BRITANNIA NEWS
46e Jaargang Editie 178
September 2015
STUDIEGROEP BRITANNIA Britannia News
September 2015
Pagina 1
Bestuur Voorzitter F.C.M. Op den Kamp Heggerank 95 7242 MG Lochem tel: 0573 259199 Email:
[email protected]
Secretaris Mw. A vd Schrier-Pijpers Oude Raedthuysplein 39 4631 VX Hoogerheide Tel: 0164 613675 Email:
[email protected]
Penningmeester P.R. de Rooij Verlengde Horstlaan 4 3971 MP Driebergen-Rijsenburg Tel. 0343 415824 E-mail:
[email protected] IBAN: NL24 INGB 0001485240 tnv Studiegroep Britannia
Vice-voorzitter/Rondzendingen S. Dijkstra Kempenaar 02-35 8242 BB Lelystad Tel. 0320 221295 E-mail:
[email protected]
Veilingen (ad interim) P.S. F. Gimberg Jacob Damsingel 8 7201 AM Zutphen Tel: 0575 848 859 E-mail:
[email protected]
Algemeen Bestuurslid N.J. Visser Verweylaan 35 4707 LR Roosendaal Tel: 0165 542090 E-mail:
[email protected]
Public Relations P.S. F. Gimberg Jacob Damsingel 8 7201 AM Zutphen Tel: 0575 848 859 E-mail:
[email protected]
Ere-Leden G.C.van Teylingen A. Voorbraak
Service-afdelingen Veilingmeester Zaalveiling Aart ‘t Jong P.A. de Genestetstraat 5 3362 TE Sliedrecht Tel: 0184 418412 E-mail:
[email protected]
Rondzendingen C. van Dillen Mendes daCostalaan 122 3431 AC Nieuwegein Tel: 030 6032925 E-mail:
[email protected] IBAN:NL35 INGB 0002997951 Studiegroep Britannia RZV
Ledenadministratie C.D.M. Hoogland ‘t Grachtje Over 37 1625 PH Hoorn Tel: 0229 230660 E-mail:
[email protected]
Veilingmeester Schriftelijke veiling Kees Overtoom Veranda 10 1628 JV Hoorn Tel: 0229-270742 Email:
[email protected]
Website Www.sgbritannia.nl
Commissie Nalatenschappen C. van Dillen (voorzitter) D. Bakker K. Overtoom M Bronckhorst
Administratie Veilingen N.J. Visser Verweylaan 35 4707 LR Roosendaal Tel: 0165 542090 E-mail:
[email protected] IBAN:NL11 INGB 00009314 10 Studiegroep Britannia Veilingen
Redactie Dik Bakker Tel: 035 544 75 78 E-mail:
[email protected]
Webmaster M. Drummen E-mail:
[email protected]
David Verdonk Tel: 06 46413821 E-mail:
[email protected]
Lidmaatschap Het lidmaatschap kan worden aangevraagd door het opsturen van een volledig ingevuld aanmeldingsformulier naar de Ledenadministratie. Voor een aanmeldingsformulier belt u 0575 848 859 (Paul Gimberg) of raadpleeg de website www.sgbritannia.nl. Het lidmaatschap wordt aangegaan voor doorlopende kalenderjaren, behoudens opzegging voor 1 november bij de Ledenadministratie. De jaarcontributie (2015) bedraagt € 18 per jaar.
Pagina 2
September 2015
Britannia News
Britannia News Jaargang 46
Nr. 178
September 2015
Britannia News is het clubblad van Studiegroep Britannia, vereniging van belangstellenden in de ruimste zin voor aan Engeland gerelateerde filatelie. Studiegroep Britannia is opgericht op 1 januari 1969, is ingeschreven in het verenigingsregister
Van de Voorzitter Hopelijk nog even nazomeren en dan begint het filatelistische seizoen weer. Maar is dat wel juist? De echte “Diehard” deert het niet om ook onder zomerse omstandigheden te werken aan zijn/ haar verzameling. Ik ken er een paar. Nationale en internationale veilingen zijn iets behoudender tijdens de zomerse maanden. Dan worden de catalogi opgemaakt voor een spetterend na-zomers en herfst seizoen. Bijdragen voor ons blad blijven welkom. De veilingmeester Aart ’t Jong zei het al in zijn vorige inleiding bij de ‘Schatten uit de KGVI-verzameling’: Het echte leuke en interessante van het postzegel verzamelen is de achterliggende gedachte en het verhaal om de zegels. Maak er een verslag van met afbeeldingen. Dan pikt iedereen een graantje mee. Tot ziens op in Nieuwegein op 26 september Frans Op den Kamp
Inhoud Bestuur
2
Varia
13
Service-Afdelingen
2
Veilingen
17
Lidmaatschap
2
Machin varia
19
Van de voorzitter
3
22
Inhoud
3
Bijeenkomsten
4
Nieuwe Britse uitgiftes Gelimiteerde oplage Europhilex miniatuurvel Het ‘platen’ van de Penny Black
Agenda
4
26
Notulen
4
Website
5
Brits Helgoland (British Heligoland) Keramische afbeelding van Arnold Machin Ierland
Rondzendverkeer
6
Alderney
31
Ledenmutaties
8
Guernsey
33
Oproepen
8
British Mail Overseas 1840 till UPU
38
Laat eens wat zien in Nieuwegein
9
Ierland: de vroege Jaren
41
Boekenhoek
9
51
55
Op de leestafel
10
Catalogi
11
Shopping
12
Queen of Gibraltar Postzegels uitgegeven voor de Poolse Koopvaardijvloot tijdens de 2e wereldoorlog De British Guyana 1c Magenta
Kopij
12
The King George VI Collection
KNBF
12
Evenementen
13
Britannia News
September 2015
24 25
27 28
52 53
Pagina 3
Bijeenkomsten
Agenda
Voor 2015 en 2016 zijn door Britannia de volgende zaterdagen besproken : 2015 26 september 12 december
kopij voor 12 november
2016 27 februari 28 mei 24 september 10 december
kopij kopij kopij kopij
voor voor voor voor
20 januari 1 mei 20 augustus 10 november
De bijeenkomsten worden gehouden in: Centrum " 't Veerhuis" Nijemonde 4 3434 AZ Nieuwegein tel.: 030 6064448
Agenda voor de Ledenvergadering september 2015
Algemene op 26
Opening om 11.00 uur 1. Notulen ALV 28 februari 2015 Notulen ALV 23 mei 2015 2. Bestuursmededelingen en ingekomen stukken. 3. Verslag kascommissie 4. Decharge bestuur 5. Verkiezing kascommissie 6. Rondvraag Sluiting officiële gedeelte Verloting Lunchpauze
De zaal is open om 9.30 uur.
Veiling 178 deel 1
Notulen van de Algemene Ledenvergadering van Studiegroep Britannia, gehouden op 23 mei 2015 te Nieuwegein. De presentielijst wordt getekend door 74 leden. Het voltallige bestuur is aanwezig
Opening De voorzitter opent de vergadering om 11.05 uur. Onze ereleden zijn aanwezig: dhr. van Teylingen en dhr. Voorbraak. Zij worden welkom geheten. Een nieuw lid stelt zich voor: Ton van Steenbergen.
Er wordt afscheid genomen van onze redacteur Nanne Visser, hij blijft in het bestuur. Het redactiewerk wordt voortgezet door de heren Bakker en Verdonk.
Notulen De notulen van de ALV van 28 februari 2015 worden vergeten en dus niet behandeld.
Bestuursmededelingen en ingekomen stukken.
De statuten van de notaris zijn binnengekomen.
opslag van de frames is geregeld.
in de kaders vandaag verzameling van dhr. v.d. Giessen over George V.
kleurdruk van het blad wordt te duur; we zouden de contributie aanzienlijk moeten verhogen willen we dit kunnen betalen. Het gaat dus niet door.
we zijn aanwezig op de Hollandfila in Barneveld op 5 en 6 juni.
er zijn nog insteekboekjes te koop!
er liggen bladen ter inzage; wilt U ze niet meenemen.
Jaarverslag financieel. Er is een positief resultaat. Dat komt door de opbrengsten van de rondzendingen en door minder veilingkosten Pagina 4
September 2015
Britannia News
Er wordt geld weggezet voor het jubileum.
De kascontrole heeft door miscommunicatie en vakantie nog niet plaats gevonden. De heer Lodder meldt dat zijn brief aan het bestuur betreffende tafelgeld alsnog behandeld dient te worden. De penningmeester geeft weer uitleg over het te voeren beleid wat betreft het tafelgeld.
Jaarverslag secretarieel. Er zijn geen opmerkingen.
Jaarverslag rondzendingen. Er zijn opmerkingen over de duurte van de zegels in de rondzendboekjes. De vice-voorzitter reageert hierop.
Jaarverslag veilingen. Geen opmerkingen
Jaarverslag nalatenschapcommissie. Geen opmerkingen. Het aangepaste reglement nalatenschappen in het huishoudelijk reglement wordt aangenomen.
Verslag kascommissie. Wordt naar september verschoven.
Decharge bestuur. Wordt naar september verschoven.
Verkiezing kascommissie. Wordt naar september verschoven.
Rondvraag.
Er wordt gevraagd of de vragen uit de zaal herhaald kunnen worden, ze zijn niet altijd te verstaan.
Dhr. Vlijmen vraagt of er een lijst kan komen van leden met hun verzamelingen. Het bestuur zal dit verder bespreken op de volgende bestuursvergadering.
Sluiting officiële gedeelte. Om 11.45 uur sluit de voorzitter de vergadering na verloting van de tegoedbonnen. Veiling 177 na de pauze.
Website Bezoek onze website
www.sgbritannia.nl Blad en veiling in kleur…………!!
Britannia News
September 2015
Pagina 5
Rondzendverkeer—Seizoen 2015-2016 Het rondzendverkeer in het seizoen 2014-2015 is goed verlopen. Vanaf deze plaats wil ik alle deelnemers en sectiehoofden danken voor hun medewerking. Er staat nu weer een nieuw seizoen voor de deur. De eerste zendingen zijn al bijna weer onderweg. Er zijn weer mooie boekjes in omloop, dus er is voldoende te kiezen. In de secties zijn hier en daar enkele kleine wijzigingen aangebracht. Enkele secties zijn samengevoegd, andere zijn geografisch iets anders ingedeeld. Er wordt op gelet dat de deelnemers hierdoor geen boekjes ontvangen die ze al eerder hebben gezien. Maar helemaal voorkomen kunnen we dat niet.
Degenen die zich meermalen niet aan de afspraken van tijdige doorzending hebben gehouden, zullen geen zendingen meer ontvangen. Want de zendingen weken en soms maanden laten liggen, bederft het plezier van degenen die zich wel aan de regels houden. En ook van alle rondzendfunctionarissen. Die regels zijn in het kort: doorsturen van een zending binnen vijf werkdagen en betalen van de uitgenomen zegels binnen vijf dagen na doorzending. Ook degenen die in het vorig seizoen niet geheel aan hun betalingsverplichtingen hebben voldaan ontvangen geen zendingen meer zolang zij daar niet aan hebben voldaan. Het streven is om in iedere sectie Engeland en de koloniën tenminste vier zendingen te laten circuleren. Dat is evenwel afhankelijk van ieders medewerking. Zowel van de sectiehoofden maar vooral van de deelnemers. Houdt u de zendingen te lang vast, dan zal dat aantal van vier niet kunnen worden gehaald. Aan de voorraad boekjes ligt het in ieder geval niet. De afdeling Ierland/Kanaaleilanden is thans zodanig klein dat deze is onderverdeeld in nog maar twee secties. Omdat er ook nauwelijks nieuwe boekjes worden aangeboden, is het aantal zendingen afhankelijk van het aanbod nieuwe boekjes. Aan iedereen die zegels van Ierland en de Kanaaleilanden (inclusief het eiland Man) te koop heeft, doe ik een oproep om boekjes in te sturen. Alleen met voldoende aanbod kan deze sectie blijven draaien. De afdeling Wildings en Machins is onderverdeeld in acht geografisch afgebakende secties. Tevens loopt er een rondzending door heel Nederland met alleen postzegelboekjes met Wildings en Machins. De afdeling Poststukken heeft bijna geen voorraad. Deze afdeling omvat een sectie Engeland en een sectie Koloniën. U kunt aan één of beide secties deelnemen. Inzendingen voor deze sectie zijn ook zeer welkom. Alle afdelingen kunnen nieuw en interessant materiaal gebruiken, mits alles redelijk is geprijsd:
Engeland
met mooi gebruikte vooral oude zegels.
Engelse Koloniën
vooral oude zegels, ook de duurdere, zijn erg in trek. Daarnaast is er ook vraag naar recent uitgegeven gebruikte zegels. Maar geen moderne massawaar, dat verkoopt niet en wordt dus niet geaccepteerd.
Ierland en Kanaaleilanden
oude en nieuwe zegels, gebruikt en ongebruikt.
Wildings en Machins
en tevens ook rondzendboekjes met postzegelboekjes voor de aparte sectie postzegelboekjes.
Poststukken Engeland
vooral oud materiaal.
Poststukken Koloniën
ook hier is vooral oud materiaal welkom.
Line Engraved Tot voor enkele jaren was er een aparte afdeling Line Engraved. Omdat er te weinig materiaal wordt ingezonden, kan hiervoor geen aparte afdeling meer draaien. Wie zendt er nieuwe boekjes in? Daarbij gaat het om de oudste zegels van Engeland, de Stanley Gibbons nummers tot 53.
Pagina 6
September 2015
Britannia News
Verzending naar uw opvolger U mag een zending pas aan uw opvolger sturen, nadat u telefonisch of via de mail contact met hem heeft gehad. Doet u dat niet, dan kunt u zelf worden uitgesloten van verdere deelname aan de rondzending. En wanneer u de zending doorstuurt, doet u dat dan aangetekend. Dat is een absolute voorwaarde van de verzekeraar. Dat kost u thans € 8,60, en dat is maar weinig meer dan van nietaangetekend verzenden (€ 6,95). U mag de zending natuurlijk ook persoonlijk aan uw opvolger afgeven. Laat u hem of haar dan tekenen voor ontvangst en bewaart u het ontvangstbewijs dan tenminste tot het eind van het seizoen. En geef de zending niet af bij de buren! Zolang u geen bewijs van aangetekende verzending kunt overleggen, of geen handtekening hebt voor ontvangst, bent u zelf financieel verantwoordelijk. Want in zo'n geval is het versturen niet verzekerd.
Betaling van uw aankopen Wanneer u zegels uit de rondzending koopt, betaal dat op bankrekening 2997951 ten name van de Studiegroep Britannia Rondzendverkeer te Nieuwegein. De volledige gegevens van de rekening zijn: IBAN:
NL35 INGB 0002 9979 51
BIC:
INGBNL2A
Indien u een dubbele zending Koloniën ontvangt en u koopt uit beide zendingen, betaal dat dan één keer. Want voor iedere aparte overschrijving brengt de bank kosten in rekening. Vermeldt u wel hoeveel u voor iedere zending betaalt. Bijvoorbeeld als u koopt uit:
Sectie Engeland 04, zending 01 vermeld dan :
0401
Of uit de sectie Wildings en Machins zending A01:
WM – A01
Of uit de sectie Koloniën C zending 15 en 16:
C15 (bedrag x) en C16 (bedrag y)
Of uit de sectie Ierland/Kanaaleilanden zending 13:
IK 13
Of uit de sectie Poststukken Engeland XIII zending 11-04:
XIII PE 11-04
Idem Koloniën XIV zending 11-08:
XIV PK 11-08
Combineer betalingen zoveel mogelijk, ook bijvoorbeeld voor een zending Engeland en een zending koloniën, maar geef duidelijk aan hoeveel u voor iedere zending betaalt.
De secties Engeland zijn genummerd (01 tot en met 22).
De secties Koloniën hebben een letter (B tot en met G).
Wim van Dillen Mendes da Costalaan 122 3431 AC Nieuwegein Tel 030-6032925 e-mail:
[email protected] of
[email protected]
Britannia News
September 2015
Pagina 7
Ledenmutaties Wij verwelkomen de nieuwe leden: 1074 J.D.
Mulder
Krommenie
1075 B.L.J.M.
Kerver
Engelen
Bezoekt u de bijeenkomst, neem dan contact op met de voorzitter Frans op den Kamp. Hij zal u verder introduceren Wij nemen helaas afscheid wegens opzeggen lidmaatschap
44 J 321 P.B.
v.d.
Kraan
Aalsmeer
Lende
Deventer
Suchtelen v.d. Haere
Wassenaar
Wij gedenken wegens overlijden: 660 L.B.W.
Van
Oproepen In deze rubriek worden oproepen van leden geplaatst. Het lijkt ons als redactie interessant voor andere leden om niet alleen degene die de oproep plaatst een antwoord te sturen, maar de reactie - ofwel een enkele regel of in de vorm van een artikel - ook naar de redactie te sturen. Op deze manier worden ook de andere leden geïnformeerd.
Oproepen uit Nr. 177 Op onderstaande vragen uit Britannia 177 zijn ongetwijfeld antwoorden gekomen. Er kunnen ook andere leden geïnteresseerd zijn in deze antwoorden; vandaar dat we deze oproepen (deze keer) herhaald hebben.
Wie kent? Ik heb geen idee waar deze zegel vandaan komt. Kunt u mij zeggen de oorsprong en indien mogelijk de prijs. Ger de Vries
[email protected]
Antwoord Geachte heer Vries, Het zegel is de rechter onderhelft van een zegel uit Guatemala, te zien aan de monetiare eenheid, de Quetzal. Het gaat om een zegel van 2 centavos, de op twee na laagste waarde van een serie van 12 zegels uit 1929, die loopt van 1/2 centavo tot 1 quetzal (Yvert nrs. 231-242). De waarde van deze serie gebruikt is bescheiden: typisch een dubbeltje per zegel. Dit exemplaar is kennelijk gehalveerd, toen er geen zegels van 1 centavo beschikbaar waren. Ik weet de waarde daar niet van (waarschijnlijk weinig), maar zo'n gehalveerd zegel is uiteraard alleen van echte waarde als hij nog op een poststuk zit, omdat het al te makkelijk is om hem na te maken.
