Maatschappelijk. Jaarverslag BP in Geel. Medewerkers Veiligheid Milieu

Maatschappelijk

Jaarverslag 2002 BP in Geel

Medewerkers Veiligheid Milieu

www.bpgeel.be

Inhoud Voorwoord Gijs Meerburg

4

1. M e d e w e r k e r s

pagina

14

2. C o m m u n i c a t i e

pagina

17

3. G e z o n d h e i d , v e i l i g h e i d e n m i l i e u

pagina

In een notendop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p4 Personeelsbestand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p5 Leeftijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p5 Anciënniteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p5 Laureaten van de Arbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p6 Op rust . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p6 Overleden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p6 In dienst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p7 Schoolstagiairs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p7 Promoties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p7 Afwezigheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p8 Hospitalisatieplan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p8 Afstand wonen-werken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p8 Sociale relaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p9 Erkenning en beloning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p9 Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p10 Medische dienst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p12 Vriendenkring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p13

Veiligheid In een notendop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p18 Veiligheid algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p18 Veiligheidsmotivatie en –opleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p20 Crisisvoorbereiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p21 Verkeer en transport . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p22 Fabrieksbeveiliging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p23

Milieu In een notendop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p24 Emissies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p25 Vergunningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p26 Geluid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p27 Lucht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p28 Afval . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p29 Water . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p29 Biodiversiteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p31 ISO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p31

2

Maatschappelijk Jaarverslag BP in Geel over 2002

www.bpgeel.be

2002 Een goed jaar ondanks guur weer

Het is zonder al te veel poeha gepasseerd, maar toch. Toen op 24 november 2002 BP in Geel een hervergunning kreeg – een milieuvergunning voor heel de site, geldig tot in 2022 – was dat de kroon op het werk van heel wat medewerkers die zich daar lang en hard voor ingezet hadden. Je kunt het belang van die vergunning moeilijk overdrijven: het is tenslotte de licence to operate zoals de Engelstaligen dat zeggen, de toelating om te werken. Dankzij die toelating kunnen we verder bouwen aan de toekomst. Het economische weer was guur in 2002, maar voor onze fabriek was het een goed jaar. De redenen daarvoor zijn velerlei: de inspanningen van onze medewerkers voor productiviteitsverbetering en efficiëntie beginnen vruchten af te werpen; met gezuiverd tereftaalzuur (PTA) zitten we in een steeds verder groeiende markt voor onder meer petflessen; en ook onze meer gespecialiseerde polypropyleensoorten doen het erg goed. Ook prettig zijn de opnieuw betere resultaten van het jaarlijkse tevredenheidsonderzoek bij de medewerkers. Het duidt aan dat het vertrouwen tussen de leiding en de medewerkers verder toeneemt. Wat de veiligheid in de fabriek betreft, kan ik alleen maar zeer positief zijn: er gebeurde in 2002 geen enkel ongeval met werkverlet, een prestatie waarop iedereen, BP-medewerkers én contractors, erg trots mag zijn. Er was ook droef nieuws: op 23 januari 2002 verloor een van onze laboranten, Walter Schurmans, op de Amocolaan het leven. Hij was met de fiets op weg naar het werk toen hij dodelijk werd aangereden, dicht bij de hoofdingang van de fabriek. Het heeft ons niet alleen diep aangegrepen, het motiveert ons om nog meer werk te maken van de veiligheid buiten het werk. Verder in dit verslag kunt u lezen over acties rond veiligheid privé, waaronder defensief autorijden. Veiligheid mag niet stoppen aan de fabrieksdraad.

www.bpgeel.be

Voor milieu is het beeld verdeeld. De emissiecijfers zijn er, zowel in absolute termen als per ton eindproduct, op achteruit gegaan. Dat heeft te maken met een paar onvoorziene omstandigheden en dan vooral de verslechterde werking van de luchtzuiveringsinstallatie in de PTA3-eenheid, het gevolg van een technisch incident. De oorzaken van die slechtere milieuprestaties zijn ondertussen weggenomen. Ook over geur waren er heel wat terechte klachten. Dat probleem wordt nu, in het begin van 2003, met veel energie aangepakt. Positief dan weer is dat er in 2002 geen enkele overschrijding was van de informatiedrempel voor benzeen. Ook onze energie-efficiëntie is er op vooruitgegaan: al meer dan tien jaar vermindert jaarlijks de nodige energie per eenheid eindproduct, een verbetering die ook de CO2-uitstoot doet dalen. BP in Geel laat geen mogelijkheid onbenut om te communiceren met haar buren en de overheden. De kanalen zijn velerlei: het Milieuforum, het Burenplatform, het magazine Buren, … Sinds 2002 is daar een fabriekseigen website bijgekomen. Die is in de eerste plaats gericht op de omwonenden van de fabriek, maar ook studenten en werkzoekenden vinden er hun weg naar. En in mei mochten we zo’n 3000 gasten begroeten op de opendeurdagen. Ondanks het wel erg gure weer, toch een mooie opkomst. Het is bijna tekenend voor het jaar 2002.

Gijs Meerburg gedelegeerd bestuurder


3

Medewerkers 2002 in een notendop • In 2002 deed Xtremis zijn intrede, een nieuw toegangs- en tijdsregistratiesysteem. Xtremis laat toe dat medewerkers via het internet de stand van de eigen gepresteerde uren, verloftegoed, overuren, … kunnen opvragen. Ook verlof aanvragen, overuren opnemen en dergelijke is mogelijk met enkele muisklikken.

• In het najaar van 2001 voerde BP in Geel Share Match in. Dit laat medewerkers toe BP-aandelen te kopen waarbij de werkgever per verworven aandeel, een tweede aandeel toevoegt. Dit van bij de aanvang succesvolle initiatief bleef goed lopen in 2002 en kende ook succes bij de nieuwkomers uit Solvay.

• In 2002 werd werk gemaakt van de eerder afgesproken zogenaamde crosstrainingen. Met dit soort trainingen kunnen medewerkers van de ene eenheid leren werken bij de andere. Dat gebeurde zowel tussen PP1 en PP2 als tussen PIA en PTA. De crosstrainingen bereidden ook de samenvoeging van de controlekamers van PP1 en PP2 voor.

• De medische dienst had in 2002 veel aandacht voor stressbeleid. In de huidige, economische context is het gezond omgaan met stress een hele opgave voor het individu. Reden genoeg voor de medische dienst om veel aandacht te geven aan de opgave mensen te leren omgaan met verandering.

• Er waren uitzonderlijk veel productiestops in 2002: geplande onderhoudsstilleggingen maar ook stops om economische redenen. Die laatste hebben niet geleid tot economische werkloosheid door een goede samenwerking tussen de productie-eenheden. Door de flexibele houding en kennis van de medewerkers konden tijdelijk ‘werkloze’ medewerkers elders ingezet worden, onder meer bij shutdowns. • Het was op eigen vraag dat in de loop van 2001 de shiftmensen van een groot deel van de fabriek overgingen van het klassieke 8-urenshiftsysteem naar een 12-urenshiftsysteem. Die proef is in 2002 voortgezet en verder uitgebreid tot andere eenheden. In 2003 wordt er beslist of álle shiftmensen al dan niet overgaan naar het nieuwe systeem.

4

• De dienst vorming had in 2002 genoeg om handen: klassieke trainingen werden afgewisseld met nieuwe initiatieven waaronder nogal wat die de medewerkers ook thuis kunnen toepassen. Zo was er de opleidingen met een preventief karakter rond chemische brandwonden (in samenwerking met het Greet Rouffaerhuis) en de cursus defensief rijden.

De Personeelsdienst of kort ‘HR’

• Gestart op 1 januari 2002 en verder uitgebreid tijdens het jaar was de proef waarbij in plaats van een uurloon een maandloon wordt uitbetaald. Bij het einde van 2002 zitten alle productieafdelingen behalve de PTA3-eenheid, in het proef-maandsysteem. Einde 2003 moet er gekozen worden voor het oude uursysteem of het nieuwe maandsysteem. De keuze zal dan wel gelden voor iedereen in productie.

• …bestaat uit een ploeg van 17 mensen onder leiding van HR manager Luk Hendrickx • … kan grosso modo onderverdeeld worden in de disciplines personeelsdienst, payroll (loonberekening), medische dienst en office services (mail, receptie...)

• De overname van de polypropyleenactiviteiten van Solvay en de BP-Solvay-joint venture rond polyethyleen op 1 november 2001 is inmiddels grotendeels verteerd. Het is immers BP in Geel die op gebied van personeelszaken het 80-tal nieuwe medewerkers in België moet ondersteunen. Uitdagingen voor 2002 waren de integratie en harmonisatie van allerlei personeelbeheerssystemen, het meerwerk voor de expat-administratie alsook de extra werktaal (Frans naast Nederlands en Engels).

De personeelsdienst: Frank Smets, Karin Luts, Carina Vandyck, Lutgard Delbon, Marina Janssens, Roby Bauweraerts, Véronique Claes, Chris Meert, Inge Raeymaeckers, Frans Sleeckx en Luk Hendrickx. (niet op de foto: Els Leysen, Guy Cools, Yves Augustijnen, Maria Hoskens, Rudi Das, Dr. Jan Luytens)


www.bpgeel.be

Personeelsbestand

Leeftijd

BP in Geel telt 529 medewerkers in 2002

Gemiddelde leeftijd is 39 jaar

Bij het einde van 2002 telde BP in Geel 529 medewerkers (*) (310 arbeiders en 219 bedienden) waaronder 32 vrouwen. Zes vrouwen en 4 mannen werkten deeltijds, 7 vrouwen en 31 mannen zaten in een systeem van loopbaanonderbreking of tijdskrediet.

In 2002 was de gemiddelde leeftijd van de medewerkers van BP in Geel 39,12 jaar. Voor arbeiders was dat 36,7 en voor bedienden 42,56 jaar.

Aantal medewerkers op 31.12

5 43 55 49 49

bedienden 19-21 22-25 26-30 31-35 36-40

2 2 25 26 32

33

41-45 23 40 46-50 60 35 51-55 49 1 56-59 0 60 50 40 30 20 10 0 0 10 20 30 40 50 60

In 2002 werden 17 nieuwe medewerkers aangeworven, daarnaast kwamen er 3 over van een zusterbedriijf. Van de 12 medewerkers (3 arbeiders en 9 bedienden) die het bedrijf verlieten, gingen er 2 bedienden op pensioen of brugpensioen. Van de overige 10 overleed er 1 werknemer, stapten er 2 over naar een zusterfirma, werd er van 2 het tijdelijk contract niet verlengd, waren er 3 die ontslagen werden en 2 die ontslag namen.

(*) Worden niet meegeteld: langdurig zieken en de mensen die in het buitenland werken. Die laatste groep bestaat momenteel uit 22 medewerkers die werken in landen zoals Groot-Brittannië, China en Duitsland.

arbeiders

Anciënniteit Gemiddeld 17 jaar dienst Bij het einde van 2002 had een medewerker van BP in Geel gemiddeld 17,04 jaren dienst. Voor arbeiders lag dat cijfer bij 14,88 jaar, voor bedienden was dat 20,03.

