DE SCHAKEL. (c) Liberaal Archief - Kramersplein Gent. (c) Liberaal Archief - Kramersplein Gent WILLEMSFONDS ORGAAN

(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent

(J)

::.::: J ....J

W

0

z

HET WILLEMSFONDS

« « ~

w w

INHOUD

S I-

blz.

..-I'-. Ol

Welk cultuurpakt

1

K.v.S. - Brussel

3

Fusie van bibliotheken

4

c;

w rn

0 I::.::: 0

Zin van de culturele

Nederlands

Toneel Gent

UI

..:

Z

o «

z l'J

cr:

« « J

Q) (J)

DE SCHAKEL ORGAAN I-

Z

w l'J o o o

VAN HET

Ol

"
N

rr

w

I:::::>

o ::.:::

cr: w o w

z

WILLEMSFONDS

autonomie

5 7


,

•

•

een· eigen woning ... Die zekerheid

.

met volstrekte zekerheid

krijgt u met de nieuwe vorm van dienstbetoon

die de

ALGEMENE SPAAR- EN LIJFRENTEKAS thans in het gehele land lanceert

en die volkomen

beantwoordt

aan de noden van deze tijd:

WOONSPAREN ALGEMENE SPAAR- EN LIJFRENTEKAS

Denk MILJOENEN ...

Denk ...

NATIONALE LOTERIJ

LOTEN UITBETAALD IN SPECIEN ZONDER ENIGE AFHOUDING Anonimiteit

verzekerd

DE AANHOUDER WINT!

Deze e kent iedereen! Zij is het embleem van de

Generale Bankmaatschappij

-


WELK cULTUURPAKT

Wie het Kamerdebat over de Culturele Autonomie heeft bijgewoond herinnert zich wellicht een uitspraak van Minister Tindemans. Tussen het politieke steekspel met de vele blote doorzichtigheden en de enkele sluwe ondoorzichtigheden kwam deze, blijkbaar gemeende zin als repliek: «Welja, ik ben ervan overtuigd dat het de meeste verdedigers van het cultuurpakt erom te doen is uitbouwen vernieuwing van cultuur- en cultuurbeleid mogelijk te maken in een geest van samenwerking en verdraagzaamheid.» Daar gaat het .hem essentieel om. Vinden wij allen samen voor de gehele gemeenschap een. aanvaardbaar en doeltreffend cultuurbeleid, middelen om dit mogelijk te maken in een geest van openheid, vrijheid en kreativiteit om de nieuwe cultuurwording niet tot schijn of karikatuur te vertekenen? Binnen afzienbare tijd zouden de grote beginselen en krachtlijnen van dit cultuurpakt moeten uitgewerkt zijn, hopelijk door een vruchtbare samenwerking tussen politici en deskundigen uit de culturele sektor. Hieromtrent rijst toch wel enige onrust. Vakmensen uit om het even welke sector weten sinds lang dat zij politici hun spel moeten laten uitspelen. Zij kunnen het echter moeilijk altijd prettig vinden. Tijdens de parlementaire voorbesprekingen i.v. m. de cultuurautonomie werd een cultuurpact en vooral de samenstelling van een kommissie afgewezen omdat men in zo korte tijd een zo ruime materie niet zinnig kon omschrijven. Het was onderdeel van de strategie en wie realiteitszin heeft moet dit wel nemen. Intussen zijn maanden voorbij gegaan en heeft men afgesproken toch een cultuurpact te sluiten. Sindsdien zijn alweer een paar maanden voorbij, nog is er geen kommissie, al wordt nu blijkbaar door enkele politici gewerkt aan teksten. In deze gang van zaken is de publicatie van het artikel van Renaat Roels in de vrije tribune van «De Standaard» de enige tekst die vanuit deskundig vlak is aangebracht sedert het voorakkoord. Desge-

?

,

.

vraagd kunnen meerdere zulke werkdokumenten aangebracht worden. Zij zouden opinievorming en diskussie op gang brengen, reakties uitlokken. Men moge immers in de politieke binnenkamers van alle behang diskreet op zoek zijn naar licht en argumenten om de besprekingen in te stappen, feit is dat in de middens van het vormingswerk sinds geruime tijd gedacht en gesproken is over behoeften, mensen en middelen, opties voor cultuurbeleid. Men heeft daar tot nu toe meer moeten worstelen met onmacht tot verwezenlijken dan met gebrek aan inzicht. Er is wel degelijk een ideeënbasis voorhanden om een cultuurpact tot stand te brengen dat een positieve heroriëntatie van het gehele cultuurbeleid inhoudt. Ik ben er zelfs grondig van overtuigd dat de basisideeën zo convergerend zijn dat, buiten de politieke herrie, binnen een redelijke termijn degelijke teksten kunnen uitgewerkt worden en ons een voor allen bevredigende overeenkomst tot stand te brengen. De moed moet echter opdagen voor een aantal voorwaarden die cultuur en cultuurbeleid moeten heroriënteren. 1. In welke cultuursituatie in Vlaanderen?

leven wij

De culturele structuur in Vlaanderen draagt, mijns inziens, sterk de tekenen van een jarenlange marginale behandeling. De culturele aktiviteit is immers goeddeels ontstaan in parochieverband. Een moreel zuiver gehouden cultuurvoorziening en kreativiteitsbevordering diende als bindmiddel voor opinievorming. Goede boeken, goede prenten, goede toneelstukken dienden eerst het woord "goed» waar te maken in een gangbare morele zin vooraleer ze artistiek konden gelden. Sterkste uiting hiervan was de slogan: « wat moreel niet goed is, kan geen kunst zijn ». Sporadisch ontstonden of aksentuearden zich groepjes « andersdenkenden» die een eigen culturele aktiviteit tot stand brachten. Deze aktiviteit was uiteraard getekend door de zorg zich af te zetten tegen de beginselen en de bedoelingen

die primeerden in de parochiale instellingen. Moeizaam werden bibliotheken, toneelgroepen, muziekmaatschappijen en dgl. opgericht of in stand gehouden die als hoofding liberaal of vrijzinnig of beide samen droegen. Ze konden zelden op het loutere cultuurvlak gehandhaafd worden en dienden als politieke onderbouw. In beide gevallen werd de culturele aktiviteit betrokken op de boven- en middenlagen van de bevolking, terwijl de beneden laag aan haar lot werd overgelaten of op bevoogdende wijze enkele kruimels kreeg. Twee feiten brachten een grondige kentering: de sociale evolutie en de katholieke aktie. De sociale evolutie was bij de aanvang vooral genamimeerd door twee strijdleuzän van het opkomend socialisme : materiële welstand en ontwikkeling als volksverheffing. De tweede doelstelling werd gekonkretiseerd in de strijd voor algemeen onderwijs, terwijl de strukturele uitbouw van de organisatie der volksverheffing slechts zeer gebrekkig tot stand kwam. In een kristelijke gemeenschap kreeg de opkomende sociale vleugel de steun van de geproklaméerde katholieke aktie: De diverse geledingen (studenten- en standengroepen enz) konden zich optrekken aan de parochiale infrastructuur, mensen en middelen. De veroveringsdrang die beide bewegingen typeerde stelde zich voor beide in op politieke macht, voor een van beide bovendien op veroverende religiositeit. Een zelfstandige cultuuroptie kon niet worden genomen. 2. Beleidssituatie De organisatorische uitbouw van de culturele of socio-culturele verenigingen is recent. Hun zelfstandige opstelling, het onderzoek naar hun zin en functie, het centraal stellen van hun cultuuropdracht staat in een aanvangsstadium. De openbare voorzieningen en diensten zijn ofwel on bestaande, ofwel niet aangepast aan de behoeften van de geevolueerde maatschappij. De be1


