3 maart Uitkomsten Jaarplan MAAT

Uitkomsten Jaarplan MAAT 2007

3 maart 2008 Uitkomsten Jaarplan MAAT 2007

0

Inhoudsopgave Servicewijken Hatert Groesbeek Lindenholt Algemeen Duurzame gebiedsexploitatie Lindenholt Waalsprong Algemeen Geïntegreerde dienstverlening Waalsprong algemeen Transmuraal Centrum Waalsprong

Zorgprogramma’s

09 09 10 11

Dementie Kinderen van ouders met een beperking CVA

Inrichten samenwerking

12 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 23

Zorgcentrale 24-uurs alarmopvolging Informatievoorziening Cliëntondersteuning Wijkportal: 123wijk MAATplaats Infrastructuur Serviceorganisatie Geïntegreerde dienstverlening Globe Geestelijke verzorging Transitie-experiment Wijs in de Wijk

Facilitaire samenwerking

25 25 27

Personeel & Organisatie Facilitair & Inkoop

Overig Integraal planningskader Ede Waterkwartier Transitiearena’s huisvesting, zorg en welzijn voor mensen met een beperking Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) Gemeente Nijmegen


02 02 03 04 04 05 06 06 07 08

28 28 30 31 33

1

Servicewijk

Terugblik 2007

Hatert Start project: september 2005 Einde project: -

Aanleiding In het najaar van 2005 is het ontwikkelen van de wijk Hatert in Nijmegen als een servicewijk als prioriteit vastgesteld door de vennoten van MAAT. Met het inrichten van de servicewijk Hatert sprong de projectgroep op een rijdende trein. De woningbouwcorporaties hadden al prestatieafspraken met de gemeente Nijmegen gemaakt. In de bouwafspraken is in het Hart van Hatert onder een woontoren een serviceplint gepland. De MAATpartijen vormden de eerste inhoudelijke ideeën om daarin tot een geïntegreerde dienstverlening te komen. In 2006 bleken de bouwplannen te wijzigen. Daarmee kwam er de mogelijkheid om de dienstverlening geïntegreerd met het wijkcentrum Hatert te ontwikkelen. De dienst accommodaties van de gemeente Nijmegen, die verantwoordelijk is voor de exploitatie van wijkcentra, is benaderd voor een gezamenlijke inhoudelijke aanpak. De MAATpartijen en diegenen die betrokken zijn bij de ontwikkeling van Hatert bleken in 2007 steeds meer overtuigd te zijn van de noodzaak van een geïntegreerde dienstverlening op het gebied van wonen, welzijn en zorg. In 2007 is de wijk Hatert als een Vogelaarwijk aangewezen en kregen de plannen voor het inrichten van de serviceplint vorm en inhoud. Verder helpen de MAATpartijen de gemeente Nijmegen met het ontwikkelen van een wijkactieplan. Gerealiseerde resultaten 2007 De MAATpartijen hebben een intentieverklaring ondertekend om gezamenlijk vorm en inhoud te geven aan de serviceplint in het hart van Hatert. Verder hebben de MAATpartijen de wijkactieplannen van Minister Vogelaar ondersteund en hebben zij een constructieve bijdrage geleverd aan een integrale aanpak. Het plan is vanwege de integrale aanpak met inwoners en diverse organisaties als een van de beste plannen van de in totaal veertig plannen gekwalificeerd. Daarnaast hebben de MAATpartijen een visie en een functionele verdeling ontwikkeld voor de ontmoetingsfunctie in de wijk. De gemeente Nijmegen heeft de adviezen overgenomen en heeft dat in een verbouwplan voor het wijkcentrum vertaald. Als laatste hebben de betrokken MAATpartijen de mogelijkheden voor een geïntegreerde vorm van dagopvang in het wijkcentrum onderzocht.


2

Servicewijk

Terugblik 2007

Groesbeek Start project: 2006 Einde project: -

Aanleiding In 2006 is een eerste conceptwijkanalyse besproken in de projectgroep Groesbeek. De eerste algemene bevinding die naar voren kwam, is dat de nieuwe voorzieningen in Groesbeek los van elkaar ontwikkeld worden. Daarnaast blijkt het aantal geclusterde woonvormen in Groesbeek (zoals beschermde woonvormen) hoger en het aantal niet geclusterde woonvormen (zoals levensloopbestendige woningen) lager te zijn dan de behoeftenorm zoals die uit het planningskader komt. Vanwege dit feit was een nadere bespreking wenselijk. In 2006 zijn de voorbereidingen getroffen voor een planningskader voor diverse woonvormen Groesbeek. In 2007 is het planningskader ‘Huisvesting Zorgbehoevenden Groesbeek’ door een aantal MAATpartijen vastgesteld. Ook heeft MAAT in 2007 een structureel overleg ingevoerd met gemeente Groesbeek. Doelstelling • Een woonservicegebied inrichten. Een woonservicegebied is een gemeente waar alle burgers desgewenst zo lang en optimaal mogelijk zelfstandig kunnen wonen. • De dienstverlening van de organisaties inzichtelijk maken en op elkaar afstemmen. • In de dienstverlening nader samenwerken en/of geïntegreerd ontwikkelen. • (Eerstelijns)zorg moet bereikbaar, toegankelijk en in voldoende mate aanwezig zijn. • De informatie- en adviesverstrekking op elkaar afstemmen of integreren, zodanig dat burgers keuzemogelijkheden hebben en er naadloos naar worden toegeleid. • Nieuwe en bestaande accommodaties (voorzieningen) van waaruit de diensten worden verstrekt in samenhang met elkaar ontwikkelen en op elkaar afstemmen. Dit geldt zowel voor de locatie als voor de te leveren diensten. (Mariëndaal, De Meent, het WMO-loket, het dienstencentrum, Pluryn, het gezondheidscentrum, ROC-gebouw, DAC en loket Oosterpoort). Gerealiseerde resultaten 2007 • Notitie ‘Huisvesting Zorgbehoevenden’ vastgesteld in april 2007. • Visie ontwikkeld op welzijn en concreet vertaald naar integraal welzijnsaanbod in het Trefpunt van de Meent. Enkele MAATpartijen nemen gezamenlijk de exploitatie van een ontmoetingsruimte op zich. • MAAT leverde haar bijdrage in het ontwikkelen van het WMO-beleidsplan Groesbeek.


3

Servicewijk

Terugblik 2007

Lindenholt algemeen Start project: 2006 Einde project: Aanleiding en doelstellingen De servicewijk Lindenholt is eind 2006 van start gegaan en de projectgroep heeft een aantal lange termijn ambities (2007 - 2012) geformuleerd op diverse gebieden: Psychosociale problematiek • Gezamenlijke verantwoordelijkheid voor, preventie van en een geïntegreerde aanpak van de psychosociale problematiek. Verbeteren van de sociale structuur en het woonklimaat • De sociale samenhang en betrokkenheid van bewoners in Lindenholt verbeteren. • De wijkeconomie stimuleren. Ontmoeten en netwerken • Effectiever en meer integraal gebruik maken van bestaande en toekomstige gemeenschappelijke ontmoetingsruimten in Lindenholt. • Netwerken opbouwen en onderling inzetbaar maken, waardoor de bewoner optimaal in staat wordt gesteld om de onderlinge betrokkenheid en de regie en verantwoordelijkheid over het eigen leven zelf in te vullen. Bouwen/aanpassen van woningen voor zorgbehoevenden voor de toekomst • Verzorgd en gewoon wonen waar nodig. Geïntegreerde dienstverlening vanuit wijkgezondheidscentrum Horstacker • Een zorgstation realiseren. Gerealiseerde resultaten 2007 • Er is een informele netwerkstructuur van de MAATwerkers in Lindenholt opgezet. Tijdens een eerste bijeenkomst in mei 2007, waar alle werkers in Lindenholt aanwezig waren, is de behoefte geuit om elkaar beter te leren kennen en ervaringen uit te wisselen. Dit heeft geleid tot een informele netwerkstructuur van MAATwerkers. Elke twee maanden wordt in het hart van Lindenholt een werkerslunch georganiseerd. Een van de MAATorganisaties presenteert zich en vervolgens worden ervaringen uitgewisseld onder het genot van een broodje. In 2007 zijn drie werkerslunches georganiseerd waar NIM, RIBW en Talis zich gepresenteerd hebben. Tevens zijn er deelnemersgegevens uitgewisseld. • De gebiedsrekening ‘Duurzame Gebiedsexploitatie’ is opgesteld in de vorm van een eindrapportage (zie verdere uitwerking). • De kwaliteit van de woonvoorraad in Lindenholt is door Portaal en Talis in kaart gebracht aan de hand van de woningtypologie van MAAT. • Op verzoek van de besturen hebben MEE, NIM, SWON en Tandem een visie op gezamenlijke dienstverlening voor welzijn geformuleerd in Lindenholt. Deze inhoudelijke ingrediënten voor een ‘wijkreizigers’ netwerkstructuur in Lindenholt in combinatie met een signaalkamer zijn geïntegreerd in het project onafhankelijke klantondersteuning. • Sinds januari 2008 is de wijkverpleegkundige van ZZG in het wijkgezondheidscentrum aanwezig. • De reguliere cliëntendoelgroep van RIBW is in 2007 uitgebreid met 10-15 plaatsen en daarmee is er ook een stevigere signalering in de Lindenholt. • Er is een eerste uitwerking van het concept kleinschalig ontmoeten in Lindenholt gemaakt.


