De Brief Boudewijn Büch Gezelschap Büchmania Jaargang 12 Nummer 5 28 april 2014 Inhoud nieuwsbrief De Brief nummer 5: Teylers Ontmoet, De laatste van het seizoen! Spinozisme door de eeuwen heen De helden van O’Hanlon : het boek Judith Schalansky - De atlas van de afgelegen eilanden Samenvatting “Driedaagse Reis” van Joseph Boyden Duitse prins claimt Huis Doorn Ruim twee keer zo snel lezen met de Spritz-app Vergeten expeditie Het afgebeelde nummer 2014-4 van het Postzegelblad Filatelie van april 2014 heeft als Thema de Eerste Wereldoorlog (WO l) Onder tussen ergens anders Gevangenispas ontdekkingsreiziger Sir George Back ontdekt De manuscripten van Boerhaave Psychische aandoeningen en literaire genezing Oudste bibliotheek van Nederland 450 jaar Reizen en reisboeken door de eeuwen heen Bijzonder concert op begraafplaats Ysselsteyn Fusie Tropenmuseum, Rijksmuseum Volkenkunde en Afrika Museum Met dank aan voor het insturen van bijdragen aan: René van Haaster, Mart Jansen, Ap Koopman, Alexander Reeuwijk en Robert-Jan Trügg. Samenstelling en eindredactie Karin Piters.
Teylers Ontmoet, De laatste van het seizoen! 11 mei 2014 Ingezonden door: Alexander Reeuwijk Ontmoet zondagmiddag 11 mei: Roel Coutinho - De geplaagde mens Eva Rovers - Rond de wereld in 60 eilanden (Eilandverhalen van Boudewijn Büch) Teylers Museum organiseert in samenwerking met Athenaeum Boekhandel Haarlem een reeks middagen vol interviews met auteurs van recent verschenen boeken over geschiedenis, reizen en natuurwetenschap. Teylers Ontmoet vindt iedere tweede zondag van de maand plaats in de historische Gehoorzaal van Teylers Museum. Dit is de laatste van het seizoen! De auteurs worden geïnterviewd door samensteller van de middag: Alexander van Reeuwijk (reisschrijver en fotograaf). In de pauze zullen de auteurs hun boeken signeren. Kosten Voorverkoop: 8 euro (incl. koffie/thee in de pauze), op de dag zelf 10 euro. Kaarten zijn verkrijgbaar in de Athenaeum Boekhandel aan de Gedempte Oude Gracht 70 in Haarlem en online. Programma zondag 11 mei 2014 Inloop: 13.30 uur, Aanvang: 14.00 uur, Einde: 16.00 uur Roel Coutinho - De geplaagde mens Infectieziekten hebben ons door de eeuwen heen bedreigd, van pokken en pest in het verleden, tot de varkensgriep, Q-koorts, Mexicaanse griep en vogelgriep die de afgelopen jaren de media hebben beheerst. Een van de belangrijkste voorlichters in journaals en talkshows is microbioloog, hoogleraar epidemiologie en directeur van het Centrum Infectiebestrijding, Roel Coutinho. Om de problemen rond infectieziekten te verduidelijken schreef hij er een boek over: De geplaagde mens. Hierin beschrijft hij in heldere hoofdstukken hoe de mens in het verleden is omgegaan met de aanvallen van virussen en bacteriën, zoals ebola en (dichter bij huis) legionella, en hoe wij dat tegenwoordig doen. Dat infectieziekten tot op de dag van vandaag een serieuze bedreiging voor de volksgezondheid zijn is zeker. Maar, hoe serieus was de bedreiging afgelopen jaren en wat staat ons de komende jaren nog te wachten? En - wellicht belangrijker - wat kunnen we er zelf aan doen?
Eva Rovers - Rond de wereld in 160 eilanden (Eilandverhalen van Boudewijn Büch) Boudewijn Büch noemde zichzelf graag islomaan of islofiel: eilandgek. Een liefde die hij als kind al ontwikkelde toen hij wegdroomde in de atlas op zoek naar afgelegen eilanden. Later publiceerde hij zijn eerste stukken in de krant over eilanden (die hij tot dan toe nog nooit had bezocht) en reisde voor de televisieprogramma's onder andere naar Paaseiland en Filfla. De kern van zijn eilandliefde vormen vijf eilandboeken, maar hij publiceerde veel meer verhalen over vergeten stipjes in immense zeeën, die hij bij voorkeur van gestolde eenzaamheid noemde. Biografe van Boudewijn Büch, Eva Rovers, las alle eilandverhalen en stelde een indrukwekkende bloemlezing samen met de 160 mooiste verhalen en voorzag het van een duidende inleiding. Hoe zag het ideale eiland eruit voor Boudewijn Büch? En waar komt zijn fascinatie voor fictieve eilanden vandaan, en wat zegt Büch's eilandliefde over hemzelf?