Dik Bakker
Pagina 8
September 2015
Britannia News
Deskundige gevraagd Wie is deskundig op het gebied van drukprocessen zoals gebruikt bij de eerste zegels van Engeland? Ik zoek antwoorden op vragen betreffende het maken en het gebruik van ‘rollers’. Mocht U onderlegd zijn op dit gebied laat me het dan a.u.b. weten via email (
[email protected]) of op de bijeenkomst in Nieuwegein. Frans Op den Kamp
Nieuwe oproepen
Deskundige gevraagd Ik ben op zoek naar een DESKUNDIGE op het van watermerken op postzegels. (Great Britain en Ierland) Bent U degene die ik zoek laat het mij dan (
[email protected]) of telefonisch 076 5601744.
gebied weten
van via
het
mijn
detecteren email-adres,
U doet er mij een groot plezier mee. Marius de Bont. (Lidnr: 744)
o-o-o-o-o
Oproep Ik heb van een overleden lid een doos vol boekjes zonder inhoud (de postzegels zijn alleen voor de verzameling gebruikt . Ik weet dat er in Engeland mensen zijn die dat verzamelen. Als er ook bij onze vereniging verzamelaars zijn die dat doen, dan kan ik ze helpen. Ze zijn uiteraard gratis, tenzij er meer liefhebbers zijn. Anders gaan ze bij het oude papier. Kees Overtoom
Laat eens wat zien in Nieuwegein Alle zes kaders beschikbaar, ook voor U !! U weet dat op onze bijeenkomsten er altijd tot aan zes clubkaders ter beschikking staan van een ieder die iets leuks mee wil nemen ter presentatie aan z’n medeleden, zo om te tonen of als ondersteuning van een digitale presentatie. Een los blad, een half kader, een heel kader of meer ….. Alle materiaal heeft z’n verhaal en heeft de belangstelling van uw medeverzamelaars, en ook een enkel stuk of deelgebied leert ons altijd wat bij .
Graag vooraf aanmelden Pak dus wat aardigs uit uw album of uit die stapel bladen en neem het mee. Maar meldt uw goede voornemen wel even eerst aan Paul Gimberg, dan weet u zeker dat er ruimte voor u gereserveerd staat.
Boekenhoek, nieuw verschenen Geen uitgiftes deze maanden.
Britannia News
September 2015
Pagina 9
Op de Leestafel…. Op de leestafel in Nieuwegein vindt u altijd wel iets dat uw belangstelling trekt, en dat u veelal ter inzage gegeven wordt door mede-leden. Van de bladen die er altijd wel ter beschikking liggen geven we hier alvast een stukje van de inhoudsopgave.
Gibbons Stamp Monthly, april 2015
Stamp Magazine, april 2015
Victorian Postal Stationary Wrappers The Philatelic Exhibitions of London : 1980 Harrison & Sons, Stamp Paper (1) Postal History of Nauru
Classics : Barbados 1892 Mail to Britain´s Remote Outposts Cinderella Corner GB collector
Gibbons Stamp Monthly, mei 2015
Stamp Magazine, mei 2015
Creating the Penny Black The Philatelic Exhibitions of London : SW 90
New Zealands Centennial 1940 Br Colonial post WWII High Values (1)
Classics : Nevis 1862 Penny Black 175 Anniversary
Why we love the Penny Black The First Telegraph Stamps
Gibbons Stamp Monthly, juni 2015
Stamp Magazine, juni 2015
Rise and Fall of the Mulready Stationary The Philatelic Exhibitions of London : 2000 GB First Low value Surface-printed stamps College Stamps O&C 1871-1885
The GB Journal (uitgave GBPS), mei/jun 2015
Post Office Express Labels 1916-1925 Dubarry Advertisements in Br Stamp Booklets (1)
Mystery Cancellations on Keble College Stamps
Classics : British Central Africa 1895 Thematic Guide to the Cunard Line 1940 Centenary Stamps on Cover New Hebrides 1977 Surcharges
The GBPS Newsletter, mei/jun 2015
Displays, Displays Plating for Dummies Disassembling Items Contact 166 (uitgave GB&CWPS)
Seltene Edward VII Marken auf Brief Rundbrief
(uitgave FgGB), digitaal beschikbaar via Paul Gimberg
Wie heeft ???? Wie heeft zonder melding op de februari-bijeenkomst het ter inzage liggende november-nummer 2014 van Stamp Magazine mee naar huis genomen ? De uitlener ziet die graag alsnog retour komen : gewoon weer neerleggen in Nieuwegein. Ter informatie : meenemen tot aan de volgende bijeenkomst zal vrijwel altijd kunnen, maar wel graag even melden aan Paul Gimberg. Pagina 10
September 2015
Britannia News
Catalogi door Aart ‘t Jong
STANLEY GIBBONS CATALOGUES
EDITIE
GEPUBLICEERD PRIJS £
(STANLEY GIBBONS CATALOGUES 10% Korting) Commonwealth and British Empire stamps 1840 - 1970, 2015 edition
Ex porto 117e
2014 september
84.95
Commonweath Simplified (now in 2 volumes)
5e
2013 december
79.95
GB Specialised Vol.3 QEII Pre-Decimal issues
12e
2011
39.95
GB Specialised Vol.2 King Edward VII to King George VI (verwacht)
15e
2015 september
47.95
GB Specialised Vol.1 Queen Victoria
16e
2013
44.95
GB Concise catalogue, 2015 edition
30e
2015 april
34.95
George V Commonwealth Catalogue
1e
2010
39.95
George VI Commonwealth Catalogue
8e
2009
34.95
Collect British Stamps
67e
2014 november
14.95
Collect Channel Islands and Isle of Man, 2014 edition
29e
2013 december
29.95
9e
2014 januari
32.95
79e
2014 oktober
275.00
Collect British Postmarks Stamps of the World, 6 volume set, 2015 edition SG ONE COUNTRY CATALOGUES IN COLOUR Antarctica
2e
2012
16.95
Australia
9e
2014 oktober
29.95
Bangladesh incl. Officials-Pakistan-Sri Lanka (NIEUW)
3e
2015
21.95
Belize, Guyana, Trinidad & Tobago
2e
2013 augustus
21.95
Brunei-Malaysia-Singapore
4e
2013 november
25.95
Canada & Provinces
5e
2014
24.95
Central Africa
2e
2008
14.95
Cyprus-Gibraltar-Malta
4e
2014 december
21.95
East Africa with Egypt & Sudan
3e
2014 augustus
24.95
Eastern Pacific (NIEUW)
3e
2015 juli
19.95
Falkland Islands
6e
2013 december
16.95
Hong Kong (NIEUW)
5e
2015 juli
16.95
Indian Ocean
2e
2012
18.95
India (including states)
4e
2013 juli
27.95
Ireland
6e
2015
16.95
Leeward Islands
2e
2012
27.95
New Zealand
5e
2014
24.95
Northern Caribbean-Bahamas-Bermuda
3e
2013 juli
21.95
Southern & Central Africa
2e
2014 december
32.95
St.Helena & Dependencies
5e
2014
15.95
West Africa
2e
2012
27.95
Western Pacific
3e
2013 december
27.95
Windward Islands & Barbados
2e
2012
27.95
Britannia News
September 2015
Pagina 11
EDITIE
GEPUBLICEERD PRIJS £ Ex porto
Overige uitgaven King George VI catalogue. Murray Payne (NIEUW)
2015 mei
48.00
Brusden & White, Australian Commonw. Specialists’ Cat. King George VI (NIEUW)
2015
55.00
Falkland Islands, Heijtz specialised 1800-2013
2013
34.00
South Africa Colour Catalogue SACC, 2014 edition
2014
40.00
2014
19.99
2014 april
24.95
Collect GB First Day Covers 2013, Booth
2013
17.50
Bradbury Collecting BFDC (British FDC's) 2014
2014
20.00
Ireland Hibernian Specialised 2014 stamp catalogue
2014
28.00
Great Britain “Stoneham” Catalogue
20e
16e
Great Britain Presentation Packs Catalogue
1e
Deze boeken kunt u bestellen bij Aart 't Jong, bij voorkeur per email
[email protected]
Shopping Vorige clubbladen beschikbaar via de e-mail of op CD Bent u geïnteresseerd in een specifiek nummer van een vorig clubblad dan kan dat u per e-mail worden toegezonden als PDF-bestand, dus leesbaar op elke computer (of vraag anders uw handige neefje). Ook kunnen de bladen u worden geleverd op een CD tegen vergoeding van € 7,50. Bestellingen zijn te plaatsen bij Nanne Visser (liefst per email:
[email protected]).
Kopij….. Er is behoefte aan bruikbare kopij voor dit blad. Dus eenieder die zich geroepen voelt, hij schrome niet. Misschien zult u zeggen: “Ik ben lid van de Studiegroep geworden om informatie te krijgen en niet om te geven“, maar een blad waarin alleen maar bestuursmededelingen staan, is ook niet interessant. (Dit verzuchtte de toenmalige redacteur van ons blad in 1974 al) Hebt u een leuke verzameling, schrijf er eens over. Hebt u een leuke filatelistische (reis) ervaring , schrijf er eens over… Velen van u zijn gespecialiseerd op een bepaald gebied, schrijf er eens over hoe u aan dit gebied begonnen bent… en welk een plezier u er aan beleeft….. Stuur de kopie, geschreven, getypt, per brief of e-mail naar de redactie Dik Bakker
[email protected] en/of David Verdonk
[email protected] Indien gewenst kan de redactie u helpen bij het maken van een artikel.
KNBF KNBF-ledenpassen NIET MEER GEBRUIKEN !!! Nu Britannia geen lid meer is van de KNBF zijn de Bondspassen die zijn uitgegeven op naam van Britannia NIET MEER GELDIG.
U mag deze dus NIET MEER GEBRUIKEN. Pagina 12
September 2015
Britannia News
Evenementen-kalender
POSTEX Postex het grootste jaarlijkse filatelistisch evenement van Nederland voor de verzamelaar en het hele gezin op vrijdag 16, zaterdag 17 en zondag 18 oktober 2015. Postex wordt gehouden in de grote en goed verlichte zaal van de Americahal, Laan van Erica 50 te Apeldoorn. De Americahal is rolstoelvriendelijk. De toegangsprijs bedraagt € 5,00 per persoon, op vertoon van de ledenpas van de KNBF slechts € 4,00. Jeugd t/m 17 jaar heeft gratis toegang.
Bijzonder : avondopenstelling Voor de eerste keer (naar wij ons herinneren) is er dit jaar een beurs die ook ´s avonds voor het publiek toegangkelijk is. Postex heeft deze primeur op de vrijdagavond, wanneer de beurs die dag open is van 10.00 tot 20.00 uur. En ook nieuw is dat die vrijdagavond tussen 17.00 en 20.00 uur de toegang gratis is ! Verder zijn de openingstijden op zaterdag van 10:00 tot 17:00 uur en op zondag van 10:00 tot 16:00 uur. Postex biedt een actief programma met jubilerende (gespecialiseerde) filatelistenverenigingen, Jeugdfilatelie, NVPH en niet NVPH handelaren uit binnen en buitenland, buitenlandse postadministraties, grote dubbeltjeshoek, PostNL, Dag van de Postzegel, Dag van de Aerofilatelie, tentoonstelling (alle klassen), informatiestands en veel meer.
Jahrestreffen FgGB In het vorige nummer van dit blad vond de uitnodiging voor de jaarlijkse grote verzamelaarsbijeenkomst die onze bevriende Duitse vereniging FgGB organiseert in Wesel.
Op 2 en 3 oktober aanstaande vallen de voornaamste filatelistische hoogtepunten. Belangstelling ? Vraag even rond in Nieuwegein of neem contact op met de voorzitter .
Varia Zonder vooraankondiging gebruikte Royal Mail op 19 februari op zijn post een vlagstempel ter gelegenheid van het Chinese Nieuwjaar, met een felicitatietekst in het Mandarijn. o-o-o-o-o Dat er van het verzamelen van postgeschiedenis van je eigen stad(je) een heel leuke verzameling valt te maken, en dat daarvan een leuke website is te bouwen bewijst www.berwickpostalhistory.co.uk o-o-o-o-o
Britannia News
September 2015
Pagina 13
De Engelse TV is gek op programma´s rond antiek. Kennen wij vooral “Tussen kunst en kitsch”, ginder is er een rijke keuze aan programma´s waarin experts en leken het land afstruinen om koopjes te vinden in winkels, op markten, bij veilingen ,in boot-sales (kofferbak-beurzen in de openlucht) of waar dan ook. Een plaatselijke kleine veiling in Winchcombe had een kavel “sigarendoosje met enkele chinese postzegels” in de verkoop. Schatting 800 GBP. De Engelse missionaris die in 1882 in Shanghai een paar velletjes zegels kocht voor zijn correspondentie werd teruggeroepen en nam de restanten mee als souvenir, stopte ze in een sigarendoos en borg die op op zolder. Het doosje bleef op de veiling niet onopgemerkt, want werd afgehamerd op 79.000 GBP. De unieke vellen worden binnenkort in Hong Kong opnieuw geveild, verwachte opbrengst rond de 500.000 GBP. Dat is pas “Cash in the attick”. Ook in onze clubveilingen zijn regelmatig sigarendoosjes. o-o-o-o-o Het postkantoor van Bletchley Park heeft inmiddels zijn deuren gesloten. Het landhuis waarin in WWII getracht werd de Duitse militaire codes te kraken gaat zich richten op de core business van museum. In 1938 werd het bijgebouw waarin vroeger de butler woonde omgebouwd tot een geheime postkamer waar de post gericht aan Postbus 11, Bletchley binnenkwam. Na de oorlog werd het een sub-postoffice, en in 1994 de museumwinkel. Bletchley Stamp Art blijft doorgaan met het aanbieden van haar populaire eerstedagenveloppen en customized Smilers sheets. o-o-o-o-o In veel verzamelingen te vinden : de 5c “Dhow on Lake Victoria”, de groen met zwarte nr 132 van Kenya, Uganda en Tanganyika. Een zegel uit een in zijn tijd uitgebreid bestudeerde serie, resulterend in een aantal vermelde afwijkingen in de Gibbons catalogus. Maar deze research werd vooral gedaan op de talrijke zegels die de Crown Agents rechtstreeks hadden geleverd aan verzamelaars en handelaren in de UK, en de zegels van de platen die gebruikt waren voor toezending aan de Afrikaanse gebieden zelf kregen veel minder aandacht. Nieuw onderzoek naar enkele van deze platen (met name een plaat waar vanaf maar 600 vel zijn gedrukt) toont dat er op 87 uit de 100 zegels wel iets aan afwijking te zien valt. Er zijn onder meer een rij stippen op de kustlijn links, schaduwen in het zeil, en talrijke groene vlekken. Een zegel om eens onder de loupe te leggen dus. o-o-o-o-o Verzamelaars van GB official Overprints kunnen eens kijken naar SG O48, de Edward VII 1/2d blauw-groene Army Official. Deze blijkt voor te komen met verschillende afstanden (spacing) tussen de woorden Army en Official. De zegel was gedrukt in rijen van 12, en de overdruk werd gedaan vanaf blokken met 6 rijen die aan elkaar gezet waren. Daardoor kunnen er verschillen zijn ontstaan, en er is inmiddels een paartje gezien waarop twee verschillende spacings. Die zou dan kunnen/moeten bestaan uit de twee zegels uit de 6e en 7e rij. In de eerstvolgende Specialised Catalogus deel 2 van de heer Gibbons wordt een en ander opgenomen. Pagina 14
September 2015
Britannia News
o-o-o-o-o De Well Done 1st Class zegel uit de Smilers 2015 serie komt in twee smaken. De zelfplakkers uit het retail-boekje, gedrukt in Gravure door drukker ISP, hebben een donkere rand rondom “1st”. Dezelfde zegel, gegomd, uit het miniatuur velletje, gedrukt in Litho door dezelfde drukker, toont deze rand niet. o-o-o-o-o Gebruikers van de populaire zoekmachine Google weten dat op de (nog steeds) fraai reclamevrije eerste pagina de naam Google regelmatig op speelse wijze grafisch wordt weergegeven. Zo´n plaatje wordt een “doodle” genoemd. Wie in de VS of het UK op 1 mei jongstleden iets googlede kreeg een toepasselijke doodle te zien waarmee Google de eerste dag van de Penny Black eerde. Google had al eerder postzegels als motief voor een doodle ; uit ons verzamelgebied komt deze uit 2014 voor de viering van de Onafhankelijkheidsdag in India. Meer zien ? Dan even googelen (haha) op “google doodle archive”, zoek op “stamp”. o-o-o-o-o Ter herdenking van het tot zinken brengen van het passagiersschip de Lusitania op 7 mei 1915 door de Duitse marine gaf An Post op 7 mei 2015 twee gelegenheidszegels uit. Binnen een jaar na het uitbreken van WWI had Duitsland de wateren rond Brittannië tot oorlogsgebied verklaard, maar aanvallen op de burgervaart werden niet verwacht. De 1198 doden schokten de wereld en speelden een grote rol bij de beslissing van de USA om betrokken te raken in de oorlog. De Lusitania was op weg van New York naar Liverpool en werd in de Ierse Zee, net onder Queensland midscheeps vol geraakt door twee torpedo´s. Hierbij een van de Ierse zegels, en daarbij een advertentie uit 1915 voor de fatale trip van het zeekasteel. Naast de advertentie had de Keizerlijke Duitse ambassade een eigen advertentie laten plaatsen waarin zeegaanden gewezen werden op de oorlogsrisico´s …. o-o-o-o-o De Lusitania was een vlaggenschip van de Cunard rederij die dit jaar 175 jaar bestaat (ook Anno 1840). Van de rederij valt een aardige bescheiden themaverzameling te maken, zie maar eens in het juni-nummer van Stamp Magazine (in september op de leestafel in Nieuwegein). o-o-o-o-o “Als 15-jarig meisje was mijn dochter Penny een van de mascotte´s bij de London 1980 International Stamp Exhibition in Earl´s Court. Haar mededingers in een wedstrijd om deze eer waren allemaal dames Penny die getrouwd waren met een mijnheer Black”. Was getekend : Donald Black. o-o-o-o-o
Britannia News
September 2015
Pagina 15
Nieuw in de eerstvolgende SG Commonwealth catalogus wordt de Gambia 1d nr 124 uit 1922. Die was al bekend met kopstaand watermerk (inverted), maar is er nu ook met het watermerk “reversed” (eh, omgedraaid, omgekeerd, eh). o-o-o-o-o De topwaarde van 5 GBP uit de nieuwe reeks “definitives” van Jersey zou de eerste zegel zijn met een “embossed” hologram. Hologramspecialisten Kurz uit Duitsland hielpen mee de zegel te voorzien van drie verschillende holografische effecten. Alle 11 zegels tonen het wapen van het eiland, waarin drie luipaarden (? Inheems) tegen achtergrond van een golvende lijnen. Deze lijnen zijn dan weer microletters; er staan de namen van de twaalf deelgemeenten van het eiland.
