strategisch beleidsplan

strategisch beleidsplan 2012-2017

strategisch beleidsplan - digitaal

pagina

museum ’t oude slot de verdieping ′ museum voor erfgoed, kunst en het educatie in de kempen

Strategisch beleidsplan museum ‘t Oude Slot / De Verdieping, hét museum voor erfgoed, kunst en educatie in De Kempen

Inhoudsopgave Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . 2 Samenvatting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 1. Museum ‘t Oude Slot. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . 5 Culturele pleisterplaats voor Veldhoven en omgeving 2. De collecties. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . 7 De collectie Volksprenten Veldhoven vormt de basis voor de museumregistratie en het inhoudelijk uitgangspunt voor de exposities. . . 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7

Collectie Volksprenten Veldhoven . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . 7 Collectie Maas-Rooijakkers . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Verzamelen en ontzamelen . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Registratie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Bibliotheek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Veiligheidszorg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . 9 Aanbevelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . 10

3. Publiek en educatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . 12 Een bijzondere en educatieve belevenis mogelijk maken binnen de context van erfgoed, kunst en design 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6

Terugblik expositiebeleid. . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Vooruitblik: één samenhangend, gelaagd verhaal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Museumbeleving: een warm welkom in een historische omgeving. 15 Activiteiten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Educatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Aanbevelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . 18

4. Communicatie en PR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . 20 Het publiek op een eigentijdse manier blijven verleiden om het museum en zijn collecties te ontdekken en te bezoeken 4.1 4.2 43 44

Digitale voorzieningen . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Social media . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Communicatie en pr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . 21 Aanbevelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . 22

5. Bedrijfsvoering en financiën . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . 23 Museum, organisatie en activiteiten vormen een éénduidig, samenhangend geheel. Huisvesting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Personeel, vrijwilligers en stages . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . 25 Relaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Financiën . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Aanbevelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . 28

bijlage 1: Uitvoeringsplanning . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 bijlage 2: Financiële paragraaf op hoofdlijnen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . 34

pagina

5.1 5.2 5.3 5.4 5.5

Inleiding

Voor u ligt het beleidsplan van museum ‘t Oude Slot, hét museum voor erfgoed, kunst, design en educatie in De Kempen. In de komende beleidsperiode wil het museum nadrukkelijker de verbindingen leggen tussen erfgoed, kunst, design en educatie. Op de historisch waardevolle plek van museum ‘t Oude Slot worden in de komende jaren dynamische en verrassende tentoonstellingen en activiteiten geprogrammeerd. Dit beleidsplan is de leidraad voor de ontwikkeling van het museum in de periode 2012-2017. Hoofdstuk 1 geeft inzicht in de waarde van cultureel erfgoed en van museum ‘t Oude Slot voor de gemeenschap. Het tweede hoofdstuk gaat in op de collecties en op het beheer en behoud daarvan. Hoofdstuk drie geeft inzicht in het expositiebeleid, de relatie met het publiek en de educatieve component. Communicatie en Public Relations worden behandeld in hoofdstuk 4. Het vijfde hoofdstuk, tenslotte, is gewijd aan de bedrijfsvoering. In dit laatste hoofdstuk zijn ook de mogelijkheden tot bezuiniging bekeken. In de bijlagen is een uitvoeringsplanning opgenomen en tevens een financiële paragraaf.

Veldhoven, april 2011

pagina

Annette Redegeld Directeur museum ‘t Oude Slot

Samenvatting:

De ambities van museum ‘t Oude Slot .

Museum ‘t Oude Slot wordt een culturele pleisterplaats voor Veldhoven en omgeving.

.

De collectie Volksprenten Veldhoven wordt de basis voor de museumregistratie en het inhoudelijk uitgangspunt voor de exposities.

3 .

Binnen de context van erfgoed, kunst en design maakt museum ‘t Oude Slot een bijzondere en educatieve belevenis mogelijk.

4 . Het publiek wordt op een eigentijdse manier verleid om het museum en zijn collecties te ontdekken en te bezoeken. Museum, organisatie en activiteiten vormen een eenduidig, samenhangend geheel.

pagina

5 .

1. Museum ‘t Oude Slot

Ambitie: museum ‘t Oude Slot wordt een culturele pleisterplaats voor Veldhoven en omgeving. Museum ‘t Oude Slot is in Veldhoven de belangrijkste speler in het veld van erfgoed en beeldende kunst. Het museum is gesitueerd op een rijke historische plek in het kerkdorp Zeelst. Voor de gemeenschap van Veldhoven en de Kempen vertegenwoordigt het museum, gelegen aan de Hemelrijken, een culturele pleisterplaats waar het verleden in relatie tot het heden zichtbaar betekenis krijgt. Museum ‘t Oude Slot is gehuisvest in een waardevolle rijksmonumentale boerderij die is gebouwd op de fundamenten van het Slot van Zeelst. Het historisch belang en de kwaliteit van de boerderij als monument zijn onlangs nog bevestigd in een historisch bouwkundig onderzoek. De omliggende slotgracht is door specialisten als archeologisch zeer hoogwaardig bestempeld. Deze bijzondere plek is vijf dagen per week open voor het publiek en zeven dagen per week op afspraak te bezoeken. Erfgoedbeheer : kernopdracht van het museum Erfgoed vormt het ‘cultureel kapitaal of het inspirerend vermogen' van mensen en gemeenschappen. Ze ontlenen er voor een groot deel hun identiteit en imago aan. Erfgoed maakt een samenleving bewust van haar afkomst en cultuur. Erfgoedbehoud geeft het verleden betekenis en geeft richting aan de toekomst. Het museum draagt daar aan bij op een bijzondere en vernieuwende manier door inspirerende tentoonstellingen en activiteiten. Erfgoed draagt bij aan cultureel burgerschap Door erfgoed leert men de achtergronden van anderen kennen. Erfgoed draagt daarmee bij aan meer onderling respect en waardering voor elkaar. De Raad voor Cultuur noemt dat 'cultureel burgerschap'. Het museum geeft aandacht aan cultureel burgerschap in de educatieve erfgoed projecten voor het basis- en voortgezet onderwijs. Kinderen leren door middel van de beleving van erfgoed dat wat voor hen nu vanzelfsprekend is, op een ander moment (vroeger of later) of in een andere omgeving heel anders kan uitpakken. Erfgoed heeft ook een economische betekenis in de toeristenindustrie. Waar erfgoed wordt beleefd, zijn grote groepen toeristen uit binnen- en buitenland te vinden. Voor museum ‘t Oude Slot is op dit punt nog een wereld te winnen. Museum ‘t Oude Slot: kloppend cultureel hart van de wijk Meer aandacht voor erfgoed in de directe woonomgeving van mensen heeft positieve invloed op de herkenning, erkenning en waardering van het bijzondere van een straat, buurt of wijk. De verbinding met de samenleving is een vanzelfsprekend uitgangspunt. Museum ‘t Oude Slot ligt midden in een woonwijk, gebouwd op de oorspronkelijke landerijen van de Heerlijkheid van Zeelst.

pagina

Het museum vormt het kloppend cultureel hart omgeven door een rustig parkje van de wijk ’t Slot. De wijkbewoners voelen zich zeer betrokken bij het wel en wee van het museum. Door het jaar heen organiseren ze diverse activiteiten met het museum als centraal punt.

Collectie volksprenten Veldhoven internationaal van betekenis Vragen stellen over de betekenis en de rol van erfgoed in de samenleving kan niet zonder internationale dimensies. Met name via de collectie volksprenten, in eigendom van het museum, zijn interessante verbanden te leggen. De prenten zijn door marskramers over heel Europa verspreid. Universele thema’s zijn door de prentenmakers in herkenbare en op elkaar geïnspireerde versies terug te vinden. Mogelijke verbindingen met beroemde centra voor volksprenten, zoals in Epinal in Frankrijk, bieden een interessant toekomstperspectief. Op weg naar officiële museumregistratie

pagina

Museum ‘t Oude Slot is er tot op heden niet in geslaagd om opgenomen te worden in het museumregister. Het museum was een eind op weg om officieel geregistreerd museum te worden, maar is de voorlopige museumstatus in 2006 verloren. Een belangrijke reden daarvoor was dat de renovatie van het dak en de verbetering van de depots niet binnen de gestelde tijd gehaald was. De wens om in het museumregister opgenomen te worden is onverminderd actueel en zal, als het aan het museum ligt, in de komende beleidsperiode eindelijk in vervulling gaan. Stichting Het Nederlands Museumregister beschrijft nauwkeurig aan welke voorwaarden een museum moet voldoen om in het register opgenomen te worden. In de komende planperiode pakt het museum de benodigde onderdelen op.

