w w w. nhl .n l
7 0 0 2 g a l s r e v r a a J n e e m e g l A
Inhoudsopgave 1. Voorwoord 2. Samenvatting
3. Omgeving, Strategie & Beleid 3.1 Omgeving 3.2 Strategie en beleid: Strategisch Plan 2008 - 2001 4. Primair Proces 4.1 Opleidingenaanbod 4.2 Instroom van studenten 4.3 Uitstroom en doorstroom van studenten 4.4 Internationalisering 4.5 Kwaliteitszorg, visitatie en accreditatie 4.6 Onderwijsvernieuwing 4.7 Contractactiviteiten, toegepast onderzoek en lectoraten
Bijlagen: 1. Organogram NHL 2. Gemeenschappelijke regelingen 3. Deelnemingen 4. NHL-register opleidingen per 31-12-2007 5. Overzicht majors 6. Mutaties in het opleidingenaanbod 7. Inkomende en uitgaande beursstudenten per instelling 8. Leden College van Bestuur, Raad van Toezicht, Medezeggenschapsraden 9. Prestatie-indicatoren Strategisch Plan 2008 - 2011 10. Jaarrekening NHL 2007 11. Accountantsverklaring 2007
5. Bedrijfsvoering 5.1 Huisvesting 5.2 Personeel en Organisatie 5.3 Financiën 5.4 Informatisering 5.5 Marketing en communicatie 6. Governance 7. Medezeggenschap
1. Voorwoord Voor u ligt het verslag over het jaar 2007 van de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (NHL). Met dit jaarverslag legt de NHL verantwoording af overeenkomstig de Richtlijnen Verslag Hoger Onderwijs. Dit deel bevat algemene informatie over de NHL. Het vormt samen met het Sociaal Jaarverslag NHL 2007 en het Financieel jaarverslag NHL 2007 de verslaglegging van de NHL over het jaar 2007. In 2007 is door vele betrokkenen hard gewerkt aan de totstandkoming van het Strategisch Plan en bijbehorende implementatieplannen voor de periode 2008 -2011. Al deze werkzaamheden hebben geleid tot een enthousiasmerend en ambitieus plan. Kern van dit plan is dat de NHL zich verder wil ontwikkelen tot de “Regional University of applied sciences”. Ook is de nieuwbouw van de NHL aan de Rengerslaan in Leeuwarden op basis van het schitterende ontwerp van architectuurstudio Herman Hertzberger feitelijk gestart. Op 19 juni 2007 slaat de commissaris van de koningin in Friesland, de heer drs. E. H. Th. M. Nijpels de eerste paal van de nieuwbouw. Vanaf september 2009 zijn alle opleidingen die de NHL in Leeuwarden aanbiedt, daar gehuisvest. Tot die tijd bevinden de opleidingen zich aan de Tesselschadestraat, Fonteinland, Oostersingel en de Hempenserweg.
instroom in 2007 van 2,4 % naar 2,5 %. De NHL werkt in 2007 door aan de verdere invoering van het competentiegericht onderwijsconcept, de vernieuwing van het onderwijsprogramma, de uitbouw van het onderwijsaanbod in het Learning Centre, de verbetering van de ICT-infrastructuur en –dienstverlening, het samenhangend beleid ten aanzien van masters, toegepast onderzoek en lectoraten. De NHL investeert in de werving van studenten, versterking van het imago en kenniscirculatie. Dit is maar een kleine greep uit de bewegingen die in 2007 plaatsvinden. De vele ontwikkelingen vergen de inzet en creativiteit van alle medewerkers van de NHL. Zonder dat had de NHL in 2007 niet zoveel voor elkaar kunnen krijgen. Wij danken iedereen voor zijn/ haar inzet. College van Bestuur, Willem Smink (voorzitter) Diane Keizer-Mastenbroek (lid)
In 2007 schrijft de NHL haar tienduizendste student in. Een stijging van het marktaandeel van de NHL in de
2. Samenvatting De Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (NHL), is in 1987 ontstaan uit een fusie van twaalf instellingen voor hoger beroepsonderwijs. De NHL is sindsdien uitgegroeid tot één van de grotere en meest veelzijdige Hbo-instellingen in het noorden van het land. De NHL is zelfstandig, verzorgt beroepsonderwijs op maat voor de kennismaatschappij van morgen en biedt contractactiviteiten van hoge kwaliteit. In bijlage 1 is het organogram van de NHL opgenomen. Aan het hoofd van de NHL staat het College van Bestuur. Het college geeft leiding aan vier instituten (Economie en Management, Educatie en Communicatie, Zorg en Welzijn en Techniek), het Service Center voor Kwaliteit en Organisatie (waarbinnen de onderwijsondersteunende diensten zijn ondergebracht) en het Bureau Bestuursondersteuning. Het college ontwikkelt de strategie van de hogeschool, stimuleert de ontwikkelingen van en samenwerking tussen de diverse organisatieonderdelen, stelt de begroting en de jaarrekening vast, voert overleg met de Hogeschoolraad en de vakcentrales, onderhoudt en ontwikkelt contacten met het bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties, Gemeente, Provincie, zusterinstellingen, HBO-raad en het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap. Haar missie, doel en hoofdlijnen van beleid legt het college vast in een vierjarig Strategisch Plan. Op het
verslagjaar 2007 is het Strategisch Plan 2004-2007 van kracht met de titel “NHL, partner in kennis” maar de NHL werkt al toe naar het nieuwe Strategisch Plan 2008-2011 met als titel “Ontmoeting leidt tot ontplooiing”. De Raad van Toezicht, met leden afkomstig uit verschillende sectoren van de maatschappij, houdt toezicht op het beleid van het college en de algemene gang van zaken binnen de hogeschool. Daarnaast geeft de Raad van Toezicht gevraagd en ongevraagd advies aan het college. Het College van Bestuur streeft naar het creëren van een aantrekkelijk, kwalitatief hoogwaardig en efficiënt onderwijs- en werkklimaat voor studenten en medewerkers, waarin zij hun talenten kunnen ontdekken, ontwikkelen en gebruiken. Het opleidingenaanbod van de NHL, dat binnen de instituten in vier tot vijf afdelingen of domeinen is ondergebracht, is omvangrijk en divers en speelt in op de vraag uit het werkveld en op de vraag van de student. Studenten kunnen een breed scala van bacheloropleidingen volgen en inmiddels ook een behoorlijk aantal masteropleidingen. De NHL biedt zelf 73 CROHO-geregistreerde opleidingen aan in de varianten voltijd, deeltijd en duaal en daarnaast via samenwerkingsverbanden nog vele andere trajecten. De Nederlands Vlaamse Accreditatie Organisatie erkent
in 2007 de volgende lerarenopleidingen als Hbo-masteropleiding: • Godsdienst/Pastoraal werk • Nederlands • Duits • Fries • Natuurkunde • Algemene Economie Daarnaast besluit de NVAO in 2007 positief over de bachelors: • Verpleegkunde • Culturele Maatschappelijke Vorming De NHL draagt door middel van haar opleidingenaanbod bij aan het oplossen van het personeelstekort in het onderwijs, in de bèta- en techniekvakken en in de zorg. Ook kostentechnisch niet lonende opleidingen, die maatschappelijk wel zeer relevant zijn, houdt de NHL bewust in stand. De NHL richt zich op het afleveren van hoger opgeleiden voor een duurzame kennissamenleving en het versterken van de innovatiekracht van de economie. De organisatie van de NHL is relatief kleinschalig. Het aantal studenten per opleiding is in vergelijking met andere hogescholen beperkt. Persoonlijke contacten tussen studenten onderling en tussen studenten en docenten zijn daardoor een vanzelfsprekendheid. In 2007 neemt het college een definitief besluit over het Learning Centre van de NHL dat tot dan toe als pilot gedraaid heeft. Het Learning Centre krijgt in 2007 een definitieve status. Al het opleidingsoverstijgende onderwijs biedt de NHL in het Learning Centre aan. Het betreft hier zowel flankerend en ondersteunend onder
wijs als ook de hogeschoolbrede minoren. De NHL geeft vanuit haar ambitie vorm aan meer en meer partnerschappen met andere kennisinstellingen en het bedrijfsleven. De NHL is een betrokken partner die, door kenniscirculatie en toegepast onderzoek, op maat gesneden contractactiviteiten ontwikkelt en levert aan organisaties, in het bijzonder organisaties in de regio. De NHL heeft duurzame relaties met haar kennispartners. Het aandeel van de omzet uit contractactiviteiten in de totale omzet bedraagt ongeveer 12 %. Toegepast onderzoek, contractactiviteiten en onderwijs zijn organisch met elkaar verbonden. Contractactiviteiten bieden de student actuele praktijkkennis, leveren een bijdrage aan de professionalisering van de medewerkers en spelen een rol bij de curriculumvernieuwing van het onderwijs. Toegepast onderzoek, in de interactie tussen het onderwijs en de beroepspraktijk, draagt bij tot kennisontwikkeling en het benutten van de kansen die de kenniseconomie biedt. Daar ligt ook een taak voor de lectoren en de kenniskringen. De hogeschool werkt samen met Stenden Hogeschool, Hogeschool Van Hall Larenstein, de Gemeente Leeuwarden en de Provincie Fryslân in de realisering van de Kenniscampus Leeuwarden, een unieke Campus waar het concept van wonen, werken, recreëren en studeren in de komende jaren verder vorm zal krijgen. De NHL streeft naar een toename van de instroom, nodig voor het optimaal realiseren van het onderwijsaanbod en bijbehorende voorzieningen met behoud van de voordelen van de relatieve kleinschaligheid van de NHL.
De NHL doet aan formatieplanning om de personeelskosten, die bijna 75% van de totale kosten van de NHL uitmaken, te kunnen beheersen. De NHL streeft naar het in dienst nemen van meer tijdelijk personeel en verjonging van haar personeelsbestand. Het personeelsbestand groeit mee met de groei van het aantal studenten. De groei beïnvloedt de verhouding tussen onderwijzend en onderwijsondersteunend personeel niet maar wel de leeftijdsverhoudingen en de verhouding vast-tijdelijk personeel. De gemiddelde leeftijd daalt en de flexibele formatie stijgt conform de gestelde doelen. De NHL maakt gebruik van competentieprofielen, de beschrijving van de bekwaamheden essentieel voor het vervullen van een bepaalde functie. De NHL streeft naar het jaarlijks met de medewerkers voeren van een plan, voortgang- en evaluatiegesprek over ontwikkelings- en resultaatdoelen. De waardering van de geleverde prestatie dient als basis voor de toekenning van een periodieke salarisverhoging. Het kan tevens het startpunt vormen voor een loopbaantraject leidend tot positieverandering. De NHL biedt haar medewerkers gezonde, prettige en veilige arbeidsomstandigheden en een aantrekkelijk pakket aan arbeidsvoorwaarden. De fysieke en immateriële arbeidsomstandigheden voldoen aan de eisen die de Arbo-wet daaraan stelt. Knelpunten die tevoorschijn komen bij de periodiek uitgevoerde risico-inventarisatie en evaluaties pakt de NHL snel op. Het ziekteverzuim is in vergelijking met andere instellingen bijzonder laag (3,6 %).
3. Omgeving, Strategie & Beleid 3.1 Omgeving Om haar ambities als ‘regional university’ zoals verwoord in het Strategisch Plan 2008-2011 waar te kunnen maken en daarover verantwoording af te leggen, treedt de NHL op vele manieren in contact met haar externe omgeving. De NHL betrekt vertegenwoordigers van het werkveld in werkveldadviescommissies van opleidingen, vraagt externe deskundigen deel te nemen aan proefvisitaties, vraagt vertegenwoordigers van bedrijven, organisaties en instellingen voor kleinschalige intensieve klankbordsessies over de betekenis van de hogeschool voor de regio of de strategische koers van de hogeschool. Het College van Bestuur legt elk jaar een aantal bezoeken af aan bedrijven en instellingen in de regio om nieuwe contacten te leggen en bestaande samenwerkingsrelaties verder uit te bouwen. De NHL organiseert in 2007 een externe gespreksronde speciaal om met stakeholders in de regio van gedachten te wisselen over de koers van het nieuwe strategisch plan 2008-2011. Gesprekken vinden plaats met onder andere vertegenwoordigers van de Kamer van Koophandel, VNO-NCW Noord en Syntens. Ook voert de NHL hierover gesprekken met veel instellingen en bedrijven uit de verschillende sectoren. Deze klankbordgesprekken zijn wederzijds als zeer inspirerend ervaren, hebben de hogeschool dichter bij het werkveld gebracht en hebben geleid tot vervolgcontacten op het niveau van de instituten.
10
De NHL zet in 2007 in op het intensiever en structureler onderhouden van de contacten met de omliggende VO-instellingen en de ROC’s, zowel op het niveau van docent, instituutsdirecteur als College van Bestuur. De NHL werkt binnen het platform VO (Voortgezet Onderwijs) nauw samen met een groot aantal scholen voor voortgezet onderwijs om de aansluiting tussen het voortgezet onderwijs en het hoger beroepsonderwijs te bevorderen. Belangrijk punt van aandacht is uiteraard het verbeteren van de aansluiting/doorstroom naar het hbo. Samen met de ROC’s denkt de NHL na over het gezamenlijk ontwikkelen van associate degree programma’s. De NHL participeert al een aantal jaren in verschillende samenwerkingsverbanden waaronder: • die met de Gemeente Leeuwarden, de Christelijke Hogeschool Nederland – thans Stenden Hogeschool - voor de gebiedsontwikkeling van de Kenniscampus Leeuwarden; • die met het Friesland College en de Friese Poort ter verbetering van de instroom van Mbo’ers in het HBO; • met Van Hall Larenstein voor de gemeenschappelijke opleiding Life Sciences; • met de Christelijke Hogeschool Nederland en Van Hall Larenstein voor de gemeenschappelijke opleiding International Business and Management Studies; • met de stichting Leeuwarden Studiestad voor studentenvoorzieningen (huisvesting, sport, e.d.); • met de Christelijke Hogeschool Nederland en het Van Hall Instituut in STABLE, het Starterscentrum 11
“Starters Business Leeuwarden” voor startende ondernemers die student zijn of werken bij één van de drie hogescholen; • met de Hanzehogeschool Groningen op het vlak van de masteropleiding Kunst en Educatie en de Popacademie; • met de Rijksuniversiteit Groningen op het gebied van de 1ste graads lerarenopleidingen.
Veel interne en externe stakeholders: personeelsleden, studenten, het bedrijfsleven, onderwijsinstellingen en publieke organisaties hebben interactief bijgedragen aan de totstandkoming van het plan. Hierna is het plan uitgewerkt in implementatieplannen per deelterrein. De besluitvorming over deze implementatieplannen vindt zijn afronding in december 2007 met instemming van de Hogeschoolraad.
Daarnaast werkt de NHL ook op tal van terreinen nauw samen met bedrijven en andere organisaties.
In het plan staan zo concreet mogelijke doelen die aan het einde van de planperiode gerealiseerd moeten zijn. Voorzien is in een aantal tussentijdse evaluaties zodat waar nodig gericht actie kan worden ondernomen.
Doel van al deze samenwerkingsvormen is het vormgeven van de ambitie van de NHL om zich te ontwikkelen tot de Regional University of applied sciences, waarbij de maatschappelijke omgeving van de NHL gebruik maakt van de bij de NHL aanwezige kennis en vaardigheden en waarbij de kwaliteit en de praktijkgerichtheid van het onderwijs en onderzoek van de NHL door die omgeving worden bevorderd. In bijlage 2 en bijlage 3 is een overzicht opgenomen van de met andere hogescholen afgesloten gemeenschappelijke regelingen respectievelijk van de formele deelnemingen van de NHL.
3.2 Strategie en beleid: Strategisch Plan 2008 - 2011 In 2006 start de NHL de ontwikkeling van het strategisch plan voor de periode 2008-2011. Voor de zomervakantie van 2007 stelt het College van Bestuur het plan vast en keurt de Raad van Toezicht het goed. 12
In de periode van 2008 tot en met 2011 wil de NHL zich ontwikkelen tot dé “Regional University of Applied Sciences” van de noordelijke regio die innovatieprofessionals opleidt. Regional University of Applied Sciences: de NHL beschikt over een breed aanbod van bacheloropleidingen, een aantal hoogwaardige masteropleidingen en Associate Degrees. Zij verzorgt praktijkgericht onderzoek en contractactiviteiten voor de regio. Innovatieprofessional: afgestudeerde NHL’ers zijn onderzoekend, nieuwsgierig en in staat over de grenzen van sectoren heen nieuwe oplossingen voor maatschappelijk relevante vraagstukken te vinden. Zij zijn mondiaal en multicultureel georiënteerd. Visie Door als multisectorale onderwijsorganisatie voor hoger beroepsonderwijs in het Noorden de ontmoeting tussen studenten, bedrijven, instellingen en overheden actief te stimuleren en te faciliteren in een inspirerende
omgeving, creëert de NHL een ideale voedingsbodem, inspiratie en synergie voor de ontplooiing van alle betrokken partijen én de regio waarin zij opereren. Missie Op de pijlers ‘kennis en competenties’, ‘onderzoek’ en ‘innovatie’ wil de NHL op actieve en motiverende wijze een platform in het Noorden opbouwen waar studenten, organisaties en overheden elkaar ontmoeten.
Contractactiviteiten De NHL verzorgt contractactiviteiten voor bedrijven en instellingen in de regio. In de komende jaren zullen deze activiteiten worden uitgebreid. De NHL streeft er naar in de regio bekend te staan als de “University” waar je terecht kunt met elke kennisvraag.
Kernwaarden Kenmerkend voor de wijze waarop de NHL dit doet zijn de kernwaarden: Uitdagend, Onderzoekend en Ondernemend, Betrouwbaar en Verbindend. Onderwijs Het onderwijs van de NHL is competentiegericht. Binnen de kaders van de beroepscompetenties is het onderwijs gericht op de vraag van de student. Er is sprake van maatwerk. In het onderwijs wordt intensief gebruik gemaakt van de nieuwe media. De NHL gaat een aantal hoogwaardige masteropleidingen ontwikkelen. Onderzoek De NHL verzorgt onderzoek ten behoeve van bedrijven en instellingen. Dit onderzoek wordt in de komende jaren uitgebreid. Het onderzoek is praktijkgericht, ontwikkelingsgericht en wetenschappelijk verantwoord. Speerpunten in het onderzoek- en ontwikkelingswerk van de NHL zijn ‘livability’ en ‘creative technologies’. De NHL streeft in samenwerking met partners naar vergroting van het aantal lectoraten. De NHL wil haar lectoraten met bijbehorende kenniskringen meer dan verdubbelen.
13
4. Primair Proces 4.1 Opleidingenaanbod Bijlagen 4 en 5 bevatten een overzicht van het opleidingenaanbod van de NHL in de vorm van een overzicht van de opleidingen en de majors. In 2007 zijn de volgende belangrijkste mutaties in het opleidingenaanbod opgetreden: • Op 31 mei 2007 is de NHL met Hogeschool INHOLLAND een samenwerkingsovereenkomst aangegaan betreffende het aanbieden van de bacheloropleiding Scheepsbouwkunde te Leeuwarden. • Op 17 juli 2007 is de NHL met de Hanzehogeschool Groningen een gemeenschappelijke regeling aangegaan (met terugwerkende kracht tot 1 september 2006) betreffende het gezamenlijk aanbieden van de masteropleiding Kunsteducatie te Groningen. Bij de NHL vindt geen uitbesteding van bekostigd onderwijs plaats. Bijlage 6 bevat het overzicht van de overige mutaties in het opleidingenaanbod.
