BLAD VOOR KERK EN SAMENLEVING KRUISPUNT

BLAD VOOR KERK EN SAMENLEVING

KRUISPUNT

Sommige verlangens worden vervuld en andere niet. Toch dooft het verlangen niet uit. Het lijkt op een vuur dat schijnbaar gedoofd is, je ziet alleen maar een grote berg as. Tot de wind komt en er diep onder de as een vonk aanwezig blijkt. Aangeblazen door de wind wordt het vuur herboren. Zo is het ook bij de mens. Het verlangen leeft in ons. Soms diep verscholen als een vonk onder het as. Wie het eenmaal heeft ontdekt, merkt hoe het aangeblazen kan worden, zelfs door pijn en teleurstelling heen.

OKTOBER 2015

PROTESTANTSE GEMEENTE ‘S-HERTOGENBOSCH

3

Meditatie

16

Gemeentegroet

4

Erediensten

17

Kindernevendienst

7

Actueel

17

Engelenproject

9

Diaconaal

17

Voorleesactie

10

Leren

18

Pastoralia

11

Vieren

19

Bloemen

12

NBG

20

Kerkrentmeesters

14

Ingezonden | Agenda

21

Missionair

15

Kerkenraad

22

Colofon

16

De Wereld op de Stoep

22

Advertenties

Adressen

Grote Kerk Kerkstraat 20 5211 KG ‘s-Hertogenbosch tel. 073-6139740 [email protected]

Beheerder/koster Dhr. E.A. van der Schans tel. 06-21486555 [email protected]

Kerkelijk Bureau Mw. J.E. Bosch-Versteeg Kerkstraat 20 5211 KG ‘s-Hertogenbosch tel. 073-6139740 [email protected] www.pgdenbosch.nl www.facebook.com/pgdenbosch

Openingstijden: ma, di, woe en vr van 8.45-11.45 uur

Scribaat Mw. M.E. van Tilburgvan der Weij Kerkelijk Bureau [email protected]

Predikanten Ds. P.J. van Helden Koedijkstraat 4 5212 SE ‘s-Hertogenbosch Tel: 073-6895531 Email: [email protected]

Mw. Ds. J.E. Scheenstra Schout van der Dussensingel 5 5237 TE ’s-Hertogenbosch Tel: 073-6446090 Email: [email protected]

Kerkelijk Werker Mw. E. Zandstra-Gladpootjes Puccinistraat 15 5283 JS Boxtel Tel: 0411-674026 Email: [email protected]

2

MEDITATIE

Liedjes van verlangen Wat gaapt er vaak een grote kloof tussen verlangen en vervulling. Het lijkt of de vervulling maar zelden het verlangen aflost. Alsof ze in tijd en ruimte van elkaar gescheiden blijven. En toch blijft dat verlangen bestaan, als een niet te stuiten kracht, want verlangen gaat diep en ver. Alsof je je lang maakt om te reiken naar dat wat er nog niet is. Verlangen is iets anders dan je verlanglijstjes maken. Om alle dingen, groot en klein, die je een naam kunt geven, die je hebben wilt, op te schrijven. Ik weet wel, dat is aan de orde van de dag, alle reclame roept dat het mogelijk is om al onze wensen te vervullen. Alsof je pas gelukkig kunt zijn, als al je liefste wensen in vervulling zijn gegaan. We zingen ervan Wie wel eens wat meegemaakt heeft in het leven, zal zeggen dat die wensenlijstjes toch niet raken aan wat wezenlijk is. Dat verlangen veel verder gaat. Verlangen gaat over gezondheid en geborgenheid. Verlangen gaat over vrede en veiligheid. Verlangen gaat over het Koninkrijk waar Jezus al naar vooruit wees, waar mensen zouden leven zonder tranen, zonder pijn, zonder dood. We zingen ervan. We hopen erop. Liedjes van verlangen. Sommige verlangens worden vervuld en andere weer niet. En toch dooft het verlangen niet uit. Het lijkt wel op een vuur dat schijnbaar gedoofd is. Je ziet alleen maar een grote berg as. Totdat de wind komt en er diep onder de as een vonk aanwezig blijkt. Aangeblazen door de wind wordt het vuur herboren. Vonk Zo is het ook bij de mens. Het verlangen leeft in ons. Soms diep verscholen als een vonk onder het as. Maar wie het eenmaal heeft ontdekt, merkt hoe het aangeblazen kan worden, zelfs door pijn en teleurstelling heen. “Was ons hart (dat is een ander woord voor verlangen) niet brandende is ons?”, zo vragen de Emmausgangers aan elkaar.

Want leven is onderweg zijn. Soms is het pad niet eens zichtbaar. Soms twijfel je aan de bestemming of de zin van die hele onderneming. En dan, opeens, zie je een glimp van waar het naar toe gaat. En dat geeft je kracht, steekt je een hart onder de riem. Nu al. Ook al ben je er nog niet. Het is net als met die pelgrim die zong: “Hoe brand ik van verlangen om te komen in uw heiligdom.” (Psalm 84) Het komende Veel van ons verlangen blijft onvervuld. Misschien wel het meeste. Maar daarmee hoeft niet het ongeluk geboren te zijn, alsof we alleen de as van het onvervulde zien en niet meer de vonk van het verlangen voelen. In de gemeente blijven we de liedjes van verlangen zingen. Om ons ontvankelijker te maken voor wat komen gaat. Om onze zintuigen te richten op de Komende. Liedjes van verlangen blijven we zingen, omdat leven zonder verlangen is als leven zonder ziel. Licht Wie verlangt, is op zoek naar vervulling, maar kan daar, als het moet, heel lang op wachten. Er zijn er al zovelen ons voorgegaan, die de liederen van verlangen ons hebben voorgezongen. Wij zingen hen na en zingen het anderen weer voor, zo, dat de vonken ervan afspringen. Want wie zijn verlangen uit-zingt, weet zich gekend tot in zijn diepste wezen. Wie de liedjes van verlangen op de lippen neemt, kan zelfs de pijn van de onvervuldheid er mee uithouden. “Licht, kind in mij, kijk uit mijn ogen”, zingt een lied, ’of ergens al de wereld daagt, waar mensen waardig mogen leven en elk zijn naam in vrede draagt.” Erica Scheenstra 3

EREDIENSTEN Grote Kerk

Bethel

Zondag 11 oktober Dienst van Schrift en Tafel Ds. P.J. van Helden

Zondag 11 oktober 10.00 uur - Ds. K. Groenendijk 18.30 uur - Ds. W. Stijf

Zondag 18 oktober Mevr. Ds. J.E. Scheenstra

Zondag 18 oktober 10.00 uur - Ds. J. van Dijk 18.30 uur - Ds. G. Boer

Zondag 25 oktober Mevr. L. Pondman, ’s-Hertogenbosch

Zondag 25 oktober 10.00 uur - Prop. A. van der Stoep 18.30 uur - Nog niet bekend

Zondag 1 november Ds. P.J. van Helden Zondag 8 november Dienst van Schrift en Tafel Mevr. Ds. J.E. Scheenstra Zondag 15 november Themadienst rondom de feestelijke heringebruikname van het Bätz-orgel Mevr. Ds. J.E. Scheenstra

Tenzij anders is vermeld is de aanvang van de diensten om 10.00 uur

Zondag 1 november 10.00 uur - Prop. J.P. de Man 18.30 uur - Ds. M.A. Kuijt Dinsdag 3 november Dankdag 19.30 uur - Ds. W. Stijf Zondag 8 november Voorbereiding Heilig Avondmaal 10.00 uur - Ds. W. Stijf 18.30 uur - Ds. C. Mijderwijk Zondag 15 november Heilig Avondmaal 10.00 uur - Ds. W. Stijf Nabetrachting Heilig Avondmaal 18.30 uur - Ds. L.M. Aangeenbrug

Jeroen Bosch Ziekenhuis

Zondag 1 november Mevr. Ds. B.A. Rose

De diensten in het Jeroen Bosch Ziekenhuis vangen aan om 10.15 uur en zijn altijd diensten van Schrift en Tafel.

Vrijdag 30 september Geertje Vogel Mariaviering Vrijdag 6 november Mevr. Ds. J.E. Scheenstra Woord en Tafel Vrijdag 13 november Pastoor Ad van Wezel Eucharistieviering

Tenzij anders vermeld, beginnen de vieringen in Nieuwehagen om 10.45 uur

Noorderkroon

Vrijdag 9 oktober Pastoor Ad van Wezel Eucharistieviering Vrijdag 16 oktober Mevr. Ds. J.E. Scheenstra Woord en Tafel Vrijdag 30 oktober Ds. Alice Bremmer Woord en Tafel

Nieuwehagen

Vrijdag 6 november Pastor Martien van Stiphout Eucharistieviering

Vrijdag 9 oktober Vrijwilligers Zingen in de morgen

Vrijdag 13 november Ds. Alice Bremmer Woord en Tafel

Vrijdag 16 oktober Ds. Alice Bremmer Woord en Tafel

Tenzij anders vermeld, beginnen de vieringen in Noorderkroon om 10.15 uur

Vrijdag 23 oktober Henk van Thiel Woord en Gebed 4

EREDIENSTEN Zondag 11 oktober 2015

4e zondag van de herfst Het Evangelie volgens Vincent van Gogh

Zondag 18 oktober 2015

5e zondag van de herfst Tweede dienst in het kader van de 10 mooiste Bijbelverhalen van ‘s-Hertogenbosch

Kleur: Groen Kleur: Groen Lezing: 1 Petrus 2: 1-8a Lied van de week: Deuteronomium 15: 1-11 en Markus 10: 17-31 Lied van de week: Het jaar neigt zich tot stille groet Thema Kinderdienst: Durf los te laten!