4

Servicewijk

Terugblik 2007

Duurzame gebiedsexploitatie Lindenholt Start project: 2006 Einde project: -

Aanleiding Duurzaam Lindenholt is erop gericht de economische grondslag te creëren die het mogelijk maakt elke burger in de wijk te laten participeren en zodoende de zorgconsumptie te doen afnemen. Op voorstel van MAAT hebben Talis, Portaal en de gemeente Nijmegen eind 2006 besloten te participeren in een onderzoek naar de vastgoedwaardeontwikkeling in Lindenholt. De gedachte is dat er een relatie is tussen de woonomgeving en de sociale context van een gebied enerzijds en de waarde van het vastgoed anderzijds. Als het verschil tussen de huidige waarde en de potentiële waarde aanzienlijk is, is het economisch zinvol om gericht te investeren in woonomgeving en sociale context. Zo zou het investeren in zelfredzaamheid van bewoners wel eens meer vastgoedwaarde kunnen genereren dan het geven van een nieuwe dakkapel aan elke woning. Als dit concept werkbaar blijkt, dan hebben we een investeringsmethodiek in handen die met dezelfde middelen betere resultaten oplevert en die problemen binnen de wijk oplost en niet naar elders of later verplaatst. Dit noemen we duurzame gebiedsexploitatie. Doelstellingen De doelstelling van het project is de gewenste transities in de wijk te voorzien van een economische basis vanuit drie invalshoeken: ¾ wijkeconomie (vastgoedwaarde, bedrijvigheid, gezonde balans tussen (sociale) uitgaven en opbrengsten); ¾ terugdringen van overdrachtskosten door de samenhang tussen de organisaties beter te regelen; ¾ het mobiliseren van ongebruikt potentieel. Verder willen we leren welke interventies wel werken om de sociale conditie van een wijk te versterken en welke niet en wat de effecten daarvan zijn op de gezondheidsconditie van de burgers. Gerealiseerde resultaten 2007 In januari is begonnen met het opstellen van een ‘gebiedsrekening’ onder leiding van de Kopgroep. Diverse interviews zijn gehouden met de zorgen welzijnspartijen binnen MAAT, de gemeente Nijmegen en de corporaties en er is een werkconferentie in april 2007 georganiseerd. Net voor de zomer is de definitieve gebiedsrekening vastgesteld. Hierin zijn kosten en opbrengsten globaal met elkaar in verband gebracht. Dit is niet alleen relevant voor de vastgoedwaarde, maar ook voor de zorgconsumptie en de hoogte van de gemeentelijke kosten. Uit de vergelijking van de vastgoedwaarden van verschillende Nijmeegse wijken is naar voren gekomen dat de vierkantemeter prijs voor huizen in Lindenholt relatief laag is (€1600,- tegen bijvoorbeeld €1800,- in Hatert en €2200,- in Brakkenstein). Als we er in zouden slagen de vastgoedwaarde van Lindenholt op het niveau van Hatert te brengen, dan zou dat een meerwaarde van circa 38 miljoen euro betekenen.


5

Servicewijk

Terugblik 2007

Waalsprong algemeen Start project: september 2004 Einde project: -

De Initiatiefgroep Waalsprong heeft in een werkconferentie in september 2004 haar doelstellingen geformuleerd. Samenvattend komen deze er op neer dat de dienstverlening geïntegreerd wordt georganiseerd vanuit de vraag van de burger van de Waalsprong, waarbij organisatiebelangen van aanbieders ondergeschikt worden gemaakt aan het te behalen resultaat. Door projectbureau MAAT is een inventarisatie gemaakt van de aanwezige, geplande en gewenste infrastructuur voor de Waalsprong. Aan de hand daarvan is door de Initiatiefgroep Waalsprong en de woningbouwverenigingen Portaal Nijmegen en Talis een intentieverklaring getekend (Stedenbouwkundig programma van Eisen Waalsprong, april 2006) waarin vastgelegd is welke infrastructuur voor wonen, welzijn en zorg men wil realiseren. Op de bijeenkomst van de Initiatiefgroep van 13 april 2006 is vastgesteld dat het vooralsnog niet aan de orde is om één nieuwe organisatie op te richten voor de dienstverlening welzijn en zorg. Gekozen is voor het geleidelijk integreren en uitbreiden van de dienstverlening, uitgaande van de (te verwachten) vraag. Besloten is ook dat vanuit de inhoud zal worden ontwikkeld en dat daarom het zwaartepunt van de activiteiten zal worden verplaatst van het bestuurlijke niveau naar de verantwoordelijken voor het primaire proces. Gerealiseerde resultaten 2007 Inmiddels is er een tweetal projecten gestart: 1. transmuraal centrum (zie verder in dit document); 2. geïntegreerde dienstverlening Waalsprong (zie verder in dit document). Op 19 november kwamen voor het eerst bijna alle (toekomstige) zorgen dienstverleners uit de Waalsprong in de theaterzaal van De Klif bijeen om met elkaar kennis te maken en ideeën te genereren voor een vernieuwend aanbod van zorg en diensten. Het doel van deze bijeenkomst was om eens met heel andere ogen te kijken naar de wijk, de bewoners en het eigen beroep en om te spelen met verschillende perspectieven op vragen en oplossingen. De aanwezigen maakten er samen een inspirerende en creatieve bijeenkomst van. Uit deze kennismakingsbijeenkomst is een groot aantal ideeën gegenereerd, die binnen de verschillende MAATprojecten worden opgenomen. Eén idee is inmiddels operationeel, namelijk de site www.creatiefindewaalsprong.nl.


6

Servicewijk

Terugblik 2007

Geïntegreerde dienstverlening Waalsprong algemeen Start project: 2006 Einde project: 2009

Aanleiding In een nieuwe woonwijk als de Waalsprong is de vraag naar zorg en diensten in de beginperiode divers maar relatief klein van omvang. Dat stelt zorgorganisaties voor de vraag hoe zij een breed scala aan zorg en diensten kunnen bieden, op maat van de cliënt, in een geografisch gebied waar de vraag klein is. Met andere woorden: hoe krijgen we de ‘onrendabele lijnen’ rendabel? Doelstelling De doelstelling is het bieden van een gevarieerd aanbod aan zorg en diensten, kleinschalig en op maat van de klant, met een zo groot mogelijke doelmatigheid en efficiency. Het idee is om dit te realiseren met het concept van geïntegreerde dienstverlening. Gerealiseerde resultaten 2007 De projectgroep geïntegreerde dienstverlening in de Waalsprong heeft zich tot oktober vooral gericht op de vertaling van de wensen van de verschillende organisaties naar de benodigde accommodaties en zorgwoningen in de wijk Laauwick. De vertaling van de wensen naar de infrastructuur is in de tijd naar voren gehaald zodat Portaal en Talis op tijd bepaalde gronden kunnen claimen bij de GEM. Deze wensen zijn opgetekend in het document ‘Geïntegreerde Dienstverlening en Accommodaties in Laauwick’. Het document is inmiddels goedgekeurd door de initiatiefgroep en gepresenteerd bij de GEM. Zowel de woningcorporaties als de GEM hebben enthousiast gereageerd op de plannen voor geïntegreerde dienstverlening en de voorgestelde inrichting hiervan. De projectgroep staat nu aan de lat om het begrip geïntegreerde dienstverlening verder handen en voeten te geven. De start hiervoor was op 19 november tijdens de werkconferentie ‘Creatief in de Waalsprong’. De bijeenkomst is georganiseerd om de (toekomstige) zorgen dienstverleners met elkaar kennis te laten maken en ideeën te generen voor een vernieuwend aanbod van zorg en diensten. De conferentie heeft verschillende nieuwe en verfrissende ideeën opgeleverd die uitgewerkt zullen worden door de projectgroepen. De ideeën en de nieuwsbrief over de conferentie zijn te lezen in de interactieve webkrant, die inmiddels online is.


