Maatschappelijk. Jaarverslag BP in Geel. Medewerkers Veiligheid Milieu

Maatschappelijk

Jaarverslag 2003 BP in Geel

Medewerkers Veiligheid Milieu

www.bpgeel.be www.bpgeel.be

Inhoud Woord vooraf Gijs Meerburg pagina

4

1. M e d e w e r k e r s 2003 in een notendop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4 Personeelsbestand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5 Leeftijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5 Anciënniteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6 Laureaten van de Arbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6 Op rust . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7 In dienst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7 Promoties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7 Afstand wonen-werken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7 Erkenning en beloning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7 Sociale relaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8 Afwezigheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8 Schoolstagiairs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9 Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9 Medische dienst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10 Hospitalisatieplan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10 Vriendenkring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11

pagina

12

2. G e z o n d h e i d , v e i l i g h e i d e n m i l i e u 2003 in een notendop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12 De HSSE-afdeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12

Veiligheid Veiligheid algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14 Veiligheidspreventie, -motivatie en –opleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 Crisisvoorbereiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16 Verkeer en transport . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17 Fabrieksbeveiliging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18

Milieu Emissiecijfers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19 Geluid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21 Lucht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22 Water . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24 Biodiversiteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25 ISO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25

pagina

26

3. C o m m u n i c a t i e Groene telefoon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26 Bedrijfsbezoeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26 Publicaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26 Website . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27 Enquête . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28 Overleg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29

pagina

30 2

4. P T A 4

Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2003

www.bpgeel.be

2003 Verder kijken

Zoals u wellicht weet, vallen wij met de fabriek in Geel in de categorie Seveso-bedrijven. Dit brengt een bijzondere verantwoordelijkheid met zich mee voor het leefmilieu en voor de gezondheid en veiligheid van eigen medewerkers en omwonenden. BP’s ondernemingsvisie is dat wij een maximale openheid in de rapportering hierover nastreven. Dit verslag is dan ook in de eerste plaats een kwantitatieve verantwoording van onze prestaties op het sociaal gebied en van het gevoerde gezondheids-, veiligheids- en milieubeleid. Daarnaast willen wij als onderneming verder kijken. Dit betekent dat we op economisch, sociaal en communicatief vlak de uitdagingen waarvoor wij ons gesteld zien in Geel met nieuwe en creatieve ideeën tegemoet treden. Een aantal opmerkelijke zaken die het afgelopen jaar zijn ingezet wil ik hier kort doorlopen. In 2003 werd BP in Geel als locatie uitgekozen voor de bouw van een nieuwe fabriek voor de productie van PTA (gezuiverd tereftaalzuur). Deze beslissing is van groot belang voor de toekomst van onze fabriek in Geel en biedt werkzekerheid aan de BP-medewerkers en een groot aantal mensen bij de toeleveranciers. Met deze keuze wordt het vertrouwen van de directie van BP in Londen in de site in Geel nog eens onderstreept en daar zijn we met zijn allen bijzonder fier op. Wij zijn ons bewust van de bijzondere verantwoordelijkheid die dit met zich mee brengt. Wij zullen bij de bouw van de nieuwe fabriek dan ook ernstig rekening houden met de legitieme belangen van omwonenden. Immers, een dergelijke uitbreiding mag niet gepaard gaan met een aantasting van de leefkwaliteit. Ik ben ervan overtuigd dat het voorbereidend werk dat in 2003 is uitgevoerd de basis zal vormen om aan deze voorwaarde te voldoen. Op communicatief vlak hebben wij met twee informatieavonden rond de geplande nieuwe eenheid, de omwonenden in Winkelomheide en Eindhout willen informeren over het project en luisteren naar hun bekommernissen. Dit kadert in onze visie om verder te kijken dan vandaag en een open dialoog met alle betrokkenen aan te gaan.

www.bpgeel.be

Overleg tussen alle partijen is hierbij van groot belang. Ik ben dan ook verheugd dat het Burenplatform, bestaande uit een groep betrokken burgers die de BP-directie adviseert, zich het voorbije jaar voor de eerste maal publiekelijk heeft geuit. Een van hun acties betrof een gezondheidsonderzoek uitgevoerd door Dr. M. Viaene. In dit onderzoek is met de hulp van huisartsen uit de omliggende woonkernen vastgesteld dat er in hun praktijken geen afwijkende gezondheidsklachten zijn ten opzichte van vroeger. Het bevestigt het beeld van onze medische dienst gedurende de afgelopen 30 jaar. Ten slotte wil ik het met u over veiligheid hebben. Wij hebben in 2003 twee ongevallen met werkverlet gehad. Dit was twee meer dan in het jaar 2002. Gelukkig waren geen van beide incidenten ernstig en zijn de betrokkenen ondertussen geheel hersteld. Het blijft evenwel onze doelstelling ervoor te zorgen dat niemand verwondingen opdoet bij het werken in onze fabriek. Ook hier willen wij verder kijken. Wij hebben moeten vaststellen dat de mensen die voor BP werken, zowel medewerkers als contractors, de veiligheidscultuur bij BP niet altijd meenemen naar huis. Zo blijkt dat tijdens het sporten, bij het klussen of op vakantie meer ongevallen gebeuren dan bij BP. Wij organiseren dan ook verder sensibilisatie- en ondersteuningscampagnes om iedereen op het hart te drukken dat veiligheid buiten de fabriekspoort net zo belangrijk is. Met een oproep om gezondheid en veiligheid ook tot uw prioriteiten in 2004 te maken, spreek ik de wens uit dat dit verslag aan u verwachtingen tegemoet komt. Ik verneem graag uw bevindingen hierover. Mail mij hierover op [email protected].

Gijs Meerburg gedelegeerd bestuurder


3

Medewerkers 2003 in een notendop • Door de vertraging van de onderhandeling op nationaal niveau vonden de eerste gesprekken voor een nieuwe CAO pas in juni 2003 plaats. Bij de bedienden werd vrij snel een voorakkoord bereikt en aanvaard en nog voor de zomer uitgevoerd. Voor de arbeiders liep het stroever en duurde het tot in de herfst voor er een goedgekeurd akkoord was. • De in 2002 gestarte proef waarbij arbeiders in plaats van een uurloon een maandloon wordt uitbetaald, werd in 2003 veralgemeend. • De medische dienst had in 2003 opnieuw veel aandacht voor stress op het werk. In september werd dit erg concreet met de organisatie van een humorweek met tal van ontstressende activiteiten. • De dienst vorming spitste zich in 2003 toe op competentiegericht opleiden, veiligheids en communicatietraining. Het aantal uren veiligheidsopleiding steeg met meer dan 50 % tegenover 2002. • De overgang van het klassieke 8-urenshiftsysteem naar een 12urenshiftsysteem werd verder uitgebreid. Enkel de PIA-eenheid werkte bij het einde van 2003 nog met een 8-urenshiftsysteem, de overige eenheden gingen allemaal over naar het nieuwe systeem. • BP kondigt op 12 maart 2003 aan dat ze de intentie heeft de PIA-business (gezuiverd isoftaalzuur) te verkopen. De bedoeling is dat BP PIA gaat produceren voor een nog niet gekende overnemer. De eenheid zelf, alsook de eraan verbonden medewerkers, blijven wel bij BP. De reden voor deze verkoop is dat de onderneming middelen wil vrijmaken voor haar kernactiviteiten. Tot het ingaan van de verkoop blijft BP actief in de aanmaak en verkoop van PIA.

• Het systeem van autonome of zelfsturende teams wordt enigszins aangepast met een striktere taak- en verantwoordelijkheidsverdeling tussen de leden. Zo wordt er onder meer een teamcoördinator aangeduid. • De BP-groep wil wereldwijd de Human Resources (HR)-kosten met 20 procent terugdringen. Daarom werden er op alle niveaus en in alle hoeken van de groep acties ondernomen. Zo is het de bedoeling dat HR-supply (administratie, training, groepsverzekeringen…) in de Benelux zich virtueel als één organisatie gaat gedragen, zij het dat haar lichaam zich op verschillende locaties bevindt. Voor de Belgische branche betekende dit een hergroepering van de HR-troepen en wel voor het grootste deel in Geel. • Een direct gevolg van de reorganisatie was de overkomst van heel wat nieuwe gezichten uit andere vestigingen, vooral uit Berchem, naar het HR-team in Geel. Ook de invulling van sommige functies evolueert. Zo kreeg personeelsdirecteur Luk Hendrickx een strategische rol (HR demand) én de verantwoordelijkheid voor de BP-medewerkers in Geel (zoals voorheen), maar nu ook in Gent, Antwerpen, Lillo en Berchem. Nieuw is ook de inzet van specialisten voor onderwerpen zoals expatriates, pensioenen, aanwervingen... soms met een grensoverschrijdende (Nederland) verantwoordelijkheid. En er was de creatie van HRadvisors, mensen die in direct contact staan met de (medewerkers in de) fabrieken. • De besparingen moeten in België vooral gezocht worden door de synergie. Door als één organisatie op te treden, kunnen er betere voorwaarden afgedwongen worden bij leveranciers zoals voor training & development, bedrijfswagens, selectie en rekrutering…

De Personeelsdienst of kort ‘HR’ Vooraan Frank Smets, Birgit Van Tulden, Luk Hendrickx, Chris Meert en Karin Luts. Tweede rij: Christine Goris, Marina Janssens, Ives Augustijnen Maria Hoskens en Inge Raeymaeckers. Achteraan: Rudi Das, Christel Nies, Carolyne van Kasteren, Carina Vandyck, Walter Janssens, Piet Ramakers, Dirk Wollaert (half verborgen), Fred De Brabandere, Patrick Van Vossole en Roby Bauweraerts. Niet op de foto: Lutgard Delbon, Véronique Claes en Els leysen.

4


www.bpgeel.be

Personeelsbestand BP in Geel telde 530 medewerkers in 2003 Bij het einde van 2003 telde BP in Geel 530 medewerkers (*) (310 arbeiders en 220 bedienden) waaronder 36 vrouwen. Zes vrouwen en 4 mannen werkten deeltijds, 9 vrouwen en 32 mannen zaten in een systeem van loopbaanonderbreking of tijdskrediet.

Aantal medewerkers op 31-12

In 2003 werden 9 nieuwe medewerkers aangeworven, daarnaast kwamen er 2 over van een zusterbedrijf en keerden er 14 terug uit het buitenland. Van de 24 medewerkers die het bedrijf verlieten, gingen er 12 op pensioen of brugpensioen. Van de overige 12, stapten er 5 over naar een zusterfirma, waren er 2 die ontslagen werden en 5 die ontslag namen. Naast de 530 ‘eigen’ medewerkers, staat de site in Geel ook in voor meer dan 100 werknemers in gelieerde vestigingen zoals Lillo (Antwerpen), Feluy en Neder-over-Heembeek (Brussel). (*) Worden niet meegeteld: langdurig zieken en de mensen die in het buitenland werken. Die laatste groep bestaat momenteel uit 8 medewerkers die werken in landen zoals Groot-Brittannië, China, Duitsland en Italië.

Leeftijd

leeftijd 0

19-21 22-25 26-30 31-35 36-40

29

Gemiddelde leeftijd is bijna 41 jaar

50 57 45

In 2003 was de gemiddelde leeftijd van de medewerkers van BP in Geel 40,9 jaar. Voor arbeiders was dat 38,7 en voor bedienden 44,3 jaar.

