4Reportage. 10 Pleegzorg 13 TIP 13 Winnaars 14 Wat gaan we doen? 15 Gielis Beijsstraat

32

Bewonersblad Wonenbreburg • november 2014

10 Pleegzorg 13 TIP 13 Winnaars 14 Wat gaan we doen? 15 Gielis Beijsstraat

4

Reportage 7 123sprong

2

18 Waar gaat uw huur naartoe? 19 Straatfeest aan het Planciusplein 20 Woontoren Teun 21 Blaft uw hond vaak? 21 Lezersonderzoek Venster 22 Complex de Vlinder 24 Hoe vraagt u een reparatie aan? 26 Vraagbaak 27 Gratis computerles! 27 Repair café 28 School's Cool 30 Wijk in beeld 31 Dikke punt.

Een boekje open Waar gaat mijn huur naartoe? Veel huurders vragen zich dat af. Wij maken daar geen geheim van. In deze Venster doen we daarom ons ‘huishoudboekje’ voor u open. In juli hebben wij uw huur verhoogd. Logisch dat u zich afvraagt: waarom? Ook dat kunt u in dit nummer lezen. Met onze inkomsten (onder andere uw huur) houden wij uw woning en buurt schoon, heel en veilig. Onze huismeesters spelen daarbij een grote rol. Zij zijn hét gezicht van WonenBreburg in uw wijk. In de reportage kleine portretten van deze hardwerkende mannen en vrouwen. Verder in dit nummer weer uitgebreid aandacht voor mooie projecten en initiatieven in de Bredase wijken. Zoals de prachtige binnentuin die bewoners van De Vlinder hebben aangelegd. Mét moestuin! En twee artikelen waarin kinderen centraal staat: over pleegzorg en School’s Cool. Als we onze kinderen en fijn thuis kunnen geven en kans op een goede toekomst, is de winst groot. Dit soort onderwerpen, die dichtbij onze huurders staan, gaan onze bestuurder Johan Dunnewijk altijd zo aan het hart. De man met het grote hart voor huisvesting heeft WonenBreburg verlaten. Hij geniet nu van zijn welverdiende pensioen. Johan, dankjewel voor je tomeloze energie en inzet. Nu kan je die gaan inzetten voor ándere dingen dan werk. Ik wens je daar enorm veel plezier bij!

Fra n klin va n R hoon Directeur Wonen

3

Nieuwswebsite dichtbij.nl nam deze zomer een kijkje bij de huismeesters van WonenBreburg in Breda. In een 10-delige serie berichtte een journalist online over hun werkzaamheden en de verschillende wijken. Op deze pagina’s een korte samenvatting daarvan.

Onze huis­ meesters: beroemd in eigen wijk! 4

Annet

Rina

den Hollander is huismeester in Biesdonk en nieuwbouwcomplex BinnenBuiten. “Veel mensen kennen mij van gezicht, omdat ik ben opgegroeid in een zijstraatje hier. Het voelt als mijn wijk.”

de Korte werkt in drie wijken. “Ik bén Wonen­Breburg voor de bewoners in mijn wijken Heuvel, Princenhage en Westerpark. In totaal goed voor zo’n 980 woningen.”

Annet beheert vanuit haar huismeesterkantoor aan de Brusselstraat ongeveer 1000 woningen. De meeste daarvan zijn flats.

Op maandag werkt Rina in het huismeesterkantoor in het Huis van de Heuvel. Een wervelwind, vindt ze die dag. Want dan komen de telefoontjes van huurders met vragen of opmerkingen.

Het woongenot goed houden “Het is mijn taak ervoor te zorgen dat het woongenot goed blijft. Ik ben veel buiten, de complexen liggen allemaal op loop- en fietsafstand van elkaar. Afval is een aandachtspunt: vuil trekt vuil aan, dus als er een vuilniszak op de galerij staat, dan bel ik aan of stop een kaart in de brievenbus. Heel af en toe betrap ik mezelf erop dat me dat soort dingen ook opvallen als ik niet aan het werk ben. Ach, dat hoort erbij.”

Aanvoelen “Soms krijg ik een huurder aan de telefoon bij wie ik merk dat een helpende hand wenselijk is. Dan ga ik er even langs.” Dat geldt voor iedere vraag of opmerking, legt Rina uit. “Aanvoelen wanneer de huurder het zelf kan oplossen of wanneer het toch beter is dat ik actie onderneem. Als huismeester heb je je oren en ogen open. De kern van ons werk is irritaties van huurders vóór zijn. We doen daarvoor veel werk achter de schermen en 1-op-1 met huurders.”

Andres

Broere is huismeester in het centrum en de Haagse Beemden. “Een hand­ leiding waarin staat uitgelegd hoe je het beste huismeester kunt zijn, is er niet.”

Voor Andres begint een werkdag met een planning in zijn hoofd. Maar geen dag loopt als van tevoren gepland.

Eric

Wassing is huismeester in Tuinzigt en Boeimeer. In Tuinzigt werkt hij nu twee jaar. “Dat ik doe wat ik zeg, en zeg wat ik doe, daar heb ik de huurders wel van moeten overtuigen.”

Het grootste deel van zijn tijd brengt Eric door in de straten van Tuinzigt. Inmiddels is hij daar een bekend gezicht.

Sociaal en leefbaar Werken aan oplossingen “Wat wel vaststaat: als huismeester kom ik voor situaties te staan die een oplossing nodig hebben. En daar probeer ik voor te zorgen.­Iedere bewoner heeft een eigen verhaal. En je raakt snel met iemand in gesprek als je aan de voordeur staat, of in de woning aan het werk bent. Dat menselijke contact ligt me.” Andres is actief op facebook: www.facebook.com/ WonenBreburgHuismeesterAndresBroere

“Tuinzigt is van oudsher een volkswijk, waar de mensen zeggen waar het op staat.” Dat bevalt hem goed, al is daarbij volgens hem persoonlijk contact wel belangrijk. In Boeimeer is hij huismeester van zo’n tien complexen. Eric is er minimaal één keer per week te vinden. “Eenzaamheid heeft hier mijn aandacht. Voor mij staat het sociale aspect en de leefbaarheid in de wijk voorop.” Eric heeft samen met woon­ consulent Roger de Leeuwe een facebookpagina voor Tuinzigt:

Jack Beusenberg ging op

Harry Stadhouders is

In Jacks ogen was de Heuvel ­vroeger een ‘perfecte’ wijk. Veel groen, netjes en opgeruimd. Toen hij in 2007 huismeester werd, wilde hij dat weer bereiken.

Zo’n 900 sociale huurwoningen heeft Harry onder zijn hoede. “Je leert gaandeweg hoe je mensen het beste kunt benaderen. Mijn insteek is en blijft: hoffelijk zijn.”

Lastpost

Niet oordelen

“Mijn doel was -en is- om samen met de huurders de sociale problemen te tackelen en de wijk leefbaar te houden.” Een lastpost was Jack daarbij wel, zegt hij zelf. “Soms heb ik huurders wel zes, zeven, acht keer aangesproken op het onkruid in hun voortuin. Inmiddels wordt het goed bijgehouden. Ze zien zelf ook dat het iets voor de straat doet.”

“WonenBreburg focust op: eerst de mens, dan de stenen. Daar heb ik als huismeester een grote rol in. Soms probeer ik achter de voordeur te kijken, al hoef ik niet te weten wat er precies speelt. Het is niet aan mij om te oordelen hoe een probleem is ontstaan. Het is aan mij om de huurder aan te sporen samen met ons een oplossing te vinden.”

zijn 25e even weg uit de buurt. Nu is hij definitief terug: als huismeester.”Het is ons kent ons in de Heuvel”.

naast Heusdenhout, Ginneken, Blauwe Kei en Zandberg, ook huismeester voor de hoogen laagbouw in Brabantpark. “Iedere dag verloopt weer anders.”

www.facebook.com/ roger.deleeuwe.1 5

Ron Verbraak heeft zijn

Bart de Cock werkt in

Ron beschrijft Haagpoort als een wijk met hechte gemeenschappen en een eigen karakter. Een volkswijk, waar men direct en eerlijk is en waar het leven zich op straat afspeelt.

werkterrein in Haag­poort. “Mensen vertellen en vragen van alles over hun woning, maar ik hoor ook veel persoonlijke verhalen. Dat maakt mijn werk zo mooi.”

Opstartperikelen Sinds kort is nieuwbouwwijk Spring ook onder Rons beheer gekomen. Hier ligt zijn aandacht meer op de opstartperikelen die zo’n complex met zich meebrengt. “Ik krijg regelmatig de vraag of een entreehal gezelliger gemaakt kan worden, de opmerking dat de schoonmaak niet goed genoeg gebeurt of dat de toegangsdeur niet goed sluit. Deze huurders koester ik. Ik ben zuinig op ze, en blijf stimuleren dat ze me bellen.”

René

Ineke de Wee werkt in

Deze wijken maken de het werk van Bart redelijk uniek. Social media ziet hij daarom als een uitkomst. Maar hij laat zich ook in levende lijve vaak zien.

Geeren-Noord is een aandachtswijk. Problemen ziet René niet in zijn wijk, wel uitdagingen. Mensen van dienst zijn, ze helpen. Dat geeft hem voldoening.

Het maatschappelijke en sociale aspect van haar baan, vindt Ineke het meest aantrekkelijk.

