INHOUD
Pag. 1. Voorwoord
2
2. ’t Groenewold, centrum voor kerk en samenleving
3
3. Servicecentrum
4
4. Zelfstandige initiatieven
8
5a. Oecumenisch jongerenwerk
20
5b. Homeplus
23
6. Bestuurlijke werkzaamheden
29
7. Interparochieel Service Centrum
31
8. Overzicht gebruik pand
32
9. Financiën
34
10. Bestuur
36
1
1. VOORWOORD
"Wij blijven samenkomen desnoods in een stal"
Dit was onlangs de titel van een artikel in een weekendeditie van NRC dagblad. "De Nederlandse katholieke kerk heeft minder kerkgangers en minder pastoors. Het antwoord van de bisschoppen: kerkfusies. Lokale parochies komen in opstand" De bisschoppen schrikken van het verzet en hebben al een pastoor met excommunicatie gedreigd als hij zich blijft scharen achter de lokale kerkgemeenschap en daar voorgaat in vieringen. In Brabant moet tussen 2009 en 2015 het aantal parochies worden teruggebracht van 230 naar 50 parochies. Daar geven parochies/lokale kerkgemeenschappen aan dat de grootschalige fusies er toe zullen leiden dat gelovigen niet meer zullen deelnemen aan de eucharistievieringen in de fusiekerken op afstand. De betrokkenheid bij de kerk gaat huns inziens helemaal verloren. De titel van dit voorwoord komt van de afgesplitste kerk "Antonius in beweging" uit Best. Met mij zullen velen verrast zijn door dit verzet in met name Brabantse parochies. De bisschoppen houden echter hardnekkig vast aan de uitgezette lijn. Daar komt bij dat de bisschoppen de verdenking op zich laden tegelijk met de grootschalige fusies meteen de puntjes op de i te willen zetten v.w.b. het strikt volgen van de richtlijnen voor de viering van de H. Mis. Heel veel verzet in Brabant dus. Kun je met de oprechte zorg om de lokale geloofsgemeenschap van zo vele gelovigen zo omgaan als de bisschop daar doet? Martin Cornelissen, Bestuursvoorzitter
2
2. ’T GROENEWOLD Centrum voor kerk en samenleving
Stichting ‘t Groenewold is in 1989 opgericht. De instelling is een vrijwilligersorganisatie en in haar werkzaamheden stelt de stichting zich zelfstandig op. De instelling is daarin niet gebonden aan de kerk. In deze vrije opstelling kan het centrum kiezen voor situaties en initiatieven die elders mogelijk blijven liggen of soms zelfs over het hoofd worden gezien. De instelling is mede afhankelijk van professionele inzet. De staf van de instelling bestaat derhalve uit beroepskrachten. Het Groenewold wordt voor een groot gedeelte door religieuzen (orden en congregaties) maar ook door andere sociaal-maatschappelijke instellingen (gemeente, particuliere fondsen, etc.) gedragen en gesteund. De instelling kent drie werkgebieden waarop zij activiteiten ontplooit: • Het service-centrum waarop groepen en (parochie)gemeenschappen een beroep kunnen doen. • Vernieuwende initiatieven binnen kerk en samenleving • Begeleiding van jongeren. Alle activiteiten binnen het geheel van de werkvelden zijn in meer of mindere mate gerelateerd aan de persoonlijke situatie van mensen, in een aantal gevallen aan hun noden, achterstandssituatie of emancipatorische vragen. In deze zin zijn de werkzaamheden verwant met de verschillende participanten van de instelling. De eindverantwoordelijkheid wordt door het stichtingsbestuur gedragen.
3
3. SERVICE CENTRUM Binnen deze dienstverlening worden groepen, kerken of andere instellingen op het diaconale terrein, in opbouwwerk, of op het vlak van toerusting, viering of vormingsactiviteiten ondersteund. Werkgroep Mondiale Bewustwording / Dekenale MOV-groep Guatemala en de Maya’s / Guatemala ontmoeting + lezingen Reistentoonstelling Guatemala Het Groenewold is al een aantal jaren actief betrokken bij de Werkgroep Mondiale Bewustwording (WMB) en de Dekenale werkgroep voor MissieOntwikkelings- en Vredesvraagstukken (MOV). Deze inzet wordt bij voorkeur afgestemd op de programma’s van het Mondiaal Platform Venlo. In samenwerking met hen worden activiteiten opgezet i.h.k.v. ontwikkelingssamenwerking en bewustwording. Een groot gedeelte van de parochies (of parochieclusters) in Venlo-Tegelen zijn inmiddels betrokken bij de dekenale werkgroep voor Missie, Ontwikkelings- en Vredes-vraagstukken (MOV). Deze werkgroep wordt door pastor Hub v.d. Bosch ondersteund. Verder worden de activiteiten ondersteund door o.a. Solidaridad. De Werkgroep Mondiale Bewustwording kwam een aantal malen bijeen om activiteiten (t.b.v. de dekenale werkgroep) voor te bereiden. De Dekenale MOVgroep kwam gedurende het werkjaar, 6 keer bij elkaar. In de periode vanaf najaar 2011 t/m voorjaar 2013 is er voor gekozen om de Maya-bevolking uit der Polochic-vallei in Guatemala te steunen. Naast alfabetiserings-programma’s en bouwen van schooltjes, worden in Tucurú koffiecoöperaties opgericht en gesteund om duurzame koffie te verbouwen. Samen met de bevolking wil Solidaridad toewerken naar eerlijke en duurzame productie van koffie en de eerlijke afzet in Nederland en Europa. Dit laatste gebeurt m.n. middels het Max-Havelaar label1. In het afgelopen jaar is een serie activiteiten in en rondom de Vastentijd georganiseerd. In het begin van het jaar werd Wiek Lenssen uitgenodigd. Hij is de maker van ‘The Year Zero’ een film over het magische jaar 2012. Bij de filmvertoning en het gesprek waren zo’n 125 personen aanwezig. De activiteiten werden verder uitgebouwd met twee lezingen van Mario Coolen, een Guatemala-deskundieg werkzaam voor Solidaridad. Hij sprak vooral over de sociale en economische verhoudingen binnen de basisgemeenschappen van Maya’s. Verder werd in de Vastentijd in de kerk van Lomm een Guatemalaontmoeting georganiseerd met muziek, cultuur, en speciale producten uit Guatemala (Wereldwinkel). In Lomm als wel op andere plaatsen in het dekenaat was weer de reistentoonstelling te zien die speciaal voor deze projectperiode is gemaakt.
1
Zie www.maxhavelaar.nl
4
Verder is er in deze periode weer een Heilige Huisjestocht op recreatiepark Klein Vink georganiseerd welke in het teken stond van het ‘op weg zijn’ (zie Hfst.4 Prisma). Bij de Zrs. Dominicanessen werd in het klooster een speciale viering rondom de Maya’s georganiseerd. Alle activiteiten werden van PR-materialen voorzien en er zijn wederom digitale nieuwsbrieven verstuurd.
In het najaar werd i.s.m. de fotograaf Piet den Blanken, het Missiemuseum in Steyl en Solidaridad een fototentoonstelling rondom mensenrechten in Guatemala gerealiseerd die door veel mensen is bezocht. Voor de realisering van de programma’s werd samengewerkt met de Jongerenkerk Venlo, Solidaridad, het Mondiaal Platform Venlo (MPV), diverse parochies, Home-plusjongeren en de Wereldwinkel. Voor 2013 krijgt dit programma nog een vervolg.
Jongerenkerk Venlo Ondersteuning pastoraal team / activiteiten / weekenddiensten Het Groenewold ondersteunt een aantal activiteiten van de Jongerenkerk (JK) in Venlo. Een van de stafleden is lid van het Pastorale Team (PT) en gaat regelmatig voor in vieringen, heeft daartoe overleg met voorbereidingsgroepen en organiseert andere activiteiten. Ook dit jaar is er een speciale Goede Vrijdag meditatie georganiseerd2. De JK-gemeenschap zoekt zo nieuwe wegen en vormen van samenkomst rondom vreugdevolle maar evenzeer verdrietige momenten. Ze steekt daarnaast actief de handen uit de mouwen door wekelijks een solidariteitsmaaltijd voor dak- en thuislozen te organiseren. Afgelopen jaar hebben jongeren van Home-plus een maaltijd mee helpen verzorgen. 2
Goede Vrijdag meditatie 6 april 2012 / met werken van Ted Felen / op te vragen via het secretariaat
5
OLV-parochie Venlo-zuid Samen met het wijkcentrum en de parochie OLV in Venlo-zuid is het traditie om samen rondom 11 november een Sint-Maartens optocht te organiseren. Een grote groep vrijwilligers is rond en op die dag actief om met de verkoop van oliebollen in de geest van St.Maarten een goed (kinder-)doel te steunen. De opbrengst van dit jaar ging naar de Mytylschool van de Zorggroep in Venlo en zal worden gebruikt voor de vakantie van speciale groepen. Het Groenewold ondersteunt vooral de organisatie van het geheel en heeft mede zorg voor de uitvoering.
