BEGROTINGSKRANT 2007 PROVINCIE GRONINGEN

BEGROTINGSKRANT 2007 PROVINCIE GRONINGEN

Gedeputeerde Staten hebben de programmabegroting voor 2007 bekend gemaakt. In deze krant kunt u lezen welke plannen de provincie Groningen voor 2007 heeft en hoeveel geld hieraan wordt besteed. Verder lichten we een aantal onderwerpen toe waar de provincie zich het komende jaar mee bezig houdt.

• • • • • •

Energiecentrale Eemshaven Nieuwe Wet ruimtelijke ordening Bedrijvigheid op het platteland Vroegtijdige hulp aan kinderen Lerend werken Voorkomen files op de ringweg

Ook komen de fractievoorzitters van de partijen in Provinciale Staten aan het woord op de ­middenpagina. Waar gaat deze begrotingskrant over?

De Begrotingskrant 2007 is een uitgave van de provincie Groningen. De provincie Groningen houdt zich bezig met diverse onderwerpen die van belang zijn voor de inwoners van de provincie Groningen om prettig te kunnen leven, werken en wonen. Hierbij kunt u denken aan o.a. waterbeheer, openbare orde en veiligheid, ruimtelijke ordening, volkshuisvesting, verkeer en vervoer, milieu, werkgelegenheid, landbouw, natuur, welzijn, cultuur, toerisme, sport en onderwijs. De provincie wordt bestuurd door Gedeputeerde Staten (GS). Provinciale Staten (PS) controleren het beleid dat het college voert. De kaders voor dat beleid worden vooraf door PS aangegeven. De Commissaris van de Koningin is zowel voorzitter van PS als van GS. GS maken een programmabegroting voor PS die hen voorziet van overzichtelijke informatie om deze kaders vast te stellen. Binnen die kaders kunnen GS beleid maken en uitvoeren. In totaal worden negen programma’s onderscheiden. Per programma wordt aangegeven wat GS willen bereiken, wat zij gaan doen om dit te bereiken en hoeveel middelen ze hiervoor in willen zetten.

Marc Calon Gedeputeerde van Financiën, Ruimtelijke Ordening, Volkshuisvesting en Grote projecten (Blauwestad, Meerstad, Regiovisie Groningen-Assen 2030) Met veel plezier bied ik u deze Begrotingskrant 2007 aan. Alweer de laatste begroting, én de laatste begrotingskrant van dit college van Gedeputeerde Staten. Deze collegeperiode hebben we vooral ingezet op de uitvoering van beleid. Een van de projecten die de afgelopen jaren is uitgevoerd is het project Blauwestad in het Oldambt. Na vele jaren van planontwikkeling is dit project werkelijkheid geworden, zoals u ook op de foto kunt zien die genomen is bij het strand van Midwolda. Sinds de contouren van het meer te zien zijn, krijgt Blauwestad veel belangstelling van de bewoners van het gebied en van mensen van daarbuiten. We zijn er ontzettend trots op dat we samen met onze Blauwestad-partners vorig jaar de Gouden Piramide hebben gewonnen, een landelijke prijs voor inspirerend opdrachtgeverschap. Maar het allerbelangrijkste van de realisatie van het project zijn natuurlijk de economische ontwikkelingen die door de komst van Blauwestad in en om het gebied ontstaan. In ons collegeprogramma 2003-2007 waren economische ontwikkeling en sociaal beleid onze speerpunten. In de begroting 2007 ligt hier dan ook het zwaartepunt, namelijk bij de onderwerpen jeugdzorg en werkgelegenheid. De provincie Groningen vindt het belangrijk om ook als het economisch slecht gaat, te investeren in gebieden waar dat nodig is. U kunt er van op aan dat de provincie dat altijd zal blijven doen, ook na de verkiezingen voor Provinciale Staten in maart 2007.

[Blauwestad, Midwolda]

Wat kunt u in deze krant lezen?

[Windmolens, Eemshavengebied]

ELEKTRICITEITSCENTRALE IMPULS VOOR EEMSHAVEN

De provincie Groningen bruist van de energie. Met steun van de Noordelijke overheid komen steeds meer bedrijven in de gas- en energiesector naar het Noorden. Zo heeft Nuon als locatie voor de nieuwe, grote en milieuvriendelijke elektriciteitscentrale die ze gaat bouwen, gekozen voor de Eemshaven. 'Ik ben wel een beetje verliefd op de Eemshaven', bekent Ludo van Halderen, voorzitter van de Raad van Bestuur van energiebedrijf Nuon.

Van Halderen weet waarover hij praat, want hij heeft in een eerdere functie al tien jaar in de Eemshaven gewerkt. “Het is een mooie, ruime locatie. Bovendien ligt er een prachtige zeehaven, onontbeerlijk voor de aanvoer van de grondstoffen. Verder is er een goede infrastructuur, zoals een prima aansluiting op het hoogspanningsnet. Als alles goed gaat, kunnen we in 2007 starten met de bouw en kan de centrale in 2011 gaan draaien.”

De milieuorganisaties hebben al laten weten de komst van de centrale, onder scherpe voorwaarden, acceptabel te vinden. Van Halderen: “We hebben een zeer goede samenwerking met milieuorganisaties, zodat we vrij precies weten wat hun wensen zijn. Zij zien ook in dat deze centrale een belangrijke stap is op weg naar duurzame energieopwekking. Mochten zij nog bepaalde wensen hebben, dan staan wij daarvoor open.”

De komst van de elektriciteitscentrale naar de Eemshaven past prima in het streven van de provincie om de energiesector te versterken. Van Halderen verwacht dat de komst van de centrale daarnaast een enorme stimulans voor de haven is. “We hebben allerlei voorzieningen nodig, zoals losen overslagplaatsen, waar ook anderen gebruik van kunnen maken. Bovendien zorgen we voor extra werkgelegenheid. Voor de bouw van de centrale, die circa vier jaar gaat duren, zijn 1000 tot 1200 mensen nodig. Als de centrale eenmaal draait, biedt deze direct en indirect werk aan ongeveer 300 personen. Het betreft het operationeel management in de centrale zelf en werk voor ondersteunende bedrijven, zoals onderhoud, schoonmaak en logistiek.

Energieconvenant

Nuon heeft de nieuwe energiecentrale nodig om de groei van het energieverbruik op te vangen. Van Halderen: ”Ondanks alle inspanningen om energie te besparen, neemt het energieverbruik in Nederland jaarlijks met 2 tot 3 procent toe. Dat komt door de computers, flatscreens, alle apparatuur die op standby wordt gezet, enzovoorts. Dan praten we over een jaarlijkse groei van 350 megawatt. De nieuwe centrale krijgt een capaciteit van 1200 megawatt, dus dat is de groei van vier jaar.”

Duurzaam De nieuwe centrale wordt veel schoner dan de traditionele kolencentrales. “We zijn al tien jaar in onze kleinere kolenvergassingscentrale in Buggenum (Limburg) bezig om het productieproces steeds schoner te maken. Zo bevat de uitstoot geen zwavel meer. Ook hebben we een techniek ontwikkeld om het ontstaan van CO2 te beperken. Het is nu tijd om deze techniek op grotere schaal toe te passen.” Het bijzondere aan de nieuwe centrale is verder dat hij werkt op verschillende grondstoffen: kolen, biomassa (vooral plantaardig materiaal) en gas. “Dat geeft ons én onze klanten het voordeel dat we kunnen inspelen op prijsontwikkelingen. En onze klanten profiteren mee. Wordt bijvoorbeeld het gas duurder, dan gebruiken we relatief meer biomassa en kolen. Zo kunnen we de prijs voor elektriciteit zo laag mogelijk houden. In de huidige commerciële energiemarkt is het noodzakelijk flexibel te zijn.”

Nuon is een van de partners van het Energieconvenant, samen met onder andere de provincie Groningen, de gemeente Groningen, Gasunie Trade & Supply en Shell Solar. “Met het convenant stimuleren we projecten die gericht zijn op energiebesparing en duurzame energie”, legt Van Halderen uit. “Die projecten zijn technisch heel vooruitstrevend en dat sluit prima aan op onze eigen doelstellingen. Overal in Nederland werkt Nuon samen met gemeenten en provincies die echt de wil hebben om nieuwe stappen te zetten op het gebied van duurzame energie, zoals Almere, Arnhem, Nijmegen, Amsterdam en dus ook Groningen. Een van de projecten hier is het plaatsen van warmtepompen op drie locaties van woningcorporatie Wold & Waard in het Westerkwartier. Daarbij wordt de warmte van het grondwater gebruikt om woningen te verwarmen. Ook ondersteunen we in de provincie Groningen praktijktesten van de zogenaamde ‘thuiscentrale’. Deze opvolger van de HR-ketel levert naast warmte ook zelf stroom. Zo zoeken we continu naar nieuwe, duurzame vormen van energievoorziening. De beste vorm van energievoorziening is en blijft echter energiebesparing.”

