BP in Geel
Jaarverslag 2001 Medewerkers, Milieu & Veiligheid
Inhoud Voorwoord Gijs Meerburg pagina
4
1. M e d e w e r k e r s Introductie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4 Personeelsbestand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5 Leeftijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5 Anciënniteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5 Laureaten van de arbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6 Op rust / Overleden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6 In dienst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7 Promoties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7 Afwezigheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8 Sociale relaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8 Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10 Medische Dienst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12 Vriendenkring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13
pagina
14
2. M i l i e u Introductie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14 Emissies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 Vergunningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16 Geluid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17 Lucht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18 Bodem, water, afval en verkeer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18 Biodiversiteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 Communicatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21 ISO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23
pagina
24
3. V e i l i g h e i d Veiligheid algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25 Crisisvoorbereiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27 Persoonlijke beschermingsmiddelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27 Verkeer en transport . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28 Fabrieksbeveiliging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29
pagina
2
30
4. J o i n t v e n t u r e S o l v a y
2001 Hard gewerkt
Er is hard gewerkt in 2001. We hebben drie grote shutdowns gehad; de geluidsmuur staat er; de geluidssanering van de PTA3-eenheid is succesvol afgerond; er is veel vergunningswerk geleverd; een CAO afgesloten; veel getraind; intensief gecommuniceerd… teveel om allemaal op te noemen. We mogen dan ook tevreden terugblikken: het schorsingsverzoek voor de milieuvergunning van PTA3 is ingetrokken, de capaciteitsuitbreiding is vergund, de klachten via de Groene Telefoon zijn significant teruggelopen. Ik denk dat we belangrijke stappen hebben gezet naar het terugwinnen van het vertrouwen van onze omgeving. Onze buren hebben gezien dat wat we beloofd hebben, ook kunnen waarmaken. Waarover ik me bijzonder verheug zijn de goeie veiligheidscijfers: het aantal ernstige ongevallen is teruggelopen, ondanks de drie shutdowns. Geen kleine prestatie. Ook de resultaten van het jaarlijkse tevredenheidsonderzoek waren een stuk positiever dan in 2000. Het zet ons, het management, in ieder geval aan om door te gaan met een beleid, georiënteerd op training, competentieverbreding, flexibele inzet, productiviteitsverhoging zonder herstructureringen en transparante communicatie. Op 1 november 2001 is de overname van de polypropyleen-activiteiten (PP) van Solvay en de joint venture BP-Solvay rond polyethyleen een feit geworden. Daarmee is de BPfamilie in België met ongeveer 80 mensen vergroot. Een belangrijk deel van die medewerkers, die in Lillo en Neder-over-Heembeek werken, gaan veel te maken krijgen met de fabriek in Geel. Op termijn is het de bedoeling te komen tot een min of meer geïntegreerde organisatie, met respect voor ieders achtergrond en afkomst. Wij in Geel heten hen alvast hartelijk welkom.
Toch was het niet al rozengeur in 2001. De economie heeft - vooral in het laatste kwartaal - een enorme duik genomen en dat is hier in Geel hard aangekomen. Door de sterk verminderde vraag hebben we, voor het eerst in de geschiedenis van de fabriek, installaties tijdelijk moeten stilleggen. Positief dan weer, is dat dit niet heeft geleid tot technische werkloosheid. We hebben de vrijgekomen tijd optimaal gebruikt voor intensieve opleiding. Dat is goed voor beide partijen: de medewerkers verhogen hun intrinsieke waarde en het bedrijf krijgt multi-inzetbaar personeel. Want laten we duidelijk zijn, 2002 wordt een economisch zeer lastig jaar. We zullen alle zeilen moeten bijzetten en op de kosten letten om het jaar zonder kleerscheuren door te komen. Verder zie ik, naast een volgehouden aandacht voor veiligheid, ons verder focussen op een beleid dat we -enigszins trendy- omschrijven als Duurzaam Ondernemen. Dat is het harmonieus samengaan van de elementen financieel gezond, vooraanstaand op milieugebied en sociaal vooruitstrevend. Sta me ten slotte toe een open deur in te trappen: ook 2002 zal er hard gewerkt moeten worden en zullen de uitdagingen niet van de lucht zijn.
Gijs Meerburg gedelegeerd bestuurder
3
Medewerkers 2001 in een notendop • Begin 2001 worden de laatste medewerkers uitgezwaaid in het kader van de herstructurering. • De in 2000 ingezette omvangrijke trainingsinspanning loopt gedurende 2001 door en is nog lang niet gestopt. Zowel technische- als niet-technische opleidingen bereiden de BP-medewerkers en het bedrijf voor op een steeds minder voorspelbare toekomst. • Op 7 juni 2001 wordt een CAO afgesloten voor twee jaar. Naast onder meer loonsverhoging en arbeidsduurvermindering bouwt die een stuk nieuwe flexibiliteit in. Zo spreken de partners af zogenaamde crosstrainingen te organiseren. Dat gebeurt zowel tussen PP1 en PP2 als tussen PIA en PTA. Op die manier kunnen medewerkers van de ene eenheid ook werken bij de andere. • Op vraag van de medewerkers gaan in de loop van 2001 de shiftmensen van een groot deel van de fabriek over van het klassieke 8-urenshiftsysteem naar een 12-urenshiftsysteem. • Ook naar aanleiding van de CAO wordt op vraag van de werkgever het systeem van uurloon plaatselijk veranderd in een systeem van maandloon. Dit wordt vanaf 1-1-2002 voor een jaar toegepast in de eenheden PX, OSBL en PTA, waarna een evaluatie volgt. Deze verandering zorgt voor een meer aangepaste (lagere) shiftbezetting tijdens stille momenten (‘s nachts, weekends). Hierdoor zijn shiftmensen tijdens de normale daguren meer beschikbaar voor opleiding en kleinere onderhoudswerkzaamheden. Het veranderde systeem laat ook toe dat de shiftmedewerkers meer thuis te zijn op die sociale momenten. • Een en ander betekent alvast dat de personeelsdienst en met name de payroll heel wat extra werk krijgt. • Op 1 november 2001 wordt de eerder aangekondigde overname van de polypropyleenactiviteiten van Solvay en de BP-Solvayjoint venture rond polyethyleen een feit. Daarmee verwelkomt BP een 80-tal nieuwe medewerkers in België, die BP in Geel op gebied van personeelszaken zal ondersteunen. HR ondersteunt ook BP Belgium ( de verkoopafdeling in België van Chemicals) en BP Services. • Over geheel 2001 werft BP in Geel 22 nieuwe medewerkers aan. • Op gezondheidsgebied vallen vooral het drugs- en alcohol ontradingsbeleid en de antirookcampagne op. Wat dit laatste betreft, krijgen ‘stopkandidaten’ hulp in de vorm van groepsessies en medische begeleiding. Later in 2001 wordt de sigaret verder verbannen uit de kantoren en werkplaatsen naar speciale rookplekken.
4
• Onder meer door de nieuwe wet op het tijdskrediet neemt het aantal BP-medewerkers toe dat kiest voor meer vrije tijd. Bij het einde van 2001 zitten een 50-tal BP-ers in een deeltijds werkregime, hebben ze gekozen voor ouderschapsverlof of voor een ander alternatief. • In het najaar van 2001 voert BP in Geel Share Match in. Dit laat medewerkers toe aandelen te kopen van BP waarbij de werkgever per verworven aandeel, een tweede aandeel toevoegt. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen functies voor wat betreft de modaliteiten van Share Match. Met een deelname van 306 medewerkers mag het initiatief een groot succes genoemd worden.
De Personeelsdienst of kort ‘HR’ • …bestaat uit een ploeg van 15 mensen onder leiding van HR manager Luk Hendrickx • … kan grosso modo onderverdeeld worden in de disciplines personeelsdienst, payroll (loonberekening), medische dienst en zal uitgebreid worden met office services (mail, receptie e.a.)
De Personeelsdienst: (van links naar rechts) Luc Hendrickx, Guy Cools, Karin Luts, Roby Bauweraerts, Maria Hoskens, Chris Meert, Frank Smets, Inge Raeymaeckers, Rudi Das, Lutgard Delbon en Yves Augustijnen. Niet op de foto: Frans Sleeckx en Dr. Jan Luytens
Algemeen
Anciënniteit
Personeelsbestand
Gemiddeld 16 jaar dienst
BP in Geel telt 529 medewerkers in 2001
Bij het einde van 2001 had een medewerker van BP in Geel gemiddeld 16,02 jaren dienst. Voor arbeiders lag dat cijfer bij 13,82 jaar, voor bedienden was dat 19,26.
Bij het einde van 2001 telde BP in Geel 529 medewerkers: 314 arbeiders en 215 bedienden. Veertien mensen voerden opdrachten uit in het buitenland: in GrootBrittannië, China, Italië, Duitsland en Brazilië. BP in Geel telt 33 vrouwelijke werknemers. Zeven vrouwen en zeven mannen werken deeltijds, zeven vrouwen en 23 mannen zitten in een systeem van loopbaanonderbreking. In 2001 werden 22 nieuwe medewerkers aangeworven. Anderzijds gingen er 38 uit dienst waarvan 18 arbeiders en 20 bedienden. Van de 38 medewerkers die het bedrijf verlieten, gingen er 22 op pensioen (11 arbeiders en 11 bedienden). Van de overige 16, stapte er 1 over naar een partnerbedrijf en waren er 15 die ontslag namen.
