DIAGNOSE 2025: de toekomst van de zorg
Risicoanalyse en in control zijn (De casus Orbis Medisch Centrum)
Sittard-Geleen, 22 juni 2011 C. Sterk voorzitter RvB Orbis Medisch en Zorgconcern
Orbis Medisch en Zorgconcern • Orbis netwerkorganisatie in cure, care, wonen, welzijn en dienstverlening • Orbis bestaat uit Orbis Medisch Centrum, Orbis GGZ, Orbis Revalidatie negen zorgcentra, Orbis Hospice, Orbis Thuiszorg, Orbis Huishoudelijke Hulp • 17 locaties • 5500 medewerkers • Omzet van € 321 miljoen
Parc Hoogveld
Orbis Medical Park
Apothekers Westelijke Mijnstreek
Huisartsen Westelijke Mijnstreek
Orbis Medisch Centrum 2010 • • • • • • • • • •
Medisch specialisten FTE Budget (€ mln.) Aantal bedden Aantal opnames Dagbehandelingen Polikliniek eerste bezoeken Polikliniek herhaal bezoeken Verpleegdagen Gem. verpleegduur
157 1.522 184,5 425 19.259 31.153 136.970 268.327 113.716 5,9
1997
2009
De opgave van minister Borst: •
ontwerp en realiseer een ziekenhuis:
• •
dat bij de opening niet verouderd is, en rekening houdt met ontwikkelingen op het gebied van • • • •
patiënt van de toekomst medische technologie informatietechnologie uitgekiende logistiek
(geen voorbeeld/blauwdruk en geen extra geld)
werkprocessen informatie/ communicatie technologie
faciliteiten
Een helende omgeving
Een uitnodigende verblijfsomgeving
Een inspirerende werkomgeving
Uitgekiende logistiek
Een uitgekiende ICT-omgeving (ERP van SAP) Business
Data Patiënten Logistiek DBC registratie
Material Management
Finance/ Control
SAP ERP
Plant Maintenance
Ware
Payroll
Human Resources
House
1997
2009
– Concept gerealiseerd, met veel betrokkenheid – Verhuizing naar OMC zonder incidenten / veel proven technology – Veel positieve uitingen / hoge waardering patiënten – MISSIE VOLBRACHT !!! MAAR: – Een ingrijpende reorganisatie en financiele herstructurering blijkt noodzakelijk – Orbis staat voor meest pijnlijke episode uit haar geschiedenis
Kostenontwikkeling Bouw & ICT & inrichting & meerwerk
€ 226 mio
€ 267 mio
€ 30 mio
Orbis financiert zelf Zorgboulevard
€ 18 mio
Orbis financiert zelf parkeergarage
€ 21 15 mio
Bouw van Orbis Revalidatie
€ 15 mio
Bouw van Orbis GGZ
€ 142 mio
Bouw van ziekenhuis
€ 41 mio
Bouw
ICT
€ 318 mio
€ 51 mio
Med. / techn. inrichting
€ 369 mio
€ 51 mio
Meerwerk
Algemene conclusie bouw- en inrichtingskosten – Bouw- en inrichtingskosten zijn overschreden – Bij ICT was vanaf 1ste begin duidelijk dat dit tot overschrijding van het budget zou leiden – Visie van toenmalig bestuur Orbis vanaf begin bouw: verschil tussen investering en budget wordt terugverdiend in exploitatie
Lessons learned – – – –
Tijdens bouw veel voortschrijdend inzicht Besluitvorming wellicht te veel op feelings ipv facts Financiële kaders te weinig hard Financiële expertise / risicomanagement ontoereikend – Ondanks proven technology, bij ICT/EPD veel leergeld betaald – Contractuele vastlegging niet altijd adequaat; TCO niet altijd duidelijk – Subsidietrajecten hadden optimaler gekund
Effect / Realiteit De opportunistische strategie van voormalig bestuur is drastisch omgeslagen naar een overlevingsstrategie van huidige bestuur. Echter: Instanties: “stonden erbij en keken ernaar” (veelvuldig) Niemand heeft kat de bel aangebonden