Aantal jaren dienst

10 jaar dienst Yvo Mast

20 jaar dienst Jozef Bakelants Ludo Luyckx Wim Peeters Rudy Bastiaens Jozef Hannes Jan Verreyt

www.bpgeel.be

30 jaar dienst Karel Laureyn Marcel Van Dingenen Rene Dierckx François Wilms Guido Corten Cyriel Van Weynsberghe Ivo Ghoos Jos Henri Maes

Willy Damen Guillaume Leys Els Leysen Lodewijk Schelles Wim Van Amstel Juul Vleugels Louis Vercammen Richard Cornelis Guy A. Cornelis Rik Mateusen


5

Laureaten van de Arbeid Ereteken van de Arbeid, Tweede klasse (25 jaar) Jozef Bakelants Victor Boeckx Guy Cools Lea Dries Guy Fransen Marc Govaerts Frans Holemans Alfons Laeremans Chrétien Lagravière Ludo Luyckx Henri Meeus Andrea Nietvelt François Pauwels Richard Peeters Gilbert Schraeyen Ludo Swinnen Walter Truyens Erik Van Baelen Alexander Van Bauwel Herman Van Craenendonck Willy Van de Poel Jozef Vangenechten Eddy van Kerckhoven Eddy Vanroten Luc Vanuytsel Boni Verhaegen Leo Wouters

instrument technician magazijnklerk HR advisor assistant P&GA lader unit co-ordinator transport E&I engineer operator procesingenieur lader logistics analyst solag technician logistics clerk solag technician laborant laborant area trainingscoördinator unit co-ordinator unit co-ordinator IT systems analyst traffic clerk lader QA inspector ISO co-ordinator laborant material co-ordinator

Ereteken van de Arbeid, Eerste klasse (30 jaar) Leona Aerts Paul Bergmans Frans Caers Jozef Camps Guy Cornelis Richard Cornelis Guido Corten Jean Geerts Jozef Geukens Ivo Gevers Jozef Helsen Jozef Lauvrijs Juul Marien Rene Schepens Wim Van Amstel Antoon Vissers

secretaresse logistics production scheduler onderhoudscoördinator unit co-ordinator laborant AT Support guard operator maintenance & reliability SV A&D lader transport production scheduler lader traffic clerk operator laborant

Op rust Tom Heylen Ferdinand Wouters

Gouden Medaille der Kroonorde (35 jaar) Walter Belmans Willy Damen Rene Sools Willy Van Damme Rene Vandecraen

6


pijpfitter mecanicien pijpfitter technical service manager traffic assistant

Overleden 23-01-02 Walter Schurmans (labo) 17-11-02 Denise Geerdens (langdurig ziek - voormalig management assistente)

www.bpgeel.be

In dienst

Schoolstagiairs

In 2002 werden 17 nieuwe medewerkers aangeworven: één procesingenieur, één operator, één logistiek medewerker, zeven technische medewerkers, twee laboranten, één projectingenieur, twee business analysts, één area manufacturing manager en één maintenance reliability engineer. Van deze personen ging er al één persoon weer uit dienst (niet in de lijst opgenomen).

Schoolstagiairs zijn doorgaans - maar niet altijd - jonge mensen die in de loop van hun studies even meedraaien in de bedrijfswereld of elders. De doelstelling is simpel: kennismaken met een omgeving waarin ze de leerstof in de praktijk kunnen brengen en de sfeer opsnuiven. BP in Geel biedt jaarlijks een aantal mensen een stageplaats – het maakt deel uit van de maatschappelijke rol die BP wil spelen. Het systeem steunt vooral op de inzet en de bereidheid van de stagebegeleiders, dat zijn individuele BP-medewerkers die bovenop hun normale dagtaak tijd willen maken voor de stagiair.

Jo Baelus, logistiek medewerker

Bart Budts, laborant

Bram Bresseleers, technisch medewerker productie

Aanvragen

Effectief

Academiejaar 2001-2002:

76

43

Academiejaar 2002-2003:

66

32

Dominique Gemoets, procesingenieur

Maarten Gijbels, technisch medewerker onderhoud

Bert Heylen, laborant

Johan Reunis, business analyst

Wim Sterckx, technisch medewerker onderhoud

Patrick Van Acker, area manufacturing manager

Davy Van Calster, technisch medewerker productie

Wannes Vandenbussche, technisch medewerker onderhoud

Marijke Vanderstukken, business analyst

Erwin Van Look, maintenance reliability engineer

Christophe Van Loock, projectingenieur

Schoolstagiairs van Immaculata-instituut in Malle deden werkervaring op tijdens de opendeurdagen van mei 2002.

Promoties 1 januari •

Erik Smets, operator, werd area trainingscoördinator

1 april •

Paul Smedts, manufacturing team leader C.I, werd HSE manager Geel

1 april •

1 juli •

Wim Vissers, technisch medewerker productie

Christof Vreys, technisch medewerker onderhoud

Koen Van De Water, operator, werd planner

1 oktober •

Nico Verboven, operator, werd digital system specialist

1 december •

www.bpgeel.be

Herman Dauwen, safety supervisor, werd HSE manager Nerefco

Dirk Stouthuysen, procurement manager, werd procurement cluster manager


7

Afwezigheid

Hospitalisatieplan

Afwezigheid wegens ziekte

Aangesloten

Voor de medewerkers van Onderhoud merken we een lichte stijging tegenover 2001, zowel voor de kort- als langdurige zieken. Het ziektecijfer bij de groep van de Laders daalde weliswaar licht, maar bleef hoog. Het beeld is evenwel vertekend door het feit dat er een aantal langdurig zieken waren in deze relatief kleine groep. Het cijfer voor de groep van de Operators bleef vrij constant – er was zelfs een daling tegenover 2001. Het ziekteverzuim bij de groep Bedienden was opnieuw erg laag.

Werknemers

Evolutie ziekteverzuim 1996 - 2002 15

231

557

539

508

1047

Gepensioneerden

-

-

134

+ gezinsleden

-

-

224

-

-

1962

Totaal •

Totaal

326

+ gezinsleden

•

Ziektecijfer

Arbeiders Bedienden

Uitkeringen 01/01 - 31/12/2002:

103.177,35 EUR

Aantal dossiers Hospitalisatie Zware ziekten Tandprotheses Tandzorgen Totaal

212 4 47 330 593

12 9

Afstand wonen-werken

6 3 0 Onderhoud Laders Operators Bedienden

1996 4,60 3,96 3,84 4,10

1997 5,40 5,46 3,34 4,01

1998 6,63 5,80 3,15 5,82

1999 7,44 3,67 2,46 3,81

2000 4,15 7,90 3,69 2,35

2001 4,52 13,62 4,44 3,27

2002 5,88 13,40 4,17 2,65

Bijna de helft van alle medewerkers woonde in 2002 binnen een straal van 10 km rond de fabriek. Meer dan 80 % woonde binnen een straal van 20 km.

10 (2%) 12 (2%) 18 (3%)

Afwezigheid wegens andere redenen In % totaal

1999

2000

2001

2002

Arbeidsongeval

0,05

0,01

0,05

0,04

Educatief verlof

0,33

0,44

0,49

0,28

Andere afwezigheden

0,38

0,41

0,23

0,12

58 (11%)

255 (48%)

(incl. ongevallen van/ naar het werk)

(klein verlet, …)

176 (33%)

10 km 20 km 30 km 40 km +50 km

Meer dan 80 % van de BPmedewerkers woont binnen een straal van 20 km

8


www.bpgeel.be

Sociale relaties Informatie & dialoog Naast de ondernemingsraad worden op alle niveaus van de organisatie talrijke vergaderingen gehouden zoals werkvergaderingen, vergaderingen van autonome teams, informatievergaderingen en bijeenkomsten van werkgroepen. De ondernemingsraad vergadert elke tweede woensdag van de maand. Naast algemene onderwerpen zijn er een aantal vaste agendapunten. Voor de maandelijkse vergadering zijn dit de personeelsevolutie en -vooruitzichten; stand van zaken en vooruitzichten van de financiële en economische situatie; stand van zaken in verband met nieuwe projecten en geplande investeringen. Per kwartaal worden de resultaten van het OFI-systeem (Opportunity For Improvement) besproken.

De ondernemingsraad: onderwerpen 2002 • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

Pesterijen op het werk Tijdskrediet Functieclassificatie bedienden Maandloon operators Pensioenfonds bedienden (uitreiken aan erfgenamen) Veilige oversteekplaats bedienden Call-out premie Intranet Het concept van de opendeurdagen Rookruimten GET-systeem Vision 2003 Shareplan 2002 Premie hospitalisatieplan Core business Protocol internettoegang Project Orange Saldo verlof op loonbrief AIP premie 2002 Overuren afronding

Erkenning en beloning Om medewerkers te erkennen, te waarderen en te belonen voor uitzonderlijk goede prestaties en ideeën wordt een systeem van erkenning en beloning toegepast. In 2002 werd 34.858 EUR uitgekeerd. In 2001 was dat 61.602 EUR en in 2000 was dat 65.785 EUR.

Afdeling Algemene directie

1999

2000

2001

2002

3

3

1

1

Chemical Intermediates

112

36

110

57

Polymers

27

16

52

16

PX

1

32

12

0

Plant Services

50

73

66

48

Technical Service Polymers

5

3

1

0

Labo

73

27

0

0

Logistics

36

13

30

6

Human Rescources

10

3

7

5

IT

19

15

12

2

Procurement

3

3

11

3

Gezondheid, Veiligheid en Milieu

2

3

4

8

Boekhouding

9

7

11

2

PR

2

2

2

2

SAP

2

1

0

1

Expatriates

3

-

2

3

Contractors

-

2

9

0

BP Belgium

-

-

1

0

BP Services

-

-

1

2

TMLA

-

-

1

0

Chemical Feedstock

-

-

-

15

357

239

333

171

Totaal

De ondernemingsraad: bijzondere vergaderingen In de bijzondere halfjaarlijkse vergadering van november 2002 werden de vooruitzichten voor 2003 besproken; BP in Geel's 2003 plan; en investeringen.

www.bpgeel.be


9

Vorming Succes is een reis, geen bestemming. 2002 was een geslaagd vormingsjaar, maar de uitdagingen waren niet van de lucht. Een juist en haalbaar aanbod creëren, heeft heel wat voeten in de aarde gehad met de talrijke shutdowns, het werken in dagdienst dan wel in een ploegensysteem van 8 of 12 uren, de combinatie van opgelegde trainingen en individuele ontwikkelingsbehoeften, … BPmedewerkers bleven en blijven evenwel gretig ingaan op de geboden ontwikkelingskansen. De overtuiging dat het nuttig is competenties te ontwikkelen of te onderhouden, is zowel bij hen als bij de directie aanwezig. Net dat kan immers het verschil maken in de huidige economische situatie. Uitschieters vonden we terug in veiligheid en technische training. BP in Geel geeft topprioriteit aan veilig produceren en dat kan je enkel bereiken wanneer alle medewerkers doordrongen zijn van gedegen werkmethoden en deze ook (kunnen) toepassen. Medewerkers moeten ook beschikken over een doorgedreven technische bagage om hun werk efficiënt te kunnen uitvoeren. Nieuw in 2002 waren de verschillende trainingen met een gedeeltelijk privé-karakter. Zo was er de cursus defensief rijden waarin medewerkers leerden hoe je de kans op een auto-ongeval kan verkleinen door vooruit te denken, een veilige rijstijl aan te houden en je wagen beter te beheersen. Of de training chemisch letsel over de gevaren van, en veilig omgaan met chemische producten zowel thuis als op het werk. Beide initiatieven lopen verder in 2003 wegens het grote succes. De area training co-ordinators hebben in 2002 de inventarisering en de informatisering van de competenties van arbeiders verder gezet. Hieruit bleek onder meer waar er nog trainingsbehoeften waren. Borging was een ander sleutelwoord: na training en aangetoonde verwerving van kennis en kunde kregen deelnemers certificaten met beperkte geldigheidsduur, zoals voor het werken met mobiele kranen, heftrucks, enzovoort.

