België-Belgique PB 2300 Turnhout 1 8/928
s w u e i n
2009 Jaargang 23 nr. 1
Schooljaar 2008-2009
Tweemaal per semester nieuws
1
B edrijvig Daikin De drie klassen Koelinstallaties gingen naar Daikin airconditioning te Oostende. Dit is één van de Europese vestigingen. Het moederbedrijf is gevestigd in Japan. Daikin Belgium is eigenlijk het onderdelencentrum voor de aircotoestellen. Hier wordt alles geproduceerd voor klimatiseren in huis of in commerciële en industriële ruimtes. Daikin profileert zich als marktleider. Ze bieden een uitgebreid gamma aan, naargelang de wensen van de klant. Ze hebben alles om te verwarmen, te koelen en de vochtigheid te regelen, steeds volgens hetzelfde principe. Men werkt met een binnen-unit of een buiten-unit, vloermodel of een wandmodel. Als buiten-unit wordt er meestal een inverter gekozen. Dat is een toestel dat zowel kan verwarmen als koelen. De warmtepomp heeft een omgekeerd circuit. Men kan ook kiezen om enkel te koelen. In commerciële ruimtes is het mogelijk om dezelfde toestellen te gebruiken als bij particulieren. Om grote ruimtes te koelen schakelt men over op VRV-installaties. Op een VRV-toestel kunnen meer dan negen binnen-units aangesloten worden. De keuze van binnen-unit is hier veel uitgebreider. Men kan kiezen uit een inbouw- of wandmodel, plafondonderbouw, vloermodellen of plafondcassettes.
In industriële ruimtes gebruikt men watergekoelde of luchtgekoelde chillers. Tijdens de rondleiding in de firma kregen we te zien hoe de modellen worden
Er is ook een afdeling die projecten uitwerkt voor klanten die iets speciaals willen. Dit is allemaal handwerk. Aan elke band wordt de hoeveelheid van units die geproduceerd
gemaakt. Dit gaat stap voor stap via transportbanden. Het is opmerkelijk dat bij het brazeren gebruik wordt gemaakt van zuurstof en propaan. Dit gebeurt bij ons met acetyleen en zuurstof. Natuurlijk wordt hier ook stikstof gebruikt om oxidatie van koper te vermijden. De industriële producten worden niet massaal in deze vestiging geproduceerd. Dit gebeurt vooral in Milaan.
moet worden, weergegeven, zowel het aantal dat klaar is, als het aantal dat nog te maken is. We hebben de hele productie van dichtbij bekeken. Daarna werd tijdens de videodemonstratie alles over de producten besproken.
Soudal Jimmy Van Rompaey van E71 (Stuur- en beveiligingstechnieken) krijgt uitleg over de volautomatische siliconenmengmachine. Het proces is plc-gestuurd en volledig grafisch te volgen op een centrale pc. De siliconen bevinden zich in een grote silo waarin deze gemengd en opgewarmd worden door middel van grote motoren. De silo wordt op zijn beurt ook constant gewogen door vier zeer nauwkeurige weegsensoren. Heel deze installatie is volautomatisch en bij een eventuele fout krijgt de operator een signaal. De siliconen worden daarna naar de volgende machine geleid via pijpleidingen voor het vullen van de siliconentubes. Daar worden ze tot slot ingepakt. Dit studiebezoek was voor E71 een zeer leerrijke aanvulling voor het vak plc-sturingen.
2
nieuws
Ignace Mathues 7 KA Koelinstallaties
B edrijvig New Security beurs, het mekka van de beveiligingssector Op vrijdag 16 januari brachten de leerlingen van het zevende jaar Stuur- en beveiligingstechnieken een bezoek aan de beveiligingsbeurs New Security in de Brabanthallen te Leuven. Deze beurs is volledig gewijd aan beveiligingstechnieken in de breedste zin van het woord: van fysische beveiliging via hek- en sluitwerk tot de meest geavanceerde elektronische bewakingssystemen. Het bezoeken van de beurs biedt onze leerlingen twee grote
Op onze vraag wat de leerlingen van het beursbezoek vonden, kregen we volgende antwoorden: “Heel interessant! Je ziet de nieuwste ontwikkelingen op beveiligingsvlak en kan kennismaken met de modernste systemen.” “De vertegenwoordigers gaven goede tips voor het uitwerken van onze kwalificatieproef en zeiden waarop we moesten letten.” “Het is opmerkelijk dat de standhouders heel vriendelijk zijn. Op andere beurzen merk je dat veel bedrijven sceptisch staan tegenover het bezoek van scholen, vragen afwimpelen en nuttige informatie achterhouden. Hier behandelde men ons als klanten en als toekomstige afnemers en gebruikers van hun producten! Bovendien beklemtoont men het belang van een degelijke opleiding. De extra kennis die wij opdoen op activiteiten als beurs- en bedrijfsbezoeken is een surplus en bespaart bedrijven later tijd en energie.”
De leerlingen krijgen uitleg over de nieuwste producten. voordelen. Ten eerste zien ze wat er op de markt te krijgen is en krijgen theoretische lessen een verduidelijking. Ten tweede maken de leerlingen van de gelegenheid gebruik om advies te vragen bij het uitwerken van hun kwalificatieproef. Het is namelijk zo dat voor het behalen van het certificaat “installatie en onderhoud van beveiligingssystemen” voor Binnenlandse Zaken een examen moet afgelegd worden. Ter voorbereiding hiervan moet een heuse beveiligingsstudie worden opgesteld. Gewapend met een plan van het te beveiligen pand stapten de leerlingen naar beveiligingsfirma’s toe om enkele tips te krijgen.
Een groepsfoto van het zevende jaar Stuur- en beveiligingstechnieken.
Philips Lighting Turnhout Op maandag 24 november bezochten we met de klas Philips Lighting Turnhout. Philips heeft verschillende vestigingen over heel de wereld. In het filiaal in Turnhout is men bezig met verlichtingstechnologie. Men maakt er hogedrukgasontladingslampen en metalen componenten. Die hogedrukgasontladingslampen worden zowat overal gebruikt: in voetbalstadions, langs de wegen, in winkelketens en om monumenten te belichten. We kregen
een rondleiding van Leo, een gepensioneerd werknemer van Philips. Hij legde uit welke soorten lampen er bestaan en besprak ook de evolutie van lampen en licht. Nu heb je veel kleinere componenten dan vroeger. Toch geven deze componenten meer en beter licht. Ook de factoren milieu en energieverbruik worden steeds belangrijker. Tijdens de rondleiding in de productiezaal zagen we hoe alle afzonderlijke deeltjes gemaakt worden en hoe een machine deze deeltjes allemaal
mooi ineenpaste tot een volwaardige HID-lamp. Op de burelen werd druk getelefoneerd. We zagen hoe men met de computer nieuwe machines ontwierp voor een betere en vlottere productie. Dit ontwerpen gebeurde met een 3D-programma. Het was een boeiende en leerrijke rondleiding, gegeven door een echte vakman. Ben Huygaerts E61 Elektrotechnieken
nieuws
3
Infobrochure VTST-nieuws 2009 in FULL-COLOR Het volgende nummer van VTST-nieuws, met uitgebreide informatie over de studiemogelijkheden in de school, verschijnt in vierkleurendruk. De volledige lay-out en opmaak kwam tot stand in onze prepress van de richting Grafische communicatie en media met de programma ’s van Adobe; Indesign, Illustrator en Photoshop CS3. Voor het vervaardigen van de drukplaten maakten we gebruik van het computer-to-plate system van Agfa Ascento bij VDAB Turnhout. Leerlingen van het zesde jaar Printmedia gingen samen met een leerkracht meerdere maandagen naar VDAB, waar zij op de vijfkleurendrukpers MAN Roland 300 de volledige folder drukten. Naast de praktijkuren drukken op de Heidelberg GTOZ-S in de
school - waar deze brochure in tweekleuren en full-color is gedrukt en de twee weken stage in verschillende drukkerijen, was dit een prima gelegenheid om ervaring op te doen in het drukken van meerkleurenwerk. De afwerking gebeurde op de vouwmachine Stahl en de verschillende katernen werden verzameld, geniet en gesneden met een verzamelhechter van Müller-Martini. Uitkijken dus naar de nieuwe folder.