Synergie in de energie 'Het belang van de energiesector voor NoordNederland is enorm”, benadrukt Hans Alders, Commissaris van de Koningin. “De aanwezigheid van een van de allergrootste aardgasvelden ter wereld is nog steeds heel bepalend voor de ontwikkeling van Noord-Nederland. Behalve de gaswinning heeft dit geleid tot aanverwante activiteiten zoals onderzoek, handel en opslag. Zo hebben we geweldig veel kennis opgebouwd, een prima infrastructuur aangelegd en naam in de wereld gemaakt. Nu het einde van de gasvoorraden in zicht komt, denken we na hoe we het gas langzamerhand kunnen vervangen door duurzame en schonere vormen van energie. We zetten alles op alles om onze gas- en energiesector te activeren en te versterken.' Energy Valley is sinds 2003 hét initiatief van noordelijke overheden (waaronder de provincie), kennisinstellingen en bedrijven om de energie-economie te ondersteunen. Deze samenwerking zet goede ideeën voor alternatieve energievormen om in levensvatbare initiatieven. Energy Valley heeft al veel betekend, aldus Alders. 'Ten eerste doordat het onderwerp duurzame energie bovenaan de politieke agenda is gezet. Daarnaast zijn er talloze initiatieven van de grond gekomen. Er komt een schone energiecentrale in Drachten, bij Schoonebeek wordt met moderne technieken de olieproductie hervat, allerlei ICT-bedrijven die gericht zijn op energie komen naar het Noorden… Energy Valley brengt de partijen bij elkaar en is dus een soort makelaar in energieplannen. Plannen en ideeën krijgen hierdoor in Groningen meer kansen dan elders.' De komende jaren wil het Noorden de ‘gasrotonde’ van Nederland worden. Alle belangrijke transportleidingen voor gas in West-Europa moeten dan via Noord-Nederland lopen. 'We zijn een logisch knooppunt dankzij onze bodemschatten, infrastructuur en kennis', verklaart Alders. 'Bovendien zijn we een betrouwbaar, stabiel land waar andere landen van op aan kunnen. De Gasunie zet zich in om de grote gasleiding die Rusland aanlegt richting West-Europa via Nederland te laten lopen. Dat zou een geweldige opsteker zijn.'

[Trompkade, Groningen]

KORTERE PROCEDURES DOOR NIEUWE WET RUIMTELIJKE ORDENING Wie in Nederland wil bouwen, stuit op wetten en regels. Dat is maar goed ook, want anders zou ons kleine landje in de kortste keren volgebouwd worden. De huidige Wet op de Ruimtelijke Ordening (WRO) leidt echter vaak tot jarenlange procedures, waardoor goede plannen onnodig vertraging oplopen. Begin 2007 wordt deze wet aangepast.

Het aanpassen van de WRO is goed nieuws voor iedereen in Nederland die iets wil bouwen of aanleggen. Of het nu gaat om woningen, kantoren, bedrijventerreinen of… windmolenparken. In mei 2006 werd in Delfzijl-zuid het tot nu toe grootste windpark van Nederland geopend. Het park bestaat uit 34 turbines van 85 meter hoog, met een gezamenlijk vermogen van 66 Megawatt. Hiermee kunnen 45.000 huishoudens van groene stroom worden voorzien. Het park levert in één klap bijna 40 procent van de provinciale taakstelling. Opmerkelijk is de lange procedurele weg, die het windpark achter de rug heeft. Tussen de eerste plannen en de officiële opening zat maar liefst negen jaar. “Dat is inderdaad erg lang”, beaamt Dennis Klaver van eventus duurzaam, samen met Geert Hein Verbeek van Yard Capital de initiatiefnemer van het windpark. “Maar zo gaat dat in Nederland. Als je iets wilt bouwen, is ten eerste vaak een aanpassing van het bestemmingsplan nodig. Daar gaat wel enige tijd overheen, want er kunnen op verschillende momenten bezwaren en bedenkingen worden ingediend. Daarnaast moet het plan passen in het Provinciaal Omgevingsplan. Verder moet je de gevolgen voor het milieu in kaart brengen, in een milieueffectrapportage. Je hebt een milieuvergunning nodig… En als er iets in de plannen verandert, zoals het verschuiven van de exacte locatie, dan kun je vaak weer opnieuw beginnen. Als de nieuwe wet ertoe leidt dat ambtelijke molens sneller gaan draaien, juichen we dat zeker toe.” Overigens is eventus duurzaam beslist niet tégen inspraakprocedures. Klaver: “Het is normaal dat iedereen zijn zegje moet kunnen doen. Maar het is prettig dat de ‘bezwaarmomenten’ meer gebundeld worden, zodat een plan sneller kan worden gerealiseerd.”

Nieuwe wet Ook het kabinet vindt dat procedures, zoals voor het wijzigen van een bestemmingsplan, wel wat korter mogen. Daarom wordt de huidige Wet op de Ruimtelijke Ordening (WRO) herzien. Deze wet uit 1965 past ook niet goed bij projecten die gemeentegrenzen overschrijden, wat tegenwoordig steeds vaker voorkomt. De nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro) is eenvoudiger van opzet, kent kortere procedures, geeft provincie en het Rijk dezelfde bevoegdheden als gemeenten en brengt een scheiding aan tussen het maken van beleid en het uitvoeren ervan. Wat de burgers vooral van de nieuwe wet gaan merken, is dat bestemmingsplanprocedures met de helft bekort worden, van 58 naar 22 tot 24 weken. Die tijdwinst is te danken aan het wegvallen van de provinciale goedkeuring. Dat betekent ook dat wie bezwaar heeft tegen een wijziging in een bestemmingsplan, zijn zienswijze alleen nog bij de gemeente en eventueel de Raad van State kan indienen. De provincie speelt hierin geen rol meer. Verder kunnen burgers straks

zelf aan gemeenten vragen om een bestemmingsplan aan te passen. Weigert de gemeente dit, dan kan de burger in beroep gaan bij de Raad van State.

Provincie Ook voor de provincie verandert er het een en ander. Nu is het nog zo dat de provincie alle bestemmingsplannen van de gemeenten achteraf toetst. In de nieuwe wet stelt de provincie van tevoren een ruimtelijke verordening op, waarin staat wat wel en niet mag. De provincie kan hierin bijvoorbeeld bepalen waar wel en waar niet gebouwd mag worden. De gemeenten zijn verplicht zich hieraan te houden. Ook kan de provincie in de toekomst gemeenten opdragen hun bestemmingsplannen aan te passen. Het provinciaal belang kan hierdoor voorrang krijgen boven het gemeentelijk belang. Verder krijgt de provincie dankzij de nieuwe wet de mogelijkheid om zelf bestemmingsplannen vast te stellen. Dat is vooral handig bij gemeenteoverschrijdende projecten, zoals Blauwestad en Meerstad. Nu moeten voor dit soort projecten per gemeente de bestemmingsplannen worden aangepast, wat veel tijd kost. In de nieuwe opzet kan er één bestemmingsplan voor het gehele gebied komen. De inspraakmogelijkheden voor de burger worden hierdoor niet aangetast. Het enige verschil is dat de burger met de provincie te maken krijgt in plaats van met de afzonderlijke gemeenten.

'Meer ruimte om op te komen voor provinciaal belang' Marc Calon, gedeputeerde van Ruimtelijke Ordening, is dik tevreden over de nieuwe wet Ruimtelijke ordening (Wro) die in 2007 in moet gaan. 'In de provincie Groningen zijn wij al jaren bezig met gebiedsontwikkeling, zoals bij Blauwestad en Meerstad. De huidige wetgeving sloot hier echter helemaal niet bij aan. Dit leverde nogal eens problemen en veel tijdverlies op. Dat behoort straks tot het verleden, want inmiddels is gebiedsontwikkeling ook landelijk een speerpunt geworden in de nota ‘Ruimte’ van het ministerie van VROM. De Wro en de nieuwe grondexploitatiewet zijn zo ingericht dat gebiedsontwikkeling in de toekomst een stuk efficiënter en effectiever kan worden aangepakt. Dat is goed voor Groningen, en ook voor de rest van Nederland.' De provincie krijgt door de nieuwe wet ruimere bevoegdheden. Calon: 'Als het gaat om het maken van plannen en het uitvoeren ervan, krijgen we zelfs dezelfde bevoegdheden als gemeenten. De provincie kan met de nieuwe wet beter opkomen voor het provinciaal belang; de gemeente voor het gemeentelijk belang. Het motto daarbij is: ‘lokaal wat kan, provinciaal wat moet’. Daardoor staat de nieuwe Wro veel dichter bij de burgers. De nieuwe Wro zit veel eenvoudiger in elkaar dan de huidige wet, aldus Calon. 'De Wro heeft een duidelijke en kortere rechtsgang voor burgers die bezwaar willen maken tegen plannen. Bovendien maakt de nieuwe Wro een einde aan de huidige, uitgebreide procedures, die veel geld, tijd en energie kosten. Als een gemeente een bestemmingsplan wil herzien, duurt dit gemiddeld een jaar, ervan uitgaande dat er geen beroep wordt aangetekend. De nieuwe wet maakt het beter mogelijk om snel en slagvaardig op te treden.'