4.2 Instroom van studenten In 2007 stijgt de instroom van studenten licht. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de instroom van de afgelopen 4 jaar, uitgesplitst naar vooropleiding. 14
Instroom
2004/05
2005/06
2006/07
2007/08
MBO
844
841
963
993
VO
1182
1106
1160
1168
Overig
698
633
723
897
Totaal
2724
2580
2846
3058
De instroom 2007/2008 stijgt ten opzicht van 2006/2007 met 1%. Daarbij is er geen verschil tussen mbo en vo. Het aandeel mbo-ers in de totale instroom is de laatste jaren vrij stabiel rondom de 33%. De categorie overig vertoont een lichte groei. Het marktaandeel in de instroom stijgt van 2,4% in 2006 naar 2,5% in 2007, een groei van 0,1 procent. Aansluiting VO-HBO De NHL participeert in het Fries Platform aansluiting VO-HBO ter versterking van de contacten met het VO in de regio en ter verbetering van de aansluiting. Het platform coördineert de diverse activiteiten op dit terrein. Een belangrijk deel van de activiteiten houdt verband met de verbetering van de kennis van scholieren van het HBO. In dat kader valt ook het ‘proefstuderen’. Scholieren maken kennis met de alledaagse praktijk van het studeren aan de NHL. Een andere activiteit is het jaarlijks in kaart brengen van de instroom door de werkgroep propedeuseresultaten. In 2007 is daarbij gedifferentieerd naar sekse. Daaruit blijkt dat de uitval onder mannen bij de meeste opleidingen hoger is dan bij vrouwen. Veel landelijke onderzoeken bevestigen dit beeld. De NHL koppelt jaarlijks de studieresultaten van propedeusestudenten terug naar de VO-scholen binnen het platform. De NHL ondersteunt in 2007 de ontwikkeling van een aantal nieuwe vakken binnen het VO, te weten wiskun15
de D en Natuur, Leven en technologie. De lerarenopleidingen van de NHL en de vakdocenten van de scholen binnen het platform werken daartoe nauw samen. Aansluiting MBO-HBO Het aandeel van de Mbo’ers in de totale instroom stabiliseert op iets meer dan 33 %. Gerekend zijn alle studenten die voor het eerst aan de NHL komen studeren, ongeacht hun bekostiging. De NHL scoort qua Mbo-instroom hoger dan de rest van Nederland. De Mbo’ers komen met name van de beide Friese ROC’s, te weten het Friesland College en de Friese Poort. De NHL heeft met deze ROC’s een overeenkomst van samenwerking. In het laatste jaar van het MBO maken de leerlingen van deze ROC’s kennis met de NHL hetgeen een soepele overgang bewerkstelligt. Speciale doelgroepen Ongeveer 4% van de studentenpopulatie komt uit het buitenland of de Antillen. Een deel verblijft al langere tijd in Nederland en stroomt in via de NT2-route van het Friesland College of via de reguliere VO- of Mbo-vooropleidingen. Een deel komt speciaal naar Nederland voor een studie aan de NHL. Voorbeelden hiervan zijn studenten uit China die instromen in enkele Engelstalige opleidingen en studenten van de Antillen die instromen in de reguliere Nederlandstalige opleidingen. De NHL beschikt niet over meer gedetailleerde informatie over deze groepen studenten; privacyregels laten de exacte registratie van de herkomst van de student niet toe. EVC-centrum In 2007 zijn de NHL en de Christelijke Hogeschool Nederland (CHN, thans Stenden Hogeschool) gestart met 16
het EVC-centrum Fryslân. Doel van het EVC-centrum is om via een uitgewerkte procedure informeel of formeel verworven competenties te erkennen. Werkenden vormen daarmee nadrukkelijk de doelgroep. De NHL ziet een toename van de instroom van studenten uit deze doelgroep. Vanaf 2008 zullen Stenden Hogeschool en NHL ieder zelfstandig een EVC-loket vormen. Dit vergemakkelijkt de aansluiting met de opleidingen van beide instellingen. Naast de ontwikkeling van EVC-procedures zal de NHL het komende jaar veel energie steken in aansluitende maatwerkprogramma’s die aansluiten op de reeds behaalde (en in de EVC-procedure getoetste) competenties van studenten in deze doelgroep. De NHL EVC-procedures zijn voorlopig erkend. In 2008 vindt de accreditatie plaats van de EVC-procedures. In 2007 legt het EVC-centrum veel contacten met grote organisaties in de regio (CJIB, banken, verzekeringsmaatschappijen), MKB, brancheorganisaties of belangenbehartigers; Voor de EVC-procedure zijn 32 EVC-begeleiders en 66 EVC-assesssoren opgeleid afkomstig van NHL en CHN. Elf Opleidingen van de NHL beschikken in 2007 over een uitgewerkte EVC-procedure; In 2007 nemen 434 kandidaten (CHN+NHL) deel aan een EVC-procedure.
4.3 Uitstroom en doorstroom van studenten Uitstroom De uitstroom betreft afstudeerders, uitvallers met een negatief bindend studieadvies en studenten die zich vrijwillig uitschrijven. vrijwillig uitschrijven.
Afstudeerders Instituut
2003/04
2004/05
2005/06
2006/07
ECMA
560,5
490
543,5
528
E&C
393
474,5
441
534,5
Techniek
290,5
283
414,5
342
Z&W
397
347,50
309
348,5
Totaal
1641
1595
1708
1753
Het aantal afgestudeerden groeit gestaag over de hele NHL, dit hangt samen met de groei van de studentenpopulatie. Uitval en Negatief bindend studieadvies In 2007 kent de NHL een uitval van bijna 13 %. Het betreft hier 1215 studenten. Dat is 2 % meer dan in 2006. Deze stijging is vrijwel geheel te verklaren door een toename van het aantal studenten met een negatief bindend studieadvies. De norm voor een negatief bindend studieadvies die in 2005 is vastgesteld, is gecontinueerd. Als een student minder dan 40 studiepunten behaalt, ontvangt hij een negatief bindend studieadvies of een voorwaardelijk positief studieadvies. Aan het negatief bindend studieadvies is een afwijzing verbonden. De NHL wil de selectieve werking van de propedeuse versterken en voert hierop vanaf 2005 actief beleid. Negatief bindend studieadvies Instituut
2003/04
2004/05
2005/06
2006/07
ECMA
42
52
84
127
E&C
83
85
94
140
Techniek
16
41
54
58
Z&W
7
16
6
18
Totaal
148
194
238
343
17
Decanen voeren met de uitvallers exitgesprekken. Onderzoek naar deze exitgesprekken wijst uit dat er een aantal veel voorkomende redenen voor uitval is, te weten: • de studie is niet interessant; • de student heeft onvoldoende tijd aan de studie besteed; • de student heeft onvoldoende resultaten behaald; • de student heeft een baan (gevonden) die niet met de studie valt te combineren. Uitval leidt in veel gevallen tot vertrek bij de NHL. Een deel van de studenten schrijft zich opnieuw voor een andere opleiding in bij de NHL. Van de studenten die zich vrijwillig uitschrijven, doet meer dan de helft dat vanwege werk. Ook kiest een groot deel voor een andere opleiding buiten de NHL. Dat kan een bacheloropleiding zijn maar in sommige gevallen ook een masteropleiding bij een universiteit. De NHL heeft met een aantal universiteiten afspraken gemaakt over de doorstroom van haar studenten. Rendement De gemiddelde verblijfsduur van de afgestudeerden stijgt licht, maar blijft onder de norm van het Ministerie van OC&W (4,5 jaar). Zie hiervoor onderstaande tabel. Toelichting op deze tabel: Instituut ECMA Management heeft een relatief lage verblijfsduur welke wordt veroorzaakt door de verkorte opleiding bij Technische Bedrijfskunde (in 2007 2,18 jaar).
18
Instituut Educatie & Communicatie De gemiddelde verblijfsduur van de afgestudeerden van Communicatie stijgt en zit boven de norm van het Ministerie. Instituut Techniek De gemiddelde verblijfsduur van de afgestudeerden van het Instituut Techniek stijgt door de invloed van de studierichting CMD (in 2007 5,33 jaar).
Gemiddelde verblijfsduur afgestudeerden ECMA E&C
2003/04
2004/05
2005/06
2006/07
Economie
4,84
4,40
4,29
4,48
Management
3,81
3,89
3,62
3,64
PABO
3,98
3,87
3,97
3,91
2e groepsopleding
4,40
4,40
4,12
4,37
Communicatie
4,43
4,70
4,45
4,76
4,40
4,32
4,34
4,56
MWD/CMV/Peda
4,17
4,22
4,14
4,06
Gezondheidszorg
4,21
4,25
3,87
4,31
4,16
4,21
4,12
4,24
Techniek Z&W NHL
Het aantal studenten dat binnen 4 jaar afstudeert, stijgt licht. Afstudeerrendement van het instroomcohort: < 4 jr
< 5jr
cohort aantal
1998
36,10%
47,21%
1.808
1999
36,58%
49,00%
1.990
2000
35,40%
46,16%
1.857
2001
34,45%
44,80%
1.909
2002
34,82%
44,42%
2.030
2003
35,85%
--
2.029
Sinds eind 2004 bieden de decanen speciale keuzeen begeleidingsprogramma’s aan voor studenten met studieproblemen en studenten die willen overstappen naar een andere opleiding. Het resultaat is dat meer studenten hun studie tijdig hervatten of zich binnen of buiten de NHL inschrijven voor een andere opleiding. De decanen begeleiden ook late afstudeerders met het oplossen van studieproblemen in de laatste fase van de studie.
Doorstroom HBO-WO De NHL ontwikkelt al enkele jaren samen met de Rijksuniversiteit Groningen schakeltrajecten. Voor elf opleidingen bestaan nu schakeltrajecten. De schakelprogramma’s kennen twee varianten: • een schakelprogramma geheel ingedaald in de bachelor waardoor de bachelor direct toegang geeft tot de masteropleiding, • een schakelprogramma gedeeltelijk ingedaald in de bachelor waardoor na het behalen van de bachelor nog een deel van het schakelprogramma resteert. 19
Jaarlijks nemen ongeveer 30 studenten deel aan de schakelprogramma’s. Dit aantal is stabiel. Er is een tendens waar te nemen dat studenten van de NHL eerst hun HBO-bachelor willen behalen zonder schakelprogramma om vervolgens een master te volgen aan een universiteit. Dit doen zij vaak in deeltijd gecombineerd met werk dat aansluit bij hun bacheloropleiding. Onderzoek van de RUG bevestigt dit. Studenten van de NHL maken ook gebruik van schakelprogramma’s van de Universiteit Twente en de Technische Universiteit Delft. Hier betreft het jaarlijks ongeveer 15 studenten, merendeels vanuit de technische opleidingen.
4.4 Internationalisering De internationalisering van de NHL kent een gestage groei. De ambitie is om de mobiliteit van docenten en studenten de komende jaren flink te laten stijgen. De bedoeling is internationalisering sterker te verankeren in het onderwijs bijvoorbeeld door een uitbreiding van het aantal Engelstalige studieonderdelen binnen de reguliere curricula. Uitgangspunt is de buitenlandse studenten zoveel mogelijk in de reguliere programma’s te ontvangen. In 2007 boekt de NHL onder andere de volgende resultaten: • het aantal inkomende studenten is gegroeid, het betreft hier met name studenten in uitwisselingsprogramma’s. In 2007 ontvangt de NHL 175 buitenlandse studenten. • vergroting van het Engelstalige aanbod en verbetering van de presentatie van het aanbod zowel op de website als in de gedrukte media. • specialisatie binnen het decanaat van een decaan op het begeleiden van studenten met een niet Neder20
landse culturele achtergrond. • de organisatie vanuit het decanaat van themamiddagen over studieloopbaanbegeleiding en multiculturaliteit. • uitbreiding van het netwerk van partners. De NHL neemt binnen een consortium van de HBOraad deel aan een project in het kader van ontwikkelingssamenwerking, gericht op de institutionele versterking van het hoger onderwijs en verbetering van de verbinding tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt. De NHL werkt zeer succesvol samen met de Thainguyen University of Education in Vietnam, en heeft het project gefocust op de opleiding tot docent Engels. Verschillende docenten en studenten participeren in het project. De inbreng van de NHL is door de HBOraad als een voorbeeld van Good practices gebruikt. In het kader van ontwikkelingssamenwerking is de NHL actief in Benin. Er lopen diverse projecten op het gebied van watermanagement waarin de NHL samenwerkt met andere hbo-instellingen en lokale partijen. In veel gevallen is de NHL penvoerder van de projecten. Deze activiteiten zijn gekoppeld aan het lectoraat watermanagement. • het aantal studenten dat naar het buitenland gaat groeit. Dat komt met name door een stijging van het aantal studenten dat in het buitenland stage loopt. • in het totaal gaat het om ongeveer 200 studenten waarvan de helft in uitwisselingsprogramma’s. • alle activiteiten die studenten in het kader van hun opleiding in het buitenland volgen worden bij terugkomst erkend. • de NHL werkt binnen de ECTS kaders met Learning Agreements.
Bijlage 7 bevat een overzicht van aantallen in- en uitgaande beursstudenten en van de hogescholen of universiteiten waarvan de betreffende studenten afkomstig zijn, of die waaraan zij (tijdelijk) onderwijs volgen.
4.5 Kwaliteitszorg, visitatie en accreditatie De NHL hanteert als uitgangspunt dat kwaliteitszorg niet een van buitenaf opgelegd beleid is, maar een wens vanuit de hogeschool zelf om het onderwijs, en de kennisdiensten, op een zo hoog mogelijk niveau te verzorgen. Accreditatie is dan slechts een ijkpunt in een continue kwaliteitscyclus. In het kwaliteitsstreven neemt de NHL ook voorzieningen mee die niet onder de accreditatie vallen. De NHL beschouwt de combinatie van officiële kwaliteit (visitatie en accreditatie) en kleine kwaliteit (de kwaliteit van de dienstverlening van het Service Center voor Kwaliteit en Organisatie aan de organisatieonderdelen) als een kernwaarde van de hogeschool. De NHL werkt sinds 2005 met een systeem van midterm audits. Intern opgeleide auditoren voeren bij elke opleiding halverwege de accreditatieperiode van 6 jaar een interne audit uit om eventuele tekortkomingen tijdig te signaleren en aan te pakken. De NHL start in 2007 met een interne opleiding voor auditoren. Doel is dat het aantal interne auditoren wordt verhoogd van 10 in 2006 tot 25 in 2008. In 2007 leidt de NHL 7 auditoren op. Het werken met interne auditoren ziet de organisatie als een groot voordeel. Het vergroot het kwaliteitsdenken binnen de hele organisatie en het uitwisselen van kennis.
Visitaties In 2007 vindt de visitatie plaats van tien opleidingen; acht opleidingen door NQA en twee door Certiked: • Commerciële Economie • Financial Services Management • Bedrijfseconomie • Accountancy • Hogere Europese Beroepen Opleiding • Integrale Veiligheid • Communication & Multimedia Design • Hydrografie • International Business and Management Studies (Certiked) • Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (Certiked) • Docent Beeldende Kunst en Vormgeving In verband met de vele accreditaties binnen het Instituut ECMA, vindt bij dit instituut een generieke audit plaats. Deze verloopt goed. De NHL ziet het als een experiment in de richting van het nieuwe accreditatiestelsel. De beoordeling door de VBI van alle opleidingen is positief. Midterm-audits Overeenkomstig het Interne systeem van kwaliteitszorg van de NHL voert de NHL in 2007 de volgende midterm-audits uit: • Elektrotechniek • Pabo • Lerarenopleidingen 2e graad Exacte vakken (extern uitgevoerd) • Lerarenopleidingen 2e graad Talen (extern uitgevoerd) • Lerarenopleidingen 2e graad Sociale vakken (extern uitgevoerd) 21
4.6 Onderwijsvernieuwing In het kader van het nieuwe Strategisch Plan werkt de NHL verder aan het beleid voor de onderwijsvernieuwing. De NHL borduurt voort op de prioriteiten in de planperiode 2004-2007. De NHL voltooit in 2007 de laatste fase van de implementatie van de onderwijsvernieuwing van de vorige planperiode, in die zin dat alle cursusjaren van alle opleidingen competentiegericht werken en een volledig aanbod van majoren en minoren verzorgen. In de komende planperiode wil de NHL het aanbod aan opleidingen vernieuwen. Dat betreft een differentiatie van het opleidingenaanbod naar 3 niveaus. De NHL zet naast de ontwikkeling van nieuwe bachelors in op de ontwikkeling van Associate degree programma’s en de ontwikkeling van professionele masters binnen de prioriteitsgebieden van het ministerie van OCW. Een team van onderwijsconsultants draagt bij aan de versterking van de onderwijsvernieuwing. Op instellingsniveau betrekt het college dit team bij de formulering van het onderwijsbeleid. In de instituten en afdelingen van de NHL adviseren zij bij de implementatie van de onderwijsvernieuwing.
22
4.7 Contractactiviteiten, toegepast onderzoek en lectoraten Contractactiviteiten Een ander belangrijk speerpunt uit het Strategisch Plan 2004-2007 is de uitbreiding van de contractactiviteiten. Door middel van contractactiviteiten vindt interactie tussen onderwijs en de beroepspraktijk plaats. Docenten en studenten doen in de praktijk actuele kennis op. Die kennisgeneratie draagt bij tot verbetering van het primair proces. De NHL biedt geen maatwerktrajecten aan waarvoor studenten zijn ingeschreven als bekostigd student. De NHL participeert niet in activiteiten die op geen enkele wijze een relatie hebben met de kernactiviteiten onderwijs, onderzoek en kennisoverdracht. De NHL kent de volgende kenniscentra en leerbedrijven: • Internet Academie • Kenniscentrum Multimedia • Kenniscentrum Economie & Management • Leerbedrijf Economie & Management • Onderzoeksbureau Economie & Management • Kenniscentrum Communicatie • Leeuwarden Business School • Educatief Centrum Noord en Oost • Leerbedrijf Beeldende Kunst en Vormgeving • Leerbedrijf Communicatie • Computer Vision Lab • Technologische Werkplaats • Kenniscentrum Maritiem Instituut Willem Barentsz • Kenniscentrum Jachtbouw en Lichte Constructies • Kenniscentrum Bouwkunde, Civiele Techniek,
Verkeerskunde • Life Sciences Research and Development & Biotechnologie • Kenniscentrum Zorg en Welzijn Daarnaast participeert de NHL samen met diverse consortiumpartners in meerdere maatschappelijke relevante allianties. Voorbeelden hiervan zijn het project voor startende ondernemers Starters Business Leeuwarden (STABLE) en het nieuw opgezette project Bison, en daarnaast in diverse innovatiebevorderende (onderzoeks) activiteiten zoals het EVC-centrum en diverse projecten in het kader van de kenniscirculatieprojecten voortkomend uit de RAAK gelden, zoals Twinspiration en ProRadem. In toenemende mate maakt de NHL in 2007 gebruik van subsidieregelingen om haar maatschappelijke taak te kunnen uitvoeren Het omzetaandeel van de contractactiviteiten, inclusief toegepast onderzoek, blijkt in de jaren 2004-2007 te schommelen rondom de 12% van de omzet. Daarmee scoort de NHL bovengemiddeld. Voor wat betreft de kwalitatieve ijkpunten trekt de NHL in 2007 in het kader van een evaluatie de volgende conclusies: • er is nog geen hogeschoolbrede structuur voor relatiebeheer. Wel is besloten tot aanschaf van een systeem voor relatiebeheer en ligt er een visiedocument relatiebeheer met een bijbehorend projectplan. • er is op NHL niveau een gezamenlijk marketing- en daaruit volgend communicatieplan ontwikkeld voor uitvoering structurele communicatie naar binnen en buiten. Het is gebaseerd op een marktonderzoek en bevat een activiteitenkalender en richtsnoer voor uitvoering beleid. Het marketingplan heeft geleid tot een betere operationele samenhang in de externe
communicatie, maar heeft een te beperkte bijdrage geleverd aan het bevorderen van kennisgroei tussen onderwijs en beroepenveld. • uit marktonderzoek blijkt dat de NHL een positief imago heeft, de marktvraag meer dan voldoende is en de NHL als kenniscentrum vooral geassocieerd wordt met stages en afstuderen in plaats van met kenniscirculatie/contractactiviteiten. • het loket voor bedrijven is nog niet verder uitontwikkeld tot een samenhangend front- en backoffice model Op basis van deze evaluatie deelt de NHL de totale portfolio onder in drie gelijkwaardige productgroepen: namelijk onderwijs, contractactiviteiten en onderzoek. De NHL streeft naar een verhoging van de omzet van toegepast onderzoek en contractactiviteiten om zo een breder portfolio te hebben. Dit draagt bij aan de toekomstvastheid (spreiding van activiteiten en bekostiging maakt minder kwetsbaar) en doet recht aan de veranderende rol die de NHL speelt in de maatschappelijke omgeving. Het streven is een omzetaandeel van 20% in 2011. Om dit te bereiken standaardiseert de NHL in de komende periode administratief-organisatorische (AO) processen en front- en backoffice processen voor de contractactiviteiten en op termijn de onderzoeksactiviteiten. Met een in 2007 uitgevoerde product/marktanalyse valt beter te bepalen op welke (combinatie van) activiteiten de NHL en de instituten kunnen inzetten.