leidsvorming van de laatste jaren is dan ook uitgegaan van de gebrekkig gestructureerde openbare sector en de georiënteerde culturele organisaties. De kleine middelen die het Rijk ter beschikking stelde aksentueerden licht de aktiemogelijkheden van het bestaande, handhaafden het status quo zowel in de opstelling van de organisaties als in de participatie van de bevolking. Niet om te juichen! Bekijken we de samenstelling van de Hoge Raden en diverse adviescommissies, de kolloquia der laatste jaren waaruit de ministers hun beleidsideeën hebben geplukt, dan vinden we een paar dozijn namen terug in advies- en beleidsfuncties. Omwille van de vertreksituaties is er bovendien een zulkdanige monopolietendens als in geen andere van de belangrijke maatschappelijke sektoren is waar te vinden. Een monopoliebeleid is bovendien nergens zo zinloos en gevaarlijk als in cultuurvorming en in het beleid dat deze moet mogelijk maken. Deze zich steeds versterkende monopoliesituatie heeft niet alleen voor gevolg gehad dat bvb. de vrijzinnigen niet hebben kunnen bijdragen tot de beleidsbepaling maar evenzeer dat de divergerende tendensen in de eigen gelederen stem noch gestalte kregen. De intern uitgewerkte beleidscriteria hebben verhinderd dat nieuwe cultuurvormende bewegingen in bredere bevolkingslagen ontstonden, enkele plaatselijk gehouden initiatieven niet te na gesproken. Van een beleid van openbare voorzieningenzie het immobiliseren van de nieuwe bibliotheekwet en het chaotisch spel met de culturele centra - is nauwelijks spraak geweest. Een monopoliebeleid brengt bovendien uiteraard met zich dat de beleidskaders eenzijdig opgevuld worden, ·een tendens die in stijgende lijn gaat. Immers, de actuele verdeling van de administratieve topfuncties daar gelaten, bewijst de opvulling van de thans ondergeschikte kaders en de ideologische verhouding van de tijdelijken - dus de' normale wervingsreserves voor het hogere

2

kader van morgen - dat de gehele maatschappij-differentiatie niet redelijkerwijze zal weerspiegeld zijn in het team van de beleidsuitvoeringen. Dergel ij ke situatie frustreert belangrijke groepen en ondermijnt het vertrouwen dat voor een gezamelijke cultuuruitbouw meer dan elders noodzakelijk is. ·Wij willen graag aannemen dat de ideologische differentiatie veel van haar relevantie als maatschappelijke opdeling heeft verloren - we zijn er bijzonder gelukkig om - doch wij zouden dit wel graag eens bevestigd zien in het ophouden van toevallige eenzijdigheden. Geestelijke

kentering

Een gesloten en vijandige ideologische opstelling heeft afgedaan. Er is geen grotere wedijver dan deze zich pluralistisch te noemen. Inderdaad alle traditionele groepen voelen het woelen der jongeren om het oude keurslijf open te breken. Op cultuurvlak zou dit moeten resulteren in een gretig inschakelen van elke eigenheid in de gezamelijke cultuuropbouw. Niets is immers zo op verandering en vernieuwing afgestemd als cultuur. Eigen creativiteit, inwerking en bevruchting van de urnwelt en daardoor nieuwe creativiteit in artistieke hoogtepunten zowel als in dagelijkse levenskunst is haar levenscyclus. Hier kan dus niet gelden «Kom bij mij en word zoals ik ». Bewust of onbewust wordt dit het « weten» van een geëvolueerde maatschappij. De beleidsopdracht van nu is dus in haar grote optiek gericht op een open konfrontatie en kommunikatie. Hier is de grote keuze te maken tussen een bestendiging van de ideologische isolatie met een vertekende culturele onderbouwen een bovenbouw van politieke macht aan de ene kant. De noden van de «gehele» gemeenschap aan bestendige vorming met de grote middelen en openbare voorzieningen die hier voor nodig zijn, de verscheidenheid der ideeën en de breeddenkendheid die ze inhoud moeten geven aan de andere kant.

Het Cultuurpact

als middel.

In deze optiek is het cultuurpact altijd het gentlemansagreement geweest dat dit zou kunnen mogelijk maken. Wij blijven ervan overtuigd dat het dit nog kan zijn indien de politieke zin kan opgebracht worden om er iets ernstigs van te maken. Wanneer men aan sociale programmatie doet, die belangrijke vernieuwingen en vooruitgang in ons sociaal stelsel programmeert. brengt men de sociale partners samen. De deskundigen uit de diverse sectoren onderzoeken de mogelijkheden en de wenselijkheden. De politieke verantwoordelijkheid wettigt, garandeert en sanctioneert een nieuwe fase van beleid. Waarom niet in het cultuurpact iets gelijkaardigs doen vermits op dat vlak tot nog toe geen instanties aanwezig zijn die een demokratisch eri functioneel beleid konden tot stand brengen. Zoals het in de economische sector ondenkbaar is dat men tot een coherent politiek beleid zou komen zonder de deskundige inbreng en de inspraak van alle belanghebbende groepen, hoeft men niet te verwachten dat in de cultuursector iets positiefs en definitiefs kan bereikt worden indien men niet dezelfde demokratische zorg aan de dag legt. Daarom hebben wij van meet af aan erop aangedrongen de deskundigen uit de cultuursector ten minste bij de voorbesprekingen te betrekken. Ze onderling hun voorstellen te laten aanbieden. Het kon al eerder, maar in de gegeven omstandigheden zou het wenselijk zijn en wijsheid, tijdens de voor politieke besluitvorming steriele of gevaarlijke kiesperiode, de deskundigen' het rustig voorbereidingswerk te laten verrichten. Dit hoeft niets aan de uiteindelijke politieke verantwoordelijkheid van de besluitvorming af te doen. Het gevaar is immers reëel dat met alle goede bedoelingen de politici het houden bij juridische omschrijvingen van non-diskriminatie. Welnu, ons antwoord daarop is duidelijk: de diskriminatie ten opzichte van de achteropgebleven groepen en van de ontstaande groepen, gebeurt niet


