BLAD VOOR KERK EN SAMENLEVING KRUISPUNT

BLAD VOOR KERK EN SAMENLEVING

KRUISPUNT

De eerste Christenen beelden Jezus af als een Vis De Vissenman De man van Volop Volop Zorg, Volop Liefde, Voluit Leven

APRIL 2015

INHOUD & ADRESSEN

3

Meditatie

15

Bloemen

4

Erediensten

16

Pastoralia

7

Actueel

17

Gemeentegroet

8

Leren & Vieren

18

Kerkrentmeesters

10

Oecumene

19

Collecten

10

College van Pastoraat

20

Historie

Wederkomstkerk

11

Kerkenraad

21

Bijbelleesrooster

Dhr. E.A. van der Schans tel. 073-6138095 [email protected]

13

NBG | Diaconie

22

Colofon

14

Kindernevendienst

22

Advertenties

Adressen

Grote Kerk Kerkstraat 20 5211 KG ‘s-Hertogenbosch tel. 073-6139740 [email protected]

Beheerder/koster Dhr. E.A. van der Schans tel. 06-21486555

Predikanten Kerkelijk Bureau Mw. J.E. Bosch-Versteeg Kerkstraat 20 5211 KG ‘s-Hertogenbosch tel. 073-6139740 [email protected] www.pgdenbosch.nl

Openingstijden: ma, di, woe en vr van 8.45-11.45 uur

Ds. P.J. van Helden Koedijkstraat 4 5212 SE ‘s-Hertogenbosch Tel: 073-6895531 Email: [email protected]

Mw. Ds. J.E. Scheenstra Schout van der Dussensingel 5 5237 TE ’s-Hertogenbosch Tel: 073-6446090 Email: [email protected]

Kerkelijk Werker Scribaat Mw. M.E. van Tilburgvan der Weij Kerkelijk Bureau [email protected]

Mw. E. Zandstra-Gladpootjes Puccinistraat 15 5283 JS Boxtel Tel: 0411-674026 Email: [email protected]

2

MEDITATIE

Vis “Petrus zei: ik ga vissen. Wij gaan met je mee, zeiden de anderen.” Johannes 21:3 Stel je voor: je bent visser. Daar heb je altijd je geld mee verdiend, maar op een dag ontmoet je iemand, een zekere Jezus van Nazareth, en je bent zó door hem geraakt dat je alles achter je laat en je aansluit bij zijn rondtrekkende gemeenschap. Stel je voor: nog geen drie jaar later wordt deze Jezus vermoord. Alles is in één klap voorbij. Wat doe je dan?

Terug naar af Petrus en zijn vrienden doen wat we allemaal in elk geval wel zouden overwegen: ze gaan terug naar af. Als er zo iets ingrijpends gebeurt in je leven dat je zóveel verliest in één keer – niet alleen je liefste vriend, maar ook je levensbron - dan ga je terug naar wat je nog hebt. Terug naar huis, naar hun oude leven. “Ik ga weer vissen”, zegt Petrus dan ook. “Wij gaan met je mee”, zeggen de anderen. En daar gaan ze dan. Maar hoe ze ook hun netten uitwerpen – ze vangen niks. Wat nou, terug naar je oude leven? Dat lukt helemaal niet. De netten blijven leeg. Je kunt in je leven kennelijk niet terug naar af. Het is altijd een nieuwe stap die je moet zetten. Niet een oude. Want een stap terug dat levert kennelijk niks op. Dat is een leeg net. “Kinderen, hebben jullie iets te eten?” horen de mannen dan opeens. Grappig eigenlijk – die grote mannen, oud en moe geworden in hun verdriet - en die worden dan kinderen genoemd. Alsof het volle leven nog moet beginnen. Alsof de échte vangst nog niet eens binnen is gehaald. “Hebben jullie ook iets te eten?". "Nee"- zeggen ze. Hun net is immers leeg. Ze hebben niets meer te bieden. "Gooi je netten eens uit aan de andere kant". Dat doen ze en dan raakt hun net zo vol dat ze het niet aan boord kunnen krijgen.

Over een andere boeg Dus: terwijl de leerlingen dáchten dat hun leven zo goed als voorbij was, dat het bestaan leeg was geworden – blijkt dat, wanneer ze het over een andere boeg gooien, dat dan zomaar hun net tot de rand toe gevuld raakt. Opeens is er overvloed aan vis. Dat het vis is, dat is trouwens niet zonder betekenis. Vis is in onze traditie iets heel bescheidens eigenlijk. Vroeger was het dikwijls goedkoper dan vlees, maar in de bijbel is vis juist iets extra’s. Brood was dagelijkse kost. Vis, dat was wat ze noemden ‘toespijs’. Toetje betekent dat eigenlijk, extra lekkers. Die mannen daar haalden dus netten vol toetjes omhoog. Als om die grote vermoeide kinderen te laten weten: het blijft echt niet bij brood alleen. Jullie kunnen weer leven – volop.

Ichtus Maar er is nog iets met die vis, want in onze traditie is Jezus zelf ook een vis – Ichthus. De eerste christenen beelden Jezus af als een vis: de vissenman. De man van volop. Van volop zorg en volop liefde en voluit leven. Zomaar ineens is hij weer bij zijn mannen. Midden in dat leven van rouw, waaruit de kleur is weggetrokken. Hij is niet verdwenen in de dood maar verbindt zich opnieuw met zijn vrienden. En zo verbindt hij zich ook met ons. Dat voelen we niet altijd. Heel vaak niet. Dan voelen we alleen onze eigen lege handen. Maar soms is hij er ook zomaar ineens bij en worden onze lege handen gevuld met zijn liefde. Moge die momenten ons het vertrouwen geven dat ons leven zinvol is. Gevuld. Gewild. En vastgehouden in het grote net van Gods liefde. Alice Bremmer

3

Wederkomstkerk Donderdag 2 april Witte Donderdag aanvang 19.30 uur Dienst van Schrift en Tafel Ds. P.J. van Helden Vrijdag 3 april Goede Vrijdag aanvang 19.30 uur Mevr. Ds. J.E. Scheenstra Zaterdag 4 april Paaswake | aanvang 22.00 uur Ds. P.J. van Helden

Zondag 10 mei Ds. T. van Brussel De diensten in het Jeroen Bosch Ziekenhuis vangen aan om 10.15 uur en zijn altijd diensten van Schrift en Tafel.

Bethel Vrijdag 3 april Goede Vrijdag 19.30 uur - Ds. K. Groenendijk

Zondag 5 april Pasen Mevr. Ds. J.E. Scheenstra

Zondag 5 april Eerste Paasdag 10.00 uur - Prop. G. van Wolfswinkel 18.30 uur - Ds. W. Stijf

Zondag 12 april Dienst van Schrift en Tafel Ds. P.J. van Helden

Zondag 12 april 10.00 uur - Ds. J. de Wit 18.30 uur - Ds. G.D. Hoff

Zondag 19 april Themadienst Vieren Mevr. Ds. J.E. Scheenstra

Zondag 19 april 10.00 uur - Prop. J. Hogenhout 18.30 uur - Ds. L.M. Aangeenbrug

Zaterdag 4 april Ds. Alice Bremmer Paasviering Aanvang 19.00 uur - Parade Vrijdag 10 april Ds. Alice Bremmer Woord en Tafel Vrijdag 17 april Geertje Vogel Woord en Tafel Vrijdag 1 mei Vrijwilligers Zingen in de morgen Vrijdag 8 mei pastor Ad van Wezel Eucharistieviering