Vorming - data INTERN Technische vorming • Noodprocedures • Labo procedures • Aspen Plus 10.2 introduction course • Beckman Coulter LS 13320 • D0C 3000 (Honeywell) • DMC + controller PTA2 • Druk- en niveau seminarie • Field vue - smart controller • Gasdebiet-metingen • Lagerschade • Veiligheidskleppen • Mechanical seals • Vloeistof- en gas seminarie • Philips Magix PRO PW 2440 spectrometer • PI process book / datalink

10


• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

PIA aspen programs PLC - step 7 Relief valve design course Rotojet TDC/FSC voor onderhoudspersoneel Inleiding in vibratietechniek Vibratie voor onderhoudspersoneel Vibratie voor operators Meettechniek voor operators Regeltechniek voor operators FSC voor operators TA + CATOX training TA technologie TDC 3000 TDC voor operators Pompen voor operators Process engin. Training PTA process training Reactor safety training OSBL afvalwaterbehandeling Tracto training + rangeren wagons Vorkheftruck - follow up training Theorie heftrucktraining - CBT Hercertificering heftruckbestuurder

Management • CVP proces - CAPEX priorisation tool • Invoering MOC Productie Kwaliteit • ISO 9002 - 14001 Basistraining Veiligheid en milieu • Veiligheidsprocedures • Milieuprocedures • Bespreking ongevallen en bijna-ongevallen • Chemisch letsel • Defensief rijden • Aanslaan van lasten - riggen • Riggen voor rescueteam • APLAT • APLAT opfrissing train the trainer • ADR - nieuwe reglementering • Basis brandweertraining • Bevelvoerder industriële brandbestrijding • Kleine blusmiddelen • Ploegchef basis training • Ploegcheftraining • Laborantentraining • Brandweerwagen - labo - praktijk • Ziekenwagen training • Nijverheidshelper • EHBO - CPR • Rescue training • Rescue opfrissingstraining • Rescue opfrissingstraining theorie • Risicoanalyse • Risicoanalyse voor VC's • Root cause analysis • Rolbrug • Bestuurder mobiele kranen • Hoogtewerker • Nieuwe Europese richtlijn drukvaten • Geluidsproblematiek • Interactieve benzeentraining • Interactieve veiligheidsintroductie • Intr.training veil.&milieu, nieuwelingen • Safety Stand Down • Telefoniste in noodsituaties • Traction training • Traction opfrissingstraining • Rookdetectiesysteem VESDA

www.bpgeel.be

• • •

Stikstof training P7 Veiligheidsbeoordeling Steigers 1 VP2 - Management of change

Human Resources • Ergonomie • Trainingsmatrix arbeiders introductie • Opvang van naaste verwanten • Stress : het laatste taboe • Training diphoterine, benzeen, xyleen Public & community relations • Basis mediatraining • Communicatietraining mediateam • Respond mediatraining Informatica • SAP introductietraining • SAP operations introductietraining • Competentiemodule SAP • Directe picklist • E-expenses • Word • Excel • Marcro's in Excel • Outlook • PowerPoint • Visio 2000 • Ingave services (Grafilux) • Internet voor verzending met UPS • Xtremis web Persoonlijke vaardigheden • Assessor opleiding • Stress (management) op het werk Communicatie • Bedrijfsgidsen • Interculturele training Chinees • Communicatietraining • E-mails schrijven en beheren • Groene Telefoon

EXTERN Technisch • Materiaalbeheer in een onderhoudsfunctie • Particle characterisation • SPC workshop • Benchmarkingconvenant voor energie-efficiëntie • 2002 Optimization Solutions Forum-Europe • Training centrifuges • Zuiger compressoren • Centrifugaal compressoren • Rationeel energieverbruik • Distillation & Heat Transfer Kwaliteit • Eisen van de nieuwe norm ISO 9001:2000 Veiligheid en milieu • Milieuassistent • Preventieadviseur arbeidsveil. Niv. 2 • Beveiliging tegen binnendringing & diefstal • Hogere cursus brandpreventie 2002

www.bpgeel.be

• • • • • •

Veiligheidskunde voor Preventieadviseur niv. 1 Rijvaardigheid Permanente vorming milieucoördinator Organisatie van interventieploegen Onderzoek van brandoorzaken Workshop Afvalwater

Financies en boekhouding • Opstellen van een onderhoudsbudget Commercieel en logistiek • Allround magazijnier Informatica • TCP/IP & Internetworking • Interconnecting Cisco Network Devices Communicatie • Taaltraining Nederlands • Stoomformule taaltraining Engels • Chinese cultuurtraining

TDC-training bleef hoog op de agenda staan.

Human Resources • Creatief zijn in job, knipoog naar stress • Hoe zit het met de werkstress? • Competenties in de procesindustrie • Sociaal-juridische workshop • Enniogram & persoonlijke effectiviteit • Synthetische drugs & uitgaan • Onderhandelen tot de handdruk • Arbeidsverzuim • Bedrijfswagens

Deelnemers & geïnvesteerde manuren 2002 Aantal deelnemers Aantal manuren INTERN Arbeiders Bedienden Arbeiders Bedienden Communicatie 40 48 460 388 Human Resources 43 39 46 200 Informatica 98 140 230 376 Management 33 13 33 26 Kwaliteit 4 9 7 15 Persoonlijke Vaardigheden 43 20 54 32 Public & Community Relations 38 53 Technisch 677 228 3842 1552 Veiligheid & Milieu 3887 1398 6651 2447 EXTERN Communicatie Human Resources Informatica Financies/Boekhouding Kwaliteit Technisch Veiligheid & Milieu

Arbeiders Bedienden Arbeiders Bedienden 2 82 7 100 2 80 2 16 2 16 11 6 440 64 11 356


11

Medische dienst Over het algemeen was 2002 een goed jaar met weinig ongevallen. Er was slechts zelden blootstelling aan toxische producten: zo waren er bijvoorbeeld geen noemenswaardige verhogingen bij de onderzoeken op benzeen.

Ergonomie is en blijft een belangrijke opdracht. Er werd extra aandacht gegeven aan het ergonomische aspect van de houding tijdens het werk. Medewerkers kregen training en individuele problemen werden aangepakt.

De medische dienst had wel heel wat werk. Het geven van training met name was arbeidsintensief en dan vooral de vraag naar lessen over chemisch letsel en eerste hulp. Extra aandacht ging in 2002 naar stress op het werk. De medische dienst is dan ook begonnen met de voorbereidingen van een campagne.

Een ander aandachtspunt was mobbing of pesten op het werk. De staf van de medische dienst bestudeerde het fenomeen en volgden lessen over de herkenning en de aanpak ervan. Gelukkig hebben de BP-medewerkers hier zeer weinig last van. Met vriendschap en collegialiteit kan je zoveel meer bereiken…

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

- periodieke

783

815

875

828

870

865

885

- bij aanwerving

21

79

65

30

29

17

31

- na langdurige ziekte of afwezigheid wegens ongeval

38

26

35

29

23

23

31

Onderzoeken

- bij zwangerschap

1

-

-

-

-

-

1

- van bloed

825

904

923

828

1059

952

942

- van urine

471

496

494

489

778

798

720

Radiografie van de borstkas

517

581

614

612

594

587

604

Elektrocardiogram

237

313

315

316

294

290

287

92 20 6 14 19 5

140 14 8 10 17 3

125 17 11 19 17 2

108 13 7 4 10 1

128 17 3 11 13 4

130 13 8 19 18 8

96 13 10 19 23 3

Inentingen tegen - griep - tetanus - tyfus - hepatitis A - hepatitis B - polio

12


www.bpgeel.be

2001 18 januari: nieuwjaarsreceptie Tijdens de traditionele nieuwjaarsreceptie gaf Guy Cools het voorzitterschap van de Vriendenkring over aan de nieuwe voorzitter Tim Keersmaekers.

Vriendenkring

2002

20 januari en 3 februari: winterwandelingen De Vriendenkring organiseerde twee winterwandelingen van 12 km in de Hoge Venen waar respectievelijk 40 en 80 deelnemers op af kwamen.

Jaaroverzicht Vriendenkringactiviteiten

8 tot 17 februari: skivakantie 136 deelnemers genoten van een skiverlof in Molveno.

25 mei: 4de internationaal bedrijvencup tornooi volleybal De organisatie was in handen van de volleybalclub TOVO uit Westerlo. Meer dan 70 ploegen namen deel en BP eindigde op een eervolle 5de plaats.

Mei –juni: KIG-voetbaltornooi In dit KIG (Kontactgroep Industrie Geel-Punt) voetbaltornooi eindigde BP als derde van zijn groep en verloor de barragewedstrijd tegen een andere derde. Uitslagen waren: Umicore –BP: 1–0; Daf–BP: 4–2; BP-Devis: 1–5; Buga–BP: 2–1.

5 juli – 30 september: fietzoektocht Deze fietszoektocht in de omgeving van Hulshout liep gedeeltelijk over het Berg- en Netepad. Er kwamen 238 deelnemers op af, waaronder 171 leden van de Vriendenkring.

12 juli: zomercafé Zomercafé, dat is in het clubhuis van BP genieten van een vriendenmatch, een babbel, een hot-dog en een fris pintje.

1 september: vlottentocht Mol Deze vlottentocht was een organisatie van de Rotary Mol en ging door op het kanaal Dessel-Kwaadmechelen. De bemanning was gerekruteerd op de polypropyleeneenheden.

21 + 22 september: GOK-weekend Met als thema ‘het leger’ kregen de deelnemers in Eupen een programma voorgeschoteld waarin plaats was voor schermen, muurklimmen, hindernisparcours, wandelen, quad-rijden en een bedrijfsbezoek aan de chocoladefabriek Jacques.

1 december: Sinterklaasfeest Het jaarlijkse Sint-feest had plaats in De Zille in Kwaadmechelen. Zo’n 140 kinderen waren present en als speciale act had de Sint Whitty & Co ingehuurd.

Oktober: dropping De dropping kon rekenen op 80 deelnemers. Vertrek was de windmolen in Meerhout-Berg; aankomst was zaal Klaverblad in Ham - Kwaadmechelen.

2002 2003

www.bpgeel.be


13

Communicatie Groene telefoon In 2002 waren er 71 oproepen via de Groene Telefoon, een stijging met 29 % tegenover 2001. Die stijging had vooral twee redenen. Eerst was er de stroomuitval in de PP1-eenheid op 19 mei 2002 en het intens fakkelen dat daarop volgde (zie ook p. 27). Later in het jaar waren er heel wat klachten in verband met geur (zie ook p. 28). In 51 % van de oproepen was er een klacht over geluidsoverlast; in 14 % over geur; in 18 % over andere redenen. Zo’n 27 % van de oproepen werd geëvalueerd als ‘niet van toepassing’. Niet van toepassing betekent dat de oorzaak van de klacht niet achterhaald kan worden of dat de oorzaak buiten BP ligt. De aandachtige lezer zal opmerken dat het totaal 110 % is. Dat heeft te maken met het feit dat sommige oproepen over bijvoorbeeld zowel geur als geluid kunnen handelen en dus in dit geval als twee klachten geteld worden. Via de Groene Telefoon (0800-134 59) kan iedereen uit de buurt het bedrijf 24 uur op 24 contacteren. Deze 0800-lijn is gratis. De oproeper kan vragen stellen, signalen geven of klachten formuleren in verband met milieu en veiligheid in en rond het bedrijf.