K.V.S. - BRUSSEL

in functie van beginselen, maar door het functioneren van het beleid. Een reeks platonische verklaringen van non-diskriminatie of juridische verduidelijkingen van bestaande teksten, zal daar niets aan veranderen. Wel eerlijke en duidelijke afspraken omtrent het functioneren van de beleidsvoorbereiding, de beleidsvorming en de beleidsuitoefening. Wel degelijke afspraken omtrent de grote beginselen in verband met de uitbouwen het beheer van de culturele infrastructuur. Wel het wederzijds aanvaarden van beperkte maar efficiënte, verhaalinstanties waarbij eventueel tekortgedane groepen terecht kunnen. Dit heeft helemaal niets te maken met een imperatief cultuurbeleid. Dit zou zinloos zijn. Cultuurbeleid moet groeien op het ritme van de behoeften en de mogelijkheden in onze maatschappij en dus de nodige speelruimte en demokratische besluitvorming inhouden. Demokratie kan echter nooit dienen, indien ze haar naam niet belachelijk maakt, om het bestaan van de minder machtige groepen teniet te doen of het ontstaan van nieuwe groepen onmogelijk te maken. De afspraken binnen het cultuurpact dienen het onderling samenspel in positieve zin te vrijwaren, de ontzuiling te bevorderen en de inbreng van allen te vrijwaren. Hiervoor de domeinen aanwijzen en de metoden uitstippen is het werk van deskundigen. M. VAN DER BRUGGEN

SEIZOEN 1971-1972 Tijdens dit speeljaar doet de Koninklijke Vlaamse Schouwburg een grote inspanning enerzijds om een zeer gevarieerd en boeiend repertorium te brengen, en anderzijds om een zo groot mogelijk publiek te interesseren. Om dit laatste te bereiken worden zeer voordelige abonnementen aangeboden, nl. buiten de normale abonnementen ook GUNSTen JEUGDabonnementen. Ook gepensioneerden en studenten genieten van uitzonderlijke prijzen. De schouwburg werd geopend met « MANNENFABRIEK », een Vlaams werk door Gaston Gheuens, dat bekroond werd door de Stad Brussel. voorstellingen: « VLINDERS ZIJN VRIJ» een stemmige komedie van Leonard Gershe, « ABELARD EN HELOISE» een historisch stuk van Ronaid Millar, « DE MENSEN VAN HIERNAAST» een blijspel van Alan Ayckbourn, «4 X ANDERS» een amusementsstuk van Bariliet en Grédy, «DE GOUDVISSEN» een bitter-

komisch spel van Jean Anouilh, « VARKENS» een sociaal-realistisch stuk van John Arden. Maar ook worden in het abonnement opgenomen, het onvergetelijke « TRIJNTJE CORNELlS» van Constantijn Huyghes en Hamiet van William Shakespeare in de regie .van Senne Rouffaer. Buiten abonnement komen nog de suksessen : «40 KARAATS» van Barillet en Grédy, « EEN VLO IN HET OOR» van Georges Feydeau, «SLIPPERS» van Alan Ayckbourn en «ZONDAG IN NEW-YORK» van Norman Krasna.

\

I

Het besprekingsburo van de K.V.S. (tel. 18.39.40) is open, alle dagen van 13 tot 19 uur. Op niet-speeldagen van 13 tot 17 u. Graag worden 'daar alle verdere inlichtingen verstrekt, betreffende de kortingen waarvan de abonnees kunnen genieten, en die zelfs tot 58,3 % op de normale prijzen kunnen bereiken.

Prijzen:

AARD DER PLAATSEN

Normaal en Premièreabonnement

Gunst-

Getrouwheids-

abonnement

abonnement

600,-

Beneden

840,-

680,-

Balkon 1A

700,-

600,-

520,-

Balkon 1B

560,-

520,-

460,-

Balkon 2

350,-

300,-

260,-

AARD DER PLAATSEN

Abonn. voor Gepens. en Jonger. (- 30 j.)

Studentenabonnement

Studentengroeps-abonnem. 5 voorstellingen

Beneden

480,-

320,-

Balkon 1A

400,-

op

Balkon 1B

320,-

beschikbare

vaste

Balkon 2

200,-

plaatsen

plaatsen

200,-

3


FUSIE VAN BIBLIOTHEKEN

De openbare biblioteek heeft na de niet meer kunnen gedragen worden tweede wereldoorlog een grote doeldoor liefdadigheid of de inspanninbewuste ontwikkeling doorgemaakt: gen van afzonderlijke groepen en jong en oud kan er een steeds meer . iedere versnippering in een gebied, gevarieerde en omvangrijke literawaar één goede biblioteek volstaat, tuurbehoefte komen bevredigen. Het is dan een verarming. Alleen een fel gestegen ontwikkelingspeil, de pluralistisch, door de gehele geevolutie van het onderwijs in het almeenschap gedragen, harmonisch gemeen, de hogere eisen der beuitgebouwd en in behoorlijke lokaleen ondergebracht biblioteek-sysroeps- en vakopleidingen en de invloed van de massa-media houden teem lijkt in de toekomst leefbaar en hier zeker verband mede. verantwoord, en kan voldoen aán de redelijke behoeften van de evolueHet geldt echter alleen voor de biblioteek die zowel kwalitatief als rende maatschappij. Een middel om uit de voorbijgekwantitatief gelijke tred wist te houstreefde situatie te geraken is de fuden met deze evolutie en openbaar sie van de kleine biblioteken uit eenwas voor iedereen. We stellen echter zelfde gebied tot één gemeentelijke vast dat er in onze gemeenschap biblioteek met filialen. Wat niet meer nog een groot aantal kleinere biblioleefbaar is op zichzelf, of overbodig, teken bestaan die officieel wel kan in dit geval nog ingeschakeld « openbaar» zijn doch in feite minworden in een openbare biblioteek der toegankelijk zijn dan wenselijk in de echte zin: aan iedere lezer die is. documentatie, tijdschriften of boeTalrijke confessionele biblioteken ken bezorgen die hij nodig heeft evenals deze van de verschillende « fondsen» en van de politiek-gevoor zijn verdere ontwikkeling, informatie, vorming, esthetische belerichte akties zijn dikwijls een geleving en ontspanning. genheid om een kontakt op te bouwen ofte onderhouden onder de Het lijkt niet alleen een verouderde opvatting maar eveneens een onleden, of om een filosofische of polirechtvaardigheid dat kleine groepen tieke stelling te propageren; de lecnog zouden moeten en kunnen voortuurvoorziening is er te eenzijdig, zien in de openbare dienst die de soms enkel een nevendoel, en soms biblioteek is. hoofdzakelijk voor de leden. De ligIn de praktijk komt een fusie van ging der lokalen, al is er nog een afbiblioteken er soms zeer moeilijk. In zonderlijke toegang, in een cornpleks met een of andere « kleur» is de Kempen (te Mol en te Turnhout) zijn biblioteken van verschillende voor velen een rem en schaadt aan de openbaarheid. Bovendien be- strekkingen tot een fusie gekomen na jarenlange onderhandelingen. staan er soms verschillend gerichte Iedereen was er overtuigd van de biblioteken op enkele tientallen menoodzaak van een fusie maar het ters van elkaar wat een verspilling afstand doen van een moeizaam veris van gelden, van tijd, van persokregen boekenbezit en het afzien neel ten nadele van een kwantitatief van de biblioteek als bindings- of en kwalitatief biblioteekwerk. propagandamiddel vroeg een comDeze biblioteken waren in het verlepensatie onder de vorm van garanden meestal weinig gesubsidieerd ties. Allerlei vooroordelen, gebrek en konden met hun beperkte inkomaan vertrouwen in de andere partijsten geen gelijke tred houden met en, wantrouwen, meten en afwegen gemeentelijke biblioteken die niet van de in te brengen goederen met alleen een grotere openbaarheid het oog op de mogelijkheid zich waarborgen maar ook beschikken eventueel uit de fusie terug te trekover meer geldmiddelen en. een beken als er iets zou mislopen, waren tere personeelsbezetting met gebovendien moeilijkheden die eerst schooide bibliotekarissen. moesten opgeruimd worden. Omdat Lectuurvoorziening, discoteken en de bedoelingdoor fusie een bemediateken veronderstellen op dit ogenblik zulke hoge uitgaven dat ze tere biblioteek tot stand te brengen