23
Ontwikkeling externe inkomsten (inclusief effect OHW) Onderdeel
2007
2006
2005
E&C
2.806
2.169
2.653
Techniek
4.042
3.420
2.178
E&M
1.407
1.621
1.769
Z&W
1.724
1.194
1.040
CvB/beleid
270
227
111
SCKO
1.774
1.864
1.718
187
87
10.682
9.556
Overig Totaal
12.023
(in duizenden euro’s) Uit dit overzicht blijkt dat de totale baten ten opzichte van 2006 stijgt met ruim € 1,3 mln. Bij Techniek stijgen de externe inkomsten met ruim € 600.000,- ten opzichte van 2006. Belangrijke groeiers zijn: • Omzet cursussen bij het Maritiem instituut € 250.000,• Stijging omzet bij Life Sciences € 600.000,De omzet in 2007 is bij Educatie en Communicatie zo’n € 600.000,- hoger dan in 2006. Hiervan komt zo’n € 340.000,- voor rekening van het ECNO en € 260.000,- voor de overige contractactiviteiten. Bij Economie en Management is sprake van een daling van de van omzet, die zich met name voordoet bij het onderdeel contractonderwijs, waaronder de cursussen die worden aangeboden vallen. Het onderhanden werk bij het instituut betreft vooral de Academie Bedrijfskunde &ICT (Internet Academie). In 2007 is dit project afgerond en zijn zowel de lasten 24
als de baten volledig opgenomen in de exploitatie. De omzet bij Zorg en Welzijn ontwikkelt zich in 2007 heel gunstig en stijgt met ruim 40% . De stijging doet zich voor bij het onderdeel contractonderwijs, waar de cursus Intensieve Ambulante Gezinsbehandeling en Zorglogistiek zorgen voor extra inkomsten. Daarnaast dragen de subsidiestromen voor EVC-trajecten en projecten in het kader van RAAK belangrijk bij aan deze stijging. De externe omzet van het Service Centre voor Kwaliteit en Organisatie betreft met name de opbrengsten uit de restauratieve voorzieningen en de reprodiensten. Deze dalen licht ten opzichte van 2006.
Toegepast onderzoek en lectoraten De NHL kiest in 2007 voor twee inhoudelijke speerpunten voor haar lectoraten namelijk Creative Technologies en Livability. In 2007 werkt de NHL deze begrippen conceptueel uit en maakt op basis daarvan een lectorenplan dat deze inhoudelijke focus versterkt. In 2008 en volgende jaren wil de NHL het aantal lectoraten dan ook fors uitbreiden. In het strategisch plan 2008-2011 werkt de NHL haar ambities voor het toegepast onderzoek verder uit. Belangrijke speerpunten zijn een toename van het aantal promovendi en een betere verankering van onderwijs en onderzoek. De NHL kent per 31 december 2007 de volgende lectoraten en kenniskringen: • Sociale interventie, lector mevrouw L. Verkooijen • Innovatie en competentieontwikkeling in de zorg,
lector mevrouw M. Brouns H et lectoraat Innovatie en competentieontwikkeling in de zorg is een bijzonder lectoraat, mede ingesteld door een externe instantie, de A.S. Talma Stichting. • Watermanagement, Siemen Veenstra Het lectoraat watermanagement is een bijzonder lectoraat, mede ingesteld door een externe instantie, Vitens. • Integrale Veiligheid, lector W. Stol • Innovatie door sectoroverschrijdende toepassing van technologie, (vacature)
samenwerking met onder meer politie, brandweer, gemeenten, de politieacademie, het NIFV Nibra en de Nederlandse Vereniging voor Integrale Veiligheid.
De NHL stelt in 2007 een beoordelingsprocedure voor toekomstige lectoren vast met vier resultaatgebieden: bijdrage aan het onderwijs, bijdrage aan professionalisering docenten, uitvoering kennisdiensten en kenniscirculatie. Enkele concrete voorbeelden van activiteiten in het kader van de lectoraten zijn: • De participatie in ‘Take Care 2015’, een denktank over de toekomst van de zorg, met name bij het onderdeel Smart Care Communities, het initiatief van de gemeente Leeuwarden om te komen tot een experimenteerwijk met een zorginfrastructuur en technische infrastructuur van de toekomst. • De participatie in het door het ministerie van OC&W gesubsidieerde project op RSG Magister Alvinius in Sneek om na te gaan wat het invoeren van de principes van eigentijds leren betekent voor het te gebruiken leermateriaal, de elektronische leeromgeving en de didactiek. • Het onderzoek naar actuele veiligheidsthema’s, zoals cybercrime,uitgaansgeweld in Leeuwarden en technologische oplossingen, veiligheidssystemen in 25
5. Bedrijfsvoering 5.1 Huisvesting De komende jaren gaat er in de huisvestingsituatie van de NHL in Leeuwarden veel veranderen. Volgens planning gaat de NHL met ingang van de tweede helft van 2009 het onderwijs, dat in Leeuwarden wordt verzorgd, op de locatie aan de Rengerslaan, de BOUHOF verzorgen. Een zeer ingrijpende verbouwing van dit pand aan de Rengerslaan tot de NHL-unilocatie vindt momenteel plaats. De Europese aanbesteding voor de verbouw van de
Bouhof is afgerond. Begin 2007 is het werk gegund. De werkzaamheden zijn medio 2007 gestart. Voor de uitvoering staat ca. 2 jaar gepland. De NHL verhuurt het merendeel van de gebouwen aan interne gebruikers. De externe gebruikers die permanent ruimte afnemen zijn: HBO-Services, Rijks Universiteit Groningen en de Open Universiteit Nederland. De NHL verhuurt de restende m2’s op incidentele wijze aan interne en externe gebruikers.
Ruimtegebruik 2007
Complex
m2 FNO
J.Catsplein
1.413 (volledig huur)
Hempenserweg
6.729 (volledig huur)
Tesselschadestraat/Fonteinland
19.674 (912 m2 FNO huur, rest eigendom)
Dellewal (Terschelling)
2.400 (volledig eigendom)
Oostersingel
Ca. 500 (volledig huur)
Zwartewaterallee (Zwolle)
662 (volledig huur)
Totaal
31.378
5.2 Personeel en Organisatie 5.2.1 Personeel Het personeelsbeleid ligt in het verlengde van de doelstellingen van de NHL zoals deze omschreven zijn in het strategisch plan. Aandacht wordt besteed aan de manier hoe één en ander te realiseren is met de medewerkers van de NHL en welke beloning, in welke vorm 26
dan ook, daar tegenover staat. Een uitgebreid en cijfermatig onderbouwd overzicht met inspanningen en resultaten over 2007 is terug te vinden in het Sociaal Jaarverslag van de NHL. Hieronder in het kort de belangrijkste gegevens daaruit. 27
Het Hogeschoolbrede personeelsbeleid. Het personeelsbeleid is neergelegd in de notitie ‘Meer mogelijk maken’. Deze beleidsnotitie kent een drietal speerpunten: 1. Het continu ontwikkelen en bijhouden van de bekwaamheden van de medewerkers. De medewerkers van de NHL zijn zich ervan bewust dat ‘eenmaal bevoegd niet betekent levenslang bekwaam’. Het personeelsbeleid schept hiervoor ook de mogelijkheden. Met name de invoering van de regeling ‘coachen, beoordelen en belonen’ geeft een aantal handvatten hiervoor. 2. Het verhogen van de flexibiliteit van de organisatie. De NHL wil zich snel aan veranderende omstandigheden kunnen aanpassen. Dat betekent dat de NHL als organisatie flexibel wil zijn, maar ook van de medewerkers flexibiliteit verwacht. Dit ook mede gezien in het licht van de snel veranderende omgevingsfactoren in de maatschappij en het bedrijfsleven. 3. Het efficiënt inzetten van middelen. De NHL heeft een breed aanbod van opleidingen. Dit dwingt de NHL tot het zo efficiënt mogelijk inzetten van haar middelen. Jaarlijks worden er door de directeuren van de diverse organisatieonderdelen afspraken gemaakt, doelen gesteld, die verwoord worden in targets. Ontwikkelingen in het personeelsbestand. De gemiddelde omvang van het personeelsbestand neemt in 2007, zoals verwacht werd door de groei van het aantal studenten, toe van 793 fte tot 839 fte. Dit heeft een verhoging van de directe en indirecte personeelslasten tot gevolg voor de NHL tot een bedrag van € 57.706.000 in dit verslagjaar. Aan het einde van het verslagjaar heeft de NHL 1.131 personen in dienst. 28
De verhouding van de mannen tot het aantal vrouwen in dienst van de NHL passeert in 2007 een belangrijke mijlpaal: er zijn nu meer vrouwen in dienst van de NHL dan mannen. Omgerekend in fte zijn de mannen nog wel in de meerderheid. Arbeidsomstandigheden. De NHL streeft er naar haar medewerkers gezonde, prettige en veilige arbeidsomstandigheden aan te bieden. Het ziekteverzuimbij de NHL is de laatste jaren constant rondom de 3,6%. Dit is mede te danken aan de specifieke aandacht die wordt geschonken aan het kortdurende ziekteverzuim. Het langdurige ziekteverzuim boven 1 jaar is 0,4% Het ziekteverzuim van de NHL steekt gunstig af tegen de andere Hbo-instellingen. De NHL is zelf risicodragend voor de Wet Inkomen en Arbeid (WIA). In het verslagjaar komt niemand in de WIA terecht. Arbeidsvoorwaarden De NHL streeft er naar haar medewerkers, binnen de grenzen van een verantwoorde (loon)kostenontwikk eling, een aantrekkelijk en concurrerend pakket aan arbeidsvoorwaarden te bieden. Onderdelen zijn het salaris en de employee benefits ouderschapsverlof, seniorenverlof, het keuzemenu arbeidsvoorwaarden, de vakantie-uitkering, de eindejaarsuitkering, de pensioenvoorziening, de collectieve verzekeringen, de spaarloonregeling, de levensloopregeling, reiskostenvergoedingen en de vakantie en verlofregeling. Uit het eens in de twee jaar te houden medewerkerstevredenheidsonderzoek van de NHL is gebleken dat de medewerkers tevreden zijn met de arbeidsvoorwaarden.
Deze krijgen een dikke 7 als waardering. Een aantal medewerkers volgt in 2007 een opleiding aan de NHL: 13 uit de categorie onderwijzend personeel en 11 uit de categorie onderwijsondersteunend personeel.
studenten deel aan de cursussen/ trainingen van het Learning Centre. De gemiddelde tevredenheidsscore van deze studenten bedraagt 7,4.
5.3 Financiën
Het Facilitair Bedrijf is omgezet naar het Service Centre voor Kwaliteit en Organisatie. Het aantal diensten is mede in verband met de overdracht van beleidsadviserende werkzaamheden uitgebreid van 4 naar 6 en de taken binnen zijn gerealloceerd.
Het financieel beleid van de NHL in de planperiode 2004-2007 richt zich op het verder versterken van de eigen vermogenspositie. Het streven is naar een jaarlijks positief resultaat van zo’n € 1 miljoen. Versterking van het eigen vermogen biedt de NHL de mogelijkheid een aanzienlijk deel van de nieuwbouwplannen te financieren en zo de kapitaalslasten te beperken. Kerndoel bij de financiering van de nieuwbouw is het beperken van de risico’s. Een andere belangrijke financiële doelstelling is het verhogen van het variabele aandeel in de totale kostenstructuur. De NHL streeft dit na door het in dienst nemen van meer tijdelijk personeel. De belangrijkste inkomstenbron van de NHL is en blijft de rijksbijdrage. Daarnaast generen de contractactiviteiten inkomsten. Dit is echter niet het hoofddoel van de contractactiviteiten. Deze dienen vooral ter actualisering van kennis en vaardigheden van medewerkers en studenten en de oplossing van maatschappelijke vraagstukken.
Het Learning Centre is als pilot gestart in 2005 en opgeheven als pilot per 31 december 2007. Vanaf die datum is het een zelfstandige eenheid, en valt rechtstreeks onder het College van Bestuur. Het Learning Centre geeft trainingen aan studenten van de NHL. Zij kunnen daarmee studiepunten verdienen. Daarnaast geeft het Learning Centre trainingen aan medewerkers van de NHL in relatie tot hun huidige werk of als uitbreiding van hun vaardigheden. In 2007 nemen 3939
Wat is de financiële situatie van de NHL op de balansdatum? Als kengetallen hiervoor hanteert de NHL de solvabiliteit en de resultaten uit de gewone bedrijfsvoering. De solvabiliteit, de verhouding tussen eigen vermogen en totale vermogen, ontwikkelt zich de laatste 5 jaar positief. Van 25,1% in 2003, 36,5% in 2004, 44,0% in 2005, 43,9% in 2006 en 27,7% in 2007. De NHL zit hiermee nu boven de extern gestelde norm van 20% en hoger dan het gemiddelde in de hbo-sector.
5.2.2 Organisatie In het verslagjaar doet zich binnen de NHL een aantal organisatieontwikkelingtrajecten voor. Om de relatie tussen beleidsvorming, uitvoering en dienstverlening te versterken is de Beleidsstaf opgeheven en is een aantal beleidsadviserende functies overgedragen aan het Service Centre voor Kwaliteit en Organisatie. Ten behoeve van het College van Bestuur blijft een kleine staf over in de vorm van het Bureau Bestuursondersteuning. Naast het secretariaat maken de controller en de bedrijfsjurist deel uit van dit bureau.
29
De verbetering over de periode 2003-2006 is het gevolg van positieve exploitatieresultaten. Met name het resultaat van de gewone bedrijfsvoering over de afgelopen vijf jaar (zie onderstaande tabel), de bedrijfsvoering zonder de bijzondere baten en lasten, weerspiegelt de verbetering van het resultaat van de NHL. resultaat uit gewone bedrijfsvoering in € * 1000
als % van de totale baten
2003
4.127
6,4
2004
5.855
8,7
2005
4.282
6,1
2006
50
-
2007
915-
-
De resultaten van 2006 en 2007 wijken af van de voorgaande jaren vanwege enerzijds incidentele projecten zoals de tijdelijke huisvesting en anderzijds de betere monitoring van de financiële processen waardoor de realisatie dichter bij de begroting uitkomt. Het resultaat over 2007 is hoger dan het begrote resultaat. Rekening houdend met de lasten van de tijdelijke huisvesting, die een incidenteel karakter hebben, is er sprake van een positief resultaat van € 0,7 mln. In 2007 daalt het solvabiliteitspercentage door de balansverlening die het gevolg is van de investeringen in de nieuwbouw. De NHL trekt in 2007 voor de financiering van de nieuwbouw een langlopende lening aan van € 25 mln. bij het ministerie van Financiën. Aan de activazijde is de sterke daling van de materiële vaste activa in de periode 2003-2006 omgebogen in een 30
stijging door de investeringen in de nieuwbouw, die voor 2007 € 12,7 mln. bedragen. Het verhogen van het variabele aandeel in de totale kostenstructuur door de beheersing van de vaste formatie is een belangrijk speerpunt van beleid in de afgelopen jaren. Het aantal fte’s personeel in loondienst van de NHL groeit gestaag door de groei van de activiteiten. De NHL verzorgt naast het reguliere onderwijs jaarlijks meer contractactiviteiten. De NHL monitort in 2007 nauwgezet het vaste deel van de formatie, de zogenaamde D2+D3-aanstellingen. De realisaties vergelijkt de NHL lopende het begrotingsjaar regelmatig met de opgestelde formatieplannen en geformuleerde streefcijfers. De onderstaande tabel geeft de ontwikkeling van de formatie personeel in loondienst met een onderverdeling vast en flexibel over de afgelopen jaren weer.
2007
2006
2005
2004
Vaste formatie
632
636
651
660
Flexibele formatie
173
128
98
74
Totaal
805
764
749
734
De vaste formatie is in de afgelopen jaren fors afgenomen onder een toename van de flexibele formatie. Nader onderzoek zal moeten uitwijzen of de grenzen van de afname van de vaste formatie zijn bereikt. De NHL vermeldt in de begroting duidelijk wat zij met contractactiviteiten nastreeft en de mate waarin de contractactiviteiten kostendekkend moeten zijn. Bij de evaluatiegesprekken over de jaarrekening stelt de NHL de dekking van de kosten expliciet aan de orde. De NHL hanteert voor de toerekening van de kosten van contractactiviteiten standaardtarieven uitgaande van de werkelijke totale loonkosten van de medewerkers, 1244 productieve uren per jaar, en een opslag voor dekking van indirecte kosten van 50%. Uit de analyse van de jaarrekening 2007 blijkt dat het financieel resultaat van contractactiviteiten positief is. De NHL wendt in 2007 geen middelen uit de rijksbijdrage aan voor investeringen in commerciële activiteiten voor, of in samenhang met derden, die op geen enkele wijze een relatie hebben met de kernactiviteiten onderwijs, onderzoek en kennisoverdracht. Het treasurybeleid in 2007 heeft zich met name gericht op het liquiditeitsrisico en het renterisico dat samenhangt met de investeringen van de NHL in de nieuwbouw. Voor de financiering van de nieuwbouw is per 2 januari 2007 de lening van het ministerie van Financiën van € 25 mln. ontvangen. Door de latere
start van de bouw dan voorzien, kon een groot deel van de lening worden belegd in deposito bij het ministerie van Financiën. De NHL neemt deel aan het schatkistbankieren en in dit kader worden de overtollige middelen uitsluitend uitgezet bij het ministerie van Financiën. Het College van Bestuur besluit over de uitzetting van middelen. Op dit punt zijn geen bevoegdheden gemandateerd. Naast de lening van € 25 mln. zijn aanvullende leningen voor de financiering van de nieuwbouw afgesloten bij het ministerie van Financiën en het particulier bankwezen. De rentevaste periode voor de aanvullende lening bij het ministerie van Financiën bedraagt 20 jaar. Het renterisico op de leningen van het particuliere bankwezen is voor de komende 10 jaar afgedekt. De nieuwbouw en daarmee samenhangend het financieel beheer hebben veel aandacht vereist. In dat kader is ook de financiële “kolom” versterkt en zijn inmiddels onder andere de volgende maatregelen getroffen: 1. Een systeem van financiële maandrapportages is ingevoerd waarmee de financiële ontwikkeling van de hogeschool nauwkeuriger met een hogere actualiteitswaarde kan worden gevolgd. 2. Een uniform systeem/ format voor projectbeschrijvingen is ontwikkeld. Dit systeem wordt thans geïmplementeerd. 3. De administratieve procesgang rond contractactivi31
teiten is vertaald in meer gedetailleerd beschreven procedures, waarmee ook bijvoorbeeld de tijdigheid en volledigheid van de interne doorbelasting van medewerkers sterk wordt verbeterd. 4. Een hogeschoolbreed systeem voor tijdschrijven is aangeschaft. Hiermee wordt het mogelijk de inzet van medewerkers efficiënt te monitoren. Op dit moment voert een aantal onderdelen van de hogeschool een pilot met dit systeem uit. 5. Op hogeschoolniveau is een inkoper aangesteld die thans gezamenlijke procedures voor inkoop en aanbesteding ontwikkelt. 6. De procedures voor het aanvragen van subsidies zijn gestandaardiseerd. Bovendien is op hogeschoolniveau een coördinator voor het aanvragen van (project)subsidies aangesteld. 7. Eind 2007 is het project Business Process Redesign gestart. Doel van dit project is het verhogen van de doelgerichtheid en de efficiency van de ondersteunende bedrijfsprocessen. Belangrijk onderdeel van dit project is het herontwerp van het beheer van projecten.
