jaarverslag 2010
1
voorwoord en inhoud
4
voorwoord
voorwoord Met de start van drie nieuwe, grote bouwprojecten is
We hebben in 2010 eveneens sterk ingezet op active-
het vernieuwingstraject van het OCMW op kruissnelheid
ring. Het aantal personen tewerkgesteld via art. 60§7 is
gekomen in 2010. In januari begon de bouw van zowel
verdrievoudigd tegenover 2003.
een nieuw woonzorgcentrum in Belsele met 96 woongelegenheden, als van een nieuw woonzorgcentrum in het
Wonen neemt een steeds grotere hap uit het budget. Dat
stadscentrum op de hoek van de Lodewijk De Meester-
zien we in onze schuldhulpverlening, waar de woonschul-
straat met 128 woongelegenheden. In het late najaar is
den er bovenuit steken. Het aantal dossiers voorgebracht
ook de bouw van 60 nieuwe serviceflats en een nieuwe
op de Lokale Adviescommissie stijgt eveneens. Via de
centrale keuken in de Azalealaan gestart.
energiesnoeiers en de energiescan trachten we het energieverbruik en dus ook de kosten te verlagen. Andere
Alle bouwwerven verlopen voorspoedig en we kunnen
opvallende vaststellingen in de schuldhulpverlening: het
al uitkijken naar de opening van het eerste gedeelte van
aantal alleenstaande mannen is in de meerderheid bij
het nieuwe woonzorgcentrum in Belsele. Namen voor de
de cliënten met een schuldenlast. Ook het aantal oudere
nieuwe woonzorgcentra hadden we eind 2010 nog niet.
mensen met langdurige schuldenlast stijgt.
Vandaag weten we al meer. In overleg met de stadsarchivaris kozen we voor namen met een lokale historische
Er zijn een aantal belangrijke hefbomen om uit armoede
betekenis: het Lindehof, de Spoele en de Priesteragie.
te geraken. School is er één van. Het OCMW komt onder meer tussen in schoolfacturen en biedt tewerkstellings-
Intussen werken we voortdurend aan de kwaliteitsverbete-
plaatsen aan voor deeltijds leerplichtige jongeren. Naast
ring van onze dienstverlening aan onze oudere bewoners.
opleiding en werk is ook deelname aan het culturele en
In samenwerking met de werkgroep Valpreventie zetten
maatschappelijke leven belangrijk. Sinds 2010 kunnen
we sterk in op het registreren en voorkomen van valinci-
personen met een kansenpas nog goedkoper naar jeugd-
denten. Verder doen we onder meer mee aan een uniek
bewegingen, culturele verenigingen en sportclubs.
onderzoeksproject van de Universiteit Gent rond malnu-
Om de toegenomen werklast op te vangen, zijn ook
tritie of ‘ondervoeding’. De bouw van de nieuwe centrale
nieuwe maatschappelijk assistenten aangeworven. Het
keuken in koude lijn met regeneratiekeukens in de nieuwe
kwaliteitsproject voor de sociale dienst is eveneens
woonzorgcentra zal ook bijdragen aan de kwaliteit van het
verdergezet. En de eerste stappen voor een evaluatie
maaltijdgebeuren. De nieuwe keuken zal klaar zijn in de
en bijsturing van het bestaande steunverleningssysteem
lente van 2012.
zullen in 2011 leiden tot een aanpassing van de steunverlening.
In onze sociale dienstverlening merkten we een sterke stijging van het aantal dossiers, zodat we nu het hoogste
Onze ondersteunende diensten zijn natuurlijk onmisbaar
aantal dossiers hebben van de afgelopen 5 jaar. Ook het
om een kwalitatieve dienstverlening aan te bieden. Eind
aantal beslissingen steeg sterk, wat wijst op de complexe
2010 was het ambitieuze informatica (ICT-)project in sa-
situatie waarin mensen verkeren. In de evolutie van het
menwerking met de stad bijna volledig gerealiseerd. Dat
leefloon leek in 2010 een daling te zijn ingezet bij de +
project omvatte een eigen glasvezelnetwerk, meer dan
25-jarigen. Het aantal studenten met leefloon gaat voor
40 draadloze verbindingen naar diverse locaties, en een
het eerst terug naar beneden. De bijstand stijgt dan weer
CITRIX-omgeving met de installatie van onderhoudsvrien-
sterk met 60 %, onder meer door de verzadiging van het
delijke, stille, zuinige en milieuvriendelijke werkstations
opvangnetwerk, de opheffing van de zogenaamde code
die centraal beheerd worden. Om in de bouwterminologie
207 en de aanvragen voor medische regularisatie.
te blijven: de ruwbouw is af. Nu kunnen we de focus
5
voorwoord verleggen en via de investeringen in ICT-toepassingen
In totaal investeert het OCMW in deze legislatuur en de
de dienstverlening naar onze bewoners, cliënten en ge-
komende jaren in totaal zowat 90 miljoen euro, waarvan
bruikers verbeteren. Een eerste verbetering is de nieuwe
bijna 70 miljoen euro in de vernieuwing van de woonzorg-
OCMW-website die sinds het voorjaar van 2011 online is.
centra. Minder dan de helft van deze investeringen financieren we met leningen. Het overgrote deel financieren
Er is nu ook een duurzaamheidsplan waarin de klemtoon
we met daartoe bestemde eigen middelen van OCMW en
enerzijds ligt op duurzaamheid binnen het OCMW via
stad en subsidies van de Vlaamse overheid.
interne milieuzorg en aankoopbeleid. Anderzijds ligt ze op de sociale dienstverlening, waarbij we onze doelgroep
Ook in 2011 bouwen we verder aan het welzijn voor
willen sensibiliseren voor rationeel energieverbruik.
mensen, onze missie indachtig: “Elke persoon heeft recht op maatschappelijke dienstverlening, waardoor deze in
We investeren ook in onze medewerkers. Ons manage-
de mogelijkheid gesteld wordt een leven te leiden dat
mentteam kreeg een tweedaags ‘bad’ in competentie-
beantwoordt aan de menselijke waardigheid.”
management. De leden kwamen terug met organisatiecompetenties en stuurden de werkgroepen met heel wat enthousiaste medewerkers aan om de competentieprofielen vorm te geven. De profielen zullen in het voorjaar van 2011 klaar zijn. We willen ook nog onze werving en
Tjeu van Diessen
Jef Foubert
selectie, evenals de loopbaanontwikkeling, sturen op
secretaris
voorzitter
basis van de competenties. Even belangrijk is tevreden medewerkers krijgen en houden. In het najaar van 2009 kregen alle medewerkers de kans hun zeg te doen in de tevredenheidsenquête “Wel in je vel”. Diverse werkgroepen met medewerkers wisselden van gedachten om ‘de aandachtspunten’ te vertalen in mogelijke oplossingen. Het managementteam bundelde deze voorstellen in een ambitieus actieplan dat in 2011 en ook de volgende jaren uitwerking krijgt. Al deze investeringen zijn mogelijk dankzij een gezond financieel beleid van zelffinanciering (via de overschotten uit de jaren 2007, 2008 en 2009 – de cijfers voor 2010 verwachten we nog) en een geoptimaliseerd beleid ten aanzien van leningen en stijgende inkomsten.
6
inhoudstafel
Inhoud 1
2
3
4 5
6
7
Voorwoord.............................................................................................................................................................. 1
OCMW-bestuur.................................................................................................................................................... 7
Seniorenzorg. .................................................................................................................................................. 11 3.1 Werking bijzonder comité seniorenbeleid................................................................................................ 12 3.2 Overzicht woonzorgcentra............................................................................................................................................ 13 3.3 Zorgstrategisch plan.............................................................................................................................................................. 14 3.4 Serviceflats.......................................................................................................................................................................................... 21 3.5 Kortverblijf........................................................................................................................................................................................... 21 3.6 Dagverzorgingscentrum. ................................................................................................................................................ 23 3.7 Thuiszorgcentrum...................................................................................................................................................................... 24 3.8 Evaluatie kwaliteitswerking. ..................................................................................................................................... 30 3.9 Vrijwilligerswerking................................................................................................................................................................ 31
Sociale dienstverlening................................................................................................................. 35 4.1 Werking bijzonder comité sociale dienst. .................................................................................................36 4.2 Werking sociale dienst........................................................................................................................................................ 37 4.3 Recht op sociale zekerheid........................................................................................................................................... 38 4.4 Recht op gezondheid............................................................................................................................................................. 42 4.5 Recht op sociale en juridische bijstand....................................................................................................... 43 4.6 Recht op arbeid............................................................................................................................................................................. 49 4.7 Recht op behoorlijke huisvesting......................................................................................................................... 53 4.8 Recht op onderwijs...................................................................................................................................................................55 4.9 Recht op bescherming van een gezond milieu................................................................................... 56 4.10 Recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing................................................................ 57 Interne organisatie................................................................................................................................ 59 5.1 Interne organisatie. .................................................................................................................................................................60 5.2 Personeel................................................................................................................................................................................................ 64 5.3 Communicatie en participatie.................................................................................................................................. 65 5.4 ICT................................................................................................................................................................................................................... 69 5.5 Aankopen. ............................................................................................................................................................................................. 70 5.6 Preventie. ................................................................................................................................................................................................ 71
Lijst met afkortingen........................................................................................................................... 77
Contactgegevens....................................................................................................................................... 81
7
8
2
ocmw-bestuur
Samenstelling van de OCMW-raad Zittend van links naar rechts: Ali SALHI, Roland SYVERTSEN, Freddy WILLOCKX (burgemeester, opgevolgd door Christel Geerts op 1 juli 2010), Jef FOUBERT (voorzitter), Christel GEERTS (schepen van sociale zaken tot 1 juli). Staand van links naar rechts: Marleen VANHUFFEL, Liliane VERBEKE, Freddy VAN GASSE, Lucien BATS, Kris VAN DER COELDEN, Yvan DE BRUYNE, Tjeu VAN DIESSEN (secretaris), Antoine DE MEYER, Rob VERREYCKEN, Walther BRUWIERE, Marc VAN DE VELDE.
Voorzitter FOUBERT Jef De OCMW-raad beheert een ruime waaier van diensten en instellingen en hun budgetten en beslist over allerlei personeelsaangelegenheden, evenals over bepaalde aankopen en werken. De OCMW-raad komt in principe maandelijks bijeen.
Raadsleden BATS Lucien DE BRUYNE Yvan DE MEYER Antoine VANHUFFEL MARLEEN SYVERTSEN Roland VAN DE VELDE Marc VAN DER COELDEN Kris VAN GASSE Freddy VERBEKE Liliane VERREYCKEN Rob BRUWIERE Walther SALHI Ali (op 11 januari 2010 in de plaats gekomen van Carina Albrecht).
De voorzitter leidt de activiteiten van het centrum. Hij roept de vergaderingen bijeen en zit ze voor. Hij is van rechtswege ook voorzitter van het vast bureau en de bijzondere comités.
10
het ocmw-bestuur
Samenstelling en werking vast bureau en bijzondere comites
VAST BUREAU
BC Eigendommen en Financiën: Samenstelling van het BC Eigendommen en Financiën: Jef Foubert (voorzitter), Liliane Verbeke, Lucien Bats, Roland Syvertsen, Mark Van De Velde, Antoine De Meyer, Yvan De Bruyne, Rob Verreycken, Ali Salhi, Tjeu van Diessen (secretaris), Luc Vermeiren (ontvanger).
Het Vast Bureau bestaat uit 4 raadsleden. Het vast bureau is zowat het dagelijks bestuur van het OCMW. De raad kan ook andere bevoegdheden aan het vast bureau toewijzen. Samenstelling van het Vast Bureau: Jef Foubert (voorzitter), Kris Van Der Coelden, Marleen Vanhuffel, Rob Verreycken, Tjeu van Diessen (secretaris).
BC Personeelsbeleid en Organisatie: Samenstelling van het BC Personeelsbeleid en Organisatie: Jef Foubert (voorzitter), Kris Van der Coelden (in de plaats gekomen van Lucien Bats sinds 1 juli 2010), Liliane Verbeke, Roland Syvertsen, Marleen Vanhuffel, Antoine De Meyer, Walther Bruwiere, Rob Verreycken, Tjeu van Diessen (secretaris), Bruno De Vos (departementschef algemene zaken), Georges Schelfaut (diensthoofd personeelszaken), Christophe Rutten (personeelsen organisatiedeskundige), Veerle Christiaens (beleidsmedewerker voorzitter), Herman Van Landeghem (coördinator personeel).
BIJZONDERE COMITES Bijzondere comités staan de OCMW-raad bij in het nemen van beslissingen. Zij hebben vooral een voorbereidende en adviserende taak. Elk bijzonder comité is samengesteld uit een aantal raadsleden. De OCMW-raad heeft 4 bijzondere comités opgericht: het bijzonder comité sociale dienst, het bijzonder comité seniorenbeleid, het bijzonder comité eigendommen en financiën en het bijzonder comité personeelsbeleid en organisatie. Het bijzonder comité voor de sociale dienst beslist wel over steunaanvragen.
Secretaris Elk OCMW heeft ook een secretaris. De secretaris leidt de diensten en is hoofd van het personeel.
BC Sociale Dienst Samenstelling van het BC Sociale Dienst:
De secretaris is ook de tussenpersoon tussen het OCMW-bestuur en de departementen en diensten. Hij is verantwoordelijk voor de werking van de diensten. Hierbij houdt hij rekening met de instructies van het politieke bestuur (voorzitter, raad, vast bureau en bijzondere comités). De secretaris woont zonder beraadslagende stem de vergaderingen bij van de raad en het vast bureau. Hij is in het bijzonder belast met de opmaak van de notulen van die vergaderingen.
Jef Foubert (voorzitter), Roland Syvertsen, Antoine De Meyer, Ali Salhi (in de plaats gekomen voor Kris Van der Coelden sinds 1 juli), Lucien Bats, Freddy Van Gasse, Yvan De Bruyne, Mark Van De Velde, Walther Bruwiere, Tjeu Van Diessen (secretaris), Luc Vermeiren (ontvanger), Gerry Van de Steene (diensthoofd sociale dienst).
Ontvanger De ontvanger heeft heel wat taken:
Het bijzonder comité sociale dienst neemt alle individuele beslissingen over materiële en financiële hulp aan gezinnen en individuen. Het beslist over de opnames, al of niet met OCMWsteun, in de woonzorgcentra van het OCMW.
• •
de boekhouding, de opmaak van de inventaris, de jaarrekeningen en de geconsolideerde jaarrekening, • de financiële analyses en het financiële beleidsadvies.
BC Seniorenbeleid Samenstelling van het BC Seniorenbeleid: Jef Foubert (voorzitter), Kris Van Der Coelden, Liliane Verbeke, Mark Van De Velde, Freddy Van Gasse, Yvan De Bruyne, Walther Bruwiere, Vanhuffel Marleen, Lucien Bats (in de plaats gekomen van Ali Salhi sinds 1 juli 2010), Tjeu van Diessen (secretaris), Nele De Pagie (directeur seniorenzorg), Herman Van Landeghem (coördinator residentiële seniorenzorg), Elien Van de Wiele (administratief en facilitair coördinator), Peter Goossens (coördinator bouwwerken en ICT), Frans Vandermeiren (coördinator kwaliteit en bewonerszorg), Katelijne Vanderkerken (coördinator thuiszorg).
Voor deze taken legt hij verantwoording af aan de secretaris. Daarnaast voert de ontvanger onafhankelijk nog andere taken uit. Hij is hoofd van het departement financiën. Hij gaat ook na of er wel centen zijn voor bepaalde plannen of aankopen. Hij bekijkt ook of alles volgens de wet- en regelgeving gebeurt. Ook moet de ontvanger de financiële belangen van het OCMW verzekeren.
11
Wilt u de OCMW-raad bijwonen? Dat kan! De zittingen worden gehouden in de raadzaal om 19.00 uur in de Lod. De Meesterstraat 3, 9100 Sint-Niklaas. U kunt de data van de zittingen en de agenda raadplegen op www.ocmwsintniklaas.be. U vindt hier ook de verslagen. U kunt de publieke agenda en bondige toelichting bij de raad gratis via e-mail ontvangen. Hiervoor stuurt u uw actief e-mailadres door naar
[email protected].
12
3
seniorenzorg
3.1 Werking bijzonder comité seniorenbeleid In 2010 kwam het bijzonder comité seniorenbeleid 9 maal samen. Voornaamste punten die behandeld zijn: • uitwerking zorgstrategisch plan OCMW • jaarverslagen van gezinszorg, kortverblijf, dagverzorgingscentrum, lokaal dienstencentrum • prijsbepaling ouderenflats Sint-Rochus • opvolging realisatie bouwwerken project Centrum en project Herfstrust • realisatie nieuwe serviceflats in combinatie met nieuwe keuken
14
seniorenzorg
3.2 Overzicht van de woonzorgcentra
Het OCMW Sint-Niklaas beheert volgende woonzorgcentra: Woonzorgcentrum Ter Wilgen Hospitaalstraat 10 te 9100 Sint-Niklaas beschikbare woongelegenheden: 265
Woonzorgcentrum Sint-Katharina Vleeshouwersstraat 10 te 9112 Sinaai beschikbare woongelegenheden: 54
Woonzorgcentrum De Plataan Hospitaalstraat 12 te 9100 Sint-Niklaas beschikbare woongelegenheden: 120
Woonzorgcentrum Herfstrust Kerkstraat 11 te 9111 Belsele beschikbare woongelegenheden: 41 en 4 woongelegenheden voor kortverblijf
Woonzorgcentrum Albert-Elisabeth Lodewijk De Meesterstraat 5 te 9100 Sint-Niklaas beschikbare woongelegenheden: 45 Woonzorgcentrum Populierenhof Turkyen 2 te 9100 Nieuwkerken-Waas beschikbare woongelegenheden: 80
Woonzorgcentra
Aantal opname mogelijkheden
Aantal opnames 2008
Aantal opnames 2009
Aantal opnames 2010
Gem. leeftijd 2008
Gem. leeftijd 2009
Gem. leeftijd 2010
Bezettingscijfer 2008
Bezettingscijfer 2009
Bezettingscijfer 2010
Albert-Elisabeth
45
19
20
18
77
77
79
96,81%
96,85%
96,91%
De Plataan
120
59
54
39
82
82
82
95,13%
96,46%
97,05%
Sint-Katharina
54
18
9
10
83
83
83
96,07%
98,16%
97,51%
Populierenhof
80
28
19
17
84
82
82
94,52%
96,61%
96,94%
Herfstrust
41
8
9
9
86
79
79
98,26%
95,72%
85,73%
Ter Wilgen
265
62
66
60
82
81
81
94,62%
96,33%
96,45%
15
3.3 Zorgstrategisch plan: 3 bouwprojecten in de steigers
Ruwbouw nieuw woonzorgcentrum is klaar (hoek Lodewijk De Meesterstraat – Lamstraat) OCMW-voorzitter Jef Foubert onthulde op dinsdag 22 juni 2010 de plechtige eerste steen van het nieuwe woonzorgcentrum op de hoek van de Lodewijk De Meesterstraat en de Lamstraat in het centrum van SintNiklaas. Het was geen klassieke gemetselde eerste steen, maar een officiële eerste steen in blauwe hardsteen die met een grote bouwkraan werd aangereikt. “Obrigado pelo vosso esforço” of dank u voor uw inzet. De ploegbaas van de 28 Portugese bouwvakkers kreeg tijdens de eerstesteenlegging een grote taart overhandigd als dank voor de grote inzet. In het bouwverlof gingen de bouwwerkzaamheden immers onverminderd voort. De bouw verloopt vlot. Midden juli 2010 zijn de ruwbouwwerken van de 5 bovengrondse bouwlagen begonnen. Eind 2010 zat de nieuwbouw perfect op schema. De ruwbouw staat er en het gevelmetselwerk is gestart. Nu nog de volledige binneninrichting en een naam voor deze opvallende nieuwbouw. De voorkeur gaat alvast uit naar een naam met een lokale historische betekenis. De nieuwbouw is klaar in het voorjaar van 2012 en komt er ter vervanging van het huidige woonzorgcentrum Albert-Elisabeth en de appartementen van woonzorgcentrum Ter Wilgen.
16
seniorenzorg
Een systeem van grondbuizen vormt de meest in het oogspringende energiebesparing. Via de lucht uit de grondbuizen wordt de binnenlucht in de wintermaanden voorverwarmd en in de zomermaanden afgekoeld.
Compact gebouw met een gevoel van ruimte De nieuwbouw telt bovengronds 5 bouwlagen en heeft een oppervlakte van 9.005 m2 met nog 400 m2 extra bureeloppervlakte. Ondergronds is een parkeergarage voorzien met 127 plaatsen en een oppervlakte van 4.771 m2. De parkeergarage zal rechtstreeks bereikbaar zijn via de L. De Meesterstraat.
Het nieuwe woonzorgcentrum zal 128 woongelegenheden bieden voor ouderen, waarbij 8 kamers voor kortverblijf. Het ontwerp is van Llox-architecten. De firma CEI De Meyer uit Zwijndrecht realiseert de ruwbouw.
