Notulen van de openbare vergadering van de Raad van de gemeente Noordenveld, gehouden op donderdag 27 april 2006 om 20.00 uur in de raadzaal van het gemeentehuis. Aanwezig: Gemeentebelangen: de dames A. Jansen en T.A. Nijnuis, de heren J.A.F. Coenen, J. Darwinkel, J.A. Koolen, A.J. Poelstra, J. Posthumus en A.J. Russchen PvdA: de dames J.R. Brink-Rozema, K. Kiemel, G. Lokhorst-Weggemans, de heren M.A. Brink, H.G.J. Schelling, A.H. Wekema en A.F.M. Witlox VVD: de heren N.B. Bossina en J. Louwes GroenLinks: mevrouw A.C.M. Zeeman (tot halverwege agendapunt 6.1) en de heer O. Huisman CDA: de heer J.W. Stevenson ChristenUnie: de heer K. Haan Griffier: de heer W.F.C. Damman Agendapunt 6.1: de heer T. Van der Bout, voorzitter Rekenkamercommissie. College van Burgemeester en Wethouders: Burgemeester J.H. van der Laan (voorzitter), wethouders de heren J. Kemkers en J. Dam (Gemeentebelangen), G. Wolters en O.L. Keizer (PvdA). Afwezig met kennisgeving: CDA: de heer G. Alssema VVD: de heer H.E. Emmens. 1. Opening De voorzitter opent de vergadering en heet allen welkom. 2. Vaststellen agenda De Raad stemt in met de toevoeging van agendapunt 5 a, b en c, betreffende de benoeming van een voorzitter voor de Raadscommissie en van plaatsvervangers. 3. Voorstel tot vaststelling notulen vergadering Raad gemeente Noordenveld van 30 maart 2006 Deze worden goedgekeurd en vastgesteld. Mevrouw Brink verwijst naar aanleiding van agendapunt 6.1 naar de afspraak, om op korte termijn met de Stichting WiN (Welzijn in Noordenveld) in contact te treden voor een gesprek. Nodigt de wethouder de stichting daartoe uit, of moet de Raad dat doen? Wethouder Wolters heeft begrepen dat de Raad behoefte heeft aan meer diepgaande gesprekken met WiN over de taken en de prijzen van de stichting per taak, waar de Raad de prioriteiten bij legt. Hij is bereid dit gesprek voor te bereiden. Teneinde dit goed voor te bereiden en te komen tot een zinvolle discussie, wenst hij eerst met WiN te spreken over de aanpak. Hij stelt voor om na de zomervakantie hier met de Raad over te spreken. Mevrouw Brink stemt hiermee in. 4. Mededelingen en ingekomen stukken Wethouder Wolters deelt mee, dat het bestuur van Museum Mensinge heeft besloten zijn verantwoordelijkheid over te dragen aan het College. Dat dit bestuur ermee stopt betreurt hij, temeer omdat het een groep mensen is die jarenlang met veel inzet, succes en creativiteit aan het museum gewerkt heeft. Dit alles met veel energie en activiteiten. Het is jammer, dat op deze manier afscheid moet worden genomen. De voorzitter heeft het College desgevraagd aangegeven, dat er niets meer te lijmen valt, en dat het besluit vaststaat. RV06.0203 1
De vrijwilligers van het museum ontvangen een uitnodiging voor een gesprek op 9 mei aanstaande met het overkoepelende bestuur van Mensinge. Dan wordt besproken hoe deze situatie is ontstaan, hoe wordt omgegaan met de vacatures, en hoe samen verder wordt gegaan. Ook de vrijwilligers doen hun werk met veel creativiteit en inzet, zodat die ook in de toekomst aan bod dienen te komen. Een ieder zal hetzelfde doel voor ogen hebben, zodat het mogelijk moet zijn samen een oplossing te zoeken. Op verzoek van het bestuur zal hij bij deze avond aanwezig zijn. Hij ziet deze bespreking met vertrouwen tegemoet, en hoopt dat die een garantie zal opleveren voor een goede toekomst. Het College hoopt dat er nog een passend afscheid zal komen, als dank voor de vele werkzaamheden, die dit bestuur heeft verricht. Hij laat het bij deze woorden, om niet op de stoel van het overkoepelende bestuur van het Mensingecomplex te gaan zitten. 5. Benoeming raadsleden De voorzitter wijst voor het onderzoek van de geloofsbrieven mevrouw Zeeman en de heren Haan en Louwes aan. Mevrouw Zeeman deelt na een schorsing mee, dat de commissie de geloofsbrieven heeft bestudeerd en in orde bevonden. De commissie stelt de Raad voor, de kandidaat raadsleden in zijn midden op te nemen. Na het voorlezen door de griffier van de verklaring, leggen mevrouw Nijnuis en de heren Russchen, Schelling en Witlox de belofte af. De voorzitter feliciteert de nieuwe raadsleden met hun toetreding tot de Raad, als hoogste orgaan van de gemeente, en rekent op een goede samenwerking. 5a. Benoeming voorzitter van de Raadscommissie De Raad gaat akkoord met het voorstel van het presidium, om als voorzitter van de Raadscommissie en plaatsvervangend voorzitter van de Raad te benoemen de heer Russchen. 5b. Benoeming plaatsvervangend voorzitter van de Raadscommissie De Raad gaat akkoord met het voorstel van het presidium, om hiervoor mevrouw Brink te benoemen. 5c. Benoeming plaatsvervanger van de burgemeester bij afwezigheid van het College De Raad gaat akkoord met het voorstel van het presidium, hiervoor de heer Alssema te benoemen. De voorzitter feliciteert de drie raadsleden met hun benoeming. 6.1 Rapport Rekenkamercommissie De voorzitter heeft, nadat de voorzitter van de Rekenkamercommissie, de heer Van der Bout, in de vorige vergadering een toelichting heeft gegeven op het rapport, een voorschot gegeven op de behandeling van vanavond. De heer Van der Bout heeft aangegeven, daarop te willen reageren. De heer Van der Bout aarzelde eerst, maar reageert toch op de hartenkreet van de voorzitter van de Raad, bij de aanbieding van het rapport. Die vond hij wat cru, en hij voelt zich erdoor aangesproken. Hij wil de raadsleden nader informeren over het punt, dat toen aan de orde is gesteld. Hij heeft de verslagen van de interviews met de betrokkenen herlezen, en gaat in op de hoofdzaken bij de aankoop van De Aanleg, toegespitst op de praktijk. In juni 2001 maakt de provincie er melding van, dat De Aanleg te koop is. De gemeente Noordenveld meldt, geïnteresseerd te zijn. De afdeling Openbare Werken onderzoekt de mogelijke besparingen bij de exploitatie van De Aanleg voor het onderhoud. In juli vermeldt de provincie een vraagprijs van € 1 miljoen. In september meldt de gemeente de provincie, dat haar taxatie is gekomen op € 455.000,00. Alles is geheel vrijblijvend. De beide partijen herhalen, dat zij nog niet onderhandelen. Op 13 november meldt de provincie, dat ook de firma Steenbergen belangstelling heeft. De vraagprijs is verlaagd naar € 682.000,00. Het feit, dat er een kaper op de kust is, RV06.0203 2
