Creatief bouwen aan de toekomst
2011 jaarverslag
jaarverslag 2011
Inhoudstafel •
Ten geleide........................................................................3
•
In memoriam....................................................................5
•
Bewel van vroeger tot nu.....................................................6
•
Missie & visie.....................................................................8
•
Waarden...........................................................................9
•
De structuur van Bewel...................................................... 10
•
Bestuurlijke activiteiten..................................................... 14
•
Organigram..................................................................... 16
•
Management team............................................................ 18
•
Vestigingen..................................................................... 19
•
Activiteiten..................................................................... 24
•
Communicatie.................................................................. 28
•
Personeel........................................................................ 30
•
Productie........................................................................ 44
•
Commercieel.................................................................... 48
•
Facilitair......................................................................... 50
•
Milieu............................................................................ 50
•
Kwaliteit......................................................................... 56
•
Arbeidsveiligheid.............................................................. 58
•
Informatica..................................................................... 64
•
Financiële jaarrekening 2011.............................................. 67
Ten geleide
3
Voor Bewel was 2011 een jaar waar we met veel voldoening op kunnen terugblikken. We boekten zowel op vlak van tewerkstelling als op financieel vlak, resultaten om trots op te zijn. Deze positieve resultaten werden gerealiseerd dankzij hard werken, gerichte samenwerking, goede ideeën en talentvolle medewerkers . Het aantal uren tijdelijke economische werkloosheid werd drastisch verminderd met 36% en het aantal werknemers nam toe met 77, dit ondanks een groeivertraging in het 3de kwartaal. De intense samenwerking met bedrijven in het “enclave model” zorgde voor heel wat bijkomende opdrachten en tewerkstelling. De omzet in dit model steeg met 11%. De globale omzet steeg met 10 %. 2011 werd af gesloten met een positief bedrijfsresultaat. Ik houd eraan – in naam van de Raad van Bestuur – onze algemeen directeur Patrick Nelissen, directie, omkadering en doelgroep te bedanken voor het behalen van de mooie resultaten. In 2011 werden belangrijke beslissingen genomen met betrekking van historisch opgebouwde reserves. Zo heeft de Raad van Bestuur van Bewel vzw - op voorstel van het Dagelijks Bestuur - tijdens de vergadering van 24 oktober 2011 een aanvullende pensioenverzekering goedgekeurd voor alle actieve medewerkers van Bewel. Voor de financiering hiervan zal jaarlijks een belangrijk bedrag van het resultaat worden aangewend. Maar ook de voorbije actieve jaren bij Bewel werden gevaloriseerd door de storting van een eenmalige premie van € 7 miljoen, komende van de in het verleden opgebouwde reserves. De raad van bestuur wil met deze beslissing enerzijds haar waardering uitdrukken voor de inzet nu en in het verleden van al de medewerkers en anderzijds ondersteuning geven aan het - door het management team opgezette - project voor interne organisatieontwikkeling “4 Beaufort”. Het was dan ook geen toeval dat deze beslissing werd genomen gelijktijdig met de goedkeuring van de nieuwe HRM visie “Samen – vinden en verbinden, groeien en boeien”.
Ten geleide
In memoriam
jaarverslag 2011
4
Gezien de pensioenreserves van deze verzekering in de toekomst opgebouwd worden in functie van het behaalde resultaat, hoopt de Raad van Bestuur dat deze beslissing een bijkomende stimulans mag zijn voor de medewerkers om zich verder positief en flexibel in te zetten. Een ander belangrijk gedeelte van de historisch opgebouwde reserves werd aangewend voor investeringen. In 2011 werd er voor € 5 miljoen geïnvesteerd in gebouwen, machines en uitrusting. Deze investeringen zijn noodzakelijk om nieuwe projecten te realiseren maar ook om de werkplaatsen te vernieuwen, de arbeidsomstandigheden te verbeteren, de veiligheid te verhogen én om onze verantwoordelijkheid op te nemen aangaande milieu en duurzaamheid. De uitbouw van het managementteam werd in 2011 gefinaliseerd door de invulling van de laatste schakel van het vooropgestelde model: de aanwerving in februari van de kwaliteitsdirecteur Erwin Vanderlinden. Samen met het managementteam zal het bestuur de komende periode veel aandacht besteden aan de verdere professionalisering en responsabilisering van de organisatie om op die manier beter voorbereid te zijn op de grote uitdagingen die zich aanbieden op zowel economisch, technologisch als institutioneel vlak. Wat het laatste betreft is het nieuwe aangekondigde maatwerkdecreet - dat naar alle waarschijnlijk in 2012 door het Vlaamse parlement zal worden goedgekeurd - van groot belang. Het voorbije jaar werd door bestuur en directie hierop reeds actief geanticipeerd door deelname aan diverse werkgroepen op niveau van de provincie en van de federatie Vlab, én door het organiseren van informatieronden voor bestuur, directie en kader. De belangrijkste doelstelling van deze hervormingen is de opstart van het “maatwerkbedrijf”. Een ander uitgangspunt van het decreet is dat elke werknemer met een arbeidshandicap een ‘rugzak’ meekrijgt in functie van zijn of haar mogelijkheden. Bewel zal zich hierop dienen voor te bereiden en deze meerwaarde om de missie van Bewel te realiseren, met beide handen grijpen. De komende jaren zal Bewel zich beleidsmatig voorbereiden om vanaf 2014 deze nieuwe uitdaging op te nemen en alle hiermee gepaard gaande opportuniteiten, maar ook bedreigingen, te kanaliseren in het voordeel van de tewerkstelling van al onze medewerkers. Tot slot wil ik heel graag het Dagelijks Bestuur, de Raad van Bestuur, de directie en alle medewerkers hartelijk danken voor hun inzet, professionaliteit en loyaliteit. Ook dank ik alle opdrachtgevers en klanten voor hun vertrouwen in Bewel.
5
In de loop van 2011 gingen volgende personeelsleden van ons heen:
• • • • • • • • •
Mevr. Mahieu Annita Dhr. Ceyssens Ludo Mevr. Roodhoft Juliette Dhr. Stuurman Pradeep Dhr. Beckers Guy Dhr. Grzybek Jan (gepensioneerd) Dhr. Jacobs Patrick Dhr. Bonhomme Alfons (gepensioneerd) Mevr. Bosmans Rita
Wij namen ook afscheid van Dhr. Matthieu Rutten Senator Rutten zetelde vanaf 1969 in de raad van bestuur als afgevaardigde van de stad Tongeren. Daarna zetelde hij ten persoonlijken titel. Wij danken hen voor hun inzet en bijdrage in de werking van Bewel en voor hetgeen zij betekend hebben als medewerker, collega en vriend. Hun familieleden en nabestaanden bieden wij onze oprechte deelneming aan.
Matthieu Rutten
Marc Martens Voorzitter.
In memoriam
Bewel van vroeger tot nu
jaarverslag 2011
6
7
DE BASIS In 1963 wordt de wet gestemd op ‘de sociale reclassering voor mindervaliden’. Deze wet maakt de oprichting van Bewel mede mogelijk. Ze voorziet immers subsidies voor organisaties die personen met een handicap tewerkstellen. DE OPRICHTING Op 19 augustus 1964 ziet Bewel, beschermde werkplaatsen Limburg, het levenslicht. Een vereniging zonder winstgevend doel. De eerste werkplaats opent in de oude keramiekfabriek aan het Kolonel Dusartplein in Hasselt. DE SAMENSTELLING Bewel is van bij de start een pluralistische vereniging. Met vertegenwoordigers uit private én officiële instanties. Confessionele of politieke overtuigingen zijn van geen belang. De sociale doelstelling primeert. DE GROEI In de jaren ’60 krijgen na Hasselt ook Heusden, Neerpelt en Tongeren een eigen werkplaats. De Hasseltse werkplaats verhuist in 1969 naar een nieuwbouw aan de Gouverneur Verwilghensingel. In 1985 zal een nieuwe verhuis volgen naar de huidige locatie aan de Kiewitstraat. HET NETWERK Vanaf de jaren ’70 breidt het netwerk gestaag verder uit. Er komen werkplaatsen in Diepenbeek, Genk, Opglabbeek, Maaseik, Sint-Truiden en Tessenderlo. De hoofdzetel verhuist naar de Ginderoverstraat in Diepenbeek.
Eerste vestiging Hasselt
BEWEL NÚ Vandaag is Bewel een dynamische organisatie. Met 10 vestigingen verspreid over de hele provincie. En meer dan 1.800 werknemers van wie 85% personen met een handicap. De laatste jaren werd met de enclavewerking een organisatievorm gevonden die het toelaat om meer mensen in dienst te nemen of te houden in slechtere tijden. De doelgroepwerknemers gaan onder begeleiding van omkaderingsleden IN een bedrijf werkzaamheden verrichten die omwille van praktische redenen dicht bij het productieproces moeten gebeuren. Zowel doelgroepwerknemers als monitoren én de klanten zijn enthousiast over deze nieuwe manier van werken. Het geeft Bewel ook een stuk meer flexibiliteit om met maatwerk in te spelen op de noden van de klanten.
vroeger & nu
jaarverslag 2011
8
Missie & Visie MISSIE Bewel heeft als doel: kwalitatieve tewerkstelling te creëren voor personen met een arbeidshandicap, • vanuit een maatschappijgerichte visie, • door het leveren van kwaliteitsvolle producten en diensten, • via een aangepaste, efficiënte, klantvriendelijke en milieu bewuste organisatie, • met de inzet van bekwaam personeel, • in een aangename en motiverende arbeidsorganisatie, • met de ingesteldheid dat elke bijdrage kan leiden tot leren en verbeteren, • binnen de beschikbaar gestelde en gegenereerde financiële middelen. VISIE Bewel beoogt in de provincie Limburg een waardevol en groeiend tewerkstellingsaanbod te blijven bieden voor personen met een arbeidshandicap met bijzondere aandacht voor personen met een handicap die over zeer beperkte arbeidsmogelijkheden beschikken. De tewerkstelling is gebaseerd op arbeid op maat en op de mogelijkheden van iedere individuele werknemer. Het is de bedoeling om gedurende het arbeidsproces te werken aan verdere competentieontwikkeling met -waar mogelijk- als uiteindelijk doel een begeleide doorstroming naar het normale economische arbeidscircuit. Bewel stemt zich af en anticipeert op actuele en toekomstige maatschappelijke ontwikkelingen en zienswijzen inzake: • arbeidsorganisatie, • de zorg voor een gezond leefmilieu, • het produceren van veilige en consumentvriendelijke producten. Bewel engageert zich om de betrokkenheid en competentie van omkaderingspersoneel (*) en doelgroepwerknemers te bevorderen. (*)
Waarden Bewel wil handelen vanuit de volgende waarden: 1. PLURALISME Respect voor ieders overtuiging, voor zover deze geen benadeling van anderen inhoudt. 2. UNICITEIT Respect en aandacht voor het unieke van ieder individu met eigen mogelijkheden, ambities, noden en beperkingen. 3. OVERLEG - SAMENWERKING - PARTNERSCHAP Denken en handelen vanuit gemeenschappelijke belangen en doelstellingen brengt zowel organisatie als medewerkers en externe personen en instanties het verst. 4. ENGAGEMENT - BETROKKENHEID Ruimte voor ieders inbreng, ideeën en werkkracht leidt het meest tot voldoening en resultaat. 5. EFFICIËNTIE Doordacht handelen met het oog op de onmiddellijk juiste keuze inzake middelen en methoden met spaarzaam gebruik van energie en grondstoffen. 6. VEILIGHEID EN GEZONDHEID Aandacht en zorg voor veiligheid en gezondheid. Met andere woorden: de zorg voor veilige arbeidsomstandigheden en afgeleverde producten, aandacht voor gezonde arbeids- en leefgewoonten. 7. MILIEU Erkennen van de milieubelangen, naleving van de milieuwet en -regelgeving en de beperking van de hinder voor het leefmilieu en de omgeving, rekening houdend met de best beschikbare techniek.
Medewerkers met een valide functie
Waarden
9
11
DAGELIJKS BESTUUR • Opvolging operationele werking. • Voorbereiding van het beheer en beleid van de vzw. • Concretisering van beleidsvisies vanuit de raad van bestuur.
Leden:
Dhr. Marc Martens
Dhr. Louis Hoeben
Dhr. Marcel Kellen
RAAD VAN BESTUUR Beleid en beheer van de vzw. Voorzitter: Dhr. Martens M. Leden: Mevr. Creemers R. Dhr. Geerts M. Mevr. Hansen P. Dhr. Keunen F. Dhr. Melard B. Dhr. Plessers M. Dhr. Steegmans E. Mevr. Visser H.