39 40 39 11 60 50 40 30 20 10 arbeiders

www.bpgeel.be

0 4 16 23 36

41-45 46-50 51-55 56-59 0

27 47

0

58 9 10 20 30 40 50 60 bedienden


5

Anciënniteit

Laureaten van de Arbeid

Gemiddeld 17,35 jaar dienst

Ereteken van de Arbeid, Tweede klasse (25 jaar)

Bij het einde van 2003 had een medewerker van BP in Geel gemiddeld 17,35 jaren dienst. Voor arbeiders lag dat cijfer bij 15,51 jaar, voor bedienden was dat 19,94. aantal jaren dienst 7

0-1 11 2-3 14 4-5 7 54 6-7 9 15 8-9 6 0 10-11 0 44 12-13 18 16 14-15 22 13 16-17 11 10 18-19 6 8 20-21 7 7 22-23 5 6 24-25 4 37 26-27 39 14 28-29 24 12 30-31 17 18 32-34 20 0 10 20 30 40 50 60 10 20 30 40 50 60 25 24

0

arbeiders

bedienden

Aantal jaren dienst 30 jaar dienst 20 jaar dienst Roby Bauweraerts Bert Embrechts Frank Hus Hugo Simons Willy Van De Poel Frans Vandingenen Danny Van Lieshout Frans Verbraecken Hedwig Vingerhoed Michael Vranckx

6


Paul Bergmans Martin Bervoets Wim Dekkers Guy Fransen Jean Paul Geerts Camiel Laeveren Jos M.J. Michiels

Marcel Noels Guido Ooms Willy Op De Beeck Henri Pittevils Jef Reumers Karel Van Sweevelt Karel Verellen

Eddy Debrie Ivo Lijnen Ludo Meulemans Jan Schuyten Karel Verellen Herman Vermeulen Frans Wouters

A&D Maint. Serv. & TAR team leader lab technician operator process engineer warehouse clerk unit co-ordinator digital system specialist

Ereteken van de Arbeid, Eerste klasse (30 jaar) Frans Caems Alfons Geypen Els Leysen Hugo Neesen Andrea Nietvelt Marcel Noels Gommaire Pauwels René Segers Jozef Swerts Robert Thaels Johny Wielockx Josephus Willemse

mecanicien OC co-ordinator IT assistant lab technician logistics analyst warehouse clerk mecanicien brugpensioen warehouse clerk mecanicien operator operator

Gouden Medaille der Kroonorde (35 jaar) Guillaume Leys Henri Mateusen Paul Mertens Roger Reynders Ferdinand Van Broekhoven Leo Van Gompel Roger Vanhoof Walter Vanlommel

pijpfitter warehouse clerk brugpensioen mecanicien draftsman PCC Engineer operator chief inspector

www.bpgeel.be

Op rust Guido Bruyndonckx Jef Camps Harry Laurijssen Jos Lauvrijs Willy Luyten Jozef Maes

Afstand wonen-werken Willy Prevot René Segers Frans Sleeckx Jozef Swerts Louis Vaneylen Vic Vermeulen

Meer dan de helft van alle medewerkers woonde in 2003 binnen een straal van 10 km rond de fabriek, 80 % binnen een straal van 20 km. 3% 3% 2%

In dienst

12%

53%

In 2003 werden 9 nieuwe medewerkers aangeworven: één lader, twee procurement specialists, één procurement teamleader, één project engineer, één process engineer , één technische medewerker onderhoud, één PCC engineer en één HR advisor. Pieter Van Thienen lader

Debby De Bock procurement specialist

Walter Janssen procurement specialist

Koen Schoors project engineer

Davy Wagemans technisch medewerker onderhoud

Erik Praet PCC Engineer

27% 10 km 20 km 30 km 40 km +50 km

Erkenning en beloning Om medewerkers te erkennen, te waarderen en te belonen voor uitzonderlijk goede prestaties en ideeën wordt een systeem van erkenning en beloning toegepast. In 2003 werd 161.733 EUR uitgekeerd. In 2002 was dat 34.858 EUR en in 2001 was dat 61.602 EUR.

Aantal beloningen Afdeling

Dirk Akkermans procurement teamleader

Fedrik Vancraeynest process engineer

Birgit Van Tulden HR advisor

Promoties 1 juli •

Patrick Dewyse werd process supervisor PTA3

1 oktober •

David Servaes werd unit co-ordinator PWH

1 november •

Roger Mertens werd site finance manager

1 december •

Rik Meeus werd unit co-ordinator

www.bpgeel.be

1999

2000

2001

3

3

1

1

1

Chemical Intermediates

112

36

110

57

48

Polymers

27

16

52

16

32

Algemene directie

2002 2003

PX

1

32

12

-

-

Plant Services

50

73

66

48

27

Technical Service Polymers

5

3

1

-

-

Labo

73

27

-

-

5

Logistics

36

13

30

6

4

Human Rescources

10

3

7

5

11

IT

19

15

12

2

6

Procurement

3

3

11

3

1

Gezondheid, Veiligheid en Milieu

2

3

4

8

3

Boekhouding

9

7

11

2

1

PR

2

2

2

2

-

SAP

2

1

-

1

-

Expatriates

3

-

2

3

-

Contractors

-

2

9

-

4

BP Belgium

-

-

1

-

-

BP Services

-

-

1

2

-

TMLA

-

-

1

-

-

Chemical Feedstock

-

-

-

15

7

PTA4

-

-

-

-

2

Totaal

357

239

333

171

152


7

Sociale relaties Informatie & dialoog Naast de ondernemingsraad worden op alle niveaus van de organisatie talrijke vergaderingen gehouden zoals werkvergaderingen, vergaderingen van autonome teams, informatievergaderingen en bijeenkomsten van werkgroepen. De ondernemingsraad vergadert elke tweede woensdag van de maand. Naast algemene onderwerpen zijn er een aantal vaste agendapunten. Voor de maandelijkse vergadering zijn dit de personeelsevolutie en -vooruitzichten; stand van zaken en vooruitzichten van de financiële en economische situatie; stand van zaken in verband met nieuwe projecten en geplande investeringen. Per kwartaal worden de resultaten van het OFI-systeem (Opportunity For Improvement) besproken.

De ondernemingsraad: bijzondere vergaderingen In een speciale ondernemingsraad van 12 maart 2003 werd toegelicht dat de PIA-business te koop zou aangeboden worden. In de jaarlijkse financiële en economische informatievergadering van juni 2003 werden de businessresultaten, de resultaten versus het performancecontract 2002, het 1000 dagenplan en het overzicht meerjarenplan, alsook de financiële rapportering besproken.

De ondernemingsraad: onderwerpen 2003 • • • • • • • • • • • •

Afwezigheid Afwezigheid wegens ziekte Het algemeen ziektecijfer bedraagt 4,41 %. Dit cijfer is vergelijkbaar met de algemene cijfers van de Belgische chemische sector. Zowel bij onderhoud als bij de laders is er een daling. De vorige twee jaren waren er bij de laders een aantal langdurig zieken in een relatief kleine groep wat voor een vertekend beeld zorgde. Bij de operators en bedienden is er dit jaar een lichte stijging, maar de cijfers blijven vrij goed.

Ziekteverzuim

• • • • • • • • • • • • • • • • • • •

Verzekering van privé voertuig voor het bedrijf Stemming 12-uur en maandloon Overgang Winterthur naar BP pensioenfonds Pensioenplan uitbetalingen invaliditeit en overlevingspensioen bedienden Diefstal bij BP Vernieuwing camerapark Invloed van aanpassing van bedrijfsvoorheffing Uitbetaling bonus voor nieuwelingen (verplicht in pensioenfonds) Verduidelijking van bonusbetaling in de groepsverzekering Wat bij ongeval met de wagen bij externe training indien men nog enkele collega’s bijheeft ? Kan VIP-premie in munten uitbetaald worden? Kan BP mazout en zonnecellen niet voordelig aangeboden worden door BP aan werknemers? Resultaten Survey Foutieve loonaftrek bij afhaling broodjes tijdens overtime Laattijdige betaling tandheelkundig plan & hospitalisatiedossiers Meedelen APM resultaten bedienden Deftige eetruimten voor bedienden administratiegebouw Extra fietsenhek voor werknemers binnen de omheining Overzicht overuren Maaltijdcheques Korting autorally of F1 Manbezetting op PX Training / verlofregeling Info Shareplan 2003 Ziektedagen op BP Kerstpakketten Vastleggen datum sociale verkiezingen in 2004 Problemen met verlofopname ANNA OFI-systeem voor contractors Vervanging van bedienden die het bedrijf verlaten

Afwezigheid wegens andere redenen

% 15 12 9 6 3 0 Onderhoud Laders Operators Bedienden

8

1999 7,40 3,67 2,46 3,81

2000 4,15 7,90 3,69 2,35

2001 4,54 13,62 4,44 3,27


2002 5,88 13,40 4,17 2,65

2003 4,70 6,47 4,90 3,53

In % totaal

1999

2000

2001

2002

2003

Arbeidsongeval

0,05

0,01

0,05

0,04

0,08

Educatief verlof

0,33

0,44

0,49

0,28

0,13

Andere afwezigheden

0,38

0,41

0,23

0,12

0,14

(incl. ongevallen van/ naar het werk)

(klein verlet, …)

www.bpgeel.be

Schoolstagiairs

Vorming

Schoolstagiairs zijn doorgaans - maar niet altijd - jonge mensen die in de loop van hun studies even meedraaien in de bedrijfswereld of elders. De doelstelling is simpel: kennismaken met een omgeving waarin ze de leerstof in de praktijk kunnen brengen en de sfeer opsnuiven. BP in Geel biedt jaarlijks een aantal mensen een stageplaats – het maakt deel uit van de maatschappelijke rol die BP wil spelen. Het systeem steunt vooral op de inzet en de bereidheid van de stagebegeleiders, dat zijn individuele BP-medewerkers die boven op hun normale dagtaak tijd willen maken voor de stagiair.

Competentiegericht opleiden was de opdracht. In 2003 werd de in 2002 ingeslagen weg verdergezet. Vooral competentietekorten vormden de basis voor het opzetten van opleidingsplannen. Maatwerk was dus aan de orde, met de nadruk op het volledige pakket aan kennis, vaardigheden en gedrag. Niet enkel algemene grote programma’s dus, maar veelal kleine initiatieven voor een beperkte groep deelnemers.

Aanvragen

Effectief

Academiejaar 2001-2002:

76

43


81

38


79

36

Schoolstagiairs - ook een kans om de sfeer op te snuiven van een echt bedrijf

Verder ligt de nadruk nog steeds op veilig produceren. Het aantal uren veiligheidsopleiding kende dan ook een stijging van meer dan 50 % tegenover 2002. Blijvers zijn ook de brandweer- en aanverwante opleidingen, gaande van de ploegchefopleiding voor de vaste brandweervrijwilligers, de rescue teamleader opleiding, de opleiding brandweerwagenbestuurder voor de laboranten tot en met de basisopleiding brandweer voor bedienden. Communicatie is en blijft belangrijk. Onderscheiden doelgroepen kregen opleidingen op maat in verband met media- en crisiscommunicatie. Voorbeelden zijn de opleiding Groene Telefoon en het omgaan met conflicten voor de shiftsupervisors. Een nieuwkomer op het vlak van veiligheidscommunicatie was de Alfa-training. Die gaat na hoe medewerkers samen kunnen waken over ieders veiligheid door een geïntegreerd veiligheidsbewustzijn en het consequent toepassen van risicoanalyses. Belangrijk hierbij is het op een gepaste wijze aanspreken van personen die onveilig gedrag vertonen. Traditiegetrouw werd ook dit jaar aandacht geschonken aan een thema met betrekking tot het algemeen welzijn. De keuze viel dit jaar op “Hoe omgaan met stress”.