De grootste verschillen in de prepress waren dat we gebruik moesten maken van een impositieprogramma (Preps) en dat we de platen konden maken met een computer-to-plate-system en dat we proefprints konden maken op een grote proefprinter. Daarna begonnen we in de drukkerij met het drukken van de folder. Dat was een stuk makkelijker op een vijfkleurendrukpers omdat je meteen alle kleuren recht op elkaar kan zetten. Na de eerste afdruk kan je meteen zien hoe het er uiteindelijk uit zal zien. Na twee weken drukken konden we beginnen aan het afwerken van de vellen. Eerst moesten de katernen worden gesneden om ze dan te vouwen. Omdat we nu ook leerden werken met andere en grotere machines deden we allemaal een beetje ervaring op naast de twee geplande weken stage. Stefan Jansens D61 Grafische communicatie en media
4
nieuws
I mpressie Basisscholen maken kennis met VTST Tijdens de maanden januari en februari brachten tal van basisscholen een bezoek aan onze school.
Enkele leerlingen op bezoek in de afdeling Lassen-constructie.
Op de foto zien we de zesdejaarsleerlingen van GBS St.-Jan uit Arendonk die uitleg krijgen in het labo elektronica.
Nieuwe machine De houtafdeling kocht een ‘kanten-aanlijm-machine’ (of kortweg een afkantlijmer) om kunststofplaten af te lijmen. De machine is volledig computergestuurd. De VTST is één van de eerste scholen in Vlaanderen met zo’n gesofisticeerde machine.
nieuws
5
I mpressie
Kunnen we het maken? Nou en of! “Heel tof”, “moeilijk maar leuk” en “ik ‘mets’ heel graag” zijn enkele positieve bewoordingen waarmee de leerlingen van het derde jaar zich uitlaten over de praktijklessen van hun richting Bouw BSO. Het enthousiasme waarmee ze zich storten op het maken van mortel, het kuisen van stenen en het timmeren van een stelling liegt er niet om: deze jongens zijn toekomstige metselaars, bekisters, voegers of vloerders. In deze nieuwe richting, dit jaar gestart met het eerste jaar van de tweede graad, leren de leerlingen zelfstandig ruwbouwonderdelen van een eenvoudige woning te vervaardigen. Daarnaast wordt de basis gelegd om buitenconstructies te metselen, zoals een brievenbus en een tuinmuur.
“Ik heb voor deze richting gekozen omdat ik later bouwvakker wil worden en dolgraag mijn eigen huis wil bouwen.” vertelt Glenn Jespers ons. “Ik omdat het me wel interessant lijkt. Bovendien is er in de bouw werk zat.” voegt Jeff Dielis toe. “We hebben al heel wat geleerd,” laat Nick Wuyts ons weten: ”zoals een hoek en een ontmoeting in kruisverband.” Wil je de toekomstige Bob de bouwers aan het werk zien, kom dan tijdens de opendeurdagen gerust een kijkje nemen in de nieuwe hal op de speelplaats van de eerste graad.
Rijbewijs op school Op maandag 26 januari stond er voor de leerkrachten een pedagogische studiedag op het programma. Terwijl de leerkrachten zich bogen over ‘het motiveren van jongeren’ kregen de leerlingen van het zesde jaar toch vier uur les. Onder leiding van officiële rij-instructeurs konden ze immers het theoretisch rijbewijs behalen op school. Na twee extra lesuren op woensdag 28 januari en nog twee op 4 februari waagden ze zich aan het examen zelf. Op donderdag 12 februari volgde dan het examen afgenomen door het examencentrum. 74% slaagde voor de test en kunnen aan het echte werk beginnen.
6
nieuws
M os Vrijdag 13 februari 2009
Dikke-truiendag Vorig jaar was het een primeur in de VTST: tijdens de nationale dikke-truiendag ging de verwarming op nachttemperatuur. Dit schooljaar besloot de werkgroep MOS (Milieuzorg Op School) om opnieuw mee te doen. Het probleem van de CO2-uitstoot en de opwarming van de aarde verdienen ook de aandacht van onze leerlingen en collega’s. We besloten de actie wat uit te breiden. Niet alleen draaiden we de verwarming weer wat lager maar bovendien kon elke leerling van onze school meedoen aan een kleine enquête over het milieu. Om de papierberg niet te vergroten zetten we de vragen op smartschool (het digitale leerplatform). Wie de enquête oploste, kreeg in ruil daarvoor een gratis kommetje soep. De actie kende heel wat succes. Tijdens de pauze in de voormiddag konden tientallen leerlingen zich opwarmen met een gezond en warm tussendoortje. Vele helpende handen zorgden ervoor dat het gesmeerd liep. Van kilte was erg weinig te merken, al heeft dat natuurlijk ook te maken met het vuur waarmee we in de VTST lesgeven en volgen. Volgend jaar doen we beslist weer mee.
Bezoek aan de correctionele rechtbank door 6BSO je. De meeste Het kasteel heeft een tof middenpleint nlijk vind ik de advocaten vond ik nog best jong. Eige als op tv. rechtszaken niet zo indrukwekkend llaties
Roel Keustermans 6EA Elektrische insta
Persoonlijk vond ik de zaal waar we zaten wel de moeite door de ho uten panelen aan he t plafond. De zaken die we te zie n kregen, waren de m oeite. Er was een man die zijn ce l had besmeurd. De m eeste zaken gingen over slage n en verwondingen , diefstal en verdovende midde len. De rechter wa s heel kort en kordaat tegen de beklaagden. Aan ons gaf ze wat uitle toen was ze een pa g en k vriendelijker. Ze legde geduldig uit hoe alles in elkaar zat. De advocaten vond ik niet altijd gemakkelijk te begr ijpen. Het was we l duidelijk dat ze all deden om de onsc es huld van hun cliën t te bewijzen. Een minpunt was dat we de uitspraken soms heel slecht verstonden. Stef Melis 6LA La
ssen-constructie
d. aal gerenoveer gebouw helem ts ch re ge s de al is en he Het kasteel ndleiding door interessante ro overal jn zi e W . We kregen een er op de zold t to n le edenis za de ge over de schi verschillen nog wat uitleg k oo as w r E . geweest t l. rechter spreek van het kastee De middelste . ie dr et m n le te n pleiten De rechters ze e. De advocate er de beklaagd ov t die wij ui n f ke ra st za de indering. De m er fv ra st or nschap en natuurlijk vo en over dronke ng gi , en bb he bijgewoond redingen. snelheidsovert achines 6MA Werktuigm Bert Verstringe
nieuws
7
B likopener Bezoek Karel De GroteHogeschool te Antwerpen Traditiegetrouw bezochten de leerlingen van het laatste jaar Elektriciteit-elektronica, Elektromechanica, Industriële wetenschappen en Autotechieken op 22 januari 2009 de Antwerpse Karel de Grote-Hogeschool. Om leerlingen van het technisch onderwijs te laten kennismaken met studiemogelijkheden na het middelbaar worden daar jaarlijks, tijdens de examenperiode, wetenschapsdagen georganiseerd. Tijdens deze dagen staan alle labo’s en werkhuizen van de hogeschool open. De leerlingen krijgen op deze manier de kans om proeven te doen uit de bacheloropleidingen die volgen op de technische studierichtingen uit het secundair. Het verloop van de dag zag er als volgt uit: na een algemene verwelkoming in de aula werden de klassen in kleine groepen ingedeeld. Terwijl de leerlingen van 6F1 en 6W1 in een infosessie uitleg kregen over de structuur van het hoger onderwijs, kregen de leerlingen van 6C1 en A61 proeven voorgeschoteld in de labo’s van de hogeschool. Na de middag werden de rollen omgekeerd en moesten de 6F’ers en 6W’ers de handen uit de mouwen steken. Het aanbod van de proeven was zeer uitgebreid en gevarieerd. De leerlingen van de richting Autotechnieken bogen zich over de onderwerpen ‘alternatieve brandstoffen en aandrijfsystemen’ en ‘comfortelektronica in een modern voertuig: diagnose met computerapparatuur’.
De leerlingen van de VTST in de aula voor de algemene uitleg.
6C1 volgde onder andere de sessie ‘Grafisch programmeren met LabView’ terwijl 6W1 ‘Toepassingen van visietechnologie’ en ‘Vermogen- en koppelmetingen op een voertuig met een rollenvermogenbank’ trachtte te doorgronden. De leerlingen van 6F1 tenslotte ontwierpen een klaswebsite en realiseerden een elektronische schakeling.