Workaholic

Maatwerk leveren

“Door social media heb ik korte lijntjes met de ogen en oren in de wijk.” De Nieuwbouw in Driesprong houdt Bart scherp in de gaten. Minimaal één keer per week plaatst hij een update over de ontwikkelingen. Een workaholic is hij wel, geeft de voormalige cafébaas toe. “Maar investeren in je huurders, dat kost niks”, vindt hij. En dus laat Bart zijn gezicht zien op vergaderingen, borrels en bijeenkomsten, óók na werktijd.

Veel huurders kampen hier met huurachterstand. “Daar stoppen we veel tijd en energie in. Het probleem is dat mensen zich soms verstoppen. Uit schaamte of omdat ze niet weten welke afspraken over betalingsregelingen er mogelijk zijn. Mijn belangrijkste advies? Blijf in gesprek. WonenBreburg is klantvriendelijk. Scheert niet alle huurders over één kam. Maatwerk leveren, daar maak ik me hard voor.”

Driesprong, Epelenberg, Rijen, Bavel, Chaam, Galder en het complex Grote Houw. “Een uitgestrekt gebied met gevarieerde wijken en dito bewoners.”

Bart is actief op twitter: @huismeesterBart

6

Wolffs werkt in Geeren-Noord. Bij elkaar goed voor zo’n 1200 woningen. “Een wijk die nooit verveelt.”

Doornbos en is aanspreekpunt voor de voornamelijk 55+huurders van de flats in de Calandstraat en de Lelystraat (Geeren-Zuid). “Ik benader onze huurders zoals zij dat nodig hebben."

De menselijke kant “Ik hoor vaak dat ik zo geduldig ben met onze oudere bewoners. Mensen helpen, zien dat het goed met ze gaat. Het technische aspect heeft minder prioriteit. Dit doen de collega’s van de onderhoudsdienst. Natuurlijk, een lampje vervangen of een kleine reparatie, dat hoort erbij. Maar de menselijke kant maakt dat ik dit werk met plezier tot aan mijn pensioen wil blijven doen.”

Lees de complete verhalen van onze huismeesters op www.dichtbij.nl. Kies op de website voor ‘Breda’ en zoek op ‘Huismeester’.

Wist u dat BAM woningbouw Zuid als een trein aan het bouwen is in de Driesprong? En er al 20 CPO-­ woningen in aanbouw zijn? Woningen in het park: nog maar 1 te koop! In mei is BAM gestart met de bouw van 62 woningen in de 2 parkblokken. Begin 2015 start de oplevering van de huurwoningen. Er komen 14 koopwoningen in het park. De makelaar heeft nog 1 koopwoning in optie. De rest is verkocht. Na de oplevering van de huurwoningen, start de oplevering van de koopwoningen.

Zelf bouwen op een kavel? Er zijn nu 29 van de 46 kavels verkocht. 8 aan de CPOgroep van Meacasa en 21 aan zelfbouwers die begeleid

Zelfbouwen in 123sprong kan via Okko Project vanaf € 211.500 v.o.n. Kavel 6 t/m 17 zijn nu in verkoop. De trap in het midden of achterin? De keuken voor of achter? Twee of drie slaapkamers en de badkamer achter of in het midden? Het kan echt allemaal. U ontwerpt, kiest en bouwt het zelf.

worden door Okko Project. De woningen zien er aan de buitenkant een beetje verschillend uit. Aan de binnen­kant zijn ze allemaal anders. De bouw is in volle gang, begin 2015 hopen de zelfbouwers te verhuizen naar de Driesprong.

Planning bouw huurwoningen De 26 woningen aan de Ameland- en Terschelling­ straat worden in het eerste kwartaal van 2015 gesloopt. De huurders verhuizen dan tijdelijk naar de nieuw­bouwwoningen in het park die BAM op dit moment aan het bouwen is. Na de sloop start aannemer Huybregts Relou direct met de bouw van hun nieuwe woningen op dezelfde plek. De oplevering van die woningen staat voor de tweede helft van 2015 gepland. De oplevering van de appartementen in 2016. De huurwoningen in het park zijn dan weer vrij voor de volgende huurders.

Vier terugkeerders naar de wijk Bij de sloop van de woningen in de Driesprong in de periode 2006 tot 2008 is aan alle huurders beloofd dat zij terug konden keren als ze dat wilden. Er willen vier huishoudens terug naar de wijk. Zij hebben hun woning in het park al gekozen.

7

ieers: orr Cote nbo

Gro

“ Ik woon hier heerlijk. Dichtbij alle voorzieningen, het is een fijne buurt. En ik ben heel blij met de verbouwing. Die is gedaan net voor ik hier kwam wonen in 2000. Ja, ik betaal daardoor meer huur, maar het is het me zeker waard.””

8

Al bij haar voordeur zie je Corries passie. Een varkentje,

Heerlijk wonen

een blauw klompje en een gezellig blauw geblokt keukenraam. De bewoonster van deze verbouwde flat aan de Calandstraat houdt van blauw, van varkentjes en is gezellig en creatief.

Veel hobby’s Die eerste indruk klopt. En wordt alleen nog maar versterkt zodra we kennismaken met Corrie. Haar leeftijd schatten we zomaar vijftien jaar lager dan haar 76 lentes. “Ik doe van alles de hele dag. In mijn huis heb ik geen vakman nodig. Ik doe alles zelf. En ik heb heel veel hobby’s.” Houtbewerken, figuurzagen, naaien en schilderen zijn er slechts een paar.

Aan de keukentafel “Ik vind zó veel leuk om te doen. Goed in je vel zitten, volgens mij ligt dat voor 50% aan jezelf. Lekker bezig zijn, genieten, optimistisch zijn. En: nooit, maar dan ook nooit, bij de pakken neer gaan zitten.” We drinken koffie in Corries gezellige keuken. “Deze keukentafel heb ik met mijn zwager, die meubelmaker is, zelf ingekort en weer helemaal netjes gemaakt.” Corrie heeft drie volwassen zonen. “Och, daar geniet ik zo van,” vertelt ze glunderend.

“Ik woon hier heerlijk. Dichtbij alle voorzieningen, het is een fijne buurt. En ik ben heel blij met de verbouwing. Die is gedaan net voor ik hier kwam wonen in 2000. Ja, ik betaal daardoor meer huur, maar het is het me zeker waard.” De keuken en de badkamer zijn vernieuwd in deze flat. “Een fijn groter aanrecht, alles rondom betegeld en de wasmachine­ aansluiting naar de badkamer, hartstikke fijn.”

Pronkstuk Hét pronkstuk van Corries huis is het kleinste kamertje. Het hartje kon niet in de deur gezaagd worden, maar in plaats daarvan prijkt er een blauwe sticker in die vorm. Achter de deur staat een heuse houten plee. Een complete ombouw mét deksel zit er om de toiletpot. ‘Vergane glorie’ staat er in sierlijke letters boven het pleeke. Ook hier zie je weer varkentjes. Aan de kleinste details heeft Corrie gedacht. Zelfs de velletjes krantenpapier aan een touw. Dat is natuurlijk een grapje. Want er hangt gewoon wc papier. Wel aan een zelf gemaakte houder, want RVS dat past natuurlijk niet, volgens Corrie. 9

Pleegzorg:

zorgen voor een kind als de ouders dat even niet kunnen

Pleegmoeder Joyce:

“Wij doen ons best ze te laten merken dat ze er mogen zijn, zoals ze zijn. Mét hun achtergrond. Met hun talenten én hun beperkingen.” 10

We zitten aan de keukentafel bij pleegouders Joyce en Mariëlle. Het stel zorgt al 8 jaar voor een 10-jarige jongen, het meisje woont al zo’n 5 jaar bij ze. Zij was nog geen 2 toen Joyce en Mariëlle haar kregen. Dat is lang. Het voelt dan ook als een echt gezin. Zowel voor de pleegmoeders als voor de pleegkinderen.

Bewuste keuze Joyce: “Wij hebben destijds heel bewust gekozen voor pleegzorg. We hadden een grote wens om een gezin te stichten. Voor ons betekende dat sowieso andere opties te onderzoeken dan de standaardmanier. We hebben ons verdiept in adoptie. Maar dat bleek zo’n intensief en langdurig proces! We zouden ervoor naar Amerika moeten en de wachttijd bedroeg toen wel vijf jaar. Dat vonden we heel erg lang. Toen zijn we ons gaan verdiepen in pleegzorg.” Mariëlle: “Met pleegzorg help je een kind dichtbij. In ons eigen land zijn er genoeg kinderen die een stabiele gezinssituatie goed kunnen gebruiken.” Mieke Jorissen van Juzt (zie kader op pagina 12) legt uit: “Het gaat om kinderen waar de ouders even of langere tijd niet voor kunnen zorgen. Bijvoorbeeld door een psychische oorzaak, een verslaving of detentie.”

Belang van het kind voorop Mariëlle: “Het is in het belang van het kind, dat het contact houdt met zijn of haar familie. Ouders, broertjes, zusjes... Je krijgt dus de hele familie erbij, daar moet je wel rekening mee houden. Wij hebben duidelijke afspraken gemaakt met Juzt en met de biologische ouders. Zij ziet haar kind eens in de ongeveer acht weken. Je moet je realiseren dat je zorgt voor andermans kind. Neemt niet weg, dat wij ons wel degelijk mamma voelen,” lacht ze. Zijn de zorgmamma’s nooit bang voor het moment van afscheid van hun pleegkinderen? Joyce: “Natuurlijk steekt dat wel eens de kop op. Vooral in het begin dachten we daar vaak aan. Nu zijn we aan de situatie

gewend. We zijn zo aan elkaar gewend en gehecht! En de gemaakte afspraken zijn goed. Nogmaals: het belang van het kind staat altijd voorop. Nu hebben we al jaren onze rust in deze situatie samen gevonden.”

