Bij ons maak je het!
strategisch beleidsplan 2011-2015
Strategisch beleidsplan 2011-2015 februari 2012
pagina 1 van 7
Inleiding De Onderwijsgroep Zuidwest-Drenthe en haar scholen rsg Stad en Esch en de Rechterenschool voor praktijkonderwijs, hebben een nieuw strategisch beleidsplan opgesteld. In dit beleidsplan worden de ambities voor de komende vier jaar gepresenteerd. In bijeenkomsten met medewerkers, leerlingen, ouders en externe betrokkenen hebben wij teruggeblikt op het strategisch beleidsplan "Patent op talent" en op de vier jaren die achter ons liggen. Wat kunnen we vieren, wat is nog niet gelukt en waar hadden we in 2007 nog geen weet van? Op basis van deze informatie hebben we de nieuwe kaders gebouwd. Onze scholen staan midden in de samenleving. Wij willen met de blik naar buiten gericht de rol vervullen die de samenleving waarin wij staan van ons verwacht. Terugkijkend op de periode 2007-2011 kunnen we stellen dat we op alle beleidsterreinen forse stappen vooruit hebben gezet in het realiseren van onze ambities: de digitalisering van ons onderwijs, de invoering van de jaarlijkse beoordelingscyclus, Investors in People, een permanente dialoog met onze stakeholders, een eenduidige zorgstructuur binnen Magister, moderne vormen van digitale communicatie, structurele tevredenheidsmetingen onder ouders, leerlingen en medewerkers, de besluitvorming over het Onderwijspark Ezinge en een goede planning en controlcyclus. In het nieuwe plan zijn onze missie en visie scherper geformuleerd en zijn ze uitgewerkt in drie thema’s. Wie ambities heeft, moet doelen stellen. Wat betekenen onze ambities voor onze leerlingen, onze medewerkers en onze ondersteunende processen? We beschrijven dat per thema, vanuit de kennis die we nu hebben. We beperken ons dus tot wat we op dit moment kunnen overzien. Jaarlijks worden de doelen herijkt, aangepast en aangevuld. Op deze wijze kunnen we beter aansluiten op wat in een jaar gerealiseerd is en kunnen we ijkpunten scherper formuleren. Als bijlage bij dit plan dus de ijkpunten 2011. Van al onze medewerkers wordt verondersteld dat zij de inhoud van het strategisch beleidsplan niet alleen kennen, maar er ook van harte mee instemmen. En er naar willen en durven handelen. Dit houdt nauw verband met wat wij noemen "het DNA van onze organisatie". De komende maanden gaan wij hiermee aan het werk; afhankelijk daarvan stellen we de communicatieparagraaf bij.
Onze missie Onze missie is helder: leerlingen optimaal voorbereiden op de uitdagingen die de 21e eeuw hen biedt. Het zal een toekomst zijn waarin technologische, maatschappelijke en demografische ontwikkelingen zich in een tempo voltrekken dat nauwelijks bij te houden is. Hoe bereiden we onze leerlingen daarop voor?