Het wordt een zeer compact gebouw ontwikkeld rond een grote binnenplaats die dienst zal doen als een binnenplein. Rond dat binnenplein, dat een doorsnede heeft van 25 meter, komen de inkom, de administratie, de kapper, de logistieke lokalen en de therapielokalen, een polyvalente zaal en de cafetaria. Via de zithoeken, terrassen en wandelgangen op de verdiepingen is er eveneens zicht op het binnenplein. Vanuit de cafetaria zullen de bewoners uitkijken op de hoek van de Lamstraat en de L. De Meesterstraat, de hoofdinkom en het binnenplein. Boven het inkomniveau bevinden zich 4 verdiepingen met elk 32 woongelegenheden. De woongelegenheden bevinden zich aan de buitenzijde, aan 3 van de 4 gevels. Elke kamer is 25 m2 groot. Naast woonruimte is er voldoende ruimte voor de verzorging met vlot verplaatsbare schuifwanden.
17
Nieuwbouw nieuw woonzorgcentrum in Belsele Ook in Belsele zit de bouw van de eerste fase van een nieuw woonzorgcentrum in de Kerkstraat op schema. Het nieuwe woonzorgcentrum omvat 90 woongelegenheden en 6 woongelegenheden voor kortverblijf. In de eerste bouwfase wordt de voorste uitbouw opgericht met daarin een polyvalente zaal, een regeneratiekeuken in koude lijn en op de 3 verdiepingen 48 bewonerskamers.
De bouwwerken startten begin januari 2010. Een klein gedeelte van het huidige woonzorgcentrum Herfstrust ging tegen de vlakte. 12 bewoners verhuisden naar een andere kamer op de gelijkvloerse verdieping. Vele bewoners volgen de werf van nabij op als de beste werfopzichters. Op woensdag 21 april 2010 metselde waarnemend voorzitter Freddy Van Gasse – voorzitter Jef Foubert kon wegens het vliegverbod China niet uit – de eerste stenen met een gegraveerde truweel die daarna een plaatsje zal krijgen in het nieuwe woonzorgcentrum. Tegen eind september 2010 was de eerste fase van de nieuwbouw wind- en waterdicht. De ramen volgden in december. Voor de aankoopdienst worden het drukke dagen met alle aanbestedingen en toewijzingen voor de inrichting. Tegen de zomer van 2011 kunnen de bewoners verhuizen.
18
seniorenzorg
Daarna start de 2de fase van de nieuwbouw en wordt het oude ‘Herfstrust’ gesloopt. Het nieuwe woonzorgcentrum in Belsele wordt immers in twee fasen gebouwd rond het huidige woonzorgcentrum Herfstrust zodat de bewoners in hun vertrouwde omgeving konden blijven wonen. De nieuwbouw zal volledig af zijn tegen de zomer van 2013.
Opmerkelijke S-vorm Met 6800 m2 (7200 m2 inclusief technische ruimtes) wordt het nieuwe woonzorgcentrum dubbel zo groot als het huidige Herfstrust. Immers, de woonzorgcentra van Belsele en Sinaai worden samengevoegd. Het gebouw krijgt een opmerkelijke S-vorm met gevelbekleding. In het nieuwe centrum zullen de bewoners in grote mate aan comfort en huiselijk gevoel winnen. Met 23 vierkante meter zijn de 96 zorg’flats’ bijna dubbel zo ruim als de huidige kamers. Het gebouw is zo opgevat dat het evoluties in het zorgproces gemakkelijk kan opvangen. De wanden van alle lokalen zijn vlot verplaatsbaar. Aanpalende zorgflats kunnen zelfs omgevormd worden tot een grote zorgstudio voor een echtpaar. De zorgflats liggen verspreid over drie bouwlagen. Elke laag biedt plaats aan een leefgroep van 32 bewoners. Ze beschikt over een gemeenschappelijke leefruimte en twee open (therapie)keukens waarin bewoners en medewerkers kleine gerechtjes kunnen bereiden en samen de afwas kunnen doen. Een activiteit die aan de bewoners toelaat hun huiselijke gewoonten van vroeger in de nieuwe woonst verder te zetten. Op de inpandige terrassen kunnen de ouderen – beschermd tegen regen, zon en wind – van de buitenlucht en zicht op de groene omgeving genieten. De leefeenheid voor dementerende ouderen komt op de begane grond – aan de kant van de hoger gelegen Molenwijk zodat de bewoners er beschikken over een volledig afgesloten tuin waarin ze in alle veiligheid kunnen toeven. Aan de kant van de Kerkstraat zal de gelijkvloerse verdieping van het nieuwe gebouw plaats bieden aan de lokale antenne van het dienstencentrum, komen er polyvalente ruimten en een groot gezellig café. Deze publieke functies zullen een hechte relatie met de buurt stimuleren wat opnieuw de vertrouwdheid en het huiselijke gevoel van de bewoners ten goede zal komen. Aan duurzaamheid is ook gedacht. In de winter wordt er natuurlijk opgewarmd water uit de grond doorheen de betonkern gepompt om het gebouw te verwarmen, in de zomer koelt het grondwater - dat frisser is dan de buitentemperatuur - op dezelfde manier het pand af. In combinatie met onder meer een groendak, optimale ventilatie, hoge isolatiewaarden, automatische zonneweringen en hergebruik van regenwater voor toiletten en wasmachines, levert dit een woonzorgcentrum met lage energiewaarden op. Osar-Architects tekende voor het ontwerp. Bouwfirma Maes zet de bouw.
19
Ouderenflats Sint-Rochus klaar voor nieuwe bewoners De bouw van 12 ouderenflats zat in de afwerkingsfase. Eind 2010 zijn de flats opgeleverd en hebben de eerste huurders hun intrek genomen. Het gaat om een kleinschalig woonproject op een oude schoolsite waarbij we verhuren volgens de regelgeving op de sociale verhuring. Interwaas creëerde hier in samenwerking met de stad en het OCMW en met steun van het Fonds Grootstedenbeleid van de federale overheid acht nieuwbouwwoningen, tien koopflats voor alleenstaanden en kleine gezinnen en twaalf ouderenflats die van het OCMW zijn. De voormalige speelplaats is omgevormd tot een groen en verkeersvrij binnenplein. In de vroegere directeurswoning is er intussen een kindercrèche. Tijdens de zomer van 2010 is het woonproject Sint-Rochus plechtig geopend. De 12 ouderenflats kwamen in de plaats van het vroegere kloostergebouw.
20
seniorenzorg
Dit bouwproject is een ‘design and build formule’, uitgeschreven door Serviceflats Invest in samenspraak met het OCMW. Serviceflats Invest is een publieke vennootschap die door de Vlaamse regering erkend is om serviceflats te bouwen. Daarbij stelt het OCMW de grond ter beschikking waarop Serviceflats Invest de serviceflats bouwt. Na de bouw worden de serviceflats ter beschikking gesteld van het OCMW via een erfpachtvergoeding. Na 30 jaar wordt het OCMW eigenaar van de serviceflats.
Bouw 60 serviceflats aan de Azalealaan In oktober 2010 startten de voorbereidende afbraak- en grondwerken voor de bouw van 60 serviceflats en een nieuwe centrale OCMW-keuken in de Azalealaan, op de plaats waar tot dan onze gebouwen van de technische dienst en het vroegere buurthuisje gevestigd waren. Voor de technische dienst zijn tijdelijk werkruimtes gehuurd aan Vlyminckshoek tot het nog te bouwen opleidings- en oriënteringscentrum achter Den Azalee in de Heistraat in gebruik is. Daar krijgt de technische dienst dan een nieuwe stek.
Serviceflats zijn een woonvorm waarin ouderen nog zelfstandig kunnen wonen maar daarbij dag en nacht een beroep kunnen doen op een oproepsysteem bij nood. De serviceflats worden kant-en-klaar opgeleverd en zijn uitgerust met allerlei voorzieningen om het leven van de bewoners comfortabel en veilig te maken, zoals ruimten zonder drempels, badkamers met onderrijdbare lavabo en slipvrije doucheruimte, verhoogd toilet, kranen met temperatuurbegrenzer, automatische stroomuitschakeling bij nacht of bij het verlaten van de woning, videofonie en inbraakbeveiliging…. Van de 60 serviceflats beschikken er 13 over 2 slaapkamers. Ondergronds komt een parking met 47 parkeerplaatsen en individuele bergruimte. Aansluitend aan het gebouw zal ook een nieuwe schakelcabine van Eandis gebouwd worden. Daar wordt de stroom voor een groot deel van de stad verdeeld.
Aanvankelijk had het OCMW in het zorgstrategisch plan maar 50 serviceflats voorzien. Gezien de grote interesse bij de bouw van ‘de Goudbloem’ en de programmatiecijfers van de Vlaamse overheid nog extra serviceflats toelieten in Sint-Niklaas, koos de OCMW-raad ervoor om bijkomend nog serviceflats te mogen bouwen.
De nieuwe centrale keuken moet ten laatste in april 2012 in gebruik zijn wanneer ook het nieuwe woonzorgcentrum op de hoek van de Lodewijk De Meesterstraat in gebruik wordt genomen. De verwachting is dat de serviceflats ten laatste in de zomer 2012 instapklaar zijn. De bouw en het ontwerp gebeuren door de firma Democo uit Hasselt.
21
Uitvoering van het zorgstrategisch plan gaat verder Bijna 70 miljoen investeringen in woonzorgcentra Aan deze nieuwe serviceflats en de nieuwe centrale keuken hangt een kostenplaatje van 11 miljoen euro. In totaal investeert het OCMW in deze legislatuur en de komende jaren in totaal zowat 90 miljoen euro waarvan bijna 70 miljoen euro in de vernieuwing van de woonzorgcentra. Minder dan de helft van deze investeringen financieren we met leningen. Het overgrote deel financieren we met daartoe bestemde eigen middelen van OCMW en stad en subsidies van de Vlaamse overheid. De bouw van de twee nieuwe woonzorgcentra en de serviceflats zijn respectievelijk het 4de, 5de en 6de bouwproject uit het zorgstrategisch plan van het OCMW. In 2004 opende het dagverzorgingscentrum De Sprankel, waar zorgbehoevenden en ouderen uit het Waasland terechtkunnen en in 2008 opende het succesvolle thuiszorgcentrum ’t Punt in de Lamstraat 23 de deuren. In maart 2009 openden we onze eerste 36 serviceflats de Goudbloem in Zwijgershoek.
ernaar uit dat ook enkele stadsdiensten hun intrek zouden nemen in het nieuw administratief centrum, maar eind 2010 werd die piste verlaten. Intussen laat het OCMW een beeldstudie opmaken om te weten hoe de voorziene gebouwen op de gronden kunnen worden ingeplant en aansluiting kunnen vinden met de buurt. Het resultaat hiervan moet ‘voedsel’ geven aan de ontwerpers en het Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP).
Beeldstudie voor Gerdasite Ook over de Gerdasite (OCMW-gronden in de Baenslandwijk) nieuws. Op de Gerdasite komt trouwens ook nog het 7de grote bouwproject uit het zorgstrategisch plan, een nieuw woonzorgcentrum voor 75 bewoners en 10-15 aanleunflats of woningen en een tweede dienstencentrum.
Als de stad in het najaar van 2011 het RUP goedkeurt en we de bouwvergunning hebben, kunnen we ook hier van start gaan. We hopen te starten met de bouw van het nieuwe administratief centrum in het najaar van 2012. Het financieel-technisch plan voor het nieuwe woonzorgcentrum ligt zowat klaar. Zodra het Ruimtelijk Uitvoeringsplan op de sporen staat, is het wachten op een subsidiebelofte van de Vlaamse overheid, meerbepaald van het VIPA (het Vlaams Infrastructuurfonds voor persoonsgebonden aangelegenheden).
Niet in het zorgstrategisch plan opgenomen, is de bouw van een nieuw administratief centrum voor de sociale dienst en de administratieve diensten van het OCMW. In de oude gebouwen aan de Lodewijk De Meesterstraat zitten we echt wel op ons tandvlees. De sociale dienst breidt immers uit door het groeiend aantal aanvragen. Aanvankelijk zag het
22
seniorenzorg
3.4 Serviceflats
3.5 Kortverblijf
Centrum voor kortverblijf Herfstrust Kerkstraat 11 9111 Belsele Het OCMW Sint-Niklaas beschikt momenteel over vier erkende bedden voor kortverblijf. Deze zijn ondergebracht in het woonzorgcentrum Herfstrust te Belsele. Men dient rekening te houden met het feit dat er een maximale wettelijke verblijfsduur voorzien is: maximaal 60 opeenvolgende dagen en maximaal 90 verblijfsdagen per jaar. Eén der voornaamste redenen om deze bedden kortverblijf te realiseren was de mantelzorgers die dagdagelijks voor hun ouders, partners en familie zorgden, ook de mogelijkheid te geven eens in verlof te gaan, of gedurende een ziekteperiode (mantelzorger of familielid) voor een passende opvang van hun familielid te kunnen zorgen.
Serviceflats de Goudbloem Zwijgershoek 10 9100 Sint-Niklaas Het OCMW van Sint-Niklaas beschikt sinds eind januari 2009 over 36 serviceflats.
Sinds 1 juli 2009 zijn de kortverblijven binnen het OCMW gelinkt aan het ‘Digitaal Netwerk Kortverblijf Oost-Vlaanderen Online’. Met dit initiatief wil het Provinciebestuur van Oost-Vlaanderen de mogelijkheid creëren om de beschikbare & erkende plaatsen kortverblijf binnen de provincie Oost-Vlaanderen op een digitale wijze in kaart te brengen.
Een serviceflat is erop gericht om de bewoners zo optimaal en zelfstandig mogelijk te laten wonen. Het aanbod van hulp- en dienstverlening kan slechts op vraag van de bewoners.
Relevante cijfergegevens SERVICEFLATS 2010 Aantal aanwezigheidsdagen serviceflats..................12928 Gemiddelde verblijfsduur................................. 1077 dagen Gemiddelde bezette serviceflats..................................... 35 Geslacht............................................................................... Aantal mannen................................................................ 22 Aantal vrouwen............................................................... 34 Leeftijd................................................................................. Gemiddelde leeftijd......................................................... 76 Leeftijd jongste bewoner................................................. 62 Leeftijd oudste bewoner.................................................. 89 Gezinssamenstelling........................................................... Alleenstaanden............................................................... 19 Echtparen....................................................................... 18 Reden van opname in een serviceflat................................. Einde huurcontract............................................................ 0 Dichter bij kinderen gaan wonen....................................... 0 Woning onvoldoende aangepast........................................ 1 Verminderde zelfredzaamheid........................................... 0
23
Relevante cijfergegevens KORTVERBLIJF
2008
2009
Aantal aanwezigheidsdagen kortverblijf 1132 1014 Bezettingspercentage 78,35% 75,78% Gemiddelde verblijfsduur 32 dagen 31,62 dagen Aantal mannen in kortverblijf 10 17 Aantal vrouwen in kortverblijf 26 15 Gemiddelde leeftijd 78 jaar 78 jaar leeftijd jongste bewoner 51 jaar 33 jaar leeftijd oudste bewoner 96 jaar 97 jaar Reden opname kortverblijf crisisopvang 2,78 % 0% ontlasting mantelzorger 41,67 % 18,75 % afwezigheid mantelzorger 0% 18,75 % herstel na ziekte 27,78 % 28,12 % palliatieve setting 3,13 % woning niet aangepast 0% 3,13 % afwachting van definitieve opname in woonzorgcentrum 19,44 % 28,12 %
24
2010 1105 76,83% 28,13 dagen 15 23 81 jaar 52 jaar 98 jaar 2,76 % 18,32 % 10,52 % 36,84 % 0% 5,26 % 5,26 %
seniorenzorg
3.6 Dagverzorgingscentrum
Dagverzorgingscentrum De Sprankel Hospitaalstraat 12 9100 Sint-Niklaas Het OCMW Sint-Niklaas beschikte in oorsprong over 10 erkende verblijfseenheden voor dagverzorging. In 2008 is er een erkenning bijgekomen voor 5 extra verblijfeenheden, wat het totaal op 15 brengt. Het dagverzorgingscentrum is ondergebracht in de gebouwen van het woonzorgcentrum De Plataan. Het dagverzorgingstehuis richt zich vooral naar gebruikers die geen intensieve medische behandeling en toezicht nodig hebben, maar wel behoefte aan (re-)activering, verpleging, verzorging, toezicht en/of begeleiding in de activiteiten van het dagelijkse leven. Door deze opvang kunnen deze gebruikers langer in de thuissituatie blijven, en kunnen de mantelzorgers overdag eens op adem komen.
Reden van opname in het dagverzorgingscentrum: • Crisisopvang: 1 • Vermindering van de belasting van de mantelzorger: 13 • Afwezigheid van de mantelzorger: 4 • In afwachting van definitieve opname: 4 • Zinvolle dagbesteding: 2
Relevante cijfergegevens DAGVERZORGINGSCENTRUM In de loop van 2010 zijn 3.058 aanwezigheidsdagen gerealiseerd, wat een gemiddelde bezetting van 12,23 aanwezigen per dag omvat.
Woonsituatie: • Alleenstaand: 4 • Samenwonend met partner: 14 • Verblijf in ziekenhuis: 6 • Verblijf in psychiatrie: 1
Het aantal mannen dat aanwezig was in het dagverzorgingscentrum bedraagt 23, en het aantal vrouwen 27. De gemiddelde leeftijd bedroeg 77; de jongste gebruiker was 59, de oudste 93 jaar.
Ongeveer 90% van de gebruikers wordt opgehaald met de liftbusjes van het OCMW. 10% van de gebruikers wordt gebracht door mantelzorgers.
38 gebruikers waren RVT-gerechtigd, 9 gebruikers hadden ROB-statuut.
25
3.7 Thuiszorgcentrum
Cijfers multidisciplinair team In 11 dossiers werd een interdisciplinair team georganiseerd. Tijdens deze bijeenkomsten werden verschillende disciplines vertegenwoordigd zoals:
1. Cel info en advies
• eigen dienst gezinszorg • huisarts • thuisverpleging • algemene sociale dienst OCMW • dienst maatschappelijk werk mutualiteit • sociale dienst ziekenhuis • kinderafdeling ziekenhuis • mantelzorg • kinesist • Kind en Gezin • pediater • Netwerk Palliatieve Zorg • palliatief supportteam ziekenhuis • dagverzorgingscentrum • psychiatrische thuiszorg • dienst pleegzorg • dienst thuisbegeleiding • sociale dienst psychiatrie • gezinsbegeleider kindertehuis • dienst opvoedingsondersteuning • tolk dienst maatschappelijk participatie • centrum Geestelijke Gezondheidszorg • Comité Bijzondere Jeugdzorg • maatschappelijke cel politie • CAW • CLB
Vragen met betrekking tot informatie en advies worden opgenomen door de cel informatie en advies. De opdrachten van info en advies zijn als volgt samen te vatten: A. Ten aanzien van de individuele gebruiker, mantelzorger: Een informatieve en adviserende opdracht: Het beluisteren van de zorgvraag en het detecteren van de vraag achter de vraag, het aanreiken van objectieve informatie relevant voor de zorgvraag. Het aanreiken, op objectieve wijze, van de nodige oplossingen met voor- en tegenaanwijzingen. Hierdoor het kader creëren waardoor zorgvragers zelfstandig een keuze kunnen maken en op weg gezet worden. De methodieken zijn ontvangst op het bureel en huisbezoek. Dit tracht men te realiseren binnen de 5 werkdagen na aanmelding. Een verwijzende en toeleidende opdracht: Wanneer de zorgvrager een beslissing genomen heeft, zorgt info en advies indien gewenst voor de verdere toeleiding naar de juiste zorgcontext en staat dan in voor de nodige communicatie en organisatie en overdracht van informatie, zowel naar de interne als externe partners. Een coördinerende opdracht: Zorgdossiers, zorgtoeleiding en zorgoverdracht kunnen vaak complex en/of urgent zijn. De bijkomende methodiek van zorgcoördinatie is dan wenselijk om tot een éénduidige zorgorganisatie te komen met betrokken gebruiker, zijn mantelzorgers en alle betrokken partners en hulpverleners.
11 5 5 2 0 3 1 7 0 0 1 1 1 0 2 1 0 0 1 0 1 0 1 2 2 3
Eén interdisciplinair team is niet doorgegaan, om vol-
Info en advies staat in voor de coördinatie van het multidisciplinair overleg: het samenroepen van de betrokken deelnemers, vaststellen van tijdstip en locatie, verslaggeving en de administratieve opvolging van de dossiers.
gende redenen:
• Organisatie door andere zorgcoördinator:
1
Volgende elementen waren aanleiding tot het organiseren van een teamoverleg:
• Voorbereiding ontslag ziekenhuis en organisatie van de thuiszorg:
3
• Complexe problemen en organisatie van de thuiszorg: 4 • Info-uitwisseling en strategiebepaling: • Evaluatie van de afspraken en bijsturing: • Voorbereiding opname rusthuis: • Opvolgoverleg: • Afstemming tussen de verschillende hulpverleners • Zicht krijgen op de cliëntsituatie
26
6
3 0 1 1 1
seniorenzorg
Het multidisciplinair overleg is en blijft een actuele methodiek die vrij intensief lijkt maar op termijn leidt tot een betere efficiëntie. Binnen de thuiszorg wordt dit opgenomen door zorgcoördinatoren. In de toekomst wordt bekeken in hoeverre deze methodiek, via het casemanagement én in samenwerking met de algemeen sociale dienst, kan worden doorgetrokken voor dossiers waarin de niet-traditionele thuiszorgpartners zijn betrokken. B. Ten aanzien van de intermediairen: Het middenveld van socio-culturele organisaties, gebruikersverenigingen zoals zelfhulpgroepen, vrijwilligersverenigingen én de professionele context waarbij de netwerken binnen het zorgverleningsveld belangrijk zijn, scholen en opleidingen: het zijn doelgroepen die beoogd worden om op een bredere schaal informatie met betrekking tot zorgverlening te verspreiden. Goede informatie aan deze doelgroepen heeft een multiplicatoreffect, gezien hun beïnvloedende kracht ten aanzien van potentiële gebruikers van de dienstverlening. Deze informatie behelst niet alleen de organisatie van de zorg maar tevens het organiseren van infomomenten betreffende onderwerpen en items waarover veel vragen leven binnen de diverse doelgroepen. Hiermee vindt de cel info en advies aansluiting bij de opdracht van het lokaal dienstencentrum en wordt dit dan ook ingebed in de informatieve programmatie van het dienstencentrum.
