Inhoud
Voorwoord
10
1
Autisme in de dagelijkse praktijk Inleiding Op weg naar een diagnose Vroegtijdige onderkenning Hulpverlenende instanties Na de diagnose Behandeling Samenvatting Praktische adviezen voor de thuissituatie Praktische adviezen voor de onderwijssituatie Specialistische hulpverlening Slotbeschouwing Adressen Literatuur
13 13 14 16 18 19 20 22 23 33 43 47 48 50
2
Van diagnostiek naar behandeling Inleiding Casus Ben Diagnostiek bij autismespectrumstoornissen Handelingsgericht onderzoek Besluit Literatuur
51 51 54 55 59 65 66
3
Vroegtijdige onderkenning en diagnostiek van autismespectrumstoornissen (ASS) Inleiding Vroegtijdige onderkenning en diagnostiek Screening van ASS Symptomen van ASS in de eerste twee jaar
67 67 69 70 74
BSL - ALG_BK_1KZM - 1699_9789031351718
005
6
Begeleiding van kinderen en jongeren met autisme
4
5
6
7
BSL - ALG_BK_1KZM - 1699_9789031351718
Symptomen van ASS in de peuter- en kleutertijd Diagnostiek Slotbeschouwing Literatuur
75 78 82 82
Diagnostiek en ontwikkeling van emotionele vaardigheden bij kinderen met autisme Inleiding Emoties uiten Emoties waarnemen Reageren op emoties Conclusie en aanbevelingen Slotbeschouwing Literatuur
84 84 85 88 91 94 98 99
Autisme en het verwerken van sociale informatie Inleiding Het model van sociale informatieverwerking Sociale informatieverwerking van kinderen met autisme Studie naar sociale informatieverwerking Slotbeschouwing Literatuur
1 02 1 02 1 04 1 05 1 06 1 08 1 10
Zien wat je doet: van diagnose naar praktisch handelen Inleiding Van videohometraining naar video-interactiebegeleiding Principes van VIB Werkwijze in VIB VIB en communicatie met mensen met ASS VIB en ‘auti-communicatie’ Effect van VIB op de begeleiding Slotbeschouwing Literatuur
1 13 1 14 1 15 1 17 1 18 1 22 1 25 1 25
Slaap en slaapproblemen bij kinderen en jeugdigen met autismespectrumstoornissen Typen slaapproblemen en de gevolgen ervan
1 27 1 28
1 12 1 12
006
7
Inhoud
Ontwikkeling van de slaap Slaapproblemen en afwijkingen van het slaapwaakpatroon Studies met vragenlijsten Studies met directe observatie Studies met actigrafie Studies met polysomnografie Risicofactoren en oorzaken Behandeling Slotbeschouwing Literatuur 8
9
10
1 29 1 30 1 30 1 32 1 33 1 34 1 34 1 36 1 42 1 43
Zindelijkheidstraining bij kinderen en jeugdigen met autismespectrumstoornissen Inleiding Zindelijkheid en ASS Zindelijkheidstraining Zindelijkheidstraining van Cicero en Pfadt Zindelijkheidstraining van Averink, Melein en Duker Een aangepaste zindelijkheidstraining Tips voor ouders Slotbeschouwing Literatuur
151 1 53 1 57 1 58 1 59
Zelfredzaamheid bij kinderen en jeugdigen met autisme en een ernstige verstandelijke beperking Inleiding Zelfredzaamheid en autisme Training van zelfredzaamheid Training Beloners Generalisatie van vaardigheden Eigen ervaringen Slotbeschouwing Literatuur
161 161 1 62 1 63 1 65 1 69 171 1 74 1 74 1 75
Aanleren en begeleiden van praktische vaardigheden bij jongeren met ASS: een rangorde in hulpmiddelen Inleiding
1 76 1 76
BSL - ALG_BK_1KZM - 1699_9789031351718
1 45 1 45 1 46 1 49 1 50
007
8
Begeleiding van kinderen en jongeren met autisme
11
12
13
BSL - ALG_BK_1KZM - 1699_9789031351718
Meetinstrumenten Verschillende soorten hulpmiddelen Aanleren van adaptieve vaardigheden Rangorde in hulpmiddelen Een studie naar de rangorde van hulpmiddelen Slotbeschouwing Literatuur
1 76 1 77 1 80 1 80 181 1 86 1 86
Het stimuleren van de communicatie met behulp van het Picture Exchange Communication System Inleiding Voorspellers van communicatie Alternatieve communicatiesystemen Picture Exchange Communication System Prompts en foutloos leren Belonerstest Procedure Aanpassingen Resultaten uit wetenschappelijke studies Effecten van PECS op spraak Slotbeschouwing Literatuur
1 88 1 88 1 89 191 191 1 92 1 93 1 94 1 96 1 96 1 98 1 99 20 1
Psychiatrische intensieve behandeling voor autisme (PIBA): een programmabeschrijving Inleiding Het PIBA-model Kernkarakteristieken van PIBA Beschrijving van het PIBA-model Slotbeschouwing Literatuur
202 202 203 203 205 214 215
Intensieve gedragstherapie aan jonge kinderen met een autismespectrumstoornis in kinderdagcentra Inleiding Intensieve gedragstherapie Discrete Trial Training Generalisatie Studies naar de effectiviteit van Discrete Trial Training
217 217 218 219 222 224
008
9
Inhoud
Studie binnen Stichting de Driestroom Slotbeschouwing Literatuur 14
15
16
Focus op motivatie en communicatie: Pivotal Response Treatment voor jonge kinderen met een autismespectrumstoornis Inleiding Achtergrond PRT-model: uitgangspunten PRT-model van behandeling: Nederlandse opzet Voorbeelden Slotbeschouwing Literatuur
226 229 229
23 1 23 1 232 236 237 240 244 247
De weg naar passende arbeid voor jongeren met autismespectrumstoornissen Inleiding Arbeid Arbeidsidentiteit Kira-methode Het Clie¨nt-Competentieprofiel (CCP) Instrumenten voor het opstellen van het Clie¨nt-Competentieprofiel Conclusie en aanbevelingen Literatuur
262 268 27 1
Autisme en psychofarmaca Inleiding Niet-farmacologische interventies Farmacologische interventies Gemengde groep Vrij verkrijgbare middelen Algemene farmacologische behandelprincipes Slotbeschouwing Literatuur
272 272 273 275 282 282 283 285 285
Personalia
290
Register
296
BSL - ALG_BK_1KZM - 1699_9789031351718
25 1 25 1 252 253 253 259
009