Algemeen Jaarverslag 2010
Reinier de Graaf Groep
INHOUDSOPGAVE LEESWIJZER.......................................................................................................................................... 1 VERSLAG RAAD VAN TOEZICHT ........................................................................................................ 2 VERSLAG RAAD VAN BESTUUR......................................................................................................... 8 VERSLAG BESTUUR MEDISCHE STAF ............................................................................................ 13 1
UITGANGSPUNTEN VAN VERSLAGLEGGING.......................................................................... 17
2
PROFIEL VAN DE ORGANISATIE ............................................................................................... 18 2.1 ALGEMENE IDENTIFICATIEGEGEVENS .......................................................................................... 18 2.2 STRUCTUUR VAN HET CONCERN ................................................................................................. 19 2.2.1 Besturingsmodel en organisatiestructuur ........................................................................ 19 2.2.2 Medezeggenschapstructuur ............................................................................................ 20 2.2.3 Commissies ..................................................................................................................... 20 2.2.4 Organisatorische en juridische structuur ......................................................................... 22 2.3 KERNGEGEVENS........................................................................................................................ 23 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering ................................................................................. 23 2.3.2 Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten ............................................. 24 2.3.3 Werkgebieden.................................................................................................................. 27 2.4 KETENZORG, BELANGHEBBENDEN EN SAMENWERKINGSRELATIES ................................................ 27
3
BESTUUR, TOEZICHT, BEDRIJFSVOERING EN MEDEZEGGENSCHAP................................ 31 3.1 NORMEN VOOR GOED BESTUUR.................................................................................................. 31 3.2 RAAD VAN BESTUUR .................................................................................................................. 31 3.3 BEDRIJFSVOERING .................................................................................................................... 33 3.4 ICT IN DE ZORG ......................................................................................................................... 34 3.5 ADVIESORGANEN....................................................................................................................... 37 3.5.1 Ondernemingsraad .......................................................................................................... 37 3.5.2 Patiënten Raad (PAR) ..................................................................................................... 39 3.5.3 VAR.................................................................................................................................. 40 3.5.4 Overige commissies ........................................................................................................ 41
4
BELEID, INSPANNINGEN EN PRESTATIES............................................................................... 44 4.1 MEERJARENBELEID.................................................................................................................... 44 4.1.1 Beleidsdoelstellingen ....................................................................................................... 45 4.2 ALGEMEEN BELEID VERSLAGJAAR ............................................................................................... 48 4.3 ALGEMEEN KWALITEITSBELEID ................................................................................................... 54 4.3.1 Kwaliteitsmanagementsysteem (KMS) ............................................................................ 54 4.3.2 Patiëntveiligheid............................................................................................................... 56 4.4 KWALITEITSBELEID TEN AANZIEN VAN PATIËNTEN/CLIËNTEN ......................................................... 59 4.4.1 Kwaliteit van zorg............................................................................................................. 59 4.4.2 Klachten ........................................................................................................................... 60 4.5 TOEGANKELIJKHEID ................................................................................................................... 63 4.6 KWALITEIT TEN AANZIEN VAN MEDEWERKERS .............................................................................. 65 4.6.1 Personeelsbeleid ............................................................................................................. 65 4.6.2 Opleidingen...................................................................................................................... 67 4.6.3 Kwaliteit van werk ............................................................................................................ 69 4.7 SAMENLEVING EN BELANGHEBBENDEN ....................................................................................... 72 4.7.1 Milieubeleid ...................................................................................................................... 72 4.7.2 Veiligheid ......................................................................................................................... 74 4.7.3 Mens en maatschappij..................................................................................................... 76 4.8 FINANCIEEL BELEID .................................................................................................................... 77
5
JAARREKENING........................................................................................................................... 80 5.1 GECONSOLIDEERDE JAARREKENING ........................................................................................... 80 5.1.1 Geconsolideerde balans per 31 december 2010 (na resultaatsbestemming)................. 80 5.1.2 Geconsolideerde resultatenrekening over 2010.............................................................. 81 5.1.3 Geconsolideerd kasstroomoverzicht................................................................................ 82
Reinier de Graaf Groep
Grondslagen van waardering en resultaatbepaling ......................................................... 83 5.1.4 5.1.5 Toelichting op de geconsolideerde balans ...................................................................... 86 5.1.6 Geconsolideerd mutatieoverzicht materiële vaste activa ................................................ 95 5.1.7 Specificatie projecten....................................................................................................... 99 5.1.8 Overzicht langlopende schulden ultimo 2010................................................................ 100 5.1.9 Toelichting op de geconsolideerde resultatenrekening ................................................. 101 5.1.10 Balans per 31 december 2010 (na resultaatsbestemming)........................................... 107 5.1.11 Resultatenrekening over 2010....................................................................................... 108 5.1.13 Toelichting op de enkelvoudige balans ......................................................................... 109 5.1.14 Enkelvoudig mutatieoverzicht materiële vaste activa .................................................... 116 5.1.15 Specificaties onderhanden en gereed gekomen projecten ........................................... 120 5.1.16 Overzicht langlopende schulden ultimo 2010................................................................ 121 5.1.17 Toelichting op de resultatenrekening over 2010............................................................ 122 5.2 OVERIGE GEGEVENS ............................................................................................................... 126 5.2.1 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening...................................................................... 126 5.2.2 Resultaatbestemming .................................................................................................... 126 5.2.3 Ondertekening door bestuurders en toezichthouders ................................................... 126 5.2.4 Controleverklaring.......................................................................................................... 126 5.3 CONTROLEVERKLARING ........................................................................................................... 127 5.4 BIJLAGEN ................................................................................................................................ 129 5.4.1 Overzicht 2010/2009...................................................................................................... 129 5.4.2 Overzicht 2010/2009...................................................................................................... 130 5.4.3 Realisatie produktieafspraken ....................................................................................... 131 BIJLAGE I GOVERNANCE CODE..................................................................................................... 132 BIJLAGE II SAMENSTELLING MEDISCHE STAF............................................................................ 136 BIJLAGE III SAMENSTELLING MANAGEMENT.............................................................................. 141 BIJLAGE IV PUBLICATIELIJST ........................................................................................................ 142
Reinier de Graaf Groep
Leeswijzer Het Jaardocument 2010 begint met een voorwoord van achtereenvolgens de Raad van Toezicht, de Raad van Bestuur en het Bestuur Medische Staf. In dit voorwoord geven zij kort hun reactie op de gebeurtenissen in het verslagjaar en de toekomst. Na deze inleidende pagina’s wordt verder het door VWS voorgeschreven format voor het ‘Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording’ gevolgd. In het eerste hoofdstuk van dit jaardocument staan de uitgangspunten die zijn gehanteerd bij de verantwoording over het verslagjaar. Als bijlagen zijn toegevoegd: Governance Code Samenstelling medische staf Samenstelling management Publicatielijst. De digitale bijlagen bij dit verslag zijn aangeleverd via de webenquête DigiMV. Deze vragenlijst is openbaar via www.jaarverslagenzorg.nl.
1
Reinier de Graaf Groep
Verslag Raad van Toezicht Het Jaardocument 2010 geeft inzicht in de activiteiten en gerealiseerde doelstellingen in het afgelopen jaar en de daarmee gemoeide middelen van de Reinier de Graaf Groep. Het Jaardocument is te beschouwen als een primaire bestuursverantwoordelijkheid. De Raad van Toezicht heeft tot taak toezicht te houden op het gevoerde beleid van de Raad van Bestuur in brede zin, het gaat hierbij om onder andere het afleggen van verantwoording op het gebied van financiën, kwaliteit en reputatie, maar ook om bijvoorbeeld de nieuwbouw en de financiering daarvan. Om deze reden doet de Raad van Toezicht verslag van het toezicht op de strategie, het beleid en de algemene gang van zaken van de Reinier de Graaf Groep. In het jaar 2010 ging speciale aandacht uit naar het werven van leden Raad van Toezicht en de nieuwbouw van de Reinier de Graaf Groep. Governance Code De Reinier de Graaf Groep past de Zorgbrede Governance Code van de brancheorganisatie Zorg toe en houdt zich nu ook volledig aan deze code. Deze code regelt een aantal belangrijke zaken in de relatie Raad van Bestuur en Raad van Toezicht. Rolvast en rotsvast toezicht is een voorwaarde voor goede bestuurlijke verhoudingen. Om deze reden zijn in 2010 de statuten van de Stichting Reinier de Graaf Groep aangepast voor wat betreft de werkwijze van de Raad van Toezicht met betrekking tot het Jaardocument en de zittingstermijn van de leden Raad van Toezicht. Profielschets voor de Raad Voor de Raad van Toezicht is een generiek profiel opgesteld waar de leden van de Raad aan moeten voldoen. In dit profiel staat onder andere beschreven dat uiteenlopende achtergronden en deskundigheidsgebieden in de Raad vertegenwoordigd moeten zijn. De samenstelling en het profiel van de Raad van Toezicht staat op de website van het ziekenhuis (www.rdgg.nl). In 2010 is een aantal wijzigingen geweest in de samenstelling van de Raad van Toezicht. Reglement De taken en verantwoordelijkheden van de Raad van Toezicht zijn vastgelegd in een reglement. Dit reglement geeft, samen met de statuten, inhoud aan het toezicht op en het samenspel met de Raad van Bestuur, evenals op het functioneren van de Raad zelf. Het reglement van de Raad van Toezicht is in 2010 ongewijzigd gebleven. Het reglement ligt ter inzage bij het secretariaat van de Raad van Bestuur. Leden De Raad van Toezicht van de Reinier de Graaf Groep bestond voor het grootste gedeelte van het verslagjaar uit vijf leden. Leden Naam
M/V
Datum van benoeming
drs. P.G. Boumeester (1958) (VZ)
V
2009 (maart)
Datum van aftreden/ herbenoembaar 2013, 1 x herbenoembaar
Deskundigheidsgebied
Hoofd-/nevenfuncties
Organisatieontwikkeling
Functies: Lid RvC Delta Lloyd, Amsterdam Lid RvC Jaarbeurs, Utrecht Lid RvT Hogeschool voor de Kunsten, Utrecht Lid RvC Persgroep NL, Amsterdam Lid RvC Heijmans, Rosmalen Lid RvC Ordina, Utrecht Lid bestuur KF Hein Fonds, Utrecht Lid RvT Veerstichting Leiden Lid bestuur Franz Liszt concours, Utrecht Lid bestuur Ubbo Emmius Fonds, Groningen Voorzitter RvT Twente School of Management, Enschede Coach Lid Utrecht Development Board
2
Reinier de Graaf Groep
drs. D.G.H. van der Werf, R.A. (1955)
M
2009 (oktober)
2013, 1 x herbenoembaar
Financieel
drs. J.S.T. Tiemstra, R.A. (1952)
M
2010 (maart)
2014, 1 x herbenoembaar
Financieel
drs. E.B. Mulder (1950)
M
2010 (oktober)
2014, 1 x herbenoembaar
Organisatieontwikkeling/ juridisch
dr. M.M.E. Schneider (1959)
V
2010 (oktober)
2014, 1 x herbenoembaar
Medisch inhoudelijk/zorg
Presentielijst vergaderingen 6 januari R.H. Dupuis + R.V. Kingma + (voorzitter) G.J. van Luijk + P.G. Boumeester + D.G.H. van der Werf + J.S.T. Tiemstra n.v.t. E.B. Mulder n.v.t. M.M.E. Schneider n.v.t.
11 maart + + + + n.v.t. n.v.t. n.v.t.
28 april + + + + + n.v.t. n.v.t.
Hoofdfunctie: Lid Directie Breevast B.V. (CFO) Nevenfunctie: Universitair hoofddocent post-master opleiding Accountancy EUR Hoofdfunctie: Directeur TMS Management Services BV Nevenfuncties: Member of the Non-executive Board of AFM Bestuurslid Stichting Continuïteit ICT N.V. Bestuurslid Vereniging Effecten Uitgvende Ondernemingen Voorzitter Commissie Informatie Voorziening VNO-NCW Lid Raad van Commissarissen Bruynzeel Holding B.V. Member International Executive Committee Amnesty Internaltional, London Voorzitter Raad van Commissarissen J. van Walraven Holding B.V, Mijdrecht Lid Raad van Advies Duale Uitvoerings Organisatie, Ministerie van OCW Lid Raad van Commissarissen MegaGroup Investors BV, Veghel Lid Commissie Financiële Verslaglegging AFM Hoofdfunctie: Voorzitter RvB VU Medisch Centrum Amsterdam Nevenfuncties: Voorzitter RvT Nederlands Huisartsen Genootschap Utrecht Voorzitter College voor Ziekenhuisopleidingen Voorzitter NFU Hoofdfunctie: Divisievoorzitter, medisch manager, divisie IC Centrum UMC Utrecht Nevenfuncties: (vice) Voorzitter Parochiebestuur parochie St. Michael & St. Laurens in De Bilt, parochie OLV van Altijddurende Bijstand in Bilthoven, parochie St. Maarten in Maartensdijk
23 september n.v.t. n.v.t. n.v.t. + + + + n.v.t.
20 december n.v.t. n.v.t. n.v.t. + + + + +
Mutaties Raad van Toezicht In het jaar 2010 heeft zich een aantal wijzigingen voorgedaan binnen de Raad van Toezicht. De heer Kingma, voorzitter van de Raad van Toezicht, is per 1 juni afgetreden. Dit aangezien hij zijn maximale zittingstermijn had bereikt. De Raad dankt de heer Kingma voor zijn langdurige en actieve rol als toezichthouder. Het voorzitterschap is per 1 oktober 2010 overgenomen door mevrouw Boumeester. Ook is per juni 2010 de heer Dupuis uit de Raad van Toezicht getreden. Ook hij had zijn maximale 3
Reinier de Graaf Groep
zittingstermijn bereikt en heeft vooral op inhoudelijk gebied een grote bijdrage geleverd waarvoor wij hem erg dankbaar zijn. Per 1 augustus 2010 heeft de heer Van Luijk om persoonlijke redenen besloten afstand te doen van zijn zetel als toezichthouder, dit na een zittingstermijn van twee jaar. Om de continuïteit binnen de Raad te waarborgen is de Raad actief op zoek gegaan naar nieuwe leden. De heer Tiemstra is per 1 maart 2010 toegetreden tot de Raad van Toezicht. De heer Mulder (op voordracht van de Ondernemingsraad) en mevrouw Schneider (op voordracht van het Bestuur Medische Staf) zijn beiden per 1 oktober 2010 toegetreden. Bij het werven van de nieuwe leden is aandacht besteed aan de expertise van de leden. De samenstelling van de Raad is zodanig dat de leden ten opzichte van elkaar, de dagelijkse en algemeen leiding van de instelling en welk deelbelang dan ook onafhankelijk en kritisch kunnen opereren. De huidige Raad van Toezicht beschikt over alle expertise op de gewenste aandachtsgebieden. Deze deskundigheid wordt gewaarborgd door het feit dat de meeste leden nog werkzaam zijn binnen hun aandachtsgebied. Op deze manier zullen zij zich blijven ontwikkelen, ook in hun toezichthoudende rol. Door de diversiteit en expertise binnen de Raad is ook de onafhankelijkheid geborgd. Tevens heeft ieder lid de plicht integer te handelen vanuit zijn of haar persoonlijke reputatie. De heer Tiemstra is geworven vanuit het eigen netwerk van de leden van de Raad van Toezicht. Een extern werving- en selectiebureau is ingezet om nog twee leden voor de Raad van Toezicht te werven. Zij hebben de heer Mulder en mevrouw Schneider, in nauw overleg met het Bestuur Medische Staf en de Ondernemingsraad, voorgedragen. Alle adviesorganen, de Patiëntenraad, de Ondernemingsraad en het Bestuur Medische Staf, hebben een positief advies gegeven over het toetreden van de voorgedragen nieuwe leden voor de Raad van Toezicht. Na deze positieve adviezen, zijn de leden benoemd door de Raad van Toezicht. Mutaties Raad van Bestuur De heer G. Littel heeft vanaf begin 2010 een aantal maanden op interim basis als bestuurder van de Reinier de Graaf Groep gefunctioneerd. Op 1 juni 2010 is hij, na positief advies van alle adviesorganen, benoemd tot lid Raad van Bestuur. Met zijn benoeming is de Raad van Bestuur weer op volle sterkte. De portefeuilleverdeling tussen de leden Raad van Bestuur staat verderop in het verslag beschreven. Commissies De Raad van Toezicht heeft uit haar midden drie commissies ingesteld: Een Financiële Commissie, een Remuneratiecommissie en een Onroerend Goed Commissie. De Financiële Commissie Deze commissie heeft tot taak de werkzaamheden en besluiten van de Raad van Toezicht met betrekking tot financiële zaken voor te bereiden. De commissie beoordeelt de financiële managementsrapportages en houdt toezicht op de financiële informatieverschaffing van de Reinier de Graaf Groep. Er is tweemaal vergaderd met de Raad van Bestuur, de manager FB&B en eenmaal met de externe accountant. Aandacht is besteed aan het jaardocument 2009 inclusief de jaarrekening, en de daarop betrekking hebbende rapportage en managementletter van de externe accountant. Verder werd onder meer aandacht geschonken aan de volgende onderwerpen: het risicomanagement, de begroting 2011, het treasurystatuut en de businesscase nieuwbouw. Een belangrijk punt van aandacht was de complexiteit van de financiële situatie van het ziekenhuis in samenhang met het trachten te verkrijgen van financiering voor de geplande nieuwbouw. Leden financiële commissie ultimo 2010: De heer Tiemstra (vanaf maart 2010) De heer Van der Werf. De Remuneratiecommissie Deze commissie heeft de volgende aandachtsgebieden: (Her)benoeming en honorering bestuurders en toezichthouders Het voeren van de beoordelings- en/of functioneringsgesprekken met de Raad van Bestuur Bewaken van de omvang en samenstelling van de Raad van Toezicht en zijn commissies Opvolgingsplanning.
4
Reinier de Graaf Groep
Dit verslagjaar heeft de commissie twee maal vergaderd en ook verschillende functioneringsgesprekken gehouden. Voor actuele honorering en remuneratie wordt verwezen naar het financiële jaarverslag. Leden remuneratiecommissie per ultimo 2010: Mevrouw Boumeester De heer Mulder De Onroerend Goed Commissie Deze commissie heeft tot taak om het ontwikkelingstraject van de nieuwbouw vanuit de Raad van Toezicht te volgen op hoofdlijnen en zich inhoudelijk te laten informeren over de bepalende stappen in dit project, zoals opstelling en goedkeuring plan van eisen, voorlopig ontwerp, contractuele verplichtingen en financiering met het doel de besluiten van de Raad van Toezicht met betrekking tot het nieuwbouwproject voor te bereiden. Leden Onroerend Goed Commissie zijn: De heer Van der Werf De heer Tiemstra Mevrouw Schneider (op afroep) Het onderwerp Kwaliteit, Ethiek en Veiligheid heeft bijzondere aandacht binnen de Raad van Toezicht. Zorginstellingen zijn verplicht Governance en kwaliteit in de toekomst nadrukkelijker te verbinden. De Raad van Bestuur is eindverantwoordelijk voor de kwaliteit van zorg. De Raad van Toezicht ziet toe op de volle breedte van het bestuurlijk handelen en dus ook op de kwaliteit. Zorginhoudelijke kennis is onmisbaar om risico’s voor de kwaliteit van zorg in te kunnen schatten en proactief toezicht te kunnen houden. Door het laten toetreden van twee zorgprofessionals binnen de Raad van Toezicht kan goed worden toegezien op de kwaliteit van zorg. Er is besloten dat twee leden van de Raad, de heer Mulder en mevrouw Schneider, samen met de voorzitter Raad van Bestuur het onderwerp kwaliteit & ethiek voorbereiden voor elke Raad van Toezicht vergadering. Voor 2011 is de verdeling van de leden Raad van Toezicht over de verschillende commissies als volgt. Commissies RvT 2011 Financiële Commissie P.G. Boumeester D.G.H. van der Werf J.S.T. Tiemstra E.B. Mulder M.M.E. Schneider
Remuneratiecommissie X, voorzitter
X X, voorzitter
Onroerend Goed Comm. X, voorzitter X
X X
Aantal vergaderingen en relevante onderwerpen In 2010 heeft de Raad van Toezicht, conform de jaarplanning, vijfmaal vergaderd. Voorafgaand aan iedere vergadering vond een agendaoverleg plaats tussen de Raad van Bestuur en de voorzitter Raad van toezicht. De voorzitter en de vicevoorzitter van de Raad van Toezicht hebben jaarlijks een voortgangsgesprek met ieder lid van de Raad van Bestuur. Hierin komen naast het functioneren ook de arbeidsvoorwaarden aan de orde. Bij de samenstelling van de agenda streeft de Raad van Toezicht naar een goede balans tussen de toezichthoudende verantwoordelijkheid en haar rol als klankbord en adviseur van de Raad van Bestuur. Elk jaar is er een onderlinge vergadering - deels zonder Raad van Bestuur- onder andere gericht op evaluatie van het functioneren van de Raad zelf, een controle op de onafhankelijkheid van de individuele leden als het functioneren van de Raad van Bestuur. Voor deze evaluatie is als ondersteuning de Toolkit Toezicht Zorginstellingen gehanteerd alsmede de Zorgbrede Governance Code. Voor 2011 is de Raad voornemens om het functioneren te evalueren onder begeleiding van een externe en onafhankelijke partij. Naast de reguliere jaarlijkse onderlinge vergadering zijn onder andere de volgende onderwerpen meer specifiek behandeld: Integrale risicoanalyse ICT-ontwikkelingen/EPD Strategische samenwerkingsverbanden Ontwikkeling van de nieuwbouwplannen 5
Reinier de Graaf Groep Medisch Strategisch Beleidsplan Kwaliteit & Ethiek Financiën Vaststellen jaarverslag en de jaarrekening 2009 Financiering omtrent nieuwbouw Begroting 2011 Voortgangsrapportages Maand- en kwartaalrapportages 2010 Mutaties Raad van Toezicht Raad van Bestuur Governance issues Organisatiestructuur Aanpassingen in statuten Samenstelling portefeuilles Raad van Bestuur Patiëntenraad, BMS, OR Bijzondere aandacht is uitgegaan naar het vormgeven van een strategisch samenwerkingsverband met het HagaZiekenhuis en het Vlietland Ziekenhuis. De Raad van Toezicht heeft in 2010 over de volgende onderwerpen besluiten genomen: Het Jaardocument 2010 De begroting 2011 Het medisch strategisch beleidsplan 2010-2016 Het benoemen van der heer Tiemstra als lid Raad van Toezicht per 1 maart 2010 Het benoemen van de heer Mulder als lid Raad van Toezicht per 1 oktober 2010 Het benoemen van mevrouw Schneider als lid Raad van Toezicht per 1 oktober 2010 Het benoemen van mevrouw Boumeester als voorzitter Raad van Toezicht per 1 oktober 2010. Vooruitkijkend naar 2011 zal de Raad van Toezicht wederom veel aandacht besteden aan het realiseren van de nieuwbouw. Ook het onderwerp kwaliteit, ethiek en veiligheid zal ruime aandacht krijgen. Honorering Raad van Toezicht en Raad van Bestuur De Raad van Toezicht past het door de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in de Zorg (NVTZ) aanbevolen honorering en remuneratiebeleid toe. In de loop van 2009 is er overeenstemming bereikt over de ontwikkeling van één systematiek, de beloningscode bestuurders in de zorg (BBZ), die door alle betrokkenen in de zorg wordt ondersteund. De Raad van Toezicht laat zich sindsdien leiden door de BBZ en past deze toe op de bestuurders. Voor actuele honorering en remuneratie wordt verwezen naar het financiële jaarverslag. Informatievoorziening Naast de statutair voorgeschreven informatievoorziening ontvangen de leden van de Raad van Toezicht frequent een rapportage over de financiële- en bedrijfsontwikkelingen van de Raad van Bestuur. In deze rapportage worden de relevante en recente ontwikkelingen op het gebied van strategie, nieuwbouw, financiën, kwaliteit, personeel & organisatie, medische staf en overige specifieke actualiteiten behandeld. Tevens komen eventuele risico’s aan de orde. Met deze informatie wordt de Raad van Toezicht in staat gesteld toezicht te houden op de bedrijfsvoering, de strategie van het ziekenhuis en eventuele risicofactoren. Tijdens de vergadering worden onderwerpen uit deze schriftelijke rapportage zo nodig mondeling toegelicht. Periodiek ontvangen zij ook landelijke en regionale berichten met betrekking tot de sector en over de gezondheidszorg in het algemeen, alsmede een uitgave van het ziekenhuis waarin berichtgeving over het ziekenhuis staat vermeld. Voorts ontvangen zij de uitgebreidere informatie via de kwartaalrapportages en de benodigde stukken over specifieke onderwerpen naar aanleiding van de agenda van de vergaderingen. Er vindt ook regelmatig overleg plaats tussen de voorzitter van de Raad van Bestuur en de voorzitter van de Raad van Toezicht. Overleg met de adviesorganen en contacten in de sector De Raad van Toezicht heeft ook via andere kanalen kennis genomen van de ontwikkelingen in het ziekenhuis en de sector. Zo woont een delegatie van de Raad van Toezicht tweemaal per jaar een 6
Reinier de Graaf Groep
Overlegvergadering tussen de Raad van Bestuur en de Ondernemingsraad bij. In dit overleg is gesproken over een aantal ontwikkelingen in de Reinier de Graaf Groep, waaronder de nieuwbouw, de kwaliteitsindicatoren, de financiële situatie van het ziekenhuis en de productieontwikkeling. Tevens schuift een delegatie van de Raad van Toezicht aan bij het overleg tussen de Raad van Bestuur en het Bestuur Medische Staf en de Patiëntenraad. Ook is er regelmatig contact met en deelname aan NVTZ-bijeenkomsten. Overleg met de externe accountant De externe accountant is jaarlijks aanwezig in de meivergadering van de Raad van Toezicht waar het Jaardocument inclusief jaarrekening aan de orde is. In deze vergadering wordt aan de accountant gevraagd een toelichting te geven over zijn bevindingen ten aanzien van het jaardocument en eventuele bijzonderheden. De Raad van Toezicht ontvangt tevens een managementletter van de accountant. Deze wordt in een reguliere vergadering met de Raad van Bestuur besproken. Risico’s De Raad van Bestuur stelt met enige regelmaat een risicoanalyse op voor de Raad van Toezicht, waarin op hoofdlijnen alle bedrijfsrisico’s worden opgesomd en de beheersmaatregelen worden aangegeven. De grootste risico’s liggen op het terrein van vastgoed: de staat van de gebouwen en de financiering van de nieuwbouw. Deze zorgen worden gedeeld door de Raad van Toezicht. Door ingevoerde stelselwijzigingen en overgangsregelingen zijn er grote onduidelijkheden ontstaan. Maatregelen zijn genomen om de gesignaleerde risico’s te beheersen. Verantwoording toezicht De maatschappelijke functie van het ziekenhuis wordt door de Raad van Toezicht gemonitord door onder andere de activiteiten van het ziekenhuis op het vlak van transmurale activiteiten, samenwerkingsverbanden, de nieuwbouw, de relatie met de gemeente en andere belanghebbenden te volgen. Tevens worden relevante performance-indicatoren gevolgd in vergelijking met andere instellingen over onder meer kwaliteit en klanttevredenheid. De Raad van Toezicht interpreteert de bedrijfsrisico’s aan de hand van de verkregen informatie, eigen inzichten over maatschappelijke en financiële ontwikkelingen en via de rapportages van de financiële commissie. Door de maand- en kwartaalrapportages krijgt de Raad van Toezicht inzicht in de bedrijfsmatige en financiële status (het in-control zijn) van de organisatie. Speciale aandacht heeft de Raad van Toezicht voor de kostenontwikkeling in verhouding tot de groei in inkomsten en het percentage van het eigen vermogen ten opzichte van het totale vermogen van de Stichting. Tot slot De Raad van Toezicht spreekt zijn waardering uit voor de Raad van Bestuur, de medisch specialisten en alle medewerkers van de Reinier de Graaf Groep. De Raad van Toezicht wenst iedere medewerker van de Reinier de Graaf Groep veel wijsheid en werkplezier toe om van de Reinier de Graaf Groep een nog klantvriendelijker en efficiënter ziekenhuis te maken.
Namens de Raad van Toezicht,
Drs. Pamela G. Boumeester Voorzitter
7
Reinier de Graaf Groep
Verslag Raad van Bestuur Het jaar 2010 was voor de Reinier de Graaf Groep een zeer dynamisch jaar. Vooral de ontwikkelingen rond de nieuwbouw vergden veel tijd en aandacht. Wij konden weer meer patiënten behandelen dan vorig jaar. In 2010 waren 168.852 eerste polikliniekbezoeken (EPB), ten opzichte van 164.985 EPB’s in 2009. Het aantal opnames bleef ongeveer gelijk aan dat in 2009, te weten 28.250 versus 28.333. Het aantal dagbehandelingen steeg van 29.332 naar 30.683. We hebben 2010 af kunnen sluiten met een fraai positief resultaat. Financiën Het afgelopen jaar heeft vooral in het teken gestaan van het opstellen van de businesscase voor onze nieuwbouw. Door de sterk veranderde budgetsystematiek rond nieuwbouw van ziekenhuizen was dit geen eenvoudige opdracht. Het lijkt er op dat een bankenconsortium van drie banken ons op basis van de bouwplannen en bijbehorende businesscase in 2011 een lening voor onze nieuwbouw gaan verstrekken. In 2010 is conform het eerder ingezette beleid de financiële positie van ons ziekenhuis verbeterd door middel van een vijftal trajecten: Het verbeteren van de kwaliteit en doelmatigheid met Lean Six Sigma Het verbeteren van de inkoopresultaten met Zorgservice XL Het doorlichten en optimaliseren van de productmix per maatschap Het verbeteren van de productiviteit door het invoeren van een Elektronische Patiënten Dossier Het verbeteren van de financiële resultaten door het werken met Resultaat Verantwoordelijke Eenheden. In 2009 is een onderzoek gedaan naar de financiële organisatie en processen. Het plan van aanpak dat uit dit onderzoek voortkwam is in 2010 voor het grootste deel geïmplementeerd. Dit betekent dat met name de Planning & Control cyclus sterk is verbeterd en vastgelegd in een set procedures. Het geconsolideerde resultaat over het boekjaar 2010 bedraagt 3,4 miljoen euro. Het groepsvermogen steeg in 2010, mede door een herwaardering met 13,5 miljoen euro van 23,3 miljoen naar 40,2 miljoen euro. Kwaliteit en Veiligheid In 2010 is hard gewerkt aan het realiseren van de NIAZ accreditatie. Ongeveer driekwart van de hoofdprocessen in ons ziekenhuis zijn in kaart gebracht, verbeterd en vastgelegd in ons documentbeheersysteem. Tevens is gewerkt aan de voor accreditatie vereiste zelfevaluatie. Met behulp van een zelf ontwikkelde checklist wordt de vertaalslag van ziekenhuis naar afdeling gemaakt. Ook is in 2010 gestart met audit-trainingen en de daadwerkelijke uitvoering van interne audits. Op basis van de auditrapporten worden verbeterplannen opgesteld en uitgevoerd. De verwachting is dat de NIAZ-accreditatie begin 2012 kan plaatsvinden. Gelukkig hebben veel afdelingen binnen ons ziekenhuis al kwaliteitscertificaten. Zo heeft de dialyseafdeling begin 2011 het HKZ certificaat behaald. De Medische Laboratoria, de Klinische Fysica en de Pathologie behaalden in 2009 al een CCKL accreditatie. Combister en de afdeling Radiologie beschikken over een ISO 9001 certificaat. Hier is in 2010 de maatschap Orthopedie en Traumatologie bijgekomen die eveneens een ISO 9001 certificaat heeft behaald. In 2010 is LSS, een werkwijze om de bedrijfsvoering te verbeteren, verder in de structuur van de organisatie ingebed. In september 2010 zijn twee black belts (een leidinggevende die de verantwoordelijkheid heeft over lopende kwaliteitsprojecten) fulltime aangesteld om organisatiebrede projecten te draaien; één black belt is daarvoor parttime aangesteld. Daartegenover staat het vertrek van John Verver, Master Black Belt. Er zijn 22 nieuwe Green Belts (een parttime projectleider kwaliteitsprojecten) opgeleid. Drie Green Belts zijn in opleiding gegaan voor Black Belt, twee van de drie hebben de opleiding succesvol afgerond. In totaal zijn er nu 36 Green Belts actief in de Reinier de Graaf Groep. Vijftien Green Belts hebben de organisatie verlaten en 7 zijn (tijdelijk) niet meer actief.
8
Reinier de Graaf Groep
In totaal zijn er 32 projecten opgestart waarvan er 9 zijn afgerond. Acht projecten zijn tussentijds beëindigd. De totale opbrengst van de afgeronde projecten was € 590.000,-. De potentiële opbrengst van de lopende projecten is € 1.539.000,-. Het afronden van projecten blijft een aandachtspunt. In september 2010 is op een verpleegafdeling het ‘verbeterbord’ geïntroduceerd. Op dit bord staan permanent drie verbetervoorstellen die regelmatig worden besproken. In 2010 zijn er in totaal zeven workshops ‘Leren Zien’ gegeven, de Topmodule Kwaliteitsprincipes is in totaal drie keer gegeven. In december 2010 is de eerste Yellow Belt training van start gegaan. De Yellow Belt training duurt 1 ½ dag en is bedoeld om medewerkers door middel van een klein project de kern van Lean Six Sigma te laten ervaren. Het kan gezien worden als een laagdrempelige manier om kennis te maken met LSS. In november is gestart met de tweemaandelijkse LSS sandwich, een netwerkmogelijkheid voor Belts in het Reinier. Ziekenhuizen dienen in 2012 een Veiligheidmanagement Systeem (VMS) operationeel te hebben. Dit VMS moet gebaseerd zijn op de NTA 8009:2007. De IGZ vindt dat NIAZ-accreditatie voldoende is om te voldoen aan de genoemde NTA normen. Het VMS kent een viertal pijlers en er is een tiental concrete thema’s waaraan gewerkt moet worden. In april 2010 heeft de IGZ een audit uitgevoerd naar mate van invoering van het VMS. Op een aantal onderdelen liepen wij voor op de planning om in 2012 een VMS operationeel te hebben en op enkele onderdelen was een versnelling nodig. De IGZ gaf als eindoordeel aan er vertrouwen in te hebben dat in de Reinier de Graaf Groep in 2012 het VMS op certificeerbaar / accrediteerbaar niveau is. De volgende acties zijn naar aanleiding van de audit ingezet: Prospectieve risico-inventarisatie (PRI). In 2010 zijn er drie medewerkers getraind en is er één PRI uitgevoerd. Inmiddels worden er nog twee PRI’s uitgevoerd. Arts-assistenten. In de introductiecursus voor arts-assistenten is het onderwerp patiëntveiligheid standaard opgenomen. Sinds 2005 meet ons ziekenhuis de Hospital Standardised Mortality Rate (HSMR). De HSMR is een maat voor de veiligheid en meet de ziekenhuissterfte gecorrigeerd voor de zwaarte van de opgenomen patiënten. In 2008 bedroeg onze HSMR gecorrigeerd voor de landelijke cijfers 88%. De gemiddelde score van alle ziekenhuizen is 100% en de individuele score dient zo laag mogelijk te zijn. In 2009 bedroeg onze gecorrigeerde score 90%. Voor 2010 is de ongecorrigeerde score voorlopig op 73% uitgekomen. Dit is een fraaie verbetering ten opzicht van vorige jaren. Nadat alle landelijke cijfers bekend zijn kan de gecorrigeerde score worden berekend die, omdat de meeste ziekenhuizen zich verbeteren, meestal enkele procenten hoger ligt. Organisatie In 2009 is in ons ziekenhuis een nieuwe structuur ingevoerd op basis van Resultaat Verantwoordelijke Eenheden (RVE). Iedere vakgroep vormt een RVE en de RVE’s zijn samengevoegd in een vijftal Centra. In het afgelopen jaar hebben we kunnen constateren dat er door het werken met RVE’s inderdaad meer focus op de patiënt is gekomen en dat er ook meer bedrijfsmatig wordt gewerkt. Er is gewerkt aan het verkorten van de toegangstijden en doorlooptijden. Er is meer ruimte gekomen om gericht te investeren door te werken met business cases. Ook is er kritisch gekeken naar de kwaliteit en de opbrengsten per DBC. Het afgelopen jaar is gewerkt aan een nieuw strategisch medisch beleidsplan voor ons ziekenhuis. Er zijn concrete doelen gesteld en als overkoepelende waarde is gekozen voor het thema verbinding. We streven natuurlijk naar verbinding met de patiënt en zijn of haar behoeften. We zoeken ook verbinding met onze medewerkers en onze omgeving. Onze visie is dat we alleen door verbondenheid in staat zijn om goede en op de patiënten afgestemde zorg te kunnen verlenen. Voor het komende jaar is het van groot belang om het thema verbinding in ons systeem te krijgen. Ook zal er aandacht worden besteedt aan het evalueren en verbeteren van de overlegvormen om deze beter in lijn te brengen met de RVE structuur. Personeel In 2009 was er nog sprake van een stijgend verzuim in ons ziekenhuis. Het verzuim steeg toen van 4,6 % in 2008 naar 5,3 %. In 2010 is het verzuim met bijna een procent gedaald tot 4,4 procent, wat 9
Reinier de Graaf Groep
overeenkomt met het gemiddelde in ziekenhuizen. Onze verzuimfrequentie is nog wel te hoog. In 2010 verzuimde elke medewerker 1,59 keer, waar 1,0 een normale frequentie is. Met name de verzuimfrequentie is een maat voor het arbeidsklimaat. Hier zal de komende jaar extra aandacht aan worden besteed. De verwachting is dat met een definitief zicht op onze nieuwbouw er weer perspectief is op verbetering van de werkomstandigheden. Deze zijn in de huidige gebouwen verre van optimaal voor patiënten, maar ook voor medewerkers. In 2009 is gestart met het Reinier Carrièrebureau, ingericht met professionele recruiters. In 2010 zijn, mede door slim gebruik te maken van nieuwe media, 275 nieuwe medewerkers aangetrokken. Inclusief arts assistenten, oproepkrachten en vakantiemedewerkers ging het zelfs om 480 nieuwe medewerkers. Dit is een mooie prestatie die in belangrijke mate bijdraagt aan de continuïteit van ons ziekenhuis. Voor medewerkers die hun baan niet kunnen behouden is er een mobiliteitscentrum gestart dat er op gericht is medewerkers zo goed en snel mogelijk aan een passende baan te helpen. In 2011 wordt verder vorm gegeven aan het centrum en zal een loopbaanbeleid worden ontwikkeld. In 2010 zijn de voorbereidingen getroffen die in 2011 moeten leiden tot de implementatie van E-HRM. De leidinggevenden zullen dan beschikken over een volledig digitaal personeelsdossier. Het afgelopen jaar is een Handboek P&O digitaal beschikbaar gekomen op intranet met daarin alle basisprocessen op het gebied van personeelsbeleid. Door het beschikbaar komen van ons datawarehouse is het mogelijk om in 2011 goede stuurinformatie over personeelszorg aan de leidinggevenden te bieden. Het afgelopen jaar zijn hiertoe de voorbereidingen getroffen. Zorgverlening In het centrum Vrouw & Kind zijn de afdelingen neonatologie en kindergeneeskunde geïntegreerd tot één afdeling kindergeneeskunde. Er is daarnaast hard gewerkt aan het ontwikkelen van een eerstelijns geboortecentrum dat in 2011 zal starten. In het centrum Chirurgie, Orthopedie en Spoedeisende Hulp zijn de toegangstijden tot de polikliniek fors teruggedrongen tot minder dan 14 dagen. De zorg voor borstkankerpatiënten, die vanoudsher uitstekend is in ons ziekenhuis, is verder verbeterd. De ligduur is met een Lean Six Sigma project fors teruggebracht. De maatschap orthopedie is in het afgelopen jaar ISO gecertificeerd en kreeg van de auditors een zeer goede beoordeling. De ligduur van heup- en kniepatiënten is fors teruggedrongen door invoering van nieuwe technieken en actievere mobilisatie. De SEH heeft een gedegen inwerkprogramma voor arts assistenten geïntroduceerd waarmee voldaan wordt aan de eisen van de inspectie. Het centrum Interne Geneeskunde, Radiotherapie, IC en Psychiatrie heeft het aantal bedden uit kunnen breiden en de ligduur verder verlaagd. De endoscopie afdeling is verbouwd en er is een prescopie poli gestart. In 2010 is de afdeling radiotherapie een samenwerking gestart met het LUMC. In het centrum DUKOP functioneren voor de dermatologie meerdere multidisciplinaire poli’s, onder andere voor melanomen. Urologie is in 2010 gestart met het implanteren van de neuro-modulator voor de behandeling van een overactieve blaas. In 2010 is de samenwerking met de huisartsen geïntensiveerd op het vlak van fundusscreening en voetscreening voor diabetespatiënten. In het centrum cardiologie, longgeneeskunde en neurologie heeft de cardiologie een hart- en vaatpoli voor vrouwen opgezet. Longgeneeskunde heeft net als vorig jaar de hoogste score in de Mediquest enquête onder huisartsen gehaald. Ook is samen met de huisartsen de zorg van COPD-patiënten verbeterd. Binnen de neurologie is een Lean Six Sigma project uitgevoerd waardoor nagenoeg alle CVA patiënten trombolyse krijgen binnen de grens van één uur. Binnen het Medisch Ondersteunend Bedrijf heeft de afdeling Radiologie haar ISO-certificaat voor drie jaar verlengd. Het aantal radiologen is uitgebreid conform de aanbevelingen uit de visitatie. Nucleaire Geneeskunde heeft een SPECT-CT geselecteerd die begin 2011 is geïnstalleerd. De afdeling Klinische Fysica is gestart met de opleiding tot klinisch fysicus. De apotheek heeft veel geïnvesteerd in de invoering van het EVS en de GMP-z erkenning die in 2011 behaald moet worden. De medische laboratoria hebben, mede dankzij ons laboratorium Berg en Bosch, een forse stijging van de externe productie laten zien die bijdraagt aan het financiële resultaat van het ziekenhuis.
10
Reinier de Graaf Groep
Facilitaire Dienstverlening Uit een benchmark over het boekjaar 2009 is gebleken dat de totale facilitaire kosten per patiënteneenheid onder het gemiddelde van de referentiegroep en het landelijk gemiddelde liggen. Dit is uitzonderlijk, gelet op de bewerkelijkheid en de omvang van de huidige gebouwen. Uit de benchmark kwamen ook verbeterpunten naar voren die in verder 2011 worden opgepakt. Op het gebied van linnen, dienstkleding, schoonmaak, zorgondersteuning en voeding heeft evaluatie en aanscherping van de contractuele afspraken plaatsgevonden met de externe leveranciers. Na het uitstellen van de nieuwbouw in 2008 was het nodig om maatregelen te nemen ter compensatie van de veroudering en gedateerde uitstraling van de gebouwen. Dit is in 2010 voor het grootste deel uitgevoerd. Installaties met een grote risico-impact voor de zorg zijn vervangen of worden verbeterd. Dit proces loopt door in 2011. Doel is om de periode tot aan het in gebruik nemen van de nieuwbouw eind 2014 op verantwoorde wijze te overbruggen met een minimale inzet van middelen. De gezamenlijke inkooporganisatie Zorgservice XL heeft in 2010 het geplande besparingspotentieel gerealiseerd. Er is een businesscase ontwikkeld voor het gecombineerd verbeteren van beveiliging, bewaking en patiëntenvervoer. De plannen zijn goedgekeurd en begin 2011 ingevoerd. In 2010 is de bouw van Pharmafilter gerealiseerd en zijn testen uitgevoerd. Begin 2011 wordt Pharmafilter echt operationeel en worden alle verpleegafdelingen aangesloten. Nagenoeg alle afval is van biologisch afbreekbaar materiaal en wordt op de verpleegafdelingen vermalen en afgevoerd via het riool. Na zuivering blijft een beperkte hoeveelheid restafval over. Naast voordelen voor het milieu biedt Pharmafilter ook veel logistieke voordelen op de verpleegafdelingen. ICT De afgelopen jaren heeft een forse professionalisering van ICT plaatsgevonden. Er is een ICT masterplan 2009-2013 opgesteld waarin de volgende programma’s centraal staan: ICT 2010 programma Invoering van het Elektronisch Patiënten Dossier (EPD) Reorganisatie van de I&A afdeling Professionalisering ICT. Het doel is om in de nieuwbouw een nagenoeg volledig digitaal werkende zorgorganisatie hebben met een ICT infrastructuur die dit verantwoord en veilig kan ondersteunen. Het ICT 2010 programma voorziet in migratie van de server omgeving naar een extern datacentrum. Dit is in 2010 gerealiseerd. Tevens wordt een nieuwe werkplek (desktop-omgeving) ontwikkeld en ingevoerd, waarbij veel aandacht is voor betrouwbare dataopslag en het snel kunnen wisselen van werkplek. Het ontwikkelen van de nieuwe werkplek loopt vanwege vertraging door in 2011. Er is gekozen voor Chipsoft als leverancier voor ons EPD. De invoering is in 2010 gestart en inmiddels is voor alle specialismen het basis dossier ingevoerd en is gestart met invoering van de digitale workflow. Voor vijf specialismen zijn specifieke dossiers ingevoerd en zijn de papieren dossiers gescand. Tevens is met de invoering van een Elektronisch Verpleegkundig Dossier (EVD) gestart. Met name de invoering van het EVS loopt dankzij het enthousiasme en de grote inzet bij de verpleging zeer succesvol. Onderdeel van het EPD project is ook de verdere uitrol van het Elektronisch Voorschrijf Systeem (EVS) dat al in 2007 van start is gegaan. Dit deelproject is begin 2011 na een externe audit opnieuw ingericht teneinde meer voortgang te maken. In 2010 is een reorganisatie van de afdeling I&A doorgevoerd die nodig was om de grote uitdagingen op het gebied van ICT aan te kunnen. Ook is de naam veranderd in stafdienst ICT & Informatievoorziening, afgekort I&I. Er is in september een nieuwe manager aangesteld. Onderdeel van de professionalisering van de I&I afdeling is het werken met ITIL en BIZL. Medewerkers worden hierin getraind. Verder is in 2010 gewerkt aan de NIAZ accreditatie en zijn vier hoofdprocessen herontworpen en geïmplementeerd. Er is een externe audit uitgevoerd naar de compliance met NEN 7510, een norm over informatiebeveiliging. Grotendeels voldeden wij aan de minimale eisen. In 2011 zullen wij op alle gebieden voldoen.
11
Reinier de Graaf Groep
Nieuwbouw In 2008 zijn de toen voorliggende nieuwbouwplannen gestaakt omdat ze niet exploitabel bleken gegeven die nieuwe regeling rond kapitaallasten. Meteen is daarop gestart met het ontwikkelen van een nieuw, compacter en meer flexibel ontwerp. In 2010 is op basis van het Programma van Eisen een Structuurplan ontwikkeld. Daarna is gewerkt aan het Voorlopig Ontwerp (VO) dat begin 2011 is afgerond. In 2011 zal op basis van het VO de aanbesteding plaatsvinden. In het huidige hoge tempo is ingebruikname van de nieuwbouw eind 2014 realistisch. Tot aan de ingebruikname zullen de huidige gebouwen operationeel gehouden moeten worden. Hiervoor is na lang aandringen bij de overheid een zeer beperkt budget beschikbaar gesteld dat overigens lager is dan de 30 miljoen euro Trekkingsrechten waar wij tot 2010 recht op hadden. Door een systeemwijziging hebben wij hier geen aanspraak op kunnen doen. Het te krappe instandhoudingbudget resulteerde in 2010 in herhaalde moeizame afwegingen en keuzes tussen kwaliteit, veiligheid en minimaal noodzakelijk comfort voor patiënten en medewerkers. Terecht bestaan hierover binnen de organisatie grote frustraties omdat op dit moment tegelijkertijd miljoenen worden gepompt in ziekenhuizen die zich minder gelegen hebben laten liggen aan de versobering die met het nieuwe bouwregime werd beoogd. De nieuwe regelgeving rond de kapitaallasten heeft ook tot gevolg dat een ziekenhuis meer kosten heeft aan de gebouwen en dat het risico op de mogelijkheden tot terugverdienen van deze kosten groter is. Beide effecten maken dat banken minder graag leningen aan ziekenhuizen vertrekken en een hogere toeslag willen voor het risico dat zij lopen. Vanaf begin 2010 is er daarom gewerkt aan het ontwikkelen van een solide businesscase voor de nieuwbouw. Tot begin 2011 is met een bankenconsortium, bestaande uit drie banken, gesproken en overlegd over deze businesscase. De verwachting is dat het consortium in 2011 een lening zal verstrekken voor de gehele nieuwbouw. Hiermee is de laatste grote hindernis voor het realiseren van onze nieuwbouw weggenomen. In 2010 hebben twee patiënten van ons ziekenhuis een inzamelingsactie gehouden in Maasland om verbeteringen te kunnen uitvoeren aan de afdeling oncologie. Naast het feit dat er een substantieel bedrag is opgebracht door de inwoners van Maasland werd ook de morele steun die uit de actie bleek, zeer gewaardeerd door onze medewerkers.
Namens de Raad van Bestuur,
Jaap van den Heuvel Voorzitter
Gerrit Littel Lid
12
Reinier de Graaf Groep
Verslag Bestuur Medische Staf Op 31 december 2010 telde de Vereniging Medische Staf (VMS) 199 (buiten)gewone leden. De vereniging wordt vertegenwoordigd door het Bestuur Medische Staf (BMS). In Bijlage II Samenstelling Medische Staf treft u een overzicht aan van de leden Medische Staf van de Reinier de Graaf Groep. Het bestuur houdt zich bezig met beleidsvorming die direct of indirect te maken heeft met medisch specialistische zorg. In nauwe samenwerking met onder andere de Raad van Bestuur (RvB) draagt de Vereniging bij aan een kwalitatief hoogwaardige zorgverlening binnen de Reinier de Graaf Groep. Kenmerkend in 2010 was de totstandkoming van het concept medisch strategisch beleidsplan. De basis voor de in 2009 gewijzigde organisatiestructuur werd beschreven in drie notities: ‘overleg- en besluitvorming in de Reinier de Graaf Groep’, ‘de stafraad’ en ‘de medisch manager’. Tevens is gestart met vakgroepgesprekken. De voortgang van de nieuwbouw en de financiering hiervan was gedurende het hele jaar een belangrijk onderwerp. Samenwerking met andere ziekenhuizen in de regio werd weer op de agenda gezet. De laatste hand werd gelegd aan het kwaliteitskader functioneren medisch specialisten. Dit kader wordt begin 2011 voorgelegd aan de stafraad. De leidraad voor verdeling van behandelverantwoordelijkheden en taken in de Reinier de Graaf Groep werd vastgesteld in de stafraad. Het Individueel Functioneren Medisch Specialisten (IFMS) werd binnen vrijwel de gehele staf uitgerold. In 2011 zullen de overige stafleden aan IFMS gaan deelnemen. Gesprekken tussen BMS en stafmaatschap werden gestart om in een vroegtijdig stadium te verkennen hoe in te spelen op plannen in politiek Den Haag om een financieel collectief te gaan vormen. Een mijlpaal was het ‘live’ gaan van het Elektronisch Patiënten Dossier (EPD) en de verdere uitrol van het Elektronisch Voorschrijf Systeem (EVS). Het leiderschapsprogramma kreeg een vervolg met LEIDERS® en GOAL®. Er was wekelijks overleg met de Raad van Bestuur. Op die manier kon snel afstemming plaatsvinden over onderwerpen die gericht waren op de vormgeving van de bedrijfsvoering en de continuïteit van de medische zorgverlening. Ook was het hierdoor mogelijk flexibel in te spelen op in- en externe ontwikkelingen, zoals kwaliteitseisen en multidisciplinaire samenwerking. De verandering van de rol van de medisch specialist staat hierbij centraal, en het Bestuur Medische Staf zag hierin hun eigen rol weggelegd. Het creëren van draagvlak onder de medisch specialisten en het betrekken van de Medische Staf bij nieuwe ontwikkelingen kreeg verder vorm in de stafraad. Veel onderwerpen werden ter informatie, ter meningsvorming en ter besluitvorming aangeboden. In 2010 werd de stafraad geëvalueerd. Uitkomsten hiervan werden verwerkt in de eerder genoemde notitie ‘de stafraad’. Samenstelling bestuur Vereniging Medische Staf Carina Hilders, gynaecoloog voorzitter Stephan Vehmeijer, orthopedisch chirurg vicevoorzitter Leo Smeets, arts-microbioloog secretaris Casper Smit, chirurg penningmeester Maarten de Boo, psychiater Lid Het bestuur Vereniging Medische Staf wordt ondersteund door: Elly Babijn, beleidsmedewerker Ditty de Keizer, secretaresse Doelstellingen Vereniging Medische Staf De VMS heeft twee hoofddoelen: Het, onder gemeenschappelijke verantwoordelijkheid, bevorderen van optimale medische zorg voor de patiënt. Het behartigen van de belangen van haar leden. Tot de taken voortvloeiend uit de doelstellingen van de VMS behoren: Het onderhouden van goede communicatie met de Raad van Bestuur, de Raad van Toezicht, het personeel van het ziekenhuis, de eerstelijnsgezondheidszorg en (para)medici van anderen instellingen Het onder collectieve verantwoordelijkheid dienen van advies aan de Raad van Bestuur en het bevorderen van de juiste uitvoering van het vastgestelde beleid door een goede samenwerking 13
Reinier de Graaf Groep
tussen de leden van de staf, de Raad van Bestuur en personen en instanties in en buiten het ziekenhuis Het bevorderen van wetenschappelijk onderzoek, opleiding en onderwijs Het bevorderen van zowel de ontwikkeling als toepassing van medische registratie en verslaglegging Het ontwikkelen van een medisch beleidsplan, ingepast in de totale organisatie van het ziekenhuis, gericht op bedrijfseconomische en organisatorische implementatie.
In de huidige gezondheidszorgstructuur zal dit aanleiding zijn tot het bevorderen van de integratie van de medisch specialist in de ziekenhuisorganisatie en het verantwoordelijk zijn voor een goede kwaliteit van het medisch handelen. Hiertoe heeft het Bestuur Medische Staf zich de volgende punten ten doel gesteld: a) Transparante en tijdige informatievoorziening aan haar leden b) Effectieve positionering van de medische staf, stafbestuur, stafraad en medisch managers c) Professionalisering van de medisch specialist d) Kwaliteitsbeleid dirigeren. Toelichting doelstellingen Bestuur Medisch Staf a) Het Bestuur vindt het belangrijk dat duidelijk is welke keuzes zij maakt en waarom die worden gemaakt. Daarom is tijdens de stafraadvergadering een transparante besluitvormingsstructuur geïntroduceerd. Na de vergadering wordt een samenvatting met de belangrijkste punten van deze vergadering verstuurd. Leden worden op verschillende momenten en manieren bij inhoudelijke vraagstukken betrokken. Actuele informatie wordt per mail verspreid en is tevens digitaal toegankelijk. Er werd een forum geïntroduceerd voor leden van de stafraad. Dit wordt in 2011 beschikbaar gesteld voor alle stafleden om zo over onderwerpen te discussiëren op ieder gewenst moment van de dag. b) Een groot deel van 2010 werd besteed aan het positioneren van de stafraad en de medisch managers. Hiervoor werden thema-avonden georganiseerd voor de medisch managers. Ook was het onderdeel van de beleidsdagen waar het BMS aanwezig was en de medisch managers een dagdeel vertegenwoordigd waren. De notities ‘de stafraad’ en ‘de medisch manager’ werden besproken met de RvB en vastgesteld in de stafraad in november Raad van Bestuur
Stafbestuur
Beleidsteams Beleidsteams Beleidsteams
Delegatie
Mandatering
Stafraad
Raad van Bestuur
Medisch Manager
Maatschap/vakgroep
Raad van Bestuur
Figuur 0.1 Schema stafraad
De stafraad en de RvB zijn dominante partners in de bestuurlijke samenwerking. Elke vakgroep is door middel van hun medisch manager vertegenwoordigd in de stafraad. De vergadering van de stafraad wordt voorbereid en gecoördineerd door het Bestuur Medische Staf. Daarnaast heeft het BMS een bestuurlijke verantwoordelijkheid voor de VMS als geheel. In 2011 zal worden gewerkt aan de randvoorwaarden die nodig zijn voor een krachtig model. Hiervoor moet het functioneren van de medisch manager en het versterken van zijn positie aandacht krijgen, net als het verbeteren van het intern functioneren van de stafraad. c) Het kwaliteitskader functioneren medisch specialisten is in concept gereed en wordt begin 2011 aan de stafraad voorgelegd. Hierin is te lezen dat verbetering van de zorg gaat om kwaliteitsverbetering. Een essentieel onderdeel daarvan is het goed functioneren van medisch specialisten. De huidige maatschappij vraagt om medische professionaliteit, waarbij medisch 14
Reinier de Graaf Groep
leiderschap, maar ook efficiënte samenwerking noodzakelijk is. Het BMS ziet het als een kans om deze professionele verantwoordelijkheid op een proactieve manier te onderkennen en interne en externe ontwikkelingen te bundelen. Hiermee is een uniek document tot stand gekomen binnen een Nederlands ziekenhuis. Dit document dient als leidraad voor de rol en de verantwoordelijkheden die de medisch specialist heeft bij preventie, signalering en begeleiding van functioneringsvraagstukken. d) Het BMS heeft als ultieme doel om de Reinier de Graaf Groep het beste ziekenhuis van Nederland te laten worden. Dit werd ook de doelstelling van het medisch strategisch beleidsplan 2010 – 2014. Hiermee zetten we ons op de kaart als innovatief en kwalitatief uitstekend ziekenhuis. Sinds 2010 maakt een lid van het BMS deel uit van de stuurgroep kwaliteit. Kwaliteitsonderwerpen waaraan het BMS waarde hecht en waarvoor portefeuillehouders binnen het Bestuur werden aangesteld, zijn: hoofdbehandelaarschap, indicatoren van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ), Veiligheids Management Systeem (VMS) en stichting Topklinische Ziekenhuizen (STZ). De werkgroep hoofdbehandelaarschap maakte een leidraad verantwoordelijkheidsverdeling, die in 2010 werd vastgesteld door de stafraad. Regulier overleg met de (specialist)manager kwaliteit vond plaats, over onderwerpen zoals Veiligheids Management Systeem, Veilig Incident Melden, complicatieregistratie, Real Time Monitoring, Hospital Standardized Mortality Ratio (HSMR) en Nederlands Instituut Accreditatie Zorg (NIAZ). Hoofdthema´s Evalueren en positioneren stafraad Medisch manager Samenwerking met andere ziekenhuizen Kwaliteitskader functioneren medisch specialisten: • Individueel Functioneren Medisch Specialisten (IFMS) • Leiderschapsprogramma medisch specialisten: LEIDERS® en GOAL® • Faciliteren vakgroepen: vakgroepgesprekken, vakgroepbeleidsplan, vakgroepreglement DBC/DOT (DBC’s op weg naar Transparantie) EPD (Elektronisch Patiënten Dossier)/ EVS (Elektronisch Voorschrijf Systeem) Verdeling van behandelverantwoordelijkheden en taken Nieuwbouw Eerste lijn. Naast bovengenoemde doelstellingen was de Vereniging Medische Staf in 2010 direct betrokken bij de beleidsdagen. Hier kon invulling gegeven worden aan de organisatie van de medische staf in relatie tot de nieuwe organisatiestructuur. Twee belangrijke onderwerpen werden besproken: de overleg- en besluitvormingsstructuur binnen de Reinier de Graaf Groep en het medisch strategisch beleidsplan. Adviezen en besluiten Het BMS is gevraagd advies uit te brengen c.q. te besluiten over onder andere de volgende onderwerpen: Uitbreiding en vervanging verschillende vakgroepen Lid Raad van Toezicht Negatief advies procedure incidentmelding Procedure toestemming medisch wetenschappelijk onderzoek Lid Raad van Bestuur Overleg- en besluitvormingsstructuur Klokkenluidersregeling Statutenwijziging Stichting Reinier de Graaf Groep. Overlegstructuur Het BMS overlegt tweemaal per week. Eens per maand vindt een stafraadvergadering plaats, met tweemaal per jaar een plenaire stafvergadering. Eenmaal per week vindt overleg plaats met de Raad van Bestuur. Hierbij worden onderwerpen besproken zoals organisatiestructuur, nieuwbouw, problemen binnen vakgroepen, kwaliteitsbeleid, EPD-EVS, relatie eerste-tweede lijn, externe ontwikkelingen (zoals bekostiging vrijgevestigd medisch specialisten), leiderschapsprogramma voor medisch specialisten, honorering en benoeming van medisch managers, toelatingsovereenkomst en document medische staf, verschillende procedures (functioneringsvraagstukken, uitbreiding en 15
Reinier de Graaf Groep
vervanging medische staf, visitaties), conclusies van visitatierapporten en samenwerking andere ziekenhuizen. Het BMS heeft reguliere overlegstructuren met de andere adviesorganen in de Reinier de Graaf Groep (Ondernemingsraad en de Verpleegkundige Adviesraad) en met de (specialist) manager Kwaliteit. Het was voor medisch specialisten bepaald geen saai jaar. De collectieve ambitie van de stafleden kreeg steeds meer gezicht. De specialisten kregen steeds meer de regierol. De inzet en betrokkenheid van de specialisten is van uiterst belang geweest bij alle ontwikkelingen en activiteiten die in 2010 vanuit de Vereniging Medische Staf plaatsvonden. Tevens biedt de goede samenwerking met de Raad van Bestuur een prima basis om ons als ziekenhuis van de toekomst neer te zetten.