Onze visie: vier uitgangspunten Wij kiezen vier uitgangspunten van waaruit wij onze missie denken waar te kunnen maken: Uitgangspunt 1: Passie als brandstof voor talenten Mensen moeten zich kunnen ontwikkelen met alle talenten waarover zij beschikken.Wij willen talenten zoeken, vinden én ontwikkelen. Wij zijn ervan overtuigd dat het ontwikkelen van de talenten bij onze leerlingen de enige manier is om hen goed voor te bereiden op de toekomst. We zetten dan ook vol overtuiging in op die talentontwikkeling. Dat doen wij bij onze leerlingen, maar ook bij onze medewerkers. Want waar passie en talent samenkomen, zijn mensen in hun element: de plek waar de dingen die we graag doen én waar we goed in zijn, samenkomen. Het element kent twee kenmerken: aanleg en passie, en twee voorwaarden: houding en gelegenheid. Simpel gezegd: ik heb het, ik houd ervan, ik wil het, waar is het? Strategisch beleidsplan 2011-2015 februari 2012
pagina 2 van 7
Uitgangspunt 2: Persoonlijk maken als standaard Elke leerling is anders. Wij zijn ervan overtuigd dat persoonlijke aandacht in ons onderwijs een heel belangrijke voorwaarde is om recht te doen aan de grote individuele verschillen tussen onze leerlingen. Leren is een persoonlijk proces, waarin we rekening houden met individuele leerstijlen, behoeften en talenten. Deze overtuiging geldt overigens niet alleen voor onze leerlingen, maar ook voor onze medewerkers. Uitgangspunt 3: Creativiteit als sleutel tot succes In een maatschappij die snel verandert, moet je je kansen wel kunnen zien. Wij willen dat onze leerlingen dat leren. De enige manier daarvoor is ze bewust naar kansen te laten zoeken. We vragen onze leerlingen om proactief te handelen: te anticiperen op de toekomst. Denken in kansen schept ruimte voor nieuwe, creatieve oplossingen en toepassingen. Dit kans-denken wordt natuurlijk gestimuleerd door de traditionele creatieve vakken op scholen. Maar het gaat om méér. Ook de cultuur van een organisatie zal gericht moeten zijn op kans-denken en op creativiteit. Onze medewerkers moeten daarom zelf ervaren dat ze de ruimte hebben om hun ambities te verwoorden en hun kansen te zoeken binnen de met elkaar vastgestelde kaders. Alleen dan ontstaat namelijk een sfeer waarin onze leerlingen zich creatief kunnen ontwikkelen. Creatief denken en het ontwikkelen van creativiteit zijn essentiële onderdelen van onze visie en ons toekomstig handelen. Het is onze ambitie om, door de gehele organisatie heen, te leren denken in kansen en gericht te zijn op creativiteit. Uitgangspunt 4: Ruimte voor lef Initiatieven nemen als kansen zich voordoen. Vernieuwend en ondernemend durven handelen. Je verantwoordelijk weten. Ondernemerschap. Lef. Ondernemerschap is een goede manier om talenten te benutten bij leerlingen en deze talenten in te zetten binnen de scholen. Wij bieden ruimte voor lef. Ondernemerschap stimuleert de leerlingen en heeft positieve effecten op de waardering van leerlingen: zij worden gekend en erkend in hun kwaliteiten. Ditzelfde geldt ook voor medewerkers. De trektocht als veranderstrategie. En daarbij ligt het accent op het realiseren van de voorwaarden om een veranderings- en leerproces te kunnen starten.
Keuze voor drie thema’s Uiteindelijk kiezen we voor drie thema’s die we uitwerken langs de lijn van de leerlingen, de medewerkers en de ondersteunende processen. Thema 1: Identiteit Thema 2: Digitaliseren Thema 3: Verantwoorden
Strategisch beleidsplan 2011-2015 februari 2012
pagina 3 van 7
Thema 1: Identiteit Ambitie Zo mooi gaat het worden… De wereld verandert ingrijpend. Een school is misschien wel de beste plek op aarde om te zien hoe snel het gaat. Hoe zorgen wij dat nieuwe generaties helemaal klaar zijn voor de wereld van nu en straks? Dat is de aanleiding om samen de vorm en de inhoud te bepalen voor een nieuw Stad & Esch. Soms lijkt het wel of alles in beweging is. Maar als je beter kijkt, zie je een aantal megatrends die ons duidelijk de richting wijzen. Ze geven houvast bij het bouwen aan de nieuwe school. • • • • •
Technologie vraagt heel nieuwe vaardigheden. Leren en ontdekken wordt steeds meer beleven. We zijn op zoek naar intense ervaringen die het echt maken. Het individualisme heeft een mooie tegenhanger gekregen: mensen zijn meer dan ooit bereid om elkaar te helpen. Verbinding groeit onstuimig. De wereld is transparant. Alles is te vinden – niets is meer te verbergen. Elk individu vraagt erkenning. Luisteren naar leerlingen, luisteren naar medewerkers - het is belangrijker dan ooit.