Aantal medewerkers op 31.12 800 700 600 500 400 300 200 100 0
arbeiders
1996
bedienden
1997
1998
1999
totaal
2000
arbeiders
bedienden
27 24
0-1 14 2-3 7 56 4-5 10 17 6-7 6 0 8-9 0 45 10-11 18 17 12-13 22 13 14-15 12 10 16-17 6 8 18-19 6 7 20-21 5 5 22-23 3 39 24-25 37 16 26-27 23 12 28-29 16 13 30-31 15 6 32-33 14 0 10 20 30 40 50 60 0 10 20 30 40 50 60
2001
Leeftijd Gemiddelde leeftijd is 39 jaar
10 jaar dienst
In 2001 was de gemiddelde leeftijd van de medewerkers van BP in Geel 39,49 jaar. Voor arbeiders is dat 37 en voor bedienden 43,16 jaar. arbeiders 2 41 57 52 50 34
bedienden 19-21 0 22-25 2 26-30 31-35 36-40
22 27 30
41-45 23 46-50 59 36 51-55 49 1 56-59 2 60 50 40 30 20 10 0 0 10 20 30 40 50 60 42
Marc Biermans Eddy Booms Bart Cools Willy Geukens Ivo Marien Guido Roodhooft
20 jaar dienst Paul Dhalle Eddy Dierckx Fons Gielen Paul Marien Stephan Philipsen Eddy Vanroten Luc Verbeeck Marc Vissers Herman Wellens
30 jaar dienst Leona Aerts Walter Belmans Karel Bens Eddy De Wit Rob Geukens Jozef Geukens Roger Horemans Jozef Jansen Walter Janssen Rob Jennes Jules Leysen Andrea Nietvelt
Guido Ooms Willy Prevot Aloïs Sannen Jan Schellens Rene Schepens Frans Sleeckx Paul Storms Marcel Van Braband Harry Van den Vonder Fons Van Dijck Harry Van Doninck Walter Vanlommel André Vanuytsel Michel Werelds Willy Wilms
5
Laureaten van de Arbeid Laureaten Opvan rustde Arbeid Ereteken van de Arbeid, 2e klasse (25 jaar) Leo Helsen Jef Lievens Jan Pauwels Jan Schroven Flor Strackx Fons Turelinckx Willy Vervoort
unit coordinator lader lab technician technisch medewerker onderhoud technisch medewerker onderhoud technisch medewerker onderhoud technisch medewerker productie
Harry Beyens Pierre Brebels Dré Coolkens Rik Cools Jef Cools Vic Dams Herman Didden Louis Fierens Frans Fonteyn Mark Gevers Sus Huygens
Bert Jennes Jo Mast Roger Rasschaert Wilfried Schwartz Frans Segers Frans Thijs Georges Van Braband Gerard Verbruggen Jos Vermeulen Louis Verpoorten Michel Werelds
Ereteken van de Arbeid, 1e klasse (30 jaar) Jos Adami Patricia de Commines Jan Dekoninck Jean Frederickx Jozef Hannes Guido Heuvelmans André Nevelsteen Jos Sneyers Louis Vaneylen Louis Vercammen Martin Wilms
technisch medewerker onderhoud product coordinator technisch medewerker onderhoud ISO coordinator technisch medewerker onderhoud technisch medewerker productie maintenance supervisor technisch medewerker onderhoud lab foreman technisch medewerker onderhoud technisch medewerker onderhoud
Gouden Medaille der Kroonorde (35 jaar) Bert Jennes Jan Schellens Harry Van den Vonder Jean Vanleeuwen
6
technisch medewerker onderhoud technisch medewerker onderhoud sr. logistics analyst lader
Overleden 13-02-01 Leon Stijnen (gepensioneerde) 09-05-01 Sas Arge (gepensioneerde) 22-12-01 Louis Van Genechten (gepensioneerde)
In dienst
Promoties
In 2001 werden 22 nieuwe medewerkers aangeworven: één project engineer, twee process engineers, één technisch medewerker onderhoud, twee laboranten, 12 technische medewerkers productie, één procurement coordinator, één accounting assistant, één business analyst en één safety & security engineer. Van deze mensen gingen er ondertussen vijf weer uit dienst (niet in de lijst opgenomen).
1 januari 2001 •
1 februari 2001 •
Raf Breban laborant
Stefan Crols technisch medewerker productie
Johan Dammen laborant
Lia Vanduffel, product manager PIA Europe, wordt maintenance vision manager
1 april 2001 •
Bart Baillievier process engineer
Jos Vanduffel, process supervisor PP-1, wordt manufacturing teamleader PP
Walter Marinus, technisch medewerker productie, wordt unit coordinator PTA2
1 mei 2001 •
Dirk Vansant, technisch medewerker productie, wordt shift supervisor
25 mei 2001 •
Leo Prenen, technical director Rhodiaco, wordt assistant general manager
1 juli 2001 • •
Bram De Weerdt technisch medewerker productie
Hans Delsemme technisch medewerker productie
Hendrik Faveere technisch medewerker productie
Scott Goffinet project engineer
Frank Huygens technisch medewerker productie
Ingrid Loozen process engineer
Bart Schapmans technisch medewerker productie
Jef Staes technisch medewerker productie
Jan Van den Bruel technisch medewerker productie
Michaël Van Steenwinkel business analyst
Gert Van Uytsel technisch medewerker productie
Tommy Verwimp technisch medewerker productie
Jan Dierckx, technisch medewerker productie, wordt unit coordinator PIA Louis Brabants, lader, wordt unit coordinator PWH
1 augustus 2001 • •
Geert Paumen, process engineer, wordt process supervisor PTA2 Luc Vanuytsel, technical service and development technician polymers, wordt ISO coordinator
1 september 2001 •
Stefan Rutten, technisch medewerker onderhoud, wordt OC coordinator
1 november 2001 • • •
August Kempen, technisch medewerker onderhoud, wordt maintenance planner Erik Boets, technisch medewerker productie, wordt training coordinator Patrick Boonen, technisch medewerker productie, wordt shift supervisor
1 december 2001 •
Koen de Haas, technisch medewerker onderhoud, wordt maintenance training coordinator
Dirk Vielfont safety & security engineer
7
Afwezigheid
Sociale relaties
Afwezigheid wegens ziekte
Informatie & dialoog
Globaal genomen was er opnieuw een stijging van het absenteïsme als gevolg van ziekte. Dit is deels te wijten aan de vele grieperige toestanden in het najaar. Er was ook een sterke toename van het aantal langdurige zieken in 2001.
Naast de ondernemingsraad worden op alle niveaus van de organisatie talrijke vergaderingen gehouden zoals werkvergaderingen, vergaderingen van autonome teams, informatievergaderingen en bijeenkomsten van werkgroepen. De ondernemingsraad vergadert elke tweede dinsdag van de maand. Naast algemene onderwerpen zijn er een aantal vaste agendapunten. Voor de maandelijkse vergadering zijn dit de personeelsevolutie en -vooruitzichten; stand van zaken en vooruitzichten van de financiële en economische situatie; stand van zaken in verband met nieuwe projecten en geplande investeringen. Per kwartaal worden de resultaten van het OFI-systeem (Opportunity For Improvement) besproken.
Ziektecijfer Evolutie ziekteverzuim 1996 - 2001 15 12 9
Erkenning en beloning
6 3 0
1996
1997
1998
1999
onderhoud laders
2000
2001
operators bedienden
Afwezigheid wegens andere redenen Arbeidsongeval (incl. ongevallen van/naar het werk)
Educatief verlof
Andere afwezigheden (klein verlet, …)
1999
2000
2001
1999
2000
2001
1999
2000
2001
In % totaal 0,05
0,01
0,05
0,33
0,44
0,49
0,38
0,41
0,23
8
Om medewerkers te erkennen, te waarderen en te belonen voor uitzonderlijk goede prestaties en ideeën wordt een systeem van erkenning en beloning toegepast. In 2001 werd 2.485.005 BEF (61.602 EUR) uitgekeerd. In 2000 was dat 2.653.763 BEF (65.785 EUR) en in 1999 was dat 2.568.124 BEF (63.662 EUR).
Afdeling
Aantal beloningen 1999 2000 2001
Algemene directie
3
3
1
Chemical Intermediates
112
36
110
Polymers
27
16
52
PX
1
32
12
Plant Services
50
73
66
Technical Service Polymers
5
3
1
Labo
73
27
0
Logistics
36
13
30
Human Resources
10
3
7
IT
19
15
12
Procurement
3
3
11
Gezondheid, Veiligheid en Milieu
2
3
4
Boekhouding
9
7
11
PR
2
2
2
SAP
2
1
9
Expatriates
3
-
2
Contractors
-
2
9
BP Belgium
-
-
1
BP Services
-
-
1
TMLA
-
-
1
Totaal
357
239
333
Hospitalisatieplan Aangesloten
Arbeiders Bedienden
Werknemers
311
230
541
527
517
1044
Gepensioneerden
-
-
169
+ gezinsleden
-
-
225
-
-
1979
+ gezinsleden
Totaal •
•
Totaal
Uitkeringen 01/01 - 31/12/2001: Aantal dossiers 01/01 - 31/12/2001:
De ondernemingsraad Onderwerpen 2001 • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Automatisering toegang tot fietsenstalling en kleedruimten PC privé Loonuitkering Klein verlet Huishoudelijk reglement Eetmalen Maaltijdcheques Bonus 2000 Vision 2003 Coördinatorspremie Tijdsregistratie Wedde uitbetaling bedienden Anciënniteitscadeaus Tandheelkunde Competentie voor het ondertekenen van werkvergunningen Fietsopruiming VIP 2001 Share match Nieuwe CAO bedienden GSM’s bedrijfsbrandweer Solvay Deal Feluy Informeren langdurige zieken Random select Klachtenbox Regels taalgebruik Verzekering teambuilding activiteiten Brugdagen 2002 Stand van zaken PP-1 en PP-2 samenvoeging + crosstraining Verlofdagen Parkeren contractors op operators parking Pesterijen op het werk Extra betaalde feestdag 11 juli Berichtenbord op Anna
Bijzondere vergaderingen 114.283,12 EUR
326
In de bijzondere halfjaarlijkse vergadering van november 2001 werden de vooruitzichten voor 2002 besproken; BP in Geel’s 2002 plan; en investeringen.