Namens het Bestuur Medische Staf,
Carina Hilders Voorzitter
16
Reinier de Graaf Groep
1 Uitgangspunten van verslaglegging Bij het opstellen van het Jaardocument 2010 is de structuur gevolgd van het voorgeschreven format voor de Jaarverantwoording Zorginstellingen 2010 Jaardocument, zoals aangereikt door het Ministerie van VWS, met daarbij enkele aanvullenden onderwerpen die de Reinier de Graaf Groep van belang vindt om te vermelden. In dit document legt onze organisatie verantwoording af over het beleid, de activiteiten en prestaties betreffende het boekjaar 2010. De reikwijdte betreft de rechtspersoon Stichting Reinier de Graaf Groep. Het jaardocument is als volgt opgebouwd: Deel I: Maatschappelijk verslag Hoofdstuk 2: profiel van de organisatie en een aantal kerngegevens van de Reinier de Graaf Groep. Hoofdstuk 3: onderwerpen betreffende de Governance code, de wijze van besturing en bedrijfsvoering van het ziekenhuis en de wijze waarop de medezeggenschap is geregeld. Hoofdstuk 4: de gerealiseerde prestaties op de diverse terreinen, de ontwikkelingen van het meerjarenbeleid en de plannen voor 2011. Deel II: Jaarrekening Financiële prestaties: Jaarrekening 2010 en de toelichting daarop. Bijlagen: personalia, Governance code en lijst met publicaties. Onlosmakelijk onderdeel van het Jaardocument is DigiMV. Met deze webapplicatie worden via een digitale vragenlijst kern- en productiegegevens van de Reinier de Graaf Groep uitgevraagd. De DigiMV en het tekstuele deel van het Jaardocument worden jaarlijks geregistreerd bij het CIBG en zijn in te zien via www.jaarverslagenzorg.nl. De Reinier de Graaf Groep registreert en publiceert de prestatie-indicatoren IGZ, deze zijn te raadplegen via www.ziekenhuizentransparant.nl en worden van daaruit ingelezen in DigiMV. De Zichtbare Zorg indicatoren worden via het ZiZo-portal gepubliceerd en na autorisatie door de Reinier de Graaf Groep worden ook deze indicatoren overgezet naar DigiMV. Deze kwaliteitsindicatoren zijn meetbare aspecten van de zorg die een aanwijzing geven over onder andere de kwaliteit, veiligheid en doelmatigheid van de zorg. Het Jaardocument 2010 is vastgesteld door de Raad van Toezicht van de Reinier de Graaf Groep op 12 mei 2010, in aanwezigheid van de accountant. De accountantsverklaring is opgenomen bij de jaarrekening.
17
Reinier de Graaf Groep
2 Profiel van de organisatie De Reinier de Graaf Groep is een algemeen topklinisch opleidingsziekenhuis dat toonaangevende zorg biedt, zowel aan de basis als in het in het topklinische segment. Het ziekenhuis heeft vier locaties: Delft, Voorburg, Naaldwijk en Den Haag (Ypenburg) en de patiëntenpopulatie is zeer gevarieerd. Historie De Reinier de Graaf Groep heeft vier verschillende locaties. Het ziekenhuis in Delft is het oudste, nog bestaande ziekenhuis van Nederland. Het gasthuis in Delft wordt voor het eerst genoemd in een oorkonde uit 1252. Na een lange geschiedenis van diverse voorlopers van het huidige Reinier de Graaf, verrezen aan de Reinier de Graafweg in 1970 het ‘Hippolytus Gasthuis’ en in 1972 het ‘Bethelziekenhuis’. Uiteindelijk kwam het in 1982 tot een fusie van Bethel en Hippolyt en kwam de naam ‘Reinier de Graaf Groep’ tot stand. De locatie in Voorburg, het Diaconessenhuis Voorburg, is sinds 1995 onderdeel van de Reinier de Graaf Groep. Het Diaconessenhuis, ofwel ‘zusterhuis’, is opgericht in 1964. Nadat steeds meer etages van het zusterhuis in gebruik werden genomen, was medio 1965 het gehele ziekenhuis in bedrijf. Lange tijd later zocht het Diaconessenhuis naar een samenwerking met andere instellingen. Uiteindelijk leidde dit pas in 1995 tot de fusie met de Reinier de Graaf Groep. In Voorburg zijn verschillende poliklinieken, een afdeling Radiologie en laboratorium, maar ook een OK-complex. Deze locatie fungeert als afsprakenkliniek, wat inhoudt dat hier de planbare ingrepen plaatsvinden. Locatie Naaldwijk, ofwel het Behandelcentrum Westland, opende haar deuren in 1994. Westlanders kunnen in deze buitenpolikliniek terecht voor vrijwel alle medische specialismen. Ook zijn er ECG- en echofaciliteiten, kunnen er röntgenfoto’s gemaakt worden en kleine poliklinische ingrepen plaatsvinden. In het gebouw zijn ook de huisartsenpost, GGZ-Delfland en een afdeling Medische Trainingstherapie van Zorgkring Westland gehuisvest. Gezondheidscentrum De Reef in Ypenburg is geopend in 2005. Dit moderne gezondheidscentrum is prima bereikbaar voor inwoners uit de omgeving van de nieuwbouwwijken Ypenburg en Leidschenveen, Nootdorp en Pijnacker. In deze buitenkliniek in Ypenburg kunnen patiënten terecht voor diverse medisch specialistische spreekuren zoals orthopedie, urologie, chirurgie, dermatologie, gynaecologie en kindergeneeskunde. Met het aanbod van deze poliklinische spreekuren speelt het ziekenhuis met name in op de zorgvraag vanuit de nieuwbouwwijken, waar veel jonge gezinnen wonen. Ook voor het maken van röntgenfoto’s en bloedprikken kan men terecht in De Reef. Daarnaast huisvest De Reef diverse andere zorgverleners, zoals fysiotherapeuten, verloskundigen en een orthodontiepraktijk. Het gezondheidscentrum is uniek door combinatie van eerste- en tweedelijnszorg onder één dak.
2.1
Algemene identificatiegegevens
Identificatiegevens Naam Verslagleggend Rechtspersoon Adres Postcode Plaats Telefoonnummer Identificatienummer Nza Identificatienummer Kamer van Koophandel Internet E-mailadres
Stichting Reinier de Graaf Groep Reinier de Graafweg 3 -11 2600 GA Delft 015 260 30 60 010 1511 41159777 www.rdgg.nl
[email protected]
Adres Postcode Plaats Telefoon
Locatie Leidschendam -Voorburg Fonteynenburghlaan 5 2275 CX Voorburg 070 340 11 00
18
Reinier de Graaf Groep
Adres Postcode Plaats Telefoon
Locatie Naaldwijk Middelbroekweg 2a 2671 ME Naaldwijk 0174 63 77 00
Adres Postcode Plaats Telefoon
Locatie Den Haag -Ypenburg Kiekendiefstraat 17 2496 RP Den Haag 015 270 68 00
2.2
Structuur van het concern
De Reinier de Graaf Groep is een stichting die wordt geleid door een Raad van Bestuur, waarop toezicht wordt gehouden door een Raad van Toezicht. De Raad van Toezicht, waarin een groot aantal verschillende disciplines vertegenwoordigd zijn (zie voorwoord Raad van Toezicht), bestaat uit onafhankelijke leden. De Raad van Bestuur is eindverantwoordelijk voor de algemene gang van zaken binnen het ziekenhuis; de realisatie van de doelstellingen, de strategie en de daaruit voortvloeiende resultaten. De Raad van Toezicht houdt toezicht op de hoofdlijnen van beleid. De specifieke taken van de Raad van Toezicht staan vermeld in het verslag van de Raad van Toezicht 2.2.1 Besturingsmodel en organisatiestructuur De Reinier de Graaf Groep kent een decentraal besturingssysteem en werkt met verschillende zorgcentra. Binnen het ziekenhuis is een onderscheid gemaakt tussen zes zorgcentra en een medisch ondersteunend bedrijf. Binnen de centra staat het primaire proces en de medische dienstverlening aan de patiënt centraal. Een centrum is in de meeste gevallen opgebouwd uit verschillende Resultaat Verantwoordelijke Eenheden. De centrummanager is samen met de medisch manager eindverantwoordelijk voor de resultaten binnen de RVE, neemt dagelijkse beslissingen en voert de strategie uit binnen gestelde kaders. De centrummanager, de medisch manager en de teamleider vormen een ‘gouden driehoek’. Met dit model wordt uitvoering gegeven aan de integratie van de medisch specialist in het ziekenhuis als bedrijf. De verantwoordelijkheden en bevoegdheden liggen zo laag mogelijk in de organisatie waardoor we snel kunnen inspelen op ontwikkelingen vanuit de omgeving. De overgang naar outputsturing en integrale verantwoordelijkheid op alle niveaus in de organisatie komt op deze manier steeds dichterbij. Naast de zorgcentra bestaat een aantal ondersteunde stafafdelingen: Personeel en Organisatie (P&O) Onderwijs en Wetenschap (O&W) ICT en Informatievoorziening (I&I) Communicatie en Marketing Kwaliteit, Innovatie en Veiligheid Financieel Beleid en Beheer (FB&B) Facilitair Bedrijf (FAB) Een groot deel van 2010 is gebruikt om de Stafraad en de medisch managers duidelijker te positioneren. Er is gekozen om de Stafraad te versterken door meer betrokkenheid van meer stafleden vanuit de vakgroepen. De Stafraad zal de strategische partner van de Raad van Bestuur worden, door gezamenlijke standpunten in te nemen inzake strategische kwesties. De stafraad zal meer verantwoordelijkheid nemen voor de kwaliteit en veiligheid van de patiëntenzorg in het ziekenhuis en er zullen meer medisch specialisten betrokken worden bij de beleidsvorming en organisatie van de patiëntenzorg, via beleidsteams. Dit alles zal worden geregisseerd door het Bestuur Medische Staf. Daarnaast heeft het stafbestuur een bestuurlijke verantwoordelijkheid voor de Vereniging Medische Staf als geheel.
19
Reinier de Graaf Groep
2.2.2 Medezeggenschapstructuur De Reinier de Graaf Groep kent als adviesorganen een Ondernemingsraad, een Patiëntenraad en een Bestuur Medische Staf. Richtinggevend voor de geïntegreerde ziekenhuisorganisatie is het Document Medische Staf (DMS), waarin de onderwerpen staan waarover de medische staf advies kan uitbrengen. De verpleegkundigen werkzaam in de Reinier de Graaf Groep worden vertegenwoordigd door de Verpleegkundige Advies Raad (VAR). Dit is geen officieel adviesorgaan, maar een Raad die betrokken is bij en een adviesrol heeft op het gebied van verpleegkundige kwaliteit en professionaliteit. Voor de werkwijze en de samenstelling van de adviesorganen wordt verwezen naar paragraaf Adviesorganen. 2.2.3 Commissies Naast de adviesorganen zijn er ook verschillende commissies actief binnen de Reinier de Graaf Groep die zich op specifieke deelgebieden richten. Binnen het ziekenhuis kan een onderscheid gemaakt worden tussen Stafcommissies en ziekenhuiscommissies Stafcommissies Commissie B-commissie
Ja/Nee Ja
Reden bij ‘Nee’ -
DBC-commissie/ DOT commissie IFMS commissie
Ja
-
Ja
-
Wetenschappelijke activiteiten commissie
Ja
-
Centrale Opleidingscommissie
Ja
-
BPMS
Ja
Commissie vertrouwenspersonen
Ja
-
Werkzaamheden/bevindingen Adviseren Bestuur Medische Staf omtrent toelating nieuwe leden medische staf. De belangenbehartiging van specialisten bij de DBC systematiek in samenwerking met het ziekenhuis Het implementeren van het IFMS in de Reinier de Graaf Groep. Wetenschappelijk onderzoek binnen de Reinier de Graaf Groep/SSDZ combinatie te initiëren, coördineren en stimuleren. De kwaliteit en omvang van medisch specialistische en daaraan gelijk te stellen opleidingen binnen De Reinier de Graaf Groep te bevorderen. Behartigen belangen van vrijgevestigd medisch specialisten in de Beroepspensioen vereniging medisch specialisten (BPMS) Steun bij ervaren problemen of ingrijpende gebeurtenissen, bij belastende tucht- of klachtrecht, bijstand van stafleden over wie een functioneringsvraag is gesteld en bemiddelaar bij conflicten tussen individuen en tussen individuen/groepen en het BMS
Ziekenhuiscommissies Commissie Commissie antibioticumbeleid
Commissie 1
ste
Ja/Nee Ja
de
en 2 lijn
Ja
Donatiecommissie
Ja
Infectiepreventiecommissie
Ja
Influenzacommissie
Ja
Investeringscommissie
Ja
Reden bij ’Nee’ -
Werkzaamheden/bevindingen Selecteren uit het grote aantal antibiotica op de markt en beslissen over beperkingen aan de vrijheid van voorschrijven van sommige breedspectrumantibioticum, toxische middelen en nieuwere middelen, voeren van een restrictief antibioticabeleid. Regulier overleg tussen medisch specialistern en huisartsen in ons adherentiegebied om knelpunten te signaleren en mogelijkheden te verkennen in de onderlinge samenwerking Houdt nieuwe medewerkers op de hoogte van de schriftelijke registratie. Verwerkt verkregen gegevens m.b.t. donatie in een lokale database, analyseert deze gegevens ten behoeve van het beleid van het eigen ziekenhuis en levert gegevens aan voor nationale analyse. Geeft directe adviezen en feedback aan medewerkers, afdelingen, specialismen, donatiecommissie en directie t.a.v. donorgerichte activiteiten. Adviseert de Raad van Bestuur over het te voeren infectiepreventiebeleid. Coördineert werkzaamheden op het gebied van infectiebestrijding en besmetting in epidemische situaties en ziet toe op naleving vastgesteld beleid. het updaten van het draaiboek influenza De Reinier de Graaf Groep en zorgen voor een continuïteits- en communicatieplan. Toezien op de uitvoering van de
20
Reinier de Graaf Groep
MIP Commissie
Ja
Ethisch Beraad
Ja
METC
Ja
Oncologiecommissie
Ja
Commissie Parenterale en enterale voeding
Ja
Transfusiecommissie
Ja
Commissie voorbehouden handelingen
Ja
Commissie medische gassen
Ja
Commissie minimaal invasieve chirurgie
Ja
Commissie vitaal bedreigde patiënt OK Commissie
Ja
SEH commissie
Ja
Watercommissie dialyse
Ja
Decubituscommissie
Ja
Wondcommissie
ja
Commissie signalering kindermishandeling
Ja
Klachtencommissie Klachtencommissie voor medewerkers Klachtencommissie ongewenst gedrag Interne bezwarencommissie
Ja Ja
investeringsprocedure, het beoordelen van ingediende investeringsaanvragen en het uitbrengen van een gemotiveerd advies aan de RvB over de investeringsaanvragen alsmede het te voeren investeringsbeleid, innovatie beleid en de planning van vervanging van investeringen. incidenten in de patiëntenzorg te onderzoeken met het oog op het bewaken en bevorderen van de kwaliteit van de patiëntenzorg, zie paragraaf 3.5.4. Het opstellen en bijhouden van protocollen zoals euthanasie en palliatieve sedatie. Het bespreken van ethische vraagstukken, organiseren van informatie en onderwijs over medische ethiek voor medewerkers toetst professioneel, onafhankelijk en efficiënt medischwetenschappelijk onderzoek met mensen, op basis van de WMO, waarbij andere relevante wet- en regelgeving in de beoordeling wordt betrokken De oncologiecommissie bewaakt en bevordert de kwaliteit van de oncologische zorg in het ziekenhuis Beleid opstellen omtrent indicaties en toedieningswijze voor enterale en parenterale voeding, oftewel kunstmatige voeding Stelt transfusiebeleid in het ziekenhuis op en ziet toe op de naleving hiervan, richt zich op een veilig, zuinig en efficiënt gebruik van bloedproducten. Beleid op het gebied van voorbehouden handelingen en uitvoering te evalueren, te herzien en te continueren. Het opzetten en implementeren van een ziekenhuisbreed kwaliteitsborgingsysteem t.a.v. de medische gassen Kwaliteitsbewaking van laparoscopische ingrepen (inzake opleiding, apparatuur, protocollen, complicatiebespreking) Organisatie en borging van zorg voor de vitaal bedreigde patiënt in de ruimste zin van het woord. Opstellen van beleid met betrekking tot alles wat er op de OK speelt en dat multidisciplinair moet worden besproken. In de SEH Cie. zijn alle specialismen vertegenwoordigd die op de SEH werkzaam zijn. Dat zijn zowel de poort specialismen alsook de ondersteunende specialismen. De medisch manager, bedrijfsmanager SEH en Centrum Manager zijn eveneens aanwezig. Tijdens de vergaderingen worden allerlei zaken m.b.t. de SEH besproken. Dat kan zowel medisch inhoudelijk alsook organisatorisch zijn. Deze commissie heeft tot taak overleg met en ondersteuning van de verantwoordelijken voor de kwaliteit van het gebruikte water op de dialyseafdeling. Beleid bepalen, implementeren en borgen ter decubituspreventie naar aanleiding van nationaal vernieuwde inzichten (< 3% prevalentie) Beleid opstellen, uitvoeren en evalueren ten aanzien van wondpreventie, wondbehandeling en wondverzorgingsproducten naar afdelingen en specialisten Het maken en up to date houden van een ziekenhuisbreed beleid hoe om te gaan met kindermishandeling. Zie paragraaf 4.4.2. Zie paragraaf 4.6.3
Ja
Zie paragraaf 4.6.3
Ja
Zie paragraaf 4.6.3
21
Ja
Organisatorische en juridische structuur
Figuur 2.1 Organogram Reinier de Graaf Groep
2.2.4
22
Reinier de Graaf Groep
Reinier de Graaf Groep
Stichting Reinier de Graaf Groep
100%
RMC Holding BV
100%
Stichting Specialisten RdGG
100%
Reinier Obesitas Centrum BV
100%
Stichting Combister
33,3%
Stichting Behandelcentrum Westland
33,3%
Stichting HaagsRijswijks Artsenlab.
33,3%
Vereniging Zorgservice XL
100%
Laboratoriumpraktijk Berg en Bosch BV
Figuur 2.2 Juridische structuur per 31-12-2010
2.3
Kerngegevens
De Reinier de Graaf Groep heeft met vier locaties (Delft,Voorburg, Den Haag en Naaldwijk) een poliklinische adherentie van 248.239 inwoners en een klinische adherentie van 247.046 inwoners. Voor de topklinische zorg richt de Reinier de Graaf Groep zich op een breder verzorgingsgebied, dat zich voor derdelijnsverwijzingen kan uitstrekken tot heel Nederland. Het ziekenhuis beschikt over 881 bedden en er zijn 199 specialisten werkzaam. 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering De Reinier de Graaf Groep is een algemeen ziekenhuis en biedt een breed aanbod van medischspecialistische zorg (diagnostiek, behandeling en nazorg). Binnen het ziekenhuis zijn 35 verschillende specialismen vertegenwoordigd. De Reinier de Graaf Groep maakt deel uit van de STZ, de vereniging Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen. Jaarlijks wordt onderwijs geboden aan een groot aantal coassistenten in de laatste jaren van hun medische opleiding. Tevens worden 18 MSRCerkende opleidingen en 4 niet-MSRC-erkende medische vervolgopleidingen aangeboden. Overzicht aanwezige medisch specialismen Allergologie Medische microbiologie Anesthesiologie Moleculaire biologie Cardiologie Neonatologie Chirurgie Neurochirurgie Dermatologie Neurologie Gynaecologie en verloskunde Nucleaire geneeskunde Intensive Care Oogheelkunde Interne geneeskunde Orthopedie Nefrologie Pathologie Oncologie Plastische chirurgie Kaakchirurgie Psychiatrie Keel-, neus- en oorheelkunde Radiologie Kindergeneeskunde Radiotherapie Neonatologie Reumatologie Klinische chemie Revalidatiegeneeskunde Klinische fysica Spoed Eisende Hulp Longgeneeskunde Urologie Maag-, darm- en leverziekten Ziekenhuisfarmacie Medische immunologie Medische psychologie Kinderpsychologie Neuropsychologie
23
Reinier de Graaf Groep Speciale medische voorzieningen Alcoholpolikliniek Botox behandelpoli Centrum voor kind en allergie Cervicale intra-epitheliale neoplasie (CIN) CIN poli (two stop visit) CT-scan Delfts Allergie Centurm (DAC) Diabetische voetenpoli en -screening Dystrofiepoli Endoscopieafdeling met endo-echografie faciliteit Foniatrie DHV Geheugenpoli Geïntegreerde diabeteszorg Hartfalenpolikliniek Hoofdpijn poli Intensive Care afdeling IVF-behandeling Mammapoli Menstruatie poli (two-stop visit) MRI-scan Multidisciplinaire kinderpoli ontwikkelingsachterstand OSAS en snurken PET-CT scan Pijnbestrijding
Poli inflammatoire darmziekten Poli leverziekten Post IC/HC neonatologie Pre-conceptionele counseling Prenatale diagnostiek Pre-scopie polikliniek Radiotherapie Rugpoli Slaappoli Sociaal Pediatrisch Centrum (SPC) kindergeneeskunde Spasticiteitsspreekuur Spoedeisende hulp (24/7) Sportarts Stroke service Stroke unit Transmuraal wondbeleid Triage-project voor de uro-oncologische patiënt Uro-gyn polikliniek Valpoli Verloskunde (24/7) Vrouwen hart- en vaatpoli Vulva poli 24-uurs pH metrie slokdarm
Paramedische- en overige afdelingen Diëtetiek Logopedie Ergotherapie
Maatschappelijk werk
Fysiotherapie
Transferbureau
Geestelijke verzorging
Ziekenhuishygiëne
Klinische neurofysiologie (KNF)
2.3.2
Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten
Kerngegevens capaciteit Erkende bedden (werkelijk in gebruik) waarvan bedden voor post-IC high care Wiegen Specialistenplaatsen (gewogen) Bedbezettingspercentage*
2010 881 (590) 4 24 101 93%
2009 881 (590) 4 24 101 95%
2008 881 (590) 4 24 101 96%
* Berekend op basis van opnamen, exclusief dagbehandelingen.
Kerngegevens productie (A+B segment) Aantal in verslagjaar geopende DBC’s Aantal in verslagjaar gesloten DBC’s Opnamen (ongewogen)
2010 267.371 249.961 28.250
2009 259.793 249.194 28.333
2008 248.538 247.900 26.431
Eerste polikliniekbezoeken (ongewogen) Dagopnamen normaal Dagopnamen zwaar Verpleegdagen Gemiddelde verpleegduur in dagen Aantal verkeerde beddagen Percentage verkeerde beddagen
168.852 26.264 4.419 134.881 4,8 4.882 3,6%
164.985 25.242 4.090 136.521 4,8 2.359 1,7%
161.715 23.990 3.724 134.520 5,1 3.786 2,7%
24
Reinier de Graaf Groep Gemiddelde verpleegduur per specialisme 2010 Anesthesiologie 3,51 Cardiologie 5,62 Chirurgie/heelkunde 4,91 Dermatologie 5,00 Gynaecologie 2,59 Interne geneeskunde 6,16 Kaakchirurgie 2,06 Kindergeneeskunde 4,44 KNO 2,17 Longziekten 7,63 Maag Darm Leverziekten 6,51 Neurochirurgie 4,53 Neurologie 6,17 Oogheelkunde 2,24 Orthopedie 4,83 Plastische chirurgie 2,65 Reumatologie 6,30 Urologie 4,36 Totaal Reinier de Graaf Groep 4,75
Figuur 2.3 Aantal EPB’s
Figuur 2.5 Aantal opnamen
2009 3,72 5,50 5,09 9,33 2,59 6,21 2,84 4,73 2,19 7,63 6,18 6,30 6,80 2,25 5,27 3,14 6,00 4,14 4,82
2008 4,17 5,66 5,19 10,40 2,84 6,90 2,76 5,07 1,99 7,68 6,28 6,92 7,42 1,93 5,34 3,23 7,05 4,34 5,08
Figuur 2.4 Aantal dagopname
Figuur 2.6 Gemiddelde verpleegduur
Figuur 2.7 Aantal overleden patiënten
De productieafspraak is op veel onderdelen gehaald. Het aantal opnamen is wat achtergebleven. Dit heeft naar alle waarschijnlijkheid te maken met verbouwingen die hebben plaatsgevonden aan onze operatiekamers. 25
Reinier de Graaf Groep Kerngegevens personeel Medewerkers in loondienst in aantal (excl. Med. specialisten) Medewerkers in loondienst in fte (excl. Medisch specialisten) Ziekteverzuimpercentage Aantal medisch specialisten (loondienst Aantal fte Medisch specialisten (loondienst)
2010 2.996 2.243 4,4 41 36,6
2009 3.104 2.187 5,3 41 34,6
2008 2.883 2.051 4,6 37 30,8
Kerngegevens opbrengsten (x € 1.000) * Totaal bedrijfsopbrengsten Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Niet gebudgetteerde zorgprestaties DBC opbrengsten B-segment Subsidies Overige bedrijfsopbrengsten
2010
2009
2008
228.274 133.396 17.259 58.042 8.856 10.721
203.159 120.103 13.586 51.027 8.132 10.311
189.301 128.651 14.096 35.279 7.255 4.020**
* De kerngegevens opbrengsten kennen vanaf 2010 een andere indeling. De vergelijkende cijfers van 2009 zijn hiervoor aangepast. ** Vanwege herrubricering subsidies en parkeeropbrengsten zijn de vergelijkende cijfers 2008 bedrijfsopbrengsten aangepast.
Vergunningen op grond van artikel 2 Wet bijzondere medische verrichtingen per einde verslagjaar Categorie Vergunning Ja/Nee Transplantaties Niertransplantatie Nee Harttransplantatie Nee Steunhart Nee Longtransplantatie Nee Levertransplantatie Nee Pancreastransplantatie Nee Transplantatie van de dunnen darm Nee Transplantatie van de eilandjes van Langerhans Nee Stamceltransplantaties Heamatopoëtische stamceltransplantaties Nee Stamceltherapie Nee Radiotherapie Ja Bijzondere neurochirurgie Nee Hartchirurgie Openhartoperatie (OHO) Nee Automatic implantable cardiovector defibrillator (AICD) Nee Ritmechirurgie Nee Percutane transluminale coronaire angioplastiek Nee (PTCA) Klinisch genetisch onderzoek en Nee erfelijkheidsadvisering In Vitro fertilisatie (IVF) Ja Neonatale intensive care unit Nee (NICU) Aanwijzingen op grond van artikel 8 Wet bijzondere medische verrichtingen per einde verslagjaar Aanwijzing Ja/Nee Pediatrische intensive care unit (PICU) Nee Hemofiliebehandeling Nee Traumazorg Nee Pijnrevalidatie en revalidatietechnologie Nee HIV behandelcentrum Nee Cochleaire implantaties Nee Uitnameteams orgaandonatie Nee
26
Reinier de Graaf Groep
2.3.3 Werkgebieden Het verzorgingsgebied van de Reinier de Graaf Groep beslaat de volgende gemeenten: Delft Honselersijk Maasdijk Naaldwijk De Lier Rijswijk Pijnacker Delfgauw Den Hoorn Schipluiden Nootdorp ’s Gravenzande
Kwintsheul Wateringen Voorburg Maasland Hoek van Holland Monster Poeldijk Ter Heijde Maassluis Leidschendam Zoetermeer
Voor wat betreft de topreferente en topklinische zorg heeft de Reinier de Graaf Groep een bovenregionale functie en is het werkgebied veel omvangrijker. De AWBZ-zorg wordt in overleg met het zorgkantoor DWO/NWN verleend.
2.4
Ketenzorg, belanghebbenden en samenwerkingsrelaties
Ketenzorg Voor het optimaliseren van de zorg aan onze patiënten zijn we afhankelijk van huisartsen en andere zorgpartners, zoals apothekers, verpleeghuizen, instellingen voor geestelijke gezondheidszorg en thuiszorgorganisaties. Er is veel aandacht voor de verbetering van de afstemming en stroomlijning van de zorg. In de missie van het ziekenhuis staat ook opgenomen dat het gefragmenteerde zorgsysteem nieuwe samenhang nodig heeft in de zorg die de zorg organiseert rondom de patiënt. Transferzorg Reinier de Graaf besteedt veel aandacht aan transmurale zorg, ofwel ketenzorg, om ervoor te zorgen dat de patiënt op de juiste plek wordt behandeld. Voorop staat dat de patiënt de zorg krijgt in de voor hem of haar beste omgeving. In 2010 liepen er twee Lean Six Sigmaprojecten om de transferzorg efficiënter in te richten. Het doel van deze projecten was het verder verbeteren van de doorstroming van patiënten. De verbeteracties zijn grotendeels uitgewerkt in 2010. Bij het eerste Lean Six Sigmaproject is gekeken naar de wachttijden van de verpleeghuispatiënten. De wachttijd voor een verpleeghuisopname dient zo kort mogelijk te zijn. In samenwerking met Pieter van Foreest Zorginstellingen is gekeken naar het verder optimaliseren van dit proces. Dit is gebeurd door in het transmurale zorgdossier POINT een ‘verplicht veld’ toe te voegen met daarin de aangegeven ontslagdatum bij aanvang van het consult. Het toevoegen van de ontslagdatum aan het begin van het proces heeft tot nu toe alleen maar positieve invloed gehad op de ligduur. Bij het tweede Lean Six Sigmaproject is gekeken naar de processen binnen het transferpunt. Hiertoe is de gemiddelde ‘bewerkingstijd’ van het transferpunt vergeleken met de gemiddelde tijd die verstrijkt tussen aanmelding van een patiënt bij het transferpunt en de gewenste ontslagdatum. De bewerkingstijd van het transferpunt is de periode tussen het in behandeling nemen van de aanvraag nazorg tot het verzenden van de aanvraag naar de zorgaanbieder en CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg). Dit proces kan geoptimaliseerd worden door middel van het invoeren van een aantal verbeterpunten. De uitwerking hiervan wordt volledig uitgewerkt in 2011. Geriatrisch netwerk In 2010 heeft het Geriatrisch Netwerk DWO een aantal keren vergaderd. In het eerste kwartaal zijn de knelpunten en behoeften op het gebied van ouderenzorg in deze regio geïnventariseerd. De volgende problemen werden genoemd: polyfarmacie, medicatieoverdracht, zorgmijders, verkeerde stoel/bed problematiek, nazorg na ontslag en acute zorg thuis. Er werd gekozen om de problemen rondom medicatieoverdracht aan te pakken. Op initiatief van het Geriatrisch Netwerk DWO is een projectgroep gestart met als leden een openbare apotheek, een ziekenhuisapotheker, een specialist ouderengeneeskunde van de Pieter van Foreest en een internist-ouderengeneeskunde van de Reinier de Graaf Groep. Deze projectgroep kwam voor het eerst in het najaar 2010 bij elkaar en heeft tot taak een concreet projectplan op te stellen, waarin regionale afspraken gemaakt worden voor een 27
Reinier de Graaf Groep goede medicatieoverdracht bij opname en ontslag. Deze afspraken moeten voldoen aan de ‘Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens in de Keten’, welke opgesteld is door onder meer de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst(KNMG), Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP) en Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG). De projectgroep is op dit moment volop bezig met dit project. Ook kwamen aan bod: de resultaten van het Seniorenonderzoek van de GGD, het Consultatiebureau voor Senioren van de thuiszorgorganisatie Careyn en de stand van zaken van de Ouderengeneeskunde binnen de Reinier de Graaf Groep. In 2011 zal het Geriatrisch Netwerk DWO geëvalueerd worden en zal er uitspraak komen of er subsidie aanwezig is om het Geriatrisch Netwerk te borgen. Netwerk palliatieve zorg De Reinier de Graaf Groep vindt het belangrijk om de kwaliteit van leven in de laatste levensfase in stand te houden, en daar waar mogelijk te verhogen. Daarom versterkt een palliatief verpleegkundige het palliatieve netwerk in het ziekenhuis. Deze verpleegkundige participeert in een tweetal projecten: het project ‘Zorgpad Stervensfase’ en het project ‘Netwerkzorg Op Maat’, met als doel kwaliteitsverbetering van de palliatieve zorg in het ziekenhuis. Zo zijn er onder meer klinische lessen op verpleegafdelingen, onderwijs voor arts-assistenten en protocollen op het gebied van palliatieve zorg. Voordat de patiënt het ziekenhuis verlaat moet geïnventariseerd worden welke zorgproblemen er zijn of kunnen ontstaan. Ook moet rekening gehouden met de wensen van patiënten en hun naasten. Om goede ketenzorg te realiseren is de schakel naar de huisartsen van cruciaal belang. De primaire belanghebbenden van de Reinier de Graaf Groep zijn de patiënten en de medewerkers van het ziekenhuis. Deze belanghebbenden zorgen voor het bestaansrecht, namelijk het leveren van zorg, van de Reinier de Graaf Groep. Belanghebbenden Naast deze interne belanghebbenden kent de Reinier de Graaf Groep ook een groot aantal externe stakeholders: Huisartsen en andere verwijzers Patiëntenorganisaties Zorgverzekeraars Overheid en inspecties Andere zorgaanbieders Instanties en bedrijven Omwonenden. Samenwerkingsrelaties De Reinier de Graaf Groep participeert formeel en informeel in onderstaande vormen van samenwerking: Samenwerkingsrelaties Eerste Lijn Eerstelijns Zorggroep Haaglanden (ELZHA)
Stichting HRL Stichting HAP Delft Stichting HAP Westland Zorggroep Eerstelijn (ZEL)
Zorginhoudelijk Stichting IKW, Integraal Kankercentrum West Stichting CombiSter Samenwerking GGZ Delfland Samenwerking Transmurale Zorg Delft, Westland en Oostland
De ELZHA is een organisatie van ongeveer 180 huisartsen in de regio Haaglanden. Het bureau van de ELZHA ondersteunt deze huisartsen bij het bieden van kwalitatief goede en gestructureerde zorg aan chronisch zieken. Haags-Rijswijks Huisartsenlaboratorium Stichting voor huisartsenpost Delft Stichting voor huisartsenpost Westland De ZEL werkt ten behoeve van de coöperatieve vereniging van 163 huisartsen in de regio’s Nieuwe Waterweg Noord, Delft, Westland en Oostland met als doel ondersteuning van huisartsenvoorzieningen, het streven naar kwaliteitsverbeterende activiteiten en de belangenbehartiging van haar leden. Regionaal samenwerkingsverband voor de behandeling van kankerpatiënten. Houdt zich bezig met het steriliseren, bundelen en de logistiek van medisch instrumentarium. De sector psychiatrie van de Reinier de Graaf Groep is ondergebracht bij GGZ-Delfland. Samenwerkingsverband met de Stichting Zorginstellingen Pieter van Foreest.
28
Reinier de Graaf Groep Stichting Careyn
Stichting Medische Voortplanting Voorburg
De samenwerking met deze thuiszorgorganisatie is gericht op de ontwikkeling en ondersteuning van transmurale samenwerkingsprojecten. Stichting die de functie van In Vitro Fertilisatie voor het ziekenhuis uitvoert.
OogZorgNetwerk (OZN)
Een samenwerkingverband tussen tien ziekenhuizen en optometristen om de kwaliteit van de patiëntenzorg te verbeteren door middel van het optimaliseren van de oogheelkundige zorgketen, verbeteren kwaliteit en veiligheid en zorglogistiek (toegangs- en doorlooptijden).
Palliatief netwerk DWO
Dit netwerk initieert en organiseert activiteiten ten behoeve van een optimale palliatieve zorg in de regio, afgestemd op de behoefte van de patiënt en diens naasten. Reinier de Graaf Groep werkt op het gebied van radiotherapie nauw samen met LUMC. Vanuit Leiden zijn enkele radiotherapeuten gedetacheerd en behandelprotocollen en medische technologie/IT worden zoveel als mogelijk afgestemd op die van LUMC.
LUMC
Onderwijs TRE- Onderwijsgroep Mondriaan WAC SWO-Reinier de Graaf Groep
Stichting Medische Nascholing Samenwerkende Opleidingen en Bedrijven Delft (SOB Delft)
TU Delft
Bestuurlijk RCG-DWO Regionale Commissie Gezondheidszorg Gemeente Delft VWS PGGM Rabobank BNG ING IbMZ, Incidentbeheersingmanagement
Stichting BCW -BehandelCentrum Westland
PALGA CBO Stichting PRO-Z-Zorg Stichting GEMS
Stichting Fonds (sociaal Fonds) Stichting Vrienden van het Reinier de
29
Regionaal Opleidingscentrum voor onder meer verpleegkundigen. Wetenschappelijke Activiteiten Commissie. Uitvoerend orgaan van de SWO-Reinier de Graaf Groep. Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Reinier de Graaf Groep. Opgericht door de Medische Staf om wetenschappelijk onderzoek binnen de Reinier de Graaf Groep te stimuleren, initiëren en coördineren. Stichting het mogelijk maakt om symposia voor huisartsen en specialisten van de Reinier de Graaf Groep te houden Het SOB is een initiatief van overheid, onderwijs en ondernemers. Hoofddoelstelling van het SOB is om de relatie tussen het onderwijs en het bedrijfsleven te verbeteren. In dit kader zijn in 2010 in ons ziekenhuis drie werkstages geweest voor docenten van het ROC Mondriaan. Meewerken aan de kennisorganisatie waarmee getracht wordt doorbraken in de medische wetenschap en gezondheidszorg te realiseren, door het toepassen van nieuwe technieken. Samenwerkingsverband waarin alle zorgaanbieders, zorgverzekeraars, regionale overheden en regionale patiëntenverenigingen deelnemen. Strategisch/bestuurlijk Strategische/bestuurlijk Financieel/pensioen Financieel Financieel Financieel Zorginstelling en regionaal samenwerkingsverband met als doel de aanpak op de hoofdaandachtsgebieden Securityzorg, Veiligheid en Incidentbeheersing en Integriteit te bevorderen in relatie tot de Zorgbrede Governance Code. Samenwerkingsverband tussen Zorgverzekeraar DSW, verpleeghuis de Naaldhorst (Pieter van Foreest) en de Reinier de Graaf Groep ter exploitatie van het gebouw in Naaldwijk, met daarin onder andere een polikliniek van het ziekenhuis. Stichting Pathologisch Anatomisch Landelijk Geautomatiseerd Archiefsysteem. Centraal Begeleidingsorgaan voor de Intercollegiale Toetsing. Kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg. Samenwerkingsverband met Zorgverzekeraar. Samenwerkingsverband tussen huisartsen, apothekers, Zorgverzekeraar DSW en de Reinier de Graaf Groep inzake het elektronisch berichtenverkeer. Hulpverlening aan medewerkers en patiënten die in financiële moeilijkheden zijn geraakt. Stichting die zich bezighoudt met dienstverlening aan de leden en
Reinier de Graaf Groep Graaf Gasthuis/ Stichting Vrienden Medisch Centrum Reinier de Graaf Stichting Jonkvrouwe Ricardis Ziekenhuisketen
Stichting Medisch Specialisten Reinier de Graaf STZ, Stichting Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen
Facilitaire Stichting Gezondheidszorg Stichting Breedband Delft
Stichting Zorgvenster DWO-NWN
ZW Haaglanden
Stichting Ziekenhuizen ’s Gravenhage en omstreken (SZGO) Vebego: Assist Zorgondersteuning
Marfo ZXL
fondsenwerving ten behoeve van de Reinier de Graaf Groep. Beheer van het antiek en kunstbezit van de Reinier de Graaf Groep. Een samenwerkingsverband van acht ziekenhuizen. De samenwerking is in hoofdzaak gericht op kwaliteitsverbetering en bedrijfsvergelijkingen. Werkgever van de radiotherapeuten met toelating tot de Reinier de Graaf Groep. Vereniging van 27 Nederlandse Ziekenhuizen. De leden bieden topklinische patiëntenzorg. Ze verzorgen medisch-specialistische opleidingen, de opleiding verpleegkunde, verpleegkundigspecialistische, paramedische en medisch-ondersteunende opleidingen. Daarnaast initiëren de STZ-ziekenhuizen toegepast patiëntgebonden wetenschappelijk onderzoek. Op wetenschappelijk gebied hebben ze een brugfunctie tussen de academische wereld en de niet-academische ziekenhuizen. Stichting die facilitaire dienstverlening aan de gezondheidszorg ondersteunt. Samenwerkingsverband tussen de Gemeente Delft, TNO, TU Delft, Reinier de Graaf Groep, Sophia Revalidatie, lagere en middelbare scholen in de regio DWO en de Mondriaan onderwijsgroep. Doelstelling is het realiseren van een glasvezelnetwerk in de regio DWO. Stichting met als doel het beheren en exploiteren van het regionaal zorgvenster gericht op het op veilige, digitale en geïntegreerde wijze toegang bieden tot regionale informatie over zorg, tot zorgtoepassingen en authentieke bronnen die medische, patiëntgebonden informatie bieden, alles in de ruimste zin van het woord. ZW Haaglanden is één van de zestien brancheoverschrijdende arbeidsmarktorganisaties op het gebied van Zorg en Welzijn. ZW Haaglanden richt zich op instroom, verbetering van mobiliteit en behoud door regionale partijen bij elkaar te brengen. We plaatsen een deel van onze vacatures ook op de website van ZW Haaglanden. Samenwerkingsverband van ziekenhuizen in Den Haag en omstreken die hun krachten bundelen om leerlingen voor de zorgsector aan te trekken. Samenwerking waarbij Assist Zorgondersteuning met de Reinier de Graaf Groep Assistmedewerkers inzet op verpleegafdelingen ten behoeve van zorgondersteunende taken zoals het verzorgen van eten en drinken voor patiënten en het dagelijks schoonhouden van de patiëntenkamers Marfo (leverancier van patientenmaaltijden) ontwikkelt het Reinier de Graaf a la carte concept door op het gebied van warme maaltijden Samenwerking met het Haga Ziekenhuis en het Sint Franciscus Gasthuis op het gebied van inkoop, logistiek en de daarmee samenhangende financiële administratie, waarvan de activiteiten zijn ondergebracht in Zorgservice XL (ZXL)
Zorgverzekeraars Zorgverzekeraars
Regelmatig strategisch overleg met onderstaande verzekeraars. DSW Multizorg VRZ Achmea Menzis Agis CZ/DeltaLloyd/OHRA UVIT inkoopcombinatie
30
Reinier de Graaf Groep
3 Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap 3.1
Normen voor goed bestuur
Uitgangspunt bij het handelen van de Raad van Bestuur van de Reinier de Graaf Groep is de Zorgbrede Governancecode (Bijlage I Governance code). De Reinier de Graaf Groep volgt alle onderdelen van de Governance code op en leeft deze ook na. De activiteiten die hieruit voortvloeien zijn regelmatig onderwerp van overleg binnen de raad van Bestuur en Raad van Toezicht. Er heeft in 2010 een wijziging plaatsgevonden in de statuten van de Reinier de Graaf Groep. De belangrijkste wijziging had betrekking op de zittingstermijn van de leden van de Raad van Toezicht en het adviesrecht van de PAR op het benoemen van nieuwe leden voor de Raad van Toezicht. De Reinier de Graaf Groep is bereid openheid te bieden en in gesprek met belanghebbenden het beleid vorm te geven. Afstemming met de medische staf vindt gestructureerd een keer per week plaats in een overleg tussen de Raad van Bestuur en het Bestuur Medische Staf. In dit overleg worden strategische onderwerpen besproken. Daarnaast woont de Raad van Bestuur een gedeelte van de Stafraad vergadering bij, waarbij elke vakgroep vertegenwoordigd is. De Raad van Bestuur heeft, naast de vigerende interne en externe klachtenregeling, een regeling voor melden van misstanden opgesteld (klokkenluidersregeling). Deze regeling is van toepassing wanneer er sprake is van een ernstige misstand waarbij het maatschappelijk belang in het geding is. In 2010 is geen gebruik gemaakt van de klokkenluidersregeling.
3.2
Raad van bestuur
Volgens de statuten van de Reinier de Graaf Groep wordt het ziekenhuis geleid door een tweehoofdige Raad van Bestuur. Binnen de Raad van Bestuur wordt onderscheid gemaakt tussen een voorzitter en een lid Raad van Bestuur. Na een tijd gefunctioneerd te hebben als interim bestuurder is de heer Littel per 1 juni 2010 benoemd tot lid Raad van Bestuur. Beide leden van de Raad van Bestuur vervullen een aantal nevenfuncties. Voor het uitvoeren van deze nevenfuncties is toestemming gevraagd aan de Raad van Toezicht. De Raad van Bestuur draagt een collectieve verantwoordelijkheid voor het ontwikkelen en uitvoeren van het strategisch beleid, de algemene aansturing van het ziekenhuis en het handelen volgens de Governance code. De Raad van Bestuur werkt volgens een reglement dat door de Raad van Toezicht is opgesteld en handelt zoals omschreven in de statuten. De Raad van Bestuur vergadert wekelijks in aanwezigheid van de secretaris Raad van Bestuur, de projectdirecteur nieuwbouw en de secretaresse van de voorzitter Raad van Bestuur, die verantwoordelijk is voor de notulen van deze vergadering. Voor een deel wordt dit overleg bijgewoond door de manager Financieel Beleid & Beheer. In 2010 is veel aandacht besteed aan het verkrijgen van de financiering voor de nieuwbouw en het vaststellen van het nieuw medisch strategisch ziekenhuisplan. Onderwerpen die in 2010 ook aan de orde zijn geweest: De begroting 2011 Ontwikkelingen op zorginhoudelijk gebied Vormgeven samenwerking met TU Delft Samenwerking met andere ziekenhuizen in de regio Laboratorium Berg en Bosch B.V. Kwaliteit, ethiek en veiligheid Klachten Ontwikkelingen in de productie In 2010 nam de Raad van Bestuur besluiten over onder meer de volgende onderwerpen: De samenwerkingsovereenkomst Radiotherapie met het LUMC Het benoemen van verschillende medisch managers Het vaststellen van de nieuwe overleg- en besluitvormingstructuur Het waarnemen van de vaatchirurgen in het HagaZiekenhuis De begroting 2011 De businesscase nieuwbouw De procedure opstellen businesscase 31
Reinier de Graaf Groep
Het alleen nog digitaal verstrekken van loonstroken Het reglement bedrijfsfitness
De Raad van Bestuur is onder meer niet akkoord gegaan met: Het betalen van chefs de clinique die honorarium generen Het vervroegen van de datum uitbetalen salaris De notulen van de vergadering van de Raad van Bestuur worden verspreid onder de Ondernemingsraad, de Patiëntenraad, het Bestuur Medische Staf, de centrummanagers, managers stafdiensten, de medisch managers, de klachtenfunctionarissen en de ziekenhuisjurist. Op deze manier is een groot deel van de organisatie goed geïnformeerd. Arbeidsvoorwaarden en bezoldiging De belangrijkste arbeidsvoorwaarden en het jaarinkomen van de Raad van Bestuur zijn bepaald op basis van de adviesregeling Arbeidsvoorwaarden raden van bestuur van de NVZD. Binnen de Reinier de Graaf Groep is geen sprake van variabele beloning van bestuurders of andere medewerkers. Vertrekregeling bestuurders In de arbeidsovereenkomst van de leden van de Raad van Bestuur is een artikel opgenomen over de hoogte van de vergoeding na tussentijdse beëindiging van de arbeidsovereenkomst, voor zover deze tussentijds door de Reinier de Graaf Groep wordt opgezegd of op verzoek van de Reinier de Graaf Groep wordt ontbonden. Samenstelling Raad van Bestuur Naam Bestuursfunctie Dr. J. van den Heuvel Voorzitter G. Littel Lid
Periode 01-01-2010 t/m 31-12-2010 01-01-2010 t/m 31-12-2010*
* Van 01-01-2010 tot 01-06-2010 werkzaam als lid Raad van Bestuur ad interim
Relevante nevenfuncties Raad van Bestuur Naam Nevenfuncties Dr. J. van den Heuvel Bestuurslid Facilitaire Stichting Gezondheidszorg Bestuurslid RMCH Bestuurslid Combister G. Littel Bestuurslid LB&B Bestuurslid RMCH Bestuurslid HRL Taakverdeling Raad van Bestuur Dr. J. van den Heuvel De zorgcentra ICT & Informatisering Personeel & Organisatie Opleiding & Wetenschap Communicatie & Marketing Externe betrekkingen Kwaliteit, Innovatie & Veiligheid Nieuwbouw Juridische zaken G. Littel Financieel Beleid & Beheer Facilitair Bedrijf Medisch Ondersteunend Bedrijf Laboratoriumpraktijk Berg en Bosch B.V. Combister Nieuwbouw
32
Reinier de Graaf Groep
3.3
Bedrijfsvoering
Overleg- en besluitvormingsstructuur In 2010 is de overleg- en besluitvormingsstructuur aangepast op de in 2009 gekozen organisatiestructuur. Kenmerkend voor de overleg- en besluitvormingsstructuur is dat overleggen en besluiten daar worden genomen waar de bevoegdheden en expertise liggen; teamleiders over operationele zaken, centrum- en medisch managers over tactische zaken en Raad van Bestuur en Bestuur Medische Staf over strategische zaken. De medisch manager, de centrummanager en de teamleider vormen de ‘gouden driehoek’ in de besturing van de RVE. De rode draad in de besluitvorming wordt gevormd door de planning & controlcyclus. Dit betreft een integrale cyclus, wat betekent dat deze betrekking heeft op alle resultaatgebieden waarop gestuurd wordt. Zowel op tactisch-, operationeel- en strategisch niveau zijn overlegvormen vastgelegd. Tevens is hierbij bepaald wat de frequentie en het doel van de overleggen is en wie bij deze overleggen aanwezig dienen te zijn. Planning & Controlcyclus In aansluiting op de nieuwe overleg- en besluitvormingsstructuur en het nieuwe medisch strategisch beleidsplan, alsmede het voldoen aan de NIAZ-normen, is in november 2010 gestart met de opzet van een nieuwe integrale planning & controlcyclus. Medio 2011 zal dit leiden tot een nieuwe en bijgestelde set stuur- en managementinformatie, waarbij relevante prestatie-indicatoren in een dashboard worden samengebracht. Ter ondersteuning van deze informatievoorziening wordt in 2011 nieuwe software geïmplementeerd. Voorafgaand aan elk jaar wordt een integrale jaarplanning vastgesteld, waarin alle relevante data in de cyclus worden vermeld, zoals rond het jaardocument, de begroting, de maandelijkse rapportages en overlegvormen. Voor 2011 is deze voor de eerste keer integraal in werking getreden en gepubliceerd op intranet, zodat iedereen op de hoogte is van deze planning. Aan de hand van de financiële rapportages vindt maandelijks voortgangsoverleg plaats tussen Raad van Bestuur en management. Verschillen tussen realisatie en begroting worden geanalyseerd en besproken. Tevens vinden rapportages plaats op projecten, zoals nieuwbouw en ICT, zodat adequaat op financiële risico’s bijgestuurd kan worden. Administratieve organisatie en interne controle Volgens de kaderregeling Administratieve organisatie (AO) en Interne Controle (IC) inzake DBCregistratie en -facturering dient de Interne Controle functie periodiek te rapporteren aan het management over de opzet, het bestaan en de voortdurende goede werking van de AO/IC. Dit moet op een zodanige manier gebeuren dat de Raad van Bestuur op basis hiervan een Bestuursverklaring af kan geven over de DBC-registratie en de DBC-facturering. De voortdurende goede werking wordt onder meer getoetst door middel van de DBC-steekproef. In het jaar 2010 zijn 353 DBC-facturen opgenomen in de DBC-steekproef. Hierin zijn 7 fouten geconstateerd met een totale foutfractie van 2,7 waar de toegestane foutfractie 5 bedraagt. In 2010 is het project verbetering basisregistratie afgesloten. Dit was met name gericht op de aanpassingen in de registratie als gevolg van de invoering van DOT. Hierbij is uiteraard de totale registratie bekeken en waar nodig verbeterd. De gevolgde projectaanpak heeft de bewustwording bij medisch specialisten en medewerkers verhoogd, wat leidt tot een beter registratieniveau. Op grond van de uitgevoerde steekproef is een verantwoordingsdocument gefactureerde DBC’s 2010 afgegeven aan de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en zorgverzekeraars. (Materiele) controle zorgverzekeraar De meeste (grote) zorgverzekeraars doen een schriftelijke achteraf controle op de geregistreerde DBC's, zo ook binnen de Reinier de Graaf Groep. De verzekeraars voeren hun controle uit aan de hand van registratieregels die opgesteld zijn door DBC Onderhoud en NZA. De registratieregels zijn specialisme-bepalend en niet (geheel) ingeprogrammeerd binnen ons ZIS. Het is dus mogelijk dat artsen en arts-assistenten niet bewuste fouten maken. De zorgadministratie van de Reinier de Graaf Groep bekijkt de door de zorgverzekeraar afgekeurde regels en corrigeert deze indien nodig. In 40% van de gevalen is de registratie echter juist en beargumenteert het ziekenhuis aan de zorgverzekeraar de afwijking. Systematische fouten worden besproken door de zorgadminstratie met de verschillende maatschappen. Op deze manier wordt er continue gewerkt aan het verbeteren van de DBC registratie. 33
Reinier de Graaf Groep Fraudebeleid De overheid heeft een aantal maatregelen genomen om fraude in de zorg tegen te gaan. Dit zijn de identificatieplicht, maatregelen ter ondersteuning van de administratieve processen en de invoering van het burgerservicenummer (BSN). Patiënten die naar de Reinier de Graaf Groep komen, dienen zich in te schrijven bij de patiëntenregistratie. Voor de inschrijving dient de patiënt zijn/haar verzekeringspas en legitimatiebewijs te overhandigen, dat gebruikt wordt om onder andere het BSN-nummer te registeren. De registratie van het BSN-nummer vermindert het aantal fouten bij het uitwisselen van financiële of medische gegevens. Het voorkomt persoonsverwisseling en geeft betere bescherming tegen identiteitsfraude. Wanneer een patiënt zich niet kan identificeren of wanneer blijkt dat de persoonlijke gegevens niet overeenkomen met het ingediende legitimatiebewijs, dient de patiënt een voorschot op de ziekenhuisnota te betalen en zich binnen 14 dagen alsnog te legitimeren. Risicomanagement De Reinier de Graaf Groep probeert risico’s inzichtelijk te maken en daarmee beheersbaar. Op deze manier beïnvloeden de risico’s de doelstellingen van het ziekenhuis niet negatief. Risico’s die onder andere binnen de Reinier de Graaf Groep spelen zijn: Tekort aan specifiek (medisch en verpleegkundig) personeel Medicatieveiligheid Veiligheidsbewustzijn Miscommunicatie tussen zorgverleners onderling en met de patiënt De staat van de huidige gebouwen Onduidelijke afstemming tussen de Raad van Bestuur en het Bestuur Medische Staf Het ontbreken van helderheid omtrent de verantwoordelijkheden bij het voordoen van incidenten en calamiteiten. Bij deze risico’s worden de in de komende tijd de gewenste en aanwezige beheersmaatregelen in kaart gebracht en nageleefd. Binnen de huidige Planning & Controlcyclus is een aantal van deze risico’s geborgd. Jaarlijks maakt de Raad van Bestuur een vertrouwelijke risicoanalyse over heel het ziekenhuis voor de Raad van Toezicht. In deze rapportage komen de financiële resultaten, productie, concurrenten, zorgverzekeraars, KIV, HRM, ICT, BMS, maatschappen, huisartsen, calamiteiten en claims, inkoop, audits en visitaties, samenwerking en nieuwbouw aan bod. Op deze manier kan de Raad van Toezicht volgen welke ontwikkelingen plaatsvinden. Managementrapportage Vanaf 2010 wordt de managementinformatie volgens een vaste planning maandelijks gepubliceerd. De managementinformatie bestaat uit een winst- en verliesrekening gepresenteerd ten opzichte van de begroting, per zorgcentrum, RVE of stafafdeling. De managementinformatie kan worden uitgesplitst naar lagere niveau’s (zowel kostenplaats als kostensoort niveau). Daarnaast worden in de managementinformatie verschillende cijfers gepresenteerd waaronder productie en fte-rapportages. Op deze manier kan adequaat worden bijgestuurd.
3.4
ICT in de zorg
Binnen het Reinier de Graaf ziekenhuis is bewust gekozen om ICT als strategisch middel in te zetten voor het bereiken van de gemeenschappelijke zorgvisie en daarbij gestelde doelen. Kernwaarden hierbij zijn samenhang en eenheid, kwaliteit, samenwerking en veiligheid ICT-Masterplan Vanuit de visie ‘ICT maakt zorg beter’ draagt ICT bij aan de zorgambitie van de Reinier de Graaf Groep. Deze bijdrage is uitgewerkt in het ICT masterplan 2009-2013. In dit masterplan staan de volgende punten centraal: Betrouwbaar - We zeggen wat we doen en doen wat we zeggen. Samenwerken - We werken binnen en buiten de organisatie samen. Resultaatgericht - We bereiken de beste resultaten voor onze patiënten. Grensverleggend - We introduceren nieuwe vormen van zorg en techniek Betrokken - Respect en oprechte aandacht voor elkaar en de patiënt vormt het uitgangspunt van ons handelen en we willen daarop graag aangesproken worden. Uit het ICT masterplan komt een viertal programma’s voort, namelijk: 34
Reinier de Graaf Groep 1. ICT 2010 programma Het ICT 2010 programma is randvoorwaardelijk voor het EPD programma. Het haalt de achterstand in met betrekking tot ICT en zorgt dat het EPD gebruik kan maken van een flexibele, voorspelbare (performance en beschikbaarheid), gestandaardiseerde en kostenbewuste ICT omgeving die voldoet aan wet- en regelgeving. De ICT-omgeving is kosteninzichtelijk, zodat hier nu en in de toekomst bewust mee kan worden omgegaan. Dit programma is een logisch vervolg op het programma ‘Infra 2008’ dat de achterstand op het gebied van bekabeling, netwerk en dataopslag heeft weggewerkt en implementeert de door de stuurgroep ICT vastgestelde beleidsrichtlijnen op gebied van architectuur, printer- en applicatiebeleid. Centraal in het ICT 2010 programma staat de migratie van de server-omgeving naar een extern datacenter en het ontwikkelen van een nieuwe, virtuele, desktop-omgeving die de ICT-werkplekken vanuit dit externe datacenter faciliteert. De aansluiting op het externe datacenter is in september 2010 gerealiseerd. Na een uitvoerig testtraject zijn in december 2010 de eerste systemen vanuit dit datacenter in productie genomen. Het datacenter voorziet tevens in een externe fallback locatie voor onvoorziene calamiteiten. De storage- en servercomponenten worden in dit concept als beheerde dienst afgenomen van een externe leverancier. De ontwikkeling van de nieuwe werkplek (desktop-omgeving) heeft vertraging opgelopen waardoor het programma doorloopt in 2011. Na realisatie van dit programma zijn de volgende doelstellingen behaald:
Betere betrouwbaarheid: alle ICT-voorzieningen zijn na de realisatie van het ‘ICT 2010 programma’ aan de ‘monitor gelegd’. Hiermee kunnen problemen in een vroegtijdig stadium worden gesignaleerd, waardoor het geheel van de ICT voorzieningen zeer betrouwbaar wordt. Dit draagt bij aan het verbeteren van de kwaliteit van de zorgverlening. Betere beschikbaarheid: doordat alle ICT voorzieningen ‘aan de monitor liggen’ zal het geheel van de ICT- voorzieningen minder verstoringen opleveren en dus beter beschikbaar zijn. Standaardisatie & consolidatie: de ICT-voorzieningen zijn gestandaardiseerd en daar waar mogelijk geconsolideerd. Hierdoor is het eenvoudiger om te wisselen van bijvoorbeeld werkplek en is er minder afhankelijkheid van enkelvoudig uitgevoerde werkplekken c.q. applicaties. Sneller werken: het wisselen van werkplekken c.q. applicaties kost in de huidige situatie veel tijd en leidt tot irritaties bij gebruikers. Het is de bedoeling dat het gebruik van de huidige ICTontwikkelingen ertoe leidt dat gebruikers sneller en makkelijker kunnen werken. Het ‘ICT 2010 Programma’ zal het wisselen van werkplekken en applicaties door middel van virtualisatie een geheel andere dimensie geven.