Toelichting: Deze zondag staat op het rooster Markus 10: 17-31, ‘de rijke jongeling’. Zo ken ik het verhaal van de rijke man die van Jezus de uitdaging krijgt om alles te verkopen, zijn vermogen aan de armen te geven en Hem te volgen...en hij kon het niet. Deuteronomium 15: 1-11 heeft dezelfde boodschap: wees royaal jegens de armen, al heb je ze altijd bij je; omdat je ze altijd bij je hebt. Het was Vincent van Goghs ideaal om de armen te troosten en hun leven te verrijken. Hij deed dat als evangelist onder de arme mijnwerkers in de Borinage en hij wilde datzelfde met zijn schilderijen. Aandacht dus voor Vincents evangelie. Wie wil kan vrijdag 16 oktober mee naar het Noord-Brabants Museum. We verzamelen om 14.00 uur bij de ingang Verwerstraat, want in dit Van Goghjaar heeft dit museum een speciale tentoonstelling met als titel 'Rondom de pastorie'. Opgave bij ds. Van Helden.

Lezing: Exodus 2: 1-10 Lied van de week: Mijn leven is een splinter aan de tijd Thema Kinderdienst: Hier gaat het anders

Toelichting: Op de negende plaats van de 10 mooiste Bijbelverhalen van ’s-Hertogenbosch staat het verhaal van Mozes in het biezen mandje. Alles komt in dat verhaal bijeen: klein en kwetsbaar, dapperheid en moed, bedreiging en redding. Het leven in een notendop en het getroost weten dat je als mensenkind gezien wordt en gedragen bent.

Iedere zondag voor de kinderen Crèche: 0 t/m 3 jaar Kindernevendienst: Jongste groep: basisschool groep 1 t/m 4 Middengroep: basisschool groep 5 t/m 8

Collecten uit de Erediensten Grote Kerk | Kerkstraat 20 Diensten onder verantwoordelijkheid van de kerkenraad van de Protestantse Gemeente te 's-Hertogenbosch Internet De diensten zijn live te volgen via: www.pgdenbosch.nl/live

Augustus - September 2015 ZWO

€

485,53

Diaconie

€

499,16

Kerk

€ 1028,76

JOP

€

145,51

€

81,73

Bethel

augustus 2015

5

EREDIENSTEN Zondag 25 oktober 2015 Zondag 8 november 2015 6e zondag van de herfst 8e zondag van de herfst Kleur: Groen Kleur: Groen Lezing: Jesaja 59: 9-19 en Markus 10: 46-52 Lied van de week: lied 182: Blinde man, ga voort gij Thema Kinderdienst: Laat je niet stoppen!

Lezing: Leviticus 19: 1-2, 9-18 en Markus 12: 28-34 Lied van de week: lied 323: Hoor. Maar ik kan niet horen Thema Kinderdienst: Waar gaat het om?

Toelichting: Het verhaal van de weg die Jezus te gaan heeft, door het lijden heen, wordt omlijst door blinde mensen die ziende worden. Ons moeten kennelijk ook de ogen geopend worden wat het Koninkrijk van God in onze wereld te betekenen heeft. Bartimeüs roept om ontferming, zo hard, dat hij Jezus tot staan brengt. Jezus vraagt wat hij nodig heeft en Bartimeüs antwoordt: “Dat ik zie!” Op het moment dat hij het licht ziet, en daarmee het inzicht heeft onderscheid te maken, staat hij op en laat zijn oude bestaan achter zich. Pas dan verandert de houding van de omstanders. Hun weerstand wordt steun. Het inzicht van Bartimeüs mag ook hun inzicht zijn.

Toelichting: Het gaat vandaag over het grote gebod: de liefde voor God, met al wat je bestaan uitmaakt, en de liefde voor je naaste, die je als de gelijke aan jezelf moet beschouwen. Kan dat wel? Liefde als gebod? De Bijbelse inzet van de liefde is niet een romantisch gevoel, maar de keuze voor een levenshouding. Het Hebreeuws, de taal waarin het Eerste Testament geschreven is, kent geen zelfstandig naamwoord voor liefde. Het kent alleen het werk-woord lief-hebben. Liefde als een op de ander gericht activiteit.

Zondag 1 november 2015

Zondag 15 november 2015

7e zondag van de herfst Themadienst met Missionaire Werkgroep

9e zondag van de herfst Feestelijke heringebruikname van het Bätz-orgel

Kleur: Groen

Kleur: Groen

Lezing: Hebreeën 7 en Markus 12: 18-27 Lied van de week: lied 920: Gij hebt, o God, dit broze bestaan gewild Thema Kinderdienst: Je kunt het niet bedenken

Lezing: Exodus 30: 11-16 en Markus 12: 38-13:2 Lied van de week: lied 916: Je kunt niet dieper vallen Thema Kinderdienst: Wat is veel?

Toelichting: Wat geven wij door aan volgende generaties? Deze vraag hield de Missionaire Werkgroep bezig en roept het beeld op van het estafettestokje. Je wilt, om met Paulus te spreken, de wedloop lopen en dan het stokje doorgeven aan de volgende generatie. Werkt het echter wel zo in de praktijk en waaruit bestaat dat ‘stokje’? We lezen een gedeelte uit Hebreeën 7, dat gebeurt niet vaak, over Jezus, priester voor eeuwig. Dat wordt meteen een beter verbond genoemd met eeuwigheidswaarde! De evangelist Markus horen we vertellen over ruzies en discussies in de synagoge; daar kunnen wij ook wat van! Ruzies deden al veel mensen afhaken bij de kerk. Wat geven wij eigenlijk door? Bezinning deze dienst.

Toelichting: In deze dienst horen we Jamie weer op het gerestaureerde Bätz-orgel spelen. Chorus Novus, onder leiding van Jacques van den Dool, verleent haar medewerking. Samen zullen zij delen van Bach’s Orgelbüchlein vertolken. In de lezing van deze dag vraagt Jezus zich af of de schriftgeleerden wel weten wat het betekent wanneer ze zeggen dat de Messias een zoon van David is. Ze citeren daarmee Psalm 110, een psalm van David. David noemt hem Heer, maar hoe kan hij dan zijn zoon zijn? Dat de Messiasgestalte zich ooit met de minste der mensen zal identificeren, tekent zijn volkomen dienstbaarheid en niet zijn hoge positie. 6

ACTUEEL Gemeenteberaad Samen op weg naar beleidsplan 2016-2021 We werken aan een nieuw beleidsplan, u hoorde er al over. In juni en juli stonden er in de Wederkomstkerk iedere zondag twee ‘huizen’ voor u klaar met een vraag over de toekomst. Iedereen kon zijn of haar reactie met ‘geeltjes’ op een huis plakken, positief én negatief. Het werkte, we kregen veel reacties op de vragen. Dit hebben we gebruikt als input voor het gemeenteberaad van 16 september jongsleden. Het gemeenteberaad Op 16 september 2015 werd het eerste gemeenteberaad in de verbouwde Grote Kerk gehouden. Onderwerp van gesprek was de toekomst van de gemeente: Hoe willen wij kerk zijn van, de mensen van, de stad? De werkgroep wilde de ‘opbrengst’ van de voorafgaande inventarisatie kort presenteren en vooral spiegelen. Kunnen we met elkaar thema’s en lijnen uit alle reacties halen? Zo’n 45 gemeenteleden meldden zich om die avond met ons mee te denken. Ds. Peter van Helden presenteerde de opgeschreven sterke en zwakke punten op ludieke wijze met een beurtspraak, Petje af voor wat goed gaat, Petje op voor wat beter kan. De werkgroep presenteerde haar voorwerk in de vorm van een ‘beleidshuis’ met fundament (kernwaarden) en pijlers (beleidslijnen) en daarbovenop het dak (het doel).

