14 november 2014
Gemeente Almere
Programmabegroting 2015 na amendementen
Inhoudsopgave 1
INLEIDING.............................................................................................................................................. 7
2
FINANCIËLE POSITIE .......................................................................................................................... 13 2.1 2.2 2.3 2.4
3
Perspectief ............................................................................................................................. 13 Sociaal Domein ...................................................................................................................... 16 Grondexploitatie ..................................................................................................................... 18 Vermogenspositie .................................................................................................................. 21
PROGRAMMAPLAN ............................................................................................................................. 27 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 3.11 3.12 3.13
Bestuur en bestuurlijke vernieuwing .................................................................................... 27 Openbare orde en Veiligheid.................................................................................................. 31 Sport ....................................................................................................................................... 37 Onderwijs ............................................................................................................................... 43 Jeugd en maatschappelijke ondersteuning .......................................................................... 51 Participatie, werk en inkomen ............................................................................................... 69 Publiekszaken ........................................................................................................................ 83 Kunst en cultuur .................................................................................................................... 87 Beheer openbare ruimte en milieu ....................................................................................... 91 Ruimte wonen en wijken ...................................................................................................... 101 Economische ontwikkeling .................................................................................................. 113 Bedrijfsvoering en vastgoed ................................................................................................ 119 Financiën .............................................................................................................................. 125
4
BEZUINIGINGSMONITOR ................................................................................................................... 137
5
PARAGRAFEN .................................................................................................................................... 143 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9
6
Fonds Verstedelijking Almere ............................................................................................. 143 Aanjaaggelden ..................................................................................................................... 148 Lokale heffingen inclusief lokale lastenstrategie ............................................................... 149 Weerstandsvermogen en risicobeheersing......................................................................... 154 Grondbeleid .......................................................................................................................... 167 Onderhoud kapitaalgoederen .............................................................................................. 176 Financiering ......................................................................................................................... 184 Bedrijfsvoering ..................................................................................................................... 187 Verbonden partijen .............................................................................................................. 189
BIJLAGEN .......................................................................................................................................... 195 6.1 6.2 6.3 6.4
Inventarisatie vigerende beleidsregels ............................................................................... 195 Kredieten onderwijshuisvesting .......................................................................................... 199 Afkortingenlijst .................................................................................................................... 200 Begrippenlijst ....................................................................................................................... 202
pag.3 Programmabegroting 2015
Hoofdstuk 1
1 Inleiding Samenwerken is het sleutelwoord Voor u ligt de Programmabegroting 2015. In deze begroting laten wij zien hoe wij samen met de stad werken aan de toekomst van Almere. De programmabegroting is een eerste inhoudelijke en financiële verwerking van de ambities uit het coalitieakkoord: ‘De kracht van de stad’. Met het breed gedragen coalitieakkoord zijn wij als college voortvarend aan de slag gegaan. De begroting weerspiegelt de start van een nieuwe bestuursperiode, waarin we willen inspelen op de eigen kracht van Almeerders en de dynamiek in de stad. Deze periode willen we ruimte geven aan de stad. Ruimte om te wonen, te bouwen, te ondernemen en te leven. Ruimte voor eigen initiatief en experiment. Op sociaal vlak krijgen we er de komende jaren belangrijke taken en verantwoordelijkheden bij. De decentralisaties binnen het Sociaal Domein brengen uitdagingen met zich mee, maar ook kansen. We dagen de stad uit om met creatieve ideeën en eigen oplossingen te komen, maar zijn er ook als inwoners extra hulp nodig hebben. Niemand valt tussen wal en schip. In deze begroting maken we inzichtelijk op welke wijze we samen met bewoners, ondernemers en instellingen werken aan de toekomst van de stad. Almere maken we samen! Sober en verantwoord begrotingsbeleid Nederland herstelt langzaam van de crisis. Dat was de boodschap tijdens de presentatie van de Miljoenennota. Het herstel is echter broos. Niet voor niets kiest het kabinet voor het evenwicht tussen herstel van koopkracht en het verder op orde brengen van de overheidsfinanciën. Met de signalen van voorzichtig economisch herstel gaan wij verantwoord om. Wij staan soberheid voor in ons begrotingsbeleid en dragen dit uit naar de stad. Het coalitieakkoord blijft voor ons leidend, maar de actualiteit dwingt ons er toe op enkele onderwerpen iets minder budget beschikbaar te stellen. De begroting voor 2014 is op orde, en het meerjarenperspectief voor de komende jaren is sluitend. Wij moeten scherp en efficiënt blijven werken en prudent met onze budgetten omgaan. We zijn nog niet uit de dip! De eerste begroting van ons college wordt gemarkeerd door drie nieuwe elementen, die van invloed zijn op ons beleid en het meerjarenperspectief. Allereerst zijn dit afspraken die we gezamenlijk hebben gemaakt in het coalitieakkoord. We hebben gekeken waar we de stad verder kunnen versterken. Nieuw in deze begroting is de eerste begroting van het Sociaal Domein. Deze maakt zowel de financiële kaders als de bijbehorende taken die de decentralisaties met zich meebrengen inzichtelijk. Het laatste ‘nieuwe’ onderdeel in deze begroting is het Fonds Verstedelijking Almere. Vanaf 2015 krijgen wij vanuit het Rijk gelden om de positie van Almere te versterken.
Afspraken coalitieakkoord In het coalitieakkoord ‘De kracht van de stad’ hebben we ambities voor de stad verwoord en financiële afspraken gemaakt. Onze rol in de maatschappij als compacte, hoogwaardige overheidsorganisatie die samenwerkt met de stad ziet u terug in deze afspraken. Aanjaaggelden We staan voor soberheid in onze uitgaven. Tegelijkertijd hebben we oog voor waar de bewoners, ondernemers en instellingen in Almere om vragen en blijven we investeren. Initiatieven die daaraan bijdragen willen we blijven aanjagen. Met de zogenoemde aanjaaggelden geven we daarom de komende vier jaar extra steun aan initiatieven waar de stad echt behoefte aan heeft. De benoemde thema’s voor aanjaaggelden zijn: ‘innovatie’, ‘kunst en cultuur’, ‘onderwijs’, ‘onderwijs en arbeidsmarkt’ en ‘wonen en wijken’. De belangrijkste criteria hierbij zijn dat initiatieven worden aangejaagd met cofinanciering, dat het structurele effecten beoogt en dat de invulling samen met de stad en raad gebeurt.
pag.7 Programmabegroting 2015
Innovatie Almere heeft veel innovatieve potentie. Deze stad onderscheidt zich onder andere door haar ruimte, haar bereikbaarheid, haar zorgstructuur, de kracht van het onderwijs en het suburbane karakter. We hebben een jonge, ondernemende bevolking. Samen met hen willen we vorm geven aan innovatieve ontwikkelingen. We stellen een collegebrede innovatieagenda op en stellen vanaf 2016 vanuit het Fonds Verstedelijking Almere geld beschikbaar om innovatieve projecten uit te voeren. Kunst en cultuur Deze raadsperiode bezuinigen we niet op kunst en cultuur. We willen de ontwikkeling van cultuur in Almere verder stimuleren en een podium bieden voor nieuwe ideeën middels de aanjaaggelden. Een cultuurfonds moet dit laatste mogelijk maken, bijvoorbeeld voor projecten rond het cultureel erfgoed en archeologie. Onderwijs en onderwijs en arbeidsmarkt Onderwijs is één van de belangrijkste pijlers van een zich ontwikkelende stad. De afgelopen collegeperiode hebben we extra in de kwaliteit van het onderwijs geïnvesteerd en dit zullen we de komende vier jaar blijven doen. Belangrijke speerpunten zijn de doorgaande lijn van 0-12 jaar, meer integratie van onderwijs en zorg en het terugdringen van laaggeletterdheid. We zetten ons bovendien in voor een betere aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt en geven daarbij in het bijzonder aandacht aan de onderkant van de onderwijsstelsel. Wonen en wijken We willen een doorbraak realiseren in de betaalbare woningbouw. Initiatieven met duurzame en betaalbare innovaties voor het wonen krijgen extra aandacht en steun. Daarnaast willen we twee Almeerse BouwRai’s realiseren, waarbij de eerste zal gaan over vernieuwende vormen van (sociale) woningbouw met daarbij het aspect van Tiny Houses. Verder hanteren wij een wijkgerichte aanpak en beschouwen deze aanpak als een collegebrede verantwoordelijkheid. Daarom investeren we de komende periode ieder jaar in het maken van een jaarprogramma. We werken met aandacht voor en vanuit de leefwereld van de Almeerders. Gebiedsgerichte vraagstukken staan centraal. Dit kunnen zowel vraagstukken zijn waar we een concentratie van sociaal-maatschappelijke problemen zien, als kansrijke ontwikkelingen en initiatieven waar onze inzet nodig is om een verschil te kunnen maken. Structureel investeren waar moet Veiligheid Almeerders moeten zich veilig voelen in hun huis, hun buurt en in de stad. Onze ambitie is om in de komende vier jaar de criminaliteit en overlast in de stad terug te dringen en de veiligheidsbeleving van inwoners te verbeteren. In de aanpak zoeken we de balans tussen repressie en preventie. Daarom maken we de maatregelen ter verbetering van de veiligheid, die de afgelopen jaren zijn genomen, structureel. Economie Hetzelfde geldt voor economie. Ook hier kiezen we ervoor om structureel te investeren. Bedrijvigheid is van groot belang voor onze Almeerse samenleving. Werkgelegenheid en ondernemerschap maken de stad vitaal. Samen met betrokken partners in de regio, het bedrijfsleven en onderwijs gaan we de uitdaging aan om ons bedrijvenlandschap verder te versterken. Een gezond grondbedrijf Door de recessie en de daling van de woningbouwproductie komt de boekwaarde van het gemeentelijk grondbezit onder druk te staan. Onze inzet is om het grondbedrijf van gemeente Almere gezond te houden. We maken daarom € 104 miljoen vrij voor het treffen van maatregelen binnen het grondbedrijf, zoals het naar beneden brengen van de boekwaarde van de langlopende grondexploitaties en het creëren van een reserve voor de risico’s van negatieve grondexploitaties.
pag.8 Programmabegroting 2015
Beheer openbare ruimte Voor het beheer van de stad hebben we structureel extra middelen beschikbaar gesteld, oplopend tot € 3,5 miljoen. Deze extra middelen zetten we in 2015 in voor noodzakelijke ingrepen ‘op straat’, zoals de aanpak van fietspaden, voetpaden en verlichting. De extra ambtelijke inzet die dit vraagt, wordt binnen de bestaande organisatie opgevangen. Decentralisaties Sociaal Domein: ‘Doen wat nodig is’ Vlak voor de zomer hebben we van het Rijk duidelijkheid gekregen over de financiële middelen voor de decentralisaties. De decentralisaties hebben we, met de kadernota ‘Doen wat nodig is’ en het beleidsplan Sociaal Domein verder vorm gegeven. In deze programmabegroting treft u voor het eerst een begroting van het Sociaal Domein aan met de nieuwe taken op het gebied van jeugd, AWBZ en de participatiewet. We gaan een spannend overgangsjaar tegemoet. In 2015 ontvangen wij hiervoor nieuwe middelen vanuit het Rijk. We nemen vanaf dat moment de Rijkstaken over met als uitgangspunt dat iedere Almeerder de zorg en ondersteuning krijgt die hij of zij nodig heeft. We gaan hierbij in beginsel uit van de eigen kracht van Almeerders. We willen daarin een dienstverlenende overheid zijn die de individuele Almeerder en organisaties als gelijke ziet en behandelt. De transities willen we integraal uitvoeren. Daarin zoeken we continu de verbinding met de beleidsterreinen onderwijs, economische ontwikkeling, veiligheid, wonen en beheer. Kortom we staan voor een opgave, waarbij we onze ogen en oren open houden voor wat het nieuwe beleid betekent voor de individuele Almeerder. We vinden dat iedere Almeerder mee moet kunnen doen in de samenleving. Goede financiële sturing op het Sociaal Domein is essentieel. We verschaffen met deze begroting een eerste inzicht in de inkomsten en de uitgaven binnen het Sociaal Domein. Uitgangspunt bij deze begroting is dat, conform het verzoek van de raad, eventuele overschotten binnen het sociaal domein de komende jaren gereserveerd worden om risico’s en knelpunten op te kunnen vangen en tekorten te kunnen voorkomen. Fonds Verstedelijking Almere Nieuw in deze begroting is de instelling, de werking, financiële voeding, het jaarprogramma van en de besluitvorming over het Fonds Verstedelijking Almere. In de Uitvoeringsovereenkomst Almere 2.0 stellen het Rijk, de Provincie Flevoland en wij als gemeente Almere dat het onze gezamenlijke ambitie is om Almere door te ontwikkelen tot een stad waar het prettig is om te wonen, te werken en te recreëren. Het belangrijkste doel hiervan is het versterken van de internationale concurrentiepositie van de regio. In deze overeenkomst hebben we afgesproken dat het Rijk, de provincie Flevoland en gemeente Almere samen verantwoordelijk zijn voor het financieel kader voor de integrale ontwikkeling Almere 2.0. Hiervoor is het gezamenlijke Fonds Verstedelijking Almere opgericht dat vanaf 2015 in werking treedt. Het bestuurlijke overleg Almere 2.0 stelt jaarlijks een meerjarenprogramma vast langs verschillende thema’s, waaronder de Almere Tafel, Onderwijsstructuur, ‘Economie en Floriade’, Duurzaamheid, Culturele- en Sportinfrastructuur en het programma groenblauw. Projecten en activiteiten die op deze thema’s aansluiten en bijdragen aan de doelen en de meerjarenvisie van Almere 2.0 kunnen een beroep doen op dit gezamenlijke fonds. Uitdagingen in voorjaar Om onze begroting op orde te houden en afspraken uit het coalitieakkoord uit te voeren, wacht ons in het voorjaar nog een bezuinigingsopgave: een oplopende taakstelling van € 5,1 miljoen die we over alle programma’s verdeeld moeten opvangen. Maatregelen voor deze bezuiniging zullen we in het voorjaar vaststellen. Gelet op onze eerder doorgevoerde bezuiniging, is dit voor ons allen een grote uitdaging voor de komende maanden. Niet voor niets blijven we behoedzaam omgaan met onze uitgaven. Daar horen keuzes bij die niet makkelijk zijn. We blijven echter kijken naar wat onze stad het hardst nodig heeft. Tot slot Onze eerste programmabegroting is een sobere begroting. Ondanks dat we de komende periode voor veel uitdagingen staan, doen we dat met frisse energie en oog voor onze stad. Almere maken we samen met onze bewoners, ondernemers, instellingen en iedereen die betrokken is bij de stad. Samenwerken is het sleutelwoord! pag.9 Programmabegroting 2015
Hoofdstuk 2
2 Financiële positie De financiële positie wordt ten eerste bepaald door de flexibiliteit in het perspectief om tegenvallers op te kunnen vangen. Zoals in hoofdstuk 2.1 wordt toegelicht, moet er bij de voorjaarsnota 2016 nog een taakstelling worden ingevuld die oploopt tot € 5,1 miljoen. Daarnaast is er de afgelopen jaren al een bezuiniging doorgevoerd van € 41 miljoen. Dit betekent dat de relatief snel te beïnvloeden budgetten al danig zijn geslonken. Ook de transities van de Wmo/Awbz, Jeugdzorg en de Participatiewet hebben invloed op de financiële positie van de gemeente. Voor deze taken krijgen we circa € 144 miljoen aan extra middelen over vanuit het gemeentefonds. Hier tegenover staan ook extra taken die vaak een open einde karakter kennen. Hierdoor stijgt het risicoprofiel. In hoofdstuk 2.2 treft u een nadere toelichting aan. Een andere belangrijke pijler voor de financiële positie zijnde grondexploitaties. We hebben te maken met stagnerende grondverkopen, hiervoor zijn veel maatregelen getroffen. Ondanks deze maatregelen blijven de boekwaarden oplopen. In de begroting wordt ruim € 100 miljoen geïnvesteerd om de grondexploitatie gezonder te maken, zie ik hoofdstuk 2.3. Ten slotte is een goede samenstelling van onze vermogenspositie van belang voor de gemeentefinanciën. De vermogenspositie geeft inzicht in de buffers die aanwezig zijn voor het opvangen van tegenvallers en in welke mate schulden kunnen worden terugbetaald. De vermogenspositie is in hoofdstuk 2.4 uiteengezet.
2.1 Perspectief Bij de voorjaarsnota hebben wij u een sluitend perspectief geschetst. Hoewel het eindsaldo ongeveer gelijk gebleven is, zijn er sindsdien binnen de begroting veel wijzigingen doorgevoerd: in het coalitieakkoord zijn afspraken gemaakt over nieuwe aanjaagmiddelen, extra structurele middelen voor economie, veiligheid en grondexploitatie en aanvullende taakstellingen; de financiële kaders omtrent de transitie sociaal domein hebben meer vorm gekregen; binnen de grondexploitatie is een voorziening gevormd van € 104 miljoen voor het herwaarderen van onze grondvoorraden en voor het afdekken van risico´s op negatieve grondexploitaties. Zoals uit onderstaande tabel blijkt, is er, na het inzetten van incidentele middelen, tot en met 2017 sprake van een sluitende begroting. In 2018 is er een gering tekort. Hierbij moet wel worden bedacht dat er nog een taakstelling openstaat, die oploopt tot € 5,1 miljoen. Bij de voorjaarsnota zullen maatregelen moeten worden vastgesteld ter invulling van deze taakstelling. In deze begroting zijn ook de transities in de, Wmo/Awbz Jeugdzorg en Participatiewet opgenomen. Het Rijk heeft hierop forse kortingen doorgevoerd. Het ziet er naar uit dat deze taken op termijn binnen de budgettaire kaders kunnen worden afgedekt. Dit is echter niet zonder risico. Daarnaast staat de vermogenspositie van de gemeente onder druk. Diverse reserves en voorzieningen zijn ingezet ter dekking van tijdelijke uitgaven. Circa € 104 miljoen van het eigen vermogen wordt ingezet om onze grondexploitaties beheersbaar te houden. Ook na het treffen van deze maatregelen blijft onze grondpositie risicovol. Voor een financieel gezond grondbedrijf is Almere afhankelijk van een doorzettend economisch herstel.
pag.13 Programmabegroting 2015
Kortom, de gemeentebegroting staat fors onder druk. Vrijwel al onze buffers zijn ingezet. Dit betekent dat toekomstige tegenvallers direct tot bezuinigingen zullen leiden. Meevallers zullen mede worden gebruikt om de financiële positie te verbeteren. Tabel 2-1
bedragen x € 1 miljoen 2014
2015
2016
2017
2018
6,3
12,7
17,2
19,7
20,0
-84,0
-19,5
-18,1
-21,1
-21,7
-1,1
-5,6
01
vertrekpunt
02
algemene dekkingsmiddelen
03
actualisatie perspectief
04a
saldo baten/lasten sociaal domein
04b
storting in reserve transitie sociaal domein
05
vrijspelen reserves afschrijvingen en eigen vermogen
77,5
06
onderzoek reserves en voorzieningen
16,6
07
incidenteel beleid
08
reserve incidenteel beleid
09
inboeken taakstellingen
totaal perspectief egaliseren perspectief eindtotaal
0,4
1,0
1,4
4,4
-1,0
-1,4
-4,4
-4,1
-4,0
-3,9
-3,9
-0,1
-6,7
-5,0
-4,2
-3,8
-4,6
6,7
5,0
4,2
3,8
1,2
1,7
5,1
5,1
-0,2
10,6
-15,3
-3,2
-0,3
-10,6
15,3
3,2
0,3
0,0
0,0
0,0
0,0
-0,2
NB: Door afronding kunnen er verschillen ontstaan.
Toelichting Hieronder wordt iedere categorie kort toegelicht. 01. Vertrekpunt Het vertrekpunt voor de programmabegroting is het perspectief zoals dit is geschetst bij de voorjaarsnota. 02. Algemene dekkingsmiddelen Dit betreffen mutaties met betrekking tot de algemene middelen. Het overgrote deel betreft bijstellingen van de gemeentefondsuitkering. Een belangrijke mutatie vormt de toevoeging aan het gemeentefonds van € 7 miljoen ten behoeve van het Fonds Verstedelijking Almere (FVA). In de paragraaf ‘Fonds Verstedelijking Almere’ wordt een toelichting over de inrichting en de werking van dit fonds gegeven en wordt een eerste bestedingsvoorstel gedaan. Bij de Voorjaarsnota 2016 zal een eerste jaarplan worden gepresenteerd. Onder de algemene dekkingsmiddelen zijn verder de gevolgen opgenomen van de herijking van het gemeentefonds en zijn de effecten van de mei- en de septembercirculaires verwerkt. Daarnaast zijn hier ook de diverse extra inkomsten voor taakmutaties opgenomen. Taakmutaties zijn gemeentefonds inkomsten die een specifieke bestemming hebben.. 03. Actualisatie perspectief Onder de actualisatie van het perspectief vallen alle inkomsten en uitgaven die wij noodzakelijk achten. Een belangrijke post betreft de herwaardering van onze grondvoorraden. Er wordt een voorziening getroffen voor de herwaardering van onze langlopende grondexploitaties. Daarnaast zijn in deze rubriek ook de afspraken uit het coalitieakkoord opgenomen, zoals het afdekken van de bezuiniging van het Rijk op de onderwijshuisvesting, extra middelen voor beheer en onderhoud, veiligheid, economische ontwikkeling, etc. Verder zijn hier ook extra kosten opgenomen die worden afgedekt uit de taakmutaties van het gemeentefonds. 04. Transitie sociaal domein In de volgende paragraaf 2.2 wordt een nadere toelichting gegeven.
pag.14 Programmabegroting 2015
05. Vrijspelen reserves afschrijvingen en structurele rente eigen vermogen. Dit betreft de vrijval van de reserve afschrijvingen en de reserve structurele rente eigen vermogen. Uit deze vrijval wordt het overgrote deel van de herwaardering van onze langlopende grondexploitaties gedekt. Omdat in het perspectief rekening gehouden is met een structurele onttrekking aan deze reserves ontstaat er in de jaren 2015 t/m 2018 een nadeel voor het perspectief. Het structurele effect is voor het overgrote deel (€ 4,2 miljoen negatief) het gevolg van de herwaardering van de langlopende grondexploitaties. Daarnaast zijn er nog diverse kleinere ontwikkelingen van per saldo € 0,3 miljoen positief. In paragraaf 2.4 ‘Vermogenspositie’ gaan wij nader in op de consequenties voor onze vermogenspositie. 06. Onderzoek reserves en voorzieningen In het coalitieakkoord is een onderzoek reserves en voorzieningen aangekondigd. Uit het onderzoek is gebleken dat er een bedrag van € 16,6 miljoen aan reserves en voorzieningen kan vrijvallen. Deze middelen zijn onder meer ingezet als dekkingsmiddel voor het perspectief. Een en ander wordt nader toegelicht in paragraaf 2.4 ‘Vermogenspositie’. 07. Eenmalig beleid en 08 reserve eenmalig beleid Onder ‘eenmalig beleid’ worden alle tijdelijke lasten verzameld. Soms betreffen dit incidentele uitgaven, soms betreffen het tijdelijke uitgaven die gespreid over meerdere jaren plaatsvinden. Deze uitgaven worden deels afgedekt met de vrijval van reserves en voorzieningen. Daarnaast vindt dekking (met name van de aanjaaggelden) plaats uit tijdelijke renteresultaten. Om dit ook administratief goed vast te leggen worden hiervoor een reserve ‘eenmalig beleid’ in het leven geroepen. 09. Inboeken taakstellingen In het coalitieakkoord is afgesproken dat er nog een extra taakstelling komt van € 3,4 miljoen. Bij het opstellen van deze begroting bleek het nodig aanvullende taakstellingen op te leggen. De totale bezuinigingsopgave voor de komende raadsperiode is nu als volgt: Tabel 2-2
bedragen x € 1 miljoen
coalitieakkoord
3,40
verlaging taakstelling subsidies van € 1 miljoen naar € 0,5 miljoen
0,50
taakstelling veiligheidsregio wordt taakstelling programma veiligheid
0,13
aanvullende taakstelling algemeen
0,70
aanvullende taakstelling op Jeugd & maatschappelijke ondersteuning en Participatie, werk & inkomen
0,35 5,08
10. Egaliseren perspectief Na bovengenoemde maatregelen en mutaties is er in 2014, als gevolg van de vrijval van reserves en voorzieningen, per saldo nog € 10,6 miljoen beschikbaar. Dit bedrag wordt in de jaren 2015 t/m 2017 ingezet ter dekking van het perspectief.
pag.15 Programmabegroting 2015
2.2 Sociaal Domein Inleiding Het komende jaar is een overgangsjaar voor het sociaal domein. De taken van de rijksoverheid worden overgenomen met als uitgangspunt dat de continuïteit van zorg is gegarandeerd. De budgetten van het Rijk komen echter over met een behoorlijke korting. Tegelijkertijd wil Almere de sociale infrastructuur bouwen om de zorg met meer burgerkracht en dichter bij huis vorm te geven en om meer aan preventie en vroegsignalering te doen. We doen dit door ontschot te werken en professionals de ruimte te geven. In deze begroting treft u voor het eerst een begroting van het sociaal domein aan, met de nieuwe taken op het gebied van jeugd, Wmo/AWBZ en de participatiewet. Het betreft een omvangrijke opgave waarvoor de gemeente in 2015 circa € 144 miljoen ontvangt via een integratie-uitkering. Hiervan is circa € 122 miljoen bestemd voor de nieuwe taken op het gebied van Jeugd en Wmo/AWBZ en € 22 miljoen voor de bestaande taken binnen de participatiewet. Bij het opstellen van de begroting is ervoor gekozen deze ‘van onderop’ vorm te geven. Hoewel er veel onzekerheden zijn is er toch een zo reëel mogelijk beeld gegeven met de kennis en beschikbare informatie van dit moment. In de loop van 2014 en 2015 zal deze informatie nog verder worden aangescherpt. We zijn terughoudend geweest met het vormgeven van nieuw beleid. Opbouw nieuwe begroting De begroting van de nieuwe taken is nu als volgt opgebouwd: een inschatting van het aantal trajecten en verstrekkingen voor zorg. De informatie over de aantallen is afkomstig van Vektis1, de provincie, en andere externe gegevensbronnen; vaste prijzen en tarieven conform ons inkoopbeleid; opgaves van zorginstellingen zoals bureau jeugdzorg; inschatting uitvoeringskosten eigen organisatie. Inschatting aantal trajecten en verstrekkingen voor zorg Wij baseren onze inschattingen op de meest recente gegevens. Diverse gegevens komen nog in de loop van 2014 en begin 2015. Dit gaat bijvoorbeeld over de nieuwe verdeelmodellen voor de gebundelde uitkering Wet Werk en Bijstand (BUIG) en voor de nieuwe Wmo/AWBZ. Tegelijkertijd verwachten wij ook nog actuelere informatie over bijvoorbeeld het gebruik van persoonsgebonden budgetten. Daar waar actuele informatie ontbreekt, is gebruik gemaakt van de historische gegevens. Onzekerheden omtrent de inschattingen zijn opgenomen in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. De informatie die nog gaat komen, kan uiteraard nog van invloed zijn op de begroting. We zullen deze gegevens verwerken in de voorjaarsnota en – indien sprake is van wezenlijke veranderingen – u hierover apart informeren. Inkoopbeleid zorgtaken In 2015 zullen wij (via het inkoopbeleid) een deel van de rijkskortingen doorvertalen in de prijsafspraken met aanbieders van zorgtrajecten. Wij hebben er voor gekozen met een vaste prijs en een vaste set van kwaliteitseisen de aanbestedingen uit te voeren. Op de vaste prijs zijn kortingen doorgevoerd in 2015. Dit komt neer op circa 14% voor de meeste vormen van lokale Wmo/AWBZ-taken en 10% voor Jeugdtaken. Ook in de jaren daarna worden de oplopende rijksbezuinigingen nog doorvertaald naar de zorgaanbieders. De kortingen op de lokale Wmo/AWBZ-taken lopen uiteindelijk op tot circa 28% en voor Jeugdtaken tot circa 20%. De kortingen op het budget worden, naast onze manier van ontschot en integraal werken, in de beginjaren voornamelijk behaald door een korting op de tarieven bij de inkoop. In de latere jaren zal ook de afname van het gebruik leiden tot besparingen. Deze worden bereikt door goed toe te zien op de toegang tot voorzieningen, door (her-)indicaties met als doelstelling afname van de (dure) zorg (bijvoorbeeld van individuele voorziening naar een algemene voorziening). 1
Vektis is het centrum voor informatie en standaardisatie van zorgverzekeraars.
