UITVOERINGSPROGRAMMA OMGEVINGSRECHT 2014 1
Uitvoeringsprogramma Handhaving omgevingsrecht 2014
Gemeente Tiel In dit document staan de activiteiten op het gebied van handhaving van de fysieke leefomgeving (omgevingsrecht) voor het jaar 2014 voor de beleidsvelden bouwen, brandveiligheid en milieu.
Opsteller: Marco Geleijnse Datum: 6 maart 2014
2
UITVOERINGSPROGRAMMA HANDHAVING OMGEVINGSRECHT 2014
Inhoudsopgave Inhoudsopgave......................................................................................................................... 2 1 inleiding.............................................................................................................. 3 1.1 scope van het uitvoeringsprogramma handhaving 2014? ................................ 3 1.2 leeswijzer................................................................................................................... 4 1.3 beschikbare capaciteit voor toezicht en handhaving in 2014 .......................... 4 1.3 beleidskaders ........................................................................................................... 5 1.5 monitoring en verslaglegging ................................................................................. 5 2 ontwikkelingen in 2014 ................................................................................... 6 2.1 organisatorische ontwikkelingen ........................................................................... 6 2.2. Wetgeving en rechtspraak...................................................................................... 7 2.3 conclusie ................................................................................................................... 8 3 speerpunten, dossiers en thema’s ............................................................... 9 3.2 integrale speerpunten/projecten............................................................................ 9 3.3 speerpunten bouwen, ruimtelijke ordening en monumenten.......................... 10 3.4 speerpunten brandveiligheid................................................................................ 11 3.5 speerpunten milieu ................................................................................................ 13 3.6 structurele thema’s ................................................................................................ 13 3.7 prominente dossiers .............................................................................................. 15 4 regulier toezicht en handhaving ................................................................... 16 4.1 inleiding ................................................................................................................... 16 4.2 reguliere werkzaamheden toezicht bouwen ...................................................... 16 4.3 reguliere werkzaamheden toezicht brandveiligheid ......................................... 17 4.4 reguliere werkzaamheden toezicht milieubeheer ............................................. 19 4.5 reguliere werkzaamheden bestuurlijke handhaving ......................................... 19 bijlage 1 beslismodel handhaving bouwen ................................................................ 20
UITVOERINGSPROGRAMMA OMGEVINGSRECHT 2014 3
1
Inleiding
Het jaar 2014 staat in het teken van de verdere samenwerking tussen de gemeente en de regiodiensten. In 2013 zijn immers de verplichte milieutaken (vergunningverlening en handhaving) overgegaan naar de Omgevingsdienst Rivierenland (ODR). Brandweer Tiel was al over gegaan naar de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid (VrGZ). De overige Wabo taken (bouwen, aanleggen, monumenten, kappen) en de taken ten aanzien van openbare orde en veiligheid worden uitgevoerd door de gemeente Tiel. Voor een goed inzicht in de lokale veiligheid- en gezondheidsbelangen, alsmede de overige belangen waar de beleidsvelden op zien, is regie, coördinatie en evaluatie noodzakelijk. Dat vormt immers een belangrijk instrument om de kwaliteit van de handhaving als geheel op een acceptabel niveau te houden. Het onderhavige Uitvoeringsprogramma is ondertussen al vanaf 2009 een belangrijk middel om de kwaliteit te borgen.
1.1
Scope van het Uitvoeringsprogramma Handhaving 2014? In dit uitvoeringsprogramma zijn de belangrijkste activiteiten beschreven op het gebied van de toezicht en handhaving van het omgevingsrecht in 2014. Het omgevingsrecht is (vooral) opgenomen in de Wabo. Handhaving heeft binnen de Wabo een bredere scope dan de omgevingsvergunning. De wet geeft regels die gelden voor alle handhavingsactiviteiten binnen de fysieke leefomgeving. De diverse handhavingstaken binnen de gemeente kunnen daarmee niet langer los van elkaar worden gezien. Binnen Tiel zijn de volgende gebieden betrokken bij het uitvoeringsprogramma. Brandveiligheid (uitgevoerd door VrGZ): controle op brandveilig gebruik gebouwen en bouwwerken uit hoofde van de Wabo, Brandweerwet, Bouwbesluit 2012 etc.
Milieu (uitgevoerd door ODR): controle op m.n. inrichtingen (bedrijven) uit hoofde van de Wabo, Wet milieubeheer, Activiteitenbesluit en bijzondere wetgeving.
Bouwen/slopen/RO/monumenten (gemeente Tiel): controle op bouwactiviteiten, monumenten, gebruik bestemmingsplan uit hoofde van de Wabo, Woningwet, Monumentenwet, Wet ruimtelijke ordening etc.
Programmabureau Veiligheid (gemeente Tiel): deels betrokken bij uitvoeringsprogramma betreffende samenvallende activiteiten, met name de APV (evenementen) en woonwagenzaken.
4
1.2
UITVOERINGSPROGRAMMA HANDHAVING OMGEVINGSRECHT 2014
Leeswijzer Net als in voorgaande jaren is er sprake van een duidelijk programma van speerpunten, thema’s en activiteiten. De nota kent de volgende opbouw:
Handhaving Fysieke Omgeving
Bouwen, RO & Monumenten
Hoofdstuk 2: Ontwikkelingen in 2014 De belangrijkste ontwikkelingen, zowel landelijk als lokaal, die invloed (kunnen) hebben op de uitvoering van werkzaamheden, zoals beschreven in dit uitvoeringsprogramma.
Openbare orde en veiligheid integrale handhavi ng
Brandveiligheid
Milieu
Hoofdstuk 3: Speerpunten, belangrijke dossiers en thema's De werkzaamheden waarvoor in 2014 de meeste aandacht zal zijn, opgedeeld naar speerpunten, structurele thema’s en prominente dossiers. Hoofdstuk 4: Reguliere activiteiten De overige wettelijke verplichte toezichts- en handhavingstaken 1.3 Beschikbare capaciteit voor toezicht en handhaving in 2014 De Wabo vereist dat er voldoende ambtelijke deskundigheid en capaciteit moeten zijn1. Daarom schrijft het Besluit omgevingsrecht (hierna: Bor) voor dat de benodigde en beschikbare financiële en personele middelen inzichtelijk worden gemaakt en in de begroting worden gewaarborgd. Hieronder is een overzicht weergegeven van de beschikbare capaciteit in 2014 voor toezicht en handhaving. Toezichthouders Bouwen, Monumenten en RO (gemeente Tiel) Juridische ondersteuning Bouwen, Monumenten en RO (gemeente Tiel) Toezichthouders Brandveiligheid (VrGZ) Toezichthouders Milieu (ODR) Totaal
2,7 fte 1,78 fte 2,0 fte 2,0 fte 8,4/8,6 fte
Over de fte zijn nog de volgende kanttekeningen te plaatsen: • 1 fte bedraagt 1380 werkbare uren per jaar per fulltime medewerker (36 uur per week). Het aantal werkbare uren voor de toezichthouders brandveiligheid bedraagt in afwijking hiervan 1080 uur op jaarbasis. De resterende 300 uren worden ingezet voor repressie. • Ondersteunende en coördinerende functies zijn niet in het schema opgenomen.