2. EPD - programma Binnen het EPD programma is onder aansturing van een externe programmamanager een flinke stap voorwaarts gemaakt met het digitaliseren van alle informatie en workflow binnen onze zorgprocessen. Voor praktisch alle specialismen is een digitaal basisdossier beschikbaar gekomen waarin naast de naslagfunctie ook dossiervoering kan worden gedaan. Voor een vijftal specialismen is een specifiek dossier in gebruik genomen, waarna voor deze specialismen ook alle onder handen zijnde papieren statussen zijn gedigitaliseerd. Voor de ondersteunende diagnostische afdelingen klinisch lab, pathologie en radiologie wordt gebruik gemaakt van digitaal ordermanagement. Voor de overige specialismen staat dit voor 2011 op de planning. Naast de specialisten dossiers, is op veel verpleegafdelingen ook het verpleegkundig dossier geïntroduceerd en wordt binnen de kliniek voor een aantal specialismen inmiddels elektronisch medicatie voorgeschreven. 3. Reorganisatie I&A afdeling Per 1 september 2011 is via een reorganisatie de I&A afdeling veranderd in stafdienst ICT & Informatievoorziening, afgekort I&I. Vanaf 1 september is de leiding van de afdeling overgenomen door ir. Marcel Slingerland, die per 1 augustus 2010 vast in dienst is getreden. In de reorganisatie zijn alle functies opnieuw gedefinieerd en waar mogelijk is een herplaatsing gedaan van het bestaande personeel mits deze aan de functie-eisen konden voldoen. In sommige gevallen is gekozen voor een voorwaardelijke plaatsing voor de periode van 1 jaar. Een tweetal medewerkers zijn boventallig geworden. Voor deze medewerkers is het sociaal plan in werking getreden. Vanaf september is veel aandacht besteed aan het vormen van de teams en het functioneren in teamverband. Ook de (technische) opleiding van medewerkers heeft veel aandacht 35
Reinier de Graaf Groep gekregen. Hiervoor is een (meerjaren)opleidingsplan opgesteld. Voor twee teams is nieuwe, ruimere huisvesting in voorbereiding. 4. Professionalisering ICT Voortvloeiend uit het reorganisatieproces is een start gemaakt met de verdere professionalisering van de ICT-afdeling. Voor de operationele processen wordt de Information Technology Infrastructure Library (ITIL)-best practice ingevoerd, daarnaast wordt het Business Information Services Library (BISL) gedachtegoed gebruikt om een betere afstemming te bewerkstelligen met de business. Voor beide trajecten is externe expertise aangetrokken en is een opleidingstraject gestart voor de interne medewerkers. Hierbij wordt er bewust voor gekozen om ook medewerkers uit de decentrale afdeling uit te nodigen om deel te nemen. Voorbereid op NIAZ accreditatie Deze activiteiten sluiten goed aan bij het proces om te voldoen aan de gestelde eisen ten aanzien van de NIAZ accreditatie. Ter voorbereiding hierop zijn de volgende 4 hoofdprocessen hergedefinieerd en geïmplementeerd: Incidentenbeheer Configuratiebeheer Wijzigingsbeheer Beheer dienstenniveau NEN 7510 compliancy Door een onafhankelijke externe partij is een risicoanalyse uitgevoerd op de meest kritische bedrijfsprocessen en/of (informatie)systemen om de relevante bedreigingen en beveiligingsbehoeften in kaart te brengen. Tijdens een audit op het gebied van informatiebeveiliging in december is vastgesteld dat de organisatie grotendeels voldoet aan de minimale eisen gesteld in de toetsingscriteria van de NVZ. Aspecten die onder andere al geregeld zijn binnen de Reinier de Graaf Groep: Autorisatie; alle medewerkers, dus ook tijdelijk, worden geregistreerd en er is een streng beleid voor het toekennen van rechten voor medisch systemen Onze gebouwen zijn op alle locaties voldoende beveiligd. Dit geldt ook voor ‘kritieke’ ruimtes, zoals de Apotheek. Er ligt een noodprocedure klaar voor belangrijke ICT-systemen waarin zich patiëntengegevens bevinden, zodat deze gegevens in geval van een calamiteit toch beschikbaar zijn. De back-upprocedure Voor het personeel wordt een bewustwordingscampagne rondom het belang van informatiebeveiliging voorbereid die in 2011 gaat starten. Dit moeten leiden tot een clear desk/clear screen-policy en betere procedures. Voor het inloggen op een werkplek moet een eigen inlognaam en wachtwoord ingegeven worden. De gebruiker is verplicht het wachtwoord eens in de zoveel tijd te wijzigen. Er is een informatiemanager aangesteld, die tevens de rol van security officer vervult. In 2010 is een interne audit naar de informatiebeveiling binnen de Reinier de Graaf Groep verricht door een extern bureau. Naast het ICT 2010 programma is een hernieuwd actieplan informatiebeveiliging opgesteld om ervoor te zorgen dat volledig wordt voldaan aan de eisen van de NEN 7510 norm. Aansturing ICT –organisatie De uitvoering van het masterplan wordt bewaakt door een ICT-stuurgroep waarin vertegenwoordigers uit alle geledingen van de organisatie zitting hebben en wordt voorgezeten door de voorzitter van de Raad van Bestuur. De taken van de ICT-stuurgroep zijn: Sturing geven aan ICT-beleid Toezicht houden op de ICT-veranderingen Advisering van het Management Team van Reinier de Graaf Beheersen van ICT-voorzieningen, organisatie, financiën en projecten Bewaken van het informatiebeveiligingsbeleid Bewaken van ICT-compliancy (voldoen aan wet - en regelgeving). Overige ICT-projecten 2010 Vervangen E-gate door Cloverleaf Voor de continuïteit van de koppelingen tussen de diverse informatiesystemen is het verouderde Egate systeem vervangen door de binnen het domein van zorginformatiesystemen veelgebruikte 36
Reinier de Graaf Groep Cloverleaf systeem. Update GLIMS Het laboratorium informatiesysteem GLIMS is ge-update naar de nieuwste versie waarbij met het oog op de continuïteit direct het hardwareplatform is vervangen.
3.5
Adviesorganen
3.5.1 Ondernemingsraad De ondernemingsraad vertegenwoordigt de medewerkers van de Reinier de Graaf Groep en trad na de verkiezingen van maart 2010 in nieuwe samenstelling aan. In de zittingsperiode 2010-2013 wil de ondernemingsraad als transparante en bereikbare gesprekspartner een brug zijn tussen werknemers en bestuurders en vanuit medewerkersperspectief bijdragen aan een organisatie waarin medezeggenschap vanzelf spreekt. Speciale OR-aandacht ging in 2010 uit naar veiligheid en personeelstevredenheid. Binnen dit kader heeft de OR ook dit jaar aangedrongen op een samenhangend plan voor de BHV-organisatie, zodat de veiligheid van medewerkers gewaarborgd is. Daarnaast zijn praktische verbetervoorstellen aangereikt op het gebied van medewerkerstevredenheid en heeft de OR aangedrongen op quickscans voor een groter draagvlak op de werkvloer. De OR heeft bijgedragen aan de opzet van medezeggenschap bij de inkoopcombinatie ZXL, resultaat van samenwerking tussen de Reinier de Graaf Groep, het Sint Franciscus Gasthuis en het HagaZiekenhuis. Twee OR-leden hadden zitting in de tijdelijke OR-ZXL tot aan de oprichting van een ondernemingsraad bij ZXL in juli 2010. Twee initiatiefvoorstellen van de OR zijn dit jaar gehonoreerd, waardoor fiscale voordelen voor medewerkers mogelijk zijn gemaakt op het gebied van bedrijfsfitness en reiskostenvergoeding. De nieuwe organisatiestructuur van ons ziekenhuis bracht met zich mee dat het managementteam in de oude samenstelling verdween en deels is vervangen door het centrummanagersoverleg (CMO). De informatievoorziening van de OR vertoonde als gevolg hiervan hiaten. Aan een structurele oplossing wordt gewerkt. Gedurende het gehele jaar heeft de OR zijn achterban op de hoogte gehouden van de lopende zaken via de OR-Nieuwsbrief, Reinierweb (intranet) en het personeelsmagazine Mijn Reinier. Samenstelling De samenstelling van de ondernemingsraad kende in 2010 een aantal mutaties vanwege verkiezingen en vertrek van een aantal leden. Het jaar werd afgesloten met een bezetting van dertien van de negentien zetels. Samenstelling OR Marleen Benard Jolanda Bosma Monique Dekker Koos van Haagen
Apotheek röntgenadministratie, vicevoorzitter OR poli gynaecologie techniek en veiligheid
Lenie Kaptein Rob Koster Yvonne Legerstee Alice Mooij Frederique Pel Marieke Prosman Sonja van der Sloot Corine Spanbroek Carlien Tharner Els van Eijck Hanne te Raa
vrouw en kind techniek en veiligheid verpleegunit H 3N OK/anesthesie onderwijs en wetenschap Radiotherapie techniek en veiligheid verpleegunit H 5W, secretaris OR voorzitter OR ambtelijk secretaris ambtelijk secretaris
Commissies De OR kent de volgende vaste en informatiecommissies die specifieke onderwerpen behandelen: Commissie veiligheid, gezondheid, welzijn en milieu (VGWM); Commissie financiën; Commissie communicatie; Informatiecommissie Zorg (ICZ); Informatiecommissie Facilitair Bedrijf en Stafdiensten (IC-FAB). 37
Reinier de Graaf Groep Deze commissies komen elke maand bijeen en kunnen uitgebreid worden met zogenoemde buitenleden die de OR-leden ondersteunen met hun specifieke kennis. Onderwerpen In het verslagjaar heeft zes keer een overlegvergadering plaatsgevonden tussen ondernemingsraad en raad van bestuur. Iedere overlegvergadering wordt voorafgegaan door een agendaoverleg. Vaste onderwerpen op de agenda zijn onder andere: kwaliteit, ziekteverzuim & re-integratie, externe ontwikkelingen, ver- en nieuwbouw, financiën en Arbo. Andere onderwerpen die aan de orde zijn geweest in de overlegvergadering: Jaarrekening 2009 Overleg met leden van de Raad van Toezicht (H. van Luijk, P. Boumeester) Diverse samenwerkingsverbanden in de regio Personeelsbeleid in tijden van bezuiniging BHV-organisatie Ontwikkelingen rond nieuwbouw en renovatie Huis-/gedragsregels en arbeidsrechtelijke consequenties Informatievoorziening OR Advies- en instemmingsaanvragen De OR heeft geadviseerd over de volgende adviesaanvragen: Beëindiging dienstverband lid Raad van Bestuur Invoering functie stafdirecteur Zorg Overname apotheek Parnassia Benoeming lid Raad van Toezicht Aanpak verbeterpunten medewerkerstevredenheidsonderzoek Meerjarenbegroting ICT Keuze datacenter, server en storage-omgeving Organisatiewijziging Facilitair Bedrijf Voorbereiding implementatie E-learning Benoeming lid RvB Reorganisatie afdeling I&A Overleg- en besluitvormingsstructuur Reinier de Graaf Groep Organisatiewijziging Hygiëne & Infectiepreventie Benoeming lid RvT Aanpassing organisatiestructuur Kwaliteit, Innovatie en Veiligheid Aanpassing statuten Reinier de Graaf Groep Beveiliging, bewaking, patiëntenvervoer (26/10/10). De OR heeft de nietigheid ingeroepen van een kennelijk genomen roosterwijzigingsbesluit bij het Medisch Laboratorium DHV dat niet aan de OR was voorgelegd (07/09/10). De daarop voorgelegde adviesaanvraag was eind 2010 nog in behandeling. De OR heeft ingestemd met de volgende instemmingsaanvragen: Reglement persoonlijk levensfase budget (PLB) Arbeidsmarktcommunicatie/effectief werven en selecteren Waskostenvergoeding medewerkers Assist Vergoeding bij verplichte aanwezigheid tijdens afdelingsvergaderingen Reglement scholing en (vervolg)studie Verzuimbeleid Vereenvoudiging RI&E in 2010 Fiscale ruimte reiskosten Bedrijfsfitness. De OR heeft niet ingestemd met: Het voorgestelde parttimebeleid in combinatie met ouderschapsverlof, omdat het niets toevoegt aan hetgeen is vastgelegd in de wettelijke bepalingen De voorgestelde klokkenluidersregeling omdat die de gewenste onafhankelijkheid van het meldpunt voor klokkenluiders onvoldoende waarborgt Het beleidsplan BHV omdat het bijbehorende plan van aanpak onvoldoende toetsbaar was. De instemmingsaanvragen waaraan de OR zijn instemming heeft onthouden, zijn aangepast op de door de OR aangegeven onderdelen. 38
Reinier de Graaf Groep Ondernemingsraad en Raad van Bestuur hebben daarnaast de wettelijk vereiste overeenstemming tot stand gebracht inzake de Maatwerkregeling 2010 – 2015. 3.5.2 Patiënten Raad (PAR) Conform de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen functioneert de door de Raad van Bestuur ingestelde Patiëntenraad, de PAR. Volgens deze wet heeft de PAR adviesrecht en verzwaard adviesrecht met betrekking tot verschillende besluiten en benoemingen binnen de Reinier de Graaf Groep. De Raad van Bestuur heeft met de PAR een samenwerkingsovereenkomst. Samenstelling In de loop van 2010 heeft de PAR afscheid genomen van Mw. J.D. (Jannie) Hooft, zij is vervangen door Mw. M.C. (Monique) Lampe-Wortman. Voor de advisering met betrekking tot de nieuwbouw heeft de PAR Hr. A. (Arjen) Burgers als nieuw lid aangetrokken die ervaring heeft in bouwprocessen. De samenstelling van de PAR was zodoende eind 2010: Samenstelling Mw. S.J. (Simone) van West Hr. M.J.M. (Martin) van Meurs Hr. J.H.G.M. (Hans) Witjens Hr. C.A. (Kees) van Luttervelt Mw. M.R. (Ria) Driessen-Immerzeel Hr. A.J. (Arjen) Burgers Mw. M.C. (Monique) Lampe-Wortman Mw. S. (Saskia) Glas-van Dijk
Voorzitter Vicevoorzitter Secretaris Lid Lid Lid Lid Ambtelijk secretaris
In 2009 heeft de PAR de volgende aandachtsgebieden vastgesteld; nieuwbouw, zorg, kwaliteit en veiligheid, financiën en algemeen. Binnen die aandachtsgebieden zijn in 2010 de volgende punten aan de orde geweest: (Nieuw) bouw – De PAR heeft driemaal overleg gehad met het bouwbureau en de projectleider en heeft daarnaast het instrument Ruimte Vragen (ontwikkeld door Stichting architectenonderzoek gebouwen gezondheidszorg) in het proces aanbevolen. Dit om de gebruikseisen vanuit het patiëntenperspectief in beeld te krijgen. Zorg – Er is verzwaard advies aangevraagd met betrekking tot de rookabri’s, wat positief is beoordeeld. Verder is uitgebreid met het Facilitair Bedrijf gesproken over de functie van assist, de relatie van deze nieuwe functie tot de taken van de verpleging en het parkeerbeleid. Vanuit de PAR hebben twee leden de gehouden spiegelgesprekken bijgewoond. De PAR heeft aangegeven haar medewerking te verlenen aan de audits betreffende gastvrijheidzorg met sterren. Dit zal in het volgend verslagjaar verder worden uitgevoerd. Kwaliteit en Veiligheid – Binnen dit aandachtsgebeid zijn twee adviesaanvragen ingediend en positief beoordeeld, namelijk procedure MIP en Businesscase beveiligen/bewaken en patiëntenvervoer. Er is kennisgemaakt met de nieuwe Manager Patiëntveiligheid en er is overleg geweest met de Klachtenfunctionarissen. Financiën – Uiteraard is de begroting voor 2010 en 2011 behandeld. Tevens heeft de PAR per kwartaal de ontwikkelingen van de financiën gevolgd. Algemeen – Adviesaanvragen met betrekking tot het benoemen van Hr. G. Littel als lid van de Raad van Bestuur en drie leden van de Raad van Toezicht zijn door de PAR positief beoordeeld. De PAR heeft negen keer vergaderd, frequent overleg gevoerd met de Raad van Bestuur en een regionale bijeenkomst bijgewoond van het Landelijk Steunpunt (mede)schap (LSR).Tevens is aan het einde van het jaar er een overleg geweest met een afvaardiging van de Raad van Toezicht. Aan het eind van het jaar heeft de PAR een evaluatiebijeenkomst gehad, waarin geconstateerd is dat de samenwerking prettig en open is. De mate van toegevoegde waarde voor de patiënt wordt echter nog als niet voldoende ervaren en is een speerpunt voor 2011. Voor het jaar 2011 wil de PAR voortgaan op de ingeslagen weg. Aandachtspunten zijn de communicatie met haar achterban, profilering intern en extern, de momenten van advisering en de facilitering van de ondersteuning. Het Medisch-Strategisch beleidsplan 2010 – 2016 genaamd “U. WIJ. Heel Reinier” biedt voor de PAR een uitstekend aanknopingspunt. De PAR omarmt de zorgvisie en ziet dit als referentiekader en uitgangspunt voor haar handelen. In het volgend verslagjaar wordt dit aanknopingspunt met de Raad 39
Reinier de Graaf Groep van Bestuur besproken. Deze zorgvisie is; een ziekenhuis, dat wil aansluiten bij de samenleving van 2025 is een specialistisch centrum dat: Aansluit op de behoeften van de patiënt en de maatschappij. Zijn rol pakt in de educatie van probleempatiënten. Deel uitmaakt van een netwerkmaatschappij, waarin partijen samenwerken om de mogelijkheden voor de patiënt te vergroten. Een medische behandeling biedt op internationaal topniveau. Mensen aandacht geeft en van ‘binnen uit’ laat herstellen, in een natuurlijke omgeving, vanuit een gezonde filosofie ( een combinatie van medische topkwaliteit en natuurlijke stressreductie, dat ervoor zorgt dat mensen sneller van binnenuit beter worden). 3.5.3 VAR De Verpleegkundige Advies Raad (VAR) vertegenwoordigt alle verpleegkundigen en verzorgenden in de Reinier de Graaf Groep. De VAR heeft drie doelstellingen: Adviseren vanuit een beroepsinhoudelijke optiek gevraagd en ongevraagd aan de Raad van Bestuur, met als doel de kwaliteit van zorg te waarborgen en te verbeteren; Meedenken in het korte en lange termijn beleid van de instelling vanuit de verpleegkundige optiek; Stimuleren van beroepsinhoudelijke ontwikkelingen. De VAR bestaat uit 10 leden, drie leden vormen het dagelijks bestuur. Samenstelling VAR Nelleke van Kleef Pauline Hansler Yvonne Meijndert Annelies Verhijde Mieke de Munck Iris Teeuwen Alco Wijshake Linda de Hoog Mariëtte van Swieten Vacature Ria van Rutten Cees van der Zande Annelies Verhijde Yvonne Meijndert Nelleke van Kleef
Teamleider zorgafdeling Verpleegkundige Kwaliteitsfunctionaris Kwaliteitsfunctionaris Reumaverpleegkundige Teamleider praktijkdocenten Praktijkdocent Verpleegkundige Verpleegkundige Secretariële ondersteuning Adviseur Voorzitter Vicevoorzitter Secretaris
Overlegvormen De VAR voert op jaarlijks de volgende overleggen VAR-overleg. Voorafgaand heeft overleg met het dagelijks bestuur plaatsgevonden (10 x per jaar). Overleg tussen het Dagelijks Bestuur en de Adviseur van de VAR (naar behoefte). Overleg tussen het Dagelijks Bestuur en de Voorzitter Raad van Bestuur (naar behoefte). Overleg tussen het Dagelijks Bestuur en het Bestuur Medische Staf (4 x per jaar of naar behoefte). Overleg tussen het Dagelijks Bestuur en een afvaardiging van de OR (4 x per jaar of naar behoefte). Aandachtsgebieden Medische Staf/VAR OR/VAR PR en Communicatie VAR internet en nieuwsbrieven Bouwcommissie nieuwe ziekenhuis Verpleegkundige Bibliotheek Verpleegkundige lunch bijeenkomsten Verpleegkundig onderzoek Verpleegkundige opleidingen Medicatiescholing verpleegkundigen Elektronisch patiënten dossier
Annelies Verhijde, Nelleke van Kleef en Yvonne Meijndert Annelies Verhijde, Nelleke van Kleef en Yvonne Meijndert Mieke de Munck, Alco Wijshake en Annelies Verhijde Alco Wijshake Mieke de Munck en Yvonne Meijndert Pauline Hansler Pauline Hansler en Mieke de Munck Iris Theeuwen Iris Theeuwen Annelies Verhijde Yvonne Meijndert, Linda de Hoogh en Annelies Verhijde
40
Reinier de Graaf Groep Activiteiten Het verpleegkundig dossier De VAR is in 2010 duidelijk betrokken bij het tot stand komen van het elektronisch verpleegkundig dossier (EVD). De keuze die gemaakt is door de Reinier de Graaf Groep om voor het elektronisch patiënten dossier van Chipsoft te kiezen is voor de verpleegkundigen heel positief te noemen. Het advies van de VAR verwoord in het rapport ‘Visie op verpleegkundige zorg’ en het rapport ‘Methodiek en classificatie van het verpleegkundig proces’ een aantal aanbevelingen, lees programma van eisen. Deze bleken standaard in het EVD te staan. Zoals het ordeningsprincipe van Gordon, waar de anamnese op gestoeld is. Tijdens de voorbereidende werkzaamheden heeft de VAR meegewerkt bij het vullen van de formulieren, waarbij er gekeken is naar het ordeningsprincipe en de werkzaamheid op de afdeling. De VAR is zich ervan bewust dat werken volgens het ordeningsprincipe van Gordon een grote verandering is in de manier van werken van verpleegkundigen. Vandaar dat de VAR pleit voor extra aandacht voor het effect van deze verandering door bijvoorbeeld verdiepingsscholing. Tevens is de VAR een partner in de klankbordgroep verpleging om de effecten van de digitale manier van werken te volgen en eventueel te kunnen adviseren. Symposium De VAR heeft in 2010 aandacht aan de dag van de verpleging besteed door het organiseren van een verpleegkundige ideeënmarkt op 11 mei. De keuze om een verpleegkundige ideeënmarkt te houden is gebaseerd op het feit dat verpleegkundigen in het zorgproces degene zijn die de zorg voor de patiënt coördineren. Dit wordt gedaan vanuit eigen expertise, professionaliteit en eigen kwaliteiten in samenwerking met het team. De markt bood gelegenheid om afdelingen zich te presenteren. Onder het genot van een High Thea werden de ontwikkelingen van de verschillende afdelingen besproken en ideeën uitgewisseld. Tevens hebben de verpleegkundigen een presentje van de Raad van Bestuur uitgereikt gekregen, een speldhorloge in het kader van beter hygiënegedrag. Advies De VAR heeft in november een ongevraagd advies naar de Raad van Bestuur gestuurd. Dit naar aanleiding van de signalen die de VAR van meerdere kanten kreeg, onder andere van teamleiders en verpleegkundigen. Men signaleerde incompetentie van de rekenvaardigheid met betrekking tot het bereiden en toedienen van medicatie. De VAR heeft het volgende advies naar de Raad van Bestuur gestuurd: Alle verpleegkundigen bereiken door middel van scholing en verplichte toetsing met nog vast te stellen criteria, MBO-niveau 4 op het gebied van verpleegkundig rekenen. De medicatietoediening wordt alleen door verpleegkundigen op minimaal niveau 4 uitgevoerd. De Raad van Bestuur heeft het advies ter harte genomen en de afdeling O&W opdracht gegeven om beleid te ontwikkelen om het niveau van rekenen in relatie tot medicatie te verbeteren en daarmee vermijdbare medicatiefouten te verminderen. De VAR zal betrokken worden bij de ontwikkeling van het beleid. 3.5.4 Overige commissies MIP-commissie De MIP-commissie heeft als doel incidenten in de patiëntenzorg te onderzoeken, met het oog op het bewaken en bevorderen van de kwaliteit hiervan. De werkzaamheden van de commissie richten zich op (toekomstige) vermijdbaarheid van de gemelde incidenten en niet op eventuele verwijtbaarheid ervan. Leden MIP-commissie 2010 I. Boerkamp Secretaresse F. Borst, Voorzitter internist-nefroloog S. Coenradie Apotheker M. van Duijvenbode Manager L. ten Have Kinderarts N. Haverkamp verpleegkundig afdelingshoofd 6.2 H. Speelman Radioloog P. Tankau internist-intensivist F. Tergau Anaesthesioloog M. Tervoort Internist A. Verheijde medewerker kwaliteit
41
Kerngroep Kerngroep
Kerngroep Kerngroep
Reinier de Graaf Groep
Werkwijze Alle MIP-meldingen worden beoordeeld en geselecteerd voor bespreking in de kerngroep. Deze kerngroep komt wekelijks bijeen en is vrij toegankelijk voor alle leden van de MIP-commissie. Casus die naar de mening van de kerngroep plenair besproken dienen te worden, worden besproken in de algemene vergadering van de commissie, die maandelijks plaatsvindt en waarbij alle leden van de MIP-commissie aanwezig moeten zijn. Meldingsbereidheid binnen het ziekenhuis Iedere organisatie binnen de gezondheidszorg dient zich kwaliteitsverbetering ten doel te stellen en dit laatste kan niet zonder rapportage van incidenten waarbij dingen niet volgens plan zijn verlopen. Het spreekt voor zich dat meldingsbereidheid van alle medewerkers binnen de organisatie van elementair belang is voor dit proces. In de onderstaande grafiek staat het aantal meldingen per jaar weergegeven van 2008 t/m 2010. Hierin is te zien dat het aantal meldingen sterk is gestegen. 1700
1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0
1300 957
2010
2009
2008
Jaartal
Figuur 3.1 aantal MIP-meldingen
Uiteraard is aan de hand van deze getallen niet eenduidig te verklaren wat de oorzaak is van deze stijging; de veronderstelling dat deze toename samenhangt met het implementeren van de VIMprocedure binnen onze organisatie is gerechtvaardigd. Ondanks de toename van het absolute aantal meldingen is het aantal ernstige meldingen, waarbij potentiële schade is opgetreden aan de patiënt (C-meldingen), in die jaren afgenomen van 12 à 15 in de jaren 2007-2009 tot 9 in 2010. 1196 1200 1000 800 600
418
400 200
9
73
0 A melding
B melding
C melding
onbekend
Figuur 3.2 Ernst van de melding
Meldingen naar categorie Om een bijdrage te leveren aan kwaliteitsverbetering binnen onze organisatie, worden de meldingen gesorteerd in categorieën zodat systeemfouten makkelijker kunnen worden herkend. Zo kunnen verbetertrajecten effectiever worden ingezet. Het aantal meldingen per categorie laat zien dat zich vijf grote categorieën onderscheiden: Het grootst aantal meldingen vormt de categorie ‘protocol’, waartoe incidenten behoren die zijn ontstaan doordat ofwel niet volgens een bestaand protocol is gehandeld, of niet is gehandeld volgens een ongeschreven beroepsstandaard. In totaal betreft het hier 407 meldingen. Indien er vanuit mag worden gegaan dat er binnen de organisatie goed wordt gemeld, is 407 meldingen in deze categorie in absolute zin weliswaar veel, maar in relatief opzicht juist weer weinig. Het betreft hier immers soms grote, maar ook vaak kleine incidenten. Als de tientallen handelingen die medewerkers binnen onze organisatie per dag moeten plegen, leiden tot slechts iets meer dan één incident organisatiebreed per dag, dan moet de conclusie zijn dat er over het algemeen heel geconcentreerd wordt gewerkt. In 2010 werden 242 valincidenten gemeld en verwante incidenten die betrekking hebben op kwetsbare ouderen. Dit type incident is in potentie schadelijk voor de betrokkene en onderstreept 42
Reinier de Graaf Groep
de juistheid van de recentelijke beslissing van de organisatie om een werkgroep ‘kwetsbare ouderen’ in te stellen. 214 incidenten betroffen verwisselingen. Vaak ging het hier om dreigende incidenten, waarbij het probleem tijdig werd geïdentificeerd. Niettemin mag worden verwacht dat medewerkers voordat zij hun handeling uitvoeren altijd een dubbelcheck doen om verwisselingen te voorkomen. Er waren 190 meldingen die problemen in communicatie en overdracht betroffen. Evenals de vorige categorie betreft het hier in de ogen van de MIP-commissie een gebied waar veel winst te behalen moet zijn. Dit aantal onderstreept het belang van goede communicatie. Over het algemeen betreft het hier incidenten die met enige extra nauwkeurigheid eenvoudig voorkomen kunnen worden. De laatste grote categorie betreft meldingen met betrekking tot medicatie. Het betreft hier 109 meldingen, waarbij opvalt dat 80 van deze meldingen betrekking hebben op het elektronisch voorschrijfsysteem.
Toekomst De MIP-commissie heeft zich dit jaar ten doel gesteld de werkmethodiek te vernieuwen. Zoals hierboven beschreven, moeten de meldingen gesorteerd worden in categorieën om zo een bijdrage te leveren aan kwaliteitsverbetering binnen onze organisatie. Eén van de middelen waarmee dit moet worden bereikt, is een gemoderniseerd meldingensysteem. Dit systeem moet aan twee voorwaarden voldoen: het moet gebruiksvriendelijk zijn voor de melder en handzaam zijn voor de commissie, zodat geselecteerde meldingen in één keer kunnen worden geprojecteerd tijdens vergaderingen. Tot slot is de commissie van mening dat haar functioneren baat zou hebben bij de toetreding van een medisch specialist uit het snijdende cluster. Om die reden heeft zij de maatschap chirurgie gevraagd te inventariseren wie van hen zitting zou willen nemen in de MIP-commissie. De Medisch Ethische Toetsings Commissie (METC) De Medisch Ethische Toetsings Commissie toetst mensgebonden wetenschappelijke studies op uitvoerbaarheid binnen het ziekenhuis. De Reinier de Graaf Groep houdt in samenwerking met het HagaZiekenhuis, het Medisch Centrum Haaglanden en het Bronovo Ziekenhuis een regionale Medisch Ethische Toetsingscommissie in stand: de METC Zuidwest Holland. Het is in formele zin een zelfstandig bestuursorgaan, wat onder meer betekent dat een uitspraak van de commissie voor belanghebbenden bindend is. Al het medisch wetenschappelijk onderzoek dat binnen bovenstaande vier instellingen wordt uitgevoerd moet eerst ter beoordeling naar de METC Zuidwest Holland. Jaarlijks worden er circa 150 onderzoeken aan de commissie voorgelegd. De leden van de METC Zuidwest Holland zijn afkomstig uit de vier participerende ziekenhuizen, aangevuld met externe leden. Voor alle leden zijn plaatsvervangende leden beschikbaar. De leden ontvangen vacatiegeld. De commissie wordt ondersteund door een ambtelijk secretariaat. De METC Zuidwest Holland verzorgt een eigen jaarverslag. Deze is te vinden op www.metczwh.nl.
43
Reinier de Graaf Groep
4 Beleid, inspanningen en prestaties 4.1
Meerjarenbeleid
Het meerjarenbeleid van de Reinier de Graaf Groep is beschreven in het medisch-strategisch beleidsplan 2010-2016 U.wij.heel Reinier. De looptijd van dit plan is langer dan gebruikelijk bij strategische plannen. Zes jaar hebben wij onszelf gegeven om een doel te behalen waar wij rotsvast in geloven. In 2016 willen wij het meest verbonden en daarmee het beste ziekenhuis van Nederland zijn. Mission Statement De Reinier de Graaf Groep is een topklinisch ziekenhuis dat actief de verbinding legt met en tussen onze medewerkers, patiënten en hun familie, (huis)artsen, therapeuten en andere ketenpartners en nieuw (medisch) talent in de zorgmarkt. Wij geloven dat dit leidt tot betere zorg en snellere, betere resultaten. We werken vanuit een dieper begrip van en gevoel voor elkaar. Dat geeft meer samenhang in de zorg, een prettiger verblijf en meer werkplezier. Wij vernieuwen en verbeteren door direct, open en in verbinding te staan. Daarbij creëren we steeds nieuwe oplossingen en perspectieven door gebruik te maken van de kennis en kracht van elkaar en van anderen. We willen hét ziekenhuis zijn waar patiënten zich in een gastvrije omgeving thuis, vertrouwd, veilig en goed geholpen voelen. Visie “Ons gefragmenteerde zorgsysteem heeft nieuwe samenhang nodig die de zorg organiseert rondom de patiënt. Door samenhang centraal te stellen en een eenheid te vormen, kunnen wij kwalitatief – betere zorg, meer compassie, heldere informatie, grotere patiënttevredenheid - én kwantitatief - meer efficiëntie, betere doorstroming, minder faalkosten, lagere mortaliteit – een onderscheidende positie innemen in de zorgmarkt van nu en straks.” Onze centrale belofte “Wij brengen alles samen om patiënten en hun families, ketenpartners, nieuw (medisch) talent, eigen medewerkers en externe instanties slimmer, sneller en beter te helpen.” Om dit te realiseren streven wij onderstaande beleidsspeerpunten na: De beste zijn in service en beleving. Serviceverlening en belevingsmanagement dragen in grote mate bij aan onze gewenste patiëntenervaring: ‘het draait hier om mij’ en aan onze missie Het meest verbonden ziekenhuis van Nederland. (Medische) kwaliteit en veiligheid zijn voor patiënten inmiddels intrinsieke randvoorwaarden waarop ziekenhuizen zich nauwelijks meer kunnen onderscheiden. En ook al zouden we dit bij het Reinier de Graaf graag willen; er bestaan nog geen kwaliteits- en veiligheidsindicatoren die én begrijpelijk zijn voor de leek én onderling goed vergelijkbaar tussen ziekenhuizen. Service en beleving zijn dit wel en hier kan de patiënt bewust voor kiezen. Daarom zetten wij zwaar in op dit speerpunt. Onze drie kernwaarden - respect & compassie, heldere samenhang en een open mind voor verbetering - vormen daarbij de rode draad. Zij vormen vast onderdeel van ons denken en handelen en zullen bepalend zijn voor positieve patiëntervaringen: de beste reclame voor een organisatie. De hoogste normen hebben voor kwaliteit, samenwerking en veiligheid. Zaken als kwaliteit, veiligheid, reinheid en samenwerking moeten zich binnen het Reinier de Graaf ontwikkeld hebben tot - vanzelfsprekende - randvoorwaarden en zullen daarom ook van het hoogste niveau moeten zijn. Daarom zetten we in het Reinier de Graaf de traditie voort van nieuwe initiatieven en de doorontwikkeling van kwaliteits- en veiligheidsmanagement. Waarde toevoegen aan markt en maatschappij. Een groot deel van de huidige patiënten heeft voor hun aandoeningen meerdere specialismen nodig. Zo ook in het Reinier de Graaf. Hetzelfde speelt bij de steeds groter wordende groep oudere patiënten. Wij willen adequaat inspelen op deze zorgvraag. Dit betekent dat het Reinier de Graaf een breed palet aan specialistische ziekenhuiszorg wil blijven leveren. Vanuit onze visie van verbondenheid werken de verschillende zorgverleners daarbij optimaal samen en stemmen zij hun zorgproces op elkaar af. Naast een goed geïntegreerde basiszorg wordt het zorgpalet aangevuld met topklinische zorg. We streven binnen ieder specialisme naar één of meer topzorgactiviteiten, bijvoorbeeld de mammapoli, oesofaguschirurgie, de green light laser bij urologie en de vulvapoli en transvaginale sterilisatie bij gynaecologie. Daarbij stemmen we ons zorgaanbod af op 44
Reinier de Graaf Groep maatschappelijke issues als vitaliteit en preventie, chronische en welvaartsziekten. Hoewel onze productie op dit moment nog steeds stijgt, loopt ons marktaandeel binnen ons verzorgingsgebied met enkele procenten licht terug. Daarentegen stijgt het markaandeel buiten ons verzorgingsgebied licht. Deze trend strookt met ons beleid op welk profiel van zorgconsumenten we ons richten: zowel de gemaksgeoriënteerden dicht rond onze locaties, als de hoger opgeleide pragmatici die eerder bereid zijn te reizen voor hun zorg. Met de nieuwe RVE-structuur zullen we sneller inspelen op de behoeftes van de markt en ons aandeel kunnen vergroten, evenals met een betere service, beleving, excellente bedrijfsvoering en intensieve communicatie en marketing. Financieel gezond en soepel georganiseerd zijn. Om snel en rendabel in te kunnen spelen op de behoeftes van de markt heeft de Reinier de Graaf Groep in 2009 gekozen voor een nieuwe organisatiestructuur en besturingsfilosofie waarin de verantwoordelijkheden zoveel mogelijk zijn gedecentraliseerd, waarin er kan worden gestuurd op resultaat en waarin de medisch specialist is geïntegreerd in het ziekenhuisbedrijf. Daarom zijn we georganiseerd in Resultaat Verantwoordelijke Eenheden (RVE’s) per vakgroep van medische specialismen. Onze bedrijfsvoering is ingericht op kostenbewustzijn en doelmatig samenwerken. We bekostigen innovaties uit nieuwe verdienmodellen. Als ziekenhuis dragen wij bij aan het verminderen van de zorgkosten. Het meest verbonden ziekenhuis van Nederland – en daarmee: het beste ziekenhuis – word je niet in één keer. We gaan de weg daar naartoe stap voor stap afleggen en hebben onderweg mijlpalen neergezet die onze groei en progressie markeren. Deze mijlpalen vatten ons beleid samen en maken het concreet. Op het niveau van Resultaat Verantwoordelijke Eenheden (RVE's), afdelingen en op individueel niveau worden vanuit deze mijlpalen decentraal beleid en taken afgeleid. 4.1.1 Beleidsdoelstellingen Aan het medisch-strategische beleidsplan is een aantal concrete mijlpalen/beleidsdoelstellingen verbonden die in zes jaar gerealiseerd moeten worden. Deze beleidsdoelstellingen vormen het centrale referentiekader voor het uitvoeren van beleid en voor de jaarplannen van de RVE’s en ondersteunende stafafdelingen. Doelstellingen die voor 2010 zijn geformuleerd: Lean Six Sigma: LSS blijft vanaf 2010 structureel en integraal ingezet worden als instrument om verbeteringen door te voeren op het gebied van kwaliteit, veiligheid, doelmatigheid, doorstroming en het verminderen van faalkosten, verspilling en onnodige mortaliteit. In 2010 zijn er vier Black Belts en vijftig Green Belts getraind. Resultaat. LSS is inderdaad integraal ingezet in 2010. Er zijn ultimo 2010 drie Blackbelts binnen de Reinier de Graaf Groep en 60 Green Belts opgeleid. Ultimo 2010 zijn er nog 45 Green Belts actief. Stijgende omzet: De financiële resultaten van de Reinier de Graaf Groep tonen een stijgende omzet, beter resultaat en betere solvabiliteit. Daarbij houden we een beperkte productiegroei aan van 1,5 tot 2% met een beter financieel resultaat. Ultimo 2010 bedraagt de groei van FBparameters 1,3%. De omzet is met 6,4% gestegen, dit is na de eenmalige correctie van de eenmalige afschrijving immateriële vaste activa. Strategische conferentie: Twee keer per jaar organiseert de Reinier de Graaf Groep een strategische conferentie. Resultaat: zowel in mei als in november 2010 heeft er een strategische conferentie plaatsgevonden. Het strategisch beleidsplan en de doelstellingen/mijlpalen zijn tijdens deze conferentie ook aan de orde gekomen. Ontwikkelteam: Het beleidsontwikkelteam ‘Heel Reinier 2016’ is opgericht. Dit team heeft de opdracht de quick wins te ontwikkelen en/of te inventariseren, de mijlpalenplanning te monitoren en verder te werken op het gebied van organisatie, product en communicatie/marketing. Resultaat: Het beleidontwikkelteam is in 2010 opgericht. In dit team zijn vertegenwoordigd: de voorzitter Raad van Bestuur, de voorzitter van het Bestuur Medische Staf, twee centrummangers, de manager communicatie & marketing en de secretaris Raad van Bestuur. Dit team komt elke maand bij elkaar om de voortgang te monitoren. De notulen worden verspreid onder de (centrum)managers, de medisch managers, de teamleiders en de OR. Verbeterplan SEH: Een verbeterplan voor de kwaliteit en bedrijfsvoering op de Spoed Eisende Hulp op de locatie Delft van het Reinier de Graaf Groep is in december vastgesteld en wordt met ingang van januari 2011 ingevoerd. Resultaat: In 2010 is aandacht gestoken in het opleiden van medewerkers en artsen en het realiseren van een goed en gedegen inwerkprogramma voor nieuwe arts-assistenten om de kwaliteit van de zorg te verhogen. Plannen voor verdere 45
Reinier de Graaf Groep
verbetering van de zorg zijn in 2010 opgesteld, maar niet afgerond en geïmplementeerd. Dit zal voor juni 2011 wel het geval zijn. Nieuw organisatiemodel: De nieuwe organisatie- en besluitvormingstructuur is geheel ingevoerd inclusief die van de medische staf. Dit impliceert dat ook in het najaar een nieuwe planning- en controlcyclus gereed is. Resultaat: de nieuwe organisatie- en besluitvormingstructuur is ziekenhuisbreed ingevoerd. Een aantal overlegvormen dient nog structureel te worden ingepland. In 2011 zal dit wel het geval zijn. De nieuwe planning en controlcyclus is begin 2011 door de Raad van Bestuur vastgesteld.
Nieuwbouw Na eerdere pogingen van (ver)nieuwbouw begin negentiger jaren is omstreeks het jaar 2000 gestart met planvorming voor een nieuw ziekenhuis op de huidige locatie van de Reinier de Graaf Groep te Delft. Er zijn door de gemeente destijds hoge eisen gesteld aan de stedenbouwkundige inpassing. Hierdoor ontstond een fraai ontwerp, waarin de functionele eisen onderschikt werden gemaakt aan esthetiek. In 2008 belandde de Reinier de Graaf Groep, na vele ontwerpaanpassingen om het ontwerp zowel technisch als functioneel bruikbaar te maken, in een moeizame onderhandeling met een bouwconsortium. De overspannen bouwmarkt zorgde voor een hoge aanneemsom waardoor het ontwerp niet kon worden bekostigd uit een voordelige aanbesteding. Medio 2008 kreeg de nieuwe Raad van Bestuur, mede ingegeven door de aanbestedingsperikelen, twijfels over de haalbaarheid van het nieuwbouwtraject. TNO - centrum voor zorg en bouw (TNOCZB) - is toen gevraagd een haalbaarheidsanalyse te maken van de nieuwbouwplannen. De conclusie was dat het doorzetten van de toenmalige plannen zou leiden tot een jaarlijks aanzienlijk exploitatieverlies voor het ziekenhuis, veroorzaakt door de hoge investerings- en gebouwgebondenkosten. Op basis van bovenstaande bevindingen heeft de Raad van Bestuur het nieuwbouwtraject definitief stopgezet en is begin januari 2009 gestart met alternatieve planvorming door een nieuwe projectorganisatie. In juli 2009 is besloten te kiezen voor ontwikkeling en bouw op het huidige terrein. Dit vanwege de voordelen op het gebied van snelle verkrijgbaarheid, ligging ten opzichte van het patiënten- en medewerkersbestand en prijs. Eind juli 2009 is vervolgens het zorglogistieke concept voor de nieuwbouw vastgesteld in de Stuurgroep nieuwbouw. In de volgende projectfasen zijn op basis van het globaal ruimtelijk programma van eisen (d.d. 28 september 2009) achtereenvolgens het technischen functioneel programma van eisen (d.d. 15 februari 2010) en het Structuurplan (d.d. 17 mei 2010) vastgesteld. Terugblik 2010 Op 19 april 2010 is een herijkt Programma van Eisen (PVE) vastgesteld. Aanleiding hiervoor was de blijvende onzekerheid over de financiering en de situatie op de financiële markt. Belangrijk onderdeel in het herijkte PVE is dat een deel van de toekomstig te verwachten productiegroei niet direct in de nieuwbouw wordt meegenomen. Deze groei wordt te zijner tijd op basis van een sluitende businesscase alsnog gerealiseerd op het moment dat het nodig is. Op basis hiervan is in mei 2010 het nieuwe Structuurplan vastgesteld, met als belangrijke eis de toekomstige uitbreidbaarheid van het gebouw ten behoeve van de algemene verpleegafdelingen, de multifunctionele spreekuurafdeling, de radiotherapie en de dialyseafdeling. Ook de uitbreidbaarheid van het OK-complex moest mogelijk zijn binnen de contouren van het Structuurplan. Vanaf juni is gestart met de ontwikkeling van het Voorlopig Ontwerp (VO), dat begin 2011 is opgeleverd. In de zomer 2010 is besloten de Stafdirecteur Zorg het nieuwbouwproject te laten leiden en te optimaliseren, als gedelegeerde taak van de voorzitter Raad van Bestuur. Deze taak is ondergebracht in de functie van Projectdirecteur Nieuwbouw. Ook is gewerkt aan de totstandkoming van een samenwerkingsovereenkomst met de Gemeente Delft, onder meer gericht op een soepel en snel verloop van gemeentelijk vergunningentraject en het vaststellen van kaders voor de verdere ontwikkeling van het terrein rondom de nieuwbouw. De samenwerkingsovereenkomst is in november 2010 ondertekend door de Wethouder Ruimtelijke Ordening van Delft en de voorzitter Raad van Bestuur. Doorkijk 2011 Er is door de RvB met de Projectdirecteur Nieuwbouw een uitgebreide verkennende ronde gemaakt, onder andere bij de TUD, om te komen tot een goede aanbestedingsprocedure. Begin 2011 wordt een brede marktconsultatie gestart. De input vanuit de marktconsultatie wordt verwerkt in de uiteindelijke 46
Reinier de Graaf Groep selectiecriteria voor aanbesteding. Na een voorselectie die tot minimaal vijf kandidaten voor aanbesteding moet leiden, zal een geschikte partij worden geselecteerd, waarmee gezamenlijk met de ontwerpende partijen het Bestek wordt gemaakt (Bouwteamconstructie). Met deze procedure beogen wij de juiste mix te krijgen tussen het betrekken van de toekomstige bouwer bij het maken van het Bestek en het laten werken van de markt. De businesscase is zowel bij de RABO bank, de ING Bank als de Bank Nederlandse Gemeenten ter toetsing neergelegd. RABO, ING en BNG hebben daarop een consortium gevormd dat bereid is naar onze kredietaanvraag te kijken. Er hebben met dit consortium meerdere gesprekken plaatsgevonden. Ook is er een gesprek geweest met het Waarborgfonds over de mogelijkheden tot borgen van onze toekomstige leningen en het delen van zekerheden. Dit laatste was een dringend verzoek van het consortium. Wij gaan daarom in onverminderd tempo door met de voorbereiding van onze nieuwbouwplannen. Begin 2011 is gestart met het aanbestedingstraject en de fase van het Definitief Ontwerp (DO). De planning staat continu onder grote druk, maar indien zowel de financiering als de aanbesteding een positieve uitkomst krijgt, kan eind 2011 gestart worden met de bouwvoorbereiding. Beleidsdoelstellingen 2011 Ook voor de komende jaren zijn er verschillende beleidsdoelstellingen/mijlpalen vastgesteld. Voor 2011 dient dit te leiden tot de volgende resultaten: Specialisten samen beter: IFMS. Alle vakgroepen van medisch specialisten hebben een vakgroepprofiel opgesteld en zijn getraind in een intervisiemethode. Zorgaanbod. Alle zorgcentra en het Medisch Ondersteunend Bedrijf hebben aangegeven hoe zij de komende jaren een breed pallet aan zorg kunnen blijven leveren met een gemiddelde groei van 1,5% tot 2%. Het totale zorgaanbod moet een dekkingsbijdrage leveren en moet voldoen aan de maatschappelijke thema’s vitaliteit, chronische ziekten en welvaartsziekten. Nieuwe topklinische activiteiten. Er worden voorstellen ingediend voor nieuwe topklinische activiteiten door middel van een businesscase. Er mag voor een omschreven periode sprake zijn van een negatieve dekkingsbijdrage. Het totale zorgaanbod moet echter kostendekkend blijven. Patiënttevredenheid. Naast het jaarlijkse patiënttevredenheidsonderzoek worden de patiëntbeleving en de klantbeloftes gemonitord. De uitkomsten worden gebruikt voor het doorvoeren van verbeteringen. Visie op locaties. Er is een beleidsteam samengesteld die een visie ontwikkelt op de electieve kliniek in Voorburg en op onze buitenpoli’s. Stuur- en managentinformatie. Er is een set van stuur- en managementinformatie ontwikkeld die is toegesneden op de nieuwe RVE structuur. Een dashboard met alle essentiële kengetallen laat in een oogopslag de resultaten zien aan de gebruiker. Opleidingen. De inhoud en het aanbod van de opleidingen wordt aangepast aan de missie, visie kernwaarden, klantbeloftes en kerninzichten van de Reinier de Graaf Groep. Een 7 voor schoonmaak. De aansturing en de organisatie van de schoonmaak scoort een 7. Dit is gemeten door een onafhankelijk instituut. Een patiënttevredenheidsonderzoek bevestigt dit met hetzelfde cijfer. De inspectie heeft de schoonmaak- en veiligheids(protocollen) op de OK positief beoordeeld. HRM visie en – beleid. Er is een nieuwe samenhangende HRM-visie ontwikkeld met bijbehorend implementatieplan. Kortere toegangs- en doorlooptijden. De toegangs- en doorlooptijden op de polikliniek, kliniek en dagbehandeling voldoen minimaal aan de treeknorm* is twee weken korter dan de ziekenhuizen in de nabije omgeving. Klantbeloftes. Er is een set concrete klantbeloftes ontwikkeld voor patiënten en hun familie en voor huisartsen op het gebied van wachttijden, informatievoorziening, bereikbaarheid en service die we in 2012 ook kunnen waarmaken. Pharmafilter. Pharmafilter is uitgerold in het H-gebouw op de locatie Delft. Eind 2012 is het concept ook uitgerold in het B-gebouw op de locatie Delft. Dalende HSMR. Er is een ondersteunend beleid om de dalende trend binnen de Reinier de Graaf Groep van de Hospital Standardized Mortality (HSMR) voort te zetten en te scoren bij de beste tien. * Toegangstijd polikliniek maximaal 4 weken, wachttijd diagnostiek en indicatiestelling maximaal 4 weken, wachttijd tot feitelijke behandeling dagopname maximaal 6 weken, wachttijd tot feitelijke behandeling kliniek maximaal 7 weken.
47
Reinier de Graaf Groep
4.2
Algemeen beleid verslagjaar
Zorgcentra In 2009 zijn de verschillende specialismen ondergebracht in zorgcentra. Binnen de zorgcentra zijn verschillende resultaatverantwoordelijke eenheden (RvE’s) ondergebracht, die worden aangestuurd door een centrummanager en een medisch manager die nauw samenwerken met de teamleiders van de verschillende afdelingen. 2010 is het eerste volledige jaar na de invoering van de RvE’s. De zorg is onderverdeeld in de volgende centra: Vrouw en Kind Chirurgie, Orthopedie en Spoedeisende hulp Interne geneeskunde, Radiotherapie, IC en Psychiatrie Dermatologie, Urologie, KNO, Oogheelkunde, Plastische Chirurgie (DUKOP) en Kaakchirurgie Cardiologie, Neurologie, Longgeneeskunde, Paramedische dienst en revalidatie Medisch Ondersteunend Bedrijf (MOB). In 2010 is ervoor gekozen de operatiekamers (OK’s) apart aan te laten sturen door een leidinggevende om de kwaliteit van zorg voor onze patiënten te verzorgen. Hierbij lag de focus op het vergroten van de samenwerking tussen de OK en de verschillende zorgcentra en het optimaliseren van het gebruik van de OK om zodoende de zorg voor onze patiënten verder te verbeteren. De OK’s hebben een verbouwing ondergaan die de kwaliteit en veiligheid van zorg verder hebben verbeterd. Ook kunnen de toegangstijden voor onze patiënten tot de OK door een betere samenwerking worden verkort. Het ontwikkelen van de RvE’s heeft in 2010 centraal gestaan. Zo zijn de definitieve overleg- en besluitvormingstructuur vastgesteld en is binnen de RvE’s in lijn met de strategische doelstellingen van het ziekenhuis gefocust op de speerpunten: Kwaliteit en veiligheid Service en beleving Doelmatigheid. Hieronder volgt een overzicht van een aantal highlights uit de verschillende centra: Vrouw en Kind in 2010 Binnen het centrum is een verdere samenwerking/integratie tussen de verschillende afdelingen gerealiseerd. Met name bij moeder-kindzorg is een belangrijke kwaliteitsverbetering gerealiseerd. Zo is de laagcomplexe zorg aan kinderen op de kraamafdeling geconcentreerd, zodat deze kinderen niet opgenomen hoeven te worden op neonatologie, maar bij hun moeder op de kraamafdeling kunnen blijven. Op dit moment spreken we niet meer van twee afdelingen neonatologie en kindergeneeskunde, maar van één geïntegreerde afdeling kindergeneeskunde. Voorts is de toegang tot de zorg sterk verbeterd door een betere planning en registratie. Dit heeft geleid tot meer zorg voor onze patiënten zonder dat hiervoor extra personeel is ingezet. Het aantal opgenomen kinderen is met 10% gestegen en de allergologie heeft zijn productie meer dan gerealiseerd. In 2010 zijn plannen ontwikkeld om deze lijn in 2011 verder door te zetten, onder andere voor de kindergeneeskunde. Veel aandacht is uitgegaan naar het ontwikkelen van medewerkers via uitwisseling tussen afdelingen, bij- en nascholing en persoonlijke ontwikkeling van medewerkers. Hierin zijn goede resultaten geboekt en mede hierdoor is het ziekteverzuim binnen het centrum fors gedaald. In 2010 is er een zichtbare invulling gegeven aan de nauwe samenwerking tussen de eerste- en de tweede lijn. In 2011 zal dit moeten leiden tot de oprichting van een eerstelijns geboortecentrum. Ook is verder gegaan met het raamwerk voor de benodigde verpleegkundige neonatale zorg in het nieuwe zorgconcept nieuwbouw (couveusesuites), zodat we bij de ingebruikname van de nieuwbouw volledig voorbereid zijn. Chirurgie, Orthopedie en Spoedeisende hulp Binnen het centrum is sterk gefocust op het verbeteren van de zorg voor onze patiënten. Dit heeft ertoe geleid dat de toegangstijden voor de poliklinieken sterk zijn teruggedrongen. Op onze hoofdlocatie Delft kunnen patiënten nu in veruit de meeste gevallen binnen veertien dagen gezien worden en vaak zelfs binnen zeven dagen. Chirurgie Bij de Chirurgie was specifieke aandacht voor de behandeling van patiënten voor een galblaasoperatie en de behandeling van patiënten met vaataandoeningen. Patiënten kunnen snel 48
Reinier de Graaf Groep worden behandeld en voor de laatste groep geldt dat het aantal behandelde patiënten in 2010 fors is toegenomen. Ook is het afgelopen jaar een ervaren vaatchirurg toegetreden tot de maatschap, wat de expertise van het team verder heeft vergroot. In samenwerking met de Zorggroep Eerste Lijn (ZEL) is een voetenscreening voor diabetespatiënten opgezet. Ook de aandacht voor onze patiënten met borstkanker is verder verbeterd. Daar waar we in diverse onderzoeken van oudsher uitstekend scoren op onze kwaliteit van zorg is verder gewerkt aan de zorg voor behandelde patiënten. Via aparte poli’s wordt multidisciplinair gewerkt aan de herstelperiode van de patiënt. Orthopedie In 2010 werd de maatschap orthopedie ISO gecertificeerd, hetgeen de kwaliteit van deze vakgroep extra benadrukt. Ook de visitatie van de vakgroep is zeer positief verlopen. De ligduur van patiënten die zijn geopereerd aan een heup of knie is verder teruggedrongen door een combinatie van medische behandeling en actieve mobilisatie na de operatie. De ligduur van deze patiënten behoort tot de laagste in Nederland en de uitgevoerde operatietechnieken voor onze heuppatiënten gelden internationaal als voorbeeld. In 2010 is overeenstemming bereikt met de zorgverzekeraar over uitbreiding van de maatschap, die in 2011 zal worden gerealiseerd. SEH Onze spoedeisende hulp heeft veel aandacht besteed aan het verhogen van de kwaliteit van zorg. In de eerste plaats door het opleiden van medewerkers en artsen en het realiseren van een gedegen inwerkprogramma voor nieuwe arts-assistenten. Ook zijn de banden met samenwerkingspartners in de regio, waaronder de ambulancedienst, versterkt en zijn er plannen gereed voor de verdere verbetering van de zorg op deze afdeling. Deze plannen zullen in 2011 ten uitvoer worden gebracht en zullen leiden tot snellere en adequatere behandeling van alle patiëntengroepen op onze spoedeisende hulp. Interne geneeskunde, Radiotherapie, IC en Psychiatrie Interne geneeskunde De afdeling bestaat uit Maag-, Darm- en Leverziekten (MDL), nefrologie, endocrinologie, oncologie, reumatologie en algemeen interne geneeskunde (inclusief ouderenzorg). Naast verpleegafdelingen en poliklinieken bevinden zich ook de dagbehandeling oncologie, de afdeling dialyse en de endoscopie op deze afdeling. Gedurende het verslagjaar is er hard gewerkt aan de kwaliteit van zorg en is tevens gewerkt aan de verbetering van de zorgproductie om zodoende meer zorg aan onze patiënten te kunnen verlenen. Het aantal hemodialysebehandelingen is met bijna 20% gestegen en voor deze afdeling is de bereikbaarheid voor patiënten sterk verbeterd door te voorzien in een eigen ingang zodat patiënten voor de deur kunnen worden afgezet. De verpleegafdelingen zijn uitgebreid met in totaal 8 extra bedden. Ook is de ligduur constant laag gehouden met het Lean Six Sigma (LSS)-project uit 2009. Deze acties hebben ertoe geleid dat er minder vaak patiënten elders in het ziekenhuis hoeven worden opgenomen. Binnen de endoscopieafdeling heeft een verbouwing plaatsgevonden waarmee extra behandelingen mogelijk zijn gemaakt. De MDL-artsen zijn samen met de endoscopie-assistenten een pre-scopie polikliniek gestart, waarmee onder andere de informatievoorziening sterk is verbeterd. De in 2009 gestarte internist ouderenzorg heeft een dagbehandeling opgezet voor oudere patiënten en samen met de aangetrokken nurse practitioner ouderenzorg gezorgd voor nieuwe initiatieven voor de groep kwetsbare ouderen. Binnen de poliklinieken is gewerkt aan het verbeteren van de telefonische bereikbaarheid en de servicegerichtheid. Ook zijn voorbereidingen getroffen voor de uitrol van het EPD en is ondersteuning geboden bij de opzet van de pilot Lifestyle polikliniek in Voorburg. De specialisten hebben geïnvesteerd in de relatie met de verwijzers. Dit heeft geleid tot zeer positieve resultaten in het onderzoek onder de verwijzend huisartsen. In 2011 zal dit worden voortgezet. Hierbij wordt extra aandacht gegeven aan de rapportage aan huisartsen en aan de poliklinische toegangstijden. Radiotherapie De afdeling radiotherapie ging in 2010 een nauwe samenwerking aan met de afdeling radiotherapie van het LUMC. De vierde radiotherapeut werd aangesteld waardoor een groei van 10% in het aantal patiënten mogelijk was. De investering in een tweede Exac Trac (positieverificatiesysteem) 49
Reinier de Graaf Groep resulteerde niet alleen in directe kwaliteitswinst van de bestraling, maar ook in een verschuiving van de T- categorie (budgetparameter). Door deze verschuiving én patiëntengroei zijn de inkomsten fors gestegen. De doorlooptijden zijn met een LSS project verkort en in lijn gebracht met de landelijke norm hiervoor. IC De Reinier de Graaf Groep beschikt over een level 2 Intensive Care met 16 bedden (10 IC bedden en 6 CCU bedden). Binnen de IC is in 2010 wederom veel aandacht besteed aan kwaliteitszorg en protocollering. Er wordt sinds kort gewerkt met ‘Daily Goals’, die goed binnen het team van medici en verpleegkundigen worden afgestemd. Ook is in 2010 veelvuldig het Spoed Interventie Team (SITteam) opgeroepen door verpleegafdelingen. Vanuit de IC wordt daarnaast ook orgaandonatie gecoördineerd en is geparticipeerd in een landelijk project op dit vlak. Ook is samenwerking gezocht met de IC’s van het Haga Ziekenhuis en het Vlietland Ziekenhuis. Begin 2011 heeft dit geresulteerd in een samenwerkingsovereenkomst waarmee de kwaliteit en continuïteit van de IC-zorg regionaal nog beter kan worden gegarandeerd. Psychiatrie De consultatieve psychiatrie en polikliniek psychiatrie worden in een samenwerkingsverband met GGZ Delfland uitgevoerd. Daarbij wordt ook samengewerkt met de consultatieve afdelingen in het Vlietland ziekenhuis en het St. Franciscus Gasthuis. In 2009 is de ondersteuning van medische psychologie geïntensiveerd voor onder andere dermatologie en gynaecologie. Hiermee wordt getracht om geïntegreerde geestelijke gezondheidszorg in het ziekenhuis zo optimaal mogelijk aan te bieden. Dermatologie, Urologie, KNO, Oogheelkunde, Plastische Chirurgie (DUKOP) en Kaakchirurgie Dermatologie Er is sprake van verschillende succesvolle multidisciplinaire poli’s, waaronder een vulvapoli met gynaecologen, auto-immuun spreekuur met reumatologen en een tropenpoli met een internist. Tevens wordt geparticipeerd in het multidisciplinair dermato-oncologisch spreekuur in samenwerking met de vakgroep dermatologie, plastische chirurgie en radiotherapie. In 2009 is een multidisciplinaire melanomenspreekuur (chirurgen, oncologieverpleegkundige, dermatologen) opgestart. Dit spreekuur is in 2010 verder uitgebreid. Er is samenwerking met het LUMC op het gebied van onderzoek naar melanomen. De mogelijkheden om dit verder uit te breiden worden onderzocht. Urologie In 2010 is er gestart met het implanteren van de neuro-modulator bij de behandeling van onder andere de overactieve blaas. Bij deze therapie worden door de neuromodulator lichte elektrische impulsen afgegeven aan zenuwen in de onderrug die het functioneren van de blaas, de darmen, de sluitspieren en de bekkenbodem reguleren. KNO In 2010 is voortgebouwd op speciale spreekuren: foniatrie, allergie, snurken/OSAS, reukstoornissen en hoestklachten. Dit in samenwerking met de afdelingen neurologie, allergologie, kindergeneeskunde, longziekten en kaakchirurgie. Oogheelkunde De spreekuren in Behandel Centrum Westland (BCW) zijn verder uitgebreid om beter aan de vraag van onze patiënten te kunnen voldoen. De diabetespost die in 2009 is opgestart is een succes en ziet een sterke toename van patiënten. Ook de speciale polikliniek voor de behandeling van Maculadegeneratie is sterk in omvang toegenomen. Sinds 2009 is de capaciteit verviervoudigd. In 2010 is de samenwerking met de ZEL geïntensiveerd op het vlak van diabeteszorg, onder andere door fundusscreening van en voetenscreening voor diabetespatiënten. Ook met de ELZHA (Eerstelijns Zorggroep Haaglanden) zijn er contractafspraken gemaakt met betrekking tot de fundusscreening. Plastische Chirurgie De directe borstreconstructies, multidisciplinaire zorg door chirurgen en plastisch chirurgen zijn in 2010 verder uitgebreid. Deze zeer patiëntvriendelijke behandeling van borstkanker heeft geresulteerd in een supra-regionale aantrekkingskracht. Ook de samenwerking met de dermatologen voor de behandeling op poliklinische behandelkamers is verder uitgebreid. Met de orthopeden en de chirurgen zijn plannen gemaakt om multidisciplinair te gaan samenwerken op het gebied van handen en polsen. Deze samenwerking zal in 2011 gerealiseerd worden.