Noorderkroon Vrijdag 3 april Ds. Alice Bremmer goede Vrijdag

Zondag 26 april Themadienst Vieren Mevr. Ds. J.E. Scheenstra

Zondag 26 april 10.00 uur - Ds. J. Broekman 8.30 uur - Ds. R.H. Kieskamp

Zaterdag 4 april Ds. Alice Bremmer Paasviering Aanvang 15.00 uur

Zondag 3 mei Ds. H. van Tilburg, ’s-Hertogenbosch

Zondag 3 mei 10.00 uur - Prop. G. van Wolfswinkel 8.30 uur - Ds. K. Groenendijk

Vrijdag 10 april pastor Ad van Wezel Eucharistieviering

Zondag 10 mei 10.00 uur - Ds. B. den Butter 8.30 uur - Ds. P.L. Tolhoek

Vrijdag 17 april Woord en Tafel Mevr. Ds. J.E. Scheenstra

Zondag 10 mei Dienst van Schrift en Tafel Mevr. Ds. J.E. Scheenstra

Tenzij anders is vermeld is de aanvang van de diensten om 9.30 uur

Jeroen Bosch Ziekenhuis Zondag 5 april Pasen Mevr. Ds. B.A. Rose en Mevr.Pastor M. v.d. Zande

Nieuwehagen Vrijdag 3 april Ds. Alice Bremmer Goede Vrijdag Viering Aanvang 15.00 uur

Vrijdag 24 april Ds. Alice Bremmer Woord en Tafel

Vrijdag 1 mei pastor Martien v. Stiphout Eucharistieviering

Tenzij anders vermeld, beginnen de vieringen in Noorderkroon om 10.15 uur 4

Donderdag 2 april 2015

Zaterdag 4 april 2015

Witte Donderdag & The Passion

Stille Zaterdag, Paaswake, Doop & Belijdenis

Kleur: wit Lezing: Exodus 12: 15-20 en Johannes 13: 1-15

Kleur: wit Lezing: o.a. Genesis 1 en Markus 16: 1-8

Toelichting: Pelgrimeren: zoeken naar het Geheim. De hele 40-dagentijd stond in het teken van een pelgrimstocht, vanuit de woestijn tot in Jeruzalem. Daar in de stad van vrede, lijkt de bestemming bereikt, maar welke bestemming? Waar hebben we het over, als we spreken over bestemming? Er klinkt het woord Stem in door. Volg je een stem, een innerlijke stem, de stem van je hart, de stem van God. Waar je vindt je hem? In de ander, die het einde en de einder is. Samen met de Ander, die begin en einde is en Die de einder is in de verte, die soms zo dichtbij is: in het breken van het brood, het schenken van de wijn, in de gedachtenis. Geheim van aanwezigheid. Wie wil, kan nablijven om samen naar de tv-uitzending van The Passion te kijken, vanaf 20.30 uur. Tussendoor is er koffie en thee.

Toelichting: Het Onze Hulp, dat normaal maar 2 á 3 regels bevat, is deze nacht uitvoerig: Waar is Onze Hulp in deze duistere nacht? Christus is gestorven en begraven. Hoe moeten we nu verder? De leerlingen schuilen bij elkaar, zoeken troost en moed. Hen overvalt het nieuwe licht van de ochtend, ongedacht. Licht wordt binnengedragen en hen gaat het Licht op: ze herinneren het Woord van God van den beginne en kunnen zingend en gelovend verder. Dat merken we deze nacht wanneer drie mensen: Yonneke Burgers, Martin de Blaauw en Joost Baans hun geloof onder woorden brengen in eigen belijdenissen, waarmee ze toetreden tot het Licht. Joost en Martin zullen ook de heilige Doop ontvangen. Dan is het ook voor iedereen tijd om de Doop te gedenken en kan ieder een waterkruisje ontvangen met de woorden: Ga met God en Hij zal bij je zijn - uit een lied dat we ook zullen zingen.

Vrijdag 3 april 2015

Goede Vrijdag Kleur: paars Lezing: Johannes 18:1-19:42 Toelichting: Aandacht, stilte, zwijgen, eerbied, inkeer, bezinning – ze vinden alle hun hoogtepunt op Goede Vrijdag bij het aanhoren van het Grote Verhaal van deze uitzonderlijke Grote Verzoendag. Hierbij passen ook onze gedachten, onze gebeden en gezangen. Karin Jochems, dwarsfluitiste, verleent muzikale medewerking aan deze dienst.

Paasvuur op de Parade Aan het begin van deze avond, van 19.15 uur tot 20.30 uur, wordt op de Parade een groot Paasvuur ontstoken. Iedereen is uitgenodigd daarbij aanwezig te zijn. Vertegenwoordigers van kerken zullen de paaskaars aan dit vuur ontsteken en het licht meenemen naar hun eigen kerkgebouw, zodat het licht zich over de hele stad zal verspreiden, als een lopend vuurtje...

Zondag 5 april 2015

Paasmorgen Kleur: wit

Wederkomstkerk | Rijnstraat 20 Diensten onder verantwoordelijkheid van de kerkenraad van de Protestantse Gemeente te 's-Hertogenbosch Internet De diensten zijn live te volgen via: www.pgdenbosch.nl/live Iedere zondag voor de kinderen Crèche: 0 t/m 3 jaar Kindernevendienst: Jongste groep: basisschool groep 1 t/m 4 Middengroep: basisschool groep 5 t/m 8

Lezing: Johannes 20: 1-18 Lied van de week: lied 629, Ik ben in mijn hof gekomen Thema Kinderdienst: Het lege graf Toelichting: Het Paasverhaal zoals de evangelist Johannes dat vertelt, zet in met Maria als hoofdpersoon. Johannes vertelt dat het nog donker is. Hij verwijst daarmee terug naar het begin van zijn evangelie: “In het Woord was leven en het leven was licht voor de mensen. Het licht schijnt in de duisternis en de duisternis heeft het niet in haar macht gekregen”. Het is nog donker maar de lezer weet al: er zal licht komen! Johannes laat zien dat Pasen een feest is van opstaan, in beweging komen en navolging. Dan is er sprake van nieuw leven. Daar ga je vrolijk 5 van zingen.

EREDIENSTEN Zondag 12 april 2015

2e zondag van Pasen, Viering van de maaltijd van de Heer

Zondag 26 april 2015

4e zondag van Pasen, Viering van de Doop Kleur: wit

Kleur: wit Lezing: Lukas 24: 13-35 Lied van de week: lied 808, In diepe nacht ben ik gegaan Thema Kinderdienst: Ik zie je niet Toelichting: Wat is er mooier dan de zondag na Pasen het verhaal van de Emmaüsgangers te lezen en met hen in gedachten het Brood te breken, waarin zij de opgestane Heer herkennen! Zij gaan daarna snel terug naar Jeruzalem om het goede nieuws te delen met de leerlingen die nog achter gesloten luiken zitten, waar ook aan hen de Heer is verschenen. Zo zijn de verhalen, die wij delen, vol verwondering, vol geheimen, vol verrassing. In een verhaal kun je ademen, in een ritueel kun je voelen, in een viering mag je ervaren, de drie-eenheid van lichaam, ziel en geest, Vader-Zoon-Heilige Geest, boven jezelf uit.

Lezing: Johannes 10:11-16 Lied van de week: lied 424, Verzadigd de honger Thema Kinderdienst: Ik ben er voor jou Toelichting: De wolf keert terug naar Nederland: voor liefhebbers genieten, voor boeren oppassen, voor kinderen en ouders kijk uit, het ‘arme schaap’ kan zomaar in verkeerde klauwen komen…Helemaal als de wolf ook nog schaapskleren draagt. De wolf als beeld voor dreiging van buitenaf geldt ook voor vandaag. Wat kunnen we doen? Een goede herder zoeken of nog beter: een goede herder zijn. Goed op de kudde passen en er goed voor zorgen bij ziekte en dreiging van buitenaf. Ouders zijn van die hoeders en de kerk kent een Hoeder. De wereld, kent die ook hoeders of huurlingen, die of makkelijk wegvluchten of de machthebber gaan uithangen? Meestal is het beide tegelijk. In het teken van de Hoeder gaan we opzoek naar goede hoeders. Doopaanvragen: zie bericht elders in dit Kruispunt.

