AVN
JAARVERSLAG
2010
–
ALGEMEEN
DEEL
Introductie Dit jaarverslag geeft een doorkijkje in de activiteiten en resultaten van de Algemene Vereniging voor Natuurbescherming voor ’s-Gravenhage en omstreken. Sinds de oprichting in 1926 heeft de vereniging altijd bestaan uit vrijwilligers. De activiteiten die door de jaren heen zijn ontplooid, zijn altijd afhankelijk geweest van de mogelijkheden van de beschikbare vrijwilligers. Ook in het afgelopen jaar is daar geen verandering in gekomen. De activiteiten en resultaten zijn dan ook een afspiegeling van het enthousiasme, betrokkenheid en deskundigheid die het team van bestuur, portefeuillehouders en overige werkgroepleden in te brengen had. Er is het afgelopen jaar veel gebeurd en veel bereikt, maar de resultaten moeten altijd worden bezien in het licht van de beperking die een vrijwilligersvereniging met zich meedraagt. We hopen dat u bij het lezen en beoordelen van dit jaarverslag deze beperking in gedachten wilt houden. Bestuur AVN april 2011 Bestuurlijke aangelegenheden Het bestuur heeft gedurende het jaar een complete samenstelling gehad bestaande uit voorzitter, vicevoorzitter, secretaris, penningmeester en vier leden. Tijdens de maandelijkse vergaderingen zitten ook de vaste adviseur en de boekhouder aan tafel. In 2010 hebben we afscheid genomen van Hugo van Bergen, die vanwege zijn drukke baan niet voldoende tijd kon vrijmaken voor zijn bestuurstaak. Datzelfde geldt aan het eind van het jaar voor Dick Ooms die na 12 jaar stopt met zijn bestuurswerk voor de AVN. Gedurende het jaar hebben zich twee kandidaten gemeld die hun plaatsen willen overnemen. Het bestuur bestond per 31 december uit voorzitter (Frits Prillevitz), vice-voorzitter (Dick Ooms), secretaris (Aletta de Ruiter), penningmeester (Frits van den Boogaard) 2 leden (Frans Beekman, Tim de Frel) en 2 kandidaten (Maarten Smies en Jos Verhoeff). De vaste adviseur is Klaas Pors, boekhouder is Peter Huisman. Bestuur stichting uitgeverij AVN In 2008 is de stichting uitgeverij AVN opgericht. De stichting is nauw gerelateerd aan de vereniging, maar heeft een eigen bestuurlijke status hetgeen in de toekomst financieel voordeel kan geven zodra Haagwinde inkomsten genereert. De ANBI-verklaring voor de vereniging komt op die manier niet in gevaar en voor de stichting geldt tegen die tijd een BTW-plicht. In de uitgeverij is het blad Haagwinde ondergebracht evenals toekomstige andere uitgaven van de AVN. Het bestuur bestaat uit voorzitter Frits Prillevitz, secretaris Dick ooms, penningmeester Peter Huisman. Vrijwilligers De AVN is een vereniging voor en door bewoners uit Den Haag en omstreken. Dat betekent dat de inzet van bestuur en werkgroepen uitsluitend door vrijwilligers wordt uitgevoerd. De groep actieve vrijwilligers is in 2010 wederom met enkelen gegroeid en schommelt rond de veertig personen die actief zijn in de volgende groepen (waaronder een aantal dubbelfuncties). Per 31 december 2010 Bestuur 6 leden Portefeuillehouders 16 leden Deskundigengroep 16 leden Groenwerkgroep 13 leden Werkgroep buitengebieden 5 leden Redactiegroep 4 leden PR-groep 3 leden Administratie 2 leden Portefeuillehouders In 2010 is de groep van portefeuillehouders stabiel gebleven met een enkele mutatie. De groep portefeuillehouders bestond op 31 december uit: • Joost Gieskes (Benoordenhout, Amerikaanse Ambassade) • Jaap van Loenen (Duinoord)
1
• • • • • • • • • • • • • • • •