wordt zowel door de gemeentelijke, als de provinciale geïnterviewden gemeld. De provincie vraagt of de gemeente wel echt geïnteresseerd is, omdat zij maar blijft rekenen. Op 20 december koopt de firma Steenbergen De Aanleg voor € 614.000,00. Wat doet de gemeente tussen 13 november, als zich een kaper op de kust meldt, en 14 december, als die kaper op de kust De Aanleg koopt? De afdeling Grondzaken meldt dat de mededeling van 13 november is doorgegeven aan de afdeling Openbare Werken. Die laatste geeft geen zodanige reactie, dat Grondzaken een snelle actie nodig vindt. Volgens de interpretatie van Grondzaken zijn kennelijk niet zulke besparingen te verwachten, dat Openbare Werken die afdeling tot actie aanzet. Openbare Werken meldt dat men tot aan de Nieuwjaarsreceptie van 2002, op grond van de informatie van Grondzaken, veronderstelde dat de provincie en de gemeente nog in gesprek waren. Er is extern, vanuit de gemeente naar de provincie, niets gebeurd. De Rekenkamercommissie concludeert, dat er de gemeente onvoldoende slagvaardig heeft gehandeld in dit aankoopproces. Op 13 november had zij groot alarm moeten slaan, maar zij heeft de vogels over het net laten vliegen. Het College wist van niets, dat was niet geïnformeerd. Hij heeft de kern van het aankoopproces genoemd, afgezien van de rol van de provincie. Op grond van de interviews is dit volgens de Rekenkamercommissie bij de gemeente gebeurd. De heer Poelstra wijst erop dat de Raad voor het eerst een rapport bespreekt van de Rekenkamercommissie, die hem steunt in zijn controlerende taak. De Raad heeft de aankoop van De Aanleg aangedragen als onderzoeksonderwerp, en het rapport ontvangen. Maar wat moet hij er eigenlijk mee? De toelichting van heer Van der Bout heeft invloed op wat hij naar voren wil brengen. Het onderzoek is gebaseerd op wat nu bekend is. Behalve de bedragen, die iets anders zijn geworden, is er niet veel veranderd. Achteraf praten is altijd gemakkelijk. Volgens het rapport heeft de interne communicatie bij de gemeente het doen en denken sterk beïnvloed. Hij blijft erbij, zoals ook de voorzitter van de Raad aangaf, dat je te maken hebt met een zwak punt van een lokale Rekenkamercommissie. Die moet aanvaarden wat derden haar vrijwillig vertellen en heeft niet de mogelijkheid om door te vragen bij derden, die wel invloed hebben op het handelen van de gemeente. De provincie biedt in juni aan, De Aanleg te verkopen voor € 1 miljoen. De gemeente heeft interesse getoond, en heeft op basis van een taxatierapport geboden. In november blijkt, dat deze marktconforme prijs bij de provincie met 30% is gedaald. Op basis waarvan is die zo sterk gedaald? Dat is namelijk van invloed op het handelen bij de gemeente. Op die vragen, en vragen als: waar, wanneer en in hoeverre er bij de provincie bestuurlijke betrokkenheid was, geeft het rapport geen antwoord. Was het puur ambtelijk handelen, of was het College er ook bij betrokken? De antwoorden daarop kan de commissie ook niet achterhalen. De provincie zegt op 13 november, dat er een tweede gegadigde is. Er is een nieuwe prijs. Zij weet, hoe het besluitvormingsproces bij een gemeente verloopt, ook qua tijd. Plotseling handelt de provincie versneld en verkoopt op 20 december De Aanleg voor een nog lagere prijs, dan de marktconforme prijs van november. De conclusies en aanbevelingen veranderen er niet door. Er is veel fout gegaan, doordat er intern blijkbaar weinig communicatie is geweest. Het gaat er niet om, een schuldige aan te wijzen. Er blijven naar aanleiding van het rapport vragen bestaan, en een antwoord daarop zou het beeld nuanceren. De heer Van der Bout komt nog met een aanscherping. Aan een deel van de aanbevelingen heeft het College al gewerkt, vooruitlopend op het rapport. De controlefunctie en zaken als projectmatig werken, archivering en informatie verstrekking komen nog. Dit bewijst, dat de gemeente een goed lerende organisatie is. Voor alle betrokkenen: de Rekenkamercommissie, het College, de organisatie en de Raad, is het leerzaam dit proces gezamenlijk te evalueren. Ondanks alles is het een RV06.0203 3
goed besluit geweest, alsnog De Aanleg te kopen, ook tegen de hogere prijs. Dit heeft een reële kostenbesparing opgeleverd, in het belang van de inwoners van de gemeente. Wel zou een statenlid eens kunnen navragen, waarom de provincie drie ton heeft laten lopen, zijnde de meerprijs die de gemeente heeft betaald. Mevrouw Lokhorst heeft namens de PvdA-fractie een kritische reactie. De door de Raad ingestelde Rekenkamercommissie is in 2004 aan de slag gegaan. Deze levert een bijdrage aan de kwaliteit van het bestuur van de gemeente, door de doeltreffendheid, doelmatigheid en rechtmatigheid van het gevoerde beleid en bestuur te onderzoeken en de gemeenteraad hierover te rapporteren en adviseren. Gelukkig is deze Rekenkamercommissie er. Hierdoor kunnen zaken voor het voetlicht komen, zodat de volksvertegenwoordigers in de Raad hun verantwoordelijkheid kunnen nemen voor de bevolking. Dat dit eerste onderzoek een pilot is, maakt niet uit. Het is een duidelijke rapportage, met uitgebreide gegevens, waarvoor zij de Rekenkamercommissie bedankt. Op 28 juni 2001 meldt een provinciaal medewerker aan een medewerker van de gemeente, dat De Aanleg te koop is. Was dit een officiële mededeling, of kwam die toevallig ter