4

voor de gehele bevolkinguiteindelijk buiten discussie komt, kan het begrip voor de situatie van de anderen en het vertrouwen in de andere partijen, die deelnemen aan de onderhandelingen, leiden tot een overeenkomst. Als eenmaal de fusie gerealiseerd is en de gemeenschap toejuicht omwille van het lukken der onderneming en het bezoek aan de biblioteek werkelijk verhoogt, is ook de bibliotekaris, die van heel veel afstand deed, zeer gelukkig. Hij verheugt zich in een hoger rendement van zijn ingebracht boekenbezit in een gemeentelijke biblioteek die veel gemakkelijker het vertrouwen van de gehele bevolking krijgt. Ook de gemeentebesturen zijn veel gelukkiger met een goed functionerende gemeentelijke instelling en schrijven veel liever hogere sommen in hun begroting voor een verantwoorde biblioteekwerking dan een kleine subsidie voor biblioteken die door hun versnippering, hun verzuiling en hun uiteraard zeer beperkte werking geen garantie bieden van openbaarheid of rendement. Steeds meer lezers doen steeds meer beroep op steeds meer informatie; de toenemende vrije tijd laat steeds meer gelegenheid tot lezen niet alleen in de steden maar ook in de gemeenten waar de industrialisatie stijgt. Samen met de welvaart neemt de vraag naar informatie en de leesbehoefte toe op allerlei terrein. Deze ontwikkeling vraagt een aanpassing van het systeem waarin samenwerking nodig is van allen: de nieuwe opgaven die maatschappij en cultuur stellen kunnen gemeenschappelijk opgelost worden in een fusie van bestaande biblioteken waarbinnen levensbeschouwelijke voorlichting aan diegenen die er behoefte aan hebben blijft bestaan. Dit lijkt de enige mogelijkheid om de ter beschikking gestelde kredieten zo goed mogelijk te gebruiken bij de uitbouw van een functioneel biblioteeksysteem, dat op democratische wijze beantwoordt aan de behoeften van de bevolking in volle culturele evolutie.

..

P. FRANSEN


ZIN VAN DE CULTURELE AUTONOMIE

Vooraleer de teksten van Grondwet en wet te belichten lijkt het nuttig de aandacht te vestigen op de betekenis van de culturele autonomie. Sinds lang bestaat in ons land het verlangen om aan de cultuurgemeenschappen een eigen zeggensmacht toe te kennen; om aan elke cultuurgemeenschap het recht te verlenen zelfstandig haar normen te bepalen en aangepaste organisatievormen te scheppen, voor datgene wat innig verband houdt met haar eigen geaardheid: haar taal en geestesleven. Sommigen beweren dat het begrip « cultuur" in het bestek van de culturele autonomie nogal beperkend werd opgevat. In een niet zo ver verleden werd cultuur ongeveer tot kunst en letterkunde herleid. Thans kan men heelwat aangelegenheden opsommen die, naar de huidige opvattingen van de sociologen, eveneens tot het domein van de cultuur behoren. Maar de wetgever heeft geenszins getracht een definitie te geven van wat onder cultuur moet worden verstaan. Hij is voor zijn wetgeving ook niet van een theoretisch begrip uitgegaan. Hij heeft er zich toe beperkt diverse concrete domeinen aan te duiden waarvoor elke cultuurgemeenschap eigen wetten - decreten genoemd - kan maken. Het gaat om onderwijs, gebruik van de talen en wat hij «culturele aangelegenheden» noemt. Maar het is vanzelfsprekend dat in de niet-grondwettelijke betekenis van het woord er nog andere aangelegenheden bestaan die tot de cultuur behoren, maar die niet gevat liggen in de term « culturele autonomie". We mogen ons echter niet ontveinzen dat de Grondwet en de wet zeer waardevolle sectoren tot de bevoegdheid van de cultuurraden rekent, zoals we verder zullen zien. Elke cultuurgemeenschap krijgt een afzonderlijke wetgevende bevoegdheid. Dit is geen blijk van afkerigheid voor elkaar, maar wel van eerbiediging van ieders specifieke aard. Dit is het streven om voor iedere gemeenschap de nodige ruimte te scheppen opdat zij de eigen talenten van

als wat het territoriaal gebied betreft. geest en gemoed, in een onbedreigMaar binnen deze perken is de aard de sfeer, tot de grootst. mogelijke van hun bevoegdheid volkomen deontplooiing zou kunnen brengen. zelfde als die van het Parlement. Voortaan zullen op het culturele vlak Het decreet is zozeer de gelijke van wetgevende initiatieven mogelijk de wet, dat het een wet zal kunnen zijn, die volkomen beantwoorden wijzigen en opheffen. Daarin schuilt aan de eigen noden, de eigen aard ongetwijfeld ook een gevaar: van en levensstijl van elke cultuurgemeenschap. De eerbiediging van el- . conflict, zodat de grenzen van de respectieve bevoegdheid met nauwkaars culturele eigenheid doet geen gezetheid moeten worden beafbreuk aan de wil om voor het oveschermd. rige in dit land samen te leven overNog beseffen sommigen de verstrekeenkomstig normen die gelden voor kende draagwijdte niet van dit noalle staatsburgers, ongeacht de culvum in ons politiek stelsel. Maar tuurgemeenschap waartoe zij behozulks is het lot van elke nieuwe idee, ren, omdat er beginselen zijn die die - naar het woord van een verons - over de culturele eigenheden maard wijsgeer - telkens drie staheen samenbinden in het Beldia moet doorlopen. Eerst wordt die gisch staatsverband. idee een volslagen dwaasheid geVergeten we echter niet nu ze noemd; vervolgens wordt zij met verworven werd - hoeveel hinderverbetenheid bekampt; in een derpalen uit de weg moesten worden de fase vindt iedereen haar tenslotte geruimd om de culturele autonomie vanzelfsprekend. in onze politieke denkwereld te laten intreden. Allerhande juridische en praktische bezwaren werden inge• Culturele aangelegenheden roepen. Het heeft maanden bespreking gevergd om de politieke inzichArt. 2. De culturele aangelegenten te doen evolueren en de geesten heden, bedoeld in artikel 59bis, & 2. vertrouwd te maken met het denk1°, van de Grondwet, zijn de volgenbeeld dat onze wetgevende bede: voegdheid over onderscheiden maar qelijkwaardiçe organen mocht wor1° bescherming en luister van de den gespreid. taal; Jaren geleden zag men de cultuur2° aanmoediging van de vorming raden als organen met louter advivan navorsers; serende macht. Een reglementerende bevoegdheid, aan de wetgever 3° kunsten, met inbegrip van toondergeschikt, kon men later gereneel en fillTi ; delijk aanvaarden. Zelfs het verlenen 4° cultureel patrimonium, musea en van het recht van wetgevend initiaandere wetenschappelijk-cultutief stuitte op weinig bezwaren. Maar rele instellingen; de sprong maken naar een reële regionaal-wetgevende bevoegdheid op 5° bibliotheken, discotheken en het stuk van de cultuur, lokte aansoortgelijke diensten; vanketijk hier en daar nogal reserves 6° radio-omroep en televisie, het uit. uitzenden van regeringsmededeMen mag inderdaad de draagwijdte lingen en van handelspubliciteit van de culturele autonomie niet onuitgezonderd; derschatten. Waar tot op heden de wetgevende 7° jeugdbeleid; bevoegdheid uitsluitend behoorde" 8° permanente opvoeding en culaan één enkel Parlement, wordt zij turele animatie; voortaan verdeeld over het Parlement enerzijds en de twee cultuur9° lichamelijke opvoeding, sport en raden anderzijds. De bevoegdheid openluchtleven ; van de cultuurraden is vanzelfspre10° vrijetijdsbested ing en toerisme. kend beperkt zowel wat de materie

