2 Juni 1931
Nummer 62
DE KATHOLIEKE PERS ORGAAN VAN DE NEDERLANDSCHE ROOMSCH-KATHOLIEKE JOURNALISTENVEREENIGING ABONNEMENTSPRIJS: ƒ2.50 per jaar
Jaarvergadering. op Zondag 1i Juni te Utrecht, in Hotel „Kasteel van Antwerpen", des morgens 11.30 u u r precies. Agenda: 1. 2. 3. 4. 5.
Openingswoord van den Voorzitter. Mededeelingen. Jaarverslag Secretaris. Jaarverslag Penningmeester. Restuursverkiezing. Aftredend zijn de heeren: P. H. J. Steenhoff (die zich niet herkiesbaar stelt) en L. J. Stolwijk. Verkiezing van een nieuw bestuurslid in de vacature Th. Wilmer. 6. Mededeelingen omtrent het dubbele lidmaatschap. 7. De Representatie-regeling en het Arbeidscontract.
Jaarverslag van den Secretaris. Wanneer wij, voor het schrijven van het jaarverslag, het vereenigingsleven in het afgeloopen j a a r de revue laten passeeren, dan valt op de eerste plaats het oprichten van de Kringen Noord-Rrabant en Limburg als een bijzonder verblijdend feit te constateeren. Door de oprichting dezer beide kringen is op schitterende wijze een begin gemaakt met de Kringvorming in onze vereeniging. Het Zuiden is voorgegaan, heeft het voorbeeld gegeven; moge nu spoedig het Noorden volgen. Al moet worden toegegeven, dat de omstandigheden in Rrabant en Limburg er gunstiger voor zijn dan in de Noordelijke provincies, toch is ook daar een nauwer samenwerken in beperkter Kringverband heel wel mogelijk. Een collega in het Utrechtsche loopt, vergissen we ons niet, al lang met plannen rond. W e hopen ook spoedig van hem een succesvol slagen te vernemen. Onze vereeniging wint er niet alleen door aan invloed en beteekenis, m a a r ook — en dit is bij het stichten der twee Zuidelijke Kringen gebleken — zijn tal van nieuwe leden de R. K. J. V. komen versterken. Het afgeloopen j a a r heeft van het bestuur als geheel en van verschillende leden afzonderlijk heel wat tijd en werk geëischt. Tal van besprekingen, conferenties en vergaderingen zijn gehouden over kwesties, welke nog steeds hangende zijn en welke helaas, buiten toedoen van het bestuur, nog niet haar beslag hebben gekregen. Mag dit spijtig zijn voor de leden, die misschien al maanden lang hebben gewacht op een, op de vorige jaarvergadering aangekondigde bijzondere vergadering ter bespreking van het arbeidscontract en het dubbele lidmaatschap — om slechts twee der voornaamste punten te noemen — te meer spijtig en onaangenaam is het voor het bestuur, dat zich steeds met deze punten heeft moeten bezighouden en ondanks vergadering op vergadering in de onmogelijkheid is geweest de zaken te bespoedigen. Oorzaken en gebeurtenissen, waarop
ADVERTENTIEPRIJS: ƒ4 — per V12 pagina het bestuur niet den minsten invloed kon oefenen, hebben een vlugger afdoen tegengehouden en onmogelijk gemaakt. Maar ondanks het tot n u toe niet bereiken van resultaten, heeft dit alles van het bestuur veel positieven arbeid gevraagd. Het zou het bestuur natuurlijk niets liever zijn geweest, dan eenige maanden na de vorige jaarvergadering de leden bijeen te hebben kunnen roepen en te komen met de blijde boodschap: „de zaak is voor elkaar". Toen verleden jaar van de bestuurstafel een optimistische toon klonk over het spoedig tot stand komen van het arbeidscontract, was er ook alle reden voor. Maar moeilijkheden kwamen en slechts in de allerlaatste weken is zekerheid verkregen, dat de beide kwesties, waarover in de laatste jaarvergadering breedvoerig is gesproken, binnen niet al te langen tijd haar beslag zullen krijgen. Het bestuur heeft het laatste jaar ondervonden, dat er tusschen „bijna zijn" en „er zijn" nog een lange moeilijke weg kon liggen. Dat mogen ook die leden wel eens bedenken, die, naar ik vernam, h u n allervriendelijkst oordeel over 't bestuur zoo hier en daar, natuurlijk in heilig vuur voor de vereeniging en met de beste bedoelingen, hebben uitgesproken. De representatie bij tal van gebeurtenissen, congressen, recepties enz. in binnen- en buitenland heeft van verschillende .bestuursleden en wel het meest van den voorzitter heel wat tijd en opoffering gevergd. Nu mag het verblijdend zijn, dat de vertegenwoordiging steeds veelvuldiger