Bloemendaal, 8 juli 2013. Aan het college van B & W van de gemeente Bloemendaal m.b.t. subsidie Beraad Ouderenbonden Bloemendaal (B.O.B) Geacht college, Bijgaand doen we u toekomen de Jaarrekening van het B.O.B. over 2012 en de begroting 2014. Uit de cijfers blijkt dat 2012 wordt afgesloten met een hoog positief overschot. Ook in 2011 was er al sprake van een overschot. Dat overschot uit 2011 kan verklaard worden uit het feit, dat het B.O.B. vanaf 2010 bezig is geweest met het besparen op de uitgaven. Tussen 2000-2010 werd het Jaarverslag verspreid onder alle leden van de ouderenbonden in de gemeente (thans 1041). De algemene verspreiding had ten doel de leden breed te informeren over wat er speelde in de landelijke en lokale politiek m.b.t. zorg, verkeer en vervoer. Voor een belangrijk deel verliep de verspreiding via de post, wat ook leidde tot hoge kosten. Na de fusie van de ouderenbonden in de oude gemeente Bloemendaal met die uit Bennebroek is besloten selectiever om te gaan met de verspreiding en deze hoofdzakelijk via een persoonlijk rondbrengen te realiseren. Zulks gold ook voor de overige informatie. Het grote overschot over 2012 is te verklaren uit het niet doorgaan van de gebruikelijke Jaarvergaderingen in Bloemendaal-dorp en Bennebroek. Deze Jaarvergaderingen werden afgelast in verband met de vacature penningmeester, de ziekte van de secretaris en een naderend vertrek van de voorzitter. Pas tegen het einde van het jaar kon het B.O.B. weer volwaardig functioneren. In het overleg met wethouder Bruggeman heeft het B.O.B. in 2011 gevraagd hoe te handelen met een begrotingsoverschot aan het einde van het jaar. De beleidsmedewerker gaf aan, dat in zulke gevallen het de voorkeur verdient de gelden niet zo maar ongebruikt terug te storten maar als bestemmingsreserve bij de gemeente aan te melden. Een bestemmingsreserve voor een aansprekend project. Het B.O.B. heeft begin dit jaar het initiatief genomen voor een gemeentebreed overleg over de participatie-ambities van de Wmo en de participatie-praktijk in buurten en mantelzorgrelaties. Gezien de gemeentebrede opzet (niet alleen ouderenbonden, maar ook buurtverenigingen, kerken e.a.) is aan de gemeente gevraagd de verantwoordelijkheid voor het project te dragen. De gemeente is hierop ingegaan en heeft aan Welzijn Bloemendaal gevraagd de leiding in de uitvoering op zich te nemen. Op 16 oktober zal in het gemeentehuis een eerste bijeenkomst zijn. Vanuit de gemeente en Welzijn Bloemendaal is aangegeven, dat het jammer zou zijn als het overleg op 16 oktober geen vervolg zou hebben.
Het B.O.B. zou het bijzonder waarderen als het begrotingsoverschot gebruikt zou worden voor op de bijeenkomst op 16 oktober aansluitende initiatieven m.b.t. de bevordering van een breed gedragen participatie bij de maatschappelijke ondersteuning. Nader overleg over deze gevraagde bestemmingsreserve stellen wij uiteraard op prijs. In de hoop op een positieve reactie, met vriendelijke groet, namens het Beraad Ouderenbonden Bloemendaal
D.G. Buist (secretaris) lepenlaan 106, 2061GN Bloemendaal tel. 023-5261485 e-mail
[email protected]
Beraad Ouderenbonden Bloemendaal Jaarrekening en Begroting 2012, Begroting 2014
Rekening 2012
Begroting 2012
Begroting 2014
0,00
100
200
49,50 145,90 330,00 167,86
100 150 300
80 175 350 200
Jaarvergadering/themabijeenkomst Zaalhuur Bediening, consumpties Attentie sprekers Convocatie/reader Portokosten Diversen
200 600 200 500 400 50
280 300 200 500 500 200
Jaarverslag Kopieerkosten Enveloppen Portokosten
700 100 500
700 100 400
3900
4185
Uitgaven 2012 Kopieerkosten secretariaat (zie ook kantoorartikelen) Telefoonkosten Km vergoedingen Consumpties (incl. rondleiding) Kantoorartikelen (o.a. cartridges)
Totaal
693,26
Positief saldo 2012 5144,05 Het BOB ziet af van het aanvragen van een subsidie voor 2014, gezien het grote positieve saldo over 2012. In een begeleidend schrijven worden de bijzondere omstandigheden in het jaar 2012 toegelicht; in dit begeleidend schrijven wordt tevens gevraagd dit positieve saldo te mogen aanwenden als een specifieke bestemmingsreserve. 1^ vis—— Mw. J.M. Lindeman (penningmeester) Kleverlaan 9-hs 2061 TB Bloemendaal tel. 023-576 23 30 e-mail
[email protected]
Beraad Ouderenbonden Bloemendaal (BOB) waarin samenwerken ANBO-KBO-PCOB
JAARVERSLAG OVER 2012 Doelstellingen 2013-2014
Secretariaat BOB lepenlaan 106 2061 GN Bloemendaal 9 (023)-526 14 85 E-mail:
[email protected]
Inhoudsopgave Inleiding Hoofdstuk 1 Organisatie en activiteiten van het BOB 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6
BOB, een lokale samenwerking van drie ouderenbonden Samenstelling BOB Vergaderingen afdelingsvertegenwoordigers in het BOB Contact met leden van ANBO, KBO en PCOB Contact met afdelingsbesturen ANBO/KBO/PCOB en SBO-NH Contact met gemeentebestuur
7 8 10 10 10 10
Hoofdstuk 2 Zorg 2.1 2.2 2.3 2.4
Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) Wmo-raad gemeente Bloemendaal Welzijn Bloemendaal en WonenPlus Bloemendaal Dag van de ouderen
13 17 17 18
Hoofdstuk 3 Verkeer & Vervoer 3.1 Inspraak consumentenorganisaties 3.2 Toekomst OV-busvervoer 3.3 Wmo-aanbesteding OV-taxi 3.4 Begaanbaarheid weg en trottoir 3.5 Belbus en Vervoer op maat Welzijn Bloemendaal 3.6 Onveilige verkeerssituaties
19 20 21 22 22 22
Bijlage 1
23
2
Doelstellingen BOB 2013-2014
Inleiding Dit jaarverslag is vastgesteld in de vergadering van het bestuur van het BOB op 3 juli 2013. In het Jaarverslag 2011 werd tevreden teruggeblikt en bezorgd vooruit gekeken. Uit het voor u liggende Jaarverslag 2012 blijkt dat de zorg terecht was. Personele zorgen In verband met het aanvaarden van een andere bestuurlijke taak bedankte Dhr. Frans Hoefmans begin 2012 als BOB-vertegenwoordiger van de KBO HaarlemBloemendaal. Daarmee verloor het BOB ook de penningmeester, die vanaf zijn benoeming in het BOB in 2002 de financiën voortreffelijk beheerde. Het BOB is dankbaar voor de innemende en constructieve wijze, waarop hij de ouderen-belangen heeft behartigd. Het KBO bestuur Haarlem-Bloemendaal en Dhr. Hoefmans zelf hebben zich ingespannen een vervang(st)er te vinden. Dit streven werd pas in oktober 2012 beloond. Toen toonde Mw. Ronny Visser zich bereid de KBO HaarlemBloemendaal in het BOB te vertegenwoordigen. Het BOB is blij met haar energieke bijdrage aan discussie en activiteiten. Als gevolg van het vertrek van de penningmeester, ziekte van de secretaris en het naderende vertrek van de voorzitter moest het BOB afzien van de jaarlijkse themabijeenkomst over een voor ouderen actueel onderwerp. Wat bleef was het overleg met de gemeente (de kerntaak!) en de vertegenwoordiging van het BOB in organisaties als de Samenwerkende Bonden van Ouderen in Noord-Holland (SBO-NH) en het Regionaal Overleg Consumentenorganisaties Vervoer NH (ROCOV-NH). Financiële zorgen In het overleg met wethouder Bruggeman in juli 2012 sprak deze nog het vermoeden uit, dat het BOB in het kader van bezuinigingen getroffen zou worden door een bezuiniging van 'slechts' 10% op de jaarlijkse subsidie. Later werd besloten tot een afbouw van de subsidie in drie jaar. Het BOB begrijpt dat de gemeente grote bezuinigingen moet doorvoeren. Het BOB verzet zich niet tegen de gedachte dat de financiële positie van ouderen - als geheel genomen!- niet zodanig is, dat een substantiële financiële ondersteuning van de ouderenbonden noodzakelijk is. Het ontbreekt de gemeente niet aan welwillendheid tegenover het BOB. Maar het BOB is wel teleurgesteld over de door de gemeente aangevoerde argumenten voor het afbouwen van de subsidie. Het BOB kan zich niet onttrekken aan de indruk, dat de gemeente in het bezuinigingsdebat te gemakkelijk een argument bedenkt om een specifieke korting te rechtvaardigen. Zo werd de subsidie-afbouw aanvankelijk verdedigd 'op grond van de vertegenwoordiging van het BOB in de Wmo-raad'. Een weinig overtuigend argument. Weliswaar is de secretaris van het BOB ook lid van de Wmoraad, maar volgens de toelichting bij de 'Verordening van de Wmo-raad Bloemendaal' zijn 'de leden van de Wmo-raad geen vertegenwoordigers van hun achterban; zij voelen wel affiniteit met hun achterban (komen vanuit hun achterban). De Wmo-raad is geen belangenbehartiger.'