27
2.De thuiszorgorganisatie
DIENST VOOR GEZINSZORG: JAARTOTAAL 2010 MAAND
UREN
PERSOONLIJKE BIJDRAGE - €
januari
3.490,50
13.241,10
februari
3.335,75
12.560,21
maart
4.039,00
16.068,06
TOTAAL 1° KWARTAAL
10.865,25
41.869,37
april
3.461,00
13.967,14
mei
2.942,75
11.896,79
juni
3.459,50
13.991,45
TOTAAL 2° KWARTAAL
9.863,25
39.855,38
juli
2.791,75
11.446,98
augustus
2.838,75
11.493,50
september
3.282,75
13.360,84
TOTAAL 3° KWARTAAL
8.913,25
36.301,32
oktober
3.274,25
13.859,67
november
3.152,50
13.357,44
december
3.534,25
14.918,99
TOTAAL 4° KWARTAAL
9.961,00
42.136,10
ALGEMEEN TOTAAL:
39.602,75
160.162,17
Gemiddelde prijs per uur
4,04
De dienst voor gezinszorg staat op jaarbasis 284 gezinnen bij. > Indeling volgens leeftijdsstructuur: Leeftijdsgroep
Gezinszorg
%
≤ 50 jaar
42
14,79%
51 – 55 jaar
19
6,69%
56 – 60 jaar
14
4,93%
61 – 65 jaar
21
7,39%
66 – 70 jaar
21
7,39%
71 – 75 jaar
31
10,92%
76 – 80 jaar
46
16,20%
81 – 85 jaar
49
17,25%
86 – 90 jaar
32
11,27%
ouder dan 90 jaar
9
3,17%
Totaal
284
100%
28
seniorenzorg
> Indeling volgens Bel-score: Bel-profielschaal
Gezinszorg
%
< 20
97
37,45%
20 – 34
80
30,89%
≥ 35
82
31,66%
Totaal
259
100%
> Gezinnen en ouderen In 2010 werden 94 gezinnen en 190 Ouderen geholpen Aantal nieuwe hulpverleningen: 95 Aantal stopzettingen: 83
Alarmsysteem voor Ouderen: JAAR 2010
Bijdragen
1° KWARTAAL
1.163,88 €
2° KWARTAAL
1.155,21 €
3° KWARTAAL
1.143,97 €
4° KWARTAAL
1.260,75 €
TOTAAL:
4.723,81 €
Gemiddelde cliëntbijdrage per kwartaal: 39,72 euro Aantal cliënten in 2010: 31
> Aantal cliënten/leeftijdscategorie Leeftijd
Aantal
Procentueel
50 of jonger
0
0,00%
51-65
0
0,00%
66-75
7
22,58%
76-85
11
35,48%
86-90
9
29,03%
ouder dan 90
4
12,90%
31
100,00%
29
MAALTIJDEN 2010
Cliënten
Maaltijden per maand
Maaltijden per dag
Inkomsten
Bijdrage/maaltijd
januari
242
5.527
178
€ 23.675,00
€ 4,28
februari
238
5.232
187
€ 22.529,30
€ 4,31
maart
261
5.793
187
€ 24.618,30
€ 4,25
april
279
5.564
185
€ 23.769,40
€ 4,27
mei
307
5.732
185
€ 24.751,35
€ 4,32
juni
316
5.797
193
€ 25.150,35
€ 4,34
juli
333
5.999
194
€ 26.155,65
€ 4,36
augustus
358
6.224
201
€ 27.113,75
€ 4,36
september
369
5.937
198
€ 25.644,20
€ 4,32
oktober
381
6.034
195
€ 26.118,45
€ 4,33
november
396
5.901
197
€ 25.519,85
€ 4,32
december
417
6.187
200
€ 26.754,30
€ 4,32
€ 301.799,90
€ 4,32
Totaal
69.927
> Aantal cliënten/leeftijdscategorie (warm + diepvries) Leeftijd
Aantal
Procentueel
50 of jonger
17
4,12%
51-65
40
9,69%
66-75
85
20,10%
76-85
186
45,04%
86-90
76
17,68%
ouder dan 90
14
3,39%
Totaal
418
100,00%
Totaal aantal cliënten warme maaltijden 2010: 417 Totaal aantal cliënten diepvriesmaaltijden 2010: 1
30
seniorenzorg
POETSDIENST > Leeftijdsgroep alle cliënten poetsdienst 2010
Aantal cliënten
Procent
≤ 50 jaar
17
4,74 %
51 - 65 jaar
58
16,16 %
66 - 75 jaar
65
18,11 %
76 - 85 jaar
158
44,01 %
86 - 90 jaar
51
14,21 %
> 90 jaar
10
2,79 %
Totaal
359
100,00 %
2010
Aantal cliënten
Procent
< 20
242
67,41 %
20 - 34
75
20,89 %
≥ 35
42
11,70 %
Totaal
359
100,00 %
> Belscore poetsdienst
Aantal stopzettingen: 63 Aantal nieuwe dossiers poetsdienst: 64
KLUSJESDIENST Totaal aantal uren
2.922,50
Bijdragen
€ 17.667,81
Cliënten
137
waarvan
106
in Sint-Niklaas
5
in Nieuwkerken
13
in Belsele
13
in Sinaai
Gemiddelde cliëntbijdrage:
€ 6,02
Gemiddeld aantal uren gepresteerd per cliënt:
17,61 uren
Aantal cliënten/leeftijdscategorie Leeftijd
Aantal
Procentueel
50 of jonger
7
4,22%
51-65
24
14,46%
66-75
53
31,93%
76-85
71
42,77%
86-90
7
4,22%
ouder dan 90
4
2,41%
166
100,00%
31
3.8 Evaluatie kwaliteitswerking
3. Valpreventiebeleid
1. Werkgroepen kwaliteitszorg • Werkgroep diabetologie: opleidingsmodule voor personeel uitgewerkt en 2 opleidingssessies voor medewerkers georganiseerd
•
•
Werkgroep palliatieve zorgen: herwerken van de procedure palliatieve zorgen in onze woonzorgcentra en voorbereiding organisatie vroegtijdige zorgplanning in onze woonzorgcentra Werkgroep maaltijdbegeleiding: deelname aan onderzoeksproject UZ Gent rond malnutritie in onze woonzorgcentra: deelname aan opleiding en metingen
2. Actualisatie kwaliteitshandboek
•
Alle procedures van ons kwaliteitshandboek zijn herwerkt en gecommuniceerd met de denkgroep kwaliteitszorg
•
Aftoetsen herwerkte procedures op de werkvloer
•
Herwerken van procedure schoonmaak i.s.m. coördinator hoteldienst
•
Uitwerken van toetsinstrumenten
•
Ontwikkeling bijlagen voor kwaliteitshandboek waarin gebruik van documenten kwaliteitshandboek verder wordt toegelicht (verder af te werken in 2011)
32
•
Bespreking resultaten valregistraties 2009 samen met de medewerkers van de werkgroep fixatiearm beleid en valpreventiebeleid
•
Aanpassing valregistratiedocument, nadere precisering in het kader van valincidenten
•
Sensibilisatie personeel rond valincidenten aan de hand van fotomateriaal
•
Deelname aan de haalbaarheidsstudie van het Vlaams expertisecentrum valpreventie (KUL Leuven): opleiding, toelichting op afdelingen, registratie, verwerking…). Het project liep van juli tot november 2010.
seniorenzorg
3.9 Vrijwilligerswerking
1. INLEIDING
• • • •
Het geheel aan vrijwilligers blijft nagenoeg stabiel en varieert rond de 100. Desalniettemin merken we een ontslagpercentage tussen de 25 en de 30 % dat telkens wordt ingevuld door aanwerving van nieuwe vrijwilligers.
Einde tijdelijke overeenkomst: 2 Familiale redenen: 1 Organisatorische reden: 1 Onregelmatige werkuren in privébedrijf: 1
Ontslag volgens instelling
Gevoelige daling van het aantal vrijwilligers die stoppen binnen het jaar.
Dienstencentrum: 9 De Plataan: 4 OCMW: 4 Sint-Katharina: 3 Ter Wilgen: 2 Den Azalee: 2 De Sprankel: 2
Terugval van het aantal vrijwilligers in het dienstencentrum. Dit verminderde met 1/3 op twee jaar, van 36 naar 26. Het aantal medewerkers van de Telefoonster en WZC AlbertElisabeth blijft stabiel.
Populierenhof: 1 Herfstrust: 1 Telefoonster: 0 Albert-Elisabeth: 0
Ten overstaan van het aantal personeelsleden en ouderen scoort WZC Herfstrust het hoogst aantal vrijwilligers.
Verdeling vrijwilligers volgens werkpost
Tussen 56 en 70 jaar neemt men het meeste engagement op, met een cluster tussen 61 en 65 jaar. Buiten enkele studenten, begint men met vrijwilligerswerk na zijn 30ste.
01.01.2009 01.01.2010 01.01.2011
2.OVERZICHT VAN HET AANTAL VRIJWILLIGERS Op 1 januari 2010 zijn er 100 vrijwilligers actief. 100 30 werden nieuw aangeworven. +30 waarvan er 7 in hetzelfde jaar ontslag namen. -7 21 vrijwilligers die voor 2010 actief waren, namen ontslag -21 Op 31 december 2010 zijn er nog 102 vrijwilligers actief 102 In de loop van 2010 zijn er 130 mensen actief geweest als vrijwilliger. Nieuw aangeworven vrijwilligers en ontslagen 30 vrijwilligers werden nieuw aangeworven, waarvan 7 in de loop van hetzelfde jaar ontslag namen.
Dienstencentrum
36
31
26
Ter Wilgen
11
8
11
De Plataan
8
12
12
Den Azalee Sint-Niklaas 6
4
6
Den Azalee Temse
1
2
2
Herfstrust
6
10
11
Populierenhof
7
8
12
Telefoonster
8
7
7
De Sprankel
5
4
3
Sint-Katharina
5
5
6
OCMW
4
5
2
Albert-Elisabeth
4
4
4
Verdeling van 102 vrijwilligers volgens activiteit op datum van 01.01.2011
Ontslagen vrijwilligers 21 vrijwilligers die reeds voor 2010 in dienst waren, namen ontslag. Bij enkelen daarvan, is de overeenkomst beëindigd door het OCMW.
Dienstencentrum De Wilg: 26 5 animatiemedewerkers 3 zijn actief in het kapsalon 3 organiseren fiets- en wandeltochten 4 rolstoelbegeleiders 1 geeft taalcursussen 3 organiseren petanque en onderhouden de banen
Totaal aantal ontslagen: 28 Reden van ontslag
•
Ingeschreven als vrijwilliger maar geen activiteiten of interesse meer: 9 • Gezondheidsredenen: 7 • Werk of opleiding gevonden: 4 • Verhuisd: 3
33
3 2 1 1
organiseren kaartnamiddagen organiseren quiz- en dansnamiddagen organiseert turnen all-round medewerkster
De Sprankel: 3 2 staan in voor vervoer patiënten 1 voor begeleiding ouderen bij animatieactiviteiten Sint-Katharina: 6 3 voor medewerking animatieactiviteiten en/of maaltijdbegeleiding 2 voor de cafetaria 1 keukenhulp
Ter Wilgen: 11 3 animatie 2 maaltijdbegeleiding 2 vervoer van bejaarden 2 voor het mobiel winkeltje 1 organiseert luisteruur voor bejaarden 1 voor maaltijdvoorbereiding
OCMW: 2 1 voor administratie vrijwilligerswerking 1 logistieke activiteiten
De Plataan: 12 4 voor de uitbating van de cafetaria 4 spel- en maaltijdbegeleiding 2 begeleiding patiënten 1 medewerking hoteldienst 1 occasioneel vervoer van patiënten
Albert-Elisabeth: 4 3 voor maaltijdbegeleiding en hulp bij animatieactiviteiten 1 voor maaltijdbegeleiding
3. PROFIEL VAN DE HEDENDAAGSE VRIJWILLIGER
Den Azalee Sint-Niklaas: 6 1 hulp catering 1 logistiek 1 boekensortering 1 herstellen klein elektro 2 herstellen van fietsen
De oudste vrijwilligster is 89 jaar en heeft haar eerste schriftelijke overeenkomst ondertekend op 10.01.1982. 102 vrijwilligers zijn samengesteld uit 44 mannen en 58 vrouwen. Verdeling van 102 vrijwilligers op 01.01.2011 volgens Leeftijdsklasse 16 - 20 jaar: 21 - 25 jaar: 1 26 - 30 jaar: 0 31 - 35 jaar: 3 36 - 40 jaar: 3 41 - 45 jaar: 4 46 - 50 jaar: 5 51 - 55 jaar: 7 56 - 60 jaar: 14 61 - 65 jaar: 23 66 - 70 jaar: 17 71 - 75 jaar: 11 76 - 80 jaar: 9 Plus 80 jaar: 4
Den Azalee Temse: 2 1 aanvullen rekken en onderhoud winkel 1 boeken sorteren Herfstrust: 11 3 voor animatie-activiteiten, rolstoelbegeleiding, afwisselend cafetaria 6 voor animatie-activiteiten, rolstoelbegeleiding 1 voor boodschappen 1 voor bejaardenbezoek Populierenhof: 12 4 als hulp bij de dienst animatie, rolstoelbegeleiding, hulp bij feestelijkheden 1 voor de uitbating van de cafetaria 1 mobiel winkeltje 1 organiseert het luisteruur 1 lekenconsulente 1 fotoreportages 1 organiseert een leesuur 1 vervoer liftbus en grote activiteiten 1 fruittoer
Woonplaats Sint-Niklaas: 59 Belsele: 13 Beveren: 1 Bornem: 1 Deurne: 1 Eksaarde: 1 Kemzeke: 1 Kieldrecht: 1 Lotenhulle Aalter: 1 Meerdonk: 1 Nieuwkerken: 9 Sinaai: 4 Sint-Gillis: 1 Sint-Pauwels: 1 Steendorp:1 Temse: 2 Tielrode: 1 Waasmunster: 3
Vast of occasioneel engagement Vaste vrijwilligers zijn actief in een regelmatig, steeds terugkerende werkregeling. Occasionele vrijwilligers stellen zich ten dienste bij activiteiten, als er hulp nodig is.
Telefoonster: 7
34
seniorenzorg
Vast engagement: 73 Occasioneel engagement: 29 Statuut op pensioen mindervalide brugpensioen werkloos arbeidsongeschikt werkend huisman/vrouw loopbaanonderbreking uitstapregeling student PWA leefloon zelfstandige
48 8 10 9 9 7 3 2 1 2 1 1 1
4. ONDERSTEUNING
•
Rusthuisvrijwilligers kunnen genieten van een maaltijd ter plaatse, wanneer hun noodzakelijke activiteit op de middag valt (vnl. de maaltijdbegeleiders in de woonzorgcentra).
Attentie voor de Internationale Vrijwilligersdag (5 december) werd niet gegeven maar wordt gecombineerd met een grotere attentie naar aanleiding van het Europees Vrijwilligersjaar 2011.
•
Speculaas van Sinterklaas
•
Personeelsblad
•
Telefoononkosten voor de medewerkers van de telefoonster, à rato van 0,5 euro per gewoon telefoongesprek. Er werden 660 telefoongesprekken gevoerd.
•
0,15 euro per consumptie voor onkosten cafetariauitbaters met een maximum van 1208,75 euro per jaar (vrijwilligerswet en index 2010)
•
Medisch onderzoek - Elke nieuwe vrijwilliger, actief in De Sprankel en in de woonzorgcentra kreeg de gelegenheid tot medisch onderzoek en de nodige inentingen (Hepatitis A, B en Tetanos).
5. ONGEVALLEN Er waren geen ongevallen in 2010.
• Terugbetaling verplaatsingsonkosten (woon- werkverkeer en terug). In 2010 werd er 30.406 kilometer gereden en terugbetaald.
6. ARBEIDSINSPECTIE Organisaties die werken met vrijwilligers kunnen gecontroleerd worden door de arbeidsinspectie. Dit jaar kregen wij geen inspectie.
• Mogelijkheid tot vakantiewerk voor jonge vrijwilligers of kinderen van vrijwilligers. Hiervan werd geen gebruik gemaakt.
7. BEKENDMAKING
• Vrijwilligersfeest ging door in maart en we mochten rond de 120 aanwezigen tellen. •
•
De beste reclame gebeurt nog steeds van mond tot mond. Folders worden meegegeven aan elke nieuwe kandidaatvrijwilliger. Vacatures kan men opzoeken op de website www.vrijwilligerswerk.be.
Uitnodiging op de nieuwjaarsreceptie
8. STUURGROEP VRIJWILLIGERSWERKING Er vonden in 2010 drie vergaderingen plaats. De stuurgroep heeft de taak om de vrijwilligerswerking te promoten, te ondersteunen, te reguleren en bij te sturen. De groep is samengesteld uit personeelsleden van de verschillende woonzorgcentra. Telkens wordt een overzicht gegeven van het verloop, nieuwe kandidaturen, aanwervingen en ontslagen.
35
36
4
SOCIALE DIENSTVERLENING
4.1 Werking bijzonder comité sociale dienst 2. Beslissingen seniorenzorg
Het bijzonder comité sociale dienst neemt alle individuele beslissingen omtrent materiële en financiële hulp aan gezinnen en individuen. Het beslist over de opnames, al of niet met OCMW-steun, in de woonzorgcentra van het OCMW. Tevens beslist het bijzonder comité sociale dienst over de individuele dossiers thuishulp. Naast de beslissingen over maatschappelijke dienstverlening bespreekt het bijzonder comité verschillende thema’s in verband met de organisatie en samenwerking van de dienst- en hulpverlening van het OCMW. Het comité heeft hierbij dikwijls een adviserende bevoegdheid naar de algemene raad.
Het bijzonder comité besliste in 2010 over 131 aanvragen met betrekking tot de woonzorgcentra. Dit zijn opnames waarvoor het OCMW financieel tussenkomt of tussenkomsten in allerlei kosten van bewoners die niet volledig zelf betalend zijn.
Andere onderwerpen Naast de beslissingen over individuele hulpvragen werden in 2010 o.a. volgende onderwerpen besproken: • Aanvullende steun en spaargelden • Steunverlening aan personen die samenwonen met iemand zonder verblijfsvergunning • Vademecum sociale dienst
In 2010 kwam het bijzonder comité sociale dienst 23 maal samen.
Aantal beslissingen in 2010
•
1. Beslissingen financiële hulpverlening Aantal beslissingen
Aantal dossiers
2005
6.081
1.816
2006
5.950
2.066
2007
7.415
2.319
2008
8.763
2.836
2009
10.123
2.714
2010
12.467
2.893
• • • • • • • • • •
Na de opvallende daling van het aantal dossiers (niet het aantal beslissingen!) van vorig jaar is er opnieuw een stijging van het totaal aantal dossiers. Deze stijging is opmerkelijk vermits we op het hoogste aantal komen van de afgelopen 5 jaar.
• •
Tegelijkertijd is er opnieuw een sterke stijging van het aantal beslissingen. Dit wijst op de complexiteit van de situaties waarin mensen verkeren die beroep doen op het OCMW. Gemiddeld worden er dus in elk dossier jaarlijks 4 beslissingen genomen.
• • • • • •
Overzicht van het type beslissingen: Type
2006
2007
2008
2009
2010
Toekenning
3.177
3.801
4.772
4.906
5.979
Herziening
427
556
896
866
1.210
Verlenging
688
815
905
1.488
1.896
Weigering
476
709
803
894
1.012
Stopzetting
704
1.013
903
1.317
1.588
Terugvordering
429
459
468
611
726
Andere
49
62
16
41
56
38
Bijkomend advies n.a.v. aanvragen voor tussenkomst tandprothesen Steunverlening ingeval van eigendom Voorbereiding en werkwijze BC sociale dienst Tussenkomsten in jaarpremie zorgverzekering Dringende hulpverlening aan Slovaakse vluchtelingen Jaarverslag 2009 Europees jaar van verzet tegen armoede en sociale uitsluiting; acties vanuit Sint-Niklaas Kwaliteitsproject sociale dienst Criteria steun equivalent kinderbijslag Informatie over subsidiair beschermingsstatuut Projectaanvraag Koning Boudewijnstichting: “ongelijk gezond” Maatregelen ter bevordering van de maatschappelijke participatie van OCMW cliënten: budget voor nietverderzetting armoede bij kinderen. Partnerovereenkomst in het kader van de verdeling van EG-voedseloverschotten Standaardmodel integratiecontract Dringende medische hulpverlening: samenwerking met huisartsen en apothekers Project primaweb+: deelname OCMW Sint-Niklaas Voorstel avondpermanentie sociale dienst Minimale levering aardgas tijdens winterperiode Project transitwoningen in samenwerking met CAW Waasland
sociale dienstverlening
4.2 Werking sociale dienst
•
De sociale dienst bestaat uit verschillende teams: het team onthaal, het team langdurige begeleiding, het team wonen en werken, het team vorming en tewerkstelling, het team schuldhulpverlening, het team jongeren. Daarnaast is er een administratieve cel binnen de sociale dienst. De inhoud van hun werking vind je verder in dit jaarverslag aan de hand van de verschillende hulpverleningsthema’s.