o-o-o-o-o In de strijd tegen het hergebruiken van per abuis niet afgestempelde zegels deed Royal Mail een test in Banbury en Londen met een zestal handstempels die werden ingezet om gemiste afstempelingen alsnog te ontwaarden. Hierbij een ervan, met een aardig Maltese Cross motief. Van de zes geteste stempels is er een uitgekozen, met vijf golvende lijnen, die binnenkort in het hele land gaat worden ingezet als aanvullend handstempel op de bestelkantoren, dus op de laatste plek in de bezorgketen. Ook eerder in de keten, in de distributiecentra, gaat Royal Mail intern scherper letten op de uitval aan ongestempelde post. Er wordt beter gelet op vervuiling van de leesogen van de stempelmachines en op het tijdig bijtanken van de stempelinkt. Uit de test zou blijken dat 9% van de ongestempelde post zo wordt onderschept. De acties maken deel uit van een groot bewustwordingsprogramma met de naam “Protecting our Revenue”, bescherm onze inkomsten. o-o-o-o-o Ooit geweten dat er een grammofoonplaatje bestaat met daarop het nummer “Penny Black” ? Het singletje kwam uit in 1978 en was gezongen door de zoon van een Londense postzegelhandelaar. Het kwam op de markt met als toegift een gratis exemplaar van een willekeurige Isle of Man herdenkingsenvelop met een zo te zien niet-officieel 6 mei1978 stempel erop. Op de achterzijde staat het nummer “Sooner or Later”, en naar verluidt is het een van de slechtste platen die ooit gemaakt zijn. o-o-o-o-o Roy Mason is overleden, de voorlaatste Postmaster General. In 1968 was hij amper drie maanden in functie, gedurende welke tijd hij de invoering van de Second Class Post bekend kon maken. Hij leeft in de herinnering verder voort als de enige Postmaster General die gebruik maakte van zijn recht op levenslang gratis postzegels. o-o-o-o-o Uw redacteur kwam een verwijzing tegen naar Lt.-Col. J.B.M. Stanton´s booklet card index die we graag delen met de vele booklet-verzamelaars onder ons. Zie op http://1drv.ms/1dwrK3x
. o-o-o-o-o
Pagina 16
September 2015
Britannia News
En tenslotte : als u deelneemt aan onze rondzendingen : als u per post doorstuurt doe dat dan altijd aangetekend. Doet u dat niet en er gaat iets mis dan bent u persoonlijk aansprakelijk voor schades ! Altijd aantekenen dus !!! P.M. Over het wapen van Jersey : een “leopard” is een term gebruikt voor de in de heraldiek (schildkunde) bekende “lion passant guardant”. In het kort : een lopende leeuw met de rechterpoot van de grond is “passant” , een leeuw die met de kop naar links gedraaid naar je kijkt is “guardant”. Overigens is er over de herkomst en definitie van de heraldische leeuw en leopard onder de geleerden verschil van inzicht. Wikipedia weet er een interessante pagina mee te vullen.
Veilingen In de gehele wereld worden er veilingen gehouden. Het lijkt ons interessant om speciale kavels onder de aandacht te brengen (misschien een idee om de eigen verzameling toch nog een keer te evalueren).
GB 1900 1s official with inverted overprint De sectie Engeland van de “Lionheart” collectie bevatte een zeldzame variant van een laat-Victoriaanse zegel: de 1s ‘green & carmine’met een omgekeerde opdruk “GOVT PARCELS”. Deze in i1900 uitgeven zegel is gebruikt op een Mount Pleasant Parcel Office poststuk en afgestempeld met een Londens raster. Deze zegel bracht bij de Spink veiling £ 7,500 op.
GB 1890 Railway letter overprint De veiling van de door Roger de Lacy-Spencer samengestelde verzameling spoorwegzegels trok belangstelling uit de gehele wereld. Een hoogtepunt van deze veiling was de verzameling proeven uit 1890 voor de Britse spoorwegen. Deze verzameling bestaat uit drie verschillende stijlen van opdrukken op in het zwart op de 3d Victoria “purple on yellow” zegel uit de periode 1887-92.
Deze verzameling £ 5,800 op.
Britannia News
September 2015
bracht
bij
Grosvenor
Pagina 17
AUSTRALIA 1913 £1 with JBC monogram Binnen de sectie van de veiling bij Mossgreen van de bekende Australische “Kangaroo & Map” serie was het 1913-14 exemplaar van de £ 1 “brown & ultramarine” met het eerste watermark en het monogram van de drukker (J.B. Cooke). Er bestaan slechts vijf mint exemplaren en twee van deze exampleren zijn in privé bezit. Dus dit was een unieke gelegenheid om deze zegel te kopen. In dezelfde veiling was ook de mogelijkheid aanwezig om dezelfde zegel met het eveneens zeldzame “Commonwealth of Australia” monogram te kopen. Deze zegel werd voor precies dezelfde prijs verkocht. Deze zegel bracht £ 29,908 op.
INDIA 1895 High-value colour trials Binnen de “Lionheart” collectie bevond zich ook een serie van 20 kleurenproeven voor de Indiase zegels met een hoge waarde uit 1985. Deze proeven zijn uitgevoerd in een breed scala met twee kleurencombinaties. De proeven betroffen de 2r waarde in het nieuwe grootformaat ontwerp met het portret van koningin Victoria van Heinrich von Angeli. De volgenden kleuren zijn uiteindelijk voor deze hoge waarden gekozen
2r “Carmine & Brown”
3r “Brown & Green”
5r “Ultramarine & Violet
De uiteindelijke opbrengst was £ 8,000
CAPE OF GOOD HOPE 1900 Siege of Mafeking cover De verzameling van Guy Leroux van de postgeschiedenis met betrekking tot de Boerenoorlog bevatte veel zeldzame stukken. De hoogste opbrengst werd gehaald voor de brief gestuurd op 10 april 1900 naar Schotland. Op deze brief is een blok van vier Kaap de Goede Hoop 1d zegels met het type 1 opdruk “Mafeking besieged” en een toeslag van 3d. Deze opdruk is alleen tussen 23 maart en 28 april gebruikt. Deze zegels zijn gebruikt voor de frankering voor de zogenaamde “Noordelijke Route” uit het Britse bolwerk. Op de achterkant van de brief staan datumstempels voor Crocodile Pools and Bulawayo (nu Zimbabwe). Ook de aankomst in Inverurie is geregistreerd (9 juni).
Deze brief bracht £ 1,700 op.
Pagina 18
September 2015
Britannia News
Machin Varia door Henk Rijneveld
POST&GO STROKEN: EEN KLEINE UPDATE …
Op 28 juli 2015 werd er een nieuwe vaste locatiemachine geplaatst bij een derde en laatste vestiging van de Royal Navy museumgroep: het Royal Navy Submarine Museum in Gosport (bij Portsmouth). De opdruk op de stroken van zowel het Machin type als de Union Vlag werd bij deze machine: The RNSM.
Van 14 tot 19 augustus 2015 werd in Singapore de internationale Singpex 2015 tentoonstelling gehouden, dit ter gelegenheid van 50 jaar Singapore als soevereine staat. De opdruk op de door de Britse Filatelistische dienst verkochte strippen van zes tariefstroken met een GB code van zowel de Machin als de Union Vlagstroken was: Singpex 2015 World Stamp Expo.
De machine van het Postmuseum in Londen zal van 16 september tot 21 oktober 2015 een speciale rol bevatten met alleen de heraldische leeuwstrook welke in mei verscheen als onderdeel van een serie van zes verschillende heraldische dieren. De locatie opdruk zal het gebruikelijke: The BPMA zijn.
06 MEI 2015 – BOEKJE 6X1st CLASS: DE PENNY BLACK - 175 JAAR Een boekje welke zes nieuwe Penny Black herdenkingszegels bevat ter gelegenheid van de 175 ste verjaardag van deze eerste verschenen postzegel ter wereld. De linker binnenzijde van dit boekje besteedt aandacht aan de Europhilex tentoonstelling welke van 13 tot 16 Mei 2015 plaats vond in Londen en bevat daarnaast ook een uitspraak over een voorstel voor het gebruik van een “betaald” stukje papier door Sir Rowland Hill. Dit boekje werd door Walsall in gravure gedrukt met cilindernummers W1W1 fosfor W1.
14 MEI 2015 – PRESTIGEBOEKJE: 1915 - EERSTE WERELDOORLOG Dit is het tweede prestigeboekje van 2015 maar ook het tweede uit de vijfjaarlijkse reeks over de eerste wereldoorlog en werd in litho gedrukt door Cartor en bevat vier zegelvelletjes. Het eerste velletje bestaat uit vier dezelfde 1st class zegels (SG 2776) welke in 2007 verscheen gedrukt in een strip van drie verschillende zegels met legeruniformen door Enschedé. De zegel wijkt af door de fosforkleur welke nu wit is (in 2007 geel) en de drukkleuren zijn helderder in vergelijking met de 2007 uitgifte. De velletjes twee en drie bestaan uit de herdenkingszegels welke deze dag ook in loketvellen verschenen. Er is echter geen verschil tussen deze twee verschijningsvormen te Britannia News
September 2015
Pagina 19
bespeuren. Het vierde velletje bestaat uit 2x1 pence + 2x5 pence + 2x£1.33 gegomde Machin zegels met de code M15L en MPIL en ook twee klaprooszegels welke in dit boekje helder fosfor hebben en een iets andere tekening van zowel de 1st waarde als het silhouet van de koningin laat zien, in vergelijking met de eerder verschenen gegomde kleine zegelversie welke opgenomen was in het Smilers miniatuurvel uit 2010. (SG 3414 = zelfklevende versie uit 2012, de gegomde kleine versie heeft nog geen apart SG catalogusnummer gekregen). Op het label middenin het velletje zijn de eerste regels van het bekende “In flanders field” Wereldoorlog I gedicht te lezen, welke in 1915 geschreven werd door de Canadese militaire arts John McCrae, welke deze oorlog zelf ook niet overleefde.
18 JUNI 2015 – PRESTIGEBOEKJE: DE SLAG BIJ WATERLOO Een derde prestigeboekje van 2015 verscheen over de slag bij Waterloo nu 200 jaar geleden. Het bevat naast veel informatiepagina’s ook een viertal in litho gedrukte zegelvelletjes. Drie velletjes bevatten alle tien herdenkingszegels welke deze dag in loketvellen en in een miniatuurvel verschenen. Een verschil tussen deze twee verschijningsvormen is er niet, mede omdat deze zegels allemaal door Cartor gedrukt werden. Het Machinzegelvelletje bestaat uit 2x5 pence – 2x10 pence – 2x50 pence en 2x£1.00 met middenin een label waarop de leeuw van het Waterloo monument is afgebeeld. De Machinzegels hebben de jaarcode M15L en de lettercode MPIL van Prestige.
18 AUGUSTUS 2015 – BOEKJE 6x1st CLASS: BRITSE BIJEN Dit boekje bevat twee dezelfde zelfklevende 1st class herdenkingszegels uit de op deze dag ook verschenen gegomde serie Bijen. Walsall heeft dit boekje in gravure gedrukt met cilindernummers 7xW1 fosfor W1 waarbij de vier rode Machinzegels voorzien zijn van de jaarcode M15L met letter C. Pagina 20
September 2015
Britannia News
DE VOORUITZICHTEN ……….
09 September 2015 – LONG TO REIGN OVER US Als alles volgens plan verloopt, verschijnen er deze dag diverse uitgiften, welke alle de nieuwe 1st Class Machin zegel met de kleur Paars zullen hebben. Naast een gegomd miniatuurvel zal er een zelfklevend loketvel met 50 zegels gedrukt door De La Rue verschijnen. Verder ook een zelfklevend gravureboekje met 6x1st class zegels gedrukt door Walsall, waarbij de linker-binnenzijde een afbeelding van de koningin zal hebben. Meer details en ook afbeeldingen de volgende keer, vanwege het tot op de dag van uitgifte lopende Royal Mail embargo.
18 September 2015 – BOEKJE 6x1st CLASS: Rugby Wereldbeker 2015 Dit boekje bevat de twee verschillende zelfklevende 1st class herdenkingszegels welke ook in een gegomde versie op deze dag verschijnen. De vier 1st class Machinzegels zullen de nieuwe paarse kleur hebben en de boekjes worden door Walsall in gravure gedrukt.
20 Oktober 2015 – Onderwerp onder embargo tot medio september. Onder de stortvloed aan producten van deze mega-uitgifte zal ook een vierde prestigeboekje voor 2015 zijn, als dat maar geen jaarlijkse gewoonte gaat worden! Royal Mail lijkt nu echt dringend op zoek naar meer omzet uit speciale uitgiften. In de vooraankondiging over deze grote toch wel prestigieuze zegeluitgifte, waarvan alles nu nog onder embargo valt, werden we overspoeld met argumenten waarom deze uitgifte in GB kan verschijnen, aldus Royal Mail.
Britannia News
September 2015
Pagina 21
Nieuwe Britse Uitgiftes door Henk Rijneveld
18 Augustus 2015 – De wereld van de Britse Bijen. Bijen zijn uiterst belangrijk voor het bestuiven van landbouwgewassen maar ook voor bloemen, bomen en planten in zowel stedelijke gebieden als op het platteland. Zo zorgen deze beestjes voor een gezonde leefomgeving van en voor ons allen, maar het bestaan van de bij wordt al jaren door diverse omstandigheden bedreigt. Met deze serie van zes verschillende Britse bijensoorten wil Royal Mail aandacht schenken, maar ook een lans breken, voor deze uiterst nuttige beestjes bij het gebruikerspubliek van postzegels. Het bijbehorende miniatuurvel schenkt aandacht via een viertal zegels aan gedragingen uit het leven van honingbijen, met op de rand afbeeldingen van een klein aantal verschillende bloemen waar de honingbij zijn nectar vandaan haalt.
09 September 2015 – Kon. Elisabeth II - Langst regerende Britse vorst? (onder voorbehoud!) De afbeeldingen, maar ook geschreven detailberichten over deze uitgifte zijn
onder embargo tot de uitgiftedatum van 09 september! Op deze datum zal, als het goed gaat met haar gezondheid, Koningin Elisabeth II het record van langstzittende Britse Vorst overnemen van Koningin Victoria (welke regeerde van 1837 tot 1901 voor een periode van totaal: 63 jaar en 216 dagen). Royal Mail zal een speciaal miniatuurvel met vijf nieuwe zegels uitgeven, maar ook de kleine Machinzegel van 1st class zal tijdelijk in de nieuwe kleur paars verkrijgbaar zijn, met daarop ook een speciale veiligheidstekstlijn voor deze uitgifte. Meer details met afbeeldingen een volgende keer wanneer het embargo opgeheven zal zijn.
16 September 2015 – Post&Go: Gezichten op wereldzeehavens. De Britse bevolking heeft zeereizen (cruises) nog steeds hoog in het vaandel staan als een prima vakantie. Of het nu een korte zeereis is vanuit Dover naar veelal Frankrijk of een cruise ergens ter wereld, altijd een gewilde belevenis. Pagina 22
September 2015
Britannia News
Deze voorgedrukte serie van zes stroken laat vanaf een schip enige iconische wereldhaven reisbestemmingen zien. We beginnen met de krijtrotsen van Dover, dan naar de Ha Long Baai in Vietnam met vervolgens de havens van Hong Kong, New York en Sydney om te eindigen in het romantische Venetië.
18 September 2015 – Het Achtste Rugby Wereldbekertoernooi. Op vrijdag 18 september 2015 zal Engeland de openingswedstrijd tegen Fiji spelen in de vierjaarlijkse strijd om de mondiale beker. Het is de eerste wedstrijd van het toernooi om de achtste Rugby wereldbeker, waaraan totaal 20 teams zullen deelnemen, welke miljarden televisiekijkers waar ook ter wereld aan de buis gekluisterd zal houden. De finale zal plaatsvinden op 31 oktober 2015 in het Twickenham Stadion te Londen. De serie zal bestaan uit een achttal zegels welke in horizontale paren in de vellen zijn opgenomen. De serie laat de volgende spelmomenten zien: Tackle, Scrum, Try, Conversion, Pass, Drop Goal, Ruck en Line-Out met in de linkeronderhoek van elke zegel het officiële Rugby World Cup 2015 logo.
De uitgiftedatums van geplande herdenkingsseries in 2015: 20 Oktober 2015
Onderwerp en afbeeldingen onder embargo tot medio september: Advies van uw samensteller: Gaat u maar vast sparen, want de uitgifte is mega groot.
03 November 2015
Kerstzegels 2015: Deze serie heeft dit jaar een uitbreiding van zeven naar acht zegelwaarden.
16 November 2015
Post&Go: Winterdieren en vogels.