3
In een latere toelichting bij de kortingen (corsa 2012065687) werd de afbouw verdedigd met de opmerking dat het BOB 'niet van direct belang is voorde inwoners'. 'Direct belang' wordt helaas niet nader omschreven. Maar in het overleg met de wethouder is duidelijk geworden dat bij 'direct belang' gedacht moet worden aan sociale en sociaal-culturele activiteiten. Activiteiten die vergelijkbaar zijn met het vrijwilligerswerk van Welzijn Bloemendaal of van de afdelingen van de ouderenbonden zelf. Als de gemeente 'direct belang' zo belangrijk acht, zou het redelijk zijn als de gemeente het BOB toestaat de subsidie te bestemmen voor de afdelingen van de ouderenbonden, die heel direct contact onderhouden met bijna 1000 inwoners van de gemeente. In het verleden hebben afdelingen van de ouderenbonden meermalen aan het BOB gevraagd of de gemeentelijke subsidie ook voor een deel aan hen zou kunnen worden toebedeeld voor sociaal-culturele activiteiten. Het BOB heeft daarop afwijzend gereageerd onder verwijzing naar de subsidievoorwaarde dat 'het subsidiebudget uitsluitend mag worden ingezet ten behoeve van deelname aan adviescommissies/wen\groepen t.b.v. het behartigen van de belangen van ouderen in Bloemendaal en het infonveren van de leden van ouderen in de gemeente. En het is moeilijk uit te leggen, waarom gemeente nu opeens als eis stelt, wat het meer dan 10 jaar lang verbiedt! Het BOB hoopt, dat via projectsubsidies in de toekomst de gemeente toch de samenwerkende ouderenbonden blijft steunen. Subsidiekorting speelt ook op het niveau van de provinciaal samenwerkende ouderenbonden in Noord-Holland (SBO-NH). De subsidie voor de SBO-NH is gehalveerd. Een belangrijk argument voor oprichting van dit provinciale samenwerkingsorgaan van ANBO, KBO en PCOB was dat de provincie subsidiëring van ouderenbonden verbond aan de oprichting van een gemeenschappelijke professionele werkorganisatie. Wegvallen van deze subsidie heeft tot gevolg, dat iedere bond zijn eigen lokatie gaat kiezen, waardoor gemeenschappelijke inspanningen niet worden gestimuleerd. De SBO-NH is voor het werk van het BOB heel belangrijk. Via de SBO-NH werd het BOB in december 2012 geattendeerd op een onderzoek van de Stichting Gemeenschappelijke Ouderenbonden Heemskerk over de tariefstelling voor de Wmo hulp bij het huishouden (HbH1). Uit het onderzoek bleek dat in de IJmond diverse gemeenten bij de aanbesteding van huishoudelijke zorg onder de wettelijke minimumprijs gaan zitten. Aansluitend aan dit onderzoek riep de SBO-NH de afdelingen van de ouderenbonden op om in hun gemeente toe te zien op het hanteren van de juiste tarieven en de kwaliteit van de te leveren huishoudelijk zorg. Voor het BOB is steeds uitgangspunt geweest, dat verantwoorde huishoudelijke zorg meer is dan schoonmaken; de verzorgende moet ook de kwaliteit hebben een signaleringsfunctie te vervullen m.b.t. zorgwekkende ontwikkelingen in een huishouden. Positieve ontwikkelingen Hierboven werden de recente moeilijkheden genoemd waarmee ouderenbonden te maken hebben bij de belangenbehartiging. Positief is dat de afzonderlijke rol die ouderenbonden voorheen speelden in de belangenbehartiging steeds meer wordt gerealiseerd via grotere verbanden als Wmo-raad en ROCOV-NH.
4
De adviezen van de Wmo-raad in 2012 (met betrekking tot OV-taxi en Verordening maatschappelijk ondersteuning gemeente Bloemendaal) werden in het BOB vooren/of nabesproken. Suggesties vanuit het BOB werden via de vertegenwoordiger van de doelgroep ouderen in de Wmo-raad verwoord. In het Jaarverslag 2011 heeft het BOB - tegen de zin van nogal wat leden van de ouderenbonden! - begrip getoond voor de beslissing van provincie/Connexxion de buslijn 81 voor het deel tussen Haarlem station en Santpoort-Zuid op te heffen. Ook volgens het BOB is het redelijk dat buslijnen met gemiddeld minder dan 5 passagiers per rit -gezien de provinciale korting op het OV van 25% - worden opgeheven. Het BOB heeft wel bezwaar aangetekend tegen het argument, dat het station Bloemendaal een volwaardig alternatief is voor de buslijn door Bloemendaal-dorp: voor mensen met een beperking is station Bloemendaal ontoegankelijk. In de vergadering van de gebiedskamer Haarlem/IJmond van het Regionaal Overleg Consumentenorganisaties OV (ROCOV-NH) heeft Mevr. Beekman van het buurtbuscomité gepleit voor het nemen van een proef met een buurtbus (route Kennemer Gasthuis Noord - station Santpoort Zuid - station Overveen). Het BOB heeft in de gebiedskamer het verzoek van Mevr. Beekman ondersteund. In de bijeenkomst werd afgesproken, dat de heren Maat (secretaris ROCOV-NH) en Oosting (Connexxion) op basis van telcijfers de mogelijkheden onderzoeken en bij een bevredigend resultaat samen met een ambtenaar van de gemeente Bloemendaal de totstandkoming van een buurtbus bevorderen. De provincie staat welwillend tegenover deze proef. Vooral ook omdat het buurtbuscomité heel energiek aan de slag ging met het aantrekken van voldoende vrijwilligers (chauffeurs) en het vormen van een deskundig bestuur! Plannen voor 2013 A) Voortzetting belangenbehartiging van ouderen, wonend in de gemeente Bloemendaal, met bijzondere aandacht voor de wensen en suggesties van de leden van de afdelingen van de ouderenbonden; belangenbehartiging wordt gerealiseerd via overleg met gemeente/Welzijn Bloemendaal, betrokkenheid bij activiteiten van Samenwerkende Ouderenbonden Noord-Holland, Regionaal Overleg Consumentenorganisaties OV (ROCOV-NH), contact met Wmo-raad Bloemendaal B) Het initiëren van een gemeentebreed overleg over 'de ambities van de Wmo en de praktijk in buurten, mantelzorgrelaties en ideële verenigingen'. In het overleg met de wethouder in de afgelopen jaren is al eerder de wens van het BOB geuit naar de realisatie van een gemeentebreed symposium over een belangrijk onderwerp op het terrein van welzijn en zorg. Gemeentelijke initiatieven in het verleden met betrekking tot het gemeenschappelijk horen van burgers en organisaties zijn door het BOB altijd met enthousiasme ontvangen, omdat de confrontatie van uiteenlopende wensen ook aanknopingspunten kan bieden voor nieuwe inzichten.