sprake? Op dezelfde dag laat de verantwoordelijk wethouder een uitwerkingsopdracht geven en stelt de afdeling Openbare Werken een interne bedrijfseconomische verkenning op. Op 14 september biedt de gemeente € 455.000,00, terwijl de provincie € 1 miljoen vraagt. Zij geeft daarbij aan, dat het de provincie niet om een vriendenprijs gaat. In het antwoord aan de Rekenkamercommissie staat, dat het College verbaasd is, dat de provincie niet met een tegenbod komt. Dat verbaast haar niet. Als je meer dan de helft onder de vraagprijs gaat zitten, wek je de indruk, niet serieus te zijn en geen belangstelling te hebben. Waarom was er zo’n groot verschil tussen het aanbod en de vraagprijs? Op 13 november 2001 meldt de provincie de gemeente, dat er een gegadigde is, en dat de vraagprijs is gedaald naar € 682.000,00. Dat is een opmerkelijke stap van de kant van de provincie. Waarom is toen, of direct erna, richting de provincie geen actie ondernomen? Op 20 december koopt de firma Steenbergen De Aanleg voor € 614.000,00. De redenering van het College, dat het toen niet wist dat er grote tijdsdruk was, vindt zij zwak. Het wist sinds 13 november, dat er een andere speler in het veld was. Het is niet terecht en naïef, dat het College zegt meer te hebben verwacht van een collega overheid. Het gaat ook bij overheden om keiharde centen. Misschien komt De Aanleg toch nog in handen van de gemeente, want deze locatie past haar goed. Er komen onderhandelingen op gang met het transportbedrijf. Verder meldt de Regionale Ambulance Voorziening (RAV) belangstelling te hebben voor de locatie. Er wordt zelfs een intentieverklaring ondertekend. De onderhandelingen met de firma Steenbergen worden afgerond. De Raad stelt op 24 april 2003 geld beschikbaar voor de aankoop voor € 900.000,00. Het College en de Raad dachten toen nog, dat de RAV een post op De Aanleg zou openen. Dit zou financieel een belangrijk deel van het complex uitmaken. Wanneer is het het College bekend geworden, dat de RAV is afgehaakt, waarom is die afgehaakt, en welke stappen zijn ondernomen om de directie van de RAV aan de intentieverklaring te houden? De gesprekken op gemeentelijk niveau zijn zodanig, dat niet van onderhandelingen kan worden gesproken. Dit terwijl de verantwoordelijk wethouder veronderstelt, dat er wel wordt onderhandeld en de gemeente en de provincie er samen uit komen. Dit gaat om de periode van juli tot december 2001, met daarin de cruciale datum van 13 november. Hoe verloopt de communicatie tussen de wethouders en de ambtenaren? Op 13 november meldt de provincie dat er een gegadigde is en dat de vraagprijs is gezakt. Klopt haar gevoel, dat dit bij de ambtenaren is blijven hangen, en niet is meegedeeld aan de wethouder? RV06.0203 4
De conclusie uit dit rapport is, dat het volledig heeft ontbroken aan communicatie, zowel met de desbetreffende afdelingen als met de wethouder, het College en de Raad. De gemeente mag uiteindelijk wel blij zijn, dat ze in het bezit is van De Aanleg. Dat dit leidt tot aantoonbare besparingen, constateert ook de Rekenkamercommissie. De volgende keer kan het slechter aflopen. De bevolking moet kunnen vertrouwen op bestuurders en ambtelijk personeel, die het beste met haar voor hebben. Het rapport is een leerproces. Haar fractie gaat ervan uit, dat er inderdaad van wordt geleerd en geeft het College het vertrouwen, te werken aan structurele verbeteringen. Het College geeft in zijn reactie aan dat het de aanbeveling, om het project met een evaluatie af te ronden, overneemt. Wanneer wordt de evaluatie afgerond en kan de gemeenteraad erover spreken? Bij punt 8 onderschrijft het College de noodzaak van een controlefunctie. Het managementteam werkt aan een plan van aanpak voor de organisatieontwikkeling. Wanneer wordt de Raad over de vorderingen geïnformeerd? De heer Bossina dacht dat het vraagteken achter de titel van het rapport, ‘Slagvaardig aangelegd?’ suggereerde, dat de conclusie nog positief kon uitvallen. De VVD is gebleken, dat het tegendeel waar is. De constatering van het College, dat de onderhandelingen professioneler hadden gekund, is een understatement. De zaak is amateuristisch behandeld. Het toenmalige College is daarvoor verantwoordelijk. Het voerde geen regie bij de zaak en liet het ambtelijk apparaat aanmodderen. De VVD vindt de uitval van de voorzitter richting de Rekenkamercommissie bij de presentatie van het rapport, dat die haar werk niet goed gedaan zou hebben, niet chique. Dacht hij, dat de aanval de beste verdediging is? Als voorzitter van het College, is deze reactie voor te stellen. Echter, als voorzitter van de Raad gaf hij twee vertegenwoordigers van die Raad in de Rekenkamercommissie, en daarmee de hele Raad, een stevige veeg uit de pan. Wat vinden de heren Coenen en Haan van deze opmerkingen? Vinden ze ook dat door de commissie meer waarde werd gehecht aan het oordeel van de provinciaal ambtenaren dan aan die uit dit huis? Waarom hadden zij geen behoefte de rol van de provincie uit te spitten, of vonden zij de zaak duidelijk? Volgens de VVD heeft de gemeente inadequaat geopereerd bij de aankoop van De Aanleg. Nu gaat het erom te beoordelen, wat je van deze kwestie leert, hoe je er voortaan mee omgaat en zorgt dat zoiets beter verloopt. Laat het College zich voortaan bij dergelijke aankopen begeleiden door professionals, net als bij de aankoop van gronden? Op welke wijze wil het de regie naar zich toetrekken, zodat het kan ingrijpen als er iets misgaat, of als de communicatie stagneert? Met één telefoontje van het College naar de provincie, was de kou uit de lucht geweest. Dat is er niet geweest, of in ieder geval was het te laat. Richting de heer Poelstra geeft hij aan dat hij als statenlid hier een gedeputeerde, met Noordenveld in zijn portefeuille, over heeft aangesproken. Deze