50
Reinier de Graaf Groep Cardiologie, Longgeneeskunde, Neurologie, Neurochirurgie, Revalidatiegeneeskunde en Paramedische dienst. Cardiologie Binnen de afdeling Cardiologie zijn in 2010 twee nieuwe cardiologen aangesteld die zich mede gaan inzetten aan de verdere opbouw van de Cardiologie. Als eerste in de regio heeft de Cardiologie een hart- en vaatpolikliniek voor vrouwen opgezet. Deze gespecialiseerde polikliniek richt zich op de preventie en het vroeg diagnosticeren van hart- en/of vaatafwijkingen bij vrouwen om het vroegtijdig overlijden hieraan terug te dringen. Door een betere afstemming tussen de radiologie en cardiologie hebben er in 2010 ruim 200 meer angiografieën kunnen plaatsvinden. Dit heeft geresulteerd in een snelle doorstroom van zowel poliklinische als klinische patiënten. Longgeneeskunde Net als in het voorgaande jaar heeft de longgeneeskunde in 2010 de hoogste score in de Mediquest enquête. Deze enquête wordt afgenomen bij alle huisartsen in de regio van de Reinier de Graaf Groep. Hierin wordt een oordeel afgegeven hoe het specialisme scoort ten opzichte van de concurrentie. De longgeneeskunde scoort op alle punten, zoals medische deskundigheid, bereidheid tot samenwerking, informatievoorziening, logistiek en organisatie en patiëntvriendelijkheid, beter dan de concurrentie. Ook uit het resultaat van de patiënttevredenheidsenquête, die het gehele jaar op de verpleegafdeling wordt afgenomen, komt naar voren dat de Longgeneeskunde goed scoort bij de patiënten. Om de zorg rondom de COPD-patiënten te verbeteren participeert de longgeneeskunde samen met de huisartsen van de Zorggroep Eerste Lijn in het ketenproject COPD. Dit heeft al geresulteerd in een aantal verbeteracties rondom de zorg van COPD-patiënten. Neurologie Binnen de afdeling Neurologie is er een nieuwe neuroloog aangesteld om de pensioengerechtigde neuroloog te vervangen. De afdeling Neurologie heeft in 2010 de ligduur van de CVA-patiënt weten terug te brengen van 10 naar 6 dagen. Tevens zijn er op de stroke unit aanpassingen doorgevoerd om in 2011 te kunnen starten met een medium care-unit voor de CVA-patiënten. Hierdoor lopen de CVApatiënten minder risico om te overlijden en houden minder nadelige gevolgen over na een CVA, waardoor ze minder afhankelijk zijn van hun omgeving. De zorg rondom de trombolyse patiënten is met behulp van een LSS-project sterk verbeterd. Hierdoor hebben bijna alle trombolyses een door to needle time van binnen het uur. In 2010 is er door de neurologen veel geïnvesteerd in de relatie met de verwijzers, wat in 2011 wordt voortgezet. Ook is veel aandacht besteed aan de telefonische bereikbaarheid en servicegerichtheid binnen de polikliniek. Binnen de polikliniek in DHV zijn de OSAS (slaapapneu)-patiënten in nauwe samenwerking met de KNO verder uitgebreid. In 2010 is er een LSS-project binnen de Neurologie gestart met als resultaat dat er in 2011 gestart wordt met gegarandeerde opnames, binnen 24 uur, voor patiënten die getroffen zijn door een TIA (Transient Ischaemic Attack), oftewel voorbijgaande beroerte. Neurochirurgie In 2010 zijn binnen de Neurochirurgie een aantal verbeterslagen gemaakt. De ligduur van neurochirurgische patiënten is met behulp van een LSS-project teruggebracht. En de wachtlijst van alle patiënten is geoptimaliseerd, waardoor elke patiënt zo snel mogelijk geholpen kan worden en de doorstroomtijd geminimaliseerd is. Revalidatiegeneeskunde De revalidatiegeneeskunde heeft een groei doorgemaakt van bijna 5%. In 2010 was de afdeling onderdeel van de opzet nazorg poli voor CVA-patiënten en de valpoli voor ouderen. Paramedische dienst Binnen de fysiotherapie is er in 2010 meer aandacht geweest voor de preoperatieve screening met als doel een beter herstel van de patiënten na de operatie. In locatie Voorburg heeft de diëtetiek meegewerkt aan de uitbreiding van de allergologiepoli. Binnen het totale centrum is sterk gestuurd op een positieve cultuur, wat onder andere heeft geresulteerd in een ziekteverzuim van 3,1% en een grote aanvraag van leerlingen die graag binnen het centrum willen werken na hun diplomering. Ook vanuit de leerunit longgeneeskunde hebben we een aantal net gediplomeerde verpleegkundigen een contract kunnen aanbieden binnen de Reinier de Graaf Groep.
51
Reinier de Graaf Groep Medisch Ondersteunend Bedrijf Radiologie De afdeling Radiologie is eind 2010 opnieuw voor een termijn van 3 jaar gecertificeerd volgens het kwaliteitssysteem ISO 9001. De visitatie van de maatschap in maart is met een positief beoordelingsrapport afgesloten. Een belangrijke uitgevoerde actie is de uitbreiding van het aantal radiologen tot 11,8 fte. Medio 2010 zijn twee nieuwe toestellen en een punctietafel voor borstonderzoek geïnstalleerd. Dit betekent dat de zorg voor deze patiënten weer volgens de laatste stand der techniek wordt uitgevoerd. Nucleaire geneeskunde Nucleaire Geneeskunde heeft een SPECT-CT besteld ter vervanging van een gamma-camera. Er heeft een onderzoeksuitbreiding plaatsgevonden ten behoeve van diagnose van neurondegeneratieve ziektes. Voorts verrichten wij PET-CT onderzoek voor een aantal omliggende ziekenhuizen (St. Franciscus, Vlietland en IJsselland). Met deze ziekenhuizen en het HAGA zijn de eerste voorbereidingen getroffen voor de opzet van een regionaal kwaliteitsnetwerk. Klinische fysica Klinische fysica is in 2010 gestart met de opleiding voor nieuwe klinisch fysici. Daarnaast is een grote opschoonactie gehouden voor alle lopende, grote onderhoudscontracten op medische apparatuur. Dit heeft geleid tot een aanzienlijke besparing, maar ook inhoudelijk zijn de afspraken met leveranciers aangescherpt. Hiermee werken we verder aan een goed onderhouden en veilig apparatuurpark. Een proef met service aan de huisartsen in de omgeving door het controleren van hun bloeddrukmeters was succesvol en zal worden gecontinueerd. Apotheek Voor de apotheek stond 2010 in het teken van de verdere uitrol van het Elektronisch Voorschrijfsysteem en Toediening Registratie in de kliniek. Een ander groot project betrof de zogenaamde ‘GMP-z countdown’, in verband met de gewenste Gips erkenning. Tenslotte is het project ‘medicatieverificatie’ aan het einde van 2010 van start gegaan op het PreOperatieve Spreekuur (POS). De inzet en betrokkenheid van alle medewerkers bij deze grote projecten hebben tot goede resultaten hebben geleid. H&I De afdeling Hygiëne & Infectiepreventie is halverwege het jaar organisatorisch ondergebracht bij het Medisch Ondersteunend Bedrijf. Er is een wisseling geweest in het management en in 2010 is tevens een nieuwe (fulltime) deskundige Steriel Medische Hulpmiddelen/scopendeskundige gestart met zijn werkzaamheden. De opdracht uit voorgaande jaren om een proactieve afdeling op het gebied van hygiëne, infectiepreventie, deskundigheid voor flexibele scopen en deskundigheid voor steriele medische hulpmiddelen te ontwikkelen, waarbij de kwaliteit rondom deze thema’s voorop zouden staan is hiermee verder vormgegeven. Medische laboratoria De productietoename van de Medische Laboratoria heeft zich ook in 2010 voortgezet (12% ten opzichte van 2009). De externe productie vormt een steeds groter aandeel van de totale productie, een ontwikkeling die gunstig is voor de Reinier de Graaf Groep als geheel. In 2010 is dit opgelopen tot 62%. De bedrijfstijden van de betrokken laboratoria zijn, net als de personele inzet, verder aangepast. Dankzij de zeer grote inzet van de medewerkers is het gelukt om deze enorme prestatie te kunnen leveren. Vergroting van verwerkingscapaciteit heeft ook plaatsgevonden door investeringen in analyseapparatuur. Goede serviceverlening is uitermate belangrijk. Het aantal priklocaties is daarom verder uitgebreid en de openingstijden van priklocaties zijn verlengd. Diverse locaties hebben een zaterdag en/of avond openstelling. Fundusfotografie wordt op meerdere locaties aangeboden. Laboratorium Berg en Bosch (LBB) Na de overname door de Reinier de Graaf Groep in 2008 zijn er veel zaken veranderd binnen de organisatie van LBB. Alle laboratoriumwerkzaamheden zijn uitbesteed aan de medische laboratoria van het ziekenhuis. Ook is de automatisering gekoppeld aan het ziekenhuissysteem en op hetzelfde niveau gebracht. Hierdoor is de samenwerking intensiever geworden, waardoor onze klanten sneller over de uitslagen kunnen beschikken. De groei in 2010 is fors geweest. Dit komt onder meer door de acquisitie, die naar een hoger niveau is gebracht. Ook voor 2011 wordt een toename van het aantal orders verwacht. De contacten van de coördinatoren eerste lijn blijken de huisartsen meer vertrouwen in LBB te geven. De groei geeft niet alleen voor de LBB organisatie, maar ook voor de Reinier de Graaf Groep een toename in de werkdruk. Het optimaliseren van processen in de LBB organisatie moet enerzijds de verdere groei 52
Reinier de Graaf Groep mogelijk maken en anderzijds de dienstverlening naar de klanten blijvend garanderen. De klanten worden door de LBB organisatie vanuit de hoofdvestiging in Spijkenisse en de nevenvestigingen in Amsterdam en Heerlen bediend. Om nog beter te kunnen reageren op de vraag vanuit het zuiden van het land is in maart 2011 een nieuwe pand in Heerlen betrokken. Als extra dienstverlening kunnen we nu ook de assistenten uit de regio binnen ons eigen pand bijscholen. Pathologie Voor Pathologie was 2010 een jaar van sterke groei. De productie bij de werkeenheid Histologie steeg met 12 %, bij de werkeenheid Cytologie met 10%. Deze groei werd vrijwel geheel veroorzaakt door aanvragen vanuit de eerste lijn. Van de medewerkers werd grote inzet gevraagd: met gelijke personele bezetting werd niet alleen de productiegroei gerealiseerd, maar bleven ook het serviceniveau en kwaliteitsniveau onverkort gehandhaafd. Een documentcontrole plus controlebezoek door een CCKL audit team werd glansrijk doorstaan. De staf werd uitgebreid met één patholoog en ook de opvolger van het vakgroephoofd, dat in 2011 met pensioen gaat, is reeds eind 2010 toegetreden. Facilitair Bedrijf In 2010 is de organisatiestructuur binnen het Facilitair Bedrijf aangepast om aandachtsgebieden verder te groeperen en meer aansluiting te vinden bij zowel de interne als externe klanten. Op managementniveau zijn acht vacatures opnieuw ingevuld, daarnaast zijn er twee nieuwe staffuncties ingezet. Hieronder andere facilitaire ontwikkelingen in 2010: Op alle afdelingen binnen het FAB is het rooster- en verlofurensysteem Monaco geïmplementeerd. Om meer inzicht te bieden in de facilitaire cijfers heeft het FAB deelgenomen aan een benchmark over het boekjaar 2009. Uit deze vergelijking is gebleken dat op de onderdelen schoonmaak, personeelsrestaurants en ziekteverzuim verbetermaatregelen onderzocht moeten worden. De totale facilitaire kosten per patiënteenheid liggen onder het gemiddelde van de referentiegroep en onder het landelijk gemiddelde. Uit de meting van de interne klanttevredenheid is gebleken dat klanten de vriendelijkheid van de facilitair medewerker met een 7,6 waarderen. Van de 16 facilitaire diensten krijgen 15 diensten een voldoende eindoordeel. De totale facilitaire dienstverlening wordt met een 6,7 beoordeeld. Op het gebied van klimaatomstandigheden in het S-gebouw, dienstverlening bedrijfsrestaurants, dienstkledingverstrekking, gevoel van veiligheid buiten kantooruren, schoonmaak en het terugkoppelen van (technische) meldingen via het Facilitair Service Bureau zullen verbeterpunten geformuleerd moeten worden. De patiënttevredenheid is in 2010 niet ziekenhuisbreed gemeten. Wel is er vorm en inhoud gegeven aan een patiënttevredenheidsonderzoek vanuit Assist Zorgondersteuning. De eerste meetresultaten zijn behaald in 2010. Representatieve cijfers kunnen in 2011 verwacht worden. Het Facilitair Bedrijf heeft in 2010 een belangrijke bijdrage geleverd aan de totstandkoming van het Voorlopig Ontwerp voor de nieuwbouw. In het kader van NIAZ zijn twee (staf-) functionarissen opgeleid tot intern auditor. In 2011 zullen meer medewerkers FAB opgeleid worden. Binnen de afdeling Techniek en Vormgeving is een medewerker opgeleid tot ‘gecertificeerd deskundige toezichthouder asbestverwijdering’. Op het gebied van linnen (Cleanlease), dienstkleding (Cleanlease), schoonmaak (Hago), zorgondersteunende diensten (Assist) en inkoop voeding (Deli XL) heeft een evaluatie van de huidige afspraken en een vernieuwing van de contractuele afspraken plaatsgevonden. Een aantal patiënt- /klantgerelateerde verbeteringen zijn in het verslagjaar doorgevoerd, waaronder het aanbrengen en moderniseren van de tv-faciliteiten op de dagbehandeling Oncologie en de dialyseafdeling, het inzetten van een koffie- en theevoorziening door patiënten en begeleiders op de dagbehandeling Oncologie en het verbeteren van faciliteiten voor rokers, waardoor niet-rokers hier geen hinder meer van ondervinden. Kwaliteit van gebouwen De kwaliteit van het B- en H-gebouw wordt gekenmerkt door ernstige veroudering en een uitermate gedateerde uitstraling. Installaties met grote risico-impact voor zorgprocessen zijn ofwel vervangen, worden in 2011 verbeterd/vervangen, of zijn in redelijke staat van onderhoud. Installaties met een lage risico-impact worden niet vervangen en hebben veelal een onderhoudsachterstand. De kwaliteit van het ziekenhuisgebouw in Voorburg is goed. Per specifieke facilitaire afdeling zal een korte omschrijving worden gegeven van de highlights in 2010. 53
Reinier de Graaf Groep Afdeling Logistiek Nadat in 2009 de invoer van een nieuw voedingsconcept is afgerond (waarbij patiënten à la carte hun maaltijd kunnen kiezen) en de centrale keuken is omgebouwd tot een distributiecentrum voeding, is dit centrum in 2010 verder opgebouwd tot een volwaardig (intern) leverancier van eten & drinken. Door het inrichten van een centrale inkooporganisatie (ZXL) voor het HagaZiekenhuis, het Sint Franciscus Gasthuis en de Reinier de Graaf Groep zijn de magazijnactiviteiten van de afdeling Logistiek losgekoppeld en overgeheveld. Als gevolg daarvan heeft een wijziging in de interne bevoorradingssystematiek plaatsgevonden. Er is een akkoord op het vervangen van de patiëntenvervoerbus waardoor het vervoer van patiënten tussen het B- en het H-gebouw in 2011 verder geprofessionaliseerd kan worden. De software ter ondersteuning van het patiëntentransport is verder gedecentraliseerd en meer afgestemd op de aanvrager en de patiënt. De aanvragende afdeling kan nu zelf meer sturen. Dit resulteert in een efficiëntere planning, meer overzicht voor de aanvragende afdeling en een vriendelijkere uitvoering voor de patiënt. Afdeling Hotel Services De in 2009 ingezette reorganisatie in de aansturing en aanpak van de schoonmaak is in 2010 afgerond op het gebied van de plaatsing van medewerkers, het optimaliseren van werkinstructies en het inzetten van controlerondes. Hiermee is de reorganisatie afgerond en geborgd. De bezoekersvoorzieningen zijn onderzocht en als gevolg hiervan is de winkel in het B-gebouw vernieuwd, is de winkel in het H-gebouw en de koffiecorner in Voorburg uitbesteed en vernieuwd. Afdeling Front Office Services De businesscase Beveiligen, Bewaken, Patiëntenvervoer is ingediend en geaccordeerd. Dit betekent dat in 2010 een nieuwe afdeling werd ingericht, waarbij werkzaamheden van de recepties, logistiek en beveiliging worden gecombineerd. Dit zal substantieel bijdragen aan de veiligheid van patiënten en medewerkers in de gebouwen en op de terreinen. De afdeling Telefonie heeft de zekerheid op telefonisch bereikbaarheid vergroot door het netwerk te verbeteren en contractafspraken te vernieuwen. Afdeling Techniek & Vormgeving De afdeling Techniek & Vormgeving heeft diverse (ver)bouw- projecten afgerond, waaronder de OK H-gebouw, OK B-gebouw, oogpoli H-gebouw, horecafaciliteit H-gebouw, MDL, ingang dialyse, priklab B-gebouw, hoogspanningstransformator B-gebouw (vervangen en verzwaard) en prikpost Aart van de Leeuwlaan. Daarnaast is een businesscase voor uitbesteding van het technisch onderhoud aan een maincontractor ingediend en goedgekeurd. Per 01-01-2011 heeft er een overdracht van verantwoordelijkheden en werkzaamheden aan een extern bedrijf plaatsgevonden.
4.3
Algemeen kwaliteitsbeleid
Het kwaliteitsbeleid van de Reinier de Graaf Groep richt zich op het continu borgen en verbeteren van processen, zowel in de primaire zorg en dienstverlening als in de ondersteunende functies. 4.3.1 Kwaliteitsmanagementsysteem (KMS) De Reinier de Graaf Groep gaat voor een NIAZ-accreditatie begin 2012. In aanloop naar deze mijlpaal hebben in 2010 de volgende ontwikkelingen plaatsgevonden. De basis voor het KMS is een in 2009 ontwikkeld model (intern Reinierhuis genoemd), waarin alle 75 benoemde hoofdprocessen in het ziekenhuis een plaats krijgen en aan elkaar gerelateerd worden. Het gaat om bedrijfskundige processen als de planning & control cyclus, maar ook om zorgprocessen als een klinische opname. In 2010 is 75% van de hoofdprocessen vastgesteld en voor iedereen toegankelijk in het documentbeheersysteem (intern ProDoc genoemd). In 2010 is het schrijven van het zelfevaluatierapport op ziekenhuisniveau, gebaseerd op de Kwaliteitsnorm Zorginstelling 2.1 (NIAZ), gecontinueerd. Het NIAZ zal, naar aanleiding van dit evaluatierapport, in 2011 besluiten over het voortzetten van het accreditatie proces en de planning van de externe audit.
54
Reinier de Graaf Groep De vertaalslag van ziekenhuis- naar afdelingsniveau is gemaakt met een ontwikkelde checklist, waarmee elke leidinggevende in de zorg en de staf een zelfevaluatie op de eigen afdeling / poli uitvoert. In samenspraak met het hoger management worden verbeterplannen opgesteld, zowel op afdelings- als ziekenhuisniveau. Eind 2010 is gestart met interne audits in het kader van het NIAZ normenkader. In november zijn 13 medewerkers opgeleid tot interne auditor, in januari 2011 gevolgd door een tweede groep van 15 medewerkers. Deze 28 auditoren vormen een gemêleerde groep, waarvan de ene helft uit de zorg en de andere uit de staf afkomstig is. Op de afdelingen Endoscopie, Interne Geneeskunde, Nefrologie/ Endocrinologie, het Diabetesplein, Transport (Facilitair Bedrijf), IC, SEH, Voetenpoli en Management informatie (Financieel Beleid & Beheer) zijn inmiddels interne audits uitgevoerd. Op basis van de auditrapporten zijn verbeterplannen opgesteld, die eind 2011 geïmplementeerd moeten zijn. In de komende vier jaar zal op elke afdeling in het ziekenhuis minstens eenmaal een interne audit worden uitgevoerd. Certificering en accreditatie Zowel ziekenhuisbreed als op afdelingsniveau zijn certificerings- en accreditatietrajecten operationeel. Reinier de Graaf Groep Naam beoogd certificaat, label of accreditatie
NIAZ instellingsbreed
Verwachte maand en jaar van uitreiking accreditatie
Begin 2012
Naam toetsende instantie
NIAZ
Combi-ster Certificaat, label of accreditatie behaald
Ja
Naam behaald certificaat, label of accreditatie
ISO 9001:2008
Datum van uitreiking certificaat, label of accreditatie
1 mei 2004
Datum van expiratie geldigheid
1 mei 2013
Naam toetsende instantie
DEKRA (voorheen KEMA)
Dialyse Certificaat, label of accreditatie behaald
Ja
Naam behaald certificaat, label of accreditatie
HKZ Dialysecentra 2009
Datum van uitreiking certificaat, label of accreditatie
4 februari 2011
Datum van expiratie geldigheid
3 februari 2014
Naam toetsende instantie
Lloyd's Register Quality Assurance
Klinische Fysica Certificaat, label of accreditatie behaald
Ja
Naam behaald certificaat, label of accreditatie
ISO 9001-2008
Datum van uitreiking certificaat, label of accreditatie
6 nov. 2009
Datum van expiratie geldigheid
5 nov. 2012
Reikwijdte
Naam toetsende instantie
Het verzorgen van fysische methoden en technische middelen in patiëntenzorg en het begeleiden van de toepassing ervan Lloyd's Register Quality Assurance
Medische laboratoria Certificaat, label of accreditatie behaald
Ja
Naam behaald certificaat, label of accreditatie
CCKL
Datum van uitreiking certificaat, label of accreditatie
27 aug. 2009
Datum van expiratie geldigheid
Feb. 2013
Reikwijdte
Klinische Chemie, Hematologie, Medische Microbiologie, Medische Immunologie. De Medische Laboratoria is het enige laboratorium in Nederland met al deze disciplines onder een kwaliteitshoed. CCKL/RvA
Naam toetsende instantie
55
Reinier de Graaf Groep Nucleaire Geneeskunde Certificaat, label of accreditatie behaald
Nee
Naam beoogd certificaat, label of accreditatie
NIAZ deelaccreditatie
Verwachte maand en jaar van uitreiking accreditatie
Juni 2010
Naam toetsende instantie
NIAZ
Maatschap Orthopedie en Traumatologie regio Delft en Voorburg Certificaat, label of accreditatie behaald Ja Naam behaald certificaat, label of accreditatie
ISO 9001:2008
Datum van uitreiking certificaat, label of accreditatie
1 oktober 2010
Datum van expiratie geldigheid
1 oktober 2013
Naam toetsende instantie
KIWA
Pathologie Certificaat, label of accreditatie behaald
Ja
Naam behaald certificaat, label of accreditatie
CCKL
Datum van uitreiking certificaat, label of accreditatie
29 juli 2009
Datum van expiratie geldigheid
Juli 2014
Reikwijdte Naam toetsende instantie
Klinische pathologie, cytologie t.b.v. baarmoederhalskankeronderzoek CCKL/RvA
Radiologie Certificaat, label of accreditatie behaald
Ja
Naam behaald certificaat, label of accreditatie
ISO 9001:2008
Datum van uitreiking certificaat, label of accreditatie
Dec. 2007
Datum van expiratie geldigheid
Dec. 2012
Reikwijdte
Het verrichten van diagnostisch onderzoek m.b.v. MRI, CT scan, echo en röntgenapparatuur op de afdeling Radiologie Lloyd's Register Quality Assurance
Naam toetsende instantie
4.3.2 Patiëntveiligheid In 2008 is in Nederland de verplichting om een Veiligheidsmanagementsysteem (VMS) ultimo 2012 operationeel te hebben van kracht geworden voor alle ziekenhuizen. Op landelijk niveau wordt dit project begeleid door VMS zorg; IGZ doet steekproefsgewijs onderzoek naar de voortgang. Het VMS moet gebaseerd zijn op normen die zijn gepubliceerd in de NTA 8009:2007. De onderwerpen in de NTA kennen een overlap met de normen van NIAZ. Vanwege deze overlap heeft IGZ geconcludeerd dat het behalen van de NIAZ-accreditatie, tegelijkertijd betekent dat het VMS aan de eisen van de NTA voldoet. Het VMS kent een viertal zogenaamde pijlers. Naast deze pijlers zijn er 10 thema’s gedefinieerd waarop het beleid zichtbaar gemaakt moet worden. In 2011 wordt hier een elfde thema, Kinderen, aan toegevoegd. Met de meeste thema’s is in 2009 en in 2010 een aanvang gemaakt; de thema’s Pijn en Optimale zorg voor Acute Coronaire Syndromen worden in 2011 opgestart. In mei 2010 heeft IGZ een bezoek gebracht aan de Reinier de Graaf Groep met als doel de mate van voortgang te toetsen met betrekking tot de invoering van het VMS. Hieronder wordt een overzicht gegeven van de rapportage per onderwerp door IGZ en van de acties die, mede daardoor, door de Reinier de Graaf Groep zijn genomen. Stand van zaken invoering VMS Onderwerp Leiderschap: vordering boven gemiddeld; de items ‘management van derden’ en ‘operationele beheersmaatregelen’ behoeven nog aandacht
Commentaar Beide items zijn niet nader gedefinieerd in de NTA. Zodra de NTA opnieuw wordt uitgegeven (medio 2011) zullen de daarin vermelde eisen voor beide onderwerpen worden geïmplementeerd.
56
Reinier de Graaf Groep Patiëntenparticipatie: vordert bovengemiddeld; een op schrift gestelde visie van de patiëntenraad is niet aanwezig
Retrospectieve risicoanalyse: vordert bovengemiddeld
Prospectieve risico-inventarisatie (PRI): “achter op schema” beoordeeld; er was nog geen medewerker getraind in PRI en er waren nog geen processen geanalyseerd. Cultuur: op schema
Medewerkers: ‘op schema’ beoordeeld. Toch op een aantal punten verbetering mogelijk. Met name het opleidingsplan werd hier genoemd, het informeren van arts-assistenten op het gebied van patiëntveiligheid en het bespreken van het functioneren van een medewerker in het kader van patiëntveiligheid tijdens het jaarlijkse functioneringsgesprek. Monitoren: benoemd als ‘bijna voltooid’
Binnen de Reinier de Graaf Groep functioneert de patiëntenadviesraad (PAR). De PAR is aanspreekpunt voor de Raad van Bestuur over patiëntveiligheidszaken. In 2010 is de communicatie tussen de PAR met de manager patiëntveiligheid structureel gemaakt. Twee leden van de PAR hebben Kwaliteit / patiëntveiligheid als aandachtsgebied. Een visie op patiëntveiligheid wordt in 2011 opgesteld. In 2010 is in vrijwel het gehele ziekenhuis het Veilig Incident Melden uitgerold. In totaal meer dan 80 medewerkers zijn geschoold in het analyseren van incidenten middels PRISMA. De aantallen meldingen zijn in 2010 met 35% toegenomen ten opzichte van 2009 (van 1300 naar 1700). In de tweede helft van 2010 zijn er in totaal 3 medewerkers getraind, op de afdeling Dialyse is een PRI uitgevoerd. Inmiddels is gestart met een PRI op de afdeling Radiotherapie en op de IC. Na het invoeren van het veilig incident melden (VIM) wordt in het hele ziekenhuis middels COMPaZ een cultuurmeting gedaan. De uitkomsten worden aan de hele organisatie ter beschikking gesteld; ze dienen als basis voor verbetermaatregelen. Deze meting wordt in 2013 herhaald. In 2010 is gestart met het structureel evalueren van patiëntveiligheid tijdens het jaargesprek. Daarnaast is patiëntveiligheid opgenomen in het scholingsprogramma voor nieuwe medewerkers, met name ook voor arts-assistenten.
Met de invoering van een nieuw meldingssysteem zal de totale procesgang van een incident vanaf de melding tot het implementeren van een verbetering kunnen worden gemonitord op een heldere manier. Het nieuwe systeem biedt de mogelijkheid om rapportage op elk gewenst niveau op een eenvoudige manier te organiseren.
Verbeteren veiligheid van zorg / 10 thema’s Hoewel nog niet alle thema’s zijn opgestart, werd op dit onderwerp voldoende voortgang geboekt. IGZ heeft, als onderdeel van de jaarlijks aan te leveren kwaliteits- en veiligheidsindicatoren, voor elk van de 10 thema’s toezichtindicatoren vastgesteld. Deze indicatoren worden actief gemonitord door de Reinier de Graaf Groep en door IGZ. In 2010 zijn op twee thema’s ontwikkelingen geweest, te weten: Thema Kwetsbare ouderen Dit thema is in 2010 door de projectgroep breed in het ziekenhuis gestart. Bij de introductie is gebruik gemaakt van 2 acteurs die alle afdelingen hebben bezocht als ‘kwetsbare ouderen’. In 2010 is de beslissing gevallen om e-learning modules aan te schaffen; delier (vrijheidsbeperkende maatregelen) is daarvan onderdeel. Daarnaast is besloten om mee te doen met een onderzoek van NIVEL / EMGO+ naar de invloed van het gebruik van e-learning op de kwaliteit van zorg aan kwetsbare ouderen. Dit onderzoek start eind april 2011 en zal een jaar gaan duren. Thema Verwisselingen Naar aanleiding van een ernstig incident waarbij de uitslagen van een biopsie zijn verwisseld is een gezonde prostaat radicaal verwijderd. Hoewel de oorzaak niet meer te achterhalen viel, heeft dit incident geleid tot een grondige herziening van de bestaande (logistieke) procedures op de OK. Relevante protocollen zijn aangepast en het bijbehorende gedrag wordt gemonitord. De richtlijn voor het preoperatieve traject, zoals die is gepubliceerd door IGZ, is inmiddels ingevoerd. Eind 2010 is een start gemaakt met een TRM-training (samenwerking) voor al het OK-personeel. Deze training is inmiddels afgesloten. Een recente, onaangekondigde audit door IGZ bevestigde deze positieve ontwikkelingen. 57
Reinier de Graaf Groep Hygiëne- en Infectiepreventie De afdeling Hygiëne- en Infectiepreventie (H&I) participeerde in 2010 in verschillende permanente werkgroepen: de werkgroep Endoscopie/MDL (scopen), de werkgroep Legionella, de werkgroep postoperatieve wondinfecties (POWI), de werkgroep Lijnsepsis, de stuurgroep OK, de voedselveiligheidscommissie en de Watercommissie. Daarnaast verzorgden de H&I- adviseurs scholing voor ziekenhuismedewerkers over onder andere algemene voorzorgsmaatregelen, isolatiebeleid en een Masterclass voor leerling-verpleegkundigen. De afdeling H&I participeert waar mogelijk ook in studies die betrekking hebben op Hygiëne & Infectiepreventie. In 2010 werd meegewerkt aan de studies: VETCAM (Veterinary and Community Acquired MRSA) ACCOMPLISH trial (Actively Creating Compliance Saving Health) Binnen de Reinier de Graaf Groep adviseert de Infectiepreventie commissie (IPC) de Raad van Bestuur op het gebied van preventie en bestrijding van ziekenhuisinfecties. In het afgelopen jaar is verschillende keren outbreakmanagement uitgevoerd ter preventie van ziekenhuisinfecties: Norovirus: In de periode januari tot en met april zijn twee grootschalige outbreaks van Norovirus geweest die meerdere verpleegafdelingen tegelijkertijd troffen. Verder vonden er nog enkele kleinere outbreaks plaats in de maanden juli, september, oktober en december. MRSA: In 2010 heeft een contactonderzoek op de IC plaats gevonden naar aanleiding van een onverwachte bevinding. Verder hebben in 2010 zes kleinschalige contactonderzoeken plaats gevonden. In 2010 zijn 26 nieuwe patiënten met MRSA gedetecteerd. Isolatiebeleid Alle isolaties die door de afdeling H&I worden ingesteld, conform het isolatiebeleid van de Reinier de Graaf Groep, worden geregistreerd. Het aantal ingestelde isolaties in 2010 bedroeg ruim 700. De adviseurs Infectiepreventie zorgen ervoor dat de ingestelde isolaties worden gemonitord en mogelijk opgeheven. Surveillance lijnsepsis Intensive care De afdeling H&I voert in samenwerking met de intensivisten en de medewerkers van de Intensive Care (IC) surveillance uit bij centraal veneuze catheters (CVC). De registratie is in 2006 op initiatief van de intensivisten gestart en is doorlopend. De resultaten worden in de werkgroep Lijnsepsis besproken. Surveillance Post Operatieve Wond Infecties Vanaf het begin dat de prestatie-indicatoren door de IGZ zijn vastgesteld is de surveillance van post operatieve wondinfecties (POWI) een belangrijke indicator. De afdeling H&I voert de surveillance rondom de POWI sinds 1998 uit. De resultaten worden via CBO / PREZIES, geanonimiseerd opgestuurd naar het RIVM, waar ze worden verwerkt en beheerd. De gegevens voor de surveillance in het kader van PREZIES worden opgenomen in het landelijke infectieziekten registratie systeem, OSIRIS genaamd. Hierdoor is benchmarking tussen ziekenhuizen in Nederland mogelijk. Surveillance Post Operatieve Wond Infecties bij gastro-enterologische ingrepen In 2010 zijn 4 ingrepen bij de colonchirurgie gevolgd waarbij in totaal 180 patiënten zijn geïncludeerd. De surveillance werd uitgevoerd met medewerking van de GE-artsen, medewerkers van de OK en afdeling. De resultaten worden zowel intern als extern geanalyseerd. De resultaten worden met de betrokken afdelingen en de GE-artsen besproken. Waar nodig zullen interventies worden uitgevoerd in samenwerking met de werkgroep, specialisten en OK medewerkers. Surveillance Post Operatieve Wond Infecties (POWI) bij orthopedische ingrepen Per 1 april 2008 is de surveillance postoperatieve wondinfecties bij orthopedische ingrepen gestart. Geïncludeerd worden patiënten waarbij een totale heup en revisie heup wordt uitgevoerd. In 2010 zijn in totaal 285 patiënten geïncludeerd.
58
Reinier de Graaf Groep
4.4
Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten/cliënten
4.4.1 Kwaliteit van zorg Kwaliteitsindicatoren Kwaliteitsindicatoren zijn meetbare aspecten van de zorg, die een aanwijzing geven over bijvoorbeeld de kwaliteit, de veiligheid, de doelmatigheid en de toegankelijkheid van de zorg. Kwaliteitsindicatoren worden gebruikt door de Inspectie om toezicht te houden op de zorginstellingen. Bovendien maken ze de zorg inzichtelijk, zodat consumenten beter in staat zijn om keuzes te maken en zorgverzekeraars beter zorg in te kopen (o.a. Zichtbare Zorg). Externe indicatorensets De Reinier de Graaf Groep zet zich in om de kwaliteit van zorg inzichtelijk te maken voor patiënten en de maatschappij en levert de gevraagde informatie aan (prestatie-indicatoren voor de Inspectie voor de Gezondheidszorg, Zichtbare Zorg Ziekenhuizen en indicatoren van andere externe partijen). Om dit mogelijk te maken is in 2010 een kwaliteitsfunctionaris aangenomen met de kwaliteitsindicatoren als aandachtsgebied. De Reinier de Graaf Groep heeft in 2010 (over verslagjaar 2009) goede resultaten behaald bij de mammazorg, namelijk het percentage patiënten met irradicaliteit bij een eerste borstsparende operatie van een primair mammacarcinoom (1,5%, 130 patiënten) en de percentages lokale recidieven binnen 5 jaar bij borstsparende operaties (0%, 120 patiënten) en bij ablatieve operaties (0%, 73 patiënten). Decubitus en ondervoeding zijn thema’s waarop minder goed gescoord werd in 2010. Acties zijn ingezet om de kwaliteit van zorg op deze gebieden te verbeteren. Meer resultaten van de kwaliteitsindicatoren zijn te raadplegen via www.ziekenhuistransparant.nl en openbaar beschikbaar via Zichtbare Zorg Ziekenhuizen. Sterftecijfers Sinds 2005 meet ons ziekenhuis de Hospital Standardised Mortality Rate (HSMR). De HSMR is een maat voor de veiligheid en meet de ziekenhuissterfte gecorrigeerd door de zwaarte van de opgenomen patiënten. Daarmee is het een indicator om potentieel vermijdbare sterfte zichtbaar te maken en te vergelijken met andere ziekenhuizen. In 2008 bedroeg onze HSMR gecorrigeerd voor de landelijke cijfers 88%. De gemiddelde score van alle ziekenhuizen is 100% en de individuele score dient zo laag mogelijk te zijn. In 2009 bedroeg onze gecorrigeerde score 90%. Het gecorrigeerde sterftecijfer voor 2010 is nog niet bekend, de ongecorrigeerde score is voor 2010 voorlopig op 73% uitgekomen. Dit is een fraaie verbetering ten opzicht van vorige jaren. Nadat alle landelijke cijfers bekend zijn kan de gecorrigeerde score worden berekend die, omdat de meeste ziekenhuizen zich verbeteren, meestal enkele procenten hoger ligt. Op dit moment kan de Reinier de Graaf Groep alleen de ongestandaardiseerde sterftecijfers publiceren. Sterftecijfers
2010 461
2009 536
2008 515
Spiegelgesprekken In een spiegelbijeenkomst vindt een kringgesprek plaats tussen acht tot twaalf (ex-)patiënten of ouder van patiënten in aanwezigheid van vijftien tot vijftig medewerkers (medisch, paramedisch en ondersteunend personeel) die betrokken zijn of zijn geweest bij de zorg van deze groep patiënten. Het mooie van een spiegelgesprek is dat patiënten eerlijk en oprecht kunnen vertellen hoe ze de zorg hebben ervaren. In 2010 hebben twee spiegelgesprekken plaatsgevonden te weten bij de vakgroep Longgeneeskunde (COPD patiënten) en MDL. Patiënttevredenheidsonderzoek (PTO) Het laatste ziekenhuisbrede patiënttevredenheidsonderzoek heeft plaatsgevonden in december 2009. De uitslagen zijn medio 2010 intern gecommuniceerd, waarvan de gemiddelde score een 7,7 was. In mei 2011 is weer een nieuw ziekenhuisbreed patiënttevredenheidsonderzoek uitgevoerd. De resultaten van dit onderzoek zijn op dit moment nog niet bekend. In 2010 zijn wel diverse deel-patiënttevredenheidsonderzoeken verricht door de volgende afdelingen: Bloedafname Diabetes kinderen 59
Reinier de Graaf Groep Mammapoli Familietevredenheid op de IC Dermatologie Interne geneeskunde. Deze deel-PTO’s laten een patiënttevredenheidscore zien van gemiddeld een 8. Een aandachtspunt is de familiekamer die beschikbaar is op de IC. Het komt voor dat deze kamer door meedere families moet worden gedeeld, want ongewenst is in het kader van de privacy. Er wordt gekeken of hier een oplossing voor te vinden is. Vanaf heden wordt er elk voorjaar (maart) een ziekenhuisbreed patiënttevredenheidsonderzoek verricht. Longgeneeskunde (COPD) De uitkomsten van het spiegelgesprek bij de longgeneeskunde waren over het algemeen erg positief. Toch is er een aantal zaken naar voren gekomen. Duidelijk is geworden dat het in eigen beheer hebben van thuismedicatie verwarrend werkt zodra de patiënt medicatie vanuit het ziekenhuis ontvangt. Naar aanleiding van het spiegelgesprek is besloten om bij opname de thuismedicatie in bewaring te nemen of aan familie mee te geven, om verwarring te voorkomen. Door verbeterde communicatie is de bekendheid van de longverpleegkundige van de poli verbeterd. Het serveren van maaltijden tijdens bezoekuur blijft een punt van aandacht. MDL De patiënten ervaren een knelpunt in de informatievoorziening vanuit de artsen. Dit is een terugkomend punt van aandacht. Ook bij de MDL ontstond er bij patiënten verwarring over de thuismedicatie bij opname. Ook bij deze vakgroep wordt bij opname de thuismedicatie in bewaring genomen. Er kwamen vanuit de patiënten veel opmerkingen over de hygiëne van de douches en toiletten. Besloten is dat er nu extra schoonmaakrondes plaatsvinden, frisse geurverspreiders worden opgehangen en er toiletpapier in rollen wordt verstrekt. Patiënten storen zich aan het feit dat het maximaal aantal bezoekers vaak wordt overschreden tijdens bezoekuren. Hiervoor is nu extra aandacht voor op de afdeling. Omdat patiënten spiegelgesprekken erg waarderen en de medewerkers van Reinier de Graaf Groep hebben gemerkt veel verbeteringen te kunnen realiseren door de informatie die hierdoor wordt verkregen, staan er voor 2011 vijf spiegelgesprekken gepland. 4.4.2 Klachten Klachten en claims De behandeling van klachten en claims van patiënten is vastgelegd in de procedure ‘Klachten & Claimafhandeling’. Hierin staat vermeld dat patiënten de mogelijkheid hebben hun klachten voor te leggen aan een klachtenfunctionaris (afdeling klachtenopvang) en/of aan de onafhankelijke klachtencommissie van het ziekenhuis, die ingesteld is in het kader van de Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector (WKCZ). Een claim moet worden ingediend bij de voorzitter van de Raad van Bestuur. Deze procedure wordt door middel van een folder onder de aandacht gebracht van patiënten. Tevens kunnen patiënten de procedure omtrent klachten en claims terugvinden op de site van de Reinier de Graaf Groep. De afdeling klachtenopvang De klachtenfunctionaris heeft een centrale rol wat betreft de klachtenopvang en volgt de richtlijn zoals deze vanuit het CBO in de Klachtenrichtlijn Gezondheidzorg is neergelegd. De afdeling klachtenopvang bestaat twee klachtenfunctionarissen. De klachtenfunctionaris neemt met alle klagers contact op die een klacht kenbaar maken bij de klachtenfunctionaris of de Raad van Bestuur (mondeling, schriftelijk of per e-mail). De klachtenfunctionaris informeert de klager over de mogelijkheden wat betreft de behandeling van de klacht. Wanneer de klager ervoor kiest de klacht door de klachtenfunctionaris te laten behandelen treedt deze op als bemiddelaar. Binnen de organisatie kan de klachtenfunctionaris naar eigen professioneel inzicht in overleg met de klager en de aangeklaagde een klacht behandelen. De klachtenfunctionaris is onpartijdig en zal nooit een uitspraak doen over de gegrondheid van een klacht.
Wanneer de klager een uitspraak wil over de gegrondheid van een klacht zal de klachtenfunctionaris de klager wijzen op de onafhankelijke klachtencommissie van het ziekenhuis.
60
Reinier de Graaf Groep
800 700 600 500 400 300 200 100 0
706 629
2010
579
2009
2008
Jaartal
Figuur 4.1 Totaal aantal ingediende klachten bij de afdeling klachtenopvang
In 2010 dienden 530 klagers bij de klachtenfunctionaris 629 klachten in. Zowel het aantal klagers als het aantal deelklachten is nagenoeg gelijk gebleven ten opzichte van 2009. Ondanks de gelijk gebleven aantallen, signaleert de klachtenfunctionaris een verschuiving in de aard van de (deel)klachten. De klachtenfunctionaris merkt dat veel (deel)klachten betrekking hebben op de mate van samenhang van de aangeboden zorg. De klachtenfunctionaris signaleert bij de patiënt de behoefte naar een meer met elkaar verbonden, helder samenhangend zorgaanbod. Het komende jaar zal de klachtenfunctionaris alert blijven op deze door de klager aangegeven behoefte. Naar aanleiding van de ingediende klachten deden de klachtenfunctionarissen twee aanbevelingen aan het management. De aanbevelingen betreffen het achterstallig onderhoud van de parkeerplaatsen alsmede de overlast veroorzaakt door rokers bij de hoofdingang van de verschillende gebouwen. Begin 2011 zijn de parkeerplaatsen opnieuw geasfalteerd en zijn er rookabri’s voor bezoekers en personeel geplaatst. Het valt de klachtenfunctionarissen op dat de leiderschapstraining van Remco Claassen, gevolgd door verschillende leidinggevenden en medewerkers in de organisatie, onder andere een positieve weerslag hebben op de houding van medewerkers in het omgaan met klachten. Wat betreft de tevredenheid van klagers over de afhandeling van een klacht wordt onderscheid gemaakt tussen het verloop en het resultaat van de klachtprocedure. In 2010 is 92 % van de klagers tevreden over het verloop van de procedure, 2 % was niet tevreden en van 6 % is dit niet bekend. Over het resultaat van de procedure is 72 % van de klager tevreden. Van 21 % is niet bekend of zij tevreden waren en 7 % gaf aan niet tevreden te zijn over het resultaat van de procedure. De onafhankelijke klachtencommissie Patiënten kunnen hun klachten ook indienen bij de onafhankelijke klachtencommissie van het ziekenhuis. Deze Commissie geeft een oordeel over de gegrondheid van de klacht. Het onderzoek naar de klacht vindt plaats op basis van hoor en wederhoor. Een hoorzitting of het raadplegen van externe deskundigen kan deel uit maken van dit onderzoek. Het eindoordeel wordt toegezonden aan de klager, de aangeklaagde(n) en de Raad van Bestuur ontvangen hiervan een afschrift. De Raad van Bestuur laat vervolgens schriftelijk weten of zij naar aanleiding van dit oordeel maatregelen zal nemen en zo ja, welke. Samenstelling Klachtencommissie per 31 december 2010 Dhr. mr. P.S.H.M. Goud Voorzitter Mw. mr. drs. C. van der Klein-Boereboom Lid, medische discipline Mw. dr. J. Bouwmeester Lid, medische discipline Mw. mr. J.H. de Kort Vicevoorzitter Mw. J.F.M. Vurens Lid, verpleegkundige discipline Mw. J.H. Phaff - van Ommen Ambtelijk secretaris
De leden van de Klachtencommissie zijn onafhankelijk en dus niet in dienst van de Reinier de Graaf Groep. De Commissie heeft in het verslagjaar twaalfmaal vergaderd.
61
Reinier de Graaf Groep Het aantal ingediende - en het aantal door de Commissie afgehandelde klachtenbrieven In het jaar 2010 heeft de Commissie 29 klachtbrieven ontvangen. Vijf daarvan zijn, na overleg met de indiener, ter afhandeling doorgezonden naar de afdeling klachtenopvang. Eén brief had betrekking op een aansprakelijkstelling en is na overleg met de indiener doorgestuurd naar de Raad van Bestuur. De resterende 23 klachtbrieven heeft de Commissie in behandeling genomen. In het verslagjaar heeft de Commissie over twaalf klachtbrieven een oordeel gegeven. Eind december 2010 had de Commissie nog veertien klachtbrieven in behandeling.
35 30 25 20 15 10 5 0
31
29
25 21
20 15 10 5
2010
2009
0
2008
2010
Jaartal
2009
2008
Jaartal
Figuur 4.2 Aantal ingediende klachtbrieven
Figuur 4.3 Aantal afgehandelde klachtbrieven
De klachtbrieven bevatten soms meerdere klachten; de twaalf afgehandelde klachtbrieven bestonden uit 28 klachten. 34
35 30
27
25
21
20 15
16
18 Gegrond
12
Ongegrond
10 5 0 2010
2009
2008
Jaartal
Figuur 4.4 Verdeling van de klachten gegrond - ongegrond
De aard van de door de commissie behandelde klachten De volgende deelgebieden zijn benoemd: informatie, medisch-technisch en diagnose onderzoek, medicatie, coördinatie, bejegening/communicatie, verpleegkundige aspecten, opnamebeleid, telefonische bereikbaarheid, apparatuur, ontslag, organisatie en diversen. Het merendeel van de klachten heeft betrekking op de medische behandeling of het diagnostisch onderzoek (9). Daarnaast is er een toename te zien van het aantal klachten over verpleegkundige aspecten (6). Ook zijn er in verhouding veel klachten over de bejegening van en communicatie naar de patiënt (4) en de informatieverstrekking aan de patiënt (4). Maatregelen Op grond van de oordelen en aanbevelingen van de Klachtencommissie heeft de Raad van Bestuur in 2010 de volgende acties genomen: Er zijn maatregelen getroffen om er voor te zorgen dat toezeggingen aan de patiënt met betrekking tot het plannen van een operatiedatum, beter worden nagekomen. Een bijscholing met daaraan gekoppeld de toetsing ‘medicatieveiligheid’ is voor het gehele verpleegkundigenteam verplicht gesteld. Daarbij is door de teamleider nogmaals benadrukt dat bij onduidelijkheid over het voorschrijven of toedienen van medicatie direct een arts geconsulteerd moet worden. Dit naar aanleiding van een aanbeveling bij een klacht over een ernstige doseringsfout met de medicatie. Een aanbeveling om de patiënteninformatiefolder ‘Gipskamer’ aan te vullen met de reden waarom bewegen van eminent belang is, is overgenomen. Daarnaast is nog overleg gaande over het al of niet aanpassen van een andere patiënteninformatiefolder. Een klacht over een mededeling aan de patiënt dat hij niet ingeschreven stond, terwijl deze al enige jaren onder behandeling was van een aan het ziekenhuis verbonden arts, heeft geleid tot het aanpassen van de werkwijze op de desbetreffende afdeling. De procedures op een afdeling zijn door de teamleider en het team nogmaals doorgenomen, waarbij met nadruk gewezen is op het belang van het naleven daarvan. Naar aanleiding van een klacht over het vroegtijdig naar huis sturen van een patiënt met ernstige pijnklachten is het team van verpleegkundigen nogmaals geattendeerd op het protocol 62
Reinier de Graaf Groep
“ontslagcriteria” en wederom geïnstrueerd om bij afwijkende ontslagcriteria te allen tijde te communiceren met de dienstdoend medisch specialist. Op een verpleegafdeling zijn naar aanleiding van klachten over verpleegkundige handelingen maatregelen genomen ter verbetering van de zorgverlening. Naar aanleiding van een ernstige medische fout met betrekking tot een medicatievoorschrift is de desbetreffende procedure aangepast. Hierin is onder andere bepaald dat alle recepten volledig moeten worden uitgeschreven. Daarnaast is afgesproken dat, indien een dienstdoend arts of apotheker twijfelt over de medicatiedosering van een patiënt, er een tweede arts of tweede apotheker zal worden ingeschakeld ter verificatie of nader overleg. Een klacht over het onzorgvuldig handelen bij de verwerking van een onderzoek heeft geleid tot het toevoegen van extra controlemomenten op enkele kritische punten in de procedure.
Claims De mogelijkheid tot het indienen van een claim wordt vermeld in de patiëntenfolder en op de website van het ziekenhuis. De schadeclaims moeten schriftelijk worden ingediend bij het secretariaat van de Raad van Bestuur. Er wordt onderscheid gemaakt tussen zaakschades en letselschades. In 2010 is er 16 maal letselschade en 34 maal zaakschade gemeld. In 2010 zijn er 13 letselschadeclaims doorgeleid naar de verzekeraar. De andere drie claims werden afgehandeld door de jurist binnen het ziekenhuis. Eén klager heeft naast het indienen van een schadeclaim tegelijkertijd een procedure bij de klachtencommissie in gang gezet. Resultaat schadeclaim 2010 Nog niet bekend 10 Toegekend 31 Afgewezen 5 Ingetrokken 4
2009 10 36 15 2
2008 3 44 11 2
Aanbevelingen naar aanleiding van schadeclaims Nadat een patiënt is gevallen door een afgebroken douchestoel is een aanbeveling gedaan om de veiligheid van patiënten gewaarborgd te houden. De aanbeveling betrof de aanscherping van de controleprocedure van dergelijk meubilair.
4.5
Toegankelijkheid
Ook de snelheid waarmee patiënten terecht kunnen in de Reinier de Graaf Groep is van groot belang voor het welbevinden. Bereikbaarheid locaties De Reinier de Graaf Groep heeft vier locaties. Alle locaties zijn goed bereikbaar met de auto en hebben voor een groot deel een (betaalde) parkeervoorziening. Het aantal parkeervoorzieningen is toereikend. De bereikbaarheid van de locaties met het openbaar vervoer is redelijk. Bij sommige locaties rijdt het openbaar vervoer niet regelmatig genoeg langs de ziekenhuislocatie en is de loopafstand vanaf de bushalte naar het ziekenhuis groot. Hierover zijn al meerdere malen gesprekken gevoerd met de gemeente. Telefonische bereikbaarheid Door het verbeteren van het netwerk en het vernieuwen van de contractafspraken is de telefonische bereikbaarheid nog verder vergroot. Toegangstijden en wachttijden De gemiddelde toegangstijden voor de poliklinieken en wachttijden voor opname en diagnostiek worden openbaar gemaakt via de website van de Reinier de Graaf Groep. De wachttijden en toegangstijden waren bij de meeste specialismen stabiel.
63
Reinier de Graaf Groep Toegangstijden en wachttijden Toegangstijd Polikliniek in WEKEN Allergologie volwassenen Cardiologie Chirurgie Gastro enterologie Mammapoli Kleine verrichtingen Liesbreuk Vaatchirurgie Varices Dermatologie Gynaecologie IVF MDL Interne geneeskunde Diabetesplein Endocrinologie Geriatrie Geriatrie-vallen ouderen Hematologie Nefrologie Oncologie Kaakchirurgie Keel- neus en oorheelkunde Hoestpoli Kindergeneeskunde Longgeneeskunde Oncologie Neurochirurgie Neurologie Oogheelkunde Orthopedie Heuppoli Kniepoli Polspoli Schouderpoli Voetpoli Kinderorthopedie Pijnpoli Plastische chirurgie Radiotherapie Reumatologie Revalidatie Kinderrevalidatie (0-4jr) Kinderrevalidatie (4-16) Urologie Diagnostiek CT Echo Gastroscopie Mammografie Mri Röntgenfoto
4 3 0 0 1 dag 1 2 1 1 3 1 4 8 4 7 6 9 7 2 3 0 3 1 5 2 0 0 6 3 2 2 4 5 5 4 4 1 6 5 1 4 5 2 1 1
Wachttijd voor behandeling in WEKEN 4 4
3
1 5 3 1
5 6 1 <1 4 2 3 6
8 8 1
3
5 dagen 5 dagen 5 3 dagen 3 dagen 0
64
Reinier de Graaf Groep
4.6
Kwaliteit ten aanzien van medewerkers
4.6.1
Personeelsbeleid
Gedragscode Het succes van de Reinier de Graaf Groep hangt voor een groot deel af van het gedrag en de houding van de medewerkers. Om die reden heeft de Reinier de Graaf Groep afspraken gemaakt hoe om te gaan met haar klanten/patiënten, ketenpartners, verwijzers, externe instanties en collega’s. Van alle personen die werkzaam zijn binnen de Reinier de Graaf Groep, dus ook uitzendkrachten, stagiaires en vrijwilligers, wordt verwacht dat zij handelen in lijn met de geformuleerde kernwaarden: respect en compassie, heldere samenhang en open mind voor verbetering. Deze kernwaarden zijn bepalend voor de mentaliteit van het ziekenhuis. Werving, selectie en verloop De Reinier de Graaf Groep bevindt zich in een lastige regio wat betreft het aantrekken van voldoende zorgpersoneel, omdat er veel concurrerende ziekenhuizen zijn in onze directe omgeving. Om deze reden heeft de Reinier de Graaf Groep een paar jaar geleden een Reinier Carrièrebureau ingericht met professionele recruiters. De recruiters slagen erin met behulp van slim gebruik van nieuwe media een groot deel van het verloop weer in te vullen met nieuwe collega’s. Zo zijn er 275 nieuwe medewerkers verwelkomd in 2010, die gezamenlijk 170 fte aan vacatures ingevuld hebben. Als we de aanname van arts-assistenten, oproepkrachten en vakantiemedewerkers meetellen, gaat het zelfs om 480 medewerkers. Helaas zijn er in 2010 zoveel medewerkers vertrokken uit het ziekenhuis dat er gemiddeld 55 fte openstaande vacatures zijn. Dit betekent dat de Reinier de Graaf Groep de aankomende jaren niet alleen moet blijven werven, maar vooral ook aandacht moet besteden aan behoud van personeel. In 2011 zal hier extra aandacht aan worden besteed, waarbij met name het vertrek van jonge beroepsbeoefenaren extra aandacht krijgt. Vooral zij verlaten Reinier vroegtijdig. Vacatures Hieronder volgt een overzicht van het aantal vacatures van de Reinier de Graaf Groep in 2010 en welke daarvan moeilijk vervulbaar waren. Vacatures 2010 Vacatures Totaal personeel Personeel met patiënt/cliëntgebonden functies
Totaal aantal vacatures einde verslagjaar 210 119
Aantal moeilijk vervulbare vacatures einde verslagjaar 87 55
Introductiedag voor arts-assistenten Reinier kent niet alleen een algemeen introductieprogramma voor nieuwe medewerkers, maar ook een specifiek introductieprogramma voor arts-assistenten. Uitgangspunt is dat arts-assistenten, voordat ze aan het werk gaan in het ziekenhuis, geschoold worden in alle facetten van hun werk die ze moeten kennen om in het Reinier de Graaf ziekenhuis veilig met patiënten te kunnen werken en goed met de administratieve taken om leren gaan. We evalueren dit programma periodiek en stellen het bij op basis van de actuele situatie. Die bijstelling heeft ook in 2010 weer plaatsgevonden, in het bijzonder op het gebied van training in het omgaan met acute situaties. Mobiliteitscentrum en loopbaanbeleid Voor medewerkers die hun baan niet kunnen houden vanwege een reorganisatie of door de gevolgen van ziekte is een mobiliteitscentrum ingericht. Dit centrum is erop gericht de medewerkers zo goed en zo snel mogelijk weer aan een passende baan te helpen. Het mobiliteitscentrum beschikt over diverse hulpmiddelen om medewerkers binnen of buiten het ziekenhuis weer aan een passende baan te helpen. Zo is onder andere een sollicitatietraining ontwikkeld die kandidaten moet helpen om zich goed te kunnen presenteren in een brief en tijdens gesprekken. Ook krijgen zij handvatten geboden om netwerken aan te spreken of nieuwe netwerken aan te boren. In 2011 wordt verder vorm gegeven aan het centrum en zal een loopbaanbeleid ontwikkeld worden, waardoor het mobilititeitscentrum ook ondersteuning kan gaan bieden aan medewerkers met loopbaanvragen.
