Bijstelling Schoolondersteuningsplan Bijstelling september 2014 Obs. De Reijer
Het huidige schoolondersteuningsprofiel (SOP) is vastgesteld in maart 2012. In de afgelopen twee jaar is er met betrekking tot leerlingenzorg en onze mate van basisondersteuning en breedteondersteuning een ontwikkeling ingezet. Het SOP van 2012 mag daardoor gedateerd genoemd worden. Dit heeft geleid tot een samenvatting van ons bijgestelde SOP, dat meer recht doet aan de huidige situatie. Tevens worden in dit bijgestelde SOP de ingezette ontwikkelingen toegelicht.
Wat kunnen / hebben we al: • •
Wat we kunnen is in het SOP van maart 2012 in Hoofdstuk 4.2 terug te vinden. Wat we hebben qua huisvestingssituatie maakt onderstaand overzicht duidelijk.
Er is ruimte in een groep voor 1-op-1 begeleiding Er is ruimte op de gang voor 1-op-1 begeleiding Er is een prikkelarme werkplek Er is ruimte voor een time out De lokalen zijn aangepast voor leerlingen met speciale bewegingsbehoeften Er zijn ruimten met specifieke functies voor bewegings- en leerbehoeften (fysiotherapie, schooltuin, etc.) Er zijn werkplekken voor leerlingen beschikbaar op de gang of in flexibele ruimten Anders: Werkruimte waarover leerlingen beschikken
Goed
Inrichting van de lokalen
Goed
•
Welke voorzieningen zijn binnen ons bereik:
Time out Schakelklas Hoogbegaafdengroep – plusklas Observatieklas Preventieve ambulante begeleiding Autiklas Voorschool (VVE) Schoolondersteuningsteam
Leren en ontwikkeling Basisondersteuning: Voor de categorie leren en ontwikkeling geeft De Reijer aan in veel gevallen passend onderwijs te kunnen realiseren voor leerlingen met onderwijsbehoeften op dit gebied. Zij zijn hiertoe in staat omdat leerkrachten in ontwikkeling zijn om leerlingen op eigen niveau te kunnen laten leren en werken. De collega’s van de onderbouw geven aan dat ze hierbij aanvullende ondersteuning en professionalisering niet afwijzen en zullen inroepen indien nodig. Het team werkt in de dagelijkse praktijk met handelingsplannen, groepsoverzichten en groepsplannen. Leerkrachten kennen de ontwikkelingslijnen van hun eigen en aangrenzende groepen. Leerkrachten kunnen voldoende tegemoet komen aan de onderwijsvraag van de leerlingen. Zij werken met belemmerende en stimulerende factoren. Breedteondersteuning We hebben kennis en ervaring met de inzet van een ontwikkelingsperspectief (opp) We ondersteunen de kinderen met dyslexie d.m.v. Kurzweil. De expertise Hoog Begaafdheid wordt gedeeld met alle openbare scholen van Ridderkerk/Barendrecht. We maken gebruik van de Taalschool in het expertisecentrum De Burcht. We maken gebruik van schoolmaatschappelijk werk, logopedie, kinderfysio en dyslexiebegeleiders.
Fysiek medisch Basisondersteuning: Voor de categorie fysiek en medisch geeft De Reijer aan hier niet zonder meer passend onderwijs te kunnen organiseren. Dit betekent dat er een afweging per leerling plaats zal vinden om te bezien of er met de beschikbare deskundigheid van “buiten” mogelijkheden zijn. Hierbij gaat het om knowhow, coaching van leerkracht en leerling en ondersteunende hulpmiddelen. De leerkrachten geven een duidelijke grens aan bij het moeten verrichten van medische handelingen. Het team spreekt de bereidheid uit om voor iedere leerling in ieder geval het gesprek aan te willen gaan en is bereid tot het zoeken naar een eventuele samenwerking waarin alle betrokken partijen zich welbevinden.
Breedteondersteuning: We hebben ervaring met een leerling met het syndroom van Down, een leerling met spina bifida om een afweging te kunnen maken t.a.v. deze kinderen. In het schooljaar 2014-2015 hebben we een arrangement (een onderwijsassistent t.b.v. een leerling met een lichamelijke beperking). We hebben ambulante begeleiding vanuit het Samenwerkingsverband RiBA
Sociaal-emotioneel Basisondersteuning: Voor de categorie sociaal-emotioneel geeft De Reijer aan in veel gevallen passend onderwijs te kunnen organiseren, maar dat daar wel zeer regelmatig ondersteuning bij nodig is (breedtezorg). Er wordt per leerling bekeken of er met de beschikbare deskundigheid van “buiten” mogelijkheden zijn om deze leerling in onze school op te nemen. Hierbij gaat het om know-how, coaching van leerkracht en leerling. De Reijer maakt gebruik van diverse “tools” die de sociaal-emotionele ontwikkeling kunnen sturen, zoals Soemo kaarten, sociomatrix en de Dag van het gedrag. De sociaal-emotionele ontwikkeling wordt gevolgd via het OVM (groep 1 t/m 8) We hebben ervaring met kinderen met autisme (laag geïndiceerd) Communicatie met de ouders is een vereiste en die wordt pro-actief gebruikt. Breedteondersteuning: Daar waar de basisondersteuning ophoudt, komt de breedteondersteuning in beeld. Deze ondersteuning kan bestaan uit: • ambulante ondersteuning door gedragsexperts • sociale vaardigheidstraining van de leerling • maatschappelijk werk • klassenassistentie • Programma’s zoals “Rots en water” en Marietje Kesselsproject. We hebben ervaring met het opstellen en inzetten van gedragsplannen voor kinderen met een gedragsprobleem. Wij maken gebruik van schoolmaatschappelijk werk en externe instanties zoals het CJG.
