Actieplan geluid 2013-2017 Gemeente Rijswijk
0
Documentatiepagina
Titel rapport:
Actieplan geluid 2013 - 2017
Corsanummer:
13.076964
Datum:
18 november 2013
Status:
Definitief Vastgesteld door B&W in vergadering van 26 november 2013
Auteur(s):
Bram Coremans Sheila Savkoor Frank de Jong
Product van:
Gemeente Rijswijk Afdeling: Stad & Samenleving Sectie: Mobiliteit, Duurzaamheid, Groenbeleid & Vergunningen
Beknopte inhoud:
Voor u ligt het actieplan geluid 2013-2017 van de gemeente Rijswijk. De verplichting tot het maken van een actieplan geluid volgt uit de Wet milieubeheer. Dit actieplan geluid betreft een actualisatie van het eerste actieplan geluid 20082012. Het actieplan geluid behandelt geluid afkomstig van industrielawaai en weg- en railverkeerslawaai. De volgende onderwerpen komen aan de orde:
Gemeente Rijswijk Stadhuis Bogaardplein 15 Postbus 5305 2280 HH, Rijswijk Telefoon: 070 3261000 E-mail:
[email protected] Internet: www.rijswijk.nl
het vigerend wettelijk kader de ambitie en het beleid de kenmerken van het omgevingslawaai in de gemeente evaluatie van het vorige actieplan een overzicht en een beoordeling van het aantal gehinderden bestaande en nieuwe maatregelen het inspraakproces
0
Samenvatting
Voor u ligt het actieplan geluid 2013-2017 van de gemeente Rijswijk. De verplichting tot het maken van een actieplan geluid volgt uit de Wet milieubeheer. Dit actieplan geluid betreft een actualisatie van het eerste actieplan geluid 2008-2012. Het actieplan geluid behandelt geluid afkomstig van industrielawaai en weg- en railverkeerslawaai. De gemeente Rijswijk kenmerkt zich door de gunstige ligging in de regio Haaglanden waarvandaan veel belangrijke uitvalsgebieden eenvoudig bereikbaar zijn. Door de ligging tussen Den Haag en de Rijksweg A4, vervult de gemeente Rijswijk een belangrijke doorgaande functie voor verkeer van en naar Den Haag. Bovendien is de bedrijvigheid erg groot in verhouding tot het aantal inwoners dat in de eigen gemeente werkt. Veel werknemers zijn afkomstig van buiten de gemeente. De gemeente Rijswijk huisvest daardoor veel verkeer. Vooral het wegverkeer speelt daarbij een belangrijke rol in de productie van omgevingslawaai in de gemeente. Voor het bepalen van prioritaire geluidsknelpunten dienen er volgens de EU-richtlijn omgevingslawaai plandrempels te worden vastgesteld. De gemeente is verplicht maatregelen te treffen om overschrijdingen van de plandrempel teniet te doen. Voor dit actieplan is een plandrempel vastgesteld van 68 dB. Voor wegverkeerslawaai wordt de plandrempel binnen gemeente Rijswijk overschreden. Vanwege industrie zijn er geen overschrijdingen. ProRail is verantwoordelijk voor het spoor. Daarvan worden de geluidproductieplafonds niet overschreden. Vanwege de Rijksweg A4 worden eveneens geen geluidproductieplafonds overschreden. Op 21 augustus 2012 heeft het college van burgemeester en wethouders de geluidsbelastingkaart vastgesteld. Uit de geluidsbelastingkaart blijkt dat het wegverkeer de belangrijkste veroorzaker is van geluidshinder in de gemeente Rijswijk. Circa 1 op 6 inwoners van de gemeente Rijswijk ondervindt geluidshinder door wegverkeer. Circa 300 woningen ondervinden een geluidsbelasting hoger dan de plandrempel. Om de overschrijdingen van de plandrempel aan te pakken en het omgevingslawaai in de gemeente te verminderen en te beheersen zijn de volgende maatregelen opgenomen in dit actieplan: Geluid in ruimtelijke plannen en beleid Geluid bij onderhoud en beheer Geluid bij reconstructie Opstellen hogere waarden beleid Bevorderen fietsgebruik Bevorderen gebruik OV
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
1
Verkeer bundelen, ordenen en slim inpassen Stimuleren duurzame mobiliteit Regionale stadsdistributie Afronden sanering A-lijst Starten sanering B-lijst Analyse knelpunten Verbetering Leefbaarheid Haagweg Ondertunneling Prinses Beatrixlaan
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
2
Inleiding
Het opstellen van een actieplan geluid is een wettelijke verplichting voor veel overheden, zo ook voor de gemeente Rijswijk. Het actieplan is bedoeld om de geluidhinder in de bestaande situatie te verlagen door het voeren van beleid en het treffen van maatregelen gericht op het terugdringen van de geluidbelasting. Het actieplan richt zich op geluid afkomstig van weg- en railverkeerslawaai, luchtvaartlawaai en industrielawaai. Dit actieplan geluid is het tweede actieplan dat door de gemeente wordt vastgesteld. Het concept actieplan 2013-2017 is een actualisatie van het actieplan geluid 2008-2012. De actualisatie vindt iedere 5 jaar plaats. De inhoud van een actieplan geluid is in hoofdlijnen voorgeschreven in het besluit geluid milieubeheer. De volgende onderwerpen dienen aan de orde te komen: het vigerend wettelijk kader (hoofdstuk 1) de ambitie en het beleid (hoofdstuk 2) de kenmerken van het omgevingslawaai in de gemeente (hoofdstuk 3) evaluatie van het vorige actieplan (hoofdstuk 3 en 4) een overzicht en een beoordeling van het aantal gehinderden (hoofdstuk 3) bestaande en nieuwe maatregelen (hoofdstuk 4) het inspraakproces (hoofdstuk 5) Procedure Dit actieplan heeft gedurende zes weken ter inzage gelegen na vaststelling door het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Rijswijk. Een ieder is in die periode in de gelegenheid geweest een zienswijze in te brengen. De gemeenteraad is expliciet gevraagd om een reactie en er is een inloopavond voor geïnteresseerden georganiseerd. Er is één zienswijze ontvangen. De gemeenteraad heeft geen reactie gegeven. De zienswijze wordt behandeld in hoofdstuk 5 van dit plan. De zienswijze heeft niet geleid tot aanpassing van het plan In de procedure voor vaststelling van het actieplan geluid is geen bezwaar of beroep mogelijk. Op 26 november 2013 heeft het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Rijswijk het actieplan geluid 2013-2017 definitief vastgesteld.
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
3
Inhoudsopgave
Samenvatting ........................................................................................ 1 Inleiding ................................................................................................. 3 Inhoudsopgave ...................................................................................... 4 Hoofdstuk 1: Kader ................................................................................ 5 1.1 Inleiding ....................................................................................... 5 1.2 Richtlijn omgevingslawaai ............................................................ 5 1.3 Wettelijk kader ............................................................................. 6 1.4 Proces.......................................................................................... 6 Hoofdstuk 2: Beleid en ambitie .............................................................. 9 2.1 Inleiding ....................................................................................... 9 2.2 Ambitie ......................................................................................... 9 2.3 Plandrempel ............................................................................... 10 2.4 Lokaal geluidbeleid .................................................................... 12 2.5 Saneringsopgave ......................................................................... 0 Hoofdstuk 3: Geluid in Rijswijk ............................................................ 14 3.1 Inleiding ..................................................................................... 14 3.2 Geluidsbronnen.......................................................................... 14 3.3 Stilte en stille gebieden .............................................................. 15 3.4 Overschrijdingen ........................................................................ 16 3.5 Overzicht en beoordeling geluidgehinderden ............................. 17 3.6 Ontwikkelingen........................................................................... 19 Hoofdstuk 4: Maatregelen.................................................................... 21 4.1 Inleiding ..................................................................................... 21 4.2 Maatregelen uit het actieplan 2008-2012 ................................... 21 4.3 Geactualiseerd maatregelenpakket ............................................ 22 Hoofdstuk 5: Inspraakprocedure .......................................................... 26 Informatie ............................................................................................ 29
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
4
Hoofdstuk 1: Kader
1.1 Inleiding Het actieplan geluid is een wettelijke verplichting die volgt uit Europese regelgeving, de Richtlijn omgevingslawaai. De Europese richtlijn is in Nederland ingevoerd door deze op te nemen in, in eerste instantie, de Wet geluidhinder. Sinds 01 juli 2012 zijn de verplichtingen uit de richtlijn ondergebracht in de Wet milieubeheer. Ter ondersteuning van het bevoegd gezag bij de uitvoering van de verplichtingen, bestaat het projectbureau Polka1. Op de website van Polka is veel informatie te vinden over de richtlijn, de geluidkaarten en de actieplannen. Dit hoofdstuk geeft een overzicht van de belangrijkste wetgeving met betrekking tot het actieplan geluid.