9 5 4 3 1 0800-

120 100 80 60 40 20 0 aantal oproepen geluid geur andere klachten niet van toepassing

Bedrijfsbezoeken in 2002 1999 116 56 12 16 50

2000 74 44 4 7 25

2001 55 37 5 2 14

2002 71 36 10 13 19

BP in Geel organiseerde 27 bedrijfsbezoeken in 2002. Van de 27 bedrijfsbezoeken waren er 13 (48 %) uit het onderwijs, 6 (22 %) vanwege verenigingen en 8 (30 %) uit bedrijven en allerlei organisaties. Daarbij werden in totaal 658 bezoekers onthaald, een daling met 15 % ten opzichte van 2001. Maar dat is relatief natuurlijk: in 2002 organiseerde de site ook een opendeurdag (zie hierna) die zowat 3000 bezoekers op de been bracht.

27 bedrijfsbezoeken in 2002

14


www.bpgeel.be

3000 bezoekers op opendeurdagen 4 en 5 mei Op zaterdag 4 mei stonden de deuren van BP in Geel open voor het grote publiek. Bijna 2500 bezoekers gingen in op de uitnodiging. Op zondag 5 mei was het de dag voor de medewerkers en hun familie. Zo’n 750 mensen kwamen langs, aangevuld met een 300-tal externe bezoekers die weliswaar een dagje te laat kwamen, maar daarom niet minder welkom waren. BP was alleszins zeer tevreden met de opkomst, zeker gezien het bijwijlen barslechte weer. Opendeurdagen zijn grote evenementen en een belangrijke component in de communicatie met de omwonenden en andere geïnteresseerden. BP in Geel nam reeds deel in 1995 en 1998 en nu dus weer in 2002. Fedichem, de Federatie van de Chemische Industrie in België, nam het initiatief voor dit gezamenlijk evenement waarop tijdens het weekend van 4 en 5 mei in heel België bijna 70.000 bezoekers afkwamen.

Tevreden met opkomst, ondanks barslecht weer

www.bpgeel.be

Buren Buren is de naam van het informatieblad van BP in Geel voor de omwonenden van de fabriek. In 2002 waren er drie edities en een gesponsorde bijlage over en voor Cunina vzw. Buren-magazine is gestart in 1998 en wordt verspreid in de deelgemeenten Oosterlo, Punt, Stelen, Winkelomheide en Zammel (Geel); Eindhout en GrootVorst, (Laakdal); en Zittaart (Meerhout). De oplage bedraagt 7700 exemplaren: 5900 voor de deelgemeenten en 1800 voor de eigen medewerkers, huiscontractanten, interims en externe relaties.

Buren in 2002: drie edities en een gesponsorde bijlage over en voor Cunina


.

15

Website In april 2002 startte de fabriek in Geel met een eigen website: www.bpgeel.be. De webstek moet een middel zijn dat daadwerkelijk bijdraagt tot de communicatie met buren, studenten, journalisten, contractanten, sollicitanten en al wie geïnteresseerd is in het bedrijf. De website is bewust sober gehouden, zonder teveel nadruk op toeters en bellen. Waar het om gaat is communicatie, informatieverstrekking en een tegemoet komen aan de kennisbehoefte van de bezoeker. Het streven is om op zowat elke vraag die iemand kan hebben over de fabriek een antwoord te bieden op de website. Aan het einde van 2002 bestond de site uit ongeveer 150 Nederlandstalige webpagina’s.

vaardigden; de respectieve milieuambtenaren; vertegenwoordigers van politieke fracties; vertegenwoordigers van de omwonenden; de brandweer van Geel; en de Milieuinspectie.

Community Awareness Committee Gestart in 2001, heeft het community awareness committee (CAC) aan het eind van 2002 haar eerste volledig werkjaar achter de rug. Het CAC is een soort antenne die peilt naar wat er leeft bij de omwonenden. Het is een cel van sociaal goed ingebedde BP-medewerkers, die de vinger aan de pols houden van wat er buiten de draad leeft. Zij leveren inspiratie om binnen de draad tegemoet te komen aan de verzuchtingen van de buren. Het zijn bruggenbouwers tussen de omgeving waarin ze leven en die waarin ze werken.

Een eigen website voor de fabriek van BP in Geel

Milieuforum Het Milieuforum kwam in 2002 samen op 29 mei en 6 november. Het Milieuforum is een informatie- en overlegorgaan in verband met milieu- en veiligheidsaspecten, verbonden met de activiteiten van BP. Het Milieuforum is samengesteld uit vertegenwoordigers van BP; de burgemeesters van Geel, Laakdal en Meerhout of hun afge-

De leden van het CAC. Staand: Jan Vandecruys, Linda Bets, Martin de Koning en Bert Vannuffelen. Zittend: Gert Verbiest, Dirk Vansant en Lea Dries. Ontbreken op de foto: Ely Meeus, Patrick Aerts, Erik Boets, Jos Helsen en Leo Milis.

Team Team is de naam van het personeelsblad van BP in Geel. Het wordt verspreid bij de eigen medewerkers, interims, huiscontractanten en gepensioneerden.

Team in 2002: vijf edities

16


www.bpgeel.be

Gezondheid, veiligheid en milieu (HSE) Met ingang van 1 april 2002 zijn de diensten Milieu en Veiligheid samengesmolten tot een HSE-afdeling. HSE staat voor health, safety and the environment, de Engelse vertaling van GVM of gezondheid, veiligheid en milieu. Deze elementen zijn gelijk in de aandacht die ze verdienen: ze onder één noemer plaatsen, formaliseert enkel de intense samenwerking die er al lang was. Voor de volledigheid melden we dat de medische dienst verder onder de koepel van personeelszaken blijft. Aan het hoofd van de afdeling staat sinds 1 april 2002 HSE-manager Paul Smedts. Paul, een burgerlijk ingenieur scheikunde, begon in 1975 bij toen nog Amoco als procesingenieur en is via allerlei tussenstappen opgeklommen tot zijn huidige functie.

• … wordt sinds 1 april 2002 geleid door HSE-manager Paul Smedts; • … wordt administratief ondersteund door Agnes Van Eynde; • … bestaat uit de diensten milieu en veiligheid, daarin begrepen de fabrieksbeveiliging en de shift supervisors; • … werkt nauw samen met de medische dienst voor het aspect gezondheid. De milieudienst... • ... ondersteunt de organisatie in haar doelstelling om geen schade aan het milieu te berokkenen. Voldoen aan de wettelijke verplichtingen is hierbij een minimum, maar er wordt gestreefd naar een vermindering van de hoeveelheid afval, emissies en lozingen; • ... streeft naar een goede relatie met medewerkers, klanten, buren, actiegroepen en overheid en staat voor open communicatie en correcte informatie. De veiligheidsdienst… • ... heet officieel Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk; • …omvat ook de fabrieksbeveiliging en de zes shift supervisors; • ... reikt BP in Geel hulpmiddelen en adviezen aan om veilig te kunnen werken: procedures, specificaties, normen, codes van goede praktijk, werkmethodes, ervaringen van anderen, veiligheidsprogramma’s, rapporten, trainingen...; • … heeft tot doel een geïntegreerd veiligheidsbeleid uit te bouwen waaraan iedereen zijn steun en medewerking verleent.

Paul Smedts, sinds 1 april 2002 HSEmanager

milieu Linda Bets (milieucoördinator) Philippe Vandervoort (milieu-ingenieur)

administratie Agnes Van Eynde

HSE Paul Smedts (HSE-manager)

Patrick Aerts (shift supervisor) Patrick Boonen (shift supervisor) Hugo Cornelis (shift supervisor) Peter Raeymaekers (shift supervisor) Dirk Vansant (shift supervisor) Yves Wilms (shift supervisor)

www.bpgeel.be

De HSE-afdeling...

De HSE-afdeling: Paul Storms, Dirk Vansant, Linda Bets, Yves Wilms, Patrick Aerts, Hugo Cornelis, Agnes Van Eynde, Philippe Vandervoort, Paul Smedts, Dirk Vielfont, Patrick Boonen, (niet op de foto: Guy Geudens, Guido Corten, Peter Raeymaekers)

veiligheid en beveiliging Guy Geudens (preventieadviseur) Dirk Vielfont (veiligheidsingenieur) Paul Storms (veiligheidsingenieur) Guido Corten ( fabrieksbeveiliging)


17

Veiligheid 2002 in een notendop • Voor het eerst in de geschiedenis van de fabriek in Geel konden de BP-medewerkers en contractanten samen een kalenderjaar afsluiten zonder een ongeval met werkverlet. • De investeringen in veiligheid bedroegen in 2002 zo’n 2,46 miljoen euro. • Walter Schurmans (52), een laborant bij BP, verloor het leven bij een verkeersongeval op de Amocolaan. • In de week van 26 maart hield BP in Geel een safety standdown, een soort bezinningsmoment over veiligheid. • Veiligheid en verkeer was een veel voorkomend thema in 2002. • Paul Storms vervoegde de veiligheidsdienst terwijl Herman Dauwen BP in Geel verliet om bij BP in Rotterdam (Nerefco) te gaan werken. • Succesvolle shutdowns werden gehouden in de eenheden PP1, PP2 en PTA2. Deze laatste werd afgesloten met slechts één enkel ongeval dat EHBO vereiste. • Ook in 2002 hield BP haar jaarlijkse crisisoefening, dit keer zonder de externe hulpdiensten. • De veiligheid in verband met medewerkers van partnerfirma’s kreeg veel aandacht. De werfleiders van de huiscontractanten kregen veiligheidstraining. Daarnaast werd een pool aangelegd, een systeem dat er op gericht is om tijdens de shutdowns zoveel mogelijk beroep te kunnen doen op dezelfde mensen. • De methode om ongevallen te onderzoeken werd aangepast aan de door BP wereldwijd gebruikte systematiek. Ook de rapportering van incidenten binnen de BP-groep werd geüniformiseerd met de invoering van de informaticatoepassing Traction. • De voor elke BP-site en wereldwijd geldende gouden regels werden ingevoerd in Geel. • Een voorstudie om de risicoanalyse beter op de werkvergunning te laten aansluiten werd afgerond. • De in 2001 ingevoerde FRC-kleding (Fire Retarding Clothing) is in 2002 verplicht geworden. FRC-werkpakken zijn in tegenstelling tot de klassieke katoenen overall van een brandvertragend materiaal gemaakt. • De voortdurende verbetering van procedures, werkwijzen, afspraken,… was ook in 2002 de regel. Dit waren enkele van de thema’s: werken met gevaarlijke producten; vergrendelen van besloten ruimten; procedure voor hijswerken. • De veiligheidsintroductiefilm werd aangepast. Andere thema’s in verband met de fabrieksbeveiliging waren een verscherpt toezicht rond de fabriek, een audit vanwege de BP-groep en de invoering van het GET-systeem.

Nieuwe OSHA-richtlijnen om veiligheidsresultaten te meten

18


Veiligheid algemeen Nul ongevallen met werkverlet in 2002 Voor het eerst in de geschiedenis van de fabriek in Geel konden de BP-medewerkers en contractanten samen een kalenderjaar afsluiten zonder een ongeval met werkverlet. Het vorige record van 446 dagen werd daarbij ruim verbroken. Op 31 december 2002 toonde het scorebord 650 dagen werken zonder ongeval. Dat is meer dan een jaar en negen maanden - een zeer sterke prestatie.