noodig is, wat de stijgende beteekenis en meerdere bekendheid onzer vereeniging sterk demonstreert, het neemt niet weg, dat de representatie in Rinnen- en Ruitenland een deel der bestuurstaak is geworden, welke steeds meer eischen gaat stellen en heel veel van den, dikwijls zoo karig toegemeten vrijen tijd, eischt. Ten opzichte van het representatie-vraagstuk, waarover reeds eenige jaren geleden de onderhandelingen op het doode punt kwamen en in het begin van dit jaar, op initiatief van het bestuur der Ned. Dagbladpers weer werden begonnen, kan met genoegen worden geconstateerd, dat eindelijk een bevredigende oplossing is verkregen. Tusschen de Ned. Dagbladpers, de R. K. Dagbladpers, den Journalistenkring en de R. K. Journalistenvereeniging is een overeenkomst tot stand gekomen, welke voor den vervolge alle moeilijkheden en gevoeligheden uitsluit. W a t de kwestie van de Arbeidsovereenkomst betreft, kan worden meegedeeld, dat deze zaak begin Juni door de Ned. Dagbladpers op haar algemeene ledenvergadering zal worden behandeld en afgedaan. Een ander onderwerp, dat ook op de vorige jaarvergadering door verschillende leden opnieuw ter sprake is gebracht en waaromtrent van het bestuur een voorstel werd verwacht en ook toegezegd, is eveneens eerst de laatste maanden tot een nadere oplossing gekomen. Wel heeft het op meerdere bestuursvergaderingen een onderwerp van diepgaande en langdurige bespreking uitgemaakt, m a a r waar het hier een principieele kwestie geldt op de eerste plaats, was het onze adviseur, die hier een ernstig woord had mee te spreken. Zijn ziekte heeft 't hem onmogelijk gemaakt langen tijd onze vergaderingen te bezoeken en niet zoo spoedig was de adviseur weer in actie of het „dubbele
DE
2
KATHOLIEKE
lidmaatschap" had zijn volle belangstelling. Ook dit punt nadert zijn oplossing, zooals den leden op de komende jaarvergadering zal blijken. Een feit, dat reeds eerder in het orgaan is gememoreerd, m a a r in 't jaarverslag dient te worden vastgelegd, is het zeer waardeerend oordeel van den -nieuwen Aartsbisschop Z. H. Exc. Mgr. J. H. G. Jansen gesproken over de Katholieke Pers en de Katholieke Journalisten Ver. bij het aanbieden der eerbiedige gelukwenschen namens onze Vereeniging, daags na de benoeming van Z.Exc. tot Aartsbisschop. Verder dient gememoreerd de onthulling van een gedenkteeken op het graf van den heer J. R. v. d. Lans, waartoe door het bestuur onzer vereeniging het initiatief werd genomen. Ons uitstapje naar Twente, waarvoor collega Bruggem a n reeds een voorloopig program had opgesteld en voorbereidende werkzaamheden had verricht, is helaas niet doorgegaan. De deelname was — waarschijnlijk door den verren afstand — te gering, om het plan uit te voeren. De schriftelijke cursus, waarvoor collega Stolwijk zich zooveel moeite heeft getroost, met gevolg, dat zeer veel leden zich voor deelname opgaven, is door verhindering van den cursusgever niet zoo tijdig kunnen beginnen, als het bestuur gewenscht had. Op de eerste bestuursvergadering na de oprichting van den Kring Brabant heeft de heer J. Bruna, die als gedelegeerd lid de bestuursvergaderingen bijwoont, de quaestie ter sprake gebracht of de redacteuren van de Prov. 's-Hertogenbossche Courant lid der R. K. J. V. kunnen worden. Een nadere beslissing zal hieromtrent worden genomen. Als blijde gebeurtenissen voor onze leden dienen te worden genoemd: het 40-jarig journalisten-jubilé van den heer H. Thijssen; de bekroning van Anton Coolen's roman „Het donkere licht"; het zilveren huwelijksfeest van onzen voorzitter; de zilveren jubilea van de heeren Vervoort, Bon en Bovendeert. Het aantal leden is dit j a a r met 29 gestegen. Een prachtige vooruitgang. Langzamerhand wordt het ideaal: „alle R. K. journalisten in de R. K. Journalistenvereeniging" verwezenlijkt. Moge de groote toetreding van nieuwe leden voor hen, die zich niet aansloten, een aansporing zijn zich spoedig te melden. De samenwerking met den Journalistenkring, de R. K. Dagbladpers en de Ned. Dagbladpers geschiedde ook dit j a a r weer op de meest vriendschappelijke wijze. De Secretaris, W . J. GALESLOOT.