Spinozisme door de eeuwen heen Ingezonden door René van Haaster In 1677 publiceerden Amsterdamse vrijdenkers clandestien het controversiële meesterwerk van Spinoza, de Ethica, dat een klassieker van het westerse denken zou worden. Aanvankelijk was het verboden lectuur en bleef Spinoza in de ogen van het grote publiek een gevaarlijke filosoof. De algehele verontwaardiging was zo groot dat zelfs een halve eeuw later een predikant nog dichtte: 'Spouw op dit graf. Hier ligt Spinoza. Was zijn leer daar ook bedolven.' Pas in de 19e eeuw werd Spinoza vereerd als de 'profeet van een mondige mensheid'. De doorbraak van liberale ideeën rond 1850 maakte de filosoof tot een icoon van ons land. Het Nederland van nu lijkt minder gevoelig voor Spinoza's lofzang op Verlichting, tolerantie en redelijk denken, ook al is hij recent als 'Nederlands beroemdste filosoof' opgenomen in de canon van Nederland. In Spinoza. Een paradoxale icoon van Nederland wordt voor het eerst met een schat aan gegevens geanalyseerd hoe en waarom Spinoza drie eeuwen lang de Nederlanders kon fascineren en wat hij het Nederland van de 21e eeuw nog te zeggen heeft. Henri Krop, Spinoza : een paradoxale icoon van Nederland (Amsterdam : Prometheus Bert Bakker 2014) ISBN: 978-90-351-3871-1
De helden van O’Hanlon : het boek Ingezonden door René van Haaster Marc Argeloo, Emile Brugman en Alexander Reeuwijk schreven een begeleidend boek bij de TV-serie De helden van O’Hanlon getiteld In het spoor van de grote ontdekkers : O'Hanlons helden (Atlas Contact 2014) ISBN 9789045026176. Het boek is prachtig geïllustreerd en behandelt in kort bestek de historische personen die in de TV-serie aan bod zijn geweest, onder wie onder wie Charles Darwin, Alfred Russel Wallace, Luigi Maria D Albertis, Georg Steller en Richard Burton. Ze worden voorafgegaan door een biografische schets van O’Hanlon als reiziger en als lezer door Emile Brugman. Een aanrader!
Judith Schalansky - De atlas van de afgelegen eilanden Ingezonden door: Robert Jan Trügg en René van Haaster Dit zijn vijftig eilanden waar de Duitse schrijfster en graficus Schalansky naar eigen zeggen 'nooit zou komen'. Het boek werd in Duitsland tot 'mooiste boek van het jaar' uitgeroepen. Judith Schalansky is een van de origineelste Duitse stemmen in lange tijd. In 2012 verraste de schrijfster annex graficus met De lessen van mevrouw Lohmark, een roman die haar prompt een plekje opleverde in de zeldzame reprise van Adriaan van Dis. Het boek dat nu in Nederlandse vertaling verschijnt, is een atlas met vijftig afgelegen eilanden, die ze voorzag van de ondertitel: "Vijftig eilanden waar ik nooit naartoe ben geweest en ook nooit zal komen." (Utrecht : Signature 2014) ISBN 978-90-5672-490-0. Op de omslag staat ‘roman’. Dat is wat verwarrend, maar het is ook meer dan een gewone atlas. De auteur neemt ons in dit boek mee naar vijftig afgelegen oorden van Tristan da Cunha tot het Clipperton, van Christmaseiland tot Paaseiland - en vertelt grenzeloos absurde verhalen, zoals alleen de werkelijkheid die kan bedenken. Het zijn verhalen over zeldzame dieren en zonderlinge mensen, over gestrande slaven en eenzame natuuronderzoekers, verdwaalde ontdekkers en verwarde vuurtoren-wachters, vergeten schipbreukelingen en muitende matrozen. Guus Bauer schreef in zijn recensie van dit boek voor literatuurplein.nl : “De atlas van afgelegen eilanden is een combinatie van fijn (carto)grafisch werkstuk, essaybundel, avonturenroman en verhalenbundel…. De atlas van afgelegen eilanden is een prachtig uitgevoerd boek dat je vele malen kunt lezen c.q. bestuderen en bekijken en dat in geen enkele boekenkast zou misstaan.”