Nieuwe telling veiligheidsresultaten In 2002 voerde BP wereldwijd een strengere manier in waarmee ze de veiligheidsresultaten meet. Sindsdien gebeurt dat volgens de vernieuwde OSHA-richtlijnen (Occupational Safety & Health Administration). Vele internationale bedrijven passen de manier van tellen van deze organisatie toe om de veiligheidsresultaten van dochtermaatschappijen in verschillende landen te kunnen vergelijken. De belangrijkste wijziging zit hem in de wijze waarop een ongeval met letsel (maar zonder werkverlet) wordt ingedeeld. Bij een dergelijk ongeval zijn er – zoals voorheen - twee mogelijkheden: ‘Aangepast werk/ Doktersverzorging’ of ‘Eerste Hulp’. Vroeger werd die opdeling gemaakt op basis van het feit of de verzorging al dan niet moest gebeuren door een dokter. De nieuwe methode baseert zich onder meer op de aard van de verwonding of de verzorging, zelfs op de toegediende medicatie, los van wie de zorgen toedient. Concreet betekent dit dat, vanaf 2002, een ‘Eerste Hulp’-ongeval sneller als een (ernstiger) ‘Aangepast werk/ Doktersverzorging’ongeval zal worden geclassificeerd. Het is deels ook de reden waarom dit cijfer in de Veiligheidsresultaten (zie volgende pagina) zo sterk gestegen is tegenover 2001.

www.bpgeel.be

Veiligheidsresultaten 2002 •

• •

•

Ernstiger 0

Alle cijfers gelden voor het totaal van BP’s eigen medewerkers en medewerkers van partnerfirma’s (de zogenaamde contractanten of contractors). De cijfers voor 2002 zijn berekend volgens de nieuwe OSHA-richtlijnen (zie hiervoor) Er waren geen ongevallen met werkverlet, maar wel 11 ongevallen die doktersverzorging vereisten en/of resulteerden in alternatief werk. Als het aantal ongevallen met werkverlet, doktersverzorging en aangepast werk wordt geteld per miljoen uren blootstelling komt BP in Geel aan een frequentie van 8,83.

Werkverlet 0 Aangepast werk/ Doktersverzorging 11 Eerste hulp 48 Schierongevallen 448

Veiligheidsresultaten 2002 in vergelijking met voorgaande jaren

Veiligheidsresultaten medewerkers BP + partnerfirma's: aantal ongevallen per miljoen uren blootstelling (grote projecten mee inbegrepen vanaf 1996/vanaf 2002 volgens nieuwe OSHA-richtlijnen)

•

•

Voor wat betreft het aantal ongevallen met werkverlet is het resultaat van 2002 met nul ongevallen het beste ooit. Voor wat betreft het aantal ongevallen met werkverlet, inclusief doktersverzorging en alternatief werk per miljoen uren blootstelling, is er een duidelijke verhoging tegenover vorige jaren. Dat heeft te maken met het feit dat BP in 2002 met strengere richtlijnen mat, maar niet alleen daarmee. Ook volgens de vroegere richtlijnen zou dit cijfer hoger liggen. Hier is duidelijk nog werk voor verdere verbetering.

11,73 12 11,33 9,72

10

8,83

8 6,1

6 4 2 0

6,29

5,86

4,49 4,92

4,77

3,24

2,96

2,14

2,62

2,70 1,97

1,12 1,78

0,95

1,05

1,07

0

1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Frequentie ongevallen met werkverlet + doktersverzorging + alternatief werk Frequentie ongevallen met werkverlet

Nieuw bloed In 2002 vervoegde Paul Storms als technisch veiligheidsingenieur de HSE-afdeling. Herman Dauwen, safety supervisor, verliet op 2 april 2002 BP in Geel om bij BP in Rotterdam (Nerefco) te gaan werken als HSEQ-manager (HSEQ staat voor Health, Safety, the Environment and Quality of gezondheid, veiligheid, milieu en kwaliteit).

Technisch veiligheidsingenieur Paul Storms naar HSE-afdeling

www.bpgeel.be

Safety supervisor Herman Dauwen naar Nerefco in Nederland


19

Shutdowns In 2002 kregen de eenheden PP1, PP2 en PTA2 een onderhoudsbeurt. Die geplande stilleggingen of shutdowns kregen, alvast voor de veiligheidsprestaties, het etiket succesvol opgekleefd. Vooral de shutdown van PTA2, die liep van 13 tot 23 oktober, kreeg applaus omwille van de uitgekiende organisatorische aanpak en de zeer positieve veiligheidsscore. Een doordachte planning, goeie afspraken en een uitstekende samenwerking tussen alle betrokkenen, contractanten incluis, zorgde voor een haast vlekkeloze shutdown. Het veiligheidsresultaat was navenant: slechts één ongeval dat EHBO vereiste.

Veiligheidsmotivatie & -opleiding Safety standdown In de week van 26 maart hield BP in Geel een zogenaamde safety standdown, een soort bezinningsmoment over veiligheid. De belangrijkste aandachtspunten die naar voor werden geschoven, waren een verscherpte focus op risicoanalyses, double checks en het gebruik van de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen. Ook een vergelijking tussen veiligheid op het werk en veiligheid thuis was een onderwerp voor bespreking.

Brandje in PTA3-eenheid

Tweede workshop veiligheidscoördinatoren

Donderdag 19 december, rond 9 h, was er een brand in de PTA3-eenheid. Het betrof een kleine, lokale brand, veroorzaakt door een lek van smeerolie aan een turbinepomp in de compressorhal. De eigen interventiedienst van BP was zeer snel ter plaatse en kreeg het vuur vrijwel onmiddellijk onder controle. Er was op geen enkel moment gevaar voor de medewerkers op de fabriek, noch voor de omwonenden, noch voor het milieu. De officiële instanties werden zo snel mogelijk geïnformeerd over de situatie. Ook de brandweer van de stad Geel werd op de hoogte gebracht, maar hoefde niet tussen te komen.

Voor het tweede opeenvolgende jaar kwamen de veiligheidscoördinatoren (VC’s) samen voor een workshop. De deelnemers bespraken wat er veranderd was sinds de eerste workshop in 2001 en maakten afspraken over hoe het verder moet. De VC’s vroegen met name om meer opleiding. In 2002 werd alvast heel wat technische training gevolgd over thema’s zoals de gevaren van stikstof, het beoordelen van stellingen, risicoanalyses, chemische letsels,… Ook opleiding rond teamcoaching was een behoefte. Die coachingtraining is inmiddels uitgewerkt en gepland voor begin 2003.

Gouden Regels Op 9 september 2002 voerde BP in Geel de zogenaamde Gouden Veiligheidsregels in. Die gelden in elke vestiging van BP en zijn een set van acht basisregels om ongevallen te voorkomen. Elke Gouden Regel heeft te maken met een bestaande procedure en legt de nadruk op een specifiek aandachtspunt daarvan. Het uitgangspunt is dat elk incident te voorkomen is. De acht Gouden Regels moeten gevolgd worden door iedereen bij BP, ongeacht de plek in de onderneming. Zowel de mensen op de werkvloer, het administratief personeel als het management zijn formeel verbonden de Gouden Regels na te leven. Iedereen werd dan ook gevraagd ze te ondertekenen op een persoonlijk kaartje. De bedoeling is simpel: "Wij willen het laatste ongeval eruit. Elk incident, hoe klein ook de gevolgen, is er een teveel."

Zowel de mensen op de werkvloer, het administratief personeel als het management zijn formeel verbonden de Gouden Regels na te leven

20


www.bpgeel.be

Crisisvoorbereiding Interne crisisoefening

Sirenetest stad Geel

Op 25 juni hield BP in Geel een interne crisis- en evacuatieoefening. Daarmee wou het bedrijf onder meer de ontruimingsprocedure toetsen aan de werkelijkheid. In tegenstelling tot vorige oefeningen hield BP de juiste datum geheim om de paraatheid van medewerkers en contractors beter te testen. Ook waren er dit keer geen externe hulpdiensten bij betrokken. Enkele dagen tevoren had het bedrijf met een brief de omwonenden op de hoogte gebracht van de geplande oefening. Het bedrijf vroeg begrip voor het sirenelawaai en wilde vermijden dat er onnodig bezorgdheid zou ontstaan.

De stad Geel heeft op zaterdag 5 oktober om 12 u haar elektronische sirenes voor het eerst hoorbaar uitgetest. Vanaf 2003 gebeurt dat in principe elk trimester. De sirenes dienen om een zogenaamd nucleair alarmsignaal te geven. Ze maken deel uit van een netwerk dat rond Seveso-nucleaire bedrijven moet komen. Dat netwerk was in 2002 nog in opbouw. In 20012002 zijn er 14 sirenes bijgeplaatst. In totaal waren er aan het eind van dat jaar 18 binnen de zone Geel-LaakdalMeerhout. Geel heeft er 16, Laakdal en Meerhout elk één. Reden van de test was de hoorbaarheid van het signaal controleren en de bevolking vertrouwd maken met de werking ervan. De test paste in het kader van de even tevoren opgestarte Seveso-informatiecampagne van het Ministerie van Binnenlandse Zaken (zie hiervoor). Burenmagazine nummer 13 besteedde in dat verband uitgebreid aandacht aan de rampenplanning van de omliggende gemeentes.

Jaarlijkse crisisoefening dit keer zonder externe hulpdiensten

Nucleair alarmsignaal stad Geel voor het eerst hoorbaar uitgetest

Nieuwe Seveso-informatiecampagne overheid Op 24 september 2002 ging een nieuwe informatiecampagne van start voor de bevolking, op initiatief van de Minister van Binnenlandse Zaken. Deze handelt over de risico’s toegeschreven aan de zogenaamde Seveso-bedrijven (zoals BP in Geel). De EU-richtlijn ‘Zware Ongevallen met Gevaarlijke Stoffen’ verplicht de lidstaten om minstens om de vijf jaar de bevolking voor te lichten over de risico’s verbonden aan Seveso-bedrijven.

Nieuwe informatiecampagne van Ministerie van Binnenlandse Zaken

www.bpgeel.be


21

Verkeersdag feestelijk afgesloten door een optreden van Belle Perez.

Verkeer en transport Medewerker BP verliest leven op weg naar werk Op 23 januari verloor Walter Schurmans (52), een laborant bij BP, het leven bij een verkeersongeval op de Amocolaan. Hij was met de fiets op weg naar het werk en werd bij het oversteken van de laan aangereden door een auto. Hij was op dat moment zo’n 30 meter van de hoofdingang van de fabriek. Als blijk van medeleven en respect werd het tragisch ongeval een dag later herdacht door een minuut stilte in de hele fabriek. Collega’s van Walter Schurmans legden een bloemstuk neer bij de plek waar hij om het leven kwam. BP hield een intern onderzoek waarvan de aanbevelingen werden gedeeld met de locale overheid.