Werkhouding Basisondersteuning: Voor de categorie werkhouding geeft De Reijer aan in de meeste gevallen passend onderwijs te kunnen organiseren. Leerkrachten zijn in staat om met een dialoog af te stemmen op de leerling. Het contact thuis-school is belangrijk om de afspraken die gemaakt worden te effectueren. Concentratieproblematiek valt hieronder. Breedteondersteuning Werkhoudingsproblematiek kan ook voortkomen uit concentratiestoornissen. Ook hier hebben de leerkrachten van de Reijer ervaring in, maar in het laag geïndiceerde spectrum. Heftiger problematiek zal daarom (bijna) altijd leiden tot ondersteuning uit de breedtezorg. Hiervoor is het expertisecentrum van het Samenwerkingsverband zeer nabij.
Thuissituatie Basisondersteuning: De school ziet ouders als partners in de ontwikkeling van kinderen en teamleden beschikken over voldoende competenties om op een goede manier met ouders te kunnen samenwerken. De school vertoont hierin proactief handelen. De ontwikkeling en contacten van een ondersteunend netwerk in de buurt wordt als belangrijk benoemd door het team. Ouders ervaren dat als welkom in de gesprekken met leerkrachten en IB’ers. De mate waarin de school ruimte heeft om leerlingen op te nemen wordt mede bepaald door de “balans in de groep” van dat moment. Onder balans in de groep wordt vooral verstaan de ruimte die er voor de leerkracht en de leerlingen is om voor alle leerlingen in de groep een pedagogisch klimaat en een leeromgeving te bieden waarin de leerlingen zich kunnen ontwikkelen.
Breedteondersteuning: Vanaf 2014-2015 hebben we de beschikking over een schoolondersteuningsteam dat ingezet kan worden bij een zorgelijke thuissituatie. Op school is een Schoolmaatschappelijk werker op gezette tijden aanwezig. Er is een korte lijn richting het CJG en het expertisecentrum.
Wat willen we nog: Onze ambities zijn omschreven in het SOP Hoofdstuk 6 Een deel hiervan is inmiddels bereikt. Wat over blijft en aangevuld met nieuwe ambities: Leren en ontwikkeling: Bereikt: • Passende werkvormen en activiteiten inbedden in het groepsaanbod (groepsplan, klassenmanagement). • Vergroten van de zelfstandigheid van de leerlingen. De leerling als eigenaar van zijn eigen leerproces. • Onderwijsbehoeften van alle kinderen in beeld kunnen krijgen. Nog te bereiken: • Meer specifieke deskundigheid ontwikkelen t.a.v. dyslexie en dyscalculie (leesspecialist en rekenspecialist). • Organiseren van structureel meer handen in de klas. • Formuleren van inhoudelijke doelen in de zone van naaste ontwikkeling voor kinderen die iets
extra’s of anders nodig hebben.
Fysiek/medisch Bereikt: • Er is een toestemmingsformulier waarmee ouders toestemming geven voor het bieden van medische handelingen. • Er is een ruimte gecreëerd waar medische handelingen kunnen worden verricht . • Voor de leerlingen met lichamelijke beperkingen is er een Evac-chair aangeschaft en is een lift in het pand geplaatst. • Incidenteel is er een kinderfysiotherapeut in school in school. Nog te bereiken: • Versterken van de samenwerking met elkaar en met externe instanties in het creëren van passend onderwijs voor deze leerlingen. • Medisch gespecialiseerde hulp door externe expertisemensen laten verricht. Sociaal emotionele ontwikkeling /gedrag Bereikt: • Meer rustige / stilte werkplekken in het gebouw voor kinderen die meer dan gemiddeld afgeleid worden door omgevingsprikkels. • Langere termijnplanning m.b.t. groepsgrootte en groepsopbouw. • Duidelijkere grenzen stellen naar ouders en leerlingen. • Geen ‘poldermodel’ waarin we alles doen om de leerling maar binnen te houden. Nog te bereiken: • Optimale inzet van OVM (ontwikkelingsvolgmodel sociaal-emotionele ontwikkeling en werkhouding) • Ondersteuning in de groep door (aanwezigheid) gedragsdeskundigen, sova-trainer, orthopedagoog. Behoefte aan preventief observeren. Werkhouding: Bereikt: • Duidelijke overdracht waarin de zorg en ondersteuning goed beschreven staat • Leren omgaan met de behoefte van (hyper)actieve kinderen om hun energie positief om en in te zetten • Leerstof voor álle leerlingen hanteerbaar en betekenisvol maken en door gebruik te maken van motivatie-theorieën. Nog te bereiken: • Ontwikkelen van structurele ondersteunende begeleiding gericht op het voorkomen van moeilijkheden i.p.v. corrigerende begeleiding achteraf • Nog meer zicht krijgen op elkaars kwaliteiten en daar gebruik van maken door middel van de inzet van specialisten in het team. • Optimale inzet van OVM (ontwikkelingsvolgmodel sociaal-emotionele ontwikkeling en werkhouding)
•
Verdere ontwikkeling van kennis m.b.t. start-, tussen- en einddoelen.