7

Servicewijk

Terugblik 2007

Transmuraal Centrum Waalsprong Start project: maart 2007 Einde project: eind 2010

Aanleiding Midden jaren negentig vatte de gemeente Nijmegen het plan op de stad uit te breiden ‘over de Waal’ naar het Noorden. Sindsdien heeft het CWZ het plan een polikliniek te vestigen in de nieuwe wijk. Hiermee kon het CWZ de specialistische zorg voor inwoners van de Waalsprong beter bereikbaar maken en tevens haar adherentie uitbreiden. Al snel ontstonden gesprekken met andere partijen over samenwerking in een transmuraal gezondheidscentrum. Maar omdat er nog geen sprake was van woningbouw, bleven de plannen tot begin 2007 steken in de ideeënfase. Toen werd duidelijk dat het CWZ in dat jaar zou kunnen starten met een polikliniek in tijdelijke huisvesting (portacabins). Dat was tevens het startsein voor het uitwerken van de ideeën in een ontwerpschets voor een Transmuraal Centrum Waalsprong (TCW). Doelstellingen Het basisdoel van het TCW is dat generalistische (eerstelijns) en niet spoedeisende specialistische zorg (tweedelijns) in de buurt beschikbaar zijn voor de inwoners van de Waalsprong. Verder is het TCW ook een (virtueel) samenwerkingslaboratorium annex kenniscentrum voor behandelaars, zorgen hulpverleners, dienstverleners en facilitaire ondersteuners. Van hieruit werken zij samen aan het bedenken, ontwikkelen en implementeren van vernieuwende integrale zorgen dienstenconcepten, systemen en instrumenten op basis van de vragen en problemen die zij signaleren bij de doelgroepen van het TCW en de inwoners van de subregio. In het TCW zullen zij de ontwikkelde zorgprogramma’s geïntegreerd aanbieden aan de inwoners van de Waalsprong en van de subregio Nijmegen Noord en Overbetuwe. Gerealiseerde resultaten 2007 In 2007 is het concept van het TCW uitgewerkt in een ontwerpschets: wat is een transmuraal centrum, wat beogen we ermee en aan welke eisen moet het globaal voldoen? Op basis hiervan is een keuze gemaakt voor één van de locatiemogelijkheden en zijn gesprekken met de vastgoedontwikkelaar opgestart.


8

Zorgprogramma

Terugblik 2007

Dementie Start project: januari 2007 Einde projecten: juli 2008 Aanleiding Negen Nijmeegse partijen hebben het initiatief genomen om gezamenlijk een opdracht te formuleren voor een programma dementie. De opdracht voor de projectcoördinatie is verstrekt aan het projectbureau van stichting MAAT. De negen partijen zijn: Stichting Welzijn Ouderen Nijmegen, ZZG Zorggroep, Huisartsenkring Nijmegen, Canisius Wilhelmina Ziekenhuis, GGZ Nijmegen, UMC St. Radboud, Waalboog, Kalorama en Hulpdienst Nijmegen. Op alle niveaus wordt samen gewerkt met Alzheimer Nederland afdeling regio Nijmegen. Doelstellingen: Het RNDN heeft twee deelprojecten opgezet waarvoor specifieke doelstellingen zijn geformuleerd: Doelstellingen zorgtrajectbegeleiding ¾ De cliënt met - een vermoeden van - dementie en de mantelzorger hebben vanaf het moment dat men daaraan behoefte heeft en vanaf het moment van de diagnose een vaste contactpersoon - verder te noemen zorgtrajectbegeleider - op wie een beroep gedaan kan worden en waardoor discontinuïteit in het zorgproces wordt voorkomen. ¾ Mantelzorgers evalueren de rol van de zorgtrajectbegeleider positief, wat tot uitdrukking komt in een evaluatiemeting. ¾ Zorgtrajectbegeleiding bij dementie is een goed gedefinieerd product dat adequaat gefinancierd is. Doelstellingen Vroegdiagnostiek Het RNDN wil de herkenning van vroege signalen verbeteren en het proces naar diagnostiek transparant en toegankelijker te maken, protocolleren. ¾ De cliënt/mantelzorger ervaart dat hij/zij serieus wordt genomen wanneer een ‘niet-pluisgevoel’ wordt geuit en tijdig in het diagnostiekproces wordt genomen. ¾ Voor de cliënt en of mantelzorger met een vermoeden van dementie is het aantal maanden van geuite klacht tot actie door hulpverlening verminderd. ¾ De professionele hulpverleners (in eerste en tweede lijn) en vrijwilligers van de betrokken organisaties (de initiatiefnemende organisaties voor dit project, steunpunt mantelzorg) zijn op de hoogte van hulpmiddelen bij het signaleren en van de procedure die men moet volgen om een cliënt aan te melden c.q. door te verwijzen (procedure vroegdiagnostiek). Gerealiseerde resultaten 2007 Het programma is gestart in januari 2007, met de opdracht van de bestuurders van de genoemde organisaties. • Er is een Plan van Aanpak geschreven met daarin een programmastructuur voor de besluitvorming. • De twee deelprojecten zijn opgestart en er zijn resultaatindicatoren geformuleerd. • Er is aangesloten bij het Landelijk Dementie Programma en er is subsidie van de provincie Gelderland voor een onderzoeksprogramma. • De twee werkgroepen vroegdiagnostiek en zorgtrajectbegeleiding hebben in december hun eindrapportage opgeleverd.


9

Zorgprogramma

Terugblik 2007

Kinderen van Ouders met een Beperking Start project: januari 2007 Einde programma:

Aanleiding In 2006 is naar aanleiding van signalen van managers MAAT met een probleemanalyse gestart rond ouderschap van mensen met een beperking. Betrokken organisaties zijn: De Driestroom, Dichterbij, MEE, NIM, Pluryn, RIBW, Tandem en ZZG zorggroep. Meer en meer mensen die zwakbegaafd of licht verstandelijk beperkt zijn, wensen kinderen. Zij zijn soms niet in staat tot verantwoord ouderschap of hebben hier veel en levenslang begeleiding bij nodig. Men heeft problemen op nagenoeg alle levensgebieden (wonen, financiën, opvoeden, dagritme, huishouden) en de hulp is zeer versnipperd. Als we er van uitgaan dat ook hun kinderen recht hebben op een goede ontwikkeling en opvoeding is het duidelijk dat een geïntegreerde aanpak nodig is. De belangrijkste knelpunten blijken: • problemen zouden direct op de ‘vindplaats’ (wijk en school) aangepakt moeten worden, maar men is onvoldoende tijdig interveniërend aanwezig; • er is gezinsindicatie nodig en ‘lifetime’ een vinger aan de pols; • good practices worden onvoldoende ingebed; • er is onvoldoende ketensamenwerking gericht op preventie en coördinatie. Doelstelling Door het cliëntsysteem wordt de hulp ervaren als dichtbij en continu beschikbaar, als één samenhangend aanbod. Daartoe is ontwikkeld: • een protocol voor de samenwerking van professionals; • een voorstel voor systeemgericht casemanagement en de financiering hiervan; • actief, outreachend en daadkrachtig aanbod op de vindplaatsen. Gerealiseerde resultaten 2007 • Uitvoering geven aan Plan van Aanpak, toevoegen Addendum; • Sociale kaart van aanbod en methodieken; • Integrale probleembeschrijving; • Outreachende cliëntbegeleiding in Hatert; • Analyse van het proces van indicatiestelling (met CIZ, BJZ, MEE). Voorstel voor aanbod top-5 voor de servicewijk: een minimum set van aanbod, voorlichting en educatie ten behoeve van preventie (kinderwens, opvoedingsverlegenheid, ontsporen opvoedingssituaties, etc.)


10

Zorgprogramma

Terugblik 2007

CVA Start initiatieffase: medio 2007

Aanleiding In de regio Zuid-Gelderland zijn de afgelopen jaren verschillende initiatieven gestart om de zorg voor CVA-patiënten te verbeteren. Deze initiatieven waren vooral gericht op het verbeteren van de technische en logistieke kwaliteit door het opstellen van protocollen en richtlijnen. De functionele kwaliteit, waaronder de informatie aan patiënten, is hierbij onderbelicht gebleven. Door gebrek aan borging weten de organisaties niet wat de huidige stand van zaken is en of de gemaakte samenwerkingsafspraken nog worden nageleefd. Doelstelling Er is een samenhangend aanbod van kwalitatief hoogstaande, op de patiënt/cliënt afgestemde zorg en diensten met aandacht voor welzijn in de breedste zin: wonen, welzijn, gezondheid, zingeving. Gerealiseerde resultaten 2007 In 2007 is onderzoek verricht naar de huidige situatie en de aangrijpingspunten voor verbetering. Omdat de betrokken hulpverleners en managers nauwelijks problemen ondervonden bij de organisatie van deze zorg, was er weinig animo om mee te werken aan de ontwikkeling van het zorgprogramma.