Nieuwe bestuur treedt aan • • • • • • • • •
Al hoge bouwkosten ruim (€ 51 mln.) overschreden Onbalans ambitie/visie - zwakke financial control Onduidelijkheid over de financiering/bankencrisis (Te) optimistisch businessplan Op weg naar een structureel verlies van € 38 mln. Geschaad vertrouwen bij stakeholders/banken Bank hevelt Orbis over naar ‘bijzondere kredieten’ Slechts financiering voor 1 jaar ……… Reorganisatie/financiële herstructurering noodzaak
De acties…. • • • •
Ingrijpende kostenreductie (€ 32 mln, waarvan 85% overhead/ondersteuning) Sociaal plan voor afvloeiing 400 fte’s, gefinancierd met borgstellingen van stakeholders Nieuw management en nieuw toezicht Re-design financiële functie en Planning & Concrol proces • • • •
SMART-targets Persoonlijke accountability (managementcontracten) Strakke centrale monitoring en goedkeuringsprocedures ‘Cash is King’
Investeren in de relatie met de bank • • • • • • • •
Herstellen van vertrouwen hoge prioriteit Transparant, consistent en frequent communiceren Bijzondere kredieten geen track-record in de zorg Zorg voor inzicht en consistentie in financiele informatie en - resultaten Interne organisatie van de bank begrijpen Verplaatsen in de positie van de bank “Zeggen wat je doet en doen wat je zegt” No surprises
18
Investeren in de relatie stakeholders • • • • • • • •
Gemeente, Provincie, Zorgverzekeraars en VWS Tussen Orbis en Banken zit Waarborgfonds Schets zelf de oplossing (BP); op eigen kracht Uiteindelijk komt VWS/Klink over de brug ………. Rondetafel-conferentie brengt versnelling…… Financiering Sociaal plan komt in zicht Toch 6 maanden om Orbiaanse knoop te ontwarren Van Vakorganisaties en medewerkers wordt veel geduld gevraagd • Uiteindelijk ‘triggeren’ specialisten borgstellers 19
Het nieuwe Orbis: ‘Samen verder’ • Samen hebben we de pijn gevoeld • We weten dat groei noodzakelijk is • Afspraken nakomen, proactieve houding en initiatief nemen • Problemen benoemen maar ook de oplossing aangeven • No nonsens / ‘handen uit de mouwen’ • Saamhorigheid
Effect Turnaround Reorganisatie voltooid “Lean en Mean” Weer stabiliteit Strategie werkt! Samen groeien door: – maximale bezetting – optimalisatie processen
• Herfinanciering geregeld • Fusieplannen met Atrium • Zorg in Zuid-Limburg: –
toekomst en krimp bestendig
Netto Resultaat Orbis Medisch en Zorgconcern 10,0 5,0 0,0
€ (m io)
• • • • •
-5,0 -10,0 -15,0 -20,0 -25,0 Netto resultaat
2008
2009
2010
2011
2012
-23,3
-19,8
-2,7
1,3
5,4
Vergelijking Resultaat Ziekenhuis EBITDA met landelijke EBITDA EBITDA in % omzet Afschrijvingen in % omzet Rente in % omzet Netto-resultaat omzet in % omzet Netto-resultaat omzet in € 1 x.
Realisatie Landelijk 2009 2010 2009 18,2% 11,8% 12,0%
7,8%
8,8%
2,3%
-2,6% - 4.4
1,8% +2.9
Jaardocument 2010 Bovenal: een bijzondere waardering voor onze medewerkers en vrijwilligers, ook hier in dit Jaardocument. Zij zijn het immers die dag in, dag uit, voor alle patiënten en cliënten, het leveren van excellente en nabije zorg waarmaken. Wij complimenteren jullie met de bereikte resultaten en danken jullie hartelijk! Sittard-Geleen, 24 mei 2011, Raad van Bestuur Orbis Medisch en Zorgconcern Cees Sterk, voorzitter Roel Goffin, lid Luvic Janssen, CFO