Communicatie met de media: beter voorbereid door training

Vorming - data Deelnemers & geïnvesteerde manuren 2002 Aantal deelnemers Aantal manuren INTERN Arbeiders Bedienden Arbeiders Bedienden Communicatie 9 35 211 367 Human Resources 26 4 104 232 Informatica 306 168 447 290 Kwaliteit 55 1 57 2 Management 2 16 Persoonlijke Vaardigheden 22 118 68 406 Public & Community Relations 16 39 Technisch 742 219 2751 1039 Veiligheid & Milieu 9742 3481 9688 4046 EXTERN Communicatie Human Resources Persoonlijke Vaardigheden Informatica Financies/Boekhouding Kwaliteit Technisch Veiligheid & Milieu

www.bpgeel.be

Arbeiders Bedienden Arbeiders Bedienden 2 16 3 40 11 185 9 136 0 0 4 16 26 16 392 253 23 424


9

Medische dienst 2003 was op heel wat vlakken opnieuw een goed jaar voor de medische dienst. Er was weinig blootstelling aan toxische producten en ook qua ongevallen viel de score mee. Naar jaarlijkse gewoonte was er speciale aandacht voor een gezondheidsthema. Vorige jaren belichtten we thema’s zoals alcohol en roken. Nu gingen we dieper in op de oorzaken en gevolgen van stress. De medische dienst kon hiervoor rekenen op de belangrijke steun van Zeekameel, een gezondheids- en veiligheidsinspiratiecomité. Iedereen heeft wel eens last van negatieve stress. Het ontmoedigt en verlamt vaak en veroorzaakt processen in het lichaam die het prestatievermogen kunnen verminderen. Humor vermindert deze vorm van stress: regelmatig lachen geeft een beter gevoel. Daarom werd de eerste week van september bij BP uitgeroepen tot humorweek. Er werden die week tal van activiteiten gepland waarin je volledig kon ontstressen door eens hartelijk te lachen tijdens grappige evenementen, iets op te steken tijdens educatieve workshops of volledig tot rust te komen op relaxatiemomenten. Hopelijk zijn we daarmee gewapend voor de toekomst en kunnen we beter om met opkomende stress. 1999

2000

2001

2002

2003

- periodieke

828

870

865

885

881

- bij aanwerving

30

29

17

31

18

- na langdurige ziekte of afwezigheid wegens ongeval

29

23

23

31

36

-

-

-

1

1

- van bloed

828

1059

952

942

951

- van urine

489

778

798

720

782

Radiografie van de borstkas

612

594

587

604

601

Elektrocardiogram

316

294

290

287

244

108 13 7 4 10 1

128 17 3 11 13 4

130 13 8 19 18 8

96 13 10 19 23 3

125 15 5 16 14 5

Onderzoeken

- bij zwangerschap

Inentingen tegen - griep - tetanus - tyfus - hepatitis A - hepatitis B - polio

Hospitalisatieplan Aangesloten Werknemers

Totaal

322

248

570

+ gezinsleden

555

544

1099

Gepensioneerden

52

89

141

+ gezinsleden

73

122

195

1002

1003

2005

Totaal

10

Arbeiders Bedienden


•

•

Uitkeringen 01-01 tot 31-12-2003: Aantal dossiers Hospitalisatie Zware ziekten Tandprotheses Tandzorgen Totaal

129.558,18 EUR

216 7 36 154 413

www.bpgeel.be

2002 2003

17 januari: nieuwjaarsreceptie Vriendenkring Veel enthousiast volk en Tony en de Hangmatten maakten de traditionele nieuwjaarsreceptie een succes.

2 en 16 februari: winterwandelingen Veel sneeuw op twee zondagen in februari voor fikse winterwandelingen van de Vriendenkring in de Ardennen en de Oostkantons.

Vriendenkring Jaaroverzicht Vriendenkringactiviteiten

3-7 maart: Einmal in Imst Tijdens de krokusvakantie verbleven een sportief en talrijk BPgezelschap (134 man) in het Oostenrijkse Imst voor een traditioneel skiverlof.

25 mei: twintig BP’ers fietsten tegen kanker Twintig fanatiek fietsende BP’ers gingen op zondag 25 mei 2003 de uitdaging aan. De atleten gingen van start voor de Fietstocht tegen kanker, een rit van 130 kilometer.

14 juni: finale KIG-voetbaltornooi 15 juni - lentewandeling

De Kontactgroep Industrie Geel ofte KIG houdt een jaarlijks voetbaltornooi tussen bedrijven uit de streek. De ploeg van BP schopte het tot in de kleine finale, maar moest de duimen leggen tegen Genzyme. De opbrengst ging naar De Link, een centrum voor mensen met psychosociale problemen uit Beringen.

Op 15 juni vond de jaarlijkse lentewandeling van de Vriendenkring plaats. Een groep van meer dan twintig deelnemers trokken richting de Belse bossen om zo verder af te zakken naar Meerhout. 29 juni: kinderdag Alle BP-kids van 0 tot 12 jaar speelden naar hartelust in de Speelfabriek te Diest. In de namiddag was er een stadswandeling door Diest met een bezoek aan het Begijnhof. juni – september: fietszoektocht 2003

11 juli: Vriendenkring goes international

In totaal namen meer dan 180 personen deel aan deze editie van de fietszoektocht van de Vriendenkring.

Op vrijdag 11 juli 2003 organiseerde de Vriendenkring een Frans zomercafé, de aanzet voor de campagne Vriendenkring goes international.

29 augustus: Spaans zomercafé De Spaanse editie van Vriendenkring goes international - daar kon Paella niet ontbreken. 12-14 september: ook wandelclub goes international 31 mensen namen deel aan de herfstwandeling van de Vriendenkring in Duitsland. Drie dagen zouden ze in Muden blijven, een schilderachtig oord in de buurt van de Moesel.

19 – 21 september: GOK-weekend 17 inmates en één cipier pikten het jailhouse GOK-weekend in Werbomont mee, een tweedaagse met wandelingen, kampvuur, moppentap, quiz… 18 oktober: Ierse avond Een Ierse avond met de onvergetelijke groep Botswing.

30 november - Sinterklaasfeest Sinterklaas werd op zondag 30 november in hoogsteigen persoon ontvangen door BP. Zowat 200 BPkids tussen 0 en 10 jaar genoten er van hem, zijn zwarte pieten en het programma van Wiebe.

www.bpgeel.be

12 december: dropping Op 12 december werden in Kwaadmechelen 80 deelnemers gedropt. Een legervoertuig uit 1944 kwam hieraan te pas.

2003 2004


11

Gezondheid, veiligheid en milieu 2003 in een notendop • Om de uniformiteit en het overzicht te bewaren, zijn de statistische veiligheids- en milieugegevens (zie delen ‘Veiligheid’ en ‘Milieu’) beperkt tot de laatste vijf jaar; • Er waren twee ongevallen met werkverlet in 2003; • Het aantal privé-ongevallen is sterk toegenomen; • Veiligheidspreventie, -motivatie en -opleiding stonden hoog op de agenda. Zo waren er twee safety standdowns; uitwisselingen met andere BP-vestigingen; acties gericht op kantoorveiligheid; een safety awareness week; een postercampagne… • De crisisvoorbereiding werd verder aangescherpt met onder meer een gezamenlijke oefeningreeks met de brandweer van de stad Geel; • De overheid nam opnieuw stappen voor een veiligere Industrieweg met een snelheidsbeperking tot 70km/h en de plaatsing van onbemande camera’s; • BP en andere bedrijven in de buurt maakten kennis met een nieuw en onaangenaam fenomeen in de vorm van een golf van autodiefstallen op de personeelsparkings. Dit leidde mee tot de oprichting van een Security Netwerk Industriezone, een netwerk van vertegenwoordigers van bedrijven op de industrie-as tussen het Albertkanaal en de E313; • In 2003 bedroegen de investeringen in veiligheid zo’n 2.035.000 EUR; de investeringen in milieuzorg zo’n 1.150.000 EUR en de investeringen in gezondheid en beveiliging zo’n 105.000 EUR; • De milieucijfers voor 2003 in absolute cijfers zijn vergelijkbaar met die van 2002: de emissies naar de lucht en de afvoer van vast afval daalden, de lozing via het afvalwater nam toe. Gerekend per ton eindproduct kon een daling opgetekend worden; • Op 24 november 2002 verlengde het Ministerie van Leefmilieu de milieuvergunning voor de hele site van BP in Geel tot 2022. Daar waren een aantal voorwaarden aan verbonden waaraan BP in 2003 gewerkt heeft. Heel wat van de hierna vermelde verbeteringswerken moeten in dit licht gezien worden (geluid, lucht, water…). • De geluidshinder werd verder aangepakt met saneringen; • De overheid bouwde, met financiële steun van BP, een geluidswal langsheen de E313; • Na een piek in het aantal klachten over geur bij het einde van 2002 liet BP een studie uitvoeren die resulteerde in een aantal structurele, geurbeperkende maatregelen waaronder de recyclage van afvalwater en een procesaanpassing in de PIA-eenheid (gezuiverd isoftaalzuur); • Ook water stond hoog op de agenda in 2003 met een doorlichting van de waterbehandeling en een sensibilisatiecampagne voor een zuinig omgaan met water; • Het vervoer over water is opnieuw gestegen in 2003; • Bij het einde van het jaar startte de overheid met werken aan de kaaimuur van het Albertkanaal ter hoogte van BP; • In juni 2003 voerde BP in Geel de nieuwe ISO 9001:2000-standaard in. Tegelijk werden alle eenheden en afdelingen opnieuw gecertificeerd voor ISO 14001:1996.

12


De HSSE-afdeling •

•

HSSE staat voor health, safety, security and the environment, in het Nederlands houden we het bij het vertrouwde GVM of gezondheid, veiligheid en milieu; De HSSE-afdeling bestaat uit de diensten milieu en veiligheid, daarin begrepen de fabrieksbeveiliging en de shift supervisors. Voor het aspect gezondheid werkt de afdeling nauw samen met de medische dienst, die onder de koepel van personeelszaken zit.