2. De collecties

Ambitie: De collectie Volksprenten Veldhoven wordt de basis voor de museumregistratie en het inhoudelijk uitgangspunt voor de exposities. De collecties van museum ‘t Oude Slot zijn tot ver buiten de Kempen bekend. De collectie Volksprenten Veldhoven is in eigendom van Stichting museum ‘t Oude Slot en vormt de kerncollectie van het museum. Deze collectie staat bekend als de in belangrijkheid derde openbare collectie volksprenten van Nederland. Op basis van deze kerncollectie worden de thema’s gekozen en de exposities samengesteld. Wezenlijk ondersteunend aan de volksprentencollectie is de bruikleencollectie van de stichting Maas-Rooijakkers. Deze collectie landbouwwerktuigen en voorwerpen uit het dagelijks leven in de Kempen van de afgelopen twee eeuwen vormt voor de prentencollectie een natuurlijke en aanschouwelijke verdieping. De collectie Maas-Rooijakkers biedt de beschouwer een rijkdom aan functioneel design van vroeger. De pure onopgesmukte schoonheid van de historische gebruiksvoorwerpen is een vanzelfsprekende inspiratiebron voor designvoorwerpen van nu. Van veel oudere herkomst is de bescheiden collectie archeologische voorwerpen. Deze collectie is nauw verbonden met de geschiedenis van het museum vanuit het onderzoek dat de archeologische werkgroep verrichtte op de hooizolder van het museum.

2.1 Collectie Volksprenten Veldhoven Het museum beschikt over een grote en bijzondere collectie volksprenten uit de 17e en 18e eeuw. Met subsidie van de gemeente Veldhoven en van de provincie NoordBrabant zijn deze prenten in 2008 aangekocht. De prenten laten op aanschouwelijke en toegankelijke wijze zien hoe het dagelijks leven enkele eeuwen geleden werd ingericht. De collectie bestaat uit 1520 items. Medewerkers van het museum nemen deel aan het landelijk overleg voor beheerders van prentencollecties. Er is daardoor op vaste basis kennisuitwisseling met onder meer de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag en het Openluchtmuseum in Arnhem. Om de prentencollectie in topconditie te houden is het noodzakelijk dat het museum beschikt over actuele kennis op het terrein van beheer en behoud. In het vorige beleidplan was het voornemen opgenomen om de collectie door een deskundige te laten onderzoeken op benodigde restauraties en op basis van urgentie een restauratieplan op te stellen.

pagina

Gaandeweg is besloten de prenten eerst te registreren en een definitieve standplaats te geven alvorens een deskundige uit te nodigen om een restauratieplan op te stellen. De registratie en de bepaling van de standplaatsen wordt in 2012 afgerond. Daarna wordt de deskundige hulp ingeroepen.

Expertiseontwikkeling op het gebied van beheer en behoud specifiek voor de prenten, staat hoog op de prioriteitenlijst voor de komende planperiode. Het museum heeft de wens om de verbinding te verdiepen tussen de volksprenten en hedendaagse kunst. Hier word met name gedacht aan de relatie met hedendaagse grafiek en hedendaagse fotografie.

2.2 Collectie Maas-Rooijakkers Het museum beschikt over de bruikleencollectie Maas-Rooijakkers. In deze collectie bevinden zich vele objecten zoals landbouwwerktuigen, huishoudelijk gereedschap, textiel, sieraden en keramiek. De bruikleenperiode is voor 25 jaar vastgelegd. Zelfs na de brand in 1994, toen een groot deel van de collectie verloren ging, beschikt het museum nog over ongeveer 10.000 items. Een groot deel van deze collectie ligt in de depots aan De Berkt en De Roskam. Ook de zolders van de museumboerderij zijn als depots ingericht. In het voorgaande beleidsplan is ingezet op uitbreiding van de zichtbaarheid van de objecten uit de collectie Maas-Rooijakkers. Het beheer en behoud van deze collectie vergt de nodige aandacht. Ook in de komende beleidsperiode vormt de collectie Maas-Rooijakkers een belangrijk onderdeel in de te ontwikkelen exposities. De verbinding tussen de historische gebruiksvoorwerpen met hedendaagse toegepaste kunst en design is een belangrijke insteek voor de komende periode. In 2010 is een aanvang gemaakt met uitbreiding en inrichting van de publieksruimtes door tot dan toe onzichtbare ruimtes open te stellen. Het woonhuisgedeelte wordt in de komende planperiode met gevoel voor het verleden opnieuw ingericht, zodat de historische sfeer van de boerderij en het oorspronkelijke gebruik van de ruimtes opnieuw zichtbaar zullen zijn voor het publiek. Items uit de collectie Maas-Rooijakkers zullen op deze plaatsen in context worden getoond. De uitdaging voor het museum ligt ook hier verborgen in de verbinding met het heden en de vertaling van het oorspronkelijk gebruik van de ruimtes naar de beschouwers van nu.

2.3 Verzamelen en ontzamelen Het museum verzamelt niet actief. Wel worden er regelmatig voorwerpen aangeboden en aanvaard door het museum. Een beschreven visie met betrekking tot verzamelen en ontzamelen van alle beschikbare collecties ontbreekt tot op heden. In overleg met de Stichting Maas-Rooijakkers en op advies van Erfgoed Brabant is in 2008 besloten dat in de komende jaren de collectie Maas Rooijakkers ingeperkt moet gaan worden. De reden daarvoor is dat het voor museum ‘t Oude Slot onvoldoende inhoudelijke meerwaarde heeft om over de collectie in zijn totaliteit te beschikken.

pagina

Gelijktijdig werd door de eigenaar, Stichting Maas Rooijakkers en Erfgoed Brabant geconstateerd dat het beheer en behoud van deze collectie in zijn volledigheid voor de museumorganisatie eigenlijk een te zware opgave is. Verzamelen en ontzamelen zijn onderwerpen die in een collectieplan thuishoren. Het museum stelt een dergelijk plan op in de komende beleidsperiode.

2.4 registratie Aan de basis van de opname in het museumregister staat de verantwoording over de voorwerpen in de collectie. Van alle voorwerpen dienen bepaalde gegevens bekend en geregistreerd te zijn. De volksprenten zijn in de afgelopen beleidsperiode gedigitaliseerd en er is een aanvang gemaakt met de het invoeren van de gegevens in het museumregistratiesysteem Adlib. In 2010 is een werkgroep registratie en standplaatsonderzoek gestart. In 2011 is een op de huidige collectie toegespitste versie van Adlib Standaard in gebruik genomen en zijn alle eerder ingevoerde gegevens geconverteerd naar dit door musea meest gebruikte systeem. Negen (vrijwillige) medewerkers hebben in 2011 een opleiding Adlib voor musea en bibliotheken gevolgd. Registratie en standplaatsonderzoek vraagt in de komende periode veel aandacht van de (vrijwillige) medewerkers.

2.5 Bibliotheek De bibliotheek van het museum omvat een uitgebreide collectie boeken over erfgoed en meer specifiek over het Kempisch verleden. Naast de boeken beschikt het museum over een groot contextarchief uit de eerste helft van de 20e eeuw. De boeken zijn niet digitaal geregistreerd en ook het contextarchief is niet digitaal te raadplegen. De bibliotheek is momenteel gehuisvest achter de balie. Deze plek is zeer ontoegankelijk. Niet alleen vanwege de plek, maar ook vanwege de onoverzichtelijkheid van de collectie, wordt de informatie slechts zeer sporadisch geraadpleegd. De Stichting Zeelst Schrijft Geschiedenis heeft een collectie bijzondere boeken op het terrein van archeologie. De samenvoeging van de collecties heeft de interesse van zowel de stichting als van het museum. Vanzelfsprekend worden de collecties dan goed ontsloten en onderling uitwisselbaar gemaakt. Toegankelijkheid voor publiek is daar een gevolg van. Ook hiervoor gebruiken opgeleide vrijwilligers het museumregistratiesyteem AdLib.

2.6 Veiligheidszorg

pagina

Op initiatief van het rijk is gestart met de aanpak van een veiligheidsbeleid voor musea. Het gaat om de veiligheid van collectie en bezoekers bij calamiteiten. Via de provincie Noord-Brabant is dit onderwerp opgepakt door Steunfunctie Erfgoed Brabant. Museum ‘t Oude Slot participeert actief in het preventienetwerk regio Eindhoven. In 2010 is door twee medewerkers de training tot collectiehulpverlener gevolgd. Een calamiteitenplan maakt onderdeel uit van de vergroting van de veiligheid binnen het museum. De opstelling van het calamiteitenplan staat hoog op het verlanglijstje van het museum.

onderdeel

aanbeveling

Uitvoering

1.