Een nieuwe intakeprocedure voor ons aanbod schuldhulpverlening werd uitgewerkt. • Met de scholen, het CLB, de keerkring en de stedelijke welzijnsdienst werd overlegd rond de besteding van het budget voor bestrijding van kinderarmoede. De werking van de sociale dienst moet een actieve bijdrage zijn aan de realisatie van de algemene doelstelling van het OCMW zoals vervat in artikel 1 van de OCMW-wet:
Naast de reguliere werking werd in 2010 werk gemaakt van een aantal zeer specifieke, teamoverstijgende thema’s:
•
•
• •
• •
“Elke persoon heeft recht op maatschappelijke dienstverlening. Deze heeft tot doel eenieder in de mogelijkheid te stellen een leven te leiden dat beantwoordt aan de menselijke waardigheid”
Een kwaliteitsproject voor gans de dienst werd al in 2009 opgestart. Dit werd in 2010 gecontinueerd. De bedoeling is een gezamenlijke visie uit te werken op terreinen zoals: kernopdracht, gebruikte methodiek, organisatie van de dienstverlening,… Dit kwaliteitsproject wordt aangestuurd door een stuurgroep. Deze bestaat uit de leidinggevenden van de sociale dienst, twee medewerkers van elk team, de kwaliteitscoördinator seniorenzorg en de personeels- en organisatiedeskundige. In 2010 werden volgende werkgroepen opgestart:
Het begrip “menselijke waardigheid” werd ingeschreven in de Belgische grondwet en als volgt gespecificeerd:
Ieder heeft het recht een menswaardig leven te leiden.(…) Die rechten omvatten inzonderheid: 1° het recht op arbeid en op de vrije keuze van beroepsarbeid in het raam van een algemeen werkgelegenheidsbeleid dat onder meer gericht is op het waarborgen van een zo hoog en stabiel mogelijk werkgelegenheidspeil, het recht op billijke arbeidsvoorwaarden en een billijke beloning, alsmede het recht op informatie, overleg en collectief onderhandelen; 2° het recht op sociale zekerheid, bescherming van de gezondheid en sociale, geneeskundige en juridische bijstand; 3° het recht op een behoorlijke huisvesting; 4° het recht op de bescherming van een gezond leefmilieu; 5° het recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing.
• Crisishulpverlening • Uitwerking hulpverleningstraject
Volgende werkgroepen waren al gestart in 2009 maar liepen verder in 2010: • Rechtenverkenner • Sociale en culturele participatie Naast deze werkgroepen werd in de stuurgroep een agressieprotocol uitgewerkt. Dit werd door het BC sociale dienst goedgekeurd. Naar aanleiding van het stopzetten van het tandheelkundig kabinet van de CM, werden afspraken gemaakt rond samenwerking met de tandarts die deze praktijk als privépraktijk verderzette. Met de energiesnoeiers van de VZW Den Azalee werden afspraken gemaakt om het aantal energiescans bij cliënten van de sociale dienst te verhogen. Bijsturingen op het bestaande steunverleningsysteem werden uitgewerkt en ondertussen door het BC sociale dienst goedgekeurd. Het ging over het effect van spaargelden en eigendom. Ondertussen werd ook een algemene evaluatie opgestart van het bestaande systeem. Deze evaluatie zal in 2011 leiden tot voorstellen rond het bijsturen van het bestaande systeem. Er werd samen met de welzijnsdienst van het stadsbestuur nagedacht over de meerwaarde van een gezamenlijk huisvesting op de site Gerda. Er werden opnieuw afspraken gemaakt met het AZ Nikolaas rond de verzekering van dringende medische hulpverlening.
In dit jaarverslag zullen we proberen aantonen hoe de sociale dienst in zijn werking heeft bijgedragen tot de realisatie van deze sociale grondrechten.
39
4.3 Recht op sociale zekerheid
Aantal dossiers leefloon per maand 2010
Het recht op maatschappelijke integratie en het recht op maatschappelijke hulp zijn het laatste sluitstuk van de sociale zekerheid. Het verzekeren van dit recht en de daaraan gekoppelde psychosociale begeleiding zijn een belangrijk onderdeel van de werking van de sociale dienst.
600 500 400
1. RMI onder de vorm van leefloon
300 Leefloon wordt toegekend aan mensen ingeschreven in het bevolkingsregister, burgers van de EU met een verblijfsrecht van meer dan 3 maanden, staatslozen en erkende UNO vluchtelingen. Minimumleeftijd is 18 jaar, tenzij bij zwangerschap of als men een kind ten laste heeft.
200 100 0
We tellen de dossiers waar leefloon werd toegekend, ongeacht of deze uitkering later integraal werd gerecupereerd. In officiële statistieken verdwijnen deze dossiers.
totaal
2003
418
2004
454
2005
493
2006
512
473
2007
464
444
2008
555
544
2009
650
605
2010
599
2
3
-25 jaar
4
5
6
7
8
9
10
11
12
+25 jaar
In 2010 waren er gemiddeld 640 dossiers per maand. De economische crisis bracht in de periode januari tot maart 2010 een stijging mee van 2,62 % per maand (gemiddeld 685 dossiers in deze maanden). Nadien werd dit terug afgezwakt. Op het einde van het jaar zien we opnieuw een lichte stijging, bij de -25 jarigen. De -25 jarigen vormen nog steeds 32% van ons leeflooncliënteel. Deze daling is echter beperkt wanneer je dit ziet over de afgelopen 2 jaar, zoals in onderstaande tabel duidelijk wordt:
Evolutie van het leefloon – opname in december Jaar
1
POD-MI
Aantal dossiers leefloon in 2008 - 2010 Leefloon / maand van jan. 2008 tot dec. 2010 800 700 600 500 400 300 200 100 0
1 2 2008
3 4
5
6
7
8
9 10 11 12 1 2 2009
3 4
5
6
40
7
8
9 10 11 12 1 2 2010
3 4
5
6
7
8
9 10 11 12
sociale dienstverlening
De mannen die leefloongerechtigd zijn, zijn licht gezakt t.o.v. de vrouwen.
Totaal aantal dossiers leefloon 2008 -2010 totaal
Aantal 2008
Aantal 2009
Aantal 2010
1.013
1.053
1.163
Studenten in het leefloon – december
Dit aantal ligt hoger dan het totale aantal dossiers. In een dossier kan in de loop van het jaar de steuncode veranderen, bijvoorbeeld van student (60 %) naar gewoon leefloon (50 %). Doordat de drempel van 500 integratiedossiers is overschreden, betaalt de overheid een supplementaire toelage van 10 % bovenop de steuncode van 50% en 60 %.
100 80 60
Ondanks de lichte daling van het aantal maandelijkse dossiers in de tweede helft van het jaar, zien we op jaarbasis toch opnieuw een stijging. Dit wijst op een groter aantal cliënten dat voor korte termijn een uitkering krijgt.
40 20
Leefloon en leeftijd
0
35
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
30 25
In 2010 genoten 156 studenten het leefloon. Onderstaande tabel geeft de evolutie weer van de momentopnames in december.
20 15
Een student dient aan volgende voorwaarden te voldoen: jonger zijn dan 26 jaar en een voltijds leerplan volgen. In 2010 hebben 156 studenten het leefloon genoten. Indien we de studenten in de bijstand mee in rekening brengen, komt dit neer op 175. Dit aantal fluctueert maandelijks.
10 5 0
-18
18-24
25-34 2009
2008
35-44
45-54 55-64
65+
2010
In vergelijking met vorig jaar is er enkel in de leeftijdscategorie van 35-44 een numerieke stijging waar te nemen. De -25 jarigen vormen nog steeds 32% van het totaal aantal.
50 40 30 20 10
vrouwen
61
13
Hogeschool – universiteit
95
6
Mensen ingeschreven in het vreemdelingenregister (met uitzondering van erkende UNO-vluchtelingen en EU-onderdanen met een verblijfsrecht van meer dan 3 maanden) hebben geen recht op leefloon maar op een equivalent bedrag. Deze groep stijgt gestaag in aantal.
60
18-24
Secundair
2. Bijstand
70
-18
Bijstand 2010
Leefloon - geslacht
0
Leefloon 2010
25-34
35-44
45-54 55-64
65+
mannen 41
In vergelijking met het leefloon stijgen de dossiers waar bijstand dient te worden toegekend met 62%.
Evolutie bijstand – opname in december 400
Een mogelijke verklaring van deze stijging zijn de medische regularisatieaanvragen waar het dossier bij DVZ ontvankelijk werd verklaard.
300
Medische regularisatie ontvankelijk
200
2008
2009
2010
1
26
70 dossiers
100
0
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Leeftijdsstructuur van de jaarpopulatie Leeftijd
- 18
18-24
25-34
35-44
45-54
55-63
+ 64
Totaal
2008
0,6
33,10
21,90
23,10
9,50
5,30
6,50
100%
2009
0,0
29,28
23,43
23,01
12,76
6,53
5,44
100%
2010
0,79%
26,58%
23,42%
26,05%
12,63%
6,84%
3,69%
100%
Net zoals bij het leefloon stellen we vast dat ook hier de leeftijdscategorie 35-44 gestegen is, doch de andere categorieën niet in vergelijking met vorig jaar. Bijstand - geslacht In vergelijking met vorige jaren zijn de mannen in de bijstand
70
sterker vertegenwoordigd en is de kloof mannen-vrouwen groter dan bij de leefloongerechtigden.
60 50 40 30 20 10 0
2007 vrouwen
2008
2009
2010
mannen
42
sociale dienstverlening
3. kandidaat vluchtelingen In 2010 waren er 74 dossiers waar een asielaanvraag hangende was. Gezien de mogelijkheid om toelating te vragen aan Fedasil om de toewijzingscode op te heffen en de verzadiging van het opvangnetwerk, zijn de asielzoekers waar steun dient te worden toegekend enorm gestegen. 31.12. 2007
31.12. 2008
31.12. 2009
31.12. 2010
Asieldossiers voor start materiële opvang
13
4
1
5
Verzadiging opvangnetwerk
0
0
7
30
Vrijwillige opheffing code 207
0
0
16
37
Regularisatie 1/2000
5
1
0
0
Aanvraag medische regularisatie
3
15
26
70
4. Aanvullende steun De voorbije jaren stellen we een lichte daling vast van de dossiers waar een aanvullende steun wordt toegekend. Aanvullende steun Jaar
Aantal
2007
117
2008
186
2009
170
2010
154
Aanvullende steun is vooral een zaak van mensen die niet meer activeerbaar zijn. De gemiddelde leeftijd is 50 jaar. Onder deze leeftijd wordt deze uitkering vaak gekoppeld aan opleidingsvoorwaarden en is ze tijdelijk van aard. In 2009 werd er 175.569,28 euro uitgegeven aan aanvullende steun; in 2010 was dat 170.810,05 euro. Dit is te verklaren doordat er veel vlugger geactiveerd wordt.
43
4.4 Recht op gezondheid
De sociale dienst werkt op verschillende wijzen aan het recht op gezondheid. Op de eerste plaats is er natuurlijk de wettelijke opdracht in het kader van de dringende medische hulpverlening aan personen zonder geldig verblijfsstatuut. Daarnaast wordt via de steunverlening tussengekomen in ziekenhuisfacturen.
Sociaal restaurant Variant In de Variant worden 4 tarieven voorzien voor een maaltijd. • Het volledige tarief: 8 euro. • Kansenpastarief (voor mensen met omnio-inkomen): 5 euro. • Restaurantpas (uitgereikt door de sociale dienst aan mensen met beperkt inkomen): 3 euro. • Kinderen onder 6 jaar krijgen een gratis maaltijd.
Een ander aspect van gezondheid is gezonde voeding. Door het samenwerkingsverband met de VZW Den Azalee worden in het sociaal restaurant Variant gezonde en betaalbare maaltijden aangeboden. Hierbij worden voor mensen met beperkte inkomsten lagere tarieven gehanteerd.
In totaal werden in 2010 24.514 maaltijden verstrekt.
Dringende medische hulpverlening 0%
Aan personen zonder geldig verblijfsstatuut (december)
94
2006
106
2007
124
2008
66
2009
70
2010
48
Volle prijs
28%
Dossiers 2005
12% Kansenpas Restaurantpas Kind -6j
60%
Dit aantal is opmerkelijk gedaald. Aan personen met een geldig verblijfsstatuut Ondanks een geldig verblijfsstatuut kan het zijn dat iemand geen aansluiting kan krijgen bij een ziekenfonds. Dit heeft meestal te maken met de duurtijd van het verblijfsstatuut. In november waren er 83 dossiers waar we dringende medische hulp hebben toegekend. Indien we 2009 en 2010 vergelijken, stellen we vast dat er geen grote verschillen zijn. In 2010 hebben we in 194 dossiers dringende medische hulp toegekend.
Tussenkomst in ziekenhuisfacturen Buiten de tussenkomsten in het kader van de dringende medische hulpverlening aan vreemdelingen, betaalt het OCMW ook regelmatig de ziekenhuisfacturen voor mensen die wel aangesloten zijn bij een ziekenfonds maar voor wie de oplegfactuur te zwaar om dragen is, gelet op het beperkte gezinsbudget. In 2010 werd bij 41 cliënten van de sociale dienst een extra tussenkomst toegestaan voor het betalen van hun ziekenhuisfactuur.
44
sociale dienstverlening
4.5 Recht op sociale en juridische bijstand bedoeling is dat het onthaal degelijk is opgebouwd, dat cliënten zich welkom voelen en zich gehoord voelen in hun vraag naar informatie of hun probleemsituatie.
1. Dagelijks onthaal van de sociale dienst De balie is vaak het eerste aanspreekpunt voor personen die een beroep doen op het OCMW. In 2010 werd de baliewerking ondergebracht onder de sociale dienst (voorheen dienst communicatie) met als hoofdbedoeling dat er een nog betere afstemming zou komen tussen de balie en de (teams) maatschappelijk assistenten. Ook de andere OCMW diensten blijven – uiteraard – bereikbaar via de onthaalbalie.
Een degelijke intake of ‘eerste analyse’ van het probleem zorgt voor een gepaste hulpverlening, hetzij binnen het OCMW, hetzij door andere instanties. Een juiste, gerichte doorverwijzing zowel binnen de eigen diensten als naar andere diensten is hier een prioriteit. Eén van de maatschappelijk assistenten van dit team gaat samen met de hulp- of informatievrager mee op zoek naar de gepaste antwoorden. Dit kan gaan van zeer duidelijke en exacte informatie tot het aanbieden van allerlei hulp- en dienstverlening.
Voor volgende vragen en diensten worden hulpvragers rechtstreeks door de onthaalmedewerksters verder geholpen: • Het maken van een afspraak met een maatschappelijk assistent van de teams langdurige begeleiding, schuldhulpverlening, jongeren of vorming en tewerkstelling
Ook kortlopende hulpverlening (bv. personen verblijvend in een opvangcentrum, voorschotten op een stempelvergoeding, …) worden behandeld door het onthaalteam. Als het duidelijk is dat er een langdurige hulpverlening nodig is, worden de betrokkenen doorverwezen naar de meer gespecialiseerde maatschappelijk assistenten binnen het OCMW.
• Doorverwijzing naar de vereniging Dienst Schuldbemiddeling Waasland of het Sociaal Verhuurkantoor Waasland • Oplaadterminal voor gas en elektriciteit • Agendabeheer voor het juridisch advies • Ontvangst en verstrekken van de medische kaarten voor dringende medische hulp • Verstrekken van de kansenpas en restaurantsticker • Verwerking aanvragen Omnipas en telefoonkaart • Afleveren attesten leefloon Daarnaast werkt de balie ook ondersteunend voor de sociale dienst (planning en afrekening crisisnetwerk, registratie intake, verwerking data, inforekjes en wachtruimte, …)
2007
2008
2009
2010
totaal aantal aanmeldingen via balie1
3.432
3.355
3.532
4.125
gemiddeld per dag2
13,4
13,1
13,8
16,1
Onderstaande tabel geeft een overzicht en evolutie van de aanmeldingen op het team onthaal, waarbij in 2010 juli de minst drukke maand was (gemiddeld 13,80 aanmeldingen per dag) en januari de drukste maand (20,75). Naast aanmeldingen via de permanentie gebeuren er ook nog schriftelijke aanvragen, aanvragen via mail of aanvragen van andere diensten (bv. vanuit psychiatrie, CAW, …). In 2010 waren dat er 66.
In 2010 werden er 4072 opladingen aan de balie uitgevoerd.
Team onthaal: Team onthaal staat in voor de dagelijkse opvang van die cliënten die zich voor de eerste maal wenden tot de sociale dienst. De
450 400 350 300 250 200 150 100 50
1
is een absoluut cijfer, geen relevantie t.a.v. inhoud of gewicht van de vraag
2
werd berekend op basis van 365 – 104 dagen (za/zo) – 5 dagen (feestdagen die in week vallen) = 256
45
December
November
Oktober
September
2010
Augustus
April
2009
Juli
Maart
2008
Juni
Februari
2007
Mei
Januari
0
Dit houdt in dat wie zijn schuldenlast niet kan aflossen in een tijdspanne van drie tot vier jaar, in aanmerking komt voor een collectieve schuldenregeling.
2. Schuldhulpverlening De dienst schuldhulpverlening richt zich naar mensen met nood aan hulp bij de organisatie van hun financiële huishouding en mensen die schulden hebben opgebouwd of voor wie, bij nietbegeleiding, een schuldenproblematiek dreigt.
Doel van een collectieve schuldenregeling is om binnen een bepaalde, vooropgestelde termijn de schulden terugbetaald te hebben. Mensen die via het OCMW een aanvraag doen voor schuldhulpverlening en in aanmerking komen voor collectieve schuldenregeling, worden doorverwezen naar de Dienst voor Schuldbemiddeling Waasland. Zij stellen de verzoekschriften op en kunnen in sommige gevallen als schuldbemiddelaar aangesteld worden.
De kernopdracht is steeds het herstel van de onafhankelijkheid van de cliënt, niet de volledige afbetaling van de eventuele openstaande rekeningen en schulden. Het betreft een preventieve of curatieve ondersteuning die erop gericht is om mensen te helpen om prioriteiten te bepalen, zicht te geven op komende uitgaven, structuur te bieden en een begeleiding inzake besteding van beschikbaar leefgeld.
Dienst schuldhulpverlening
In samenspraak met de betrokkene(n) wordt gezocht naar de meest passende hulpverleningsmethodiek. Hierbij wordt rekening gehouden met de voorkeur van het gezin of de persoon.
In de loop van 2010 waren er in totaal 140 gezinnen en alleenstaanden in budgetbeheer of budgetbegeleiding binnen het team schuldhulpverlening.
Werkvormen
Er werden 47 dossiers stopgezet. Er zijn 34 dossiers aan het team schuldhulpverlening doorgegeven die niet zijn opgestart. Mogelijks heeft dit te maken met de wachtlijst waarmee het team te kampen had. De gemiddelde wachttijd was 1,58 maanden.
a) Budgetbegeleiding Dit is het begeleiden van een cliënt bij het beheer van zijn inkomsten en uitgaven. Deze hulpverleningsmethodiek is gericht op de autonomie van de cliënt. Het is de bedoeling om via een leerproces mensen te leren omgaan met het budget dat voorhanden is. Daarnaast is het ook de bedoeling om hen te helpen om de financiële huishouding georganiseerd te krijgen, ervoor te zorgen dat rekeningen tijdig betaald worden, dat zij opnieuw een zicht krijgen op de inkomsten en uitgaven en hier opnieuw een evenwicht in vinden.
Profiel van de cliënt Geslacht en leeftijd
14%
Man & vrouw Vrouw
26%
b) Budgetbeheer Hierbij wordt het geldbeheer van de cliënt volledig overgenomen door de hulpverlener en ontvangt de cliënt een leefgeld voor de dagelijkse kosten. Het bepalen van het leefgeld en de frequentie van uitbetaling gebeurt telkens in samenspraak met de cliënt. Aan de hand van een overzicht van inkomsten, uitgaven en schulden wordt een betaalplan opgesteld waar iedereen zich in kan vinden. Het OCMW staat in voor de uitvoering van dit plan. Enkel het leefgeld wordt overgemaakt op de afnamerekening van de cliënt. Ook hier wordt het bestedingspatroon van naderbij bekeken.