Zondag 19 april 2015 Zondag 3 mei 2015 3e zondag van Pasen Kleur: wit Lezing: Johannes 21: 15-24 Lied van de week: lied 986, De oorsprong van leven en licht Thema Kinderdienst: Jij maakt mij anders Toelichting: Deze dienst wordt voorbereid door de Taakgroep Vieren. De leden van deze Taakgroep zullen zich in deze dienst voorstellen. Bijzonder in de lezing is het woordenspel; Jezus vraagt twee maal aan Petrus of hij hem lief heeft. Petrus antwoordt met een ander woord: “U weet dat ik van u houdt”. Als Jezus voor de derde maal de vraag stelt, neemt hij het woord van Petrus over: “Ben jij mijn vriend?”. Het gaat hier om kiezende liefde. Deze liefde blijkt uit het doen van wat Christus opdraagt. De derde keer vraagt Jezus om vriendschap die solidair blijft tot het uiterste.

5e zondag van Pasen Kleur: wit Lezing: Johannes 15:1-8 Lied van de week: lied 817, O, Christus, bron van lentebloei Thema Kinderdienst: Lente Toelichting: Niet toevallig kiest de evangelist voor het beeld van de wijnstok. Met goede zorg mag je vruchten verwachten. Christus wordt ware wijnstok genoemd, omdat hij ‘vruchten’ geeft die God en mensen verheugen. In Hem krijgt de schepping, het Beloofde Land weer een gezicht. Daarin is hij een voedingsbron voor wie zich met hem verbonden weten. Telkens klinkt hier het woord blijven, als een oproep om de energie, om het geloof aan Christus te blijven ontlenen en in zijn levenssfeer te blijven. 6

ACTUEEL

Dialoop… Loopt u mee! De tweede Dialoop vindt plaats op dinsdag 14 april aanstaande. Het thema is dit keer Respect Deel Je Samen. De route: van de Jan Evertsenstraat via de Gen. Rossstraat en het speeltuintje aldaar naar de Kooikersweg. Welke verrassingen staan de deelnemers te wachten: -Ontvangst in de Gereformeerde Kerk (Vrijgemaakt). Wat voor gemeenschap is dat? Hoe gaan zij om met Respect? -Open deur bij de Wijk Werk Winkel in het oude Ketelhuis; ze doen je versteld staan van de vele activiteiten voor hen die buiten het arbeidsproces gevallen zijn. Respect!

ontmoeten. Als vervolg daarop organiseert de Taakgroep Jeugd & Gezin, in samenwerking met de Taakgroep Leren, een gespreksavond voor ouders van kinderen in de leeftijd van ongeveer 6 tot 16 jaar. Het thema is geloofsopvoeding in het algemeen, met onder andere aandacht voor kinder- en jeugd-Bijbels. Het thema wordt verder uitgewerkt met Erica Scheenstra en Elly Zandstra. We hopen natuurlijk op veel belangstellenden en geven daartoe de datum vast door: woensdag 1 juli 2015 Zo, dat kan vast op de kalender! Verdere info volgt. Namens Taakgroep Jeugd & Gezin en Taakgroep Leren,

-Straatportiers, wat voor uitvinding is dat? Tieners die de wijk in de gaten houden?! Bedacht door de wijkmanager van de woningcorporatie! Respect!

Anita van den Berg jeugdengezin @pgdenbosch.nl

-De Weggeefwinkel aan de Kooikersweg tussen tal van nieuwe initiatieven, sinds kort ook een fietsenwerkplaats! Collecten uit de Erediensten

Al wandelend gaat het gesprek tussen de wandelaars ook over diezelfde vraag: hoe deel je respect samen, voor de buurt en voor elkaar? En wat kan ik er aan bijdragen, aan die houding van respect?

Februari – Maart 2015

Start: 14.30 uur - Jan Evertsenstraat 35 Einde: 17.00 uur - Kooikersweg Weggeefwinkel Informatie: mail naar [email protected]

Ouderavond Als ouder van opgroeiende kinderen kun je tegen tal van vragen aanlopen. Als die op het Christelijke vlak liggen, is het fijn wanneer je daar met gelijkgestemde ouders over kunt praten. Vorig jaar was er een geslaagde ouderavond, waar gelegenheid was om met elkaar in gesprek te gaan en elkaar te

ZWO

€

215,67

Diaconie

€

123,28

Kerk

€

659,18

Kerk in Actie/Zending

€

236,37

Werelddiaconaat

€

193,40

Gift Bloemenfonds

€

25,00

Bethel februari 2015

€

49,85

7

LEREN & VIEREN

Liederen oefenen Het nieuwe liedboek biedt ons een schat aan liederen, oude en nieuwe. De taakgroep Vieren besloot om iedere week een lied te oefenen vooraf aan de dienst, zodat die nieuwe liederen ons ook vertrouwd kunnen worden. Omdat de liederen voor en van de gemeente zijn, heeft de taakgroep Vieren in de gemeente gezocht naar mensen die ons daarin voor kunnen gaan. We vonden Rob van den Eijkhof, Martha Hoogerheijde en Dirk-Jan Bierenbroodspot. Zij komen voor de dienst naar voren om een nieuw lied voor te zingen en in te oefenen. Rob heeft dit vanuit zijn kundigheid al heel veel keren gedaan. Nu ziet u met regelmaat Martha, zodat zij ook vertrouwd wordt op die plek vooraan in de gemeente. Volgend seizoen zullen de voorzangers elkaar om en om gaan afwisselen. Namens de taakgroep Vieren, Erica Scheenstra

De thema’s zijn: Spiritualiteit en gezondheid, 8 april 2015 Spiritualiteit en groei, wijsheid en opvoeding, 13 mei 2015. De kring wordt bij één van de deelnemers thuis gehouden. De avonden zijn los van elkaar te bezoeken. Voor meer informatie, stuur een e-mail naar: ericascheenstra @gmail.com

Doopdienst & Doopgesprekken Ter voorbereiding op de Doopdienst van zondag 26 april aanstaande worden twee doopgesprekken gehouden en wel op: woensdag 15 april 20.00 uur en dinsdag 21 april. Beide keren in de Wederkomstkerk. Dopelingen kunnen zich en hun kind(eren) aanmelden bij ds. Peter van Helden via: [email protected] of het kerkelijk bureau.

Bijbelkring in de Hooghe Clock Ouderen uit de Hooghe Clock of uit de omgeving van dit woon/zorgcentrum gaan maandelijks in gesprek aan de hand van een Bijbeltekst over thema’s die raken aan hun eigen geloofs- en levensvragen. De volgende bijeenkomsten zijn op woensdag 8 april en 13 mei van 10.00 tot 11.00 uur in de Suite van de Hooghe Clock, op de begane grond. Welkom!

Wat gebeurt er als Pasen en Pinksteren op één dag vallen? Dat is het onderwerp voor het groothuisbezoek voor senioren in Wijk West. Deze keer vindt het plaats ten huize van de familie Van der Vliet, Leonardo da Vinciplein 10. Dinsdag 8 april bent u welkom van 15.00 tot 17.00 uur tijdens deze activiteit van wijkteam West.

Spiritualiteit in je dagelijks leven Hoe geef je je geloof vorm in het dagelijks leven? Een nuchtere, vrolijk-vrome gespreksgroep om hierover met elkaar van gedachten te wisselen en handvatten aangereikt te krijgen.