Prentencollectie De prentencollectie vormt de kerncollectie van het museum.

Op basis van de kerncollectie worden de thema’s voor de tentoonstellingen gekozen en de exposities samengesteld.

Vanaf 2012-2013

2.

Prentencollectie De prenten zijn niet volledig geregistreerd. Doordat op Adlib Standaard wordt overgegaan is een gestructureerde aanpak van registratie en standplaatsonderzoek mogelijk en noodzakelijk.

Registratie en de bepaling van de standplaatsen via een werkgroep structureel aanpakken.

2012

3.

Prentencollectie Er is onvoldoende kennis in huis om zelfstandig een restauratieplan te kunnen maken.

Expertise ontwikkeling en restauratieplan opstellen.

2012-2013

4.

Prentencollectie Er is nu niemand in huis die de kennis heeft om de restauraties uit te kunnen voeren.

Expertiseontwikkeling

2013

5.

Prentencollectie De verdieping van de verbinding tussen de prentencollectie en hedendaagse beeldende kunst.

Verbinding aangaan tussen de volksprenten en hedendaagse grafiek en fotografie.

Vanaf 2012-2013

6.

Collectie Maas-Rooijakkers Ook in de komende beleidsperiode vormt de collectie Maas-Rooijakkers een belangrijk onderdeel in de te ontwikkelen exposities.

Verbinding tussen de historische gebruiksvoorwerpen met hedendaagse toegepaste kunst en design is een belangrijke insteek voor de komende periode.

Vanaf 2012-2013

7.

Collectie Maas-Rooijakkers Het advies van Erfgoed Brabant en G. Rooijakkers met betrekking tot ontzameling van deze collectie is slechts ten dele uitgevoerd.

Doorontwikkeling ontzameling in overleg met stichting Maas-Rooijakkers en Erfgoed Brabant

2012-2017

8.

Collectie Maas-Rooijakkers Er is beperkt kennis en ervaring in het museum aanwezig om de collectie goed te kunnen beheren en behouden.

Expertiseontwikkeling beheer en behoud bruikleencollectie

2012-2017

10.

Stijlkamers De uitdaging van de beleving van historische ruimtes ligt ook hier verborgen in de vertaling van het oorspronkelijk gebruik van de ruimtes naar de beschouwers.

Items uit de collectie Maas-Rooijakkers worden op een hedendaagse manier in context getoond in het woonhuisgedeelte van de boerderij.

2012-2013

pagina 10

2.7 Aanbevelingen

Collectievorming Een beschreven visie met betrekking tot verzamelen en ontzamelen van alle beschikbare collecties ontbreekt tot op heden.

Verzamel en ontzamelbeleid vastleggen in collectieplan.

2012-2013

12.

Museumregistratie De wens om in het museumregister te worden opgenomen is onverminderd actueel en gaat, als het aan het museum ligt, in de komende beleidsperiode eindelijk in vervulling.

In de komende planperiode pakt het museum de benodigde onderdelen op, te beginnen met registratie en standplaatsonderzoek van de objecten.

Vanaf 2012

14.

Bibliotheek Een bibliotheek heeft alleen zin als zij ontsloten en toegankelijk is. Dat is nu voor zowel de bibliotheek van het museum als de bibliotheek van Zeelst Schrijft Geschiedenis niet het geval.

De integratie en ontsluiting van de bibliotheek van Stichting Zeelst Schrijft Geschiedenis en de museumbibliotheek op één plek.

2012-2013

15.

Veiligheidszorg Er is behoefte aan een calamiteitenplan voor collecties en bezoekers. Zo’n plan ontbreekt.

Het opstellen en vaststellen van een calamiteitenplan.

2012-2013

pagina 11

11.

3. Publiek en educatie

Ambitie: Binnen de context van erfgoed, kunst en design maakt museum ‘t Oude Slot een bijzondere en educatieve belevenis mogelijk. 3.1 terugblik expositiebeleid Het museum organiseert in verschillende zalen en op verschillende locaties exposities en activiteiten met betrekking tot erfgoed, beeldende kunst en design. De invulling van het programma werd samengesteld in de afgelopen beleidsperiode in overleg met deskundigen op divers cultureel vlak (de programmaraad). Deze aanpak is prima bevallen en wordt om die reden voortgezet.

Museumprogramma De laatste jaren is gekozen voor jaarthema’s als kapstok voor de samenhang tussen de diverse tentoonstellingen en activiteiten. De collectie Maas-Rooijakkers heeft voor het museum het zwaartepunt uitgemaakt. De volksprenten zijn in die periode als aparte presentaties in het prentenkabinet te zien geweest. In de wisselzaal is invulling gegeven aan het jaarthema met amateurkunst, fotografie, outsider art en verzamelingen. Ook de exposities voor hedendaagse beeldende kunst in De Verdieping waren aan het jaarthema gekoppeld.

pagina 12

De volksprenten, toch het meest waardevolle en bijzondere deel van de collectie hebben in het totaalverhaal van de afgelopen jaren eigenlijk onvoldoende aandacht gekregen. De situering van de tentoonstellingen in het ontoegankelijke prentenkabinet heeft daar ook toe bijgedragen. De prenten verdienen het om het hart van het expositiebeleid te vormen.

expositie Fearless Songs - Griet Menschaert en Nicole Linders - mei t/m juli 2011 - foto Bas Wilders

Expositieruimte De Verdieping De Verdieping vertegenwoordigt voor Veldhoven een bijzondere locatie. Hier zijn door museum ‘t Oude Slot in de afgelopen jaren 5 exposities per jaar op het gebied van professionele hedendaagse kunst georganiseerd. Deze ruimte is gesitueerd in het gemeentehuis, is door de week openbaar toegankelijk en ligt ingeklemd tussen bibliotheek en theater De Schalm.

De voorgenomen fysieke doorbraak richting bibliotheek en theater is niet gerealiseerd. De door de Veldhovense kunstenaars gewenste culturele cafés hebben er niet plaatsgevonden. Door de openbare toegankelijkheid zijn de expositiemogelijkheden zowel inhoudelijk als praktisch beperkt. Het museum concludeert dat wat er op het terrein van hedendaagse beeldende kunst in de afgelopen periode is gerealiseerd, het hoogst haalbare op die locatie is. Om de aandacht en waardering voor hedendaagse professionele beeldende kunst en vormgeving in Veldhoven door te ontwikkelen is de locatie van ’t Oude Slot een betere plaats. Sociaal-maatschappelijke exposities en (regiobrede) amateurkunst voelen zich meer thuis in het centrum van Veldhoven, in het gemeentehuis.

Het museum organiseert een wisselend programma van mini-exposities in de trouwkamer van het gemeentehuis. De collectie Maas-Rooijakkers biedt voor deze exposities een stijlvolle basis. Het museum blijft ook in de komende beleidsperiode deze exposities voortzetten.

pagina 13

Trouwkamer gemeentehuis

3.2 Vooruitblik: Eén samenhangend, gelaagd verhaal Het doel voor de komende jaren is om aan de hand van de prentencollectie interessante exposities te maken die het publiek uitdagen anders te kijken naar de eigen dagelijkse leefomgeving van vroeger en nu. Gezocht wordt naar de interactie tussen heden en verleden, de verbinding van erfgoed, beeldende kunst en design. Een inspirerend voorbeeld vormen onder andere de exposities van het Zuiderzee museum in Enkhuizen. Dit museum heeft, weliswaar op een heel andere schaal en in een andere omgeving, een uitstekende en inspirerende visie op de verbinding tussen erfgoed, kunst en design. Passend in de ontwikkeling van museum ‘t Oude Slot is het voornemen is om kunst, design en erfgoed op één locatie, in en om het museum te exposeren. De optimalisatie van het gebruik van de beschikbare ruimtes, binnen en buiten, hoort daar vanzelfsprekend bij. De museumtuin en de gracht zijn bijzondere, maar onderbelichte onderdelen van het museumterrein. Gezien de monumentale waarde van de boerderij in zijn omgeving, waarbij de gracht speciaal benoemd is, ligt het voor de hand om de tuin maximaal te betrekken bij de beleving van deze historische plek. De beplanting van de tuin en gracht is na de renovatie in 2005 niet hersteld. De gracht is kaal en ook het park rondom de gracht en het museum is nauwelijks ingericht. De inrichting van de buitenruimte van het park biedt in de huidige staat onvoldoende tegenwicht aan de monumentale boerderij. In 2010 is na jaren weer een begin van een nieuwe kruidentuin opgezet rondom het koetshuis. De interactie en goede afstemming van de inrichting van de museumtuin en het park is essentieel voor de belevingswaarde. De museumtuin houdt immers niet op bij de slotgracht maar bij de erfgrenzen van de omliggende woningen. In verband hiermee wil het museum in 2011-2012 een integraal creatief en inspirerend inrichtingsplan voor de museumtuin laten maken met aandacht voor kwaliteit en maatwerk maar ook vernieuwing en verrassing. Hierbij wordt bij voorkeur ook de parkachtige omgeving rondom de slotgracht betrokken net als de visuele verbetering van de entree aan de Hemelrijken/ Kruisstraat en een betere integratie van de parkeervoorzieningen in het park.