Britannia News
September 2015
Pagina 23
GELIMITEERDE OPLAGE EUROPHILEX MINIATUURVEL PENNY BLACK door Henk Rijneveld
Op 6 Mei 2015 verscheen er een miniatuurvel met daarin twee zegels Penny Black en twee zegels met de Twopence blauw uit 1840 welke beide nu de moderne waarde 1st class kregen. Uitsluitend op de Europhilex tentoonstelling van 13 tot 16 Mei 2015 in Londen werd dit velletje echter in een gelimiteerde genummerde tentoonstellingsversie van 7500 stuks verkocht door Royal Mail. Dit om verzamelaars vooral te verleiden tot een bezoek aan deze tentoonstelling. De rand rondom de vier zegels is bij de normale uitgifte blanco maar bij dit velletje staat er met de klok meelezend: EUROPHILEX 2015 – 13 - 16 MAY LONDON N1 – EUROPHILEX 2015 - BUSINESS DESIGN CENTRE. Onder de tekstregel van Penny Black in de hoek rechtsonder is er bij dit velletje ruimte gemaakt voor de vermelding van het unieke velletjesnummer. Elke dag was er een beperkte hoeveelheid beschikbaar voor de verkoop aan de bezoekers van deze tentoonstelling met een maximum van 3 stuks per aankoop en per persoon. Dat deze zelfgemaakte regel niet door Royal Mail op de één of andere manier gehandhaafd werd, bleek uit het feit dat veel mensen diverse keren na een aankoop opnieuw in de wachtrij aansloten voor een volgende aanschaf van drie velletjes, totdat de dagelijkse limiet uitverkocht was. Laatkomers op de tentoonstelling, welke voornamelijk van buiten Londen kwamen en een urenlange reis gemaakt hadden, visten zodoende toch nog achter het net, wat betreft de aanschaf van deze velletjes. Het feit dat een bekende Britse handelaar al ver voor de aanvang van de tentoonstelling in filateliebladen adverteerde dat deze op de tentoonstelling tenminste driemaal de nominale aanschafprijs van £4.95 voor een velletje zou betalen, zorgde mede voor een extra snelle verkoop van de dagelijkse hoeveelheid bij Royal Mail. Vooral minder gefortuneerde maar ook buitenlandse bezoekers, zagen daarin een simpele en snelle manier om hun “zakgeld” voor aankopen op de tentoonstelling te verhogen en/of hun reiskosten naar Londen enigszins terug te verdienen. De, bij Royal Mail door middel van een contract geregistreerde handelaren (Key Accounts) kregen voor de show, een vast klein minimum aantal velletjes toegewezen, welke echter wel op de Europhilex tentoonstelling in Londen in persoon afgehaald dienden te worden. Voor veruit de meeste van deze voornamelijk Britse handelaren was ook dit een onvoldoende benodigd aantal om alle bij hen lopende abonnementen te kunnen voorzien. Zodat voornamelijk op de eerste dag van de tentoonstelling enige Britse FDC handelaren ook extra velletjes probeerden te verkrijgen van bezoekers, wederom ook tegen een flink hoger bedrag als de verkoopprijs van Royal Mail. Een voorlopige eindconclusie over deze gelimiteerde en zeer beperkt verkrijgbare velletjes uitgifte mag zijn, dat dit een slecht en ondoordacht optreden van Royal Mail is geweest. Niet alleen Britse verzamelaars welke op een flinke afstand van Londen wonen en om de één of andere reden deze tentoonstelling niet bezochten, maar eigenlijk bovenal buitenlandse verzamelaars van Britse zegels, werden door deze bijzondere Royal Mail verkoopstrategie helemaal buiten gesloten. Inmiddels gaat het gerucht dat sommige voordrukalbums dit velletje als een extra aparte pagina in het 2015 supplement zullen gaan opnemen, wat door de uiterst beperkte beschikbare hoeveelheid velletjes, dan in 2016 een verhoogde wereldwijde vraag zal gaan opleveren. Royal Mail zal waarschijnlijk dan overstelpt worden met niet mis te verstane vragen omtrent de beschikbaarheid en uitgifte van dit speciale velletje. Laat staan de vraag naar welke verkoopprijs dit gelimiteerde velletje dan op zal kunnen lopen…. Pagina 24
September 2015
Britannia News
Het ‘platen’ van de Penny Black door Frans Op den Kamp Heb je een Penny Black maar je weet niet van welke plaat? Het zou zo maar plaat 11 kunnen zijn! Omdat de hoekletters met een handpunch in de hoekjes geslagen werden is de positie van elke letter verschillend. Zo kan een letter in het midden staan of in elke andere denkbare positie. Een letter kan gedeeltelijk opgevuld zijn, kan vet zijn, mager of normaal. Ook schijnbaar dezelfde zegels kunnen toch vaak op kleinere details van elkaar verschillen. Daarom zijn de stralen (rays) van de sterren in de bovenhoeken soms van belang. Een traditionele manier is het opmeten van de positie van de letter met behulp van een boek samengesteld door Harold W. Fisher FRPSL en het bijbehorende sjabloon. Een zeer moeizaam en nauwkeurig werkje, maar vòòr de introductie van de computer veel gebruikt. Een meer moderne en ook eenvoudigere methode is om de letters te vergelijken met grote afbeeldingen. Er is een uniek boek samengesteld aan de hand van ‘The Sir Humphrey Cripps Nissen Reconstructions of The One Penny Black’ verzameling die door het veilinghuis Spink in Londen in 2013 geveild is, en op internet te zien was. Van elke Penny Black – en dat zijn 12 (platen) x 240 (zegels per plaat) = 2.880 verschillende – is een grote scan in het boek afgebeeld. Alle genoemde karakteristieke eigenschappen van de hoekletters zijn direct te vergelijken met behulp van de grote afdrukken.
Voorbeeld:
Een penny black op ware grootte, Plaat 2
Hieronder de afbeeldingen op het formaat zoals ze in het boek te zien zijn.
Plaat 2
Britannia News
Plaat 3
September 2015
Pagina 25
Er zijn 12 platen t.w. 1a, 1b en 2 t/m 11. In het boek zijn de zegels per hoekletter gerangschikt, dus alle 12 AA zegels bij elkaar gevolgd door de AB zegels enz. enz. tot, als laatste, de 12 TL zegels. Het unieke boek is in privé-bezit maar, in beginsel, tijdens de Britannia bijeenkomsten in Nieuwegein aanwezig.
Dus: breng je Penny Blacks mee naar Nieuwegein en je kunt waarschijnlijk meer te weten komen.
Brits Helgoland (British Heligoland) door Jan Kramer Op de 2 maandelijkse beurs te Cardiff, een stokoude Lincoln Stampalbum gekocht. Na nadere inspectie thuis bleek het boek van voor 1890 te zijn daar achterin, behoudens een catalogus voor dan uitgevende en bestaande landen was, was er een klein atlasje ingebonden. Het kaartje met de British Isles gaf hier ook Helgoland bij en wel met be letters "BR". Zelf bezit ik een gelopen enveloppe uit de tijd dat het nog Brits was, wel op het randje. Ergens in 1890 is het geruild voor Zanzibar.
Brits Helgoland—Geschiedenis De redactie heeft naar aanleiding van dit artikel van de heer Kramer de geschiedenis,met name die met betrekking tot het Britse bezit van Helgoland opgezocht. Het Wikipedia artikel willen wij graag toevoegen. “On 11 September 1807, during the Napoleonic Wars, HMS Carrier brought to the Admiralty the despatches from Admiral Thomas McNamara Russell announcing Heligoland's capitulation to the British. Heligoland became a centre of smuggling and espionage against Napoleon. Denmark then formally ceded Heligoland to George III of the United Kingdom by the Treaty of Kiel (14 January 1814). Thousands of Germans came to Britain and joined the King's German Legion via Heligoland. Pagina 26
September 2015
Britannia News
The British annexation of Heligoland was ratified by the Treaty of Paris signed on 30 May 1814, as part of a number of territorial reallocations following on the abdication of Napoleon as Emperor of the French. The prime reason at the time for Britain's retention of a small and seemingly worthless acquisition was to restrict any future French naval aggression against the Scandinavian or German states. In the event no effort was made during the period of British administration to make use of the islands for naval purposes. This was partially for financial reasons but mainly because the Royal Navy considered Heligoland to be too exposed as a forward base.
Helgoland is een eiland in de Duitse bocht.
In 1826, Heligoland became a seaside spa and soon it turned into a popular tourist resort for the Hanoverian upper-class. The island also attracted artists and writers, especially from Germany and even Austria who enjoyed the freedom of the benignly ruled (British) island, including Heinrich Heine and August Heinrich Hoffmann von Fallersleben. It was a refuge for revolutionaries of the 1830s and the 1848 German revolution. Britain gave up the islands to Germany in 1890 in the Heligoland-Zanzibar Treaty. The newly unified Germany was concerned about a foreign power's controlling land from which it could command the western entrance to the militarily-important Kiel Canal, then under construction, as well as other naval installations in the area, and traded for it. A "grandfathering"/ optant approach prevented the Heligolanders (as they were named in the British measures) from forfeiting advantages because of this imposed change of status.” (This tekst is released under CC BY-SA - http://creativecommons.org/license/by-sa/3.0)
Keramische afbeelding van Arnold Machin Bij de jaarlijkse diploma tentoonstelling van de Staffordshire University van de “art and design” studenten in Stoke-on Trent was één van de belangrijkste voorwerpen deze afbeelding van Arnold Machin. Duidelijk geïnspireerd door de Machin zegels, heft Sean Sergent, het portret van de Koningin vervangen door dat van Machin zelf. Voor de afbeelding zelf is gebruik gemaakt van gebroken keramische tegels. Deze keuze is gebaseerd op Machin’s achtergrond van het werken met keramiek in het industriële “The Potteries” gebied. Machin’s beeltenis van de Koninginis sinds 1967 in gebruik op de standard zegels in Groot-Britannië en het wordt beweerd dat dit het meest gereproduceerde kunstwerk in de geschiedenis is. Sargent zegt: “De meeste mensen zijn zich waarschijnlijk niet van bewust dat Arnold Machin uit Stoke komt. Hij is een onbezongen held en ik wilde zijn verhaal en het erfgoed van de streek afbeelden. De tentoonstelling vond in juni 2015 plaats. Bron: Stamp Magazine—August 2015 Britannia News
September 2015
Pagina 27
Ierland door Nanne Visser
Gallipoli Campaign 100 years ago, in February/March 1915, the Allied Powers in World War I began what became known as the Gallipoli Campaign -an at tempt to control the sea route to Russia that was, ultimately, a disaster. It began with a failed naval attack by British and French ships on the Dardanelles straits and was quickly followed by a major land invasion of the Gallipoli Peninsula on April 25 by 70,000 men from Great Britain, Australia and New Zealand along with troops from France. This also failed, after eight months' fighting, owing to an underestimation of the fighting ability of the Turkish army, a lack of sufficient intelligence and a complete ignorance of the terrain. The campaign was one of the greatest Ottoman (Turkish) victories during the war and is regarded as a defining moment in the nation's history. It is also considered the birth of national consciousness in Australia and New Zealand and the date of the landing, April 25, is known as Anzac Day. Unfortunately, Irish battalions suffered extremely heavy losses during the "V" beach landing at Cape Helles, which was defended by entrenched Turkish machine gun posts. The main force was deployed from the SS River Clyde and included the lst Battalion of the Royal Munster Fusiliers plus two companies of the 2nd Battalion and one company of the lst Battalion Royal Dublin Fusiliers. Another invasion at tempt was made in August at suvla Bay, but this also failed with significant losses to the 10th & 11th (Irish) Divisions. Evacuation began in December 1915 and was completed early the following January. The 68c stamp shows Irish soldiers in a trench at Gallipoli. The second stamp, the £1 value, features an image of the SS River Clyde. This was a landing ship that played a very important part of the invasion, carrying 2,000 troops of the invasion force.
RMS Lusitania The RMS Lusitania was a British ocean liner famous for its luxurious accommodation and speed. It was, briefly, the world's largest passenger ship and holder of the Blue Riband, the unofficial trophy given to the passenger liner crossing the Atlantic Ocean in regular service with the highest speed record. On 1 May, 1915, the Lusitania left New York and sailed for Liverpool. Since the outbreak of World War I, ocean voyages had become dangerous: German U-boats (submarines) hunted in British waters, continually looking for enemy vessels to sink. In fact, Germany had declared the seas around the United Kingdom a war zone and the German embassy in the United States had placed a newspaper advertisement warning people not to sail on the Lusitania. On 1 May, a German Uboat launched a torpedo at the Lusitania approximately 14 miles off the coast of Ireland, near the Old Head of Kinsale. The torpedo hit the starboard side of the Lusitania and, almost immediately, another explosion rocked the ship and the Lusitania sank within 18 minutes. Although there had been enough lifeboats for all passengers, the severe listing of the ship while sinking prevented most of these from being launched properly. Of the 1,959 people on board, 1,198 died and 761 people were saved, many of them by boats launched from Kinsale, Queenstown (Cobh) ~and Cork. Nearly three days after the sinking of the Lusitania 150 of her victims were buried in mass graves in the Old Church cemetery, a mile north of Queenstown. " These two new stamps mark the centenary of the sinking of the RMS Lusitania. The 68c stamp portrays an image of the Lusitania just before the torpedo hit, steaming along in relatively calm waters in fine weather. However, the £1 stamp shows the ship listing to one side after the torpedo strike and explosion which led to her sinking within 18 minutes.
Pagina 28
September 2015
Britannia News
EUROPA stamps EUROPA stamps are unique stamps issued bv European postal administrations, including An Post. Each stamp bears the official EUROPA logo, a PostEurop registered trademark under the aegis of PostEurop in which Europe is the central theme. The idea behind EUROPA stamps is ta underline cooperation in postal administrations within Europe while promoting philately throughout the region. Since the first issue in 1956, EUROPA stamps have been a symbol of Europe's desire for closer integration and cooperation. In 1993, PostEurop became responsible for issuing EUROPA stamps. The stamps are also designed to help build awareness of the common roots, culture and history of Europe and its common goals. EUROPA stamp issues are among the most collected and most popular stamps in the world. Last year, in 2014, the theme was "Musical Instruments" while next year, in 2016, it will be "Ecology in Europe -Think Green". The 2015 Europa theme is "Old Toys". There are two stamps being issued in the multination Europa series reflecting the 2015 theme of old toys. Each country will issue its own interpretation of the theme and in Denmark, for example, the stamps feature Lego Toys showing the popular construction toy. This year's Europa issue from An Post celebrates the theme of Old Toys with two stamps, the 68c stamp features a painting of a toy truck and the £1 stamp features a painting of an old teddy bear. The stamps were designed bv leading Dublin design firm Design Factory and are based Dn paintings bv Comhghall Casey who is known for creating meticulous and sparse still life studies as weil as portraiture and life painting.
Mountain Rescue Before 1965 there was no organised mountain rescue service in Ireland. That all changed in November 1965 when Mountain Rescue Ireland was founded at a meeting of mountaineering and hill-walking clubs. The service was set up as a charity aiming to represent the 12 voluntary mountain rescue teams throughout the island of Ireland and to liaise on their behalf with Government and other bodies.
tain Rescue Association (IMRA).
Today, Mountain Rescue Ireland is a 24-hour/365 days voluntary emergency service with approximately 365 volunteers. It is also known as Tarrtháil Sléibhe Éireann and the Irish Moun-
In the event of an emergency, Mountain Rescue Ireland can be contacted on the main emergency services number 999/112 with the rescue coordinated by the local Garda station. It should always be remembered that Mountain Rescue Ireland is a remarkable voluntary rescue service that has saved many lives whilst relying on volunteers and funding from the state and public donations. Every year Mountain Rescue Ireland responds to an average of 300 emergency call-outs throughout Ireland, coming to the aid of people lost or injured while walking or climbing in the mountain ranges of Ireland. These stamps mark the 50th anniversary of the founding of Mountain Rescue Ireland.
William Butler Yeats William Butler Yeats is widely considered to be one of the greatest poets of the twentieth century and this year marks the 150th anniversary of his birth in Dublin on 13 June 1865. AIthough he belonged to the Protestant, Anglolrish minority Yeats was staunch in affirming his Irish nationality and celebrated his cultural roots by featuring Irish legends and heroes in many of his poems and plays. Fellow poet WH Auden claimed that Yeats had written "some of the most beautiful poetry" of modern times. Britannia News
September 2015
Pagina 29
WB Yeats went to school in London and Dublin before entering the Metropolitan School of Art. His first volume of verse, Mosada: A Dramatic Poem, was published in 1886 foliowed by the Wanderings of Oisin in 1889. That was the same year that he met Maud Gonne who was to inspire his poetry for many years. In 1893 he published The Celtic Twilight and The Wind Among the Reeds in 1899 along with many other famous works. Yeats was an Irish nationalist at heart and in the earlier part of his life was a member of the Irish Republican Brotherhood. As he got older, however, he hid much of his revolutionary spirit and distanced himself from the intense political landscape in the midst of the Easter Rising, even holding back his poetry inspired by the events until 1920. He was appointed Senator for the Irish Free State in 1922. Yeats' international reputation as a poet was assured from the 19205, and in 1923 he was awarded the Nobel Laureate in Literature. He died on 28 January, 1939
Agri Food The manufacture of food and drink products is very important to Ireland's economy and is our main indigenous industry in terms of direct economic activity. The sector has a gross annual turnover of approximately 25 billion and directIy employs over 45,000 people on a fulltime basis. Approximately 230,000 people, or one in eight jobs in the economy, are linked to agri food, when agriculture and ancillary employment is included. The Agri-Food sector accounts for half of purchased Irish goods and services by the manufacturing industry and just over half of exports by indigenous manufacturing industries. Ireland has a great reputation all around the world for the quality of its food production, processing and preparation. We export food and drink to 175 countries and in 2012 this value surpassed £9 billion for the first time. The target is £12bn by 2020 and this looks very probable, according to projections in the Food Harvest report. Sustainability is the keyword and a major priority for producers as their key customers want to align themselves with sustainable supply chains. Origin Green, a national sustainability programme initiated by Bord Bia -The Irish Food Board -is designed to help Ireland to become a world leader in sustainably produced food. These four stamps highlight Ireland's excellence in food production, processing and preparation. The two 70 cent stamps feature a beef farmer and a cheesemaker and their products while the U.05 stamps depict a fisherman and a tillage farmer alongside their quality produce.
