Postbus 1 3430 AA
Bezoekadres
Martinbaan 2 3439 NN www.nieuwegein.nl
Handhaving Bebouwde Omgeving
Handhaving Omgevingsrecht Jaarverslag 2010
B&W-besluit
2011/9417
Vastgesteld op
24 mei 2011
Auteur
Mw. M.J. Volman
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
24 mei 2011
Datum
3 (37)
Samenvatting
Op grond van artikel 7.7 van het Besluit omgevingsrecht en artikel 10.1 van de Wet ruimtelijke ordening moeten burgemeester en wethouders jaarlijks verslag doen aan de gemeenteraad over de uitvoering van de bestuursrechtelijke handhaving van deze wetten. Dit Jaarverslag vult deze wettelijke plichten in. Het jaarverslag behandelt per beleidsveld de reguliere toezicht- en handhavingswerkzaamheden en gaat in op beleidsmatige en projectmatige activiteiten. In het Jaarverslag worden ook de daadwerkelijk uitgevoerde werkzaamheden vergeleken met de planning. Tot slot geeft het Jaarverslag een beschouwing van het naleefgedrag. Uitkomsten van deze beschouwing worden meegenomen in de voorbereiding van het Uitvoeringsprogramma omgevingsrecht 2011. In deze samenvatting kiezen we er voor middels kleurcoderingen inzichtelijk te maken in hoeverre de reguliere toezicht en handhavingstaken volgens planning zijn uitgevoerd: • volledig (100% of meer) uitgevoerd: •
voor 75% of meer uitgevoerd:
•
voor minder dan 75% uitgevoerd:
; ` :
Het betreft een kwantitatief overzicht. Het wel of niet behalen van een gepland aantal producten geeft beperkt inzicht. Daarom is het van belang om ook de toelichting op de tabel te lezen. Geraamd aantal
Gerealiseerd aantal
Percentage gerealiseerd
2904
2466
85%
b. toezicht (asbest)sloopvergunningen
91
366
402%
c. toezicht overige vergunningen
33
6
18%
d. woningklachten/illegale bouw
50
552
110%
e. controles bestaande bouwwerken
30
303
100%
f. handhaving: last onder dwangsom
0
5
500%
g. handhaving: inning dwangsom
-
0
-
Bestuursrechtelijke handhaving1 1. Bouwen a. toezicht bouwvergunningen
1
In deze tabel is het geraamde en gerealiseerde aantallen controles, handhavingsbeschikkingen, etc.
opgenomen, tenzij anders vermeld. 2 Betreft 55 zaken, waarbinnen 112 inspecties zijn verricht 3 Betreft controle van 30 verschillende bouwwerken. In totaal zijn 102 inspecties verricht, waarbij een
aantal daarvan voortvloeien uit controles die in 2009 waren opgestart..
` ; : ; ; ;
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
24 mei 2011
4 (37)
Geraamd aantal
Gerealiseerd aantal
Percentage gerealiseerd
12
5
42%
2
2
100%
: ;
a. periodieke controles gebruiksvergunningen/Gebruiksbesluit
425
339
80%
`
b. hercontroles gebruiksvergunningen/-besluit
510
267
52%
c. handhaving: last onder dwangsom
2
0
0%
: :
d. handhaving: inning dwangsom
0
0
-
e. handhaving: bestuursdwang
-
0
-
a. periodieke milieucontroles van bedrijven
306
280
92%
b. hercontroles
231
207
90%
18
11
65%
d. handhaving: inning dwangsom
-
4
-
e. handhaving: bestuursdwang
-
0
-
f. aspectcontroles
20
119
595%
;
g. milieuklachten over bedrijven
70
113
161%
;
474 uur
464 uur
98%
`
5
4
80%
`
-
26
20
20
100%
;
Bestuursrechtelijke handhaving1 h. handhaving: bestuursdwang (bouw stilgelegd) i. Inspectiesignalen VROM 2. Brandveilig gebruik (Brandweer/VRU)
3. Milieu
c. handhaving (last onder dwangsom)
h. bodem (Besluit bodemkwaliteit) i. projectmatige controles (aantal projecten)
` ` :
4. Ruimtelijke ordening a. aantal behandelde RO-handhavingszaken •
waarvan nieuw in 2010
•
waarvan via handhavingsverzoek
-
8
-
•
last onder dwangsom
-
2
-
•
last onder bestuursdwang
-
1
-
1
1
100%
b. inventarisatie gebied Vreeswijk, Hoog-Zandveld, Zandveld en de Lekboulevard
Bouwen Voor bouwen blijkt dat het ramen van het aantal inspecties ook echt slechts een raming is. De raming is gebaseerd op grove aannames, zodat het niet verwonderlijk is dat dit afwijkt van de praktijk. In de praktijk, tijdens de bouw of sloop, wordt het aantal inspecties (waaronder ook telefonische contacten en beoordelen van diverse rapportages vallen) feitelijk bepaald door de gang van zaken. Toch is de raming meer in overeenstemming met de daadwerkelijke realisatie dan ooit. Dit heeft mede te maken met een verdere verbeterslag in de registratie ervan. In 2009 zijn de grote bouwprojecten in de Binnenstad gestart. In 2010 is hieraan veel tijd besteed. In 2010 zijn bij de Binnenstad in totaal 284 inspecties verricht. Dit komt neer op 11,5% van het totaal aantal bouwinspecties die zijn verricht op verleende omgevingsvergunningen voor het bouwen.
;
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
24 mei 2011
5 (37)
Opvallend is het hoge aantal inspecties bij sloop. De raming was in 2008 al verhoogd, maar het toezicht op sloop wordt steeds intensiever, mede door de aandacht voor asbest. Het aantal stilleggingen van bouwwerkzaamheden is lager dan vorig jaar, het aantal lasten onder dwangsom hoger. Het is vervolgens niet tot verbeuring van dwangsombedragen gekomen. Met andere woorden: de overtreding was binnen de gegeven termijn van de last door de overtreder ongedaan gemaakt. Er zijn geen conclusies te trekken rond het naleefgedrag, omdat dit per jaar sterkt fluctueert. In 2010 is een vervolg gegeven aan twee inspectiesignalen van VROM. Ten aanzien van het inspectiesignaal rond risicovolle gevels zijn deze in 2010 voor Nieuwegein in beeld gebracht. Met name de hoogbouwflats in de wijk Jutpaas/Wijkersloot vallen in de risicocategorie. Met de woningcorporaties is hierover nader contact geweest. Daarnaast is bij diverse bouwwerkzaamheden specifiek aandacht geschonken aan de ophanging van gevels, waaronder de nieuwbouw in de Binnenstad. Het andere inspectiesignaal, rond brandwerende scheidingen is vervolgd. Vanaf 2010 wordt er bij regulier bouwtoezicht, naar aanleiding van verleende vergunningen, structureel aandacht besteed aan het risico van branddoorslag en brandoverslag bij gebouwen met een plat dak. In utiliteitsgebouwen wordt er nu ook daadwerkelijk beter op gecontroleerd en gehandhaafd. Bij woningen ligt dit genuanceerder: alleen bij een verleende vergunning met werkzaamheden aan het dak kan hierop worden toegezien. Vergunningsvrije werkzaamheden aan het dak hoeven niet te worden gemeld bij de gemeente, waardoor het toezicht wordt bemoeilijkt en gebaseerd is op het toeval dat het buiten wordt gezien. Dat gebeurt weinig of nooit. In 2010 is bij vier panden tijdens bouwwerkzaamheden hierop specifiek gecontroleerd. Ook de komende jaren zullen deze inspectiesignalen verdere aandacht krijgen bij het bouwtoezicht. Brandveilig gebruik Het aantal controles is achtergebleven bij de planning. Dit heeft onder meer te maken met de planningssystematiek: een nieuwe controle werd ingepland vanaf de datum van de laatst uitgevoerde hercontrole, in plaats vanuit de datum van de periodieke controle. Dit is inmiddels hersteld. Het aantal hercontroles is fors gedaald. Het naleefgedrag blijkt per jaar sterk te fluctueren. Hoewel we dit niet met zekerheid kunnen stellen, gezien de jaarlijkse fluctuaties, denken we dat het verbeterde naleefgedrag verklaard kan worden doordat:
• •
brandveiligheid hoger op de agenda van bedrijven en instellingen staat; er een inhaalslag op toezicht is geweest. Daarnaast vinden er minder hercontroles plaatsvinden op kleinere tekortkomingen,
waarbij de verantwoording meer bij gebruiker wordt gelegd dan in voorgaande jaren. Dit heeft natuurlijk zijn invloed op de cijfers over naleefgedrag. Komende jaren moet blijken of het naleefgedrag blijvend verbeterd Milieu Het aantal periodieke milieucontroles bleef achter bij de planning. Dit is mede veroorzaakt door een hoger aantal klachten. Ondanks dat we de raming van klachten op basis van de ervaringscijfers over 2009 hadden bijgesteld van 45 naar 70, blijkt het aantal klachten verder te zijn togenomen (113 in 2010). In de prioriteitsstelling gaat het behandelen van klachten voor. Klachten hebben namelijk meestal betrekking op het woongenot (geluid, stank). Ook het aantal aspectcontroles is in 2010 hoger geweest.
Met opmaak: Inspringing: Eerste regel: 1,9 cm, Bij volgende alinea houden
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
24 mei 2011
6 (37)
De projectmatige controles zijn voor het grootste deel uitgevoerd. Voor 2010 waren als projecten gepland: •
garages en bouw- en houtbedrijven (uitgevoerd),
•
de risicobedrijven zoals genoemd in de Integrale veiligheidsrapportage (25 van de 34
•
vetafscheiders bij horeca (uitgevoerd)
•
landelijke en provinciale samenwerkingsprojecten (uitgevoerd)
•
project “Stad en MKB: energiebesparing bij MKB” (uitgevoerd).
bedrijven gecontroleerd, dus niet volledig uitgevoerd)
Nadat in 2009 voor het eerst sinds 2004 daadwerkelijk een dwangsom werd verbeurd, is dat aantal gestegen: in 2010 is vijf keer een dwangsombedrag verbeurd bij vier verschillende bedrijven. Dat betekent dat, zelfs na het verstrijken van de gegeven termijn in de last, het betreffende bedrijf nog steeds niet voldeed. Wij betreuren dat ondanks herhaalde waarschuwing een aantal bedrijven het toch zover heeft laten komen. In 2010 is vier keer strafrechtelijk opgetreden bij drie verschillende bedrijven. De betrokken afdeling beschikt over een buitengewoon opsporingsambtenaar (BOA), die bevoegd is proces-verbaal op te maken. Het betroffen verbalen vanwege overtreding van geluidsvoorschriften, waarvan de omgeving hinder heeft ervaren, illegale afvalwaterlozing en vanwege overtreding van voorschriften rond de opslag van vuurwerk. Ruimtelijke ordening Het toezicht op ruimtelijke ordening wordt meestal geïnitieerd door signalen van derden. Soms komen zaken aan het licht door eigen constateringen. Van belang is of een strijdigheid met het bestemmingsplan te legaliseren is. Pas als dat niet mogelijk is volgt handhaving. In 2010 zijn er in totaal 26 zaken behandeld op het gebied van Ruimtelijke Ordening, waarvan 20 nieuwe zaken van 2010. Daarin vergt vooral het bedrijf Jos Scholman BV aan de Structuurbaan 30 veel aandacht vanwege de complexiteit en diverse belangen. Deze zaak zal ook in 2011 aandacht blijven vragen. In 2010 is zoals gepland het gebied Vreeswijk, (Hoog)Zandveld en Lekboulevard geïnventariseerd op mogelijke strijdigheden met het bestemmingsplan, met als accent het controleren op strijdige activiteiten vanuit huis. Van de ruim 4600 adressen vergen 4 adressen nader onderzoek op mogelijke strijdigheid met het bestemmingsplan. In dit gebied isnaleving van bestemmingsplannen dus ronduit goed. Conclusies 2010 Met toezicht en handhaving in Nieuwegein is het inmiddels goed gesteld: alle terreinen van het omgevingsrecht worden professioneel bediend. Het project Gericht Handhaven (2005-2008; de looptijd van het bijbehorende Beleidskader Handhaving Fysieke Veiligheid is verlengd tot eind 2010) heeft daaraan een wezenlijke bijdrage geleverd. De uitvoering van de geplande toezicht- en handhavingstaken is niet volledig, maar wel op hoofdzaken, gerealiseerd. Voor de afwijkingen zijn legitieme verklaringen. Met betrekking tot het naleefgedrag van burgers en bedrijven in Nieuwegein kan alleen voor het beleidsterrein milieu een trend over de afgelopen jaren zichtbaar worden gemaakt: sinds 2007 ligt het naleefgedrag hoger dan de jaren ervoor (50% i.p.v. 25% naleving). Voor bouwen is geen trend zichtbaar: het aantal sanctiebeschikkingen wisselt daarvoor per jaar toch te veel. Voor brandveilig gebruik is het naleefgedrag dit jaar gestegen. Komende jaren moet blijken of deze trend zich voortzet, of dat de verbetering van het naleefgedrag in 2010 slechts een incidentele verbetering was.