[Nieuwe jachthaven, Ter Apel]

LEVE(N OP) HET PLATTELAND!

Het grootste gedeelte van de inwoners van de provincie Groningen woont niet in een stad of in een grote plaats, maar in of rond de kleinere dorpskernen. Logisch dus dat de provincie veel werk maakt van een levendig, leefbaar en sterk platteland.

Kronkelhoes Kloosterburen Een van de manieren waarop de provincie de leefbaarheid op het platteland wil verbeteren is het project ‘Leve(n)de dorpen’. Iedereen met een idee – groot of klein – om zijn dorp of leefomgeving economisch en/of sociaal te versterken, kan hier terecht. Ook de Stichting Cultureel Centrum Kronkelhoes uit Kloosterburen klopte er aan. Voorzitter Henk Vos legt uit: “Kloosterburen is een zeer actief dorp met een uitgebreid verenigingsleven en een goede sociale samenhang. Op 1700 inwoners zijn er zo’n veertig tot zestig verenigingen en clubs. Binnen het dorp heeft het Kronkelhoes een belangrijke functie. Iedereen – van het muziekkorps tot de carnavalsvereniging – maakt er gebruik van. Helaas voldeed het oude gebouw niet meer aan de eisen van brandveiligheid. Opknappen zou te duur worden, dus kozen we voor nieuwbouw. Het loket ‘Leve(n)de dorpen’ heeft ons onder meer geholpen bij het vinden van financiering daarvoor.” Voor een groot gedeelte van de bouw steken vrijwilligers uit het dorp de handen uit de mouwen. Vos: “Dat drukt de kosten enorm, maar voor de eerste fase van de nieuwbouw was toch nog altijd een kwart miljoen euro nodig. Van de gemeente kregen we bijna een kwart en via fondsenwerving en allerlei acties in het dorp hebben we zelf ongeveer de helft bij elkaar gespaard. De medewerkers van het loket ‘Leve(n)de dorpen’ hebben ons gewezen op de provinciale subsidie voor multifunctionele centra, waaruit we 65.000 euro hebben ontvangen, en ons tips gegeven voor fondsenwerving. Dat heeft ons ook bijna een kwart van het benodigde budget opgeleverd. ‘Leve(n)de dorpen’ zelf heeft de laatste 12.500 euro bijgelegd zodat we daadwerkelijk aan de slag konden.” Wanneer de nieuwbouw voltooid is, vormt het Kronkelhoes weer het kloppende hart van Kloosterburen. Vos: “Als je wilt dat er iets verandert in je dorp, dan zul je zelf actie moeten ondernemen. ‘Leve(n)de dorpen’ gaf ons net dát steuntje in de rug om ons initiatief ook werkelijkheid te laten worden.”

Jachthaven Ter Apel De provincie ondersteunt ook op economisch gebied projecten om het platteland te versterken, zoals de verdere verbetering van de jachthaven in Ter Apel en de versterking van het vaartoerisme in de regio. Henk Dun, eigenaar van de jachthaven, is enthousiast. “Ik kom uit de streek en woon al een aantal jaren in Ter Apel. Het is een prachtig gebied waar ik graag wil blijven wonen. Daarom heb ik vorig jaar de jachthaven overgenomen van de gemeente. Ik zie voldoende mogelijkheden om hier een succes van te maken.” Dun zoekt momenteel samen met de Stichting Recreatietoervaart Nederland, Ondernemerschap Nieuwe Stijl en Landschapsbeheer Groningen naar mogelijkheden om de brug voor de haven te vervangen, zodat ook grotere boten er kunnen aanleggen. Bovendien krijgt het toiletgebouw een

facelift en komt er een nieuwe kantine. Dun: “De haven trekt nu nog zo’n 25 passanten per dag, maar ik verwacht dat dit de komende jaren gaat verdubbelen.” De jachthaven draagt zijn steentje bij aan de Ter Apeler economie. Dun: “We liggen op loop- en fietsafstand van de dorpskern. Vrijwel alle recreanten die hier overnachten, zie ik de volgende dag met volle boodschappentassen uit het dorp terugkomen. Daarnaast ben ik met andere ondernemers in de streek bezig om de toeristische kansen van het gebied te benutten. Zo werk ik samen met de VVV aan arrangementen, variërend van rondvaarten tot een bezoek aan het klooster en dierentuin Wonderwereld.” De ambities van Dun reiken duidelijk verder dan de jachthaven. “Om dit prachtige gebied voor watersporters nog aantrekkelijker te maken, willen we als ondernemers samen met gemeenten, provincies en waterschappen de vaarverbinding Erica - Ter Apel herstellen. Dat versterkt het toerisme en levert zo’n 270 vaste banen op. En dat is toch een aardige bijdrage aan de Groninger werkgelegenheid. We krijgen dus veel steun van de overheden, maar het zijn toch vooral de ondernemers zélf die het economische succes van een gebied op langere termijn bepalen.”

De provincie is een goede buurman geworden De plattelandseconomie is belangrijk voor de provincie Groningen. In de dorpen en streken zijn vele kleine ondernemers gevestigd die samen een belangrijke aanjager van de Groninger economie zijn. Daarnaast zijn er veel mensen en organisaties die zich op vele manieren inzetten voor de leefbaarheid in de regio. Gedeputeerde Henk Bleker: 'En als die mensen en initiatieven een steuntje in de rug nodig hebben, willen wij ze verder helpen.' De provincie wil initiatieven zo goed mogelijk ondersteunen, want zonder initiatief geen sterke economie en geen verbeterde leefbaarheid. Bleker: 'Niet álles kan, maar er kán wel veel. Als provincie ondersteunen we de uitwerking van initiatieven in concrete plannen. Dat doen we met subsidies, advies en menskracht. We willen zo min mogelijk hobbels in het traject. En als we die hobbels niet uit de weg kunnen ruimen, dan helpen we mensen ze te nemen. De provincie is gewoon een goede buurman geworden: prettig in de omgang, vriendelijk, open en behulpzaam.'

De eigenheid van een gebied 'Onze aanpak is nu anders dan een aantal jaren geleden', vervolgt Bleker. 'Voorheen waren we vooral een subsidieverstrekker en werkten we overal in de provincie op dezelfde manier. Nu kijken we meer naar de specifieke behoeften per gebied en ontwikkelen we samen met de gemeenten een oplossing op maat. Daarmee doen we meer recht aan de verschillen in onze provincie. Het Hogeland heeft immers andere problemen dan het Westerkwartier, en het Lauwersmeergebied heeft een ander karakter dan het gebied rond de stad Groningen.' 'Mensen vragen zelden meteen om geld', sluit Bleker af. 'Veel vaker is het een vraag om ondersteuning en de wens om het niet moeilijker te maken dan het is. We denken mee en lossen op. En indien nodig trekken we de portemonnee. Dáárin gaan we dus net iets verder dan de gemiddelde buurman.'

[Speedway: Dutch Open, Stadskanaal]

PROVINCIALE STATEN William Moorlag (PvdA)

Douwe Hollenga (CDA)

Eisse Luitjens (VVD)

Attie Bos (GroenLinks)

De PvdA wil sterk én sociaal zijn!

Het CDA zet in op ontwikkelingskansen

Het gaat om kinderen!

Snelkoppeling tussen werkgevers en schoolverlaters

Kabinet Balkenende is slecht voor Noord-Nederland. Dit Kabinet heeft slecht voor Noord-Nederland gezorgd. Het budget voor regionale economische ontwikkeling is gekort. Het Kabinet wil het geld voor een snelle Zuiderzeelijn naar de Randstad overhevelen. Gemeenten in onze provincie krijgen van de regering extra taken, maar onvoldoende geld.

Economische ontwikkeling, ruimte voor ondernemers en meer zeggenschap voor burgers. Kortom, de speerpunten van het CDA voor 2007. Het CDA wil ontwikkelingskansen aanpakken. De provincie Groningen moet geen museum worden.

Jeugdzorg, werkgelegenheid, internationalisatie, ontwikkeling van het landelijk gebied en groene chemie & energie. Speerpunten van de VVD voor 2007.

Werkgelegenheid, sociale rechtvaardigheid, natuur & landschap en cultureel erfgoed. Speerpunten van GroenLinks.