9
Vorming Een Leven Lang Leren is voor BP geen holle slogan. BP is continu in verandering: de markt, de organisatiestructuur en de technologie evolueren razend snel. Veilig, milieubewust en efficiënt produceren kan enkel als alle medewerkers over de noodzakelijke competenties beschikken. Die competenties zijn de verzameling van kennis, vaardigheden, gedrag en attitudes. BP brengt de zogenaamde competentie-tekorten in kaart en doet het nodige voor een permanente ontwikkeling van alle medewerkers. Ook in 2001 is gebouwd aan een cultuur waar iedereen gestimuleerd wordt om individueel of collectief te leren. Naast de klassikale opleidingen waren er de trainingen op de werkplek en het leren van collega’s. Om zelfstudie toegankelijker te maken, zijn er een hele reeks handboeken en interactieve opleidingspaketten on line ter beschikking gesteld. Veiligheid & Milieu blijft een absolute topprioriteit. Maar liefst 10.500 opleidingsuren handelden in 2001 over dit thema. Dat is de helft van het totaal aantal opleidingsuren en een verhoging met bijna 50% ten opzichte van 2000. Verder ging heel wat energie naar Technische Opleidingen, ongeveer 25% van het totaal opleidingsuren. Communicatie is het derde grote luik van BP’s opleidingsinspanning. In 2001 werden de PC’s en software vervangen. De medewerkers kregen een aangepaste opleiding om de nieuwe hulpmiddelen te leren kennen en gebruiken. Ook het contact en de communicatie tussen mensen en al wat daar bij komt kijken, krijgt veel aandacht. De trainingen rond basiscommunicatie, gestart in 1999 en toegankelijk voor alle BP-medewerkers, zijn verdergezet. Samen met opleiding rond persoonlijke vaardigheden, waren basiscommunicatie- en informatica-opleidingen in 2001 goed voor 20 % van het totaal. Overzicht gevolgde vormingsprogramma’s
10
Overzicht gevolgde vormingsprogramma’s INTERN Technische vorming • Process fundamentals • TMLA-initiatie • Vorkheftrucktraining • Afsluiters • Lagertechniek • Pomptechniek • Flowseminarie • Leppen • Plooibank ZM 174 • Motorbeveiliging ABB insum • Stoomleidingen • Spuitgieten / injection moulding • Procesinstrumentatie in de chemie • DOC 3000 (honeywell) • TDC 3000 offline documentatie • TDC 3000 opstartprocedures • TDC training : 2de offgasheader • Pi process book / datalink • Pavilion Kwaliteit • Basistraining kwaliteit • AME - nieuwe klachtenprocedure • ISO 9001basistraining • ISO 14001 basistraining • ISO 9000/14000 audit introductie • ISO 9002 interne auditing • ISO 14001 interne auditing Veiligheid en milieu • Veiligheidsprocedures • Intro training veiligheid & milieu voor nieuwelingen • To do: veiligheidstraining • ASA training • Risicoanalyse • Veiligheid & ongevallen op BP • Traction training • Veiligheidsbeoordeling steigers 1 • Crisis management information system • Emergency response • Basis brandweertraining extern • Basis brandweertraining intern • Ploegchef basis training extern • Ploegchef basis training intern • Ploegchef praktijktrainingen • Laborantentraining brandweer • Kleine blusmiddelen • Brandweerwagen • Nijverheidshelper • Aanslaan van lasten - riggen • Rolbrug • Gevaren stikstof • Gevaren benzeen • Ademluchtmaskerdrager • ADR • ADR training voor unit operators • Zuurstof- & LEL-metingen • Gasdetectiesysteem • Slipcursus - autobeheersing
Informatica • COE3 desktop • COE3 laptop • Excel • Outlook & agendabeheer • Word • PowerPoint • Visio 2000 (organogrammen) • Visio 5.0 basis • Visual basic Excel • Efficiënt werken met internet/intranet • Electronic document management • Netmeeting • SAP introductietraining • SAP HR training module • SAP plant maintenance module • SAP procurement
Informatica • Windows 2000 Server • Visio • Word
Communicatie & persoonlijke vaardigheden • Communicatie: kenmerken & -regels • Communicatie: training • Communicatie: training (supervisie) • Coachen van autonome teams • Beslissen • Groene telefoon • Doeltreffend schrijven voor bedrijven • E-mails schrijven en beheren • Taalopleidingen Frans / Engels
Human Resources • Werknemersparticipatie • Pesten op het werk en respectvol gedrag • Workshop sociaal-juridische actualiteiten • Symposium huidproblemen • Technicus arbeidshygiëne • Ribbeldijen en de relatie tot beeldschermwerk
Communicatie en persoonlijke vaardigheden • Overtuigingskracht • Emotionele Intelligentie • Journalistiek schrijven • Mediatraining • Bedrijfsgidsen • Taalopleiding Nederlands • Taalopleiding Engels • Taalopleiding Frans • Taalopleiding Duits • Taalopleiding Italiaans • Taalopleiding Chinees
Human Resources • Infosessie anti-rook campagne • myPerformance
EXTERN Technische vorming • Thermal Analysis & Rheologie Training • Principes & praktijk capillaire gaschromatografie • Vloeistofchromatografie : theorie & praktijk • Data training Honeywell TDC • Simulator training door Honeywell • Trillingsmetingen & uitbalanceren van machines • Pompentechniek Veiligheid en milieu • Hogere cursus Crisismanagement • Hogere cursus brandpreventie 2001 • Training Bevelvoerders brandweer • Train the trainer - adembescherming • Permanente vorming milieucoördinator • Afval en secundaire stoffen • Vervoer Gevaarlijke Stoffen • Studieavond K.B. tijdelijke of mobiele bouwplaatsen • Handhaving : van een inspectie tot de rechtbank • Rolbrugbestuurder • Studiedag 'werken op hoogte' • Alcohol en werk Financies en boekhouding • euro • Financieel management voor niet-financiële managers Commercieel en logistiek • Interne service level agreements in onderhoud
Deelnemers & geïnvesteerde manuren 2001 INTERN Communicatie Human Resources Informatica Kwaliteit Persoonlijke Vaardigheden Technisch Veiligheid & Milieu
Aantal deelnemers Aantal manuren Arbeiders Bedienden Arbeiders Bedienden 13 195 56 506 3 28 12 112 384 708 984 2046 211 106 630 530 22 28 512 703 310 91 3320 496 1810 665 6873 3256
EXTERN Commercieel / Logistiek Communicatie Financies / Boekhouden Human Resources Informatica Persoonlijke Vaardigheden Technisch Veiligheid & Milieu
Arbeiders Bedienden Arbeiders Bedienden 2 16 21 563 3 36 7 148 1 3 16 56 1 3 16 24 4 15 40 368 3 15 9 369
11
Medische dienst Puur cijfermatig was 2001 een gewoon jaar voor de medische dienst. Toch zijn er extra inspanningen gebeurd, vooral voor de onderzoeken op benzeen. Die waren talrijk en met goed resultaat, afgezien van enkele lichte verhogingen. De medewerkers van de PX-eenheid en OSBL (nutsvoorzieningen) werken veilig met benzeen.
Campagneteam alcohol en drugs: Frans Sleeckx (verpleger), Maries van Aert (site supervisor, Stork), Ives Augustijnen (verpleger), Roby Bauweraerts (training coördinator) en Lutgard Delbon (training assistant).
In 2001 ging er extra aandacht naar de gevaren van alcohol- en drugmisbruik. Niet dat dit een probleem zou zijn in de fabriek, maar BP wil preventief werken en hield rond het thema een gewaardeerde tentoonstelling. Een ander initiatief was de opgemerkte antirookcampagne. Die bleef niet zonder gevolg: opnieuw besloten enkele mensen te stoppen. Ook het aantal plekken waar gerookt mag worden, werd sterk verminderd in de loop van 2001. Samengevat, was 2001 een jaar waarin actie zat en waar de medische dienst tevreden op terugkijkt.
1996
1997
1998
1999
2000
2001
783 21 38 1 825 471
815 79 26 904 496
875 65 35 923 494
828 30 29 828 489
870 29 23 1059 778
865 17 23 952 798
Radiografie van de borstkas
517
581
614
612
594
587
Elektrocardiogram
237
313
315
316
294
290
92 20 6 14 19 5
140 14 8 10 17 3
125 17 11 19 17 2
108 13 7 4 10 1
128 17 3 11 13 4
130 13 8 19 18 8
Onderzoeken - periodieke - bij aanwerving - na langdurige ziekte of afwezigheid wegens ongeval - bij zwangerschap - van bloed - van urine
Inentingen tegen - griep - tetanus - tyfus - hepatitis A - hepatitis B - polio
12
2000 2001 12 januari: Nieuwjaarsreceptie
4 en 18 februari: winterwandeling Meer dan 80 deelnemers deden mee. De route liep langs de Bayonne (rivier) over een heuvelig parcours door bossen en velden tot in Malmédy.
Vriendenkring Jaaroverzicht Vriendenkring-activiteiten 23 februari – 3 maart: skivakantie 164 deelnemers gingen mee naar Andalo (Italië) Op de foto de après-ski.
16 april: paaseierenraap .
27 mei: lentewandeling Met 42 deelnemers werd een 8 km-parcours rond het centrum van Mol afgelegd. Willy Damen was gastheer en verraste het gezelschap met pensen, frikandellen en taart.
De min zesjarigen konden zich uitleven in de speelhoek en mochten samen met de paashaas de eitjes gaan rapen. De plus zesjarigen werden verwacht in de knutselsessie en moesten hun eitjes verdienen in een estafette-spel.
15 juni – 15 september: fotofietstocht 225 deelnemers deden mee aan een 35 km-parcours van Oevel tot Oevel. 6 en 20 juli – 10 en 24 augustus Zomercafé 2 september: Molse Vlottentocht Organisatie: Rotary Mol 16 september: kinderdag/barbecue
21 - 23 september 2001: weekend in Stavelot .