Derde verkeersdag schoolkinderen Om onze jonge weggebruikers bewust te maken van de risico’s van het verkeer en hen aan te zetten tot veilig(er) gedrag, organiseert de verkeersdienst van de stad Geel jaarlijks een verkeerssensibilisatie in samenwerking met Laakdal en Meerhout. De bedrijven aan de Industrieweg, waaronder BP, ondersteunen dit initiatief. Ook in 2002 werden de zowat 600 leerlingen van het zesde leerjaar van alle scholen in Geel, Laakdal en Meerhout vertrouwd gemaakt met de praktische zaken die je iedere dag weer in het verkeer tegenkomt. Op donderdag 26 september bereikte de actie haar hoogtepunt toen alle deelnemende leerlingen per fiets samenkwamen op de voetbalpleinen van St.-Dimphna. De hele dag werd daar gewerkt rond verkeersveiligheid. In de namiddag sloot een optreden van Belle Perez de happening feestelijk af. Een dag werken rond verkeersveiligheid

Collega’s van Walter legden een bloemstuk neer bij de plek waar hij om het leven kwam

BP blijft vragende partij: Industrieweg moet veiliger Mede naar aanleiding van het dodelijk ongeval van Walter Schurmans heeft BP nogmaals en met aandrang aan de autoriteiten gevraagd snel werk te maken van de verkeerssituatie op de Amocolaan en de Industrieweg. BP en andere buurbedrijven zijn al langer vragende partij om daar iets te doen aan de verkeersveiligheid. Suggesties zijn er genoeg: verkeerslichten, snelheidsvermindering van 90 naar 70 km per uur, zebrapaden, onbewaakte camera’s, meer snelheidscontroles, aandachttrekkers en wegversmallingen aan de bedrijfsuitritten,… Eind juni, begin juli 2002 werden er zogenaamde slemlagen aangebracht. Die moeten een optisch onderscheid maken tussen autorijweg en fietspad. Het is een start, maar nog lang niet voldoende, vindt BP.

Een door computerjongens getrukeerde foto van hoe het zou kunnen op de Amocolaan. Alleen de slemlaag ligt er al echt.

BP liet alvast deze waarschuwingsborden plaatsen.

22


www.bpgeel.be

De kade in de fabriek - beveiliging van iedereen die in de buurt komt onder de loep genomen Iedere BP-medewerker kreeg de gelegenheid een cursus defensief rijden te volgen

Cursus defensief rijden Veiligheid stopt niet aan de poort. Als de fabrieksveiligheid in 2002 meer dan oké was, dan geldt dan niet voor het privé doen en laten: met 26 ongevallen buiten de fabriek was 2002 een minder veilig jaar dan 2001. Woonwerkverkeerongevallen maken daar een belangrijk deel van uit. Een van de initiatieven van BP had dan ook tot doel precies dat aan te pakken. Iedere medewerker kreeg de gelegenheid – gratis - een cursus defensief rijden te volgen. De deelnemers leerden hoe je de kans op een auto-ongeval kan verkleinen door vooruit te denken, een veilige rijstijl aan te houden en je wagen beter te beheersen. Rijden met een worst case scenario in het achterhoofd, zeg maar. Voor de cursus, die verder loopt in 2003, werden professionele rij-instructeurs van de firma Jesco geëngageerd.

Laad- en loskade BP Shipping heeft een audit uitgevoerd rond het laden en lossen van binnenschepen aan de kade in de fabriek. De veiligheid en de opleiding van de betrokkenen stonden daarbij centraal. De beveiliging van iedereen die in de buurt komt - operators, scheepspersoneel en voorbijkomende wandelaars en fietsers - werd onder de loep genomen. Concreet nam BP signalisatieborden langs het jaagpad in dienst, evenals poorten die het jaagpad afsluiten tijdens laad- en losactiviteiten. Voor 2003 is gepland dat de laad- & loskade wordt vernieuwd, ook al een veiligheidsbevorderend project.

Fabrieksbeveiliging 11 september 2001 bleef actueel

Veilig vrachtverkeer Er waren in 2002 weer heel wat controles aan portier Oost, de ingang voor vracht- en leveringstransporten. Ook de veiligheidsvoorzieningen van de voertuigen en de individuele veiligheidsuitrusting werden gecheckt. Het lijkt vruchten af te werpen want het aantal geweigerde transporten nam drastisch af in 2002. Daarnaast organiseerde BP specifieke controles waaronder snelheidscontroles op het bedrijfsterrein. Daarvoor werd de tachograafschijf met de medewerking van een wijkagent onderzocht. Andere acties gingen na of de chauffeurs de vereiste persoonlijke beschermingsmiddelen droegen. Om de kennis op te vijzelen introduceerde BP een verkorte versie van de veiligheidsfilm, specifiek gericht op chauffeurs. Ten slotte kreeg ook de folder ‘Voor uw en onze veiligheid!’ een nieuw jasje. Die is beschikbaar in elf talen en wordt aan elke chauffeur meegegeven. Intensieve controles aan portier Oost lijkt vruchten af te werpen

De terreuraanslagen in de Verenigde Staten op 11 september waren einde 2001 al aanleiding tot een verhoogde waakzaamheid bij BP in Geel. Daar is in 2002 verder werk van gemaakt. Allerlei toepasselijke procedures werden herzien zoals die over de toegang tot de fabriek en over wat te doen bij een bommelding. Medewerkers kregen specifieke informatie, de controle van de omheining werd verscherpt en het toegangssysteem GET deed z’n intrede (zie hierna). Er was ook een audit vanuit de BPgroep om na te gaan in hoeverre BP in Geel voldoet aan de vereisten.

Invoering GET-systeem BP voerde op 1 mei 2002 een nieuw toegangssysteem in. Dit zogenaamde GET-systeem bestaat uit een tijdsregistratiesysteem (gekoppeld met de loonverwerking) en een toe- en uitgangregistratie. Hierdoor moeten medewerkers die de fabriek in- of uitgaan slechts één keer hun badge gebruiken. Voor een verhoogde veiligheid werden de badges ook voorzien van een foto van de drager.

Nieuw GET-systeem koppelt toe- en uitgangregistratie met tijdsregistratie en loonverwerking

Nieuwe folder in elf talen beschikbaar voor chauffeurs

www.bpgeel.be

Maatschappelijk Jaarverslag BP in Geel over 2002 .

23

Milieu 2002 in een notendop • Voor de milieudienst was het hoofdthema voor 2002 de hervergunning van de ganse site van BP in Geel. Die werd op 24 november 2002 toegekend. De vergunning is geldig voor een periode van 20 jaar, tot 2022 dus. Wel zijn er een aantal bijzondere voorwaarden opgenomen, maar die lopen parallel met het milieubeleid van BP. • De investeringen in milieu bedroegen in 2002 zo’n 1,64 miljoen euro. • Om allerlei redenen steeg een deel van de emissiecijfers in 2002. Voor een stuk heeft dat te maken met eenmalige ingrepen die op langere termijn de milieuresultaten gunstig zullen beïnvloeden. Ook onvoorziene omstandigheden hadden een negatieve invloed, maar die zijn ondertussen opgelost. • BP kreeg heel wat klachten over geurhinder via de Groene Telefoon. Het terugdringen van dit probleem wordt een bijzonder aandachtspunt voor de site in 2003. • BP nam stappen om de uitstoot van broeikasgassen HCFK’s verder te verminderen. • Er was in 2002 geen enkele overschrijding van de informatiedrempel voor benzeen. • VMM nam in mei 2002 een nieuw meetstation in gebruik in het Geelse Winkelomheide. • VITO hield een meetcampagne naar benzeen in de omgeving van de fabriek. Het resultaat ervan – een gemiddelde concentratie van 0,8 microgram per kubieke meter – lag ruim onder het door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voorgestelde maximum van 5 microgram per kubieke meter. • BP liet het effect van de jarenlange geluidssanering uitgebreid meten - met goed resultaat. Ook positief waren de immissiemetingen die AIB-Vinçotte uitvoerde rondom de fabriek. • De capaciteitsuitbreiding van de PTA3-eenheid veroorzaakt geen toename van het geluid, zo bleek na onderzoek. • BP in Geel is betrokken bij het op 1 januari 2002, in de schoot van de Vlaamse milieuadministratie, opgerichte Netebekkencomité. • Als voorbereiding op de eigenlijke audit voor het behalen van een ISO 14001-certificaat, deed BP Nederland een beroep op de Geelse ISO-coördinator Luc Vanuytsel. • BP ging in 2002 scheep met Sita, het voormalige Watco, als nieuwe partner voor het afvalbeheer. • Begin 2002 nam BP een nieuw initiatief om de biodiversiteit in de fabriek te verhogen. Een poel, volgens de regels van de kunst uitgegraven, moet een thuis bieden aan kikkers.

1. Geleide emissies naar de lucht (in ton/jaar) (ton)

1200 1000 800 600 400 200 0 specifieke stoffen (1) stof, SO2, NOx, CO (2) totaal

1998

1999

2000

2001

2002

97 466 563

106 563 669

151 764 915

129 771 900

188 814 1002

(1) De term 'specifieke stoffen' staat voor de som van stoffen, afkomstig van de productie van BP. Het gaat hierbij over azijnzuur, methylacetaat, xyleen, tolueen, benzeen, methylformiaat, methanol en methylbromide. (2) SO2 = zwaveldioxide; NOx = stikstofoxiden; CO = koolmonoxide

24


www.bpgeel.be

Emissies (*) (*) emissies: de uitstoot of uitvoer van water, lucht en vast afval

1. Geleide emissie naar lucht De emissies naar lucht zijn in 2002 toegenomen. Daar zijn verschillende redenen voor. • De productieverhoging (einde 2001) van de PTA3eenheid met 150.000 ton zorgde voor een hoger debiet en dus meer emissies. Daarbij past BP op die PTA3-eenheid een verbeterde, nauwkeurigere emissieberekening toe. Die zorgde eveneens voor een lichte wijziging in het uiteindelijke emissietotaal. • In het midden van 2002 liep de katalysator van de luchtzuivering (de zogenaamde Catox) van de PTA3eenheid schade op. Dit veroorzaakte een hoger dan normale uitstoot omdat de zuiveringscapaciteit – tijdelijk – terugliep. BP melde het incident aan de overheid. Het probleem werd aangepakt en begin 2003 werkte de luchtzuivering opnieuw normaal.

2. Lozing via afvalwater Ook de lozingscijfers via de waterzuivering zijn toegenomen, maar de geloosde concentratie voldoet nog steeds aan de opgelegde lozingslimieten. De toename in 2002 had te maken met een verhoogde organische restbelasting, die nog aanwezig is in het gezuiverde afvalwater. Meer specifiek is de toename in chloriden en sulfaten een gevolg van het verhoogd waterverbruik in 2002.

3. Afvoer van vast afval De aanzienlijke toename in 2002 van de afvoer van vast afval heeft meerdere oorzaken. Twee uitzonderlijke, maar geplande operaties verstoren de jaarlijkse trend: • BP gebruikt thermische olie als energietransportmiddel in de processen (vergelijkbaar met het water in de centrale verwarming thuis). In 2002 werd deze olie volledig vervangen door een nieuw type. Deze nieuwe olie degradeert trager en moet dus minder frequent bijgevuld worden, wat voordelig is voor het milieu. Daarenboven is de nieuwe olie, in tegenstelling tot de oude, niet milieugevaarlijk. De oliewissel in 2002 heeft evenwel voor een belangrijke afvoer van gevaarlijk afval(1) gezorgd: de oude olie moest immers door een erkend afvalverwerker gerecycleerd worden. Wat ook sterk meespeelde is de reiniging van het oliecircuit met een grote hoeveelheid wasvloeistof, ook al een belangrijke hoeveelheid extra afval. De oliewissel heeft dus de cijfers danig beïnvloed, maar is feitelijk een milieuinvestering: de negatieve piek in 2002 zal zorgen voor een verbetering nadien. • BP heeft in 2002 ook een bekken van de waterzuivering geruimd. In zo’n bekken hoopt het slib met de jaren op en dat moet als afval afgevoerd worden. • De eerder geringe toename van de hoeveelheid kalkslib(3) staat rechtstreeks in verhouding tot de kwaliteit van het ingenomen kanaalwater en tot de toegenomen hoeveelheid waterverbruik. Afvoer van vast afval (in ton/jaar) (ton)

2.