De veiligheidsdienst… • ... heet officieel Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk en omvat ook de fabrieksbeveiliging en de zes shift supervisors; • ... reikt BP in Geel hulpmiddelen en adviezen aan om veilig te kunnen werken: procedures, specificaties, normen, codes van goede praktijk, werkmethodes, ervaringen van anderen, veiligheidsprogramma’s, rapporten, trainingen…; • … heeft tot doel een geïntegreerd veiligheidsbeleid uit te bouwen waaraan iedereen zijn steun en medewerking verleent. De milieudienst… • ... ondersteunt de organisatie in haar doelstelling om geen schade aan het milieu te berokkenen. Voldoen aan de wettelijke verplichtingen is hierbij een minimum, maar er wordt gestreefd naar een vermindering van de hoeveelheid afval, emissies en lozingen; • ... streeft naar een goede relatie met medewerkers, klanten, buren, actiegroepen en overheid en staat voor open communicatie en correcte informatie.

www.bpgeel.be

administratie Agnes Van Eynde

milieu Linda Bets (milieucoördinator) Philippe Vandervoort (milieu-ingenieur) HSSE Paul Smedts (HSSE-manager)

Patrick Aerts (shift supervisor) Patrick Boonen (shift supervisor) Hugo Cornelis (shift supervisor) Peter Raeymaekers (shift supervisor) Dirk Vansant (shift supervisor) Yves Wilms (shift supervisor)

veiligheid en beveiliging Guy Geudens (preventieadviseur) Dirk Vielfont (veiligheidsingenieur) Paul Storms (veiligheidsingenieur) Guido Corten ( fabrieksbeveiliging) Marcel Noels (HSSE clerk)

De HSSE-afdeling: Dirk Vansant, Paul Storms, Linda Bets, Paul Smedts, Guy Geudens, Patrick Aerts, Philippe Vandervoort, Yves Wilms, Agnes Van Eynde, Dirk Vielfont, Hugo Cornelis, en Guido Corten. (niet op de foto: Peter Raeymaekers, Patrick Boonen en Marcel Noels)

www.bpgeel.be


13

Veiligheid Veiligheid algemeen Twee ongevallen met werkverlet in 2003 Sterk toegenomen aantal privé-ongevallen BP’s kernachtige doelstelling als het op veiligheid aankomt, is dat alle mensen die er werken elke dag weer even gezond naar huis gaan als ze 's morgens toekomen. Na het jaar 2002 met nul ongevallen met werkverlet, was het moeilijk beter te doen en in 2003 waren er helaas twee ongevallen te betreuren. Gelukkig zijn beide personen ondertussen weer aan het werk. (zie fig. 1)

33

Veiligheidsresultaten 2003

Zoveel keer had een medewerker van BP of van een partnerfirma een privé-ongeval dat resulteerde in werkverlet

•

•

•

Alle cijfers gelden voor het totaal van BP’s eigen medewerkers en medewerkers van partnerfirma’s (de zogenaamde contractanten of contractors); Er waren twee ongevallen met werkverlet en zes ongevallen die doktersverzorging en/of aangepast werk vereisten (zie fig. 1); Als het aantal ongevallen met werkverlet, doktersverzorging en aangepast werk wordt geteld per miljoen uren blootstelling komt BP in Geel voor 2003 aan een frequentie van 6,52 (zie fig. 2).

Veiligheidsresultaten 2003 (absoluut)

Ernstiger 0 Werkverlet 2 Aangepast werk/ Doktersverzorging 6 Eerste hulp 29

Zorgwekkend is het sterk toegenomen aantal privé-ongevallen - de zogenaamde ‘ongevallen buiten de draad’. In 2003 zijn 33 mensen die werken op de fabriek voor korte of langere tijd werkonbekwaam geweest door een letsel opgelopen in de privé-tijd. Een derde van dit aantal was het gevolg van een sportongeval, de rest gebeurde in het verkeer en bij het klussen in huis (zie fig. 3).

Incidenten 2003 Het jaar 2003 bleef niet gespaard van technische incidenten. Zo waren er enkele brandjes die op zich weinig om het lijf hadden. Telkens werd de bedrijfsinterventieploeg opgeroepen, meestal uit voorzorg. Nooit werd er iemand verwond, noch was er ooit schade voor het milieu en van hinder voor de omwonenden was er evenmin sprake. Meer opzien baarden de gevolgen van de stroomuitval op 5 mei 2003. Door een elektriciteitsdefect bij de afdeling die zorgt voor de nutsvoorzieningen, viel de stoom- (niet stroom-) toevoer uit. Daardoor moest de productie in heel de fabriek stilgelegd worden. Dat gebeurde geordend en veilig, maar de stillegging betekende ook dat de fakkels hun job gaan doen en de plotselinge overmaat aan gas verbranden. Door het gebrek aan stoom (die de verbranding normaal optimaliseert), ging dat gepaard met rook. De rokende fakkels zorgden voor ongerustheid bij een aantal omwonenden. Naar goede gewoonte in de chemische industrie wordt elk incident grondig onderzocht en worden er lessen uit getrokken om herhaling te voorkomen. Het toeval wil dat BP op dat moment bezig was om extra voorzorgsmaatregelen in te bouwen om precies dit soort incidenten te voorkomen.

Schierongevallen 314 Veiligheidsresultaten medewerkers BP + partnerfirma's: aantal ongevallen per miljoen uren blootstelling (grote projecten mee inbegrepen/vanaf 2002 volgens nieuwe OSHA-richtlijnen)

10

8,83

8 6,52

6 4,49

4

2,62

2,14

2

1,07

1,65 1,12

1,05 0

0

Fig. 1

14


1999 2000 2001 2002 2003 Frequentie ongevallen met werkverlet + doktersverzorging + alternatief werk Frequentie ongevallen met werkverlet

Fig. 2 www.bpgeel.be

Veiligheidspreventie, -motivatie en -opleiding Even stoppen en nadenken In 2003 hield BP in Geel twee keer een zogenaamde safety standdown, een soort bezinningsmoment over veiligheid. Tijdens een eerste safety standdown werd aandacht gegeven aan een ongeval met werkverlet in combinatie met een tweetal gelijkaardige schierongevallen uit het verleden. Een tweede safety standdown werd gehouden naar aanleiding van een dodelijk verkeersongeval van een BP-medewerker in het Amerikaanse zusterbedrijf van Cooper River.

Leren van de collega’s in andere BP-vestigingen In het vorige blokje kon u lezen hoe een dodelijk ongeval in de VS ook in Geel uitgebreid aandacht kreeg. Dat is overigens de regel: telkens er ergens binnen BP een incident gebeurt, wordt de hele organisatie daarvan op de hoogte gebracht met de bedoeling hieruit lessen te trekken. BP moedigt immers leren van elkaar aan. Soms is dat erg concreet: zo werd er in Geel veel geld geïnvesteerd om de kooiladders aan te passen naar aanleiding van een ernstig incident in een andere BP-vestiging. Een andere manier om van elkaar te leren is ter plaatse gaan kijken. Zo draaiden operators Ivan Daems en Filip Bries een week mee in de BP-site van het Schotse Grangemouth met de bedoeling best practices te vergaren. Andersom deden de fabrieken van Lillo bij Antwerpen en het Franse Wingles een beroep op de expertise van de medewerkers uit Geel tijdens BP-audits.

Twee Geelse operators draaien een week mee in het Schotse Grangemouth om veiligheidsideeën op te doen

Veilig, ook op kantoor Ook een kantoorbaan is niet zonder risico’s. Er worden dan ook regelmatig veiligheidsrondgangen in kantoren gehouden, waarbij gelet wordt op orde, netheid en veiligheid van de hele omgeving (meubilair, bedrading, opgestapelde kaften…). In 2003 vaardige BP een speciale veiligheidsnorm uit - Getting Office HSE Right - met daaraan verbonden een ambitieus actieplan. Enkele onderwerpen zijn de ergonomie van de gebruiksvoorwerpen op kantoor, de preventie van computeraandoeningen zoals RSI (Repetitive Strain Injury, ook bekend van de tenniselleboog, de SMS-duim…), zelfs hotelveiligheid en het GSM-gebruik onderweg werden onder de loep genomen. Ook een kantoorbaan is niet zonder risico’s

Fig. 3 www.bpgeel.be


15

Safety Awareness Week

Gadget is een tastbaar geheugensteuntje voor veilig gedrag

BP Petrochemicals riep de week van 28 april wereldwijd uit tot Safety Awareness Week (veiligheidsbewustzijn). De teamleiders informeerden hun teams over de noodzaak van het volgen van de Gouden Regels - BP’s codes van goede praktijk - waarvan verwacht wordt dat iedereen ze naleeft. Een essentieel onderdeel van elke Safety Awareness Week is de verdeling van een gadget, een tastbaar geheugensteuntje.

Leren aanzetten tot veiliger gedrag foto bovenaan: POM waarschuwt tegen zuurstoftekort 2 foto’s onderaan: Enkele voorbeelden van onveilige situaties, gefotografeerd door BP-medewerkers en -contractors

BP verwacht van haar veiligheidscoördinatoren (VC) een actieve, coachende rol. Dit houdt onder meer in dat ze (net als iedereen overigens) anderen moeten aanspreken als ze minder veilig gedrag vaststellen. Collega’s aanmoedigen of bekritiseren is evenwel niet vanzelfsprekend. Daarom dat de VC daar in 2003 een specifieke training voor kregen (de zogenaamde ALFA-training). Die maakte deel uit van tweedaagse sessies, voornamelijk gericht op het in praktijk brengen van BP's veiligheidsprocedures en dat in een werkende productie-eenheid. De training liep van maart tot in de herfst en wordt in 2004 verdergezet en uitgebreid naar alle medewerkers.

POM nu ook basis PBM De zogenaamde Personal Oxygen Monitor of POM is een toestel dat op het lichaam wordt gedragen. Het waarschuwt de drager wanneer - doorgaans in een gesloten ruimte - het zuurstofniveau onder een bepaald minimum peil daalt. In 2003 werd de POM opgewaardeerd tot een basisonderdeel van de persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) net zoals een veiligheidshelm, -bril, en -schoenen, een FRC-werkpak (van vlamvertragende stoffen) en werkhandschoenen.

Foto-focus op veiligheid privé 2003 was opnieuw geen goed jaar op het gebied van veiligheid buiten het werk (‘off the job safety’). Het stond nochtans hoog op de actieagenda waarvan de off the job safety-fotowedstrijd het meest in het oog sprong. Wat was het opzet? Iedere medewerker en huiscontractor kreeg in januari 2003 een digitaal fototoestel (de aanleiding was het werkongevalsvrije 2002), maar als tegenprestatie verbonden zij er zich toe deel te nemen aan een fotowedstrijd rond veiligheidsthema’s buiten het fabrieksterrein. Iedereen werd verwacht met één of twee foto’s een duidelijk veilige of precies erg onveilige situatie te illustreren. Dat kon gaan over sport, de situatie thuis, het verkeer, klussen…De filosofie achter dit initiatief had te maken met het leren onderkennen van (on)veilige situaties. De winnaars wonnen mooie prijzen en de foto’s werden via allerlei kanalen bij de medewerkers verspreid.

16


Affiches zetten papa of mam aan om veilig te werken zodat ze heelhuids terug thuiskomen

Pap, werk veilig, hoor je! Medewerkers aanzetten tot veilig werken via affiches met foto’s van hun kinderen. Dat was in een notendop het idee van Zeekameel, een denktank bij BP in Geel. Hoezeer veiligheid ook een must is bij BP, mensen zijn mensen en moeten gemotiveerd blijven worden. De idee om dat te doen met de gezichten van hun eigen kinderen op de werkplek, was een originele en hopelijk zeer doeltreffende manier. Fotografe Vicky Haagen zorgde voor de foto’s van de kinderen. Jorge De Wulf gaf de affiches vorm. BP startte met de affichecampagne in het begin van 2003.

Crisisvoorbereiding Uitstekende samenwerking met brandweer Geel De BP-medewerkers die op de ‘vuurlinie’ zouden staan bij een brand of andersoortige crisis in de fabriek, gaan prat op een uitstekende samenwerking met de brandweer van de stad Geel. In oktober en november 2003 hebben de brandweer van Geel en de interventieploegen van de fabriek opnieuw gezamenlijke oefeningen gehouden. Vier keer - eenmaal per ploeg - zijn de Gelenaren op bezoek geweest om samen een en ander uit te proberen, bij te leren, professioneler te worden en steeds beter op elkaar ingespeeld te geraken. De mensen van BP en van de brandweer van Geel leerden elkaar verder kennen wat de vertrouwensband en de efficiëntie bij de bestrijding van een brand ten goede komt. Daarnaast nemen de mensen van de brandweer van Geel ook deel aan tweedaagse trainingen bij RISC in Rotterdam, het ultieme oefencentrum voor ‘pompiers’.

www.bpgeel.be

Verkeer en transport Noodplanoefeningen Op 19 december 2003 hield BP in Geel een interne noodplanoefening, gebaseerd op een fictief milieu-incident in de fabriek. Het bedrijf testte de ontruimingsprocedure en zette het intern crisiscentrum in werking. Ook de bedrijfsinterventieploeg kwam in actie. Er waren dit keer geen externe hulpdiensten betrokken bij deze oefening. Deze eerder grootschalige actie gebeurde bovenop de maandelijkse brandweer- en zogenaamde desk-top oefeningen. Op 14 november werd ook een pijplijnoefening gehouden waarbij ook andere scheikundige bedrijven betrokken waren.