Afbeelding 1: Polka – www.polka.org
1.2 Richtlijn omgevingslawaai De Europese Richtlijn 2002/49/EG, de Richtlijn Omgevingslawaai, is gericht op de evaluatie en beheersing van omgevingslawaai waaraan mensen worden blootgesteld. De richtlijn is een inspanningsverplichting voor alle lidstaten van de Europese Unie. Het toepassingsgebied beperkt zich tot een aantal gedefinieerde geluidsbronnen: weg- en railverkeer (inclusief tram); luchtvaart; industriële activiteiten op gezoneerde industrieterreinen.
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
5
Kenmerkend voor deze bronnen is de grote hoeveelheid mensen die langdurig worden blootgesteld aan het geluid afkomstig hiervan. Geluid waaraan slechts een beperkte groep mensen wordt blootgesteld, zoals een enkel bedrijf, een evenement of bijvoorbeeld burenlawaai valt niet binnen het kader van de Richtlijn. Langdurige blootstelling aan hoge geluidniveaus kan schadelijke gevolgen hebben voor de gezondheid. Om de hoge geluidniveaus te bestrijden, worden conform de Richtlijn de volgende instrumenten toegepast: Opstellen geluidsbelastingkaarten; Vaststellen van actieplannen; Voorlichten van het publiek. De geluidsbelastingkaarten zijn bedoeld om de blootstelling aan omgevingslawaai te inventariseren. Het actieplan beschrijft aan de hand van de geluidsbelastingkaarten het omgevingslawaai en de maatregelen om het omgevingslawaai te beperken. Het actieplan moet vooral gericht zijn op plaatsen waar hoge blootstellingniveaus schadelijke effecten kunnen hebben voor de gezondheid van de mens. Daarnaast moet het actieplan ervoor zorgen dat gebieden met een goede geluidskwaliteit gehandhaafd blijven. Het laatste instrument is het voorlichten van het publiek door de geluidsbelastingkaarten en het actieplan te publiceren.
1.3 Wettelijk kader De Europese Richtlijn omgevingslawaai is in de Nederlandse wetgeving geïmplementeerd in de Wet milieubeheer hoofdstuk 11, titel 11.2. Een meer gedetailleerde uitwerking is gegeven in een tweetal uitvoeringsbesluiten: het besluit geluid milieubeheer en de regeling geluid milieubeheer (een ministeriële regeling). In het besluit geluid milieubeheer zijn de eisen opgenomen waaraan het actieplan inhoudelijk moet voldoen. In de regeling geluid milieubeheer zijn de nadere regels opgenomen die betrekking hebben op welke overheden de verplichting hebben tot het opstellen van het actieplan geluid. De regeling bepaald ook hoe het aantal blootgestelden dient te worden bepaald.
1.4 Proces In het jaar voorafgaand aan het jaar waarin het actieplan wordt vastgesteld wordt een geluidsbelastingkaart van de gemeente opgesteld en vastgesteld. De geluidkaarten vormen het belangrijkste uitgangspunt voor het actieplan geluid. De gemeente Rijswijk heeft in 2008 voor de eerste keer een actieplan geluid vastgesteld. Dit actieplan is een actualisatie en
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
6
evaluatie van dat actieplan. Het proces tot aan vaststelling van het actieplan bestaat uit de volgende stappen: Bepaling plandrempel; Inventarisatie van het omgevingslawaai; Beoordeling van het omgevingslawaai; Opstellen van het maatregelenpakket; Publicatie en inspraak; Verwerken en behandelen reacties en zienswijzen; Vaststelling en toesturen aan de minister Bepaling plandrempel Volgens de EU-richtlijn moet het actieplan gaan over „prioritaire problemen‟. Van een prioritair probleem is sprake als een „relevante grenswaarde‟ wordt overschreden. In de Nederlandse wetgeving is het begrip „relevante grenswaarde‟ vertaald in „plandrempel‟. Een overschrijding van de plandrempel resulteert in een knelpunt. Een belangrijke stap in het maken van een actieplan is het bepalen van een of meer plandrempels. Voor het bepalen van de plandrempel zijn geen regels opgenomen in de wetgeving. De gemeente is vrij om deze naar eigen inzicht te bepalen. Omgevingslawaai en maatregelen Als de plandrempel bekend is, kunnen met behulp van de inventarisatie van het omgevingslawaai de knelpunten worden bepaald. Als de knelpunten bekend en beoordeeld zijn, is de volgende stap het opstellen van het maatregelenpakket. Het maatregelenpakket kan bestaan uit locatie specifieke en generieke maatregelen. Locatie specifieke maatregelen zijn gericht op verlaging van de geluidsbelasting op bepaalde knelpunten. Generieke maatregelen hebben een gunstig effect op de geluidsbelasting in de hele gemeente waardoor ook de geluidsbelasting op de knelpunten afneemt. Inspraak en procedure Artikel 11.14 van de Wet milieubeheer (Wm) beschrijft de procedure voor de vaststelling van het actieplan. De voorbereiding gebeurt volgens artikel 3.15 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) waarbij, in afwijking op dat artikel, een ieder zienswijzen naar in kan brengen. De termijn hiervoor bedraagt zes weken. In artikel 11.14, lid 2, van de Wet milieubeheer is bepaald dat het concept van het actieplan moet worden toegezonden aan de gemeenteraad en de gemeenteraad expliciet in de gelegenheid moet worden gesteld wensen en zienswijzen te geven. Daarna kunnen burgemeester en wethouders het plan vaststellen. Er is geen mogelijkheid tot bezwaar of beroep. Uiterlijk 18 juli 2013 wordt het actieplan in principe vastgesteld(Wm artikel 11.12). In de aangewezen gemeenten stelt het college van burgemeester en wethouders het actieplan vast. Voor provinciale wegen stellen Gedeputeerde Staten van de provincie het actieplan vast. De actieplannen voor rijkswegen, hoofdspoorwegen en grote luchthavens worden vastgesteld door de Minister van Infrastructuur en Milieu. Binnen één maand na de vaststelling worden de stukken
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
7
ter beschikking gesteld aan een ieder en wordt het actieplan verstuurd naar de door het ministerie van Infrastructuur en Milieu aangewezen instantie. Het ministerie is ervoor verantwoordelijk dat de gegevens elke vijf jaar worden verzameld, gecategoriseerd en verzonden naar de Europese Commissie op uiterlijk 31 december van dat jaar. Doordat er tijd tussen de vaststelling door burgemeesters en wethouders en verzending aan de Europese Commissie zit, was het mogelijk de gemeente Rijswijk uitstel te verlenen voor vaststelling van dit actieplan.
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
8
Hoofdstuk 2: Beleid en ambitie
2.1 Inleiding Ambitie en beleid zijn van groot belang voor het slagen van het actieplan. De gemeente Rijswijk heeft de ambitie om het omgevingslawaai terug te dringen en knelpunten op te lossen. Naast dit actieplan vindt men het onderwerp geluid, ook als onderdeel van het thema leefbaarheid, terug in verschillende beleidsstukken. Beleid voor het verlenen van hogere waarden wordt opgesteld na vaststelling van dit actieplan. De ambitie voor dit actieplan laat zich het best vertalen in de plandrempel. Deze is met 68 dB, 1 dB lager vastgesteld dan in het actieplan 2008-2012. Onderdeel van het beleid van de gemeente is het uitvoeren van de A-lijst sanering. Sanering van deze woningen is zeer urgent en wordt in regionaal verband uitgevoerd. Hoofdstuk 2 licht de ambitie en het beleid van de gemeente Rijswijk toe en beschrijft de keuze van de plandrempel.