Dekenaat Venlo-Tegelen Het Groenewold is zijdelings betrokken bij de clusterparochies van de binnenstad. Afgelopen jaar werd informatie verzameld rondom een nieuw Vormselproject en biedt de instelling ruimte voor de cursus ‘Goed ouder worden’ welke door het ouderpastoraat (zie beneden) is opgezet en binnen het Stiltekamerprogramma wordt aangeboden.
Raad van kerken / Vertegenwoordiging Het Groenewold heeft namens de Raad van Kerken in de Venlose Cliëntenraad van Werkplein (CR-WIZ / voor Werk, Inkomen en Zorg) een zetel. Thema’s die frequent op de agenda staan zijn allerlei problematiek rondom cliëntbejegening, dossiervorming en speciale regelingen voor uitkeringsgerechtigden. De CR-WIZ komt (excl. commissiewerk) maandelijks samen.
Dekenale vergadering van pastores Deze dekenale vergadering (van priester/pastores-past.werkers) kwam in 2012, 3 keer bijeen. De agenda werd voornamelijk gevuld met (inter-)dekenale zaken als de zorg voor ouderen binnen instellingen, de ontwikkelingen binnen het ouderpastoraat, de Vastenactieactiviteiten en een presentatie van een catechesemethode van het bisdom. Daarnaast werd uitdrukkelijk stilgestaan bij de presentatie van de kerken op de Floriade. Daarover liepen de meningen nogal uiteen. In het najaar was een uitstapje voorzien dat jammer genoeg niet is door kunnen gaan vanwege de te geringe animo. De kringen worden redelijk bezocht door priesters en pastoraal werkers/sters. I.v.m. de voorbereidingen van het overleg neemt de coördinator van ’t Groenewold deel aan de agendacommissie van deze vergaderingen.
Ouderenpastoraat Venlo Het Project Ouderenpastoraat Venlo3 (POV) is eind 2009 van start gegaan en heeft na een verkennende fase, een aantal initiatieven voor concrete activiteiten 3
Zie: www.ouderenpastoraatvenlo.nl
6
uitgezet die dit jaar geëvalueerd en wellicht doorgezet worden. Het project werd formeel op 1 december afgerond. In dit werkjaar werd de cursus ‘Goed ouder worden’ i.s.m. ’t Groenewold verder doorgezet en uitgebouwd. Daarnaast werden er verschillende ‘stamtafels’ georganiseerd. Dit zijn ontmoetingsplekken voor ouderen die met een zekere frequentie worden georganiseerd. Verder werd in de tweede helft van het jaar de voorbereiding in gang gezet van de overdrachtrapportage. Dit rapport zal in de loop van 2013 aan de verschillende organisaties voorgelegd worden als voorlopig resultaat alsook basis om verder te werken.
Voorlichting / individuele contacten De stichting verstrekte op aanvraag uiteenlopende informatie en materialen op een breed terrein en werden verschillende personen individueel begeleid.
Ontwikkelingen en accenten De komende jaren zullen er in het ‘kerkelijk landschap’ van Venlo nog sterker dan voorheen, veranderingen zichtbaar worden. Door afnemende kerkelijke betrokkenheid, door krimp van parochies en door personele bezetting, zullen kerken letterlijk leeg komen te staan. De grote vraag voor de (plaatselijke) kerken is of en hoe ze kunnen inspelen op hetgeen leeft en als behoefte aanwezig is, daar waar het zingeving en levensvragen van mensen betreft. Kunnen en willen er dan nieuwe vormen gevonden worden die bruggen slaan tussen nieuwe manieren van verstaan en de diepere betekenissen voor het leven die meegenomen willen worden in de (religieuze) tradities. Willen en kunnen kerken zo bouwen aan een nieuwe plaats in de samenleving? Hier en daar zijn daar tekenen van zichtbaar. Al eerder is geconstateerd dat het ouderenpastoraat daar een goed voorbeeld van is. Maar het gaat hier om een nog veel breder landschap dat nagenoeg alle leeftijdtijden betreft. Het Groenewold wil daarin allereerst een praktische opstelling kiezen. Door mensen en groepen te ondersteunen in hun eigen kracht. De ondersteuning van de Vastenaktie-aktiviteiten is daar een goed voorbeeld van. Het maakt zichtbaar dat er vanuit kerk en samenleving wederzijdse betrokkenheid bestaat die elkaar aanvult en versterkt. Een tweede thema wat op dat grensvlak zal worden opgepakt, is de groeiende armoedeproblematiek in de (lokale) samenleving.
7
4. ZELFSTANDIGE INITIATIEVEN Een tweede werkveld voor ‘t Groenewold bestaat uit de zelfstandige initiatieven. Dit zijn activiteiten en projecten die vanuit het centrum mogelijk in samenwerking met anderen zijn of worden opgezet. Daarmee wil het centrum vooral ook (pastorale en diaconale) vernieuwing vorm geven. De huiskamer: het Aandachtcentrum 2009: 2804 bezoekers 2010: 3367 bezoekers 2011: 3905 bezoekers 2012: 3275 bezoekers Doel en missie Het aandachtcentrum (AC) is gestart als een oecumenisch samenwerkingsproject van de Protestante Kerkgemeenschap Venlo en de stichting ‘t Groenewold. Meer dan 23 jaar biedt de “huiskamer”een inloopmogelijkheid voor iedereen die (vanwege een achterstandsituatie) om medemenselijke aandacht verlegen zit. Doelstelling is een luisterend oor te bieden zonder dat het contact door een therapeutisch kader omgeven wordt. De inloop is een rustplaats waar mensen zich welkom mogen voelen, een plek waar iedereen zichzelf mag en kan zijn. Aan het bezoek worden (buiten de geldende huisregels) geen voorwaarden gesteld en wordt er niet op afspraak gewerkt. Voor een behandelingsplan kan men elders (in de keten) terecht. Het is een laagdrempelige eerste lijnvoorziening die een noodzakelijke schakel vormt in de keten van opvang- en zorginstellingen. Vanuit haar confessionele achtergrond wil ‘t Groenewold met het project van de huiskamer middels medemenselijke aandacht en gedeelde zorg, uitdrukking geven aan een gemeenschapsideaal. Contacten met bezoekers In de praktijk wordt de huiskamer veelal bezocht door eenzame, dakloze of zwervende mensen. De meeste bezoekers doen het huiskamerproject regelmatig aan. In de keten van maatschappelijke opvangmogelijkheden in Venlo is het AC voor een groot gedeelte van deze bezoekersgroepen een eindstation. Vervolgens bestaat er nog een aanzienlijke groep waarvoor de huiskamer een eerste en tussenstation is naar elders. In de opvangmogelijkheden van de gemeente Venlo vervult de huiskamer dan een soort ‘voordeurrol’. Zulke bezoekers zijn dus incidenteel te gast en vertrekken waarschijnlijk naar bestemmingen buiten Venlo waardoor ze niet of nauwelijks meer zichtbaar zijn. Een gedeelte van de bezoekers komt dus niet terug. Huiskamer in cijfers In de cijfers zijn ook een aantal voorgaande jaren meegenomen om te laten zien welke ontwikkeling in de termen van toeloop er in de praktijk op de voorziening gaande is. 8
De cijfers rondom o.a. leeftijden en herkomst, corresponderen getalsmatig soms niet helemaal met de totaalcijfers. Reden daarvoor is dat de inloop bestaat uit het contact met groepen van bezoekers en waar mogelijk en indien de tijd dit toelaat, ook uit individuele contacten waardoor persoonlijke situaties wat nauwkeuriger in beeld komen. In een aantal gevallen is dit niet mogelijk en is de registratie dus onvolledig. De registratie geeft echter wel een beeld weer van o.a. leeftijd, herkomst, problematiek etc.. En in zoverre kunnen ze ook ingezet worden voor het maken van beleid en keuzes van inzet. Het cijfermateriaal heeft dus een sterk signalerende functie zonder daarin volledig te (kunnen) zijn. 2009
2010
2011
2012
aantal bezoekers
2804
3367
3905
3275
vrouwen
355
381
391
420
mannen
2449
2986
3514
2855
leeftijd ‹ 25
28
19
186
66
leeftijd 26 tot 50
1673
2086
2550
2324
leeftijd › 50
1033
1246
1163
890
eerste keer op bezoek
74
82
48
33
Venlo e.o
1774
2115
2396
2211
van elders
354
609
953
379
andere nationaliteit dan Ned.