pag.16 Programmabegroting 2015
Hardheidsclausule Voor aanbieders die door de kortingen aantoonbaar in de problemen komen, is er een hardheidsclausule. Hiermee neemt de gemeente ook haar verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat de aanbieders (en hun professionals) de kans hebben op een verantwoorde wijze de transformatie de komende jaren te bewerkstelligen. Doorontwikkeling sociaal domein In de jaren 2016-2018 moet de sociale infrastructuur ervoor zorgen dat er minder beroep wordt gedaan op dure trajecten en dat er dichter bij huis kwalitatief gelijkwaardige maar wel goedkopere oplossingen geboden worden. In eerste instantie met behulp van het eigen netwerk en daar waar het nodig is ook door professionals. We houden rekening met een lichte daling van het aantal zorgtrajecten. Second opinion PriceWaterhouseCoopers (PwC) Omdat het de eerste keer is dat de gemeente een begroting voor het sociaal domein heeft opgesteld, is de begroting onderworpen aan een second opinion door PwC. PwC heeft de opbouw van de begroting beoordeeld als vooruitstrevend. De opmerkingen van PwC zijn zoveel mogelijk meegenomen in de uitwerking van de begroting. Verdere aandachtspunten worden in de komende periode uitgewerkt. Begroting Sociaal Domein Voor 2014 en 2015 is een voorinvestering van respectievelijk € 1,1 en € 5,7 miljoen nodig. Deze voorinvestering in 2015 kan worden afgedekt uit de buffer die in het verleden voor de BUIG is gevormd. Structureel wordt op basis van de huidige informatie een overschot verwacht. Zoals hierboven aangegeven zijn de ramingen nog in beweging. Overschotten binnen de begroting van het sociaal domein zullen daarbinnen gereserveerd blijven om zodoende tegenvallers of knelpunten op te kunnen vangen op korte, dan wel middellange termijn. Met deze werkwijze wordt aangesloten bij het amendement van de raad. Tabel 2-3
bedragen x € 1 miljoen 2014
2015
2016
2017
2018
122,2
119,2
114,5
113,0
decentralisatie uitkeringen sociaal domein
0,4
-0,4
-1,0
-1,4
eigen bijdragen
1,0
1,5
2,0
2,0
-2,8
-1,8
-1,0
-0,2
-22,5
-19,9
-19,3
-19,0
-40,0
-36,4
-34,1
-31,9
-32,8
-31,4
-30,7
-30,0
-31,2
-29,8
-28,9
-28,2
baten Sociaal Domein
lasten participatiewet nieuwe taken AWBZ/WMO lokaal
-0,5
nieuwe taken AWBZ/WMO (beschermd wonen) nieuwe taken Jeugd lokaal
-0,6
nieuwe taken Jeugd regionaal
saldo baten en lasten
-1,1
-5,7
afwikkeling sociaal domein via reserve reserveren buffer BUIG in saldireserve tbv sociaal domein eindtotaal
1,0
1,4
4,4
-1,0
-1,4
-4,4
0,0
0,0
0,0
5,7 -1,1
0,0
De begroting van het sociaal domein wordt nader toegelicht in programma 5 ‘Jeugd en maatschappelijke ondersteuning’ en programma 6 ‘Participatie, werk en inkomen’.
pag.17 Programmabegroting 2015
2.3 Grondexploitatie Inleiding Sinds 2008 heeft Almere stap voor stap de effecten van de financiële en vastgoedcrisis verwerkt in de grondexploitaties. Bij elke stap zijn aanpassingen doorgevoerd die op dat moment nodig waren om de financieel robuuste positie van het grondbedrijf te waarborgen en tegelijkertijd ruimte voor ontwikkeling te bieden. De aanpassingen betroffen onder andere: het jaarlijks opnieuw op de marktvraag afstemmen van de programmering; het jaarlijks verlagen van de productie op basis van de gewijzigde marktvraag; het verlagen van indexatie van de geraamde opbrengsten; het verlagen van de rekenrente; de BTW-compensatie niet meer ten gunste van het GIP brengen maar ten gunste van de grondexploitaties; het inkrimpen van de organisatie van de dienst Stedelijke Ontwikkeling. Bij deze programmabegroting ligt de nadruk op het oplossen van de problematiek van de langlopende gronden, wijziging van de risico’s reserveringsystematiek en een gewijzigd plankostenkader. Tevens wordt een uitwerkingsopdracht geformuleerd ten aanzien van de aan grondexploitaties toegerekende beheer en onderhoudskosten. Langlopende grondexploitaties Reeds genomen maatregelen In de Najaarsnota 2011 is in verband met de negatieve economische ontwikkeling, naast het ambitiescenario, het zogenaamde ‘0 scenario’ geïntroduceerd. In dit 0 scenario is een voorzichtigere inschatting gemaakt van de grondverkopen dan in het ambitiescenario. Hiermee werd voor het eerst rekening gehouden met de gevolgen van de vertraagde afzet van de gronden. De financiële consequenties worden vanaf dat moment afgedekt binnen het weerstandsvermogen. Vanaf 2011 is de problematiek van de langlopende grondexploitaties nog dominanter geworden. Wij hebben diverse maatregelen genomen om de boekwaarde niet verder te laten oplopen. Zo zijn uitgenomen winsten uit de positieve grondexploitaties in de afgelopen drie jaar gebruikt om de jaarlijks bij te schrijven rentekosten op de boekwaarde van de langlopende grondexploitaties af te dekken. Doordat de geraamde winstuitnamen sterk afnam, is besloten om vanaf 2013 t/m 2023 de boekwaarden van de betreffende grondexploitaties maximaal met 3% rente te belasten (in plaats van 4,5%). Een andere maatregel is de herprogrammering van het gebied Poort Oost. Er zijn meer grondgebonden woningen en minder midden/duur gestapelde woningen gepland. Ook het kantorenprogramma is sterk verminderd. De kansen voor snellere afzet nemen daardoor toe. grafiek 2-1
Maatregelen in deze begroting Ondanks deze maatregelen blijft de boekwaarde, en daarmee ook onze leningenportefeuille, jaarlijks met circa € 50 miljoen oplopen. Dit blijkt uit bijgevoegde grafiek uit de programmarekening. Hierdoor heeft de boekwaarde van de grondvoorraad een omvang verkregen, die het terugverdienen kritisch maakt. De termijn waarbinnen de boekwaarde wordt terugverdiend loopt soms op tot 30 á 40 jaar.
800 700 600 500 400 300
boekwaarde grond leningen
200 100 0 2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
pag.18 Programmabegroting 2015
Grondexploitaties met dergelijke looptijden zijn feitelijk niet goed beheersbaar meer. In het coalitieakkoord is daarom vastgelegd om boekwaardes naar beneden bij te stellen. Hiertoe is binnen de reserves op de algemene dienst € 77,5 miljoen vrijgemaakt. Om de afwaardering te onderbouwen, is het noodzakelijk om de oorzaken van de lange doorlooptijd van een grondexploitatie te onderscheiden naar de oorzaken: geen grondverkoop door stagnerende economische groei; geen grondverkoop doordat de programmering niet langer aansluit bij de toekomstige behoefte. In dit geval dienen de plannen ook in programmatische en planologische zin te worden bijgesteld, een en ander passend binnen de opgaves van de stad voortvloeiend uit de actuele structuurvisie. Onze analyse leidt tot de volgende bijstelling van het weerstandsvermogen Tabel 2-4
bedragen x € 1 miljoen
actieve grondexploitaties worden Niet in Exploitatie Genomen Gronden (NIEGGs)
-68,1
niet in exploitatie genomen gronden die worden gewaardeerd als landbouwgronden
-25,5
voorziening afwaardering grondvoorraad
-93,6
reserve voor wijziging risico’s reserveringssystematiek
-11,0
totaal bijstelling
-104,6
Actieve grondexploitaties worden Niet in Exploitatie Genomen Gronden (NIEGGs) Er wordt nu een aantal gebieden uit de actieve grondexploitatie genomen en op de balans als Niet In Exploitatie Genomen Gronden (NIEGG) verantwoord. De marktwaarde van deze NIEGGs is bepaald volgens de netto contante waarde methode en op basis van de vastgestelde bestemming van de grond, maar met ‘voorzichtige’ parameters. Hiermee wordt de boekwaarde met € 68,1 miljoen naar beneden bijgesteld. Niet in Exploitatie genomen gronden die worden gewaardeerd als landbouwgronden Van deze NIEGGs wordt de komende jaren onderzocht of de huidige bestemming nog te handhaven is. Mocht dit niet het geval zijn, terwijl er ook geen andere bestemmingen mogelijk zijn, dan wordt de grond afgewaardeerd tot landbouw- of bosgrondwaarde. Hiervoor is nu een aanvullende voorziening van € 25,5 miljoen gecreëerd. Wijziging risico’s reserveringssystematiek De risico’s in het grondbedrijf worden in een register bijgehouden. Tot op heden was de werkwijze dat wanneer risico’s zich voordoen, dit financieel wordt opgevangen binnen het nog te realiseren vermogen. De reserveringssystematiek voor de risico’s wordt nu meer aangesloten op het voorzichtigheidsprincipe voor de negatieve grondexploitaties. De benodigde hoogte van de buffer op basis van de netto contante waarde bedraagt € 11 miljoen.
pag.19 Programmabegroting 2015
Ontwikkeling weerstandsvermogen De verwerking van de afwaardering van de langlopende gronden en de wijziging van de reserveringssystematiek voor risico’s leidt tot de volgende bewegingen binnen het weerstandsvermogen. Tabel 2-5
bedragen x € 1 miljoen Programmabegroting 2015
stand 31-12-2013 (gebaseerd op programmarekening 2013)
59,9
mutaties afgesproken in jaarrekening 2013
-13,0
buffer ter dekking van het voorzichtig scenario
-28,0
subtotaal stand reserve
19,4
reguliere mutaties (rente)
2,7
mutaties negatieve grondexploitaties en prijsbuffer
4,7
maatregelen beheersing boekwaarde langlopende grondexploitaties
-93,6
reserve voor risico’s negatieve grondexploitaties
-11,0
subtotaal stand harde buffer
-77,8
vrijgemaakte binnen de reserves van de algemene dienst
77,5
totaal stand reserve
-0,3
De harde buffer komt hierdoor uit op negatief € 77,8 miljoen. Vanuit de algemene reserves is € 77,5 miljoen vrijgemaakt. Na de verwerking hiervan bedraagt de stand van de harde buffer negatief € 0,3 miljoen. De stand van de zachte buffer (nog te verdienen weerstandsvermogen) na de te treffen maatregelen bedraagt nu € 29,2 miljoen. Voor een nadere toelichting verwijzen wij naar de paragraaf grondbeleid. Gewijzigd plankostenkader Zoals reeds aangekondigd in de technische voorjaarsnota 2015 is er een plankostenscan doorgevoerd op basis van de ministeriële regeling plankosten. Hiermee is een zuivere scheiding aangebracht tussen kosten die ten laste van de grondexploitatie mogen worden gebracht en kosten die ten laste van de algemene dienst zouden moeten komen. Conform deze scan mogen de kosten van de beleidsfuncties bij grondzaken, het beheer van het MPGA en de actualisatie van bestemmingsplannen niet toegerekend worden aan de grondexploitaties. Het gaat hierbij structureel om een bedrag van circa € 600.000, dat nu ten laste van de algemene middelen moet worden gebracht. In het perspectief zijn deze lasten verwerkt. Uitwerkingsopdracht onderhoudsbudgetten Vanuit historisch perspectief zijn in de grondexploitaties budgetten voor beheer en onderhoud opgenomen. Door de langere doorlooptijd van de grondexploitatie worden de nominale kosten nu geschat op € 47 miljoen. In principe behoren deze kosten niet ten laste van de grondexploitaties te worden gebracht. Via het gemeentefonds worden algemene middelen beschikbaar gesteld voor het beheer en onderhoud van de gehele stad. Er wordt naar gestreefd gedurende deze collegeperiode een belangrijke aanzet te geven tot het uit de grondexploitaties nemen van de beheer en onderhoudskosten. Naar de programmabegroting van 2016 dient te worden uitgewerkt op welke wijze en onder welke condities de activiteiten zouden kunnen worden ingepast binnen de begroting van de algemene dienst.
pag.20 Programmabegroting 2015
2.4 Vermogenspositie De vermogenspositie geeft inzicht in de verhouding tussen het eigen vermogen en vreemd vermogen en dus: in welke mate er buffers aanwezig zijn voor het opvangen van tegenvallers in welke mate schulden kunnen worden terugbetaald. Aanwezige buffers De buffers van de gemeente worden gevormd door de aanwezige algemene reserves en bestemmingsreserves. De algemene reserves zijn primair bedoeld als achtervang voor tegenvallers en risico’s. Onder de algemene reserves vallen de saldireserve, de reserve structurele rente eigen vermogen, de reserve afschrijvingen en de reserve weerstandsvermogen grondexploitatie. De bestemmingsreserves hebben een bestedingsdoel en zijn in principe volledig belegd. Bestemmingsreserves kunnen ook als buffer worden ingezet indien er zich voordelen voordoen binnen de bestedingen of als er beleid wordt heroverwogen. Bij deze begroting is er een onderzoek gedaan naar de noodzaak en onderbouwing van de reserves (en voorzieningen). De resultaten hiervan komen verder in dit hoofdstuk terug. In onderstaande grafiek geven wij een beeld van het de ontwikkeling van de algemene- en bestemmingsreserves ten opzichte van de jaarrekening. Grafiek 2-2
250 200 150 100 228
50
120
126
121
0 algemeen
bestemming 2014
2015
Algemene reserves Zoals uit de grafiek blijkt, dalen de algemene reserves met circa € 110 miljoen. Dit heeft vooral te maken het treffen van een voorziening voor de afwaardering van onze gronden. De waarde van onze grondvoorraden daalt hierdoor met € 93 miljoen tot circa € 420 miljoen. Dit betekent enerzijds dat er nog weinig buffers resteren om tegenvallers op te vangen, maar anderzijds is het risicoprofiel voor het grondbedrijf fors afgenomen. Bestemmingsreserves Het totale saldo van bestemmingsreserves blijft vrijwel gelijk.
pag.21 Programmabegroting 2015
Aflossen van schulden Verder kan ook worden gekeken in hoeverre de gemeente in staat is om zijn schulden af te lossen. Zoals hiervoor in hoofdstuk 2.2 reeds is aangegeven, zijn de maatregelen gericht op het afwaarderen van de boekwaardes van de langlopende grondexploitaties bedoeld om hieraan een positieve bijdrage te leveren. Zolang de investeringen van de gemeente Almere, onder andere in de grondexploitaties, jaarlijks hoger zijn dan de opbrengsten zullen de schulden echter blijven stijgen. In 2014 en 2015 zal dit naar verwachting het geval zijn, waardoor onze langlopende leningen oplopen van € 520 miljoen naar circa € 600 miljoen.
Opheffen en instellen reserves en voorzieningen Onderzoek reserves en voorzieningen We hebben een onderzoek reserves en voorzieningen uitgevoerd, op basis waarvan een bedrag van € 13,8 miljoen is vrijgespeeld binnen de reserves. Binnen de voorzieningen is € 2,8 miljoen vrijgespeeld. Dit bedrag is deels ingezet voor incidenteel beleid en deels voor het afdekken van de tekorten in het perspectief over de jaren 2014 t/m 2017. De vrijval betreft de volgende reserves en voorzieningen: Tabel 2-6
bedragen x € 1.000 vrijval
reserves Almere morgen
7.525
Gemeentelijk investeringsplan
2.937
Besluit Woning gebonden Subsidies - Nieuwbouw
1.575
vervangingsreserve Publiekszaken
693
acquisitie Woningbouw
646
reserve eigen vermogen
344
BTW Compensatiefonds
101
egalisatie exploitatie huurgronden c.a.
31
voorzieningen onderhoud schoolgebouwen dagelijks Verzorgend Onderhoud
2.200 500
salarisgarantie medewerkers Kompaan
48
weerwaterproject vrijval reserves en voorzieningen
6 16.606
Opheffen en instellen nieuwe reserves Conform de kadernota reserves en voorzieningen is de gemeenteraad bevoegd tot het instellen en opheffen van reserves. In deze programmabegroting worden de volgende reserves opgeheven: gemeentelijk investeringsplan; vervangingsreserve Publiekszaken; acquisitie Woningbouw; reserve structurele rente eigen vermogen; BTW Compensatiefonds. Verder wordt voorgesteld de volgende reserves in te stellen: Reserve Sociaal Domein Deze reserve wordt gebruikt om eventuele overschotten in de begroting van het sociaal domein beschikbaar te houden voor de daaropvolgende jaren. Er wordt geen rente toegerekend aan de reserve, omdat de jaarlijkse indexering plaatsvindt in de exploitatie. De reserve dient in beginsel als egalisatiereserve.
pag.22 Programmabegroting 2015
Reserve Incidenteel Beleid In de begroting zijn diverse tijdelijke beleidsvoornemens opgenomen. Deze worden met incidentele middelen afgedekt. Hiervoor wordt de reserve Incidenteel beleid in het leven geroepen. Deze reserve wordt geïndexeerd met inflatiecorrectie. Gelijktijdig wordt de reserve Gemeentelijk Investeringsplan (GIP) opgeheven. Om te voorkomen dat er horizonfinanciering ontstaat, hebben wij enkele jaren geleden besloten grote investeringen uit het perspectief te dekken . Bijkomende reden is ook dat er nauwelijks meer incidentele middelen zijn, doordat de winsten uit de grondexploitatie zijn opgedroogd. De afgelopen jaren is het GIP alleen nog gebruikt voor dekking van incidentele projecten. De resterende GIP projecten worden overgeheveld naar de reserve incidenteel beleid. Egalisatie reserve beheer en onderhoud Tot en met 2013 werden schommelingen binnen de uitgaven van het beheer en onderhoud opgevangen via de voorziening Algemeen Onderhoud. Deze voorziening diende verder als achtervang voor de aangegane financiële verplichtingen. Omdat de financiële verplichtingen ook uit de beheerbudgetten kunnen worden afgedekt is bij de programmarekening 2013 de voorziening opgeheven. Als gevolg van onder andere aanpassing in de fasering of prijsbijstellingen van de projecten en bestekken zullen er financiële schommelingen tussen de jaren blijven ontstaan. Om deze schommelingen op te vangen wordt bij deze begroting een egalisatiereserve onderhoud openbare ruimte ingesteld. Egalisatiereserve programmabudgetten raad Om beter aan te sluiten bij de raadsperiode van 4 jaar wordt voorgesteld om een egalisatiereserve in te stellen voor programmabudgetten van de raad. Gedurende de raadsperiode wordt een eventueel overschot op het programmabudget van de raad bij de jaarrekening gestort in deze reserve. Hierdoor heeft de gemeenteraad gedurende de gehele raadsperiode de beschikking over het volledig programmabudget. Aan het eind van de zittingstermijn komt er een expliciet reflectiemoment op de wijze waarop de raad gebruik heeft gemaakt van de programmabudgetten. Dan neemt de ‘oude’ gemeenteraad ook een beslissing of het eventuele saldo van de reserve wordt doorgeschoven naar de nieuwe gemeenteraad of wordt teruggestort in de algemene middelen. Fonds verstedelijking Almere Voor de invulling van het Fonds Verstedelijking Almere is besloten om een bestemmingsreserve binnen de gemeentelijke begroting in te richten. De gezamenlijke besluitvorming over deze reserve vindt plaats in het bestuurlijk overleg Almere 2.0. Jaarlijks zal in de paragraaf ‘Fonds verstedelijking Almere’ van de programmabegroting en de programmarekening verslag worden gedaan over de inzet van de reserve.
pag.23 Programmabegroting 2015
Hoofdstuk 3
3 Programmaplan 3.1 Bestuur en bestuurlijke vernieuwing Ambitie Het is onze wens om samen met de inwoners van Almere deze stad verder tot bloei te brengen op basis van vertrouwen, respect en gelijkwaardigheid. De komende tijd willen wij gebruiken om een bestuursstijl met instrumenten te ontwikkelen die hierbij past. Wij willen samen met Almeerders optrekken en ook samen met hen beleid en de uitvoering van beleid verder vormgeven. In 1976 ontvingen de eerste Almeerders de sleutel van hun nieuwe huis in deze nieuwe stad. In een kleine 40 jaar is Almere geworden tot wat het vandaag de dag is. Een stad met ruimte om te wonen en te werken waar eigen initiatief wordt gewaardeerd. Een stad die zich vanuit deze kracht, in ruimtelijk, fysiek en sociaal opzicht, organisch ontwikkelt tot een Growing Green City. Gesteund door de Uitvoeringsovereenkomst Almere 2.0 verstevigen wij, samen met het Rijk en de provincie, de kracht van onze stad voor vandaag en bereiden wij ons voor op de toekomst. Met de organisatie van de Wereldtuinbouwtentoonstelling Floriade van 2022 zien wij een inspirerend perspectief voor de ruimtelijke ontwikkeling van het hart van onze stad, onze inwoners, onze ondernemers en instellingen en onze (inter)nationale partners.
Speerpunten Innovatie Almere is een stad met veel potentie. Het is een stad met kenmerken als een jeugdige bevolking, goede bereikbaarheid, ruimte, goede onderwijsvoorzieningen en ambities op het gebied van duurzaamheid, groen, voedsel, energie en gezondheid. Daarmee is Almere een uitstekende vestigingsplaats voor mensen, organisaties en bedrijven. Om die potentie zichtbaar te maken en aan anderen te laten zien wat er mogelijk is in de stad stellen we in 2015 een innovatie-agenda op. Daarmee bedoelen we dat we in beeld brengen welke innovatieve ontwikkelingen vanuit overheden, bedrijven en/of instellingen interessant zijn voor Almere. Dat kunnen lokale, regionale of (inter)nationale ontwikkelingen zijn. Hierbij gaan de gedachten bijvoorbeeld uit naar projecten die we een “knooppunt” noemen: een samenwerking tussen overheid, instellingen, bedrijfsleven en (wetenschappelijk) onderwijs. Projecten die door de kracht van samenwerking van partijen extra kracht krijgen en op zichzelf weer de bron vormen voor nieuwe ontwikkelingen. De daadwerkelijke realisatie zal plaatsvinden binnen de kaders van het Fonds Verstedelijking Almere. Internationaal beleid Het internationaal beleid moet een bijdrage leveren aan de economische groei van de stad en de groei van het voorzieningenniveau, vooral op het gebied van hoger onderwijs. De versterkte inzet op internationale activiteiten leidt tot een verhoging van het aantal buitenlandse delegaties naar de stad. Hiermee zijn zowel bestuurlijke belangen als beleidsinhoudelijke belangen binnen de programma’s van Economische Ontwikkeling en Ruimte, Wonen en Wijken gemoeid. We dragen daarom binnen deze programma’s zorg voor de financiering van de ontvangsten van buitenlandse delegaties. Met de komst van de wereldtuinbouwtentoonstelling Floriade naar Almere, wordt het belang van internationale activiteiten verder benadrukt. Op de Floriade moeten innovaties op gebied van duurzame stedelijke vernieuwing getoond worden, onder de noemer Growing Green Cities. Om dat te realiseren is een internationaal stedennetwerk van belang. Dit netwerk moet enerzijds een bijdrage leveren aan kennisuitwisseling op de vier thema’s van Growing Green Cities: Greening, Feeding, Energyzing en Healthying the City. Anderzijds worden de steden uitgenodigd showcases op de Floriade zelf te presenteren. Er zijn inmiddels contacten gelegd en samenwerkingsverbanden opgesteld met Taipei, Shenzhen, Toronto, Kumasi en Kaapstad. Eerste gesprekken worden gevoerd met Milaan.
pag.27 Programmabegroting 2015
Hieraan hebben ook de onderwijspartners als CAH Vilentum en het International New Town Institute (INTI) een belangrijke bijdrage geleverd. Met een aantal steden zijn al concrete samenwerkingsverbanden aangegaan, vinden er (studenten)uitwisselingen plaats in nauwe samenwerking met de genoemde onderwijspartners in de stad en worden acquisitie activiteiten ontplooid. Daarmee wordt ook de samenwerking met de stad Shenzhen onderdeel van het internationale netwerk Growing Green Cities. Bestuurlijke vernieuwing De rol van de gemeente blijft, zowel landelijk als lokaal, onderwerp van discussie. In het verleden stond vooral de relatie tussen gemeente en inwoners centraal (verschillende vormen van burgerparticipatie, contactwethouderschap). Van meer recente datum is de relatie tussen de gemeente en lokale instellingen (onder andere met het Ondernemersplein en met maatschappelijk verantwoord ondernemen). Actueel nu is de relatie tussen Rijk, regio en gemeente (zoals in het bijzonder bij de decentralisatie van de jeugdzorg). In veel ontwikkelingen heeft de gemeente Almere voorop gelopen. Duidelijke voorbeelden zijn de invoering van de Politieke Markt en het opzetten van horizontale verantwoording. Wij menen dat het tijd is voor de volgende fase hierin. In 2015 willen we onze rol als gemeente, in alle opzichten, tegen het licht houden. Centraal staat de vraagstelling wat de inwoners, de raad, bedrijven en organisaties nodig hebben om 'passende' invloed te hebben op het reilen en zeilen van de stad. Vanuit die vraagstelling gaan we onze werkwijze herdefiniëren. Dit kan betekenen het versterken en bestendigen van een bestaande werkwijze. Dit kan ook zijn het starten van nieuwe experimenten om sneller en effectiever te kunnen werken. Bij de afzonderlijke programma's zijn al enkele acties te herkennen, zoals op het gebied van contactwethouderschap (zie programma Ruimte, wonen en wijken). Begin 2015 zullen we, in dialoog met de stad, de verschillende acties in beeld brengen. In de tweede helft van 2015 en de jaren daarna gaan we de acties uitvoeren en het resultaat ervan borgen. Onze stip op de horizon is dat we in 2018 een nieuwe rol en werkwijze hebben verankerd. Dat de gemeente Almere 'bestuurlijk vernieuwd' is.
pag.28 Programmabegroting 2015
Wat mag het kosten Tabel 3-1
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
startbegroting baten startbegroting
60
lasten startbegroting
-14.541
-13.856
-13.614
-13.604
-13.604
totaal startbegroting
-14.481
-13.856
-13.614
-13.604
-13.604
één wethouder minder
574
574
574
574
bestuurlijke vernieuwing en toegankelijke openbare informatie
-80
-80
-100
-100
60
60
200
200
-13.402
-13.160
-12.830
-12.830
begrotingsmutaties
adviesfunctie vennootschapsbelasting storting reserve verkiezingen 2015-2018
-873
bezuinigingen nieuw college nog in te vullen bezuinigingsopgave eindtotaal
-15.354
4%
Begrotingsmutaties Één wethouder minder Wij hebben gekozen voor een college met vijf wethouders. Dat is in vergelijking met de voorgaande collegeperiode één wethouder minder en levert een besparing van € 574.000 op. Deze besparing bestaat uit € 245.000 kosten bestuur, € 250.000 kosten ondersteuning en € 79.000 aan facilitaire kosten.