Op volgende foto zien we de leerlingen van 6F1 aan het werk tijdens de sessie ‘Een elektronische schakeling: van ontwerp tot realisatie’. Hierbij wordt uitgelegd hoe de ontwikkeling van een elektronische schakeling verloopt. Vertrekkende van een elektronisch schema wordt de werking van de schakeling uit de doeken gedaan. Daarna volgt een korte uitleg hoe een print hiervoor ontworpen wordt. Het printje wordt verder bestukt en gesoldeerd. De werking wordt gecontroleerd en eenvoudige metingen verduidelijken en bevestigen de eerder geziene theoretische werking.
8
nieuws
B likopener
Yes, we can! Ondertussen weet iedereen –tenzij Mars tijdens de voorbije maanden je thuisbasis was– dat Barack Obama in het Witte Huis in Washington DC woont. Maar op donderdag 23 oktober 2008 was de race nog onbeslist. Wie zou er op dinsdag 4 november triomferen: McCain of Obama? De PowerPoint-presentatie begon met een historische schets van de twee belangrijkste politieke partijen in de USA: de Republican Party en de Democratic Party en de belangrijkste presidenten, voor Amerika zelf maar ook voor Europa en de rest van de wereld. Wij zijn allen vertrouwd met de Rooseveltplaats en de Kennedytunnel in Antwerpen; en recenter, sinds 9/11, met Bush jr. en zijn War on Terrorism.
The voting is in progress.
Een greep uit hun reacties op de vraag De leerlingen van 5, 6 en 7 TSO hoorden van John Arnold, gastspreker van dienst en rasechte New Yorker, hoe de zaken er voor stonden. Vervolgens lichtte hij het niet zo eenvoudige kiessysteem toe en toen was het de beurt aan de leerlingen zelf. De programmapunten van beide partijen werden gebeamd en de leerlingen konden zo hun favoriet bepalen. De VTST-leerlingen kozen resoluut voor de Democraat Obama en we weten sinds 4 november dat een meerderheid van amerikanen dezelfde gedachtegang volgde.
‘Do you think the best candidate has won?’ Yes, I think that Obama will really change America. Because his ideas are better for ‘special’ groups of American citizens. He is not a racist or a sexist, or a war machine like McCain, I think. Kevin Damen 5C1 Elektromechanica
I am sure that the best candidate has won the American presidential election because I don’t want more troops in Iraq. I am happy that Obama has won because I believe that he can CHANGE America and the rest of the world. Kevin De Koninck 5F1 Elektriciteit-elektronica
Yes, because what he wants to do is right, especially about the war in Iraq. I also think that he will communicate better with Europe than Bush. McCain isn’t that bad either but I think Obama has two major advantages, namely he followed a better training (his studies) to be president of the USA and he is a lot younger. Christiaan Leysen 5W1 Industriële wetenschappen
Guest speaker John Arnold in action. nieuws
9
B likopener
Welsprekendheidstornooi Het Welsprekendheidstornooi van de Lions Club Turnhout is een vaste afspraak geworden voor de Turnhoutse scholen. Het is niet altijd makkelijk om kandidaten te vinden maar dit jaar konden we rekenen op een heel gemotiveerde deelnemer: Arne Saey (6C1, Elektromechanica). Het thema voor de voorbereide spreekoefening was tamelijk snel gekozen. Arne is een getalenteerd wielrenner en dat heeft zo zijn nadelen. Op televisie zien de mensen immers alleen maar hoe gedopeerde winnaars hun titel moeten afgeven en is het idee: ze ‘pakken’ allemaal. Maar is dat wel zo? De wielersport is één van de weinige sporttakken die echt durft op te treden tegen dopingzondaars. Andere disciplines bedekken zulke uitschuivers vaak met de mantel der liefde. Is dat eerlijker of beter? In zijn improvisatie hield Arne een warm pleidooi voor welsprekendheid, niet uitsluitend in het Algemeen Nederlands maar ook in de taal van het volk, het dialect. Van harte proficiat Arne. Door je sterke inzet heb je laten zien dat dyslexie geen belemmering is om bijzonder taalvaardig uit de hoek te komen.
De voorbereide speech van Arne: Goede avond allemaal Ja, zoals jullie wel merken: mijn keel is nogal droog, mijn stem hapert een beetje, mijn handen trillen wat en ik zweet meer dan iemand anders. Maar dat zijn geen zenuwen hoor, dat is gewoon van … ja, hoe moet ik dat hier vertellen. Vooruit dan maar. Het is van te veel epo. Voilà, het is eruit. Ik moet iets bekennen: ik ben een wielrenner. Nee, ik ben een epo-spuit op een fiets, want zo zien de mensen ons tegenwoordig toch. Want als ik jullie vertel dat ik wielrenner ben dan is het eerste wat er door jullie hoofd flitst waarschijnlijk doping. Ik kan het jullie niet kwalijk nemen, hoor. Mijn sport wordt in de media vaak door het slijk gehaald. Maar wat is doping eigenlijk? Volgens Van Dale en Wikipedia is het woord doping afkomstig van het zeventiende-eeuwse woord ‘dikke saus, doop’. De Nederlanders kregen in hun kolonies van de indianen dikke saus, een saus waarvan je opgewekt werd. De Engelsen namen het woord ‘opwekkende saus’ over en daar kwam dan het woord ‘dope’ of ‘doping’ van, wat zoveel wil zeggen als stimulerende of verdovende middelen.
10
nieuws
Doping zit niet enkel in de wielersport, het zit overal. Het wordt in alle sporttakken gebruikt en daarbuiten. Het gaat van gewichtheffen tot duivensport, van biljart tot voetbal. Ook studenten gebruiken wel eens doping om zich beter te kunnen concentreren en langer te kunnen leren. Ik vraag mij vaak af waarom de wielersport zo vaak vernoemd wordt.
Doping zit niet enkel in de wielersport, het zit overal. Is mijn sport dan echt door en door rot, zoals men wel eens durft beweren? Of zijn we misschien de enige sporttak die een echt goed doorgedreven dopingbeleid hanteert? Want al lijken verschillende toprenners niet goed bezig te zijn, het feit dat ze gepakt worden is niet slecht. De groep van ‘gepakten’ bedraagt trouwens maar 2 % van het totale aantal wielrenners. Andere sporttakken treden heel wat minder streng op. Of denkt u dat in andere disciplines de topsporters allemaal clean zijn? Kom kom … niet zo naïef, alstublieft. Eigenlijk is het jullie schuld dat topsporters doping gaan gebruiken want jullie willen steeds meer zien, steeds extremere prestaties. Als het niet steeds sneller en extremer wordt dan kijken jullie niet meer naar de sport en zullen sponsors verdwijnen. Er gaat immers heel veel geld in de sport om. France Télévision bijvoorbeeld betaalt maar liefst 23 miljoen euro per jaar om de Tour de France te mogen uitzenden. Dan willen ze daar natuurlijk ook wel een beetje spektakel voor terugkrijgen. Want in deze Tour draait het al lang niet meer alleen om sportieve prestaties. Het mediacircus dat neerstrijkt in de dorpen en steden wint nog steeds aan belang. Soms is het ronduit degoutant.
Eigenlijk is het jullie schuld dat topsporters doping gaan gebruiken want jullie willen steeds meer zien, steeds extremere prestaties. En dan heb je nog die verrekte dopingcontroles. De mannen in de zaal kunnen er waarschijnlijk over meepraten. Als je aan het plassen bent, is het nooit leuk
B likopener dat er iemand naast je staat mee te kijken. Wel, op een dopingcontrole staat er een dokter met zijn hete adem in je nek naast je en dat is niet plezant, geloof me. Vier uur en drie liter water later probeerde ik te plassen maar ik had nog niet genoeg geleverd. En dan kan je daar heel de avond zitten tot het uiteindelijk wel lukt en dan mag je naar huis maar dan kan je wel om de vijf minuten stoppen om te plassen.