5.4 Informatisering Informatiebeleid en daarmee de informatisering heeft Informatiebeleid en daarmee de informatisering heeft een prominente rol in het Strategisch Plan 2008 -2011. De redenen hiervoor zijn deels te vinden in de verdergaande invloed van technologische toepassingen in de dagelijkse praktijk van de samenleving; toepassingen die leiden tot een andere verwachtingen bij de (aankomende) studenten. En er zijn redenen te vinden in het gegeven dat informatisering kan leiden tot kostenreductie indien projecten op een gedegen en 32
doordachte wijze worden geïnitieerd en uitgevoerd. In de tweede helft van 2007 stelt het college een informatiebeleidsplan vast met daarin een routekaart voor de planperiode om te komen tot een samenhangend Informatie- en systeemarchitectuur. Het accent ligt op een viertal speerpunten: kennisdeling, actuele omgevingskennis, adequaat ingerichte digitale werkomgeving voor student en docent en een professioneel ingerichte I-functie in de schoolorganisatie. Naast de beleidsvorming is ook een fors aantal projecten opgestart op het terrein van informatiesystemen. Veel systemen bij de NHL zijn aan vervanging toe; enerzijds door een veranderde functionele vraag, deels omdat er sprake is van technische veroudering. In 2007 benoemt en start de NHL een aantal projecten. Gaande het jaar besluit de NHL een paar projecten te vertragen vanwege de grote hoeveelheid projecten die al lopen en de mindere noodzaak om die projecten in 2007 te beginnen. Voor de vervanging van het Volg+ systeem is de uitwerking van de onderwijsvernieuwing bepalend voor het beschrijven van de functionele eisen en wensen. In 2008 maakt de NHL daarover definitieve keuzes waarna selectie en implementatie van een systeem kan plaatsvinden. De NHL voert in 2007 een selectietraject uit en schaft een informatiesysteem aan ter ondersteuning van het roosteringsproces. In het najaar van 2007 vangt het project ‘Eenheid in Planning’ aan. Doel van het project is het roosterproces, ter voorbereiding op de nieuwbouw, van afdelingsniveau op hogeschoolniveau te brengen. Het project loopt door in 2008. In 2007 brengt de NHL het project Relatiebeheer na
een zorgvuldige voorbereiding in uitvoering. Omdat ook hier de gezamenlijkheid binnen de Hogeschool het vertrekpunt is, is het op elkaar afstemmen van gegevenstypes en bestanden een arbeidsintensief proces waarin naast veel werk ook veel overtuigingskracht nodig is om tot resultaat te komen. Het relatiebeheerssysteem kan ook worden gebruikt voor het herstructureren van de archiefstructuur en archieven van de NHL. Een effect is ook dat er richtlijnen komen voor het zogenaamde Documentmanagement; ‘Wat wordt waar bewaard en is voor wie toegankelijk?’. De NHL stelt als uitgangspunt het digitaal opslaan van alle documenten. Ook dit project loopt door in 2008. Per 1 oktober 2007 schrijven studenten zich in via het landelijke systeem Studielink, een samenwerkingsresultaat van alle Hogescholen, universiteiten, SURF foundation en de IBGroep. Medewerkers van de NHL leveren een substantiële bijdrage aan dit landelijk project. Parallel aan dit project start het project voor een nieuw inschrijfsysteem. De NHL kiest voor het nieuwe inschrijfsysteem Progress dat net dat gebouwd is door het UOCG, een onderdeel van de Rijksuniversiteit Groningen. Dit systeem is volledig geïntegreerd met Studielink. In 2007 doet de NHL ook ervaring op met het gebruik van een Digitale Onderwijsgids. In een pilot is gekeken naar wat een dergelijk systeem moet kunnen. De NHL gebruikt de opgedane ervaringen in het ontwerp en selectie van een Digitale leer- en werkomgeving van student en docent. Een bijzonder leerzaam traject is de pilot voor een digitale portfolio geweest. Een porfolio is een wezenlijk onderdeel van het competentiegericht onderwijs en
sluit daarmee direct aan op de opzet van het onderwijsproces. Mede door deze pilot krijgt de NHL een fors aantal vragen met betrekking tot het onderwijsconcept helder in het vizier. Deze ervaringen gebruikt de NHL bij de verdere concretisering van het Strategisch Plan 2008 - 2011. In 2007 migreert de ICT- afdeling succesvol de studentenwerkplekken naar het XP platform. Daarmee is de NHL volledig voorbereid op de flexibele werkplek in de nieuwbouw; iedere gebruiker kan op elke willekeurige p.c. inloggen. Tegelijkertijd vergroot de NHL het opslagcapaciteit fors vanwege een sterke toename in de vraag daarnaar. Een van de aandachtspunten voor de komende jaren is de bewustwording dat informatisering een integraal onderdeel is van de bedrijfsvoering van een organisatie. De kosten van het gebruik van (nieuwe) informatiesystemen kunnen terugverdiend worden als ook gekeken wordt naar de gevolgen voor de procesinrichting.
5.5 Marketing en Communicatie Het jaar 2007 staat in het teken van het formuleren van nieuwe beleidsdoelstellingen op het gebied van marketing en communicatie. De doelstellingen gelden voor de planperiode van 2008-2011. De NHL benoemt de verschillende dienst/marktcombinaties in het nieuwe beleid scherper en zet de deelgebieden marktanalyse en interne communicatie zwaarder aan. Naar aanleiding van het nieuwe beleid vindt een herstructurering van de afdeling Marketing en Communicatie plaats. 33
De instroom in chroho-geregisteerde opleidingen groeit in 2007 licht, evenals het marktaandeel: van 2,4 % naar 2,5 %. Met name de welzijnsopleidingen en de financiële en bestuurskundige opleidingen zorgen voor deze groei. Corporate Externe doelgroepen zien de NHL vooral als een Friese onderwijsinstelling waar jonge mensen studeren. De hogeschool is echter op weg om te groeien naar een kennisinstelling die verschillende doelgroepen en de hele Noordelijke regio bedient. Van oudsher heeft de NHL sterke kernwaarden als betrouwbaar en persoonlijk. De NHL wil deze kernwaarden aanvullen met onder andere de kernwaarden ‘Ondernemend’ en ‘Uitdagend’. De NHL wil een uitdagende en onderzoekende organisatie zijn, die in staat is om verbindingen te creëren waar ondernemerschap uit voort komt. De komende jaren besteedt de NHL aandacht aan een reputatie die past bij de koers die de NHL vaart. Jongeren De NHL richt in 2007 haar communicatieactiviteiten voor de jongerendoelgroep met name op persoonlijke voorlichting. Extern neemt de NHL in 2007 deel aan de studiebeurzen in Groningen, Zwolle en Utrecht. Daarnaast verzorgt de NHL verschillende voorlichtingen op mbo- en vo-scholen. In eigen huis organiseert de NHL Wegwijsdagen (voor profielkeuze), Open Dagen, Proefstuderen en de maandelijkse Walk Ins. Het aantal bezoekers aan de voorlichtingsactiviteiten op de NHL stijgt over de gehele linie. In mei 2007 voert de NHL een succesvolle, multimediale campagne onder eindexamenkandidaten van het 34
voorgezet onderwijs. Ruim 3.000 jongeren melden zich aan voor de NHL-community ‘My Lucky Shirt’. Deze actie levert de NHL de prijs voor beste onderwijscampagne 2007 op. Voor de jongerendoelgroep definieert de NHL voor de planperiode 2008-2011 een lichte groei in marktpositie. Bij die groei staat de kwaliteit van de opleidingen voorop. Om de individuele scholier in zijn keuzevrijheid tegemoet te komen, zet de NHL de flexibiliteit op inhoud en leerstijl verder door.
praktijkopdrachten intern te onderstrepen, organiseert de NHL jaarlijks de wedstrijd ‘NHL Academy Award’. Docenten en/of studenten kunnen hun praktijkprojecten insturen. Via een internetstemming wordt beslist wie de award wint.
Intern De interne communicatie richt zich in 2007 met name op communicatie rondom het nieuwe strategisch plan. De NHL betrekt medewerkers en studenten op verschillende manieren en momenten bij de totstandkoming van dit plan, onder andere door discussiebijeenkomsten met als thema ‘jouw mening + onze koers’.
Professionals Het aanbod voor werkende professionals bestaat uit CROHO-geregistreerde bachelors en masters, korte opleidingen en cursussen. In 2007 besteedt de NHL veel aandacht aan het uitwerken van EVC-trajecten om het aanbod attractiever te maken. (EVC staat voor ‘Erkennen Verworven Competenties’). Het gaat hier om trajecten waarbij rekening houdend met opleiding, kennis en (werk)ervaring van betrokkenen hen een maatwerktraject wordt geboden om zo snel mogelijk een kwalificatie op hbo-niveau te behalen. Ook start de NHL met het communicatietraject rondom EVC. De werving vindt in eerste instantie plaats via bedrijven en instellingen. Bedrijven en instellingen De marketingcommunicatie richt zich op het opbouwen van netwerken. Daartoe organiseert de NHL onder andere netwerkbijeenkomsten onder de naam ‘Meet & Knowledge Exchange’. Ook neemt de hogeschool deel aan MaakKennis2, een initiatief van de Kamer van Koophandel om de contacten tussen het bedrijfsleven en het onderwijs te intensiveren. Om het belang van 35
6. Governance Branchecode Governance De NHL heeft de Branchecode Governance Hogescholen onderschreven en handelt zo veel mogelijk in overeenstemming daarmee. Op onderdelen zal de governancestructuur van de hogeschool in lijn met de branchecode worden aangescherpt. In 2007 is het besluit genomen om in 2008 een project te starten waarbij de gehele governancestructuur van de hogeschool onder de loep wordt genomen. College van Bestuur Het College van Bestuur is belast met het besturen van de hogeschool. Het College van Bestuur is tevens het bestuur van de stichting Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en het instellingsbestuur als bedoeld in de WHW. De taken van het college zijn beschreven in de wet, de statuten van de stichting en het bestuursreglement van de hogeschool. Het college is verantwoordelijk voor de realisatie van de strategie en de doelstellingen van de hogeschool en de resultaatsontwikkeling hierin. Het College van Bestuur stelt het strategisch instellingsplan vast en van daaruit de kaders waarbinnen de instituutsdirecteuren en de directeur bedrijfsvoering hun beleid voeren. Samenstelling en taakverdeling College van Bestuur Het College van Bestuur bestond in 2007 uit twee leden: F. (Frans) Kuipers (1949), voorzitter vanaf 01-091993 36
A.C. (Diane) Keizer-Mastenbroek (1956), lid vanaf 01-09-2006 Met ingang van 1 maart 2008 heeft Frans Kuipers zijn functie als voorzitter van het College van Bestuur neergelegd. Per 1 juni 2008 is hij opgevolgd door W. (Willem) Smink (1957). De collegeleden zijn samen en ieder afzonderlijk verantwoordelijk voor de wijze waarop zij hun taken uitoefenen. Zij leggen verantwoording af aan de Raad van Toezicht. De taakverdeling binnen en de werkwijze van het College van Bestuur zijn vastgelegd in een huishoudelijk reglement. Tussen de voorzitter en het lid bestaat een portefeuilleverdeling op basis van eerste en tweede verantwoordelijke. Tussen de portefeuilles zijn inhoudelijke dwarsverbanden aangebracht om verkokering van de bestuurlijke aandachtsgebieden te voorkomen. De verdeling van portefeuilles wordt periodiek herijkt. De portefeuilleverdeling is op de intranetsite geplaatst. Bezoldiging en rechtspositie leden College van Bestuur De leden van het College van Bestuur ontvangen een vast salaris. De hogeschool kent geen systeem van variabele beloning voor de leden van het College van Bestuur. Incidenteel kan een gratificatie worden toegekend. De totale bezoldiging valt binnen de bandbreedte van de Hay-adviesregeling “Uitwerking bezoldiging bestuurders hogescholen” d.d. november 2006, die een onderdeel vormt van de Branchecode Governance 37
Hogescholen. De opbouw van de bezoldiging wordt verantwoord in de jaarrekening. De collegeleden bouwen pensioen op conform de ABP-regeling. De voorzitter in 2007 had een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Het lid heeft een arbeidsovereenkomst voor vier jaar. Dit verschil heeft te maken met indiensttreding vóór, respectievelijk na inwerkingtreding van het Besluit rechtspositie leden van centrale directies en van colleges van bestuur van hogescholen, KB van 26 juni 2001, Stb. 308. Raad van Toezicht De Raad van Toezicht is belast met het toezicht op het beleid van het College van Bestuur. Hieraan gekoppeld heeft de Raad een aantal formele bevoegdheden, waaronder het benoemen en ontslaan van de leden van het College van Bestuur en het goedkeuren van de belangrijkste beleidsdocumenten zoals de begroting, de jaarrekening en het strategisch plan van de hogeschool. De Raad van Toezicht vervult daarnaast een klankbordfunctie voor het College van Bestuur. In 2007 vergaderde de Raad van Toezicht regulier vijf keer met het College van Bestuur. Eenmaal gedeeltelijk zonder het College van Bestuur om het functioneren van het college te evalueren. Het College van Bestuur bereidt de vergaderingen van de Raad van Toezicht inhoudelijk en procedureel voor. De agenda wordt opgesteld na overleg met de voorzitter van de Raad van Toezicht. Regelmatig terugkerende agendapunten zijn: • de goedkeuring van de begroting en jaarrekening/ jaarverslag; • de bespreking van de managementletter van de accountant; 38
• het financiële meerjarenperspectief; • de strategische koers van de hogeschool; • risicobeheersing; • de nieuwbouw/unilocatie. De Raad van Toezicht kent geen reglement waarin de taakverdeling binnen de raad en zijn werkwijze zijn neergelegd. In 2008 zal in het kader van de governancestructuur worden bezien of het wenselijk is om ook voor de raad een huishoudelijk reglement op te stellen. De Raad van Toezicht bespreekt periodiek, globaal eenmaal per jaar, zowel zijn eigen functioneren als dat van de individuele leden. Samenstelling Raad van Toezicht De Raad van Toezicht bestaat uit zeven leden. De benoemingsperiode is vier jaar, met de mogelijkheid van herbenoeming. De Raad van Toezicht is zodanig samengesteld dat de leden ten opzichte van elkaar en het College van Bestuur onafhankelijk en kritisch kunnen opereren. De raad is van oordeel dat voldaan is aan de onafhankelijkheid van zijn leden zoals bedoeld in de uitwerking van principe III.2 van de Branchecode Governance. Er is een competentieprofiel voor de leden van de Raad van Toezicht. Om te voorkomen dat veel leden van de Raad van Toezicht tegelijk aftreden, stelt de Raad van Toezicht een rooster van aftreden vast. Een overzicht van de leden van de Raad van Toezicht, inclusief benoemingstermijnen en hoofd- en relevante nevenfuncties, is te vinden in bijlage 8. Relevante nevenfuncties worden conform de Branchecode Governance vermeld, waar onder in elk geval andere toezichthoudende functies. Het rooster
van aftreden is op de intranetsite geplaatst. Het voorzitterschap is in afwachting van de werving van een nieuwe voorzitter ter opvolging van mevrouw M.A.P. Lapidaire van 12 december 2006 tot 1 juli 2007 waargenomen door de heer R.E.F.M. Nijhof. Per 1 juli 2007 heeft de Raad van Toezicht de heer G. Ybema benoemd als zijn voorzitter. De heer Ybema is oud-staatssecretaris van Economische Zaken, is op sociaal-economisch vlak zeer actief in de noordelijke regio en beschikt over een uitgebreid regionaal en landelijk netwerk. De Raad van Toezicht heeft de heer Nijhof per 1 juli 2007 benoemd als plaatsvervangend voorzitter. Contacten met de organisatie De voorzitter van de Raad van Toezicht woont eenmaal per jaar een reguliere overlegvergadering tussen het College van Bestuur en de Hogeschoolraad als toehoorder bij.
Kerncommissies Remuneratiecommissie De Raad van Toezicht kent een Remuneratiecommissie. De commissie bestaat uit de voorzitter en een lid van de Raad van Toezicht. De commissie is belast met het voeren van een jaarlijks managementreview-gesprek met de leden van het College van Bestuur, zowel individueel als collectief en het doen van voorstellen voor de beloning en het beloningsbeleid voor de leden van het College van Bestuur. De samenstelling, taak en werkwijze van de Remuneratiecommissie zullen in 2008 reglementair worden vastgelegd. In 2007 heeft de Raad van Toezicht afspraken gemaakt met het College van Bestuur over door het college als collectief te behalen resultaten. Deze ‘resultaatgerichte
bestuursafspraken’ hebben betrekking op een studiejaar, in dit geval het studiejaar 2006/2007. Per resultaatgebied wordt het te behalen resultaat beschreven en voorzien van concrete indicatoren. Op basis van een eindrapportage worden de behaalde resultaten voor de zomer geëvalueerd tijdens het managementreviewgesprek met de Remuneratiecommissie. De Remuneratiecommissie rapporteert haar bevindingen aan de Raad van Toezicht, die daarover deels in beslotenheid buiten aanwezigheid van de leden van het College van Bestuur vergadert. Selectiecommissies De Raad van Toezicht kent een Selectiecommissie die belast is met het werven van leden voor de Raad van Toezicht als zich een vacature aandient. Begin 2007 heeft de Selectiecommissie de nieuwe voorzitter geworven en geselecteerd. De werving vond plaats via de eigen netwerken. De Selectiecommissie bestond uit drie leden van de Raad van Toezicht, waaronder de waarnemend voorzitter en de voorzitter van het College van Bestuur. De Raad van Toezicht kent ook een Selectiecommissie voor de werving en selectie van de leden van het College van Bestuur. Deze Selectiecommissie bestaat uit de voorzitter en twee leden van de Raad van Toezicht en een lid van het College van Bestuur. Eind 2007 kondigt Frans Kuipers aan dat hij na ruim 14 jaar het voorzitterschap van het College van Bestuur wil neerleggen. De selectiecommissie start daarop, met ondersteuning van een extern bureau, met de werving en selectie van een nieuwe voorzitter van het College van Bestuur.
39
Auditcommissie Eind 2007 heeft de Raad van Toezicht besloten de instelling van een Auditcommissie uit te werken en in 2008 te realiseren. Honorering Raad van Toezicht De leden van de Raad van Toezicht ontvangen een vacatiegeld van € 1.200 bruto per bijgewoonde reguliere raadsvergadering. De voorzitter ontvangt een bedrag van € 1.800 bruto per raadsvergadering. De raad vergadert doorgaans vijfmaal per jaar. Reis- en onkosten worden op declaratiebasis vergoed.
Verslag van de Raad van Toezicht over 2007 Strategie Tijdens een strategiebijeenkomst in maart wisselt de Raad van Toezicht met het College van Bestuur van gedachten over proces en inhoud van het nieuwe strategisch plan. In de junivergadering keurt de raad vervolgens het uitgewerkte Strategisch Plan 2008-2011, getiteld: “Ontmoeting leidt tot ontplooiing” goed. In het kader van een toekomstvaste positionering van de NHL als regionale hogeschool voert de Raad van Toezicht een eerste verkennende gedachtewisseling met het College van Bestuur over mogelijke strategische partnerships met andere instellingen. Nieuwbouw Een vast punt op de agenda vormt het unilocatie-/ nieuwbouwproject aan de Rengerslaan in Leeuwarden. De nieuwbouw/ verbouw is begin 2007 aanbesteed. De ontwikkeling, beheersing en financiering van de 40
bouwkosten en de effecten daarvan op de meerjarige exploitatie van de hogeschool, vragen veel aandacht. In juni besluiten Raad van Toezicht en College van Bestuur samen een extra externe toets uit te laten voeren op onder meer de (beheersing van de) bouwkosten en de validiteit van de financiële meerjarenprognose. Mede op basis van de uitkomsten van het externe rapport trekt het College van Bestuur tijdelijk een extern financieel manager aan. Raad en college constateren gezamenlijk dat het, mede gelet op het aanstaande vertrek van de voorzitter van het College van Bestuur en de zware bestuurlijke agenda van de hogeschool, tevens wenselijk en noodzakelijk is de portefeuilles financiën en nieuwbouw ook op het niveau van het college tijdelijk te versterken. Met ingang van 1 januari 2008 is de heer R.M. Bilbé uit de Raad van Toezicht teruggetreden en tijdelijk aan het College van Bestuur toegevoegd. Hij is door het statutaire college gevolmachtigd voor de genoemde portefeuilles. In december keurt de Raad van Toezicht een voorstel van het College van Bestuur om het bouwbudget te verhogen tot voorlopig € 73 mln. goed. De definitieve hoogte van het bouwbudget is begin 2008 vastgesteld. Jaarverslag en jaarrekening In de junivergadering behandelt de Raad van Toezicht in aanwezigheid van de accountant en de interne controller de jaarrekening 2006 met het bijbehorende accountantsverslag. De accountant stelt bij de controle van de jaarrekening vast dat de aanschaf van meubilair en PC’s Europees had moeten worden aanbesteed. Omdat daardoor niet is voldaan aan de rechtmatigheid (wel aan de betrouwbaarheid) van de jaarrekening, geeft de accountant geen goedkeurende verklaring bij
de jaarrekening af. De Raad van Toezicht spreekt het College van Bestuur hierop aan en verzoekt het college het beleid ten aanzien van Europees aanbesteden aan te scherpen in overeenstemming met de geldende weten regelgeving. Dit is inmiddels gebeurd. Ook is een centrale inkoper aangesteld. Begroting De goedkeuring van de instellingsbegroting 2008 heeft in februari 2008 plaatsgevonden.