1
"het waarom van de Wabo", MvT Invoeringswet Wabo, paragraaf 4.1.7
UITVOERINGSPROGRAMMA OMGEVINGSRECHT 2014 5 1.3
Beleidskaders Het Besluit omgevingsrecht (Bor) geeft een duidelijk kader voor de beleidsmatige inbedding van de handhaving, zoals weergegeven in de Big eight. Het college dient handhavingsbeleid vast te stellen waarin gemotiveerd wordt aangegeven welke doelen het zichzelf stelt bij de handhaving en welke activiteiten het daartoe zal uitvoeren. Verder dient het college het handhavingsbeleid jaarlijks uit te werken in een concreet uitvoeringsprogramma waarin wordt aangegeven welke van de voorgenomen activiteiten het bestuursorgaan het komende jaar uitvoert. Toekomstige beleidskaders Momenteel is het integrale handhavingsbeleid – dat alle handhavingstaken binnen de gemeente Tiel, alsmede de samenwerking met externe handhavingspartijen omvat – in ontwikkeling. De verwachting is dat dit beleid in 2014 bestuurlijk zal worden vastgesteld. De uitvoeringsprogramma's voor de komende jaren zullen worden gebaseerd op dit handhavingsbeleid. Het onderhavige uitvoeringsprogramma in de huidige vorm zal daarmee worden vervangen door dit (meer) integrale programma.
1.5
Monitoring en verslaglegging Zoals het Besluit omgevingsrecht voorschrijft2 wordt de voortgang van de handhaving continu gemonitoord door het geautomatiseerde systeem Wave. Periodiek zal integraal verslag worden gedaan over de voortgang van de handhaving via de Stuurgroep handhaving en het Lokaal Handhavingsoverleg. Daarnaast wordt er regelmatig per beleidskader verslag gedaan via het portefeuillehoudersoverleg. Jaarlijks wordt verslag gedaan aan het college betreffende de resultaten van het uitvoeringsprogramma van het voorgaande jaar. Deze resultaten worden tevens ter inzage gelegd aan de raad. Op de bovengenoemde wijze krijgt het cyclische karakter van de handhaving zijn voltooiing.
2
Artikelen 7.6 en 7.7 Bor
6
2
UITVOERINGSPROGRAMMA HANDHAVING OMGEVINGSRECHT 2014
ontwikkelingen in 2014
De jaren 2012 en 2013 liet zich kenmerken door nieuwe ontwikkelingen en nieuwe samenwerkingen. In 2014 is het thema nieuwe horizon. In Tiel begint de nieuwe organisatie namelijk vorm te krijgen ook de samenwerkingen met Omgevingsdienst Rivierenland (milieu) en de Veiligheidsregio (brandveiligheid) gestalte. Dit jaar gaat ook de CGT-samenwerking van start. Hieronder wordt aangegeven welke ontwikkelingen er – naast deze - zijn die op enige wijze invloed (kunnen) hebben op de handhaving.
2.1
Organisatorische ontwikkelingen Omgevingsdienst Rivierenland De Omgevingsdienst Rivierenland (ODR) is vanaf 1 april 2013 actief. Op 16 december 2013 heeft het college het milieucontroleprogramma vastgesteld voor het Tielse grondgebied van de ODR. Dit document geldt als voorlopig uitvoeringsprogramma voor 2014 en heeft als input gediend voor dit handhavingsprogramma. Vanzelfsprekend zullen die uitvoeringsprogramma's zich verhouden met het in Tiel vast te stellen integrale handhavingsbeleid. De jaarlijkse uitvoeringsprogramma's vormen daar immers een uitvloeisel van. Deze verhouding zal in 2014 nadrukkelijker moeten worden ingevuld. Die wisselwerking is van belang voor een blijvend goede samenwerking tussen beide organisaties. Veiligheidsregio Gelderland-Zuid De Veiligheidsregio Gelderland-Zuid (VrGZ) was al geregionaliseerd per 1 januari 2013. Tiel valt binnen het brandweercluster Neder-Betuwe/Tiel; één van de acht brandweerclusters van de veiligheidsregio Gelderland-Zuid. Naast de kazerne in Tiel telt dit brandweercluster nog vier posten van waaruit de brandweerzorg plaatsvindt: Dodewaard, Kesteren, Opheusden en Ochten. DeVrGZ sluit aan bij het Tielse uitvoeringsprogramma en doet dat vooral met het thema 'brandveilig leven'. De verantwoordelijkheid van de overheid is hierbij primair gericht op de kwetsbaren (basisscholen, kinderopvang), cellengebouwen en gezondheidszorggebouwen.
Expeditie Tiel en regionale samenwerking Tiel-Culemborg-Geldermalsen (CGT) Expeditie Tiel – de Tielse reorganisatie – is op stoom. Eind 2013 heeft de interne verhuizing plaats gevonden. Begin 2014 zijn de nieuwe teams van start gegaan. Voor handhaving geldt dat dit is ingedeeld in Team Vergunningen, waarbij er een nieuwe leidinggevende is aangesteld. In 2014 zal verder nader moeten worden beoordeeld of de bestaande niet-
UITVOERINGSPROGRAMMA OMGEVINGSRECHT 2014 7 ingevulde formatie voor juridische ondersteuning bij handhaving zal vervallen of alsnog wordt ingevuld. De startdatum voor de fysieke samenwerking tussen Culemborg, Geldermalsen en Tiel is vastgesteld op maandag 31 maart 2014. De naam van de samwenwerking is Bedrijfsvoeringsorganisatie West-Betuwe. De terreinen waarop de samenwerking (vooralsnog) plaats zal gaan vinden zijn IM/ICT, Financiën en P&O. Vanuit oogpunt van handhaving heeft dit (vooralsnog) geen gevolgen. 2.2.