Jaarverslag van den Penningmeester. Blijkens het vorige jaarverslag is onze vereeniging het j a a r 1930 ingegaan met een batig saldo van ƒ 1.102.57. Ontvangen werd a a n : contributies ƒ 1.334.50 donaties „ 375.00 diversen 165.39J Totaal Vorig saldo
ƒ 1.874.89J „1.102.57
Totaal generaal ... /2.977.46i Onder de diversen is begrepen een bedrag van ƒ 15.94J aan rente en een bedrag van ƒ 84.65 retour wegens teveel betaald voor het orgaan. De uitgaven hebben in totaal bedragen ƒ 1630.31 als volgt gespecificeerd:
PERS
Inningskosten ƒ 85.70 Porto „ 46.73 Representatie ,413.44 Vergaderingen 582.77 Orgaan „266.37 Administratie „ 45.90 Diversen „158.00 Het nieuwe jaar werd dus ingezet met een bedrag van ƒ 2.977.46i min ƒ 1.630.31 = f 1.347.15J of bijna ƒ245 meer dan het j a a r te voren. De inningskosten beloopen bijna 5 percent van het aan contributie en donaties ontvangen bedrag. Dat percentage zou aanmerkeijk kunnen worden verminderd als de leden er toe zouden willen overgaan h u n contributie per giro te voldoen. Het gironummer van den penningmeester is 138251. Onder het hoofd Representatie is vermeld een bedrag van bijna ƒ 250 wegens vertegenwoordiging van onze vereeniging ter gelegenheid van de tentoonstellingen te Luik en te Antwerpen, alsmede op het Congres te Brussel. Vermindert men den totaalpost met dat bedrag, dan blijkt aan de representatie niet zooveel meer ten koste te zijn gelegd dan in 1929, toen ze ƒ 173.65 vorderde. In 1929 eischten de vergaderingen een bedrag van ƒ 358.70, ditmaal van ƒ 582.77. Het groote verschil vindt zijn oorzaak vooral in de lunch, ter gelegenheid van de algemeene vergadering van vorig jaar, waaraan minister Verschuur mede aanzat. Onder diversen is een bedrag van ƒ 50.— als bijdrage voor het gedenkteeken op het graf van wijlen J. R. v. d. Lans, van de oprichting onzer vereeniging af tot aan zijn dood lid van de Kath. Journalistenvereeniging en vele jaren bestuurslid; een bedrag van ƒ 10.— voor ons lidmaatschap van het Nederl. Persmuseum; een bedrag van ƒ30.— als bijdrage in de oprichtingskosten van den Noord-Brabantschen Katholieken Journalistenkring. • De overige posten behoeven geen nadere toelichting. Op het Steunfonds van de vereeniging werd ook in het afgeloopen jaar geen beroep gedaan. Op 1 J a n u a r i 1930 bezat het steunfonds ƒ 1.955.16. Voorts was nog loopende een renteloos voorschot, groot ƒ 300.—. Dit bedrag van ƒ 1.955.16 was als volgt belegd: ƒ500.— 4 | % Nederl. 1917; ƒ500.— 4J % Nederl. Gemeenten; ƒ350.— hypotheek; ƒ500.— Rotterdamsche Spaarbank; ƒ 105.16 in kas. Ontvangen werd in 1930: Rente ih % Nederl. 1917 ƒ22.50 Rente 4^ % Nederl. Gemeenten „22.50 Rente hypotheek „ 19.50 Contributie „ 10.— Rente Spaarbank , 15.94J Totaal ƒ90.441 De uitgaven bedroegen ƒ 0.57J aan incasso. Blijft gunstig saldo ƒ 89.87. Zoodat op 31 December de vereeniging bezat ƒ 1.955.16 plus ƒ89.87 is ƒ2.045.03. Dit bedrag is als volgt belegd: ƒ500.— 4J % Nederl. 1917; ƒ500.— 4J % Nederl. Gemeenten; ƒ250.— hypotheek (ƒ100.— afgelost); ƒ500.— Rotterd. Spaarbank. Zoodat zich op 1 Januari 1931 in kas bevond een bedrag van ƒ 2.045.03 — ƒ 1.750 — ƒ 295.03. Opgemerkt moge worden, dat uit de steunkas in het ingetreden j a a r een bedrag is uitgetrokken ƒ 250.— ten behoeve van een collega, wiens gezin in zeer moeilijke omstandigheden verkeert. De Penningmeester, L. J. STOLWIJK.
DE K A T H O L I E K E
Schema ontwerp-arbeidscontract.
3
PERS nI
-
POSITIE BIJ VERKOOP. De Vereeniging van Dagblad-directeuren „De Nederlandsche Dagbladpers" en de Nederlandsche Journalisten-Kring zijn overeengekomen, het hier volgende Schema te erkennen als algemeene norm voor een ontwerp-Arbeidscontract voor journalisten, met dien verstande": Ie. dat voor journalisten, voor wie bij het tot-standkomen van dit contract gunstiger bepalingen bestaan, deze bepalingen onveranderd blijven gelden; 2e. dat benoeming van journalisten zal geschieden in overleg met den hoofdredacteur van het betrokken blad. I.
1. Opzegging. — In het algemeen zullen bij overdracht van het recht van uitgifte, of bij verkoop en handhaving van het blad, de voorwaarden der dienstbetrekking ongewijzigd blijven. 2. Uitkeering. — Bij ontslag als gevolg van verkoop (en opheffing) ontvangt de journalist (onafhankelijk van de bezoldiging, waarop hij eventueel wettelijk recht heeft) een uitkeering, waarvan het bedrag afhankelijk is van de omstandigheden. Deze omstandigheden houden verband a. met den financieelen toestand van het blad en b. met den diensttijd, den leeftijd en het salaris van den journalist.
