Afwezig met kennisgeving: Gemeentebelangen: de heer J.A.F. Coenen ChristenUnie: de heer K. Haan

Notulen van de vergadering van de Raadscommissie van de gemeente Noordenveld, gehouden op donderdag 30 september 2004 om 20.00 uur in de raadzaal van het gemeentehuis. Aanwezig: Gemeentebelangen: de heren A.J. Poelstra (voorzitter), J. Dam, J. Darwinkel, J.A. Koolen, J. Posthumus en W.J. Tienkamp VVD: mevrouw J.P. Schrale-Oranje, de heren H.E. Emmens, D.J. Klompe en M. ter Veer PvdA: de dames T.T. Antons-Raap, J.R. Brink-Rozema, de heren G. Boksem en O.L. Keizer CDA: de heren G. Alssema, B. Hartholt en J.W. Stevenson GroenLinks: mevrouw A.C.M. Zeeman, de heer O. Huisman ChristenUnie: de heer G. Wubs (plaatsvervanger) D66: de heer F.J. Horstmeier ODN: de heer J.J.H. Oosterwijk Griffier: de heer W.F.C. Damman. College van Burgemeester en Wethouders: De heren J.H. van der Laan (burgemeester), wethouders J. Kemkers (Gemeentebelangen), G. Wolters (PvdA) en J.E. Bakker (CDA). Afwezig met kennisgeving: Gemeentebelangen: de heer J.A.F. Coenen ChristenUnie: de heer K. Haan. 1. Opening en mededelingen De voorzitter opent deze bijzondere Raadscommissievergadering, waarvoor een gewijzigde agenda is uitgereikt. Er zijn twee raadsleden afwezig. Die staan hierboven vermeld. Er is één inspreker, de heer De Boer namens Noordenveld FM, die het woord krijgt bij agendapunt 2. Burgemeester Van der Laan is verheugd te kunnen melden dat het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) ruim € 2,7 miljoen beschikbaar heeft gesteld voor het Masterplan Veenhuizen. Dit betekent een forse stap vooruit: de gemeente kan er voor totaal € 8 miljoen aan werk verzetten. De heer Dam complimenteert het College met het binnenhalen van dit geld. Hiermee gaat het de goede kant uit. De heer Alssema zegt dat het CDA zich daarbij aansluit. Het vervelende verhaal van een jaar geleden wordt te niet gedaan. De voorzitter neemt aan dat ook de overige raadsfracties zich bij de woorden aansluiten. Mevrouw Zeeman sluit zich aan bij die van de heer Dam, niet die van het CDA. Wethouder Bakker meldt dat in de ‘Rodermarktbrief’ aan de Raad een telfout is geslopen. Op pagina 2 staat bij 2005, onder geraamd overschot, € 136.500,00. Dat moet zijn € 140.500,00. Op pagina 4 moet in de tweede alinea het bedrag van de beschikbare ruimte in 2005 € 450.000,00 worden. 2. Plan van Aanpak ombuigingen tekorten meerjarenperspectief 2005 tot en met 2008 De voorzitter gaat ervan uit dat de Raad ermee instemt dat bij de bespreking van dit plan ook de brief wordt betrokken van het College, met de dagtekening van Rodermarktdag. Hij geeft het woord aan de inspreker. De heer De Boer spreekt als interim voorzitter van Noordenveld FM en geeft inzage in de huidige status van de vereniging. Boven zijn tekst staan eerst de woorden ‘Vereniging in Liquidatie’, dan ‘Stichting in oprichting’. Helaas is een organisatie met een lange geschiedenis, eerst als Lokale Omroep Norg en later als Noordenveld FM, door malafide

1

bestuurders te gronde gericht. De lokale en regionale media besteedden er veel aandacht aan. Dat dit niet binnenskamers is gebleven, getuigt van principes en moed. Gezien de ‘Stichting in oprichting’, is het voor de Raad de moeite waard zijn betoog aan te horen. Om te breken met het verleden, is de organisatie tot een minimum gereduceerd. Van hieruit wordt gewerkt naar een nieuwe organisatiestructuur, waarin medewerkers worden geselecteerd op basis van kennis en professionaliteit. Andere lokale en regionale omroepen worden benaderd om kennis over te dragen en te adviseren over de structuren. De nieuwe start vraagt ook een nieuw onderkomen in het hart van de gemeenschap die de omroep vertegenwoordigt, namelijk Roden. Helaas stuit de plaatsing van de benodigde zendmast op weerstand van de gemeente Noordenveld. In goed overleg met de wethouders Kemkers en Wolters wordt gezocht naar alternatieven. In afwachting van de vestigingsplaats, locatie en hoogte van de zendmast, kan nog geen nieuwe zendmachtiging worden aangevraagd. Het is gissen wanneer de nieuwe omroep start. Tevens is nog niet bekend hoe de programmering zal zijn. Dit is de taak van het Programma Bepalend Orgaan (PBO). Dat vertegenwoordigt, onafhankelijk van de omroep, zoveel mogelijk stromingen binnen de gemeente Noordenveld. Het geeft bindende adviezen aan de lokale omroep. De gemeente moet het PBO erkennen, alvorens het Commissariaat voor de Media tot erkenning overgaat. Het ten dienste staan van de gemeenschap als informatiekanaal of spreekbuis, staat centraal in de doelstelling. Een referentiepunt als luisterdichtheid is van ondergeschikt belang. De Mediawet verbiedt gemeenten hier onderzoek naar te doen, met als doel hier voorwaarden aan te verbinden. Het toezicht op de lokale omroepen is ondergebracht bij het Commissariaat voor de Media. Dat geeft forse boetes wanneer regels worden overtreden. Hij verstrekt deze voor de subsidie niet relevante informatie, want het komt nog altijd voor dat gemeenten lokale omroepen als gelegaliseerde piraten zien. Voor het opzetten van een nieuwe organisatie is startkapitaal nodig. Wellicht denkt de Raad dat dat in deze tijd van bezuinigingen niet zijn probleem is. Dat is juist. De belastingbetaler draagt zijn omroepbijdrage af aan de belastingdienst. Via Den Haag wordt een bijdrage van € 0,97 per huishouden van het verzorgingsgebied voor de lokale omroep gestort in de pot algemene middelen van de gemeente. Voor Noordenveld is dat ruim € 13.500,00. Volgens Tweede Kamerlid Atsma van het CDA houdt een gemeente, die de lokale omroep niet subsidieert, geld op zak dat haar niet toebehoort. Dat is diefstal. Hieruit is op te maken dat de subsidiëring van de lokale omroep prima geregeld is. De Raad hoeft slechts te controleren dat deze, voor de omroep bestemde gelden niet anders worden gebruikt. Een voornemen, om de subsidie voor de lokale omroep te stoppen, is in strijd met de regelgeving en ongewenst. Dat de Raad principieel problemen heeft met het geven van gelden aan een nog niet operationele organisatie, is voorstelbaar. Het interim bestuur begrijpt het als de Raad besluit de subsidie, voortkomend uit de Omroepbijdrage, reserveert en pas beschikbaar stelt als de nieuwe stichting een feit is. Hij garandeert dat de stichting, met haar kennis en wilskracht, een lokale omroep realiseert waar Noordenveld trots op kan zijn. De heer Dam gaat in op de door de Raad ontvangen ‘Rodermarktbrief’, met toch nog goed nieuws. Hij betrekt deze brief er nu nog niet bij. De foutjes die het College ontdekte, heeft Gemeentebelangen nog niet ontdekt. Die heeft deze brief nog niet kunnen doorspreken. Het College heeft naar aanleiding van eerdere bijdragen besloten niet op de speerpunten te bezuinigen. Gemeentebelangen had een voorstel om 5% te bezuinigen. Het College denkt dat er in de normale exploitatie nog voldoende ruimte is om dat op te lossen en de speerpunten te realiseren. Gemeentebelangen wil die ook realiseren, maar vindt dat het wat minder kan. Het Plan van Aanpak ziet er goed uit. Het College, en met name de wethouder, heeft dat goed gedaan. Als reactie op het voorstel van zijn fractie om met een groslijst te komen, is goed werk geleverd. Er zijn zelfs drie lijsten opgesteld: een harde lijst, een reserve lijst en een te onderzoeken lijst van bezuinigingen. Die werkwijze biedt een goede mogelijkheid om

2

op wisselvallig beleid van Den Haag te anticiperen. Volgens Gemeentebelangen is dat een goede zaak. Was dit plan er bij de eerste behandeling geweest, dan had de Raad toen keuzes kunnen maken. Hopelijk kan bij de behandeling van de Voorjaarsnota 2005 met een Plan van Aanpak worden aangevangen. In het hoofdstuk ‘nieuwe ontwikkelingen’ wordt uitgelegd waarom het College niet in wil gaan op het ongedaan maken van de tariefdifferentiatie. De Raad krijgt niet exact de cijfers wat het zou betekenen voor woningen en niet woningen. Gemeentebelangen wil nog steeds uitvoering geven aan de eerder aangenomen motie. De fractie verzoekt het College voor de begrotingsbehandeling met scenario’s te komen, inclusief cijfers. Dan kan de Raad kiezen. De berekeningsgrondslag blijft gehandhaafd op € 2.068,00. Aan de hand van waardestijgingspercentages van woningen en niet woningen, en areaalwijzigingen, moet een goed beeld van de financiële effecten verkregen worden. De fractie vraagt hieromtrent een toezegging van de wethouder. Naar de heer Ter Veer, die verzoekt de scenario’s aan een tijdslimiet te binden, zegt hij dat het College is verzocht uitvoering te geven aan de motie. Die houdt in dat binnen deze raadsperiode de tariefdifferentiatie ongedaan gemaakt moet worden. Volgens de heer Ter Veer houdt die opmerking wat anders in, dan een jaar geleden werd aangegeven bij het amendement van Gemeentebelangen. De heer Dam kijkt er de notulen op na. De beëindiging van het werkvoorzieningschap Noordenveld en STIMP levert eenmalig geld op. Het College wil komen tot een voorziening en het geld in een fonds stoppen, om tekorten bij Novatec op te vangen. Dat geeft een verkeerd signaal. Gemeentebelangen gaat niet uit van tekorten bij Novatec. De fractie stelt voor om de opbrengsten uit de liquidaties aan de algemene reserves toe te voegen, en er geen apart fonds voor in het leven te roepen. De bijdragen aan de Regiovisie wil het College onderbrengen in een aparte exploitatie. Het is goed dat te bestuderen, want de kosten lopen erg op. Gemeentebelangen zou die kosten graag zien in een boekhouding, die apart staat van de rest. Dan wordt inzichtelijk wanneer er kosten zijn en wanneer inverdieneffecten te verwachten zijn. De fractie gaat ervan uit dat het IHP binnen de vastgestelde financiële kaders gerealiseerd wordt. Bij temporisering en het vrijkomen van gelden, gaat Gemeentebelangen ervan uit dat de rente terugvloeit naar de algemene reserves. In dit huis is dat een goed gebruik. Bij het onderwijs leven veel wensen. Gemeentebelangen vindt dat de gestelde financiële kaders de maximale zijn. De heer Ter Veer, die vraagt of er bij uitstel geen inflatiecorrectie moet worden toegepast, antwoordt hij dat de aanbestedingsmarkt dusdanig is dat die inflatiecorrectie ruimschoots wordt terugverdiend. Als de VVD wel een inflatiecorrectie wil, hoe wil die fractie die afdekken? Uit recente ontwikkelingen blijkt dat de uitvoering van het IHP vertraagd wordt door diverse oorzaken, zoals de planologie. Dat is niet cijfermatig in het meerjarenperspectief verwerkt. Hij vraagt een toezegging de vertragingen in beeld te brengen, met daarbij het effect op dat meerjarenperspectief. De fractie vermoedt dat er kosten naar achteren geschoven worden. Gemeentebelangen staat erachter om zo spoedig mogelijk met de verbouw van het gemeentehuis te beginnen. Alvorens dat gebeurt, wil die zekerheid over de noodzaak van het slopen van het bankgebouw. Wat betekent die sloop? Kan dat gebouw niet blijven staan en worden geïntegreerd in de nieuwbouw? Zijn fractie stelt voor de Raad spoedig uitgebreid te informeren over de mogelijkheden, de kosten en de voor- en nadelen. Daarbij dient het vastgestelde programma van eisen als uitgangspunt. Het is te makkelijk dat nu los te laten. Dat de bezuinigingsopdracht mee lijkt te vallen, is volgens Gemeentebelangen grote schijn. Een groot deel van de renteopbrengst wordt gebruikt om de exploitatie sluitend te krijgen, al nuanceert de ‘Rodermarktbrief’ dat iets. Het niet vrij kunnen maken van de Regas-reserve voor fondsvorming van kapitaalgoederen, is volgens de fractie een noodverband. Dat moet worden opgelost. Gemeentebelangen blijft zorgen houden over het meerjarenperspectief. Wat betreft de harde bezuinigingenlijst, komt de fractie terug op de monumentenzorg en afschaffing van de subsidieregeling voor rieten daken. Het is prima om, als dat werkt, het klein onderhoud van monumenten in de meerjarenplanning op te nemen. Echter, de rieten daken bepalen het karakter van vele dorpen. Het is zonde om golfplaten te leggen op de