Méér investeren in Groningen De PvdA wil een andere koers varen en doorgaan met investeren in Groningen. De economie verder versterken, betere jeugdzorg, aanpak van schrijnende armoede. De PvdA wil meer geld uit de gasopbrengsten in Groningen investeren. Er moet een provinciaal Fonds Economische Structuurversterking komen.

Betere armoedebestrijding, meer geld voor jeugdzorg. Op voorstel van de PvdA wordt onderzoek gedaan en worden plannen ontwikkeld om de armoede in onze provincie te bestrijden. In een welvarend land als Nederland horen immers geen voedselbanken te zijn. De PvdA trekt in de provinciale begroting miljoenen extra uit voor de jeugdzorg. Alle jongeren naar school, op stage of aan het werk. Praat mee! De provincie Groningen moet in het komende jaar een nieuw Provinciaal Omgevingsplan maken. Daarin worden veel zaken beslist. Waar worden in onze provincie huizen gebouwd? Waar is ruimte voor bedrijventerreinen? Hoe beschermen we de natuur en het prachtige landschap van Groningen? Windmolens als hagelslag over de provincie strooien of concentreren op enkele locaties? De PvdA-Statenfractie organiseert dit najaar bijeenkomsten om met inwoners van Groningen daarover te praten en discussiëren. Wij verwelkomen u dan graag! Help mee! Laat een andere wind waaien in Den Haag De PvdA wil sterk én sociaal zijn. Een sterke economie met meer werkgelegenheid in een rechtvaardige samenleving. Steun ons daarin! Zorg er voor dat met uw stem dit najaar een andere wind gaat waaien in Den Haag! Reageren of meepraten? Bel ons of stuur een mail.

Economische ontwikkeling Het gaat de goede kant op met de Groninger economie. Er komen steeds meer banen bij, vooral in het Midden- en Kleinbedrijf. Er is al veel bereikt door lobby uit de regio, zoals de verdubbeling van de N33 en de verdieping van de vaargeul naar de Eemshaven. Groningen krijgt de komende jaren honderden miljoenen euro's om de economie verder te versterken. Grote kansen voor Groningen, meent het CDA. Zéker nu het economisch beter gaat in Nederland, kan Groningen daar extra van profiteren. Ruimte voor ondernemers Er komt een grote lastenverlichting voor het bedrijfsleven aan. Het CDA is daar blij mee. Nu moeten we zorgen dat ondernemers de ruimte krijgen om te ondernemen. Het CDA is dan ook groot voorstander van de proef in de Veenkoloniën, om te kijken welke belemmerende regelgeving weg kan. Dat kan zéker ook voor provinciale en gemeentelijke regels vindt het CDA. Een stem voor burgers Het CDA wil wijk- en dorpsraden versterken. Burgers en maatschappelijke organisaties moeten ons vertrouwen krijgen, meepraten en waar mogelijk meebeslissen over de ontwikkeling van hun leef- en werkomgeving. We gaan meer en meer van een representatieve democratie naar een participatieve democratie. Het CDA heeft daar oog voor en wil daar vorm aan geven. Wat vindt u? Wij horen graag wat u vindt van het provinciaal beleid. U kunt uw reactie geven door te bellen, e-mailen of schrijven. Meer informatie vindt u op www.cdag.nl.

Jeugdzorg Jeugdzorg, met het kind centraal, is voor de VVD belangrijk. De VVD vindt dat de jeugdzorgketen beter georganiseerd moet worden. Daar werkt de provincie aan. Het is van belang dat de vaart er nu in blijft. Het gaat om kinderen!

Werkgelegenheid Werkgelegenheid is van groot belang. Jeugdwerkloosheid is een probleem in Groningen. Op initiatief van GroenLinks worden “speed dating” bijeenkomsten voor schoolverlaters en MKB-werkgevers georganiseerd. Dit is een snelle manier om ondernemers en jongeren te koppelen. Niet via sollicitatiebrieven, maar door direct contact.

Werkgelegenheid Een sterk Groningen kán niet bestaan zonder voldoende gemotiveerde en gekwalificeerde mensen. De toenemende vergrijzing zorgt voor een extra uitdaging voor de arbeidsmarkt. De VVD vindt dat de provincie juist nú met het bedrijfsleven en het onderwijs sterk moet investeren in voorzieningen voor de arbeidsmarkt.

Sociale rechtvaardigheid Wat jeugdwerkloosheid betreft is een flitsende aanpak succesvol. Bij allochtone vrouwen en meisjes werkt dit vaak andersom. GroenLinks vindt het belangrijk dat de provincie veel tijd en aandacht besteedt aan kansen voor deze vrouwen, zodat zij de stap naar goed onderwijs, de arbeidsmarkt en zelfstandigheid kunnen en durven nemen.

Internationalisatie Wat de VVD betreft geeft de provincie Groningen prioriteit aan Europese ontwikkelingen. De Noordelijke Ontwikkelingsas – lopend vanuit Nederland door NoordDuitsland naar Scandinavië, een nieuwe markt - is hiervan een goed voorbeeld. Dit type internationalisatie biedt Groningen economische groei, wat hard nodig is.

Natuur & landschap Het gaat slecht met de weidevogels. GroenLinks wil kijken hoe de provincie hier meer aan kan doen. Een eerste stap is gezet. GroenLinks bracht een bundel uit waarin interviews met deskundigen op het gebied van weidevogels zijn opgenomen. Wij maken ons grote zorgen over de komst van grootschalige bio-industrie in onze provincie en zullen ons hiertegen zoveel mogelijk blijven verzetten.

Ontwikkeling landelijk gebied Landbouwbedrijven moeten wat kunnen verdienen. Daarop moet gelet worden bij het stellen van allerlei eisen door de overheid. De provincie moet blijven inzetten op de leefbaarheid van het platteland, bijvoorbeeld door het plaatsen van multifunctionele centra, die een centrale rol spelen voor diverse publieke en private voorzieningen. Groene chemie & energie Groningen heeft een unieke positie in de energiesector en in de verwerking van suikerbieten en zetmeelaardappelen. De VVD ziet milieu als motor voor de economie en blijft zich sterk maken voor de ontwikkeling van de combinatie van groene grondstoffen voor de chemische industrie en duurzame energie.

Cultureel erfgoed De provincie moet zorgvuldig met het cultureel erfgoed omgaan en meer draagvlak kweken. Daarom hebben wij voorgesteld een project te starten waarbij mensen met een mini-reiscomputer kunnen wandelen of fietsen door het nationaal landschap Middag-Humsterland. De computer vertelt wat je ziet en waar je bent. Hoe meer je over het landschap weet hoe meer je het gaat waarderen. Uiteindelijk zal dat het Groninger landschap ten goede komen. Het cultureel erfgoed omvat meer. GroenLinks heeft - met succes - twee voorstellen ingediend: een museumnacht voor jongeren en meer geld voor het Huis van de Groninger cultuur.

William Moorlag

Douwe Hollenga

Eisse Luitjens

Attie Bos

T 059 - 5442 686

M 06 - 2060 7904

T 059 - 6571 182

T 059 - 5572 107

[email protected]

[email protected]

[email protected]

[email protected]

[email protected]

www.cdag.nl

www.vvdprovinciegroningen.nl

www.groenlinksgroningen.nl

www.pvdaprovinciegroningen.nl

[Beachparty, recreatieplas Wedderbergen ]

PROVINCIALE STATEN Rudi Slager (ChristenUnie)

Kees Swagerman (SP)

Tet Deinum-Bakker (D66)

Teun Jan Zanen (Partij voor het Noorden)

Doorgaan op de ingeslagen weg

Extra impuls voor breedtesport

Voor een duurzaam en toekomstgericht Groningen

Politiek dichter bij u

De ChristenUnie blijft doorgaan op de ingeslagen weg. Verminderen van werkloosheid, blijvende aandacht voor het Midden- en Kleinbedrijf en bovenal de mens niet uit het oog verliezen. Zie hier de speerpunten van de ChristenUnie in Provinciale Staten.

Een provinciaal fonds voor breedtesport, werkgelegenheid, zorg en sociale woningbouw. Dat zijn prioriteiten van de SP in de Groninger Staten.

D66 streeft naar een duurzaam en toekomstgericht Groningen. Onderwijs en arbeidsmarktbeleid zijn belangrijke aandachtspunten.

Goede sportvoorzieningen Dankzij de SP komt er een accommodatiefonds voor breedtesport. Met dit fonds geeft de provincie een extra impuls aan breedtesport. De SP is van mening dat goede sportvoorzieningen een belangrijke voorwaarde zijn voor het functioneren van de sport. Het realiseren van accommodaties, soms in combinatie met onderwijs en zorg, geeft langdurig positieve impulsen aan sportparticipatie en sportontwikkeling.