Aan de hand van dit beeld is in groepen doorgepraat over de kernwaarden en pijlers, zoals door de werkgroep als eerste schets opgesteld. Dynamische discussies en opnieuw veel ‘geeltjes’ met ideeën en bijdragen. Het was een productieve mooie avond. Duidelijk is dat het ‘beleidshuis’ nog aangepast moet worden, het fundament moet anders en de beleidslijnen kunnen scherper. We zijn kerk van de mensen in de stad én daarbuiten, zoveel is ook duidelijk. Komende weken gaan we aan de slag om het beleidshuis passend in te vullen. Beleidsplantraject De werkgroep gaat met deze input weer verder. Het resultaat leggen we voor aan een aantal ‘externen en anders– denkenden’ om de blik van de buitenwereld -en zo eventuele blinde vlekken bij onszelf- mee kunnen nemen in de planvorming. De opbrengst van uitwerking én een externe toetsing zal worden besproken in de kerkenraad om te komen tot een gezamenlijk gedragen beeld. Als het ‘beleidshuis’ door de kerkenraad is vastgesteld kunnen afspraken worden gemaakt over de vorm en door wie het beleidsplan 2016-2021 verder wordt opgesteld. We blijven open staan voor uw mening en ideeen dus spreek ons aan of mail ons via: [email protected] Arla Heins, Rob Augusteijn, Marloes Nouwens-Keller, Liesbeth Verhoeff, Peter van Helden en Erica Scheenstra, Werkgroep Beleidsplan 7

ACTUEEL

…. En ondertussen in de stad... En in de wereld... Groene Kerk… Kerk-met-Stip… Fair Trade kerk… De kerk krijgt een titel, een naam, die tegelijk een agenda is. De Kerk trekt zich aan, letterlijk, wat er in de wereld gebeurt en doet er iets mee. Het brengt dat in contact met het evangelie van Heling, Hoop, Herstel. Kerk met Stip Hoopvol is de naam Kerk-met-stip, waar exgedetineerden welkom worden geheten, wanneer wij er samen voor zorgen dat zij zich welkom weten! Er is een hartelijke samenwerking met de Stichting Exodus, die zijn naam ontleent aan het tweede Bijbelboek Uittocht. De gedetineerden stappen uit de gevangenis en uit het 'wereldje' daar naar een nieuwe toekomst. Na Exodus wacht dus de samenleving. De kerk is een onderdeel van die samenleving, om te beginnen de plek waar mensen een nieuwe, tweede kans geboden krijgen en zich weer gewoon onder de mensen mogen en kunnen bewegen. Heerlijk om Kerk-met-stip te mogen zijn. Fair Trade Kerk Even hoopvol is de naam-agenda Fair Trade kerk. De koster probeert bij de inkoop op te letten, net zoals kerkgangers dat doen bij het boodschappen doen: Fair Trade koffie en thee. Laten we eens op zoek gaan naar meer eerlijke producten, zoals Fair Flowers of Fair Plants: onbewerkte bloemen en planten. We moeten ook denken aan het Avondmaalsbrood en de wijn.... Deze agenda sluit aan bij Groene Kerk zijn, gericht op Duurzaamheid. Enkele leden van onze gemeente gaan naar de Groene Kerkendag op 10 oktober in Houten om zich te laten inspireren en ideeën op te doen. Heeft u belangstelling: meld u aan via www.groenekerken.nl.

Gastvrij Den Bosch en omgeving De gemeente Den Bosch en heel veel mensen en organisaties willen de vele vluchtelingen opvangen en helpen, naast bad, bed en brood. Ze hebben kleding, een zinvolle dagbesteding, taallessen en persoonlijke aandacht nodig. In Rosmalen kwam een noodopvang voor 500 mannen en een grote kledinginzameling ging van start. Een kernteam Gastvrij Den Bosch probeert vraag en aanbod op elkaar af te stemmen. Daarin participeren COA, Vluchtelingenwerk, Rode Kruis, de Gemeente en de Kerken. Particulieren en Spoor 073 hadden elkaar al gevonden in een kledingtoevoerlijn.

Boekjes Wederkomstkerk Voor wie op 30 augustus bij het afscheid van de Wederkomstkerk verhinderd was, liggen op de boekentafel nog enkele boekjes over de bouw van deze kerk. Om de kosten te dekken vragen wij hier € 6,00,- voor. Wacht niet te lang, want voor u er erg in heeft zijn ze uitverkocht, ze worden niet meer herdrukt en ze zijn beslist het geld waard.

Helpende handen Hebt u een keer iemand nodig, omdat u ziek bent, omdat de buurman die altijd helpt, net op vakantie is, omdat u zelf die lamp niet meer kunt vervangen, omdat u... Kortom, voor incidentele hulp kunt u contact opnemen met Helpende Handen. Telefoon: 06-25303117

8

DIACONAAL Kinderwerk van De Wijkplaats Een inkijkje Het is woensdagmiddag, de vrijwilligers komen zo op De Wijkplaats. Er wordt aangebeld en 2 kinderen willen al komen spelen. Het is nog een beetje vroeg, maar ze dringen aan en komen binnen. Het oudste meisje vraagt of ik, als kinderwerker, nog weet wat ik beloofd heb voor vanmiddag. “Ja, dat weet ik nog… restaurantje spelen” zeg ik. “En…”vraagt ze dan, “...is het binnen of buiten?” “Binnen” zeg ik, en het meisje glundert. Ze gaan nog even buitenspelen en om klokslag 14.00 uur staan ze met een groepje van 7 meisjes te popelen om binnen te mogen komen. Ze willen allemaal restaurantje komen spelen. Dit is een voorbeeldje hoe het op een woensdagmiddag op De Wijkplaats eraan toe kan gaan. Niets te doen De meeste kinderen uit de wijk Boschveld hebben niets te doen op hun vrije woensdagmiddag. Geen clubje, vereniging of vriendinnetje waar ze naar toe kunnen gaan of thuis kunnen uitnodigen. De straat is de enige plek waar ze terecht kunnen. De straat welke niet de meest veilige en fijne plek is om gezellig met elkaar om te gaan en te spelen. Het Pastoraal Buurtwerk Boschveld richt zich, met het huis De Wijkplaats, op kinderen die ‘buiten de boot vallen’. Kinderen die om welke redenen dan ook niet de aandacht krijgen die ze verdienen. Kinderen die gepest worden of niet zo goed mee kunnen op school. Kinderen waarvan de ouders uit een oorlogssituatie komen, die de straat niet als een veilige plek zien en de kinderen daarom binnen houden na schooltijd. Kinderen die geen vriendjes of vriendinnetjes hebben om mee te spelen. Achterstand De ouders van deze kinderen zitten vaak gevangen in lastige situaties die ze nauwelijks het hoofd kunnen bieden. Hun leven is er een van overleven. Veel van deze ouders komen uit landen als Marokko, Turkije, Afghanistan, een Afrikaans land zoals Togo, Eritrea of Somalië. Zij kampen met achterstanden op het gebied van taal, leven in twee culturen, zijn vaak werkeloos of lijden aan psychische en/of lichamelijke ziekten. Het is voor deze ouders al een hele opgave om zelf overeind te blijven.

Laat staan dat ze veel tijd aan hun kinderen kunnen besteden. Er is vaak nauwelijks speelgoed in huis of knutselmateriaal. Tv en computer zijn dé apparaten die de hele dag aanstaan en waar de kinderen mee worden zoet gehouden. Soms ook letterlijk met snoep of een zakje chips. Deze kinderen verdienen aandacht en een plek waar ze zichzelf mogen zijn. Waar ze zich veilig voelen en kind mogen zijn. Een plek waar ze kunnen spelen, hun talent mogen ontwikkelen en spelenderwijs kunnen leren met en van elkaar. Een plek waar een luisterend oor is en waar wordt uitgekeken als het kind komt. Zo’n plek is De Wijkplaats!

Klein maar fijn Met ingang van januari 2016 start een nieuw, uitdagend 3-jarig project genaamd ‘Klein maar fijn’. Dit project is bedoeld voor kinderen in armoede. Kinderen in de leeftijd van 2,5 – 5 jaar en in de leeftijd van 6- 9 jaar worden in 2 groepjes van 4 opgevangen op de Wijkplaats op maandag- en woensdagmiddag. Aan de hand van spel, drama, zoals toneel, muziek, dans en zingen, creativiteit, knutselen, lezen en recreatie worden deze kinderen activiteiten aangeboden. De activiteit is geen doel op zich, maar een middel om spelenderwijs de kinderen te bereiken en een vertrouwensband met hen op te bouwen. Nieuwe vrijwilligers Het team kinderwerk is op zoek naar nieuwe vrijwilligers. Vrijwilligers met een talent, die enthousiast en met veel plezier een steentje willen bijdragen. Als u zich geroepen voelt om deze kinderen te komen helpen bent u meer dan van harte welkom. U kunt contact opnemen met de kinderwerker van De Wijkplaats, Gerry van Denken, op maandag en woensdag: T.: 073 - 6218811 | E.: [email protected]. De kinderen en het team zien uit naar uw komst!