3

boerderijen. Gemeentebelangen stelt voor die € 20.000,00 op jaarbasis te handhaven, zodat de rieten daken op de boerderijen kunnen worden behouden. Het versoberen van de gemeentepagina levert € 5.000,00 op. Die droge pagina zou een lust voor het oog moeten zijn, die met plezier wordt gelezen. Er moet niet op worden bezuinigd. De Veldpost kan inderdaad aan mensen meegegeven worden. Het is zonde die na te sturen. Van de reservelijst met bezuinigingen vindt de fractie invoering van de legesverordening voor de erkenning van administratieve omzettingen van partnerschap, normaal. Net als voor huwelijken, moet voor partnerschap worden betaald. Voor het bijschrijven van kinderen in een reisdocument, dat vaak in een handeling gebeurt, mag één tarief worden berekend. Voorgesteld wordt te bezuinigen op het onderhoud van de schoolgebouwen. Dit punt komt voort uit het IHP en het nieuw bouwen. In de reservelijst staat € 95.000,00, in de nader te onderzoeken lijst € 25.000,00 bezuiniging. Volgens de fractie zijn dat harde bezuinigingen, als gevolg van het uitvoeren van het IHP. Zij wil graag weten in welke jaren de bezuinigingen komen. Het door een andere verdeelsleutel verlagen van de subsidies voor het onderhouden van internationale contacten, is prima. Nuttige en noodzakelijke punten hebben hogere prioriteit dan aangename. De gemeente moet op basis van projecten subsidies verlenen en niet structureel vast subsidiëren. Gemeentebelangen vindt bij de Lokale Omroep Noordenveld (LON), de stekker er uit mag, ondanks het betoog van de inspreker. In het verleden zijn slechte ervaringen opgedaan met deze omroep. Er moet een pas op de plaats gemaakt worden. Spreken van diefstal, wanneer de gemeente de omroepbijdrage houdt, verwerpt hij. De Raad heeft het recht te controleren of dat bedrag goed uitgegeven wordt. Daar bestaan twijfels over. De fractie wil goede, realistische plannen zien, om te beoordelen of het verantwoord is gemeenschapsgeld daarvoor aan te wenden. De fractie draagt de LON een warm hart toe, maar het gezeur van de afgelopen jaren moet afgelopen zijn. De heer Huisman informeert of Gemeentebelangen dit als bezuiniging wil inboeken of dit wil reserveren en afwachten met wat voor plannen de club komt? De heer Dam denkt dat de LON terecht op de reservelijst is gezet. Dat geeft ruimte. Als er goede plannen komen voor een lokale omroep, is de fractie ervoor te vinden. Met deze punten komt de fractie op + € 17.000,00, welk bedrag van de harde lijst af moet. Gemeentebelangen acht zich eraan gehouden daarvoor financiële dekking aan te geven. Op welke termijn worden de punten op de lijst van nader te onderzoeken bezuinigingen onderzocht? Het opheffen van een brandweerpost hoeft het College niet te onderzoeken. Voor zijn fractie is dat onbespreekbaar, want er is geen financiële aanleiding voor. Er kan pas sprake van zijn, wanneer er, anders dan nu, bijvoorbeeld gebrek aan vrijwilligers is. De gemeente moet de veiligheid van de burgers garanderen door goede brandweerposten. Gemeentebelangen wil de vier brandweerposten met enthousiaste vrijwilligers houden zoals ze zijn. Voorgesteld wordt wat betreft de kinderspeelplaatsen te werken met een roulatiesysteem of cirkelkaart. Er is genoeg administratief werk. De wijkbeheerders moeten hun werk goed doen, en hun wijk kennen. De fractie verzoekt er een praktische invulling aan te geven. Gemeentebelangen blijft zorgen houden. Jaarlijks wordt nog steeds het rentevoordeel aan de begroting toegevoegd. Dat is slecht. Het lukt niet om de Regasreserves vrij te maken en daarmee de kapitaalgoederen af te dekken. De fractie stelt voor om bij de Voorjaarsnota 2005, zo vroeg mogelijk in het jaar, scenario’s aan te geven voor een oplossing. Dit kan zo niet doorgaan. De fractie is tevreden met de antwoorden van het College op de vragen bij de behandeling van de Voorjaarsnota. De heer Ter Veer hoort de heer Dam over een bezuiniging van € 17.000,00. Als hij het meent met de tarievendifferentiatie praat je, hoe je het ook uitvoert, over tonnen. Maakt die fractie die straks ook hard?

4

De heer Dam wil eerst de feiten en de cijfers op een rij zien, alvorens iets hard te maken. Er moet worden onderzocht hoe de financiën erbij liggen, wat de oplossingen zijn, en of die verantwoord zijn naar de burgers toe. Inderdaad moeten die tonnen verantwoord worden afgedekt. Als dat niet kan, moet je je nog eens ernstig beraden. Mevrouw Schrale wijst op het motto van het College: actief terughoudend. De Voorjaarnota deel 2 heet Plan van Aanpak, en voorjaar is 30 september 2004 geworden. Het blijft boeiend. De VVD heeft veel waardering voor het stuk, waar veel zorg en aandacht aan is besteed. Bestuurlijk gezien valt de VVD er niet van achterover. Het College wilde niet de kaasschaaf methode toepassen, maar doet dat wel. Efficiëntievoordelen, die aangeven hoeveel rek er in een begroting zit en die zelfs in de vakantie boven water te halen zijn, gaan over gewone bedrijfsvoering. Waarom komt het College er nu pas mee? Toen in juni de VVD als enige fractie aangaf niet te zeuren, maar doelmatiger te werken, kreeg zij honende reacties. Nu blijkt, bijvoorbeeld uit de ‘Rodermarktbrief’, dat de VVD goed zat met die beoordeling. De heer Dam vindt dat de VVD probeert een onjuist beeld neer te zetten. Hij noemde zojuist de zorgen. Dan kan de VVD niet beweren dat het niet meevalt. Mevrouw Zeeman benadrukt dat ieder zijn eigen geluid mag verkondigen, ook de VVD. Mevrouw Schrale wijst de heer Dam op de inhoud van de ‘Rodermarktbrief’. De gang van zaken doet denken aan de vroegere bezuinigingen in Peize. Er moest een post van f. 500,00 worden geschrapt voor wintervoer voor de eenden in de vijver van de Westerd. Het zou niet erg zijn ze ’s winters niet bij te voeren, want het waren geen Peizer eenden, maar zwervers uit Leek. Haar reactie beperkt zich tot de hoofdlijnen. De VVD handhaaft in algemeenheid de eerdere woorden, dat Noordenveld nog te weinig voordeel heeft behaald uit de schaalvergroting. Dat kan beter. Het College hanteert nog steeds de kaasschaaf en gaat fundamentele keuzes uit de weg. De VVD wil inzetten op de speerpunten onderwijs, Masterplan en Veenhuizen. De voorgestelde efficiëntiemaatregelen vindt de VVD akkoord. Er moet worden afgestapt van de nieuwbouw van het gemeentehuis. Het valt niet uit te leggen dat die nieuwbouwplannen worden doorgezet, terwijl het College wil onderzoeken om het mooie gebouw van de bibliotheek in Peize te verkopen en een uitleenpunt in De Essen onder te brengen. Het gebouw is geen eigendom van de gemeente, maar van de bibliotheek. De VVD verzoekt dat punt van pagina 32 te schrappen. Op pagina 29 staat dat het de vraag is, of de brandweerhulpverlening vanuit vier posten moet blijven geschieden. Daarmee begeeft het College zich op glad ijs, want eerder is een toezegging gedaan ten aanzien van de brandweer in Peize. De VVD gaat akkoord met de voorstellen omtrent het versneld afschrijven. De gemeente moet actiever omgaan met het BTW compensatiefonds. De organisatie is te duur. Bijvoorbeeld de operatie bij De Aanleg zou budgettair neutraal verlopen. Er blijkt een aanzienlijk voordeel te realiseren te zijn. Het lijkt de VVD goed mogelijk om De Brinkhof en De Hullen verder te verzelfstandigen en de bureaucratie terug te dringen. De schaalvoordelen van de Intergemeentelijke Sociale Dienst (ISD) komen er ook nog aan. De tarievendifferentiatie, een hot item bij de afgelopen verkiezingen, wordt niet ongedaan gemaakt. Dat lijkt op het niet nakomen van een belofte aan de kiezers. De VVD blijft tegen de extra verhoging van de OZB. Het valt op dat het College voorstelt de extra ruimte in de begroting 2005 van € 400.000,00 aan te wenden voor de reserve. Dat is ongeveer het bedrag, dat 7% OZB opbrengt. Het College vraagt daarmee extra belasting van de burgers, ten behoeve van de spaarpot. In de huidige financieel-economische situatie is dat niet te verkopen. Misschien is de mogelijkheid om het bedrag aan te wenden voor het ongedaan maken van de tarievendifferentiatie, een tip voor Gemeentebelangen. De fractie mist bij de bezuinigingsmogelijkheden de verkoop van de gewraakte boerderij aan de Oude Velddijk in Peize. Gezien haar speerpunten, gaat de fractie niet akkoord met bezuinigingen op het leerlingenvervoer. Het afschaffen van een bijdrage aan het godsdienstonderwijs vindt de