Mevr. Bielen P. Dhr. Denayer E. Dhr. Geraets P. Mevr. Jaenen G. Dhr. Konings V. Mevr. Neven C (vervangen door Mevr. Sleeuwaert E. in 2012)
Dhr. Rutten M. Dhr. Thys J. Dhr. Nelissen P.
ALGEMENE VERGADERING Naast bovengenoemde leden van de raad van bestuur zijn volgende personen eveneens lid van de algemene vergadering:
VOORZITTER Dhr. Johnny Nelissen
Dhr. Georges Vols
Dhr. Nico Schepers
Dhr. Wim Van Looy
ALGEMEEN DIRECTEUR
jaarverslag 2011
10
De structuur van Bewel
Dhr. Patrick Nelissen
Mevr. Beuckx Karen Mevr. Craenen Maria Dhr. Patrick Ruppol Mevr. Sterken G. Dhr. Wathion M.
Dhr. Bouts M. Dhr. Henckaerts B. Dhr. Scheelen P. Dhr. Stalmans J.
1 VZW, 10 WERKPLAATSEN De vzw Bewel groepeert 10 beschutte werkplaatsen in Limburg. Het beheer en de coördinatie van deze werkplaatsen gebeurt vanuit de hoofdzetel in Diepenbeek. De beschutte werkplaatsen worden erkend door het Vlaams Subsidie-agentschap voor Werk en Sociale economie. Werkplaatsen die geografisch kort bij elkaar gelegen zijn ontvangen hetzelfde erkenningsnummer.
Structuur
jaarverslag 2011
12
13
Bewel beschikt over 8 erkenningen als beschutte werkplaats: BW 33 Bewel Hasselt en Bewel Diepenbeek BW 56 Bewel Heusden-Zolder BW 77 Bewel Neerpelt BW 99 Bewel Tongeren BW 110 Bewel Genk en Bewel Opglabbeek BW 112 Bewel Maaseik BW 135 Bewel Sint-Truiden BW 201 Bewel Tessenderlo De toegekende capaciteit door het Vlaams Subsidie-agentschap voor Werk en Sociale economie bedroeg op 31 december 2011: 1.335 FTE De hoofdzetel bevindt zich in Diepenbeek waar eveneens de centrale diensten gevestigd zijn. Er werden zeven directies centraal uitgebouwd voor alle werkplaatsen: • commercieel • facilitair • financieel • informatica • kwaliteit • personeel • productie De algemeen directeur vormt samen met de afdelingsdirecteuren het managementteam, zij vergaderen wekelijks. WERKPLAATSEN • de werkleider: elke werkplaats staat onder leiding van een werkleider. • de adjunct-werkleider: in de werkplaatsen Hasselt, Diepenbeek en Opglabbeek heeft de werkleider ondersteuning van één of meerdere adjunct(en). • de monitoren: elke werkplaats heeft verschillende afdelingen. Deze worden aangestuurd door één of meer monitoren en/of monitrices. Zij leiden de activiteiten op de werkvloer in goede banen. • de hulpmonitoren: zij staan de monitoren en/of monitrices bij in hun taken.
LID VAN VLAB VZW Bewel is lid van de federatie van beschutte werkplaatsen VLAB vzw. Dhr. Martens M. - voorzitter - en dhr. Nelissen P. - algemeen directeur - zijn bestuurders van VLAB vzw. Dhr. Opdenacker R. - productiedirecteur - en Mevr. Weustenraed L. – personeelsdirecteur - werden aangesteld als plaatsvervangend bestuurders. SECTOR BESCHUTTE WERKPLAATSEN In Vlaanderen zijn 67 beschutte werkplaatsen actief. Ze zijn ondergebracht in 54 rechtspersonen. Op 31 december 2010 stelden deze organisaties 19.963 mensen tewerk. 16.295 van deze werknemers zijn personen met een arbeidshandicap. ONDERNEMINGSRAAD. De ondernemingsraad vergaderde 12 maal in 2011 en is enerzijds samengesteld uit vertegenwoordigers verkozen door de werknemers en anderzijds uit vertegenwoordigers aangewezen door de werkgever. COMITÉ PBW Het comité voor preventie en bescherming op het werk vergaderde 12 maal in 2011 en is enerzijds samengesteld uit vertegenwoordigers verkozen door de werknemers en anderzijds uit vertegenwoordigers aangewezen door de werkgever. Het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk heeft als opdracht om actief bij te dragen om het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk te bevorderen. Het heeft de taak om het preventiebeleid mee te helpen opstellen, uitvoeren en evalueren.
PROVINCIALE FEDERATIE VAN BESCHUTTE WERKPLAATSEN LIMBURG De 8 Limburgse beschutte werkplaatsen vormen samen de provinciale federatie van Beschutte Werkplaatsen Limburg. Deze wordt voorgezeten door dhr. Marc Martens – voorzitter. LID VAN AMFION VZW Bewel is lid van de vzw Amfion: de koepel-vzw van de sociale en de beschutte werkplaatsen. Dhr Nelissen P. - algemeen directeur - en dhr. Martens M. zijn respectievelijk bestuurder en plaatsvervangend bestuurder van Amfion.
Structuur
jaarverslag 2011
14
Bestuurlijke activiteiten De raad van bestuur vergaderde vijf maal in 2011. De vergadering van het dagelijks bestuur vond maandelijks plaats. De raad van bestuur en het dagelijks bestuur verleenden hun goedkeuring aan volgende belangrijke aangelegenheden: WERKING VZW De algemene vergadering geeft goedkeuring aan de verlenging van het mandaat in het dagelijks bestuur voor een periode van 6 jaar, voor Dhr. Marc Martens. De algemene vergadering geeft goedkeuring aan de volgende ontslagnames en benoemingen: Ontslag uit de raad van bestuur Braibant Robin, als afgevaardigde VFG Konings Valère, als afgevaardigde VDAB Tongeren Lacroix Maria, als afgevaardigde Stad Sint Truiden Opname in de raad van bestuur Denayer Eddy is afgevaardigd door VFG in vervanging van Braibant Robin. Visser Hilde, is afgevaardigd door Stad Sint Truiden in vervanging van Lacroix Maria. Konings Valère, op persoonlijke titel. Het mandaat van VDAB Tongeren wordt niet langer opgenomen. Ontslagname uit de algemene vergadering Braibant Robin, als afgevaardigde VFG Lacroix Maria, als afgevaardigde Stad Sint Truiden Vroman J.C., als afgevaardigde van CGG Konings Valère als afgevaardigde VDAB Tongeren Opname in de algemene vergadering Denayer Eddy is afgevaardigd door VFG in vervanging van Braibant Robin. Visser Hilde, is afgevaardigd door Stad Sint Truiden in vervanging van Lacroix Maria. Konings Valère, op persoonlijke titel. Karen Beuckx, is afgevaardigd door VGGZ als vervanging van Vroman J.C.
15
PERSONEEL • Goedkeuring personeelsbehoefteplan 2012 en machtiging Raad van Bestuur voor uitvoering • Nieuwe functies + aanwerving van directeur kwaliteit, projectleider nieuwbouw, medewerker milieu, productieplanner, monitor schilderwerken, trainee werkleider • Diverse aanwervingen • Toekenning sinterklaaspakket • Promotie van hulpmonitoren tot monitor • Jaarlijkse daguitstap doelgroepmedewerkers FINANCIEEL • Alle belangrijke aankopen gedaan in 2011 - Vernieuwen intern rollend materieel - Aankoop 3 perscontainers - Voertuigen groenafdeling - Bedrijfswagens directieleden • Begroting 2012 • Balans en exploitatierekening 2011 • Voorzieningen voor groot onderhoud en herstellingen • Goedkeuring personeelsbehoefteplan 2012 • Goedkeuring investeringsbegroting en machtiging Raad van Bestuur voor uitvoering 2011 HUISVESTING • Huisvestingproject in de werkplaats Tessenderlo omvat de renovatie van de daken, het plaatsen van de brandmuur en diverse herstellingswerken. • Project renovatie en nieuwbouw Hasselt • Omheining en ontsluiting Sint-Michielsdomein • Project CO2 Diepenbeek • Studie scheiding afvalwater Bewel Hasselt • Budget en lastenboek voor bovengenoemde projecten
ALGEMEEN BELEID • Activiteitenverslag 2010 • Missie, visie en waarden • Doelstellingen 2012 en evaluatie doelstellingen 2011 • Project “4 Beaufort”
Bestuurlijke activiteiten
Organigram
17
jaarverslag 2011
16
Raad van bestuur
Algemene vergadering
Dagelijks bestuur
Algemeen directeur
Management Team
Directeur IT
Commercieel directeur
Directeur kwaliteit
Werkleiders WP Diepenbeek
Commercieel medewerkers intern
Werkleiders WP Hasselt
Medewerkers kwaliteit
Werkleiders WP Heusden
Monitoren hulpmonitoren Adm. Bedienden Uitvoerend pers.
Externe dienst Milieu
Diensthoofd Preventie & Bescherming
Medewerkers Dienst Preventie & Bescherming
Werkleiders WP Maaseik
Werkleiders WP Neerpelt
Directeur personeel
Werkleiders WP St.Truiden
Medewerkers arbeidsvoorbereiding
Projectleider
Adj. werkleiders
Monitoren hulpmonitoren Adm. Bedienden Uitvoerend pers.
Administratief bedienden secretariaat
Directeur facilities
Productieleider
Commercieel medewerkers extern
Diensthoofd secretariaat
Directeur productie
Diensthoofd IT
Medewerker IT
Externe dienst Preventie & bescherming
Werkleiders WP Opglabeek
Administratief bediende planning
Diensthoofd bedrijfsvoorziening
Projectleider bouw
Medewerker Milieu
Medewerker bedrijfsvoorzieningen
Werkleiders WP St.Truiden
Werkleiders WP Tessenderlo
Werkleiders WP Tongeren
Monitoren hulpmonitoren Uitvoerend pers.
Monitoren hulpmonitoren Adm. Bedienden Uitvoerend pers.
Monitoren hulpmonitoren Uitvoerend pers.
Financieel directeur
Diensthoofd sociale dienst
Medewerker sociale dienst
Adm. bedienden loonadministratie
Medewerkers oriënteringsdienst
Diensthoofd HR
Diensthoofd aankoop
Medewerkers personeelsdienst
Medewerker aankoop
Diensthoofd boekhouding & facturatie Medewerker boekhouding
Adm. bedienden facturatie en administratie
Adj. werkleiders
Monitoren hulpmonitoren Uitvoerend pers.
Monitoren hulpmonitoren Uitvoerend pers.
Monitoren hulpmonitoren Uitvoerend pers.
Monitoren hulpmonitoren Adm. Bedienden Uitvoerend pers.