9

LEREN

Bijbelkring Hooghe Clock Ouderen uit de Hooghe Clock of uit de omgeving van dit woon/zorgcentrum gaan maandelijks in gesprek aan de hand van een Bijbeltekst over thema’s die raken aan hun eigen geloofs- en levensvragen. De volgende bijeenkomsten van deze gesprekskring zijn op woensdagen 14 oktober en 11 november a.s. van 10.00 – 11.00 uur in de Suite van de Hooghe Clock op de begane grond. Welkom! U kunt ds Erica Scheenstra bellen of e-mailen voor meer informatie: E.: [email protected] | T.: 073 - 6446090

Levensboek maken In een kleine groep werken we aan ons eigen levensboek. Een mens heeft in de loop van zijn of haar leven zoveel meegemaakt, dat er veel te vertellen is. Sommige verhalen zijn mooie anekdotes geworden in de familie, sommige verhalen liggen klaar om opgediept te worden uit ons hart en onze herinneringen. Aan de hand van vragen kun je thuis verder schrijven aan dit kostbare document. Data: woensdagmiddag van 14.00-16.00 uur Locatie: Grote Kerk, Kerkstraat 20 Deze kring start bij voldoende deelnemers. Voor opgave en meer informatie kun je terecht bij ds. Erica Scheenstra: E.: [email protected]. | T.: 073 – 6446090

Kringen in de Grote Kerk of thuis? In het winterprogramma van onze kerk staan diverse kringen vermeld. Over het Boek van vergeving van Desmond Tutu en zijn dochter. Over het boek van Halic, Geduld met God. Ook is er ‘De Geloof en Levenkring’, ‘Van je Familie moet je het hebben’ en de nadere bespreking van de tien mooiste Bijbelverhalen. Er leeft tevens een oude wens om een Bijbelkring te starten; hiervoor zijn gespreksleiders nodig, mogelijk uit de kring van oud-TVG-ers. Gespreksleiders krijgen hiervoor instructie en begeleiding. De kringen kunnen vaak ook bij iemand thuis georganiseerd worden. Daarvoor is nodig dat mensen hun huis gastvrij openstellen. Wij hopen opgaves voor de kringen en gastadressen bij leden van de Taakgroep Leren binnen te krijgen.

Het evangelie volgens Vincent van Gogh Het is dit jaar ook Van Goghjaar en Noord-Brabant viert dat volop, overal in de provincie waar Vincent gewoond en gewerkt heeft, is wat te beleven, zo ook in het Noord-Brabants Museum. 'Rondom de pastorie' is het thema van de speciale tentoonstelling die van 10 oktober tot 13 december te bezichtigen is. Zondag 11 oktober zal in de kerkdienst aandacht aan Vincents evangelie worden besteed. Het boek van dr. Anton Wessels met die titel is voor deze gelegenheid herdrukt. Vincent was bijzonder begaan met het lot van de armen. Uitgerekend zondag 11 oktober is de Schriftlezing het verhaal van de rijke jongeling die uitgedaagd wordt afstand te doen van zijn rijkdom en alles aan de armen te geven. Deze kerkdienst is in de buurt van Dankdag voor Gewas en Arbeid, ofwel de Oogstdiensten overal. Goed om te bedenken, wat wij met onze rijkdom doen, nu overal aan de grenzen van Europa vluchtelingen van elders aankloppen, ook op de deur van onze kerk. Vrijdag 16 oktober om 14.00 uur is er de mogelijkheid om samen deze tentoonstelling te bezoeken. Opgave bij ds. Van Helden.

Vrede en Gerechtigheid Op de agenda van de Kerk Donderdag 24 september, middenin de Vredesweek, werden we opgeroepen op te staan voor alternatieve vormen van conflictbeheersing in plaats van wapens en geweld. Jan Anne Bos, secretaris van de oudste Vredesorganisatie van Nederland Kerk en Vrede, hield een vurig pleidooi voor Rechtvaardige Vrede in plaats de beruchte 'rechtvaardige oorlog'. Wapens hebben nog nimmer iets opgelost… In een indringende Dialoog aan de Dialoogtafels kwamen heel persoonlijke verhalen los over omgaan met geweld, pesten, macht. Binnen in jezelf zoeken naar kracht, karakter, evenwicht om het gesprek aan te gaan, om te kiezen voor de langste adem, en Aandacht. Dit leerhuis bracht als oogst de belofte om het vraagstuk Vrede weer op de agenda van de kerk te zetten. Na afloop werden 'ploegscharen omgesmeed' tot het idee om te komen tot een Ambassade van Vrede in 's-Hertogenbosch. Hoognodig gezien oplopende spanningen in een naar het lijkt gewelddadiger wordende wereld. Deze avond werd daar een begin mee gemaakt, door de ongeveer 40 aanwezigen uit verschillende kerkelijke en godsdienstige tradities. Voor u opgetekend door Peter van Helden 10

LEREN & VIEREN Klimaatverandering Op 3 november aanstaande is er een avond die in het teken staat van klimaatverandering. Op de avond wordt de film Een nieuw verhaal voor de aarde vertoond. Na afloop van de film willen we nagaan wat we van de film vinden, of we zaken (h)erkennen en of en hoe we als gemeente hierin zelf een bijdrage in kunnen en willen leveren. Graag nodigen wij u dan ook uit om deze avond bij te wonen en uw ideeën en voorstellen te horen en hierover in gesprek te gaan.

Taizé-viering Op vrijdagavond 23 oktober vindt er weer een Taizéviering plaats in de Grote Kerk. De viering begint om 19.00 uur en duurt een uur. Vanaf 18.50 uur worden de liederen geoefend, zodat er ook tijdens de dienst vierstemmig gezongen kan worden. Weet u welkom in deze dienst van meditatie en gebed, licht en stilte!

Inloop vanaf 19.30 uur. De film start om 20.00 uur en de avond duurt tot circa 22.00 uur. Locatie: Grote Kerk. De organisatie is in handen van de taakgroep Leren.

Bach-cantate Op zaterdag 31 oktober vindt de volgende uitvoering van het Bach Collegium ’s-Hertogenbosch plaats om 17.00 uur in de Grote Kerk. Uitgevoerd wordt, op deze Hervormingsdag, BWV 8, Ein feste Burg ist unser Gott.

Een nieuw verhaal voor de Aarde Van regisseur David Andreae Ondanks onze technologische mogelijkheden en wetenschappelijke kennis slagen we er niet in de milieu- en klimaatcrisis écht op te lossen. Hoe komt dat? Die vraag vormde het startpunt voor de filmdocumentaire, waaraan een team van veertig mensen uit Boxtel en Tilburg werkte in 2012.

Wij zijn de eerste generatie die de gevolgen van de klimaatverandering merken en de laatste generatie die daar iets aan kunnen doen. Obama, augustus 2015

Basis voor de documentaire is het gedachtegoed van de Amerikaanse cultuurhistoricus Thomas Berry (1914-2009). De werkelijke oorzaak van de huidige crisis, stelde Berry, ligt in het feit dat de mens geen verbinding meer heeft met de natuur. Religie, filosofie en wetenschap tonen over het algemeen weinig zorg voor de natuur. Daarom is er een nieuw verhaal voor de Aarde nodig, waarin de rol van de mens in een breder, ook spiritueler, perspectief geplaatst wordt, als medeverantwoordelijke voor de evolutie. De documentaire (50 minuten) laat door interviews, animaties, natuuropnamen, poëzie en dans zien en voelen waarom dat nodig is en hoe dat in de praktijk kan. Aan het woord komen onder andere filosoof Koo van der Wal over het nieuwe natuurbeeld vanuit de moderne wetenschap.

De inleiding op de cantate wordt verzorgd door Bachkenner Kees van Houten uit Boxtel.

Verloskundestudent zoekt kamer

In verband met een stage in het JBZ zoek ik een slaapplek van 30 november tot 4 maart. In de kerstvakantie ben ik thuis. Ik sta voor alle mogelijkheden open. Mijn budget is ± €350. Ik zoek een locatie op fietsafstand of bereikbaar binnen 15 á 30 minuten met mijn auto. Inmiddels woon ik al ruim 3 jaar op kamers, dus ik ben gewend aan huisgenoten en zelf koken. Wie helpt? E.: [email protected] | M.: 06-18486520 Alvast hartelijk dank, Marije de Vos

11

NEDERLANDS BIJBELGENOOTSCHAP

Bijbelfestival voor kinderen en hun (groot)ouders of verzorgers Op 24 oktober 2015 organiseert het Nederlands Bijbelgenootschap een gratis Bijbelfestival voor kinderen en hun ouders/verzorgers. Het is de tweede keer dat het Nederlands Bijbelgenootschap een festival rondom de Bijbel aanbiedt. Vorig jaar vierde het NBG zijn 200-jarig jubileum met een goed bezocht Bijbelfestival. Dit jaar is het festival speciaal voor kinderen van 2 t/m 15 jaar en hun (groot)ouders/verzorgers. Op het Bijbelfestival wordt de Samenleesbijbel gepresenteerd met de Grote Samenleesbijbelshow. De Samenleesbijbel is half september verschenen. Deze nieuwe uitgave bevat de complete tekst van de Bijbel in Gewone Taal, met veel extra materiaal voor kinderen in de leeftijd van 8 tot 12 jaar. De Samenleesbijbel helpt ouders om de Bijbel samen met hun kinderen te lezen en te beleven. Bezoekers mogen een gevarieerd programma rondom de Bijbel verwachten met:

•

optredens van Elly en Rikkert, zandkunstenaar

Gert van der Vijver en theatergroep Aluin

•

de Grote Samenleesbijbelshow, een bijbellab waar

kinderen proefjes uit de Samenleesbijbel kunnen doen en een meezingconcert met de Samenleesbijbelband

• kindercolleges door Matthijs de Jong, vertaler van o.a. de Bijbel in Gewone Taal •

muziek maken met het Fort van de Verbeelding

•

een Bijbelse vossenjacht en een Bijbelquiz waar-

workshops voor kinderen met Bijbels lego en

stopmotion filmpjes

•

Tentoonstelling Vanwege de 80e verjaardag van Kees de Kort organiseert het Nederlands Bijbelgenootschap samen met de Kruiskerk Amstelveen de tentoonstelling “David & Goliat, en andere bijbel-tekeningen van Kees de Kort”. De tentoonstelling in Amstelveen is te zien van 26 september tot en met 24 oktober.