2.2 Ambitie Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Rijswijk hecht veel waarde aan de kwaliteit van het woonmilieu. Duurzaamheid is onlosmakelijk verbonden met die kwaliteit. De ambitie is om Rijswijk nog schoner, zuiniger, groener, mooier en sterker te maken. Deze ambitie is terug te vinden in de visies en plannen die door de gemeente Rijswijk worden vastgesteld. In de structuurvisie Mobiliteit Rijswijk 2011-2020 is de ambitie vertaald naar de visie op mobiliteit. Duurzame mobiliteit is een belangrijk onderdeel van de visie op de mobiliteit in de gemeente. Zoals uit onderstaand kader uit de structuurvisie blijkt betekent duurzame mobiliteit voor de gemeente Rijswijk ook het stimuleren van stille vervoerswijzen.
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
9
Kader uit de structuurvisie mobiliteit Rijswijk 2011-2020.
De locatie specifieke maatregelen in dit actieplan dragen bij aan de ambitie om woonmilieus te handhaven en te realiseren met een hoge kwaliteit. De generieke maatregelen dragen vooral bij aan de ambitie om stille vervoerswijzen te stimuleren met een effect op de gehele gemeente.
2.3 Plandrempel Volgens de EU-richtlijn omgevingslawaai moet het actieplan geluid zich in hoofdzaak richten op de aanpak van prioritaire problemen, de knelpunten. Knelpunten zijn situaties waar de geluidsbelasting van een onacceptabel hoog niveau is met gevolgen voor de gezondheid van bewoners. Voor het bepalen van deze knelpunten dient er in het actieplan een plandrempel te worden vastgesteld voor de geluidbelasting overdag, Lden en ‟s nachts, Lnight. Bij geluidsbelastingen boven de plandrempel is er sprake van een knelpunt. De gemeente is vrij om zelf de hoogte van de plandrempel vast te stellen. Ook is de gemeente vrij om een plandrempel per geluidsbron vast te stellen. Voor het Actieplan geluid 2008-2012 is bij het bepalen van de plandrempel rekening gehouden met de omvang van het aantal knelpunten. Een lage plandrempel levert veel knelpunten op waardoor het bestrijden van die knelpunten een erg omvangrijke en niet realistische inspanning wordt en de aanpak van de hoogste geluidsbelastingen achterblijft. Door de plandrempel hoger vast te stellen is er sprake van minder knelpunten, maar op die knelpunten is wel sprake van de hoogste geluidniveaus. Met een hoge plandrempel is daardoor een effectieve en doelgerichte aanpak mogelijk. Voor het actieplan 2008-2012 is daarom gekozen voor een hoge plandrempel, waarbij geen onderscheid gemaakt is tussen de verschillende geluidsbronnen.
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
10
Rekenen met geluid Decibel De grootheid voor geluid is geluidsdruk. Het gehoor van mensen wordt bepaald door de gehoorgrens en de pijngrens. De geluidsdruk bij de pijngrens ligt een factor 10 miljoen hoger dan die bij de gehoorgrens. Een lineaire schaal is daardoor ongeschikt om geluidsdruk weer te kunnen geven. Er wordt daarom van een logaritmische schaal gebruik gemaakt met de eenheid in decibellen, de dB. In dB bedraagt de gehoorgrens 0 dB en de pijngrens 140 dB (zie figuur hiernaast).
Geluidniveaus optellen Omdat de decibel een logaritmische schaal volgt kunnen twee geluidniveaus niet zomaar bij elkaar opgeteld worden. Twee stofzuigers die beide 60 dB produceren, produceren samen geen 120 dB, maar 63 dB. Een verdubbeling van de geluidsdruk levert daarmee een toename op van 3 dB. Voor het gehoor treedt een verdubbeling van het geluidniveau op bij een toename van 10 dB. Dat zijn tien stofzuigers in plaats van één.
Lden en Lnight Om eenduidig te kunnen rekenen met geluid conform de regelgeving zijn in de richtlijn omgevingslawaai twee maten vastgelegd voor de gemiddelde geluidsbelasting over een jaar: Lden voor de geluidsbelasting per etmaal en Lnight voor de geluidsbelasting in de nacht. Voor de berekening van Lden is een etmaal verdeeld in de dag periode (07:00-19:00 uur), de avondperiode (19:00-23:00 uur) en de nachtperiode (23:00-07:00 uur). Het geluidniveau over een etmaal wordt bepaald door het gewogen gemiddelde over de drie periodes. Om recht te doen aan de ervaren hinder per periode, telt de avondperiode zwaarder mee dan de dagperiode en de nachtperiode telt weer zwaarder mee dan de avondperiode. Voor de bepaling van Lnight telt alleen de nachtperiode. Met Lnight wordt de hinder in de nachtperiode in beeld gebracht, die vaak groter is dan overdag omdat er dan sprake kan zijn van slaapverstoring.
Voor dit actieplan wordt vastgehouden aan die motivering. Voor de geluidsbelasting over een etmaal, Lden, is een plandrempel bepaald van 68 dB. Voor de geluidsbelasting in de nacht, Lnight, is de plandrempel 58 dB. Door uitvoering van het mobiliteitsbeleid (stimuleren langzaam verkeer, bundelen van verkeer, invoering 30 km/h zones) en de verbetering van het verkeersmodel (30 km/h zones in model opgenomen, fouten uit model in intensiteiten op woonstraten eruit gehaald) is het aantal overschrijdingen van de plandrempel afgenomen. Het past daarom goed bij de ambitie van
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
11
de gemeente om de plandrempel te verlagen. De plandrempel is hierdoor bovendien gelijk aan de maximale ontheffingswaarde, de hoogste geluidsbelasting die de wet toestaat, bij nieuwbouw. Plandrempel Lden Lnight
2008-2012 69 dB 59 dB
2013-2017 68 dB 58 dB
Tabel 1: Plandrempels vorige en huidige actieplan
Een hoge plandrempel betekent niet dat er onder de plandrempel geen aandacht wordt besteed aan de geluidskwaliteit. In het maatregelenpakket zijn hiervoor generieke maatregelen opgenomen die bijdragen aan een verbetering van de geluidskwaliteit in de hele gemeente, ongeacht de plandrempel.
2.4 Lokaal geluidbeleid Met de Wet geluidhinder en de Wet milieubeheer is er in Nederland sprake van vrij uitgebreide regelgeving voor omgevingslawaai. Voor de bronnen in dit actieplan is de regelgeving generiek opgezet en is er ruimte voor lokaal beleid. De Wet geluidhinder kent een stelsel van voorkeursgrenswaarden en hogere waarden. De voorkeursgrenswaarde is de grens waaronder de Wet geluidhinder niet van toepassing is, de ideale situatie. Boven de voorkeursgrenswaarde maakt de Wet geluidhinder hogere grenswaarden mogelijk. In principe moet er voldaan worden aan de voorkeursgrenswaarde, maar als dat door overwegende bezwaren niet mogelijk is kan een hogere waarde worden verleend door het bevoegd gezag. Om te voldoen aan de voorkeursgrenswaarde stelt de Wet dat er eerst gezocht dient te worden naar bronmaatregelen, daarna of aanvullend naar maatregelen in de overdrachtssfeer en tot slot naar maatregelen aan de gevel. De wet stelt verder geen eisen aan de ligging van geluidsgevoelige bestemmingen of bijvoorbeeld de indeling daarvan. Ook geeft de wet geen invulling aan het begrip overwegende bezwaren. In gebieden met een hoge geluidsbelasting is het vaak wenselijk om meer te regelen dan het kader dat de Wet geluidhinder biedt bij het verlenen van hogere waarden. De gemeente Rijswijk zal het hogere waarden beleid opstellen na vaststelling van dit actieplan.
