BOUWEN AAN DE TOEKOMST Strategisch Huisvestings Plan ROCvA 1997-2015 Presentatie t.b.v. IJzersterk 11 april 2013
1
Korte historie 1997-2010 1997: ROC-vorming in het kader van de Wet Educatie en Beroepsvorming (WEB): • •
Lump sum bekostiging Omkering Kapitaal Financiering (OKF)
• ROCvA gevormd in 1997; Dudok College (Hilversum e.o.) en ROC Flevoland behoorden tot de concurrentie
• In 1999 eerste strategisch huisvestingsplan • In 2002 werd Dudok College onderdeel van het ROCvA (MBO College Hilversum) • In 2004, 2007 en 2009 update strategisch huisvestingsplan • In 2008 krachtenbundeling ROCvA en ROC Flevoland • Sinds 2009 maakt Bredero College (V.O.) deel uit van het ROCvA
2
Enkele fusiekengetallen ROCvA 1997 • 33.000 Studenten • 487 opleidingen • 2.200 FTE personeel • 90 gebouwen; 232.000 m2 bvo • Verouderd gebouwenbestand met hoge exploitatielasten • Vanuit vereveningsfonds OKF Fl. 42 mio. ontvangen 2002 • Opname Dudok College in ROCvA • 5.500 studenten extra • 30.000 m2 bvo extra • 340 FTE personeel extra 3
Spreiding ROCvA 1997 90 gebouwen, lage kwaliteit, slechte fno-bvo-verhouding, veel dubbelingen
4
Aanvankelijke speerpunten huisvestingsbeleid ROCvA 1999: eerste Strategisch Huisvestingsplan ROCvA 1. Strategisch beleidskader 2. Spreidingsplan locaties (windstrekenmodel) • • • • •
Rekening houden met verzorgingsgebied en concurrentie Uitstekende bereikbaarheid Evenwichtige spreiding locaties Zichtlocatie in kwalitatief goede omgeving Nieuwbouw • • • •
Nieuwbouw aan of vlakbij hoofdassen openbaar vervoer Stichtingskosten max. Fl. 3.150 per m2 bvo, incl. grond, incl. BTW Omvang gebouwen 20.000-25.000 m2 bvo: klein binnen groot Efficiency; daling gemiddeld m²-gebruik per deelnemer met minimaal 30%
3. Afstoot oudbouw • Vastgoedafstoot: afspraken met gemeente Amsterdam: package deal en vrije verkoop
5
Resultaat 1ste strategisch huisvestingsplan 1999: Spreiding Onderwijslocaties werkmaatschappijen op basis van waarderingsmatrix mogelijke locaties
Vanaf 1999
6
Vanaf 2002 ook Gooi en Vechtstreek
2002-2008: hernieuwing en aanscherping onderwijs- en huisvestingsbeleid Speerpunten onderwijsbeleid: • Opleidingsaanbod afgestemd op domeinen • Onderwijsinnovatie – ‘Podium voor Talent’ • • • •
Versterken vmbo / Herontwerp mbo Competentiegericht leren Bevordering vakmanschap (Vakmanschapscollege)
• Creëren van doorlopende leerlijnen • Vmbo-mbo, mbo-hbo, educatie-mbo-hbo
• Aanval op de uitval • Intensieve leerlingbegeleiding, o.a. via Trajectplanner • Bestrijding voortijdig schoolverlaten
• Versterken van de relatie met het bedrijfsleven - topconcepten • Teneinde beroepsgerichtheid onderwijs te versterken • Integraal aanbod voor werkenden, werkzoekenden en inburgeraars
• Versterken van de relatie met buurt en omgeving – community college • Teneinde relatie school-buurt-omgeving te versterken
7
Huisvestingsbeleid bouwt voort op onderwijsbeleid • Evenwichtige spreiding locaties over stad resp. regio’s • op basis van domeinen
• Modernisering en integratie (met omgeving) van de huisvesting • Praktijkgerichte, contextrijke en veilige leeromgeving met menselijke maat