65
Reinier de Graaf Groep Daling verzuim, maar nog hoge verzuimfrequentie In 2009 had de Reinier de Graaf Groep nog te maken met een stijgend verzuimcijfer. We lieten zelfs een significante afwijking zien ten opzichte van branchegemiddelden. In 2010 is met succes ingezet op een daling van dit cijfer. Voor de totale organisatie is een daling van het verzuimpercentage bewerkstelligd van 0,9%. Door extra inzet van een re-integratie coördinator is het langdurig verzuim gedaald, maar de verzuimfrequentie is nog veel te hoog. In 2010 verzuimde elke medewerker gemiddeld 1,57 keer; terwijl een verzuimfrequentie van circa 1,0 een normale frequentie is. De hoge verzuimfrequentie is, samen met het verloopcijfer, een indicator dat het arbeidsklimaat binnen de Reinier de Graaf Groep beter kan en moet worden. De komende jaren wordt hier aandacht aan besteed. Verzuimcijfers 2010
Raad van Bestuur Centrum Vrouw & Kind Centrum Chirurgie & Orthopedie Centrum DUKOP/Kaak/Buitenpoli’s Centrum interne geneeskunde en radiotherapie Centrum neuro/cardio/long/par.med. dienst Centrum OK/SEH/IC MOB Facilitair bedrijf Stafdienst I&I Stafdienst Communicatie Stafdienst P&O Stafdienst O&W Stafdienst FB&B Totaal
Verzuimcijfers (excl. zwangeren 1,66 % 5,01% 4,01% 5,69% 3,66% 3,08% 6,00% 4,30% 8,56% 2,67% 3,01% 2,03% 4,49% 3,60% 4,40%
Invoering E- HRM, digitaal P&O handboek, HR stuurinformatie Op termijn willen we als ziekenhuis een zo groot mogelijk deel van onze administratie en basisprocessen digitaliseren. Op het gebied van Human Resources is daartoe E-HRM in voorbereiding. Leidinggevenden beschikken nu al over een beperkt digitaal personeelsdossier van elke medewerker. Met behulp van E-HRM zal elke leidinggevende gaan beschikken over een compleet digitaal personeelsdossier, inclusief verzuimvolgsysteem. Leidinggevenden en medewerkers kunnen dan makkelijker en eenvoudiger personeelsmutaties regelen. In 2010 zijn hiertoe voorbereidingen getroffen, die in 2011 moeten resulteren in de implementatie van E-HRM. Er is een zeer gebruiksvriendelijk P&O-handboek beschikbaar gekomen met informatie over HRbasisprocessen, arbeidsvoorwaarden en bijbehorende reglementen. In 2010 zijn voorbereidingen getroffen voor een nieuwe datawarehouse om de HR-stuurinformatie substantieel te verbeteren. Dit zal er in 2011 in resulteren dat de leidinggevenden beschikking krijgen over complete en goed toegankelijke stuurinformatie op het gebied van instroom, uitstroom, verzuim, personeelsinzet en leeftijdsopbouw. Kerngegevens personeel Medewerkers in loondienst (excl. med. specialisten) Medewerkers in loondienst in fte (excl. med. specialisten) Aantal medisch specialisten (loondienst) Aantal medisch specialisten in fte (loondienst) Ziekteverzuimpercentage
2010 2.996 2.118 41 36,6 4,4
2009 3.104 2.187 41 34,6 5,3
2008 2.883 2.051 37 30,8 4,6
Voor een uitgebreide toelichting op het sociaal- en P&O beleid van de Reinier de Graaf Groep verwijzen we naar het separaat opgestelde Sociaal Jaarverslag 2010. Hierin zijn ook aanvullende kenen stuurgetallen terug te vinden.
66
Reinier de Graaf Groep
4.6.2 Opleidingen Afdeling Bedrijfsopleidingen In 2010 is vanuit Bedrijfsopleidingen veel energie en tijd gestoken in opleidingsactiviteiten op het gebied van leiderschapsontwikkeling, samenwerken en gastvrijheid. Verder stond 2010 stond in het teken van de maatwerktrajecten. Een maatwerktraject is een opleidingstraject dat specifiek voor een afdeling of team ontwikkeld wordt, en geënt is op de werkelijkheid van de deelnemers zodat het geleerde meteen toegepast kan worden in het werk. Daarnaast is er een interne coachpool opgezet. Vanuit deze pool worden intern coaches aangeboden die voldoen aan kwaliteitscriteria en professioneel kunnen coachen. Leiderschapsontwikkeling De Reinier de Graaf Groep investeert verder sterk in leiderschapsontwikkeling. Steeds meer leidinggevenden en medisch specialisten zijn getraind in het gedachtegoed hierover. Voor de medewerkers zijn grootschalige bijeenkomsten georganiseerd waar de principes waarop het persoonlijk leiderschap is gestoeld zijn toegelicht. Van standaardtrainingen naar maatwerktrajecten Maatwerktrajecten bieden de mogelijkheid om samen met collega’s te leren op basis van gedeelde vraagstukken uit een gedeelde werkelijkheid. Deze maatwerktrajecten komen in samenwerking met de leidinggevende tot stand en zijn gericht op het borgen en inbedden van het geleerde in de praktijk. Veel maatwerktrajecten richtten zich op de verbetering van de teameffectiviteit of op het verankeren van de gastvrijheidsprincipes van Fred Lee (‘If Disney ran your hospital’). Teamleider Ontwikkel Programma Nieuwe en zittende leidinggevenden bekwamen zich via een tiental korte opleidingsmodules in hun kennis en vaardigheden op het gebied van het leidinggeven. Deze modules richten zich op het vergroten van de kennis en vaardigheden bij het hanteren van het door de Reinier de Graaf Groep gevoerde personeelbeleid. Denk hierbij aan bijvoorbeeld werving en selectie, het verzuimbeleid, reintegratie van medewerkers en hoe om te gaan met disfunctionerende medewerkers. Dit gehele modulaire programma is in 2010 bijgesteld. E-learning De komende jaren gaat de Reinier de Graaf Groep steeds meer over tot het leren via e-learning. In het kader van het voorbereiden voor deze omslag is in 2010 een leermanagementsysteem aangeschaft en een digitaal inschrijfsysteem ontwikkeld en in gebruik genomen. Het logistieke administratieve proces rondom de inschrijvingen voor trainingen en opleidingen is hierdoor vereenvoudigd. Opleidingsbegroting In 2010 is er € 1.524.699 begroot voor de opleidingskosten van het gehele ziekenhuis. De totale uitgaven zijn uitgekomen op € 1.572.000,-. Verpleegkundige Opleidingen Opleiding tot verpleegkundige niveau 4 Sinds 2004 leidt de Reinier de Graaf Groep verpleegkundigen op met een eigen Opleiding tot verpleegkundige niveau 4, te weten het Top Klinisch Traject Verpleegkundige niveau 4. Het uitstroomniveau van deze studenten ligt hoger vergeleken met andere MBO-V afgestudeerden. In 2010 zijn tien topklinische studenten afgestudeerd en is er een groep van 21 leerlingen gestart met de Topklinische opleiding. In totaal waren er 64 topklinische leerlingen in huis. In 2010 werd de start die in 2009 is gemaakt met het omzetten van het eindtermengericht onderwijs naar het competentiegericht (CGO) onderwijs voortgezet. Het reeds ontwikkelde CGO-onderwijs werd bijgesteld naar aanleiding van evaluaties met docenten en studenten. Daarnaast hebben de docenten Verpleegkunde in dienst van de Reinier de Graaf Groep in 2010 een gecombineerde rol van studieloopbaanbegeleider, coach en docent Verpleegkunde gekregen. Dit betekent dat zij de leerlingen zowel in theorie als in praktijk begeleiden en dat zij daarnaast ook les geven aan de leerlingen.
67
Reinier de Graaf Groep Stagiaires Het aantal stagiaires verpleegkunde in de Reinier de Graaf Groep is iets toegenomen, te weten 35 MBO- en 45 HBO-stagiaires in 2010, waarvan 17 MBO- en 21 HBO-Verpleegkunde stagiaires op de leerunits werden geplaatst. Door het stagebureau werden in 2010 12 doktersassistenten geplaatst op poliklinieken en 74 stagiaires met een kortdurende stage op diverse afdelingen binnen het ziekenhuis. Bij- en nascholingen van verpleegkundigen In 2010 werd 35 keer een eendaagse training Voorbehouden Handelingen georganiseerd voor (leerling-)verpleegkundigen, ziekenverzorgenden, doktersassistenten en radiodiagnostische laboranten. Voor verpleegkundigen van de verpleegafdelingen werd driemaal een cursus toetsbevoegdheid georganiseerd, gevolgd door twee terugkomdagen. Tussen januari en december 2010 werd 399 keer een voorbehouden handeling getoetst. 88% hiervan behaalde de toets en ontving een certificaat. De daling die te zien is in het aantal toetsen in vergelijking met 2009 is mogelijk het gevolg van een groei van het aantal toetsbevoegden (totaal: 74) op de verpleegafdelingen. De afdeling heeft met betrekking tot 15 voorbehouden handelingen conceptprotocollen gemaakt, die ter beoordeling zijn aangeboden aan inhoudsdeskundigen. Daarnaast zijn er twee readers gemaakt, waarvan inmiddels een reader definitief is en de ander nog in beoordeling. Speerpunten op het gebied van verpleegkundige opleidingen voor 2011 zijn: de opening van een nieuwe leerunit; ontwikkeling van e-learning modules Voorbehouden Handelingen; verbeteren van het leerklimaat op de verpleegafdelingen binnen de Reinier de Graaf Groep; verder reduceren van het verzuimpercentage onder leerling-verpleegkundigen. Medische opleidingen en Wetenschap Medische vervolgopleidingen In 2010 heeft implementatie van de nieuwe opleidingsplannen van de medische vervolgopleidingen en de zogenaamde beta-specialistische opleidingen verder vorm gekregen. Vrijwel alle opleiders en waarnemend opleiders hebben inmiddels de ‘Teach-the-Teacher’ cursus gevolgd. Een deel van de leden van de opleidingsgroepen heeft scholing gehad in het opleiden volgens de nieuwe principes. De samenwerking met de universitaire centra in de twee opleidingsregio’s van waaruit de Reinier de Graaf Groep haar assistenten-in-opleiding (AIOS) betrekt, respectievelijk de OOR-Zuidwest Nederland (ErasmusMC) en de OOR Leiden (Leids Universitair Medisch Centrum), is geïntensiveerd. Dit heeft geresulteerd in gezamenlijke projectmatige ondersteuning van de opleidingsgroepen in de beide regio’s. In eigen huis is gestart met de systematische inventarisatie en ondersteuning bij het ontwikkelen van lokale opleidingsplannen. De Reinier de Graaf Groep is met de coördinator Medische Opleidingen en Wetenschap vertegenwoordigd in een nationale Werkgroep Medische Vervolgopleidingen van de Nederlandse Vereniging van Medisch Onderwijs (NMVO). Breed scala aan specialistische vervolgopleidingen Bij de Reinier de Graaf Groep kunnen specialisten worden opgeleid in 23 specialistische vervolgopleidingen. Vier medische vervolgopleidingen zijn in 2010 gevisiteerd en opnieuw geaccrediteerd voor 5 jaar, te weten gastro-enterologie (MDL), orthopedie, interne geneeskunde en anesthesiologie. Voor de nieuw verworven opleidingen klinische fysica en neurologie zijn in 2010 de eerste assistenten-in-opleiding gestart met hun opleiding. Tevredenheid AIOS Voor het derde jaar op rij is in 2010 de tevredenheid van de AIOS met het opleidingsklimaat gemeten. Zij gaven een gemiddeld rapportcijfer van 7,9. De AIOS geven hiermee aan de Reinier de Graaf Groep een goede opleidingsplek te vinden. Als sterke punten van de opleidingen in het ziekenhuis worden de goede begeleiding, de prettige en transparante werksfeer en de laagdrempeligheid genoemd. Men is enthousiast over de variëteit aan ziektebeelden en interventies die men kan doen, waardoor er veel te leren is. De hoge mate van zelfstandigheid wordt zeer gewaardeerd, evenals de professionaliteit en betrokkenheid van de opleidingsteams. De productiedruk wordt door AIOS soms wel als belastend ervaren. Introductie arts-assistenten In september 2010 is het nieuwe ‘Introductieprogramma voor arts-assistenten’ van start gegaan waarmee de Reinier de Graaf Groep voldoet aan de eisen die door VWS aan de afdelingen Spoedeisende Hulp worden gesteld. Arts-assistenten volgen een vierdaags programma, dat wordt afgesloten met een toets waarin de onderdelen die specifiek zijn voor het werken op de Spoedeisende Hulp worden geëxamineerd. Het programma werd gemiddeld met een rapportcijfer van 7.9 gewaardeerd. Arts-assistenten geven hiermee aan zich welkom te voelen en zich voorbereid te voelen 68
Reinier de Graaf Groep op het werken in de Reinier de Graaf Groep. De afstemming op de behoeften van en eisen aan artsassistenten van verschillende disciplines was nog een punt van zorg, waaraan sindsdien tegemoet is gekomen. Wetenschap In 2010 is voor de gehele organisatie het werken met het statistische verwerkingsprogramma SPSS mogelijk gemaakt door het aanschaffen van nieuwe concurrentlicenties voor dit programma. Daarnaast is het onderwijs in het zoeken van wetenschappelijke literatuur, statistische technieken en wetenschappelijk schrijven door veel arts-assistenten en medisch specialisten bezocht. In STZ-verband is in 2010 de Werkgroep Professionalisering Wetenschappelijk Onderzoek opgericht, die tot doel heeft door samenwerking op het gebied van scholing, inkopen van programma’s en cursussen schaalvoordelen te bereiken voor de STZ-ziekenhuizen. De werkgroep rapporteert aan het bestuur van de STZ-groep. De wetenschapcoördinator van de Reinier de Graaf Groep is lid van deze werkgroep. In december 2010 werd de wederom een geslaagde wetenschapsdag georganiseerd en werd voor de tweede keer de Reinier de Graaf Groep Wetenschapsprijs uitgereikt aan een arts-assistent voor onderzoek verricht binnen de Reinier de Graaf Groep. 4.6.3 Kwaliteit van werk Medewerkers Tevredenheidsonderzoek (MTO) Binnen de Reinier de Graaf Groep is in 2010 geen uitgebreid MTO uitgevoerd. In plaats hiervan is in 2010 gebruik gemaakt van de zogenaamde Quick Scan. Door middel van een vragenlijst waarin 16 onderwerpen aan bod komen, wordt de waardering van medewerkers gemeten. De teamleiders binnen het ziekenhuis zetten dit uit onder hun medewerkers en koppelen de uitkomsten terug aan de centrummanagers. De centrummanagers voeren integraal eventuele verbeteringen door om de waardering door medewerkers te verhogen. Ook in 2011 zal er gebruik worden gemaakt van deze Quick Scan om te medewerkers tevredenheid te onderzoeken. Klachtencommissies en Vertrouwenspersonen Binnen de Reinier de Graaf Groep zijn meerdere commissies werkzaam die klachten in behandeling nemen. Klachtencommissie ongewenst gedrag Deze commissie behandeld klachten die betrekking hebben op discriminatie of intimidatie. In 2010 zijn geen klachten ingediend bij de klachtencommissie voor ongewenst gedrag. Klachtencommissie medewerkers Het kan gebeuren dat een medewerker zich niet kan vinden in een handelswijze van een medewerker of een leidinggevende. Men kan zich dan richten tot de klachtencommissie medewerkers, waar iedere medewerker recht heeft om bezwaar te maken tegen beslissingen, maatregelen van de leidinggevende en -of situaties die hem/haar persoonlijk treffen. Bij de klachtencommissie voor medewerkers zijn in 2010 vijf klachten in behandeling genomen. Twee klachten hadden betrekking op bejegening, één klacht had betrekking op een werkplek, één klacht had betrekking op het achteraf aanpassen van een vacaturetekst en één klacht had betrekking op een arbeidscontract. Drie van deze klachten waren eind 2010 opgelost. Interne Bezwaren Commissie (IBC) De Reinier de Graaf Groep maakt gebruik van het Functie Waardering Gezondheidszorg (FWG) systeem als het gaat om beschrijven en waarderen van functies. Medewerkers hebben individueel of als groep recht om bezwaar in te dienen wanneer zij het met hun functiebeschrijving of indeling oneens zijn. Dit bezwaar wordt ingediend bij de IBC. In 2010 heeft de commissie één bezwaar ontvangen. Dit bezwaar is door de commissie ongegrond verklaard. Vertrouwenspersonen In 2010 zijn drie medewerkers naast hun reguliere werk bij Reinier ook werkzaam geweest in de rol van vertrouwenspersoon. In dat jaar is de vertrouwenspersoon 11 maal benaderd. Allen hadden hetzelfde karakter, namelijk een stroeve relatie/ samenwerking met leidinggevende of collega. Alle situaties zijn intern opgepakt.
69
Reinier de Graaf Groep Griepvaccinaties De Reinier de Graaf Groep stelt zijn medewerkers jaarlijks in de gelegenheid zich op vrijwillige basis te laten vaccineren tegen griep. Een groot deel van de medewerkers maakt hier gebruik van. Opkomst griepvaccinatie Medisch specialisten/arts- en coassistenten Verpleegkundigen Doktersassistenten en medewerkers functieafdelingen Overige medewerkers met patiëntencontact Totaal medewerkers met patiëntencontact Medewerkers zonder patiëntencontact Totaal
2010 96 251 115 93 555 181 736
2009 * * * * 989 130 926
2008 130 198 74 244 646 148 794
* Door de eisen die het vaccininstituut in 2009 stelde aan de vaccinatieregistratie vanwege de Mexicaanse griep is in 2009 op een andere wijze geregistreerd.
Jaargesprekken In 2010 hebben 37,05% van alle medewerkers (langer dan een jaar in dienst) een jaargesprek gevoerd met hun leidinggevende. Dit aantal is ondermaats en we vinden dit dan ook een aandachtspunt voor het volgende jaar. Het kan zijn dat er meer gesprekken gevoerd zijn, maar dat deze niet geregistreerd zijn en dus ook niet meegekomen zijn in het totaalpercentage. Aanleiding voor deze gedachte is een uitkomst van onze exitvragenlijsten. Meer dan de helft van de vertrekkende medewerkers die een exitvragenlijst heeft ingevuld geeft aan dat zij in het afgelopen jaar een functioneringsgesprek hebben gehad. Beheersen van Arbo risico’s Risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) In 2007 is gestart met het actualiseren van de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E). Dit betekende dat op afdelingsniveau in totaal 68 RI&E’s moesten worden uitgevoerd. Begin 2010 bleek dat er nog 23 RI&E ’s uitgevoerd moesten worden. Dit betrof verpleegafdelingen, poliklinieken, functieafdelingen en stafafdelingen. Omdat de Arboknelpunten voor de verschillende categorieën afdelingen grotendeels identiek zijn, evenals de adviezen over de beheersing daarvan, is besloten de RI&E’s per categorie te bundelen. Dit betekent dat er nog drie RI&E’s worden uitgevoerd. Eén RI&E verpleegafdelingen; Eén RI&E poliklinieken en functieafdelingen; Eén RI&E stafdiensten. Met deze aanpak is in het najaar 2010 gestart, de verwachting is dat in 2011 de RI&E cyclus wordt afgerond. Omdat de RI&E systematiek zorgt voor een flinke administratieve belasting is besloten in 2011 een alternatieve methode te zoeken voor het beheersen van Arbo risico’s. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met de Ondernemingsraad. Prikaccidenten en (bijna) ongevallen De definitie van een prikaccident is: het komen van bloed (of een andere besmettelijke lichaamsvloeistof) van de ene persoon in het lichaam van een andere persoon. Dit kan gebeuren via prikken, snijden, spatten of bijten. Prik-, snij-, spat en bijtaccidenten worden samengevat onder de term prikaccidenten. Door prikaccidenten kunnen ziekten worden overgedragen, waaronder hepatitis B (HBV), hepatitis C (HCV) en hiv-infectie (hiv). In de Reinier de Graaf Groep worden alle prikaccidenten gemeld bij de SEH. De dienstdoend artsmicrobioloog doet een risicobeoordeling op basis van de toedracht van het incident. Volgens de Landelijke Richtlijn Prikaccidenten worden prikaccidenten onderverdeeld in accidenten met een ‘hoog risico’ en met een ‘laag risico’. Bij een hoogrisicoaccident wordt een relatief grote hoeveelheid bloed overgedragen en zijn maatregelen nodig tegen overdracht van HBV, HCV en HIV. Bij een laagrisicoaccident is de overgedragen hoeveelheid bloed minimaal en zijn alleen maatregelen nodig tegen HBV. Als het slachtoffer echter gevaccineerd is tegen HBV en daardoor beschermd tegen deze ziekte, zijn er bij laagrisicoaccident geen verdere maatregelen nodig. De risicobeoordeling valt onder het medisch beroepsgeheim en wordt daarom niet door de afdeling Arbo geregistreerd.
70
Reinier de Graaf Groep Geregistreerde prikaccidenten uitgesplitst naar afdeling en/of functie: Functie/afdeling Verpleegkundigen Analytisch personeel/ Doktersassistenten OK personeel Röntgen, functieafdelingen Ondersteunende diensten Artsen/arts-assistenten/coassistenten Combister Verloskundigen Overig Totaal
2010 30 15 3 7 2 22 2 1 0 82
2009 31 12 9 4 4 23 2 0 0 85
2008 34 8 5 7 2 19 0 0 1 76
Registratie ongevallen, bijna ongevallen en onveilige situaties Een arbeidsongeval houdt in: een ongeval dat plaatsvindt bij of als gevolg van werkzaamheden. Dit kan bijvoorbeeld struikelen, vallen of stoten zijn. Maar ook bijvoorbeeld het morsen van een grote hoeveelheid etsende vloeistof op een laboratorium, of een calamiteit met cytostatica op een verpleegafdeling, worden gerekend tot arbeidsongevallen. Alle meldingen komen bij de afdeling Arbo terecht. In alle gevallen zal een arbo-adviseur contact opnemen met de betrokkenen en de direct leidinggevenden. Doel is na te gaan of er maatregelen noodzakelijk zijn die herhaling van het incident kunnen voorkomen. Een arbeidsongeval kan al dan niet gepaard gaan met lichamelijk letsel. De afdeling Arbo zorgt indien noodzakelijk voor melding aan de Arbeidsinspectie. Aantal ongevallen, bijna-ongevallen en onveilige situaties Functieafdeling 2010 2009 2008 Verpleegafdeling 9 7 2 OK 2 1 3 Polikliniek 1 Functieafdelingen 2 3 2 Laboratorium 12 10 19 Apotheek 3 1 Fab/ondersteunend 9 8 3 Totaal 38 29 30 Oorzaak ongevallen Val/stootincident Onveilige situatie Snij-incident zonder contact met lichaamsvloeistof Incident met gevaarlijke stoffen, waaronder cytostatica Materiële schade Letsel door defect/ondeugdelijk materiaal Brandwond Onzorgvuldig handelen Totaal
2010 7 3 2 9 2 6 1 8 38
2009 2 2 3 5 11 3 3 29
2008 8 3 1 4 8 1 5 30
Scholing ergocoaches Met veel succes is in 2010 scholing verzorgd voor de groep ergocoaches, die in allerlei onderdelen van ons ziekenhuis bijdragen aan het voorkomen van fysieke klachten van medewerkers. Zij doen dat door instructie te geven op het gebied van tillen, dragen en duwen. De scholing werd enthousiast ontvangen door de deelnemende ergocoaches.
71
Reinier de Graaf Groep
4.7
Samenleving en belanghebbenden
4.7.1 Milieubeleid In 2010 was de doelstelling van de afdeling Milieu het tijdig realiseren van de verplichtingen die voortkomen uit de voorschriften van de vergunningen Wet Milieubeheer voor de locaties Delft en Voorburg. Overlegorganen Hiertoe nam de afdeling Milieu deel aan overleg met de volgende organen en personen: Milieu Platform Zorg (MPZ) Landelijke werkgroep afvalbeheer en gevaarlijke stoffen Landelijke werkgroep energie besparing Landelijke werkgroep monitoren Arbo-milieu werkgroep laboratoria Arbo-coördinator Front-office manager laboratorium Manager Techniek & Vormgeving Facilitair Bedrijf Overleg Vormgeving & Techniek Milieuzorgsysteem In het verslagjaar is verdere voortgang geboekt bij het ontwikkelen en vastleggen van werkinstructies en procedures van de handelingen van werknemers. Voor een aantal procedures geldt dat deze binnen de betreffende bedrijfsonderdelen zijn geïmplementeerd en geëvalueerd. In 2011 zal het gehele systeem worden overgezet naar Prodoc, het kwaliteitssysteem van de Reinier de Graaf Groep. Hierdoor wordt ook voorzien in borging van het zorgsysteem. Vergunningen De Reinier de Graaf Groep beschikt over een aantal grote vergunningen: Wet Milieubeheer, Wet Verontreiniging Oppervlaktewater (WVO) en de Kernenergiewet. Inspecties en controles Periodieke controles kwaliteit afvalwater In 2011 zijn periodieke controles uitgevoerd op de kwaliteit van het afvalwater van de gebouwen in Delft en Voorburg. De inspecties zijn uitgevoerd door het onafhankelijke en gecertificeerde bedrijf ‘Afvalwater Service’. In 2010 is een keer een lichte overschrijding geweest van de olie en vetten in de vetput H-gebouw. Ook op de Voorburgse locatie is een overschrijding geconstateerd van het vetgehalte in de vetput. Mogelijke oorzaak van deze overschrijding is dat de put en of de leidingen nog niet goed gereinigd waren. Een tweede meting is uitgevoerd na het plaatsen van een nieuwe vetvanger en leverde een positief resultaat op. Milieu-inspecties In het verslagjaar hebben er geen milieu-inspecties plaatsgevonden binnen de Reinier de Graaf Groep op de locaties in Delft, Den Haag/Ypenburg en Naaldwijk. Bij een inspectiebezoek in Voorburg zijn geen overtredingen geconstateerd. Milieuprestaties Afval Totaal afvaloverzicht
Kg 600.000 500.000 400.000 300.000
2010 2009
200.000
2008
100.000 0 SZA
Bedrijfs Chemisch afval
Swill
Papier
Glas
Figuur 4.5 Overzicht van afvalstromen 2008-2010
72
Reinier de Graaf Groep De organisatie kent acht afvalstromen: specifiek ziekenhuisafval, bedrijfsafval, chemisch afval, swill, papier en karton, glas, hout- en sloopafval en bruin- en witgoed. Dit afval wordt apart ingezameld en aangeboden aan de afvalinzamelaar. In figuur 4.5 is te zien welke hoeveelheden afval per soort de afgelopen jaren zijn geproduceerd. Het specifieke ziekenhuis afval is iets toegenomen in 2010, wat te verklaren is door een productiestijging van de organisatie. Het afval van papier en glas is toegenomen. De hoeveelheid bedrijfsafval en het swill afval zijn afgenomen. Ondanks een productiestijging zijn de kosten voor de afvalverwerking in absolute cijfers niet gestegen. De reden hiervan is dat er in het laatste kwartaal van 2010 een Lean Six Sigma- project gestart is om ons afval beter te scheiden. Dit zal in 2011 leiden tot een verdere kostendaling. Energie & Water Naar aanleiding van onderzoek dat is uitgevoerd naar het verlagen van het energieverbruik is een aantal aanbevelingen gedaan. Een aantal van deze aanbevelingen is al uitgevoerd, terwijl er ook een aantal in de loop van 2011 zullen worden ingevoerd. De belangrijkste energiebesparende maatregelen zijn: Op de locatie in Voorburg wordt geëxperimenteerd met spots met LED-verlichting. Afhankelijk hiervan wordt gekeken of we dit op meerdere locaties gaan invoeren. Zowel in het B-gebouw als in het H-gebouw zijn er in 2010 veel leidingen, pompen en afsluiters geïsoleerd. Bij de aanschaf van nieuwe apparatuur wordt zeer kritisch gekeken naar energiezuinige apparatuur (A-label). In 2010 is het energieverbruik maandelijks bekeken. Alle relevante energiemetingen zijn maandelijks geanalyseerd. In 2010 is begonnen met het vervangen van de tl-armaturen door t5 armaturen. Dit zal leiden tot een grote reductie van elektraverbruik. Water-, gas- en elektriciteitsverbruik Water (M3) 2010 Delft, B + H-gebouw 51.232 Delft, S-gebouw 10.680 Voorburg 8.037 Totaal 69.949
2009 50.029 10.498 6.414 66.941
2008 52.888 9.069 6.554 68.511
Gas (M3) Delft, B + H-gebouw Delft, S-gebouw Voorburg Totaal
2.160.734 351.535 813.757 3.326.026
1.824.400 277.412 746.007 2.847.817
2.050.873 251.568 772.839 3.075.278
Elektriciteit (kWh) Delft, B + H-gebouw Delft, S-gebouw Voorburg Totaal
9.214.706 2.925.221 2.367.057 14.506.984
9.191.841 2.734.503 2.404.250 14.330.594
7.687.883 2.415.079 2.508.566 12.611.528
Wat opvalt aan deze gegevens is dat het elektriciteitsverbruik in de laatste twee jaar in het S-gebouw aanzienlijk is gestegen. Een verklaring hiervoor is de toegenomen productiestijging, 15 % in 2009 en 15% in 2010, en de uitbreiding van het aantal analyse apparaten. De lage buitentemperatuur van eind november en december heeft geleid tot een hoog gasverbruik. In 2010 is in alle locaties van het Reinier de Graaf ziekenhuis gekeken naar mogelijkheden om energie te besparen. Op een aantal punten zijn verbeteringen getroffen die zullen zorgen voor energiebesparing in 2011. Overzicht energie kosten 2010 Budget in euro’s Gaskosten Elektrakosten Energiekosten
73
€ 1.011.405 € 1.345.490 € 2.327.063
Werkelijk gemaakte kosten in euro’s € 1.092.898 € 1.315.486 € 2.408.384
Reinier de Graaf Groep Handhaving ADR wet- en regelgeving De ADR wet- en regelgeving bevat richtlijnen voor het vervoer van gevaarlijke stoffen over de weg. Hieronder vallen ook de diagnostische monsters die voor het laboratorium vervoerd worden en het specifiek ziekenhuisafval (blauwe vaten). Dit vervoer vindt onder andere plaats vanaf de vele prikpunten in de regio en tussen de locaties. Door steekproefsgewijs controles uit te voeren op de verplichte vervoerdocumenten en door het geven van interne voorlichting zijn er geen overtredingen geweest in 2010. Voorlichting en scholing In september 2010 is er gestart met een Lean Six Sigma project ‘het beter scheiden van ons afval’. Door middel van voorlichting, controle en monitoren kan dit een besparing van € 100.000,- opleveren. Dit project zal in het eerste kwartaal van 2011 afgerond worden. De stand van zaken in het laatste kwartaal van 2010 levert als resultaat op dat er veel meer papier, karton en glas afval gescheiden is. Dit afval heeft er toe geleid dat er minder bedrijfsafval geproduceerd is. Nadat er in 2010 een scholing op maat gegeven is, ‘omgaan met en transport van (gevaarlijk) afval’, aan de medewerkers van het intern transport zijn er minder meldingen geweest van calamiteiten op dit gebied. Een scholing op dit gebied zal jaarlijks gegeven worden. Pharmafilter Ontwikkelingen Pharmafilter 2010 Pharmafilter is een innovatie concept dat de afval- en afvalwaterstromen in ziekenhuizen bij elkaar brengt. De vuilwaterstroom bevat ook het vaste afval in de vorm van bioplastics en keukenafval. De innovatie is een dubbele. De toepassing van bioplastics (biologisch afbreekbaar materiaal) voor ondersteken, urinoirs en andere eenmalig te gebruiken hulpmiddelen én de verwerking hiervan in het ziekenhuis zelf. Hier komen meerdere technieken aan te pas, onder andere een membraanbiofilter en ozonisatie. Gebruik van Pharmafilter minimaliseert de afvalstroom van het ziekenhuis. Dat is van belang vanwege de aanwezigheid van (resten van) medicijnen, desinfecteermiddelen, ziekteverwekkende bacteriën, virussen en dergelijke in het afval en het afvalwater. De risico’s van het lozen van ziekenhuisafval op riolen krijgt steeds meer aandacht. Het systeem biedt vele voordelen. Naast het feit dat afval op een milieuvriendelijke wijze wordt verwerkt, scheelt het in de logistieke bewegingen in het ziekenhuis. Afval en afwas hoeven niet separaat van de afdelingen opgehaald te worden. Een besparing die ten goede komt aan de zorg. In 2010 is de bouw van het Pharmafilter gerealiseerd. Ook is er een vermaler op een afdeling geplaatst en zijn er testen uitgevoerd. Omdat dit tot tevredenheid heeft geleid, zullen we in januari 2011 echt operationeel worden en worden alle verpleegafdelingen stapsgewijs aangesloten op het Pharmafilter. 4.7.2 Veiligheid Bedrijfshulpverlening De Reinier de Graaf Groep beschikt over Interne Hulpverlening (BHV), gericht op het voorkomen en beperken van letsel en schade tijdens calamiteiten bij patiënten, bezoekers en medewerkers. De Interne hulpverlening bestaat uit medewerkers die zijn opgeleid om hulp te bieden bij calamiteiten: zogenoemde bedrijfshulpverleners (BHV’-ers). Gedurende het hele jaar zijn 24 uur per dag in ons ziekenhuis verpleegkundigen aanwezig die zijn opgeleid om te handelen bij brand. Zij weten allemaal hoe zij moeten ontruimen. Ook alle OK-verpleegkundigen en laboranten uit het laboratoriumgebouw zijn opgeleid om te handelen bij brand. Daarnaast zijn de medewerkers van de verschillende poliklinieken ook opgeleid als ontruimingsassistent. Brandveiligheid Brandveiligheid is van groot belang en krijgt dan ook de nodige aandacht binnen de Reinier de Graaf Groep. Zo zijn er in 2010 opnieuw maatregelen (waaronder het deels vervangen van branddeuren in het B- en H-gebouw) getroffen die brand moeten voorkomen of de gevolgen tot een minimum beperken. Deze werkzaamheden worden voor de zomer 2011 afgerond. Vlucht- en ontruimingsplannen Op iedere afdeling van de Reinier de Graaf Groep hangen ontruimingsplattegronden, waarop is aangegeven langs welke route het gebouw moet worden verlaten bij een calamiteit (zoals een brand). Verder beschikt elke receptie over een ontruimingsplan. Hierin staat per afdeling aangegeven wat de 74
Reinier de Graaf Groep specifieke kenmerken van die afdeling zijn in relatie tot brandveiligheid en hoe te handelen bij een ontruiming. Oefeningen Om goed voorbereid te zijn op een eventuele calamiteit houdt de Interne Hulpverlening van de Reinier de Graaf Groep regelmatig kleine en grote calamiteiten oefeningen in en rondom de gebouwen. Dit gebeurt al dan niet in samenwerking met de Veiligheidsregio Haaglanden. Opleidingen
Ontruimingsassistenten voor verpleegafdelingen OK-medewerkers werkzaam op het OK complex OK-medewerkers protocoltraining Opleiding beheerder brandmeldcentrale Nieuwe medewerkers introductiedag brandtraining Training receptionisten Competentie training BHV Laboranten S-gebouw BHV-medewerkers Ploegleiders
Aantal medewerkers 2009 713 129 150 5 210 23 129 200 14 3
Aantal medewerkers 2010 720 150 200 5 210 30 80 200 20 10
Om borging te houden binnen de afdeling veiligheid wordt (volgens het opleidingsjaarplan) iedereen jaarlijks zoveel als mogelijk getraind. Het waarborgen van de brandveiligheid van medewerkers, patiënten en bezoekers is en blijft een aandachtspunt voor de Raad van Bestuur Er is akkoord verkregen om het E-learning pakket voor de BHV trainingen in te richten met als doel om in 2011 de eerste ontruimingsassistenten van de verpleging en OK deze vorm van training aan te bieden. Door deze vorm van trainen kunnen veel mensen in een korte tijd op efficiëntere momenten getraind worden. Ziekenhuis Rampenopvangplan (ZiROP) In het verslagjaar is de bijgestelde tekst ZiROP Reinier de Graaf Groep vastgesteld. In het bijzonder is aandacht gegeven aan het goed formuleren van de interne opschalingscenario’s om snel en op volle sterkte inzetbaar te zijn bij het in werking treden van het ZiROP. In het plan is een organogram opgenomen, dat naast de interne organisatiestructuur ook de betrokkenheid van en de samenwerking met de coördinerende personen van de Politie, Brandweer en GHOR weergeeft Met het in werking treden van de Wet Veiligheidsregio (WVR) op 1 oktober 2010 is er gestart met een reeks overleggen om met de directeur GHOR gerichte afspraken te maken over de inzet en het adequaat voorbereid zijn op de gevolgen van onder meer (flits)rampen. Daarnaast is gestart met het in te zetten traject van opleiden, trainen en oefenen op basis van een (meerjarig) opleidingsplan. Dit laatste gaat in nauwe samenwerking met de externe regionale zorgpartners. Dit moet vorm geven aan de kennisvergroting bij alle betrokkenen. In de loop van 2011 zal dit met de ondertekening van een hierop afgestemd convenant bekrachtigd worden. IbMZ Het samenwerkingsverband Incidentbeheersing Management Zorginstellingen (IbMZ), in 2003 opgericht als een projectorganisatie, heeft zich in 2011 vooral ingezet om de bestuurders van de lidinstellingen te voorzien van een vernieuwd en in deze tijd passend Beleidsplan securityzorg, veiligheid, incidentbeheersing en integriteit. Binnen de Reinier de Graaf Groep is ook de organisatieopzet vernieuwd van de crisisbeheersing- en continuïteitsstructuur. Hierbij zijn de bestuursdocumenten voor de interne noodorganisatiestructuur (INO), de interne hulpverlening en het risicodiagram ‘verstoringen zorginstelling’ functioneel verklaard door de bestuurder. In het kader van de weerstandsverhoging en het bewustzijn coördineert IbMZ vanaf december 2010 de uitvoering van een securityplan. Hierbij worden een reeks van fysieke en organisatorische maatregelen uitgevoerd bij specifieke afdelingen en gebouwen, om oneigenlijke toe-eigening van eigendommen van het ziekenhuis tegen te gaan. 75
Reinier de Graaf Groep Op verzoek van het ministerie van VWS heeft IbMZ in het verlengde van de bestuurscongressen over brandveiligheid een boek geschreven. Dit boek ‘Bestuursmethodiek Brandveiligheid voor Jeugdzorg en Zorginstellingen’ is met een schrijven van de minister toegezonden aan alle voorzitters van de Raden van Toezicht en Raden van bestuur van alle zorginstellingen in Nederland. Ook de coördinerende burgemeesters van de veiligheidsregio’s en regionaal brandweercommandanten hebben een exemplaar van het boek toegestuurd gekregen. Verder heeft IbMZ zich als het joint kenniscentrum voor securityzorg, veiligheid, incidentenbeheersing en integriteit, maximaal ingezet als beheerder van de convenanten met de regiopolitie, de regio brandweer en het Openbaar Ministerie. 4.7.3 Mens en maatschappij Patiënteninformatiebijeenkomsten Vanuit onze missie van verbondenheid met de patiënt, met elkaar en met de buitenwereld richt de Reinier de Graaf Groep zich nog nadrukkelijker op het actief delen van kennis. In 2010 organiseerden wij verschillende voorlichtingsbijeenkomsten over gezondheidsthema’s waar veel informatiebehoefte voor is onder patiënten Zo waren er informatiebijeenkomsten over snurken, blaasproblemen, oorsuizen en voor mannen met plas- en prostaatproblemen waar medisch specialisten, en soms ook patiënten een actieve rol hadden. Ook was er in oktober tijdens de landelijke borstvoedingsweek een borstvoedingsmarkt, waar zwangeren en kersverse moeders zich konden laten informeren door deskundigen van de kraam- en neonatologieafdeling en borstvoedingsorganisaties. Het Reinier de Graaf ziekenhuis sluit bij het inplannen van deze patiëntenactiviteiten veelal aan bij de landelijke gezondheidsgerelateerde evenementen. Gezien de het succes van deze bijeenkomsten wordt deze lijn in 2011 geïntensiveerd met nog meer activiteiten voor patiënten, zoals de week van de chronisch zieken, de week van de patiëntveiligheid, het aansluiten bij een landelijke theatervoorstelling over darmkanker en een andere voorstelling over incontinentie bij vrouwen en andere landelijke activiteiten/ontwikkelingen. Iedere vrijdagmiddag is er in Delft een rondleiding voor zwangeren die in ons ziekenhuis gaan bevallen. Het ziekenhuis faciliteert ook activiteiten van verschillende patiëntenverenigingen, zoals informatieavonden en bijeenkomsten voor lotgenotencontact van onder meer de Nederlandse Vereniging van Blinden en Slechtzienden (NVBS) en de Vereniging voor Whiplashpatiënten. Vrijwilligers In het ziekenhuis werken bijna 200 vrijwilligers op diverse afdelingen. Deze medewerkers verstrekken voorlichtingsmateriaal aan patiënten, bezorgen e-mails en krantjes op verpleegafdelingen, verzorgen radio-uitzendingen voor de RAZO (Radio Zieken Omroep) en brengen patiënten naar de kerkdiensten in het ziekenhuis. In december 2010 zette de Reinier de Graaf Groep haar vrijwilligers in het zonnetje door ze een feestelijk diner aan te bieden. Polikliniek voor Jeugd en Alcohol De afgelopen jaren zijn er wederom meer patiënten met een alcoholintoxicatie opgenomen in de Nederlandse ziekenhuizen. De polikliniek voor Jeugd & Alcohol maakt deel uit van het Project Voorkom Alcoholschade bij Jongeren van de Reinier de Graaf Groep in samenwerking met het Partnerschip Vroegsignalering Alcohol (PVA). Zorgverleners kunnen op de speciaal opgerichte website www.polikliniekjeugdenalcohol.nl het protocol met de werkwijze voor de behandeling van jongeren met alcoholvergiftiging vinden. Dit protocol en het nazorgtraject is behalve in Delft in vier andere pilotziekenhuizen uitgevoerd en getest op toepasbaarheid (Hoorn, Leeuwarden, Eindhoven en Veldhoven). In december 2010 is tijdens het symposium ‘Help! ‘Verzuipt uw patiënt of cliënt’ van het Partnerschip Vroegsignalering in samenwerking met het Project Voorkom Alcoholschade de conclusie getrokken dat het nazorgtraject effectief is in het bereiken van gedragsverandering, zowel bij ouders als bij jongeren in de leeftijdscategorie tot 16 jaar. Landelijke donorwervingsdag Samen met het Christelijk Lyceum Delft (CLD) zette de Reinier de Graaf Groep zich op 10 juni in voor het donorwervingsevenement 'Donatie on tour', met als doel met name scholieren bewust te maken van het belang van donorregistratie. De Delftse wethouder De Prez gaf het startschot voor een fietstourtocht naar het donordebat bij het CLD. Theater- en televisiemaker Wilfried de Jong fietste samen met de donatiefunctionarissen, diverse medisch specialisten, twee getransplanteerden en een aantal lyceumleerlingen naar het CLD. Daar voerden scholieren een debat over donorregistratie, aangevuld met praktijkinformatie door de aanwezige artsen. Tien ziekenhuizen uit de regio namen deel aan 'Donatie on Tour', een initiatief van het Erasmus MC. 76
Reinier de Graaf Groep Gepensioneerdendag In november bezochten ruim 100 oud-medewerkers en specialisten de door de Reinier de Graaf Groep georganiseerde gepensioneerdendag. De gepensioneerden genoten van een informatieve en gezellige middag. Werkgroep expats Sinds 2010 is de Reinier de Graaf Groep onderdeel van de werkgroep ‘Expats Health Care’ van de gemeente Delft om samen met andere organisaties uit Delft te zorgen voor verbetering van de service voor expats in Delft. Expats zijn mensen met een buitenlandse nationaliteit met een hoge opleiding zonder Nederlands paspoort die tussen de 4 maanden en 3,5 jaar in Nederland wonen en werken. In Delft wonen en werken meer dan 6.000 expats. Uiteraard richt het ziekenhuis zich op het onderdeel gezondheidszorg voor expats. Netwerkbijeenkomst Pharmafilter In december 2010 organiseerde de Reinier de Graaf Groep in samenwerking met Flevum en Reinier de Graafpartner Pharmafilter een informatie- en discussiebijeenkomst. Uitgenodigd waren collegaziekenhuizen, waterschappen, beleidsmakers en andere stakeholders uit de zorg-, water- en milieuwereld. De doelen van deze bijeenkomst waren: het delen van de ervaringen uit het Pharmafilterproject met collega’s en het op de kaart zetten van de bijdrage van het Reinier de Graaf aan het milieu. Als het Pharmafilterproject is uitgerold produceren wij schoon afvalwater zonder medicijnresten en minder afval.
4.8
Financieel beleid
Een van de beleidsuitgangspunten van het ziekenhuis is een financieel solide bedrijfsvoering. In dit kader wordt gestreefd naar een jaarlijkse groei van het weerstandsvermogen. Een sterke solvabiliteitspositie is noodzakelijk voor de continuïteit van de organisatie en realisatie van de nieuwbouw. Banken en het Waarborgfonds voor de Zorgsector stellen hogere eisen aan de solvabiliteit. Door het goede resultaat over 2010 en door herwaardering van de grond is de solvabiliteit verbeterd naar 19,5%. Het geconsolideerde resultaat over het verslagjaar bedraagt € 3,4 miljoen. Het resultaat is toegevoegd aan het eigen vermogen. In de businesscase voor de nieuwbouw is een kostenreductieplan opgenomen om de resultaten en het weerstandsvermogen in aanloop naar en na in gebruikname van de nieuwbouw op vereist niveau te houden. Financiële positie (geconsolideerd) Resultaatratio ZVW-gefinancierde resultaten Solvabiliteit (eigen vermogen/ balanstotaal) Solvabiliteit (eigen vermogen/opbrengsten) EBITDA als % van de som der bedrijfsopbrengsten
2010 1,55% 19,28%
2009 2,30% 11,19%
2008 0,79% 8,47%
17,44% 18,70%
17,93% 14,08%
16,89% 13,93%
Financiële ontwikkeling Ten opzichte van 2009 zijn de baten met 12,3% gestegen tot € 228,2 miljoen. Baten (x € 1.000) Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Niet gebudgetteerde zorgprestaties DBC opbrengsten B-segment Subsidies Overige bedrijfsopbrengsten
2010
2009
2008
133.395 17.259 58.042 8.856 10.721
120.103 13.586 51.027 8.132 10.311
128.651 14.097 35.278 7.255 4.020
De kerngegevens opbrengsten kennen vanaf 2010 een andere indeling. De vergelijkende cijfers van 2009 zijn hiervoor aangepast. Het wettelijk budget voor aanvaardbare kosten is enerzijds gedaald door de opschoning van het Bsegment (€ 0,6 miljoen), de overheidskorting (€ 1 miljoen) en correcties over voorgaande jaren in 2009 (€ 1 miljoen)en anderzijds toegenomen als gevolg van eenmalige afschrijving van de immateriële vaste activa (€ 12,2 miljoen), verhoging van de productieafspraken (€ 2 miljoen), 77
Reinier de Graaf Groep specialistencapaciteit (€ 0,4 miljoen), indexeringen (€ 0,9 miljoen) en nacalculeerbare kapitaalslasten (€ 0,3 miljoen). De toename van de niet gebudgetteerde zorgprestaties betreft vooral de groei van het laboratorium van zowel het ziekenhuis als de laboratoriumpraktijk. De DBC opbrengsten B-segment zijn enerzijds toegenomen door opschoning van het A-segment en anderzijds door prijsindexeringen en een sterke groei van de productie in dit segment. De toename van de subsidies betreft vrijwel de subsidie uit het opleidingsfonds. De lasten bedragen € 224,9 miljoen, een toename ten opzichte van 2009 met 13,3%. Lasten (x € 1.000) Personeelskosten Afschrijvingskosten Overige bedrijfskosten Financiële baten en lasten Totaal
2010 120.437 36.412 65.147 2.904 224.900
2009 112.655 20.847 61.902 3.076 198.480
2008 103.235 21.822 59.880 2.873 186.535
De stijging van de personeelskosten bedraagt € 7,8 miljoen, en wordt verklaard door de CAO-stijging, incidentele loonontwikkeling (periodieken e.d.), een getroffen reservering voor vertrekpremies, een toename van de formatie met 56 fte en een toename van de overige personeelskosten (vooral opleidingskosten en reiskosten woon-werk). De toename in de afschrijvingskosten wordt vooral veroorzaakt door de afschrijving immateriële vaste activa (€ 12,2 miljoen), inhaalafschrijvingen op de oude plankosten (€ 2,4 miljoen), goodwill (€ 0,5 miljoen) en ICT. De overige bedrijfskosten zijn met name gestegen in de patiëntgebonden kosten, samenhangend met de toegenomen productie. Ook de onderhoudskosten van de gebouwen lopen verder op nu met uitstel van de start van de nieuwbouw de bestaande gebouwen in stand gehouden moeten worden. In relatie tot het investeringsprogramma ICT zijn ook de automatiseringskosten toegenomen. De investeringen hebben in 2010 € 22,6 miljoen bedragen. Investeringen (x € 1.000) Inventarissen ICT Bouw (instandhouding) Bouw onderhanden projecten Totaal
2010 4.706 8.375 6.721 2.781 22.583
2009 5.293 4.206 5.930 1.307 16.736
2008 14.096 2.535 5.841 1.567 24.039
Tevens is onder de immateriële vaste activa € 5,0 miljoen extra goodwill opgenomen in verband met de aankoop van een laboratoriumpraktijk. In 2010 heeft herwaardering van de grond plaatsgevonden voor € 13,5 miljoen, gebaseerd op een taxatierapport dat ten behoeve van de realisatie van de nieuwbouw en de ontwikkeling van het terrein is opgesteld. Financiering In 2010 is de geborgde kasgeldlening verlengd en ook getrokken. In de businesscase nieuwbouw die aan de banken is voorgelegd is de totale financieringsbehoefte vanaf 2010 ingebracht. Derhalve zijn in 2010 separaat van de totale financieringsvraag geen nieuwe leningen aangetrokken. Impairementtest/vastgoedrisico’s Ook de Reinier de Graaf Groep moet kunnen aantonen dat de boekwaarde van de panden de bedrijfswaarde niet overstijgt. Om die reden heeft ook binnen de Reinier de Graaf Groep een impairmenttest plaatsgevonden op 31-12-2010. De werkwijze van deze test was als volgt: Berekenen van de bedrijfswaarde van de volgende materiële vaste activa posten: • Gebouwen • Installaties • Instandhoudingsinvesteringen • Renovaties 78
Reinier de Graaf Groep
De bedrijfswaarde is niet per individueel actief bepaald maar voor het totaal actief van de Reinier de Graaf Groep. Hiervoor is het model gebruikt van onze externe accountant; Ernst & Young. De bedrijfswaarde is vergeleken met de boekwaarde van de gebouwen, installaties, instandhoudingsinvesteringen en renovaties van de Reinier de Graaf Groep per 31 december 2010. Uit de test is gebleken dat de boekwaarde de bedrijfswaarde niet overstijgt. De panden hoeven dus niet afgewaardeerd te worden. Nieuwe CAO Ziekenhuizen De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) en de vakorganisaties Abvakabo FNV, CNV Publieke Zaak en NU’91 hebben op 29 april 2011 een onderhandelaarsakkoord bereikt over de nieuwe CAO Ziekenhuizen. De CAO geldt voor medewerkers in algemene en categorale ziekenhuizen en loopt vanaf 1 maart 2011 met een looptijd van 36 maanden. De consequenties van de CAO zijn voor 2011 bekeken en de gevolgens zijn minimaal. Voor de jaren 2012 en 2013 zijn de gevolgen nog niet duidelijk, aangezien nog niet bekend is wat de overheidsbijdrage (OVA) voor die jaren zal zijn. Beleid voor de komende jaren In het medisch-strategisch beleidsplan 2010-2016 is één van de vier strategische beleidsspeerpunten benoemd als: Financieel gezond en soepel georganiseerd. De bedrijfsvoering van het ziekenhuis moet ingericht zijn op kostenbewustzijn en doelmatig (samen)werken. Het ziekenhuis zet in op een relatief beperkte productiegroei van 1,5% tot 2% met een verdere beheersing van kosten, zodat het resultaat en de solvabiliteit verbeteren. Langs de nieuwe planning & controlcyclus, ondersteund door nieuwe stuur- en managementinformatie, waaronder een dashboard met prestatie-indicatoren, vindt strakkere planning, evaluatie en bijsturing plaats. De komende jaren worden vanuit de zorgcentra c.q. de rond specialismen georganiseerde resultaat verantwoordelijke eenheden voorstellen voor nieuwe (topklinische) activiteiten ontwikkeld. Vernieuwing, uitbreiding of beperking van activiteiten vindt plaats op basis van businesscases. Een evenwichtige productportfolio, van basis- tot topklinische zorg, is noodzakelijk om financieel gezond te blijven. In 2010 is gestart met de voorbereidingen op de invoering van DOT in 2012. De basis-/bronregistratie is goed op orde en de Reinier de Graaf Groep scoort hiermee beter dan gemiddeld. Halverwege 2011 is de financiële impactanalyse gereed. De minister heeft zich uitgesproken voor een grote uitbreiding naar het B-segment. Tevens zal het nieuwe overheidsbeleid rond de specialistenhonorering in het ziekenhuis geïmplementeerd worden. Ook dit zal in 2012 van start gaan. Hiertoe moeten tussen ziekenhuis en medische staf goede afspraken worden gemaakt om de financiële risico’s voor het ziekenhuis uit te sluiten.
79
Reinier de Graaf Groep
5 Jaarrekening 5.1
Geconsolideerde jaarrekening
5.1.1
Geconsolideerde balans per 31 december 2010 (na resultaatsbestemming) Ref.
31-dec-10 €
31-dec-09 €
1 2 3
15.400.000 133.978.931 5.966.894 155.345.825
14.040.000 134.336.349 16.508.580 164.884.929
4 5 6 9
2.604.645 3.236.196 44.294.797 918.038 51.053.676
3.394.359 1.809.43850.916.328 1.181.541 53.682.790
206.399.501
218.567.719
31-dec-10 €
31-dec-09 €
1.382.803 36.547.026 1.871.872 39.801.701
1.382.803 33.227.890 1.817.861 36.428.554
445.711 40.247.412
337.688 36.766.242
ACTIVA
Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Totaal vaste activa Vlottende activa Voorraden Onderhanden werk uit hoofde van DBC's Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen Totaal vlottende activa Totaal activa
Ref. PASSIVA
Eigen vermogen Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Totaal eigen vermogen
10
Aandeel derden Totaal groepsvermogen Voorzieningen
11
2.419.000
570.000
Langlopende schulden
12
61.986.137
73.787.971
Kortlopende schulden Schulden uit hoofde van financieringsoverschot Kortlopende schulden en overlopende passiva
7 13
14.818.728 86.928.224
40.345.705 67.097.801
206.399.501
218.567.719
Totaal passiva
80
Reinier de Graaf Groep 5.1.2
Geconsolideerde resultatenrekening over 2010 Ref.
2010 €
2009 €
BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en/of subsidie
15
133.395.852
120.102.547
Niet gebudgetteerde zorgprestaties
16
17.259.333
13.586.118
DBC opbrengsten B-segment
17
58.041.539
51.027.147
Subsidies
18
8.856.496
8.131.553
Overige bedrijfsopbrengsten
19
10.720.663
10.311.044
228.273.883
203.158.409
Som der bedrijfsopbrengsten
BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten
20
120.437.100
112.654.728
Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa
21
36.412.325
20.846.799
Overige bedrijfskosten
23
65.147.120
61.902.296
221.996.545
195.403.823
6.277.338
7.754.586
2.904.191
3.075.808
3.373.147
4.678.778
2010 €
2009 €
3.319.136 54.011
4.638.877 39.901
3.373.147
4.678.778
Som der bedrijfslasten BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten RESULTAAT BOEKJAAR
24
RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld:
Toevoeging/(onttrekking): Collectief gefinancieerd gebonden vermogen Niet collectief gefinancierd vrij vermogen
81
Reinier de Graaf Groep 5.1.3
Geconsolideerd kasstroomoverzicht
Ref. €
2010 €
€
2009 €
Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat Resultaat aandeel derden
6.277.338 108.023
7.754.586 51.385 6.385.361
Aanpassingen voor : - afschrijvingen materiële vaste activa - afschrijvingen immateriële vaste activa - afschrijvingen IVA - desinvesteringen - mutaties voorzieningen
18.901.171 5.826.287 12.114.603 290.000 1.849.000
7.805.971 18.852.472 2.750.000 380.344 -
38.981.061 Veranderingen in vlottende middelen: - voorraden - onderhanden werk DBC's - vorderingen - vorderingen/schulden uit hoofde van - financieringstekort respectievelijk -overschot - kortlopende schulden (excl.schulden aan kredietinstellingen)
789.714 5.045.6346.621.531
397.0321.679.276 8.357.129-
25.526.977-
4.476.028-
1.324.945-
Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen intrest Resultaat op deelnemingen Betaalde intrest
358.43324.486.311-
11.909.346-
20.880.111
17.879.441
198.506 108.0232.994.674-
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiële vaste activa Investeringen immateriële vaste activa Investeringen immateriële vaste activa Investeringen deelnemingen en/of samenwerkingsverbanden Investeringen in financiele vaste activa (oude plankosten)
21.982.816
189.217 51.3853.213.6402.904.191-
3.075.808-
17.975.920
14.803.633
18.543.7532.712.967-
469.588290.000-
-
73.575
1.336.237-
16.508.58022.592.957-
Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten
17.194.593-
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Aflossing langlopende schulden
13.801.835-
12.783.859-
Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten
13.801.835-
12.783.859-
Mutatie geldmiddelen
18.418.872-
15.174.819-
Liquide middelen 31 december 2010/2009 Liquide middelen 31 december 2009/2008 Toename schulden aan kredietinstellingen (kortlopende schulden)
918.038 1.181.54118.155.36918.418.872-
1.181.541 13.912.1222.444.23815.174.819-
82
Reinier de Graaf Groep 5.1.4
Grondslagen van waardering en resultaatbepaling
5.1.4.1 Algemeen
Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met BW2 titel 9 en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Vergelijking met voorgaand jaar De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar, met uitzondering van het volgende: Stelselwijziging In 2010 heeft herwaardering van de grond welke wordt vervreemd bij oplevering nieuwbouw plaatsgevonden. De vergelijkende cijfers zijn met terugwerkende kracht aangepast in overeenstemming met RJ140. De herwaardering is verantwoord tegen gunste van het eigen vermogen. Invloed stelselwijziging op vermogen en resultaat De stelselwijziging heeft een effect op het eigen vermogen van € 13.490.000 ultimo 2009. Het effect op het resultaat is nihil. Eigen vermogen ultimo 2009 conform jaarrekening 2009 € 22.938.554 Herwaardering grond € 13.490.000 Eigen vermogen ultimo 2009 conform jaarrekening 2010 € 36.428.554 Onderhanden werk uit hoofde van DBC's Vanaf 2010 wordt het onderhanden werk uit hoofde van DBC's gewaardeerd tegen de verkoopwaarde. Voorheen vond waardering plaats tegen de vervaardigingsprijs, zijnde de kostprijs van de reeds bestede verrichtingen of tegen de opbrengstwaarde van de DBC indien deze lager is. De financiële impact van deze wijziging blijft beperkt tot € 233.000. Hiervoor heeft geen aanpassing van de vergelijkende cijfers 2009 plaatsgevonden. De productie van het onderhanden werk is bepaald door de openstaande verrichtingen te koppelen aan de DBC's die ultimo boekjaar openstonden. Op het onderhanden werk worden de voorschotten die ontvangen zijn van verzekeraars in mindering gebracht.
Immateriële vaste activa In 2010 is een aanpassing doorgevoerd voor de goodwill inzake de aankoop van Laboratoriumpraktijk Berg & Bosch B.V. van € 5 miljoen in verband met de hogere verwachte earn-out vergoeding door positieve omzetontwikkelingen. In 2010 heeft een herrubricering plaatsgevonden van de oude plankosten van de financiële vaste activa naar de immateriële vaste activa van € 16.508.580. In 2010 heeft op de oude plankosten afschrijving plaatsgevonden, met terugwerkende kracht tot 2008, voor in totaal € 2.476.287. Ultimo 2010 is de resterende boekwaarde in verhouding van het aandeel A en B segment afgeschreven conform beleidsregel CU-2002 (€ 9,4 miljoen) respectieflijk opgenomen onder de financiële vaste activa (€ 4,6 miljoen). De gemaakte plankosten voor het nieuwbouwplan zijn eveneens in verhouding van het aandeel A en B segment opgenomen onder de immateriële vaste activa (€ 2,7 miljoen) en de financiële vaste activa (€ 1,3 miljoen). De post onder de immateriële vaste activa is conform beleidsregel CU-2002 ultimo 2010 volledig afgeschreven. Materiële vaste activa In 2008 heeft een heroriëntatie plaatsgevonden op het lopende vergunningspichtige nieuwbouwproject, hetgeen begin 2009 heeft geleid tot opschorting van het vergunningspichtige nieuwbouwproject. Het opschorten van het nieuwbouwproject heeft financiële consequenties. Bij ingebruik name van de vergunningspichtige nieuwbouw ultimo 2014 resteert een boekwaarde probleem van € 13,8 mln. Dit betreft de boekwaarde van de te slopen gebouwen en het lopende renovatietraject. Op de boekwaarde zal de boekwinst bij de verkoop van de grond in mindering worden gebracht. Overigens is de Reinier de Graaf Groep van mening dat een eventueel negatief verschil tussen realiseerbare waarde en boekwaarde, gegeven de historische bekostigingstoezeggingen door de overheid en de verschillen tussen bekostigingstermijnen en kortere bedrijfseconomische afschrijvingstermijnen, bij afwijzing van het verzoek tot versnelde afschrijving door de overheid gecompenseerd zal worden, zowel ten aanzien van materiële vaste activa als ten aanzien van voormalige immateriële vaste activa.