Liberaal waar het kan, sociaal waar het moet. D66 is een partij voor denkers, durvers en doeners. Uitgangspunt: individuele vrijheid voor iedereen. D66 vindt creativiteit en inventiviteit van mensen van groot belang, maar wij houden wel onze ogen open voor het aanpakken van sociale problemen en het scheppen van rechtvaardigheid.

Eén landsdelig bestuur voor Groningen, Fryslân en Drenthe, met een noordelijk parlement en meer autonomie. Niet Den Haag, maar wijzelf moeten over onze eigen toekomst kunnen beslissen. Bijvoorbeeld over werkgelegenheid, duurzaam energiegebruik en spoorof wegverbindingen. Ziehier het streven van de Partij voor het Noorden.

Werkloosheid verminderen De provincie zet zich sterk in voor het verminderen van werkloosheid. De ChristenUnie is van mening dat het nog te weinig oplevert. Vermindering van werkloosheid blijft een punt van aandacht. Stimuleren van werkgelegenheid is belangrijk voor de ontwikkeling van de provincie. De ChristenUnie maakt zich hier sterk voor. Aandacht voor Midden- en Kleinbedrijf In Groningen zijn weinig grote bedrijven gevestigd. Als er grote bedrijven zijn gevestigd, dan gaat het vaak om nevenvestigingen. De werkgelegenheid moet dan ook grotendeels uit het Midden- en Kleinbedrijf (MKB) komen, want wanneer het economisch minder gaat dan sluiten de nevenvestigingen. De ChristenUnie wil daarom waar mogelijk en nodig MKB-bedrijven ondersteunen, door bijvoorbeeld subsidieverlening of het ontwikkelen van geschikte bedrijventerreinen en voor afstemming tussen werk en scholing, zowel aan de basis als voor hoger opgeleiden. Mensen We moeten de mens niet uit het oog verliezen, vindt de ChristenUnie. De provincie moet aandacht besteden aan groepen in de samenleving die het nodig hebben, zoals mensen die op de grens van armoede leven, ouderen of gehandicapten. De ChristenUnie vindt het van belang dat deze mensen extra aandacht krijgen. Daar ligt een taak voor de overheid. Wat vindt u er van? Deze krant geeft weer wat de taken van de provincie zijn en waar uw belastinggeld aan wordt besteed. Wij horen graag wat u vindt van de keuzes en plannen van de provincie en waar u vindt dat het geld aan besteed moet worden. Wij stellen uw mening zeer op prijs!

Aansluiting op de arbeidsmarkt Werkloosheid onder jongeren is een groot probleem in Groningen. Dat baart de SP zorgen. Wij zetten ons in voor een betere aansluiting op de arbeidsmarkt voor jongeren, in het bijzonder voor vmbo'ers en mbo'ers. De provincie moet in de ogen van de SP werkgelegenheid stimuleren, bijvoorbeeld door het verder ontwikkelen van de Eemshaven. Zorg Zorg is een sterk aandachtspunt van de SP. De SP vindt dat zorg op solidariteit gebaseerd moet zijn: kwalitatief goede en voor iedereen beschikbare zorg. De SP maakt zich dan ook zorgen over de tekorten in de zorg, vooral in de ouderenzorg en jeugdzorg. De SP zet zich volledig in om verdere teruggang te voorkomen. Sociale woningbouw Het begrip 'sociale volkshuisvesting' telt tegenwoordig niet meer. Sociale huurwoningen worden bij bosjes gesloopt, waardoor er een schreeuwend tekort aan goedkope huurwoningen is ontstaan. Ook is er nog steeds een tekort aan koopwoningen voor starters. De SP wil de sloopplannen stoppen, om eerst de huidige situatie en de toekomstverwachtingen te analyseren en daarna nieuwe plannen te maken. Met veel meer nadruk op het in stand houden en opknappen van woningen, dan op sloop.

Duurzaam Groningen Milieu is en blijft een belangrijk speerpunt van D66. De aarde warmt sneller op dan verwacht. D66 vindt dat de provincie daarom met nóg meer kracht moet inzetten op energiebesparing en ontwikkeling van nieuwe vormen van duurzame energie. De overgang naar duurzame energie levert naast milieuwinst ook werkgelegenheid op. Door het gas in onze bodem is Groningen dé energieprovincie van Nederland. D66 wil dat Groningen ook hét energiekenniscentrum van Nederland is. Onderwijs en arbeidsmarkt D66 vindt een goed regionaal en sociaal economisch beleid van groot belang voor de toekomst van mensen in Groningen. In het bijzonder voor jongeren. De provincie moet jongeren uitdagen het beste uit zichzelf te halen, door vernieuwende en innoverende onderwijsprojecten een kans te geven en onderwijs en arbeidsmarkt goed op elkaar af te stemmen. Toekomstgericht Groningen Volgend jaar start de discussie over een nieuw Provinciaal Omgevingsplan: POP 3. Dit is hét moment waarop alle Groningers mee kunnen denken over de 'provincie'. Wij willen een goede voorlichtingscampagne over het belang van POP 3. In het bijzonder over het belang van dit plan voor de leefomgeving van mensen in Groningen, zowel in ruimtelijk als sociaal opzicht.

Aardgasbaten De Partij voor het Noorden vindt dat de regering zich nu té veel bezig houdt met de problemen van de Randstad en daardoor Noord-Nederland achterstelt. Zo vloeien de aardgasbaten voor de helft rechtstreeks in de staatskas. De andere helft wordt besteed aan de financiering van belangrijke projecten: het Noorden krijgt daarvan slechts 1% (echt waar). De Randstad strijkt daarvan 88% op. De Partij voor het Noorden vindt dat Noord-Nederland structureel over 25% van de aardgasbaten moet kunnen beschikken. Werkgelegenheid jongeren Werkgelegenheid staat hoog op de agenda van de Partij voor het Noorden. Het mag niet zo zijn dat jongeren die hun opleiding hebben voltooid, bij gebrek aan vraag naar personeel, gedwongen zijn naar elders te verhuizen. De economische bedrijvigheid, inclusief sectoren als cultuur, zorg en ICT, dienen daarom gestimuleerd te worden. Duurzaam met energie De provincie moet, om het huishoudelijk energieverbruik terug te dringen, voorschriften voor de woningbouw opstellen: bijvoorbeeld het verplicht benutten van zonnepanelen en aardwarmtesystemen, alsook het gebruik van duurzame bouwmaterialen.

Wilt u reageren? De Partij voor het Noorden hoort graag hoe u denkt over de hierboven weergegeven ideeën en speerpunten.

Rudi Slager

Kees Swagerman

Tet Deinum-Bakker

Teun Jan Zanen

T 050 - 535 02 44

T 06 - 2294 9635

T 0596 - 633 297

T 050 - 301 56 18

[email protected]

c.swagerman@provincie

t.deinum.bakker@provincie

www.provinciegroningen.

groningen.nl

groningen.nl

[email protected]

christenunie.nl

www.groningen.sp.nl

www.d66statengroningen.nl

www.partijvoorhetnoorden.nl

M 06 - 2303 0848

[Skatepark, Bedum]

GEEN KIND MEER TUSSEN WAL EN SCHIP

In de Wet op de Maatschappelijke Ondersteuning krijgen gemeenten onder meer als taak het coördineren van de zorg in het gezin. De Noord-Groninger gemeenten Eemsmond, De Marne en Winsum sloegen daarvoor de handen ineen en richtten het Zorgadviesteam Noord-Groningen op. Het team brengt problemen bij kinderen van 0 tot 12 jaar vroegtijdig in kaart en leidt toe naar de juiste hulp. Dit proefproject wordt ondersteund door de provincie Groningen.

‘Leonie is elf jaar. Sinds de scheiding van haar ouders vorig jaar is ze onhandelbaar op school. Het ene moment is ze agressief en luidruchtig, het andere moment stil en neerslachtig. Ze maakt veel ruzie en onlangs is ze betrapt op het stelen van make-up. Haar school heeft geprobeerd om met haar moeder te praten, maar die is te veel met haar eigen problemen bezig om hulp te accepteren. Vermoedelijk heeft ze een drankprobleem.’ “Het Zorgadviesteam Noord-Groningen is er voor kinderen met complexe problemen zoals Leonie. We richten ons vooral op kinderen waar wat aan de hand is, maar waarbij het niet direct duidelijk is wat er als eerste moet worden aangepakt”, zegt coördinator Karin Schoolderman. Zij is werkzaam bij CEDIN, het centrum voor educatieve dienstverlening in Groningen en Friesland. “In het Zorgadviesteam werken maatschappelijk werk, de GGD, de Jeugdgezondheidszorg 0- tot 4-jarigen, Bureau Jeugdzorg en Cedin samen. Bij specifieke problemen schuiven ook politie, leerplicht en/of andere zorginstellingen aan.”