BENOEMING. Duur der overeenkomst. — De overeenkomst zal gewoonlijk voor onbepaalden tijd worden aangegaan. Het bepalen van een termijn is evenwel niet uitgesloten; deze wordt dan in het contract vermeld. II. ONTSLAG. 1. Wijze van ontslag. — Een journalist wordt ontslagen in overleg met den hoofdredacteur van het betrokken blad. 2. Termijn opzegging. — De opzeggingstermijn bedraagt voor beide partijen 3 maanden, de loopende maand niet inbegrepen. Wanneer de journalist meer dan 3 jaar, 6 jaar of 9 j a a r in dienst is, wordt de opzeggingstermijn voor de directie resp. 4 maanden, 5 maanden en 6 maanden. 3. Dringende reden. Als dringende reden voor onmiddellijk ontslag in den zin van art. 1639° B.W. worden mede beschouwd: A. Voor de directie of de
hoofdredactie:
a. wanneer de journalist voor arbeid, aan het blad verricht, van personen, die buiten het blad staan, betaling of vergoeding aanneemt; b. wanneer de journalist, ondanks waarschuwing, bij herhaling, naar het oordeel van directie of hoofdredactie, den goeden naam van het blad in gevaar brengt; c. wanneer de journalist, zonder goedkeuring van de directie of van de hoofdredactie, en niettegenstaande waarschuwing daarvoor, artikelen of berichten uit het blad, voordat deze op eenigerlei wijze verschenen zijn, gebruikt; d. wanneer de journalist, zich ziek meldend of terwijl hij ziektq-salaris geniet, het onderzoek door den geneesheer der directie weigert of belemmert. B. Voor den
journalist:
a. wanneer de directie hem gedurende langeren tijd niet in de gelegenheid stelt, den overeengekomen arbeid voldoende te verrichten; b. wanneer hij een opdracht ontvangt, die in strijd is met zijn ernstige overtuiging of (en) met de eer en de waardigheid van zijn beroep; c. wanneer het blad principieel van richting verandert. 4. Andere arbeid. — a. Weigering van den journalist, om in bijzondere omstandigheden anderen arbeid te verrichten dan redactie- of correctie-arbeid, vormt geen reden tot opzegging. b. De journalist zal niet ontslagen mogen worden op grond van onbekwaamheid voor anderen arbeid dan voor den overeengekomene.
IV. SALARIS. 1. Bestaande regeling. — De bestaande minimum-salarisovereenkomst vormt den grondslag voor het salaris en wordt als aanhangsel bij het contract opgenomen. 2. Bij ziekte. — a. Wanneer de journalist tengevolge van ziekte of ongeval verhinderd is zijn arbeid te verrichten, behoudt hij zijn aanspraak op het volle salaris tot zes maanden na den datum, waarop de verhindering begonnen is, en op 50 pCt. van zijn salaris na afloop van dat tijdvak tot een j a a r na den datum van aanvang der verhindering, met dien verstande, dat in mindering op het salaris zal strekken, hetgeen den journalist krachtens eenige wettelijk voorgeschreven ziekte- of ongevallenverzekering of krachtens eenige verzekering of uit eenig fonds, waarin de deelneming is bedongen bij of voortvloeit uit de arbeidsovereenkomst, toekomt. b. Geen recht op salaris, als omschreven in het vorig lid, bestaat, indien de ziekte of het ongeval door opzet of onzedelijkheid van den journalist is veroorzaakt of het gevolg is van een lichaamsgebrek, waaromtrent hij bij het aangaan der overeenkomst den werkgever opzettelijk valsche inlichtingen geeft gegeven. c. Heeft de journalist, na ziekte, zijn arbeid hervat en treedt binnen drie maanden daarna een nieuwe ziektetoestand in, dan wordt, voor de toepassing van het in punt a bepaalde, de tijd, gedurende welken in het eerste geval salaris is doorbetaald, bij het tweede geval medegerekend. d. Gedurende ziekte mag, tenzij om 'n dringende reden, de arbeids-overeenkomst niet worden opgezegd, behoudens wanneer de ziekte langer dan twee jaar heeft geduurd. e. De journalist is verplicht, zich desverlangd te onderwerpen aan onderzoek en controle van een door de directie aangewezen geneeskundige. 3. By militairen dienst. — a. Bij verplichten militairen dienst, anders dan voor eerste oefening, w7ordt den journalist het volle salaris uitbetaald, verminderd met hetgeen hij als soldij ontvangt. b. Gedurende militairen dienst mag, behoudens om een dringende reden, de arbeidsovereenkomst niet worden opgezegd. c. In geval van mobilisatie wordt tusschen partijen een speciale regeling getroffen. 4. Bij overlijden. — Bij overlijden van den journalist wordt aan zijn weduwe of zijn minderjarige weezen, of aan hen voor wie hij kostwinner was, gedurende ten minste drie maanden het salaris nog uitbetaald, de loopende maand niet inbegrepen. 5. Uitbetaling. — De uitbetaling van het salaris geschiedt, behoudens de gevallen waarin dat wettelijk niet mogelijk is, niet in kortere termijnen dan een maand.