5


1. BESCHERMING

EN LUISTER VAN DE TAAL Onder «Bescherming en luister van de taal" dient o.m. begrepen te worden: de taalwetenschap, de spelling, de terminologie, het bevorderen van de beschaafde omgangstaal, de verspreiding van de literatuur in binnenen buitenland, het bepalen van de toekenningsvoorwaarden van toelagen, prijzen en studiebeurzen. Blijft echter nationaal: de strafbepalingen op de pornografie, de jeugdbescherming in verband met bepaalde uitgaven, bepaalde economische en fiscale regelingen in verband met uitgaven en verkoop van boeken.

2. AANMOEDIGING

VAN DE VORMING

VAN NAVORSERS Tot de «aanmoediging ván de vorming van navorsers" behoort inzonderheid het bepalen van de toekenningsvoorwaarden van toelagen, prijzen en studiebeurzen, het oprichten van instellingen met als uitsluitend doel de aanmoediging van de vorming van navorsers. Dit belet evenwel niet dat de cultuurraden bepaalde navorsingen kunnen subsidiëren, die naar hun oordeel niet voldoende aangemoedigd worden op nationaai vlak. Hun werking kan aldus op zeer 'nuttige wijze het nationaal wetenschapsbeleid aanvullen. 3. KUNSTEN. MET TONEEL EN FILM

INBEGRIP

VAN

Het begrip «kunsten, met inbegrip van _toneel en film" strekt zich uit tot alle vormen van kunst: letterkunde, muziek, toneel. ballet, film en beeldende kunsten; de bevoegdheid omvat o.m. : het bepalen van de toekenningsvoorwaarden van toelagen, prijzen en studiebeurzen, het oprichten van fondsen, academies en alle instellingen voor het beoefenen van kunsten en letteren, de bescherming van de titel van beroepskunstenaar. Blijft evenwel nationaal: de veiligheidsnormen voor openbare vertoningen. de sociale wetgeving voor het personeel en acteurs, de strafwetgeving voor de openbaré zeden en de jeugd bescherming. Ook de economische reglementeringen inzake films. Het gaat hier over nevenaspecten, die geen cultureel karakter hebben.

4. CULTUREEL PATRIMONIUM, MUSEA EN ANDERE WETENSCHAPPELIJK-CULTURELE INSTELLINGEN Onder «cultureel patrimonium". waarmede zowel het roerend als het onroerend patrimonium is bedoeld, dient o.m. begrepen te worden: het vaststellen van regels betreffende uitvoer van kunstwerken; het verplicht maken van de nederlegging in een publiekrechtelijke instelling van een of meer exemplaren van om het even welke publicatie die vermenigvuldigd wordt door middel van drukkunst, door fonografische of cinematografische procédés; - de verplichte bewaring van radio- en te-

6

levisieopnamen van cultureel-historisch belang; het verplicht maken van inventaris en van de neerlegging van archieven toebehorende aan publiekrechtelijke personen; het vaststellen van de regels volgens welke privaat-personen archieven kunnen neerleggen; het behoud' van monumenten, landschappen en plaatsen die een historisch belang vertonen; het reglementeren van de aanplakking en publiciteit op of in de onmiddellijke nabijheid van monumenten, landschappen en plaatsen van historisch belang, ook langs toeristische wegen; het bepalen van de toekenningsvoorwaarden van toelagen voor de aankoop en de instandhouding van monumenten, landschappen of plaatsen van historisch belang. Onder « musea en andere wetenschappelijkculturele instellingen» wordt o.m. bedoeld: het oprichten van musea; het bepalen van de toekenningsvoorwaarden van toelagen voor oprichting, aankoop, instandhouding van gebouwen en verzamelingen, onthaal van bezoekers, prospectie (opgravingen) ; het opmaken van inventarissen en het inrichten van uitleendiensten; de voorwaarden waaronder verzamelingen in bruikleen kunnen worden afgestaan, enz.

5. BIBLIOTHEKEN, SOORTGELIJKE

DISCOTHEKEN DIENSTEN

EN

De woorden «bibliotheken, discotheken en soortgelijke diensten» bedoelen alle vormen van verzamelingen die ten dienste van het publiek worden gesteld: bibliotheken, ook mobiele bibliotheken, hemerotheken, verzamelingen van klanken beeldopnamen ; de bevoegdheid omvat de toekenningsvoorwaarden van toelagen voor oprichting en instandhouding van inrichtingen, aankoop van werken, het aanmoedigen van de vorming van het nodige personeel bv. bibliothecarissen), enz.

6. RADIO-OMROEP

EN TELEVISIE, HET UITZENDEN VAN REGERINGSMEDEDELlNG'EN EN VAN HANDELSPUBLICITEIT UITGEZONDERD

Het oprichten van instellingen voor radioomroep en televisie, met uitsluiting van radiotelegrafie en radiotelefonie of andere radioverbindingen die niet geacht worden te behoren tot het domein van de cultuur zoals ze door de grondwetgever bedoeld is; deze instellingen omsluiten alle diensten. ook de technische en administratieve, voor zover zij niet beschouwd worden als gemeenschappelijk voor de twee cultuurgemeenschappen ; deze bevoegdheid zal alleszins het recht behelzen om de leden te benoemen van de organen die de uitzendingsinstituten beheren, zoals trouwens reeds bij het ontwerpen van de thans geldende om-

roepwet van 18 mei 1960 in uitzicht werd gesteld (Senaat, zitting 1959-1960, nr. 119, p. "12). De, nationale wetgever zal evenwel bevoegd blijven om te beslissen of er handelspubliciteit zal worden uitgezonden (en eventueel onder welke voorwaarden) en volgens welke modaliteiten mededelingen van de regering kunnen worden gegeven over radio en televisie. De bedoeling van deze uitzondering is dat de twee genoemde aangelegenheden op dezelfde wijze zouden geregeld worden in de uitzendingsinstituten. 7. JEUGDBELEID Het « jeugdbeleid» heeft geen betrekking op het onderwijs maar wel op de opvoeding van de al dan niet georganiseerde jeugd, met uitsluiting evenwel van de wetgeving tot bescherming van de jeugd (straf-, sociale en burgerlijke wetgeving); het bevat het bepalen van de toekenningsvoorwaarden van toelagen voor de socio-culturele opvoeding van de jeugd, van vergoedingen voor sociale promotie van jongeren. enz.