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
12
2.5 Saneringsopgave dB(A) Met de toevoeging “(A) achter dB wordt aangeduid dat het om een A gewogen geluidsniveau gaat: er is rekening gehouden met de eigenschappen van ons gehoor. Sinds de komst van de Richtlijn wordt in de Nederlandse wetgeving gebruik gemaakt van dB
In de jaren „80 werd de Wet geluidhinder van kracht om het omgevingslawaai te beheersen voor nieuwe situaties. Tegelijkertijd zijn afspraken gemaakt over de aanpak van bestaande situaties met hoge geluidsbelastingen. Woningen die op 1 maart 1986 vanwege wegverkeer een geluidsbelasting ondervonden van meer dan 65 dB (A) zijn opgenomen op de A-lijst en woningen die een geluidbelasting ondervonden tussen de 60 en 65 dB(A) zijn opgenomen op de B-lijst. Oorspronkelijk bestond er ook een raillijst voor de sanering van spoorweglawaai door gemeenten. Sinds 2011 is dit echter de verantwoordelijkheid van ProRail. Het Bureau Sanering Verkeerslawaai (BSV) voert namens het ministerie van Infrastructuur en Milieu de saneringsopgave uit. In de praktijk betekent dit dat BSV gemeenten ondersteunt bij het saneringsproces en subsidie beschikbaar stelt. De subsidie die BSV kan verlenen is een aanvulling op de gelden die de gemeenten tot vorig jaar ontvingen uit het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing, de ISV gelden. In Rijswijk zijn deze gelden ingezet voor de sanering van de A-lijst woningen. De A-lijst van de gemeente Rijswijk omvat 176 woningen waarvan er op dit moment 132 zijn gesaneerd. De resterende 43 woningen worden gesaneerd via de Regionale Uitvoering Geluidssanering (RUIG) in opdracht van Stadsgewest Haaglanden. Veelal is de sanering van woningen op de A of B-lijst niet zichtbaar op de geluidsbelastingkaarten omdat bij de vaststelling van de geluidkaarten geen rekening wordt gehouden met maatregelen die getroffen zijn aan de gevel van woningen. Het aantal knelpunten volgens de geluidsbelastingkaarten zegt dus niets over de stand van de sanering.
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
13
Hoofdstuk 3: Geluid in Rijswijk
3.1 Inleiding De gemeente Rijswijk telt ongeveer 47500 inwoners op een oppervlakte van ruim 14 km2. De verstedelijking van de gemeente is daarmee vrij groot en vergelijkbaar met een stad als Utrecht, maar minder dichtbevolkt dan bijvoorbeeld Den Haag of Delft. Rijswijk kenmerkt zich door de unieke ligging tussen de Rijksweg A4 en de gemeente Den Haag en vormt daarmee een doorgaande functie richting Den Haag. Samen met het lokale verkeer zorgt dit voor relatief veel verkeer op de grote wegen in de gemeente. De twee belangrijkste verkeersaders door de gemeente zijn de Prinses Beatrixlaan en de Haagweg. Veel wegen in de gemeente kenmerken zich door het brede profiel en de grote hoeveelheid groen rondom de wegen. Een breed wegprofiel is gunstig voor de beheersing van omgevingslawaai. Zonder het brede wegprofiel zou de geluidhinder ten gevolge van wegverkeer veel groter zijn geweest. In dit hoofdstuk wordt aan de hand van de geluidsbelastingkaarten het omgevingslawaai in de gemeente Rijswijk beschreven conform wat voorgeschreven is in besluit geluid milieubeheer. De resultaten van de kaarten worden beoordeeld en er wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste ontwikkelingen die gevolgen kunnen hebben voor het omgevingslawaai. Ook worden de twee vormen van overschrijdingen van maximale geluidsniveau behandeld.
3.2 Geluidsbronnen
Haagweg
Het omgevingslawaai in Rijswijk wordt vooral bepaald door de belangrijkste verkeersaders in de gemeente namelijk de Prinses Beatrixlaan en de Haagweg. De Prinses Beatrixlaan vormt een belangrijke verbinding met Den Haag, maar verbindt Rijswijk ook met Delft en via Delft met de A13. De weg kent een breed profiel met vrijliggende fietspaden en bestaat voor het grootste gedeelte uit
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
14
twee rijstroken per richting. De Haagweg vormt eveneens een belangrijke verbinding met Den Haag maar kent een veel smaller wegprofiel waar bovendien een tram rijdt. De weg bestaat uit twee rijstroken per richting met parallelwegen voor het lokale verkeer. Beide wegen kenmerken zich door de aanwezigheid van veel geregelde kruispunten. Naast de Prinses Beatrixlaan en de Haagweg treden ook op de Geestbrugweg en de Lindelaan hoge geluidsbelastingen op. Vanwege de overige wegen treden soms vergelijkbare geluidsbelastingen op, maar over het algemeen ligt de geluidbelasting een stuk lager. De Rijksweg A4 is een grote geluidsbron, maar ligt ver genoeg van de geluidsgevoelige bebouwing voor acceptabele geluidniveaus. Er zijn geen provinciale wegen in de gemeente. Naast omgevingslawaai ten gevolge van wegverkeer wordt door de spoorweg Den Haag – Schiedam een belangrijke bijdrage geleverd aan het omgevingslawaai. De hinder ten gevolge van de spoorweg is echter beperkt omdat een groot aantal woningen langs het spoor is gesaneerd in het kader van de raillijst. Om meer geluidhinder te voorkomen is het spoor ondermeer verdiept en deels ondertunnelt aangelegd door de kern van de gemeente. Tot slot zijn twee gezoneerde industrieterreinen relevant: Plaspoelpolder/ Landtong Calvé/ Gist-Brocades (gelegen in de gemeente Delft)
3.3 Stilte en stille gebieden Stilte gebieden zijn gebieden waar de heersende geluidsbelasting ongeveer 40 dB bedraagt. Dit is vergelijkbaar met geluiden uit de natuur zoals zingende vogels. In stilte gebieden is geen gemotoriseerd verkeer toegestaan en worden geen evenementen gehouden die veel geluid produceren. Het is ook verboden om in een stilte gebied harde muziek te luisteren of op een andere manier veel lawaai te produceren. Gebiedseigen geluiden, zoals een boer die zijn land bewerkt zijn wel toegestaan en behoren tot de beleving van het landschap.
Verkeersbord stiltegebied
Stilte gebieden kunnen zowel door de provincie als door de gemeente worden aangewezen in plannen en verordeningen. De provincie heeft 17 stilte gebieden aangewezen waarvan er geen in de gemeente Rijswijk zijn gelegen. Nabij Rijswijk is een groot provinciaal stilte gebied te vinden in de gemeente Midden-Delfland. De gemeente Rijswijk heeft zelf geen stilte gebieden aangewezen. Hoewel er geen aangewezen stilte gebieden zijn in de gemeente Rijswijk, kenmerken de geluidskaarten zich wel door de aanwezigheid van veel stille gebieden. De infrastructuur van Rijswijk is zo ingericht dat er door de wijken nauwelijks doorgaand verkeer
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
15
mogelijk is en de wegen in de wijken zijn 30 km/h wegen. Ook de eerstelijns bebouwing langs de doorgaande wegen zorgt op veel plaatsen voor een effectieve afscherming van het achtergelegen gebied. Dit resulteert op veel plaatsen, op grotere afstand van de doorgaande wegen, in een geluidsbelasting van 48 dB of minder. In de nacht is er in die gebieden sprake van een geluidsniveau van 40 dB of minder, gelijkwaardig of beter dan de stilte gebieden.