Organigram
jaarverslag 2011
18
Management team
Vestigingen
De dagelijkse leiding van Bewel vzw is in handen van de algemene directeur en het management team dat als volgt is samengesteld: Algemeen directeur: Patrick Nelissen Commerciële directeur: Gasse Golsteyn Productiedirecteur: Roger Opdenacker Personeelsdirecteur: Liliane Weustenraed Facilitaire directeur: Wim Stesmans IT directeur: Marc Steegmans Kwaliteitsdirecteur: Erwin Vanderlinden
BEWEL SINT-TRUIDEN Schurhovenveld 1220 3800 Sint-Truiden 011 70 56 60
19
BEWEL HEUSDEN-ZOLDER Terrillaan 2 3550 Heusden-Zolder 011 80 57 10 Marc Thijs
Freddy Mellemans BEWEL TESSENDERLO Ravenshout 6023 Tessenderlo 013 61 21 00
BEWEL MAASEIK Jagersborg 1313 3680 Maaseik 089 36 55 10 Alex Nickmans
François Tips BEWEL TONGEREN Heesterveldweg 14a 3700 Tongeren 012 24 20 20
BEWEL NEERPELT Boseind 50a 3910 Neerpelt 011 80 78 60 Je kusters
Guy Vanden Abeele BEWEL GENK L. Londotstraat 3a 3600 Genk 089 36 59 00
BEWEL OPGLABBEEK Industrieweg Noord 1162 3660 Opglabbeek 089 36 59 00
BEWEL DIEPENBEEK Ginderoverstraat 143 3590 Diepenbeek 011 24 74 00
[email protected]
v.l.n.r. Liliane Weustenraed, Gasse Goldsteyn, Wim Stesmans, Patrick Nelissen, Erwin Vanderlinden, Roger Opdenacker, Marc Steegmans
Hansen Guy en Pieter Loncke BEWEL HASSELT Kiewitstraat 213 3500 Hasselt 011 24 74 00 Frans Verbeek
Bartels Jos, Erik Kenis en Guido Renders
Vestigingen
jaarverslag 2011
20
Sector nieuws Ook in 2011 bleek “de sector sociale economie” een dynamische en een voortdurend in beweging zijnde sector te zijn. De medewerkers van Bewel hebben zich geëngageerd om mee te denken en werken aan tal van sectorale initiatieven en hebben deze veelal reeds vertaald naar de interne werking. HET MAATWERKDECREET: In 2011 werd het principeakkoord inzake maatwerk, na een intensief overleg met de sector door het kabinet omgezet in conceptnota. De Vlaamse Regering gaf in oktober haar principieel akkoord aan deze “conceptnota decreet maatwerk in het kader van de collectieve inschakeling “ en vervolgens werd gestart met de voorbereiding het ontwerpdecreet. Deze conceptnota werd op de provinciale federatie Limburg besproken. De bedenkingen en bemerkingen werden overgemaakt aan Vlab en opgenomen in een standpuntnota en besproken met de vertegenwoordigers van de betrokken kabinetten. DE VIA- AKKOORDEN : Net op de valreep van 2011 werd het Vlaams Intersectoraal Akkoord 20112015 ondertekend door de Vlaamse regering en de sociale partners van de social profit. Voor Bewel betekent dit : • Een verhoging van de capaciteit en managementondersteuning • Bijkomende middelen voor vorming en kwaliteitsbeleid • Een verhoging van de koopkracht voor de werknemers en de verdere uitbouw van de tweed pensioenpijler • Bijkomende verlofdagen voor de 35-44 jarigen De capaciteit in de sector werd opgetrokken naar 14.539 VTE. De capaciteit wordt verdeeld over de verschillende provincies op basis van de volgende principes: • De huidige invulling en afwezigheid • van economische werkloosheid • De aanwezigheid van de doelgroep • De invulling van de toegekende capaciteit.
21
Huidige erkende beschutte werkplaatsen Erkende capaciteit
Extra capaciteit
Nieuwe capaciteit
Diepenbeek-Hasselt
570
12
582
Heusden-Zolder
68
4
72
Neerpelt
69
69
Tongeren
83
83
Genk-Opglabbeek
142
Maaseik
130
130
Sint-Truiden
119
119
Tessenderlo
8
130 1311
150
130 24
1335
De uitbreiding van erkenning betekende voor Bewel : INVESTERINGSUBSIDIE: De Vlaamse regering gaf haar goedkeuring aan het Besluit tot vaststelling van de investeringssubsidies voor de beschutte werkplaatsen. DWZ dat er voor een periode van 20 jaar een investeringsbudget per BW is gereserveerd dat kan ingezet worden voor investeringsprojecten in onroerende goederen. Bewel kan hierop beroep doen voor maximaal 60% van de kost van het project. ARBEIDSZORG : Net voor de zomer werd de conceptnota inzake Arbeidszorg –W² goedgekeurd. Deze nota beschrijft de ondersteuning op maat voor personen die niet of nog niet in aanmerking komen voor betaald werk. Centraal staat daarbij een zestrapsmodel. Arbeidszorgmedewerkers met mogelijkheden om door te stromen naar betaald werk worden ingeschaald op trap 4. Diegene die structureel thuishoren in de fase van onbetaald werk worden
Sector nieuws
jaarverslag 2011
22
23
ingeschaald situeren zich op trap 3. Arbeidszorg binnen Bewel situeren we op niveau 4. Het is een vorm van begeleide instroom in functie van betaald werk. In 2011 zijn 12 nieuwe arbeidszorgmedewerkers ingestapt. In het totaal waren 25 arbeidszorgmedewerkers actief binnen Bewel. 19 arbeidszorgmedewerkers stapten uit het traject, waarvan 9 omwille van doorstroom naar betaald werk. Op sectoraal niveau werd de Vlaamse stuurgroep arbeidszorg opgericht. Agendapunten waren onder andere de verlenging van de projecten arbeidzorg voor 2012 en de voorbereiding van de oproep “arbeidszorg doorstroom”. Bewel heeft voor beide projecten ingetekend. Ondertussen werd de methodiek arbeidszorg geïmplementeerd in werkplaats Diepenbeek, Hasselt, Tessenderlo, Tongeren, Neerpelt en werden Opglabbeek en Maaseik ook opgenomen in het samenwerkingsverband. SECTORALE CAO’S EN AANVERWANTE AFSPRAKEN : Volgende CAO’s werden afgesloten: De CAO van 14/2/2011 inzake verlenging anti-crisismaatregelen voor de sector van de beschutte werkplaatsen. Deze laat toe om crisiswerkloosheid voor bedienden in te voeren. De CAO van 15/2/2011 tot vaststelling van het percentage van de bijdrage voor het jaar 2011 voor het sociaal fonds tot financiering van de tweede pensioenpijler.
SECTORALE PROJECTEN EN STUDIEDAGEN : Competent went : De doelstelling van dit ESF project is de verdere uitbouw van competentiebeleid binnen de Beschutte werkplaatsen, zowel in functie van de competentieontwikkeling van de personen met een arbeidshandicap als in functie van het beheer van de aanwezige en noodzakelijk competenties in de organisatie. Situationele tools: Dit ESF-project heeft tot doel instrumenten te ontwikkelen ter bevordering van de competentieontwikkeling van de personen met een arbeidshandicap. Aan de hand van de verfilming van concrete situaties en reacties in de werksituatie (bv met betrekking tot orde en netheid), de competentie bespreekbaar gemaakt worden. Persoonlijke ontwikkelingsplannen: Op 1 september startte het project rond persoonlijke ontwikkelingsplannen. Met een pop kan een persoon met een arbeidshandicap een loopbaanperspectief geboden worden, op hun eigen ritme en rekening houdend met zijn of haar competenties. Bewel stapte een het Vlaams project, waarvan VLAB promotor is en in een regionaal project samen met Gtb en andere SW’s. Alternatief is promotor van het Limburgs project. Aan de vormingsdag Parkoer, voor monitoren werd door 4 monitoren deelgenomen. Het parcour van “reflecteren, uitwisselen en samenwerken” werd afgelegd doorheen 3 thema’s: verhalen, creativiteit en energie.
De CAO van 14/6/2011 betreffende de vormingsinspanning. In de Cao wordt een collectieve opleidingstijd op het niveau van de onderneming bepaald a rato van een gemiddeld aantal uren per VTE De CAO van 8/11/2011 betreffende het statuut van de syndicale afvaardiging. Een positief advies gegeven van de Nationale arbeidsraad, voor de vrijstelling voor de automatische verplichting op outplacement voor personen met een arbeidshandicap die ontslagen worden door de beschutte werkplaats.
Sector nieuws
jaarverslag 2011
24
Activiteiten TEXTIELCONDITIONERING In de textielconditionering maken we kleding verkoopsklaar voor enkele grote kledingketens. Er worden prijzen, labels en barcodes op de kledingstukken gezet, etiketten en beveiligingen aangebracht om ze vervolgens op kapstok te hangen. Daarna worden de kledingstukken gestreken en getunneld, gesorteerd op maat of kleur en waar nodig geretoucheerd en verpakt. INDUSTRIËLE WAS: NATWAS, DROOGKUIS, HERSTELLINGEN In de modern uitgeruste, industriële wasserij worden kledingstukken allerhande gewassen, gestreken en geplooid. Er wordt ook speciale signalisatiekledij gewassen en gedroogd op lage temperatuur. Er worden ook reflectiemetingen uitgevoerd op signalisatiekledij waarna ze gedroogd en verpakt wordt in een stofarme ruimte. De transportdienst bezorgt de bedrijfskledij keurig aan de deur. STIKWERKEN: STIKKEN, LABELEN, ... In het stikatelier voert men gewone en speciale stikwerken uit. Men kan er terecht voor omzomen en overlokken, aanpassingen aan kledij, vervangen van innaai-etiketten, drukknopen en ritssluitingen. Qua Speciale stikwerken is Bewel gespecialiseerd in het stikken van kunstleder of in stof. Toepassingen zijn bumperhoezen, tassen voor plofkoffers, zitjes voor viskorven, gewichtzakjes en kussens in stof en skai voor kinesitherapie of industriële producten zoals matrassen. HOUTBEWERKING: PALETTEN, KISTEN, ... In de gewone schrijnwerkerij verzaagt en verwerkt Bewel alle inlandse canadasoorten, den en beuk in 2- en 4-wegpaletten, kisten met standaard afmetingen, kisten met speciale afmetingen en vernagelen ze paletten op semi-automatische machines of manueel. Er is ook een dienst herstellen van paletten. Via erg nauwkeurig schrijnwerk kan men ook meer complexe producten aan zoals het samenstellen van infrarood-saunacabines, het vervaardigen van lattenbodems, hotelboxen en houten geschenkverpakkingen.
25
MAILINGS SORTEREN, VERWERKEN, VERZENDEN Eén afdeling van Bewel houdt zich uitsluitend bezig met mailings. De klant bezorgt het adressenbestand op papier of per mail, Bewel zorgt voor de handling van de zending: het verzamelen en onder omslag brengen, personaliseren, afdrukken van etiketten, postklaar maken en verzenden, stockeren, in kokers, pakketten of gadgets verpakken en het onder folie brengen van mailings. Zowel nationaal als internationaal. Dankzij een contract met B Post en een eigen PB-nummer geniet de klant altijd van het meest voordelige tarief en verlopen de verzendingen sneller én betrouwbaar. AUTOMOTIVE Voor de automotive industrie verzorgt Bewel assemblage van onderdelen, JITleveringen aan de band, indirecte verpakkingen en het stofvrij schoonmaken van bedrijfskledij in cleanroom. CLEANROOM In sommige omstandigheden - steriele ruimten in ziekenhuizen, gevoelige productieprocessen of de verfafdeling in een autofabriek - kan stof grote schade veroorzaken. In de cleanroom voert Bewel alle mogelijke taken uit in een stofarme omgeving. Voor medische wereld verpakt men onder klasse Iso 8. Ook het zeefdrukken van spuiten gebeurt onder cleanroom omstandigheden. Voor de automobielsector verzorgt men het wassen van bedrijfskledij voor de gevoelige paint-afdeling. De medewerkers in de cleanroom krijgen een gerichte training. Zij kennen het belang van hygiëne, gezondheid en steriliteit. Al hun handelingen gebeuren dan ook met de grootste omzichtigheid. Hun ervaring en de hightech installaties garanderen een vlotte en accurate afhandeling.
DRUKWERKEN Bewel beschikt over twee drukkerijen: een offset- en een zeefdrukkerij. De offsetdrukkerij ondersteunt de mailingafdeling en de boekbinderij. Moderne drukpersen en automatische plooimachines zorgen voor kwaliteit en tijdswinst. Men drukt er omslagen, briefhoofden, naamkaartjes, boekjes, tijdschriften, kleine affiches, flyers, folders, geboortekaartjes. Men kan er ook documenten kopiëren en plooien. De zeefdrukkerij beschikt over een uitgebreid machinepark dat grote oplages mogelijk maakt. Dankzij de jarenlange expertise zijn tal van druktechnieken mogelijk: zeefdruk, tampondruk, foliedruk, ronddruk, op gespoten of geblazen kunststofoppervlakken, op hout, klei, glas, porselein en metaal, bedrukken van medisch materiaal in een stofarme ruimte …
Activiteiten
jaarverslag 2011
26
27
GROENZORG: ONDERHOUD TUINEN EN PARKEN, AANLEG, ... Ervaren ploegen tuinmannen zetten hun groene vingers in onderhoud van tuinen en parken, aanleg van plantsoenen, verwijderen van herfstbladeren, groenonderhoud op begraafplaatsen, leveren en verspreiden van haksel en schors en onkruidbestrijding. Andere buitenactiviteiten die de Bewel groendienst kan verzorgen zijn kleine verhardingswerken, verzamelen van zwerfvuil, winteronderhoud van holle wegen, onderhoud voet- en wandelpaden en het verwijderen van Amerikaanse vogelkers. VERPAKKEN Bewel kan kleine of grote verpakkingen, compact of volumineus in kleine aantallen of massahoeveelheden aan. De volgende activiteiten gebeuren in de verpakkingsafdeling: onder krimpfolie brengen, machinaal blisteren, kuipvorming, skin-verpakkingen, flowpack verpakkingen, banderolleren, ultrasoon lassen, ompakken en displays. MANUELE TAKEN Bewel staat ook in voor manuele taken zoals (elektro)montage, sortering, controle, het samenstellen van displays. Monteren: eigenhandig ontwikkelde mallen en hulpmiddelen garanderen een foutloos traject in elektromontage, draadsets, stuurkasten, verlichtingsapparatuur, bekabelingen. Er wordt ook mechanisch gemonteerd: auto-onderdelen, fietsen, medisch materiaal, metalen en plastic onderdelen. In het atelier kan men ook terecht voor lichte metaalbewerking, ontbramen, controleren, sorteren en overkeuren. LOGISTIEK In aanvulling op onze andere activiteiten verzorgt Bewel desgewenst ook de afhaling, de tijdelijke opslag en de stipte levering van goederen. In de warehouses kan men terecht voor tijdelijke opslag en orderpicking. Men kan rekenen op een stipte afhaling en levering. De logistieke dienst plant en zorgt voor een stipte afhaling en/of levering. Bewel beschikt over een transportvloot, bestaande uit 6 trekkers, 11 opleggers, 10 vrachtwagens, 2 containerwagens en 14 bestelwagens.