• Creëren van uitstekend bereikbare ‘community colleges’ binnen multifunctionele gebouwen of gebouwencomplexen • Modernisering: creatie van nieuwe, contextrijke leeromgeving • Integratie onderwijs en omgeving: onderwijsgebouw met aanvullende, zoveel mogelijk onderwijsgerelateerde, maatschappelijke en/of commerciële voorzieningen
• Passend binnen financieel en juridisch kader: • Gelimiteerd budget: huisvestingskosten maximaal 9% van lump sum • Efficiency; daling gemiddeld m²-gebruik per deelnemer met 30% 8 • ROCvA loopt geen financieel en/of juridisch risico m.b.t. aanvullende functies
Gevolgen voor de (ver)nieuwbouw ROCvA • Creëren van veilige, contextrijke leer- en werkomgeving • • • • • •
Moderne, transparante onderwijsoutillage Klein binnen groot, maar wel flexibel en transformeerbaar Variatie en uitdaging: waar noodzakelijk en mogelijk stuurt de praktijk de theorie Specifieke aandacht voor fysieke en sociale veiligheid Specifieke aandacht voor klimaatbeheersing, ventilatie, akoestiek State of the art ICT (draadloos internet, smartboards, energie- en klimaatbeheersysteem, beveiliging, presentieregistratie)
• Nieuwbouw wordt geen solitair schoolgebouw • •
2/3de deel onderwijsvloer, 1/3de deel multifunctioneel (meestal in de plint) (omgevingsgericht): bv. Horeca, theater, expertisecentrum, bibliotheek, kinderopvang, naschoolse opvang, andere maatschappelijke voorzieningen, startende ondernemers Fraijlemaborg en Teleport hebben nog het karakter van een schoolgebouw; bij nieuwe gebouwen interactie met omgeving van meet af aan ingezet als speerpunt
• Maatschappij in de school •
School met open deuren, midden in de maatschappij: ‘community college’
• In ieder geval ook parkeervoorzieningen
• Mix tussen strak zakelijk en vriendelijk toegankelijk • Goed buitenterrein: groen, mooi ingericht, veilig 9
Vastgoedmutaties van het ROCvA Ultimo 2002 vergeleken met ultimo 2012: •
Van 85 locaties naar 43 locaties
•
Van 278.000 m2 naar 221.000 m2
•
11 (ver)nieuwbouwprojecten: • in totaal 106.000 m2 onderwijs
• 30 gebouwen verkocht: • in totaal 110.000 m2
Netto afstoot overtollig vastgoed mbo-v.e. 50.000 m210
RESULTATEN VERNIEUWING 2003-2009 Fraijlemaborg, CEC Zuidoost, Da Costastraat, Teleport, Postjesweg, The College Hotel, Ruysdaelstraat 2010-2015 Maalderij Amstelveen, Amsterdam-Noord, Kop Zuidas, Laan van Spartaan
11
Amsterdam Noord
Laan van Spartaan
Kop Zuidas
Maalderij Amstelveen
Situatie Nieuwbouw 2010-2015
Effecten (ver)nieuwbouw (1) Voordelen op macroniveau: Lagere huisvestingslasten meer geld over voor primair proces • Lagere bouwkosten (sterkere concurrentiepositie t.o.v. leverancier) • Gedeelde voorzieningen (entree, aula, restaurant) • Schaalvoordeel moderne installatietechniek (ventilatie, klimaatbeheersing, WKO, zonwering) • Schaalvoordeel ICT-voorzieningen (toegangscontrole, camerabeveiliging, presentieregistratie) • Meer flexibiliteit bij groei en krimp • Efficiëntere inzet mogelijk van onderwijsondersteunend personeel en management
Meer invloed op omgeving (grotere partij t.o.v. leveranciers, bedrijven, gemeente) Potentiële nadelen op microniveau: • grootschalige anonimiteit • lange beslislijnen en bureaucratie • ineffectieve roosters
14
Effecten (ver)nieuwbouw (2) Het uitbaten van de voordelen op macroniveau: Sterke concurrentiepositie als klant benutten • •