3.4 Overschrijdingen Stille gebieden in Rijswijk: Kleurenbuurt en Park Huis te Lande. Donkergroen is minder dan 40 dB
In het actieplan geluid dienen twee vormen van overschrijdingen van het maximale geluidsniveau te worden behandeld: Overschrijding ten hoogst toelaatbare geluidsbelasting; Overschrijding maximaal te verlenen ontheffingswaarde; De ten hoogst toelaatbare geluidsbelasting is beter bekend als de voorkeursgrenswaarde. De voorkeursgrenswaarde bedraagt voor wegverkeerslawaai 48 dB. Kenmerkend voor het stedelijk gebied is dat deze waarde veelvuldig wordt overschreden, met name op eerstelijns bebouwing. Ook in de gemeente Rijswijk is dit het geval. Hoewel een geluidsniveau van 48 dB niet realistisch is voor de hele gemeente wordt er via generieke maatregelen wel gestreefd naar een verlaging van het omgevingslawaai in heel Rijswijk. De maximaal te verlenen ontheffingswaarde is bedoeld om bouwen niet onmogelijk te maken op locaties waar de voorkeursgrenswaarde wordt overschreden. Om in aanmerking te komen voor een ontheffing van de voorkeursgrenswaarde moeten maatregelen worden onderzocht om aan de voorkeursgrenswaarde te voldoen. Als deze maatregelen stuiten op overwegende bezwaren van stedenbouwkundige, verkeerskundige, vervoerskundige, landschappelijke of financiële aard kan er een ontheffing (hogere waarde) worden verleend (Wet geluidhinder artikel 110a ev.). Een gemeente kan aanvullend beleid opstellen waaraan voldaan dient te worden voor het verlenen van een ontheffing, vaak “Hogere waarden beleid” genoemd. De gemeente Rijswijk zal na vaststelling van dit actieplan een hogere waarden beleid opstellen. Overschrijdingen van de maximale ontheffingswaarde komen voor, ook in Rijswijk, omdat geluidsgevoelige bestemmingen alleen worden getoetst op omgevingslawaai op het moment dat het plan wordt opgesteld (voor bestemmingsplannen is het toetsmoment 10 jaar na vaststelling van het plan en bij reconstructie direct na realisatie). De Wet geluidhinder houdt geen rekening met de verkeersgroei die daarna nog op kan treden of afwijkt van de prognoses. Hierdoor is het zogenaamde handhavingsgat ontstaan waarbij de geluidsbelastingen op bestaande bebouwing kon oplopen tot boven de maximale ontheffingswaarde. Omdat ook in Rijswijk sprake is van overschrijdingen van de maximale ontheffingswaarde is de plandrempel gelijk aan de
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
16
ontheffingswaarde bepaald op 68 dB. Door die keuze zijn de locaties in beeld waar de geluidsbelasting onaanvaardbaar hoog is, hoger dan toegestaan bij nieuwbouw. De locatiespecifieke maatregelen in dit actieplan zijn erop gericht om deze overschrijdingen gericht aan te pakken, maar generieke maatregelen leveren eveneens een bijdrage. Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor Rijkswegen. Als ten gevolge van een Rijksweg overschrijdingen optreden dient Rijkswaterstaat maatregelen te treffen. Overschrijdingen langs Rijkswegen treden op als een geluidproductieplafond wordt overschreden. Geluidproductieplafonds zijn vaste toetspunten langs Rijkswegen waarop de geldende waarde niet mag worden overschreden. In Rijswijk worden nergens de geluidproductieplafonds ten gevolge van Rijkswegen overschreden.
Toetspunten voor de GPP‟s rondom de aansluiting A4 – Beatrixlaan.
Het systeem van geluidproductieplafonds is ook van toepassing op hoofdspoorwegen. ProRail is verantwoordelijk voor de naleving ervan. In Rijswijk worden, vanwege spoorweglawaai, nergens de geluidproductieplafonds overschreden. De industrieterreinen Plaspoelpolder/Landtong en Calvé/Gist Brocades hebben rond het industrieterrein een geluidszone zoals vastgesteld in betreffende bestemmingsplannen. Binnen de geluidszone bestaat net als bij wegverkeer een ten hoogst toelaatbare geluidsbelasting en een maximaal te verlenen hogere waarde.
3.5 Overzicht en beoordeling geluidgehinderden De geluidsbelastingkaarten maken de geluidsbelasting inzichtelijk op één hoogte op de gevels van gebouwen. Voor het opstellen van de geluidsbelastingkaarten wordt gebruik gemaakt van modelgegevens die veelal automatisch worden verwerkt. Deze aanpak is nodig om het opstellen van de kaarten werkbaar te houden, maar is niet nauwkeurig genoeg om op adresniveau de exacte geluidsbelasting te bepalen. Het bepalen van de geluidsbelasting op de gevel geeft ook aan dat er geen rekening wordt gehouden met de geluidwering van de gevel. Moderne gevels isoleren omgevingslawaai zo goed dat er zelfs bij hoge geluidsbelastingen geen sprake hoeft te zijn van hinder. Met de geluidsbelastingkaarten en het actieplan wordt inzichtelijk of er sprake is van onwenselijk hoge geluidsbelastingen en waar die zich voordoen. Om te bepalen of er ook daadwerkelijk een probleem is zal op die locaties nader onderzoek gedaan moeten worden. Klasse (dB) Woningen Personen Gehinderden Ernstig gehinderden Andere geluidsgevoelige gebouwen
55-59 6542 15000 3160 1204 18
60-64 5455 12500 3764 1631 26
65-69 1471 3400 1387 677 5
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
70-74 7 0 9 5 1
75+ 0 0 0 0 0
Totaal 13475 30900 8320 3516 50
17
Tabel 2: Aantal gehinderden per geluidsbelastingklasse ten gevolge van wegverkeerslawaai (L den).
Klasse (dB) Woningen Personen Slaapgestoorden Andere geluidsgevoelige gebouwen
55-59 5381 12400 866 26
60-64 1928 4400 443 7
65-69 58 100 17 1
70-74 0 0 0 0
75+ 0 0 0 0
Totaal 7367 16900 1327 34
Tabel 3: Aantal slaapverstoorden per geluidsbelastingklasse ten gevolge van wegverkeerslawaai (L night).
Wegverkeerslawaai veroorzaakt veruit de meeste gehinderden en slaapverstoorden in de gemeente Rijswijk. Dit is een logisch gevolg van de hoeveelheid wegen en wegverkeer ten opzichte van het spoor en industrie. Ten opzichte van het actieplan 2008-2012 zijn de aantallen gehinderden afgenomen. De afname wordt veroorzaakt door de uitvoering van de structuurvisie mobiliteit en verbeteringen aan het verkeersmodel. De afname in de klasse 70-74 dB van 284 woningen naar 7 woningen rechtvaardigt de plandrempel die in dit actieplan 1 dB lager is bepaald. Door deze lagere plandrempel komen er ongeveer 300 woningen in beeld waarvoor maatregelen gewenst kunnen zijn. De hoogste geluidsbelastingen vanwege wegverkeerslawaai treden op in de gebieden OudRijswijk/Haagweg, omgeving Beatrixlaan en enkele woningen in Sion en Vrijenban. Dit is hetzelfde beeld als het actieplan 2008-2012 laat zien. Maximaal 3% van de inwoners van de gemeente Rijswijk ondervindt slaapverstoring door wegverkeerslawaai. Klasse (dB) Woningen Personen Gehinderden Ernstig gehinderden Andere geluidsgevoelige gebouwen
55-59 144 300 86 0 144
60-64 0 0 0 0 0
65-69 0 0 0 0 0
70-74 0 0 0 0 0
75+ 0 0 0 0 0
Totaal 144 300 86 0 144
Tabel 4: Aantal gehinderden per geluidsbelastingklasse ten gevolge van industrielawaai (L den).