5

VVD minder bezwaarlijk, als dekking hiervan. Ook het wegbezuinigen van LON of Noordenveld FM kan haar fractie steunen. De fractie blijft bij haar standpunt, dat de situatie niet zo dramatisch is als sommigen willen doen voorkomen. De heer Boksem maakt allereerst algemene opmerkingen bij het Plan van Aanpak en betrekt er aansluitend de ‘Rodermarktbrief’ bij. De PvdA heeft kritiek geuit op de inhoudelijke presentatie van de Voorjaarsnota 2004. Na het debat in de Raadscommissie, verwachtte die een steviger inhoudelijke reactie van het College. Het gemeentelijk huishoudboekje dreigde in onbalans te geraken door het voorgenomen beleid van Den Haag. Achteraf is vast te stellen, dat de behandeling voor het College minstens zo onbevredigend moet zijn geweest als voor de Raad. Tegengestelde verwachtingen over kaderstelling en dualisme hebben hierbij een rol gespeeld. Van beide kanten valt wat te leren. Met het Plan van Aanpak en de voorgestelde behandeling, is inhoudelijk en qua werkwijze een prima bouwsteen geleverd. De PvdA waardeert de samenstellers en de wethouder voor dit Plan van Aanpak. Dit plan voldoet aan de eisen waaraan de Voorjaarsnota moet voldoen: het laat alternatieven zien; het is qua opzet ondersteunend bij het maken van politieke keuzes; het biedt relevante informatie. De PvdA rekent het de samenstellers niet aan dat, door het tijdstip van behandelen van de rijksbegroting, de Raad op het laatste moment op het andere been wordt gezet. In de tijd tussen de vaststelling van het meerjarenperspectief bij de begroting 2004 en het gewijzigde meerjarenperspectief volgens de brief van 28 september 2004, treden grote fluctuaties op. Het vraagt veel van een raadslid om, in het kader van de noodzakelijke ombuigingen, de avond voorafgaand aan deze vergadering een sprong te maken van € 475.000,00 negatief naar € 408.000,00 positief in 2005. Dat is een verschil van € 883.500,00 positief. Gezien de bijstelling in de Rodermarktbrief, verscheurde hij al zijn aantekeningen, om vanmorgen opnieuw te beginnen. Het was niet mogelijk te overleggen met de fractiegenoten. Hij houdt het kort en beperkt zich noodgedwongen tot enkele vragen en voorlopige suggesties. Bij de begrotingsbehandeling zal de PvdA zich nader uitspreken. Kan het College een nadere onderbouwing geven van de geraamde saldi (de overschotten in 2005 en 2006 en tekorten in 2007 en 2008), afgezet tegen de meerjarenraming op pagina 15 in het Plan van Aanpak? Bij een aannemelijke onderbouwing kan de PvdA instemmen met de bijgestelde meerjarenbegroting in de ‘Rodermarktbrief’, inclusief de voorgestelde begrotingswijziging Openbare Werken (€ 175.000,00) en Parken en Plantsoenen (€ 135.333,00). De beschikbare ruimte voor 2005 komt hiermee gecorrigeerd op + € 450.000,00. De PvdA neemt er kennis van dat door de voorgestelde begrotingswijziging voor 2006, 2007 en ten dele 2008, wordt voorzien in het geraamde tekort. Voor 2008 wordt het tekort bij ongewijzigd beleid voorlopig teruggebracht tot € 380.000,00. Het voorstel om in 2005 het beslag op de rentevoordelen met € 400.000,00 terug te brengen, ligt voor de hand. Hij verwacht dat dat kan rekenen op instemming van de PvdA. Mag hij ervan uitgaan dat de vervroegde afschrijving van Het Hoge Holt en de Centrum School wordt doorgevoerd per 2005, waardoor er + € 54.000,00 vrijkomt in de exploitatie? Bij de Voorjaarnota stond de fractie op het standpunt, dat de cumulatieve lastendruk voor de burger als gevolg van het rijksbeleid, vooralsnog niet verder moet worden versterkt. Uit onderzoek blijkt dat de minima en de middengroepen in toenemende mate in de financiële gevarenzone zijn of dreigen te komen. Tevens blijkt, dat ook bij ouderen in toenemende mate de financiële lasten worden omgezet in schulden. Moet, als er daarvoor voldoende ruimte is, temporisering van de OZB in 2005 worden overwogen? Hoe staat het College tegenover een temporisering in 2005 tot 5%? In de begroting 2005 levert dat altijd nog een structurele toename op van € 191.000,00. De uitvoering van de structurele toename van het OZB tarief met 7%, wordt bij de eventuele temporisering in 2005 opgeschort tot 2006. Zo wordt er conform het Plan van Aanpak een

6

relatie gelegd met de ontwikkeling OZB in 2006 en volgende jaren. De PvdA doet deze suggestie, mede gezien het breed verzet van de VNG, het advies van de Raad van State, de conclusies in het rapport ‘Belasten op Niveau’ van de Commissie Boorsma c.s. en de strijdigheid met het Europees Handvest inzake Lokale autonomie. De werkwijze met een harde lijst, een reservelijst en een zachte, nader te onderzoeken lijst met bezuinigingsvoorstellen, spreekt de PvdA aan. Die kan zich in het algemeen vinden in de voorgestelde bezuinigingen en ombuigingen, waarbij de door de Raad vastgestelde speerpunten van beleid overeind blijven: het Integraal HuisvestingsPlan (IHP), het gemeentehuis, het Masterplan, Veenhuizen. Op de harde lijst komt, na aftrek van de eerder genoemde posten van Openbare Werken en Parken en Plantsoenen, € 222.643,00 voor bezuiniging of ombuiging in aanmerking. De PvdA geeft in overweging om van de reservelijst de vermindering van de post Internationale Contacten (€ 6.800,00) aan de harde lijst toe te voegen. Wanneer er meer gegevens zijn, verzoekt de PvdA om een inhoudelijke discussie met het College over Noordenveld FM. De PvdA vraagt om vooralsnog de middelen te reserveren, anders kun je geen faciliteiten scheppen. De PvdA geeft in overweging om van de post Organisatie en Opleidingen (€ 87.500,00) van de zachte lijst, € 50.000,00 over te hevelen naar de harde lijst. Het betreft hier een rekeningoverschot, waarvoor in het verleden geen beleid is gemaakt. Op dit moment zijn de prioriteiten duidelijk. De PvdA geeft hoge prioriteit aan voorlichting en communicatie. Er mag geen verschraling optreden in de perspublicaties. Hij geeft in overweging de bezuiniging van € 5.000,00 op de gemeentelijke pagina te schrappen. Het overnemen van deze suggesties zou leiden tot een harde lijst van € 275.000,00, een reservelijst van € 163.500,00 en een te onderzoeken lijst van € 371.000,00. Op de onderdelen gaat de PvdA nu niet in, omdat de fractie de keuzes wil bekijken, tegen de achtergrond van de brief van het College. Hij twijfelt er niet aan dat het College binnen deze lijsten en bedragen dekking weet te vinden voor € 400.000,00, om de meerjarenbegroting voor 2008 sluitend te maken. Toch zal de PvdA op basis van de nieuwe gegevens onderzoeken of bij de begrotingsbehandeling met sluitende voorstellen gekomen kan worden. Na de laatste bijstelling heeft de fractie zich daar nog niet op kunnen beraden. Bij de voorgaande begrotingsbehandeling wees de fractie op het aspect van leasen van apparatuur, werk- en voertuigen en vroeg de voor- en nadelen voor het gemeentelijk huishoudboekje te onderzoeken. Mogelijk kan er bij de begroting iets over worden gezegd. De fractie stelde een vraag over de bezuiniging van gemiddeld 2 – 3 % op de exploitatie. De reactie van het College is, geen kaasschaafmethode te willen. De PvdA wil dat ook niet. Die vindt dat, aan de hand van de groslijst, moet worden bekeken waar bezuinigd kan worden op basis van prioriteiten. Dat is gebeurd. Het College is met deze lijsten binnen 2 - 3% gebleven, zodat de fractie op haar wenken bediend is. Inzake het gemeentehuis is een kostenraming ontvangen. In principe stemt de fractie daarmee in. Gemeentebelangen doet de suggestie een quick-scan uit te voeren op basis van aanwezige gegevens. Ook de PvdA vindt dat een zorgvuldig besluit moet worden genomen, en ziet de informatie van het College tegemoet. Het is goed er afzonderlijk naar te kijken. De PvdA is voor een kwalitatief goede bouw van het gemeentehuis, vooral als die tevens onderdak biedt aan het CWI en de ISD. Daar de gemeente er in haar exploitatie voordeel van heeft, moet zij ook iets te bieden hebben en voldoen aan de eisen. Dan zit het voorstel van het College op de goede lijn. De heer Alssema vindt dat met het Plan van Aanpak het College een duidelijk overzicht geeft van de financiële ontwikkelingen die de geraamde tekorten in de Voorjaarsnota beïnvloeden. Er worden door het College keuzes voorgelegd. Het CDA heeft waardering voor de wijze waarop de keuzes zijn gemaakt en aan de Raad zijn gepresenteerd. Dit heldere plan maakt de Voorjaarsnota compleet.