Wetgeving en rechtspraak Hieronder is een overzicht gegeven van alle (ons bekende relevante) wetgevingstrajecten die gaande zijn op het gebied van de fysieke leefomgeving, alsmede de meest in het oog springende uitspraken door rechterlijke instanties. Hieronder worden de belangrijkste wijzigingen weergegeven. De onderstaande wetswijzigingen treden per 2014 in werking: 1. Het toezicht op de Drank- en Horecawet is vorig jaar overgedragen naar de gemeenten. Per 1 januari 2014 is de minimumleeftijd verhoogd van 16 naar 18 jaar. Ter controle hiervan is de raad verplicht om per 1 juli 2014 een Preventie- en handhavingsplan alcohol vast te stellen. Het voorstel hiertoe is momenteel in voorbereiding binnen de ambtelijke organisatie. 2. Vanaf 1 januari 2014 is de Wabo gewijzigd, zodat de verklaring van geen bedenkingen (vvgb) voor het milieudeel van de omgevingsvergunning niet langer is vereist. 3. Vanaf 1 april 2014 hebben bedrijven een eHerkenningsmiddel met minimaal betrouwbaarheidsniveau 2 nodig om te kunnen inloggen in Omgevingsloket online. 4. Waarschijnlijk per 1 juli 2014 treden de laatste wijzigingen van het Besluit omgevingsrecht (Bor) in werking. De voorgenomen wijziging van het Bor is gericht op het wegnemen van knelpunten binnen het bestaande stelsel van het omgevingsrecht, onder meer om: a. het eenvoudiger te maken om leegstaande kantoorgebouwen tijdelijk een andere maatschappelijk gewenste functie te geven; b. de mogelijkheden voor de plaatsing van mantelzorgwoningen te vereenvoudigen; c. de regels voor het vergunningsvrij bouwen van bijbehorende bouwwerken verder te versoepelend; d. een (tijdelijke) omgevingsvergunning verlenen voor activiteiten die, tot een duur van tien jaar, strijdig zijn met het bestemmingsplan. Het gaat dan bijvoorbeeld om noodwinkels of noodscholen. Na 2014 is de meest in het oog springende wetswijziging de introductie van de Omgevingswet. Daarin wordt – nog meer dan de Wabo al heeft gedaan – de wet- en regelgeving op het gebied van omgevingsrecht gebundeld. Ook wetten als de Wro, NBwet, Tracéwet en de Crisis- en herstelwet moeten hierin gevoegd worden. Vast staat ondertussen dat deze wet niet voor 1 januari 2018 van kracht wordt. Ook van belang is het voorstel tot wijziging van Wabo ter verbetering van vergunningverlening, toezicht en handhaving (Wet VTH). Daarbij gaat het om invoering van kwaliteitscriteria voor deze Wabo-taken. De huidige stand van zaken rondom dit voorstel is echter onduidelijk. Medio 2013 heeft de Raad van State advies gegeven over het wetsvoorstel. Naar aanleiding daarvan is het weer in beraad genomen door het kabinet. De VNG heeft zich kritisch uitgelaten en in ieder geval nadrukkelijk het verband gezocht met de
8
UITVOERINGSPROGRAMMA HANDHAVING OMGEVINGSRECHT 2014
Wet financiële verhoudingen. Immers, strengere eisen aan het toezicht brengen hogere kosten voor de gemeenten met zich mee. Rechtspraak: Beginselplicht tot handhaving De beginselplicht tot handhaving is een rechtspraaknorm die – kortweg – inhoudt dat een bestuursorgaan in beginsel gehouden is om handhavend op te treden in geval van een overtreding; daarbij is weinig tot geen beleidsvrijheid. Ook in 2013 bleef dit beginsel onverkort van kracht. In 2013 dienden onder meer een aantal zaken zich aan waarbij burenoverlast leidde tot een verzoek tot handhaving. De overlast zou dan gepaard gaan met een overtreding van een wettelijk voorschrift. Een paar voorbeelden met verwijzing naar de betreffende uitspraak: 1. het geven van hondengedragstrainingen. Het geven van deze trainingen is volgens de rechtbank in strijd met het bestemmingsplan. Zie ECLI:NL:RBOVE:2013:1927. 2. 18 vlinderhondjes veroorzaken volgens de buren zo veel overlast dat sprake is van een overtreding van de APV. De rechtbank verplicht het college om de eigenaar van de honden aan te pakken. Zie ECLI:NL:RBOBR:2013:4431. 3. In Zaanstad moet het college van de rechtbank handhavend optreden tegen een illegaal geplaatste meerpaal en drijvend dok. Interessant in dit geval is dat handhaving was afgewezen omdat dit geval een lage prioriteit had in het uitvoeringsplan. De rechtbank oordeelde echter dat een verzoeker binnen de looptijd van dit plan uitzicht moest zijn op handhaving. Nu dit niet het geval was, werd het besluit van het college vernietigd. Ook een beroep op het gelijkheidsbeginsel (in gelijke gevallen werd evenmin opgetreden) kon het college niet helpen. Zie ECLI:NL:RBNHO:2013:8011. Rechtspraak: Toezicht Traditioneel vormt zich weinig rechtspraak rondom het feitelijk toezicht. Enerzijds vanwege de grote beleidsvrijheid die gemeenten hebben wat betreft de wijze waarop zij het toezicht uitoefenen en anderzijds vanwege het feit dat besluiten meestal niet zien op het toezicht. Enkele uitspraken uit 2013 die desondanks opvielen waren: 1. ABRS, 10-07-2013, ECLI: NL:RVS:2013:199. Brief waarin wordt aangekondigd dat op een bepaalde datum wordt binnengetreden, is geen besluit als bedoeld in art. 1:3, lid 1 Awb. De bevoegdheid van de toezichthouder om elke plaats te betreden en zich zonodig toegang te verschaffen met behulp van de sterke arm vloeit namelijk voort uit art. 5:15 Awb, zodat voor het ontstaan van die bevoegdheid geen nader besluit is vereist. Een dergelijke brief behelst slechts een aankondiging van voorgenomen feitelijk handelen.. 2. ABRS, 23-01-2013, ECLI:NL:RVS:2013:BY9184. Binnentreden van een woning. Het grondrecht strekkende tot de onschendbaarheid van de woning komt slechts aan de bewoner van een woning toe. De belangen van derden, met inbegrip van de eigenaar, niet zijnde bewoner, hoeft niet rechtstreeks te worden betrokken bij de verlening van een machtiging op grond van artikel 3, tweede lid, van de Awbi. 3. ABRS, 13-11-2013, ECLI:NL:RVS:2013:1911. Een opgemaakt controleverslag (ook digitaal) moet gedagtekend en ondertekend zijn. Anders kan het niet aan een invorderingsbesluit ten grondslag worden gelegd. 2.3
Conclusie Handhaving van regelgeving staat onder druk. Enerzijds dient op dit onderdeel – zoals op zoveel taakvelden binnen de gemeente – bezuinigd te worden, maar anderzijds worden de eisen die wetgeving en rechtspraak stelt aan het toezicht en de handhaving de komende jaren enkel opgeschroefd. Aanpassing van de handhavingsorganisatie is derhalve vereist om deze uitdaging het hoofd te kunnen blijven bieden. Integraal handhavingsbeleid – dat alle taakvelden beslaat – is daarbij noodzakelijk.
UITVOERINGSPROGRAMMA OMGEVINGSRECHT 2014 9
3
speerpunten, dossiers en thema’s
In dit hoofdstuk zijn de speerpunten en prominente dossiers weergegeven. Voor de speerpunten van het uitvoeringsbeleid is extra aandacht vanuit de organisatie; het heeft een hoge prioriteit. Prominente dossiers zijn feitelijke dossiers die meer dan de gebruikelijke inspanning vergen. Veelal ligt er een duidelijk veiligheids- of gezondheidsbelang aan ten grondslag, maar ook andere belangen kunnen een rol spelen.
3.2
INTEGRALE SPEERPUNTEN/PROJECTEN
Hieronder zijn allereerst de integrale speerpunten benoemd. Bij de uitvoering van deze speerpunten zijn dus meerdere beleidsvelden betrokken en worden de werkzaamheden onderling gecoördineerd. Speerpunt: Project 'Normalisatie Woonwagenlokaties' Waar gaat het over? Vanaf 2009 is gestart met de normalisatie van de 14 woonwagenlokaties, inhoudende dat deze lokaties in overeenstemming worden gebracht met wet- en regelgeving. Het project loopt door tot en met 2014. Waarom speerpunt? Volgt uit het Coalitieprogramma 2010-2014. Wat gaan we doen? Op alle lokaties zijn ondertussen diverse acties uitgevoerd. 2014 is het afsluitende jaar van het project. Dit betekent dat op diverse lokaties nog enkele handhavingsacties zullen plaatsvinden als gevolg van recentelijk geconstateerde feiten. Wat is het handhavingsniveau? Bestaande, oudere lokaties = maatwerk, waarbij de keuze is: uitsterfconstructies/opheffing/normaal 'wijk-niveau'. Nieuwe lokaties: doel = 100% nalevingsgedrag. Voor nadere details: Plan van Aanpak Normalisatie Woonwagenlokaties. Welke partijen? Regie ligt bij Team Veiligheid. Toezicht en juridische ondersteuning Team Vergunningen, ODR (Milieu), VrGZ (brandveiligheid). Overige externe partijen: politie, belastingdienst en sociale recherche. Speerpunt: Huisvesting (buitenlandse) arbeiders en overbewoning Waar gaat het over? In zijn algemeenheid, maar opvallend vaak ook in het buitengebied wordt regelmatig melding gedaan van huisvesting van arbeiders, voornamelijk buitenlandse werknemers, op een locatie waar dit volgens het bestemmingsplan niet is toegestaan.