4
DE K A T H O L I E K E
PERS
V. PENSIOEN. 1. Bestaande regeling. — De Pensioen-overeenkomst wordt als aanhangsel bij het contract opgenomen. 2. Verplichting. — De journalist is, bijzondere omstandigheden uitgezonderd, verplicht tot de pensioen-overeenkomst toe te treden, wanneer zijn directie dat verlangt.
Bevoegdheid. — a. De Raad is bevoegd bij geschillen, waarin zijn tusschenkomst wordt verzocht, verzoenend of adviseerend en, wanneer beide partijen hem dit verzoeken, arbitreerend op te treden. b. Hij deelt aan partijen zijn met redenen omkleede beslissing zoo spoedig mogelijk mede.
VI. MEDEWERKING AAN ANDERE BLADEN. Regeling. — a. Den journalist kan, bij schriftelijke machtiging door den Directeur of den Hoofdredacteur van zijn blad, vergunning worden verleend mede te werken aan andere bladen of tijdschriften. De grenzen dier medewerking worden in de machtiging omschreven. b. De in het eerste lid bedoelde vergunning kan slechts worden geweigerd op grond, dat door bedoelde medewerking de belangen van het blad zouden worden geschaad, hetzij doordat die medewerking zou plaats hebben aan bladen, die als concurreerend kunnen worden beschouwd, hetzij doordat de journalist daardoor belet zou worden zijn volle arbeidskracht aan den overeengekomen arbeid voor zijn blad te wijden. c. De journalist mag, tenzij hem daartoe uitdrukkelijk toestemming is verleend, vóór de verschijning van zijn blad van daarin voorkomende artikelen of berichten geen gebruik maken voor andere bladen.
Behandeling. — a. Een geschil — mits niet voortvloeiend uit punt VI der arbeidsovereenkomst — kan door elk der partijen, of door deze gezamenlijk, bij den Raad aanhangig worden gemaakt. b. Maakt één der partijen een geschil aanhangig, dan kan de uitspraak van den Raad nooit anders dan een adviseerend of bemiddelend karakter dragen. c. Maken beide partijen een geschil aanhangig, dan deelen zij den Raad mede, welke beslissing zij verwachten: een oordeel, een advies of een bindende uitspraak. d. De Raad beslist zelfstandig, of hij een zaak in behandeling zal nemen. Hij behandelt alleen aangelegenheden van ernstig, belangrijk of principieel karakter. Een besluit, om een zaak niet te behandelen, wordt met redenen omkleed aan partij (en) medegedeeld.
VIL VACANTIE. 1. Duur. — a. Aan den journalist wordt een jaarlijksche vacantie verleend, als regel des zomers en zoo mogelijk onafgebroken: van ten minste drie weken, wanneer zijn diensttijd in de journalistiek 3 j a a r of meer bedraagt; van vier weken, wanneer hij onafgebroken nachtdienst verricht. b. Ziekte-verlof of verlof wegens militairen dienst mag, behoudens buitengewone omstandigheden, niet als vacantie worden beschouwd. 2. Rustdag. — In normale omstandigheden wordt den journalist een wekelijkschen rustdag — zooveel mogegelijk op Zondag — gewaarborgd.
V.
VI. Jurisprudentie. De beslissingen van den Raad worden zooveel mogelijk, in een jaarlijks tê publiceeren overzicht opgenomen en verwerkt, met weglating van de namen der betrokken partijen. VII. Kosten. — De kosten, aan de werkzaamheden van den Raad verbonden, worden door De Nederlandsche Dagbladpers en den Nederlandschen Journalisten-Kring gezamenlijk gedragen. VIII. Reglement. — Alles, wat op de instelling en werkwijze van den Raad betrekking heeft, kan nader bij Reglement worden vastgesteld.