Naast wegverkeerslawaai is de gemeente Rijswijk verantwoordelijk voor industrielawaai. De plandrempel wordt ten gevolge van industrielawaai nergens overschreden. Ten gevolge van industrielawaai treden er geen overschrijdingen op van de maximaal te verlenen ontheffingswaarde. Minder dan 1% van de inwoners van Rijswijk ondervindt hinder van industrielawaai en niemand ondervindt ernstige hinder of slaapverstoring. Net zoals in het actieplan 2008-2012 geeft industrielawaai geen aanleiding tot het treffen van maatregelen. Klasse (dB) Woningen Personen Gehinderden Ernstig gehinderden Andere geluidsgevoelige gebouwen
55-59 392 900 108 27 0
60-64 183 400 80 25 3
65-69 98 200 63 25 0
70-74 0 0 0 0 1
75+ 1 0 1 1 0
Totaal 674 1500 252 78 4
Tabel 5: Aantal gehinderden per geluidsbelastingklasse ten gevolge van railverkeerslawaai (L den).
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
18
Klasse (dB) Woningen Personen Slaapgestoorden Andere geluidsgevoelige gebouwen
55-59 183 400 13 3
60-64 98 200 11 0
65-69 0 0 0 1
70-74 1 0 0 0
75+ 0 0 0 0
Totaal 282 600 24 4
Tabel 6: Aantal slaapverstoorden per geluidsbelastingklasse ten gevolge van railverkeerslawaai (L night).
Ongeveer 3% van de inwoners van de gemeente ondervindt hinder van railverkeerslawaai. Iets meer dan een half procent ondervindt ook ernstige hinder, maar het aantal slaapverstoorden is gering met maximaal 24 personen.
3.6 Ontwikkelingen In of nabij de gemeente Rijswijk zijn een aantal infrastructurele ontwikkelingen aan te wijzen die van invloed kunnen zijn op het omgevingslawaai in de gemeente: Verbreding Prinses Beatrixlaan tussen Rijswijk en Delft Reconstructie Haagweg Vervanging Hoornbrug (Provincie Zuid-Holland) Aanleg Rotterdamsebaan (gemeente Den Haag) 4-sporigheid Rijswijk – Delft Zuid (ProRail) Verlenging A4 Delft – Schiedam (Rijkswaterstaat) Prinses Beatrixlaan en A4 De verbreding van de Prinses Beatrixlaan is nodig omdat er steeds vaker sprake is van file vorming op de verbindingsweg tussen Rijswijk en Delft. De Prinses Beatrixlaan heeft in de huidige situatie niet voldoende capaciteit. Naar verwachting zal de hoeveelheid verkeer op de Prinses Beatrixlaan verder toenemen door het doortrekken van de A4 omdat de Prinses Beatrixlaan via de Provincialeweg in Delft en De Kruithuisweg een goede verbinding vormt tussen de A13 en de A4. Vanwege het systeem van geluidproductieplafonds zullen er geen knelpunten ontstaan ten gevolge van de drukker wordende A4 als deze doorgetrokken is.
Haagweg en Hoornbrug De Haagweg zal in het kader van het project Verbetering Leefbaarheid Haagweg worden gereconstrueerd om de leefbaarheid aan en rond de Haagweg te verbeteren. Door de wens van Haaglanden om de tramverbinding over de Haagweg te intensiveren als openbaar vervoer corridor vraagt om aanpassingen van zowel de trambaan als de rijbanen. Om daarbij een goede leefbaarheid te handhaven wordt er gelijktijdig nieuw en stiller trammaterieel ingezet. Reconstructie van de Haagweg heeft ook te maken met de voorgenomen verhoging van de Hoornbrug. Door de verhoging is
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017 Hoornbrug
19
het niet meer nodig te brug te openen voor scheepvaart. Om de overige conflicten op te lossen wordt ook de verkeersstructuur op en rond de brug verbeterd, met in het verlengde daarvan de Haagweg. De 3 projecten zijn door de gezamenlijke partners onder het project Leefbaarheid Haagweg ineen ondergebracht. Rotterdamsebaan De gemeente Den Haag is bezig met de voorbereidingen voor de aanleg van de Rotterdamsebaan. De Rotterdamsebaan is een nieuwe verbindingsweg tussen knooppunt Ypenburg (A4/A13) en de centrumring van Den Haag. Deze weg heeft als doel om de Utrechtsebaan (verlengde van de A12 naar het centrum van Den Haag) te ontlasten en moet zorgen voor een afname van (sluip)verkeer op het omliggende wegennet. 4-sporigheid Behalve voor wegverkeer staat er ook voor het railverkeer door Rijswijk een belangrijke ontwikkeling gepland. In het kader van het Programma Hoogfrequent Spoor is een verbreding van twee naar vier sporen gepland tussen Rijswijk en Delft Zuid. Voor deze ontwikkelingen wordt een milieu effectrapportage opgesteld om te bepalen of de ontwikkeling inpasbaar is binnen de geldende milieu kwaliteitseisen en wat het effect daarop is. Na de spoorverbreding dient er voldaan te worden aan de geluidproductieplafonds. Ruimtelijke ontwikkelingen Naast infrastructurele ontwikkelingen is er ook sprake van ruimtelijke ontwikkelingen die gevolgen kunnen hebben voor het omgevingslawaai. De belangrijkste ruimtelijke ontwikkelingen zijn: Rijswijk Buiten – 3500 woningen De Hofmeesters – 259 appartementen Eikelenburgh – 116 woningen, 131 appartementen De grootste ruimtelijke ontwikkeling in de gemeente Rijswijk is de ontwikkeling van Rijswijk Buiten. Verdeeld over Sion, ‟t Haantje en Pasgeld worden 3500 nieuwe woningen. De realisatie loopt tot en met 2023. Rijswijk Buiten wordt ontsloten via de Prinses Beatrixlaan. Rijswijk Buiten wordt een bijzonder duurzame wijk met energieneutrale woningen en veel aandacht voor de leefbaarheid. Door voorzieningen zoveel mogelijk op loop en fietsafstand te realiseren, wonen en werken in de wijk te combineren en de aanleg van een rondweg wordt het wegverkeer beperkt. Naast dit positieve effect op het omgevingslawaai, zorgt de toename van verkeer op de Prinses Beatrixlaan ook voor een negatief effect op het omgevingslawaai. Twee wat kleinere ontwikkelingen zijn de ontwikkeling van de Hofmeesters en Eikelenburgh. De Hofmeesters betreft de realisatie van 259 appartementen en Eikelenburgh een mix van circa 250 woningen en appartementen. Ten gevolge van deze ontwikkelingen zal er enig effect zijn op het omgevingslawaai.