10
UITVOERINGSPROGRAMMA HANDHAVING OMGEVINGSRECHT 2014
Waarom speerpunt? Huisvesting van een (te) groot aantal personen op lokaties die niet hiervoor bedoeld zijn leidt tot mogelijke (brandveiligheids- en gezondheids-)risico’s, overlast en gevoelens van onveiligheid en vervreemding voor omwonenden. Wat gaan we doen? In voorgaande jaren zijn diverse dossiers succesvol afgewikkeld en is de gemeentelijke 'infra- en informatiestructuur' opgebouwd. Dit houdt in dat binnengekomen informatie over overbewoning op de juiste plek terecht komt voor verdere verwerking (controle, beoordeling etc). Ook in 2014 wordt dit voort gezet. Onder meer zullen er ook controles op 'hot-times' plaats vinden; bijvoorbeeld net voor de oogsttijd, als er een grote toestroom is van tijdelijke werknemers. De verwachting is dat alle lokaties na dit jaar goed in beeld zijn en het project kan worden afgebouwd. Wat is het handhavingsniveau? Doel is 100% naleefgedrag van het bestemmingsplan en brandveiligheidsregels door de overtreders. Welke partijen? Team Vergunningen, brandweer, Beursplein.
3.3
SPEERPUNTEN BOUWEN, RUIMTELIJKE ORDENING EN MONUMENTEN Hieronder zijn de speerpunten in 2014 voor het beleidsveld Bouwen opgesomd. Deze zijn tot stand gekomen door middel van inventarisatie van wenselijke interventies door middel van handhaving. Hierdoor ontstond een ‘groslist’ van mogelijk thema’s. Aan de hand van een afweging tussen de urgentie (kans X ernst = effect) en de beschikbare capaciteit zijn de onderstaande speerpunten tot stand gekomen. Speerpunt: Project preventie gebouwveiligheid Waar gaat het over? Handhaving in Tiel is veel repressief, inhoudende dat wordt opgetreden nadat de overtreding heeft plaats gevonden. Dit project heeft als doel om overtredingen te voorkomen door controle van de bestaande gebouwenvoorraad. Waarom speerpunt? Voorkomen is beter dan genezen. Met de beschikbare capaciteit is het niet mogelijk om alle overtredingen ongedaan te maken. Het is daarom logisch een deel van die capaciteit in te zetten voor preventie in de verwachting daarmee een groter bereik te hebben. Wat gaan we doen? Contact leggen met gebruikers en gebouweigenaars, controle inplannen en uitvoeren. Resultaten terugekoppelen. Het gaat om de volgende type gebouwen: 1. Controle van gebouwen waarin kinderopvang en scholen zijn gevestigd. 2. Controle van gebouwen die in gemeentelijk eigendom zijn. 3. Controle van industriegebouwen. Wat is het handhavingsniveau? Naleving Bouwbesluit 2012. Veel aandacht zal uitgaan naar de constructieve veiligheid, asbest, wateraccumulatie, ventilatie en allesbranders. Welke partijen? Team Vergunningen
UITVOERINGSPROGRAMMA OMGEVINGSRECHT 2014 11
Speerpunt: Uitkomsten retroperspectieve toets Tiel West/Tiel Oost/Kanaalzone Waar gaat het over? Inventarisatie van mogelijke overtredingen bij in gebieden waar een bestemmingsplan in voorbereiding is. Waarom speerpunt? Voorkomen moet worden dat onomkeerbare (illegale) situaties ontstaan doordat zaken onder het overgangsrecht terecht komen. Een planherziening is daarom het uitgelezen moment voor handhaving. Bovendien hebben bestemmingsplannen die recent zijn vastgesteld, de eerste jaren bijzondere aandacht nodig; dit is van belang voor de geloofwaardigheid van de lokale overheid. Het is onze intentie hierop nadrukkelijk de focus te leggen. Dit doen we door aanwezig te zijn in deze gebieden en op te treden indien nodig. Wat gaan we doen? Handhavend optreden tegen de gevallen die zijn geconstateerd in het plangebied Tiel West, Tiel Oost en Kanaalzone. Handhavend optreden start vanaf het moment dat de bestemmingsplannen rechtskracht hebben gekregen. Overtreders zijn hiervan reeds schriftelijk op de hoogte gebracht. Wat is het handhavingsniveau? Bestuurlijke handhaving in overeenstemming met de bestaande prioritering. Welke partijen? Team Vergunningen, met ondersteuning van Stadsontwikkeling Speerpunt: Reclameborden langs invalswegen Waar gaat het over? Langs de invalswegen van Tiel staan een groot aantal reclameborden. Op 8 augustus 2013 heeft het college besloten dat deze verwijderd dienen te worden. Hiervoor is veelal vergunning vereist, maar niet aangevraagd of verleend. Waarom speerpunt? Op Tiels grondgebied staat relatief veel reclameborden. Het meest zichtbaar was dit langs de A15. Die reclameborden zijn ondertussen grotendeels verwijderd op last van de gemeente. Omdat voor dit fenomeen in de afgelopen jaren weinig aandacht is geweest, alsmede de nu opgedane ervaringen, is reden om ook de reclameborden langs de invalswegen aan te pakken. Wat gaan we doen? Eigenaren verzoeken om de borden te verwijderen en handhavend optreden indien niet hieraan wordt voldaan. Wat is het handhavingsniveau? Bestuurlijke handhaving overeenkomstig de vast te leggen prioritering in het reclamebeleid . Welke partijen? Team Vergunningen
3.4
SPEERPUNTEN BRANDVEILIGHEID Hieronder zijn de speerpunten in 2014 voor het beleidsveld Brandveiligheid opgesomd. Dit betreffen projecten waar reeds in 2012 of eerder mee gestart is en die in 2014 worden voortgezet. Speerpunt: Toezicht winkels tijdens feestmaanden
12
UITVOERINGSPROGRAMMA HANDHAVING OMGEVINGSRECHT 2014
Waar gaat het over? In de maanden november tot en met januari worden extra controles op brandveiligheidsaspecten uitgevoerd bij winkels. Waarom speerpunt? Relatief veel mensen, voorraden en versiering aanwezig, waardoor er een verhoogd brandveiligheidsrisico is. Uit de resultaten uit 2012 blijken veel kleine overtredingen zoals het ontbreken van blusmiddelen en aanduidingen en het blokkeren van de nooduitgang. Net als bij de Blauwe nacht is het doel het vergroten van het ‘brandveiligheidsbewustzijn’ door herhaling. Wat gaan we doen? Uitvoeren volledige controlecyclus in november en december met in mei hercontroles, informatie verstrekken in de vorm van een kerstkaart met brandveiligheidstips en eventueel bestuurlijkhandhavend optreden. Wat is het handhavingsniveau? 100% voldoen aan het Bouwbesluit 2012. Welke partijen? Brandweer Speerpunt: Project STOOM Waar gaat het over? STOOM staat voor Structureel Terugdringen Ongewenste en Onechte Meldingen. In 2010 moest de e brandweer circa 160 maal uitrukken als gevolg van een dergelijke melding. Dat is ongeveer 1/3 van alle meldingen. Dit willen we tegengaan vanuit oogpunt van kostenbeheersing, motivatie en veiligheid. Waarom speerpunt? Het blijkt een taai vraagstuk waarvoor in 2010 voor het eerst aandacht is gevraagd, maar dat heeft nog niet tot het gewenste resultaat heeft geleid. In tegendeel: in 2011 waren het zelfs meer dan 160 meldingen. Wat gaan we doen? Er zijn 6 instellingen die 90% van alle meldingen veroorzaken (overigens waren er ook 3 gewenste meldingen). In 2014 zal nadrukkelijk de dialoog met deze 6 instellingen worden gezocht. Mocht dit niet baten, dan wordt een bestuurlijk sanctietraject met een dwangsom ingezet, mogelijk met gedeeltelijke afsluiting. Wat is het handhavingsniveau? Ten opzichte van 2008 (160 meldingen) moet er 25% minder ongewenste en onechte meldingen zijn. Welke partijen? Brandweer Speerpunt: Brandveiligheid gebouwen > 2500 m2 Waar gaat het over? (Bedrijfskantoor-)gebouwen met een oppervlakte van meer dan 2500m2 waarvoor geen vergunningsplicht is, maar die wel moeten voldoen aan de algemene regels uit het Bouwbesluit 2012. Waarom speerpunt? Deze gebouwen zijn lang niet gecontroleerd, waardoor het veiligheidsrisico lastig is in te schatten. Dit terwijl er relatief veel mensen aanwezig zijn in deze gebouwen. Wat gaan we doen?