Samenvatting “Driedaagse Reis” van Joseph Boyden Ingezonden door: Ap Koopman Xavier en Elijah zijn twee jonge Cree-Indianen die in 1914 door de Canadese regering worden opgeroepen om dienst te nemen. Na hun training in Engeland worden ze ingezet, eerst in Vlaanderen en later in Frankrijk, en daar slaat de neerbuigende houding van hun medesoldaten al spoedig om in bewondering wanneer blijkt dat de vrienden uitstekende scherpschutters zijn. Waar Xavier echter al spoedig walgt van de oorlog, geeft Elijah zich geheel en al over aan zijn bloeddorst (en aan een morfineverslaving) en vermoordt hij honderden Duitse vijanden alsof het slechts pionnen op een bordspel zijn. Deze roman heeft twee vertelstemmen, enerzijds die van Xaviers tante, een soort Indiaanse waarzegster die over haar en Xaviers jeugd vertelt, en anderzijds die van Xavier die achteraf vertelt over de af-schuwelijke loopgravenoorlog en de onafwendbare climax van zijn steeds moeizamere relatie met Elijah. Een prachtige roman met een fraai portret van de indiaanse cultuur en tegelijkertijd een dieptriest, rauw en aangrijpend verslag van een hopeloze oorlog. Meer dan uitstekend geschreven en vertaald.
Duitse prins claimt Huis Doorn Ingezonden door René van Haaster Georg Friedrich (Bremen, 10 juni 1976) Prinz von Preussen is de achterkleinzoon van kroonprins Wilhelm von Preußen, de zoon van de laatste Duitse keizer Wilhelm II. Sinds 1994 is hij het familiehoofd. In een interview in De Telegraaf laat hij weten Huis Doorn te claimen als familiebezit. 'Mijn overgrootvader probeerde het al terug te krijgen. Daarna mijn opa. Ik neem de aanspraken nu over'. Het kasteel is eigendom van de Rijksgebouwendienst, maar de prins ziet zijn familie als de rechtmatige eigenaar. Nederland confisqueerde het ballingsoord van zijn betovergrootvader na de Tweede Wereldoorlog. Alle Duitse eigendommen werden beschouwd als vijandig bezit. 'Maar de keizer verzette zich tegen de nazi's', zei Friedrich. 'En hij kocht het kasteel van zijn eigen geld.' Nederland verleende keizer Wilhelm II na de Eerste Wereldoorlog asiel, op voorwaarde dat hij zich niet met de politiek zou bezighouden. Hij stierf er in 1941.
Ruim twee keer zo snel lezen met de Spritz-app Ingezonden door: Mart Jansen Geen zin om dagen uit te trekken voor dat boek die je ‘gelezen moet hebben?’ Gebruik de Spritz-app, speciaal ontwikkeld voor de Galaxy S5 en Gear 2 van Samsung. Een fanatieke lezer leest ongeveer 400 woorden per minuut. Met hulp van de Spritz-app kan dat aantal oplopen tot meer dan 1.000 woorden per minuut. Deze app zet teksten van E-Books en online artikelen om in een carrousel van individuele woorden. Een gekleurde letter houdt de focus daar waar die bij de lezer moet liggen. Aangezien de woorden één voor één het beeldscherm te zien zijn, hoeft het display niet groot te zijn en kan de app ook gebruikt worden met een Gear 2. Hoeveel woorden kun jij per minuut lezen?