Daphne Nicolai (Zorgvliet, NWHR, Internationale zone) Arnim van Oorschot (Leijenburg + Werkgroep Buitengebieden), Jan Kees in ’t Veld (Rijswijk) Aletta de Ruiter (Westduinpark + Oostduinen), Bas Steenks (Coördinator bomen) Loes van Zee (Kijkduin + Loosduinen) IJsbrand Feeke (Zoetermeer + Werkgroep Buitengebieden) Caroline de Jong (Van Stolkpark, Scheveningse Bosjes) Mart Kaastra (Scheveningen Noord, Int. Strafhof) Tim de Frel (Haagse Bos, Mariahoeve) Henk Timmermans (Den Haag Z-W) Frits Prillevitz (Koninginnegracht + werkgroep Buitengebieden) Anke de Hoop (Vlietzone +Ypenburg) Fer von der Assen (Werkgroep Buitengebieden) Guus Filius (Water) Fred Vorstman (NWHR, Internationale zone)
Deskundigengroep Naast de portefeuillehouders kent de AVN ook een groep mensen die hun specialisme voor incidentele zaken inzetten. In deze groep opgenomen is ook de specifieke deskundigheid van de actieve portefeuillehouders. Werkgroep Buitengebieden Een aparte commissie is de werkgroep buitengebieden waarin 5 portefeuillehouders en deskundigen samenwerken aan een project. Deze werkgroep is begin 2009 opgericht en komt ca zes keer per jaar bijeen om een visie voor te bereiden over de groene bufferzones rondom Den Haag. De werkgroep vergelijkt verschillende structuurvisies en destilleert hieruit een advies voor de provincie. Het is de bedoeling dit advies in 2011, in het kader van het 85 jarig bestaan van de AVN, tijdens een symposium over dit onderwerp aan te bieden. Adviesraad Monumentale Bomen De Adviesraad Monumentale Bomen (AMB) is samengesteld uit vertegenwoordigers van enkele natuurorganisaties, te weten de Bomenstichting en de AVN. Deze raad adviseert het college van B & W over bepaalde (beheers)maatregelen betreffende monumentale bomen. Indien een monumentale boom ziek is of risico oplevert, dan is voor het kappen van zo’n boom een speciale ontheffing nodig, waarover de AMB het college adviseert. Zo is in 2010 zes maal kapadvies uitgebracht over zieke bomen. Dit advies wordt opgesteld in nauwe samenwerking met de Werkgroep Monumentale Bomen, waarin behalve de AMB ook enkele deskundige gemeenteambtenaren zitting hebben. Behalve dat er regelmatig bomen van de lijst afvallen, kunnen er ook nieuwe monumentale bomen aan de lijst worden toegevoegd. Hiertoe worden kandidaat-bomen geschouwd en getoetst aan een aantal criteria. Van de genomineerde bomen wordt een lijst samengesteld, die door de gemeenteraad wordt vastgesteld. Deze aanvulling van de lijst met monumentale bomen – een zogenaamde tranche – vindt een keer per vijf jaar plaats. e In het laatste kwartaal van het afgelopen jaar is de AMB begonnen met de 5 tranche en hoopt deze het komende jaar af te ronden. Groenwerkgroep Het afgelopen jaar heeft de groenwerkgroep op dezelfde terreinen gewerkt, zoals er al enkele jaren gebeurt. Er wordt gewerkt voor Zuid Hollands Landschap, Dunea en op Ockenrode dat eigendom is van Verzekeringsmaatschappij Stad en Lande. Alle werkzaamheden worden uitgevoerd in overleg met de terreinbeheerders. De werkgroep bestaat inmiddels al minstens 15 jaar. Voor het Zuid-Hollands Landschap zijn de rododendrons bij de ingang van het Hyacintenbos gesnoeid, zodat de waterkant weer is vrijgekomen. Verder is, net als in voorgaande jaren, de bramenwoekering aangepakt. Na een aantal jaren is duidelijk te zien dat er op die plekken steeds minder werk te doen is. De blauwe hyacinten zijn weer goed te bewonderen. Verder is de groep bezig geweest op het heideveldje in de Van Leijdenhof. Daar is opslag van Amerikaanse vogelkers en berk verwijderd. De bedoeling is dat de hei zich in de komende jaren weer gaat
2