83
Reinier de Graaf Groep Consolidatie In de geconsolideerde jaarrekening zijn opgenomen de stichtingen en vennootschappen die tot de groep behoren. Dit betreft de volgende stichtingen en vennootschappen:
Naam en rechtsvorm en woonplaats rechtspersoon
Kern activiteit
Verschaft kapitaal
Kapitaalbelang (in % )
€ Rechtstreekse kapitaalbelangen en overige zeggenschapsbelangen Reinier Medische Centra Holding B.V. te Delft
Eigen vermogen €
Resultaat €
Holding maatschappij
Reinier Obesitas Centrum BV Obesitas centrum te Delft
20.000
100%
52.802
3.125.746-
20.000
100%
20.000
224.397
-
100%
3.643.382
-
-
100%
-
-
-
33 1/3%
148.603
60.000
-
33 1/3%
519.963
102.034
Laboratoriumpraktijk Berg en Huisartsen laboratorium Bosch BV te Spijkenisse
Zeggenschapsbelangen: Stichting Combister te Delft
Stichting Haags-Rijswijks Huisartsen laboratorium te Rijswijk
Stichting Behandelcentrum Westland te Naaldwijk
Sterilisatie medische app. Afname punt laboratoria
Verhuur ruimte
In de Stichtingen is een zeggenschapsbelang. De Stichting Haags-Rijswijks Huisartsenlaboratorium en Stichting Behandelcentrum Westland zijn integraal geconsolideerd. Voor beide stichtingen geldt een minderheidsbelang van 33 1/3%. De Reinier de Graaf Groep heeft aansprakelijkheidsstellingen overeenkomstig BW2 titel 9, artikel 403 voor Reinier Medische Centra Holding B.V. en Laboratoriumpraktijk Berg en Bosch B.V. afgegeven. De Stichting Fonds Bijzondere Voorzieningen is een fonds waarop personeelsleden en patiënten in bijzondere omstandigheden een beroep kunnen doen. Deze stichting is niet opgenomen in de consolidatiekring, omdat er geen kapitaal- of zeggenschapsbelangen aanwezig zijn. De Vereniging Zorgservice XL is een vereniging waarbinnen de Stichting Reinier de Graaf Groep met twee andere ziekenhuizen samenwerkt op het gebied van inkoop en goederenlogistiek. Deze vereniging is niet opgenomen in de consolidatiekring. Verbonden rechtspersonen Alle stichtingen en vennootschappen, zoals opgenomen in paragraaf consolidatie, evenals de deelnemingen toegelicht onder de toelichting op de financiële vaste activa worden aangemerkt als verbonden partij. Transacties tussen groepsmaatschappijen worden in de consolidatie geëlimineerd.
84
Reinier de Graaf Groep 5.1.4.2 Grondslagen van waardering van activa en passiva
Activa en passiva Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. Toelichtingen op posten in de balans, resultatenrekening en kasstroomoverzicht zijn in de jaarrekening genummerd. Immateriële en materiële vaste activa Gevolgen wijziging bekostiging kapitaallasten en aanpassing Regeling verslaggeving WTZi en Richtlijn 655 Zorginstellingen op waardering van vaste activa Er is landelijk sprake van aanzienlijke onzekerheden over de toekomstige opbrengsten, bijvoorbeeld in de kapitaallasten van het A-segment en de uitbreiding van het B-segment. Ook ontbreekt een uniform kader van ervaringsnormen voor een bedrijfswaardeberekening voor de zorgsector. De bedrijfswaardeberekening is sterk afhankelijk van veronderstellingen over toekomstige bekostigingssystemen, groei van de productie en disconteringsvoeten die mede afhankelijk zijn van de toekomstige bekostiging. De verwerking en waardering van vaste activa dient volgens de algemene verslaggevingregels van BW2 Titel 9 en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving plaats te vinden. Het vervallen van het stelsel van bekostiging waarbij een integrale vergoeding voor de kapitaallasten van vaste activa was opgenomen, heeft ook gevolgen voor de waardering van materiële vaste activa en daarmee mogelijk ook voor de vermogenspositie van de Reinier de Graaf Groep. In lijn met hetgeen is opgenomen in de Handleiding Zorginstellingen 2009 is door de Reinier de Graaf Groep middels een uitgevoerd impairment de realiseerbare waarde opgesteld. Dit teneinde de noodzaak van een eventuele aanpassing van de boekwaarde van het vastgoed te bezien. Vastgesteld is dat geen impairment noodzakelijk is. De Raad van Bestuur van de Reinier de Graaf Groep heeft zoals toegelicht onder de waarderingsgrondslagen gekozen voor waardering op basis van verkrijgingsprijs, uitgezonderd de grond waarop een herwaardering heeft plaatsgevonden. Financiële vaste activa Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. Invloed van betekenis wordt in ieder geval verondersteld aanwezig te zijn bij het kunnen uitbrengen van 20% of meer van de stemrechten. De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor deelnemingen, waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de desbetreffende deelneming. Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Indien sprake is van een duurzame waardevermindering vindt waardering plaats tegen deze lagere waarde; afwaardering vindt plaats ten laste van de resultatenrekening. Voorraden Voorraden zijn gewaardeerd tegen kostprijs. Incourante voorraden worden niet in de waardering meegenomen. Vorderingen Vorderingen worden opgenomen voor de nominale waarde. Een voorziening wordt getroffen op de vorderingen op grond van verwachte oninbaarheid.
Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Voorzieningen (algemeen) Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen. Wanneer verplichtingen naar verwachting door een derde zullen worden vergoed, wordt deze vergoeding als een actief in de balans opgenomen indien het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting.
85
Reinier de Graaf Groep 5.1.4.3 Grondslagen van resultaatbepaling
Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en de lasten over het verslagjaar, met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn. Baten (waaronder nagekomen budgetaanpassingen) en lasten uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn geconstateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend.
Honoraria medisch specialisten De gedeclareerde en uitbetaalde honoraria van vrijgevestigde medisch specialisten zijn niet opgenomen in de resultatenrekening als bedrijfsopbrengsten resp. -lasten. Pensioenen De Reinier de Graaf Groep heeft voor haar werknemers een toegezegd-pensioenregeling. Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op een pensioen welke afhankelijk is van leeftijd, salaris en dienstjaren. De regeling is ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds Zorg en Welzijn. De Reinier de Graaf Groep heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van een tekort bij Zorg en Welzijn, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. De Reinier de Graaf Groep heeft daarom de pensioenregeling verwerkt als een toegezegde-bijdrage-regeling en heeft alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord.
5.1.5
Toelichting op de geconsolideerde balans
ACTIVA 1. Immateriële vaste activa De specificatie is als volgt :
31-dec-10 €
31-dec-09 €
Goodwill
15.400.000
14.040.000
Totaal immateriële vaste activa
15.400.000
14.040.000
Het verloop van de immateriële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven:
31-dec-10 €
31-dec-09 €
Boekwaarde per 1 januari Bij: goodwill Bij: herrubricering oude plankosten Bij: herrubricering plankosten nieuwbouw Af: desinvestering Af: afschrijvingen Af: afschrijvingen goodwill Af: afschrijving op plankosten oud- en nieuwbouw volgens IVA beleidsregel CU-2002
14.040.000 5.000.000 11.877.923 2.712.967 290.000 2.476.287 3.350.000 12.114.603
21.000.000 290.000 7.250.000 -
Boekwaarde per 31 december
15.400.000
14.040.000
Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen
33.340.890 17.940.890
21.290.000 7.250.000
15.400.000
14.040.000
Toelichting: Van de geinvesteerde goodwill is € 2 miljoen opgenomen als langlopende verplichting en € 3 miljoen onder de kortlopende verplichtingen.Voor een nadere specificatie van het verloop van de immateriële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht onder 5.1.6
86
Reinier de Graaf Groep 2. Materiële vaste activa De specificatie is als volgt :
Grond Gebouwen Verbouwingen Installaties Interim voorzieningen Onderhanden projecten Trekkingsrechten Instandhouding Categorie III investeringen Inventaris Automatisering Terreinvoorzieningen
31-dec-10 € Zie 5.1.6.1 Zie 5.1.6.1 plus 5.1.6.3 Zie 5.1.6.1 plus 5.1.6.4 Zie 5.1.6.1 plus 5.1.6.3 Zie 5.1.6.1 Zie 5.1.6.1 en 5.1.6.3 en 5.1.6.4 Zie 5.1.6.2 Zie 5.1.6.2 Zie 5.1.6.2 Zie 5.1.6.3 Zie 5.1.6.3 Zie 5.1.6.4
31-dec-09 €
15.802.842 13.916.447 4.296.144 3.764.684 1.025.538 3.152.091 28.812.172 6.680.130 12.390.833 30.244.455 13.820.312 73.283
15.809.553 14.992.178 5.335.927 4.114.216 1.538.308 4.870.143 31.161.019 6.576.677 8.041.644 32.844.155 8.917.588 134.941
Totaal materiële vaste activa
133.978.931
134.336.349
Aanschafwaarde Cumulatieve herwaarderingen Cumulatieve afschrijvingen
254.774.357 13.490.000 134.285.426
251.828.312 13.490.000 130.981.963
133.978.931
134.336.349
Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven :
31-dec-10 €
31-dec-09 €
Boekwaarde per 1 januari Bij: investeringen Bij: herwaardering grond Af: afschrijvingen Af: desinvesteringen
134.336.349 18.543.753 18.901.171 -
139.609.577 469.588 13.490.000 18.852.472 380.344
Boekwaarde per 31 december
133.978.931
134.336.349
Toelichting: Voor een nadere specificatie van het verloop van de materiële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht onder 5.1.6. In toelichting 5.1.7 zijn overzichten opgenomen voor de onderhanden en gereedgekomen projecten. Categorie III investeringen zijn investeringen die door de wijzigingen in het bouwregime geen vergunningplicht meer kennen.
87
Reinier de Graaf Groep 3. Financiële vaste activa De specificatie is als volgt :
31-dec-10 €
Overige vorderingen Plankosten
5.966.894
16.508.580
Totaal financiële vaste activa
5.966.894
16.508.580
31-dec-09 €
Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt : € Boekwaarde per 1 januari M utaties in 2010 Bij: plankosten Af: herrubricering naar immateriele vaste activa Boekwaarde per 31 december 2010
16.508.580 1.336.237 11.877.923 5.966.894
Toelichting: De financiele vaste activa betreft het aan het B-segment toe te wijzen deel van de oude plankosten en de plankosten nieuwbouw.
4. Voorraden De specificatie is als volgt :
31-dec-10 €
31-dec-09 €
M edische middelen Apotheek Overige voorraden: Centraal magazijn Laboratorium middelen
1.017.654 997.990
805.903 899.058
589.001
1.102.640 586.758
Totaal voorraden
2.604.645
3.394.359
Toelichting: Het centraal magazijn is in 2010 uitbesteed aan Zorgservice XL te Delfgauw. De incourante artikelen zijn niet gewaardeerd en dus niet in de voorraad opgenomen.
88
Reinier de Graaf Groep 5. Onderhanden werk uit hoofde van DBC's De specificatie is als volgt :
31-dec-10 €
Onderhanden werk DBC's A-segment Onderhanden werk DBC's B-segment Af: ontvangen voorschotten Af: voorziening onderhanden werk
19.005.493 9.075.241 24.844.538 -
Totaal onderhanden werk De specificatie van het onderhanden werk is als volgt weer te geven: S troom DBC's en zorgverzekeraar
3.236.196
Gerealiseerde projectkosten en toegerekende winst €
Af: verwerkte verliezen
Af: ontvangen voorschotten €
31-dec-09 € 16.671.234 6.790.318 25.270.990 1.809.438-
S aldo per 31-12-2010 €
€
DSW Zorgverzekeraar CZ Centrale Zorgverzekeraar Achmea Zorgverzekeringen N.V. Overige verzekeraars In voorschot aan medisch specialisten
12.770.312 5.730.882 4.143.660 5.435.880
-
13.145.000 7.402.883 4.199.305 5.414.050 5.316.700-
374.6881.672.00155.64521.830 5.316.700
Totaal (onderhanden projecten)
28.080.734
-
24.844.538
3.236.196
6. Vorderingen en overlopende activa De specificatie is als volgt :
31-dec-10 €
31-dec-09 €
Vorderingen op debiteuren Nog te factureren omzet DBC's Overige vorderingen: Stichting M edisch Centrum Bilthoven Vooruitbetaalde bedragen: Frankeer machine Fiets project Nog te ontvangen bedragen: Te ontvangen ziekengeld Exploitatie gebouw De Gravin Overige overlopende activa: Vennootschapsbelasting Diverse vorderingen/vooruitbetaalde posten
22.940.250 16.639.165
13.064.631 33.368.406
1.615.307
1.883.608
12.155 38.407
12.155 35.241
347.351
59.416 332.978
2.702.162
25.500 2.134.393
Totaal vorderingen en overlopende activa
44.294.797
50.916.328
Toelichting: De voorziening die in aftrek op de vorderingen op debiteuren is gebracht bedraagt € 218.643. De post vorderingen op debiteuren is ultimo 2010 hoog omdat in december met de laatste zorgverzekeraars een akkoord is bereikt over de prijzen in het B-segment. Facturering heeft nog grotendeels in december plaatsgevonden.
89
Reinier de Graaf Groep 9. Liquide middelen De specificatie is als volgt :
31-dec-10 €
31-dec-09 €
Bankrekeningen Kassen
914.296 3.742
1.177.536 4.005
Totaal liquide middelen
918.038
1.181.541
Toelichting: De liquide middelen staan ter vrije beschikking.
PAS S IVA 10. Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten:
31-dec-10 €
31-dec-09 €
Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen: Reserves aanvaardbare kosten Niet collectief gefinancierd vrij vermogen
1.382.803
1.382.803
36.547.026 1.871.872
33.227.890 1.817.861
Totaal eigen vermogen
39.801.701
36.428.554
Aandeel derden Totaal groepsvermogen
445.711 40.247.412
337.688 36.766.242
90
Reinier de Graaf Groep Collectief gefinancierd gebonden vermogen
Het verloop is als volgt weer te geven:
S aldo per 1-jan-2010 €
Resultaatbestemming €
Overige mutaties €
S aldo per 31-dec-2010 €
Reserve aanvaardbare kosten: Reserve aanvaardbare kosten
19.737.890
3.319.136
-
23.057.026
Herwaarderingsreserve
13.490.000
-
-
13.490.000
Totaal collectief gefin. gebonden vermogen
33.227.890
3.319.136
-
36.547.026
Toelichting: De herwaarderingsreserve heeft betrekking op de herwaardering van de grond welke ter verkoop overblijft na de realisatie van de nieuwbouw. De vergelijkbare cijfers 2009 zijn hiervoor aangepast. Voor verdere toelichting wordt verwezen naar hoofdstuk 5.1.4.2. Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Het verloop is als volgt weer te geven:
S aldo per 1-jan-2010 €
Resultaatbestemming €
Overige mutaties €
S aldo per 31-dec-2010 €
Algemene reserves: Niet collectief gefinancierd vrij vermogen
1.817.861
54.011
-
1.871.872
Totaal niet-collectief gefinancierd vrij vermogen
1.817.861
54.011
-
1.871.872
Toelichting:
Aandeel derden De samenstelling van deze post is als volgt: StichtingHaags Rijswijks Laboratorium Stichting Behandelcentrum Westland
Totaal € 148.603 519.963 668.566
Toelichting: Van de Stichting Haags-Rijswijks Huisartsenlaboratorium en de Stichting Behandelcentrum Westland bedraagt het zeggenschapsbelang van Stichting Reinier de Graaf Groep 1/3-deel en het "aandeel derden" 2/3-deel.
91
2/3-aandeel € 99.069 346.642 445.711
Reinier de Graaf Groep S pecificatie aansluiting geconsolideerd - enkelvoudig vermogen 31 december 2010 en resultaat over 2010 De specificatie is als volgt : Enkelvoudig eigen vermogen en resultaat: Reinier de Graaf Groep Stichting Combister Stichting Haags-Rijswijks Laboratorium Stichting Behandelcentrum Westland Totaal eigen vermogen Aandeel derden Totaal groepsvermogen en resultaat
Eigen vermogen €
Resultaat €
39.578.846 49.534 173.321 39.801.701 445.711 40.247.412
3.319.136 20.000 34.011 3.373.147 3.373.147
Onttrekking
11. Voorzieningen Het verloop is als volgt weer te geven:
S aldo per 1-jan-2010 €
Dotatie €
€
S aldo per 31-dec-2010 €
Persoonlijk levensfase budget Uitgestelde beloningen
570.000
1.849.000 -
-
1.849.000 570.000
Totaal voorzieningen
570.000
1.849.000
-
2.419.000
Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moet worden beschouwd: 31-dec-2010 Kortlopend deel van de voorzieningen (< 1 jr.) Langlopend deel van de voorzieningen (> 1 jr.) Hiervan langlopend (> 5 jaar)
991.000 1.428.000 570.000
Toelichting: Voorziening Persoonlijk levensfase budget: betreft een voorziening voor de op basis van de CAO opgebouwde rechten minus de al bestede rechten. De verplichtingen als gevolg van de overgangsregelingen worden als langlopend deel van de voorziening aangemerkt. Voorziening uitgestelde beloningen: met betrekking tot uitgestelde beloningen is met ingang van 2005, gebaseerd op RJ271, de verplichting berekend voor de op termijn eventueel verschuldigde jubileumuitkeringen aan personeel.
12. Langlopende schulden
Schulden aan kredietinstellingen Te betalen earn out (2012 e.v.) Totaal langlopende schulden Het verloop van de schulden aan kredietinstellingen is als volgt weer te geven:
2010 € 59.986.137 2.000.000 61.986.137 2010 €
2009 € 68.287.971 5.500.000 73.787.971 2009 €
Stand per 1 januari Bij: nieuwe leningen Bij: Leningen Stichting Behandelcentrum Westland Af: aflossingen
76.571.830 8.283.858
85.292.505 8.720.675
Stand per 31 december
68.287.972
76.571.830
Af: aflossingsverplichting komend boekjaar
8.301.835
8.283.859
Stand langlopende schulden per 31 december
59.986.137
68.287.971
92
Reinier de Graaf Groep Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moet worden beschouwd: Kortlopend deel van de langlopende schulden (< 1 jr.), aflossingsverplichtingen Langlopend deel van de langlopende schulden (> 1 jr.) (balanspost) Hiervan langlopend (> 5 jaar)
8.301.835 61.986.137 34.130.141
8.283.859 73.787.971 39.256.497
Toelichting: Voor een nadere toelichting op de langlopende schulden wordt verwezen naar het overzicht langlopende leningen (5.1.8). De aflossingsverplichtingen 2010 zijn verantwoord onder de kortlopende schulden. De te betalen earn out betreft een schatting van de jaarlijkse betaling aan de vorige eigenaar van de in 2008 aangekochte Laboratoriumpraktijk Berg en Bosch B.V. Het te betalen aandeel voor 2011 is opgenomen onder de kortlopende schulden en overlopende passiva. 7. Vorderingen uit hoofde van financieringstekort en/of schulden uit hoofde van financieringsoverschot
S aldo per 1 januari Financieringsverschil boekjaar Correcties voorgaande jaren Betalingen/ontvangsten Sub-totaal mutatie boekjaar S aldo per 31 december
t/m 2007 €
2008 €
2009 €
13.255.354-
7.178.823-
19.911.528-
2010 €
19.947.601 19.947.601
10.574 6.000.000 6.010.574
781.645-
40.345.705781.64510.574 26.298.048 25.526.977
12.768.778
13.900.954-
781.645-
14.818.728-
781.645-
350.447 350.447 12.904.907-
totaal €
C
C
C
A
Stadium van vaststelling (per erkenning): Door de NZa zijn de budgetten definitief vastgesteld t/m 2009. De verrekening hiervan wordt in 2010 verwacht. De cijfers over 2010 zijn gebaseerd op de concept nacalculatie. A= interne berekening B= overeenstemming met zorgverzekeraars C= definitieve vaststelling NZa
S pecificatie financieringsverschil in het boekjaar
Wettelijk budget aanvaardbare kosten boekjaar Vergoedingen ter dekking van het wettelijk budget: Opbrengsten DBC A-segment inclusief toeslagen Honoraria-opbrengsten voor specialisten in loondienst M utatie onderhanden werk honoraria voor specialisten in loondienst Overige opbrengsten Afrekening lumpsum Overige mutaties Ondersteuning en overige productie 1e lijns Overige trajecten Radiotherapie Totaal financieringsverschil
93
2010 €
2009 €
133.385.278
119.065.928
112.906.455 1.124.761-
112.267.623 1.038.842
1.699.761 -
1.537.259 3.734.121
4.177.641 9.885.457 6.622.370
4.096.200 9.035.330 7.268.081
781.645-
19.911.528-
Reinier de Graaf Groep 13. Kortlopende schulden en overlopende passiva De specificatie is als volgt :
2010 €
2009 €
Schulden aan kredietinstellingen Crediteuren Aflossingsverplichtingen langlopende leningen Belastingen en sociale premies Schulden terzake pensioenen Nog te betalen salarissen Vakantiegeld Verlofuren Overige schulden: Rekening courant specialisten Diverse rekeningcouranten Nog te betalen kosten: Interest op leningen en kredieten Overige nog te betalen kosten Voorziening WAO-verplichting Overige passiva: Te betalen earn out Claims WA-verzekering Inkopen in bestelling
20.599.606 10.027.468 8.301.835 5.617.853 1.401.493 93.282 3.526.400 2.732.000
2.444.238 11.018.665 8.283.859 4.846.257 1.380.313 3.354.571 2.831.100
8.478.088 2.526.912
9.855.471 1.984.326
1.282.917 8.884.142 -
1.438.147 8.939.678 346.400
7.347.245 2.097.042 4.011.941
5.177.511 2.028.949 3.168.316
Totaal kortlopende schulden en overlopende passiva
86.928.224
67.097.801
Toelichting: De toename van de schuld aan de kredietinstellingen wordt met name veroorzaakt door dat in 2010 geen korte kredieten zijn omgezet naar langlopende leningen .
14. Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen A. Samen met de Stichting Phoenix te Schiedam en de Stichting Katholieke Gezondheidszorg Westland te Naaldwijk is in 1993 de Stichting Behandelcentrum Westland opgericht. De Stichting Reinier de Graaf Groep staat voor een gelijk aandeel als de Stichting Phoenix borg voor eventuele nadelige exploitatieresultaten. Bij liquidatie van de Stichting Behandelcentrum Westland staat de Stichting Reinier de Graaf Groep garant voor een eventueel nadelig saldo tot maximaal € 1.633.600. Tot een bedrag van € 226.890 plus rente is door de Stichting Reinier de Graaf Groep pandrecht verleend aan de Rabobank M idden Delfland te Delft als zekerheidsstelling op de door de Rabobank aan de Stichting Behandelcentrum Westland verstrekte geldlening. Het pandrecht heeft betrekking op de vordering van de Stichting Reinier de Graaf Groep op de Stichting Behandelcentrum Westland uit hoofde van een door haar verstrekte lening ad € 226.890. B. De Reinier de Graaf Groep heeft in het kader van het Wfz-deelnemerschap een obligo-verplichting richting het Wfz. Dit houdt in dat indien het Wfz zou worden aangesproken op zijn garantieverplichtingen en het eigen vermogen van het Wfz onvoldoende zou blijken om aan de garantieverplichtingen te voldoen, dan kan het Wfz een beroep doen op financiële hulp van de deelnemers. Deze hulp wordt in dat geval geboden in de vorm van renteloze leningen aan het Wfz. Het obligo bedraagt maximaal 3% van de restantschuld van de geborgde leningen van de deelnemer (€ 1.922.546). C. De Rabobank is de huisbankier van de Reinier de Graaf Groep. M et de Rabobank is een kredietfaciliteit overeengekomen voor de exploitatie ( € 20 miljoen) en de investeringen (€ 20 miljoen). Van deze kredietfaciliteiten is gering gebruik gemaakt. M et de Bank Nederlandse Gemeenten is een kasgeldfaciliteit (€ 15 miljoen) overeengekomen onder de borging van het Waarborgfonds voor de Zorgsector. Van deze faciliteit is in 2010 gebruik gemaakt. D. De Stichting Reinier de Graaf Groep past artikel 403 toe, waarbij de Stichting Reinier de Graaf Groep aansprakelijk gesteld kan worden voor de uit de rechtshandelingen van de hierna te noemen besloten vennootschappen voortvloeiende schulden: Reinier M edische Centra Holding B.V. Laboratoriumpraktijk Berg en Bosch B.V. Reinier Obesitas Centrum B.V.
94
15.400.000
Boekwaarde per 31 december 2010
95
0,0 - 5,0%
40.590.890 25.190.890
S tand per 31 december 2010 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
Afschrijvingspercentage
1.360.000
290.000 290.000
0,0 - 3,0%
15.802.842
15.969.633 166.791
6.711-
-
-
-
12.114.603 -
-
793.087
6.711
2,0 - 20,0%
3.367.227
37.458.550 34.091.323
793.087-
106.638106.638-
-
-
-
4.160.314
33.191.598
37.351.912
-
15.809.553
2.479.633 13.490.000 160.080
€
5.000.000 11.877.923 2.712.967 5.826.287
14.040.000
7.250.000
21.290.000
€
€
M utaties in boekwaarde (per saldo)
- desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
- terugname geheel afgeschreven activa .aanschafwaarde .cumulatieve afschrijvingen
Mutaties in het boekjaar - investeringen - herrubricering oude plankosten - herrubricering plankosten nieuwbouw - afschrijvingen - afschrijving op plankosten oud- en nieuwbouw volgens IVA beleidsregel CU-2002
Boekwaarde per 1 januari 2010
S tand per 1 januari 2010 - aanschafwaarde - herwaardering terreinen - cumulatieve afschrijvingen
Grond
NZa-IVA
Gebouwen
3,0 - 5,0%
2.448.321
15.129.955 12.681.634
698.491-
5.021.249 5.021.249 -
-
-
698.491
-
3.146.812
17.004.392
20.151.204
Verbouwingen €
Geconsolideerd mutatieoverzicht materiële vaste activa
5.1.6.1 WTZi - vergunningsplichtige materiële vaste activa
5.1.6
Reinier de Graaf Groep
5,0%
888.488
4.384.120 3.495.632
124.881-
2.085.263 2.085.263 -
-
-
254.140
129.259
1.013.369
5.326.755
6.340.124
25,0%
1.025.538
2.051.078 1.025.540
512.770-
-
-
512.770
-
1.538.308
512.770
2.051.078
Interim voorzieningen € €
Installaties
0,0%
1.244.152
1.244.152 -
1.268.234-
-
-
-
1.268.234-
2.512.386
2.512.386
Onderhanden Projecten €
40.176.568
116.828.378 76.651.810
2.044.174-
7.289.874 6.999.874 290.000
-
12.114.603
3.861.025 11.877.923 2.712.967 8.091.486
42.220.742
92.176.337 13.490.000 63.445.595
S ub-totaal vergunning €
149.378.931
308.855.247 159.476.316
1.002.582
15.887.708 15.597.708 290.000
-
12.114.603
23.543.753 11.877.923 2.712.967 24.727.458
148.376.349
273.118.312 13.490.000 138.231.963
€
Totaal
Reinier de Graaf Groep 5.1.6.2 WTZi - instandhoudings materiële vaste activa Bouwinvesteringen onder nieuw bouwregime €
S ub-totaal Instandhoudings activa €
Trekkingsrechten €
Instandhoudingen €
S tand per 1 januari 2010 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
46.976.890 15.815.871
15.409.283 8.832.606
8.693.806 652.162
71.079.979 25.300.639
Boekwaarde per 1 januari 2010
31.161.019
6.576.677
8.041.644
45.779.340
2.348.847
1.556.302 1.452.849
5.035.662 686.473
6.591.964 4.488.169
- terugname geheel afgeschreven activa .aanschafwaarde .cumulatieve afschrijvingen
-
-
-
-
- desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
-
2.097.261 2.097.261 -
-
2.097.261 2.097.261 -
103.453
4.349.189
2.103.795
Mutaties in het boekjaar - investeringen - afschrijvingen
M utaties in boekwaarde (per saldo)
2.348.847-
S tand per 31 december 2010 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
46.976.890 18.164.718
14.868.324 8.188.194
13.729.468 1.338.635
75.574.682 27.691.547
Boekwaarde per 31 december 2010
28.812.172
6.680.130
12.390.833
47.883.135
Afschrijvingspercentage
5,0%
5,0 - 10,0%
5,0%
-
96
97
2,0%
10.549.220
Boekwaarde per 31 december 2010
Afschrijvingspercentage
12.749.255 2.200.035
S tand per 31 december 2010 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
282.644-
-
- desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
M utaties in boekwaarde (per saldo)
-
- terugname geheel afgeschreven activa .aanschafwaarde .cumulatieve afschrijvingen
282.644
10.831.864
Boekwaarde per 1 januari 2010
Mutaties in het boekjaar - investeringen - afschrijvingen
12.749.255 1.917.391
S tand per 1 januari 2010 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
€
Gebouwen
5.1.6.3 WMG gefinancierde materiële vaste activa
Reinier de Graaf Groep
5,0%
2.876.196
4.492.995 1.616.799
224.651-
-
-
224.651
3.100.847
4.492.995 1.392.148
Installaties €
10,0 - 20,0%
30.244.455
67.147.616 36.903.161
2.599.700-
2.836.430 2.836.430 -
-
4.706.224 7.305.924
32.844.155
65.277.822 32.433.667
€
Inventaris
20,0%
13.820.312
23.060.106 9.239.794
4.902.724
3.664.143 3.664.143 -
-
8.375.195 3.472.471
8.917.588
18.349.054 9.431.466
Automatisering €
58.059.122
568.939 0,0%
108.018.911 49.959.789
1.505.668
6.500.573 6.500.573 -
-
12.791.358 11.285.690
56.553.454
101.728.126 45.174.672
S ub-totaal WMG €
568.939 -
290.061-
-
-
-290.061 -
859.000
859.000
Onderhanden Projecten €
73.283
10,0%
Afschrijvingspercentage
697.128 623.845
Boekwaarde per 31 december 2010
S tand per 31 december 2010 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
61.658-
-
- desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
M utaties in boekwaarde (per saldo)
-
- terugname geheel afgeschreven activa aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen
61.658
134.941
Boekwaarde per 1 januari 2010
Mutaties in het boekjaar - investeringen - afschrijvingen
697.128 562.187
S tand per 1 januari 2010 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
Terreinen Voorzieningen €
10,0%
-
-
-
-
-
-
-
-
€
Gebouwen
5.1.6.4 Niet WTZi/WMG gefinancierde materiële vaste activa
5,0 - 10,0%
1.847.823
6.397.148 4.549.325
341.292-
-
-
459.163 800.455
2.189.115
5.937.985 3.748.870
Verbouwingen €
0,0%
1.339.000
1.339.000 -
159.757-
-
-
159.757-
1.498.757
1.498.757
Onderhanden Projecten €
-
3.260.106
8.433.276 5.173.170
562.707-
-
-
299.406 862.113
3.822.813
8.133.870 4.311.057
S ub-totaal niet WTZi/ WMG €
98
Reinier de Graaf Groep
Specificatie projecten
A02063/U379
Brief-nummer
3-9-2002
Datum
Nieuwbouw 2014
Omschrijving
nieuw concept
WTZi-type
Brief-nummer
99
Toelichting:
Totaal
Nummer
Datum
WTZi-type
Cat 3 investering Cat 3 investering Cat 3 investering Cat 3 investering Cat 3 investering Cat 3 investering Cat 3 investering Jaarlijkse instandhouding Jaarlijkse instandhouding Eigen rekening
Noodstroom S gebouw OK H Oogpoli OK B Brandwerend MDL OK B install Installaties Kleine verbouwingen
Activa-post
2.512.386
2.512.386
t/m 2009 €
Omschrijving
Projectgegevens
5.1.7.2 SPECIFICATIE IN HET BOEKJAAR GEREED GEKOMEN PROJECTEN
Totaal
Nummer
Projectgegevens
5.1.7.1 SPECIFICATIE ULTIMO BOEKJAAR ONDERHANDEN PROJECTEN
5.1.7
Reinier de Graaf Groep
-
7.051.127
Totaal €
7.051.127
Overige €
139.913.314
139.913.314
Nominaal bedrag €
461.389 567.255 794.684 285.662 1.883.658 805.644 237.369 131.253 1.425.049 459.163
WMG €
-
1.244.152
1.244.152
onder-handen €
Investeringen
gereed €
t/m 2010
461.389 567.255 794.684 285.662 1.883.658 805.644 237.369 131.253 1.425.049 459.163
WTZi €
1.268.234-
-1.268.234
2010 €
Investeringen
-
139.913.314
139.913.314
407.413
23.069 28.363 39.734 14.283 94.183 40.282 11.868 13.125 142.505 -
Toekomstige lasten Afschrij-ving WTZi Rentekosten € €
Index €
Aangepaste goedkeuring €
Goedkeuringen Jaar van oplevering
24-jul-07
BNG
20-mei-05
Waterschapsbank
136.134
142.700
Zorginstellingen Pieter vanForeest
Verplichtingen inzake erfpach
2.858.815
680.670
Stichting Phoenix
Rabobank Delflanden
272.268
3.000.000
5.000.000
2.500.000
5.500.000
3.593.060
5.400.000
8.000.000
13.000.000
5.346.000
6.432.335
4.820.000
90.756
7.000.000
7.000.000
1.198.741
3.001.259
10.000.000
6.330.000
11.340.000
6.806.703
€
Hoofdsom
Stichting Phoenix
17-okt-08
1-mrt-05
Waterschapsbank
15-okt-04
Waterschapsbank
Waterschapsbank
20-feb-06
16-feb-04
Waterschapsbank
17-okt-08
1-sep-03
Waterschapsbank
Waterschapsbank
2-dec-02
Waterschapsbank
Waterschapsbank
14-mei-01
Waterschapsbank
Rabobank Delflanden
1-mrt-03
16-feb-07
BNG
Fonds Sociale Voorzieningen
10-jan-05
2-dec-02
BNG
28-feb-05
1-mrt-02
BNG
BNG
1-okt-01
BNG
BNG
18-apr-01
BNG
Datum
20
10
7
10
40
8
15
15
20
17
15
nvt
15
7
10
20
10
15
15
15
liniair
onderhands
onderhands
onderhands
onderhands
lineair
lineair
lineair
lineair
fixe
lineair
lineair
fixe
lineair
lineair
annuiteit
nvt
lineair
lineair
fixe
fixe
lineair
lineair
lineair
lineair
Totale loopS oort lening tijd
5,600%
0,000%
0,000%
3,850%
0,000%
4,530%
4,430%
3,375%
3,230%
3,796%
3,500%
4,255%
4,755%
4,780%
4,265%
5,800%
6,020%
4,886%
4,208%
3,630%
4,180%
4,280%
4,238%
3,967%
5,095%
%
Werkelijkerente
Overzicht langlopende schulden ultimo 2010
Leninggever
5.1.8
8.283.858
76.571.830
-
-
-
-
150.000
500.000
357.144
550.000
92.866
675.000
533.332
-
267.300
408.403
301.766
-
466.666
1.000.000
35.106
87.894
1.000.000
422.000
756.000
453.781
€
226.600 -
€
Aflossing in 2010
545.400
142.700
136.134
680.670
272.268
2.850.000
4.500.000
1.428.573
3.300.000
3.221.596
2.025.000
5.333.334
13.000.000
3.474.900
3.063.017
3.099.354
90.756
6.066.666
5.000.000
1.058.317
2.649.683
3.000.000
3.165.000
5.292.000
3.176.462
€
Restschuld Nieuwe 31 december leningen in 2009 2010
68.287.972
318.800
142.700
136.134
680.670
272.268
2.700.000
4.000.000
1.071.429
2.750.000
3.128.730
1.350.000
4.800.002
13.000.000
3.207.600
2.654.614
2.797.588
90.756
5.600.000
4.000.000
1.023.211
2.561.789
2.000.000
2.743.000
4.536.000
2.722.681
€
Restschuld 31 december 2010
34.130.141
-
142.700
136.134
680.670
272.268
1.950.000
1.500.000
-
-
2.664.400
-
2.133.337
13.000.000
1.871.100
612.604
996.726
90.756
3.266.665
-
847.681
2.122.319
-
633.000
756.000
453.781
€
Rest-schuld over 5 jaar
2
onbepaald
onbepaald
onbepaald
onbepaald
18
8
3
5
35
2
9
8
12
7
8
12
4
5
15
2
7
6
6
jaar
jaar
jaar
jaar
jaar
jaar
jaar
jaar
in 2018
jaar
kwartaal
maand
jaar
jaar
jaar
jaar
jaar
jaar
jaar
jaar
Resteren-de Afloslooptijd in singsjaren eind wijze 2010 Gestelde zekerheden
8.301.835
226.600
-
-
-
-
150.000 Borgstelling WfZ
500.000 Borgstelling WfZ
357.143 Borgstelling WfZ
550.000 Borgstelling WfZ
92.866 Borgstelling WfZ
675.000 Borgstelling WfZ
533.333 Borgstelling WfZ
- Borgstelling WfZ
267.300 Borgstelling WfZ
408.402 Borgstelling WfZ
319.744 Borgstelling WfZ
- geen
466.667 Borgstelling WfZ
1.000.000 Borgstelling WfZ
35.106 Borgstelling WfZ
87.894 geen
1.000.000 Borgstelling WfZ
422.000 Borgstelling WfZ
756.000 Borgstelling WfZ
453.780 Borgstelling WfZ
€
Aflossing 2011
100
Reinier de Graaf Groep
Reinier de Graaf Groep 5.1.9
Toelichting op de geconsolideerde resultatenrekening
BATEN 15. Wettelijk budget aanvaardbare kosten €
2010 €
€
2009 €
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten voorgaand boekjaar Productieafspraken verslagjaar Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling Prijsindexatie materiële kosten
119.065.927
127.558.505
2.046.023
1.929.730
1.171.032 229.454-
2.350.816 277.669 941.578
Uitbreiding erkenning en toelating: - loonkosten - materiële kosten - normatieve kapitaalslasten
40.000
2.628.485 3.822.537-
40.000 Beleidsmaatregelen overheid: Prestatiecontract Opschoning B-segment Korting 2010/09 Capaciteitsbudget post ic/highcare + uitbreiding specialistencapaciteit
581.778974.509-
3.822.537180.33711.012.970180.706-
352.017
142.277 1.204.270-
Nacalculeerbare kapitaalslasten: - rente - afschrijvingen - afschrijving op plankosten oud- en nieuwbouw
- overige
343.446637.865 12.114.603 19.391-
11.231.736160.5711.293.339 326.122
12.389.631 Overige mutaties: Lokale component Overige kleine mutaties
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten boekjaar Correcties voorgaande jaren Totaal wettelijk budget voor aanvaardbare kosten
101
49.000 57.389
1.458.890 731.595 187.005-
106.389
544.590
133.385.278
119.065.927
10.574
1.036.620
133.395.852
120.102.547
Reinier de Graaf Groep 16. Toelichting niet-gebudgetteerde zorgprestaties De specificatie is als volgt :
Zorgprestaties tussen instellingen Zorgprestaties cliënten Apotheek, doorberekend aan derden Overige zorgprestaties Totaal
2010 €
2009 €
7.661.815 9.100.019 497.499 -
4.776.136 7.458.746 587.172 764.064
17.259.333
13.586.118
17. DBC opbrengsten B-segment De specificatie is als volgt :
2010 €
2009 €
Opbrengst B-segment Onderhandenwerk
48.966.298 9.075.241
44.236.829 6.790.318
Totaal
58.041.539
51.027.147
18. Subsidies De specificatie is als volgt:
2010 €
2009 €
Rijkssubsidies vanwege het M inisterie van OC&W (waaronder werkplaatsfunctie en medische faculteit van UM C's) Rijkssubsidies vanwege het M inisterie van VWS (waaronder opleidingsfonds, academische component voor UM C's) Overige subsidies, waaronder loonkostensubsidies en EU-subsidies
72.786
63.301
7.864.069
7.290.394
919.641
777.858
Totaal
8.856.496
8.131.553
19. Toelichting overige bedrijfsopbrengsten De specificatie is als volgt :
Overige dienstverlening: Algemene administratieve diensten Bereide maaltijden Facilitaire dienstverlening Huuropbrengsten Overige opbrengsten: Honorarium specialisten in loondienst Overige opbrengsten: Totaal
2010 €
2009 €
594.049 490.068 1.049.941 496.813
532.830 524.046 1.050.898 281.473
8.059.019 30.773
7.883.763 38.034
10.720.663
10.311.044
102
Reinier de Graaf Groep LAS TEN 20. Personeelskosten De specificatie is als volgt :
Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremie Andere personeelskosten: Opleidingen Reiskosten woon/werk Overige personeelskosten Sub-totaal Personeel niet in loondienst Totaal personeelskosten
2010 €
2009 €
89.862.658 11.782.779 7.760.185
86.954.369 9.785.327 6.989.507
1.822.040 1.329.465 2.097.863 114.654.990 5.782.110 120.437.100
1.607.839 522.944 1.305.957 107.165.943 5.488.785 112.654.728
2.242,7
2.187,4
Gemiddeld aantal personeelsleden (in FTE's)
21. Afschrijvingen immateriële en materiële vaste activa De specificatie is als volgt :
2010 €
2009 €
Nacalculeerbare afschrijvingen: - immateriële vaste activa - materiële vaste activa
12.114.603 6.503.506
7.784.806
Overige afschrijvingen: - immateriële vaste activa - materiële vaste activa
6.535.519 11.688.433
3.424.904 10.392.762
Sub-totaal afschrijvingen
36.842.061
21.602.472
Doorberekende afschrijvingen e.d. Totaal afschrijvingen
429.73636.412.325
755.67320.846.799
Toelichting: Bij de nacalculeerbare afschrijvingen van immateriele vaste activa is de éénmalige afschrijving ultimo 2010 van de onder het A-segment vallende deel van de oude plankosten en plankosten nieuwbouw opgenomen, conform beleidsregel CU-2002. Bij de overige afschrijvingen in de post immateriele vaste activa is een inhaalafschrijving op de oude plankosten verwerkt over de jaren 2008 en 2009 voor een bedrag van: € 825.429 per jaar.
Aansluiting afschrijvingen resultatenrekening - vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten
2010 €
Totaal afschrijvingslasten resultatenrekening waarvan nacalculeerbare afschrijvingen
36.842.061 18.618.109
In het externe budget verwerkte vergoeding voor nacalculeerbare afschrijvingslasten: - WTZi-vergunningplichtige vaste activa - WTZi-meldingsplichtige vaste activa - WM G-gefinancierde vaste activa - DHAZ-gefinancierde vaste activa Totaal vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten
1.880.387 16.571.595 166.127 18.618.109
Aanschafwaarde desbetreffende vaste activa Cumulatieve afschrijvingslasten desbetreffende vaste activa Cumulatieve vergoedingen voor nacalculeerbare afschrijvingslasten desbetreffende vaste activa
103
308.855.247 159.476.316 92.501.415
Reinier de Graaf Groep 23. Overige bedrijfskosten De specificatie is als volgt :
2010 €
2009 €
Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten Algemene kosten Patiënt- en bewonersgebonden kosten Onderhoud en energiekosten Huur en leasing Afschrijving debiteuren Kosten samenwerkingsverbanden Bonussen en betalingskortingen
8.707.947 10.498.551 37.372.590 5.586.912 1.449.231 24.495 1.746.608 239.214-
10.381.723 9.343.369 34.617.402 5.312.134 665.016 536.242 1.303.200 256.790-
Totaal bedrijfskosten
65.147.120
61.902.296
Toelichting: De daling van de post voedingsmiddelen en hotelmatige kosten wordt veroorzaakt door de post schoonmaakkosten, welke nu is opgenomen onder de personeelskosten onder personeel niet in loondienst (€1,8 miljoen). De post patiënt- en bewonersgebonden kosten is toegenomen als gevolg van de toegenomen productie.
24. Financiële baten en lasten De specificatie is als volgt :
Rentebaten Sub-totaal financiële baten
2010 €
2009 €
198.506198.506-
189.217189.217-
Rentelasten Resultaat deelnemingen Sub-totaal financiële lasten
2.994.674 108.023 3.102.697
3.213.640 51.385 3.265.025
Totaal financiële baten en lasten
2.904.191
3.075.808
Toelichting: Resultaat deelnemingen betreft het resultaat van het aandeel derden in de zeggenschapsbelangen over 2010: Totaal Stichting Haags-Rijswijks Huisartsenlaboratorium Stichting Behandelcentrum Westland
2/3-aandeel
€ 60.000 102.034
€ 40.000 68.023
162.034
108.023
104
Reinier de Graaf Groep 26. Bezoldiging bestuurders en toezichthouders Welk bestuursmodel is van toepassing op uw Wat is de samenstelling van het bestuur of de directie?
Eindverantwoordelijke Raad van Bestuur met Raad van Toezicht. Tweehoofdig met voorzitter.
De bezoldiging van de bestuurders en gewezen bestuurders van de zorginstelling over het jaar 2010 is als volgt: Naam 1 Vanaf welke datum is de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie? 2 M aakt de persoon op dit moment nog steeds deel uit van het bestuur? 3 Tot welke datum was de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie? 4 Is de persoon in het verslagjaar voorzitter van het bestuur geweest? 5 Hoeveel maanden is de persoon voorzitter geweest in het verslagjaar? 6 Wat is de aard van de (arbeids)overeenkomst? 7 Welke salarisregeling is toegepast? 8 Wat is de deeltijdfactor? (percentage) 9 Bruto-inkomen, incl. vakantiegeld, eindejaars-uitkeringsalaris en andere vaste toelagen a. Waarvan verkoop verlofuren b. Waarvan nabetalingen voorgaande jaren 10 Bruto-onkostenvergoeding 11 Werkgeversbijdrage sociale lasten 12 Werkgeversbijdrage pensioen, VUT, FPU 13 Ontslagvergoeding 14 Bonussen 15 Totaal inkomen (9 t/m 14, excl. 9a en b) 16 Cataloguswaarde auto van de zaak 17 Eigen bijdrage auto van de zaak
dr. J. van den Heuvel 2010
G. Littel
1-mrt-08
1-jun-10
ja
ja
31-dec-10
31-dec-10
ja
nee
12
0
1 1 100%
1 1 100%
208.000 0 0 3.300 7.528 23.521 0 0 242.349 28.195 0
305.735 0 0 14.623 4.144 13.378 0 0 0 0 0
2010
Toelichting: G. Littel B.V. heeft in de periode 4 januari tot en met 31 mei 2010 een interim-opdracht uitgevoerd. Hiervoor zijn facturen ingediend voor een bedrag van € 194.618 (inclusief 19% BTW, zijnde € 31.073). Vanaf 1 juni 2010 is G. Littel in dienst getreden als lid van de Raad van Bestuur. De beloning is vanaf 1 juni conform de regeling NVZD.
De bezoldiging van de leden van de raad van toezicht van de zorginstelling over het jaar 2010 is als volgt: Naam Functie Bezoldiging 2010 € voorzitter, tot 1-6-2010 9.000 Ir. R.V. Kingma ir. G.J. van Luijk vicevoorzitter, tot 1-8-2010 9.188 drs. R.H. Dupuis lid, tot 1-6-2010 4.688 voorzitter, m.i.v. 1-6-2010 13.125 mw. drs. P.G. Boumeester drs. D.G.H. van der Werf, RA lid 13.500 lid, m.i.v. 1-10-2010 2.813 drs. E.B. M ulder dr. M .M .E. Schneider lid, m.i.v. 1-10-2010 2.813 drs. J.S.T. Tiemstra, RA lid, m.i.v. 11-3-2010 11.126
105
Reinier de Graaf Groep 27. Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (Wopt) De bezoldiging van de functionarissen die over 2010 in het kader van de Wopt verantwoord worden, is als volgt: 1 2 3 4 5
Functionaris In dienst vanaf In dienst tot Belastbaar loon (in €)
Interim fee 4-1-2010 t/m 31-5-2010 Uitkeringen in verband met beeindiging van 6 het dienstverband (in €) Totaal beloning in kader van Wopt (4, 5 en 6) 7 Beloning 2009 1 2 3 4
Functionaris In dienst vanaf In dienst tot Belastbaar loon (in €) Voorzieningen ten behoeve van beloningen 5 betaalbaar op termijn (in €) Uitkeringen in verband met beeindiging van 6 het dienstverband (in €)
Totaal beloning in kader van Wopt (4, 5 en 6) 7 Beloning 2009
Voorzitter RvB 1-mrt-08 heden 189.666 -
Lid RvB 1-jun-10 heden 111.117 194.618
189.666
305.735
191.741
-
Radiotherapeut 1-jan-01 30-apr-10 50.925
Radiotherapeut 1-jan-01 31-jul-10 90.025
Adviseur 1-mrt-73 31-dec-10 71.977
-
-
-
185.000
330.000
133.273
235.925
420.025
205.250
131.388
129.708
65.803
Toelichting: De beloning van de voorzitter en lid Raad van bestuur is gebaseerd op de regeling NVZD. De radiotherapeuten en de adviseur hebben een vertrekbonus ontvangen.
28. Honoraria accountant
2010 €
2009 €
De honoraria van de accountant over 2009 zijn als volgt: 1 Controle van de jaarrekening 2 Overige controlewerkzaamheden (w.o. Regeling AO/IC en Nacalculatie) 3 Fiscale advisering 4 Niet-controlediensten Totaal honoraria accountant
104.006 12.138 38.731
114.201 8.190 87.896
-
97.735
154.875
308.022
Toelichting: De honoraria voor de accountant betreffen de totale accountantskosten voor alle onder de Stichting Reinier de Graaf behorende entiteiten.
106
Reinier de Graaf Groep 5.1.10 Balans per 31 december 2010 (na resultaatsbestemming) Ref.
31-dec-10 €
31-dec-09 €
1 2 3
128.366.251 18.147.863 146.514.114
290.000 128.265.007 26.085.616 154.640.623
4 5 6 9
2.591.581 3.236.196 42.245.482 95.953 48.169.212
3.375.722 1.809.43848.577.475 62.827 50.206.586
194.683.326
204.847.209
31-dec-10 €
31-dec-09 €
1.381.290 36.519.005 1.678.551 39.578.846
1.381.290 33.199.869 1.678.551 36.259.710
ACTIVA
Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Totaal vaste activa Vlottende activa Voorraden Onderhanden werk uit hoofde van DBC's Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen Totaal vlottende activa Totaal activa
Ref. PASSIVA
Eigen vermogen Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet collectief gefinancierd vrij vermogen
10
Totaal eigen vermogen Voorzieningen
11
2.419.000
570.000
Langlopende schulden
12
58.662.165
66.737.399
Kortlopende schulden Schulden uit hoofde van financieringsoverschot Kortlopende schulden en overlopende passiva
7 13
14.826.529 79.196.786
40.231.779 61.048.321
194.683.326
204.847.209
Totaal passiva
107
Reinier de Graaf Groep 5.1.11 Resultatenrekening over 2010
Ref.
2010 €
2009 €
BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en/of subsidie
15
129.822.202
117.186.286
Niet gebudgetteerde zorgprestaties
16
9.597.518
8.045.918
DBC opbrengsten B-segment
17
58.041.539
51.027.147
Subsidies
18
8.856.496
8.131.553
Overige bedrijfsopbrengsten
19
15.196.797
13.308.946
221.514.552
197.699.850
Som der bedrijfsopbrengsten
BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten
20
115.426.867
108.267.370
Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa
21
32.089.186
17.159.463
Overige bedrijfskosten
23
64.862.063
62.006.406
212.378.116
187.433.239
9.136.436
10.266.611
5.817.300-
5.613.357-
3.319.136
4.653.254
2010 €
2009 €
3.319.136
4.653.254
3.319.136
4.653.254
Som der bedrijfslasten BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten RESULTAAT BOEKJAAR
24
RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld:
Toevoeging/(onttrekking): Collectief gefinancierd gebonden vermogen
108
Reinier de Graaf Groep 5.1.13 Toelichting op de enkelvoudige balans ACTIVA 1. Immateriële vaste activa De specificatie is als volgt :
31-dec-10 € -
Goodwill Totaal immateriële vaste activa
-
Het verloop van de immateriële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven :
Boekwaarde per 1 januari Bij: investeringen Bij: herrubricering oude plankosten Bij: herrubricering plankosten nieuwbouw Af: desinvesteringen Af: afschrijvingen Af: afschrijving op plankosten oud- en nieuwbouw volgens IVA beleidsregel CU-2002 Boekwaarde per 31 december Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen
2010 €
31-dec-09 € 290.000 290.000 2009 €
290.000 11.877.923 2.712.967 290.000 2.476.287 12.114.603
290.000 -
-
290.000
14.590.890 14.590.890
290.000 -
-
290.000
Toelichting: Voor een nadere specificatie van het verloop van de immateriële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht onder 5.1.14 2. Materiële vaste activa De specificatie is als volgt :
Grond Gebouwen Verbouwingen Installaties Interim voorzieningen Onderhanden projecten Trekkingsrechten Instandhouding Bouwinvesteringen onder nieuw bouwregime Inventaris Automatisering Terreinvoorzieningen
31-dec-10 € 15.462.385 11.886.263 4.074.443 3.076.390 1.025.538 3.152.091 28.812.172 6.586.599 12.390.833 28.123.236 13.703.018 73.283
15.465.750 12.840.533 5.022.519 3.386.883 1.538.308 4.859.143 31.161.026 6.451.969 8.041.644 30.564.320 8.797.971 134.941
Totaal materiële vaste activa
128.366.251
128.265.007
Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven : Boekwaarde per 1 januari Bij: investeringen Bij: herwaardering grond Af: afschrijvingen
2010 € 128.265.000 17.994.166 17.892.915
2009 € 132.721.625 115.41413.490.000 17.831.211
Boekwaarde per 31 december
128.366.251
128.265.000
109
Zie 5.1.14.1 Zie 5.1.14.1 plus 5.1.14.3 Zie 5.1.14.1 plus 5.1.14.4 Zie 5.1.14.1 plus 5.1.14.3 Zie 5.1.14.1 Zie 5.1.14.1 en 5.1.14.3 en 5.1.14.4 Zie 5.1.14.2 Zie 5.1.14.2 Zie 5.1.14.2 Zie 5.1.14.3 Zie 5.1.14.3 Zie 5.1.14.4
31-dec-09 €
Reinier de Graaf Groep Aanschafwaarde Cumulatieve herwaarderingen Cumulatieve afschrijvingen
241.967.762 13.490.000 127.091.511
238.808.040 13.490.000 124.033.040
128.366.251
128.265.000
Toelichting: Voor een nadere specificatie van het verloop van de materiële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht onder 5.1.14. In toelichting 5.1.15 zijn overzichten opgenomen voor de onderhanden en gereedgekomen projecten.
3. Financiële vaste activa De specificatie is als volgt :
31-dec-10 €
31-dec-09 €
Deelnemingen Vorderingen op deelnemingen Plankosten
52.802 12.128.167 5.966.894
28.548 9.548.488 16.508.580
Totaal financiële vaste activa
18.147.863
26.085.616
52.802 52.802
28.548 28.548
9.314.358 2.314.651 499.158 12.128.167
5.822.358 3.226.972 499.158 9.548.488
4.630.657 1.336.237 5.966.894
16.508.580
Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt :
Deelnemingen: Reinier M edische Centra Holding B.V. Vorderingen op deelnemingen: Reinier M edische Centra Holding B.V. Stichting Combister Stichting Behandelcentrum Westland
Plankosten Oude plankosten Plankosten nieuwbouw
16.508.580
Toelichting: De oude plankosten en de plankosten nieuwbouw betreffen het deel dat aan het B-segment moet worden toegewezen. Het onder het Asegment vallende deel is volgens de IVA beleidsregel CU-2002 ultimo 2010 volledig afgeschreven en in de nacalculatie 2010 opgenomen.
4. Voorraden De specificatie is als volgt :
31-dec-10 €
31-dec-09 €
M edische middelen Hulpmiddelen Overige voorraden: Centraal magazijn Laboratorium middelen
1.024.590 977.990
899.058 805.903
589.001
1.084.003 586.758
Totaal voorraden
2.591.581
3.375.722
Toelichting: Het centraal magazijn is in 2010 uitbesteed aan Zorgservice XL te Delfgauw. De incourante artikelen zijn niet gewaardeerd en dus niet in de voorraad opgenomen.
110
Reinier de Graaf Groep 5. Onderhanden werk uit hoofde van DBC's De specificatie is als volgt :
31-dec-10 €
Onderhanden werk DBC's A-segment Onderhanden werk DBC's B-segment Af: ontvangen voorschotten
19.005.493 9.075.241 24.844.538
Totaal onderhanden werk
De specificatie van het onderhanden werk is als volgt weer te geven: S troom DBC's en zorgverzekeraar
3.236.196
Gerealiseerde projectkosten en toegerekende winst
Af: verwerkte verliezen €
Af: ontvangen voorschotten €
31-dec-09 € 16.671.234 6.790.318 25.270.990 1.809.438-
S aldo per 31-dec-10 €
€
DSW Zorgverzekeraar CZ Centrale Zorgverzekeraar Achmea Zorgverzekeringen N.V. Overige verzekeraars In voorschot aan medisch specialisten
12.770.312 5.730.882 4.143.660 5.435.880
-
13.145.000 7.402.883 4.199.305 5.414.050 5.316.700-
374.6881.672.00155.64521.830 5.316.700
Totaal (onderhanden projecten)
28.080.734
-
24.844.538
3.236.196
6. Vorderingen en overlopende activa De specificatie is als volgt :
Vorderingen op debiteuren Vorderingen op participanten en maatschappijen waarin wordt deelgenomen Reinier M edisch Centra Holding BV Laboratoriumpraktijk Berg en Bosch BV Reinier Obesitas Centrum Stichting Combister St. Haags-Rijswijks Huisartsenlaboratorium Nog te factureren omzet DBC's Overige vorderingen: Te ontvangen ziekengeld e.d. Frankeermachine Vooruitbetaalde bedragen: Exploitatie gebouw De Gravin Nog te ontvangen bedragen: Fietsproject Overige overlopende activa: Ledenrekening Centramed Diverse vorderingen en vooruitbetaalde posten Totaal vorderingen en overlopende activa
31-dec-10 €
31-dec-09 €
22.331.242
11.769.136
65.970 182.970 165.238 16.525.778
2.900 62.388 893.362 211.870 33.128.701
12.155
59.415 12.155
347.351
332.978
41.823
35.241
243.000 2.329.955
2.069.329
42.245.482
48.577.475
Toelichting: De voorziening die in aftrek op de vorderingen op debiteuren is gebracht bedraagt € 218.643. De post vorderingen op debiteuren is ultimo 2010 hoog omdat in december met de laatste zorgverzekeraars een akkoord is bereikt over de prijzen in het B-segment. Facturering heeft nog grotendeels in december plaatsgevonden.
111
Reinier de Graaf Groep 9. Liquide middelen De specificatie is als volgt :
31-dec-10 €
31-dec-09 €
Bankrekeningen Kassen
92.719 3.234
59.342 3.485
Totaal liquide middelen
95.953
62.827
PAS S IVA 10. Eigen vermogen De specificatie is als volgt :
31-dec-10 €
31-dec-09 €
Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet collectief gefinancierd vrij vermogen
1.381.290 36.519.005 1.678.551
1.381.290 33.199.869 1.678.551
Totaal eigen vermogen
39.578.846
36.259.710
Collectief gefinancierd gebonden vermogen
Het verloop is als volgt weer te geven:
S aldo per 1-jan-2010 €
Resultaatbestemming €
Overige mutaties €
S aldo per 31-dec-2010 €
Reserve aanvaardbare kosten: Reserve aanvaardbare kosten
19.709.869
3.319.136
-
23.029.005
Herwaarderingsreserve
13.490.000
-
-
13.490.000
Totaal collectief gefin. gebonden vermogen
33.199.869
3.319.136
-
36.519.005
Toelichting: De herwaarderingsreserve heeft betrekking op de herwaardering van de grond welke ter verkoop overblijft na de realisatie van de nieuwbouw. De vergelijkbare cijfers 2009 zijn hiervoor aangepast. Voor verdere toelichting wordt verwezen naar hoofdstuk 5.1.4.2.