Wil je de woorden in de kaders hierboven zien lopen (in verschillende tempo’s), ga dan naar de website: http://www.apparata.nl/nieuws/ruim-twee-keer-zo-snel-lezen-met-de-spritzapp-5923
Vergeten expeditie Ingezonden door René van Haaster 130 jaar lang verborg de bibliotheek van het KNMI een grote schat. Een ‘vergeten doos’ met gegevens over een vergeten expeditie naar het Hoge Noorden. Een expeditie met een verhaal, dat minstens zo dramatisch is als de tocht van Willem Barentsz naar Nova Zembla. Een spannend verhaal, maar waarom waren we daar eigenlijk, wat zochten we daar? Het is 1882 en in het kader van het Eerste Internationale Pooljaar willen meteorologen van het KNMI naar West-Siberië. Aanstichter van de Nederlandse expeditie is niemand minder dan Buys Ballot, de oprichter van het KNMI. Op de heenreis raakt hun schip bekneld in het pakijs van de Karazee en vergaat ergens tussen Nova Zembla en Jamal Schiereiland. Ze moeten overwinteren en bouwen daarom hun pre-fab huis op een ogenschijnlijk stevige ijsschots. Na een overwintering en een koele zomer lijkt redding ver weg – geen schip kan hun bereiken. De mannen besluiten naar het vaste land te lopen! Ze zoeken hun weg over voortdrijvende en gevaarlijk schommelende ijsschotsen; ruim drie weken zwerven ze over het ijs. Dit boek over de Nederlandse poolexpeditie tijdens het Eerste Internationale Pooljaar 1882-1883 schetst het relaas van een groep mannen die alleen door samenwerking konden overleven. Terwijl ze streden voor hun leven op hun ijsschots ‘Nieuw Holland’ hebben de KMNI-meteorologen toch alles op alles gezet om het internationaal afgesproken waarneemprogramma te volgen. Het boek De Nederlandse poolexpeditie van 1882-1883 : overwintering op een ijsschots is geschreven door Kees Dekker en Frieda van Essen en verschijnt medio april bij KNNV Uitgeverij. In dbnl.org staat een artikel uit 1948 over deze expeditie, dat digitaal beschikbaar is op dbnl.org/arch/_ver027194801_01/pa g/_ver027194801_01.pdf W. Voorbijtel Cannenburg, ‘De Nederlandse poolexpeditie, 1882-1883 ‘in : Verslag van de Algemene vergadering der leden van het Historisch Genootschap gehouden te Utrecht op 15 mei 1948 (Utrecht 1948) 9-25 (met foto’s).
Het afgebeelde nummer 2014-4 van het Postzegelblad Filatelie van april 2014 heeft als Thema de Eerste Wereldoorlog (WO l) Ingezonden door: Ap Koopman Het sluit heel mooi aan bij de activiteiten die Büchmania dit jaar ontplooit rond De Eerste Wereldoorlog en behandelt onderwerpen als: • Hoe België bij de oorlog betrokken raakt • Belgische vluchtelingen in Nederland • De tandjes van de macht bijten in de Eerste Wereldoorlog • Engelse en Duitse geïnterneerden in Nederland 14-18 • Indië in een woelige wereld • Oorlogsgasten in Gouda gedurende de Eerste Wereldoorlog • De post in het gebied van de opperbevelhebber Oost tijdens en na WO I • Een Tsjechoslowaakse pantsertrein in Siberië? • Koninklijke familiebanden geen garantie voor vrede Het blad kost € 4,75, Zie ook www.defilatelie.nl onder Nieuws en dan de afbeelding van het Nieuwe Nummer aanklikken.
Onder tussen ergens anders Ingezonden door: Ap Koopman De bibliotheek bood haar leden in 2014, net als vorig jaar, een mooi cadeau aan: de bibliotheekbundel Ondertussen ergens anders. In deze bundel nemen vele bekende Nederlanders, waaronder Frans Timmermans, André Rieu, Joris Linssen, Adriaan van Dis, Floortje Dessing, Derk Bolt, Redmond O'Hanlon, Lauren Verster en Petra Stienen, u mee op reis naar hun meest bijzondere reiservaring. Een unieke bundel vol prachtige bijdragen, waaronder een persoonlijk verhaal van Eva Rovers over Boudewijn Büch!