719
1217
1322
1232
Bezoek,koffie aandacht
2592
3116
3557
2930
signalen gezondheid
4
3
1
signalen geldzorgen
6
5
0
signalen alcoholgebruik
2
1
1
signalen drugsgebruik
2
0
0
signalen uitkering
444
46
0
agressief gedrag
1
0
0
Openstelling De huiskamer is 25,5 uur per week open. Op maandag en vrijdag is er openstelling van 10.30-13.30 uur; op dinsdag t/m donderdag van 10.30-17.00 uur. Gemiddeld is het AC 50 weken per jaar open. 9
Openstelling / uur p. jaar
2009
2010
2011
2012
1275
1275
1275
1275
In 2012 werd de huiskamer bezocht door 3275 personen. De cijfers laten zien dat er de afgelopen 3 jaar een stijging valt te constateren. In 2012 daalde het aantal bezoekers echter met 16 %. (vergeleken met 2011) Het aantal personen met een niet Nederlandse nationaliteit is in 2012 met iets meer dan 6% gedaald. Het valt niet met zekerheid te zeggen of dit te maken heeft met een mindere toestroom van m.n Oost-Europese (seizoen-) arbeiders (arbeidsmigranten). Na een specifieke meting blijkt de groep Poolse bezoekers in geringe mate afgenomen. Merkbaar was ook dat tijdens de hevige vrieskou van afgelopen (winter-)seizoen andere hulpverleningsinstanties hun deuren voor bezoekers vroeger geopend hebben. Op momenten dat elders de reguliere openstelling weer werd gehanteerd, verliep het bezoek aan de huiskamer vrij rustig. De leeftijden van bezoekers schommelen tussen de 26 en 60 jaar. Het afgelopen jaar laat een forse daling zien in de leeftijdscategorieën jonger als 25 jaar en 50 jaar en ouder. De meeste bezoekers komen uit Venlo of directe omgeving, waarvan een ‘vaste’ groep van naar schatting zo’n 120 tot 150 personen groot regelmatig hun gezicht laten zien. Daarnaast is er een groep incidentele bezoekers. Verontrustend is in 2012 het aantal sterfgevallen onder de bezoekers geweest. Reden hiervoor was een bacterie welke een schadelijke effect op de luchtwegen (longen) had en waardoor met name mensen met een zwak gestel het niet konden redden. Ervaringen / Aandachtspunten Mensen komen voor de gezelligheid, ontmoeting of doelgericht voor het maken van een praatje. Eenzaamheid en een sociaal isolement spelen een grote rol bij veel bezoekers. Meestal is dit een verborgen probleem dat maar moeizaam kenbaar wordt gemaakt. Voor een grote groep bezoekers geldt daarnaast dat ze zich maar moeilijk (alleen) kunnen redden (lage zelfredzaamheid). In feite zijn ze aangewezen op en afhankelijk van een keten van maatschappelijke opvangmogelijkheden. Zelfstandige mogelijkheden om deze afhankelijkheid te doorbreken zijn vaak uiterst gering. Het probleem van drugsverslaving al dan niet in combinatie met o.a. alcohol, speelt een grote rol bij de grootste groep bezoekers. In de afgelopen tien jaar kunnen we constateren dat er steeds meer bezoekers zijn die te maken hebben met een meervoudige problematiek. In voorgaande jaren werd al aangegeven dat extra-muralisering binnen o.a. de geestelijke gezondheidszorg één van de redenen daarvoor is. Daardoor hebben verschillende bezoekers geen contact 10
meer met zorginstellingen en behoren ze tot een groep van zorgmijders. Er bestaat de indruk dat deze groep groeit, ook onder de bezoekers van het AC. Het AC verwijst daarin actief mensen door naar meldpunt en contactpersoon voor zorgmijders of de instelling neemt zelf contact op. Een groeiende groep mensen in onze samenleving heeft problemen met de financiën maar dit valt niet meer uit de cijfers van de huiskamer te herleiden; integendeel eigenlijk. Dit en andere issues zijn minder als signaal afgegeven e/o opgepikt. Opvallend daarbinnen is bijvoorbeeld het gegeven rond de uitkering van bezoekers hetgeen nauwelijks meer is geregistreerd. Verder worden de gedragsregels voor het bezoek aan de huiskamers goed opgevolgd. Opvallend is de ongedwongen en veilige sfeer binnen de voorziening waarin nauwelijks meer vormen van verbaal geweld voorkomen. Het afgelopen jaar is 1 keer sanctie uitgevaardigd. Inmiddels is duidelijk dat de feitelijke onderkant van de (lokale) samenleving groeiende is. Daardoor zal de toeloop op de voorziening verder groeien is de verwachting en voorziet de huiskamer in een laagdrempelige en wezenlijke behoefte. Vrijwilligers, coördinatie, scholing Het Aandachtcentrum wordt bemand door een team van 9 vrijwilligers onder leiding van een coördinator. De groep bestaat uit vrouwen en mannen in de leeftijd van 29 tot 82 jaar. Elk dagdeel waarop er openstelling is, wordt door 2 vrijwilligers bezet. Eenduidigheid over grenzen en afspraken binnen de groep vrijwilligers is van groot belang. Het is een houvast voor de praktijk én een stuk van de identiteit en het beeld van het AC. Regelmatig maakt de groep gebruik van het aanbod van Stichting Netwerk DAK (Door Aandacht Kracht). Zij organiseren ontmoetingsdagen voor inloopmedewerkers/coördinatoren waarin een bepaald thema centraal staat. De aanwas in de vrijwilligersgroep vormt soms een probleem. Er moet regelmatig werving worden uitgezet om de groep op pijl te houden. We zetten komend jaar ook in op jongere vrijwilligers. In samenwerking met Dienst Kerk en Samenleving en het Kor Schippers Instituut heeft de coördinator een aantal studiedagen/workshops (2x per jaar) in Utrecht over communicatie, gedrag, werkreflectie en sturing bijgewoond. Dit aanbod is speciaal gericht op inloophuizen. Team samen op stap Ieder jaar wordt een uitstapje gemaakt met de vrijwilligers i.v.m. hun belangeloze inzet en om het groepsgevoel te stimuleren. We zijn begonnen bij de Voedselbank in Tegelen waar we kennis maakten met de armoede die bij zo velen heerst. Een tas vol voedsel, om de week weer te kunnen door komen. Vervolgens naar het Ithaka Science Centre, interessant en uitdagend om te ervaren. Een unieke ontdekkingsreis door de wetenschap. Aansluitend naar het Ketelhuis van de kloostergemeenschap in Steyl. Het Ketelhuis is gebouwd in 11
1909. Je waant je even terug in de tijd van de kloosterdrukkerij waar nog de oorspronkelijke stoommachines te bezichtigen zijn. En natuurlijk werd de dag afgesloten met een welverdiend diner bij “de Kluis” in Venlo.
Bestuur, partners in samenwerking en beleid De huiskamer maakt sinds 1999 deel uit van de zgn. ‘keten van maatschappelijke opvangmogelijkheden’ en is een eerste lijnvoorziening binnen een groter regiobeleid van Maatschappelijke Opvang en Verslavingszorg (MOV). Het Aandachtscentrum heeft als zodanig een plaats binnen het Regionaal Kompas Noord- en Midden Limburg. Als schakel binnen de keten is de opvang in een aantal opzichten eindstation; in een ander opzicht zit de opvang helemaal aan de kop van de keten. De coördinator en de vrijwilligers worden aangestuurd door een Stuurgroep Aandachtscentrum. De organisatie is een vrijwilligersorganisatie welke zich richt op het bieden van informele zorg (met een verwijzende functie). Via de vertegenwoordigers in de werkgroep (Stuurgroep AC) en het bestuur van ‘t Groenewold, zijn er contacten met verschillende deelnemende partijen. Ketenoverleg (kerngroep) Sinds 2011 werd deelgenomen aan een ketenoverleg op het niveau van de werkvloer en maakt de stichting deel uit van de kerngroep die de samenkomsten van de keten stuurt. De keten kwam in 2012 twee maal bij elkaar. Naast het aantal crisisbedden werd ook het plan opgepakt om een straatkompas door en voor daklozen te gaan maken. Dat moet een boekje worden dat praktische info en tips voor de doelgroep bevat. Het verschijnt aanvang 2013. Middelen Sinds 1999 participeert de gemeente Venlo i.h.k.v. het beleid MOV financieel in het project. Een ander deel van het noodzakelijke budget wordt door fondsen opgebracht. Dat geldt eveneens voor de functie van de coördinatie van het 12
huiskamerproject. Dit betekent dat het bestuur dit werkjaar en voor komende jaren meer en naar andere externe financieringsmogelijkheden uit moet zien. De voorziening kan tenslotte niet zonder deskundige leiding. Voor 2012 is e.e.a. financieel sluitend. Ontwikkelingen 2013 - Het werven van (jongere) vrijwilligers. - Bestuurlijke inspanning rondom post coördinatie. - Contactnetwerk opbouwen met huidige en toekomstige samenwerkingspartners in de keten - Meewerken aan signalering toenemende (financiële) problematiek huishoudens. - Koppeling en overleg met werkvloer ketenpartners. - Verhouding met nieuwe projecten binnen MOV (o.a. Housing First). - Meewerken en input voor straatkompas.