fiets, de andere dag rijdt hij al zijn tegenstanders in de prak. Een held is opgestaan maar de cynicus weet wel beter en een tijdje later valt Landis na een positieve controle van zijn voetstuk. Opvallend is dat de berichtgeving vaak ‘gekleurd’ is. De Duitse televisie wil niet langer berichten over de Tour de France als sportieve wedstrijd maar wel over dopinggevallen. In elk geval toch na de ontmaskering van dopingzondaars als Jan Ullrich en andere Duitse wielerhelden. Is doping echt zo’n fantastisch middel als je soms hoort beweren? Tegen Michael Rasmussen werden de grote middelen bovengehaald, Niet altijd in elk geval. Want vaak hebben prestatiebevorderende ook in de Franse media trouwens. Hoe anders was de reactie van de middelen erge en enge bijwerkingen: een verhoogde bloeddruk, meer Nederlandse media die al die dopingverhalen doodzwegen en lange of minder haargroei, een hoger risico op een hartaanval en vrouwen tijd probeerden vol te houden dat er geen vuiltje aan de lucht was kunnen mannelijke eigenschappen krijgen. Kortom niet fijn, tenzij u en Rabobank, de ploeg van Rasmussen, volop steunde. Want het valt op vrouwen met een baard. eerst over die witte meet raken is toch het allerbelangrijkste en al de rest telt eigenlijk Doping in sport kan wel gezond zijn Sport is ‘marchandise’ geworden, niet mee. En geld verdienen, want zowel de als het als aanvulling wordt gebruikt. wielrenners als de media gaan voor de vette koopwaar. Dat zegt toch de beruchte dokter contracten. Sport is ‘marchandise’ Fuentes. Als er verzwakte topsporters geworden, koopwaar. Sportvedetten zijn bij hem toekomen, moet hij ze helpen. uitwisselbaar. Ze komen en ze gaan. Maar Dat is zijn werk. Het probleem is wel dat mensen vaak niet weten wat blijft bestaan, zijn de grote multinationals achter deze sportlui wat ze nemen en niet weten wat het met hun lichaam allemaal doet. en die blijven ongemoeid. Zolang niemand ook deze groepen durft Je moet jezelf de vraag stellen: ‘Wat heb je ervoor over om te aan te pakken, zullen we helaas moeten leren leven met doping en winnen, om in het middelpunt van de mediabelangstelling te staan?’ gedopeerden. De media en doping: ze hebben zoals gezegd een rare verhouding tot elkaar. De televisie vraagt om spektakel anders zenden ze het sportevenement niet uit. Bergritten kunnen van begin tot einde worden uitgezonden want daarin gebeuren vaak dramatische dingen. Daar zie je hoe renners kraken of juist het laken naar zich toe trekken. De ene dag zie je hoe Floyd Landis zit te sterven op zijn
Hopelijk worden de ‘pakkers’ streng maar rechtvaardig gestraft. In de wielerwereld neemt men zijn verantwoordelijkheid. In andere sporten als de tenniswereld koestert men een smetteloos imago, maar geloof me, over sommige spelers valt veel meer te zeggen dan over Tom Boonen. Ik ben benieuwd wanneer we er ook iets over in de krant lezen.
De gouden elektrode Een vertegenwoordiging van 7LA (zevende jaar Lassenconstructie) nam woensdag 12 februari deel aan ‘de gouden elektrode’ van de VDAB in Herentals. Die lasafdeling was heel proper, voorzien van goed materiaal en de lascabines waren zeer ruim. Rond half één kregen we onze lasproeven.
Voor elk van de drie lasprocessen kregen we één oefening. Stuk voor stuk bespraken we met welke elektrodes en toevoegmateriaal er moest gelast worden. Alle regels werden uitgelegd. Door lottrekking werd bepaald met welk lasproces we moesten starten. Om één uur startte de wedstrijd. Ik begon met TIG-lassen. De oefening bestond uit het lassen van twee buizen met doorlassing in lasstand PC (d.w.z. vanuit de zijde gelast). We mochten wel oefenstukken pakken om de laspost in te stellen. Daarna pakte ik de genummerde stukken om een goede lassing te leggen. Ik begon met vrijwel de moeilijkste oefening. Dat was een hoeklas in PF onder 45° elektrode lassen (d.w.z. klimmend gelast). De laatste oefening was een neergaande I-naad met de halfautomaat. Deze oefening was het snelste klaar. Het was dan ook de gemakkelijkste van de drie. Na de laswerkjes bekeken we elkaars oefeningen. Voor mij was het alleszins een leuke ervaring. Sam Govers 7LA Lassen-constructie
nieuws
11
R aar maar waar Zijn de merkwaardige, gedraaide lampen die eruit zien als spaarlampen je al opgevallen in de toiletten? Neen, het zijn geen sfeerscheppende overblijfselen van Kerstmis. En neen, het zijn geen exclusieve design lampen. Het gaat hier over…
Luchtreinigende spaarlampen Wat is er prettiger dan het opsnuiven van echte frisse buitenlucht, zoals de lucht in ’t bos, aan het strand, in de bergen of na een stevige onweersbui? Zo zou de lucht in huis of op school, waar we veel tijd doorbrengen, eigenlijk ook moeten zijn. Helaas is dat zelden het geval. Buitenlucht is steeds meer vervuild en de kwaliteit van binnenlucht is ook van bedenkelijke kwaliteit. Vele studies hebben aangetoond dat de lucht binnenshuis vaak twee tot vijf tot zelfs honderd keer meer vervuild is dan de lucht buiten. De sterk geïsoleerde, energiezuinige gebouwen zijn gevuld met schrale, “dode” lucht waarin huisstof, schimmels, virussen en bacteriën veel voorkomen.
Buitenlucht is steeds meer vervuild en de kwaliteit van binnenlucht is ook van bedenkelijke kwaliteit. Ionengenerator Die luchtverontreiniging in huis is simpel aan te pakken door het plaatsen van een luchtreiniger met negatieve ionengenerator of ionisator. Dit is een apparaat dat negatief geladen ionen aanmaakt. Door inademing van negatieve ionen kan het bloed meer zuurstof opnemen en worden allergische reacties verminderd. Ook zorgen de ionen ervoor dat het serotonineniveau, bij stress te hoog, bij depressies te laag, normaliseert.
Door het ioniseren van de lucht creëer je een schoon en gezond binnenklimaat . Hierdoor gaan mensen met een ionisator in huis op den duur niet alleen gezonder zijn maar zich ook beter voelen. Door het ioniseren van de lucht creëer je een schoon en gezond binnenklimaat, waardoor je meer energie krijgt, je weerstand verbetert en je ziektes kunt voorkomen.
Ionisatie Ionisatie kan je best vergelijken met een aantal natuurelementen zoals waterwrijving en onweer. Aan zee zitten er veel meer negatieve ionen in de lucht omdat deze door waterwrijving vrijkomen waardoor de lucht er veel gezonder is. Ook bij een onweer komen er negatieve ionen vrij door hoogspanning. Als je na een onweer buitenkomt, merk je dat de lucht gezuiverd is van stof, pollen en geuren.
Negatieve ionen Negatieve ionen zijn luchtmoleculen met een negatieve lading. Ze bewegen zich met een snelheid van ongeveer één meter per seconde door de lucht in de richting van een geaard oppervlak en botsen tegen allerhande positief geladen stofdeeltjes. Zo verbinden negatieve ionen zich met huisstof, chemische verontreiniging en rook die daardoor hun lading kwijtraken. De neutrale stofdeeltjes slaan neer en zijn zeer eenvoudig te verwijderen met een normale poetsbeurt. Enkel negatieve ionen met hun heilzame werking blijven over.
Werking De luchtreinigende spaarlamp heeft een ingebouwde ionisator. Het is dus niet de lamp die de lucht zuivert maar de ingebouwde ionisator. Deze brengt negatieve ionen in de lucht en verspreidt ze via de natuurlijke luchtcirculatie. Dus gewoon het licht aanzetten en de 3 miljoen negatieve ionen per kubieke centimeter doen hun werk en gaan de strijd aan met de positieve ionen in de lucht! Des te langer de lamp brandt, des te meer vierkante meters er bestreken worden.
Besluit Ioniserende toestellen zijn al vele jaren op de markt maar zijn vrij duur in aankoop en zijn meestal groot en lawaaierig. Ze werken met filters die regelmatig vernieuwd moeten worden. Een filter vervangen kost echter meer dan een lamp en wanneer men de filter niet tijdig vervangt, bestaat de kans dat deze toestellen schadelijk worden. De luchtreinigende lamp combineert drie voordelen: ze bespaart energie, zorgt mee voor een goede gezondheid en levert voldoende licht. Redenen genoeg dus om de lamp aan te kopen en uit te testen!
12
nieuws
H et prijsbeest
SUDOKU Sudoku betekent in het Japans "uniek cijfer". Dat geeft dan ook direct de essentie van het spel aan, ieder cijfer mag maar één maal voorkomen. In oorsprong is het spel gebaseerd op het zogenaamd Latijns vierkant.
9 1
4 1 8
9
8 5 9
6 4 2 7 1 3
Naam : ...................................................................................... Klas : ...............................