Structuur en veiligheid Mariëlle: “Stabiliteit is het belangrijkste voor een pleegkind. Dat geeft veiligheid. Zo’n kind komt altijd uit een afscheid. Als ze dan voor het eerst bij je komen moet je niet verwachten dat je onder de knuffels bedolven wordt. Het kind is onzeker, afwachtend. Terwijl jij zelf dolblij bent! Je geeft ze het gevoel dat ze veilig zijn door veel structuur te bieden. En dan komt het kind vanzelf naar je toe. Fantastisch is dat!”

Een goede cursus Het kunnen bieden van die structuur, die veiligheid, daar wordt veel aandacht aan besteed tijdens de STAP-cursus van Juzt (zie kader op pagina 12). Mieke: “Dat is een verplichte training van zes avonden, waarin aanstaande pleegouders intensief worden voorbereid op het pleegouderschap. Mariëlle: “Ik vond het een goede cursus. Je kunt er ook met andere pleegouders praten, over hun beweegreden en ervaringen.” Joyce: “We kwamen er tijdens de STAP-cursus achter dat wij ook voor langdurige pleegzorg konden gaan. Want omdat we allebei werken, dacht ik eigenlijk dat we alleen voor weekendzorg in aanmerking kwamen. Maar dat was dus niet zo!”

Opvoeding In de trainingen komt het thema Opvoeding uitgebreid aan bod. Joyce: “Zo leer je ook veel over jezelf. Je normen en waarden, die je aan een kind meegeeft. Ik heb zelf een Indische achtergrond. Daar komt familie op de eerste plaats. Ik bleek daar heel sterk aan te hechten. Sterker dan ik dacht zelfs. En nu, in de opvoeding van deze kinderen, zie je de dingen die je ze meegeeft terugkomen. Je ontdekt veel bij zo’n kind: het karakter, maar dus ook na verloop van tijd dingen uit onze opvoeding. Mooi om te zien.”

11

Pleegzorg: zorgen voor een kind als de ouders dat even niet kunnen Dan komt het meisje binnendrentelen, al in haar pyamaatje, nieuwsgierig naar het bezoek. Heel hartelijk geeft ze ons een handje. Even later steekt er een guitig blond koppie om de deur: ook de jongen komt even poolshoogte nemen. De knul vindt vooral de camera van onze fotograaf heel interessant. Even dollen dan, met de hond en Joyce die op de foto gaan. En dan is het echt bedtijd.

Trots Nadat Mariëlle de kinderen boven nog even welterusten heeft gezegd, vertellen de mamma’s trots door over de kinderen. “Ondanks hun ‘rugzakjes’ komen ze goed mee op school. Ze maken vriendjes. Dat begeleiden we wel. Rustig, een vriendje tegelijk. Het gaat goed met ze. Ze zijn vrolijk, durven zichzelf te zijn. Dat is het belangrijkste!

Helaas zijn er nog steeds kinderen die wachten op een plekje in een pleeggezin. Juzt Pleegzorg is daarom altijd op zoek naar nieuwe pleegouders. Joyce en Mariëlle verlenen langdurige pleegzorg. Er zijn ook mogelijkheden voor kortdurende pleegzorg en weekend- of vakantieopvang.

Geïnteresseerd? Elke maand geeft Juzt Pleegzorg een informatieavond van 20.00 uur tot 22.00 uur. De avonden zijn dit jaar op 24 november in Roosendaal en op 16 december in Zevenbergen. Kijk op www.juzt.nl voor meer informatie.

STAP: voorbereiding op pleegouderouderschap Het STAP-trainingsprogramma (Selectie Training Aspirant Pleegouders) is een groepsgewijze voorbereiding op het pleegouderschap. Het programma bestaat uit zes bijeenkomsten waarin verschillende thema's aan bod komen. Tijdens de training onderzoekt u zelf of pleegzorg iets is voor uw gezin. Ook wordt na de STAP duidelijk welke vorm van pleegzorg u het meeste aanspreekt.

Feiten over pleegzorg

Pleegkinderen zijn tussen de 0 en 18 jaar oud. In Nederland zijn ruim 20.000 pleegkinderen. Het verblijf van een kind kan variëren van enkele dagen tot meerdere jaren. Ongeveer 40% van de pleegkinderen vindt onderdak bij familie of bekenden. Er is altijd contact met de biologische ouder(s), tenzij dit (tijdelijk) niet mogelijk is.

Meer weten?

www.juzt.nl Telefoon: (076) 525 64 44 E-mail: [email protected] Op www.pleegzorg.nl staan meer interviews met pleegouders. 12

Onderzoek naar gebruik van online communicatie in wijken

Ken de grootste stroomslurpers in uw huis Er staan nogal wat apparaten stroom te slurpen in Nederlandse huishoudens. Maar welke apparaten zorgen voor de grootste uitschieters op úw elektriciteitsnota? Dit zijn 6 van de grootste stroomverbruikers thuis.

Welke heeft u thuis staan? Elektrische vijverpomp Leuk zo’n watervalletje in de tuin, maar een vijverpomp staat vaak het hele jaar aan. En verbruikt tussen 195 kWh per jaar (pomp met 20 watt vermogen) en 1.840 kWh (pomp met 200 watt vermogen). Kosten e 40,- tot e 400,- per jaar.

Elektrische kachel Als u regelmatig een elektrische kachel gebruikt, loont het de moeite om te investeren in een duur­zamere oplossing. Als u een kachel zonder thermostaat in één jaar 500 uur gebruikt, kan dat zo 1.000 kWh, oftewel e 220,- kosten. Kachels met thermostaat zijn zuiniger, omdat ze niet de hele tijd op vol vermogen branden.

Televisiescherm Tv’s worden steeds zuiniger, maar ook steeds groter. Ze verbruiken dan ook meer. Het type scherm maakt ook veel uit: een groot plasmascherm verbruikt zo e 90,- aan stroom, terwijl een zuinige LCD-televisie zo’n e 35,- aan elektriciteit kost. Een led-tv is het zuinigst. Als u een nieuwe tv koopt,

let dan op het stroomlabel: vaak kunt u daarop precies zien hoeveel stroom de tv verbruikt.

Biertap De thuistap gebruikt niet zoveel stroom als u ‘m alleen voor een feestje gebruikt. Maar als u hem altijd aan hebt staan, kan het stroomverbruik per jaar meer dan 500 kWh per jaar bedragen, oftewel e 110,-. Dat zijn dure biertjes…

Koelkast of vriezer Hoe zit het met het oude vriezertje in de schuur? Een 15 jaar oude vriezer kan zo’n 500 kWh per jaar verbruiken (e 110,-). Een nieuw zuinig model (A++) verbruikt slechts 200 kWh. Dat scheelt dus elk jaar e 60,-.

Airconditioner De zuinigste airconditioners verbruiken jaarlijks nog steeds zo’n 160 kWh, oftewel e 35,-. Een ventilator is een duurzamer alternatief: deze verbruikt in een jaar slechts een tiende van wat een zuinige airconditioner verbruikt. Bron: www.hetkanwel.net

In april 2014 vulden ongeveer 450 huurders uit de Bredase wijken DoornbosLinie en Haagse Beemden en uit de Tilburgse wijken Groenewoud en Quirijn­ stok een digitale vragenlijst in over online communicatie. Deze vragenlijst was onderdeel van het afstudeeronderzoek van communicatie­studente Jessica Snoeren. Met het invullen van deze vragenlijst maakten de deelnemers kans op een Bol. com cadeaubon ter waarde van e 20,-. De winnaars zijn: G. Stegeman M. van de Bersselaar J. Visser M. v/d Well P. Marijnissen B. v/d Meijden T. v/d Klundert W. Erkeland S. Lenaerts J. Hagen

Van harte gefeliciteerd! Bent u één van deze prijswinnaars en wilt u uw cadeaubon ontvangen? Stuur dan vóór 1 december 2014 een mail met uw naam- en adresgegevens naar [email protected], dan sturen wij u de cadeaubon toe. Alle huurders die de vragenlijst wel hebben ingevuld, maar niet hebben gewonnen: hartelijk bedankt voor het meedoen! WonenBreburg weet nu beter welke online communicatie u vaak gebruikt en prettig vindt om te gebruiken. Wij stemmen onze communicatie hier zoveel mogelijk op af. 13

Groot onderhoud

Bouwjaar

1954 Aantal woningen

100 portiekwoningen 35 eengezinswoningen Doelgroep

eengezinswoningen: kleine gezinnen portiekwoningen: een- en tweepersoonshuishoudens Huidige (kale) huurprijs

eengezinswoningen: € 414,- portiekwoningen: € 399,- (prijzen zijn gemiddelden) Aannemer

Induco Architect

adviseur, architecten en bouwadviesburo PKW Start uitvoering

oktober 2014 Oplevering

juli 2015 Totale kosten per woning

€ 42.000 inclusief BTW Gemiddelde huurverhoging

€ 24,87 per maand 14

Gielis Beijsstraat De buitenkant metselwerk reinigen metselwerk voorzien van nieuw voegwerk nieuwe raamdorpelstenen schoorstenen herstellen spouwisolatie aanbrengen nieuwe hemelwaterafvoeren (deels) nieuwe goten pannendaken nalopen nieuwe kozijnen en deuren met isolerend glas nieuwe brandgangbestrating, inclusief verlichting In de woningen nieuwe keuken nieuw toilet nieuwe badkamer nieuwe vensterbanken nieuwe badkamerdeur met dorpel nieuwe mechanische afzuiging nieuwe afzuigkap in keuken