Het Stiltekamer-programma 35 cursussen / 158 cursisten Het Stiltekamerprogramma focust op zin- en levensvragen van mensen en daarachter, al dan niet in relatie tot (hun) geloof, overtuiging of spiritualiteit. De cursussen richten zich op de persoonlijke ontwikkeling van deelnemers. Vervolgens probeert het programma ‘gemeenschapsbevorderend’ te werken. Alle onderdelen worden professioneel begeleid door veelal externe cursusleiding. Een aantal elementen worden door stafleden of de programmacommissie van ‘t Groenewold verzorgd. In voor- en najaar konden vanwege te geringe aanmelding tien onderdelen geen doorgang vinden. Doorsnee deelname ligt plm. tussen de zeven en negen deelnemers. Inmiddels heeft de kring van het Joodse Leerhuis voortgang gevonden en in het voorjaar werd het boek Spreuken verder bestudeerd terwijl na de zomer het boek Ruth met elkaar gelezen werd. Weliswaar een van de kleine boeken uit het Oude Testament, maar toch goed om 8 bijeenkomsten met elkaar over in gesprek te gaan. De groep is qua deelnemers inmiddels weer gegroeid. Het leerhuis ging in 2012 ook op bezoek in de kleine synagoge van Roermond (niet meer in gebruik) en men wil in 2013 aan de slag met het scheppingsverhaal. 13
Dit jaar werd er i.s.m. de Franciscaanse wandeltochten weer een wandelgroep naar Italië georganiseerd. Voor het eerst een lange tocht van Florence naar Assisi. Alvorens de 17 deelnemers vertrokken, werden een aantal kennismakingsbijeenkomsten voor de groep van georganiseerd De tocht is een reis in de voetsporen van Sint Franciscus4.
Rouwverwerking 1 groepstraject nabestaanden e/o familielid Traject voor jongeren en rouwverwerking i.s.m. Valuascollege zie hfst.5a. Het Groenewold organiseert samenkomsten voor nabestaanden (jeugd en volwassenen) die een partner, familie- of gezinslid hebben verloren. De groepsgewijze begeleiding bestaat uit een traject van 10 bijeenkomsten o.l.v. een tweetal deskundige begeleiders. Het afgelopen jaar werd een groep begeleid van acht deelnemers waarvan de partner is overleden. De werkgroep rouwverwerking bestaat uit zes personen waarvan op toerbeurt twee leden een groep begeleiden. Het proces is gericht op verzelfstandiging en mogelijkheden aanreiken om zelf te kunnen omgaan met het verlies.
Passage Binnen het geheel van Passage biedt ’t Groenewold de mogelijkheid van een begeleiding van een eigentijds afscheidsritueel. De groep bestaat uit pastores die geschoold zijn in het vormgeven van eigentijdse rituelen. De groep werkt bij toerbeurt met afwisselende bereikbaarheid en werd afgelopen werkjaar enkele malen aangesproken. Passage wil vooral daar waar dat mogelijk is vanuit kerken en andere geschikte ruimtes i.s.m. uitvaartondernemers, voor nabestaanden een passende uitvaart verzorgen.
De Praaggroep De Praaggroep bestaat uit een 7-tal gezinnen in de regio van Venlo die met evenzoveel gezinnen in Tsjechië contact hebben. De groep is opgericht vanwege het oost-west contact voor de val van de muur (nov. 1989). Iedere twee jaar wordt er een gezamenlijke vakantieweek georganiseerd en bij toerbeurt verzorgt elke groep een uitwisselingsprogramma. De Venlose kring kwam vier keer bij elkaar en in de zomer is een gemeenschappelijke vakantie in Tsjechië doorgebracht. Af en toe gaan leden van de beide groepen over en weer op bezoek i.v.m. familiefeesten een uitvaart of andere gelegenheden.
4
Er is een speciale Nieuwsbrief Wandelen in Italië via het secretariaat verkrijgbaar.
14
Pactief Pactief verzamelt feitelijk twee keer per jaar een kring van geïnteresseerden welke beroepshalve verbonden zijn (geweest) aan een parochie, zorginstelling of andere vorm van pastoraat. Naast het studiemoment is ook het informeel treffen van belang. De bijeenkomsten stonden in het teken van de ontwikkeling van kerk-zijn en het vinden van nieuwe vormen daarvoor. In de voorjaarsbijeenkomst schetste Professor Wissink van de universiteit van Tilburg een drieledig perspectief van de huidige kerk richting toekomst. De kerk als sekte waarin er een strikte scheiding bestaat tussen gemeenschap en cultuur en vaak tegen vernieuwing is gekant. De tweede vorm van de kerk bestaande als restkerk die meebeweegt op de deining van de cultuur, en progressieve en conservatieve delen in zich heeft. De derde vorm als vitale minderheidskerk waarin met veel eigenheid zoekend en tastend een weg gegaan wil worden. De najaarsbijeenkomst is jammer genoeg komen te vervallen i.v.m. persoonlijke omstandigheden van de spreker. De bijeenkomsten worden in het klooster van de Blauwe Zusters in Steyl georganiseerd en met een gezamenlijke maaltijd afgesloten. Gemiddeld worden de bijeenkomsten door zo’n 15 tot 20 personen bezocht. De voorbereidende werkgroep Pactief, waarvan ‘t Groenewold deel uitmaakt, gaat in 2013 de eerste bijeenkomst combineren met de voorjaarsvergadering van de Vereniging van Pastoraal Werkers/sters in Limburg.
Platform en Stichting Noodopvang Uitgeprocedeerde Asielzoekers Venlo Asielzoekers die niet meer op voorzieningen vanuit het plaatselijke AZC kunnen rekenen maar toch legaal in Nederland verblijven omdat ze b.v. technisch niet uitwijsbaar, kunnen onder bepaalde voorwaarden tijdelijk hulp ontvangen van deze stichting. Het Groenewold functioneert als contactadres. Het bestuur van de stichting Noodopvang wordt door een breder platform van deskundigen ondersteund. Het Groenewold heeft zitting in dit bredere platform. Stichting en platform komen in een gezamenlijke vergadering bij elkaar voor lopende zaken en mogelijk nieuwe aanvragen. In 2012 ontvingen 7 personen financiële hulp voor huisvesting e/o levensonderhoud. Het aantal aanvragen loopt sterk terug vanwege de stringente wetgeving en de onduidelijke posities van gemeenten in Nederland. De gemeente Venlo heeft m.i.v. 2012 de subsidie voor de noodopvang afgebouwd. Daardoor zal naar verwachting o.a. het illegaal verblijf gaan toenemen.
Brede Ontmoetingsgroep van Joden Christenen en Moslims (JCM) Het Groenewold heeft aan de wieg gestaan van de Ontmoetingsgroep voor Joden, Christenen en Moslims (JCM). De stichting behartigt sinds het begin in de jaren negentig van de vorige eeuw, het secretariaat voor de Ontmoetingsgroep JCM. De groep bestaat uit (officiële) woordvoerders e/o 15
vertegenwoordigers van de drie grote godsdiensten. In de bijeenkomsten wordt naast behandeling van inhoudelijke thema’s ook en vooral gezocht naar concretisering van gezamenlijke gedragen activiteiten. De groep kwam 6 keer bij elkaar. Het afgelopen jaar was de vertegenwoordiging vaak een probleem. De groep is zoekende naar meer afstemming op activiteiten die breed en van onderop gedragen worden. Diverse delegaties nemen deel aan de programma’s op Dodenherdenking en Bevrijdingsdag of de gezamenlijke Ramadan. In het voorjaar werd door de stichting een lezing voor de Marokkaanse vereniging Wachm gehouden over Nederlandse en Marokkaanse identiteit en hoe die dingen al dan niet samengaan.
Vredesweek Heilige Huisjes Wandeling In september wordt door IKV/Pax Christi een landelijke Vredesweek georganiseerd. In dat kader hielp ’t Groenewold een Heilige Huisjes wandeling organiseren. Dit is een tocht die langs markante plaatsen in het landschap voert, en/of historische gebouwen aandoet of nieuw ontwikkelde initiatieven met een sterke sociaal-culturele identiteit opzoekt. Het motto van de Vredesweek was ‘Powered by Peace’. De tocht voerde langs markante plaatsen rondom het Venlose centrum richting Tegelen. De groep van zo’n 45 deelnemers startte in de Joriskerk, ging op werkbezoek in de moskee van Venlo-zuid die grondig wordt verbouwd en liep vervolgens naar de oude Joodse begraafplaats. Vervolgens bezocht men een groepswoning van het project ‘Housing First’ in Tegelen en liep men terug naar Venlo tot aan het monument van de Wereldvredesvlam bij het Limburgs Museum voor een afsluiting.