21 oktober: overlevingstocht
Een twintigtal deelnemers deden mee. Op het programma stonden activiteiten als boswandelen, met rubberboot varen, koken, biermusea bezoeken, quizzen, dansen, feesten,… Thema was ‘Oude Belgen’…
41 liefhebbers deden mee aan een voettocht van 15 km in Nidiggen (bij de Duitse grens) 26 oktober: dropping 140 deelnemers deden mee. Plek? Mol-Galbergen en contreien 2 december: Sinterklaasfeest Met 175 kinderen waren ze in De Zille (Kwaadmechelen) om te Sint te begroeten. Ook van de partij: Poppentheater Pomponneke en Poepoel en Nonkel Wally
2001 2002
13
MILIEU 2001 in een notendop • Voor de milieudienst was 2001 het jaar van de vergunningen: op 20 september 2001 verleende de Bestendige Deputatie een milieuvergunning voor de capaciteitsuitbreiding van de PTA3eenheid. Ook in 2001 werd het milieueffectrapport (MER) en aanvraagdossier voorbereid dat moet uitmonden in de hervergunning van de ganse fabriek in 2002. • Met drie geplande stilleggingen was 2001 een ongewoon jaar wat zich ondermeer vertaald in een gemengd beeld qua emissies. Enerzijds verhoogde mede hierdoor de hoeveelheid afgevoerd vast afval: shutdowns genereren meer afval dan een eenheid in normale operatie. Anderzijds was er minder geleide emissie naar de lucht door de verlaagde productie van een aantal eenheden. • Nog wat emissies betreft, blijft het echter zaak om - met volgehouden inspanningen - steeds beter te doen. Dat is ook gelukt als je de dalende emissie per ton eindproduct bekijkt. Ook de ingezette energie per ton product wordt steeds minder. • Midden 2001 kon BP in Geel zichzelf volledig ISO 14001-gecertificeerd noemen nadat ook de overblijvende eenheden PTA3, Onderhoud Chemicals en de PX-eenheid met succes slaagden voor deze milieuzorgsysteem-audit. • De oprichting van de geluidsmuur aan de koeltoren van PTA3 is het sluitstuk van de sanering van de gelijknamige eenheid. Enkele maanden later was het officieel: de PTA3-eenheid voldoet akoestisch volledig aan de normen. • Naast de volgehouden inspanningen op milieugebied, vertaalt de intensieve communicatie en overleg met de omgeving van de fabriek zich in een betere verstandhouding en begrip. Getuige daarvan zijn bijvoorbeeld het verminderd aantal klachten via de Groene Telefoon. • In 2001 tekende het meet- en waarschuwingssysteem OPSIS één overschrijding op van de waarschuwingsdrempel voor benzeen. • Met de bouw van een bijkomend VMM-meetstation in Winkelomheide op het eind van 2001 kan de luchtkwaliteit in de omgeving van de fabriek nog beter opgevolgd worden. • Vooruitblikkend laat 2002 zich vooral kennen als een jaar waarin de talrijke eerder begonnen initiatieven met volgehouden aandacht worden voortgezet. Zo wil BP verder werken aan geluidsreductie; de benzeenopvolging en emissiebewaking bestendigen; de waterkwaliteit nauwgezet bekijken en verbeteren waar mogelijk. Ook de communicatie met overheid, omwonenden en ander publieksgroepen krijgt verder de aandacht die het verdient.
14
De milieudienst • ... bestaat uit Linda Bets en Philippe Vandervoort en wordt administratief ondersteund door Agnes Van Eynde; • ... ondersteunt de organisatie in haar doelstelling om geen schade aan het milieu te berokkenen. Voldoen aan de wettelijke verplichtingen is hierbij een minimum, maar er wordt gestreefd naar een vermindering van de hoeveelheid afval, emissies en lozingen; • ... streeft naar een goede relatie met medewerkers, klanten, buren, actiegroepen en overheid en staat voor open communicatie en correcte informatie
De milieudienst: Linda Bets, Philippe Vandervoort en Agnes Van Eynde
Emissies (*) 1. Geleide emissie naar lucht
3. Afvoer van vast afval
De geleide emissie naar de lucht van specifieke stoffen is ongeveer evenredig gedaald met de verminderde productie van de eenheden PIA, PTA2 en PTA3. Ook de luchtemissies van de stookinstallaties zijn gedaald, vooral door een betere afstelling van de PX-fornuizen (hoofdzakelijk NOxreductie).
De hoeveelheid afgevoerd vast afval is toegenomen. Deze toename is afkomstig van de grote hoeveelheid kalkslib, afgevoerd naar de landbouw voor hergebruik als bodemverbeterend middel (meststof). Ook het relatief grote aantal shutdowns genereren meer afval dan een eenheid in normale operatie.
(*) emissies: de uitstoot of uitvoer van water, lucht en vast afval
Geleide emissies naar de lucht (in ton/jaar) 1000 800 600 400 200 0
Geproduceerd afval (in ton/jaar) 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0
1997
1998
1999
2000
2001
1997 1998 1999 2000 gevaarlijk bedrijfsafval niet gevaarlijk bedrijfsafval huishoudelijk afval kalkslib waterzuiveringsslib
2001
1997 1998 1999 2000 2001 Stof, SO2, NOx, CO Specifieke stoffen
Afvoer van vast afval (in ton/jaar)
2. Lozing via afvalwater Lozing via afvalwater (in ton/jaar) 5000 4000 3000 2000 1000 0 1997 1998 1999 2000 totale vuilvracht COD
7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0
2001
15
Vergunningen 4. Emissies per ton eindproduct
Milieuvergunning voor uitbreiding PTA3-eenheid
Bekijk je de totale emissie per ton eindproduct, dan gaat de daling verder. Deze daling wordt mee veroorzaakt door een stijgende productie van paraxyleen. De PX-eenheid produceert minder emissies per ton eindproduct in vergelijking met de eenheden PIA, PTA2 en PTA3. Ook de geloosde vuilvracht in 2001 is lager dan in 2000, vooral door een verminderde COD-belasting en een lager gehalte aan chloriden en sulfaten.
Op 20 september 2001 besliste de Bestendige Deputatie van de provincie Antwerpen het verzoek tot schorsing van de milieuvergunning van de PTA3-eenheid af te wijzen. Die was op 5 november 1999 ingediend door burgemeester Vankrunkelsven van Laakdal. Die had eerder al het schorsingsverzoek laten varen, maar de provincie wilde zelf meer tijd voor onderzoek. Het onderzoek is dan ook gebeurd en heeft bevestigd dat de resultaten oké waren. De Bestendige Deputatie verleende tegelijk een vergunning voor de uitbreiding van de bestaande PTA3-eenheid met 150.000 ton per jaar (500.000 naar 650.000 ton).
Emissies per ton eindproduct (kg emissie/ton eindproduct)
10 8 6 4 2 0
1997
1998 1999 TOTAAL vast afval
2000 2001 water lucht
150.000 ton meer PTA-productie
5. Gebruikte energie per ton eindproduct Hervergunning volledige fabriek voorbereid Door een betere werking van de warmtekrachtkoppeling in de PTA3-eenheid en een doelmatigere operatie van de PX-eenheid kon de fabriek aanzienlijk energie-efficiënter produceren in 2001.
Gebruikte energie per ton eindproduct (in gigajoule/ton eindproduct)
12 10 8 6 4 2 0
1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001
16
In de loop van 2001 werd er hard gewerkt aan de voorbereiding van de aanvraag tot hervergunning van de volledige fabriek van BP in Geel. In de eerste plaats was dat de redactie van het milieueffectrapport (MER), een lijvig dossier dat wordt overgemaakt aan de overheid. Bijna al de milieuvergunningen van BP in Geel verlopen op 28 december 2002. Op 8 november diende het bedrijf een aanvraagdossier in voor de hernieuwing. Een van de onderdelen in het vergunningsproces is het openbaar onderzoek dat ondermeer inhoudt dat de gemeenten een publieke hoorzitting organiseren. Die vonden plaats in Laakdal en Geel op 10, 11 en 19 december 2001. Naast de hervergunning is ook een kleine capaciteitsverhoging (geen uitbreiding - wel efficiënter werken met meer productie als gevolg) opgenomen alsook enkele regularisaties. In de loop van 2002 spreekt de Bestendige Deputatie van de provincie Antwerpen zich uit over de hervergunningsaanvraag.
Geluid De geluidsmuur PTA3 staat er
Schepen meten
BP in Geel heeft als bedrijf sinds april 2001 het grootste geluidsscherm in België. De bouw van de geluidsmuur aan de koeltoren van PTA3 is het sluitstuk van de sanering van de PTA3-eenheid. De muur heeft een dubbele werking: het lawaai van de fabriek wordt fysiek door de muur tegenhouden (demping), zodat het niet in Eindhout geraakt. Anderzijds wordt het geluid ook opgeslorpt (absorptie) en de energie naar de grond afgevoerd. De muur is 25 m hoog en 195 m lang (154 m langs de Amocolaan en 41 m naast de koeltoren), bestaat uit aluminium panelen, gevuld met geluidabsorberende mineraalwol en heeft zo’n 2,7 miljoen EUR (110 miljoen BEF) gekost.
In februari 2001 heeft BP uitgebreide metingen laten uitvoeren op beide zijden van het Albertkanaal, zowel in Winkelomheide als op de BP-aanlegsteiger. De resultaten van die metingen zijn een basis om doelgericht aanpassingen te doen aan binnenschepen die voor geluidsoverlast. kunnen zorgen. Toch blijft bij het begin van 2002 de regel van kracht dat schepen zoals de Stolt Basel ‘s nachts niet mogen lossen. Er wordt verder gezocht naar de beste methodes om te komen tot een structurele geluidssanering.
Geluidsmuur heeft dubbele werking
Verder zoeken naar beste saneringsmanier binnenschepen
Sanering PTA3 bekroond met gunstig meetresultaat
Andere geluidsprojecten
In mei 2001 startte AIB-Vinçotte met een uitgebreide meetcampagne van de PTA3-eenheid. Meer specifiek werd de installatie - aan de bron dus - helemaal uitgemeten. Deze emissiemetingen werden aangevuld met immissiemetingen in het inmiddels bekende en meest kritieke punt G (Heikantstraat in Laakdal). Op 16 augustus kreeg BP het verslag met de verlossende uitspraak: de PTA3eenheid voldoet akoestisch volledig aan de normen.