Opnieuw stappen naar een veiligere Industrieweg Onder meer op aandringen van BP, heeft de overheid verder stappen gezet om de Amocolaan/Industrieweg veiliger te maken. Zo werd in 2003 een 70 km/h-snelheidsbegrenzing van kracht en verschenen er onbemande camera’s. In 2004 zouden ook infrastructuurwerken moeten volgen waaronder de aanleg van een eilandstructuur aan de hoofdingang van de fabriek. BP meldde ook meerdere zaken aan de overheid in verband met onveilige situaties zoals defecte verlichting, gebreken in het wegdek, parkerende voertuigen op het fietspad…

Op het stuk Industrieweg tussen de ronde punten van Stelen en Eindhout is de snelheid teruggebracht tot 70 km per uur

Gezamenlijke oefeningen creëren vertrouwensband

www.bpgeel.be


17

Levensecht oefenen

Fabrieksbeveiliging Veilig vrachtvervoer

Drie autodiefstallen

BP heeft aan de medewerkers van de nutsvoorzieningen (de zogenaamde OSBL) en aan de rederijverantwoordelijken ADNR-trainingen gegeven in het kader van de aanpassing van de reglementering. ADNR staat voor Accord européen des marchandises Dangereuses pour la Navigation sur le Rhin en omvat de regelgeving over het transport van gevaarlijke stoffen over de binnenwateren. Samen met de trainingen werd een extra veiligheidschecklist in gebruik genomen. BP presenteerde de afspraken rond veiligheid en beveiliging ook aan medewerkers van de NMBS. De onderneming gaf daarnaast opleiding aan medewerkers van de nieuwe transportalliantie Bulk-Formula, de firma die gezuiverd tereftaalzuur voor BP transporteert. Die handelde over de algemene veiligheidsvereisten die BP stelt inzake transport en veiligheid.

Twee wagens van BP-medewerkers en één van een contractor werden in 2003 gestolen op de parking van BP. De beveiligingscamera’s hebben een en ander geregistreerd en de politie heeft aanwijzingen over (sommige van) de daders. Twee van de drie gestolen voertuigen zijn ondertussen - al dan niet ontmanteld - teruggevonden. De fabrieksbeveiliging neemt de zaak heel ernstig en verhoogde onder meer de bewaking. Ook meer structurele maatregelen worden bekeken.

Ketnet-band in vuur en vlam

Vierde verkeersdag schoolkinderen Voor de alweer vierde keer organiseerde de verkeersdienst van de stad Geel de jaarlijkse verkeerssensibilisatie voor de 600 leerlingen van het zesde leerjaar van alle scholen in Geel, Laakdal en Meerhout. De verkeersdag gebeurde in samenwerking met de gemeenten Laakdal, Meerhout alsook de bedrijven aan de Industrieweg, waaronder BP. Het thema van 2003 was ‘Niet op m’n kop gevallen’ waarbij de fietshelm onder de aandacht werd gebracht. Opnieuw was de dag gevuld met workshops rond verkeersborden, vrachtwagens en hun dode hoek, EHBO… Traditioneel werd de verkeersdag afgerond met een optreden van, dit keer, de Ketnet-band.

Autodiefstallen, een groeiend probleem

Security Netwerk Industriezone Onder meer door de autodiefstallen (zie hiervoor) - waarmee niet alleen BP te maken kreeg - werd in 2003 de aanzet gegeven voor de oprichting van een Security Netwerk Industriezone (SNI). Hierin zetelen vertegenwoordigers van bedrijven op de industrie-as tussen het Albertkanaal en de E313 waaronder Janssen Pharmaceutica, Johnson Controls, Bosal, Nike en andere…) Een van de bedoelingen van dit netwerk is onderling snel informatie uit te wisselen als er iets verdacht gesignaleerd is. Ook vertegenwoordigers van de IPZ (InterPolitieZone) maken deel uit van het SNI.

Banden met InterPolitieZone verder aangehaald Los nog van de mede-oprichting van het SNI (zie hiervoor) haalde BP de banden met de mensen van de InterPolitieZone Geel-Laakdal-Meerhout verder aan. Zo bracht het meldkamerpersoneel van de politie een bedrijfsbezoek aan de fabriek van BP in Geel. Dit moet leiden tot een beter inzicht zodat de samenwerking, communicatie en interventie vlotter kunnen lopen, ook van op afstand. Er werden daarnaast oefeningen gehouden rond bommeldingen, inclusief een opleiding rond 'verdachte zendingen en bommeldingen' voor secretariaatspersoneel en portiers in samenwerking met de politie en de ontmijningsdienst. Banden met politie aangehaald

18


www.bpgeel.be

Milieu Emissiecijfers (*) (*) emissies: de uitstoot of uitvoer van water, lucht en vast afval

Nieuwe cijfers, andere manier van tellen Vanaf deze editie van het maatschappelijk jaarverslag zijn de milieucijfers (ook die van vorige jaren) aangepast aan de gegevens zoals die werden gepubliceerd in verscheidene milieueffectrapporten (MER). Nieuw is dat - in tegenstelling tot tevoren - de nu gerapporteerde emissies naar de lucht alle luchtemissies bevatten. In vorige verslagen waren dat enkel de geleide emissies en de emissies afkomstig van stookinstallaties. Ook in tegenstelling tot de vroegere gegevens, zijn dit nu grotendeels effectief gemeten cijfers - vroeger waren dat onder meer theoretisch berekende getallen.

Totale emissie naar lucht •

• •

•

•

In tegenstelling tot het vorig maatschappelijk jaarverslag, geeft deze editie de cijfers van de totale emissies naar lucht in plaats van enkel de geleide emissies; De totale emissies naar lucht zijn in 2003 afgenomen ten opzichte van 2002. De geleide(1) luchtemissie is sterk gedaald. Dit is voornamelijk te danken aan de vervanging van de katalysator in de luchtzuiveringsinstallatie van de PTA3-eenheid (gezuiverd tereftaalzuur). De katalysator is van een nieuw type met een betere efficiëntie; De diffuse(2) emissie is sterk toegenomen. BP meet nu effectief alle lekverliezen, waar die in het verleden eerder gebaseerd waren op berekeningen; De emissie van de stookinstallaties is aanzienlijk gedaald. Dat had twee redenen: een efficiëntere bediening van de installaties en de vervanging van de katalysator in de PTA3-eenheid (zie hiervoor). Die

Totale emissie naar de lucht (in ton/jaar)

vervanging zorgt ervoor dat de installatie minder warm moeten worden gestookt. Daardoor vermindert het brandstofverbruik en dat drukt de uitstoot van stikstofoxiden (NOx) en koolmonoxide (CO).

Lozing via afvalwater •

•

Het totaal van de lozingen via het afvalwater is vooral verhoogd door de toename van sulfaten en chloriden. De andere lozingen zijn stabiel gebleven; De emissie van sulfaten en chloriden is toegenomen omwille van de slechte kwaliteit van het kanaalwater als gevolg van de droogte in 2003. Dat zorgde voor een mindere toevoer van vers water. Kanaalwater wordt bij BP gebruikt voor allerlei toepassingen.

Lozing via afvalwater (in ton/jaar)

(ton)

1200

(ton)

3000 2500 2000 1500 1000 500 0

1000 800 600 400 200 0

geleid (1) diffuus (2) waterzuivering tankpark fakkel stookinstallaties totaal

1999

2000

2001

2002

2003

106,0 107,0 0,6 25,0 160,3 511,3 910

166,1 59,4 0,6 53,6 247,7 584,8 1112

136,7 55,7 0,6 54,0 249,5 554,6 1051

182,6 57,2 9,9 54,0 249,5 642,6 1196

135,5 112,0 9,9 52,5 249,5 550,8 1110

andere stoffen (1) COD (2) sulfaten en chloriden totaal

1999

2000

2001

2002

2003

107 358 1646 2111

136 493 1977 2606

122 429 1544 2095

113 450 1785 2348

105 452 2105 2662

(1) De term 'andere stoffen' staat voor de som van metalen, stoffen afkomstig van de productie bij BP, zwevende stoffen alsook stikstof en fosfor. (2) COD staat voor Chemical Oxygen Demand. In het Nederlands is dat Chemisch ZuurstofVerbruik (CZV). De met 'COD' aangeduide stoffen hebben een bepaalde hoeveelheid zuurstof nodig om de 'verontreiniging' in water af te breken. Het geeft een soort basiskwaliteit weer.

(1) geleid: emissies via schouwen (2) diffuus: het totaal van lekverliezen via pompen, flenzen, kleppen...

www.bpgeel.be


19

Fig. 1

Totaal emissies in vergelijking met totale productie (in ton)

6,80

(ton) 2000000

kilo. Dat is het gewicht aan afval per geproduceerde 1000 kilo eindproduct 1800000

Emissies per ton eindproduct (zie figuren 1 en 2) Dit is een overzicht van de relatieve emissiecijfers van BP in Geel. Deze cijfers houden rekening met de omvang van de productie.

1600000

1400000

Gebruikte energie per ton eindproduct (zie figuuur 3) Dit zijn de relatieve cijfers van het energieverbruik bij BP in Geel. Deze relatieve cijfers houden rekening met de omvang van de productie. Ze worden uitgedrukt in gigajoule per ton eindproduct.

1200000

Fig. 2

1000000

Emissies per ton eindproduct (kg emissie/ton eindproduct) (kg/ton)

10 8 6 4 2 0

800000

emissie naar lucht lozing via afvalwater vast afval totaal

600000

1999 0,84 1,94 5,53 8,31

2000 0,69 1,62 4,16 6,48

2001 0,63 1,25 4,44 6,32

2002 0,67 1,32 5,14 7,13

2003 0,61 1,45 4,74 6,80

Fig. 3

400000

Gebruikte energie per ton eindproduct (in gigajoule/ton eindproduct) (gigajoule/ ton)

10 200000

8 6,37

6,23 5,42

6

4,70

4,73

2002

2003

4 2 0 productie van de eindproducten emissies

20

1999

2000

2001

2002

2003

1.087.360 9.033,26

1.604.320 10.399,11

1.672.341 10.568,45

1.776.937 12.677,10

1.832.430 12.461,46


0

1999

2000

2001

www.bpgeel.be

Geluid Afvoer van vast afval

BP pakt geluidshinder verder aan

• Het totaal van de afvoer van vast afval is opnieuw gezakt na de aanzienlijke toename in 2002. Die was onder meer het gevolg van uitzonderlijke operaties waaronder de vervanging van de thermische olie en dus de afvoer van de oude olie als gevaarlijk bedrijfsafval(1) alsook de reiniging van het oliecircuit met een grote hoeveelheid wasvloeistof; • BP heeft in 2003 opnieuw een bekken van de waterzuivering geruimd. In zo’n bekken hoopt het slib met de jaren op en dat moet als niet-gevaarlijk bedrijfsafval(2) afgevoerd worden; • Naar aanleiding van constructiewerken is er vervuilde grond afgevoerd. Die wordt ook als niet-gevaarlijk bedrijfsafval(2) beschouwd en wordt gereinigd voor hij opnieuw gewoon 'grond' wordt; • De hoeveelheid huishoudelijk restafval is afgenomen, maar deze reductie is eerder te wijten aan een betere scheiding van het bedrijfsmatige- en het huishoudelijk afval. Toch is er ook een beperkte effectieve vermindering door een betere scheiding van afvalfracties zoals drinkbekers, petflessen en zo meer.