16
Prisma: kleurrijke invalshoeken van kunst en religie De stichting is sinds de oprichting van Prisma actief betrokken bij het initiatief. Prisma organiseert programma’s op het snijvlak van kunst en religie. In de Vastentijd werd in samenwerking een tocht georganiseerd op het recreatiepark Klein Vink. Daarbij werd stilgestaan bij de oude ‘missionaire gedachte’ van de paters Mariannhill welke nog steeds op het terrein wonen, maar werden ook nieuwe initiatieven van deze oude gedachte opgezocht (o.a. Franz Pfanner Huis / oude kapel). Zo’n 40 personen liepen de wandeling mee. In het najaar werd wederom een programma gepresenteerd dat bekend is onder de naam “Nacht der Zielen”; een programma dat met beeld, verhaal, muziek, dans en voordracht, stil staat bij de dierbare overledenen; thema 2012: ‘Sporen nalaten’. Het programma werd i.s.m. artiesten en vrijwilligers mogelijk gemaakt. In dat kader werd in de Jongerenkerk Venlo de film ‘Bashing’ vertoont waarin zichtbaar wordt hoe moeilijk Japanners het hebben die als vrijwilliger in het buitenland actief zijn (geweest) en vaak ‘geen leven meer hebben’ binnen hun eigen cultuur. Zo’n 35 personen hebben de film gezien. Aansluitend was er koffie en gelegenheid tot nagesprek. Het programma van de Nacht der Zielen is onderdeel van een groter geheel. De Nacht der Zielen vindt tegelijk ook in het klooster in Wittem (Redemptoristen) plaats waar een soortgelijk programma wordt aangeboden5 en daarmee deel is van een geheel wat ‘Lint door Limburg’ heet.
Samenwerking Citypastoraat Mönchengladbach, Krefeld en Venlo (MKV) De laatste jaren is er een actieve samenwerking van het city-pastoraat Mönchengladbach, Krefeld en Venlo ontstaan. Doel is om zichtbaar te maken hoe er door grensoverschrijdende activiteiten ontmoeting plaatsheeft waardoor mensen aan weerszijden van de grens, herkenningspunten en gemeenschappelijkheid in kerk en samenleving ontdekken. De samenwerking heeft zich de afgelopen jaren vooral op een project rondom (stedelijke) armoede gericht dat door de groep MKV in 2009 is geïnitieerd. Daarbij zijn twee Duitse en twee Nederlandse scholen (plm. 200 VMBO-VWO leerlingen) betrokken Doelstelling van het project is op kleine schaal binding te bereiken m.b.t. een groeiend maatschappelijk probleem. In 2011 is het speciale (tweetalige) project in het lesprogramma opgenomen en zijn er werkstukken en verwerkingsvormen gemaakt. Daarnaast zijn een reeks uitwisselingsdagen georganiseerd waar leerlingen in elkaars woonplaats projecten bezochten die werken t.b.v. mensen in armoede. In het najaar 2011 is tenslotte een tentoonstelling gemaakt van materialen die de leerlingen hebben samengesteld.
5
Info via www.nachtderzielen.nl
17
In januari 2012 is vervolgens een uitwisseling en slotbijeenkomst in Horst georganiseerd waarbij een groot gedeelte en de tentoonstelling door de burgemeester officieel werd geopend.
Inmiddels heeft de tentoonstelling een hele route in de grensstreek afgelegd (Mönchengladbach, Kefeld, Venlo, Horst, Helden) en is het project gedeeltelijk opgenomen in het onderwijs van de diverse scholen. Het Groenewold is leadpartner voor dit project en behartigt alle inhoudelijke afwikkelingen richting de Euregio. Het project werd mede door de Euregio RijnMaas-Noord ondersteund6.
Uitwisseling KAB Brüggen / BS Kleurrijk De afdeling van Brüggen heeft meegeholpen om het schoolproject rondom armoede vorm te geven. In de voorbereiding bezochten we zo ooit de Regenbogenschule (basisschool) in Krefeld. Vanwege de uitwisseling moest aan deze zijde van de grens een tegenbezoek georganiseerd worden. Dat heeft in het voorjaar plaatsgevonden. Trefpunt was BS Kleurrijk in Genooi waar verschillende geledingen elkaar weer troffen. Onderwerp van gesprek was o.a. het armoedeproject en het wijkgericht werken door de school b.v. door leerlingen actief bij de buurt te betrekken (o.a. project ‘Geld voor geen geweld’) waardoor ze al vroeg leren om voor hun eigen omgeving verantwoordelijk te zijn.
6
Project en Brochure ‘Armoede en Nieuwe Solidariteit’ verkrijgbaar via het secretariaat
18
Ontwikkelingen en accenten Het cursusaanbod van de Stiltekamer zal wat smaller worden gemaakt. Op onderdelen zal gekeken worden waar en hoe er voldoende verscheidenheid en vernieuwing wordt aangeboden. De samenwerking Citypastoraat MKV zal i.v.m. personele veranderingen bezien welke vorm de samenwerking in de toekomst kan krijgen. Het project levert in elk geval tevens input voor een werkconferentie rond armoede welke in Venlo georganiseerd gaat worden. De voorbereidingen daartoe zijn reeds in de zomer van 2012 gestart. Verder geeft de stichting ondersteuning aan het Franz Pfanner Huis7 in Arcen, waar tentoonstellingen en uitvoeringen gerealiseerd worden met een mondiale binding o.a. op het terrein van ontwikkelingssamenwerking. In 2012 werd zo een tentoonstelling over regionale ‘legenden tot volksgebruiken’ mee gerealiseerd8.
7 8
www.franzpfannerhuis.nl Brochure ‘Ven Legende tot Volksgebruik’
19
5a. OECUMENISCH JONGERENPASTORAAT Het Groenewold initieerde ooit het werken met risicojongeren. Het waren geen gewone groepen jongeren, maar jeugd die begeleiding nodig had. En vervolgens bevestiging van eigen kunnen en kwaliteiten om daarna op eigen kracht verder te kunnen. Dit werk werd deel van het Jongeren Werk Venlo, waarin allerlei partners waaronder het jongerenpastoraat van ‘t Groenewold, samenwerken. In 2012 werden de individuele trajecten niet meer aangeboden. Daarentegen werd het Jonge Moeder werk versterkt. Hoop Diep in onszelf dragen wij de hoop. Als dat niet het geval is, is er geen hoop meer. Hoop is een kwaliteit van de ziel en hangt niet af van wat er in de wereld gebeurt. Hoop is niet voorspellen of vooruitzien. Het is een gerichtheid van de geest, een gerichtheid van het hart, voorbij de horizon verankerd. Hoop in deze diepe en krachtige betekenis is niet hetzelfde als vreugde omdat alles goed gaat of bereidheid je in te zetten voor wat succes heeft.
Hoop is ergens voor werken omdat het goed is, niet alleen omdat het kans van slagen heeft. Hoop is niet hetzelfde als optimisme. Evenmin de overtuiging dat iets goed zal aflopen. Wel de zekerheid dat iets zinvol is ongeacht de afloop, het resultaat. (Václav Havel)
20
Veranderingen Het afgelopen jaar was een jaar van vele veranderingen. Op het einde van 2011 werd duidelijk dat de gemeente zou gaan snijden, gedwongen door landelijke bezuinigingen, in de budgetten van maatschappelijke instellingen. En snijden doet altijd lijden. Er moeten keuzes worden gemaakt; want geld kan maar één keer worden uitgeven. Dat is voor een ieder helder. Minder begrijpelijk is waarom de gemeente bepaalde keuzes maakt en waarop men die baseert. Voor burgers blijven deze vaak ondoorzichtig en onbegrijpelijk. Snijden in subsidies aan maatschappelijke instellingen/organisaties, maar wel miljoenen investeren in een voetbalstadion, waar de helft van de Venlose bevolking bezwaren tegen heeft, schiet sommigen in het verkeerde keelgat. Hoe we het ook wenden of keren; de gemeentelijke keuze heeft financiële gevolgen voor ’t Groenewold. Met name heeft het de trajectbegeleiding aan de jongeren hard getroffen. Deze jongeren werden op een laagdrempelige wijze ondersteund en begeleid. Omdat bij meer organisaties, die jongeren ondersteunen, financieel is gesneden vragen wij ons af wat de gevolgen op korte of langere termijn zullen zijn. Jongeren, vooral de kwetsbaren onder hen, zullen het hardst worden getroffen. Omdat ze vaak weinig zicht hebben op hun eigen problematiek, is het gevaar groot dat ze verstoken blijven van hulpverlening. Lotgenoten Eén van de expertisevelden van ’t jongerenwerk is de rouwverwerking. Al vele jaren verzorgd ’t Groenewold een lotgenotengroep binnen het Valuascollege. Zo ook het afgelopen jaar. De jongeren komen gedurende acht bijeenkomsten samen, om te ontdekken hoe ze het verlies van een dierbare een plek in hun leven kunnen geven. Ze zijn lotgenoten, ieder heeft zijn of haar eigen verlies te dragen, maar ze leren van elkaar hoe ze hiermee om kunnen gaan. Alleen al het feit dat ze niet de enige zijn, geeft al een band. In het vorig jaarverslag is al aangegeven dat laagdrempelige hulp aan jongeren zorgt voor hun zichtbaarheid. Als men hierop gaat bezuinigen komen de jongeren ook moeilijker bovendrijven en blijven ze verstoken van hulp. Dit geldt ook voor de rouwverwerking. Het is, zeker voor jongeren, een precair onderwerp, en ze zullen zich zelden zelf melden. In voorgaande jaren waren de school-maatschappelijk werkers van ’t Gilde hier alert op. Ze herkenden de signalen van schooluitval of slechte studieresultaten, en in gesprek met deze jongeren kwam dan vaak naar voren dat er een onverwerkt verlies aan hun probleem ten grondslag lag. Ze verwezen dan door naar ’t Groenewold, daarop volgde altijd een “warme” overdracht, zodat de jongere zich veilig voelde om het traject ook aan te gaan. Jonge Moedergroep In voorgaande jaarverslagen werd al melding gemaakt dat ’t Groenewold actief is in het begeleiden van jonge moeders. Naast het groepsgebeuren, dat gericht is op opvoedingsondersteuning en ‘empoweren’ van deze jonge vrouwen, bieden wij binnen dit traject, indien nodig of gewenst, ook individuele begeleiding aan 21