Medium
4 3 6 7 4 1 2
4 4 3
2 7
8 2 8 4 7 2 9
8
6 1 Los één van de volgende puzzels op om net als Van den Ackerbroeck Michaël M13 (Leerjaar A) en Wim Godecharle D51 (Printmedia) kans te maken op een mooie prijs. Proficiat!
Gemakkelijk
5 2 6 5 8 2 6 4 5 7 8 5 6 5 9 7 9 6 8 1 7
De Zwitserse wiskundige Leonhard Euler (1707-1783) heeft het Latijns vierkant uitgevonden, een vierkant waarbij de verschillende cijfers slechts 1 maal in iedere rij en kolom voorkomen. In Japan is hierop een cruciale uitbreiding bedacht, een subvierkant van 3 op 3 waarin elk cijfer ook maar één maal mag voorkomen. Juist hierdoor werd Sudoku een succes over heel de wereld. Het cijferpuzzeltje is absoluut niet moeilijk maar doet een beroep op je analytisch vermogen. Een verbluffend simpele opbouw die leidt tot een soms zeer ingewikkelde oplossing. En juist daarom wil je steeds weer een nieuw spelletje spelen (dus je bent gewaarschuwd). De ene Sudoku-puzzel is simpeler dan de andere. Door de verschillende mogelijkheden opnieuw te beoordelen is iedere puzzel steeds oplosbaar.
7 3
1
Naam : ...................................................................................... Klas : ...............................
5 8
Moeilijk
8 8 3 2 1 8 6 1 5 4 7 6 3 1 5
Naam : ...................................................................................... Klas : ...............................
nieuws
13
F undamenten
Met pensioen Jawel, dat zijn ze, de mannen en vrouwen die de VTST verlaten en van een verdiende rust gaan genieten. Ze blijven een stuk van onze school waarop we verder kunnen bouwen.
Ludo Peeters Ludo werd geboren op 8 november 1948. De eerste twee jaren gaf hij les in Mol. In 1972 kwam hij in de VTST terecht. Hij was vooral gekend als titularis van 1B. Zijn lokaal was H102. Hij was niet alleen leerkracht, met de nadruk op kracht, maar ook een tweede vader voor de leerlingen. Hij was zelfs een beetje dokter en apotheker. Door zijn zorgzame aanpak, zijn grenzeloos geduld en zijn innemende vriendelijkheid kreeg hij veel van de leerlingen gedaan. Vele leerlingen uit het zevende jaar kozen hem vaak tot de beste leerkracht omdat hij ze zo goed had opgevangen en omdat ze bij hem zoveel geleerd hadden. Ook collega’s konden bij hem hun hart luchten. Voor iedereen stond Ludo klaar. Hij was medestichter van Bertje Sand,
Stoppen, Magda ? Magda Maes was in onze school gekend als "Magda van de keuken". Ze was verantwoordelijk voor de koffie en de netheid van de lokalen. Ze begon in de VTST op 20 februari 1980, drie maanden voor de grote schoolbrand. In de refter deed ze mee toezicht. Ze had alles gezien. Alle leerlingen kenden Magda. Maar Magda kende de leerlingen ook en zeker de fellen. Die zaten steevast in de buurt van haar keuken. Het uitschenken van de soep deed ze met moederlijke hand. Ze zorgde mee voor ambiance bij het personeel. Ze kan stilletjes roepen en zelfs koffiedik kijken. Ze kan pikant en pittig uit de hoek komen en zit niet verlegen om een opmerking. Ze kan klare koffie schenken. Ze is gezond nieuwsgierig. Ze kende alle leerkrachten en vooral de nieuwtjes van de school. Ze las dan ook alle berichtenborden. Magda, we willen je heel hartelijk danken voor onze dagelijkse koffie. We danken je ook voor het netjes houden van het leerkrachtenlokaal. Je kan niet geloven wat een deugd het doet in een proper lokaal binnen te komen. Magda, duizendmaal bedankt.
14
nieuws
(organiseert sociale activiteiten voor leerkrachten binnen de school), zat in het zangkoor van de leerkrachten, promootte Zonneland, Top en Vlaamse Filmpjes bij de leerlingen en was mee verantwoordelijk voor de stickerverkoop ten voordele van Broederlijk Delen. Onder alle schoolinitiatieven zette Ludo zijn schouders. Men kan zich moeilijk een aangenamer collega wensen dan Ludo. Hij heeft een aanstekelijk enthousiasme. Ludo, geniet maar van je welverdiende rust samen met Magd.
Dank u wel, Irène ! Irène Thys is één van de negen vrouwen die pas begon te werken na de schooluren. Leerlingen en leerkrachten konden haar alleen zien werken, als ze langer bleven dan het belsignaal van 16.45 uur. Irène maakte dagelijks de klaslokalen proper, keerde alles mooi uit en schuurde op regelmatige tijdstippen de klassen en traphallen. Elke morgen vinden leerlingen een mooi afgewassen bord. Dit is de evidentie zelf en we zijn het zo gewoon maar we staan er zelden bij stil dat lokalen nethouden het werk van mensenhanden is. Elke dag opnieuw hetzelfde werk doen, elke dag opnieuw dat nederige werk verrichten om het anderen aangenaam te maken, elke dag zonder de grote appreciatie werken, zonder een dank u te krijgen, men moet het maar volhouden. Irène heeft dat onafgebroken gedaan sinds 18 oktober 1976. Daarom behoort ze terecht tot de monumenten van onze school. Irène, duizendmaal bedankt voor het belangrijke werk achter de schermen. We wensen je het allerbeste!
K ritisch
Filmforum eerste graad
Film: De brief voor de Koning Het verhaal In het Land van Dagonaut mag de zestienjarige Tiuri als laatste opdracht om ridder te worden een nacht niet spreken en voor niemand opendoen. Een zwaargewonde man roept buiten om hulp en Tiuri doet open, in strijd met de voorschriften. De man vraagt hem een belangrijke brief naar ridder Edwinem te brengen. Deze ligt echter op sterven en daarom moet Tiuri de uiterst geheime brief zelf aan de Koning van Unauwen bezorgen. Onze held krijgt een bijzondere ring mee als bewijs dat hij door Edwinem gestuurd is. Zijn avontuurlijke tocht leidt hem door
besneeuwde bergen. Hij wordt gevangen genomen en bijna gedood. Hij ontmoet rovers, rode ridders, een kluizenaar, een wijze koning en een onbetrouwbare troonpretendent. Lukt Tiuri uiteindelijk in zijn opzet? ‘De Brief voor de Koning’ is een Nederlandse familiefilm, gebaseerd op het succesvolle boek dat Tonke Dragt in 1962 schreef en een jaar later werd uitgeroepen tot ‘Beste Jeugdboek van het Jaar’. Het boek is onlangs ook uitgeroepen tot het ‘Beste Jeugdboek van de afgelopen 50 Jaar’, waarvoor Tonke Dragt de Griffel der Griffels kreeg overhandigd.
Brief aan onze kroonprins. De leerlingen van het eerste jaar kregen de opdracht om een brief aan onze kroonprins te schrijven. Hallo Monseigneur Mijn naam is Rick Balemans. Ik ben 12 jaar en ik woon in Beerse. Als u koning wordt, zou ik u een paar vragen willen stellen. Ouders werken heel hard voor hun kinderen en daarom zou het leuk zijn dat alle ouders iets meer verlof zouden hebben om met ons te kunnen delen. Wat ook leuk zou zijn, is dat de school later begint en vroeger stopt zodat we meer vrije tijd hebben. We zouden dan ook meer tijd hebben om te slapen en ons huiswerk te maken. Rick Balemans M11 A-jaar Geachte Monseigneur Als u koning wordt zou ik willen vragen om eerst aan de fietspaden te denken. Ik zou vooral geen ruzie maken met andere koningen. Ik wens ook dat er minder scheidingen zijn. U zou er misschien ook op kunnen letten dat de mensen minder roken want het is toch daardoor dat meer en meer mensen sterven. Als u koning wordt, zal ik u veel geluk met uw gezin toewensen. Neem de juiste beslissingen! Vriendelijke groeten van Toon Bartels M11 A-jaar
Monseigneur Als u koning bent, volg dan een paar van de volgende regels: Regeer eervol en met respect. Blijf altijd trouw en zorg goed voor uw gezin. Blijf vertrouwen hebben en blijf doorzetten. Volg uw hart, dat is het best. Groetjes van Shane Busio M15 A-jaar
De leerlingen van het tweede jaar schreven een e-mail: Van: "Nick"
Aan: "Tiuri" Dag Tiuri De film was heel goed omdat er veel actie in voorkwam. Jij was de beste. Ik zou net hetzelfde gedaan hebben en de deur ook opengemaakt hebben voor de gewonde man die om hulp vroeg.