Lage drempel Scholen, peuterspeelzalen, wijkverpleegkundigen en anderen die zich professioneel met nul- tot twaalfjarigen bezig houden, kunnen bij het Zorgadviesteam aankloppen en kinderen met problemen ‘inbrengen’. Schoolderman: “We komen regelmatig bij elkaar, bespreken kinderen met problemen en zetten de oplossingen in gang. We proberen daarbij zo laagdrempelig mogelijk te werken. We hebben geen uitgebreide procedures of moeilijke formulieren. Heb je als inbrenger een kind met ernstige problemen? Bel op of kom langs en we gaan aan de slag.” Omdat alle disciplines bij elkaar zitten en direct wordt afgesproken waar het kind terecht kan voor hulp, vallen kinderen nooit tussen wal en schip. “Is ergens onverhoopt een wachtlijst, dan kijken we welke tussenoplossing mogelijk is”, aldus Schoolderman. “Niemand klopt tevergeefs aan.”

Effect Via het Zorgadviesteam zijn in het afgelopen jaar zo’n 35 kinderen bij de juiste hulpverlener terecht gekomen of is reeds ingezette hulp op elkaar afgestemd. Daarnaast is over zo’n 25 kinderen advies gegeven. “Het gaat ons niet om de kwantiteit”, aldus Schoolderman. “We zijn geen Centraal Meldpunt Kinderproblemen. Is het volstrekt duidelijk welke hulp nodig is, dan hoef je als inbrenger niet eerst bij ons langs te gaan. Integendeel, dat werkt vertragend en dat willen we juist niet.” De proef met het Zorgadviesteam loopt eind dit jaar af. Schoolderman hoopt dat het team kan blijven bestaan. “We merken dat het werkt. Zowel inbrengers, ouders als hulpverleners zijn erg te spreken over deze manier van

samenwerken. Toch kan het nog beter. Nog niet alle mogelijke inbrengers kloppen bijvoorbeeld al bij ons aan. We zijn dus nog niet bekend genoeg. Ook onze dienstverlening kan uitgebreider. We helpen tot dusver alleen wanneer we toestemming van de ouders krijgen. Maar er zijn ook kinderen die onze hulp dringend nodig hebben, maar waarvan de ouders niet willen, of waarbij je niet tot die ouders kunt doordringen. We willen een weg vinden om deze kinderen toch te helpen.” Het Zorgadviesteam is een oplossing, maar geen Ei van Columbus, waarschuwt Schoolderman. “Wij geven zelf geen hulp. Wij kijken alleen welke hulp nodig is en proberen die dan zo adequaat en snel mogelijk te regelen. Helaas hebben nog veel hulpverleningsinstellingen een wachtlijst. Dat maakt het werk voor ons lastiger en het is niet goed voor kinderen die direct hulp nodig hebben. De provincie heeft voor het wegwerken van de wachtlijsten de laatste jaren al veel geld beschikbaar gesteld, maar we hopen ook dat door de Zorgadviesteams de wachtlijsten zullen verminderen.” Op dit moment zijn er in 22 van de 25 Groninger gemeenten zorgadviesteams actief. De overige gemeenten hebben de coördinatie van de zorg voor kinderen op een andere manier geregeld. Ouders van kinderen met problemen kunnen met vragen het beste contact opnemen met het consultatiebureau (0-4 jaar) of met de basisschool (4-12 jaar). Daar worden ze verder geholpen.

Een koffer vol goede bagage voor het kind 'Gelukkig ontwikkelen de meeste jongeren zich zonder problemen. Zij verzamelen een koffer vol met goede bagage', stelt gedeputeerde Ineke Mulder van Jeugdzorg vast. 'Maar er zijn ook kinderen die verkeerde dingen meekrijgen in hun koffer, of te weinig. Dan moeten we op tijd ingrijpen, want hoe eerder dreigende problemen gesignaleerd en aangepakt worden, hoe minder kinderen onnodig in de zware jeugdzorg terechtkomen.'

Kind centraal Gemeenten zijn straks met de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning verantwoordelijk voor preventief jeugdbeleid, het signaleren van problemen bij ouders en jeugd, het toeleiden naar licht (pedagogische) hulpverlening en het aanbod daarvan. De provincie biedt jeugdzorg aan jongeren met ernstige opgroei- en opvoedproblemen. Mulder: 'Er wordt hard gewerkt, maar nog niet alle gemeenten hebben hun nieuwe taken goed voor elkaar. Daardoor worden kinderen met problemen niet of te laat opgemerkt, of krijgen ze geen hulp. Ze komen dan uiteindelijk in de jeugdzorg terecht, terwijl dit voorkomen had kunnen worden. Anderen kloppen bij Bureau Jeugdzorg aan terwijl ze daar niet thuishoren, zodat daar wachtlijsten ontstaan. Kinderen die wél jeugdzorg nodig hebben, moeten dan onnodig wachten. Kortgeleden hebben we daarom met de gemeenten duidelijke afspraken gemaakt wie welke problemen aanpakt.'

Samen aan de slag De provincie wil voorkomen dat gemeenten die ernstige problemen signaleren door wachtlijsten niet terecht kunnen bij het provinciale Bureau Jeugdzorg. Mulder: 'We willen daarnaast de onderlinge afstemming en aansluiting nog beter gaan regelen – hoe concreter, hoe beter. Kinderen moeten bij problemen zo vroeg mogelijk, zo licht mogelijk en zo dichtbij mogelijk geholpen worden. Zodat ze tijdens het opgroeien hun koffer met de juiste bagage kunnen vullen.'

[Serviceflat in aanbouw, Delfzijl]

LEREN WERKT

Mensen die werken of vrijwilligerswerk doen, doen allerlei soorten werkervaring op. Ongemerkt vergaren ze zo een hoeveelheid kennis die vrijwel gelijk staat aan een officieel diploma. Het Leerwerkloket wijst Groningers de weg hoe zij via bestaande opleidingen hun ervaring kunnen ‘verzilveren’. En ook hoe zij met gerichte scholing hun kansen op de arbeidsmarkt kunnen verbeteren.

Hoewel de werkloosheid in bepaalde beroepsgroepen nog steeds hoog is, is nu al duidelijk dat er over een aantal jaren een tekort zal zijn aan goede en hoogopgeleide medewerkers. Het aantal werkende mensen neemt af doordat de babyboomgeneratie, de generatie die vlak na de Tweede Wereldoorlog is geboren, zo zoetjesaan de leeftijd bereikt om te stoppen met werken. Zeker in praktische beroepen zoals de zorg, de techniek en de bouw is dat straks te merken. Het aantal werkenden dreigt te dalen en dat geldt ook voor het aantal werkenden dat over de juiste kwalificaties beschikt. “Werkervaring is straks niet langer voldoende”, voorspelt Stieneke Boerma van het Noorderpoortcollege, een van de deelnemers aan het Leer-werkloket. “Om hetzelfde werk te mogen blijven doen, zullen medewerkers steeds vaker een diploma nodig hebben. Dit komt omdat bedrijven aan steeds hogere eisen en regels moeten voldoen. Bovendien verandert – meer dan vroeger - de inhoud van functies. Eén keer een diploma halen is dus niet meer genoeg om je hele leven aan het werk te blijven.” Het is dus voor bedrijven en organisaties belangrijk dat hun medewerkers blijven leren. “Op die manier kunnen medewerkers makkelijker op een andere plek binnen het bedrijf aan de slag”, zegt Sandra Pot van het Midden en Kleinbedrijf (MKB-Noord), verantwoordelijk voor het onderwijs- en arbeidsmarktbeleid. “Een andere reden is om medewerkers vast te houden. De tijd is namelijk voorbij dat iemand 25 jaar hetzelfde werk bij dezelfde baas doet. Medewerkers willen kunnen doorgroeien of ander soort werk gaan doen. Bedrijven moeten daarop inspelen door hun eigen medewerkers de mogelijkheid te bieden zich te blijven ontwikkelen.”

Een diploma met werkervaring Omdat er in onze provincie voldoende vaklui en hoogopgeleide mensen moeten blijven, heeft de provincie het initiatief genomen voor het openen van een leer-werkloket. Hier kunnen werkgevers en mensen met werkervaring informatie krijgen over werkleer-trajecten en combinaties van werken en een opleiding of cursus. Deelnemers aan het loket zijn het CWI, de gemeente Groningen, het AOC Terra, het Alfacollege, het Noorderpoortcollege en de Hanzehogeschool. De provincie biedt de deelnemers de benodigde ondersteuning. Bij het leer-werkloket wordt bekeken op welke wijze werkenden en werkzoekenden hun werkervaring en kennis kunnen omzetten in een officieel diploma. Soms via een volledige opleiding, soms met bijscholing in de schoolbanken of op het werk. Vervolgens krijgt hij precies hetzelfde diploma als iemand die de opleiding fulltime heeft gevolgd. Maar dan mét werkervaring. “Er kunnen verschillende redenen zijn om naar zo’n loket te stappen”, geeft Boerma aan. “Soms heeft iemand in de praktijk een vak geleerd, zonder dat hij daar een officiële

opleiding voor heeft gevolgd. Om aan het werk te komen of te blijven, heeft hij wel dat papiertje nodig. Of iemand werkt al jaren boven zijn opleidingsniveau en wil dat wel eens zwart op wit hebben. Een diploma is hoe dan ook niet verkeerd om te hebben.”