7

Het CDA gaat niet in op de maatregelen van het rijk. Die zijn bekend. De gemeenteraad kan ze niet beïnvloeden, zoals bijvoorbeeld de afschaffing van de Zalmsnip. Uit de ‘Rodermarktbrief’ blijkt inmiddels dat de begroting 2005 een positief saldo laat zien. Met de heer Dam vindt hij dat die brief niet nu, maar bij de begrotingsbehandeling aan de orde moet komen. Toch dwingt de meerjarenbegroting de gemeenteraad tot keuzes. De wethouder toont dat er voldoende ruimte is om nog dit jaar de ombuigingen in gang te zetten en de speerpunten goed uit te voeren. Wat betreft de speerpunten van beleid, is het CDA standpunt als volgt: Conform het besluit in de Raad wordt het IHP weer voor vier jaar vastgesteld. Nieuwe ontwikkelingen (Roderwolde, Steenbergen, nieuwbouw De Borgen) moeten binnen de grenzen van het IHP worden opgevangen. Over nieuw of afwijkend beleid moet via aparte raadsvoorstellen besloten worden. Inzake het Masterplan en Veenhuizen, moeten de in gang gezette ontwikkelingen binnen de gemaakte afspraken worden voortgezet. Hij complimenteert de burgemeester met het binnen halen van het budget. Wat betreft de uitbreiding van het gemeentehuis, is door de Raad een programma van eisen vastgesteld. Er is ingestemd met samenwerking met en huisvesting van de ISD, en de financieringssystematiek is vastgesteld. Binnen deze kaders moet het gemeenthuis worden uitgebreid. Als een second opinion onrust wegneemt bij Gemeentebelangen, vindt het CDA dat goed. De heer Dam corrigeert dat er geen onrust is bij Gemeentebelangen. De fractie wil wel goed voorbereid aan de gang gaan. De heer Alssema gaat in op het tarievenbeleid. Onder het kopje ‘eerdere besluitvorming’ wordt gesproken over de uitbreiding van de begraafplaats in Peize. Het CDA heeft niet ingestemd met de financiering. De fractie is benieuwd naar de discussie over het algemeen tarievenbeleid, die voor de begrotingsvergadering plaatsvindt. Volgens het College leidt nu afbouwen van de tariefdifferentiatie tot een extra lastenverzwaring voor eigenaren en gebruikers van woningen. Kan het dat inzichtelijk maken? Het CDA kan zich erin vinden een fonds op te zetten, waaruit het gemeentelijk aandeel van Novatec voorlopig wordt bekostigd. De fractie stelt voor dat het College een dergelijk plan nader uitwerkt. Wat betreft de harde bezuinigingen, heeft het CDA bedenkingen tegen de dubbele maatregel voor het leerlingenvervoer. Het gaat de fractie in het bijzonder om het ontzien van gezinnen die gedwongen worden hun kinderen ver van huis op een school voor speciaal onderwijs te plaatsen. Als dat niet mogelijk is, stemt de fractie tegen dit bezuinigingsvoorstel. Voorlichting en communicatie zijn van groot belang. Om € 5.000,00 te besparen, door zich te beperken tot de verplichte mededelingen op de gemeentepagina, vindt het CDA geen juiste keuze. Dekking kan bijvoorbeeld worden gevonden door de bezuiniging bij de burgerlijke stand van de reservelijst over te hevelen naar de harde lijst. Het CDA stemt niet in met het afschaffen van de subsidieregeling voor rieten daken. Dan kun je niet meer afdwingen dat karakteristieke daken worden vervangen door rieten daken. Dat is een verarming van de omgeving en tast het toeristisch karakter aan. Inzake de reservelijst, stemt het CDA niet in met het afschaffen van het godsdienstonderwijs. Overigens is het beter te spreken van levensbeschouwelijk onderwijs. Dat is op de openbare school een goede, noodzakelijke aanvulling op het onderwijsaanbod. Ouders van kinderen binnen het openbaar onderwijs moeten de mogelijkheid krijgen kinderen deze lessen te laten volgen. Het CDA denkt ook aan de openbare scholen in de kleine dorpen. Door het aanbieden van levensbeschouwelijk onderwijs, kunnen alle kinderen naar school in het dorp. Bij de Wet Voorzieningen Gehandicapten (WVG) wordt gesproken over mogelijke invoering van een inkomenstoets. Het CDA wacht nadere voorstellen af en doet nog geen uitspraak. Gezien de bezuinigingen, wordt het tijd eens kritisch te kijken naar het optimale voorzieningenniveau op het gebied van sport. Welke gemeente met 33.000 inwoners heeft zoveel sporthallen en –velden als de gemeente Noordenveld? Welke plannen voor deze

8

raadsperiode heeft de wethouder op dit gebied? Zijn er nog besparingen mogelijk? Dan kunnen, ook op langere termijn, de goede voorzieningen overeind worden gehouden. Het CDA bepleitte regelmatig te onderzoeken welke besparing het opheffen van een brandweerpost oplevert, en bracht bij de Voorjaarsnota 2003 naar voren: “Brengt het samenvoegen van de brandweer van Roden en Peize financiële voordelen met zich mee? Kan een andere inrichting van het terrein van de brandweer in Roden geld opleveren of besparen? Het lijkt alsof het College deze discussie met de Raad niet wil voeren, blijkens zijn antwoord aan de ChristenUnie. Het bestaansrecht van de brandweer in Peize staat op dit moment niet ter discussie. Toch bepleit het CDA dat binnen deze raadsperiode de discussie gestart wordt, om antwoord te vinden op de eerder gestelde vraag.” De fractie is blij dat het College deze discussie nu toch wenst te voeren. Hij stelt voor LON bij de nader te onderzoeken bezuinigingen te zetten. Dan kan altijd worden bezien of er voor een nieuwe organisatiestructuur nog een kans is. In de door Gemeentebelangen aangegeven zorgpunten, kan het CDA zich vinden. Wat betreft de temporisering van de OZB, wacht hij de beantwoording af. Mevrouw Zeeman neemt onder dankzegging aan de heer Huisman het fractie voorzitterschap weer op zich. GroenLinks heeft met aandacht dit lijvige Plan van Aanpak bestudeerd. De fractie is verheugd antwoord te hebben gekregen op enkele vragen uit de behandeling van de Voorjaarsnota. Voordat zij de ‘Rodermarktbrief’ ontving, constateerde zij dat het financieel gezien kommer en kwel is in Noordenveld en dat het roer om moet, gezien vele tekorten. Het College komt met een lijst met voorstellen tot bezuinigingen, ombuigingen, efficiëntiemaatregelen of het verwerven van meer geld. Daarbij gevoegd een reservelijst en een lijst met uit te zoeken zaken. De Raad mag het zeggen. Als vervolgens raadsleden op basis van dit Plan van Aanpak hun beschouwingen schrijven en op de middag voorafgaand aan deze vergadering nieuwe, rooskleuriger cijfers ontvangen via de mail, is er verbijstering, verrassing, misschien ook wel blijdschap. Krijgt de VVD dan toch nog gelijk dat er geen centje pijn is en geen wolkje aan de lucht? Met een aantal voorstellen voor bezuiniging is GroenLinks het niet eens. Haar fractie wil niet bezuinigen op de aantrekkelijkheid van de gemeentepagina. De laatste jaren is die aantrekkelijkheid toegenomen. Het imago van Noordenveld kan nog verder worden opgepoetst. Het afschaffen van plantenbakken in het nieuwe gemeentehuis ter waarde van € 2.500,00 komt kruideniersachtig over. Hoort de opbrengst van gebruiksvergunningen niet ieder jaar gecheckt te worden, en in de exploitatie te worden meegenomen? Waarom wordt deze post hier opgevoerd? Dit geldt ook voor de contributie aan de Stichting Bosbrandbestrijding. Wat betreft het leerlingenvervoer steunt GroenLinks het voorstel, om de eerste twee zones niet te vergoeden, niet. Eerst moet duidelijk zijn wat voor consequenties dit heeft voor de doelgroep. Wel is GroenLinks het eens met het vragen van een inkomensafhankelijke bijdrage. In tegenstelling tot wat het Plan van Aanpak vermeldt, wordt volgens haar voor het speciaal onderwijs helemaal geen bijdrage gevraagd. Uitgezocht moet worden of, als mensen een vrije keuze hebben in het uitzoeken van een school en er is geen medische of sociale reden, dat niet helemaal betaald kan worden. Sommige mensen hebben geen keus, anderen wel. Een bezuiniging van slechts € 20.000,00 door afschaffing van de subsidieregeling rieten daken en klein onderhoud monumenten, leidt volgens GroenLinks tot ongewenste ontwikkelingen. Het niet meer kunnen afdwingen dat karakteristieke daken worden vervangen, veroorzaakt culturele verarming. Deze zaken op een meerjarenplanning plaatsen kan, in tegenstelling tot wat Gemeentebelangen wil, op den duur meer onderhoudskosten vragen. Het College moet deze bezuiniging niet doorvoeren. Het is van belang zoveel mogelijk het Drents erfgoed te beschermen.

9

Het College wil € 10.000,00 bezuinigen op de verslavingszorg, daar drugspreventie geen zeer hoge prioriteit heeft in deze gemeente. Waarschijnlijk vindt het College met GroenLinks dat preventief alcoholmatigingsbeleid wel zeer hoog op de prioriteitenlijst staat. Uit onderzoek blijkt dat het alcoholmisbruik door zeer jonge kinderen tijdens de Rodermarkt niet op zichzelf staat. In toenemende mate wordt door zeer jonge kinderen stevig gedronken. GroenLinks stelt voor niet te bezuinigen op de verslavingszorg en extra gelden binnen dit budget in te zetten voor preventief alcoholmatigingsbeleid bij jeugdigen. Op de reservelijst staat bij het onderdeel reisdocumenten het voorstel om bijschrijving van kinderen per stuk te laten afrekenen. Zijn de werkzaamheden hiervoor ook evenredig meer? Je kunt burgers niet laten betalen voor diensten die eenvoudig af te handelen zijn. Waarom worden de posten inverdieneffecten IHP op de reservelijst geplaatst? Deze horen in de reguliere bedrijfsvoering. Inzake de LON, vraagt GroenLinks hoe de omroep momenteel functioneert. Zijn er stappen gezet om de verduisterde subsidie terug te krijgen? GroenLinks is het eens met Gemeentebelangen over het budgetrecht van de Raad. Het is geen diefstal als de gelden niet aan de lokale omroep worden betaald. Toch vraagt zij die voorlopig te reserveren en te kijken naar concrete plannen. Gevoelsmatig vindt zij ook dat de stekker eruit mag, gezien al het gezeur. Wat betreft de WVG, vraagt GroenLinks uitleg over de hier voorgestelde inkomenstoets. Op de lijst van uit te zoeken zaken duikt plotseling weer het voorstel op om een brandweerpost op te heffen. Heeft de ChristenUnie zoveel invloed op het College? Hoe serieus is dit voorstel? Het voorstel, om onderzoek te doen naar het inkrimpen van kinderspeelplaatsen, volgt GroenLinks niet. Het uit vergrijsde buurten brengen van speeltoestellen naar kinderrijke buurten is akkoord. Een verdergaande versobering vindt GroenLinks een slechte zaak. Voor de leefbaarheid en de sociale cohesie is het instandhouden van kinderspeelplaatsen een goede zaak. Wellicht moet het college een actiever beleid voeren om de straat weer aan de kinderen te geven. In de reactie op vragen van fracties inzake de nieuw- en verbouw van het gemeentehuis, spreekt het College over een beursvloerruimte voor BVG. Wat is dat? GroenLinks wil ook onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om het bankgebouw te laten staan en te betrekken bij de huisvesting. Voor 2004 is er door het Rijk een eenmalige uitkering gedaan van € 130.000,00 voor bijzondere bijstand aan chronisch zieken, mensen met een beperking en ouderen. Wat voor plannen heeft het College om dit daadwerkelijk aan de doelgroep te besteden? Onlangs werd bekend dat een groot deel van de middeninkomens niet kan rondkomen. Door afschaffing van de Zalmsnip zullen de gemeentelijke heffingen en belastingen voor alle burgers hoger uitvallen. GroenLinks denkt dat verdere lastenverzwaring voor deze groep moeizaam wordt. Hoe denkt het College hierover? GroenLinks steunt het voorstel van de PvdA om te temporiseren. De heer Wubs vindt het jammer dat hij hier vanavond zit, en niet de heer Haan. Die was hier graag geweest, maar is verhinderd vanwege een verblijf in het buitenland. De heer Haan, die thuis is in het onderwerp financiën, heeft erop aangedrongen de vergadering op een ander tijdstip te houden. De ‘Rodermarktbrief’ heeft de fractie nog niet kunnen bespreken. Wat hij nu zegt, komt soms misschien niet overeen met de inhoud daarvan. Het doet de ChristenUnie genoegen dat een Plan van Aanpak wordt gepresenteerd. Door forse ombuigingen kan daarmee de begroting voor 2005 sluitend worden gemaakt. De ChristenUnie spreekt er waardering voor uit. Dit resultaat kon tot stand komen, door de rentebaten aan de exploitatie toe te voegen en niet meer aan de algemene reserve. Ook zijn fractie heeft daarmee ingestemd. Echter, een dergelijke maatregel is geneigd een structureel karakter te vertonen. Dat wil de ChristenUnie niet. Die vraagt om in betere tijden, de rentebaten weer naar de reserves te laten vloeien.