Man
60%
Alleenstaande mannen maken 60 % uit van ons cliënteel en dit tegenover 26 % alleenstaande vrouwen. Deze mannen en vrouwen kunnen wel deel uitmaken van een eenoudergezin of samenwonende zijn met vrienden of familie.
c) Collectieve schuldenregeling Een collectieve schuldenregeling is een gerechtelijke procedure die ingeleid wordt bij de arbeidsrechter op verzoek van de schuldenaar. Er wordt een schuldbemiddelaar aangesteld. Dit is de meest ingrijpende vorm van schuldhulpverlening en is slechts van toepassing wanneer er sprake is van een overmatige schuldenlast.
46
sociale dienstverlening
Het aantal samenwonende of gehuwde koppels met kinderen vermindert elk jaar, in 2007 waren er dat nog 15%. In 2010 is er een opmerkelijke daling van 11% naar 8%. We merken dat er wel degelijk nog kinderen aanwezig zijn in de gezinnen (60 in 2010), maar deze zijn vooral terug te vinden in de eenoudergezinnen en ook bij de personen die inwonen bij familie of vrienden. De gezinnen in budgetbeheer hebben vooral jonge kinderen; in totaal zijn er 22 kinderen onder de 5 jaar. Gevolgd door kinderen tot 11 jaar: 16, tot 17 jaar: 14 en vanaf 18 jaar: 8.
45 40
39
36
35 30
26
25
22
20 13
15 10 5 0
2
0 -18j
-20j
2
Het aantal mensen die samenwonen met familie of vrienden is reeds verschillende jaren in opmars. In 2007 was dit nog 4 %, de jaren daarop telkens 7% en in 2010 vond er opnieuw een stijging plaats naar 11%. In deze cijfers zitten zowel alleenstaande mensen, eenoudergezinnen als koppels (met kinderen) die al dan niet tijdelijk inwonen bij anderen.
0
20-30j 30-40j 40-50j 50-60j 60-70j 70-80j >80j
We stellen een enorme stijging vast van de leeftijdscategorie tussen 50 - 70 jaar. In 2009 ging dit over een groep van 21% en in 2010 gaat dit over 28%. 50% van deze cliënten zaten al in een hulpverleningstraject voor 2008. Moeten wij hieruit concluderen dat cliënten zich nestelen in de hulpverlening?
Gezinssituatie Alleenwonend Gehuwd of samenwonend zonder kinderen 83
Gehuwd of samenwonend met kinderen Eenoudergezin Samenwonend met familie Andere
10
11
19
16 1
In 2010 was meer dan de helft van ons cliënteel alleenstaand, dit is de grootste groep. Deze tendens is reeds geruime tijd merkbaar, er is elk jaar een lichte stijging. De tweede grootste groep zijn de eenoudergezinnen. Deze is in verhouding met vorig jaar even hoog gebleven, hier merken we een dalende lijn de afgelopen jaren.
47
Schulden Het totaal bedrag van de schuldenlast per dossier varieert enorm. Men kan echter wel stellen dat van alle dossiers in budgetbeheer er slecht 3% is met een schuldenlast van meer dan 25.000 euro.
aard van de schulden
1ste belangrijke aard schuld
2 de belangrijke aard schuld
3 de belangrijke aard schuld
4 de belangrijke aard schuld
5 de belangrijke aard schuld
totaal
geen schulden
5
0
0
0
0
5
lening op afbetaling
19
10
2
0
0
31
verkoop op afbetaling
3
5
3
0
0
11
kredietopening
13
7
4
2
0
26
financieringshuur
0
1
0
0
0
1
hypothecair krediet
4
0
0
0
0
4
woonschulden
30
17
2
0
0
49
telefoon, gsm
6
9
9
0
1
25
verzekeringen
0
1
1
0
1
3
gezondheidsschulden
16
7
0
8
1
32
alimentatie/onderhoudsgeld
0
1
1
0
1
3
strafrechtelijke schulden
15
7
3
0
0
25
fiscale schulden
16
6
4
3
1
30
privélening
3
0
0
0
0
3
school
0
0
0
0
0
0
OCMW schulden
1
5
4
0
0
10
andere schulden
9
11
4
4
0
28
140
87
37
17
5
Woonschulden steken er bovenuit. Kunnen we hieruit afleiden dat wonen voor velen onbetaalbaar is geworden, of dat woonkosten als eerste niet betaald worden wanneer er onvoldoende middelen zijn? Kosten voor gezondheid kunnen hoog oplopen. Gezondheidsschulden vinden we dan ook terug op de 2e plaats. Op de derde plaats vinden we leningen terug. Een (nieuwe) lening aangaan om schulden te herfinancieren ziet men als een oplossing voor de opgestapelde schulden, maar de maandelijkse aflossing van de lening kan zwaar doorwegen. Aanmeldingsproblematiek
70% van de aanvragers kampt met een overbestedingsproblema-
13%
tiek. Dit is duidelijk de grootste groep. Aanpassingsschulden en compensatieschulden delen samen een tweede plaats (14% en 13%). Het aantal dossiers met overlevingsschulden is zeer beperkt (3%). Tegenover vorig jaar merken we dat de overbestedingsschulden gestegen zijn terwijl compensatieschulden zijn gedaald.
Compensatieschulden
3%
Overlevingsschulden
14%
Aanpassingsschulden Overbestedingsschulden
Mogelijks heeft dit te maken met het feit dat de huidige maatschappij steeds meer invloed uitoefent op ons bestedingspatroon waardoor er sprake is van overconsumptie en overbesteding.
70%
48
sociale dienstverlening
In 2010 volbrachten 43 mensen hun alternatieve sanctie in het OCMW en Den Azalee.
Stopzetting 8,52% 2,12%
10,64%
19,15%
17,02%
WERKPLAATS
AANTAL
%
Keuken
30
70
Kringwinkel Sint-Niklaas
13
30
TOTAAL
43
100
4. Crisisnetwerk Op 1 oktober 1999 werd het crisisnetwerk Sint-Niklaas een realiteit. Sinds de opstart tot eind 2007 werden 538 oproepen genoteerd.
10,64% 2,12%
29,79%
Overleden
Het crisisnetwerk van Sint-Niklaas biedt deskundige begeleiding aan personen in psycho-sociale crisis, die zich bevinden op het grondgebied van Sint-Niklaas op momenten dat de reguliere welzijnsdiensten niet bereikbaar zijn.
Opname instelling Verhuis naar andere gemeente Start collectieve schuldenregeling Stopzetting door ocmw
Wanneer een crisissituatie zich voordoet, kan een hulpverlener worden opgeroepen, alle werkdagen van 17.00 uur tot 08.00 uur alsook 24/24 uur tijdens weekends en feestdagen. De hulpverlener is bereikbaar via een centraal gsm-nummer. Enkel de politiediensten en de spoeddiensten van de stad kunnen rechtstreeks contact opnemen.
Stabilisatie Vroegtijdige stop door cliënt Begeleiding langdurige werking
Het overgrote deel van de dossiers (29,79%) wordt stopgezet wegens stabilisatie. 19,15% van de dossiers werd vroegtijdig stopgezet op verzoek van de cliënt terwijl slechts 2,12% wordt stopgezet op verzoek van de maatschappelijk assistente. 10,64% stroomt door naar de langdurige begeleiding. 10,64% wordt uiteindelijk doorverwezen naar collectieve schuldbemiddeling. We concluderen hieruit dat 21,28% nood heeft aan blijvende ondersteuning.
De hulpverlener kan, afhankelijk van de aard van de gestelde problematiek en de al dan niet beschikbaarheid van opvangmogelijkheden binnen de reguliere opvangcentra, een bed(den) ter beschikking stellen. De eerste werkdag na de crisis kan een beroep gedaan worden op een deskundige van een eerstelijnsdienst voor verdere begeleiding. In de periode van 1 januari 2010 tot 31 december 2010 werden in totaal 38 oproepen geregistreerd.
Het verloop naar aanleiding van een verhuis is nog steeds aanzienlijk (17,02%). We kunnen dus vaststellen dat cliënten nog steeds regelmatig verhuizen. Heeft dit te maken met dakloosheid of zijn mensen steeds op zoek naar goedkopere alternatieven?
1. Verwijzers
3. Autonome werkstraffen De autonome werkstraf laat politierechters, jeugdrechters en correctionele rechtbanken toe om in de plaats van een geldboete of gevangenisstraf een werkstraf op te leggen. De veroordeelde kan deze straf uitsluitend verrichten bij openbare diensten, vzw’s en verenigingen met een sociaal - wetenschappelijk en cultureel doel. Vanuit de dienst Vorming en Tewerkstelling worden de werkstraffen gecoördineerd die plaatsvinden binnen de eigen OCMW-diensten en vzw Den Azalee. De duur van de werkstraf bedraagt voor 2010 minstens 16 uur en maximum 250 uur. De opvolging gebeurt door een justitieassistent(e).
Oproep regulier
2010
Oproep niet-regulier
2010
Politiediensten
26
Politie Temse
1
AZ Nikolaas
5
Politie Kruibeke
1
OCMW Sint-Niklaas
1
CAW Waasland
4
Totaal
7
Totaal
49
31
100 95 87
80
87
87
2003
2004
81
93
91
92 80
80
81
2008
2009
2010
60 40 20 0
2000
2001
2002
Oproeper regulier (%)
2005
2006
2007
Oproeper niet-regulier (%)
2. Profiel hulpvrager
2%
Geslacht
2010
%
Man Vrouw Koppel Ouder met minderjarig (e) kind(eren)
24 6 2 6
63% 16% 5% 16%
2%
3% 32%
19%
Dakloosheid tgv relatieproblematiek Chronische dakloosheid Dakloos na ontslag onthaalcentrum Dakloos na ontslag psychiatrie
3. Aangemelde problematiek
Morele steun
Problematiek
%
Chronische dakloosheid Dakloosheid tgv relatieproblematiek (ouders-kind, partners) Dakloos na ontslag psychiatrie Dakloos wegens brand Morele steun Onbekende
32%
Onbekende Dakloos na brand 42%
42%
4. Huisvesting
19% 3% 2% 2%
In 2010 resulteerden 28 oproepen in een effectieve opname of huisvesting. In 27 situaties diende de huisvestingspermanentie te worden ingeschakeld. In het andere geval werd een oplossing gevonden binnen het eigen netwerk van de cliënt.
12
buiten het grondgebied van S-N
10
hulpvrager is illegaal verblijvend hulpvrager is minderjarig
8
meermaals beroep op crisisnetwerk
6
hulpvrager is dronken of onder invloed
4 2 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 In 2010 werd 26% van de oproepen door de hulpverlener als niet-opportuun beschouwd. In 21 % van de gevallen deed de crisissituatie zich voor buiten het grondgebied van Sint-Niklaas, in de overige gevallen betrof het een cliënt die dronken of onder invloed was.
5. Doorverwijzing na de crisisopvang
50
Eerstelijnsdienst
aantal
%
OCMW CAW Niet van toepassing
21 1 16
55% 3% 42%
sociale dienstverlening
4.6 Recht op arbeid
In totaal leidde 224 of 51 % van de doorverwijzingen tot activering. 38 % van de trajectbegeleidingen eindigden in een vorm van beschermde tewerkstelling. Slechts 19 mensen (4,5 %) slaagden erin om tijdens de intakefase, al dan niet met ondersteuning van de trajectbegeleider, zelf werk te vinden op de reguliere arbeidsmarkt.
1. Arbeidstrajectbegeleiding vanuit de sociale dienst Het team Vorming en Tewerkstelling maakt deel uit van de sociale dienst van het OCMW. Zij richten zich tot cliënten sociale dienst voor wie een activeringstraject tot de mogelijkheden behoort. Het begrip activering wordt hier ruim geïnterpreteerd. Het aanbod betreft een hulpverleningsplan dat leidt tot een zinvolle activiteit of tewerkstelling op maat van de betrokken cliënt. De trajectbegeleiding bestaat hoofdzakelijk uit:
Een aantal van de doorverwezen dossiers resulteerden (nog) niet in een tewerkstelling of in een andere vorm van activering:
1) Intake: bij aanvang worden één of meerdere oriënterende gesprekken gevoerd, waarbij motivatie, vorige werkervaring, interesses, vaardigheden, …uitvoerig worden besproken. Deze intake vormt de basis van het eventuele verdere trajectbegeleidingplan. In het werkingsjaar 2010 werden in totaal 438 mensen uitgenodigd door het Team Vorming en Tewerkstelling. In onderstaande tabellen wordt het eindpunt van elke trajectbegeleiding die werd opgestart aangegeven. Artikel 60 §7
132
Wepplus OCMW
17
Doelgroepmedewerker en siné Azalee
17
Voortraject
12
Arbeidszorg
9
Opleiding/studies
18
Reguliere tewerkstelling
19
TOTAAL
224
51
Lopende dossiers
67
Leefloon ingetrokken tijdens trajectbegeleiding
42
Onvoldoende kennis Nederlands
11
Problematiek kinderopvang
5
Verblijfsstatuut ontoereikend
9
Recht op WLHV of andere uitkering
5
Uitstel tewerkstelling medisch / psycho-sociale redenen
54
Kandidaat in aanmerking voor wepplus
7
Kandidaat niet in aanmerking voor doelgroepmedewerker
14
TOTAAL
214
2) het zoeken naar de gepaste vorming of opleiding: Een tewerkstelling vinden op de reguliere arbeidsmarkt vraagt vaak een verdere opleiding op diverse vlakken. Het aanbod bestaat zowel uit eigen specifieke opleidingsinitiatieven (ESF opleidingstrajecten, voortrajecten, vorming tijdens de tewerkstelling art. 60, sollicitatietraining,…), als uit doorverwijzing naar andere instanties als het Huis van het Nederlands, VDAB beroepsopleiding, Leerpunt, Vokans, Groep Intro,…
•
3) het aanbieden en ondersteunen van beschermde tewerkstelling: het OCMW van Sint-Niklaas beschikt over tal van mogelijkheden die mensen in staat stellen om arbeidservaring op te doen: a. Tewerkstelling artikel 60§7 in eigen OCMW-diensten of bij partners met wie een samenwerkingsovereenkomst werd afgesloten.
kinderopvanginitiatieven Ready Teddy en Zonnestraal, voetbalclub Red Star Waasland, CAW Waasland, Sociaal verhuurkantoor Waasland, Rode Kruis asielcentrum, VLOS, Dokters van de wereld privé bedrijven Cleys Interieur en Fashion Graphics. De samenwerking met deze organisaties en bedrijven maakt het mogelijk om een grote diversiteit aan functies aan te bieden en leidde in sommige situaties tot een contract van onbepaalde duur.
In 2010 waren 233 cliënten tewerkgesteld in een artikel 60§7 contract. 30 % hiervan betrof jongeren minder dan 25 jaar. Sedert 2003 werd het aantal mensen tewerkgesteld via art. 60 bijna verdrievoudigd. De gestage uitbreiding van vzw Den Azalee en de continue zoektocht naar geschikte tewerkstellingsplaatsen ligt hier aan de basis.
In 2010 werd samengewerkt met volgende partners: • publieke partners: stad Sint-Niklaas en Rijksarchief Beveren • sociale economie initiatief sociale werkplaats Den Azalee • vzw’s met sociaal, pedagogisch of cultureel doel als Janitor, wijkgezondheidscentrum De Vlier,
Aantal art. 60
‘03
‘04
‘05
‘06
‘07
‘08
‘09
‘10
87
111
152
176
180
172
204
233
Plaats van tewerkstelling
Aantal cliënten tewerkgesteld in het kader van art. 60 §7 in 2008
Aantal cliënten tewerkgesteld in het kader van art. 60§7 in 2009
Aantal cliënten tewerkgesteld in het kader van art. 60§7 in 2010
Interne diensten OCMW
17
28
26
Terbeschikkingstelling aan socialeeconomiebedrijven
147
165
186
Terbeschikkingstelling publieke partner
2
4
2
Terbeschikkingstelling vzw’s
6
6
17
Privé-ondernemingen
0
1
2
Totaal
172
204
233
b. Werkervaring in een wep+ statuut in eigen OCMW-diensten In 2010 werkten 33 personen in een wep+ contract. Hiervan waren 29 mensen voorafgaand gekend op de sociale dienst van het OCMW en werden door onze diensten geselecteerd. In 22 van de gevallen werd de wep+ tewerkstelling voorafgegaan door een tewerkstelling art 60. 4 medewerkers waren voor de start van de tewerkstelling niet gekend op het OCMW, zij werden doorverwezen door de VDAB. Deze tewerkstellingen vonden plaats binnen de eigen OCMW-diensten: administratie, hoteldiensten, centrale keuken en logistieke diensten.
52
sociale dienstverlening
Doorstromingscijfers In het werkingsjaar 2010 werden in totaal 118 contracten art. 60§7 en 18 contracten wep+ beëindigd. Na contract artikel 60
Na weppluscontract
Aantal
%
Aantal
%
Reguliere tewerkstelling privé
4
3,7
3
17
Interim
7
6,5
Dienstencheques regulier
1
1
1
5,5
Reguliere tewerkstelling OCMW
2
2
3
17
1
5,5
Zelfstandige activiteit
1
1
Wep+ OCMW/Groep INTRO
3
2,8
Doelgroepmedewerker Azalee
3
2,8
Beschutte werkplaats
1
1
Artikel 60
2
2
Werkloosheidsuitkering
52
49
7
44
21,5
1
5,5
1
5,5
Leefloon
23
Leefloon vakantiewerk
12
Ziekte-uitkering/ invaliditeit
4
3,7
verhuisd
2
2
onbekend
1
1
1
TOTAAL
118
100
18
Pensioen
100
• Situatie op 1 februari 2011
Uit bovenstaande tabel blijkt dat in totaal 22 personen of 20,8 % na hun tewerkstelling in het kader van artikel 60 §7 zijn doorgestroomd naar een nieuwe tewerkstelling of opleiding. Bij de groep van de weppers gaat het om 8 personen of 45 %. In totaal stroomden 30 medewerkers of 24 % door naar een nieuwe tewerkstelling.
2. De Sociale werkplaats Den Azalee
Omkadering vzw Den Azalee
In 1995 werd vanuit het OCMW de sociale werkplaats Den Azalee opgericht met het oog op het uitbreiden van de tewerkstellingsmogelijkheden voor mensen die leven van een OCMW-uitkering. De tewerkstellingsdoelstelling was, en is nog steeds, dubbel: • enerzijds een werkvloer organiseren waar beschermde tewerkstelling en opleiding kan georganiseerd worden met het oog op doorstroming naar reguliere tewerkstelling • anderzijds een sociaal economie bedrijf oprichten waar permanente tewerkstelling kan worden aangeboden aan diegenen waarvoor doorstroming geen mogelijkheid meer is.
In 2010 waren 22 medewerkers van de omkadering van vzw Den Azalee het hele jaar in dienst. Hierbij wordt de omkadering die het OCMW ter beschikking stelt (directeur, personeelsdienst, boekhouding en trajectbegeleiders) niet meegeteld. 8 personen gingen uit dienst waarvan 5 met een contract onbepaalde duur (tijdens of na de proefperiode), 2 met een contract bepaalde duur in het opleidingsproject en 1 met een vervangingscontract. 9 personen kwamen in dienst (uitbreiding of vervanging vanuit dienst) waarvan 1 stafmedewerker, 1 coach brugprojecten, 1 coördinerend werkleider en 1 werkleider energieploeg, 3 werkleiders voor de sector diensten (vooral catering), 1 werkleider arbeidszorg en 1 werkleider revisie-uithuiszettingen.
53
Doelgroepmedewerkers
Art. 60
In 2010 waren 69 doelgroepmedewerkers heel het jaar in dienst. 7 andere doelgroepmedewerkers gingen in de loop van 2010 uit dienst en 26 andere kwamen in de loop van 2010 in dienst. In totaal werkten dus 102 verschillende doelgroepmedewerkers heel of een deel van 2010 in Den Azalee. Van de 26 personen die in dienst kwamen in 2010 gingen er wel 7 personen uit dienst.
Verloop van de art. 60 en ESF-medewerkers van Sint-Niklaas In totaal werden 186 personen als art. 60/ESF van het OCMW van Sint-Niklaas naar Den Azalee gedetacheerd. Deze mensen waren nooit allemaal tegelijk aanwezig. Een deel van de contracten liep ook in 2009 en daarvan stopten de meeste contracten in de loop van 2010, een klein deel liep door. Een ander deel begon in de loop van 2010.
Tewerkstellingsplaats doelgroepmedewerkers in 2010: Tewerkstellingsplaats art. 60/ESF medewerkers in 2010: Afdeling
personen
catering
7
Afdeling
personen
energiesnoeiers
5
Arbeidszorg
1
fietspunt
8
Catering
14
1
Energiesnoeiers
1
2
Fietspunt
6 18
klusploeg logistiek
containerpark
logistiek
dispatch
2
Kringwinkel Sint-Niklaas
logistiek
magazijn/bijrijders
7
Logistiek
22 22
logistiek
sortering
3
Magazijn
logistiek
textiel
5
Poetsploeg (ESF vrouwen)
10
6
Renovatieploeg ( ESF mannen)
29
poetsploeg
1
Revisie
13
revisie
9
Secretariaat
1
4
Textiel (ESF vrouwen)
29
10
Variant
20
4
Totaal
186
logistiek
transport
sociaal restaurant strijkatelier
strijk textielbehandeling
uithuiszettingen winkels
5 Kemzeke
6
Sint-Niklaas
8
Temse
9
Verloop van de andere art. 60 (winkels Kemzeke en Temse) In de winkels van Kemzeke en Temse was 1 medewerker in art. 60 statuut heel het jaar in dienst. 12 medewerkers art. 60 die vóór 01.01.2010 in dienst waren, gingen in de loop van 2010 uit dienst. 22 medewerkers kwamen in de loop van 2010 in dienst; 9 daarvan gingen nog in 2010 uit dienst.