Wijzigingsvoorstellen van de Kath. Nederl. Dagbladpers en de Nederl. R.K. Journalistenvereeniging. In een gecombineerde vergadering van afgev. uit de besturen van R.K. Dagbladpers en R.K. Journalistenver. zijn VIII. de volgende wijzigingsvoorstellen geformuleerd: BEMIDDELINGS-RAAD. De laatste woorden van II 3 Ac behooren te vervallen en Geschillen, uit dit contract voortvloeiend, kunnen — met wel vanaf „op zoodanige wijze . . . " inachtneming van de daartoe afzonderlijk vast te stellen beArtikel VI wordt als volgt geredigeerd: palingen — in behandeling worden gebracht bij den Bemida. Den journalist kan, bij schriftelijke machtiging, door delings-Raad. den directeur en den hoofdredacteur van zijn blad vergunning worden verleend aan andere bladen en tijdschriften Schema ontwerp-Bemiddelingsraad. mede te werken door daarin artikelen te schrijven. De grenI. zen dier medewerking worden in die machtiging omPrincipe. — Doel der instelling van den Bemiddelings- schreven. b. De in het eerste lid bedoelde vergunning kan slechts Raad is, geschillen tusschen directies en journalisten tot worden geweigerd op grond, dat door bedoelde medeweroplossing te brengen. king de belangen van het blad zouden worden geschaad, II. hetzij doordat die medewerking zou plaats hebben aan blaSamenstelling. — a. De Raad bestaat uit 7 leden, waar- den, die als concurreerend kunnen worden beschouwd, hetvan 2 leden worden benoemd door het Bestuur van de ver- zij doordat de journalist daardoor belet zou worden zijn volle eeniging „De Nederlandsche Dagbladpers", 1 door het Be- arbeidskracht aan den overeengekomen arbeid aan zijn stuur van de Vereeniging „De Katholieke Nederlandsche blad te wijden, hetzij wegens de richting en het karakter Dagbladpers", 2 door het Bestuur van den „Nederlandschen van het blad, waaraan de medewerking zou worden verJournalisten-Kring" en 1 door het Bestuur van de „Neder- leend. landsche R.K. Journalistenvereeniging". c. De journalist mag (tenzij hem daartoe uitdrukkelijk b. De 4 bedoelde leden kiezen een jurist tot voorzitter. toestemming is verleend): c. Voor elke groep van leden en voor den voorzitter Ie. niet als correspondent van andere bladen optreden; wordt een plaatsvervanger benoemd. 2e. vóór de verschijning van zijn blad van daarin voorIII. komende berichten of artikelen geen gebruik maken voor Verkiesbaarheid. — a. De leden worden gekozen uit per- andere bladen; sonen, die in het bedrijf der journalistiek werkzaam zijn. 3e. geen door hem ontvangen berichten aan zijn blad b. De voorzitter kan buiten het bedrijf gekozen worden. onthouden.
DE K A T H O L I E K E Wat betreft het schema ontwerp-Bemiddelingsraad spreekt het van zelf, dat art. II in dezen zin wijziging behoeft, dat de besturen der vier betrokken vereenigingen ieder een lid in den Bemiddelingsraad benoemen.
Representatie-Regeling. De Vereeniging „De Nederlandsche Dagbladpers", De Vereeniging „De Katholieke Nederlandsche Dagbladpers", De Vereeniging „De Nederlandsche Journalistenkring", „De Nederlandsche Roomsch-K^tholieke Journalisten Vereeniging" komen tot wederopzegging toe het navolgende overeen: 1. Ter behandeling van representatie-aangelegenheden van de Nederlandsche Pers zal worden ingesteld: de Representatie Commissie van de Nederlandsche Pers. 2. De Representatie Commissie zal bestaan uit zes leden, t.w.: 2 leden aan te wijzen door het Bestuur van de N. D. P. 1 lid aan te wijzen door het Bestuur van de Kath. Dagbladpers. 2 leden aan te wijzen door het Bestuur van den Journalistenkring. 1 lid aan te wijzen door het Bestuur van de Kath. Journ. Vereeniging. 3. Het Bestuur van den Journalistenkring wijst den secretaris van de Representatie Commissie aan. De secretaris heeft de dagelijksche leiding van het Bureau. In gevallen van twijfel wendt hij zich tot de door de Representatie Commissie uit haar midden aangewezen Commissie van Advies, bestaande uit een directeur en een journalist, welke commissie een beslissing neemt. 4. Het voorzitterschap der Representatie Commissie wordt bij toerbeurt vervuld volgens een door die Commissie op te maken rooster. 5. De Representatie Commissie treedt op, wanneer zij wordt uitgenoodigd de pers in haar geheel en als zoodanig te doen vertegenwoordigen bij bepaalde gelegenheden (officieele gebeurtenissen, comité's, bezoeken, ontvangsten). De betrokken organisaties blijven vrij in zake rechtstreeks tot haar gerichte en kennelijk voor haar bedoelde representatie-uitnoodigingen, -verzoeken, -opdrachten etc. zelfstandig op te treden. 6. De Representatie Commissie is vrij in de keuze der personen welke zij wenscht uit te noodigen als vertegenwoordigers van de pers op te treden. 7. Indien haar dit in eenig geval wenschelijk voorkomt, is de Commissie bevoegd de regeling over te laten aan een of meer der sub 2 genoemde organisaties. 8. De secretaris van de Representatie Commissie geeft van ieder genomen representatiebesluit zoo spoedig mogelijk kennis aan ieder der sub 2 genoemde vereenigingen. 9. Alle vereenigingen sub 2 vermeld zijn verplicht om van alle tot haar gerichte representatie-uitnoodigingen, -verzoeken, -opdrachten enz., onmiddellijk na ontvangst kennis te geven aan de Representatie Commissie. 10. De kosten, aan de algemeene door de Representatie Commissie geregelde representatie verbonden, worden gedragen door de sub 2 genoemde vereenigingen, in dier voege, dat de N.D.P. Vs deel daarvan betaalt, de Journalistenkring eveneens 1/s, de Katholieke Dagbladpers V« en de Katholieke Journalistenvereniging Ve.
Het verdwijnen van „De Tijd". In de geschiedenis der katholieke journalistiek is ongetwijfeld geen droever gebeurtenis op te teekenen dan die, welke de verdwijning van het dagblad „De Tijd" meldt.