11


Terugblik 2007

Zorgcentrale Start project: 2006 Einde project: 2009

Aanleiding Techniek in de zorg is niet meer weg te denken. Zorgverlening in kleinschalige woonvoorzieningen of gewoon thuis is zonder gebruik van technische faciliteiten niet te organiseren. Deze faciliteiten moeten ervoor zorgen dat de zorgvraag goed geadresseerd wordt om deze te kunnen beantwoorden. Door de veranderende vraag van de klant en ontwikkelingen op het gebied van ehealth en telemedicin neemt de behoefte aan technische faciliteiten in de komende jaren toe. Daarbij is de afgelopen jaren gebleken dat binnen de netwerkstructuur van de aangesloten organisaties de toegankelijkheid van de technische infrastructuur van uitzonderlijk belang is om de 24-uurs zorg te garanderen. Om de beschikbaarheid en toegankelijkheid beter te kunnen garanderen, is samenwerking met andere partners nodig. Doelstellingen De techniek voor ‘Zorg en service op afstand’ krijgt vorm via één technische infrastructuur, waarlangs cliënten hun zorgvragen kunnen communiceren. Een gezamenlijke technische infrastructuur maakt het mogelijk om verschillende componenten als de zorgcentrale, alarmcentrale en domotica (elektronische voorzieningen in huizen) te koppelen. De organisaties Pluryn en ZZG Zorggroep hebben daarom besloten om de bestaande zorgcentrales samen te voegen tot één gezamenlijke centrale voor NoordLimburg, Oost-Brabant en Gelderland, startend in Gelderland. Gerealiseerde resultaten 2007 Eind 2007 is de keuze voor de locatie van de nieuw in te richten centrale gemaakt. De eerste en tweede verdieping van de kantoorvilla op het terrein van Pluryn zal zodanig verbouwd worden dat deze geschikt is voor exploitatie van een zorgcentrale. Om de Winkelsteegh geschikt te maken voor de installatie van de systemen zal grondig verbouwd moeten worden. De kosten en de doorlooptijd van de verbouwing zullen begin maart bekend zijn en met de bestuurders besproken worden. In eerste instantie zou de gehandicaptenorganisatie Dichterbij ook vanaf de start participeren in de gezamenlijke meldkamer. De cliëntenraad van Dichterbij heeft echter een negatief advies gegeven voor de inrichting van een gezamenlijke centrale. Dichterbij sluit daarom niet aan en gaat in gesprek met hun cliëntenraad om mogelijk toch tot een positief advies te komen, vooral omdat de huidige locatie van de centrale niet meer voldoet en deze in ieder geval moet verhuizen. De financiële en organisatorische consequenties voor Pluryn en ZZG Zorggroep worden momenteel in kaart gebracht. De ondernemingsraden en cliëntenraden van Pluryn en ZZG Zorggroep zijn geïnformeerd en zijn akkoord met de voorgenomen besluiten.


12


Terugblik 2007

24-uurs alarmopvolging Start project: 2006 Einde project: 2009

Aanleiding In de toekomst zal de vraag naar deze dienstverlening toenemen. Er zijn een aantal trends zichtbaar. Ouderen willen langer zelfstandig wonen en binnen de gehandicaptensector vindt extramuralisering plaats. Zelfmanagement en keuzevrijheid zijn tegenwoordig belangrijke waarden. Ook willen woningbouwcorporaties wonen en zorg meer integreren. Hierdoor zijn ontwikkelingen op het gebied van domotica, waaronder alarmering, onontbeerlijk. Het is echter niet rendabel om per organisatie domotica te ontwikkelen en te exploiteren om vervolgens deze dienstverlening aan de klanten aan te bieden. De organisaties aangesloten bij MAAT willen daarom gezamenlijk een klantgerichte, efficiënte, effectieve en moderne dienstverlening opzetten. Doelstellingen Er is één centraal meldpunt voor alle inwoners van de stad Nijmegen die organisatorisch wordt ondergebracht in een joint venture. Enerzijds om snel te kunnen anticiperen op nieuwe ontwikkelingen op het gebied van alarmering en domotica. Anderzijds om een groter bereik onder diverse doelgroepen met zorgvragen te realiseren en daarmee de concurrentiepositie onder andere met betrekking tot afhandeling van alarmering te verbeteren. Gerealiseerde resultaten 2007 Er is aan MAAT gevraagd om de haalbaarheid te onderzoeken voor het oprichten van de dienst 24uurs alarmopvolging voor de regio Zuid-Gelderland. In de regio was geen alarmopvolging beschikbaar. Voor het hele gebied is inmiddels een 24-uurs professioneel verpleegkundig alarmopvolgingsteam operationeel. Het 24-uurs verpleegkundig alarmopvolgingsteam verzorgt in de avond, nacht en in het weekend geplande en ongeplande zorg bij de cliënten thuis en in (kleinschalige) wooncombinaties. De vennotenraad heeft in november 2007 het voorgenomen besluit genomen om deze dienstverlening tot één centraal meldpunt voor alle inwoners van de stad Nijmegen onder te brengen in een joint venture.


13


Terugblik 2007

Informatievoorziening Start project: augustus 2006 Einde programma:

Aanleiding De vennoten van MAAT hebben besloten gezamenlijk de informatievoorziening aan burgers te organiseren. Dit is van belang enerzijds vanwege de ontsluiting van de kennis die binnen organisaties rust, ten behoeve van de cliënt en burger, anderzijds vanwege een krachtige marktpositie en uitstraling van de kracht van samenwerking. Bij MAAT is het onderwerp informatievoorziening een centraal thema, omdat vraagsturing en cliëntempowerment hier begint. Doelstelling: 'het realiseren van een onafhankelijke en integrale informatievoorziening, zodanig dat mensen met een hulpvraag of beperking zo snel en zo goed mogelijk geïnformeerd worden én van de,voor hen juiste, diensten gebruik kunnen maken opdat zij, ondanks hun ziekte of beperking, zo zelfredzaam mogelijk zijn en zich welbevinden'. Gerealiseerde resultaten 2007 (Zie voor details bij de deelprojecten hierna.) • Uitwerking van het concept 'vraagpatronen': complete sociale kaart van MAAT diensten gereed. • Pilot 'MAAT-plaats' Groesbeek, MAATboek. • Uitwerking concept Oonafhankelijke cliëntondersteuning; voorbereiding implementatie. • Programma van eisen voor het wijkportal 123wijk.


14


Terugblik 2007

Cliëntondersteuning Start project: maart 2007 Einde project: december 2008

Aanleiding De welzijnsorganisaties willen hun functies informatie, advies en cliëntondersteuning bundelen en onafhankelijk positioneren, mede in het licht van het WMO-prestatieveld 3. Cliëntondersteuning in de WMO is het volgende: de ondersteuning van een cliënt bij het maken van een keuze of het oplossen van een probleem. Cliëntondersteuning heeft de regieversterking van de cliënt (en zijn omgeving) als doel, om de zelfredzaamheid en de maatschappelijke participatie te bevorderen. Doelstelling De doelstelling is het organiseren van de functie cliëntondersteuning door het bundelen van cliëntondersteunende functies van MEE, NIM, SWON en Tandem en het onafhankelijk aanbieden van de functie. De cliëntondersteuning wordt geboden, daar waar de burger/cliënt zijn vraag stelt of zijn probleem of behoefte zichtbaar wordt. Cliëntondersteuning is outreachend, bemiddelend, gericht op empowerment en leidt de cliënt zo nodig toe naar de juiste hulp. De cliëntondersteuners staan ‘midden in de wijk’ en zijn vindbaar voor zowel burgers als verwijzers. Zij hebben een zeer breed beeld van de mogelijkheden in de wijk, de informele structuren en het aanbod van 0e, 1e en 2e lijn. Gerealiseerde resultaten 2007 • Visiedocument Onafhankelijke Informatie Advies en Cliëntondersteuning. • Notitie Organisatie en Werkproces onafhankelijke cliëntondersteuning. • Communicatie naar Gemeente Nijmegen, document. • Voorbereiding implementatie cliëntondersteuning.


15


Terugblik 2007

Wijkportal: 123wijk Start project: juni 2007 Einde project: december 2008

Aanleiding Internet is een belangrijk medium voor het in samenhang presenteren van de diensten van MAAT. Via het model van vraagpatronen wordt zichtbaar hoe de vragen van burgers samenhangen. Verder kan de burger zijn weg vinden naar de dienst die past bij zijn vraag. MAAT wil echter dat de dienstenwebsite MAAT veel meer zal betekenen voor de burger. Het zal verschijnen als interessant wijkportal waar de burger graag komt, omdat er informatie te vinden is over de wijk, over nieuwtjes, over activiteiten in de wijk en over aanbiedingen van ondernemers. Voor mensen met een specifieke hulpvraag, zoals COPD of diabetes, zijn er zelfmanagementsystemen mogelijk om bijvoorbeeld te monitoren. Er zijn communicatiemogelijkheden met mantelzorgers (en andersom) en met de zorgcentrale. De burger kan een abonnement nemen op servicediensten of communities in de straat of buurt starten. Een aantal mensen heeft nog geen handigheid met de computer. Daarom wordt (in een ander deelproject) toegewerkt naar de introductie van touchscreens en/of set-upboxen op de televisie, zodat de internetfaciliteiten via dit medium beschikbaar komen. Doelstelling De doelstelling is het inrichten van interessante en interactieve wijkportals, waarbij de diensten van de MAATpartijen op aantrekkelijke wijze en in samenhang worden gepresenteerd. Op die manier worden burgers optimaal ondersteund in onderlinge betrokkenheid bij elkaar en de wijk, in zelfredzaamheid en zelfsturing. De informatie is zodanig beschikbaar dat mensen in staat zijn zichzelf vroegtijdig te informeren. Daardoor worden hulpvragen enerzijds voorkomen en anderzijds tijdig vastgesteld. Gerealiseerde resultaten 2007 • Uitwerking vraagpatronen, voorbereiding koppeling met MEE sociale kaart. • Programma van eisen voor het wijkportal 123wijk. • Functioneel ontwerp website 123wijk. • Keuze CMS leverancier voor website 123MAAT, 123wijk. • Voorbereiding content wijkportal (digitaal opbouwwerk).