Hoe word je nu die nieuwe school? Allereerst door je hardop af te vragen: "Wie zijn we? Hoe willen we gezien worden? Hoe willen we dat mensen over ons denken?" Dan zie je vanzelf een glanzende, nieuwe kern. Stad & Esch - dat is • • • • •
Een plek waar je rust ervaart. Balans, een veilige omgeving, de prettige zekerheid dat je ‘t echt samen doet. Een omgeving waar je groei kunt voelen. Nieuwsgierigheid, vernieuwing en beweging. Een school die open staat en die de blik naar buiten richt. Naar de wereld en naar elkaar. Een scholengemeenschap waar de passie van af spat. Waar je energie krijgt én geeft. Een plaats waar creativiteit de motor is. Niet alleen bij de bekende expressievakken maar een creatieve mentaliteit die in de volle breedte werkt.
Een waardevolle eigenschap is ook dualiteit. Dualiteit is de kracht om tegengestelde krachten te verbinden. Zoals rust en onstuimige groei. De streek en de (wereld)stad. Praktijk en theorie. Digitaal en persoonlijk. Keuzevrijheid en structuur. Niet het ene óf het andere, maar het ene én het andere tegelijk. De school die er aan komt geeft leerlingen invloed. Er is ruimte voor eigen keuzes in tempo, begeleiding en activiteiten. Die invloed heeft alles te maken met de erkenning van leerlingen als individu. "Kijk wie ik ben. Luister naar me. Ik ben het." Keuzevrijheid en invloed vragen tegelijk om duidelijke kaders; structuur geeft houvast bij keuzevrijheid. De school heeft voor leerlingen ook een belangrijke sociale functie. Je schoolleven moet goed voelen en is niet minder belangrijk dan je vrienden op Hyves en Facebook. In de school die er aan komt draagt alles bij aan ontplooiing. Ontplooiing in je schoolvakken en daarbuiten. Deze school moedigt je aan om veel te ontdekken; je eigen talenten en de wereld om je heen. Zo’n Stad & Esch haalt met glans zijn doelen: • • • • •
Je diploma halen en dingen leren waar je wat aan hebt. Je talenten maximaal benutten. Een goede sfeer. Weten waar je aan toe bent. Je verantwoordelijkheid leren nemen.
Dat is de school waar leerkrachten, leerlingen en ouders trots op zijn. Strategisch beleidsplan 2011-2015 februari 2012
pagina 4 van 7
Mensen zijn de sleutel om dit gedroomde resultaat te behalen. Allereerst een bruisend team van coachende begeleiders, bedenkers van een uitdagend onderwijsprogramma. Daarbij draait het niet alleen om de leraren, maar om het totale team, in één geoliede organisatie. Motivatie is dé drijvende kracht. Motivatie maakt leerlingen eigenaar van hun leerproces en maakt dat talent alle kansen krijgt. Een sfeervolle, uitdagende werkomgeving kan mensen en motivatie verder versterken. Als dat allemaal samenwerkt, dan gaat het resultaat er zeker komen! Presteren, excelleren, een school die bovenaan staat in ranglijsten. Een tuin voor talent. Aan die school bouwen we samen verder. Gedreven door nieuwe ideeën, gesterkt door nieuwe inzichten. Adem het in – spreek het uit – geef het door! Als jij het ziet, dan ís het er. Betekenis voor onze leerlingen Onze leerlingen spelen een belangrijke rol in de manier waarop wij onze visie willen verwezenlijken. Bij de uitwerking van de thema's zijn en worden zij, op basis van gelijkwaardigheid, betrokken. Ook dat zien wij als manier om onze leerlingen optimaal voor te bereiden op hun leven in de 21e eeuw. Betekenis voor onze medewerkers Medewerkers bouwen in een zorgvuldig uitgevoerd co-creatie proces mee aan de gewenste identiteit. Alle medewerkers hebben kennis genomen van onze identiteit en onderkennen het doel. Medewerkers geloven in het belang van onze identiteit en dragen deze actief uit. Betekenis voor onze ondersteunende processen De ambitie om als Stad & Esch meer één school te willen zijn, spreekt uit onze identiteit en zal door het samenbrengen van drie locaties op het Onderwijspark Ezinge versterkt worden. Het beleefde verschil tussen "centraal" en "lokaal" zal verdwijnen, niet alleen fysiek maar ook in de organisatie van de werkprocessen: "centraal" = "lokaal". De ondersteuning wordt effectiever en efficiënter georganiseerd. Bepalend moet zijn of onze leerlingen, hun ouders en onze medewerkers tevreden zijn over onze ondersteunende diensten.