96%
programma
overige programma's
Bestuurlijke vernieuwing en toegankelijke openbare informatie Bestuurlijke vernieuwing is een belangrijk thema. Enerzijds komt dit terug in de manier waarop in contact wordt getreden met bewoners. 2015 zal worden benut om samen met inwoners, de raad, bedrijven en organisaties te achterhalen welke wensen er in de stad leven. Tevens wordt een meer open houding richting de inwoners van Almere nagestreefd, bijvoorbeeld door openbare informatie toegankelijker te maken. Anderzijds heeft bestuurlijke vernieuwing gevolgen voor de ambtelijke organisatie. De afgelopen jaren is een groot aantal zogenoemde Wob verzoeken ingediend en afgehandeld. Dit vraagt een grote inzet van de gehele organisatie. Wij streven er blijvend naar alle verzoeken goed en tijdig te beantwoorden, maar tegelijkertijd hopen we dat het toegankelijker maken van openbare informatie helpt om de stroom van dergelijke verzoeken in de toekomst te verminderen. Hiertoe zal een actieplan worden opgesteld en geïmplementeerd. Dit doen wij mede met het oog op het wetsvoorstel Open overheid (WOO) dat mogelijk de Wob zal vervangen. De extra middelen (€ 80.000 voor zowel 2015 als 2016) dienen ten behoeve van tijdelijke extra formatie om de bestuurlijke vernieuwing en het toegankelijk maken van openbare informatie, zowel richting bewoners als binnen de organisatie, vorm te geven.
pag.29 Programmabegroting 2015
Adviesfunctie vennootschapsbelasting (VPB) Vanaf 1 januari 2016 vallen gemeenten voor ondernemerstaken onder de VPB plicht. Dit betekent dat in kaart moet worden gebracht op welke gebieden de gemeente zich gedraagt als ondernemer. Gedacht kan worden aan bijvoorbeeld de grondexploitaties, het parkeerbedrijf, het vastgoedbedrijf, verhuur van sportaccommodaties en het verrichten van werkzaamheden voor andere gemeenten (bijvoorbeeld treasury activiteiten en de werkzaamheden van vergunningverlening voor de gemeente Muiden). Voor al deze taken zal een fiscale openingsbalans moeten worden gemaakt en zal een administratie moeten worden gevoerd, om aan te kunnen tonen of de gemeente winst maakt. Over de winst is vervolgens vennootschapsbelasting verschuldigd. De VPB plicht voor overheden komt voort uit Europese regelgeving en dient ter voorkoming van oneerlijke concurrentie. In 2015 zullen hiertoe voorbereidingen moeten worden getroffen. De gemeente zal fiscale deskundigheid moeten inhuren en ook de inrichting van de administratie moeten wijzigen. Voor de grondexploitaties wordt een halve formatieplaats gevraagd binnen het programma Ruimte, wonen en wijken. Binnen het programma Bestuur en bestuurlijke vernieuwing wordt capaciteit gevraagd voor de overige organisatieonderdelen. Deze aanvraag geldt voor de jaren 2015 en 2016. Daarna zal meer duidelijkheid zijn over eventueel structureel benodigde capaciteit. Storting in de reserve verkiezingen 2015-2018 Eens per vier jaar wordt een meerjarenbegroting opgesteld voor de uitvoering en organisatie van de verschillende verkiezingen. De meerjarenbegroting 2015-2018 is gebaseerd op de kosten gemaakt bij de gemeenteraadsverkiezingen maart 2014 en de Europese verkiezingen van mei 2014. Op dit moment is ook duidelijk dat een eventuele terugkeer van de stemmachine op zijn vroegst in 2019 zal gaan plaatsvinden. Bij de verkiezingen van 2012 zijn de nodige wijzigingen doorgevoerd. De organisatie is op een aantal punten geprofessionaliseerd. Dit heeft geleid tot een goed verlopen verkiezingsdag. Voor de organisatie van de aankomende verkiezingen is een meerjarenbegroting 2015-2018 opgesteld. Het huidige budget dient te worden bijgesteld ten opzichte van de voorgaande meerjarenbegroting. Het effect op latere jaren is nog afhankelijk van ontwikkelingen op het gebied van digitaal stemmen en mogelijke samenwerking met het Waterschap. De verkiezingen van de Provinciale Staten valt in 2015 samen met de nieuwe Waterschapsverkiezingen die de gemeenten nu gaan organiseren. Het wordt een combinatie van twee verkiezingen.
Bezuinigingen nieuw college Nog in te vullen bezuinigingsopgave Dit betreft de openstaande taakstelling in het kader van het coalitieakkoord. Bij de voorjaarsnota zullen de voorstellen worden gedaan om deze taakstelling in te vullen.
pag.30 Programmabegroting 2015
3.2 Openbare orde en Veiligheid Ambitie Een veilig Almere Onze ambitie is om in de komende vier jaar de criminaliteit en overlast in de stad terug te dringen en de veiligheidsbeleving van inwoners te verbeteren. In de aanpak zoeken we de balans tussen repressie en preventie. We grijpen hard in waar het moet en voorkomen waar het kan. Dit vanuit de gedachte dat het effectiever en efficiënter kan zijn om de oorzaak weg te nemen, in plaats van het verschijnsel te blijven bestrijden. Daarom maken we inwoners bewust van wat men kan doen om slachtofferschap te voorkomen. We creëren met onze partners voorwaarden die voorkomen dat iemand op het verkeerde pad belandt, zoals het behalen van een startkwalificatie en perspectief op het vinden van een baan. Als iemand toch criminele feiten pleegt of overlast veroorzaakt, dan pakken we niet alleen de dader zelf aan, maar betrekken we ook zijn omgeving (netwerk, gezinssituatie, school, werk). Ook op andere manieren willen we de gelegenheid tot het plegen van delicten beperken. Zo beperken we het aantal aantrekkelijke doelwitten in de stad. Dit geldt niet alleen voor gebouwen, we willen ook kijken welke verbeteringen in de openbare ruimte mogelijk zijn. Dit begint al bij de tekentafel. Daarnaast is er zichtbaar en daadkrachtig toezicht op straat. Verder kunnen we nog effectiever en efficiënter sturen op veiligheid als we verder investeren in het genereren en analyseren van veiligheidsinformatie en deze combineren met andere (gemeentelijke) bronnen. Op deze manier kunnen we nog probleemgerichter te werk gaan en, in het kader van het vinden en proberen van nieuwe methoden en maatregelen, weten welke interventies echt het verschil maken. Om deze aanpak mogelijk te maken, blijven we de samenwerking met onze partners en inwoners nadrukkelijk zoeken.
Speerpunten Actieprogramma Veiligheid 2014-2018 Dit najaar wordt een nieuw Actieprogramma Veiligheid 2014-2018 aan de raad aangeboden. In de voorbereiding hierop hebben we een Veiligheidstour langs verschillende wijken en buurten georganiseerd om van bewoners te horen wat zij belangrijk vinden in de aanpak van veiligheid en leefbaarheid. Ook hebben we ateliers georganiseerd om met partners afspraken te maken over de veiligheidsaanpak in de komende jaren. Verder is een veiligheidsanalyse gedaan. Deze laat een aantal belangrijke trends en ontwikkelingen zien. Er is een toename, evenals verharding en verdieping, van de openbare ordeproblematiek en overlast in de stad, vooral door jongeren. Ook is er een toename van de midden- en georganiseerde criminaliteit. Op het moment van schrijven van deze begroting is dit voorbereidingsproces nog niet helemaal afgerond. Toch menen wij op basis van de input tot nu toe vier thema’s te kunnen onderscheiden waar we de komende vier jaar aan gaan werken. ‘High Impact Crime’ Wat de inwoners het meeste raakt, en daarmee van directe invloed kan zijn op de veiligheidsbeleving, zijn zaken die inbreuk maken op de persoon of de persoonlijke levenssfeer. We hebben het dan over woninginbraken, straatroven en overvallen. Zeker wat betreft de woninginbraken hebben we een zeer intensieve aanpak gevolgd, zowel aan de opsporingskant als de investering in burgerparticipatie, preventie en heterdaadkracht. Deze willen we verder versterken door het analyseren van informatie over dader, delict, plaats en tijd op straat- en blokniveau. Kwetsbare plekken in de openbare ruimte pakken we aan, waarbij waar mogelijk aansluiting wordt gezocht met de onderhoudsplannen van de wijk. Waar het gebouwen betreft maken we daarover afspraken met de eigenaren (woningbouwcorporaties, winkeliers etc.). We willen bewoners en professionals in de wijk nog meer betrekken bij veiligheid. Dit in navolging van het project ‘Waaks’, zodat we nog beter profiteren van de extra ogen en oren in de wijk.
pag.31 Programmabegroting 2015
Het Veiligheidshuis is een belangrijk knooppunt in de aanpak, vanwege de samenwerking tussen onze partners vanuit justitie, zorg en onderwijs. Strafrecht alleen is niet genoeg. Hetzelfde geldt voor de aanpak van huiselijk geweld, waar naast de justitiële en bestuurlijke aanpak (tijdelijk huisverbod) ook een duidelijke zorgvraag geldt (zie verder programma 3.6 Participatie, werk en inkomen). 1.
Veilige buurt
De inwoners in Almere moeten veilig kunnen werken en leven. Daarom pakken we die zaken aan die veelal spelen in de openbare ruimte, zoals verloedering, auto-inbraken en uitgaansgeweld. We zetten de handhavers (buitengewoon opsporingsambtenaren, of boa’s) probleemgericht in, zoals op ‘hotspots’ en ‘hottimes’ waar verschillende vormen van overlast en criminaliteit zijn, bijvoorbeeld afval, vernieling, hangjongeren of alcoholgebruik. We treden zichtbaar en daadkrachtig op. We maken hierbij ook gebruik van zowel vast als mobiel cameratoezicht. En samen met ondernemers en politie werken we aan een veilig bedrijventerrein, veilig openbaar vervoer en een veilig winkel- en uitgaansgebied. Daarnaast maakt veiligheid vanzelfsprekend deel uit van de bredere gemeentelijke focusaanpak in risicowijken en -buurten om verloedering en sociaaleconomische problematiek tegen te gaan. 2.
Aanpak jeugdcriminaliteit en -overlast
Met veel van de Almeerse jongeren gaat het goed. Er zijn echter ook jongeren die crimineel zijn en overlast veroorzaken. We zien dat incidenten heftiger worden: waar voorheen een winkeldiefstal als ‘instapdelict’ gold, is dat nu een woninginbraak of straatroof. We zien ook dat een aantal van deze jongeren doorgroeit in criminele netwerken, die naar tijd en plaats kunnen veranderen (fluïde netwerken). De onderliggende problematiek is veelal: afkomstig uit probleemgezinnen, geen of onvoldoende dagbesteding (school, werk) en/of persoonlijkheidsproblemen. Er is een oververtegenwoordiging van verdachten van allochtone afkomst. Vanwege dit meervoudige karakter sluit de aanpak aan op het beleid op het gebied van jeugd, onderwijs en arbeidsmarkt. Ook zijn er raakvlakken met het werk van de jeugdagent, jongerenwerker en de jeugdboa’s en de aanpak in het Veiligheidshuis en de wijkteams vanuit het sociaal domein. 3.
Bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit en woonoverlast
De georganiseerde ondermijnende criminaliteit tast het functioneren van de samenleving aan. Dergelijke vormen van criminaliteit, zoals handel in drugs, fraude, mensenhandel en prostitutie, zijn niet altijd zichtbaar, maar hebben wel zichtbare gevolgen en raken vaak de sociaaleconomisch zwakkere wijken en bewoners. Om goed zicht te krijgen op de verwevenheid tussen onder- en bovenwereld is samenwerking met partners als de politie, het OM en de Belastingdienst onmisbaar. Het Regionaal Informatie en Expertise Centrum is een belangrijk knooppunt waar alle informatie wordt gedeeld en geanalyseerd. De aanpak is een combinatie van strafrechtelijke, fiscale en bestuurlijke maatregelen. Zo passen we bij het beoordelen van vergunningaanvragen de Wet Bibob toe (Bevordering Integriteitbeoordeling Openbaar Bestuur). Ook maken we gebruik van burgemeestersbevoegdheden als het opleggen van gebiedsverboden of het sluiten van panden. We pakken ook de toenemende vormen van woonoverlast in wijken en buurten aan. Veelal gaat het om hennepplantages, maar ook overlast van personen met psychische problemen, illegale kamerverhuur of uit de hand gelopen burenruzies komen veelvuldig voor. Crisisbeheersing, rampenbestrijding en brandweerzorg Een groot deel van de veiligheidsbegroting is bestemd voor crisisbeheersing, rampenbestrijding en brandweerzorg. De organisatie hiervan hebben we via een gemeenschappelijke regeling ondergebracht bij de Veiligheidsregio Flevoland. In 2015 wordt een nieuw regionaal beleidsplan gemaakt, waarin de uitwerking plaatsvindt van de risico’s die er in onze regio zijn. Verder kampt de Veiligheidsregio met een omvangrijke bezuiniging die ook in 2015 zijn weerslag heeft. Daarom zijn er belangrijke stappen gezet om zaken efficiënter en effectiever te organiseren en verder te professionaliseren, zodat de veiligheid in de stad gewaarborgd blijft en dit ook ten goede komt aan de betrokken medewerkers en vrijwilligers.
pag.32 Programmabegroting 2015
Handhaving Iedere gemeente is wettelijk verplicht tot het opstellen van handhavingsbeleid. Het huidige handhavingsbeleid is vastgelegd in de nota ‘Integraal Handhavingsbeleid 2012-2014’. Met ingang van 2015 dient het handhavingsbeleid Almere te worden herzien. Voorop staat dat we de goede elementen van het bestaande handhavingsbeleid behouden. Het nieuwe handhavingsbeleid moet ook in de komende jaren inspelen op de sociaaleconomische kenmerken en vraagstukken van de verschillende gebieden. Dit betekent maatwerk en flexibiliteit in de aanpak. Ook zal worden verkend in welke mate de ingeslagen weg van zelfcontroles bij instellingen breder kan worden toegepast. Tegelijkertijd hebben we de wens om meer gebruik te maken van de mogelijkheden van informatiekoppeling en IT-voorzieningen. In de tweede helft van 2015 zal het nieuwe beleid aan u worden aangeboden.
pag.33 Programmabegroting 2015
Wat mag het kosten Tabel 3-2
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
startbegroting baten startbegroting
369
364
358
358
358
lasten startbegroting
-19.667
-18.624
-18.353
-18.356
-18.357
totaal startbegroting
-19.298
-18.260
-17.995
-17.998
-17.999
-1.300
-1.300
-1.300
-1.300
100
100
100
100
begrotingsmutaties structureel maken impulsmiddelen veiligheid amendement vogelhospitaal
-10
bezuinigingen nieuw college trajecten nieuwe perspectieven nog in te vullen bezuinigingsopgave
10
taakstelling programma veiligheid eindtotaal
-19.308
-19.450
10
300
300
131
131
131
-19.054
-18.767
-18.768
5%
Begrotingsmutaties Structureel maken Impulsgelden veiligheid In het coalitieakkoord is afgesproken om de impulsmiddelen veiligheid (€ 1,3 miljoen) structureel te maken. Voor wat betreft de inzet van de middelen wordt met het nieuwe Actieprogramma Veiligheid 2014-2018 aansluiting gezocht bij wat nodig is in de stad.
95%
programma
overige programma's
De middelen willen we als volgt aanwenden: Het aantal handhavers (boa’s) in wijken en buurten wordt structureel uitgebreid (€ 0,6 miljoen) en informatiegestuurd ingezet op de speerpunten uit het nieuwe Actieprogramma. Afgelopen 1,5 jaar heeft de informatieanalist haar nut bewezen. Deze functie wordt structureel in de begroting afgedekt. Op basis van ‘intelligence’ kunnen de juiste interventies gepleegd worden. De aanpak van ‘high impact crime’ wordt versterkt door € 0,2 miljoen vrij te maken. De aanpak van woninginbraken wordt voortgezet en waar mogelijk verbeterd. Voorts wordt het tegengaan van straatroof en overvallen betrokken in de aanpak. Tot slot heeft de bestuurlijke aanpak van woonoverlast en ondermijning prioriteit (€ 0,4 miljoen). Amendement vogelhospitaal Conform het aangenomen amendement bij de Voorjaarsnota 2015-2018 zal er binnen de algemene dekkingsmiddelen € 10.000 worden gereserveerd voor het Vogelhospitaal.
Bezuinigingen nieuw college Trajecten nieuwe perspectieven Binnen dit programma is een eerste invulling voor de taakstelling aangedragen, namelijk het verminderen van het aantal trajecten ‘Nieuwe perspectieven’. In het kader van het jeugd- en veiligheidsbeleid worden begeleidingstrajecten ingekocht om jongeren met problemen weer perspectief te bieden, bijvoorbeeld door te helpen zoeken naar een baan of te stimuleren een opleiding te volgen. In het kader van de TOP X aanpak in het Veiligheidshuis en de behoefte vanuit het veld wordt kritisch gekeken naar wat nodig is en hoe dit het best georganiseerd kan worden, zonder afbreuk te doen aan de aanpak van het probleem. Hieruit is naar voren gekomen dat het aantal trajecten kan worden verminderd voor een bedrag van € 100.000.
pag.34 Programmabegroting 2015
Nog in te vullen bezuinigingsopgave Dit betreft de deels openstaande taakstelling in het kader van het coalitieakkoord. Bij de voorjaarsnota zullen de voorstellen worden gedaan om deze taakstelling in te vullen. Taakstelling programma veiligheid Daarnaast geldt vanaf 2016 een aanvullende taakstelling. Voor 2015 wordt de nullijn gehanteerd voor instellingen die subsidies of bijdragen van gemeente Almere ontvangen. Over de loon- en prijscompensatie die de Veiligheidsregio ontvangt, zijn echter in de gemeenschappelijke regeling afspraken gemaakt. De loon- en prijscompensatie zal conform deze afspraken worden vergoed, voor een bedrag van € 131.000. Vanaf 2016 wordt het knelpunt opgelost door middel van herpriotering binnen de veiligheidsmiddelen.
pag.35 Programmabegroting 2015
3.3 Sport Ambitie Gezonde inwoners zijn essentieel voor een vitale stad. Sport en bewegen dragen bij aan betere leerprestaties, minder schooluitval, het leggen van sociale contacten, een betere gezondheid, meer veiligheid en een sterke sociale infrastructuur in de wijken. Niet voor niets is sport benoemd als collegebreed speerpunt in het coalitieakkoord ‘De kracht van de stad’. Sport verbindt! Het laat talenten tot volle bloei komen. Het biedt mensen – van jong tot oud en met of zonder beperking – plezier, ontspanning en zelfvertrouwen. Het helpt zorgkosten te beperken en om de stad een positieve uitstraling te geven. Nu en in de toekomst. Veel Almeerders bewegen op eigen gelegenheid of in georganiseerd verband. Ze weten hun weg al te vinden naar sportactiviteiten bij verenigingen, in wijken, op scholen en bij commerciële instellingen. De gemeente ondersteunt veel nieuwe sportinitiatieven, bijvoorbeeld het creëren van sportmogelijkheden in nieuwe wijken, het aantrekken van topsportevenementen of het verbinden van sport, onderwijs, welzijn, gezondheid en economie. De gemeentelijke inspanningen zijn vastgelegd in ‘Almere sportieve stad!’, de sportnota voor de periode 2013-2016. De speerpunten in de nota hangen sterk samen met de toekomstvisie vrije tijd, de visie op sport 2.0 ‘Stad voor talent’ (IAK) en de beweging Growing Green Cities. Al het water en groen in Almere bieden uitstekende mogelijkheden voor bewegen in de buitenlucht. Het ontwikkelen van sportmogelijkheden in de openbare ruimte heeft de komende jaren dan ook prioriteit. Daar werken we aan met partners als de sportverenigingen, zorg- en welzijnsorganisaties, de provincie, sportkoepel NOC*NSF en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Gezamenlijk sluiten we aan bij de behoeften, initiatieven en verantwoordelijkheden van de Almeerders.
Speerpunten Integrale samenwerking sport en andere beleidsvelden De ambitie van Almere is om een groeiende sport- en beweegdeelname in alle gebieden van Almere en onder alle bevolkingsgroepen van Almere te realiseren. In de afgelopen 4 jaar is de sportdeelname onder de inwoners van 16 jaar en ouder gestegen van 60 naar 65%. Dit jaar is de sportdeelname inclusief de groep 6 tot en met 15 jarigen gemeten met 68% als resultaat. Voor de komende vier jaar is de doelstelling dat deze verder groeit naar minimaal 70%. Wij maken mogelijk dat iedereen dichtbij huis in een veilige en plezierige omgeving kan sporten, zowel georganiseerd als ongeorganiseerd. Dit houdt in dat er op wijkniveau laagdrempelige voorzieningen voor multifunctioneel gebruik beschikbaar moeten zijn, zoals playgrounds in ieder stadsdeel. Playgrounds dragen ook bij aan ontmoeting, participatie en veiligheid in de wijk. Op de nieuwe playground in Almere Poort kunnen bewoners terecht voor sportactiviteiten die door buurtsportcoaches en wijkbewoners worden georganiseerd. Naast deze playgrounds geven we samen met andere disciplines een meer sportieve invulling aan de openbare ruimte. Bij (her)ontwikkeling van wijken en groot onderhoud in bestaande wijken hebben wij de ambitie om parken aantrekkelijk en beweegvriendelijk in te richten, fietspaden om te vormen tot ‘urban tracks’ waar mensen functioneel bewegen aanvullen met recreatief en sportief bewegen en schoolpleinen in te richten als sportieve ontmoetingsplekken midden in de wijk. We adviseren scholen over de mogelijkheden van Schoolplein 14, het programma van de Johan Cruijfffoundation om schoolpleinen sportiever te maken, en streven er naar om de komende jaren tien schoolpleinen met een sportieve ontmoetingsfunctie voor de buurt, verdeeld over alle stadsdelen, te realiseren.
pag.37 Programmabegroting 2015
Door kinderen op jonge leeftijd in hun directe leefomgeving een sport- en beweeguitdaging aan te bieden, dragen wij bij aan een blijvende gezonde leefstijl. Via JOGG (Jongeren Op Gezond Gewicht) werken wij vanuit de beleidsvelden jeugd, onderwijs, gezondheid en sport aan het tegengaan van overgewicht van jongeren in Almere. Dit moet ertoe leiden dat de stijgende trend van overgewicht bij kinderen en jongeren tot stilstand wordt gebracht en dat het percentage jongeren met (ernstig) overgewicht in 2016 op het niveau is van 2010, te weten 19% (Nota Gezondheidsbeleid 2013-2016), waarna we inzetten op een structurele daling. Het versterken van verbindingen en het bouwen van netwerken tussen wijken, onderwijs, sport en welzijn is een voorwaarde om een extra impuls te geven aan multidisciplinair gebiedsgericht werken en aan de aansluiting bij de sociale wijkteams. De combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches zijn hierbij spin in het web en zorgen voor afstemming en verbinding van de actieve partijen in de wijk, waarbij zij sport nog meer gebruiken als motor voor participatie, ontmoeting en integratie. Toekomstige formatie en inzet is mede afhankelijk van beschikbare gemeentelijke budgetten. Samenwerking sportverenigingen Sportverenigingen zijn belangrijke pijlers binnen de gehele sportinfrastructuur. Daarnaast biedt het verrichten van vrijwilligerswerk binnen sportverenigingen kansen voor het ontwikkelen van het sociaal kapitaal en het vergroten van vertrouwen tussen groepen in de samenleving in de Almeerse samenleving. Vitaliteit van de verenigingen is daarom van groot belang. Door veranderingen in wetgeving en ontwikkelingen in de maatschappij wordt het steeds ingewikkelder voor vrijwilligers om sportverenigingen te besturen. Ondersteuning en versterking van sportverenigingen heeft daarom prioriteit. De ondersteuning bestaat uit het proactief inspelen op vraagstukken die binnen sportverenigingen leven en kan gaan over financiën, vrijwilligers, accommodatie en de maatschappelijke rol van verenigingen. Wij stimuleren verenigingen om een bredere maatschappelijke rol dan alleen sport te vervullen, bijvoorbeeld door de inzet van combinatiefunctionarissen. We streven er de komende jaren naar om te bewerkstelligen dat meer sportverenigingen in Almere verder kijken dan hun eigen verenigingsgrenzen, wat er toe moet leiden dat ten minste 20% een bijdrage levert aan de aanpak van maatschappelijke vraagstukken. In dat kader kijken we samen met verenigingen naar de mogelijkheden om in 2015 pilots te starten om probleemjongeren uit de wijk een plek te geven en om werklozen weer uitzicht op een baan te geven. Tegelijkertijd gaan we intensiever samenwerken met het Jeugdsportfonds en sportverenigingen om kinderen uit gezinnen met weinig financiële mogelijkheden, kansen te bieden om lid te worden van een sportvereniging. In 2018 is het aantal mensen dat niet sport, omdat dat te duur is (28% van de niet-sporters), gehalveerd ten opzichte van 2014. Talentontwikkeling Almere stimuleert topsport vanuit een goed functionerende breedtesport. Er wordt een goede basis gelegd voor talentherkenning en –ontwikkeling, waarbij de relatie tussen onderwijs en sportverenigingen belangrijk is. Playgrounds in de wijken vervullen hierbij een waardevolle rol doordat dit een plek is waarbij sportieve ontwikkeling centraal staat. Voortbordurend op de visie Sport 2.0 en de daarin beschreven talentlijn, is voor de komende jaren een aanscherping van de koers en een verschuiving in de aanpak nodig. Het ontwikkelen van een sportieve sociale infrastructuur, het opzetten van een stadsbreed systeem voor talentherkenning samen met het onderwijs, zijn de eerste stappen op deze weg. In 2013 is in samenwerking met de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) en Rijksuniversiteit Groningen (RUG) (Centre of Expertise sport- en beweegtalent) een promotieonderzoek gestart naar talentherkenning bij Almeerse scholen. Dit moet leiden tot de realisatie van het Almere Kenniscentrum Talent (AKT) in 2016. Binnen het AKT richten scholen, verenigingen en wetenschap zich op de herkenning en ontwikkeling van talent in de meest brede zin van het woord. Dit centrum is dus niet alleen een voorziening voor de ontwikkeling van een select aantal toptalenten, maar krijgt juist ook een brede maatschappelijke functie waar iedereen zijn of haar talent kan ontdekken en ontwikkelen. Dit leidt niet alleen tot een hogere concentratie toptalenten in Almere en Flevoland, maar zorgt ook voor een lagere sportuitval en positieve effecten op zelfvertrouwen, zelfbewustzijn, leervermogen en functioneren. Het AKT heeft een bovenregionaal karakter en wordt gefinancierd met behulp van IFA–subsidie en kan alleen gerealiseerd worden indien deze wordt toegekend. In eerste instantie zal het AKT gericht zijn op talentherkenning en –ontwikkeling in de sport, maar de ervaringen die worden opgedaan en de lessen die worden geleerd, zullen later worden ingezet voor talentherkenning en –ontwikkeling op het gebied van cultuur en onderwijs. pag.38 Programmabegroting 2015
Voor de ondersteuning van talentvolle sporters is er een samenwerking met het Olympisch Netwerk Flevoland, waar Almeerse talenten terecht kunnen voor aanvullende trainingen, begeleiding en advies. Daarnaast ondersteunen we regionale trainingscentra voor badminton, paardensport, triatlon, handboogschieten, windsurfen en roeien, erkend door de betreffende nationale sportbonden, waar talenten uit Almere en de regio intensief trainen en begeleid worden. Evenementen Topsportcentrum Het Topsportcentrum Almere geldt als toplocatie voor de sport. Hier komen sportwedstrijden, (sport) evenementen en het bedrijfsleven samen. Door gebruik te maken van elkaars netwerken en door kennis te delen kunnen wij de verbinding tussen sport en economie stimuleren. Wij zorgen samen met ACM, sportbonden en andere organisatoren van sportevenementen voor een evenementenkalender met sportevenementen die aansprekend zijn voor zowel de inwoners van Almere als mensen daarbuiten. Voor 2015 en de jaren daarna gebruiken we minimaal twee grote sportevenementen om de verbinding tussen sport en het bedrijfsleven verder te versterken. Het EK Jiu Jitsu, de demonstratiewedstrijden van Harlem Globetrotters en het Univé Gymgala zijn hiervan goede voorbeelden.