16


Terugblik 2007

MAATplaats Start project: juni 2007 Einde project: december 2008 Aanleiding MAAT wil interoperabiliteit tussen organisaties stimuleren, zodat de burger de diensten als een samenhangend aanbod ervaart. Het is van het grootste belang dat professionals elkaar weten te vinden, de kracht van elkaars aanbod kennen en weten wanneer ze elkaar nodig hebben. Daarom is het concept ‘MAATplaats’ ontwikkeld. De MAATplaats is een ontmoetingsplaats van professionals in een wijk of dorp. Het gaat om professionals op sleutelposities in de organisaties, mensen met veel klantcontacten, mensen die hulpverleningsarrangementen kunnen opzetten. In de MAATplaats wordt de dagelijkse samenwerking tussen MAATpartners ontwikkeld ten behoeve van klanten met een meervoudige vraag. Het werk gebeurt elke dag, maar twee maal per jaar wordt een ontmoeting georganiseerd. Doelstelling • Het aaneenschakelen en verbinden van het aanbod van MAATorganisaties, zodat een klantgerichte werkwijze gerealiseerd wordt. • Aantonen dat samen organiseren binnen MAAT kwaliteit betekent voor burgers. • Een interessante samenwerkingspartner zijn voor het WMO-loket, verwijzers, huisartsen en scholen. Gerealiseerde resultaten 2007 • Uitwerking van het concept 'vraagpatronen': complete sociale kaart van MAAT diensten gereed. • Plan voor de 'MAAT-plaats' en praktische samenwerking in de wijken. • MAATboek: overzicht van vraagpatronen en spelregels voor de samenwerking in een handboekje. • MAATplaats Groesbeek geïmplementeerd (pilot. • 1e bijeenkomst MAATplaats Nijmegen.


17


Terugblik 2007

Infrastructuur Start project: september 2007 Einde project: december 2009

Aanleiding MAAT heeft voor de huisvesting van bijzondere doelgroepen een integrale aanpak ontwikkeld en geïmplementeerd. Deze aanpak zorgt ervoor dat wijken met een woningcontingent worden ontwikkeld dat overeenstemt met de demografische samenstelling. Er wordt niet alleen vanuit de stedenbouwkundige invalshoek gepland, maar ook vanuit de gewenste kwaliteit en functionaliteit. Dat betekent dat er niet op projectniveau aan marktverkenning moet worden gedaan, maar op regionaal of op zijn minst op gemeentelijk niveau. Doelstellingen ¾ Eenduidige begrippen en kwaliteitseisen hanteren op basis van de Nijmeegse praktijksituatie. ¾ Optimale spreiding realiseren van het type woningen, afgestemd op de Nijmeegse demografische samenstelling. ¾ Voldoende flexibiliteit creëren om toekomstige veranderingen op te kunnen vangen. Gerealiseerde resultaten 2007 ¾ Begrippenkader woningcategorieën: op basis van de Nijmeegse praktijksituatie is een begrippenkader opgesteld waarin een drietal hoofdcategorieën woningen met bijbehorende kwaliteit zijn uitgewerkt: o beschermd wonen: binnen deze categorie wordt vervolgens onderscheid gemaakt tussen kleinschalig wonen en grootschalig oftewel bovenwijks wonen; o verzorgd wonen: hieronder vallen de woonzorgcomplexen en het kleinschaligere verzorgd begeleid wonen; o gewoon wonen: hieronder valt het zelfstandig wonen in een standaardwoning, rollatorwoning en rolstoelwoning, al dan niet in de aanwezigheid van voorzieningen. ¾ Planningskader: op basis van bovenstaande indeling in typen woningen is tevens een inventarisatie gemaakt van het aantal type woningen per wijk/deelgebied, afgezet tegen landelijke behoeftenormen die zijn afgestemd op de Nijmeegse demografische samenstelling. Dit heeft geleid tot een planningskader Nijmegen op basis waarvan het langetermijnhuisvestingsplan kan worden opgesteld, waarin ook de kansen en mogelijkheden per wijk in kaart worden gebracht. ¾ De (minimale) kwaliteit van de rollator- en rolstoelwoning bestaande bouw is in 2007 verder uitgewerkt in de vorm van een checklist. Deze is in Kr8 verband vastgesteld en is in de labelingsparagraaf opgenomen in de handleiding die hoort bij het uitvoeringsdocument Woonruimteverdeling Stadsregio Arnhem/Nijmegen 2007.


18


Terugblik 2007

Serviceorganisatie Start project: september 2007 Einde project: december 2009

Aanleiding Vanuit MAAT wordt gewerkt aan geïntegreerde dienstverlening én een gezamenlijke presentatie van diensten. In het dienstenassortiment passen de servicediensten. Zij zijn veelal de eerste diensten waarmee mensen in aanraking komen bij levensgebeurtenissen als ziekte of beperking, geboorte en verhuizing. Uitgaande van de huidige ZZG serviceorganisatie wordt er binnen MAAT gewerkt aan een gezamenlijke serviceorganisatie. Het is nadrukkelijk de bedoeling dat in de toekomst ook de diensten van de overige MAAT-partijen, evenals de diensten van wijkgebonden ondernemers vanuit deze nieuwe serviceorganisatie bemiddeld zullen worden. De diensten van de nieuwe serviceorganisatie zijn op termijn beschikbaar voor de gehele regio. We richten ons echter allereerst op de Nijmeegse wijk Hatert. Doelstellingen • Samen met de gezamenlijke zorgcentrale, de gezamenlijke achterwacht en de gezamenlijke informatievoorziening vormt de gezamenlijke serviceorganisatie de transitieactiviteiten van het project WIJS. Deze nieuw op te zetten organisatiestructuren ondersteunen de interoperabiliteit tussen de diverse aanbieders van wonen, welzijn en zorg zodanig dat er sprake is van geïntegreerde dienstverlening. • De door de serviceorganisatie bemiddelde service- en gemakdiensten zullen samen met alle wonen-, welzijn-, zorgen buurtdiensten – zowel van MAAT-partijen als van andere (niet concurrerende) organisaties en commerciële aanbieders - eenvoudig en laagdrempelig bereikbaar zijn voor burgers via één toegang. • De cultuur is klantgericht en ondernemend. De hulp- en dienstverleners zijn netwerkspelers die het belang van de klant voorop stellen. Ze zijn in staat vraagstukken vanuit verschillende perspectieven te benaderen en diensten in samenhang met anderen - geïntegreerd - aan te bieden, rekening houdend met factoren in de omgeving, de eigen organisatorische kaders en professionele standaarden en de condities van andere aanbieders in de wijk. • Het zelfregelend vermogen van de burgers in de experimentwijk is toegenomen. Ook is er meer onderlinge betrokkenheid in de wijk. De burger signaleert eerder dat hij/zij een tekort of behoefte heeft op sociaal of psychisch vlak, waarvoor een aanbod in de buurt beschikbaar is. Hierdoor wordt voorkomen dat het tekort ontaardt in een - al dan niet medisch - probleem. De burger is ook alert op signalen van een tekort bij buren en biedt hulp of wijst op het beschikbare aanbod. • De diensten worden op een samenhangende, integrale manier aangeboden, op maat van de klant, aansluitend bij zijn vraag en beschikbaar op het moment dat er een behoefte is op het sociale, psychische of lichamelijke vlak. Gerealiseerde resultaten 2007 • Marketingplan (incl. klantonderzoek) is uitgewerkt; • Portfolio (in- en extern) is in kaart gebracht; • Concurrentieanalyse is gereed; • Er is een start gemaakt met het ondernemingsplan.