Helderheid Het grote voordeel van het leerwerkloket is dat werkgevers en werknemers voortaan op één plek terecht kunnen voor informatie over opleidingen. “Dat is geen overbodige luxe”, aldus Pot. “Het maakt een einde aan de wirwar aan loketten, scholen en opleidingen.” Een ander voordeel is dat het loket onafhankelijk is. Boerma: “We zijn er niet om onze eigen opleidingen te verkopen. We kijken naar wat het beste past bij de persoon die voor ons staat. En dat kan ook een opleiding bij een concurrent zijn.”

In de buurt Verdeeld over de provincie worden dit najaar zes leerwerkloketten geopend in Groningen, Veendam, Stadskanaal, Winschoten, Winsum en Delfzijl. Dat gebeurt zo veel mogelijk in het pand van een Bedrijfsverzamelgebouw (BVG), waarin gemeente, CWI en UWV gezamenlijk werkzoekenden van dienst zijn. “Een logische plek omdat hier automatisch al veel werkzoekenden en werkgevers op af komen”, beredeneert Boerma. “Daarnaast komt er een virtueel loket op internet en een telefonische helpdesk. Geïnteresseerden kunnen dus op alle mogelijke manieren bij ons terecht.”

'Leren houdt niet op na de schoolbanken' Vroeger hadden de meeste mensen praktische beroepen, bijvoorbeeld in de bouw en de zorg. Tegenwoordig neemt in onze maatschappij en economie ‘kennis’ een steeds belangrijkere plaats in. 'Dat vraagt niet alleen het nodige van het onderwijs, maar ook van bedrijven én werknemers', stelt gedeputeerde Hans Gerritsen van Economische Zaken vast. 'Werknemers moeten goed geschoold worden én blijven. Leren houdt dus niet op na de schoolbanken, maar pas als je stopt met werken.'

Werkend leren Ook door de ontgroening en vergrijzing neemt bij bedrijven de behoefte aan voldoende goed geschoolde werknemers toe. Gerritsen: 'Hoger opgeleiden komen relatief vrij makkelijk aan een baan. Vooral de lager opgeleiden en mensen zonder diploma – zoals vroegtijdige schoolverlaters – dreigen door de ‘kenniseconomie’ in de knel te komen. Deze mensen leren het vak liever in de praktijk. Daarom moeten er meer mogelijkheden komen voor combinaties van leren én werken met een officieel diploma als afronding.'

Dichter bij elkaar Helaas is de aansluiting van het beroepsonderwijs op het bedrijfsleven nog verre van optimaal', vervolgt Gerritsen. 'Er is nog te weinig contact tussen de onderwijsinstellingen en bedrijven. Ze weten elkaar niet goed te vinden, terwijl het juist zo belangrijk is dat de opleiding en het bedrijfsleven goed op elkaar aansluiten. Werkzoekenden moeten meer mogelijkheden voor opleiding krijgen, zodat zij niet alleen afhankelijk zijn van bijscholing door de werkgever. En werkenden moeten hun eigen leerwerkloopbaan kunnen invullen. Het Leer-werkloket is daarvoor een goed middel.'

[Westelijke Ringweg, Groningen]

RINGWEGEN BLIJVEN DOORSTROMEN DANKZIJ GRONDIGE AANPAK Voor automobilisten is het inmiddels dagelijkse kost om tijdens de spits op de ringweg in de file te staan. En het wordt nog steeds drukker op de weg. Vandaar dat de provincie de ringwegen ongelijkvloers wil maken.

“De aanpak van de ringwegen is van groot belang voor de bereikbaarheid en de economie van de stad”, geeft Frank Broersma aan. Hij is beleidsadviseur ruimtelijke ordening bij de Kamer van Koophandel. “De provincie wil het wonen en werken concentreren in de regio Groningen – Assen. Voorwaarde is dan wel dat deze regio goed bereikbaar is én blijft. We merken nu al dagelijks dat de wegen rond de stad de groei nauwelijks kunnen bijbenen. Het is dus maar goed dat de provincie voldoende aandacht heeft voor de huidige én mogelijke toekomstige problemen en deze op tijd ­aanpakt.”

Bereikbaarheid Om de bereikbaarheid te garanderen, wordt de ringweg de komende jaren flink aangepakt. Uiteindelijk worden alle kruisingen op de ringweg ongelijkvloers, zodat het verkeer niet meer hoeft te stoppen voor verkeerslichten en gewoon kan doorstromen. De kruising Hoendiep - Westelijke Ringweg is de eerste kruising die al is aangepakt. Samen met een aantal op- en afritten is hier de ringweg verhoogd aangelegd, zodat het stadsverkeer er onderdoor kan. “De ingreep was hoognodig”, aldus Dolf Vogd, voorzitter van de Meubelboulevard Groningen. “Voorheen stond op hoogtijdagen en op koopavonden niet alleen het woon-werkverkeer vast, maar ook onze klanten. En dat is natuurlijk niet goed. Nu is de bereikbaarheid van het Hoendiep weer gegarandeerd.”

Tijdelijke maatregelen De aanpak van een levensader als de ringweg gaat niet ongemerkt: afgesloten wegen, omleidingen, bouwverkeer… Om de overlast zoveel mogelijk te beperken, is de provincie zo vroeg mogelijk om de tafel gegaan met de andere wegbeheerders – de gemeente en Rijkswaterstaat – en omwonenden. Daarbij werd de grootst mogelijke zorg besteed aan het bereikbaar houden van het industrieterrein Hoendiep en de daar gevestigde bedrijven, zoals de Meubelboulevard. Dit heeft geleid tot enkele tijdelijke maatregelen. Dankzij een parallelweg kon het verkeer van de ringweg – in beperkte mate - door blijven rijden. En naar het Hoendiep werd een extra afrit aangelegd. Uniek was dat terwijl de bouw op de inmiddels verhoogde ringweg in volle gang was, het verkeer er onderdoor reed. Broersma: “Zo hoefde niet al het verkeer omgeleid te worden en bleef het Hoendiep prima bereikbaar. Een leuke bijkomstigheid was dat de automobilisten zo de vorderingen konden volgen.”

De andere werkzaamheden Nu de Westelijke Ringweg klaar is, is het de beurt aan andere delen van de ringweg. Dit najaar wordt gestart met de aanpak van de aansluiting van de Westelijke Ringweg op de Ring Noord. Vervolgens wordt vanaf 2007 de kruising Ring Noord – Bedumerweg onder handen genomen. Hier wordt de Noordzeebrug vervangen.

Na de Noordzeebrug staat de aanpak van de Oostelijke Ringweg op het programma. Dit deel van de ringweg werd tot voor kort beheerd door Rijkswaterstaat en is nu voor 56 miljoen overgedragen aan de provincie. Hierdoor kan – veel eerder dan gepland – ook de Oostelijke Ringweg ongelijkvloers gemaakt worden. De Zuidelijke Ringweg, ten slotte, is een rijksweg. Dit knelpunt moet ook worden aangepakt, maar dat is een taak voor Rijkswaterstaat.

Toekomst De ring wordt drastisch aangepakt en dat gaat hoe dan ook gepaard met overlast. “We moeten even door de zure appel heen bijten, maar dat is het meer dan waard”, geeft Vogd aan. “Als de ringweg nu niet aangepakt zou worden, dan waren de problemen over een aantal jaren nog veel erger geweest. Nu blijft Groningen ook in de komende decennia goed bereikbaar. En dáár gaat het tenslotte om!”

De levensader van Stad en Ommeland 'De ringweg van Groningen is onze levensader', aldus Tonnis Musschenga, gedeputeerde van Verkeer en Vervoer. 'Als deze dichtslibt, dan merken we dat meteen. De verwachting is dat over een aantal jaren er ongeveer 40 procent meer auto’s op de ringweg zullen rijden en dat gaat ten koste van de bereikbaarheid. Niet alleen van de stad, maar ook van het ommeland. Bedrijven zullen zich terugtrekken uit deze regio, toeristen komen niet meer op bezoek, dagjesmensen komen niet meer shoppen… Dat zou funest zijn voor de economie. Gelukkig kennen we hier nog geen echte files, en dat willen we graag zo houden. Daarom moeten we nu aan de slag!'