pag.39 Programmabegroting 2015
Wat mag het kosten Tabel 3-3
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
startbegroting baten startbegroting
2.211
2.211
2.211
2.211
2.211
lasten startbegroting
-10.098
-10.317
-12.775
-11.883
-11.887
totaal startbegroting
-7.887
-8.106
-10.564
-9.672
-9.676
300
290
470
-10
-10
250
50
50
begrotingsmutaties actualisatie bevolkingsvolgende voorzieningen sportvoorzieningen Poort aanbesteding onderhoud buitensport combinatiefunctionarissen (Impuls Brede scholen)
168
123
-131
-131
-131
-131
-131
-20
-20
-20
-20
50
50 200
200
-9.583
-9.587
vrijspelen reserve afschrijvingen bezuinigingen nieuw college nog in te vullen bezuinigingsopgave invullen taakstelling door niet realiseren voetbalvelden Poort eindtotaal
-7.550
-7.794
-9.945
3%
Begrotingsmutaties Actualisatie bevolkingsvolgende voorzieningen Conform bestaande afspraken worden bevolkingsvolgende voorzieningen geactualiseerd bij de voorjaarnota en de programmabegroting. De actualisatie leidt tot de volgende bijstelling:
97%
programma
overige programma's
Sportpark Buitenhout Door de bestemmingsplanprocedure is vertraging opgetreden in de realisatie van sportpark Buitenhout (hockey). Hierdoor ontstaat een incidenteel voordeel van € 0,1 miljoen op de exploitatielasten in 2014. Zwembad/sporthal Olympiakwartier: De sporthal voor VO Baken Poort is geïntegreerd in het zwembad Almere Poort. De oplevering van dit gebouw is vertraagd. Deze voorziening zal begin 2016 gereed zijn. Dit levert een eenmalig positief effect op van € 0,19 miljoen in 2014, oplopend naar € 0,47 miljoen in 2016. Daarnaast zijn de structurele rentelasten van de grond vanaf 2017 € 0,01 miljoen hoger. Sportvoorzieningen Poort Tabel 3-4
bedragen x € 1.000 2014
niet realiseren voetbalvelden Poort
2015
2016 700
invulling taakstelling Sport coalitieakkoord
2017
2018
700
700
-200
-200
reserveren vrijval budget voor sportvoorzieningen in Poort
-250
-250
-250
exploitatielasten Almeers kennis- en talentcentrum (AKT)
-200
-200
-200
250
50
50
sportvoorzieningen Poort
pag.40 Programmabegroting 2015
Niet realiseren voetbalvelden Poort We hebben in het kader van ‘oud voor nieuw’ andere prioriteiten gesteld. Dat betekent dat we af zien van de realisatie van de voetbalden in Poort. Dit leidt tot een ombuiging in de exploitatielasten van € 0,7 miljoen. Hiermee wordt de bezuinigingstaakstelling op sport ingevuld. Het resterend bedrag wordt aangewend om te kunnen werken aan de prioriteiten van de komende jaren. Reserveren vrijval budget voor sportvoorzieningen in Poort Wij reserveren middelen om bij de ontwikkeling van Poort Oost een bijdrage te leveren aan de realisatie van een sportieve en beweegvriendelijke inrichting. Het betreft onder andere: de realisatie van urban tracks; sportieve schoolpleinen gekoppeld aan onderwijsinstellingen en veilige, beweegvriendelijke verbindingen met de groen- en waterstructuren in de buitengebieden en de bestaande sportieve functies in Almere Poort. Hiermee wordt invulling gegeven aan de ambitie om de vier pijlers van Growing Green Cities prominent in de ontwikkeling van Poort Oost te verwerken. Een sportieve en beweegvriendelijke inrichting geeft met name invulling aan de pijler Healthy in the City. Exploitatielasten Almeers kennis- en talentcentrum (AKT) Het Almeers Kennis- en Talentcentrum kan gerealiseerd worden in de te bouwen zwembad/sporthal Almere Poort. Omdat het hier om een maatschappelijke voorziening gaat, zijn de exploitatielasten niet dekkend te maken binnen de beschikbare budgetten. Een deel van de exploitatie is gedekt uit de reguliere budgetten Sport. Er resteert nog een structureel tekort van € 0,2 miljoen, dat afgedekt wordt in deze begroting. Door het sluitend maken van de exploitatie voldoen wij nu aan de IFA-normen. Aanbesteding onderhoud buitensport In 2013 is het Onderhoud van Buitensportvoorzieningen (incl. playgrounds) aanbesteed. Het betreft het uitvoeren van verschillende onderhoudswerkzaamheden op de gemeentelijke buitensportvoorzieningen. De aanbesteding levert een structureel voordeel op van € 123.000. Vanaf 2016 wordt dit aanbestedingsvoordeel verrekend met de nog openstaande taakstelling van € 227.000 inzake inkoopvoordelen. Hierna resteert nog een openstaand bedrag van € 104.000. Combinatiefunctionarissen (Impuls Brede scholen) In de meicirculaire zijn structureel aanvullende middelen toegekend ad € 131.000 voor het extra aantrekken en financieren van zogenaamde combinatiefunctionarissen. De combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches, mede gefinancierd vanuit deze regeling, vormen een essentiële verbinding om het sportstimuleringsbeleid binnen Almere handen en voeten te geven. Vrijspelen reserve afschrijvingen De reserve afschrijvingen wordt ingezet ter dekking van de kapitaallasten van GIP investeringen. Dat blijft zo, zij het dat een deel van deze reserve is vrijgespeeld om de afwaardering van de boekwaarden van gronden mogelijk te maken. Hierdoor valt dekking weg voor de kapitaallasten van een aantal investeringen. Deze kapitaallasten komen nu ten laste van het perspectief.
Bezuinigingen nieuw college De taakstelling is vanaf 2017 ingevuld met het niet realiseren van de voetbalvelden Poort Er resteert een taakstelling van € 50.000 in de jaren 2015 en 2016
pag.41 Programmabegroting 2015
3.4 Onderwijs Ambitie Onderwijs is voor de stad Almere van groot belang en daarom een van de speerpunten van het coalitieakkoord. Goed onderwijs biedt huidige en toekomstige bewoners van Almere kansen om een plek in de maatschappij te vinden die bij hen en hun talenten past. Het stelt mensen in staat hun bijdrage te leveren aan de economische, culturele en sportieve ontwikkeling van de stad Almere en draagt bij aan persoonlijke groei en ontwikkeling van mensen. We streven naar een betere aansluiting tussen de vraag van de arbeidsmarkt en het aanbod van goed opgeleide jongeren en volwassenen. Dat is van groot belang om werkloosheid onder jongeren en volwassenen te bestrijden en voorkomen. Een baan geeft hen bovendien de mogelijkheid om volwaardig te participeren in de maatschappij. Bovendien draagt de inkomensontwikkeling van inwoners bij aan de economische vitaliteit, met positieve effecten op Almere als vestigingsplaats voor bedrijven en de stad en regio als geheel.
Speerpunten Nieuwe Onderwijsagenda We stellen samen met de (onderwijs)partners een nieuwe Lokaal Educatieve Agenda op voor de periode 2015-2018. Onderdeel hiervan zijn de onderstaande thema’s ‘Het Jonge Kind’, ‘Passend Onderwijs’, ‘Kwaliteitsborging en verdieping’ en ‘Onderwijs en Arbeidsmarkt’. We geven deze onderwerpen een plaats op de onderwijsagenda om de samenwerking tussen de partners en de gemeente te verstevigen. Op deze manier kunnen we de beste resultaten behalen voor het onderwijs in de stad. Ook zorgt deze koppeling van thema’s voor een goede, inhoudelijke doorgaande lijn binnen de gehele onderwijskolom. Het Jonge Kind We streven ernaar dat in Almere geen enkel kind tussen wal en schip valt. Daarom zetten we in op een inhoudelijke doorgaande lijn en zorgen we voor een goede samenwerking tussen onderwijs en (jeugd)zorg. We werken voor het jonge kind ook vanuit de gedachte, één kind, één gezin, één aanpak. In 2015 wordt er daarom verder gewerkt aan de harmonisatie van het peuterspeelzaalwerk en de kinderopvang. Dit doen we samen met De Schoor, de kinderopvang en de schoolbesturen. Wij subsidiëren alleen peuterwerk/Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) waar sprake is van een inhoudelijke samenwerking met een basisschool en waar de kinderopvangorganisaties voldoen aan de kwaliteits- en financiële eisen. Wij zijn ons er van bewust dat het belangrijk is om juist in de vroege ontwikkelperiode van kinderen de juiste kwaliteit te bieden. Hierdoor heeft elk kind in de latere school- en werkcarrière de beste kansen. Wij willen dit bereiken door: het realiseren van de bestuursafspraken tussen Rijk en gemeente Almere; het verbeteren van de professionaliteit van pedagogisch medewerkers in de voorschoolse periode; te zorgen voor een (inhoudelijke) doorgaande lijn tussen Voor- en Vroegschool voor alle kinderen in Almere in 2018; zorgen voor voldoende aanbod van peuterplekken (zowel regulier als vve), zodat alle kinderen een plek hebben; investeren in vroegsignalering in de voor- en vroegschoolse periode; investeren in een goede samenwerking met de (jeugd)hulp, ook voor opvoedkundige zaken: in 2015 gaan we deze samenwerking op vijf onderwijslocaties implementeren; investeren in kindcentra die aangestuurd worden vanuit één pedagogische en didactische visie: kindcentra gaan een rol spelen in de samenwerking met (jeugd)hulp.
pag.43 Programmabegroting 2015
Passend Onderwijs Met de organisatie Passend Onderwijs Almere maken we afspraken over hoe we de verbinding onderwijs met (jeugd)zorg kunnen versterken. Uitgangspunt hierbij is dat snel de juiste gedegen ondersteuning geboden wordt zodat kinderen gezond en veilig kunnen opgroeien, hun talenten kunnen ontwikkelen en mee kunnen doen in de maatschappij. Gemeente en Passend Onderwijs Almere hebben de gezamenlijke ambitie kinderen in de eigen stad onderwijs te laten volgen. Om deze ambitie gezamenlijk effectief uit te voeren komen de partijen bij elkaar in een ‘Op Overeenstemming Gericht Overleg’ (OOGO), dat voorgeschreven wordt door de Jeugdwet. In 2015 zullen we de thema’s die in het OOGO worden benoemd samen met Passend Onderwijs Almere uitwerken. De thema’s richten zich op de verbinding onderwijs en jeugdhulp vanuit één kind, één gezin, één plan, één aanpak ook op (voor)school. Kwaliteitsborging en –verdieping We borgen en verdiepen de kwaliteit van het basis- en voortgezet onderwijs als vervolg op de inzet die we in de afgelopen vier jaren met succes hebben gedaan. We willen niet stil blijven staan, maar de kwaliteit van de scholen nog verder door ontwikkelen en het onderwijs het visitekaartje van Almere laten zijn. Voor jonge gezinnen is goed onderwijs namelijk een bepalende factor om zich te vestigen in Almere. De plannen voor deze borging en verdieping zullen samen met de (onderwijs)partners opgesteld worden en voor de uitvoering zal deels een beroep gedaan worden op de aanjaagmiddelen onderwijs. Leerlingenvervoer Met ingang van 1 januari 2015 werken we met een nieuwe Verordening Leerlingenvervoer. De reden hiervoor is de invoering van de Wet Passend Onderwijs. Om ervoor te zorgen dat de uitvoering van het leerlingenvervoer ook in de toekomst goed blijft lopen, zal daarom nauw samengewerkt worden met de Passend Onderwijs Organisatie in Almere. De burger spreken we aan op de eigen kracht (verantwoordelijkheid) bij de schoolgang van het kind. In dat kader past ook het stimuleren van het gebruik van zelfstandigere vormen van leerlingenvervoer, zoals het gebruik van de fiets, het openbaar vervoer en meer inzet van de goedkopere vorm van aangepast vervoer, het grootschalig begeleid busvervoer. In 2015 zal een nieuwe aanbesteding van het vervoer plaatsvinden. Door gezamenlijk aan te besteden met de andere vormen van vervoer die de gemeente verzorgt, wordt gestreefd naar een aanbestedingsvoordeel. Onderwijs en arbeidsmarkt We streven naar een betere aansluiting tussen de vraag van de arbeidsmarkt en het aanbod van goed opgeleide jongeren en volwassenen. Dat is van groot belang om werkloosheid onder jongeren en volwassenen te bestrijden en voorkomen. En hen door werk volwaardig te laten participeren in de maatschappij. Bovendien draagt de inkomensontwikkeling van inwoners bij aan de economische vitaliteit met positieve effecten op Almere als vestigingsplaats voor bedrijven en de stad en regio als geheel en aan het passend opleiden van mensen in deze stad.
pag.44 Programmabegroting 2015 inclusief amendementen
Almere is onderdeel van de Metropoolregio Amsterdam (MRA). De MRA kent een ruime arbeidsmarkt. Bijna de helft van de werkende beroepsbevolking van Almere vindt buiten Almere, maar binnen de MRA zijn werk. Het is van groot belang de positieve betekenis van Almere met haar bereikbaarheid, ruimte, prijs, innovatie en veel jong personeel, te vergroten voor Almere én de regio. Wij verwachten de aansluiting tussen de arbeidsmarkt en het onderwijs te verbeteren door onze positionering in het regionale MRA onderwijsveld te verstevigen. We bereiken dat door als gemeente bij te dragen aan het streven naar (uitbreiding van) onderscheidend en kwalitatief goed onderwijs (inclusief het volwassen onderwijs) dat zo doelmatig mogelijk moet aansluiten met de bedrijfssectoren in de arbeidsmarkt. En als tweede door het stimuleren van innovatieve relaties tussen bedrijfsleven en onderwijs in Almere en de regio. We verwachten dat deze ambities kunnen leiden tot nieuwe bedrijven en instellingen en tot meer werkgelegenheid. Aanpak onderwijs en arbeidsmarkt Het proces voor de invulling van de aanpak onderwijs en arbeidsmarkt willen we samen met de raad en partijen in de stad (ondernemers, onderwijs etc) vorm en inhoud geven. Om op korte termijn te kunnen starten en snel de eerste concrete resultaten te realiseren, focussen we in 2015 op drie speerpunten. Deze worden in overleg met de raad en partijen in het veld uitgewerkt. In de eerste helft van 2015 werken we speerpunten voor de middellange termijn uit. Drie speerpunten (korte termijn): Betere aansluiting V(MB)O/MBO/HBO door het stimuleren van opleiden van jongeren samen en in het bedrijfsleven (vormen van praktijkleren, bedrijfsschoolontwikkeling, vakschool). Onder andere gericht op verbreding en versterking van het onderwijscurriculum techniek in de hele onderwijskolom en samenhang met Techniekpact. Het speerpunt heeft een relatie met de sluitende aanpak jongeren, aanpak schooluitval en voorkomen jeugdwerkloosheid. Bijdragen aan gerichte vormen van leren (gerichte cursussen, trainingen, netwerken) ten behoeve van WWB klanten en zzp-ers (ZZP academie). Doel is zoveel als mogelijk deze klanten klaar te stomen voor de arbeidsmarkt en het versterken van (financiële) zelfredzaamheid van zzp-ers. Uitbreiden van het aantal stageplaatsen MBO (inclusief stageplaatsen bij zzp-ers). In schooljaar 2012-2013 konden 14.500 MBO leerlingen geen stageplek vinden (bron: St. Samenwerking Beroepsonderwijs en Bedrijfsleven). Wij willen toewerken naar één centraal servicepunt voor stages. In dit servicepunt komt het aanbod van stagiaires van alle onderwijsinstellingen in Almere samen met het aanbod aan stageplaatsen in Almere (en mogelijk de regio). Laaggeletterdheid Eén op de negen mensen in de leeftijd 16 t/m 65 jarigen in Nederland is laaggeletterd. Almere wijkt niet af van de landelijke cijfers. Dit betekent dat in onze stad ongeveer 13.000 laaggeletterden wonen, zij beheersen de basisvaardigheden (lezen, schrijven, spreken, luisteren, rekenen en digitale vaardigheden) onvoldoende om zich goed zelfstandig te kunnen redden in de maatschappij. De aanpak laaggeletterdheid richt zich op alle laaggeletterde Almeerders. In 2015 gaat het volgende plaatsvinden: Wij investeren in de (sociale) infrastructuur rondom laaggeletterdheid. Naast de training van de 600 cursisten op ROC Flevoland (betaald uit rijksmiddelen), bieden wij 500 Almeerders, die laaggeletterd zijn, kansen om (beter) te leren lezen en schrijven en (meer) maatschappelijk te participeren. Hiermee wordt het aanbod met 70% uitgebreid. Wij zetten in op het bereiken van laaggeletterden. Wij dragen zorg voor overdracht en borging van Taal voor het Leven.
pag.45 Programmabegroting 2015
Hoger Onderwijs/Wetenschappelijk Onderwijs Voor Almeerse jongeren is het belangrijk dat zij na de middelbare school verder kunnen studeren in hun eigen stad. Voor een bruisend stadsleven, goede werkgelegenheid en het aanleveren van professionals aan het bedrijfsleven en maatschappelijke instellingen, is het belangrijk over een uitgelezen aanbod van kwalitatieve en aantrekkelijke opleidingen te beschikken in het hoger en wetenschappelijk onderwijs. We willen niet alleen de huidige generatie jongeren in Almere verschillende onderwijsmogelijkheden aanbieden, maar ook studenten van buiten Almere en internationale studenten aantrekken. De aanwezigheid van studenten zorgt ervoor dat Almere steeds meer het imago van een studentenstad krijgt. Om het hoger onderwijs en de studenten een onderdeel te laten zijn van en bij te laten dragen aan een vitale stad hebben we de volgende doelstellingen: We streven naar het binnenhalen van nieuwe HBO opleidingen en/of faculteiten van een universiteit in 2016-2020. Hiervoor sparen we vanuit het Fonds Verstedelijking 10 miljoen euro. Hierover dient nog afstemming plaats te vinden tussen Rijk en provincie. We streven naar aansluiting tussen het Hoger en Wetenschappelijk onderwijs bij de afspraken rondom Almere 2.0, Growing Green Cities en de Floriade als stip op de horizon. We verkennen op welke wijze de internationale Summerschool voortgezet kan worden zodat het een bijdrage kan leveren aan Almere als (internationale) studentenstad. We versterken de doorgaande lijn tussen het voortgezet onderwijs, het middelbaar beroepsonderwijs en het hoger onderwijs. We versterken Almere verder als studentenstad door een actief studentenleven in de stad op het gebied van leven en uitgaan te stimuleren en door studenten te betrekken bij het programma van de Summerschool en de campusontwikkeling. Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen Gemeenten hebben een aantal taken in het kader van toezicht op de kwaliteit van de kinderopvang en peuterspeelzalen. Almere heeft in 2014 de A-status voor het toezicht op de kwaliteitseisen verkregen van de Inspectie Onderwijs. Daarmee wordt voldaan aan de eisen die vanuit het ministerie worden gesteld. De komende jaren moeten en willen we dit niveau van kwaliteitszorg op de kinderopvang blijven garanderen. De combinatie van gedetailleerde rijksregelgeving (niet alleen gericht op de gewenste resultaten maar ook op de verplichte methode van toezicht en handhaving) en relatief veel kinderopvangcentra in Almere maakt het toezicht duur. Een aanzienlijk deel van de benodigde middelen voor de uitvoering van de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen (Wkkp) wordt gedekt uit de door het Rijk beschikbaar gestelde decentralisatieuitkering in het kader van de Wet Oké. Recentelijk is door het Rijk bekend gemaakt dat (een deel van) deze uitkering aan gemeenten vanaf 2017 zal komen te vervallen. Vermoedelijk zal dan een tekort ontstaan op de dekking van de uitvoeringskosten Wkkp. Om hier een adequate oplossing voor te bieden, zullen we de lobby richting het Rijk voortzetten om de verantwoordelijkheid voor de methodiek van toezicht en handhaving bij het lokaal bestuur te leggen. Uiteraard blijven de kwaliteitseisen zoals gesteld door de Inspectie Onderwijs daarbij voor ons leidend.
pag.46 Programmabegroting 2015
Wat mag het kosten Tabel 3-5
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
startbegroting baten startbegroting
9.856
3.866
2.916
2.669
2.307
lasten startbegroting
-43.522
-30.227
-29.905
-29.865
-29.795
totaal startbegroting
-33.666
-26.361
-26.989
-27.196
-27.488
-3.261
-2.482
-2.682
-3.069
55
-233
16
-148
69
156
156
156
-100
-100
-100
-100
110
110
400
400
-30.268
-29.538
-29.406
-30.249
begrotingsmutaties taakstellingen onderwijs actualisatie onderwijshuisvesting
-705
scholen betalen mee aan buitensportaccommodaties opmaatklassen impuls onderwijs 2014
780
-780
bezuinigingen nieuw college nog in te vullen bezuinigingsopgave eindtotaal
Begrotingsmutaties
-33.591
9%
Taakstellingen onderwijs Het kabinet heeft in het regeerakkoord besloten om het gemeentefonds te verlagen omdat lande91% lijk is geconstateerd dat gemeenten € 256 miljoen minder uitgeven aan onderwijshuisvesting dan het Rijk hiervoor in het gemeentefonds beschikbaar zou stellen. Deze middelen worden programma overige programma's overgeheveld naar de schoolbesturen. Schoolbesturen zijn vrij om deze middelen in te zetten. Wij gaan hen met in gesprek over hun bijdrage aan de kwaliteit van het onderwijs. Tevens worden per januari 2015 de middelen voor het buitenonderhoud in het primair onderwijs gekort met € 158,8 miljoen in verband met de overheveling van deze middelen naar de schoolbesturen. Beide maatregelen hebben forse financiële gevolgen voor onze gemeente. Per saldo bedraagt het nadeel € 3 miljoen structureel. De gemeente blijft zorg dragen voor adequate onderwijshuisvesting en onderhoud van gymlokalen en tijdelijke onderwijsgebouwen. Onderwijs en onderwijshuisvesting staat bij de gemeente hoog in het vaandel. Daarom is er altijd geïnvesteerd in onderwijsgebouwen en in maatregelen om de kwaliteit van het onderwijs te verhogen. Onderwijshuisvesting is een voorwaarde voor goed onderwijs, daarom wordt het tekort ten laste van het perspectief gebracht. Actualisatie onderwijshuisvesting De begroting onderwijshuisvesting wordt jaarlijks bijgesteld aan de hand van de actuele leerlingenprognoses en planning voor de scholenbouw. De vertraging in de woningbouwproductie leidt tot een verschuiving van de scholenbouw naar latere jaren, het totale volume wijzigt echter nauwelijks. Voor de periode tot en met 2018 wordt er per saldo € 39,4 miljoen geïnvesteerd in scholen.
pag.47 Programmabegroting 2015
Deze ontwikkelingen zijn vertaald in de actualisatie, de financiële effecten zijn als volgt: Tabel 3-6 kapitaallasten exploitatielasten
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
15
-54
115
44
239
-68
-64
-75
17
-257
sloopkosten
424
baten medegebruik
142
onderwijsleerpakket actualisatie onderwijshuisvesting
2018
-400
-140
-55
173
127
95
-75
55
-233
16
-148
-1.218 -705
Kapitaallasten en exploitatielasten De kapitaallasten en exploitatielasten zijn bijgesteld op basis van de scholenplanning. Dit heeft met name financiële consequenties in 2018, als gevolg van actualisatie van de geraamde oplevering van scholen in 2017. Verder is de afschrijvingsmethodiek gewijzigd van lineair naar annuitair, dit leidt ook tot diverse kleine bijstellingen op de kapitaallasten. Sloopkosten Sloop wordt overwogen indien de onderwijsbestemming van een pand vervalt en er op termijn onvoldoende huurders gevonden kunnen worden. De mutatie betreft met name tijdelijke onderwijshuisvesting waarvan de sloop gepland stond in 2014, maar die naar latere jaren is verplaatst. De sloopkosten zijn eenmalig en hebben lagere kapitaal- en exploitatielasten tot gevolg. Huurinkomsten en baten medegebruik Doelstelling is om teruggegeven permanente onderwijshuisvesting en tijdelijke onderwijshuisvesting maximaal te verhuren, waardoor de huuropbrengsten toenemen. De daling in de latere jaren wordt veroorzaakt door de tijdelijke onderwijspanden die naar verwachting niet meer nodig zijn en op de planning staan om gesloopt te worden. Onderwijsleerpakket De eerste inrichting van meubilair en Onderwijsleerpakketten (OLP) wordt bij de oplevering van scholen door de gemeente bekostigd, dit is vastgelegd in de Wet op het Primair Onderwijs en Voortgezet Onderwijs. Uit de reserve onderwijsleerpakket worden deze investeringen gedekt. Op basis van de bijgestelde scholenplanning en de toevoeging van de jaarschijf 2018 ontstaat er een tekort in de reserve van € 1,2 miljoen. De reserve dient vanuit het perspectief te worden aangezuiverd. Scholen betalen mee aan buitensportaccommodaties Tot op heden werd vanuit de onderwijsbegroting steeds jaarlijks een bijdrage betaald voor het gebruik van buitensportvelden door de Almeerse scholen. Omdat de schoolbesturen geacht worden deze kosten zelf te betalen en hiervoor ook middelen beschikbaar gesteld krijgen vanuit de rijksvergoeding, wordt deze bijdrage vanuit de onderwijsbegroting stopgezet. Hierdoor kan een bedrag van € 156.000 structureel vrijvallen. Opmaatklassen In samenwerking met de schoolbesturen van het voortgezet onderwijs en het MBO willen wij toewerken naar minimaal één opmaatklas in het schooljaar 2015/2016 en hierop volgende jaren, waarin zorg en onderwijs met elkaar worden verbonden ten behoeve van het vergroten van studiesucces en het voorkomen van schooluitval. Er is een bedrag van maximaal € 0,1 miljoen structureel beschikbaar; de onderwijspartners zullen een gelijk bedrag mee financieren.
pag.48 Programmabegroting 2015
Impuls onderwijs 2014 In de Programmabegroting 2014 is afgesproken dat de impulsmiddelen in het gehele schooljaar 2014-2015 uitgegeven worden. De € 780.000 kan niet vrijvallen omdat hiervoor in 2014 al verplichtingen met de schoolbesturen zijn aangegaan. De verdeling 5/12 in 2014 versus 7/12 in 2015 is puur administratief om tegemoet te komen aan de vraag van de accountant.