8

LEREN & VIEREN

Mediteren als vorm van pelgrimeren Tijdens de 40dagentijd waren er wekelijks meditatieavonden in het Luthers kerkje. Met 10 mensen gingen we onderweg naar Pasen. We mediteerden steeds op een thema dat ons bepaalt bij onze levenshouding als navolgers van Christus. Hoe ziet zo'n avond eruit? Om goed in de meditatiesfeer te komen, beginnen we altijd met een geleide meditatie, gericht op lichaamshouding, ademhaling, concentratie en stilte. Daarna, na een korte toelichting luisteren we enkele keren naar een inspirerende tekst, passend bij het thema, die we overdenken. Zit - en loopmeditatie worden afgewisseld. De tekst wordt de volgende dag naar alle deelnemers gemaild als aanzet tot bezinning in de week erna. Het is altijd weer bijzonder om in de drukte van alle dag, samen stil te zijn en tijd en ruimte te maken voor bezinning. Hieronder heb ik een voorbeeld geplaatst van één van de avonden waarin het thema 'Aandacht' centraal stond. Oprechte aandacht Om met open, betrokken aandacht en zonder vooroordelen in het leven te staan is het belangrijk om ook bij jezelf naar binnen te gaan en te onderzoeken welk beeld van jezelf jouw kijken bepaalt en beperkt. Hoe je naar jezelf kijkt heeft grote invloed op jouw denken, doen en laten. Als je op een positieve manier naar jezelf kijkt, kan je dat ook naar een ander. Daarvoor is nodig dat we de obstakels die ons daarin belemmeren, opruimen en werken aan een innerlijke schoonmaak. Zo zijn we beter in staat om daadwerkelijk – met oprechte en onbevooroordeelde aandacht - in het leven te staan en de ander te zien met de ogen van onze ziel. Het is het begin van vrede waar ieder mens zo naar verlangt en waar God naar verlangt, onze Bron – de grond van onze ziel- die we in de stilte kunnen ontmoeten. Elly Zandstra

Aandacht Aandacht is eerbiedig ze dringt niet op ze kan wachten ze laat vertrouwen groeien Aandacht is ontvankelijk ze stelt zich open ze leeft zich in ze kan ontvangen Aandacht is tijd ze neemt de tijd ze jaagt niet op ze overhaast zich niet Aandacht is attent Ze ziet het kleine Ze vergeet het niet Ze doet wat ze zegt Aandacht is trouw Ze blijft komen Ze houdt de lange duur vol Ze komt in moeilijke tijden Aandacht is aanwezigheid ze kent de waarde van 'er zijn' ze weet stil te zijn ze is eenvoudig Aandacht heelt onze wonden Aandacht versterkt onze innerlijke kracht Aandacht schept gemeenschap Gelukkig de mens die aandacht schenkt en die aandacht ontvangt!

Tekst ter overdenking: Marinus van den Berg

9

OECUMENE | COLLEGE VAN PASTORAAT

Taizéviering De maandelijkse Taizéviering wordt, gedurende de herinrichting van de Grote Kerk, gehouden in de kapel van het klooster van de Zuster van de Choorstraat, Papenhulst 5. De eerstvolgende viering is op 24 april 2015. De viering begint om 19.00 uur. Om 18.50 uur worden de te zingen liederen al voorgeoefend. In de viering is ruimte voor stilte en gebed. Na afloop van de dienst is er gelegenheid tot ontmoeting. Ook kunt u informatie inwinnen over de reis naar Taizé die begin mei vanuit ’s-Hertogenbosch zal worden ondernomen. Heeft u hiervoor belangstelling? Kijk voor meer informatie op de website: taizeindenbosch.nl.

Ontmoetingsavond Op dinsdagavond 12 mei 2015 vind in de Willibrordkerk, Kwartierenlaan 90 in de Maaspoort de jaarlijkse oecumenische ontmoetingsavond plaats. Ditmaal zal dhr. Sietze Zijlstra een inleiding houden over de klok en de tijd. Naar aanleiding van zijn woorden gaan we met elkaar in gesprek. De avond duurt van 20.00 uur tot 22.00 uur. Voor meer informatie: Mw. Joke van Strien: [email protected], of ds. Erica Scheenstra: [email protected].

Er is een collecte voor de (on)kosten en wat overblijft, gaat naar een goed gezamenlijk doel. Onderwerp deze keer: Vrij en Blij? Na 70 jaar bevrijding. Hartelijk welkom, samen met uw vriend(in) of buur!

Uitstapje vrijwilligers in het pastoraat Ons jaarlijkse uitstapje voor vrijwilligers brengt ons deze keer naar het Zwanenbroedershuis, achter de St. Janskathedraal. Het Domicilie van de Illustere Lieve Vrouwe Broederschap is in 1318 ontstaan en sindsdien in Den Bosch gevestigd. Dit prachtige huis heeft men in 1847 laten bouwen en in gebruik genomen, op de plek waar de Broederschap al sinds 1483 was gehuisvest. Broederschap Het museum is een bezoek meer dan waard. Naast het ervaren van de rijke historie van deze Broederschap zijn er veel cultuurhistorische voorwerpen te bezichtigen, waaronder 15e en 16e-eeuwse muziekboeken, houtsnijwerken en drinkbekers van Willem van Oranje. Woensdagavond 22 april worden we om 19.00 uur ontvangen met koffie, thee en wat lekkers. Om 19.15 uur zal een ervaren gids een uiteenzetting geven over de Illustere Lieve Vrouwe Broederschap en haar domicilie. Na afloop is er gelegenheid tot het stellen van vragen. Dit alles zal plaatsvinden in de Proostenkamer Het Zwanenbroedershuis is te vinden aan de Hinthamerstraat 94, 5211 MS, 's- Hertogenbosch. U kunt parkeren in de St. Joseph parkeergarage.

Agapè | Liefdesmaaltijd van de O.O.O. Het oecumenisch overleg Oost nodigt, ieder die wil, uit voor de Agapè-maaltijd en -viering van woensdag 22 april aanstaande in de Wederkomstkerk. Ontvangst is om 17.30 uur met een glaasje. De opening is rond 17.50 uur met woord en lied. Het gespreksonderwerp wordt ingeleid, zodat er over gesproken kan worden tijdens het eten. U kunt zelf ook wat te eten meenemen: een salade of een hapje. De koster zorgt voor soep.

In verband met de organisatie is het belangrijk dat u zich opgeeft voor 15 april bij: Wim Jonker: tel. 06- 51421076 of email: [email protected]. Elly Zandstra: tel. 06- 36496719 of email: [email protected]. Graag tot ziens, Namens het College van Pastoraat, Wim Jonker en Elly Zandstra 10

KERKENRAAD

Kerkenraad op Pelgrimstocht Hoe willen wij Kerk zijn (van de mensen) van de stad? Dat was de centrale vraag bij de kerkenraadsdag van 21 maart jl. Om hier een antwoord op te vinden gingen we al wandelend en pratend op weg door die stad. Vanuit de Lutherse kerk gingen we op bezoek bij het Inloopschip, Vincentius, Spoor 73, natuurlijk de Grote Kerk en tot slot in het Exodushuis. Want we zijn kerk in de stad, verbonden met vele projecten en heel verschillende mensen. We hebben ons laten inspireren door deze projecten, de mooie locaties en de gedrevenheid van alle vrijwilligers die hierbij betrokken zijn.

Rol in de stad Tijdens onze wandeling hebben we nagedacht over de rol die we als kerkenraad en kerk hebben in de stad. En hoe we die rol zien voor de komende jaren. Kunnen we alles blijven doen zoals nu? Past dit nog in de huidige tijd? Hebben we genoeg mensen en middelen? Vragen die ons bezig hielden. Er kwam veel naar voren. Woorden, beelden, van hier en nu. We hebben ze opgeschreven en een plek gegeven op een kerk van karton, zodat we onze beelden ook konden delen met elkaar.

Zomaar een greep uit alle bijdragen: -We zien de kerk als centrale plek van aandacht, een huis van licht! -We willen verbinding maken, met het Bijbelse geloof als stevige basis.

-Tegendraads. -Er zijn met hartstocht. -Werken met de voeten in de klei. -Stadskerk. -Zorg voor continuïteit! -Dienend en verbindend leiderschap. -Een kloppend hart! -Open ogen -Er zijn, met een mooi gebouw maar ook met inspiratie -Gastvrijheid.

Nieuw beleidsplan We hebben een inspirerende dag gehad. Een dag die voor ons als vertrekpunt dient voor het werken aan een nieuw beleidsplan voor de PGH. Vanuit dit vertrekpunt beginnen we opnieuw een pelgrimstocht, één die ons gaat brengen bij het eindpunt voor de komende jaren: een praktisch beleidsplan dat past bij de kerk in de stad. Wij hopen dat we u tijdens deze tocht bij wijze van ankerpunten af en toe mogen vragen om met ons mee te denken, zodat we een beleidsplan maken van ons allemaal, waar iedereen concreet iets mee kan. Dit was ons vertrekpunt voor deze versie van Kruispunt. In het volgende nummer willen we graag meer beelden en ook foto’s van de kerkenraadsdag met u delen en gaan we met u op weg naar het volgende ankerpunt.