Van: "Sarah" <Sarah Vanaeken 21H@Hout> Aan: "Tiuri" Dag Tiuri Ik vond de film goed. Ik heb vooral naar jou, je mooie ogen en je mooie haren gekeken. Mag ik ook eens iets vragen? Hoe krijg je je haren zo glanzend?
Van: "Seppe" <Seppe De Houwer 22H@Hout> Aan: "Tiuri" Dag Tiuri Ik vond ‘De brief voor de Koning’ een hele mooie film. Ik heb hem vol spanning gevolgd. Was je niet bang toen je de nacht moest doorbrengen met vijf andere jongens in het kerkje? Ik vond het eng toen die gewonde man op de deur klopte en je eigenlijk niet mocht opendoen. Het was erg dapper van je om de brief aan te nemen en te bezorgen. Het was wel even schrikken toen je werd gestopt door de rode ridders. Gelukkig was er Lavinia die je kwam helpen. Voor een meisje was zij ook wel dapper. Ze durfde zelfs tegen haar vader ingaan. Ik zou de film nog eens willen zien om je kunsten nogmaals te bekijken. Ik hoop jou ooit weer eens te zien in een andere film. Je was fantastisch.
nieuws
15
K ritisch Engels toneel
Het doel van The English Theatre Company is de leefwereld van jongeren te brengen verpakt in eigentijds Engels. De leerlingen van 2 TSO keken naar Just Another (Hollywood/Victorian) Blockbuster . Wat vonden de leerlingen van het tweede jaar Industriële wetenschappen ervan?
Terwijl 3 en 4 TSO Family Matters voorgeschoteld kregen: over jongeren en hun soms ietwat vertroebelde relaties met de wereld van de volwassenen.
Drie personeelsleden van een (onbekend) theaterbureau zitten te wachten tot er een opdracht binnenloopt, want geen werk, geen geld. Op zekere dag valt er een cheque in de bus, maar om die te kunnen innen moeten ze een origineel toneelstuk in elkaar steken. De twee jongens en het meisje trachten met grootse personages uit de geschiedenis een eigen toneel in elkaar te steken. Ze maken zelfs gebruik van het publiek (wij leerlingen). Na de mislukkingen met Dr. Jekyll and Mr. Hyde, Dracula en Frankenstein geven ze het op. Als ze dan de cheque nog eens bekijken, komen ze tot de vaststelling dat hun inzet tevergeefs is geweest want de cheque was foutief bezorgd: hij was bedoeld voor Steven Spielberg. Tobias Proost Does it ring a bell? De derdejaars keken aandachtig toe. Ik vond het stuk leuk en grappig, met goede toneelspelers. Het zou zelfs leuk zijn om het nog eens te zien. Michiel Berckvens
Het was een grappig toneelstuk en de tekst was goed te volgen, ook al was het volledig in het Engels. Ze baseerden zich wel op Dracula, Frankenstein en Dr. Jekyll and Mr. Hyde, maar ze speelden het op hun eigen manier. Het was zeer plezant en voor herhaling vatbaar. Maarten Paepen
Family Matters: pa en ma hebben het veel te druk met hun eigen leventje, zoon David staat aan de zijlijn. Als hij dan toch iets vraagt, is het antwoord telkens: ‘Go and ask your father!’, ‘Why don’t you ask your mum?’
Pa en ma naar de film, kleine broer in bed. Eerste afspraakje, eerste kus. Herkenbaar? Op zijn minst bijzonder interessant vonden de derdejaars.
16
nieuws
K ritisch Ook in de tijd van de holbewoners had je Family Matters: Oggi houdt niet van jagen, wat zijn vader maar raar vindt. Zijn moeder begrijpt dan weer niet waarom hij niet naar de cave parties wil gaan. Wat Oggi wil, is uitvinder worden en hij is op goede weg want hij vond het wiel uit. Maar zijn ouders begrijpen er niets van, waar is dat nu goed voor? Dus kozen ze twee andere zonen uit het publiek: denk je dat Robin en William voldeden?
O
de smaak vielen, kan je afleid en u gen in n i l l it volge ste r nde reacties: o vo Er zaten leuke stukken in. Het e d f
It was a very fine performance with good acting and well-timed music.
verhaal werd goed gebracht, er zat muziek in en veel variatie. De acteurs hadden ook grappige kleren aan, wel wat overdreven, maar dat is toneel!
Ik heb veel gelachen, er zaten goede grappen bij! Het ging wel van de hak op de tak maar het meisje was eigenlijk wel knap.
The life of teenagers is always the same: now, in the past and in the future. Parents and children don’t listen to each other. But it was a good play, I had a good time!
Toneel vierde jaren
Gesmaakte toneelvoorstelling Junkieblues voor de leerlingen van 4 BSO en TSO
Dit toneelstuk deed ons inzien dat drugs slecht zijn voor de gezondheid. Of wij het zo opvatten? Misschien bekijken sommigen onder ons drugs wel net zoals Bartje, als een opkikker voor een schriftelijke overhoring. Maar ik denk dat de meesten onder ons het gebruik van drugs zien als iets ‘slechts’.
De voorstelling werd gebracht door twee uitstekende acteurs die verschillende personages speelden. Er waren niet echt grote decorstukken maar dat hoeft ook niet, de noodzakelijke dingen waren aanwezig. Als er een nieuwe scène kwam, ging het licht uit en zorgde de gepaste muziek voor de overgang. Het is geweldig als je weet dat deze ruim 80 minuten durende voorstelling enkel en alleen door twee acteurs gespeeld wordt. Je merkt dan ook dat ze al erg veel ervaring op het podium hebben. Jens Jacobs 4B1 Bouw- en houtkunde
Toke Kivit 4B1 Bouw- en houtkunde
nieuws
17
“Het is hier mooi, de lucht is blauw, ik denk dat ik hier mijn tentje bouw, één twee, opgelet, snel mijn rugzak neergezet!” Groen kan een politieke kleur zijn. Ecologisch denken moeten we met zijn allen doen. Maar er zijn er ook die diepgroen zijn. Van een groen dat je alleen in de natuur aantreft. Zoals jij henzelf ook vaak in de natuur kan vinden. Vogels en dieren observeren. Hoe kom je er bij? We vroegen het collega’s J. Luyckx, K. Van Gils en R. Hendrickx. Hoe ben je bij vogels en bij natuurobservatie terechtgekomen? J. Luyckx: Van kindsbeen af ravotte ik samen met de buurjongens in de bossen. Uren en uren hebben we er doorgebracht. Toen bestond het begrip spotten van vogels nog niet maar we wisten waar de vogels hun nesten hadden. Ik ben meer dan eens thuisgekomen met gescheurde kleren en soms was ik ook kletsnat omdat ik in een gracht terechtkwam. Mijn buurjongens konden een halve meter verder springen. Ik wil toch duidelijk vermelden dat ik liefhebber ben en geen specialist. Toen mijn grootvader koren dorste, beet een bunzing in zijn hand. Het diertje liet niet los, ook al sloeg mijn grootvader zijn hand heen en weer. Ik was zo gefascineerd. Dat had een enorme aantrekkingskracht op mij. Bij de scouts raakte ik nog meer geboeid door het ‘openluchtleven’, één van de basispijlers van scouting.
K. Van Gils: Interesse voor dieren heb ik zolang ik me herinneren kan. Maar op mijn vijftiende werd ik lid van de Wielewaal en dat was de start van het echte ‘birdwatching’. Niemand in mijn omgeving was er mee bezig. Ik geloof dat ik er mee geboren ben.
R. Hendrickx: Mijn schoonvader had een wekelijks terugkerend ritueel: ’s zondags vroeg op en met zijn vrienden de natuur in trekken. Met dit groepje kenners leerde ik waar de mooiste Kempense natuurgebieden lagen. Zo bezochten we de (voorlopig laatste) balsplaatsen van de korhoenders of luisterden we naar de specifieke roep van de roerdomp. Roofvogels zoals torenvalk en kiekendief kregen steeds veel aandacht. Zo kocht ik een verrekijker en een veldgids en met potlood (dit schrijft ook bij regen) en papier leerde ik de vogels herkennen. De volgende stap was het herkennen van de vogelgeluiden. Die vind je terug in de veldgids en ook op cd’s. Met veel geduld en de hulp van kenners kan ik nu enkele van deze geluiden herkennen.