vond dat de gemeente hier suffig mee is omgesprongen, en legt de schuld volledig bij het gemeentehuis. De Raad is lang onwetend gehouden over de gang van zaken. Het stoort de VVD, dat het niet doorgaan van de verhuur van de ambulancepost van de RAV niet is gemeld. Dat was wel in de plannen opgenomen. Dit betekent minder inkomsten, en heeft gevolgen voor de exploitatie van De Aanleg. Hoe hard waren de afspraken met de RAV? Wat is gedaan, om die toch naar De Aanleg te krijgen, en om hoeveel geld ging het op jaarbasis? Zag het College geen aanleiding de Raad in een eerder stadium te informeren? Bij meeen tegenvallers moet die worden geïnformeerd, om zijn vertegenwoordigende functie goed te kunnen vervullen. De VVD is blij met de conclusie, dat de aankoop van De Aanleg verstandig is geweest. Wel zijn daarbij verwijtbare fouten gemaakt. Daar moeten het College en de Raad lering uit trekken. Welke aanbevelingen zitten op dit moment nog in de pijplijn? Had het College in 2001 de regie gegrepen, dan had dat de gemeente veel geld bespaard. Het is niet te zeggen, of dat drie ton zou zijn geweest. RV06.0203 5
De heer Huisman heeft mevrouw Lokhorst perfect horen verwoorden, wat GroenLinks wilde aangeven. Met één toevoeging. Uit de reacties, bijvoorbeeld die van de voorzitter en die in de wandelgangen, blijkt dat er gevoeligheden zijn tussen de gemeente en de provincie. Als je weet dat die er zijn, moet je juist op deze zaken extra alert zijn, om niet iets mis te lopen. Dat daar een foutje is gemaakt, moet worden toegegeven. GroenLinks is daarom blij, dat het College de aanbeveling overneemt die zaken beter in de vingers te krijgen, en er duidelijke afspraken over te maken. Gelukkig is dit door het rapport goed boven tafel gekomen. Dit moet voortaan voorkomen worden. De heer Stevenson vindt ook, dat mevrouw Lokhorst de inhoud van het rapport goed heeft verwoord. Hij sluit aan bij haar betoog en vragen. De Raad moest een Rekenkamercommissie instellen. Voor een onderwerp was De Aanleg een uitstekend voorbeeld als afgebakende en afgeronde opdracht, waarbij bekend is, wat is uitgegeven. Achteraf is het altijd erg gemakkelijk oordelen. Het doel was toch, dat de Rekenkamercommissie ervaring zou opdoen met een afgebakend project. Het is vervelend, dat de zaak op scherp wordt gezet. Misschien dat de woorden van de voorzitter van de Raad in de laatste vergadering daar een rol bij hebben gespeeld. Hij kan zich zijn gevoelens wel voorstellen, want hij staat voor zijn ambtenaren. Toch moet kritisch worden gekeken, of de zaken naar behoren zijn uitgevoerd. De voorzitter van de Rekenkamercommissie heeft dat willen aangeven. Je moet kijken of je elkaar vindt in de conclusies, die in het persbericht zijn opgenomen. Wat betreft het gebrek aan slagvaardigheid, ben je met het treffen van maatregelen al een heel eind. Verder moet de communicatie worden verbeterd. Ook is het de vraag, of het goedkoper had gekund. Nu heeft een slimme ondernemer er een paar ton aan overgehouden. Burgers mogen meer koopmanschap van de gemeente en de provincie verwachten. Deze twee overheden moeten beter met elkaar communiceren. Hiertoe roept hij het College op. De heer Bossina stelt de vragen nog eens bij de provincie. Hoe is het mogelijk dat twee overheden hier samen niet uit zijn gekomen? De burgers zijn hiermee tekort gedaan. De heer Haan volstaat ermee te reageren op de vraag van de heer Bossina. Hij is het met de reactie van de voorzitter van de Raad bij het aanbieden van het rapport, niet eens, en vond die niet correct. De heer Coenen reageert eveneens op de vraag van de heer Bossina. Hij komt als raadslid niet met een politieke afweging betreffende dit rapport. Dat is binnen de fractie gebeurd en is verwoord door de heer Poelstra. Zijn reactie als lid van de Rekenkamer is, dat hij volledig achter de conclusies in het rapport van de Rekenkamercommissie staat. Zijn mening is niet veranderd door de reactie van de voorzitter van de Raad, de toelichting van de voorzitter van de Rekenkamercommissie en de meningen in de Raad. De voorzitter laat weten dat voor hem dit vooral een gevoelskwestie is geworden. Hij kan zich voorstellen, dat zijn uithaal in de vorige vergadering wat fors gevonden wordt. Gewoonlijk probeert hij, de zaak niet teveel op scherp te zetten. Waarom hij dat nu wel heeft gedaan, heeft hij verklaard. Als mensen aan de ambtenaren komen, om redenen die hij onterecht vindt, wordt hij scherp. Dat zou hij ook doen, wanneer raadsleden ten onrechte verkeerd beoordeeld worden. Dan gaat hij ervoor staan. Dit doet hij vanwege zijn functie, maar is ook zijn karakter. Hij neemt geen van zijn woorden terug. Hij kan ze onderbouwen. In Noordenveld heeft hij maar één keer eerder meegemaakt, dat iedereen tegenover hem stond. Toen ging het om de bevolkingsontwikkeling van de regio. Hij stond daarbij alleen, maar inmiddels niet meer. Mevrouw Lokhorst krijgt complimenten voor haar analyse. Het verbaast hem dat zij, op dezelfde manier als de Rekenkamercommissie, oordeelt dat de provincie keihard zakelijk heeft geopereerd, en dat de gemeente naïef is geweest. Terwijl is gebleken, dat de provincie geld heeft laten liggen. Als er zakelijk zou zijn geopereerd door de provincie, zou hij daar een bewijs voor willen hebben. RV06.0203 6