herstellen en uitbreiden. Voor Dunea is er vlakbij de watertoren van Solleveld ook gewerkt aan het opschonen van het terrein. Braam, Amerikaans Vogelkers en esdoorns zijn overal in de duinen ongewenste opgroei omdat het de inheemse planten verdringt. Op Ockenrode is voornamelijk het grensgebied met Solleveld aangepakt zodat uitzaaien van de ongewenste soorten naar het aangrenzende terrein wordt voorkomen. De groengroep kijkt terug op een actief en gezellig jaar. Er wordt elke woensdagochtend gewerkt en eens in de veertien dagen op zaterdagochtend. Gedurende het jaar hebben zich enkele nieuwe vrijwilligers bij de groep aangesloten. In totaal zijn er nu ca 18 deelnemers die regelmatig komen helpen. Vrienden van Ockenrode Op landgoed Ockenrode heeft de AVN op 6 november, deelgenomen aan de Nationale Natuurwerkdag. Tijdens een stralende dag hebben vijftig deelnemers een begin gemaakt met het vrijmaken van het heideterrein. De deelnemers zijn die dag uitgenodigd om het werk voort te zetten als vaste werkgroep Vrienden van Ockenrode. Met de eigenaar van het terrein zijn daarover afspraken voor facilitering gemaakt. De groep werkt inmiddels elke veertien dagen op de zaterdagochtend. Administratie en ondersteuning De administratie bestaat uit twee verschillende segmenten. De leden-administratie is al meer dan 10 jaar ondergebracht bij Annemarie van Hasselt. Zij zorgt voor in- en uitschrijvingen leden, administratie contributiebetaling, rappellering contributies en levering adresbestanden aan drukker voor verzending Haagwinde. Gezien de omvang van het ledenbestand is dit een uitermate belangrijke functie binnen de AVN. De administratie op kantoor wordt met enige regelmaat gedaan door de secretaris. Dankzij de digitale mogelijkheden kan er veel op afstand vanuit huis worden geregeld. De telefoon staat doorgeschakeld naar de mobiele telefoon van de secretaris. Daardoor is de bereikbaarheid van de AVN sterk verbeterd. Archiefwerk Frans Beekman en Klaas Pors hebben, onder begeleiding van medewerkers van het Haags Gemeente Archief (HGA) een inventarislijst gemaakt van de historische stukken van de AVN. Tijdens deze werkzaamheden kwam aan het licht dat een eerder deel van het AVN-archief al was gearchiveerd. De twee inventarissen zijn nu samengevoegd. Hierdoor is de geschiedenis van de vereniging voor een breed publiektoegankelijk gemaakt en kunnen de stukken via de digitale database van het HGA opgevraagd worden. Leden De dalende lijn in het ledenbestand lijkt niet te stuiten. De AVN heeft een zeer vergrijsd ledenbestand, waardoor veel lidmaatschappen worden opgezegd wegens overlijden of verhuizing naar verpleeghuis. Maar dit jaar was ook de recessie merkbaar. Veel mensen zeggen al hun abonnementen op. Desondanks zijn er nog steeds een kleine 4500 leden. PR-activiteiten Door het wegvallen van Hugo van Bergen, kwam zijn plan voor PR-activiteiten op de helling te staan. Daphne Nicolai schreef vervolgens een Plan van Aanpak voor een beter PR-beleid. Maar de uitvoering van dit soort zakenkost heel veel tijd en de beschikbaarheid van menskracht is beperkt. Een offerte van een studenten-uitzendbureau leerde dat werving door betaalde acquisiteurs onbetaalbaar is. Met de beperkte mogelijkheden die wij hebben willen wij aan onderdelen van het Plan van Aanpak uitvoering gaan geven. De kraamactiviteiten zijn in 2010 de grootste activiteit geweest. Traditioneel staan we op Koninginnedag op de Geraniummarkt. Verder zijn onder andere de Dag van de Roos, de Haagse Bosdag en enkele andere openbare bijeenkomsten bezocht. Stagebegeleiding In 2010 is begeleiding geboden aan een MBO-stagiaire die een project over stadsecologie wilde doen. In de maanden juni, juli en augustus heeft Carmen Cirillo een project over solitaire bijen opgezet in de wijk Duinoord rond het Sweelinckplein. Het project is financieel ondersteund door Fonds 1818. Er waren 25 deelnemers die allemaal een bijenhotel hebben geadopteerd.