19


Terugblik 2007

Geïntegreerde dienstverlening Globe Start project: september 2007 Einde project: 2009

Aanleiding In 2005 is een projectgroep gestart met de ontwikkeling van geïntegreerde dienstverlening in de Waalsprong. Omdat de realisatie van de woonvormen en infrastructuur daar langer duurt dan verwacht, is besloten het idee van geïntegreerde dienstverlening alvast uit te gaan werken in de Globe, omdat daar drie verschillende zorgorganisaties in één gebouw werken. De Globe is een nieuw wooncomplex dat ruimte biedt aan mensen met verschillende leefstijlen en culturele achtergronden, die verschillende vormen van zorg nodig hebben. De zorg wordt geboden door De Driestroom, Pluryn en ZZG Zorggroep. Doelstellingen Het doel voor de eerste fase is de zorgen dienstverlening in een kleinschalig wooncomplex als de Globe zo efficiënt en klantgericht mogelijk te organiseren, los van de bestaande kaders van De Driestroom, Pluryn en ZZG Zorggroep. Kernwoorden zijn: kwaliteit, continuïteit, interoperabiliteit en efficiency. Het uiteindelijke doel is te komen tot geïntegreerde dienstverlening op wijkniveau. Dan gaat het om verbreding naar allerlei andere dienstverleners en voorzieningen in Bottendaal. Gerealiseerde resultaten 2007 Het pand is in oktober 2007 betrokken. De woningen zijn ingericht, de bewoners voelen zich er inmiddels thuis en de meeste problemen zijn opgelost. Er is een ontwikkelmanager aangetrokken om het proces naar geïntegreerde dienstverlening te begeleiden en te coördineren. Hij is in 2007 echter vooral nog bezig geweest met de omslag naar het kleinschalig werken van ZZG Zorggroep en de organisatorische problemen die dat met zich meebracht. Verder is hij voornamelijk bezig geweest met het oplossen van allerlei ‘kinderziektes’ in het gebouw. Inmiddels zijn er spontaan vormen van geïntegreerde dienstverlening ontstaan, alleen al doordat professionals in één gebouw werken en elkaar weten te vinden.


20


Terugblik 2007

Geestelijke verzorging Start initiatieffase: september 2007 Start project: voorjaar 2008

Aanleiding Door de vermaatschappelijking van de zorg is een hiaat in de hulpverlening ontstaan wat betreft geestelijke verzorging in de wijk. In de intramurale setting is de beschikbaarheid hiervan wettelijk geregeld, maar extramuraal bestaat de functie niet als aanspraak in de wet. In de samenleving wordt geestelijke zorg traditioneel geboden door kerken e.d., maar door de secularisatie is de verbinding van burgers met zo’n instituut niet meer vanzelfsprekend. Veel mensen voelen zich er niet (meer) thuis en weten niet waar zij terecht kunnen met hun levensvragen. Om deze redenen is in 2003 het Nijmeegse Centrum Ouderen en Levensvragen opgericht. Het COL biedt onder andere individuele en groepsbegeleiding door vrijwilligers, ondersteund door twee geestelijk verzorgers. Uit de snelle groei blijkt dat het in een grote behoefte voorziet. De activiteiten zijn tot nu toe bekostigd uit tijdelijke financiële injecties van enkele zorgen welzijnsorganisaties, aangevuld met kleine fondsen en - vanaf 2008 - met gemeentelijke bijdragen uit de WMO. Doelstellingen Het doel is dat ondersteuning bij fundamentele levensvragen beschikbaar is voor alle burgers die dat nodig hebben, ongeacht hun levensbeschouwelijke overtuiging en ongeacht hun woonverblijfplaats (thuis of in een instelling). Gerealiseerde resultaten 2007 In 2007 heeft MAAT onderzocht of er draagvlak is voor een andere aanpak en welke mogelijkheden er zijn. Uit de verkenning kan geconcludeerd worden dat de wens te komen tot een breed, geïntegreerd aanbod geestelijke verzorging extramuraal onderschreven wordt, zowel door geestelijk verzorgers als door hun managers en bestuurders. Om dit te realiseren is er echter nog een weg te gaan. Er zijn vragen rondom de invulling van de functie, de organisatie ervan en - niet in de laatste plaats - de financiering. De vennoten van MAAT en het COL-bestuur zien mogelijkheden voor een vernieuwende, gezamenlijke aanpak. Maar die heeft alleen toekomst wanneer er financiering is, liefst in de vorm van een tarief in de AWBZ of WMO. Dat vergt - bij overheid en financiers - een omslag in de waardering van de relationele aspecten van zorg en de betekenis van de geestelijk verzorgers daarin. Wanneer het accent op productiviteit, kostenbeheersing en technische functionaliteit blijft liggen, is het gevaar reëel dat de functie geestelijke verzorging verder marginaliseert en ook intramuraal in de verdrukking komt, simpelweg omdat de maatschappij er geen geld (meer) voor over heeft. Daarom is het belangrijk inzichtelijk te maken welke ‘winst’ de functie oplevert, bijvoorbeeld in de zin van kwaliteit van leven en minder oneigenlijk zorggebruik. Oneigenlijk zorggebruik wil zeggen dat het gevolg van problemen wordt aangepakt en niet de dieper liggende oorzaak. Fundamentele levensvragen kunnen ervaren worden als een sociaal probleem (eenzaamheid). En sociale tekorten kunnen weer leiden tot medische en/of psychische problemen (depressie). De ‘oplossing’ van dit soort vragen ligt niet in méér aanbod maar in ándere hulpverlening. Bijvoorbeeld: alleen zijn kun je verdrijven met sociale contacten, eenzaamheid is van een andere orde. Méér uitjes of vaker bezoek: het helpt maar even en het is eigenlijk nooit genoeg. Het idee is dat Uitkomsten Jaarplan MAAT 2007

21

geestelijke verzorging - door de gerichtheid op (onbewuste) levensvragen en existentiële angsten effect heeft op het gevoel van tekort van mensen, waardoor zij minder beroep zullen doen op zorgvoorzieningen en informele hulp.


22


Terugblik 2007

Transitie-experiment Wijs in de Wijk Start project: september 2007 Einde project: december 2009

Aanleiding De langdurende zorg in Nederland staat de komende decennia voor de uitdaging voldoende kwalitatief goede zorg te blijven leveren bij een toenemende vraag (vergrijzing) en een krappe arbeidsmarkt. Het is dringend nodig dat vraag en aanbod van zorg beter in evenwicht komen. Om dat voor elkaar te krijgen is de overheid op zoek naar innovaties die de productiviteit, de effectiviteit en de efficiëntie van de zorg verhogen en/of de zorgconsumptie terugdringen. Vernieuwende ideeën zijn er genoeg, maar om tal van redenen worden ze niet breed doorgevoerd. Het ontbreekt aan positieve prikkels en zorgorganisaties ervaren obstakels bij het implementeren. Ook is het niet altijd duidelijk wat de opbrengst is van een innovatie. Draagt de vernieuwing werkelijk bij aan betere en efficiëntere zorg? Sommige initiatieven komen goed op gang maar verspreiden zich moeizaam. Een voorbeeld hiervan is de ontwikkeling en toepassing van domotica zoals zorg via videobeelden. Het doel van het Transitieprogramma in de Langdurige Zorg (www.tplz.nl) is het in gang zetten en versnellen van een beweging in de langdurende zorg, met projecten die het experimenteren en leren in de sector bevorderen. De kern van het programma bestaat uit transitie-experimenten die selectief en gericht worden ondersteund, op zo’n manier dat de hele care-sector hiervan kan leren innoveren. Het gaat om tal van kleine en grote projecten die een bijdrage leveren aan het oplossen van deze maatschappelijke opgave. In september 2007 startte de eerste tranche transitie-experimenten. Het MAATprogramma WIJS (WIJ Samen) in de wijk is er één van. In dit experiment zijn vier MAATprojecten ondergebracht: de Zorgcentrale, de Regionale Bereikbare Dienst, Informatievoorziening en Infrastructuur en de Serviceorganisatie. Voor een verslag van de ontwikkeling van deze voorzieningen wordt verwezen naar elders in dit jaarverslag. In deze paragraaf worden de specifieke aspecten van het transitie-experiment belicht. Doelstellingen Naast de doelstellingen gericht op realisatie van de innovaties heeft het experiment een aantal leerdoelen en transitiedoelen. We willen samen leren: • hoe we het zorgen dienstenaanbod kunnen organiseren tussen organisaties met verschillende culturen; • welke competenties dienstverleners nodig hebben om vanuit klantperspectief te handelen én ondernemend te zijn; • welke cultuuraspecten het mogelijk maken dat we én concurreren én samenwerken; • hoe we burgers kunnen ondersteunen bij het ontwikkelen van eigen initiatief en verantwoordelijkheid voor de wijk; • hoe we burgers kunnen betrekken bij het (her)inrichten van de infrastructuur, voorzieningen en diensten in hun wijk; • hoe we de leerervaringen kunnen verdiepen, verbreden, opschalen en verankeren (duurzaamheid).