112
Reinier de Graaf Groep 11. Voorzieningen Het verloop is als volgt weer te geven:
S aldo per 1-jan-2010 €
Dotatie
Onttrekking
€
€
S aldo per 31-dec-2010 €
Persoonlijk levensfase budget Uitgestelde beloningen
570.000
1.849.000 -
-
1.849.000 570.000
Totaal voorzieningen
570.000
1.849.000
-
2.419.000
Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moet worden beschouwd: 31-dec-2010 Kortlopend deel van de voorzieningen (< 1 jr.) Langlopend deel van de voorzieningen (> 1 jr.) Hiervan langlopend (> 5 jaar)
991.000 1.428.000 570.000
Toelichting: Voorziening Persoonlijk levensfase budget: betreft een voorziening voor de op basis van de CAO opgebouwde rechten minus de al bestede rechten. De verplichtingen als gevolg van de overgangsregelingen worden als langlopend deel van de voorziening aangemerkt. Voorziening uitgestelde beloningen: met betrekking tot uitgestelde beloningen is met ingang van 2005, gebaseerd op RJ271, de verplichting berekend voor de op termijn eventueel verschuldigde jubileumuitkeringen aan personeel.
12. Langlopende schulden De specificatie is als volgt :
Totaal schulden aan kredietinstellingen
Het verloop van de schulden aan kredietinstellingen is als volgt weer te geven:
31-dec-10 € 58.662.165
2010 €
31-dec-09 € 66.737.399
2009 €
Stand per 1 januari Bij: nieuwe leningen Af: aflossingen
74.794.658 8.057.258
83.288.733 8.494.075
Stand per 31 december
66.737.400
74.794.658
Af: aflossingsverplichting komend boekjaar
8.075.235
8.057.259
Stand langlopende schulden per 31 december
58.662.165
66.737.399
8.075.235 58.662.165 32.898.369
8.057.259 66.737.399 38.024.725
Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moet worden beschouwd: Kortlopend deel van de langlopende schulden (< 1 jr.), aflossingsverplichtingen Langlopend deel van de langlopende schulden (> 1 jr.) (balanspost) Hiervan langlopend (> 5 jaar)
Toelichting: Voor een nadere toelichting op de langlopende schulden wordt verwezen naar bijlage overzicht langlopende leningen 5.1.16. De aflossingsverplichtingen 2011 zijn verantwoord onder de kortlopende schulden.
113
Reinier de Graaf Groep 7. Vorderingen uit hoofde van financieringstekort en/of schulden uit hoofde van financieringsoverschot
S aldo per 1 januari
t/m 2007 €
2008 €
2009 €
13.236.205-
7.061.841-
19.933.733-
Financierings verschil boekjaar Correcties voorgaande jaren Betalingen/ontvangsten Sub-totaal mutatie boekjaar S aldo per 31 december
-
-
-
350.447
19.947.601
10.574 6.000.000
350.447
19.947.601
6.010.574
12.885.760
13.923.159-
12.885.758C
C
C
2010 € -
903.372-
totaal € 40.231.779-
903.37210.574 26.298.048
903.372-
25.405.250
903.372-
14.826.529-
A
Stadium van vaststelling (per erkenning): Door de NZa zijn de budgetten definitief vastgesteld t/m 2009. De verrekening hiervan wordt in 2011 verwacht. De cijfers over 2010 zijn gebaseerd op de concept nacalculatie. A= interne berekening B= overeenstemming met zorgverzekeraars C= definitieve vaststelling NZa
S pecificatie financieringsverschil in het boekjaar
Wettelijk budget aanvaardbare kosten boekjaar
2010 €
2009 €
129.811.628
116.149.666
112.906.455 1.124.7611.699.761 -
112.267.623 1.038.842 1.537.259 3.734.121
Vergoedingen ter dekking van het wettelijk budget: Opbrengsten DBC A-segment inclusief toeslagen Honoraria-opbrengsten voor specialisten in loondienst Overige opbrengsten Afrekening lumpsum Overige mutaties: Radiotherapie Ondersteuning en overige producten 1e lijns Overige trajecten Totaal financieringsverschil
725.718 9.885.457 6.622.370 903.372-
1.202.143 9.035.330 7.268.081 19.933.733-
114
Reinier de Graaf Groep 13. Kortlopende schulden en overlopende passiva De specificatie is als volgt : Schulden aan kredietinstellingen Crediteuren Aflossingsverplichtingen langlopende leningen Belastingen en sociale premies Schulden terzake pensioenen Nog te betalen salarissen Vakantiegeld Verlofuren Overige schulden: Inkopen in bestelling Overige kortlopende schulden Reinier M edische Centra Holding BV Laboratoriumpraktijk Berg en Bosch BV De Graaflanden B.V. Stichting Combister Stichting Specialisten Reinier de Graaf Inkoopvereniging Zorgservice XL Nog te betalen kosten: Interest Overige nog te betalen kosten Overige passiva: Te verrekenen met specialisten Fonds bijzondere voorzieningen Claims inzake WA-verzekeringen Voorziening WAO-verplichting Totaal kortlopende schulden en overlopende passiva
31-dec-10 20.599.606 8.376.542 8.075.235 5.402.935 1.386.000 91.048 3.390.000 2.601.000
31-dec-09 2.444.238 10.870.079 8.057.259 5.167.831 1.396.000 18.299 3.260.000 2.719.000
4.016.162 206.916 907.886 1.580.810 91.082 4.9532.021.928
3.168.316 216.701 1.092.860 607.037 4.429 523.296 17.410 -
1.282.917 8.278.409
1.438.147 7.542.373
8.478.088 318.133 2.097.042 79.196.786
9.810.787 318.910 2.028.949 346.400 61.048.321
Toelichting: De toename van de schuld aan de kredietinstellingen wordt met name veroorzaakt door dat in 2010 geen korte kredieten zijn omgezet naar langlopende leningen .
14. Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Z ie hiervoor 5.1.5 T oelichting op de geconsolideerde balans.
115
Afschrijvingspercentage
Boekwaarde per 31 december 2010
0,0 - 5,0 %
-
14.590.890 14.590.890
290.000-
M utaties in boekwaarde (per saldo)
S tand per 31 december 2010 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
290.000 290.000
-
12.114.603
2.712.967 2.476.287
11.877.923
290.000
-
290.000
0,0 - 3,0 %
15.462.385
15.621.943 159.558
3.365-
-
-
3.365
-
15.465.750
2.131.943 13.490.000 156.193
€
€
- desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
- terugname geheel afgeschreven activa .aanschafwaarde .cumulatieve afschrijvingen
- afschrijvingen - afschrijving op plankosten oud- en nieuwbouw volgens IVA beleidsregel CU2002
Mutaties in het boekjaar - investeringen - herrubricering oude plankosten - herrubricering plankosten nieuwbouw
Boekwaarde per 1 januari 2010
S tand per 1 januari 2010 - aanschafwaarde - herwaardering terreinen - cumulatieve afschrijvingen
Grond
NZa-IVA
5.1.14.1 WTZi - vergunningsplichtige materiële vaste activa
2,0%
1.337.043
34.148.278 32.811.235
671.626-
-
-
671.626
-
2.008.669
32.139.609
34.148.278
€
Gebouwen
5.1.14 Enkelvoudig mutatieoverzicht materiële vaste activa
3,0 - 5,0%
2.226.620
14.212.881 11.986.261
606.784-
5.005.725 5.005.725 -
-
606.784
-
2.833.404
16.385.202
19.218.606
Verbouwingen €
5,0%
200.200
1.907.389 1.707.189
85.842-
1.645.013 1.645.013 -
-
85.842
-
286.042
3.266.360
3.552.402
€
Installaties
25,0%
1.025.538
2.051.078 1.025.540
512.770-
-
-
512.770
-
1.538.308
512.770
2.051.078
Interim Voorzieningen €
0,0%
1.244.152
1.244.152 -
1.268.234-
-
-
1.268.234-
-
2.512.386
2.512.386
Onderhanden Projecten €
-
21.495.938
83.776.611 62.280.673
3.438.621-
6.940.738 6.650.738 290.000
-
12.114.603
1.444.733 4.356.674
11.877.923
24.934.559
63.904.693 13.490.000 52.460.134
S ub-totaal vergunning €
-
128.366.251
270.048.652 141.682.401
188.749-
15.124.444 14.834.444 290.000
-
12.114.603
1.444.733 20.369.202
19.262.400 11.877.923
128.555.000
239.098.040 13.490.000 124.033.040
€
Totaal
116
Reinier de Graaf Groep
Reinier de Graaf Groep 5.1.14.2 WTZi - instandhoudings materiële vaste activa
Bouwinvesteringen onder nieuw bouwregime €
S ub-totaal instandhoudings activa €
Trekkings rechten €
Instandhoudingen €
S tand per 1 januari 2010 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
46.976.890 15.815.871
14.785.744 8.333.775
8.693.806 652.162
70.456.440 24.801.808
Boekwaarde per 1 januari 2010
31.161.019
6.451.969
8.041.644
45.654.632
2.348.847
1.556.302 1.421.672
5.035.662 686.473
6.591.964 4.456.992
- terugname geheel afgeschreven activa .aanschafwaarde .cumulatieve afschrijvingen
-
-
-
-
- desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
-
2.097.261 2.097.261 -
-
2.097.261 2.097.261 -
134.630
4.349.189
2.134.972
Mutaties in het boekjaar - investeringen - afschrijvingen
M utaties in boekwaarde (per saldo)
2.348.847-
S tand per 31 december 2010 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
46.976.890 18.164.718
14.244.785 7.658.186
13.729.468 1.338.635
74.951.143 27.161.539
Boekwaarde per 31 december 2010
28.812.172
6.586.599
12.390.833
47.789.604
Afschrijvingspercentage
117
5,0%
5,0 - 10,0%
5,0%
-
2%
10.549.220
Boekwaarde per 31 december 2010
Afschrijvingspercentage
12.749.255 2.200.035
S tand per 31 december 2010 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
282.644-
-
- desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
M utaties in boekwaarde (per saldo)
-
- terugname geheel afgeschreven activa .aanschafwaarde .cumulatieve afschrijvingen
282.644
10.831.864
Boekwaarde per 1 januari 2010
Mutaties in het boekjaar - investeringen - afschrijvingen
12.749.255 1.917.391
5%
2.876.190
4.492.995 1.616.805
224.651-
-
-
224.651
3.100.841
4.492.995 1.392.154
€
€
S tand per 1 januari 2010 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
Installaties
Gebouwen
5.1.14.3 WMG gefinancierde materiële vaste activa
10 - 20%
28.123.236
62.256.201 34.132.965
2.441.084-
2.447.529 2.447.529 -
-
4.316.252 6.757.336
30.564.320
60.387.478 29.823.158
€
Inventaris
10 - 20%
13.703.018
22.820.232 9.117.214
4.905.047
3.638.916 3.638.916
-
8.333.839 3.428.792
8.797.971
18.125.309 9.327.338
Automatisering €
0%
568.939
568.939 -
279.061-
-
-
279.061-
848.000
848.000 -
Onderhanden Projecten €
55.820.603
102.887.622 47.067.019
1.677.607
6.086.445 6.086.445 -
-
12.371.030 10.693.423
54.142.996
96.603.037 42.460.041
S ub-totaal WMG €
118
Reinier de Graaf Groep
73.283
Boekwaarde per 31 december 2010
119
10,0%
697.128 623.845
S tand per 31 december 2010 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
Afschrijvingspercentage
61.658-
-
M utaties in boekwaarde (per saldo)
- desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
- terugname geheel afgeschreven activa aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen
61.658
134.941
Boekwaarde per 1 januari 2010
Mutaties in het boekjaar - investeringen - afschrijvingen
697.128 562.187
S tand per 1 januari 2010 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
Terreinen voorzieningen €
5.1.14.4 Niet WTZi/WMG gefinancierde materiële vaste activa
Reinier de Graaf Groep
10,0%
-
-
-
-
-
-
-
€
Gebouwen
5,0 - 10,0%
1.847.823
6.397.148 4.549.325
341.292-
-
459.163 800.455
2.189.115
5.937.985 3.748.870
Verbouwingen €
0,0%
1.339.000
1.339.000 -
159.757-
-
159.757-
1.498.757
1.498.757
Onderhanden Projecten €
-
3.260.106
8.433.276 5.173.170
562.707-
-
299.406 862.113
3.822.813
8.133.870 4.311.057
S ub-totaal niet WTZi/ WMG €
A02063/U379
Brief-nummer
3-9-2002
Datum
Nieuwbouw 2014
Omschrijving
nieuw concept
WTZi-type
Brief-nummer
Toelichting:
Totaal
Nummer
Datum
WTZi-type
Cat 3 investering Cat 3 investering Cat 3 investering Cat 3 investering Cat 3 investering Cat 3 investering Cat 3 investering Jaarlijkse instandhouding Jaarlijkse instandhouding Eigen rekening
Noodstroom S gebouw OK H Oogpoli OK B Brandwerend MDL OK B install Installaties Kleine verbouwingen
Activa-post
2.512.386
2.512.386
t/m 2009 €
Omschrijving
Projectgegevens
5.1.15.2 SPECIFICATIE IN HET BOEKJAAR GEREED GEKOMEN PROJECTEN
Totaal
Nummer
Projectgegevens
5.1.15.1 Specificatie ultimo boekjaar onderhanden projecten
5.1.15 Specificaties onderhanden en gereed gekomen projecten
-
7.051.127
Totaal €
7.051.127
Overige €
139.913.314
139.913.314
Nominaal bedrag €
461.389 567.255 794.684 285.662 1.883.658 805.644 237.369 131.253 1.425.049 459.163
WMG €
-
1.244.152
1.244.152
onder-handen €
Investeringen
gereed €
t/m 2010
461.389 567.255 794.684 285.662 1.883.658 805.644 237.369 131.253 1.425.049 459.163
WTZi €
1.268.234-
-1.268.234
2010 €
Investeringen
-
139.913.314
139.913.314
407.413
23.069 28.363 39.734 14.283 94.183 40.282 11.868 13.125 142.505 -
Toekomstige lasten Afschrij-ving WTZi Rentekosten € €
Index €
Aangepaste goedkeuring €
Goedkeuringen Jaar van oplevering
120
Reinier de Graaf Groep
16-feb-07
24-jul-07
BNG
BNG
17-okt-08
Waterschapsbank Totaal
121
20-feb-06
20-mei-05
Waterschapsbank
17-okt-08
1-mrt-05
Waterschapsbank
Waterschapsbank
15-okt-04
Waterschapsbank
Waterschapsbank
1-sep-03
16-feb-04
Waterschapsbank
2-dec-02
Waterschapsbank
Waterschapsbank
14-mei-01
Waterschapsbank
Rabobank Delflanden
1-mrt-03
28-feb-05
BNG
Fonds Sociale Voorzieningen
2-dec-02
10-jan-05
1-mrt-02
BNG
BNG
1-okt-01
BNG
18-apr-01
BNG
Datum
BNG
Leninggever
€
3.000.000
5.000.000
2.500.000
5.500.000
3.593.060
5.400.000
8.000.000
13.000.000
5.346.000
6.432.335
4.820.000
90.756
7.000.000
7.000.000
1.198.741
3.001.259
10.000.000
6.330.000
11.340.000
6.806.703
Hoofdsom
19
9
6
9
39
7
14
14
19
16
14
nvt
14
6
9
19
9
14
14
14
lineair
lineair
lineair
lineair
fixe
lineair
lineair
fixe
lineair
lineair
annuiteit
nvt
lineair
lineair
fixe
fixe
lineair
lineair
lineair
lineair
Totale S oort lening loop-tijd
4,530%
4,430%
3,375%
3,230%
3,796%
3,500%
4,255%
4,755%
4,780%
4,265%
5,800%
3,140%
4,886%
4,208%
3,630%
4,180%
4,280%
4,238%
3,967%
5,095%
%
150.000 8.057.258
500.000
357.144
550.000
92.866
675.000
533.332
-
267.300
408.403
301.766
-
466.666
1.000.000
35.106
87.894
1.000.000
422.000
756.000
453.781
€
2.850.000 -
€
Aflossing in 2010
74.794.658
4.500.000
1.428.573
3.300.000
3.221.596
2.025.000
5.333.334
13.000.000
3.474.900
3.063.017
3.099.354
90.756
6.066.666
5.000.000
1.058.317
2.649.683
3.000.000
3.165.000
5.292.000
3.176.462
€
Werke- Restschuld Nieuwe lijke- 31 december leningen in rente 2009 2010
5.1.16 Overzicht langlopende schulden ultimo 2010
Reinier de Graaf Groep
66.737.400
2.700.000
4.000.000
1.071.429
2.750.000
3.128.730
1.350.000
4.800.002
13.000.000
3.207.600
2.654.614
2.797.588
90.756
5.600.000
4.000.000
1.023.211
2.561.789
2.000.000
2.743.000
4.536.000
2.722.681
€
Restschuld 31 december 2010
32.898.369
1.950.000
1.500.000
-
-
2.664.400
-
2.133.337
13.000.000
1.871.100
612.604
996.726
90.756
3.266.665
-
847.681
2.122.319
-
633.000
756.000
453.781
€
Rest-schuld over 5 jaar
18
8
3
5
35
2
9
9
12
7
8
12
4
5
15
2
7
6
6
jaar
jaar
jaar
jaar
jaar
jaar
jaar
in 2018
jaar
kwartaal
maand
jaar
jaar
jaar
jaar
jaar
jaar
jaar
jaar
Resteren-de Afloslooptijd in singsjaren eind wijze 2010
Gestelde zekerheden
8.075.235
150.000 Borgstelling WfZ
500.000 Borgstelling WfZ
357.143 Borgstelling WfZ
550.000 Borgstelling WfZ
92.866 Borgstelling WfZ
675.000 Borgstelling WfZ
533.333 Borgstelling WfZ
- Borgstelling WfZ
267.300 Borgstelling WfZ
408.402 Borgstelling WfZ
319.744 Borgstelling WfZ
- geen
466.667 Borgstelling WfZ
1.000.000 Borgstelling WfZ
35.106 Borgstelling WfZ
87.894 geen
1.000.000 Borgstelling WfZ
422.000 Borgstelling WfZ
756.000 Borgstelling WfZ
453.780 Borgstelling WfZ
€
Aflossing 2011
Reinier de Graaf Groep 5.1.17 Toelichting op de resultatenrekening over 2010 15. Wettelijk budget aanvaardbare kosten €
2010 €
€
2009 €
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten voorgaand boekjaar Productieafspraken verslagjaar Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling Prijsindexatie materiële kosten
116.149.666
124.835.305
1.448.634
1.744.798
1.171.032 229.454-
2.350.816 277.669 941.578
Uitbreiding erkenning en toelating: - loonkosten - materiele kosten - samenwerkingsverbanden
40.000
2.628.485 3.822.537-
40.000
3.822.537-
Beleidsmaatregelen overheid: Prestatiecontract Opschoning B-segment Korting 2010/09 Uitbreiding specialisten capaciteit
581.778974.509352.017
180.33711.012.970180.706142.277 1.204.270-
Nacalculeerbare kapitaalslasten: - rente - afschrijvingen - afschrijving op plankosten oud- en nieuwbouw - overige
343.446637.865
11.231.736160.5711.293.339
12.114.603 19.391-
317.993 12.389.631
1.450.761
Overige mutaties Lokale component Kleine aanpassingen
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten boekjaar Correcties voorgaande jaren Totaal wettelijk budget voor aanvaardbare kosten
49.000 2.611-
731.595 187.00546.389
544.590
129.811.628
116.149.666
10.574
1.036.620
129.822.202
117.186.286
BATEN 16. Toelichting niet-gebudgetteerde zorgprestaties De specificatie is als volgt :
2010 €
2009 €
Zorgprestaties cliënten Apotheek, doorberekend aan derden
9.100.019 497.499
7.458.746 587.172
Totaal
9.597.518
8.045.918
122
Reinier de Graaf Groep 17. DBC opbrengsten B-segment De specificatie is als volgt :
2010 €
2009 €
Opbrengst B-segment Onderhandenwerk
48.966.298 9.075.241
44.236.829 6.790.318
Totaal
58.041.539
51.027.147
18. Subsidies De specificatie is als volgt:
2010 €
2009 €
Rijkssubsidies vanwege het M inisterie van OC&W (waaronder werkplaatsfunctie en medische faculteit van UM C's) Rijkssubsidies vanwege het M inisterie van VWS (waaronder opleidingsfonds, academische component voor UM C's) Overige subsidies, waaronder loonkostensubsidies en EU-subsidies
72.786
63.301
7.864.069
7.290.394
919.641
777.858
Totaal
8.856.496
8.131.553
19. Toelichting overige bedrijfsopbrengsten De specificatie is als volgt :
Algemene administratieve diensten idem aan groepsmaatschappijen Bereide maaltijden Facilitaire dienstverlening Verhuur ruimten Verhuur ruimten aan de GGZ Honorarium specialisten in loondienst B-segment Vergoeding donoraanmeldingen Schenking Laboratoriumpraktijk Berg en Bosch BV Totaal
2010 €
2009 €
402.366 191.683 490.068 1.049.941 232.370 209.350 8.059.019 30.773 4.531.227
430.435 197.911 524.102 1.050.898 208.719 7.883.763 38.034 2.975.084
15.196.797
13.308.946
LAS TEN 20. Personeelskosten De specificatie is als volgt :
2010 €
2009 €
Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremie Andere personeelskosten: Opleidingen Reiskosten woon/werk Overige personeelskosten Sub-totaal Personeel niet in loondienst
87.026.969 10.398.743 7.441.571
83.512.441 9.523.921 6.796.614
1.791.455 1.190.839 1.562.974 109.412.551 6.014.316
1.585.651 408.799 1.193.176 103.020.602 5.246.768
Totaal personeelskosten
115.426.867
108.267.370
Gemiddeld aantal personeelsleden (in FTE's):
123
2.134,7
2.094,2
Reinier de Graaf Groep 21. Afschrijvingen immateriële en materiële vaste activa De specificatie is als volgt :
2010 €
2009 €
Nacalculeerbare afschrijvingen: - immateriële vaste activa - materiële vaste activa
11.297.429 6.503.506
7.784.806
Overige afschrijvingen: - immateriële vaste activa - materiële vaste activa
3.185.519 10.680.177
674.904 9.371.494
Totaal afschrijvingen
31.666.631
17.831.204
Toelichting: Bij de nacalculeerbare afschrijvingen van immateriele vaste activa is de éénmalige afschrijving ultimo 2010 van de onder het A-segment vallende deel van de oude plankosten en plankosten nieuwbouw opgenomen, conform beleidsregel CU-2002. Bij de overige afschrijvingen in de post immateriele vaste activa is een inhaalafschrijving op de oude plankosten verwerkt over de jaren 2008 en 2009 voor een bedrag van € 825.429 per jaar.
Aansluiting afschrijvingen resultatenrekening - vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten 2010 € Totaal afschrijvingslasten resultatenrekening waarvan nacalculeerbare afschrijvingen
31.666.631 17.800.935
In het externe budget verwerkte vergoeding voor nacalculeerbare afschrijvingslasten: - WTZi-vergunningplichtige vaste activa - WTZi-meldingsplichtige vaste activa - WM G-gefinancierde vaste activa - DHAZ-gefinancierde vaste activa Totaal vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten
1.880.387 15.754.421 166.127 0 17.800.935
Aanschafwaarde desbetreffende vaste activa Cumulatieve afschrijvingslasten desbetreffende vaste activa Cumulatieve vergoedingen voor nacalculeerbare afschrijvingslasten desbetreffende vaste activa
Totaal afschrijvingen volgens verloopoverzichten Doorberekende afschrijvingen Totaal afschrijvingen resultatenrekening
270.048.652 141.682.401 87.383.097 2010 € 32.483.805
2009 € 17.831.204
394.619-
-671.741
32.089.186
17.159.463
124
Reinier de Graaf Groep 23. Overige bedrijfskosten De specificatie is als volgt :
2010 €
2009 €
Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten Algemene kosten Patiënt- en bewonersgebonden kosten Onderhoud en energiekosten Huur en leasing Afschrijving debiteuren Kosten samenwerkingsverbanden Kosten samenwerkingsverbanden groepsmaatschappijen Bonussen en betalingskortingen
7.880.557 9.577.842 39.062.828 5.103.052 1.411.089 284.185 1.746.608 35.116 239.214-
9.643.903 8.591.615 35.736.863 4.862.254 1.813.661 276.584 1.303.200 35.116 256.790-
Totaal bedrijfskosten
64.862.063
62.006.406
Toelichting: De daling van de post voedingsmiddelen en hotelmatige kosten wordt veroorzaakt door de post schoonmaakkosten, welke nu is opgenomen onder de personeelskosten onder personeel niet in loondienst (€ 1,8 miljoen). De post patient- en bewonersgebonden kosten is toegenomen als gevolg van de toegenomen productie.
24. Financiële baten en lasten De specificatie is als volgt :
2010 €
2009 €
Rentebaten
186.237
173.344
Sub-totaal financiële baten
186.237
173.344
Rentelasten Resultaat deelnemingen Overige financiële lasten
2.877.7913.125.746-
3.060.5702.726.131-
Sub-totaal financiële lasten
6.003.537-
5.786.701-
Totaal financiële baten en lasten
5.817.300-
5.613.357-
Resultaat deelnemingen: Reinier M edische Centra Holding B.V.
3.125.746-
2.726.131-
3.125.746-
2.726.131-
125
Reinier de Graaf Groep
5.2
Overige gegevens
5.2.1
Vaststelling en goedkeuring jaarrekening
De Raad van Bestuur van de Stichting Reinier de Graaf Groep heeft de jaarrekening 2010 opgemaakt. De Raad van Toezicht van de Stichting Reinier de Graaf Groep heeft de jaarrekening 2010 vastgesteld in de vergadering van 12 mei 2011.
5.2.2
Resultaatbestemming
Het resultaat wordt verdeeld volgens de resultaatverdeling in de resultatenrekening.
5.2.3
Ondertekening door bestuurders en toezichthouders
w.g. dr. J. van den Heuvel, voorzitter Raad van Bestuur
w.g. G. Littel, lid Raad van Bestuur
w.g. mw. drs. P.G. Boumeester, voorzitter
w.g. drs. D.G.H. van der Werf RA, lid en lid van de financiële commissie
w.g. drs. E.B. M ulder, lid
w.g. mw. dr. M .M .E. Schneider, lid
w.g. drs. J.S.T. Tiemstra RA, lid en lid van de financiële commissie
5.2.4
Controleverklaring
De accountantsverklaring is op genomen op de volgende p agina.
126
Reinier de Graaf Groep
5.3
127
Controleverklaring
Reinier de Graaf Groep
128
Reinier de Graaf Groep
5.4
Bijlagen
5.4.1
Overzicht 2010/2009
Specialis(t)(me) 2010 2009 aantal opname Cardiologie Chirurgie Dermatologie Maag-darm-lever Gynaecologie Interne geneeskunde Kaakchirurgie Kindergeneeskunde KNO-heelkunde Longgeneeskunde Neurochirurgie Neurologie Oogheelkunde Orthopaedie Plastische chirurgie Pijnbestrijding Reumatologie Urologie
2010 2009 verpleegdagen
2010 2009 gemidd. verpl. duur
820 3.315 1 1.125 1.346 3.187 32 2.999 294 1.477 2 996 5 933 172 104 10 421
1.006 3.372 3 1.090 1.751 3.201 31 2.739 372 1.505 8 943 7 928 196 100 7 454
5.964 17.737 5 7.277 3.646 18.950 66 13.308 711 11.279 6 6.155 11 4.055 463 356 61 1.787
6.697 18.253 28 6.592 4.206 19.557 88 12.939 865 11.530 43 6.322 23 4.274 645 373 50 1.777
7,27 5,35 5,00 6,47 2,71 5,95 2,06 4,44 2,42 7,64 3,00 6,18 2,20 4,35 2,69 3,42 6,10 4,24
6,66 5,41 9,33 6,05 2,40 6,11 2,84 4,72 2,33 7,66 5,38 6,70 3,29 4,61 3,29 3,73 7,14 3,91
A-segment, totaal
17.239
17.713
91.837
94.262
5,33
5,32
B-segment, totaal
11.011
10.620
43.044
42.259
3,91
3,98
28.250
28.333
134.881
136.521
4,77
4,82
Totaal
129
38.173
B-segment, totaal
168.852
130.679
A-segment, totaal
Totaal
4.817 19.657 12.143 4.906 11.106 11.240 2.303 5.219 10.608 6.316 389 7.309 8.716 12.775 2.998 855 1.646 1.476 6.200
Cardiologie Chirurgie Dermatologie Maag-darm-lever Gynaecologie Interne geneeskunde Kaakchirurgie Kindergeneeskunde KNO-heelkunde Longgeneeskunde Neurochirurgie Neurologie Oogheelkunde Orthopaedie Plastische chirurgie Pijnbestrijding Reumatologie Revalidatie Urologie
164.985
36.919
128.066
6.170 19.075 11.964 4.762 9.792 11.022 2.012 5.441 10.023 6.419 415 6.788 8.769 12.637 2.943 922 1.573 1.401 5.938
2010 2009 1e poli bezoek
Overzicht 2010/2009
Specialis(t)(me)
5.4.2
323.915
323.915
23.636 38.245 25.483 8.181 41.872 32.024 2.812 9.771 25.024 16.748 494 17.376 26.053 25.767 5.379 4.553 4.308 1.699 14.490
305.589
305.589
22.738 36.695 23.991 8.763 40.628 29.772 2.678 8.822 23.625 16.858 472 16.225 19.405 24.708 5.312 4.317 4.397 1.359 14.824
2010 2009 herhalingsbezoeken
21.548
8.206
13.342
740
normaal 95 1.017 915 2.587 1.079 2.539 101 301 334 426 1 666 1.142 424 355 560 60
2010
4.419
3.303
1.116
21
20.507
6.536
13.971
841
2010 2009 dagverpleging (M10) zwaar normaal 1 176 184 1.129 876 4 2.592 301 1.219 17 2.728 70 113 1 255 235 314 1 379 16 564 13 361 55 540 211 234 2 1.556 78
4.090
3.110
980
25
9 77 339 1
95
8 131 19 97
2 177
zwaar
2009
4.716
1.988
2.728
4.735
1.344
3.391
247
4-
-
176
550
54
75 503
2.544
1.974
2010 2009 M10 met cytostatica
130
Reinier de Graaf Groep
Reinier de Graaf Groep
5.4.3
Realisatie produktieafspraken
(A-segment, in aantallen)
opnamen verpleegdagen dagbehandeling (M10), normaal dagbehandeling (M10), incl. cytostaticaverstrekking dagbehandeling (M10), zwaar 1e polibezoeken in-vitrofertalisatie 1e lijnsbudget: röntgendiagnostiek huisartsen funktie-onderzoeken huisartsen(opbrengst x € 1) polikl. fysiotherapie (opbrengst x € 1) polikl. bevallingen laboratoriumonderzoeken: - afnamen - huisbezoeken - analysekosten (opbrengst x € 1) - cervix cytologie chirurgische kunstmiddelen: - knieën - heupen radiotherapie - teletherapie
131
afspraak 2010
realisatie 2010
afspraak 2009
realisatie 2009
18.363 96.303 13.896 2.705 1.066 120.218 797
17.239 91.840 13.342 2.728 1.116 130.679 752
17.838 97.112 13.978 3.323 1.269 127.408 797
17.713 94.262 13.971 3.391 980 128.066 754
2.395.587 312.550 0 377
2.562.391 323.316 0 419
2.144.583 312.550 5.000 393
2.484.591 324.456
130.114 6.090 4.600.343 3.500
134.731 6.500 5.113.575 5.044
125.724 5.372 4.078.340 2.446
127.501 5.967 4.592.819 4.249
0 18
1 6
0 27
10 25
840
927
834
794
375
Reinier de Graaf Groep
Bijlage I Governance code Onderstaand wordt de Governance Code weergegeven en de mate waarin deze in de Reinier de Graaf Groep wordt toegepast. 1.
De zorgorganisatie als zorgonderneming met een bijzondere maatschappelijke verantwoordelijkheid Ja
1.1.
1.2.
Nee √
De zorgorganisatie realiseert als zorgonderneming met een bijzondere maatschappelijke verantwoordelijkheid verantwoorde en resultaatgerichte zorg. Zij draagt daarbij zorg voor een doelmatige en transparante uitvoering. Het feit dat de zorgorganisatie een zorgonderneming met een bijzondere maatschappelijke verantwoordelijkheid is, blijkt uit het hanteren van (tenminste) de volgende uitgangspunten: De zorgorganisatie stelt de patiënt/cliënt en diens gerechtvaardigde wensen en behoeften bij de zorgverlening centraal; De zorgverlening geschiedt zodanig dat de daartoe beschikbaar staande middelen zo effectief en doelmatig mogelijk aangewend worden; De door of vanuit de zorgorganisatie geleverde zorg voldoet aan eigentijdse kwaliteitseisen.
√ √ √
2.
Invloed en betrokkenheid van belanghebbende bij het beleid van de zorgorganisatie
2.1.
De zorgorganisatie heeft een beleid voor de dialoog met de belanghebbenden die actief zijn binnen zijn verzorgingsgebied. In het kader van dat beleid stelt de organisatie vast: Wie (in beginsel) de belanghebbenden van de organisatie zijn; Waarover aan deze belanghebbenden informatie wordt gegeven en hoe de zorgorganisatie de door haar gewenste inbreng bij beleidsontwikkelingen organiseert. De relevant zijnde belanghebbenden worden door de zorgorganisatie in elk geval geraadpleegd over de volgende onderwerpen: De vaststelling of wijziging van de missie, doelstelling of grondslag van de zorgorganisatie; Het overdragen van de zeggenschap over de zorgorganisatie of over een belangrijke deel daarvan en over besluiten tot fusie of tot het aangaan of verbreken van een duurzame samenwerking met een andere zorgorganisatie; De systematische bewaking, beheersing of verbetering van de kwaliteit van de te verlenen zorg. De statuten van de zorgorganisatie die voldoet aan de in art. 344 Boek 2 BW gestelde omschrijving, worden zodanig aangepast dat één of meer in die statuten nader omschreven belanghebbenden het recht van enquête wordt toegekend en zij daarmee toegang hebben tot de Ondernemingskamer van het Gerechtshof te Amsterdam.
Ja
2.2.
2.3.
3.
Nee
√ √
√ √
√ √
Verantwoording aan belanghebbenden Ja
3.1.
3.2.
3.3.
3.4.
De zorgorganisatie legt jaarlijks aan alle belanghebbenden verantwoording af middels een openbare publicatie over het in de het jaarverslag gevoerde beleid en over de (totale) in dat jaar geleverde prestaties. De inhoud van deze verantwoording sluit aan op de eisen die in het Document Jaarverantwoording Maatschappelijke Verantwoording zijn vastgelegd. De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor de kwaliteit, de juistheid en de volledigheid van de jaarlijkse verantwoording zoals bedoeld in lid 1. De Raad van Toezicht ziet er op toe dat de Raad van Bestuur deze verantwoordelijkheid vervult. De Jaarlijkse verantwoording bevat, waar noodzakelijk, een bestuursverklaring. De zorgorganisatie draagt er zorg voor dat ook alle aan de zorgorganisatie verbonden vrijgevestigde (medische) professionals op geaggregeerd niveau (in ieder geval op het niveau van maatschappen en medische staven) verantwoording afleggen over de wijze van hun handelen en behandelen De Raad van Toezicht legt in de in lid 1 genoemde openbare publicatie jaarlijks verantwoording af over zijn in het verslagjaar verrichtte werkzaamheden
Nee √
√
√
√
132
Reinier de Graaf Groep 4.
De externe accountant en diens relatie en communicatie met de organen van de zorgorgansatie
4.1.
De externe accountant wordt benoemd, ontslagen en gedechargeerd door de Raad van Toezicht. De Raad van Bestuur kan hierover advies uitbrengen aan de Raad van Toezicht De externe accountant wordt qua persoon periodiek gewisseld De externe accountant verricht bij voorkeur geen advieswerkzaamheden voor de zorgorganisatie en maakt – indien dit in het te controleren boekjaar wel gebeurd is – in het verslag over de jaarrekening melding van de in dat jaar verrichte advieswerkzaamheden. De externe accountant woont het van belang zijnde gedeelte van de vergadering van de Raad van Toezicht bij waarin de jaarrekening wordt besproken/vastgesteld De externe accountant rapporteert zijn bevindingen betreffende het onderzoek van de jaarrekening gelijktijdig aan de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht
Ja
4.2. 4.3.
4.4. 4.5.
5.
Taken en werkwijze van de Raad van Bestuur
5.1.
De Raad van Bestuur is eindverantwoordelijk voor en belast met het besturen van de zorgorganisatie, hetgeen onder meer inhoudt dat zij verantwoordelijk is voor de realisatie van de doelstellingen van de zorgorganisatie, de strategie en het beleid en de daaruit voortvloeiende resultaatontwikkeling. De Raad van Bestuur legt hierover verantwoording af aan de Raad van Toezicht. Bij de vervulling van zijn taak richt de Raad van Bestuur zich naar het belang van de zorgorganisatie, rekening houdend met het feit dat de zorgorganisatie een onderneming met een bijzondere maatschappelijke verantwoordelijkheid is. De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor het beheersen van de risico’s verbonden aan de activiteiten van de zorgorganisatie en voor de financiering van de zorgorganisatie. De Raad van Bestuur rapporteert hierover aan en bespreekt de interne risicobeheersings- en controlesystemen met de Raad van Toezicht. De Raad van Bestuur verschaft de Raad van Toezicht tijdig alle informatie die nodig is voor een goede uitoefening van de taak van de Raad van Toezicht
Nee √
√ √
√ √
Ja
5.2.
5.3.
5.4.
6.
Bezoldiging en openbaarmaking
6.1. 6.2.
De Raad van Toezicht stelt de bezoldiging van de leden van de Raad van Bestuur vast. De jaarlijkse verantwoording van de zorgorganisatie bevat de door de wet voorgeschreven informatie over de hoogte en de structuur van de bezoldiging van de individuele leden van de Raad van Bestuur.
7.
Belangenverstrengelingen
7.1.
De Raad van Bestuur is integer en stelt zich toetsbaar op ten aanzien van zijn eigen functioneren. Elke vorm en schijn van persoonlijke bevoordeling dan wel belangenverstrengeling tussen enig lid en de Raad van Bestuur en de zorgorganisatie wordt vermeden. Een lid van de Raad van Bestuur kan niet tegelijkertijd de functie vervullen van lid van de Raad van Toezicht van een binnen het werkgebied van de zorgorganisatie werkzame zorgorganisatie of onderneming die geheel of gedeeltelijk dezelfde werkzaamheden als de zorgorganisatie vervult. Een lid Raad van Bestuur zal zonder de toestemming van de Raad van Toezicht geen betaalde of onbetaalde nevenfuncties aanvaarden of continueren als deze nevenfuncties, al dan niet in samenhang met andere betaalde of onbetaalde nevenfuncties, een meer dan minimale werkbelasting kan opleveren of anderszins strijdig kan zijn met de belangen van de zorgorganisatie. De Raad van Bestuur geeft de Raad van Toezicht op eerste verzoek inzicht in de door hem uitgeoefende nevenfuncties.
Nee √
√
√
√
Ja
Nee √ √
Ja
7.2.
7.3.
7.4.
8.
Taak en werkwijze Raad van Toezicht
8.1.
De Raad van Toezicht heeft tot taak toezicht te houden op het besturen door de Raad van Bestuur en op de algemene gang van zaken in de zorgorganisatie. In dit kader bewaakt de Raad van Toezicht c.q. houdt deze toezicht op ten minste: De realisatie van de doelstellingen van de organisatie;
Nee √
√
√
√
Ja
.
133
Nee
√
Reinier de Graaf Groep √
-
8.2.
8.3. 8.4. 8.5.
8.6.
De strategie en de risico’s verbonden aan de activiteiten van de zorgorganisatie; De opzet en werking van de interne risicobeheersing- en controlesystemen; De financiële verslaglegging; De naleving van wet- en regelgeving; Het als zorgorganisatie op passende wijze uitvoering geven aan het zijn van een zorgonderneming met een bijzondere maatschappelijke verantwoordelijkheid. Bij de vervulling van haar taak richt de Raad van Toezicht zich naar het belang van de zorgorganisatie, rekeninghoudend met het feit dat de zorgorganisatie een onderneming met een bijzondere maatschappelijke verantwoordelijkheid is. De Raad van Toezicht voert tenminste jaarlijks met elk van de leden van de Raad van Bestuur een functionering- en beoordelingsgesprek. De Raad van Toezicht is verantwoordelijk voor de kwaliteit van zijn eigen functioneren. De Raad van Toezicht evalueert zijn functioneren tenminste jaarlijks buiten de aanwezigheid van de Raad van Bestuur en informeert de Raad van Bestuur over de uitkomsten hiervan. De Raad van Toezicht voert tenminste jaarlijks met de Raad van Bestuur als geheel een evaluatiegesprek over het wederzijds functioneren van beide organen op zich en in relatie tot elkaar.
9.
Benoeming, ontslag, deskundigheid en samenstelling
9.1.
De Raad van Toezicht dient zodanig samengesteld te zijn dat zij haar taak naar behoren kan vervullen. Ieder lid van de Raad van Toezicht dient geschikt te zijn om de hoofdlijnen van het totale beleid te beoordelen. Ieder lid van de Raad van Toezicht beschikt over de specifieke deskundigheid die noodzakelijk is voor de vervulling van zijn taak, binnen zijn rol in het kader van de profielschets van de Raad. Een lid van de Raad van Toezicht kan twee maal voor een periode van (maximaal) vier jaar zitting hebben in de Raad van Toezicht. Bij de werving, selectie en benoeming van nieuwe leden van de Raad van Toezicht wordt gebruik gemaakt van een voor de betreffende vacature opgestelde profielschets. De leden van de Raad van Toezicht worden op openbare wijze geworven, tenzij voor een bepaalde plaats in de Raad van Toezicht op grond van een wettelijke of statutaire bepaling geldt dat deze plaats op voordracht wordt ingevuld of het recht tot benoeming aan een andere partij van de Raad van Toezicht toekomt. Statutair is vastgelegd op welke gronden de Raad van Toezicht een lid van zijn Raad kan schorsen of ontslaan, welke meerderheid van stemmen hiertoe vereist is en welke eventuele daarbij te hanteren procedures worden gevolgd.
√ √ √ √
√
√ √ √
√
Ja
9.2.
9.3. 9.4.
9.5.
10.
Bezoldiging
10.1. 10.2.
De Raad van Toezicht stelt de bezoldiging van de leden van de Raad Toezicht vast. De bezoldiging van een lid van de Raad van Toezicht is niet afhankelijk van de resultaten van de zorgorganisatie. De jaarlijkse verantwoording van de zorgorganisatie bevat de door de wet voorgeschreven informatie over de hoogte en de structuur van de bezoldiging van de individuele leden van de Raad van Toezicht.
Nee √ √
√ √
√
Ja
10.3.
11.
Onafhankelijkheid
11.1.
De Raad van Toezicht is zodanig samengesteld dat de leden ten opzichte van elkaar, de Raad van Bestuur en welk deelbelang dan ook onafhankelijk en kritisch kunnen opereren. De leden van de Raad van Toezicht geven in de jaarlijkse verantwoording van de zorgorganisatie inzicht in de door hen uitgeoefende nevenfuncties. Het is niet gewenst dat de leden van de Raad van Toezicht op voordracht worden benoemd, dan wel door derden worden benoemd. Waar het hiervoor vermelde wettelijk bepaald of in de statuten is opgenomen, geldt in ieder geval dat een lid van de Raad van Toezicht dat op voordracht is benoemd, dan wel door een derde is benoemd, zijn functie vervult zonder last en ruggespraak van degene door wie hij is voorgedragen of benoemd en zonder diens deelbelang te laten prevaleren. Leden van de Raad van Toezicht verrichten nimmer taken van de Raad van Bestuur.
Nee √ √ √
Ja
11.2.
11.3.
Nee √
√
√
134
Reinier de Graaf Groep 11.4.
11.5.
Een lid van de Raad van Toezicht kan niet tegelijkertijd de functie vervullen van lid van een Raad van Bestuur van een binnen het werkgebeid van de zorgorganisatie werkzame zorgorganisatie of onderneming, die geheel of gedeeltelijk dezelfde werkzaamheden als de zorgorganisatie vervult. Tot lid van de Raad van Toezicht is niet benoembaar een voormalig lid van de Raad van Bestuur van de zorgorganisatie tot drie jaar na het einde van de die functie. Evenmin zijn tot leden van de Raad van Toezicht benoembaar werknemers of personen die tot de zorgorganisatie toegelaten zijn tot drie jaar na het einde van hun arbeidscontract of toelating.
12.
Belangenverstrengelingen
√
√
Ja 12.1. 12.2
Elke vorm en schijn van persoonlijke bevoordeling dan wel belangenverstrengeling tussen enig lid van de Raad van Toezicht en de zorgorganisatie worden vermeden. De Raad van Toezicht is verantwoordelijk voor de besluitvorming over het oplossen van zaken waarbij belangenverstrengelingen aan de orde kan zijn bij leden van de Raad van Toezicht, de Raad van Bestuur en bij de externe accountant in relatie tot de zorgorganisatie.
13.
Openbaarmaking en uitvoeringsdatum van deze Code
13.1.
De Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht zijn verantwoordelijk voor de corporate governancestructuur van de zorgorganisatie en voor de naleving van de principes van deze Code. Deze Governance Code is op 1 januari 2006 volledig van kracht, met dien verstande dat de eerste verantwoording die conform art. 1.3.1. van deze code wordt uitgebracht, betrekking heeft op het verslagjaar 2006 De hoofdlijnen van de governancestructuur van de zorgorganisatie worden jaarlijks mede aan de hand van de principes die in deze code zijn genoemd, in de jaarlijkse verantwoording van de zorgorganisatie uiteengezet In de hiervoor bedoelde verantwoording geeft de zorgorganisatie uitdrukkelijk aan dat zij de principes van deze Governance Code heeft opgevolgd en naleeft en zo niet, waarom niet en op welke punten zij met welke vervangende regels daarvan afwijkt.
Nee √ √
Ja
13.2
13.3.
13.4
135
Nee √
√
√
√
Reinier de Graaf Groep
Bijlage II Samenstelling Medische Staf Bestuur Medische Staf per 31 december 2010 M. de Boo, psychiater, lid mw. dr. C.G.J.M. Hilders, gynaecoloog, voorzitter dr. L.C. Smeets, arts-microbioloog, lid dr. P.C. Smit, chirurg, penningmeester dr. S.B.W. Vehmeijer, orthopedisch chirurg, vice-voorzitter ------------------------------------------------------------------Leden Vereniging Medische Staf per 31 december 2010 Allergologie dr. H. de Groot Anesthesiologie H.B. Cornelisse J. van Cosburgh dr. N.T. van Dasselaar T. Inan R.S.M. Kuijpers B.J.H.M. Lombaers J.F. van Poorten E.M. Stouten F.T. Tergau B.C. Verdouw dr. M.F.M. Wagemans R.W.P. van der Weerd Cardiologie: dr. G.J.W. Bech J. Constandse dr. S.H.J. Monnink dr. E. Ronner dr. M.C. van der Zee Chirurgie: dr. M. van der Elst dr. P.W. de Graaf S. Festen W.H. Hoffmann dr. T.M. Karsten dr. J. Koning I.H. Oei mw. C.C. van der Pol mw. dr. M. van 't Riet dr. P.C. Smit dr. M.P.F.M. Vrancken Peeters dr. M.R. de Vries Dermatologie: dr. M.W. Bekkenk mw. J.C. Bijlmer-Iest mw.. M. Brakman mw. C.L.M. van Hees mw. M.M. Hulshof mw. A.C.M. Kunkeler mw. S.A.E. Stadhouders-Keet dr. ir. K.H. Tjiam Gynaecologie: mw. A. Baalbergen dr. H.A. Bremer mw. K. de Graaff 136
Reinier de Graaf Groep dr. W.A. ter Harmsel M.P.M. Hermans mw. dr. C.G.J.M. Hilders dr. C.A.M. Jansen dr. H. Kragt dr. J.C. Kuijpers A.L. Milani mw. dr. A.L.J.M. Pietersma-de Bruyn mw. F.C. Siemens Intensive care: mw. L. Dawson I.A. Meynaar S.J. Sleeswijk Visser mw. M. Verheijen P.L. Tangkau Interne Geneeskunde: mw. M.M.E.M. Bos dr. R.E. Brouwer dr. E.J.J. Duschek dr. M.C.W. Jebbink dr. E. Maartense P.T.E. Postema dr. E.F.M. Posthuma dr. D.H. Schweitzer mw. dr. C.M. Segeren mw. M.A. Tervoort dr. H. Walinga Maag-darm-leverziekten C.J.M. Bolwerk dr. J.T. Brouwer mw. G.W. Erkelens R. Quispel mw. dr. C. Rogge-Wolf J. Scherpenisse Nefrologie dr. H. Boom F. Borst dr. P.C. Chang mw. dr. F.M.E. Hoekstra Reumatologie dr. C. Bijkerk dr. A.J. Peeters Kaakchirurgie E.W. van Roessel Kindergeneeskunde dr. B. Bakker mw. dr. A.P.M. van den Elzen mw. L.C. ten Have mw. M.W. Hekkelaan dr. N. van der Lelij mw. L.H. van der Meer-Kappelle dr. J.G. Noordzij mw. S.M.H. Timmermans mw. L.N. van Veen J.O. Wishaupt mw. M.C. Woltering Kinder-Psychologie mw. A.A. (Amy) van Blitterswijk 137
Reinier de Graaf Groep mw. E.J. van Rijn van Alkemade mw. S.B. Visser mw. M.D.C. de Visser Klinische chemie dr. F.P.L. van der Dijs dr. P.M.M. van Haard dr. F.A.L. van der Horst mw. dr. M.G.H.M. Tax Klinische fysica mw. drs. B.P.H.M. Geelen J.A. Groot dr. M. de Langen dr. ir. V.W.J. Verhoeven KNO M.F.F. Franken mw. dr. H.C. Hafkamp J.A.D. Jol D.P. Kooper mw. J.M. Kruyt F.A.W. Peek Longziekten dr. E.F.L. Dubois dr. R.E.T. Nocker B.J.M. Pannekoek R.N. van Rossem Medische immunologie mw. L.E. Bakker mw. dr. M.R. Batstra Medische microbiologie mw. dr. E.E. Mattsson dr. L.C. Smeets dr. E.R. van der Vorm dr. R.W. Vreede Neurochirurgie A. Kloet (B) Neurologie dr. L.A.M. Aerden dr. H.J. Gilhuis W.J.H.M. Grosveld D.J. Kamphuis H.Th.J. Niekus mw. dr. K.I. Roon J.W.A. Swen mw. K.M.A. Verwer Neuro-Psychologie mw. A. van Oort P.J.J. van der Werff Nucleaire geneeskunde J.J.J. Borm M.R.J. ten Broek A. Lafeber Oogheelkunde mw. H.E. Bijlmer-Gorter 138
Reinier de Graaf Groep O.L.H. van Hemel mw. dr. A.C. Lambooij mw. M.J.P. MacLaren-Vervoort dr. M.G. Prost Orthopedie dr. R.M. Bloem M.A. Hoelen J.H. van Linge D.D. Niesten dr. S.B.W. Vehmeijer H. Verburg Pathologie dr. A.W.F.M. van Leeuwen mw. dr. E.M. van der Loo dr. J.H.C. Meijers mw. dr. H.H. van Ravenswaay Claasen mw. I. Snieders mw. J.M.J. Spitzer-Naaijkens M.C.D. van der Vegt (B) Plastische chirurgie M.C. Schuringa dr. E.J.F. Timmenga Psychiatrie M. de Boo mw. R.G. Eendebak Radiologie R.J. Dallinga J. Eleveld K.M. Han mw. P. Kraayeveld mw. J.M. Reijnen-Hemmer N.S. Renken mw. J.M. Scheffers H.R. Speelman mw. S.L. Tjiam T.F. Le Maire Radiotherapie mw. J.M. Immink mw. D.A.R.H. Grootenboers dr. A.D.G. Krol (B) Revalidatiegeneeskunde Mw. J. Blaauw (B) mw. M.C. Borgerhoff Mulder (B) mw. H.A. Berendsen mw. J.J.M.F. van der Putten (B) M. Terburg mw. A.D. Rambaran Mishre Urologie P.J. Ausems J.F.A.T. Bogdanowicz Dr. P.M. Groenendijk J. van der Hoeven Spoed Eisende Hulp mw. L.V.C. Bouman 139
Reinier de Graaf Groep mw. M.G. Ibelings G.F. (Gemma) Smout – Mattiazzo Ziekenhuisfarmacie mw. S. Coenradie mw. T. Feberwee P.N.J. Langendijk E. Meijer W.S.C.J.M. van der Pol (B) mw. G.K.K.E. Thio BUITENGEWONE LEDEN (B) mw. dr. C.J. van Asperen, klinisch geneticus mw. Y. Hilhorst-Hofstee, klinisch geneticus mw. S.S.G. Kant, klinisch geneticus dr. H.W.D. Mooren, business development manager medische laboratoria dr. W.V.G. Quint, moleculair bioloog dr. L.J. van Doorn, moleculair bioloog prof. dr. P.H.M. Savelkoul, moleculair bioloog mw. I. Aangenendt, verpleeghuisarts P.B. Iserief, verpleeghuisarts mw. dr. G.A. Blok, coördinator Medische Opleidingen en Wetenschap dr. P. Herbrink, medisch immunoloog Toegelaten in vrije vestiging of in dienst getreden in 2010 1 januari : J.H. (Joost) van Linge, orthopedisch chirurg 1 januari : I.E. (Imogeen Esther) Antonisse, radiotherapeut-oncoloog 1 januari : A. (Andrea) van Oort, neuropsycholoog 1 februari : dr. M.E.E. (Elma) van Rossen, plastisch chirurg 1 maart : K.M.A. (Karlijn) Verwer, neuroloog 15 maart : G.K.K.E. (Tika) Thio, ziekenhuisapotheker 1 april : M.A. (Max) Hoelen, orthopedisch chirurg 1 mei : dr. M.G.H.M. (Martine) Tax, klinisch chemicus 10 mei : dr. A.D.G. Krol, radiotherapeut (buitengewoon lid) 1 juni : J. (Jan) Constandse, cardioloog 1 juni : dr. E. (Eelko) Ronner, cardioloog 1 juli : J. (Judig) Blaauw, revalidatiearts (buitengewoon lid) 1 september : dr. M.P.F.M. (Mark) Vrancken Peeters, (vaat)chirurg 1 oktober : M.C. (Mascha) Borgerhoff Mulder, revalidatiearts (buitengewoon lid) 25 oktober : G.F. (Gemma) Smout – Mattiazzo, SEH - arts 29 november : dr. J.H.C. (Carel) Meijers, patholoog 6 december : A.A. (Amy) van Blitterswijk, kinderpsycholoog (buitengewoon lid) Vertrokken in 2010 1 januari : Ir. E.G.M. (Ed) Stassen, cardioloog 1 maart : J.F. Hallman, neuroloog 1 mei : P. (Patricia) Noach, radiotherapeut 1 juli : V. (Veronique) Plasschaert, revalidatiearts (buitengewoon lid) 1 augustus : J. (Jacqueline) Pomp, radiotherapeut 1 oktober : dr. M. (Maurits) Pekelharing, klinisch chemicus 1 november : I.E. (Imogeen) Antonisse, radiotherapeut-oncoloog
140
Reinier de Graaf Groep
Bijlage III Samenstelling Management Per 31-12-2010 C.J.A.M. van der zande L.A. van Dam, C.E. van Driel C. Broekman E.T. Archer S.A. Koppert G. Huijgh E.T. Archer en P. Koers M.T. de Spaey R.J. van der Ent Braat M. Slingerland R. de Rijke J.M.M.C. Claassen E.F.M. Posthuma A.J. Meijer J. van den Heuvel G. Littel S.F. van der Lee
141
Stafdirecteur Zorg en Projectdirecteur Nieuwbouw Centrummanager Interne geneeskunde, Psychiatrie, IC& Radiotherapie Centrummanager Neuro/Cardio/Long/Revalidatie en Param. dienst Centrummanager Chirurgie & Orthopedie en SEH Centrummanager DUKOP/Kaakchirurgie en buitenpoliklinieken Centrummanager Vrouw & Kind Manager OK en patiënten logistiek Manager Medisch Ondersteunend Bedrijf Manager Communicatie & Marketing Manager Facilitair Bedrijf Manager ICT & Informatievoorziening Manager Financieel Beleid & Beheer Manager Personeel & Organsatie en Opleiding & Wetenschap Specialist Manager Opleiding & Wetenschap Manager Kwaliteit & Veiligheid Voorzitter Raad van Bestuur Lid Raad van Bestuur Secretaris Raad van Bestuur
Reinier de Graaf Groep
Bijlage IV Publicatielijst Artikelen gepubliceerd in 2010 door stafleden en arts-assistenten Reinier de Graaf Groep Verzameld door de Wetenschappelijke Activiteiten Commissie (WAC) ALLERGOLOGIE Drooge AM van, Knulst AC, Groot H de, Ginkel CJ van, Pasmans SG: Pseudo-food allergy caused by carry-over of latex proteins from gloves to food: need for prevention? Allergy 2010; 65: 532-533. Groot H de, Mulder MWM: Drug desensitisation in children. Eur J Pediatr 2010; Jong NW de, Maaren MS van, Vlieg-Boerstra BJ, Dubois AEJ, Groot H de, Gerth van Wijk R: Sensitization to lupine flour: is it clinically relevant? Clin Exp Allergy 2010: 40; 1571-1577. Patiwael JA, Vullings LG, Jong NW de, Toorenenbergen AW van, Gerth van Wijk R, Groot H de: Occupational allergy in strawberry greenhouse workers. Int Arch Allergy Immunol 2010; 152 (1): 5865. Patiwael JA, Jong NW de, Burdorf A, Groot H de, Gerth van Wijk R: Occupational allergy to bell pepper pollen in greenhouses in The Netherlands, an 8-year follow-up study. Allergy 2010; 65: 14231429. Simons FER, on behalf of co-authors (a.o. H. de Groot): World Allergy Organization survey on global availability of essentials for the assessment and management of anaphylaxis by Allergy/Immunology specialists in healthcare settings. Ann Allergy Asthma Immunol 2010; 104: 405-412. Bijdragen aan de volgende boeken: 1. Groot H de: Patiëntenboek “Allergie en kinderen” 2. Groot H de: Update teksten Zorgboeken “Allergie”, “Voedselallergie” en “Eczeem” CARDIOLOGIE Backus BE, Six AJ, Kelder JC, Mast TP, Akker F van den, Mast EG, et al (waaronder Monnink SH): Chest pain in the emergency room: a multicenter validation of the HEART Score. Crit Pathw Cardiol 2010; 9 (3): 164-169. CHIRURGIE Akdogan Deniz, Elst Maarten van der: Treatment of metacarpophalangeal and interphalangeal joint luxations. (In press Eur J Trauma Emerg Surg 2010) Bastos GF, Rouwet E, V, Metz R, Hendriks JM, Vrancken Peeters MP, Muhs BE et al: Device-specific outcomes after endovascular abdominal aortic aneurysm repair. J Cardiovasc Surg 2010; 51(4): 515531. Berg P van den, Schweitzer D, Vochteloo A, Pilot P, Niesten D, Vries M de, Elst M van der: Osteoporose vroeger signaleren, Screening en tijdige behandeling voorkomen fracturen. Med Cont 2010; 65 (11): 504-507. Berg P van den, D Schweitzer, Niesten D, Elst M van der: Aandacht voor medicatietrouw door telefonische aandacht voor de patiënt. Hoe frequent is efficiënt?. Mod Med, 30 juni 2010. Coulthard P, Esposito M, Worthington HV, Elst M van der, Waes OJ van, Darcey J. Tissue adhesives for closure of surgical incisions. Cochrane Database Syst Rev 2010; 5: CD004287.:CD004287. Courrech Staal EF, Wouters MN, van Sandick JW, Takkenberg, Karsten TM, Spitzer J, Hartgrink HH, Tollenaar RA: The stromal part of adenocarcinomas of the oesophagus: does it conceal targets for therapy? Eur J Cancer, 2010; 46 (4): 720-728. Cijs TM, Verhoef C, Steyerberg EW, Koppert LB, Tran TC, Wijnhoven BP, Tilanus HW, de Jonge J: Outcome of esophagectomy for cancer in elderly patients. Ann Thorac Surg 2010; 90 (3): 900-907. Dorp K van, Vries M de, Elst M van der, Schepers T: Chopart Joint Injury: A Study of Outcome and Morbidity. J Foot Ankle Surg 2010; 49 (6): 541–545. 142
Reinier de Graaf Groep Duijn EB van, Gerhards MF, Hoofwijk AG, Karsten TM, Dutch Diverticular Disease (3D) Collaborative Study Group: The ladies trial: laparoscopic peritoneal lavage or resection for purulent peritonitis. BMC Surg. 2010 Oct 18; 10: 29. Festen S, Geloven AA van, D'Hoore A, Lindsey I, Gerhards MF: Controversy in the treatment of symptomatic internal rectal prolapse: suspension or resection? Surg Endosc. 2010 Dec 8. [Epub ahead of print] No abstract available. Flu WJ, Schouten O, van Kuijk JP, Poldermans D: Perioperative cardiac damage in vascular surgery patients. Eur J Vasc Endovasc Surg 2010; 40 (1): 1-8. Flu WJ, Kuijk JP van, Hoeks SE, Kuiper R, Schouten O, Goei D et al: Prognostic implications of asymptomatic left ventricular dysfunction in patients undergoing vascular surgery. Anesthesiology. 2010; 112 (6): 1316-1324. Gobardhan PD, Madsen EVE, Elias SG, Wely B van, Wildenberg F van den, Theunissen EBM et al. (waaronder Pol CC van der): Prognostic Value of Lymphogenic Micrometastasis of Patients with Breast Carcinoma: A Multicenter Cohort Study. 10 Dec 8; CRTC San Antonio Breast Cancer Symposium; 33rd San Antonio Breast Cancer Symposium; Dec 8-12, 2010: 2010. Haan J de, Hartog D den, Tuinebreijer WE, Iordens GI, Breederveld RS, Bronkhorst MW et al (waaronder de Vries MR): Functional treatment versus plaster for simple elbow dislocations (FuncSiE): a randomized trial. BMC Musculoskelet Disord 2010; 11 (1): 263. Helderman F, Manoch IJ, Breeuwer M, Kose U, Boersma H, van Sambeek MR et al (waaronder Schouten O): Predicting patient-specific expansion of abdominal aortic aneurysms. Eur J Vasc Endovasc Surg 2010; 40 (1): 47-53. Hove PD van, Tuijthof GJ, Verdaasdonk EG, Stassen LP, Dankelman J: Objective assessment of technical surgical skills. Br J Surg 2010; 97 (7): 972-987. Huntjens K, Geel T van, Blonk M, Hegeman H, Elst M van der, Willems P et al: Implementation of osteoporosis guidelines: a survey of five large Fracture Liaison Services in The Netherlands. Osteoporosis International: 4 november 2010. [Epub ahead of print] Koppert LB, Geel AN van, Lans TE, Pol C van der, Coevorden F van, Wouters MW: Sternal resection for sarcoma, recurrent breast cancer, and radiation-induced necrosis. Ann Thorac Surg 2010; 90 (4):1102-1108. Kuijk JP van, Voute MT, Flu WJ, Schouten O, Chonchol M, Hoeks SE et al: The efficacy and safety of clopidogrel in vascular surgery patients with immediate postoperative asymptomatic troponin T release for the prevention of late cardiac events: Rationale and design of the Dutch Echocardiographic Cardiac Risk Evaluation Applying Stress Echo-VII (DECREASE-VII) trial. Am Heart J. 2010; 160 (3): 387-393. Kuijk JP van, Flu WJ, Galal W, Chonchol M, Goei D, Verhagen HJ et al: The influence of polyvascular disease on the obesity paradox in vascular surgery patients. J Vasc Surg 2010. [Epub ahead of print] Langeveld HR, Riet M van ´t, Weidema WF, Stassen LP, Steyerberg EW, Lange J, et al:Total extraperitoneal inguinal hernia repair compared with Lichtenstein (the LEVEL-Trial): a randomized controlled trial. Ann Surg 2010; 251(5): 819-824. Lier F van, Schouten O, Hoeks SE, van de Ven L, Stolker RJ, Bax JJ,Poldermans D: Impact of prophylactic beta-blocker therapy to prevent stroke afternoncardiac surgery. Am J Cardiol 2010; 105 (1): 43-47. Lodder E, Elst M van der: Chest Wall reonstruction with Precontoured Locking Plate Proof of Concept. Journal of Cancer Therapy: 2010, 1, 131-133. Morks AN, Ginhoven TM van, Graaf PW de, Smit PC: Primaire hyperparathyreoïdie: van diagnose tot behandeling. Modern Medicine 2010; 3: 16-21.