pagina 14

Omdat deze laatste onderdelen horen bij het openbaar gebied raken ze aan de belangen van de mensen die rondom het museum wonen. Het museum vertrouwt hier op partnerschap met de gemeente en ziet kansen om de wijkbewoners te interesseren en te verbinden aan het museum dat midden in hun woonomgeving gesitueerd is.

3.3 Museumbeleving: Een warm welkom in een rijke historische omgeving Hoe kijken bezoekers tegen het museum aan? Op basis van het gebruikersonderzoek dat in 2010 heeft plaatsgevonden, verdienen de volgende onderwerpen de aandacht. Mensen die een museum bezoeken willen het museum snel vinden, gemakkelijk parkeren, een lekker kopje koffie drinken, een interessante expositie bezoeken, goed geïnformeerd worden en een aandenken mee terug nemen. Een speciaal programma tijdens de vakantie ligt voor de hand. Een prettige culturele beleving in een culturele pleisterplaats is het doel. Het bovenstaande kan museum ‘t Oude Slot op dit moment maar ten dele waarmaken. Het museum is vanwege matige bebording moeilijk te vinden. De entree is nauwelijks zichtbaar vanaf de doorgaande weg. Parkeren gaat prima en is gratis, dat dan weer wel. Koffie en thee zijn er helaas niet te krijgen en ook een aandenken is niet voorhanden. Tot 2010 was het museum de hele maand augustus gesloten. Exposities zijn er door het jaar heen volop, maar de publieksinformatie is nogal beperkt. De huidige publieksbegeleiding is voornamelijk gericht op Nederlandse volwassenen en bestaat uit zaalteksten op volwassen stahoogte opgehangen. Het publieksonderzoek onderstreept de wenselijkheid om informatie bij reguliere exposities ook te richten op jeugdige bezoekers. Een positief punt is dat het personeel en de vrijwilligers door de bezoekers hoog gewaardeerd worden en de plek vindt iedere bezoeker werkelijk prachtig! Het museum heeft in de afgelopen beleidsperiode vooral ingezet op de uitbreiding van incidentele activiteiten. Hierdoor is het bezoekersaantal gestegen en is het museum zeker meer gaan leven. De bovengenoemde basisverwachtingen (koffie, aandenken e.d.) zijn echter niet opgepakt als te ontwikkelen doelen en om die reden ook niet in het voorgaande beleidsplan opgenomen als prioriteit.

pagina 15

Het museum heeft in alle opzichten de potentie om aan de verwachtingen van het publiek tegemoet te komen. In de komende beleidsperiode krijgt het opwaarderen van de museumbeleving een hoge prioriteit.

3.4 Activiteiten Het reguliere activiteitenprogramma bestond de afgelopen jaren vooral uit lezingen en muziekmiddagen. De populaire muziekmiddagen sluiten inhoudelijk slechts incidenteel aan bij het museumprogramma. Op dit onderdeel wordt bovendien financieel behoorlijk toegelegd. Activiteiten die minder logisch aansluiten bij de kernfunctie van het museum verdienen heroverweging. Ook de mate waarin deze extra activiteiten al dan niet kostendekkend zijn, is een punt van aandacht. Het museum organiseert bij voorkeur activiteiten, die bij het museumprogramma aansluiten en dit ook versterken. Natuurlijk doet het museum mee aan de open monumentendag, het museumweekend, de amateurkunstweek, het Cult&Tumult-festival en andere passende activiteiten. De invulling van die min of meer promotionele activiteiten is er op gericht om voor het museum op een eenduidige wijze meer bekendheid te genereren.

pagina 16

Er is in de afgelopen jaren geen specifiek activiteitenprogramma gedurende de schoolvakanties ontwikkeld, terwijl daar wel kansen liggen. Personele bezetting vormt de voornaamste beperkende factor.

3.5 educatie Basisonderwijs museum ‘t Oude Slot staat van oorsprong bekend om zijn bijzondere educatieve erfgoedprojecten voor de schooljeugd. Deze projecten vinden naast de reguliere tentoonstellingen plaats en zijn volledig voor kinderen ontworpen. Bij de opstelling van dit beleidsplan draaien in het museum drie projecten die in samenwerking met Erfgoed Brabant zijn opgezet. Deze projecten zijn bedoeld voor de groepen 4 tot en met 6 van het basisonderwijs. Het gaat om een leskist met handleiding over de Romeinen en over de Middeleeuwen. Daarnaast draait in het museum het meerjarige project Jet en Jan in 1910 waarvoor ieder jaar weer veel schoolklassen het museum bezoeken. museum ‘t Oude Slot wil educatieve projecten ontwikkelen die op lokaal niveau het historisch besef van de jeugd van Veldhoven bevorderen. Dit kan bijvoorbeeld door per schooljaar één school als speciale vriend te selecteren. Die school is het hele jaar als speciale gast welkom in het museum. Ook binnen de school worden activiteiten opgezet en de buitenschoolse opvang krijgt de mogelijkheid om tijdens studiedagen een speciaal programma op maat in het museum te volgen. Voortgezet onderwijs Voor het voortgezet onderwijs is de verbinding tussen verleden en heden zo mogelijk nog belangrijker. De leerlingen zijn op die leeftijd zelf zeer op zoek naar een eigen identiteit. Het tentoonstellingsprogramma levert voor die zoektocht naar identiteit en eigen keuzes een interessante bijdrage. Aansluiting met het Sondervick College is er al. Van beide kanten is er de wens om de samenwerking te intensiveren. Overige tentoonstellingsprojecten

pagina 17

In de afgelopen beleidsperiode heeft het museum ruimte geboden aan diverse educatieve projecten die zich langs de randen van cultuur en erfgoed bewegen. Museum ‘t Oude Slot stelde zalen ter beschikking voor deze activiteiten en coördineerde het museumbezoek door de scholen en organiseerde de publiciteit. Een goed voorbeeld daarvan zijn de educatieve natuurtentoonstellingen van het IVN. Deze tentoonstellingen worden intensief bezocht door de basisscholen uit Veldhoven en omgeving. De verplaatsing van deze activiteiten naar De Verdieping biedt voor zowel de exposanten als de gemeenschap inhoudelijke en praktische voordelen.

onderdeel

aanbeveling

Uitvoering

16.

Programmaraad De programmaraad, functioneert prima.

De programmaraad voortzetten.

2012 e.v.

17.

Exposities professionele hedendaagse beeldende kunst lopen in Expositieruimte De Verdieping tegen de inhoudelijke en praktische grenzen op.

Om de aandacht en waardering voor hedendaagse beeldende kunst en vormgeving in Veldhoven door te ontwikkelen kiest museum ‘t Oude Slot voor het museum als expositielocatie voor hedendaagse kunstuitingen.

Vanaf 2012

18.

De Verdieping Sociaal maatschappelijkeen amateurkunst projecten verdienen een centrale plaats in Veldhoven.

De Verdieping op een nieuwe manier betekenis geven voor(regionale projecten op het gebied van) hedendaagse amateurkunst, outsider art, cultuur/ natuureducatie.

Vanaf 2012

19.

Exposities trouwkamer gemeentehuis

Ook in de komende periode mini-exposities in de trouwkamer verzorgen op basis van de Collectie Maas-Rooijakkers.

2012 e.v

20.

Expositiebeleid in het museum

De verbinding tussen verleden, heden en toekomst verbeelden in tot de verbeelding sprekende presentaties van erfgoed, kunst en design.

Vanaf 2012

21.

Tuin en gracht in relatie tot hun omgeving bieden historische en een beeldend interessante meerwaarde voor het museum.