102 (volledig 2010 of een deel ervan)
Totaal
Verloop:
Arbeidszorg in dienst
uit dienst
energiesnoeiers
5
Instroom Arbeidszorg medewerkers
2010
fietspunt
4
3
Van OCMW Sint Niklaas
15
logistiek
3
3
Van GTB
28
Stopgezette trajecten
31
strijkatelier/textielbehandeling
3
1
uithuiszettingen
5
1
(art 60, NEC, beschutte werkplaats)
5
winkels
6
6
Doorstroming naar opleiding
1
Totaal
26
14
Actieve medewerkers eind 2010
44
Doorstroming
54
sociale dienstverlening
4.7 Recht op behoorlijke huisvesting T.a.v. 2009 betekent dit een stijging van 181 behandelde dossiers. Vooral het aantal dossiers gas steeg spectaculair met 281 dossiers (het aantal elektriciteitsdossiers daalde met 100 stuks). De stijging heeft ongetwijfeld te maken met het feit dat er in Sint-Niklaas ondertussen reeds een heel aantal budgetmeters geplaatst werden.
1. Wonen en Energie: De Lokale Adviescommissie De (sociale) leverancier kan aan de Lokale Adviescommissie (LAC) vragen om klanten, die schulden bij hen hebben opgebouwd, te mogen afsluiten. Het team Wonen en Energie zal trachten om op voorhand een voorstel tot oplossing te formuleren. Bedoeling is zo weinig mogelijk advies te geven tot afsluiting van energie- en/of watertoevoer.
Op 31.12.2010 waren er te Sint-Niklaas 1111 budgetmeters voor elektriciteit geplaatst waarvan 575 actieve en 536 nietactieve budgetmeters. Voor gas waren dit er 389 waarvan 350 actieve en 39 niet-actieve budgetmeters.
De medewerkers van het team zullen trachten de klanten, waarvoor een verzoek wordt ingediend, in de periode voorafgaand aan het LAC te bereiken d.m.v. het uitvoeren van huisbezoeken. Naast het doen van een concreet voorstel i.v.m. de energieproblematiek, zijn LAC-dossiers regelmatig een aanleiding om een dieperliggende problematiek te detecteren. Het team heeft dan ook een belangrijke preventieve en doorverwijsfunctie naar de reguliere sociale dienst.
Er werden in 2010 geen dossiers op de LAC gebracht door het Stedelijk waterbedrijf noch door de Vlaamse Maatschappij voor Watervoorziening. Gerechtelijke uithuiszettingen Het OCMW wordt verwittigd als er huurders zijn waarvoor de huisbaas of de sociale huisvestingsmaatschappij of het SVK een vordering tot uithuiszetting heeft ingesteld bij de Vrederechter. Bij het “binnenkomen” van deze verwittigingbrieven wordt nagegaan of betrokkene in begeleiding is (of tot voor kort is geweest) van de sociale dienst. Indien dit zo is, volgt de maatschappelijk assistent(e) dit verder op. Indien het een niet-gekende cliënt betreft, wordt de huurder gecontacteerd door één van de medewerksters van het team. In Sint-Niklaas werden in 2010 120 huishoudens bedreigd met gerechtelijke uithuiszetting. Een begeleiding werd door 33 van hen aanvaard. Er waren in dit kader 45 eenmalige contacten.
Als de klant, waarvoor een dossier ingediend wordt, “gekend” is, legt de maatschappelijk assistente van de sociale dienst het contact en zet (in samenspraak met de cliënt) de nodige stappen op om tot een voorstel te komen. Zowel de maatschappelijk assistent als de medewerker van het team Wonen en Energie kan de cliënt bijstaan op de LAC bijeenkomst indien deze dit wenst. LAC
Ingediend
Behandeld
Totaal
E
G
Totaal
E
G
21/01/2010
162
82
80
145
72
73
18/02/2010
155
57
98
148
57
91
18/03/2010
145
60
85
118
44
74
22/04/2010
176
58
118
151
46
105
20/05/2010
141
56
85
128
50
78
17/06/2010
165
66
99
142
57
85
22/07/2010
134
56
78
117
54
63
26/08/2010
121
48
73
95
35
60
23/09/2010
125
48
77
112
41
71
21/10/2010
104
33
71
92
30
62
18/11/2010
83
22
61
69
20
49
16/12/2010 Gemiddeld
99
39
60
92
37
55
1610
625
985
1409
543
866
134,2
52,1
82,1
117,4
45,3
72,2
E = elektriciteit G = gas
55
2. Energiescans
Noodwoningen - Bezetting Er was t.a.v. 2009 geen stijging van het aantal opgevangen personen/gezinnen in 2010 (telkens 5). Wat wel opvalt, is de enorme stijging van de gemiddelde verblijfsduur (van 3 weken in 2009 naar 17 weken in 2010). Dit had te maken met het feit dat we in 2010 geconfronteerd werden met noodopvang van vooral eigenaars (branden, tijdelijke onbewoonbaarheidverklaring, …) waar een alternatieve huisvesting (in afwachting van terugkeer naar hun eigendom) niet gevonden werd of waar vertraging optrad in de renovatie van hun eigendom.
Binnen de vzw Den Azalee werkt een ploeg energiesnoeiers. Deze verrichten in de eerste plaats energiescans in woningen met het oog op verlagen van het energieverbruik. Deze energiescans geven een beeld op welke wijze energie-ingrepen in de woning kunnen gebeuren. In totaal werden in 2010 545 energiescans uitgevoerd. Aantal energiescans: Per gemeente: • Sint-Niklaas: 278 • Beveren: 165 • Stekene: 8 • Sint-Gillis-Waas: 64
Aantal opvangdagen per noodwoning 350
312
300
• Waasmunster: 30 TOTAAL: 545
247
250 200
Herkomst scanadressen: OCMW: 42 Eandis: 314 Milieudiensten: 53 Sociale huisvestingsmaatschappijen: 47 Sociaal verhuurkantoor Waasland: 12 Energiesnoeiers Den Azalee: 77
150 108 86
100 50 0
11 0 0 2007
0 2008
woning1
woning2
65
48
0 2009
53
2010
woning3
3. Verwarmingstoelage Aan 326 personen (alleenstaanden of gezinnen) werd een premie toegekend vanuit het verwarmingsfonds, dit voor een totaal bedrag van 47.212,62 euro.
4. Huurwaarborgen en installatiepremie In 2010 werden 78 schriftelijke huurgaranties gegeven vanuit het OCMW voor huurders die niet zelf de middelen hadden een huurwaarborg te betalen. Aan 62 personen werd tevens een installatiepremie toegekend.
5. Materiele hulpverlening via meubelbonnen In 2010 werden 174 aankoopbonnen voor allerlei meubilair uit de kringwinkel Den Azalee toegekend. Dit voor een totaal bedrag van 15.324 euro.
56
sociale dienstverlening
4.8 Recht op onderwijs
normaal economisch circuit wegens een gebrek aan essentiële arbeidsattitudes. Vanuit de school, de werkvloer en de sociale dienst van het OCMW wordt hen een opleiding, werkervaring en vooral individuele coaching geboden.
1. Het brugproject Het OCMW van Sint-Niklaas als promotor biedt, in samenwerking met vzw Den Azalee, OCMW Stekene, OCMW Temse en OCMW Kruibeke, tewerkstellingsplaatsen aan deeltijds leerplichtige jongeren in het kader van zijn brugproject. Het betreft jongeren die er niet in slagen een gepaste tewerkstelling te vinden in het
Tewerkstellingsplaatsen 2010-2011
Interne diensten
2
Externe diensten
1
0
nt
ia
r Va
t r k g sijn ie s lie ns rin az ding ct* ie te ist laa te g d a g l e i a j a k k le ro te C Lo -Ni rij M op p St Ho nt F Si ES
l
tie
x Te
e
in
e Kl
g
rin
te or
s
nt
Fi
l l e se se ne en ke ke ek ke in laas in eke Tem em uk mse uib e T t e W z el r W ik k S k m k ot Te C K ie -N ro ZC Ke in ist Z nt i G g W W W S Lo
pu
s et
In de loop van het schooljaar 2010-2011 heeft het OCMW van Sint-Niklaas 24 werkvloeren ter beschikking gesteld. Alle werkplaatsen effectief invullen is niet mogelijk, aangezien OCMW Sint-Niklaas slechts erkend is voor 8500 uren. Momenteel (31.03.2011) worden er 18 brugprojecten tewerkgesteld. Algemene gegevens brugproject 2010-2011 Studierichtingen
18 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
16 14 12 10 8 6 4 2 0
18
11
jongens
meisjes
op
ko
r Ve Ke
62% van de jongeren die werden tewerkgesteld als brugproject zijn jongens. Dit hoge cijfer is niet zo abnormaal aangezien de scholen voornamelijk mannelijke kandidaten hebben.
ed
m en
uk
er
rk
e ew
meisjes
er
ss
La
l
pe
l Hu
n
ie
ric
t ec
Ca
jongens
rie
se
s rro
A
k
tie
s
gi
Lo
r
le
ul
v an
ed
m
er
rk
e ew
T
p
ul
sh
i hu
Een brugproject hoeft in principe niet alternerend te zijn. OCMW Sint-Niklaas streeft naar een maximale tegemoetkoming aan de leerkansen van de jongeren en probeert hierdoor, in de mate van het mogelijke, alternerende brugprojecten aan te bieden.
57
4.9 Recht op bescherming van een gezond milieu
4
Door de oprichting van de vzw Den Azalee werkt het OCMW ook aan de bescherming van een gezond milieu. Het kringloopcentrum met zijn verschillende ateliers, waaronder een revisieatelier en een kringwinkel, zorgen voor het verminderen van de afvalberg.
3
Van iedere 100 kg opgehaalde goederen wordt het volgende verwerkt:
Het aantal alternerende brugprojecten ligt het laagst bij jongens. Dit is niet zo verwonderlijk, gezien hun opleidingskeuzes en de beperkte beschikbare opleidingsplaatsen in de harde sector.
• •
40,71 kg wordt verkocht via de kringwinkel. 39,31 kg wordt gerecycleerd via onze partners en op deze manier een nieuw leven gegeven. • 14,93 kg krijgt een nieuw leven via het hergebruikcentrum. • 5,06 kg is uiteindelijk restafval
2
1
0
800 u Reguliere Stopzetting gepresteerd doorstroming eigen vraag jongens
Wat doen we met de binnengebrachte Kg
Stopzetting in overleg
14,93 kg
meisjes
verkoop recycl
5,06 kg
afval
800u gepresteerd: De jongere is nog niet klaar voor reguliere tewerkstelling, maar dient het brugproject te verlaten aangezien zijn uren op zijn.
hergebruik - revisie 40,71 kg
Reguliere doorstroming: Jongeren die klaar zijn voor de reguliere tewerkstelling, met al dan niet een reguliere tewerkstelling in het vooruitzicht.
39,31 kg
Stopzetting eigen vraag: Jongeren die op eigen vraag hun brugproject stopzetten (bv. jongeren die regulier willen werken omdat ze te weinig verdienen in een brugproject). Aantal opgehaalde kg in 2010 per gemeente uit het werkingsgebied
Stopzetting in overleg: Stopzetting waar een ander traject aangewezen is (bv: voortraject ).
110.516 kg
4623 kg Sint-Niklaas
205.328 kg
De twee meest voorkomende redenen om een brugproject stop te zetten zijn: reguliere doorstroming (36%) en stopzetting in overleg (36%). Gezien deze cijfers gebaseerd zijn op de situatie op 31.03.2011 zijn er nog geen eenduidige conclusies te trekken.
Temse Stekene Sint-Gillis-Waas Overige
2. Tussenkomsten in schoolfacturen Het OCMW stort jaarlijks 5.000 euro in een schoolparticipatiefonds, dat gezamenlijk met het stadsbestuur beheerd wordt. Vanuit dit fonds wordt tussengekomen in onbetaalde schoolfacturen van leerlingen uit kansarme gezinnen.
316.559 kg
Naast deze deelname aan het schoolparticipatiefonds werd tevens tussengekomen in 62 gezinnen voor het betalen van de schoolfactuur.
58
993.512 kg
sociale dienstverlening
4.10 Recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing Voor alle activiteiten wordt telkens een eigen financiële inspanning van de cliënt verwacht. Meestal bestaat de tussenkomst vanuit het OCMW uit 80% van de totale kost.
Deelname aan het culturele en maatschappelijke leven is een belangrijke hefboom om uit armoede te geraken. Armoede en sociale uitsluiting hebben immers meerdere dimensies dan enkel het financieel aspect. Deelname aan diverse activiteiten uit het maatschappelijke leven zorgt voor een verhoging van het zelfwaardegevoel en versterkt de eigen krachten van mensen.
De cijfers uit het werkjaar 2010:
• •
Elk OCMW ontvangt van de federale overheid extra middelen om kansarmen in het sociale leven te betrekken. Met deze middelen kan een OCMW de financiële drempels wegnemen om mensen die het financieel moeilijk hebben toch te laten deelnemen aan culturele, sportieve of sociale activiteiten. Het OCMW Sint-Niklaas kiest ervoor een belangrijk deel van deze middelen te gebruiken om mensen in armoede te laten deelnemen aan activiteiten van jeugdbewegingen en sportclubs.
• • • •
Het stadsbestuur ontvangt middelen van de Vlaamse Overheid voor de bevordering van de vrijetijdsparticipatie van personen in armoede.Stadsbestuur en OCMW spraken af om in Sint-Niklaas deze beide middelen aan elkaar te koppelen en de samenwerking die het OCMW al had uitgewerkt via deze middelen, uit te breiden voor iedereen met een kansenpas. Deze budgetten worden voornamelijk besteed aan: • de deelname van onze cliënten of hun kinderen aan sociale, sportieve of culturele manifestaties; • de kosten voor deelname van onze cliënten of hun kinderen aan sociale, culturele of sportieve verenigingen; • vakanties via het Steunpunt Vakantieparticipatie; • opleidingen die de toegang tot de nieuwe informatie- en communicatietechnologieën bevorderen.
• • • • • • • •
59
277gezinnen en 170 alleenstaanden kregen een sterabonnement voor de zomer 2010 200 filmcheques werden verdeeld onder de cliënten van de sociale dienst 332 kinderen (en ouders) kregen kaarten voor “Sint in de Piste” 46 cliënten woonden een muziek of theatervoorstelling bij in de stadsschouwburg 42 kinderen maakten in de zomer 2010 gebruik van de speelpleinwerking Voor 61 cliënten werd met deze middelen een vakantie betaald vanuit het aanbod van het Steunpunt Vakantieparticipatie Voor 22 kinderen werden de bosklassen, zeeklassen,… betaald Voor 4 kinderen werd een jeugdkamp via het ziekenfonds betaald. 79 cliënten van de sociale dienst deden een daguitstap (zoo, Bellewaerde, Plopsaland,…) Voor 3 kinderen werd het sportkamp via de stedelijke sportdienst betaald. 75 cliënten van de sociale dienst sloten zich aan bij een sportclub uit Sint-Niklaas 9 kinderen van cliënten waren lid van een Sint-Niklase jeugdbeweging 44 mensen volgden een opleiding bij de Stedelijke Academie 6 mensen gingen naar de Vrije Ateliers
60
5
INTERNE ORGANISATIE
5.1 Interne organisatie
menlijk voor de twee organisaties ‘centraal’ wordt aangestuurd en opgevolgd.
1. Competentiemanagement In het Vast Bureau van 17 augustus 2009 werd de firma Quintessence aangeduid voor de invoering van competentiemanagement binnen het OCMW Sint-Niklaas en dit meer concreet aan de hand van een begeleiding van het managementteam. In 2009 werd gestart met deze begeleiding aan de hand van een tweedaagse workshop, waar naast een grondige introductie in competentiemanagement de kerncompetenties voor het OCMW alsook de competentieprofielen voor de leden van het managementteam werden vastgelegd.
Binnen het OCMW zelf wordt het project opgevolgd door een projectgroep. De uitwerking van het project gebeurt in een aantal werkgroepen waarbij zo veel mogelijk personeelsleden uit de diverse geledingen en sectoren van de organisatie worden betrokken. Voor de opmaak van de competentieprofielen werd in 2010 voor elk van de 6 ‘functiefamilies’ binnen het OCMW een werkgroep opgericht. Wegens de eigenheid van de twee organisaties werd ervoor geopteerd om geen gezamenlijke competentieprofielen op te maken met het stadsbestuur. Wel werd er gebruik gemaakt van hetzelfde competentieraamwerk en dezelfde methodiek voor de opmaak van de competentieprofielen. In deze optiek werd dan ook als vertrekbasis voor de opmaak van de profielen gezamenlijk met de stad het competentiewoordenboek van Quintessence aangekocht.
In 2010 werd door elk lid van het managementteam een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) opgemaakt. Basis hiervoor was een 360° feedback voor elk van hen, waarbij zowel andere leden van het managementteam, medewerkers, klanten en andere doelgroepen werden bevraagd. In 2010 werd verder een actieplan opgemaakt voor de verdere implementatie van competentiemanagement binnen het OCMW. Aangezien ook bij het stadsbestuur de intentie bestond om met competentiemanagement te starten, werd ervoor gekozen om de verdere implementatie zo veel mogelijk parallel met de stad te laten verlopen.
Naast de werkgroepen voor de opmaak van de competentieprofielen werd in 2010 eveneens een gemengde werkgroep stad/ OCMW rond functionering en evaluatie + competentieontwikkeling opgericht. In deze werkgroep werden in grote lijnen de volgende thema’s behandeld:
• •
hoe gaan we evalueren; de opmaak van een competentiegericht evaluatieformulier; • de rol en inhoud van het functioneringsgesprek.
Op het niveau van de globale projectcoördinatie heeft er een samenwerking plaats tussen de stad en het OCMW. Het belangrijkste aandachtspunt hierbij is dat beide besturen dezelfde methodiek en werkwijze hanteren en dat het gehele project geza-
Naast de afronding van deze eerder vermelde werkgroepen zal in 2011 ook nog een gemengde werkgroep opgestart worden rond werving en selectie. Het is de bedoeling om de werkzaamheden van het project af te ronden tegen het najaar van 2011. Alvorens effectief van start te gaan met competentiemanagement vanaf het voorjaar van 2012, zal een uitgebreid vormingsprogramma worden uitgewerkt waarbij leidinggevenden, maar ook medewerkers de nodige handgrepen worden aangereikt bij de toepassing van de nieuw ontwikkelde instrumenten op het gebied van HR.
62
interne organisatie
Op basis van de voorstellen van de acht werkgroepen werd door het managementteam van het OCMW een actieplan opgemaakt met in totaal twaalf actiepunten. Bij de selectie van de uiteindelijk gekozen actiepunten werd door het managementteam rekening gehouden met de volgende criteria:
2. Personeelstevredenheid In het najaar van 2009 werd bij het personeel van het OCMW een tevredenheidsenquête afgenomen. Dit gebeurde door de firma Zebrazone en dit onder de noemer ‘WEL IN JE VEL - Jouw me-
1. Haalbaarheid van de actie binnen de organisatie, rekening houdende met bestaande/ lopende acties, budgetten, wettelijke bepalingen, middelen, enz… 2. Inschatting van de impact van de actie op de algemene tevredenheid en de algemene dienstverlening van het OCMW. 3. Zichtbaarheid van het effect van de actie binnen korte en middellange termijn. Het actieplan dient in 2011 nog voorgelegd aan en gevalideerd te worden door het Bijzonder Comité Personeelsbeleid en Organisatie alvorens het uitvoering kan krijgen. Verder dienen de resultaten ook besproken te worden met de syndicale organisaties.
3. Oprichting dienst facturatie ning telt’. De belangrijkste resultaten van deze enquête werden in het voorjaar van 2010 gecommuniceerd naar het personeel. Uit de resultaten van dit kwantitatief onderzoek kwamen een aantal aandachtspunten naar voor.
De dienst facturatie is al jaren opgenomen in het organogram van het OCMW, maar er werd nooit een taakomschrijving of een personeelsformatie voor uitgewerkt. Een globaal concept werd uitgewerkt, doch er bleven een aantal belangrijke aandachtspunten en vragen bij een mogelijke oprichting van deze dienst.
Om hierop echter op een goede manier te kunnen inspelen was verder ‘kwalitatief’ onderzoek wenselijk. Dat wil zeggen dat we als organisatie preciezer wilden weten waarom de bevraagde personeelsleden minder tevreden waren over bepaalde aspecten. Daarom werd aan Zebrazone gevraagd om aan de hand van een aantal werkgroepen met personeelsleden uit de verschillende groepen een aanzet tot globaal actieplan uit te werken.