Overige onderwerpen Overige onderwerpen die in 2007 in de Raad van Toezicht aan de orde zijn geweest, zijn onder meer de samenwerking met Hogeschool InHolland op het gebied van de opleiding Scheepsbouwkunde, de uitkomsten van de tweejaarlijkse studentenenquête en het medewerkerstevredenheidsonderzoek, subsidievoorstellen aan de provincie, de verkoop van de locatie Tesselschadestraat te Leeuwarden en de opvolging van de voorzitter van het College van Bestuur.
Resultaatgericht bestuur In juni bespreekt de Raad van Toezicht de rapportage over de behaalde resultaatgerichte bestuursafspraken met het College van Bestuur. De resultaatsafspraken waren ingedeeld naar 11 resultaatgebieden: strategische positionering, Kenniscampus, toegepast onderzoek, onderwijsvernieuwing, diversificatie opleidingenaanbod, kwaliteitszorg primair proces, internationalisering, contractactiviteiten, informatisering, planning & control en marketing & communicatie. De Raad van Toezicht stelt vast dat vrijwel alle resultaatsafspraken zijn behaald. Informatievoorziening Door middel van kwartaalrapportages heeft het College van Bestuur de Raad van Toezicht tussentijds geïnformeerd over de realisatie van de begroting. Om de informatievoorziening aan de Raad van Toezicht in algemene zin verder te verbeteren, is op verzoek van de Raad eind 2007 het ‘bestuursverslag’ ingevoerd. Door middel van het bestuursverslag wordt de Raad van Toezicht elke vergadering schriftelijk op de hoogte gesteld van belangrijke of belangwekkende ontwikkelingen met betrekking tot de hogeschool. 41
7. Medezeggenschap Basis voor de structuur van de medezeggenschap binnen de NHL vormen hoofdstuk 10 van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek en de hoofdstructuur van de NHL. Met de indertijd gekozen medezeggenschapstructuur bedoelt de NHL de effectiviteit van de organisatie te bevorderen door het vergroten van de betrokkenheid van het personeel en de studenten bij het beleid en het realiseren van de strategische doelen van de organisatie. Bijkomend doel is het behartigen van de belangen van (groepen van) personeelsleden en studenten. Aan de NHL als geheel is een hogeschoolraad verbonden; aan elk instituut en aan het Service Centre voor Kwaliteit en Organisatie (voorheen Facilitair Bedrijf) een deelraad. De hogeschoolraad bestaat uit achttien leden, te weten negen leden gekozen uit en door de geleding studenten en negen leden gekozen uit en door de geleding personeel van de NHL. De omvang van de deelraden verschilt per organisatieonderdeel. De deelraden van de instituten bestaan voor de helft uit studenten gekozen uit en door de geleding studenten van het instituut en voor de helft uit personeel gekozen uit en door de geleding personeel van het instituut. De deelraad SCKO bestaat uitsluitend uit leden gekozen uit en door de geleding personeel van het SCKO. De zittingstermijn van student-leden bedraagt één jaar, die van de personeelsleden twee jaar. Het is niet mogelijk als student- of personeelslid in zowel de hogeschoolraad 42
als een deelraad zitting te nemen. De hogeschoolraad overlegt regelmatig met de deelraden hetgeen de communicatie en cohesie ten goede komt. Ook een gemeenschappelijk startdag voor ouden nieuwe raadsleden draagt hiertoe bij. Eind 2007 houdt de NHL verkiezingen voor de student- en personeelsgeleding van alle raden. De zittingstermijn van de nieuwe leden begint op 1 januari 2008. De NHL tracht de participatie van studenten in de raden zo aantrekkelijk mogelijk te maken door eventuele belemmeringen zoveel mogelijk weg te nemen. Hierbij kan worden gedacht aan uitroostering en facilitering in de vorm van scholingsactiviteiten, persoonlijke begeleiding, flexibiliteit in de onderwijsorganisatie, afspraken met stage-instellingen. Van groot belang daarbij is de medewerking van het management. De belangstelling voor de raden neemt in vergelijking met 2006 licht toe onder het personeel en neemt enigszins af onder de studenten. De samenstelling van de hogeschoolraad en de deelraden in 2007 is te vinden in bijlage 8.
43
Bijlagen: Bijlagen: 1. Organogram NHL 2. Gemeenschappelijke regelingen 3. Deelnemingen 4. NHL-register opleidingen per 31-12-2007 5. Overzicht majors 6. Mutaties in het opleidingenaanbod 7. Inkomende en uitgaande beursstudenten per instelling 8. Leden College van Bestuur, Raad van Toezicht, Medezeggenschapsraden 9. Prestatie-indicatoren Strategisch Plan 2008 - 2011 10. Jaarrekening NHL 2007 11. Accountantsverklaring 2007
44
Bijlage 1: Organogram
Bijlage 2: Gemeenschappelijke regelingen Hogescholengroep Noord Nederland Partijen: Stichting Hanzehogeschool Groningen, Openbaar Lichaam Hogeschool Drenthe, Rijksagarische (sic!) Hogeschool Leeuwarden, Stichting Christelijk Hoger (beroeps) onderwijs in Noord Nederland, Stichting Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Betrokken onderdeel NHL: College van Bestuur Betreft: samenwerking betreffende Noordelijke onderwijs- en kennisinfrastructuur Ingangsdatum: 22 april 2002 Einddatum: aangegaan voor onbepaalde tijd Deze regeling is met ingang van 1 januari 2008 beëindigd.
Interfaculteit Kunstonderwijs Noord Nederland
kunstonderwijs in brede zin, waaronder oprichting en instandhouding van een Academie voor Popmuziek en Nieuwe Media Ingangsdatum: 1 maart 2001 Einddatum: aangegaan voor onbepaalde tijd
International Business and Management Studies Partijen: Stichting Christelijke Hogeschool Nederland, Stichting Van Hall Larenstein en NHL Betrokken onderdeel NHL: Instituut Economie en Management Betreft: de bacheloropleiding International Business and Management Studies (IBMS) Ingangsdatum: 1 september 2007 Einddatum: aangegaan voor onbepaalde tijd
Partijen: Stichting Hanzehogeschool Groningen en NHL Betrokken onderdeel NHL: Instituut Educatie en Communicatie
Life Sciences Partijen: Stichting Van Hall Larenstein en NHL
Betreft: samenwerking op het terrein van het
Betrokken onderdeel NHL: Instituut Techniek
Betreft: DAV-1-lerarenopleidingen
Betreft: de bacheloropleidingen Biotechnologie, Biologie en Medisch laboratoriumonderzoek, Chemie, Chemische Technologie en Voedingsmiddelentechnologie
Ingangsdatum: 1 september 2002
Ingangsdatum: 1 september 2004
Einddatum: aangegaan voor onbepaalde tijd
Bijlage 3: Deelnemingen NHL Bedrijfsopleidingen ICT B.V. Bij oprichting zijn 200 aandelen van elk 100 euro geplaatst. De NHL houdt 100 aandelen en Fintan Holding B.V. houdt eveneens 100 aandelen.
Einddatum: aangegaan voor onbepaalde tijd
Kenniscampus Beheer B.V./Kenniscampus C.V.
Master kunsteducatie
B.V.: de NHL is medeaandeelhouder. Zij houdt 6 van de 18 aandelen (0,33%), De overige aandelen worden gelijkelijk gehouden door de gemeente Leeuwarden en Wyswert Beheer B.V.. Elk aandeel geeft recht op één stem. De B.V. is beherend vennoot van de C.V. C.V.: de NHL is commanditair vennoot. Het kapitaal van de vennootschap bedraagt €1.000. Iedere commanditair vennoot brengt € 320 in, zijnde 32%. De beherend vennoot brengt aan kapitaal € 40 in, zijnde 4%.
Partijen: Stichting Hanzehogeschool Groningen en NHL Betrokken onderdeel NHL: Instituut Educatie en Communicatie Betreft: de hbo-masteropleiding Kunsteducatie Ingangsdatum: 1 september 2006 Einddatum: aangegaan voor onbepaalde tijd (afgezien van ‘ontbindende voorwaarde’ in financiële regeling)
Rijksuniversiteit Groningen (eerstegraads lerarenopleidingen) Partijen: Rijksuniversiteit Groningen en NHL Betrokken onderdeel NHL: Instituut Educatie en Communicatie
Stichting Leeuwarden Business School Het bestuur van de stichting wordt gevormd door de leden van het College van Bestuur van de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden.
Stichting Centrum voor Levensbeschouwing Het bestuur van de stichting bestaat uit drie leden. De NHL heeft het recht om één lid te benoemen, art. 4 statuten. Beëindiging van het bestuurslidmaatschap vindt onder meer plaats als ontslag wordt verleend door de gezamenlijke overige bestuursleden, zon-
der dat in het bestuur enige vacature bestaat, art. 5 statuten. Besluiten worden in beginsel genomen met volstrekte meerderheid van stemmen, art. 7 statuten.
Stichting Leeuwarden Studiestad Het bestuur bestaat uit zeven leden. De benoeming van de bestuursleden geschiedt door het bestuur. De NHL heeft het recht om een voordracht voor één lid te doen. Andere onderwijsinstellingen alsmede de Kamer van Koophandel en Fabrieken hebben eveneens het recht om een lid voor te dragen voor benoeming. Het bestuurslidmaatschap eindigt onder meer als het ontslag wordt verleend door de gezamenlijke overige bestuursleden, zonder dat in het bestuur enige vacature bestaat, art. 5 statuten. Besluiten worden in beginsel genomen met volstrekte meerderheid van stemmen, art. 7 statuten.
Stichting Thorbecke Fonds Het bestuur bestaat uit zes leden benoemd door Gedeputeerde Staten, burgemeester en wethouders van de gemeente Leeuwarden en de NHL, ieder heeft het recht om twee leden te benoemen. Het bestuur kan besluiten om naast deze bestuursleden ten hoogste nog drie bestuursleden te benoemen, art. 4 statuten. Het bestuurslidmaatschap eindigt onder meer indien de instantie, die het bestuurslid heeft benoemd, binnen de termijn waarvoor het is benoemd van het lidmaatschap ontheft, art. 5 statuten. Besluiten worden in beginsel genomen met volstrekte meerderheid van stemmen, art. 11 statuten.
Stichting Simulator Training Nautisch Onderwijs Het bestuur bestaat uit ten hoogste negen leden. Eén lid wordt benoemd op voordracht van het College van Bestuur van de NHL, art. 4. statuten. Het bestuurslidmaatschap eindigt onder meer door een met redenen omkleed besluit van het bestuur. Dit besluit wordt genomen met een meerderheid van drie/kwart van de geldig uitgebrachte stemmen, art. 7 statuten.
Stichting RVS Kenniscentrum Het bestuur van de stichting wordt gevormd door de directeur, art. 1 en 4 statuten. De directeur wordt benoemd door de Raad van Toezicht, art. 4 statuten. Deze raad bestaat uit ten minste drie leden, art. 8 statuten. De NHL heeft het recht om een stemgerechtigd lid te benoemen. Uit art. 8 statuten blijkt dat er vier stemgerechtigde leden zijn. Alle besluiten worden met gewone meerderheid van stemmen genomen. Het ontslagbesluit betreffende de directeur kan slechts worden genomen met een meerderheid van twee derden van de door de stemgerechtigde leden uitgebrachte stemmen in een vergadering waarin alle stemgerechtigde leden aanwezig zijn. Een lid van de Raad van Toezicht kan door de raad worden ontslagen. Het ontslagbesluit wordt genomen met algemene stemmen in een vergadering waarin alle leden van de raad aanwezig zijn, met uitzondering van het lid waarop het besluit betrekking heeft.
Stichting Zeevaartschoolbelangen Terschelling Het bestuur bestaat uit ten minste vijf leden. Het
bestuur kan worden uitgebreid met leden, niet woonachtig op Terschelling. Echter het aantal Terschellinger leden zal altijd in de meerderheid zijn. De directeur van de Hogere Zeevaartschool ‘Willem Barentz’ is adviserend bestuurslid en heeft geen stemrecht.
Bijlage 4: NHL-register opleidingen per 31-12-2007 1 Domein Economics
3 Domein Marketing
Bacheloropleidingen
Stichting Kenniscampus Leeuwarden Het bestuur bestaat uit ten minste vier leden. Eén bestuurslid wordt benoemd op voordracht van het College van Bestuur van de NHL. Het bestuurslidmaatschap kan niet eindigen door een daartoe strekkend besluit van het bestuur. Besluiten worden met algemene stemmen in een vergadering waarin alle leden vertegenwoordigd zijn, art. 7 statuten.
CROHO-opleiding
graad met toevoeging Bachelor of Economics
34406 Accountancy vt/dt/du
Bachelor of Accounting & Finance
CROHO-opleiding
graad met toevoeging
34402 Commerciële Economie vt/dt/du
Bachelor of Commerce
34407 International Business and Languages vt
Bachelor of Commerce
(graad toevoeging wordt nader vastgesteld) 34401 Bedrijfseconomie vt/dt/du
Bachelor of Economics
34414 Financial Services Management vt/du
Bachelor of Economics
Bacheloropleidingen
Bacheloropleidingen
34419 Hogere Europese Beroepen Opleiding vt
CROHO-opleiding
graad met toevoeging
34936 International Business and Management Studies vt
Bachelor of Business Administration
De opleiding IBMS wordt samen met Stenden (v/h CHN) en hogeschool Van Hall Larenstein aangeboden
2 Domein Public Management
CROHO-opleiding
4 Domein International Business and Management Studies (in samenwerking met Stenden Hogeschool en Van Hall Larenstein)
graad met toevoeging
Bachelor of European Studies
39201 Integrale Veiligheid vt/dt
Bachelor of Safety and Security
34464 Bestuurskunde/ Overheids management vt/dt
Bachelor of Public Management
5 Domein Information and Organisation Bacheloropleidingen
7 Afdeling Welzijnsopleidingen
10 Afdeling HBO-V
14 Afdeling PABO
Bacheloropleidingen
Bacheloropleidingen
Bacheloropleidingen
CROHO-opleiding CROHO-opleiding
graad met toevoeging
34404 Bedrijfskundige informatica vt/dt
Bachelor of Information and Communication Technology
80024 Ad IT Service Management vt/dt
Associate degree Information and Communication Technology
34421 Technische Bedrijfskunde vt/dt/du
Bachelor of Business Administration
35158: Pedagogiek vt/dt
graad met toevoeging Bachelor of Social Work
34610 Culturele en Maatschappelijke Vorming vt/dt
Bachelor of Social Work
34616 Maatschappelijk Werk en Dienstverlening vt/dt
Bachelor of Social Work
graad met toevoeging
Bachelor of Engineering 44113 Pedagogiek dt
6 Domein Business Administration
Master of Education
Bachelor of Nursing
Bacheloropleidingen CROHO-opleiding
graad met toevoeging
34405 Communicatie vt
Bachelor of Communication
12 en 13 Afdeling Kunst en Educatie
Bacheloropleidingen 8 Godsdienst pastoraal werk en lerarenopleiding godsdienst CROHO-opleiding
34560 Opleiding tot Verpleegkundige vt/dt/du
graad met toevoeging
11 Afdeling Communicatie
Masteropleidingen CROHO-opleiding
CROHO-opleiding
graad met toevoeging
Bacheloropleidingen
Bacheloropleidingen 34435 Opleiding voor Management, Economie en Recht vt/dt
Bachelor of Business Administration Bachelor of Law
34609 Personeel en Arbeid vt/dt
Bachelor of Business Administration
80002 Ad Personeel en Arbeid vt/dt
Associate degree Business Administration
CROHO-opleiding 35146 Godsdienst-Pastoraal Werk dt 35441 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Godsdienst dt
Bachelor of Theology
Bachelor of Education
graad met toevoeging
39100 Docent Beeldende Kunst en Vormgeving vt/du
Bachelor of Fine Art and Design in Education
34745 Docent Drama vt/du
Bachelor of Theatre in Education
Masteropleidingen
Masteropleidingen CROHO-opleiding graad met toevoeging 45274 Leraar Godsdienst dt
CROHO-opleiding graad met toevoeging
Master of Education
CROHO-opleiding
graad met toevoeging
49117 Kunsteducatie dt
Master of (toevoeging n.n.b.)
CROHO-opleiding 34808 Opleiding tot leraar basisonderwijs vt/dt/du
graad met toevoeging
Bachelor of Education
15 t/m 19 Afdeling Talen
Masteropleidingen en eerstegraads lerarenopleidingen
Bacheloropleidingen CROHO-opleiding 35193 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Duits
graad met toevoeging
Bachelor of Education
vt/dt/du 35195 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Engels vt/dt/du 35196 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Frans vt/dt/du 35198 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Nederlands
Bachelor of Education
Bachelor of Education
Bachelor of Education
vt/dt/du 35144 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Fries vt/dt/du
Bachelor of Education
CROHO-opleiding
graad met toevoeging
45265 Leraar Duits dt
Master of Education
45262 Leraar Engels dt
Master of Education
45276 Leraar Fries dt
Master of Education
45269 Leraar Nederlands dt
Master of Education
5113 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de eerste graad in Frans dt/du
n.n.b
20 t/m 25 Afdeling Sociale Vakken
Masteropleidingen en eerstegraads lerarenopleidingen
Bacheloropleidingen
CROHO-opleiding
graad met toevoeging
45275 Leraar Algemene Economie dt
Master of Education
CROHO-opleiding 35201 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Aardrijkskunde vt/dt/du 35197 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Geschiedenis vt/dt/du 35411 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Maatschappijleer vt/dt/du 35202 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Algemene Economie vt/dt/du
graad met toevoeging
Bachelor of Education
Bachelor of Education
Bachelor of Education
Bachelor of Education
35203 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Bedrijfseconomie vt/dt/du 35388 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Gezondheidszorg en Welzijn vt/dt/du
Bachelor of Education Bachelor of Education
5116 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de eerste graad in Geschiedenis dt 5117 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de eerste graad Maatschappijleer dt/du 5109 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de eerste graad in Aardrijkskunde dt 5184 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de eerste graad in Bedrijfseconomie dt/du
n.n.b.
n.n.b.
n.n.b.