18
nieuws
Wat is je grootste droom of mooiste herinnering? En heb je die laatste op gevoelige plaat kunnen vastleggen? J. Luyckx: Het is zeker geen kerkuil! Als ik de kans krijg om in Canada beren in hun habitat op te zoeken, sla ik dat niet af. Maar dat is waarschijnlijk te hoog gegrepen. Ik heb nog nooit een steenuil in het wild bespeurd en dat zou me wel blij maken. Tijdens een wandeling zag een kameraad een klapekster. Ik had het vogeltje gemist. De klapekster staat sindsdien bovenaan mijn verlanglijstje en als het kan op een moment dat hij een muis op een meidoorn prikt. Maar mijn dag wordt ook al goed gemaakt als ik ’s morgens tijdens het fietsen naar school de tie-taa van de koolmees hoor. Met mooie observaties krijg ik wel een bladzijde gevuld. Ik heb ooit op één avond vier uilen gezien. Met een bus vol ‘Wielewalers’ reden we een rondje van een tiental kilometer en als er eentje op een paal zat, werd er de volle ‘faar’ opgezet. Ik zag ooit minutenlang een morpheo (een azuurblauwe vlinder van een hand groot). Ik zag aan het Lac du Der bij het ochtendgloren op een halfuur tijd duizenden luidruchtige kraanvogels vertrekken. Op een houtvuurtje een tilapia bakken terwijl op een paar meter afstand vieze maraboes zitten, is onvergetelijk. Als daarna in Parque du Ruindi nijlpaarden naast je slaaphut donderen dan weet je niet waar je het hebt. Mijn absolute topper is walvissen in de Stille Oceaan uit het water zien opduiken en de gevorkte staart op het water zien plensen. Ik dacht dat ik het toen wel gehad had maar geen twee uren later zag ik de machtige albatros zweven. Mijn dagtocht in de Amazone zal ik ook niet gauw vergeten: mijn laarzen vol water, overal (muggen)beten, drijfnat van het zweet en bekaf van bergop en bergaf. Foto’s heb ik nog nooit genomen, laat staan natuurfoto’s. Ik ken er bovendien niets van. Ik ben al blij als ik tijdig mijn verrekijker of lens in aanslag heb. Het probleem is gewoonlijk dat de beestjes in de vrije natuur niet blijven stilzitten. Al heb ik wel een fotografisch geheugen. Ik zie nog steeds die twee vossen op 20 meter van mij in de wei spelen. Ik zie nog steeds die vos langs het struweel lopen. Ik zie nog steeds die dassen uit hun burcht kruipen. Ik zie nog steeds die buizerd op zijn roestplaats zitten, of die wouw, gebruikmakend van de thermiek, door het luchtruim zeilen. Ik zie nog steeds het antennetje van dat wegwippend winterkoninkje. Ik kan uren kijken naar een zwaluw die hongerige jongen eten geeft. Ik heb er geen foto van gemaakt maar het is op mijn netvlies gebrand.
K. Van Gils: In het noorden van Noorwegen zou ik wel eens willen komen. Een giervalk, een bruine beer, een eland of een muskusos in een verlaten toendra en met de middernachtzon zien. Dat zou zeker een aparte ervaring zijn.Het is moeilijk te kiezen wat het mooiste was. Misschien de 16 kraanvogels aan het Zwart Water in Turnhout, of
de zwarte ooievaars op hun nest in Extremadura, of de torenvalk in het Zwin die een tureluur uit de lucht plukte, of de papegaaiduikers op Skomer Island die op een meter langs ons heen naar hun nestholen waggelden. En ik vergeet er vast nog. Een bepaalde periode heb ik wel geprobeerd om foto’s te maken maar een mooie natuurfoto maken is moeilijk en vraagt veel geduld. En om een beetje kwaliteit te halen, moet je investeren in één of meer dure lenzen. Het lukte me niet.
R. Hendrickx: Weet je, het plaatsen van nestkastjes geeft je de mogelijkheid om de vogels regelmatig en van dichtbij waar te nemen. Zo had ik het geluk om vijf jaar lang een koppel torenvalken in een nestkast in de tuin te hebben. We konden van de paring tot het uitvliegen vanuit de woning volgen. Ooit hoop ik zo een steenuiltje te kunnen waarnemen. Het nestkastje hangt er al even maar daarvoor zal ik nog wel wat geduld moeten oefenen. Met de werkgroep MOS hingen we ook een aantal nestkastjes op school. Vorig jaar hebben we onze eerste bezoekers, koolmeesjes, mogen verwelkomen. De nestkastjes tegen de C-blok zijn speciaal voor de gierzwaluw gemaakt. Die is in onze streek afhankelijk van hoge gebouwen. Wie weet… Om echte natuurfoto’s te maken heb je veel tijd, kennis en ervaring nodig om een behoorlijk resultaat af te leveren.
Welke tips of goede raad heb je nog voor onze jonge starters? J. Luyckx: Word lid van Natuurpunt! Sluit aan bij een natuurwandeling onder begeleiding van een kenner of ervaren gids. Daarvan leer je het meeste. Ga niet in een grote groep, want dan wordt er gekletst en dan zie je uiteraard niets. Er bestaan ook mooie natuurboeken met prachtige foto’s met veel achtergrond-informatie. Ik vertrek nooit op reis zonder mijn boeken ‘Veldflora’ en ‘Europese vogels’ van Thieme. Dat is het eerste wat ik inpak. Elk bos, wei of ven is goed. Elke ‘boerenbuiten’ kan een voltreffer zijn. Als men zijn piepers maar openhoudt en vooral niet te veel naar de grond kijkt. Rond Turnhout zijn verschillende reservaten: De Liereman, De Braeckeleer, Het Zwart Water, Winkelsbroek, Frans Segers ...
omgeving. Zelf ga ik regelmatig naar het Turnhouts Vennengebied in het noorden van Turnhout. Vooral in het voorjaar probeer ik daar de steltlopertrek wat te volgen.
R. Hendrickx: Verwacht niet dat je bij elke wandeling elke vogel zal zien. Geniet in eerste instantie van de duizenden hectaren die onze Kempen rijk is. Schaf je een goede veldgids aan, een Peterson met tekeningen of de Vogels van de Lage Landen in Europa van Tirion met foto’s. Let er vooral op dat het geen oude uitgave is. Regelmatig worden er aanpassingen aangebracht en in de nieuwste uitgave vind je niet alleen een afbeelding van de soort maar staan er ook afbeeldingen van jonge, jaarlingen en volwassen vogels vermeld. Een verrekijker kan je moeilijk missen. Het is dikwijls handig om een zakmodel te kiezen. Het grote voordeel van onze Kempen is de verscheidenheid aan vegetatie. Hierdoor kan je op één wandeling en door een vennengebied en door een bos en door de purperen heide wandelen, waar de stuifduinen je het zand in de mond blazen. En op de fiets naar huis kan je de weidevogels zoals de kievit, de wulp of de grutto waarnemen.
Vind je een dierentuin dan maar niks? J. Luyckx: Ik heb niets tegen een dierentuin. Daar kom ik ook graag. Daar zitten de dieren stil en kan je ze goed en van dichtbij observeren. Maar in het wild krijg je een veel grotere kick. Daar hangt veel meer af van het toeval. De beestjes moeten zijn waar jij bent en dan moet je ze ook nog zien of kunnen horen, want ze fluiten niet voor ons plezier en lopen zeker niet met hun aanwezigheid te pronken. In de dierentuin krijg je een mooie waarneming maar alleen in het wild valt de mond open en stokt de adem.
K. Van Gils: Ik bén ook een liefhebber van dierentuinen. Als je Antwerpen of Planckendael al te vaak bezocht hebt, dan kan ik je Burgers’ Zoo in Arnhem aanraden, of Blijdorp in Rotterdam. Net over de Duitse grens zijn ook verzorgde dierentuinen te vinden: Duisburg, Wuppertal, Krefeld, Keulen. Het is natuurlijk een heel andere manier van observeren. Voor de echte natuurbeleving moet je in het bos of het veld zijn.