•
•
•
•
Aan de PIA-eenheid werden bij de productiestop in het voorjaar de koelers door stillere exemplaren vervangen Aan de waterzuivering werden de beluchters verwijderd die boven de waterlijn uitkwamen. Die werden vervangen door ondergedompelde en dus stillere exemplaren. Dat werk was af in april 2001. Ook in de PX-eenheid gebeurden nog enkele bijstellingen door middel van procesaanpassingen of afscherming. Sinds midden juli 2001 is ook de geluidsbeperkende sanering van de leidingen van de propyleenpompen aan de sferen achter de rug.
17
Lucht
Bodem, water, afval en verkeer
OPSIS - één overschrijding informatiedrempel in 2001
Geen ecologische problemen door stabilisatievijver
Op 21 april 2001 werd de zogenaamde informatiedrempel voor benzeen (100 microgram per kubieke meter) overschreden. Reden voor de verhoging was een lek aan een dichting van een pomp wegens een defecte smering. De gemeten piekwaarde bedroeg 150 microgram per kubieke meter. BP bracht de bevoegde instanties volgens afspraak op de hoogte. Er was nooit een gevaar voor de gezondheid van de bevolking of de medewerkers.
Het Studiecentrum voor Milieu, Geologie en Veiligheid kwam in de zomer van 2001 tot conclusies in verband met de slib- en grondwaterkwaliteit van BP’s stabilisatievijver. Er is geen enkele reden om de exploitatie van de vijver om ecologische redenen in vraag te stellen, aldus het rapport. Sinds begin de jaren 1980 is de bijna 3 ha grote plas in gebruik als buffer voor het gezuiverde afvalwater van de fabriek en een deel van het opgevangen regenwater. De vijver loopt via een meetgoot over in de Nete. Op vraag van de OVAM en Aminal worden zowel het vijverwater als het slib al sinds 1997 bemonsterd. De onderliggende grondwaterlagen hebben evenwel weinig te lijden van het vijverwater dat hooguit een restfractie aan metalen bevat. Het rapport van het Studiecentrum ziet geen reden om maatregelen te nemen, maar beval wel aan de kwaliteit van de waterhuishouding continu op te volgen via een aantal peilputten.
Metingen PP1 positiever dan model In het voorjaar voerde een student, in het kader van zijn eindwerk, metingen uit naar de zogenaamde vluchtige emissies in de PP1-eenheid. Vluchtige emissies zijn lekverliezen. Het toegepaste meetprogramma was gebaseerd op de kennis, verworven bij de metingen van de PTA3- en PX-eenheden. De resultaten wezen uit dat de relatief oude PP1-eenheid nog goed scoort. De resultaten van de metingen waren overigens positiever dan de - zo bleek - eerdere conservatief-pessimistische berekeningsmodellen.
spiegel
zenders 250m
250m
250m
pad 2
PX-eenheid analyse pad1
18
250m
Om de vijf jaar moeten bedrijven als BP een bodemonderzoek laten uitvoeren. Dit gebeurde in het voorjaar van 2001 door het onafhankelijke studiebureau Geologica. Deze SGS-dochter voerde 107 boringen uit,
Geen enkele reden om exploitatie van stabilisatievijver om ecologische redenen in vraag te stellen
OPSIS, één overschrijding
spiegel
Vijfjaarlijks bodemonderzoek
ontvangers
waarvan er 69 werden afgewerkt als peilbuis waarmee je ook later nog grondwaterstalen kan nemen. BP heeft nu in het totaal 118 aantal peilbuizen op het terrein. Het onderzoek op bodem- en grondwaterverontreiniging gebeurde op risicolocaties. De resultaten waren bemoedigend: er werd geen nieuwe verontreiniging tegenover het vorig onderzoek vastgesteld en slechts vijftien plekken tonen een verhoging tegenover wat je in de natuur mag verwachten. Dit is het gevolg van historische verontreiniging en handelt over minerale olie, xyleen en mangaan. Omdat deze stoffen geen ernstige bedreiging vormen, is er ook geen verplichting tot sanering. Wel moet de evolutie van de bodem verder worden opgevolgd.
Spookmetingen benzeen waterzuivering In het begin van 2001 waren er wat opgetrokken wenkbrauwen toen een externe firma, in opdracht van de overheid, een benzeenverhoging zou vastgesteld hebben ter hoogte van de waterzuivering. Deze volgens BP zeer onwaarschijnlijke bevinding werd nauwkeurig onderzocht door KU Leuven die het vermoeden van BP bevestigde: het ging zeker niet over een verhoging van benzeen. Bleef de vraag wat dan wel de oorzaak was van de gemeten piek. Gespecialiseerde labo’s van BP in de Verenigde Staten toonden aan dat de oorzaak van die ‘valse’ meting te maken had met "interferentie door waterdamp en andere koolwaterstoffen."
Zeker geen benzeenverhoging in waterzuivering
Doorgedreven afvalscheiding In de loop van 2001 heeft BP diverse initiatieven genomen om de verschillende afvalstromen in de fabriek verder systematisch te scheiden. De bestaande scheiding van bedrijfsafval werd efficiënter gemaakt door uniformisering: Bakken waarin reeds papier en karton, chemisch afval en metaalafval gescheiden werd verzameld, kregen een specifieke kleur. Het huishoudelijk afval in de fabriek werd verder opgesplitst: blik, PET-flessen en PP-bekertjes worden vanaf 1 januari 2002 nu ook apart verzameld.
Vervoer over water stijgt jaar na jaar Het vervoer over de binnenwateren blijft toenemen voor de fabriek in Geel. Jaar na jaar varen er meer schepen tussen de Geelse fabriek en vooral de Antwerpse en Rotterdamse havens. De grafiek hierbij slaat uitsluitend op het transport van vloeibare chemicaliën die via de aanlegsteiger van BP in Geel worden aan - of afgevoerd.
107 boringen uitgevoerd op Geelse site Afvalscheiding geuniformiseerd en vereenvoudigd
500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0
ladingen lossingen
1996
1997
1998
1999
2000
Aantal scheepstransporten van en naar de aanlegsteiger van BP in Geel (enkel vervoer van vloeibare che2001 micaliën)
19
Biodiversiteit Steun
Stabilisatievijver zorgt voor fauna
BP maakt de nodige budgetten vrij om milieu-initiatieven te helpen en te ijveren voor meer biodiversiteit, verscheidenheid in leven zeg maar. In 2001 gebeurde dat vooral via steun aan natuurverenigingen Voor 2002 staan er ook initiatieven binnen de fabriek op het programma.
Ook in de stabilisatievijver van de fabriek is er de laatste jaren meer en meer dierenleven gekomen. Sinds het waterpeil gestegen is, zijn er een aantal bomen met hun voeten in het water komen te staan. Dat biedt extra broedgelegenheid en een schuilplaats aan heel wat vogels zoals tafeleenden, die van het noorden komen om hier te overwinteren. Ook klassieke kustvogels zoals de scholeksters zijn al een tijdje ingeburgerd bij BP. De dodaars duiken geregeld op bij de vijver, alsook reigers en aalscholvers. Met de zachte winters van de laatste vijf jaar zijn kleine, kwetsbare soorten als de ijsvogel weer opgemerkt aan de vijver.
Bergeenden broeden opnieuw bij BP In de lente van 2001 ontdekte een operator opnieuw een broedsel van bergeenden (tadorna-tadorna) op het terrein van BP in Geel. In 2000 was het er niet van gekomen. Deze vrij grote eendensoort broedt in holtes, bij BP vermoedelijk in een konijnenpijp. Ook van de kuifeenden, kievieten en scholeksters werden broedsels opgemerkt.
Bergeend nest opnieuw bij BP
20
Stabilisatievijver biotoop voor heel wat watervogels
Communicatie Buren
Milieuforum
Buren is de naam van het informatieblad van BP in Geel voor de omwonenden van de fabriek. Gestart in de herfst van 1998, komt het in de regel driemaal per jaar uit. In juni 2001 was er een extra editie naar aanleiding van allerlei plannen en gebeurtenissen in en rond de PTA3eenheid. Die extra editie was meteen ook het startsein voor een uitbreiding van de verspreiding van Buren. Naast Eindhout, Oosterlo, Stelen, Winkelomheide en Zittaart wordt het sindsdien ook verspreid in Groot-Vorst, Punt en Zammel. Daarmee klimt de oplage met 2200 exemplaren tot 7700: 5900 magazines komen bij evenveel gezinnen in de voornoemde deelgemeenten terecht, de overige 1800 exemplaren worden verdeeld bij de eigen medewerkers, huiscontractors, interimarissen, gepensioneerde medewerkers en externe relaties.
Het Milieuforum kwam in 2001 samen op 3 mei en 8 november. Het Milieuforum is een informatie- en overlegorgaan in verband met milieu- of veiligheidsaspecten, verbonden met de activiteiten van BP. Het Milieuforum is samengesteld uit vertegenwoordigers van BP, de burgemeesters van Geel, Laakdal en Meerhout of hun afgevaardigden, de respectieve milieuambtenaren, vertegenwoordigers van politieke fracties, vertegenwoordigers van de omwonenden, de brandweer van Geel en de Milieu-inspectie.
Buren in 2001: extra editie en oplage verhoogt met 2200 exemplaren tot 7700
21
Groene Telefoon In 2001 waren er 55 oproepen via de Groene Telefoon. Het gros (67 %) van de klachten had te maken met geluidsoverlast. Geur was met 9 % de tweede reden tot klagen en twee opmerkingen (4 %) handelden over PTApoeder dat neersloeg op auto’s. Van 14 oproepen (25%) kon de oorzaak van de klacht niet achterhaald worden of lag de oorzaak buiten het bedrijf. Via de Groene Telefoon (0800-134 59) kan iedereen uit de buurt het bedrijf 24 uur op 24 contacteren. Deze 0800-lijn is gratis. De oproeper kan vragen stellen, signalen geven of klachten formuleren in verband met milieu en veiligheid in en rond het bedrijf.