3
Excursies en lezingen De excursies zijn inmiddels een vast onderdeel van de AVN-activiteiten. Deze uitstapjes van 2 à 3 uur worden maandelijks georganiseerd in een groengebied waar de actualiteit iets te vertellen heeft. De excursies zijn enerzijds bedoeld om de passieve leden meer bij de vereniging te betrekken. Anderszins is het een activiteit ter compensatie van de weggevallen privileges die de leden vroeger ten deel vielen in exclusief opengestelde landgoederen. Die dienstverlening is weggevallen omdat het Hyacintenbos en de Wassenaarse landgoederen inmiddels openbaar toegankelijk zijn en voor landgoed Duivenvoorde de overeenkomst is vervallen. In 2010 zijn er 10 excursies gehouden en een natuurwerkdag. De excursies hadden een exclusieve begeleiding met deskundige uitleg over de achtergronden van de gebieden. De deelnemers worden op een actieve manier door het landschap geleid. De opkomst was ook dit jaar hoog . • Westduinpark Aletta de Ruiter • Couperusduin Frans Beekman • Schelpen langs de vloedlijn Aletta de Ruiter • Waterpartij Aletta de Ruiter • Japanse tuin Joost Gieskes • Solleveld Frans Beekman • Duivenvoordsepolder Aletta de Ruiter • Arendsdorp Oostduin Joost Gieskes • Waterpartij en Belvedère Frans Beekman • Eendenkooi Zuiderpark Ruud van der Waard In 2010 zijn er door Aletta de Ruiter ook 2 lezingen gehouden. Een in ouderencomplex Cees Laseurlaan en een voor de wijkvereniging Benoordenhout in de Bisschopstraat. De onderwerpen betrof respectievelijk de historie van de landgoederen Reigersbergen en Arendsdorp-Oostduin. Haagwinde Ook in 2010 kwamen er vier nummers van Haagwinde uit. De inhoud werd dit jaar nog gedeeltelijk gevuld met artikelen uit het waterproject dat al in 2009 gestart was. Daarbij heeft de ’s Gravenhaagse hengelsportvereniging een aantal artikelen verzorgd over waterkwaliteit en visfauna. De artikelen in Haagwinde zijn opgebouwd in rubrieken, uiteenlopend van nieuws, achtergrond, historie, interview en column. Het vierde kwartaalnummer was een themanummer over de duinen. Daarin werden onderwerpen die betrekking hebben op het duingebied van alle kanten belicht. Haagwinde heeft een redactiecommissie (Frans Beekman, Dick Ooms en Klaas Pors) die tezamen met de eindredacteur (Aletta de Ruiter) de onderwerpen verzamelt en de stukken toetst. Het blad wordt deels gevuld door de portefeuillehouders, deels door externen en deels door het redactiebureau. De professionele eindredactie en de toets van de redactiecommissie garandeert een stabiele kwaliteit van de inhoud van het blad. Aan het eind van het jaar hebben 2 redactieleden te kennen gegeven te willen stoppen (Dick Ooms en Klaas Pors). In 2011 vonden we twee nieuwe kandidaten. (Jos Verhoeff en Maarten Smies) Website De website speelt nog een ondergeschikte rol in de publiciteit. Het blijkt veel werk te zijn en door de trage ontwikkelingen bij portefeuilleactiviteiten is actueel nieuws niet altijd beschikbaar. Toch is de website belangrijk voor de informatie over de organisatie. Haagwinde heeft een eigen pagina en is op pdf direct digitaal beschikbaar. Interne communicatie Om het contact tussen de vrijwilligers uit de verschillende groepen binnen de AVN te versterken is ook in 2010 een nieuwjaarsbijeenkomst georganiseerd. Onder het genot van een koud buffet en een drankje hebben ca 25 vrijwilligers een gezellige avond samenzijn in de grote zaal van het kantoor gehad. Interne voorlichting Per 1 oktober 2010 ging de omgevingsvergunning van start. Om de vele vragen duidelijk in beeld te brengen hebben we een intern voorlichtingtraject georganiseerd. Dit werd voor de AVN verzorgd door Tim de Frel, die vanuit zijn professie het traject uit de eerste hand kon presenteren. Naast betrokken bestuursleden en portefeuillehouders waren ook enkele vertegenwoordigers van andere groene organisaties aanwezig.