5
De precieze omschrijving van het onderwerp werd ontleend aan de titel van de dissertatie, waarop in september 2012 Mw. Marja Jager-Vreugdenhil promoveerde aan de Universiteit van Amsterdam: 'Nederland participatieland? De ambitie van de Wmo en de praktijk in buurten, mantelzorgrelaties en kerken'. Binnen het BOB was in voorgaande jaren de Wmo-ambitie 'zelfredzaamheid' een punt van discussie. De overheid doet een beroep op de zelfredzaamheid van mensen om de snelle groei van de Awbz-uitgaven te stuiten, met behoud van de kwaliteit in de maatschappelijke ondersteuning. Afgaande op recente beleidsnota's wordt -naast de oorspronkelijke zelfredzaamheidsambitie- een participatie-ambitie van belang geacht: 'allen met elkaar en voor elkaar". Het doel hiervan is te zorgen dat ook mensen met beperkingen met wat hulp mee kunnen blijven doen. De Wmo wordt daarmee vooral een 'participatiewet'. Besloten is in 2013 aan de wethouder een plan te presenteren voor een gemeentebreed overleg over Wmo-ambities en de praktijk. Het accent in het overleg zou volgens het BOB gezocht moeten worden in het luisteren naar ervaringen met maatschappelijke ondersteuning vanuit buurtverenigingen, ouderenbonden, andere verenigingen, kerken. C) In de loop van 2013 wil het BOB de afdelingsbesturen van de ouderenbonden in de gemeente Bloemendaal uitnodigen voor een bijeenkomst over de toekomst van de lokale en regionale samenwerking van de ouderenbonden.
Hoofdstuk 1 Organisatie en activiteiten van het BOB 1.1 BOB, een lokale samenwerking van drie ouderenbonden Het BOB is volgens de samenwerkingsleidraad gericht op: a) de behartiging van de belangen van ouderen (50-plussers) wonend in de Gemeente Bloemendaal, met bijzondere aandacht voor de wensen en suggesties van de leden van onderstaande afdelingen van de ouderenbonden; b) vertegenwoordiging van ouderen en aanspreekpunt voor de gemeente Bloemendaal, politiek en ambtelijk; c) samenwen\ing met andere organisaties en instellingen die voor deze doelgroep van belang zijn. Ontstaan en Ontwikkeling van het Beraad Ouderenbonden Bloemendaal (BOB) Het Beraad Ouderenbonden Bloemendaal (BOB) kwam in februari 1997 tot stand op initiatief van de afdelingen Haarlem van de ouderenbonden ANBO (Algemene Nederlandse Bond van Ouderen), KBO (Katholieke Bond van Ouderen) en PCOB (Protestants Christelijke Ouderen Bond). Omdat de burgerlijke gemeente belangrijke verantwoordelijkheden heeft bij het tot stand komen en het uitvoeren van het ouderenbeleid, achtten de drie bonden het wenselijk de leden van de ouderenbonden in de gemeente Bloemendaal - formeel behorend tot de afdeling Haarlem van hun bond - te verenigen in een lokaal ouderenberaad. In verband met de fusie van de gemeenten Bennebroek en Bloemendaal per 1-1-2009 werd het initiatief genomen het BOB tot samenwerkingsorgaan te maken van alle afdelingen van ouderenbonden in de nieuwe gemeente.
Interne en externe betrokkenen Via dit Jaarverslag heeft het BOB de gelegenheid interne en externe betrokkenen te informeren over de doelen en activiteiten van het BOB in het algemeen en over de voornemens en werkzaamheden in het afgelopen jaar in het bijzonder. De subsidiërende gemeentelijke overheid eist trouwens het maken van een Jaarverslag om na te gaan of de subsidie werd besteed aan de gestelde doelen: deelnemen aan adviescommissies en werkgroepen t.b.v. het behartigen van de belangen van ouderen in de gemeente Bloemendaal en het informeren van de leden van de ouderenbonden. Bij het periodieke bezoek aan de wethouder ouderenbeleid vormt het Jaarverslag een belangrijk uitgangspunt voor het gesprek.
7
De intern betrokkenen zijn: • de leden van ANBO, KBO, en PCOB in de gemeente Bloemendaal; • de afdelingsbesturen van ANBO, KBO en PCOB; • bestuur/directie Samenwerkende Bonden van Ouderen in Noord-Holland (SBO-NH). Tot de extern betrokkenen behoren onder meer: • het gemeentebestuur en de fracties in de gemeenteraad; • Wmo-raad Bloemendaal; • ROCOV (Regionaal Overleg Consumentenorganisaties Vervoer NH) • de Stichting Welzijn Bloemendaal, de zorgaanbieders; • Woningbouwvereniging Brederode, De Zonnebloem; • Buurtverenigingen en Dorpsraden •
de Raad van Kerken in de verschillende delen van de gemeente
Internetinformatie over het BOB Actuele informatie over het BOB is te vinden op de website: www.SBO-NH.nl (doorklikken naar SBO-NH organisatie/lokaal/Bloemendaal) 1.2 Samenstelling BOB Het BOB bestaat op grond van de door de afdelingsbesturen ondertekende 'Leidraad' uit ten hoogste zeven personen, waaronder een voorzitter, een secretaris en een penningmeester. De taakverdeling wordt in onderling overleg geregeld. Gestreefd wordt naar een representatieve vertegenwoordiging uit de drie ouderenbonden en uit de vijf dorpskernen van de gemeente Bloemendaal. Benoeming, zittingsduur en vervanging van een lid van het BOB worden geregeld door het bestuur van de betrokken afdeling.
8
Vertegenwoordigers ANBO, KBO en PCOB in het BOB per 31 december 2012 Namens ANBO Haarlem-Bloemendaal J.M (Julie) Lindeman (penningmeester) Kleverlaan 9 2061 TB Bloemendaal «(023) 5762330
[email protected] Namens KBO Haarlem-Bloemendaal R. (Ronny) Visser, Cornells v.d. Lijnlaan 1, 2014 BA Haarlem «(023) 5261305
[email protected] Namens KBO Bennebroek-Vogelenzang-Zwaanshoek J.A.M. (Han) Van der Heide, Narcissenlaan 24 , 2121 SL Bennebroek, 9 (023) 5848234,
[email protected] Namens PCOB Haarlem-Bloemendaal C. J.P. (Catherine) Boekhout (voorzitter), Rustenburgherweg 6, 2061 JB Bloemendaal « (023) 5255590
[email protected] D. G. (Dick) Buist (secretaris) lepenlaan 106, 2061 GN Bloemendaal, 9 (023) 52614 85
[email protected] Namens PCOB Heemstede-Bennebroek J.J. (Jan) Mottier, van Ittersumlaan 24 2121 BS Bennebroek « (023) 5846882
[email protected] Woonlobbyist In 2007 is de SBO-NH (Samenwerkende Bonden van Ouderen Noord-Holland) gestart met het landelijke project 'Meer Woningen voorouderen'. In het kader van dit project zijn in Noord-Holland ca. 100 woonlobbyisten opgeleid. Het is de taak van de woonlobbyisten om op plaatselijk niveau te lobbyen bij gemeente, politiek en woningcorporaties voor meer en betere woningen voor ouderen. De woonlobbyist van het Beraad van Ouderenbonden Bloemendaal (mw. Inez Lips) heeft ook in 2012 de inspanningen van de gemeente t.a.v het gestelde doel gevolgd. Ledenaantal ANBO, KBO en PCOB in gemeente Bloemendaal per 31-12-2012 AN BO Haarlem/Bloemendaal KBO Bloemendaal-Aerdenhout-Overveen PCOB Haarlem/Bloemendaal PCOB Heemstede/Bennebroek KBO Bennebroek-Vogelenzang-Zwaanshoek
127 256 71 81 506
Totaal
1041
9
1.3 Vergaderingen afdelingsvertegenwoordigers in het BOB Het BOB-bestuur (d.w.z. de vertegenwoordigers van de samenwerkende afdelingen van de ouderenbonden) vergaderden in 2012 zes keer (afwisselend in Bloemendaal en Bennebroek). Onderwerpen die aan de orde kwamen waren onder meer: • voorbereiden en nabespreken overleg met de wethouder; • bespreking discussiepunten in adviescommissie Wmo-raad; • voorbereiden en nabespreken overleg met Welzijn Bloemendaal, Projectgroep Verkeer & Vervoer SBO-NH; Regionaal Overleg Consumentenorganisaties Vervoer NH (ROCOV) • voorbereiden en verspreiding Jaarverslag 2012; 1.4 Contact met de leden van ANBO, KBO, PCOB Eerder in dit Jaarverslag zijn de problemen gememoreerd, waarmee het BOB in 2012 bestuurlijk werd geconfronteerd: vacature penningmeester; ziekte secretaris naderend vertrek voorzitter. Daardoor moest het BOB voor het eerst in 13 jaar afzien van de jaarlijkse bijeenkomst met leden van de samenwerkende ouderenbonden en andere belangstellenden. De contacten met leden beperkten zich tot contacten bij afdelingsvergaderingen, bijzondere gebeurtenissen (bijv. nieuwjaarsreceptie) en persoonlijke contacten. 1.5 Contact met afdelingsbesturen ANBO, KBO, PCOB en SBO-NH Met de afdelingen Haarlem-Bloemendaal van ANBO, KBO en PCOB, de KBOafdeling Bennebroek-Vogelenzang-Zwaanshoek en de PCOB afdeling HeemstedeBennebroek bestaat een goed contact. Leden van het BOB zijn ook via betrokkenheid bij afdelingsbesturen, provinciale bonden en/of projectgroepen redelijk op de hoogte van wat er speelt in de afdelingen of de SBO-NH (Samenwerkende Bonden van Ouderen Noord-Holland). 1.6 Contact met het gemeentebestuur Het BOB overlegde met wethouder Bruggeman op 2 juli en op 29 oktober. Op 29 oktober was in verband met vragen rond verkeer en vervoer (o.a. de buurtbus) ook wethouder Schep bij het overleg aanwezig. Belangrijke aanknopingspunten in het overleg waren het 'collegeprogramma 2009-2014 Bloemendaal: duurzaam en vitaal'.