Bijeenkomsten groot onderhoud Gielis Beijsstraat succesvol De voorbereidingen voor het grootonderhoudstraject in de Gielis Beijsstraat zijn begonnen. Gele spandoeken sierden de wijk en wezen de bewoners op wat komen gaat. Begin oktober organiseerden aannemer Induco en WonenBreburg marktkraam­ bijeenkomsten om de huurders verder te informeren. Geelgekleurde kozijnen

Grote opkomst

“Het wordt kleurrijk”, was een veelgehoorde reactie in de modelwoningen aan de Gielis Beijsstraat. Zowel een eengezinswoning als een woning in één van de portiekflats zijn door medewerkers van Induco al onder handen genomen. Dat het er netjes uitziet, daar zijn de meeste bewoners het wel over eens. Al werden de geelgekleurde kozijnen nog enigszins met argusogen bekeken. “Het is in samenspraak met de architect en de klankbordgroep van huurders bedacht”, verduidelijkte projectleider Kees Kommeren de kleurkeuze. “En gelukkig horen we ook van veel bewoners dat ze het mooi en fris vinden.” In de portiekwoning, verderop in de straat, ontpopte opzichter groot onderhoud Ad Valk zich tot een heuse stylist toen hij bewoners adviseerde welke tegels goed bij welke kleur keukenkastjes passen. Een lastige keuze, die de meeste huurders liever op een later moment thuis namen, zo bleek.

De opkomst was groot op beide avonden. Bewoners zijn blij dat de woningen het onderhoud krijgen dat ze verdienen. Met hun keuzeformulieren keerden ze na een rondje door de modelwoningen weer terug naar hun eigen huis.

Opknappen in plaats van slopen Dat de 35 eengezinswoningen en 100 portiekwoningen worden opgeknapt in plaats van gesloopt, is een bewuste keuze van WonenBreburg. Woonconsulent Rosa Eversteijn: “In de Heuvel is de afgelopen jaren veel nieuwbouw gerealiseerd. Hier hebben we juist bewust gekozen om de betaalbaarheid van de woningen voorop te zetten.”

15

Desiré van Veldhoven, projectleider WONEN+

Negentien nieuwe buurtbewoners heeft de selectiecommissie van Wonen+ inmiddels verwelkomd in Geeren-Zuid. AlleeWonen en WonenBreburg willen met het project nieuwe bewoners aan de wijk binden. Deze nieuwe bewoners moeten iets terug doen voor de wijkbewoners. 16

Boven v.l.n.r.: Gamela van den Berg Marc van den Berg Yolanda Wagenaar Mathé Jacobs Lydie Koning

Onder v.l.n.r.: Miep Robbemond Henny Mugie Annemarie de Jongh Dimphy van Poppel

Vrijwilligerswerk in vier thema’s

Maatje

Nieuwe huurders die in het kader van Wonen+ in de wijk komen wonen, moeten zich verbinden aan minimaal 120 uur vrijwilligerswerk per jaar voor de wijk. Dat moet passen in een van de vier thema’s: ‘schoon, heel en veilig’, ‘jeugd’, ‘armoede/werk’ of ‘tegengaan eenzaamheid’.

Dimphy van Poppel, Anita Venendaal en Miep Robbemond zijn in mei naar Geeren-Zuid verhuisd en zijn al druk aan het werk. Dimphy is als vrijwilliger gestart bij het vernieuwde buurthuis ONS. “Een mooi initiatief,” vindt ze het. Anita voelt zich erg betrokken bij de pilot Wonen+.

Schouders eronder

Sport toegankelijk maken

Vrijwilliger Toine is samen met vijftien andere bewoners van de wijk opgeleid voor de sollicitatiecommissie om geschikte huurders voor de pilot te vinden. “Wat we vragen van de huidige en nieuwe bewoners is om Geeren-Zuid vooruit te helpen en de schouders eronder te zetten. Het vrijwilligerswerk is een hele verantwoordelijkheid, maar daarmee geven we de wijk wel de extra impuls die nodig is.”

Voor Miep is de buurt nieuw. “Maar ik ben er hartelijk ontvangen”, vertelt ze. Als ‘oude rot’ in het horecavak kan Miep het restaurant van buurthuis ONS een zetje in de rug geven. In de toekomst wil Miep haar vrij­ willigersuren ook gaan inzetten om de buurtbewoners aan het sporten te krijgen. Een idee dat ze opdeed in Tilburg. Daar staat in een park fitnessapparatuur verankerd in de grond. Het is toegankelijk voor de hele buurt. “De sportschool is vaak onbetaalbaar voor mensen, met Wonen+ wil ik daarom in Geeren-Zuid dit initiatief uitrollen.”

Frans Mugie

Kans om iets bij te dragen Ook Jamie Kankam neemt regelmatig plaats in de selectiecommissie. Als buurtbewoner en sociaal pedagogisch hulpverlener heeft hij zich al eerder voor Geeren-Zuid ingezet, onder meer met het Grote Broerproject.“Ik ben opgegroeid in deze buurt en ben van plan hier te blijven wonen. Daarom wil ik mijn bijdrage leveren. Met deze pilot heb je als bewoner ook echt de kans om iets bij te dragen.”

De tussenstand In totaal hebben zich nu 212 geïnteresseerde woningzoekenden aangemeld. Daarvan zijn 28 mensen aangenomen door de selectiecommissie en hebben er 20 al een huurcontract getekend. Nog 8 mensen staan op de wachtlijst tot een huurwoning vrij komt. Doel is om na 2 jaar zo’n 60 actieve vrijwilligers aan Geeren-Zuid verbonden te hebben. “We staan aan het begin van de pilot en langzaam krijgt het vorm. Ik verwacht dat de effecten – minder vernielingen en vuilnis en meer gezelligheid op straat – over een jaar te zien zijn”, zegt Toine.

www.klikvoorwonen.nl/wonen+ Anita:



“Ik trek me het lot van eenzame ouderen erg aan. Als maatje probeer ik daarom mensen uit hun woningen te krijgen, een praatje met ze te maken of bijvoorbeeld even samen boodschappen te doen.” 17

Waar gaat uw huur naartoe? Onlangs is de huur verhoogd. In juli betaalde u voor het eerst dat nieuwe bedrag. Deze huurverhoging is nodig. Het geld is nodig om onze extra lasten te betalen. Dat zijn de verhuurdersheffing en een bedrag aan Saneringssteun. Wij maken ons zorgen om de betaalbaarheid van wonen. Want daar stáát WonenBreburg voor. Met de gemeente gaan we eraan werken om wonen betaalbaar te houden. Betaalbaarheid van wonen De betaalbaarheid van wonen staat onder druk. Het inkomen van de huurders wordt minder door de crisis. Tegelijkertijd moeten wij de huren wel verhogen. Omdat we het anders financieel niet redden. Daarom ­draaien we aan twee knoppen. We zorgen dat de organisatiekosten ­dalen. En we hebben uw huur verhoogd. Hier ziet u waar uw huur naartoe gaat:

21% Rentekosten 23% Saldo 20% Onderhoudskosten

1% Sociaal beheer* 2% Overige (exploitatie)opbrengsten en kosten

12% 17% Verhuurder­ Kosten heffing en organisatie saneringsWonenBreburg steun

4% Belasting en verzekering * Sociaal Beheer exclusief mankracht (huismeesters, consulenten etc) die in de wijk worden ingezet.

Stel de huur van uw woning is 459 euro Rentekosten - 107 Onderhoudskosten - 92 Kosten organisatie WonenBreburg - 80 Verhuurderheffing en saneringssteun - 53 Belasting en verzekering -18 Sociaal beheer -4 Overige (exploitatie)opbrengsten en kosten -7 Saldo 98 18

Opbrengsten totaal 158,3 x miljoen Rentekosten - 37,0 Onderhoudskosten - 31,7 Kosten organisatie WonenBreburg - 27,4 Verhuurderheffing en saneringssteun - 18,3 Belasting en verzekering - 6,3 Sociaal beheer - 1,3 Overige (exploitatie)opbrengsten en kosten - 2,5 Saldo 33,8

Verhuurdersheffing en saneringssteun De verhuurdersheffing is een extra belasting vanuit het Rijk voor verhuurders. Saneringssteun is het bedrag dat wij betalen om corporaties die in de knel zijn geraakt, te helpen. Dat komt voor een deel door onjuiste beslissingen en wangedrag. Dat betreuren wij. Maar we vinden ook dat de huurders van die organisaties niet de dupe moeten worden. We zijn trouwens ook verplicht die Saneringssteun te betalen.

Rente en Onderhoud U ziet dat er een aantal belangrijke kostenposten zijn: Rente voor onze leningen. Onderhoud aan onze woningen. Dit jaar budgetteren we daar, net als vorig jaar, 16,5 miljoen euro voor. En dat is goed, want de woningen moeten hun waarde houden en in goede staat blijven. Zodat u prettig woont.