Bezuinigingen nieuw college Nog in te vullen bezuinigingsopgave Dit betreft de openstaande taakstelling in het kader van het coalitieakkoord. Bij de voorjaarsnota zullen de voorstellen worden gedaan om deze taakstelling in te vullen.
pag.49 Programmabegroting 2015
3.5 Jeugd en maatschappelijke ondersteuning Ambitie Op de domeinen Jeugd en Maatschappelijke Ondersteuning staan grote veranderingen voor de deur. De gemeentelijke verantwoordelijkheid op deze terreinen is al groot, en wordt per 1 januari 2015 sterk uitgebreid. De gemeente krijgt de opdracht de nieuwe Jeugdwet en de gewijzigde Wmo/AWBZ uit te voeren. Daarmee krijgt de gemeente de verantwoordelijkheid voor alle ondersteuning en zorg aan jeugdigen. Voor de Wmo/AWBZ krijgt de gemeente extra taken, waaronder begeleiding en dagbesteding voor volwassenen en beschermd wonen. Ook op het naastliggende terrein van participatie, werk en inkomen verandert veel. Al sinds 2012 werkt de gemeente aan een samenhangende aanpak voor het gehele sociaal domein. Met deze aanpak werkt de gemeente onder de noemer ‘Transitie Sociaal Domein’ aan twee doelstellingen: Het vergroten van burgerkracht: meer eigen initiatief en zelfredzaamheid van inwoners, meer informele hulp. Daarbij richten we ons in het bijzonder op burgers die zelf (nog) geen zorg nodig hebben, maar iets kunnen betekenen voor hen die wel ondersteuning nodig hebben. Het inrichten van een meer effectieve en efficiënte ondersteuning. Die wordt gekenmerkt door: ondersteuning laagdrempelig en dichtbij: snel signaleren van problemen, eenvoudige toegang tot informatie en ondersteuning, lichte hulp dichtbij beschikbaar; samenhangende ondersteuning: de vraag centraal en de ondersteuning voor het hele huishouden/gezin in samenhang organiseren. Door de veelheid aan nieuwe taken lijken de bestaande taken overschaduwd te worden. Dat is niet het geval. De nieuwe taken raken de bestaande en zetten ze in een ander perspectief. De nieuwe taken kunnen we alleen goed uitvoeren als de samenleving een andere rol op zich neemt, en we de dienstverlening aan inwoners anders inrichten en vernieuwen. Almere zet stappen om deze transformatie mogelijk te maken. Met een grote ambitie én met realiteitszin. Aan deze ambitie wordt stapsgewijs in de komende jaren verder vorm gegeven. Het jaar 2015 is vooral een overgangsjaar. Het beleid wordt nog grotendeels bepaald door landelijke overgangsafspraken. Ook ziet Almere dat de beoogde verandering groot is en dat die geleidelijk zal plaatsvinden. Er is veel oog voor de inwoners die direct te maken krijgen met de transitie. Zij mogen niet tussen wal en schip vallen. Wij kennen de problemen en hebben naar beste weten en kunnen het nieuwe stelsel ingericht en opgebouwd. En we werken verder aan de cultuurverandering die nodig is. We gaan in 2015 doen, leren, verfijnen en innoveren! Ten gevolge van de veranderingen krijgt jeugd nog meer aandacht dan voorheen. Voor allerlei bestaande programma’s (onderwijs, participatie, werk en inkomen, sport en veiligheid) is jeugd een centraal thema. In combinatie met de nieuwe verantwoordelijkheden vraagt dat van de gemeente een regierol om samen met partners resultaten te boeken. Zodat kinderen gezond en veilig kunnen opgroeien. Zodat kinderen ontplooiingskansen hebben en hun weg zullen vinden op de arbeidsmarkt. Wij zetten in op preventie en vroegsignalering, geven tijdig de juiste ondersteuning zodat voortijdig schoolverlaten en de hoge instroom in de specialistische jeugdhulp wordt terug gedrongen. We willen voorkomen dat er kinderen thuis zitten en niet naar school gaan. Het motto van de transformatie die we willen realiseren is: één huishouden, één plan, één aanpak, ook op school. Hiermee laten we zien dat we inzetten op een samenhangende ondersteuning voor jeugd en gezin ook op (voor)school. We laten zien dat we vraaggericht werken in aansluiting bij en ter versterking van de mogelijkheden van kinderen en ouders en hun netwerk. Dat we inzetten op preventie en vroegtijdige signalering en het snel bieden van de juiste hulp. Dat we intensieve samenwerking willen tussen jeugdhulp, school en kinderopvang. Dat we de huidige schotten in de ondersteuning willen slechten. En dat we ook de mogelijkheden van de leefomgeving goed willen benutten: sport, welzijn en cultuur. Een voorbeeld daarvan is het programma Jeugd op Gezond Gewicht (JOGG) waaraan Almere actief meedoet.
pag.51 Programmabegroting 2015
Specifieke aandacht is er voor gezondheidsbeleid. Dit is gericht op het beschermen en verbeteren van de gezondheid van de inwoners van Almere. We richten ons in het bijzonder op jeugd en kwetsbare groepen en dragen bij aan een doeltreffende preventie van ongezondheid en ziekte en het bevorderen van een gezonde leefstijl. In dit verband werken we aan de integratie van de uitvoering van de jeugdgezondheidszorg in één integrale organisatie per medio 2015. Voor volwassenen geldt dat de huidige programma’s en ondersteuningsvormen overwegend worden gecontinueerd en dat we inzetten op de verbinding met de nieuwe taken. Zo werken we bij de programma’s Jeugd en Maatschappelijke ondersteuning en Participatie, Werk en Inkomen gezamenlijk aan: Samenhangende ondersteuning thuis zodat inwoners langer zelfstandig en veilig thuis kunnen wonen. Die ondersteuning sluit beter dan nu aan bij de vraag, bij de eigen mogelijkheden, bij de mantelzorg, en maakt meer gebruik van informele vormen van ondersteuning. Ondersteuning van mantelzorgers en respijtzorg hoort daarbij. Samenhangende ondersteuning vervoer zodat inwoners zich zo veel mogelijk zelfstandig kunnen verplaatsen. Daartoe worden alle vervoersvormen: openbaar vervoer, collectief vervoer en individueel vervoer in samenhang beschouwd. Samenhangende inkomensondersteuning zodat inwoners financieel zo veel mogelijk zelfredzaam zijn. Daartoe zetten we in op een samenhangende aanpak die financiële zelfredzaamheid bevordert en schuldenproblematiek voorkomt. Zo nodig wordt (tijdelijk) inkomensondersteuning geboden (inhoudelijke uitwerking bij programma PWI). Samenhangende ondersteuning werk, dagbesteding en activering zodat alle inwoners meedoen naar vermogen (inhoudelijke uitwerking bij programma PWI). Regionale samenwerking Met de komst van de nieuwe taken zullen we meer taken samen met regiogemeenten inkopen en uitvoeren. Enerzijds omdat dit wettelijk is opgelegd, anderzijds omdat door de samenwerking inkoopvoordelen ontstaan. Bovendien heeft Almere als centrumgemeente voor opvang en beschermd wonen in de regio een extra verantwoordelijkheid om kleinere gemeenten te ontlasten. Inkoop en subsidieverlening De inkoop van bestaande én nieuwe taken gebeurt door aanbestedingen via raamcontracten of door subsidieverlening. Bij dit laatste hanteren we de systematiek van de resultaatgerichte subsidieverlening en werken we samen met partners aan de vastgestelde 10 maatschappelijke effecten. Voor de inkoop van de nieuwe taken zijn de verschillende onderdelen ondergebracht in zogenaamde inkooppakketten. Voor elk pakket geldt een specifieke inkoopstrategie en tariefstrategie. Aan deze strategie liggen sturingsprincipes ten grondslag die we de komende jaren zullen monitoren en optimaliseren.
Speerpunten Nieuwe sociale infrastructuur Wijkteams vormen een belangrijke schakel in de nieuwe sociale infrastructuur. Zij zijn er op gericht de kanteling te bevorderen van formele naar informele ondersteuning en vormen de toegang tot maatwerkvoorzieningen. Uiteraard blijft naast informele ondersteuning meer formele ondersteuning bestaan. Vanaf 2015 zijn er 16 sociale wijkteams. Indien nodig treden geleidelijk nog andere professionals toe, wanneer de vraagstukken in de wijk dat nodig maken. Andere professionals in het wijknetwerk, zoals de wijkverpleegkundige (bekostigd vanuit de zorgverzekeringswet), leerkrachten en politie werken nauw samen met het wijkteam. Samen met inwoners en het wijknetwerk stellen wijkwerkers prioriteiten. Zij krijgen daartoe een zo groot mogelijk mandaat om ‘te doen wat nodig is’. Wijkscans en ander onderzoek ondersteunen dit proces. Er is aandacht voor scholing van de teams en het functioneren van de teams zal goed worden gemonitord. De leerervaringen die in de eerste jaren worden opgedaan kunnen leiden tot bijstelling in samenstelling en werkwijze. Ter ondersteuning van de sociale wijkteams worden teams van specialisten gevormd voor ‘advies en consultatie gezinsondersteuning’.
pag.52 Programmabegroting 2015
Bij complexe vragen kan hun ondersteuning worden ingeroepen. De toegang tot maatwerkvoorzieningen verloopt via de wijkteams. Uitzondering is de toegang tot jeugdhulp. Daar bestaan ook andere toegangskanalen, zoals huisarts, ZorgAdviesTeams en Passend Onderwijs. We maken afspraken met de betrokken organisaties hierover. Resultaat De stad beschikt over 16 adequaat samengestelde en voldoende geëquipeerde en goed functionerende sociale wijkteams. Welzijn, sport en cultuur Wij blijven aandacht besteden aan laagdrempelig kinder‐ en jongerenwerk, zodat kinderen zich dicht bij huis en in een veilige omgeving in hun vrije tijd kunnen ontplooien en hun talenten verder kunnen ontwikkelen. Prioriteit van het werk ligt bij de meest kwetsbare (groepen) jongeren. Daar waar gewenst met gebruik van de jongerenaccommodaties. We blijven inzetten op het inzichtelijk maken van overlast gevende en hinderlijke groepen jongeren en het beperken van die overlast en hinder door een gerichte aanpak en gerichte jongerenactiviteiten. Bij jongerenwerk is er steeds meer sprake van wederkerigheid, waarbij jongeren hun talenten eveneens inzetten ten behoeve van sociaal culturele activiteiten voor andere bewoners. Het motto is: van, voor en door jongeren. Uit onderzoek blijkt dat cultuur en sport van groot belang zijn voor de sociale ontwikkeling van kinderen en bijdraagt aan betere leerprestaties. Sport levert een bijdrage door middel van de vele sportclubs in de stad en sport in de buurt. De buurtsportcoaches vormen een verbinding tussen sportinfrastructuur en welzijn. Ook zetten we in op de ontwikkeling van culturele talenten in de stad. Vanuit een versterking van cultuureducatie ondersteunen wij de scholen met cultuuractiviteiten met het formuleren en uitvoeren van cultuureducatieplannen. Ten slotte ondersteunen we poppodium De Meester en festivals op het gebied van popmuziek. Bij de inrichting van de openbare ruimte hebben wij aandacht voor goede, uitdagende en veilige speelplekken. Resultaat De jeugd van Almere beschikt over laagdrempelige voorzieningen voor ontmoeting, ontplooiing, sport en spel, cultuurbeleving en talentontwikkeling. Samenhangende ondersteuning voor jeugd en gezin, ook op school De ondersteuning aan jeugd krijgt vorm door een goede samenhangende ondersteuning aan het hele gezin. Daarom is er veel samenhang tussen dit thema en de andere vormen van ondersteuning, bijvoorbeeld ‘thuis’ en ‘inkomen’. Zo kan het oplossen van financiële problematiek van ouders bijvoorbeeld opvoedingsspanning verminderen. De ambitie is dat kinderen gezond en veilig opgroeien door effectieve inzet van onderwijs, kinderopvang, opvoedondersteuning, jeugdgezondheidszorg en gerichte preventieprogramma’s. Ouders voelen zich daardoor beter in staat een veilige en gezonde opvoeding te realiseren. In 2015 richt we ons samen met partners op twee speerpunten: preventie en vroegsignalering jeugd; samenhang in de ondersteuning aan kinderen en gezinnen, ook op school. Preventie en vroegsignalering De gemeente zet in op een optimale samenwerking tussen onderwijs, kinderopvang, peuterspeelzaalwerk, opvoedondersteuning en jeugdgezondheidszorg. Daardoor wordt de opvoedkracht van ouders vergroot en de inzet van alle afzonderlijke professionals versterkt. En daarmee voorkomen we dat problematiek ontstaat of verergert. Integrale kindcentra worden gevormd en versterken deze samenwerking. De jeugdgezondheidszorg wordt vanaf medio 2015 uitgevoerd door één organisatie, waarmee de doorgaande lijn in deze zorg beter vorm krijgt. pag.53 Programmabegroting 2015
Samen met ouders werken al deze professionals aan een tijdige signalering van problematiek en gezondheidsvragen. En zetten zij snel stappen naar de juiste, gedegen ondersteuning. De ondersteuning aan kinderen en ouders moet zo snel mogelijk worden ingezet en de ondersteuning moet van hoge kwaliteit zijn. Bijzondere aandacht daarbij krijgt de vroegsignalering bij kinderen tussen 0 en 6 jaar. Deze vroegsignalering is onder meer gericht op problemen in de spraak-taalontwikkeling. De programma's ‘Sterk in de Klas’ en ‘Oké op School’ hebben geleid tot een afname van het beroep op gespecialiseerde jeugdhulp en een afname van de schooluitval. Wij continueren en versterken deze programma's daarom in 2015. Het OKé-punt is er ook in 2015 voor kleine en grote vragen over opvoeden en opgroeien, ouders kunnen lichte ondersteuning krijgen bij opvoedvragen onder andere door middel van het opvoedspreekuur. Ook preventie van jeugdcriminaliteit behoudt de aandacht, waarbij vooral effectieve programma’s op jonge leeftijd onze aandacht zullen krijgen. Een voorbeeld hiervan is het programma voor opvoedondersteuning ‘Incredible years’. Belangrijk is een juiste inschatting van hetgeen nodig is en daarom wordt een hoge mate van professionaliteit geëist. Met de ontwikkeling van het Expertisenetwerk voor Het Jonge Kind wordt hieraan een bijdrage geleverd. Daarnaast gaan wij door met het programma ‘Sterk in de kinderopvang’. Samenhang in de ondersteuning aan kinderen en gezinnen, ook op school Tweede speerpunt is het versterken van de samenhang tussen de ondersteuning die aan een of meerdere gezinsleden wordt gegeven. Uitgangspunt is dat er per gezin nog maar 1 plan kan bestaan en dat alle bij het gezin betrokken hulpverleners aan dat plan bijdragen. Daarbij ligt de regie zoveel mogelijk bij het gezin zelf. Ook de inzet op school moet aansluiten bij wat er thuis gebeurt. Per 1 augustus 2014 is de wet Passend onderwijs ingegaan. Het passend onderwijs heeft een zeer nauwe verbinding met de Transitie Sociaal Domein. Almere zet in op afstemming tussen onderwijs, jeugdhulp en gezondheidszorg. Het motto is één huishouden, één plan, één aanpak, ook op (voor)school. In 2015 geven we aan deze samenwerking concreet vorm door jeugdteams op scholen het mandaat te geven eenvoudige, enkelvoudige jeugdhulp in te zetten. Deze jeugdteams worden gevormd door medewerkers vanuit het onderwijs-ondersteuningsteam, de deelnemende/aanwezige jeugdzorgpartners en de jeugdgezondheidszorg. Ouders zijn (mede) leidend in dit proces. Daar waar een bredere (gezins)problematiek speelt wordt in samenwerking met ouders de verbinding gezocht met het wijkteam van de gemeente. In die situaties zal het wijkteam of de gezinsbegeleider leidend zijn en met ouders en bij het gezin betrokken professionals bepalen welk traject of welke trajecten worden ingezet. De Jeugdgezondheidszorg krijgt binnen dit proces de spilfunctie. Zij schakelen desgewenst het wijkteam of gezinsbegeleiding in. Altijd in overleg met c.q. op verzoek van school en ouders. De jeugdgezondheidszorg speelt daarnaast een essentiële rol op het raakvlak thuis-school en in de afstemming met de wijkteams die de gemeente voor het sociaal domein inricht. Wij achten het gewenst tot één organisatie voor de uitvoering van integrale jeugdgezondheidszorg te komen via een bestuurlijke aanbesteding. Deze organisatie is vanaf medio 2015 operationeel. Resultaten
Goede samenwerking tussen de verschillende actoren op het gebied van jeugd, in het bijzonder gericht op de groep van 0 tot 6 jaar, waardoor opvoedkracht van ouders toeneemt en tijdig problemen bij kinderen worden onderkend en aangepakt. Uitbreiding van de programma’s ‘Sterk in de Klas’, ‘Oké op School’ en ‘Sterk in de kinderopvang’ en daardoor minder beroep op zwaardere hulp en ondersteuning. Mandaat voor jeugdteams op scholen om eenvoudige, enkelvoudige hulp aan jeugdigen in te zetten. Één organisatie voor de integrale jeugdgezondheidszorg.
pag.54 Programmabegroting 2015
Sluitende Aanpak Jongeren Met de kadernota ‘Sluitende Aanpak Jongeren in Almere: een Springplank naar Werk’ brengen we samenhang aan tussen zorg voor jeugd, het voorkomen van voortijdig schoolverlaten, de aanpak van jeugdwerkloosheid, een vangnet/springplank voor kwetsbare jongeren en de aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt. Voor de periode 2013-2018 is er nu een duurzame en financieel houdbare infrastructuur voor alle jongeren in de leeftijd van 12 – 27 jaar met de focus op werk of een andere passende vorm van participatie. Het doel is, naast het centraal stellen van de jongeren, te komen tot grotere effectiviteit en efficiëntere inzet van voorzieningen en bestaande middelen. Daarnaast is het belangrijk dat ook vanuit onderwijs en jeugdzorg de gerichtheid ontstaat op participatie en perspectief op werk. De kadernota dient als fundament voor de uitvoeringsplannen bij de programma’s Jeugd en maatschappelijke ondersteuning, Onderwijs en Participatie, werk en inkomen (zie ook deze programma’s voor nadere toelichting) onder andere op het terrein van voortijdig schoolverlaten (VSV) en Vangnet/Springplank kwetsbare jongeren. De aanjaagmiddelen voor onderwijs en arbeidsmarkt bieden extra mogelijkheden voor de financiering van gerichte maatregelen om het perspectief van minder kansrijke jongeren te verbeteren. Resultaat Verdere afname van schooluitval, afname jeugdwerkloosheid, kansen voor kwetsbare jongeren en nauwere aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt. Veiligheid jongeren en preventie jeugdcriminaliteit Almere is een jonge stad met relatief veel jongeren onder de 23 jaar. Als bewoners overlast ervaren, wordt dat vaak toegeschreven aan jongeren, maar jongeren zijn ook regelmatig slachtoffer van overlast en/of geweld. Het betrekken van het veiligheidsbeleid op de jeugd is dan ook onontbeerlijk. De inzet vanuit de gemeente richt zich in eerste instantie op preventie: zo veel mogelijk voorkomen en ombuigen van de neerwaartse spiraal. Hier draagt het jongerenwerk in hoge mate aan bij. Daar waar nodig worden ook repressieve maatregelen ingezet. Vaak vinden de problemen met jongeren hun grondslag binnen het gezin. Door vroegtijdige signalering en inzet van snelle passende hulp wordt een vangnet gecreëerd om erger te voorkomen. Voor de meeste kinderen en gezinnen verloopt de ondersteuning bij vragen en problemen goed. In een klein aantal gezinnen stapelen de problemen zich op en zijn de gezinnen niet in staat om de problemen te overzien en aan te pakken. In de nieuwe sociale infrastructuur worden deze vragen integraal opgepakt. Een bijzondere rol is er daarbij voor de brandpuntfunctionaris die doorzettingsmacht heeft om vastzittende hulptrajecten te doorbreken. Resultaat Tijdige en adequate interventies om criminaliteit en overlast van jeugdigen terug te dringen. Ondersteuning vrijwilligers en mantelzorgers Wij nemen burgerkracht als uitgangspunt voor ons beleid in het sociale domein. Mensen doen mee, kijken naar elkaar om, nemen initiatief en zorgen voor elkaar. Vrijwillige inzet en mantelzorg neemt hierin een steeds belangrijker plek in. Wij zetten in op de ondersteuning van vrijwilligers en mantelzorgers door: Stedelijk werkende organisaties voor ondersteuning van vrijwilligers en mantelzorgers te faciliteren (subsidie) en in allerlei trajecten als samenwerkingspartner te betrekken. Ondersteuning vrijwilligers en mantelzorgers als expliciete taak bij de wijkteams onder te brengen. Zij kunnen op wijkniveau sneller signaleren en de ondersteuning beter afstemmen op wat echt nodig is. Resultaat Toename van het aantal en een adequate toerusting en begeleiding van vrijwilligers en mantelzorgers.
pag.55 Programmabegroting 2015
Beschermd wonen Met ingang van 1 januari 2015 is de gemeente op grond van de Wmo/Awbz ook verantwoordelijk voor Beschermd Wonen (op psychiatrische grondslag gericht op herstel en participatie) en moet Almere als centrumgemeente deze taak inkopen en uitvoeren. Bij beschermd wonen gaat het met name om mensen die ten gevolge van psychiatrische problematiek toezicht en begeleiding nodig hebben en niet in staat zijn om zonder de nabijheid van 24-uurs toezicht en begeleiding zelfstandig te wonen. We geven uitvoering aan het vastgestelde Regionaal Beleidsplan Beschermd wonen, waarin onder meer een overgangsrecht van 5 jaar voor bestaande indicaties (GGZ-C) is vastgelegd. Resultaat Het behalen van de doelen en resultaten voor 2015 genoemd in het Regionaal Beleidsplan Beschermd wonen.
pag.56 Programmabegroting 2015
Wat mag het kosten Tabel 3-7
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
startbegroting baten startbegroting
2.238
2.134
2.134
2.134
2.134
lasten startbegroting
-38.030
-36.678
-35.707
-35.824
-35.839
totaal startbegroting
-35.792
-34.544
-33.573
-33.690
-33.705
389
123
227
250
250
-73
-20
-20
begrotingsmutaties hulp in de huishouding gehandicaptenvoorzieningen gezond in de stad centra voor Jeugd en gezin
58
-48
-20 18
18
18
18
18
-100
-100
-100
-100
-22.492
-19.931
-19.293
-19.008
-39.982
-36.390
-34.145
-31.900
-32.764
-31.431
-30.699
-29.989
-31.222
-29.775
-28.934
-28.168
1.000
1.500
2.000
2.000
210
210
800
800
175
175
175
-149.090
-143.638
-139.674
sluitende aanpak jongeren (SAJ) nieuwe taken AWBZ/WMO lokaal
-530
nieuwe taken AWBZ/WMO (beschermd wonen) nieuwe taken Jeugd lokaal
-579
nieuwe taken Jeugd regionaal nieuwe taken Sociale infrastructuur eigen bijdragen bezuinigingen nieuw college nog in te vullen bezuinigingsopgave taakstelling sociaal domein eindtotaal
-36.456
-159.826
Begrotingsmutaties 40% 60%
programma
overige programma's
Hulp in de huishouding Tabel 3-8 omschrijving a
actualisatie hulp bij het huishouden
b
bijstelling eigen bijdrage
c
invulling bestaande korting hulp bij het huishouden
hulp in de huishouding
a.
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
352
199
199
199
199
37
77 -153
28
51
51
123
227
250
250
389
Actualisatie hulp bij het huishouden
De incidenteel beschikbaar gestelde ZZP-middelen (Zorg Zwaarte pakket) zijn niet volledig benodigd omdat de verwachte instroom in de WMO door het schrappen van de ZZP-pakketten 1 en 2 uitblijft. Dit leidt in 2014 tot een onderuitputting van € 300.000. De verwachte groei van eenheden in 2014 en verder is lager dan verwacht. Het aantal klanten neemt nog wel toe, maar gemiddeld vallen de indicaties lager uit. Dit leidt per saldo in 2014 tot een bijstelling van € 52.000 en in 2015 en verder tot een bijstelling van € 199.000.
pag.57 Programmabegroting 2015
b.
Bijstelling eigen bijdrage
Door de groei van het aantal klanten wordt een extra inkomst aan eigen bijdragen verwacht van € 37.000. Voor 2015 wordt rekening gehouden met hogere inkomsten uit eigen bijdragen van € 77.000 als gevolg van een toename van het aantal WMO-klanten. Dit is niet structureel, omdat er vanaf 2016 (naar verwachting) een verschuiving zal plaatsvinden naar een meer algemene voorziening Hulp in de Huishouding, waarvoor geen eigen bijdrage in de huidige vorm zal worden gevraagd. c.
Invulling bestaande korting Hulp bij het huishouden
Het saldo van de mutaties wordt in mindering gebracht op de taakstelling die door het rijk is doorgevoerd op de huishoudelijke hulp. In 2014 wordt het effect van de lagere groei vrijwel teniet gedaan door een negatieve bijstelling van de gemeentefondsuitkering. Gehandicaptenvoorzieningen Tabel 3-9
bedragen x € 1.000 2014
a
autonome groei eenheden (1,05%) 2018
b
actualisatie eenheden
c
invulling bestaande korting hulp bij het huishouden totaal effect
a.