59 4 3 1 0 080
120 100 80 60 40 20 0
1999 2000 2001 aantal oproepen andere klachten niet van toepassing geluid geur
Cursus Groene Telefoon voor meer begrip Mensen die de Groene Telefoon gebruiken om een klacht te uiten, kunnen behoorlijk kwaad of gefrustreerd zijn. De persoon die de oproep beantwoordt - de laborant - heeft de ondankbare taak de klacht op te vangen zonder inhoudelijk iets te kunnen bieden. Omdat hij zich in het laboratorium bevindt, kan hij immers niets zeggen over het onderwerp van de klacht. Dat leidt soms tot situaties waarbij de frustraties aan beide zijden van de telefoon hoog oplopen. Ook de supervisor die ter plaatse de eventuele reden van de klacht gaat vaststellen, heeft contact met de beller. Als
hij niet kan bevestigen wat de klager ziet, hoort of ruikt of er niets aan kan doen, is er eveneens kans op teleurstelling aan de andere kant van de lijn. Allemaal redenen om de laboranten en shiftsupervisors te wapenen met communicatievaardigheden waar iedereen baat bij heeft, ook de beller. Daartoe organiseerde BP in mei 2001 een ‘Groene Telefoon-training’ voor 22 laboranten en zes shiftsupervisors. De doelstelling was tweeërlei: de procedure uitleggen dan wel opfrissen en veel oefenen in het te woord staan van een oproeper met een klacht.
Bedrijfsbezoeken in 2001 BP in Geel organiseerde 32 bedrijfsbezoeken in 2001. Het aantal bezoekers steeg van 467 (2000) naar 772 (2001). Van de 32 bedrijfsbezoeken waren er 21 (66 %) uit het onderwijs, 2 (6 %) vanwege verenigingen en 9 (28 %) uit bedrijven en allerlei organisaties zoals de Europese Commissie en de Schepencolleges van Geel en Laakdal. Klassiekers van een bedrijfsbezoek zijn een rondrit in de fabriek en een bezoek aan een controlekamer en/of laboratorium. Een doorsnee bezoek neemt 2 tot 3 uur in beslag.
Nieuw initiatief: Burenplatform September 2001 zag het ontstaan van een nieuw communicatie-initiatief. Op geregelde tijdstippen komen vertegenwoordigers van BP samen met een twintigtal omwonenden waaronder schepenen, maar ook mensen uit het verenigingsleven, actiecomités, leerkrachten, dokters, enzovoort. Het Burenplatform fungeert als een denktank en wil het maatschappelijk draagvlak van de omwonenden verstevigen teneinde tussen BP en omwonenden naar een evenwicht te komen waardoor de leefbaarheid in de omgeving optimaal behouden blijft, dan wel verhoogd wordt. Tegelijk moet dit de continuïteit en potentiële groei voor de industrie verzekeren en wel door constructief overleg en meedenken over oplossingen. Het Burenplatform wil resultaatgericht zijn en opvolging garanderen over het uitvoering van de oplossing.
Burenplatform: ladder naar een beter begrip
Iedereen, ook de beller, heeft baat bij goeie communicatievaardigheden.
22
ISO (*) PX-eenheid pilootafdeling nieuwe ISO 9001-norm Het volgens de nieuwe ISO 9001 norm opgezette kwaliteitszorgsysteem van de PX-eenheid is in 2001 geslaagd in de certificatieaudit. Die eenheid heeft als pilootsite gediend om de nieuwe norm toe te passen in Geel. De andere afdelingen zullen nu een voor een hun kwaliteitszorgsystemen aanpassen zodat in juni 2003 de ganse Geel fabriek klaar zal zijn om de ISO 9001 certificatieaudit te ondergaan.
ISO 14001 voor volledige fabriek Al sinds december 2000 was in de meeste afdelingen van BP in Geel het milieuzorgsysteem ISO 14001 in voege. Alleen bij PTA3, Onderhoud Chemicals en de PX-eenheid moest het systeem nog gefinetuned worden. In de week van 18 juni 2001 voerde het certificatiebureau Lloyds Registered een audit uit bij die afdelingen. Ze slaagden alle drie met glans, waardoor meteen heel de fabriek ISO 14001-gecertificeerd is. Zo’n ISO-certificaat is een soort bewijs dat je als bedrijf voldoet aan internationaal erkende normen. Ondernemingen laten zich daarbij doorlichten door externe, gespecialiseerde organisaties.
Drie overblijvende eenheden slagen met glans voor ISO 14001-audit
(*) ISO staat voor International Standard Organization of Internationaal Normbureau.
23
VEILIGHEID 2001 in een notendop • 2001 was het jaar van de geplande onderhoudsstops, aangevuld met de debottlenecking (capaciteitsuitbreidingen) van PTA3. Op het hoogtepunt waren er 700 extra contractors in de fabriek. • In het licht van de vele shutdowns zijn de veiligheidsresultaten positief met slechts twee ongevallen met werkverlet, twee met doktersverzorging en één met aangepast werk. In oktober bereikte de fabriek zelfs een miljoen manuren zonder ongeval met werkverlet • Op 1 maart 2001 werd de fabrieksbeveiliging (security) toegevoegd aan de veiligheidsdienst. • Een opvallende actie was de zogenaamde handshaking day op 13 en 14 maart. De statistieken wijzen uit dat het gros van de ongevallen te maken heeft met handen en vingers. De handshaking day wil de fabrieksbevolking hiervan bewust maken en reikt relevante persoonlijke beschermingsmiddelen aan. • De eerder ingezette beweging naar het verweven van veiligheid in de lijnorganisatie werd in 2001 voortgezet. Op 17 en 24 januari kwamen telkens een veertigtal veiligheidscoördinatoren hierover samen voor een eendaagse conferentie. • Contractorveiligheid bleef en blijft hoog op het prioriteitenlijstje staan. Zo begon BP met het stelselmatig voor contractors invoeren van de verplichting om een Veiligheidspaspoort te kunnen voorleggen. Dat is een in Vlaanderen gestandaardiseerd document. • Voorkomen is beter. Een oude waarheid, maar het blijft kloppen. Er was in 2001 dan ook een duidelijke trend van ongevallenonderzoek (post) naar risicoanalyses (pre). Het eerste is een zinvolle oefening om te leren uit fouten, het tweede tracht vooraf al de risico’s te ontdekken zodat de fouten niet gemaakt worden. • Eind november trokken management en supervisie zich anderhalve dag terug in Lichtaart om te brainstormen over veiligheid. Op het programma stond ondermeer het thema letselpreventie en de weg naar Target Zero, het ultieme doel, accidenten noch incidenten en een volledig veilige fabriek. • Voor 2002 richt het veiligheidsbeleid zich concreet op acties zoals: veilig gedrag; (veiligheids-)training; vereenvoudiging van procedures en systemen; en contractorveiligheid.
24
De veiligheidsdienst • ... heet officieel Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk • … bestaat uit Herman Dauwen, Guy Geudens en Dirk Vielfont, administratief ondersteund door Agnes Van Eynde. Ook de zes shift supervisors (Patrick Aerts, Hugo Cornelis, Peter Raeymaekers, Dirk Vansant, Yves Wilms en Louis Verpoorten, in de loop van 2001 op pensioen gegaan en vervangen door Patrick Boonen) en de mensen van de fabrieksbeveiliging (Guido Corten) maken deel uit van de ploeg. • ... reikt BP in Geel hulpmiddelen en adviezen aan om veilig te kunnen werken: procedures, specificaties, normen, codes van goede praktijk, werkmethodes, ervaringen van anderen, veiligheidsprogramma’s, rapporten, trainingen... • … heeft tot doel een geïntegreerd veiligheidsbeleid uit te bouwen waaraan iedereen zijn steun en medewerking verleent.
De veiligheidsdienst, inclusief shift supervisors: Herman Dauwen, Dirk Vielfont, Guy Geudens, Yves Wilms, Agnes Van Eynde, Patrick Aerts, Dirk Vansant, Hugo Cornelis, Peter Raeymaekers en Patrick Boonen (niet op de foto Guido Corten)
Ernstiger 0 Werkverlet 2
Veiligheid algemeen
Aangepast werk/ Doktersverzorging 3
Veiligheidsresultaten 2001(*) •
Er waren vijf ongevallen in 2001: twee met werkverlet, twee met doktersverzorging en één met aangepast werk. (zie illustratie). Als het aantal ongevallen met werkverlet wordt geteld per miljoen uren blootstelling komt BP in Geel aan een frequentie van 1,05. Als het aantal ongevallen met werkverlet, doktersverzorging en aangepast werk wordt geteld per miljoen uren blootstelling komt BP in Geel aan een frequentie van 2,62. Drie van de vijf ongevallen had met vallen te maken. In twee gevallen viel de persoon in kwestie zelf, in het derde viel er een klep op zijn voet. Op 15 oktober 2001 bereikte de fabriek een miljoen manuren zonder ongeval met werkverlet.
•
•
•
•
(*) Alle cijfers gelden voor het totaal van BP’s eigen medewerkers en medewerkers van partnerfirma’s (de zogenaamde contractors).
Veiligheidsresultaten 2001 in vergelijking met voorgaande jaren •
Voor wat betreft het aantal ongevallen met werkverlet is het resultaat van 2001 het op één na beste (alleen in 1995 was het nog beter).
•
Voor wat betreft het aantal ongevallen met werkverlet, inclusief doktersverzorging en aangepast werk per miljoen uren blootstelling, is er een belangrijke vooruitgang tegenover 2000. Het is het op twee na beste cijfer, alleen geklopt door de resultaten van 1998 en 1999.
Eerste hulp 74 Schierongevallen 769
2001 - jaar van de onderhoudsstops 2001 was het jaar van de geplande onderhoudsstops (of turnarounds of shutdowns). Van 13 tot 23 maart 2001 was er het gepland onderhoud van de PTA2-eenheid. Van 23 april tot 18 mei 2001 liep de grote PIA-shutdown waarmee die tot een multi-purpose-eenheid werd verbouwd (er kan nu PIA, PTA en TMLA worden gefabriceerd). Ten slotte was er in oktober het grote onderhoud en de debottlenecking (capaciteitsuitbreidingen) van PTA3. Het aantal contractors dat daarbij kwam kijken is enorm. Op het hoogtepunt waren er 700 extra mankrachten in de fabriek, meer dan het aantal medewerkers van BP in Geel zelf. Weliswaar zijn alle vijf de ernstige ongevallen bij BP in Geel gebeurd tijdens die shutdowns. Maar in het licht van de vele contractors en het uitzonderlijk werk, wat een shutdown toch nog blijft, zijn de veiligheidsresultaten nog steeds - statistisch gezien - positief.