Bijbel met werken van Kees de Kort Uit zijn omvangrijke oeuvre van schilderijen, tekeningen en kerkramen koos de schilder zelf zijn favorieten. In de Bijbel met werken van Kees de Kort hebben de 44 mooiste kunstwerken een plek gekregen. Deze luxe-editie van de NBV is uitgebracht in een gelimiteerde oplage.

Kinderbijbels voor Oekraïne

aan iedereen kan meedoen

•

naar Kees de Kort. Wat begon in 1966 met het boekje Jezus is geboren in de serie ‘Wat de Bijbel ons vertelt’ groeide uit tot de succesvolle kinderboekenreeks van 28 delen. De boekjes werden vele malen herdrukt en in zeker negentig talen verspreid. Uiteindelijk zijn ze in 1992 gebundeld in de Kijkbijbel. Deze uitgave van het Nederlands Bijbelgenootschap is één van de meest gelezen en gewaardeerde kinderbijbels. Naast illustraties voor ‘Wat de Bijbel ons vertelt’ maakte Kees de Kort ook Bijbelse kunst voor volwassenen.

workshops voor ouders over geloofscommunicatie,

het gebruik van de Bijbel in het gezin, etcetera.

Praktisch Het Bijbelfestival vindt plaats op zaterdag 24 oktober 2015 van 10.00 uur tot 16.00 uur in DeFabrique, Westkanaaldijk 7, 3542 DA in Utrecht. De gratis kaarten zijn te bestellen via www.bijbelgenootschap.nl/ bijbelfestival.

Tentoonstelling en gelimiteerde luxe Bijbeluitgave Kees de Kort

Sinds juli 2014 zijn er ruim 1,2 miljoen mensen gevlucht uit het zuidoosten van Oekraïne, onder wie 240.000 kinderen. Al deze kinderen moesten hun huis verlaten vanwege de onveilige situatie die is ontstaan door de strijd tussen de separatisten en het Oekraïense leger. Ze zijn met hun ouders gevlucht naar de omgeving van de Oekraïense stad Kharkiv. De kinderen hebben het zwaar te verduren: ze lijden onder slapeloosheid en angstaanvallen. Vera Bagina: ‘Bij zoveel ellende blijkt God de enige om nog op terug te vallen.’ Lokale kerken en vrijwilligers in Kharkiv delen soep en dekens uit, en het Oekraïens Bijbelgenootschap stelt kinderbijbels beschikbaar. Studente Vera Bagina deelt de bijbels uit aan de kinderen: ‘Overal zag ik radeloze, hongerige mensen. Ik moest iets doen!’ Vera sloot zich aan bij de lokale hulpacties die waren opgezet. Ze deelde soep uit en dekens. ‘Maar ook evangelieboekjes en die werden met veel dank aangenomen.

Generaties kinderen groeien op met de sprekende tekeningen en schilderijen van de Bergense kunste 12

+

Terug +

p=v

g=lig+

-b+s

n=h

2011 – 25 oktober 2015 Het enthousiasme van ds. Peter van Helden over de activiteiten en de betekenis van NBG vrijwilligers in zijn vorige gemeente, leidden bij mij en later ook bij Liesbeth tot het worden van vrijwilligers bij het Nederlands Bijbelgenootschap, met als doel de verbinding leggen tussen het werk van het NBG en onze gemeente en ook weer naar mensen thuis. Een uitdagende puzzel met een rebus gevoel! Er waren ideeën genoeg! De presentatiekist vol met boeken en materialen gebruiken en inzetten binnen eigen kerkelijke activiteiten en ook die van andere kerken. Als NBG betrokken zijn bij belangrijke momenten zoals huwelijk, doop en belijdenis. Leden werven. Zeer inspirerend waren de vele ondersteunende mails van het NBG, de regio/rayonbijeenkomsten onder de bezielende leiding van Wilma van Veen en de landelijke bijeenkomsten, zoals de NBG dag “de Bijbel dichterbij” in Utrecht. Uiteindelijk hebben we in de afgelopen vier jaar het NBG binnen onze gemeente laten zien door: -Diverse keren een NBG- info-kraam na de kerkdienst, met o.a. nieuwe NBG uitgaven, NBG materialen over een bepaald thema, kerstkaarten en wervingsacties voor nieuwe leden. -Maandelijkse informatie in Kruispunt -Medewerking aan de diensten op nationale Bijbelzondag, met vanaf 2012 een jaarlijkse Bijbelquiz tijdens de dienst met als prijs de befaamde NBG bokaal -Nationale Bijbelzondag 2011: collecte voor Bijbels voor West Afrika, waarbij de opbrengst goed was voor 37 Bijbels! -Nationale Bijbelzondag 2012: ‘het heilig boekenbal’. Boeken die gemeenteleden inspireerden werden met een ingevuld inspiratielijstje tentoongesteld na de kerkdienst. Daarnaast was het mogelijk tweedehands geloofsboeken mee te nemen, waarna deze werden verkocht waarbij de opbrengst bestemd ten goede kwam aan het NBG.

-December 2013: inleveractie oude liedboeken of Bijbels, het papier werd gerecycled en de opbrengst werd omgezet in nieuwe Bijbels.

Onze inspanningen bleven niet onopgemerkt. We werden al snel voor velen ‘de meisjes van het NBG’ en het was vaak gezellig druk bij onze info-kraam na de kerk. Verder werd met regelmaat door kringen en andere gemeentes gevraagd om uitleen van onze presentatieset van het NBG. Erg leuk was ook het interview met fotosessie voor het landelijk NBG jaarverslag 2012. Nieuwe blik Echter onze inspiratie raakt een beetje op en nieuwe uitdagingen lokken. Daarom zijn we op zoek naar mensen met een nieuwe blik en verse energie om het vrijwilligerswerk van het NBG voort te zetten en onze gemeente(leden) er mee te ondersteunen en bewust te blijven maken van dit belangrijke, mooie werk. Een van de uitdagingen is om de boekenkar en de materialen van het NBG te combineren tot een inspirerende plek met boeken en materialen die het geloofsleven prikkelen, boeien, verdiepen en leuker maken! Sietske van Dusschoten die zich nu ontfermt over de boekenkar met steun van Joke van Strien is enthousiast en wil graag samen werken aan deze vernieuwing. Ben jij iemand waarbij het gaat kriebelen en komen er al ideeën naar boven? Spreek ons gerust eens aan! Het is een leuke manier om buiten de gemeente de activiteiten in christelijk Nederland en de wereld te ontdekken en juist ook in de gemeente contacten te krijgen die je wellicht voorheen nog niet had! Eigen ideeën welkom! We hopen op 25 oktober, de nationale Bijbelzondag 2015, twee nieuwe vrijwilligers te hebben gevonden!