of worden ze doorverwezen naar organisaties die gespecialiseerde hulp aanbieden. De problematiek waar de jonge moeders mee geconfronteerd worden is niet veranderd, maar is verhard. Ze ervaren problemen op relationeel gebied, financiën, ontbreken van een goed functionerend sociaal netwerk, woning, schulden etc. Maar door de economische crisis stapelen de problemen zich eerder op, omdat sociaal-economische vangnetten verdwijnen. Wij adviseren, ondersteunen en begeleiden deze jonge vrouwen op die terreinen waar ze hulp nodig hebben. Nazorg, na vertrek uit de moedergroep, blijkt belangrijk om opgedane vaardigheden te consolideren. Dat ze de geleerde vaardigheden blijven toepassen in de praktijk, ook wanneer ze niet meer deelnemen aan de jonge moedergroep. Wij hebben een aanbod gecreëerd om deze moeders tegemoet te komen in een maandelijkse vrije inloopmiddag. Het zou een ontmoetingsmiddag worden waar jonge moeders vrijblijvend terecht kunnen met hun vragen. Ook was het bedoeld als opstap tot deelname aan de jonge moedergroep, die wekelijks samenkomt. Maar op de een of andere manier had dit niet het beoogde effect. De moeders kwamen mondjesmaat, voor nieuwelingen bleek de drempel toch nog te hoog. Na de zomervakantie zijn we dan ook gestopt met dit aanbod. We streven ernaar om voeling te blijven houden met de moeders die de groep hebben verlaten, dit kan via telefonisch contact of een huisbezoek. In het afgelopen jaar hebben we twee stagiaires gehad van de Nijmeegse hogeschool, die hier gedurende een half jaar stage hebben gelopen. Door de eerder genoemde bezuinigingen, die ook Wel.kom treft waarmee wordt samengewerkt, krijgen we in 2012 de melding dat zij de betaalde kracht terug gaan trekken omdat ze andere prioriteiten gaan stellen. Dit zal zijn weerslag hebben in 2013. Om niet in een mineur te eindigen, want dat is het niet, is het belangrijk te weten wat de droom van elke organisatie is. Een droom die men levend mag houden, omdat men erin gelooft. Omdat het waard is er energie in te steken, los van het feit of het ook zal slagen. Wij geloven dat het belangrijk is te investeren in jonge mensen; een jonge generatie. Om hen zo toe te rusten, dat ze ook hun rechtmatige plek in kunnen nemen. Zoals het gedicht van Havel ook eindigt: Hoop is niet hetzelfde als optimisme. Evenmin de overtuiging dat iets goed zal aflopen. Wel de zekerheid dat iets zinvol is ongeacht de afloop, het resultaat.
22
5b. HOME plus Jaren geleden werd een nieuw project voor jongeren,“Home-plus”, gestart. Home-plus is bedoeld als een ‘idealen-project’, een honk voor jongeren waar ze onder begeleiding, zelf allerlei activiteiten mogen en kunnen ontwikkelen door, voor en met jongeren. Met als doel straks sterker op eigen benen te staan, als vrijwilliger bij voorbeeld ten behoeve ook van andere jongeren. Algemeen Home+ is een plek waar jongeren elkaar een ongedwongen wijze kunnen treffen. Er worden enerzijds activiteiten aangeboden, anderzijds worden initiatieven en ideeën van jongeren zelf, samen ontwikkeld en opgebouwd. Home+ biedt daarin een ‘thuis’, een veilige plek en tracht in de uitvoering vervolgens een plus te realiseren. De plus staat voor een bijdrage leveren aan het vorm en inhoud geven aan hun eigen leven, kleur bekennen, nadenken over hun toekomst, ondersteunen bij hun ontwikkeling tot volwassen burgers. De locatie is trefpunt en ankerplaats voor de jongeren. Zij zorgen gaandeweg zelf voor een stukje onderhoud, activiteitenplanning en uitvoering. Ze leren vrijwilligerswerk te verrichten. Het project is strikt genomen gericht op jongeren in de leeftijd van 12 tot ongeveer 25 jaar.
23
Doelen en realisering • Bevorderen en versterking van het zelfbeeld van jongeren; meer zelfstandigheid. De ene jongere is de andere niet maar het lukt Home plus om hen sterker te maken en gezamenlijk te laten optrekken waardoor persoonlijke sterkte en groei toeneemt. • Bijdragen tot relatievorming tussen het eigen ik en de omgeving (wereld); bevorderen van groepsvorming en onderlinge samenhang. Door de geboden structuur beseffen jongeren dat ze er niet alleen voor staan. Ze raken door middel van gesprek en activiteit meer en sterker op elkaar betrokken en ervaren zo sterker een basisgevoel van samenhang tussen wie ze zijn, wat ze kunnen en vervolgens (samen) willen uitdragen. • Reflectie, bezinning (bewustwording) in relatie tot maatschappelijk handelen; in staat zijn tot methodisch/ maatschappelijk handelen. De jongeren leren aan de hand van. onderling vertrouwen, het opzetten van activiteiten, planning en uitvoering dat niet alleen samenwerking erg belangrijk is, maar vooral ook welk doel je daarin nastreeft. Inmiddels is al zichtbaar dat jongeren zich inzetten voor ideële doelen. • Ontwikkeling van eigen spiritualiteit; interesseveld vergroten en diepgang krijgen. Waar mogelijk wordt ook het diepere motief binnen eigen overtuiging en levenszin ter sprake gebracht. Dat kan enkel op hun niveau en op een wijze die ze zelf herkennen en kunnen aangeven. Of dat kan en lukt is sterk afhankelijk van de activiteit. • Gericht op diversiteit in ontmoeting. Jongeren ontdekken dat ze allen een andere achtergrond hebben, eigen waarden en normen, en eigen manier van contact zoeken. Door samen zijn en samen werken ontdekken zij dat respect voor elkaar een belangrijke basis is. Dit gaat niet vanzelf, de nodige onderliggende spanningen moeten opgelost worden, vertrouwen in elkaar moet groeien. • Gericht op ontspanning. Even weg van de drukke agenda en even niks moeten vanwege de drukte van hun dagelijkse leven. Gewoon uitblazen en soms lekker niksdoen. Doelgroep Het project is strikt genomen gericht op jongeren in de leeftijd van 12 tot ongeveer 25 jaar. Home+ heeft in 2012 gemiddeld zo’n 25 contactmomenten met jongeren per week. In het laatste kwartaal van 2012 ging het dan gemiddeld om 15 tot 20 jongeren, die één of meerdere malen Home+ bezochten. Dit aantal is mede afhankelijk van het aantal activiteiten per week en hoeveel jongeren de open inloop bezoeken. Activiteiten en ontwikkelingen Vaste openingstijden Homeplus: • Elke woensdag tussen 18:00 en 21:30 uur – activiteitenavond. 24
• Elke vrijdag tussen 14:00 en 18:00 uur – open inloop. • De eerste maandag van de maand een 18 min activiteit tussen 18:00 en 21:00 uur. • De eerste woensdag van de maand een 18 plus activiteit 18:00 en 21:30 uur. Activiteiten buiten de vaste openingstijden: • Samenwerking met de Jongerenkerk Venlo. • Acties voor het goede doel opzetten. • Dagjes uit, in september 2012 hebben we een fantastische, gezellige en groepsbindende dag bij Phantasialand doorgebracht. Dit dankzij vrijkaarten ontvangen van Vrouwen in de Bijstand. Naast de jongerenactiviteiten werd het programma Carrousel uitgevoerd. Doel is jongeren bekend te maken met het werk van Homeplus, ’t Groenewold, de Wereldwinkel, Aandachtscentrum en Stiltekamer. Deelnemers zijn groepen 8 van de basisscholen. Activiteiten gericht op leeftijdgroepen In 2012 het idee activiteiten te splitsen in leeftijdgroepen doorgezet. Het blijkt dat activiteiten organiseren voor verschillende leeftijden beter werkt. Met name de oudere groep vindt het makkelijker en aantrekkelijker om leeftijdgenoten mee te nemen naar een activiteit. In 2011 groeide met name de oudere groep. In 2012 is juist de jongste groep gegroeid. Inzet en uitvoering De vaste beroepskracht is inzetbaar voor 20 uur. Praktisch gezien zijn de uren in te delen in 10 uur per week samen zijn met de jongeren. Met uitzondering van de eerste week van de maand. De overige 10 uur staan gereserveerd voor andere zaken, o.a.: - Voorbereiden van de activiteiten op de vaste openingstijden. - Coördineren van lopende zaken - Deelnemen aan overleggen - Ontwikkelen en opstarten van (nieuwe) projecten. - PR - Netwerken Pedagogische blik De beroepskracht leidt de organisatie van activiteiten, coördineert de gang van zaken en leidt de groep. Daarnaast heeft de beroepskracht een functie op pedagogisch vlak. Hierbij moet gedacht worden aan: • Een luisterend oor bieden • Het signaleren van eventuele sociaal emotionele problemen bij de jongeren. Zo nodig actie ondernemen, hulp en advies bieden. • Zorgen voor een goede groepssfeer en groepsdynamiek • De jongeren stimuleren tot talentontwikkeling 25