Gezien de complexiteit van deze vragen en de noodzaak om in deze een genuanceerd en objectief beeld te krijgen, werd een externe adviesopdracht uitgeschreven. Op de zitting van de Raad van 26 juni 2008 werd beslist om extern advies in te winnen en uiteindelijk werd de opdracht toegewezen aan de firma BDO Atrio.
In totaal werden in de periode mei-juni 2010 acht werkgroepen opgericht met als doelstelling het verder uitdiepen van de knelpunten en het uitwerken van verbetervoorstellen. Concreet ging het om de volgende werkgroepen: • Groep I: paramedici, animatoren en verpleegkundigen. • Groep II: verzorgenden, residentieel en logistieke hulpen. • Groep III: thuiszorg. • Groep IV: technische dienst, logistiek, koerier, post en repro. • Groep V: administratie en maatschappelijk assistenten. • Groep VI: hoteldiensten. • Groep VII: keukens. • Groep VIII: leidinggevenden/ diensthoofden.
BDO Atrio adviseerde de facturatie gedecentraliseerd te blijvenlaten verlopen. De uitbouw van een centrale facturatiedienst zou immers in de huidige structuur (competenties, informatica-omgeving) aanleiding geven tot tal van fouten. Tegelijk adviseerde BDO wel de uitbouw van een matrixstructuur die de diverse operationele afdelingen inzake facturatie beter zou kunnen opvolgen, coördineren en verbeteren. Tevens werd voorgesteld om de dienst sociale administratie in het organogram onder te brengen bij de financiële dienst en opnieuw de taakverdeling tussen de sociale dienst en de sociale administratie te bekijken.
63
Bij de resultaten van deze adviesopdracht werd vanuit de eigen administratie het volgende voorgesteld:
4. Reorganisatie dienst personeelszaken In 2009 werd een nieuw organisatieconcept uitgewerkt voor de dienst personeelszaken. Dit toekomstconcept werd in het najaar van 2009 en het voorjaar van 2010 in twee fases door twee verschillende werkgroepen verder uitgewerkt.
1. De overheveling van de sociale administratie van het departement algemene zaken naar het departement financiën met hieraan gekoppeld de versterking van het leidinggevende kader van de huidige financiële dienst.
Volgens dit nieuw organisatieconcept bestaat de dienst personeelszaken in grote lijnen uit de volgende onderdelen: • Onthaalbalie • Personeelsbeheer en wedden • HR • Vorming en evaluatie • Werving en selectie • Staffuncties • Sociale dienst personeel • Algemene ondersteuning en projecten
Dit gebeurde concreet bij de globale herziening van het algemeen organogram en de personeelsformatie van het OCMW in augustus 2009. In het voorjaar van 2010 gebeurde de feitelijke overheveling van de huidige sociale administratie naar het departement financiën. In augustus 2010 ging de nieuwe coördinator financiën van start.
2. De oprichting van een werkgroep rondom de uitwerking van de matrixstructuur betreffende de facturatie. Deze werkgroep ging in het najaar van 2009 effectief van start onder leiding van de departementschef algemene zaken met ondersteuning van de personeels- en organisatiedeskundige. Medewerkers van de verschillende ‘betrokken’ diensten participeerden aan de uitwerking van het project. Achtereenvolgens werden de volgende onderdelen behandeld: • sociale dienstverlening; • residentiële seniorenzorg; • thuiszorg.
Binnen het onderdeel ‘personeelsbeheer en wedden’ werden 2 teams opgericht die afgestemd zijn op de organisatiestructuur van het OCMW. Concreet betekent dit een team ‘seniorenzorg’ en een team ‘sociale dienstverlening en ondersteunende diensten’. Binnen de teams wordt een maximale polyvalentie en flexibiliteit van de medewerkers nagestreefd, dit zowel op het gebied van kennis als van de uit te voeren taken. Elk team staat in voor het totale personeelsbeheer van de toegewezen personeelsgroep. Op basis van de eerder gemaakte taakverdeling tussen de onthaalbalie en het onderdeel personeelsbeheer en wedden werden in de loop van 2010 zeer gedetailleerde taakbeschrijvingen opgemaakt voor een loonbeheerder en een medewerker van de onthaalbalie.
Concreet werd binnen de werkgroep in de loop van het jaar 2010 het volgende uitgewerkt: • Inventaris van de taken van de facturatiedienst en de taken die inzake ‘facturatie’ decentraal blijven. • Uitwerking van een personeelsbezetting voor de dienst facturatie en deze van de administratie van de sociale dienst. • Uitwerken van voorstellen voor de huisvesting van de nieuwe facturatiedienst en de administratie van de sociale dienst. • Opmaak van een stappenplan voor de (geleidelijke) invoering van de facturatiedienst.
Andere punten die in de werkgroep aan bod kwamen waren:
•
toewijzing van diensten/ dossiers aan de verschillende loonbeheerders (zo veel als mogelijk afgestemd op de organisatiestructuur van het OCMW); • een ruimtelijke herschikking van de burelen van de dienst die aansluit bij het uitgewerkte toekomstconcept van de dienst; • de uitwerking van een communicatie- en overlegstructuur zowel intern (binnen de dienst) als extern (naar de overige diensten/ departementen van het OCMW); • de uitwerking van een draaiboek (stappenplan, verschuiving van taken, (interne) opleidingen, …) voor de invoering van het nieuwe organisatieconcept.
Er werd voor gekozen om het uittekenen van de processen en het beter op elkaar afstemmen van de huidige software als één van de eerste opdrachten van de nieuwe facturatiedienst mee te geven. Ook het uitbouwen van een adequate communicatie- en overlegstructuur dient in deze te worden meegenomen. De effectieve start van de nieuwe facturatiedienst is voorzien voor het voorjaar van 2011.
Het is de bedoeling dat het nieuwe concept voor de dienst personeelszaken volledig operationeel zal zijn in het voorjaar van 2011. Deze start is gekoppeld aan de toepassing van het nieuwe loonprogramma van CIPAL.
64
interne organisatie
5. Duurzaamheidsplan
•
Het OCMW van Sint-Niklaas spant zich al een tijd in op het vlak van duurzaamheid. Met de werkgroep duurzaamheid binnen het OCMW hebben diverse diensten de koppen bij elkaar gestoken met het oog op meer samenwerking, meer integratie en een betere afstemming van de verschillende initiatieven. Dit resulteerde in een duurzaamheidsplan dat op 29 juli 2010 door de OCMW-raad werd goedgekeurd en dat een aantal concrete doelstellingen en acties bundelt.
• •
• • •
De focus van het plan ligt enerzijds op duurzaamheid binnen de interne werking van het OCMW en meer bepaald op interne milieuzorg en op het aankoopbeleid, en anderzijds op het beleidsdomein van de sociale dienstverlening. Het OCMW heeft als opdracht te werken aan een duurzaam welzijnsbeleid, wat betekent dat dit ook dient tot uiting te komen in de eigen interne werking.
Systematisch de mogelijkheid en wenselijkheid van duurzaamheidscriteria in elk aankoopdossier nagaan. Dit werd in 2010 bijvoorbeeld toegepast in het lastenboek voedingswaren. Personeel van het OCMW sensibiliseren rond het thema duurzaamheid. Het papierverbruik binnen de organisatie met 30% verminderen door recto-verso te printen, papier zoveel mogelijk te vervangen door elektronische toepassingen, … Een duurzaam wagenpark nastreven. Duurzaam (ver)bouwen. Cliënten ondersteunen bij en stimuleren tot rationeel energieverbruik door middel van energiescans, via het project energiesnoeiers, …
De uitvoering van het plan wordt regelmatig door een werkgroep opgevolgd, in samenwerking met de duurzaamheidambtenaar van de stad.
Een greep uit de doelstellingen van het plan:
65
5.2 Personeel
2007
2008
2009
2010
2011
FTE
KOPPEN
FTE
KOPPEN
FTE
KOPPEN
FTE
KOPPEN
FTE
KOPPEN
statutairen
333,80
453
335,90
449
346,80
465
364,00
471
366,40
483
TOT. STATUTAIREN
333,80
453
335,91
449
346,80
465
364,00
471
366,40
483
contractuelen (art.56,…)
148,70
212
160,20
225
146,20
194
139,40
190
147,00
196
sif/gemeentefonds
14,35
19
13,95
19
13,25
18
11,90
14
12,90
14
jobcreatie
1,00
2
1,00
2
1,00
2
1,00
1
1,00
1
gesco
84,50
118
85,65
112
85,90
101
88,95
104
85,85
105
TOT. CONTRACTUELEN
248,55
351
260,80
358
246,35
315
241,25
309
246,75
316
wep +
14,75
15
16,25
18
14,50
15
15,00
16
14,50
15
art.60
86,40
88
74,30
77
94,10
95
104,40
107
103,70
105
dienstencheques
4,50
6
5,50
7
4,00
5
4,00
5
3,30
5
Brugproject
3,50
7
4,50
9
7,50
15
9,00
18
8,50
17
1,80
3
Bio beroepsinleving
0,50
1
1,45
4
0,50
1
0,50
1
1,00
3
TOT. SOCIALE TEWERKSTELLINGEN
109,65
117,00
102,00
115,00
120,60
131,00
132,90
147,00
132,80
148,00
TOTAAL
692,00
921,00
698,71
922,00
713,75
911,00
738,15
927,00
745,95
947,00
66
interne organisatie
5.3 Communicatie en participatie
Daarnaast verzorgde de communicatieambtenaar ook de OCMWartikels in de Stadskroniek en de persberichten.
Externe communicatie De dienst communicatie verzorgt het folder- en brochureaanbod van het OCMW, verspreidt regelmatig persmededelingen en volgt de info op de website en het intranet op. Verder ondersteunt de dienst de andere OCMW-diensten bij de bekendmaking van de dienstverlening en lopende projecten zoals bouwprojecten. De dienst is ook nauw betrokken bij de organisatie van het protocol bij eerstesteenlegging, openingen en lanceringen van nieuwe initiatieven, zowel voor wat het OCMW als wat Den Azalee betreft. In 2010 lanceerde de dienst communicatie periodieke nieuwsbrieven naar bewoners en buurtbewoners over de bouw van de nieuwe woonzorgcentra. Verder lag de klemtoon op de uitwerking van de nieuwe website van het OCMW.
Kostenbesparing Om mailings goedkoper te laten verlopen, kozen we ervoor om een PB-stempel in te voeren. Daarmee besparen we gemiddeld 30 % portkosten op informatieve zendingen. Werfcommunicatie nieuwe woonzorgcentra In december 2009 ging de werfcommunicatie van start voor de bouw van onze twee nieuwe woonzorgcentra, waarvan één in deelgemeente Belsele en één in het centrum van de stad op de hoek van de Lodewijk De Meesterstraat en de Lamstraat. Alle betrokken doelgroepen (bewoners, familie, buurt) kregen in 2010 regelmatig een terug- en vooruitblik over de bouwwerken
Gratis infolijn De gratis infolijn 0800 900 76 geeft de bellers wegwijsinformatie en eerstelijnsinformatie over de dienstverlening van het OCMW en wordt beantwoord door de medewerkers van de dienst communicatie. De gratis infolijn registreerde 252 oproepen in 2010, een lichte stijging tegenover 2009.
via de periodieke nieuwsbrieven. De nieuwsbrieven verschijnen in principe om de 4 maanden. Tussendoor zijn er nog extra bewonersbrieven indien nodig. In 2010 verzorgde de dienst communicatie de tekst en het drukklaar ontwerp van 6 nieuwsbrieven. De eerstesteenleggingen zijn naast een plechtig moment ook telkens een persopportuniteit om de bouw van de twee nieuwe
Informatie en bekendmaking Een greep uit de nieuwe OCMW-publicaties en initiatieven: Medewerkers • Diverse artikels voor het personeelsblad ‘t Informatiefje Thuiszorg • Onthaalbrochure nieuwe gebruikers dienstencentrum De Wilg • Wervingscampagne opleiding polyvalent verzorgenden • Infofolder over het observatieformulier van gedragsveranderingen bij cliënten in de thuiszorg • Infofolder ouderenflats Sint-Rochus Sociale dienstverlening • 2 nieuwsbrieven ‘Alles op een rij’ naar cliënten sociale dienstverlening Seniorenzorg • Infofolders gebruikersraad voor de woonzorgcentra • Affichecampagne ‘Valpreventie’ naar medewerkers in de seniorenzorg • Ondersteuning en bekendmaking van de dag van de verpleegkunde met banners en deelname aan happening Den Azalee • Ondersteuning bij het 15-jarig bestaan van Den Azalee.
67
woonzorgcentra in de kijker te zetten. Ook in de Stadskroniek, het tweemaandelijkse infomagazine van de stad, kwamen de nieuwbouwprojecten aan bod.
Klachten en meldingen In 2010 ontving het OCMW in totaal 170 klachten, meldingen en suggesties waarbij 32 klachten, 130 meldingen en 8 suggesties.
Seniorenbeurs De stad Sint-Niklaas organiseerde op 9 november 2010 voor de 1ste keer een seniorenbeurs in de stadsfeestzalen. Daar kon het OCMW met haar uitgebreide dienstverlening voor ouderen en wie zorg nodig heeft, natuurlijk niet ontbreken. Ons dienstencentrum De Wilg stelde in een theater haar werking voor. De medewerkers die op de stand stonden, waren zeer te spreken over de respons. Een initiatief van de stad dat alvast voor herhaling vatbaar is.
Aantal klachten, meldingen en suggesties in 2010 140
130
120
110
100 80 60
Interne communicatie
40 Om de interne en externe communicatie meer te stroomlijnen samen met de departementen, is aan elk departement gevraagd een communicatiecontactpersoon aan te duiden. Bij de opstart kregen de communicatiecontactpersonen een sjabloon aangereikt om hun communicatiedoelstellingen en –acties voor het betreffende jaar op te lijsten. Maandelijks komen de communicatiecontactpersonen bij elkaar om in overleg met de communicatieambtenaar de communicatie te plannen en af te stemmen. In het overleg communicatiecontactpersonen is ook regelmatig teruggekoppeld over de ontwikkeling van de nieuwe website. De communicatiecontactpersonen zullen ook de informatie op de nieuwe website actueel houden.
17
20
1
0
21
W
DS CM
O
klacht
68
n
ee
em
lg
-a W
1
n
Pe
di
en
sio
n
te
s en
or
ni
Se
melding
g
or
z en
le
ia
c So
18
9
1
st
en
di
2
1
7
8
g
or
sz ui
Th
suggestie
n
Ei
al
ta
o dt
interne organisatie
Niet gespecificeerd
1
1
9
16
Verzorging
7
3
Sociale dienst
9
1
1
Budgetbeheer
2
Budgetbeheer
2
1
1
1 1
1 1
1
Toegankelijkheid
1
2
Fin. steun
1
Aanvraag
1
Uitbetaling
Pensioendiensten
1
1
Openingsuren
1
1
Wachttijd
1
1
Seniorenzorg
17
110
1
10 2 2
1
2
1
1
1
1
1
1
1
1
Klantvriendelijkheid
1
1
Telefonische contact
1
1
1
1
1
1
2
2
2
2
1
1
Huurwaarborg Aanvraag
128
1
Eindtotaal
2
1
Respect
suggestie
melding
klacht
1
1
Personeelsaangelegenheden
Betaalautomaat
1
1
2
Opleiding
Persoonlijke goederen
1
OCMW-algemeen
Technisch - Logistiek
suggestie
melding
klacht
Dienst Schuldbemiddeling Waasland
Eindtotaal
Waarover is er geklaagd?
Administratie
3
3
Administratie
1
1
Kranten
2
2
5
5
Accommodatie
2
2
Gedrag
3
3
8
9
Thuiszorg
2
18
Beleefdheid
1
1
Administratie
1
1
Houding personeel
1
1
Afrekening
1
Hulpvaardig
1
1
Factuur
1
1
Klantvriendelijkheid
2
2
Cursisten
3
3
Openingsuren
2
2
Gedrag
3
3
Respect
1
1
Bewoner(s)
Klantvriendelijkheid
Vriendelijkheid/beleefdheid Technisch - Logistiek
1
1
Aanvraag Onthaal Klantvriendelijkheid Voorschotten Afrekening
Dienstverlening
1
Tuin
1
1 7
27 2 1
1
1
1
1
19
20
Accommodatie
12
12
Materiaal
1
1
2
3
Onderhoud
1
1
Materiaal
2
2
Toegankelijkheid
2
2
Netheid
1
1
Verluchting
1
1
Tuin
91
Verlichting
1
1
1
1
Netheid
Zorg- en dienstverlening
1
Leefloon
1
15
75
1
Klantvriendelijkheid
1
Onthaal
1
1
Technisch - Logistiek Accommodatie
1
8
6
14
4
1
5
1
Communicatie
2
2
Verluchting
Drank
1
1
Vervoer
2
Houding personeel
1
1
Verwarming
1
Huisarts
1
1
Zorg- en dienstverlening
5
1
2 1 1
6
1
1
Kleding
6
37
43
Activiteiten
Maaltijd
1
19
20
Maaltijd
1
1
Medicatie
1
1
Persoonlijke goederen
1
1
Netheid
1
1
Taakuitvoering
3
Personeel
1
1
2
Eindtotaal
69
32
130
3 8
170
Na 1,5 jaar werking mogen we concluderen dat de klachtenmeldingsprocedure bekend is en onze klanten de weg vinden naar de klachtenbehandelaar en gehoor vinden bij de medewerkers met hun meldingen en klachten. Het klachten- en meldingsaantal vertoont geen grote stijgingen/ dalingen tegenover 2009. Toch blijven we grote verschillen zien bij het aantal binnenkomende meldingen in de diverse woonzorgcentra. Het is aangewezen om te zoeken naar mogelijkheden om meer meldingen geregistreerd te krijgen om de dienstverlening te kunnen verbeteren. Idem voor de andere dienstverlenende OCMW-diensten zoals thuiszorg en sociale dienstverlening. In de seniorenzorg komen klachten over de zorg- en dienstverlening, meer bepaald over de kleding (was, naamtekenen, duurtijd, beschadiging, verlies, te veel…), het vaakst voor. Het nieuwe bulkpakketsysteem is immers pas geleidelijk ingevoerd. Alle bewonerslinnen is ook hertekend. Sinds mei 2010 gebeurt de was volledig via het bulkpakketsysteem. Meldingen en klachten worden met de nodige zorg en aandacht bekeken en bij fout wordt er via bv. onkostennota of aankoop nieuwe kleding actie ondernomen. Ook bij de andere meldingen wordt de nodige actie ondernomen. Het aantal klachten bij de sociale dienst vertoont een stijging tegenover 2009, wellicht door de extra bekendmaking bij de cliënten. Bij thuiszorg zien we met de extra bekendmaking ook een stijging bij de diensten aan huis. De klachtenmeldingsprocedure is van toepassing sedert mei 2009. Principe daarbij is dat we onze klanten de mogelijkheid aanbieden om meldingen, suggesties en/of klachten zo dicht mogelijk te melden bij de plaats waar de melding, de suggestie, het probleem of de klacht zich voordoet. Het zijn immers de medewerkers zelf die ongenoegens kunnen oplossen en voorkomen door ermee rekening te houden in hun dagelijkse werking. Elke medewerker fungeert dus als aanspreekpunt. Meldingen worden zoveel mogelijk op de diensten zelf geregistreerd en opgelost. Klachten gaan naar de klachtenbehandelaar. Klanten en bezoekers kunnen hun ongenoegen schriftelijk en digitaal uiten of rechtstreeks contact opnemen met de klachtenbehandelaar. Ten slotte kunnen zij ook terecht bij de stedelijke ombudsdienst die de externe klachtenbehandelaar is. Sinds het vertrek van de ombudsvrouw in 2010 was dit tijdelijk niet mogelijk. De stad heeft een procedure opgestart voor de aanstelling van een nieuwe ombudsman/-vrouw.
70
interne organisatie
5.4 ICT
In lijn met het ICT-auditrapport is ervoor gekozen om eerst de ICTinfrastructuur op orde te krijgen, zodat dit verder als stabiel fundament kan dienen voor de informatiearchitectuur.
2. Door het samengaan van de teams van stad en OCMW kan er beter worden gewerkt rond specialisatiedomeinen en is de kritische massa verhoogd. We hebben nu in elk domein een specialist en een back-up waardoor de behoefte aan externe ondersteuning sterk is verminderd.
Het project bestaat uit een 30-tal deelprojecten, die in een doorlooptijd van 20 maanden zijn afgerond. Alle deelprojecten zijn uitgevoerd in de productieomgeving, wat eigenlijk vergelijkbaar is met het verbouwen van een huis - met inbegrip van het vervangen van gevels en riolering en leidingen - terwijl de inwoners aanwezig blijven. Toch is ervoor gezorgd om de hinder voor het personeel en zeker voor de bevolking tot het strikte minimum te beperken.
3. Als derde pijler is er een goede projectmanagement methodologie ingevoerd, waarbij continu wordt gewaakt over budget, planning en inhoud. Om projecten onder controle te houden bekijkt het team minstens 1x per week de risico’s, problemen en openstaande acties van de verschillende projecten.