Een van de voorwaarden voor de nieuwe milieuvergunning handelt over geluidshinder en legt BP een nieuwe saneringsstudie en actieplan op. In 2003 is al een eerste studierapport voorgelegd die naast enkele concrete acties, voorstellen doet over wat er verder in detail moet bekeken worden.

Vervanging beluchters In de aërobe waterzuivering van de afvalwaterbehandeling wordt het water met beluchtinginstallaties in twee bekkens voorzien van zuurstof. Nu zijn die beluchters, of beter het door hen opgezweepte water, behoorlijk lawaaierig en daarom worden ze vervangen door geluidsarme types. Voor het eerste bekken zijn de werken begonnen in 2003, de tweede installatie wordt in 2004 vervangen. Nieuwe beluchters (vooraan) maken minder lawaai

Jaarlijkse immissiemetingen Elk jaar laat BP door AIB-Vinçotte geluidsimmissiemetingen(*) uitvoeren. In 2003 gingen die door van 16 juni tot 14 juli en dat op vier plaatsen. De evaluatie gebeurde voor de nachtwaarden en dat bij een kritieke windrichting (van het bedrijf naar het meetpunt). Voor de resultaten, zie de illustratie. De deskundigen besluiten dat het omgevingsgeluid tijdens de nachtperiode bijna onveranderd bleef in vergelijking met 2002: de verschillen waren kleiner dan 1 dB(A).

Afvoer van vast afval (in ton/jaar) (ton) 10000 9000 8000 7000

(*) Een immissie is wat er ‘toekomt, een geluidsimmissiemeting is een meting bij de ‘ontvangers’ van geluid, meestal woonkernen.

6000

VROEGER

NU

5000 4000

Weinig verandering in het omgevingsgeluid tijdens de nachtperiode in vergelijking met 2002

3000 2000 1000 0 gevaarlijk bedrijfsafval(1) huishoudelijk afval niet-gevaarlijk bedrijfsafval(2) kalkslib(3) waterzuiveringsslib(4) totaal

1999 188 98 1609 1765 2352 6012

2000 163 104 924 2793 2697 6680

2001 408 130 1127 3985 1772 7422

2002 1038 68 1259 4199 2569 9133

2003 354 47 2088 3734 2466 8689

(1) De term 'gevaarlijk bedrijfsafval' is zeer specifiek gedefinieerd in de wetgeving. Het komt er grotendeels op neer dat alle producten of stoffen die een gevaarslabel (oranje etiket) dragen als 'gevaarlijk' worden omschreven. Ook alles wat met olie in contact komt, is gevaarlijk afval. Je zou dit kunnen vergelijken met het 'klein gevaarlijk afval' (KGA) van thuis. Zo is een lege verfpot bijvoorbeeld gevaarlijk afval, maar ook een filter van paraxyleen (te vergelijken met een brandstoffilter in de auto) en uiteraard ook alle afval die in contact gekomen is met bijvoorbeeld benzeen of xyleen. (2) De term 'niet-gevaarlijk bedrijfsafval' verwijst naar producten zoals een afvalzak van zand (een afvalzak van cement is wel gevaarlijk afval), metaalafval, houtafval, isolatieafval, plastic,... (3) Kalkslib is het slib dat ontstaat bij de zuivering van kanaalwater. BP gebruikt dat gezuiverde water als koel- en proceswater. Het resterende slib bevat zeer weinig verontreinigende stoffen en wordt in de landbouw toegepast. (4) Waterzuiveringsslib ontstaat bij de zuivering van BP's eigen afvalwater en wordt nadien verbrand in een afvalverbrandingsoven van gespecialiseerde firma's.

www.bpgeel.be


21

Lucht Geluidswal E313

Veel aandacht voor geur in 2003

Tussen 8 september en 17 oktober 2003 heeft de overheid een geluidswal opgetrokken langsheen de E313. Het scherm is 1500 m lang en 3,60 m hoog en loopt langs de zuidzijde van de autosnelweg tussen Geel-West (Kraaisteerten) en de afrit 24 van Geel-Oost. De geluidswal dient om de woonzones te beschermen tegen de steeds toenemende overlast door het wegverkeer. BP heeft 50 % van de gemeentelijke bijdrage voor haar rekening genomen, zonder dat ze daartoe verplicht was. De onderneming wilde hiermee een gebaar van goede wil stellen en met deze financiële hulp haar verbondenheid met de lokale bevolking onderstrepen en de leefbaarheid helpen verbeteren.

Bij het einde van 2002 piekte het aantal klachten over geur. BP riep alle hens aan dek om het toen weer opflakkerende geurprobleem aan te pakken. Naast onmiddellijke ingrepen keken deskundigen in 2003 naar meer structurele oplossingen. Die zijn inmiddels grotendeels uitgevoerd. Verschillende vérstrekkende ingrepen (zie hierna) laten het beste verhopen.

Geluid - kort •

•

•

•

Boven op de reactor van PTA2 (gezuiverd tereftaalzuur), waar de motor van de reactor staat, heeft BP een geluidsbron volledig ingekapseld. In de nutsvoorzieningen wordt onder meer stoom voor heel de fabriek gemaakt. Daar zijn stoomlekken gedicht en wordt de isolatie waar nodig vervangen. Aan het koelwaterstation ter hoogte van de waterzuiveringsinstallatie is de ligging van de leidingen gewijzigd en is bijkomende isolatie aangebracht. In de PIA-eenheid (gezuiverd isoftaalzuur) is een defecte en lawaaierige klep hersteld.

Geluidswal langsheen de E313 als bescherming tegen de toenemende overlast door het wegverkeer

Gerecycleerd afvalwater stinkt niet De waterzuiveringsinstallatie is een gekende bron van geurhinder, maar eigenlijk zijn organische componenten in het toestromende afvalwater de boosdoeners. BP koos na de grondige studie in 2003 voor een preventieve aanpak. Een deel van het afvalwater van de eenheden PIA (gezuiverd isoftaalzuur) en PTA2 (gezuiverd tereftaalzuur) gaat niet langer meer rechtstreeks naar de waterzuivering. In plaats daarvan wordt het afgeleid naar een aparte, gesloten installatie in de PTA3-eenheid. Daar wordt de afvalstroom gezuiverd en het water herbruikt in die eenheid.

Minder waterstof in proces voorkomt duffe geur Een andere bron van geurhinder zat in een proces zelf, meer specifiek de purificatie van de PIA-eenheid (gezuiverd isoftaalzuur). Daar wordt het isoftaalzuur omgezet in gezuiverd isoftaalzuur met behulp van waterstof. Tot voor kort gebeurde dat met een overmaat van die waterstof, om er zeker van te zijn dat de purificatie zo goed mogelijk verliep. Nu bleek evenwel dat door dat teveel ook carboxylzuren werden gevormd. Die zorgden voor een duffe geur die je kan omschrijven als ‘de stank van natte kleren die te lang in een plastic zak hebben gezeten’. In juni 2003 is de hoeveelheid waterstof in het proces aangepast om de vorming van die carboxylzuren te voorkomen. Testen hebben aangetoond dat dit opzet geslaagd is.

Een deel van het afvalwater van de eenheden PIA en PTA2 gaat niet langer meer rechtstreeks naar de waterzuivering

22


www.bpgeel.be

OPSIS geattesteerd OPSIS is een detectiesysteem, opgesteld rondom de paraxyleeneenheid (PX), dat voortdurend peilt naar de aanwezigheid van benzeen, tolueen en xylenen in de atmosfeer. In 2003 heeft een extern deskundige de werking van OPSIS geattesteerd. Dat betekent dat het systeem voldoet aan internationaal erkende normen voor het meten van luchtkwaliteit. De KVIV (Koninklijke Vlaamse Ingenieursvereniging) organiseerde een studiedag rond fugitive emissions (lekverliezen) waar het belang van systemen zoals OPSIS duidelijk werd. Het OPSISsysteem is een nieuw en nog vrij uniek meetinstrument, maar heeft toekomstperspectieven, zo bleek. Milieu-ingenieur Philippe Vandervoort ging er de praktijkervaring van BP met dit systeem toelichten.

OPSIS - vier overschrijdingen informatiedrempel in 2003 In januari registreerde OPSIS één en in augustus en september 2003 nog eens drie overschrijdingen van de informatiedrempel voor benzeen. Die informatiedrempel wordt bereikt wanneer een concentratie van 100 microgram benzeen per kubieke meter gedurende 30 minuten wordt overschreden. Zoals afgesproken heeft BP dat telkens aan de lokale overheden en de Milieu-inspectie gemeld. • In januari had de vrieskou de verbinding tussen een vat en een gesloten afvoersysteem geblokkeerd. Door de blokkering steeg het niveau en moest er ingegrepen worden. Door een hoeveelheid van de vloeistof af te tappen naar een open vat kwam er tijdelijk benzeen in de atmosfeer. Als remedie werd achteraf een zogenaamde tracing op de kritieke delen van het gesloten afvoersysteem aangebracht. Tracing zijn leidingen die rond of langs kritieke onderdelen liggen en die bij vriesgevaar met stoom of elektriciteit worden verwarmd. Op die manier voorkom je dat ze bevriezen. • De reden voor de drie overschrijdingen in de zomer had te maken met enkele tanks in de PX-eenheid. Die

OPSIS voldoet aan internationaal erkende normen voor het meten van luchtkwaliteit

www.bpgeel.be

tanks doen dienst als tussentijdse buffers voor vloeistoffen en zijn gedeeltelijk gevuld met product. Boven de vloeistof hangt damp van die vloeistof. Door de hoge buitentemperatuur zijn die dampen gaan uitzetten zodat de druk overmatig is gestegen met een verhoogde emissie tot gevolg. Als remedie heeft BP voorzien dat de uitlaten van de tanks worden verbonden met een gesloten afvoersysteem. De werken zijn voorzien voor 2004.

Vlottende daken voor minder emissies Door de installatie van vlottende daken in de zes xyleentanks die de fabriek rijk is, moeten de emissies daar met 90 % dalen. Deze ingreep stond overigens ook in de voorwaarden voor hervergunning. Hoe werkt het? (zie ook illustraties onderaan) De tanks hebben een ventilatieopening bovenaan, een opening die moet voorkomen dat de tank door onder- of overdruk zou vervormen. Een deel van de xylenen verdampt vrijelijk boven de vloeistof en ontsnapt via het ventilatiegat in de atmosfeer. Door een vlottend dak boven de vloeistof te plaatsen, wordt dat grotendeels vermeden. De gassen blijven immers veel meer gevangen onder de afdekking. De werken om de vlottende daken te installeren zijn gestart in november 2003 en lopen over heel 2004. Eén tank werd al aangepakt in 2003.