10
Terugkerende bespreekpunten m.b.t. collegeprogramma In het overleg met de wethouder voor het ouderenbeleid bleken in 2012 de volgende punten uit het collegeprogramma relevant: A) Her college streeft naar een hoogwaardige uitvoering van de Wmo. De intergemeentelijke afdeling Sociale Zaken (IASZ) verzorgt de uitkeringen in het kader van de WMO. Het college evalueert de kwaliteit van de uitvoering aan de hand van een extern jaarlijks tevredenheidsonderzoek. Een punt van zorg voor het BOB blijft dat soms onduidelijk is in hoeverre het gemeentebestuur gebonden is aan afspraken binnen het regionaal overleg. Door deze onduidelijkheid worden de mogelijkheden voor effectieve inspraak vanuit de samenleving met betrekking tot het lokale Wmo-beleid beperkt. B) Realisatie doelstellingen Wmo-raad De installatie van de Wmo-raad Bloemendaal door wethouder Bruggeman was op 18 maart 2010. De Wmo-raad tracht op alle prestatievelden van de Wmo actief te zijn m.b.t. gevraagd en ongevraagde advisering naar B & W en de gemeenteraad. Dhr. Dick Buist is binnen de WMO-raad speciaal belast met het aandachtsveld 'ouderen'. Mede via hem wordt het BOB op de hoogte gehouden van discussies binnen de Wmo-raad. Het BOB heeft de indruk dat de Wmo-raad voldoende wordt betrokken bij de vorming en uitvoering van het Wmo-beleid, maar dat er een kloof is tussen de mogelijkheden van de Wmo-raad om het Wmo-beleid te beïnvloeden en de daadwerkelijke invloed. Een belangrijke vraag is in hoeverre naast de Wmo-raad zelf ook de lokale overheid een taak heeft om dit verschil tussen mogelijke en werkelijke invloed te verkleinen of te koesteren. Verkleining van de kloof zou gerealiseerd kunnen worden door deskundigheidsbevordering van de leden van de Wmo-raad. De Wmo-raad heeft plannen om in 2013 een projectmanager van het programma 'Aandacht voor iedereen' in te schakelen om de Wmo-raad te adviseren m.b.t. het versterken van de adviesrol van de Wmo-raad. Vanuit efficiëntie-overwegingen streeft de gemeente naar regionaal overleg van de Wmo-raden. Het BOB is van mening, dat dit overleg niet moet leiden tot ondergraving van het principe, dat Wmo-raden bedoeld zijn om zo nauw mogelijk aan te sluiten bij de behoeften van de lokale bevolking. C) Ondersteuning ouderen die in eigen huis willen blijven wonen Standpunten BOB m.b.t. voornemens ondersteuning ouderen a) Het zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen is sterk afhankelijk van beschikbaarheid van adequate woonruimte. Het zou jammer zijn als de prioriteit voor het behoud van natuur- en cultuurhistorische waarden in mindering zou komen op de fysieke ruimte voor wonen. De wens in de ruimtelijke planning naar verdichting van het wonen rond stations en spoorlijnen komt gemakkelijk in conflict met de wens naar behoud van open ruimte anderzijds.
11
b) In het huidige Wmo-beleid van overheden wordt een kanteling nodig geacht: van een denken dat uitgaat van de beperkingen van mensen naar mogelijkheden van mensen zelf en vanuit steun uit eigen omgeving. In 'De Kanteling' komt de overheid pas in beeld als een burger met beperkingen niet zelf een oplossing vindt en ook niet op mantelzorg of vrijwilligerswerk kan terugvallen. In eerste instantie kunnen burgers dan gebruik maken van tal van algemene voorzieningen. Pas als deze geen uitkomst bieden, komen individuele voorzieningen in beeld. Het BOB is van mening, dat de Wet maatschappelijke ondersteuning primair uitgaat van ondersteuning en niet van 'Red u zelf. Zelfredzaamheid en vermogen tot maatschappelijke participatie zijn geen vanzelfsprekende kwaliteiten van mensen die een beroep doen op de Wmo. D) Passende ondersteuning voor mantelzorgers en vrijwilligers Het BOB deelt de bevreemding van hen, die wijzen op een spanning tussen enerzijds het overheidsstreven dat iedereen - die kan werken - moet werken en anderzijds de oproep van de overheid tot vergroting van mantelzorg en algemene vrijwilligerszorg. Het vertrouwen in de overheid wordt geschaad als deze te gemakkelijk uitgaat van win-win situaties. Ouderenbonden moeten bewaken dat de politieke nadruk op eigen verantwoordelijkheid gepaard gaat met een ruimhartige ondersteuning van kwetsbare burgers vanwege de overheid. Recht op hulp hebben als het écht niet anders kan, acht het BOB een te karig uitgangspunt. E) Dorpskernenbeleid Door drastische bezuinigingen blijkt de ruimte voor ingrijpende verbeteringen in de fysieke of sociale infrastructuur momenteel uiterst beperkt. De aandachtspunten uit het Jaarverslag 2011 (Schoollaan, Kerkplein) blijven op de agenda. F) Het College staat voor een hoge kwaliteit van de winkelvoorzieningen. Ook voor dit punt verwijzen we naar het Jaarverslag 2011
12
Hoofdstuk 2 Zorg 2.1 Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) Op 1 januari 2007 werd de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) ingevoerd. Gemeenten moeten sindsdien de maatschappelijke participatie van mensen met een beperking bevorderen. Al eerder voerden gemeenten de Wet voorzieningen gehandicapten (Wvg) uit, maar daar zijn met de Wmo bijvoorbeeld de hulp in het huishouden en de ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers bijgekomen. De Wmo geeft gemeenten ook de taak om de sociale samenhang binnen de gemeente te versterken. Door de groei van de groep 75+ stijgt ook het beroep op advisering en bemiddeling, dat wordt gedaan op enerzijds de ouderenadviseurs van Welzijn Bloemendaal en anderzijds op de ouderenadviseurs van de ouderenbonden (voor de KBO-Bennebroek mw. J. Boon-Versteege; voor de andere afdelingen informatie bij de secretaris van de afdeling). Een belangrijk probleem m.b.t. de WMO is dat de overgang van veel WMO-beleid van de rijksoverheid naar de gemeenten naar het oordeel van de gemeenten niet gepaard is gegaan met voldoende financiële middelen. Dit vraagt om creatieve oplossingen, intensivering van samenwerking tussen gemeenten onderling en tussen gemeenten en maatschappelijke organisaties. Via deelname aan de projectgroep Welzijn en Zorg van de Samenwerkende Ouderenbonden in Noord-Holland (SBONH) probeert het BOB zich een oordeel te vormen van de plussen en minnen in het WMO-beleid in de eigen gemeente in vergelijking met andere gemeenten in NoordHolland. De achterban van de provinciale ouderenbonden telt 80.000 leden, waarvan velen als vrijwilliger in zorgtaken functioneren. De Kanteling De Kanteling is de nieuwe Wmo-werkwijze van gemeenten waarin niet langer aanbod- en claimgericht wordt gewerkt, maar juist vraaggestuurd en oplossingsgericht. Uit de benchmark van SGBO in 2011 blijkt dat alle ondervraagde gemeenten graag volgens de principes van De Kanteling willen werken. Niet alle gemeenten zijn echter al even ver met de ontwikkeling hiervan: 78% van de gemeenten geeft aan dat er gewerkt wordt met een keukentafelgesprek bij aanvragen. Tevredenheidsonderzoek van SGBO m.b.t Wmo De SGBO (Sociaalgeografisch en Bestuurskundig Onderzoek VNG) publiceert jaarlijks de resultaten van statistisch onderzoek m.b.t. de tevredenheid van de inwoners van vele gemeentes (waaronder de gemeente Bloemendaal) over de uitvoering van de Wmo. De resultaten geven inzicht in de volgende vragen: Hoe gaan gemeenten om met de Kanteling? Geeft een gemeente, in vergelijking met andere gemeenten, veel geld uit op het gebied van de Wmo? Wat vinden cliënten van de kwaliteit van de individuele voorzieningen?