Namens de voorbereidingsgroep, Arla Heins

11

INGEZONDEN De Wereld Op De Stoep!...? Deel 2 In mijn jeugd sprak men over de ‘wereld’ – alles wat werelds was, was uit den boze. De bioscoop, dansen, enzovoort. Dominees preekten over het christen-zijn met de woorden van Paulus: we zijn wel in de wereld, maar – denk erom! – niet van de wereld. Ze bevestigden daarmee het onderscheid, om niet te zeggen de geslotenheid van het kerkelijk leven. Werelddiaconaat Er zat echter ontwikkeling in, vooral nadat de Gereformeerde Kerken zich hadden aangesloten bij de Wereldraad van Kerken. Het woord oecumene werd gespeld en ontleed: oikoumenè – de hele bewoonde wereld. Dus! Ook de inzet van het werelddiaconaat voor de toen nog zogenoemde Derde Wereld, brak de wereld open. Wel werd de wereld heel sterk missiegebied, voorwerp van ZWO, de bekende afkorting voor Zending, Werelddiaconaat en Ontwikkelingshulp, later: -samenwerking. Daar konden we actief, om niet te zeggen activistisch, missionair mee aan de slag. Niet bij brood alleen Ook ging de kerk bezig met onderwerpen als Overbevolking, het Rapport van de Club van Rome en de neutronenbom, Nieuwe Levensstijl - ontleend aan de beroemde en inspirerende kritisch theoloog en filosoof Ivan Illich; de optiek hierbij was die van de bezorgdheid om de toekomst van de wereld. Pas in de jaren tachtig en negentig draaide bij mij en in de kerken het beeld. De discussie over politiek in de kerk had twee gevolgen: enerzijds een behoedzamere synode, anderzijds meer maatschappelijk bewuste gelovigen, die keuzes ook politiek vertaalden, bijvoorbeeld in de Evangelische Volks Partij, voortgekomen uit de bezinning op de beroemde nota: Niet Bij Brood Alleen. Men kreeg kopstukken in de Tweede Kamer, zoals Cathy Ubels en Ab Harrewijn en inspirerende denkers als Bob Goudzwaard. Via o.a. de visie van grand old man Abraham Kuyper te typeren als kulturfreundlich, cultuurvriendelijk, dus niet meer afkerig!, kwam er gaandeweg een meer ontspannen houding in en verhouding met de wereld. Niet meer als tegenover, maar meer met waardering voor het vele goede. Een uitspraak in een preek: ‘er is buiten de kerk meer geloof, dan er binnen’, is dan veelzeggend. Kracht in ieder mens Toen kwam de vraag om bestuurslid te worden van een stichting voor sociaal-cultureel werk in RotterdamOost, mede na een studieverlof bij het Oude Wijken Pastoraat, kennismakend met de presentie-theorie. De gelovige en de kerk wil niet meer dan present zijn,

in het leven van mensen en van de stad. Een veelzeggende presentie, vol aandacht en zorg, zoekend naar de kracht in ieder mens. Dialoog Op de Dag van de Dialoog in 2002 ontdekte ik in een aha-ervaring en terugblik hoezeer ik al in mijn opleiding de noodzaak en de theorie van de Dialoog had meegekregen van prof. dr. D.C. Mulder. Dialoog is heerlijk en eerlijk, open en voedend wederkerig, net als de ontwikkelingen in de Zending. Die wederkerigheid is er vervolgens niet alleen tussen vertegenwoordigers van de diverse religies, maar ook met die van de ‘wereld’. De relatie met de wereld is zo te horen en te zien, niet meer te vatten in het onderscheid van Paulus. We zijn van èn in de wereld, we zijn samen met de wereld voor het welzijn van allen. Muren werden gesloopt. Kerk en Wereld trekken samen op, beïnvloeden elkaar, zijn in dialoog, hebben elkaar nodig, versterken elkaar; soms stoten ze elkaar af, maar beide zijn op dat moment even werelds bezig...samen ‘op de stoep, in de straat, in buurt en prachtwijk. Wordt vervolgd. Peter van Helden Diaconaal jaar en vakantievrijwilliger in de Herberg In Pastoraal Diaconaal Centrum de Herberg in Oosterbeek worden gasten ontvangen, die een paar weken afstand nemen van de thuissituatie en tot rust willen komen. Wij bieden hen pastorale zorg, een fijne plek en een goede sfeer. Samen met hen zoeken we welke betekenis hun geloof in God voor hen heeft in een moeilijke periode in hun leven. Diaconaal jaar We zijn op zoek naar vier jongeren die een diaconaal jaar willen doen in de periode september 2015 - juni 2016. Doeners en denkers. Jongeren die vriendelijk zijn, zin hebben om gezellig aan de gang te gaan en er voor mensen willen zijn. Jongeren die de handen uit de mouwen willen steken. Ontplooi jezelf en help de Herberg. Ontdek je verborgen talenten. Vakantiewerk Voor de zomer van 2015 zoeken we jongeren die zich twee weken als vrijwilliger beschikbaar willen stellen voor hun medemens. Je voert allerlei praktische taken uit, je werkt met andere jongeren samen en je hebt een bijzonder vakantie. Lijkt een van beide vacatures je wat, kijk dan op www.pdcdeherberg.nl of stuur een mailtje naar: [email protected]. We willen graag met je kennismaken! 12

NBG NIEUWS | DIACONIE Bijbel in Gewone Taal Voor Jou De Bijbel in Gewone Taal voor jou is een bijbel voor kinderen uit de bovenbouw van de basisschool. De complete Bijbel is aangevuld met extra thema’s en opdrachten en neemt kinderen mee op ontdekkingstocht. Zo komt de Bijbel dichtbij. De Bijbel in Gewone Taal voor jou is een uitgave van het NBG, uitgeverij Kwintessens en uitgeversgroep Royal Jongbloed. Het bevat naast de Bijbel in Gewone Taal (2000 bladzijden) 44 extra pagina’s voor kinderen, een personalisatiepagina en een boekenlegger. Prijs: € 32,50 | Bestellen: www.kwintessens.nl/bijbelin-gewone-taal-voor-jou. Bestelnummer Kwintessens: 3404

Jubileumboek Nederlands Bijbelgenootschap Ter gelegenheid van het 200-jarig bestaan van het NBG heeft prof. dr. F.A. van Lieburg in opdracht een wetenschappelijk jubileumboek geschreven. Fred van Lieburg is als bijzonder hoogleraar geschiedenis van het Nederlands Protestantisme verbonden aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Het boek met de titel De wereld in is verkrijgbaar in de boekhandel en kost € 39,50. Het eerste exemplaar werd aangeboden aan mr. J.P.H. Donner, vicepresident van de Raad van State in de Kloosterkerk in Den Haag. Bijzonder, want op deze locatie werd op 10 augustus 1814 de Haagse afdeling van het Nederlands Bijbelgenootschap opgericht door Gijsbert Karel van Hogendorp, destijds de vicepresident van de Raad van State.