8. PERMANENTE CULTURELE

OPVOEDING ANIMATIE

EN

«Permanente opvoeding en culturele animatie» omvat al wat bijdraagt tot de socioculturele ontplooiing van volwassenen in ruime zin, zoals vrij verenigingsleven, conferenties, cursussen, instituten voor levensvorming, samenlevingsopbouw, maar met uitsluiting van onderwijs in traditionele zin begrepen.

9. LICHAMELIJKE

OPVOEDING,

SPORT

EN

OPENLUCHTLEVEN «Lichamelijke opvoeding, sport en openluchtleven » omvat zowel de beroepssport als de sport voor liefhebbers, terwijl hiervan is uitgesloten de reglementering van weddenschappen, sportuitslagen, bokswedstrijden, doping-praktijk en sociale zekerheid; tot het openluchtleven behoren camping en caravanning.

10. VRIJETIJDSBESTEDING

EN TOERISME

Voor de rubriek «vrijetijdsbesteding en toerisme» dient vrijetijdsbesteding in ruime zin begrepen te worden, ongeacht de tijd waarin zij zich situeert (na de dagtaak, tijdens weekenden of vakantie) en bevat onder meer niet-professione.le beoefening van kunst (toneel, muziek, beeldende kunst, enz.), zowel technische en wetenschappelijke. als artistieke hobby's, het ééndagstoerisme en het vakantietoerisme ; onder deze bevoegdheid valt het bepalen van toekenningsvoorwaarden van toelagen en prijzen, het oprichten van instellingen, het aanmoedigen van de vorming van het nodige personeel, enz. Ten einde alle twijfel weg te nemen over de vraag of de cultuurraden ook bevoegd zijn om decreten te nemen betreffende de infrastructuur voor de tien opgesomde materies, werd als laatste lid in artikel 2 een bepaling opgenomen die zulks uitdrukkelijk bevestigt. Uit de toelichtingsbrochure over de Culturele Autonomie van Minister Tlndemans.


NEDERLANDS TONEEL GENT

•

VOORSTELLINGEN

IN REEKS

1) De Spaanse Brabander Gerbrand Adriaenszoon regie: Anton Peters

Bredero

Het N.T.G. opent zijn seizoen met een feestelijke klassieker uit de gouden eeuw van het Nederlands theater. De stad Amsterdam met haar grachten en "walletjes» speelt het hoofdpersonage, dat bedrogen wordt door de kale praatzieke jonker uit Antwerpen, de Spaanse Brabander. Iedereen raakt zijn geld aan hem kwijt, ook de vrouwtjes die het wel beter zouden moeten weten! Op het einde van dit levenslustig spektakel kunt U met Bredero zeggen: "AL SlETMEN DE LUY, MEN KENTSE DAAROM NIET ". Van 25/9 tot 11/10/71.

2) Vergeet-mij-nietjeslaan Peter Nichols regie: Kees Van lersel

Het nieuwste werk van de schrijver van " Een dag uit de dood van Piet Snot» dat een paar seizoenen geleden met zoveel succes werd opgevoerd. « Vergeet-mij-nietjeslaan " is een familieepos over drie generaties ... Hoe stonden wij als kinderen tegenover onze ouders, hoe staan wij, zelf ouder geworden, tegenover onze kinderen? Het stuk is ook een ode aan de veertiger jaren vol nostalgie naar het verleden ... Een hedendaags stuks voor de generatie die de oorlog heeft meegemaakt en voor . de jongeren om de prille jaren van hun ouders te leren kennen ... Van 13/11/71 tot 28/11/71.

3) Gemengd dubbel James Saunders, Lyndon Brook, Alex Owen, Harold Pinter, Alan Ayckbourn, John Bowen, Fay Waldon en David Campton regie: Ivonne Lex Acht bekende Engelse auteurs behandelen een thema dat wij allemaal kennen: het huwelijk. Van de huwelijksdag tot in de derde leeftijd als de verplichte scheiding niet zo ver meer is ... Humor en ontroerinq rondom de innigste menselijke relatie. Van 4/12/71 tot 19/12/71.

4) High infidelity Jack Popplewell regie: Nand Buyl

Een pittige en wat ondeugende Engelse komedie. Alles draait rond Herbert, een geldwolf en carrière-maker zoals er maar weinig zijn. Hij wil op zijn 35ste jaar miljonair zijn, een luxueus appartement hebben, een buitenhuis en natuurlijk een Rolls Royce. De eerste stap naar een carrière in het zakenleven is te trouwen met de juist vrouw. Want "achter ieder succesvolle zakenman staat een vrouw" ... Van 25/12/71 tot 911/72 .:

5) Het poppenhuis

9) Vroeger

Henrik Ibsen regie: Walter Eysselinck

Harold Pinter regie: Jet Demedts

Met dit stuk gaf Ibsen in 1879 ongewild en ongeweten het startsein voor de problematiek van de vrouwenemancipatie. Ibsen wilde voornamelijk een individueel geval tekenen in de verhouding van een kindvrouwtje tegenover een egoïstische zedenpreker. Toch komt zijn stuk nu op de zaal af als een discussie over de principes van Man-Vrouw-Maatschappij en wint daardoor niet weinig aan actualiteitswaarde. Van 15/1/72 tot 3011/72.

« Vroeqer » is een intrigerend vlechtwerk van anekdotes en herinneringen die drie mensen, een getrouwd echtpaar en een vriendin, voor ons uit hun verleden ophalen. Een stuk dat veel vermoedens oproept over hoe het al1emaal anders had kunnen zijn wanneer die man niet met juist die vrouw maar met de andere was getrouwd geweest. Pinter weet als geen andere schrijver op een geraffineerde wijze de meest verborgen menselijke roerselen te onthullen in een driehoeksverhouding die anders is dan andere. Van 15/4/72 tot 30/4/72.

6) Het Gesticht Kent Anderss·on en Bengt Bralt regie: Jaak Vissenaken "Het G~sticht », dat gespeeld wordt door jonge acteurs, behandelt onbevangen het probleem van "de derde leeftijd ». Stukken als "Het Gesticht» zijn voor de toekomst van het toneel van levensbelang daar zij in de echte zin van het woord voor het volk zijn. Dat wil zeggen toneel dat dwars door alle verschillen van stand en klasse heen snijdt, omdat het heel wezenlijke dingen zegt op een wijze die ieder wakker maakt. De liedjes, die in het stuk verwerkt zijn, verlenen "Het Gesticht" naast de bijzondere charme van de muziek een heel eigen treftkracht. Van 12/2/72 tot 27/2/72.