ENCLAVE Bij de enclavewerking gaan groepen personen met een handicap op verplaatsing werken. Het betekent dat ze zich niet in hun vertrouwde dagbestedingsmilieu bevinden. Ze verlaten de instelling en gaan werken bij een andere organisatie of bedrijf. Het werk dat er uitgevoerd wordt maakt deel uit van het productieproces van het bedrijf of is een deeltaak binnen het bedrijf dat door handenarbeid gerealiseerd moet worden. Het bedrijf dat het werk aanbiedt zorgt voor de nodige werkruimte. De begeleiding wordt gegarandeerd door Bewel. Voordeel voor de personen met een handicap is dat zij contacten hebben met andere bedrijven, diensten of organisaties. Voor een aantal van deze mensen is dit een veiligere manier van dagbesteding op verplaatsing dan begeleid werken, waar het individu het meestal in zijn eentje moet zien te rooien. Voordeel voor het bedrijf is dat het werk binnen het bedrijf wordt uitgevoerd en dat de begeleiding door professionelen gebeurt. Het werk wordt uitgevoerd tegen een vooraf afgesproken vergoeding. De verplaatsingskosten maken onderdeel uit van de overeenkomst. Werken in enclave heeft ook voordelen voor de klant op vlak van snelheid (integratie van de handeling in het productieproces), het uitschakelen van transport- en logistieke kosten, comfort want de activiteit/machine hoeft niet verplaats te worden en flexibiliteit omdat de mogelijkheid bestaat om onmiddellijk in te spelen op de omstandigheden. De grootste enclaves in 2011 werden uitgevoerd bij: Scana-Noliko in Bree Scania in Opglabbeek Panasonic in Tessenderlo MAATWERK: OPLOSSINGEN OP MAAT VAN HET BEDRIJF Bewel is een moderne, flexibele organisatie. Een van de troeven is de mogelijkheid om flexibel in te spelen op vragen en noden van de klanten. Het voorbereidingsteam kijkt samen met de klant naar mogelijke oplossingen voor een probleem dat in de productie is opgedoken. Gezien de omvang en de diversiteit van de organisatie kan Bewel op vele vlakken een probleemoplosser zijn. Er wordt onderzocht of de vraag in huis kan opgelost worden, eventueel zelfs met investeringen vanwege Bewel. Indien het niet binnen Bewel op te lossen is, kan altijd de enclavewerking ingezet worden.
Activiteiten
Communicatie
jaarverslag 2011
28
29
De communicatie binnen Bewel geschiedt op twee niveaus: Bewel nam op 1 september met een ploeg deel aan de Chambers Trophy van Voka Limburg.
DE INTERNE COMMUNICATIE: • Infocirkel: intern informatieblad dat op een professionele manier samengesteld wordt door de redactieraad onder begeleiding van een professioneel bureau. Infocirkel verschijnt vier maal per jaar en bevat artikels over het reilen en zeilen binnen en buiten Bewel waarbij zowel gemikt wordt op de interne als de externe klant. De primaire doelgroep zijn de medewerkers. De secundaire groep zijn alle stakeholders die de activiteiten van Bewel op een of andere manier kunnen beïnvloeden. De redactieraad is samengesteld uit: Patrick Nelissen, Elsie De Landtsheer, Marc Decuypere, An Lambrechts, Hilde Maris, Thieu Nies en Jeremy Vanwittenbergh • Tijdens de jaarlijkse omkaderingsvergadering worden de doelstellingen van het afgelopen jaar geëvalueerd en de doelstellingen voor het nieuwe jaar toegelicht. • Eveneens wordt in diverse overlegorganen de noodzakelijke interne communicatie verzorgd. DE EXTERNE COMMUNICATIE: De externe communicatie bestaat voornamelijk uit netwerking, het organiseren van bedrijfsbezoeken voor zowel openbare besturen, officiële instanties als ondernemersclubs en belangengroepen, het optreden als spreker op infosessies of causerieën en het actief deelnemen aan overleg binnen de sector en aan sensibiliseringscampagnes.
1.
Daarnaast beschikt Bewel over een website (www.bewel.be) die voortdurend wordt aangepast met relevante informatie. Alle informatie omtrent Bewel en alle nieuwtjes met meerwaarde voor de interne en externe stakeholders worden hierin opgenomen.
• Bedrijfsbezoeken In 2011 werden onder andere onderstaande organisaties ontvangen en rondgeleid in de werkplaatsen:
2.
Bewel schreef zich in als ambassadeur van de VKW-actie Ondernemen versterkt Limburg.
1. 2. 3. 4. 5. 6.
3.
10/02: Unizo 31/03: VDAB 26/05: M4M 22/06: Administrateur Vernaillen 04/10: Comenius 16/11: gemeentebestuur Neerpelt
4.
Communica 5.
6.
jaarverslag 2011
30
Personeelsaangelegenheden In 2011 werden belangrijke accenten gelegd op vlak van personeelsbeleid. De HR-visie voor het omkaderingspersoneel werd geactualiseerd en het beleidsplan met betrekking tot de verschillende kernprocessen, voor de volgende jaren bekrachtigd. Hierbij werd gesteld dat Bewel beoogt als een geprefereerde werkgever gekend te zijn, zowel binnen als buiten de sector van de sociale economie en bij te dragen aan de “professionele en persoonlijke aspiraties” van zijn werknemers. Het “vinden en verbinden, het laten groeien en boeien van de medewerkers om samen de doelstellingen van de organisatie te realiseren” vormen dan ook de leidraad in de omgang met de werknemers. Met de doelstellingen van de organisatie wordt hier bedoeld het leveren van producten en diensten die voldoen aan de door de klanten vooropgestelde eisen en verwachtingen om finaal een kwalitatieve tewerkstelling te realiseren voor personen met een arbeidshandicap conform de missie, visie en waarden van Bewel. De verschillende kernprocessen worden hierbij grafisch voorgesteld. Per kernproces werden tal van acties ondernomen.
31
de toekomstige persoonlijke ontwikkelingsplannen. De ontwikkeling van een concept voor POP’s persoonlijke ontwikkelingsplannen werd opgestart. Competentieontwikkeling is steeds belangrijker wordende opdracht binnen de huidige en toekomstige werking, zowel in functie van de organisatie als de werknemers. Er werd dan ook meegewerkt aan de ESF-projecten “situationele tools” en “competent went “. Intern werden in functie van het in kaart brengen van de competentie eerst de noodzakelijk aanwezige competenties vastgelegd in een basiseisenprofiel. Vervolgens worden de competenties van de toekomstige werknemers gescreend en vastgelegd in een capaciteitenprofiel; dat vergeleken wordt met het basisprofiel om te zien of de werknemer in aanmerking komt voor de functie en eventueel nog ruimte heeft om door te groeien. Daarnaast werden ook enkele specifieke eisenprofielen opgemaakt o.a. voor de groendienst en voor cycle counting. Deze werkmethodiek werd nog zeer beperkt gebruikt om de competenties van de werknemers die reeds geruime tijd in dienst zijn te registreren, ze werd gehanteerd wanneer de eisen van de functie onduidelijk zijn en/of wanneer de competenties van de functiehouder niet gekend zijn. Als waardering voor de inzet alle werknemers gedurende de voorbije jaren werd door de Raad van bestuur beslist een groepsverzekering in functie van een aanvullend pensioen af te sluiten.
Het aspect Payroll en loonadministratie werd in dit geheel niet meegenomen als kernproces. Toch werden op dat vlak in 2011 zeer belangrijke stappen gezet. Enerzijds werd het gebruikte loonpakket en de samenwerking met het sociaal secretariaat geaudit en de werking op basis daarvan bijgestuurd. Anderzijds was er de implementatie van de SAP-HRM in functie van de afwerking van de wedden en de lonen. Wat betreft het beleid ten aanzien van de werknemers met een arbeidshandicap werd geopteerd om te starten met het verstevigen van wat we als de fundamenten van de goedgekeurde “conceptnota maatwerk” beschouwen. In samenwerking met de werkleiding werden afspraken gemaakt met betrekking tot het voeren van functioneringsgesprekken met de werknemers met een arbeidshandicap. Dit gesprek vormt immers een belangrijke basis vormt voor
Het sociaal overleg binnen Bewel stond in 2011 voor een groot gedeelte in functie van de regels en afspraken met betrekking tot de jaarlijkse vakantie en de bijkomende verlofdagen. De nieuwe afspraken werden gemaakt om gedurende het hele jaar tegemoet te kunnen komen aan de vragen van de klanten en om het inkomen van de arbeiders te kunnen garanderen en de werkloosheid te beperken. In het kader van het beperken van de werkloosheid voor iedere werknemer werd het spreiden van de werkloosheid meegenomen als criterium bij het inplannen van de personeelsbezetting in de verschillende afdelingen. Hierdoor kon voor iedereen de werkloosheid onder de grens van 20% van zijn arbeidstijd gehouden worden.
Personeels
33
jaarverslag 2011
32
BESCHRIJVING VAN HET TOTAAL PERSONEELSBESTAND
2 Verdeling totaal personeelsbestand per werkplaats en per beroepsklasse
1 Totale personeelsbestand Eind 2011 telt Bewel vzw 1.884 personeelsleden, waarvan 1.609 actieven. In het kader van een duurzame tewerkstelling voor doelgroepwerknemers, hebben we een grote groep werknemers die we in dienst houden zonder prestaties (“langdurig zieken” zijn langer dan 12 maanden ziek). Deze groep van werknemers is in absolute cijfers wel toegenomen, maar procentueel blijft dit aantal op 15 % van de totale werknemerspopulatie.
TABEL2 : Personeelsaantal per werkplaats en per beroepsklasse op 31.12.11.
TABEL 1: Langdurig zieken per werkplaats en per beroepsklasse op 31.12.11. Centrale Dienst
Diepenbeek
Hasselt
Heusden
Neerpelt
Tongeren
Genk/ Opglabbeek
Maaseik
SintTruiden
Tessenderlo
Totaal
bedienden
0
2
4
0
0
0
0
0
0
0
6
arbeiders
0
0
0
1
0
0
1
0
2
0
4
DGW
0
40
99
19
16
15
18
17
24
17
265
Totaal
0
42
103
20
16
15
19
17
26
17
275
Centrale Dienst
Diepenbeek
Hasselt
Heusden
Neerpelt
Tongeren
Genk/ Opglabbeek
Maaseik
SintTruiden
Tessenderlo
Totaal
bedienden
60
16
49
4
7
7
14
7
7
11
182
arbeiders
17
15
19
4
1
4
9
15
7
3
94
DGW
0
154
417
74
69
79
141
136
133
130
1333
Totaal
77
185
485
82
77
90
164
158
147
144
1609
Omdat een aantal werknemers gebruik maken van tijdskrediet of een thematisch verlof en omdat er ook werknemers zijn met een deeltijds contract, werken we met 1.429,7 VTE. TABEL 3: Personeelsaantal, uitgedrukt in VTE, per werkplaats en per beroepsklasse op 31.12.11. Centrale Dienst
Diepenbeek
Hasselt
Heusden
Neerpelt
Tongeren
Genk/ Opglabbeek
Maaseik
SintTruiden
Tessenderlo
Totaal
bedienden
56,3
14,7
43,6
4
6,5
6,8
12,9
7
6,8
11
169,6
arbeiders
15,5
13,4
18,4
3,3
1
3,5
7,8
12,2
6,5
2,6
84,2
0
132,1
370,9
68,4
61,2
73,9
117,78
119,9
116,4
115,4
1176,0
71,8
160,2
432,9
75,7
68,7
84,2
138,48
139,1
129,7
129
1429,8
In het verdere jaarverslag, zullen we in hoofdzaak rapporteren over de actieve groep. In 2011 hebben we 176 nieuwe werknemers mogen verwelkomen: 142 doelgroepwerknemers, 8 valide arbeiders en 26 bedienden. Daar staat tegenover dat 99 werknemers de organisatie hebben verlaten: 73 doelgroepwerknemers, 4 valide arbeiders en 22 bedienden. Hierbij dient opgemerkt dat in deze 99 werknemers 14 langdurig zieken zijn meegeteld.