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
20
Hoofdstuk 4: Maatregelen
4.1 Inleiding Zowel de overschrijdingen van de plandrempel als de ambitie van de gemeente Rijswijk vragen om maatregelen om het omgevingslawaai in Rijswijk te verminderen. Met locatie specifieke maatregelen worden de overschrijdingen van de plandrempel aangepakt. Met generieke maatregelen wordt een verlaging van het omgevingslawaai in heel Rijswijk nagestreefd. Bij het opstellen van het maatregelenpakket is allereerst gekeken naar de maatregelen uit het actieplan 2008-2012. De maatregelen zijn beoordeeld om te bepalen welke maatregelen in aanmerking komen om in het geactualiseerde maatregelenpakket opgenomen te worden. Samen met diverse nieuwe maatregelen vormen ze het geactualiseerde maatregelenpakket. In dit hoofdstuk worden de oude en de geactualiseerde maatregelen besproken
4.2 Maatregelen uit het actieplan 2008-2012 In het actieplan 2008-2012 zijn de volgende generieke maatregelen opgenomen: Uitvoeren mobiliteitsplan in het kader van SLOK. Geluid meenemen bij het uitvoeren van maatregelen ten behoeve van het huidige Verkeers-en Vervoersplan. Combineer de maatregelen met het asfalt onderhoudsplan. Neem milieukwaliteitsaspecten op in alle ruimtelijke plannen. In een vroeg stadium wordt veel bereikt. Geluid opnemen in het Verkeers-en Vervoersplan. Aanpassen verkeersmodel. Deze maatregelen zijn allen uitgevoerd of in uitvoering. Geluid vormt tegenwoordig via het thema leefbaarheid een criterium bij de opzet en uitvoering van het mobiliteitsbeleid. De ontwikkeling van Rijswijk Buiten laat zien dat dit ook voor de opname van geluidsaspecten in ruimtelijke plannen geldt. De maatregel om geluidsmaatregelen met het asfalt onderhoudsplan te combineren heeft tot op heden nog geen concrete toepassingen opgeleverd, maar de afweging vormt wel standaard onderdeel van de planvorming. De aanpassingen van het verkeersmodel zijn terug te zien op de geluidsbelastingkaarten. Er zijn vier locatie specifieke maatregelen opgenomen in het actieplan 2008-2012:
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
21
Geluid opnemen in de projectgroep Haagweg Onderzoeken effecten maatregelen verkeersen vervoersplan voor Oud-Rijswijk Verfijnen verkeersmodel voor Oud-Rijswijk Ondertunneling Prinses Beatrixlaan voorafgegaan door stil asfalt De aanpak van de leefbaarheid op de Haagweg wordt georganiseerd via de projectgroep Verbetering leefbaarheid Haagweg. Geluid vormt onderdeel van die aanpak. Eind 2012 is er in het kader van die aanpak akoestisch onderzoek uitgevoerd. In dat onderzoek zijn de effecten van het verkeer en vervoersplan voor Oud-Rijswijk betrokken. Met de aanpassing van het verkeersmodel is ook het gebied Oud-Rijswijk meegenomen. De ondertunneling van de Prinses Beatrixlaan is een wens van de gemeente waar een lange adem voor nodig is om te realiseren. Ondertunneling is erg kostbaar. Gezien de functie van de Prinses Beatrixlaan als verbindingsweg naar Den Haag zou ook Rijswijk niet alleen voor de financiering moeten zorgen. Veel overleg is daarom nodig om te komen tot een besluit over de Prinses Beatrixlaan. Het voorstel is om tot die tijd de Prinses Beatrixlaan te voorzien van stil asfalt via een combinatie met groot onderhoud. Dit is tot op heden niet gebeurd omdat er nog geen sprake is geweest van dergelijk groot onderhoud op het betreffende gedeelte van de Prinses Beatrixlaan. De projectgroep Verbetering leefbaarheid Haagweg is gestart en blijft voorlopig actief. De ondertunneling van de Prinses Beatrixlaan is nog altijd een wens van de gemeente. Beide maatregelen zijn dus nog in uitvoering en worden ondergebracht in het geactualiseerde maatregelenpakket.
4.3 Geactualiseerd maatregelenpakket Uit de resultaten van de geluidsbelastingkaarten is het duidelijk dat omgevingslawaai een belangrijke bron van hinder is en de leefbaarheid kan aantasten. Maatregelen zijn noodzakelijk. Zowel generieke als locatie specifieke maatregelen komen in aanmerking, maar van belang is ook de duurzaamheid van het maatregelenpakket. Daarmee wordt bedoeld dat het maatregelenpakket tot een structurele verbetering moet leiden van het omgevingslawaai. Generieke maatregelen In het maatregelenpakket zijn drie maatregelen opgenomen om de duurzaamheid van het pakket te garanderen: Geluid in ruimtelijke plannen en beleid Geluid bij onderhoud en beheer
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
22
Geluid bij reconstructie Deze maatregelen zijn te beschouwen als generieke maatregelen en zorgen ervoor dat geluid van beleid tot uitvoering verankerd is in de organisatie. Deze drie maatregelen zijn de verschillende taken van de gemeente waarbij omgevingslawaai betrokken dient te worden. Bij ruimtelijke plannen en reconstructie stelt de wet dit vaak verplicht, maar het gaat vooral om de integrale afweging bij de keuzes die gemaakt moeten worden. Het gaat ook om het benutten van kansen om werkzaamheden te combineren en kosten te besparen zoals bij groot onderhoud aan wegen of het riool en de aanleg van stil asfalt. Geluid is onderdeel van de structuurvisie mobiliteit, het is onderwerp van het milieubeleidsplan en de ontwikkeling van bijvoorbeeld Rijswijk Buiten laat zien dat geluid ook in ruimtelijke plannen afgewogen wordt. Met de vaststelling van het actieplan geluid voor de bestaande situatie ontbreekt dan alleen nog het beleid voor het verlenen van hogere waarden. Als onderdeel van de generieke maatregelen zal de gemeente aansluitend op dit actieplan het hogere waarden beleid opstellen. Opstellen hogere waarden beleid De generieke maatregelen in dit pakket zijn verder: Bevorderen fietsgebruik Bevorderen gebruik openbaar vervoer Verkeer bundelen, ordenen en slim inpassen
Stimuleren duurzame mobiliteit Kernpunt duurzame mobiliteit uit de structuurvisie
Regionale stadsdistributie Behalve regionale stadsdistributie komen bovenstaande generieke maatregelen voort uit de structuurvisie mobiliteit. De maatregelen zijn daarin opgenomen en de uitvoering en financiering is ook daarin geregeld. De maatregelen zijn van belang op het omgevingslawaai en worden daarom ook in dit maatregelenpakket opgenomen en als zodanig benoemd. Het effect van het bevorderen van het fietsgebruik en het openbaar vervoer draagt bij aan een vermindering van het autogebruik en daarmee het wegverkeerslawaai. Door fiets en OV verbindingen te verbeteren en haltes toegankelijker te maken wordt een toename van het gebruik nagestreefd. Verkeer bundelen, ordenen en inpassen zorgt ervoor dat het verkeer rijdt op die plaatsen die er het meest geschikt voor zijn. Bij die afweging wordt het effect op het omgevingslawaai betrokken. Het bevorderen van duurzame mobiliteit is een belangrijke maatregel om de milieuhinder van het verkeer terug te dringen. Daarbij is voor omgevingslawaai vooral het stimuleren en faciliteren van elektrisch rijden van belang door het ontbreken van motorlawaai bij elektrische voertuigen. De maatregel regionale stadsdistributie betreft een initiatief van Stadsgewest Haaglanden om in regionaal verband het bundelen van
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
23
goederenstromen door middel van stadsdistributie te stimuleren. Het Stadsgewest sluit hierbij aan op de aanpak van Maatwerk Distributie Delft. Met die aanpak worden leveranciers in de regio geïnventariseerd en gestimuleerd om gebruik te gaan maken van een stadsdistributeur. Door de gegevens van de geïnteresseerde leveranciers als potentieel klantenbestand aan de markt van stadsdistributeurs aan te besteden wordt stadsdistributie gerealiseerd zonder aanvullende subsidie. De gemeente Rijswijk heeft aangegeven te willen deelnemen aan dit initiatief omdat het vrachtverkeer kan verminderen in de gemeente. De gevolgen voor omgevingslawaai zijn dan evident. De maatregel wordt gefinancierd uit het Nationaal Samenwerkingsprogramma luchtkwaliteit en bedraagt ongeveer 15.000 euro voor elke gemeente die deelneemt in de regio. Het maatregelenpakket wordt compleet met de opname van locatie specifieke maatregelen. Deze maatregelen zijn bedoeld om de overschrijdingen van de plandrempel op te lossen. Locatie specifieke maatregelen De volgende locatie specifieke maatregelen vormen onderdeel van dit maatregelenpakket: Afronden sanering A-lijst Starten sanering B-lijst Analyse knelpunten Verbetering leefbaarheid Haagweg Ondertunneling Prinses Beatrixlaan Voor woningen die op de A- of B-lijst zijn opgenomen is reeds vastgesteld dat daar onwenselijk hoge geluidsniveaus optreden. Een groot deel van de woningen waar volgens de plandrempel knelpunten optreden zullen ook op deze lijsten te vinden zijn. De sanering van de A-lijst wordt voortgezet in het kader van de Regionale Uitvoering Geluidssanering (RUIG) in opdracht van het stadsgewest Haaglanden. In het kader van RUIG worden de 43 resterende woningen op de A-lijst gesaneerd. De B-lijst is veel omvangrijker dan de A-lijst en het is onwaarschijnlijk dat die in zijn geheel gesaneerd kan worden. De B-lijst kan gebruikt worden om te bepalen welke overschrijdingen van de plandrempel het eerst aangepakt kunnen worden. Als daarbij de analyse van de knelpunten wordt betrokken, worden op die locatie de probleemgevallen bekend en kan door de combinatie met de B-lijst effectief worden gesaneerd. Voor de sanering van B-lijst woningen kan jaarlijks subsidie worden verkregen via het Bureau Sanering Verkeerslawaai (BSV). Voor de subsidieronde van 2013 zijn alle aanvragen gehonoreerd. De subsidie op de voorbereiding dient per subsidieronde voor 1 februari te worden aangevraagd. De aanpak van de Haagweg stamt uit het vorige actieplan en is nog steeds actueel. Via de projectgroep Verbetering Leefbaarheid Haagweg wordt deze maatregel voortgezet. Ook de maatregel ondertunneling van de Prinses Beatrixlaan is een maatregel uit het vorige actieplan. In overleg met de provincie, het Stadsgewest
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
24
Haaglanden en de gemeente Den Haag wordt gewerkt aan een oplossing voor de leefbaarheid rondom de drukker wordende Prinses Beatrixlaan. Ondertunneling is daarbij één van de varianten. Mede door de hoge kosten van een dergelijk project is het nog onduidelijk welke variant er komt en wanneer het zover is. De gemeente blijft zich inspannen om de Prinses Beatrixlaan in de toekomst aan te kunnen passen. Conclusie Met dit maatregelenpakket geeft de gemeente Rijswijk invulling aan de aanpak van omgevingslawaai voor de komende periode van vijf jaar. Het maatregelenpakket zorgt voor een doelmatige aanpak van omgevingslawaai in de gehele gemeente met een effectieve aanpak van de knelpunten.