Met opmaak: Lettertype: Vet
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
24 mei 2011
7 (37)
De beschouwing van het naleefgedrag maakt in ieder geval duidelijk dat toezicht en handhaving een noodzakelijk instrument om tot een duurzamer, schoner en veiliger Nieuwegein te komen. Het college draagt hiervoor ook de verantwoordelijkheid en zal op basis van het nieuwe Beleidskader omgevingsrecht 2011-2014 de ingeslagen weg voortzetten.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
24 mei 2011
8 (37)
Inhoudsopgave
Samenvatting
3
Inleiding
9
1
2
3
4
Bouwen en slopen
10
1.1
Uitvoeringsprogramma kwantitatief
10
1.2
Uitvoeringsprogramma kwalitatief
11
1.3
Beschouwing uitvoering 2010
14
1.4
Beschouwing naleefgedrag
15
Brandveilig gebruik
16
2.1
Uitvoeringsprogramma kwantitatief
16
2.2
Uitvoeringsprogramma kwalitatief
17
2.3
Beschouwing uitvoering 2010
18
2.4
Beschouwing naleefgedrag
18
Milieu
20
3.1
Uitvoeringsprogramma kwantitatief
20
3.2
Uitvoeringsprogramma kwalitatief
21
3.3
Beschouwing uitvoering 2010
24
3.4
Beschouwing naleefgedrag
24
Ruimtelijke ordening
28
4.1
Uitvoeringsprogramma kwantitatief
28
4.2
Uitvoeringsprogramma kwalitatief
29
4.2.1
Toezicht en handhaving
29
Inventarisatie gebied Vreeswijk, Hoog-Zandveld, Zandveld en
5
Lekboulevard
30
4.2.2
Beleid
31
4.3
Beschouwing uitvoering 2010
32
4.4
Beschouwing naleefgedrag
33
Beleidsvorming en projecten
34
5.1
Beleidskader Omgevingsrecht 2011 – 2014
34
5.2
Kwaliteitscriteria en Regionale uitvoeringsdienst
34
5.3
Beleidsvorming brandveiligheid
34
5.4
Handhavingsestafette 2010
34
5.5
Project omgevingsvergunning
35
5.6
Implementatie digitaal toezicht
35
5.7
Inspectiesignaal VROM – brandwerende scheidingen
35
5.8
Inventarisatie risicovolle gevels
36
5.9
Uitvoering Klimaatprogramma: verbeteren handhaven EPC
37
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
24 mei 2011
9 (37)
Inleiding
In dit Jaarverslag doet de Gemeente Nieuwegein verslag over de uitvoering in 2010 van de handhavingstaken op het gebied van bouwen, brandveilig gebruik bouwwerken, milieu, ruimtelijke ordening en slopen. De wijze waarop de gemeente Nieuwegein haar handhavingstaken in het omgevingsrecht uitvoert is vastgelegd in het Beleidskader Handhaving Fysieke Veiligheid, dat op 17 februari 2005 is vastgesteld door de gemeenteraad. De looptijd van het Beleidskader is in 2008 tussentijds verlengd tot en met eind 2010. Vanaf 2005 is elk jaar een uitvoeringsprogramma vastgesteld. Voor 2010 is het uitvoeringsprogramma vastgelegd in de nota Handhaving omgevingsrecht – Uitvoeringsprogramma 2010, dat op 5 januari 2010 door het college is vastgesteld (collegebesluit 2009/18952). In dit Jaarverslag wordt ingegaan op de uitvoering van de handhavingstaken in 2010 aan de hand van het vastgestelde Uitvoeringsprogramma en worden afwijkingen van het Uitvoeringsprogramma beschreven en gemotiveerd. In dit Jaarverslag worden ook de handhavingsinspanningen en het naleefgedrag geëvalueerd. Wettelijke verslagplicht
Op grond van artikel 7.7 van het Besluit omgevingsrecht, artikel 21.1 van de Wet milieubeheer en artikel 10.1 van de Wet ruimtelijke ordening moeten burgemeester en wethouders jaarlijks verslag doen aan de gemeenteraad over de bestuursrechtelijke handhaving van deze wetten. Dit Jaarverslag vult deze wettelijke plichten ten aanzien van de handhaving in. Leeswijzer In hoofdstuk 1 tot en met 4 wordt verslag gedaan over het toezicht en de handhaving op respectievelijk de beleidsvelden bouwen, brandveilig gebruik, milieu en ruimtelijke ordening. In die hoofdstukken is tevens een evaluatie van het naleefgedrag opgenomen. In hoofdstuk 5 wordt verslag gedaan over de uitvoering van geplande beleidstaken en handhavingsprojecten.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
1
Bouwen en slopen
1.1
Uitvoeringsprogramma kwantitatief
24 mei 2011
10 (37)
In onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de geplande en gerealiseerde aantallen en uren van de verschillende producten. Taak
Geraamd
Gerealiseerd
Geraamde
Gerealiseerde
aantal
aantal
uren
uren
Toezicht Toezicht op bouw- en sloopvergunningen: Lichte bouwvergunningen Reguliere bouwvergunningen Bouwvergunningen Binnenstad
2128
1731
2493
3748
284
470
1139
13
80
47
2163 2904
Bouwvergunningen Ziekenhuis (asbest)sloopvergunningen
91
366
255
328
Overige4
33
6
100
22
3028
2832
5526
7015
555
100
120
306
300
215
Subtotaal toezicht vergunningen Toezicht op bestaande bouwwerken: Woningklachten
25
Illegale bouw en sloop
25
Controles bestaande bouwwerken - brandveiligheid Overige
30 0
0
0
0
80
85
400
335
-
150
29
Lichte bouwvergunning
-
100
17
Reguliere bouwvergunning
-
55
Bouwvergunningen Binnenstad
-
42
Bouwvergunningen ziekenhuis
-
Subtotaal toezicht bestaand Handhaving Illegale bouw/sloop en woningklachten
370
5
Overige
-
10
9
Bestaande bouwwerken –
-
100
26
-
30
28
brandveiligheid (asbest)sloopvergunning
4 Vergunningsvrije bouwwerken, monumentenvergunningen, aflopende tijdelijke vergunningen 5 Inzake 55 dossiers zijn in totaal 112 inspecties verricht. 6 Er zijn 30 nieuwe bouwwerken in 2010 opgepakt. In totaal zijn 102 inspecties verricht, inclusief de
vervolginspecties bij in 2009 opgestarte controles van bestaande bouwwerken.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Taak
Datum
24 mei 2011
11 (37)
Geraamd
Gerealiseerd
Geraamde
Gerealiseerde
aantal
aantal
uren
uren
475
446
Juridische ondersteuning
-
bouwzaken Subtotaal handhaving Totaal
1.2
1235
657
7161
8005
Uitvoeringsprogramma kwalitatief
Doel van toezicht op bouwen is het borgen van de bouw van veilige en gezonde bouwwerken. Hierbij wordt gelet of er wordt gebouwd volgens de vergunning en de technische eisen die in het Bouwbesluit 2003 zijn vastgelegd. Bij slopen licht de nadruk op de zorg voor een veilige omgeving tijdens het slopen. In deze paragraaf is opgenomen waar en waarom het toezicht heeft geleid tot handhaving. Bouwen
In 2010 is 5x een last onder dwangsom en 5x een bouwstop opgelegd wegens strijdigheid met bouwregelgeving. Het betrof: •
Celciusbaan 1a: hier is niet formeel een bouwstop opgelegd. het betrof een aanbouw aan een bestaand pand, waarbij met de nieuwe eigenaar (Sligro) gediscussieerd is over de brandscheidingen en de sprinklerinstallatie. Een sprinklerinstallatie gaat over de beheersbaarheid van de brand en brandscheidingen gaat over de maximale af te leggen loopafstand indien moet worden gevlucht bij brand. Uiteindelijk is er door Sligro voor gekozen om nieuwe extra looppaden en nooddeuren te maken dwars door de stellingen om te voldoen aan de maximaal toegestane loopafstand, inclusief belijning en de noodverlichting.
•
Dasseweide 1: hier is een gedeeltelijke bouwstop geweest, omdat bij de verbouw van basisschool De Evenaar een peuterspeelzaal werd ingebracht, die aan een aantal bouweisen niet voldeed. Dit is middels aanvullende tekeningen en in de uitvoering opgelost.
•
Hazelaarstraat 27: hier is een bouwstop opgelegd, omdat er werd gebouwd zonder dat er constructieve gegevens waren overlegd. Dit is inmiddels hersteld.
•
Drenthehaven 1: nadat in 2009 dwangsommen waren verbeurd zonder resultaat is in 2010 verder gesproken met de ondernemer om uiteindelijk te komen tot plaatsing van een brandmeldinstallatie. Omdat de ondernemer veel tijd nam is er eind 2010 voor gekozen om de gemaakte afspraken kracht bij te zetten met een last onder dwangsom. De brandmeldinstallaties is begin 2011 daadwerkelijk geplaatst.
•
Herenstraat 18: Hier is een last onder dwangsom opgelegd, omdat werd verbouwd in afwijking van de verleende bouwvergunning, waardoor brandcompartimentering en vluchtroute op de 1e verdieping niet in orde waren. Dit is uiteindelijk hersteld door de eigenaar van het pand.
•
Hooiersweide 62: hier is een last onder dwangsom opgelegd, met als doel de eigenaar van de woning te bewegen de geplaatste dakkapel in overeenstemming met de bouwvergunning te plaatsen. Dit is uiteindelijk gebeurd, binnen de gestelde termijn.
•
Koninginnelaan 26: hier is een bouwstop opgelegd omdat is begonnen met de bouw zonder dit vooraf bij de gemeente te vermelden. Hierdoor konden onderdelen van de constructie niet worden beoordeeld. De eigenaar is tevens gesommeerd bewijsmateriaal te overleggen (aankoopbonnen, foto’s) van de aangebrachte onderdelen. Dit is gebeurd, waardoor de bouwstop kon worden opgeheven.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
•
Datum
24 mei 2011
12 (37)
Kweekhoeve 3: Hier is mondeling een bouwstop opgelegd, omdat er werd geheid zonder dat er constructieve gegevens waren overlegd. Dit is dezelfde dag nog gebeurd, waarbij de bouwstop meteen kon worden opgeheven.
•
Structuurbaan 30: hier is een last onder dwangsom opgelegd ten aanzien van een illegaal gebouwde romneyloods. Het bedrijf heeft tot uiterlijk 1 januari 2011 de tijd gekregen deze te verwijderen, zonder een dwangsom te verbeuren.
•
Weverstede 2: hier is een last onder dwangsom opgelegd om de eigenaar van het bouwwerk te bewegen een brandmeld- en ontruimingsinstallatie te plaatsen. De eigenaar voelde zich in beginsel hiervoor niet verantwoordelijk, hij vond dit een zaak voor de huurder (Restaurant Far East). Uiteindelijk is de installatie toch geplaatst, zij het door de huurder. Deze probeert nu de kosten bij de eigenaar te verhalen. De gemeente heeft hierin verder geen rol.