Pádraig Pears Jeremiah O'Donovan Rossa was arguably the most famous of all Fenian leaders and his burial in Dublin's Glasnevin Cemetery on August 1st, 1915 was one of the largest political funerals in Irish history. In fact, some Irish academics believe that this funeral marked the beginning of the countdown to the 1916 Rising itself. O'Donovan Rossa was a writer, politico and a pioneer of the Irish Republican Brotherhood (commonly known as the Fenians). He feil ill and died in the USA at the age of 83. His body was returned to Ireland and a funeral was arranged in Glasnevin Cemetery in Dublin, which is the final resting place of dozens of famous and influentiallrish figures including Daniel O'Connell, Éamon de Valera, Michael Collins, Maud Gonne, Séan McBride and Charles Stewart Parnell. At the funeral, Pádraig Pearse delivered his now famous speech on which he had worked tirelessly. It summed up the feeling on the republican movement perfectly, especially in the climactic Pagina 30
September 2015
Britannia News
closing words: "They think that they have pacified Ireland. They think that they have purchased half of us and intimidated the other half. They think that they have foreseen everything, think that they have provided against everything; but the fools, the fools, the fools! -they have left us our Fenian dead and while Ireland holds these graves, Ireland unfree shall never be at peace." The speech roused Irish republican feeling and was a significant element in the leadup to the Easter
Alderney door Nanne Visser
Flora & Fauna For a small island only 3.5 miles long and 1.5 miles at its widest point, Alderney has a remarkable range of terrestrial and marine habitats, which supports an impressive number of flora and fauna. In Ernest Marquand's book "Flora of Guernsey and the Lesser Channel lslands" published in 1901, he wrote that: -"Alderney is in several respects without a rival, even in this favoured archipelago and a visitor will find here in a single day's botanising a larger variety of really rare plants than in either ofthe other [larger] Channel Islands. There are certainly not many places in England where, within an area of four square miles, a dozen plants may be found equal in rarity..:' During the Victorian Era, and onwards, several new species of plants were introduced from New Zealand, Australia, south Africa and the Americas. some have thrived in Alderney's climate and have seeded themselves, or been spread to other parts of the island by birds and small mammals. Agriculture has also been a key source of new plants over the centuries, with many inadvertently imported with seed. Changes in agricultural practices and developments in seed-cleaning techniques have sometimes eliminated cornfield weeds across the land, but thankfully this has been less problematic in Alderney where traditional methods of farming prevailed for a longer period than in larger communities. Alderney's mild climate encouragës an abundance of wild flowers. In relation to its size, there are more species recorded than almost anywhere else in the British Isles, with around 1034 species having been recorded at various times since the earliest published records in 1839. some 850-900 of these can still be found in the wild, with Alderney's cliff paths surrounded by wonderful wild displays. In Alderney, there are two species so rare that their world-wide official 'common' narnes include that of the island: one of these is the Alderney sea-lavender Limonium normannicum, which has only in recent years been recognised as a distinct species, rather than a variet y, and is found in a single area with perhaps 100 + plants. In our stamp of the Alderney sea-lavender we see the Victorian fort Houmet Herbe in the background; the very rare spotted Rock Rose Tuberaria guttata is seen on the cliff-side weIl to the west of Cachaliére Pier which was constructed to export stone; and Alderney's small colony of DwarfThistle Cirsium acaule shows a German World War II bunker, known as The Odeon, in the background. Like the other Channel lslands, Alderney has its own unique character and wildlife. lts raging tides and Atlantic winds, coupled with its wide-ranging geography and deep social history have shaped a rich and interesting range of wildlife both at sea and upon land. Positioned just 13km from the Cape of Cherbourg and the continent beyond it, Alderney is a very different environment, yet familiar, British island. Perhaps the best example of Alderney's natural diversity is the island's very rare blonde-haired hedgehog, which is as familiar in the island as the common brown variet y. Having no natural predators they have thrived and, rarely, albino Britannia News
September 2015
Pagina 31
specimens with pink eyes, nose and feet can be seen. Sometimes, when they are feeling brave enough, the blonde hedgehogs can be seen foraging for food in the side streets in St Anne. The island is also home to. many bats, including three types of pipistrelle; a greaterwhite-toothed shrew or a distinctive black rabbit might also be seen. The island also has a large population of very active moles -yet they are totally absent in Guernsey, having become detached from the continent before the mole migrated so far west. Alderney waters with its exceptionally strong tides create a rich marine environment, with numerous sea fish and also anemones, crustaceans, seaweeds and starfish. Dolphins can sometimes be seen off the coast. and Grey Atlantic seals occupy the small islets around three miles west of the harbour.
Alderney Forts Continuously inhabited for at least 5,000 years, Alderney is an island full of fascinating historical sites which reflect its turbulent past. Offering an intriguing mix of Roman, Napoleonic, Victorian, and German architecture, there is evidence of farming in Alderney which can be traced as far back as the Neolithic period. The population was originally based around The Bourgage and St Martins before expanding out as the town of 5t. Anne -now Alderney's capital—developed. In common with the other Channel Islands, Alderney's history has been shaped by its strategic importance on the trade route between Britannia and France, then known as Gaul. The Romans used Alderney as a staging and military outpost en route from Gaul to Britannia, using Longis Bay as their harbour. Known locally as The Nunnery, Longis Bay boasts one of the finest surviving small Roman forts in northwest Europe, which features both 19th century and World War II additions. During the Victorian period, Alderney was heavily fortified by the British in response to the extensive harbour construction by the French at Cherbourg; this posed a threat to Britain's naval dominance in the English Channel and the country's south coast harbours. During this period, no fewer than 18 forts and batteries were constructed to protect Alderney and its harbour, as the island was intended to be the base for a British fleet. It was from these fortifications, which dominate almost every headland along the north coast of Alderney, that over 200 cannon would have been positioned to defend the island against enemy ships. Later in the century, although the danger of war with France receded, the island continued to be strongly fortified until after the First World War. On 23 June 1940, after the retreat from Dunkirk, the islanders were evacuated to Britain, since Alderney and the Channel lslands were considered by the British Government to be indefensible. On 2 July Alderney was occupied by German forces, who made it one of the most heavily defended fortresses in Hitier's Atlantic Wall. In the 21st century Alderney -like other Channel Islands and many coastal communities across the British Isles -is witnessing population decline and new economic challenges. Helping the island to address the impact of these changes is an innovative tourism and community development project known as Living Islands. Pagina 32
September 2015
Britannia News
Launched in 2013, the Living Islands project focuses on the island's wildlife and history, and aims to protect the environment and historic buildings, improve local biodiversity, support local tourism and promote Alderney's history and wildlife to a wider audience. A key focus of the Living Islands programme is Alderney's rich concentration of historic fortifications, which is an obvious choice for attracting new visitors to the island. One of the project's early success stories has been the clearance of 70 years' scrub growth and accumulated debris from the Cambridge Battery of Fort Tourgis, one of Alderney's outstanding Victorian forts. Following this extensive conservation work, which involved volunteers supported by the States Works department, part of the northern defences of Fort Tourgis was opened to the public in 2014. Cambridge Battery is a wonderful example of how the original Victorian fortifications were adapted by German forces in the Second World War. In 2015, work on Bibette Head, a unique complex of German defences overlooking the harbour, has been completed by the Living Islands programme.
Guernsey door Nanne Visser
70 Years of Liberation
"Hostilities will end officially at one minute after midnight to-night (Tuesday; May 8), but in the interests of saving lives the "Cease fire" began yesterday to be sounded all along the front, and our dear Channel Islands are also to be freed to-day." At 15.00hrs on 8th May 1945, Prime Minister Winston Churchill crackled onto the airwaves to give what was arguably the most famous speech of his admired oratory career. The Prime Minister's words announced the end of the war in Europe and also confirmed to the people of Guernsey that their liberation was finally to become a reality. After five long years of German occupation, 9th May 1945 is a day that will never be forgotten in Guernsey's history. As one of the most significant periods in the Channel Islands' history, the Guernsey accupation, between June 1940 and May 1945, has undoubtedly left a lasting legacy. During the week leading up to 6th May many Islanders had been hearing reports on their hidden radios of Hitier's fall in Berlin. Then, on 8th May, the rumours were confirmed with the headline story of the Guernsey Evening Press telling Islanders to "Fly Your Flags at 3 This Afternoon!" The newspaper also printed the Bailiff's speech to the States which provided confirmation of the Allies' victory in Europe: “l have summoned you to inform you officially, and through you, the people of the Island, that the war is over and that the Occupation that we have endured for nearly five long and trying years is ended.”
Britannia News
September 2015
Pagina 33
On 7th May the British contacted Vice-Admiral Huffmeier requesting the surrender of the German forces. The Vice-Admiral agreed to have a German representative meet the British the following day to receive their terms. However, the German Officer he sent was only able to receive and negotiate the terms and was not authorised to sign the surrender. It is known that at some point, the Vice-Admiral received a last-minute direct order from the German Supreme Commander, Grand-Admiral D6nitz, ordering him to surrender the Channel lslands. Meanwhile, the Allied military powers had been busy planning the recovery of the Channel lslands from their occupation. On 3rd May a British Military operation, with the objective of liberating the Channel Islands, comprising a coordinated group of British Army units collectively known as Force 135, were called to “Stand To': Established during mid-1944, Force 135 was tasked with the responsibility of recapturing the Islands, removing the German threat and restoring order to the Islands in the event of a German surrender. On 8th May the units of Force 135 received their orders to move to their marshal!ing camps in Plymouth. The main body of the Force was due to arrive in the Islands on 12th May, however a small contingent of Force 135, including their Commander, Brigadier AE Snow, left for the Channel Islands aboard HMS' Bulldog and Beagle on the morning of 8 th May. At O7.15 on 9th May, on the quarterdeck of HMS Bulldog, Commander of the German Garrison in Guernsey, Generalmajor Siegfried Heine, signed the Instrument of Surrender on behalf of the German Command of the Channel Islands. General Heine was then ordered to "immediately cause all German flags and ensigns now flying in the Channel Islands to be lowered': Within an hour a British advance party had landed in St Peter Port and the British troops came ashore to jubilant celebration. Every year on 9th May, Guernsey residents and visitors remember and reflect on the solemnity of the dark years of Occupation and celebrate the Islands' freedom on Liberation Day.
175th Anniversary of the Penny Black In general circulation for little over a year the Penny Black is something of an iconic stamp. ':..A bit of paper just large enough to bear the stamp, and covered at the back with a glutinous wash." This was the first mention of what became the world's first adhesive postage stamp. The quote came from Rowland HilI as he was answering the questions of a parliamentary enquiry into the Post Office service in February 1837. HilI had recentIy published a pamphlet Post Office reform; lts Importance and Practicality, where he had challenged the expensive and extremely complex postal rates that were then in force. His suggested solution was a low, uniform rate of prepaid postage based on weight. At the time the postal service was prohibitively expensive for most people to use. Sending a single letter could cost as much as a working man's daily wage. Cost was not the only issue, indeed there were a number of postal peculiarities; certain items of post went free of charge and the person receiving the mail, rather than the sender paid for most mail. At the time postage was charged by the sheet and the distance travelled. Hili proposed the idea of wrapping a letter in an additional piece of paper -now known as the envelope and attaching a 'label' -now known as a stamp. Many letters were written so that after completing the first page, the paper was then turned upside down with the second page of the letter written between the lines of the original -thus saving sheets, as four pages of letter could be written on one piece of paper. Eventually, the Penny Postage Bill was passed by Parliament. The act required that the basic postal rate for simple letters should be set at one penny and it also required that prepayment should become the standard for sending letters and that prepayment should be indicated by 'labels”: Pagina 34
September 2015
Britannia News
The Penny Black was issued in Britain on 1 st May 1840, for official use from 6 May of that year. The stamp featured a profile of the Queen Victoria, the design was based on a sculpture by William Wyon produced for a medal commemorating Queen Victoria's visit to the City of London in November 1837. Henry Corbould sketched Wyon's medal and this sketch, depicting Victoria at just 1 S years of age, was used for the stamps; the image remained the same until the end of her reign. In addition to the monarch's silhouette, the word 'postage' appeared at the top of the stamp and 'one penny' at the bottom. As an anti-forgery device many stamps included letters in all four or just the lower corners. Where letters only appeared in the lower corners Maltese crosses were pictured in the upper corners. The revolutionary Penny Black was only in circulation until 1841 as it was discovered that a red cancellation was hard to see on a black background and the red ink was easy to remove, making it possible to re-use stamps after they had been cancelled. Therefore the Treasury switched to the Penny Red and issued cancellation devices with black ink. The Legacy of the Penny Black From this one smal! 'stamp developed a new system of processing and delivering mail. The combination of uniform prices, new transportation methods, and more efficient postal systems meant that costs became low enough that almost everyone could afford to write a letter.
Europa: Old Toys
The 2015 theme for the Europa stamp issue is 'Old Toys' and our stamps focus specifically on toys owned and played with by the children of the British Royal family over the decades. The art of play is essential for all young children, allowing for the development of skilIs such as problem solving, along with promoting creativity and independence. If we look at toys through the ages we see that Greek and Roman children often played with balls, clay ratties and dolls, hand carts, hoops and spinning tops. Some would also have had hand made wooden toys such as hobbyhorses and puppets. In more recent times we have seen the evolution of mass produced toys which were cheaper to make and therefore to buy; though many wealthy parents would choose printed instructional toys that they believed would aid learning and items such as pictorial alphabet cards, puzzles, books and board games were popular. Over the years Royal children have played with many of the same types of toys as other children in Britain, including the well-liked train sets, dolls and jigsaws along with miniature versions of adult objects, designed to promote imaginative play -such as prams, vehicles and wheelbarrows. Princess Elizabeth had a whicker toy pram on wheels and also owned a beautiful reproductjon miniature baker's wagon, complete with toy bread. Prince Edward enjoyed imitating the gardeners of Buckingham Palace with a miniature toy lawnmower and Prince Albert bestowed gifts of monogrammed gardening tools to all his children in order that they could tend the beds laid out for them in the grounds of Osborne House. As a young girl, before she became the proficient rider we know she is today; Princess Elizabeth had a particular fondness for toy horses, a large number of which were 'fed and watered' every night and 'stabied' on the landing at her then home at 145 Piccadilly. Rocking horses have been a traditional toy since the nineteenth century, and in 2013 Prince George received a beautiful hand crafted horse from the President of the United States and his wife Mrs Michelle Obama. The gift came complete with a miniature polo mallet carved from an oak tree that once stood on the South Lawn of the White House.
Britannia News
September 2015
Pagina 35
Wooden outdoor toys such as carriages and go-karts were also a favourite of the Royal youngsters, as were model automobiles. A particularly stunning example is a miniature Aston Martin DB5, identical to the car driven by James Bond in Goldfinger and Thunderball, which was given to Prince Andrew by the car company for his sixth birthday. The silver vehicle carried the number plate JBO07GB and even had a working smoke screen. Of course dolls and soft toys are often much loved companions of many children and this too was the case for the charges of the Royal nursery. Princess Victoria collected over 130 small wooden dolls, many of which she made herself, along with making incredibly detailed miniature clothes for them. Alphabet bricks are a staple toy in many nurseries; a set of 45 bricks including letters, numbers and personalised with the faces of his family was given to Prince Charles in 1949 and another set of bricks housed within a brightly coloured wooden trolley labeled 'Prince Charles Express' is still played with by the Royal children today. The popularity of many toys goes in cycles as new generations discover the joy of play for themselves. Alongside todays fast moving technology we also see a return to the traditional -with classics such as wooden toys, teddy bears and simple games like marbles finding a place in many a British toy box.
Artists of Guernsey: Sepac The theme for the 2015 SEPAC joint stamp issue is 'Culture' and our stamp issue focuses on 'Artists of Guernsey'. Each of the six stamps in the series depicts a miniaturised version of a painting of some of the Bailiwick's most beautiful coastal scenery. The artists featured either hail originally from Guernsey, or have a connection with the island.
The arts and literature scene in Guernsey is vibrant and flourishing. The island's coastline has not only inspired visiting artists, but also produced much homegrown talent of its own. The unique landscape of the tiny channel island has excited some of the world's most famous artists. During a visit to Guernsey in the summer of 1883, the famous French Impressionist PierreAuguste Renoir (1841-1919) created some of the most valuable and recognisable paintings of the island's south coast cliffs and bays. One of his series of paintings depicting Moulin Huet hangs in the National Gallery in London. Arguably the most famous local painter was Peter Le Lievre (1812-1878) whose watercolours are a fascinating record of a bygone age. Born and educated in Guernsey, and a wine-merchant by trade, Le Lievre rose to the rank of Lieutenant-Colonel in the Royal Guernsey Militia Artillery. A geologist and naturalist, he designed two lighthouses in the island, one at the end of the Castle breakwater and the other at St. Julian's pier. Having never exhibited in London, Le Lievre's work is one of the island's best-kept secrets, but his paintings, including seascape, townscape, landscape and portraiture perfect I y capture the mood of the island at the time. Born in Nottinghamshire, William John Caparne (1856-1940) studied at the Slade School in London before moving on to Paris. After the death of his wife in 1894, he settled in Guernsey, setting up as a grower specialising in irises and his watercolour flower studies are an important historica! record. Caparne also painted landscapes but rarely parted with any of his pictures. Occasionally Caparne painted in Europe where he met members of the Impressionist movement. including Monet. A pupil of Guernsey's Ladies College, Ethel Cheeswright (1874-1977) studied art before moving to Guernsey's sister island of Sark in 1892. Deported by the Germans during the occupation in 1943, she continued to paint despite being in ill health. After the war she returned to Sark, continuing to paint though by this time she was nearly blind and had to use double-lensed spectacles. Paul Jacob Naftel (1817-1891) was born in September 1817 in Guernsey. He was a self-taught artist and went on to become 'professor of drawing' at the local private boys school, Elizabeth College. He moved to London in 1870where he had a highly successful solo exhibition at the gal! Pagina 36
September 2015
Britannia News
ery of the Fine Art Society. A prolific painter, Naftel produced over 1000 works during his lifetime, coming to gain particular prominence when he recorded Queen Victoria's visit to Guernsey in 1846. Naftel exhibited widely and between 1850 and 1889 he exhibited over 500 works, with landscapes not only of Guernsey and its neighbouring islands, but also of England and Europe. William Toplis (1857-1942) was already an established artist when he arrived in Sark for a holiday in 1883. He never left! Finding a lifetime's inspiration around him he regularly sent work to the Royal Academy, and in 1907 had two pieces accepted. Interestingly, during his later years he made more money from stamp dealing than painting. Sark: 450 years as a Fief to the crown Sark lies at the centre of the Channel Islands and is part of the Bailiwick of Guernsey. lts history though isunique and interwoven with folklore as for centuries the tiny is land had little to do with its larger neighbours. The first links were forged with Jersey, the largest Channel Island some nine miles to the south. Helier de Carteret, Seigneur of St Ouen (Jersey's most westerly parish), devised a plan that established a structure of life on Sark, some of which remains in place today. That was 450 years ago and as Sark celebrates its Elizabethan heritage our stamp issue records key events from the island's intriguing history. Our story begins in 565 when Saint Magloire landed on Sark from Brittany with 62 monks to establish a Christian monastery. Some records deciare him the son of a Welsh princess and others claim he was also a nephew of King Arthur. Saint Magloire miraculously cured the sick, resuscitated a drowned fisherman and rescued a man from a giant conger eel's jaws but our 42 pence stamp depicts him in his best-known role as a dragon slayer. Legend tells that he subdued the beast with his stole then led it to the cliff edge where the dragon fell to its death. Our 57 pence stamp moves on in time to the 16th century. Without permanent settlers the island became ahaven for pirates and wreckers. After sailing close by in the 1530’s the French writer Francois Rebelais described Sark as a place of 'pirates, thieves, brigands, murderers and assassins: Quite how he deduced this from the sea is unknown but he went on “let us not go there, I beg you they kill boys for beef, worse than cannibals. They would eat us all alive” In the next decade Sark was faring little better, as our 62 pence stamp reveals. In 1549 200 paroled French convicts landed under the command of Captain Francois Breuil. The French naval force that carried them went on to raid Jersey. Reinforced a month later by another 200 Frenchmen, the invaders built three forts on Sark. They were finally ousted four years later although there was another short-lived French occupation in the early 1560’s. With Sark clearly visible from his home in Jersey, Helier de Carteret was concerned about the continuous risk posed by Sark being used as a refuge for pirates or Frenchmen. He proposed to Elizabeth I that he colonise the smaller island, securing it for the Crown and on the 6th of August 1565 the Letters Patent from the Queen were signed creating the Fiefdom of Sark and Helier as its first Seigneur. The island was divided into fort y plots of land each settled bya family, most of who came from Jersey. Our 68 pence stamp shows Le Manoir, the home of Helier de Carteret
Britannia News
September 2015
Pagina 37
British Mail Overseas 1840 till UPU. door A. Voorbraak
Pagina 38
September 2015
Britannia News
Britannia News
September 2015
Pagina 39
Pagina 40
September 2015
Britannia News
Ierland: de vroege jaren door Dik Bakker en Frans Op den Kamp
VOORGESCHIEDENIS In vergelijking met Groot Brittannië is het aantal pagina’s gewijd aan de postzegels van Ierland in Britannia News tamelijk bescheiden. Over het algemeen gaan die over de latere en vooral laatste uitgaven. Dat is niet zo verwonderlijk: de eerste 82 jaren (van 1840 tot 1922) van de Ierse filatelistische geschiedenis spelen zich min of meer af in de schaduw. Immers, Ierland maakte, vanaf 1801 en tot 1922, deel uit van het Verenigd Koninkrijk van Groot Brittannië en Ierland, en de Ieren maakten dus gewoon gebruik van de Britse zegels. Deze, gewoonlijk voorlopers genoemde zegels, onderscheiden zich slechts door de afstempeling van die welke in Groot Brittannië zijn gebruikt. De uitgiften uit de periode 1840-1844 - Penny Black, de Twopence Blue en de Penny Red - werden ongeldig gemaakt middels het bekende Maltezer kruis. Enkele versies daarvan zijn direct, qua vormgeving, te relateren aan Ierse postkantoren, zie afbeelding 1 .