7) Maak madame niet wakker Jean Anouilh regie: Werner Kopers De kleine Julien heeft een nogal ongelukkige jeugd gekend. Zijn moeder. een actrice, ging steeds laat slapen en stond steeds laat op : hij zag haar zeer zelden. Zijn vader was even ongelukkig: mevrouw moest thuis immers rusten en mocht niet te vroeg gewekt worden. Dit heeft evenwel niet belet dat Julien zoals zijn moeder in het theater is verzeild geraakt. Hij werd acteur, regisseur, maakte naam, huwde een paar maal met actrices, had een paar kinderen, die op hun beurt hun ouders weinig te zien krijgen ... Jean Anouilh op zijn best in een milieu, dat hij door en door kent! Van 4/3/72 tot 19/3/72.

8) Truffaldino

: kies je meester!

Arturo Corso, naar Carlo Goldoni regie: Arturo Corso Carlo Goldoni's meestbekende stuk is wel "DE KNECHT VAN TWEE MEESTERS -, waarin 'de schelmse knecht Truffaldino twee heren tracht te dienen, en natuurlijk tussen twee stoelen terechtkomt. De hallaanse regisseur-acteur Arturo Corso, die vorig seizoen in de K.N.S. het " Zevende Gebod: steel wat minder!" regisseerde, heeft dit stuk van Goldoni bewerkt, en stelt Truffaldino voor de keuze: kies je meester! Want niemand kan twee heren dienen. Van 25/3/72 tot 9/4/72.

(Old Times)

10) De plaatsvervangende vrederechter Sususususut ! Cyriel Buysse regie: W. Vandermeulen Buysse was een van de beste vertellers van ons taalgebied. Zijn toneelspel "Het Gezin van Paemel " is een hoogtepunt van naturalistische dramatiek ... Soms wordt zijn werk lichter van toets en schetst hij met veel mensenkennis en ironie types uit de streek van Sint-Martens-Latem. Wat gebeurt er als de kantonale rechter een mooie dochter heeft waarop zowel de advocaat van de ene, als die van de andere partij verliefd is ? .. Wat speelt er zich af in een landelijke herberg waar de " heren ••van het dorp komen terwille van een aantrekkelijke "jonge dochter ••? .. Van 20/5/72 tot 12/6/72.

•

BUITENGEWONE VOORSTELLINGEN

11) Appels voor Eva Momenten uit het werk van Antjon Tsjechow voor het toneel bewerkt door Gabriel Arout regie: Ivonne Lex Negen scènes: sommige kluchtig, andere zielig, maar steeds typisch voor de auteur Tsjechow. Een feest ook voor het oog door het smaakvolle decor en een overvloed aan originele kostumes. 5/10/71

12) Een vijand van het volk Ibsen en Miller regie: Minas Chrlstidis " Een Vijand Van Het Volk ••van Ibsen werd door Arthur Miller (schrijver van o.a. Dood van een Handeslreiziger) geactualiseerd. Een scherp stuk waarin Ibsen en Miller de belangen voor het algemeen welzijn van de gemeenschap verdedigen tegen de kortzichtigheid van de "Politiek" en de materiële welvaart. 23/10/71

7


13) Jeux de massacre Eugène lonesco regie: Cor Stedelinck Een groteske over de dood. In een willekeurige stad breekt een epidemie uit en sterven de mensen zo maar op straat. Een dergelijke epidemie illustreert duidelijk de absurditeit van het leven in het aangezicht van "De Dood» die niemand spaart... 24/10/71 en 25/10/71

14) De Nonnen

Eduardo Manet regie: Tony Willems Op Haïti breekt een opstand uit onder de zwarte bevolking. In een kelder zitten drie nonnen verborgen. Eduardo Manet zegt over zijn stuk: " Op het moment van een revolutie of een katastrofe, worden de mooiste en de laagste gevoelens ontdekt. Goed: ik heb de laagste genomen ". Van 30/10/71 tot 7/11/71.

Een onthutsend werk dat met zijn realistische dialogen en zijn authentieke mensen een stuk reportage-theater is. Eigenlijk gaat het niet over het huisvestingsprobleem, maar wel over de mensen waarmee zij moeten trachten samen te leven en die wij moeten leren verdragen. Van 13/5/72 tot 15/5/72.

houd loze dat ver voorbijgaat aan Pinters realisme, en veel langer duurt dan het Wachten op Godo!, is zo ontroerend, dat de toeschouwer zich voor het onvoldongen feit geplaatst ziet om verschrikkelijk hard te gaan lachen of gewoon verschrikkelijk hard te gaan huilen. Een tussenweg bestaat er niet bij" Mooi weer vandaag" (Isha Meijer).

21) Mooi weer vandaag

22) Het

David Storey regie: Karl GuUmann "Een verhaal zonder

is te gast met een nog te bepalen werk uit zijn nieuw repertoire op een nog nader te bepalen datum.

inhoud.

Maar dat in-

prijzen

«

Groot

Limburgs

Toneel

»

abonnementen

Per 13 voorplaats stellingen

6 voorstellingen

6 voorstellingen

BEDRIJFSABONNEMENT. 13 voor6 voorstellingen stellingen

Familieboekjes 10 kaart.

15) De Twee Wezen

D'Ennery en E. Cormon regie: Ton Lutz Het blinde meisje Louise is samen met Henriëtte, een arme wees, naar Parijs gekomen. Op de dag van hun aankomst wordt Henriëtte ontvoerd door lichtzinnige edellieden, Louise meegenomen door Frochard, die haar als straatbedelares zal exploiteren. Na emotievolle verwikkelingen vinden ze alkaar weer. En stralend is dan het' geluk. 28/12/71

1e Middenbalkon

16) Vier maal anders

2e Zijbalkon

Barillet en Grédy regie: Edw. Deleu Theater voor mensen die willen verstrooid en geamuseerd worden, maar die dan ook eisen dat dit met" spirit» gebeurt. 4 x ANDERS: een plezierig vierluik waarin 2 personages 8 verschillende rollen te vertolken krijgen. Over de intrige willen we nog niets vertellen, maar 4 x lachen wordt het zeker! Van 3/2/72 tot 7/2/72.

Stalles

100

850

450

350

700

400

700

80

650

350

250

550

300

550

60

550

300

Loges

Parket

1e Zijbalkon 2e Middenbalkon

Amphitheater

350

30

Galerij

Vaste dag Zes voor- JEUGD Bedrijfs- en syndicale of dag stellinqen onder 21 abonnementen. gepensionaar naar jaar (+ neerden .arnateur-toneetkeuze keuze studenten spelers op vertoon van en milic.) contactkaart. stadsperseZes naar neel, teaterklub, affichekeuze kaarten, studenten

10 kaart. hele seizoen naar keuze

17) Het •• Nieuw Rotterdams Toneel »

is te gast met een nog nader werk uit zijn nieuw repertoire. 16/2/72

18)

«

Centrum

»

te bepalen

Amsterdam

is te gast met een nog nader te bepalen werk uit zijn vorig of nieuw repertoire.

19)

cc

Centrum

»

Amsterdam

is te gast met een nog nader te bepalen werk uit zijn vorig of nieuw repertoire. Van 4/5/72 tot 8/5/72.