5
PERS
Ze raakt ons dagbladwezen, onze cultuur, onze staatkunde, in één woord, alle terreinen waarop de katholieken zich bewegen en waarvan „De Tijd" mag getuigen dat zij daarbij haar aandeel, en een groot aandeel, gehad heeft. Deernis gevoelen wij met het blad, deernis met al zijn medewerkers, die daaraan niet een taak te verrichten, maar een roeping te vervullen hadden. Het bestuur onzer Vereeniging heeft zijn vergadering van Zaterdagmiddag j.1. voor een goed deel aan de schokkende gebeurtenis gewijd en besloot daarin, onderstaand schrijven te richten tot commissarissen en directeuren van de N.V. Dagblad „De Tijd": WelEdelGestrenge Heeren, Het bestuur der Nederlandsche R.K. Journalistenvereeniging, Zaterdagmiddag in vergadering bijeen, gevoelt zich gedrongen U mee te deelen, dat het met leedwezen en ontsteltenis heeft kennis genomen van de aanstaande opheffing van het dagblad „De Tijd", een der gloriën van de Katholieke Dagbladpers; dat het, begaan met het lot van al degenen tot heden aan dit dagblad werkzaam, toch allereerst zijn bekommering uitstrekt over de journalisten van „De Tijd", onder wie met veel dienstjaren, in figuurlijken zin Indische jaren; dat het, hoezeer ook overtuigd dat Commissarissen en Directie, mannen van hoog aanzien en grooten invloed, al het mogelijke zullen doen om de buiten betrekking rakende journalisten aan een nieuwe positie te helpen, in den huidigen malaise-tijd op het welslagen van zelfs energieke pogingen in die richting niet te vast durft rekenen; dat het zich veroorlooft het vaste vertrouwen uit te spreken, dat het bestuur der Vennootschap èn wat den termijn van opzegging èn wat de uitkeering betreft, in den ruimst mogelijken zin zal toepassen hetgeen daaromtrent bepaald is in het ontwerp-arbeidscontract, dat dezer dagen door de Vereenigingen van directeuren en journalisten zal worden aanvaard; dat het in het bijzonder ten behoeve van de journalisten met veel dienstjaren aan „De Tijd" en van die met groote gezinnen een tegemoetkoming tot het uiterste bepleit; dat het, tenslotte, maar één bij traditie en historie van „De Tijd" passend einde kent: een zoodanig dat de werkers, voor wie met „De Tijd" een stuk van h u n leven afsluit, de herinnering behouden aan een zoo ruim mogelijke waardeering van h u n verdienstelijk werk voor het nobele blad. Het bestuur der Nederlandsche R.K. Journalistenvereeniging.
Rusthuis voor journalisten. Aan de R. K.
collega's!
Enkele jaren geleden heeft de heer Nico van Harpen, oud-hoofdredacteur van het jaren geleden in de hoofdstad verschenen dagblad „De Amsterdamsche Courant", algemeen bekend als „Het Geeltje", zijn villa te Laren afgestaan, om er, na zijn verscheiden, te vestigen een Rusthuis voor Journalisten. Een stichting werd gevormd; een daarvan geheel onafhankelijke commissie „tot exploitatie van een rusthuis voor journalisten" zou trachten leden voor dat Fonds te werven en gelden te verzamelen. In het bestuur van het Fonds was ook de R. K. Journalistenvereeniging vertegenwoordigd. Het werken onder particulieren — in aanmerking genomen dat het de uitwerking van een toekoms tdenkbeeld
6
DE
KATHOLIEKE
betrof — viel niet al te zeer tegen. Doch terecht werd in de kringen der buitenstaanders verlangd dat de journalisten zouden toonen, zich voor het doel opofferingen te willen getroosten. Er is dan ook gepoogd in journalistieke kringen belangstelling voor het streven te wekken; de resultaten waren echter niet van dien aard, dat daardoor met opgewektheid kon worden voortgewerkt. Men zag de exploitatie van het Rusthuis in een te ver verschiet. Thans is de situatie, helaas, opeens veranderd; helaas, omdat de heer Van Harpen, wiens nobele daad de dankbaarheid van alle journalisten verdient, plotseling uit het leven werd weggerukt. Het staat er nu zóó mee, dat de stichting „Het Rusthuis" k w a m in het onvervreemdbaar bezit van de gemeubileerde villa en het voor ons zoo nuttige doel zijn verwezenlijking nabij is. Ondergeteekenden achten het mogelijk het Rusthuis in bedrijf te nemen, mits de journalisten n u werkelijk belangstelling toonen voor hunne stichting. Wanneer in onze kringen in dit opzicht wordt gedaan wat mogelijk is, zullen sympathiseerenden met het doel buiten onze journalistieke wereld niet achterblijven. Het lidmaatschap voor het „Fonds tot exploitatie van het Rusthuis" bedraagt ƒ 1 0 per j