n.n.b
Masteropleidingen en eerstegraads lerarenopleidingen
26 tm 30 Afdeling Exacte Vakken Bacheloropleidingen CROHO-opleiding 35221 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Wiskunde vt/dt/du 35301 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Biologie vt/dt/du 35261 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Natuurkunde vt/dt/du
CROHO-opleiding graad met toevoeging
Bachelor of Education
Bachelor of Education
Bachelor of Education
35199 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Scheikunde vt/dt/du
Bachelor of Education
35168 Bedrijfswiskunde vt/dt
Bachelor of Engineering
Bacheloropleidingen
Bacheloropleidingen
CROHO-opleiding Master of Education
45263 Leraar Wiskunde dt
Master of Education
5519 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de eerste graad in Scheikunde dt
33 Afdeling Bouwkunde, Civiele Techniek, Verkeerskunde
graad met toevoeging
45272 Leraar Natuurkunde dt
5099 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de eerstegraad in Biologie dt
31 Unit Life sciences
n.n.b
n.n.b
graad met toevoeging
34397 Biologie en Medisch Laboratorium Onderzoek vt
Bachelor of Applied Science
34331 Biotechnologie vt
Bachelor of Applied Science
34396 Chemie vt
Bachelor of Applied Science
34275 Chemische technologie vt
Bachelor of Applied Science
CROHO-opleiding
graad met toevoeging
34263 Bouwkunde vt
Bachelor of Built Environment
34279 Civiele Techniek vt
Bachelor of Built Environment
34371 Verkeerskunde vt
Bachelor of Built Environment
34 Afdeling Maritiem Instituut Willem Barentsz
32 Afdeling Engineering Bacheloropleidingen CROHO-opleiding
graad met toevoeging
34267 Elektrotechniek vt
Bachelor of Engineering
34280 Werktuigbouwkunde vt
Bachelor of Engineering
34479 Informatica vt
Bachelor of Engineering
Bacheloropleidingen CROHO-opleiding
graad met toevoeging
34384 Maritiem Officier vt
Bachelor of Maritime Operations
34190 Hydrografie vt
Bachelor of Maritime Operations
35 Afdeling Communicatie en Multimedia design Bacheloropleidingen 34092 Communication & Multimedia Design vt
Bachelor of Multimedia
Bijlage 5: Overzicht majors
Bijlage 6: Mutaties in het opleidingenaanbod
Code
Naam:
Omvang:
Afdeling/domein verantwoordelijk voor uitvoering en kwaliteit:
1 2 2* 3 4
Economics Public Management European Studies Marketing management International Business and Management Studies
110 170 170 170 (170)
5 6
(Business Adminstration and laws (Bedrijfskunde)
(140) (140)
Economics Public Management Public Management Marketing Management IBMS (in samenwerking met de CHN en het Van Hall Instituut) Business Administration Information and Organisation
7 8 9 10
Social Studies (Godstdienst-Pastoraal Werk) (Lerarenopleiding Godsdienst) Verpleegkunde
170 (170) (170) 170
Welzijnsopleidingen Pedagogiek deeltijd , Theologie, Senioren Academie HBO-V
11 12
140 170
Communicatie Kunst en Educatie
13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Communicatie Docent Beeldende Kunst en Vormgeving Docent Drama Primair Onderwijs Duits Frans Engels Nederlands Frysk Aardrijkskunde Algemene Economie Bedrijfseconomie Maatschappijleer Geschiedenis Gezondheidszorg en welzijn Wiskunde Biologie Natuurkunde Scheikunde Bedrijfswiskunde
31
Life Sciences
-
32 33
Engineering Bouwkunde, Civiele Techniek en Verkeerskunde Maritime Operations Communication and Multimedia Design
140 140
Life Sciences (in samenwerking met het van Hall Instituut) Engineering BCV
170 110
MIWB CMD
34 35
170 140 170 170 170 170 170 170 170 170 170 170 170 170 170 170 170 170
PABO Talen
Sociale Vakken
1. Besluitenlijst College van Bestuur 31 januari 2007 Wijziging NHL-register opleidingen (oud) Het CvB besluit het NHL-register opleidingen (oud) te wijzigen. Bij de: opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Geschiedenis (35197); opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Maatschappijleer (35411); opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Aardrijkskunde (35201); worden de afstudeerrichtingen “Educatief” en “Communicatief” vervangen door de afstudeerrichting “Educatief-Communicatief”. 2. Besluitenlijst College van Bestuur 14 maart 2007 Wijziging NHL-registers opleidingen Het CvB besluit tot de volgende wijzigingen van de NHL-registers opleidingen:
Exacte Vakken
onder de bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica wordt het associate degree programma IT Service Management (voltijd en deeltijd) toegevoegd; de omvang van de associate degree programma Personeel en Arbeid wordt gewijzigd van 180 studiepunten in 120 studiepunten; bij de associate degree programma’s Personeel en Arbeid en IT Service Management wordt als graad
vermeld ‘Associate degree’; de opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Verpleegkunde (Croho 4568) komt te vervallen. 3. Besluitenlijst College van Bestuur 4 april 2007 Wijziging NHL-registers opleidingen Het CvB besluit in de NHL-registers opleidingen en in het CROHO de duale inrichting van de bacheloropleiding Communication and Multimedia Design (ISATcode 34092) door te halen. 4. Besluitenlijst College van Bestuur 10 mei 2007 Wijziging NHL-registers opleidingen Het CvB besluit de NHL-registers opleidingen als volgt te wijzigen: Bij de bacheloropleiding Bestuurskunde/Overheidsmanagement (ISAT-code 34464) wordt de duale inrichting doorgehaald. De datum van inwerkingtreding is 1 juni 2007. Bij de bacheloropleiding Integrale Veiligheid (ISATcode 39201) wordt de duale inrichting doorgehaald. De datum van inwerkingtreding is 1 juni 2007. Bij de bacheloropleiding Hogere Europese Beroepen (ISAT-code 34419) wordt uitsluitend de graadtoevoeging “of European Studies” opgenomen. De datum van inwerkingtreding is 10 mei 2007. De graadtoevoeging
kan vanaf deze datum aan afgestudeerden worden verstrekt voor zover dit niet in strijd is met eerdere toezeggingen. 5. Besluitenlijst College van Bestuur 23 mei 2007 Wijziging NHL-registers opleidingen Het CvB besluit met ingang van 23 mei 2007 bij alle inrichtingsvormen en vestigingsplaatsen van de bacheloropleiding Pedagogiek (ISAT-code 35158) uitsluitend de graadtoevoeging ‘of Social Work’ op te nemen. 6. Besluitenlijst College van Bestuur 5 juli 2007 Wijziging NHL-register opleidingen Het CvB besluit in het NHL-register opleidingen, cohort 2007/2008, de volgende inrichtingen door te halen: duale en deeltijdse inrichting van de bacheloropleiding Accountancy (34406); duale inrichting van de bacheloropleiding Bedrijfseconomie (34401); voltijdse inrichting van de bacheloropleiding Financial Services Management (34414). 7. Besluitenlijst College van Bestuur 20 september 2007 Wijziging NHL-registers opleidingen Het CvB besluit met ingang van heden in de NHLregisters opleidingen de volgende wijzigingen aan te brengen: bij de bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica (ISAT-code 34404) wordt als graadtoevoeging uitsluitend opgenomen: “of Information and Communication Technology”;
bij het Associate degreeprogramma IT Service Management (ISAT-code 80024) van de bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica (ISAT-code 34404) wordt als graadtoevoeging opgenomen: “Information and Communication Technology”;
eerste graad in Aardrijkskunde, Biologie, Frans, Geschiedenis; - de opleidingen tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in Mens & Maatschappij en Techniek.
bij het Associate degreeprogramma Personeel en Arbeid (ISAT-code 80002) van de bacheloropleiding Personeel en Arbeid (ISAT-code 34609) wordt als graadtoevoeging opgenomen: “Business Administration”.
9. Besluitenlijst College van Bestuur 21 november 2007 Wijziging NHL-registers opleidingen Het CvB besluit in de NHL-registers opleidingen met ingang van 1 september 2008 de duale inrichting van de bacheloropleiding Technische Bedrijfskunde (ISATcode 34421) door te halen.
Vaststelling NHL-register opleidingen cohort 20072008 Het CvB stelt het NHL-register opleidingen voor het cohort 2007-2008 integraal vast. In dit register zijn de volgende wijzigingen verwerkt: aan de bacheloropleiding en major Bedrijfswiskunde is de minor Actuariële Wiskunde toegevoegd;
10. Besluitenlijst College van Bestuur 6 december 2007 Wijziging NHL-registers opleidingen Het CvB besluit per 1 september 2008 bij de bacheloropleiding Docent Drama (ISAT-code 34745) en de bacheloropleiding Opleiding tot leraar basisonderwijs (ISAT-code 34808), de duale inrichting door te halen.
bij de bacheloropleidingen en majors Bouwkunde, Civiele Techniek en Verkeerskunde zijn diverse wijzigingen in de minors doorgevoerd; bij de eerstegraad- en de masteropleidingen is de aanduiding “major” vervangen door “omvang” aangezien bij deze opleidingen de major-minorstructuur niet wordt gevolgd. 8. Besluitenlijst College van Bestuur 1 november 2007 Het CvB besluit de volgende “slapende” lerarenopleidingen te beëindigen: - de opleidingen tot leraar voortgezet onderwijs van de
Bijlage 7: Inkomende en uitgaande beursstudenten per instituut, naar universiteit en land van herkomst / totaal NHL 2007 Uitgaand naar instelling Universidad de Valencia (ES) Instituto Politécnico de Porto (PT) Instituto Politécnico de Lisboa (PT) Aristotle Un. Thessaloniki (GR) Sophia Antipolis Nice (FR) ISC Paris (FR) IUFM Bratagne Rennes(FR) Université Claude Bernard Lyon (FR) University of Hildesheim(DE) Fachhochschule für Verwaltung und Rechtspflege Berlin Universitat Duisburg-Essen(DE) Carl von Ossietzky Universitat Oldenburg(DE) Katholieke Hogeschool Mechelen(BE) ISELL Ste. Croix Luik (BE) University of Southern Denmark (DK) Haslev College of Education(DK) Helia Helsinki (FI) Lahti Ploytechnic, Lahti (FI) Savonia Polytechnic Kuopio (FI) Polytechnic Häme(FI) Kymenlaakso Polytechnic (FI) Romeris University Mykolas (LT) St Mary’s University College (UK) Glasgow Caledonian University (UK) University of Strathclyde Glasgow(UK) Upper Austria (AT) University of Applied Sciences Solothurn Northwestern Switzerland (SW) IUKB (SW) Marmara University (TR) Anadolu University (TR)
techniek 2 3 4 1 1 3
ecma 5 1 1 1 2 1 2 2 5 2 1 2 4
Z&W 1 1
E&C 2 2 2 2 1 1 2 3 1 1 2 4 2
NHL 8 2 3 2 2 1 2 1 1 1 1 2 3 1 4 1 4 1 2 1 2 2 4 5 2 2 1 2 4 3
City University of Hong Kong (HK) Eszterhazy Karoly College(HU) Kodolanyi Janos Foiskola (HU) University of Pardubice (CZ) University of Kymenlaakson(NO) Lillihammer University College(NO) Vaxjo University (SE) Sodertorns Hogskola (SE) Halmstad University(SE) Kristianstad University(SE) Mid Sweden University (SE) Sungkyuankwan University (S-KO) FHS St. Gallen (SU) Anadolu University,Eskeschehir(TU) Confederation College (CA) Pearl Academy, New Delhi, (INDIA) Oklahoma University (USA) TOTAAL
14
2 1 1 1 1 1 5 41
1 3
1 3 2 1 1 2 2 6 1 44
2 1 3 1 2 1 1 1 1 1 2 1 2 6 1 1 5 102
Inkomend van instelling Universidad de Valencia (ES) Universitat Autònoma de Barcelona (ES) Universidad de la Laguna (ES) Universidad Balears,Mallorca(ES) Instituto Politécnico de Setubal (PT) Instituto Politécnico de Porto (PT) Aristotle Un. Thessaloniki (GR) ISC Paris (FR) EICD 3A (FR) Universite d’Artois (FR) Nice (FR) Westsächsische Hoschschule Zwickau (DE) Hochschule Wismar (DE) Hochschule Zittau/Gorlitz (DE) FH Frankfurt am Main (DE) Hogeschool Gent (BE) Brussel (BE) ISELL Ste. Croix Luik (BE) Kajaani Polytechnic (FI) Savonia Polytechnic Kuopio (FI) Ylivieska(FI) Mikkeli Polytechnic(FI) Kymenlaakso Polytechnic (FI) Universidad Catolica del Sacre(IT) Universita Degli Studie Di Udine(IT) Romeris University Mykolas (LT) Poznan University of Economics (PL) Poznan Univresity of Technology (PL) Adam M. University Poznan (PL) University of Central England Birmingham (UK) Upper Austria (AT) Marmara University (TR) Anadolu University (TR) Esterhazy Karoly Collgege,Eger(HU)
techniek 4 2
ecma 2 1
Z&W
E&C 2 1 1 1
NHL 4 4 1 1 1 2 1
Tessedik Sámuel Föiskola (HU)
2 2 11
2 2 2 3 2 6 3 1 1 3 3 2 2 2 1 9
1 2 3
2 1 1 4 1 17 5
2 2 2 2 2 3 2 6 1 1 4 3 1 2 1 1 2 1 3 3 2 3 2 2 1 37 5
Oklahoma University (USA)
Budapest University of Technology and Economics (HU) Kodolanyi Janos Foiskola (HU) Technical University of Gabrovo (BU) Midsweden University,Sundsvall(SE) Sungkyuankwan University (S-KO) University of Maribor (SI) FHS, St. Gallen(SU) TOTAAL
1 22
2 2 1 3 1 56
6
2 1 2 41
2 1 2 2 1 1 3 2 1 125
Bijlage 8: Leden College van Bestuur, Raad van Toezicht, Medezeggenschapsraden College van Bestuur: F. (Frans) Kuipers (1949), voorzitter vanaf 01-091993 A.C. (Diane) Keizer-Mastenbroek (1956), lid vanaf 01-09-2006
Raad van Toezicht: Samenstelling Raad van Toezicht Stichting Noordelijke Hogeschool Leeuwarden per ultimo 2007: 1. dhr. G. (Gerrit) Ybema, voorzitter (1945) Directeur advies- en consultancybureau Ybema Economy Solutions Sector: financieel-economisch Eerste benoeming: 1 juli 2007 Einde lopende benoemingsperiode: 1 juli 2011 Relevante nevenfuncties: lid Raad van Commissarissen ARCADIS, NUON en Cordis Europa, voorzitter Raad van Toezicht Zorggroep Noorderbreedte, lid Raad van Toezicht ROC Friese Poort, voorzitter Zorg Innovatie Forum, voorzitter Raad van Commissarissen Ventus Groep B.V., voorzitter Consultatief Orgaan voor de Friese taal, voorzitter Stichting Friese Havendagen, voorzitter Nederlandse Vereniging van Bioscoopexploitanten 2. dhr. R. (Ruud) E.F.M. Nijhof, plv. voorzitter (1945) Voormalig algemeen directeur Raad voor de Kinderbescherming
Sector: overheid Eerste benoeming: 20 december 2001 Einde lopende benoemingstermijn: 20 december 2009 Relevante nevenfuncties: lid sectie Euro Defense Pays Bas, lid Adviesraad Beroepenveld Criminologie Erasmus universiteit, lid Adviesraad Slachtofferhulp Nederland 3. dhr. R. (Roy) M. Bilbé (1958) Directeur Oil & Gas Stork Sector: bedrijfsleven Eerste benoeming: 19 februari 2004 Einde lopende benoemingsperiode: 19 februari 2008 Relevante nevenfuncties: lid Raad van Commissarissen IICORR, Aberdeen UK, voorzitter Raad van Commissarissen Olijslager B.V., voorzitter Raad van Commissarissen Lubbers B.V. 4. dhr. H. (Harry) de Wit (1960) Algemeen directeur TMG Distributie B.V. Sector: ICT/nieuwe media Eerste benoeming: 4 oktober 2000 Einde lopende benoemingsperiode: 4 oktober 2008 5. mevr. G. (Gina) A. van der Werf (1971) Managing director First Dutch Capital B.V. Sector: bedrijfsleven Eerste benoeming: 1 september 2003 Einde lopende benoemingsperiode: 1 september 2011 Relevante nevenfuncties: lid Raad van Advies 2Blegal B.V.
6. dhr. R. (Ruben) Wenselaar (1961) Lid Raad van Bestuur Menzis zorgverzekeraar Sector: bedrijfsleven / financiële dienstverlening Eerste benoeming: 10 oktober 2005 Einde lopende benoemingstermijn: 10 oktober 2009
Deelraad Service Center voor Kwaliteit en Organisatie
7. dhr. R. (Ronald) C.A. Wilcke (1953) Voorzitter College van Bestuur ROC Flevoland te Almere Sector: (middelbaar beroeps-) onderwijs Eerste benoeming: 10 oktober 2005 Einde lopende benoemingstermijn: 10 oktober 2009 Relevante nevenfuncties: lid dagelijks bestuur MBOraad
Richard Aldridge
MEDEZEGGENSCHAPSRADEN:
personeel
studenten
Geert Bijker
Hendrik van Berkum
Hogeschoolraad 2007
Gerben Dijkstra
Elbrich Bons
Gerard Duursma
Sigrun Huiskens
Bouke de Jong
Jabin de Jong
Rob Reichardt
Ester Oomens
Dejan Veljkovic
Egbert van der Tuin
personeel Herman Albers Simon Gonlag Jan Hummel Anneke Karsten Sybren de Meer Michiel Osinga
Deelraad instituut Economie en Management
personeel
studenten
Anna Gerritsma (EC)
Sytse Brouwer (EC)
Martin Klut (FB/SCKO)
Yuri van Hoef (EC)
Bert Kramer (EcMa)
Saskia de Jonge (EC)
Jannie te Linde (ZW)
Sybrig Kromkamp (EcMa)
Gerard Stout (EC)
Rianda Sacré (EcMa)
Greet van Terwisga (EcMa)
Remco Sikkes (EcMa)
Louwrens Wouda (EC)
Vincent van Slingerland (EcMa)
personeel
studenten
Gosse Drost (FB/SCKO)
Frank Visser (EcMa) /
Ron Barendsen
Linda Duut
Adriaan Okkema (EcMa)
Martine van den Dool
Iris Gruppen
Jan Jitse Visser (EcMa)
Klaske Jellema-van der Meulen
Marco ten Hoff
Willem Blok (ZW)
Deelraad instituut Educatie en Communicatie
Loes Rotshuizen-van Sitteren
Stéphanie Oppenhuizen
Gerrie Rozema
Paul Reitsma
Vacature
Ryanna Roozendaal
Vacature
Chevelie Vermaning
Deelraad instituut Techniek
Bijlage 9: Prestatie-indicatoren Strategisch Plan 2008 – 2011
personeel
studenten
Harmen van der Ende
Teake van der Laan
Stuurgetallen personeelsbeleid
Ina de Jong-Vleugel
Sander ploegstra
Vacature
Vacature
Vacature
Vacature
Vacature
Vacature
Deelraad instituut Zorg en Welzijn personeel
studenten
Bauke Aalbers
Sorenta Dekker
Jan Droogendijk
Folkert Stienstra
Hilde Hoving
Vacature
Ria van de Laar
Vacature
2008
2009
2010
2011
% personele lasten van de totale lasten
71,2
70,5
68,8
69,1
Verhouding D4/D2+D3+D4 als percentage, minimaal op hogeschoolniveau Minimaal op instituutsniveau
16
16
16
16
15-17
15-17
15-17
15-17
Ziekteverzuim (totaal )
3,7%
3,7%
3,7%
3,7%
Verzuimfrequentie
< 2007 <2007
<2007
<2007
Aantal gepromoveerde medewerkers (nu +/- 35)
35
40
45
75
2008
2009
2010
2011
Marktaandeel instroom
volgt
volgt
volgt
volgt
Aantal aangeboden masters
10
10
12
12
Aantal afgestudeerden aan een masteropleiding
15
15
50
75
Aantal aangeboden AD-trajecten
2
4
4
10
Stuurgetallen marktontwikkeling en productontwikkeling
Stuurgetallen onderwijsconcept 2008
2009
2010
Afstudeerrendement percentage dat na 5 jaar is afgestudeerd
uitvoeren analyse
hoger dan in 2008
Scores op de studenttevredenheid
Stijging alle ten Verbetertrajecten onderdelen opzichte uitvoeren voldoende van 2009
2011 > landelijk gemiddelde Alle onderdelen > landelijk gemiddelde
Bijlage 10: Jaarrekening 2007
Stuurgetallen internationalisering 2008
2009
2010
2011
Aantal uitgaande NHL studenten
Aantal studenten vanuit het buitenland bij de NHL
Elke student volgt 30 EC van het programma in het Engels
25% van het opleidingsprogramma van het instituut
75% van het opleidingsprogramma van het instituut
50% van het opleidingsprogramma van het instituut
100% van het opleidingsprogramma van het instituut
Stuurgetallen groei van de contractactiviteiten 2008
2009
2010
Omzet uit de contractactiviteiten als percentage baten
2011 20
Rendement
>0
Tevredenheidscore klanten
uitvoeren meting
>0
>0
>0
Stuurgetallen onderzoek 2008 Gesponsorde lectoren bedragen in euro’s
2009
350.0000 575.000
2010
2011
800.000 1.025.000
Geconsolideerde balans Geconsolideerde exploitatierekening Geconsolideerd kasstroomoverzicht Algemene toelichting Toelichting op de geconsolideerde balans Niet uit de balans blijkende verplichtingen Toelichting op de geconsolideerde exploitatierekening Afstudeerfonds Overzicht geoormerkte rijksbijdragen Overzicht verbonden partijen Bezoldiging College van Bestuur Bezoldiging Raad van Toezicht Enkelvoudige balans Enkelvoudige exploitatierekening Toelichting enkelvoudige balans en exploitatierekening Accountantsverklaring
STICHTING NOORDELIJKE HOGESCHOOL LEEUWARDEN
GECONSOLIDEERDE BALANS (Bedragen x € 1.000) Na verwerking exploitatieresultaat
PER 31 DECEMBER
2007
2006
44.841
33.719
Jaarrekening 2007: Balans 1
ACTIVA
VASTE ACTIVA
1.2
Materiële vaste activa
1.3
Financiële vaste activa Totaal vaste activa
-
-
44.841
33.719
484
1.095
8.731
7.571
VLOTTENDE ACTIVA
1.4
Voorraden
1.5
Vorderingen
1.7
Liquide middelen
26.766
10.812
Totaal vlottende activa
35.981
19.478
TOTAAL ACTIVA
80.822
53.197
GECONSOLIDEERDE EXPLOITATIEREKENING OVER 2007 (Bedragen x € 1.000) PER 31 DECEMBER
2
2.1
2007
2006 3
BATE N
Begroting 2007
2006
3.1
Rijks- en overige bijdragen
48.911
45.304
47.178
3.2
College-, cursus en examengelden
13.957
13.808
13.520
3.3
Opbrengst werk voor derden
10.621
11.450
8.894
3.4
Overige opbrengsten
1.432
1.640
1.631
74.921
72.202
71.223
57.148
52.979
53.012
PAS S I VA
EIGEN VERMOGEN:
2.1.2
Algemene reserve
2.1.3
Overige reserves
22.159
23.074
271
271
22.430
23.345
484
514
5.313
5.604
25.000
-
TOTAAL BATEN Totaal eigen vermogen
2.3
EGALISATIEREKENING
2.4
VOORZIENINGEN
2.5
LANGLOPENDE SCHULDEN
2.6
2007
KORTLOPENDE SCHULDEN
27.595
4
LAS T E N
4.1
Personele lasten
4.2
Afschrijvingen
4.4
Overige instellingslasten
23.734
TOTAAL LASTEN SALDO BATEN EN LASTEN
TOTAAL PASSIVA
80.822
53.197
4.342
4.362
4.001
14.655 __________ 76.145
15.281 __________ 72.622
14.515 __________ 71.528
(1.224)
(420)
(305)
5.1
Financiële baten
1.345
240
382
5.2
Financiële lasten
1.036
990
27
5
SALDO FINANCIELE BATEN EN LASTEN
309
(750)
355
(915)
(1.170)
50
EXPLOITATIESALDO
B4
GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT
2007
2006
ALGEMENE TOELICHTING OP DE JAARREKENING
(Bedragen x € 1.000)
CONSOLIDATIEGRONDSLAGEN :
Kasstroom uit operationele activiteiten
In de geconsolideerde jaarrekening zijn verwerkt de financiële gegevens van de Stichting Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en de Sichting Leeuwarden Business School. ALGEMENE WAARDERINGSGRONDSLAGEN :
- Resultaat (uit de resultatenrekening)
(915)
50
- Vermogensmutaties - Afschrijvingen
4.342
- Mutatie afschrijving i.v.m. desinvestering
4.001
De activa en passiva zijn, voor zover niet anders vermeld, opgenomen tegen nominale waarde. Baten en lasten worden toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben.