Gevangenispas ontdekkingsreiziger Sir George Back ontdekt Ingezonden door: Mart Jansen Onlangs werd door een Nederlandse verzamelaar een zeldzame vondst gedaan. Het betreft de “gevangenispas” van de Britse ontdekkingsreiziger George Back (1796-1878). De pas werd bij een Engelse handelaar te koop aangeboden en toegeschreven aan George Black, een Britse militair die tegen Napoleon had gevochten. Onderzoek toonde aan dat de naam in de pas niet Black, maar Back is. George Back (1796-1878) was van 1809 tot 1814 “Prisoner of War” en verbleef vijf jaar in het krijgsgevangenenkamp van Verdun. Back was bij zijn gevangenneming 13 jaar oud. In het kamp Verdun zaten circa vierhonderd krijgsgevangenen met een leeftijd van rond de 16 jaar. Na de val van Napoleon in 1814 keerde Back terug naar Engeland en maakte verschillende expedities; waaronder in 1818 naar de Noordpool en de legendarische Frozen Strait Expedition naar Canada van 1836-1837. Back werd in 1839 in de adelstand verheven en in 1876 bevorderd tot Admiraal. George Back ligt begraven op de begraafplaats Kensal Green in Londen. Bijzondere carrière George Back monsterde als 12-jarige jongen aan en was in 1808 betrokken bij de zeegevechten voor de Spaanse kust. In 1809 werd hij tijdens gevechten in de Golf van Biskaje door de Franse soldaten gevangen genomen en geïnterneerd in het Kamp Verdun, waar hij vijf jaar verbleef. Tijdens zijn verblijf in Verdun leerde Back zichzelf Frans en begon te tekenen, iets waar hij in zijn latere leven tijdens ontdekkingsreizen veel aan heeft gehad. Tekeningen van Back bevinden zich in verschillende museumcollecties. Van Back worden nog zelden tekeningen te koop aangeboden. Een recent te koop aangeboden tekening bracht op een Londense veiling ruim € 45.000 op. Zeldzame vondst De ontdekker van de pas, Patrick Buch had aanvankelijk niet door dat het om de pas George Back ging. Patrick Buch: “Ook ik werd op het verkeerde been gezet doordat de
handelaar stellig was over de naam Black. Ik weet dat er in Frankrijk registers zijn met de namen van de Engelse krijgsgevangenen, maar besefte ook dat de naam Black zo algemeen is dat het moeilijk zou worden de man te traceren. De onderhandeling met de Engelse handelaar verliep uiterst moeizaam en vergde al mijn aandacht. Ik wilde het pasje graag in mijn verzameling hebben, omdat ik zoiets nog nooit eerder had gezien. Eenmaal in mijn bezit kwam ik er achter dat ik iets heel bijzonders in handen had. Pasjes als deze zijn sowieso zeer zeldzaam, maar dat het de pas van George Back blijkt te zijn is iets waar elke verzamelaar niet eens van durft te dromen.”
De manuscripten van Boerhaave Ingezonden door René van Haaster Tijdens zijn werk aan de biografie van de beroemdste arts van de achttiende eeuw, Herman Boerhaave (Voorhout, 31 december 1668 – Leiden, 23 september 1738), raakte Luuc Kooijmans verzeild in de bizarre geschiedenis van diens manuscripten. Die worden al meer dan 250 jaar als een waardevolle schat in Sint-Petersburg bewaard. Maar niemand heeft ze ooit serieus kunnen bekijken, want ze worden afgeschermd als militair geheim. Waarom is het archief van een befaamde geleerde niet gewoon toegankelijk voor onderzoek? Wat doen de manuscripten in Rusland? Waarom zijn ze in militair bezit? Kooijmans schreef er een boek over getiteld De geest van Boerhaave : onderzoek in een kil klimaat (Amsterdam : Prometheus Bert Bakker 2014) ISBN: 978-90-351-3797-4. Hierin volgt hij het spoor van Boerhaaves erfgenamen en leerlingen vanuit Leiden via Duitse snijzalen en Parijse cafés naar de vorstelijke hoven in Wenen en SintPetersburg. Hij beschrijft hun pogingen om te profiteren van Boerhaaves reputatie en laat zien hoe hun onderlinge rivaliteit de ontwikkeling van hun vak stimuleerde. De geest van Boerhaave gaat over de drijfveren achter wetenschappelijke vooruitgang, en over Rusland. Het archief van Boerhaave vormt de aanleiding voor een verhaal vol ambitie en misleiding, en ten slotte voor groteske onderhandelingen tussen de auteur en het Russische ministerie van Defensie. Luuc Kooijmans is historicus en schreef eerder onder andere Het orakel : de man die de geneeskunde opnieuw uitvond: Herman Boerhaave 1669-1738 (Amsterdam : Balans 2011) ISBN: 978-94-6003344-5