13
Wat zijn de effecten van het gevoerde beleid? Welke keuzes maken andere gemeenten als ze moeten bezuinigen? Klanttevredenheidsonderzoek m.b.t Wmo over 2012 in gemeente Bloemendaal Doelgroep van het onderzoek is het totaal aantal klanten die in het kader van de Wmo met een vraag en/of een aanvraag voor een Wmo-voorziening contact heeft opgenomen met de gemeente in 2011 en of 2012. In totaal zijn 600 vragenlijsten verzonden. Hieronder een selectie uit de resultaten. Het resultaat van de referentiegroep (gemeenten met een vergelijkbare grootte) staat tussen haakjes. De respons was 38% (53%). Commentaar BOB: Zo'n lage respons maakt het trekken van conclusies lastig. Zijn er redenen te noemen waarom de respons in de gemeente Bloemendaal zo laag is? Hoe de bereidheid om mee te werken aan de enquête te vergroten? Manier van bespreken Wmo-aanvraaq Persoonlijk thuis 60% (49%) Elders 15% (19%) Telefonisch 18% (24%) E-mail.brief 7% (8%) Commentaar BOB: De term 'keukentafelgesprek' geeft aan, dat er vanuit de rijksoverheid een voorkeur is de behoeften en mogelijkheden van de Wmo-cliënt in de huiselijke situatie te verkennen. In dit opzicht scoort Bloemendaal duidelijk hoger dan de gemiddelde referentiegemeente. Tevredenheid over contact en afhandeling Behandeling bij gesprek Deskundigheid medewerkers Tijd genomen voor gesprek Informatie over afhandeling Rekening houden met persoonlijke situatie
97% (95%) 95% (93%) 98% (96%) 94% (92%) 96% (92%)
Commentaar BOB: Geen reden tot bijzondere aandacht. Wens Wmo-raad om expliciete verslaglegging zou kunnen worden onderbouwd met de - in vergelijking met andere items- lage score van 94% tevredenheid over informatie met betrekking tot afhandeling.
14
Waarover is contact opgenomen? voeren van een huishouden wonen zorg ontmoeten andere mensen financiële situatie vervoer
60% (68%) 4 1 % (36%) 64% (64%) 5% (11 %) 6% (11 %) 74% (70%)
Commentaar BOB: De centrale plaats die in de huidige discussie over de Wmo wordt toegekend aan participatie sluit niet aan bij de door Wmo-cliënten verwoorde behoeften. Slechts 5% van de vragen betreft ontmoeting met anderen. Ook zijn er relatief weinig vragen over de financiële situatie (6%). Zoekt men onafhankelijkheid van anderen mogelijk primair in de aspecten financiën en ontmoeting? Treedt afhankelijkheidsschaamte bij die onderwerpen eerder op dan bij de behoefte aan vervoer? De oplossing De gemeente heeft mij geadviseerd een beroep te doen op eigen kracht 18% (30%) familie, vrienden, buren 16% (29%) vrijwilliger 9% (10%) aanbod dagactiviteit 8% (10%) algemene voorziening 17% (15%) individuele voorziening 66% (67%) andere zorgaanbieders 15% (14%) inkomensondersteuning 2% (5%) Commentaar BOB: BOB heeft waardering voor het accent, dat de gemeente legt op het bieden van voorzieningen. Een overheid die zelf effectief en efficiënt in maatschappelijke behoeften voorziet is belangrijker voor participatiebereidheid in de samenleving dan een overheid die normen oplegt, waaraan ze zelf niet voldoet. Tevredenheid over de voorgestelde oplossing : Tevreden Aanvraag is toegekend: Rapportcijfer aanvraagprocedure Tevredenheid over wachttijd tussen aanvraag en realisatie hulp:
93% (89%) 90% (89%) 7,6 (7,2) 90% (89%)
Commentaar BOB: Afgaande op deze resultaten is er geen reden individuele klachten te beschouwen als representanten van algemeen ongenoegen. Aspecten hulp bij het huishouden Ontvangt hulp bij het huishouden 56% (68%) Pgb voor hulp bij huishouden 32% (24%) Keuze voorgelegd om te kiezen uit organisaties m.b.t. hulp huishouden 47% (34%) Exemplaar van zorgplan (% ja) 88% (86%)
15
Frequentie bespreking werkafspraken zorgplan: nooit 63% (47%) Commentaar BOB: de leverancier van hulp bij huishouden moet werkafspraken maken met de cliënt over de hulp die hij of zij krijgt, over de werkzaamheden, op welke dagen en tijdstippen en hoe de afspraken geëvalueerd worden. De afspraken worden schriftelijk vastgelegd in een zorgplan. Punt van aandacht waarom dat in gemeente Bloemendaal wel even vaak een exemplaar van het zorgplan aanwezig is bij de cliënt als gemiddeld, maar dat dit zorgplan veel minder dan gemiddeld wordt besproken. Tevredenheid over hulp bij huishouden telefonische bereikbaarheid vervanging bij ziekte vervanging bij vakantie wisseling medewerkers inzet medewerkers kwaliteit schoonmaakwerk rapportcijfer huishouden
88% (94%) 78% (87%) 74% (87%) 84% (83%) 97% (96%) 93% (94%) 7,7 (7,8)
Commentaar BOB: vervanging bij ziekte of vakantie belangrijke aandachtspunten; tekorten op dit punt drukken zwaar op mantelzorgers en vrijwilligers. Tevredenheid over Collectief vervoer (BIOS) Tevredenheid gemak bestellen tevredenheid contact met centrale tevredenheid wachttijden tevredenheid behulpzaamheidchauffeur tevredenheid omrijtijden rapportcijfer collectief vervoer
2012 96% (94%) 90% (93%) 83% (73%) 95% (93%) 74% (70%) 7,6 (7,1)
2009 89% (92%) 90% (92%) 60% (69%) 95% (93%) 65% (66%) 7,1 (6,9)
Commentaar: In overeenstemming met spontane indrukken gaat het de goede kant op met het collectief vervoer. Nut ondersteuning voor zelfstandig kunnen blijven wonen Ondersteuning/hulpmiddel draagt veel/redelijk bij
2012 2009 84% (83%) 80% (81%)
Nut ondersteuning voor kunnen blijven meedoen aan maatschappij 2012 2009 Ondersteuning/hulpmiddel draagt veel/redelijk bij 73% (76%) 71 % (74%) Commentaar BOB: Concrete ondersteuning m.b.t. wonen scoort relatief hoog; motief meedoen scoort wat lager.