Lucht kort •

•

Voor de alweer vijfde keer start VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) met een meetcampagne naar benzeen, tolueen, xylenen, methylacetaat en methylbromide. Die campagne loopt van oktober 2003 tot een eind in 2004. Al een poos werden jaarlijkse meetcampagnes naar lekverliezen uitgevoerd in de eenheden PTA3 en PX. In de overige delen van de fabriek peilden deskundigen ook sporadisch naar die zogenaamde diffuse emissies, maar vanaf 2003 wordt dezelfde frequentie gevolgd als in PTA3 en PX.

Vlottend dak houdt 90 % van de gassen tegen


23

Water Waterbehandeling kritisch bekeken Nadat in 2002 een erkend deskundige de waterzuivering doorlichtte, werd in 2003 getoetst welke effluentnormen (de kwaliteit van het water dat uit de waterzuivering komt) haalbaar zijn bij de op dit moment beste beschikbare technologie. Het waterverbruik, de afvalwaterproductie en de ecologische impact op de Nete van het gezuiverde afvalwater werden doorgelicht. De experts keken ook naar de mate waarmee het water uit de waterzuivering kan nabehandeld worden. De onderzoeken leidden tot een actieplan met een aantal verbeteringsacties. Bijzondere aandacht gaat daarbij naar de reductie van kobalt. Die zou aan de bron kunnen gebeuren met onder meer een metaalherwinningseenheid. Die is voorzien in het PTA4-project.

Kostbaar water Campagne voor verstandig omgaan met water

BP in Geel betrok in 2003 meer dan 8,4 miljoen m3 water uit het kanaal, water dat moet gezuiverd worden voor het als koel- of proceswater kan worden ingezet. Dat kost geld en zorgt ook voor een mate van milieubelasting. Dat en het belang dat de BP-groep hecht aan de ecologische waarde van water in de wereld, zette de site in Geel aan tot een sensibilisatiecampagne. Daarin werden de medewerkers aangezet tot een nog meer verantwoord gebruik van water in hun werk. De campagne werd onder meer gevoerd met sprekende posters van BP-medewerker Hugo Simons.

In 2003 gestart: de opknapbeurt van de loskade en het ruimen en uitdiepen van de bodem van het Albertkanaal

Kade Albertkanaal wordt opgeknapt Op 1 oktober 2003 is een aannemer in opdracht van de Vlaamse Gemeenschap gestart met werken aan de kaaimuur van het Albertkanaal ter hoogte van BP. De werkzaamheden omvatten de vernieuwing van het oude gedeelte van de loskade en het ruimen en uitdiepen van de bodem van het Albertkanaal. Die ingreep moet de binnenvaart bevorderen (zo kan BP grotere schepen ontvangen), maar verplicht BP tijdelijk metaxyleen per tankwagen aan te voeren. Dat zal ook zo zijn tijdens een deel van 2004, tot de werken aan de kade afgerond zijn.

Opnieuw stijging transport over water ondanks werken Ondanks de werken aan de kade (zie hiervoor) is het vervoer over de binnenwateren opnieuw toegenomen in 2003. Door de werken is immers een deel van de kade ter hoogte van BP onbeschikbaar voor losactiviteiten. Verwacht wordt wel dat dit de tonnage van het vervoer over het Albertkanaal voor 2004 nadelig zal beïnvloeden.

905000 ton. Dat is het gewicht aan vloeibare chemicaliën die per binnenschip werden vervoerd van of naar de fabriek van BP in Geel

Tonnage scheepstransporten van en naar de aanlegsteiger bij BP in Geel (enkel vervoer van vloeibare chemicaliën)

Aantal scheepstransporten van en naar de aanlegsteiger bij BP in Geel (enkel vervoer van vloeibare chemicaliën)

(ton x 1000)

(aantal)

500 450

1.000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0

beladingen lossingen

400 350 300 250 200 150 100 50 0

Lossingen Beladingen Totaal

24

1999

2000

2001

2002

2003

275 0 275

357 41 398

292 76 368

326 71 397

337 104 441


Lossingen Beladingen Totaal

beladingen lossingen

1999

2000

2001

2002

2003

430 0 430

674 57 731

661 111 772

733 102 835

767 138 905

www.bpgeel.be

Biodiversiteit

ISO(*)

Biodivers met Fons

(*) ISO staat voor International Standard Organization of Internationaal Normbureau. Een ISO-certificaat is een soort bewijs dat je als bedrijf voldoet aan internationaal erkende normen. Ondernemingen laten zich daarbij doorlichten door externe, gespecialiseerde organisaties.

Begin 2003 startte BP in Geel met een speciale rubriek op haar website www.bpgeel.be. Die rubriek kreeg de naam Bio-divers met Fons mee, genoemd naar, en geschreven door, Fons Lommelen, operator nutsvoorzieningen in de fabriek. Fons Lommelen is tevens een 'birdwatcher' (letterlijk vogelkijker), zelfverklaarde groene jongen en zowat het boegbeeld van verscheidene medewerkers in Geel die meer dan doorsnee betrokken zijn met de natuur in het algemeen en de biodiversiteit in het bijzonder. In Bio-divers met Fons neemt de schrijver ons via zijn logboek mee met wat hij observeert in de fabriek op het gebied van de natuur.

Sucesvol gecertificeerd In juni 2003 voerde BP in Geel met succes de nieuwe ISO 9001:2000-standaard in, een ambitieuze doelstelling gezien alle eenheden en afdelingen opnieuw gecertificeerd werden. Rond dezelfde periode werd ook de hercertificatie voor ISO 14001:1996 binnengehaald. Beide certificaten tonen aan dat BP de processen goed beheerst en continu verbetert. ISO-coördinator Luc Vanuytsel liet weten zeer erkentelijk te zijn voor de grote inspanningen van alle medewerkers, samengebald in die ‘kleine’ A4tjes.

Nieuwe rubriek op de website

Zandwal voor oeverzwaluwen In mei 2003 heeft BP nog een wand bijgewerkt met het oog op het onthaal van oeverzwaluwen. De begroeiing moet er regelmatig weggehaald worden want die vogels hebben liefst een kale zandwand om er hun nesten in te graven. Ze graven een tunnel in het zand van ongeveer één meter diep. Een populaire wand herbergt soms een hele kolonie oeverzwaluwen.

Tunnels van ongeveer één meter diep

www.bpgeel.be


25

Communicatie

59 4 3 1 0800

Groene Telefoon

Bedrijfsbezoeken

In 2003 waren er 78 oproepen via de Groene Telefoon, een stijging met 10 % tegenover 2002. Het aantal klachten over geluid bleef stabiel op 36. Het aantal oproepen in verband met geur steeg aanzienlijk door enerzijds problemen in het begin van het jaar (zie ook p. 22), maar vooral door klachten over geurhinder die niet konden worden getraceerd en mogelijk van elders kwamen. Twee fakkelincidenten (in maart en in juli) en een elektriciteitspanne deden heel wat mensen naar de telefoon grijpen (vooral “andere”). De helft van de klachten kreeg de stempel ‘Niet van toepassing’ mee. Dat betekent dat BP de oorzaak van de klacht niet kan achterhalen of dat de oorzaak buiten BP ligt.

In 2003 heeft BP in Geel 741 mensen begroet bij 35 bedrijfsbezoeken. Ongeveer de helft daarvan gebeurde door scholen, de andere helft door bedrijven en verenigingen. Met vijf bezoeken was de Katholieke Hogeschool Kempen (KHK-HIK), de meest geziene gast, maar er waren tevens visites van scholen uit Gent, Leuven en Antwerpen. Ook overheidsinstellingen zoals de NMBS en de politie kwamen een kijkje nemen.

Via de Groene Telefoon (0800-134 59) kan iedereen uit de buurt het bedrijf 24 uur op 24 contacteren. Deze 0800-lijn is gratis. De oproeper kan vragen stellen, signalen geven of klachten formuleren in verband met milieu en veiligheid in en rond het bedrijf.

Oproepen Groene Telefoon 1999-2003 120 100 80 60 40 20 0 aantal oproepen geluid geur andere klachten niet van toepassing

1999 116 56 12 16 50

2000 74 44 4 7 25

2001 55 37 5 2 14

2002 71 36 10 13 19

2003 78 36 24 24 39

Een oproep kan meerdere thema’s aansnijden - vandaar dat de som van de items in de vier categorieën (geluid, geur, andere en ‘niet van toepassing’) hoger is dan het aantal oproepen..

Publicaties Buren - vijf jaar Buren is de naam van het informatieblad van BP in Geel voor de omwonenden van de fabriek. In 2003 verhoogde het bedrijf de frequentie van 3 naar 4, of één per seizoen. Het winternummer (Buren 17) was meteen een jubileumnummer want op dat moment bestond het blad vijf jaar. Buren-magazine wordt verspreid in de deelgemeenten Oosterlo, Punt, Stelen, Winkelomheide en Zammel (Geel); Eindhout en Groot-Vorst, (Laakdal); en Zittaart (Meerhout). De oplage bedraagt 7700 exemplaren. In een enquête van het begin van 2003 (zie ook p. 28) haalden 70 % van de omwonenden het magazine Buren aan als hun voornaamste informatiebron over BP.

Team Team is de naam van het personeelsblad van BP in Geel. Het wordt verspreid bij de eigen medewerkers, huiscontractanten en gepensioneerden. In 2003 was een speciale editie gewijd aan de humor- en relaxatieweek die liep van 1 tot en met 5 september 2003 (zie ook p. 10).

Buren in 2003: frequentie verhoogd van drie naar vier

26


www.bpgeel.be

Ongeveer de helft van de 35 bedrijfsbezoeken bij BP in 2003 gebeurde door scholen, de andere helft door bedrijven en verenigingen.

Website

Bezoeken

aantal

De website van BP in Geel (www.bpgeel.be) groeide gestaag verder in 2003 na de start in april 2002. Die groei vertaalde zich zowel in het aantal aangeboden pagina’s (van 150 bij het begin van 2003 naar 190 bij het einde) als in het aantal bezoekers. Dat aantal verdubbelde in de loop van 2003 van minder dan 2000 bezoekers per maand tot ongeveer 4000 in december. Gemiddeld krijgt de website dus meer dan 130 keer per dag bezoek. In de eerste 20 maanden van zijn bestaan werd hij 53.866 keer bezocht vanuit 18.962 aparte pc’s.

4.000 3.600 3.200 2.800 2.400 2.000 1.600 1.200 800 400 0 2002

2003

2004

Bezoekersaantallen stijgen gestaag

Informatiebronnen over BP voor de omwonenden

53.866 keer. Zo dikwijls werd de website bezocht van bij het begin in april 2002 tot en met december 2003

andere milieuforum persoonlijke brief opendeurdagen 2002 bezoek bedrijf nieuwsbrief (Buren) 0

10

20 2000

30

40 2001

50

60

70

80 in %

2003

Team in 2003: met een speciale editie rond stress

www.bpgeel.be


.

27

Enquête Op 22 mei hielden studenten van het KHK een persconferentie naar aanleiding van de alweer derde enquête die het instituut organiseerde in opdracht van BP. In totaal 598 omwonenden werden bevraagd over hun ervaringen met het milieu in hun omgeving en met de fabriek van BP. Dit zijn de voornaamste resultaten van de enquête: •

•

•

Grafiek 1: Wat betekent voor u de aanwezigheid van BP in uw omgeving? werkgelegenheid

•

geurhinder gezondheidsrisico inkomsten voor gemeenten geluidshinder sponsoring verkeersdrukte

•

neerslag andere lichthinder 0

50

100 150 200 250 300 350 400 450 500 absolute cijfers

Grafiek 2: Zijn er volgens u milieuproblemen in uw buurt?