Psychische aandoeningen en literaire genezing Ingezonden door René van Haaster De boekenapotheek is een medisch handboek – maar dan anders. Of je nu de hik hebt of een midlifecrisis, last van slapeloosheid of gebrek aan humor, liefdesverdriet of obesitas, het zijn stuk voor stuk aandoeningen waarvoor je in De boekenapotheek een medisch-literair advies aantreft. In dit fascinerende handboek vind je fictionele zalfjes van Saramago, balsems van Balzac en prozapleisters van Perec en Proust. In totaal 550 romans, inclusief het werk van Gerard Reve, Tommy Wieringa en Kluun, bieden hulp bij niet minder dan 320 aandoeningen. Soms is het het verhaal zelf dat afleiding biedt, dan weer het ritme van het proza dat de psyche streelt en stimuleert. Lees bijvoorbeeld Kaas van Willem Elsschot als je jezelf verfoeit om een gebrek aan ambitie, ervaar de neergang van een alcoholist in Malcolm Lowry’s Onder de vulkaan wanneer je te dorstig begint te worden, of lees De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween van Jonas Jonasson als je het dagelijkse leven te zwaar opvat. De boekenapotheek, die wereldwijd zal verschijnen, is geschreven door twee gepassioneerde Engelse ‘bibliotherapeuten’. De oorspronkelijke titel luidt The novel cure (Edinburgh : Canongate, 2013), Het boek is voor een kwart aangevuld met recepten van Nederlandse en Vlaamse bodem. Deze lemma’s zijn verzorgd door literair journalist Maarten Dessing. Ella Berthoud, Susan Elderkin, De boekenapotheek (Uitgeverij Podium 2013) ISBN 9789057596025 In De eenzaamheid van de waanzin verbindt Ranne Hovius ontwikkelingen in de psychiatrie en de literatuur. Ze geeft tal van schrijvers uit de voorbije eeuwen het woord: van Goethe, Dickens, Poe, Flaubert, Nabokov en Patrick McGrath, tot schrijvers die over hun eigen ervaringen met de waanzin vertellen, zoals Gerard de Nerval, Sylvia Plath en David Sedaris. Daarnaast beschrijft zij de psychiatrische theorieën die in hun werk doorklinken, waaronder die van Lombroso, Freud, Skinner en Laing, en de onderliggende ideeën van het huidige handboek van de psychiatrie, de DSM. Met elke koerswijziging in de psychiatrie veranderen de literaire verhalen. Want wie geloofwaardig over waanzin wil schrijven, moet rekening houden met de psychiatrische opvattingen van zijn tijd. De eenzaamheid van de waanzin is een boeiend verslag van een literaire reis tegen de achtergrond van de ontwikkelingen in de psychiatrie.
Ranne Hovius, De eenzaamheid van de waanzin : tweehonderd jaar psychiatrie in romans en verhalen (Amsterdam : Nieuwezijds 2013) ISBN: 978-90-5712-219-4 In dit verband moet ook genoemd worden de serie Bipolaire cahiers van uitgeverij Candide: een serie over manisch-depressieve ziekten bij befaamde personen. Tot dusverre zijn er cahiers verschenen over Virginia Woolf (2004), Lord Byron (2004), Charles Baudelaire (2005), Vincent van Gogh (2006), Sylvia Plath (2006) en Ludwig van Beethoven (2007). Alle titels zijn nog verkrijgbaar via de website van de uitgeverij : www.uitgeverijcandide.nl De vraag is natuurlijk of er ooit een cahier over Boudewijn Büch zal verschijnen en wie die dan zal schrijven.
Oudste bibliotheek van Nederland 450 jaar Ingezonden door René van Haaster In 1564 werd te Zutphen een nieuwe bibliotheek geopend in een naar middeleeuws model gebouwde kapelachtige ruimte aan de St. Walburgiskerk. In deze librije plaatsten de kerkmeesters van de Walburg op houten lectrijnen geleerde, katholieke boeken die een tegenwicht moesten bieden tegen de naderende Reformatie. De boeken werden met kettingen vastgeketend aan een stang boven de lessenaars. Deze situatie is tot op de dag van vandaag onveranderd in stand gebleven. De librije van Zutphen is dan ook een monument en beschermd krachtens de wet behoud cultuurbezit.
Het jubileumjaar werd geopend tijdens het Museumweekend van 5 en 6 april 2014. In de St. Walburgiskerk werd een manifestatie gehouden rondom het oude boek. Onder anderen presenteerden antiquaren, uitgevers en een restaurator zich. Daarnaast demonstreerde een boekdrukker (margedrukker De Ammoniet) een restauratiedruk en het drukken. Bovendien verzorgde hij demonstraties lettergieten met de hand.