10

De speerpunten kunnen, gezien de slechte financiële situatie, niet buiten de bezuinigingen blijven. Niemand is gehouden aan het onmogelijke. Het is plezierig dat, gezien de huidige voorstellen en situatie, ze wat zijn fractie betreft toch buiten schot kunnen blijven. In hoofdstuk 3 staat dat het College er wat betreft de OZB van uit gaat dat de maximalisatie van de tarieven voorlopig niet wordt gerealiseerd, en daarom de geraamde meeropbrengst van 7% handhaaft. Met genoegen constateert hij dat er financiële ruimte komt, doordat het rijk voor 2005 nog niet komt met een maximalisatie voorstel. Is het een reële optie dat, wat betreft de Regiovisie, ervan wordt uitgegaan dat de geraamde bijdragen ten laste van de exploitatie worden verantwoord? De ChristenUnie wacht de nadere studie van het College af. GroenLinks zei in een eerdere vergadering dat de gemeente een voorbeeldfunctie heeft in het op orde hebben van de gebruiksvergunningen. De ChristenUnie is het daarmee eens. Op pagina 38 staat dat de gemeente al veel gedaan heeft en de knelpunten zijn opgelost. Houdt dat in alle in aanmerking komende gebouwen, met name de gemeentelijke, van een gebruiksvergunning zijn voorzien? Of moet er een inhaalslag worden gepleegd en heeft die prioriteit? Uit het feit, dat andere fracties er weinig aandacht aan besteden, kun je concluderen dat het om een marginale kwestie gaat. Als er zich iets voordoet en de vergunningen zijn niet op orde, is er een probleem. Voorbeelden zijn Volendam en de stampij rond de schouwburg in Groningen. Hij vraagt om een reactie. In het hoofdstuk bezuinigingen staat dat de vervroegde afschrijving van de restantkredieten, zal leiden tot een lagere exploitatielast. Daartoe moet een beroep op de algemene reserve worden gedaan. De ChristenUnie heeft er geen moeite mee, maar hoe verhoudt zich dit tot de passage, dat voor het sluitend maken van de begroting geen beroep op de reservepositie moet worden gedaan? Is dit met elkaar in tegenspraak of zijn het twee afzonderlijke zaken? Bij de buitensportaccommodaties pleitte de ChristenUnie al eens voor een verhoging van het dekkingspercentage. Het College wil daaraan niet tegemoet komen, omdat aan de afspraken rond de harmonisatie van de tarieven en gebruiksvoorwaarden niet mag worden getornd. Zijn fractie denkt echter dat het een niet in strijd hoeft te zijn met het ander. Los van de harmonisatie kan een verhoging van het dekkingspercentage worden doorgevoerd, als dat door de bezuinigingen nodig is. Als het College bezuinigingen hier niet aan de orde vindt, is het duidelijk, maar het lijkt alsof het argument van de harmonisatieafspraken er met de haren bij wordt gesleept. De woorden van GroenLinks over de brandweer, zijn vleiend. Toch stemt de ChristenUnie in met de suggestie van het CDA om er nog een discussie over te voeren. Als het gaat om het afschaffen van de subsidie voor rieten daken, kan de ChristenUnie zich vinden in de mening van de andere fracties. Het is een positieve insteek dat er drie lijsten worden gepresenteerd. Ook zijn fractie zet een vraagteken bij de verhoging van de bedragen voor reisdocumenten en het in rekening brengen van een bedrag per kind. Dat lijkt de ChristenUnie niet nodig. Het is een goed voorstel om over de LON in de Raad een discussie te voeren, zoals andere fracties aangeven. De heer Oosterwijk complimenteert het College met de subsidie voor Veenhuizen. De boekhouding van Noordenveld geeft geen fleurig beeld, ook al zijn de laatste berichten optimistisch. Dit komt niet alleen door een bezuiniging op het gemeentefonds, maar ook door een te hoog ambitieniveau, dat resulteert in Masterplannen. De transparantie van die plannen zou gediend zijn met een opgave van de huidige stand van de investeringen, gekoppeld aan de inverdieneffecten en een risicoanalyse. Dat schept duidelijkheid, en biedt de Raad de mogelijkheid een eindoordeel te vellen. Hij verzoekt het College deze gegevens te verstrekken. Het gemeentehuis heeft de ODN eerder aangekaart, ook naar aanleiding van de parkeer problemen. Hij vraagt eveneens om een overzicht van de kosten van sloop en bijbehorende zaken. Er moet goed naar worden gekeken, zodat het resultaat kan worden betrokken bij de besluitvorming.

11

Een goed functionerende organisatie zorgt voor goede controle- en toetsmomenten. Al eerder bepleitte hij optimalisering van de planning en control. In de Managementletter van 13 april 2004 staat dit onderdeel vermeldt onder ‘hoge prioriteit’. Het zou veel vragen wegnemen als er op korte termijn een onafhankelijk functionaris voor werd aangewezen, en niet wordt gewacht tot alle financiële verordeningen door de Raad zijn vastgesteld. Praktijk en beleidsontwikkeling kunnen zo vruchtbaar samengaan. Dat op dit moment de programma- en productbegroting naast elkaar worden gelegd, is een goede stap vooruit in de transparantie. Die kan ook bevorderd worden door de instelling van de werkgroep Financiën. Die wordt eerder bij het financiële proces betrokken dan nu. Het is evident dat daar ook ambtenaren bij horen. De discussie over achterkamertjespolitiek door beslotenheid van deze bijeenkomst doet niet ter zake. Het gaat om de bescherming van ambtenaren. Hij heeft vrede met die beslotenheid, vooral over onderwerpen die volgens de Gemeentewet in beslotenheid moeten worden behandeld. De grote winst is dat de financiële informatie nu ook wordt verstrekt aan de raadsleden. Voorheen kwam die informatie alleen in besloten vergaderingen van Burgemeester en Wethouders en ambtenaren en had de Raad er geen zicht op. De ODN vraagt de VVD alsnog deel te nemen aan de werkgroep Financiën en bij te dragen aan het goed functioneren daarvan. De heer Alssema steunt dat verzoek. De heer Ter Veer benadrukt dat de VVD nooit bezwaar heeft gehad tegen het informeel voorgelicht te worden door ambtenaren, en hecht daar zelfs grote waarde aan. De VVD wil niet in een werkgroep opereren, waarin gewerkt wordt aan zaken die vervolgens nog publiekelijk in discussie moeten komen. Dat beperkt je onafhankelijkheid. De heer Oosterwijk heeft de indruk dat, wat daar besproken wordt, alsnog wordt betrokken bij de publieke zaak. Daar worden geen besluiten genomen, waarop beleid gevoerd wordt. Al het besprokene, moet uiteindelijk worden meegenomen in de openbare besluitvorming. In hoofdstuk 2 staat dat de Raad € 500.500,00 beschikbaar heeft gesteld voor uitbreiding van de algemene begraafplaats in Peize. De kapitaallasten zijn € 38.000,00. Toch wordt de post met p.m. aangeduid, in verband met nader onderzoek. Dit is een duidelijke zaak. Als er onderzoek naar wordt gedaan, geeft dat onzekerheid. Wat wordt het straks? Liever hoort hij een duidelijke uitspraak en ziet hij de p.m. post veranderd in € 38.000,00. Deze post zal uiteindelijk het tekort drukken, terwijl die nu niet mee opgesomd wordt. Er is een lager rentevoordeel in de begroting 2005 van € 100.000,00. Waardoor is deze post ontstaan? Wat betreft de nieuwe ontwikkelingen, heeft hij gewacht op de nadere informatie. Ook hij is er niet aan toe gekomen en kan er nu geen uitspraken over doen. Op pagina 16 staan drie categorieën bezuinigingen: harde (€ 550.000,00), reserve (€ 180.000,00), en te onderzoeken bezuinigingen (ruim € 420.000,00). Iedereen toont zich daar blij mee. Het is ook prima, maar als er nog onderzoek moet worden gedaan, welk besluit kan de Raad dan nemen? Het is een onzekere factor, want wat levert het op? Liever wacht hij het onderzoek af, alvorens te besluiten over bezuinigingen. Misschien zijn er interessante zaken bij, die de burgers niet belasten. Voor dit moment zijn de keuzemogelijkheden voor de Raad beperkt. Te meer omdat het College niet van plan is uitstel of temporisering van voorgenomen investeringen te overwegen. Door de zaak zo dicht te timmeren, houdt het College geen rekening met de wensen van de Raad. Daar gaat het College ook aan voorbij als het gaat om de Masterplannen. Er moet rekening worden gehouden met de opmerkingen van de Raad, als kaderstellend orgaan. Hij vertrouwt erop dat de werkwijze volgens het dualisme, om de beleidskeuzes bij de Raad te leggen, zijn uitwerking niet zal missen. Volgens het College is een gering aantal kredieten in uitvoering genomen, en zijn in enkele gevallen verplichtingen aangegaan. Het blijkt dat investeringskredieten beïnvloedbaar zijn. Dat stemt hem tevreden. Welke van de ruim 70 beschikbaar gestelde kredieten tot een totaal van bijna € 9 miljoen zijn dat? Het College constateert dat temporisering of uitstel van investeringen een gunstiger meerjarenperspectief oplevert. Het vervroegd afschrijven van de restantwaarden van de Centrumschool en Het Hoge Holt, gaat ten koste van de algemene reserve met € 530.000,00. Dat is niet de eerste keuze van de ODN. Uitholling van die reserve maakt de