Centrale uitvoering en/of ondersteuning bij projectontwikkeling, bouw/verbouw, vastgoedconsequenties, inkoop (Europese aanbesteding), ICT-realisatie (ICT-plan) en verhuizing (verhuisplan) efficiënte inzet van onderwijsondersteunend personeel en management
Afspraken maken met omgeving • • •
arrangementen met bedrijfsleven erfpachtafspraken met gemeente commissie conceptbewaking
Het bevorderen van de interne efficiency • •
vierkantemetertarief (hoe efficiënter de roosters, hoe lager het m2-gebruik, hoe lager de kosten) evt. doorberekening lusten en lasten efficiency naar de teams (via de WM)
15
Effecten (ver)nieuwbouw (3) Het minimaliseren van de potentiële nadelen op microniveau: Doel: voor een gegeven plafondbedrag (max. 9% van de lump sum) zoveel mogelijk kwaliteit; houdt tevens in zo min mogelijk onbenutte kwantiteit Programma’s van eisen teams bieden leidraad voor de bouw • klein binnen groot – thuisbases in combinatie met flexibele(r) tussenzones Inrichtingsbudget onderdeel van het (ver)nieuwbouwbudget, verhuisbudget onderdeel jaarbegroting Fac. Bedrijf • inrichtingsbudget ligt bij intern projectleider • ICT- budget bij Dienst ICT, verhuisbudget bij afd. Inrichting en Beheer Fac. Bedrijf Iteratief communicatie– en beslistraject • goed geregelde inspraak en medezeggenschap (intern projectleider teams en MR) • draaiboek inrichting en verhuizing (teams intern projectleider Centrale Diensten FB en ICT) Invloed: • Invloed teams: vooral mogelijk en merkbaar bij maken Programma van eisen en bepalen van de inrichting (vast en los) 16 • Invloed MR: Formele invloed MR bij locatiekeuze en Voorlopig ontwerp; Informele invloed gedurende hele doorlooptijd project.
MBO College Amstelland Gebouwimpressies ROCvA en ROC-F (Maalderij Amstelveen)
17
MBO College Amstelland (Maalderij Amstelveen))
18
MBO College Amstelland (Maalderij Amstelveen))
19
MBO College Amstelland (Maalderij Amstelveen))
20
INVESTERINGEN 2010-2015 SPREIDING 2015
21
Investeringen ROCvA in nieuwbouw 2010-2015 Amstelveen
ROCvA
€ 14 mln.
Centrum A’dam Noord
ROCvA
€ 23 mln.
Kop Zuidas
ROCvA
€ 47 mln.
Laan van Spartaan-Oost ROCvA € 36 mln. --------------------------------------------------------------------------------------------Totaal ROCvA € 120 mln. Daarnaast investeert gemeente A’dam in VMBO-nieuwbouw ca. € 30 mln. 22
Spreiding ROCvA 2015 gebouwen groter dan 1.000 m2
23
MBO College Noord (Noord) Gebouwimpressies ROCvA en ROC-F
24
MBO College Noord (Noord)
25
MBO College Noord (Noord)
26
MBO College Noord (Noord)
27
RISICOMANAGEMENT 9%-PLAFOND HUISVESTINGSLASTEN
28
Beleid
• • • • • •
Stabiel Strategisch Plan 1999-2015 9%-plafond centrale huisvestingslasten Kwaliteitsborging via referentieprojecten Integrale meerjarenraming Voortdurende (2x per jaar) monitoring m.b.t. behalen prognoses Afstemming afstoot vastgoed (verkoop, huurbeëindiging) en ingebruikname nieuwbouw • Geen risico op aanvullende functies
29
Organisatie
• Strakke projectorganisatie • Instelling Programmabureau Nieuwbouw • Lerende organisatie: • van traditioneel bouwproces • via 1-op-1-samenwerking met woningcorporatie • naar samenwerking met projectontwikkelaars
• (vanaf 2009) samenvoeging Facilitair Bedrijf ROCvA en ROCF 30
Projectorganisatiemodel (intern) RvT
auditcie
RvB
Portefeuillehouder RvB
WM (directievoorzitter)
stuurgroep
stuurgroep
stuurgroep
Dir. FB
Dir. Fin.