Infrastructuurvernieuwing
Deze 3 pijlers worden afgedekt door een team van 12 medewerkers. Ter vergelijking: in de privé sector wordt meestal gewerkt met een ratio van 1 helpdeskmedewerker per 40 tot 70 werkstations. In eerstelijnsondersteuning halen we momenteel 1 per 250 (waarbij 3 medewerkers dan nog 4/5 werken). Dit is enkel mogelijk door de doorgedreven invoering van het Thin Client concept, de gevirtualiseerde servers en het aparte opslagnetwerk. Uiteraard is zelfredzaamheid van de eindgebruikers ook zeer belangrijk in een dergelijke omgeving. In 2011-2012 wordt daarom verder gekeken naar opleiding en ondersteuning met een kennisdatabank.
Als basis voor het netwerk is er een dubbele glasvezelring aangelegd in de binnenstad, die de grootste locaties met elkaar verbindt. Van op de watertoren en het stadhuis worden de kleine locaties en de deelgemeenten verbonden. Het netwerk is zo opgebouwd dat zelfs een onderbreking op 2 plaatsen niet tot uitval leidt. Er is een apart opslagnetwerk aangelegd (SAN) wat een goede garantie aan beschikbaarheid van de gegevens oplevert. Er zijn 2 serverrooms ingericht, waarbij alle servers zijn gevirtualiseerd en geconsolideerd. Verder is er een Citrix netwerk gemaakt waardoor eindgebruikers met een Thin Client kunnen werken. Thin Clients hebben enkel een netwerkkaart en zijn daardoor zeer onderhouds- en milieuvriendelijk. Met dit project heeft Sint-Niklaas een achterstand van 5 jaar ingehaald, waarbij we fouten van andere besturen hebben kunnen vermijden. Met de nieuwe infrastructuur hebben we nu zelfs een voorsprong opgebouwd en alleszins ook een stabiele basis voor de toekomst.
Data & informatiearchitectuur De vernieuwing van de ICT-infrastructuur en de nieuwe geïntegreerde organisatie zijn noodzakelijke voorwaarden om een goede data- en informatiearchitectuur uit te kunnen bouwen. De voorbije 2 jaar zijn tijdens de uitvoering van de infrastructuurvernieuwing al een paar projecten opgestart die nodig waren om een snelle doorstart te kunnen maken, zoals de nieuwe website, de ontwikkeling van een centrale adressendatabank en de implementatie van een centrale server voor het geografisch informatiesysteem (GIS).
Organisatie 1. Om de nieuwe professionele infrastructuur te kunnen ondersteunen, hebben we in 2010 een werkwijze ingevoerd, gebaseerd op ITIL (incident, problem & change beheer). In ondersteuning van deze processen wordt er ook voor elke component (netwerkswitch of -lijn, server, toepassing,…) gekeken naar veiligheidsaspecten, beschikbaarheidstrategieën, herstel bij uitval, afspraken rond niveau van dienstverlening, kostprijs, onderhoud en capaciteit.
De uitdaging voor 2011-2013 is om het geschikte informatiemodel te vinden waardoor niet alleen de onderhoudskost van bestaande pakketten kan worden verminderd, maar ook de efficiëntie en effectiviteit kan worden verhoogd. Aangezien ieder bestuur met belastinggeld werkt, werken we hiervoor samen met andere centrumsteden en met de Vlaamse vereniging van ICT-verantwoordelijken uit de lokale sector (V-ICT-OR.be), waardoor investeringen kunnen worden gedeeld. Er worden een aantal pistes simultaan onderzocht. De focus ligt op het uitwerken van een goed dossieropvolgingssysteem, wat op termijn ook met het internet kan worden gekoppeld. Hiervoor moeten de verticale zuilen tussen de verschillende diensten worden doorbroken zodat informatie effectief kan worden uitgewisseld. De eerste resultaten hiervan zouden eind 2011 zichtbaar moeten zijn voor de bevolking.
71
5.4 Aankopen
WERKEN
•
elektrotechnische, sanitaire uitrusting en brandbestrijdingsmiddelen voor nieuw WZC Centrum
•
saneren van de hoofddaken van WZC Populierenhof
•
renovatie van de installatie voor de warmwatervoorziening voor WZC Plataan
saneren van het hoofddak gebouw Vermeir
•
herinrichting van de gemeenschapswoningen
LEVERINGEN
•
leveren en plaatsen van fietsenrekken voor de binnenkoer van gebouw 3A
•
levering en plaatsing van een nieuwe vaatwasinstallatie voor WZC Populierenhof te Nieuwkerken
DIENSTEN
• visualisatie brandalarmen op pc en koppeling met DECTtelefonie •
•
levering van fixatiemiddelen voor diverse WZC’s
•
Een architect werd aangeduid voor het verder uitwerken van het voorontwerp voor verbouwing dienstencentrum De Wilg
•
Een ontwerpbureau werd aangeduid voor de uitvoering van een beeldstudie van WZC Baensland
•
Aanduiding van een leverancier voor het leveren van geneesmiddelen en farmaceutische producten aan het OCMW
•
levering en plaatsing van 8 tikklokken
•
levering en plaatsing van overgordijnen voor het bureau in de serviceflats de Goudbloem
•
Een firma werd aangeduid voor het huren en onderhouden van printers voor verschillende diensten
•
toewijzing aan verschillende firma’s voor het leveren van klinische voeding voor de woonzorgcentra
•
aankoop van een competentiewoordenboek
•
een firma werd aangeduid voor het verzorgen van opleidingen inzake deontologische code en dilemmatraining
•
een consultant werd aangeduid voor de begeleiding bij de organisatie van de nieuwe centrale keuken en de satellietkeukens
•
Er werd een nieuwe externe preventiedienst aangeduid voor het OCMW en vzw Den Azalee
•
Voor de uitvoering van wettelijke technische keuringen en milieukeuringen werden verschillende firma’s aangeduid
• aankoop van wasmachines en droogkasten voor verschillende woonzorgcentra • levering van toestellen voor de inrichting van de bar in WZC Populierenhof te Nieuwkerken •
toewijzing voor het leveren van maaltijden aan huis
•
aankoop van een nieuwe zitmaaier voor de tuiniers
• levering van een aanhangwagen voor de technische dienst •
aankoop van 2 bain-mariewagens voor de centrale keuken
•
levering van transportkarren voor de centrale keuken
72
interne organisatie
5.5 Preventie
Inventaris en analyse van de incidenten en arbeidsongevallen van 2010
Het aantal ongevallen van en naar het werk daalt ten opzichte van 2009 maar het aantal verletdagen is zeer sterk gestegen.
Even ter herinnering: een arbeidsongeval is een plotse gebeurtenis die een lichamelijk letsel veroorzaakt en die voorvalt tijdens en door het feit van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst.
Prevalentie in de diensten Vooraf moet de opmerking gemaakt worden dat het hier enkel de absolute cijfers betreft. Rekening houdend met het aantal medewerkers van een bepaalde dienst zullen de resultaten procentueel een totaal ander beeld geven.
Een arbeidsincident is een gebeurtenis in een arbeidsomgeving die aanleiding geeft tot ofwel geen schade, ofwel louter materiële schade ofwel een letsel doch zonder arbeidsongeschiktheid. Ook de ongevallen met enkel de dag van het ongeval zelf als verlet, worden hier beschouwd als een incident.
Het grootste aantal ongevallen in absolute cijfers komt voor in de verzorgende diensten (8), het grootste aantal incidenten komt voor in administratieve diensten (6).
De Federale Overheidsdienst Welzijn op het werk houdt voor zijn statistieken enkel rekening met de arbeidsongevallen met één of meer dagen arbeidsongeschiktheid, de dag van het ongeval zelf niet meegerekend.
De onverwachte gebeurtenissen die het sterkst scoren zijn heffen en tillen, stoten van lichaamsdelen en verlies van controle over fiets en bromfiets en hebben hoofdzakelijk te maken met het manipuleren van maaltijdkarren, verkeersongevallen en de ijs- en sneeuwtoestanden van de eindejaarsperiode.
Het KB ernstige ongevallen voorziet een officiële codering voor arbeidsongevallen. In het kader van deze analyse is deze echter minder relevant en dit wegens de diversiteit van de bepalende elementen, zoals de afwijkende gebeurtenis, het betrokken voorwerp, de gevolgen van het ongeval en de aard van het letsel.
Preventiemaatregelen In verband met heffen en tillen zijn en blijven opleidingen heffen en tillen, het correct toepassen van de instructies heffen en tillen en het toezicht erop, en veilig werken met maaltijdkarren en ander rollend materieel, prioritair.
Indeling van de arbeidsongevallen en incidenten naar type Voor deze analyse werden de ongevallen en incidenten onderverdeeld in de categorieën zoals opgelijst in de bijlagen 2 en 4. Het is echter evident dat sommige ongevallen en incidenten ondergebracht kunnen worden in meer dan één categorie. In deze analyse werd elk ongeval of incident slechts één maal opgenomen in een bepaalde categorie.
Preventiemaatregelen ter voorkoming van incidenten en ongevallen op de openbare weg zijn, behoudens het aanleggen van de nodige omzichtigheid, zeer moeilijk te implementeren voor het OCMW. Het bestuur kan er wel bij de stadsbesturen op aandringen om de wegen, fietspaden en voetpaden op een efficiënte wijze sneeuwen ijsvrij te maken.
Bij het vallen met een fiets bv. is de aanleiding tot het ongeval het verlies over de controle, maar de letsels worden veroorzaakt ten gevolge van het stoten van lichaamsdelen tegen de ondergrond. Uit de tabellen hierna blijkt dat aanleidingen zoals uitglijden of misstappen, stoten van lichaamsdelen en verlies van controle over fiets of bromfiets het hoogste scoren in 2010, wat hetzelfde resultaat is als in 2009.De grootste arbeidsongeschiktheid in dagen wordt veroorzaakt door verlies van controle over fiets of bromfiets en manipulatie van personen. De bepalende factor voor de fiets en bromfietsaccidenten is de zeer slechte staat van het wegdek in december, en in het bijzonder ten gevolge van het onvoldoende ruimen van de fietspaden. Heffen en tillen blijft één van de grote oorzaken van verlet, in het bijzonder in de verzorgende afdelingen.
73
Aantal ongevallen op de werkpost
Aantal dagen bij ongevallen op de werkpost
Incidenten op de werkpost en van en naar het werk
evolutie
-3
5
3
2
7
3
0
0
0
0
0
0
0
2010
0
0
009
3
3
2008
evolutie
1
2
2007
2010
0
0
2009
-1
2008
evolutie
0 0
2007
2010
1 0
2009
1 1
2008
0 1
2007
administratie ergo + kiné hoteldienst
6
5
3
2
-1
36
41
15
8
-7
4
4
5
1
-4
keuken
9
8
6
3
-3
93
94
55
43
-12
7
4
1
1
0 -1
logistiek
2
2
1
0
-1
15
39
2
0
-2
0
2
3
2
technische dienst
1
2
1
1
0
2
27
7
4
-3
3
1
1
1
0
thuiszorg
2
4
1
1
0
24
62
7
4
-3
2
4
3
1
-2
verpleging
2
1
1
1
0
22
5
33
7
-26
2
1
2
2
1
verzorging
12
10
4
5
1
218
62
50
189
139
9
8
2
1
-1
35
34
18
13
-5
412
334
172
255
83
33
27
19
16
-4
Aantal ongevallen van en naar het werk
2007
2008
2009
2010
evolutie
2007
2008
2009
2010
evolutie
administratie
Aantal dagen bij ongevallen van en naar het werk
4
3
2
3
1
0
1
16
116
100
ergo + kiné
1
0
0
0
0
2
0
0
0
0
hoteldienst
3
2
2
1
-1
16
12
30
64
34
keuken
1
1
0
2
2
29
8
0
29
29
logistiek
0
0
1
0
-1
0
0
9
0
-9
technische dienst
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
thuiszorg
1
5
5
2
-3
0
17
69
11
-58
verpleging
0
0
1
0
-1
0
0
14
31
17
verzorging
4
2
4
3
-1
47
2
19
33
14
14
13
15
13
-2
94
40
157
284
127
74
interne organisatie
Positieve evolutie Negatieve evolutie ongevallen 2007
ongevallen 2008
ongevallen 2009
ongevallen 2010
evolutie
ongevallen 2007
ongevallen 2008
ongevallen 2009
ongevallen 2010
evolutie
ongevallen 2007
ongevallen 2008
ongevallen 2009
ongevallen 2010
evolutie
Maximum
aanrijding door wagen
1
1
1
1
0
0
1
0
0
0
5
17
40
25
-15
agressie door bewoner of derde
1
0
0
0
0
2
1
0
1
1
1
0
0
0
0
agressie door dieren
0
0
0
0
0
0
3
0
0
0
0
0
0
0
0
beweging hand/arm
0
0
0
0
0
0
0
1
0
-1
0
0
0
0
0
beweging lichaam zonder belasting
2
0
0
1
1
2
1
0
0
0
30
0
0
0
0
blootstelling biologische agentia
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
blootstelling chemische agentia
0
1
0
0
0
1
0
1
0
-1
0
2
0
0
0
brandwonden
1
0
0
1
1
1
2
0
0
0
9
0
0
11
11
elektrische schok
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
heffen en tillen
4
2
0
2
2
0
2
1
0
-1
9
30
0
102
102
manipulatie arbeidsmiddelen
1
1
0
0
0
3
0
1
0
-1
9
31
0
0
0
manipulatie machines en mobiele arbeidsmiddelen
1
1
3
1
-2
4
0
1
1
0
3
4
5
25
20
manipulatie materialen/ voorwerpen
2
2
4
0
-4
2
0
0
1
1
7
50
15
manipulatie personen
5
5
3
0
-3
1
4
1
0
-1
81
49
54
0
-54
ongeval wagen
2
0
2
1
-1
1
1
1
0
-1
26
0
14
6
-8
onverwachte bewegingen van derden
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
3
0
0
0
orale inname van schadelijke stoffen
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
prikongevallen
0
0
0
0
0
3
1
2
1
-1
0
0
0
0
0
snijincidenten en ongevallen
0
3
2
1
-1
0
3
0
2
2
0
25
20
7
-13
stoten van een lichaamsdeel
4
7
4
3
-1
8
3
5
0
-5
33
35
39
53
14
struikelen
5
2
2
1
-1
0
1
0
1
1
111
17
41
0
-41
uitglijden of misstappen
4
1
6
6
0
0
0
1
2
1
53
1
44
115
71
vallen al dan niet over een voorwerp
1
1
0
0
0
0
0
1
0
-1
33
13
0
3
3
verlies controle arbeidsmiddel
0
2
0
0
0
0
1
1
0
-1
0
34
24
0
-24
verlies controle fiets of bromfiets
3
3
6
5
-1
5
2
3
4
1
24
15
43
146
103
verplaatsing als voetganger
0
1
0
0
0
0
1
0
0
0
0
8
0
0
0
Vallen van voorwerpen
-15
0
0
0
3
3
0
0
0
3
3
0
0
0
46
46
37
34
33
26
-7
35
27
20
16
-4
434
334
339
539
200
75
2002
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
aantal
aantal dagen
aantal
aantal dagen
aantal
aantal dagen
aantal
aantal dagen
aantal
aantal dagen
aantal
aantal dagen
aantal
aantal dagen
aantal
aantal dagen
aantal
aantal dagen
administratie
2003
1
3
0
0
4
30
1
2
0
0
0
0
1
1
3
19
4
116
ergo + kiné
1
2
1
3
0
0
0
0
hoteldienst
6
54
4
88
5
20
7
52
7
62
6
36
5
41
5
45
2
72
keukens
4
27
7
145
10
124
7
64
5
79
9
93
8
94
6
55
6
72
logistiek
1
17
3
30
2
14
1
5
4
31
2
15
2
39
2
11
0
0
technische dienst
6
108
2
19
5
43
4
30
0
0
1
2
2
27
1
7
1
4
thuiszorg
2
19
3
17
3
7
3
34
5
98
2
24
4
62
6
74
3
15
4
31
2
22
1
5
2
47
3
38
verzorging
12
175
7
149
8
54
14
103
2
14
12
218
10
62
8
69
7
222
totaal
32
403
27
469
37
292
39
290
28
319
35
412
34
334
33
329
26
539
verpleging
76
interne organisatie
verzorging
verpleging
thuiszorg
technische dienst
logistiek
keuken
hoteldienst
ergo + kiné
administratie
aanrijding door wagen
2
agressie door bewoner of derde
3
agressie door dieren
4
beweging hand/arm
5
beweging lichaam zonder belasting
TOTAAL
ongeval
incident
ongeval
incident
ongeval
incident
ongeval
incident
ongeval
incident
ongeval
incident
ongeval
incident
ongeval
incident
ongeval
incident
1
0 1
1
1
3 0 0
1
1
6
blootstelling biologische agentia
0
7
blootstelling chemische agentia
0
8
brandwonden
9
elektrische schok
10
heffen en tillen
11
manipulatie arbeidsmiddelen
12
manipulatie machines en mobiele arbeidsmiddelen
13
manipulatie materialen/voorwerpen
14
manipulatie personen
1
1 0 2
2 0
1
1
2
1
1 0
15
ongeval wagen
16
onverwachte bewegingen van derden
0
17
orale inname van schadelijke stoffen
0
18
prikongevallen
19
snijincidenten en ongevallen
1
1 1
20
stoten van een lichaamsdeel
21
struikelen
1
22
uitglijden of misstappen
2
23
vallen al dan niet over een voorwerp
24
Vallen van voorwerpen
25
verlies controle arbeidsmiddel
26
verlies controle fiets of bromfiets
1
1
1
1
1
3
1
2
4 1
3
2
2
9
1
3
0 1
1
1
0 3
1
6
2 0
4
1 0
1 3
77
1
1 1
5
1
1 0
2 1
9 2
3
2 2
16 8
26
78
6
lijst met afkortingen
80
lijst met afkortingen
Bel-score: beoordelingsschaal eerste lijn (zelfredzaamheid) CAW: Centrum voor Algemeen Welzijnswerk ESF: Europees Sociaal Fonds FTE: fulltime equivalent GTB: gespecialiseerde trajectbepalings- en begeleidingsdienst HACCP: Hazard Analysis Critical Control Points HR: Human Resources JOP: jongeren opleidingsproject LAC: lokale adviescommissie LDC: lokaal dienstencentrum NEC: normaal economisch circuit RMI: recht op maatschappelijke integratie RSZ: Rijksdienst voor Sociale Zekerheid RWO: Ruimtelijke ordening, Woonbeleid en Onroerend erfgoed SIF: sociaal impulsfonds Sine: sociale inschakelingseconomie TVT: team vorming en tewerkstelling Wep+: werkervaringsplan WLHV: werkloosheidsvergoeding WZC: woonzorgcentra
81
82
7
contactgegevens
Contactgegevens diensten OCMW Sint-Niklaas
OCMW Sint-Niklaas
Thuiszorgcentrum ‘t Punt Lamstraat 23 9100 Sint-Niklaas Tel: 03 778 68 68 e-mail:
[email protected] website: www.tpunt.be Spreekuren ‘info en advies’: - maandag – vrijdag van 8u30 tot 12u30 - in de namiddag volgens afspraak Thuiszorgcentrum ’t Punt is ook het aanspreekpunt voor alle vragen rond serviceflats de Goudbloem, de ouderenflats SintRochus, de ouderenwoningen, het kortverblijf en het dagverzorgingscentrum De Sprankel. Woonzorgcentra WZC Ter Wilgen Hospitaalstraat 10 9100 St-Niklaas Tel: 03 778 63 00
Lodewijk De Meesterstraat 3 9100 Sint-Niklaas Tel: 03 778 60 00 Fax: 03 778 60 01 e-mail:
[email protected] website: www.ocmwsintniklaas.be Openingsuren onthaalbalie: - elke werkdag van 8u00 tot 12u00 en van 13u00 tot 17u00 - op vrijdag tot 16u00. Sociale dienstverlening Lodewijk De Meesterstraat 3 9100 Sint-Niklaas Tel: 03 778 60 00 Fax: 03 778 62 01 Openingsuren: - elke werkdag van 8u30 tot 11u30 - klanten op afspraak.
WZC Albert Elisabeth Lodewijk De Meesterstraat 5 9100 St-Niklaas Tel: 03 778 69 00
84
contactgegevens
WZC Herfstrust: vanaf 1 juli 2011: WZC Het Lindehof Kerkstraat 11 9111 Belsele Tel: 03 772 32 60
WZC De Plataan Hospitaalstraat 12 9100 St-Niklaas Tel: 03 778 64 00
WZC Populierenhof Turkyen 2 9100 Nieuwkerken Tel: 03 780 57 00 Sociale dienst woonzorgcentra Hospitaalstraat 10, 9100 Sint-Niklaas Tel. 03 778 63 60 of 61 Fax 03 778 63 01 E-mail:
[email protected] VZW Den Azalee Heistraat 115, 9100 Sint-Niklaas Tel. 03 766 70 45 Fax. 03 766 70 46 E-mail:
[email protected] Website: www.vzwdenazalee.be
WZC St-Katharina Vleeshouwersstraat 10 9112 Sinaai Tel. 03 772 48 22
85
Verantwoordelijke uitgever: Jef Foubert, voorzitter OCMW Sint-Niklaas Lodewijk De Meesterstraat 3 9100 Sint-Niklaas. Met dank aan alle medewerkers voor hun bijdrage aan de realisatie van dit jaarverslag.
86
Lodewijk De Meesterstraat 3 9100 Sint-Niklaas tel 03 778 60 00 fax 03 778 60 01 website www.ocmwsintniklaas.be