•
Zuiderstraat 13: hier is een bouwstop opgelegd, omdat de constructie afweek van de verleende bouwvergunning. Er zijn afspraken gemaakt over het indienen van nieuwe tekeningen, die vervolgens niet werden ingediend. De bouwstop is nog steeds van kracht.
Het aantal bouwstops is minder dan in 2009, toen er 13x werd stilgelegd. Het is in 2010 niet gekomen tot invordering van dwangsombedragen: men voldeed op tijd aan de last. Slopen
Bij het slopen is het niet gekomen tot handhaving in de vorm van last onder dwangsom of stillegging. Toch zijn ook hier, met het oog op asbest, een aantal zaken vermeldenswaard: •
Israëlslaan: dankzij een melding van een bewoonster is toezicht gehouden op (ver)bouwwerkzaamheden aan appartementen, waarbij asbest een rol speelde. Daarbij is tevens geconstateerd dat er onrust leefde onder bewoners ten aanzien van aanwezig asbest en de plannen van de eigenaren. De gemeente heeft de eigenaren gevraagd bewoners te informeren. Toen zij dat niet hadden gedaan heeft de gemeente zelf bewoners geïnformeerd ten aanzien van de resultaten van asbestinventarisaties bij enkele woningen.
•
Vlietwal 1: naar aanleiding van een sloopaanvraag voor het verplaatsen van enkele binnenwanden is hier een controle uitgevoerd. Hierbij bleek dat kolommen waren bekleed met niet-hechtgebonden asbest. In samenwerking met de Arbeidsinspectie is vervolgens aangedrongen op volledige sanering van deze kolommen, te meer omdat zich hier een kinderdagverblijf ging vestigen. De eigenaar en huurder hebben toen in gezamenlijkheid besloten tot sanering en het delen van de kosten hiervan.
•
Nijemonde 4: naar aanleiding van een asbestinventarisatie kwam aan het licht dat de technische ruimten van ’t Veerhuis besmet waren met asbest. Daarop is ’t Veerhuis in de gelegenheid gesteld zelf de ruimten gesloten te houden, totdat sanering had plaatsgevonden. ‘t Veerhuis heeft hieraan meegewerkt.
•
Eind 2009 heeft de gemeente haar eigen gebouwen op asbest laten inventariseren. In 2010 is naar aanleiding daarvan bij de gymzaal de Pinguin en steunpost de Kokkebogaard enkele asbesttoepassingen in risicoklasse 3 gesaneerd. Ook bij het Milieueducatiecentrum is, vanwege sloop van een schuur, het asbesthoudende dak daarvan gesaneerd. Eind 2010 zijn voor de gemeentelijke panden zogenaamde asbestbeheersplannen opgesteld. Deze hebben tot doel de gebruikers inzicht te geven in de asbesttoepassingen in hun gebouw, zodat wordt voorkomen dat hieraan onbedoeld handelingen worden verricht. In 2010 zijn verder gebruikers in de gelegenheid gesteld hun pand waarvan de gemeente slechts economisch eigenaar is, voor eigen rekening, op asbest te laten inventariseren. Hieruit is onder andere de zaak van Nijemonde 4 aan het licht gekomen.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
•
Datum
24 mei 2011
13 (37)
Per 1 januari 2009 is de werkwijze rond asbestsloop door particulieren vanuit de gemeente gewijzigd. Sinds die datum is het mogelijk voor bewoners van Nieuwegein om asbesthoudend afval gratis in te leveren bij het aanbiedstation, en worden bewoners ondersteund met goed verpakkingsmateriaal en persoonlijke beschermingsmiddelen. In 2009 gaf dat al een lichte stijging te zien van de hoeveelheid die bij het aanbiedstation werd ingeleverd, in 2010 heeft die stijging zich voortgezet. In de periode 2007-2009 werd jaarlijks tussen de 5500-6500 kg aan asbesthoudend afval ingeleverd door particulieren bij ons aanbiedstation. In 2010 is dat gestegen tot 8660 kg. De wettelijke regels zijn niet veranderd: men moet vooraf toestemming voor de asbestverwijdering vragen aan de gemeente, tenzij het bijvoorbeeld een losse plaat of bloembak is. Het meldgedrag vóór 2009 was ronduit slecht te noemen: in de periode 2006-2008 zijn in totaal slechts 3 meldingen over deze jaren gedaan. Nu is een stijging zichtbaar in het aantal meldingen dat door particulieren wordt gedaan bij de gemeente: in 2009 is 7x gemeld, in 2010 is 10x gemeld. Ook dit lijkt, gezien de bouwperiode van Nieuwegein waarbij in de jaren 70 tot begin jaren 80 nog veelvuldig asbest werd toegepast, nog steeds aan de lage kant. Mogelijk dat de voorlichting die in 2009 hierover heeft plaatsgevonden aan de stijging van het meldgedrag heeft bijgedragen. Illegale bouw/sloop
Hetzij vanuit eigen waarneming hetzij vanuit meldingen/klachten van derden wordt onderzocht of sprake is van strijdigheden met de bouw- of sloopregelgeving. In 2010 zijn zo 55 zaken onderzocht. Elke klacht en elk verzoek wordt in behandeling genomen. De klachten en verzoeken om handhaving worden onderzocht op strijdigheid met bouwregelgeving, waarna zo nodig handhavend wordt opgetreden Bestaande bouw
Tezamen met de Brandweer wordt bestaande bouwwerkingen gecontroleerd op brandveiligheidseisen die in het Bouwbesluit 2003 en/of de laatst verleende bouwvergunning zijn vastgelegd. Voor enkele brandveiligheidseisen stellen we gemotiveerd hogere eisen. Dit is vastgelegd in het Beleid bestaande bouw – kwaliteit brandveiligheid, dat door het college in 2007 is vastgesteld. Nagegaan wordt of panden aan de eisen voldoen. In 2010 zijn zo 30 bouwwerken onderzocht. Bij vijf daarvan is een vervolgtraject ingezet. Het betreffen: o
Kinderdagverblijf Ploem Ploem, Nedereindseweg 4. Hierbij is onder andere geconstateerd dat bepaalde scheidingen niet voldoen aan de brandwerendheidseisen.
o
SPD (MBO), Utrechthaven 11B. Hierbij zijn wijzigingen geconstateerd ten opzichte van de ooit verleende bouwvergunning. Er is een traject ingezet om de huidige situatie te legaliseren.
o
Gebouw Tandheelkunde, Geelgors 1 en Rietgors 10. Ook hier zijn wijzigingen geconstateerd ten opzichte van de ooit verleende bouwvergunning en is een traject tot legalisatie ingezet.
o
Kantoorgebouw, Vreeswijksestraatweg 22. Hier ontbrak onder meer een brandmeldinstallatie. Deze is inmiddels aangebracht.
o
Kinderdagverblijven, Van Heukelumstraat 6. Hier zijn de grootste bouwkundige problemen ten aanzien van brandwerendheid van scheidingen, en wordt de kelder gebruikt, die foor deze functie niet geschikt is.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
1.3
Datum
24 mei 2011
14 (37)
Beschouwing uitvoering 2010
Met betrekking op het toezicht op verleende vergunningen kan geconcludeerd worden dat hieraan meer uren worden besteed dan geraamd. Het aantal inspecties benaderd de raming, in tegenstelling tot vorig jaar. Toen is als verklaring voor het achterblijvende aantal inspecties gesteld dat het registreren ervan wel sterk was verbeterd, maar dat nog lang niet alle contacten en bouwplaatsbezoeken werden geregistreerd. Dit lijkt in 2010 dus een verdere verbeterslag te hebben ondergaan. In 2009 is ervoor gekozen om de tijdsbesteding aan het Antonius ziekenhuis en aan de bouwprojecten in de Binnenstad7 apart te registreren. Uit de registratie blijkt dat in 2010 zo´n 17% van de toezichturen wordt besteed aan deze vier gebouwen (in 2009 was dit 8%). Deze toename is ook logisch; met name de bouwprojecten in de Binnenstad beleven in 2010 en 2011 hun hoogtepunt qua voortgang van de bouwwerkzaamheden. Het percentage geeft tevens aan dat aan de Binnenstad veel aandacht wordt geschonken. Ook dit is logisch: het zijn complexe en relatief grote bouwwerken. Opvallend is de verdere toename van het aantal inspecties op (asbest)sloopvergunningen. Hiervan was in 2009 al sprake, maar ook in 2010 zijn meer controles verricht (366) dan geraamd (91). De professionalisering van het toezicht op met name het gebied van asbest is hierin terug te zien. Het aantal uren besteed aan handhaving blijft over het algemeen achter bij de ramingen. De raming was gebaseerd op ervaringscijfers over 2009. Er is in 2010 echter minder vaak stilgelegd dan in 2009. Dit jaar bleven de uren besteed aan controles van bestaande bouw binnen de raming. In tegenstelling tot voorgaande jaren zijn bij de controles minder vaak strijdigheden geconstateerd. De totale tijdsbesteding aan toezicht en handhaving is net als vorig jaar hoger (8005 uur) dan geraamd (7161 uur). Het blijft zaak de kengetallen (aantal toezichtbezoeken per type bouwvergunning en aantal uur per bezoek) kritisch te blijven volgen. Vergelijking uitvoering 2010 met 2008 en 2009: aantallen inspecties
Toezicht
2008
2009
2010
Inspecties
1630
1364
2163
Inspecties Binnenstad
71
284
Inspecties Ziekenhuis
40
13
Inspecties sloop
240
366
Inspecties bestaande
109
102
110
112
62
6
bouwvergunningen
bouw Inspecties
illegale
bouw/klachten Overige
7 In 2009 zijn de bouw van het Stadshuis (Blok 4), Stadskwartier (blok 1) en Theater (Blok 6) gestart.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Totaal
Datum
24 mei 2011
15 (37)
1630
1934
3046
5
13
5
Handhaving Bestuursdwang (bouwstop) Last onder dwangsom
2
2
5
Totaal
7
15
10
•
Er zit een stijgende lijn in het aantal geregistreerde inspecties.
•
Het aantal handhavingsbeschikkingen fluctueert sterk per jaar.