23

Gerealiseerde resultaten 2007 Het jaar 2007 is positief afgesloten met een rapportage over de voortgang en de leerervaringen aan het landelijk programmateam en het zorgkantoor. De verschillende deelprojecten lopen in grote lijnen volgens plan. Een aantal activiteiten van de serviceorganisatie is in de planning zelfs naar voren gehaald. Een tegenvaller was dat Dichterbij de deelname in de zorgcentrale moest uitstellen omdat zij nog geen akkoord heeft van haar cliëntenraad. Verder zijn er diverse leerproducten opgeleverd, onder andere de vraagpatronen en het MAATboek. Het landelijk programmateam is in het najaar gestart met leerbijeenkomsten voor de experimentleiders. Hierin zijn toolkits gepresenteerd voor het managen van innovaties en was er ruimte om met elkaar de knelpunten en oplossingen te verkennen. Ook zijn nuttige contacten gelegd met andere experimentleiders.


24


Terugblik 2007

Personeel & Organisatie Start project: september 2006 Einde project: december 2008

Aanleiding Zeker met het oog op de dreigende krapte die diverse beleidsorganen voorspellen en die een aantal organisaties nu ook al ervaren, is er noodzaak om expertise en krachten te bundelen om te komen tot een evenwichtige regionale arbeidsmarkt. De laatste ‘Trendnota Arbeidszaken Overheid’ signaleert dat de komende jaren ernstige personeelstekorten dreigen te ontstaan. Bij een toenemende vraag naar zorg en een snelle economische groei voorziet Prismant in 2007 al de eerste knelpunten. Het gaat hier vooral om verzorgenden in de verpleeg- en verzorgingshuizen en de thuiszorg en om SPW-ers in de gehandicaptenzorg en kinderopvang. Ook in de markt van activiteitenbegeleiders en jongerenwerkers worden problemen verwacht. Binnen de regio bestond tot voor 2007 Zorgaanbod, waar een aantal MAATpartijen in participeerde (CWZ, Dichterbij, Driestroom, Pluryn, Tandem, RIBW, Viataal en ZZG Zorggroep). Zorgaanbod was een netwerkorganisatie van de zorgen welzijnssector. Door het wegvallen van Zorgaanbod dreigt specifieke expertise verloren te gaan en dreigen belangrijke gezamenlijke activiteiten op het gebied van arbeidsmarkt- en personeelsbeleid te verdwijnen. Als antwoord hierop gaat MAAT de strategische samenwerking op een aantal speerpunten continueren. MAAT wordt hierdoor in staat gesteld om zich stevig te profileren in de regio. Doelstellingen Het doel van de samenwerking binnen MAAT op het gebied van arbeidsmarktbeleid is de realisatie van een netwerkstructuur die actief bijdraagt aan het tot stand komen en in stand houden van een evenwichtige arbeidsmarkt in de sectoren wonen, welzijn en zorg. Hierbij zijn de volgende subdoelen te onderscheiden: • Het in kaart brengen van de regionale arbeidsmarkt. Zowel de ontwikkelingen aan de aanbodkant (instroom in opleidingen, mobiliteit, zij-instroom en herintredende arbeidskrachten) als behoeften en de problematiek aan de vraagkant (kwantitatief, kwalitatief en qua niveau, kennis en competenties) worden door de diverse sectoren zelf in beeld worden gebracht. • Het (blijven) stimuleren van de beroepskeuze voor de sectoren. Dit kan door promotieteams op te richten, die zich richten op communicatie naar lagere en middelbare scholen en op presentaties tijdens beroepenmarkten, beurzen, arbeidsmarktactiviteiten van CWI en gemeenten. • Het kiezen van een monitoringmodel (bijvoorbeeld het model van de CARS-WOOZ werkgroep). Voor nadere analyse van de gegevens en nadere onderbouwing van het opleidingsbeleid kan het aortamodel van het UMC St. Radboud worden gebruikt. Binnen Zorgaanbod is hier al ervaring mee opgedaan. Binnen MAAT zou verkend moeten worden of dit model ook toepasbaar is op de sector wonen. • Het inrichten van een intersectoraal mobiliteitsnetwerk. Hiermee beoogt MAAT het aanbieden van een laagdrempelig leerwerk- en oriëntatietraject voor werknemers in een mobiliteitstraject, bijvoorbeeld vanwege reorganisatie, voltalligheid of reïntegratie. Een eerste stap in dit traject betreft het eerder genomen besluit om één MAAT vacaturedatabank in te richten.


25

Gerealiseerde resultaten 2007 Om een tempoversnelling in de bedrijfsondersteunende dossiers Personeel en Organisatie (P&O) en Facilitair & Inkoop (F&I) te realiseren, is er op 22 juni 2007 besloten om de programmastructuur van beide dossiers op dezelfde aangepaste wijze op te zetten. In de nieuwe structuur worden een platform, een agendacommissie en deelprojecten opgenomen. Voor het dossier P&O is de nieuwe structuur sinds medio 2007 operationeel. Externe ontwikkelingen (doorstartambities van Zorgaanbod in afstemming met MAAT) alsmede interne ontwikkelingen (heroverwegingen aangaande het mobiliteitsnetwerk en de vacaturebank bij een aantal MAAT-partijen) vragen allereerst om een heroriëntatie op de doelen, werkwijze en projectaanpak (eerste kwartaal 2008). Uitgaande van een (mogelijk) hernieuwd bestuurlijk mandaat zullen de al dan niet aangepaste doelstellingen opgepakt worden en naar verwachting eind 2008 gerealiseerd zijn.


26


Terugblik 2007

Facilitair & Inkoop Start project: september 2006 Einde project: december 2008

Aanleiding Bij de oprichting van MAAT is het perspectief in het vooruitzicht gesteld dat, naast het ontwikkelen van inhoudelijke trajecten (de 'core business' van MAAT), er ook voordelen te behalen zijn door samen te werken in het ondersteunende bedrijf. En dat is ook zo. Zo bespaarde stichting Rhijnhuysen in het Utrechtse in 2006 ruim € 700.000,-- exclusief BTW door gezamenlijk in te kopen op deelgebieden zoals gebouwen, patiënten, personeel voeding. Behalve dat met het gezamenlijke inventariseren van raamcontractmogelijkheden een optimalere prijsverhouding wordt bereikt, is het doel van de samenwerking op het gebied van inkoop / facilitair ook om een kwaliteitsimpuls op te leveren. Door het uitwisselen van kennis en ervaring en het gezamenlijk afstemmen waar standaardisatiemogelijkheden en -voordelen liggen, kan een hoger kwaliteitsniveau bereikt worden tegen een geringere (tijds)inspanning. Doelstellingen Dit project heeft tot doel: • door samenwerking op bedrijfsondersteunende diensten te komen tot een hoger kwaliteitsniveau van de diensten; • een optimalere integrale kostprijs van de ingekochte materialen en diensten te bereiken. Afgebakend gaat het hierbij om: • inkoop, gericht op afsluiten van allerlei (raam)contracten; • facilitaire samenwerking op allerlei gebieden zoals bewaking, voedselverstrekking, was- en linnenverzorging, gericht op de organisatie van deze diensten. Gerealiseerde resultaten 2007 Om een tempoversnelling in de bedrijfsondersteunende dossiers P&O en Facilitair & Inkoop (F&I) te realiseren, is er op 22 juni 2007 besloten om de programmastructuur van beide dossiers op dezelfde aangepaste wijze op te zetten. In de nieuwe structuur worden een platform, een agendacommissie en deelprojecten opgenomen. Voor het dossier P&O is de nieuwe structuur inmiddels sinds medio 2007 operationeel. De uitvoering voor het dossier F&I heeft in 2007 enige vertraging opgelopen. Begin 2008 zal bekeken worden of het mogelijk is om het onderdeel Inkoop gescheiden op te pakken.


27

Overig

Terugblik 2007

Integraal planningskader Ede Start project: november 2007 Einde project: augustus 2008

Aanleiding Op het vlak van het ontwikkelen van wonen voor bijzondere doelgroepen staat men in het Edese voor een aanzienlijke inspanning. Hiervoor is een geïntegreerde (wonen-welzijn-zorg) en planmatige aanpak gewenst. Wooncorporatie Woonstede wil onderzoeken of er bestuurlijk draagvlak in Ede te verkrijgen is voor een niet-vrijblijvende planmatige aanpak van de ontwikkeling van wonen voor bijzondere doelgroepen en de daarvoor benodigde infrastructuur. Anders dan gebruikelijk is, dient deze aanpak zich te kenmerken door dat niet alleen vanuit stedenbouwkundige invalshoek gepland wordt, maar ook vanuit de gewenste functionaliteit en kwaliteit. Doelstellingen Het realiseren van een geïntegreerde (wonen-welzijn-zorg) en planmatig aanpak van de ontwikkeling van wonen voor bijzondere doelgroepen en de daarvoor benodigde infrastructuur, resulterend in een langetermijnhuisvestingsplan voor Ede. Inventarisatie MAAT ondersteunt de inventarisatie van het aanwezige bestuurlijk draagvlak met als doel dat er duidelijk is welke organisaties zich op welke wijze bestuurlijk verbinden aan de niet-vrijblijvende planmatige aanpak. Realisatie Afhankelijk van de besluitvorming en de geleverde kwaliteit kan er een aanvullende opdracht volgen voor het opstellen van een plan van aanpak en voor de coördinatie van het tot stand komen van het planningskader, eventueel toegespitst op specifieke wijken. Uitkomsten van de realisatiefase (indien relevant): • er is een begrippenkader vastgesteld en een indeling in typen woningen met bijbehorende kwaliteitlabels; • vervolgens is de kwantiteit en kwaliteit van de benodigde woningen voor bijzondere doelgroepen vastgesteld, uitgaande van de landelijke behoeftenorm, vertaald naar de specifieke demografische samenstelling van Ede; • er is een inventarisatie gedaan naar het huidige aantal en type woningen voor bijzondere doelgroepen in Ede en de afwijkingen ten opzichte van de Edese variant van de landelijke behoeftenorm; • de huidige spreiding over de wijken is geïnventariseerd; • er is een plan van aanpak om de meest optimale spreiding te realiseren en voldoende flexibiliteit te creëren om toekomstige onvoorziene veranderingen op te kunnen vangen;


28

•

onderdeel van dit plan is een voorstel met betrekking tot het risicomanagement om te kunnen plannen op de middenlangetermijn (15-20 jaar) en een toewijzingsstrategie.