2015
2016
2017
2018
255
260
264
264
-255
-260
-264
-264
0
0
0
-48
58
-48
58
Autonome groei eenheden
Door een afvlakking van de groei van het aantal verstrekkingen in 2014 is er sprake van een voordeel van € 58.000. Voor 2018 gaan wij uit van een autonome groei van 1,05%. b.
Actualisatie eenheden voorzieningen gehandicapten 2018
Er is sprake van een stabilisatie van de groei van o.a. scootmobielen en roerende woonvoorzieningen. De stabilisatie komt voort uit de doorontwikkeling van de in 2013 ingezette kanteling, de eigen bijdrage regeling en vernieuwde contracten met aanbieders. c.
Invulling bestaande korting Hulp bij het huishouden
De effecten van deze actualisatie hebben een structureel karakter. Zoals eerder aangegeven heeft het Rijk een aanzienlijke korting van 40% op de bestaande middelen van hulp bij het huishouden doorgevoerd. De nu geboekte voordelige resultaten zetten we in ter dekking van deze taakstelling. Stand van zaken invulling taakstelling Hulp bij het huishouden In onderstaande tabel geven wij een overzicht van de stand van zaken ten aanzien van de invulling van de bestaande taakstelling van 40% op hulp bij het huishouden. Bij aanvang van deze begroting bedroeg de taakstelling nog ruim € 1,6 miljoen. Hiervan wordt nu per saldo € 0,2 miljoen ingevuld. Tabel 3-10
bedragen x € 1.000
omschrijving
2015
2016
2017
2018
nog open staande taakstelling huidige begroting
-530
-1.648
-1.648
-1.648
153
-28
-51
-51
actualisatie eenheden huishoudelijke hulp extra eigen bijdrage huishoudelijke hulp
77
actualisatie eenheden gehandicaptenvoorzieningen
255
260
264
264
saldo korting na Programmabegroting 2015
-45
-1.416
-1.435
-1.435
pag.58 Programmabegroting 2015
Deze restantbezuiniging van € 1,4 miljoen zal worden ingevuld door de ontwikkeling van een algemene voorziening voor hulp bij het huishouden; dit zal leiden tot een afname van het beroep op de duurdere maatwerkvoorzieningen. Om dit te realiseren, zal in 2015 met alle bestaande klanten een gesprek worden gevoerd. Deze bezuinigingsopgave staat los van de noodzakelijke besparingen die gerealiseerd moeten worden door de inzet vanuit de wijkteams, om de rijksbezuinigingen op de gedecentraliseerde taak voor de Wmo/AWBZ op te kunnen vangen. Deze bezuinigingen moeten echter wel in gezamenlijkheid worden gerealiseerd, bijvoorbeeld door herindicering. Gezond in de stad Het Rijk biedt de mogelijkheid om deel te nemen aan het rijksstimuleringsprogramma ‘Gezond in de Stad’ 2015 en verdere jaren. Kernpunten van de inzet van de gemeente hierbij zijn: stimuleren van een gezonde leefstijl en een samenhangende eerstelijnszorg met een preventief aanbod. Via het gemeentefonds (meicirculaire 2014) wordt hiervoor jaarlijks € 20.000 in de periode 2014- 2017 beschikbaar gesteld. Dit programma wordt gecombineerd met jongeren op gezond gewicht (JOGG). Centra voor Jeugd en gezin Door een actualisatie van de maatstaven is de decentralisatie-uitkering Centra voor Jeugd en gezin neerwaarts bijgesteld. De uitgaven worden hierop aangepast. Sluitende aanpak jongeren De kracht van de Sluitende Aanpak Jongeren (SAJ) zit in de samenwerking, zodat elke jongere op een geschikte plek terecht komt. Aangezien het gaat om slimmere en betere verbindingen, gaan we er van uit dat dit binnen de bestaande budgettaire mogelijkheden past. Om het aantal activiteiten voor jongeren van 23 tot 27 jaar in het kader van de SAJ uit te kunnen breiden, wordt jaarlijks structureel € 100.000 beschikbaar gesteld. Nieuwe taken Sociaal domein Wmo/AWBZ lokaal Tabel 3-11 omschrijving
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
zorg in natura (inclusief vervoer)
-8.953
-8.073
-7.554
-7.388
persoonsgebonden budget (PGB)
-5.936
-5.342
-5.223
-5.104
adviesraad sociaal domein
-35
-35
-35
-35
Wet tegemoetkoming chronisch zieken & gehandicapten /CER
-750
-750
-750
-750
mantelzorgcompliment
-700
-700
-700
-700
stimulering burgerkracht
-320
-320
-320
-320
cliëntondersteuning MEE
-1.900
-1.680
-1.680
-1.680
-2.786
-2.536
-2.536
-2.536
-495
-495
-495
-495
-22.492
-19.930
-19.293
-19.008
herindicering AWBZ en huishoudelijke hulp dekking sociale infrastructuur
-617 -530
apparaatskosten Wmo/AWBZ lokaal
uitgaven Wmo/AWBZ lokaal
-530
In de wetgeving (Wmo/Awbz en Jeugdwet) staat beschreven dat maatwerkvoorzieningen in verschillende vormen worden verstrekt: zorg in natura (afgekort ZIN) of in een geldbedrag/trekkingsrecht via een persoonsgebonden budget (PGB). Bovendien staan in deze wetten de algemene regels op grond waarvan iemand in aanmerking kan komen voor een PGB. Van rijkswege is bepaald dat de administratieve en financiele afhandeling van PGB’s verloopt via de sociale verzekeringsbank (SVB). De cliënt/inwoner/budgethouder krijgt het geld niet meer op de eigen rekening gestort. Hij of zij laat via declaraties of facturen weten hoeveel hulp er is geweest of hoeveel er is besteed. De SVB zorgt voor de uitbetaling aan de aanbieder en/of zorgverlener. pag.59 Programmabegroting 2015
Zorg in natura (inclusief vervoer) Het betreft hier de niet arbeidsmatige dagbesteding, individuele ondersteuning, kortdurend verblijf en vervoer. De ambitie is goede samenhangende ondersteuning te bieden voor inwoners ‘thuis’, zodat inwoners langer zelfstandig en veilig thuis kunnen wonen. Die ondersteuning sluit beter dan nu aan bij de vraag, bij de eigen mogelijkheden, bij de mantelzorg, en maakt meer gebruik van informele vormen van ondersteuning. Ondersteuning van mantelzorgers en respijtzorg hoort daarbij. Persoonsgebonden budget (PGB) Dit betreft ook de niet-arbeidsmatige dagbesteding, individuele ondersteuning, kortdurend verblijf en vervoer maar dan in de vorm van een persoonsgebonden budget welke door de SVB verwerkt zal gaan worden. Voor deze PGB’s verwachten wij in 2014 nog een nieuwe Vektis-aanlevering van de cijfers 2013. Adviesraad sociaal domein In april 2014 is de Adviesraad Sociaal Domein door het college beëdigd. De gemeenteraad heeft de bijbehorende verordening in februari 2014 vastgesteld. Tegelijk is een amendement unaniem aangenomen om het subsidiebedrag voor de Adviesraad (en het netwerk daaromheen, het Breed Overleg plus) te verhogen met € 35.000 tot € 85.000 structureel. In het amendement is aangegeven dat het resterende bedrag (€ 35.000) gehaald moet worden uit de middelen voor de transitie. Wet tegemoetkoming chronisch gehandicapten/Compensatie eigen risico Het Rijk heeft per 1 januari 2014 twee regelingen afgeschaft, te weten de Tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg-regeling) en de regeling Compensatie Eigen Risico (CER). Hiervoor in de plaats dienen gemeenten een maatwerkvoorziening te bieden aan chronisch zieken en gehandicapten met een laag inkomen. De regeling wordt ingezet als compensatie voor hoge ziektekosten. Hiervoor wordt jaarlijks € 0,75 miljoen begroot. Gezien het open-einde-karakter in de paragraaf “Weerstandsvermogen” wordt rekening gehouden met een risicoreservering van € 0,25 miljoen. Mantelzorgcompliment Per 1 januari 2015 houdt het mantelzorgcompliment vanuit de rijksoverheid op te bestaan. De gemeente is vanaf 2015 verantwoordelijk voor een jaarlijkse blijk van waardering voor de mantelzorger, als opvolger van het mantelzorgcompliment. De middelen van het mantelzorgcompliment, naar schatting in 2015 € 700.000 zijn overgeheveld naar de gemeente. Dit betreft een open-einde-regeling waarvan nog onzeker is wat de werkelijke uitgaven zijn. Stimulering Burgerkracht Het toenemende maatschappelijk appèl op vrijwilligers en mantelzorgers als gevolg van vergrijzing en behoefte aan informele zorg leidt tot een toename van de begeleidings- en ondersteuningsbehoefte van deze groep burgers. Organisaties als de Schoor, de Vrijwilligers Mantelzorgcentrale Almere (VMCA) en Humanitas bieden deze ondersteuning. De uitgaven in 2015 worden ingeschat op € 320.000. In afwachting van het beleid en de benutting hiervan in 2015, volgen in 2016 mogelijk voorstellen voor een aangepast budget. Cliëntondersteuning MEE Vanaf 1 januari 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor de cliëntondersteuning in brede zin. Momenteel voert stichting MEE de cliëntondersteuning uit. De gemeente moet hiervoor nieuw beleid formuleren. Het beoogde beleid is breder dan de cliëntondersteuning waar momenteel MEE zorg voor draagt. De kosten van MEE bedragen € 1,9 miljoen in 2015 en er wordt gestreefd naar een besparing van € 0,2 miljoen vanaf 2016.
pag.60 Programmabegroting 2015
Herindicering AWBZ en Huishoudelijke Hulp In het overgangsjaar 2015 zijn wij voornemens om een deel van de overkomende AWBZ-klanten een nieuw gekanteld ondersteuningsarrangement aan te bieden. Daarvoor is het nodig om met deze AWBZ-klanten in gesprek te gaan. Met de huidige inschatting van 2.500 nieuwe AWBZ-klanten gaan we er nu vanuit dat het mogelijk is om met een aanzienlijk deel van de klanten gesprekken te gaan voeren in 2015. Voor de 1.000 samenlopers (Huishoudelijke Hulp en AWBZ) kunnen we deze gesprekken combineren. Om de herindicering mogelijk te maken zijn in 2015 incidenteel 6,5 formatieplaatsen extra nodig (€ 0,6 miljoen). Dit moet leiden tot een besparing van circa € 0,9 miljoen op de AWBZ in 2016 oplopend naar € 1,6 miljoen in 2018. Dekking sociale infrastructuur De sociale infrastructuur wordt vormgegeven, samen met instellingen in de stad, door middel van 16 wijkteams en 5 expertteams (gezins)ondersteuning. De kosten van personele inzet, ICT en communicatie zijn 50/50 toegerekend aan Wmo/AWBZ (lokaal) en aan Jeugd (lokaal). Apparaatskosten lokaal Wmo/AWBZ In het kader van deze nieuwe begroting van de decentralisatietaken is voor het gehele sociale domein onderzoek gedaan of de beschikbare personele capaciteit toereikend is voor zowel de bestaande als de nieuwe taken. De extra formatie die ingeschat is voor de ondersteuning van de nieuwe taken lokaal Wmo/AWBZ bedraagt € 495.000. Wmo/AWBZ regionaal (beschermd wonen) Tabel 3-12 omschrijving
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
-32.731
-31.913
-31.094
-30.276
-200
-200
-200
-200
-4.840
-4.743
-4.646
-4.550
expertteam en indicatiestelling
-519
-519
-519
-519
apparaatskosten Beschermd wonen (centrumgemeente)
-345
opvang en beschermd wonen (18+ en 18-) algemeen Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling persoonsgebonden budget Wmo/AWBZ regionaal
budgetneutraal ramen i.v.m. reservering aandeel regiogemeenten in overschot
-345
-345
-345
1.330
2.660
3.990
-36.390
-34.145
-31.900
-1.347 .
nieuwe taken Wmo/AWBZ
0
-39.982
Opvang en beschermd wonen Vanaf 2015 worden gemeenten ook verantwoordelijk voor de nieuwe taak Beschermd Wonen (op psychiatrische grondslag gericht op herstel en participatie). Bij Beschermd Wonen gaat het om mensen die tengevolge van psychiatrische problematiek toezicht en begeleiding nodig hebben en niet in staat zijn om zonder de nabijheid van 24-uurstoezicht en -begeleiding zelfstandig te wonen. Er is voor cliënten een overgangsrecht van 5 jaar. Almere heeft voor Beschermd Wonen een centrumgemeentetaak voor de hele regio. Het beleid wordt uitgewerkt in het Regionale Beleidsplan Beschermd Wonen 2015-2017. Dit beleidsplan past binnen de Kadernota Sociaal Domein en zal in het najaar ter vaststelling aan de Raad worden aangeboden. Vanaf 2015 worden gemeenten ook verantwoordelijk voor de ‘inloop GGZ’. Het gaat daarbij om laagdrempelige inloop voorzieningen voor cliënten die zelfstandig wonen. De inloop zorgt voor contact en ontmoeting en maakt het mogelijk om van daaruit ondersteuning aan de doelgroep te bieden, gericht op het vergroten van vaardigheden. Bijvoorbeeld bij het structureren van dagelijkse bezigheden of het opheffen sociaal isolement.
pag.61 Programmabegroting 2015
Algemeen Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling Almere realiseert stapsgewijs samen met de regiogemeenten één meldpunt voor alle vormen van relationeel geweld. Daartoe worden de huidige steunpunten huiselijk geweld (SHG) met de meldpunten kindermishandeling (AMK) gefaseerd samengevoegd tot een Advies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling (AMHK). Wanneer de veiligheid in het geding is, wordt een melding gedaan bij het AMHK. Het AMHK doet onderzoek en organiseert hulp. Die hulp wordt zo mogelijk binnen de lokale infrastructuur van de gemeenten geboden. Zo nodig op andere wijze, bijvoorbeeld in de vorm van crisisplaatsing. Aan het Advies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling wordt een regionale 24-uurs crisisdienst verbonden. PersoonsGebonden Budget (PGB) De persoonsgebonden budgetten betreffen ook Beschermd wonen en individuele ondersteunende voorzieningen. Voor deze PGB’s verwachten wij nog een nieuwe Vektis-aanlevering van de cijfers 2013. Expertteam en indicatiestelling De indicatiestelling voor Beschermd Wonen gaat in veel situaties over multiproblematiek waarbij in een multidisciplinair team van deskundigen de beste oplossing voor de specifieke situatie gezocht wordt. In dit team nemen experts deel van in ieder geval GGZ-centraal, Kwintes, Triade, MEE en GGD. De extra benodigde formatie wordt ingeschat op € 519.000. Apparaatskosten Beschermd wonen (centrumgemeente) In het kader van deze nieuwe begroting van de decentralisatietaken is voor het gehele sociale domein onderzoek gedaan of de beschikbare personele capaciteit toereikend is voor zowel de bestaande als de nieuwe taken. De extra formatie die ingeschat is voor de ondersteuning van de nieuwe taken Wmo/AWBZ regionaal bedraagt € 345.000. Budgetneutraal ramen i.v.m. reservering Bij de septembercirculaire is inzicht gegeven in de effecten van het objectief verdeelmodel voor de Wmo/AWBZ lokaal en regionaal. Op het regionale budget van beschermd wonen vindt een neerwaartse bijstelling plaats van circa € 9 miljoen ten opzichte van het historisch bepaalde budget voor 2015. Er is tevens door het rijk aangekondigd dat er een overgangsregime van 3 jaar zal plaatsvinden waarbij de budgetten geleidelijk gecorrigeerd zullen worden van historisch niveau naar objectief niveau. Omdat nog onduidelijk is in hoeverre dit leidt tot een nadeel voor de regio worden de uitgaven via een aparte stelpost neutraal opgenomen in de begroting. Zodra meer zekerheid is over de werkelijke uitgaven voor beschermd wonen in 2016 en verder zal de begroting hierop worden geactualiseerd. Aandeel andere regiogemeenten in overschot In het kader van de centrumfunctie ontvangt Almere de bijdrage voor de gehele provincie Flevoland. Als uit dit budget middelen overblijven wordt dit verdeeld onder de gemeenten. Almere behoudt dan een aandeel van 40%. Het andere deel (60%) blijft beschikbaar voor de andere regiogemeentes.
pag.62 Programmabegroting 2015
Jeugd lokaal Tabel 3-13 omschrijving
bedragen x € 1.000 2014
toegang en preventie (voorheen BJZ) sterk in de klas / Oke op school
2015
2016
2017
2018
-11.312
-10.746
-10.531
-10.321
-233
-600
-600
-600
-50
-50
-50
-4.993
-4.743
-4.648
-4.556
-12.291
-11.676
-11.268
-10.873
-400
-380
-367
-354
jongeren groeien gezond op (JOGG) PGB jeugd ambulante dagbesteding/behandeling/thuis vervoer jeugd vervoer Almeerse kinderen op Urk jeugd dekking sociale infrastructuur
-50
-50
-529
-2.785
-2.535
-2.535
-2.535
-700
-700
-700
-700
-32.764
-31.431
-30.699
-29.989
apparaatskosten jeugd lokaal
nieuwe taken jeugd lokaal
-579
Toegang en preventie (voorheen Bureau jeugdzorg) Het betreft hier voorzieningen aan jeugdigen op het gebied van toegang en preventie, die voorheen uitgevoerd werden door Bureau Jeugdzorg. Er komen 10 fte’s van Bureau Jeugdzorg over naar een gemeentelijke organisatie in Almere om deze taken van toegang en preventie te continueren. Deze medewerkers worden opgenomen in de wijkteams. Sterk in de klas/Oke op school Overeenkomstig de uitgangspunten van de decentralisaties dient er vanaf 2015 meer aandacht te zijn voor preventie en ondersteuning te worden geboden vanuit het informele circuit. Om snel en vroegtijdig de juiste ondersteuning te kunnen bieden, vooral aan gezinnen met kinderen tussen 0 en 6 jaar en aan gezinnen die met echtscheiding te maken hebben, zijn er extra middelen nodig. Daarmee voorkomen we een beroep op zwaardere hulp (door jeugdhulpverleningsorganisaties). De goede resultaten van de pilotprogramma’s ‘Sterk in de Klas’ en ‘Oké op School’ geven aanleiding deze programma’s stedelijk uit te rollen. De kosten worden geraamd op circa € 0,6 miljoen per schooljaar). Voor 2015 is 5/12e deel van het budget opgenomen. Jongeren groeien gezond op (JOGG) Sinds 1 januari 2014 is Almere JOGG-gemeente. JOGG is een integrale wijkgerichte aanpak gericht op het terugdringen van overgewicht bij jeugd en jongeren. Vanuit bestaande budgetten voor Sport en Jeugd worden de jaarlijkse bijdrage aan het landelijk JOGG-bureau, de inzet van de JOGG-regisseur en het minimale niveau aan activiteiten, onderzoek en communicatie bekostigd. Om het JOGG-programma succesvol te laten zijn is het echter nodig het niveau van de activiteiten, onderzoek en communicatie omhoog te brengen. De begroting laat zien dat er structureel € 80.000 extra per jaar nodig is om het programma op het gewenste niveau uit te kunnen uitvoeren. Doelstelling is om hiervan € 30.000 via bijdragen uit de markt binnen te halen. De ontbrekende € 50.000 worden vanaf 2016 beschikbaar gesteld. Dit vindt plaats in combinatie met het rijksprogramma ´gezond in de stad´. PersoonsGebonden Budget (PGB) Het betreft hier de individuele voorzieningen aan jeugdigen op het gebied van ambulante zorg in de vorm van dagbesteding, dagbehandeling of thuis maar dan in de vorm van een persoonsgebonden budget welke door de SVB verwerkt zal gaan worden. Ambulante dagbesteding/behandeling/thuis Het betreft hier individuele voorzieningen aan jeugdigen op het gebied van ambulante zorg in de vorm van dagbesteding, dagbehandeling of thuis.
pag.63 Programmabegroting 2015
Vervoer jeugd De ambitie is om het lokale vervoer zodanig te organiseren dat inwoners zich zoveel mogelijk zelfstandig kunnen verplaatsen. Daartoe worden alle vervoersvormen: openbaar vervoer, collectief vervoer en individueel vervoer in samenhang beschouwd. Voor vervoer zijn de aanleveringen van Vektis onvoldoende herleidbaar om tot een berekening te komen. Diverse bronnen zijn geraadpleegd om tot deze indicatieve inschatting te komen. Gedeeltelijk waren deze kosten voorheen onderdeel van de jeugdhulp (all-in prijzen). Deze post is daarom als kans opgenomen in de risicoparagraaf. Vervoer Almeerse kinderen op Urk De gemeente Urk vervult een belangrijke rol in de opvang/pleegouderzorg voor Almeerse kinderen. De vervoerskosten van deze Almeerse kinderen naar scholen voor speciaal onderwijs worden momenteel volledig gedragen door de gemeente Urk. Urk heeft Almere gevraagd om een bijdrage in deze uitgaven omdat zij relatief veel Almeerse kinderen opvangen en slechts een beperkte begroting voor leerlingenvervoer hebben. Voor 2014 en 2015 is deze bijdrage bestuurlijk toegezegd. Dekking Sociale infrastructuur De sociale infrastructuur wordt vormgegeven samen met instellingen in de stad door middel van 16 wijkteams en 5 expertteams (gezins)ondersteuning. De kosten van personele inzet, ICT en communicatie zijn opgenomen in de deelbegroting voor de sociale infrastructuur en worden 50/50 toegerekend aan Wmo/AWBZ (lokaal) en aan lokale Jeugd (lokaal). Apparaatskosten Jeugd lokaal In het kader van deze nieuwe begroting van de decentralisatietaken is voor het gehele sociale domein onderzoek gedaan of de beschikbare personele capaciteit toereikend is voor zowel de bestaande als de nieuwe taken. De extra formatie die ingeschat is voor de ondersteuning van de nieuwe taken Jeugd lokaal bedraagt € 700.000. Jeugd regionaal Tabel 3-14 omschrijving individuele voorzieningen Jeugd persoonsgebonden budget Jeugd Algemeen Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling afspraken landelijke inkoop spoedeisende zorg en crisisopvang (van lokaal naar regionaal) jeugdbescherming en reclassering voor aankoopcentrale centrumregeling
nieuwe taken Jeugd regionaal
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
-22.244
-21.132
-20.392
-19.678
-92
-92
-92
-92
-810
-810
-810
-810
-1.235
-1.217
-1.176
-1.183
-817
-776
-768
-761
-5.524
-5.248
-5.195
-5.143
-500
-500
-500
-500
-31.222
-29.776
-28.933
-28.167
Individuele voorzieningen Jeugd (ZIN) Het betreft hier voorzieningen aan jeugdigen op het gebied van Jeugd-ggz, 24-uurs zorg en dyslexie. De Jeugd-ggz (geestelijke gezondheidszorg) biedt hulp aan kinderen en jeugdigen met een psychische aandoening. Voor 2015 viel de Jeugd-ggz grotendeels onder de Zorgverzekeringswet (Zvw) of onder de AWBZ (bijvoorbeeld als een opname in een ggz-instelling langer dan een jaar duurt, of als extramurale begeleiding of beschermd wonen nodig is). Collectieve preventie, selectieve preventie en maatschappelijke ondersteuning op het vlak van ggz viel tot 2014 onder de WMO. De aandoeningen die behandeld worden in de Jeugd-ggz zijn zeer divers, en de behandelingen kunnen sterk variëren in duur. Sommige aandoeningen vragen om nauwe samenwerking met het onderwijs of andere gezinsondersteuning. Binnen het veld zijn veel verschillende hulpverleners actief die ambulante zorg, deeltijdzorg, en intramurale ggz zorg leveren.
pag.64 Programmabegroting 2015
Per 2014 is een aantal veranderingen in de ggz doorgevoerd. De afspraken hierover staan in het Bestuurlijk Akkoord Toekomst ggz 2013 -2014. De 24-uurs zorg bestaat uit pleegzorg en residentiële zorg. Almere wil jeugdhulp in een residentiële instelling tot een minimum beperken. Het is in het belang van een minderjarige om in een gezinsomgeving op te groeien. De inspanningen zijn erop gericht kinderen zo veel als mogelijk thuis te houden en daar alleen in uitzonderlijke situaties, bijvoorbeeld als de veiligheid in het geding is of als de ontwikkeling ernstig wordt bedreigd, van af te wijken. In die gevallen wil Almere dat eerst wordt gekeken of opvang binnen het eigen netwerk mogelijk is. Als duidelijk is dat een minderjarige niet langer thuis kan wonen, en er geen goede alternatieven bestaan, prefereert Almere pleegzorg boven verblijf in een instelling. In 2015 gaan we pleeggezinnen in Almere werven. Wanneer een minderjarige eenmaal in een instelling verblijft, zijn de inspanningen erop gericht dit verblijf zo kort mogelijk te laten duren. De aanbieder van residentiële zorg werkt nauw samen de wijkteams en de gezinsondersteuning om een snelle uitstroom mogelijk te maken. We spreken af met instellingen dat zij een soepele overgang mogelijk maken van de instelling terug naar huis of naar de buurt. Almere zal flexibel omgaan met de leeftijdsgrens van 18 jaar. PersoonsGebonden Budget (PGB) Dit betreft hier de individuele voorzieningen aan jeugdigen op het gebied van Jeugd-ggz, 24-uurs zorg en dyslexie, maar dan in de vorm van een persoonsgebonden budget welke door de SVB verwerkt zal gaan worden. Algemeen Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling (AMHK) Zie ook toelichting onder ‘Wmo/AWBZ’. In 2015 wordt de crisisdienst in samenwerking met de jeugd- en volwassenen GGZ (Fornhese en GGZ Centraal) stapsgewijs uitgebouwd naar een integrale crisisdienst. In het Jeugdbudget is voor het AMHK (exclusief crisisdienst) een bedrag van € 1,6 miljoen gereserveerd, waarvan € 0,8 miljoen van Almere en € 0,8 miljoen van de 5 andere Flevolandse gemeenten. Aanvullend hierop wordt uit het AWBZ centrumgemeentebudget € 0,2 miljoen gereserveerd. Het AMHK zal ook samenwerken met (gehuisvest worden in) het Oranjehuis, de begroting daarvan is opgenomen in programma 6 ‘Participatie, werk en inkomen’. Landelijke inkoop Er zijn landelijk afspraken gemaakt over de reservering van een deel van de middelen sociaal domein (3,76%) voor de financiering van landelijk opererende instellingen. Omdat binnen Flevoland relatief weinig gebruik wordt gemaakt van deze instellingen wordt verwacht dat slechts een deel van deze reservering aangesproken zal worden. Daarom wordt slechts 50% opgenomen in de begroting. Het andere deel is als risico voorzien in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. Spoedeisende zorg en crisisopvang Met de regiogemeenten is afgesproken een voorziening te treffen voor (traject)hulpverlening met een spoedeisend karakter waarin de inkoopafspraken met de jeugdzorgvoorzieningen niet voorzien. Daarmee maken we het mogelijk om snel en adequaat jeugdhulp in te kopen, veelal in de vorm van maatwerk. De criteria zijn aantoonbare noodzaak voor specialistische jeugdhulp, aantoonbare veiligheidsredenen om een jongere buiten de regio hulp te bieden of buiten de regio te verhuizen. Jeugdbescherming en reclassering Landelijk is afgesproken dat jeugdbeschermingsmaatregelen alleen door een daartoe gecertificeerde instelling mogen worden uitgevoerd. Deze instelling mag geen andere hulpverlening uitvoeren. Almere heeft (samen met de andere Flevolandse gemeenten) besloten om deze vorm van jeugdhulp door het Bureau Jeugdzorg Flevoland (BJZ-F) te laten uitvoeren. BJZ-F voert in 2014 ongeveer 75% van de aantallen maatregelen uit. De rest word uitgevoerd door landelijk werkende instellingen als vooral de William Schrikker-Groep en in mindere mate het Leger des Heils. In regioverband is afgesproken dat Bureau Jeugdzorg waar nodig landelijk werkende instellingen blijft inzetten via onderaannemerschap.