Afbeelding 1 Andere voorbeelden zijn te vinden in deel 1 van Stanley Gibbons’ Specialized Stamp Catalogue. Gezien de slechts subtiele verschillen tussen de lokale varianten is dit een verzamelgebied voor de echte liefhebber. Gemakkelijker te herkennen zijn de nummerstempels, die vanaf april 1844 dienst deden. We kennen deze uiteraard van de latere Victoriaanse uitgiften van Groot Brittannië zelf, maar ze werden ook gebruikt door Ierse postkantoren. Afbeelding 2 toont een voorbeeld van een dergelijke afstempeling. Ze onderscheiden zich van de Britse nummerstempels uit die periode niet zozeer door het nummer – dezelfde nummers werden ook in Engeland gebruikt – als wel door het diamantvormige kader. In Schotland, Engeland en Wales werden andere kaders gebruikt, zoals in afbeelding 2 te zien is.
Ireland
England
Scotland
London Inland
London Suburban
Afbeelding 2 Nog weer wat duidelijker werd de situatie na de invoering van de zgn. duplexstempels, die naast het nummer ook nog een circulair plaats- en datumstempel omvatten, en waarvan twee voorbeelden worden getoond in afbeelding 3.
Afbeelding 3 Britannia News
September 2015
Pagina 41
De Britse zegels, met respectievelijk Queen Victoria, King Edward VII en King George V, waren de gangbare frankeerwaarden in geheel Ierland. Maar er was, vanaf de inlijving in het Britse rijk in 1801, een toenemende roep om Home Rule – zelfbeschikking – met name in het overwegend katholieke zuiden van het land. Dit kwam tot uiting in een aantal niet-officiële uitgiften, afbeelding 4, die als propagandazegels moeten worden gezien, niet geaccepteerd voor frankering. Gespecialiseerde catalogi nemen ze echter wel op, soms met forse catalogusprijzen.
Afbeelding 4. Home Rule propaganda labels Ook het overwegend protestantse noorden roerde zich, met Anti Home Rule uitgiften, weer zonder enige frankeerwaarde, waarvan twee voorbeelden getoond worden in afbeelding 5.
Afbeelding 5. Anti Home Rule propaganda labels uit Belfast (1914) Zelfbeschikking leek onafwendbaar, maar werd op de lange baan geschoven als gevolg van het uitbreken van de Wereldoorlog in 1914. Dit weerhield de Ieren er niet van hun rechten op te eisen. Het kwam tot een opstand rond Pasen 1916 – de zogenaamde Easter Rising, waarbij het postkantoor van Dublin als hoofdkwartier van de opstandelingen fungeerde. Deze opstand werd neergeslagen, maar het conflict groeide uit tot een burgeroorlog, die duurde van 1919 tot de wapenstilstand van juli 1921. Op 6 december van dat jaar trokken de Britten zich terug uit het zuidelijk deel van het eiland, en werd er een voorlopige regering ingesteld. Precies een jaar later, op 6 december 1922, werd de Ierse Vrijstaat gesticht, die echter wel bleef behoren tot het Britse Gemenebest. Noord-Ierland bleef deel uitmaken van het Verenigd Koninkrijk. De strijd tussen de voor- en tegenstanders van deze oplossing ging nog door tot midden-1923, en is in de ogen van sommigen nog steeds niet beslecht. Het zijn de eerste jaren van de Ierse onafhankelijkheid die voor een boeiend filatelistisch intermezzo hebben gezorgd, interessant voor verzamelaars van zowel Groot Brittannië als Ierland zelf. Direct na de wapenstilstand van juli 1921 werd besloten dat Ierland zijn eigen postzegels diende te krijgen. De opdracht om deze te vervaardigen ging naar de Government Printers in Dublin Castle. Het duurde echter tot 6 december 1922 voordat de eerste van een serie van 12 zegels beschikbaar kwam. Dit zegel had de gangbare frankeerwaarde van 2 pence, en toonde de kaart van Ierland, overigens zonder indicatie van de grens met het Noorden. Dit ontwerp, van J. Ingram (afbeelding 6), heeft vervolgens nog bijna vijftig jaar dienst gedaan. Daarop konden de autoriteiten echter niet wachten. Men besloot in de tussentijd gebruik te maken van de nog aanwezige voorraden Britse zegels maar deze werden wel eerst onderworpen aan een facelift. Twee Ierse drukkerijen, Dollard Printing House Ltd. en Messrs. Alexander Thom & Co. Ltd. – verder Dollard en Thom - werden gecontracteerd om de in 1912 geïntroduceerde serie met het portret van George V te voorzien van een opdruk in Gaeilge, het Keltisch van Ierland: ‘Rialtas Sealadac na h-Eireann’ ofwel ‘Voorlopige Regering van Ierland’, plus het jaartal 1922. Het is niet bekend of aan het overdrukken van het portret van de Britse vorst ook symbolische betekenis moet worden toegekend.
Afbeelding 6
SET 1T (Dollard, 17 februari 1922) Dollard bracht de overdruk aan op acht waarden (½d, 1d, 2½d, 3d, 4d, 5d, 9d en 10d; catalogus nrs. T1-8, SET 1T, afbeelding 7), terwijl Thom de andere vier waarden (1½d, 2d, 6d en 1s; T15Pagina 42
September 2015
Britannia News
19; SET 4T, afbeelding 11 verderop) voor zijn rekening nam (We gebruiken de nummering van de Hibernian catalogus, editie 2014). In beide gevallen werd gebruik gemaakt van het Keltische alfabet, en zwarte inkt. De zegels werden op 17 februari 1922 beschikbaar gesteld.
Afbeelding 7. De Dollard overdrukken van februari 1922 Alhoewel door deze taakverdeling geen misverstand kan bestaan over de afkomst van de verschillende zegels, zijn er toch enkele opvallende verschillen tussen de overdrukken te relateren aan de drukker. Zo worden verschillende cijfertypen gebruikt voor het jaartal en staat achter het jaartal bij Thom een punt die bij Dollard ontbreekt. De opdruk is bij Dollard een fractie breder, b.v. ‘Sealadaċ’ is 15¼ mm breed bij Dollard en 14½ mm bij Thom.
SET 2T (Dollard, 1 april 1922; Thom, juli 1922) Hier bleef het niet bij. Bij Dollard werd kort na het verschijnen van de zegels vastgesteld dat de zwarte kleur van de opdruk niet goed uit de verf kwam op de waarden 2½d, 4d, en 9d. Die verschenen op 1 april met een rode opdruk (T9-11, afbeelding 8).
Afbeelding 8 Bij de 4 en 9 pence is er een redelijk duidelijk kleurverschil van de opdruk bekend die te boek staat als karmijn of roze-karmijn, zoals te zien is in afbeelding 9a en 9b alwaar de kleurvariatie in detail getoond wordt. Mede gezien het verschil in cataloguswaarde is het raadzaam om dit soort kleurvariaties te laten keuren door een daartoe bevoegde instantie zoals b.v. The Royal Philatelic Society.
Afbeelding 9a
Afbeelding 9b
SET 3T (Dollard, 17 februari 1922) Dollard kreeg het contract om de hoge waarden te overdrukken. Hiertoe werden alleen de 2s 6d, de 5s en de 10s waarden van de fameuze ‘Seahorses’ geselecteerd. Aan het groene pondzegel bestond kennelijk geen behoefte. Dankzij de grotere breedte van de zegels kon hier worden volstaan met een 4-regelige opdruk, afbeelding 10. Ze verschenen eveneens op 17 februari aan de loketten (T12-14). Britannia News
September 2015
Pagina 43
Afbeelding 10. De ‘ Seahorses’
SET 4T (Thom, 17 februari 1922)
Afbeelding 11 De Thom overdrukken met het block type cijfer gevolgd door een punt (T15-T19).
De twopence oranje zegel van Koning George V uit 1912, zoals getoond in afbeelding 11, is bekend in twee ontwerpen: Die I en Die II. Thom heeft beide zegels gebruikt voor de overdruk. De verschillen tussen die twee ‘Dies’, te zien in afbeelding 12, zijn: 1.
Binnenste omlijstingslijn is dun bij Die I en dik bij Die II
2.
Vier lijnen boven het hoofd van George in Die I; bij Die II zijn dat er drie
3.
De lijn om de waarde is dun in Die I, bij Die II is die lijn dikker.
Afbeelding 12
SET 5T (Harrison & Sons LTD., 19 juni 1922) Weer enkele maanden later ontstond behoefte aan zegels voor postzegelautomaten. Omdat men ervan uitging dat de Ierse drukkers hiervoor niet waren toegerust werd de Londense firma Harrison & Sons Ltd. (Harrison) ingeschakeld. Deze leverde op 19 juni rollen van de vier laagste waarden af, die zich met name onderscheiden van de Ierse versies door een glimmend-zwarte opdruk, en de meestal nogal korte parallel-perforaties, zoals gebruikelijk bij horizontale en verticale automaatzegels. Zie T20-24 in de afbeelding 13a en 13b.
Afbeelding 13a. L > R: T21 Horizontale rolzegel met eindstuk en T23 (Die I) verticale rolzegel met lasnaad Pagina 44
September 2015
Britannia News
Afbeelding 13b , L > R: T20 verticale, T22 en T24 (Die II) horizontale rolzegels, alle met lasnaad Harrison heeft geen eigen plaat voor de opdruk gemaakt maar de plaat van Thom gekopieerd d.m.v. ‘electrotype’. Het resultaat was echter niet perfect door het opvullen en ophopen van de elektrolytische afzettingen. De Harrison rolzegel met perfecte tanding aan vier kanten is zeldzaam en zou moeilijk te onderscheiden zijn van de eerdere Thom overdrukken van februari 1922, ware het niet dat er kleine verschillen in de opdruk zijn. Deze zijn te zien in afbeelding 14, met de volgende kenmerken: a) de ‘i’ van ‘Rialtar’ bij Harrison eindigt altijd onder de ‘R’ en b) De ‘R’ van ‘Rialtar’ bij Harrison begint halverwege boven de ‘S’ van ‘Sealadaċ’.
Afbeelding 14
SET 6T (Thom, juli – november 1922)
Afbeelding 15
Britannia News
September 2015
Pagina 45
Toen in juli de eerste voorraden opraakten, werd besloten het volledige contract over te dragen aan Thom. Alle overdrukken kregen nu een punt achter het jaartal. Ditmaal werd glimmende blauwzwarte inkt gebruikt, behalve voor de 2½d, 4d, en 9d, die net als bij Dollard in rood werden overgedrukt. Er verscheen voor het eerst ook een olijfgroene versie van de 9d (T2538). Afbeelding 15. De 1½d, 2d, 6d en 1/- van deze Thom overdrukken uit juli 1922 zijn moeilijk te onderscheiden van de februarizegels. Het is alleen te zien aan de kleur en de glans van de inkt. Het blauw in de blauwzwarte overdruk kan gezien worden als lichtblauwe deeltjes tussen het overwegende zwart van de overdruk.
SET 7T (Thom, oktober 1922) In oktober verschenen opnieuw drie overgedrukte ‘Seahorses’, dit keer door Thom, maar zonder de kenmerkende en met het cijfertype van Dollard (T39-41, afbeelding 16).
Afbeelding 16
In vergelijking met de Dollard-uitgave van februari zijn er drie verschillen: 1.
Er is blauwzwarte inkt gebruikt
2.
De bewoording bij Thom is een halve millimeter korter dan bij Dollard (afbeelding 17a)
3.
De afstand tussen de letters ‘hé’ bij Thom is kleiner dan bij Dollard (afbeelding 17b).
Afbeelding 17a
Door de korte omlooptijd van deze uitgifte is de cataloguswaarde vele malen hoger dan zijn Dollard-voorganger. Met name echt gebruikt behoren deze drie zegels tot de grotere zeldzaamheden van een collectie Ierland.
SET 8T (Thom november - december 1922) Van de vier laagste waarden plus de shillingwaarde drukt Thom in november nog een oplage (T42-46), afbeelding 18. Er is een kenmerkend verschil met de Thom voorgangers van februari en juli. In de veronderstelling dat er geen nieuwe uitgave meer nodig waren heeft Thom waarschijnlijk eerder de bestaande opdrukplaten vernietigd, en dus moesten er nieuwe gemaakt worden voor deze uitgifte. Hierbij is de bewoording beduidend breder uitgevallen dan bij de voorgangers; vergelijk afbeelding 19.
Afbeelding 17b
Afbeelding 18
Afbeelding 19 Pagina 46
September 2015
Britannia News
SET 9T (Thom, december 1922 – januari 1923) Na de daadwerkelijke totstandkoming van de Ierse Vrijstaat, in december 1922, moest er uiteraard ook een andere opdruk komen. Weliswaar was de eerste echte Ierse uitgifte, die van afbeelding 6, beschikbaar geworden, en nog wel precies op 6 december. Maar de elf overige waarden zouden nog enige tijd op zich laten wachten. Dus werd besloten door te gaan met overdrukken, nu met de tekst ‘Soarstát éireann’, Ierse Vrijstaat, en wederom het jaartal 1922. Afbeelding 20 toont deze zegels; de lage en de hoge waarden hebben nu dezelfde, drieregelige opdruk (T47-61).
Afbeelding 20 Thom is wederom de drukker, en de inkt is weer glimmend blauwzwart, behalve bij de 2½d, 4d, en 9d, die weer een rode opdruk hebben.
SET 10T en 10Ta (Harrison, 7 maart 1923) Op 7 maart 1923 komen de bijpassende vier automaatzegels uit Londen, met dezelfde opdruk, en dus nog met het jaar 1922 (T62-T65, afbeelding 21). Set 10Ta is een variëteit waarbij het cijfer
Afbeelding 21
Afbeelding 22
Britannia News
September 2015
Pagina 47
‘1’ langer is, en een ‘serif’ heeft. Het gebeurt alleen op positie 5 en 11 in een horizontale strip van 12 alsook op positie 5 en 10 in een verticale strip van 10, (T62a-T65a, afbeelding 22). Ze onderscheiden zich van de zegels uit het vel door: 1.
Ronde onderkant van het cijfer ‘1’ i.p.v. de rechte onderkant in SET 9T (afb. 23a).
2.
Het cijfer ‘9’ met een cirkelvormige binnenkant i.p.v. een ovale bij SET 9T (afb. 23b).
3.
De tweede letter ‘e’ in ‘éireann’ is verhoogd. In SET 9T is geen verhoging te zien (afb. 23c).
4.
De blauwzwarte kleur van de overdruk i.p.v. de zwarte in SET 9T.
5.
De meeste zegels tonen de, voor rolzegels, karakteristieke korte parallel-tandingen.
Afbeelding 23b
Afbeelding 23a
Afbeelding 23c
SET 11T Op 25 augustus 1925 komt er een nieuwe uitgave van de drie hoge waarden (T66-T68). De
Afbeedling 24 basiszegels zijn identiek aan de SET 9T. De opdruk wordt in eerste instantie vervaardigd door de Government Printing Works in Dublin, maar vanaf februari 1926 door de British Board of Inland Revenue, Somerset House in London (afbeelding 24). Het verschil met de hoge waarden uit SET 9T: 1.
De breedte van het jaartal, gemeten aan de onderkant, is 5,33mm bij SET 11T en 6,20mm bij SET 9T (afb. 25). SET 11T staat bekend onder de naam ‘NARROW DATE OVERPRINT’, dit in contrast met de latere uitgave van SET 13T, die bekend is als ‘WIDE DATE OVERPRINT’
2.