16
2.2 Wmo-raad gemeente Bloemendaal in 2011 De Wmo-raad adviseert B & W gevraagd en ongevraagd met betrekking tot het Wmo-beleid. Dhr. Buist is binnen de - uit zeven personen bestaande - Wmo-raad speciaal belast met het aandachtsveld 'ouderen'. Dhr. Buist is zowel secretaris van het BOB als lid van de Wmo-raad. De Wmo-raadsleden functioneren zonder last of ruggespraak, maar het BOB als orgaan van de samenwerkende bonden in Bloemendaal (met in totaal meer dan 1000 leden) is een voor de hand liggende informatiebron met betrekking tot de opvattingen en gevoelens van ouderen. De secretaris van de Wmo-raad (dhr. Hoenderdos) was lid van de stuurgroep voor het Wmo-beleidsplan 2012-2015. 2.3 Welzijn Bloemendaal (W.B.) en Wonen Plus Bloemendaal Stichting Welzijn Bloemendaal is de verbrede voortzetting van de vroegere Stichting Welzijn Ouderen Bloemendaal (W.O.B). Het BOB heeft - op grond van het ideaal van intergenerationele solidariteit - van meet af aan waardering geuit voor de doorgroei van de Stichting naar een brede/algemene welzijnsorganisatie, die voor de gemeente als partner functioneert voor de uitvoering van het Wmo-beleid. Welzijn Bloemendaal heeft een gevarieerd pakket van diensten en activiteiten voor alle inwoners, maar met name ouderen en gehandicapten. Het BOB vindt het belangrijk dat er in Bloemendaal een goed georganiseerde organisatie als WonenPlus bestaat, met een breed en financieel aantrekkelijk aanbod van praktische diensten in en om het huis voor alle inwoners vanaf 55 jaar. Diensten die aangeboden worden zijn o.a. tuinonderhoud, huishoudelijke hulp, pedicure en kapper aan huis, hulp bij verhuizing, boodschappenservice. Geruststellend voor cliënten is dat de aangesloten bedrijven geselecteerd zijn op kwaliteit en kortingsregeling. Ook het feit dat er veel persoonlijke aandacht is voor de (oudere) abonnees in de vorm van consulenten, de inzet van vrijwilligers en maatwerk, is een groot pluspunt. Stichting Welzijn Bloemendaal: staat, markt en/of civil society? De relaties van het BOB met de Stichting Welzijn Bloemendaal werden vroeger voornamelijk onderhouden via organen als het 'Ouderenplatform gemeente Bloemendaal', WonenPlus, voorbereidingsgroep 'Dag van de Ouderen'. Direct contact met directie of bestuur was incidenteel. Het BOB heeft in 2000 een actieve rol gespeeld bij de oprichting van het 'Ouderenplatform'. Dit ouderenplatform was gebaseerd op een convenant inzake welzijn- en zorgaanbod en welzijn- en zorgaanvraag van de ouderen in de gemeente Bloemendaal. Het convenant was ondertekend door (toenmalige) gemeente Bloemendaal, de Stichting Welzijn Ouderen Bloemendaal, de Woningbouwvereniging Brederode, twee thuiszorgorganisaties, vier zorgcentra, drie kerken en het B.O.B. In 2006 kwam er een einde aan het 'Ouderenplatform', omdat de Stichting Welzijn Ouderen Bloemendaal en de gemeente van mening waren dat het ouderenplatform teveel bilateraal overleg tussen organisaties in de aanbodzijde van de zorg overlapte. 17
Het BOB betreurde de opheffing, omdat het BOB het platform beschouwde als een prima middel voor wederzijdse informatie en samenwerking van gemeente, zorgaanbieders en maatschappelijk middenveld met o.a. kerken en ouderenbonden. Een troost voor het BOB was dat de meeste participanten in het Ouderenplatform elkaar nog wel zouden ontmoeten in de stuurgroep WonenPlus. Maar de geschiedenis herhaalde zich. WonenPlus signaleerde enige tijd geleden dat de deelnemers in de stuurgroep een overmaat aan overleggen hadden. Het idee ontstond om de WonenPlusgroep - met uitsluiting van het BOB- te integreren in het Wonen Welzijn Zorg overleg op directieniveau. Het BOB betreurt, dat op deze manier de brugfunctie van WonenPlus tussen zorgaanbieders en een consumentenorganisatie als het BOB vervalt. Welzijn Bloemendaal wordt daardoor in de ogen van het BOB te veel staat + markt en te weinig civil society. Direct overleg BOB-WB Met genoegen kan hier vermeld worden, dat er in 2012 wel een afspraak is gemaakt dat het BOB en WB elkaar twee maal per jaar zullen gaan overleggen. De eerste bijeenkomst in dit kader was op 23 oktober 2012. Gesproken werd over het steeds bredere aanbod van WB, over het informatief huisbezoek, mantelzorgondersteuning en ondersteuning thuisadministratie. Het BOB memoreerde de personele en financiële problemen van de ouderenbonden en het plan voor een gemeentebreed overleg over de Wmo. 2.4 Dag van de ouderen Op 1 oktober 2012 was de jaarlijkse 'Dag van de ouderen'. Het programma voor de Dag van de Ouderen werd (financieel ondersteund door een subsidie van de Gemeente Bloemendaal), georganiseerd door een voorbereidingsgroep waarin onder meer vertegenwoordigers van Welzijn Bloemendaal, de Zonnebloem, Beraad Ouderenbonden Bloemendaal (BOB), Protestantse Kerk Bloemendaal-Overveen, Sociëteit Tinholt/Buurtvereniging Overveen, Meerleven, Bejaardenvereniging Vogelenzang. Namens het BOB waren Julie Lindeman en Jan Mottier betrokken bij de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van de Dag van de Ouderen 2012; de samenwerking binnen de voorbereidingsgroep was goed. In de evaluatie binnen de voorbereidingsgroep was iedereen enthousiast. Er was een grote opkomst in het Dorpshuis Bloemendaal. Het aantal deelnemers uit Bennebroek viel wat tegen; de afstand qua sociale beleving is vermoedelijk nog groot. Mocht er voldoende subsidie zijn, dan valt te overwegen het volgende jaar de Dag van de Ouderen weer op twee plaatsen te organiseren (bijv. Zorgcentrum De Rijp en Trefpunt Bennebroek)
18
Hoofdstuk 3 Verkeer & Vervoer 3.1 Inspraak consumentenorganisaties De belangenbehartiging van ouderen in Verkeer & Vervoer door het BOB geschiedt vanouds in nauwe samenwerking met de Projectgroep Verkeer & Vervoer van de Samenwerkende Bonden van Ouderen Noord-Holland (SBO-NH). De SBO-NH is zowel regionaal als provinciaal betrokken bij het overleg van consumentenorganisaties met de provincie, Connexxion (over busvervoer en tot 1-1-2011 over OV-taxi) en na 1 januari met de BlOSgroep (OV-taxi). Op grond van de Wet personenvervoer 2000 hebben de consumentenorganisaties het recht informatie te ontvangen en advies te geven met betrekking tot het programma van eisen bij een aanbesteding voor de OV-taxi en wijziging van dienstregeling, tarieven klachtenbehandeling e.a.. Evenals Rover is de SBO-NH in alle platforms vertegenwoordigd. Tot maart 2011 adviseerden in Noord-Holland de consumentenorganisaties ROVER en SBO-NH afzonderlijk naar de provincie en de vervoersmaatschappijen. In alle andere provincies bundelden de consumentorganisaties hun wensen met betrekking tot het vervoer in een gemeenschappelijk advies. In maart 2011 is deze afzonderlijke advisering ook in Noord-Holland vervangen door een gemeenschappelijk advisering door het Regionaal Overleg Consumentenorganisaties Vervoer NH (ROCOV-NH). In het algemeen bestuur van het ROCOV-NH werden in het verslagjaar de FNV en Zorgbelang vertegenwoordigd door één lid en de Samenwerkende Ouderenbonden NH elk door drie leden. Dhr. Buist vertegenwoordigt in het algemene bestuur van ROCOV-NH namens de samenwerkende ouderenbonden de regio Haarlem-IJmond. Reizigersadviesraad Rocov-NH (www.rocov-nh.nl) heeft tot taak om namens de reizigers te adviseren over het openbaar vervoer in Noord Holland (exclusief NSvervoer). De Provincie Noord Holland en Connexxion zijn wettelijk verplicht alle voorgenomen wijzigingen van tarieven, routes en dienstregelingtijden voor advies aan het Rocov-NH voor te leggen en met deze adviezen rekening te houden. Wat kan de gemeente doen? De bestuurlijke bevoegdheden m.b.t. het Openbaar Vervoer in de gemeente zijn in handen van de provincie. De ervaring leert dat de invloed die gemeenten kunnen uitoefenen m.b.t. verbetering van het Openbaar Vervoer heel beperkt zijn. Door het wegvallen van buslijn 81 Santpoort-Zuid -Haarlem station is de betekenis van het OV per bus binnen de gemeente beperkt tot het zuidelijke gedeelte van de gemeente. De lijn 9A Hillegom station -Vogelenzang-Aerdenhout-Heemstede station is een uurdienst. Het is de vraag of zo'n lage frequentie past binnen het Randstadniveau. De lijn 8a Haarlem station-Hogeschool InHolland-Adriaan Stoopplein is meer een scholierenlijn dan een algemene vervoersvoorziening (rijdt bijv. niet in schoolvakanties)
19
3.2. Toekomst OV-busvervoer De opheffing in december 2011 van buslijn 81 tussen Haarlem station en station Santpoort Zuid is door het BOB betreurd. In Bennebroek is de nieuwe route van buslijnen 50/51 als een ongewenste verandering beschouwd, omdat de Bennebroekerlaan niet meer wordt bediend. Omdat buslijnen 50/51 tot de concessieverantwoordelijkheid behoren van de provincie Zuid-Holland kan niet gebruik worden gemaakt van de normale inspraakprocedure. Vanuit het ROCOV-NH wordt bij de vervoersmaatschappijen continu aangedrongen op afstemming met betrekking tot grensoverschrijdende lijnen. Van afstemming komt weinig terecht, mede omdat de vervoersmaatschappijen eigen tijdpaden hebben bij het ontwerpen van concrete lijnnetten en dienstregelingen. Inspraakactiviteit BOB met betrekking tot buslijn 81 Aan de opheffing van het noordelijke deel van buslijn 81 heeft het BOB tijdig aandacht gegeven. Het BOB en het Regionaal Overleg Consumentenorganisaties OV (ROCOV) hebben begrip voor de beslissing dat een provinciale bezuiniging van 25% op het OV consequenties moet hebben voor de frequentie van buslijn 81 met maar enkele passagiers tussen Santpoort-Zuid en de grens met Haarlem. Veel minder begrip is er bij ROCOV en het BOB voor de mening van de provincie dat de stations Santpoort-Zuid en Bloemendaal een aanvaardbaar alternatief zijn voor het OV per bus. Via een korte demonstratie hebben inwoners van Bloemendaal duidelijk gemaakt, dat het station met zijn trappen voor gehandicapten niet een volwaardig alternatief is. Het BOB acht het verder moeilijk uit te leggen, dat het streven de kloof tussen overheid en burger te verkleinen gepaard gaat met onverschilligheid voor het feit, dat met ingang van december 2011 de bus voor de deur van het gemeentehuis vervangen wordt door 1 km. lopen vanaf station Bloemendaal en station Overveen!