Betere doorstroming Musschenga: 'We pakken nu in hoog tempo de ringweg aan en nemen daarbij rigoureuze maatregelen. De hele ringweg wordt ongelijkvloers, zodat het verkeer beter kan doorstromen. Dat is niet alleen goed voor de economie. Het bevordert ook de verkeersveiligheid. Als er geen verkeerslichten en minder op- en afritten zijn, neemt de kans op ongelukken nóg verder af. En ook het milieu is er enorm bij gebaat: auto’s hoeven niet meer te stoppen, met draaiende motor stil te staan en op te trekken.'

Met het oog op de toekomst Met de aanpak van de ring is veel geld gemoeid. Musschenga: 'Alleen de aanpak van de Westelijke Ringweg heeft al zo’n 13 miljoen euro gekost. En het vervangen van de Noordzeebrug kost ongeveer 30 miljoen. De ingrijpende aanpak is duur, maar noodzakelijk. We pakken het in één keer goed aan zodat we, als we klaar zijn met de ring, weer minstens 25 jaar vooruit kunnen!'

inkomsten en uitgaven 2007

Wat staat er op de begroting? Om beleid te maken en uit te voeren is geld nodig. De inkomsten en uitgaven worden net als bij andere organisaties vastgelegd in een begroting. De belangrijkste inkomsten van de provincie komen van het Rijk: de uitkering uit het Provinciefonds en de specifieke uitkeringen. Deze specifieke uitkeringen zijn gelden die de provincie namens het Rijk verdeelt, bijvoorbeeld onder gemeenten en instellingen. Daarnaast heeft de provincie nog andere inkomstenbronnen, zoals de opcenten op de motorrijtuigenbelasting. De uitgaven van de provincie bestaan uit de kosten voor nieuwe initiatieven en projecten (‘nieuw beleid’) en uit de vaste lasten, dit zijn bijvoorbeeld projecten met een lange looptijd, onderhoud aan wegen en waterwegen en personeelskosten. De provincie Groningen heeft voor het jaar 2007 in totaal ruim ¤ 279 miljoen op de begroting staan, hiervan is ca. ¤ 6,6 miljoen ingezet voor nieuw beleid. Hiernaast kunt u zien waar de inkomsten in 2007 vandaan komen en hoe de uitgaven over de programma’s zijn verdeeld. Reageren op de begroting Voordat de begroting voor 2007 door de staten wordt behandeld, horen de leden van Provinciale Staten graag wat u er van vindt. Zij kunnen dan uw reactie meenemen tijdens de vergaderingen waarin ze over de begroting praten en deze definitief vaststellen.

Inkomsten 2007

Uitgaven 2007

¤

76.473

27,36 % Uitkering Provinciefonds

¤

8.520

3,05 %

Ondernemend Groningen

¤

111.555

39,91 % Specifieke uitkeringen

¤

17.420

6,23 %

Wonen

¤

40.271

14,41 %

Opcenten motorrijtuigenbelasting

¤

12.440

4,45 % Karakteristiek Groningen

¤

1.310

0,47 %

Leges en andere heffingen

¤

95.723

¤

30.524

10,92 %

Bespaarde rente/dividenden c.a.

¤

24.823

¤

8.035

2,87 %

Overige inkomsten

¤

3.619

1,29 %

¤

11.366

4,07 %

Reserves en voorzieningen

¤

61.111

21,86 %

¤

279.534

¤

12.596

4,51 %

Bestuur

¤

2.154

0,77 %

Bedrijfsvoering

¤

17.858

6,39 %

Algemene dekkingsmiddelen 1

¤

23.270

8,32 %

Reserves en voorzieningen

¤

279.534

100 % Totaal

(bedragen x ¤ 1.000,-)

34,24 %

Bereikbaar Groningen

8,88 % Schoon/veilig Groningen Gebiedsgericht Welzijn, sociaal beleid, cultuur

100 % Totaal

(bedragen x ¤ 1.000,-) 1 Raming bestedingen Algemene dekkingsmiddelen is inclusief positief begrotingssaldo van ca. ¤ 5,47 miljoen.

GEDEPUTEERDE STATEN

Hoe kunt u reageren op de begroting? • U kunt een brief sturen t.a.v. Provinciale Staten, antwoordnummer 58, 9700 WB Groningen • U kunt een e-mail sturen naar: [email protected]. • Als u liever persoonlijk wilt spreken met een lid van Provinciale Staten, dan kunt u contact opnemen met een van de fractievoorzitters. Hun namen, telefoonnummers en e-mailadressen vindt u op pagina's 5 en 6 van deze krant. Uw reactie moet uiterlijk maandag 4 september 2006 binnen zijn. Wilt u inspreken in een vergadering van een Statencommissie? Het is ook mogelijk dat u inspreekt in een vergadering van de Statencommissies over de begroting. U kunt dan in maximaal vijf minuten uw mening kenbaar maken. Vervolgens mogen de commissieleden vragen aan u stellen. Hierbij gaan zij overigens niet met u in discussie. Daarna bespreken de commissieleden het onderwerp. Ten slotte krijgt u nog maximaal twee minuten om hierop te reageren. In welke vergaderingen kunt u inspreken? U kunt inspreken in de volgende commissies: Landschap, Water en Milieu 13 september 2006 aanvang 09.00 uur Welzijn, Cultuur en Sociaal beleid Cultuur 13 september 2006 aanvang 14.00 uur Welzijn en Sociaal beleid 22 september 2006 aanvang 14.00 uur Economie en Mobiliteit 20 september 2006 aanvang 09.00 uur Omgevingsbeleid en Wonen 20 september 2006 aanvang 14.00 uur Bestuur en Financiën 20 september 2006 aanvang 17.00 uur Hoe kunt u zich aanmelden? Als u wilt inspreken in een van deze commissies, dan kunt u telefonisch contact opnemen met de Statengriffie, tel 050 316 4458. Als u aangeeft in welke commissie u wilt inspreken, dan wordt u telefonisch doorverbonden met de secretaris van de desbetreffende commissie. Hij/zij zal u precies vertellen hoe u kunt inspreken en waar en wanneer u wordt verwacht.

Hans Alders (CdK)

Marc Calon (PvdA)

Henk Bleker (CDA)

• Openbare orde en Veiligheid • Communicatie • Coördinatie gebiedenbeleid • Kabinetszaken • Uitvoering wettelijke regelingen • Representatie

• • • •

Ruimtelijke Ordening Volkshuisvesting Financiën Grote projecten: Meerstad,



Regiovisie Groningen-Assen 2030

• • • • • •

Blauwestad,

• Lid Algemeen Bestuur Interprovinciaal Overleg (IPO)

Landbouw Natuur en Landschap Water Europese zaken Bestuurlijke Organisatie Gebiedenbeleid

Een vergadering van Provinciale Staten bijwonen? Op woensdag 4 oktober 2006 stellen Provinciale Staten de Programmabegroting vast. Deze vergadering begint om 9.30 uur. De vergadering vindt plaats in de Statenzaal van het Provinciehuis, Martinikerkhof 12, Groningen. U kunt deze vergadering bijwonen vanaf de publieke tribune.  Waar kunt u de Programmabegroting 2007 opvragen? De volledige tekst van de programmabegroting 2007 kunt u opvragen bij de afdeling Communicatie & Kabinet van de provincie Groningen, telefoonnummer 050 316 4160 of via [email protected] Heeft u vragen? Heeft u vragen over: de begroting, deze begrotingskrant, onderwerpen uit deze krant of andere onderwerpen dan kunt u terecht bij publieksvoorlichting (afdeling Communicatie & Kabinet), tel. 050 316 4160. Ook kunt u informatie vinden op onze website: www.provinciegroningen.nl

Ineke Mulder (PvdA)

Hans Gerritsen (PvdA)

Tonnis Musschenga (CDA)

• Welzijn en Zorg • Onderwijs • Sport • Personeel en Organisatie • Evenementenbeleid

• Economische Zaken • Toerisme en Recreatie • Cultuur • ICT extern

• Verkeer en Vervoer • Toezicht gemeentefinanciën • Grijs Milieu • Facilitaire Dienstverlening • ICT Intern • Bodemdaling

Begrotingskrant 2007 Provincie Groningen Augustus 2006, oplage 378.550 Uitgave Provincie Groningen Afdeling Communicatie en Kabinet Martinikerkhof 12, 9712 JG Groningen tel 050 316 4160 website www.provinciegroningen.nl Colofon redactie Peggy Steenbergen tekst Brouwer + Meijerink ontwerp Esther Fledderman en Rudo Menge interviews fractievoorzitters Julia Bordewijk fotografie Wim te Brake portretten Gerhard Lugard, Wim te Brake drukwerk Hazewinkel Pers