In 2011 laat het museum een inspirerend inrichtingsplan voor de tuin maken. Hierbij wordt bij voorkeur de parkachtige omgeving rondom de slotgracht betrokken en zal ook gezocht moeten worden naar een visuele verbetering van de entrée aan de Hemelrijken/ Kruisstraat. Voor dit plan wordt de verbinding met het openbaar gebied (gemeente) en de bewoners rondom het park gezocht.

2011-2013

22.

Versterking museumbeleving Mensen die een museum bezoeken verwachten een ‘museumbeleving’, een culturele pleisterplaats.

De realisatie van een theeschenkerij inclusief terras en een museumwinkel in de koestal.

2012-2013

23.

De bewegwijzering en de informatie naar het museum en De Verdieping is te weinig duidelijk volgens de bezoekers.

Verbeteren toegankelijkheid en vindbaarheid in samenwerking met de gemeente.

2012

24.

Informatievoorziening De informatie in het museum en in De Verdieping is eenzijdig gericht op volwassenen.

De ontwikkeling van passende informatie voor jeugd, ouderen en buitenlandse gasten

2012-2013

pagina 18

3.6 aanbevelingen

Het activiteitenprogramma heeft niet altijd een verbinding met de kernfunctie van het museum.

Activiteiten die onder de vlag van het museum georganiseerd worden, dienen de kernfunctie van het museum te versterken en de verbinding met het expositieprogramma te ondersteunen. Activiteiten die geen aantoonbare verbinding met het museale programma hebben, worden heroverwogen, waarbij de mate van kostendekkendheid een nadrukkelijk punt van aandacht is.

2011-2012

26.

In de vakantieperiodes is er niets te doen voor museumbezoekers.

Een vakantieprogramma ontwikkelen.

2014

27.

Basisonderwijs Verbinding met de lokale geschiedenis voor het basisonderwijs

Een directe verbinding met het basisonderwijs leggen door per jaar een ‘schoolvriend’ te kiezen.

Vanaf 2013

28.

Buitenschoolse opvang

Een programma ontwikkelen voor activiteiten tijdens studiedagen in het basisonderwijs. Die dagen waarop veel kinderen de hele dag in de buitenschoolse opvang doorbrengen.

Vanaf 2013

29.

Voortgezet onderwijs

Op basis van maatwerk de verbinding met het voortgezet onderwijs versterken.

Vanaf 2012

pagina 19

25.

4. Communicatie en PR:

Ambitie: Het publiek wordt op een eigentijdse manier verleid om het museum en zijn collecties te ontdekken en te bezoeken De MuseumMonitor van TNS NIPO geeft elk jaar marktinformatie over het Nederlandse museumpubliek, inclusief gegevens over het internetgebruik. Een van de belangrijkste conclusies is, dat het gebruik van nieuwe media bij voorlichting en informatie er voor kan zorgen dat verschillende mensen – met of zonder een brede interesse in kunst en cultuur – eerder in aanraking komen met het museum en dat het fysieke museumbezoek hierdoor wordt bevorderd. Het feit, dat meer dan driekwart van het museumpubliek wel eens informatie over musea van het internet haalt strookt met de bezoekersaantallen op de webpagina’s van museum ‘t Oude Slot. Omdat blijkt dat vooral 50-plussers de museumsites bekijken is het verstandig deze doelgroep in het achterhoofd te houden bij de invulling van de site, zonder aandacht voor jongere doelgroepen uit het oog te verliezen. Dat het virtueel museumbezoek via websites ‘echt museumbezoek’ niet in de weg staat en zelfs lijkt te bevorderen is een stimulans om de museumwebsite verder te ontwikkelen. Naast de aandacht voor informatie over de activiteiten en exposities in het museum wordt het belangrijk de museumcollectie en met name de Collectie Volksprenten Veldhoven te promoten en toegankelijk te maken via internet. Nog dit jaar wordt een groot deel van deze collectie digitaal ontsloten en via zoekmogelijkheden bereikbaar op de website van het museum. In de nabije toekomst moet de presentatie van de collectie ook tweerichtingsverkeer worden: niet alleen halen, maar ook brengen. De gebruikers krijgen dan de mogelijkheid om er ook wat aan toe te voegen bijvoorbeeld sleutelwoorden aan de objecten. Ook de mogelijkheden om interactief gebruik te maken van prenten of objecten voor educatieve mogelijkheden worden onderzocht en zo mogelijk op termijn verder ontwikkeld.

4.1 Digitale voorzieningen in het museum Museum ‘t Oude Slot is voorzien van een hotspot waarop alle bezoekers gratis kunnen inloggen om hun mail te checken, te chatten of te surfen op het internet.

In de verschillende expositieruimtes en centrale ruimtes staan computers, die gebruikt kunnen worden om aanvullende informatie over de exposities te krijgen. Een huwelijk in het museum kan op afstand worden meebeleefd via Skype. aanmelden nieuwsbrief

pagina 20

Bij de exposities wordt gebruik gemaakt van qr-codes, waardoor bezoekers op hun smartphone uitgebreide informatie kunnen krijgen over de geëxposeerde objecten.

4.2 Social media Hoewel het doorontwikkelen van nieuwe toepassingen van het internet essentieel is voor het ’t Oude Slot moeten we ook constateren, dat het gebruik van het internet op dit moment in een rap tempo verandert. Terwijl het web in het jaar 2000 werd gedomineerd door de zoekmachines en de computer werd gebruikt als naslagwerk, wordt het vanaf dit moment meer en meer gebruikelijk dat mensen je kunnen vinden via hun persoonlijk sociale netwerken. De meeste musea hebben fantastische websites, maar zijn wat gebruik van social media betreft nog niet de kinderschoenen ontgroeid. De publiekswerving bij andere culturele instellingen (theaters, muziekpodia) kan inmiddels niet meer zonder gericht gebruik voor specifieke doelgroepen van bijvoorbeeld Facebook en Twitter. Daar valt dus ervaring en expertise te halen. Het actueel houden van de website en de implementatie van de collecties moet passen bij het beleid, de uitstraling en het budget van het museum. De belangrijkste taak bij museum ‘t Oude Slot is daarbij weggelegd voor vrijwilligers. Zij moeten vaardigheid en deskundigheid op gebied van vormgeving, onderhoud en beheer van websites, het gebruik van databases en social media bezitten of verwerven. Zij verzorgen samen met het huidige kleine gekwalificeerde vrijwilligersteam de uitvoering van de digitale communicatie. De grootste barrière voor het ontwikkelen van het gewenste beleid op digitaal gebied is de beschikbaarheid van voldoende vrijwilligers met de gewenste achtergrond. Een wijziging van de huidige in flash gemaakte website naar een eenvoudiger te onderhouden content management structuur is een eerste stap, maar bij de huidige bezetting (een IT-er/vormgever/PR-medewerker op vrijwillige basis en de office manager) is zonder (vrijwillig) personele uitbreiding de digitale toekomst onzeker.

De wijze waarop museum ‘t Oude Slot haar activiteiten kenbaar maakt aan de buitenwereld is over het algemeen uitstekend. Toch blijkt een aantal communicatie-uitingen aan vernieuwing toe te zijn. De persberichten blijven vooralsnog in hun huidige vorm bestaan. Incidenteel blijft ook het individueel informeren van bepaalde media en/of personen via ‘papier’ gewenst. In het seizoen 2011-2012 worden de papieren uitnodigingen voor de exposities vervangen door digitale nieuwsbrieven. Het uitgebreide adressenbestand daarvoor is in de afgelopen jaren aangemaakt en wordt verder automatisch geactualiseerd via een module op de website. Het streven is om de informatie over alle activiteiten van het museum zo persoonlijk mogelijk te verzorgen. Dat vereist een beleid waarbij wensen van bezoekers en mogelijkheden van het museum worden geïnventariseerd en op elkaar worden afgestemd. Ook deze beleidsvoornemens kunnen alleen met inzet van gekwalificeerde medewerkers worden ontwikkeld.

pagina 21

4.3 Communicatie en PR

Nr

Onderdeel

Aanbeveling

Uitvoering

30.

Doorontwikkeling website

Rekening houden met doelgroep 50+.

Vanaf 2011

31.

Vernieuwing communicatie uitingen

Papieren uitnodigingen vervangen door digitale nieuwsbrief.

2011-2012

32.

Digitale ontsluiting collectie volksprenten

Collectie online zetten, met zoekfunctie en halen en brengen-optie.

2011-2012 e.v

33.