Buurtbus als alternatief? De OV-visie van de Provincie Noord-Holland wil het OV concentreren op die lokaties waar het grootste reizigersaanbod is. Voor landelijke gebieden met een laag reizigersaanbod moeten volgens de Provincie alternatieve vormen van OV worden gevonden. In sommige gebieden is dat een regiotaxi, die de gehele dag rijdt, je thuis ophaalt en terugbrengt tegen een lage prijs. Bezwaren: tenminste een uur van te voren bellen; arriveert vaak te vroeg of te laat; financiële steun gemeentes vaak onontbeerlijk. In sommige gebieden heeft men een belbus, die een vastgestelde route rijdt mits men van te voren opbelt. Omdat de belbus gebruik maakt van beroepschauffeurs levert dit nauwelijks een besparing op. In Noord Holland Noord zijn 8 buurtbusroutes met een frequentie van eenmaal per halfuur of uur met vaste haltes, van 's morgens 7 uur tot 's avonds 7 uur; ze geven goede aansluiting op het overige OV, sluiten goed aan bij schooltijden in een centrumplaats. De buurtbus wordt bemenst door vrijwilligers; er is vaak een buurtbusvereniging en een buurtbusmanager die de coördinatie verzorgt.
20
Terwijl het lijnbusvervoer steeds minder wordt neemt het vervoer op de buurtbuslijnen juist toe. In 2012 stelde de provincie een budget beschikbaar voor vervoersinitiatieven om kleinschalige vervoersvoorzieningen aan te laten sluiten op het stroomlijnennet. Tussen Bennebroek (Anemonenplein)-Zwaanshoek (Bennebroekerdijk)-Cruquius (Spieringweg)-Hoofddorp (Spaarne Ziekenhuis-Station) rijdt al enkele jaren van maandag t/m vrijdag tussen 7.30 uur en 17.30 uur een buurtbus (frequentie 1x per uur). Deze buurtbus wordt gefinancierd door de Stadsregio Amsterdam. Door de grote inzet van een buurtbuscomité, door de betoonde betrokkenheid van enkele raadsleden en door de buurtbusdeskundigheid binnen het ROCOV-NH (de reizigersadviesraad van de provincie) heeft de provincie groen licht gegeven voor de start van een buurtbus in Santpoort-Bloemendaal-Overveen in 2013. Er is een competent bestuur geformeerd en er zijn voldoende vrijwilligers als chauffeur. Het ziet er naar uit, dat eind 2013 een buurtbus start tussen Kennemer GasthuisSantpoort-Noord (o.a. Middenduinerweg)—Station Santpoort-Zuid- Bloemendaal (o.a. Brederodelaan, Duinlustparkweg, van Dalenlaan, Kennemerweg, Kerkplein, station Bloemendaal -De Rijp)-Overveen (o.a. Dompvloedslaan, Vrijburglaan, Overveen station). Verwachte reisduur volgens het buurtbuscomité 22 minuten. Vanuit het ROCOV-NH is twijfel uitgesproken of de lange route binnen 22 minuten is te doen. Voor een goede start is een realistische inschatting van rit duur vanzelfsprekend heel belangrijk. Het is een uurdienst. Eerste rit doordeweeks tussen 7.00-8.00 uur; zaterdag tussen 8.00-9.00 uur. Moeilijk in te schatten is het aanbod van reizigers. De gemiddelde bezetting van lijn 81 op het noordelijke gedeelte was 2,5 reiziger. Een buurtbus is nog rendabel bij 1,5 tot 2 reizigers per rit. Maar lijn 81 was wel een halfuursdienst en frequentieverlaging betekent doorgaans een fors verlies aan reizigers. Overwogen is een combinatie te maken van de buurtbus Bloemendaal met een buurtbus Bennebroek. Maar dan zal Bennebroek zelf een buurtbusvereniging moeten oprichten en chauffeurs moeten zoeken. Het is momenteel mogelijk op de buurtbus met de OV-chipkaart te reizen. Op de buurtbussen zullen dezelfde tarieven gelden als op de reguliere lijndiensten. In de buurtbus zal een papieren kaartje te koop zijn; leeftijdskorting is dan echter niet mogelijk. 3.3 Wmo-aanbesteding OV-taxi Het contract met Connexxion voor de OV-taxi eindigde per 31 december 2010. Helaas heeft Connexxion slechts sporadisch kunnen voldoen aan de eis dat 92% van de ritten op tijd moet worden uitgevoerd. Doorgaans bleef het bij zo'n 85 % op tijd halen en brengen. Bij de aanbesteding van de OV-taxi voor het Wmo-vervoer is het OV-taxivervoer voor de komende vier jaar gegund aan de Bios-vervoersgroep. De prestaties van het Bios-vevroer over 2012 lagen m.b.t. halen en brengen boven de 90%
21
Van belang is te accentueren, dat de OV-taxi in Haarlem-IJmond ook functioneert voor hen die geen WMO-indicatie hebben. Meer publiciteit voor deze vorm van Openbaar Vervoer is dringend gewenst. De gemeenten werken aan plannen om de Wmo-raden intensiever te betrekken bij het Wmovervoer. Dit door twee of drie keer per jaar een zogenaamd 'Van der Valk lunchoverleg' te organiseren. Een probleem is dat de Wmo-raden lokaal opereren en gemeentelijke afspraken over Wmo-vervoer vaak regionaal zijn. Het zou nuttig zijn als de Wmo-raden ook eens in regionaal verband bijeen zouden komen. 3.4 Begaanbaarheid weg en trottoir Het BOB heeft de ervaring dat op concrete kleine klachten m.b.t. begaanbaarheid adequaat wordt gereageerd. Helaas laat het groot onderhoud van trottoirs te wensen over. Opgemerkt moet worden dat de begaanbaarheid van trottoirs met name wordt bemoeilijkt door a-sociaal geparkeerde auto's en overhangende heggen . 3.5 Belbus Welzijn Bloemendaal en Vervoer op maat Welzijn Bloemendaal Graag attenderen we in dit Jaarverslag op de Vervoersdienst van Welzijn Bloemendaal. Onderstaande cijfers zijn ontleend aan het Jaarverslag van Welzijn Bloemendaal over 2012. De belbus rijdt in de gemeente Bloemendaal en naaste omgeving inclusief de ziekenhuizen in Zuid-Kennemerland en Hoofddorp. De belbus wordt ingezet voor individueel verveor, voor groepsvervoer voor sociaal-culturele activiteiten en de boodschappenservice. In 2012 heeft de belbus 1905 personen vervoerd in de gemeente, een stijging van 11 % t.o.v. 2011. 3.6 Onveilige verkeerssituaties Voor dit onderdeel verwijzen we naar het Jaarverslag 2011. Geen belangrijke ontwikkelingen.