pag.65 Programmabegroting 2015
Almere wil het aantal maatregelen en de duur van de maatregelen zoveel mogelijk beperken. Wij gaan daarom sterk inzetten op samenwerking tussen de jeugdbescherming en de wijkteams/ gezinsondersteuning. Ook wil Almere dat er voor er een gang naar de kinderrechter wordt gemaakt, eerst met het gezin naar een oplossing wordt gezocht. Apparaatskosten Jeugd regionaal In het kader van de nieuwe begroting van de decentralisatietaken is voor het gehele sociale domein onderzoek gedaan of de beschikbare personele capaciteit toereikend is voor zowel de bestaande als de nieuwe taken. De extra formatie die ingeschat is voor de aankoopcentrale voor de ondersteuning van de nieuwe taken Jeugd regionaal bedraagt € 671.000. Met de andere 5 gemeenten is afgesproken deze kosten te verdelen op basis van historische omzet. Het aandeel van Almere hierin is € 370.000. Wij verwachten in dit aanloopjaar meer nodig te hebben. Daarom is in de begroting € 500.000 opgenomen. Sociale infrastructuur Tabel 3-15 omschrijving
bedragen x € 1.000 2014
wijkteams en expertteams (gezins)ondersteuning KCC en ICT
-1.059
structureel onderzoeksbudget apparaatskosten aansturing en ondersteuning
subtotaal dekking AWBZ/WMO lokaal en Jeugd Lokaal totaal sociale infrastructuur
2015
2016
2017
2018
-4.288
-4.271
-4.271
-4.271
-1.130
-400
-400
-400
-50
-50
-50
-50
0
-720
-350
-350
-350
-1.059
-6.188
-5.071
-5.071
-5.071
1.059
6.188
5.071
5.071
5.071
0
0
0
0
0
Wijkteams en expertteams (gezins)ondersteuning Zoals in de Kadernota is aangekondigd en conform de landelijke trend van sociale wijkteams, is in Almere besloten tot het inrichten van 16 wijkteams en 5 expertteams gezinsondersteuning (op stadsdeelniveau). De kosten van de wijkteams en expertteams (gezins)ondersteuning zijn in deze begroting opgenomen en worden toegerekend aan de Wmo/AWBZ lokaal en Jeugd lokaal. KCC en ICT Naar verwachting zal het KCC een structurele toename krijgen van het aantal telefoon- en emailhandelingen als gevolg van de decentralisaties. Daarnaast zal een impuls gegeven moeten worden aan ICT om de communicatie met inwoners te faciliteren. Ook zullen er gegevensontsluitingen (koppelingen) gerealiseerd moeten worden met partijen in de stad, op landelijk niveau met Justitie en met de Sociale Verzekeringsbank. Na de aanloop in 2014 en 2015, zal er mogelijk een additioneel ICT-verzoek gedaan worden om de gegevensuitwisseling structureel te optimaliseren. De wensen daarvoor zijn afhankelijk van de ontwikkelingen van de partijen om ons heen en nu nog niet concreet te maken. Daarom is hiervoor ook een bedrag opgenomen in de risicoparagraaf. Structureel onderzoeksbudget We gaan onderzoek doen naar de effectiviteit van de maatregelen die we nemen om de doelstellingen in het sociaal domein te bereiken. Het gaat hierbij zowel om bestaande als nieuwe taken, maar ook bijvoorbeeld nieuwe doelgroepen of de inzet op preventie. Er zal jaarlijks een onderzoeksagenda worden opgesteld waarbij onze eigen afdeling Onderzoek & Statistiek alsmede zonodig externe experts ingezet zullen worden.
pag.66 Programmabegroting 2015
Apparaatskosten aansturing en ondersteuning Voor een zachte landing van de transitie in de organisatie is in 2012 het Transitieteam Sociaal Domein opgericht, bestaande uit medewerkers uit de organisatie. Deze medewerkers zullen weer terugvloeien in de organisatie. Toch verwachten wij dat er voor het afronden van een aantal punten, voor specifieke vragen, voor het borgen van een aantal zaken zeker in 2015 nog capaciteit nodig is. Dat zal in de loop van 2015 worden afgebouwd tot een structureel benodigd kwaliteitsteam Sociaal Domein dat bezig zal blijven met de blijvend veranderende publieke opgave. Naar verwachting zal deze opgave niet tot stilstand zal komen. Een permanente inzet op doorontwikkeling en verbetering van kwaliteit is nodig, naast het monitoren van nieuwe werkprocessen, financiële stromen, organisatie ontwikkelingen en een cultuuromslag voor iedereen die in het sociaal domein werkzaam is. De inzet van het transitieteam zal in 2015 nodig zijn om de voortgang te bewaken en kennis over te dragen. Er wordt een tijdelijke helpdesk ingericht om adequaat in te kunnen springen om onvoorziene problemen op te lossen. Dit kan gaan over de uitvoering, informatievoorziening, informatisering, etc. Eigen bijdragen Tabel 3-16
bedragen x € 1.000
functie
omschrijving
2015
2016
2017
2018
667
eigen bijdrage maatwerk voorzieningen en opvang WMO
2014
500
750
1.000
1.000
677
eigen bijdrage algemene voorz WMO en Jeugd
250
375
500
500
687
ouderbijdrage Jeugd
250
375
500
500
totaal eigen bijdrage
1.000
1.500
2.000
2.000
In de wetgeving (Wmo en Jeugdwet) staat beschreven dat de gemeente een eigen bijdrage van algemene en maatwerkvoorzieningen mag heffen. Almere hanteert hierbij de volgende beleidsuitgangspunten: De gemeente kan een eigen bijdrage heffen voor algemene voorzieningen. Per voorziening wordt de hoogte van deze bijdrage bepaald. De hoogte van de bijdrage mag echter niet leiden tot niet-gebruik van belanghebbenden. Bij de maatwerkvoorzieningen in de Wet maatschappelijke ondersteuning (woningaanpassingen, vervoer, begeleiding en opvang) wordt een eigen bijdrage toegepast, tenzij dit wettelijk gezien niet is toegestaan. Het Centraal Administratiekantoor (CAK) berekent de hoogte van de eigen bijdrage en stuurt een rekening naar de inwoners. Door de diverse wijzigingen van de wetgeving is het CAK helaas niet in staat de historische gegevens van de eigen bijdragen die in het verleden geheven werden te splitsen naar de nieuwe taken die vanaf 2015 door gemeenten uitgevoerd worden. Onze eigen ervaringscijfers van de Wmo zijn niet representatief voor de Wmo/AWBZ en Jeugdzorg. Daarbij moet rekening gehouden worden met samenlopers (als het maximum al wordt ingehouden, dan geldt er voor de overige voorzieningen geen eigen bijdrage) en zorg waarbij geen eigen bijdrage geheven mag worden. Er is daarom een voorzichtige inschatting gemaakt voor de eerste jaren. Wij verwachten bij het ontvangen van de overdracht van de gegevens over de op 1 januari 2015 nog lopende beschikkingen (november 2014) hier een beter beeld van te krijgen. In de voor 1 november aan de raad voor te leggen verordening zal het bestaande eigen bijdrage beleid van de gemeente Almere opgenomen worden. Zo nodig zullen wij in de loop van 2015 met aanvullende voorstellen komen. Sturingsinstrument Eigen bijdragen kunnen een positieve prikkel hebben (onnodige zorg wordt vermeden) alsmede een negatieve prikkel (zorgmijders vanwege de bijkomende kosten belanden uiteindelijk later in een duurdere voorziening).
pag.67 Programmabegroting 2015
Bezuinigingen nieuw college Nog in te vullen bezuinigingsopgave Vanuit het coalitieakkoord is een bezuinigingsopgave van 2,2% voorgesteld voor de bestaande taken. Hiervoor dienen nog maatregelen te worden genomen. Bij de voorjaarsnota zullen de voorstellen worden gedaan om deze taakstelling in te vullen. Taakstelling sociaal domein In het perspectief wordt vanaf 2015 rekening gehouden met een taakstelling van € 650.000 op maatschappelijke begeleiding en advies. Deze taakstelling heeft betrekking op zowel het programma Jeugd en Maatschappelijke Ondersteuning als op het programma Participatie, Werk en Inkomen. De taakstelling komt voort uit de 3% bezuiniging op de beïnvloedbare ruimte van het vorige college. Gelet op de ontwikkelingen binnen het sociaal domein hebben wij ervoor gekozen de invulling van de taakstelling een jaar uit te stellen. Binnen beide programma’s wordt vanaf 2016 gezamenlijk invulling gegeven aan een additionele taakstelling van € 350.000. Bij de voorjaarsnota 2016 zal een voorstel worden gedaan welke maatregelen worden genomen om de taakstellingen concreet in te vullen.
pag.68 Programmabegroting 2015
3.6 Participatie, werk en inkomen Ambitie Onze opdracht is samen met de inwoners van Almere onze stad verder tot bloei te brengen op basis van vertrouwen, respect en gelijkwaardigheid. Dit vraagt een lokale overheid waarbij dienstbaarheid en ambitie hand in hand gaan. Een overheid ook die naast en niet boven de inwoners staat en die werkt in het verlengde van het adagium ‘loslaten als het beter is en sturen wanneer het nodig is’. Een overheid dus die waar nodig ’tot steun’ is en die niet loslaat of wegkijkt als inwoners echt hulp nodig hebben. Ook op het terrein van participatie, werk en inkomen werken wij aan een sociaal krachtige samenleving. Waar mensen zo veel mogelijk zelfredzaam zijn, hun mogelijkheden benutten en die inzetten voor hun eigen leven en ten behoeve van anderen. Wij faciliteren dit door, waar nodig, aanvullende ondersteuning te bieden. Een inclusieve samenleving waarbij het werk voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt integraal en dichtbij regulier werk wordt georganiseerd is ons uitgangspunt. Ondanks de vaak – ook op het persoonlijke vlak – ingrijpende bezuinigingen, willen wij er voor zorgen dat er niemand tussen wal en schip raakt. Wij hebben oog voor de mogelijke (cumulatieve) effecten die deze bezuinigingen kunnen hebben op burgers en hun gezinnen die afhankelijk zijn van zorg en (inkomens)ondersteuning, zoals minima met kinderen, ouderen en licht verstandelijk gehandicapten. Zij lopen het risico in een negatieve spiraal van armoede, schulden, vereenzaming en lichamelijke en psychische ongezondheid te belanden. Wij streven er naar om voor deze groepen burgers een vangnet te behouden voor het moment dat eigen kracht en het sociale netwerk niet kunnen voorzien in de noodzakelijke zorg en ondersteuning. Via een methode waarbij we zoveel mogelijk objectieve gegevens hanteren zorgen we voor een aanpak op maat. Wij streven naar ‘iedereen aan het werk ‘. Deze enorme ambitie betekent onder meer dat wij speciale aandacht geven aan burgers van onze stad die het moeilijk hebben op de arbeidsmarkt, zoals jongeren en in het bijzonder de groep 45-plussers. Het beleid gericht op jongeren heeft een nieuwe impuls nodig. Om gedifferentieerd beleid te voeren is meer inzicht in de samenstelling van de groep 45-plussers nodig. De kansen van oudere werknemers op de arbeidsmarkt nemen toe naarmate hun kennis en vaardigheden meer zijn toegespitst op de vraag van werkgevers. Daarop worden onze inspanningen samen met partners (waaronder het onderwijs) in het bijzonder gericht. De gemeente krijgt er vanaf 2015 omvangrijke taken bij op het gebied van participatie. Door de Participatiewet is er vanaf 2015 geen nieuwe instroom meer in de sociale werkvoorziening. De gemeente organiseert waar nodig zelf vormen van beschut werken. De Wajong staat vanaf 2015 alleen nog open voor jonggehandicapten die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn. Jongeren die niet aan die criteria voldoen, vallen onder de Participatiewet en zijn daarmee aangewezen op de gemeente voor ondersteuning bij de reintegratie en toeleiding naar werk. Naar verwachting gaat het om een nieuwe instroom van 80 à 100 personen.
Op het gebied van maatschappelijke opvang is er al enige jaren voor een aantal specifieke doelgroepen regionaal beleid. Dit regionaal beleid was opgesteld voor groepen die te kampen hebben met vaak een opeenstapeling van problemen; (dreigend) dak- en thuislozen (met bijzondere aandacht voor zwerfjongeren), verslaafden, slachtoffers van geweld in afhankelijkheidsrelaties, ex-gedetineerden en bepaalde groepen zorgmijders. De Flevolandse gemeenten hebben gezamenlijk uitgesproken dat zij de expertise voor deze specifieke doelgroepen niet verloren wil laten gaan en hebben daarmee uitgesproken het regionaal beleid voorlopig tot en met 2017 te willen voortzetten.
pag.69 Programmabegroting 2015
Daarnaast is er een aantal ontwikkelingen die er toe geleid hebben om nieuw regionaal beleid op te stellen voor een aantal kwetsbare groepen, namelijk: het Stedelijk Kompas (dat loopt tot eind 2014) is geëvalueerd; de decentralisaties en transities in het Sociale Domein; toevoeging beschermd wonen aan de centrumgemeente taken. Van belang in de nieuwe regionale structuur is de aansluiting met de lokale structuur, zoals de wijkteams. Huiselijk geweld en kindermishandeling krijgt een eigen uitwerking in een Algemeen Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling (AMHK). Hetzelfde geldt voor crisissituaties bij jeugd, die worden uitgewerkt in de regionale jeugdplannen.
Speerpunten Re-integratie en activering Onze focus is en blijft gericht op de uitstroom van mensen met een bijstandsuitkering naar werk en het voorkomen van uitkeringsafhankelijkheid van met name kwetsbare jongeren. Daarnaast wordt er ook gezorgd dat er niet onrechtmatig gebruik gemaakt wordt een bijstandsuitkering.
Door frequente en structurele bestandsanalyse wordt in 2015 een volgende slag gemaakt in effectiever en efficiënter inzetten van voorzieningen en maatregelen die activering van inwoners bevorderen en uitstroom naar werk bewerkstelligen. Wij kopen voorzieningen in waar dat het beste voor de klant is. Daarnaast bieden wij ook zelf ondersteuning bij activering en het vinden van werk. De Participatiewet treedt per januari 2015 in werking. Vanaf dan is de gemeente verantwoordelijk voor het inkomen, de activering en de re-integratie voor inwoners die (voorheen) in aanmerking kwamen voor Wet werk en bijstand, Wet sociale werkvoorziening en Wajong. Deze wetgeving biedt nieuwe structuren en instrumenten. De implementatie van de Participatiewet wordt in 2015 in samenhang met de decentralisatie van de begeleiding en dagbesteding vanuit de AWBZ verder uitgewerkt. Daarbij houden we rekening met hoe deze maatregelen in de praktijk uitwerken. Er is een samenhangende visie op re-integratie, activering, dagbesteding en beschutwerk. In nieuwe verordeningen is vastgelegd welk participatieaanbod gedaan kan worden aan welke inwoner. In deze context wordt ook de herstructurering van het SW-bedrijf voortgezet. Door deze herstructurering wordt het SW-bedrijf, naast de rol die zij nu bij beschut werk innemen, getransformeerd naar een bedrijf dat ook een rol kan spelen in de ontwikkeling van arbeidsvermogen en het verzilveren van loonwaarde van de verschillende groepen van de Participatiewet. Door deze transformatie krijgt het SW-bedrijf de ruimte om zich op een financieel verantwoorde wijze door te ontwikkelen en de afnemende SW rijkssubsidie te compenseren. Specifieke doelgroepen Jongeren Afgelopen jaren zijn er landelijke extra middelen voor de arbeidsmarktregio’s beschikbaar gesteld voor de aanpak jeugdwerkloosheid. Het daaruit voortkomende regionale actieplan jeugdwerkloosheid wordt beëindigd en wij beraden ons op nieuwe impulsen om de aanhoudende problemen van jongeren op de arbeidsmarkt aan te pakken. Met de Sluitende Aanpak Jongeren zorgen we dat zoveel mogelijk wordt voorkomen dat kwetsbare jongeren aan de kant komen te staan. We zetten, naast het voorkomen van voortijdig schoolverlaten, in op het ondersteunen van jongeren die dat nodig hebben bij de sprong van onderwijs naar arbeidsmarkt.
pag.70 Programmabegroting 2015
45-plussers Niet alleen jongeren maar vooral de ouderen hebben het lastig op de arbeidsmarkt. Wij komen in regionaal verband met een plan dat bevordert dat werknemers vanaf 45 jaar een betere positie op de arbeidsmarkt krijgen en aantrekkelijk worden voor werkgevers. Daarbij is voor het onderwijs op het gebied van (her- en bij)scholing een belangrijke rol weggelegd. Samenhangende inkomensondersteuning We bieden samenhangende inkomensondersteuning aan burgers die dat nodig hebben op een wijze die zoveel mogelijk uitdaagt om mee te doen naar vermogen. Het armoede- en schuldenbeleid heeft tot doel: armoede duurzaam terug te dringen; financiële zelfredzaamheid te bevorderen en langdurigheid terug te dringen; maatschappelijke stijging te koppelen aan inkomensondersteuning; intensieve aanpak gericht op kinderen en het voorkomen van overerving van armoede. De invoering van nieuwe en gewijzigde taken van de gemeente op het gebied van inkomensondersteuning hebben gevolgen voor de inkomenspositie van inwoners. Zo worden diverse landelijke regelingen gedecentraliseerd. Het gaat hierbij om de: afschaffing Wet Tegemoetkoming Chronisch Zieken en Gehandicapten (WTCG); afschaffing Compensatie Eigen Risico (CER); eigen Bijdrage Maatschappelijke Opvang; invoering van een maatwerkvoorziening voor inkomensondersteuning (inclusief de mogelijkheid voor een eigen bijdrage). De decentralisatie van de bovengenoemde regelingen brengt de wet Maatregelen Werk en Bijstand (WWB), als onderdeel van de Participatiewet, eveneens veranderingen met zich mee. De wet gaat in per 1 januari 2015. De uitwerking van de maatregelen uit de wet zijn: individuele inkomenstoeslag ter vervanging van de langdurigheidstoeslag; uniformering van een aantal (arbeids)verplichtingen; uniformering van de daarbij op te leggen maatregelen; de tegenprestatie naar vermogen is een wettelijke verplichting geworden in plaats van een keuzemogelijkheid; de kostendelersnorm is ingevoerd om stapeling van uitkeringen in één huishouden tegen te gaan. Tot slot zijn er centrale regelingen die ingrijpend zullen veranderen. Dit zijn onder andere de omvorming van de kindregelingen die ouders financieel ondersteunen, fiscale veranderingen (afbouw heffingskorting, aftrekpost specifieke zorgkosten) en tenslotte de veranderingen in de zorg (eigen bijdrage, versobering basispakket). We willen de inkomensondersteuning vanuit de Participatiewet, WMO en het gemeentelijke armoede- en schuldenbeleid goed op elkaar afstemmen, in samenhang bezien en implementeren omdat er sprake is van samenhangende inkomensondersteuning vanuit het perspectief van de inwoner. Op de korte termijn richt het beleid zich daarom op een overgangsregeling voor de WTCG en de CER en mogelijkheden voor andere financiële tegemoetkomingen. Het doel is met lokale maatregelen de negatieve effecten voor burgers met een minimum inkomen zoveel mogelijk te verzachten. De wijzigingen in de wet- en regelgeving kunnen stapelingseffecten gevolg hebben en diverse doelgroepen extra raken. Dit geldt ook voor doelgroepen met een inkomen boven het minimum. We doen onderzoek naar deze gevolgen en ontwikkelen op basis daarvan in 2015 ‘evidence based’ nieuw of aanvullend beleid. Voor de middellange termijn willen we de samenwerking tussen fondsen faciliteren, zodat hun krachten kunnen worden gebundeld. Inkomensondersteuning is in principe altijd tijdelijk en moet bijdragen aan een verbeterd perspectief en participatie van Almeerse inwoners.
pag.71 Programmabegroting 2015
Samenhangende ondersteuning werk/dagbesteding De meeste mensen in Almere zijn in staat om zelf te participeren in de samenleving. Zij hebben werk, doen aan een sport, zijn lid van vrijetijdsverenigingen of doen vrijwilligerswerk. Voor sommige inwoners is dit als gevolg van een beperking niet vanzelfsprekend en geldt dat zij in meer of mindere mate ondersteuning nodig hebben om aan de samenleving mee te doen. In het ondersteuningsmodel participeren naar vermogen is de visie op participatie, dagbesteding, beschut werk en toeleiding naar werk vastgelegd. Centraal staat dat wij willen bevorderen dat iedereen naar vermogen participeert in de samenleving. Het verzilveren van de maatschappelijke en economische waarde is hierbij het uitgangspunt. Dit begrotingsjaar richten we ons op: het organiseren van dienstverlening voor de nieuwe doelgroep, te weten mensen met een arbeidsbeperking; het versterken van de lokale en regionale werkgeversdienstverlening; het uitwerken van het regionaal werkbedrijf gericht op een regionale aanpak voor matching tussen bedrijven en mensen met een arbeidsbeperking; de gemeenten hebben de lead en werken samen met het UWV en de sociale partners; gezamenlijk wordt invulling gegeven aan de nieuwe (netwerk)organisatie; het organiseren van de nieuwe voorziening Beschut Werk in samenhang met Arbeidsmatige Dagbesteding; het voorbereiden en toepassen van nieuw instrumentarium van Loonwaardebepaling en Loonkostensubsidie; de eigen aanpak m.b.t. activeren en begeleiden van uitkeringsgerechtigden richting (bij voorkeur) regulier werk door ontwikkelen; het uitkristalliseren van het toekomstbeeld van het SW-bedrijf. Tegenprestatie naar vermogen In het licht van de Participatiewet is de tegenprestatie naar vermogen een actueel thema. Almere neemt motivatie en vrijwilligheid van mensen én maatwerk als uitgangpunt en stelt in gesprekken met inwoners de vraag over wat zijn of haar bijdrage aan de maatschappij al is of zou kunnen zijn. Het inzetten van het wederkerigheidinstrument en het verrichten van een tegenprestatie is aan wettelijke voorwaarden gebonden. Wij zullen binnen die voorwaarden een eerste invulling geven aan dit beleid. Maatschappelijke opvang Het beleid rondom de doelgroepen dak- en thuislozen (waaronder zwerfjongeren), zorgmijders, verslaafden, relationeel geweld en ex-gedetineerden, wordt in een regionaal plan nader uitgewerkt. Dit regionale plan wordt voorzien van deelplannen op specifieke onderdelen zoals bijvoorbeeld beschermd wonen.In dit regionale plan zal worden beschreven hoe vanuit de lokale situaties opgeschaald kan worden naar de specialistische expertise die regionaal is ingeregeld. Hierbij valt te denken aan het toegangsbeleid voor maatschappelijke opvang, de rol van Vangnet en Advies en de regionale outreachende bemoeizorg. Extramurale zorg De extramurale zorg verleend door instellingen voor maatschappelijke opvang of vrouwenopvang wordt overgeheveld naar de centrumgemeenten. Deze regionale ondersteuning is gericht op de situatie in de eigen woning en is gericht op het voorkomen van dak en thuisloosheid of voorkomen van terugval na uitstroom. Deze ondersteuning kan langdurige zijn. De ondersteuning wordt geleverd door de regionaal werkende Maatschappelijke Opvang/Vrouwenpvang (MO/VO)instellingen. Op dit budget is een korting vanuit het Rijk verwerkt.
pag.72 Programmabegroting 2015
Inloop-GGZ De middelen voor inloop-GGZ gegeven door MO/VO-instellingen worden overgeheveld naar de centrumgemeente. Het zijn regionale laagdrempelige inloop voorzieningen voor cliënten die zelfstandig wonen. Het gaat vooral om een beschikbaarheidsfunctie van waaruit ondersteuning geboden kan worden bij bijvoorbeeld het structureren van dagelijkse bezigheden of het opheffen van sociaal isolement en is gericht op het vergroten van vaardigheden. AMHK/Crisisdienst en Oranjehuis Voor 2015 zijn er de volgende speerpunten op het gebied van huiselijk geweld en kindermishandeling: 1. integratie van het steunpunt huiselijk geweld en meldpunt kindermishandeling tot het advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling (AMHK); 2. samen met de regio Gooi en Vechtstreek realiseren van een Oranjehuis, een opvangcentrum voor slachtoffers van huiselijk geweld. Met ingang van 1 januari 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor de organisatie van een advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling (AMHK). De bestuurlijke aansturing wordt ondergebracht in een centrumregeling en de beoogde uitvoerder is de Blijfgroep, waarbij het de bedoeling is dat het AMHK uiteindelijk fysiek wordt ondergebracht bij het Oranjehuis. Aan de vorming van het AMHK zal tevens een regionale 24-uurs crisisdienst worden verbonden. In 2015 wordt het nieuwe objectieve verdeelmodel voor de decentralisatie uitkering Vrouwenopvang ingevoerd. Op basis van dit verdeelmodel ontvangt de gemeente Almere als centrumgemeente extra middelen voor de regio Flevoland. Voorwaarde hierbij is dat in onze regio opvangplaatsen worden gecreëerd voor slachtoffers van huiselijk geweld. De extra middelen Vrouwenopvang worden eenmalig ingezet als investeringsbijdrage voor het Oranjehuis. Eind 2015/begin 2016 wordt naar verwachting het Oranjehuis in Almere in gebruik genomen. De exploitatielasten worden gedekt uit de decentralisatie-uitkering Vrouwenopvang.
pag.73 Programmabegroting 2015
Wat mag het kosten Tabel 3-17
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
startbegroting baten startbegroting
124.418
121.466
127.785
133.043
133.043
lasten startbegroting
-164.609
-163.278
-168.715
-173.889
-173.989
Totaal startbegroting
-40.191
-41.812
-40.930
-40.846
-40.946
-1.709
-1.389
-1.149
-1.149
3
3
3
3
-3.259
-3.184
-3.184
-3.184
-452
-642
-837
-921
-2.774
-1.768
-979
-215
230
230
900
900
175
175
175
-47.505
-45.917
-45.337
begrotingsmutaties actualisatie WWB/BUIG
-7.531
formatie uitbreiding sociale zaken
-100
koopkracht tegemoetkoming
-730
e-overheid: lagere kosten Kamer van Koophandel en kadaster afwikkeling BBZ 2012 uitbreiding maatschappelijke opvang inclusief AWBZ
3 302 -163
uitbreiding vrouwenopvang inclusief AWBZ nieuwe taken participatiewet bezuinigingen nieuw college onderzoek reserves en voorzieningen
48
nog in te vullen bezuinigingsopgave taakstelling sociaal domein uitstel bezuiniging maatschappelijke begeleiding en advies eindtotaal
-650 -48.362
-50.423
13%
Begrotingsmutaties Actualisatie WWB/BUIG Hieronder gaan we in op de budgetten die vallen onder de gebundelde uitkering Wet Werk en Bijstand (BUIG).