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
25
Hoofdstuk 5: Inspraakprocedure
5.1 Inleiding De vaststelling van het actieplan geluid kent de volgende procedure:
Besluit over het ontwerp-actieplan geluid door het college van burgemeester en wethouders. Ter inzage legging van het ontwerp-actieplan voor een periode van zes weken en bekendmaking van het voornemen tot vaststelling van een actieplan geluid in lokale (dag)bladen en/of via de gemeentelijke website. De mogelijkheid om gedurende de periode van de ter inzage legging zienswijzen in te brengen. De gemeenteraad in de gelegenheid stellen om te reageren op het ontwerp-actieplan. Vaststelling van het actieplan geluid door het college van burgemeester en wethouders.
Dit hoofdstuk beschrijft de besluitvorming over het actieplan geluid door het college van burgemeester en wethouders.
5.2 Procedure Tijdens de vergadering van 24 september 2013 heeft het college van burgemeester en wethouders het ontwerp-actieplan geluid goedgekeurd. Het college heeft besloten het ontwerp-actieplan ter inzage te leggen en de gemeenteraad te vragen om een reactie. Het ontwerp-actieplan heeft van 30 september tot en met 11 november 2013 zes weken ter inzage gelegen. Tijdens deze periode was een ieder in de gelegenheid zienswijzen in te dienen op het ontwerp-actieplan. Op 31 oktober is er een inloopavond georganiseerd waarbij een korte presentatie is gegeven en geïnteresseerden vragen konden stellen. Het besluit over het ontwerp-actieplan en de mogelijkheid hierop zienswijzen in te brengen is bekend gemaakt in Rijswijk Regelrecht, op internet en via de digitale nieuwsbrief op 26 september 2013.
5.3 Zienswijzen Er is één zienswijze ontvangen op het ontwerp-actieplan geluid. Deze zienswijze gaat in op de geluidhinder ter plaatse van de woning van de indiener. Op een aantal punten is de zienswijze van toepassing op het actieplan geluid. Deze punten worden hier
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
26
behandeld. Indiener wordt via een aparte brief geïnformeerd over de behandeling van de opmerkingen die de gemeente niet van toepassing acht op het actieplan geluid. De gemeente is van mening dat op deze wijze een meer zorgvuldige afhandeling van de zienswijze mogelijk is. Behandeling zienswijze Inzage termijn Indiener geeft aan dat niet de juiste procedure gevolgd is bij de ter inzage legging van het ontwerp-actieplan. Door te late publicatie is volgens indiener de inzage termijn te kort. Deze zou verlengd moeten worden tot 30 november. Reactie De gemeente is van mening dat de procedure voor vaststelling van het actieplan geluid 2013-2017 correct gevolgd is. Conform artikel 11.14 uit de Wet milieubeheer is afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht gevolgd. Daarin is geregeld dat voorafgaand aan de ter inzage legging, de ter inzage legging aangekondigd dient te worden in één of meer dag-, nieuws-, of huis aan huisbladen. Door de ter inzage legging op 26 september 2013 aan te kondigen in het gemeenteblad heeft de gemeente voldaan aan deze verplichting. De inzage termijn zal om die reden niet verlengd worden. Overschrijding plandrempel ter plaatse van uw woning Indiener geeft aan dat het zonneklaar is dat ter plaatse van de woning van indiener de plandrempel wordt overschreden, zowel op de geluidsbelastingkaarten uit 2006 als uit 2012. Indiener vraagt of de gemeente het eens is met deze constatering. Reactie Onderstaande afbeeldingen zijn de geluidsbelastingkaarten ter plaatse van de woning van indiener. Links de kaart uit 2006 en rechts de kaart uit 2012.
Op de kaart uit 2006 ligt de woning van indiener in het donkerpaarse gebied. In het donkerpaarse gebied heerst een geluidbelasting van maximaal 69 dB, gelijk aan de plandrempel uit het vorige actieplan geluid. Op de kaart uit 2012 ligt het perceel voor het grootste gedeelte in het oranje gebied. In het oranje gebied bedraagt de geluidbelasting maximaal 65 dB en ligt daarmee ruim onder de plandrempel.
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
27
De gemeente is daarom van mening dat ter plaatse van de woning van indiener de plandrempel niet wordt overschreden. Geen knelpunt Omdat deze woning in het kader van het actieplan geluid 2013-2017 niet gekwalificeerd is als knelpunt is de gemeente in het kader van het actieplan niet voornemens maatregelen te treffen ter plaatse van de woning. De locatiespecifieke maatregelen beperken zich tot gebieden waar de plandrempel wel wordt overschreden. Uiteraard profiteert deze woning wel van de generieke maatregelen uit het actieplan geluid 2013-2017, die bijdragen aan een verlaging van het geluidniveau in de hele gemeente. Conclusie Naar aanleiding van deze zienswijze is het actieplan geluid 20132017 niet aangepast.
5.4 Gemeenteraad Na vaststelling van het ontwerp-actieplan heeft het college van burgemeester en wethouders de gemeenteraad per brief verzocht om een reactie op het actieplan indien dat gewenst is. De gemeenteraad gelegenheid.
heeft
geen
gebruik
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
gemaakt
van
deze
28
Informatie
Polka, Projectbureau Omgevingslawaai Kartering en Actieplannen http://www.polka.org De geluidsbelastingkaarten 2011 http://www.rijswijk.nl/geluidsbelastingkaarten-rijswijk BSV, Bureau Sanering Verkeerslawaai http://www.bureausaneringverkeerslawaai.nl Structuurvisie mobiliteit http://www.rijswijk.nl/rapportage-structuurvisie-mobiliteit-2020 Milieubeleidsplan http://www.rijswijk.nl/milieubeleidsplan-2012-2020 Stadsgewest Haaglanden http://www.haaglanden.nl Maatwerk Distributie http://www.maatwerkdistributie.nl Rijswijk Buiten http://www.rijswijkbuiten.nl Rotterdamsebaan http://www.denhaag.nl/rotterdamsebaan Geluidregister Hoofdspoorwegen http://www.geluidspoor.nl/geluidregisterspoor.html Geluidregister Rijkswegen http://www.rws.nl/geotool/geluidsregister.aspx?cookieload=true
Actieplan geluid gemeente Rijswijk 2013-2017
29