22
Bijlage 1 Doelstellingen BOB 2013-2014 Het BOB is het samenwerkingsorgaan van ANBO, KBO en PCOB HaarlemBloemendaal, KBO Bennebroek-Vogelenzang-Zwaanshoek en PCOB HeemstedeBennebroek met betrekking tot de belangenbehartiging van ouderen in de gemeente Bloemendaal. Passend bij haar doelstellingen heeft het Beraad Ouderen Bloemendaal (BOB) in onderstaande lijst een aantal principiële keuzes geformuleerd, die als uitgangspunt dienen bij het concreet agenderen van haar activiteiten in de periode 2013-2014. Inspelend op actuele ontwikkelingen wordt nader vastgesteld welke van de aandachtspunten in de zes genoemde gebieden tot speerpunt van actie worden. Nergens in 'inspraakland' gaan de gewenste veranderingen in het gewenste tempo. Daarom zijn de onderstaande aandachtspunten en speerpunten ook meer reminders dan nieuwe gezichtspunten. 1
1) Met betrekking tot de Wmo: a) centraal in de Wmo staat de maatschappelijke ondersteuning; het bevorderen van zelfredzaamheid en participatie is geen overheidstaak als zodanig, maar slechts een middel om het effect van de ondersteuning te vergroten; b) regelingen rond huishoudelijke en medische zorg dienen in het project 'De Kanteling' niet beperkt te blijven tot maatwerköe/offen, maar ook te leiden tot een ruimhartige maatwerkrea//saf/e; c) de overheveling van taken van de rijksoverheid naar de gemeente moet leiden tot de beloofde verbetering van de zorg aan kwetsbare inwoners; d) er moet een zodanige samenhang in de keten van voorzieningen voor kwetsbare, thuiswonende ouderen komen, dat de maatschappelijke participatie van ouderen wordt vergroot en het bieden van mantelzorg/respijtzorg en vrijwilligerszorg wordt vergemakkelijkt; e) in de langdurige zorg moet het buurtzorgmodel worden gestimuleerd, waarin goed opgeleide verpleegkundigen en verzorgenden met minimale overhead thuiszorg bieden; in de curatieve zorg moet het aandeel toenemen van breed opgeleide artsen en verpleegkundigen met geriatrie als specialisme; f) de Wmo-raad moet zowel m.b.t. cliëntvertegenwoordigers uit de negen prestatievelden als qua vertegenwoordiging uit de kerndorpen representatief zijn voor de gemeente Bloemendaal; g) de kloof tussen enerzijds de formele mogelijkheden van de Wmo-raad om betrokken te zijn bij de vormgeving van het Wmo-beleid en anderzijds haar feitelijke betrokkenheid moet worden verkleind; 2
Deze doelstelling staat verwoord in de Leidraad van het BOB en luidt samengevat: 1) behartiging van de belangen van de ouderen in de gemeente Bloemendaal; 2) vertegenwoordiging van deze ouderen naar de gemeente; 3) samenwerking met andere relevante organisaties en instellingen op het terrein van lokaal en regionaal ouderenbeleid. Consumenten van zorg kunnen noodzakelijke bezuinigingen gemakkelijker accepteren dan beloften van vraaggerichtheid en maatwerk, die naderhand loos blijken te zijn; 1
2
23
h) de gemeente dient de sociale samenhang en leefbaarheid van de dorpskernen (prestatieveld 1) te bevorderen via het onder meer scheppen van ruimtes, waar tegen een aantrekkelijke prijs sociaal-creatieve activiteiten kunnen plaatsvinden; 2) Met betrekking tot wonen met zorg: a) de wens van de overheid dat ouderen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen wonen, moet gepaard gaan met een zowel kwantitatief als kwalitatief bevredigend aanbod van woonruimte; b) de in beginsel toe te juichen toenemende scheiding van wonen en zorg mag niet gepaard gaan met een - dreigende! - verlaging van de koopkracht van zorgbehoevende ouderen; c) de bouwprojecten Park Brederode en Park Tetrode moeten (ondanks de impasse bij Tetrode) met voortvarendheid worden gerealiseerd/gestart; een en ander volgens de voorwaarden van het bouwen met WoonKeur; d) de informatievoorziening t.a.v. mogelijkheden van ouderenhuisvesting en zorg in de nieuwbouw moet worden geactualiseerd; de gemeente ondersteunt initiatieven m.b.t. groepswonen en andere voor ouderen geschikte woonvarianten. 3
3) Met betrekking tot WonenPlus: a) er moet een optimale afstemming komen van de activiteiten van WonenPlus en andere aanbieders van (zorg)diensten; bij deze afstemming moet de bijzondere status van Welzijn Bloemendaal (veel vrijwilligers !) een belangrijke rol spelen; b) een in omvang en complexiteit groeiend WonenPlus moet een goed bereikbare organisatie met persoonlijke, één-op-één contacten met de cliënten blijven; c) speciale aandacht is nodig voor het 'opplussen van woningen' van oudere eigenaren-bewoners. 4
Er moet op korte termijn een geactualiseerd en gedetailleerd gemeentelijk plan komen met betrekking tot de wijze waarop voorzien wordt in de verwachte extra behoefte aan woningen voor ouderen (500 a 600 in 2015). Bij de volgende punten dringt het BOB aan op helderheid vanuit het gemeentebestuur: in hoeverre zijn er plannen om de niet vastgestelde woonvisie 2007-2012 te vervangen door een ander document; welke taakstelling hanteert het gemeentebestuur momenteel m.b.t. het aantal aangepaste gebouwde woningen; aan welke kwaliteit moeten deze aangepaste woningen voldoen (WoonKeur e.d); welke aantrekkelijke alternatieven zijn er voor ouderen die niet meer zelfstandig kunnen wonen?
3
Opplussen is het verbeteren van bestaande woningen en woongebouwen, zodat ouderen en mensen met een (lichte) functiebeperking kunnen wonen in een toegankelijk, comfortabel en veilig huis. Als lokale overheid dient de gemeente Bloemendaal een stimulans te geven aan het opplussen van bestaande woningen.
4
24
4) Met betrekking tot voorzieningen: a) elementaire voorzieningen als politie, postkantoor, kantoorboekhandel in de onderscheiden dorpskernen dienen in enige vorm te blijven of te worden geïntroduceerd; b) wijksteunpunten zijn een belangrijk middel tot bevordering van de door de Wmo gewenste sociale samenhang en leefbaarheid van de dorpskernen; sluiting vanwege bezuinigingen moet worden voorkomen; c) onderzoek is gewenst naar de dienstverlening in andere vergelijkbare gemeenten met de bedoeling na te gaan in hoeverre aanpak elders in de gemeente Bloemendaal navolging kan vinden; met name dient te worden nagegaan hoe commerciële en non-profit functies gecombineerd kunnen worden tot behoud van een bevredigende sociaal-fysieke infrastructuur. 5
6
5) M.b.t tot verkeer, vervoer en toegankelijkheid: a) verdere verbetering van de prestaties van het Collectief Vraagafhankelijk Vervoer (OV-taxi) is gezien de recente achteruitgang in het OV-busvervoer in de gemeente van groot belang; b) maatregelen moeten worden genomen, waardoor voetgangers en rolstoelrijders ongehinderd gebruik kunnen maken van trottoirs; maatregelen moeten worden genomen tegen a-sociaal geparkeerde auto's, overhangende takken, hinderlijke boomwortels, wegversperrende restaurantterrassen (bijv. Kerkplein Bloemendaal); c) maatregelen moeten worden genomen waardoor de wel heel slechte toegankelijkheid van het gemeentehuis voor gehandicapten snel verbetert; d) de herinrichting van de Schoollaan in Bennebroek dient op de door de wethouder toegezegde interactieve wijze te worden gerealiseerd.
Mogelijk kan deze wens afgestemd worden met de wens in het kader van de sociaal-culturele wijkontwikkeling Multifunctionele Accommodaties te realiseren in de dorpskernen, te beginnen in Bennebroek; Het BOB ondersteunt ter zake de wens van de Dorpsraad Vogelenzang. 5
6
25