20) Varkens John Arden regie: Senne Rouffaer In een nette burgerbuurt wordt eén troepje als "zigeuners" levende mensen gehuisxast. Zeer vlug leven dan ook alle bewoners op voet van oorlog met elkaar,

8

Reductie per plaats: a) Stadspersoneel, leden Teaterklub, affichekaarten, amateur-toneelspelers op vertoon contactkaart : 1e Middenbalkon, Stalles: 90 fr. - Parket: 70 fr. ; 1e Zijbalkon, 2e Middenbalkon : 50 fr. b) Groepen van minimum 20 personen: Stalles: 80 fr. - Parket: 60 fr. c) Jeugd onder 21 jaar, studenten en miliciens: 1e Middenbalkon en Stalles: 70 fr. - Parket: 50 fr. d) Speciale voorwaarden voor groepen van buiten de agglomeratie. e) Leden Jeugd en Toneel, en scholen in groepsverband: Stalles, Parket en 1e Middenbalkon : 50 fr. Overige plaatsen: 40 fr.

SPEELDAGEN: Zaterdag, zondag (2 x), maandag en donderdag. AANVANGSUUR: Middagvoorstelling om 15 uur. Avondvoorstelling om 20 uur. BESPREEKBUREAU: Alle dagen van 10 tot 14 uur, eveneens 1 uur vóór elke voorstelling. Tel. 25.32.08 Postrekening: N.T.G. 1327.29 Generale Bankmaatschappij Gent: 6365 Kredietbank Gent 4400/13/65.300 Gemeentekrediet Brussel: 94502/2/08/11 Bericht aan de abonnées met vaste dag en plaats: Uw vaste plaatsen van vorige speelseizoen 1970-71 blijven gereserveerd tot en met 11-9-1971.


IlET

MERCATORFONDS

publiceert op initiatief van de

Modern

BANK VAN PARIJS EN DE NEDERLANDEN BElGIE naar aanleiding van de 70ste verjaardag van Marnix Gijsen, zijn laatste roman:

" Jacqueline en ik" met 25 originele tekeningen van MARCEL MAYER een luxueuse

bibliophielenuitgave

F

Objectief

950

Zijn thans eveneens nog verkrijgbaar:

DE ORGELKUNST IN DE NEDERLANDEN, door Flor PEETERS en Dr. VENTE, samen met 2 langspeelplaten (uitvoering door Flor PEETERS) (Nederlands, Frans, Duits en Engels) L'ART FLAMAND D'ENSOR A PERMEKE in de Orangerie, Parijs door R H. MARIJNISSEN - inleiding door Paul HAESAERTS (Frans) ONZE BRUEGHEL, door Bob CLAESSENS en Jeanne ROUSSE.t'.U (Nederlands, Frans, Duits en Engels) Frits VAN DEN BERG HE, door Emile LANGUI (Nederlands, Frans, Duits en Engels) LE MIROIR DE LA BELGIQUE, door Carlo BRON NE (Frans) DE WERELD VAN HENRY VAN DE VELDE, door Prof. A.M. HAMMACHER (Nederlands, Frans en Duits) LlEGE DE LA PRINCIPAUTE A LA METROPOLE, door Prof. J. LEJEUNE (Frans) ANTWERPEN, 78 houtsneden van Frans MASEREEL (Nederlands, Frans, Duits en Engels) LA NOUVELLE BIBLIOTHEQUE DE L'HONNETE HOMME, door P. WIGNY (Frans)

Vooruitstrevend

F 2.900

HET LAATSTE NIEUWS

F 1.250 F 1.950

Ook voor U het aangewezen dagblad!

F 2.500 F 1.200 F 2.500 F 1.950

ELKE DAG:

F

340

-

al het nieuws in woord en beeld

F

250

-

de beste mengelwerken

Wenst U één of verschillende van deze boeken, plaats dan uw bestelling bij het MERCATORFONDS, Eikenstraat 9 te Antwerpen en stort het vereiste bedrag op PRK 519 van het MERCATORFONDS te An!l"nr~en of 00 rpvanin(l nr. 30.234 van het MERCATORFONDS bij de BANK VAN PARIJS EN DE NEDERLANDEN BELGIE te Antwerpen.

en tekenverhalen

bijzondere bladzijden voor de vrouw, over film, en toneel, toerisme, kultuur en letterkunde, enz ... ongeëvenaarde sportreportages

BAN KLAM BERT talrijke zetels en agentschappen Brussel (en periferie) Antwerpen Dendermonde Aalst Beveren-Waas Hamme lebbeke Opwijk Oudenaarde Wetteren Zele Verantw. uitgever:

VERDRAAGZAAMHEID EN EEN ONAFHANKELIJK OORDEEL BEZORGEN

HET LAATSTE NIEUWS DE WAARDERING VAN DAGELIJKS 1 MILJOEN LEZERS

GA MET UW TIJD MEE LEES

HET LAATSTE NIEUWS Alle inlichtingen: EM. JACQMAINLAAN 105,

1000 BRUSSEL

Tel. 02/19.32.90

PROF. DR. A. VERHULST, Nelemeersstraat

10 - St.-Martens-Latem


TAAL- en HANDELSLEERGANGEN van het Willemsfonds Opgericht in 1880 -

Erkend door de Staat

Vlaams Atheneum Moutstraat 24, Brussel

1

In deze avond- en zondagleergangen leert men afzonderlijk en naar keus: Moedertaal, Frans, Nederlands (2e taal). Engels, Duits, Spaans, Italiaans, Russisch, Latijn, Grieks, wiskunde, geschiedenis, aardrijkskunde, natuurwetenschappen, enz. of wordt men hulpboekhouder ; verzekering technicus; boekhouder; gegradueerde in de boekhouding en de fiscale praktijk; twee-, drie- of viertalige stenotypist; twee-, drie- of viertalige secretaris; twee-, drie- of viertalige handelscorrespondent; gegradueerde in de sociale administratie; gegradueerde in de reclame en publiciteit ; gegradueerde in de verzekeringen; leraar in boekhouden en aanverwante vakken; leraar in de stenodactylografie ; leraar in de handelscorrespondentie, enz. Telefoon: 12.62.65(na -8 uur).

Bouw het huis van uw dromen met

Combi-Sparen

WETTELIJKE DIPLOMA'S UITVOERIG PROSPECTUS OP AANVRAAG

bij de

DE LEERGANGEN ZIJN KOSTELOOS VERGOEDING VOOR SOCIALE PROMOTIE

KREDIETBANK

NOORDSTARFONDS v.z.w. steunt bestendig het kulturele leven in Vlaanderen Combi-Spaarders bekomen

bij de Kredietbank

een woning krediet

U kunt ook helpen

op

door U te laten verzekeren bij

gunstvoorwaarden (Vraag onze voorlichtingsbrochure)

SPAAR NU VOOR UW HUIS VAN MORGEN bij de

De Noordstar en Boerhaave

KREDIETBANK natuurlijk !

GROOT BRITTANIELAAN 47 GENT

Drukkerij

Antigoon

n.v. -

Vleminckstraat

15, 2000 Antwerpen

- Em. Jacqmainlaan

105, 1000 Brussel

DE SCHAKEL. (c) Liberaal Archief - Kramersplein Gent. (c) Liberaal Archief - Kramersplein Gent WILLEMSFONDS ORGAAN

Recommend Documents