a a r ; donateurs betalen ten minste ƒ 2 5 per jaar. Ook bedragen ineens worden dankbaar aanvaard. Van deze bepaling hebben de laatste twee jaren reeds vele ondernemingen en particulieren buiten onze kringen gebruik gemaakt. In de voor ons liggende lijst vinden wij één bedrag van ƒ 1000, één van ƒ 300, eenige giften van ƒ 250, van ƒ 100, van ƒ 50, van ƒ 10, van ƒ 5. Niemand, instemmende met het mooie doel, kan zich aan het op eenigerlei wijze steunen ervan onttrekken. Mochten er eventueel omstandigheden zijn dat men slechts zeer weinig kan missen, spoor dan anderen aan, collega's, directies, particulieren, om ons het werk door eenige offers te vergemakkelijken. Er kan met inteekenlijsten op de redactie-bureaux worden gewerkt; bij feesten en gezellige bijeenkomsten, door collega's georganiseerd, kan worden getracht „klinkende" belangstelling voor het Rusthuis te wekken. De Roomsch-Katholieke Journalistenvereeniging en de Nederlandsche Journalistenkring hebben tegenover de nagedachtenis van den heer Van Harpen, die met zijne schenking alle journalisten, ongeacht van welke richting, heeft bedacht, een eereschuld te vereffenen. Die schuld k a n worden ingelost als wij er voor zorgen, dat de exploitaie van het Rusthuis over eenigen tijd begint. Wij doen daartoe een dringend beroep op alle leden van de R. K. Journalistenvereeniging. Zooals wij het ook deden op de collega's van den N. J. K. Voor het
Fondsbestuur:
CH. E. H. BOISSEVAIN, Voorzitter. HENRI POLAK, Laren (N.-H.), Penningmeester. L. SCHOTTING, Vijzelstraat 50, Amsterdam, Secretaris. Voor het
Stichtingsbestuur:
L. SCHOTTING, Voorzitter. H. H. VAN CALKER, Heuvellaan 44, Hilversum, Secretaris. Voor de Ned. R. K. Journalistenvereeniging: J. B. VESTERS, Voorzitter. W. GALESLOOT, Mathenesserl. 15cr, Rotterdam, Secretaris.
PERS
B e s t u u r s v e r g a d e r i n g van 9 Mei. Afwezig met kennisgeving de heeren Galesloot en v. d. Broeke. De voorzitter wenscht, na opening der vergadering, den heer Steenhoff geluk met diens verkiezing tot lid van de Prov. Staten van Utrecht. Hij ziet daarin een erkenning van des heeren S. verdiensten, en is overtuigd, dat de heer Steenhoff door zijn helder doorzicht en principieel inzicht ook in de Prov. Staten vruchtbaar werkzaam zal zijn. Collega Smits in Hoorru heeft het denkbeeld geopperd, om een uitstapje te maken in West-Friesland. Met waardeering van dit voorstel kennis nemend, besluit het bestuur den heer Smits een nadere uitwerking van zijn denkbeeld te vragen. Medegedeeld wordt, dat collega v. d. Broeke onze Ver. heeft vertegenwoordigd op de Koloniale Tentoonstelling te Parijs. Ingekomen is een uitnoodiging om aan te zitten aan een feestmaaltijd van de Ver. „Onze Vloot"; aan deze uitnoodiging zal door een der bestuursleden gevolg worden gegeven. Voorts wordt medegedeeld, dat de voorzitter zitting heeft genomen in het comité jubileum Mgr. Poels en het bestuurslid Thomassen als voorzitter van den Limburgschen Kring. Besloten wordt, ingevolge een daartoe strekkend verzoek om ƒ 50 te schenken aan het comité- R.K. Vredesbond voor de te voeren vredesactie. Op een hem gestelde vraag kan de heer Stolwijk mededeelen, dat half October de moraal-cursus van Kap. A. W . Hoegen (Eist) zal aanvangen. De agenda van de ledenvergadering wordt opgemaakt. Bij het punt bestuursverkiezing verklaart de heer Steenhoff zich niet meer herkiesbaar te stellen. Als de voorzitter en de andere bestuursleden bij collega Steenhoff aandringen om op zijn besluit terug te komen, verklaart deze, dat hij reeds eerder had willen bedanken —• om zijn plaats aan een jongeren collega af te staan — maar dat hij er prijs op stelde, dat niet te doen, alvorens de voorzitter zijn jubileum had gevierd, bij welke gelegenheid hij gaarne wilde zeggen wat hij te zeggen h a d ; dat is nu geschied. Er werd een discussie gevoerd over de vraag, waaraan een Katholieke courant als zoodanig is te erkennen, welke discussie nog niet tot een positieve beslissing leidde. Nog enkele andere kwesties van internen aard werden besproken.
U I T D E VEREENIGING. Adresverandering: W. van Eijck, red. „De Morgen", te Helmond, verhuisd van Corvelsstraat 8 naar Prins Hendriklaan 17; A. Schreurs, te Roermond, verhuisd naar Roersingel. Nieuw
lid:
Jos. Verhulst, hoofdred. „Nieuwe Delftsche Courant", voorgesteld door de collega's L. J. Stolwijk en Th. Wilmer.