K. Van Gils:
R. Hendrickx:
Een verrekijker is onmisbaar. Begin met rondkijken in je onmiddellijke omgeving. Probeer vogels in eigen tuin of de velden in de buurt te benoemen. Door lid te worden van Natuurpunt kan je regelmatig op stap met doorgewinterde natuurkenners. Daardoor zal je veldkennis er snel op vooruit gaan. De ‘ANWB vogelgids van Europa’ is voor mij de beste vogelgids van het ogenblik: correcte tekeningen met oog voor detail, heldere tekst en accurate aanduiding van de determinatiekenmerken en te verwarren soorten. En er zijn mogelijkheden genoeg in de directe
De zoo, een documentaire op tv of een boek kunnen ook mooi zijn. Het is misschien de eerste stap voor je de natuur intrekt. Of het kan je kennis opfrissen om in de natuur de vogels juist te determineren. Maar wanneer je in de winter de tuin voorziet van een voederplank kan je de dierentuin of documentaire vanachter het raam bekijken. Zo kan je genieten van de verschillende meesjes en mussen die handig de vetbolletjes opeten.
Dank u wel Jef, Roger en Karl en tot in de wijde natuur. nieuws
19
K ritisch Filmforum derde graad
Filmforum over de strubbelingen van een fait-divers journalist met ambitie en relatieproblemen of welke indruk maakte op de leerlingen van de derde graad BSO en TSO?
LOS
Schrijf in 5 lijnen neer waarom je de film wel of niet aan anderen aanraadt.
Wel: Het is een goede film , makkelijk te volgen en realistisch, hier en daar zit er wat humor en emotie in. Niet: Soms wat langdradi g en irritante tussenstops en een paar schreeuwen van Tom die ik niet goed vond. Michiel Maeriën 5C1 Ele ktromechanica
Vat de film in 10 lijnen samen en vermeld hierbij volgende namen: Tom, Nadia, Jonas, Bob, Jamal en Ali van de Marokkaanse gemeenschap.
kkrant st die voor de stree Tom is een journali in de film er lat n vrouw die hij werkt. Hij heeft ee se an a, een Pakista dumpt voor Nadi d en Bob s is zijn beste vrien na Jo asielzoekster. wille van die, wanneer hij om is zijn grootvader dt en niet het ziekenhuis belan een maagzweer in gen ple l rden, euthanasie wi meer beter zal wo een is al m volgens de wet. Ja wil maar dit niet mag m To e. m cis ijdt tegen het ra allochtoon die str et m m he kt Jamal. Dit lu een interview met wie hij n Marokkaan met ee i, behulp van Al bevriend raakt. n er het opnemen va Deze film gaat ov happij en tsc aa m se m ze Vlaa allochtonen in on lgen. over je dromen vo nica Elektriciteit-elektro Anton Geerts 5F1
20
nieuws
inzit en zekere boodschap omdat er wel een en ad ) nr ren aa (le m fil gen moeten Ik zou de ook met vreemdelin ch to g aa nd va omdat we ica 5C1 Elektromechan omgaan. Wouter Van Heertum
Ik zou de film aanraden omdat dit toch wel één van de betere Vlaamse films is. Deze film gaat over echte problemen in Vlaanderen, meer specifiek de alloc htone gemeenschap in conflict met de ‘inheemse’ bevolking. Zo zie je dus goed het echte probleem en dat is wel interessant. Laurens Van de Water 5F1 Elektrici teit-elektronica
I mpressie
Decorbouwers
Leerlingen van de houtafdeling creëren decorstukken. Ze zijn ondertussen al geroutineerde decorbouwers. Ze maakten immers eerder al decors voor Theater STAP, de Warande en Fata Morgana (Turnhout vijf-sterrenstad). Nu bouwen ze decors voor de openluchtevocatie van september in Oud-Turnhout naar aanleiding van het 150-jarig bestaan van de gemeente. Ze hebben alles zelf ontworpen en uitgetekend met de computer. Die ontwerpfase was best moeilijk. Dit werk vinden ze een hele eer. Ze bouwen ‘een galerij van Corsendonck’ voor Tempeliers. Die gaanderij is 22 meter lang en bevat 11 bogen en 12 zuilen. De hoogte is 3,70 meter. Daarnaast komt er ook een koetshuis met een poort. Voor een andere locatie bouwen ze nog een pesttoren van 5 meter hoog.
De pers had terecht belangstelling voor het mooie werk dat geleverd wordt.
Enkele weetjes over het gebruikte materiaal : 75 platen MDF watervast van 2,44 m x 1,22 m = 223,260 m² 5 platen MDF watervast van 3,05 m x 1,22 m = 16,605 m² Totaal MDF = 241,865 m² 94,5 meter kepers van 7,5 cm x 6,5 cm 264,5 meter epicia planken van 10 cm x 2,7 cm
nieuws
21
K rachtmeting Scholencross Supertrofee Onder leiding van gelegenheidsscheidsrechter Marc Woestenborghs werd op 12 februari in het kader van supertrofee 2008-2009 een voetbalwedstrijd gespeeld tussen de klassen 21-22M en M21.
De score was 2 – 7.
Dankzij een goede bezetting in alle reeksen van de eerste en tweede graad wist de VTST de Beker van de stad Turnhout (jongens) in de wacht te slepen. Proficiat aan ALLE deelnemers! Hoewel winnen plezant is, is deelnemen zeker zo belangrijk.
Pasen : het feest van het ‘‘Wakker worden’’
‘Wakker worden’, zegt God. ‘Wakker worden’, zegt Jezus tegen Petrus die ingeslapen is op de Olijfberg. ‘Wakker worden’, zegt Jezus tegen Petrus, Johannes en Jacobus die moe zijn geworden van al zijn woorden. ‘Wakker worden’, zegt de leerkracht. ‘Wakker worden’, zegt de moedige priester tegen arme boeren in Bolivia. ‘Wakker worden’, zegt de dominee tegen zijn volk dat moedeloos het hoofd laat hangen. ‘Wakker worden’, zegt God tegen Jezus die ligt te slapen achter zijn grafsteen. De mensen hebben je nodig om wakker te blijven.
22
nieuws
H artslag Gingen van ons heen naar het eeuwig leven:
Nieuw leven werd geboren
op 19 november 2008 Paula Van Dooren (78 jaar) vrouw van Fernand Verbeek oud-leraar
op 20 december 2008 Emma Pelkmans dochter van Sarah Nuyts lerares Frans en maatschappelijke vorming
op 6 december 2008 Frans Vorsselmans (76 jaar) vader van Jan Vorsselmans leraar houtbewerking
op 13 januari 2009 Vincent Van Gompel zoon van Pieter Van Gompel leraar lassen
op 22 december 2008 Mathilde Vertommen (73 jaar) vrouw van Hugo Roels oud-leraar en schoonmoeder van Gerd Hautekiet lerares wiskunde en fysica
op 16 februari 2009 Alexander Cooremans zoon van Björn Cooremans leraar elektriciteit
op 8 januari 2009 Jacqueline Blommaert (80 jaar) moeder van Chantal Neudt onderhoud
op 23 december 2008 Maria Loots (70 jaar) schoonmoeder Luc Segers leraar lichamelijke opvoeding
op 3 maart 2009 Herman Kempenaers (82 jaar) oud-leraar Grafische technieken
op 8 januari 2009 Staf Van Rooy (77 jaar) schoonvader Sis Vekemans leraar elektriciteit
op 6 maart 2009 Diane Mortelmans (69 jaar) moeder van Dirk Lambrechts leraar elektriciteit
Broederlijk Delen India is een land met meer dan één miljard inwoners. Dit land heeft één van de snelst groeiende economieën ter wereld maar de kloof tussen arm en rijk wordt ook groter. Dit jaar laat Broederlijk Delen de inheemse volkeren aan het woord. Zij maken samen ongeveer 20% uit van de totale bevolking en zijn het slachtoffer van uitbuiting en discriminatie. Ze behoren dan ook tot de armste inwoners van India. Maar ze blijven niet bij de pakken zitten. Daarom ondersteunt de VTST het project van Tilak. Ze is een waardige, krachtige vrouw met een mening die opkomt voor haar rechten. Samen met haar dorpsgenoten werkt ze aan een succesvolle toekomst voor hun dorpen, wouden en velden.
nieuws
23
w.vtst.be w w
Vrije Technische Scholen van Turnhout Zandstraat 101 2300 Turnhout Tel. 014 41 69 51 Fax 014 41 50 51
Verantwoordelijke uitgever: L. Wens - Zandstraat 101 - 2300 Turnhout