12

gemeente financieel kwetsbaar. Gezocht moet worden naar besparingen in de exploitatie, waarvoor er voorstellen liggen, en reductie bij de investeringskredieten. Hoe kan het dat van de 73 projecten voor ruim 70% nog geen euro is uitgegeven? Bij 23 projecten wordt gewerkt aan de uitvoering, bij de overige 50 nog niet. Van die € 9 miljoen is maar ruim € 200.000,00 uitgegeven. Wat is het verschil tussen plannen en de uitvoering ervan? Gedeeltelijk wordt overgegaan tot de kaasschaafmethode. Besparingen beneden de € 5.000,00 mogen wat de ODN betreft worden geschrapt, zoals op het gebied van plantenbakken en niet geleverde diensten. Het College weet wanneer het overbodige dingen doet. Het gebouw minder fraai maken, is niet verstandig. Het bezuinigen op het onderhoud van schoolgebouwen kan niet, en is typisch korte termijn politiek. Verricht je geen onderhoud dan moet je uiteindelijk grote bedragen investeren, terwijl die nauwelijks op te brengen zijn. Het leidt tot hogere investeringen op de lange termijn. Korting op het godsdienstonderwijs vindt de ODN niet gewenst, tenzij er geen vraag naar is. Dit levensbeschouwelijk onderwijs is in het openbaar onderwijs een must. Er is zo lang gezegd dat er een lokale omroep moest komen. Die zou bijdragen aan openheid, ook bij de Raad. Hij stemt ermee in dat er onderzoek wordt gedaan. Om aan te geven dat de Raad positief staat tegenover de ontwikkeling van een lokale omroep, moet de post niet worden geschrapt, maar een p.m. post worden. De uitvoering van de WVG moet nader uitgewerkt worden, voordat de ODN ermee instemt. Er rest niets anders dan af te wachten wat de uitkomst is van de nader te onderzoeken bezuinigingen. De ODN wil die betrekken in het totale overzicht van mogelijkheden. Het gaat om een fors bedrag. Afwegingen maken kan pas wanneer alle zaken op een rij staan. De fracties hebben kaders gesteld, waaraan het College geen gevolg wil geven, door niet uit te stellen of te temporiseren. Wat betreft de munitieopruiming Peest, heeft de regering via het Staatsblad (nummer 402) wijzigingen in de bijdragen aangekondigd in 1999. De nieuwe bedragen en voorwaarden zijn duidelijk aangegeven. De bijdrage zou ten hoogste 80% zijn. Had de Raad die informatie eerder gehad, dan was de discussie genuanceerder geweest. Gelukkig is toch het besluit genomen ermee aan het werk te gaan. Het artikel in dit Staatsblad moet de basis zijn, om te bezien of de gang naar de rechter zinvol is. De ODN acht een korting op de speerpunten niet onmogelijk. In afwachting van de informatie, denkt de fractie inzake het IHP met een voorstel te komen om voor de verdere uitvoering terug te keren naar de basisvariant dan wel met een korting te komen, om ruimte te maken voor andere prioriteiten. Als het College stelt dat beïnvloeding mogelijk is, en een reductie van 5%, sluit hij daar graag bij aan. Dit geldt ook voor de 50 investeringskredieten, waar nog niets voor is uitgegeven. Als duidelijk is wat er te beïnvloeden is, bezint hij zich op een voorstel. De heer Horstmeier constateert dat B&W ondanks het dualisme op monistische wijze een bezuinigingslijst heeft moeten opstellen, omdat het volgens de Raad bij de Voorjaarsnota geen keuzes heeft gemaakt. Deze kritiek op de Raad slaat ook op hemzelf. In feite is de Najaarsnota 2004 aan de orde, als opmaat naar de begrotingsvergadering op 11 november, de dag van Sint Maarten. Is dat een signaal naar een steeds verder terug tredende overheid in onbarmhartige tijden? De Najaarsnota heeft een goed leesbare inhoud en indeling. Hierdoor heeft D66 veel vragen, opmerkingen of kritiekpunten. De mededeling van de burgemeester, over de subsidie voor het Masterplan Veenhuizen, is een felicitatie waard. Die is ook gemeend, als deze subsidie zo hard is, dat er in de toekomst niet op bezuinigd kan worden. Het inzetten van het rentevoordeel in de exploitatie is potverteren. Eerder gaf D66 aan er niet tegen te zijn om te lenen in slechte tijden of reserves aan te spreken. Dit vanwege de lage rente en het stimulerend economisch effect. Wel mogen de uitgaven in betere tijden niet te veel stijgen en moeten de reserves weer worden aangevuld. Het verheugt hem dat het CDA

13

hiertoe inmiddels is bekeerd. En misschien ook het College, blijkens pagina 52 van de nota, met de vraag over de gemeentelijke behoedzaamheidsreserve. Dat de afschaffing van het gebruikersdeel van de OZB met een jaar is opgeschoven, stemt tot ingehouden vreugde. Misschien valt in de tussentijd het kabinet wel. Dat leidt dan tot afstel, en ben je misschien van de idiote EMU-norm van 3% af. De wijziging in de tariefopbouw wil D66 op dit moment niet ter sprake hebben. Dat kan pas als alles echt duidelijk is. Het is nog steeds niet zeker wat er landelijk met de OZB gebeurt. De afschaffing is een jaar opgeschoven, misschien wordt het uiteindelijk wel afstel. Waarom worden de kapitaallasten van € 38.000,00 voor de uitbreiding van de begraafplaats in Peize alleen p.m. opgevoerd? Is dat een manier om de lasten niet te betalen? Wat betreft de direct te realiseren bezuinigingsvoorstellen, wil D66 de huidige gemeentepagina handhaven. Die is te belangrijk voor het contact met de burgers. Daarbij verzoekt hij om alle openbare vergaderingen aan te kondigen, ook die van het presidium. Een toenemend aantal gemeenten gaat over tot de ‘open-source software’ (Linux, Open Office). D66 verzoekt dat te onderzoeken, want het kan een structurele bezuiniging opleveren van duizenden euro’s per jaar. In navolging van andere fracties noemt hij de monumentenzorg. D66 wil de subsidieregeling voor rieten daken en klein onderhoud handhaven. D66 wil het legestarief voor het bijschrijven van kinderen in een paspoort per bijschrijving handhaven. De internationale contacten wil D66 het liefst ongewijzigd aanhouden. De kosten waarop wordt bezuinigd, zijn niet duidelijk. Is er overleg met de verenigingen geweest? Er mag niet worden bezuinigd op het onderhoud van de schoolgebouwen. Hij sluit aan bij de argumentatie van de heer Oosterwijk. De inverdieneffecten in verband met nieuwbouw, lijken D66 realistisch. D66 is tegen het afschaffen van de subsidie op het godsdienst onderwijs. Dit wordt ook in het openbaar onderwijs gegeven. In een christelijk genormeerde samenleving is deze culturele poot onmisbaar. Het afschaffen van de subsidie voor Noordenveld FM vindt D66 akkoord. Het eventueel reserveren van de bijdrage in een apart fonds, of door middel van een p.m. post, is prima. Hij deelt de irritatie van GroenLinks, en dacht eerst ook de stekker er maar uit te halen. De besparing van € 40.375,00 door de invoering van een inkomenstoets bij de uitvoering van de WVG, is hem niet duidelijk. Het bedrag lijkt een slag in de lucht. Wat kost het aan ambtelijke uren om die toets in te voeren en geadministreerd te houden? In het presidium is geopperd voor de Raad een representatiebudget op te nemen van + € 5.000,00. D66 vindt dat je dat, in deze tijd van bezuinigingen, niet kunt maken. De geplande verhoging van onder andere de ministerssalarissen zou volgens D66 moeten worden gestort in het provincie- of gemeentefonds. Men noemde percentages tot 30%. In de antwoorden op de vragen bij de Voorjaarsnota staat, dat D66 en de VVD stelden dat het bankgebouw voldoende mogelijkheid biedt voor de huisvesting van ambtenaren. Dat heeft D66 nooit gesteld. Integendeel: de verbouwingskosten van het bankgebouw zouden wel eens behoorlijk kunnen tegenvallen. Waarom zijn de kosten van het Masterplan en andere meerjarenplannen (IHP, gemeentehuis) niet geïndexeerd? Die kosten stijgen echt wel. Het niet temporiseren van de al gevoteerde investeringen is volgend D66 een juist voornemen. De uitbreiding en verbouw van het gemeentehuis hoort daar wat D66 betreft niet bij. Die pleitte met de VVD steeds voor een verbouwing, die niet meer kost dan er in kas is. D66 deelt de vanavond door mevrouw Schrale geuite twijfel over de wenselijkheid van het nu in gang zetten van een verbouwing of uitbreiding. De heer Oosterwijk stelt, gezien de tijd voor, nader bijeen te komen om ruimte te bieden voor de beantwoording door het College. Dit onderwerp is te belangrijk om wegens tijdnood onzorgvuldig te behandelen. In de periode tot de begrotingsbehandeling kan de Raad een week eerder bijeen komen. De voorzitter antwoordt dat er straks een schorsing is, zodat het College zich kan beraden op de antwoorden. Uitstel geeft een knelpunt voor de behandeling van de begroting.

14

De heer Boksem wenst eerst de antwoorden van het College horen. Dan wordt duidelijk of er nog veel tijd nodig is. Mevrouw Schrale heeft begrepen dat deze commissievergadering opiniërend zou zijn. Er zijn allerlei zaken naar voren gebracht. Het College kan daarop nu reageren. Zij voelt niets voor het voorstel van de heer Oosterwijk. De heer Dam sluit bij die woorden aan. Wethouder Bakker is verheugd tijdig een Plan van Aanpak te hebben kunnen aanbieden, met keuzemogelijkheden voor de Raad. Ook hij was verrast over de ‘Rodermarktbrief’. Als de tekorten blijken mee te vallen, maakt dat het probleem eenvoudiger. Het College is in juli al begonnen met het Plan van Aanpak. Er is kritisch gekeken naar alle begrotingsposten. Daaruit kwamen deze drie lijsten, met verschillende prioriteiten. Hieruit kan de Raad keuzes maken en het College kaders meegeven. Na het doorwerken van het Plan van Aanpak, moest de begroting 2005 worden opgesteld. Door het stringent hanteren van de kaderbrief 2005 met gelimiteerde loon- en prijskosten stijgingen, maar ook in de begroting 2004 en eerder opgenomen bezuinigingstaakstellingen, efficiëntievoordelen en bezuiniging op personeel, verscheen er een positieve, nieuwe primitieve begroting 2005. Dat is de afgelopen jaren niet voorgekomen. Deels is dat door een doorvoering van de door de Raad opgegeven bezuinigingen, deels door een stringente handhaving van de kaderbrief, om de verhogingen in de begroting zo gering mogelijk te maken en het kritisch nalopen van alle posten. Voorts bieden enkele zaken, die aan de Raad mondeling waren aangekondigd, nu meer zicht op positieve bijdragen. Bijvoorbeeld de ISD. Verder speelde de uitkomst van de op 24 september ontvangen septembercirculaire mee, waarin voor 2005 een accres van € 65.000,00 is opgenomen. Dat was boven verwachting, omdat in juni een groot tekort was aangekondigd. Door al deze zaken mocht het College de Raad de nieuwste cijfers niet onthouden. Bij een vergelijking van de diverse cijfers, zoals de heer Boksem doet, vergelijk je appels met peren. In de € 408.000,00 plus zijn niet het IHP en de verbouw van het gemeentehuis verwerkt. Dit zitten wel in de € 475.000,00 negatief. Per saldo is er een meevaller van ongeveer 400.000,00. Eén procent van de begroting bedraagt al € 560.000,00. Alle zaken hebben met elkaar te maken. Met name noemt hij de kritische aanpak, ook van de afdelingen, om het Plan van Aanpak goed te vertalen naar de begroting 2005. De heer Ter Veer ziet dat het College in het Plan van Aanpak aandacht schenkt aan een eventuele maximalisatie van de OZB tarieven, maar niet in de Rodermarktbrief. Hij heeft geen signalen ontvangen dat het College er anders over denkt dan in het Plan van Aanpak. Verder is het extra accres van € 65.000,00 eenmalig. Wethouder Bakker bevestigt dat dat eenmalig is, maar wel mag worden meegenomen in de begroting 2005. De heer Ter Veer, die zegt dat het niet mag worden meegenomen in het meerjarenperspectief, antwoordt hij dat bij het naast elkaar leggen van de circulaires de bedragen kunnen schommelen. Het is mogelijk dat in de maartnota een grote meevaller staat voor 2005 of 2006. Bijvoorbeeld de behoedzaamheidsreserve komt vermoedelijk over 2004 weer volledig tot uitkering. Vorig jaar gebeurde dat niet. Van de provincie mag de gemeente die niet inzetten ter dekking, terwijl die misschien volledig wordt uitgekeerd. Bij de septembercirculaire staat voor de groei van de accressen een percentage van 3%. De bedragen in de circulaires zijn erg subjectief. Gelukkig schijnt de economie meer te groeien dan het afgelopen jaar. Mede daardoor stijgen de overheidsuitgaven en de accressen voor de gemeente. Onder meer door Gemeentebelangen en PvdA is gevraagd hoe het moet met de motie over de tariefdifferentiatie. Het College is bij de dekking van de stukken en de brief uitgegaan van het gegeven dat een zwaar beroep wordt gedaan op de reserves als dekkingsmiddel. Het kan niet voldoen aan de wens van de Raad om de Regasreserve rentevrij te maken. Daarom is het verantwoord om in 2005 weer 7% OZB verhoging toe te passen. Die verhoging werkt structureel door en maakt het mogelijk de ingeboekte rente (+ € 940.000,00 van 2006 en verder) terug te dringen, zodat de reserves weer kunnen worden aangevuld. Ook biedt dat de mogelijkheid de laatste € 200.000,00 om te buigen, om de Regasreserve volledig vrij te maken en toe te voegen aan de reserve onderhoud kapitaalgoederen.