Veiligheidsresultaten medewerkers BP + partnerfirma's: aantal ongevallen per miljoen uren blootstelling (grote projecten mee inbegrepen vanaf 1996)
12
11,73 9,72
10 8 6 4
6,29
5,86
4,49 4,92
4,77
3,24
2,96
2,62
2,14
2 0
2,70 1,97
1,12 1,78
0,95
1,05
1,07
1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 Frequentie ongevallen met werkverlet Frequentie ongevallen met werkverlet + doktersverzorging + alternatief werk
2127
Conferentie veiligheidscoördinatoren
Veiligheidswensboom
De eerder ingezette beweging naar het verweven van veiligheid in de lijnorganisatie wordt voortgezet. Op 17 en 24 januari 2001 kwamen telkens een veertigtal veiligheidscoördinatoren (VC) hierover samen voor een eendaagse conferentie of workshop. Thema’s die werden besproken waren: wat is de rol van een als VC? Wat zijn de belangrijkste problemen bij het uitoefenen van de functie? Welke hulpmiddelen zijn er nodig om de rol van VC beter in te vullen?
Het B-team van de PX-eenheid nam het initiatief om iedereen in de fabriek te vragen zijn veiligheidswens te noteren. De ingestuurde velletjes werden geplastificeerd en opgehangen in een dennenboom naast de onderhoudsafdeling van de eenheid. Die werd prompt tot Veiligheidswensboom omgedoopt en maant de voorbijganger tot bezinning aan.
Getting HSE right audit Veiligheidsdag Dinsdag 24 april hield de chemicals-business van BP wereldwijd een veiligheidsdag. Het werd een soort bezinning voor alle medewerkers. De hoofdzetel benadrukte opnieuw dat veiligheid geen programma of jaarplan is, maar een ‘kernwaarde’ die boven alles staat en voor alles komt. Een kernwaarde ook, die geïntegreerd moet zijn in alle aspecten van de bedrijfsvoering. Directe aanleiding was de vaststelling dat de chemicals-groep in zijn geheel tot op dat moment in 2001 al zes ongevallen met dodelijke afloop te betreuren had.
Paspoort aub! De veiligheid van het partnerpersoneel bleef ook in 2001 bovenaan het prioriteitenlijstje staan. De vereiste aan aannemers om een VCA-basisopleiding te hebben (Veiligheid Checklist Aannemers) werd verder veralgemeend. BP controleert nu meer, leveranciers sturen vooraf gegevens terzake over de medewerkers die ze wensen te sturen en er is nu ook een soort veiligheidspaspoort. Dat is een in Vlaanderen gestandaardiseerd document dat onder andere uitgereikt wordt door het Provinciaal Veiligheidsinstituut. Het veiligheidspaspoort is gekoppeld aan de VCA-opleiding en moet kunnen voorgelegd worden door de contractor.
Veiligheidswensboom maant voorbijganger tot bezinning
26
In het najaar van 2001 werd BP in Geel positief beoordeeld op de organisatie en de naleving van de regels, vervat in het zorgzaam-werken-programma, het zogenaamde ‘Getting HSE right’. In principe is er om de drie jaar een dergelijke audit en aangezien de fabriek al in 2000 werd doorgelicht, was de volgende pas voor 2003 aangekondigd. Nadat er zich evenwel in 2001 in andere fabrieken van de BP-groep enkele ernstige incidenten hadden voorgedaan, werden er een aantal vereisten toegevoegd aan het bestaande HSEsysteem. Het lokale senior management besloot daarom de fabriek in Geel tussentijds te laten checken.
Sluipmoordenaar stikstof Naar aanleiding van incidenten met stikstof in de BP-groep niet bij BP in Geel - richtte de fabriek specifieke trainingssessies in. Stikstof wordt in de procesindustrie veelvuldig ingezet als inerte stof (het reageert niet of nauwelijks met andere stoffen), maar is -terecht- algemeen gevreesd als een sluipmoordenaar. Je ziet of ruikt het niet, je wordt er bijzonder snel door bevangen, je krijgt ‘zware benen’, je gaat door de knieën, je verliest het bewustzijn en dan treedt de dood snel in. De training richtte zich vooral op het onderkennen van dat gevaar en het verraderlijke onzichtbare/reukloze aspect van stikstof. Naast die training voerde de fabriek ook een verstrenging van de blindflensprocedure in.
Tussentijdse check zorgzaam-werken- programma
Interventieploeg van BP moest nooit tussenkomen in 2001, maar oefende des te meer.
Crisisvoorbereiding
Persoonlijke berschermingsmiddelen
Bedrijfsbrandweer traint bij RISC
Wakker handgeschud
In 2001 moest de interventieploeg van BP niet één keer tussenkomen maar oefende des te meer om voorbereid te zijn. De meeste veeleisende training is de meerdaagse ‘harde’ oefensessie die de brandweerlieden elk jaar volgen in het Nederlandse RISC-centrum. Die RISC-training is de meest duidelijke exponent van de recente professionalisering van de bedrijfsbrandweer. Het gespecialiseerde oefencentrum biedt een doorgedreven praktische training aan in zeer realistische omstandigheden. De cursisten trainen op echte branden in industriële situaties. Alle leden van de brandweer gaan er een keer per jaar naartoe. BP in Geel neemt ook telkens iemand van de Brandweer van de stad Geel mee.
In 2000 had één op twee ongevallen iets met de bovenste ledematen (armen, ellebogen, vingers, handen of polsen) te maken: 52 % om precies te zijn. Het veiligheidsinspiratiecomité Zeekameel zette er de tanden in en lanceerde in maart 2001 een campagne rond handveiligheid. Een en ander kreeg vorm in twee zogenaamde Handshaking Days: op 13 maart één voor partnerpersoneel en een tweede voor BP-medewerkers, huiscontractors, interims en stagiairs een dag later. Naast ondermeer voor iedereen een gratis paar veiligheidshandschoenen werden films vertoond, informatieborden tentoongesteld en bijeenkomsten georganiseerd. En niet zonder succes: in het jaar 2001 daalde het bovenste-ledematen-ongevallencijfer met 21 % (van 52 naar 31 %).
Korpsen komen samen De relaties en verstandhouding tussen de Brandweer van Geel en de interventieploeg van BP zijn uitstekend. Er is veel overleg en beide korpsen oefenen regelmatig samen. In 2001 bracht de interventieploeg van BP een bedrijfsbezoek aan de Geelse Brandweer. De Brandweer van de stad Geel wordt trouwens als een modelkorps bekeken. De mensen van de interventieploeg van BP steken er veel van op en werken er graag mee samen. De samenwerking wordt als verrijkend ervaren.
Bescherm je handen
In het nieuw De Brandweer van de stad Geel wordt als een modelkorps bekeken.
In de loop van 2001 kregen alle medewerkers van BP nieuwe overalls en tweedelige pakken. Deze FRC-pakken (Fire Retarded Clothing) zijn in tegenstelling tot de klassieke, katoenen overall van een brandwerend materiaal gemaakt. Daarnaast werd er veel zorg besteed aan de behoeftes van de BP-man (m/v): van een uitgebreid arsenaal zakken, pijpen met reflecterende strips tot een van een ritssluiting voorziene binnenzak.
Nieuwe pakken van brandwerend materiaal
27
Veiligheidsharnas Werken in besloten ruimten zoals vaten, silo’s en kolommen zijn niet zonder risico. Talrijke procedures moeten ervoor zorgen dat de resten van chemicaliën en stikstof verwijderd zijn en er voldoende zuurstof aanwezig is. Toch is een menselijke vergissing nooit uit te sluiten. De wet vereist dan ook dat er iemand buiten het mangat de wacht houdt om alarm te slaan als er iets misloopt. In 2001 voerde BP in dat mensen die in het vat werken een veiligheidsharnas dragen. De reden is simpel: als iemand bewusteloos wordt (door gebrek aan zuurstof bijvoorbeeld) kan een reddingsteam de bewusteloze snel in veiligheid brengen buiten het vat. Zo’n harnas werkt wel wat lastiger, maar kan levens redden.
Levensreddend harnas
Ook voor thuis en onderweg De statistieken wijzen al lang uit dat je eigen huis eigenlijk een gevaarlijke plek is. Heel veel ongevallen gebeuren precies daar, bij het koken, bij het klussen, bij het tuinieren,… BP wil een preventief handje helpen. In 2001 startte het PBM-privé op. PBM staat voor Persoonlijke BeschermingsMiddelen en het project voorziet in de mogelijkheid tot aankoop - aan een minimumprijs - van degelijk materiaal voor privé doeleinden. Drie gespecialiseerde leveranciers zorgen voor (1) brandbescherming: koolmonoxide- en rookdetectoren, brandblussers,…; (2) letselpreventie: handschoenen, stofmaskers, gelaatsschermen,…; en (3) alles in verband met fietsen (helmen, reflecterende vesten,…).
PBM’s voor thuis en onderweg
Verkeer en transport Veilig werken bij Logistiek Op 20 mei 2001 sloot de afdeling Logistiek een periode af van maar liefst tien jaar waarin geen enkele medewerker een ongeval had dat resulteerde in werkverlet. Logistiek, dat betekent ondermeer werken met de vorkheftrucks, vrachtwagens, treinen, verpakken, laden en lossen - jobs die niet van een dosis gevaar ontbloot zijn. Een mooie prestatie dus, maar er is altijd ruimte voor vooruitgang: heftrucks hebben nu een ingebouwde snelheidsbeperking; kartonnen dozen met 1000 kilo polypropyleen, werden vroeger twee hoog gestapeld, nu nog één hoog; gaandeweg worden wielblokkeringssystemen op alle laadbruggen aangebracht. Toch onderkent de afdeling dat technische ingrepen en veiligheidsinvesteringen weliswaar belangrijk zijn, maar dat uiteindelijk de mentaliteit van de medewerkers de doorslag geeft.