DGW Totaal
Bij de berekening van deze aantallen werd rekening gehouden met het theoretisch te presteren percentage per werknemer, (pro rata) verminderd met schorsingen in kader van tijdskrediet (incl. thematische verloven) en verminderd met langdurige zieken.
Personeels
jaarverslag 2011
34
35
3 Verdeling per leeftijdscategorie GRAFIEK 1:
Leeftijdsstructuur totaal personeelsbestand 2011
4 Regionale tewerkstelling doelgroepwerknemers In kader van onze doelstelling een regionale tewerkstelling te kunnen aanbieden aan onze doelgroepmedewerkers, hebben we ook dit jaar de afstand tussen de woonplaats en de effectieve plaats van tewerkstelling* bestudeerd. 23,65 % van de doelgroepwerknemers wordt tewerkgesteld in de gemeente waar ze wonen. Daarnaast werkt 35,11 % in een gemeente die GRENST AAN hun woonplaats. Vergeleken met 2010, zijn deze cijfers beduidend minder gunstig. Het aantal doelgroepmedewerkers die in de eigen gemeente aan de slag zijn, is met maar liefst 4,52 % gedaald. Ook het aantal doelgroepmedewerkers die in een aangrenzende gemeente werken, is met 4,97 % gedaald. Dit toont aan dat wij als beschutte werkplaats meer en meer flexibiliteit van onze doelgroepmedewerkers verwachten. (*)Voor de berekening van deze cijfers hebben we rekening gehouden met de vestigingsplaats waar de werknemer momenteel regelmatig tewerkgesteld wordt. Dit kan licht afwijken van de eerder genoemde werkplaats. Er werd geen rekening gehouden met mogelijke enclaves, omdat hiervoor eveneens vervoer wordt voorzien vanuit de werkplaats.
De groep van 50 plussers is ten opzichte van 2010 met 0,94 % toegenomen. Daar staat tegenover dat het aantal werknemers jonger dan 30 is toegenomen met 1,42 %. Verder in dit jaarverslag blijkt dat het aantal werknemers die met (brug)pensioen zijn gegaan met bijna 2 % is afgenomen ten opzichte van 2010. Men kan dus stellen dat – in kader van een leeftijdsbewust personeelsbeleid – onze werknemers reeds langer aan het werk blijven. Rekeninghoudend met de recente maatregelen van Di Rupo I op het vlak van brugpensioen, vervroegd pensioen en de landingsbanen, verwachten we dat de actieve groep van 50 plussers nog zal toenemen.
5 Verhouding zwak – niet-zwak 62,89 % van onze doelgroepwerknemers is zwak (langdurig zieken inclusief). Dit zijn personen met een handicap die BUSO onderwijs gevolgd hebben in opleidingsvorm 1 of 2 die aangepast BLO (4e graad) genoten hebben; die tot de groep van de matig mentaal gehandicapten behoren; die een IQ hebben onder een bepaalde grens die extra kindergeld ontvangen met een psychiatrische problematiek (onder bepaalde voorwaarden); die recht hebben op een integratietegemoetkoming (onder bepaalde voorwaarden).
Personeels
jaarverslag 2011
36
37
6 indeling in functiecategorieën
DYNAMIEK VAN HET PERSONEELSBESTAND
TABEL 4: Indeling in functieclassificatie van de doelgroepwerknemers
7 Instroom en uitstroom Bij de opmaak van de volgende 3 grafieken, werd rekening gehouden met de langdurig zieken.
1
0,08%
2
1,43%
3
4,65%
4
22,06%
5
71,79%
GRAFIEK 2: overzicht instroom – uitstroom omkadering
Bij de doelgroepwerknemers onderscheidt men vijf verschillende functieclassificaties die als volgt dienen geïnterpreteerd te worden: Categorie 5: de grootste groep, waarin de werknemers eenvoudige taken met weinig fysieke inspanning uitvoeren. Categorie 4: houdt eenvoudige opdrachten in die gepaard gaan met bijkomende fysieke inspanningen en dus een grotere aandacht vereisen. Categorie 3: Deze opdrachten worden omschreven als half gespecialiseerde taken waarbij een elementaire beroepsopleiding vereist is. Categorie 2: Hieronder vallen de gespecialiseerde taken waarbij een beroepsopleiding absoluut noodzakelijk is. Categorie 1: Hiertoe behoren de taken waarvoor een zeer grondige theoretische kennis vereist is.
Bij het omkaderingspersoneel was er in 2011 een procentuele instroom van 10,03 % en een uitstroom van 9,42 %. Dit wil zeggen dat dit personeelsbestand met 2,36 % is aangegroeid ten opzichte van 31/12/2010. Deze groei bedraagt aanzienlijk minder dan 2010 - 2009, nl. 6,32 %. Zowel instroom als uitstroom waren verspreid over het ganse jaar, met een pieken wat betreft de instroom in september, en de uitstroom in december.
Personeels
jaarverslag 2011
38
39
GRAFIEK 3: overzicht instroom – uitstroom DWN
8 Nadere bespreking van de aangeworven doelgroepwerknemers GRAFIEK: 5 Oriëntering van de aangeworven doelgroepwerknemers
Bij de doelgroepwerknemers was er in 2011 een procentuele instroom van 9,19 % en een uitstroom van 5,47 % (inclusief langdurig zieken). Net zoals de voorgaande jaren, is er een sterk verhoogde instroom van doelgroepwerknemers in de maanden mei, juni en juli. GRAFIEK 4: redenen uit dienst De screening en oriëntering van kandidaat-werknemers gebeurt in de oriënteringsafdeling van werkplaats Diepenbeek. Op basis van de uitvoering van een aantal opdrachten wordt nagegaan welke opdrachten de kandidaat-werknemer kan uitvoeren. Hierbij worden vijf niveaus onderscheiden, hetzij werken van lage, lage tot gemiddelde, gemiddelde, gemiddelde tot hoge en hoge moeilijkheidsgraad. Bovenstaande curve geeft een bijna symmetrische verdeling van ingestroomde niveaus, met een hogere instroom van de groep ‘gemiddeld tot hoog’ ten opzichte van de groep ‘laag tot gemiddeld’ en de groep ‘laag’ ten opzichte van ‘hoog’.
Het zijn klassiek de contracten van bepaalde duur die het aantal werknemers uit dienst doen toenemen. Werknemers die de organisatie vrijwillig verlaten, blijven daarnaast hoog scoren in de ranking van redenen uit dienst. Nieuw voor Bewel vzw is het verhoogde aantal werknemers die ontslagen zijn door de werkgever, zeker binnen de omkadering.
Personeels
41
jaarverslag 2011
40
GRAFIEK 6: opleidingsniveau van de aangeworven doelgroepwerknemers
GRAFIEK 7: leeftijdsstructuur van de aangeworven doelgroepwerknemers Uit deze grafiek wordt duidelijk dat de grootste instroom ontstaat vanuit de twintigers.
GRAFIEK 8: Leerlingenstages Het aantal doelgroepwerknemers vanuit het bijzonder secundair onderwijs type OV-3 is met 9,83 % toegenomen, type OV 2 is 11,34 % afgenomen. Tot slot is ook het aantal doelgroepmedewerkers vanuit het beroepssecundair onderwijs met 4,88 % toegenomen. Dit betekent dat er ‘sterkere’ doelgroepmedewerkers aan de slag zijn gegaan. TABEL 5: Verwijzende instantie van de aangeworven doelgroepwerknemers
eigen initiatief
2009
2010
2011
34,78%
59,38%
43,07%
psychiatrie
2,17%
4,68%
3,65%
arbeidsbegeleiding
36,96%
28,13%
34,31%
school
8,70%
3,12%
3,65%
andere instanties
17,39%
4,69%
15,33%
Dit jaar merken we een sterke terugval van het aantal doelgroepmedewerkers die op eigen initiatief naar Bewel vzw zijn gekomen. De aanmeldingen bij onze sociale dienst gebeuren meer en meer op doorverwijzing van arbeidsbegeleidende initiatieven.
In het jaar 2011 werd er vakantiewerk aangeboden aan leerlingen vanuit het BUSO onderwijs - type OV2. In totaal zijn er 43 jobstudenten aan de slag kunnen gaan binnen diverse afdelingen. Gedurende het schooljaar 2010-2011 was er een sterke stijging bij zowel de oriënterings- als werkplaatsstages. Concreet: Oriënteringsstage: 96 leerlingen Werkplaatsstage: 74 leerlingen
Personeels
jaarverslag 2011
42
43
VERHOUDING PRODUCTIEVE EN NIET-PRODUCTIEVE UREN
De tabel geeft een overzicht van alle gebruikte uurcodes in 2011 weer, en toont dus de verhouding tussen de productieve en niet-productieve uren in 2011. Deze tabel toont geen gegevens over langdurig zieken. Hieruit leiden we af dat 61,86 % van de mogelijke arbeidsuren ook effectief werd gepresteerd.
TABEL 6: overzicht van het aantal productieve en niet-productieve uren tijdens het jaar 2011. Code Gewerkte uren
arbeiders
bedienden
Eindtotaal
1.614.353,14
257.245,38
1.871.598,52
Overuren
4.809,1
198,69
5.007,79
Feestdagen
87.543
13.024
100.567
Wettelijke vakantie
167.222,08
24.824,34
192.046,42
Arbeidsduurvermindering
104.964
14.974,74
119.938,74
Vrijstelling arbeidsprestaties 45+
25.817,91
4.675,54
30.493,45
Anciënniteitsverlof
24.073,98
2.701,96
26.775,94
2.267,9
487,3
2.755,2
Moederschapsrust
1.972
0
1.972
Vaderschapsverlof
728
336
1.064
Gewettigd afwezig
7.723,22
142,72
7.865,94
Ongewettigd afwezig
2.599,23
4
2.603,23
Arbeidsongeschiktheid owv ziekte
298.983,76
24.147,75
323.131,51
Arbeidsongeschiktheid owv arbeidsongeval
10.890,06
319,44
11.209,5
79.984
0
79.984
Tijdelijk werkloos: overmacht
468
176
644
Tijdelijk werkloos: economisch
67.495,66
0
67.495,66
2.973,24
1.130,12
4.103,36
147.720,10
15.032
162.752,10
13.048
2.888
15.936
4.669,84
1.261,61
5.931,45
2.670.306,22
363.569,59
3.033.875,81
Klein verlet
Progressieve uren tlv ziekenfonds
Educatief verlof Tijdskrediet Thematisch verlof Diversen onbezoldigd** Totaal
De niet-gepresteerde uren worden in hoofdzaak gevormd door de 3 klassieke pijlers, nl. ziekte, economische werkloosheid en de verschillende vormen van tijdskrediet/thematisch verlof: 1. ziekte: het ziektepercentage bij de bedienden ligt in 2011 op 6,64 %. Bij de arbeiders bedraagt dit 11,20 % (valide + personen met een handicap). In totaal resulteert dit in 10,65 %, oftewel een stijging van 0,8 % ten opzichte van 2010. 2. Bij analoge berekening van de economische werkloosheid, komen we uit op 2,22 %. In vergelijking met 2010, betekent dit een daling van 1,89 %. 3. tijdskrediet/thematisch verlof: 5,89 % van de niet-productieve uren is te verklaren door opgenomen dagen tijdskrediet of thematisch verlof.
Personeels
jaarverslag 2011
44
Productie
45
De productie binnen BEWEL kent twee doelen die gelijkwaardig benaderd dienen te worden. Enerzijds is er de opdracht om de kwalitatieve tewerkstelling van mensen met een arbeidshandicap te organiseren. De doelgroepwerknemers (DGW) moeten goed begeleid worden en dient er voortdurend aandacht te zijn voor hun ontwikkeling. Anderzijds is er het economische aspect. BEWEL is een bedrijf dat zelfbedruipend moet zijn. Het is belangrijk dat zij een voldoende groot deel van haar inkomsten haalt uit het aanbieden van producten en diensten aan klanten naast de subsidies gegenereerd door de overheid om onder andere het rendementsverlies van de DGW te compenseren. Daarom is het noodzakelijk om de relaties klant – organisatie – leverancier professioneel te onderbouwen.