15

Alles overwegende, stelt het College voor dit jaar geen gebruik te maken van de mogelijkheid de tariefdifferentiatie af te bouwen, maar 7% als dekking in te boeken. Dit ook omdat in 2006 en 2007 een 7% stijging is opgenomen. Destijds is met de Raad afgesproken dat vier jaar achtereen te doen. Als de minister in 2006 en 2007 de verhoging maximeert, en het gebruikersdeel voor de eigenaren laat vervallen, ziet de dekking voor de jaren 2006, 2007 en 2008 er totaal anders uit. Misschien gaat het net als in 2005, in 2006 ook niet door. De heer Boksem hoort geen reactie op de gedachte om inderdaad uit te gaan van die 7%, maar wel voor 2005 te temporiseren, omdat daar ruimte zit. Intussen moet wel worden vastgehouden aan het besluit bij de begroting 2004. Wethouder Bakker antwoordt dat het vaststellen van een lager tarief doorwerkt naar 2006, 2007 en 2008. De heer Boksem, die zegt te spreken over de begroting 2005, antwoordt hij dat een dekking van € 267.500,00 extra is ingeboekt. Verlaag je dat, dan moet je het elders zoeken. Dat bedrag staat ook ingeboekt voor 2006, 2007 en 2008. Het College zal de Raad in november modellen overhandigen over het mogelijk terugdraaien van de tariefdifferentiatie. Destijds is, bij de invoering van de tariefdifferentiatie, bewust gekozen voor een lastenverschuiving van de woningen naar de niet woningen. Dat bedrag is € 600.000,00. Draai je dat terug, dan is een lastenstijging voor de woningen van € 600.000,00 nodig om hetzelfde bedrag binnen te halen. Dat is het dilemma, want dat zou een forse lastenstijging betekenen, met een 15% OZB verhoging voor de woningen. De heer Ter Veer denkt dat het College daaraan niet heeft gedacht toen het de bedrijven destijds extra belastte met € 600.000,00 en een hoger stijgingspercentage dan 15%. Wethouder Bakker verdedigde dat met de stelling dat hun onroerend goed bij de vorige herwaardering veel geringer in waarde is gestegen. Dat is nu weer het geval: bij de herwaardering per 2005 stijgen de woningen gemiddeld in Noordenveld met 47%, en de niet woningen met 16%. De heer Ter Veer vindt dat krom redeneren. De Raad van State heeft bij de behandeling van het wetsontwerp over de tariefdifferentiatie geoordeeld dat het objectiviteitsbeginsel moet gelden per WOZ waarde. Wethouder Bakker antwoordt dat Noordenveld daarmee niet de enige gemeente in Nederland is. De meerderheid van de gemeenten past tarievendifferentiatie toe. De Raad van State geeft een advies. Als de regering dat niet opvolgt met wetgeving, is de gemeente er niet aan gebonden. Aan de hand van de lijsten heeft de Raad de kaders aangeven, en ook posten genoemd die niet zouden moeten. Het College gebruikt die opmerkingen om de lijsten bij te stellen, om te voldoen aan de wensen van de Raad tot bezuiniging. De nader te onderzoeken lijst is om te bezien of het zinvol is die zaken te onderzoeken. De gemeente heeft met de nieuwste gegevens de lijsten pas nodig in 2008. Het College hoort graag aan welke onderzoeken het moet beginnen. Als de Raad de brandweerpost niet wil laten onderzoeken, begint het College daar niet aan. In zijn algemeenheid toont de Raad zich content met het Plan van Aanpak en de gevolgde methode. Een aantal fracties verzoekt deze werkwijze voortaan bij de Voorjaarsnota direct toe te passen. Het College doet dat. Dan kan de Raad er op een eerder moment over oordelen. Het wachten op de circulaires is het College slecht bekomen. Hij stelt voor om voortaan bij het vaststellen van Voorjaarsnota’s en begrotingen de eigen deskundigheid en ervaring te gebruiken. De circulaires zullen op enig moment worden ingepast. Mevrouw Zeeman is blij met dat voorstel. Wethouder Bakker benadrukt dat het College ernaar streeft het vet weer op de ribben te krijgen. Het wil de rente terugbrengen naar de algemene reserve en de Regasreserves vrijmaken, zodat er een adequate reserve is voor het onderhoud van de kapitaalgoederen. Daartoe kan de Raad voorstellen verwachten. De heer Ter Veer vindt dat het College dat doet over de rug van de belastingbetaler. En hebben de reserves nog dezelfde waarde als in het verleden? Nu wordt geprobeerd de investeringen onder te brengen in een goed meerjarenperspectief. Wethouder Bakker geeft hem gelijk, maar alles wat de gemeente doet is ten voordele van de burger. Het is niet zo dat zij alleen geld van de burger vraagt en er niets voor doet. De lasten

16

van de gemeente Noordenveld steken niet ongunstig af bij die van andere gemeenten. Met al haar voorzieningen is er een goede prestatie geleverd. Het College wil dat volhouden. Aan de verslavingszorg kan de gemeente veel geld besteden. Echter, als de reclame voor alcohol vrijuit gaat, het bier op de televisie wordt gepromoot en als voorbeeld wordt gesteld, helpt de post van € 10.000,00 voor de alcoholverslaving niet. Van die post werd de laatste jaren geen gebruik meer gemaakt. Het onderdeel bewustwording bij met name de jeugd, om te wijzen op de gevaren van verslavende middelen (alcohol, roken, drugs), zit in het jeugdbeleid. Daar wordt niet op bezuinigd. Als de Raad de lokale omroep als p.m. post wil inboeken, ziet hij dat graag, want dan is die uit de begroting. De begraafplaats Peize staat als p.m. post geboekt, gezien het voornemen conform de uitspraak van de Raad, deze kosten te laten dekken door de tarieven van begraven. Die hoeven dan niet in de exploitatie. De Raad krijgt over dekking van begraaftarieven nieuwe voorstellen bij de begroting. In de krant stond dat Noordenveld, in vergelijking met andere gemeenten, het laagste tarief heeft per jaar. De gemeente verkoopt een lange periode van grafrecht, daarom lijkt het tarief hoog. Burgemeester Van der Laan voegt toe dat dergelijke berichten in de krant gerelativeerd moeten worden. Wethouder Bakker vervolgt dat gepresenteerd staat het IHP binnen de huidige financiële middelen te houden. Het College wil daaraan blijven voldoen. De rentes worden niet toegevoegde aan de reserve IHP. Om die reserve op te plussen, moet een apart besluit worden genomen. Het College blijft voorstander van nieuwbouw voor het gemeentehuis, conform het plan van uitgangspunten zoals dat door de Raad is vastgesteld. De renteopbrengst, die is ingezet als dekking, is gedaald met € 100.000,00 doordat er beslag wordt gelegd op reserves en de geboekte rente lager wordt. Dat het College actief terughoudend is, blijkt ook uit deze lijsten. Het College is actief in het opsporen van bezuinigingen en terughoudend om alles uit te voeren. Bezuinigingen, waar de Raad mee akkoord gaat, worden ingeboekt. Mevrouw Schrale laat weten dat de opmerking was gericht op de tijd. Wethouder Bakker hoopt dat het College ervan heeft geleerd om in 2005 op een andere manier met de Voorjaarsnota om te gaan. De VVD doet de suggestie De Brinkhof en De Hullen te privatiseren. Als die fractie komt met een private ondernemer die dat wil doen, houdt hij zich aanbevolen. De heer Ter Veer vindt dat de wethouder zich daar niet van af moet maken. Er zijn geluiden uit dit huis over een verdergaande vorm van privatiseren. Er zijn vaak klachten over de samenwerking tussen de ambtenaren en die instellingen. Die kan efficiënter. Wethouder Bakker antwoordt dat dat niet met privatiseren heeft te maken. Het College wil graag efficiënt werken. Je hebt ook te maken met veiligheid en wettelijke verplichtingen. De heer Ter Veer geeft aan dat het daar niet over gaat. Wethouder Bakker geeft de heer Oosterwijk, die vraagt naar een opgave van de huidige investeringen, aan dat de lijst van mei waaruit hij citeert inmiddels drastisch is gewijzigd. Er zijn al voor een groot deel verplichtingen aangegaan of uitgaven gedaan. Dat zijn investeringen die nodig zijn voor de instandhouding van het bedrijven- en wagenpark. De heer Oosterwijk twijfelt daar niet aan. Hij wil een bijgewerkt overzicht, om te bezien hoeveel posten niet beïnvloed zijn. Wethouder Bakker zal eens per half jaar de lijst ter inzage leggen, zeker bij de managementrapportages. De oproep, om deel te nemen aan de werkgroep Financiën, ondersteunt hij. Met de vervroegde afschrijving voor de Centrumschool en Het Hoge Holt, die € 54.000,00 oplevert voor de exploitatie, wil het College verder gaan. Daarvoor is € 520.000,00 uit de algemene reserve nodig. Dat is een zinvolle investering. Wethouder Kemkers laat weten dat de subsidie voor rieten daken maar kleine bedragen per dak betreft. Daarom is die subsidie op de lijst geplaatst. Het College zal de inbreng van de Raad, om het Drents erfgoed zorgvuldig te bewaren, verwerken in de begroting. De heer Boksem vraagt of de stimuleringspremie binnen dat bedrag zit.

