Grondslagen Administratieve Organisatie Deel B processen en systemen prof. E.O.J. Jans m.m.v. Prof. Drs. K. Wezeman Dr. Van Dijk 20e druk
1
1
Hoofdstuk 4 Het magazijnproces- en voorraadsysteem • • • • • •
Magazijnfunctie Magazijnproces Informatiebehoeften Procesactiviteiten Voorraadsysteem/ fin-adm proces Voorraadinventarisatie
2
De magazijnfunctie
Bewarende functie ◦ Goederen moeten zorgvuldig worden bewaard ◦ Voorraden leiden tot vermogensbeslag en dus tot rentekosten ◦ Risico’s van waardevermindering, enz. ◦ Opslagkosten en handlingkosten
Opgaven, Opgaven, 3e druk, druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) druk)
© WoltersWolters-Noordhoff
3
1
De magazijnfunctie
Waarom voorraden aanhouden? ◦ Tijd-en ritmeverschillen tussen Inkoop en verkoop (handelsonderneming) Inkoop en productie (ind. Bedrijven) Inkoop en dienstverlening (dienstverlenende bedrijven)
◦ Onzekerheid Variatie in vraag Veranderende levertermijnen
◦ Economisch motief: kostenafweging – trade off bestelkosten/omstelkosten versus voorraadkosten (opslagkosten en handlingkosten) kosten van variatie in productieritme versus voorraadkosten Opgaven, Opgaven, 3e druk, druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) druk)
© WoltersWolters-Noordhoff
4
De magazijnfunctie Magazijnfunctie = schakel tussen twee beschikkende functies in het waardekringloopproces.
Inkoop
beschikken
Magazijn
bewaren
Verkoop
beschikken
Opgaven, Opgaven, 3e druk, druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) druk)
© WoltersWolters-Noordhoff
5
Gesloten en open magazijnen
Onderscheid ◦ Technisch => geen/wel toegang voor personeel ◦ Administratief => wel/geen uitgiftebon
Open magazijnen ◦ ◦ ◦ ◦
Geen magazijnafgiftedocumenten Grijpvoorraden Indirecte verbruiksmeting Toepassingsgebieden
Opgaven, Opgaven, 3e druk, druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) druk)
© WoltersWolters-Noordhoff
6
2
Het magazijnproces
Verkoopproces
Inkoopproces MAGAZIJNPROCES
Productieproces
Financieeladministratief proces
Human resource proces
Opgaven, Opgaven, 3e druk, druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) druk)
© WoltersWolters-Noordhoff
7
Procesanalyse
7.
In ontvangst nemen van goederen Keuring van ontvangen goederen Opslaan van ontvangen goederen Afgeven van goederen (intern/extern) Verzenden van goederen Aanhouden van eigen registratie Inventariseren van voorraden
8.
Secundaire activiteiten
1. 2. 3. 4. 5. 6.