(12)
Materiële vaste activa :
(85)
De terreinen, gebouwen en schepen worden gewaardeerd tegen historische kostprijs c.q. bruto deelnamesom voor zover het investeringen betreffen, welke overgenomen zijn in het kader van de OKF-operatie.
- Mutaties werkkapitaal voorraden vorderingen kortlopende schulden - Mutatie egalisatierekening - Mutaties voorzieningen
611 (1.160) 3.861
(1.210) 242
(30)
(31)
(291)
(55)
6.418
2.900
Inventaris / apparatuur is gewaardeerd tegen aanschafwaarde verminderd met de jaarlijkse afschrijvingen op basis van de geschatte levensduur. Aanschaffingen met een waarde lager dan € 2.500 worden niet geactiveerd. Financiële vaste activa : De financiële vaste activa worden gewaardeerd tegen netto vermogenswaarde. Indien de netto vermogenswaarde negatief wordt is het actief gewaardeerd op nihil, omdat er geen aansprakelijkheidsverklaring is afgegeven.
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Voorraden : - Materiële vaste activa Investeringen Desinvesteringen
(15.464) (15.464)
(5.877) 12 (5.865)
Kasstroom uit financieringsactiviteiten - Opname hypothecaire lening
25.000
-
25.000
-
Mutatie liquide middelen
15.954
(2.965)
Liquide middelen per 1 januari
10.812
13.777
Mutatie
15.954
Liquide middelen per 31 december
(2.965)
__________
__________
26.766
10.812
De voorraden (restauratieve diensten, reproduktiediensten, treinkaartjes, boekwinkels, verbruiksmaterialen en overig) zijn gewaardeerd tegen historische inkoopprijzen of tegen lagere marktwaarde. Indien nodig is een voorziening voor incourantheid getroffen. Het onderhanden werk is opgenomen voor de bestede uren en de bestede materiële lasten onder aftrek van reeds gefactureerde termijnen en ontvangen subsidies. De gehanteerde uren zijn berekend op basis van de werkelijke loonkosten inclusief een opslag voor overhead. De vooruitontvangen bedragen worden als kortlopende schuld verantwoord.
Vorderingen : De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid. De vorderingen betreffen onder andere externe debiteuren uit hoofde van contractactiviteiten en studenten inzake collegegelden. De vordering op het ministerie van OC&W van € 3,1 mln., in verband met de lumpsum bekostiging en de verschuiving van de IZK-uitkering, is tot nihil afgewaardeerd. Liquide middelen :
TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS (Bedragen x € 1.000) 1
ACTIVA
1.2
VASTE ACTIVA Materiële vaste activa 1.2.1.1 Gebouwen
Voorzover niet anders vermeld staan de liquide middelen ter vrije beschikking.
1.2.1.2 Terreinen
1.2.2.0 Inventaris en apparatuur
Totaal
Waarborgfondsvoorziening : Door de gezamenlijke hogescholen is besloten een waarborgfonds te creëren, waaruit eventuele betalingsrisico's met betrekking tot de rente- en aflossingsverplichtingen kunnen worden bekostigd.
Aanschafwaarde per 1-1-2007 Afschrijvingen t/m 2006
50.583
6.305
(30.574)
-
34.326
91.214
(26.921)
(57.495)
GRONDSLAGEN VAN DE BEPALING VAN HET RESULTAAT :
Boekwaarde per 1-1-2007
20.009
6.305
7.405
33.719
Algemeen:
Investeringen
12.944
-
2.520
15.464
-
-
-
De resultaatbepaling geschiedt op basis van historische kosten met inachtneming van vorengenoemde waarderingsgrondslagen. Normatieve rijksbijdragen : De normatieve rijksbijdrage is in overeenstemming met de laatst bekende rijksbijdragebrief.
Mutatie aanschafwaarde i.v.m. desinvestering Afschrijvingen Mutatie afschrijving i.v.m. desinvestering Boekwaarde per 31-12-2007
(1.849)
-
(2.493)
(4.342)
-
-
-
-
31.104
6.305
7.432
44.841
63.527
6.305
36.846
106.678
(29.414)
(61.837)
Geoormerkte rijksbijdragen : Cumulatieve aanschafwaarde per 31-12-2007: In de exploitatie-rekening is als bate opgenomen het bedrag dat aan het betreffende verslagjaar is toe te rekenen.
Cumulatieve afschrijvingen per 31-12-2007:
(32.423)
-
Collegegelden : Boekwaarde per 31-12-2007:
31.104
6.305
7.432
De collegegelden worden in de exploitatie-rekening verantwoord volgens het baten- en lastenstelsel. Overige opbrengsten :
Ter bepaling van het afschrijvingsbedrag zijn de navolgende afschrijvingspercentages gehanteerd :
De resultaten van de onderhanden projecten worden, voor zover dit op eenduidige gronden te bepalen is, tussentijds verantwoord.
Gebouwen Investeringen t/m 1993, incl. deelname sommen Verbouwingen vanaf 1993 Opleidingsschip Meubilair e.d. Apparatuur t/m 1999 Apparatuur vanaf 2000 Computerapparatuur Software Software simulatoren
Lasten : Onder de lasten worden verantwoord die uitgaven die voor het behalen van de opbrengsten moeten worden gemaakt.
: : : : : : : : :
restjaren 10 % 5% 10 % 10 % 20 % 25 % 33,33 % 10 %
De afschrijving vindt plaats op basis van historische kostprijs en geschiedt volgens de lineaire methode vanaf het moment van ingebruikname. 1.2.a OZB en verzekerde waarde gebouwen 1.2.a.1 OZB-waarde gebouwen en terreinen 1.2.a.2 Verzekerde waarde gebouwen
Waarde 26.885 77.538
Peildatum 1 januari 2007 1 januari 2007
44.841
1.3
Financiële vaste activa
1.3.1
Deelnemingen
Saldo per 31-12-2007
Saldo per 31-12-2006
Deelneming NHL Bedrijfsopleidingen ICT BV
-
-
Totaal financiële vaste activa
-
-
VLOTTENDE ACTIVA Voorraden Voorraad restauratieve diensten Voorraad reproductiediensten Voorraad treinkaartjes Voorraad winkel Voorraad verbruiksmaterialen Overig Onderhanden werk
1.4.2
Saldo per 31-12-2006
19 57 21 23 42 17 305
13 65 17 46 42 33 879
484
1.095
622 (317)
1.744 (865)
305
879
2.573 160
2.465 150
2.413
2.315
4.694
3.614
Onderhanden werk De onderbouwing van de post onderhanden werk luidt als volgt :
1.4.2.a Bestede uren en materiële lasten 1.4.2.b Reeds gefactureerde termijnen
1.5
Vorderingen
1.5.1
Debiteuren Af : voorziening dubieuze debiteuren
1.5.4
Collegegelden
1.5.5
Stichting Vangnet HBO Af : voorziening vordering Stichting Fin. Vangnet HBO Stichting Corporatieholding Friesland PC-prive lening Leningen fietsproject Subsidies Rente deposito's Diverse vorderingen
1.5.6
Saldo per 31-12-2007
Overlopende activa
Totaal vorderingen
406 (406) 45 44 736 102 470
Liquide middelen
1.7.1 1.7.2 1.7.3
Banken Kas Kruisposten
26.748 3 15
10.789 4 19
26.766
10.812
Bij het Ministerie van Financiën heeft de NHL de mogelijkheid krediet in rekening courant op te nemen ten bedrage van € 5.800.000.
De Stichting Noordelijke Hogeschool Leeuwarden heeft op 16 september 1999 een 50 % deelneming verworven in de NHL Bedrijfsopleidingen ICT B.V. gevestigd te Leeuwarden. Het geplaatst aandelenkapitaal van deze besloten vennootschap bedraagt € 20.000. Aan deze deelneming is een achtergestelde, renteloze lening verstrekt van € 103.445.
1.4.1
1.7
406 (406) 674 3 49 53 192 605
1.397
1.576
227
66
8.731
7.571
Het Ministerie van Financiën heeft een bankgarantie ter grootte van het bedrag van de Waarborgfondsvoorziening ad € 342.750 verstrekt. Dit is statutair voorgeschreven door de Stichting Waarborgfonds HBO. Tevens heeft het Ministerie van Financiën een bankgarantie ter grootte van € 88.484 afgegeven, ten behoeve van zekerheid voor de nakoming van de betalingsverplichting van huurtermijnen.
2
PASSIVA
2.1
EIGEN VERMOGEN
2.4
Saldo per 31-12-2006 Saldo per Bestemming 31-12-2006 resultaat 2006
2.1.2
Algemene reserve
2.1.3
Overige reserves
VOORZIENINGEN
Saldo per 31-12-2006 na bestemming resultaat 23.074
2.4.1 Mutaties 2007
Saldo per 31-12-2007
23.024
50
-
23.074
271
-
271
-
271
23.295
50
23.345
-
23.345
Resultaten boekjaar
(915)
Bestedingen
Vrijval
Saldo per 31-12-2007
Onderhoudsvoorzieningen
2.4.1.1 Voorziening instandhoudingslasten gebouwen 2.4.1.2 Voorziening periodiek onderhoud gebouwen 2.4.1.3 Voorziening dokbeurt schepen
2.4.2
Dotaties
525 2.313 3
364 16
76 -
-
525 2.601 19
2.841
380
76
-
3.145
1099 529 300
50 368 -
514 42 -
300
635 855 -
1.928
418
556
300
1.490
182
-
45
61
76
182
-
45
61
76
Personeelskostenvoorzieningen
2.4.2.1 Aanvulling wettelijk deel BWOO-uitkeringen 2.4.2.2 Voorziening Eigen Risico WAO 2.4.2.3 Voorziening levensfasebewust personeelsbeleid
22.430 2.1.2
Algemene reserve Saldo per Bestemming 31-12-2006 resultaat 2006 Algemene reserve St. Leeuwarden Business School Algemene reserve Maritiem Simulator Centrum Eigen Vermogen
(458) 792 22.690 23.024
187 201 (338) 50
Saldo per 31-12-2006 na bestemming resultaat (271) 993 22.352 23.074
Mutaties 2007
-
Resultaten boekjaar
23.074
22.159
Overige reserves Saldo per Bestemming 31-12-2006 resultaat 2006
2.3
(271) 993 22.352
(915)
Totaal Algemene Reserve 2.1.3
Saldo per 31-12-2007
Bestemde reserves Noodfonds Boekenfondsen
227 16 28
-
Totaal overige reserves
271
-
Saldo per 31-12-2006 na bestemming resultaat 227 16 28 271
Mutaties 2007
Reorganisatievoorziening
2.4.3.1 Reorganisatie Facilitair Bedrijf
2.4.4
Afstudeerfonds
285
10
86
-
209
2.4.5
Waarborgfonds
343
-
-
-
343
2.4.6
Overige voorzieningen 25
25
-
-
50
5.604
833
763
361
5.313
2.4.6.1 Vervanging beeldbuizen MSTC
Saldo per 31-12-2007 Totaal voorzieningen
-
227 16 28
-
271
EGALISATIEREKENING SUBSIDIE
2.4.1.1 Voorziening instandhoudingslasten gebouwen Deze voorziening is in 1995 gevormd ten behoeve van renovaties en dergelijke. Deze voorziening betreft achterstallig onderhoud met betrekking tot de overgenomen gebouwen in het kader van het OKF-project ultimo 1993. Zie ook pagina 15. 2.4.1.2 Voorziening periodiek onderhoud gebouwen
Saldo per 31-12-2006 St. Leeuwarden Business School
2.4.3
514
Vrijval 30
Saldo per 31-12-2007 484
Deze voorziening is gevormd ten behoeve van periodiek groot onderhoud zoals schilderwerk en dakreparatie. Zie ook pagina 15. 2.4.1.3 Voorziening dokbeurt schepen Deze voorziening is gevormd voor de periodieke dokbeurt van het oefenschip "Octans".
2.4.2.1 Aanvulling wettelijk deel BWOO-uitkeringen Het Ministerie van OC&W heeft bij brief (kenmerk FTO/TPK-2001/124876U) besloten de contante waarde van de door de NHL aan ex-personeelsleden te betalen bovenwettelijke uitkeringen in het kader van de BWOO uit te keren. Het totale bedrag is gedoteerd aan deze voorziening. De genoemde uitkeringen worden ten laste van deze voorziening geboekt. Ook de bovenwettelijke uitkeringen van het na 1 januari 2001 ontslagen personeel worden ten laste gebracht van deze voorziening.
2.4.2.2 Voorziening Eigen Risico WAO
2.6
Per 1 juli 2004 is de NHL eigen risicodrager voor de WAO geworden. Maandelijks worden de bespaarde (gedifferentiëerde) premies gedoteerd aan de voorziening. De WAO-uitkeringen, die voor rekening van de NHL komen, worden aan deze voorziening onttrokken.
De kortlopende schulden kunnen als volgt worden samengevat : 2.6.1 2.6.2 2.6.3 2.6.4 2.6.6 2.6.7 2.6.9
2.4.3.1 Reorganisatie Facilitair Bedrijf Deze voorziening is gevormd voor de kosten van boventallige personeelsleden en de implementatie van het ondernemingsplan. 2.4.4
Rente hypothecaire lening Vooruitgefactureerde en -ontvangen termijnen OHW Crediteuren / diverse schulden Saldi geoormerkte rijksbijdrage Belastingen en premies sociale verzekeringen Schulden terzake pensioenen Overlopende passiva
Saldo per 31-12-2007
Saldo per 31-12-2006
958 304 9.384 981 2.574 680 12.714
411 6.886 1.360 2.012 646 12.419
27.595
23.734
5.999 48 524 175 618 509 214 755 542
3.724 68 678 175 732 257 150 755 347
9.384
6.886
841 140
1.220 140
Afstudeerfonds Uit het afstudeerfonds worden studenten ondersteund die door bijzondere omstandigheden vertraging oplopen bij de studie, zodat zij niet kunnen voldoen aan de normen van de Informatie Beheer Groep, waardoor ze het recht op een studiebeurs verliezen.
2.4.5
KORTLOPENDE SCHULDEN
2.6.3
Crediteuren / diverse schulden Handelscrediteuren Accountantskosten Studentengelden Saldi op magneetkaarten betaalsysteem Aandeel andere hogescholen in IBMS Nog uit te voeren projecten Onkostenvergoedingen personeel BWOO-uitkeringen aan ex-personeelsleden Overig
Waarborgfondsvoorziening Ten behoeve van de Stichting Waarborgfonds HBO, dat zich ten doel stelt borg te staan ten gunste van de kredietverstrekkers in het kader van de financiering van het onroerend goed, is 1% van de normatieve rijksbijdrage 1993 gereserveerd. Ingevolge de gesloten standaardovereenkomst van borgtocht artikel 7, heeft de Stichting Noordelijke Hogeschool Leeuwarden zich verbonden niet zonder schriftelijke toestemming van de Stichting Waarborgfonds HBO, de aan de hogeschool toebehorende registergoederen te vervreemden of met enig recht te bezwaren. Voorts dient de hogeschool, indien zij haar verplichtingen uit de geborgde overeenkomsten niet kan nakomen, een recht van hypotheek aan de Stichting Waarborgfonds HBO te verstrekken tot zekerheid van het regresrecht van de Stichting Waarborgfonds HBO. 2.6.4
2.4.6.1 Vervanging beeldbuizen MSTC
Saldi geoormerkte rijksbijdragen Geoormerkte rijksbijdragen Rijksbijdrage Kwaliteit en Studeerbaarheid
Jaarlijks wordt een bedrag van € 25.000 aan deze voorziening gedoteerd. Deze voorziening dient ter vervanging van de beeldbuizen van het Maritiem Simulatie TrainingsCentrum te Terschelling.
981
1.360
Op bladzijde 22 is het saldo van de geoormerkte rijsbijdragen nader gespecificeerd. Onderverdeling afwikkeling saldi per 31 december 2006 2.4.1.1 2.4.1.2 2.4.1.3 2.4.2.1 2.4.2.2 2.4.3.1 2.4.4 2.4.5 2.4.6.1
Voorziening instandhoudingslasten gebouwen Voorziening periodiek onderhoud gebouwen Voorziening dokbeurt schepen Aanvulling wettelijk deel BWOO-uitkeringen Voorziening Eigen Risico WAO Reorganisatie Facilitair Bedrijf Afstudeerfonds Waarborgfonds Vervanging beeldbuizen MSTC
Saldi 525 2.601 19 635 855 76 209 343 50 5.313
2.5
< 1jaar 572 508 178 60 40 -
1 - 5 jaar 525 2.029 19 127 677 16 169 50
1.358
3.612
> 5 jaar 343 -
31-12-2006
2.5.1.1 Lening Ministerie van Financiën
Aanvang ( hoofdsom ) Looptijd Rentepercentage: Aflossing Zekerheden
2.6.7
-
Opname
Aflossing
Saldo
2007
2007
31-12-2007
25.000
-
25.000
:2 1994 janurari ( 2007 (€ 25.000.000) : 22 jaar (einddatum 2 januari 2029) : 3,83 % gedurende de gehele looptijd (jaarlijks achteraf) : € 312.500 per kwartaal ingaande 31 maart 2009. : Eerste hypotheek op perceel grond met scholencomplex genaamd "De Bouhof" aan en nabij de Rengerslaan te Leeuwarden.