Het meest ergerlijk vindt hij dat steeds wordt gesteld, dat de gemeente de signalen van de provincie beter op hun waarde had moeten schatten. Dat kan niet als je de ambtenaar het gevoel heeft, dat die signalen niet zijn gegeven. De ene ambtenaar zegt dat er signalen zijn afgegeven, de ander zegt ze niet te hebben gehoord. Vervolgens wordt gekozen voor die ambtenaar, die zegt de signalen te hebben gegeven. Het was chiquer geweest te zeggen, dat zich klaarblijkelijk een communicatiestoornis heeft voorgedaan, en dat je die onderzoekt. Daarbij zou aan de provincie gevraagd moeten worden, waarom alleen met de tweede gegadigde verder onderhandeld is, en met de eerste gegadigde, een medeoverheid, niets meer gedaan is. Het is zakelijk om, als je twee gegadigden hebt, met beiden verder te gaan. Als de gedeputeerde zegt dat de gemeente dit suffig heeft aangepakt, had hij ook graag diens mening gehoord over de aanpak van de provincie. Er was immers een gegadigde, die een paar ton meer wilde geven. Het College heeft dit in januari 2006 met de gedeputeerde besproken. Toen heeft hij excuses aangeboden, en gezegd dat hij geen mogelijkheid meer zag om de zaak terug te draaien. Dat is anders dan wat de Rekenkamercommissie stelt. Die geeft aan, dat er geen aanleiding voor was. De mening van de gedeputeerde bevestigt, dat de gemeente erop mocht vertrouwen, dat de provincie nog een keer op de zaak terug zou komen. Het verhaal is terug te brengen tot het overleg tussen twee ambtenaren, waarbij een communicatiestoornis is gebleken, en de wat onevenwichtige waardering van de inbreng van beide kanten. Teleurstellend vindt hij, dat de Rekenkamercommissie zegt dat het niet haar taak was de rol van de provincie te onderzoeken, en dat ook niet kan. Als de gedeputeerde zegt, dat de gemeente suffig heeft gehandeld, zal hij ook bereid zijn, dat aan de Rekenkamercommissie te verklaren. De Rekenkamercommissie hoeft niemand te dwingen een verklaring af te leggen, maar mag dat altijd vragen. Dat is ook van belang, omdat de gemeente wordt beoordeeld op haar onderhandelingsresultaat, inzet en efficiëntie. Volgens het College was er wel aanleiding, om de rol van de provincie scherp neer te zetten, zeker omdat die geld heeft laten liggen en niet zakelijk heeft geopereerd. In Nederland is het gebruikelijk, dat overheden elkaar wat gunnen. Niet alleen in geld, maar ook in kansen om dingen te realiseren. Als de gemeente iets aanbiedt waar de provincie belang bij heeft, zal de gemeente anders opereren, dan de provincie nu heeft gedaan. Het is een ongeschreven recht, dat de provincie of het rijk bij onderhandeling met de gemeente nog een laatste kans biedt aan die overheid. Dat weet de heer Van der Bout ook. Verder gaat het vooral om details. Bijvoorbeeld dat op de Nieuwjaarsreceptie toevallig moet blijken, dat De Aanleg verkocht is, is niet netjes. De vraag over de RAV wordt in de evaluatie meegenomen. Het zal nog enige tijd duren, voordat alles op een rij is gezet. Overigens was de komst van de RAV niet alleen positief geweest, want er had ook voor geïnvesteerd moeten worden. Dit heeft geen negatieve invloed gehad op de eindconclusie, dat het aankopen van De Aanleg verstandig is geweest. Met de controlefunctie is de gemeente behoorlijk op gang. De Raad krijgt er de komende maanden voorstellen over. De vraag van de heer Stevenson, waarom de twee partijen er niet uit zijn gekomen, houdt het College ook nog steeds bezig. De heer Van der Bout benadrukt dat tussen de geïnterviewden van de provincie en de gemeente geen verschil van mening was over de mededeling op 13 november. Op die datum heeft volgens zowel de afdeling Grondzaken van de gemeente als die van de provincie, de provincie gemeld dat de firma Steenbergen als kaper op de kust is verschenen. De communicatiestoornissen hebben zich voorgedaan tussen twee gemeentelijke afdelingen. Daardoor is er waarschijnlijk tussen 13 november en 20 december door de gemeente geen initiatief genomen. De Rekenkamercommissie heeft besproken of het haar taak was, om ook bij de provincie een onderzoek te doen, en geconstateerd dat dit niet zo was. Een onderzoek naar het RV06.0203 7
gemeentelijk handelen kan zij daartoe beperken, zodat zij daarbij niet alle externe oorzaken hoeft te betrekken. Met de opmerking dat je bij de rol van de provincie als medeoverheid vraagtekens kunt zetten, is de Rekenkamercommissie het eens. De conclusie, dat de provincie drie ton heeft laten liggen, is duidelijk. Hij kan zich voorstellen dat het College en de gemeente het niet prettig vinden, dat de provincie na 13 november niet heeft gevraagd of de gemeente zeker wist, dat ze niet wilde kopen. De voorzitter merkt gelukkig, dat ook de heer Van der Bout het vreemd vindt dat je, als een gegadigde minder dan de vraagprijs biedt, niet de andere gegadigde vraagt of die bereid is de oorspronkelijke prijs te betalen. Over de taak van de Rekenkamercommissie blijft er een verschil van mening. Het College vindt dat, als zij een onderhandelingssituatie onderzoekt, zij voor de balans de rol van beide partijen moet onderzoeken. De heer Van der Bout geeft aan dat de Rekenkamercommissie heeft besloten het rapport ook naar het College van Gedeputeerde Staten en de Noordelijke Rekenkamer te sturen, met de toelichting dat de handelwijze van de provincie wellicht nader onderzoek verdient. De heer Poelstra blijft bij zijn eerdere opmerking, dat het voor een totaalbeeld interessant was geweest te weten, wat er bij de provincie is gebeurd. Dat er hier zaken fout zijn gegaan is duidelijk, en wordt niet ontkend. Dit was voor het College aanleiding, om maatregelen te treffen. Mevrouw Lokhorst legt hij uit, te hebben gevraagd om een evaluatie van het verloop van het onderzoek: wat verwacht de Raad van de Rekenkamercommissie, en hoe kan die de Raad het beste dienen bij zijn controletaak? Een evaluatie van de inhoud van het rapport zelf, heeft het College al toegezegd. Hij is het eens met mevrouw Lokhorst dat, als een miljoen wordt gevraagd en er wordt € 455.000,00 geboden, dat de indruk kan wekken, dat je niet serieus bent. Toch had de gemeente het met het eerste aanbod nog niet zo slecht gezien. Er was alle ruimte geweest om naar elkaar toe te groeien. Het is knap, dat de desbetreffende mensen hun volle medewerking hebben verleend aan de Rekenkamercommissie, voor