De aanwezigheid van BP wordt door de buurtbewoners voornamelijk in verband gebracht met werkgelegenheid, geurhinder, gezondheidsrisico en inkomsten voor de gemeente (grafiek 1); Steeds minder omwonenden van BP ervaren milieuproblemen in hun buurt: 36 % in 2003 in tegenstelling tot 48 % in 2001 en 58 % in 2000 (grafiek 2); De geïnterviewden vrezen vooral voor, of hebben last van, geurhinder, kwaliteit van de lucht, gezondheidsrisico en geluidsoverlast. BP wordt hierbij aangewezen als de grootste boosdoener, een beschuldiging die toeneemt naarmate men dichter bij de site woont (grafiek 3); Niettegenstaande de ondervonden hinder, is de houding ten opzichte van BP positief. De respondenten zijn het eens dat het bedrijf begaan is met de gezondheid en de veiligheid van de werknemers. Bovendien is men er van overtuigd dat BP nuttige producten maakt en appreciëren de buurtbewoners de bezorgdheid om de lokale gemeenschap; Er was ook een vraag over de houding van de geënquêteerden tegenover de aangekondigde uitbreidingsplannen van BP (PTA4 -zie ook p. 30 en 31). Een kleine 25 % spreekt zich uit tegen die uitbreiding, 47 % gaat akkoord mits voorwaarden en 28 % weet het niet.

Grafiek 3: Welke problemen?

geurhinder door plaatselijke bedrijven

58%

2000

kwaliteit van de lucht

42%

gezondheidsrisico's geluidsoverlast zuiverheid water in rivieren of kanalen

48%

2001

vuil- en stofdeeltjes in de lucht

52%

zwaar vervoer over de weg kans op bedrijfsongeval of giflek gebouw of fabriek ontsiert omgeving

36%

2003

andere

64%

hinder vanwege licht product en gebruikte grondstoffen

0

20

40 ja

28

60

80

100 in %

0

5

10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 in %

neen


www.bpgeel.be

Het Burenplatform treedt uit de schaduw. Foto persconferentie van 2 juli 2003

Overleg Milieuforum

Overlegcomité

Het Milieuforum kwam in 2003 samen op 21 mei en 19 november. Eerder - op 19 februari 2003 - was er ook een extra bijeenkomst naar aanleiding van de hervergunning van de site. Het Milieuforum is samengesteld uit vertegenwoordigers van BP; de burgemeesters van Geel, Laakdal en Meerhout of hun afgevaardigden; de respectieve milieu-ambtenaren; vertegenwoordigers van politieke fracties; vertegenwoordigers van de omwonenden; vertegenwoordiger van het Actiecomité; de brandweer van Geel en de Milieu-inspectie.

Toen de overheid een hervergunning gaf aan de fabriek van BP in Geel, was een van de voorwaarden de oprichting van een nieuw Overlegcomité. Op een bijzonder Milieuforum op 19 februari 2003, wierp deze vergadering zich op om de rol te spelen van dit Overlegcomité, maar dat werd geweigerd door het Ministerie van Leefmilieu. Er moest dus een bijkomend - naast het Milieuforum en het Burenplatform, derde - Overlegcomité opgericht worden. Dat kwam voor het eerst samen op 20 oktober 2003 en vergadert minstens twee keer per jaar. Het Overlegcomité werkt volgens strikte voorwaarden, opgelegd door het Ministerie van Leefmilieu. In het Overlegcomité zitten vertegenwoordigers van de omwonenden van Geel en Laakdal, gemandateerd door de respectieve Milieuraden; vertegenwoordigers van de gemeentebesturen; de Bestendige Deputatie van de provincie Antwerpen; en BP. Daarnaast hebben de leden van het Overlegcomité een afvaardiging van de Milieu-inspectie uitgenodigd.

Doelstelling Milieuplatform Het Milieuforum is een informatie- en overlegorgaan voor omwonenden, lokale politici en deskundigen (brandweer, Milieu-inspectie) en vertegenwoordigers van BP in verband met milieu- en veiligheidsaspecten, verbonden met de activiteiten van BP.

Burenplatform Hoewel het al opgericht werd in september 2001, stelde het Burenplatform zich voor het eerst voor aan de pers en het grote publiek op de persconferentie van 2 juli 2003. Het kwam meteen aanzetten met realisaties en acties op die eerste persconferentie. De meest in het oog springende én door de pers meest geciteerde conclusie, was het resultaat van een enquête uitgevoerd bij huisartsen in de streek: ‘BP maakt buren niet ziek’.

Doelstelling Overlegcomité Minimaal de klachten van omwonenden inventariseren, mogelijkheden ter oplossing voorstellen en de omwonenden en de overheden inlichten over de reeds gevoerde en de te voeren milieupolitiek.

Doelstelling Burenplatform Het maatschappelijk draagvlak van de omwonenden verstevigen teneinde tussen BP en omwonenden naar een evenwicht te komen waardoor de leefbaarheid in de omgeving optimaal behouden blijft dan wel verhoogd wordt en waar continuïteit en potentiële groei voor de industrie verzekerd zijn door constructief overleg, meedenken over oplossingen en resultaatgericht en opvolging over de uitvoering van de oplossing.

Persconferentie Burenplatform. De pers zoomde vooral in op de uitkomst van de artsenenquête

www.bpgeel.be


29

PTA4 Op 27 maart 2003 kondigde BP op een persconferentie aan dat, als er beslist zou worden om een nieuwe eenheid voor de productie van gezuiverd tereftaalzuur (PTA) te bouwen, dit project naar Geel zou gaan. De goede reputatie die BP in Geel binnen de BP groep heeft, werd hiermee beloond. De uiteindelijke beslissing vanwege de BP-groep of dit project ook effectief wordt gerealiseerd, valt pas in 2004. Daarnaast zal de Vlaamse overheid gevraagd worden de benodigde vergunningen af te leveren.

Waarom PTA? Waarom wil BP een nieuwe PTA-eenheid bouwen? PTA is een basisgrondstof van onder meer petflessen (polyethyleentereftalaat). De Europese vraag naar PET en dus ook naar PTA zal naar verwachting de volgende 5 tot 10 jaar sterk blijven stijgen zodat er behoefte is aan extra productiecapaciteit.

Waarom Geel? Dat de keuze op Geel is gevallen, is onder meer te danken aan de bestaande infrastructuur, de ervaring met productie van PTA en de geleverde prestaties. De fabriek in Geel heeft een uitstekende reputatie bij de BP-groep.

Ecologisch Er zijn heel wat positieve ecologische gevolgen van de PTA4-investering: • De stoompluim van de PTA3-koeltoren zal sterk worden gereduceerd omdat proceswarmte wordt ingezet om de pluim te verminderen. • Door de inzet van nieuwe technologie kan het volume afvalwater met een factor drie gereduceerd worden in vergelijking met conventionele technologie. Daarenboven zullen een aantal afvalstromen van de oudere eenheden door het nieuwe proces worden behandeld en herbruikt. • Met deze PTA4-investering komt er ook een herwinningeenheid voor zware metalen waaronder kobalt. Negentig procent van de emissie ervan zal op die manier vermeden en hergebruikt worden. • De eenheid zal erg lage emissiewaarden hebben en allerlei geluidsreducerende stappen worden van bij het prille ontwerp in het project opgenomen. De stoompluim van de PTA3-koeltoren zal sterk worden gereduceerd

Communicatie Feiten en cijfers • • • • • • • •

Geplande productiecapaciteit: 800.000 ton per jaar Kostprijs van het project: meer dan 300 miljoen euro Extra directe werkgelegenheid (permanent): 30-tal arbeidsplaatsen Extra indirecte werkgelegenheid (permanent): 150 tot 200 arbeidsplaatsen Aantal manuren tijdens bouw: 1,5 miljoen manuren Begin 2004: ontwerpfase afgerond Lente 2004: definitieve beslissing BP-directie in Londen Derde kwartaal 2004: start bouw van de eenheid bij positieve beslissing vanwege BP en vergunning door overheid • 2006: begin productie

Een belangrijke investering als PTA4 vergt een heuse communicatie-inspanning. Naast de inzet van de bestaande kanalen (brieven, Buren, website, Burenplatform, Milieuforum…) waren er voor 2003 twee informatiebijeenkomsten in Winkelomheide en Eindhout op respectievelijk 21 en 28 oktober die samen door zo’n 100 belangstellenden werden bijgewoond.

De meeste cijfers en data zijn schattingen

30


www.bpgeel.be

Aan de noordzijde komt er een structuur bij die wat omvang betreft vergelijkbaar is met de huidige structuur van de PTA3-eenheid.

Visuele impact Het is BP’s bedoeling dat de omwonenden zo weinig mogelijk merken van de nieuwe eenheid, ook visueel. Vooral het wrap around of inbreidingsprincipe moet daar voor zorgen. Het komt er simpel gesteld hier op neer dat de nieuwe eenheid rondom en tussen de bestaande installaties gebouwd wordt en niet, zoals gebruikelijk, apart komt te staan in de fabriek. Daardoor kan een deel van de gebouwen, de opslagtanks en de nutsvoorzieningen van PTA3 gedeeld worden. Dit heeft zowel economische als ecologische voordelen, maar het grootste voordeel voor de omwonenden is de geringere visuele impact: de skyline van de fabriek zal niet erg veranderen met de komst van PTA4.

Deze nieuwe installaties zijn een onderdeel van PTA4, maar vormen een visueel geheel met de PTA3-eenheid.

Kobalt is een van de hulpstoffen bij de productie van PTA. Een deel ervan komt, na gebruik, terecht in de afvalwaterstroom en zo in de Nete. Bij het PTA4-project is een installatie voorzien die het grootste deel van het verbruikte kobalt uit het afvalwater herwint. Dat geldt voor zowel de nieuwe PTA4-eenheid als de bestaande PIA- en PTA-eenheden. Dat gebeurt in deze installatie.

Naast de bestaande PTA3koeltoren komt een tweede koeltoren met acht elementen. Die zit verscholen achter de bestaande geluidsmuur van PTA3. Zowel in de bestaande als de nieuwe wordt een systeem geïnstalleerd om de zichtbaarheid van de pluimen heel wat te verminderen.

Het ontwerp van de PTA4-investering is zo dat je als buur het verschil niet hoort tussen de huidige installaties en de nieuwe PTA4-installaties.

Een bijkomend voordeel van de inbreiding is dat er geen grote opslagsilo's moeten bijgebouwd worden. Er worden wel een tweetal lagere zogenaamde dagsilo's bij geplaatst, maar die gaan op in het huidige zicht van de PTA3-eenheid.

www.bpgeel.be


31

Colofon Maatschappelijk Jaarverslag BP in Geel over 2003 is een uitgave van BP Chembel N.V. Amocolaan 2 2440 Geel Verantwoordelijke Uitgever: Martin de Koning Foto’s: Brandweer Geel Cyriel Van Weynsberghe Eric De Vos Fons Lommelen Fotoaleljee Michel Foto Coolens & Deleuil Frans Kenis I.V. Fotoprodukties Lea Dries Tine Gielis ... en vele anderen Scanning: 2View Vormgeving: Frank Mortelmans Druk: Grafilux Printing NV Productie: FokZ Communications

Wilt u een exemplaar? PR-secretariaat Lea Dries BP Amocolaan 2 2440 GEEL Tel: (014)86 43 45 e-mail: [email protected]

www.bpgeel.be

www.bpgeel.be

Maatschappelijk. Jaarverslag BP in Geel. Medewerkers Veiligheid Milieu

Recommend Documents