De hoogte van de drie regels is 8,17mm bij SET 11T en 8,59mm bij SET 9T (afb. 25)
3.
Overdruk is zwart bij SET 11T i.p.v. zwartblauw zoals bij SET 9T.
Afbeelding 25 Pagina 48
September 2015
Britannia News
SET 13T Een nieuwe uitgave van de drie hoge waarden volgde (T72-T74). De 2/6 verscheen in december 1927, de 5/- en 10/- in februari 1928. Dit is de ‘WIDE DATE OVERPRINT’. De opdruk werd weer vervaardigd door de British Board of Inland Revenue, Somerset House in London (afb. 26).
Afbeelding 26 Verschillen met de vorige uitgaven zijn te zien in afbeelding 27, waarbij de breedte van het jaartal en de hoogte van de drie opdrukregels weer van belang zijn. Verder is de opdruk bij deze serie zodanig dik en diep dat een reliëf effect te zien is op de achterkant van de zegels.
Afbeelding 27
SET 12T Er bestaan verticale en horizontale paren met een combinatie van de brede (W – wide) en minder brede (N – narrow) opdrukken (T69v-T71v en T69h-T71h). Dit is een gevolg van het feit dat een deel van de cliches, die bij de augustus 1925 uitgifte allemaal ‘narrow’ waren, in 1927 werden gecorrigeerd, waarbij ze wijder uitvielen. In afbeelding 28 zijn de horizontale paren (T69h-T71h) weergegeven met het brede jaartal op de linker zegel en het minder brede jaartal op de rechter. Afbeelding 29a toont twee verticale paren van de 2s 6d waarde, te vinden op rij twee en drie van het vel. Hier vindt men tweemaal een minder brede afdruk boven een bredere (N–W). Afbeelding 29b toont de beide andere verticale paren, in dit geval met het brede exemplaar boven (W–N).
Afbeelding 28. Horizontale paren (W-N) Britannia News
September 2015
Pagina 49
Alle vier mogelijke de combinaties – N–W en W–N horizontaal en verticaal – komen voor bij alle drie zegelwaarden .
Afbeelding 29a. Verticale paren 2s 6d (N-W)
Afbeelding 29b. Verticale paren 5s en 10s (W-N)
SET 14T Zelfs in 1935 was er kennelijk nog steeds behoefte aan de hoge waarden met opdruk (T75-T77, afbeelding 30). Van maart tot juli van dat jaar werd de opdruk door Harrison vervaardigd, daarna waarschijnlijk door de British Board of Inland Revenue, Somerset House, London. Voor deze serie werd gebruik gemaakt van de nieuwe door Waterlow and Sons geproduceerde ‘Seahorses’, waarbij de achtergrond van het portret van George uit een gekruist lijnenpatroon bestaat, tegenover de horizontale belijning van de eerdere uitgaven van Bradbury and Wilkinson (afb. 31).
Pagina 50
September 2015
Britannia News
Afbeelding 30
Afbeelding 31
De eerste hoge waarden van origineel Iers ontwerp werden twee jaar later, op 8 september 1937 uitgegeven, de z.g. St. Patrickzegels, geïnspireerd op de beschermheilige van het land. Vanaf dat moment had Ierland zich dus ook filatelistisch onafhankelijk gemaakt van Groot Brittannië.
Geraadpleegde bronnen
Hamilton-Bowen, Roy & Lee R. Wolverton (eds.) (2014). Hibernian. Handbook and Specialised Catalogue of the Postage Stamps of Ireland. Rodgau: Rodgau Philatelie.
Jefferies, Hugh & Robert Oliver (eds.) (2004). Great Britain Specialised Stamp Catalogue Vol 1. London: Stanley Gibbons.
Wolf, Charles: The Wolf Collection of Irish Postage Stamps. http://www.rarebooks.nd.edu/ digital/stamps/irish/
Stanley Gibbons Stamp Catalogue Ireland, 4th edition 2008.
De meeste afgebeelde zegels zijn afkomstig uit de collecties van de beide auteurs.
Queen of Gibraltar Het postkantoor van Gibraltar heeft geschiedenis geschreven met de allereerste postzegel met de woorden “Queen of Gibraltar”. De £10 postzegel—ook de waarde is een primeur voor Gibraltar– werd uitgegeven op 30 mei. De aanleiding van deze uitgifte is de viering van de datum van 9 september—de dag dat Koningin Elizabeth de langst zittende monarch van Groot-Brittannië zal worden (en het record van Koningin Victoria zal breken). Victoria regeerde 63 jaar en 216 dagen (20 juni 1937—22 januari 1901); Elizabeth begon op 6 februri 1952. De zegel toont een foto van Sir Cecil Beaton uit 1955, die de vorst op een gouden troon laat zien. De tekst op de zegel is 24kt goud. Bron: Stamp Magazine—August 2015 Britannia News
September 2015
Pagina 51
Postzegels uitgegeven voor de Poolse Koopvaardijvloot tijdens de 2de Wereloorlog door Jan Kramer Op de maandelijkse postzegelbeurs te Cardiff kwam ik dit briefstuk tegen. Daar het om postvervoer over water ging, deze enveloppe gekocht. De betreffende handelaar was aan het opruimen daar hij helaas een paar weken later niet meer in ons midden was. Een paar weken later kocht ik een versleten postzegelalbum en bij het hoofdstuk G.B. kwam ik dit krantenknipsel tegen dat uit dezelfde tijd was als de uitgifte van de zegels. Nadat een gedeelte van de Poolse Koopvaarij Vloot uitweek naar Groot Brittanie, na het uitbreken van de 2de Wereldoorlog, werd door de Britse regering beloten ten boeve van de Poolse Zeelieden postzegels uit te geven en wel van December 1941 tot Februari 1945. De zegels werden uitgegeven voor speciale gelegenheden en hebben veelal een militaire beeld. Dit om de moed er in te houden. De aanschafkosten gingen naar de Poolse Regering in Ballingschap. Daar er een geringe oplage was waren de zegels snel uitverkocht en kwamen veelal op F.D.C.'s en waren er weinig op de gangbare briefstukken gebruikt. Ook Noorwegen had eenzelfde systeem. Of de Baltische Staten dit systeem kenden is mij niet bekend, maar bij mijn aanvang bij de Nederlands Koopvaarij, 1964, waren er nog diverse overlevende schepen van de Baltische Vloot aan het varen en wel tot in de jaren 1980.
Pagina 52
September 2015
Britannia News
De British Guyana 1c Magenta door David Verdonk
De Brits Guyana 1c magenta wordt door vele filatelisten beschouwd als 's werelds meest beroemde zeldzame zegel. Enerzijds omdat er slechts één exemplaar bekend is. En anderzijds om het, voor zover bekend de enige belangrijke postzegel is ooit uitgegeven die niet is vertegenwoordigd in de Britain's Royal Philatelic Collection. Vorig jaar werd deze zegel op een veiling verkocht, en dit is een goede gelegenheid om in dit nummer van Britannia News aandacht aan deze bijzondere zegel te besteden. De kenmerken van de zegel zijn: ongeperforeerd, een zwarte opdruk op magenta papier, met de afbeelding van een zeilschip, met daarbij het Latijnse motto van de kolonie "Damus Petimus Que Vicissim" (We geven en verwachten in ruil) in het midden. Vier dunne lijnen omlijsten het schip. Het land van uitgifte en de waarde zijn in kleine zwarte hoofdletters rondom het kader geplaatst. Op 17 juni 2014 werd voor deze zegel door Stuart Weitzman $ 9,480,000 neergeteld; hiermee is door deze zegel voor de vierde keer het recordbedrag voor de veiling van een enkele zegel gebroken.
Achtergrond De 1c magenta maakte deel uit van een serie van drie definitieve postzegels uitgegeven in 1856, en was bedoeld voor het versturen van lokale kranten. De twee andere postzegels, een 4c magenta en 4c blauw, waren bestemd voor het versturen van brieven. Deze uitgifte is ontstaan door een misverstand. Een verwachte levering van postzegels per schip kwam niet aan, zodat de plaatselijke postmaster, E.T.E. Dalton, toestemming gaf aan drukkers Joseph Baum en William Dallas, de uitgevers van de Official Gazette in Georgetown, een nooduitgifte van drie postzegels te drukken. Dalton gaf enkele specificaties over het ontwerp, maar de drukkers kozen om een eigen afbeelding van een schip toe te voegen aan de zegels. Dalton was niet blij met het eindresultaat, en als bescherming tegen vervalsing beval hij dat alle stukken met de zegels gesigneerd moesten worden door een beambte. De bekende 1c magenta is gesigneerd met E.D.W. door de beambte E.D. Wight. Dit enige bekende examplaar is in een achthoekige, en dus ‘beschadigde’ vorm bekend. De handtekening is te zien aan de linkerkant, samen met een zwart poststempel.
De details van de zegel zijn beter op Deze 4c zegel te zien.
Geschiedenis De zegel werd in 1873 door een 12-jarige Schotse schooljongen, Louis Vernon Vaughan, in de Guyanese stad Demerara (dit poststempel staat op de zegel) gevonden in een verzameling brieven van zijn oom. De zegel werd niet vermeld in zijn postzegelcatalogus, dus een paar weken later verkocht hij deze zegel voor zes shilling [3
] aan een lokale verzamelaar, N.R. McKinnon. In 1878 werd McKinnon’s verzameling voor £ 120 verkocht aan de Liverpoolse postzegelhandelaar Thomas Ridpath,. Kort daarna, in hetzelfde jaar, werd de 1c voor ongeveer voor £ 150 verkocht aan Philipp von Ferrary. Zijn enorme postzegelverzameling zou na zijn dood in 1917 aan een Berlijns museum nagelaten worden, maar deze gehele collectie werd na het einde van de Eerste Wereldoorlog door Frankrijk in beslag genomen als onderdeel van de herstelbetalingen. Britannia News
September 2015
Pagina 53
Tijdens een reeks van veertien veilingen in 1922 werd deze zegel voor 300,000 franc (inclusief 17½% toeslag – dit komt ongeveer overeen met een bedrag van £ 7.340) door Arthur Hind gekocht (naar verluidt werden drie koningen, waaronder George V overboden). Op 30 oktober 1935 werd de zegel te koop aangeboden bij Harmer Rooke & Co, waarbij een bod van £ 7500 werd ontvangen van Percival Loines Pemberton. Het kavel werd echter ingetrokken en keerde terug naar mevrouw Scala (voorheen mevrouw Hind). In 1940, bood ze het voor particuliere verkoop aan via de filatelie-afdeling van warenhuis Macy's in New York City. De zegel werd gekocht voor $ 40.000 door Fred "Poss" Small, een Australische ingenieur uit Florida, die van kleins af aan al eigenaar van de zegel wilde worden. Door deze aankoop heeft Small een complete verzameling van zegels uit Brits Guyana. In 1970 heeft Small zijn hele postzegelverzameling (met een geschatte waarde van $ 750.000) geveild en de 1c zegel werd overgenomen door een syndicaat van investeerders uit Pennsylvania, onder leiding van Irwin Weinberg, die er $280.000 voor betaalde. Een groot gedeelte van dat decennium werd de zegel wereldwijd tentoongesteld. In 1980 kocht John E. du Pont de zegel voor $935,000,opnieuw een wereldrecord. Aangenomen wordt dat de zegel in een bankkluis opgeborgen werd, terwijl de eigenaar in de gevangenis verbleef. Dupont stierf daar op 9 december 2010. Uit de nalatenschap van Dupont werd de zegel op 17 juni 2014 bij veilinghuis Sotheby’s in New York aangeboden. Het duurde slechts twee minuten voordat de zegel aan een anonieme bieder voor $ 9.480.000, inclusief opgeld verkocht werd; de vierde keer dat de zegel het wereldrecord brak (het vorige record gold voor de $ 2.300.000 die voor de Treskilling geel, een Zweedse postzegel uit 1855, betaald werd). De koper heeft zich sindsdien geïdentificeerd als schoenontwerper en zakenman Stuart Weitzman, die sinds zijn kinderjaren zegels verzameld. In november 2014 heeft het “National Postal Museum” van het Smithsonian Instituut aangekondigd dat zij met de toen nog anonieme eigenaar van de zegel hebben afgesproken om deze drie jaar lang tentoon te stellen, te beginnen in april 2015.
De huidige eigenaar De huidige eigenaar van de 1c magenta is een bekende verzamelaar van bijzondere zegels. Naast de genoemde zegel, bezit hij ook een uniek blok van vier zegels met de “Inverted Jenny” die hij in oktober 2014 voor een prijs van ongeveer $ 4,8 miljoen heeft gekocht. De “Inverted Jenny” dateert van 1918 en is een luchtpostzegel waarop een vliegtuig omgekeerd is afgebeeld. Het blok was eerder eigendom van een prominente verzamelaar, William H. Gross, die de zegels op een veiling in 1998 voor $ 2,97 miljoen kocht en enkele weken later ruilde met Donald Sundman voor de United States 1c Franklin Z grill (van deze zegel zijn slechts 2 ongestempelde exampleren bekend). Hierdoor maakte Gross zijn verzameling van 19e eeuwse US-postzegels compleet.
Referenties
The British Guiana—Sotheby’s 17 June 2014
Feinberg, Ashley,”Why this Red Smudge is the most valuable stamp in the world”, Gizmodo Australia.
Rare British Guyana Stamp sets record at New York Auction. BBC News 17 June 2014
World’s Most Valuable Stamp Will be Exhibited Washington, Linn’s Stamp News, 6 November 2014
Pagina 54
September 2015
in
Britannia News
THE KING GEORGE VI COLLECTION Door Aart ‘t Jong
Deel 34 - Aardrijkskundelessen uit de KGVI-verzameling (I) Inleiding Ik eindigde het vorige deel met de opmerking dat we even zouden pauzeren met de ‘schatten’ reeks en dat ik een nieuw onderwerp zou aankaarten in dit en volgende nummers van Britannia. Aan de titel van deel 34 uit de KGVI-verzameling kunt u zien welk onderwerp ik bedoelde: aardrijkskunde, en dan specifieker geografie of topografie. Omdat we het hebben over postzegels met kaarten van tenminste 60 jaar oud, komt er telkens natuurlijk ook een beetje geschiedenis bij kijken. Wat is geografie en wat is topografie? Het woord geografie betekent volgens de Van Dale: ‘aardrijkskunde’, en topografie betekent volgens het bekende woordenboek: ‘nauwkeurige beschrijving van een landstreek, plaats of terrein’. Geografie is een samenvoeging van de Griekse woorden ‘geos’ dat aarde betekent en ‘grafein’ dat schrijven of beschrijven betekent. Geografie is dus beschrijving van de aarde en is – zoals een ieder weet die jaren het vak aardrijkskunde op school heeft gehad – veel meer dat alleen het leren van het rijtje ‘Groningen - HoogezandSappemeer - Winschoten - Veendam – Stadskanaal’... Dat laatste is immers typisch topografie, maar was/is een aanzienlijk deel van het vak aardrijkskunde op school. Topografie is ook een ‘Griekse’ samenvoeging, maar dan van ‘topos’ dat plaats betekent en het al genoemde woord ‘grafein’. Letterlijk dus ‘plaatsbeschrijving’. Op internet kun je allerlei beschrijvingen van geografie, topografie, aardrijkskunde, etc. vinden, het is immers een wetenschap, maar het is natuurlijk niet mijn bedoeling om dit in een filatelistisch blad te gaan beschrijven. Wij richten ons op de filatelie en mijn doel met het noemen van geografie en topografie, hetgeen ik kortweg samenvoeg tot ‘aardrijkskunde’, beperkt zich tot de vele KGVI-zegels met afbeeldingen van allerlei kaarten. Kaarten hadden al in mijn jeugd al heel vroeg mijn interesse: landkaarten van de wereld, Europa en Nederland sierde het plafond van mijn zolderkamer, en tevens maakte ik veelvuldig de legpuzzels van de kaarten van de wereld en Europa (de laatste was een hoogtekaart van maar liefst 3000 stukjes!). Aardrijkskunde was een favoriet vak op school en de lessen topografie kostte mij weinig moeite. In de derde klas van de middelbare school heb ik zelfs nog een keer een tien op mijn rapport gehaald voor het vak. Nee, ik was zeker geen studiebol en de overige cijfers waren een stuk lager hoor. In de 4e klas van het VWO moest ik het vak laten vallen omdat ik voor een typisch bèta-pakket koos en daar paste het ‘gemakkelijke’ aardrijkskunde natuurlijk niet in…
Terug naar de filatelie: wist u dat er veel verzamelaars zijn van (land-)kaarten op postzegels? Je moet maar eens op internet rondkijken: diverse sites met verenigingen, verzamelingen en fora. Daarnaast wordt het thema veelvuldig gebruikt in de diverse postzegeluitgiften, vooral de laatste tientallen jaren. Ik denk dat het zelfs lastig is om alle postzegels met kaarten (en dan in de breedste zin des woords) te verzamelen van alle landen. Ik ben zelf recentelijk begonnen met zegels van Engeland en de Commonwealth: vanwege de genoemde interesse een leuk thema om ‘erbij’ te doen. Hierboven een paar willekeurige exemplaren uit mijn eigen verzameling, juist omdat we het dit en komende nummers over alleen KGVI-zegels gaan hebben nu een paar afbeeldingen van niet-KGVI Commonwealth zegels met afbeeldingen van kaarten. Zoals gezegd: deze artikelreeks gaat ‘slechts’ over de KGVI-zegels met kaarten. Dat zijn er overigens genoeg hoor! Er is bovendien veel te leren over deze zegels en kaarten. Ik bied u daarom de komende nummers van Britannia een aantal aardrijkskundelessen aan uit de KGVIverzameling. En zoals gezegd: daarbij komt regelmatig ook geschiedenis (en staatsinrichting) aan bod. Het is niet mijn bedoeling om alle KGVI-zegels met kaarten één-voor-één te gaan noemen en Britannia News
September 2015
Pagina 55
te beschrijven: niet voor iedereen was (en is) aardrijkskunde een interessant vakgebied! Wel wil ik een groot aantal zegels uit de KGVI-verzameling aanstippen in deze artikelreeks. Ik heb op dit moment nog geen idee hoeveel artikelen ik wil en kan schrijven over dit specifieke onderwerp binnen de KGVI-verzameling. Natuurlijk ga ik proberen om het voor een ieder zo interessant mogelijk te maken, zodat we er allemaal iets van leren. Dat is immers het doel van ons kleurrijke studieblad. Veel leesplezier toegewenst! Ook voor deze reeks geldt: alle opmerkingen, vragen en/of aanvullingen zijn van harte welkom. Ik wil deze reeks in nummer 34 uit de reeks ‘The King George VI Collection’ beginnen met landkaarten op het ‘hoogste’ niveau: de wereldkaarten. Vervolgens zoemen we in dit nummer nog in op continenten en oceanen. In de volgende nummers komen specifieke landen/gebieden aan de orde, natuurlijk met de nodige (hopelijk) interessante informatie. Maar voordat we beginnen eerst nog een paar prachtige afbeeldingen om de lachspieren los te maken. Veelvuldig in deze reeks heb ik het bijzonder grappige boekje van David Horry: “The unissued stamps of King George VI” aangehaald. Ook over ons thema ‘aardrijkskunde’ heeft hij een paar humoristische ontwerpen gemaakt die gebaseerd zijn op enerzijds echt uitgegeven KGVI-zegels plus een flink stuk fantasie. Hieronder een 3-tal exemplaren die hij als volgt genoemd heeft: “Bank Holiday Monday Island”, “The Wrong Christmas Island” (zie het verschil tussen de beide zegels), en “Devil’s Triangle – Bermuda”. Het is niet moeilijk te ontdekken van welke echte KGVI-zegels dit fantasieën zijn!