het opstellen van dit rapport. De RAV is destijds wel genoemd in het voorstel, voor de investering. Toen bleek ook, dat de winst niet zo groot zou zijn, omdat er veel geïnvesteerd moest worden. Hij hoort niet, waarom de intentieverklaring niet is uitgevoerd. Daar heeft de gemeente zich terughoudend opgesteld. Het ‘ambtelijk gemodder’, genoemd door de heer Bossina, heeft waarschijnlijk aan beide kanten gegolden. De provincie heeft drie ton heeft laten liggen, zodat dat ook scherper had gekund. De heer Bossina, die zegt dat dat maar de vraag is, antwoordt hij met diezelfde vraag te zitten. Die wordt in het rapport niet beantwoord. Natuurlijk moet je alert zijn, zeker als zaken zo moeilijk liggen. Het belang van dit rapport is, dat lering wordt getrokken uit de gemaakte fouten. De Aanleg is een goed voorbeeld geweest voor de Rekenkamercommissie. Hij is blij dat de leden van die commissie volledig achter het rapport blijven staan, en het niet gunstiger voordoen, dan het in werkelijkheid is. Besloten is enkele zaken te verbeteren. Er staan nog een aantal zaken op de rol. Hij vertrouwt erop, dat iedereen hiervan heeft geleerd, en vindt dat een goed besluit. Mevrouw Lokhorst voelt er niet voor, om op de collega raadsleden te reageren. De voorzitter spreekt over een gevoelskwestie. Je moet echter ook proberen zakelijk te blijven. Opkomen voor zijn ambtenaren is zijn taak, maar de Raad heeft een andere taak. Die heeft de Rekenkamercommissie ingesteld, die met dit rapport is gekomen. De Rekenkamer is gemeentelijk, zodat zij met de provincie niet zoveel zaken heeft te doen. Als raadslid heeft zij te doen met wat er in de gemeente Noordenveld speelt. Natuurlijk vond zij het ook frappant, dat de prijs bij de provincie ineens sterk daalde. Overheden hebben elkaar nodig. Het is belangrijk, dat er goede communicatie op gang komt tussen de gemeente en de provincie. Zij vindt ook, dat ze elkaar iets moeten RV06.0203 8
gunnen, en niet alleen geld. Het valt niet te ontkennen dat er, zowel bestuurlijk als ambtelijk, fouten zijn gemaakt. Als raadslid heeft zij met het bestuurlijke deel te maken. Haar vragen worden deels niet beantwoord. Zij accepteert dat in sommige gevallen, omdat dit al lang speelt. Op de RAV wordt teruggekomen bij de evaluatie. Zij verzoekt daarmee niet te lang te wachten. Volgens de voorzitter ligt de communicatiestoornis grotendeels aan de provincie. Maar er staat in het stuk, dat er op ambtelijk niveau geen onderhandelingen zijn in juli tot en met december 2001, terwijl de verantwoordelijk wethouder denkt dat er wél onderhandelingen zijn en het goed komt. Dan is de communicatie niet goed. De voorzitter benadrukt dat wel degelijk ambtelijk is aangegeven, dat er belangstelling was voor De Aanleg, ook toen gemeld is dat er een tweede gegadigde was en de prijs was gedaald. De ambtenaar heeft nogmaals verklaard, dat de gemeente aan het rekenen was, en gegadigde bleef. De Rekenkamercommissie kijkt er anders tegenaan dan het College. Waarom wordt de provincie geloofd, en de ambtenaar van de gemeente niet? Er wordt weer vanuit gegaan, dat de ambtenaar van de gemeente liegt, en die van de provincie niet. Dat accepteert hij niet, want daar zijn geen gegevens van. Daarom heeft hij gezegd te kiezen voor de weg van het misverstand. De heer Coenen wijst erop, dat mevrouw Lokhorst het heeft over de communicatie tussen het College en de ambtenaar, niet die tussen de provincie en de gemeente. De voorzitter reageert op de conclusie van mevrouw Lokhorst, dat de bestuurder denkt dat er een gesprek is, terwijl dat er niet is. Dat gesprek was er wél, en dat is aangegeven door de ambtenaar. Als wordt gesteld, dat de gemeente geen signalen heeft afgegeven, terwijl de signalen van de provincie wel worden geloofd, heeft hij daar problemen mee. Hij heeft geen enkele reden om te twijfelen aan de woorden van deze zeer integere ambtenaar. De Raad mag niet voor waar aannemen dat hij liegt, tenzij daar glasheldere bewijzen voor zijn. In wezen is de oorzaak van het onderzoek, dat hier meer geloof wordt gehecht aan de opmerkingen van de ambtenaar van de provincie, dan aan die van de ambtenaar van de gemeente. Daar komt hij tegen in het geweer. Hij wil helder hebben, dat op zijn hoogst sprake is van een communicatiestoornis. De heer Bossina vindt dat de Raad niet gaat over de ambtenaren. De Raad moet het College controleren. Het College is verantwoordelijk voor de ambtenaren. Er kan maar één conclusie zijn, namelijk dat er een communicatiestoornis is geweest, en dat daarvoor het College verantwoordelijk is. De voorzitter verduidelijkt dat het probleem is terug te voeren tot de onderhandelingssituatie tussen de ambtenaar van de provincie en die van de gemeente. De gemeente heeft op 13 november gemeld nog steeds belangstelling te hebben, aan het rekenen te zijn, en in die positie te willen blijven. De provinciaal ambtenaar zegt dat hij meende zijn gang te kunnen gaan. De Rekenkamercommissie kiest voor de interpretatie van de provinciaal ambtenaar. Daar is echter geen bewijs voor. Als de Raad die conclusie overneemt, heeft hij daarmee ook problemen. Er speelt zeker een rol, dat het ook de ambtenaren van de Raad zijn. De heer Van der Bout heeft zich een beeld gevormd, naar aanleiding van het goedgekeurde, vertrouwelijke, verslag van het interview met de betrokken ambtenaar. Het ligt genuanceerder. Dit wil niet zeggen, dat de ambtenaar heeft gelogen. Hij heeft niet tegen de provincie gezegd, dat de gemeente van de koop afziet. Hij is echter ook niet echt scherp geweest, terwijl hij wist dat er een kaper op de kust was. Hij werd gesteund door zijn opvatting, dat ook Openbare Werken daar niet op aandrong. Als je iets wilt hebben, en je ziet dat een ander het ook wil kopen, moet je actie ondernemen. Dat is niet gebeurd.