Met vriendelijke groeten, Liesbeth Verhoeff | E.: [email protected] Jacoline Goossen | E.: [email protected] 13

NBG | INGEZONDEN | AGENDA

De Bijbel geeft perspectief Deze mensen hadden zo veel ellende meegemaakt. Voor hen was God de enige om op terug te vallen. De verhalen uit de Bijbel geven deze kinderen troost en hoop. Het geeft ze, midden in de oorlog, een perspectief van vrede.’ Door de kinderbijbels en de persoonlijke aandacht die de kinderen krijgen van vrijwilligers als Vera, voelen ze dat God hen niet vergeet. Het Oekraïens Bijbelgenootschap wil 40.000 kinderen hun eigen kinderbijbel geven. Daarmee krijgen deze kinderen meer dan die bijbel zelf; ze krijgen weer perspectief. Hoe meer aandacht ze krijgen, hoe kleiner de kans dat ze afglijden. Als ze weer leren wat vrede is, kunnen ze in vrede leven. Wilt u bijdragen met een gift? Dat kan! Kijk op www.bijbelgenootschap.nl/kinderbijbels

Jacoline Goossen en Liesbeth Verhoeff, NBG-vrijwilligers PG’s-Hertogenbosch

Agenda Grote Kerk

Bach cantate ‘Ein feste Burg ist unser Gott’ Zaterdag 31 oktober 2015 16.30 – 17.45 uur J. Brahms ‘Ein deutsches Requiem’ Fbach koor en orkest o.l.v. Arjan van Baest Zondag 1 november 2015 Vanaf 15.30 November Music 2015 Philharmonie Zuid Nederland o.l.v. Bas Wiegers Donderdag 5 November 19.00 uur Asko|Schonberg o.l.v. Reinbert de Leeuw Vrijdag 6 November

Bijbelcursus lezen en meelezen Wat gebeurd er als vrouwen het heft in hand nemen? Dat is de rode draad in verschillende cursussen van Egbert Rooze. De Bijbel is een zeer oud boek, uit een andere cultuur en in een vreemde taal geschreven. Wij lezen dit boek al een paar duizend jaar en geloven dat er waardevolle en soms beslissende inzichten in worden beschreven. Vrouwen Dr. Egbert Rooze neemt ons mee in bijzondere boodschappen. Rooze is Bijbelwetenschapper in Antwerpen en gepromoveerd op het thema ‘geweld in het Oude Testament’. Hij was jaren lang predikant in Antwerpen bij de ‘Olijfberg’ gemeente, waar hij gelovigen uit verschillende culturen en landen bij elkaar bracht. De evangelisten laten in hun teksten op beslissende momenten vrouwen optreden. Egbert Rooze bespreekt in verschillende bijeenkomsten waarom dit gebeurd en ook waarom vrouwen het heft op dat moment in handen nemen. We gaan op zoek naar de sleutels in het Evangelie van Johannes. Het zijn de sleutels waarbij de oude teksten geopend worden.

Cello8tet Amsterdam Zaterdag 7 November 16.00 uur Nederlands Kamerkoor Zaterdag 7 November 20.30 uur Lekkerkerker / van Geel / Genovesi Zondag 8 November 14.00 - 16.00 uur Nathalie Forget Zondag 8 November 15.00 - 17.00 uur Festiviteiten heringebruikname Bätz-orgel Zaterdag 14 november 14.30 uur Concert Vereniging Bossche Opera koor Zondag 29 november 14.30 uur

U bent welkom op 20 oktober en 17 november. Tijd: 20.00 uur. Plaats: Lambertuskerk, Helvoirtseweg 5, Vught. Kosten: € 5,- inclusief koffie en thee. Informatie en gespreksleiding: ds. Jan de Vlieger, E:. [email protected] | T.: 073 - 6572800 14

KERKENRAAD Wisselingen binnen de Kerkenraad Afscheid & Bevestiging Tegelijk met de ingebruikname van de Grote Kerk op 6 september namen we afscheid van Marieke van Tilburg-van der Weij als ouderling scriba. We danken haar namens de voltallige kerkenraad hartelijk voor al het werk dat zij afgelopen jaren met veel passie, inzet en gevoel voor de Protestantse Gemeente ’s-Hertogenbosch heeft verzet. Zij is opgevolgd door Liesbeth Verhoeff, die samen met Henk Goossen in dezelfde dienst werden bevestigd. Hieronder stellen deze nieuwe kerkenraadsleden zich voor.

zin in! Vanaf april kijk ik al met Marieke mee bij Moderamen en Kerkenraad, een warme groep enthousiaste mensen. Voor mij betekent het ja-woord geven dat ik met de hulp van God mijn talenten zo goed mogelijk zal inzetten in mijn werk als scriba, en samen met anderen zorg wil dragen voor het beleid en de organisatie binnen de Protestantse Gemeente ‘s-Hertogenbosch.

Henk Goossen Ouderling pastoraat Sinds mijn studententijd ben ik betrokken bij de Protestantse gemeente, eerst in de WKK en later in GK. Inmiddels woon ik al ruim 25 jaar in de gemeente Den Bosch en wonen we nu heerlijk in Rosmalen. Ik ben in de stad koLiesbeth Verhoeff men wonen, omdat Jacoline Ouderling scriba al een opleiding hier deed en Sinds Gerjan en ik in 1999 in inmiddels hebben we een ge’s-Hertogenbosch zijn komen Marieke van Tilburg - van der Weij zin met Jolijn en Arjan (15 & wonen zijn wij betrokken bij 13). Ik werk fulltime in Liesde Protestantse Gemeente, hout als kwaliteitsmanager bij met als hoogtepunten de een brouwerij en vermaak me doop van onze zonen Pieter in mijn vrije tijd met mijn (11), Rutger (9) en Jesper gezin, mijn sporten (spinnen (7) en onze belijdenis in & badminton) en heb een 2012. We wonen met veel moestuin. plezier in de Maaspoort, aan We voelen ons samen thuis in een gezellig plein, en dichtbij deze Protestantse Gemeente de Maas waar ik samen met en zijn al op meerdere maonze hond Sjouke lange nieren actief (geweest). De wandelingen maak. laatste paar jaar ben ik actief Als gezin zijn we allen lid van betrokken bij wijkteam Oost de Vughtse IJsclub, waar we en het college van pastoraat menig uurtje ons vermaken en sinds kort ook als voorzitmet schaatsen, skeeleren of ter van dit college. Naast het trainen in het bos. Momencoördineren van de diverse teel heb ik geen betaalde zaken binnen het pastoraat Liesbeth Verhoeff en Henk Goossen baan, maar vrijwilligerswerk heb ik ook ontzettend veel zin in overvloed. Zo denk ik mee in de medezeggenom me bezig te houden met de verschillende onderschapsraad van basisschool ’t Schrijverke, werk ik in werpen waar we als gemeente mee bezig zijn of mee de schoolbieb, doe ik de ledenadministratie van de aan de slag gaan. Nu opnieuw in de kerkenraad en dat Vughtse IJsclub en dan nu ook het scribaat van de Provoelt inmiddels al als een vis in het water. testantse Gemeente ’s-Hertogenbosch! Een mooie uitVoor mij betekent het ja-woord geven dat ik mijn taak daging na jarenlang met veel plezier meegedraaid te zo goed mogelijk probeer te vervullen en vertrouw hebben in de kindernevendienst en als vrijwilliger bij daarbij op God en dat is voor mij ook de basis voor dit het Nederlands Bijbelgenootschap. Ik heb er heel veel mooie werk.

15

DE WERELD OP DE STOEP - DEEL 6 | GEMEENTEGROET

Veel wereld ‘buiten beeld’… De wereld ligt op de stoep van de kerk, maar ‘wereld’, wat en wie bedoelen we daar nu mee? Sociologen hebben al lang geconstateerd dat grote groepen de kerk reeds verlieten: de ‘armen’, de werkende klasse, gevolgd door heel veel anderen uit alle lagen van de bevolking. De focus van de Missionaire gemeente is lange tijd gericht geweest op de ‘armen’ en kwetsbaren. Bleven hierdoor de ‘sterken’ wellicht buiten beeld? De sterken redden zich misschien op eigen kracht, door zin te zoeken uit eigen en andere bronnen, een door Joep de Hart omschreven categorie, maar toch, buiten de kerk. Er is in onze stad, mede ondersteund vanuit onze gemeente, in ieder geval ook het Labyrint, vormen van studentenpastoraat, spiritueel-palliatieve zorg, we zijn Kerk-met-stip voor (ex-)gedetineerden en er zijn Bach Cantates met een spiritueel voorwoord. Wat te denken echter van doelgroepen als veiligheidsmensen, zoals van de brandweer, politie, beveiligingsdiensten, ambulancepersoneel en de overheid? Of de ondernemers, de mensen die bij media werken, winkeliers en mensen met 24/7 roosters?

P.S. Ooit hoorde ik een preek over (en voor) de ‘lege stoelen’ in de kerk tijdens de kerkdienst. Al die lege stoelen ’s zondagsmorgens - het kan predikant en kerkenraad bevangen maken van de dwangidee ‘hoe krijgen we de kerk weer vol?’ Dat heb ik leren zien als negatieve energie, verspilde moeite en onzalige bezorgdheid. Van Gerben Heitink kregen we ooit mee via Bart Robbers e.a.: “Zorg dat elke kerkdienst een feest is”, volgens de titel van één van de boekjes van Robbers: Allemaal Feestdagen. Men zal van mij weten als ik voorga, dat ik er in geloof, in het evangelie, in de blijde boodschap, in schepping en verbond, in… enzovoorts.