3. Lozing via afvalwater (in ton/jaar) (ton)

3000 2500 2000 1500 1000 500 0 andere stoffen (1) COD (2) sulfaten en chloriden totaal

1998

1999

2000

2001

2002

118 409 1396 1923

107 358 1646 2111

136 493 1977 2606

122 429 1544 2095

113 450 1785 2348

(1) De term 'andere stoffen' staat voor de som van metalen, stoffen afkomstig van de productie bij BP, zwevende stoffen alsook stikstof en fosfor. (2) COD staat voor Chemical Oxygen Demand. In het Nederlands is dat Chemisch ZuurstofVerbruik (CZV). De met 'COD' aangeduide stoffen hebben een bepaalde hoeveelheid zuurstof nodig om de 'verontreiniging' in water af te breken. Het geeft een soort basiskwaliteit weer.

www.bpgeel.be

10000 9000 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0

1998 gevaarlijk bedrijfsafval(1) 62 huishoudelijk afval 112 niet-gevaarlijk bedrijfsafval(2) 1254 kalkslib(3) 2273 waterzuiveringsslib(4) 2533 totaal 6234

1999 188 98 1609 1765 2352 6012

2000 163 104 924 2793 2697 6680

2001 408 13 127 3985 1772 7422

2002 1038 68 1259 4199 2569 9133

(1) De term 'gevaarlijk bedrijfsafval' is zeer specifiek gedefinieerd in de wetgeving. Het komt er grotendeels op neer dat alle producten of stoffen die een gevaarslabel (oranje etiket) dragen als 'gevaarlijk' worden omschreven. Ook alles wat met olie in contact komt, is gevaarlijk afval. Je zou dit kunnen vergelijken met het 'klein gevaarlijk afval' (KGA) van thuis. Zo is een lege verfpot bijvoorbeeld gevaarlijk afval, maar ook een filter van paraxyleen (te vergelijken met een brandstoffilter in de auto) en uiteraard ook alle afval die in contact gekomen is met bijvoorbeeld benzeen of xyleen. (2) De term 'niet-gevaarlijk bedrijfsafval' verwijst naar producten zoals een afvalzak van zand (een afvalzak van cement is wel gevaarlijk afval), metaalafval, houtafval, isolatieafval, plastic,... (3) Kalkslib is het slib dat ontstaat bij de zuivering van kanaalwater. BP gebruikt dat gezuiverde water als koel- en proceswater. Het resterende slib bevat zeer weinig verontreinigende stoffen en wordt in de landbouw toegepast. (4) Waterzuiveringsslib ontstaat bij de zuivering van BP's eigen afvalwater en wordt nadien verbrand in een afvalverbrandingsoven van gespecialiseerde firma's.


25

Vergunningen 4. Emissies per ton eindproduct

Milieuvergunning site verlengd

Dit is een overzicht van de relatieve emissiecijfers van BP in Geel. Deze relatieve cijfers houden rekening met de omvang van de productie. Ze worden uitgedrukt in kilogram emissie per ton eindproduct.

Het Ministerie van Leefmilieu heeft op 24 november 2002 de milieuvergunning voor de hele site van BP in Geel voor 20 jaar (tot 2022) verlengd. Er zijn echter wel een aantal voorwaarden aan verbonden. De bijkomende voorwaarden handelen onder meer over aanvullende verbeteringen van de milieuprestaties. Concreet zijn bijvoorbeeld de vereisten voor de opvolging van geluid en benzeen strenger geworden.

Emissies per ton eindproduct (kg emissie/ton eindproduct) (kg/ton)

10 8 6 4 2 0

1998 0,58 1,98 6,40 8,96

emissie naar lucht lozing via afvalwater vast afval totaal

1999 0,62 1,94 5,53 8,09

2000 0,57 1,62 4,16 6,36

2001 0,54 1,25 4,44 6,23

2002 0,56 1,32 5,14 7,03

5. Gebruikte energie per ton eindproduct Dit zijn de relatieve cijfers van het energieverbruik bij BP in Geel. Deze relatieve cijfers houden rekening met de omvang van de productie. Ze worden uitgedrukt in gigajoule per ton eindproduct.

Eerder - in mei 2002 – kende de Bestendige Deputatie van de provincie Antwerpen de milieuvergunning reeds toe, maar daartegen kwam protest van het college van burgemeester en schepenen van Laakdal. Zij tekenden beroep aan zodat het onderzoek en de goedkeuringsprocedure gedeeltelijk moesten worden overgedaan, zij het op een hoger niveau. Met name de minister van Leefmilieu moest ter zake een oordeel vellen, wat dus in november 2002 gebeurde.

Op 24 november 2002 kreeg BP in Geel een nieuwe milieuvergunning.

Gebruikte energie per ton eindproduct (in gigajoule/ton eindproduct) (gigajoule/ ton)

12 10 8 6 4 2 0

10,91 9,59

10,23

11,22

10,94 9,54

9,29

9,19

9,12

7,89

7,88 6,37

6,23

5,42 4,70

1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002

26


www.bpgeel.be

Geluid Fakkelactiviteit door falende transformator

Geluid opnieuw gemeten rondom fabriek …

Op 19 mei 2002, omstreeks 22 h, was er in de PP1-eenheid (polypropyleen) een stroomonderbreking door een kortsluiting in een transformator. Hierdoor viel de hele eenheid stil en was er enkel nog De fakkel deed zijn noodspanning aanwezig om de eendienst als veiligheid volgens de procedure veilig te heidsintrument stoppen. Dit ging gepaard met een hevige fakkelactiviteit: een grote vlam met aanvankelijk zwarte rookontwikkeling. Die rookvorming werd zo snel mogelijk ongedaan gemaakt door het toevoegen van meer stoom. Die stoom verbetert de verbranding en verhindert rookontwikkeling, maar geeft dan weer aanleiding tot geluidsoverlast. Heel wat buren lieten hun ongerustheid weten via de Groene Telefoon. Zowel op technisch als op communicatief vlak heeft BP lering getrokken uit het incident en de nodige aanpassingen gedaan.

Elk jaar voert een onafhankelijk onderzoeksbureau (AIBVinçotte) een immissie-onderzoek (*) uit naar geluid in de omgeving van BP in Geel/Laakdal. Ook in 2002 - van 6 mei tot 3 juni - is dat weer gebeurd. Op de vier meest kritieke punten in de omgeving (in Geel en Laakdal) voerde AIB-Vinçotte geluidsmetingen uit en peilde daarmee naar het totaal van het geluid dat toekomt op de meetpunten. Aan de hand van die gegevens en wiskundige modellen kregen de onderzoekers een idee van het aandeel van de fabriek. De meetresultaten voor 2002 waren gunstig voor BP met niveaus die vergelijkbaar waren met, of zelfs lager uitvielen dan de cijfers van 2001. (*) Een immissie is wat er ‘toekomt, een geluidsimmissiemeting is een meting bij de ‘ontvangers’ van geluid, meestal woonkernen.

… en in de fabriek Ook binnenin de fabriek heeft AIB-Vinçotte metingen uitgevoerd, dit keer zogenaamde emissiemetingen (wat er aan geluid ‘uitgestoten’ wordt). Hiermee wilde BP afrondend nagaan hoe effectief de talrijke geluidssaneringen waren. De meetcampagne begon in 2001 en gebeurde vooral in de eerste helft van 2002. Het rapport van einde augustus 2002 laat zien dat het vooropgestelde doel op de meeste punten – soms ruim - gehaald wordt. Voor alle duidelijkheid: hoewel bijgaande tabel punten aangeeft buiten de fabriek, zijn de metingen gebeurd in de fabriek, aan de betrokken installaties zelf. Met behulp van overdrachtsberekeningen komen de deskundigen tot de waarden voor de plekken rondom de site van BP in Geel. De cijfers in de tabel geven de situatie ‘s nachts weer, moment waarop de impact van het bedrijf het duidelijkst is. BP blijft inspanningen doen om het geluid verder te verminderen. (zie cijfers in tabel onderaan)

Stolt Basel binnen geluidsnorm Sinds half juni 2002 mag de Stolt Basel opnieuw ’s nachts lossen. De Stolt Basel is het schip dat uitsluitend voor de fabriek van BP in Geel vaart en de grondstof xylenen voor de PX-eenheid (paraxyleen) aanvoert. Het maakte lang teveel lawaai zodat het enkel overdag mocht lossen - economisch gezien, geen ideale oplossing. In het begin van 2002 werden de laatste technische ingrepen uitgevoerd: pompen werden geluidsarmer gemaakt, de generator werd vernieuwd, leidingen werden trillingvrijer bevestigd, … Op 16 mei 2002 voerde het erkend organisme AIBVinçotte geluidsmetingen uit. Die waren gunstig en nadien hoefde de Stolt Basel als enige van de binnenschepen die voor BP varen, zich niet langer te houden aan de daguren (7 tot 19 h).

Capaciteitsverhoging geen effect op geluid

Geen toename geluid door uitbreiding PTA3

Sinds half juni 2002 mag de Stolt Basel opnieuw ’s nachts lossen

Metingen hebben aangetoond dat de capaciteitsuitbreiding van PTA3 geen toename van het geluid heeft veroorzaakt. Die capaciteitsverhoging met 150.000 ton/jaar werd uitgevoerd in november-december 2001. De geluidsmetingen gingen door in april 2002, op het moment dat de PTA3eenheid op volle capaciteit draaide.

Een duidelijk effect van de geluidssanering J = Ten oosten van G = Heikantstraat B = Toekomstraat X = Ten zuiden DE = Ten westen PTA3 - nu PX(Eindhout (Eindhout van BP / PP2-eenvan BP / PP2eenheid Laakdal) Laakdal) heid eenheid

A = Wilgenstraat (Winkelomheide)

F = Bremstraat (Winkelomheide)

L = Acaciastraat (Winkelomheide)

1998

54,5

53,6

52,2

50,8

49,0

52,7

50,2

48,2

2002

51,4

50,7

48,5

47,7

44,2

48,0

46,6

46,8

Reductie

-3,1

-2,9

-3,7

-3,1

-4,8

-4,6

-3,5

-1,4

Doelstelling

-3,1

-3,1

-2,8

-2,4

-2,6

-4,1

-3,8

-3,3

www.bpgeel.be


27

Lucht Nieuw VMM-meetstation in Winkelomheide Sinds 6 mei 2002 is het VMM-meetstation in Winkelomheide operationeel. Zo’n negen maanden voordien, op 25 september 2001, ondertekenden BP en de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) een overeenkomst voor de bouw van dit tweede station voor het meten van luchtverontreiniging. Het meetstation staat aan de Spikkewaverdijk in Winkelomheide en volgt continu de luchtkwaliteit op in deze Geelse deelgemeente. De overeenkomst houdt in dat BP instaat voor de financiering van de nodige apparatuur, de gemeente Geel de grond ter beschikking stelt en dat de VMM de continue metingen telemetrisch opvolgt en evalueert. Het meetstation verwerft informatie over de concentraties van benzeen, tolueen, ethylbenzeen, xyleen en stikstofoxiden. In Laakdal beschikt VMM reeds sedert juni 2000 over een gelijkaardig meetstation. De twee meetstations maken deel uit van een geïntegreerd meetnet dat in Vlaanderen de luchtkwaliteit opvolgt.