Cluster 1 : werkplaatsen Diepenbeek-Tongeren-St.-Truiden Cluster 2: werkplaatsen Hasselt-Heusden-Tessenderlo Cluster 3: werkplaatsen Opglabbeek/Genk-Maaseik-Neerpelt
ALGEMEEN
Ontwikkeling doelgroepwerknemers: Functioneringsgesprekken voor de ontwikkeling van de individuele DGW werden ook in 2011 verder georganiseerd. De gewenste afhandelinggraad werd door productie nog niet volledig gerealiseerd. Een meer dwingende methodiek wordt verder uitgewerkt in 2012. Het geïnformatiseerd beschikbaar stellen van de personele begeleidingsinfo van de doelgroepwerknemer aan de monitor op iedere productieafdeling werd ondertussen door de dienst IT gerealiseerd. Gezien doelgroepwerknemers per definitie kunnen gemuteerd worden tussen afdelingen , werd geopteerd om het totale infopakket voor iedere monitor beschikbaar te stellen. Voor de afdelingen in enclave wordt dezelfde functionaliteit via een externe IT koppeling voorzien.
Werkopdrachten Als doelstelling voor 2011 werden door het managementteam 1.600.000 productie-uren vooropgesteld. Toen in de loop van 2011 bleek dat deze doelstelling gerealiseerd kon worden heeft het managementteam deze verruimd. Uiteindelijk werden er 1.647.990 productie-uren genoteerd of een groei van 3 % tov 2010. Gezien de hoeveelheid uitgevoerde opdrachten door Bewel sterk beïnvloed wordt door seizoensgebonden activiteiten, diende er ook in 2011 noodgedwongen beroep gedaan te worden op het systeem van tijdelijke economische werkloosheid. Door de organisatie werd als doelstelling opgenomen de gevolgen en het hiermee gepaard gaand loonverlies te spreiden over alle werknemers in de organisatie. Ondanks de hiermee gerelateerde organisatorische uitdagingen werd de gelijkmatige spreiding van de werkloosheid gerealiseerd. Hierdoor kon het verlies aan inkomen van de werknemers beperkt worden tot een minimum. De totale werkloosheid bedroeg uiteindelijk 66.760 uren en dit op een totaal van 1.647.990 uren zijnde 4,2%. Er werd een daling van de economische werkloosheid genoteerd van meer dan 35 % tov 2010. Productieorganisatie en (Cluster-) productieplanning: Om de invulling van het personeel beter af te stemmen op de vraag van de klanten naar producten en diensten, om de nood aan personeel op ieder moment beter te beheersen en de tijdelijke economische werkloosheid beter te spreiden, werd besloten om een (cluster-)productie planning in te voeren. De werkplaatsen werden ingedeeld in drie clusters:
Binnen iedere cluster stemmen de werkleiders hun planning op elkaar af in functie van het uitwisselen van personele en niet-personele middelen. Indien er na onderling overleg nog problemen blijven, wordt de centrale productieplanner ingeschakeld. Deze functie werd eind 2011 toegevoegd aan de organisatie. Deze methodiek van clustervorming heeft eveneens als doelstelling de betrokkenheid van de werkleiders én hun verantwoordelijkheid in een groter geheel dan alleen hun eigen werkplaats te verhogen. De schaalvoordelen kunnen hierdoor beter benut worden.
Duurzaamheid In het kader van - door het VSAWSE (beperkt) gesubsidieerde - projecten ter reductie van CO2 uitstoot en het verminderen van het energieverbruik in de wasserij werden de upgrading van de natwasmachines en de upgrading van de dosering van wasproducten voltooid. Eveneens werd onderzocht in hoeverre er aan warmterecuperatie kon gedaan worden via de waswaters. Gezien de beperkte voorziene opbrengst in relatie tot de investering, werd besloten om een globale analyse van de cijfers van de wasserij af te wachten vooraleer verdere actie te ondernemen.
Productie
jaarverslag 2011
46
47
De voorziene droogkasten op directe gasverbranding werden gerealiseerd. Voor het omschakelen van de stoomketel op gasverbranding werd een technisch dossier aangelegd waarin ook een aantal vernieuwingen met betrekking tot de stoomproductie werden opgenomen. Het dossier is inmiddels in uitvoering en wordt aangestuurd door de facilitaire directie. Een beslissing aangaande investeringen van de in het dossier voorziene herinrichting van de finishing (strijk, tunnel,… ) wordt genomen na de globale financiële analyse van de wasserij. ACTIVITEITEN 1. Medisch: In de werkplaats Maaseik kende de assemblage van medische materialen in cleanroom een lichte terugval. Het vooruitzicht voor 2012 is echter positief. 2. Textiel: De activiteit textiel zal een relevante toename kennen dankzij het project ‘hangend goed’ van JBC dat in november 2011 aan Bewel werd toegewezen. De uitvoering van het project is voorzien voor begin 2012. Ook de orders voor C&A namen in belangrijke mate toe. 3. Hout: In de activiteit hout zit er een enorme druk op de prijzen van de grondstoffen. Aan de hand van de resultaten van een onderzoek zal aanvang 2012 besloten worden of we het maathout zelf blijven aanmaken, dan wel geheel of gedeeltelijk aankopen. 4. Voeding: In het segment conserven was er geen relevante wijziging in de activiteit. Voor de dranken was er een beduidende toename van de activiteit om te kunnen blijven voldoen aan de logistieke verwachtingen van een grote Limburgse klant. 5. Automotive: Deze activiteit (verpakking service-delen) werd bestendigd.
6. Wasserij: Hier noteren we een daling in de activiteit omwille van een verminderde productie en regelmatige economische werkloosheid bij een grote automotive klant. Opdrachten voor het wassen van kledij in de voedingssector zijn niet gecontinueerd omwille van de hoge eisen die in de sector gesteld worden en omwille van de niet-comptabiliteit met industriële was. 7. Zeefdruk: Met de uitbreiding van de functionele oppervlakte van de zeefdrukkerij wordt een significante uitbreiding van de activiteiten in de volgende jaren in het vooruitzicht gesteld. De bijkomende oppervlakte kan ook voor nieuwe activiteiten (niet zeefdruk) gebruikt worden. 8. Groen: In 2011 tekenden we hier een relevante groei op naar 15 ploegen. De uitdaging stelt zich om de werknemers in de winter op andere manieren tewerk te stellen. 9. Verpakking: In de diverse verpakkingsafdelingen werd de activiteit bestendigd. Overzicht omzet activiteiten in %. Activiteit
% omzet
Totaal
100,00%
enclaves
20,94%
verpakking - logistiek
17,66%
textiel
10,24%
full service
9,26%
cleanroom (medisch)
8,13%
wasserij - stikkerij
7,24%
zeefdruk
6,51%
assemblage - montage
5,64%
groendienst
5,22%
hout
4,58%
handling
2,73%
recyclage
0,61%
transport
0,55%
Productie open voeding
0,54%
schilderwerk
0,15%
jaarverslag 2011
48
Commercieel
49
WERKOPDRACHTEN Ondanks dat 2010 een jaar was van ‘heropbloei’ en gehoopt werd dat de crisis bezworen was, bleek 2011 toch weer gebukt te gaan onder de dreiging van een nieuwe crisis. De Eurocrisis deed zijn intrede met als gevolg wederom een algemene groeivertraging van de wereldeconomie. Toch heeft Bewel dankzij verenigde inspanningen van de hele organisatie het hoofd kunnen bieden aan deze dreiging en het jaar positief kunnen afsluiten. Om dit mede mogelijk te maken, kreeg de commerciële dienst de taak te werken aan 3 belangrijke doelstellingen. De eerste doelstelling omvat het onderzoeken van nieuwe mogelijkheden in de domeinen zeefdruk, voeding, medisch, textiel, logistiek en enclavewerk. In 2011 werden hiertoe 239 nieuwe bedrijven actief benaderd door de commerciële medewerkers. Deze prospectie had als doel om het bedrijf Bewel te leren kennen en de mogelijkheden voor een samenwerking te onderzoeken. Het bezoeken van nieuwe potentiële klanten werpt echter niet altijd onmiddellijk vruchten af. Het is een investering in de toekomst, waarvan op middenlange en lange termijn pas de resultaten zichtbaar worden. De prospectie richtte zich voornamelijk op de domeinen zoals vastgelegd in de doelstelling. Toch moet opgemerkt worden dat de acties voor de groendienst (in het kader van deelname aan aanbestedingen die gevonden werden in het Bulletin der Aanbestedingen) voor de grootste omzet heeft gezorgd. Specifiek voor het vinden van nieuwe klanten voor de zeefdrukkerij werden 2 beurzen bezocht waarvan de standhouders actief benaderd werden. Van de voedingssector werden in totaal 33 bedrijven in en rond Limburg gecontacteerd. Met enkele bedrijven waren einde 2011 verregaande besprekingen lopende om enerzijds verpakkingswerken uit te voeren en anderzijds een enclave op te starten in 2012. De enclavewerking blijft een succesverhaal. Het aantal tewerkgestelde doelgroepwerknemers bij bestaande enclaves in zowel de automotive-, de voedings- en de logistieke sector bleef in 2011 op niveau. Diverse kleinere en/of kortlopende enclaves zoals bijvoorbeeld bij een collega Beschermde Werkplaats zorgden voor een groeiende tewerkstelling in dit segment. De commerciële dienst krijgt meer en meer de vraag van klanten om opdrachten bij de klant zelf uit te voeren om op deze manier de logistieke kosten te beperken.
De zeefdrukkerij kende een grote transformatie door de bouw van zowel een polyvalente en aangepaste werkruimte als nieuwe laad- en losfaciliteiten voor het magazijn. Ook werden een aantal moderne zeefdrukmachines aangekocht om op de vragen van de markt te kunnen blijven inspelen. Dit alles is noodzakelijk om een groei in tewerkstelling en omzet te kunnen realiseren. In tegenstelling tot 2010 bleef de tewerkstelling in onze medische afdeling in werkplaats Maaseik stabiel. De tweede doelstelling omhelsde het uitbouwen van de door de Task Force gedefinieerde markten. Vanuit een van onze belangrijke textielklanten kwam opnieuw de vraag naar het conditioneren van “hangend goed”. Dit omvat het op kapstok hangen en winkelklaar maken van kledingstukken. Een project dat gefinaliseerd zal worden in 2012. Ook de mogelijkheid van het opstarten van een schildersteam werd uitvoerig bestudeerd door de Task Force. Omdat in deze activiteit heel wat tewerkstelling gegenereerd kan worden, werd na een positief advies van het bestuur een eerste team opgestart. In eerste fase werd de nodige know how in huis gehaald door het aanwerven van 2 geschoolde monitor/schilders. Een aantal doelgroepwerknemers werd geselecteerd om een opleidingstraject tot schilder te volgen. Het aanbieden van totaaloplossingen aan klanten vormde de derde doelstelling. Om een grotere binding met onze klant te bekomen, trachten wij een totaaloplossing aan te bieden. Zo kan men ook op Bewel beroep doen voor bijvoorbeeld de aankoop van verpakkingsmaterialen, verbruiksgoederen en een ruim aanbod van diensten zoals magazijnbeheer en stockage. Steeds meer en meer klanten doen beroep op deze diensten. Eén enkel aanspreekpunt voor de afhandeling van het hele project betekent immers een grote meerwaarde voor diverse bedrijven. Het werken aan deze drie doelstellingen vormde de rode draad in de werking van de commerciële dienst in 2011.