4
Externe betrekkingen De AVN onderhoudt een flink aantal externe betrekkingen. Die zijn te verdelen in vier groepen: Overheid, groene beheerorganisaties, groene belangenorganisaties en bewonersorganisaties. Overheid: Wethoudersoverleg Gemeente Den Haag Dagelijks Bestuur AVN In 2010 heeft het bestuur één keer een overleg gevoerd met de wethouders Groen (Baldewsingh) en ruimtelijke ordening (Norder) tezamen. Na de vorming van het nieuwe college heeft een kennismakingsgesprek plaats gevonden met de nieuwe wethouder Groen (Dekker). Onderwerpen waren Kijkduin, Koninginnegracht-tunnel, Buitengebieden en Haagwinde. Directeur Stadsbeheer Gemeente Den Haag Frits Prillevitz De voorzitter heeft regelmatig overleg met de directeur Stadsbeheer over specifieke zaken die het beleid van de Dienst Stadsbeheer betreffen. Stedelijk Groenoverleg Gemeente Den Haag Aletta de Ruiter De AVN heeft samen met andere stedelijke belangenorganisaties zitting in het Stedelijk Groenoverleg (SGO) dat de gemeente elk kwartaal organiseert. Hierin worden op ambtelijk niveau met de dienst Stadsbeheer en de dienst Stedelijke ontwikkeling de nieuwe beleidsnotities en actualiteiten op groengebied besproken en getoetst aan de wensen van de groene organisaties. Het SGO bestaat nu drie jaar. Sinds de bezuinigingen lijkt de kwaliteit van het overleg weer terug bij af. We merken een grote vertragende werking in de afspraken. De groene organisaties zijn begonnen om de overlegpunten duidelijker voor te bereiden. De directeur Stadsbeheer is voorzitter en wethouder Dekker is een keer aangeschoven. Stadsgewest Haaglanden Frits Prillevitz De AVN onderhoudt incidenteel contacten met groene beleidsambtenaren van het stadsgewest Haaglanden om ideeën uit te wisselen over de groene planologie in het buitengebied Provincie Zuid Holland Frits Prillevitz De AVN onderhoudt regelmatig contacten met de gedeputeerde Evertse over de kwaliteit en de ontwikkelingen van de groene ruimtes in het buitengebied. Groene beheerorganisaties Dunea Aletta de Ruiter De Belangenraad Recreatie en Natuur wordt door Dunea zeer serieus genomen. Naast een aantal belangengroepen, waaronder de AVN, zitten er ook deelnemers op persoonlijke titel aan tafel. Dat geeft interessante discussies. Doordat ook manager Natuur en een deskundige staf aan tafel zitten zijn de communicatielijnen kort. Op alle vragen is direct antwoord en suggesties kunnen ter plekke worden afgewogen. In 2010 zijn het nieuwe natuurbeheerplan en de plannen voor een nieuw informatiecentrum met een paardenstalling een van de hoofdonderwerpen geweest. De Raad komt vier keer per jaar bijeen en daarnaast zijn er twee excursies in het veld geweest. Zuid-Hollands Landschap (ZHL) Frits Prillevitz + Aletta de Ruiter De AVN onderhoudt regelmatig contact met de directie van het ZHL over verschillende actualiteiten. Een daarvan is de overdracht van het beheer van het landgoed Ockenburgh aan ZHL. Aan het eind van het jaar vond de overdracht plaats waar al 10 jaar naar toe gewerkt was. Verder heeft de groenwerkgroep