VMM-meetstation in Winkelomheide, Geel, operationeel sinds 6 mei 2002

Actieplan HCFK’s Waterstofchloorfluorkoolwaterstoffen of HCFK’s zijn bekende broeikasgassen. In onverdachte tijden werden deze stoffen veelvuldig ingezet als hoogwaardige koelstof in vooral airco’s en transformatoren. Zowel de Europese regelgever als BP willen deze stoffen op termijn vervangen zien door milieuvriendelijkere alternatieven. Ook de fabriek in Geel heeft ter zake acties gepland. Zo hebben de deskundigen een langetermijnplanning opgezet waarbij airconditioningsystemen, gevuld met HCFK’s, worden vervangen. Op korte termijn worden de koelinstallaties van de PP1-eenheid nauwgezet opgevolgd zodat een inventaris kan gemaakt worden van de lekverliezen. Tegelijk worden deze lekverliezen zo beperkt mogelijk gehouden.

OPSIS - geen overschrijding informatiedrempel in 2002

VMM-meetwagen De Vlaamse MilieuMaatschappij plaatste in de periode maart-april 2002 een meetwagen op het terrein van BP. Op de zuidwest/noordoost-as was een benzeenconcentratie waarneembaar, afkomstig van BP en andere bronnen. Samen met andere metingen kwam het jaargemiddelde voor de periode januari-oktober 2002 uit op 1,86 microgram per kubieke meter.

Vierde VITO-campagne benzeen Van 29 januari tot 24 april 2002 voerde VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) een meetcampagne naar benzeen en andere koolwaterstoffen in de omgeving van de fabriek. De waarden waren lager dan bij de vorige meting en de gemiddelde concentratie lag met 0,8 ruimschoots onder de norm van 5 microgram per kubieke meter. Die 5 microgram is de norm van de WHO (Wereld GezondheidsOrganisatie) die ten laatste in 2010

28

in voege treedt (de huidige norm is 10 microgram per kubieke meter). Voor BP zijn de resultaten een bevestiging dat zowel de bediening en bewaking van de installaties die met benzeen te maken hebben als de eigen metingen (waaronder OPSIS) betrouwbaar zijn.


In 2002 was er geen enkele overschrijding van de informatiedrempel voor benzeen. Die informatiedrempel wordt bereikt wanneer een concentratie van 100 microgram benzeen per kubieke meter gedurende 30 minuten wordt overschreden. In dat geval moet BP dat aan de lokale overheden en de Milieu-inspectie melden. De metingen gebeuren door OPSIS, een detectiesysteem, opgesteld in de fabriek rondom de paraxyleeneenheid (PX) bij BP in Geel. OPSIS peilt voortdurend naar de aanwezigheid van benzeen, tolueen en xylenen in de atmosfeer. Bij een verhoogde uitstoot krijgt de controlekamer onmiddellijk een alarm.

Opnieuw geurprobleem in 2002 Zowel in augustus/september als in december 2002 piekte het aantal klachten in verband met geur. De weersomstandigheden waren ongunstig: het was telkens een mistige periode. Geur, afkomstig van de installaties, wordt dan niet snel verdund en stijgt evenmin vlot naar de hogere luchtlagen. Het gevolg is dat grotere concentraties dan gewoonlijk neerslaan in de onmiddellijk omgeving van de fabriek. Er kwamen heel wat klachten van buurtbewoners en waar mogelijk grepen de mensen in de fabriek in. Een meer fundamenteel onderzoek naar oorzaken en remedies is van start gegaan in het begin van 2003. Professor Baeyens van de KU Leuven leidt het onderzoek.

www.bpgeel.be

Afval

Water

Sita nieuwe partner afvalbeheer

Netebekkencomité

Begin mei 2002 veranderde BP – na 25 jaar - van partner voor de ophaling en verwerking van industrieel afval. De wijziging gebeurde na een nieuwe offertevraag vanuit BP. De scherpste offerte met de beste service kreeg het contract. Die offerte kwam van Sita, het voormalige Watco: dat bedrijf bood dezelfde service aan als zijn voorgangers, maar dan aan een lagere prijs. Voor de praktijk op de werkvloer verandert er weinig.

BP in Geel is betrokken bij het op 1 januari 2002, in de schoot van de Vlaamse milieuadministratie, opgerichte Netebekkencomité. Dat team heeft als taak tegen eind 2003 een integraal bekkenbeheerplan voor de Nete op te maken met het oog op een duurzaam waterbeheer. Hiervoor verdeelde de overheid Vlaanderen in elf deelstroomgebieden (bekkens) van Maas en Schelde. Voor elk bekken zal een bekkenbeheerplan opgesteld worden. Het Netebekken komt het eerst aan de beurt als Vlaams pilootproject. Integraal waterbeheer betekent dat in overleg met alle betrokken partijen een duurzaam beheer ontwikkeld en gevoerd wordt. Er is aandacht voor de snelle afvoer, de waterberging, het grondwaterpeil, de landschappelijke waarde, het leven in en rond het water, de waterkwaliteit, transport via het water… De visie inzake de gewenste waterkwaliteit zal het kader vormen voor lozingsvergunningen en waterzuiveringsactiviteiten.

Watco, nu Sita, werd de nieuwe partner voor industrieel afval

Afvalscheiding: weer een tandje bijgezet BP blijft ijveren voor een steeds meer doorgedreven scheiding van de verschillende afvalstromen in de fabriek. Sinds 1 januari 2002 wordt het huishoudelijk afval in de fabriek verder opgesplitst in blik, petflessen en polypropyleenbekertjes. Het aantal afvalsoorten dat nu gescheiden wordt verzameld voor verwerking door externe instanties neemt steeds toe. Onder andere volgende stromen worden gescheiden: metalen, hout, papier en karton, petflessen, blik, polypropyleenbekertjes, klein gevaarlijk afval, chemisch afval, waterzuiveringsslib, tl-lampen, huishoudelijk afval, kalkslib, …

De 11 bekkens in Vlaanderen: het Netebekkencomité is het pilootproject voor Vlaanderen.

Bewustmaking waterzuivering BP werkte in 2002 verder aan een efficiënter omgaan met de capaciteit van de waterzuiveringsinstallatie. Een bewustmakingsopleiding richtte zich in de eerste plaats op de productiemedewerkers. Zij bepalen in grote mate wanneer, hoeveel en op welke manier vervuild afvalwater naar de waterzuivering wordt gevoerd. Daarom hebben zij een grote rol in de goede werking ervan. Speerpunt van de opleiding was de erg geprezen presentatie van Herman Vermeulen, een medewerker van de nutsvoorzieningen.

Bewustmaking vooral gericht op de productiemedewerkers

www.bpgeel.be


29

Vervoer over water opnieuw gestegen in 2002 Het vervoer over de binnenwateren bleef ook in 2002 toenemen voor de fabriek in Geel. Dat had vooral te maken met de verhoging van de productie van PTA (gezuiverd tereftaalzuur) waardoor er meer PX (paraxyleen) moest worden aangevoerd. Het aantal beladingen of lossingen vertelt overigens niet het hele verhaal. Door de inzet van grotere schepen kunnen meer tonnen per schip worden vervoerd. Dat heeft een aantal voordelen waaronder ook

milieutechnische: minder behandelingen verlagen het verbruik van scheepsdiesel en maken een efficiënter gebruik van het Albertkanaal mogelijk. Voor alle duidelijkheid: het betreft hier scheepstransport tussen de Geelse fabriek en vooral de Antwerpse en Rotterdamse havens. De cijfers en grafiek hierbij slaan uitsluitend op het transport van vloeibare chemicaliën die via de aanlegsteiger van BP in Geel worden aan- of afgevoerd.

Aantal en tonnage scheepstransporten van en naar de aanlegsteiger van BP in Geel (enkel vervoer van vloeibare chemicaliën) (aantal)

450 400

beladingen

350

lossingen

300 250 200 150 100 50 0

Lossingen Beladingen Totaal

1996 208 0 208

1997 249 0 249

1998 229 0 229

1999 275 0 275

2000 357 41 398

2001 292 76 368

2002 326 71 397

1998 372 0 372

1999 430 0 430

2000 674 57 731

2001 661 111 772

2002 733 102 835

(ton x 1000)

900 800

beladingen

700

lossingen

600 500 400 300 200 100 0

Lossingen Beladingen Totaal

30


1996 288 0 288

1997 343 0 343

www.bpgeel.be

Biodiversiteit

ISO(*)

Kikkers welkom in de fabriek

(*) ISO staat voor International Standard Organization of Internationaal Normbureau. Een ISO-certificaat is een soort bewijs dat je als bedrijf voldoet aan internationaal erkende normen. Ondernemingen laten zich daarbij doorlichten door externe, gespecialiseerde organisaties.

BP maakt de nodige budgetten vrij om milieu-initiatieven te steunen en te ijveren voor meer biodiversiteit in en rond de fabriek, verscheidenheid in leven zeg maar. Zo werd er in de loop van 2002 een kikkerpoel uitgegraven volgens de regels van de kunst: een vijver van minstens 25 m2 groot, met glooiende oevers en een diepgang van een halve tot anderhalve meter. En als de biotoop in orde is, komen de kikkers vanzelf, zo weten specialisten.

Hulp aan BP Nederland voor proefaudit De ISO-coördinator voor BP in Geel, Luc Vanuytsel, heeft in juli 2002 de interne of proefaudit bij BP in Nederland geleid. De Nederlandse zustermaatschappij, zo’n 150 medewerkers, werkt op verschillende sites die zich zowel aan land als in zee met olie- en gaswinning bezighouden. Als voorbereiding op de officiële audit voor het behalen van een ISO 14001-certificaat deed de organisatie een beroep op de Geelse coördinator. De proefaudit legde een aantal zwakke punten bloot die tijdig werden aangepakt voordat de officiële certificatie-audit plaatsvond. Die werd achteraf overigens succesvol afgerond.

Jaar 2002 in teken van voorbereiding De net uitgegraven kikkerpoel

BP in Geel heeft zich in 2002 op kwaliteitsgebied vooral bezig gehouden met de voorbereiding op een druk 2003. In juni 2003 voert BP in Geel namelijk de nieuwe ISO 9001:2000-standaard in. Dat is een ambitieuze doelstelling: alle eenheden en afdelingen moeten dan opnieuw gecertificeerd worden. Daarenboven wil BP tegelijk de hercertificatie voor ISO 14001 laten gebeuren.

Het vervolg In 2000 kocht BP een stuk grond aan de Heikantstraat (Eindhout-Laakdal) waarop een half afgebrand, bouwvallig huis stond. De plek was een belediging voor het oog van de omwonenden. Op 21 oktober 2000 schonk het bedrijf het perceel aan de gemeente Laakdal op voorwaarde dat er nooit meer op gebouwd wordt en het de bevolking ten goede komt. Op die manier wordt ook de bufferzone in die omgeving bestendigd. In 2001 liet BP de bouwval slopen, het perceel opruimen en er passende, inheemse begroeiing opzetten. Die had in 2002 al flink wortel geschoten.

VOOR www.bpgeel.be

NA Maatschappelijk Jaarverslag BP in Geel over 2002 .

31

Colofon Maatschappelijk Jaarverslag BP in Geel over 2002 is een uitgave van BP Chembel N.V. Amocolaan 2 2440 Geel Verantwoordelijke Uitgever: Martin de Koning Foto’s: Eric De Vos Fotoaleljee Michel Frans Kenis I.V. Fotoprodukties Lea Dries Tine Gielis ... en vele anderen Scanning: 2View Cartoons: Ronny Feskens Vormgeving: Frank Mortelmans Druk: Grafilux Printing NV Productie: FokZ Communications

Wilt u een exemplaar? PR-secretariaat Lea Dries BP Amocolaan 2 2440 GEEL Tel: (014)86 43 45 e-mail: [email protected]

www.bpgeel.be

www.bpgeel.be

Maatschappelijk. Jaarverslag BP in Geel. Medewerkers Veiligheid Milieu

Recommend Documents