UITVOERINGSPROGRAMMA OMGEVINGSRECHT 2014 13 Volledige controlecyclus uitvoeren bij circa 6 bedrijfspanden. In overleg met de eigenaar/exploitanten/gebruikers eventuele omissies oplossen. Zonodig bestuurlijk optreden als ultimum remedium. Wat is het handhavingsniveau? 100% nalevingsniveau Welke partijen? Brandweer Naast voorgaande speerpunten zijn er nog een aantal onderwerpen welke de komende periode veel aandacht krijgen en die passen binnen het thema ‘brandveilig leven’. De verantwoordelijkheid van de overheid is hierbij primair gericht op de kwetsbaren (basisscholen, kinderopvang), cellengebouwen en gezondheidszorggebouwen. Bij deze groepen zullen eisen en handhaving strikter zijn en zullen eigenaren en beheerders nadrukkelijker op hun verantwoordelijkheden worden aangesproken dan voorheen. Woningeigenaren zullen worden aangesproken op hun verantwoordelijkheid. De overheid richt zich primair op het voorkomen van slachtoffers in de zorg, het onderwijs en bij cellen, alsmede op vitale sectoren om maatschappelijke ontwrichting te voorkomen .
3.5
SPEERPUNTEN MILIEU Op 16 december 2013 heeft het college het milieucontroleprogramma vastgesteld voor het Tielse grondgebied van de ODR. Hierin zijn verder geen speerpunten van het uitvoeringsbeleid benoemd.
3.6
STRUCTURELE THEMA’S Naast de speerpunten kent het uitvoeringsprogramma ook enkele structurele thema’s. Het gaat hier om jaarlijks terugkerende onderwerpen die vanwege hun specifieke (veiligheids-)belang apart benoemd worden. Thema: Toezicht Evenementen Waar gaat het over? Tiel kent jaarlijk circa 30 grotere evenementen en tal van kleine. Het Corso- en Appelpopweekend voert daarbij de lijst aan. Waarom structureel thema? Dit volgt uit de Programmabegroting. Deze evenementen trekken veel publiek waardoor er een diversiteit aan risico’s ontstaat waarvoor blijvende aandacht noodzakelijk is. Wat gaan we doen? Toezicht op de fysieke voorbereiding bij de grote evenementen Corso- en Appelpopweekend, te weten de opbouw, constructieve veiligheid en brandveiligheid van tenten, afscheidingen, podia, tribunes en overige werken. Controle en overleg tijdens de feestelijkheden. Evaluatie achteraf en controle afbouw. De overige evenementen, waaronder concerten, de voorjaars- en najaars kermis, het hockey toernooi Kromhouters en het circus worden steekproefsgewijs gecontroleerd. Wat is het handhavingsniveau? 100% nalevingsgedrag bij Corso- en Appelpopweekend, met name op constructieve delen en tenten. Overige evenementen maatwerk. Welke partijen?
14
UITVOERINGSPROGRAMMA HANDHAVING OMGEVINGSRECHT 2014
Primair toezicht Brandweer, Team Vergunningen en milieu in overleg met Veiligheid en externe partijen zoals Politie. Thema: Toezicht Vuurwerkverkooppunten Waar gaat het over? De gemeente kent vier vuurwerkverkooppunten met een totale vergunde hoeveelheid consumentenvuurwerk van ca. 22 ton verdeelt over acht bewaarplaatsen. Door toezicht te houden op het naleven van het Vuurwerkbesluit trachten we de risico's van de opslag van vuurwerk zoveel mogelijk te beperken. Waarom structureel thema? Op zichzelf verlopen de controles positief. De opslag en het verrichten van handelingen met consumentenvuurwerk brengen echter blijvend veel risico's met zich mee. Vanaf 2014 worden deze controles uitgevoerd door de ODR. Wat gaan we doen? In november wordt actief gestart met het verstrekken actieve informatie over de na te leven regels. In november /december vinden circa 5 controles per inrichting plaats. Wat is het handhavingsniveau? Doel is 100% naleefgedrag. Dit houdt in dat aan alle regels moeten worden voldaan. Welke partijen? Primair toezicht Milieu, ondersteund door Brandweer en Politie. Thema: Gelderse handhavingsweek Waar gaat het over? Onder auspiciën van de provincie wordt eenmaal per jaar een handhavingsweek georganiseerd met een diversiteit aan thema’s waarop de diverse bestuursorganen zich kunnen inschrijven. Waarom structureel thema? Het doel van de Gelderse handhavingsweek is het versterken van de samenwerking tussen de verschillende handhavers. Wat gaan we doen? Het thema in 2014 is nog niet bekend. Welke partijen? Milieu (ODR) Thema: Project de 'Blauwe nacht' Waar gaat het over? Jaarlijks wordt eenmaal vanuit de regio de blauwe nacht georganiseerd, waarbij de horeca wordt gecontroleerd tijdens openingstijden. Waarom structureel thema? Horeca vormt vanuit brandveiligheidsoptiek een risicogroep. Wat gaan we doen? 1 avond/nacht toezicht uitvoeren op een honderdtal horecabedrijven, waarbij onder meer toezicht wordt uitgeoefend op de brandveiligheidseisen, geluid (d.m.v. geluidsbegrenzers), overige (mogelijke) overlast, exploitatievergunning, speelautomatenvergunning, administratieve vereisten. Het is om logische redenen niet wenselijk om bekend te maken wanneer de blauwe nacht in 2014 wordt georganiseerd. Wat is het handhavingsniveau?