Organisatiekosten Daarnaast zijn er kosten voor de organisatie WonenBreburg. Voor het grootste deel zijn dat personeelskosten. Voor de huismeesters, de woonconsulenten in de wijk, de vakmannen, de medewerker die u aan de telefoon krijgt. Maar ook de collega’s die zorgen dat de informatie bij u komt, dat de website werkt, dat u kunt inloggen en uw gegevens kunt inzien. Deze post is de laatste jaren van 23% (2010) naar 17% gedaald en daalt nog verder.

Overige posten De kosten voor buurtonderzoek, schuttingen, afsluiting achterpaden vallen onder Sociaal beheer. Onder overige (exploitatie)opbrengsten en kosten zijn de uitgaven verzameld voor schoonmaak, kosten van VVE’s, huurgewenning, huurkorting, vergoedingen bij grootonderhoud of herstructurering, betalingsregelingen. Verder betalen we onroerende zaakbelasting, rioolbelasting en de verzekering van de woningen.

Straatfeest aan het Planciusplein Zondag 31 augustus 2014 werd er op initiatief van een aantal bewoners in samenwerking met betrokken ondernemers uit de buurt een gezellig straatfeest op het grasveld aan het Planciusplein georganiseerd. Alle bewoners van de omliggende straten hadden ook een uitnodiging ontvangen en de opkomst was groot! Iedereen genoot van een goed verzorgde barbecue, spelletjes, een luchtkussen, muziek en een rommelmarkt. Ondernemers uit de buurt hielpen ook mee Verschillende bedrijven in de buurt hielpen mee aan het realiseren van het straatfeest. Zo zorgde het Theehuis voor lekkere salades, de Jumbo voor een gedeelte van het eten en drinken, Meesterbakker Van Iersel zorgde voor lekker stokbrood en Van Vulpen en WonenBreburg gaven een donatie voor spelletjes en vlees voor op de barbecue. Insteek ‘Veel mensen leven van een paar honderd euro per maand in deze wijk, het straatfeest moet wel voor iedereen toegankelijk zijn’. Met deze insteek werd het straatfeest georganiseerd. WonenBreburg steunde dit initiatief, omdat het bijdraagt aan de leefbaarheid en sfeer in de buurt.

Saldo Het bedrag onderaan de streep hebben we nodig om onze leningen af te lossen. 19

Huurders nemen alvast een kijkje in woontoren Teun Toekomstige bewoners van woontoren Teun, aan het Dr. Struyckenplein, nemen een kijkje in hun huurappartement dat binnenkort wordt opgeleverd. Bijna bovenin, op de dertiende etage, loopt Mitchell rond. Samen met zijn vriendin Esther betrekt hij een huurwoning in de vrije sector, met groots uitzicht over Breda. Zijn ouders zijn ondertussen druk aan het meten. “De grote raampartijen zijn prachtig, maar maken gordijnen wel noodzakelijk,“ lacht Mitchell.

Eind 2014 oplevering De Nederlandse Bouw Unie levert de woningen vanaf oktober 2014 op. De appartementen op de bovenste etage zijn als eerste aan de beurt, vervolgens werkt de aannemer naar beneden. Stefan en Aïsha gaan samenwonen op de eerste etage en moeten dus nog even geduld hebben. “We hebben er erg veel zin in,” reageert Aïsha, terwijl ze zich een voorstelling probeert te maken van de keuken. “Helaas moeten wij nog wachten tot december, maar dat geeft ons wel genoeg tijd om meubels uit te zoeken.”

Koopappartementen beschikbaar Alle beschikbare huurwoningen zijn al verhuurd. Er zijn nog maar vijf koopappartementen beschikbaar. Teun is onderdeel van een grootschalig herstructureringsproject van het Dr. Struyckenplein. Het totale project wordt door Nederlandse Bouw Unie in samenwerking met WonenBreburg ontwikkeld en gerealiseerd.

Debby “Over een maand of twee hoop ik mijn studie af te ronden. Ik woon nu in een woning speciaal voor studenten, dus daar moet ik dan uit. Dat betekent dat ik op zoek moest naar iets nieuws. Bekenden wonen al in de nieuwbouw aan het Dr. Struyckenplein, vandaar dat ik wist dat ‘Teun’ wellicht iets voor mij kon zijn. Het zijn mooie appartementen en de ruimte voor de slaapkamer vind ik echt prachtig.”

Stefan en Aïsha Mitchell “We maakten kennis met de mogelijkheden in Teun, doordat we onze interesse hadden getoond voor een woning in ‘Wonen boven de Winkels’, ertegenover. Omdat we daar geen appartement konden betrekken, viel ons oog op deze woning. Het is van alle gemakken voorzien, alles is nieuw en fris. En het appartement heeft een uitzicht waar je u tegen zegt.” 20

“Wij gaan hier samenwonen. We hebben er ontzettend veel zin in, al moeten we nog even geduld hebben voordat onze woning opgeleverd wordt. Nieuwbouw betekent dat je de eerste bent die er woont; dat sprak ons aan. En daarbij is de locatie perfect.' Kijk voor meer informatie op www.struyckenwijk.nl facebook.com/struyckenwijk

Check bij de buren:

blaft uw hond vaak? Is uw hond vaak alleen thuis? Help uw trouwe huisdier zich beter te voelen en voorkom overlast voor uw buren. Het kan heel goed zijn dat u het zelf niet weet, maar dat uw hond veel blaft als u niet thuis bent. Dit kunnen buren die thuis zijn soms heel vervelend vinden. Ze kunnen last hebben van het aanhoudende geluid (vooral in een flatgebouw). Daarbij kunnen ze vaak niets doen omdat u niet thuis bent en de deur uiteraard op slot zit. Bent u zich er van bewust dat uw hond dit gedrag ook kan vertonen. Praat eens met uw buren of zij uw hond horen als u niet thuis bent. Het kan zijn dat uw hond last heeft van verlatingsangst of verveling. U kunt hierbij hulp krijgen van de hondenwacht Breda. Help uw hond zich prettiger te voelen als hij alleen is! U kunt de hondenwachter bereiken via het meldpunt van de gemeente Breda, telefoonnummer 14076.

Lezersonderzoek Venster Dit voorjaar hebben ongeveer 3500 lezers de enquête ingevuld over Venster. Wij vroegen naar uw ervaringen als lezer. Wat vindt u van ons huurdersblad? De reacties zijn over het algemeen positief. De meeste lezers zijn blij als het blad weer op de deurmat valt. Artikelen waar u het liefst over leest gaan over (groot) onderhoud, leefbaarheid en uw wijk. De rubrieken ‘Wat gaan we doen’ en ‘Wijk in beeld’ worden het meest gelezen. Invullers van de enquête laten ook weten dat ze tips over wonen en besparen waarderen. Voor de meeste lezers is Venster een bron van informatie: over WonenBreburg en over hun eigen buurt. Wij doen ons best dit blad er aantrekkelijk uit te laten zien. Met frisse kleuren, mooie foto’s en duidelijke teksten. Uit de enquête blijkt dat dit lukt. Juist die eigenschappen worden het meest gewaardeerd. Venster krijgt als rapportcijfer een 7,5. Ruim voldoende, maar dat kan nóg beter. Al uw suggesties voor verbetering nemen wij mee. Zodat dit blad nóg leuker wordt om te lezen. 21

Eten uit eigen binnentuin bij De Vlinder De bewoners van het complex De Vlinder in de wijk Haagse Beemden genieten dit jaar extra van hun binnentuin. Want de bewonerscommissie heeft er een heuse moestuin in aangelegd.

22

“ Je had het eigenlijk een paar weken geleden moeten zien,” begint Marianne van Well. “Toen stonden de tomatenplanten er nog, we hadden bloemkolen, rode bieten, aardbeien, bramen en sla...” Marianne is initiatiefneemster van de moestuin. Ze heeft er veel verstand van, want in haar eigen tuin verbouwt ze al jaren van alles. “Ons kruidenvrouwtje,” grapt Marja van der Waal.

lig op uit te kijken.” Zoals mevrouw Van Limburg, die op de begane grond woont. “Ik vind het prachtig om naar te kijken. Ook de bloemen vind ik mooi, en de boompjes die ze hebben geplant.”

Het magazijn van Kees De binnentuin ziet er erg mooi en gezellig uit. Niet alleen de moestuin is nieuw, de hele tuin is opgeknapt. Met een bloemperkje, twee fruitboompjes en er zijn ook plannen voor de borders. Marja: “Richard woont hier ook en die is hovenier. Dus hij had echt professionele ideeën.” Het is een mooi geheel, met groen geschilderde decoraties, zoals een vogelhuisje en een ronde picknicktafel. “Dat komt uit het magazijn van Kees,” grapt Marja.

Gevonden spullen Biologisch Marja en Marianne zijn vaak in de moestuin te vinden. Net als Natasja, die vertelt over het stukje dat speciaal voor de kinderen is aangelegd. “Een strookje is speciaal voor hen. Heel veel aardbeien, maar ook de bietjes die er uit kwamen waren hartstikke lekker!” “En allemaal biologisch,” zegt Marja. “We spuiten niks. Het smaakt gewoon extra lekker als je het zelf hebt gekweekt. O, die bloemkool hè jongens, die was lekker!”