RV06.0203 9
Mevrouw Lokhorst beticht niemand van liegen. De voorzitter van de Raad geeft zijn visie, zij geeft die als raadslid. Zij vaart op de gegevens uit het rapport. Wat moet de Raad met een Rekenkamercommissie, als hij moet twijfelen aan wat die in dat rapport zet? Dat zij uit het rapport citeert, namelijk de punten 3 en 4 op pagina 12, kan haar niet kwalijk worden genomen. De voorzitter neemt haar en de Rekenkamercommissie kwalijk, op dat punt de uitleg van de provinciaal ambtenaar meer te geloven, dan die van de gemeenteambtenaar. Je zou het kunnen hebben over de vraag, of hij scherp genoeg is geweest. De heer Huisman denkt dat de voorzitter over andere informatie beschikt, dan de Rekenkamercommissie. De Raad haalt zijn informatie uit het rapport. Blijkbaar is er verschil van interpretatie. De voorzitter denkt dat het lastig wordt, om hier uit te komen. De conclusie van de Rekenkamercommissie, dat er geen onderhandeling zou zijn tussen de provincie en de gemeente, baseert zij op de gesprekken met de provinciaal en de gemeentelijk ambtenaar. Zij verklaren beiden iets anders. Als aan de woorden van de provinciaal ambtenaar meer geloof wordt gehecht, dan aan die van de gemeentelijk ambtenaar, heeft het College niet alleen met de Rekenkamercommissie, maar ook met de Raad verschil van mening. De heer Coenen wijst erop, dat er ook een interview is geweest met de verantwoordelijk wethouder. Intern, tussen hem en de ambtenaar, is er blijkbaar miscommunicatie geweest. Daar heeft mevrouw Lokhorst het over. De voorzitter antwoordt dat de wethouder heeft gezegd dat hij dacht, dat de gemeente in onderhandeling was. Dat heeft de ambtenaar ook gezegd. De heer Louwes verwijst naar pagina 12 van het rapport, de punten 3 en 4. Daar staat de weergave van de Rekenkamercommissie, waar de Raad vanuit mag gaan. Mevrouw Lokhorst heeft te maken met het rapport van de Rekenkamercommissie. Zij respecteert de mening van de voorzitter, en ook dat hij het voor zijn ambtenaren opneemt. Dat moet hij ook, en in zekere zin de Raad ook. Maar als volksvertegenwoordiger kijkt die tevens naar de bevolking, en naar het voorkomen van dit soort zaken. Iedereen heeft van deze kwestie geleerd. Deze fouten moeten niet meer worden gemaakt. In dit geval moet geprobeerd worden, het gevoel niet te laten overheersen. De heer Bossina zegt dat voor de VVD het belangrijkste punt blijft, de miscommunicatie in het gemeentehuis en het feit, dat het College niet de regie heeft genomen. Het College stuurt de ambtenaren aan, de Raad controleert het College. Hij zal niet zeggen, meer geloof te hechten aan de ene of de andere ambtenaar. De Raad gaat erover er wat van te zeggen, als er iets is misgegaan. Dat komt meer voor in organisaties, en kan worden gerepareerd. Het rapport biedt daarbij een goed handvat. Op welke termijn komt het College met de evaluatie? Als het gaat om schuld, lijkt er een verschuiving te zijn van de gemeente naar de provincie. De Raad van Noordenveld beoordeelt bijvoorbeeld niet, wat er in Assen misgaat. Die heeft te maken met het College en niet met de ambtenaren. Als er iets is misgegaan, moet het College dat toegeven en zorgen, dat het niet weer gebeurt. De heer Posthumus vraagt of, in het geval dat de gemeente van de provincie een object wil kopen, de gemeente scherp moet blijven en iedere dag moet informeren hoe het lijkt met de verkoop. Of moet er vertrouwen zijn dat de provincie erop terug komt? De heer Bossina vindt dat het College zaken moet coördineren en volgen. In belangrijke dossiers moet het de ambtenaar naar de stand vragen. Als iets niet van de grond komt, moet contact opgenomen worden met de gedeputeerde. Helaas is het zo niet gegaan. Het gaat er nu om hoe dit voortaan beter kan. De heer Huisman vindt het jammer, dat hier zo over wordt gediscussieerd. Het College heeft kennelijk andere informatie, dan uit de interviews van de Rekenkamercommissie boven tafel komt. In ieder geval is er een verschil in interpretatie. Natuurlijk gaat de voorzitter pal voor de ambtenaren staan. Het gaat echter om het totale proces. Dat er RV06.0203 10
rare dingen gebeurd zijn blijkt helder uit het rapport. GroenLinks blijft daarachter staan. Nu moet men het leermoment oppakken, zoals het College heeft toegezegd, de evaluatie afwachten en verder gaan. Er wordt te lang bij stilgestaan. De ambtenaren worden niet aangevallen. De heer Stevenson geeft dit eerste rapport over een afgebakend onderwerp, een voldoende. Het CDA beoordeelt de aankoop van De Aanleg positief. Er waren gelegenheden om voordeel te behalen, maar dat is achteraf bezien. De rol van de provincie vindt hij onderbelicht. Wellicht dat de Raad een volgende opdracht beter zou moeten formuleren. Mevrouw Lokhorst vraagt zich af of mensen dan nog lid van de Rekenkamercommissie willen zijn. Het is een zelfstandige commissie. De Raad kan later beoordelen wat hij ervan vindt. De heer Stevenson antwoordt dat de Raad kaders heeft meegegeven. De Rekenkamercommissie heeft inderdaad een zelfstandige functie. Hij gaat dit nog na. Vanuit de Rekenkamercommissie moet je wel de vrijheid hebben een formulering voorzichtig neer te zetten. Als je teveel gaat sturen, heeft de Rekenkamercommissie geen vrijheid van handelen