UITVOERINGSPROGRAMMA OMGEVINGSRECHT 2014 15 Doel is 100% naleefgedrag. Dit houdt in dat aan alle regels moeten worden voldaan. Mogelijk volgt achteraf een handhavingstraject. Welke partijen? Team Vergunningen, Brandweer, Milieu, Politie, Voedsel- en Warenautoriteit, Belastingdienst, Arbeidsinspectie
3.7
PROMINENTE DOSSIERS De gemeente Tiel heeft en/of krijgt in 2014 een aantal dossiers in behandeling die meer dan de gebruikelijke hoeveelheid tijd, energie, politieke aandacht en/of kosten met zich meebrengen. Hieronder zijn de – tot nu toe bekende – zaken benoemd. Dossier: Nieuwbouw Van der Valk Waar gaat het over? Van der Valk Tiel gaat dit jaar starten met de bouw van de hoteltoren. Waarom speerpunt? Kwetsbare functie; er zal immers sprake zijn van toekomstig gebruik als grootschalig hotel en restaurant. Wat gaan we doen? Verscherpt toezicht houden Wat is het handhavingsniveau? 100% nalevingsgedrag. Welke partijen? Team Vergunningen, brandweer Dossier: Zwembad Groenendaal Plus Waar gaat het over? Naar aanleiding van het drama in zwembad De Reeshof in Tilburg onderzochten onze toezichthouders in 2011 de toestand van zwembad Groenendaal Plus. De bevindingen waren dermate zorgwekkend dat op vrijdag 18 november 2011 het instructiebad werd gesloten voor publiek. Een aantal stalen balken van het dak boven het instructiebad vertoonde roestverschijnselen. Dit verzwakte de draagconstructie. Het dak is vervolgens in zijn geheel vervangen en er is een nieuw plafond geplaatst. Vanaf 27 december 2011 kon iedereen weer gebruik maken van alle zwembaden. Waarom speerpunt? Gezien de gebleken risico's die kunnen ontstaan heeft het college in haar besluit d.d. 23 april 2012 besloten om de komende jaren verscherpt toezicht te houden bij het zwembad. Wat gaan we doen? Jaarlijks tenminste 1 controle van de constructie en overig risicovolle delen door medewerkers van Bouw- en woningtoezicht. In 2014 zal dit zelfs vaker zijn nu het dak – na een aanbesteding in 2013 – volledig vervangen zal worden. De Verwachting is dat deze verbouwing na de zomer is afgerond. Wat is het handhavingsniveau? 100% nalevingsgedrag. Welke partijen? Team Vergunningen
16
4 4.1
UITVOERINGSPROGRAMMA HANDHAVING OMGEVINGSRECHT 2014
Regulier toezicht en handhaving
INLEIDING In dit hoofdstuk is aangegeven in welke mate en op welke wijze het reguliere toezicht en de bestuurlijke handhaving in 2014 plaats zullen vinden. Vergunningverlening, toezicht en handhaving hierop vindt vanaf 2013 plaats vanuit drie verschillende zelfstandige bestuursorganen: de ODR, de VrGZ en de gemeente Tiel. Hieronder is die verdeling weergegeven: Type toestemming
Rechtsgrond
Bevoegd orgaan
Uitvoering
Activiteit Bouwen
2.1, lid 1, sub a Wabo
College
Gemeente Tiel
Activiteit Aanleggen (weg)
2.1, lid 1, sub b Wabo
College
Gemeente Tiel
2.1, lid 1, sub c Wabo
College
Gemeente Tiel
Activiteit Brandveiligheid
2.1, lid 1, sub d Wabo
College
VrGZ
Activiteit Milieu
2.1, lid 1, sub e Wabo
College
ODR
Activiteit Rijksmonument
2.1, lid 1, sub f Wabo
College
Gemeente Tiel
Activiteit Gemeentelijk
2.2, lid 1, sub b Wabo
College
Gemeente Tiel
Activiteit Slopen o.g.v
2.1, lid 1, sub g en h
College
Gemeente Tiel
bestemmingplan of
Wabo
College
Gemeente Tiel
College
Gemeente Tiel
2.2, lid 1, sub d Wabo Activiteit Planologisch gebruik
monument
beschermd stads- of dorpsgezicht Sloopmelding
1.26 e.v. Bouwbesluit 2012
Activiteiten uitweg, hebben
2.2, lid 1, sub e t/m k
alarminstallatie, kappen,
Wabo
handelsreclame, opslag roerende zaken
4.2
REGULIERE WERKZAAMHEDEN TOEZICHT BOUWEN Het toezicht in het beleidsveld Bouwen heeft betrekking op diverse toestemmingen, waarvan de toestemming om te mogen bouwen (artikel 2.1., lid 1a Wabo) zowel het meest omvangrijk als de centrale spil vormt. De omvang van het toezicht in 2014 in dit beleidsveld is weergegeven in onderstaande tabel.
UITVOERINGSPROGRAMMA OMGEVINGSRECHT 2014 17 Uitvoering Regulier bouwtoezicht 2014
Te verwachten Gereedmeldingen
Te verwachten Aantal controles
80 5 75 100 260
1200 50 200 500 1950
Omgevingsvergunning Controles op reguliere omgevingsvergunning Controles op uitgebreide omgevingsvergunning
Sloopmelding (Bouwbesluit 2012) Overige controles (speerpunten, handhaving etc) TOTAAL
Opmerkingen ten aanzien van de tabel. 1. De geschatte aantal controles en gereedmeldingen is afgeleid van de ontwikkelingen in de afgelopen jaren. In het Jaarverslag 2013 is hiervan een weergave gemaakt. Het aantal aanvragen om een omgevingsvergunning met de activiteit bouwen is afhankelijk van marktontwikkelingen. Hierdoor is het niet mogelijk om met zekerheid vast te stellen hoeveel te controleren vergunningen er in voorraad zijn. 2. Voor een inspectie wordt een kengetal van 1,5 uur gerekend. Dit is inclusief voorbereiding, reistijd en rapportering. Voor een ‘sloop-inspectie’ wordt 3 uur gerekend. De werkwijze bij het toezicht op bouwwerken De inspectie van vergunde bouwwerken is een omvangrijke en specialistische taak. Naast specifieke kennis, spelen gevoel voor communicatie en overtuigingskracht een belangrijke rol. De regelgeving die betrekking heeft op veiligheid en volksgezondheid zijn bij het toezicht het belangrijkst. Er is geen specifiek toezichtsprotocol, maar in de Nota Bouw- en woningtoezicht 2005 zijn de belangrijkste uitgangspunten waarmee toezichthouders rekening houden: Uitvoering vindt plaats volgens de vergunning. De vergunninghouder is primair verantwoordelijk. Toezicht concentreert zich op kernbepalingen als veiligheid en gezondheid. De brandweer heeft hierbij een rol als adviseur. Hinder, schade of gevaar op of rondom een bouwplaats of evenementplaats moet worden voorkomen. Er mogen geen (nagenoeg) onomkeerbare situaties ontstaan. Het handhavingstoezicht Naast toezicht op de naleving van vergunningen vindt er toezicht plaats op overige (mogelijke) overtredingen van regelgeving. Dit noemen we het handhavingstoezicht. Een goed (en veel voorkomend) voorbeeld is het toezicht op de naleving van het gebruik van een perceel in overeenstemming met het bestemmingsplan. Ook de behandeling van meldingen en klachten en (her) controles in het kader van handhavingszaken valt hieronder. De capaciteit is zodanig dat deze geheel benut wordt voor bovenstaande taken en de speerpunten zoals genoemd in het vorige deel. Uitvoering handhavingstoezicht 2014 Toezicht handhavingszaken Klachtafhandeling
4.3
Aantal
Aantal controles
Uren
Nvt 15
300 100
450 150
REGULIERE WERKZAAMHEDEN TOEZICHT BRANDVEILIGHEID
18
UITVOERINGSPROGRAMMA HANDHAVING OMGEVINGSRECHT 2014
Het beleidsveld brandveiligheid kent met de in werkingtreding van de Wabo diverse stelsels waarbinnen inrichtingen mogen worden gebruikt. Er is de omgevingsvergunning, activiteit brandveiligheid (artikel 2.1, lid 1, sub d Wabo). Er is nog de gebruiksmelding op grond van het Bouwbesluit 2012. Tenslotte zijn de brandveiligheidseisen, zoals genoemd in het Bouwbesluit 2012, van toepassing op elk gebruik van een bouwwerk, tenzij anders is aangegeven.