Samen genieten De leden van de bewonerscommissie mochten hun plan uitvoeren, nadat ze goedkeuring hadden gevraagd aan de rest van de bewoners. Marianne: “Iedereen vond het goed. En alle bewoners genieten er ook van. Ofwel door zelf mee te werken in de tuin, er te zitten, aardbeitjes te plukken, of gewoon er gezel-

Kees van de Luijtgaarden komt net aangelopen en legt het even uit. “Al die spullen komen uit de buurt en zijn afgedankt. Ik heb ze allemaal gevonden. Ook de tegels en de planken waar de moestuin mee gemaakt is. Gewoon gevraagd of ik ze mocht hebben. En dat mocht.” De grote bakken vullen met tuinaarde had -letterlijk- nogal wat voeten in aarde. Marja: “We waren heel blij met de kleine bijdrage van WonenBreburg. Een deel daarvan hebben we voor die aarde gebruikt. Wat er was veel nodig!” Een groep bewoners is een paar keer op en neer gereden met de auto en zelfs op de scooter en de fiets, om de vele zakken aarde naar de tuin te krijgen. Maar: het is het waard geweest. Want wat hebben ze er een plezier van gehad dit eerste jaar. “Volgend jaar doen we wel weer bloemkool hè Marianne?” “Ja, en sla.” “En bietjes.” “En natuurlijk verse kruiden.” Ideeën genoeg! 23

Hoe vraagt u een reparatie aan? Het gemakkelijkst is om dit via internet te doen. U kunt 24 uur per dag vanachter uw computer een aanvraag doen én meteen een datum en tijd voor de reparatie vastleggen. Ga naar www.wonenbreburg.nl. Daar ziet u een tekening van een vakman met daarbij de tekst ‘Klik hier voor het aanvragen van een reparatie’: Vervolgens kunt u aangeven waar in uw woning of in de algemene ruimte iets kapot is en wat er kapot is. Dit helpt ons ervoor te zorgen dat de vakman, die langskomt voor de reparatie, de juiste materialen en gereedschappen meebrengt.

Is er iets kapot in de algemene ruimte van uw flatgebouw? Voor meldingen in de algemene ruimtes, bijvoorbeeld de hal van uw flat, ook graag uw eigen adres vermelden. U hoeft voor de reparatie in een algemene ruimte niet thuis te blijven. Uw adres gebruiken we om te bepalen in welk gebouw we een reparatie moeten uitvoeren.

Wat maakt WonenBreburg niet? Heeft u zaken overgenomen van een vorige bewoner? Of heeft u zelf voorzieningen aangebracht? Dan moet u deze ook zelf repareren. Daar komt geen vakman van WonenBreburg voor langs. Nadat u uw postcode en huisnummer hebt ingegeven, krijgt u een keuzemenu te zien:

Heeft u geen computer of internet? Meld dan uw reparatieverzoek telefonisch via 0900-0209 (50 cent per gesprek). Van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur plant een medewerker van WonenBreburg uw reparatie in.

De reparatie De vakman komt bij u langs op het afgesproken moment. Dit kan een vakman zijn van WonenBreburg, of van een ander bedrijf waar WonenBreburg zaken mee doet. U hoeft dus nooit langer thuis te zijn dan nodig. 24

Kan WonenBreburg mij herinneren aan de reparatie? Vanaf 1 oktober 2014 heeft WonenBreburg nog een extra service. Heeft u een afspraak voor een reparatie gemaakt? Dan sturen wij u de dag voor de reparatie een sms bericht, ter herinnering. Het is daarom wel van belang dat WonenBreburg uw juiste mobiele telefoonnummer heeft. U kunt uw mobiele telefoonnummer controleren en wijzigen op uw eigen pagina van ‘Mijn WonenBreburg’ of mailen naar [email protected] met als onderwerp: ‘wijzigen klantgegevens’. Heeft u geen computer? Dan kunt u wijzigingen ook telefonisch aan ons doorgeven via 0900-0209 (50 cent per gesprek). Als u ons belt, krijgt u een keuzemenu te horen. U kunt daarin kiezen voor het onderwerp waarvoor u belt. Voor bijvoorbeeld storingen aan de liftinstallatie of verwarmingsinstallatie werken we samen met andere bedrijven. U wordt dan direct doorverbonden naar dat bedrijf.

Klanttevredenheid De vakman laat na een reparatie altijd een kwaliteitskaart bij u achter. Wij vragen u op deze kaart aan te geven of u tevreden bent over de vakman en de door hem uitgevoerde reparatie. Stuurt u deze kaart na de reparatie aan ons terug? Dit kost u niets.

Hoe heeft u uw reparatieverzoek gemeld? Website WonenBreburg

Telefonisch via 0900-0209 (50ct/gesprek)

Anders namelijk:

Welk rapportcijfer geeft u aan het gemak waarmee u uw reparatieverzoek kunt doorgeven? 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Afspraak en uitvoering

Plan gratis, snel en makkelijk uw reparatieverzoek online in op l www.wonenbreburg.n

Vindt u dat WonenBreburg snel genoeg bij u is langsgekomen?

ja

nee

Is de reparatie binnen de afgesproken tijd uitgevoerd?

ja

nee

Is de reparatie in één keer uitgevoerd?

ja

nee

Indien nee, moet de vakman nog bij u langskomen?

ja

nee

ja

nee

Heeft u een spoedreparatie? Spoedgevallen kunt u natuurlijk 24 uur per dag melden. Onder spoedgevallen verstaan wij brand, gaslekkage, waterlekkage of een stroomstoring. Het gaat dan om een situatie, waarbij reparatie absoluut niet tot de volgende werkdag kan wachten.

Kwaliteit Is het resultaat zoals u verwachtte?

Welk rapportcijfer geeft u aan de kwaliteit van de uitvoering van de reparatie? 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

9

10

Welk rapportcijfer geeft u aan de dienstverlening van de vakman? 1

2

3

4

5

6

7

8

stroomstoring waterlekkage

Zoek de oorzaak:

Sticker Bij deze uitgave van Venster krijgt u een sticker. Deze sticker kunt u aan de binnenkant van de deur in de meterkast plakken. Ruikt u een gaslucht? Heeft u geen stroom in uw woning? Of heeft u water­schade? Lees dan op deze sticker wat u moet doen!

• Komt de lekkage vermoedelijk van de bovenburen? Check eerst bij hen of dat klopt. Het zou een vaatwasser of wasmachine kunnen zijn. • Komt de lekkage uit uw eigen woning? Zoek dan naar de bron en draai de hoofdkraan dicht. • Meld de lekkage bij uw inboedelverzekering voor een eventuele vergoeding.

Doe de stekkerproef om te controleren of de storing wordt veroorzaakt door een apparaat in huis. Waarom eerst de stekkerproef? Als er een elektricien komt en constateert dat de storing door een apparaat van u zelf is veroorzaakt, dan betaalt u de voorrijd- en reparatiekosten van de elektricien.

Hoe? • Schakel alle groepen en de aardlekschakelaar in de meterkast uit of verwijder de zekeringen van de groepen. • Haal alle stekkers uit de stopcontacten en zet de lampen uit. Vergeet hierbij de tuin en de berging niet! Volg eerst de stappen op en bel dan naar • Schakel de groepen en de aardlekschakelaar WonenBreburg 0900-0209 (50 cent per gesprek) opnieuw in. voor een • Plaats één voor één de loodgieter of stekkers weer in het stopcontact. Zet uw apparaten en lampen één voor één aan en gaslekkage elektricien. wacht tot ze het doen. • Sluit de hoofdkraan bij de gasmeter. Ook bij spoed in • Valt de stroom opnieuw uit op het moment • Zet alle ramen en deuren open. de avond of dat u een stekker in het stopcontact stopt of • Voorkom vonken en open vuur (dus ook in het weekend. een apparaat aanzet? Dan veroorzaakt dit niet roken!). apparaat waarschijnlijk kortsluiting. • Bel direct naar WonenBreburg via Vervang of repareer dit apparaat. 0900-0209 (50 cent per gesprek) en vraag • Geeft geen enkel apparaat een probleem? om een loodgieter. Heeft u ook niet teveel apparaten tegelijk op één stroomgroep aanstaan? En valt de stroom toch uit? Dan is er waarschijnlijk iets met de elektra-installatie aan de hand. Meld direct bij ons een reparatieverzoek.

bij gas- of waterlekkage of stroomstoring

25

Asbest is een natuurlijk product en bestaat uit hele kleine vezels. Asbest is een verzamelnaam voor verschillende mineralen die een aantal nuttige eigenschappen hebben: sterk, slijtvast, isolerend en bovendien goedkoop. Vanwege deze goede eigenschappen is asbest vooral na 1945 veel verwerkt in verschillende (bouw)materialen.

Is het niet gevaarlijk om asbest te laten zitten?

Wordt asbest nu nog gebruikt?

Weet WonenBreburg of er asbest in mijn woning zit?

De effecten van asbest op lange termijn voor de gezondheid werden pas jaren later bekend. Sinds 1983 wordt asbest daarom nauwelijks meer gebruikt. Het is sinds 1993 zelfs helemaal verboden om asbest te verkopen, te gebruiken of te verwerken.

Heeft u ook een vraag voor deze rubriek? Mail deze dan naar [email protected].

Is asbest gevaarlijk?

26

Meestal niet. Toch vindt WonenBreburg het belangrijk om u over asbest in uw woning te informeren. Huurders van woningen van voor 1994 waar asbest in is verwerkt is, krijgen van ons een brief. Zij mogen niet boren, schuren of zagen in het asbestmateriaal. GGD adviseerde WonenBreburg over dit informatietraject.

Moet WonenBreburg asbesthoudende materialen in en om een woning weghalen? Niet altijd. Het hangt er vanaf waar het asbestmateriaal zit, welke soort asbest het is en in welke staat het materiaal is. Alleen deskundigen kunnen dit onderzoeken en bepalen. We hebben medewerkers opgeleid om asbest te herkennen en te handelen bij verdachte materialen.