Behoefte aan versterking digitaal beleid

Expertiseontwikkeling en uitbreiding (vrijwillige) personeelsformatie.

Vanaf 2011

pagina 22

4.4 aanbevelingen

5. Bedrijfsvoering

Ambitie: Museum, organisatie en activiteiten vormen een éénduidig, samenhangend geheel. 5.1. Huisvesting

Museum ‘t Oude Slot Het rijksmonument museum ‘t Oude Slot is een bijzondere plaats met een bijzondere sfeer. Het gebouw kent een eigen logica en de beschikbare ruimtes hebben ieder hun eigen kwaliteit en mogelijkheden. In de huidige setting zijn niet alle ruimtes logisch ingezet en ingericht. Zo zijn in het historisch interessante woonhuis gedeelte drie van de vier ruimtes niet voor het publiek toegankelijk, is het prentenkabinet niet voor gehandicapten toegankelijk en is de enige kantoorruimte tijdens huwelijksvoltrekkingen niet te gebruiken.

Om het monument en de tuin optimaal tot hun recht te laten komen in de omgeving zijn aanpassingen in de inrichting en het gebruik van de ruimtes en de tuin niet alleen wenselijk, maar hoogstnoodzakelijk.

pagina 23

In de afgelopen jaren hebben er in de inrichting van de ruimtes geen noemenswaardige verbeteringen plaatsgevonden. Het museum laat daardoor een gedateerde indruk achter, die afbreuk doet aan de rijkheid van het gebouw en de collecties.

De Verdieping De ruimte waarin De Verdieping gelegen is, wordt multifunctioneel gebruikt. Theater De Schalm gebruikt het rechter gedeelte van de ruimte als garderobe. De gemeente gebruikt de ruimte voor bijeenkomsten zoals de lintjesregen, de sleuteloverdracht met Carnaval en de jaarlijkse naturalisatiebijeenkomst, maar ook voor bijvoorbeeld een informatiemarkt voor de gehele bevolking.

In overleg met de gemeente zijn gebruiksafspraken vastgelegd. Deze afspraken zijn erop gericht om alle gebruikers recht te doen. Door het multifunctionele gebruik in combinatie met het ontbreken van personele bezetting blijven de inhoudelijke en praktische mogelijkheden met betrekking tot de exposities beperkt. In overleg met de gemeente wordt de verbetering van de toegankelijkheid onderzocht: de eerste verdieping, waar een groot deel van de tentoonstellingen te bezichtigen is, is nu niet te bezoeken voor mensen die slecht ter been zijn. Depotruimtes

Gezien de verplichtingen die de gemeente en museum ‘t Oude Slot zijn aangegaan met de stichting Maas-Rooijakkers, zal er een nieuw, voor collectiebeheer en -behoud geschikt depot gevonden moeten worden. Het museum vraagt hierin nadrukkelijk ondersteuning en oplossingen van de gemeente. Niet alleen in het vinden van een nieuw depot, maar ook de kosten van verhuizing en gevolgkosten vragen om een passende oplossing en goed partnerschap tussen gemeente en museum.

pagina 24

Het museum beschikt, naast de ruimtes op de zolders van het museum, over twee externe depots: één kleiner depot aan De Berkt en een grote loods aan de Roskam. Deze ruimtes worden van de gemeente gehuurd. In verband met de ontwikkeling van het gebied Zilverackers heeft de gemeente aangegeven de huur van de loods aan de Roskam op korte termijn te willen stopzetten (31 december 2011).

5.2 Personeel, vrijwilligers en stageplaatsen Personeel Bij de opstelling van dit beleidsplan, in 2011, beschikt het museum over 2,5 fte personeel en 35 vrijwilligers, die in werkgroepen actief zijn. Het vaste personeel bestaat uit een directeur, een officemanager en een gedetacheerde gebouwenbeheerder. Ook voor een kleine werkgever als museum ‘t Oude Slot is het van belang om een aantrekkelijke werkgever te blijven en de arbeidsvoorwaarden, rechten en plichten op orde te houden. In de komende beleidsperiode zal hieraan de nodige aandacht worden geschonken. Het gaat hier in eerste instantie om het borgen en structureren van essentiële processen zoals functioneringsgesprekken, vakanties en vrije dagen. Vrijwilligers Gezien de ambities die het museum heeft, is het noodzakelijk dat de (vrijwillige) personele bezetting meegroeit in kwantiteit, maar ook in kwaliteit. Het museum heeft gelukkig een sterk groeiend aantal vrijwilligers. Het is noodzakelijk om die groei te kanaliseren en inhoudelijk aan te sturen. Om dit streven handen en voeten te geven wordt met de (vrijwillige) vrijwilligerscoördinator vanaf midden 2011 en in samenwerking met Erfgoed Brabant gewerkt aan de opstelling van een vrijwilligersbeleid op maat. Stageplaatsen Het museum heeft geen vast omschreven beleid met betrekking tot stageplaatsen. Er is in de afgelopen periode terughoudend gereageerd op stageverzoeken, vooral in verband met onvoldoende capaciteit om de stagiaires te begeleiden. Nu het fenomeen maatschappelijke stage vanaf 2011 is gestart op de middelbare scholen, ziet het museum het als zijn verantwoordelijkheid om daarin te participeren. In 2011 is met de invulling van de stageplaatsen en de coördinatie vanuit het museum een aanvang gemaakt. Gestart wordt met een pilot die verbonden is aan het Cult & Tumultfestival. Het museum beschikt over een (vrijwillige) stagecoördinator. Mede afhankelijk van het enthousiasme van de leerlingen van het voortgezet onderwijs vraagt deze ontwikkeling aandacht van museummedewerkers en de vrijwilligers.

5.3 Relaties

pagina 25

Het museum onderhoudt een uitgebreid netwerk aan relaties. Zowel op plaatselijke niveau (Zeelst Schrijft Geschiedenis, belangenvereniging ’t Slot, Stichting Historisch Erfgoed Veldhoven, LTA), als op landelijk niveau (o.a. beheerdersoverleg volksprenten) is er een levendig verkeer van activiteiten en kennisuitwisseling. Het museum wil deze netwerken versterken en uitwisseling en samenwerking bevorderen.

5.4 Financiën Bijdrage gemeente Veldhoven De voornaamste opdrachtgever van museum ‘t Oude Slot is de gemeente Veldhoven. Tegenover de activiteiten die het museum voor de gemeente uitvoert staat een jaarlijks bedrag van 260.000 EUR. Hiervoor is het museum vijf dagen per week open, worden er minimaal 12 interessante exposities op het terrein van kunst, erfgoed en educatie georganiseerd, zijn er tal van kunstzinnige activiteiten te beleven en wordt bovendien de gemeentelijke expositieruimte geëxploiteerd. Ook worden binnen dit budget de collecties in goede conditie gehouden, wordt meegewerkt aan de marktplaats cultuureducatie, wordt meegedacht over wijkgericht aanbod en vanzelfsprekend deelgenomen aan de nieuwjaarsontmoeting. Betekenis bezuiniging gemeente en gevolgen voor museum De gemeente heeft aangegeven vanaf 2012 maximaal 8 % te willen bezuinigen op de cultuurbegroting. Voor museum ‘t Oude Slot zou dat gaan om een bedrag van ongeveer 20.000 EUR. Welke mogelijkheden heeft het museum om te bezuinigen? Bezuinigen op huisvesting? Museum ‘t Oude Slot is 40% van het totale budget, twee keer zoveel als het gemiddelde museum in Nederland kwijt aan huisvestingslasten. Dit deel van de gemeentelijke cultuursubsidie vloeit overigens rechtstreeks terug in de vastgoedportefeuille van gemeente. Heeft het museum hier mogelijkheden om te bezuinigen? Nee, de huisvestingskosten kunnen niet op korte termijn omlaag. Gezien de situatie rondom depot de Roskam, is het zelfs aannemelijk dat de huisvestingslasten nog verder stijgen. Bezuinigen op personeel en vrijwilligers? De personeels- en vrijwilligerskosten maken 40% uit van de totale begroting. Hiervoor zijn 2,5 FTE betaalde krachten (zakelijke en artistieke directie, secretariaat, boekhouding, gebouwenbeheer) dagelijks aan de slag met 35 vrijwilligers. Kan het museum hierop besparen? Nee, gezien het al zeer beperkte personeelsbestand is hier geen besparing te realiseren. Bezuinigen op productiekosten?

pagina 26

20% van het budget gaat op aan de productie van activiteiten en alles wat daar mee samenhangt. Dit is het enige deel van het budget waar het museum enigszins bewegingsvrijheid heeft. Voor museum ‘t Oude Slot betekent een algemene bezuiniging van 8% op het totaalbudget een concrete vermindering van 33% op het productiebudget.