Uitvoering Regulier Toezicht Brandveiligheid 2014
Aantal te controlen inrichtingen/bouwwerken
Aantal uren per controle
Uren
Categorie 1
165
5
825
Categorie 2
40
5
200
Categorie 3
15
5
75
7
5
35
227
5
1135
Niet ingedeeld SUBTOTAAL BRANDVEILIGHEID Mede-toezicht bouwactiviteiten Mede-toezicht inrichtingen milieu
940 220
Toezicht/Handhaving APV
135
Klachtenafhandeling
150
SUBTOTAAL OVERIG
1445
TOTAAL
2580
Opmerkingen ten aanzien van de tabel: 1. Uit de gegevens uit Wave blijkt dat er in Tiel 302 vergunning- of meldingsplichtige bouwwerken zijn. 2. Hiervan zijn 165 bouwwerken in de hoogste categorie 1 ingedeeld. Gebouwen in deze categorie kennen elk jaar tenminste één controleronde. In 3 inrichtingen is er zelfs sprake van 2 controlerondes per jaar. 3. Er zijn 80 bouwwerken in categorie 2 ingedeeld. Deze bouwwerken kennen elk twee jaar tenminste één controleronde. Tot slot zijn er 46 bouwwerken in categorie 3. Deze bouwwerken worden elke 3 jaar tenminste eenmaal bezocht. 4. Voor het toezicht wordt uitgegaan van 5 uur per controle, inclusief voorbereiding, de inspectie en herinspectie en de administratieve afhandeling. 5. De brandweer verricht tevens diverse toezichtstaken in het kader van de APV, bouwen en milieu. De werkwijze bij het toezicht op de brandveiligheid Toezicht en handhaving vindt plaats overeenkomstig de Prevap 2009 en de Handreiking controle en handhaving brandveiligheid, november 2005. Deze stukken zijn niet bestuurlijk vastgesteld. De Prevap biedt een systematiek voor het ramen van de menskracht die nodig is voor werkzaamheden op het gebied van de brandpreventie. Dit heeft zich vertaald naar bovenstaande tabel met categorie-indeling. De Handreiking geeft een inhoudelijke werkwijze vanaf het moment dat een overtreding is geconstateerd. Er is een indeling naar levenbedreigende situaties, gevaar bij brand, brandonveilig en brandveilig, maar zonder gebruiksvergunning. De te stellen termijn en dwangmaatregel is logischerwijs afhankelijk van de ernst van de overtreding. Normaliter zal er een 3-trapsmodel gehanteerd bij het opleggen van een last onder dwangsom of bestuursdwang (bestuurlijke handhaving). Er zijn verder geen (schriftelijke vastgelegde) strategieen, protocollen of procesbeschrijvingen wat betreft de werkwijze bij het reguliere toezicht.
UITVOERINGSPROGRAMMA OMGEVINGSRECHT 2014 19
4.4
REGULIERE WERKZAAMHEDEN TOEZICHT MILIEUBEHEER Op 16 december 2013 heeft het college het milieucontroleprogramma vastgesteld voor het Tielse grondgebied van de ODR. Hierin zijn de reguliere werkzaamheden weergegeven.
4.5
REGULIERE WERKZAAMHEDEN BESTUURLIJKE HANDHAVING Te besteden uren
Uur per dossier (kengetal)
Aantal af te handelen dossiers
Bouwen
1233 uur(0,9fte)
60
21 dossiers
Brandveiligheid (VrGZ)
0 uur (0fte)
60
0 dossiers
Milieu (ODR)
0 uur (0fte)
60
0 dossiers
Bezwaar- en beroep
560 uur (0,5fte)
TOTAAL
3312 (1,9fte)
21 dossiers
Opmerkingen ten aanzien van de tabel: 1. De behandeling van een handhavingszaak (de zgn. aanschrijvingsprocedure) neemt gemiddeld ongeveer 60 uur in beslag In dit kengetal is inbegrepen het overleg, onderzoek, correspondentie en besluitvorming, maar exclusief bezwaar- en beroep. Met name onderzoek en overleg kosten relatief veel tijd. 2. De juridische capaciteit wordt ingezet door bouwen. De juridische capaciteit voor milieu is overgegaan naar de ODR. De juridische ondersteuning ten aanzien van brandveiligheid, zoals deze aanwezig was in de afgelopen jaren, vervalt per 1 januari 2014, nu dit taakveld is overgegaan naar de VrGZ. De werkwijze bij de bestuurlijke handhaving Aan de hand van het beslismodel in bijlage 1 wordt beoordeeld of handhavend wordt opgetreden of niet. Meestal zal in de voorprocedure een termijn van 2-4 weken worden gegeven voor het uiten van zienswijzen (4:8 Awb). Veel overtredingen kunnen in deze fase worden opgelost. Bij het treffen van voorziening (bijvoorbeeld bij brandveiligheid) is dat anders: in die gevallen zal in de voorprocedure reeds een termijn worden gegeven om de voorzieningen te treffen. De gemeente Tiel zal in de regel gebruik maken van de last onder dwangsom, niet van de last onder bestuursdwang. Slechts in een aantal gevallen is dat anders, namelijk als 1. De overtreding direct optreden vereist; 2. Het vermoeden bestaat dat het opleggen van een last onder dwangsom niet zal leiden tot beëindiging van de overtreding. 3. Het vermoeden bestaat dat de overtreder niet in staat is om een eventuele dwangsom te betalen. Indien het gaat om het bouwen/slopen/ aanleggen zonder vergunning zal in de regel een dwangsom ineens worden opgelegd. Bij gebruik in strijd met het bestemmingsplan kan het echter slimmer zijn om de dwangsom in termijnen te hanteren om de druk voor langere tijd te verhogen. Hierin wordt per dossier een afweging gemaakt. De hoogte van de dwangsom moet afgewogen worden ten aanzien van het gelaedeerde belang. Dit is - evenals de te stellen termijn - maatwerk. Tiel heeft er voor gekozen dit niet vooraf in dit uitvoeringsprogramma vast te leggen.
20
UITVOERINGSPROGRAMMA HANDHAVING OMGEVINGSRECHT 2014
Bijlage 1
Beslismodel handhaving Bouwen
Het beslismodel biedt een schematische beoordelingsmogelijkheid van geconstateerde overtredingen in het beleidsveld Bouwen. Aan de hand van het model kan worden vastgesteld of hiertegen bestuurlijk zal worden opgetreden of niet. Bij het opstellen van deze prioritering hebben we gebruik gemaakt van het in de Nota Bouwen woningtoezicht genoemde risicoanalysemodel. Voor een uitleg van het risicoanalysemodel verwijzen wij u naar de Nota Bouw- en woningtoezicht.
Wanneer treden we bestuurlijk op en wanneer niet? 1. Is er een overtreding?
□Ja, ga naar 2. □Nee, geen handhaving (eventueel anders oplossen) 2. Is er een ‘absolute’ reden is om op te treden als gevolg van een genoemde oorzaak? a) Veiligheid en/of gezondheid in geding; b) Objectieve overlast; c) Een objectief exces; d) bouwt zonder /in afwijking vergunning (bouwstop).
□Ja, altijd een hoge prioriteit, dus bestuurlijke handhaving. □Nee, ga naar 3 3. Is er sprake van één of meerdere van de volgende situaties? a) Is het een speerpunt, dossier of thema volgens het Uitvoeringsprogramma; b) Heeft het een hoge prioriteit volgens de prioriteitenmatrix; c) Krijgt het een hoge prioriteit krijgt omdat een opschalingscriterium van toepassing is; d) Er is sprake van samenvallende overtredingen waarvan er tenminste één een hoge prioriteit heeft.