Eenzijdig De ‘wereld’ van de PKN lijkt toch vooral te bestaan uit mensen die in het onderwijs en in de zorg werkzaam zijn, mensen in de dienstensector, semi-overheid. Dat kan zomaar leiden tot een eenzijdig beeld, een eenzijdige kijk op de samenleving, op maatschappelijke ontwikkelingen, eenzijdige taal en binnenskamers jargon… Liggen hier niet uitdagingen om ook die werelden te betreden, te verkennen en er bondgenoot van te worden…? Dialoog De Dag van de Dialoog en de daaruit ontstane Dialoop vormen hier begaanbare wegen en methoden om tot nieuwe ontmoetingen te komen, en letterlijk ‘out of the box’ te gaan. De dialoog aangaan is uitgaan van je eigen kracht en die van de ander. De vraag daarbij is, in de context van Moslim-, Hindoe- en andere Godsdienstige minderheden is: hoeveel kracht, hoeveel overtuiging is er over bij de christenen? Bij migrantenkerken lijkt meer overtuigingskracht te zijn dan bij de oude gevestigde kerken, maar minder (bereidheid tot) dialoog en ontmoeting. Vrees voor de Islam weerhoudt van contact met moslims bijvoorbeeld. Bekende christelijk denkers als Lesley Newbigin en Philip Jenkins willen een krachtig Christendom in de context van andere Godsdiensten. Daaraan werken is nodig, als je niet meer zeker bent van 'De' Zaak. 16

KINDERNEVENDIENST | ENGELENPROJECT | VOORLEESACTIE

Hallo kinderen van de kindernevendienst, Vinden jullie de nieuwe ruimtes van de kindernevendienst ook zo mooi? Er zijn mooie nieuwe poefs waarop jullie kunnen zitten als het Bijbelverhaal wordt verteld. Ook de tafels zijn heel handig: je kunt ze tegen de muur opklappen zodat er ruimte overblijft…. Wij zijn er in ieder geval heel bij mee dat alles weer een frisse uitstraling heeft. Wij missen alleen 1 ding! Dat zijn foto’s van jullie! Er zijn fotolijstjes gekocht waar iedereen zijn of haar eigen foto in mag doen. Dus breng de volgende keer een foto (groter dan een pasfoto!)van jezelf mee en dan stoppen wij jou ook in een lijst! Al die lijstjes komen in deze mooie kast te staan. Dus: tot de volgende keer……. Kom je gauw?!

Beste ouders van de kindernevendienstkinderen, Wij zijn ons mailbestand aan het opschonen en bijwerken. Wij hebben namelijk gemerkt dat niet iedereen onze mail ontvangt. Wilt u mail ontvangen van de kindernevendienst? Mail dan naar: [email protected] Ook als u een ander mailadres heeft of de mail niet meer wil ontvangen kunt u op dit adres terecht.

Leiding van de kindernevendienst

Engelenproject Ook in 2015 is er weer een engelenproject, met weer een mooie engelenkrant. Doet u mee of wilt u meer informatie? Spreek ons aan, mail naar: [email protected] of bel 073- 684844

Estelle ten Cate

Voorleesactie Op vrijdag 9 oktober 2015 is het de landelijke Dag van de Duurzaamheid. Op deze dag laat heel Nederland met duizenden activiteiten zien hoe de wereld schoner, mooier en eerlijker kan. Kinderen hebben ook veel vragen en ideeën over milieu, verdeling van rijkdom, natuur en samenleven. Daarom start de Dag van de Duurzaamheid met het voorlezen van een duurzaam verhaal op vele basisscholen en kinderboerderijen door het hele land. Het is inmiddels de zevende editie van de Voorleesactie. Prinses Laurentien Dit jaar schreven prinses Laurentien van Oranje en Jan Terlouw, kinderboekenschrijver en voormalig politicus, het boekje Kapsones. Het verhaal gaat over het meisje Fenna dat in de krant leest dat de oeroude eik op het plein moet wijken voor een nieuw kantoorgebouw. Daar is ze verschrikkelijk boos over. Ze probeert met de burgemeester te praten, maar hij wil niet naar haar luisteren. Met haar buurjongen Youssef verzint Fenna een gewaagd plan. Lukt het hen om de boom te redden? Kapsones, geschikt voor kinderen vanaf 8 jaar, is te downloaden via www.dagvandeduurzaamheid.nl/ scholen of stuur een mail naar [email protected] om een exemplaar te bestellen.

Matthijs Kettelerij, Communicatiemanager Urgenda en projectleider DvdD 17

PASTORALIA

Hoofdpijn Van gepieker, van indringende tv-beelden, van oude pijn en stress, van onmachtgevoelens naast een schrijnend appel: moet je niet wat doen?! Hoofdpijn – je bent uit balans. Je lichaam vraagt aandacht. Je ziel zit vol met opgepropte emoties die er uit willen, je verstand wil alles onder controle houden… hoofdpijn, op zoek naar evenwicht, een stem, iemand om tegen te praten, een uitlaatklep, een kanaal waarlangs de spanning weg kan stromen. Gebed kan zo werken, opluchtendm en niet te vergeten dat gesprek waarin geduldig en met liefde naar je wordt geluisterd… Een Lief Hoofd dat je Pijn herkent... meelevend.

MOED U bent mijn schuilplaats zing ik en ik schuil. Toverkunst van de illusie, muziek genade van het woord. Maar de moed om níet te schuilen, op te staan en tegen de wind in over de zandvlakte richting einder te gaan, waarom daagt die mij uit en waarom plaagt mij het verwijt een lafaard te zijn als ik mij berg in de schoot van uw woord? Anton Ent, pg. 1472 Liedboek

Ouderling voor het Pastoraat Blij zijn we met de bevestiging van Henk Goossen als ouderling voor het Pastoraat. Hij was al voorzitter van het College voor het Pastoraat, en wordt nu ook kerkenraadslid. Zo'n 4 keer per jaar komt dit College bij elkaar en bespreekt al het wel en wee vanuit de wijkteams, de diverse taakgroepen, de boekentafel, en het onderlinge pastoraat via de kerkdiensten: de stickers voor de ansichtkaarten voor hen die de kerkdiensten niet meer kunnen bezoeken, het mededelingenbord en de ontmoetingen met 'nieuwe gezichten'.

Hartelijke groet van Erica Scheenstra, Peter van Helden en Elly Zandstra 18

BLOEMEN SEPTEMBER

Bloemenfonds Van 20 Augustus tot 25 September hebben 6 gemeenteleden samen een bedrag van € 170,00 aan ons Bloemenfonds geschonken. Hiervoor nogmaals mijn hartelijke dank! Uw gift is altijd welkom op: NL 47 INGB 0003 250711 t.n.v. Bloemenfonds Protestantse gemeente ‘s-Hertogenbosch op adres van: L. Peters –Rietkerk Admiraliteitslaan 32 5224 EH ’s-Hertogenbosch

19

KERKRENTMEESTERS

Grote Kerk weer in gebruik, maar ….. Na een paar spannende weken hebben we op 6 september de Grote Kerk weer in gebruik genomen met een prachtige dienst op zondagmorgen met veel belangstellenden. Het was wel wat onwennig, zittend in een grote kring, met in de brandpunten de bron/ doopvont en de preekstoel en in het midden de avondmaalstafel. Op het podium de bloemen en de paaskaars, in het stiltecentrum het oude doopvont en onderweg daar naartoe de lezenaar met de oude statenbijbel. Een deel van de dienst kijk je naar de rug van de voorganger. Het geluid moet mee geschakeld worden. Dankwoorden Na de dienst dankwoorden voor direct betrokkenen en een cadeau van onze katholieke broeders en zusters aan de protestantse gemeente. Dat doet denken aan de eerste gift die binnenkwam om de verbouwing te realiseren, die ook een katholieke afkomst had, namelijk van de Zusters van de Choorstraat! Een volgende spannende datum was zaterdag 19 september. Dan zou voor het eerst weer een Bachcantate in de Grote Kerk worden uitgevoerd. Het werd een prachtige uitvoering, waarvan honderden mensen intens hebben genoten. Jamie wist aan begin en eind op prachtige wijze de kwaliteit van ons monumentale Strümphlerorgel te demonstreren; ds. Erica Scheenstra gaf - als invaller voor een plotseling verhinderde inleider - een boeiende inleiding op de cantate ‘Aus tiefer Not schrei zich zu dir’ en verbond die op onnavolgbare wijze met de actualiteit van het vluchtelingenvraagstuk. Voltooiing We hebben de kerk weer in gebruik genomen, maar zoals iedereen duidelijk kon waarnemen waren er nog best wel wat zaken, die op voltooiing wachtten, zoals de oude preekstoel, waaraan Femke Rinkel nog heel wat moet bijwerken en schilderen, de verplaatste wanden links en rechts, die inmiddels op kleur gespoten zijn. Dat had nogal wat voeten in de aarde. Niet voor iedereen zichtbaar maar wel hoorbaar bleek dat het afregelen van de geluidsinstallatie en het functioneren van de kerkradio nog aandacht vraagt. Ook de keuken was dan wel leuk ingericht, maar nog niet alles was goed aangesloten. De deuren naar de gang zijn nu geplaatst, waarmee het vertrek van de kinderen naar hun eigen dienst minder hoorbaar is. Op enkele plekken is de verf beschadigd door het afplakken ten behoeve van het spuiten van de wanden. Dat is een duidelijk signaal dat we niet voorzichtig genoeg kunnen zijn en meteen maar moeten afspreken dat we in de toekomst nooit meer iets zomaar op

de muur plakken, op de deuren of op de zuilen. Het verwijderen van de tape geeft immers geheid schade! De inrichting van de nevenruimten is in volle gang; veel van het benodigde nieuwe meubilair is geleverd en geplaatst. Naast standaardmeubilair valt het specifieke, door Marco Hoogerheide vervaardigde meubilair op. Zeer de moeite waard om bij gelegenheid eens te bekijken!