regelmatig te maken met ZHL Vereniging Natuurmonumenten Frits Prillevitz De AVN heeft met enige regelmaat contact met het regiokantoor Zuid-Holland van de Vereniging Natuurmonumenten. De AVN behartigt in Den Haag ook de belangen van Natuurmonumenten. Groene belangenorganisaties Groen Platform (GPF) Aletta de Ruiter Het groen platform is een overlegorgaan van AVN, KNNV, IVN, Haagse Vogelbescherming en Egelopvang. In 2009 is daarbij het Haags Milieucentrum (HMC) aangeschoven. Het Groen platform is er op gericht om een gezamenlijke afstemming te ontwikkelen voorafgaand aan het Stedelijk Groen-overleg. Het GPF is in 2010 vier keer bij elkaar geweest. Bewonersorganisaties en anderen Door de pro-actieve houding van de AVN, zoals die in de visie op Kijkduin tot uitdrukking is gebracht, is er veel meer behoefte ontstaan om zaken samen met anderen te doen. Als de AVN zelf met een visie komt, moet daarvoor draagvlak gecreëerd worden. Dat betekent veel overleg met andere belanghebbenden. De
5
portefeuillehouders hebben ook in 2010 door heel Den Haag met enige regelmaat samengewerkt met de diverse bewonersorganisaties en andere belangenorganisaties zoals De Vrienden van Den Haag, Het Haagse Monumentenplatform, Reizigersorganisatie ROVER en de Fietsersbond. De portefeuillehouder Zoetermeer werkt intensief samen met het Kwaliteitsteam Buytenpark. Zienswijzen, inspraak en bezwaar De portefeuillehouders van de AVN volgen de gemeentelijke bestemmingsplannen, groenbeleidsnota’s, provinciale structuurvisies op de voet. Hierbij hoort een traject van zienswijzen en inspraak tot de standaardprocedure. Een zienswijze dient om in het voortraject een gewenste wijziging of toevoeging kenbaar te maken. Bij behandeling in de raadscommissie en gemeenteraad is inspraak mogelijk om de politiek en het college op het laatste moment tot wijziging te bewegen. Met betrekking tot de kapvergunningen zijn zienswijze, bezwaar en hoorzittingen vaste procedures. Met ingang van 1 oktober is het vergunningsysteem gewijzigd en heeft de omgevingsvergunning zijn intrede gedaan. Tim de Frel heeft vanuit zijn deskundigheid een presentatie gehouden over de nieuwe procedure. Verkenningen aanpak buitengebieden Haaglanden Binnen de AVN is er ook in 2010 door de werkgroep Buitengebieden voortgeborduurd op het plan om ter gelegenheid van het 85-jarig jubileum een symposium te organiseren over de landelijke gebieden rond de stad. De open gebieden tussen Leiden-Den Haag, Zoetermeer-Den Haag en Midden Delfland vragen om speciale aandacht. In streekplannen en structuurplannen geven Provincie en Haaglanden al aan dat er iets moet gebeuren met de kwaliteit van deze gebieden. Daarbij zijn ook de Hoogheemraadschappen Delfland en Rijnland betrokken. Inrichtingsmaatregelen zullen de gebruikswaarde van de open gebieden voor de stadsbewoners moeten verhogen. De werkgroep Buitengebieden van de AVN bemoeit zich actief met dit beleid en wil tijdens het symposium een advies uitbrengen. Tot zover het algemene gedeelte 16 april 2011 Aletta de Ruiter Secretaris
6