Opgaven, Opgaven, 3e druk, druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) druk)
© WoltersWolters-Noordhoff
8
Informatiebehoeften
Uitvoerders procesactiviteiten => operationele informatiebehoeften
T.b.v. de planningfunctie ◦ ◦
Aanwezigheid van voorraden Staat waarin goederen zich bevinden
T.b.v. de controlfunctie ◦ ◦
Klachteninformatie Informatie over voorraadverschillen
Opgaven, Opgaven, 3e druk, druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) druk)
© WoltersWolters-Noordhoff
9
3
1. Goederenontvangst
Autorisatie tot inontvangstneming ◦ Overzicht te ontvangen zendingen ◦ Verzameling kopie-bestelorders
Eerste globale controle bij portier
Zelfstandig vaststellen wat ontvangen is ◦ Juiste artikelen/hoeveelheid/kwaliteit ◦ Geautomatiseerde ontvangstmeldingen
Opgaven, Opgaven, 3e druk, druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) druk)
© WoltersWolters-Noordhoff
10
2. Kwaliteitscontrole (keuring)
Normen waaraan kwaliteit inkomende goederen moet voldoen
Keuringsprocedure
Procedure afgekeurde goederen
Opgaven, Opgaven, 3e druk, druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) druk)
© WoltersWolters-Noordhoff
11
3. Opslag van goederen
Afsluitbare ruimten, enz. Voorkomen dat kwaliteit achteruitgaat Periodiek onderhoud
Doelmatige magazijninrichting
◦ Locatiecode: gang (straat)/pad (zijstraat)/stelling/vak
◦ Ligging van ‘fast moving’ vs ‘slow moving’ ◦ Geautomatiseerd opslaan en uitleveren AS - AR
Opgaven, Opgaven, 3e druk, druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) druk)
© WoltersWolters-Noordhoff
12
4
4. Afgifte van goederen
Autorisatie tot goederenafgifte Afgifteorganisatie ◦ Individuele uitgiftebonnen ◦ Verzameluitgiftelijsten (picking lists) verzamelen gaat sneller + betere controle mogelijk; nadeel is extra ruimte- en tijdbeslag
Geautomatiseerd verzamelsysteem
Opgaven, Opgaven, 3e druk, druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) druk)
© WoltersWolters-Noordhoff
13
5. Verzenden van goederen
Magazijnchef of Expeditiechef Eigen vervoer/externe transporteur
Fysieke distributie
◦ Routeplanning ◦ Verzendprocedure (vrachtbrief/routelijst)
Kosten
Opgaven, Opgaven, 3e druk, druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) druk)
© WoltersWolters-Noordhoff
14
6. De magazijnadministratie
Afleggen van verantwoording ◦ Bewaren ◦ Ontvangen/afgeven van goederen
Controle door inventarisatie: ◦ Inventarisatie vs. info uit artikelbestand
Stellingkaart voor niet-geautomatiseerde omgevingen ◦ Zelfcontrole enz.
Opgaven, Opgaven, 3e druk, druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) druk)
© WoltersWolters-Noordhoff
15
5
7. Voorraadinventarisatie (zie 4.5)
Doel ◦ Controle op de bewaarder
Controle op juistheid en volledigheid van de voorraadadministratie ◦ Verbruiksmeting bij open magazijnen
Methoden ◦ Integraal ◦ Partieel roulerend ◦ (simultaan)
Opgaven, Opgaven, 3e druk, druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) druk)
© WoltersWolters-Noordhoff
16
8. Vernietigen van goederen
Niet op eigen initiatief magazijnchef: beschikkend functionaris geeft opdracht Afval en uitval; kosten van vernietiging Opmaken proces-verbaal (protocol)
Opgaven, Opgaven, 3e druk, druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) druk)
© WoltersWolters-Noordhoff
17
Het voorraadsysteem
Informatieve en controlerende aard ◦ ◦ ◦ ◦
Functies van voorraden (voorraadbegrippen) Opslaglocaties Prijzen bij mutaties en waardering (prijssystemen) Registratiemethoden Per stuk Per artikelsoort Per partij Per artikelgroep (financieel)
Opgaven, Opgaven, 3e druk, druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) druk)
© WoltersWolters-Noordhoff
18
6
Voorraadinventarisatie
Doel ◦ Controle op de bewaarder ◦ Controle op juistheid en volledigheid van de voorraadadministratie ◦ Verbruiksmeting bij open magazijnen
Methoden van voorraadopname ◦ Integraal ◦ Partieel roulerend ◦ (simultaan)
Opgaven, Opgaven, 3e druk, druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) druk)
© WoltersWolters-Noordhoff
19
Inventarisatieprocedure
Aanwijzen van controleur Bepalen van inventarisatiemoment Uitprinten inventarisatielijst Vergelijken IST – SOLL met verschillenanalyse Afboeken magazijnverschillen (autorisatie door procuratiehouder) Bijhouden verschillenstatistiek
Voorraden bij derden
◦ Positieve methode ◦ Negatieve methode Opgaven, Opgaven, 3e druk, druk, behorend bij Grondslagen Administratieve Organisatie B (20e druk) druk)
© WoltersWolters-Noordhoff
20
7