1.4
Beschouwing naleefgedrag
Het vooraf inschatten van het naleefgedrag van vergunninghouders en aannemers is lastig. Bij het bouwtoezicht is het gebruikelijk om op aanwijzing van de bouwinspecteur te komen tot gewenste aanpassingen tijdens het bouwen. Dit heeft tot gevolg dat er in verhouding tot het aantal inspecties (ruim 3000) slechts sporadisch handhavend wordt opgetreden middels bestuursdwang (directe stillegging van de bouw of sloopwerkzaamheden) of last onder dwangsom. In 2010 is op ruim 3000 inspecties slechts 10 keer een last onder bestuursdwang of last onder dwangsom gevolgd. In § 1.2 zijn hiervan de details opgenomen. Een stillegging gebeurt meestal omdat constructieve gegevens niet van tevoren zijn overlegd dan wel omdat er afgeweken wordt van de verleende vergunning, met gevolgen voor de constructie. Op de 30 controles van bestaande bouw op brandveiligheid die in 2010 zijn gestart zijn vijf vervolgtrajecten in gang gezet. Bij het vervolg op een controle die in 2009 is gestart volgde in 2010 een last onder dwangsom (Weverstede 2; ontbreken brandmeldinstallatie). Daarnaast is voor een tweede keer een last onder dwangsom opgelegd bij de Drenthehaven 1, nadat een eerdere last onder dwangsom wel was verbeurd maar nog niet tot resultaat had geleid.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
2
Datum
24 mei 2011
16 (37)
Brandveilig gebruik
De taakuitvoering op het gebied van gebruiksvergunningen en Gebruiksbesluit is per 1 november 2010 overgegaan naar de Veiligheidsregio Utrecht (VRU). De lokale brandweer Nieuwegein is hierin opgegaan. Binnen het District Binnensticht-Lekstroom van de VRU worden de preventieve taken uitgevoerd voor 7 gemeenten, waaronder Gemeente Nieuwegein. De bevoegdheden voor vergunningverlening en handhaving zijn bij de Gemeente Nieuwegein gebleven. 2.1
Uitvoeringsprogramma kwantitatief
Op basis van het aantal objecten per prioriteitsklasse, de controlefrequentie en het kengetal voor het uitvoeren van een controle zijn aantallen controles en uren geraamd. De prioriteitsklassen zijn: •
Prio 1: hieronder vallen de bouwwerken die nog steeds vergunningplichtig zijn volgens het
•
Prio 2: hieronder vallen de bouwwerken die onder de meldingsplicht van het
Gebruiksbesluit. Deze bouwwerken worden elk jaar gecontroleerd. Gebruiksbesluit vallen, en moeten beschikken over een brandmeld- en ontruimingsinstallatie met een rechtstreekse doormelding naar de Regionale Alarm Centrale. Ook deze bouwwerken worden elk jaar gecontroleerd. •
Prio 3: hieronder vallen alle overige bouwwerken. Deze bouwwerken worden 1x per 2 jaar gecontroleerd. Het aantal hercontroles is geraamd op basis van ervaringscijfers over 2009. Het
kengetal voor 2010 was hierop aangepast (van 55% naar 80% 1e hercontroles uit periodieke controles). In onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de geplande en gerealiseerde aantallen van de verschillende producten. De bestede uren worden niet geregistreerd. Toezicht
Geraamd aantal
Gerealiseerd aantal
Controle Prio 1
90
67
Controle Prio 2
108
114
Controle Prio 3
227 Subtotaal 425
Ad hoc en projectmatige
158 339
280
2208
705
559
controles Totaal Handhaving
Geraamd aantal
Gerealiseerd aantal
1e hercontroles
338
193
2e hercontroles
152
74
3e hercontroles
20
0
8 Betreft 190 1e controles, gevolgd door 30 hercontroles bij winkels/winkelcentra.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
Last onder dwangsom Totaal
24 mei 2011
17 (37)
2
0
512
267
De ad hoc en projectmatige controles betroffen controles van winkels in de winkelcentra tijdens de feestdagen, om mede te controleren op de brandveiligheid van de kerstversieringen. Daarnaast zijn samen met een milieutoezichthouder van de afdeling Handhaving Bebouwde Omgeving controles uitgevoerd bij vuurwerkverkooppunten. In 2010 is 74 keer een voornemen tot het opleggen van een last onder dwangsom uitgegaan. De overtredingen zijn hierop tijdig beëindigd: in 2010 is namelijk geen last onder dwangsom opgelegd. De VRU verricht daarnaast nog andere preventieve taken, zoals het adviseren op aanvragen om omgevingsvergunning voor het bouwen (hieronder wordt nog gesproken van bouwaanvragen en bouwvergunningen). Geraamd Gerealiseerd aantal
aantal
80
63
80
63
bouwwerken)
40
n.b.
Controles bestaande bouw (samen met afd. HBO)
30
30
126
167
40
30
300
233
80
30
776
523
Toetsing en advies bouwaanvragen Controles bouwvergunningen (gereed gekomen bouwwerken) Hercontroles bouwvergunningen (gereed gekomen
Toetsing en advies overige aanvragen (APV, evenementen, milieu) Afhandelen gebruiksvergunning
33
Afhandelen gebruiksmelding Terugdringen loze brandmeldingen Toetsen ontruimingsplannen Totaal
2.2
Uitvoeringsprogramma kwalitatief
De overtredingen die met name worden geconstateerd bij de reguliere controles zijn: •
Vluchtwegen (wordt hier bedoelt “nooduitgangen geblokkeerd” of “vluchtwegen te lang”?),
•
Defecten aan nood- en transparantverlichting,
•
Gebreken aan (en daarmee ontbreken van) brandwerende scheidingen,
•
Ontbreken vereist onderhoud brandveiligheidsinstallaties. Dit wijkt niet af van voorgaande jaren. In 2010 vond het WK voetbal plaats. In verband hiermee heeft de VRU (toen nog
Brandweer Nieuwegein) in mei 2010 een informerende brief gestuurd aan alle horecagelegenheden en sportverenigingen in Nieuwegein, met tips en aandachtspunten rond oranje versieringen.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
2.3
Datum
24 mei 2011
18 (37)
Beschouwing uitvoering 2010
Het beoogde aantal uit te voeren periodieke controles is in 2010 niet gehaald, de uitvoering is blijven steken op 80% van de planning. Reden hiervoor is dat de planning van nieuwe controles geschiedt op basis van de laatste hercontroledatum, in plaats van op basis van de laatste periodieke controledatum. Dit is inmiddels hersteld. Vergelijking uitvoering 2010 met 2008 en 2009
Toezicht
2008
2009 61
67
344
76
114
244
158
Controle Prio 1 Controle Prio 2 Controle Prio 3 Totaal aantal periodieke controles Ad hoc en projectmatige controles Totaal aantal toezichtsbezoeken
2010
344
381
339
289
n.b.9
220
633
381+n.b.
559
337
193
136
74
12
0
Handhaving 1e hercontroles 2e hercontroles
279
e
3 hercontroles Last onder dwangsom Totaal handhaving
10
3
0
289
488
261
Conclusies: •
De uitvoering van periodieke controles blijft elk jaar achter bij de raming.
•
Het naleefgedrag (aantal 1e hercontroles die voortvloeien uit een periodieke controle) fluctueert per jaar. Hierdoor is het plannen van het aantal hercontroles voor het jaarlijkse Uitvoeringsprogramma lastig.
•
Het aantal handhavingsbeschikkingen is per jaar afgenomen.
2.4
Beschouwing naleefgedrag
In tegenstelling tot onze verwachting is het naleefgedrag in 2010 verbeterd ten opzichte van 2009. Naleefgedrag Periodieke controles 1e hercontroles Percentage overtreders
2008
2009
344
381
339
n.b.10
337
193
n.b.
88%
57%
Hoewel we dit niet met zekerheid kunnen stellen, gezien de jaarlijkse fluctuaties, denken we dat het verbeterde naleefgedrag verklaard kan worden doordat:
• •
brandveiligheid hoger op de agenda van bedrijven en instellingen staat; er een inhaalslag op toezicht is geweest. 9 Ad hoc en projectmatige controles was voor 2009 alleen in uren gepland, niet in aantallen. 10 Van 2008 is alleen een totaalcijfer bekend van het aantal uitgevoerde 1e, 2e en 3e hercontroles; het
is niet bekend hoeveel van de 279 hercontroles een 1e hercontrole betrof.
2010
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
24 mei 2011
19 (37)
Daarnaast vinden er minder hercontroles plaatsvinden op kleinere tekortkomingen, waarbij de verantwoording meer bij gebruiker wordt gelegd dan in voorgaande jaren. Dit heeft natuurlijk zijn invloed op de cijfers over naleefgedrag. Komende jaren moet blijken of het naleefgedrag blijvend verbeterd.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
3
Milieu
3.1
Uitvoeringsprogramma kwantitatief
24 mei 2011
20 (37)
In Nieuwegein vallen circa 1.450 bedrijven11 onder de milieuwetgeving. Op basis van het bedrijvenbestand en de controlefrequentie wordt jaarlijks het aantal periodieke milieucontroles geraamd. Op basis van naleefgedrag over 2007 -2009 is het totaal aantal hercontroles geraamd. Daarnaast worden aspectcontroles (controle van één of enkele milieuaspecten) uitgevoerd, geluidmetingen verricht bij enkele evenementen bij horecabedrijven en milieuklachten onderzocht. Naast toezicht op bedrijven vindt ook toezicht buiten bedrijven plaats. Dit betreffen voornamelijk afhandelen van en toezicht op meldingen in het kader van het Besluit bodemkwaliteit en geluidmetingen bij evenementen in de openbare ruimte. In onderstaande tabel is de planning zoals opgenomen in het Uitvoeringsprogramma 2010 en de realisatie over 2010 weergegeven: Type controle
Planning12
Uitgevoerd
Realisatie
Opmerking
planning in % Milieu inrichtingsgebonden Periodieke controle - categorie 1
71
56
79%
- categorie 2
104
96
92%
- categorie 3
119
119
100%
- categorie 4
12
9
75%
Totaal
306
280
92%
Hercontroles/dwangsomcontroles
132
84
64%
99
123
124%
18
11
61%
Aspectcontroles
20
119
595%
Klachtenafhandeling
70
113
161%
cat. 1 en 2
Mede naar aanleiding van aspectcontroles
Hercontroles/dwangsomcontroles cat. 3 en 4
Mede naar aanleiding van aspectcontroles
Bestuursdwang/last onder dwangsom
11 In de terminologie van de Wet milieubeheer wordt gesproken over “inrichtingen”. Naast bedrijven
vallen hier ook activiteiten onder die als bedrijfsmatig kunnen worden aangemerkt, vanwege de omvang van de activiteiten. 12 Aantal, tenzij anders vermeld.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Afhandelen meldingen 8.40 Wm
Datum
24 mei 2011
30
27
90%
100 uur
115 uur
115%
0
54
20
5
25%
Toetsen aan overige regelgeving
100 uur
50 uur
50%
Toepassen strafrecht
257 uur
66 uur
21%
Acualiseren en beheren
21 (37)
bedrijvenbestand Squit Gevelcontroles Evenementencontroles,
t.b.v. beheer Squit
inrichtingsgebonden Van de 257 uur waren 72 uur geraamd voor opleiding. Deze zijn niet apart geregistreerd. De 66 uur betreffen de uren die daadwerkelijk zijn besteed aan het opmaken van (vier) processen-verbaal.
Interne en externe afstemming,
368 uur
307 uur
83%
200 uur
242 uur
- toezicht
272 uur
222 uur
Totaal
474 uur
464 uur
98%
10
12
120%
100 uur
262 uur
262%
advisering en informatieverstrekking Milieu niet-inrichtingsgebonden Besluit bodemkwaliteit - afhandelen meldingen, in- en externe afstemming
Evenementencontroles, niet inrichtingsgebonden Klachtenafhandeling
In totaal 12 nietinrichtingsgebonden klachten.
Advisering geluidsvoorschriften
25 uur
138 uur
552%
20 uur
49 uur
245%
evenementenvergunningen Overig (gevelreiniging, controles vervoer gevaarlijke stoffen) In de Programmabegroting Duurzame Ontwikkeling 2010 is als indicator voor de uitvoering van de milieuhandhavingstaken 600 controles milieuwetgeving (inclusief hercontroles) opgenomen. In 2010 zijn in totaal 606 (inclusief hercontroles, dwangsomcontroles en aspectcontroles) uitgevoerd. Daarbovenop zijn op grond van milieuwetgeving ook inrichtingsgebonden evenementencontroles, controles op grond van het Besluit bodemkwaliteit en controles van vervoer gevaarlijke stoffen uitgevoerd.
3.2
Uitvoeringsprogramma kwalitatief
In 2010 heeft de milieu-BOA van de afdeling Handhaving Bebouwde Omgeving vier keer proces-verbaal opgemaakt (lozing afvalwater en afval op vuilwaterriool (bouwplaats Theater), overtreding geluidsnormen (2x Café de Zwaan, Herenstraat 18), opslag buiten de
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
24 mei 2011
22 (37)
vuurwerkkluis en openstaande kluisdeur (Azuma)). Het Regionaal MilieuTeam van de Politie heeft in 2010 geen proces-verbaal opgemaakt bij een Nieuwegeins bedrijf. Voor 2010 waren de volgende projectmatige controles geraamd. Twee branches met prioriteit 1 In 2010 zouden bedrijven in de branches bouw- en houtbedrijven (opslag/bewerken hout- en kunststofproducten) en inrichtingen voor motorvoertuigen (garages, autodealers en autowasserijen) worden gecontroleerd, voor zover bedrijven in deze branche de afgelopen twee jaar niet periodiek zijn gecontroleerd. Resultaat 2010:
In 2010 zijn 20 bouw- en houtbedrijven gecontroleerd. Bij 10 daarvan zijn overtredingen geconstateerd. Dit heeft bij geen van deze bedrijven geleid tot een last onder dwangsom. In 2010 zijn 33 inrichtingen voor motorvoertuigen gecontroleerd. Bij 20 daarvan zijn overtredingen van milieuregels geconstateerd. In één geval heeft dit geleid tot een last onder dwangsom. Risicobedrijven Eveneens conform het Beleidskader handhaving Fysieke Veiligheid (2005) dienen jaarlijks alle risicobedrijven te worden gecontroleerd. Deze zijn opgenomen in het Integrale Veiligheidsplan 2003-2008 van de Gemeente Nieuwegein. Op de lijst staan o.a. alle tankstations. Dit is de reden dat we die elk jaar controleren. Ook deze lijst overlapt weer deels met de reguliere controlefrequenties. Resultaat 2010:
Sinds het Integrale Veiligheidsplan 2003-2008 zijn er wijzigingen in de samenstelling van de groep “risicobedrijven”. In 2010 zijn er 44 risicobedrijven13, waarvoor de gemeente het bevoegd gezag is. Daarvan zijn er 33 in 2010 gecontroleerd. De planning is daarmee niet gehaald. Van de 11 bedrijven die in 2010 niet zijn gecontroleerd zijn er 7 eind 2009 (november of december) voor het laatst gecontroleerd. In 2010 zijn niet gecontroleerd: •
Ballast Nedam Asfalt – Celsiusbaan 4B. Voor het laatst op 26 november 2009 gecontroleerd.
•
Tankstation Tinq – Drilleveld 24. De laatste controle dateert van 28 juli 2009.
•
Waterwinstation Cornelis Biemond – Groenendael 6. De laatste controle dateert van 24 november 2009.
•
KWR Waterresearch – Groningenhaven 7. De laatste controle dateert van 9 december 2009.
•
Tankstation Tango – Grote Wade 2. De laatste controle dateert van 2 december 2009.
•
Gebroeders van Bentum – Herenstraat 108. De laatste controle dateert van 13
•
Industrial Plastics – Montageweg 6. De laatste controle dateert van 17 november
oktober 2009. 2009. 13 Dit betreffen o.a. de tankstations, vuurwerkbedrijven, Ecolab, SAB Profiel, Antonius ziekenhuis, De
Jong Coldstores, enkele metaal- en kunstostofverwerkers, e.a..
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
•
Datum
24 mei 2011
23 (37)
Haco lichtreclame – Ravenswade 120-124. Voor het laatst op 9 juli 2009 gecontroleerd.
•
Tankstation BP – Veldwade 22. Voor het laatst op 16 december 2009 gecontroleerd.
•
Van Wijk – Vuilcop 3 en 12. Voor het laatst op 12 december 2008 gecontroleerd, waarna regelmatig hercontroles hebben plaatsgevonden.
•
Tankstation Tinq – Nijverheidsweg 16A. Voor het laatst op 16 december 2009 gecontroleerd.
Aspectcontroles vetafscheiders horeca Bij het beheer van de riolering is geconstateerd dat bij de Walnootgaarde, de Markt en de Spuisluis regelmatig problemen zijn door ophoping van vet. Op verzoek van de afdeling Beheer zullen daarom projectmatig aspectcontroles op vetafscheiders uit te voeren. Medewerkers van de afdeling beheer worden bij deze controles betrokken. Daarnaast zal vanuit de afdeling Beheer worden gewerkt aan een folder voor horeca en vetafscheiders, waaraan de afdeling Handhaving Bebouwde Omgeving een inhoudelijke bijdrage zal leveren. Voor het project wordt 50 uur gereserveerd. Resultaat 2010:
Daar waar afdeling Beheer verzocht om controle van de vetput is dat gedaan. Dit heeft niet geleid tot een last onder dwangsom. Verder is aan alle bedrijven met een vetafscheider een voorlichtingsbrief gestuurd met informatie over de milieuregelgeving ten aanzien van vetafscheiders. Landelijke prioriteiten en Provinciale samenwerkingsprojecten In een brief van het Landelijk Overleg Milieuhandhaving (LOM) d.d. 12 juni 2009 heeft het LOM gevraagd de daarin genoemde speerpunten aandacht te geven. Voor de Gemeente Nieuwegein zijn de speerpunten “asbest en bouw- en sloopafval”, en “bodem en grondstromen” relevant. Resultaat 2010:
Toezicht op “asbest” en “bodem en grondstromen” is door de gemeente in 2010 uitgevoerd (zie § 1.2 en 3.1). Het LOM vraagt verder om extra samenwerking met externe partijen, zoals bijvoorbeeld zorgdragen voor uitwisseling van gegevens, om op de keten van deze stromen goed toezicht te kunnen houden vanuit de diverse betrokken overheden. In het Provinciale samenwerkingsprogramma is, zoals het LOM ook vroeg, benoemd op het gebied van ketentoezicht. In 2010 is onder regie van de provincie een notitie Informatiegestuurde Handhaving opgesteld. Op basis hiervan heeft de Provincie getracht geld vrij te maken voor het aanstellen van een “kwartiermaker”. Dat is in 2010 in eerste instantie niet gelukt, maar krijgt in 2011 wel een vervolg. Verder heeft Gemeente Nieuwegein bijgedragen aan andere projecten uit het Provinciale samenwerkingsprogramma, zoals de handhavingsestafette. Project “Stad en MKB”: energiebesparing bij het MKB In een brief d.d. 26 oktober 2009 vroeg het Ministerie van VROM specifiek onze aandacht voor het midden- en kleinbedrijf (MKB), als het gaat om het realiseren van energiebesparing. Via een specifieke campagne, “Stad en MKB”, wil VROM ons in onze rol van toezichthouder beter ondersteunen bij het onder de aandacht brengen van energiebesparing bij het MKB. Het doel van Stad en MKB is dat wij in eerste instantie toezicht houden op het treffen van de wettelijk verplichte eenvoudige maatregelen die binnen 5 jaar worden terugverdiend.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
24 mei 2011
24 (37)
Resultaat 2010:
Bij alle periodieke milieucontroles is het aspect energiebesparing meegenomen. Zodra een bedrijf een bepaald verbruik overschrijdt wordt onderzocht welke maatregelen het bedrijf nog kan nemen, en worden afspraken met het bedrijf gemaakt wanneer zij die maatregelen zullen nemen. Deze afspraken worden schriftelijk vastgelegd. De handhaving bij supermarkten op het afdekken van koelingen en vriezers heeft landelijk een nieuwe wending gekregen: vele supermarktketens hebben een convenant getekend met de overheid, waarbij termijnen zijn opgenomen waarop uiterlijk diverse energiebesparende maatregelen zullen zijn genomen. Gemeente Nieuwegein heeft zich namens de handhavende overheidsinstanties bij dit convenant aangesloten. Dit betekent dat wij met onze handhaving aansluiten bij de in het convenant opgenomen termijnen. Hierdoor verschuift de handhaving op het afdekken van koelingen en vriezers met een jaar, naar 2011. Omdat het controleren en handhaven op energiebesparende maatregelen veel specifieke kennis vergt en daardoor veel tijd, is besloten om vanaf 2011 de inzet hierop te beperken tot projecten en grootverbruikers (jaarverbruik meer dan >200.000 kWh of meer dan 175.000 m3 gas).
3.3
Beschouwing uitvoering 2010
In 2010 zijn minder periodieke milieucontroles dan gepland (280 t.o.v. 306 = 92% van de planning). Daartegenover staat dat er in 2010 meer aspectcontroles zijn uitgevoerd en er meer klachten zijn behandeld dan gepland. In de prioriteitenstelling staat het afhandelen van (milieu)klachten bovenaan: 100% van de klachten wordt onderzocht. Een klacht wordt snel in behandeling genomen, omdat een klacht meestal de leefbaarheid van een burger betreft (geluid- of geurhinder), en het daarom zaak is in het belang van de burger tot een snelle oplossing te komen, indien de klacht gegrond is. Het feit dat er meer klachten moesten worden behandeld verklaart grotendeels het tekort aan periodieke milieucontroles. Van de 131 geplande periodieke controles in de milieubelastender categorie van bedrijven (milieucategorieën 3 en 4) zijn er 128 uitgevoerd. De drie die niet zijn uitgevoerd betreffen echter wel allen de zwaarste milieucategorie (4). Van de projectmatige controles is vrijwel alles uitgevoerd: •
de prioritaire branches zijn allemaal volgens planning gecontroleerd;
•
de risicobedrijven zijn niet allemaal bezocht (11 van de 44 zijn niet bezocht);
•
daar waar gevraagd door afdeling beheer zijn vetafscheiders bij horeca gecontroleerd;
•
de landelijke prioriteiten en provinciale samenwerkingsafspraken zijn nagekomen;
•
er is ingezet op project “Stad en MKB: energiebesparing en MKB”. 3.4
Beschouwing naleefgedrag
In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de handhavingsgegevens over de jaren 2005 t/m 2010.
Periodieke (integrale)
2005
2006
2007
2008
2009
2010
135
143
300
316
246
280
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
24 mei 2011
25 (37)
controles Percentage overtreders
80%
73%
50%
50%
50%
54%
Bestuurlijke sanctie opgelegd
2
5
4
5
11
11
Uitvoering bestuurlijke sanctie
0
0
0
0
1
4
Vanaf 2007 is een bestendige daling in het aantal overtreders zichtbaar. In 2010 is het aantal overtreders iets toegenomen (van 50% naar 54%). Bij aspectcontroles ligt het aantal overtreders lager (31%). Verder is gekeken hoeveel bedrijven bij de 1e hercontrole nog steeds niet voldoen, ondanks de gegeven waarschuwing. Van de uitgevoerde 1e hercontroles in 2010 blijkt dat 34% nog steeds niet voldoet. In 2009 lag dit percentage op 35%, in 2008 op 40%. Een kleine daling dus. In 2010 is bij 11 bedrijven een last onder dwangsom opgelegd. Dit is lager dan volgens de kengetallen werd verwacht, maar even hoog als 2009. Bij maar liefst vier bedrijven zijn daadwerkelijk ook dwangsombedragen verbeurd, omdat nog steeds de overtreding niet ongedaan was gemaakt binnen de gegeven termijn. Dit is hoger dan ooit. Naleefgedrag per milieucategorie
Een nadere analyse van het naleefgedrag is te maken per milieucategorie. Deze indeling van de bedrijven is gebaseerd op de VNG-uitgave “Bedrijven en milieuzonering”. Hierin worden per branche per milieuthema te hanteren afstanden tot gevoelige functies als richtlijn gegeven, met een uiteindelijke indeling in een milieuzonering. Hoe hoger het zoneringsnummer, hoe meer afstand tot gevoelige functies gewenst is. In feite is de VNGuitgave vooral voor ruimtelijke ordeningsvraagstukken bedoeld. Maar de indeling geeft ook goed de milieugevolgen van een bepaalde branche weer. Dit is dan ook de reden om deze indeling te hanteren voor het programmeren van milieucontroles. Deze indeling is gangbaar bij de gemeenten in Nederland bij de uitvoering van de milieuhandhavingstaken. In onderstaande tabel is het naleefgedrag per categorie in 2010 weergegeven. Milieucategorie
Aantal
Aantal
uitgevoerde
overtreders
Aantal overtreders in %
periodieke
2010
2009
2008
controles Milieucategorie 1
56
15
27%
28%
41%
Milieucategorie 2
96
56
58%
56%
49%
Milieucategorie 3
119
77
65%
55%
50%
Milieucategorie 4
9
3
33%
64%
85%
280
151
54%
50%
50%
Totaal
De verwachting is dat het naleefgedrag bij milieucategorieën 3 en 4 beter zou moeten zijn dan het gemiddelde, omdat deze bedrijven het meest frequent bezocht (respectievelijk eens in de 2 jaar en jaarlijks). Uit de gegevens van afgelopen 3 jaar blijkt dit niet. Een verklaring hiervoor is dat er meer regels van toepassing zijn op deze bedrijven, waardoor kans op overtreding van een regel groter is. In 2010 blijkt het naleefgedrag bij bedrijven in categorie 4 beter te zijn dan afgelopen jaren. Het betreft echter een klein aantal bedrijven, waardoor het moeilijk is hieraan
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
24 mei 2011
26 (37)
een harde conclusie te verbinden. We brengen de controlefrequentie daarom niet terug. Voor milieucategorie 3 is er helemaal geen aanleiding om de controlefrequentie terug te brengen: het percentage overtreders van 65% is daarvoor te hoog. Bij de probleemanalyse die in het kader van het Beleidskader omgevingsrecht is opgesteld is al gebleken dat het naleefgedrag van bedrijven in categorie 1 goed is. Daarom is ook de keuze gemaakt bedrijven in deze categorie voortaan niet meer standaard te controleren, maar alleen bij klachten over deze bedrijven. Naleefgedrag per branche
Een verdere analyse van het naleefgedrag is te maken voor enkele branches die in 2010 veel of projectmatig zijn gecontroleerd (te weten horeca, detailhandel, bouw- en houtbedrijven, garages, bouwmarkten, tankstations, vuurwerkbedrijven en overige risicobedrijven). Branche
Aantal
Aantal
uitgevoerde
overtreders
Aantal overtreders in %
periodieke
2010
2009
2008
9
56%
57%
25%
controles Horeca (restaurants,
16
café´s, hotels) Detailhandel
22
7
32%
35%
70%
Garages
33
20
61%
48%
63%
Bouw- en
20
10
50%
n.b.
n.b.
10
9
90%
50%
73%
Bouwmarkten
5
4
90%
40%
n.b.
Vuurwerk
7
5
71%
80%
100%
16
8
50%
48%
n.b.
houtbedrijven Tankstations
Overige risicobedrijven14
Nieuwegein telt 13 tankstations. Daarvan zijn er 10 gecontroleerd, waarbij bij 9 overtredingen zijn geconstateerd. Dit naleefgedrag is bijzonder laag, zeker als men bedenkt dat deze bedrijven één keer per jaar worden gecontroleerd. Het naleefgedrag is ten opzichte van 2009 achteruit gegaan. Ondanks dat voor deze bedrijven volgens hun indeling in milieucategorie een controlefrequentie van 1x per twee jaar of 1x per 5 jaar staat, blijven we tankstations jaarlijks controleren. In Nieuwegein zijn 11 bouwmarkten (Bouwmaat, 2x BMN, Destil, Fa. P. Omtzigt, Gamma, 2x Karwei, Hornbach, Praxis en Stiho Groep) gevestigd. In 2009 zijn daarvan 5 gecontroleerd met het accent op opslag gevaarlijke stoffen in de verkoopruimte. Dit jaar zijn er weer 5 gecontroleerd. Aandacht voor bouwmarkten blijft ook in 2011 voortbestaan, met het oog op het slechte naleefgedrag. Over het naleefgedrag van de bedrijven die de laatste drie dagen van het jaar vuurwerk mogen verkopen (GroenRijk, Praxis, Mastermate Brugman, Tweewielerspeciaalzaak 14 O.a. het ziekenhuis, een jachthaven, enkele kunststofverwerkende bedrijven, een zeepfabriek en het voormalig
veilingterrein vanwege een ammoniakkoelinstallatie.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
24 mei 2011
27 (37)
Rien Miltenburg, Bike & Scooterworld, Azuma, Blokker) merken we het volgende op. Ongeveer een maand voorafgaand aan de verkoopdagen worden de kluizen samen met de Brandweer gecontroleerd. Op dat moment wordt gecontroleerd, voordat het vuurwerk aanwezig is, of de opslagruimten voldoen aan de technische eisen. Veelal worden dan nog tekortkomingen geconstateerd, zoals het ontbreken van de jaarlijkse keuring van de sprinklerinstallatie. Formeel is dan nog geen sprake van een overtreding, omdat op dat moment nog geen vuurwerk in de kluis aanwezig is. In bovenstaande tabel is de uitkomst van die controles toch als overtreding weergegeven: het bedrijf wordt hierop aangeschreven. Tijdens de verkoopdagen worden eveneens controles uitgevoerd, maar dan op gedragsvoorschriften (teveel aan vuurwerk, kluisdeur open laten staan, e.d.). Daarbij zijn bij 6 van de 7 bedrijven mondelinge aanwijzingen gegeven (alleen bij GroenRijk Baars zijn geen overtredingen geconstateerd). Dit heeft dit jaar niet geleid tot strafrechtelijk optreden. Het naleefgedrag van de overige risicobedrijven is gelijk aan het gemiddelde naleefgedrag in 2010. Vanaf 2011 worden deze niet meer jaarlijks gecontroleerd, maar volgens de frequentie behorend bij de milieucategorie waartoe zij behoren. In 2010 is een nieuw Beleidskader Omgevingsrecht opgesteld. Daarbij zijn deze overwegingen meegenomen in de nieuwe probleemanalyse. Wijzigingen ten opzichte van de bestaande controlefrequenties is dat voor de branche horeca de controlefrequentie is verhoogd, en dat er geen periodieke controles voor bedrijven in milieucategorie 1 meer plaatsvinden. De ontwikkeling van het bedrijventerrein ´t Klooster krijgt steeds verder vorm. Het eerste stuk grond is verkocht ten behoeve van de bouw van een nieuw distributiecentrum voor V&D. De aard van de bedrijven die zich hier zullen vestigen worden meegewogen in een eventuele bijstelling van de probleemanalyse.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
4
Ruimtelijke ordening
4.1
Uitvoeringsprogramma kwantitatief
24 mei 2011
28 (37)
Voor 2010 was geraamd dat zich 20 te onderzoeken zaken zouden voordoen op basis van signalen van derden of handhavingsverzoeken. In 2010 zijn 20 nieuwe zaken op het gebied van ruimtelijke ordening (RO) onderzocht. Verder zijn er 6 zaken van 2009 of eerder die nog aandacht hebben gevraagd in 2010. Drie daarvan zijn in bezwaar behandeld voortkomend uit besluiten op handhavingsverzoeken, waarvan tevens één in beroep wegens een voorlopige voorziening. Er zijn in 2010 vijf verzoeken om handhaving ontvangen ten aanzien van vermeende strijdigheden met het bestemmingsplan. Er zijn vijf besluiten genomen op handhavingsverzoeken, waarbij in drie gevallen (deels) handhavend is opgetreden. In twee gevallen is het verzoek afgewezen. Hieronder volgt een overzicht van de handhavingszaken die in 2010 zijn behandeld, en hoe die zijn behandeld. Daarbij zijn te onderscheiden: •
Geen overtredingen geconstateerd;
•
Overtredingen geconstateerd. Deze zijn vervolgens op verschillende manieren afgehandeld: o
door legalisatie van de overtreding;
o
door het inzetten van een handhavingstraject;
o
door het afzien van handhaving. We zien af van handhaving als de overtreding zodanig gering is dat handhaving onevenredig wordt, of als er concreet zicht op legalisatie bestaat.
Soort
Aantal
Overtredingen
Gelegaliseerd
Handhaving
Afzien
van
handhaving Handhavingsverzoeken
815
6
1
4
1
Klachten/
7
3
2
1
0
Eigen constatering
11
4
1
1
2
Totaal
26
13
4
6
3
Signalen derden
15 Hierin zijn 3 zaken meegenomen voor 2010 ingediend, waarvan de bezwaar- en beroepsprocedures
in 2010 zijn behandeld.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
24 mei 2011
29 (37)
Er is twee keer een last onder dwangsom opgelegd in 2010. Eén betrof afhaal (detailhandel) in het gebied Jutphaas-Wijkersloot. De bezwaar- en beroepsprocedure t.a.v. de dwangsombeschikking is afgerond. Nu is er een bezwaarprocedure aanhangig aangaande de invordering van de verbeurde dwangsommen. Het andere geval betreft de beslissing op bezwaar inzake Jos Scholman BV in verband met een illegaal geplaatste loods. Verder is er eenmaal een last onder bestuursdwang opgelegd. Het betreft een aannemersbedrijf in het gebied het Klooster wegens strijdig gebruik.
4.2
Uitvoeringsprogramma kwalitatief
4.2.1
Toezicht en handhaving
Opvallende RO-zaken in 2010
In 2010 vielen twee zaken met name op: •
Jos Scholman BV procedure II. Dit bedrijf is al jaren gevestigd aan de Structuurbaan 30. Naar aanleiding van een verzoek om handhaving volgde vanaf 2007 een langdurig traject om te komen tot een definitieve beslissing. Begin 2010 heeft de gemeenteraad in afwijking van de gebiedsvisie zoals verwoord in de nota ´Historisch Versterkt 2005, het bestemmingsplan Plettenburg-De Wiers vastgesteld, waarin de situatie wordt gelegaliseerd. Doch, aan dit deel heeft GS goedkeuring onthouden met name gelet op onvoldoende onderzoek en onvoldoende motivering of een dergelijke functieverruiming aanvaardbaar is. Wel blijft onze huidige ruimtelijke visie legalisatie van Scholman voor dit gebied. In 2010 zijn wederom hieromtrent twee handhavingsverzoeken ingediend. In de besluiten is vastgehouden aan het vastgestelde bestemmingsplan en onze ruimtelijke visie voor het gebied. Dit heeft geleid tot deels handhavend optreden, namelijk het deel dat niet positief is bestemd ten behoeve van Scholman. Tegen dit besluit is een bezwaarschrift ingediend en dit is nog in procedure. Verder is er een traject gestart om het bestemmingsplan voor dit gebied vast te stellen en tot een regeling te komen in samenspraak met alle belanghebbenden om tot een goede oplossing te komen voor de problematiek in dit gebied.
•
Growshop Grote Wade 44 en 54: Dit betreft een growshop waar de politie Utrecht reeds een bestuurlijk dossier van had opgemaakt. De politie liep tegen problemen aan om strafrechtelijk te kunnen optreden. In onderling overleg is gekeken naar de juridische mogelijkheden om bestuursrechtelijk op te kunnen treden, o.a. wegens gebruik in strijd met het bestemmingsplan. Handhavend optreden op grond van het bestemmingsplan is in dit geval niet de aangewezen weg. Uiteindelijk heeft er bestuursrechtelijk optreden plaatsgevonden op grond van artikel 13b Opiumwet (in voor publiek toegankelijke lokalen en daarbij behorende erven middelen als bedoeld in artikel 2 of 3 van de Opiumwet te verkopen, af te leveren of verstrekken, dan wel daartoe aanwezig is) door bestuursdwang toe te passen in de zin van sluiting van het pand voor de duur van 1 jaar.
Bezwaar- en beroepprocedures RO-zaken in 2010
In 2010 zijn er 3 zaken waarvan er juridische procedures zijn geweest. Een tweetal zaken hiervan zijn reeds eerder genoemd.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
24 mei 2011
30 (37)
1. Bezwaarschriftprocedure inzake de oplegging van een dwangsom wegens afhaal (detailhandel) in strijd met het bestemmingsplan in het gebied Jutphaas-Wijkersloot. Tevens was er een voorlopige voorziening ingediend bij de Rechtbank Utrecht. De voorzieningenrechter heeft het verzoek afgewezen. Ook het bezwaarschrift is ongegrond verklaard. Hiertegen was beroep ingesteld. Dit beroep is uiteindelijk ingetrokken eind 2010. De bezwaar- en beroepsprocedure t.a.v. de dwangsombeschikking is daarmee afgerond. Daarna is er een invorderingsbesluit genomen. Nu is er een bezwaarprocedure aanhangig aangaande de invordering van de verbeurde dwangsommen. De hoorzitting van de Commissie bezwaarschriften vindt eind april 2011 plaats. 2. De afronding van de bezwaarschriftprocedure I inzake Jos Scholman B.V. In de beslissing op bezwaar is het bezwaarschrift ongegrond verklaard zover het betrekking had op strijdig gebruik wegens op dat moment aanwezige concreet zicht op legalisatie. Voor zover het betrekking had op een illegale loods in strijd met bouwregelgeving, is het bezwaarschrift gegrond verklaard. In 2010 waren er weer nieuwe handhavingsverzoeken ingediend. De bezwaarprocedure hiervan loopt. Tevens worden belanghebbenden betrokken in de bestemmingsplanprocedure over dit gebied. 3. Bezwaarschriftprocedure omtrent het afwijzen van een verzoek om handhaving wegens vermeende strijdigheden inzake detailhandel aan huis. Het bezwaarschrift is ongegrond verklaard aangezien er geen sprake is van bedrijfsmatige activiteiten, maar hobbymatige activiteiten. Bezwaarmaker heeft tegen dit besluit beroep ingesteld. De zitting bij de Rechtbank Utrecht heeft 15 april 2011 plaatsgevonden. Wij zijn in afwachting van de uitspraak.
Inventarisatie gebied Vreeswijk, Hoog-Zandveld, Zandveld en Lekboulevard
In 2010 is zijn de wijken Vreeswijk, Hoog-Zandveld, Zandveld en Lekboulevard geïnventariseerd. Deze gebieden bevatten vooral veel woningen. In Vreeswijk is er met name nog wat horeca en detailhandel. Gelet op de vele woningen was de inventarisatie vooral erop gericht om bedrijfsactiviteiten aan huis te signaleren. De gemeente Nieuwegein laat (onder voorwaarden) aan huis gebonden werk- of bedrijfsactiviteiten toe. In de wijk Vreeswijk komen naast woningen ook detailhandel, horeca en bedrijvigheid voor conform bestemmingsplan. Er is één adres gesignaleerd waarbij de activiteiten mogelijk strijdig zouden zijn. Dit is onderzocht en gelet op de gegeven bestemming (gemengde doeleinden) voor dit adres past het binnen het bestemmingsplan. Verder zijn geen mogelijke strijdigheden gesignaleerd wat betreft bedrijfsactiviteiten aan woningen of anderszins. Er hebben zich verder alleen een aantal (12) bedrijfswijzigingen voorgedaan in dit gebied, zonder signalen dat deze mogelijk strijdig zijn. In de wijk Hoog-Zandveld is in 2 gevallen een signaal dat er bedrijfsactiviteiten plaatsvinden waarbij nader onderzoek dient plaats te vinden of het past binnen het bestemmingsplan. Voor het overige zijn in dit gebied geen mogelijke strijdigheden gesignaleerd wat betreft bedrijfsmatige activiteiten aan huis. In de wijk Zandveld zijn met name woningen gelegen en aan de rand gemengde doeleinden en detailhandel bestemd. In dit gebied zijn geen mogelijke strijdigheden gesignaleerd wat betreft bedrijfsmatige activiteiten aan huis.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
24 mei 2011
31 (37)
In het gebied Lekboulevard zijn met name maatschappelijke dienstverlening en kantoren gevestigd. In één geval zou moeten worden onderzocht of dergelijke activiteiten passen binnen het bestemmingsplan. Verder hebben zich alleen een 5-tal wijzigingen voorgedaan qua gevestigde bedrijven. In totaal zijn er 4638 adressen (inclusief het merendeel woningen) geïnventariseerd in deze wijken, waarbij de nadruk lag op vergaande bedrijfsmatige activiteiten aan huis. Uit deze gevelinventarisatie zijn een zeer minimaal aantal signaleringen voortgekomen, namelijk circa 1%.
Vervolg op gebiedsinventarisaties 2008-2009
In 2008 is het bedrijventerrein Liesbosch/Laagraven geïnventariseerd. Het vigerend bestemmingsplan voor dit gebied is van 1983 en is al verouderd. De planning is om voor 2013 een actueel bestemmingsplan te hebben vastgesteld gelet op de Wet ruimtelijke ordening. Er vinden in dit gebied tevens activiteiten plaats die in het toekomstig bestemmingsplan gelegaliseerd zouden kunnen worden. Om die reden is onze beleidsmatige gedragslijn dat wij alleen overwegen op te treden tegen nieuw gevestigde bedrijven die in strijd zijn met het bestemmingsplan. Per geval wordt afgewogen of er handhavend moet worden opgetreden. In 2010 hebben we één nieuw bedrijf gesignaleerd. Dit bedrijf is vertrokken voordat het tot formele bestuursrechtelijke handhaving is aangekomen. Verder was de hierboven genoemd growshop in dit gebied gevestigd. Hiertegen is, zoals reeds eerder vermeld, bestuursrechtelijk opgetreden op grond van artikel 13b Opiumwet en niet het bestemmingsplan. In 2009 is het bedrijventerrein Plettenburg/De Wiers geïnventariseerd. Hieruit waren 76 signaleringen uit voortgekomen, waarvan 32 signaleringen wat betreft mogelijke detailhandel. Hiervan zijn 22 signaleringen globaal onderzocht en hieruit is gebleken dat in ieder geval in 17 gevallen er geen strijd met het bestemmingsplan is wegens verleende ontheffingen en overgangsrecht. De overige zaken dienen nader onderzocht te worden.
4.2.2
Beleid
Beleidsregels handhaving bestemmingsplannen
Op 7 mei 2009 zijn er beleidsregels in werking getreden betreffende de handhaving van bestemmingsplannen. De voorschriften van bestemmingsplannen geven niet in alle gevallen een sluitend antwoord op de vraag wat wel of niet is toegestaan. Bij de handhaving is het van groot belang om helder vast te kunnen stellen welke activiteiten strijdig zijn met het bestemmingsplan en welke niet en welke strijdige situaties zo marginaal zijn dat ze niet tot handhaving kunnen leiden. Deze beleidsregels zijn erop gericht om een kader te scheppen waaraan functies, die op zichzelf strijdig zouden zijn, doch inherent zijn aan de hoofdfunctie, getoetst kunnen worden. De vastgestelde beleidsregels hebben overigens geen betrekking op functies die niet inherent zijn aan de hoofdfunctie (bijvoorbeeld incidentele verkoop aan particulieren (= detailhandel) in een groothandelsbedrijf), omdat hierover reeds jurisprudentie beschikbaar is. In 2010 heeft zich 1 zaak voorgedaan waarbij een toets aan deze beleidsregels noodzakelijk was.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
24 mei 2011
32 (37)
Toetsen handhaafbaarheid
Om de handhaving van bestemmingsplannen zo goed mogelijk plaats te laten vinden, is het van belang dat er ook bij het opstellen van de planvoorschriften of voorwaarden van te verlenen ontheffingen/projectbesluiten, vooraf een toets plaatsvindt op handhaafbaarheid. In 2010 is er in ieder geval in vijf gevallen een dergelijk advies wat betreft handhaafbaarheid geweest. Uitvoering hoofdstukken 3, 3a en 4 Wro
Op grond van artikel 10.1 lid 2 Wet ruimtelijke ordening moet ook verslag worden gedaan over het door het college gevoerde beleid bij de uitvoering van de hoofdstukken 3, 3a en 4. Op deze plaats wordt daartoe verwezen naar de door de gemeenteraad op 23 februari 2011 vastgestelde meerjarenplanning bestemmingsplannen 2011 – 2020. Het raadsbesluit omvat de volgende onderdelen: -
Bijlage I : Evaluatie bestemmingsplannen en artikel 19 WRO vrijstellingen/ ontheffingen (art. 3.23 Wro), projectbesluiten (art. 3.10 Wro) en afwijkingen planologisch strijdig gebruik (Wabo).
-
Bijlage II : Uitgangspunt meerjarenplanning.
-
Bijlage III : Meerjarenplanning bestemmingsplannen 2011-2020.
-
Kaart `Voorbereidingsbesluiten 2011´. Laten gebruiken in strijd met het bestemmingsplan
Vanaf 1 oktober 2010 is de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) in werking getreden. Hiermee is het algemeen gebruiksverbod van artikel 7.10 van de Wet ruimtelijke ordening (hierna: ´Wro´) komen te vervallen. Het gebruiksverbod is nu opgenomen in artikel 2.1, lid 1 sub c Wabo: ´Het is verboden zonder omgevingsvergunning een project uit te voeren, voor zover dat geheel of gedeeltelijk bestaat uit: (….) c. het gebruiken van gronden of bouwwerken in strijd met een bestemmingsplan, een beheersverordening, een exploitatieplan, de regels gesteld krachtens artikel 4.1, derde lid, of 4.3, derde lid, van de Wet ruimtelijke ordening of een voorbereidingsbesluit voor zover toepassing is gegeven aan artikel 3.7, vierde lid, tweede volzin, van die wet´.
Opvallend is dat de term ´laten gebruiken´zoals genoemd in het oude artikel 7.10 Wro, niet is omschreven in art. 2.1, lid 1 sub c van de Wabo. In de memorie van toelichting is evenwel bepaald dat onder het gebruiken van een bouwwerk mede wordt verstaan het laten gebruiken of in gebruik geven van een bouwwerk of gronden. Hiermee is beoogd dat niet alleen de gebruiker van een bouwwerk of perceel maar ook de eigenaar die het gebruik daarvan toestaat door derden, kan worden aangepakt. Dit om herhaling van de overtreding te voorkomen. In de meeste huidige bestemmingsplannen is dit niet opgenomen. In de regel wordt de eigenaar in kennis gesteld van het feit dat zijn perceel in strijd met het bestemmingsplan wordt gebruikt. In de meeste gevallen is er civielrechtelijk/contractueel wel geregeld dat de gebruiker de gronden of het bouwwerk niet in strijd met het bestemmingsplan mag gebruiken.
4.3
Beschouwing uitvoering 2010
Het aantal nieuw in behandeling genomen zaken was gelijk aan de raming. Wel zijn er minder uren besteed dan geraamd. Deels heeft dit te maken met een krappere bezetting van de juridische capaciteit binnen de afdeling Handhaving Bebouwde Omgeving, en een extra taak (Wet Kinderoopvang) die door deze zelfde juristen in 2010 is opgepakt. Daarnaast zijn uren voor inventarisatie van het gebied Vreeswijk e.a. niet apart geregistreerd.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
4.4
Datum
24 mei 2011
33 (37)
Beschouwing naleefgedrag
In 2010 zijn er in totaal 26 zaken behandeld op het gebied van Ruimtelijke Ordening, waarvan 20 nieuwe zaken van 2010. Het ging hierbij in de meeste gevallen om (vermeende) strijdigheden met de gebruiksvoorschriften van het bestemmingsplan. In 6 gevallen ging het tevens om bouwwerken (mogelijk) in strijd met het bestemmingsplan. Er zijn 13 overtredingen geconstateerd. In 4 gevallen heeft er legalisatie plaatsgevonden, doordat in 2 zaken de overtreding is beëindigd en in 2 zaken er sprake was van legalisatie gelet op de Wabo. Verder hebben zich een 3-tal zaken voorgedaan in 2010, waarbij er gelet op de concrete situatie, van handhaving is afgezien. Voorts was het noodzakelijk om in 6 gevallen handhavend op te treden, waarvan in 4 gevallen de overtreding is beëindigd. De procedures inzake Jos Scholman B.V. en Roti 4 You zijn nog in volle gang. Het aantal RO zaken is in 2010 nagenoeg gelijk gebleven ten opzichte van 2009 (totaal 22 behandelde zaken in 2009). Wij proberen meer structureel te handhaven op de naleving van bestemmingsplannen, zoals o.a. met de jaarlijkse inventarisaties is beoogd. Voor zover het de inventarisatie betreft van de gebieden Vreeswijk, Hoog-Zandveld, Zandveld en Lekboulevard en het zeer minimale aantal signalen, kan in zijn algemeenheid worden gesteld dat het naleefgedrag ten aanzien van bestemmingsplannen in dit gebied zeer hoog is. Er kunnen op basis hiervan evenwel nog geen conclusies worden getrokken over hoe het naleefgedrag op bestemmingsplannen is in geheel Nieuwegein.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
24 mei 2011
5
Beleidsvorming en projecten
5.1
Beleidskader Omgevingsrecht 2011 – 2014
34 (37)
Het Beleidskader Handhaving Fysieke Veiligheid was geldig tot eind 2010. in 2010 is daarom een nieuw Beleidskader opgesteld, waarmee het college van burgemeester en wethouders op 21 december 2010 heeft ingestemd. Het Beleidskader is op 23 februari 2011 door de gemeenteraad vastgesteld en op de website van de gemeente gepubliceerd (www.nieuwegein.nl/beleidskaderomgevingsrecht). Aan de opstelling van het Beleidskader en bijbehorende protocollen is in 2010 zo’n 1.000 uur gemeentebreed besteed.
5.2
Kwaliteitscriteria en Regionale uitvoeringsdienst
Met het Beleidskader is invulling gegeven aan artikel 7.2 van het Besluit omgevingsrecht. In 2010 is geen nul-meting verricht, omdat hiervoor landelijk een instrument zou worden ontwikkeld die pas begin 2011 werd gepubliceerd. De status van de landelijk ontwikkelde kwaliteitscriteria is ook nog onzeker. In 2010 is verder met de Provincie en ons omliggende gemeenten overlegd over de ontwikkeling van een regionale uitvoeringsdienst. Doel was om de regionale uitvoeringsdiensten per 1 januari 2012 operationeel te hebben. Deze datum is niet meer realistisch. Er wordt nu gekoerst op 1 januari 2013. 5.3
Beleidsvorming brandveiligheid
Met het oog op de reorganisatie was ervoor gekozen om voor 2010 geen concrete beleids- of voorlichtingsprojecten nu vast te leggen. Wel waren hiervoor een aantal uren gereserveerd, om in 2010 nader met de Brandweer/VRU te overleggen over concrete invulling. Op 1 januari 2010 is de Veiligheidsregio (VRU) tot stand gekomen, op 1 november is het personeel van gemeente naar VRU overgegaan. In 2010 is structureel overleg tot stand gebracht tussen de gemeente Nieuwegein en de nieuwe leiding van de VRU. Gedurende 2010 is voortgeborduurd op bestaande beleid en is weinig tot geen nieuw beleid tot stand gekomen. Uitzondering hierop vormt het in 2010 opgestelde evenementenbeleid, met daarin onder andere een werkprotocol en een regionale evenementenkalender, waarbij de multidisciplinaire advisering door de VRU en Politie is geborgd. Verwacht mag worden dat de VRU in 2011 meer concrete plannen het licht laat zien. 5.4
Handhavingsestafette 2010
De jaarlijkse handhavingsestafette is ervoor bedoeld om meer dan anders de samenwerking met andere handhavingspartners te zoeken. In 2010 is de gemeente actief betrokken geweest bij het speerpunt asbest, waarbij andere gemeenten onze hulp is aangeboden bij het houden van toezicht. De gemeente Breukelen heeft hiervan gebruik gemaakt. Daarnaast is samen met het Hoogheemraadschap een rondgang door de Nieuwegeinse wateren gemaakt om vanaf de waterkant illegale lozingen van bedrijven op te sporen. Die zijn niet aangetroffen.
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
5.5
Datum
24 mei 2011
35 (37)
Project omgevingsvergunning
In 2010 is uiteindelijk op 1 oktober 2010 de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht van kracht geworden. Het jaar 2010 heeft vooral in het teken gestaan van selectie en implementatie van een nieuw backofficesysteem ter vervanging van de huidige twee systemen (BWT4All voor bouwen en brandveilig gebruik, Squit voor milieu). Vanaf 1 oktober 2010 is Squit XO het systeem waarin omgevingsvergunningen worden geregistreerd en afgehandeld. 5.6
Implementatie digitaal toezicht
Om toezicht efficiënter uit te kunnen voeren werd voor 2010 beoogd een proef uit te voeren op “digitaal toezicht”: met behulp van een PDA of minilaptop al tijdens de controle de bevindingen registreren. Digitaal toezicht is in 2010 niet van de grond gekomen, omdat ervoor is gekozen eerst een nieuw backofficesysteem te selecteren en te implementeren, alvorens digitaal toezicht te implementeren.
5.7
Inspectiesignaal VROM – brandwerende scheidingen
Bij branden in Heerlen, Hoofddorp en Zaandam is de brand onder dakconstructies naar de naastliggende woningen overgeslagen. Oorzaak daarvan is dat woningscheidende constructies niet tot en met de dakconstructie waren doorgetrokken. De VROM-Inspectie heeft gemeenten gevraagd in twee Inspectiesignalen16 om in hun gemeente te onderzoeken of het probleem speelt, en zo ja de gebouweigenaren hierop te informeren, afspraken te maken over herstel en zonodig handhavend op te treden. In 2009 is door de afdeling Duurzame Ontwikkeling een eerste inventarisatie verricht bij welke bouwwerken dit risico mogelijk speelt. Deze inventarisatie is beperkt tot woningen/woongebouwen gebouwd tussen 1950-1970, met een plat dak. Tevens heeft Woningbouwvereniging Jutphaas in 2009 steekproefsgewijs hun woongebouwen onderzocht. Vanaf 2010 wordt er bij regulier bouwtoezicht, naar aanleiding van verleende vergunningen, structureel aandacht besteed aan het risico van branddoorslag en brandoverslag bij gebouwen met een plat dak. In utiliteitsgebouwen wordt er nu ook daadwerkelijk beter op gecontroleerd en gehandhaafd. Bij woningen ligt dit genuanceerder: alleen bij een verleende vergunning met werkzaamheden aan het dak kan hierop worden toegezien. Vergunningsvrije werkzaamheden aan het dak hoeven niet te worden gemeld bij de gemeente, waardoor het toezicht wordt bemoeilijkt en gebaseerd is op het toeval dat het buiten wordt gezien. Dat gebeurt weinig of nooit. In 2010 is verder gecontroleerd bij: •
vergunningsvrije dakherstelwerkzaamheden aan de woongebouwen op de Wierselaan, eigendom van MItros. De werkzaamheden hebben zich beperkt tot werkzaamheden boven op de bestaande bedekking. Er is een extra isolatielaag boven op de bestaande
16 Inspectiesignaal Brandwerendheid dakconstructies (april 2006), gericht op platte daken waarbij bouwwerken
gebouwd tussen 1950 - 1970 als risicovol zijn benoemd in het signaal; gevolgd door Inspectiesignaal Brandwerendheid woningscheidende constructies (januari 2009), gericht op woningen vóór 1980 gebouwd (ook met hellend dak).
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
24 mei 2011
36 (37)
dakbedekking aangebracht. De extra isolatie bestaat uit Pir isolatie, brandklasse 2 en daarmee net te accorderen. Mitros had helaas verder niet nagedacht over deze richtlijn ondanks berichten die wij uit hebben laten gaan. •
het gebouw van Movir. Ook hier werden vergunningsvrije dakherstelwerkzaamheden uitgevoerd. Gezien het feit dat er ook asbestsloop bezig was, kon hierop worden gecontroleerd. De compartimentsgrenzen bleken hier dusdanig dat brandoverslag via het dak geen risicopunt was. Ook hier werd gebruik gemaakt van Pir isolatie.
•
de verbouw van de school de Evenaar aan de Dassenweide. De eigenaar heeft minerale wol toegepast.
•
Archief Antonius Ziekenhuis. Hier is naar aanleiding van een controle bestaande bouw de mogelijkheid van brandoverslag via het dak door steenwol stroken voorkomen. Ten aanzien van hellende daken onderneemt de gemeente (vooralsnog) geen actie
om het project behapbaar te houden en ons te richten op bouwwerken die VROM in eerste instantie in 2006 had aangewezen als risicovol. De komende jaren blijft dit Inspectiesignaal onze aandacht houden. 5.8
Inventarisatie risicovolle gevels
In de afgelopen jaren zijn landelijk zo´n 20 incidenten geweest met gevels. Doordat bevestiging van gevels loslieten vielen platen van buitengevels naar beneden van grote hoogte. Dit is gebeurd met gevels van metselwerk (gevels van 4 of meer bouwlagen), glas, natuursteen en gevels met gelijmde elementen. Het Ministerie van VROM heeft gemeenten in een brief van 6 november 2007 op deze risico´s gewezen, en vroeg hierin gemeenten risicovolle gevels in haar gemeente te inventariseren en zonodig gebouweigenaren op aan te schrijven. In 2009 is hierop het terrein Plettenburg-de Wiers reeds geïnventariseerd. In 2010 is de rest van Nieuwegein geïnventariseerd. Daarbij hebben de bouwinspecteurs de gevels geïnventariseerd binnen de gemeente die aan de criteria van de richtlijn van VROM voldoen. Er zijn slechts een paar gevels die ver in de risicoklasse van de richtlijn van VROM vallen. Dat zijn de hoge flats van Mitros en Jutphaas in de wijk Jutphaas/Wijkersloot. De flats aan het van Herwijnenplantsoen en het Wenckelbachplantsoen zijn tijdens de renovatie op de gevelconstructies door ons gecontroleerd. Woningbouwvereniging Jutphaas heeft hier een inspectierapport van opgesteld en een stuk van de gevel open gehakt om de constructie te kunnen inspecteren. De constructie bleek tijdens de inspectie in orde. Meest in het oog springende risicovolle gevels zijn nu de flats aan het Nijpelsplantsoen. Mitros is hiervan de eigenaar. Volgens zeggen van Mitros zijn iin het verleden inspecties aan de gevels uitgevoerd, omdat de gevels afwijkend gedrag vertoonden. Dit zal nog verder door ons worden opgevolgd. Verdere controles in 2010 betroffen: •
Coltbaan 1-19: tijdens een controle bestaande bouw is met de beheerder P&M Vastgoed. afgesproken dat bij eventuele werkzaamheden aan de gevel de gemeente gebeld wordt voor een inspectie.
•
Brugwal 1: het pand van Movir is tijdens de dakwerkzaamheden geïnspecteerd in de spouw, ondanks dat het gebouw niet binnen de risicoklasse valt. Toch blijken de
Handhaving Omgevingsrecht - Jaarverslag 2010 B&W-besluit 2011/9417
Datum
24 mei 2011
37 (37)
spouwankers verrot. Hierop is de eigenaar geattendeerd. Het risico op persoonlijke ongevallen door afbrokkelend gevel is echter door geringe hoogte van de geveldelen miniem. •
In Hoog zandveld staat de renovatie van het winkelcentrum op het punt van starten. Mogelijk worden hierbij de gevels gerenoveerd. Dit zal dan gevolgd worden.
•
Buxtehudelaan: op de verankering van de gevels is tijdens de bouw speciaal gelet. Er zijn roestvaststalen spouwankers toegepast.
•
Stadskwartier: op de verankering van de gevels is tijdens de bouw speciaal gelet. Er zijn roestvaststalen spouwankers toegepast.
•
Stadshuis: het Stadshuis wordt voorzien van betonnen gevelplaten als bedekking van overstekken. De ophangconstructie is nu een punt van aandacht bij het toezicht. Daarnaast is bij het Stadshuis een glasvliesgevel aangebracht. Daarbij is de constructie nader geïnspecteerd en statisch gecontroleerd en gecontroleerd op houdbaarheid. Volgens de hoofdconstructeur van de bouwende partij voldoet dit aan de vereiste periode van 50 jaar. Het is daarbij wel van belang dat de ophanging regelmatig wordt gecontroleerd.
•
Theater: het Theater krijgt stalen gevelbekleding die ook dienst moet doen als doorvalbeveiliging. Constructieve berekening zijn hierbij momenteel punt van aandacht.
5.9
Uitvoering Klimaatprogramma: verbeteren handhaven EPC
In het Klimaatprogramma 2009 – 2013 is als actie opgenomen het verbeteren van het handhaven op de EPC (energieprestatie) van een bouwwerk. De afdeling Handhaving Bebouwde Omgeving houdt tijdens de bouwfase toezicht op het toepassen van de isolatiematerialen en installaties zoals is opgenomen in een bij de omgevingsvergunning voor het bouwen behorende EPC-berekening. De wijze van toezicht hierop is opgenomen in het toezichtprotocol. In 2010 hebben de bouwinspecteurs een speciale training hierin gevolgd, om up-to-date te blijven op dit punt.