Nieuwe wielblokkeringssystemen zijn bijzonder effectief.
Autoluwe dag Op vrijdag 22 juni organiseerde BP weer een autoluwe dag. Medewerkers werden aangezet om de auto thuis te laten en zich per fiets of te voet naar het werk te begeven. Een oproep waaraan 162 medewerkers gehoor gaven. Ze kregen een geschenkje, een frisdrank en een tombolabiljet waarmee een fiets te winnen was.
Dubbelwandige schepen Sinds juli 2001 gebeurt al het transport van vloeibare chemicaliën over de waterweg naar en van BP in Geel met dubbelwandige schepen. Dubbelwandige schepen zijn een extra beveiliging tegen lekverlies als gevolg van bijvoorbeeld een aanvaring. Dat was al zo voor de meeste schepen die BP in Geel aandeden (met gemengde xylenen), maar sinds juli 2001 is het nu ook ingevoerd voor het transport van paraxyleen en metaxyleen. Een andere veiligheidsbevorderende maatregel houdt in dat scheepstanks vóór belading in Geel (met paraxyleen, benzeen en bijproducten) worden gespoeld met stikstof. Dat verlaagt het zuurstofgehalte tot minder dan 5 % zodat de kans op ontploffing vrijwel onbestaande is.
Steeds veiligere scheepvaart dankzij dubbele wanden en stikstoflaag
28
Fabrieksbeveiliging Tweede verkeersdag schoolkinderen
Man extra
Per fiets kwamen ze weer aangereden, die 13de september 2001. Een 700-tal leerlingen van het zesde leerjaar van de scholen uit Geel, Laakdal en Meerhout maakte hun opwachting aan de fabriek van BP. Voor de tweede maal in evenveel jaren organiseerden die drie gemeentes, in samenwerking met zes bedrijven uit de buurt, een verkeersveiligheidsactie. Na de geslaagde eerste editie vorig jaar, waren de verwachting hoog gespannen. Maar de talrijke workshops, demonstraties en de afsluitende act (Xsession) maakten de verwachtingen meer dan waar.
Onder meer door de verhoogde aandacht die BP op veiligheid en beveiliging is gaan leggen, kreeg de Veiligheidsdienst een veiligheidsingenieur bij. Op 1 juni kwam Dirk Vielfont in dienst als safety & security engineer. Een specifieke verantwoordelijkheid wordt het contact met de firma SGI die instaat voor de beveiliging van de fabriek.
Niet-ADR plichtige voertuigen ook incidenteel gecontroleerd In 2000 voerde BP een strengere controle in voor zogenaamde ADR-voertuigen, zeg maar trucks met gevaarlijke producten. In 2001 werden ook andersoortige transporten geregeld gecontroleerd middels spot-checks. BP legde vanaf 15 oktober 2001 ook bijkomende eisen aan vervoersmaatschappijen op. Zo wordt, naast vaktechnische eisen, vereist dat de trucks voorzien zijn van een handenvrije GSM-kit, en veiligheidsgordels in de cabines. Maar ook de algemene staat (banden, spiegels, lichten,…) van de voertuigen worden bekeken. Om het scherp te stellen: een wrak komt er niet in. De verantwoordelijke BP-medewerkers waren verheugd vast te stellen dat de medewerking van de chauffeurs uitstekend was.
Nog meer fiets- en voetpaden Opgestart in 2000 breidde BP in 2001 het net van fiets- en voetpaden verder uit. De filosofie is simpel: scherm de zwakke weggebruiker in de fabriek zoveel mogelijk af van het zwaardere verkeer (trucks, auto’s, vorkheftrucks, kranen,…)
11 september De terreuraanslagen in de Verenigde Staten op 11 september waren aanleiding tot een verhoogde waakzaamheid bij BP in Geel. De beveiligingsmaatregelen werden opgevoerd met onder andere meer patrouilles in en rond de fabriek en verhoogde controles bij het binnenkomen. De contacten met de plaatselijke autoriteiten werden verder aangehaald. Ander aandachtspunt waren de postpakketten (in verband met bommen alsook miltvuur, ook bekend als Anthrax). De verantwoordelijke deden het nodige om verdachte postpakketten te beoordelen en zo nodig af te zonderen. Alles bleef rustig - er waren geen incidenten.
Verhoogde waakzaamheid bij BP in Geel naar aanleiding van terreuraanslagen VS
Veilig leren steppen
Xsession - een schot in de roos
29
Technologisch cordon sanitaire Op de site in Geel valt van de versmelting weinig of niets te merken. In Lillo zie je op het bedrijfsterrein wel sporen van BP: BP-indicaties, wegwijzers, en stickers die aangeven welke zones of dossiers geringfenced zijn. De fabriek in Lillo werkt namelijk met Unipol-technologie die Solvay in licentie heeft van Union Carbide. Daardoor krijgen buitenstaanders, en zelfs BP-mensen, onder geen beding inzage in de Solvay-technologie. Er ligt dus een technologisch cordon sanitaire rond de fabriek in Lillo. Niet evident om in zo’n omstandigheden samen één bedrijf te worden.
Op de bedrijfsterreinen van de fabriek in Lillo zijn er nog geen echt ingrijpende wijzigingen gebeurd. Het deel van Solvay dat vandaag BP is, is ook maar een klein stuk van de hele fabriek in Antwerpen. Op de werkvloer gaat alles zijn gewone gang. Het was wel even schrikken toen de
overname bekend werd, maar intussen ziet iedereen ook de pluspunten. De kleinschaligheid van PP is weggewerkt, de toekomst ziet er zekerder uit en op het loonbriefje prijken uiteindelijk dezelfde cijfers. Wel vragen de mensen nadrukkelijk om nieuwe werkkleding: BP-uniformen. ‘Want hoe kan je nu een BP-gevoel ontwikkelen, als je nog in een Solvay-outfit rondloopt?’ stellen de mannen op de werkvloer.
Door de overname komt een stuk van de Solvayvestiging in de Antwerpse haven, in Lillo welbepaald, in handen van BP
Assistant unit manager Didier Van de Vaerd: "BP is meer op de wereld gericht dan Solvay, en strikter wat de procedures betreft."
Het gevoel bij de mensen
31
Joint venture Lillo en Neder-over-Heembeek Overname polypropyleenactiviteiten en joint venture polyethyleen Op 1 november 2001 was de overname van de polypropyleenactiviteiten (PP) van Solvay en de BP-Solvay joint venture rond polyethyleen (PE) een feit. Concreet betekent dit, dat BP vanaf dan de PP-productie van Solvay in Lillo overneemt, daarin begrepen de aan dat product verbonden R&D-activiteiten in Neder-over-Heembeek. De R&D in verband met PE in hetzelfde Nederover-Heembeek maken nu deel uit van de BP-Solvay polyethyleen-joint venture. Met dit alles is de BP-familie in België met ongeveer 80 mensen vergroot. Door de overname komt een stuk van de Solvay-vestiging in de Antwerpse haven, in Lillo welbepaald, in handen van BP. De aan de productie van PP verbonden werknemers - een veertigtal - worden BP-medewerkers: het gaat om supervisie en management, operators en logistiek. In Neder-over-Heembeek huisvest Solvay haar R&D en technische ondersteuning. De medewerkers hier -ook een veertigtal- verbonden met de producten polyethyleen en polypropyleen, krijgen eveneens een BP-statuut. Daarenboven verhuizen drie BP-werknemers vanuit Geel naar Neder-over-Heembeek om de ploeg daar bij te staan. Voor alle duidelijkheid, de mensen in Neder-overHeembeek werken voor fabrieken en klanten in geheel Europa. Alle van Solvay overgenomen personeelsleden worden vanuit BP in Geel administratief ondersteund.
Beter voor beiden De PP-business bij Solvay was te klein om op lange termijn rendabel te blijven. Mede omdat de onderneming zich eerder toelegde op PP-specialiteiten lag de productie
Bedieningsvakman (operator) Johnny Schaerlaeken: "Pas in 2003 slaan we echt de BP-richting in, maar tot het zover is, lijkt het alsof we tussen twee stoelen zitten. En in die oude Solvay-kleding dringt het BP-gevoel maar langzaam door."
30
relatief laag. Het was dan ook niet onlogisch om die business over te laten aan een bedrijf zoals BP, dat in het PP-marktsegment veel sterker staat. Voor BP betekent de overname dan weer een uitbreiding van het bestaande productassortiment waardoor de onderneming nieuwe markten kan benaderen.
Twee culturen versmelten Een belangrijk deel van de medewerkers in Lillo en Nederover-Heembeek gaan veel te maken krijgen met de fabriek in Geel. Op termijn is het de bedoeling te komen tot een min of meer geïntegreerde organisatie, met respect voor ieders achtergrond en afkomst. De aanzet daarvoor wordt al in 2002 gegeven. Zo is het belangrijk dat de kleinschaligheid van de eenheid in Lillo wordt opgevangen door een vlotte integratie in de BP-groep. Het vroegere Solvay moet op termijn dan ook een echte BP-eenheid worden. Dat zal in de praktijk wel even wennen zijn. BP is immers een bedrijf met Anglo-Amerikaanse roots en Solvay is een onderneming met een Belgische achtergrond.
Productiecapaciteit polypropyleen van BP in België (in ton/jaar) BP in Geel PP1 210.000 PP2 280.000
BP in Lillo PP 130.000 (maar feitelijk 100.000 wegens focus op specialiteiten)
Colofon Jaarverslag 2001 is een uitgave van BP Chembel N.V. Amocolaan 2 2440 Geel Verantwoordelijke Uitgever: Martin de Koning Foto’s: Eric De Vos Fotoaleljee Michel Frans Kenis I.V. Fotoprodukties Ils Verachtert Lea Dries Philippe Vandervoort Roby Bauweraerts Tine Gielis ... en vele anderen Scanning: 2View Cartoons: Ronny Feskens Vormgeving: Frank Mortelmans Druk: Meeus NV Productie: FokZ Communications
Wilt u een exemplaar? PR-secretariaat Lea Dries BP Amocolaan 2 2440 GEEL Tel: (014)86 43 45 e-mail:
[email protected]