Eigen inkomsten De eigen inkomsten van het museum zijn in de afgelopen jaren marginaal geweest. Er zijn zeker mogelijkheden om de eigen inkomsten te vergroten, alhoewel de oplossing daarin ook niet overschat moet worden. Museum ‘t Oude Slot genereert momenteel 5% aan eigen inkomsten. Ter vergelijking: Rijksgesubsidiëerde musea moeten in de nieuwe subsidievoorwaarden 17,5 % eigen inkomsten genereren. Cultureel ondernemerschap is de afgelopen jaren geen belangrijke bezigheid van het museum geweest. De gemeente heeft hier in het verleden ook niet om gevraagd. Er is zelfs overwogen om het museum geheel gratis toegankelijk te maken. Om in die tendens verandering te brengen is tijd en aandacht nodig. Voor de komende periode wordt ingezet op verhoging van de eigen inkomsten door heroverweging van de prijzen voor toegang en dienstverlening. Daarnaast ontwikkelt het museum een theeschenkerij en een museumwinkel. Sponsoring en subsidies

pagina 27

Het verkrijgen van subsidies en sponsorgelden blijft ook in de komende beleidsperiode de aandacht krijgen. Het museum heeft daar slechts beperkt ervaring in, maar belangrijker is het vinden van sponsors en subsidies, een zware tijdsinvestering is in relatie tot de personele mogelijkheden. De al enige tijd geleden opgerichte Stichting tot Steun van museum ‘t Oude Slot is één van de troeven als het gaat om het genereren van meer inkomsten.

Nr.

Onderdeel

Aanbeveling

Uitvoering

34.

Algemene herinrichting. De afgelopen jaren is er niet veel aan de inrichting van het museum en de tuin gedaan Daardoor maakt het museum een gedateerde indruk.

In het licht van het nieuwe museumconcept worden alle binnen- en buitenruimtes onder handen genomen om een eenduidige identiteit te kunnen realiseren.

Vanaf 2011

35.

Kantoorruimte. Het kantoor, dat nu in de prachtige slaap/woonkamer gesitueerd is, moet hieruit vertrekken. Het ligt niet voor de hand om deze mooie ruimte voor het publiek verborgen te houden.

De zolder van het koetshuis wordt heringericht met twee kantoorruimtes voor de directie en het secretariaat.

Vanaf 2012

36

Prentenkabinet. De belangrijkste collectie van het museum moet op een toegankelijke plek voor het publiek getoond worden.

Het prentenkabinet dat nu nog op die zolder gesitueerd is, wordt heringericht in de paardenstal: een voor het publiek makkelijk toegankelijke ruimte.

2012-2013

37.

De entree ligt onlogisch verborgen in de varkensstal, een theeschenkerij en museumwinkel zijn wenselijke toevoegingen aan het museum. Samenvoeging van deze functies betekent een verbetering van de kwaliteit van het museum.

De koestal wordt de hoofdentree van het museum. Hier bevindt zich naast de kassa, de theeschenkerij en een kleine museumwinkel.

2011-2012

38.

De hooizolder, tot nog toe niet voor het publiek toekankelijk, is uitstekend te gebruiken als heemkamer/ studieruimte.

De hooizolder is bestemd als bibliotheek/ werkruimte. Hier houdt Stichting Zeelst schrijft Geschiedenis wekelijks domicilie. De bibliotheken van het museum en Stichting Zeelst Schrijft Geschiedenis zijn hier ondergebracht. Zowel de Stichting Zeelst Schrijft geschiedenis als het museum maken van deze ruimte gebruik voor onder andere overleg en genealogische bijeenkomsten.

2011-2012

39.

Het bakhuis is een spannend huisje, dat voor het publiek toegankelijk zou moeten zijn.

Bakhuis wordt ontruimd als werkplaats en wordt op een nader te bepalen tijdstip in gebruik genomen.

2012-2013

40.

Om de collectie en het gebouw te onderhouden is een permanente werkplaats nodig.

De Varkensstal wordt gedeeltelijk bij de Karschop getrokken als werkplaats.

2012-2013

41.

De tuin biedt visueel onvoldoende tegenwicht aan de monumentale boerderij en is in de afgelopen jaren niet in beeld geweest als onderdeel van het expositieprogramma.

De tuin wordt herontwikkeld ter onderstreping van het museum en als verbijzondering van de plek in het park binnen de wijk.

2011 e.v

42.

Toegankelijkheid de Verdieping is voor mensen met een rolstoel, maar ook in geval van calamiteiten onder de maat.

In overleg met de gemeente worden maatregelen ter verbetering van de toegankelijkheid onderzocht.

2012

pagina 28

5.5 Aanbevelingen

43.

Depotruimte De Roskam is niet meer voor langere tijd beschikbaar.

In goed overleg met de gemeente de verhuizing naar een nieuwe depotruimte voor de collectie Maas-Rooijakkers voorbereiden.

2011 e.v

44.

Werkgeverschap museum

Essentiële processen borgen en structureren.

2012 ev.

45.

Vrijwilligersbeleid

Vrijwilligersbeleid vaststellen.

2012-2013

46.

Netwerken en samenwerkingsverbanden

Versterken en uitbreiden netwerken door deelname en afvaardiging.

2012 e.v

47.

Maatschappelijke stages

In 2011 is gestart met een pilotproject. Afhankelijk van de ervaringen dit project uitbreiden.

2011 e.v

48.

Vergroten eigen inkomsten

Verhogen prijzen, starten theeschenkerij en museumwinkel.

2011 e.v

pagina 29

Doorontwikkelen Stichting tot Steun van museum ‘t Oude Slot.

Prenten-collectie


2.

Prenten-collectie

De registratie en de bepaling van de standplaatsen via een werkgroep structureel aanpakken.

3.

Prenten-collectie

Expertise ontwikkeling en restauratieplan opstellen.

4.

Prenten-collectie

Expertiseontwikkeling restauratie.

5.

Prenten-collectie

De verbinding aangaan tussen de volksprenten en hedendaagse kunst.

6.

Collectie MaasRooijakkers

De verbinding tussen de historische gebruiksvoorwerpen met hedendaagse toegepaste kunst en design is een belangrijke insteek voor de komende periode.

7.


Doorontwikkeling ontzameling in overleg met stichting Maas-Rooijakkers en Erfgoed Brabant.

8.


Expertiseontwikkeling beheer en behoud bruikleencollectie.

10.

Stijlkamers


11.

Collectieplan


12.

Museumregistratie


14.

Bibliotheek


15.

Veiligheidszorg


16.

Programmraad

De programmaraad continueren.

2016

2015

2014

••••• ••••• •• • ••••• ••••• ••• ••• •• •• •••

•• •• •• ••

• •• ••••• pagina 30

1.

2013

2012

Bijlage 1: uitvoeringsplanning

2016

2015

2014

2013

2012 Exposities professionele hedendaagse beeldende kunst

Om de aandacht en waardering voor hedendaagse beeldende kunst en vormgeving in Veldhoven door te ontwikkelen kiest Museum ’t Oude Slot voor het museum als expositielocatie voor hedendaagse kunstuitingen.

•••••

18.

De Verdieping

De Verdieping op een nieuwe manier betekenis geven voor(regionale projecten op het gebied van) hedendaagse amateurkunst, outsider art, cultuur/ natuureducatie.

•••••

19.


Ook in de komende periode miniexposities in de trouwkamer verzorgen op basis van de Collectie Maas-Rooijakkers.

•••••

20.

Expositiebeleid


•••••

21.

Museum in de openbare ruimte

In 2011 laat het museum een inspirerend inrichtingsplan voor de tuin maken. Hierbij wordt bij voorkeur de parkachtige omgeving rondom de slotgracht betrokken. Een visuele verbetering van de entree aan de Hemelrijken/ Kruisstraat is nodig. Voor dit plan wordt verbinding met het openbaar gebied (gemeente) en de bewoners rondom het park gezocht.

••

22.

Versterking museumbeleving


23.

Toegankelijkheid en vindbaarheid


24.

Informatie-voorziening

De ontwikkeling van passende informatie voor jeugd tijdens reguliere tentoonstellingen.

25.

Activiteitenprogramma

Activiteiten die onder de vlag van het museum georganiseerd worden, dienen de kernfunctie van het museum te versterken en de verbinding met het expositieprogramma te ondersteunen.