Strategisch beleidsplan 2011-2015 februari 2012
pagina 5 van 7
•
Thema 2: Digitaliseren
Ambitie Het leren op onze scholen is gebaseerd op drie essentiële kenmerken: het is actief, reflectief en effectief. Leerlingen worden gestimuleerd om initiatief te nemen voor hun eigen leren. Zij leren om terug te kijken op wat en hoe ze geleerd hebben. Het rendement van leren wordt groter, omdat we aansluiten bij de talenten van de leerling en omdat we gebruik maken van de mogelijkheden die digitaal onderwijs ons biedt. Het leren op onze scholen komt tot stand onder drie essentiële voorwaarden: relatie, ruimte en richting. Talenten zijn vaak diep verborgen en niet altijd zichtbaar. We moeten de omstandigheden creëren waaronder de talenten zich aan ons kunnen openbaren: leerlingen voelen zich bij hun leren gekend en erkend, krijgen ruimte en ervaren richting. Wij willen onze leerlingen en leraren stimuleren om het beste uit zichzelf te halen. Daarbij willen wij de beste middelen en ideeën optimaal benutten. Technologische ontwikkelingen verschaffen ons toegang tot een enorme hoeveelheid nieuwe middelen. Die nieuwe middelen zetten op hun beurt aan tot vernieuwende ideeën over onderwijs. De manier van lesgeven is ingrijpend veranderd: ICT neemt daarbij een steeds belangrijker plaats in. Maar ook de leerling is veranderd: onze leerlingen leven in een digitale wereld en leren daardoor anders dan vroeger. Digitaal onderwijs draagt bij aan de kwaliteit van het onderwijs. Het zorgt voor aantrekkelijker onderwijs en voor een rijkere leeromgeving voor leerlingen. Ook draagt het bij aan betekenisvol en zelfstandig leren. Het vergroot de opbrengsten van leerprocessen doordat leerlingen meer, sneller en met meer motivatie en plezier kunnen leren. Dankzij digitaal onderwijs kunnen we beter inspelen op de individuele talentontwikkeling en kunnen wij de creativiteit van leerlingen meer bevorderen en stimuleren. Betekenis voor onze leerlingen Invoering van het laptop-per-leerling concept voor alle leerlingen binnen de Onderwijsgroep. Naast de tekstboeken wordt digitale content (open source) aangeboden. Die digitale content komt in de plaats van werkboeken. Dat zal leiden tot: • • • •
verhoging van de kwaliteit van het onderwijs aantrekkelijker onderwijs voor leerlingen rijkere leeromgeving voor leerlingen meer onderwijs op maat: betere aansluiting bij en meer aandacht voor de verschillen in het leren van leerlingen
Betekenis voor onze medewerkers • • • •
leraren beschikken over voldoende digitale kennis en vaardigheden aangaande techniek, digitale leermiddelen en digitale didactiek digitale content maakt deel uit van het curriculum binnen alle niveaus en leerjaren de inrichting van de digitale leeromgeving draagt uiteindelijk bij aan vermindering van de werkdruk (beleving) van leraren prestatiebeloning voor voortrekkers die de ontwikkeling dragen, uitdragen en in kwalitatieve zin bewaken
Betekenis voor onze ondersteunende processen •
• •