Projectbureau Programmabureau
Interne PL
Teams
projectgroep
werkgroep
werkgroep
Project A
projectgroep
werkgroep
werkgroep
Project B
projectgroep
werkgroep
Externe PL
werkgroep
Project C 31
Afspraken met projectontwikkelaars Om het financiële risico zoveel mogelijk in te dammen worden bij complexe projecten (multifunctionele community colleges) overeenkomsten gesloten met professionele projectontwikkelaars: • Getrapte contractering: intentieovereenkomst, samenwerkingsovereenkomst, realisatieovereenkomst • Afspraken op basis van vaste budgetten in een zo vroeg mogelijk stadium • ROCvA en ROCF financieren daarbij uitsluitend de m2 onderwijs, • De projectontwikkelaar ontwikkelt het gehele complex; de aanvullende functies zijn daarbij voor haar eigen rekening en risico
Voorts afspraken over invloed op huurders aanvullende functies via Commissie Conceptbewaking en erfpachtvoorwaarden gemeente 32
MBO College Zuid (Kop Zuidas)
Gebouwimpressies ROCvA en ROC-F
33
MBO College Zuid (Kop Zuidas)
34
MBO College Zuid (Kop Zuidas)
35
MBO College Zuid (Kop Zuidas)
36
RESULTATEN STRATEGISCH PLAN (VER)NIEUWBOUW 1997-2015 CREATIE VAN INNOVATIEVE, CONTEXTRIJKE ONDERWIJSOUTILLAGE IN COMBINATIE MET GROTE EFFICIENCYSLAG
37
In 2015 iedereen in nieuwbouw of bijna nieuwbouw ROCvA: • Het totaal aantal mbo-studenten stabiliseert op ca. 26.000 (in 2002 was het aantal mbo’ers ruim 23.000, in 2012 ruim 26.000). • Van de studenten zal in 2015 bijna de helft gebruik maken van een tussen 2010 en 2012 nieuw gebouwde locatie. • De andere helft gebruikt ofwel een recent nieuw gebouwde locatie (Arena H’sum, Opaallaan H’dorp, Fraijlemaborg, Teleport) of een recent gerenoveerde locatie (bv. Da Costacluster, Ruijsdaelstraat).
38
Resultaten ‘Twee decennia SHP’ (1997-2015) ROCvA
Jaar
Aantal locaties
m² bvo totaal
Verhouding eigendom-huur in %
Opmerkingen
1997
90
253.000
77%-23%
Exclusief Dudok College H’sum
2002
86
278.000
80%-20%
Inclusief Dudok College H’sum
2008
69
242.000
66%-34%
Soms is de verkoop gekoppeld aan tijdelijke terughuur af te stoten locaties
2015
40
214.000
87%-13%
Na volledige ingebruikname nieuwbouw
39
MBO College West
Gebouwimpressies ROCvA en ROC-F (Laan van Spartaan) Community College Noord
40
MBO College West (Laan van Spartaan)
41
MBO College West (Laan van Spartaan)
beelden
MBO College West (Laan van Spartaan)
43
Investeren met beleid (onderwijs)
•Evenwichtige spreiding onderwijslocaties •Pluriforme uitstraling (elk gebouw een eigen gezicht) •Innovatieve, contextrijke leeromgeving •Veilige, gezonde en duurzame leeromgeving •Klein binnen groot •Inspirerende werkomgeving
44
Investeren met beleid (bedrijfsvoering) •Minder locaties, minder m2, minder kosten •Verkoop oude gebouwen •Afstemming afstoot oudbouw op ingebruikname nieuwbouw •Meerjarenraming t.b.v. het voorkomen van dubbele lasten •Monitoring ontwikkeling studentenaantal •Getrapte contractering ontwikkelaars •ROCvA investeert alleen in onderwijs-m2, niet in aanvullende functies (dus geen risico op aanvullende m2)
45