□Ja, ook altijd een hoge prioriteit, dus bestuurlijke handhaving. □Nee, ga naar 4 4. Is er verzocht om handhaving en is er sprake van van de volgende situaties? a) Verzoeker is belanghebbende; b) De situatie is niet legaliseerbaar door middel van een vergunning, en; c) Handhavend optreden is niet onevenredig.
□Ja, ook altijd een hoge prioriteit, dus bestuurlijke handhaving. □Nee, ga naar 5 5. Doet geen van de voorgaande criteria zich voor, dan is er sprake van een lage prioriteit. In die gevallen wordt (in 2014) niet opgetreden.
UITVOERINGSPROGRAMMA OMGEVINGSRECHT 2014 21
PRIORITEITENMATRIX BOUWREGELGEVING Overtreding: bouwen zonder/afwijking bouwvergunning (artikel 2.1, lid 1a Wabo) Overtreding Prioriteit Opschalingscriteria 3 Opschalen naar hoge prioriteit: UITBREID.WONING VOORZIJDE Hoog > Bij/aan een monument UITBREID.WONING OVERIG Middel > Bij aantasting archeologische waarden BIJGEB.WONING VOORZIJDE Hoog > Indien tevens een milieu, brandveiligheid BIJGEB.WONING OVERIG Middel of APV overtreding (met hoge prioriteit) INT. CONSTR. WIJZ.WONING Hoog INT. OVERIGE WIJZ. WONING Laag EXTERNE WIJZIGING WONING Hoog DAKKAPEL VOORZIJDE Hoog DAKKAPEL OVERIG Laag GEVELWIJZIGING VOORZIJDE Hoog GEVELWIJZIGING OVERIG Laag ERFAFSCHEIDING VOORZIJDE Middel ERFAFSCHEIDING OVERIG Laag WONINGSPLITSING Hoog AIRCO/LUCHTBEH. INST. Middel SCHOTELANTENNES Middel RECLAME BINNENSTAD Hoog RECLAME LANGS A15 Hoog RECLAME OVERIG Laag UITBR.OV.GEBOUW VOORZ. Hoog UITBR.OV.GEBOUW OVERIG Middel BIJGEB.OV.GEB.VOORZIJDE Hoog BIJGEB.OV.GEB. OVERIG Middel INT. WIJZ.OV.GEBOUWEN Laag EXTERNE WIJZ.OV.GEBOUWEN Hoog WIJZ.MONUM./BESCH.STADSG. Hoog Overtreding : gebouw in strijd met bouwbesluit (artikel 1b Ww) WONING Middel WOONGEBOUW Hoog BIJGEBOUW Laag ZIEKENHUIZEN/ZORGCENTRA Hoog SPORTHAL/ZWEMBAD Middel RESTAURANT/CAFÉ/HORECA Middel (KINDER)DAGVERBLIJVEN Hoog SCHOLEN Hoog BEDRIJVEN Middel KANTOREN Middel WINKELS Laag ALLE Middel Overtreding : strijdigheid bouwverordening (artikel 7 Ww) BRANDGEVAAR Hoog OVERBEVOLKING Hoog HINDER/STANK Middel Opschalen naar hoge prioriteit: > Bij (niet-anonieme, schriftelijke) klachten > Indien tevens een milieu, brandveiligheid of APV overtreding (met hoge prioriteit) KAMERBEWONING Hoog GEEN GEBRUIKSVERGUNNING Hoog AFWIJKING GEBRUIKSVERG. Hoog Overtreding : strijdigheid welstand (artikel 1b Ww) SITUATIE IN ZEER ERNSTIGE MATE Hoog STRIJDIG MET WELSTAND SLOOPREGELGEVING KLEINE BOUWWERKEN AAN-, UIT EN BIJGEBOUWEN WOONGEBOUWEN 3
Laag Laag Laag
Voorzijde: zijde van de voorgevelrooilijn(en)
Opschalen naar hoge prioriteit: > Bij/aan een monument > Vermoeden van asbest/overige
22
UITVOERINGSPROGRAMMA HANDHAVING OMGEVINGSRECHT 2014
OVERIGE GEBOUWEN EN BOUWWERKEN
REGELGEVING MONUMENTEN BOUWWERKEN, GEEN GEBOUW GEBOUWEN
Laag
Hoog Hoog
RUIMTELIJKE REGELGEVING Gebruik woningen in strijd met bestemmingsplan GEBRUIK WONING VOOR Laag BEDRIJFSDOELEINDEN
MANTELZORG GEBRUIK WONING VOOR MEER DAN EEN HUISHOUDEN GEBRUIK BIJGEBOUW ALS B&B
Laag Hoog Laag
Gebruik (agrarische) perceel in strijd met bestemmingsplan HUISVESTING TIJDELIJKE Hoog ARBEIDERS EXTRA WONING BIJ AGRARISCHE Hoog BEDRIJFSWONING GEBRUIK AGRARISCHE PERCEEL Hoog VOOR BEDRIJFSMATIGE NIETAGRARISCHE BEDRIJFSACTIVITEITEN GEBRUIK AGRARISCHE PERCEEL Middel VOOR HOBBYMATIGE NIETAGRARISCHE BEDRIJFSACTIVITEITEN
Gebruik overige gebouwen in strijd met bestemmingsplan STRIJDIG GEBRUIK GEBOUW VOOR Hoog HORECADOELEINDEN STRIJDIG GEBRUIK GEBOUW VOOR Hoog DETAILHANDEL STRIJDIG GEBRUIK GEBOUW VOOR Middel BEWONING
STRIJDIG GEBRUIK VOOR BEDRIJFSACTIVITEITEN
Middel
Gebruik overige terreinen in strijd met bestemmingsplan PERMANENTE BEWONING Hoog RECREATIEWONING/CARAVAN STRIJDIG GEBRUIK VOOR Middel BEDRIJFSACTIVITEITEN
Gebruik waterwegen in strijd met bestemmingsplan STRIJDIG AANLEGGEN WOONBOOT Hoge prioriteit Aanlegvergunningenstelsel AANLEGGEN ZONDER/IN AFWIJKING AANLEGVERGUNNING
gevaarlijke stoffen > Indien tevens een milieu, brandveiligheid of APV overtreding (met hoge prioriteit)
Hoge prioriteit
Opschalen naar hoge prioriteit: > Visueel/geluidstechnisch zichtbaar > Indien tevens een milieu, brandveiligheid of APV overtreding (met hoge prioriteit) Opschalen naar hoge prioriteit: > Bij (niet-anonieme, schriftelijke) klachten > Indien tevens een milieu, brandveiligheid of APV overtreding (met hoge prioriteit)
Opschalen naar hoge prioriteit: > Bij (niet-anonieme, schriftelijke) klachten > Indien tevens een milieu, brandveiligheid of APV overtreding (met hoge prioriteit)
Opschalen naar hoge prioriteit: > Bij (niet-anonieme, schriftelijke) klachten > Indien tevens een milieu, brandveiligheid of APV overtreding (met hoge prioriteit) Opschalen naar hoge prioriteit: > Bij (niet-anonieme, schriftelijke) klachten > Indien tevens een milieu, brandveiligheid of APV overtreding (met hoge prioriteit)
Opschalen naar hoge prioriteit: > Bij (niet-anoniem schriftelijke) klachten > Indien tevens een milieu, brandveiligheid of APV overtreding (met hoge prioriteit)
UITVOERINGSPROGRAMMA OMGEVINGSRECHT 2014 23