Personeels Commerciee
jaarverslag 2011
50
Facilitair Het werd opnieuw een druk werkjaar voor de facilitaire dienst met als hoofdobjectief de afwerking van het bouwproject in Hasselt. Einde 2011 was dat voor 95% gerealiseerd binnen budget en tijdslimiet. Maar ook de aangekondigde aanpassingen op vlak van energiezuinig en milieuvriendelijk beleid werden zo goed als allemaal uitgevoerd of in gang gezet. Een overzicht: Werkplaats Hasselt Veel aandacht van de facilitaire diensten ging in 2011 uit naar het verbouwen en uitbouwen van werkplaats Hasselt waarbij de bestaande zeefdrukkerij werd gerenoveerd en werd uitgebreid met een multifunctionele bedrijfshal en een laad- en loskaai. In dit bouwproject stonden duurzaamheid en logistieke optimalisatie centraal. In totaal werd 3240 m² nuttige ruimte toegevoegd aan de werkplaats Hasselt. De werf werd in 2011 voor 95% afgewerkt. Eind 2011 was de productiehal volledig operationeel, waren de nieuwe kantoren wind- en waterdicht en was de afwerking ver gevorderd. Bezettingswerken en de plaatsing van vloerbekleding waren beëindigd zodat enkel nog het binnenschrijnwerk, het vals plafond en de schilderwerken moeten worden uitgevoerd. De voorlopige oplevering der werken zal in het voorjaar van 2012 plaatsvinden. Centrale Diensten & Werkplaats Diepenbeek Bij de centrale diensten werd de bureelaccommodatie verbouwd in functie van huisvesting op middellange termijn. Bij deze verbouwingswerken werden volgende realisaties voltooid: • Centralisatie van alle personeelsdiensten (HRM, Sociale dienst en ergotherapeuten). Hiertoe werd de oude refter omgebouwd tot een landschapskantoor. • Centralisatie van de financiële dienst & aankoop: de bestaande kantoren werden volledig heringericht en geheroriënteerd. • Centralisatie van IT, Milieu & Veiligheid. Voor deze diensten werd het voormalige lokaal van de boekhouding omgevormd tot functionele bureelruimtes.
51
enkele airco-installaties vervangen, werd een nieuwe inkomsas gebouwd in de wasserij en werden de daken van de kantoren in de wasserij vernieuwd. De noodzakelijke aankoop van twee nieuwe wasvoertuigen, een interventievoertuig Technische Dienst en twee nieuwe enclave voertuigen werd uitgevoerd evenals de vervanging van de multifunctionele vrachtwagen en diverse hefwerktuigen zodat nu bijna alle rollend materieel minder dan vijf jaar oud is. Logistiek Het implementeren van een logistiek softwaremanagement systeem werd voorzien. Het systeem moet het efficiënt en effectief plannen van alle vervoersopdrachten bij Bewel en de kostenopvolging van de uitgevoerde transporten mogelijk maken. De voorziene kick-of meeting werd afgewerkt en een procesanalyse uitgevoerd. Het aangekochte systeem werd nog niet fysiek geïnstalleerd omwille van een volwaardig logistiek administratief bediende om het systeem te voeden en te bedienen. De aanwerving van het ontbrekende personeel is lopende. Acties in het kader van energieoptimalisatie In de wasserij van WP Diepenbeek werden de oude stoomketels vervangen door een energie-efficiënte stoomketel op aardgas. In de kantoren van Diepenbeek werd een nieuwe verwarmingsinstallatie op aardgas geplaatst. In de werkplaatsen Hasselt, meer bepaald de verwarming en de productieprocessen van de zeefdrukkerij schakelde men over van stookolie naar aardgas. De ondergrondse stookolietank werd verwijderd conform milieuwetgeving. Voor de werkplaatsen Maaseik, Tessenderlo en Opglabbeek zijn de aanvraagdossiers om aardgas te voorzien, ingediend wij de netbeheerder Infrax. Deze aansluitingen zullen in 2012 gerealiseerd worden. Om het comfort op werkvloer te verhogen enerzijds en de energiefactuur te beheersen anderzijds, werden in de werkplaatsen Hasselt, Tessenderlo, Op-
Gelijktijdig werden de oude sanitaire ruimtes omgevormd tot een nieuw kantoor voor de kwaliteitsdienst en werd een nieuw lokaal voorzien voor de nieuwe verwarmingsinstallatie op gas. Die werd voor de winter van 2011 in gebruik genomen. Daarnaast werd de renovatie van de betonverhardingen uitgevoerd, werden
Facilitair
jaarverslag 2011
52
53
glabbeek en Diepenbeek diverse relighting projecten uitgevoerd. Het betrof een win-win operatie vermits de oude verlichting vervangen werd door een energiezuinige variant die bovendien meer licht levert in de werkplaats. Simultaan werd van de gelegenheid gebruik gemaakt om ook de nood- en evacuatieverlichting te moderniseren en aan te passen aan de geldende normen.
• Maaseik, verharding vluchtwegen rondom gebouw • Tessenderlo, renovatie gekoelde ruimte + installatie nieuwe koelgroep • Tessenderlo, dakrenovatie sociaal gebouw en hal 3 • Tessenderlo, renovatie en herinrichting hal 3 • Opglabbeek, betonherstelling in magazijn + aanleg containerzone • Opglabbeek, vervanging poort magazijn
Acties in het kader van waterverbruik Om het waterverbruik te verminderen werden de diverse waterstromen in kaart gebracht en voerde men diverse optimalisaties uit in de wasserij. Acties in het kader van eco-efficiëntie (gebruik grondstoffen en vermindering afvalstoffen) In de wasserij in Diepenbeek werd de zeepdosering geoptimaliseerd waardoor het aantal en de dosering van de detergenten gereduceerd zijn. De energie- (gas, elektriciteit) en waterverbruiken (waterbalans) worden zorgvuldig opgevolgd. Voor alle werkplaatsen werd een inventaris van de afvalstoffen opgesteld. Dit gebeurde met als doelstelling het afvalbeleid te vereenvoudigen, te optimaliseren en te standaardiseren. De resultaten van dit onderzoek zullen in 2012 zichtbaar worden op de werkvloer. Perslucht is een dure nutsvoorziening. Om deze kosten te beheren werden te Hasselt en Tessenderlo nieuwe, energie-efficiënte compressoren geplaatst. Andere facilitaire realisaties per werkplaats: • Hasselt, renovatie asfalt tussen hal 4 en 6 • Hasselt, opstart haalbaarheidsstudie water. • Heusden , opstart schilderwerken kantoren, • Heusden, afwerking buitenbeplanting • Neerpelt, schilderwerken werkplaats • Neerpelt, diverse aanpassingswerken • Tongeren, uitbreiding nutsvoorzieningen in de werkplaats • Tongeren, automatisering buitenpoort • Tongeren, afhandeling opleveringsdossier • Tongeren, aanpassing laad- en loskaai • Maaseik, herstellingswerken asfalt
F acilitair
jaarverslag 2011
54
Milieu
55
Medio 2011 werd een medewerkster milieu aangetrokken. Bij de aanvang van haar werkzaamheden werd gestart met het bekomen van: • Een totaal overzicht van de wettelijke vereisten op vlak van milieu voor Bewel vzw en het aangeven van tekortkomingen, die volgens prioriteit in 2011 en de komende jaren verder zullen weggewerkt worden. • Het bekomen van één algemeen document met daarin alle verplichtingen ten aanzien van het milieu. Op basis hiervan werden volgende prioriteiten met betrekking tot het milieu eerst aangepakt en uitgevoerd: - aanvraag milieuvergunning Diepenbeek, met hierin opgenomen de hernieuwing van de grondwaterwinning, de aanvraag lozingsnormen voor PAK’s en de wijziging van de bestaande lozingsnormen cfr. de BBT-studie voor wasserijen, aanpassingen vermogens. - het uitvoeren van procesemissiemetingen in de droogkuis en het uitvoeren van een attestatie door een erkend deskundige. - uitvoeren van diverse wettelijke keuringen op stookinstallaties, vaste houders, afvalwaters, enzovoort. - optimalisaties werking waterzuivering. - aanvraag milieuvergunning Hasselt + opmaak van haalbaarheidsstudie afkoppeling regenwater, opgelegd als bijzondere voorwaarde in het vergunningsbesluit. • Het bekomen van een overzicht/inzicht in de volledige milieuadministratie die reeds aanwezig is en vervolgens klasseren ervan volgens een opgesteld milieuregister. • Volgende milieu-indicatoren werden reeds intensief opgevolgd: energie- en waterverbruik (leidingwater – grondwater). Bij onregelmatigheden werden verdere acties naar de werkleider gevraagd, zoals bijkomende opvolging, bijvoorbeeld een dagelijkse of wekelijkse opvolging van de tellergegevens. • Medio 2011 werd een opvolgingsfile voor het aardgasverbruik in Diepenbeek, Heusden en Neerpelt gemaakt. Vermits steeds meer vestigingen zullen overschakelen naar aardgas is opvolging hiervan noodzakelijk. • Voor afvalstoffen werd gestart met de opmaak van het wettelijk verplichte afvalstoffenregister. Per vestiging worden vanaf september 2011 diverse gegevens geregistreerd. • Vanaf december 2011 is er nu ook een registratie van het bedrijfsafvalwater.
Facilitair
jaarverslag 2011
56
Kwaliteit KWALITEITSZORG Kwaliteitszorg binnen Bewel vzw is belangrijk en heeft een dubbel doel. Enerzijds moet de organisatie zorgen voor kwalitatieve tewerkstelling voor de doelgroepmedewerkers. Zij moeten in de beste omstandigheden nuttig werk kunnen verrichten. Anderzijds moet de kwaliteit van producten en diensten op het hoogste niveau gebracht en gehouden worden. Dat is de organisatie verplicht ten aanzien van de klanten die de beste kwaliteit verwachten. KWALITATIEVE TEWERKSTELLING In 1996 werd door de overheid een Kwaliteitsdecreet uitgevaardigd voor de Beschutte Tewerkstelling. Er werd gevraagd de gebruikte werkmethodes klaar en duidelijk in procedures te gieten en op papier te zetten. Op die manier wilde de overheid vertrouwen krijgen in het feit dat de BW’s op een ernstige manier met de behartiging van de doelgroep omgaan. Dit resulteerde voor Bewel vzw uiteindelijk in het opzetten en volgen van een kwaliteitsysteem. Op dit systeem wordt periodiek door de overheid controle uitgevoerd. In 2011 werd de overeenstemming met het Kwaliteitsdecreet en de conformiteit met het zgn. EFQM-model getoetst door elektronische documentencontrole door ESF Agentschap Vlaanderen en door bezoekinspecties door WSE Vlaanderen. Er werden geen afwijkingen genoteerd. Bewel voldeed aan de kwaliteitsvereisten: de zgn. ‘kwaliteitsopstap’ is geldig tot 14/11/2014. KWALITEIT VAN PRODUCTEN EN DIENSTEN Ook met betrekking tot de kwaliteit van producten en diensten naar klanten wordt door Bewel vzw gebruik gemaakt van een kwaliteitssysteem. Het systeem is opgezet volgens de norm ISO9001 en beperkt zich tot de activiteiten: medisch, automotive en zeefdrukwerken. In 2011 werd de periodieke controle op dit systeem niet uitgevoerd. De externe audit werd op vraag van AIB Vinçotte zelf niet uitgevoerd en verdaagd tot 2012. DIENST KWALITEIT Om het belang van Kwaliteitszorg binnen Bewel vzw te benadrukken en de focus op het dubbele doel te versterken, werd in 2011 een aparte directie Kwaliteit geïnstalleerd onder leiding van Erwin Vanderlinden, bijgestaan door de medewerkers Rudy Dasque en Johnny Mouchaers. Deze Kwaliteitsdienst heeft zich in 2011, naast de dagdagelijkse werking, ook specifiek bezig gehouden met o.a.: • het mee uitwerken en ondersteunen van de methodiek ‘functioneringsgesprekken met doelgroepwerknemers’. • het uitwerken vanverbeteringsstappen zodat de uitval voor klant Terumo verminderde. • het (her)opleiden van medewerkers voor de eindcontrole. • het herzien van de rapportering van directiebeoordelingen: maandelijks
57
wordt een lijvig verslag overgemaakt aan de directie. Die rapporten worden op het einde van het jaar verwerkt in een globaal overzicht. De Kwaliteitsdienst zette ook de schouders onder een aantal interne hoofd- of dienstdoelstellingen zoals het raadplegen en opleiden van omkaderingsmedewerkers m.b.t. gebruik van procedures als handleiding, het vergroten en variëren van de basis aan interne auditoren, en het bijsturen van de procedure klachtenafhandeling zodat klachten 60 dagen na ontvangst afgehandeld zijn. KWALITEITSMETINGEN EN RESULTATEN Bewel vzw volgt Kwaliteit op 3 niveau’s: systeemprestaties, procesprestaties en productconformiteit. Een aantal interessante resultaten uit 2011: De systeemprestaties werden intern en extern geëvalueerd op niveau van klanten en van gebruikers (doelgroepmedewerkers en hun omgeving). • Meer gedragenheid voor interne audits Er werd een groep nieuwe auditoren samengesteld, bestaande uit 15 medewerkers met diverse achtergronden. Allen kregen een gedegen theoretische opleiding op vlak van het kwaliteitsdecreet, het kwaliteitszorgsysteem ISO9001, het milieuzorgsysteem ISO14001 en op vlak van risicobeheersing m.b.t. preventie en veiligheid. Enkelen van hen startten ook reeds hun praktische opleiding, de rest volgt in 2012. • Een snellere afhandeling van klantenklachten De administratieve afhandeling van klantenklachten werd bijgestuurd. Klachten m.b.t. wel of niet ISO9001-gecertificeerde activiteiten (zeefdruk-, automotive en medische activiteiten vs. de rest) werden niet meer apart aangepakt doch op eenzelfde wijze behandeld. Op alle niveau’s werden betrokkenen gesensibiliseerd en opgeleid. Daardoor werd duidelijk vooruitgang geboekt m.b.t. het aantal openstaande klachten. • Een duidelijker opvolging van leveranciersprestaties De definitie ‘leveranciersklacht’ werd herzien. Iedere niet-conformiteit m.b.t. kwaliteit, prijs, aantal, leverbetrouwbaarheid, klant-leverancier relatie, reactiesnelheid-flexibiliteit, logistieke vragen, certificaten, betalingstermijnen wordt nu a.d.h.v. een aangepaste procedure beoordeeld.