er is een solide ICT-infrastructuur opgezet (elo, hardware, software) het beheer en onderhoud van de ICT infrastructuur sluit aan op de wensen van de gebruikers de voor de bedrijfsvoering kritische processen zijn helder beschreven
Strategisch beleidsplan 2011-2015 februari 2012
pagina 6 van 7
Thema 3: Verantwoorden Ambitie Kwaliteitsbewustzijn is een kernwaarde binnen onze organisatie. Wij vinden het belangrijk om verantwoording over de kwaliteit van ons onderwijs af te leggen aan leerlingen, ouders, de overheid en de samenleving. Wij zien dat als een vanzelfsprekendheid. Een belangrijke houding bij verantwoorden is dat je de bereidheid hebt om je eigen handelen ter discussie te stellen. Wij leggen verantwoording af over de realisatie van onze plannen en het rendement van ons onderwijs, de "buitenkant" van onze kwaliteit. Deze buitenkant geeft richting, duidelijkheid en zekerheid. We hebben met elkaar duidelijke afspraken gemaakt over wat er in onze scholen onder kwaliteit wordt verstaan, welke ambities er worden nagestreefd en hoe je samen werkt aan de verbetering van onze kwaliteit. Vanuit de resultaten evalueren we en stellen we, waar nodig, onze plannen bij. Binnen het onderwijsproces, de "binnenkant" van onze kwaliteit, wordt onze kwaliteit gemaakt. De leraren geven hier betekenis aan onze plannen en ambities. Onze kwaliteit krijgt waarde omdat we er in slagen om tot een wederzijdse verbinding te komen tussen de buitenkant en de binnenkant. Om continu te kunnen ontwikkelen en verbeteren, vinden we regelmatige reflectie op ons eigen functioneren belangrijk én noodzakelijk. Door de kritische, professionele blik van collega’s ontwikkelen we onze ambachtelijke vaardigheden als leraar, als ondersteuner, als leidinggevende: van vakmanschap naar meesterschap. Betekenis voor onze leerlingen • •
alle leerlingen worden structureel betrokken bij het evalueren en ontwikkelen van de kwaliteit van lessen van individuele leraren leerlingtevredenheid en oudertevredenheid worden jaarlijks bij bepaalde groepen binnen de scholen in kaart gebracht, met verbeterafspraken na analyse
Betekenis voor onze medewerkers • • • • •
medewerkers voelen zich eigenaar van missie, visie en ambities en dragen deze uit alle leraren nemen structureel leerlingevaluaties af over de kwaliteit van de lessen alle leraren nemen 5 tot 10 maal per schooljaar deel aan intercollegiale visitatie als onderdeel van het zelfevaluatie-instrument per school/locatie medewerkertevredenheid (incl. IiP) wordt tweejaarlijks organisatiebreed in kaart gebracht met verbeterafspraken na analyse leraren kennen de kwaliteitsindicatoren van de overheid en hebben als doel resultaten na te streven gelijk aan of hoger dan het landelijk gemiddelde
Betekenis voor onze ondersteunende processen • • •
deelname aan Vensters voor Verantwoording er is een dashboard op organisatieniveau beschikbaar met de meest essentiële indicatoren één maal per strategische beleidsperiode wordt per school/locatie een externe audit afgenomen met als beoordelingskader: 1. de kwaliteit van ons onderwijs, 2. de besturing en organisatie en 3. de schoolontwikkeling
Strategisch beleidsplan 2011-2015 februari 2012
pagina 7 van 7