1.761 111 669 33
1.449 (54) 637 (20)
2.574
2.012
Schulden terzake pensioenen Pensioenbijdragen ABP
2.6.9
Saldo
Belastingen en premies sociale verzekeringen Loonheffing Omzetbelasting Reservering naheffing omzetbelasting detacheringen Overige
343
LANGLOPENDE SCHULD
Hypothecaire lening
2.6.6
680
646
9.771 716 44 1.509 674
57 9.571 571 26 1.443 751
12.714
12.419
Overlopende passiva Te besteden subsidiegelden MSTC Vooruitontvangen collegegelden Overige vooruitontvangen bedragen Lonen 13e maand minus voorschotten Vakantieuitkering juni t/m december Vakantierechten
Niet uit de balans blijkende verplichtingen
Kenniscampus: De Noordelijke Hogeschool Leeuwarden heeft besloten om in het kader van het kenniscampusproject haar gebouwen in Leeuwarden op één locatie aan de Rengerslaan te situeren. Hiervoor heeft de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden een investering uit haar middelen begroot van € 88,7 mln. De bestaande locatie aan de Tesselschadestraat en de Vondelstraat zal worden afgestoten. Deze ontwikkeling brengt met zich mee dat de bestaande voorzieningen voor onderhoud opnieuw in kaart zullen worden gebracht. Hierbij zal worden overgegaan op de systematiek die in de OCW-Richtlijn Jaarverslaggeving is voorgeschreven met betrekking tot de wijze waarop investeringen in materiële vaste activa dienen te worden verantwoord. In de jaarrekening 2009 zal deze overgang volledig zijn verwerkt. Ultimo 2007 zijn met de architect en verschillende adviseurs verplichtingen aangegaan ten bedrage van € 51,9 mln. In dit kader zijn met verhuurders twee contracten afgesloten voor tijdelijke huisvesting. De locatie Jacob Catsplein 1 te Leeuwarden wordt tot en met 31 augustus 2009 gehuurd voor € 362.000 per jaar en de locatie Hempenserweg 29 wordt tot en met 30 september 2008 gehuurd voor € 581.000 per jaar. De contracten kunnen worden verlengt tot 31 augustus 2011 respectievelijk 31 december 2009. Begin juni 2008 is een contract gesloten voor de verkoop van de locatie Tesselschadestraat , die wordt afgestoten in verband met het realiseren van de nieuwbouw aan de Rengerslaan.
Huurverplichtingen: De NHL huurt diverse panden voor haar vestigingen in Groningen en Zwolle, maar tevens tijdelijk in Leeuwarden in verband met de nieuwbouw. De totale huurverplichting bedraagt € 317.000 per jaar, naast de genoemde verplichtingen onder het kopje kenniscampus. De meeste huurverplichtingen lopen af in 2008, maar kunnen worden verlengd.
Juridische procedures: Met een deelneming van de NHL lopen momenteel juridische procedures inzake een beweerdelijke overtreding door de NHL van een met Fintan overeengekomen concurrentiebeding. In 2002 is er een claim ad. € 900.000,- ingediend welke geheel betwist wordt door de NHL. Hoewel onzeker, acht de NHL de kans minimaal dat deze claim daadwerkelijk wordt toegewezen, daarom is hiervoor geen voorziening opgenomen in de balans.
Liquiditeitsbijdrage collegegelden: Door het Ministerie van OCW is een liquiditeitsbijdrage van € 1.746.000 verstrekt in verband met de financiering van de regeling gespreide inning van collegegelden. Uit nadere analyse blijkt dat deze bijdrage hooguit bij liquidatie van de instelling zal worden teruggevorderd. Daarom hebben een aantal hogescholen in het verleden deze schuld verrekend met de vordering op het Ministerie in verband met de invoering van de bekostigingssystematiek lumpsum in 1987 (zie financiële vaste activa). Het wegstrepen tegen deze vordering is voor de NHL niet mogelijk, omdat deze vordering volledig is afgeschreven ten laste van het resultaat. De NHL heeft er daarom voor gekozen de mutatie door het vervallen van de schuld rechtstreeks toe te voegen aan het eigen vermogen.
Wettelijk gedeelte wachtgelden: Ten behoeve van het wettelijk deel van de wachtgeldregeling bestaat een toekomstige verplichting. Per balansdatum blijkt het echter niet mogelijk te zijn van de betrokken instanties voldoende informatie te krijgen waarmee een voorziening voor deze wachtge
Jaarrekening 2007: Resultaat
Baten 2007
TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE EXPLOITATIEREKENING (Bedragen x € 1.000) 3.2 3
BATEN
3.1.1
Rijks- en overige bijdragen
Baten 2007
Begroting 2007
Baten 2006
Normatieve rijksbijdrage HBO Normatieve rijksbijdrage exploitatiekosten Normatieve rijksbijdrage huisvestingskosten Totaal
3.1.2
37.133
38.927
Collegegelden
4.691
4.624
4.990
45.275
41.757
43.917
3.3
13.957
13.808
9.674
13.520
9.606
Baten werk in opdracht van derden
3.3.1.1 Contractonderwijs Ontvangen van opdrachtgever Cursus- en examengelden Subsidiegelden
Aanvullende rijksbijdragen
1.507 2.156 87
1.395 2.179 8
1.590 1.480 -
3.750
3.582
3.070
1.591 611
1.590 86
1.575 11
2.202
1.676
1.586
2.945 1.633 906 200 84 23
3.159 1.226 792 220 85 30
1.396 931 841 218 84 35
5.791
5.512
3.505
680
733
3.3.1.2 Contractonderzoek
Geoormerkte rijksbijdragen Geoormerkte rijksbijdragen HBO
Baten 2006
Collegegelden
3.3.2.a Aantal ingeschreven studenten per 1 oktober 40.584
Begroting 2007
1.957
1.868
1.582
- Rijksbijdrage MSTC
1.679
1.679
1.679
Totaal aanvullende rijksbijdragen
3.636
3.547
3.261
Totaal rijks- en overige bijdragen
48.911
45.304
47.178
Ontvangen van opdrachtgever Subsidiegelden
Overige (rijks) -bijdragen:
Voor een nadere toelichting van bovenstaande post verwijzen wij u naar de bijlage geoormerkte rijksbijdragen HBO op pagina 74.
3.3.1.3 Overige Ontvangen van opdrachtgever Subsidiegelden Opbrengsten Restauratieve diensten Opbrengsten Reproductiediensten Boekwinkel en AVC-materialen Advertentieopbrengsten NHL-Krant
3.3.2
De verantwoording van de rijksbijdrage MSTC is opgenomen in een apart financieel verslag.
Mutatie onderhanden werk
(1.122)
Totaal
10.621
11.450
8.894
3.4
Overige baten
3.4.2 3.4.3 3.4.4 3.4.5 3.4.6 3.4.7
Huuropbrengsten Detacheringen personeel Vergoeding inning collegegelden Bijdrage gemeente Terschelling inzake MSTC Vrijval ten laste van egalisatierekening Diverse overige opbrengsten
96 55 86 79 30 1.086
300 404 80 79 777
93 215 84 79 30 1.130
Totaal
1.432
1.640
1.631
4.1
LASTEN
4.1
Personele lasten naar kostensoorten
Lasten 2007
Begroting 2007
Lasten 2006
Lasten 2007 4.4
OVERIGE INSTELLINGSLASTEN
4.4.1
HUISVESTINGSLASTEN
Beloning voor arbeid 4.1.1
Bruto salarissen Vakantietoelagen Overige toelagen Kortingen
35.488 2.788 6.445 (587)
-
Huur Wettelijke lasten Onderhoud en exploitatie Energie en water Schoonmaakkosten Dotatie onderhoudsvoorzieningen Vrijval ten laste van voorzieningen *1) Verhuiskosten Overige huisvestingslasten
33.551 2.674 5.717 (503)
44.134
43.560
41.439
4.1.2
Sociale lasten (incl. pensioenpremie)
4.479
4.016
3.820
4.1.3
Dotatie WIA-voorziening Dotatie BWOO-voorziening Dotatie levensfasebewust personeelsbeleid Vrijval reorganisatievoorzieningen Wettelijke deel WW-uitkeringen Overige personele lasten
368 50 (300) (62) 680 1.627
301 50 1.466
355 150 300 1.502
2.363
1.817
2.307
6.351
3.712
5.631
4.4.2
4.1.3.2 Incidenteel personeel 4.1.4
Uitkeringen en inhoudingen Bijdragen Stichting Werkwijzer Sociale Verzekeringsfondsen
TOTALE PERSONELE LASTEN 4.1.a
(126)
(33) (152)
(179)
(126)
(185)
57.148
52.979
53.012
Aantal fte's per 31 december Onderwijzend personeel Onderwijs Ondersteunend Personeel
4.1.b
(179)
449 372 _____________ 821
429 353 ___________ 782
College van Bestuur Raad van Toezicht
TOTAAL OVERIGE INSTELLINGSLASTEN 5
FINANCIELE BATEN EN LASTEN
5.1
FINANCIELE BATEN Rente deposito's
304 42 _____________ 346
351 61 ___________ 412
4.2
AFSCHRIJVINGEN
4.2.2 4.2.3
Gebouwen Inventaris en apparatuur
1.849 2.493
1.865 2.497
1.827 2.174
TOTALE AFSCHRIJVINGSLASTEN
4.342
4.362
4.001
1.706 194 353 750 814 380 80 150
1.827 224 421 661 852 380 71 143
827 235 438 792 862 683 (156) 725 164
4.427
4.579
4.570
2.303 1.305 1.315 1.168 35
1.704 1.021 1.348 935 65
2.011 1.153 1.246 1.127 75
811 137 152 962 108 1.932
678 182 122 684 148 3.815
864 461 110 989 108 1.801
10.228
10.702
9.945
14.655
15.281
14.515
1.345
240
382
958 78
950 40
27
1.036
990
27
FINANCIELE LASTEN Hypothecaire leningen Overig
Overzicht bezoldigingen CvB/RvT
Lasten 2006
BEHEERSLASTEN Administratie en beheer *2) Reis- en verblijfkosten Leermiddelen *2) Inventaris- en apparatuurkosten *2) Dotatie overige voorzieningen Overige beheerslasten inkoop restauratieve diensten inkoop reproductiediensten inkoop winkel advertentie- en reclamekosten bijdrage HBO-raad overig *2)
5.2
Begroting 2007
*1) Naar aanleiding van de brief van het CFI met kenmerk EFA-133932M is de vrijval van de onderhoudsvoorziening in de exploitatierekening verantwoord onder de huisvestingslasten. In de jaarrekening 2006 was de vrijval opgenomen bij de overige baten. *2) Door wijzigingen in het grootboekrekeningschema van de NHL is de rubricering van de beheerslasten enigszins gewijzigd ten opzichte van de jaarrekening 2006. De vergelijkende cijfers van 2006 zijn hierop aangepast.
2007
2006 Overzicht verbonden partijen Stichting Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (Bedragen x € 1.000)
AFSTUDEERFONDS (Bedragen x € 1.000)
Partijen waarin de Stichting NHL een beslissende zeggenschap heeft en die in de jaarrekening zijn geconsolideerd Beginsaldo
285
312 Naam
Stichting LBS Dotatie
Totaal bedrag onttrekkingen (periode 1-1 t/m 31-12) Totaal terug ontvangen leningen (periode 1-1 t/m 31-12) Bestuurskosten fonds
Saldo per 31 december
10
10
(79)
(37)
Juridische vorm
Statuaire zetel
Code activiteit
Eigen vermogen 31 dec 2007
Omzet 2007
Verklaring art. 2:403 BW
Stichting
Leeuwarden
3
-250
82
nee
De enige activiteit van de Stichting LBS is het verhuren van het Hans Wiegelhuis (Fonteinland 11, Leeuwarden) aan de Stichting NHL. De balans en de resultatenrekening van de Stichting LBS vindt u op pagina 80. Overige aan de Stichting NHL verbonden partijen
-
Naam
(7)
Juridische vorm
Statuaire zetel
Code activiteit
BV Stichting Stichting Stichting Stichting Stichting Stichting Stichting Stichting
Leeuwarden Leeuwarden Leeuwarden Leeuwarden Groningen Leeuwarden Leeuwarden Terschelling Leeuwarden
1 4 4 1 2 4 4 4 4
Bedrijfsactiviteit gestopt
-
209
285
79 -
37 -
79
37
79 -
37 -
79
37
3 36 40
18 19
79
37
NHL Bedrijfsopleidingen ICT BV Stichting Leeuwarden Studiestad Stichting Thorbecke Fonds Stichting Simulator Training Nautisch Onderwijs Stichting Lounge Stichting Centrum voor Levensbeschouwing Stichting RVS Kenniscentrum Stichting Zeevaartschoolbelangen Terschelling Stichting Kenniscampus I.o.
Splitsing totaal bedrag onttrekkingen : Omschrijving Code Activiteit Giften Leningen Overig
Overschrijding gemengde studiefinancieringsduur Niet behalen studievoortgangsnorm
Bestuurswerk Ziekte Inrichting opleiding Overige redenen
1 = contractonderwijs 2 = contractonderzoek 3 = onroerende zaken 4 = overig Bezoldiging leden College van Bestuur (Bedragen x € 1.000) Naam
Jaar
Bruto salaris
Voorzitter CvB Voorzitter CvB
2007 2006
Prestatiebonus Overige werkgeverslasten 112 20 27 125 5 32
Overige leden Overige leden
2007 2006
108 158
10 5
Totale bezoldiging 159 162
27 28
Netto uitbetaling 68 68
145 191
68 86
In 2007 was het aantal bestuursleden 2. In 2006 is er tijdelijk een bezetting van 3 personen geweest. Bezoldiging leden Raad van Toezicht (Bedragen x € 1.000) Naam
Jaar
Bruto salaris
Prestatiebonus Overige werkgeverslasten
Totale bezoldiging
Netto uitbetaling
Voorzitter RvT Voorzitter RvT
2007 2006
6 15
1
6 16
3 11
Overige leden Overige leden
2007 2006
36 41
4
36 45
21 23
STICHTING NOORDELIJKE HOGESCHOOL LEEUWARDEN
ENKELVOUDIGE BALANS PER 31 DECEMBER 2
PASSIVA
2.1
EIGEN VERMOGEN:
2.1.2
Algemene reserve
2.1.3
Overige reserves
2007
2006
Bedragen x € 1.000
1
AKTIVA
1.1
VASTE AKTIVA
1.2
Materiële vaste aktiva
1.3
Financiële vaste aktiva
Totaal vaste aktiva
2007
Totaal Eigen Vermogen
43.888
32.717
Voorraden
1.5
Vorderingen
1.7
Liquide middelen
23.345
271
271
22.671
23.616
-
-
43.888
32.717
2.4
VOORZIENINGEN
2.4.1
Onderhoudsvoorzieningen
3.145
2.841
2.4.2
Personeelskostenvoorzieningen
1.490
1.928
2.4.3
Overige voorzieningen
678
835
5.313
5.604
Totaal voorzieningen
VLOTTENDE AKTIVA
1.4
22.400
2006
484
1.095
2.5
LANGLOPENDE SCHULDEN
25.000
-
9.679
8.489
2.6
KORTLOPENDE SCHULDEN
27.593
23.734
26.526
10.653 TOTAAL PASSIVA
80.577
52.954
Totaal vlottende aktiva
36.689
20.237
TOTAAL AKTIVA
80.577
52.954
ENKELVOUDIGE EXPLOITATIEREKENING OVER 2007 Bedragen x € 1.000
TOELICHTING ENKELVOUDIGE BALANS EN EXPLOITATIEREKENING De jaarrekening van de Stichting Noordelijke Hogeschool Leeuwarden is opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening.
3
BATEN
2007
Begroting 2007
2006 De waardering van de aktiva en passiva geschiedt volgens de grondslagen zoals opgenomen in de toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening. Dit geldt eveneens ten aanzien van de bepaling van het exploitatieresultaat.
3.1
Rijks- en overige bijdragen
48.911
45.304
47.178
3.2
College-, cursus en examengelden
13.957
13.808
13.520
3.3
Opbrengst werk voor derden
10.621
11.450
8.894
3.4
Overige opbrengsten
1.402
1.640
1.601
_____________ 74.891 _____________
___________ 72.202 ___________
___________ 71.193 ___________
TOTAAL BATEN
4
LASTEN
4.1
Personele lasten
4.2
Afschrijvingen
4.4
Overige instellingslasten
De financiële vaste activa worden gewaardeerd tegen netto vermogenswaarde voorzover er sprake is van een kapitaaldeelname in de betreffende verbonden partij. Verbonden partijen, waarin beslissende zeggenschap is, maar geen kapitaaldeelname (LBS), worden uitsluitend in de geconsolideerde jaarrekening verwerkt en niet in de enkelvoudige jaarrekening. BALANS STG. LEEUWARDER BUSINESS SCHOOL PER 31 DECEMBER Bedragen x € 1.000
Mareriële vaste activa Vorderingen Liquide middelen 57.148
52.979
53.012
4.293
4.285
3.952
14.734
15.358
14.752
TOTAAL LASTEN
_____________ 76.175 _____________
___________ 72.622 ___________
___________ 71.716 ___________
SALDO BATEN EN LASTEN
(1.284) _____________
(420) ___________
(523) ___________
2007
2006
953 2 240 ___________
1.002 159 ___________
1.195
1.161
ACTIVA
PASSIVA
5.1
Financiële baten
1.343
5.2
Financiële lasten
5
SALDO FINANCIELE BATEN EN LASTEN
1.004 _____________ 339 _____________
RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING
(945)
240
Eigen vermogen Egalisatiereserve Kortlopende schulden
1.195
27 ___________ 386 ___________
(1.170)
(137)
(271) 514 918 ___________ 1.161
EXPLOITATIEREKENING STG. LEEUWARDER BUSINESS SCHOOL Bedragen x € 1.000
413
990 ___________ (750) ___________
(241) 484 952 ___________
Baten Huuropbrengst Vrijval ten laste van egalisatierekening
Lasten Afschrijvingen Vrijval onderhoudsvoorziening Overige kosten Bedrijfsresultaat Rente Resultaat
2007
2006
82 30 ___________ 112 ___________
83 30 ___________ 113 ___________
49 3 ___________ 52 ___________ 60 30 ___________
49 (156) 2 ___________ (105) ___________ 218 31 ___________
30
187
Aansluiting tussen eigen vermogen enkelvoudig en geconsolideerd Eigen vermogen Stichting Noordelijke Hogeschool Leeuwarden enkelvoudig Bij: Eigen vermogen Stichting Leeuwarden Business School Eigen vermogen Stichting Noordelijke Hogeschool Leeuwarden geconsolideerd
22.671 (241) ___________ 22.430
Aansluiting tussen resultaat enkelvoudig en geconsolideerd Resultaat Stichting Noordelijke Hogeschool Leeuwarden enkelvoudig Bij: Resultaat Stichting Leeuwarden Business School Resultaat Stichting Noordelijke Hogeschool Leeuwarden geconsolideerd
(945) 30 ___________ (915)
Overzicht Geoormerkte Rijksbijdragen ( Bedragen x € 1.000 ) Omschrijving
Jaarrekening 2007: Rijksbijdragen
Toegewezen bedrag
Stagevergoeding BVH/BHO-2005/188673M
Ontvangen Besteding t/m 2006 t/m 2006
Saldo 31 12 2006
Ontvangen Besteding 2007 2007
188
188
80
108
108
Herintredende leraren 1999/29114U 2001/66331U
76 38
76 38
66
10 38
10 38
Opleiding Taalcoördinator FTO/TBD-2001/66309U BVH/BHO-2003/119287U
40 20
40 20
16 10
24 10
24 10
Nascholing Fries BGS/GGE-2002/80309 U
91
91
80
11
Impulsgelden beroepskolom FTO/TBV-2001/82662M
500
500
266
234
234
Lectoraat Organisatie van Innovatie SKO-110
454
454
387
67
67
Lectoraat ICT & Veranderende Didactiek SKO-131
454
454
356
98
98
Lectoraat Domotica SKO-150
453
453
394
59
59
Lectoraat Watermanagement SKO-152
454
454
414
40
40
20
(11)
Saldo 31 12 2007
Bijlage 11: Accountantsverklaring Lectoraat Integrale Veiligheid SKO-151
454
340
Stimuleringsregeling EVC 61200 - 11059
255
Regionale samenwerkingsverbanden en landelijke expertisecentra lerarenopleidingen BGS/UBT-06/2114406 M
926
Zijinstroom BVH/BHO-2007/89227 M EVC Centrum Noord Nederland PLW/2007/37461 Afgevaardigde in vaksectie CEVO CEVO-07.01007
Totaal
253
87
113
108
204
204
51
255
230
230
348
179
722
722
722
355
355
11 5491
3542
2322
21
1220
1578
92
399
355 5
(5)
1957
841