Kwaliteit
jaarverslag 2011
58
Arbeidsveiligheid Veiligheid en Welzijn van de medewerkers staat bij Bewel hoog in het vaandel geschreven. In 2011 werd de Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk (IDPBW), die instaat voor veiligheid en welzijn, dan ook danig veranderd. Wat voorheen Preventie & Milieu was, werd nu opgesplitst in een afzonderlijke afdeling Preventie en Bescherming en een afdeling Milieu. De afdeling Milieu werd onder de dienst Facilities ondergebracht en de afdeling Preventie & bescherming werd verder uitgebouwd. Zo was er aanvankelijk een permanente ondersteuning van de Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk (EDPBW) Mensura, tot het nieuwe diensthoofd in september zijn intrede deed. De interne dienst bestaat nu uit 2 personen, zijnde het diensthoofd preventieadviseur niveau I en een medewerker preventieadviseur niveau II. Door deze aanpassing en uitbreiding heeft de interne dienst meer slagkracht om in alle werkplaatsen de Veiligheid en Gezondheid te optimaliseren en het Welzijn van de werknemers te verzekeren.
59
Overzicht arbeidsongevallen 2011 Toelichting A-ongevallen
Aantal ongevallen Aantal dagen verlet
2011
2010
2009
80
41
37
1.124
448
719
1.807.216
1.810.252
1.583.914
Frequentiegraad
44,2
22,6
23,3
Ernstgraad
0,62
0,24
0,45
Aantal uren blootstelling
Met een frequentiegraad van 44,2 zit Bewel voor 2011 boven het gemiddelde van de sector daar waar Bewel de laatste jaren systematisch onder het gemiddelde van de sector zat. Evolutie frequentiegraad
In 2011 gebeurden 80 ongevallen op de werkvloer. Dat komt overeen met een werkverlet van 1.124 dagen op een totaal van 1.807.216 uren. Frequentiegraad (fg) =
aantal ongevallen x 1.000.000 Aantal uren blootstelling aan risico
Ernstgraad (eg) =
aantal verloren kalenderdagen x 1000 Aantal uren blootstelling aan het risico
Dat geeft voor 2011 een frequentiegraad van 44,20 en een ernstgraad van 0,62. Dit is een ernstige stijging tegenover 2010 van het aantal ongevallen en in het aantal verletdagen.
BW : nace code 88.995
Arbeidsveiligheid
jaarverslag 2011
60
61
Ook de ernstgraad is in 2011 gestegen naar 0,62. Bewel blijft hiermee wel nog steeds onder het sectorgemiddelde. Evolutie ernstgraad
62 % van de ongevallen hebben gelukkig slechts oppervlakkige letsels (schrammen, builen, blauwe plekken) tot gevolg. 14 % van de ongevallen resulteren in verstuikingen en kneuzingen. Bewel heeft dus veel kleine ongevallen. Deze ongevallen zijn voornamelijk het gevolg van struikelen en ongecontroleerde bewegingen (60 %) en verlies van de controle over een voorwerp (28 %). De letsels situeren zich dan ook voornamelijk aan handen, voeten en benen. Ieder arbeidsongeval wordt door de IDPBW geanalyseerd om preventiemaatregelen en acties voor te stellen om een dergelijk ongeval in de toekomst te vermijden. Tevens worden ook alle medewerkers via een Newsflash op de hoogte gebracht zodat ook zij uit een arbeidsongeval kunnen leren en zelf actief kunnen meewerken door de voorgestelde maatregelen toe te passen zoals bijvoorbeeld aandacht hebben voor orde en netheid.
Arbeidsveiligheid Personeels
jaarverslag 2011
62
63
Het aantal ongevallen woon-werk verkeer daalde van 48 in 2010 naar 29 in 2011. Ongevallen Dagen verlet
2011
2010
2009
29
48
36
1.041
1.358
1.197
Bijkomend zijn er verschillende bewustwordings- en sensibiliseringscampagnes opgestart in 2011. Zo is er het Veiligheidsthema van de maand. Iedere maand wordt door middel van affiches in alle werkplaatsen, een item over veiligheid, gezondheid of welzijn onder de aandacht van de medewerkers gebracht.
In totaal gingen er in 2011 1.041 werkdagen verloren ten gevolge van een ongeval naar of van het werk, hetgeen overeenkomt met ongeveer 5 full-time equivalenten die één jaar niet actief zijn. Dit is een aanzienlijke verbetering ten opzichte van de 1.358 verloren werkdagen van 2010. Binnen de groep van zwakke weggebruikers werden de meeste ongevallen woon-werk verkeer genoteerd Het jaaractieplan 2011 (JAP) is gebaseerd op de analyse van ongevallencijfers, vooropgestelde actiepunten van de Interne Dienst voor Preventie & Bescherming op het Werk en voorstellen vanuit de hiërarchische lijn. Binnen het JAP werden 2011 volgende items gerealiseerd : • Het dynamisch risico beheersing systeem Uitvoeren van Risico Analyses • Werking van de preventie dienst Ondersteuning door externe preventie adviseur Ondersteuning door externe milieu coördinator • Mobiliteit - Opleiding vakbekwaamheid vrachtwagenchauffeurs - Opleiding ladingzekerheid - Training van verkeersgedrag in de bedrijfsomgeving - Training gematigde opzichter • Gebouwen en installaties - Attesteren BA 5 - Opleiding werken aan hoogspanning en condensatoren
Deze campagnes worden in 2012 verder gezet, sensibiliseren is immers nog steeds hét middel bij uitstek om het aantal ongevallen en bijgevolg ook de lichamelijke schade naar beneden te krijgen. Ongevallen gebeuren immers niet zo maar, zij worden veroorzaakt.
• Ergonomie - Opleiding hef- en tiltechnieken in werkplaats Sint-Truiden en groendienst Hasselt • Noodplanning - Uitbreiden aantal EHBO hulpverleners - Actualiseren van de brandweer interventiedossiers
Arbeidsveiligheid
jaarverslag 2011
64
Informatica Op vlak van informatica werkt Bewel gestaag verder aan het strategisch informaticaplan dat enkele jaren geleden werd uitgetekend. Voor het technische luik werd bij de uitbouw van het strategische informaticaplan beslist dit uit te besteden aan een externe partij. Na een uitgebreide studie werd dit luik toegewezen aan de firma Cegeka. Daar de eerste 3 jaren van dit partnership positief zijn verlopen, werd in 2011 beslist om de samenwerking voor nog eens 3 jaren te verlengen. Gezien deze technische architectuur nog vrij up to date is, voorzien de we eerstkomende jaren geen fundamentele wijzigingen en zal deze vrij stabiele en betrouwbare architectuur dan ook verder worden benut. In de loop van 2012 zijn wel een aantal uitbreidingen voorzien om de geplande initiatieven te kunnen realiseren. In 2011 werd de gefaseerde implementatie van SAP verder gezet. In voorgaande jaren werden reeds de financiële module, de aankoopmodule en de voorraadmodule van SAP in gebruik genomen. Dit jaar was het de beurt aan de HRM module (Human Resources) van SAP. De implementatie van deze module heeft zijn weerslag gehad op heel wat diensten. Voor zowel de werkplaatsen als voor diverse centrale diensten (loonadministratie, personeelsdienst, sociale dienst, secretariaat) werden heel wat processen hertekend en in gebruik genomen. Voorts werden de nodige koppelingen gerealiseerd tussen SAP, het loonpakket (Tango) en het tijdsregistratiesysteem (Efficient.) Na een gebruikelijke periode van parallel draaien met de ‘oude’ systemen werd de SAP HRM module effectief in gebruik genomen en werden de oude processen/systemen afgeschaft. Dankzij deze voorzichtige aanpak is de ingebruikname van deze cruciale SAP module relatief soepel en zonder noemenswaardige incidenten of problemen verlopen. Het voor 2011 geplande project met betrekking tot Intranet en Document Management werd verschoven naar 2012. Teneinde het hoofd te kunnen blijven bieden aan het gestaag groeiend informaticapark (circa 200 werkposten) en de nood aan gebruikersondersteuning voor de reeds geïnstalleerde SAP modules, werd het IT team einde 2011 versterkt.
Financiën 2011 was voor de afdeling “Financiën” een jaar van stabilisatie. In 2010 werd voor het eerst de boekhoudkundige jaarafsluiting binnen het nieuwe SAP systeem uitgevoerd. Hoewel er gedurende 2011 verder werd geconsolideerd op deze SAP implementatie, werd de doelstelling ‘sneller ter beschikking stellen van managementinformatie’ en ‘een versnelde maandafsluiting’ niet gerealiseerd. Deze doelstellingen alsook ‘het optimaliseren van het aantal dagen klantenkrediet’, blijven belangrijke doelstellingen voor de financiële afdeling. Het voorraadbeheerproces in de magazijnen werd geoptimaliseerd met het oog op een toekomstige verlaging van het voorraadniveau. De voorraad van Diepenbeek werd fysiek nagekeken en oude en versleten items werden verwijderd. De aankoopdienst staat voor een efficiënte en effectieve verwerking van de bestellingen en is verantwoordelijk voor het aankoopbeheer ten behoeve van de verschillende afdelingen van de organisatie. Door contacten met bestaande leveranciers en prospectie van nieuwe leveranciers hanteert de aankoopdienst een aankoopstrategie waarbij prijs/kwaliteit en budgetcontrole bepalend zijn. Daarnaast werkt de aankoopafdeling aan projecten ter verbetering van levertermijnen, het vergroten van de opbrengsten korting contant en het verlagen van de totale kost van het aankoopproces. Binnen de afdeling facturatie blijft de ‘doelstelling het versnellen van het afsluiten van de maandelijkse facturatiecyclus’ een pijnpunt, voornamelijk omwille van laattijdige informatiedoorstroming. Voor het overige begaf de afdeling facturatie zich verder op het ingeslagen pad van de ‘multifunctionaliteit’, waarbij de klemtoon wordt gelegd op het kunnen vervangen van elkaar waardoor de interne en externe dienstverlening steeds gewaarborgd blijft. De communicatie met het Vlaams Subsidieagentschap voor Werk en Sociale Economie gebeurde ook in 2011 via het in 2010 geïmplementeerd programma gebaseerd op internettechnologie. Dit programma heeft het doorgeven van informatie vergemakkelijkt en de transparantie tussen Bewel en het subsidieagentschap verhoogd. De interne controles die de accuraatheid en de volledigheid van de aan het subsidieagentschap gerapporteerde informatie dienen te controleren, dienen nog opgezet worden. In 2011 heeft Bewel retroactief een 2de peiler pensioenplan afgesloten voor al zijn actieve medewerkers. Voor de financiering hiervan zal jaarlijks, in functie van het behaalde resultaat, een belangrijk bedrag van het resultaat worden aangewend (500,000 EUR). Maar ook de voorbije actieve jaren bij Bewel werden gevaloriseerd en dit door de storting van een eenmalige premie van 7 miljoen euro, komende van de in het verleden opgebouwde reserves. Voornamelijk door deze eenmalige premie werd het boekjaar eindigend op 31 december 2011, afgesloten met een verlies. Nochtans is de bedrijfswinst in 2011 gestegen ten opzichte van 2010. De bedrijfswinst steeg voornamelijk door de omzetstijging van 10% en de stijgende subsidie opbrengsten die een gevolg zijn van de verhoogde activiteit.
Financiën
65
jaarverslag 2011