• De jongeren mee laten denken en organiseren bij de activiteiten / vrijwillige inzet stimuleren. • De jongeren succeservaring op laten doen • Activiteiten richten op maatschappelijke betrokkenheid door bijvoorbeeld een themafilm te laten zien, organiseren van fair trade kookavonden of acties op zetten voor goede doelen. • Bespreekbaar maken van onderwerpen waar jongeren misschien niet snel over durven te praten. Denk aan het praten over liefde, vriendschap, pesten. • Zo nodig voorlichting geven over bijvoorbeeld alcohol gebruik, seksualiteit. Tijdens gesprekken of films kunnen deze onderwerpen aan bod komen. Daar moet de beroepskracht op reageren. Professionele beroepshouding Naast dit alles is het van belang dat de beroepskracht zich professioneel opstelt. Hierbij kan gedacht worden aan: • Afstand te bewaren. De omgang is persoonlijk en gezellig maar er is absoluut een verschil tussen de werk en privé sfeer. • Grenzen aan geven en regels hanteren • Echtheid- als beroepskracht moet je echt menen wat je zegt en doet. Jongeren voelen goed aan als je niet echt bent. • Op een oprechte manier complimenten geven
26
Inzetten van vrijwilligers en gastsprekers Inzetten van vrijwilligers en gastsprekers is leuk en soms nodig. De beroepkracht kan immers niet alles weten en kunnen. In 2010 zijn er een aantal gastsprekers en vrijwilligers geweest. Voorbeelden hiervan zijn: • Er is voor een speciale beautyavond een visagiste gekomen om iedereen professioneel op te maken en uitleg te geven over uiterlijke verzorging. Tevens is er een fotoshoot gehouden. • Er is een vaste vrijwilliger aangesteld die waar nodig kan helpen bij activiteiten en invallen bij afwezigheid van de beroepskracht. Ontwikkelingen 2012 • Er is een vaste groep bezoekers van gemiddeld 14 jongeren per week. • Er zijn een aantal jongeren blijven komen vanuit het contact met de groep Vrouwen in de Bijstand • De activiteiten richten zich op ontspanning en creativiteit in combinatie met identiteit van de jongeren. Thema’s of films die ze zelf uitkiezen starten meestal in ontspannen sfeer maar gaan uiteindelijk ook over een stukje identiteit (‘wie ben jij zelf?). • De activiteiten worden af en toe door grotere groepen (10-16 jongeren) bezocht. • Zoals genoemd is de activiteitenvorm ‘leeftijdgerichte activiteiten’ een succes. • Er wordt samengewerkt met andere acties. • Er is sinds najaar 2007 een samenwerking met het Jongerenpastoraat van het Groenewold ontstaan. Home+ biedt onderdak voor het initiatief Jonge Moedergroep, een initiatief waar (jonge) meiden die inmiddels moeder zijn, elkaar op vaste tijden treffen (‘lotgenoten-contact’). • Daarnaast biedt het project inmiddels incidenteel onderdak voor de Kindernevendiensten van de Jongerenkerk. • Ook biedt het project onderdak voor de ‘Seizoenstafel’ een initiatief vanuit het Groenewold. • Home+ biedt tevens onderdak voor een Vrouwengroep, een groep van vrouwen die zich eenzaam voelen komen bij elkaar voor een praatje en taalles. • Sociale media, in 2011 is gestart met een facebook account. Home+ kan niet achterblijven bij het succes van dit medium. Het blijkt te werken. Het is zeer interactief. Jongeren hebben een snel en duidelijk overzicht van wat er speelt binnen Home+. Zij kunnen reageren op activiteiten en zich aanmelden voor deelname. De groei van het aantal facebookleden zorgt voor een groei voor jongeren die deelnemen aan het project. Jongeren worden nieuwsgierig door foto’s en enthousiaste reacties van andere jongeren die te zien zijn op de facebookpagina.
27
PR activiteiten 2012 In 2012 is aandacht geschonken aan de PR. Met als doel meer bekendheid te geven aan het project en jongeren enthousiast te maken het project te bezoeken. Dit werd gedaan door middel van: • In mei 2012 is er een nieuwe folder uitgekomen. • Sinds mei 2012 hangt er een nieuw bord boven de poort. Zo valt de entree van Home+ op en zijn jongeren wellicht eerder geneigd om binnen te lopen. Een duidelijk en aantrekkelijk bord kan nieuwsgierigheid opwekken bij mogelijk nieuwe bezoekers. • Begin augustus 2012 is er een opendag gehouden. Dit was een groot succes en heeft gezorgd voor nieuwe opkomst. • Het internet wordt actvief en dagelijks gebruikt. Denk aan de social media twitter en facebook. Mond op mond reclame en netwerken is nog steeds een uitstekende manier om bekendheid te geven aan het project. Wellicht de meest directe en persoonlijke manier. Voortgang in 2013 • Home+ zal in 2013 zich nog meer gaan richten op vrijwilligerswerk dat uitgevoerd wordt door de jongeren zelf. Hierbij kan gedacht worden aan koken voor de Solidariteitmaaltijd van de Jongerenkerk Venlo. • In 2013 zal aandacht besteed worden aan persoonlijke aandacht voor de jongeren. In deze hectische en drukke maatschappij blijken jongeren ook behoefte te hebben aan rust en zich zelf te kunnen zijn. Belangrijke begrippen hierbij zijn ontmoeting, ontspanning, veilige ruimte, jezelf kunnen zijn en respect voor elkaar hebben. • Het Carrousel project zal minimaal 2x uitgevoerd worden. • Er zal in 2013 actief aan PR gedaan worden. • Dagelijks kunnen jongeren via het internet op de hoogte zijn van wat er bij Home+ gedaan wordt. Een manier om jongeren enthousiast te maken een bezoek te brengen aan het project. • In 2013 zal de splitsing van activiteiten in leeftijdgroepen van kracht. • Er wordt in 2013 meer gebruik gemaakt van de ‘ pedagogische ondersteuning ’ van de beroepskracht. De jongeren welke het nodig hebben, krijgen daardoor een extra steuntje in de rug. • Voortgang van het project zal door de stuurgroep verder ter hand worden genomen.
28
6. BESTUURLIJKE WERKZAAMHEDEN Vereniging van Pastoraal Werkenden (VPW) VPW- afd. Limburg / Vertegenwoordigingen De VPW, afdeling Limburg organiseerde een voorjaar- en najaarsvergadering voor haar leden. De Jongerenpastor neemt deel (penningmeester) in de coördinatiegroep van de afdeling. De VPW-Limburg organiseerde een tweetal kringen voor beroepskrachten die werkzaam zijn binnen diaconale projecten (DWEIL) en voor hen die werkzaam zijn of te maken hebben met het parochiële basispastoraat (PIP). Bij beide kringen is ‘t Groenewold betrokken. Beide kringen hebben zich inhoudelijk bezig gehouden met projecten en werkervaringen in Limburg, de nieuwe CAOafspraken voor Limburg welke als speciale overeenkomst aan de Landelijke Rechspositionele Regeling is toegevoegd en het landelijke thema van ‘Geestelijk Leiderschap’ is verder uitgewerkt. Verder heeft de coördinator geparticipeerd in de redactie van het Mededelingennieuws (twee maandelijkse digitale Nieuwsbrief VPW-Limburg) en de redactie van En Toch (verschijnt per kwartaal) m.n. voor het deel van de pastorale initiatieven en praxis in Limburg. Beide stafleden hebben tenslotte ook deelgenomen aan de zes intervisiebijeenkomsten in Nijmegen rondom ‘Geestelijk Leiderschap’ welke door de landelijke vereniging op een aantal plaatsen in het land werden aangeboden.
Staf Voor dagelijkse leiding en afstemming kwam de staf 10 keer bij elkaar. Op de agenda stonden o.a. het beleidsplan 2013 e.v., de ontwikkelingen binnen de trajectbegeleiding jongerenwerk, jonge moeders, Homeplus en het Euregioproject rond armoede.