•• • ••••• •••••

pagina 31

17.

2015

2016

• • • • •

• • • • •

Vakantieperiode


27.

Basisonderwijs


28.


Een programma ontwikkelen voor activiteiten tijdens studiedagen in het basisonderwijs.

29.



30.

Doorontwik-keling website

Rekening houden met doelgroep 50+

31.


Papieren uitnodigingen vervangen door digitale nieuwsbrief

32.


Collectie online zetten, met zoekfunctie en halen en brengenoptie

33.


Expertiseontwikkeling en uitbreiding (vrijwillige) personeelsformatie

34.

Algemene herinrichting.


•••••

35.

Kantoorruimte.


•

36

Prentenkabinet.

Het prentenkabinet dat nu nog op de zolder gesitueerd is, wordt heringericht in de paardenstal: een voor het publiek makkelijk toegankelijke ruimte

•

37.

De koestal

De koestal wordt de hoofdentree van het museum. Hier bevindt zich naast de kassa, de theeschenkerij en ook een klein maar interessant museumwinkeltje.

••

38.

De hooizolder

De hooizolder is bestemd als bibliotheek/ werkruimte. Hier houdt de Stichting Zeelst schrijft Geschiedenis wekelijks domicilie. De bibliotheken van het museum en Stichting Zeelst Schrijft Geschiedenis zijn hier ondergebracht.

•

39.

Het bakhuis

Bakhuis wordt ontruimd als werkplaats en wordt nader te bepalen in gebruik genomen.

••

40.

Varkensstal


•••

•• ••

pagina 32

2014

2013

2012

• •• • ••• ••• • ••• •••

26.

2016

2015

2014

2013

2012 41.

De tuin (zie ook nr 21)


••

42.

Toegankelijkheid de Verdieping

In overleg met de gemeente worden maatregelen ter verbetering van de toegankelijkheid onderzocht

•

43.

Depotruimte De Roskam.

In goed overleg met de gemeente de verhuizing naar een nieuwe depotruimte voor de collectie Maas-Rooijakkers voorbereiden

44.


Essentiële processen borgen en structureren

45.

Vrijwilligersbeleid

Vrijwilligersbeleid vaststellen

46.


Versterken en uitbreiden netwerken door deelname en afvaardiging

47.



••• •• • ••••• •

48.


Verhogen prijzen, starten theeschenkerij en museumwinkel

•••••

pagina 33

Doorontwikkelen Stichting tot Steun van museum ’t Oude Slot

Onderdeel

Aanbeveling

Financiën

1.

Prentencollectie


Museumbudget

2.

Prentencollectie

De registratie en de bepaling van de standplaatsen via een werkgroep structureel aanpakken.

Museumbudget

3.

Prentencollectie

Expertise ontwikkeling en restauratieplan opstellen

Subsidieaanvraag Erfgoed Brabant

4.

Prentencollectie

Expertiseontwikkeling restauratie


5.

Prentencollectie

De verbinding aangaan tussen de volksprenten en hedendaagse kunst

Museumbudget

6.


De verbinding tussen de historische gebruiksvoorwerpen met hedendaagse toegepaste kunst en design is een belangrijke insteek voor de komende periode.

Museumbudget

7.


Doorontwikkeling ontzameling in overleg met stichting Maas-Rooijakkers en Erfgoed Brabant

Museumbudget

8.


Expertiseontwikkeling beheer en behoud bruikleencollectie


10.

Stijlkamers


Museumbudget en externe geldbronnen

11.

Collectieplan


Museumbudget

12.

Museumregistratie


Alliantie Museum en gemeente

14.

Bibliotheek


Alliantie Museum en Stichting Zeelst schrijft Geschiedenis

15.

Veiligheidszorg


Museumbudget

16.

Programmaraad

De programmaraad continueren

Museumbudget

17.

Exposities professionele hedendaagse beeldende kunst

Om de aandacht en waardering voor hedendaagse beeldende kunst en vormgeving in Veldhoven door te ontwikkelen kiest museum ‘t Oude Slot voor het museum als expositielocatie voor hedendaagse kunstuitingen.

Museumbudget

18.

De Verdieping

De Verdieping op een nieuwe manier betekenis geven voor(regionale projecten op het gebied van) hedendaagse amateurkunst, outsider art, cultuur/natuureducatie.

Museumbudget

pagina 34

Bijlage 2 : Financiële paragraaf op hoofdlijnen


Ook in de komende periode mini-exposities in de trouwkamer verzorgen op basis van de Collectie Maas-Rooijakkers.

Museumbudget

20.

Expositiebeleid



21.

Museum in de openbare ruimte

In 2011 laat het museum een inspirerend inrichtingsplan voor de tuin maken. Hierbij wordt bij voorkeur de parkachtige omgeving rondom de slotgracht betrokken en zal ook gezocht moeten worden naar een visuele verbetering van de entrée aan de Hemelrijken/ Kruisstraat. Voor dit plan wordt de verbinding met het openbaar gebied (gemeente) en de bewoners rondom het park gezocht.

Alliantie museum en gemeente, wijkbewoners

22.

Versterking museumbeleving



23.

Toegankelijkheid en vindbaarheid


Gemeente

24.

Informatievoorziening

De ontwikkeling van passende informatie voor jeugd tijdens reguliere tentoonstellingen

Museumbudget

25.

Het activiteitenprogramma

Activiteiten die onder de vlag van het museum georganiseerd worden, dienen de kernfunctie van het museum te versterken en de verbinding met het expositieprogramma te ondersteunen.

Museumbudget of minimaal budgetair neutraal.

26.

Vakantieperiode


Museumbudget

27.

Basisonderwijs


Alliantie museum en onderwijs

28.


Een programma ontwikkelen voor activiteiten tijdens studiedagen in het basisonderwijs.

Alliantie buitenschoolse opvang en museum

29.



Alliantie voortgezet onderwijs en museum

30.

Doorontwikkeling website

Rekening houden met doelgroep 50+

Budget museum

31.


Papieren uitnodigingen vervangen door digitale nieuwsbrief

Budget museum

32.


Collectie online zetten, met zoekfunctie en halen en brengenoptie

Budget museum

33.


Expertiseontwikkeling en uitbreiding (vrijwillige) personeelsformatie

Alliantie gemeente en museum

pagina 35

19.

34.

Algemene herinrichting


Museumbudget, gemeente, externe geldbronnen.

35.

Kantoorruimte



36

Prentenkabinet

Het prentenkabinet dat nu nog op de zolder gesitueerd is, wordt heringericht in de paardenstal: een voor het publiek makkelijk toegankelijke ruimte


37.

De koestal

De koestal wordt de hoofdentree van het museum. Hier bevindt zich naast de kassa, de theeschenkerij en ook een klein maar interessant museumwinkeltje.


38.

De hooizolder

De hooizolder is bestemd als bibliotheek/ werkruimte. Hier houdt Stichting Zeelst schrijft Geschiedenis wekelijks domicilie. De bibliotheken van het museum en Stichting Zeelst schrijft geschiedenis zijn hier in gezamenlijkheid ondergebracht.

Alliantie Museum en Zeelst Schrijft Geschiedenis

39.

Het bakhuis

Bakhuis wordt ontruimd als werkplaats en wordt nader te bepalen in gebruik genomen.

museumbudget

40.

Varkensstal


museumbudget

41.

De tuin


Alliantie museum en gemeente

42.

Toegankelijkheid de Verdieping

In overleg met de gemeente worden maatregelen ter verbetering van de toegankelijkheid onderzocht

Gemeente

43.

Depotruimte De Roskam

In goed overleg met de gemeente de verhuizing naar een nieuwe depotruimte voor de collectie Maas-Rooijakkers voorbereiden

Alliantie museum en gemeente

44.


Essentiële processen borgen en structureren

Museumbudget

45.

Vrijwilligersbeleid

Vrijwilligersbeleid vaststellen

Museumbudget

46.


Versterken en uitbreiden netwerken door deelname en afvaardiging

Museumbudget

47.



Museumbudget

48.


Verhogen prijzen, starten theeschenkerij en museumwinkel,

Museumbudget

pagina 36

Doorontwikkelen Stichting tot Steun van museum ‘t Oude Slot

tekst Annette Redegeld

foto’s en illustraties Bart Brenneker en Kazoe van den Dobbelsteen programma museum ‘t Oude Slot

pagina 37

vormgeving en eindredactie Bart Brenneker

strategisch beleidsplan

Recommend Documents