Het Bätzorgel wordt in deze tijd weer opgebouwd. Alle windvoorzieningen, tractuurelementen en andere onderdelen met mooie namen worden aangebracht en afgesteld om er voor te zorgen, dat straks als het orgel weer speelklaar is de goede pijp aanspreekt als Jamie de bijbehorende toets indrukt en het betreffende register aanstaat. Een ingewikkeld ambachtelijk werk, waarvoor de vakmensen van Pels en Van Leeuwen nog een paar weken nodig zullen hebben. De pijpen in het front van het rugwerk zijn geplaatst, zodat we al konden zien hoe het geheel straks wordt. We zien ernaar uit om het orgel op 14 november feestelijk in gebruik te kunnen nemen en op 15 november er in de dienst weer bij te zingen. Nu we de voordeuren zoveel mogelijk open willen laten staan, ontkomen we er niet aan deze opnieuw te laten schilderen, ook om oude krassen en beschadigingen weg te werken. Aan een oud gebouw is altijd nog wel wat te verfraaien. Achter dit project willen we echter spoedig een punt zetten, je moet een keer stoppen!

100-dagen doos We krijgen veel opmerkingen over het resultaat van verbouwing en herinrichting. Velen tonen zich verrast bij het betreden van de ruimte: “wat een ruimte, wat een licht!” Naast al die enthousiaste opmerkingen zijn er ook vragen en kritische noten, waarvan het wel erg hoog hangen van de kroonluchters er slecht één is. We hebben de 100-dagen-doos geïntroduceerd om alle opmerkingen te verzamelen en na rijp beraad daarop te reageren. Het kan dus nog een paar maanden duren, voor u een reactie krijgt op uw opmerking. Intussen gaan we genieten van de mogelijkheden, die we al zoekend verder gaan ontdekken. Dat kunt u, als kerkganger, natuurlijk ook doen. Niemand heeft nog een vaste plek, ga gerust eens ergens anders zitten, wie weet levert dat nieuwe ervaringen, nieuwe gezichtspunten op. Vriendelijke groet, Luc Batterink, kerkrentmeester E: [email protected] T: 073 6450429 | M: 06 10194522 20

MISSIONAIR

Uitnodiging voorstelling Mijn Hart woont elders Namens de Missionaire werkgroep en de hieronder genoemde organisaties willen wij u allen uitnodigen voor de bijzondere vertelvoorstelling ‘Mijn Hart woont elders’. Het is een vertelvoorstelling over het waargebeurde verhaal van twee vluchtelingen, Mounir uit Syrië en Ayisha uit Ethiopië, die elkaar ontmoeten in een wachtkamer in Nederland. Tijdens het lange wachten vertellen ze elkaar hun verhaal. Ze delen hun verscheurdheid en verlangen. Ook vertellen ze over hun bijzondere ervaringen en de hoopvolle verhalen die ze hoorden als kind. Wat leeft er in het hart van de ander? Wat maakt dat mensen ergens ‘vreemd’ of ‘thuis’ zijn? Een verhaal dat raakt in het hart.

Gedachten vanuit het herdenken Bij het herdenken van het einde van de Tweede Wereldoorlog op 15 augustus jongsleden bij het Honi monument De Grevelingen, kon men op een kaartje een tekst schrijven en inleveren. Thema van dit jaar: Mijn Verhaal. Hieronder de oogst van 'mijn verhaal': Rust voor de 'mensen-met-een-verhaal'...

Thank You, Lord, for giving me my life and the good time I have. Love xxx

De 'broek des levens' wordt opgehouden door de 'bretels van de hoop'.

Geloof, hoop en liefde overwinnen altijd.

“Vrede kan slechts komen door het gebed te doen!” Professionele vertellers Gottfrid van Eck en Pauline Seebregts hebben beiden reeds hun sporen verdiend als professionele vertellers. In 2007 werkten zij eerder samen en maakten het verhalenprogramma ‘S.O.S.’ voor een internationale verhalenfestival in Galilea, Israël. Deze voorstelling vindt plaats in de nieuw verbouwde Grote Kerk te ’s-Hertogenbosch op donderdag 29 oktober 2015. Aanvangstijd van de voorstelling is 20.00 uur en deze duurt ongeveer 75 minuten. De Grote Kerk is open vanaf 19:30 uur. Na de voorstelling is er ruime gelegenheid om elkaar te ontmoeten. Ook is er na deze bijeenkomst de mogelijkheid om een bijdrage te doen in de gemaakte onkosten. We hopen u donderdag 29 oktober aanstaande te kunnen ontmoeten in de Grote Kerk! Voor meer informatie kunt u kijken op: www.hartvooronzestad.nl/mijn-hart-woont-elders

Beraad van Kerken ‘s-Hertogenbosch Missionaire Werkgroep van de Protestantse Gemeente ’s-Hertogenbosch Diaconaal Centrum Heilige Maria & Heilige Johannes Stichting Religieuzen tegen Vrouwenhandel

Ik hoop dat mijn kinderen en kleinkinderen in gezondheid en vrede mogen leven.

Luister ook altijd naar 'de andere kant' Een Gronings spreekwoord zegt: 'Andere luu bent ook luu' – andere mensen zijn net zo goed ook mensen!

Na 5 jaar kan ik morgen op Bali mijn dochter weer in de armen sluiten. Ik ben gezegend!

Uit het woord en het bestaan van Veteraan: Vrede, Educatie, Trouw, Eerlijkheid, Redelijk, Aandacht, (voor) Armoede, Nieuwsgierigheid.

En Rafel deed hetzelfde met zijn naam: Redelijk, Altijd Fel En Leerzaam. Hierbij ter overweging aan u doorgegeven, aan het begin van de Vredesweek. Peter van Helden

21

COLOFON

REDACTIE Erica Scheenstra | Wilke Havinga| Hanneke Blom

BEZORGING & BEDANKJES BLOEMEN

EINDREDACTIE & VORMGEVING Jantine Geurts -Kettelerij | Matthijs Kettelerij

Kerkelijk Bureau, Kerkstraat 20 5211 KG ‘s -Hertogenbosch tel. 073-6139740 [email protected]

KOPIJ VOLGEND NUMMER Uiterlijk 30 oktober 2015 Inleveren bij: [email protected]

VERVOER OP ZONDAG

Of Kerkstraat 20, 5211 KG ‘s -Hertogenbosch

Contactpersoon: Ad Sluijmers tel. 073-6412526

REDACTIE KRUISPUNT

Bereikbaar op donderdag van 19.00 tot 20.00 uur

[email protected] De redactie behoudt zich het recht

BETALING VRIJWILLIGE BIJDRAGE

voor om bijdragen te weigeren,

NL 69 FVLB 063 58 16 024

te redigeren of in te korten.

t.n.v. Protestantse Gemeente ‘s-Hertogenbosch, inzake Kerkelijke bijdrage

ABONNEMENTEN

College van Diakenen

€ 20,- per jaar

NL 13 INGB 000 78 59 696

NL 47 FVLB 063 58 16 032 t.n.v. Protestantse Gemeente ‘s-Hertogenbosch, inzake Kruispunt

ZWO Commissie t.b.v. bijdragen Missionair Diaconaal Aandeel NL 08 INGB 000 13 88 625

WEBSITE

COLLECTEBONNEN

www.pgdenbosch.nl

Verkrijgbaar via het kerkelijk bureau of door betaling

[email protected]

op betaalrekening NL 04 FVLB 06 99 64 26 12 met vermelding ‘collectebonnen’

22

LOVELY LADY BRUIDSBOETIEK ATELIER Stationsstraat 86 5141 GG Waalwijk Tel: 0416-337388 [email protected] www.lovelylady.nl

Collectie Lovely Lady La Sposa |White One | Villais | Cala Cymbeline | Sweethearts |Sincerity | Lilian West Linea Raffaelli | Cosmobella | Oreo Sposa Rembo Styling | Marylise | Mark Lesley Afbeelding voorzijde: Out of the Ashes | Shelby Mcquilkin

Vraag naar onze speciale VIP avonden! Te boeken van elke dinsdag t/m vrijdagavond. Maandagmiddag is eventueel bespreekbaar. Ook voor de (schoon) moeder van de bruid en de bruidsmeisjes hebben wij een mooie collectie. 23

24