Eerste jubileum The Passion De binnenstad van Enschede maakt zich op voor het eerste jubileum van The Passion. De EO en KRO zenden de eigentijdse vertolking van het lijdensverhaal van Jezus op de donderdag voor Pasen voor de vijfde achtereenvolgende keer live uit op NPO 1. The Passion is een samenwerking tussen de omroepen EO en KRO, het Nederlands Bijbelgenootschap, de Protestantse Kerk in Nederland, Jong Katholiek en de Gemeente Enschede en wordt geproduceerd door Eye2Eye Media. Het Nederlands Bijbelgenootschap

steunt The Passion al sinds de start. Tijdens The Passion worden veel teksten uit de Bijbel in Gewone Taal gebruikt. 1.000.000 bijbels nodig voor Cuba De Bijbel is toegestaan, kerken groeien en de geletterdheid van de bevolking is 99,8%. Allemaal positieve ontwikkelingen in Cuba. Daarbij komt nog dat vrijwel iedereen het Spaans als moedertaal heeft. Er zijn niet direct Bijbelvertalingen nodig in allerlei talen. Kortom: Cuba is een land waar veel kansen zijn om de Bijbel te verspreiden. Er zijn in Cuba echter veel te weinig bijbels. Invoer van allerlei goederen uit het buitenland is moeilijk, ook van Bijbels. De United Bible Societies heeft daarom een project opgezet om steun te geven aan het Bijbelwerk in Cuba. Dat project kreeg als naam: Million Bible Mission; Een miljoen bijbels voor Cuba. Het Nederlands Bijbelgenootschap wil graag helpen en voert dit jaar actie voor dit ambitieuze project. Meer informatie vindt u op www.nederlandsbijbelgenootschap.nl. Hier kunt u dit project ook financieel steunen. Jacoline Goossen en Liesbeth Verhoeff, Vrijwilligers NBG Protestantse Gemeente ‘s-Hertogenbosch

Helpende Handen Wilt u ook wel eens iemand een handje helpen? Maar had u uw naam nog niet doorgegeven aan de diaconie? Dan kunt u dat nu doen. Geef uw gegevens door aan één van de diakenen: Via de mail: [email protected] of via de telefoon: 06-25 303 117 Wat handig is om door te geven: Uw naam, adres, welke wijk uw voorkeur heeft (Noord, Zuid, West, Oost, Maaspoort/Empel, Centrum, overig), uw telefoonnummer en e-mailadres. Verder kunt u aangeven welke dagen en/of dagdelen u wel of niet beschikbaar bent. Namens de diaconie, alvast bedankt! Maartje van Es Helpende Handen nodig Kunt u voor een keer een helpende hand gebruiken? Er zijn mensen die u graag willen helpen. Geef uw vraag door aan ‘Helpende Handen’ en wij kijken wat we kunnen regelen. U kunt bellen met tel.: 06-25 303 117. Of een mailtje sturen naar: [email protected]

13

KINDERNEVENDIENST

Cheque voor Stichting Jarige Job zondag 15 maart Nadat de kinderen terug kwamen van de kindernevendienst was het aan ons, Fleur en Anne-Marie, om naar voren te komen… Speciaal voor deze gelegenheid hadden we Tessa van den Berg van Stichting Jarige Job uitgenodigd. Fleur heeft vorige jaar een hele mooie presentatie gehouden over Stichting Jarige Job. Deze stichting zorgt ervoor dat de kinderen van gezinnen die niet veel geld hebben, toch hun verjaardag kunnen vieren door een verjaardagsbox. Verjaardagsbox Tessa legde uit dat 60.000 kinderen hun verjaardag niet kunnen vieren. In de verjaardagsbox zitten verschillende dingen om toch de kinderen de mogelijkheid te bieden om hun verjaardag te vieren. Na het verhaal van Tessa gingen we over tot het uitreiken van de cheque. De kinderen van de kindernevendienst hebben een bedrag bij elkaar gespaard van maar liefst € 434.90. Tessa was erg blij met deze cheque! We vonden het erg fijn dat zij er was. Tessa vertelde dat de cheque een mooi plekje krijgt aan de muur bij Stichting Jarige Job, hier worden alle cheques die ze krijgen op gehangen. Nogmaals iedereen bedankt voor jullie bijdrage! Namens de kindernevendienst, Fleur en Anne-Marie

Pinksterproject Hallo allemaal, Even een klein kwisje: weet jij wat we vieren in de kerk als het Pasen is? Wat vieren we eigenlijk met Hemelvaart? En de moeilijkste vraag: wat vieren we eigenlijk met Pinksteren? Als je op deze vragen antwoord hebt kunnen geven, heb ik nog een bonusvraag voor je: wat doen Jezus en zijn leerlingen in de periode tussen Pasen en Pinksteren? Antwoorden zoeken Omdat wij, de leiding van de kindernevendienst, daar nieuwsgierig naar zijn, hebben we bedacht in ons Pinksterproject het antwoord te gaan zoeken op die laatste vraag. We hopen natuurlijk dat jij met ons mee komt zoeken! Elke week lezen we een verhaal uit die periode en doen we spelletjes en opdrachten die daarbij passen. Ontbijt Extra bijzonder wordt de kindernevendienst van zondag 26 april. Het verhaal van die dag gaat over een ontbijt bij een meer en het lijkt ons daarom een goed idee om ook samen te ontbijten. Het is wel verstandig om dan thuis vast iets te eten, maar houd wel ruimte over voor het ontbijtje dat wij voor je verzorgen! Tot ziens is de kerk tussen Pasen en Pinksteren, De leiding van de kindernevendienst

14

BLOEMEN | MAART

Bloemenfonds

Van 20 februari tot 20 maart hebben 8 gemeenteleden samen een bedrag van € 160,- aan ons Bloemenfonds geschonken. Hiervoor nogmaals mijn hartelijke dank! Uw gift is altijd welkom op: NL 47 INGB 0003 250711 t.n.v. Bloemenfonds Protestantse gemeente ‘s-Hertogenbosch op adres van: L. Peters –Rietkerk Admiraliteitslaan 32 5224 EH ’s-Hertogenbosch

15

PASTORALIA

De laatste dingen... Er is schroom; het wordt uitgesteld, maar het is wel belangrijk en verstandig om ‘de laatste dingen’ op tijd te bespreken met familie, de dominee of een goede vriend of vriendin. Zo hebben nabestaanden aanknopingspunten voor een waardig afscheid. Zeker waar familie heel klein is of contacten verdampten, is het goed een en ander op te schrijven. “O, dat heb ik allang geleden gedaan”, zegt u? Kijkt u er nog eens naar. Is het nog altijd wat u wilt en hoe u denkt. Zijn de aantekeningen vindbaar? De laatste dingen horen bij de eerste dingen, want het menselijk leven is een wonder van tijdelijkheid en een korte of lange tijd van verwondering, De Laatste Dingen waarin ook tragihoren bij de Eerste Dingen, sche lotgevallen Want het menselijk leven voorkomen die is een Wonder alles op z’n kop van Tijdelijkheid zetten. Hetzij wij en een Korte leven, hetzij wij of Lange Tijd sterven…wij zijn van Verwondering van de Heer van Hetzij wij Leven, alle leven, in Hetzij wij Sterven… eeuwigheid. Wij zijn van de Heer Van alle Leven, In Eeuwigheid.

16

PASTORALIA | GEMEENTEGROET

Christus aan het licht gekomen, heeft de zijnen meegenomen. Hij verschijnt met groot gezag, draagt de doden naar de dag, Draagt ons Gode tegemoet. Loof nu God, want Hij is goed.

17

KERKRENTMEESTERS Sponsor een orgelpijp Een klein beetje geschiedenis… Het orgel in de Grote Kerk is gebouwd door de orgelmaker Jonathan Bätz, werd in 1831 opgeleverd en is in klanktechnisch opzicht een zusje van de orgels in de Dom in Utrecht en de Ronde Lutherse Kerk in Amsterdam. Kenners kunnen de verwantschap horen! Het orgel is verrassend gaaf bewaard gebleven. Na de oplevering van het orgel heeft vooral regulier onderhoud plaatsgevonden. Aan het eind van de 19e eeuw is onder invloed van de toenmalige mode één register verwijderd, de Woudfluit 2’ van het bovenwerk. Er kwam een Voix Céleste voor terug. Bij de laatste grote restauratie door de fa. Flentrop in 1965/1966 is deze wijziging ongedaan gemaakt door de Woudfluit te reconstrueren op basis van het gelijknamige register in het orgel in de Ronde Lutherse Kerk in Amsterdam. Wijlen dr. Gert Oost - hij promoveerde op het orgelmakersgeslacht Bätz - heeft vlak voor zijn overlijden nog laten weten dat ons orgel het best bewaarde instrument van Jonathan Bätz in heel Nederland is! Conserverend herstel noodzakelijk De restauratie in 1965/1966 door Flentrop is volgens de toen geldende inzichten uitgevoerd. Helaas is daarbij wel materiaal van Bätz gesneuveld: de mechanieken en delen van de windvoorziening zijn niet meer in de originele makelij aanwezig. Dat is temeer jammer omdat de ‘nieuwe’ mechanieken en de aanpassing van de windvoorziening nu voor problemen zorgen! Sindsdien is het orgel regulier, goed, onderhouden, maar momenteel is een zgn. conserverend herstel noodzakelijk. Het verwarmingsklimaat heeft zijn tol geëist: het orgel heeft op diverse plekken te lijden onder uitdroging. Hierdoor zijn de mechanieken snel ontregeld, krijgen pijpen onvoldoende wind door scheuren in windladen -wat gecorrigeerd is door overmatig stemmen met stemschade aan het pijpwerk als gevolg - en klinkt het orgel niet optimaal. Ook in visueel opzicht heeft het orgel te maken met uitdroging: er zitten grote scheuren in de kas en de ornamenten. Daarnaast is ook de verf op veel plekken dof en afgebladderd. Wat te doen… Tijdens de verbouwing van de Grote Kerk werkt de orgelbouwer Pels & Van Leeuwen aan ons orgel.De schade aan de pijpen wordt daarbij hersteld, de kas en de verflaag worden hersteld en de mechanieken en de windvoorziening worden gereconstrueerd in ‘Bätzfactuur’. Het orgel blijft daardoor behouden voor de toekomst en kan na het conserverend herstel weer optimaal functioneren in onze kerkdiensten, bij concerten en andere gelegenheden. 18