Tijdens het Monumentenweekend, 13 en 14 september 2014, zal de publieke viering van het jubileum worden afgesloten met een publiekslezing en een boekpresentatie. Het jubileum wordt op 9 oktober 2014 afgesloten met een wetenschappelijk congres over historische stadsbibliotheken in Nederland meer informatie: www.librije-zutphen.nl
Reizen en reisboeken door de eeuwen heen Ingezonden door René van Haaster In dit boek wordt aan de geïnteresseerde lezer een overzicht geboden van de ontwikkelingsgang van het reizen en de verslaggeving hiervan en hoe de beeldvorming over landen en volken tot stand is gekomen, waarbij het gedrukte boek als nieuw massacommunicatiemiddel een cruciale rol speelde. Wie gingen op reis, wat waren de motieven, hoe werd er gereisd, welke landen werden bezocht, bleven mensen voor een korte of een lange re tijd, vrijwillig of gedwongen elders, en veel meer komt aan bod in dit boek. Ook worden voorbeelden gegeven die een brug slaan tussen de historie en het heden, want schrijvers, filmmakers en kunstenaars laten zich steeds opnieuw inspireren door historische (maritieme) gebeurtenissen. Gert Jan Bestebreurtje, De wereld in vogelvlucht : reizen en reisboeken door de eeuwen (Amsterdam : De Bataafsche Leeuw 2013) ISBN: 978-90-6707-662-3 gebonden
Bijzonder concert op begraafplaats Ysselsteyn Ingezonden door: Mart Jansen Op de Duitse militaire begraafplaats in Ysselsteyn vindt op 27 juli een bijzonder concert plaats. Het concert staat volledig in het teken van de Eerste Wereldoorlog. Konrad Koselleck De bigband van Konrad Koselleck treedt op tijdens het concert. Onder anderen zangeres Ellen ten Damme en acteur Hans Dagelet doen mee aan de voorstelling. Konrad Koselleck werd in 1971 geboren in Duitsland. Hij leeft en werkt al twintig jaar als muzikant in Nederland en leidt zijn eigen bigband.
Eigen show Voor het concert in Ysselsteyn maakte hij samen met de bigband een eigen show. Dit jaar is het een eeuw geleden dat de Eerste Wereldoorlog uitbrak. Nog nooit eerder is er zo'n grootschalig concert geweest op de begraafplaats. De tour van de Konrad Kosalleck Bigband gaat ook naar België en Duitsland.
Fusie Tropenmuseum, Rijksmuseum Volkenkunde en Afrika Museum Op 3 april is in bijzijn van minister Bussemaker en stakeholders uit de culturele wereld bekend gemaakt dat het Tropenmuseum in Amsterdam, Rijksmuseum Volkenkunde in Leiden en Afrika Museum in Berg en Dal gefuseerd zijn tot het Nationaal Museum van Wereldculturen. Door de financiële toezeggingen van nationale overheid in de zomer van 2013, kwamen de plannen voor een fusie in een stroomversnelling. Het nieuwe nationale museum houdt drie locaties en blijft de namen Tropenmuseum, Afrika Museum en Museum Volkenkunde voeren.
Stijn Schoonderwoerd, sinds juni 2012 algemeen directeur van Rijksmuseum Volkenkunde, is de directeur/bestuurder. De fusie is de voortzetting van de steeds nauwere samenwerking die de volkenkundige musea de afgelopen jaren in de
Stichting Volkenkundige Collectie Nederland (SVCN) gestalte hebben gegeven. De centrale back office van het Nationaal Museum van Wereldculturen is in Leiden. De drie musea versterken elkaar aanzienlijk op het terrein van publieksbereik, educatie, wetenschappelijk onderzoek, internationale samenwerking en ondernemerschap. Het nieuwe museum beheert een collectie van meer dan 400.000 objecten, die behoort tot de wereldtop. Wat publieksbereik betreft, behoort het museum tot de top 10 van Nederlandse musea, met potentie om te groeien. De wetenschappelijke activiteiten worden gebundeld in een nieuw op te richten Research Centre for Material Culture. De missie van het nieuwe museum is onverminderd actueel: bijdragen tot een open blik op de wereld. De komende jaren zal daartoe in samenwerking met het publiek, culturele, maatschappelijke en commerciële partners gewerkt worden aan spraakmakende en aansprekende tentoonstellingen, educatieve programma’s, wetenschappelijk onderzoek en publieksprogramma’s.