Thuissituatie: Bereikt: • Opbouwen en uitbouwen van het netwerk met externe instanties, zoals: Schoolmaatschappelijk werk, Politie, Bureau Halt, Brandweer, Voortgezet Onderwijs, IB-netwerk, Centrum voor Jeugd en Gezin. • Meer zicht op betrokken instanties die bij problemen ingezet kunnen worden. • Constructiever samenwerken met ouders vanuit het gezamenlijke belang van het kind door zowel ondersteunend als grenzen stellend te zijn. • Functionerend SOT (Scholondersteuningsteam) waarin orthopedagoog en SMW vertegenwoordigd zijn. Nog te bereiken: • Ouders ondersteunen bij het ‘loslaten’ van hun kind waar het kan en ‘structureren waar het nodig is’. • Nog duidelijker het belang stellen aan het partnerschap tussen school en gezin. • Een continuering van de zorg om de leerling..
Wat willen/kunnen we niet: ‘We willen veel, maar kunnen niet alles’ Onze grenzen zijn beschreven in het SOP Hoofdstuk 5 Leren en ontwikkeling Bij leren en ontwikkeling kent De Reijer qua competenties bijna geen grenzen. Ontwikkelingsperspectieven worden opgesteld m.b.v. de IB-er. Bij ernstige leerproblematiek is er behoefte aan externe ondersteuning. Het welbevinden van de leerling is van groot belang. Wanneer de leerlingen , door onvoldoende tijd en aandacht of door onvoldoende inzicht in de didactische processen, hun welbevinden structureel verliezen, zal de school geen passend onderwijs kunnen organiseren . Ook wanneer er onvoldoende zelfredzaamheid is of kan ontstaan is geen passend onderwijs mogelijk. Fysiek/medisch In het fysiek - medisch domein is voor de school niet geheel duidelijk waar de grenzen liggen (zie ook hoofdstuk 4). Voor iedere leerling zal, met ouders en ondersteunende instanties bezien worden wat wel en niet mogelijk is. Sociaal emotioneel/gedrag Ten aanzien van de sociaal - emotionele ontwikkeling kan de school geen onderwijs organiseren voor leerlingen die voor zichzelf, medeleerlingen of leerkracht structureel een bedreiging vormen. Ook voor leerlingen waar geen contact mee gemaakt kan worden (relatie) kan geen passend
onderwijs georganiseerd worden.
Thuissituatie Voor specifieke onderwijsbehoeften, die vooral draaien om werkhouding kan de school geen passend onderwijs bieden als de leerling structureel altijd een ander nodig heeft om de aandacht te richten. En wanneer er al te veel kinderen met extra onderwijsbehoeften in de groep zitten of de groep te groot is. Werkhouding Wat betreft het domein thuissituatie is de grens bereikt wanneer van leerkrachten verwacht wordt dat ze zich opstellen als gezinsbegeleider. Door de ouders het vertrouwen opgezegd wordt in de school. Er agressief gedrag van de ouders aanwezig is. Samenvattende conclusies De Reijer benadert de smalle-brede zorgschool. In principe zijn alle leerlingen welkom. Zij kan voor een aantal leerlingen met speciale onderwijsbehoeften passend onderwijs verzorgen met inzet van de breedtezorg. SBO-leerlingen zijn welkom op de Reijer. De zorg op school is de laatste jaren ruimschoots verbreed. Maar op dit moment worden ook de grenzen van de mogelijkheden ervaren. De school heeft betrokken leerkrachten in dienst die aandacht en zorg hebben voor het welbevinden van het kind. De Reijer laat zich kennen in het SWV en in de buurt als een school die bereid is om met alle ouders en anderen te onderzoeken of er voldoende perspectief op passend onderwijs is. Zij is hier realistisch in en weet dat dit niet in alle gevallen kan ontstaan. De Reijer voldoet aan de basiszorg zoals aangegeven in de criteria van de onderwijsinspectie en aan de basiszorg van het Samenwerkingsverband RiBA. Grenzen aan de mogelijkheden in het kader van passend onderwijs ervaart De Reijer op een aantal omschreven punten in hoofdstuk 5, waarbij zij vooral grenzen benoemt als de relatie met de leerling niet (meer) ontstaat, de leerling zich structureel niet “welbevind” , de veiligheid in het geding is en/of de ouders het vertrouwen in de school hebben opgezegd.. Ridderkerk, september/oktober 2014