VERBOUWING GROTE KERK En dat kost geld… Het werk aan het orgel is ambachtelijk werk, erg arbeidsintensief en daardoor niet goedkoop. Gelukkig kunnen we - vanwege de monumentale status van het instrument - een groot deel van het benodigde geld verkrijgen via subsidies door de overheid en stichtingen. Maar daarmee zijn we er niet! We hebben uw hulp ook hard nodig om ons prachtige, gaaf bewaarde historische orgel voor de toekomst te behouden. Daarom hebben we een actie ‘sponsor een orgelpijp’ gestart. Sponsort u ook één of meer orgelpijpen? Dat kan al vanaf 5 euro per orgelpijp! Meer informatie is te vinden op www.sponsor-eenorgelpijp.nl. Sponsoren kan via genoemde website, daarnaast zullen er de komende tijd ook lijsten in de kerk liggen waarop u uw naam kunt invullen als u het werk wilt sponsoren.

Jamie de Goei, Gert-Jan Smit, Luc Batterink

Wederkomstkerk verkocht In de vorige editie van het Kruispunt meldde ik dat we druk bezig zijn met het verkopen van de Wederkomstkerk. Juist in deze tijd kan ik melden dat de onderhandelingen met een partij in de laatste week van maart tot verkoop hebben geleid. Nadat de kerkenraad het College van Kerkrentmeesters op 19 maart gemandateerd had volgens de toen aangegeven voorwaarden tot verkoop over te gaan, verliepen de onderhandelingen zeer voorspoedig. De kopers willen het gebouw in de huidige bestemming – maatschappelijke doeleinden – handhaven. Klein museum Afgesproken is dat we voor enkele interieurelementen uit de Wederkomstkerk ruimte maken in de Grote Kerk, waar we in de consistorie een klein museum willen inrichten. De steen van de Dreikönichskirche uit Dresden, de banier van het Conciliair Proces en de fotogalerij van oud-predikanten kunt u daar straks terug vinden. De steen uit de Pelgrimskerk en de A&O-steen blijven in de Wederkomstkerk. Als die in de toekomst alsnog geamoveerd zou worden, dan worden deze stenen aan de gemeente aangeboden. Beide partijen zijn zeer content met het bereikte resultaat! Werk Grote Kerk vordert In de Grote Kerk vordert het werk volgens planning. De nieuwe muren tussen de kerkzaal en de keuken en daar tegenover tussen kerkzaal en de nieuwe toiletten zijn grotendeels opgebouwd. Ook het toekomstige podium tekent zich af.

Over de hele oppervlakte van de kerkzaal is de vloer in opbouw. Onderaan ligt op het zand een dikke laag isolatie materiaal. Daarop is de betonvloer, voorzien van een wapeningsnetje, gestort. Diverse leidingen zijn voordien onder de vloer aangebracht. Andere leidingen en kabels zijn in de betonvloer opgenomen. Hier bovenop komt opnieuw een laag isolatie en daarop worden de slangen van de vloerverwarming bevestigd. Daarmee wordt eind maart een begin gemaakt. Daarna komt er een afwerklaag en dan kunnen de tegels teruggeplaatst worden. De keuken is besteld, over allerlei accessoires en kleuren van het sanitair wordt nog gepraat. Nevenruimten We waren van plan de nevenruimten in eigen beheer op te knappen. Verschillende vrijwilligers hebben hun diensten aangeboden, waarvoor dank! Bij nader inzien willen we die krachten graag in een later stadium gebruiken, als de kerk grondig moeten worden schoongemaakt en ingericht. Voor de nevenruimten kunnen we gebruik maken van een zeer voordelig aanbod van bedrijven. Over de precieze inrichting gaan we nog praten met betrokkenen. Over de restauratie van het Bätzorgel is niet veel nieuws te melden: het werk bij Pels & Van Leeuwen verloopt volgens plan, in augustus komt het orgel terug naar de kerk en in september wordt het geïntoneerd en gestemd. We plannen een speciaal overleg met een aantal in- en externe deskundigen om over de akoestiek te spreken en het rapport daarover van het GeluidBuro door te nemen. Met het treffen van maatregelen om de akoestiek aan te passen willen we zeer terughoudend omgaan en als het enigszins kan geen onomkeerbare beslissingen te nemen. Fondsenwerving Intussen loopt de fondsenwerving door. Met enkele instanties zijn we nog bezig voor een bijdrage. Wat giften betreft zitten we nu ongeveer op de helft van het begrote bedrag. Met laagrentende leningen van gemeenteleden en sympathisanten zitten we al tegen het verwachte bedrag aan. Hoewel een wat hoger bedrag aan giften natuurlijk zeer welkom zou zijn, overwegen we geen nieuwe actie, naast alle vragen die er al lopen. Voor de sponsoractie ten bate van de orgelrestauratie verwijs ik graag naar het artikel van onze organist, Jamie de Goei, hiernaast. Voor het overige volsta ik met wat ik eerder schreef: Lieve lezer, wellicht bent u er nog niet toe gekomen, maar lees dan de brief van vorig najaar, met die mooie folder erbij, nog eens en overweeg wat uw reactie kan zijn. Hebt u al gereageerd: hartelijk dank! Luc Batterink, kerkrentmeester 19

UIT ONZE HISTORIE 49

Naast de kerkenraad, is ook de burgerlijke gemeente nog druk met de naweeën van de bouw van de nieuwe kerk. Op maandag 31 december 1821 bespreken de Burgemeesteren een concept request om te verzenden aan de heer Verheyen te ‘s-Gravenhage. “Aan Z.M.Sire. Burgemeesteren en Raad aan Z.M.. Bij K.B. 11 december 1816 No.1, voorziening geschillen over St.Jan en Kerkfabriek, vastgesteld in artikel 7; nieuwe kerk voor protestanten bouwen ten koste van Schatkist Rijk. Ter uitvoering is bij K.B. 25 februari 1818 No.92 bepaald o.a. bouwen op de plaats van het Geefhuis met de grond erachter voor het kerkhof – of – voor het Geefhuis een ander gebouw ten genoege van de Commissaris Generaal voor de zaken der Nederlands Hervormden (CGNG). Boven de opbrengst van de sloop van de Anna Kapel een behoorlijke schadevergoeding, berekend op F 15.000,-. Onrust De Stad had het gevoel dat het Geefhuis slopen, onrust zou geven en aan CGNH gemeld dat de Stad koos voor de plaats van de Anna Kapel en de omliggende gebouwen. Dat werd eerst door CGNH verkeerd opgenomen maar later geaccepteerd. Waarna de Stad erop vertrouwde dat het gereedmaken van de grond voor het kerkhof en voor de kerk, indien de toegekende schadevergoeding niet voldoende mocht zijn, de zinsnede – bouwen op kosten van ‘s Rijks Schatkist – de tekorten zou aanvullen. De Stad ondervond veel tegenslag bij de aankoop van de omliggende panden bij de Anna Kapel door onwilligen en onbevoegden en onteigeningen en lieten U in october1819 weten, de toegekende schadevergoeding te willen verhogen met 8.135 gulden; 16 stuivers en 4 penningen. Helaas werd dat door uw Excellentie de heer Staatsraad afgewezen. Krapte der kas De Stadskas is nu belast met een aanmerkelijke uitgave. Te zwaar voor onze financiën en ingezetenen. Waarop wij Gedeputeerde Staten op 9 mei 1820 verzocht hebben om bemiddeling. Hij berichte op 23 mei 1820 dat onze redenen billijk zijn en hij zou onze zaak aanbevelen bij de Minister van Binnenlandse Zaken Op 13 december 1821 vernamen wij dat deze poging