Bestuur Het bestuur kwam 7 keer bij elkaar. Naast de vaste agendapunten rondom werkzaamheden, waren hoofdpunten van bespreking de ontwikkelingen binnen het jongerenwerk en de maatschappelijke opvang en de financiering van beide. Veel bestuurlijke inspanning ging en gaat weer gepaard met de werving van nieuwe financiële middelen en partijen t.b.v. de begroting 2013 e.v. Voorst is in een aantal studiemomenten samen met de staf het werkjaar gebruikt om uitgangspunten voor een nieuw beleidsplan 2013-2017 te formuleren dat in het voorjaar 2013 gereed moet zijn.
Participantenvergadering In juni werd de jaarlijkse vergadering met onze participanten belegd. Over de hele linie werd het werk besproken met een nadruk op het Jongerenwerk en het Euregionale project rond de armoede. 29
De Nieuwsbron / Nieuwsbrief (digitaal) Het periodiek ‘de Nieuwsbron’ verscheen een maal, nl. in december. De digitale nieuwsbrief verscheen 7 keer.
Vieren Op het einde van het werkjaar werd wederom in een stemmige sfeer de traditionele kerstochtend voor alle vrijwilligers, bestuursleden en betrokkenen georganiseerd.
Secretariaat, overige gebruikers en faciliteiten De weekkalender van ’t Groenewold is doorgaans zeven dag in de week gevuld. Met enige regelmaat is er contact met groepen, vergaderingen of instellingen die op afspraak gebruik maken van het gebouw dan wel kantoor houden op de Begijnengang. Zie verderop voor een lijst van gebruikers. Vrijwel al deze contacten lopen via het secretariaat dat bereikbaar is van dinsdag t/m vrijdag van 9.00-14.00 uur.
Medebewoners In 2011 hadden het Comité Vrouwen in de Bijstand, de Jongerenkerk, de Stichting Wachm (zelforganisatie van Marokkaanse jongeren) een kantoor en de Vrouwengroep (Eef Hosli) een ontmoetingsplek in huis. Daarnaast maken verschillende particuliere therapeuten gebruik van het huis.
30
7. INTERPAROCHIEEL SERVICE CENTRUM Detacheringsplaatsen Naast ‘t Groenewold is er een speciale stichting voor de detacheringen, de zgn. Stichting Interparochieel Service Centrum (kortweg ISC). De stichting zetelt op hetzelfde adres en is formeel werkgever voor de pastoraal werkers/sters in parochies binnen de regio Venlo. Tijdens dit werkjaar kwam de stichting een maal in vergadering bij elkaar. De stichting ISC is in 2012 werkgever voor: • Pastor voor de Jongerenkerk, dhr. H.v.d.Bosch. voor een betrekking met een omvang van 16 uur; uitgebreid met 3 uur t.b.v. dekenaal missionair werk. • Voor Niko Raaphorst als coördinator van het Seniorenpastoraat van het dekenaat Venlo-Tegelen voor 30 uur en een projectduur van max. 3 jaar. Op 1 dec. 2012 heeft de coördinator de werkzaamheden afgebouwd en neergelegd in een overdrachtsrapportage t.b.v. de clusterparochies in de binnenstad van Venlo.
31
8. OVERZICHT GEBRUIK VAN HET PAND Groepen en instanties welke in 2012 (op dagdelen) van de faciliteiten gebruik hebben gemaakt
Aandachtscentrum (vrijwilligersvergaderingen) Aandachtscentrum (werkgroep) Assisi Info avond Assisigroep Bestuur 't Groenewold Bestuur Interparochieel Servicecentrum Cliëntenraad Cursus Natuurgerichte Geneeswijze De Bezieling Heling Nieuwe Stijl Heling Tao Chi Kung Homeplus Jongeren Homeplus Stuurgroep Jonge Moedergroep Jongerenkerk (Pastoraal team) Jongerenkerk (bestuur) Kerst-Inn Vrijwilligers en werkers van ‘t Groenewold Leerhuisgroep Mantra zingen Marij Faessen (psychologe) Mondiaal Platform Venlo Ontmoetinsgroep Joden, Christenen en Moslims Open dag Stiltekamerprogramma Ouderenpastoraat (stuurgroep) Ouderenpastoraat (cursus) Participantenbijeenkomst Passage Primitieve dans Prisma Reikigroep Rouwverwerking (gespreksgroep volwassenen) Rouwverwerking (begeleidingsgroep) Schuldhulpmaatjesproject Seizoenstafel Sensoor Telehulpverlening Shiatsutherapie Stafvergaderingen Stichting Doortocht Stichting Noodopvang Stiltekamercommissie T’ai Chi Ch’uan 32
2 4 1 2 6 1 4 1 20 12 11 83 5 43 6 2 1 10 9 88 6 4 1 1 10 1 2 35 7 1 18 2 4 6 1 10 10 1 2 5 32
Toos Nowacki Vrouwenhuis Vrijmetselaarsloge Wachm Werkgroep Armoedeconferentie Workshop Dromen Workshop Hart Qi Gong Workshop Innerlijke kracht Workshop Kabbala Yogagroep donderdagavond Zen-meditatiegroep Zen-meditatiecursus Overige
1 33 1 97 3 2 2 2 1 35 23 8
In het kader van al deze bijeenkomsten werd het centrum naar schatting 10.000 keer bezocht. 't Groenewold bracht in genoemde periode uit: Nieuwsbron Stiltekamerprogramma Persberichten
33
1 1 45
9. FINANCIËN 2012 ONTVANGSTEN Subsidies: Congregaties: Zrs. Goddelijke Voorzienigheid Dominicanessen Fransiscanen Redemptoristen Paters H. Harten Zusters van Liefde Ned. Prov. O.L. Vrouw v.h. H. Hart
€ 30.000,00 € 9.000,00 € 5.000,00 € 4.000,00 € 1.000,00 € 10.000,00 € 350,00 € 59.350,00
Andere: Burgerlijke Godshuizen Hendrix Stichting Subsidie M.O.V. gemeente Venlo Jongeren Hulpverlening Subsidie Jonge Moeders gemeente Venlo Edmond Beelstichting
€ 17.500,00 € 30.000,00 € 11.929,00 € 20.800,00 € 10.000,00 € 90.229,00
Ontvangsten Projecten: Home Plus (werkgeverslasten coordinat.) Passage Dekenaal Centrum I.S.C.
€ 31.440,37 € 300,00 € 2.794,72 € 450,00 € 34.985,09
Andere ontvangsten: Giften Aktiviteiten Huur Bijdrage Koffie/Thee Bijdrage Administratie Kopieën Rente Diversen
€ 2.872,00 € 9.735,45 € 17.027,00 € 671,90 € 127,00 € 1.345,10 € 2.213,83 € 4.487,09 € 38.479,37
Totaal-generaal ontvangsten
€ 223.043,46
34
UITGAVEN Huisvesting: Huur Essent/Ziggo/WML Schoonmaak/Onderhoud gebouwen Aflossing verwarming Nicolaasparochie
€ 16.491,80 € 7.128,37 € 5.840,81 € 1.430,00 € 30.890,98
Salarissen: Uitbetaalde salarissen Afgedragen Loonbelasting Afgedragen pensioenpremie (PGGM) Preies Ziektewet (Schoutenzekerheid)
€ 89.259,56 € 42.692,00 € 25.717,72 € 5.415,19 € 163.084,47
Kantoorkosten: Kantoorkosten Verteer KPN Representatie Dokumentatie
€ 11.812,16 € 253,80 € 518,64 € 150,18 € 550,38 € 13.285,16 € 8.086,53 € 1.212,99
Aktiviteiten Drukwerk Diversen: Aandachtscentrum Reiskosten Jonge Moeder Groep Diversen
€ 3.260,49 € 520,22 € 18,50 € 3.498,44 €
Subtotaal
7.297,65
€ 223.857,78
Saldo tekort 2012
€
(814,32)
€ 223.043,46
35
Stichting ‘t Groenewold Begijnengang 17 5911 JL Venlo 077-3546689 E-mail:
[email protected] www.stichtinggroenewold.nl
BESTUUR Dhr. M. Cornelissen, voorzitter Dhr. B. Kort, penningmeester Vacature secretaris Vacature bestuurslid STAFLEDEN Carien Lalieu, oecumenisch jongerenpastor Piet Linders, algemeen coördinator Rik van Soest, coördinator Homeplus Daphne Tip, coördinator Aandachtscentrum ALGEMEEN SECRETARESSE Leonie Nijholt ADRES STICHTING 't GROENEWOLD Begijnengang 17, 5911 JL Venlo tel.: 077 - 3546689 email:
[email protected] ADRES PENNINGMEESTER STICHTING 't GROENEWOLD Moutzhofweg 129, 5926 RA Venlo BANKNUMMER STICHTING 't GROENEWOLD 16.77.39.557 Het Groenewold is een door de ANBI erkende stichting
36