Wanneer onderzoekt WonenBreburg de woningen? Bij onderhoud aan de woningen onderzoeken we of het nodig is het asbest weg te halen. Als de situatie veilig is, kan het zijn dat we het laten zitten.

Onbeschadigde hechtgebonden asbest laten zitten, levert geen risico op voor de gezondheid. Wilt u meer weten over asbest en gezondheid? Kijk dan op www.ggdwestbrabant.nl/Themas/Milieuen-veiligheid/Asbest.

Door onderzoek en ervaring weet WonenBreburg waar asbest in de woningen van voor 1994 zit.

En weet ik dat dan ook? De Rijksoverheid verplicht ons om aan huurders te melden wat wij weten. Alle huurders van woningen met asbest krijgen dit van ons te horen. In deze woningen hangt een informatiekaart in de meterkast.

Wat staat er op de informatiekaart in de meterkast? Er staat op waar asbest in uw woning zit en dat we u adviseren niet te boren, schuren of zagen aan het materiaal. Is er sprake is van asbest met een verhoogd gezondheidsrisico? Dan laat WonenBreburg dit altijd verwijderen of duurzaam afschermen.

Ik denk dat er asbest in mijn woning zit. Wat moet ik doen? Vermoedt u dat u beschadigd of niet-hechtgebonden asbest in huis heeft? Neem contact op met Wonen­ Breburg via [email protected] of de klantenlijn: 0900-0209 (50 cent per gesprek).

Meer weten? Kijk dan op www.wonenbreburg.nl/asbest

Gratis computerles voor huurders! Tegenwoordig kunt u veel regelen via het internet. Hoe werkt dat precies bij WonenBreburg? Dat is een vraag die veel huurders ons stellen. In 2013 organiseerden we computerlessen. Die werden druk bezocht. Daarom doen we dat eind van dit jaar weer. Wilt u meer zaken zelf vanuit huis regelen? Dat is makkelijker dan u misschien denkt! U krijgt les van studenten van het (V)MBO. De stichting ‘Laat je iets wijsmaken’ heeft hen opgeleid tot instructeurs. U leert onder andere: hoe u een reparatieverzoek bij WonenBreburg in kunt plannen hoe u kunt opzoeken wie uw contactpersoon is in de wijk hoe u uw eigen gegevens wijzigt in ‘Mijn WonenBreburg’ wat u allemaal met uw mobiele telefoon kunt doen hoe u een twitter- en/of facebookaccount aanmaakt hoe u WonenBreburg kunt volgen op Twitter of Facebook

Neem uw kapotte spullen mee naar het Repair Café! Daar kunt u samen met deskundigen aan de slag. Zo valt er altijd wel wat te leren. U bent ook altijd welkom voor een kop koffie of thee. Repair Cafés zijn gratis toegankelijk. Op de locatie van het Repair Café is gereedschap en materiaal aanwezig om allerlei reparaties uit te voeren. Herstel uw kleding, meubels, elektrische apparaten, fietsen, speelgoed, en nog veel meer. Er zijn reparatiedeskundigen op allerlei gebied. Zoals elektriciens, naaisters, timmerlieden en fietsenmakers. In Breda zijn er Repair Cafes op vier locaties. Op www.repaircafe.nl staat waar ze nu te vinden zijn.

Inschrijven kan via onze website. Zet uw eerste stap in de digitale wereld (of vraag even hulp). Ga naar www.wonenbreburg.nl. Klik op ‘Ik ben huurder’. In de kolom links, onderaan, staat ‘Gratis Computerles’. Daar vindt u meer informatie en het inschrijfformulier. U krijgt via email de datum en locatie van de les te horen. 27

School’s Cool helpt kinderen bij de start op de middelbare school. Future Click helpt leer­ lingen vanaf de 2e klas van de middelbare school. De leerlingen worden door de basisschool en de middelbare scholen aangemeld. De individuele coaching vindt plaats voor School’s Cool in de brugklas en in de 2e klas van het middelbaar onderwijs, voor Future Click begeleidt de coach de leerling vanaf de 2e klas gedurende minstens een jaar. School's Cool koppelt vrijwillige mentoren aan scholieren. De thuis­mentor is een goed opgeleide,

Asher:

“Eerst interesseerde school me niet. Ik vond het saai en begreep het soms ook niet. Door Jacques heb ik mijn motivatie gevonden. Elke week heb ik alles af!” Borst vooruit “Zeg het maar Jacques, zei hij tegen mij, onderuit gezakt in zijn stoel. Dat was onze eerste ontmoeting. Dat eigenwijze vond ik meteen leuk aan hem. Ik dacht: daar kan ik wel wat mee.” Jacques heeft Asher letterlijk en figuurlijk even bij de les getrokken. “We zorgden allereerst voor een goede stoel voor hem. Zodat hij rechtop kon gaan zitten. Stapje voor stapje kreeg Asher een actievere houding. Borst vooruit, hè jongen?” 28

Miscommunicatie In het begin moest Ashers interesse gewekt worden. Op school had hij eigenlijk alleen wat moeite met lezen. Jacques: “Toen ik met een AutoWeek kwam, liet hij zien dat hij prima kon lezen. Asher is namelijk gek op auto’s. Daar kunnen we mee vooruit, dacht ik!” Ashers houding had ook te maken met zelf­vertrouwen. Met hulp van Jacques voelde hij zich steeds beter. Miscommunicatie bleek de hoofdoorzaak van Ashers moeite. Ashers ouders komen uit Sri Lanka. De Nederlandse taal is moeilijk voor ze.

Even school bellen Asher geeft een voorbeeld: “Ik zat in de brugklas. Er was een ruzie tussen jongens. Ik had er niks mee te maken. Gelukkig kwam school daar al snel achter, dat konden ze zien op camerabeelden.”

positief ingestelde vrijwilliger die een leerling met geduld, aandacht en enthousiasme een steuntje in de rug biedt. Het doel van School’s Cool Breda is de kans op een succesvolle loopbaan in het voortgezet onderwijs te vergroten en voortijdig schoolverlaten te voorkomen.

Om te weten wat er precies aan de hand was, heeft Jacques de school gebeld. Jacques: “Het was eigenlijk al opgelost. Maar toch is het fijn dat de school dan weet dat er iemand achter Asher staat.” Bij Jacques kunnen leerkrachten terecht voor vragen en overleg. Jacques gaat ook mee naar ouderavonden.­ Fijn voor Ashers ouders, die zo veel beter weten hoe het met hem gaat op school. En ook fijn voor de school.

Meer informatie en aanmelden van nieuwe mentoren: www.schoolscoolbreda.nl Contactpersoon School ’s Cool Breda: Henriette Martens-Ankone 06 38 21 63 17 of email: [email protected].

Kind voorop Bij de School’s Cool mentoren staat het kind altijd voorop, vertelt Ea. ”Ze zijn allemaal positief en gedreven. Mentoren luisteren vooral naar het kind. Ze worden echt maatjes. De mentor is geen leraar en geen ouder.” “Ik zal dan ook nooit een wijzend vingertje gebruiken,” zegt Jacques. ”Maar ik geef wel grenzen aan.” Eens per week komt de volwassen mentor bij het kind thuis, gedurende een periode van anderhalf tot twee jaar. Ouders zijn nauw betrokken bij de begeleiding. Jacques: “Er moet altijd een ouder thuis zijn als de mentor komt. En ouders moeten toestemming geven om mee te gaan naar ouderavonden.”

Minder schooluitval

Steuntje in de rug Mentorcoördinator Ea de Gaay Fortman legt uit: “Het scheelt scholen werk en tijd. Extra tijd die ze niet hebben om te besteden aan leerlingen die een steuntje in de rug nodig hebben. Een mentor, een maatje als Jacques, geeft deze kinderen elke week de individuele aandacht die ze zo hard nodig hebben.” Vaak gaat het om helpen bij plannen, structuur aanbrengen in de schooltaken. De mentor helpt bij het huiswerk, maar geeft ook emotionele steun. Bijvoorbeeld als een kind gepest is. Asher had vooral behoefte aan hulp bij het plannen. Samen met Jacques bespreekt hij elke week hoe het gaat op school en wat hij nodig heeft.

Eens in de zes à zeven weken komen de Bredase mentoren bij elkaar. Dan bespreken ze hoe het gaat met hen en met ‘hun’ scholieren. Ea: “School’s Cool is een landelijk succes. Het leidt tot een afname van schooluitval. Daarom krijgen we subsidie uit vsv-gelden, een potje van de overheid om schooluitval te voorkomen. In Breda, Oosterhout en Etten-Leur werken nu ongeveer 75 mentoren die leerlingen begeleiden, 60 leerlingen voor School’s Cool en 15 tot 20 leerlingen voor Future Click, ons programma voor leerlingen die al op de middelbare school zitten. Allemaal vrijwilligers.”

Verrijking Een enorme verrijking, vindt Jacques het. “Ik kom uit het bedrijfsleven en wilde na mijn pensioen iets blijven doen. Maar ik had geen zin om in besturen te gaan zitten. Ik koos voor vrijwilligerswerk. Het leek me altijd al geweldig om met jongeren te werken. Dit is fantastisch. Een kind tijdens zo’n periode op te zien fleuren geeft mij enorm veel vreugde.” Ea: “Met verbazing zie ik elke keer weer wat er gebeurt. En dat zien scholen ook: elk jaar dragen scholen 40 tot 50 leerlingen voor. We kunnen dus nog altijd vrijwilligers gebruiken!”