143
Reinier de Graaf Groep Morks AN, Klarenbeek BR, Flikweert ER, van der Peet DL, Karsten TM, Eddes EH et al (waaronder Graaf PW de: Current surgical treatment of diverticular disease in the netherlands. World J Gastroenterol. 2010; 16 (14): 1742-1746. Noordzij PG, Poldermans D, Schouten O, Bax JJ, Schreiner FA, Boersma E: Postoperative mortality in The Netherlands: a population-based analysis ofsurgery-specific risk in adults. Anesthesiology. 2010; 112 (5): 1105-1115. Opmeer BC, Boer KR, van Ruler O, Reitsma JB, Gooszen HG, Graaf PW de et al: Costs of relaparotomy on-demand versus planned relaparotomy in patients with severe peritonitis: an economic evaluation within a randomized controlled trial. Crit Care 2010; 14 (3): R97. Santvoort HC van, Besselink MG, Bakker OJ, Hofker HS, Boermeester MA, Dejong CH et al. (waaronder Karsten T); Dutch Pancreatitis Study Group: A step-up approach or open necrosectomy for necrotizing pancreatitis. N Engl J Med, 2010; 362 (16): 1491-1502. Schepers T, van Schie-van der Weert EM, de Vries MR, van der Elst M: Foot and ankle fractures at the supination line. Foot (Edinb). 2010 Dec 22. [Epub ahead of print] Schepers T, Peters S, Vehmeijer S, Elst M van der: Een duik in het ondiepe: de jeffersonfractuur. Trauma in Beeld. Ned Tijdschr Trauma 2010; 2: 55. Schepers T, Berendsen HA, Oei IH, Koning J: Functional outcome and patient satisfaction after flexor tenotomy for plantar ulcers of the toes. J Foot Ankle Surg 2010; 49 (2): 1-4. Schouten O, Sillesen H, Poldermans D. New Guidelines from the European Society of Cardiology for Perioperative Cardiac Care: A Summary of Implications for Elective Vascular Surgery Patients. Eur J Vasc Endovasc Surg 2010; 39 (1): 1-4. Schouten O, Verhagen HJ, Poldermans D: Endovascular repair of abdominal aorticaneurysm. N Engl J Med. 2010; 363 (15): 1480-1481 Schouten N, Verdaasdonk E, Elst M van der: Technique for removing a broken spiral blade of an intramedullary nail: a case report. EJOST, Issue 20/5; July/August 2010. Schouten O, Welten GM, Poldermans D: Statins and postoperative renal function.Eur J Vasc Endovasc Surg. 2010; 40 (5): 616-617. Schouten O, Sillesen H, Poldermans D: European Society of Cardiology. New guidelines from the European Society of Cardiology for perioperative cardiac care: a summary of implications for elective vascular surgery patients. Eur J Vasc Endovasc Surg. 2010 Jan; 39 (1):1-4. Sluis FF Van der, Schouten N, Graaf PW de, Karsten TM, Stassen LPS: Temporary end ileostomy with sucutaneously buried efferent limb: results and potential advantadges. Dig Surg. 2010; 27 (5): 403-408. Swank HA, Vermeulen J, Lange JF, Mulder IM, van der Hoeven JA, Stassen LP et al. Dutch Diverticular Disease (3D) Collaborative Study Group (waaronder Karsten TM): The ladies trial: laparoscopic peritoneal lavage or resection for purulent peritonitisA and Hartmann’s procedure or resection with primary anastomosis for purulent or faecal peritonitisB in perforated diverticulitis (NTR2037). BMC Surg. 2010; 10 (1): 29. Tjon AS, Sint NJ, Kwekkeboom J, de Man RA, Kazemier G, Tilanus HW et al waaronder Tha-In, T: Increased incidence of early de novo cancer in liver graft recipients treated with cyclosporine: an association with C2 monitoring and recipient age. Liver Transpl 2010; 16 (7): 837-846. Wall BJ van de, Draaisma WA, Consten EC, van der GY, Otten MH, Wit AG de et al. (waaronder Karsten TM): DIRECT trial: DIRECT trial: Diverticulitis Recurrences or Continuing Symptoms; Operative versus Conservative Treatment. A multicenter randomised clinical trial. BMC Surg 2010; 10 (1): 25. Wely BJ van, Wildenberg FJH van den, Gobardhan PD, Dalen T van, Pol CC van der, Wijsman JH et al: Axillary Recurrence after Negative Sentinel Lymphnode Biopsy; a Multicentre Cohort Study. 10 Dec 144
Reinier de Graaf Groep 8; CRTC San Antonio Breast Cancer Symposium; 33rd San Antonio Breast Cancer Symposium; Dec 8-12, 2010: 2010. Winkel TA, Hoeks SE, Schouten O, Zeymer U, Limbourg T, Baumgartner I et al: Prognosis of atrial fibrillation in patients with symptomatic peripheral arterial disease: data from the REduction of Atherothrombosis for Continued Health (REACH) Registry. Eur J Vasc Endovasc Surg 2010; 40 (1): 916. Winkel TA, Schouten O, Hoeks SE, Flu WJ, Hampton D, Kirchhof P et al: Risk factors and outcome ofnew-onset cardiac arrhythmias in vascular surgery patients. Am Heart J 2010; 159 (6): 1108-1115. Winkel TA, Schouten O, Hoeks SE, Voute MT, Chonchol M, Goei D et al: Prognosis of vascular surgery patients using a quantitative assessment of troponin T release: is the crystal ball still clear? Eur J Vasc Endovasc Surg. 2010; 40 (6): 739-746. Winkel TA, Schouten O, Voute MT, Hoeks SE, Welten GM, Bax JJ et al: The effect of statins on perioperative events in patients undergoing vascular surgery. Acta Chir Belg 2010; 110 (1): 28-31. Winkel TA, Voute MT, de Melis M, Hoeks SE, Schouten O, Kessels R et al: Sudden death during follow-up after new-onset ventricular tachycardias in vascular surgery patients. J Vasc Surg. 2010 Nov 22. [Epub ahead of print] Zollinger P, Kreis R, Meulen H van der, Elst M van der, Breederveld R, Tuinebreijer W: No higher risk of CRPS after external fixation of distal radial fractures – Subgroup Analysis under randomised Vitamine C prophylaxis. Open Orthop J, 2010; 17; 4: 71-75. DERMATOLOGIE Bekkenk MW. Microbiologie bij acne en rosacea. DIS Symposium Acne en Rosacea; 21-22 mei, 2010; Amsterdam. Hees CLM van: Dermatologie op reis. In: Boerhaave cursus Importziekten en reizigersadvisering, LUMC, 11 maart 2010, P 59-67. ISBN/EAN: 978-90-6767-678-5. Schimmel RJ, Pasmans SG, Xu M, Stadhouders-Keet SA, Shore EM, Kaplan FS et al: GNASassociated disorders of cutaneous ossification: Two different clinical presentations. Bone, 2010; 46 (3): 868-872. Swieten ECM van, Harmsel WA ter, Blok GA, Hees CLM van: Health related quality of life in patients suffering from vulvar diseases. 8th Congress and Postgraduate Course of the ECSVD, München, 1618 september 2010. Veerbeek L, van de Poll-Franse LV, Bekkenk MW, Bergman W, Hoekstra HJ, Jansen-Landheer ML et al. Betere navolging van de richtlijn 'Melanoom'. Ned Tijdschr Geneeskd 2010; 154 (6): A858. GYNAECOLOGIE & OBSTETRIE Baalbergen A, Veenstra Y, Stalpers LL, Ansink AC: Primary surgery versus primary radiation therapy with or without chemotherapy for early adenocarcinoma of the uterine cervix. Cochrane Database of Systematic Reviews 2010, Issue 1, art. No.: CD006248. Blom EA, Jansen PW, Verhulst FC, Hofman A, Raat H, Jaddoe VW et al (waaronder Coolman M): Perinatal complications increase the risk of postpartum depression. The Generation R Study. BJOG 2010; 117 (11): 1390-1398. Boer TA de, Kluivers KB, Withagen MI, Milani AL, Vierhout ME: Predictive factors for overactive bladder symptoms after pelvic organ prolapse surgery. Int Urogynecol J Pelvic Floor Dysfunct. 2010 Apr 24. [Epub ahead of print] Boers KE, Vijgen SM, Bijlenga D,van der Post JA, Bekedam DJ, Kwee A, et al (waaronder Bremer HA), on behalf of the Digitat study group. Induction versus expectant monitoring for intrauterine growth restriction at term: randomised equivalence trial (DIGITAT]. BMJ 2010, 341.c7087. Coolman M, de Groot CJ, Jaddoe VW, Hofman A, Raat H, Steegers EA: Medical record validation of maternally reported history of preeclampsia. J Clin Epidemiol. 2010; 63 (8): 932-937. 145
Reinier de Graaf Groep Dermout S, van de WH, Heintz P, Jansen K, Ankum W: Non-commercial surrogacy: an account of patient management in the first Dutch Centre for IVF Surrogacy, from 1997 to 2004. Hum Reprod 2010; 25 (2): 443-449. Dillen J van, Mesman JA, Zwart JJ, Bloemenkamp KW, Roosmalen J van: Introducing maternal morbidity audit in the Netherlands. BJOG 2010; 117 (4): 416-421. Dillen J van, Spaans M, van Keijsteren W, Dillen M van, Vredevoogd C, Huizen M van et al: A prospective multicenter audit of labor-room episiotomy and anal sphincter injury assessment in the Netherlands. Int J Gynaecol Obstet 2010; 108 (2): 97-100. Dillen J van, Zwart JJ, Schutte J, Bloemenkamp KW, Roosmalen J van: Severe acute maternal morbidity and mode of delivery in the Netherlands. Acta Obstet Gynecol Scand 2010; 89 (11): 14601465. Groot PC de, Kapiteijn K, Siemans FC: Hysteroscopy to relieve IUD-related symptoms. Ned Tijdschr Geneeskd. 2010; 154 (49): A2298. Giordano PC, Cnossen MH, Joosten AM, Jansen CA, Hakvoort TE, Bakker-Verweij M et al: Codon 24 (TAT>TAG) and codon 32 (ATG>AGG) (Hb Rotterdam): two novel alpha2 gene mutations associated with mild alpha-thalassemia found in the same family after newborn screening. Hemoglobin 2010; 34 (4): 354-365. Hilders CGJM. Specialistencolumn Algemeen Dagblad. Hoorn ML van der, Helmerhorst F, Claas F, Scherjon S: Dizygotic twin pregnancy after transfer of one embryo. Fertil Steril. 2010 Sep 17 [Epub ahead of print] Hoorn ML van der, Lashley EE, Bianchi DW, Claas FH, Schonkeren CM, Scherjon SA: Clinical and immunologic aspects of egg donation pregnancies: a systematic review. Hum Reprod Update. 2010; 16 (6): 704-712. Lashley LE, van der Hoorn ML, Scherjon SA: Pre-eclampsia as a complication of egg donation: a different pathophysiological mechanism? Ned Tijdschr Geneeskd 2010; 154:A1982. Lawndy SS, Kluivers KB, Milani AL, Withagen MI, Hendriks JC, Vierhout ME: Which factors determine subjective improvement following pelvic organ prolapse 1 year after surgery? Int Urogynecol J Pelvic Floor Dysfunct. 2010 Nov 23 [Epub ahead of print] Milani AL, Withagen MI, Schweitzer KJ, Janszen EW, Vierhout ME: Midline fascial plication under continuous digital transrectal control: which factors determine anatomic outcome? Int Urogynecol J Pelvic Floor Dysfunct. 2010 Feb 10 [Epub ahead of print] Milani AL: A light-weight, partially resorbable mesh for severe pelvic organ prolapse: 1 year anatomical and functional results. Poster presentation. Joint annual meeting of the International Continence Society and the International Urogynecological Association, Toronto, Canada, 23rd -27th August 2010. Milani AL, Hinoul P, Gauld JM, Sikirica V, Drie D van, Cosson M; Prolift+M Investigators: Trocarguided mesh repair of vaginal prolapse using partially absorbable mesh: 1 year outcomes. Am J Obstet Gynecol. 2010 Oct 19 [Epub ahead of print] Os L van, Vink-Ranti CQJ, Rijnders PM, Tucker KE, Jansen CAM: P-513 The outcome of selected IVF/ICSI cycles with elevated basal FSH is comparable to those with low basal FSH ( Posters* Reproductive Endocrinology). Hum Reprod 2010; 25 (suppl. 1): i285-i321. Prick BW, Steegers EAP, Jansen AJG, Hop WC, Essink-Bot ML, Peters NC et al( waaronder Bremer HA): Well being of obstetric patiënts on minimal blood transfusions [WOMB trial, study protocol]. BMC Pregnancy and Childbirth 2010, 10: 83. Rumpt L van, Piersma, D, Withagen M, Milani AL , van der Vaart, H: Associations between pelvic floor dysfunction and female sexual function. Poster presentation. Joint annual meeting of the International 146
Reinier de Graaf Groep Continence Society and the International Urogynecological Association, Toronto, Canada, 23rd -27th August 2010. Sikirica V, Milani AL, Cosson M, Gauld J, Robinson D, Hinoul P: Sexual Function Outcomes at One Year Post Placement of a Trans-Vaginal Light-Weight Mesh System. AUGS 2010. Speksnijder L, Duvekot JJ; Duschek EJJ, Jebbink MCW, Bremer HA: Spontaneous pneumomediastinum: a rare presentation of diabetic ketoacidosis in a pregnant woman. Obstet Med 2010 3(4): 158-160. Withagen MI, Vierhout ME, Milani AL: Does trocar-guided tension-free vaginal mesh (Prolift) repair provoke prolapse of the unaffected compartments? Int Urogynecol J Pelvic Floor Dysfunct 2010; 21 (3): 271-278. INTENSIVE CARE Alsma J, Rossem RN van, Smeets LC, Meynaar IA: A previously healthy 45-year-old male with respiratory insufficiency caused by H1N1 pneumonitis. Neth J Crit Care 2010; 14: 338-342. Jansen TC, Bommel J van, Schoonderbeek FJ, Sleeswijk Visser SJ, Klooster JM van der, Lima AP et al; for the LACTATE study Group: Early lactate-directed therapy in the ICU. Am J Respir Crit Care Med. 2010; 182 (6): 752-761. Kleijn R. Computergebaseerd ontwennen van de beademing via SmartCare. Crit Care 2010; 7(2):1214 Kuijsten HA, Brinkman S, Meynaar IA, Spronk PE, Spoel JI van der, Bosman RJ et al: Hospital mortality is associated with ICU admission time. Intensive Care Med. 2010; 36 (10): 1765-1771. Meynaar IA, Dijk H van, Verheijen M, Dawson L, Sleeswijk Visser S, Tangkau P: Five years experience with a medical emergency team in a 500-bed teaching hospital. Intensive Care Med 2010; 36: S210. Meynaar IA, Droog W, Batstra M, Vreede R, Herbrink P: Procalcitonin is more useful in diagnosing sepsis than CRP, Il-6 and LBP. Intensive Care Med 2010; 36: S134. Ramzan M, Droog W, Sleeswijk Visser S, Roessel EW van, Meynaar IA: Leech got your tongue? Heamatoma of the tongue treated with medicinal leeches: a case report. Neth J Crit Care 2010; 14: 268-270. INTERNE GENEESKUNDE Aaldriks AA, Maartense E, le Cessie S, Giltay EJ, Verlaan HA, van der Geest LG et al: Predictive value of geriatric assessment for patients older than 70 years, treated with chemotherapy. Crit Rev Oncol Hematol. 2010 Aug 13. [Epub ahead of print] Agterof MJ, Schutgens RE, Snijder RJ, Epping G, Peltenburg HG, Posthuma EF et al. Out of hospital treatment of acute pulmonary embolism in patients with a low NT-proBNP level. J Thromb Haemost 2010. Berg P van den, Schweitzer D, Vochteloo A, Pilot P, Niesten D, Vries M de, Elst M van der: Osteoporose vroeger signaleren, Screening en tijdige behandeling voorkomen fracturen. Med Cont 2010; 65 (11): 504-507. Berg P van den, D Schweitzer, Niesten D, Elst M van der: Aandacht voor medicatietrouw dor telefonische aandacht voor de patiënt. Hoe frequent is efficiënt?. Mod Med 2010 (6): 7-10. Chaker L, Segeren CM, Bot FJ, Maartense E: Haemophagocytic syndrome and Hodgkin's disease variant of Richter's syndrome after fludarabine for CLL. Eur J Haematol 2010; 85 (1): 91-92. Gonesh-Kisoensingh SU, Baan J, Langendijk PNJ, Bos MMEM, Alsma J, Meijer E et al: Capecitabine induced toxicity: an outcome study into drug safety. Br J Clin Pharmacol 2010, 70: 6, 925. Hoogeveen M, Brouwer RE, Bernards ST, Soetekouw R: Nocardiose, een belangrijke opportunistische infectie. NTVG 2010; 154: 220-225. 147
Reinier de Graaf Groep Koeveringe MP van, Brouwer RE: Histoplasma capsulatum reactivation with hemophagocytic syndrome in a patient with chronic lymphocytic leukaemia. Neth J Med 2010;63:418-421 Komárek A, Hansen BE, Kuiper EM, van Buuren HR, Lesaffre E: Discriminant analysis using a multivariate linear mixed model with a normal mixture in the random effects distribution. Stat Med. 2010 Dec 30; 29(30):3267-83. Kremer AE, Martens JJ, Kulik W, Ruëff F, Kuiper EM, Buuren HR van, Erpecum KJ van et al: Lysophosphatidic acid is a potential mediator of cholestatic pruritus. Gastroenterol. 2010; 139 (3): 1008-1018. Kuilenburg AB van, Meijer J, Mul AN, Meinsma R, Schmid V, Dobritzsch D et al (waaronder Maartense E): Intragenic deletions and a deep intronic mutation affecting pre-mRNA splicing in the dihydropyrimidine dehydrogenase gene as novel mechanisms causing 5-fluorouracil toxicity. Hum Genet. 2010; 128 (5): 529-538. Kuiper EM, Erpecum KJ van, Beuers U, Hansen BE, Thio HB, Man RA de et al: The potent bile acid sequestrant colesevelam is not effective in cholestatic pruritus: results of a double-blind, randomized, placebo-controlled trial. Hepatol. 2010; 52 (4): 1334-1340. Kuiper EM, Hansen BE, Metselaar HJ, de Man RA, Haagsma EB, van Hoek B et al: Trends in liver transplantation for primary biliary cirrhosis in the Netherlands 1988-2008. BMC Gastroenterol. 2010; 10(1):144. Kuiper EM, Hansen BE, Lesterhuis W, Robijn RJ, Thijs JC, Engels LG et al; for the Dutch PBC study Group: The long-term effect of ursodeoxycholic acid on laboratory liver parameters in biochemically non-advanced primary biliary cirrhosis. Gastroenterol Clin Biol. 2010 Aug 30. [Epub ahead of print] Kuiper EM, Zondervan PE, Buuren HR van: Paris criteria are effective in diagnosis of primary biliary cirrhosis and autoimmune hepatitis overlap syndrome. Clin Gastroenterol Hepatol. 2010; 8 (6): 530534. Massolt ET, Haard PMM van, Rehfeld JF, Posthuma EFM, Veer E van der, Schweitzer DH: Appetite suppression through smelling of dark chocolate correlates with changes in ghrelin in young women. Regul Pept 2010; 161 (1-3): 81-86. Nes JG van, Seynaeve C, Maartense E, Roumen RM, de Jong RS, Beex LV et al; Cooperating investigators of the Dutch TEAM trial: Patterns of care in Dutch postmenopausal patients with hormone-sensitive early breast cancer participating in the Tamoxifen Exemestane Adjuvant Multinational (TEAM) trial. Ann Oncol. 2010; 21 (5): 974-982. Ossenkoppele GJ, Janssen JJWM, Posthuma EFM, Falkenburg JHF, Bos GMJ, Petersen EJ et al: Aanbevelingen voor de behandeling van chronische myeloide leukemie namens de HOVON Leukemie Werkgroep. Ned Tijdschr Hematol 2010; 7 (5): 198-206. Romberg-Camps M, Kuiper E, Schouten L, Kester A, Hesselink-van de Kruijs M, Limonard C et al: Mortality in inflammatory bowel disease in the Netherlands 1991-2002: results of a population-based study: the IBD South-Limburg cohort. Inflamm Bowel Dis. 2010;16(8):1397-410. Speksnijder L, Duvekot JJ, Duschek EJJ, Jebbink MCW, Bremer HA: Spontaneous pneumomediastinum: a rare presentation of diabetic ketoacidosis in a pregnant woman. Obstet Med 2010 3(4): 158-160 Uyl D den, Geusens PP, Berkum FN van, Houben HH, Jebbink MC, Lems WF: Patient preference and acceptability of calcium plus vitamin D3 supplementation: a randomised, open, cross-over trial. Clin Rheumatol 2010; 29 (5): 465-472. Waldinger MD, Lint GJ de, Venema PL, Gils AP van, Schweitzer DH: Successful transcutaneous electrical nerve stimulation in two women with restless genital syndrome: the role of adelta- and Cnerve fibers. J Sex Med 2010; 7 (3): 1190-1199.
148
Reinier de Graaf Groep Waldinger MD, Venema PL, Gils AP van, Lint GJ de, Schweitzer DH: Stronger Evidence for Small Fiber Sensory Neuropathy in Restless Genital Syndrome: Two Case Reports in Males. J Sex Med 2010; 10-6109. Waldinger MD, Venema PL, Gils AP van, Schutter EM, Schweitzer DH: Restless genital syndrome before and after clitoridectomy for spontaneous orgasms: a case report. J Sex Med 2010; 7 (2): 10291034. Woei-Jin FJSH, Breemen MSM van, Brand A, Brouwer RE: Reversibele trombocytopenie en polyneuropathie. De pleiotrope aspecten van hypothyreoidie. Ned Tijdschr Geneeskd 2010; 154: A963. REUMATOLOGIE Giesen FJ van der, Lankveld W van, Hopman-Rock M, de Jong Z, Munneke M, Hazes JMW et al. (waaronder Peeters AJ): Exploring the public health impact of an intensive exercise program for patients with rheumatoid arthritis: A dissemination and implementation study. Arthritis Care Res 2010; 9999 (999A): NA. Hurkmans EJ, Berg MH van den, Ronday KH, Peeters AJ, le Cessie S, Vlieland TP: Maintenance of physical activity after Internet-based physical activity interventions in patients with rheumatoid arthritis. Rheumatology 2010; 49 (1): 167-172. Hurkmans EJ, Maes S, de Gucht V, Knittle K, Peeters AJ, Ronday HK et al. Motivation as a determinant of physical activity in patients with rheumatoid arthritis. Arthritis Care Res (Hoboken ) 2010; 62 (3): 371-377. Tuyl LH van, Boers M, Lems WF, Landewe RB, Han H, van der LS et al (waaronder Peeters AJ): Survival, comorbidities and joint damage 11 years after the COBRA combination therapy trial in early rheumatoid arthritis. Ann Rheum Dis 2010; 69(5):807-812. KAAKCHIRURGIE Kuijpers SC, Roessel EW van, Merkesteyn JP van: Unusual case of a conservatively treated pathological fracture after sequestrectomy in a patient with long-term oral bisphosphonate use. J Craniomaxillofac Surg 2010. Ramzan M, Droog W, Sleeswijk Visser S, Roessel EW van, Meynaar I: Leech got your tongue? Haematoma of the tongue treated with medicinal leeches: a case report. Neth J Crit Care 2010; 14: 268-270. KINDERGENEESKUNDE Albert MH, Bittner TC, Nonoyama S, Notarangelo LD, Burns S, Imai K et al (waaronder Noordzij JG): X-linked thrombocytopenia (XLT) due to WAS mutations: clinical characteristics, long-term outcome, and treatment options. Blood 2010; 115 (16): 3231-3238. Bakker B, Delemarre- Waal HA van de: Hoofdstuk 9: Menstruatie en anticonceptie. In: Werkboek Kinderendocrinologie, 1e druk, juni 2010, P73-76. VU University Press, Amsterdam. (ISBN 9879086595143). Bakker B, Delemarre- Waal HA van de: Hoofdstuk 10: Cyclusstoornissen. In: Werkboek Kinderendocrinologie, 1e druk, juni 2010, P77-84. VU University Press, Amsterdam. (ISBN 9879086595143). Bakker B, Delemarre- Waal HA van de: Hoofdstuk 11: Hirsutisme. In: Werkboek Kinderendocrinologie, 1e druk, juni 2010, P85-88. VU University Press, Amsterdam. (ISBN 9879086595143). Bakker B, Delemarre- Waal HA van de: Hoofdstuk 12: Polycusteus ovarium syndroom. In: Werkboek Kinderendocrinologie, 1e druk, juni 2010, P89-9. VU University Press, Amsterdam (ISBN 9879086595143). Bouthoorn S, Lely N van der: Follow up na alcoholintoxicatie bij kinderen. Praktische Pediatrie. Nummer 4 Dec 2010 P 254-258. Bouthoorn S, Ploeg van der T, Erkel van N, Lely N van der: Alcohol intoxication among Dutch adolescents: Acute medical complications in the years 2000-2010. Clin Pediatr (Phila) 2010 Dec 6 [Epub ahead of print] 149
Reinier de Graaf Groep Capelle CI van, Beek NA van der, Hagemans ML, Arts WF, Hop WC, Lee P et al: Effect of enzyme therapy in juvenile patients with Pompe disease: A three-year open-label study. Neuromuscul Disord 2010 [Epub ahead of print] Gilissen C, Arts HH, Hoischen A, Spruijt L, Mans DA, Arts P et al. (waaronder Kant SG): Exome sequencing identifies WDR35 variants involved in Sensenbrenner syndrome. Am J Hum Genet 2010; 87 (3):418-423. Hogen Esch et al., Lely N van der, Mearin ML: The Natural History of Coeliac Disease Antibodies. UEGW 2010; 2017-2019. Hoof J van, Lely N van der, Pereira RR, Dalen W van: Adolescent alcohol intoxication in the Dutch hospital departments of pediatrics. J Stud Alcohol Drugs 2010; 71 (3): 366-372. Hoof J van, Lely N van der, Dalen W van, Bouthoorn S, Rodrigues Pereira R: Adolescent alcohol intoxication in the Dutch hospital departments of pediatrics; two years data compared. Journal of Adolescent Health 2010 Sep 15 [Epub ahead of print] Kaay D van der, Bakker B, Hulst F van der, Mul D, Mulder J, Schroor E et al: Randomized GH trial with two different dosages in combination with a GnRH analogue in short small for gestational age children: effects on metabolic profile and serum growth hormone, IGF-I and IGFBP-3 levels. Eur J Endocrinol 2010; 162 (5): 887-895. Kant SG, van der Kamp HJ, Kriek M, Bakker E, Bakker B, Hoffer MJ et al: The Jumping SHOX Gene-Crossover in the Pseudoautosomal Region Resulting in Unusual Inheritance of Leri-Weill Dyschondrosteosis. J Clin Endocrinol Metab 2010 Nov 10 [Epub ahead of print] Lely N van der: Alcohol Intoxication among children in The Netherlands. Published only Proceeding 2010, Vol 1. P38. 38th congres annuel de la SBP; congres BVK. Brussel SURF House 03-2010. Lely N van der: Alcoholschade bij kinderen. Mod Med 2010 2 (34): 47-50. Noordzij JG. www.rivm.nl. Praktische Pediatrie 2010;1:68 Lely N van der, Visser, M de: Alcohol intoxicatie bij kinderen. Samen Nog Beter 2; Congres voor kinderartsen en kinderpsychologen, 22-23 april 2010, Zeist. Lely N van der: Prevention Intervention System for children in The Netherlands. Seminar on Youth drinking and binge drinking: Mapping, understanding and preventing a problem; 25 Febr. 2010, Brussel Meer-Kappelle LH van der: Het starten van antibiotica bij pasgeborenen. Hoe laag is de drempel? Praktische Pediatrie 2010; 1 (4): 40-42. Talma H, Schönbeck Y, Bakker B, Hirasing RA, van Buuren, S: Groeidiagrammen 2010, handleiding bij het meten en wegen van kinderen en het invullen van groeidiagrammen. 1e druk, Juni 2010. TNO Kwaliteit van Leven, Leiden (ISBN 9789059863477). Timmermans SMH, Fetter WPF, Sleeboom C, Weissenbruch MM van: Neonatale pneumatosis ventriculi. Tijdschr kindergeneeskd 2010; 3: 128-131 KLINISCHE CHEMIE Arts EGJM, Beijer C, Curfs MHJM, Horst FAL van der, Ingen HE van, Kooij RJ van et al: Landelijke richtlijn laboratoriumfase intra-uteriene inseminatie versie 3.0 http://www.nvkc.nl/kwaliteitsborging/documents/ Arts EGJM, Beijer C, Curfs MHJM, Horst FAL van der, Ingen HE van, Kooij RJ van et al: Controle na vasectomie Laboratorium protocol Versie: 1.0. https://www.nvkc.nl/kwaliteitsborging/documents/ Haard PMM van, Nguyen Do Ngoc L, Witte G: Simple pre-analytical strategy on Blood Glutathione preservation in multi-centre clinical trial setting. 2010, Submitted for publication in: Analytical and Bioanalytical Chemistry. 150
Reinier de Graaf Groep Massolt ET, Haard PMM van, Rehfeld JF, Posthuma EFM, Veer E van der, Schweitzer DH: Appetite suppression through smelling of dark chocolate correlates with changes in ghrelin in young women. Regul Pept, 2010; 161 (1-3): 81-86. Horst FAL van der, Widjaya R, Seck MD: Is the waste based simulation a new approach to improve complex workflows? Proof of principle in the diagnostic cyclus. Ned Tijdschr Klin Chem Labgeneesk 2010; 35: 110. KLINISCHE FYSICA Groot JA: Interview met JA Groot. Rubriek Loopbaan, Ned Tijdschr Natuurkd, september 2010; 310311. KLINISCHE GENETICA Aalberts JJ, Schuurman AG, Pals G, Hamel BJ, Bosman G, Hilhorst-Hofstee Y et al: Recurrent and founder mutations in the Netherlands: Extensive clinical variability in Marfan syndrome patients with a single novel recurrent fibrillin-1 missense mutation. Neth Heart J. 2010 Feb;18(2):85-9. Dauwerse JG, Ruivenkamp CA, Hansson K, Marijnissen GM, Peters DJ, Breuning MH, HilhorstHofstee Y: A complex chromosome 7q rearrangement identified in a patient with mental retardation, anxiety disorder, and autistic features. Am J Med Genet A. 2010; 152A (2): 427-433. Gilissen C, Arts HH, Hoischen A, Spruijt L, Mans DA, Arts P et al (waaronder Kant SG): Exome Sequencing Identifies WDR35 Variants Involved in Sensenbrenner Syndrome. Am J Hum Genet 2010; 87 (3): 418-423. Gijsbers AC, Bosch CA, Dauwerse JG, Giromus O, Hansson K, Hilhorst-Hofstee Y et al: Additional cryptic CNVs in mentally retarded patients with apparently balanced karyotypes. Eur J Med Genet. 2010 Sep-Oct;53(5):227-33. Hansson K, Dauwerse H, Gijsbers A, van Diepen M, Ruivenkamp C, Kant S: Interstitial duplication in the proximal long arm of chromosome 16. Am J Med Genet A. 2010; 152A (7): 1858-1861. Hilhorst-Hofstee Y, Hamel BC, Verheij JB, Rijlaarsdam ME, Mancini GM, Cobben JM et al: The clinical spectrum of complete FBN1 allele deletions. Eur J Hum Genet. 2010 Nov 10. Hilhorst-Hofstee Y, Rijlaarsdam ME, Scholte AJ, Swart-van den Berg M, Versteegh MI, van der Schoot-van Velzen I et al: The clinical spectrum of missense mutations of the first aspartic acid of cbEGF-like domains in fibrillin-1 including a recessive family. Hum Mutat. 2010 Dec;31(12):E1915-27. Korver AM, Konings S, Dekker FW, Beers M, Wever CC, Frijns JH et al (waaronder Kant S: Newborn hearing screening vs later hearing screening and developmental outcomes in children with permanent childhood hearing impairment. JAMA 2010; 304 (15): 1701-1708. Loeys BL, Dietz HC, Braverman AC, Callewaert BL, De Backer J, Devereux RB et al (waaronder Hilhorst-Hofstee Y): The revised Ghent nosology for the Marfan syndrome. J Med Genet. 2010 Jul;47(7):476-85. Lugtenberg D, Zangrande-Vieira L, Kirchhoff M, Whibley AC, Oudakker AR, Kjaergaard S et al (waaronder Kant SG): Recurrent deletion of ZNF630 at Xp11.23 is not associated with mental retardation. Am J Med Genet A. 2010; 152A (3): 638-645. Radonic T, de Witte P, Baars MJ, Zwinderman AH, Mulder BJ, Groenink M et al (waaronder HilhorstHofstee Y.): Losartan therapy in adults with Marfan syndrome: study protocol of the multi-center randomized controlled COMPARE trial. Trials. 2010 Jan 12;11:3. Rijntjes-Jacobs EG, Lopriore E, Steggerda SJ, Kant SG, Walther FJ: Discordance for Schimmelpenning-Feuerstein-Mims syndrome in monochorionic twins supports the concept of a postzygotic mutation. Am J Med Genet A 2010; 152A (11): 2816-2819. Visser R, Gijsbers A, Ruivenkamp C, Karperien M, Reeser HM, Breuning MH et al (waaronder Kant SG): Genome-Wide SNP Array Analysis in Patients with Features of Sotos Syndrome. Horm Res Paediatr 2010; 73 (4): 265-274. 151
Reinier de Graaf Groep KNO Franken MMF, Nocker R: Het Hoestspreekuur. Quadriceps V; 4 februari 2010, Zwolle Klingenberg B, Hafkamp HC, Haesevoets A, Manni JJ, Slootweg PJ, Weissenborn SJ et al: p16 INK4A overexpression is frequently detected in tumour-free tonsil tissue without association with HPV. Histopathology 2010; 56 (7): 957-967. Prins LB, Kruyt JM, Bijlmer Gorter HE: Niet elke patiënt met een waterige rinitis en oogsymptomen heeft een allergische rinitis. Ned Tijdschr Allergie en Astma 2010; 10: 69-72. LONGZIEKTEN Franken MMF, Nocker R: Het Hoestspreekuur. Quadriceps V; 4 februari 2010, Zwolle. MAAG-DARM-LEVER ZIEKTEN Bolwerk CJM: Waarde en risico's van de ERCP. Gecompliceerd Galsteenlijden; Symposium, 26 januari 2010, Delft. Hoorn EJ, Hoek J van der, Man RA de, EJ Kuipers, Bolwerk CJM, Zietse R: A Case Series of Proton Pump Inhibitor Induced Hypomagnesemia. Am J Kidney Dis 2010; 56 (1): 112-116. Kuiper EMM, Hansen BE, Adang RPR, Nieuwkerk CMJ van, Timmer R, Drenth JPH et al. (waaronder Brouwer JT): Relatively high risk for hepatocellular carcinoma in patients with primary biliary cirrhosis not responding to ursodeoxycholic acid. Eur J Gastroenterol & Hepat 2010; 22 (12). Velden R van, Snieders I, Quispel R: Image of the month. Tearing of the colon in a patient with collagenous colitis during colonoscopy. Clin Gastroenterol Hepatol. 2010; 8 (11): A28. Plessier A, Darwish-Murad S, Hernandez-Guerra M, Consigny Y, Fabris F, Trebicka J et al; European Network for Vascular Disorders of the Liver (EN-Vie) (waaronder Brouwer JT): Acute portal vein thrombosis unrelated to cirrhosis: a prospective multicenter follow-up study. Hepatol 2010; 51 (1): 210-218. MEDISCHE IMMUNOLOGIE Ang CW, Teunis PF, Herbrink P, Keijser J, Duynhoven YH van, Visser CE et al: Sero epidemiological studies indicate frequent and repeated exposure to Campylobacter spp during childhood. Epidemiol Infect. 2010; 26: 1-8. Artac H, Reisli I, Kara R, Pico-Knijnenburg I, Adin-Cinar S, Pekcan S et al (waaronder Bakker-Jonges LE): B-cell maturation and antibody responses in individuals carrying a mutated CD19 allele. Genes Immun 2010; 11 (7): 523-530. Heron M, Claessen AM, Grutters JC, van den Bosch JM: T-cell activation profiles in different granulomatous interstitial lung diseases--a role for CD8+CD28(null) cells? Clin Exp Immunol. 2010 May;160(2):256-65. Islam Z, Jacobs B, Belkum A van, Mohammed QD, Islam MB, Herbrink P et al: Axonal variant of Guillain Barre syndrome associated with Campylobacter infection in Bangladesh. Neurology 2010, 74: 581-587. Linden MP van der, Batstra MR, Bakker-Jonges LE, Detert J, Bastian H, Scherer HU et al: Towards a data-driven evaluation of the 2010 ACR/EULAR criteria for rheumatoid arthritis: Is it sensible to look at levels of rheumatoid factor? Arthritis Rheum. 2010 Dec 15 [Epub ahead of print] Man YA de, Bakker-Jonges LE, Goorbergh CM, Tillemans SP, Hooijkaas H, Hazes JM et al: Women with rheumatoid arthritis negative for anti-cyclic citrullinated peptide and rheumatoid factor are more likely to improve during pregnancy, whereas in autoantibody-positive women autoantibody levels are not influenced by pregnancy. Ann Rheum Dis. 2010; 69 (2): 420-423. MEDISCHE MICROBIOLOGIE Nieuwkoop C van, Bonten TN, Wout JW, Becker MJ, Groeneveld GH, Jansen CL et al (waaornder Vorm ER van der): Risk factors for bacteremia with uropathogen not cultured from urine in adults with febrile urinary tract infection. Clin Infect Dis. 2010; 50 (11): e69-72.
152
Reinier de Graaf Groep MOLECULAIRE BIOLOGIE Ateenyi-Agaba C, Franceschi S, Wabwire-Mangen F, Arslan A, Othieno E, Binta-Kahwa J et al (waaronder Doorn LJ van en Quint W): Human papillomavirus infection and squamous cell carcinoma of the conjunctiva. Br J Cancer. 2010; 102 (2): 262-267. Banura C, Sandin S, Doorn LJ van, Quint W, Kleter B, Wabwire-Mangen F et al: Type-specific incidence, clearance and predictors of cervical human papillomavirus infections (HPV) among young women: a prospective study in Uganda. Infect Agent Cancer. 2010; 5 (1): 7. Bouwes Bavinck JN, Neale RE, Abeni D, Euvrard S, Green AC, Harwood CA et al (waaronder Quint WG); EPI-HPV-UV-CA group: Multicenter study of the association between betapapillomavirus infection and cutaneous squamous cell carcinoma. Cancer Res. 2010; 70 (23): 9777-9786. Coseo S, Porras C, Hildesheim A, Rodriguez AC, Schiffman M, Herrero R et al (waaronder van Doorn LJ, Quint W); Costa Rica HPV Vaccine Trial (CVT) Group: Seroprevalence and correlates of human papillomavirus 16/18 seropositivity among young women in Costa Rica. Sex Transm Dis. 2010; 37 (11): 706-14. Iftner T, Eberle S, Iftner A, Holz B, Banik N, Quint W et al: Prevalence of low-risk and high-risk types of human papillomavirus and other risk factors for HPV infection in Germany within different age groups in women up to 30 years of age: an epidemiological observational study. J Med Virol 2010; 82 (11): 1928-1939. Koning MN de, Polderman MC, Waterboer T, Schegget J Ter, Feltkamp MC, Pawlita M et al (waaronder Quint WG): Marked differences in Betapapillomavirus DNA and antibody prevalence between psoriasis and atopic dermatitis patients. Br J Dermatol 2010 Dec 14 [Epub ahead of print] Koning MN de, Schegget J ter, Eekhof JA, Kamp M, Kleter B, Gussekloo J et al (waaronder Quint WG): Evaluation of a novel broad-spectrum PCR-multiplex genotyping assay for identification of cutaneous wart-associated human papillomavirus types. J Clin Microbiol. 2010; 48 (5): 1706-1711. Küsters-Vandevelde HV, Leeuwen A van, Verdijk MA, Koning MN de, Quint WG, Melchers WJ et al: CDKN2A but not TP53 mutations nor HPV presence predict poor outcome in metastatic squamous cell carcinoma of the skin. Int J Cancer. 2010; 126 (9): 2123-2132. Mallitt KA, O'Rourke P, Bouwes Bavinck JN, Abeni D, Koning MN de, Feltkamp MC et al (waaronder Quint WG); EPI-HPV-UV-CA Group: An analysis of clustering of betapapillomavirus antibodies. J Gen Virol. 2010; 91 (Pt 8): 2062-2067. Mariani L, Monfulleda N, Alemany L, Vizza E, Marandino F, Vocaturo A et al (waaronder Quint W): Human papillomavirus prevalence and type-specific relative contribution in invasive cervical cancer specimens from Italy. BMC Cancer. 2010; 10: 259. Martel C de, Plummer M, Doorn LJ van, Vivas J, Lopez G, Carillo E et al: Comparison of polymerase chain reaction and histopathology for the detection of Helicobacter pylori in gastric biopsies. Int J Cancer. 2010; 126 (8): 1992-1996. Odida M, Sanjose S de, Sandin S, Quiros B, Alemany L, Lloveras B et al (waaronder Quint W, Doorn LJ van): Comparison of human papillomavirus detection between freshly frozen tissue and paraffin embedded tissue of invasive cervical cancer. Infect Agent Cancer. 2010; 5: 15. Oh JK, Alemany L, Suh JI, Rha SH, Muñoz N, Bosch FX et al (waaronder Quint W): Type-specific human papillomavirus distribution in invasive cervical cancer in Korea, 1958-2004. Asian Pac J Cancer Prev. 2010; 11 (4): 993-1000. Plasmeijer EI, Green AC, Koning MN de, O'Rourke P, Quint WG, Feltkamp MC et al: Transmission of betapapillomaviruses between domestic partners in an Australian community. J Clin Virol. 2010; 47 (3): 216-218. Plasmeijer EI, Neale RE, Buettner PG, Koning MN de, Schegget J ter, Quint WG et al: Betapapillomavirus infection profiles in tissue sets from cutaneous squamous cell-carcinoma patients. Int J Cancer. 2010; 126 (11): 2614-2621. 153
Reinier de Graaf Groep Plasmeijer EI, Neale RE, O'Rourke P, Mallitt KA, Koning MN de, Quint W et al: Lack of association between the presence and persistence of betapapillomavirus DNA in eyebrow hairs and betapapillomavirus L1 antibodies in serum. J Gen Virol. 2010; 91 (Pt 8): 2073-2079. Porras C, Bennett C, Safaeian M, Coseo S, Rodríguez AC, González P et al (waaronder Doorn LJ van, Quint W); Costa Rica HPV Vaccine Trial (CVT) Group: Determinants of seropositivity among HPV-16/18 DNA positive young women. BMC Infect Dis. 2010; 10: 238. Quint KD, Bom RJ, Bruisten SM, Doorn LJ van, Nassir Hajipour N, Melchers WJ et al (waaronder Quint WG): Comparison of three genotyping methods to identify Chlamydia trachomatis genotypes in positive men and women. Mol Cell Probes. 2010; 24 (5): 266-270. Quint KD, Koning MN de, Doorn LJ van, Quint WG, Pirog EC: HPV genotyping and HPV16 variant analysis in glandular and squamous neoplastic lesions of the uterine cervix. Gynecol Oncol. 2010; 117 (2): 297-301. Sanjose S de, Quint WG, Alemany L, Geraets DT, Klaustermeier JE, Lloveras B et al; Retrospective International Survey and HPV Time Trends Study Group: Human papillomavirus genotype attribution in invasive cervical cancer: a retrospective cross-sectional worldwide study. Lancet Oncol. 2010; 11 (11): 1048-1056. Schmeink CE, Massuger LF, Lenselink CH, Quint WG, Melchers WJ, Bekkers RL: Effect of the menstrual cycle and hormonal contraceptives on human papillomavirus detection in young, unscreened women. Obstet Gynecol. 2010; 116 (1): 67-75. Safaeian M, Porras C, Schiffman M, Rodriguez AC, Wacholder S, Gonzalez P et al (waaronder Quint W, van Doorn LJ); Costa Rican Vaccine Trial Group: Epidemiological study of anti-HPV16/18 seropositivity and subsequent risk of HPV16 and -18 infections. J Natl Cancer Inst. 2010; 102 (21): 1653-1662. Safaeian M, Quint K, Schiffman M, Rodriguez AC, Wacholder S, Herrero R et al (waaronder Quint W): Chlamydia trachomatis and risk of prevalent and incident cervical premalignancy in a populationbased cohort. J Natl Cancer Inst. 2010; 102 (23): 1794-1804. Tabora N, Melchers WJ, Doorn LJ van, Quint W, Ferrera A: Molecular Variants of HPV Type 16 E6 Among Honduran Women. Int J Gynecol Cancer. 2010; 20 (3): 323-328. Wilkinson DE, Baylis SA, Padley D, Heath AB, Ferguson M, Pagliusi SR et al (waaronder Quint WG); Collaborative Study Group: Establishment of the 1st World Health Organization international standards for human papillomavirus type 16 DNA and type 18 DNA. Int J Cancer. 2010; 126 (12): 2969-2983. NEUROLOGIE Gans K de, Haan RJ de, Majoie CB, Koopman MM, Brand A, Dijkgraaf MG et al; PATCH Investigators (waaronder Aerden LAM): PATCH: platelet transfusion in cerebral haemorrhage: study protocol for a multicentre, randomised, controlled trial. BMC Neurol. 2010; 10: 19. Gilhuis HJ, Bloemen EJJM, de Boo M, Legemaate J. Medische advisering in vreemdelingenzaken onder de professionele maat. Med Cont 2010; 48: 2596-2598. Ly LV, Odish OFF, Wolff-Rouendaal D, Missotten GS, Luyten GP, Jager MJ: Intravascular presence of tumor cells as prognostic parameter in uveal melanoma: a 35-year survey. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2010; 51: 658-665. Keus SH, Nijkrake MJ, Borm GF, Kwakkel G, Roos RA, Berendse HW et al; ParkinsonNet Trial Study Group (a.o. Kamphuis DJ): The ParkinsonNet trial: design and baseline characteristics. Mov Disord. 2010 May 15; 25 (7): 830-7. Munneke M, Nijkrake MJ, Keus SH, Kwakkel G, Berendse HW, Roos RA et al; ParkinsonNet Trial Study Group (a.o. Kamphuis DJ): Efficacy of community-based physiotherapy networks for patients with Parkinson's disease: a cluster-randomised trial. Lancet Neurol. 2010 Jan;9 (1):46-54.
154
Reinier de Graaf Groep Zinkstok SM, Vermeulen M, Stam J, de Haan RJ, Roos YB; ARTIS study group (waaronder Aerden LAM): A randomised controlled trial of antiplatelet therapy in combination with Rt-PA thrombolysis in ischemic stroke: rationale and design of the ARTIS-Trial.Trials 2010; 11: 51. OPLEIDING EN WETENSCHAP Swieten ECM van, Harmsel WA ter, Blok GA, Hees CLM van: Health related quality of life in patients suffering from vulvar diseases. 8th Congress and Postgraduate Course of the ECSVD, München, 1618 september 2010 Wurz, J., Rothen, H., Blok G, Kiss, A. (2010). Communication. Professionalism. Update October 2010. An ESICM Multidisciplinary Distance Learning Programme for Intensive Care Training. Brussels:European Society of Intensive Care Medicine/PACT. ORTHOPEDIE Berendes TD, Nagels J: Een jongen met een ongewone voetbalblessure. Ned Tijdschr Geneeskd. 2010; 154 (47): A1637. Berendes T, Pilot P, Willems J, Verburg H, te Slaa R: Validation of the Dutch version of the Oxford Shoulder Score. J Shoulder Elbow Surg. 2010; 19 (6): 829-836. Berg P van den, Schweitzer D, Vochteloo A, Pilot P, Niesten D, Vries M de, Elst M van der: Osteoporose vroeger signaleren, Screening en tijdige behandeling voorkomen fracturen. Med Cont 2010; 65 (11): 504-507. Berg P van den, Schweitzer DH, Niesten DD, Elst M van der: Aandacht voor medicatietrouw door telefonische aandacht voor de patiënt. Hoe frequent is efficiënt?. Mod Med, 30 juni 2010. Berg P van den, Schweitzer DH, Vochteloo AJH, Pilot P, Niesten DD, M. de Vries, M. v.d. Elst. De Delftse Fractuur- en Osteoporosepolikliniek. Via casefinding naar lifestyle interventie: meer aandacht voor medicatietrouw. Med Cont. 2010 [Epub ahead of print] Jansen JH, Jagt OP van der, Punt BJ, Verhaar JA, Leeuwen JP van, Weinans H et al: Stimulation of osteogenic differentiation in human osteoprogenitor cells by pulsed electromagnetic fields: an in vitro study. BMC Musculoskelet Disord. 2010; 11: 188. Jansen JH, Eijken M, Jahr H, Chiba H, Verhaar JA, Leeuwen JP van et al: Stretch-induced inhibition of Wnt/beta-catenin signaling in mineralizing osteoblasts. J Orthop Res. 2010; 28 (3): 390-396. Kraan GA, Smit TH, Hoogland PV, Snijders CJ: Lumbar extraforaminal ligaments act as a traction relief and prevent spinal nerve compression. Clin Biomech (Bristol, Avon), 2010; 25 (1): 10-15. Langeveld AR, Oostenbroek RJ, Wijffels MP, Hoedt MT: The Pirogoff amputation for necrosis of the forefoot: a case report. J Bone Joint Surg Am. 2010; 92 (4): 968-972. Lisowski LA, Bekerom MP van den, Pilot P, Dijk CN van, Lisowski AE: Oxford Phase 3 unicompartmental knee arthroplasty: medium-term results of a minimally invasive surgical procedure. Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc. 2010 Jul 17. Mathijssen NM, Petit PL, Pilot P, Schreurs BW, Buma P, Bloem RM: Impregnation of bone chips with antibiotics and storage of antibiotics at different temperatures: an in vitro study. BMC Musculoskelet Disord. 2010; 11: 96. Pilot P, Bloem RM, Niesten DD, Vehmeijer SBW, Verburg H: Totale heup; de huidige stand van zaken. Fysiopraxis 2010. Reuver JM, Dayerizadeh N, Burger B, Elmans L, Hoelen M, Tulp N: Total ankle replacement outcome in low volume centers: short-term follow-up. Foot Ankle Int. 2010; 31 (12): 1064-1068. Schepers T, Peters SJ, Vehmeijer SBW, Elst M van der: Een duik in het ondiepe: de Jeffersonfractuur. Trauma in Beeld. Ned Tijdschr Trauma 2010; 18 (2): 55.
155
Reinier de Graaf Groep Siebelt M, Siebelt T, Pilot P, Bloem RM, Bhandari M, Poolman RW: Citation Analysis of Orthopaedic Literature;18 major orthopaedic journals compared for Impact Factor and SCImago. BMC Musculoskeletal Disorders 2010; 11: 4. Thomassen BJW, Keizer SB, Pilot P: Kwaliteit of kosten. Wat geeft de doorslag? Hogerop met geld uit andermans portemonnee. Med Cont 2010 [Epub ahead of print] PATHOLOGIE Courrech Staal EFW, Wouters MWJM, Sandick JW van, Takkenberg MM, Smit VTHBM, Junggeburt JMC et al (waaronder Spitzer-Naaykens JMJ): The stromal part of adenocarcinomas of the oesophagus: does it conceal targets for therapy. Eur J Cancer 2010; 46 (4): 720-728. Courrech Staal EFW, Smit VTHBM, Velthuysen MLF van, Spitzer-Naaykens JMJ, Mesker WE, Tollenaer RAEM et al: Reproducibility and validation of tumour stroma ratio scoring on oesophageal adenocarcinoma biopsies. Eur J Cancer 2010 Oct 29 [Epub ahead of print] Dankers PY, Boomker JM, der Vlag AH, Smedts FM, Harmsen MC, van Luyn MJ: The use of fibrous, supramolecular membranes and human tubular cells for renal epithelial tissue engineering: towards a suitable membrane for a bioartificial kidney. Macromol Biosci. 2010; 10 (11): 1345-1354. Sie MP, van der Wiel HE, Smedts FM, de Boer AC: Human recombinant insulin and amyloidosis: an unexpected association. Neth J Med. 2010; 68 (3): 138-140. Smedts F, Schrik M, Horn T, Hopman AH: Diagnostic value of processing cytologic aspirates of renal tumors in agar cell (tissue) blocks. Acta Cytol. 2010; 54 (4): 587-594. Smedts F, Ramaekers FC, Hopman AH: The two faces of cervical adenocarcinoma in situ. Int J Gynecol Pathol. 2010; 29 (4): 378-385. Veder LL, Kerrebijn JD, Smedts FM, Bakker MA den: Diagnostic accuracy of fine-needle aspiration cytology in Warthin tumors. Head Neck. 2010; 32 (12): 1635-40. Velden R van, Snieders I, Quispel R: Image of the month. Tearing of the colon in a patient with collagenous colitis during colonoscopy. Clin Gastroenterol Hepatol. 2010; 8 (11): A28. PSYCHIATRIE Gilhuis HJ, Bloemen EJJM, Boo M de, Legemaate J: Medische advisering in vreemdelingenzaken onder de professionele maat. Med Cont 2010; 48: 2596-2598. RAAD VAN BESTUUR Does RJMM, Heuvel J van den, Mast J de, Niemeijer GC: Improving quality in healthcare while reducing costs. Quality Management Forum 2010; 36 (3): 12-15. Zaaijer F. Hoofd IbMZ/veiligheidsadviseur Raad van bestuur: “Bestuursmethodiek Brandveiligheid voor Jeugdzorg & Zorginstellingen”, mei 2010. RADIOLOGIE Dallinga RJ: Diagnostiek Galsteenlijden. Gecompliceerd Galsteenlijden; Symposium, 26 januari 2010, Delft. Gerretsen SC, le Maire TF, Miller S, Thurnher SA, Herborn CU, Michaely HJ et al.: Multicenter, double-blind, randomized, intraindividual crossover comparison of gadobenate dimeglumine and gadopentetate dimeglumine for MR angiography of peripheral arteries. Radiology 2010; 255 (3): 9881000. RADIOTHERAPIE Aleman BMP, Bruin ML de, Dorresteijn LDA, Krol ADG, Veer MB van 't, Boogerd W et al: Re: Late effects from radiation therapy: the hits just keep on coming. J Natl Cancer Inst 2010; 102 (8): 576-577. Author’s reply 577-478. Belt-Dusebout AW van den, Aleman BMP, Gietema JA, Wit R de, Veer van ‘t MB, Lugtenburg PJ et al (waaronder Krol ADG): Langetermijncomplicaties na behandeling voor zaadbalkanker en hodgkinlymfoom. Ned Tijdschr Geneeskd 2010; 154: A2229 11. 156
Reinier de Graaf Groep REVALIDATIE GENEESKUNDE Berg-Emons HJG van den, Nieuwenhuijsen C, Slot WMA van der, Dallmeijer AJ, Janssens P, Terburg M et al: The role of physical fitness and activity for fatigue, participation and health-related quality of life in ambulatory adults with bilateral cerebral palsy. Poster. American Academy of Cerebral Palsy and Developmental Medicine (AACPDM), Washington,USA. Developmental Medicine & Child Neurology 2010; 52 (Suppl 5). Ellenbroek-Hardenberg M, Janssen PJ, Selles RW, Bussmann JBJ: Gait analysis and movement behaviour in daily life in transtibial amputees. Poster. VRA lustrumsymposium, Kaatsheuvel, maart 2010. Schepers T, Berendsen HA, Oei IH, Koning J: Functional outcome and patient satisfaction after flexor tenotomy for plantar ulcers of the toes. J Foot Ankle Surg 2010; 49 (2): 1-4. UROLOGIE van den Bergh RC, Vasarainen H, van der Poel HG, Vis-Maters JJ, Rietbergen JB, Pickles T et al (waaronder Hoeven J van der ): Short-term outcomes of the prospective multicentre ‘Prostate Cancer Research international: Active Surveillance’ study. BJU Int. 2010, 105 (7): 956-962. ZIEKENHUISFARMACIE Sparidans RW, Langendijk P, Boers E, Kan E van, Tan HL, Beijnen JH: Liquid chromatographic assay with fluorescence detection to determine ajmaline in serum from patients with suspected Brugada syndrome. J of Chromatography B, 2010; 878: 2168-2172. Gonesh-Kisoensingh SU, Baan J, Langendijk PNJ, Bos MMEM, Alsma J, Meijer E et al (waaronder Pol WSCJM van der): Capecitabine induced toxicity: an outcome study into drug safety. Br J Clin Pharmacol 2010, 70 (6) 925. Thio GKKE, Muiño Mosquera L, Lem AJ, Valerio PG, Kempen AMWW van, Franssen EJF: Perineal block with prilocaine during labour: effect on the newborn – A pilot study (Abstract). Br J Clin Pharmacol 2010; 70 (6) 931. Thio GKKE, Muiño Mosquera L, Lem AJ, Kempen AAMW van, Valerio PG, Franssen EJF: Lokale anesthesie met prilocaïne tijdens de bevalling; effect op de pasgeborene (Extended abstract). Pharmaceutisch Weekblad, Wetenschappelijk Platform 2010;4(6) 94-98.
157