De volgende (vertaalde) teksten horen bij de afbeeldingen van “Bank Holiday Monday Island” en “The Wrong Christmas Island”; de Bermuda driehoek spreekt denk ik voor zich:
Bank Holiday Monday Island: Dit w as een vulkanisch eiland, ongeveer halverw ege Christmas Island en Paaseiland. De afmetingen waren 7 bij 3 mijl, en het eiland werd ontdekt op Bank Holiday Monday, 1 mei 1831, door schout-bij-nacht Ivor W. Hopper met het schip H.M.S. Champion. Toen kolonisatie van het eiland werd voorgesteld vanuit Australië, werd een serie postzegels ontworpen. Uitgifte van de zegels werd echter telkens uitgesteld i.v.m. complicaties door de wetgeving rondom handel op zondag op het eiland. In 1949 ontplofte de vulkaan Mount Hawid (let eens op de naam!) op het eiland en Bank Monday Island verdween voor altijd van de kaart...
The Wrong Christmas Island: Het oorspronkelijke ontw erp van de 1d zegel van Bank Holiday Monday Island werd getekend door Richard Newburgh die echter Christmas Island gelegen in de Indische Oceaan tekende. Het eiland werd vervangen door het gelijknamige eiland in de Pacific en alle gedrukte vellen op één na werden vernietigd door de Crown Agents. Newburgh zat op de Oundle school als ‘day boy’. Zijn 5e jaars zomerrapport in 1917 m.b.t. aardrijkskunde luidde volgens docent Arthur Marshall: “how this boy gets home some nights I’ll never know”...
Genoeg flauwekul nu, terug naar de echte filatelie!
Wereldkaarten Eén van de bekendste (en wellicht ook oudste?) Commonwealth zegels met een wereldkaart is de zegel van Canada uit 1898: de zogenaamde Imperial Penny Postage. De zegel laat een wereldkaart zien met daarop alle Britse gebieden in de kleur rood. Een aanzienlijk deel van de wereldkaart was in die dagen ‘eigendom’ van de Britten! Zie de afbeelding linksonder van deze prachtige zegel. Deze zegel hoort natuurlijk niet bij de KGVI-verzameling, maar geeft goed aan dat het onderwerp op een postzegel al meer dan een eeuw oud is. Ook binnen de KGVI-verzameling komen we een aantal zegels tegen met afbeeldingen van de wereld (of een deel daarvan). De globe, de wereldkaart afgebeeld op een bol zoals we de aarde vanuit de ruimte kunnen zien, staat afgebeeld op zo ongeveer alle zegels die zijn uitgegeven ter Pagina 56
September 2015
Britannia News
gelegenheid van het 75-jarig jubileum van de U.P.U., de Universal Postal Union. De Commonwealth brede serie met maar liefst 310 verschillende zegels laat afbeeldingen zien van (een deel van) de wereld, al dan niet met de god Hermes. Hermes is in de Griekse mythologie de zoon van de oppergod Zeus, en met name bekend als de god van de handel, de reizigers, en de wegen. Dit verklaart de link met de aardrijkskunde! Ook in het U.P.U. monument, te vinden in Bern, Zwitserland is de globe verwerkt: de 5 continenten werken samen om berichten over de gehele wereld te verzenden. Het U.P.U. monument is ook verwerkt in één van de 4 zegels die in de omnibus serie zijn uitgegeven. Onderstaande afbeelding in het midden toont een foto van het U.P.U. monument; de zegel rechts laat als voorbeeld de 1s zegel zien van Bermuda waarop het U.P.U. monument een prominente plaats heeft gekregen: met de globe.
Naast de bekende omnibuszegels (telkens dus in een serie van 4 stuks per kolonie) waar verder niet zo heel veel over te vermelden is, zijn er nog een aantal afwijkende ontwerpen met enigszins andere afbeeldingen van de wereld. Een goed voorbeeld is de serie van Ceylon, waarvan ik hieronder linksboven de 15c laat zien. Mooier vind ik zelf de 2½d zegel van Groot Brittannië die links en rechts van het portret van koning George VI een zogenaamde hemisfeer laat zien: de helft van het aardoppervlak. Ook de andere GB-zegels uit deze U.P.U. omnibus serie wijken af van de ontwerpen die in de diverse koloniën werden gebruikt. De 2½d kent trouwens een paar plaatfoutjes die daarmee ‘fouten’ in de afgebeelde wereldkaart laten zien. SG 499a is de zogenaamde ‘Lake in Asia’ plaatfout; SG 499b toont de ‘Lake in India’ plaatfout. Het loont overigens de moeite om uw postfrisse exemplaren in uw verzameling hierop te controleren. De plaatfouten hebben een huidige cataloguswaarde van respectievelijk £95 en £80, t.o.v. de 25 pence die een ‘normale’ zegel waard is! Details van beide plaatfouten hieronder in het midden (afkomstig van een handelaar die er mee adverteert op eBay voor resp. £85 en £65). De positie van het ‘meer’ verschilt dus wel duidelijk bij beide plaatfouten. De laatste Murray Payne KGVI Commonwealth catalogus (waarvan afgelopen mei de 20 e editie verscheen, in kleur dit keer!) gaat nog een stap verder en noemt nog een herstel aan de plaat (een zogenaamde ‘retouch’) waarbij een groot deel van Centraal- en Zuid-Amerika is ‘hersteld’, hetgeen resulteert in het ontbreken van Hawaii en de Galapagoseilanden.
Britannia News
September 2015
Pagina 57
Een andere wereldkaart op een KGVI-zegel is 6d zegel van Nieuw-Zeeland uit een serie van 13 verschillende waarden, uitgegeven ter herinnering aan 100 jaar Britse soevereiniteit in NieuwZeeland in 1940. Een prachtig ontwerp van J. Berry waarop de wereldkaart te zien is, het zeilschip ‘Dunedin’ en de zogenaamde ‘Frozen mutton route’ van Nieuw-Zeeland naar Londen via de beruchte Kaap Hoorn. Met de Dunedin werd schapenvlees in bevroren toestand vervoerd per schip naar Engeland, voor het eerst dus op 15 februari 1898. Deze reis duurde maar liefst 3 maanden (een afstand van 12.030 mijl!) en het door mij geraadpleegde artikel op internet (http://www.nzhistory.net.nz/first-shipment-of-frozen-meat-leaves-nz) vermeldt dat na aankomst in Londen slechts 1 van de 5.600 ingevroren schapen niet meer geschikt was voor verdere verwerking. Een hele prestatie voor die tijd! Deze KGVI-postzegel toont niet zomaar een (wereld)kaart, maar is eigenlijk meer een thematische kaart: in dit geval dus om de route van een schip af te beelden. Binnen de KGVI-verzameling komen we deze thematische kaarten verder niet tegen, maar binnen de filatelie en het verzamelgebied kaarten op postzegels wel. Het aanbod en de diversiteit is groot: historische kaarten (bijvoorbeeld van Cyprus, Hong Kong, en Singapore), fictieve kaarten (de kaart van ‘Middle Earth’ uit de boeken van Tolkien; GB zegel uit 2004), postzegels in de vorm van een landkaart (Norfolk Island, 100 jaar U.P.U. in 1974), weerkaarten (bijv. Canada 1968), routes (‘Grote Trek’ van Zuid-Afrika, 1988), etc. etc. Al met al een interessant thema waarop je een (grote) postzegelverzameling kunt bouwen!
Continenten Van de wereldkaart naar de continenten is maar een kleine stap. De definitie van een continent is: een (zeer) grote landmassa die niet of vrijwel niet met andere landmassa's verbonden is. Officieel worden daarmee, van groot naar klein, de volgende continenten onderscheiden: Eurazië (bestaande uit de werelddelen Azië en Europa, deze zitten immers aan elkaar vast), Afrika, Noord -Amerika, Zuid-Amerika, Antarctica en Australië. Ook continenten of delen daarvan komen we tegen binnen de KGVI-verzameling als afbeelding op een postzegel. Om ‘dicht bij huis’ te beginnen allereerst Engeland: de 1 shilling zegel van de serie uitgegeven ter gelegenheid van de 14e Olympische Spelen in 1948 in Londen, toont (o.a.) een kaart van een deel van Europa. Het ontwerp heet volgens de SG Catalogus ‘Winged Victory’, en de kaart is dan ook slechts een onderdeel van de totale afbeelding. Desalniettemin de enige KGVI-zegel met een afbeelding van Europa. Ook hier weer plaatfouten. Naast de ‘spot below 9’ (de “9” van “1948”) plaatfout, is er ook een ‘fout’ op de landkaart. SG 498a heet de zogenaamde ‘White blob on Lands End’ plaatfout en maakt het Britse eiland bij Lands End een behoorlijk stuk groter. Linksonder de afbeelding (van eBay) van deze plaatfout die te vinden is op velpositie R7/3, van Cyl. 3, no dot. Geen idee of deze afwijking ook voorkomt op de zegels met opdruk voor British Postal Agencies in Eastern Arabia (Muscat), Kuwait, en Morocco Agencies. Iemand die het wel weet?
Pagina 58
September 2015
Britannia News
Een prachtige afbeelding van het Zuid-Amerikaanse continent vinden we op de 4 cent zegel van de permanente KGVI-serie van British Guiana. In het noorden van het continent zien we daar de contouren van de Britse kroonkolonie, het huidige Guyana, gelegen naast Suriname. Een afwijking van deze zegel, namelijk een verticaal paar waarbij de perforatie tussen de zegels ontbreekt, is meteen de duurste (KGVI-)zegel met een landkaart op een postzegel. Er zijn slechts 14 exemplaren van deze beroemde variëteit binnen de KGVI-verzameling bekend. Het Engelse veilinghuis Grosvenor heeft een exemplaar (zie afbeelding hierboven) geveild in oktober 2012: verkoopprijs (excl. opslag) was het astronomische bedrag van £18.500... Het continent Afrika zien we afgebeeld op SG128/130 van Zuid-Afrika: opnieuw een serie uitgegeven ter gelegenheid van het 75-jarig jubileum van de U.P.U. Ook hier de god Hermes met de globe, maar nu wordt – bewust – alleen Afrika getoond. Op zich geen bijzondere serie, die met opdruk ‘SWA’ ook uitgegeven is voor Zuid-West Afrika. Op velpositie R2/19 van de 3d veroorzaakt een kleine plaatfout het ontbreken van een stukje inkt op de afbeelding, waardoor het lijkt of er een groot meer is afgebeeld in het oosten van Afrika, zo ongeveer in Tanzania en/of Mozambique. Ook op de 3d met opdruk ‘SWA’ komt deze plaatfout voor. De afbeelding hierboven komt ook van eBay. De kleinste continenten: Australië en Antarctica komen ook voor op KGVI-postzegels. Tijdens de regeerperiode van George VI is de 2s Kangaroo (in de wat saaie kleur ‘maroon’) in 1945 uitgegeven. Naast de afbeelding van de kangoeroe is ook het werelddeel (of eigenlijk land) Australië weergegeven. Antarctica (met de Zuidpool) komt (deels) voor op de permanente KGVIserie van Falkland Islands Dependencies, natuurlijk met de Falkland-eilanden zelf en de bijbehorende eilanden Graham Land, South Georgia, South Orkneys, South Shetlands, etc. Over deze serie is heel veel te zeggen en ik kom er daarom later graag nog op terug. Voor nu voeg ik alleen een afbeelding van één van deze prachtige zegels toe (zie boven). De andere continenten: Eurazië (dan bedoel ik eigenlijk het werelddeel Azië) en Noord-Amerika komen in z’n geheel niet voor op een KGVI-zegel. Wel komen we later nog kaarten tegen van diverse landen en/of gebieden binnen deze continenten.
Oceanen Voordat we – in een volgend nummer – diverse landen tegenkomen met vaak prachtige KGVIzegels met landkaarten, wil ik dit eerste artikel in deze korte reeks besluiten met een aantal KGVI -zegels met delen van Oceanen en de vaak bijbehorende eilanden(-groepen). We kwamen het zuidelijk deel van (met name) de Atlantische Oceaan al tegen op de hierboven genoemde serie van Falkland Islands Dependencies.
De Indische Oceaan komen we prominent tegen op een 3-tal waarden van de permanente KGVI serie van Seychelles, die in 1952, net na de dood van KGVI, werd uitgegeven. De 18c carminelake, de 1R grey-black, en de 5R red laten een schematische afbeelding zien van het noordelijk gedeelte van de Indische Oceaan met de omliggende landen/gebieden (Africa, Arabia en India worden expliciet vermeld op de kaart) en in de oceaan zelf de eilanden groep, aangegeven met een grote witte ster. Reden hiervoor is natuurlijk dat de eilanden zelf zo klein zijn (de 115 eilanden binnen de archipel hebben een totale oppervlakte van slechts 459 vierkante kilometer, slechts iets meer dan 1% van de oppervlakte van Nederland), dat ze op een kaartje met deze schaal in het geheel niet zichtbaar zouden zijn. Geen plaatfouten of fouten op het kaartje deze keer. Wel weet u misschien dat er vele watermerk variaties binnen deze serie voorkomen. Naast de andere zegels uit de serie komt de genoemde 18c voor met ontbrekende kroon in het watermerk en de St. Edward’s kroon. Deze laatste variëteit komt ook voor op de 1R en 5R zegel. Deze variëteiten zijn behoorlijk schaars en daarmee erg prijzig. Het ontwerp is in 1954 opnieuw gebruikt (voor dezelfde waarden) in de eerste permanente QEII serie. De volgende wetenswaardigheid valt eigenlijk buiten de KGVI-verzameling maar is filatelistisch wel interessant Britannia News
September 2015
Pagina 59
om in dit verband te noemen: in 1962 volgt een 2 e permanente QEII-serie, met een groot aantal nieuwe onderwerpen op de diverse zegels. De 2R25 zegel toont echter een ontwerp dat lijkt op het hierboven beschreven ontwerp, maar nu is een groter deel van de Indische Oceaan zichtbaar (nu zelfs met diepte), inclusief het eiland Madagaskar dat als zodanig door de ontwerper van de zegel is vermeld. Deze naamgeving is echter onjuist omdat in 1958 de republiek Malagasy is ontstaan en deze naam dus i.p.v. Madagascar vermeld had moeten worden... Ik heb voor de volledigheid zowel de KGVI 5R als de QEII 2R25 uit 1962 hierboven afgebeeld. De immens grote Stille Oceaan of Pacific, met een oppervlakte van 165.200.000 vierkante kilometer, of te wel 32% (!) van het totale aardoppervlak herbergt zoals een ieder weet zeer veel grotere en kleinere eilanden. Een groot aantal van deze eilanden(-groepen) behoorde ten tijde van de regeerperiode van George VI bij de koloniën van Groot-Brittannië. Veel van deze eilanden/ koloniën hebben ook KGVI-postzegels met kaarten welke we later nog uitvoerig zullen behandelen. Meest in het oog springende ontwerp van de eilandengroep in kwestie in combinatie met de Pacific is de 3d van Pitcairn Islands, waarvan de afbeelding rechtsonder wordt gegeven. Zeer gedetailleerd wordt de positie van Pitcairn weergegeven t.o.v. van de continenten Australië en Zuid-Amerika (maar liefst 5.300 km van het dichtstbijzijnde vasteland!), en een aantal andere kroonkoloniën als Nieuw-Zeeland, Fiji, Samoa, en Tonga, en eveneens Tahiti en de Paaseilanden. Een groot deel van de Stille Oceaan wordt weergegeven, met daarop de evenaar en de diverse lengte- en breedtegraden. Een prachtige zegel die op een paar vierkante centimeter flink wat aardrijkskundelessen in zich bevat! De andere oceanen komen we binnen de KGVI-verzameling eigenlijk niet tegen. Wel wil ik in dit verband nog de 2d zegel van Jamaica noemen uit 1952. Dit is één van de twee zegels die zijn uitgegeven ter herinnering aan de eerste Caribische jamboree van padvinders. De zegel toont naast het portret van de koning vooral het insigne van de padvinders: een ‘fleur-de-lis’. In deze ‘lelie’ zien we echter ook een kaart van het Caribische gebied. De diverse eilanden, MiddenAmerika, een deel van Noord- en Zuid-Amerika, Caribische Zee, Atlantische Oceaan en zelfs de Pacific zijn zichtbaar, al is het maar in het klein. Ook de 6d toont een kaartje: een schematische weergave van het eiland Jamaica, en opnieuw heel klein: de wereldbol. Hieronder een afbeelding van de 2d (plus detail van de kaart in kwestie) en een FDC met beide zegels.
Tenslotte Hiermee besluiten we het eerste deel van de reeks ‘Aardrijkskundelessen uit de KGVIverzameling’. Ik hoop dat u het de moeite waard vond om te lezen en hopelijk iets van de lessen heeft geleerd. De volgende keer hoop ik verder gaan met dit thema. Alle op- en aanmerkingen van harte welkom. Tot de volgende keer! Aart ’t Jong – augustus 2015
Pagina 60
September 2015
Britannia News