29

Onze 23 rijtjeswoningen in Chaam zijn gebouwd in verschillende stijlen. Dit zijn de eerste gerealiseerde woningen van het nieuwbouwplan ‘DeN Brabander’. In het complex uit 2013 woont een zeer gemêleerd publiek. Het is op de rand van Chaam en toch maar enkele minuten van het centrum. Al met al een heel rustig complex waar je nog kunt genieten van het buiten zijn.

Tot 1997 was Chaam een zelfstandige gemeente. Het is omgeven door landbouwgebied. Dichtbij zijn een aantal uitgestrekte natuurgebieden. Zoals de Chaamse bossen, de Strijbeekse Heide, het landgoed Hondsdonk en de Chaamse beken.

Het dorp

Bezienswaardigheden zijn enkele oude boerderijen, aan de Ginderdoorstraat, de Kerkdreef, de Klooster­ straat en de Woeststraat, waaronder langgevel­ boerderijen. Ze dateren uit de 18e en 19e eeuw.

Chaam is een dorp in de gemeente Alphen-Chaam. Het ligt tussen Ulvenhout en Baarle-Nassau en Baarle-Hertog. Chaam telt een kleine 4000 inwoners. 30

Dikke punt. Op 1 oktober jl. zat ’t er voor mij op. Ik ben met pensioen gegaan na 35 jaar werkzaam in de volkshuisvesting te zijn geweest. Waarvan bijna 25 jaar als directeur bij WonenBreburg en zijn rechtsvoorgangers.

Ik stop - ik zeg u dat eerlijk - met dubbele gevoelens. Aan de ene kant zie ik er naar uit eindelijk wat meer tijd voor mijn dier­ baren en voor mezelf te krijgen. Anderzijds zal ik ons mooie en in mijn ogen maatschappelijk nuttige werk ongetwijfeld gaan missen. Dat laatste betreft dan bij uitstek al de mooie, warme, betrokken mensen die ik dankzij mijn prachtige baan heb leren kennen en waarderen. Mensen waarmee ik in de afgelopen jaren heb mogen samenwerken. Mensen waarvan ik veel heb geleerd. Mensen waarvan ik langs deze weinig persoonlijke weg - ik ben me daarvan bewust - afscheid neem. In een niet-willekeurige volgorde zijn dat:

Ik realiseer me dat ik niet meer dan een toevallige voorbijganger ben. In die zin gaat het leven ook na 1 oktober gewoon door. En zo moet ’t ook. WonenBreburg is in mijn ogen - en ik ben niet geheel objectief een prachtige organisatie. Een organisatie met betrokken medewerkers die hun hart aan de volkshuisvesting hebben verpand. Medewerkers die ervan overtuigd zijn dat we zorgvuldig en consciëntieus om moeten gaan met de dure plicht die hen is toevertrouwd: zich inzetten voor mensen die op de ‘vrije markt’ niet of zeer moeizaam aan de bak komen als het gaat om het vinden van een goed en betaalbaar huis.

onze huurders en hun belangenvertegenwoordigers (SHW, HBO’s en de commissies van huurders); mijn collega’s bij WonenBreburg die zich dag in, dag uit met hart en ziel inzetten om een kleine 30.000 huurders het wonen zo aangenaam mogelijk te maken; de bestuurders van onze collega corporaties actief in Tilburg en Breda; de bestuurders van de maatschappelijke instellingen in Tilburg en Breda waarmee WonenBreburg intensief samenwerkt; wethouders, raadsleden en ambtenaren in beide steden; en alle (overige) zakelijke contacten.

Ik wens WonenBreburg, de huurders en de woningzoekenden toe dat die oriëntatie op ons bestaansrecht als woningcorporatie en de toegevoegde waarde die we van daaruit aan de samenleving kunnen leveren, ook in de voor ons liggende jaren onverkort centraal blijft staan. Ook - of misschien juist - als de wind ‘ns even tegenzit.

Dank voor het vertrouwen dat ik altijd van uw kant en dat gedurende (bijna) 25 jaar lang heb mogen ervaren.

Het gaat u allen, zowel zakelijk als privé, goed! Deze blog is ook gepubliceerd op Dichtbij.nl

Het nieuws van WonenBreburg leest u op www.wonenbreburg.nl of volg ons via @wonenbreburg www.facebook.com/wonenbreburg www.linkedin.com/company/wonenbreburg www.youtube.com/user/wonenbreburg Aan dit nummer werkten mee: De huismeesters van WonenBreburg Breda, Corrie Grootenboers, Joyce en Mariëlle, Mieke Jorissen, Rosa Eversteijn, Kees Kommeren, Ad Valk, de vrijwilligers van Wonen+ in Geeren-Zuid, Marianne van Well, Marja van der Waal, Kees van de Luijtgaarden, Jacques Klijndijk, Asher, Ea de Gaay, Johan Dunnewijk, Franklin van Rhoon, de toekomstige bewoners van woontoren Teun in Struyckenwijk: Mitchell, Debby, Stefan en Aïsha. Dit is een uitgave van: afdeling Klantcommunicatie WonenBreburg. Ontwerp: Veldontwerp. Fotografie: Riesjard Schropp, Luuk Koenen, Maud Robberts. Tekst: Janine Reichgelt (Commentaal), Eva Boon, Maud Robberts (Breda Dichtbij). Druk: Drukkerij Groels.

31

J AARGANG

Plak deze sticker in uw meterkast en lees wat u moet doen bij een gaslucht, waterlekkage of stroomstoring

g of de orinntr ren omst te co ole apparaat strotek kerproef om oor een

t d Doe de s t veroorzaak proef? storing word m eerst de stekker nstateert aro in huis. Wa lektricien komt en co an u zelf is t v raa pa er een e ap Als rrijd- en ing door een kkage dat de stor , dan betaalt u de voo . ien wateoorrzale venburen? veroorzaakt ten van de elektric ak: k van de bo n de elij kos ek tie oed Zo ara ee erm rep t. Het zou lekkage v • Komt de rst bij hen of dat klopnnen zijn. aar ekschakel Check ee of wasmachine ku Hoe? en de aardl e zekeringen oning? Zoek le groepen r d vaatwasser kage uit uw eigen w kraan dicht. • Schakel al kast uit of verwijde ofd lek ho de de ter mt aai g • Ko in de me it bron en dr elverzekerin en. stekkers u dan naar de kage bij uw inboed van de groep • Haal alle ntacten en lek ng. • Meld de eventuele vergoedi de stopco pen uit. voor een zet de lam j de tuin rbi Vergeet hie g niet! en de bergin roepen en e g • Schakel d kschakelaar n naar da l de aardle be . rek) en op en sp pp ge opnieuw in oor één de sta r pe de (50 cent ats één v 9 Volg eerst Pla 20 • -0 tact. Zet uw burg 0900 het stopcon r één aan en WonenBre voor een oo rs weer in n v kke éé ste of en lampen loodgieter apparaten het doen. et moment . wacht tot ze opnieuw uit op h t stopt of elektricien d in • Valt de stroomker in het stopcontac akt dit rza tek k bij spoe roo n s e Oo ve ee g an a t u da of ekk n bij de gasmeter. t aanzet? D iting. gasloo de avond een apparaaaarschijnlijk kortslu fdkraa en. at. ekend. • Sluit de h en en deuren op (dus ook apparaat w pareer dit appara obleem? in het we am ur re pr • Zet alle r vonken en open vu Vervang of enkel apparaat een tegelijk op om en ork en rat • Vo • Geeft ge k niet teveel appa n valt de stroom !). via ken urg t ro reb oo nie Heeft u anstaan? E iets met aar WonenBr gesprek) en vraag p a ct n roe ire mg l d • Be één stroo n is er waarschijnlijk d. 0 cent pe (5 09 -02 0900 toch uit? Da allatie aan de han erzoek. dgieter. nst iev om een loo de elektra-i j ons een reparat bi Meld direct

e rlekkag of wate bij gas-troomstoring of s

Per 1 januari 2015 biedt WonenBreburg Koopstart aan. Dit product is bedoeld om voor mensen met een lager inkomen, het kopen van een woning mogelijk te maken. Interesse? Eind 2014 vindt u op www.wonenbreburg.nl/kopen meer uitleg en informatie. Kijk voor het aanbod van onze koopwoningen op www.wonenbreburg.nl/kopen Huren vanaf € 700 per maand? Kijk voor ons aanbod van huurwoningen in de vrije sector op www.wonenbreburg.nl/vrijesectorhuur

1 2

•

NR

3 2

•

n o v e m b e r

2 0 1 4

Tips voor de redactie WonenBreburg vindt het belangrijk om te weten wat u vindt. Hebt u opmerkingen of vragen over ons of over dit blad? Laat dan een reactie achter op www.wonenbreburg.nl via een webformulier, of schrijf naar: WonenBreburg, t.a.v. afdeling Communicatie, postbus 409, 5000 AK Tilburg. Bezoekadres

Schorsmolenstraat 48 Openingstijden woonwinkel: maandag t/m vrijdag 8.30 tot 12.30 uur Klantenlijn 0900-0209 (50 cent per gesprek) www.wonenbreburg.nl Venster is het bewonersblad van WonenBreburg dat twee keer per jaar in een oplage van 10.000 exemplaren gratis onder alle huurders in Breda wordt verspreid. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt worden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie.