studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING HBO-Rechten Voltijd
2011 – 2012
1/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Voorwoord De studiegids van de opleiding HBO-Rechten voltijd van de Hogeschool Utrecht (HU) is het kerndocument van de opleiding en is bedoeld voor studenten die het voltijdse programma volgen. De gids bevat alle relevante regelingen en afspraken die binnen de opleiding gelden. Deze afspraken vormen veelal een nadere uitwerking van facultaire regels, die niet in de studiegids zijn opgenomen, maar te vinden zijn op het intranet van de Faculteit Maatschappij & Recht van de HU. Afgezien van alle regels is de studiegids natuurlijk vooral een informatiebron voor de lesprogramma‟s en studieonderdelen van de opleiding. In 2003 is de opleiding HBO-Rechten bij de Hogeschool Utrecht gestart. Daarvoor zijn de eindtermen en de contouren van de totale opleiding in beeld gebracht en uitgewerkt in een programma van vier studiejaren. Bij het ontwikkelen van de opleiding is uitgegaan van een landelijk beroeps- en competentieprofiel dat de basis is voor alle HBO-Rechten opleidingen in Nederland. De opleiding HBO-Rechten is een afgeronde brede juridische beroepsopleiding, bedoeld voor studenten die als hbo-jurist in de juridische beroepspraktijk willen gaan werken. Hbo-juristen zijn “andere” juristen die zich onderscheiden door hun praktische insteek, communicatieve vaardigheden en gerichtheid op anders dan recht oplossingen bij juridische geschillen. De opleiding is ontwikkeld en wordt actueel gehouden door een enthousiast en deskundig team van hogeschooldocenten. Zij verzorgen de cursussen binnen de opleiding en geven begeleiding aan studenten die stage lopen en afstuderen. Daarnaast wordt het onderwijs verzorgd door gastdocenten die afkomstig zijn uit het werkveld. Een team van ondersteunende medewerkers zet zich ervoor in de studenten zo goed mogelijk bij te staan bij de administratieve afhandeling van tentameninschrijvingen, herkansingen en de juiste omgang met huisregels. Studieloopbaanbegeleiders ten slotte hebben een coachende rol bij studieplanning, persoonlijke problemen en bij belangrijke keuzeprocessen tijdens de studie. Wij hopen en vertrouwen erop dat deze studiegids uw nieuwsgierigheid naar het komende studiejaar zal prikkelen en dat u met evenveel enthousiasme als het team HBO-Rechten het nieuwe studiejaar in zult gaan. Utrecht, mei 2011 Drs. Esther M. Verboon, MBA Opleidingsmanager HBO-Rechten Voltijd
2/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 6 1.1 Algemene informatie HU ........................................................................................... 6 1.1.1 Onderwijsprofiel HU ............................................................................................ 6 1.1.2 Bachelor- en Masterstelsel ................................................................................. 7 1.1.3 Hogeschool- en faculteitsregelingen ................................................................... 7 1.1.4 Kwaliteitszorg...................................................................................................... 8 1.1.5 Ordehandhaving (ongewenst gedrag) ................................................................ 9 1.1.6 Organogram HU ................................................................................................. 10 1.1.7 Locaties HU ........................................................................................................ 10 1.2 Algemene informatie Faculteit Maatschappij & Recht ............................................... 10 1.2.1 Algemeen............................................................................................................ 10 1.2.2 Organogram faculteit .......................................................................................... 12 1.2.3 Contactgegevens ................................................................................................ 12 1.2.4 Plattegrond ......................................................................................................... 12 1.2.5 Praktische voorschriften en aanwijzingen ........................................................... 13 1.2.6 Openingstijden gebouwen .................................................................................. 14 1.2.7 Vakanties en vrije dagen..................................................................................... 14 1.2.8 Faciliteiten........................................................................................................... 15 1.3 Algemene informatie opleiding HBO Rechten Voltijd................................................. 15 1.3.1 Algemeen............................................................................................................ 15 1.3.2 Contactgegevens ................................................................................................ 16 1.3.3 In- en uitschrijven voor de opleiding ................................................................... 16 1.3.4 Examencommissie .............................................................................................. 17 1.3.5 Onderwijsbalie .................................................................................................... 19 1.3.6 Studievereniging ................................................................................................. 19 1.3.7 Overige informatie .............................................................................................. 19 2 Studentvoorzieningen 20 2.1 Studiebegeleiding ...................................................................................................... 20 2.2 Studentendecaan ...................................................................................................... 20 2.3 Vertrouwenspersoon ................................................................................................. 21 2.4 Studentenarts ............................................................................................................ 22 2.5 Bureau Studentenpsychologen.................................................................................. 22 2.6 Mediation ................................................................................................................... 23 2.7 Financiële steun ........................................................................................................ 23 2.8 Studeren met een functiebeperking ........................................................................... 23 2.9 Verbetering taal- en schrijfvaardigheden ................................................................... 24 2.10 (vervallen) .................................................................................................................. 24 2.11 Mediatheek ................................................................................................................ 24 Mediatheek FMR ............................................................................................................... 24 Mediatheekinstructie ......................................................................................................... 25 2.12 ICT-faciliteiten............................................................................................................ 25 2.12.1 Algemeen ........................................................................................................ 25 2.12.2 Studentenmail ................................................................................................. 25 2.12.3 SharePoint ...................................................................................................... 25 2.12.4 OSIRIS Student............................................................................................... 26 2.12.5 Wachtwoord .................................................................................................... 27 2.12.6 Informatiebeveiliging en privacy ...................................................................... 28 2.13 International Office .................................................................................................... 28 2.13.1 Study abroad ................................................................................................... 28 2.13.2 Stage in het buitenland.................................................................................... 28 2.14 Medezeggenschap .................................................................................................... 29 2.14.1 Inspraakorganen ............................................................................................. 29 2.14.2 Ondersteuning bestuurlijk actieve studenten................................................... 29 2.15 Studium Generale...................................................................................................... 30
3/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
2.16 Studentenvereniging.................................................................................................. 30 2.16.1 Algemeen ........................................................................................................ 30 2.16.2 Bestuursbeurs ................................................................................................. 31 2.17 Topsport .................................................................................................................... 31 2.18 Trajectum................................................................................................................... 31 2.19 Sport .......................................................................................................................... 31 2.20 Veilig, gezond en milieuvriendelijk studeren .............................................................. 31 2.21 Wettelijke aansprakelijkheid en ongevallen ............................................................... 33 2.22 Werken naast uw studie ............................................................................................ 34 2.23 Huisvesting ................................................................................................................ 34 3 Opleiding en beroep 35 3.1 Beroepsprofiel ........................................................................................................... 35 3.1.1 Beroep ................................................................................................................ 35 3.1.2 Vaardigheden afgestudeerde.............................................................................. 35 3.1.3 Werkveld en functies .......................................................................................... 35 3.2 Opleidingsprofiel ........................................................................................................ 36 3.2.1 Doelstelling opleiding .......................................................................................... 36 3.2.2 Uitwerking van beroepsprofiel............................................................................. 36 3.2.3 Het hbo-niveau van de opleiding ........................................................................ 36 3.2.4 Didactische uitgangspunten ................................................................................ 36 3.2.5 Didactische werkvormen ..................................................................................... 37 3.2.6 Competenties beginnende beroepsbeoefenaar .................................................. 37 3.2.7 Horizontale doorstroommogelijkheden ............................................................... 38 3.2.8 Vervolgopleidingsmogelijkheden ........................................................................ 38 4 Inrichting en organisatie opleiding 40 4.1 Algemeen .................................................................................................................. 40 4.1.1 Opleidingsvarianten ............................................................................................ 40 4.1.2 Opleidingsstructuur algemeen ............................................................................ 41 4.1.3 Verkorte opleidingsroutes ................................................................................... 42 4.1.4 Overzicht curriculum (per studiejaar) .................................................................. 43 4.1.5 Lesdagen en –tijden ........................................................................................... 45 4.1.6 Uitval van lessen................................................................................................. 45 4.1.7 Studieloopbaanbegeleiding................................................................................. 45 4.1.8 Registratie studievoortgang ................................................................................ 46 4.1.9 Introductie- en begeleidingsdagen, excursies, werkweken en trainingen ........... 46 4.1.10 Studiekosten en eigen bijdragen ..................................................................... 46 4.2 Inrichting propedeuse ................................................................................................ 48 4.2.1 Algemeen............................................................................................................ 48 4.2.2 Studieprogramma propedeuse ........................................................................... 50 4.2.3 Instroom en toelating propedeuse ...................................................................... 51 4.2.4 Studieadvies ....................................................................................................... 51 4.3 Inrichting hoofdfase ................................................................................................... 54 4.3.1 Algemeen............................................................................................................ 54 4.3.2 Studieprogramma hoofdfase............................................................................... 54 4.3.3 Toegang hoofdfase en studierichtingen .............................................................. 55 4.3.4 Stages en stagewaardigheid............................................................................... 55 4.3.5 Profileringsruimte ................................................................................................ 55 4.3.6 Afstuderen .......................................................................................................... 57 4.3.7 EXCELLENTIE ................................................................................................... 57 5 Cursusdeelname 59 5.1 Algemeen .................................................................................................................. 59 5.2 Inschrijving voor cursussen ....................................................................................... 59 5.3 Aanwezigheidsplicht .................................................................................................. 59 5.4 Beginvereisten ........................................................................................................... 60 6 Tentamens en examens 61 6.1 Algemeen .................................................................................................................. 61 6.2 Vrijstellingen .............................................................................................................. 66 4/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
6.3 Organisatie tentamens .............................................................................................. 67 6.3.1 Tentamenvorm en -duur ..................................................................................... 67 6.3.2 Inschrijving en deelname (her)tentamens ........................................................... 67 6.3.3 Voorzieningen bij een functiebeperking .............................................................. 69 6.3.4 Legitimatieplicht bij schriftelijke tentamens ......................................................... 70 6.3.5 Gang van zaken tijdens tentamens..................................................................... 71 6.3.6 Beoordeling en inzage tentamenwerk ................................................................. 72 6.3.7 Onregelmatigheden / fraude ............................................................................... 75 6.3.8 Bewaring en teruggave tentamen- en examenwerk............................................ 77 6.3.9 Geldigheidsduur studieresultaten ....................................................................... 77 6.4 Getuigschriften en titulatuur ....................................................................................... 77 6.4.1 Algemeen........................................................................................................... 77 6.4.2 Graden en titulatuur ............................................................................................ 78 6.4.3 Aantekening cum laude of met genoegen .......................................................... 78 6.4.4 Procedure afgifte getuigschrift ............................................................................ 79 7 Klachten, bezwaar en beroep 80 7.1 Inleiding ..................................................................................................................... 80 7.2 Bezwaar .................................................................................................................... 80 7.3 Klachten .................................................................................................................... 81 7.3.1. Ongewenst gedrag .................................................................................................. 81 7.4 Beroep ....................................................................................................................... 82 7.5 Hoger beroep............................................................................................................. 82 7.6 Herzieningsverzoeken bij klachten ............................................................................ 82 8 Roosters 84 8.1 Jaarrooster ................................................................................................................ 84 8.2 Weekrooster .............................................................................................................. 87 8.3 Tentamenrooster ....................................................................................................... 87 9 Cursusbeschrijvingen 88 6.4 Leerdoelen................................................................................................................. 134 6.5 Leerdoelen................................................................................................................. 135 10 Bijlagen 167 10.1 Onderwijs- en examenregeling .................................................................................. 167 De onderwijs- en examenregeling is te vinden via de opleidingssite. ............................... 167 Overige regelingen ............................................................................................................ 167 10.2 Diversen .................................................................................................................... 167 11 Trefwoordenregister (optioneel) 168
Deze studiegids is op 29-6-2011 vastgesteld door Thea van Rooijen na advies van de (G)OC en goedgekeurd door de faculteitsdirecteur op 1-7-2011.
5/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
1 1.1
Algemene informatie Algemene informatie HU
Hogeschool Utrecht (HU) is met ruim 38.000 studenten en ruim 3.400 medewerkers een van de grootste en meest veelzijdige hbo-instellingen in Nederland. De zes faculteiten, gevestigd in Utrecht en Amersfoort, bieden meer dan 80 bacheloropleidingen aan op het gebied van communicatie en journalistiek, economie en management, natuur en techniek, gezondheidszorg, onderwijs, en maatschappij en recht. De HU heeft onderwijslocaties in de Utrechtse binnenstad en op De Uithof en is gevestigd in Amersfoort. Na het behalen van uw bachelordiploma kunt u bij de HU ook in diverse richtingen een mastergraad behalen. Het onderwijs is per opleiding georganiseerd en is daardoor overzichtelijk en persoonlijk. Is uw interesse breder dan uw eigen opleiding, dan kunt u deelnemen aan onderwijsactiviteiten van andere HUopleidingen of van andere onderwijsinstellingen in Nederland of in het buitenland. Hierbij kunt u denken aan het volgen van een minor of stage lopen.
1.1.1
Onderwijsprofiel HU
Hoger beroepsonderwijs in de (kennis)samenleving De HU wil bijdragen aan een duurzame kennissamenleving waarbij de mens het uitgangspunt is. Waar onze studenten en medewerkers zich kunnen ontplooien, zich thuis voelen en waar we in samenwerking met onze relaties durven te experimenteren en innoveren. We bieden onze studenten kansen om zich optimaal te ontplooien in hun studie, zodat iedereen zijn capaciteiten zo goed mogelijk in de praktijk kan brengen. We leiden hoogwaardige professionals op en werken daarnaast, door ondernemerschap en kennisontwikkeling, aan de innovatie van de beroepspraktijk. Vandaar onze sterke externe oriëntatie op sociale, economische en maatschappelijke vraagstukken. Niet alleen in Nederland maar ook internationaal. We zijn een transparante organisatie door open communicatie met elkaar en onze omgeving. Uitgangspunt in de samenwerking is dat we onze kennis delen en doen wat we beloven, zowel in- en extern. Dat betekent dat we elkaars verschillende competenties en expertises consistent erkennen, gebruiken, delen en versterken. Zodat we er met elkaar uithalen wat er in zit. Het onderwijsprofiel van HU Uitgangspunt van het onderwijsprofiel van de HU is: de HU richt haar opleidingen competentie- en vraaggericht in en laat studenten studeren in sterke leeromgevingen. Competentiegericht onderwijs Onderwijs is competentiegericht als de student die kennis, vaardigheden en houdingen aanleert waarmee een bepaald beroep kan worden uitgeoefend. De opleidingen formuleren, onderschrijven en actualiseren de competenties in nauw overleg met het werkveld. Competentiegericht opleiden betekent ook dat we de student maatwerk leveren. We sluiten aan op eerder verworven competenties, we stimuleren de student om in toenemende mate regisseur te zijn van zijn eigen leerproces, keuzes te maken en deze te verantwoorden. Onze studenten moeten in staat zijn professioneel te handelen in kenmerkende beroepssituaties van toenemende complexiteit. Tevens dagen we studenten uit te werken aan hun onderzoeksvaardigheid en hun competenties te ontwikkelen in een internationale/multiculturele context. Vraaggestuurd onderwijs Het onderwijs richt zich zowel op de vraag van de beroepspraktijk als op de vraag van de student. Wij matchen de kennis en leervragen van studenten met die van de beroepspraktijk op een manier die past binnen de kwaliteitseisen van de opleiding. We vinden dat de student zelf verantwoordelijk is voor zijn studieloopbaan en dat de HU hem daarbij moet ondersteunen. 6/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Een sterke leeromgeving Een competentiegerichte en vraaggerichte opleiding veronderstelt een sterke leeromgeving. Een leeromgeving die studenten inspireert, uitdaagt en waarin studenten zich steeds op de grens van hun kunnen begeven. Een leeromgeving die het leren vanuit het werken in de praktijk vormgeeft: leren is werken en werken is leren. Een leeromgeving die indien van toepassing internationaal is georiënteerd. Iedere opleiding kent een, samen met het beroepenveld vastgestelde, kennisbasis. Vanaf het eerste jaar staat het verwerven van kennis en vaardigheden vanuit realistische beroepstaken centraal. Het onderwijs bestaat uit een mix aan werkvormen, zowel individueel als in samenwerking met medestudenten, waarbij in toenemende mate wordt gewerkt in authentieke beroepssituaties.
1.1.2
Bachelor- en Masterstelsel
Bachelor-masterstructuur Het onderwijs aan universiteiten en hogescholen is opgedeeld in twee fasen: de bachelorfase en de 1 masterfase. Een vierjarige hbo-opleiding noemt men een bacheloropleiding . Na afronding van de opleiding krijgt u een bachelorgraad. Studenten aan de universiteit kunnen het bachelordiploma in drie jaar behalen. Hierna kunt u doorstuderen voor een masterdiploma. Zowel hogescholen als universiteiten bieden masteropleidingen aan. Studeert u aan een hogeschool, dan kunt u recht hebben op studiefinanciering. Bij de deeltijdvariant bestaat er geen recht op studiefinanciering. Zie voor meer informatie over studiefinanciering de website van DUO (www.ocwduo.nl) Bacheloropleidingen Uw bachelordiploma is een internationaal (h)erkenbaar diploma. Dit is handig als u in het buitenland aan de slag wilt. Ook kunt u in de meeste gevallen gedurende uw opleiding tijdelijk in het buitenland studeren. De bacheloropleidingen aan de HU bieden tevens veel vrije keuzeruimte, de zogenaamde profileringsruimte. U kunt deze profileringsruimte vullen met een minor (= een samenhangend pakket van keuzecursussen) of met een pakket van keuzecursussen dat u zelf samenstelt. Zie verder par. 4.3.5 (profileringsruimte). De profileringsruimte maakt het ook mogelijk om studieonderdelen te volgen aan andere hogescholen of universiteiten in binnen- en buitenland. Hiermee verruimt u uw blik. Masteropleidingen Na afronding van de bacheloropleiding kunt u nog een masteropleiding volgen aan een hogeschool of universiteit. De HU heeft een groeiend aantal masteropleidingen, ook voor mensen die al een aantal jaren werkervaring hebben. Kijk voor meer informatie op www.masters.hu.nl. Wilt u een master volgen aan een universiteit dan kan dat ook. Een hbo-opleiding sluit echter niet altijd naadloos aan op een universitaire master. Om uw kennis en vaardigheden op het vereiste niveau te brengen, zijn voor een aantal masters speciale trajecten ontwikkeld. Deze zogenaamde pre-masters volgt u voorafgaand aan de master en geven u direct toegang. Kijk voor meer informatie op www.premasters.hu.nl of haal de folder Doorstuderen na je bachelor aan de UU.
1.1.3
Hogeschool- en faculteitsregelingen
De Wet op het Hoger onderwijs en het Wetenschappelijk onderzoek (WHW) legt de HU als instelling voor Hoger Beroepsonderwijs een aantal verplichtingen op. De HU heeft deze in diverse regelingen verwerkt. Er zijn regelingen die voor alle studenten binnen de HU gelden, de zogenaamde HU-brede regelingen, die u kunt terug vinden op de site www.reglementen.hu.nl. Daarnaast zijn er ook regelingen die alleen gelden 1
De duur van vier jaar geldt voor de voltijdvariant. Bij deeltijd en duaal kan er sprake zijn van een afwijkende duur.
7/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
voor studenten aan een bepaalde faculteit of een specifieke opleiding. Deze regelingen vindt u terug op de SharePointsite van de faculteit en/of opleiding. HU-brede regelingen Voor u als student zijn de HU-brede regelingen uit de categorieën “Student en onderwijs” en “Medezeggenschap” het meest van belang. Denk daarbij bijvoorbeeld aan: -
-
-
-
-
Het Studentenstatuut HU Hierin worden de rechten en plichten van studenten in algemene zin vastgelegd. De Onderwijs- en Examenregeling HU Hierin worden de rechten en plichten van studenten ten aanzien van het onderwijs, tentamens, examens en verwante zaken vastgelegd. De Inschrijvingsregeling Hierin worden de procedurele (niet: inhoudelijke) aspecten rond inschrijving, collegegeld en uitschrijving beschreven. Zie ook par. 1.3.3. Het Reglement Rechtsbescherming Studenten HU Hierin wordt beschreven welke acties een student kan ondernemen als hij het ergens niet mee eens is. Het Profileringsfonds Hierin worden de verschillende vormen van financiële ondersteuning die de HU studenten kan bieden geregeld. Reglement voor de Opleidingscommissies Hierin wordt alles omtrent de Opleidingscommissie (adviesorganen op afdelingsniveau) geregeld. Zie ook par. 2.14.1.
Zie voor de meest recente versies van de reglementen: www.reglementen.hu.nl De belangrijkste studentenregelingen, waaronder de Onderwijs en Examenregeling en ook deze studiegids, worden jaarlijks herzien en opnieuw vastgesteld. De nieuwe versies vervangen de vorige versies die dan niet meer gelden. Als het nodig is om oude regels te handhaven, wordt een overgangsregeling opgenomen, waarin vermeld is voor wie en tot welke datum die oude regels nog gelden. De OER-HU bacheloropleidingen en studiegids van een bepaald studiejaar gelden voor alle studenten die in dat studiejaar zijn ingeschreven. Facultaire en opleidingsregelingen De facultaire regelingen zijn opgenomen in Hoofdstuk 10 van de OER-HU bacheloropleidingen 2011-2012 en de opleidingsregelingen zijn opgenomen in de studiegids, als nadere uitwerking van de OER-HU bacheloropleidingen 2011-2012. Deze regelingen bevatten de rechten en plichten van studenten van de betreffende faculteit/opleiding ten aanzien van het onderwijs, tentamens, examens en verwante zaken. U kunt ze vinden op of via de SharePointsite van de opleiding www.SharePoint.hu.nl onder de blauwe kop Inspraak en Beroep. De regelingen van andere faculteiten zijn opgenomen in het betreffende facultaire hoofdstuk 10 van de OER-HU bacheloropleidingen 2011-2012. Zie voor OER-HU bacheloropleidingen 2011-2012 met alle facultaire hoofdstukken 10 www.reglementen.hu.nl.
1.1.4
Kwaliteitszorg
De HU besteedt veel zorg en aandacht aan kwaliteit. Kwaliteitszorg heeft onder meer betrekking op alle onderdelen van het onderwijs, het curriculum, de studievoortgang, de begeleiding, de onderwijsorganisatie en de relatie opleiding-arbeidsmarkt. Een precieze uitwerking van het systeem van kwaliteitszorg dat de opleiding hanteert, vindt plaats in het kwaliteitsplan. Hierin staat beschreven op welke wijze en met welke middelen inzicht wordt verkregen in de kwaliteit van de opleiding, hoe kan worden gewerkt aan eventuele verbetering, hoe studenten zijn betrokken bij de evaluatie en op welke wijze verslag wordt gedaan van de resultaten van deze evaluaties.
8/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Opleidingscommissies spelen een belangrijke rol in het systeem voor kwaliteitszorg en hebben in het verleden belangrijke verbeteringen in gang gezet. De kwaliteit van het onderwijs kan natuurlijk het beste worden beoordeeld door u en uw mede-studenten. U zult daarom regelmatig worden benaderd om mee te werken aan een (anonieme) enquête om de kwaliteit van het onderwijs te beoordelen. De opleiding verzamelt de informatie en treft wanneer nodig maatregelen. Ook kan bijv. in de vorm van studentenpanels met studenten besproken worden wat de uitkomst van de evaluaties is, of er kan met behulp van die gesprekken op signalen van studenten worden ingegaan. De vorm waarin dit gebeurt, kan per instituut verschillen. Daarnaast wordt een keer per jaar een landelijke enquête gehouden, de nationale Studenenquête (NSE). De uitkomsten van dit grote landelijk studententevredenheidsonderzoek zijn zeer belangrijk: gaan er zaken niet naar wens dan worden daarover afspraken gemaakt tussen de verschillende directies in hogeschool – faculteit – instituut. Ook zijn deze uitkomsten onderwerp van gesprek tussen de instituutsdirecties en de opleidingscommissies. Kortom: uw mening (positief of negatief) wordt gehoord en er wordt ook wat mee gedaan. Dus wilt u uw betrokkenheid bij de kwaliteitszorg vergroten, dan is het invullen van de Nationale Studenten Enquête een must.
1.1.5
Ordehandhaving (ongewenst gedrag)
Artikel 48 van het Studentenstatuut (zie www.reglementen.hu.nl) regelt de ordehandhaving binnen de HU. Deze regeling houdt (kort samengevat) het volgende in: Voorschriften en aanwijzingen Om de goede gang van zaken te handhaven, gelden - naast de wet - binnen de HU nadere voorschriften en aanwijzingen, vastgesteld door of namens het College van Bestuur of de faculteitsdirectie. Zij kunnen betrekking hebben op, maar zijn niet beperkt tot, de volgende onderwerpen: ongewenst gedrag; fraude en/of onregelmatigheden bij tentamens (Zie par. 6.3.7); het gebruik van de gebouwen en terreinen met de daarin of -op aanwezige voorzieningen; afmelding van de student bij ziekte of verhindering anderszins; bijzondere omstandigheden. Binnen de HU geldt verder een algemeen verbod op het dragen van gezichtsbedekkende kleding. De opleiding kan aanvullende kledingvoorschriften stellen, indien dit uit het oogpunt van praktische uitvoering van het onderwijs noodzakelijk is. Plichten student Op basis van de Arbeidsomstandighedenwet gelden voor studenten in ieder geval de volgende plichten. De plicht om in werk en studie zorgvuldig en voorzichtig te handelen. De plicht om zich op de hoogte te stellen van (veiligheids)voorschriften die betrekking hebben op het werk en de studie. De plicht om aangebrachte veiligheidsvoorzieningen op de juiste wijze te gebruiken en de verplichte beschermingsmiddelen te dragen of toe te passen. De plicht om onveilige en/of ongezonde werksituaties te melden aan de desbetreffende faculteitsdirectie. Maatregelen Bij overtreding van de voorschriften/aanwijzingen of bij het niet nakomen van de plichten zoals bijvoorbeeld hierboven genoemd, kunnen door de faculteitsdirectie de volgende maatregelen worden getroffen. Het geven van een waarschuwing of berisping.
9/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Het ontzeggen van de toegang tot gebouwen en terreinen van de HU voor de tijd van hoogstens een jaar. Het beëindigen van de inschrijving. Ook is het mogelijk de inschrijving van een student te weigeren of te beëindigen indien de student door zijn gedrag of uitlatingen heeft laten zien dat hij ongeschikt is voor het beroep waarvoor de opleiding hem opleidt of ongeschikt voor de praktische voorbereiding daarop. Als een student zich schuldig heeft gemaakt aan onregelmatigheden kan ook de examencommissie bepaalde maatregelen treffen. Zo kan de examencommissie besluiten dat een student gedurende een bepaalde periode één of meer tentamens niet mag af leggen, of kan de examencommissie de student het getuigschrift onthouden. Ook kan de examencommissie de faculteitsdirecteur adviseren om de inschrijving van de student definitief te beëindigen. Deze sanctiemogelijkheden van de examencommissie zijn nader uitgewerkt in paragraaf 6.3.7 van deze studiegids en artikel 38 OER-HU bacheloropleidingen 2011-2012.
1.1.6
Organogram HU
Een organogram van de HU is te vinden op http://www.hu.nl/OverDeHU/In%20het%20kort/Organogram.aspx. Bij de HU is het onderwijsaanbod georganiseerd in instituten, academies en centra. De bacheloropleidingen worden aangeboden door de instituten. Instituten zijn groepen docenten die ieder voor zich verantwoordelijk zijn voor een of meer opleidingen. Kenniscentra zijn groepen lectoren die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van onderzoeksprogramma‟s. De masteropleidingen worden bij sommige faculteiten binnen academies ondergebracht en bij andere faculteiten binnen centra. Een overzicht vindt u op www.hu.nl/adressen. Organisatorisch is de HU ingedeeld in faculteiten. Zie ook par. 1.1.7.
1.1.7
Locaties HU
Locaties HU in Utrecht en Amersfoort Adresgegevens en routebeschrijvingen naar alle locaties in Utrecht en Amersfoort vindt u op www.hu.nl/adressen. Kijk voor de bereikbaarheid per openbaar vervoer op www.9292ov.nl.
1.2
Algemene informatie Faculteit Maatschappij & Recht
1.2.1
Algemeen
De Faculteit Maatschappij & Recht (FMR) maakt deel uit van Hogeschool Utrecht en is een grote, moderne onderwijsinstelling waar het prettig studeren en werken is. De FMR heeft haar hoofdvestiging in Utrecht (De Uithof) en heeft een nevenvestiging in Amersfoort (De Nieuwe Poort 21). De FMR biedt een scala aan opleidingen op het gebied van recht, social work, pedagogiek, arbeid & organisatie en integrale veiligheidskunde. Er volgen ongeveer 8400 studenten een studie binnen de FMR en er zijn ongeveer 450 personeelsleden werkzaam. De Faculteit Maatschappij en Recht verzorgt de volgende bacheloropleidingen in voltijd en deeltijd en de opleiding CMV, MWD en SPH ook duaal. Creatieve Therapie (CT) Culturele en Maatschappelijke Vorming (CMV) Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (MWD) Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH) 10/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
-
Pedagogiek (PED) Integrale Veiligheidskunde (IVK) Personeel & Arbeid (P&A) Sociaal Juridische Dienstverlening (SJD) HBO-Rechten (HBR) waaronder de afstudeerrichting Kandidaat Gerechtsdeurwaarder (GDW)
Kenniscentrum Sociale Innovatie Het Kenniscentrum Sociale Innovatie (KSI) doet onderzoek naar actuele maatschappelijke vraagstukken op het gebied van hulp- en dienstverlening, sociaal beleid, welzijnswerk, maatschappelijke ondersteuning, personeel en arbeid, recht, justitie en veiligheid. Het maakt deel uit van de Faculteit Maatschappij & Recht (FMR) van Hogeschool Utrecht. Het omvat zeven lectoraten, waar een tiental lectoren aan verbonden zijn. Een lector is op een HBO een expert op een bepaald vakgebied, te vergelijken met een hoogleraar aan een universiteit. Bij het kenniscentrum zijn circa 100 onderzoekers actief. Het is haar missie om een bijdrage te leveren aan de sociale kwaliteit van de samenleving door kennis te verzamelen, te ontwikkelen en door te geven. De ontwikkelde kennis wordt verspreid naar onderwijs en beroepspraktijk. De kennis wordt overgedragen aan professionals en organisaties in het werkveld door publicaties, studiedagen, conferenties, opleidingen en trainingen. Daarnaast wordt de kennis gebruikt in de vele opleidingen van de FMR. Zo levert het kenniscentrum een bijdrage aan vernieuwing van het onderwijs door het geven van colleges en het aanbieden van minoren. Ook draagt het KSI bij aan het ontwikkelen van masteropleidingen. Docenten en lectoren dragen ook kennis over via onderzoeksprojecten. Jaarlijks nemen enkele honderden studenten deel aan deze onderzoeksprojecten. Zo zijn ze betrokken bij Verbinden door voetbal, een project dat de participatie van de leden bij amateurvoetbalclubs wil bevorderen, om zo agressie en spanningen bij de clubs te voorkomen. Studenten ontwikkelden o.a. een Fair Play Cup, om kinderen te verleiden sportief en respectvol te spelen. Maar de studenten doen ook ander zaken, bijvoorbeeld enquêtes en interviews afnemen. Dit laatste is ook het geval bij het project Jongeren en schulden, dat is bedoeld om hoge schulden bij jongeren te voorkomen. Om dit doel te bereiken, houden studenten zich intensief bezig met de zogeheten Geldweek op ROC Midden Nederland. Sommige studenten schrijven analyses en formuleren tevens aanbevelingen. Velen vinden het erg leuk aan deze onderzoeken mee te werken, onder meer omdat ze dikwijls kennismaken met studenten van andere opleidingen bij de HU. De onderzoeken van het kenniscentrum staan open voor studenten van alle studiejaren van de FMR-opleidingen. In 2010 leverde het kenniscentrum de Lector van het Jaar, in de persoon van Stijn Verhagen, lector Participatie en Maatschappelijke Ontwikkeling. Het KSI was uiteraard verheugd over de uitslag van deze landelijke verkiezing, die voor het eerst werd georganiseerd. Heeft u ook interesse in de onderzoeken van het kenniscentrum? Of wilt u meer weten over het KSI? Check dan de website: www.socialeinnovatie.onderzoek.hu.nl
11/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
1.2.2
1.2.3
Organogram faculteit
Contactgegevens
Faculteit Maatschappij & Recht Heidelberglaan 7 3584 CS Utrecht Postbus 85397 3508 AJ UTRECHT Telefoon (088) 481 8283 Fax (088) 481 9601 Alarmnummer: 088 – 481 99 11
1.2.4
Plattegrond
(zie website FMR → Faciliteiten → plattegronden) 12/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
1.2.5
Praktische voorschriften en aanwijzingen
Binnen de HU gelden de volgende regels: 2
-
Indien gevraagd, moet u zich kunnen legitimeren met een geldig legitimatiebewijs . Mobiele telefoons dienen tijdens de lessen te worden uitgeschakeld. Studenten die te laat komen, kunnen worden geweigerd in de lessen. Roken in het gebouw is verboden. In het gebouw is het niet toegestaan te fietsen, rolschaatsen, skaten of om huisdieren mee te nemen. Afval moet worden gedeponeerd in de daarvoor bestemde containers en prullenbakken. Eigendommen van de faculteit mogen niet zonder schriftelijke toestemming worden meegenomen uit het pand. Het aanplakken van affiches is alleen toegestaan op de daarvoor bestemde prikborden in de lifthallen van het gebouw. Bel bij een calamiteit het alarmnummer van het pand : 088 – 481 99 11 (Utrecht ) of 088 - 481 2111 (Amersfoort). Naast bovenstaande regels kan de faculteitsdirectie nadere aanwijzingen van praktische aard geven. Zie ook par. 0. Bij brand / ongeval / verzoek EHBO: Bel via een vaste telefoon de receptie, toets daarvoor 9911 meld daarbij het volgende: - uw naam; - de plaats van de calamiteit - de aard van de calamiteit - of/ en hoeveel personen erbij betrokken zijn - wacht daarna (als het om een ongeval gaat) bij het slachtoffer tot er hulp is. Belt u met een mobiele telefoon? Dan komt u rechtstreeks bij de landelijke hulpdiensten terecht. Waarschuw in dat geval, na de melding ook meteen de receptie of geef iemand anders daar opdracht toe. Ontruiming: Door middel van de omroepinstallatie (slow whoop signaal) of door een hulpverlener wordt iedereen verzocht het pand te verlaten. - verlaat het pand rustig via de dichtstbijzijnde (nood) nooduitgang, - gebruik nooit de lift, - volg de instructies van de bedrijfshulpverlener op, - ga naar de aangewezen verzamelplaats en wacht daar op verdere instructies, - voorkom paniek en blijf kalm. Huisregels
Neem de volgende huisregels in acht voor een leefbare studie- en werkomgeving: 2
(Brom)fietsen stallen in de fietsenrekken of in de fietsenstalling van de parkeergarage Cambridgelaan. Motoren stallen in de parkeergarage Cambridgelaan, niet op het faculteitsplein. Alleen geleidehonden zijn toegestaan, geen andere huisdieren. Skaten, steppen, boarden of rolschaatsen in het pand of op het faculteitsplein is niet toegestaan. Mobiele telefoons zijn tijdens onderwijsactiviteiten, in mediatheek en studieplein uitgeschakeld. Serviesgoed altijd terugbrengen naar een afruimmeubel. Meegenomen servies en bestek dezelfde dag nog terugbrengen naar de catering. Het is niet toegestaan te eten en te drinken in de leslokalen, de mediatheek en het studieplein. Laat geen afval rondslingeren, afval dient in de afvalbakken gedeponeerd te worden.. Het is niet toegestaan om met punaises of plakband iets op de muren en deuren te bevestigen. Posters alleen ophangen met toestemming van de Facilitaire Dienst. Mededelingen alleen op de daarvoor bestemde borden of met toestemming Facilitaire Dienst. Aan het eind van de dag: licht uit, ramen, deuren, computer en monitor (af)sluiten. Het is wettelijk niet toegestaan in het faculteitsgebouw te roken. Het is niet toegestaan binnen een straal van vijf meter voor de entree te roken. Een paspoort, Europese identiteitskaart, Nederlands of internationaal rijbewijs of vluchtelingendocument
13/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
-
-
Het noodtrappenhuis (de aluminium cilinder) alleen gebruiken bij calamiteiten. Houdt trappenhuizen, doorgangen, vluchtwegen en redmiddelen vrij. Het is verboden om waterkokers, koffiezetapparaten en andere elektrische apparatuur in het pand te gebruiken. Gebruik automaten, kopieerapparaten e.d. op een normale wijze. Beschadigingen aan gebouw en/of inventaris worden in rekening gebracht bij de veroorzaker. Moedwillig beschadigen is strafbaar. Bij gebruik van apparatuur, voorwerpen en computerfaciliteiten in eigendom toebehorend aan de Hogeschool Utrecht of aan derden, dient u de noodzakelijke zorgvuldigheid in acht te nemen. Bij vermissing, vernieling of beschadiging daarvan door schuld van student en/of medewerker, wordt de daaruit voorvloeiende schade verhaald op de desbetreffende schadeveroorzaker. Elke gebruiker of bezoeker moet zich op verzoek van een medewerker SSC-Faciliteiten kunnen legitimeren.
Huisregels (extra) leslokalen -
Het is niet toegestaan te eten en te drinken in de leslokalen. Afval (en kauwgom) dient in de afvalbakken te worden gedeponeerd. Wordt in een lokaal vergaderservice verleend, alles achteraf graag bij elkaar zetten voor catering. Geen kauwgom onder en/op op stoelen en tafels plakken. Niet met pennen/stiften schrijven op meubilair. Meubilair in de leslokalen dient in de oorspronkelijke opstelling te worden teruggeplaatst.
Voorziening voor mindervaliden Utrecht, Heidelberglaan 7 Mindervaliden kunnen de beschikking krijgen over een liftsleutel; deze liftsleutel geeft tevens toegang tot de aangepaste toiletruimte. Aangepaste toiletruimten zijn te vinden op de begane grond en de tweede etage, noordvleugel en de tweede en vierde etage van de zuidvleugel. De liftsleutel is aan te vragen bij het facilitair meldpunt. Bij aanvraag kan om een doktersverklaring gevraagd worden.
1.2.6
Openingstijden gebouwen
Utrecht, Heidelberglaan 7 Maandag t/m donderdag van 7.00 – 22.00 uur. Vrijdag van 7.00 uur – 19.00 uur. Tijdens de vakantieweken is het gebouw geopend van 8.00 uur – 18.00 uur (onder voorbehoud van eventuele andere besluiten van de directie.
In principe is het gebouw ook op een groot aantal zaterdagen open. Check hiervoor uw rooster. Alle openingstijden zijn onder voorbehoud. Actuele openingstijden zijn te vinden op: https://www.SharePoint.hu.nl/sites/faciliteiten/Lists/Openingstijden/AllItems.aspx
1.2.7
Vakanties en vrije dagen
Vakantieperiodes 2011-2012 De HU kent in het collegejaar 2011-2012 de volgende verplichte studentenvakantie en verplichte vrije dagen: Vakantie Kerstvakantie Verplichte vrije dagen, inclusief de feestdagen e e 1 en 2 kerstdag
Data 26 december 2011 tot en met 8 januari 2012
25 en 26 december 2011 14/168
© Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Nieuwjaarsdag Goede vrijdag e e 1 en 2 paasdag Koninginnedag Bevrijdingsdag Hemelvaartsdag Dag na hemelvaartsdag e e 1 en 2 Pinksterdag
1 januari 2012 6 april 2012 8 en 9 april 2012 30 april 2012 5 mei 2012 17 mei 2012 18 mei 2012 27 en 28 mei 2012
De faculteiten vermelden in hoofdstuk 8.1 welke onderwijsvrije periodes er verder zijn.
1.2.8
Faciliteiten
Studentenservice FMR Voor algemene vragen over studiefinanciering, prestatiebeurs, profileringsregelingen, inschrijving, (tussentijdse) uitschrijving enzovoort kunnen studenten terecht bij de Studentenservice (Utrecht) telefoon 088 481 9999
[email protected]. Zo nodig zal de Studentenservice u verwijzen naar het decanaat. Studenten van de locatie Amersfoort, kunnen voor bovenstaande vragen bij de onderwijsbalie van de themazone Zorg & Welzijn terecht. Voor vragen over studiefinanciering kunnen studenten ook terecht bij het regiokantoor Herman Gorterstraat 40 in Utrecht (plattegrond bij studentenservice verkrijgbaar.) of in Amersfoort: Stadhuisplein 1, Amersfoort (Publieksbalie gemeente Amersfoort). Voor telefonische informatie over studiefinanciering is het volgende nummer beschikbaar: 050-5997755. Restaurant Utrecht, Heidelberglaan 7 Het restaurant is te vinden op de begane grond. Openingstijden: maandag t/m donderdag van 8.30 uur – 18.30 uur. Vrijdag van 8.30 uur – 15.30 uur. Tijdens vakantieweken is het restaurant gesloten. Warme drankautomaten zijn te vinden op de brinken. Bij het restaurant staan frisdrank- en snoepautomaten. Repro Utrecht, Heidelberglaan 7 De reproruimte bevindt zich op de begane grond. Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 8.30 uur – 17.00 uur. Tijdens vakantieweken is de repro beperkt open. Servicebalie Utrecht, Heidelberglaan 7 De servicebalie is te vinden op de begane grond naast het auditorium. Openingstijden: maandag t/m donderdag van 08.30 tot 18.00 uur. Vrijdag van 08.30 – 17.00 uur. Bij de servicebalie kan men terecht voor: kantoorartikelen, readers uitleen van AV-middelen, vragen en storingen op ICT en facilitair gebied . Het telefoonnummer van de servicebalie is 088 4819638.
1.3
Algemene informatie opleiding HBO Rechten Voltijd 1.3.1
Algemeen
HBO-Rechten: werken met recht. HBO-Rechten is een betrekkelijk jonge opleiding in Nederland. Uit verschillende onderzoeken is naar voren gekomen dat er een groeiende behoefte is aan juridisch geschoolde medewerkers die niet wetenschappelijk zijn opgeleid. Deze juridische professionals moeten beschikken over brede kennis van het recht en over uitstekende communicatieve vaardigheden. Daarnaast moeten zij in staat zijn voor een efficiënte projectorganisatie te zorgen en in de gaten te houden dat procedures volgens regels en met inachtneming van de gestelde deadlines verlopen. In verschillende sectoren van het juridische werkveld is
15/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
er ruimschoots plaats voor juristen op HBO-niveau die een goede juridische kennis combineren met een praktische inslag: de Hbo-jurist.
1.3.2
Contactgegevens
De opleiding is te bereiken via het Onderwijssecretariaat. HBO-Rechten Instituut voor Recht Heidelberglaan 7 Postbus 85397 3508 AJ Utrecht Telefoon 088 481 9840 Telefax 088 481 9731 E-mailadres
[email protected]
1.3.3
In- en uitschrijven voor de opleiding
Bureau Inschrijving Bureau Inschrijving is belast met het in-, uit- en herinschrijven van studenten bij de HU, het innen van het collegegeld en het verstrekken van collegekaarten. Inschrijving Als student wordt u ingeschreven voor een opleiding onder de volgende voorwaarden. U voldoet aan de toelatingseisen (zie ook par. 4.2.3 en 4.3.3). Het collegegeld is betaald (of betaling ervan is verzekerd door een machtiging of garantieverklaring). U voldoet aan de overige vereisten zoals genoemd in de Inschrijvingsregeling HU (zie www.reglementen.hu.nl). Pas na rechtsgeldige inschrijving heeft u recht op het gebruik van de onderwijsfaciliteiten. Heeft u al een propedeuse gehaald voor een HBO- of WO-opleiding? Dan heeft u kans dat u kunt instromen in een hoger jaar van de opleiding. U krijgt dan vrijstelling van de propedeutische vakken. Wilt u zich inschrijven voor de hoofdfase, dan kan dat via www.studielink.nl. Als u wilt instromen in de hoofdfase, neem dan wel eerst contact op met uw opleiding. Zij kunnen u meer vertellen over de mogelijkheden en bepalen of u voldoet aan de eisen om in de hoofdfase van een opleiding te kunnen instromen. Herinschrijving Ieder studiejaar schrijf u zich opnieuw in. U regelt uw herinschrijving en de betaling van collegegeld online via Studielink: www.hu.studielink.nl. Voorafgaand aan een nieuw studiejaar (rond juni) ontvang u bericht van Bureau Inschrijving over hoe u uw herinschrijving regelt. Bij een bindend negatief studieadvies (zie par.4.2.4) aan het eind van het studiejaar kunt u niet heringeschreven worden voor dezelfde opleiding (en soms ook voor verwante opleidingen) aan de HU in het volgende studiejaar. Collegekaart en bewijs van inschrijving Wanneer uw inschrijving of herinschrijving is voltooid, ontvangt u een collegekaart en een bewijs van inschrijving. Uw collegekaart geldt ook als inschrijvingsbewijs. Beëindiging inschrijving Als u zich niet opnieuw inschrijft voor het nieuwe studiejaar (zie onder „Herinschrijving‟), eindigt uw inschrijving op 1 september. De verwachting is dat dit in de toekomst zal veranderen. Dan schrijft u zich
16/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
één keer in en blijf u ingeschreven staan totdat u zich via Studielink weer uitschrijft. Als uw inschrijving eindigt, dan eindigt ook het recht op studiefinanciering en uw studenten-OV-chipkaart. Op verzoek kunt u ook uw inschrijving gedurende het studiejaar (= tussentijds) beëindigen. De inschrijving wordt beëindigd met ingang van de eerste van de maand, volgend op het verzoek tot uitschrijving. Ook als u afgestudeerd bent zult u zichzelf via Studielink moeten uitschrijven. U kunt per de eerste van de maand volgend op de diplomadatum worden uitgeschreven. Let op! De uitschrijfdatum is van belang voor eventuele restitutie van het collegegeld. Zie voor meer informatie over restitutie bij uitschrijving de Inschrijvingsregeling HU op www.reglementen.hu.nl. Tot slot kan de inschrijving worden beëindigd als de student na aanmaning het verschuldigde (deel van het) collegegeld niet betaalt. De inschrijving wordt dan beëindigd met ingang van de tweede maand volgend op de aanmaning. Bovenstaande informatie is slechts een samenvatting. De procedures zijn nader geregeld in de Inschrijvingsregeling HU (zie www.reglementen.hu.nl). Kijk voor meer informatie over in- en uitschrijven op de website van Bureau Inschrijving: www.inschrijven.hu.nl
1.3.4
Examencommissie
Instelling en benoeming Voor elke door de faculteit aangeboden opleiding of groep van opleidingen verbonden aan een instituut, of voor alle opleidingen van de faculteit, wordt een examencommissie ingesteld. Ten aanzien van Associate degree-opleidingen (Ad-opleidingen) is bepaald dat de examencommissie van de verwante bacheloropleiding of groep van opleidingen bevoegd is. De faculteit kent examencommissies voor de volgende opleidingen, dan wel groep van opleidingen verbonden aan een instituut, dan wel voor alle opleidingen van de faculteit. Examencommissie Instituut voor Social Work Examencommissie Instituut voor Ecologische Pedagogiek Examencommissie Instituut voor Arbeid & Organisatie Examencommissie Instituut voor Veiligheid Examencommissie Instituut voor Recht De examencommissie vergadert elke week een uur. In bijzondere omstandigheden kan extra vergadertijd worden gepland. In spoedeisende gevallen verdient het aanbeveling om contact op te nemen met mevr. J. van der Feest, ambtelijk secretaris van de examencommissie van het instituut voor Recht, tel. 0884819028. Zij benadert indien nodig andere leden van de examencommissie. Samenstelling Elke examencommissie bestaat uit ten minste drie leden, te weten een voorzitter, een plaatsvervangend voorzitter en een of meer leden. De leden van de examencommissie worden door de faculteitsdirectie benoemd. In 2011-2012 is de samenstelling van de examencommissie van het instituut voor Recht als volgt. mr. drs. A. van Vliet, voorzitter drs. F.S.C. Verboekend, vice-voorzitter mr. H. van ‟t Blik, lid mr. M. van Geene, lid mr. P.M.H.J. van Grinsven, lid drs. J. van der Feest, ambtelijk secretaris
17/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
In spoedeisende gevallen verdient het aanbeveling om contact op te nemen met mevr. J. van der Feest, ambtelijk secretaris van de examencommissie van het instituut voor Recht, tel. 088-4819028. Zij benadert indien nodig andere leden van de examencommissie. Taken en bevoegdheden De taken en bevoegdheden van de examencommissie zijn vastgelegd in hoofdstuk 4 van de OER-HU bacheloropleidingen 2011-2012 en in het Reglement Examencommissies HU en, indien van toepassing, in het Reglement Examencommissies van de faculteit. De examencommissie ziet er onder andere op toe dat de regels met betrekking tot het onderwijs, tentamens en examens, zoals opgenomen in de OER-HU bacheloropleidingen 2011-2012 en studiegidsen op correcte wijze worden uitgevoerd. Maar de examencommissie dient ook de kwaliteit van de tentamens en de examens te borgen, adviseert bij het vaststellen van het toetsbeleid, wijst examinatoren aan, verleent vrijstellingen, reikt studieadviezen en getuigschriften uit en nog veel meer. De examencommissie kan nadere regels vaststellen ter uitvoering van haar taken en bevoegdheden, zoals: de gang van zaken bij schriftelijke tentamens (tentamenreglement); de surveillance bij schriftelijke tentamens (surveillanteninstructie); de gang van zaken bij mondelinge tentamens (tentamenprotocol); het maken en beoordelen van tentamens (tentamenrichtlijnen); het sanctioneren van onregelmatigheden (fraudeprocedure). De examencommissie heeft op grond van artikel 7.12b lid 1 sub a WHW de taak de kwaliteit van de examens en tentamens te borgen. Op grond van art. 7.12b lid 1 sub d WHW kan de examencommissie richtlijnen en aanwijzingen vaststellen ten aanzien van de uitslag van tentamens. Als daarvoor goede gronden zijn (bijv. fraude) kan de examencommissie tentamenresultaten ongeldig verklaren. Verzoekschrift Als u een verzoek hebt aan de examencommissie op grond van de OER-HU bacheloropleidingen 20112012 dan kunt u een verzoekschrift bij de examencommissie indienen. Bijvoorbeeld als u vindt dat de examencommissie een regel uit de OER-HU bacheloropleidingen niet goed heeft toegepast, of omdat u vindt dat er juist een uitzondering op de regel gemaakt moet worden. Een verzoekschrift moet u ondertekenen en bevat ten minste: a. b. c. d. e.
uw naam, adresgegevens en studentnummer de dagtekening het verzoek en de redenen van het verzoek de opleiding en variant (voltijd, deeltijd, duaal) waaraan u staat ingeschreven eventuele bewijsstukken
Dien uw verzoekschrift wel tijdig in. Verzoekschriften en bezwaarschriften kunnen uitsluitend worden ingediend via de website van de examencommissie op SharePoint: www.examencommissiesFMR.hu.nl. Verzoekschriften en bezwaarschriften die niet volledig zijn ingevuld worden niet in behandeling genomen en teruggestuurd. Let op! Voor een verzoek om vrijstellingen gelden aanvullende regels, zie paragraaf 6.2. Bent u het niet eens met de beslissing van de examencommissie op uw verzoekschrift dan zijn er de volgende mogelijkheden. Of u dient binnen twee weken (de bezwaartermijn) nadat u het besluit van de examencommissie heeft ontvangen direct bij de examencommissie een bezwaarschrift in, of u gaat binnen diezelfde periode naar het facultaire loket Rechtsbescherming, die het bezwaarschrift doorleidt naar de examencommissie. Als hoofdregel geldt dat de examencommissie binnen twee weken na ontvangst van het bezwaar een besluit dient te nemen.
18/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Ook bestaat er de mogelijkheid om tegen een besluit van de examencommissie in beroep te gaan bij het College van Beroep voor de Examens. De beroepstermijn bedraagt zes weken nadat u het besluit van de Examencommissie heeft ontvangen. Zie voor meer informatie over het indienen van een bezwaarschrift of een beroepschrift hoofdstuk 7 of kijk op www.klachtenwegwijzer.hu.nl
1.3.5
Onderwijsbalie
De onderwijsbalie van het Instituut voor Recht bevindt zich op de eerste etage, aan de kant van de mediatheek. De openingstijden zijn volgens onderstaand schema: maandag
09.30 – 12:00 14:30 – 16:00 (i.v.m. werkoverleg)
dinsdag
09.30 – 12:00 13.00 – 16:00
woensdag
09.30 – 12:00 13:00 – 16:00
donderdag
09.30 – 12:00 13:00 – 16:00
vrijdag
09.30 – 12:00 13:00 – 15:00 in week 9 tot 17:00
In tentamenweken zijn er afwijkende openingstijden, die tijdig bekend worden gemaakt.
1.3.6
Studievereniging
Studieverenigingen hebben als doel uw studententijd zo leuk mogelijk te maken. Studieverenigingen organiseren niet alleen leuke en gezellige activiteiten, ze zorgen ook voor betrokkenheid bij uw studie en uw toekomstige vak. De studieverenigingen binnen de HU zijn verenigd in de koepelorganisatie OSHU, die hogeschoolbreed de belangen van de diverse verenigingen behartigt. Voor meer informatie zie de website van OSHU: www.oshu.nl Voor studenten HBO-Rechten is er een studievereniging genaamd Codex. Deze vereniging behartigt de belangen van studenten HBO-Rechten in Utrecht.(www.svcodex.nl)
1.3.7
Overige informatie
Mededelingen over lessen en tentamens worden via het opleidingsintranet bekendgemaakt en indien mogelijk ook via mededelingenborden en uw studentenmail. Ook correcties en aanvullingen op de studiegids worden zo bekendgemaakt. De HU verwacht dat uw postadres bij de studentenadministratie klopt en dat u regelmatig uw e-mailbox van uw HU-account leest zodat u goed geïnformeerd bent over (student)zaken binnen de HU. Roosters en roosterwijzigingen vindt u op de roostersite: www.roosters.hu.nl.
19/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
2 2.1
Studentvoorzieningen Studiebegeleiding
Inleiding Een afgestudeerd HBO-student wordt geacht zelfstandig te kunnen handelen. Gedurende de opleiding wordt u daarom ook gestimuleerd tot zelfstandig en initiatiefrijk optreden. Ons type onderwijs stimuleert kritisch en zelfstandig leren door probleemgestuurd- en projectonderwijs. Dat betekent dat u verantwoordelijk bent voor uw eigen leerproces en studieloopbaan. De opleidingen van de HU dienen voor randvoorwaarden en voor ondersteuning te zorgen. De opleiding verzorgt studiebegeleiding bij diverse facetten van het studie- en leerproces. We onderscheiden vier typen begeleiding: inhoudelijke begeleiding, begeleiding bij studievaardigheden, studieloopbaanbegeleiding en begeleiding bij persoonlijke (studie)problemen. De HU gaat ervan uit dat u op eigen initiatief gebruik maakt van deze vormen van begeleiding. Studieloopbaanbegeleiding Elke student heeft recht op begeleiding door een studieloopbaanbegeleider (slb-er). Deze begeleider begeleidt studenten in hun competentieontwikkeling. De studieloopbaanbegeleider dient op basis van deze competentieontwikkeling en de studieresultaten die daarop volgen, de algehele studievoortgang van de aan hem of haar toegewezen studenten te monitoren en daarnaar te handelen. De studieloopbaanbegeleider heeft onder andere de volgende taken. Gevraagd en ongevraagd informatie verstrekken over de inhoud en organisatie van het onderwijs. Bewaken en bespreken van studieresultaten. Samen met de student een studieplanning opstellen als de student een waarschuwing bij een tussentijds studieadvies heeft gehad. Adviseren van studenten bij het maken van keuzes, die in het kader van de opleiding van belang zijn. Verwijzen naar een studentendecaan indien de vragen en problemen niet direct met de studie hebben te maken (persoonlijke omstandigheden, studiefinanciering, bezwaar en beroep). Zie voor meer informatie over studieloopbaanbegeleiding door de opleiding par. 4.1.7.
2.2
Studentendecaan
Het studentendecanaat van de HU geeft studenten informatie, advies en begeleiding. Elke faculteit en HUAmersfoort heeft een of meer studentendecanen. Zij zijn er om u te ondersteunen bij het aanpakken van uw vragen of problemen tijdens uw studie. De studentendecaan kan ook doorverwijzen, bijvoorbeeld naar de studentenpsycholoog of studentenarts. Alles wat u bespreekt, blijft vertrouwelijk. De studentendecanen zijn gebonden aan het Reglement Studentendecanen HU en de gedragscode van het Platform Studentendecanen van de HU. Studievoortgang en persoonlijke omstandigheden Tijdens uw studie kunt u studievertraging oplopen, bijvoorbeeld door familie- of relatieproblemen. Maar ook psychische problemen, een (chronische) ziekte of functiebeperking kunnen een belemmering vormen in de studievoortgang. Of u wilt uw studie onderbreken vanwege een langdurige ziekenhuisopname. Ook faalangst kan uw studievoortgang blokkeren. De studentendecaan helpt u om het probleem te verhelderen en oplossingen te zoeken. Ook kan de studentendecaan u helpen bij het vinden van een andere vorm van hulpverlening. Studieadvies en procedures De studentendecanen hebben een adviesfunctie in de procedure rondom het uitbrengen van het studieadvies als er sprake is van bijzondere omstandigheden. Zij zijn goed op de hoogte van regelingen waarin de rechten en plichten van de student en de HU staan beschreven. De studentendecaan kan u
20/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
adviseren en ondersteunen bij bezwaar- en beroepsprocedures. Ook kunt u bij het studentendecanaat terecht bij twijfel over uw studie, beroepskeuze en advies over vervolgopleidingen. Financiële zaken Financiële problemen zijn vervelend. Zeker als het echt een noodsituatie wordt en u bijvoorbeeld door een overmachtsituatie in (tijdelijke) geldnood komt te verkeren. In sommige gevallen kunt u een beroep doen op een financiële tegemoetkoming uit het Profileringsfonds. Uw studentendecaan kan u hierbij adviseren. Kijk voor meer informatie op www.studentendecanaat.hu.nl. Zie ook artikel 40 Studentenstatuut en Reglement Studentendecanen HU (www.reglementen.hu.nl) Centrum Studie Keuze Bij Centrum Studie Keuze, een gezamenlijk initiatief van de HU en de Universiteit Utrecht, kunt u terecht als u twijfelt over uw opleiding, als u bent vastgelopen of als u wilt doorstuderen na uw bachelordiploma. Bij Centrum Studie Keuze kunt u advies inwinnen en ondersteuning vragen met betrekking tot uw studiekeuze. Kijk voor meer informatie op www.centrumstudiekeuze.nl. Bereikbaarheid studentendecanaat FMR, Utrecht, Heidelberglaan 7 In Utrecht is er een studentendecanaat voor studenten van alle opleidingen van locatie Utrecht, Heidelberglaan 7. Voor het maken van een afspraak - bellen naar Miriam van Toor (secretariaat decanaat), telefoon (088) 481 9995 - mailen naar
[email protected] of - langskomen kamer 0.123 Inloopspreekuren: dagelijks van 13.00 tot 15.00 uur. De studentendecanen zijn: - Margriet Andriesen - Agnes van Heel - Fred Piek - Maria Smit - Ivo de Haard
2.3
Vertrouwenspersoon
De vertrouwenspersoon is er voor iedereen (medewerker en student), die te maken heeft (of heeft gehad) met ongewenst gedrag. Bij ongewenst gedrag kunt u denken aan fysiek geweld, agressie, verbale en seksuele intimidatie, discriminatie, schending van integriteit en racisme. Maar ook handtastelijkheden, flauwe grappen, pesterijen en intimiderende e-mails of sms‟jes kunnen als ongewenst worden ervaren. Iedereen bepaalt altijd zelf de grens waarover de ander niet heen mag gaan. Met andere woorden, niet voor iedereen ligt de grens van wat gewenst of ongewenst gedrag is op hetzelfde niveau. Dat kan te maken hebben met verschillen in achtergrond en opvoeding. Ongewenst gedrag kan mensen diep raken, zelfs zo dat ze er ziek van worden. Velen denken dat het gedrag vanzelf overgaat als je er maar geen aandacht aan besteedt, maar dat gebeurt zelden. Wie last heeft van welke vorm van ongewenst gedrag dan ook, zal de moed moeten opbrengen om dat onder woorden te brengen. De ervaring leert telkens weer dat praten helpt en daarvoor kunt u bij de vertrouwenspersoon terecht. Daar is anonimiteit en vertrouwelijkheid gewaarborgd. Na een melding kijkt de vertrouwenspersoon samen met u als melder hoe het ongewenste gedrag zo snel mogelijk gestopt kan worden. Dit alles gebeurt in goed overleg: er worden geen stappen genomen zonder toestemming van u als melder. Desgewenst begeleidt de vertrouwenspersoon u enige tijd. De brochure Vertrouwenspersoon voor studenten en medewerkers is verkrijgbaar bij de vertrouwenspersoon en het STIP (Studenten Informatie Punt). Meer informatie vindt u ook op
21/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
www.studentzaken.hu.nl. De Regeling inzake ongewenst gedrag en verdere relevante informatie staan op de openbare site van de HU-vertrouwenspersonen: www.vertrouwenspersoon.hu.nl. Zie ook artikel 51 Studentenstatuut en Regeling inzake Ongewenst Gedrag (www.reglementen.hu.nl) U bent als melder van ongewenst gedrag altijd vrij om de keuze te maken naar een vertrouwenspersoon van een andere faculteit te gaan. Vertrouwenspersoon voor de FMR/Utrecht: Sytske Teppema: kamer 0.104, tel. 088-4819745, e-mail:
[email protected] Vertrouwenspersonen voor de FMR/Amersfoort: Hanny Deelen: tel. 088-4818154, e-mail:
[email protected] Frans Colon: tel. 088-4812754, e-mail:
[email protected]
2.4
Studentenarts
Wanneer u in Utrecht komt studeren en wonen bent u verplicht zich in te schrijven bij de gemeente Utrecht. Ook bent u vanuit uw zorgverzekeraar verplicht u in te schrijven bij een huisarts in Utrecht. U kunt zich als student, ongeacht waar u in Utrecht woont, inschrijven bij Huisartsenpraktijk Campus Uithof via www.huisartsdeuithof.nl. De huisartsenpraktijk heeft twee vestigingen in Utrecht, op de Uithof in Casa Confetti (Leuvenplein 10-11) en in stadion Galgenwaard (Herculesplein 379). In geval van door ziekte gemiste tentamens, studiestaking door ziekte of bij het aanvragen van ondersteuning uit het Profileringsfonds, is het overleggen van een doktersverklaring soms noodzakelijk. Niet iedere huisarts wil dergelijke verklaringen ten behoeve van derden afgeven. Bovendien heeft de KNMG (Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot Bevordering der Geneeskunst) een richtlijn uitgegeven dat de behandelende arts niet de aangewezen persoon is om zo'n verklaring af te geven. Wanneer u een verklaring over uw gezondheid nodig hebt, dient u dit eerst bij uw eigen huisarts na te gaan. Indien uw eigen huisarts deze niet kan of wil geven, dan kunt u naar de studentenarts gaan. Verwijzing naar de studentenarts gaat uitsluitend via de studentendecaan (zie par. 2.2). De studentenarts van de HU is: Huisartsenmaatschap Therapeuticum Utrecht, telefoonnummer (030) 275 95 00, Dekhuyzenstraat 60, 3572 WN in Utrecht.
2.5
Bureau Studentenpsychologen
Het kan zijn dat u tijdens uw studie moeilijkheden ervaart. Dat kan direct met u studie te maken hebben, maar het kan ook van meer persoonlijke aard zijn en een negatieve invloed hebben op uw studievoortgang. Komt u er zelf niet uit, dan kunt u terecht bij Bureau Studentenpsychologen van de HU, gevestigd in Utrecht en Amersfoort. In een aantal gesprekken zoekt de studentenpsycholoog samen met u een oplossing voor uw problemen. Het maximum aantal gesprekken is 8 (van 50 minuten). Minder kan uiteraard ook. Behalve individuele gesprekken verzorgt Bureau Studentenpsychologen ook groepstrainingen zoals faalangsttraining, assertiviteitstraining en de training Niet Piekeren (in samenwerking met Indigo). Het kan zijn dat de hulp die de studentenpsycholoog biedt niet aansluit bij uw problemen en/of hulpverwachting. Dan kan Bureau Studentenpsychologen u helpen de weg te vinden naar andere hulpverlenende instanties. Voor aanmelding bij het Bureau Studentenpsychologen is een verwijzing nodig van een studentendecaan. Neem dus eerst contact op met de studentendecaan voor een verwijzing. Vervolgens kunt u langskomen of u telefonisch aanmelden tijdens de spreekuren. Vertrouwelijkheid staat voorop. Niemand anders dan u en het Bureau Studentenpsychologen kennen de inhoud van de gesprekken. En alleen als u dat wilt, kunnen er anderen bij betrokken worden. Er zijn voor u geen kosten aan verbonden.
22/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Meer informatie vind u op www.bureaustudentenpsychologen.hu.nl.
2.6
Mediation
Heeft u een samenwerkingsprobleem met een medestudent? Een conflict met uw docent? Zijn er problemen in uw studentenhuis? Er is een grote kans dat een studentmediator u kan helpen. Mediation is een vorm van conflictoplossing. U gaat met elkaar op zoek naar de oplossing van het conflict, waarbij u begeleid wordt door een neutrale en onafhankelijke derde, de mediator. De mediator stelt u in staat om alles waarover u het oneens bent te bespreken, zorgt voor herstel van de communicatie en helpt u de relatie te verbeteren. De mediator draagt zelf geen oplossingen aan, maar helpt u om de oplossingen te vinden die voor iedereen het beste zijn. Als u meer wilt weten over studentmediation of als u een studentmediator wilt inschakelen, kunt u direct contact opnemen met HU-Mediation voor advies en/of hulp via (088) 481 9838 of www.mediation.hu.nl. Meer informatie vindt u op www.mediation.hu.nl of onder www.studentvoorzieningen.hu.nl.
2.7
Financiële steun
De HU biedt financiële ondersteuning aan studenten die om speciale redenen studievertraging oplopen. Die speciale redenen kunnen bestaan uit bestuursactiviteiten of bijzondere omstandigheden waardoor een student studievertraging heeft opgelopen. Voor financiële ondersteuning in verband met bijzondere omstandigheden dient u een aanvraag via uw studentendecaan te doen. Zie voor meer informatie het Profileringsfonds HU of kijk op www.studentvoorzieningen.hu.nl. Zie voor financiële ondersteuning van bestuurlijk actieve studenten par. 2.16.2.
2.8
Studeren met een functiebeperking
Als u een functiebeperking of een chronische ziekte hebt, adviseren we u om aan het begin van het studiejaar contact op te nemen met een studentendecaan van uw faculteit. Ook als u denkt (nog) geen hulp nodig te hebben. Dit kunt u doen per mail, telefonisch of door gewoon aan te kloppen bij de studentendecaan. Op www.studentendecanaat.hu.nl vindt u de gegevens van het studentendecanaat op uw faculteit. Een functiebeperking of een chronische ziekte kan immers belemmeringen veroorzaken die tot studievertraging of studie-uitval kunnen leiden. Aanpassingen en voorzieningen Het is raadzaam uw beperking zo spoedig mogelijk te melden bij uw slb‟er en bij een studentendecaan van uw faculteit, aangezien het dan mogelijk is aanpassingen en/of voorzieningen voor u te regelen. In een intakegesprek met een studentendecaan van uw faculteit bespreekt u welke functiebeperking of chronische ziekte u hebt en welke belemmeringen er zijn of kunnen optreden tijdens uw studie. Vervolgens wordt onderzocht of er voorzieningen en maatregelen nodig zijn, en zo ja, welke. Hierbij geeft de studentendecaan aan welke reële mogelijkheden er binnen uw faculteit zijn om met aanpassingen succesvol te kunnen studeren. De studentendecaan zal ook aangeven wanneer iets niet mogelijk is. Als er (nog) geen maatregelen nodig zijn, bespreekt de studentendecaan de vervolgstappen met u op het moment dat er wel belemmeringen optreden. Uiteraard wordt alles wat u met de studentendecaan bespreekt vertrouwelijk behandeld. Wanneer heb je een functiebeperking? Onder een functiebeperking verstaan we alle lichamelijke, zintuiglijke en psychologische aandoeningen die chronisch, dus blijvend van aard, zijn. Soms is een beperking te zien of te horen. Het komt echter vaak voor dat een beperking of chronische ziekte niet opvalt. Denk aan dyslexie, chronische vermoeidheid,
23/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
AD(H)D, RSI, reuma, psychische aandoeningen zoals depressie en vormen van autisme, zoals PDD-NOS en Syndroom van Asperger. Meer informatie over studeren met een functiebeperking of chronische ziekte vindt u in paragraaf 6.3.3 van deze studiegids en op www.onbelemmerdstuderen.hu.nl. .
2.9
Verbetering taal- en schrijfvaardigheden
Heeft u problemen met uw Nederlandse spreek- en schrijfvaardigheden, raadpleeg dan uw studentendecaan voor informatie over de mogelijkheden om aan deze vaardigheden te werken. Ook kunt u gebruik maken van het digitale taalloket om deze vaardigheden te verbeteren: www.taalloket.hu.nl of een cursus volgen via het James Boswell instituut, zie www.jbi.uu.nl.
2.10
(vervallen)
2.11
Mediatheek
Als HU-student kunt u op vertoon van uw collegekaart gratis gebruikmaken van alle HU-mediatheken. Ook kunt u gratis lid worden van de Universiteitsbibliotheek Utrecht. Naast boeken en tijdschriften hebben de mediatheken ook een groot digitaal aanbod. Via de gezamenlijke website www.mediatheek.hu.nl kunt u de mediatheken digitaal bezoeken. Via deze site heeft u toegang tot de catalogus van de HU waarin u kunt zoeken in alle mediatheekcollecties. Via deze site heeft u ook toegang tot naslagwerken en internetbronnen die relevant zijn voor het onderwijs binnen de HU. Elke faculteit heeft daarnaast een eigen portal waarin de bronnen voor de afzonderlijke vakgebieden bij elkaar staan. Zie ook artikel 41 Studentenstatuut (www.reglementen.hu.nl).
Mediatheek FMR De FMR heeft, verspreid over twee locaties, een volledig geïntegreerde mediatheek en studieplein. Het doel hiervan is gebruikers een zo optimaal mogelijke service te bieden om zowel studiemateriaal te verzamelen, alsook (zonodig) uit te werken. Mediatheek FMR Utrecht is gevestigd aan de Heidelberglaan Utrecht; de andere locaties, Creatieve Therapie en Social Work / De Horst, zijn gevestigd aan De Nieuwe Poort 21 in Amersfoort. Mediatheek FMR Utrecht De collectie van de mediatheek Utrecht bestaat uit boeken, scripties, videobanden, dvd‟s, cd‟s en tijdschriften. Dit alles ter ondersteuning van de opleidingen CMV, IVK, MWD, SPH, SW, P&A, SJD, HBORechten en Pedagogiek. Bijzonderheden: De mediatheek biedt via het HU-netwerk o.a. databanken aan als Kluwer Navigator HBObasis, LexisNexis Newsportal en ArtStor. De uitleentermijn van boeken en scripties is vier weken. De uitleentermijn voor videobanden, dvd‟s en cd‟s is een week. Tijdschriften zijn niet uitleenbaar. Op het studieplein staan drie printers/kopieerapparaten waarvan een kleurenprinter, een scanner, 130 pc‟s, 6 multimedia pc‟s voor bewerking van digitale video, en audio- en video/dvd-afspeelapparatuur. Van alle verplichte literatuur, is naast uitleenbare exemplaren, altijd een exemplaar ter inzage aanwezig. Dit exemplaar is niet uitleenbaar. Openingstijden mediatheek FMR Utrecht: maandag t/m donderdag 08.30-17.30 uur, vrijdag 08.30-17.00 uur. Tijdens de vakanties zijn er gewijzigde openingstijden. Zie hiervoor de mediatheeksite www.mediatheek.hu.nl .
24/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Mediatheekinstructie Om zich informatievaardigheden eigen te maken is voor studenten een complete mediatheekinstructie ontwikkeld. Deze instructie is te vinden op de internetsite van de mediatheek www.mediatheek.hu.nl en kan zelfstandig en in eigen tempo bestudeerd worden. Binnen de meeste opleidingen valt de mediatheekinstructie onder studieloopbaanbegeleiding. Na het doorwerken van de instructie moet u in staat zijn om: een onderwerp af te bakenen verschillende zoekstrategieën te gebruiken te zoeken op internet, in de HU-catalogus en de catalogus van de Universiteitsbibliotheek Utrecht (UBU) de gevonden informatie te beoordelen Zie ook artikel 41 Studentenstatuut (www.reglementen.hu.nl).
2.12
ICT-faciliteiten
2.12.1
Algemeen
De HU biedt haar studenten een aantal standaard ICT-faciliteiten aan. Met uw eigen HU-inlognaam en wachtwoord heeft u toegang tot (de meeste van) deze faciliteiten. Uw inlognaam en wachtwoord ontvangt u kort voor aanvang van uw studie via de e-mail. Na ontvangst kunt u inloggen op: Uw eigen mailadres (via www.webmail.hu.nl). De computers aanwezig op de HU. U kunt ook met uw eigen laptop binnen de gebouwen van de HU gebruikmaken van het draadloze netwerk (Eduroam, www.eduroam.nl). De online catalogus van de mediatheek (www.catalogus.hu.nl). Het intranet van de HU (www.SharePoint.hu.nl). Uw eigen ruimte om bestanden op te slaan (SharePoint, My Site). OSIRIS Student (www.osiris.hu.nl). Een aantal openbare sites, zoals Surfspot (www.surfspot.nl). Hier kunt u tegen gereduceerde prijs software kopen. Als u niet langer als student aan de HU bent ingeschreven, kunt u geen gebruik meer maken van deze ICT-faciliteiten. Meer informatie over de ICT-faciliteiten en actuele ontwikkelingen vindt u op de site van ICT (www.ict.hu.nl).
2.12.2
Studentenmail
Elke student aan de HU heeft een eigen HU-e-mailadres. Deze studentenmail is een belangrijk communicatiemiddel om u op de hoogte te houden van actuele informatie over uw opleiding. Als regel geldt dat de opleiding bij communicatie via de mail alleen het HU-mailadres van de student gebruikt. De mailbox is toegankelijk via de webversie van Microsoft Outlook (webmail.hu.nl). U kunt inloggen met uw HU-inlognaam en wachtwoord. Als student wordt u geacht uw HU-mailbox in de gaten te houden. Met uw studentenmail kunt u gemakkelijk mailen met uw medestudenten en docenten. Via het adresboek kunt u alle e-mailadressen opzoeken. Ook beschikt u over een agenda en een taken- en een contactpersonenlijst. Verder is het natuurlijk mogelijk om e-mail naar uw privé e-mailadres door te sturen. Het is ook mogelijk om de mail, agenda en contactpersonen te synchroniseren met uw GSM of smartphone.
2.12.3
SharePoint
De HU gebruikt een intranet gebaseerd op SharePoint als interne webomgeving. Steeds meer systemen aan de HU gebruiken SharePoint om hun informatie aan de gebruiker door te geven. SharePoint werkt
25/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
optimaal samen met Microsoft Office waardoor het gezamenlijk werken aan documenten, presentaties of spreadsheets eenvoudig wordt gemaakt. Intranet Het intranet van de HU bevat informatie van alle faculteiten, instituten en HU-diensten. Alle informatie met betrekking tot het onderwijs en de organisatie is hier te vinden: direct dan wel in een verwijzing. Het intranet van uw opleiding bevat links naar cursussen, mededelingen en belangrijke data van de HU, de faculteit en uw opleiding, ziekmeldingen van docenten en het laatste nieuws. Portfolio Afhankelijk van uw opleiding wordt er gebruikgemaakt van een portfolio voor begeleiding van u en uw studieloopbaan. Ook dit portfolio maakt onderdeel uit van de SharePoint-omgeving. Cursussen Veel cursussen die digitaal worden ondersteund hebben een site in SharePoint. Gebruik van deze cursussite kan variëren van het uitwisselen van gegevens – bijvoorbeeld PowerPoint-presentaties van de docent – tot het samenwerken met medestudenten aan projecten of opdrachten. MySite De MySite is een persoonlijke pagina op SharePoint. Hier kunt u bestanden plaatsen die u zowel thuis als op school kunt openen en wijzigen. Ook kunt u werkruimtes maken om alleen of met andere studenten aan een project, werkstuk of opdracht te werken. Daarnaast kunt u een blog aanmaken om uw kennis te delen met anderen. .
2.12.4
OSIRIS Student
OSIRIS staat voor Onderwijs en Studenten Informatie, Registratie en Inschrijf Systeem. De HU gebruikt dit systeem voor de registratie van studenten. Hierin worden alle gegevens, cijfers en (deel)tentameninschrijvingen van studenten bijgehouden. Voor (deel)tentamens wordt ook wel de term toets gebruikt. Elke student heeft zelf toegang tot OSIRIS via www.osiris.hu.nl. Eenmaal ingelogd kunt u gebruik maken van de volgende basisfunctionaliteiten. Cijfers inzien Via het tabblad Resultaten ziet u welke cijfers u voor de laatste 15 (deel)tentamens hebt behaald. Tevens is een statistisch overzicht beschikbaar over hoe het (deel)tentamen gemiddeld gemaakt is. Wilt u alle resultaten in het huidige studiejaar zien, kijk dan bij het tabblad Voortgang. Onder Dossier vindt u een overzicht van de resultaten die u gedurende uw hele studie hebt behaald. U kunt zelf bepalen of u alles wilt zien of bijvoorbeeld alleen de resultaten uit de hoofdfase. U wordt als student geacht zelf uw cijfers te controleren. Mogelijke fouten dient u binnen vier weken na bekendmaking van het cijfer in OSIRIS te melden bij de examinator of de examencommissie. Studievoortgang Wilt u weten welke vakken u nog moet volgen voor u kunt afstuderen, ga dan weer naar het tabblad Voortgang. Onder het kopje Studievoortgang selecteert u de opleiding die u volgt en geeft u aan dat u „nog te volgen onderwijs‟ wilt zien. OSIRIS vergelijkt uw resultaten dan met het curriculum dat u volgt en geeft aan wat u gehaald heeft en wat u nog moet doen. Wanneer dit overzicht niet werkt, dan is uw curriculum (examenprogramma) mogelijk nog niet vastgelegd. U kunt dit melden bij de administratie. Aanvragen vrijstellingen Studenten kunnen een aanvraagformulier voor vrijstellingen invullen bij “Studievoortgang – vrijstelling aanvragen”. Hier wordt uw eigen curriculum getoond en kunt u op basis daarvan uw vrijstellingsaanvraag invullen en uitprinten. Meer informatie over de verlening van vrijstellingen vindt u in paragraaf 6.2. 26/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Toets- en cursusinformatie Alle informatie over toetsen, cursussen, minors en keuzecursussen en over de wijze van inschrijven, is te vinden in OSIRIS. Inschrijven voor cursussen en toetsen Via de knop Inschrijven kunt u een keuze maken of u zich wilt inschrijven voor een cursus, toets of minor. Via een eenvoudige wizard kunt u de juiste cursus, toets of minor kiezen. Zo kunt u een keuze maken uit de cursussen uit uw verplichte curriculum of een cursus zoeken uit het complete cursusaanbod van de HU. Het inschrijven voor cursussen en toetsen is alleen mogelijk in de periodes die door uw opleiding zijn opengesteld. Informatie over de inschrijfperiode vindt u terug in paragraaf 6.3.2 van deze studiegids. Meer informatie over de inschrijving is ook te vinden in paragraaf 5.2 van deze studiegids. Overzicht inschrijvingen Wilt u weten voor welke cursussen en toetsen u bent ingeschreven, kijk dan bij het tabblad Inschrijven onder het kopje Overzicht inschrijvingen. Dit overzicht laat alleen de cursussen en toetsen zien die op dit moment lopen of in de toekomst liggen. Bevestiging inschrijving Soms denkt u dat u zich correct heeft ingeschreven voor een cursus of toets, maar is uw inschrijving bij de administratie niet te vinden. Om dit probleem te voorkomen krijgt u na iedere inschrijving een bevestiging van de inschrijving op uw HU-e-mailadres. Controleer altijd of u dit bericht heeft ontvangen en bewaar het goed. Uitschrijven voor cursussen en toetsen Indien u bent ingeschreven voor een cursus of een toets en u wenst zich hiervoor uit te schrijven dan kunt u gebruikmaken van het tabblad Uitschrijven. Vink de onderdelen (cursussen of toetsen) aan waarvoor u zich wilt uitschrijven en kies voor uitschrijven. Een uitschrijving voor een cursus of toets is alleen mogelijk in de daarvoor opengestelde periode. Ook van het uitschrijven op een cursus of toets ontvangt u een bevestigingsmail. Personalia wijzigen Op het tabblad Personalia kunt u zelf uw adres wijzigen en een (nieuwe) pasfoto uploaden. Deze pasfoto wordt gebruikt voor de collegekaart die u jaarlijks opgestuurd krijgt. Mocht u bij het scherm personalia onjuistheden constateren, neem dan contact op met Bureau Inschrijving. Een adreswijziging kunt u ook via Studielink doorgeven.
2.12.5
Wachtwoord
Na verloop van tijd verloopt uw HU-wachtwoord. U krijgt dan vanzelf het verzoek om een nieuw wachtwoord in te voeren. Dit kan vanaf elke werkplek op de HU. Vanuit huis uw wachtwoord wijzigen kan via de website www.inloggen.hu.nl. Het nieuwe wachtwoord dat u kiest moet uit acht posities bestaan en zowel letters als cijfers bevatten. Via deze website kunt u ook, na eenmalige aanmelding van een mobiel nummer, een vergeten wachtwoord resetten doordat u via SMS een eenmalig te gebruiken wachtwoord krijgt toegestuurd. Let op: voor sommige programma‟s die in uw eigen opleiding gebruikt worden, kunnen afwijkende wachtwoorden gelden. Voor vragen en ondersteuning met betrekking tot uw wachtwoord kunt u zich wenden tot de servicebalie (088-4819638), of de mediatheek. Verder is meer informatie te vinden op de website www.ict.hu.nl. In Amersfoort zit de servicebalie bij de centrale balie in het learning centre op de eerste verdieping.. .
27/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
2.12.6
Informatiebeveiliging en privacy
De HU hecht veel waarde aan informatiebeveiliging. Dit betekent dat we op infrastructureel gebied maatregelen hebben genomen om alle gegevens binnen de HU zo goed mogelijk tegen misbruik te beschermen. Daarnaast bestaan er regels ten aanzien van het gebruik van de computers en het netwerk op de HU: de ICT-gedragsregels (zie www.reglementen.hu.nl). U wordt geacht deze regels te kennen en zich hieraan te houden. Als gebruiker kunt u zelf ook een en ander doen om de veiligheid te vergroten, zoals: de pc waarop u bent aangemeld niet onbeheerd achterlaten; uw wachtwoord niet aan anderen geven; brieven en lijsten met vertrouwelijke gegevens direct bij de printer ophalen; vragen en/of missers op het gebied van vertrouwelijkheid van gegevens aan
[email protected] mailen. De HU kent tevens een privacyreglement op grond van de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Hierin is de bescherming van persoonsgegevens geregeld. In dit reglement staat onder meer welke informatie geldt als vertrouwelijk en welke regels gelden ten aanzien van het gebruik van deze gegevens. Op de site www.ict.hu.nl leest u meer hierover, alsmede over de ICT-gedragsregels.
2.13
International Office
Alle studenten van de HU hebben de mogelijkheid om voor studie of stage naar het buitenland te gaan. Voor sommige studenten is dit zelfs een verplicht onderdeel van het bachelorprogramma. Alle andere studenten kunnen hiervoor kiezen in hun profileringsruimte. De HU heeft op het gebied van studentenuitwisseling een focus op Europese partners en heeft daarnaast jarenlange contacten met partners in landen buiten Europa, zoals China, Thailand en Zuid-Afrika. Heeft u interesse om een half studiejaar in een ander Europees land te studeren, zoals Frankrijk, Engeland, Duitsland of Spanje? Of wilt u naar Canada, de Verenigde Staten of China? International Office kan u wellicht helpen. Op de FEM en HU Amersfoort is een International Office Desk en op HU Oudenoord 330 is een Student Service Desk waar u terecht kunt met algemene vragen of formulieren. Ook kunt u hier de Study & Internship Abroad Guide halen waarin u alles kunt vinden over studie- en stageperiodes in het buitenland. Meer informatie over de locaties en openingstijden vindt u op www.io.hu.nl. Voor meer specifieke vragen kun u het beste een afspraak maken via (088) 481 89 28 of
[email protected]. Of kom naar de „Wil Weg Dag‟ om u te laten informeren over studie en stage in het buitenland. International Office organiseert dit evenement jaarlijks op de tweede dinsdag van oktober.
2.13.1
Study abroad
De HU heeft een groot aantal partneruniversiteiten binnen en buiten Europa, waarmee studentuitwisseling plaatsvindt. International Office onderhoudt de contacten met deze partneruniversiteiten, meldt de studenten aan, informeert hen tijdens de gehele buitenlandperiode en verzamelt en verwerkt bij terugkomst evaluaties en cijferlijsten. Wilt u zich aanmelden voor een uitwisselingsprogramma of internationale minor van de HU? Kijk dan op www.io.hu.nl onder Study Abroad voor de mogelijkheden, voorwaarden en formulieren. Onder Grants & Scholarships vindt u bovendien informatie over beschikbare beurzen. LET OP: De deadline om u aan te melden voor Study Abroad is eind januari. Dit wijkt af van de aanmelding voor andere minoren. De exacte datum wordt bekend gemaakt via SharePoint.
2.13.2
Stage in het buitenland
28/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Wilt u stage lopen in het buitenland? Schakel dan uw stagecoördinator of het stagebureau van uw opleiding in. Zij kunnen u informeren over de te volgen procedure en zijn degenen die hun goedkeuring aan uw stageplaats moeten verlenen. U bent zelf verantwoordelijk voor het vinden van een stageplaats en soms kunnen stagecoördinator of stagebureau u ook hierbij op weg helpen. Zorg ervoor dat u ruim op tijd begint met zoeken, een jaar van tevoren is meestal wel aan te raden. Dat geldt zeker als u buiten Europa op stage wilt gaan, want het regelen van een visum en andere praktische zaken kan soms lang duren. Kijk op www.io.hu.nl onder Grants & Scholarships voor meer informatie over beschikbare beurzen of maak een afspraak met een van de International Office medewerkers via (088) 481 89 28.Voor stages binnen Europa kunt u bijvoorbeeld in aanmerking komen voor een Erasmus Placement beurs. Kijk voor meer informatie op www.io.hu.nl onder Internship Abroad en Grants & Scholarships. Daarnaast is www.wilweg.nl een goede informatiebron met o.a. handige stagesites en een checklist. Zie par. 4.3.4 voor meer informatie over stagemogelijkheden binnen uw opleiding.
2.14
Medezeggenschap
Kritische studenten zijn onmisbaar voor onze hogeschool. Vindt u het belangrijk uw steentje bij te dragen aan de kwaliteit van het onderwijs? Wordt dan actief in een van de commissies of raden waar u kunt meepraten over de inhoud van uw eigen onderwijs. Kijk voor meer informatie op www.medezeggenschap.hu.nl of op www.bps.hu.nl. U kunt ook contact opnemen met de coach Bestuurlijke Participatie Studenten (BPS) via
[email protected]. De coach Bestuurlijke Participatie Studenten coacht, traint en ondersteunt studenten in de medezeggenschapsraden van de HU.
2.14.1
Inspraakorganen
U treft advies- en medezeggenschapsorganen op de HU op drie niveaus aan. Opleidingscommissies (OC’s) zijn adviesorganen. Ze controleren en adviseren de afdelingsdirecties. Het gaat hier bijvoorbeeld om de inhoud van het onderwijs, de studiebegeleiding die wordt aangeboden en de praktijkcomponent van een opleiding, oftewel alles wat met uw opleiding te maken heeft. Elke opleiding binnen de HU heeft zo‟n opleidingscommissie. De faculteitsdirectie wordt gecontroleerd door de facultaire medezeggenschapsraad (FMR). Ze spreken met elkaar over alle opleidingsoverstijgende zaken binnen een faculteit. Hierbij moet u denken aan zaken die per faculteit worden geregeld, zoals ICT-voorzieningen, het facultaire loket rechtsbescherming en de faculteitsbegroting. Elke faculteit heeft een eigen facultaire medezeggenschapsraad. De centrale medezeggenschapsraad (CMR) controleert de directie van de HU: het college van bestuur (CvB). Hier gaat het om hogeschoolbrede onderwerpen, zoals de nieuw ingevoerde merkenstructuur, de hogeschoolbrede begroting en samenwerkingsverbanden met andere hogescholen. De inspraakorganen hebben tal van mogelijkheden om hun invloed uit te oefenen, met als uiteindelijke doel het verhogen van de kwaliteit van het onderwijs. Kijk voor meer informatie over medezeggenschap en de inspraakorganen op www.medezeggenschap.hu.nl. Zie ook de reglementen voor de centrale medezeggenschapsraad, facultaire medezeggenschapsraad en opleidingscommissies, hoofdstuk 5 van het Studentenstatuut HU en het Kiesreglement CMR-FMRpersoneelsraden op www.reglementen.hu.nl.
2.14.2
Ondersteuning bestuurlijk actieve studenten
De HU stimuleert studenten om bestuurlijk actief te zijn, zodat u bestuurlijke en organisatorische vaardigheden in de praktijk kunt opdoen. 29/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Daarnaast zien we graag dat zoveel mogelijk studenten betrokken worden bij de beleidsontwikkeling van de HU. Daarom kunt u als bestuurlijk actieve student gebruikmaken van onderstaande voorzieningen. Als studentlid van een inspraakorgaan kunt u zich gratis en onbeperkt laten trainen in bepaalde competenties. Er is een handboek voor studentleden die zitting nemen in de centrale raad, facultaire raad of opleidingscommissie. Via het speciaal voor alle bestuurlijk actieve studenten opgezette intranet (www.bps.hu.nl) kunt u vliegensvlug kennis en informatie delen met studentleden uit andere inspraakorganen. Uiteraard doet u het niet voor niets. Behalve een flinke hoeveelheid bestuurlijke ervaring ontvangt u per vergadering € 40,-. Aan de (totale) financiële compensatie voor bestuursactiviteiten kan een maximum verbonden zijn. Zie de desbetreffende regelingen. Wilt u graag lid worden van een (of meer) inspraakorga(a)n(en), dan kan dat door u kandidaat te stellen bij de eerstkomende verkiezingen (www.verkiezingen.hu.nl). Raadpleeg voor vragen over de OC het secretariaat van uw opleiding of stuur een e-mail naar de coach BPS (
[email protected]). Zie voor meer informatie ook www.bps.hu.nl.
2.15
Studium Generale
Studium Generale is dé plek voor HU-studenten die wat extra uitdaging of verdieping naast hun studie zoeken. De PLUS-programma‟s van Studium Generale bieden u de mogelijkheid om onder leiding van gedreven professionals uw ondernemersvaardigheden, academische vorming of maatschappelijke idealen te onderzoeken en aan te scherpen. Tijdens debatten over de ontwikkelingen binnen de HU, het hoger onderwijs en de maatschappij leert u om uw mening te onderbouwen en een goed argument op te bouwen, terwijl u bij de HU Popprijs uw muzikale kwaliteiten kunt laten zien. Daarnaast hebben we regelmatig uitdagende opdrachten beschikbaar voor studenten die zich in willen zetten voor een actueel maatschappelijk thema, een lokale activiteit of een (overheids)organisatie die op zoek is naar innovatieve ideeën. In onze maandelijkse nieuwsbrief introduceren we onze activiteiten, op www.studiumgenerale.hu.nl vindt u altijd het laatste nieuws.
2.16
Studentenvereniging
2.16.1
Algemeen
Utrecht heeft een bruisend studentenleven. De verenigingen en studentenorganisaties in allerlei soorten en maten dragen daar hun steentje aan bij. Het bekendst zijn de gezelligheidsverenigingen. Er zijn ook verenigingen die een andere inslag hebben, zoals de levensbeschouwelijke studentenverenigingen, internationale en interculturele verenigingen. En natuurlijk hebben studenten ook allerlei eigen sportverenigingen en culturele verenigingen. Een overzicht van alle verenigingen vindt u op www.utrecht.studiestad.nl. De HU geeft financiële steun aan studentenverenigingen. De subsidie kan worden gegeven voor structurele en voor incidentele activiteiten. Wilt u meer weten over het aanvragen van en de voorwaarden om in aanmerking te komen voor een subsidie? Kijk dan op www.studentvoorzieningen.hu.nl onder Geldzaken. Ter verduidelijking nog even het volgende: naast studentenverenigingen zijn er ook studieverenigingen. Studieverenigingen zijn gekoppeld aan uw opleiding. Zie hiervoor par. 1.3.6.
30/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
2.16.2
Bestuursbeurs
Zit u in het bestuur of in een commissie van een studentenvereniging (Utrechtbreed of hogeschoolbreed), dan kunt u in aanmerking komen voor een bestuursbeurs. Een bestuursbeurs is een toelage die dient als compensatie voor de studievertraging die u door uw bestuursactiviteiten oploopt en die u buiten uw prestatiebeurs ontvangt. Welke studentenorganisaties en bestuurlijke functies in aanmerking komen voor een bestuursbeurs kunt u vinden in de bijlage bij de Regeling bestuursbeurzen voor studentbestuurders in studentenorganisaties UU/HU. Zie ook hoofdstuk E van het Profileringsfonds HU (www.reglementen.hu.nl). Kijk voor meer informatie over de procedure of voor het aanvragen van een bestuursbeurs op www.studentvoorzieningen.hu.nl onder Profileringsfonds.
2.17
Topsport
Doet u aan topsport en wil u daarnaast studeren? Dan is het goed te weten dat de HU een groot aantal faciliteiten biedt aan studenten die hun studie willen combineren met een carrière in de topsport. De HU beoordeelt op basis van uw individuele omstandigheden en het niveau waarop u de sport beoefent of u gebruik kunt maken van deze voorzieningen. U kunt eventueel een beroep doen op de volgende faciliteiten: begeleiding in het plannen van uw studie; indien noodzakelijk: uitstel of verplaatsing van tentamens; samenwerking met coaches, trainers, sportbonden, Olympische steunpunten en de afdeling Individuele Begeleiding van NOC*NSF; de mogelijkheid om gebruik te maken van sportaccommodaties en sportmedische begeleiding; financiële ondersteuning als u studievertraging oploopt ten gevolge van sporten op topniveau. Voor meer informatie neemt u contact op met topsportcoördinator HU, Mieke Wikkerman (
[email protected] of (088) 481 51 26 of met uw studentendecaan (zie par. 2.2) of kijkt u op www.topsport.hu.nl
2.18
Trajectum
Trajectum is het redactioneel onafhankelijke magazine van de HU dat tweewekelijks verschijnt. In Trajectum staan verhalen over studenten en studeren en studentenleven, onderwijs en onderzoek, de stad Utrecht, cultuur, en schrijven studenten en docenten columns en andere bijdragen. Op de site www.trajectum.hu.nl vindt u elke dag nieuws, staan prijsvragen, filmpjes, blogs van studenten en docenten en vindt u praktische informatie. Trajectum is te volgen via Facebook en Twitter.
2.19
Sport
Tegen studentprijzen kunt u sporten bij Olympos, het sportcentrum van de HU en Universiteit Utrecht. Olympos heeft onder meer een ruim aanbod aan conditionele sporten en bal-, dans-, vecht- en racketsporten. Kijk op www.olympos.nl voor uitgebreide informatie over het aanbod, data en tarieven. Zie ook artikel 42 Studentenstatuut (www.reglementen.hu.nl).
2.20
Veilig, gezond en milieuvriendelijk studeren
De HU hecht groot belang aan een gezonde, veilige en plezierige leer- en werkomgeving, aan zorg voor het milieu en zuinig omgaan met energie. De HU wil de veiligheid en gezondheid van haar medewerkers en studenten waarborgen door het -tot een aanvaardbaar niveau - verkleinen van risico‟s op het gebied van arbeidsomstandigheden. Daarom beschikken alle faculteiten en diensten van de HU over een arbo- en milieucommissie (A&M-commissie) die het aanspreekpunt is voor arbo- en milieuzaken en de uitvoering coördineert van het arbo- en
31/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
milieubeleid binnen de faculteiten. Een deel van de verantwoordelijkheid voor veiligheid, gezondheid en milieu ligt echter ook bij de studenten zelf. Hoe kunt u bijdragen aan de veiligheid en gezondheid? Van studenten binnen de HU wordt verwacht dat zij meewerken aan een veilige, gezonde en milieuvriendelijke studieomgeving. Aandachtspunten zijn: weet wat u moet doen in geval van brand, ongevallen en andere calamiteiten; voorkom CANS (RSI); aandacht voor het milieu. Wat te doen bij brand, ongeval of calamiteit? Studenten worden geacht op de hoogte te zijn van de regeling voor brand, calamiteiten, ongevallenmelding (zie hieronder) en van vluchtroutes en nooduitgangen. Vluchtroutes en nooduitgangen zijn te vinden op de vluchtplattegronden in het gebouw. In alle ruimtes staat vermeld wat te doen bij een calamiteit. Bel nooit zelf brandweer, politie of ambulance. Bel wel onmiddellijk het interne alarmnummer (088 – 481 99 11), u komt dan in contact met een medewerker(-ster) van de centrale faculteits- of locatiebalie of de receptie. Meld kort en duidelijk: uw naam en lokaal / werkplek uw telefoonnummer de actuele situatie (hoe, wat en waar) of er slachtoffers zijn en hoeveel waar het is gebeurd De medewerker(-ster) zorgt voor inzet van een EHBO-er of alarmeert, bij een grotere calamiteit, het hoofd Bedrijfshulpverlening (BHV). Blijf altijd kalm, waarschuw alle in gevaar zijnde personen en wacht tot hulpverleners ter plaatse zijn. Bedrijfshulpverlening (BHV) & EHBO Iedere locatie beschikt over een bedrijfshulpverleningsorganisatie die bij brand, ongevallen en andere calamiteiten kan worden ingezet. bhv‟ers zijn tijdens hun inzet herkenbaar aan hun gekleurde hesjes met daarop de tekst BHV-er. Volg bij brand, ongevallen of andere calamiteiten altijd strikt hun aanwijzingen op. Maak bij ontruiming van het gebouw geen gebruik van de lift. Blijf buiten op de verzamelplaats die door de bhv‟er wordt aangewezen en wacht op verdere instructies. Houd altijd de weg vrij voor brandweer en ambulances. Verlaat het gebied niet zonder u af te melden. Dit voorkomt eventuele zoekacties. Studeren en CANS (RSI) “Het lijkt wel of ik steeds vaker last heb van mijn nek.” Misschien heeft u pijn in uw arm, schouder, elleboog of pols. In eerste instantie denkt u dat het wel over zal gaan, maar helaas is dat niet altijd het geval. Deze pijn kan namelijk duiden op CANS (Complaints of Arm, Neck and or Shoulder), vroeger ook wel RSI genoemd. Iedereen kan hiermee te maken krijgen. Als u de eerste signalen niet serieus neemt, kunnen de klachten zich uitbreiden. Oorzaken van CANS kunnen zijn: repeterend werk; een statische werkhouding; weinig afwisseling in houding en beweging; een verkeerde zithouding op uw werkplek (informatie over een juiste zithouding staat in de HU-folder Geef CANS geen KANS); stress, vooral in piekperioden (tentamens, scriptie schrijven).
32/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Tijdens uw studie werkt u soms lang achter elkaar in dezelfde houding en/of maakt u steeds dezelfde bewegingen. U werkt bijvoorbeeld regelmatig en langdurig aan een beeldscherm, niet alleen op school maar ook nog thuis. Vergeet ook niet de uren die u „s avonds doorbrengt met spelletjes en internet. U kunt CANS grotendeels zelf voorkomen. De belangrijkste tips zijn: Wissel beeldschermwerk af met lezen, aantekeningen maken etc. Werk per dag niet langer dan 5 à 6 uur achter een (standaard desktop opstelling) beeldscherm en niet langer dan 2 uur met een laptop. Zorg bij laptopgebruik langer dan 2 uur voor laptopstandaard, losse muis en los toetsenbord. Neem bij beeldschermwerk ieder uur een korte pauze. Let op een goede zithouding voor het beeldscherm. Zorg voor voldoende ontspanning/sport naast uw studie. Neem lichamelijke klachten serieus. Beginnende klachten (pijn, tintelingen, stijf gevoel) kunnen snel verergeren. Met CANS-klachten kunt u terecht bij uw studieloopbaanbegeleider of studentendecaan. U kunt ook terecht bij de arboadviseur van de faculteit (zie: www.arboenmilieu.hu.nl). Zijn uw klachten al zo ernstig dat er een arts moeten worden geconsulteerd, ga dan naar uw eigen huisarts. (Zie ook paragraaf 2.8 over studeren met een functiebeperking.) Milieu De faculteit heeft aandacht voor het milieu. Dit betekent zuinig omgaan met water en energie, minder afval en een goede afvalscheiding. U kunt hier zelf een bijdrage aanleveren door: het licht niet aan te doen wanneer er voldoende licht is; het licht uit te doen als u een lokaal leeg achterlaat; geen water te verspillen en de spaarknop van de spoelbak (als die er is) te gebruiken; bij warmte het raam niet open te zetten maar de verwarming lager zetten; uw computer en het beeldscherm uit te zetten als u klaar bent met uw werk; (chemisch) afval (batterijen, papier, restanten van consumpties) in de daarvoor bestemde afvalbakken te doen, ook in de kantine; het gebouw schoon te houden en zwerfafval te voorkomen; niet binnen het gebouw te roken (verboden). Meer specifieke informatie over arbo en milieu en het instellen van beeldschermwerkplekken is na te lezen op de A&M site van de HU: https://www.SharePoint.hu.nl/sites/Arbo_Milieu/default.aspx. Voor vragen, opmerkingen of ideeën over arbo- en milieuzaken kunt u terecht bij de Arbo- en Milieucommissie van uw faculteit of bij het Arbo- & Milieuteam HU. Kijk voor meer informatie: www.arboenmilieu.hu.nl.
2.21
Wettelijke aansprakelijkheid en ongevallen
U bent als student in beginsel zelf aansprakelijk voor de gevolgen van ongevallen en schade veroorzaakt aan derden. Door middel van een aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren kunt u zich tegen de financiële gevolgen hiervan verzekeren. Een dergelijke verzekering kunt u bij diverse verzekeringsmaatschappijen afsluiten. Voor ongevallen/overlijden en voor wettelijke aansprakelijkheid tijdens het verblijf in of op weg naar gebouwen van de faculteit heeft de HU een beperkte verzekering. Activiteiten in het kader van de studie buiten de HU-locaties (in Nederland) vallen hier ook onder, evenals activiteiten in het kader van het HUonderwijs in het buitenland. Studenten die in het kader van HU-onderwijs naar het buitenland gaan adviseren wij echter een aanvullende verzekering af te sluiten. Dit kan gratis via de HU. Zie voor meer informatie de website van International Office: www.io.hu.nl
33/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Veroorzaakt u schade tijdens uw stage dan wordt eerst de WA-verzekering van de stagebiedende instelling aangesproken. Biedt deze geen dekking dan wordt vervolgens uw WA-verzekering aangesproken. Bieden beide verzekeringen geen dekking, dan kan - tot slot - de verzekering van de HU worden aangesproken.
2.22
Werken naast uw studie
Wilt u een leuke (bij)baan die goed aansluit op uw studie? Campus Recruitment is dé plek in en om Utrecht waar u terecht kunt voor persoonlijk loopbaanadvies, een cv-boost maar vooral voor een leuke bijbaan of startersfunctie waar u niet wordt afgerekend op te weinig ervaring. Kijk op www.campusrecruitment.eu. U kunt ook in contact komen met kenniscentra waar studenten gezamenlijk onder leiding van een lector toepassingsgericht onderzoek doen of werken aan productinnovaties. De studiefinanciering is geen vetpot, dus veel studenten hebben een bijbaantje. U mag naast uw studiefinanciering per kalenderjaar beperkt bijverdienen zonder dat dit gevolgen heeft voor uw studiefinanciering. Deze bijverdiengrens kunt u terugvinden op de site van de DUO (Dienst Uitvoering op Onderwijs, www.ocwduo.nl); deze geldt voor iedereen die recht heeft op studiefinanciering. Werkt u echter zo veel dat u er studievertraging door oploopt, dan is het vaak verstandiger om extra geld te lenen bij DUO. Overleg zonodig met uw studentendecaan (zie par. 2.2).
2.23
Huisvesting
Een leuke betaalbare kamer in Utrecht is niet gemakkelijk te vinden. Houd er rekening mee dat het in de zomermaanden extra druk is op de kamermarkt. Schrijf u in bij www.kamersinutrecht.nl, op www.kamernodig.nl of bij Woningnet, een overkoepelende woningcoörperatie, via www.woningnet.nl. Ook voor een leuke betaalbare kamer in Amersfoort zult u zelf actie moeten ondernemen. Er is geen kamernood in Amersfoort. Stichting Studentenhuisvesting (SSH) beheert alle studentenwoningen in Amersfoort. Zij hebben een eigen studentenwoonpunt binnen het gebouw van HU-Amersfoort waar u terecht kunt met al uw vragen en om u in te schrijven voor een woning in Amersfoort. Meer weten? Kijk op: www.sshu.nl. Heeft u woonruimte gevonden en bent u verhuisd, schrijft u zich dan in in het bevolkingsregister van de gemeente. Dit is onder meer nodig om bij DUO aan te tonen dat u uitwonend bent. Inschrijven kan (binnen 5 dagen na uw verhuizing) bij de Dienst Burgerzaken. Neem een geldig legitimatiebewijs mee. Uw verhuizing dient u ook aan de HU door te geven. Hoe u dit via OSIRIS kunt doen, is te vinden in paragraaf 2.12.4 van deze studiegids. Ook kunt u een adreswijziging via Studielink doorgeven.
34/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
3 3.1
Opleiding en beroep Beroepsprofiel 3.1.1
Beroep
Hbo-juristen werken op het brede terrein van het recht en zijn in verschillende sectoren inzetbaar. Kenmerkend voor de hbo-jurist zijn de combinatie van kennis van het recht, vaardigheden in de toepassing van het recht en communicatie over het recht. Er een groeiende vraag naar juridische professionals op HBO-niveau, onder meer door de toenemende rol van het recht in de samenleving.
3.1.2
Vaardigheden afgestudeerde
HBO-Rechten is een op competenties gebaseerde opleiding. Er is sprake van competent gedrag als u in staat bent kennis, vaardigheden en een adequate beroepshouding geïntegreerd om te zetten in effectief gedrag, dat passend is in de context. Competentiegericht opleiden heeft als doel dat u het werkveld zichtbare resultaten kunt demonstreren van beroepsmatig handelen en kunt aantonen dat u aan de beroepsnormen voldoet. Het door HBO-Rechten gebruikte competentieprofiel is ontwikkeld in nauwe samenwerking met vertegenwoordigers uit het werkveld. De competenties zijn ontwikkeld nadat het beroepsprofiel is beschreven en de taken, rollen en context van de hbo-jurist zijn benoemd. De competenties zijn vervolgens uitgezet in een curriculumontwerp. Het curriculum is de uitwerking van de opleiding in cursussen, projecten, stage en afstudeerproject.
3.1.3
Werkveld en functies
Functies voor de Hbo-jurist zijn te vinden in de volgende werkgebieden. Overheid. Met name gemeenten, provincies, publiekrechtelijke bedrijfsorganisaties en zelfstandige bestuursorganen. Functies: juridisch beleidsmedewerker, juridisch consulent, ambtelijk secretaris. Rechterlijke macht (rechtbank en openbaar ministerie). Functies: juridisch medewerker, beleidsmedewerker, secretaris, officemanager. Advocatuur. Functies: juridisch assistent, projectmanager, secretaris, administratief-juridisch medewerker, rolmedewerker. Notariaat. Functies: administratief-juridisch medewerker, klerk, hoofd secretariaat, officemanager, notarieel medewerker. Bank- en verzekeringswezen. Functies: schademedewerker, juridisch bemiddelaar, juridisch adviseur. Bedrijfsleven. Functies: medewerker juridische zaken, juridisch medewerker klachtenbehandeling, juridisch medewerker medezeggenschap, juridisch adviseur. Juridisch adviesbureau. Functies: juridisch adviseur, procesvertegenwoordiger. Non-gouvernementele organisaties (politieke partijen, vakbonden, stichtingen). Functies: juridisch adviseur, medewerker juridische zaken. Samenwerking tussen opleiding en werkveld Voor een beroepsopleiding is een goede relatie met het werkveld een vereiste. Het ontwikkelen van het beroepsprofiel en het competentieprofiel is gebeurd in nauwe samenwerking met vertegenwoordigers van het werkveld. Vanaf de start van de opleiding is geregeld intensief contact met het werkveld onderhouden. In de werkveldcommissie HBO-Rechten krijgt de samenwerking tussen werkveld en opleiding op een structurele manier vorm. Dit resulteert soms in bijstelling van het onderwijsprogramma. Door de komst van de hbo-jurist zullen bestaande juridische functies wijzigen en ontstaan nieuwe functies. Deze ontwikkelingen zijn belangrijk voor de opleiding: kwalificaties waar de hbo-jurist aan moet voldoen hebben de aandacht van de opleiding. Hierbij is ook een rol weggelegd voor de instituutsbrede adviesraad, waarin vertegenwoordigers van het werkveld zitting hebben. De adviesraad heeft een adviserende functie waar het gaat om de ontwikkeling en evaluatie van het onderwijs.
35/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
3.2
Opleidingsprofiel 3.2.1
Doelstelling opleiding
De opleiding HBO-Rechten bereidt de student voor op het uitoefenen van een beroep in het in de voorgaande paragraaf beschreven werkveld.
3.2.2
Uitwerking van beroepsprofiel
In het competentiegericht curriculum wordt de beroepspraktijk vanaf het begin van de opleiding naar binnen gehaald. Beroepstaken van de Hbo-jurist staan tijdens de opleiding centraal. Daarnaast besteedt u aandacht aan uw persoonlijk functioneren en uw persoonlijke effectiviteit. Zelfsturing en eigen verantwoordelijkheid spelen daarbij een belangrijke rol. Daarbij is de docent in de eerste plaats vakdocent, maar fungeert hij ook als begeleider en ontwikkelaar.
3.2.3
Het hbo-niveau van de opleiding
Hogeschool Utrecht leidt studenten op voor een functie op HBO-niveau. Elke afgestudeerde student dient aan een groot aantal (beroeps)eisen te voldoen die zijn afgeleid van het beroepsprofiel. De eindtermen van de opleiding zijn op hun beurt weer afgeleid van die beroepsvereisten. Het niveau van beroepsuitoefening wordt bepaald aan de hand van de volgende vijf samenhangende aspecten: kennis en inzicht; toepassen kennis en inzicht; oordeelvorming; communicatie; leervaardigheden. Deze aspecten vinden hun uitwerking in de competenties.
3.2.4
Didactische uitgangspunten
De opleiding heeft gekozen voor een competentiegericht onderwijsmodel. Een competentie is het vermogen van een persoon om beroepstaken in de context van het beroep uit te voeren. Dit vermogen bestaat eruit dat de persoon beschikt over een samenhangend geheel van kennis, vaardigheden en houdingsaspecten. Voor het onderwijs betekent dit het volgende. Het onderwijs is gericht op het verwerven van beroepscompetenties, d.w.z. het in samenhang verwerven van kennis, vaardigheden en houdingsaspecten waarmee beroepstaken kunnen worden uitgevoerd. Leren wordt opgevat als een doelgerichte activiteit van de student. Het onderwijs bevordert actief en zelfstandig leren. De docent ondersteunt en begeleidt het leerproces van de student en is inhoudelijk expert op een bepaald competentiegebied. Leren vindt zoveel mogelijk plaats in een realistische leeromgeving, waarbij leertaken lijken op beroepstaken. Hierbij wordt waar wenselijk en mogelijk gebruik gemaakt van moderne media. Het onderwijs is gebaseerd op het concurrency-principe, waarbij leermomenten op de opleiding en in de beroepspraktijk elkaar wederzijds positief beïnvloeden. Leren is een sociaal en interactief proces; studenten werken samen: met elkaar, met docenten en met professionals uit de praktijk. Toetsen zijn bedoeld om vast te stellen welk beheersniveau van de competenties is bereikt en de student inzicht te geven in de vorderingen in het eigen leerproces. Samenwerking en verantwoordelijkheden Studenten en docenten van de opleiding HBO-Rechten streven naar een onderwijsklimaat waarin de kwaliteit van het onderwijs en een stimulerende leer/werkomgeving centraal staan. Een gedragscode beoogt een bijdrage te leveren aan een dergelijk onderwijsklimaat waarbij docenten en studenten respect
36/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
voor elkaar tonen en zo een prettige en veilige leeromgeving creëren. Studenten en docenten spreken daartoe het volgende af. Studenten: • bestuderen voorafgaande aan de les de studiestof • maken de opdrachten • nemen het studiemateriaal mee naar de les • doen actief mee tijdens de les • eten en bellen (sms‟en) niet tijdens de les Docenten: • hebben hun les goed voorbereid • geven op inspirerende manier les • stimuleren studenten tot een actieve deelname aan de les • maken duidelijke afspraken en komen die na Docenten en studenten: • komen op tijd het lokaal binnen (aan het begin van de les en na de pauze) • luisteren naar elkaar en laten elkaar uitspreken • staan open voor feedback en kritiek • spreken elkaar aan op niet naleving van deze gedragscode Samenwerking en klimaat De opleiding ziet de studenten als samenwerkingspartners en verwacht gedrag dat gericht is op samenwerking. De opleiding streeft er naar het onderwijs zodanig in te richten dat u zelfstandig kunt werken en leren. De opleiding stelt het op prijs wanneer u zich met vragen, suggesties, commentaar of klachten direct tot de betrokken docent of medewerker wendt. Wanneer dit om een of andere reden niet mogelijk of gewenst is, bevelen wij u sterk aan contact op te nemen met uw slb‟er. In laatste instantie kunt u op opleidingsniveau contact met de opleidingmanager opnemen. In dit kader verwijzen we ook naar de standaardprocedure bij klachten (H. 7). De opleiding zal u tijdig informeren over: de studieloopbaanbegeleiding; de verplichtingen die voortvloeien uit het curriculum (onder andere het bindend studieadvies aan het eind van de propedeutische fase, stagegeschiktheid, andere studievoortgangaspecten, studiefinanciering); bereikbaarheid van decanen en andere vertrouwenspersonen.
3.2.5
Didactische werkvormen
De didactiek van de opleiding staat in het teken van competentiegericht onderwijs. Hierbij wordt gestreefd naar een optimale balans tussen levensechte praktijkopdrachten en verdiepende cursorische lesprogramma‟s en trainingen. De opleiding kent daarmee verschillende onderwijsvormen. Projectonderwijs: groepsgewijze realisatie van beroepstaken in een afgebakende periode. Theorieonderwijs: hoorcolleges, werkcolleges en zelfstudieopdrachten. Vaardighedenonderwijs: trainingen die er op gericht zijn dat u zich bekwaamt in specifieke beroepsvaardigheden. Stage: praktijkperiode in het derde jaar met begeleiding vanuit de opleiding en de instelling. Terugkomonderwijs: verdieping en intervisie tijdens de stage, begeleiding bij praktijkonderzoek. Studieloopbaanbegeleiding: ondersteuning en begeleiding bij binnen- en buitenschools leren.
3.2.6
Competenties beginnende beroepsbeoefenaar
De competenties van HBO-Rechten zijn in twee groepen verdeeld: 1. Rechtstoepassing 37/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
2. Faciliteren van de rechtstoepassing 1. Rechtstoepassing. A. Selecteren van feiten op juridische relevantie en formuleren van een of meer rechtsvragen op basis van de juridisch relevante feiten. (Diagnosticeren) B. Afwegen van juridische argumenten en maatschappelijke factoren en concipiëren van een (bindende) beslissing inzake rechtsvragen, op basis van feitenmateriaal en het recht zoals dat in de rechtsbronnen ligt besloten en met behulp van gangbare instructies of standaarden. (Beslissen) C. Geven van zowel juridisch als niet-juridisch advies op basis van een diagnose en een (voorlopige) beslissing. (Adviseren) D. Behartigen van de juridische belangen van anderen en verlenen van rechtsbijstand. (Belangen behartigen) E. Onderhandelen en bemiddelen in een juridisch geschil en kunnen afdoen van het geschil buiten rechte met gebruikmaking van technieken uit mediation. (Bemiddelen) F. Opstellen van nadere regelingen in de context van de bestaande regelstructuur. (Regulering) G. Na onderzoek inschatten van de juridische situatie als mede de juridische risico‟s bij organisaties op basis van ter beschikking staand materiaal .(Juridische audit) 2. Facilitering van de rechtstoepassing H. Aanleggen en beheren van het juridische dossier, bewaken van de doorlopen, de samenhang en het afsluiten of overdragen ervan. (Juridisch dossier) I. Raadplegen en selecteren van het recht via juridische databanken, als mede bijdragen aan de totstandkoming en optimalisering van een juridisch informatiesysteem in de eigen organisatie. (Informatie) J. Toezien op de kwaliteit van de rechtstoepassing als mede op de facilitering hiervan: maken van een analyse van de kwaliteitsaspecten en adviezen opstellen voor de verbetering ervan, vertalen naar de juridisch gebruikers en meewerken aan de invoering en uitvoering ervan. (Kwaliteit) .
3.2.7
Horizontale doorstroommogelijkheden
Studenten van HBR kunnen tijdens hun studie overstappen naar de opleiding SJD. Naarmate deze overstap later tijdens de opleiding plaatsvindt, neemt de kans op vertraging toe. Studenten die een dergelijke overstap overwegen wordt aangeraden contact op te nemen met hun slb‟er, en in tweede instantie met de vrijstellingscoördinator SJD. De opleiding HBR bestaat uit twee varianten: voltijd en deeltijd. Bij de deeltijdopleiding hoort ook de bijzondere afstudeerrichting kandidaat–gerechtsdeurwaarder (GDW). Nadere informatie over de variant deeltijd vindt u in paragraaf 4.1.1. Sinds de invoering van de bachelor-masterstructuur krijgen zowel afgestudeerden van HBR als van SJD een getuigschrift met de titel Bachelor of Laws (LLB). De naam van de opleiding (HBR dan wel SJD) wordt apart vermeld op het getuigschrift.
3.2.8
Vervolgopleidingsmogelijkheden
Er zijn verschillende mogelijkheden om door te stromen naar de Faculteit Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Utrecht of een andere universiteit in het land. Na de propedeuse kunt u overstappen naar de universiteit. In de praktijk blijkt deze overstap voor veel studenten te zwaar. In het algemeen vormt de Havo-opleiding met daaraan gekoppeld een jaar HBO geen goed alternatief voor het VWO als het om geschiktheid voor een universitaire studie gaat. Wie deze overstap niet maakt en eerst de HBO-bachelor haalt, kan niet zomaar doorstromen naar een WO-master. Om het niveauverschil tussen de (juridische) HBO-bachelor en universitaire bachelor te overbruggen, bieden verschillende universiteiten de mogelijkheid een pre-master te volgen. Dit is een schakeljaar tussen het HBO en de universitaire master. Na de bachelor volgt u gedurende doorgaans een jaar een pre-master en daarna nog een master van een jaar. Dit traject beslaat zes jaar. 38/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Als u na afronding van de opleiding HBO-Rechten een schakeljaar wilt volgen dan doet u er goed aan zich uitgebreid te oriënteren aangezien de verschillende universiteiten verschillende programma‟s bieden en het aanbod per jaar kan veranderen. Als u niet voor een pre-master kiest, kunt u na de HBO-studie nog steeds instromen in de reguliere WObachelor, waarin u dan circa een jaar vrijstellingen krijgt. U volgt dan na vier jaar HBO nog twee jaar universitaire bachelor en een jaar master op de universiteit. Dit traject vergt in totaal zeven jaar. Bovengenoemde trajecten zijn beschreven onder voorbehoud van (wets-)wijzigingen.
39/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
4 4.1
Inrichting en organisatie opleiding Algemeen
Opleidingsteam De basis van de organisatiestructuur van de opleiding wordt gevormd door het opleidingsteam. Het team bestaat uit docenten en experts van verschillende disciplines die gezamenlijk zorg dragen voor ontwikkeling, innovatie, inhoud, uitvoering, toetsing en evaluatie van de opleiding. Opleidingsmanager De opleidingsmanager is integraal verantwoordelijk voor de opleiding en geeft hiërarchisch leiding aan het team. De opleidingsmanager is verantwoordelijk voor kwaliteit, inhoud en opbouw van het curriculum binnen de organisatorische en financiële kaders die zijn vastgesteld en voor het behalen van de resultaten zoals afgesproken met de instituutsdirectie. De opleidingsmanager brengt doelen in, verdeelt verantwoordelijkheden, volgt realisatie en rapporteert aan de instituutsdirectie. Verder is de opleidingsmanager verantwoordelijk voor een goede communicatie tussen het managementoverleg van het Instituut voor Recht en het team. Daarnaast draagt de opleidingsmanager zorg voor de continuïteit in de personele bezetting van het team en de inzet van (gast-)docenten in de geplande cursussen. De opleidingsmanager overlegt met de commissie werkvelddeskundigen, de opleidingscommissie en vertegenwoordigt de opleiding binnen en buiten de faculteit. Team onderwijssecretariaat Het team onderwijssecretariaat speelt een belangrijke rol bij o.a. de volgende onderwerpen. Realiseren van roosters en planningen. Verzorgen van de informatie over alle logistieke en organisatorische zaken rond het onderwijs aan studenten en docenten. Verzorgen van de managementinformatie voor leidinggevenden binnen het Instituut voor Recht. Zorgen voor de verstrekking van studiemateriaal aan studenten. Administreren van de studievoortgang van studenten. Zorgen voor de organisatie van toetsen en de verwerking van toetsresultaten. Binnen het team onderwijssecretariaat zijn de onderwijslogistieke medewerkers direct gekoppeld aan de opleidingen binnen het instituut. Daarnaast voeren administratief medewerkers algemeen administratieve taken uit. De onderwijsbalie van het Instituut voor Recht Mededelingen van algemene aard, het onderwijsrooster, het tentamenrooster en eventuele roosterwijzigingen treft u aan bij de onderwijsbalie van de afdeling. We gaan er van uit dat u kennis neemt van de gegevens op de monitoren en het intranet. U kunt zich niet beroepen op het gegeven dat u deze niet heeft gezien. Daar waar dat mogelijk is zullen we ook via e-mail informeren. Ook voor e-mail geldt dat u daar met grote regelmaat (zeker eens in de twee dagen) kennis van moet nemen.
4.1.1
Opleidingsvarianten
De opleiding kent een aantal varianten. U kunt de opleiding in voltijd of in deeltijd volgen en u kunt – uitsluitend in deeltijd - kiezen voor de afstudeerrichting kandidaat-gerechtsdeurwaarder. Voor de opleidingsvarianten in deeltijd bestaat een aparte studiegids. Voltijd De voltijdopleiding is een onderwijsvariant waarbij u geacht worden veertig uur per week beschikbaar te zijn voor het onderwijs. De meeste studenten die deze variant kiezen zijn rechtstreeks van de middelbare school of een middelbare beroepsopleiding afkomstig.
40/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Deeltijd Het deeltijdonderwijs biedt studenten de mogelijkheid gedeeltelijk in de avonduren een volledige bacheloropleiding te volgen. De programma‟s van deeltijd zijn toegesneden op studenten die naast hun werk willen studeren. Kenmerkend voor deeltijd is dan ook dat relevant werk in een voor het beroep relevante organisatie wordt gecombineerd met het volgen van beroepsonderwijs. De roostering is daarop aangepast. Het curriculum van deeltijd heeft een enigszins ander karakter dan dat van voltijd. Om toegelaten te worden tot de deeltijdvariant moet u aan dezelfde vooropleidingseisen te voldoen als bij voltijd. Het diploma van deeltijd is gelijkwaardig aan dat van voltijd. Overstappen binnen de opleidingsvarianten HBO-Rechten Voltijdstudenten hebben de mogelijkheid om over te stappen naar deeltijd. Daarbij gelden de volgende bepalingen. U moet beschikken over werk dat voldoet aan de eisen voor de praktijktijd die gelden voor het studiejaar waarnaar u wilt overstappen. De studiepunten die u als voltijdstudent heeft behaald blijven van kracht, met dien verstande dat behaalde resultaten alleen tot vrijstelling leiden als er sprake is van vergelijkbare programmaonderdelen. Overstappen naar de afstudeerrichting kandidaat-gerechtsdeurwaarder is alleen in beperkte mate mogelijk omdat het programma door de eisen die het Ministerie van Justitie stelt op onderdelen afwijkt van de programma‟s HBR voltijd en deeltijd. Als u wilt overstappen, stelt de intakefunctionaris HBO-Rechten deeltijd vast welke cursussen u nog moet halen en hoeveel uur praktijktijd u moet realiseren.
4.1.2
Opleidingsstructuur algemeen
Studiefases De opleiding bestaat uit twee studiefases: de propedeutische fase en de hoofdfase. De opleiding begint met een propedeutische fase van een jaar. Deze fase wordt afgesloten met een propedeutisch getuigschrift. Na de propedeuse volgt de hoofdfase die drie jaar duurt en wordt afgesloten met een bachelordiploma. Zie verder par. 4.2 en 4.3. Wettelijke studieduur, studielast en studiepunten De studielast (of studiebelasting) van de opleiding en de daartoe behorende cursussen wordt uitgedrukt in hele studiepunten met de afkorting EC (European Credit). Dit is een in 2004 ingevoerd systeem van studiepunten waardoor opleidingen internationaal vergelijkbaar worden. De studielast van 1 EC komt overeen met 28 uur (inclusief contacttijd). De reguliere bacheloropleiding duurt vier jaar. Bij de opbouw van de opleiding is een gemiddelde studielast van 60 studiepunten (1680 uur) per studiejaar als uitgangspunt genomen. De totale studielast van de opleiding (onderwijs, zelfstudie en praktijktijd/stages) bedraagt dus 240 studiepunten. De studiepunten zijn als volgt over de studiejaren verdeeld: propedeuse 60 studiepunten hoofdfase 180 studiepunten (major 150 EC + profileringsruimte 30 EC) Tabel verdeling studielast over opleiding Hoofdfase (180 EC) Propedeuse (60 EC) Major (150 EC)
Profileringsruimte (30 EC)
In de cursusbeschrijvingen is per cursus de studielast opgenomen, uitgedrukt in hele studiepunten. Zie OSIRIS (www.osiris.hu.nl). Studiepunten worden toegekend nadat de desbetreffende cursus is afgerond met het bijbehorende tentamen (c.q. alle deeltentamens). Zie ook par. 6.3.6. De studiebelasting van 60 EC per jaar wordt verdeeld over vier periodes van tien weken, die samen 1680 uur studiebelasting opleveren. Dit betekent dat de gemiddelde studiebelasting 42 uur per week is. U moet 41/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
dan ook de volledige werkweek voor het onderwijs beschikbaar zijn. Tevens moet u er rekening mee houden dat in bepaalde gevallen tentamens, onderwijs en nabesprekingen niet overdag, maar „s avonds worden geroosterd. De voltijdopleidingen hebben in de eerste twee jaren ongeveer 13 uur per week contacttijd. Dat is ruim 30% van de studietijd. Het derde jaar is stagejaar en kenmerkt zich door een beperkte omvang van de contacttijd (ongeveer vier uren per week). In het derde jaar heeft de stagiair wel een intensief contact met de praktijkbegeleider van de stageverlenende organisatie. In het vierde jaar verwachten de voltijdopleidingen een grotere mate van zelfwerkzaamheid van de studenten. Als norm voor de contacttijd geldt dan acht uur per week. De deeltijdopleidingen hebben een contacttijd van gemiddeld zes tot acht uur per week, ongeveer 25% van de studielast van het cursorisch pakket. De praktijktijd is buiten deze berekening gehouden. Per studieonderdeel geldt als regel, dat 25 tot 30 % van de studielast uit contacttijd bestaat. De overige tijd is zelfstudie, individueel en in groepsverband. Voor tentamenvoorbereiding in engere zin geldt een norm van tien uur. De zelfstudie in de loop van de studieweken is mede gericht op de voorbereiding van het tentamen. Bij de term tentamen moet u denken aan elke vorm van toetsing, dus bijvoorbeeld ook werkstukken en presentaties. Docenten geven in de studiewijzer per cursus de verantwoording van de studiebelasting van het door hen verzorgde onderdeel. De studiebelasting wordt onder meer berekend aan de hand van een vuistregel voor het aantal van acht pagina‟s dat voor een uur zelfstudie kan worden voorgeschreven. Voor compacte en complexe teksten wordt vijf pagina‟s aangehouden, voor lichtere stukken tien. Contacttijd in grotere of kleinere verbanden, zelfstudie individueel of in groepsverband, toetsing in velerlei vormen en studiemateriaal in boeken, readers en moderne media doen recht aan het beginsel van didactische diversiteit. Er zijn geen vaste normen voor de verhouding tussen de diverse werkvormen. Het curriculumoverzicht, de cursusomschrijvingen in deze studiegids en de meer gedetailleerde informatie in de studiewijzers geven een beeld van de verscheidenheid in didactische benadering. Propedeuse De opleiding begint met een propedeutisch jaar. De functie daarvan is dat u zich oriënteert op de beroepsuitoefening in het brede werkterrein van de Hbo-jurist. Bovendien oriënteert u zich op de vaardigheden die voor het volgen van de studie nodig zijn. Daarnaast is er aandacht voor uw persoonlijke ontwikkeling en uw motivatie om de studie te volgen. In de loop van het jaar kunt u zo samen met de opleiders bepalen of u de juiste keuze heeft gemaakt, dan wel besluiten u dat beter een andere opleiding kunt kiezen. U ontvangt hierover een schriftelijk advies van de opleiding. Een negatief advies, aangeduid met de term afwijzing, is bindend (zie hiervoor paragraaf 4.2). U heeft de propedeuse behaald als u alle onderdelen van het eerste studiejaar voldoende heeft afgesloten en daarmee 60 studiepunten heeft behaald. U ontvangt dan het propedeusegetuigschrift. Hoofdfase Rechtstreeks tot de hoofdfase worden alleen studenten toegelaten die aan een andere hogeschool dan Hogeschool Utrecht hun propedeutisch getuigschrift HBO-Rechten hebben behaald. Ook studenten die hun propedeutisch getuigschrift HBO-Rechten eerder bij de HU hebben behaald kunnen in de hoofdfase worden toegelaten. Alle andere „instromers‟ worden ingeschreven in de propedeuse, ongeacht de omvang van het pakket vrijstellingen dat hun wordt toegekend. Na de propedeuse volgt de hoofdfase die drie jaar duurt. Daarbinnen kan worden gekozen voor een accentuering van een werkveld van de Hbo-jurist (zie indeling in werkveldsectoren, paragraaf 3.1.3). Het programma van de hoofdfase is gebaseerd op een wisselwerking tussen theorie en praktijk. Als u de hoofdfase met goed gevolg afsluit leidt dat tot het getuigschrift Bachelor of Laws.
4.1.3 Verkorte opleidingsroutes HBO-Rechten heeft geen verkorte opleidingsroutes. 42/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
4.1.4
Overzicht curriculum (per studiejaar)
Per studiejaar wordt door de opleiding het onderwijsprogramma (ofwel curriculum) van zowel de gehele studie als van de onderdelen vastgesteld. Dit studieprogramma geldt uitsluitend voor het studiejaar waarvoor het is vastgesteld. Dit betekent dat het programma dat u gedurende vier jaar volgt kan afwijken van het curriculum zoals u dat nu in deze studiegids aantreft. De cursussen van zowel propedeuse als hoofdfase zijn hieronder per opleidingsjaar aangegeven, inclusief het aantal bijbehorende studiepunten. De volledige cursusbeschrijvingen zijn te vinden in hoofdstuk 9 van deze studiegids en in OSIRIS.
e
e
HBR VT 1 jaar (cohort 2011) PERIODE A De hbo-jurist De basis van het recht Vaardig met recht 1 PERIODE B De bestuursjurist Staats- en bestuurssrecht Vaardig met recht 2 PERIODE C De procespraktijk
HBR VT 2 jaar (cohort 2010) 15 EC 5 5 5 15 EC 5 5 5 15EC 5
Privaatrecht 1 De kritische professional PERIODE D
5 5 15 EC
De bedrijfsjurist
5
De onderneming Privaatrecht 2
5 5
e
Stage
5 5 5 15 EC
Onderzoek
10
Bijzondere overeenkomsten 2
5
HBR VT 4 jaar (cohort 2008) 60 EC
45
Lint 1, persoonlijke competentieontwikkeling Lint 2, juridisch programma Lint 3, vaardigheden en opdrachten
15 EC 5 5 5 15 EC 5 5 5 15 EC
e
HBR VT 3 jaar (cohort 2007) PERIODE A - D
PERIODE A Conflicthantering Personen- en familierecht Bijzondere overeenkomsten 1 PERIODE B Beroepsethiek Materieel strafrecht Formeel strafrecht PERIODE C De praktijk van Internationaal en Europees recht Internationaal en Europees recht Bestuursrecht PERIODE D
5 5 5
PERIODE A - D Afstudeerproject PERIODE A - B Profileringsruimte PERIODE C Juridische audit Rechtstoepassing Recht, samenleving en organisatie
15 EC 15 30 EC 30 15 EC 5 5 5
43/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Minor Recht en bedrijf 2011-2012 PERIODE A Arbeidsrecht 2 Economie en recht Faillissementsrecht Schirtelijke communicatie Verbintenissenrecht PERIODE B Belastingrecht Intellectueel eigendomsrecht Juridisch Engels 2 Overtuigend adviseren
16 EC 3 4 3 3 3 14 EC 5 3 3 3
Minor Recht en publieke sector 2011-2012 PERIODE A Bestuursrecht 2 Decentralisatie Handhaving Beschikkingen maken Bezwaarprocedure PERIODE B Omgevingsrecht ADR binnen de overheid Adviseren binnen de overheid Beroepsprocedure
15 EC 3 3 3 3 3 15 EC 5 3 2 5
Minor Recht in Europa 2011-2012 PERIODE A Law of the European Union English communication and research skills Human rights law in Europe PERIODE B Aanbesteden in Europa Interne markt en mededingingsrecht Sociaal beleid in Europa
15 EC 5 5 5 15 EC 5 5 5
Minor Recht en procespraktijk 2011-2012 PERIODE A Verdieping Bestuursprocesrecht 1 Verdieping Burgerlijk procesrecht 1 Procederen in praktijk werkveld hbo-jurist PERIODE B Verdieping Bestuursprocesrecht 2 Verdieping Burgerlijk procesrecht 2 Procederen in praktijk oefenrechtbank
15 EC 5 5 5 15 EC 5 5 5
44/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
4.1.5
Lesdagen en –tijden
Lesdagen In een week worden lessen voor voltijdstudenten in principe geroosterd van maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 19.00 uur. De roosters voor deeltijdstudenten vallen veelal in de middag- en avonduren. Lestijden Om de lessen te volgen moet u op tijd in het lokaal aanwezig zijn. Als u te laat bent hoeft de docent u niet tot de les toe te laten. De lessen worden tevens zoveel mogelijk evenwichtig verdeeld. Dit zal echter niet altijd lukken, omdat de roostering afhankelijk is van de beschikbaarheid van lokalen, docenten, enz. Dit betekent ook dat voltijdstudenten incidenteel ‟s avonds les kunnen hebben.
4.1.6
Uitval van lessen
Afwezigheid docenten De opleiding streeft ernaar om in geval van ziekte of afwezigheid om een andere reden van een docent ervoor te zorgen dat lessen zoveel mogelijk doorgang vinden. Als een les uitvalt, worden studenten daar van op de hoogte gesteld via de publicatieborden en (de opleidingspagina op) SharePoint. De docent overlegt bij terugkeer met de groep hoe de stof van de uitgevallen les wordt ingehaald. Afwezigheid studenten (bijvoorbeeld bij ziekte) Indien u afwezig bent geldt de volgende regel: alleen bij cursussen met een aanwezigheidsplicht dient u zich ziek te melden bij de desbetreffende docent. Bij langdurige ziekte geeft u de ziekmelding door aan uw slb‟er. Wanneer studievertraging dreigt, dient u tevens contact op te nemen met de studentendecaan (zie par. 2.2).
4.1.7
Studieloopbaanbegeleiding
Iedere HU-student heeft recht op studieloopbaanbegeleiding. Om deze begeleiding mogelijk te maken zijn meerdere docenten aangewezen als studieloopbaanbegeleider, die als spil tussen de student en de opleiding fungeren. U kunt bij hem of haar terecht met vragen en problemen die verband houden met uw studie. Denk daarbij aan studievoortgang of keuzes die u kunt maken in het curriculum. Als u een waarschuwend tussentijds studieadvies hebt ontvangen, zal u met medewerking van uw studieloopbaanbegeleider een studieplan moeten opstellen. Studieloopbaanbegeleiding is het proces waarin u uw eigen studie en loopbaan stuurt en leert sturen. Doel van studieloopbaanbegeleiding is dat u: inzicht verwerft in het beroep en in de eisen die de beroepsuitoefening stelt; op basis daarvan kunt beoordelen of u zichzelf in het beroep wilt bekwamen en ontplooien; u daadwerkelijk bekwaamt in de beroepsuitoefening, zodat u na afronding van de opleiding voldoet aan de gestelde eindtermen; optimaal gebruik maakt van de beschikbare middelen en tijd, zodat een maximaal studierendement wordt bereikt. De begeleiding c.q. coaching vindt plaats door middel van individuele gesprekken, groepsbijeenkomsten en opdrachten. Naarmate de studie vordert, zal de intensiteit van de studieloopbaanbegeleiding geleidelijk verminderen. De gesprekken die u met de studieloopbaanbegeleider voert, zijn gebaseerd op de ervaringen die u hebt opgedaan in projecten, lessen, practica, Studie Loopbaan Ontwikkeling (SLO) opdrachten, en in uw beroepspraktijk.
In de praktijk komt dit op het volgende neer. 45/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Met begeleiding van uw slb‟er ontwikkelt u een manier van werken die leidt tot een succesvol verloop van uw studie. De slb‟er helpt u daarnaast om te reflecteren op en keuzes te maken over het studieproces, de organisatie daarvan en de daaruit voortvloeiende resultaten. Uw slb‟er heeft hierbij een begeleidende rol. De begeleiding vindt plaats door middel van individuele gesprekken met uw slb‟er, groepsbijeenkomsten en opdrachten.
4.1.8
Registratie studievoortgang
Uw behaalde studieresultaten worden geregistreerd in het digitale studievoortgangsysteem van de HU: OSIRIS. Zie ook par. 2.12.4. De studievoortgang wordt uitgedrukt in studiepunten volgens het European Credit Transfer System (EC). Voor elke cursus waarvan de eindbeoordeling voldoende is worden de bijbehorende EC‟s toegekend. Zie ook par. 6.3.6. Via OSIRIS kunt u te allen tijde zelf uw studievoortgang bekijken. Aan het einde van elk studiejaar stelt de examencommissie de studievoortgang van iedere student vast. U wordt als student geacht zelf uw cijfers te controleren. Mogelijke fouten dient u binnen vier weken na bekendmaking van het cijfer in Osiris te melden bij de examinator of de examencommissie. De opleiding neemt contact op met die studenten die een beduidende achterstand oplopen bij het behalen van de studiepunten. In overleg met de student wordt dan bekeken welke factoren de achterstand veroorzaken en of (en hoe) daar iets aan gedaan kan worden. Van de student wordt verwacht dat deze bij studieachterstand initiatief neemt tot contact met de slb‟er (zie par. 4.1.7) of de studentendecaan (zie par.2.2) zie art. 21 en 22 OER-HU.
4.1.9
Introductie- en begeleidingsdagen, excursies, werkweken en trainingen
De voltijdvariant van HBO-Rechten opent het eerste studiejaar met introductiedagen. Daarnaast zijn er incidenteel excursies naar onder meer bedrijven, rechtbanken en overheidsorganen. Deze en verder te organiseren introductie en excursies maken onderdeel uit van het onderwijsprogramma van de opleiding. Deelname is daarom verplicht, tenzij dat anders is aangegeven. Wanneer u door overmacht of persoonlijke omstandigheden (waaronder financiële problemen) niet kunt deelnemen aan de introductie en excursies, kunt u in aanmerking komen voor een vervangende opdracht. Daartoe kunt u een verzoek indienen bij de examencommissie (zie par.1.3.4) .
4.1.10
Studiekosten en eigen bijdragen
Als student moet je rekening houden met kosten verbonden aan het onderwijs. Collegegeld Afhankelijk van je situatie wordt bepaald of je wettelijk collegegeld of instellingscollegegeld verschuldigd bent. In hoofdlijnen geldt de volgende regeling. Je betaalt wettelijk collegegeld als: -
-
je niet eerder een bachelor- of mastergraad hebt behaald. Een uitzondering geldt voor een bachelor- of masterorgraad van de opleidingen in de domeinen Gezondheidszorg of Educatie, als je maar niet eerder binnen hetzelfde domein een graad hebt gehaald en; je woont in Nederland, België, Luxemburg of in de deelstaten Noord-Rijnland-Westfalen, NederSaksen of Bremen van Bondsrepubliek Duitsland en; je de Nederlandse nationaliteit hebt of daarmee gelijk wordt gesteld (conform art. 2.2 WSF 2000).
Voor het studiejaar 2011-2012 gelden de volgende collegegelden: Het wettelijk (c.q. door de HU op grond van art. 7.45 lid 4 WHW vastgestelde) collegegeld voor studiejaar 2011-2012 bedraagt:
46/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
€ 1.713,- voor voltijdstudenten € 1.713,- voor duale studenten € 1.354,- voor deeltijdstudenten € 1.534,- voor deeltijdstudenten die een bekostigde master volgen aan de FE of de FMR Het voor het studiejaar 2011-2012 vastgestelde instellingscollegegeld bedraagt: € 7.414,- voor voltijdstudenten € 7.414,- voor duale studenten € 5.860,- voor deeltijdstudenten Voor studenten die al in studiejaar 2010-2011 twee bacheloropleidingen volgden geldt een ander tarief (zie hierna). Voor studenten die voor studie of stage verplicht naar het buitenland moeten (en daardoor niet ingeschreven kunnen blijven staan in de Gemeentelijke BasisAdministratie), geldt een instellingscollegegeld ter hoogte van het wettelijk tarief. Twee bacheloropleidingen tegelijk: Als je al in studiejaar 2010-2011 of eerder voor twee bacheloropleidingen stond ingeschreven of je gaat je per studiejaar 2011-2012 voor een tweede bacheloropleiding inschrijven, dan geldt tijdelijk een bijzondere regeling. Als je een graad voor de eerste opleiding hebt behaald, en de tweede opleiding wilt afmaken, ben je instellingscollegegeld verschuldigd (tenzij het om de uitzonderingen voor educatie en gezondheidszorg gaat). Op grond van afspraken tussen de hbo-instellingen en het ministerie ben je in dat geval in de jaren 2011-2012 en 2012-2013 een instellingscollegegeld verschuldigd dat gelijk is aan het dan geldende wettelijke collegegeld. Twee bacheloropleidingen na elkaar: Per 1 september 2010 is de wetgeving ingrijpend gewijzigd. Een belangrijke wijziging in de wet is dat het Ministerie van OCW nog maar één bachelor- en één masteropleiding bekostigt, waarbij geen onderscheid wordt gemaakt tussen HBO- en WO-graden. Wanneer je eerder een bachelor- of mastergraad hebt behaald (tenzij vóór 1991-1992) en je wilt je inschrijven, of je hebt al een graad en je bent nu ingeschreven voor een tweede bachelor- of masteropleiding dan val je in de categorie “stapelaars”. Stapelaars betalen voor hun tweede bachelor- of masteropleiding niet het wettelijke collegegeld, maar het instellingscollegegeld. De overheid maakt een uitzondering voor een tweede studie in de zorg of het onderwijs, maar alléén als je eerste studie buiten die sectoren valt. Instellingscollegegelden liggen aanzienlijk hoger dan wettelijke collegegelden omdat de HU geen bekostiging meer ontvangt voor een student die een tweede bachelor dan wel tweede masteropleiding volgt. De HU echter heeft besloten om voor stapelaars die al vóór het studiejaar 2010-2011 ingeschreven stonden bij een opleiding aan de HU, en deze opleiding ononderbroken hebben voortgezet, de verhoging van het collegegeld geleidelijk in te voeren. In 2011-2012 betaal je 50 % van het instellingscollegegeld en in 2012-2013 betaal je het volledige instellingscollegegeld. Als je nieuw (of na een onderbreking) bent ingestroomd in het studiejaar 2010-2011, heeft de HU eveneens besloten de verhoging van het collegegeld geleidelijk in te voeren. In 2011-2012 betaalt je 75 % en in 2012-2013 100% van het instellingscollegegeld. Er zijn soms mogelijkheden om een beroep te doen op fiscale aftrek van studiekosten (www.belastingdienst.nl). Als je naast je studie werkt, kun je ook bij je werkgever naar de mogelijkheden informeren. Inschrijving als extraneus Het door de HU vastgestelde examengeld voor extraneï bedraagt €1.713,-. Deze inschrijvingsvorm is mogelijk voor studenten die alleen tentamens afleggen en geen begeleiding of ondersteuning nodig hebben. Een extraneï mag geen onderwijs volgen, maar legt enkel tentamens en examens af.
47/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Inschrijving als extraneus is niet altijd mogelijk. Voor deze opleiding kan een student niet als extraneus ingeschreven worden. Collegegeldverhoging langstudeerders Met ingang van studiejaar 2012-2013 wordt mogelijk het wettelijk collegegeld verhoogd wanneer je meer dan een jaar uitloopt met je opleiding. Na de reguliere studieduur van zowel een bachelor als van een master mag je nog een jaar extra studeren tegen het normale (lage) wettelijke collegegeld. Let op: voor het bepalen van de inschrijvingsduur tellen ook eerdere inschrijvingen aan andere vergelijkbare Hoger Onderwijs-opleidingen vanaf 1991 mee (bv. ook universitaire opleidingen). Als je het uitloopjaar hebt benut, ga je het langstudeerderstarief betalen, dat wil zeggen het normale wettelijke collegegeldtarief plus een verhoging van waarschijnlijk € 3000,-. Als er een jaar extra studiefinanciering is toegekend, krijg je ook een extra jaar uitstel. De nominale studieduur is gesteld op 60 EC per jaar. Voor een bachelor van 240 EC is de nominale studieduur 4 jaar; vanaf het 6e studiejaar val je onder de langstudeerders regeling. Voor een master van 60 EC is de nominale studieduur 1 jaar; vanaf het 3e studiejaar val je onder de langstudeerders regeling. Voor een master van 90 EC en 120 EC is de nominale studieduur 2 jaar; vanaf het 4e studiejaar val je onder de langstudeerders regeling. Kosten voor boeken en leermiddelen Voor de diverse studieonderdelen van de opleiding HBO-Rechten geeft u ongeveer € 600,- per jaar aan boeken, readers en studiewijzers uit. Om de kosten zoveel mogelijk te beperken stelt de opleiding de studiewijzers en voor zover mogelijk readers digitaal beschikbaar. Financiële tegemoetkoming Studenten die wegens aantoonbare financiële redenen de kosten van bepaalde onderwijsvoorzieningen niet kunnen dragen, kunnen in aanmerking komen voor een financiële tegemoetkoming. Daarvoor moet een verzoek worden ingediend bij de faculteitsdirectie.
4.2
Inrichting propedeuse
4.2.1
Algemeen
De propedeutische fase heeft drie functies: Oriëntatie Voor uw studievoortgang is het van groot belang dat u een opleiding volgt die bij u past. Dat betekent dat de inhoud van de opleiding, het beroepenveld waarvoor u wordt opgeleid en de wijze waarop de opleiding is georganiseerd u moeten aanspreken. De propedeuse is er mede voor bedoeld om te kijken of dat het geval is. Selectie Aan het einde van uw eerste studiejaar wordt de balans opgemaakt. Zit u wel op de juiste opleiding? Is uw studievoortgang voldoende? De antwoorden op die vragen blijken een grote voorspellende waarde te hebben voor het uiteindelijk resultaat, afronding van de opleiding met het diploma. Binnen de HU maken we de balans op met een individueel studieadvies op basis van het begeleidingstraject. Belangrijk is dat daarbij gekeken wordt naar het aantal behaalde studiepunten. Wanneer u minder dan 45 EC hebt behaald, kunt u niet verder studeren aan de opleiding waar u dat resultaat heeft behaald. Rondom die norm zijn regels van toepassing; het is belangrijk dat u die kent. Lees daarom vooral ook paragraaf 4.2.4 Studieadvies, zodat u niet voor verrassingen komt te staan. Verwijzing Als u onverhoopt niet op de juiste opleiding zit, raak dan niet in paniek. Van belang is dat u tijdig aankaart dat u twijfelt aan uw studiekeuze. Wellicht is dat onterecht en zijn uw beelden nog niet compleet, maar het 48/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
kan ook voorkomen dat u een onjuiste studiekeuze hebt gemaakt. Er zijn voorzieningen die u ondersteunen bij studietwijfel. Zo kunt u bijvoorbeeld terecht bij Centrum Studiekeuze om een studiekeuzetest te doen. Belangrijk: neem in geval van twijfel altijd tijdig contact op met uw studieloopbaanbegeleider. Algemeen karakter van de propedeutische fase Het onderwijsprogramma van de propedeuse is erop gericht in het eerste jaar een basis te leggen voor de kennis, inzichten, houding en vaardigheden die noodzakelijk zijn voor het adequaat uitoefenen van het beroep. Hieraan werkt u in de cursussen van het eerste jaar, waarbij kennis en vaardigheden op samenhangende wijze worden aangeboden. De propedeutische fase kent een taaltraject . De cursussen die deel uitmaken van het taaltraject beslaan in totaal 15 van de 60 studiepunten van de propedeuse. Begeleiding eerstejaars studenten De slb‟er speelt een belangrijke rol bij de realisatie van de doelstelling van het propedeutisch jaar: oriëntatie, verwijzing en selectie. Tijdens de propedeuse biedt de slb‟er u ondersteuning bij uw keuze voor opleiding en beroep. Verder zorgt de slb‟er er voor dat u wegwijs wordt binnen hogeschool en faculteit, en dat u informatie en ondersteuning krijgt bij de ontwikkeling van uw studievaardigheden. Uw zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid voor uw leerproces nemen we daarbij als uitgangspunt. De studieloopbaanbegeleiding vindt plaats in een groep van ongeveer vijftien studenten. Daarnaast heeft u individuele gesprekken met uw slb‟er over uw studievoortgang. Individuele begeleiding in de propedeutische fase De opleiding HBO-Rechten heeft een systeem van studieloopbaanbegeleiding voor de propedeutische fase waarbij: geregeld gedurende het eerste jaar wordt bijgehouden hoe de studie verloopt en welke studenten achterstand oplopen; dit gebeurt door middel van het studievoortgangregistratiesysteem; door de slb‟er in een vroeg stadium afspraken worden gemaakt met studenten met slechte studieresultaten, waarbij aangepaste studieplannen kunnen worden gemaakt; in geval van bijzondere omstandigheden verwijzing plaatsvindt naar een decaan. We gaan er van uit dat u de slb‟er zelf informeert over problemen die uw studievoortgang kunnen belemmeren (zie par. 2.1 en art. 21 OER-FMR). De begeleidingsprocedure De begeleidingsprocedure ziet er als volgt uit. 1. Voorlichting Bij aanvang van de opleiding (voorlichting, introductiedagen, introductielessen) maken we u duidelijk aan welke minimumeisen u moet voldoen om geen afwijzing (negatief studieadvies) te krijgen. Het is belangrijk dat u een helder beeld van de opleiding en het beroep krijgt, zodat u weet waar u aan begint. 2. Individueel oproepen en signaleren De slb‟er kan u oproepen voor een gesprek in geval van problemen bij of twijfel over het verloop van de studie. Ook kunt u zelf een gesprek aanvragen met de slb‟er. Knelpunten worden door docenten en slb‟er gesignaleerd en in het SLB-overleg besproken. 3. Kennismakingsgesprek In periode A heeft u een kennismakingsgesprek met uw slb‟er. Voorafgaand daaraan vult u een formulier in dat als leidraad van het gesprek dient. 4. Preadviesgesprek Begin periode C heeft u een studievoortganggesprek met de slb‟er. Uw studieresultaten van periode A en B worden besproken en u stippelt een strategie uit voor de voortgang van uw studie. Voor dit gesprek is een formulier ontwikkeld dat dient als leidraad en agenda. U tekent dit formulier voor akkoord en behoudt een kopie als gespreksverslag. Dit formulier moet beschouwd worden als het schriftelijk voorlopig studieadvies, zoals genoemd in artikel 23 OER-FMR (zie par. 4.2.4).
49/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
In het gesprek bespreken uw slb‟er en u mogelijke problemen en waar nodig maakt u een plan van aanpak, mede in het licht van de datum van 1 februari die van belang is voor de studiebeurs. Blijken uw studieresultaten gering te zijn, dan ontvangt u een schriftelijk waarschuwing voor de consequenties van het uitblijven van verbetering. 5. Groepsgewijze begeleiding De groepsgewijze studieloopbaanbegeleiding wordt voor de eerstejaars studenten in het lesrooster opgenomen. Bijeenkomsten vinden plaats in periode B en D.
4.2.2
Studieprogramma propedeuse
Een overzicht van het studieprogramma van de propedeuse vindt u paragraaf 4.1.4. Details en beschrijvingen van de cursussen vindt u in OSIRIS (www.osiris.hu.nl) en in hoofdstuk 9 van deze studiegids. In de propedeuse is (met uitzondering van de eerste periode) het onderwijs opgebouwd rond een beroepsprofiel van de Hbo-jurist dat in principe leidend is voor de cursussen in de betreffende periode. Het beroepsprofiel komt aan de orde in een op dat profiel gericht studieonderdeel. Daarnaast worden cursussen aangeboden waarin juridische kennis en vaardigheden zoveel mogelijk worden gecombineerd. U werkt zowel individueel als in groepen aan opdrachten om daarmee inhoudelijke deskundigheid te verwerven die u vervolgens moet toepassen door een beroepsproduct te maken of een beroepstaak uit te voeren. Er is sprake van wisselwerking: u ontdekt dat u voor de beroepstaak of het beroepsproduct kennis en vaardigheden nodig heeft; deze kennis en vaardigheden kunt u deels zelf achterhalen en u krijgt ze voor een belangrijk deel aangeboden in de cursussen. Bezemonderwijs na grondige herziening van het curriculum In het studiejaar 2009-2010 is een ingrijpende verandering van het onderwijsprogramma ingezet. De wijzigingen houden onder meer in dat alle studieonderdelen in eenheden van 5 EC worden gegeven. Dit heeft onder meer tot gevolg dat degenen die een studieonderdeel in 2008-2009 of eerder niet hebben gehaald, datzelfde onderdeel niet vanzelfsprekend opnieuw kunnen volgen. Als u een studieonderdeel uit het derde jaar moet herkansen, dan kunt u in ieder geval deelnemen aan een tentamen dat is gebaseerd op het programma van 2010-2011. Die mogelijkheid wordt alleen nog in het studiejaar 2011-2012 geboden; daarna kunt u studieonderdelen uit het programma 2010-2011 niet meer herkansen. Mist u dan nog studiepunten uit het derde jaar, dan raden we u aan in overleg met uw slb‟er naar een passende oplossing te zoeken. Ook als u nog onderdelen moet halen uit de propedeuse van 2008-2009 of eerder of uit het tweede jaar van 2009-2010 of eerder, dan zult u in overleg met uw slb‟er moeten zoeken naar een passende mogelijkheid. Voor die programmaonderdelen worden geen opfriscolleges en bezemtentamens meer georganiseerd. U zult het equivalent van de ontbrekende cursus moeten halen in het nieuwe curriculum. Het is mogelijk dat u daardoor niet op het aantal studiepunten uitkomt dat oorspronkelijk werd gegeven en in dat geval kan het zijn dat u een aanvullende opdracht moet maken. In het studiejaar 2011-2012 wordt nog bezemonderwijs aangeboden in de volgende situatie en vorm. De opleiding organiseert het onderwijs alleen een tweede keer als het onderwijs grondig is herzien. De reden waarom studenten de eerste keer verzuimden of het tentamen niet haalden doet niet ter zake. Dit bezemonderwijs zullen we in een verkorte variant aanbieden, doorgaans in de vorm van opfriscollege dat is gericht op de voorbereiding op het tentamen. Als u lessen en of tentamens heeft gemist of het tentamen niet heeft gehaald, kunt u aanhaken bij het volgende reguliere aanbod van de cursus. Dat zal altijd in het volgend studiejaar zijn. Let u er in dat geval goed op of het programma dat u wilt volgen overeenkomt met het programma dat u nog moet inhalen en herkansen. U kunt in een volgend studiejaar aanhaken bij het reguliere aanbod van cursussen met dien verstande dat de docent studenten in de groep zal toelaten tot het lokaal vol is of tot de groep een omvang heeft bereikt waar nog mee valt te werken. Is het lokaal of de groep vol, dan kan de docent weigeren u toe
50/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
te laten. Aparte bezemgroepen voor cursussen die geen deel meer uitmaken van het programma, zullen niet worden georganiseerd. De opleiding ziet af van speciale toegangseisen voor studenten die bezemonderwijs volgen omdat dat veel extra administratie en controle met zich meebrengt. In een uitzonderlijke situatie kan een student na overleg met de slb‟er een verzoek bij de examencommissie indienen voor een afwijkende toepassing van deze regels.
Vrijstellingen en het studieadvies propedeutische fase Aan het eind van het eerste jaar van inschrijving voor de propedeutische fase krijgt u van de examencommissie van het Instituut voor Recht een studieadvies over de voortzetting van uw studie aan de opleiding HBO-Rechten. Het studieadvies propedeutische fase is beschreven in artikel 23 van de OERFMR en in paragraaf 4.2.4. in deze studiegids. Een studieadvies is positief als u tussen de 45 en 60 studiepunten heeft behaald. U krijgt bij het behalen van minder dan 45 studiepunten een afwijzing en u kunt de studie dan niet meer vervolgen aan dezelfde opleiding aan de HU. U heeft de propedeuse behaald als u alle onderdelen van het eerste studiejaar voldoende heeft afgesloten en 60 studiepunten heeft behaald. U ontvangt dan het propedeusegetuigschrift. Dat de opleiding in het eerste jaar selecteert heeft drie redenen. 1. Uit het oogpunt van kwaliteitszorg hanteert de opleiding het uitgangspunt dat studenten die, om welke redenen dan ook, niet geschikt worden geacht voor opleiding of beroep in een zo vroeg mogelijk stadium dienen te worden geselecteerd. 2. Conform de Wet Hoger en Wetenschappelijk onderwijs is selectie aan de poort niet meer mogelijk en is de propedeutische fase niet meer gebonden aan twee jaar. Het is wel mogelijk in de propedeuse een afwijzing te geven. 3. Uit het oogpunt van kostenbeheersing - voor de opleiding en voor de student - is het wenselijk dat studenten die niet geschikt zijn voor deze opleiding, of dusdanig slechte resultaten behalen dat voortzetting van de studie niet verantwoord lijkt, binnen een jaar na aanvang de opleiding verlaten hebben. De minimumeis op grond waarvan een positief studieadvies gegeven kan worden is voor HBO-Rechten vastgesteld op 45 studiepunten, behaald in het eerste jaar van inschrijving in de propedeutische fase via voldoendes voor studieonderdelen uit het propedeutisch pakket. Wie minder dan 45 studiepunten behaalt, dient de opleiding te beëindigen.
4.2.3
Instroom en toelating propedeuse
Voor inschrijvingsvoorwaarden zie par. 1.3.3. Toelatingseis is staatsexamen Nederlands NT2 voor studenten met een gelijkwaardig buitenlands diploma. Beschikt u niet over de juiste vooropleiding en bent u 21 jaar of ouder? Dan moet u om te worden toegelaten deelnemen aan het toelatingsonderzoek 21+ van de opleiding die u wilt volgen binnen de HU. Het toelatingsonderzoek bestaat uit vier toetsen en een intakegesprek. Het doel van het toelatingsonderzoek is om te achterhalen of u qua kennis, inzicht en taalvaardigheid geschikt bent voor het hoger beroepsonderwijs. Het kennisniveau waarop wordt getoetst is dat van het HAVO-eindexamen. Het toelatingsonderzoek wordt ook wel toelatingsexamen of colloquium doctum genoemd. Meer informatie kunt u vinden op: www.toelatingsonderzoek.hu.nl
4.2.4
Studieadvies
De propedeuse heeft onder meer een selectieve functie (zie ook par. 4.2.1 en 4.2.2.). Daarom krijgt iedere student tijdens het eerste jaar van inschrijving voor de propedeuse twee maal een schriftelijk studieadvies over de voortzetting van de studie. Aan het einde van het eerste jaar van inschrijving van de propedeuse ontvangt u een studieadvies.
51/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Alle opleidingen van het Instituut voor Recht hanteren de norm van 45 EC als ondergrens bij het studieadvies. Er zijn geen selecterende modulen. De norm van 45 EC betekent, dat een student minimaal 75% van het propedeutisch pakket met een voldoende moet hebben afgerond om een positief advies te krijgen. Het eerstejaars curriculum is zo opgebouwd, dat studenten voldoendes moeten realiseren binnen de verschillende gebieden van kennis en vaardigheden die in hun samenhang de opleiding vormen: allereerst het recht, daarnaast sociale en communicatieve vaardigheden en ethiek. Wie op één of meer van deze terreinen onvoldoende prestaties levert, kan niet aan de norm voldoen. In die zin voldoet de 75%norm aan de eis van representativiteit en zijn selecterende onderdelen onnodig. Hieronder wordt de procedure uitgelegd. Tussentijds studieadvies Uiterlijk halverwege het eerste studiejaar (in februari) ontvangt elke student van de examencommissie een schriftelijk tussentijds studieadvies over de voortzetting van de studie. Dit tussentijds advies bestaat uit een toelichting op de behaalde studieresultaten en de studievoortgang. De norm voor het tussentijds advies ligt bij HBO-Rechten voltijd op 20 EC. De student die 20 EC of minder heeft behaald krijgt een (voorlopig) negatief BSA. De student die meer dan 20 EC heeft behaald, ontvangt een – eveneens voorlopig - positief advies. positief tussentijds advies: 20 of meer studiepunten; waarschuwend tussentijds advies:1 9 of minder studiepunten. Aan het tussentijdse advies wordt een waarschuwing verbonden wanneer op grond van de geregistreerde studieresultaten moet worden geconstateerd dat niet is voldaan aan de studievoortgangsnorm voor het desbetreffende deel van het eerste studiejaar. De waarschuwing bevat tevens het advies om in overleg met de slb‟er en zonodig met de studentendecaan een studieplan op te stellen voor de tweede helft van het studiejaar, dat erop is gericht om binnen een redelijke termijn aan de norm van 20 EC voor studievoortgang te kunnen voldoen. Deze studieplanning dient de student ter goedkeuring voor te leggen aan de examencommissie. Positief of negatief studieadvies Aan het einde van het propedeusejaar krijgt elke student van de examencommissie van de opleiding een studieadvies over de voortzetting van de opleiding. Dit studieadvies kan positief of negatief zijn. Een positief advies wordt gegeven als: studenten aan het einde van het eerste studiejaar het propedeutisch getuigschrift hebben behaald of aan het einde van het eerste studiejaar in de propedeuse minimaal 45 studiepunten van het propedeuseprogramma hebben behaald. meer dan 15 EC aan vrijstellingen voor het propedeuseprogramma hebben en aan het einde van het eerste jaar het propedeutisch getuigschrift gehaald hebben. Studenten krijgen een negatief studieadvies (afwijzing) als zij: aan het einde van het eerste studiejaar in de propedeuse minder dan 45 studiepunten hebben behaald of meer dan 15 EC aan vrijstellingen voor het propedeuseprogramma hebben en aan het einde van het eerste jaar niet het propedeutisch getuigschrift gehaald hebben. Studenten die: a. een verkorte route volgen en daardoor meer dan 15 EC‟s aan vrijstellingen hebben, en b. in het eerste jaar van inschrijving vanwege de verkorte route een door de opleiding vastgesteld programma volgen dat tevens cursussen uit de hoofdfase omvat; kunnen een verzoek indienen bij de examencommissie voor een extra herkansing in de laatste tentamenperiode voor een module uit de propedeutische fase die nog niet is behaald. De examencommissie kent dit verzoek toe indien hierdoor de mogelijkheid ontstaat dat de student aan de bsanorm kan voldoen.
52/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Taalbeheersingstraject en studieadvies De propedeuse kent een taalbeheersingstraject van 15 studiepunten. In dit traject zijn cursussen opgenomen waarbij u beoordeeld zult worden op zowel de inhoudelijke kwaliteit van uw toets als op het niveau van de Nederlandse taal. Daarnaast maakt u in periode A een toets taalvaardigheid. Vrijstellingen in de propedeutische fase Op grond van artikel 23 van de OER-FMR 2011-2012 geldt dat studiepunten behaald met vrijstellingen niet meetellen voor het bindend studieadvies. In dat artikel is ook bepaald dat alleen studiepunten van propedeutische cursussen in aanmerking komen bij de berekening van de ondergrens. Studiepunten van cursussen uit de hoofdfase tellen dus niet mee. U moet dus goed de voor- en nadelen afwegen voordat u verzoekt om een of meer vrijstellingen. Studenten met een eerder afgeronde opleiding in het hoger onderwijs kunnen vaak een zo groot aantal vrijstellingen krijgen dat zij niet meer kunnen voldoen aan de ondergrens voor het studieadvies. Zij zullen de propedeuse moeten halen. De examencommissie kan bij het afgeven van een studieadvies rekening houden met bijzondere omstandigheden; zie onder Opgeschort advies wegens bijzondere omstandigheden. Het besluit van de examencommissie dient te zijn gemotiveerd. In geval van een opgeschort advies wegens bijzondere omstandigheden (zie hierna) is de norm voor het verkrijgen van een positief advies het behalen van de propedeuse aan het einde van het tweede jaar van inschrijving. Gaat u al vakken uit de hoofdfase volgen terwijl u nog in aanmerking komt voor een studieadvies als bedoeld in paragraaf 4.2.4, let dan goed op. De norm voor het verkrijgen van een positief studieadvies heeft alleen betrekking op in de propedeuse behaalde vakken. Als u er dus voor kiest om wel al vakken uit de hoofdfase te gaan volgen, maar op het moment dat het studieadvies wordt afgegeven nog niet voldoende studiepunten uit de propedeuse hebt behaald, dan kunt u een bindend negatief studieadvies ontvangen, waarna u met de opleiding moet stoppen. Het aantal studiepunten dat u al in de hoofdfase heeft gehaald, speelt hierbij geen rol. Een negatief studieadvies bevat tenminste de gronden waarop de afwijzing is gebaseerd, de eventuele duur van de afwijzing, een verwijzingsadvies en de mogelijkheden van beroep voor de student. Het studieadvies wordt ondertekend door of namens de examencommissie, en wordt binnen een week na ondertekening aangetekend aan de student verzonden of persoonlijk uitgereikt. Een negatief advies is bindend. Een student aan wie een dergelijk advies is gegeven kan niet meer bij deze opleiding als student of extraneus worden ingeschreven. De examencommissie kan aan de afwijzing wel een termijn verbinden en/of besluiten dat de afwijzing zich ook uitstrekt tot opleidingen met hetzelfde propedeutisch examen. De examencommissie stelt de student in de gelegenheid te worden gehoord voordat wordt besloten om een negatief studieadvies af te geven. Tegen een negatief advies kan de student bezwaar aantekenen bij de examencommissie en/of beroep aantekenen bij het College van Beroep voor Examens (zie hoofdstuk 7). Opgeschort advies wegens bijzondere omstandigheden De examencommissie kan bij het uitbrengen van het studieadvies rekening houden met studievertraging die het gevolg is van persoonlijke omstandigheden van de student. Het betreft uitsluitend de volgende omstandigheden: ziekte; lichamelijke, zintuiglijke of andere functiestoornis; zwangerschap; bijzondere familieomstandigheden, waaronder tevens die van degene met wie de student samenwoont of een LAT-relatie onderhoudt; het lidmaatschap van een medezeggenschapsraad of een opleidingscommissie; andere omstandigheden waarin de aanvrager activiteiten ontplooit in het kader van de organisatie en het bestuur van (een onderdeel van) de Hogeschool Utrecht, ter beoordeling door de faculteitsdirectie; 53/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
het lidmaatschap van het bestuur van een door het College van Bestuur krachtens de Steunfondsregeling HU erkende studentenorganisatie of een daarmee vergelijkbare organisatie van enige omvang; andere situaties waarin de student door overmacht niet heeft kunnen deelnemen aan tentamens dan wel het onderwijs, ter beoordeling door de examencommissie. Als de Examencommissie persoonlijke omstandigheden aanwezig acht die het voldoen aan de norm hebben verhinderd, wordt het studieadvies opgeschort tot uiterlijk het einde van het tweede studiejaar van inschrijving. In dat geval geldt als norm dat aan het einde van het tweede jaar van inschrijving de propedeuse behaald dient te zijn. Voor een opgeschort advies geldt dezelfde procedure als voor het reguliere studieadvies. U moet tevens zo snel mogelijk de studentendecaan en de studieloopbaanbegeleider benaderen. Deze adviseren de examencommissie over de te nemen beslissing. Zie ook par. 2.2. U dient een studievertraging die is ontstaan door een van bovengenoemde persoonlijke omstandigheden zo spoedig mogelijk, maar uiterlijk 12 juni 2012, schriftelijk te melden bij de examencommissie met het verzoek om deze omstandigheden te betrekken bij de totstandkoming van het studieadvies. Dit verzoek dient vergezeld te gaan van een toelichting op de persoonlijke omstandigheden en de invloed hiervan op de studieresultaten, een resultatenoverzicht, schriftelijke bewijsstukken en een verklaring van het decanaat. Zie ook par. 1.3.4.
4.3
Inrichting hoofdfase 4.3.1
Algemeen
De hoofdfase is de studieperiode na de propedeuse tot en met de diplomering. De hoofdfase omvat zes semesters en bestaat uit: een major (hoofdprogramma) van 150 studiepunten; een profileringsruimte (keuzeprogramma) van 30 studiepunten. U sluit de hoofdfase af met een eindexamen. Als de hoofdfase met goed gevolg is afgerond ontvangt u het bachelordiploma
4.3.2
Studieprogramma hoofdfase
Zie voor korte informatie over het studieprogramma van de hoofdfase paragraaf 4.1.4. Beschrijvingen en details van de cursussen vindt u in OSIRIS (www.osiris.hu.nl) en in deze studiegids in hoofdstuk 9. Het tweede studiejaar Het tweede studiejaar bestaat uit cursussen die in meer of mindere mate samenhangen met een inhoudelijk thema dat integraal aan de orde komt binnen de betreffende periode. U volgt een groot aantal juridische cursussen en u besteedt aandacht aan communicatieve vaardigheden en onderzoeksvaardigheden. Ook de internationale component komt aan bod in een aantal samenhangende cursussen. In de tweede helft van dit studiejaar bereidt u zich voor op de stage door een oriëntatie op de mogelijkheden en praktische voorbereiding van sollicitaties. Het derde studiejaar Het derde studiejaar wordt grotendeels in beslag genomen door de stage waar u in principe in september mee begint en die aan het einde van het studiejaar afloopt. Zie voor meer informatie over stages par. 4.3.4. Het vierde studiejaar De eerste twee periodes van het vierde jaar worden doorgaans besteed aan de profileringsruimte. (Zie paragraaf 4.3.5). In de derde periode volgen nog enkele cursussen die vooral zijn gericht op integratie van de studieonderdelen uit de eerdere jaren, de ervaring tijdens de stage en de profileringsruimte. 54/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
In de loop van dit studiejaar kunt u beginnen met de voorbereiding op het afstudeerproject. U wordt hierover geïnformeerd en u leert hoe u het afstuderen stap voor stap kunt voorbereiden en uitvoeren. Bij de daadwerkelijke start van het afstudeerproject krijgt u een docent toegewezen als afstudeerbegeleider.
4.3.3
Toegang hoofdfase en studierichtingen
Wanneer u de propedeuse van de opleiding heeft afgerond (en dus het propedeutisch getuigschrift heeft behaald) wordt u toegelaten tot de hoofdfase van de opleiding. Als u op grond van een elders behaald propedeutisch getuigschrift vrijstelling heeft gekregen van het afleggen van het propedeutisch examen van de opleiding, wordt het bewijs van vrijstelling gelijkgesteld aan het getuigschrift. Een propedeutisch getuigschrift wordt in dat geval niet verstrekt. Zie ook par. 6.2 (vrijstellingen). Gaat u al vakken uit de hoofdfase volgen terwijl u nog in aanmerking komt voor een studieadvies als bedoeld in paragraaf 4.2.4, let dan goed op. De norm voor het verkrijgen van een positief studieadvies heeft alleen betrekking op in de propedeuse behaalde vakken. Als u er dus voor kiest om wel al vakken uit de hoofdfase te gaan volgen, maar op het moment dat het studieadvies wordt afgegeven nog niet voldoende studiepunten uit de propedeuse hebt behaald, dan kunt u een bindend negatief studieadvies ontvangen, waarna u met de opleiding moet stoppen. Het aantal studiepunten dat u al in de hoofdfase heeft gehaald, speelt hierbij geen rol. Wanneer u de propedeuse nog niet heeft afgerond kan worden toegestaan dat u cursussen uit de hoofdfase volgt en deze met een tentamen afsluit, op voorwaarde dat: u over de benodigde voorkennis beschikt om de cursus te kunnen volgen en dus voldoet aan de beginvereisten; er geen garantie wordt gegeven dat het vak nog deel uitmaakt van het curriculum of nog dezelfde inhoud heeft op het moment dat u officieel tot de hoofdfase wordt toegelaten; de examencommissie alsnog een negatief studieadvies kan verlenen indien u niet voldoet aan de geldende normen in de propedeuse (zie par. 4.2.4).
4.3.4
Stages en stagewaardigheid
Het belangrijkste doel van de stage is dat u ervaring opdoet in de beroepspraktijk van de Hbo-jurist. Daarnaast formuleert u persoonlijke leerdoelen. U kunt kiezen voor een stage van tien maanden bij een organisatie of twee keer vijf maanden bij twee verschillende organisaties. We verwachten van u dat u zelf een passende stageplaats zoekt. Hierbij krijgt u hulp van de opleiding. De stageplaats moet voldoen aan een aantal criteria: de organisatie vervult een herkenbare functie binnen het beroepenveld van HBO-Rechten; de organisatie garandeert praktijkbegeleiding; de organisatie biedt voldoende mogelijkheden om te werken en te leren; de stage is passend bij het niveau van de opleiding. U moet voldoen aan een aantal voorwaarden alvorens u aan de stage mag beginnen. Deze voorwaarden zijn vastgelegd in de stagehandleiding en zijn ook weergegeven in hoofdstuk 9 van deze studiegids. Tijdens de stage wordt u begeleid door een praktijkbegeleider (werkzaam in de stageverlenende organisatie) en door een stagedocent vanuit de opleiding. Gedurende de tien maanden van de stage bent u eens per twee weken een dag op de opleiding voor een begeleidend en ondersteunend programma waaraan u moet deelnemen. Het instituut beschikt over een praktijkbureau waar u terecht kunt voor informatie over de stage. U vindt het praktijkbureau in kamer 1.077 (tel: 088-481 9760).
4.3.5
Profileringsruimte
55/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
De opleiding kent naast het hoofdprogramma (major) ook een vrije keuzeruimte van 30 studiepunten, de zogenaamde profileringsruimte. Deze profileringsruimte is bedoeld om een eigen accent aan de studie te geven en kan ingevuld worden met: een minor (uit het onderwijsaanbod van de HU, zelf samengesteld en ter goedkeuring voorgelegd aan de examencommissie, dan wel uit het aanbod van een andere hogeschool of universiteit); een pakket van keuzecursussen dat u zelf samenstelt. De Hogeschool Utrecht heeft een uitgebreid aanbod aan minoren en losse cursussen dat door alle faculteiten van HU is ontwikkeld. Maar u kunt ook gebruik maken van het aanbod van andere hogescholen en universiteiten (ook in het buitenland, zie par. 2.1.3.1). Daarnaast is het mogelijk om zelf - in samenspraak met uw slb‟er - een minor samen te stellen. Een dergelijke minor moet altijd vooraf ter goedkeuring worden voorgelegd aan de examencommissie. Minoren van andere hogescholen en universiteiten moeten altijd ter goedkeuring worden voorgelegd aan de examencommissie. De examencommissie controleert op niveau en op overlapping met andere studieonderdelen van het hoofdprogramma. Bij goedkeuring van een externe minor – d.w.z. van een andere universiteit of hogeschool – kan de examencommissie besluiten om niet het volledige aantal studiepunten te erkennen dat u vanuit de externe onderwijsinstelling krijgt toegewezen. Voor advisering en begeleiding bij de invulling van de profileringsruimte kunt u terecht bij uw slb‟er (zie ook par. Fout! Verwijzingsbron niet gevonden.). In samenspraak stelt u een profileringsplan op waarin uw keuze uit het profileringsaanbod van de HU-onderwijscatalogus en eventuele externe minors en keuzecursussen wordt vastgelegd. Uit het profileringsplan moet blijken op welke wijze de gekozen onderdelen bijdragen aan de voorbereiding op de beoogde beroepsuitoefening of verdere studie. De invulling van de profileringsruimte is formeel gebonden aan voorafgaande goedkeuring door de examencommissie van de opleiding waarvoor u bent ingeschreven. Op advies van de slb‟er kan het profileringsplan nader gemotiveerd worden met het oog op goedkeuring door de examencommissie. De examencommissie kan goedkeuring weigeren als de keuzecursus of minor niet van HBO-niveau is, of als er sprake is van substantiële overlap tussen de keuzecursus of minor enerzijds en het hoofdprogramma anderzijds. Kijk voor meer informatie over de profileringsruimte en minors op www.minors.hu.nl. Voor inzage in het aanbod van HU-minors, keuzecursussen en pre-masters en voor inschrijving kunt u terecht op www.osiris.hu.nl. Ook kunt u een bezoek brengen aan de jaarlijkse HU-minormarkt, die in het voorjaar wordt gehouden en waarbij alle HU-faculteiten hun profileringsaanbod presenteren. Meer informatie over pre-master trajecten vindt u in de folder Doorstuderen na uw bachelor aan de UU en op www.premasters.hu.nl. Keuzecursussen U hebt de mogelijkheid om keuzecursussen te volgen binnen de profileringsruimte in het vierde studiejaar. Deze cursussen worden aangeboden vanuit de opleiding, het Instituut voor Recht, de FMR en de Hogeschool Utrecht. Daarnaast hebt u de mogelijkheid cursussen te volgen aan de Faculteit Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Utrecht. Inschrijving op keuzecursussen geschiedt digitaal via het programma Osiris, respectievelijk via de (interfacultaire) cursussensite op Internet. Bij de planning van keuzecursussen wordt over het algemeen een kwantitatieve ondergrens van deelnemers aangehouden (vijftien studenten). Bij een kleiner aantal geïnteresseerden vindt de cursus geen doorgang. Eventuele belemmeringen bij het volgen van keuzecursussen, bijv. van roostertechnische aard, zijn voor verantwoordelijkheid van de student zelf. Bijzondere opdrachten Als alternatief voor keuzecursussen kunt u naast een literatuurstudie - waarvoor als richtlijn 200 pagina‟s per EC staat - ook bijzondere opdrachten in het kader van uw studie vervullen, die dan gehonoreerd worden met EC‟s. Dergelijke bijzondere opdrachten behoeven vooraf de goedkeuring van de examencommissie. Studenten met suggesties voor bijzondere opdrachten nemen contact op met de
56/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
examencommissie. De commissie legt de opdracht, de voorwaarden voor afronding en de honorering in studiepunten vast, voordat u begint met uitvoering van de opdracht. Profilering via bij andere opleidingen behaalde studiepunten Studenten kunnen elders gevolgde studieonderdelen door de examencommissie laten beoordelen om ze te laten erkennen als cursussen ten behoeve van de profilering. De examencommissie laat zich daarbij adviseren door de slb‟er. Propedeutische onderdelen behorend bij andere opleidingen kunnen deel uitmaken van de profileringsruimte tot een maximum van 10 EC. Voor hoofdfaseonderdelen geldt deze restrictie niet.
4.3.6
Afstuderen
De opleiding wordt afgesloten met een afstudeerproject. Hiervoor is de gehele of een deel van het vierde jaar beschikbaar. Het afstudeerproject moet gebaseerd zijn op de praktijk van het HBR-werkveld. De wijze waarop deze relatie vorm krijgt is afhankelijk van het onderwerp. Het project is gericht op verbetering of verheldering van de huidige praktijk. U kunt kiezen voor een beroepsproduct dat direct toepasbaar is in de praktijk of een praktijkgericht onderzoek van een juridisch probleem. Het onderwerp moet relevant zijn voor de beroepspraktijk. Impliciet geeft dit ook aan dat het onderwerp maatschappelijke relevantie moet hebben. Om aan het afstudeerproject te mogen beginnen moet u jaar 1 en 2 geheel hebben behaald (120 EC) alsmede uw stage met een voldoende hebben afgerond. Voorafgaand aan de voorbereiding en uitvoering van het afstudeerproject krijgt u informatie over de gang van zaken. Bij de daadwerkelijke start krijgt u een docent aangewezen die als afstudeerbegeleider fungeert. Zie hoofdstuk 6 voor meer informatie over het examen en het getuigschrift. Zie par. 1.3.3 voor uitschrijving na afstuderen. Digitaal aanleveren en publiceren van scripties en onderzoeksartikelen Hogeschool Utrecht is een van de hogescholen die actief deelnemen aan de HBO-Kennisbank. Hierop worden publicaties, zoals scripties en onderzoeksartikelen die binnen hogescholen worden geproduceerd digitaal beschikbaar gesteld aan geïnteresseerden van over de hele wereld. En kunnen ze omgekeerd ook weer een rol spelen bij onderwijs en onderzoek. Studenten die hun afstudeerscriptie hebben afgerond met het cijfer 8 of hoger, mogen hun scriptie kosteloos digitaal laten publiceren op de HBO-Kennisbank. Belangrijke voorwaarde is overigens wel dat het eventuele stagebedrijf hiermee akkoord gaat en dat er geen vertrouwelijke informatie in voor komt. Voor meer informatie en de HU-contactpersoon: www.HBO-kennisbank.nl
4.3.7
EXCELLENTIE
In het kader van het excellentie-programma binnen de HU, bestaat er voor studenten de mogelijkheid om ondernomen activiteiten te laten erkennen als een excellente prestatie. De basis voor excellentie wordt gevormd door het „sterrensysteem‟: vijf aspecten van excellentie (i.c. leiderschap; reflectieve professional en vakmanschap; visie, gedrevenheid en passie; internationalisering; innovatie en disseminatie) die nader zijn geoperationaliseerd in beoordelingscriteria. Activiteiten die in aanmerking komen voor excellentie kunnen zowel vanuit de HU aangeboden worden, als door de student zelf ingebracht worden. Hiertoe beschikt het Instituut voor Recht over een beoordelingsprocedure die valt onder verantwoordelijkheid van de examencommissie. Excellentie is iets dat diepgang vraagt. Daarom moet u om in aanmerking te komen voor een volledige ster daar in principe minstens een half jaar van uw studietijd in geïnvesteerd hebben. In beginsel dienen de vijf aspecten van excellentie in de vastgestelde studieduur van de opleiding te zijn behaald. Voor activiteiten buiten het eigen studieprogramma kan de examencommissie besluiten dat deze termijn met de duur van die activiteiten wordt verlengd.
57/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Informatie over het excellentieprogramma kunt u verkrijgen via uw studieloopbaanbegeleider.
58/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
5 5.1
Cursusdeelname Algemeen
Het onderwijsprogramma van de opleiding is samengesteld uit onderwijseenheden, de zogenaamde cursussen. Een cursus is een samenhangend geheel van te verwerven kennis, inzicht en (beroeps)vaardigheden, met een studielast uitgedrukt in EC‟s. Een cursus wordt afgerond door middel van een tentamen (zie ook par. 6.1). Alle cursussen worden aan het begin van het studiejaar gepubliceerd in OSIRIS (www.osiris.hu.nl). Zie voor een curriculumoverzicht par. 4.1.4, en voor meer informatie over de specifieke cursussen hoofdstuk 9.
5.2
Inschrijving voor cursussen
Deelname aan cursussen is slechts mogelijk na tijdige inschrijving in OSIRIS (www.osiris.hu.nl). Inschrijven (en eventueel uitschrijven) is mogelijk tot twee weken voor de start van een onderwijsperiode waarin het onderwijs van de desbetreffende cursus wordt gegeven. Inschrijving voor een minor houdt tevens inschrijving in voor alle cursussen die deel uitmaken van die minor. Zie 4.3.5. voor meer informatie over minoren.
5.3
Aanwezigheidsplicht
Voor uw studievoortgang is het van groot belang dat u aanwezig bent bij alle lessen en andere bijeenkomsten. U leert immers niet alleen van uw docent, maar ook van de interactie met klasgenoten. Bovendien blijkt dat studenten die vaak aanwezig zijn betere studieprestaties boeken. Sommige cursussen hebben een aanwezigheidsplicht; dit staat vermeld in OSIRIS en in de cursusinformatie in hoofdstuk 9. Binnen het Instituut voor Recht gelden de volgende aanvullende regels inzake aanwezigheid Van elke student wordt optimale deelname (aanwezigheid en inzet) verwacht aan de programmaonderdelen waarvoor hij staat ingeschreven. Bij practica en een aantal andere cursussen is 80% aanwezigheid voorwaarde voor toelating tot het tentamen (standaard-aanwezigheidsregel). Dit kan inhouden dat het pas in het volgende studiejaar mogelijk is voor dit studieonderdeel weer in te schrijven indien niet aan de aanwezigheidsverplichting is voldaan. De standaard-aanwezigheidsregel wordt in de studiegids en in studiewijzers genoemd: de aanwezigheidsregel. Andersoortige aanwezigheidsverplichtingen heten: een aanwezigheidsregel. Voor cursussen met zeven bijeenkomsten betekent de aanwezigheidsregel dat zes lessen moeten worden gevolgd en dat maximaal een les mag worden gemist. 80% van 7 is immers 5,6, dat afgerond wordt naar 6. Ook bij cursussen met een afwijkend aantal bijeenkomsten wordt de 80%-regel rekenkundig toegepast, waarbij getallen achter de komma tot hele getallen worden afgerond. Voorbeeld: studenten moeten van een cursus van drie lessen, waarvoor de aanwezigheidsregel geldt, twee van de drie lessen volgen (80% van 3 is 2,4, afgerond 2). Indien voor een specifiek(e) cursus/studieonderdeel een aanwezigheidsverplichting van kracht is, is hiervan melding gemaakt in de cursusomschrijving in hoofdstuk 9. Zonder vermelding in de studiegids kan geen aanwezigheidsverplichting worden opgelegd. Bij onvoldoende deelname kan de docent besluiten om de betrokken student uit te sluiten van deelname aan de lessen. Wanneer studenten bij een cursus/studieonderdeel, waarvoor de aanwezigheidsverplichting van kracht is, een deel van de lessen hebben gemist (20% of minder), kan er een compensatieopdracht worden geëist. Op dit punt kunnen studenten alleen verplichtingen worden opgelegd, die schriftelijk staan vermeld in de studiewijzer. Indien de aanwezigheidsregel van kracht is, geldt deze ongeacht de gronden en/of motieven die studenten in een specifieke situatie ertoe gebracht hebben om een of meer lessen te missen. 59/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Zoals hierboven aangegeven: andersoortige aanwezigheidsbepalingen dan de standaardaanwezigheidsregeling zijn mogelijk. Deze regelingen worden aangeduid met de term ‟een aanwezigheidsregel‟. Bij dergelijke regelingen kunnen aan studenten uitsluitend sancties worden opgelegd die expliciet zijn geformuleerd in de studiegids.
5.4
Beginvereisten
Aan een cursus kunnen begin- of toegangsvereisten zijn verbonden. Zie daarvoor de cursusbeschrijvingen in hoofdstuk 9. Voldoet u niet aan deze vereisten dan kunt u niet deelnemen aan de cursus, tenzij de examencommissie daarvoor toestemming verleent. Zie ook par. 1.3.4.
60/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
6
Tentamens en examens
6.1
Algemeen
Tentamens Een cursus wordt afgerond met een tentamen. Elk tentamen toetst de kennis, het inzicht en de vaardigheden van de individuele student. Een tentamen kan ook een onderzoek naar de beroepshouding van een student betreffen. Tentamens (ook die in groepsverband worden gemaakt) dienen primair om de leerresultaten van individuele studenten te toetsen aan de beoogde doelstellingen. De examencommissie wijst voor het afnemen van tentamens, het vaststellen van de uitslag en de invoering daarvan in OSIRIS examinatoren aan. Een tentamen kan zijn onderverdeeld in deeltentamens (of deeltoetsen). Een tentamen of examen is met goed gevolg afgelegd als hiervoor vóór afronding ten minste het cijfer 5,5 is behaald (zie paragraaf 6.3.6.). Examens Iedere opleiding kent twee examens: het propedeutisch examen en het eindexamen. Deze examens vormen de afsluiting van respectievelijk de propedeutische fase en hoofdfase. De student slaagt voor het propedeutisch examen of eindexamen als voor dat deel voldaan is aan de beschreven normen. Daarvoor moeten de tentamens van de betrokken studiefase als voldoende zijn beoordeeld, en daarmee alle benodigde EC‟s (60 voor de propedeuse en 180 voor de hoofdfase) zijn behaald. Het eindexamen kan slechts worden afgelegd als het propedeutisch examen is behaald. Zodra de student het programma van de propedeutische fase of hoofdfase heeft afgerond, beoordeelt de examencommissie in haar eerstvolgende vergadering de resultaten. Indien de student is geslaagd en aan alle overige verplichtingen met betrekking tot de opleiding heeft voldaan, reikt de examencommissie het getuigschrift uit. Daarvoor gelden procedurele regels. Zie verder par. 6.4. Uitgangspunten toetsbeleid Instituut voor Recht In het competentiegericht onderwijs is de toets (het examen, het tentamen) het startpunt van het onderwijs. In de toets wordt zichtbaar wat de student werkelijk weet en kan. De toets en de beoordeling door de docent geven de student een beeld van zijn vorderingen: hoe ver bent u in uw ontwikkeling als professional? De toets heeft, vooral in de propedeuse, een selecterende werking. Het kan blijken dat iemand het vereiste niveau niet haalt ondanks een grote inspanning. Algemene regels inzake toetsen en beoordelen Alle programmaonderdelen worden tenminste tweemaal per studiejaar getoetst. Wanneer een onderdeel meer dan twee maal per jaar wordt getoetst, hebben studenten het recht om aan deze extra toetsmogelijkheden deel te nemen, voor zover het om studieonderdelen gaat die voor hen zijn open gesteld inzake deelname en toetsing. Op deze regel geldt één uitzondering, en wel bij de propedeusetoetsing. Ten gevolge van de werking van het studieadvies is bij propedeusetoetsen het wettelijk voorgeschreven minimumaantal van twee toetsmogelijkheden voor studenten tevens het maximumaantal. Inhoud en vorm van de toetsing worden bepaald door de betreffende docent, in samenspraak met de collega‟s uit het betreffende onderwijsteam en onder eindverantwoordelijkheid van de examencommissie. Toetsperioden staan aangegeven in het onderwijsrooster. Voldoendes kunnen niet worden herkanst. De tekst voldoet aan algemene uitgangspunten van goede taalverzorging. Dit betekent dat studenten in voldoende mate aandacht hebben besteed aan in ieder geval spelling (werkwoord en overig), indeling en structuur van alinea‟s, enkelvoud/meervoud en hoofdletters en dat slordigheden in de tekst zijn vermeden. Voldoet een werkstuk niet aan deze vereisten, dan kan de docent besluiten dat de beoordeling pas wordt verwerkt nadat de student het werkstuk op het gebied van taal op een voldoende niveau heeft gebracht. In dat geval geeft de docent aan welke aspecten van taalverzorging verbeterd moeten worden. De docent laat ook weten wat het resultaat is van de beoordeling van de inhoud van uw
61/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
werkstuk. Een docent is gerechtigd de beoordeling niet uit te voeren van toetsen die niet in correct Nederlands zijn gesteld. Dit kan alleen wanneer het Nederlands zo slecht is dat het betoog (verhaal, procesbeschrijving, etc.) naar het oordeel van de docent niet goed te volgen is. Het werk wordt dan beschouwd als onbeoordeelbaar; inhoudelijke feedback blijft achterwege. De docent licht toe waarom het werk onbeoordeelbaar is. Het oordeel „onbeoordeelbaar„ geldt als een onvoldoende. Werkstukken die digitaal worden aangeleverd, worden gescreend door het programma Ephorus. Dit programma geeft informatie aan docenten op basis waarvan plagiaat resp. vermeende fraude kan worden vastgesteld (Zie art. 38, OER-FMR). Regels en richtlijnen voor verslagen en werkstukken Inleiding Hieronder volgen regels van het Instituut voor Recht voor de manier waarop verslagen, werkstukken en opdrachten moeten worden opgebouwd en vorm gegeven, en de manier waarop de taal moet worden verzorgd. Deze regels zijn er op gericht dat de teksten die studenten tijdens de studie inleveren goed leesbaar en dus beoordeelbaar zijn. De regels over 'opbouw van de tekst' gelden uiteraard niet voor samenvattingen (literatuurstudies) en vraag/antwoordtoetsen. In de studiewijzers van cursussen kunnen nadere aanwijzingen staan voor de wijze waarop een student een specifieke tekst moet schrijven. Vormgeving 1. Werk opdrachten, verslagen en werkstukken uit met een tekstverwerker. 1.1. Papierformaat: lever verslagen, opdrachten en werkstukken in op A4-formaat. 1.2. Afwerking: lever opdrachten geniet in. Gebruik geen plastic omslagen, ringen e.d. Dit scheelt kosten voor de student en belast het milieu minder. 1.3. Voorblad: lever stukken in met een voorblad, met daarop: - de naam van de student(-en) - het studentnummer van de student(-en) - de opleiding / klas / groep - de naam van de cursus - de naam van de docent - de naam of het nummer van de opdracht - de inleverdatum en het versienummer 1.4. Marges: hanteer de standaardmarges van Word, dit is 2,54 cm aan de boven- en onderkant van de pagina en 3,17 cm aan de linker- en rechterkant. 1.5. Alinea's en witregels: scheid alinea's (korte teksteenheden over een thema) duidelijk van elkaar met witregels. 1.6. Illustraties: gebruik alleen illustraties als deze een functie in de tekst hebben. 1.7. Kleur: zorg dat de tekst goed leesbaar is op de achtergrond. 1.8. Lettertype en -grootte: gebruik lettertype Times of Arial, grootte 10 of 11. Gebruik alleen grotere letters als dat strikt noodzakelijk is, bijvoorbeeld om een kop te laten opvallen. 1.9. Regelafstand: gebruik regelafstand anderhalf. 1.10. Letterafstand: gebruik tussen de letters de standaardafstand van de tekstverwerker. 1.11. Uitlijnen: lijn de tekst links uit. 1.12. Afbreken: breek woorden alleen af in samenstellingen (fietsen-stalling; maar niet: fiets-enstalling). 1.13. Als een tekst via de SharePoint (cursussites) wordt ingeleverd, moet de naam van de student en de naam of het nummer van de opdracht in de boven- of ondermarge van iedere pagina worden opgenomen. 1.14. Als een tekst als bijlage bij een e-mailbericht wordt ingeleverd, moet de naam van de bijlage met de naam van de student beginnen. Opbouw van de tekst 1.1 De tekst heeft een duidelijke structuur en is opgebouwd volgens een logisch bouwplan: de kernboodschap is duidelijk, wat bij elkaar hoort, staat bij elkaar en hoofd- en bijzaken zijn gescheiden. 1.2. Begin de tekst met een inleiding, met daarin: Een beschrijving van het onderwerp: verantwoording van de keuze en afbakening. De centrale vraag die in het stuk aan de orde komt. Een vooruitblik op de inhoud van het stuk.
62/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
1.3. 1.4. 1.5. 1.6. 1.7. 1.8.
Nummering en inhoudsopgave: nummer hoofdstukken en paragrafen. Gebruik bij langere teksten een inhoudsopgave met paginanummers. Opsommingen: geef opsommingen duidelijk aan met nummers of opsommingtekens. Koppen en tussenkoppen: gebruik in langere teksten koppen boven de hoofdstukken en tussenkoppen boven paragrafen en eventueel alinea's. Gebruik voet- en eindnoten om extra informatie te geven. Zorg dat alles wat in de tekst staat, bijdraagt aan de rode lijn van die tekst. Bewijs altijd wat in de tekst wordt beweert, gebruik goede argumenten.
Bronvermelding en citeerregels; regels ter voorkoming van plagiaat Bij het schrijven van teksten maken studenten gebruik van verschillende bronnen. Om plagiaat, dat wil zeggen ongeoorloofd hergebruik van materiaal van anderen, te voorkomen is het belangrijk dat duidelijk is waar de gebruikte informatie vandaan komt. Daarnaast geeft een heldere bronvermelding zicht op de eigen inbreng van de student. Bij de beoordeling van de kwaliteit van een tekst is het immers van belang te weten of het gaat om slechts een samenvatting van verzamelde informatie of dat er daarnaast ook sprake is van eigen inzichten van de student. Hieronder volgen regels en aanwijzingen voor citeren, parafraseren, bronvermelding, en het samenstellen van een bronnenlijst aan het eind van een tekst. Citeren Citeren, het letterlijk overnemen van tekstdelen uit reeds gepubliceerd werk, is onder voorwaarden toegestaan. Citaten dienen tussen (enkele) aanhalingstekens te staan. Ze kunnen in lopende tekst worden geplaatst of als aparte alinea worden weergegeven. Ze staan nooit op zichzelf, maar dienen steeds ter verduidelijking van de eigen tekst. Citaten dienen steeds vergezeld te gaan door een verwijzing naar de bron. De bron wordt vermeld met een voetnoot.
In het handboek Arbeidsrecht begrepen, geschreven door P. van Grinsven, H. Geugjes en H. Soemers stellen de auteurs zich in hoofdstuk 6 de vraag: „Hoe zit het met ziek zijn tijdens 3 de vakantie? Is een werknemer dan zijn vakantiedagen kwijt of juist niet?‟ Volgens de auteurs luidt de hoofdregel, dat… Volgens M. Februari denken rechtenstudenten vaak „dat ze tijdens hun studie het recht 4 leren botaniseren met het wetboek als een flora in hun hand.‟ Met deze uitspraak wil zij duidelijk maken dat … Willem Elsschot wijst in een van zijn gedichten op het bestaan van huwelijken waaruit de passie is verdwenen en de echtlieden elkaar naar het leven staan. Dat het meestal niet daadwerkelijk zover komt blijkt uit deze dichtregels: „Maar doodslaan deed hij niet, want tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren, en ook weemoedigheid, die niemand kan verklaren, en die des avonds 5 komt, wanneer men slapen gaat‟. Elsschot heeft in zijn werk vaker een relativerende, soms cynische kijk op mensen, hetgeen ….. Bij het citeren gelden daarnaast de volgende regels: Een citaat moet in omvang ondergeschikt zijn aan het werk waarin het wordt opgenomen. Het moet slechts een bescheiden omvang hebben in verhouding tot het eigen werk. Hierbij mogen de commerciële belangen van de auteur niet worden geschaad. Een onlangs in een bundel gepubliceerd kort verhaal integraal overnemen in een werkstuk mag bijvoorbeeld niet.
3
Van Grinsven, Geugjes, Soemers 2009, p. 191. Februari 2005, p. 3. 5 Elsschot, 1932. 4
63/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Een gebruiker moet de persoonlijkheidsrechten van de maker van het werk waaruit geciteerd wordt eerbiedigen door bijvoorbeeld correcte naamsvermelding en het werk ongewijzigd te laten of niet in een nadelige context over te nemen. Voor citeren uit overheidsdocumenten geldt: 1. Wetten, besluiten en verordeningen, die door de overheid zijn uitgevaardigd, en rechterlijke uitspraken en administratieve beslissingen mogen in hun geheel vrij worden overgenomen. 2. Overheidsdocumenten (zoals parlementaire stukken, notulen van gemeenteraadsvergaderingen of rapporten van overheidsdiensten) die door de overheid zelf zijn gecreëerd en openbaar gemaakt, mogen in hun geheel vrij worden overgenomen, tenzij er een auteursrechtvoorbehoud op staat. Parafraseren Parafraseren, het in eigen woorden weergeven van informatie uit andere bronnen, verdient meestal de voorkeur boven citeren. Meer dan citeren duidt parafraseren erop dat de student de gelezen stof heeft begrepen en juist heeft verwerkt. Ook bij parafraseren dient steeds verwezen te worden naar de bron van de informatie. Het met eigen woorden beschrijven van ideeën en gegevens van anderen zonder bronvermelding is een vorm van plagiaat.
Volgens Klaassen is de jurist een integere beroepsbeoefenaar die ervoor zorgt dat de burger 6 tot zijn recht komt. Anderen daarentegen beschuldigen juristen ervan dat zij met behulp van 7 het recht hun eigen politieke voorkeuren nastreven. In beide beweringen zit waarschijnlijk een kern van waarheid. Bronverwijzing Zowel bij citeren als parafraseren moet er verwezen worden naar de oorsprong van de tekst of de 8 informatie. Binnen het Instituut voor Recht is gekozen voor bronvermelding via voetnoten. In de voetnoot kan de volledige bron worden weergegeven zoals die ook in de bronnenlijst aan het eind van de tekst staat. Het verdient de voorkeur om de eerste keer dat naar een bron verwezen wordt deze in de voetnoot geheel uit te schrijven en de volgende keren niet. Indien in achtereenvolgende voetnoten steeds naar dezelfde bron wordt verwezen, kan vanaf de tweede keer gebruik worden gemaakt van de afkorting „Idem‟ gevolgd door het paginanummer.
Hendrik Kaptein beweert dat de notabele die de jurist eens was, is veranderd in een 9 professional. De status van de juristenstand is al lang niet meer wat hij eens was. Marktwerking, schaalvergroting en voorbeelden van niet-integer gedrag van juristen hebben 10 een bijdrage geleverd aan deze verandering in waardering en aanzien. Voor verwijzing naar regelgeving (wetsartikelen, parlementaire stukken, Europese regelgeving e.d. ), naar rechtspraak (jurisprudentie) en in het algemeen ook naar andere bronnen, zie verder de Leidraad voor juridische auteurs, Kluwer 2007. Voetnoten Voor het plaatsen van noten zijn verschillende systemen gangbaar. De term „voetnoten‟ is in eigenlijke zin gereserveerd voor noten onder aan de pagina. Noten aan het eind van een tekst (hoofdstuk of boek) worden wel eindnoten genoemd; Van Dale kent deze term niet. Binnen het Instituut voor Recht bestaat een voorkeur voor het plaatsen van voetnoten onderaan elke pagina en deze voetnoten per hoofdstuk of voor het hele werkstuk doornummeren. Het grote voordeel van 6
Klaassen 2006, p. 28. Janssen 1999, p. 283; Molenaar 2004, p. 12. 8 Er bestaat ook een ander systeem, waarbij de auteur van geciteerde of geparafraseerde passages in de tekst zelf wordt genoemd. Deze werkwijze zien we vaak in academische teksten. 9 Kaptein, H. (2007) Kwade zaken. De moraal van het juridisch beroep. Nijmegen: Ars Aequi Libri, pp. 1316, 23-25. 10 Idem, p. 132. 7
64/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
voetnoten boven „eindnoten‟ is, dat de lezer bij voetnoten in een oogopslag kan zien of de noot uitsluitend op bronverwijzing gericht is of ook een inhoudelijke toevoeging dan wel uitweiding bevat. Bronnenlijst Het laatste onderdeel van de tekst is een controleerbare lijst met geraadpleegde bronnen; een overzicht van de literatuur (boeken, tijdschriften, overheidsdocumenten, rechtspraak, websites e.d.) die gebruikt is. Let hierbij op de volgende punten. In een bronnenlijst wordt nooit het ISBN of de druk vermeld. Bij meerdere bronnen van een auteur in hetzelfde jaar wordt aan het jaartal een letter toegevoegd. Bij publicaties van twee of drie auteurs kunnen alle namen genoemd worden. Bij meer dan drie auteurs wordt alleen de eerste auteur vermeld, gevolgd door „e.a.‟. Plaats de bronnen in de lijst op alfabetische volgorde (op achternaam van de auteur). Houd bij de bronnenlijst de volgende schrijfwijzen aan: Voor een boek: Auteur(s) of (redactie) (jaartal) Titel. Subtitel, Plaatsnaam: Uitgever. Let op: de titel en subtitel cursief en geen onnodige hoofdletters (Engelse titels wel met hoofdletters).
Bastiaans, M.H. e.a. (2007) Leidraad voor juridische auteurs. Voetnoten, bronvermeldingen en afkortingen in Nederlandse publicaties, Deventer: Kluwer. Logister, L. (red.) (2005a) John Dewey. Een inleiding tot zijn filosofie, Budel: Uitgeverij Damon. Voor een artikel (of bijdrage aan een boek): Auteur (jaartal) „titel artikel‟, naam tijdschrift, eventueel publicatienummer, begin- en eindpagina. Let op: plaats de titel van het artikel of de boekbijdrage tussen aanhalingstekens en plaats de naam van het tijdschrift (of titel van het boek) cursief. Van een tijdschrift wordt niet de uitgever vermeld, wel eventueel de jaargang.
Kleerman, E.R. (1983) „Herhaald slachtofferschap van het delict woninginbraak‟, Tijdschrift voor criminologie, pp. 232-244. Fleuren, J. (2009) „Rechtswetenschap en rationele reconstructie‟, Op het Rechte Pad. Liber amicorum Peter J.P. Tak, Nijmegen: Wolf Legal Publishers, pp. 25-46.
Verwijzen naar bronnen op Internet is hetzelfde als verwijzen naar papieren bronnen met het verschil dat er een URL (webadres) aan de verwijzing wordt toegevoegd. Als het webadres lang is en veel rare tekens omvat kan het beste het adres van de homepage worden genoemd, aangevuld met een aanduiding hoe de tekst te vinden is. Let op: de titel van het document wordt, net als bij een tijdschriftartikel, tussen aanhalingstekens geplaatst. Plaats het internetadres tussen < > en vermeld eventueel de datum van de raadpleging. Er zijn dus twee mogelijkheden van vermelding van internetadressen: tekstverwijzing,
tekstverwijzing, (, zoeken met zoekwoorden)
Vedder, A., „Huidige bescherming privacy loopt ver achter‟, Trouw 23 oktober 2007, p. 10, <www.recht.nl/30387>. „Politie spoort hooligans op met sms‟, Webwereld 31 augustus 2005, (<www.webwereld.nl>, zoeken met hooligans, geraadpleegd op 2 december 2009).
Plagiaatcontrole
65/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Het is beleid van het Instituut voor Recht om alle ingeleverde opdrachten te controleren op plagiaat. Alle tekstbestanden die studenten op SharePoint (cursussites) plaatsen worden door het programma Ephorus automatisch gecontroleerd op plagiaat. De docent krijgt een e-mailbericht als Ephorus plagiaat vermoedt. Voor de gang van zaken bij plagiaat en de rol van de examencommissie, zie par. 6.3.7. Deze paragraaf bevat ook nadere informatie over Ephorus. Als de docent van mening is dat er inderdaad sprake is van plagiaat, meldt hij/zij dat aan de examencommissie. Het werkstuk wordt aan de examencommissie overgedragen en wordt niet beoordeeld. Ook zonder een melding van Ephorus kan de docent, bij een vermoeden van fraude of plagiaat, de zaak melden bij de examencommissie. Ephorus controleert alleen tekstbestanden. Het kan daarom voorkomen, dat de student een foutmelding krijgt als er bijvoorbeeld een spreadsheet is ingeleverd. Zoals ook is vermeld in de paragraaf over Ephorus in de studiegidsen: alle werkstukken moeten via SharePoint (cursusites) worden ingeleverd. Gebruikte bronnen in deze paragraaf Bastiaans, M.H. e.a.(2007) Leidraad voor juridische auteurs. Voetnoten, bronvermeldingen en afkortingen in Nederlandse publicaties, Deventer: Kluwer. „Internet voor juristen editie 2010‟, Recht.nl, <www.internetvoorjuristen.nl>. „Plagiaatpreventie‟, Surf Foundation, <www.surf.nl/plagiaatpreventie>. Project Taal Een aantal schriftelijke producten ontvangt een beoordeling voor taal naast de inhoudelijke beoordeling. Beide beoordelingen moeten voldoende zijn om de studiepunten voor het vak te ontvangen. In de studiewijzer van de cursus wordt aangegeven of de cursus onderdeel uitmaakt van Project Taal. Daarnaast wordt in het kader van het Project Taal in periode A van het eerste jaar een diagnostische toets afgenomen in de cursus De HBO-jurist. Ook die toets moet voldoende zijn om de studiepunten van deze cursus te ontvangen.
6.2
Vrijstellingen
De examencommissie kan een student vrijstellen van (deel)tentamens en/of het propedeutisch examen, op grond van: 1. 2.
een eerder behaald tentamen(s) of examen(s); elders opgedane kennis of vaardigheden op grond van een EVC-assessment, dat is afgenomen door een gecertificeerd EVC-bureau.
Vrijstellingen zijn zes jaar geldig en worden verstrekt door de examencommissie op basis van de procedure als vermeld in artikel 40 OER HU bacheloropleidingen 2011-2012. In bijzondere gevallen kan de examencommissie van de termijn van zes jaar afwijken. Zie par. 1.3.6. voor algemene informatie over de verzoekprocedure bij de examencommissie. Aan een student mogen niet meer dan 25% van de nominale studielast van de opleiding aan vrijstellingen worden verleend op grond van elders opgedane kennis en vaardigheden. Dit ziet dus op het aantal vrijstellingen dat verleend wordt op basis van hierboven genoemde punt 2. Indien aan een student vóór het collegejaar 2011-2012 al meer dan 25% aan vrijstellingen verleend zijn op basis van elders opgedane kennis of vaardigheden, dan behoudt de student daar recht op, tenzij de vrijstellingen ouder dan zes jaar zijn. Zie ook artikel 40 OER HU bacheloropleidingen 2011-2012. Vrijstelling van een tentamen of examen betekent dat de student niet hoeft deel te nemen aan de desbetreffende cursus(sen).
66/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Let op: Als u meer dan 15 studiepunten aan vrijstelling in de propedeuse hebt, heeft dit gevolgen voor de norm voor het verkrijgen van een positief studieadvies. Meer hierover kunt u vinden in paragraaf 4.2.4 van deze studiegids. Overleg eerst met de studieloopbaanbegeleider of het zinvol is om een vrijstelling aan te vragen. Als een verzoek wordt ingediend, moeten daar altijd schriftelijke bewijsstukken (diploma, cijferlijst, verklaring, vakbeschrijving etc.) zijn bijgevoegd. Vrijstellingen op basis van binnen de onderwijsafdeling behaalde resultaten worden in OSIRIS met het oorspronkelijke cijfer ingevoerd. Andere vrijstellingen worden weergegeven als ”VRY-O” (op grond van eerder gevolgd onderwijs), “VRY-A” (op grond van een assessment van een gecertificeerd EVC-bureau). De vrijstelling blijft buiten beschouwing bij eventuele berekening van een gemiddelde. Vrijstellingen voor vakken uit de hoofdfase kunnen pas worden aangevraagd wanneer een student formeel tot de hoofdfase is toegelaten.
6.3
Organisatie tentamens 6.3.1
Tentamenvorm en -duur
Tentamens zijn instrumenten om de studieresultaten van studenten te toetsen en te beoordelen. Dit kan op verschillende manieren. De meest gebruikte tentamenvormen zijn: tentamens met gesloten vragen; tentamens met open vragen; tentamens met meerkeuzevragen; werkstukken of andere vormen van schriftelijke opdrachten; reflectieverslagen; het vervaardigen en/of uitvoeren van een presentatie en/of taak; een mondeling tentamen. De examinatoren stellen de benodigde opdrachten, opgaven en beoordelingsnormen vast en zorgen ervoor (samen met andere bij een tentamen betrokkenen) dat de vereiste geheimhouding in acht wordt genomen totdat de opgaven zijn uitgereikt aan de kandidaten. De beschikbare tijdsduur voor tentamens is standaard 2 uur. Bij uitzondering kunnen tentamens langer of korter duren. De werkelijke duur van elk tentamen wordt vermeld in OSIRIS en op het opgavenblad en door de surveillant bekendgemaakt.
6.3.2 Inschrijving en deelname (her)tentamens Inschrijving tentamens Deelname aan tentamens is slechts mogelijk na tijdige inschrijving in OSIRIS (www.osiris.hu.nl). Als student bent u hier zelf verantwoordelijk voor. Controleer dus altijd of u bent ingeschreven. Het is aan te bevelen een print van uw inschrijfbevestiging te maken. Als u niet correct bent ingeschreven, heeft u geen toegang tot het tentamen. Zie hoofdstuk 8 voor tentamenroosters e.d. Inschrijven na de officiële inschrijvingstermijn Er is een mogelijkheid om € 15,00 (in verband met extra organisatie- en administratiekosten) per tentamen te betalen om alsnog te worden ingeschreven. Er is een maximum bedrag (per periode) verbonden aan de inschrijving. Bij inschrijving voor meer dan vier toetsen wordt maximaal € 60,00 betaald. Dit kan tot uiterlijk de vrijdagochtend (tot 12.00 uur) van onderwijsweek 5. Hiervoor kan de student zich melden bij de kiosk.
67/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Vervolgens kan hij zich met een bewijs van betaling alsnog handmatig laten inschrijven door het onderwijssecretariaat. Tabel inschrijfdata voor (her)tentamens: Onderwijsperiode Data 29 augustus t/m 25 september 2011 Periode A (blok 1) 7 november t/m 4 december 2011 Periode B (blok 2) 30 januari t/m 4 maart 2012 Periode C (blok 3) 9 april t/m 13 mei 2012 Periode D (blok 4) Wordt later bekend gemaakt Periode E (blok 5) Tentamenkansen / herkansingen Gedurende het studiejaar zijn er per cursus meerdere data waarop een tentamen kan worden afgelegd. Zie OSIRIS voor deze data. Een student mag het tentamen van een cursus een beperkt aantal keer per jaar afleggen. Herkansing van een afgelegd tentamen is slechts mogelijk als de beoordeling van het tentamen onvoldoende is. Bij deelname aan een herkansing vervallen alle eerdere beoordelingen voor het tentamen. Als u staat ingeschreven voor een tentamen maar daaraan niet deelneemt, verliest u een tentamenkans in dat studiejaar. De aanduiding NA (Niet Aanwezig), die gebruikt wordt als een student zich heeft ingeschreven voor een schriftelijk tentamen, maar daar niet aan deelneemt, wordt beschouwd als een tentamenuitslag. De student die door overmacht niet aan een tentamen kan deelnemen, kan de examencommissie verzoeken om een extra tentamenkans. Van overmacht is sprake als zich een of meer van de volgende omstandigheden voordoen: ziekte; lichamelijke of andere functiestoornis; zwangerschap; bijzondere familieomstandigheden; andere situaties van overmacht, dit ter beoordeling van de examencommissie. De opleiding kan ook een extra tentamenkans toekennen indien die deel uitmaakt van een vastgesteld beleid gericht op (potentiële) langstudeerders. Tentamenmogelijkheid bij niet halen bsa-norm in geval van verkorte route Studenten die: a. een verkorte route volgen en daardoor meer dan 15 studiepunten aan vrijstellingen hebben, en b. in het eerste jaar van inschrijving vanwege de verkorte route een door de opleiding vastgesteld programma volgen dat tevens cursussen uit de hoofdfase omvat; kunnen een verzoek indienen bij de examencommissie voor een extra herkansing in de laatste tentamenperiode voor een module uit de propedeutische fase die nog niet is behaald. De examencommissie kent dit verzoek toe indien hierdoor de mogelijkheid ontstaat dat de student aan de bsanorm kan voldoen.
Zie par. 1.3.4 voor algemene informatie over de verzoekprocedure bij de examencommissie. Herkansingen De herkansing heeft dezelfde vorm als in deze studiegids is aangegeven bij de cursusomschrijving van de betreffende cursus onder 'toets', tenzij expliciet bij deze cursusomschrijving in de studiegids anders is aangegeven. Nieuw lesmateriaal na twee toetsmogelijkheden De eerste twee toetsmogelijkheden waarvan sprake is in het examenreglement zijn erop gericht de lesinhoud te tentamineren die tijdens het betreffende programma aan de orde is geweest. Bij de tweede herkansing (derde toetsmogelijkheid) en verdere herkansingen moeten studenten er rekening mee houden 68/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
dat er mogelijk nieuwe stof bestudeerd moet worden. Het is immers mogelijk dat de cursus in kwestie geheel of gedeeltelijk is bijgesteld. Het aantal herkansingen is niet aan een limiet gebonden, maar de te tentamineren stof kan veranderd zijn ten opzichte van de eerste keer dat de cursus werd getentamineerd. In dat geval wordt studenten geadviseerd om het onderdeel opnieuw te volgen. Ook de beoordelingswijze van de toets van de betreffende cursus kan zijn aangepast. Studenten kunnen zich niet beroepen op de wijze waarop in een voorafgaand studiejaar de toets van de betreffende cursus is beoordeeld. Dit geldt ook indien de inhoud van het lesmateriaal niet zou zijn veranderd. Tentamenmogelijkheid bij wijziging of vervanging van een cursus In opvolgende studiejaren kunnen de naam, vorm en/of inhoud van cursussen en tentamens wijzigen of worden vervangen. In het collegejaar na deze wijziging/vervanging krijgt een student minimaal twee maal de mogelijkheid om op basis van de oude cursus een tentamen af te leggen. Bezemonderwijs na grondige herziening van het curriculum In het studiejaar 2009-2010 is een ingrijpende verandering van het onderwijsprogramma ingezet. De wijzigingen houden onder meer in dat alle studieonderdelen in eenheden van 5 EC worden gegeven. Dit heeft onder meer tot gevolg dat degenen die een studieonderdeel in 2008-2009 of eerder niet hebben gehaald, datzelfde onderdeel niet vanzelfsprekend opnieuw kunnen volgen. Als u een studieonderdeel uit het derde jaar moet herkansen, dan kunt u in ieder geval deelnemen aan een tentamen dat is gebaseerd op het programma van 2010-2011. Die mogelijkheid wordt alleen nog in het studiejaar 2011-2012 geboden; daarna kunt u studieonderdelen uit het programma 2010-2011 niet meer herkansen. Mist u dan nog studiepunten uit het derde jaar, dan raden we u aan in overleg met uw slb‟er naar een passende oplossing te zoeken. Ook als u nog onderdelen moet halen uit de propedeuse van 2008-2009 of eerder of uit het tweede jaar van 2009-2010 of eerder, dan zult u in overleg met uw slb‟er moeten zoeken naar een passende mogelijkheid. Voor die programmaonderdelen worden geen opfriscolleges en bezemtentamens meer georganiseerd. U zult het equivalent van de ontbrekende cursus moeten halen in het nieuwe curriculum. Het is mogelijk dat u daardoor niet op het aantal studiepunten uitkomt dat oorspronkelijk werd gegeven en in dat geval kan het zijn dat u een aanvullende opdracht moet maken. In het studiejaar 2011-2012 wordt nog bezemonderwijs aangeboden in de volgende situatie en vorm. De opleiding organiseert het onderwijs alleen een tweede keer als het onderwijs grondig is herzien. De reden waarom studenten de eerste keer verzuimden of het tentamen niet haalden doet niet ter zake. Dit bezemonderwijs zullen we in een verkorte variant aanbieden, doorgaans in de vorm van opfriscollege dat is gericht op de voorbereiding op het tentamen. Als u lessen en of tentamens heeft gemist of het tentamen niet heeft gehaald, kunt u aanhaken bij het volgende reguliere aanbod van de cursus. Dat zal altijd in het volgend studiejaar zijn. Let u er in dat geval goed op of het programma dat u wilt volgen overeenkomt met het programma dat u nog moet inhalen en herkansen. U kunt in een volgend studiejaar aanhaken bij het reguliere aanbod van cursussen met dien verstande dat de docent studenten in de groep zal toelaten tot het lokaal vol is of tot de groep een omvang heeft bereikt waar nog mee valt te werken. Is het lokaal of de groep vol, dan kan de docent weigeren u toe te laten. Aparte bezemgroepen voor cursussen die geen deel meer uitmaken van het programma, zullen niet worden georganiseerd. De opleiding ziet af van speciale toegangseisen voor studenten die bezemonderwijs volgen omdat dat veel extra administratie en controle met zich meebrengt. In een uitzonderlijke situatie kan een student na overleg met de slb‟er een verzoek bij de examencommissie indienen voor een afwijkende toepassing van deze regels.
6.3.3 Voorzieningen bij een functiebeperking
69/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Algemeen Een student met functiebeperking kan de examencommissie verzoeken om voorzieningen te treffen, 11 waardoor de student bijvoorbeeld een examen of tentamen op aangepaste wijze kan afleggen. Een verzoek hiertoe moet tijdig en schriftelijk met bijbehorende deskundigenverklaring ingediend worden bij de examencommissie. Tijdig houdt in dat de opleiding voldoende tijd heeft om het verzoek te behandelen en de logistieke planning geëffectueerd kan worden voor de start van de tentamens waarop de aanvraag betrekking heeft. De studentendecaan kan u begeleiden bij het indienen van het verzoek. Onder een functiebeperking verstaan we alle lichamelijke, zintuiglijke en psychische aandoeningen die chronisch, dus langdurig van aard, zijn. Soms is een beperking goed te zien of te horen, zoals een visuele beperking of chronisch stotteren. Het komt echter vaak voor dat een beperking of chronische ziekte niet opvalt. Denk aan dyslexie, chronische vermoeidheid, AD(H)D, RSI, reuma, psychische aandoeningen zoals depressie en vormen van autisme, zoals PDD-NOS en Syndroom van Asperger. Zie par. 2.8 voor algemene informatie over studeren met een functiebeperking, en par.1.3.4 voor algemene informatie over de verzoekprocedure bij de examencommissie. Extra tentamentijd wegens dyslexie e.d. Studenten die menen recht te hebben op extra tijd (bijv. bij dyslexie) kunnen dit aan het begin van het studiejaar (in september) aangeven bij de examencommissie. De examencommissie kan in zo‟n geval de student verwijzen naar de studentendecaan om samen met hem de aanvraag op te stellen. Als de examencommissie de aanvraag honoreert, kan dit voor meerdere tentamens gelden. Algemene geldigheid van voorzieningen Kent de examencommissie een voorziening toe vanwege een functiebeperking dan stelt zij tevens de duur van de voorziening vast. De student heeft gedurende de vastgestelde periode recht op dezelfde voorziening bij het afnemen van een examen of tentamen aan een andere opleiding. De student moet in dat geval voldoen aan de volgende voorwaarden: de toegekende voorziening is uiterlijk bij inschrijving voor het tentamen of examen gemeld bij de examencommissie van de andere opleiding; de student kan op verzoek het schriftelijk besluit tonen waaruit blijkt dat de voorziening is toegekend; de examencommissie van de andere opleiding heeft de gemelde voorziening niet geweigerd (een weigering moet schriftelijk en gemotiveerd voor het tentamen of examen aan de student worden bekendgemaakt).
6.3.4 Legitimatieplicht bij schriftelijke tentamens Voor deelname aan schriftelijke tentamens geldt dat een student zich moet legitimeren door middel van een geldige collegekaart van de HU en id bewijs. Daarnaast moet een student zich te allen tijde kunnen legitimeren met een geldig legitimatiebewijs (zie paragraaf 1.2.5). Met het oog op fraudepreventie moet een student ook bij deelname aan een tentamen op verzoek een geldig legitimatiebewijs kunnen tonen. Indien u geen geldige collegekaart kan tonen, kunt u alleen deelnemen aan tentamens door het tonen van een geldige tentamenpas en een geldig legitimatiebewijs (paspoort, Europese identiteitskaart, Nederlands of internationaal rijbewijs of vluchtelingendocument). Heeft u nog geen collegekaart ontvangen, dan kunt u in de week voorafgaand aan de tentamenperiode kosteloos een tentamenpas (periodepas) aanvragen. Deze tentamenpas is geldig gedurende de daarop aangegeven periode. Heeft u wel een collegekaart ontvangen maar bent u deze door verlies of diefstal kwijtgeraakt, dan kunt u
11
Zo is het voor studenten met dyslexie mogelijk om via de studentendecaan het softwareprogramma Kurzweil aan te vragen, ter ondersteuning. 70/168
© Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
een tentamenpas (dagpas) aanvragen tijdens de tentamenperiode. Deze tentamenpas is uitsluitend geldig op de dag van afgifte. De tentamenpas wordt slechts afgegeven indien de student: rechtsgeldig staat ingeschreven als student aan HU; bij de aanvraag een geldig legitimatiebewijs toont; staat ingeschreven voor het desbetreffende tentamen. Bent u uw collegekaart kwijtgeraakt dan dient u dit direct te melden bij het Studenten Informatie Punt (STIP) en een nieuwe collegekaart aan te vragen (tegen betaling van vervangingskosten).
6.3.5 Gang van zaken tijdens tentamens Regels voor tentamens (algemeen) 1. De school zal zorg dragen voor adequate en voldoende tentamenruimte waarbij rekening gehouden wordt met het aantal studenten per lokaal en voldoende afstand tussen studenten. 2. Dit kan betekenen dat een tentamen soms in twee of meer lokalen gelijktijdig wordt afgenomen. Op het tentamenrooster is aangegeven in welk lokaal de student dient plaats te nemen. 3. De tentamens beginnen op de tijd zoals aangegeven in het tentamenrooster. De verschillende shifts beginnen om 10.00 uur, 13.00 uur, 16.00 uur en 19.00 uur. Studenten hebben na aanvang van het tentamen geen toegang meer tot het lokaal. Wie op deze wijze een tentamen heeft gemist, verliest een tentamenkans. Als aanvangstijd geldt uitsluitend het tijdstip dat in het tentamenrooster is aangegeven. 4. Tentamens en hertentamens kunnen ook op de avond worden afgenomen. In uitzonderingssituaties kan het voorkomen, dat hertentamens op een dag of avond in een lesweek worden geroosterd. 5. Wanneer een student onverhoopt twee (her)tentamens moet afleggen die op hetzelfde tijdstip zijn geroosterd, dient de student te beslissen aan welk tentamen hij in het kader van zijn studievoortgang prioriteit toekent. In twijfelgevallen kan hij zich bij het maken van deze keuze laten adviseren door de slb‟er. 6. Wanneer er ten gevolge van gelijktijdig geroosterde tentamens en het daarmee gepaard gaande vervallen van een wettelijk gegarandeerde tentamenmogelijkheid problemen ontstaan voor studievoortgang (bijv. een afwijzing aan het eind van de propedeutische fase, stagegeschiktheid, afstuderen), kan de student zich richten tot de examencommissie met het verzoek om te beoordelen of hij voor een speciaal voor hem te organiseren tentamen in aanmerking komt (zie par. 1.3.4.). Regels voor studenten bij klassikale schriftelijke tentamens 1. Studenten die door bijzondere persoonlijke omstandigheden niet kunnen deelnemen aan een (her)tentamen dienen dit schriftelijk te melden bij de examencommissie. Deze regel is relevant in verband met belangrijke studievoortgangmomenten als het bindend studieadvies, de stagegeschiktheid e.d. Indien door deze persoonlijke omstandigheden de student niet over twee tentamenmogelijkheden in het betreffende studiejaar zou beschikken, beoordeelt de examencommissie of de reden van afwezigheid onder de zogenaamde bijzondere omstandigheden valt (zie artikel 23 en artikel 39 van de FMR OER). In deze situatie bekijkt de examencommissie in overleg met de vakdocent of er nog een herkansing in het betreffende studiejaar mogelijk is. 2. De gang van zaken tijdens mondelinge tentamens en/of bij practicumonderdelen is gedelegeerd aan de desbetreffende docenten. 3.
a.
b. c.
Studenten moeten uiterlijk vijftien minuten voor aanvang van de toets aanwezig zijn, zodat de collegekaarten het eventueel toegestane materiaal, bijvoorbeeld wettenbundels, kan worden gecontroleerd. De studenten worden dan niet gestoord tijdens het tentamen. Op de tafel ligt alleen de collegekaart en id bewijs, een pen en eventueel een reservepen, en het eventuele toegestane materiaal. Het aanwezig hebben van niet toegestaan materiaal wordt als een onregelmatigheid beschouwd, die gemeld moet worden aan de examencommissie. Jassen en tassen moeten voor in het lokaal worden achtergelaten. Mobiele telefoons en andere elektronische apparatuur staan uit en worden opgeborgen in de jas of de tas vooraan in het lokaal. 71/168
© Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
d. e. f.
g.
h.
i. j. k.
Na aanvang van de toets wordt niemand meer binnengelaten. Tijdens een toets mogen studenten niet met elkaar overleggen en niet op elkaars werk kijken. Studenten die klaar zijn met het tentamenwerk leveren individueel het tentamen in bij de surveillant en verlaten in alle rust de tentamenruimte. De laatste 15 minuten mag niemand het lokaal verlaten tot het einde van de tentamentijd. Bij inlevering van het tentamen tekent de student de aanwezige presentielijst. De surveillant noteert het aantal ingeleverde pagina‟s waarop de uitwerking staat. Indien een student zich heeft ingeschreven voor het tentamen, maar niet op de presentielijst blijkt voor te komen, verwijst de surveillant de student naar het onderwijssecretariaat voor recht. Indien blijkt dat de student door een fout van de afdeling niet op de lijst voorkomt, wordt hij begeleid naar een aparte ruimte waar alsnog aan het tentamen kan worden deelgenomen. De in deze ruimte afgenomen tentamens worden apart aan het onderwijssecretariaat overhandigd. Indien een student op basis van een inschrijving van een andere student aan de toets heeft deelgenomen, wordt het toetswerk niet beoordeeld en maakt de surveillant melding van fraude bij de examencommissie. Eigen rekenmachines mogen niet worden gebruikt. Indien nodig worden ze door de Hogeschool Utrecht verstrekt. Bij tentamens die niet langer duren dan twee uur is toiletbezoek niet toegestaan. In het toegestane materiaal mag niets zijn bijgeschreven. Alleen markeringen en blanco tabjes zijn toegestaan. Eerstejaarsstudenten voor wie het Nederlands niet de moedertaal is mogen tijdens het tentamen een woordenboek gebruiken. Indien zij van deze regeling gebruik willen maken moeten zij vóór 15 oktober van het lopende schooljaar een verzoek hiertoe indienen bij de examencommissie van het instituut.
Regels voor docenten bij toetsen 1. Docenten zorgen voor een duidelijke toetsinstructie aan surveillanten, zodanig dat instructies niet strijdig zijn met deze richtlijnen en het examenreglement. 2. Docenten nemen maatregelen om afkijken te voorkomen. Een maatregel die daartoe wordt genomen is dat bij tentamens voor meer dan 30 studenten wordt gewerkt met twee of meer toetsvarianten. 3. De in de OER-FMR 2011-2012 vastgelegde nakijktermijn van 15 werkdagen na afname van het tentamen geldt binnen het Instituut voor Recht. 4. Tentamenuitslagen worden bekendgemaakt onder voorbehoud van fouten (overschrijffouten, typefouten, berekeningsfouten e.d.). 5. De opleiding organiseert een nabespreking van het tentamen (zie hiervoor verder paragraaf 6.3.6.7). 6. Docenten houden zich aan de voorschriften van de OER betreffende de bewaartermijnen van toetsen (zie verder paragraaf 6.3.8).
6.3.6 Beoordeling en inzage tentamenwerk Tentamenbeoordeling De beoordeling van een (deel)tentamen wordt uitgedrukt in: een cijfer op een schaal van 1,0 t/m 10,0 en tot op tienden nauwkeurig of zonder decimalen; 12 een woordbeoordeling: VRY (vrijstelling) , Voldaan, Niet Voldaan, Onvoldoende, Voldoende, Ruim voldoende, Goed, Zeer goed, Uitmuntend. Een (deel)tentamen is als voldoende beoordeeld bij een cijfer 5,5 of hoger, bij een voldoende of hoger of bij de beoordeling VRY. Een cijferbeoordeling moet wel een 5,5 zijn vóór afronding. Dit betekent dat een cijfer dat vóór afronding lager ligt dan een 5,5 maar door afronding een 5,5 zou worden, nu een 5,4 wordt.
12
Vrijstellingen worden weergegeven als ”VRY-O” (ogv eerder gevolgd onderwijs), “VRY-A” (ogv een assessment van
een gecertificeerd EVC-bureau)
72/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Een voorbeeld: een 5,49 wordt dus afgerond naar een 5,4 en niet naar een 5,5. Dit is dus geen voldoende beoordeling. Als een tentamen uit meerdere deeltentamens bestaat, kan het zo zijn dat niet alleen eisen worden gesteld aan het gewogen gemiddelde, maar eveneens aan de hoogte van de beoordelingen van de afzonderlijke deeltentamens. Deze eisen staan vermeld in de cursusbeschrijving in hoofdstuk 9. Er kunnen geen rechten worden ontleend aan mondeling meegedeelde resultaten. Individueel werk, groepswerk, tentamens a. Klassikale tentamens zijn altijd individueel en worden altijd als individueel product beoordeeld. Samenwerking bij klassikale tentamens is fraude (zie voor de gang van zaken bij fraudeverdenking: par. 6.3.7.). b.
Thuistoetsen (werkstukken of vergelijkbare producten) moeten individueel worden gemaakt en worden als individueel product beoordeeld, tenzij in de opdracht het groepskarakter expliciet is vermeld. Studenten moeten bij elke groepsopdracht aangeven, wat ieders individuele inbreng geweest is.
c.
Een thuistoets die niet het karakter heeft van een groepsopdracht dient gebaseerd te zijn op zelfstandig werk van de student. Een substantiële gelijkheid tussen het werk van de betreffende student en dat van andere studenten kan aanleiding zijn om plagiaat resp. fraude te vermoeden. Het digitale plagiaatmeldingsprogramma Ephorus is daarbij een hulpmiddel. Bij fraudeverdenking informeert de docent de betreffende student en stelt de examencommissie op de hoogte, conform de procedure van het fraudebeleid (zie paragraaf 6.3.7.). De beoordeling van het werk van de student wordt aangehouden, totdat de uitspraak van de examencommissie bekend is.
d.
Studenten die deelnemen aan een groepswerkstuk en daarbij ten onrechte voorgeven een substantiële bijdrage geleverd te hebben maken zich schuldig aan het zogenaamde „meeliftgedrag’. Meeliftgedrag wordt beschouwd als onregelmatigheid in de zin van de OER (artikel 38).
Cursusresultaat, toetsresultaat, deeltentamens a.
Van elke cursus wordt als eindresultaat een eindcijfer ingevoerd in het systeem van studievoortgangregistratie (OSIRIS). In de terminologie van OSIRIS heet dit eindcijfer: cursusresultaat. Een cursusresultaat bestaat uit het door de student behaalde cijfer met de bij de cursus behorende studiepunten. Vanaf 2009-2010 zullen geleidelijk alle cursussen met 5 EC of een veelvoud van 5 EC worden gehonoreerd, te beginnen met de propedeusecursussen. In 20102011 zullen dan ook de tweedejaars onderdelen uit 5 EC of veelvouden daarvan bestaan, in 2011-2012 gaan de derdejaars onderdelen mee in dit stramien, en vanaf 2012-2013 zullen alle studieonderdelen in eenheden van 5 EC of een veelvoud daarvan worden aangeboden en geregistreerd. Cursusresultaten kunnen niet worden gewijzigd, behoudens eenduidig vast te stellen vergissingen (zie studiegidsen par. 6.3.5.3, punt 4).
b.
Een cursusresultaat kan opgebouwd zijn uit meerdere componenten, toetsresultaat genaamd. Toetsresultaten worden als cijfer ingevoerd in OSIRIS zonder vermelding van studiepunten. Een toetsresultaat zonder cursusresultaat houdt in, dat de student het betreffende onderdeel nog niet geheel met voldoende heeft afgerond. Toetsresultaten blijven 6 jaar geldig (zie ook oer art. 28.7 en ook par. 6.3.9). Een cursusresultaat kan maximaal uit twee toetsresultaten bestaan. Ook voor toetsresultaten geldt dat zij niet kunnen worden gewijzigd behoudens eenduidig vast te stellen vergissingen (studiegidsen par. 6.3.5.3, punt 4).
c.
Toetsresultaten kunnen gebaseerd zijn op deeltentamens. De resultaten van afzonderlijke deeltentamens worden niet opgenomen in OSIRIS, maar beheerd onder verantwoordelijkheid van de betreffende cursuscoördinator.
73/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
d.
Voldoende deelcijfers, behaald in het kader van een deeltentamen (inclusief thuistoetsen) blijven geldig gedurende het studiejaar waarin het betreffende onderdeel is aangeboden, maar niet langer. Wie voldoendes heeft behaald voor een of meer deeltentamens, maar geen voldoende toetsresultaat, moet de betreffende tentamens na de start van het nieuwe cursusjaar opnieuw afleggen.
e.
Voor cursusresultaten, toetsresultaten en deeltentamens geldt dat voldoendes niet kunnen worden herkanst.
f.
De cursuscoördinator is ervoor verantwoordelijk dat studenten tijdig worden geïnformeerd over hun cijfer voor deeltentamens.
Bekendmaking tentamenresultaten Als bewijs dat een tentamen is afgelegd, wordt de uitslag door de desbetreffende examinator of examinatoren bekendgemaakt in OSIRIS (www.osiris.hu.nl). Tentamenresultaten worden altijd bekendgemaakt onder voorbehoud van rekenkundige, type- en overschrijffouten. Studenten kunnen zelf uit OSIRIS een resultatenlijst uitprinten en deze controleren. U wordt als student geacht zelf uw cijfers te controleren. Mogelijke fouten dient u binnen vier weken na bekendmaking van het cijfer in OSIRIS te melden bij de examinator of de examencommissie. Een cijfer in OSIRIS kan onder andere nog wijzigen na controle bij inzage, wijzigingen in de normering of bij een kennelijke fout bij de invoering. Na deze vier weken na bekendmaking kunnen resultaten slechts met goedkeuring van de examencommissie worden gewijzigd. Zie ook art. 37 lid 4 OER-HU bacheloropleidingen 2011-2012. 13
Voor de bekendmaking van tentamenresultaten gelden de volgende termijnen : uiterlijk drie weken na afname van een tentamen, met uitzondering van mondelinge tentamens; op de dag van afname van een mondeling tentamen. Indien sprake is van een eindbeoordeling op basis van meerdere deeltentamens, begint de termijn zoals hierboven genoemd te lopen vanaf het laatste deeltentamen. De examencommissie kan in bijzondere gevallen afwijken van de genoemde beoordelingstermijnen, mits het belang van de student hierdoor niet onevenredig wordt geschaad. Zie ook art. 31 en 37 OER-HU bacheloropleidingen 2011-2012. Inzage tentamenwerk De student heeft recht op inzage van het gemaakte en beoordeelde tentamenwerk. De inzage, al dan niet gekoppeld aan een nabespreking, vindt plaats binnen drie weken na het bekendmaken van de tentamenuitslag, maar uiterlijk voor het hertentamen. De examencommissie kan in bijzondere gevallen afwijken van deze termijn, op voorwaarde dat het belang van de student hierdoor niet onevenredig wordt geschaad. Het moment van inzage wordt in het jaarrooster vermeld. Om praktische redenen wordt voor de deeltijdstudenten niet altijd een collectieve inzage georganiseerd. Zij worden dan geacht (via e-mail) een afspraak te maken met de desbetreffende docent zodat een moment van inzage kan worden afgesproken. Nabespreking Studenten hebben recht op een nabespreking voor elk studieonderdeel dat met een toets is afgerond. Deelname aan nabesprekingsbijeenkomsten is voor de student niet verplicht, maar wie zonder melding vooraf onder opgave van redenen niet verschijnt , verspeelt zijn recht op een nabespreking . Tijdens de nabespreking hebben studenten het recht om het door hen geleverde schriftelijke werk in te zien en krijgt de student een toelichting op de beoordeling van tentamenwerk. De docent presenteert de juiste antwoorden op de opgaven. Alle specifieke vragen, die voortkomen uit de vergelijking tussen het door de student geleverde werk en de modelantwoorden die de docent presenteert, kunnen tijdens de nabespreking aan de orde komen.
13
Erkende feestdagen die in Osiris staan vermeld, tellen niet mee binnen deze termijn
74/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
6.3.7 Onregelmatigheden / fraude Fraude bij tentamens en examens is verboden. Voor een student die zich schuldig maakt aan fraude (of andere vormen van onregelmatigheden zie artikel 38 OER-HU bacheloropleidingen 2011-2012) kan de examencommissie een van de volgende maatregelen nemen tegen de desbetreffende student(en). Ontzeggen van deelneming aan een of meer tentamens of het examen voor een termijn van ten hoogste een jaar. Onthouden van het getuigschrift, verklaring of certificaat. Afnemen van een hernieuwd examen op door de examencommissie aan te wijzen onderdelen en op een door haar te bepalen wijze. De faculteitsdirectie adviseren om de inschrijving van de betrokken student definitief te beëindigen indien: 1. een student zich eerder schuldig heeft gemaakt aan onregelmatigheden en hem daarvoor ten minste een half jaar de deelname aan tentamens is ontzegd, of; 2. een student zich schuldig maakt aan zodanig ernstige onregelmatigheden, waarbij sprake is van verzwarende omstandigheden, dat deze sanctie gerechtvaardigd wordt geacht. De examencommissie moet instaan voor de kwaliteit van de toetsing en kan om die reden ook genoodzaakt zijn maatregelen te treffen die ook de belangen van overige studenten raken. Soms kunnen daarom tentamenresultaten ongeldig verklaard worden. Indien een student die een sanctie opgelegd heeft gekregen zich uitschrijft, wordt de sanctie opgeschort en herleeft de sanctie bij herinschrijving. Alvorens een besluit te nemen wordt de student door de examencommissie gehoord. De examencommissie stelt de student direct op de hoogte van de beslissing. Zie voor de volledige procedure artikel 38 van de Onderwijs- en examenregeling bacheloropleidingen HU (www.reglementen.hu.nl). Regels bij onregelmatigheden/fraude binnen het Instituut voor Recht Definities. Plagiaat houdt in dat iemand andermans schriftelijk werk presenteert alsof hij het zelf geschreven heeft. Plagiaat is daarmee een vorm van fraude. Fraude is een specifiek soort bedrog. Fraude impliceert de bewuste intentie om een persoon of meerdere personen te misleiden. Binnen het Instituut voor Recht is de gang van zaken bij een serieus fraudevermoeden als volgt. a.
b. c. d.
e. f. g.
De betreffende docent meldt vermeende fraude altijd bij de examencommissie. Hij overhandigt de relevante documentatie en informeert de betrokken student. Na deze stap vindt geen nader overleg plaats tussen de betrokken student en docent en het desbetreffende werk wordt vooralsnog niet beoordeeld. De examencommissie informeert de opleidingsmanager over de fraudeverdenking. De examencommissie resp. het dagelijks bestuur (DB) van de examencommissie, hoort de docent en nodigt de student uit voor een gesprek. Tijdens dit gesprek confronteert het DB van de examencommissie de student met de gerezen verdenkingen. De student krijgt de gelegenheid hierop te reageren en zijn versie van de gebeurtenissen uiteen te zetten. De ambtelijk secretaris maakt van dit gesprek een verslag. Na het horen van de student overlegt de examencommissie om tot een eindoordeel te komen en stelt daarbij al dan niet een sanctie vast. De student ontvangt schriftelijk bericht van de beslissing van de examencommissie, binnen een termijn van maximaal vier werkdagen. De faculteitsdirectie en de instituutsdirectie ontvangen een rapport van de beslissing van de examencommissie en van de feiten waarop deze beslissing steunt. Meldingen van onregelmatigheden bij klassikale schriftelijke tentamens worden op gelijke manier behandeld. In dat geval consulteert de examencommissie de surveillant die de betreffende melding van onregelmatigheid heeft gedaan.
Bij onregelmatigheden ten aanzien van een tentamen of examen (waaronder fraude), kan de examencommissie de volgende maatregelen nemen tegen de desbetreffende student(en): 75/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
•
• •
ontzeggen van de deelneming aan een of meer tentamens voor een termijn van ten hoogste een jaar; de WHW kent de faculteitsdirectie de bevoegdheid toe om in uitzonderlijke situaties studenten definitief uit te schrijven; onthouden van het getuigschrift, verklaring of certificaat; afnemen van een hernieuwd examen op door de examencommissie aan te wijzen onderdelen en op een door haar te bepalen wijze.
Zie voor de volledige procedure artikel 38 van de Onderwijs- en examenregeling 2011-2012 (www.reglementen.hu.nl). De opleidingen van het Instituut voor Recht beschikken over een digitaal programma (Ephorus) voor het ontdekken van plagiaat. Het programma constateert de mate van gelijkenis van ingeleverde teksten met alle documenten die via Google toegankelijk zijn en met documenten van interne databanken. De docent beslist dat er voldoende reden is om een student van plagiaat de verdenken; het oordeel inzake de vraag in hoeverre er werkelijk van plagiaat sprake is berust bij de examencommissie. Indien regels van bronvermelding correct zijn toegepast is er uiteraard van plagiaat – en dus van fraude – geen sprake. Elke opleiding heeft een Ephoruscoördinator die de ervaringen van docenten met het programma registreert, eventuele nadere afspraken bij de toepassing van het programma opstelt en – onder de verantwoordelijkheid van de examencommissie – overleg voert met de Ephoruscoördinatoren van de andere opleidingen. Plagiaat Hiervoor is al vermeld dat het laatste deel van een werkstuk bestaat uit een controleerbare bronnenlijst. Wanneer (delen van) teksten zonder bronvermelding worden overgenomen, is er sprake van plagiaat. De docent zal hierop worden geattendeerd door het programma Ephorus en maakt er vervolgens melding van bij de examencommissie, waarna er een sanctie zal volgen. Zie verder de procedure hierboven. Studenten moeten in staat zijn geraadpleegde teksten in eigen bewoordingen weer te geven en op de juiste wijze te verwijzen naar de bronnen. Het kan voorkomen dat een klein stuk tekst letterlijk wordt overgenomen, maar dan moet door middel van aanhalingstekens worden aangegeven dat het om een citaat gaat. De bron wordt vermeld, met het paginanummer waarop de letterlijke tekst is te vinden. Zie voor meer informatie over bronvermelding en plagiaat: http://ommat.library.uu.nl/bewaren/plagiaat.html en www.surf.nl/plagiaatpreventie. De regels ten aanzien van bronvermelding en citeren die binnen het Instituut voor Recht worden gehanteerd, staan vermeld in par. 6.1. Aantekeningen in wettenbundel; tabbladen Indien zich in een wetboek en/of op het tentamen te gebruiken onderwijsmateriaal aantekeningen bevinden, dan maakt u zich schuldig aan fraude. De enige aantekeningen die wel zijn toegestaan betreffen NAW (Naam Adres Woonplaats) gegevens. Deze regel is uiteraard niet van toepassing op open boek tentamens waarvoor expliciet andere afspraken zijn gemaakt. Studenten dienen met het verbod op aantekeningen in wettenbundels rekening te houden bij het lenen van wettenbundels van derden. Het is voor de handhaving van deze regel en de sanctionering niet van belang of u al dan niet gebaat zou kunnen zijn bij de inhoud van de aantekeningen. Ook aantekeningen in het kader van een ander vak resulteren dus in het constateren van fraude. Het onderstrepen en/of markeren van gedrukte tekstdelen in wettenbundels is wel toegestaan. Binnen het Instituut voor Recht zijn drie wettenbundels toegestaan: de Gouden Kluwer, De Blauwe Verzameling Nederlandse Wetgeving (SDU) en de Rode Wetgeving SJD van SDU, al naar gelang de opleiding die u volgt. Tabbladen in wettenbundel De officieel door de uitgeverij bij de wettenbundel meegeleverde tabbladen zijn toegestaan voor gebruik tijdens het tentamen. Daarnaast mogen studenten ook gebruik maken van kleine stickers die als tab
76/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
bedoeld zijn. Deze stickers hebben een omvang van 25 mm bij 38 mm. Op deze stickers mag niets geschreven worden. De kiosk in de hal van het FMR-gebouw verkoopt deze tabstickers. Ze zijn vergelijkbaar met de stickers die volgens de informatie van de examencommissie worden meegeleverd door de uitgever bij (sommige van) haar wettenbundels.
6.3.8
Bewaring en teruggave tentamen- en examenwerk
Alle schriftelijke tentamens en examens worden in elk geval bewaard tot zes maanden na bekendmaking van de uitslag, of tot de beslissing in een eventuele beroepsprocedure met betrekking tot die uitslag. Voor afstudeerproducten geldt een termijn van twee jaar. De student kan pas na afloop van de bewaartermijn op verzoek tentamen- of examenwerk terugkrijgen. Wel is het mogelijk om tussentijds voor eigen rekening een fotokopie ervan te krijgen. Alle documenten met betrekking tot: (voldoende) tentamen- of examenuitslagen; vrijstellingen; de inschrijving van de student; de afgifte van getuigschriften of verklaringen; worden bewaard gedurende een periode van dertig jaar, conform het Privacyreglement studenten HU. De instituutsdirecteur ziet erop toe dat deze documenten bewaard blijven gedurende deze periode.
6.3.9 Geldigheidsduur studieresultaten De resultaten van tentamens en van afgegeven vrijstellingen zijn zes jaar geldig. Als de geldigheidsduur van een tentamen of een vrijstelling is verstreken, kan de examencommissie deze geldigheidsduur verlengen of een aanvullend of vervangend tentamen opleggen.
6.4
Getuigschriften en titulatuur 6.4.1
Algemeen
Als bewijs dat een examen met goed gevolg is afgelegd, wordt door de examencommissie een getuigschrift uitgereikt: het propedeutisch getuigschrift na het behalen van het propedeutisch examen; het bachelordiploma na het behalen van het afsluitend examen. Het propedeutisch getuigschrift en het bachelordiploma worden ondertekend door de voorzitter en een lid van de examencommissie van de opleiding. Aan het bachelordiploma wordt een Internationaal Diploma Supplement (IDS) volgens het Europese model toegevoegd, met als doel inzicht te geven in de aard en de inhoud van de opleiding en de behaalde studieresultaten. Dit bevordert de internationale herkenbaarheid van de opleiding en het getuigschrift of diploma. U ontvangt slechts één getuigschrift. Het getuigschrift wordt in beginsel in het Nederlands opgesteld. Op verzoek van de student kan, in plaats van een Nederlands getuigschrift, echter ook een Engelstalig getuigschrift worden verstrekt. Het Internationaal Diploma Supplement wordt altijd in het Engels opgesteld. Als u meer dan een tentamen met goed gevolg hebt afgelegd, maar u krijgt geen propedeutisch getuigschrift of diploma uitgereikt, dan kunt u de examencommissie om een verklaring verzoeken. Daarin worden de behaalde tentamens vermeld. De verklaring wordt ondertekend door de voorzitter en een lid van de examencommissie van de opleiding.
77/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Artikel 42 van de Onderwijs- en examenregeling bacheloropleidingen HU (www.reglementen.hu.nl) regelt welke gegevens het getuigschrift en supplement moeten bevatten. Zie ook het Spoorboekje Diploma‟s op www.reglementen.hu.nl.
6.4.2
Graden en titulatuur
De examencommissie verleent, namens het instellingsbestuur, de graad Bachelor aan degene die met goed gevolg het afsluitend examen van de opleiding heeft afgelegd en de graad Associate degree aan degene die met goed gevolg het afsluitend examen van de Ad-opleiding heeft afgelegd. Aan de graad kan een vermelding van het vakgebied of het beroepenveld waarop de graad betrekking heeft, worden toegevoegd. Het verlenen van de graad Bachelor geeft het recht om deze als titel te voeren, afgekort tot B (met eventuele toevoeging) achter de eigen naam. In plaats daarvan (dus niet in combinatie) kan ook worden gebruikt: De titel ingenieur, afgekort tot ing. voorafgaand aan de naam, indien het een opleiding betreft op het gebied van landbouw en de natuurlijke omgeving of op het gebied van de techniek. De titel baccalaureus, afgekort tot bc. voorafgaand aan de naam, indien het een andere opleiding betreft.
6.4.3
Aantekening cum laude of met genoegen
Vermelding cum laude Op het einddiploma wordt uitsluitend op voorafgaand verzoek van de student de aantekening cum laude vermeld, indien de student heeft voldaan aan alle volgende eisen: aan alle gevolgde cursussen in de hoofdfase (vrijstellingen uitgezonderd) is een (eind)beoordeling van ten minste 6.0 vóór afronding verbonden; het gewogen rekenkundige gemiddelde van alle (eind)beoordelingen in de hoofdfase (vrijstellingen uitgezonderd) is minimaal 8.0 vóór afronding; de (eind)beoordeling van een afstudeeropdracht of eindscriptie is minimaal 8.0 vóór afronding; de student is maximaal 4 studiejaren ingeschreven geweest voor de opleiding; de student aan wie meer dan 90 studiepunten aan vrijstellingen is verleend voor de betreffende opleiding kan niet in aanmerking komen voor bovengenoemde aantekeningen op het diploma; 14 resultaten die zijn uitgedrukt in de woorden “Voldaan” en “Niet voldaan”en „VRIJ ” tellen niet mee bij deze beoordeling. Ook extra behaalde studiepunten (bijvoorbeeld bij een excellente route) tellen niet mee bij deze beoordeling. Vermelding met genoegen Op het einddiploma wordt uitsluitend op voorafgaand verzoek van de student de aantekening met genoegen vermeld, indien de student heeft voldaan aan alle volgende eisen: aan alle gevolgde cursussen in de hoofdfase (vrijstellingen uitgezonderd) is een (eind)beoordeling van ten minste 6.0 vóór afronding verbonden; het gewogen rekenkundige gemiddelde van alle (eind)beoordelingen in de hoofdfase (vrijstellingen uitgezonderd) is minimaal 7.0 vóór afronding; de (eind)beoordeling van een afstudeeropdracht of eindscriptie is minimaal 7.0 vóór afronding; de student is maximaal 4 studiejaren ingeschreven geweest voor de opleiding; de student aan wie meer dan 90 studiepunten aan vrijstellingen is verleend voor de betreffende opleiding kan niet in aanmerking komen voor bovengenoemde aantekeningen op het diploma; 14
Vrijstellingen worden weergegeven als ”VRY-O” (ogv eerder gevolgd onderwijs), “VRY-A” (ogv een assessment van een gecertificeerd EVC-bureau) of “VRY-E” (ogv elders opgedane kennis en vaardigheden zonder EVC assessment)
78/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
resultaten die zijn uitgedrukt in de woorden “Voldaan” en “Niet voldaan”en „VRIJ” tellen niet mee bij deze beoordeling; ook extra behaalde studiepunten (bijvoorbeeld bij een excellente route) tellen niet mee bij deze beoordeling. Indien de inschrijvingsduur langer is dan vier studiejaren als gevolg van erkende persoonlijke omstandigheden, kan de examencommissie beslissen dat de student toch in aanmerking komt voor de aantekening cum laude of met genoegen, mits wel voldaan is aan de overige eisen. Reikwijdte Bovenstaande regeling is uitsluitend van toepassing op studenten die op of na 1 september 2005 voor het eerst deelnemen aan de hoofdfase van de opleiding.
6.4.4
Procedure afgifte getuigschrift
De examencommissie geeft pas een getuigschrift af nadat de faculteitsdirectie heeft verklaard dat aan de procedurele eisen voor afgifte is voldaan. Daarvoor wordt onderzocht of de student aan alle verplichtingen jegens de opleiding heeft voldaan (onder meer moeten alle tentamens zijn behaald en dient de student rechtsgeldig te zijn ingeschreven). Degene die aanspraak maakt op uitreiking van een getuigschrift, kan de examencommissie verzoeken daartoe nog niet over te gaan. Hiervoor dient de student tijdig, doch uiterlijk een week voor het tijdstip waarop het laatste tentamen of het afsluitend aanvullend onderzoek afgelegd wordt, een schriftelijk gemotiveerd verzoek in te dienen. Zie ook 1.3.4.
79/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
7 Klachten, bezwaar en beroep 7.1
Inleiding
Als u het niet eens bent met een beslissing, als u vindt dat iemand zich tegenover u niet goed gedragen heeft, of als er iets anders fout is gegaan, dan kunt u daar wat aan doen. De eerste stap is zelf direct contact te zoeken met de veroorzaker van het probleem, en proberen het in onderling overleg op te lossen. De HU verwacht van docenten, slb-ers en examencommissies ook dat ze open staan voor klachten en zich inzetten om deze af te handelen. Maar het kan natuurlijk gebeuren dat u er toch niet uitkomt, of iemand niet zelf aan wilt spreken, b.v. bij ongewenst gedrag. Dan staat de formele weg open. De formele weg is binnen de HU op twee niveaus vormgegeven en staat open voor (aankomende) studenten. Eerst wordt een procedure op de faculteit doorlopen. Dit betreft een bezwaar- of klachtprocedure. U kunt uw bezwaar of klacht rechtstreeks bij het betrokken orgaan indienen, maar als u niet precies weet waar u moet zijn, of behoefte hebt aan advies, kunt u zich wenden tot het facultaire loket Rechtsbescherming. Dit is digitaal te bereiken via [email protected] en is in de faculteit ondergebracht bij [email protected]. Er is een standaardformulier waarop u uw bezwaren kunt vermelden. Het loket zorgt ervoor dat het binnen de faculteit op de juiste plek terecht komt. Dit formulier kunt u vinden op de website www.klachtenwegwijzer.hu.nl. Het facultaire loket kan u verwijzen naar de studentendecaan of, bij klachten over gedrag, naar de vertrouwenspersoon. Zij kunnen u adviseren over de procedures en net als de studentmediatoren ondersteunen ze ook bij een oplossing in overleg, zodat de procedure alsnog voorkomen kan worden. Als u niet tevreden bent over de afhandeling op de faculteit, kunt u zich wenden tot het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten. Het gaat dan om een beroep (na de bezwaarprocedure op de faculteit) of een herzieningsverzoek (na de klachtprocedure op de faculteit). U kunt uw beroep of herzieningsverzoek bij het HU-Loket indienen, dat zorgt ervoor dat uw kwestie door het juiste orgaan behandeld wordt. Het HULoket kan u ook informeren over de procedures. U kunt ook rechtstreeks in beroep bij het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten, of daar een klacht indienen. De procedures op de faculteiten zijn echter speciaal ingesteld omdat deze sneller zijn en minder formeel. Als u het niet eens bent met de uitkomst kunt u altijd nog naar het HU-Loket. Het advies is dan ook altijd de extra mogelijkheid op de faculteit te benutten, en daar eerst uw bezwaar of klacht in te dienen. In de beschrijving hieronder wordt daar ook van uit gegaan. Let vooral op de termijnen: als u op de faculteit een bezwaar of klacht wilt indienen, moet u dat binnen 2 weken na het besluit of feit waarop dat betrekking heeft doen. Voor beroepszaken en herzieningsverzoeken geldt dat u zich binnen een termijn van 6 weken vanaf de datum dat het besluit op de faculteit is genomen tot het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten moet wenden. Hieronder volgt een toelichting op de verschillende procedures.
7.2
Bezwaar
Bezwaar is mogelijk tegen besluiten die zijn genomen op grond van de onderwijs- en examenregeling. Dit zijn besluiten die rechtstreeks met onderwijs, tentamens en examens te maken hebben (zoals tentamenbeoordelingen, voorzieningen en het bindend negatief studieadvies). Het betreft alleen besluiten die zijn gericht op een individuele student. Op het besluit staat ook vaak vermeld dat u een bezwaar kunt indienen, maar niet altijd. U kunt bijvoorbeeld ook een bezwaar indien als u vindt dat de beoordeling van uw tentamen niet klopt, maar bij cijfers in OSIRIS staat natuurlijk niet steeds zo‟n bezwaarclausule.
80/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
U dient binnen twee weken na bekendmaking van het besluit een schriftelijk bezwaarschrift in te dienen bij het facultaire loket via het e-mailadres [email protected] of de examencommissie. Hiervoor is een standaardformulier beschikbaar. Als u het bezwaarschrift bij het loket indient, zorgt het loket voor doorzending aan de examencommissie. De examencommissie kan u in de gelegenheid stellen om de bezwaren mondeling toe te lichten. In dat geval wordt u tijdig uitgenodigd voor een hoorzitting. De examencommissie neemt in principe binnen twee weken na ontvangst van het bezwaarschrift een beslissing en maakt deze schriftelijk bekend. De beslissing is gebaseerd op een hernieuwde beoordeling en moet gemotiveerd zijn. Bij toewijzing van het bezwaar neemt de examencommissie tevens een nieuw (inhoudelijk) besluit. Als het bezwaar wordt afgewezen, blijft het oorspronkelijke besluit in stand. In het laatste geval kunt u nog beroep instellen bij het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten. Dat moet wel gebeuren binnen 6 weken na bekendmaking van het besluit op bezwaar. Het kan ook voorkomen dat u bezwaar maakt tegen een besluit van de afdelingsdirectie of faculteitsdirectie, bijvoorbeeld als er een voorziening is geweigerd of een ordemaatregel is getroffen. Dan geldt dezelfde procedure. De volledige bezwaarprocedure is beschreven in het Reglement Rechtsbescherming Studenten, en voor de examencommissie ook nog eens beschreven in art. 45 van de Onderwijs- en examenregeling bacheloropleidingen HU (www.reglementen.hu.nl).
7.3
Klachten
Tegen een aantal andere besluiten, en gedragingen van andere studenten of medewerkers, kunt u geen bezwaar aantekenen, maar u kunt wel een klacht indienen. Ook dat moet binnen een termijn van 2 weken gebeuren, en ook hiervoor kunt u het standaardformulier gebruiken. Dit kunt u downloaden op www.klachtenwegwijzer.nl. U kunt uw klacht indienen bij het facultaire loket [email protected] of rechtstreeks bij het verantwoordelijke orgaan. Het facultaire loket zorgt er weer voor dat uw klacht door het juiste orgaan wordt behandeld. De procedure lijkt veel op de bezwaarprocedure. Het orgaan dat uw klacht behandelt, kan u in de gelegenheid stellen om gehoord te worden. Als uw klacht betrekking heeft op een collega-student of een medewerker, wordt deze altijd in de gelegenheid gesteld om zijn reactie op uw klacht te geven. In principe wordt binnen 2 weken een beslissing over uw klacht genomen. Als u het niet eens bent met deze beslissing, kunt u binnen 6 weken een herzieningsverzoek indienen bij het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten. U kunt een klacht ook mondeling bij het facultaire loket indienen, dan wordt ter plekke het standaardformulier ingevuld. De procedure is niet van toepassing op besluiten van algemene strekking.
7.3.1. Ongewenst gedrag Het kan voorkomen dat uw klacht betrekking heeft op gedrag dat zo intimiderend is dat het onder de regelgeving voor ongewenst gedrag valt. Het gaat bijvoorbeeld om verbale of seksuele intimidatie, waarvan de gevolgen ernstig kunnen zijn. Het facultaire loket zal u altijd wijzen op de mogelijkheid zich tot een vertrouwenspersoon (zie 2.3) te wenden. Als u een klacht indient, kunt u ervoor kiezen die op de faculteit te laten behandelen (de opleidingsdirecteur onderzoekt de klacht of laat hem onderzoeken), of deze voor te leggen aan de Klachtencommissie Ongewenst Gedrag van de HU. De klacht wordt dan doorgestuurd naar het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten. Er geldt een afwijkende termijn voor de indiening van klachten over ongewenst gedrag. De termijn kan tot 2 jaar na de gedraging doorlopen.
81/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
7.4
Beroep
Beroep staat open tegen besluiten en besluiten op bezwaar die op grond van de onderwijs- en examenregeling zijn genomen (zoals tentamenbeoordelingen, voorzieningen en het bindend negatief studieadvies), maar ook als het besluiten op bezwaar in andere zaken betreft, bijvoorbeeld rondom inschrijving en uitschrijving voor de opleiding, zaken van financiële aard, of ordemaatregelen e.d. U kunt binnen 6 weken vanaf de bekendmaking van het besluit schriftelijk beroep aantekenen bij het HULoket Rechtsbescherming Studenten. Dit kan digitaal via [email protected], maar dient dan ook per post met handtekening te worden nagezonden. Het HU-Loket Rechtsbescherming zorgt ervoor dat uw beroepschrift door het juiste orgaan behandeld wordt. Dit kan het college van beroep voor de examens (voor vrijwel alle besluiten van de examencommissie), of de geschillenadviescommissie (besluiten van de opleidings- of faculteitsdirectie op grond van de WHW) zijn. Dit zijn onafhankelijke, hogeschoolbrede beroepsinstanties voor (aankomende) studenten en extraneï van de HU. Ze zijn dus niet verbonden aan een faculteit of opleiding. Het beroepschrift wordt ondertekend en bevat ten minste: uw naam, studentnummer, huisadres, woonplaats en uw telefoonnummer; vermelding van de faculteit en de afdeling/opleiding waar u bent ingeschreven; de dagtekening; een duidelijke omschrijving van het besluit met datum waartegen het beroep is gericht, onder vermelding van de persoon die, of het orgaan dat het besluit heeft genomen; een of meer gronden, waarop het beroep berust; een zo nauwkeurig mogelijk omschreven eis. Daarnaast moet een kopie van het bestreden besluit worden bijgevoegd. Het beroepschrift moet worden gericht aan het HU-Loket Rechtbescherming Studenten, Postbus 573, 3500 AN Utrecht. Het college van beroep voor de examens kan het beroep gegrond of ongegrond verklaren. Als het beroep gegrond wordt verklaard, betekent dat vaak dat de examencommissie of directie die het oorspronkelijke besluit heeft genomen, een nieuw besluit moet nemen. Het college van beroep voor de examens doet dat dus niet zelf. Als het beroep ongegrond wordt verklaard, blijft het oorspronkelijke besluit in stand. De geschillenadviescommissie brengt na onderzoek een advies uit aan het college van bestuur, dat op basis daarvan een besluit neemt. Ook de commissie adviseert het college van bestuur een beroep gegrond of ongegrond te verklaren. Als het college van bestuur het advies overneemt, zal het bij een gegrondverklaring ook de examencommissie of directie opdragen een nieuw besluit te nemen.
In het Reglement Rechtsbescherming Studenten HU (www.reglementen.hu.nl) staan de procedures nader beschreven. Zie voor meer informatie www.klachtenwegwijzer.hu.nl. U kunt zich voor informatie en advies ook wenden tot de studentendecaan (zie par. 2.2) of het secretariaat van het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten, tel. 088-4818352.
7.5
Hoger beroep
Als u het niet eens bent met de uitspraak van het college van beroep voor de examens, of het besluit van het college van bestuur na advies van de geschillenadviescommissie, kunt u hiertegen ook nog extern hoger beroep aantekenen bij het college van beroep voor het hoger onderwijs in Den Haag. Informatie over de procedure en termijnen kunt u vinden op de website www.cbho.nl.
7.6
Herzieningsverzoeken bij klachten
82/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Als u niet tevreden bent over de afhandeling van uw klacht op de faculteit, kunt u een verzoek tot herziening indienen bij het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten. Ook hiervoor geldt een termijn van 6 weken vanaf de beslissing naar aanleiding van uw klacht. U kunt het herzieningsverzoek digitaal indienen bij [email protected], maar dan dient u het ook per post, voorzien van een handtekening, na te zenden. Het adres is: HU-Loket Rechtbescherming Studenten, Postbus 573, 3500 AN Utrecht. Het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten zorgt ervoor dat uw verzoek door het juiste orgaan behandeld wordt. Dit is bij de meeste klachten de klachtencommissie studenten, maar als het om klachten inzake ongewenst gedrag gaat, wordt de klacht behandeld door de Klachtencommissie ongewenst gedrag. Dit zijn allebei hogeschoolbrede onafhankelijke klachtinstanties, die niet verbonden zijn aan de faculteit. Ze brengen advies uit aan het college van bestuur, dat vervolgens een besluit neemt. In het Reglement Rechtsbescherming Studenten HU en het Reglement inzake Ongewenst Gedrag (www.reglementen.hu.nl) staan de procedures nader beschreven.
83/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
8 Roosters 8.1
Jaarrooster
Zowel tijdens de propedeuse als tijdens de hoofdfase is het onderwijsprogramma ingedeeld in vijf perioden (blokken). Deze perioden worden aangeduid met de letters A t/m E (ofwel als blok 1 t/m 5). periode A + B (blok 1 + 2) vormen tezamen een semester, evenals periode C + B (blok 3 + 4). Jaarlijks wordt een overzicht opgesteld waarin de periode-indeling (of blokindeling) voor dat studiejaar wordt gepresenteerd met vermelding van de lesweken, tentamenweken en vakantieperiodes. Jaarroosters van de faculteiten worden gepubliceerd via www.roosters.hu.nl. Het jaarrooster studiejaar 2011-2012 van de opleiding ziet er als volgt uit.
Kal. 33 34 35
FMR
S+
Ma
Di
1
Datum 15-08-11 22-08-11 29-08-11
A1
Introductie Les
Introductie Les
36 37 38 39 40 41
A2 A3 A4 A5 A6 A7
2 3 4 5 6 7
05-09-11 12-09-11 19-09-11 26-09-11 03-10-11 10-10-11
Les Les Les Les Les Les
Les Les Les Les Les Les
42 43
A8
8 9
17-10-11 24-10-11
Toets
44
A9
10
31-10-11
Kal. 45 46 47 48 49 50 51
FMR B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7
S+ 11 12 13 14 15 16 17
Datum 07-11-11 14-11-11 21-11-11 28-11-11 05-12-11 12-12-11 19-12-11
52
18
26-12-11
1 2 3
B8 B9
19 20 21
4
B10
22
Wo Facultatieve toetsweek Introductie Les
Do
Vr
Introductie Les
Introductie Les
Les Les Les Les Les Les
Les Les Les Les Les Les
Toets
Les Les Les Les Les Les Onderwijsvrije week Toets
Toets
Toets
Toets
Toets
Toets
Toets
Toets
Ma Les Les Les Les Les Les Les
Di Les Les Les Les Les Les Les
Do Les Les Les Les Les Les Les
Vr Les Les Les Les Les Les Les
02-01-12 09-01-12 16-01-12
A-T-I Toets
A-T-I Toets
Wo Les Les Les Les Les Les Les Onderwijs vrije week Onderwijs vrije week A-T-I Toets
A-T-I Toets
A-T-I Toets
23-01-12
Toets
Toets
Toets
Toets
Toets
84/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Kal. 5 6 7
FMR C1 C2 C3
S+ 23 24 25
Datum 30-01-12 06-02-12 13-02-12
Ma Les Les Les
Di Les Les Les
Do Les Les Les
Vr Les Les Les
Les Les Les Les Toets
Wo Les Les Les Onderwijsvrije week Les Les Les Les Toets
8 9 10 11 12 13
C4 C5 C6 C7 C8
26 27 28 29 30 31
20-02-12 27-02-12 05-03-12 12-03-12 19-03-12 26-03-12
Les Les Les Les Toets
Les Les Les Les Toets
Les Les Les Les Toets
14
C9
32
02-04-12
Toets
Toets
Toets
Toets
Goede vrijdag
Kal. 15 16 17
FMR D1 D2 D3
S+ 33 34 35
Datum 09-04-12 16-04-12 23-04-12
Di Les Les Les
Wo Les Les Les
Do Les Les Les
Vr Les Les Les
18 19 20 21 22 23 24
D4 D5 D6 D7 D8 D9
36 37 38 39 40 41 42
30-04-12 07-05-12 14-05-12 21-05-12 28-05-12 04-06-12 11-06-12
Les Les Les Les A-T-I Toets
Les Les Les Les A-T-I Toets
Les Hemelvaart Les Les A-T-I Toets
Les ADV Les Les A-T-I Toets
25
D10
43
18-06-12
Toets
Toets
Toets
Toets
Toets
Kal. 26 27 28 29 30 31 32 33
FMR E1 E2 E3 E4 E5 E6 E7 E8
S+ 44 45 46 47 48 49 50 51
Datum 25-06-12 02-07-12 09-07-12 16-07-12 23-07-12 30-07-12 06-08-12 13-08-12
Ma
Di
34 35
E9 E10
52 53
20-08-12 27-08-12
Introductie
Introductie
Facultatieve toetsweek Introductie
Introductie
Introductie
35
A1
1
03-09-12
Les
Les
Les
Les
Les
Ma 2e Paasdag Les Les Onderwijsvrije week (Kon.dag 4+5 mei) Les Les Les Pinksteren A-T-I Toets
Wo Do Hertoetsweek / diploma uitreiking Hertoetsweek / diploma uitreiking summercourse summercourse summercourse summercourse summercourse summercourse
Vr
85/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Beschrijving kerstvakantie; 27, 28, 29, 30 dec verplichte verlofdagen 6-april Goede Vrijdag 9-april Pasen 30-apr Koninginnedag (maandag) mei-vakantie; 4+5 mei (vrijdag+zaterdag) 17 mei Hemelvaart; 18 mei verplichte verlofdag 28 mei 2e Pinksterdag
Zie voor roosters: www.roosters.hu.nl. Voor het reserveren van ruimtes kunt u mailen naar: www.ruimtereserveren.hu.nl (alleen voor studenten van FMR, FEM en HUA).
86/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
8.2
Weekrooster
Per periode wordt een lesrooster vastgesteld. Hierin staat vermeld welke cursussen op welk moment worden gegeven door welke docent, in welk lokaal en voor welke groep. Het is de bedoeling dat iedere student zelf de voor hem of haar geldende gegevens overneemt. Het lesrooster is te vinden via www.rooster.hu.nl. Het lesrooster wordt twee weken (of zo veel eerder als mogelijk is) voor aanvang van de periode gepubliceerd. Eventuele roosterwijzigingen vanaf dan worden door de onderwijslogistieke medewerker van de opleiding bekend gemaakt aan de studenten en docenten.
8.3
Tentamenrooster
De tentamens worden gedurende de tentamenweken aan het einde van elke lesperiode (elk blok) afgenomen. Via de opleiding wordt hiervoor een tentamenrooster bekend gemaakt. Dit rooster wordt voor aanvang van de betreffende periode bekend gemaakt via de reguliere publicatiekanalen en OSIRIS (www.osiris.hu.nl). Aan de hand van de curriculumschema‟s kunnen studenten zien in welke periode bepaalde cursussen worden afgesloten. Herkansingen vinden in de regel plaats in de eerstvolgende tentamenperiode nadat de cursus is aangeboden. Op het tentamenrooster voor de betreffende periode wordt exact aangegeven op welke dag en op welk tijdstip de toets (of herkansing) plaatsvindt. De indeling van studenten in de tentamenlokalen wordt uiterlijk in lesweek 7 bekend gemaakt via de reguliere publicatiekanalen. Getracht wordt om (her)tentamens van opvolgende jaren zoveel mogelijk niet op dezelfde tijd te roosteren, maar soms kan dat niet anders. De student dient dan zelf een keuze te maken tussen de twee tentamens. (zie ook 6.3.5.1 lid 5 en lid 6). Het kan in uitzonderlijke gevallen voorkomen dat een tentamen op zaterdag wordt georganiseerd. Tabel tentamentijden Tentamentijd Tentamentijd 1 Tentamentijd 2 Tentamentijd 3 Tentamentijd 4
Tijden 10.00 – 12.00 uur 13.00 – 15.00 uur 16.00 – 18.00 uur 19.00 – 21.00 uur
87/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
9 Cursusbeschrijvingen AFSTUDEREN HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-406-11, deel 1 (5 EC) ADR-HBRV-407-11, deel 2 (8 EC) ADR-HBRV-408-11, deel 3 (2 EC) Soort cursus verplichte cursus. Studiebelasting 15 EC Korte inleiding Het afstudeerproject mondt uit in een werkstuk dat voldoet aan door de opleiding gestelde eisen betreffende vorm en inhoud. Het doel van het afstudeerproject is dat u demonstreert in hoeverre u in staat bent een voor de beroepsuitoefening als hbo-jurist relevante thematiek op grondige wijze zelfstandig uit te diepen. Dat doet u door een opzet te maken waarin u uw afstudeerproject op projectmatige wijze vorm geeft, hetgeen uitmondt in een schriftelijk product dat u daarna mondeling presenteert aan een commissie van een docent en een werkvelddeskundige. U kunt tijdens deze presentatie vragen verwachten van de commissieleden over uw afstudeerproject, de actualiteit omtrent uw onderwerp en aanverwante zaken die aan bod zijn gekomen tijdens uw studie. Ingangseisen U kunt u zich aanmelden voor afstudeerbegeleiding met behulp van Osiris indien u jaar 1 en 2 heeft behaald alsmede uw stage met een voldoende heeft afgerond. Competenties In het afstudeerproject laat u zien dat u alle HBR-competenties beheerst. Inhoud U maakt zelf een keuze voor een onderwerp voor uw afstudeerproject en voor de manier waarop u het onderwerp vorm geeft. Het onderwerp moet verband houden met de beroepspraktijk van de hbo-jurist. U kunt kiezen uit een praktijkgericht onderzoek in opdracht van een werkgever uit de juridische beroepspraktijk, een literatuuronderzoek waarin u de relevantie voor de HBR-beroepspraktijk aangeeft of voor de vrije vorm. U dient voor de vrije vorm overleg te plegen met uw afstudeerdocent en de afstudeercoördinator. Onderwijsvorm U werkt zelfstandig aan het afstudeerproject op basis van informatie en met ondersteuning door de opleiding. De opleiding biedt u via de begeleidend docent en door middel van een hoorcollege en werkcolleges ondersteuning bij uw keuze van een onderwerp, het formuleren van een opdracht of vraagstelling en het ontwerp en de uitvoering van het afstudeerproject. Toetsvorm Schriftelijk werkstuk. U levert ter beoordeling een opzet (5 EC) in. Deze wordt beoordeeld met een voldoende of onvoldoende. Pas wanneer de opzet is goedgekeurd door uw afstudeerbegeleider kunt u het eindproduct (8 EC) inleveren. De data waarop u de opzet en het eindproduct moet inleveren worden bekend gemaakt op SharePoint, Afstudeerproject deel 1. De criteria waaraan deze producten moeten voldoen zijn opgenomen in de studiewijzer Afstuderen. De informatie in de studiewijzer en op SharePoint afstuderen geldt als leidend voor het afstuderen. Een presentatie en vragen over uw afstudeerproject voor een commissie van twee docenten en een werkvelddeskundige (2 EC). Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
88/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
BEROEPSETHIEK HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-204-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding De cursus Beroepsethiek is samengesteld uit een onderdeel ethiek en een onderdeel pleiten. Ethiek Bij het werken in de juridische beroepspraktijk doen zich vraagstukken voor die niet alleen met het wetboek in de hand kunnen worden opgelost. Gedoeld wordt op vragen die in de eerste plaats een moreel oordeel vereisen. Wat te doen wanneer u constateert dat een regeling tot absolute onrechtvaardigheden leidt? Moet u een leidinggevende, die het niet zo nauw neemt met publieke gelden, aanspreken? Moeten regels altijd en overal uniform worden toegepast of zijn er uitzonderingen toegestaan wanneer dat om humane redenen wenselijk zou zijn? Ethische vragen komt u onvermijdelijk in de beroepspraktijk tegen. De vraag hoe daar zorgvuldig mee om te gaan, zowel vanuit uw persoonlijke als professionele verantwoordelijkheid, staat centraal in deze cursus. Pleiten In samenhang met de strafrechtelijke cursussen die u in deze periode volgt, leert u hoe u een pleidooi opzet en uitvoert. U bouwt daarbij voort op hetgeen u heeft geleerd in de cursus De kritische professional in het eerste jaar. Ingangseis U heeft de cursus De kritische professional gevolgd. Competenties Diagnosticeren Adviseren Beslissen Belangen behartigen Informatie Leerdoelen U kunt eigen normen en waarden formuleren. U kunt morele kwesties herkennen, benoemen en analyseren. U kunt vanuit uw eigen beroepsrol een standpunt in morele kwesties innemen en dat standpunt met argumenten onderbouwen. U bent in staat integriteitrisico‟s in de beroepspraktijk te herkennen en te signaleren. U kunt een bijdrage leveren aan het moreel gesprek binnen de beroepspraktijk. U kunt een juridisch standpunt mondeling op overtuigende wijze onderbouwen en verdedigen. U kunt op doeltreffende wijze de stellingen van de wederpartij mondeling weerleggen (repliceren en dupliceren). Inhoud In het onderdeel ethiek krijgt u een inleiding in de ethiek, toegespitst op de beroepsethiek van de jurist, aan de hand van morele dilemma‟s uit diverse casus. Bij dergelijke dilemma‟s gaat het om moeilijk oplosbare problemen, waarbij waarden botsen en het niet op voorhand duidelijk is welke waarde doorslaggevend is. Daarnaast is er aandacht voor integriteit en moreel verantwoord beleid in organisaties waar hbo-juristen werkzaam zijn. In het onderdeel pleiten wordt u getraind om een juridisch standpunt mondeling op overtuigende wijze te onderbouwen en te verdedigen. U werkt toe naar een (fictieve) minizitting waarbij u de rechtbank probeert te overtuigen van uw standpunt. Onderwijsvorm Hoor- en werkcollege beroepsethiek De eerste drie weken wordt een gemeenschappelijk hoorcollege beroepsethiek gegeven. De laatste vier weken zijn er wekelijks werkgroepen. Voor de werkgroepen wordt van studenten verwacht dat zij de stof voorbereiden en huiswerkopdrachten maken. Er is geen aanwezigheidsplicht. Werkcollege pleiten Op deze werkcolleges is de aanwezigheidsregel van toepassing. In de studiewijzer vindt u de uitwerking hiervan. Toetsvorm Beroepsethiek: schriftelijk tentamen met meerkeuzevragen en een open vraag in de vorm van een dilemmaanalyse (60%) 89/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Pleiten: mondeling tentamen in de vorm van een pleidooi (40%) Beide onderdelen moeten met een voldoende worden afgerond. Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Dalen, W. van (2007) Basisboek ethiek. Morele competenties voor jonge professionals, Groningen: WoltersNoordhof. Reader beroepsethiek Eventuele overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
90/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
BESTUURSRECHT HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-209-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding In de cursus Bestuursrecht wordt de stof die in eerste jaar in Staats- en bestuursrecht aan bod is gekomen op bepaalde punten herhaald en nader uitgewerkt. Zo wordt dieper ingegaan op de begrippen besluit, bestuursorgaan en het legaliteits- en specialiteitsbeginsel. Ook de begrippen attributie, delegatie en mandaat spelen weer een grote rol. Behalve verdieping van het eerste jaar, komen er ook nieuwe thema‟s aan bod. Aan de orde komt de vraag op welke wijze het bestuur haar regelgeving handhaaft. Daarnaast wordt aandacht besteed aan handhavingsmogelijkheden die een bestuursorgaan heeft. Een ander thema dat zal worden behandeld is de wijze waarop de overheid deelneemt aan het privaatrechtelijke verkeer, de zogenaamde „tweewegenleer‟. Gelden er voor een gemeente bijvoorbeeld andere regels wanneer de gemeente een perceel koopt dan wanneer een burger dit doet? Daarnaast wordt in dit verband aandacht besteed aan schadevergoeding en nadeelscompensatie. Ook wordt ingegaan op het beroepsprocesrecht. Het bestuursrecht bestaat uit een algemeen deel en een bijzonder deel. Om u zoveel mogelijk kennis te laten maken met het bijzondere deel, worden de thema‟s behandeld aan de hand van het bijzondere bestuursrecht zoals het Sociale Zekerheidsrecht. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Informatie Leerdoelen U heeft inzicht in de opbouw van de Awb en de gelaagde structuur daarvan. U heeft inzicht in de verhouding tussen Awb en bijzonder bestuursrecht. U kent de kernbegrippen uit de Awb en kunt deze toepassen in een casus. U heeft inzicht in het legaliteitsbeginsel en het specialiteitsbeginsel U heeft inzicht in de wijze waarop het toezicht binnen het bestuursrecht is georganiseerd. U heeft inzicht in de schadevergoeding bij onrechtmatige daad en de nadeelscompensatie. U kent de bestuursrechtelijke handhavingsmogelijkheden. U heeft inzicht in het bestuursprocesrecht. U heeft inzicht in de invloed van Europees recht binnen het staats- en bestuursrecht. Onderwijsvorm Hoorcollege en werkcollege. Toetsvorm Schriftelijk tentamen met open vragen Literatuur Studiewijzer en eventueel aanvullend studie- en oefenmateriaal (digitaal beschikbaar) Kluwer collegebundel 2011-2012 Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt.
91/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
BIJZONDERE OVEREENKOMSTEN 1 HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-203-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding De cursus Bijzondere overeenkomsten 1 bestaat uit een onderdeel verzekeringsrecht en een onderdeel onderhandelen. Er bestaat samenhang tussen deze beide onderdelen en de andere cursussen die in deze periode worden gegeven. Verzekeringsrecht Verzekeringsrecht behandelt de mogelijkheden om op grond van een onzekere gebeurtenis een uitkering te verkrijgen. Dat kan zijn om allerlei redenen, waarbij met name van belang is dat niet verzekerd zijn kan leiden tot het niet kunnen dragen of vergoeden van kosten en dus kan leiden tot sociale problemen voor de desbetreffende persoon zelf of anderen. Onderhandelen In de juridische beroepspraktijk zult u regelmatig door middel van onderhandelen proberen verschillen in standpunten te overbruggen en oplossingen te vinden voor geschillen. In deze cursus maakt u zich de theorie van onderhandelen eigen en ontwikkelt u onderhandelingsvaardigheden door te oefenen. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Bemiddelen Juridische audit Informatie Leerdoelen Verzekeringsrecht U kunt de rechtsvraag bepalen. U kunt binnen het kader van een casus juiste en relevante informatie verzamelen en aanwenden. U bent in staat relevante rechtsbronnen te zoeken, te selecteren en te hanteren. U kunt een verzekeringsrechtelijke casus oplossen. U kunt kennis demonstreren over de mogelijkheden om zich tegen onverwachte kosten te kunnen verzekeren. U hebt inzicht in en kunt vaardigheden demonstreren tot hantering en toepassing van het onderhavige recht (o.a. regelgeving en jurisprudentie) voor het oplossen van praktijkvragen. Onderhandelen U kunt bepalen wanneer onderhandelen zin heeft. U kunt het proces van onderhandelen overzien en benoemen. U kunt de fasen van onderhandelen onderscheiden. U bent in staat standpunten, belangen en zienswijzen te onderscheiden. Inhoud Verzekeringsrecht Verzekeringsovereenkomst Verzekeringsbegrippen: indemniteits- of schadevergoedingsbeginsel, mededelingsplicht en onzeker voorval Bijzondere verzekeringsovereenkomst: sommenverzekering Eventuele verhaalsmogelijkheden voor verzekeraars Onderhandelen Onderhandelen op basis van belangen Gebruik van objectieve criteria Beste alternatief zonder overeenkomst Excellent onderhandelen 92/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Onderwijsvorm Hoorcollege en werkcollege verzekeringsrecht Werkcollege onderhandelen Op het werkcollege onderhandelen is de aanwezigheidsregel van toepassing. Toetsvorm Schriftelijk tentamen verzekeringsrecht met open vragen Schriftelijk tentamen onderhandelen met meerkeuzevragen en open vragen. Voorwaarde voor deelname aan dit schriftelijk tentamen is dat u met goed resultaat een mondelinge onderhandeling heeft gevoerd. Beide onderdelen moeten met een voldoende worden afgesloten. Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Kluwer Collegebundel 2010-2011 Fisher, R., W. Ury, B. Patton, Getting to Yes, Negotiating an agreement without giving in. Random House Business Books, 2nd edition, 1999. (U kunt ook gebruik maken van de Nederlandse vertaling: Excellent onderhandelen. Amsterdam: Business Contact 2007) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
93/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
BIJZONDERE OVEREENKOMSTEN 2 HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-211-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding In deze cursus vindt een koppeling plaats tussen het arbeidsrecht en de sociale zekerheid, op sommige onderdelen een Siamese tweeling. De nadruk ligt op het individuele arbeidsrecht, maar waar nodig worden de gevolgen voor uitkeringen van werknemers behandeld. In dat kader is er vooral aandacht voor de werknemersverzekeringen ZW, WAO, WIA en WW alsmede de WWB. In deze cursus is er ook aandacht voor zowel mondelinge als schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Bemiddelen Juridische audit Informatie Leerdoelen U kunt de relevante arbeidsrechtelijke wetgeving alsmede jurisprudentie benoemen. U kunt verschillende soorten contracten benoemen en onderscheiden. U kent en analyseert de van toepassing zijnde arbeidsvoorwaarden. U kunt de arbeidsongeschiktheidsregelingen toepassen. U heeft kennis over de diverse mogelijkheden waarop aan een arbeidsrelatie een einde kan komen en kent de gevolgen voor de uitkeringspositie van de werknemer. U kunt het sociaal zekerheidsrecht en de arbeidsrechtelijke wetgeving evenals de jurisprudentie toepassen op aan de beroepspraktijk ontleende casuïstiek. U maakt zich daarbij de wetsystematiek van zowel het arbeidsrecht als de werknemersverzekeringen eigen. U analyseert een redelijk complex arbeidsrechtelijk vraagstuk vanuit diverse posities (werkgever, werknemer en belangenbehartiger) en kunt dit mondeling toelichten en in brieven verwoorden. U schakelt tussen de wet, de inhoud van de arbeidsovereenkomst en de CAO. Inhoud Algemene bepalingen. Geen arbeidsrecht zonder arbeidsovereenkomst. Er wordt allereerst stilgestaan bij de arbeidsovereenkomst, de opdracht, de oproepovereenkomst en de uitzendovereenkomst. Wat betekenen rechtsvermoedens voor zowel het arbeidsrecht als de sociale zekerheid? Goed werkgever- en werknemerschap wordt geconcretiseerd. Loon. We gaan in op het adagium “geen arbeid, geen loon” en de uitzonderingen daarop: loonbetalingen die liggen in de risicosfeer van de werkgever en de loonbetaling bij ziekte. En wat betekent arbeidsongeschiktheid voor een ZW of WIA-uitkering? De opbouw van vakantiedagen en de wijze van vaststelling worden besproken. Kort komen andere vormen van verlof of grond van de Wet Arbeid en Zorg aan de orde. Gelijke behandeling. Er mag geen onderscheid worden gemaakt tussen mannen en vrouwen, maar ook niet in de arbeidsvoorwaarden tussen voltijders en deeltijders of op grond van de aard van het contract. Einde van de arbeidsovereenkomst. Aan de orde komen beëindiging met wederzijds goedvinden, beëindiging van rechtswege, ontbinding, ontslag op staande voet en de meest voorkomende beëindigingsvorm opzegging. We behandelen daarbij het duaal ontslagstelsel. Telkens wordt gekoppeld aan mogelijke uitkeringsrechten die na ontslag ontstaan op grond van de WW of de WWB. Onderwijsvorm Werkcollege Toetsing Schriftelijk tentamen met open vragen (60%) werkstuk (40%)
94/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Het schriftelijk tentamen bestaat uit vier dan wel vijf open vragen. Dit is afhankelijk van deelname aan de cursus. Hier zijn bonuspunten te verdienen, te weten 0, 15 of maximaal 20. Heeft u 15 of 20 bonuspunten verdient, dan hoeft u slechts vier tentamenvragen te maken. Bij 0 bonuspunten, krijgt u vijf tentamenvragen. Het tentamen telt mee voor 60 % van het eindcijfer. Het werkstuk bevat een aantal brieven op het terrein van zowel het arbeids- als sociaal zekerheidsrecht. U gaat deze brieven zelf schrijven. Het werkstuk telt mee voor 40 % van het eindcijfer. Nadere uitwerking hiervan en rekenvoorbeelden volgen in de studiewijzer. Gedurende het cursustraject krijgt u oefenopdrachten waarop tijdens de cursus door de docent feedback wordt gegeven. Literatuur Studiewijzer en/of reader, informatie op SharePoint. Kluwer collegebundel 2011 – 2012. Grinsven, Mr. P.M.H.J. van, Mr. H.C. Geugjes en Mr. H.N.M. Soemers, Arbeidsrecht begrepen, Den Haag: Boom e Juridische uitgevers, 4 druk, ISBN 978-90-8974-432-6. De literatuur voor de sociale zekerheid wordt nog nader bekend gemaakt.
95/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
CONFLICTHANTERING HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-201-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding In de juridische beroepspraktijk opereert de hbo-jurist veel in situaties waarin conflicten (zijn) ontstaan. Zo is het mogelijk dat u twee of meer partijen moet adviseren die een conflict hebben met elkaar; ook kunt u te maken krijgen met een ontevreden cliënt of met de indiener van een klacht. In dergelijke situaties is het van belang dat u kunt omgaan met de emoties van de betrokkenen, de achterliggende wensen of belangen naar voren kunt halen, en ook het doel van het – zakelijke – contact niet uit het oog verliest. Daarvoor is het nodig om u specifieke gespreksvaardigheden eigen te maken en een brede kijk op conflicten te ontwikkelen. Het doel van de cursus Conflicthantering is, kortom, u bekend en bekwaam te maken met het omgaan met conflicten. Daartoe leert u in kaart te brengen hoe een conflict en de context daarvan eruit zien. Ook krijgt u zicht op uw eigen conflictstijl en leert u te bepalen wat een passende rol en strategie zijn voor de-escalatie van het conflict. Ingangseis Er zijn voor deze cursus geen ingangseisen geformuleerd. Wel is het aan te bevelen dat u Gespreksvoering (onderdeel van de cursus Vaardig met recht 2) met een voldoende hebt afgesloten. Competenties Diagnosticeren Bemiddelen Adviseren Belangen behartigen Leerdoelen U kunt een conflict beschrijven aan de hand van een analysemodel; U kunt conflictstijlen onderscheiden en uw eigen voorkeurstijl herkennen; U kunt conflictstrategieën inzetten die passend zijn bij de conflictsituatie; U kunt met uw handelen een bijdrage leveren aan de de-escalatie van een conflict; U kunt bepalen of, hoe, door wie en wanneer er in een conflict geïntervenieerd zou moeten worden. Inhoud Wat is een conflict ? Conflictstijlen en strategieën Systematisch kijken naar een conflict Escalatie en gevolgen van een conflict Interventiemogelijkheden Oefening aan de hand van geïntegreerde praktijkcasus Onderwijsvorm Wekelijkse training Op deze cursus is de aanwezigheidsregel van toepassing. Toetsvorm Mondeling tentamen (70%) Schriftelijk werkstuk (30%) Beide onderdelen moeten met een voldoende (5,5 of hoger) worden afgesloten. Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) e Ellen Giebels, Martin Euwema, Conflictmanagement, Analyse, diagnostiek en interventie. Noordhoff Uitgevers, 2 druk (2010) Eventueel aanvullend materieel (digitaal beschikbaar)
96/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
DE BASIS VAN HET RECHT HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-122-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding De cursus omvat een elementaire inleiding in de belangrijkste rechtsgebieden. De cursus is zowel theoretisch als praktisch van aard. Tijdens de wekelijkse werkcolleges wordt de stof door de docent toegelicht en door u verder uitgewerkt in de toetsvragen en casusvragen die u heeft voorbereid alvorens naar het werkcollege te komen. De vragen en casus zullen aansluiten op de juridische problematiek die een Hbo-jurist zal tegenkomen in de praktijk en op de cursus Vaardig met recht 1 die u in dezelfde periode volgt. Tijdens de lessen van de cursus Vaardig met recht 1 gaat u verder in op de vragen van De basis van het recht. Naast de hoor- en werkcolleges gaat u tijdens workshops dieper in op het rechtsgebied. Dit zult u met name doen door op een interactieve manier kennis te maken met de achtergronden van het recht. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Kwaliteit Leerdoelen U heeft inzicht in de aard van ons rechtssysteem. U kunt de rol van rechtsbronnen binnen het rechtssysteem aangeven. U kunt aangeven hoe de diverse rechtsgebieden zich tot elkaar verhouden. U kunt de basisbegrippen van staats- en bestuursrecht, privaatrecht, strafrecht en internationaal recht benoemen en toepassen op eenvoudige praktijksituaties. Onderwijsvorm Hoorcollege en werkcolleges Toetsvorm Schriftelijk tentamen Literatuur Kluwer Collegebundel 2011-2012 Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
97/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
DE BEDRIJFSJURIST HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-130-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding De Hbo-jurist onderscheidt zich in het juridische werkveld door een combinatie van juridische competenties en competenties die gebaseerd zijn op kennisdomeinen die in een juridische context worden gedemonstreerd. In deze cursus met het karakter van een project besteedt u specifiek aandacht aan de samenhang tussen de juridische en andere relevante kennisdomeinen vanuit het perspectief van een onderneming. U verwerft kennis o.a. door in groepen te werken aan praktijkgerichte opdrachten. Deze opdrachten spelen zich zowel binnen als buiten de opleiding af. Er wordt een beroep gedaan op uw zelfstandigheid en zelfwerkzaamheid. De docent treedt voornamelijk op als begeleider. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Regulering Juridisch dossier Juridische audit Leerdoelen U heeft inzicht in de juridische, de bedrijfseconomische en de organisatorische betekenis van het begrip „de onderneming‟. U beschikt over basale kennis van het ondernemingsrecht. U herkent stakeholders. U kunt een vraag van een ondernemer vertalen naar een rechtsvraag. U kunt relevante rechtsbronnen en ander relevant materiaal zoeken en selecteren. U kunt de doelstelling en organisatiestructuur van een onderneming achterhalen en de belangrijkste bevoegdheden beschrijven. U kunt bedrijfseconomische gegevens signaleren als relevante informatie voor het management van een onderneming. U kunt een dossier ordenen en beheren op zo‟n manier dat het voor een ander begrijpelijk en hanteerbaar is. U kunt benoemen wat belangrijk is in samenwerking en uw eigen leerdoelen benoemen. Inhoud In deze cursus onderzoekt u aan de hand van het centrale onderwerp ‟de onderneming‟ de functie van het recht, de organisatiekunde en de bedrijfseconomie. U verwerft inzicht in de betekenis van deze disciplines voor het functioneren van een onderneming in de maatschappij. U wordt gestimuleerd om zelfstandig op zoek te gaan naar relevante rechtsbronnen en naar besluitvormingsprocessen binnen een onderneming. Daarnaast is de cursus erop gericht u inzicht te geven in de samenhang tussen juridische, sociaalcommunicatieve en organisatiekundige kennis en vaardigheden. Tot slot besteedt u in deze cursus aandacht aan de voorwaarden voor effectief samenwerken en evalueert u de samenwerking. Onderwijsvorm Werkcollege Op deze cursus is de aanwezigheidsregel van toepassing. Toetsvorm De beoordeling vindt plaats aan de hand van drie onderdelen: Twee schriftelijke werkstukken aan de hand van opdrachten; Mondelinge presentatie. Het eindcijfer is het gewogen gemiddelde van deze onderdelen.
98/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
In deze cursus zal de toets of een gedeelte daarvan ook worden beoordeeld op taalvaardigheid. De toets is behaald als u zowel voor de inhoud als voor de schriftelijke taalbeheersing een voldoende heeft behaald. De criteria waaraan uw schriftelijke taalbeheersing moet voldoen, vindt u in de studiewijzer. Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
99/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
DE BESTUURSJURIST HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-124-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding Deze cursus bestaat uit twee onderdelen. Toepassen van de bepalingen uit de Algemene wet bestuursrecht waarbij de bezwaarschriftenprocedure centraal staat (toepassen bestuursrecht). Gebruiken van taal die goed te begrijpen is en op een toegankelijk gestructureerde manier in een tekst wordt aangeboden (schrijven in een juridische context). U leert in deze cursus de bepalingen uit de Algemene wet bestuursrecht toepassen. Daarbij staat de bezwaarschriftenprocedure centraal. U verwerft kennis en inzicht door praktijkgerichte opdrachten vanuit het perspectief van zowel de overheid als de burger. Deze opdrachten voert u uit in kleine groepen, zowel binnen als buiten de opleiding. Er wordt een groot beroep gedaan op uw zelfstandigheid en zelfwerkzaamheid. Voor dit onderdeel geldt dat er een sterke samenhang bestaat met de cursus Staats- en bestuursrecht. Als Hbo-jurist moet u in staat zijn om in schriftelijke communicatie taal te gebruiken die voor de doelgroep - vooral cliënten - goed te begrijpen is. Bovendien is het nodig om gegevens op een toegankelijk gestructureerde manier in een tekst aan te bieden. Ook kunt u als Hbo-jurist uit een grote verzameling gegevens de juiste gegevens selecteren om een passend advies te geven. Daarom leert u in dit onderdeel zich systematisch en goed voor te bereiden op een schrijftaak, en om die schrijftaak uit te voeren. Dat laat u zien door een correcte en doel- en doelgroepgerichte brief te schrijven. De vaardigheden uit dit onderdeel zijn zowel van belang voor de juridische beroepspraktijk als voor de studie. De inhoud van dit onderdeel heeft een sterke samenhang met het onderdeel Formuleren in de cursus De hbojurist. Bij het onderdeel schrijven in een juridische context wordt gebruik gemaakt van casuïstiek en opdrachten uit het onderdeel toepassen bestuursrecht. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Juridisch dossier Informatie Leerdoelen Toepassen bestuursrecht: U hebt inzicht in de opbouw van de gemeentelijke organisatie (gemeenteraad, B&W, burgemeester, ambtelijk apparaat). U kent de taken en bevoegdheden van bestuursorganen. U kunt de regels uit de Algemene wet bestuursrecht (Awb) toepassen (aanvragen, beschikkingen, delegatie en mandaat, algemene beginselen van behoorlijk bestuur, publicatie, bezwaarschriftenprocedure). U hebt inzicht in de opbouw van de Awb en de gelaagde structuur daarvan. U hebt inzicht in de verhouding tussen Awb en bijzonder bestuursrecht. U kunt diverse juridische stukken schrijven zoals een adviesbrief, een bezwaarschrift, een pleitnotitie en een besluit op bezwaar. U kunt zich verplaatsen in de positie van zowel het gemeentebestuur als de burger. U kunt relevante rechtsbronnen zoeken en selecteren. Schrijven in een juridische context: U kunt een doel- en doelgroepgerichte retorische planning maken. U kunt een passende selectie (samenvatting) maken uit een grote hoeveelheid gegevens. U kent de inhoudelijke structuur van een brief. U kunt de aanvaardbaarheid van eigen en andermans argumentatie beoordelen. U kunt een doelgroepgerichte schrijfstijl gebruiken. U kunt een toegankelijk gestructureerde brief schrijven. U kent de conventies voor brieven en kan die conventies toepassen. Inhoud 100/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Toepassen bestuursrecht Bijwonen hoorzitting commissie bezwaarschriften. Opstellen van een adviesbrief, verslag hoorzitting commissie bezwaarschriften, bezwaarschrift, pleitnotitie en besluit op bezwaar. Pleiten in een fictieve hoorzitting van een commissie bezwaarschriften. Schrijven in een juridische context Het (schriftelijke) communicatieproces en zijn valkuilen Teksten samenvatten en relevante onderdelen selecteren Analyse en beoordelen van argumentatie (eerste kennismaking) Doel- en doelgroepgerichte retorische planningen maken Doel- en doelgroepgericht formuleren Doel- en doelgroepgericht structuren Briefconventies Onderwijsvorm Werkcollege, zelfstandig werken (in werkgroepen en individueel), training Op deze cursus is de aanwezigheidsregel van toepassing Toetsvorm Presentatie en schriftelijke werkstukken. NB Wanneer u niet onberispelijk blijkt te kunnen spellen of structuren en samenvatten, kunt u met behulp van de computerprogramma‟s van Nedercom zorgen dat u daar verandering in brengt. Literatuur Studiewijzer en eventueel aanvullend studie- en oefenmateriaal (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt.
101/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
DE HBO-JURIST HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-121-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Inleiding Deze cursus bestaat uit twee onderdelen, te weten het beroep van de Hbo-jurist en formuleren. De cursus heeft als doel u een eerste oriëntatie te bieden op de studie HBO-Rechten en de beroepspraktijk van de Hbo-jurist. Een Hbo-jurist zal vaak samen met anderen moeten werken aan een afgebakende opdracht. Het eindresultaat van een dergelijke opdracht is mede afhankelijk van de effectiviteit van het samenwerkingsproces. U leert de voorwaarden voor een effectieve samenwerking herkennen en realiseren. Hierbij werkt u aan theoretische kennis, praktische vaardigheden en beroepshouding. Aan bod komen: projectmanagement, vergaderen, besluitvorming, assertiviteit, feedback geven en ontvangen. In de HBR-beroepspraktijk moet u in staat zijn om in uw schriftelijke communicatie, taal te gebruiken die voor uw doelgroep, vooral voor uw cliënten, goed te begrijpen is. In dit proces speelt een heldere formulering een belangrijke rol. In dit onderdeel leert u daarom welke formuleerfouten of problemen er zijn en hoe u ze kunt verbeteren en voorkomen. De vaardigheden die u leert zijn zowel van belang voor de beroepspraktijk van de Hbo-jurist, als voor uw opleiding. Competenties Beslissen Adviseren Belangen behartigen Bemiddelen Kwaliteit Leerdoelen Het beroep van de hbo-jurist U kunt op hoofdlijnen uw eigen motivatie, uw verwachtingen van de beroepspraktijk en de ontwikkeling van uw eigen competenties onder woorden brengen. U kunt verwoorden wat het beroep van Hbo-jurist inhoudt. U bent in staat interviews af te nemen. U bent in staat een presentatie te houden. U bent in staat een projectplan te schrijven U bent in staat feedback te geven en te ontvangen U bent in staat assertief te reageren U kent de factoren die de effectiviteit van samenwerking bepalen. U heeft inzicht in uw eigen functioneren binnen een samenwerkingsgroep. U kunt uw eigen bijdrage aan de samenwerking evalueren. U kunt de samenwerking van de groep als geheel evalueren en initiatieven nemen om deze te verbeteren. Formuleren U kunt doelgroepgericht schrijven. U herkent formuleerfouten. U bent in staat formuleerfouten te verbeteren. U herkent constructies die de toegankelijkheid van een tekst in de weg staan. U bent in staat ontoegankelijke constructies te herschrijven. Inhoud Het beroep van de Hbo-jurist U verzamelt actuele informatie over uiteenlopende sectoren binnen de juridische beroepspraktijk. Daarbij gaat u zelf het werkveld in om binnen organisaties werkvelddeskundigen te interviewen en presenteert u de gevonden informatie aan medestudenten. U leert vanuit de theorie over projectmanagement, vergaderen, assertiviteit, feedback geven en ontvangen, over samenwerking en hoe u die uitgangspunten daadwerkelijk in praktijk kunt brengen. Formuleren 102/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
In de cursus leert u wat het belang van helder formuleren is. Ook leert u hoe u zelf helder formuleert. Dit gebeurt door formuleerproblemen te herkennen, maar ook door ze te verbeteren. Onderwijsvorm Werkcollege en training Op deze cursus is de aanwezigheidsregel van toepassing Toetsvorm Het beroep van de hbo-jurist projectplan (groepsopdracht) brochure (groepsopdracht) interviewverslag (groepsopdracht) presentatie (groepsopdracht) reflectieverslag (individuele opdracht) Alle onderdelen moeten met een voldoende (5,5 of hoger) worden afgerond. Formuleren Schriftelijk tentamen Formuleren met meerkeuzevragen Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Studiegids HBO-Rechten voltijd 2011-2012 (digitaal beschikbaar) Literatuur Formuleren wordt nader bekend gemaakt. Aanvullend studie- en oefenmateriaal via SharePoint
103/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
DE KRITISCHE PROFESSIONAL HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-129-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding Als Hbo-jurist wordt van u verwacht dat u werkt vanuit een onderzoekende, kritische houding. In deze cursus leert u redeneren, argumenteren en uw standpunt mondeling overtuigend te presenteren. U herkent of redenen die door anderen gebruikt worden kloppen. U leert zelf redenen tegen elkaar af te wegen en zodoende uw standpunten juist te onderbouwen. U leert daarnaast uw standpunt op overtuigende wijze te presenteren aan uw publiek (waaronder de rechter) en adequaat te reageren op kritische vragen. U gebruikt deze vaardigheden in uw opleiding en uw carrière bij het schrijven van brieven, advies-, en beleidsnota's, bij het nemen van beslissingen en bij het effectief presenteren van uw producten. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Leerdoelen U kunt informatie kritisch analyseren. U kunt informatie evalueren. U bent in staat de oordelen van anderen en van uzelf kritisch te onderzoeken en op hun juistheid te beoordelen. U kunt op overtuigende wijze een standpunt mondeling presenteren U kunt adequaat mondeling reageren op kritische vragen Inhoud Deze cursus bestaat uit twee onderdelen: kritisch denken en overtuigend presenteren. In het onderdeel kritisch denken bekwaamt u zich in logisch groeperen van gegevens, herkennen van redeneringen in teksten, splitsen van redeneringen in onderdelen (premissen en conclusie), analyseren van gebruikte begrippen, opsporen van verborgen vooronderstellingen, herkennen van drogredenen, vaststellen van geldigheid van redeneringen, opbouwen van een eigen betoog, visueel weergeven van een redenering, verantwoorden van een eigen betoog, evalueren van vooronderstellingen, beoordelen van betrouwbaarheid van conclusies en beoordelen van betrouwbaarheid van informatiebronnen. Het softwareprogramma Rationale biedt daartoe ondersteuning. In het onderdeel overtuigend presenteren houdt u een overtuigende presentatie over een casus. Ook leert u goed te luisteren naar de mondelinge presentatie van een collega en kritische vragen te stellen. Onderwijsvorm Hoorcollege, werkcollege en training Op deze cursus is de aanwezigheidsregel van toepassing Toetsvorm Kritisch denken Schriftelijk tentamen met meerkeuzevragen en een redeneerschema (50%) Overtuigend Presenteren Individuele presentatie(inclusief schriftelijke voorbereiding en evaluatie) (50%) Alle onderdelen moeten met u met een voldoende (5,5 of hoger) afsluiten. In deze cursus zal de schriftelijke voorbereiding die onderdeel is van de individuele presentatie ook worden beoordeeld op taalvaardigheid. De toets is behaald als zowel voor de inhoud als voor de schriftelijke taalbeheersing een voldoende is behaald. De criteria waaraan de schriftelijke taalbeheersing moet voldoen, worden vooraf bekendgemaakt. Literatuur Studiewijzer Kritisch denken (digitaal beschikbaar) Studiewijzer Overtuigend Presenteren (digitaal beschikbaar) 104/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Software Rationale (beschikbaar op www.surfspot.nl) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt Aanschaf van het softwareprogramma Rationale is verplicht en tevens voorwaarde voor deelname aan de cursus.
105/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
DE ONDERNEMING HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-131-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding Naast de bekende grote ondernemingen is een groot gedeelte van de beroepbevolking werkzaam als eigenaar van een kleinere onderneming. Daardoor is Ondernemingsrecht zo sterk verweven met het normale maatschappelijk verkeer dat iedereen in het juridische werkveld er mee te maken krijgt. In deze cursus leert u eveneens financiële verslaggeving te interpreteren. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Juridische audit Leerdoelen U bent in staat te plannen, te structureren en vorm te geven aan ondernemingen en u kunt in het bijzonder de juridische spelregels hanteren die de onderneming daarbij in acht moet nemen. U heeft kennis van en inzicht in de mogelijkheden om de onderneming juridisch vorm te geven, de juridische verhouding tussen de onderneming en haar werknemers, bestuurders, leden dan wel aandeelhouders, zeggenschap en medezeggenschap van belanghebbenden binnen en rond de onderneming. U kunt de vermogenstoestand en periodieke vermogensaanwas van een onderneming beoordelen aan de hand van financiële jaarstukken. U bent in staat relevante rechtsbronnen te zoeken, selecteren en hanteren. Inhoud Onderneming, rechtspersoonlijkheid, vertegenwoordiging Eenmanszaak, persoonsvennootschappen, Commanditaire vennootschap Naamloze en besloten vennootschap Vereniging, coöperatie, onderlinge waarborgmaatschappij en stichting Jaarverslaggeving m.b.t. diverse rechtsvormen Arbeid, kapitaal en management Samenwerking tussen ondernemingen Onderwijsvorm Werkcolleges, bestaande uit: 3 uur werkcollege voor het onderdeel algemeen ondernemingsrecht 2 uur werkcollege voor het onderdeel financiën en recht Toetsvorm Er worden twee schriftelijke tentamens georganiseerd. Het eerste tentamen heeft betrekking op het onderdeel algemeen ondernemingsrecht, het tweede tentamen heeft betrekking op het onderdeel financiën en recht. Het eindcijfer wordt als volgt bepaald: 75% x [cijfer voor algemeen ondernemingsrecht] + 25% x [cijfer voor financiën en recht]. Literatuur Voor beide onderdelen heeft u een wettenbundel en de reader “De Onderneming” nodig. Verder heeft u voor de afzonderlijke onderdelen nodig: Onderdeel algemeen ondernemingsrecht Literatuur wordt nog bekend gemaakt Studiewijzer Algemeen Ondernemingsrecht Onderdeel financiën en recht Enthoven, P.W., Bedrijfseconomie in juridisch perspectief, de wet en financiële verslaggeving, Groningen: Wolters Noordhoff. Studiewijzer Financiën en recht
106/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
DE PRAKTIJK VAN INTERNATIONAAL EN EUROPEES RECHT HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-207-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte Inleiding Dit studieonderdeel bestaat uit een project over internationaal en Europees recht en een onderdeel Juridisch Engels. Internationaal en Europees recht In samenhang met de lessen Internationaal en Europees recht ervaart u in dit project de invloed van Europa op ons dagelijkse leven. U onderzoekt voor een concrete opdrachtgever de gevolgen van nieuwe Europese wetgeving in Nederland. Aan de hand van een voorstel van de Europese Commissie gaat u voor een bedrijf of instelling in kaart brengen wat een nieuwe Europese richtlijn betekent voor de Nederlandse wetgeving en voor de activiteiten van die opdrachtgever. Deze cursus biedt de mogelijkheden op nagenoeg alle terreinen van het Europese recht een onderzoek uit te voeren. Er komt namelijk voortdurend nieuwe Europese wetgeving op het gebied van arbeidsrecht, ondernemingsrecht, milieurecht, strafrecht, consumentenrecht, vreemdelingenrecht, enz. Juridisch Engels Dit is een praktijkonderdeel dat uitgaat van kennis van het Engels op Havo-eindniveau. U maakt kennis met het specifieke jargon dat in juridisch Engels gebruikelijk is door middel van een breed scala aan (praktijkgerichte) oefeningen. U besteedt aandacht aan uw lees- en schrijfvaardigheid door middel van lezen en verklaren van Engelse juridische teksten en door eenvoudige teksten in het Engels te schrijven. Luister- en spreekvaardigheid zullen gedurende de gehele periode aan bod komen. De docent geeft les in het Engels. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Regulering Juridische audit Informatie Leerdoelen Internationaal en Europees recht U kunt op grond van verworven kennis en inzicht het functioneren van de belangrijkste instellingen in de EU en de belangrijkste organen van de Raad van Europa omschrijven. U kunt op basis van een onderzoek adviseren over de invloed van Europese wetgeving op het Nederlandse recht voor de activiteiten van een Nederlandse opdrachtgever. U kunt de invloed en de plaats van Europese wet- en regelgeving binnen de nationale rechtsorde herkennen en de (deel)onderwerpen waar de Europese Unie zich mee bezighoudt benoemen. U kunt de verschillende (politieke) belangen in Europa kunnen onderscheiden en benoemen en de invloed van deze verschillende (politieke) belangen voor de lidstaat Nederland beoordelen. U kunt de Nederlandse belangen en standpunten in Europa benoemen en de gevolgen van Europese beslissingen voor Nederland beschrijven. Juridisch Engels U bent in staat over juridische onderwerpen in het Engels een gesprek of discussie te voeren (spreekvaardigheid). U bent in staat binnen vastgestelde tijd conclusies te trekken uit juridisch ingewikkelde betogen in het Engels (luistervaardigheid). U bent in staat een juridisch Engelse tekst te op vier verschillende niveaus te begrijpen en te gebruiken voor analyse van rechtsgronden of een dossier (leesvaardigheid) U bent in staat in het Engels te corresponderen in de vorm van een eenvoudige zakelijke brief of e-mail aan verschillende partijen (schrijfvaardigheid). Onderwijsvorm Werkgroepen Internationaal en Europees recht. Op deze werkgroepen is de aanwezigheidsregel van toepassing. Werkcollege Juridisch Engels
107/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Toetsvorm Schriftelijk werkstuk Internationaal en Europees recht Schriftelijk tentamen Juridisch Engels.. Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar)
De literatuur die wordt voorgeschreven voor de cursus Internationaal en Europees recht HBR VT Overige literatuur van het onderdeel Juridisch Engels wordt nader bekend gemaakt
108/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
DE PROCESPRAKTIJK HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-127-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding In dit project werkt u aan de voorbereiding en uitvoering van een oefenrechtbank. U start na uw HBO-Rechten studie samen met oude medestudenten een juridisch adviesbureau. In uw hoedanigheid als juridisch adviseur zult u een zaak uitpluizen en uw cliënt schriftelijk adviseren. Daarnaast zult u in het project ook procederen bij de kantonrechter. Een dagvaarding en conclusie van antwoord behoort daarmee ook tot de opdrachten die ingeleverd dienen te worden. Uiteindelijk zult u een pleidooi moeten houden voor de kantonrechter, waar u met al uw kennis en vaardigheden de rechter zult overtuigen van uw gelijk. In het project werkt u met een grote mate van zelfstandigheid in groepen samen om de aangeboden opdrachten op te lossen. Daartoe verzamelt u (zowel binnen als buiten de opleiding) de benodigde informatie. De cursus wordt aangeboden in dezelfde periode als de cursussen „de kritische professional‟ en „privaatrecht 1‟. De kennis en vaardigheden van deze cursussen past u toe u bij de procespraktijk. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Bemiddelen Regulering Juridische audit Juridisch dossier Leerdoelen U heeft kennis en inzicht in de functies en betekenis van (juridische) regels. Hierbij kunt u denken aan de preventieve, regulerende en begrenzende werking; U bent in staat relevante wet- en regelgeving te analyseren en toe te passen inzake de gegeven opdrachten; U bent in staat om uw cliënt te adviseren omtrent de mogelijkheden om een geschil te beslechten; U bent in staat een dagvaarding en een conclusie van antwoord te schrijven; U bent in staat om een rechter te overtuigen van uw gelijk. Onderwijsvorm Basiscollege en feedbackcolleges. Op deze cursus is een aanwezigheidsregel van toepassing Toetsvorm Schriftelijk werkstuk bestaande uit o.a. een adviesbrief, dagvaarding, conclusie van antwoord en pleidooi (100%) Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Literatuur van de cursussen De kritische professional en Privaatrecht 1
109/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
FORMEEL STRAFRECHT HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-206-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding Deze cursus heeft tot doel u bekend te maken met het formeel strafrecht. De cursus beoogt hierbij elementair inzicht te geven in het strafprocesrechtelijk systeem. Hierbij wordt zoveel mogelijk verband gelegd met de cursus materieel strafrecht. De basis van de cursus behelst een strafdossier. De elementaire onderdelen van een strafdossier worden aan de hand van theorie uitgelicht tijdens de hoorcolleges. Daarnaast zal de student aan de hand van een strafrechtelijk casus werken aan het samenstellen van een (gedeeltelijke) strafdossier. De onderwerpen die in ieder geval aan de orde zullen komen zijn de procespartijen van een strafdossier, de verschillende dwangmiddelen, de beraadslaging en de rechtsmiddelen. Aan de hand van de theorie zal tijdens de werkcolleges door de student gewerkt moeten worden aan een aantal processtukken van een strafdossier. Hierbij kan je denken aan een procesverbaal, dagvaarding en een uitwerking van een getuigenverhoor. Competenties
Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Juridisch dossier Leerdoelen U kent en begrijpt de belangrijkste leerstukken van het strafprocesrecht, zoals onder meer de bevoegdheden van politie en justitie bij de opsporing van strafbare feiten en het verloop van het onderzoek ter terechtzitting. U kunt de geldende rechtsregels formuleren die betrekking hebben op het verloop en de afronding van een strafrechtelijke casus. U heeft inzicht in de systematiek van het formele strafrecht. U kunt een kritisch perspectief op het strafrecht verwoorden. U bent op de hoogte van de verschillende vormen van afdoening die gelden in een strafrechtelijke zaak. U bent op de hoogte van de actuele ontwikkelingen in het strafprocesrecht. U kent de regels omtrent de uitlevering en overlevering aan andere staten. U kunt wetenschappelijke teksten lezen en de hoofdlijnen hieruit halen.
U heeft inzicht in de systematiek van het Wetboek van Strafvordering, Wetboek van Strafrecht en bijzondere wetgeving. U bent in staat processtukken uit een strafdossier samen te stellen. Onderwijsvorm Hoorcollege, werkcollege en feedbackcollege Toetsvorm Schriftelijk tentamen met meerkeuzevragen en open vragen (60%) Schriftelijk werkstuk processtukken (40%) Literatuur e W.J. Ausma, Praktijkzaken: Het strafproces, Deventer: Kluwer 2009, 1 druk, ISBN 978-90-13-06421-6 e M.J. Kronenberg en B. de Wilde, Grondtrekken van het Nederlandse strafrecht, Deventer: Kluwer 2010, 4 druk, ISBN 978-90-13-07231-0 J. Doomen, De hollende kleurling: Het Nederlandse strafrecht in tien verhalen, Amsterdam: Uitgeverij Contact e 2010, 16 druk, ISBN 978-90-254-3183-9 Kluwer of Vermande wettenbundels 2011-2012, het gebruik van 2010-2011 of oudere uitgaven is op eigen verantwoordelijkheid van de student Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur waaronder het strafrechtelijke dossier op SharePoint
110/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
INTERNATIONAAL EN EUROPEES RECHT HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-208-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding Deze cursus bestaat uit de onderdelen internationaal recht en Europees recht. Na een eerste kennismaking met de werking en totstandkoming van het internationale recht zal uitvoerig aandacht worden besteed aan het EVRM en doorwerking daarvan in de Nederlandse rechtsorde. Daarbij zal ook de individuele klachtprocedure bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (Straatsburg) worden behandeld. In de derde week van de cursus wordt de overstap gemaakt naar het recht van de Europese Unie (EU), ook wel Europees recht genoemd. Het EU-recht werkt op steeds meer rechtsgebieden direct door in het Nederlandse recht en een goede kennis van de basisbeginselen van het EU-recht is daarom nodig voor de juridische beroepspraktijk. Onderwerpen die aan de orde komen zijn: interne markt (vrij verkeer van goederen, personen, diensten en kapitaal), mededingingsrecht, EU-burgerschap, Verdrag van Lissabon, verordeningen, richtlijnen en de manieren waarop men in Nederland een beroep kan doen op EU-recht (doorwerking). Omdat het EU-recht grotendeels gevormd wordt door de jurisprudentie zal er veel aandacht zijn voor het bestuderen van arresten van het Hof van Justitie van de EU. U zult tijdens de hoorcolleges uitleg krijgen over de stof en tijdens de werkcolleges wordt aandacht besteed aan het oplossen van praktische casus, jurisprudentieanalyse en toetsvragen. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Leerdoelen
U kunt in een concrete casus beoordelen of en hoe het internationale recht doorwerkt in de Nederlandse rechtsorde. U kunt in een concrete casus het EVRM en relevante jurisprudentie toepassen. U kunt op grond van de verworven kennis en inzichten het functioneren van de belangrijkste instellingen van de Europese Unie (EU) onderscheiden. U kunt in een bepaalde situatie de relevante wet- en regelgeving alsmede jurisprudentie van de EU vinden en analyseren. U bent in staat de complexe regelgeving van de EU toe te passen op eenvoudige casus. U kunt de verhouding tussen nationaal recht en Europees recht interpreteren aan de hand van casus en vragen. Onderwijsvorm Hoorcollege en werkcollege Toetsvorm Schriftelijk tentamen met meerkeuzevragen en open vragen Literatuur Wordt nader bekend gemaakt
111/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
JURIDISCHE AUDIT HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-409-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding Als Hbo-jurist heeft u niet alleen taken die zijn gericht op de uitvoering van wetten en regels, maar bent u ook in staat na te gaan of zich risico‟s voordoen als gevolg van ontbrekende regelgeving dan wel onjuiste of onvolledige toepassing van wetten en regels. U bent in staat dit door middel van een juridische audit te onderzoeken en organisaties te adviseren over het voorkomen van risico‟s. Ingangseis U heeft de stage met een voldoende afgerond Competenties Diagnosticeren Adviseren Regulering Juridische audit Leerdoelen U bent in staat in een organisatie te onderzoeken in hoeverre er risico‟s bestaan op juridisch gebied. U kunt organisaties adviseren over te nemen maatregelen om gevonden risico‟s te vermijden. U kunt nadere regels opstellen die bijdragen aan het voorkomen van juridische risico‟s in organisaties. U kunt binnen de organisatie waar u werkt participeren in beleidsvoorbereiding. U kunt anticiperen op komende wet- en regelgeving. U kunt bijdragen aan het ontwikkelen van strategieën en methoden voor zich nieuw aandienende beroepsrelevante problemen op micro-, meso- en macroniveau. Inhoud In deze cursus werkt u aan de hand van een omvangrijke casus. U doet onderzoek binnen een organisatie naar juridische risico‟s, u formuleert aanbevelingen en werkt nadere regelgeving uit en u adviseert de organisatie daarover. Hierbij combineert u organisatiekundige en juridische kennis. Onderwijsvorm Werkcollege Op deze cursus is de aanwezigheidsregel van toepassing Toetsvorm Schriftelijk werkstuk Opstellen en presenteren van een advies Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
112/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
LINT 1 - PERSOONLIJKE EFFECTIVITEIT EN INTERVISIE HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-303-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Inleiding Zoals de titel al doet vermoeden bestaat deze cursus uit twee onderdelen, Persoonlijke effectiviteit en Intervisie. De cursus heeft als doel u systematisch te laten reflecteren op uw ervaringen in de beroepspraktijk en uw gedrag te onderzoeken en te ontwikkelen. In de cursus leert u verantwoordelijkheid te dragen voor uw gedrag en uw persoonlijke kwaliteiten in te zetten om uzelf effectief en krachtig te profileren als professional. Bij het onderdeel Persoonlijke effectiviteit staan onder andere de volgende vragen centraal: Is uw stijl van werken in diverse situaties effectief? Kent u uw kwaliteiten en weet u deze op een effectieve wijze in te zetten in de praktijk? Hoe gaat u om met stress op het werk? Maakt u gebruik van timemanagement? Doet u altijd wat u van plan was? Wanneer wordt het tijd om voor uzelf op te komen en hoe pakt u dat aan? Bij het onderdeel intervisie bespreekt u samen met medestudenten onderwerpen die voortkomen uit de beroepspraktijk. Het is een groepsgewijze leervorm waarin professionele en/of persoonlijke vragen gezamenlijk behandeld worden. Een intervisiegroep is een vorm van deskundigheidsbevordering waarbij professionals elkaar ondersteunen en helpen het functioneren te verbeteren. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Leerdoelen Persoonlijke effectiviteit U kunt een zelfanalyse schrijven met daarin verwerkt uw kwaliteiten en valkuilen. U kunt concrete stappen beschrijven om irrationele gedachtepatronen te doorbreken. U bent in staat de betekenis van de begrippen projecties en overdracht te herkennen. U kunt reflecteren op uw eigen handelen. U kunt analyseren waardoor stress ontstaat en hier actie op ondernemen. U kunt effectief communiceren zodat dit de samenwerking ten goede komt. U kunt prioriteiten stellen en de urgentie in belangrijkheid van taken aangeven. U kunt uw grenzen aangeven bij grensoverschrijdend gedrag. Intervisie Het doel van de intervisie is dat u zelfstandig kunt reflecteren op gebeurtenissen die zich voortdoen tijdens de uitoefening van uw beroep, zodat er een verbreding en verdieping van uw gedragsrepertoire kan plaatsvinden. U kunt verantwoordelijkheid nemen voor uw leerproces. U kunt persoonlijke leerdoelen voor intervisie formuleren. U kunt ervaringen uit de stage analyseren en relateren aan uw kennis en vaardigheden. U kunt conclusies trekken naar aanleiding van uw handelen, zodat u zicht krijgt op meerdere perspectieven en ander professioneel gedrag. U kunt uw eigen handelen schriftelijk en mondeling presenteren. U kunt reflecteren op uw eigen handelen. U kunt elkaar uitnodigen tot zelfreflectie, onder andere door vragen te stellen. U kunt van en met elkaar leren van praktijkervaringen. U kunt de stappen van de incidentmethode benoemen en toepassen. U kunt feedback geven en ontvangen. U kunt op grond van inzicht en feedback een sterkte- en zwakteanalyse maken van uw eigen functioneren.
Onderwijsvorm Persoonlijke effectiviteit: training Intervisie: groepsgewijze leervorm, in groepen van circa zes personen Op deze cursus is de aanwezigheidsregel van toepassing
113/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Toetsvorm Schriftelijk werkstuk Persoonlijke effectiviteit (50%) Schriftelijk werkstuk Intervisie (50%) Literatuur Studiewijzer Persoonlijke effectiviteit (digitaal beschikbaar) Studiewijzer intervisie (digitaal beschikbaar) Reader Persoonlijke effectiviteit (digitaal beschikbaar) Artikel over intervisie (digitaal beschikbaar)
114/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 LINT 2 – JURIDISCH PROGRAMMA HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-301-11 of ADR-HBRV-302-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Inleiding Naast de stage volgt u in het derde jaar een inhoudelijk programma waarin u kunt kiezen voor een privaat- of bestuursrechtelijke invulling. Met dit lintprogramma wordt een juridisch inhoudelijke verdieping beoogd die aansluit bij de werkzaamheden tijdens de stage. In de bestuursrechtelijke variant zal een inhoudelijke verdieping op het gebied van bestuursrecht worden aangeboden. De docenten zullen een aantal inleidingen geven op belangrijke bestuursrechtelijke thema‟s voor de beroepspraktijk. Daarnaast is er ruime aandacht voor “juridische intervisie” door middel van het inbrengen van casuïstiek uit de stage. Juridische probleemanalyse en oplossingsgerichte toepassing van het bestuursrecht staan centraal in deze cursus. In de privaatrechtelijke variant werkt u door middel van een of meer geïntegreerde opdrachten aan een introductie op verschillende privaatrechtelijke terreinen zoals het huurrecht en de consumentenkoop. Tevens zult u aandacht besteden aan (de beoordeling van) contracten. U zult worden gestimuleerd om in verschillende rollen juridische vraagstukken aan te pakken. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Leerdoelen U kunt een bestuurs- of privaatrechtelijke casus uit uw stage presenteren aan medestudenten en daarvan een juridische probleemanalyse maken. U bent daarbij in staat om een heldere beschrijving te geven van de casus, het juridische probleem te benoemen en de toepasselijke regelgeving te overleggen. U kunt naar aanleiding van een bestuurs- of privaatrechtelijke casus door raadpleging van de juridische bronnen (o.a. regelgeving, jurisprudentie) en door raadpleging van juridische literatuur zelfstandig een oplossing formuleren. U kunt op heldere wijze een bestuurs- of privaatrechtelijk advies overbrengen aan uw (interne) opdrachtgever, waarbij u zich verplaatst in diens positie en waarbij u rekening houdt met uw eigen positie binnen de organisatie en daar adequaat mee omgaat. U kunt de actuele stand van zaken van een aantal bestuurs- of privaatrechtelijke onderwerpen weergeven en deze kennis in de beroepspraktijk toepassen. Onderwijsvorm Hoorcollege en werkcollege bestuursrecht of privaatrecht Op deze cursus is de aanwezigheidsregel van toepassing. Toetsvorm Schriftelijke werkstuk en mondelinge presentatie bestuursrecht of privaatrecht Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
115/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 LINT 3 – VAARDIGHEDEN EN OPDRACHTEN HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-304-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Inleiding Deze cursus bestaat uit een training mediation en twee aan de stage gekoppelde opdrachten. Training mediation Binnen verschillende rechtsgebieden bestaat in toenemende mate belangstelling voor mediation: bemiddeling tussen partijen als een manier van geschilbeslechting of conflictoplossing. Daarmee kunnen partijen tot een oplossing komen zonder tussenkomst van een rechter. In deze cursus leert u welke geschillen en conflicten zich lenen voor mediation en hoe u als bemiddelaar tussen partijen kunt opereren. Opdracht organisatiebeschrijving Tijdens de stage maakt u een opdracht waarin u de organisatie waar u als stagiair werkt beschrijft. Daarbij laat dat u de kennis kunt toepassen die u heeft opgedaan bij de studieonderdelen financiën en recht en organisatiekunde. Opdracht ethiek Tijdens de stage maakt u een opdracht over een integriteitsvraagstuk waarbij u laat zien dat de kennis kunt toepassen die u heeft opgedaan bij de cursus Beroepsethiek in het tweede jaar. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Bemiddelen Informatie Leerdoelen Training mediation U kent de methodiek van mediation. U heeft inzicht in de toepassingsmogelijkheden van mediation. U bezit de vaardigheid om in de praktijk als bemiddelaar op te treden. U bent in staat partijen in een geschil te informeren over en te verwijzen naar mediation. Opdracht ethiek U bent in staat integriteitrisico‟s in de beroepspraktijk te herkennen en te signaleren. Opdracht organisatiebeschrijving U kunt de doelstelling en organisatiestructuur van een onderneming achterhalen en beschrijven, met inbegrip van de belangrijkste bevoegdheden. Onderwijsvorm Training mediation Hoorcollege Organisatiebeschrijving Hoorcollege Ethiekopdracht Op de training mediation is de aanwezigheidsregel van toepassing. Toetsvorm Mondeling tentamen mediation Schriftelijk werkstuk over mediation en de beide opdrachten Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) e Poutré, Bert la en Michael Boelrijk (2010), Mediation als alternatief. 2 druk. Houten: Bohn Stafleu van Loghum Dalen, W. van (2007) Basisboek ethiek. Morele competenties voor jonge professionals, Groningen: WoltersNoordhof Reader beroepsethiek Materiaal van het onderdeel organisatiekunde van De bedrijfsjurist Eventuele verdere literatuur wordt nader bekend gemaakt
116/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
LITERATUURSTUDIE HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-lit1-08 ADR-HBRV-lit2-08 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 1 of 2 EC Korte inleiding De literatuurstudie is een keuzemogelijkheid die u kunt gebruiken in het kader van uw profileringsruimte of als vervanging van een studieonderdeel dat door een aanpassing van het curriculum is gewijzigd of vervallen. U kunt tijdens de opleiding niet meer dan één literatuurstudie doen. Met deze opdracht kunt u afhankelijk van de omvang 1 of 2 EC verwerven. Ingangseis Om een literatuurstudie te beginnen moet u aan twee voorwaarden voldoen: u heeft de propedeuse afgerond en 50 EC uit de hoofdfase behaald; u heeft toestemming van de cursuscoördinator literatuurstudie om met dit studieonderdeel te beginnen. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Informatie Inhoud In een literatuurstudie richt u zich op de beroepspraktijk. U kiest een onderwerp dat voor de beroepspraktijk relevant is. De onderbouwing van de beroepsgerichtheid van uw keuze vormt een onderdeel van de uitwerking. Het onderwerp van de literatuurstudie moet juridisch van aard zijn en daarnaast samenhang vertonen met studieonderdelen uit een of meer andere invalshoeken van de opleiding (vaardigheden, management & organisatie, ethiek). Onderwijsvorm U werkt zelfstandig aan een opdracht. Toetsvorm Schriftelijk werkstuk Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) U selecteert zelf de literatuur die voor de opdracht relevant is
117/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
MATERIEEL STRAFRECHT HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-205-11 Soort cursus Verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding Deze cursus heeft tot doel u bekend te maken met het materiaal strafrecht. De cursus beoogt hierbij elementair inzicht te geven in het strafrechtelijk systeem. Hierbij worden er zoveel mogelijk verbanden gelegd met de cursus formeel strafrecht. De basis van deze cursus wordt gevormd door de vier lagen van een strafbaar feit: te weten een menselijke gedraging die valt binnen een wettelijke delictsomschrijving waarbij er sprake is van wederrechtelijkheid en verwijtbaarheid. Daarnaast wordt er ook aandacht besteed aan een aantal belangrijke leerstukken zoals de opzet en schuld, de strafuitsluitingsgronden, de deelnemingsvormen, de causaliteit, de wederrechtelijkheid en de uitbreiding van de strafbaarheid. Competenties Diagnosticeren Beslissen Belangen behartigen Informatie Analyseren Leerdoelen U kunt de belangrijkste leerstukken van het materiële strafrecht, zoals strafbare feiten, strafbaarheid, strafuitsluitingsgronden, poging, voorbereiding, deelneming, uitlokking en medeplichtigheid uitleggen en toepassen op een casus; U bent in staat wet- en regelgeving op aan de beroepspraktijk ontleende casuïstiek toe te passen; U heeft inzicht in de systematiek van het Wetboek van Strafrecht, Wetboek van Strafvordering en bijzondere wetgeving; U kunt actuele ontwikkelingen in het strafrecht weergeven en de discussie hierover in grote lijnen benoemen; U kent de belangrijkste kernbegrippen. Onderwijsvorm Hoorcollege, werkcollege en actualiteitencollege Toetsvorm Schriftelijk tentamen met meerkeuzevragen en open vragen Er is voor deze cursus een compensatieregeling. Voor de deelnemers aan deze regeling is er nog een extra toets in onderwijsweek 5. De studenten die hier een voldoende voor halen en daarnaast ook voldoen aan de overige voorwaarden van deze regeling, verdienen 20 punten waardoor ze tijdens het tentamen één vraag ter waarde van 20 punten niet hoeven te maken. Literatuur e M.J. Kronenberg en B. de Wilde, Grondtrekken van het Nederlandse strafrecht, Deventer: Kluwer 2010, 4 druk, ISBN 978-90-13-07231-0 J. Doomen, De hollende kleurling: Het Nederlandse strafrecht in tien verhalen, Amsterdam: Uitgeverij Contact e 2010, 16 druk, ISBN 978-90-254-3183-9 Wettenbundels 2011-2012 (Het gebruik van 2010-2011 of oudere uitgaven is op eigen verantwoordelijkheid van de student.) Overige literatuur, waaronder een aantal verplichte uitspraken, op SharePoint
118/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 MINOR RECHT EN BEDRIJF – ARBEIDSRECHT 2 Cursuscode ADR-HBRM-001-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 3 EC Korte inleiding Als bedrijfsjurist is het belangrijk dat u goed op de hoogte bent van het arbeidsrecht. In deze cursus neemt u de relatie tussen de individuele werknemer en de werkgever onder de loep. Daarnaast zal er aandacht zijn voor het collectieve arbeidsrecht. De collectieve arbeidsovereenkomst (cao) en het medezeggenschapsrecht worden behandeld. Verder zal de reorganisatie aan bod komen. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Regulering Leerdoelen U kent verschillende soorten contracten. U kent de van toepassing zijnde arbeidsvoorwaarden. U kent verschillende mogelijkheden waarop aan een arbeidsrelatie een einde kan komen. U heeft inzicht in een cao. U bent in staat de regels met betrekking tot medezeggenschap toe te passen. U bent in staat deze kennis toe te passen op praktijksituaties en conflictsituaties. U bent in staat met betrekking tot deze problematiek een plan van aanpak op te stellen en een advies te formuleren. U bent in staat een complex arbeidsrechtelijk vraagstuk vanuit diverse posities (werkgever en werknemer) te analyseren en af te handelen. Inhoud Bij arbeidsrecht voor de bedrijfsjurist staat de rol van werkgever centraal. U leert wat een CAO betekent voor de dagelijkse praktijk. Hoe medezeggenschap in een bedrijf vorm moet krijgen en wat reorganisaties met zich meebrengen wat betreft arbeidsovereenkomsten zal ook behandeld worden. Ingangseisen U heeft de cursus of het onderdeel Arbeidsrecht HBR of SJD met een voldoende afgerond Onderwijsvorm Hoor/werkcollege Toetsvorm Schriftelijk tentamen met open vragen Literatuur Wordt nader bekend gemaakt
119/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
MINOR RECHT EN BEDRIJF - BELASTINGRECHT Cursuscode ADR-HBRM-006-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding Het belastingrecht ligt op het ontmoetingsgebied van het juridisch en het economisch denken. In deze cursus maakt u kennis met de belangrijkste belastingwetten. Het niveau van de cursus is zodanig dat u een voet in de stijgbeugel heeft voor verdere zelfstudie. In deze cursus komt het formele belastingrecht aan de orde en verdiept u zich in het materiële belastingrecht, zoals inkomstenbelasting, loonbelasting, vennootschapsbelasting, omzetbelasting en enkele lokale belastingen. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Regulering Juridische audit Informatie Leerdoelen U weet hoe de overheid haar diverse taken bekostigt. U kunt de rechtsbeginselen van belastingheffing onderkennen. U kunt de fiscale rechtsgang weergeven. U kunt de bronnen van het formele belastingrecht beschrijven. U kunt de verschuldigde inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting in een eenvoudige casus berekenen. U kunt de fiscale winst uit onderneming berekenen. U kunt het belang van het begrip „ondernemer‟ binnen de inkomstenbelasting aangeven. U kunt het belastingsubject en belastingobject van de vennootschapsbelasting aangeven. U kunt de fiscale gevolgen van verschillende fusievormen weergeven. U kunt de structuur van de belasting over de toegevoegde waarde uitleggen. U kunt uitleg geven over enkele lokale belastingen. Inhoud Overheidsfinanciën en belastingheffing Wettelijke structuur van de belastingheffing Inkomstenbelasting Loonbelasting Ondernemer in de inkomstenbelasting Vennootschapsbelasting Omzetbelasting Lokale belastingen Onderwijsvorm Werkcollege Toetsvorm Schriftelijk tentamen met open vragen. Literatuur Belastingwettenbundel 2011: (bijvoorbeeld) Kluwer Belastingwetten Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Aarts, Mr. G.A.C. e.a., Belastingrecht voor Bachelors en Masters, editie 2011/2012. uitgeverij Convoy Aarts, Mr. G.A.C. e.a., Werkboek bij Belastingrecht voor Bachelors en Masters, editie 2011/2012. uitgeverij Convoy
120/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
MINOR RECHT EN BEDRIJF - ECONOMIE EN RECHT Cursuscode ADR-HBRM-002-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 4 EC Korte inleiding In deze cursus staat de verhouding tussen economie en recht centraal. De nadruk ligt hierbij op de micro-economie en de macro-economie. Ook zal er aandacht worden besteed aan de bedrijfseconomie. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Juridische audit Leerdoelen U begrijpt de samenhang tussen recht en economie. U kent en herkent de beperking van wetgeving door economische wetten. U begrijpt de „Wet van de vraag‟ en de „Wet van het aanbod‟. U bent in staat een vertaalslag te maken van economische theorieën naar (juridische) gevolgen voor de praktijk van organisaties. U herkent en begrijpt juridische maatregelen bij marktfalen. U bent bekend met kernbegrippen van bedrijfseconomie. Inhoud Coördinatie door de markt Coördinatie door de overheid Geld, inflatie en werkeloosheid Actuele ontwikkelingen op het gebied van economie Kernbegrippen bedrijfseconomie Onderwijsvorm Hoorcollege Toetsvorm Schriftelijk tentamen met meerkeuzevragen en open vragen Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt.
121/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
MINOR RECHT EN BEDRIJF - FAILLISSEMENTSRECHT Cursuscode ADR-HBRM-003-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 3 EC Korte inleiding In de beroepspraktijk kunt u te maken krijgen met personen of bedrijven die hun schulden niet meer kunnen betalen. In dergelijke situaties moet u bekend zijn met faillissement, surséance van betaling en schuldsanering. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Regulering Leerdoelen U kent de begrippen op het gebied van faillissement, surséance van betaling en schuldsanering. U bent in staat aan te geven wanneer er sprake is van faillissement, surséance van betaling of schuldsanering. U kunt aangeven hoe het beslagrecht werkt bij een faillissement. U kunt duidelijk maken hoe het verloop is van faillissement, surséance van betaling en schuldsanering. U bent in staat uw kennis op dit gebied toe te passen in praktijksituaties. U kent de begrippen op het gebied van faillissement, surséance van betaling en schuldsanering. U bent in staat aan te geven wanneer er sprake is van faillissement, surséance van betaling of schuldsanering. U kunt aangeven hoe het beslagrecht werkt bij een faillissement. U kunt duidelijk maken hoe het verloop is van faillissement, surséance van betaling en schuldsanering. U bent in staat uw kennis op dit gebied toe te passen in praktijksituaties. Inhoud Het faillissement staat centraal met onder meer aandacht voor de faillietverklaring, de positie van de schuldenaar en de schuldeisers, de beëindiging van het faillissement en enkele internationale aspecten van het faillissementsrecht. Daarnaast gaat u in op de surséance van betaling en de schuldsanering van natuurlijke personen. Onderwijsvorm Werkcollege Toetsvorm
Schriftelijk tentamen met open vragen Schriftelijk werkstuk Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
122/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 MINOR RECHT EN BEDRIJF – INTELLECTUEEL EIGENDOMSRECHT Cursuscode ADR-HBRM-007-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 3 EC Korte inleiding In deze cursus maakt u zich vertrouwd met de beginselen van het intellectueel eigendomsrecht, waaronder het merkenrecht, octrooirecht en auteursrecht en gaat u nader in op de toepassing van deze rechtsgebieden. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Regulering Juridische audit Informatie Leerdoelen U kent de basisbeginselen van het intellectuele eigendomsrecht, de te onderscheiden onderdelen van het intellectuele eigendomsrecht alsmede het mededingingsregime. U verwerft kennis over het bovenstaande vakgebied alsmede over enige jurisprudentie dienaangaande. U bent in staat eenvoudige casus op te lossen. U bent in staat als jurist te communiceren met vakgenoten die gespecialiseerd zijn op dit terrein, maar ook met de leek die in aanraking is gekomen het intellectuele eigendomsrecht. Inhoud Beginselen van het auteursrecht, octrooirecht, handelsnaam, merken- en modellenrecht worden met u doorgenomen. Naast basiskennis van dit specialistische vakgebied dat tot het privaatrecht wordt gerekend (en over het algemeen het recht op geestelijke dan wel stoffelijke creaties betreft) leert u met casusposities om te gaan. Aan enkele van belang zijnde rechterlijke uitspraken wordt aandacht besteed. Onderwijsvorm Werkcollege Toetsvorm Schriftelijk tentamen met open vragen Literatuur Kluwer Collegebundel 2010-2011 Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
123/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
MINOR RECHT EN BEDRIJF - JURIDISCH ENGELS 2 Cursuscode ADR-HBRM-008-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 3 EC Korte inleiding In deze cursus maakt u kennis met het specifieke jargon dat in juridisch Engels gebruikelijk is waarbij het focus ligt op toepassingen in het bedrijfsleven. U gaat nader in op lees- en schrijfvaardigheid terwijl daarnaast luister- en spreekvaardigheid aan bod zullen komen. Ingangseis U heeft de cursus Juridisch Engels HBR met een voldoende afgerond. Competenties Diagnosticeren Adviseren Leerdoelen U kunt in het Engels corresponderen in de vorm van zakelijke brieven aan verschillende partijen. U kunt een juridisch tekst in het Engels begrijpen en gebruiken voor analyse van rechtsgronden of een dossier. U kunt conclusies trekken uit juridisch ingewikkelde betogen in het Engels. U kunt in het Engels een gesprek of discussie voeren over juridische onderwerpen. Inhoud In deze cursus ontwikkelt u aan de hand van voorbeelden en casuïstiek uw kennis van en vaardigheden in het Engels ten behoeve van de juridische beroepspraktijk in het bedrijfsleven. U besteedt aandacht aan schrijven, lezen, luisteren en spreken. Onderwijsvorm Werkcollege Toetsvorm Schriftelijk tentamen Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
124/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
MINOR RECHT EN BEDRIJF – OVERTUIGEND ADVISEREN Cursuscode ADR-HBRM-010-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 3 EC Korte inleiding Als bedrijfsjurist zult u regelmatig zowel intern als extern aan de onderhandelingstafel plaatsnemen. In dit trainingsgerichte vak leert u onderhandelen in de context van het bedrijfsleven. Daarnaast maakt u zich vertrouwd met de kunst van adviseren in een commerciële omgeving. In deze cursus gaat u nader in op de theorie van onderhandelen en adviseren en ontwikkelt u vaardigheden door veel te oefenen. Het accent ligt op uw rol als adviseur. Competenties Diagnosticeren Belangen behartigen Bemiddelen Adviseren Leerdoelen U kunt vaststellen wanneer onderhandelen zin heeft. U overziet het proces van onderhandelen en kunt dit benoemen. U kunt verschillende onderhandelingsstrategieën hanteren. U heeft uw eigen stijl van onderhandelen verder ontwikkeld. U bent in staat voldoende gegevens te verzamelen om advies te kunnen uitbrengen. U bent in staat juridische onderwerpen op heldere wijze aan derden uit te leggen. U kunt gevraagd en ongevraagd advies uitbrengen. U kunt de consequenties te schetsen van het starten van juridische procedures en trajecten. U kent uw sterke en zwakke kanten als onderhandelaar en adviseur. Inhoud Aan de hand van casuïstiek die betrekking heeft op of afkomstig is uit het bedrijfsleven stelt u adviezen op over een te voeren onderhandelingsstrategie. U werkt met een acteur om uw omgang met weerstand te trainen. Ingangseis U heeft de cursussen Onderhandelen HBR en Adviseren HBR met een voldoende afgerond. Onderwijsvorm Werkcollege en training Op deze cursus is de aanwezigheidsregel van toepassing Toetsvorm Uitbrengen van een mondeling advies Literatuur e Mastenbroek, W.F.G., Onderhandelen. Het Spectrum, 15 druk (2004) of later Goethen, P., IJs verkopen aan eskimo’s. Business contact (2008). Studiewijzer (digitaal beschikbaar)
125/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
MINOR RECHT EN BEDRIJF – SCHRIFTELIJKE COMMUNICATIE Cursuscode ADR-HBRM-009-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 3 EC Korte inleiding Als bedrijfsjurist zult u zakelijk corresponderen over juridische kwesties. U geeft schriftelijk juridisch advies en in deze cursus leert u gevraagd en ongevraagd juridisch advies te geven per brief. Hoe reageert u als u geconfronteerd wordt met een acute zaak? U leert in deze cursus welke schrijfstijl in welke context gepast en effectief is. Competenties Diagnosticeren Belangen behartigen Communiceren Adviseren Leerdoelen U bent in staat voldoende gegevens te verzamelen om advies te kunnen uitbrengen. U bent in staat juridische onderwerpen op heldere wijze aan derden uit te leggen. U kunt gevraagd en ongevraagd advies uitbrengen. U kunt de consequenties te schetsen van het starten van juridische procedures en trajecten. U kent uw sterke en zwakke kanten als onderhandelaar en adviseur. U kunt een passend schrijfplan opstellen. U kunt een adequate selectie maken uit een omvangrijke hoeveelheid gegevens. U kunt een doelgroepgerichte schrijfstijl hanteren. U kent de eisen die uit een oogpunt van toegankelijkheid en juridische relevantie aan verschillende teksten worden gesteld en u bent in staat die eisen toe te passen. Inhoud Met casuïstiek uit het bedrijfsleven adviseert u schriftelijk. U stelt een doel- en doelgroepgericht schrijfplan op. In uw teksten besteedt u aandacht aan formuleren en structureren. In de colleges leest u uw eigen brieven en die van uw medestudenten. De docent gaat in het algemeen in op de opdrachten. De opdrachten sluiten inhoudelijk aan op Arbeidsrecht en Intellectueel eigendomsrecht, maar u hoeft niet de gehele minor te volgen om aan de cursus Schriftelijke communicatie deel te nemen. Ingangseis U heeft de cursus Juridische schrijfvaardigheid HBR of de cursus Schrijven in een juridische context HBR met een voldoende afgerond. Onderwijsvorm Werkcollege en training Op deze cursus is de aanwezigheidsregel van toepassing Toetsvorm Schriftelijke werkstuk: portfolio met verschillende schriftelijke adviezen Literatuur Heerink, M. en S. Hoogwater, Schrijven in de juridische praktijk. Pearson Education. Studiewijzer (digitaal beschikbaar)
126/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
MINOR RECHT EN BEDRIJF - VERBINTENISSENRECHT Cursuscode ADR-HBRM-005-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 3 EC Korte inleiding Deze cursus gaat over de totstandkoming van rechtsrelaties (verbintenissen) tussen deelnemers aan het rechtsverkeer (rechtssubjecten) onderling, de inhoud van die verbintenissen en het tenietgaan ervan. De gevolgen van niet-nakoming van bestaande verbintenissen maakt tevens deel uit van deze cursus. Verder zullen de algemene voorwaarden behandeld worden. Het onderwerp vertegenwoordiging komt aan bod. Daarnaast zal er aandacht zijn voor het opstellen en beoordelen van contracten. Ingangseis U heeft de cursus of het onderdeel Verbintenissenrecht HBR met een voldoende afgerond. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Juridische audit Leerdoelen U heeft zich verdiept in het gedeelte van het privaatrecht dat gaat over het geheel van rechtsregels dat betrekking heeft op de vermogensrechtelijke rechtsverhouding van een rechtssubject tot een ander rechtssubject en over het burgerlijk procesrecht. U bent in staat complexe vraagstukken m.b.t. tot de wanprestatie te beantwoorden. U heeft inzicht in het opstellen van contracten. Inhoud Verdieping wanprestatie Algemene voorwaarden Vertegenwoordiging Contracten opstellen Onderwijsvorm Werkcollege Toetsvorm Schriftelijk tentamen met open vragen. Tussentijdse opdrachten. Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Hijma e.a., Rechtshandeling en overeenkomst, Studiereeks burgerlijk recht 3, laatste druk, Kluwer. Via de knowledge portal, Asser verbintenissenrecht (verbintenissenrecht in het algemeen, eerste gedeelte) hoofdstuk 6, 7, 8 en 9
127/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 MINOR RECHT IN EUROPA – AANBESTEDEN IN EUROPA Cursuscode ADR-HBRM-501-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding Aanbestedingsrecht is een relatief jong rechtsgebied met een complex stelsel aan regelgeving. Dit rechtsgebied ontwikkelt zich ook nog eens in razendsnel tempo. Gezien het feit dat het aanbestedingsrecht compleet doorwerkt in de dagelijkse beroepspraktijk van zowel overheidslichamen als ondernemingen, is kennis van het Europees aanbestedingsrecht voor de Hbo-jurist onontbeerlijk. Onder de regels van het aanbestedingsrecht vallen onder andere Europese richtlijnen, de nationale regelgeving waarmee die richtlijnen in Nederland zijn geïmplementeerd en op de aanbesteding van toepassing verklaarde aanbestedingsreglementen. Het doel van dit systeem aan regels is het openstellen van de nationale markten voor overheidsopdrachten aan grensoverschrijdende concurrentie. Overheden en nutsbedrijven zijn daarom gehouden bij hun inkoop van goederen en diensten aanbestedingsregels na te leven. Alles wat bijvoorbeeld door een gemeente of een provincie wordt ingekocht, van architectendiensten tot aan het wc-papier, wordt middels een aanbesteding in de markt gezet. Voor ondernemingen zijn de belangen bij een aanbesteding vaak groot. Zij proberen in onderlinge concurrentie de opdracht van het overheidslichaam te verwerven. Ondernemingen trachten dan ook de beste prijs/kwaliteitsverhouding of de laagste prijs te bieden, zodat zij de partij zijn die in aanmerking komt voor gunning van de opdracht. Onder ondernemingen vallen in dit geval ook overheden, die net zo hard aanbestedingen uit moeten schrijven als het bedrijfsleven. Ingangseis Geen Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Juridische audit Juridisch dossier Kwaliteit Leerdoelen U bent in staat de (Europese) regelgeving bij een aanbesteding te begrijpen en toe te passen U heeft kunt een werkgever adviseren over wanneer er sprake is van een aanbestedende dienst. U heeft kunt een werkgever adviseren over het verloop van een (Europese) aanbesteding. U bent in staat aan te geven hoe om te gaan met aanbesteden onder en boven de aanbestedingsdrempel. Onderwijsvorm Een combinatie van hoor- en werkcollege in 3 uur. Dit vak wordt in het Nederlands gedoceerd. Toetsvorm Klein werkstuk (combinatie van een aantal in te leveren opdrachten) (40%) Groot werkstuk (schriftelijk advies) (60%) Beide onderdelen moeten met een voldoende (5,5 of hoger) worden afgesloten. Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt.
128/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
MINOR RECHT IN EUROPA- ENGLISH COMMUNICATION AND RESEARCH SKILLS Cursuscode ADR-HBRM-502-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding Het doel van deze cursus is tweeledig, namelijk de student vaardig maken in het zowel mondeling als schriftelijk communiceren met mensen uit andere (Europese) landen en de student vaardig maken met de juridische databases van het Europese recht. Het Europese recht is onlosmakelijk verbonden met de (inter)nationale rechtspraktijk. Dat betekent dat de communicatie veelal niet in het Nederlands, maar vaak in het Engels zal zijn. Daarnaast zal de Nederlandse student ook in aanraking komen met de manier van communiceren die gebruikelijk is in andere Europese landen en die niet is zoals de Nederlandse. Deze communicatie, zowel schriftelijk als mondeling, zal in deze cursus worden geoefend met als leidraad de teksten en opdrachten van de inleidende cursus Law of the European Union en Human Rights Law in Europe alsmede aanvullend materiaal. Ook zal aandacht worden besteed aan het juridisch Engels zoals dat wordt gebruikt in het Europese recht. In het „research‟ gedeelte van deze cursus leren studenten om snel uitspraken te vinden die zij gebruiken bij het oplossen van de casus van de cursussen Law of the European Union en Human Rights Law in Europe. De cursus English communication and research skills wordt geheel in het Engels gedoceerd met Engelstalig lesmateriaal. Deze cursus staat niet als losse keuzecursus open, tenzij de student ook de andere 2 vakken van de minor in dit blok, nl. Law of the European Union en Human Rights Law in Europe, tegelijkertijd volgt. Competenties Adviseren Belangenbehartiging Informatie Kwaliteit Leerdoelen U kunt schriftelijk met cliënten in het Engels communiceren door middel van eenvoudige brieven en adviezen. U kunt mondeling met cliënten en medejuristen in het Engels aan de telefoon of in persoon communiceren over eenvoudige Europeesrechtelijke vraagstukken. U kunt inschatten hoe u mensen uit verschillende culturen en landen kunt benaderen en welke beleefdheidsvormen u daarbij in acht moet nemen. Onderwijsvorm 3 uur werkgroep communication skills gedurende 7 weken en 2 uur werkcollege research skills in week 2 en week 3. De colleges communication skills worden in het Engels gedoceerd, de colleges research skills worden in het Nederlands gedoceerd. Toetsvorm Mondeling tentamen (40%) Schriftelijk tentamen (60 %) Voor de colleges communication skills geldt een aanwezigheidsplicht. Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Verdere literatuur wordt nader bekend gemaakt
129/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
MINOR RECHT IN EUROPA-HUMAN RIGHTS LAW IN EUROPE Cursuscode ADR-HBRM-505-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding Het Europese recht is uitgebreider dan alleen het recht van de Europese Unie. Er bestaat ook een andere internationale organisatie waar alle Europese landen (meer nog dan van de EU) lid van zijn, nl. de Raad van Europa. De Raad van Europa ziet o.a. toe op de naleving van twee belangrijke verdragen die in deze cursus aan bod komen, namelijk het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) en het Europees Sociaal Handvest (ESH). Ook Nederland heeft zich verplicht tot het naleven van deze verdragen en heeft de nationale rechter directe werking toegekend aan een aantal van de rechten uit deze verdragen, hetgeen betekent dat de Nederlandse rechter deze verdragen in acht neemt bij het doen van zijn uitspraken over allerlei rechtsgebieden zoals het vreemdelingenrecht, het bestuursrecht en het strafrecht. In deze cursus leren studenten, na een korte inleiding in het internationaal publiekrecht, hoe deze verdragen in elkaar zitten, wat de handhavingmechanismen van deze verdragen zijn en hoe deze verdragen doorwerken in de Nederlandse rechtsorde. Op basis van een keuze uit enkele rechten uit deze verdragen en de actualiteit van de doorwerking van deze rechten in Nederland zullen bovenstaande stappen thematisch worden aangepakt, waarbij de student wordt uitgedaagd om te participeren in een discussie hierover in de colleges. Er is aandacht voor zowel het materiële recht als het procedurele recht van deze verdragen. Aan het eind zal een zitting voor het Europese Hof van de Rechten van de Mens worden nagespeeld door de studenten. Deze cursus wordt in het Engels gegeven. Het lesmateriaal en alle jurisprudentie zal eveneens in het Engels worden aangeboden. Competenties Diagnosticeren Adviseren Belangenbehartiging Informatie Leerdoelen U kunt onderscheid maken tussen de Raad van Europa en alles wat hij doet en de Europese Unie en haar jurisdictie met betrekking tot de rechten van de mens. U kunt de systematiek van het EVRM en het ESH doorgronden voor wat zowel het materiële recht als het procesrecht betreft en u kunt hierover advies geven aan potentiële werkgevers. U onderkent de doorwerking van de uitspraken van het Europese Hof van de Rechten van de Mens voor het EVRM en het Comité van Onafhankelijke Experts voor het ESH in de Nederlandse rechtspraktijk en u kunt het belang hiervan aantonen voor potentiële werkgevers. Onderwijsvorm Hoorcollege en werkcollege Toetsvorm Groot werkstuk, waaraan een aantal kleine opdrachten vooraf gaan Literatuur th Rhona K.M. Smith, Textbook on International Human Rights, 4 ed.,Oxford: Oxford University Press (2010) Reader, te verkrijgen via de reader-on-demand service Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Ingangseis U kunt deze cursus als keuzecursus volgen, echter uitsluitend indien u ook ( een van ) de andere Engelstalige cursussen van deze minor volgt.
130/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
MINOR RECHT IN EUROPA - INTERNE MARKT EN MEDEDINGINGSRECHT Cursuscode ADR-HBRM-503-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding Dit vak bestaat uit de volgende onderdelen: Europees en Nederlands Mededingingsrecht. Binnen Europees Mededingingsrecht wordt aandacht geschonken aan: kartelwetgeving, machtsmisbruik, fusies en overnames (concentraties), overheidsingrijpen (o.a. staatssteun) en de taken/bevoegdheden van de Commissie en HvJ EG. Binnen Nederlands Mededingingsrecht wordt aandacht geschonken aan: kartelrecht, machtsmisbruik, controle op concentraties, overheidsingrijpen (o.a. staatssteun) en de taken/bevoegdheden van de Nederlandse Mededingingsautoriteit. Tevens wordt er aandacht geschonken aan de verhouding tussen beide soorten mededingingsrecht. Het recht wordt ondersteund met Europese en Nederlandse besluiten en jurisprudentie. U zult tijdens de interactieve werkcolleges uitleg krijgen over de stof en actief bezig zijn met het oplossen van casus, waarbij jurisprudentieanalyse onontbeerlijk is. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Informatie Leerdoelen U bent in staat op grond van de kennis en inzichten die u heeft verworven het functioneren van de verschillende actoren te begrijpen en te onderscheiden. U weet in een bepaalde situatie de relevante wet- en regelgeving alsmede jurisprudentie te vinden, te analyseren en toe te passen. U kunt de complexe mededingingsregelgeving toepassen op eenvoudige casus, die als voorbeelden voor de beroepspraktijk kunnen worden gezien. U kunt de verhouding tussen nationaal recht en Europees recht interpreteren aan de hand van eventuele casus en vragen. Onderwijsvorm Werkcollege Excursie naar de Nederlandse Mededingingsautoriteit. De cursus wordt in het Nederlands gedoceerd. Toetsvorm Klein werkstuk (40%) Take home tentamen bestaande uit 3 casusvragen (60%) Beide onderdelen moeten met een voldoende (5,5 of hoger) worden afgesloten. Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Literatuur wordt nader bekend gemaakt.
131/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 MINOR RECHT IN EUROPA – LAW OF THE EUROPEAN UNION Cursuscode ADR-HBRM-504-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding Het recht van de Europese Unie werkt op steeds meer terreinen door in het nationale recht en wordt dus steeds belangrijker voor de rechtspraktijk. De invloed van het EU-recht is duidelijk te zien in bijvoorbeeld het strafrecht, ondernemingsrecht, arbeidsrecht, milieurecht en het consumentenrecht. In de hoofdfase heeft u al kennis gemaakt met de basisregels van het Europese recht en die kennis wordt in deze cursus verder verdiept. Daarnaast wordt bekeken wat de invloed is van EU-wetgeving op een aantal specifieke rechtsgebieden in Nederland. Aan het eind van de cursus zult u een opdrachtgever adviseren over de praktische gevolgen van een verordening of richtlijn voor een bepaald rechtsgebied in Nederland. De cursus wordt in het Engels aangeboden omdat veel juridische bronnen van de EU in het gesteld zijn en u die in de praktijk ook moet kunnen raadplegen en begrijpen. Dit betekent dat de hoor- en werkcolleges in het Engels worden gegeven en dat Engelstalige literatuur wordt gebruikt. Veel aandacht zal worden besteed aan het lezen en begrijpen van arresten en wetgeving in het Engels. De toetsing gebeurt in het Nederlands. Ingangseis Kennis van het Engels op HAVO eindniveau, aantoonbare kennis van de basisbeginselen van het EU recht. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Juridische audit Leerdoelen U heeft goede kennis van en inzicht in het functioneren van de Europese instellingen en Europese besluitvormingsprocessen U heeft goede kennis van de regels van de interne markt en mededinging U heeft goed inzicht van de doorwerking van EU-wetgeving op een aantal Nederlandse rechtsgebieden U kunt pro-actief concrete gevolgen van EU-wetgeving voor de eigen organisatie inschatten en daarover adviseren U kunt relevante informatie over beleid en wetgeving van de EU in kaart brengen U kunt omgaan met Engelstalige juridische bronnen met betrekking tot het EU-recht Inhoud De rol van de EU-instellingen bij totstandkoming van beleid en wetgeving De mogelijkheden om Europees recht in te roepen bij de Nederlandse rechter De doorwerking van de interne marktregels in Nederland De doorwerking van harmonisatie d.m.v. richtlijnen op een aantal Nederlandse rechtsgebieden Onderwijsvorm Hoorcollege en werkcollege Deze cursus wordt geheel in het Engels gedoceerd. Toetsvorm Groot werkstuk (schrijven van een advies) Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nog nader bekend gemaakt.
132/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
MINOR RECHT IN EUROPA-SOCIAAL BELEID IN EUROPA Cursuscode ADR-HBRM-506-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding Sociaal beleid in Europa is een veelomvattend begrip en gaat over alles dat een werknemer die in Europa in een ander land dan het zijne gaat werken tegenkomt. Deze cursus besteedt in meer of mindere mate aandacht aan thema‟s rondom sociaal beleid. De thematiek wordt ondersteund met Europese en Nederlandse besluiten en jurisprudentie. U zult tijdens de interactieve werkcolleges uitleg krijgen over de stof en actief bezig zijn met het oplossen van casus en jurisprudentieanalyse. Competenties Diagnosticeren Adviseren Belangenbehartiging Informatie Leerdoelen U bent op grond van de kennis en inzichten die u heeft verworven in staat het functioneren van de verschillende actoren te begrijpen en te onderscheiden en daarover een potentiële werkgever te kunnen adviseren U kunt in een bepaalde situatie de relevante wet- en regelgeving alsmede jurisprudentie vinden, analyseren en toepassen. U kunt de complexe regelgeving omtrent sociaal beleid toepassen op eenvoudige casus, welke als voorbeelden voor de beroepspraktijk kunnen worden gezien. U kunt de verhouding tussen nationaal recht en Europees recht interpreteren aan de hand van eventuele casus en vragen. Inhoud Vrij verkeer van personen in de EU Gelijke behandeling van mannen en vrouwen en discriminatie Werktijden, parttime contracten en vaste aanstellingen in Europa Detachering en uitzendkrachten in Europa Rechten van werknemers bij fusies, transfers van ondernemingen en bij faillissementen Participatie van werknemers in ondernemingsraden Pensioenen en sociale zekerheidsstelsels in de EU en de coördinatie daarvan. Gezondheid, veiligheid en werkomstandigheden (ARBO wetgeving e.d.) Onderwijsvorm Werkcollege Deze cursus wordt in het Nederlands gedoceerd. Toetsvorm Groot werkstuk (60%) Klein werkstuk in de vorm van verschillende opdrachten (40%) Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Verdere literatuur wordt nader bekend gemaakt
133/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 MINOR RECHT EN PROCESPRAKTIJK – PROCEDEREN IN DE PRAKTIJK: OEFENRECHTBANK Cursuscode ADR-HBRM-601-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding In deze cursus draait het om juridische argumentatie, het opstellen van processtukken en een mondelinge presentatie. Er wordt een grote mate van zelfwerkzaamheid verwacht. U vervult aan de hand van casuïstiek de rol van gemachtigde in een procedure voor de rechtbank, sector kanton. Competenties Diagnosticeren Adviseren Belangen behartigen Bemiddelen Informatie Juridisch dossier Kwaliteit
6.4 Leerdoelen U kunt relevante literatuur, regelgeving en jurisprudentie vinden bij en toepassen op specifieke casuïstiek. U kunt uit de gevonden gegevens de voor de cliënt gunstigste oplossing destilleren. U kunt theoretische kennis over het burgerlijk procesrecht toepassen op specifieke casuïstiek. U kunt uw oplossing op een juridisch en taalkundig juiste wijze, beargumenteerd, schriftelijk verwoorden. U kunt uw oplossing op een juridisch en taalkundig juiste wijze, beargumenteerd, mondeling overtuigend presenteren. Inhoud U heeft de rol van procesgemachtigde van een partij in een civiele procedure voor de rechtbank, sector kanton. Om die rol goed te kunnen vervullen, moet u zelf relevante literatuur, regelgeving en rechterlijke uitspraken opzoeken, bestuderen en analyseren met betrekking tot een verstrekte casus. U moet de voor de cliënt gunstigste oplossing vinden en met juridische argumenten onderbouwen. De oplossing moet juridisch en taalkundig op juiste wijze worden geformuleerd, eerst in de op te stellen processtukken en vervolgens bij de behandeling van de zaak bij een nagebootste rechtbank. Ingangseisen U heeft aantoonbare kennis op het gebied van het burgerlijk procesrecht, bijvoorbeeld door het behalen van de cursussen Privaatrecht 1 VT en Burgerlijk procesrecht VT. Deze cursus staat slechts open voor studenten die de gehele minor Recht en procespraktijk volgen en daadwerkelijk de cursus Verdieping burgerlijk procesrecht 1 uit deze minor hebben gevolgd. Onderwijsvorm Hoor-/werkcollege en training Toetsvorm e Twee schriftelijke werkstukken (processtukken: deze tellen ieder voor 1/3 mee voor het eindcijfer) en een mondeling e tentamen (zitting: deze telt ook voor 1/3 mee voor het eindcijfer). Aanwezigheidsregel Aanwezigheid is verplicht bij alle bijeenkomsten (zie boven). Literatuur J. Ekelmans, In eerste aanleg. De grenzen van het debat voor de civiele rechter, Deventer: Kluwer 2008 Zelf te vinden literatuur, wetgeving en jurisprudentie Wettenbundel 2011-2012 (bijvoorbeeld Sdu Verzameling Nederlandse Wetgeving of Kluwer Collegebundel) Studiewijzer (digitaal beschikbaar) (Overige literatuur) Wordt nader bekendgemaakt
134/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 MINOR RECHT EN PROCESPRAKTIJK – PROCEDEREN IN DE PRAKTIJK: WERKVELD VAN DE HBO-JURIST Cursuscode ADR-HBRM-602-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding In deze cursus worden de belangrijkste kenmerken van het burgerlijk en bestuursprocesrecht met elkaar vergeleken en (in het kort) afgezet tegen het strafprocesrecht. Aan de orde komen de mogelijkheden van de Hbo-jurist in het burgerlijk en bestuursprocesrecht. Voorts wordt ingegaan op de diverse (overige) beroepsbeoefenaars en instanties die hij daarbij zal kunnen tegenkomen. De opbouw van een (proces)dossier maakt eveneens deel uit van deze cursus, die hiermee ook een duidelijke relatie heeft met de cursus Procederen in de praktijk: oefenrechtbank van deze minor. Competenties Diagnosticeren Adviseren Belangen behartigen Bemiddelen Informatie Juridisch dossier Kwaliteit
6.5 Leerdoelen U bent zich bewust van de kenmerken van het burgerlijk en bestuursprocesrecht, de belangrijkste overeenkomst en verschillen daartussen en deze af te zetten tegen het strafprocesrecht. U bent bekend met de belangrijkste (overige) beroepsbeoefenaars waarmee de Hbo-jurist te maken kan krijgen in het burgerlijk en bestuursprocesrecht. U weet een juridisch dossier op te stellen met het oog op een correcte en efficiënte procesvoering (burgerlijk en bestuursprocesrecht). Inhoud De hoofdrolspelers in het burgerlijk procesrecht. De hoofdrolspelers in het bestuursprocesrecht. De kenmerken van het burgerlijk en bestuursprocesrecht (en in mindere mate het strafprocesrecht). De opbouw en inhoud van een juridisch (proces)dossier. Actualiteiten met betrekking tot het werkveld van de (procederende) Hbo-jurist. Onderwijsvorm Hoor-/werkcollege Toetsvorm Schriftelijk werkstuk Literatuur Wettenbundel 2011-2012 (bijvoorbeeld Sdu Verzameling Nederlandse Wetgeving of Kluwer Collegebundel) Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekendgemaakt
135/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 MINOR RECHT EN PROCESPRAKTIJK – VERDIEPING BESTUURSPROCESRECHT 1 Cursuscode ADR-HBRM-603-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding In deze cursus komt het belang van het bestuursprocesrecht in de samenleving aan de orde: het bestuursprocesrecht bepaalt de wijze waarop de burger een (vermeend) recht geldend kan maken tegenover de overheid. In de cursus wordt kort ingegaan op het nemen van besluiten door bestuursorganen. Verder worden de belangrijkste aspecten van bestuursprocesrecht doorlopen, te beginnen bij het maken van bezwaar of instellen van administratief beroep tegen een besluit. Vervolgens komt de beroepsprocedure bij de bestuursrechter aan de orde alsmede de mogelijkheid om van een uitspraak van de bestuursrechter in hoger beroep te gaan. Ook wordt ingegaan op de handhaving van bestuursrechtelijke besluiten en uitspraken van de bestuursrechter. Daarbij komen onder meer bestuursdwang, last onder dwangsom en de bestuurlijke boete aan de orde. Deze cursus is een verdieping van de cursussen De bestuursjurist en Staats- en bestuursrecht uit jaar 1. Ingangseis U beschikt aantoonbaar over kennis op het gebied van het bestuursprocesrecht, bijvoorbeeld door het behalen van de cursussen De bestuursjurist HBR VT en Staats- en bestuursrecht HBR VT Competenties Diagnosticeren Adviseren Belangen behartigen Bemiddelen Informatie Leerdoelen U kunt het belang benoemen van het bestuursprocesrecht voor de burger en bent in staat om de algemene beginselen van behoorlijk bestuur te begrijpen en te herkennen in casuïstiek. U heeft inzicht in de opbouw van de Awb en kent de verhouding tot het bijzonder bestuursrecht. U kunt het verloop van een bestuursrechterlijke procedure beschrijven en toepassen aan de hand van casuïstiek. U kent de mogelijkheden van bestuursrechtelijke handhaving en kunt deze toepassen binnen relevante casuïstiek. U kunt zich verplaatsen in zowel de huid van de burger als die van een bestuursorgaan – en wel zodanig dat verschillende belangen van de procespartijen begrepen worden. Onderwijsvorm Hoor-/werkcollege Toetsvorm Schriftelijk tentamen met open vragen aan de hand van casusposities Literatuur Wettenbundel 2011-2012 (bijvoorbeeld Sdu Verzameling Nederlandse Wetgeving of Kluwer Collegebundel) Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekendgemaakt
136/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 MINOR RECHT EN PROCESPRAKTIJK – VERDIEPING BESTUURSPROCESRECHT 2 Cursuscode ADR-HBRM-604-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding In deze verdiepingscursus wordt nader ingegaan op de bestuursrechtelijke invordering en op de mogelijkheden van de burger zodra een bestuursorgaan een dwangbevel jegens hem ten uitvoer legt. De Vierde Tranche van de Awb en een aantal bijzondere wetten met betrekking tot invordering zullen in dit kader uitgebreid aan de orde komen. De rol die onder meer bestuursdwang, last onder dwangsom en de bestuurlijke boete spelen bij de invordering, worden nader behandeld aan de hand van praktijksituaties. Het bestuursrechtelijke dwangbevel speelt bij een en ander veelal een centrale rol. Deze cursus is een vervolg op de cursus Verdieping Bestuursprocesrecht 1 van deze minor. Ingangseis U heeft aantoonbare kennis op het gebied van het bestuursprocesrecht, bijvoorbeeld door het behalen van de cursussen De bestuursjurist HBR VT en Staats- en bestuursrecht HBR VT. Voorts dient u de cursus Verdieping bestuursprocesrecht 1 uit deze minor te hebben gevolgd. Competenties Diagnosticeren Adviseren Belangen behartigen Bemiddelen Informatie Juridisch dossier Leerdoelen U kunt het belang van het bestuursprocesrecht voor de burger benoemen en bent in staat om de algemene beginselen van behoorlijk bestuur te begrijpen en te herkennen alsmede te toetsen in casuïstiek. U kunt het verloop van een bestuursrechterlijke procedure beschrijven en toepassen aan de hand van casuïstiek. U kent de mogelijkheden van bestuursrechtelijke handhaving en kunt deze toepassen binnen relevante casuïstiek. U heeft inzicht in de Vierde Tranche van de Awb alsmede enige andere wetten met bepalingen over bestuursrechtelijke invordering. U heeft inzicht in de betekenis en de rol van het bestuursrechtelijk dwangbevel. U kunt zich verplaatsen in zowel de huid van de burger als die van een bestuursorgaan – en wel zodanig dat de verschillende belangen van de procespartijen begrepen worden. Onderwijsvorm Hoor-/werkcollege Toetsvorm Schriftelijk tentamen met open vragen aan de hand van casusposities Literatuur Wettenbundel 2011-2012 (bijvoorbeeld Sdu Verzameling Nederlandse Wetgeving of Kluwer Collegebundel) Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekendgemaakt
137/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 MINOR RECHT EN PROCESPRAKTIJK – VERDIEPING BURGERLIJK PROCESRECHT 1 Cursuscode ADR-HBRM-605-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding In deze cursus komt het belang van het burgerlijk procesrecht in de samenleving aan de orde en wordt kort ingegaan op de rechterlijke organisatie in Nederland. Voorts zullen de belangrijkste aspecten worden doorlopen vanaf het hebben van een (geldelijk) belang tot en met de tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak. Concrete onderwerpen die daarbij aan bod komen zijn de absolute en relatieve competentie, de rol van de betrokkenen bij een procedure (waaronder de rechter, griffier, partijen en hun procesvertegenwoordigers), het bewijs, de rechterlijke uitspraak en het beslag- en executierecht. Met het oog op de ook adviserende rol van de Hbo-jurist wordt aandacht besteed aan de mogelijkheid van hoger beroep en de kort geding procedure. Deze cursus is een verdieping van de cursus Burgerlijk procesrecht uit jaar 2. Ingangseis U heeft aantoonbare kennis op het gebied van het burgerlijk procesrecht, bijvoorbeeld door het behalen van de cursus Privaatrecht 1 HBR VT of Burgerlijk procesrecht HBR VT. Voorts wordt verondersteld dat u kennis van het algemene verbintenissenrecht heeft op het niveau van jaar 1 van de opleiding HBR VT. Competenties Diagnosticeren Adviseren Belangen behartigen Bemiddelen Informatie Leerdoelen U kunt de beginselen van het burgerlijk procesrecht benoemen, de absolute en relatieve bevoegdheid van de rechter duiden en toepassen (ook in een internationaal kader) en kent de begrippen materiële en formele procespartij. U kunt aangeven welke zaken moeten worden ingeleid met een dagvaarding en welke met een verzoekschrift en bent in staat om aan de hand van een concrete casus een dagvaarding op te stellen. U kunt het verloop van de dagvaardingsprocedure beschrijven en deze toepassen aan de hand van casuïstiek. U kunt het verloop van de verzoekschriftprocedure beschrijven. U kunt de algemene regels en bijzondere regels van het (civiel) bewijsrecht benoemen en deze toepassen aan de hand van casuïstiek. U kunt de verschillende soorten rechterlijke uitspraken herkennen en benoemen. U kunt het geheel van gerechtelijke en buitengerechtelijke kosten benoemen en toepassen aan de hand van casuïstiek. U kunt de procedure in kort geding uitleggen en kent de (toegangs)vereisten voor de weg naar de kort geding rechter. U kunt benoemen en onderbouwen of een rechtsmiddel in een gegeven situatie wel of niet kan worden ingezet tegen een rechterlijke uitspraak, alsmede hoe het instellen van een rechtsmiddel in het algemeen plaatsvindt. U kunt uitleggen welke alternatieven er voorhanden zijn voor een “gewone” dagvaardings- of verzoekschriftprocedure en wat het voor- en nadeel is van een dergelijk alternatief (ADR). U kunt de grote lijnen van het beslag- en executierecht beschrijven. Onderwijsvorm Hoor-/werkcollege Toetsvorm Schriftelijk tentamen met open vragen aan de hand van casusposities. Literatuur Wettenbundel 2011-2012 (bijvoorbeeld Sdu Verzameling Nederlandse Wetgeving of Kluwer Collegebundel) Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekendgemaakt
138/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 MINOR RECHT EN PROCESPRAKTIJK – VERDIEPING BURGERLIJK PROCESRECHT 2 Cursuscode ADR-HBRM-606-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding In deze verdiepingscursus staat het thema “bewijs” centraal. Daarbij komen aan de orde: de regels van bewijslastverdeling en de bewijsmiddelen die ingezet mogen worden bij bewijsvergaring, alsmede de bewijskracht van de verschillende bewijsmiddelen. Concreet wordt ingegaan op de gerechtelijke plaatsopneming (descente) alsmede op de rol van getuigen en deskundigen bij de bewijslevering. Van belang dat u weet op welke wijze de waardering van de diverse bewijsmiddelen geschiedt. In het kader van het thema “bewijs” zal ook het onrechtmatig verkregen bewijs worden behandeld. Deze cursus is een vervolg op de cursus Verdieping Bestuursprocesrecht 1 van deze minor. Het geleerde tijdens deze cursus is van belang bij de cursus Procederen in de praktijk van deze minor. Ingangseis U heeft aantoonbare kennis op het gebied van het burgerlijk procesrecht, bijvoorbeeld door het behalen van de cursus Privaatrecht 1 VT of Burgerlijk procesrecht VT. Voorts dient u de cursus Verdieping burgerlijk procesrecht 1 uit deze minor te hebben gevolgd. Competenties Diagnosticeren Adviseren Belangen behartigen Bemiddelen Informatie Juridisch dossier Leerdoelen U kunt de hoofdregels van de bewijslastverdeling benoemen alsmede de uitzonderingen daarop. U kunt de diverse bewijsmiddelen benoemen en toepassen aan de hand van casuïstiek. U kunt de bewijskracht benoemen die uitgaat van de verschillende bewijsmiddelen. U kunt aan de hand van casuïstiek conclusies trekken ten aanzien van bewijslevering en bewijsmiddelen (waaronder bewijs middels getuigen, deskundigen en een descente). U weet wat een descente is en begrijpt in welke gevallen een dergelijke vorm van bewijsvergaring mag plaatsvinden. U kunt aan de hand van casuïstiek beoordelen of al dan niet sprake is van onrechtmatig verkregen bewijs alsmede of dergelijk bewijs (niet) gebruikt mag worden voor de bewijsvoering. U heeft inzicht in de wijze waarop de rechter de diverse bewijsmiddelen waardeert en welke mate van vrijheid de rechter hier afhankelijk van de casus in heeft. Onderwijsvorm Hoor-/werkcollege Toetsvorm Schriftelijk tentamen met open vragen aan de hand van casusposities Literatuur Wettenbundel 2011-2012 (bijvoorbeeld Sdu Verzameling Nederlandse Wetgeving of Kluwer Collegebundel) Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekendgemaakt
139/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 MINOR RECHT EN PUBLIEKE SECTOR – ADR BINNEN DE OVERHEID Cursuscode ADR-HBRM-0408-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 3 EC Korte inleiding Deze cursus is onderdeel van de minor Recht en publieke sector. Deze minor is bedoeld voor studenten die een carrière als juridisch medewerker bij de decentrale overheid ambiëren en voor studenten die als toekomstige juridische dienstverlener veel met de decentrale overheid te maken zullen krijgen. Dat betekent dat in de minor afwisselend wordt gewerkt vanuit de rol van vertegenwoordiger van een bestuursorgaan respectievelijk de rol van vertegenwoordiger van een burger. Waar de burger roept: “Daar ben ik het niet mee eens”, roept de overheid: “Maar het is wel rechtmatig”. Overheidsinstellingen willen klantvriendelijk werken en de uitdaging waar zij zich voor gesteld zien is: hoe kan eerlijk en rechtmatig samenkomen? De wettelijk vastgelegde bezwaarprocedure lijkt niet altijd de weg om tot de kern van het probleem door te dringen. In de cursus Anders Dan Rechtspraak binnen de overheid wordt ingegaan op het ontstaan van geschillen met de overheid, het gebruik van mediation en mediationvaardigheden als methode om uit dat geschil te komen en de gevolgen van deze methode voor de toepassing van de Awb. Ingangseis U beschikt over aantoonbare kennis op het gebied van staats- en bestuursrecht en adviseren. Competenties Diagnosticeren Bemiddelen Adviseren Belangen behartigen Leerdoelen U bent in staat om met behulp van mediationvaardigheden het belang achter een ingenomen standpunt zichtbaar te maken. U herkent in welke bezwaarzaken mediation een beter alternatief lijkt voor de geschiloplossing ten opzichte van de reguliere procedure. U bent in staat om als partij deel te nemen aan een mediation. U kent de actuele ontwikkelingen in de alternatieve geschiloplossing binnen de overheid. Inhoud In deze cursus worden theoretische uitgangspunten over conflict, onderhandelen en communicatie toegelicht. Aan de hand van casuïstiek oefent u uw mediationvaardigheden. Theorie, praktijkvoorbeelden en praktische oefening wisselen elkaar af. Onderwijsvorm Werkcollege. Op deze cursus is de aanwezigheidsregel van toepassing Toetsvorm Take-home tentamen met open vragen. Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
140/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 MINOR RECHT EN PUBLIEKE SECTOR – ADVISEREN BINNEN DE OVERHEID Cursuscode ADR-HBRM-0409-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 2 EC Korte inleiding De cursus Adviseren binnen de overheid is onderdeel van de minor Recht en publieke sector. Deze minor is bedoeld voor studenten die een carrière als juridisch medewerker bij de decentrale overheid ambiëren en voor studenten die als toekomstige juridische dienstverlener veel met de decentrale overheid te maken zullen krijgen. Dat betekent dat in de minor afwisselend wordt gewerkt vanuit de rol van vertegenwoordiger van een bestuursorgaan respectievelijk de rol van vertegenwoordiger van een burger. Wanneer u aan de slag gaat binnen de overheid zal regelmatig aan u gevraagd worden om advies te geven aan management en bestuur. Dat uw adviezen effectief moeten zijn, zal op het eerste gezicht een open deur lijken. Wie zou er op het idee komen om tijd en energie te steken in het formuleren van een ineffectief advies? U leert in deze training aan de hand van een adviesmodel helderheid te creëren over de context en de achtergrond van een adviesvraag. Wanneer de werkelijke vraag bekend is, kunt u op basis van uw inhoudelijke expertise een passend advies formuleren. U leert zich er van te verzekeren dat uw advies aan zal sluiten op de behoefte van de organisatie. Naast het doelgericht leren hanteren van het adviesmodel frist u ook uw gespreksvaardigheden op; vaardigheden waar u als juridisch professional niet buiten kunt. Ook wordt in de training aandacht besteed aan de politieke dimensie die een rol speelt in organisaties waar de minor voor opleidt. Ingangseisen U beschikt over aantoonbare kennis op het gebied van staats- en bestuursrecht en adviseren. Competenties Bemiddelen Adviseren Belangen behartigen Leerdoelen U kunt op een adequate wijze gegevens verzamelen om effectief te kunnen adviseren (hanteren van het adviesmodel). U kunt uw gespreksvaardigheden doelgericht inzetten om intakegesprekken te structureren vanuit uw rol als juridisch professional. U kunt op een heldere wijze bestuursrechtelijke adviezen overbrengen aan niet-juridisch geschoolde (interne) opdrachtgever. U kunt zich verplaatsen in de positie van zowel overheidsbestuur als management. U kunt uw positie als professional plaatsen binnen het politieke speelveld en daar adequaat mee omgaan. U kunt uw eigen adviesvaardigheden analyseren en daarbij gemotiveerd benoemen welke vaardigheden u onder de knie begint te krijgen en welke ontwikkelpunten u nog verder kunt verbeteren (smart geformuleerd). Onderwijsvorm Training. Op deze cursus is de aanwezigheidsregel van toepassing Toetsvorm Mondeling tentamen Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
141/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 MINOR RECHT EN PUBLIEKE SECTOR – BEROEPSPROCEDURE Cursuscode ADR-HBRM-0410-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding De cursus Beroepsprocedure is onderdeel van de minor Recht en publieke sector. Deze minor is bedoeld voor studenten die een carrière als juridisch medewerker bij de decentrale overheid ambiëren en voor studenten die als toekomstige juridische dienstverlener veel met de decentrale overheid te maken zullen krijgen. Dat betekent dat in de minor afwisselend wordt gewerkt vanuit de rol van vertegenwoordiger van een bestuursorgaan respectievelijk de rol van vertegenwoordiger van een burger. In deze cursus komen de algemene regels in de Awb voor beroep bij de rechtbank uitgebreid aan de orde. Voorts wordt aandacht besteed aan de verschillen die in de beroepsprocedure ten opzichte van de bezwaarprocedure gelden. Daarbij kan worden gedacht aan de beperktere rechtmatigheidstoetsing ten opzichte van de ruimere rechtmatigheids- en doelmatigheidstoetsing in bezwaar en aan de wijze van pleiten waarbij andere accenten dienen te worden gelegd. Op 18 augustus 2010 is het wetsvoorstel aanpassing bestuursprocesrecht ingediend bij de Tweede Kamer. Dit wetsvoorstel bevat een groot aantal aanpassingen van het bestuursprocesrecht, waaronder de invoering van een “bestuurlijke lus”, incidenteel hoger beroep en een relativiteitsvereiste. Interessante ontwikkelingen waaraan in de cursus aandacht wordt besteed. De interesse voor mediation neemt toe. Dit blijkt ook uit de ontwikkelingen binnen de rechtspraak. Mediation naast rechtspraak houdt in dat de rechter u wijst op de mogelijkheid te kiezen voor mediation. Indien wordt gekozen voor mediation dan kunnen ook niet-juridische aspecten in de oplossing worden betrokken. Dat is in een juridische procedure niet mogelijk. In deze cursus wordt u vraag voorgelegd of een bepaalde zaak zich al dan niet leent voor mediation. Ingangseisen U beschikt over aantoonbare kennis op het gebied van staats- en bestuursrecht en adviseren. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Informatie Juridisch dossier Leerdoelen U kunt bepalen door wie, wanneer en hoe kan worden opgekomen tegen een besluit op bezwaar van het gemeentebestuur of bij rechtstreeks beroep. U bent in staat relevante feiten te achterhalen en de informatie te ordenen in een dossier. U kunt de procedureregels in de Awb met betrekking tot de beroepsprocedure en de voorlopige voorziening toepassen en termijnen bewaken. U kunt een beargumenteerd standpunt innemen over de vraag of in een beroepsprocedure de voorlopige voorziening een adequaat middel is. U kunt de verschillen benoemen voor de omvang van de toetsing van een geschil die ontstaan door de beperktere rechtmatigheidstoets in beroep ten opzichte van de ruimere rechtmatigheids- en doelmatigheidstoets in bezwaar. U kunt zowel schriftelijk als mondeling in een beroepszaak een beargumenteerd, juridisch houdbaar standpunt innemen. U kunt de verschillen die in beroep t.o.v. bezwaar bij het pleiten gelden in een pleitnotitie respectievelijk een mondeling pleidooi tot uiting laten komen. U kunt een beargumenteerd standpunt innemen over de voor- en nadelen van het wetsvoorstel “Wet aanpassing bestuursprocesrecht” voor de huidige procespraktijk. U kunt een beargumenteerd standpunt innemen over de vraag of een beroepszaak zich leent voor mediation en de daarbij behorende argumenten benoemen. U kunt zich verplaatsen in de positie van zowel het gemeentebestuur als de burger.
142/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Onderwijsvorm Werkcollege en training. Op deze cursus is de aanwezigheidsregel van toepassing. Toetsvorm Mondelinge toets. Literatuur Wordt nader bekend gemaakt. Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Kluwer Collegebundel 2010-2011 of SDU Verzameling Nederlandse Wetgeving 2010-2011 Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
143/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 MINOR RECHT EN PUBLIEKE SECTOR – BESCHIKKINGEN MAKEN Cursuscode ADR-HBRM-0404-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 3 EC Korte inleiding De cursus Beschikkingen maken is onderdeel van de minor Recht en publieke sector. Deze minor is bedoeld voor studenten die een carrière als juridisch medewerker bij de decentrale overheid ambiëren en voor studenten die als toekomstige juridische dienstverlener veel met de decentrale overheid te maken zullen krijgen. Dat betekent dat in de minor afwisselend wordt gewerkt vanuit de rol van vertegenwoordiger van een bestuursorgaan respectievelijk de rol van vertegenwoordiger van een burger. Bestuursorganen nemen dagelijks besluiten van uiteenlopende aard, waarvan verreweg de meeste beschikkingen zijn. Het doel van de cursus Beschikkingen maken is u de kennis en vaardigheden bij te brengen die nodig zijn om goed opgestelde beschikkingen te maken. Alle aspecten die van belang zijn bij de totstandkoming van een (goed) besluit komen in deze cursus in theorie en praktijk aan de orde. Naast aandacht voor de relevante basisbegrippen van de Awb, zoals besluit en bestuursorgaan, worden – met voorbeelden – de verschillende stappen in het totstandkomingsproces van een besluit behandeld, zoals de indiening en behandeling van de aanvraag, voorbereidingsprocedures, het (ontwerp)besluit en de beslistermijnen. Goed opgestelde beschikkingen dragen bij aan de juridische kwaliteit en kunnen procedures voorkómen. Ingangseisen U beschikt over aantoonbare kennis op het gebied van staats- en bestuursrecht en adviseren. Competenties Diagnosticeren Beslissen Informatie Juridisch dossier Leerdoelen U kunt de regels uit de Awb over de voorbereiding, het maken en de publicatie van beschikkingen toepassen. U kunt bepalen wie belanghebbenden zijn bij het besluit. U kunt attributie-, delegatie- en mandaatregels toepassen. U kunt de algemene regels van behoorlijk bestuur en algemene rechtsbeginselen toepassen. U kunt een beschikking taalkundig correct opstellen. Onderwijsvorm Werkcollege Op deze cursus is de aanwezigheidsregel van toepassing Toetsvorm Schriftelijk werkstuk. Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
144/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 MINOR RECHT EN PUBLIEKE SECTOR – BESTUURSRECHT 2 Cursuscode ADR-HBRM-0401-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 3 EC Korte inleiding De cursus Bestuursrecht 2 is onderdeel van de minor Recht en publieke sector. Deze minor is bedoeld voor studenten die een carrière als juridisch medewerker bij de decentrale overheid ambiëren en voor studenten die als toekomstige juridische dienstverlener veel met de decentrale overheid te maken zullen krijgen. Dat betekent dat in de minor afwisselend wordt gewerkt vanuit de rol van vertegenwoordiger van een bestuursorgaan respectievelijk de rol van vertegenwoordiger van een burger. Centraal bij de cursus bestuursrecht 2 staat de theoretische verdieping en verbreding van uw kennis van het algemeen deel van het bestuursrecht. Daarbij neemt de Algemene wet bestuursrecht (Awb) een prominente plaats in. U leert hoe de Awb is opgebouwd en hoe u bepalingen uit de Awb kunt toepassen op casuïstiek. Behalve de drie “B‟s” (bestuursorgaan, besluit en belanghebbende), komen in de cursus o.a. beleidsregels, subsidie, openbaarheid en de rechtmatige en onrechtmatige overheidsdaad aan de orde. Voorts wordt aandacht besteed aan actuele ontwikkelingen binnen het bestuursrecht. Ingangseisen U beschikt over aantoonbare kennis op het gebied van staats- en bestuursrecht en adviseren. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Informatie Leerdoelen U heeft inzicht in de opbouw van de Awb en de gelaagde structuur daarvan, in de reikwijdte van de Awb en in de verhouding tussen Awb en bijzondere wetgeving. U kunt de kernbegrippen bestuursorganen, openbare lichamen, besluit (algemeen verbindend voorschrift, beleidsregels, beschikking) en belanghebbende toepassen op bestuursrechterlijke casuïstiek. U kunt de verschillen en overeenkomsten tussen algemeen verbindende voorschriften, beleidsregels en richtlijnen benoemen. U kunt subsidieregels toepassen op een casus. U kunt aan de hand van de Wet openbaarheid van bestuur een casus oplossen en een Wob-verzoek opstellen. U kunt een beargumenteerd en juridisch houdbaar standpunt innemen in een casus over privaatrechtelijke aansprakelijkheid van de overheid. U kunt het leerstuk van de nadeelcompensatie toepassen op een casus. U kunt zich verplaatsen in de positie van zowel het overheidsbestuur als de burger. Onderwijsvorm Gecombineerd hoor- en werkcollege Toetsvorm Schriftelijk tentamen met open vragen Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
145/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 MINOR RECHT EN PUBLIEKE SECTOR – BEZWAARPROCEDURE Cursuscode ADR-HBRM-0405-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 3 EC Korte inleiding De cursus Bezwaarprocedure is onderdeel van de minor Recht en publieke sector. Deze minor is bedoeld voor studenten die een carrière als juridisch medewerker bij de decentrale overheid ambiëren en voor studenten die als toekomstige juridische dienstverlener veel met de decentrale overheid te maken zullen krijgen. Dat betekent dat in de minor afwisselend wordt gewerkt vanuit de rol van vertegenwoordiger van een bestuursorgaan respectievelijk de rol van vertegenwoordiger van een burger. Centraal in deze cursus staat de bezwaarprocedure rondom een nader te bepalen beschikking. In deze zaak treedt u op als vertegenwoordiger van het bestuursorgaan dan wel als vertegenwoordiger van een particuliere klant. U behartigt de belangen van uw opdrachtgever tot en met de hoorzitting bij de commissie bezwaarschriften. U leert om positie in te nemen voor uw opdrachtgever; de ene keer wordt u gevraagd om, zowel schriftelijk als mondeling, beargumenteerd op te komen tegen een genomen besluit in de primo, de andere keer moet u dit besluit juist verdedigen. Tijdens de werkcolleges wordt u aan de hand van een aantal opdrachten meegenomen langs de vele aspecten die in een bezwarenfase aan de orde komen. Voor de voorbereiding en uitvoering van opdrachten en casus geldt dat u werkt in duo‟s. Ingangseisen U beschikt over aantoonbare kennis op het gebied van staats- en bestuursrecht en adviseren. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Informatie Juridisch dossier Leerdoelen U kunt bepalen door wie, wanneer en hoe kan worden opgekomen tegen een beslissing van het gemeentebestuur. U bent in staat de hoofd- en bijzaken in een zaak in een bezwaarschriftprocedure in kaart te brengen. U bent in staat relevante feiten te achterhalen en de informatie te ordenen in een dossier. U kunt de procedureregels in de Awb met betrekking tot de bezwaarschriftprocedure toepassen en termijnen bewaken. U kunt in een bezwaarschriftprocedure een beargumenteerd, juridisch houdbaar standpunt innemen, zowel schriftelijk als mondeling. U kunt zich verplaatsen in de positie van zowel het gemeentebestuur als de burger. Onderwijsvorm Werkcollege en training. Op deze cursus is de aanwezigheidsregel van toepassing Toetsvorm Schriftelijk werkstuk Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
146/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 MINOR RECHT EN PUBLIEKE SECTOR – DECENTRALISATIE Cursuscode ADR-HBRM-0402-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 3 EC Korte inleiding De cursus Decentralisatie is onderdeel van de minor Recht en publieke sector. Deze minor is bedoeld voor studenten die een carrière als juridisch medewerker bij de decentrale overheid ambiëren en voor studenten die als toekomstige juridische dienstverlener veel met de decentrale overheid te maken zullen krijgen. Dat betekent dat in de minor afwisselend wordt gewerkt vanuit de rol van vertegenwoordiger van een bestuursorgaan respectievelijk de rol van vertegenwoordiger van een burger. Bij de cursus Decentralisatie leert u hoe de gemeentelijke organisatie in elkaar zit, wat de decentrale bevoegdheden tot wetgeving en bestuur zijn en hoe deze kunnen worden ingezet. Ook verdiept u zich in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV), het gemeentelijk wetgevingsinstrument bij uitstek en leert u welke plaats de APV inneemt in het systeem van wetgeving. U raakt op de hoogte van de verschillende beleidsterreinen waarop de gemeente actief is, wordt zich bewust van de positie die de gemeente daarbij inneemt ten opzicht van andere overheden en leert bepalen in welke omstandigheden samenwerking tussen de gemeente en andere decentrale lichamen aan de orde is. Ingangseisen U beschikt over aantoonbare kennis op het gebied van staats- en bestuursrecht en adviseren. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Regulering Informatie Leerdoelen U heeft inzicht in de plaats van de decentrale overheid, met name de gemeente, binnen het gehele overheidsstelsel. U heeft inzicht in de opbouw van de gemeentelijke organisatie (gemeenteraad, college van B&W, burgemeester, ambtelijk apparaat). U heeft besef van bestuurlijke verhoudingen en politieke verantwoordelijkheid van ambtsdragers. U kent de decentrale bevoegdheden tot wetgeving en bestuur en u kunt bepalen wanneer deze (kunnen) worden ingezet. U heeft inzicht in het doel en de werking van een Algemene Plaatselijke Verordening (APV) en u kunt deze toepassen in een concrete casus. U heeft inzicht in de bestuurlijke en rechterlijke controle van de decentrale overheid. U kunt beoordelen wanneer samenwerking tussen decentrale lichamen (en/of bestuursorganen) aan de orde is en u kent de bedoeling en achtergrond van de Wet gemeenschappelijke regelingen. U kunt op hoofdlijnen de financiële huishouding van de gemeente beschrijven. U kunt zich verplaatsen in de positie van zowel het overheidsbestuur als de burger. Onderwijsvorm Gecombineerd hoor- en werkcollege Toetsvorm Schriftelijk tentamen met open vragen Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
147/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 MINOR RECHT EN PUBLIEKE SECTOR – HANDHAVING Cursuscode ADR-HBRM-0403-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 3 EC Korte inleiding De cursus Handhaving is onderdeel van de minor Recht en publieke sector. Deze minor is bedoeld voor studenten die een carrière als juridisch medewerker bij de decentrale overheid ambiëren en voor studenten die als toekomstige juridische dienstverlener veel met de decentrale overheid te maken zullen krijgen. Dat betekent dat in de minor afwisselend wordt gewerkt vanuit de rol van vertegenwoordiger van een bestuursorgaan respectievelijk de rol van vertegenwoordiger van een burger. Bestuursrechtelijke normen leggen in veel gevallen aan de burger verplichtingen op. Het recht eist dat deze verplichtingen worden nagekomen. Het spreekt voor zich dat de naleving van de verplichtingen niet altijd een vanzelfsprekendheid is. Om ervoor te zorgen dat de bestuursrechtelijke verplichtingen toch goed worden nageleefd, heeft de overheid meerdere instrumenten tot haar beschikking. In deze cursus staat het toezicht door het bestuur op de naleving en het opleggen van sancties door bestuursorganen centraal. U zult zich onder andere verdiepen in de herstelsancties uit de Awb, te weten bestuursdwang en de dwangsom en andere onderwerpen als gedogen en de wet BIBOB. Ingangseisen U beschikt over aantoonbare kennis op het gebied van staats- en bestuursrecht en adviseren. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Informatie Leerdoelen U heeft inzicht in het juridische kader van bestuursrechtelijke handhaving. U heeft inzicht in de diverse handhavingsinstrumenten (last onder dwangsom, bestuursdwang, bestuurlijke boete, intrekken vergunning) en kunt u beargumenteren in welke gevallen welk instrument moet worden toegepast. U kunt de procedurele regels m.b.t. de voorbereiding, bekendmaking, uitvoering en effectuering van handhavingsinstrumenten toepassen op een casus. U kunt de bevoegdheden van toezichthouders benoemen. U kunt aangeven of een plicht of bevoegdheid tot handhaven bestaat. U kunt beoordelen in welke situaties een gedoogbeschikking kan worden gegeven. U kunt handhavingsinstrumenten toepassen bij overtredingen van APV-bepalingen. U kunt handhavingsinstrumenten toepassen bij overtredingen van bouw- en woningtoezichtregels. U kunt aangeven in welke situaties de Wet BIBOB van toepassing is en kunt u de procedure voor het intrekken van een bestaande vergunning met toepassing van de Wet BIBOB beschrijven. U heeft inzicht in de handhavingsinstrumenten die specifiek ter beschikking staan aan de burgemeester. U heeft inzicht in de verhouding tussen de bestuursrechtelijke handavingsinstrumenten en het strafrecht. U kunt zich verplaatsen in de positie van zowel het overheidsbestuur als de burger. Onderwijsvorm Gecombineerd hoor- en werkcollege Toetsvorm Schriftelijk tentamen met open vragen Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
148/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 MINOR RECHT EN PUBLIEKE SECTOR – OMGEVINGSRECHT Cursuscode ADR-HBRM-0406-11 Soort cursus keuzecursus Studiebelasting 5 EC Korte Inleiding Deze cursus is onderdeel van de minor Recht en publieke sector. Deze minor is bedoeld voor studenten die een carrière als juridisch medewerker bij de decentrale overheid ambiëren en voor studenten die als toekomstige juridische dienstverlener veel met de decentrale overheid te maken zullen krijgen. Dat betekent dat in de minor afwisselend wordt gewerkt vanuit de rol van vertegenwoordiger van een bestuursorgaan respectievelijk de rol van vertegenwoordiger van een burger. Met ingang van 1 juli 2010 is de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) in werking getreden. Kern van de Wabo is de invoering van één vergunning voor diverse activiteiten die invloed hebben op de fysieke leefomgeving. Op één aanvraag neemt het bevoegd gezag in één procedure één beslissing. De verschillende aspecten van het besluit kunnen dan vervolgens in één bestuursrechtelijke procedure aan de orde komen. De Wabo bevat niet alle bepalingen van omgevingsrecht maar dient in de praktijk in combinatie met enkele nauw daarmee samenhangende wetten te worden gelezen en toegepast. Die nauw daarmee samenhangende wetten zijn onder meer de Wet Milieubeheer, de Wet ruimtelijke ordening, de Woningwet en de Monumentenwet, de Natuurbeschermingswet , de Flora –en faunawet en de Waterwet. In deze cursus behandelen we de meest relevante bepalingen van het omgevingsrecht (ruimtelijke ordenings- en milieurecht) en het bestuursrecht in onderlinge samenhang. Ingangseisen U beschikt over aantoonbare kennis op het gebied van staats- en bestuursrecht en adviseren. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Regulering/rechtsbescherming Informatie Leerdoelen U kent de uitgangspunten van de Wabo en u kent de gevolgen die de Wabo heeft voor de vergunningaanvrager en de vergunningverlener. U heeft kennis van de aspecten waar de Wabo betrekking op heeft en u weet wie in het kader van de Wabo de bevoegde bestuursorganen zijn. U kent de Wabo-aanvraagprocedure en u weet hoe de Wabo-aanvraagprocedure zich verhoudt tot andere omgevingswetten. U weet op welke manieren Wabo-vergunningen kunnen worden aangevraagd en gewijzigd. U weet welke controle er is op naleving van de Wabo-vergunningen. U kent de handhavingsmiddelen in het kader van de Wabo. U heeft kennis van de wijze waarop de rechtsbescherming is geregeld. U heeft kennis van de belangrijkste met de Wabo samenhangende wet- en regelgeving. U heeft kennis van de Wet ruimtelijke ordening en de in dat verband relevante terminologie. U heeft kennis van de Wet milieubeheer en het Activiteitenbesluit. U heeft kennis van de belangrijkste wetten van het omgevingsrecht. U heeft kennis van de bestemmingsplanprocedure. Onderwijsvorm Hoor- en werkcollege Toetsvorm Schriftelijk tentamen met open vragen Literatuur Studiewijzer en eventueel aanvullend studie –en oefenmateriaal Mr. M.N. Boeve e.a., Omgevingsrecht. Europa Law Publishing, Groningen, 2010, derde druk ISBN van uitgave uit 2010 is 978-90-8952-099-9, maar schaf altijd de meest recente uitgave aan.
149/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Prof. Mr. P.J.J. van Buuren, mr. A.A.J. de Gier, Prof. Mr. A.G.A. Nijmeijer, Mr. J. Robbe, Hoofdlijnen Ruimtelijk bestuursrecht, achtste druk (2010). ISBN van uitgave uit 2010 is 978-90-1307-398-0, maar schaf altijd de meest recente uitgave aan. Overig studiemateriaal wordt op de cursussite geplaatst Wettenbundel SDU / Kluwer 2011/1012 en regelgeving die in de loop van de cursus wordt aanbevolen of verstrekt
150/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
ONDERZOEK HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-210-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 10 EC Korte inleiding Hbo-juristen krijgen in hun werk te maken met juridische vraagstukken die door middel van praktijkgericht onderzoek moeten worden opgelost. Als Hbo-jurist moet u daartoe in staat zijn met een opdrachtgever te overleggen en te onderhandelen over een onderzoeksopdracht om vervolgens met een grote mate van zelfstandigheid een onderzoek te kunnen opzetten en uitvoeren. Tijdens deze cursus verwerft u de kennis en de vaardigheden om dit te kunnen doen. Daarnaast leert u in deze cursus hoe u anderen kunt adviseren over juridisch relevante onderwerpen. Daarbij zorgt u er eerst voor dat de rechtsvraag en eventuele niet-juridische vragen duidelijk worden. Vervolgens formuleert u een advies en brengt u dat op een heldere manier over op de cliënt. Door deze cursus te volgen bereidt u zich mede voor op de praktijkopdracht tijdens de stage en op het afstudeerproject in het vierde jaar. In die beide studieonderdelen staat de opzet en uitvoering van een onderzoek centraal. Ook kan het zo zijn dat u in de door u te kiezen minor of vakken uit uw profileringsruimte onderzoeksvaardigheden in de praktijk moet brengen. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Juridische audit Kwaliteit Leerdoelen U kunt een probleemstelling, doelstelling en vraagstelling(en) formuleren. U kunt een plan van aanpak maken. U bent in staat relevante literatuur te zoeken en te verwerken. U kunt interviews opzetten, uitvoeren en analyseren. U kunt een conclusie en aanbevelingen schrijven. U bent in staat een literatuurlijst en bijlagen te maken. U kunt een onderzoeksverslag schrijven. U kunt voldoende gegevens verzamelen om rechtsvragen te kunnen beantwoorden. U kunt juridische onderwerpen op heldere wijze aan derden overbrengen. U kunt consequenties schetsen van juridische en andere procedures en trajecten. U kent uw sterke en zwakke kanten in adviseren en u kunt deze benoemen. Onderwijsvorm Hoorcollege onderzoek Werkcollege onderzoek Werkcollege adviseren Op deze cursus is de aanwezigheidsregel van toepassing Toetsvorm Schriftelijk tentamen met meerkeuzevragen en open vragen (40%) Onderzoeksverslag (30%) Mondeling tentamen en verslag adviseren (30%) Alle onderdelen moeten met een voldoende worden afgesloten In deze cursus zal de toets of een gedeelte daarvan, ook worden beoordeeld op taalvaardigheid. De toets is behaald als zowel voor de inhoud als voor de schriftelijke taalbeheersing een voldoende is behaald. De criteria waaraan de schriftelijke taalbeheersing moet voldoen, worden vooraf bekendgemaakt. Literatuur e Janssen, D. (red.), Zakelijke Communicatie 1.Groningen: Noordhoff Uitgevers. 5 druk (2007) 151/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 e
Poutré, Bert la, Juridische adviesvaardigheden. Groningen: Noordhoff Uitgevers, 1 druk (2009) Van Veen, M, Westerkamp, K, Deskresearch. Amsterdam: Pearson Education (2010) Studiewijzer onderzoek (digitaal beschikbaar) Studiewijzer adviseren (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
152/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
PERSONEN- EN FAMILIERECHT HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-202-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding Het personen- en familierecht is de laatste jaren sterk in beweging geweest als gevolg van gewijzigde maatschappelijke opvattingen. Denk bijvoorbeeld aan de invoering van het ouderschapsplan en de afschaffing van de flitsscheiding. In deze cursus gaat het om een inleiding in dit rechtsgebied. Diverse onderwerpen zullen worden aangestipt, zoals afstamming, huwelijk en echtscheiding. U zult expliciet ingaan op conflicten die in de praktijk veelvuldig voorkomen. Competenties • Diagnosticeren • Beslissen • Adviseren • Belangen behartigen • Informatie Leerdoelen • U heeft inzicht in de hoofdlijnen van het personen- en familierecht. • U kunt het personen- en familierecht plaatsen binnen de algemene privaatrechtelijke regels. • U bent in staat de wettelijke regels toe te passen op praktijksituaties, zoals deze in de werkelijke rechtspraktijk voorkomen. • U bent in staat met betrekking tot deze problematiek een plan van aanpak op te stellen en een advies te formuleren. • U bent in staat een complex juridisch vraagstuk op het terrein van het personen- en familierecht uit diverse posities te analyseren en af te handelen. Onderwijsvorm Hoor- en werkcollege Toetsvorm Schriftelijk tentamen met open vragen Literatuur • Studiewijzer (digitaal beschikbaar) • Kluwer Collegebundel 2010-2011 • Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
153/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
PRIVAATRECHT 1 HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-128-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding De cursus Privaatrecht 1 valt uiteen in twee onderdelen: verbintenissenrecht en burgerlijk procesrecht. Bij het onderdeel verbintenissenrecht leert u onder meer wat privaatrechtelijke rechtshandelingen zijn, wat verbintenissen zijn en hoe deze ontstaan. Verder leert u bijvoorbeeld hoe een overeenkomst – dat is een bron van verbintenissen – tot stand komt en wat de gevolgen zijn van zogenoemde toerekenbare tekortkoming in de nakoming van een overeenkomst. Ten slotte maakt u kennis met een andere belangrijke bron van verbintenissen, de onrechtmatige daad, en met een aantal risicoaansprakelijkheden, zoals die van ouders voor hun minderjarige kinderen. Het onderdeel burgerlijk procesrecht verschaft u de basiskennis van het Nederlandse burgerlijk procesrecht. Kennis van dit formele privaatrecht hebt u nodig om materieelrechtelijke aanspraken uit het verbintenissenrecht, bijvoorbeeld een aanspraak op schadevergoeding uit onrechtmatige daad, geldend te kunnen maken. Anders gezegd: u kunt wel menen dat een rechtzoekende recht heeft op betaling van een schadevergoeding, maar wat doet u als zijn wederpartij blijft weigeren om die schadevergoeding te betalen? In het Burgerlijk procesrecht vindt u het antwoord op deze vraag. De cursus Privaatrecht 1 wordt aangeboden in dezelfde periode als De procespraktijk. In die cursus gaat u zelfstandig optreden in twee privaatrechtelijke casus uit de praktijk. Ook volgt u in deze periode de cursus De kritische professional waarin u de beginselen leert van kritisch denken, presenteren en debatteren. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangen behartigen Informatie Leerdoelen Verbintenissenrecht U hebt een gedegen kennis van en inzicht in het gedeelte van het privaatrecht dat gaat over het geheel van rechtsregels dat betrekking heeft op de vermogensrechtelijke rechtsverhouding van een rechtssubject tot een ander rechtssubject. U bent in staat relevante rechtsbronnen te hanteren en toe te passen. U bent in staat verbintenisrechtelijke casusposities op te lossen en uw standpunt goed te motiveren aan de hand van literatuur, wetgeving en jurisprudentie. Burgerlijk procesrecht U kunt relevante rechtsbronnen zoeken, selecteren en ordenen. U kent de hoofdbeginselen van het burgerlijk procesrecht, begrijpt het belang daarvan en weet de beginselen te vinden in de wetgeving. U kent de diverse deelnemers aan de civiele procedure en u kunt hun taken en bevoegdheden uitleggen. U kunt uitleggen welke rechter in welk geschil (absoluut en relatief) bevoegd is. U kunt het verloop van de dagvaardingsprocedure en de verzoekschriftprocedure in eerste aanleg beschrijven. U kent de betekenis van de begrippen rol, rolrechter en rolreglement. U kunt het verloop van de procedure in kort geding beschrijven en aangeven wat de verschillen zijn met de bodemprocedure in eerste aanleg. U kunt de rechtsmiddelen en hun toepassing beschrijven. U begrijpt wat executie inhoudt en u kunt aangeven wat wordt verstaan onder executoriaal en conservatoir beslag. U kunt aangeven wat het belang is van het formele privaatrecht voor het materiële privaatrecht. Inhoud Verbintenissenrecht Centraal staat de theorie over de totstandkoming van rechtsrelaties (verbintenissen) tussen deelnemers aan het rechtsverkeer (rechtssubjecten) onderling, de inhoud van die verbintenissen en het tenietgaan ervan. De theorie zal worden uitgelegd in een gecombineerd hoor/werkcollege. Er zal gebruik worden gemaakt van praktijkvoorbeelden en collegeopdrachten. Dit vraagt van u een (pro-)actieve studiehouding. Burgerlijk procesrecht Centraal staat de theorie van het burgerlijk procesrecht. Die theorie wordt toegelicht in een hoorcollege en verder verdiept in een werkcollege aan de hand van praktijkvoorbeelden en collegeopdrachten. U verwerft 154/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
kennis over de hoofdbeginselen van het burgerlijk procesrecht, de regels voor de diverse civiele procedures, bewijs, incidenten in de procedure, rechtsmiddelen en tenuitvoerlegging. Ook verdiept u zich in de verschillende deelnemers aan de civiele procedures en hun taken en bevoegdheden. Met deze kennis kunt u een procesdossier beter begrijpen en zelf opbouwen. Ook bent u in staat om advies te geven aan een rechtzoekende over de stappen die ondernomen kunnen worden om het (juridische) gelijk bij de rechter te halen. U kunt vaststellen welke informatie relevant is voor een goed verloop van de procedure. Verder kunt u bepalen hoe sterk de positie van uw opdrachtgever is met het oog op het bewijs dat voorhanden is. De colleges vormen een aanvulling op zelfstudie. Onderwijsvorm Gecombineerd hoor- en werkcollege verbintenissenrecht Hoor- en werkcollege burgerlijk procesrecht Toetsvorm • Schriftelijk tentamen verbintenissenrecht • Schriftelijk tentamen burgerlijk procesrecht met meerkeuzevragen en open vragen Literatuur • Kluwer Collegebundel 2011-2012 • Studiewijzers en aanvullend materiaal (digitaal beschikbaar) • Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt aanbevolen Schaafsma-Beversluis, E.L., Burgerlijk procesrecht, Boom Basics, laatste druk, Den Haag: Boom Juridische uitgevers
155/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
PRIVAATRECHT 2 HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-132-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding De cursus Privaatrecht 2 valt uiteen in twee onderdelen: goederenrecht en juridisch argumenteren. Bij het onderdeel goederenrecht gaat het met name om de plaatsbepaling van het goederenrecht in het materiële privaatrecht en de relatie van het rechtssubject tot een goed of goederen. Daarbij komen een aantal belangrijke begrippen/leerstukken aan de orde, zoals: bezit, overdracht, beschikkingsbevoegdheid, verkrijging en verlies door verjaring, eigendom, beperkte goederenrechtelijke rechten en zekerheidsrechten. Bij het onderdeel juridisch argumenteren worden juridische documenten geanalyseerd op hun structuur en logische opbouw. U kijkt naar de stelling van een tekst, datgene wat de schrijver wil duidelijk maken en beziet vervolgens hoe men tot een bepaalde conclusie heeft kunnen komen. Van groot belang daarbij is dat u de juridisch relevante feiten achterhaalt, iets wat ook bij goederenrecht geleerd wordt. Competenties • Diagnosticeren • Beslissen • Adviseren • Belangen behartigen • Informatie Leerdoelen Goederenrecht • U kent het gedeelte van het privaatrecht dat gaat over het geheel van rechtsregels dat betrekking heeft op de vermogenrechtelijke rechtsverhouding van een rechtssubject tot een goed of goederen. • U kent de gevolgen van verbintenissen die van invloed zijn op de goederenrechtelijke positie van rechtssubjecten. • U bent in staat rechtsbronnen te hanteren. • U bent in staat goederenrechtelijke casus op te lossen. Juridisch argumenteren • U bent in staat de conclusie van een betoog of uitspraak te achterhalen. • U bent in staat het waarom achter deze conclusie te achterhalen. • U kunt de juridisch relevante feiten selecteren. • U kunt drogredeneringen herkennen. Inhoud Goederenrecht Bij het onderdeel goederenrecht wordt gekeken naar de ontstane juridische banden, de rechtsverhouding, tussen een deelnemer aan het rechtsverkeer en een goed of goederen. Deze cursus vertoont een grote samenhang met het onderdeel verbintenissenrecht uit Privaatrecht 1. De theorie zal worden uitgelegd in een gecombineerd hoor- en werkcollege. Er zal gebruik worden gemaakt van praktijkvoorbeelden en collegeopdrachten. Dit vraagt van u een actieve studiehouding. De colleges vormen een aanvulling op het verwerken van de studiestof door zelfstudie. Juridisch argumenteren Bij het onderdeel juridisch argumenteren worden een aantal uitspraken van rechter geanalyseerd; het zijn uitspraken van zowel lagere instanties alsook van appelzaken en zaken die voor de Hoge Raad zijn gekomen. Daarnaast zullen er een aantal juridische teksten op het gebied van goederenrecht worden bekeken. De theorie zal worden uitgelegd in een gecombineerd hoor- en werkcollege. Er zal gebruik worden gemaakt van praktijkvoorbeelden en collegeopdrachten. Dit vraagt van u een actieve studiehouding. De colleges vormen een aanvulling op het verwerken van de studiestof door zelfstudie. Onderwijsvorm • Hoor- en werkcollege goederenrecht • Hoor- en werkcollege juridisch argumenteren Toetsvorm • Schriftelijk tentamen goederenrecht met open vragen (50%) • Schriftelijk tentamen juridisch argumenteren met open vragen (50%) 156/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Literatuur Goederenrecht • Studiewijzer en aanvullend materiaal (digitaal beschikbaar) • Kluwer Collegebundel 2010-2011 • Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt Juridisch argumenteren • Studiewijzer (digitaal beschikbaar) • Reader Juridisch argumenteren • Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
157/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
RECHT, SAMENLEVING EN ORGANISATIE HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-403-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding De eerste twee weken staat inleiding in de sociale wetenschappen centraal. Hierbij worden onderwerpen als de verzorgingstaat, genderstudies en multiculturele samenleving behandeld. Daarna wordt de cursus gesplist in twee onderdelen. In het eerste onderdeel staat rechtssociologie centraal. In de rechtssociologie komt de invloed aan de orde die samenleving op het recht uitoefent en de invloed van het recht op de samenleving. Hierbij kan worden gedacht aan onderwerpen als waarom houden mensen zich niet aan het rookverbod, en kan recht worden gebruikt om sociale ongelijkheid te voorkomen? Het tweede onderdeel bestaat uit beleid en organisatie. We bekijken hoe sociale zekerheid en andere overheidsregulering van invloed is op het gedrag van organisaties. Er is oog voor de rol van vakbonden en werkgeversorganisaties. We kijken naar achterliggende ideologische en maatschappelijke doelstellingen, Europese context en actuele discussies over gewenste en ongewenste regulering. Op het niveau van organisaties is er aandacht voor verschillende stijlen van besturing, management en organisatieculturen. Competenties • Diagnosticeren • Beslissen • Adviseren • Belangen behartigen • Regulering • Juridische audit • Informatie Leerdoelen • U kunt verband leggen tussen samenleving en recht. • U kunt nieuwe en bestaande wetgeving plaatsen in een breed maatschappelijk kader. • U heeft oog voor de invloed van overheidsregulering op het gedrag van organisaties. • U bent bekend met verschillende stijlen van besturing, management en organisatieculturen. Onderwijsvorm Werkcollege Toetsvorm • Schriftelijk tentamen rechtssociologie met open vragen (50%) • Schriftelijk tentamen beleid en organisatie met open vragen tentamen en meerkeuzevragen (50%) Beide onderdelen moeten met een voldoende worden afgesloten. Literatuur • Studiewijzer (digitaal beschikbaar) • Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
158/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
RECHTSTOEPASSING HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-402-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding Deze cursus bestaat uit twee onderdelen: dossiervorming en schrijven van een beleidsadvies. Beide onderdelen bereiden u voor op de beroepspraktijk. In de praktijk heeft u als Hbo-jurist veelvuldig te maken met dossiers. In het juridisch werkveld is dossiervorming doorgaans gekoppeld aan rechtsgebieden: strafrecht (veel bewijsstukken zoals. processen-verbaal), bestuursrecht of privaatrecht (veel schriftelijke processtukken). Als Hbo-jurist dient u vaardigheden aan te leren in het omgaan met dossiers. In deze cursus toetsen we eerder opgedane competenties, aangevuld met het aanleren van nieuwe vaardigheden. Er is sprake van een grote mate van zelfstandig werken in groepen. De cursus heeft een integratief karakter en kan worden beschouwd als een proeve van bekwaamheid op verschillende aspecten van de opleiding. In de beroepspraktijk moeten Hbo-juristen ook in staat zijn om een beleidsadvies te schrijven. Veel professionele organisaties werken namelijk met beleidsadviezen. Vaak schakelen zij hun juridische medewerkers in om deze beleidsadviezen te schrijven. Dit geldt zeker als het beleidsadvies betrekking heeft op wet- en regelgeving. Met deze cursus bereidt u zich op die taak voor. Ingangseis U heeft de stage met een voldoende afgerond Competenties Diagnosticeren Adviseren Belangen behartigen Beslissen Juridische audit Juridisch dossier Kwaliteit Leerdoelen U kunt een zakelijke en juridische casus op een objectieve en feitelijke manier beschrijven. U bent in staat om op een doelgerichte en doelmatige wijze een dossier op te bouwen, te behandelen en te beheren. U kunt een adequate selectie maken uit een omvangrijke hoeveelheid gegevens. U kunt een doelgroepgerichte schrijfstijl hanteren. U kent de eisen die uit een oogpunt van toegankelijkheid en juridische relevantie aan een beleidsadvies worden gesteld en u bent in staat die eisen toe te passen. Onderwijsvorm Werkcollege Op deze cursus is de aanwezigheidsregel van toepassing Toetsvorm Schriftelijk werkstukken (vorming van een dossier o.a. door het schrijven van juridische stukken; schrijven van een beleidsadvies) Literatuur Kluwer Collegebundel 2011-2012 Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
159/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
STAATS- EN BESTUURSRECHT HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-125-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding Het staats- en bestuursrecht houdt zich bezig met tal van interessante vraag- en leerstukken. Denk hierbij aan het belang van de vrijheid van meningsuiting of de gevolgen van de Europese regelgeving voor het Nederlandse recht. Bij het staatsrecht staat het functioneren van de staat op centraal en decentraal niveau, de werking van de democratie en rechtsstaat, de organisatie van de rechtspraak en rechtsbescherming tegen de overheid centraal. Voorts komen de bevoegdheden van de regering en het parlement en de totstandkoming van een wet aan de orde. Bij het bestuursrecht maakt u kennis met het systeem van de Algemene wet bestuursrecht (Awb), het samenspel tussen het bijzondere en algemene bestuursrecht en de spelers en de spelregels. Staats- en bestuursrecht komt in alle deelgebieden van het recht aan de orde. Omdat het recht functioneert binnen de rechtsstaat krijgt u niet alleen meer inzicht in de staat, maar ook een beter beeld van het recht. Competenties • Diagnosticeren • Beslissen • Adviseren • Belangen behartigen • Informatie Leerdoelen • U heeft inzicht in de vereisten voor democratie en rechtsstaat. • U kent de centrale en decentrale lichamen van de overheid. • U kent de taken en bevoegdheden van centrale en decentrale bestuursorganen. • U heeft inzicht in de functie van de grondrechten en de daarbij behorende rechtsbescherming. • U weet hoe rechtsbescherming en rechtspraak in het algemeen in Nederland en in het bijzonder binnen het bestuursrecht zijn georganiseerd. • U kent de belangrijkste internationale en Europese instellingen en organen (vierde bestuurslaag). • U heeft inzicht in de invloed van Europees recht binnen het staats- en bestuursrecht. • U heeft inzicht in de opbouw van de Awb en de gelaagde structuur daarvan. • U heeft inzicht in de verhouding tussen Awb en bijzonder bestuursrecht. • U kent de kernbegrippen uit de Awb en kunt deze toepassen in een casus. • U heeft inzicht in de totstandkoming van wetten en besluiten. Onderwijsvorm Hoorcollege en werkcollege. Toetsvorm Schriftelijk tentamen met meerkeuzevragen en open vragen Literatuur • Studiewijzer en eventueel aanvullend studie- en oefenmateriaal (digitaal beschikbaar) • Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt.
160/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
STAGE HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-305-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 45 EC Doel van de stage Het belangrijkste doel van de stage is dat u ervaring opdoet in de beroepspraktijk van de Hbo-jurist en uw kennis en vaardigheden leert toepassen in de dagelijkse werkzaamheden. Daarnaast ontwikkelt u zich verder in uw persoonlijke doelen en beroepshouding. U kunt kiezen voor een stage van tien maanden of twee keer vijf maanden. Stage is een vorm van praktijktijd, die aan strikte eisen moet voldoen. De belangrijkste eis is dat u, naast de dagelijkse werkzaamheden (uitvoerende taken), gedurende de stageperiode opdrachten maakt. Eén van de opdrachten is een praktijkonderzoek. U werkt deze opdracht zoveel mogelijk zelfstandig uit en u maakt gebruik van uw kennis en vaardigheden uit de cursus Onderzoek. Dit onderzoek wordt door de stage instelling in overleg met u vastgesteld en ter goedkeuring aan de opleiding (in casu de stagedocent) voorgelegd. De stage biedt u de mogelijkheid om een organisatie van binnenuit te bekijken en de inhoud van het juridische werk in de praktijk te leren kennen. De instelling/organisatie waarbinnen de stage wordt uitgevoerd is verantwoordelijk voor begeleiding op de werkplek. U wordt vanuit de opleiding begeleid door een stagedocent en door middel van het onderwijs in het lintprogramma). Dit onderwijs vindt plaats op de dinsdag. Informatie over het lintprogramma treft u aan op de cursussite van dit programma. De HBR-voltijdstudenten doen in het kader van hun opleiding een stage van 1232 uur. U werkt daadwerkelijk een aantal uren meer en bouwt zodoende verlofuren op. Deze extra te werken uren wordt jaarlijks vastgesteld en treft u aan in de stagehandleiding. De stage beslaat tien maanden en levert - indien met goed gevolg afgelegd - 45 EC op. Tijdens de stage volgt u een zogenaamd Lintprogramma dat u 15 EC oplevert. Inschrijven voor de Stage HBR VT Net zoals u zich voor andere cursussen inschrijft als deelnemer, schrijft u zich als stagiaire in Osiris in voor de stage. Alleen als u ingeschreven bent kunnen uw resultaten verwerkt worden. Stagewaardigheid: toelatingsvoorwaarden voor de stage Om aan de stage te kunnen beginnen moet u aan de volgende voorwaarden voldoen (de zogenoemde stagewaardigheid): 1. u heeft de propedeuse behaald; 2. u heeft, naast het gestelde onder 1, tenminste 50 EC uit de hoofdfase behaald; 3. u heeft een stage-instelling gevonden, waar u 30 uur per week, verspreid over 4 dagen stage kunt lopen en waar u aan een praktijkonderzoek kunt werken; 4. u heeft de training stagevoorbereiding met een voldoende afgerond. U bent zelf verantwoordelijk voor het aantonen van uw stagewaardigheid en voor het vinden van een stageplaats. U levert daarvoor op het praktijkbureau een kopie van uw propedeusediploma aan en een cijferlijst waaruit blijkt dat u voldoende studiepunten heeft behaald. Daarnaast levert u voor de gegeven deadline een volledig ingevulde conceptovereenkomst in. De stagewaardigheid dient uiterlijk twee maanden voor aanvang van de stage geregistreerd te worden. Ook indien u op dat moment nog niet stagewaardig bent, dient u de stukken in te leveren. Mocht u na verwerking van de hertentamens nog niet aan de stagewaardigheidseis voldoen, dan kunt u niet op stage gaan. Voorwaarden gesteld aan de stageplaats Van u wordt verwacht dat u zelf een passende stageplaats zoekt. Voor de stage gelden de volgende bepalingen. 1. De stage dient verricht te worden op een stageplaats waar een praktijkopdracht op (bijna) HBO-niveau kan worden uitgevoerd. Het werk binnen de stage-instelling, althans een aanzienlijk deel daarvan, is juridisch van aard. De opleiding dient van te voren een stageplaats goed te keuren en stelt daarbij naast de hiervoor omschreven inhoudelijke eisen als voorwaarde dat de organisatie praktijkbegeleiding door een gekwalificeerde beroepskracht garandeert (juridisch geschoold op HBOof academisch niveau). De opleiding hanteert de term praktijkbegeleider voor de functionaris die namens de stageverlenende organisatie de directe praktijk- of werkbegeleiding verzorgt. 2. De organisatie dient op het moment dat de stage begint minstens een jaar te bestaan en effectief te functioneren. 3. Eenmansposten kunnen niet dienen als stageplaats. Er moet gewerkt worden in teamverband. 4. De organisatie moet de student gelegenheid bieden kennis te nemen van en ervaring op te doen met de juridische beroepspraktijk. De opleiding hanteert hiervoor de term meewerkstage.
161/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Kenmerkend voor een stage is dat leerervaringen in het kader van het onderwijs en uitvoerende werkzaamheden ten behoeve van de organisatie met elkaar samengaan. Een stage berust dan ook op een drie-partijenovereenkomst, waarin opleiding, organisatie en student zich aan elkaar verplichten. Organisatie en opleiding dragen daarbij een gedeelde verantwoordelijkheid voor uw leerproces. Wanneer de organisatie niet aan alle eisen voldoet die de opleiding stelt, betekent dit niet per definitie dat er geen stage gelopen kan worden. In geval van twijfel zult u in een zo vroeg mogelijk stadium de stagecoördinator moeten raadplegen. Studieonderdelen in het stagejaar Het is niet mogelijk om de stage en het lintprogramma te combineren met het reguliere onderwijs. U kunt tijdens de stage dus geen reguliere cursussen volgen of andere onderwijsonderdelen als keuzecursussen, profileringsruimte en minoren. Tijdens de stage kunt u uitsluitend deelnemen aan hertentamens (waarvoor geen nieuwe aanwezigheidsplicht geldt).Voor het maken van een hertentamen tijdens uw werk, dient u verlofuren op te nemen. Duur en studiebelasting van de stage De stage kan pas beginnen als de student stagewaardig is. De stage kan op twee momenten in het jaar starten: aan het begin van periode A in september en tijdens periode C in februari (voor exacte data zie de stagehandleiding voor stagiairs HBO-Rechten). Voor de stagestart in februari geldt dat u na de zomervakantie de tweede helft van uw stage doet (of uw tweede stage van vijf maanden). De goedkeuring van de stageplaats moet minimaal twee maanden voor de aanvang van de stage aangevraagd worden door middel van het inleveren van een volledig ingevulde concept stageovereenkomst bij het praktijkbureau. Daarna beoordeelt de stagecoördinator het stagecontract en heeft hij zo nodig overleg met de stageorganisatie. De organisatie van de stage De te volgen procedures en de aanleverdata staan beschreven in de stagehandleiding voor stagiairs HBORechten. Indien er, na het lezen van de handleiding, nog vragen onbeantwoord blijven, kunt u deze voorleggen aan het praktijkbureau HBR VT. Toetsvorm De stage wordt beoordeeld aan de hand van drie criteria. 1. Het functioneren van de student binnen de stageverlenende organisatie 2. Het juridische praktijkonderzoek 3. Het eindverslag Aanvullend karakter van de stagehandleiding voor stagiairs HBO-Rechten De stagehandleiding voor stagiairs HBO-Rechten kent een nadere uitwerking van wat hiervoor is beschreven en is derhalve te beschouwen als een appendix op de studiegids. De handleiding is digitaal beschikbaar via de cursussite stage. Stage in het buitenland Binnen de profileringsruimte in het vierde studiejaar is het mogelijk om een juridische stage te lopen bij een bedrijf of instelling in het buitenland. U moet zelf een stageplaats zoeken die moet worden goedgekeurd door de contactpersoon Internationalisering van de opleiding. Toestemming wordt verleend met inachtneming van de volgende uitgangspunten.
De omvang van de stage-werkzaamheden omvat 15 EC (420 uur) of 30 EC (840 uur) gedurende 1 of 2 onderwijsperiodes. U verricht tijdens de stage juridische werkzaamheden op HBO-niveau. U levert een aantal beroepsproducten af ten bewijze van de werkzaamheden op HBOniveau. U kunt aantonen dat u voldoende kennis heeft van de taal van het gastland. U schrijft een uitgebreid verslag van de stage. De stageverlener geeft een schriftelijke beoordeling van het uw functioneren. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Bart Hoeijmakers of Jos Janssen, beiden contactpersoon Internationalisering. Literatuur • Stagehandleiding voor stagiairs HBO-Rechten (digitaal beschikbaar)
162/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
STAGEVOORBEREIDING HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-212-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting circa 28 uur als onderdeel van de stage Korte inleiding Met de cursus Stagevoorbereiding legt u de basis voor de stageperiode. U onderzoekt welke uw belangrijkste, voor de beroepspraktijk relevante, kwaliteiten zijn. U vormt zich een beeld van de beroepspraktijk en u gaat na welke plaats in die praktijk voor u passend is. Ook besteedt u aandacht aan de praktische voorbereiding van de stage, waarbij uw sollicitatie een cruciale rol speelt. De cursus heeft (gedeeltelijk) het karakter van een sollicitatietraining en is dus ook later bruikbaar als u een functie zoekt als afgestudeerd Hbo-jurist. Ingangseis Om deel te mogen nemen aan deze cursus moet u voorafgaand aan de trainingsdag een voorbereidende opdracht maken die van voldoende niveau moet zijn. Competenties Wat u tijdens de cursus leert kunt u beschouwen als voorwaarden om tijdens de stage en de beroepspraktijk de verschillende competenties (verder) te ontwikkelen die u als hbo-jurist nodig zult hebben. Leerdoelen
U bent in staat u te oriënteren op het werkveld van de hbo-jurist; U kunt uw kwaliteiten (als aankomend hbo-jurist) naar voren brengen; U kunt een goede sollicitatiebrief schrijven; U kunt een sollicitatiegesprek gedegen voorbereiden. Onderwijsvorm Een trainingsdag Op deze cursus is de aanwezigheidsregel van toepassing Let op: vóór de stagestart in februari en die in september worden begin periode B respectievelijk einde periode C diverse trainingsdagen aangeboden. Zo‟n trainingsdag komt niet automatisch voor op uw reguliere rooster. U zorgt zelf voor inschrijving voor een van de trainingsdagen voorafgaand aan de eerstvolgende stagestart waarvan u gebruik wilt maken. Meer informatie kunt u vinden op de cursussite. Toetsvorm Schriftelijk werkstuk Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Reader (digitaal beschikbaar) e Janssen, D. (red.), Zakelijke Communicatie 1. Noordhoff Uitgevers. 5 druk (2007) Eventueel aanvullend materiaal (digitaal beschikbaar)
163/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
VAARDIG MET RECHT 1 HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-123-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding U maakt kennis met juridische vaardigheden die tijdens de gehele studie aan bod zullen komen: hanteren van wettenbundels, de totstandkoming van een wet, lezen en analyseren van rechtspraak, oplossen van juridische casus op verschillende rechtsgebieden. Deze cursus vertoont een grote samenhang met de cursus De basis van het recht: de onderwerpen sluiten op elkaar aan en dienen in samenhang met elkaar te worden bestudeerd. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Informatie Kwaliteit Leerdoelen U kent, in aansluiting op de cursus De basis van het recht, de diverse rechtsgebieden. U kunt de wettenbundel hanteren door wetsartikelen op te zoeken en te analyseren. U kunt eenvoudige juridische uitspraken (jurisprudentie) begrijpend lezen en analyseren. U kunt een rechtsvraag analyseren. U kunt een gemotiveerd antwoord op een rechtsvraag formuleren. Onderwijsvorm Hoorcollege en werkcolleges Toetsvorm Schriftelijk tentamen Vaardig met recht 1 met open vragen Taalbeheersing Schriftelijk tentamen Taalbeheersing met meerkeuzevragen In deze cursus is een deeltoets uitsluitend gericht op schriftelijke taalvaardigheid. Deze toets maakt deel uit van het Project Taal en moet met een voldoende worden afgerond. De criteria waaraan de schriftelijke taalbeheersing moet voldoen, worden vooraf bekendgemaakt. Literatuur Studiewijzer (digitaal beschikbaar) Kluwer Collegebundel 2011-2012 Overige literatuur wordt nader bekend gemaakt
164/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
VAARDIG MET RECHT 2 HBR VT Cursuscode ADR-HBRV-126-11 Soort cursus verplichte cursus Studiebelasting 5 EC Korte inleiding De cursus Vaardig met recht 2 bestaat uit een drietal onderdelen. Onderdeel één betreft het oplossen van casuïstiek aan de hand van een stappenplan waar u gedurende de opleiding gebruik van kunt maken. Het oplossen van een casus vormt een centraal onderdeel van het werk van de meeste juristen en juridische dienstverleners. In een opleiding waar recht een centrale plaats inneemt is het oplossen van een casus een belangrijk onderdeel van de juridische vakken. Het gaat om een vaardigheid die exemplarisch is voor het juridisch denken en handelen. Als Hbo-jurist heeft u de taak om binnen het veld van mogelijkheden te zoeken naar de oplossing die u zelf verdedigbaar acht en die zo goed mogelijk past binnen het recht. In het onderdeel stappenplan verwerft u de vaardigheid een casus op te lossen. Deze vaardigheid bestaat er uit dat u met een bepaalde hoeveelheid informatie uw weg kunt vinden, waarbij de feiten van de casus en het toepasselijke recht bakens zijn. Weliswaar zal het zoekproces niet steeds het zelfde zijn, maar veel stappen komen in elk zoekproces regelmatig voor. Door intensieve oefening in het oplossen van casus kunt u uw vaardigheid op dit gebied ontwikkelen. Kennismanagement en ICT-vaardigheden worden steeds meer verlangd van de HBO jurist. Zoeken naar relevante informatie voor de oplossing van een vraagstuk in (juridische) databanken valt daar zeker onder. Onderdeel twee van de cursus omvat een elementaire inleiding in het zoeken naar informatie in de verschillende (juridische) databanken. Dit onderdeel van de cursus is vooral praktisch van aard en zal worden verzorgd in computerlokalen. Tijdens het werkcollege zult u actief zoeken in de verschillende databanken om de voorgelegde vragen op te kunnen lossen. Het derde onderdeel bestaat uit een training op het gebied van gespreksvoering. Voor een Hbo-jurist die juridische onderwerpen met een diversiteit aan gesprekspartners moet bespreken, is het van belang helder te communiceren. Met dit onderdeel van de cursus maakt u kennis met modellen en technieken gericht op het voeren van gesprekken. U werkt aan de ontwikkeling en/of verbetering van vaardigheden als luisteren, parafraseren en samenvatten. We behandelen praktijksituaties met name het intakegesprek. Competenties Diagnosticeren Beslissen Adviseren Belangenbehartiging Informatie Leerdoelen Stappenplan U kunt een casus oplossen aan de hand van een stappenplan. U kunt op basis van een casus analyseren en argumenteren. ICT-vaardigheden U weet uw weg te vinden in de mediatheek van de Hogeschool Utrecht. U kunt de juiste zoekvragen formuleren voor de verschillende (juridische) databanken. U kunt zoeken en vinden op wetsartikelniveau. U kunt zoeken en vinden op jurisprudentieniveau. U kunt relevante juridische informatie zoeken en vinden voor het oplossen van een vraagstuk. Gespreksvoering U kunt de aspecten van communicatie benoemen en herkennen. U beschikt over luister- en zendervaardigheden en regulerende vaardigheden. U bent in staat verschillende gespreksmodellen te hanteren. U kunt een zakelijk tweegesprek voeren. U kunt verschillende gespreksstrategieën hanteren. Onderwijsvorm Hoorcollege en werkcollege stappenplan Werkcollege ICT-vaardigheden Training gespreksvoering Op deze cursus is op het onderdeel gespreksvoering de aanwezigheidsregel van toepassing Toetsvorm Schriftelijk tentamen stappenplan (40%) Schriftelijk tentamen ICT-vaardigheden (30%)
165/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
Mondeling tentamen en evaluatieverslag gespreksvoering (30%) Literatuur Studiewijzer stappenplan (digitaal beschikbaar) Studiewijzer ICT-vaardigheden (digitaal beschikbaar) Studiewijzer gespreksvoering (digitaal beschikbaar) Kluwer Collegebundel 2011-2012 Hoogewerf, mr. Dr. C.L., mr. E.M. Oudejans, mr. W. Riphagen, Zoeken in juridische databanken, laatste druk. Den Haag: Boom Juridische Uitgevers e Molen, H. T. van der en F. Kluijtmans, Gespreksvoering, basisvaardigheden en gespreksmodellen, 2 druk. Groningen: Noordhoff Uitgevers 2005
166/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
10 10.1
Bijlagen Onderwijs- en examenregeling
De onderwijs- en examenregeling is te vinden via de opleidingssite.
Overige regelingen Het studentenstatuut is te vinden op www.reglementen.hu.nl
10.2
Diversen
INSTRUCTIE Hier evt. overige bijlagen opnemen (paragraaf evt. hernoemen. Indien n.v.t. kan deze paragraaf vervallen)
167/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011
studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012
11
Trefwoordenregister (optioneel)
INSTRUCTIE Bij eindredactie van studiegids hier evt. trefwoordenlijst opnemen. NB: aan de digitale studiegids op SharePoint is met ingang van het studiejaar 2007-2008 een zoekfunctie gekoppeld.
168/168 © Hogeschool
Utrecht, September 2011