Gerealiseerde resultaten 2007 Eind 2007 is de inventarisatiefase afgesloten en is gebleken dat er bij de volgende partijen bestuurlijk draagvlak bestaat voor het project: ’s-Heerenloo, Careander, Humanitas-DMH en Philadelphia (gehandicaptenzorg), Leger des Heils, De Gelderse Roos, Johanniter Opvang, RIBW en Iriszorg (openbare GGZ/dak- en thuislozen) en Vilente en Opella (ouderenzorg).


29

Overig

Terugblik 2007

Waterkwartier Start project: november 2007 Einde project: augustus 2008

Aanleiding Met het ‘Bod aan het Waterkwartier (2006)’ heeft Portaal aangegeven flink te willen investeren (€8 miljoen) in herstructurering, renovatie en leefbaarheid in deze gewilde oude volkswijk van Nijmegen. Het uitgezette onderzoek naar de mogelijkheden om dat te bereiken landde in het interne rapport ‘Waterkracht, het Waterkwartier op weg naar de beste volkswijk van Nijmegen (2007)’. Ondanks dat dit rapport belangrijke aanzetten bevatte, mistte het een integraal karakter en ademde het te weinig de sfeer uit van duurzame veranderingen. Verder was het rapport te onduidelijk over de te meten parameters van effecten. Portaal heeft vervolgens MAAT verzocht om een nadere analyse van de voorliggende problemen, de al uitgezette acties en oplossingsmogelijkheden te doen. Uitgangspunt is en blijft dat het zaak is om duurzame ontwikkelingen te bewerkstelligen. Onder duurzaamheid wordt in ieder geval verstaan dat problemen niet naar een andere wijk of naar de toekomst verplaatst worden. Op basis van de analyse zal MAAT in samenspraak met de gemeente en Portaal een integraal programma (=Het Definitieve Bod) opstellen en het hieruit volgende proces, door waar nodig en/of gewenst op gang brengen c.q. coördineren. Doelstellingen • Tegen de achtergrond van de ambitie om tot duurzame ontwikkelingen in het Waterkwartier te komen, het in kaart brengen van het volgende: ¾ de voorliggende, actuele problemen in de wijk; ¾ de door Portaal te bereiken doelen in de wijk; ¾ de al uitgezette cq voorgenomen acties in de wijk; ¾ gewenste aanvullende actie cq projecten; ¾ de mogelijkheden voor het bewerkstelligen van empowerment van de buurtbewoners. •

Het ondersteunen van het besluitvormingsproces aangaande de thema’s (veiligheid, gezondheid e.d.) en acties (buurtconciërges, GVO e.d) die opgenomen zullen worden in het integrale programma.

•

Het uitwerken en schrijven van het integrale programma.

•

Het ondersteunen van de lijnverantwoordelijke binnen Portaal bij de implementatie van het definitieve programma (optioneel).

Gerealiseerde resultaten 2007 De fase van informatieverzameling en het in kaart brengen van gegevens is eind november 2007 gestart en wordt in maart 2008 afgesloten.


30

Overig

Terugblik 2007

Transitiearena’s huisvesting, zorg en welzijn voor mensen met een beperking Start project: december 2007 Einde project: augustus 2008

Aanleiding Stichting MAAT heeft uit overleg met ZZG Zorggroep en vertegenwoordigers van de Universiteiten van Rotterdam en Tilburg geconcludeerd dat het valide en belangrijk is om beleidsuitdagingen rondom huisvesting, zorg en welzijn voor mensen met een beperking zoals die in de regio Nijmegen voor de komende 15 à 20 jaar zullen zijn, te begrijpen als een transitieproces. Dat roept de uitdaging op om gericht na te gaan hoe die transitie in de regio Nijmegen er uit kan en moet zien. Hiertoe is een project opgestart wat als resultaten een aantal transitiescenario’s en een plan voor transitiemanagement moet opleveren. Beide worden ontwikkeld in een project waarvan Stichting MAAT, bijgestaan door onderzoekers uit Rotterdam en Tilburg, de leiding heeft. Dit project is een gezamenlijk gedachte-experiment van alle MAATpartners en het vertrekt vanuit de volgende bestuurlijke constateringen: • de bovenbeschreven transformatie is een majeure transitie vanuit een huidige [traditionele] steady state naar een nieuwe toekomst die structureel anders zal zijn dan de huidige; • om deze overgang positief te laten uitwerken voor cliënten en instellingen is een goed geregisseerd gezamenlijk transitiepad en inzicht in wenselijke toekomstbeelden nodig; • de rol van gemeenten zal groter worden; • marktwerking is een autonome trend die ook de hier beschreven processen zal beïnvloeden; • afbreukrisico is voor de meeste partners groot en schadelijk. De bestuurlijke conclusie van de initiatiefnemers van dit project is dat alleen door een uiterste inspanning van alle partners deze nieuwe uitdaging een positieve transitie kan worden voor alle betrokkenen: “als de lokale partners niets doen of niet samenwerken, dan zit iedereen over 15 jaar met een probleem.” Doelstellingen Het doel is om verschillende kansen en leerervaringen voor de betrokken partijen rondom huisvesting, zorg en welzijn te laten voortvloeien uit het project: • inzicht in het feit dat structurele verandering in het voorgestelde zorgvraagstuk voorkomt uit het ter discussie [durven] stellen van de diepere lagen in het zorgsysteem. Dit om te voorkomen dat nieuwe en kansrijke initiatieven worden ingebed in bestaande paradigma’s; • bewustwording en besef dat partijen rondom huisvesting, zorg en welzijn samen tot integrale oplossingen zullen moeten komen voor vraagstukken rondom mensen met een beperking; • nu de overheid de sturing rondom het vraagstuk ‘huisvesting, zorg en welzijn van mensen met een beperking’ loslaat, verandert het krachtenspel. Door middel van de ontwikkeling van transitiescenario’s zullen betrokken partijen inzicht krijgen in de manier waarop hun eigen rol en functie nu en in de toekomst zal [moeten] veranderen tegen het licht van deze liberalisering; • gevoelde urgentie voor en inzicht in de noodzaak om te komen tot duurzame oplossingen voor de huisvesting, zorg en welzijn van beperkten.


31

Een expliciet en belangrijk additioneel doel van dit project is om de haalbaarheid en wenselijkheid na te gaan van herhaling van dit project in een aantal beredeneerd te kiezen andere regio’s in Nederland. MAAT en ZZG Zorggroep zien zichzelf als potentiële aanjager van een landelijk netwerk van studieactiviteiten en beleidsexperimenten. Met het oog hierop is een van de producten van dit project een voorstel voor landelijke replicatie en financiering van dit initiatief. Gerealiseerde resultaten 2007 Het project is gestart op 15 december 2007 met het bestuurlijk besluit het project uit te voeren.


32

Overig

Terugblik 2007

Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) Gemeente Nijmegen Start project: december 2007 Einde project: mei 2008

Aanleiding Om aan de WMO-loketfunctie vorm te kunnen geven, heeft de Gemeente Nijmegen behoefte aan een overzicht waarin wordt beschreven welke organisaties voor welke doelgroepen informatie en advies over hulp geven en de cliëntondersteuning realiseren (sociale kaart). Het Loket Zorg en Inkomen van de Gemeente Nijmegen wil weten welke organisaties in Nijmegen informatie, advies en/of cliëntondersteuning bieden, om met deze kennis de onderlinge samenwerking en doorgeleiding van burgers met vragen te gaan optimaliseren. Doelstelling Het beschrijven van de sociale kaart en het interviewen van deze organisaties op een aantal gebieden. Gerealiseerde resultaten 2007 De sociale kaart is inmiddels gereed.


33

3 maart Uitkomsten Jaarplan MAAT

Recommend Documents