mislukt is. De Stad voelt zich verplicht alles te proberen voor haar ingezetenen en door de krapte der kas, waarbij verhalen van de kosten zeker onrust zou kweken. Dit willen wij voorkomen! Ook geloofskerkgenootschappen zouden eisen gaan stellen. Zich indenkende dat ook Z.M. die aanslag op de Stadskas niet bedoelde als gevolg van de aanleg van de nieuwe kerk en het kerkhof. Er is een behoorlijke schadevergoeding beloofd. Een vergoeding van één vierde minder is niet behoorlijk. K.B. van 11 december 1816 No.1 zegt dat de kosten komen uit de Rijks Schatkist, waaruit volgt niet voor een deel uit de Stadskas. Wij verzoeken dus restitutie van de 8135-81. Getekend B.en R.”. Anna Kapel Zoals U al las, bood de Gemeente de locatie Anna Kapel en omliggende gebouwen aan als locatie voor de nieuw te bouwen kerk. Van die omliggende gebouwen konden er enkelen worden gekocht en de meeste via een rechtszaak worden onteigend. Onteigende eigenaren gingen daarop weer in beroep door te klagen over het resultaat bij de Gouverneur. Ik geef U één voorbeeld over hoe dat ging, via een brief met informatie van de burgerlijke gemeente aan de Gouverneur d.d. 12 december 1821. Hendrika van Geffen, weduwe van Cornelis Retering bezat een huis op nr Kerkstraat E54V36. Gekocht op 2 december 1786 voor F 700,.Zij heeft vier kinderen. De oudste was in Franse dienst en is waarschijnlijk in Rusland gesneuveld. De tweede is een dochter en deze woont in Ravenstein. Vastgesteld dat dit huis, staande achterin een gangetje der straat, ongeschikt is voor alle nering of openbaar bedrijf. Wat haar eigen verklaring betreft, die is leugenachtig. Zij zou zeven zonen hebben, volgens haar eigen opgave destijds. Maar zij had maar drie kinderen, daaronder twee zonen. Op zo’n manier probeerde men het eigen gelijk te dienen en een hogere prijs te bedingen voor de afgestane woning. Alle vergoedingen bleven echter gelijk aan wat de rechtbank had bepaald. Tot zover deze voorlaatste aflevering en de groeten van Jo van Veldhuizen

20

BIJBELLEESROOSTER April wo. 1

Marcus 14:1-11

vr. 24

1 Johannes 2:12-17

do. 2

Marcus 14:12-52

za. 25

1 Johannes 2:18-29

vr. 3

Marcus 14:53–15:39

zo. 26

1 Johannes 3:1-10

za. 4

Marcus 15:40-47

ma. 27

1 Johannes 3:11-24

zo. 5

Marcus 16:1-8

di. 28

Psalm 23

ma. 6

Marcus 16:9-20

wo. 29

Hooglied 1:1-7

di. 7

Handelingen 19:21-34

do. 30

Hooglied 1:8-17

wo. 8

Handelingen 19:35–20:6

Mei

do. 9

Handelingen 20:7-12

vr. 1

Psalm 104:1-15

vr. 10

Handelingen 20:13-24

za. 2

Psalm 104:16-35

za. 11

Handelingen 20:25-38

zo. 3

Hooglied 2:1-7

zo. 12

Handelingen 21:1-14

ma. 4

Hooglied 2:8-15

ma. 13

Micha 1:1-7

di. 5

Hooglied 2:16–3:5

di. 14

Micha 1:8-16

wo. 6

Hooglied 3:6-11

wo. 15

Micha 2:1-5

do. 7

Hooglied 4:1-11

do. 16

Micha 2:6-11

vr. 8

Hooglied 4:12–5:1

vr. 17

Micha 2:12-3:4

za. 9

Psalm 33

za. 18

Micha 3:5-12

zo. 10

1 Johannes 4:1-10

zo. 19

Micha 4:1-8

ma. 11

1 Johannes 4:11-21

ma. 20

Micha 4:9-14

di. 12

1 Johannes 5:1-12

di. 21

Psalm 98

wo. 13

1 Johannes 5:13-21

wo. 22

1 Johannes 1:1-10

do. 14

Daniël 7:1-14

do. 23

1 Johannes 2:1-11

vr. 15

Daniël 7:15-28 21

COLOFON REDACTIE Erica Scheenstra | Wilke Havinga| Hanneke Blom

BEZORGING & BEDANKJES BLOEMEN

EINDREDACTIE & VORMGEVING Jantine Geurts -Kettelerij | Matthijs Kettelerij

Kerkelijk Bureau, Kerkstraat 20 5211 KG ‘s -Hertogenbosch tel. 073-6139740 [email protected]

KOPIJ VOLGEND NUMMER Uiterlijk 24 april 2015 Inleveren bij: [email protected]

VERVOER OP ZONDAG

Of Kerkstraat 20, 5211 KG ‘s -Hertogenbosch

Contactpersoon: Ad Sluijmers tel. 073-6412526

REDACTIE KRUISPUNT

Bereikbaar op donderdag van 19.00 tot 20.00 uur

[email protected] De redactie behoudt zich het recht

BETALING VRIJWILLIGE BIJDRAGE

voor om bijdragen te weigeren,

NL 69 FVLB 063 58 16 024

te redigeren of in te korten.

t.n.v. Protestantse Gemeente ‘s-Hertogenbosch, inzake Kerkelijke bijdrage

ABONNEMENTEN

College van Diakenen

€ 20,- per jaar

NL 13 INGB 000 78 59 696

NL 47 FVLB 063 58 16 032 t.n.v. Protestantse Gemeente ‘s-Hertogenbosch, inzake Kruispunt

ZWO Commissie t.b.v. bijdragen Missionair Diaconaal Aandeel NL 08 INGB 000 13 88 625

WEBSITE

COLLECTEBONNEN

www.pgdenbosch.nl

Verkrijgbaar via het kerkelijk bureau of door betaling

[email protected]

op betaalrekening NL 04 FVLB 06 99 64 26 12 met vermelding ‘collectebonnen’

22

LOVELY LADY BRUIDSBOETIEK ATELIER Stationsstraat 86 5141 GG Waalwijk Tel: 0416-337388 [email protected] www.lovelylady.nl

Collectie Lovely Lady La Sposa |White One | Villais | Cala Cymbeline | Sweethearts |Sincerity | Lilian West Linea Raffaelli | Cosmobella | Oreo Sposa Rembo Styling | Marylise | Mark Lesley

Vraag naar onze speciale VIP avonden! te boeken van elke dinsdag t/m vrijdag avond. Maandag middag is eventueel bespreekbaar. Ook voor de (Schoon) moeder van de bruid en de bruidsmeisjes hebben wij een mooie collectie hangen.

23

Kerkenraad op Pelgrimstocht

Hoe willen wij Kerk zijn van de mensen? Hoe willen wij Kerk zijn van de stad? We zien de kerk als centrale plek van aandacht, een huis van licht! We willen verbinding maken, met het Bijbelse geloof als stevige basis. Tegendraads Er zijn met hartstocht Werken met de voeten in de klei Stadskerk Zorg voor continuïteit! Dienend en verbindend leiderschap Een kloppend hart! Open ogen Er zijn, met een mooi gebouw, maar ook met inspiratie 24