17

Wethouder Kemkers antwoordt dat dat nu ook zo is. Het College geeft gehoor aan het verzoek de subsidie in stand te houden. Inzake de boerderij aan de Oude Velddijk wacht het College op een duidelijke uitspraak van de Raad, die deze naar zich toe heeft getrokken. Nu is het geen bezuinigingsmogelijkheid. Het is bekend wat het College wil. Daarom staat dat punt niet op de lijsten. Hij verzoekt de Raad zo spoedig mogelijk een uitspraak te doen. Het college kon de extra opbrengsten van De Aanleg niet allemaal voorzien. Het betwijfelde of aankoop verantwoord was, en er voldoende voordelen te behalen waren. De dienst Openbare Werken wees op de efficiëntie voordelen. Het doet hem deugd dat de dienst gelijk heeft, waarvoor die een compliment verdient. Zij doet veel om te kijken waar efficiëntie te behalen is, zonder ophef. Wat subsidiemogelijkheden voor sport en de harmonisatie betreft, heeft hij de tarieven 2004– 2006 erbij gepakt. De harmonisatie is bedoeld om de sportverenigingen op één lijn te brengen, met consequenties voor die verenigingen die niet onder de oude gemeente Roden vielen. Bijvoorbeeld Gomos uit Norg en Veenhuizen hebben enorme tariefsverhogingen in een jaar. Zelfs voor een kleine vereniging als die in Een gaat het tarief voor 2004 – 2005 12% omhoog en later 8%. Nog meer verhoging legt een onevenredige last bij de sportverenigingen. Ze moeten dit de leden uitleggen en het geld zien binnen te krijgen. Ze leveren zeker een bijdrage aan een meeropbrengst uit de sportaccommodaties. Daarom moet worden gewacht tot de harmonisatie voltooid is. Gekeken moet worden of er iets met het hoge voorzieningenniveau moet gebeuren. Als wordt bedoeld vooral met het onderzoek aan de slag te gaan, doet het College dat. De heer Alssema geeft aan dat dat correct is. Wethouder Wolters licht toe dat het College de gelden van STIMP en de liquidatie van het werkvoorzieningschap in een aparte reserve wil onderbrengen, omdat er tekorten bij Novatec aankomen. De Raad heeft de redenen daarvan gehoord. Men heeft er vertrouwen in dat binnen drie jaar om te buigen. STIMP, het stimuleringsproject van Tynaarlo en Noordenveld, was bedoeld om reïntegratiegelden binnen te halen en uit te zetten naar reïntegratie trajecten. De stichting is opgeheven, maar in de statuten staat dat de vrijkomende gelden aangewend moeten worden voor een doel, dat overeenkomt met dat waarvoor ze zijn binnen gehaald. Je kunt ze besteden aan Novatec en oormerken in je systeem. De Raad zegt het College daarmee door te gaan. Uitstel van het IHP kost geld, omdat je andere maatregelen moet treffen, zoals tijdelijke lokalen. Daarop moet niet worden aangestuurd. Volgens de systematiek voor een bestemmingsreserve wordt er rente bijgeschreven. Er is een apart besluit nodig als de Raad dat niet wil. Dat is hier niet gebeurd, wel bijvoorbeeld bij het Gevangenismuseum Veenhuizen. Ook voor de indexatie wordt de algemene systematiek van bestemmingsreserves als normaal beschouwd. Op de vraag van mevrouw Schrale, of hij daarmee hetzelfde zegt als wethouder Bakker, antwoordt hij dat die ook zegt dat er dan een apart besluit moet worden genomen. De heer Dam hoorde van wethouder Bakker dat per saldo bij de bestemmingsreserves geen rente wordt bijgeschreven. Die gaat naar de algemene middelen. Wethouder Bakker legt uit dat er enkele reserves zijn waar rente wordt bijgeboekt, bij de overige reserves niet. De heer Boksem wenst er uitsluitsel over te krijgen bij de begroting. Wethouder Wolters vindt het jammer dat de heer De Boer van de lokale omroep de vergadering verlaten heeft. Er zit geld in de uitkering vanuit het Gemeentefonds voor de lokale radio, maar dat is niet geoormerkt. De constatering over strijdigheid met de wet, is onjuist. Er is geen sprake van diefstal. Van belang is de vraag, of de gemeente een lokale omroep wil, en of die een functie heeft in de samenleving. Dit is opgevoerd als bezuinigingsmogelijkheid. Vindt de Raad deze omroep een dermate belangrijke functie hebben, dat de subsidie moet worden gecontinueerd? Dat er een kleine crisis is geweest, moet niet de reden zijn de stekker eruit te halen. De heer Huisman geeft aan dat de Raad er al een besluit over heeft genomen. De Raad vindt het belangrijk dat er een omroep is. Een voorwaarde is wel dat het zonder gezeur kan.

18

De heer Tienkamp wijst op de afspraak dat een lokale omroep zinvol zou zijn, mits er draagvlak voor is in de gemeente. De heer Huisman informeert of de crisis de aanleiding is geweest dit punt op de groslijst te plaatsen, of was dat sowieso gebeurd? Wethouder Wolters antwoordt dat het College het nuttig vond er met de Raad over van gedachten te wisselen. Een crisis is geen criterium om op een bezuinigingslijst te komen. De heer Boksem constateert dat het nodig is voorwaarden te scheppen om tot een doorstart te komen. Hij vraagt om die voorwaarden te laten weten als ze er zijn. Dan kan de Raad bekijken of er verantwoord met gemeenschapsgeld wordt omgegaan. Wethouder Wolters zegt daarop dat het College in gesprek is. De heer Huisman vindt dat dit punt nu nog niet als bezuiniging kan worden opgevoerd. Wethouder Wolters, die zegt dat die vraag nu wordt voorgelegd aan de Raad, antwoordt hij dat daarop al antwoord is gekomen. Wethouder Wolters informeert of hij spreekt namens de gehele Raad, waarop de heer Horstmeier zegt dat hij van de fracties geen andere stellingen heeft gehoord. De heer Boksem vindt het verstandig de zaak te parkeren, om de discussie over de voorwaarden serieus te nemen. Dan kan, onafhankelijk van de uitkomst van het gesprek met het College, een beslissing worden genomen. Wethouder Wolters antwoordt dat het College dat signaal oppakt. Bij de begroting beoordeelt de Raad of dat goed gebeurd is. Het is niet zo dat het College tegen godsdienstonderwijs of levensbeschouwelijk onderwijs is. De vraag is of dat onderwijs extra moet worden gesubsidieerd, of betaald moet worden uit de reguliere onderwijsgelden. Dit is voor het College geen principiële vraag. Het verzet zich niet, als de Raad het wil houden zoals het is. Dan zal die dit punt terugzien in de begroting. De heer Horstmeier is er voor het zo te laten, maar dacht dat de meerderheid er tegen was. De heer Boksem heeft de zorg uitgesproken met betrekking tot de Zalmsnip. Voor sommige groepen in de samenleving wordt het financieel steeds moeilijker. Om daar iets aan te doen, heeft de PvdA heeft een voorstel gedaan. Vindt de wethouder ook dat het een gemeentelijke verantwoordelijkheid is er aandacht voor te hebben als het gaat om de gemeentelijke lasten? Wethouder Wolters antwoordt dat door wethouder Bakker is gezegd dat het aandacht krijgt bij de verdere scenario’s. Wat betreft het leerlingenvervoer, zal hij voor de begrotingsbehandeling een scenario uitwerken waar precies aan wordt gedacht. Een aantal aspecten neemt hij daarin mee: het punt van een klein gedeelte van het speciaal onderwijs op grotere afstand; de vraag om daar technisch een uitzondering voor te maken; wat een inkomensafhankelijke bijdrage voorstelt; en of mensen een keuze hebben. Hierover wordt een kort stuk bij de begroting gevoegd. De inkomenstoets in het kader van de WVG is vrij gebruikelijk. Het College komt met een voorbeeld richting de Raad. Bij de onderhoudspost voor het onderwijs zijn er drie bezuinigingselementen: het temporiseren van het binnenschilderwerk, het schoonmaken van het buitenschilderwerk en het directiebudget voor onderhoud. Dat laatste wordt in de praktijk niet uitgegeven, en gaat naar leermiddelen. Hij heeft daarover met de directie gesproken. Bij nieuwbouw zul je de eerste jaren minder onderhoud nodig hebben. De beursvloerruimte is de plek waar mensen, die gereïntegreerd moeten worden, in contact komen met uitzendbureaus of anderen die werken aan het verkleinen van de afstand tot de arbeidsmarkt. In de Heerestraat kan dat al. Naar de kinderspeelplaatsen zal met verstand worden gekeken. Burgemeester Van der Laan geeft aan dat de Raad heeft ingestemd met het huisvesten van de ISD in het gemeentehuis. Als je het niet geïntegreerd doet, kun je ergens anders niet gratis terecht. Die kosten moet je meerekenen. Als je de ISD integreert, moet de bank worden afgebroken, want instandhouden is duurder dan nieuwbouw. Als je de ISD wel extern huisvest, ben je met de bestaande gebouwen klaar. Die vergelijking legt het College voor als het voldoende informatie heeft om te kunnen besluiten. Een bezuiniging op de gemeentepagina wil de Raad nu niet.

19

Wat betreft de internationale contacten, is de meerderheid voor bezuiniging. Van projectsubsidies is hij zelf geen voorstander. Die moeten zeker niet in de plaats komen van vaste bijdragen, want het demotiveert de werkgroepen enorm. Die vrijwilligers steken veel tijd in dat werk. Je laat ze dan in onzekerheid of ze geld krijgen. Hij voelt daar niets voor. De brandweerposten kun je onderzoeken als de wetgeving verandert. Maar er is in de Raad geen meerderheid voor dat onderzoek. Dan doet het College dat ook niet. De heer Boksem spreekt zich er niet voor of tegen uit. Hij wil wel de effecten van de regionalisering weten, bijvoorbeeld voor de kwaliteit van de dienstverlening en de kosten. Burgemeester Van der Laan antwoordt dat die informatie automatisch komt. Om van de post Organisatie en Opleidingen € 50.000,00 over te hevelen naar de harde lijst, gaat het College te snel. Waarschijnlijk kan het, maar het wil daartoe een onderzoek in 2005. Het voorstel wat betreft de Regiovisie is uiteraard reëel. De Raad krijgt een nadere studie, eind dit jaar of begin volgend jaar. Wat betreft de gebruiksvergunning, en waarom die voor het gemeentehuis moeilijk af te geven is, noemt hij bijvoorbeeld de kamer van de griffier, die niet aan de veiligheidseisen voldoet. De gemeente moet hier mogelijkerwijs allerlei aanpassingen doen om die kamer wel bruikbaar te maken, of de kamer moet vervallen. Gezien de discussie over verbouw, vindt het College dat die gebruiksvergunning maar even moet wachten. Dat risico durft het te nemen, gelet op dit voorbeeld. De heer Huisman heeft daar problemen mee. Hij wil het nuanceren, want de ambtenaren van dit gemeentehuis gaan wel op pad voor gebruiksvergunningen. Burgemeester Van der Laan antwoordt dat die de opdracht meekrijgen om dit soort situaties zoveel mogelijk te beperken. Als de heer Oosterwijk inzake de bijdrage voor Peest 80% als basis neemt, laat hij 10% liggen. Het is 90% gebleven, omdat het een lopend project was. Het College probeert ook voor nu die 90% te handhaven, wat aanzienlijk moeilijker zal worden dan de vorige keer. Op de SNN subsidie kan niet worden bezuinigd, tenzij het project goedkoper uitvalt en de subsidie navenant wordt aangepast. De open source module kan worden toegevoegd aan de lijst met te onderzoeken zaken. Aan de extra leges voor het bijschrijven van kinderen op een paspoort, houdt het College niet vast. Het Masterplan indexeren heeft geen zin, gezien de korte looptijd. De voorzitter concludeert dat de Raad de opmerkingen in de voorstellen voor de begroting 2005 terug zal zien. 3. Sluiting De voorzitter sluit de vergadering rond 23.10 uur.

20