meer. Als je met de conclusies niet altijd blij bent, hoef je daar niet direct uit te komen. Een aantal opvattingen staat tegenover elkaar. Het rapport is ook naar de provinciale Rekenkamercommissie gestuurd. Misschien moet die nog eens onderzoek doen. Het College heeft uit een aantal conclusies lering getrokken. Dat vindt het CDA voldoende. De heer Louwes vindt het jammer dat deze zaak in de persoonlijke sfeer getrokken wordt. Bij ieder onderzoek op deze gedetailleerde manier, zul je zien dat er fouten worden gemaakt en het achteraf anders had gekund. Daarvoor zijn commissies als deze. Je moet eruit halen wat beter kan, waar het anders moet en een stap verder zetten. De voorzitter vindt die woorden verstandig, maar zal, als dit weer gebeurt, net zo handelen als nu. Er is gewezen op wat er staat op pagina 12, onder punt 3. Die conclusie van de Rekenkamercommissie wordt niet door het College gedeeld. Deze gang van zaken zal in de toekomst niet te voorkomen zijn. De ambtelijke organisatie was in november nog druk aan het rekenen. Dat doe je niet, als je het gevoel hebt, dat je niet meer mee doet. De conclusie van het College was, nog in gesprek te zijn. De Rekenkamercommissie vond dat een foute veronderstelling, en daarover is een verschil van mening. De heer Huisman vindt dat, als de voorzitter iets toevoegt aan de conclusies van de Rekenkamercommissie, die zijn getrokken op basis van vertrouwelijke interviews, het voor de Raad moeilijk is die te staven. De Raad wil de interviews er niet bij hebben, en vertrouwt op de interpretatie van de Rekenkamercommissie. De voorzitter antwoordt dat College zich baseert op wat het weet en op objectiveerbare gegevens. Stel dat de provincie ambtenaar heeft verstaan, dat de gemeente geen interesse meer had. Dan zou hij toch proberen, alvorens wat van de vraagprijs af te doen, zekerheid te krijgen? Dat is niet gebeurd. Daarom reageert het College op deze wijze. Ook de Rekenkamercommissie moet ervaring opdoen in deze processen. Wethouder Wolters gaat in op de vraag, wanneer er kan worden geëvalueerd. Om dat goed te doen, moet er duidelijk zicht zijn op de materiaalstromen en de ontwikkeling ervan. Vier tot vijf jaar na de invoering van de werkwijze op het terrein in 2002 is daar een goed beeld van, en is er het juiste moment om het rendement inhoudelijke te evalueren. Uit het rapport kan worden geconstateerd, dat er inderdaad rendement is. Er wordt aan gewerkt om aan de controlefunctie invulling te geven, mede gericht op de gemeenschappelijke regelingen. Na de zomervakantie kan helderheid worden gegeven over het invullen van deze functie. RV06.0203 11
De heer Van der Bout zegt dat de Rekenkamercommissie merkt dat, als ze in een organisatie zaken onderzoekt die mogelijk verkeerd zijn gegaan en mensen interviewt, dat bij de betrokken medewerkers gevoelig ligt. Dit zal ook zijn, omdat de Rekenkamerfunctie nieuw is. Er is afgesproken om na afloop van het eerste onderzoek met vertegenwoordigers uit de Rekenkamercommissie en de betrokken ambtenaren de ervaringen te evalueren. De heer Stevenson, die vindt dat het woord ‘verkeerd’ niet gebruikt moet worden, antwoordt hij dat het zo vaak wordt gevoeld. De commissie onderzoekt een onderwerp, dat volgens de Raad risico’s in zich heeft. De voorzitter concludeert dat aan het rapport voldoende aandacht is besteed, en dat een ieder ervan zal leren. 7.1 Aanbesteding accountant 2006 De Raad gaat akkoord met het voorstel. 7.2 Vaststelling bestemmingsplan Vrijetijdsboulevard Er is voor de vergadering aan de raadsleden nadere informatie uitgereikt. Wethouder Kemkers geeft aan dat de familie Van Wijk voorafgaand aan deze vergadering nog eens een aantal fracties heeft bezocht. Daaruit is duidelijker geworden wat inhoudelijk haar probleem was met het bestemmingsplan. Dat ging om de aanduiding ‘kwekerij’ op de kaart, die volgens haar geen recht doet aan de activiteiten op deze plek. Een en ander is nagegaan, waarna het alsnog gelukt is, om elkaar te vinden. Op grond daarvan is een voorstel uitgereikt, met een gewijzigde passage over de zienswijze van de familie Van Wijk, met name de reactie van de gemeente. De passage over de kwekerij en de nadere aanduiding worden uit het bestemmingsplan gehaald, zodat recht wordt gedaan aan wat er daadwerkelijk plaatsvindt. Hij heeft de afdeling Openbare Werken gevraagd om inzake de opmerkingen van de familie over de wateroverlast te zoeken naar een oplossing. Uit een notitie van deze afdeling blijkt dat aan de familie Van Wijk is voorgesteld, om het perceel te verbinden met de aan te leggen waterpartij achter de nieuwbouw van de Vrijetijdsboulevard. De heer Van Wijk dacht dat dit geen oplossing zou zijn, omdat de grondwaterstand de veroorzaker zou zijn van de overlast. Bij een andere oplossing moeten particuliere sloten weer open gegraven worden. De gemeente onderzoekt samen met de familie of dat haalbaar is. De familie is daar blij mee. De heer Stevenson bedankt de wethouder ervoor dat hij in gesprek is gegaan, om een oplossing te vinden. De Raad gaat akkoord met het voorstel. 8. Begrotingswijzigingen De Raad gaat akkoord met het voorstel. 9. Sluiting De voorzitter sluit onder dankzegging de vergadering om 22.15 uur.
RV06.0203 12