87%
programma
overige programma's
pag.74 Programmabegroting 2015
Deze uitkering betreffen de participatiewetuitkering (bestaande uit het WWB inkomensdeel en loonkostensubsidies), de IOAW, IOAZ en de BBZ. Tabel 3-18
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
88.776
85.923
87.408
89.701
92.337
1.600
1.600
1.600
1.600
1.600
90.376
87.523
89.008
91.301
93.937
kosten alleenstaand en gehuwd
-58.959
-61.170
-62.213
-63.823
-65.709
kosten alleenstaande ouders
-27.744
-22.680
-23.222
-23.905
-24.655
-3.073
-3.073
-3.073
-3.073
-3.073
-600
-600
-500
-500
-500
-90.376
-87.523
-89.008
-91.301
-93.937
0
0
0
0
0
0
0
0
0
baten BUIG (rijksbijdrage bijstand) inkomsten uit verhaal
subtotaal baten lasten
kosten bijstand IOAW/ IOAZ BBZ starters
subtotaal lasten saldo van baten en lasten eerder geraamd voordeel begroting 2014 nadelig effect perspectief
7.531 -7.531
Baten Het ‘nader voorlopig budget’ van de gebundelde uitkering (BUIG) is door het Rijk circa 8% lager vastgesteld op € 88,8 miljoen. Bij de programmabegroting 2014 werd nog uitgegaan van een overschot van € 7,5 miljoen in 2014. De groei van het aantal bijstandsklanten in 2013 is achteraf gezien lager uitgevallen dan eerder verwacht. Ook zijn de werkloosheidscijfers iets rooskleuriger dan een jaar geleden. Het huidige budget sluit nu aan bij de verwachte uitgaven over 2014. Hierdoor is het verwachte overschot komen te vervallen. Dit leidt tot een bijstelling ten opzichte van de eerdere beschikking vanuit het Rijk over 2014. De definitieve beschikking over 2014 wordt eind september verwacht en leidt mogelijk nog tot een kleine bijstelling. Nieuw verdeelmodel De ramingen voor de komende jaren zijn gebaseerd op de ontwikkelingen die in de rijksbegroting zijn opgenomen wat betreft de klantontwikkeling en het macrobudget. Op basis van recente informatie vanuit het Rijk blijkt het effect van het nieuwe verdeelmodel voor Almere beperkt te zijn. Ook is er nog sprake van een overgangsregime waardoor de effecten van het nieuwe verdeelmodel worden afgevlakt. De bijstelling van het budget wordt meegenomen bij de voorjaarsnota 2016. Lasten Ondanks de verwachte stijging van klanten voor de komende jaren, daalt het budget fors in 2015. Dit heeft een tweetal oorzaken: Afschaffen van de alleenstaande ouderkop in de bijstand als onderdeel van de hervorming van de kindregelingen. De uitkering van alleenstaande ouders wordt daardoor met 20% verlaagd. De verlaging wordt vervolgens door het Rijk gecompenseerd door verhoging van het kindgebonden budget. In Almere gaat het om een groep van ongeveer 2.000 alleenstaande ouders. In totaal gaat het om een bijstelling van circa € 6 miljoen, ofwel € 3.200 per bijstandsgerechtigde. Invoering van de kostendelersnorm. De verwachting is dat ook deze wetgeving leidt tot een besparing op de bijstand. Huishoudens met meerdere bijstandsgerechtigden, ongeacht de onderlinge relatie, krijgen per persoon een lagere uitkering omdat zij geacht worden kosten te kunnen delen met elkaar.
pag.75 Programmabegroting 2015
Ontwikkeling aantal bijstandsgerechtigden De klantontwikkeling 2014-2018 is opgesteld op basis van een nieuw ontwikkeld prognosemodel. In het prognosemodel zijn de indicatoren voor bevolkingskenmerken, banenontwikkeling in Flevoland en de landelijke raming voor het volume van de WWB opgenomen. Daarnaast is de instroom van de nieuwe doelgroepen vanaf 2015 in het model meegenomen. Het aantal bijstandsgerechtigden ontwikkelt zich naar verwachting de komende jaren als volgt: Tabel 3-19 2014
2015
2016
2017
2018
gemiddeld aantal klanten WWB (alleenstaand en gehuwd)
3.755
4.051
4.120
4.227
4.352
gemiddeld aantal klanten WWB (alleenstaande ouder)
1.767
1.922
1.968
2.026
2.089
211
211
211
211
211
5.733
6.184
6.299
6.464
6.652
gemiddeld aantal klanten IOAZ/IOAW totaal gemiddeld aantal klanten
De lasten worden bepaald door het aantal klanten WWB/IOAZ/IOAW afgezet tegen een gemiddeld uitkeringsbedrag. Uitgegaan wordt van de volgende bedragen: Tabel 3-20
bedragen x € 1,2014
daarna
alleenstaand en gehuwd
15.700
15.100
alleenstaande ouder
15.700
11.800
Formatie-uitbreiding sociale zaken Tabel 3-21
bedragen x € 1.000 2014
structurele formatie uitbreiding reeds gedekt in perspectief, VJN 2014 formatie tegenprestatie
2015
2016
2017
2018
-1.699
-1.699
-1.699
-1.699
550
550
550
550
-240
-240
-1.149
-1.149
formatie achterstand bezwaarschriften/ICT transities
-100
-320
formatie uitbreiding sociale zaken
-100
-1.709
-1.389
Structurele formatie uitbreiding Voor de uitvoering van de huidige taken van sociale zaken is een formatie uitbreiding nodig van circa 22,6 fte. Dit heeft te maken met de groei van het aantal bijstandsgerechtigden en de toenemende complexiteit van het werkveld. In 2014 is incidenteel budget toegekend. Ondertussen is door nader onderzoek gebleken dat er behoefte is aan structurele versterking van de formatie. De uitbreiding houdt verband met extra werkzaamheden voor bijstandverlening, re-integratie, terugvordering en handhaving. Formatie tegenprestatie Vanaf 1 januari 2015 heeft het college de mogelijkheid alle bijstandsgerechtigden te verplichten tot een tegenprestatie. Dit betekent dat bijstandsgerechtigden wordt gevraagd een maatschappelijke bijdrage te leveren met behoud van de uitkering. Deze bijdrage mag niet concurreren met regulier werk. Voor de begeleiding van de cliënten worden tijdelijk 4 extra formatieplaatsen ingezet. In de loop van 2016 zal het beleid worden geëvalueerd en wordt beoordeeld of continuering gewenst is. Formatie achterstand bezwaarschriften en ICT transities Dit betreft een formatie uitbreiding van 3,6 fte. De extra capaciteit is benodigd voor het wegwerken van achterstanden bij de afhandeling van bezwaarschriften. Om de achterstanden in 2014 niet op te laten lopen, wordt een deel van dit bedrag reeds in 2014 ingezet.
pag.76 Programmabegroting 2015
Daarnaast is 2 fte nodig voor de afdeling ICT van sociale zaken. Ook deze formatie uitbreiding is incidenteel. We verwachten dat er door de gemeente brede herinrichting van ons applicatiebeheer op termijn een besparing mogelijk moet zijn. Koopkracht tegemoetkoming In de septembercirculaire is bekend geworden dat huishoudens met een inkomen van ten hoogste 110% van de van toepassing zijnde bijstandsnorm, recht hebben op een koopkrachttegemoetkoming in 2014. Een (echt)paar krijgt € 100, een alleenstaande ouder € 90 en een alleenstaande € 70. Voor de vaststelling van het recht op en de hoogte van de tegemoetkoming, wordt gekeken naar de situatie (inkomen en gezinssamenstelling). De uitvoering van deze regeling is bij de gemeente belegd. Almere ontvangt € 730.000. Hiervan is € 630.000 bestemd voor de koopkrachttegemoetkoming en € 100.000 voor uitvoeringskosten. E-overheid: lagere kosten Kamer van Koophandel en kadaster Voor het verstrekken van gegevens uit het Handelsregister en uit het kadaster ontvingen wij nu nog een factuur. Met ingang van 2015 stopt dit; de verrekening vindt dan plaats via een verlaging van onze uitkering met € 50.000. Voorgesteld wordt om dit (naar evenredigheid) te verrekenen met de programma’s die gebruik maken van dergelijke gegevens. Afwikkeling BBZ 2012 Bij het opstellen van de jaarrekening 2012 hebben wij een verplichting opgevoerd van € 0,3 miljoen, omdat verondersteld werd dat ook een deel van de ontvangen vaste rijksvergoeding terugbetaald moest worden in verband met lagere uitgaven voor BBZ (Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen). Recentelijk is de definitieve rijks beschikking over 2012 ontvangen, waaruit blijkt dat deze terugbetalingsverplichting niet aan de orde is. Dit leidt tot een afwikkelingsvoordeel. Door de aanhoudende economische crisis is er al een aantal jaar sprake van stijging van het aantal mensen dat een beroep doet op het Zelfstandigenloket Flevoland voor de voorziening Bijstand Besluit Zelfstandigen (BBZ). In de Voorjaarsnota 2015 (maart 2014) is voor de jaren 2014 en € 0,1 miljoen hiervoor toegekend. Vooralsnog lijkt dit voldoende. Bij de Voorjaarsnota 2016 kan de inschatting gemaakt worden of de stijging correct is ingeschat of mogelijk van nog langere duur is. Uitbreiding maatschappelijke opvang inclusief AWBZ Tabel 3-22
bedragen x € 1.000
omschrijving
2014
maatschappelijke opvang
-163
maatschappelijke opvang AWBZ ketenaanpak verslavingszorg uitbreiding maatschappelijke opvang inclusief AWBZ
2015
2016
2017
2018
-347
-347
-347
-347
-2.837
-2.837
-2.837
-2.837
-3.184
-3.184
-3.184
-75 -163
-3.259
Maatschappelijke opvang De extra middelen voor Maatschappelijke Opvang i.v.m. een hogere decentralisatie uitkering zullen in overleg met de regiogemeenten worden ingezet voor de versterking van de maatschappelijke opvang en openbare geestelijke gezondheidszorg in Flevoland. Speerpunten hierbij zijn o.a. : bevorderen doorstroom en uitstroom; voldoende mogelijkheden voor participatie en dagbesteding voor de kwetsbare doelgroepen; dakloosheid ten gevolge van uitval uit een zorginstelling komt niet meer voor; verbinden van wijkteams naar regionale ingezette en gefinancierde zorg/specialistische zorg door heldere op- en afschalingscriteria; het door ontwikkelen van de zorgstructuur die aansluit aan de lokale praktijk na 2015. In het eerste kwartaal 2015 zal door middel van een beleidsplan kwetsbaren een concreet bestedingsplan aan de regio worden voorgelegd.
pag.77 Programmabegroting 2015
Maatschappelijke opvang AWBZ De hulp en begeleiding gegeven door Maatschappelijke Opvang-instellingen wordt per 1 januari 2015 met een budgetkorting overgeheveld naar de centrumgemeenten. Deze regionale ondersteuning is gericht op de situatie in de eigen woning en is gericht op het voorkomen van dak- en thuisloosheid of voorkomen van terugval na uitstroom. Deze ondersteuning kan langdurig zijn. Deze extra middelen zijn bestemd voor extramurale zorg en inloop-GGZ en komen gelijktijdig met het Beschermd wonen (gefinancierd uit de integratie-uitkering sociaal domein) over naar de centrumgemeente. Om de continuïteit van deze psychosociale zorg voor inwoners in de regio te waarborgen zal deze in 2015 op subsidiebasis ingekocht worden bij de bestaande aanbieders die deze zorg nu al leveren. Gedurende 2015 gaan we onderzoeken hoe we het aanbod zo integraal en effectief mogelijk kunnen combineren. Ketenaanpak verslavingszorg Sinds december 2012 wordt uitvoering gegeven aan een ketenaanpak verslavingszorg voor de chronische doelgroep door Amethist verslavingszorg en Kwintes. Daarin wordt samengewerkt met het Leger des Heils en er wordt ook ingezet op activering van de doelgroep. Gezien de huidige druk op de bemoeizorg en de door Tactus/Amethist verzorgde dagactiviteiten, is reallocatie van middelen op dit moment nog niet mogelijk. Daar het om een zeer moeilijke doelgroep gaat (psychiatrisch en met verslavingsproblematiek) is activering een vaak langdurig proces. Het heeft grote meerwaarde voor deze chronische doelgroep om het project in 2015 te continueren, of capaciteit hiervoor te organiseren. Hiervoor is vooralsnog in 2015 een bedrag van € 75.000 noodzakelijk. Op termijn zal mogelijk een besparing plaatsvinden doordat een deel van de doelgroep kan uitstromen uit de beschermde woonvorm. Uitbreiding vrouwenopvang inclusief AWBZ Tabel 3-23 omschrijving
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
vrouwenopvang
-100
-524
-719
-803
investeringsbijdrage Oranjehuis
-320
-86
-86
-86
-32
-32
-32
-32
-452
-642
-837
-921
vrouwen opvang (AWBZ) uitbreiding vrouwenopvang inclusief AWBZ
Vrouwenopvang Het objectief verdeelmodel voor de decentralisatie-uitkering Vrouwenopvang is bestuurlijk vastgesteld door het Rijk en de VNG. Dit heeft geleid tot een herverdeling van het landelijk budget, resulterend in extra middelen voor Almere als centrumgemeente voor de regio Flevoland. Voorwaarde hierbij is dat dat in onze regio opvangplaatsen worden gecreëerd voor slachtoffers van huiselijk geweld. In het regionaal portefeuilleoverleg Maatschappelijke opvang, Vrouwenopvang en Verslavings-beleid, is overeengekomen om de extra middelen (€ 420.000) eenmalig in te zetten als investeringsbijdrage voor het Oranjehuis. De extra middelen voor 2016, 2017 en 2018, in verband met een hogere decentralisatie uitkering Vrouwenopvang, worden ingezet voor de versterking van de aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling en voor de exploitatie van het Oranjehuis. Over de wijze waarop deze middelen precies worden ingezet vindt vooraf regionaal bestuurlijk overleg plaats. Vrouwenopvang – investeringsbijdrage Oranjehuis Over de gezamenlijke realisatie van een volledige keten voor de opvang van slachtoffers huiselijk geweld in Flevoland en Gooi en Vechtstreek is overeenstemming bereikt. Een voorstel voor de realisatie van een Oranjehuis in Almere wordt dit najaar aan de gemeenteraden van Hilversum en Almere voorgelegd. Op basis van het aantal inwoners is de financieringsverhouding tussen de regio Gooi en Vechtstreek en Flevoland 1:2. In onderstaande tabel wordt aangegeven hoe de investering van € 2,1 miljoen wordt afgedekt.
pag.78 Programmabegroting 2015
Tabel 3-24
bedragen x € 1 miljoen
investering Oranjehuis
2,1
Gooi en Vechtstreek
-0,7
Blijfgroep
-0,3
investering voor de regio Flevoland
1,1
dekking:
Almere, tlv budget vrouwenopvang
0,3
reeds beschikbaar gesteld
0,2
resteert ten laste van algemene middelen
0,6
Het resterende bedrag van € 0,6 miljoen wordt geactiveerd en afgeschreven. De kapitaallasten worden, in overleg met de regio, ten laste van de extra middelen vrouwenopvang afgedekt. Vrouwenopvang AWBZ In het kader van de transities worden de middelen voor begeleiding gedecentraliseerd vanuit de AWBZ naar de gemeenten. Voor de begeleiding van slachtoffers huiselijk geweld ontvangt Almere als centrumgemeente een bedrag van € 31.000. Dit is in 2015 gebaseerd op een historische grondslag. Onduidelijk is in hoeverre dit bedrag toereikend zal zijn. Vanuit de gemeentelijke middelen is de afgelopen jaren al een bedrag van € 49.000 betaald voor de begeleiding. Hoeveel, en of er extra middelen nodig zijn is op dit moment nog niet bekend. Voor Almere gaan we uit van een bedrag van € 35.000.
Nieuwe taken Door de nieuwe Participatiewet zal er vanaf 2015 geen nieuwe instroom meer zijn in de sociale werkvoorziening. De gemeente is verantwoordelijk voor het organiseren van beschut werk. De Wajong staat vanaf 2015 alleen nog open voor jonggehandicapten die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn. Onderdeel van de nieuwe Participatiewet is de Wet maatregelen werk en bijstand, waarmee veranderingen op dat terrein worden doorgevoerd. De ambitie is dat alle inwoners meedoen naar vermogen. Als er arbeidspotentieel is, dan wordt die altijd verzilverd. Als dat niet kan, zetten we in op het verzilveren van de maatschappelijke waarde die een inwoner heeft. Een tweede ambitie is het ‘werken aan werk’: samen met partners meer banen creëren in stad en regio. Nieuwe participatiewet Het Rijk heeft de beschikkingen van het Participatiebudget en de WSW voor 2015 bijgesteld en beiden toegevoegd aan de integratie-uitkering sociaal domein. Dit heeft negatieve gevolgen voor de omvang van het beschikbare budget voor re-integratie van klanten en stimulering van werkgevers. Voor de ontwikkeling van de klanteninstroom wordt ook verwezen naar de toelichting op de BUIG. De gevolgen op het Participatiebudget en de WSW worden hieronder toegelicht. Tabel 3-25 omschrijving
bedragen x € 1.000 2014
continuïteit re-integratie inspanningen
2015
2016
2017
2018
-2.002
-1.810
-1.618
-1.426
instroom nieuwe doelgroepen WSW en WAJONG
-480
-480
-480
-480
beleid participatiewet en uitvoering WAJONG / WSW
-588
-588
-588
-588
-84
-253
-409
-515
-110
943
1.896
2.774
dekking ESF baten
900
700
500
300
ESF administratie
-410
-280
-280
-280
-2.774
-1.767
-979
-215
studietoeslag WAJONG doelgroep WSW doorbetaling aan TOMIN
participatiewet
0
pag.79 Programmabegroting 2015
Continuïteit re-integratie inspanningen Het participatiebudget is de afgelopen jaren sterk in omvang afgenomen. De gemeente ontvangt in 2015 vanuit het Rijk € 8,9 miljoen voor re-integratie en volwasseneducatie, terwijl er € 10,8 miljoen nodig is om het gewenste programma volledig uit te voeren. De relatieve afname van het participatiebudget is echter groter, aangezien ook de nieuwe doelgroepen die voorheen de WSW of de WAJONG instroomden, vanaf 2015 bediend moeten worden uit het participatiebudget. Op basis van de baten en lasten resteert voor de re-integratie inspanningen nog een tekort van € 2 miljoen. Er is de afgelopen jaren onderzoek gedaan naar de netto-effectiviteit van re-integratie inspanningen, en de beïnvloedbaarheid van de WWB. Daaruit blijkt dat de re-integratie inspanningen een positieve bijdrage leveren aan de uitstroom uit de WWB. Er is daarbij een verband te leggen tussen de uitgaven die gemaakt worden voor re-integratie-inspanningen enerzijds en de kosten voor de WWB uitkeringen levensonderhoud (gefinancierd uit de BUIG) anderzijds. De afgelopen jaren is er door het Rijk steeds meer bezuinigd op het participatiebudget. Tegelijkertijd is door de gemeente steeds meer gewerkt aan optimalisatie van de uitgaven. Besparingen op het participatiebudget zullen daarom mogelijk leiden tot hogere WWB uitgaven, omdat er (bijvoorbeeld) minder kansen worden gecreëerd op uitstroom, minder budget is voor loonkostensubsidies, werkgeversbenadering, etc. Wij verwachten dat we nu op het moment zijn gekomen waar het doen van minder re-integratie inspanningen hard, direct en duidelijk zichtbaar zal worden in een stijging van het gemiddelde klanten aantal WWB. En wij schatten dit in als een risico. Om deze reden wordt een aanvraag gedaan om de re-integratie inspanningen op peil te houden in 2015 en verder. Instroom nieuwe doelgroepen (WSW en WAJONG) Van rijkswege worden middelen ontvangen voor dagbesteding voor klanten die voorheen terecht kwamen in de WSW of WAJONG. Voor de nieuwe doelgroepen is te herleiden dat er ca. € 140.000 aan het participatiebudget is toegevoegd. Op grond van de gemiddelde begeleidingskosten die door het Rijk zijn berekend voor de nieuwe doelgroepen, betekent dit dat het Rijk middelen heeft toegekend voor een extra instroom van ca. 20 mensen met een arbeidshandicap. Het is de verwachting dat de instroom in 2015 hoger is, mogelijk het vier tot vijfvoudige. Het benodigd bedrag is indicatief € 480.000. Beleid en uitvoering participatiewet (WSW en WAJONG) In het kader van deze nieuwe begroting van de decentralisatietaken is voor het gehele sociale domein onderzoek gedaan of de beschikbare personele capaciteit toereikend is voor zowel de bestaande als de nieuwe taken. De extra formatie die ingeschat is voor de ondersteuning van de nieuwe doelgroepen WSW/WAJONG bedraagt € 588.000. Individuele studietoeslag WAJONG doelgroep De gemeente ontvangt op grond van de nieuwe participatiewet € 84.000 voor 2015 en dit loopt op naar € 515.000 in 2018 ten behoeve van de nieuw geïntroduceerde individuele studietoeslag. Het betreft een nieuwe vorm van aanvullende inkomensondersteuning voor bepaalde groepen studerenden. De gemeente toetst in het individuele geval of de student gelet op zijn persoonlijke omstandigheden met voltijdsarbeid al dan niet in staat is het wettelijk minimumloon te verdienen. Andere voorwaarden zijn dat de student minimaal 18 jaar oud is, recht heeft op studiefinanciering of WTOS (Wet tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten) en geen in aanmerking te nemen vermogen heeft. Gemeenten moeten zelf in een verordening vaststellen hoe hoog de individuele studietoeslag is en hoe vaak die wordt verstrekt. In de bedragen is een compensatie begrepen voor uitvoeringskosten. TOMIN WSW (huidige doelgroep) Vanaf 2015 vindt geen nieuwe instroom van WSW klanten meer plaats. Tegelijkertijd wordt verwacht dat het aantal bestaande WSW-klanten de komende jaren afneemt. De Rijkssubsidie WSW (voor de bestaande doelgroep) wordt de komende jaren verder afgebouwd. De afname loopt op van € 0,66 miljoen in 2015 naar € 3,3 miljoen in 2018. De gemeente vertaalt deze korting in een lagere bijdrage aan de Tomingroep. Omdat pag.80 Programmabegroting 2015
de huidige WSW-doelgroep haar (arbeids)rechten behoudt en in dienst blijft bij de Tomingroep op basis van de huidige CAO, moeten binnen de bedrijfsvoering van deze organisatie aanvullende maatregelen worden getroffen om deze inkomstenderving op te vangen. ESF baten en lasten Er worden voor ESF 2014-2020 diverse aanvragen voorbereid ter ondersteuning van de terugval van het participatiebudget. ESF betreft een 40% cofinanciering. ESF heeft echter ook een aantal bijzondere administratieve lasten zoals het zorgdragen voor papieren klantdossiers/facturen waarvoor wij digitale documenten moeten printen, aantoonbaar controleren en archiveren.
Bezuinigingen nieuw college Onderzoek reserves en voorzieningen In het coalitieakkoord hebben wij afgesproken dit jaar de reserves en voorzieningen door te lichten. In 2014 wordt na alle verwachting de laatste gesubsidieerde baan afgerond. Het restant van de betreffende voorziening kan derhalve vrijvallen. Nog in te vullen bezuinigingsopgave Vanuit het coalitieakkoord is een bezuinigingsopgave van 2,2% voorgesteld voor de bestaande taken. Hiervoor dienen nog maatregelen te worden genomen. Bij de voorjaarsnota zullen de voorstellen worden gedaan om deze taakstelling in te vullen. Taakstelling sociaal domein In het perspectief wordt vanaf 2015 rekening gehouden met een taakstelling van € 650.000 op maatschappelijke begeleiding en advies. Deze taakstelling heeft betrekking op zowel het programma Jeugd en Maatschappelijke Ondersteuning als op het programma Participatie, Werk en Inkomen. De taakstelling komt voort uit de 3% bezuiniging op de beïnvloedbare ruimte van het vorige college. Gelet op de ontwikkelingen binnen het sociaal domein hebben wij ervoor gekozen de invulling van de taakstelling een jaar uit te stellen. Binnen beide programma’s wordt vanaf 2016 gezamenlijk invulling gegeven aan een additionele taakstelling van € 350.000. Bij de voorjaarsnota 2016 zal een voorstel worden gedaan welke maatregelen worden genomen om de taakstellingen concreet in te vullen.
pag.81 Programmabegroting 2015
3.7 Publiekszaken Ambitie Er zijn twee grote maatschappelijke ontwikkelingen die impact hebben op onze verhouding tot de burger en ons dagelijkse werk: de participatiesamenleving en de digitalisering. Daarnaast zien we een aantal ontwikkelingen in onze stad met minstens zo’n grote impact: de mogelijkheden voor zelfbouw, het stimuleren van zelfbeheer, het aanmoedigen van participatie en actief burgerschap en de grote transities in het sociale domein. De rol van de gemeentelijke organisatie verandert, we stellen ons meer bescheiden op. We zijn niet langer de alwetende overheid die vraagstukken agendeert, regisseert en oplost. We kijken en luisteren naar de vragen (om de vraag achter de vraag te achterhalen), samen met partners zoeken we naar de juiste (combinatie van) oplossing(en) en door middel van maatwerk doen we wat nodig is om iemand verder te helpen. De manier waarop we dat doen is de essentie van onze toekomstige dienstverlening dicht bij de burger. Dit vraagt het nodige van de klantgerichtheid en efficiency van de gemeentelijke organisatie. Daarnaast willen we zoveel mogelijk de reguliere dienstverleningsprocessen met de burger standaardiseren en digitaliseren. Hierbij sluiten we aan op de digitalisering van de samenleving en maken we gebruik van de mogelijkheden die de informatietechnologie ons biedt om onze dienstverlening te moderniseren. Inwoners, ondernemingen en instellingen vinden via een digitale portal alle relevante informatie over de diensten van de overheid en van de relevante partners. Ze vinden daar ook mogelijkheden over wat ze zelf en samen met anderen kunnen doen. De portal moet de participatiesamenleving ondersteunen en actief burgerschap bevorderen. De opdracht aan de gemeente is er daarmee één geworden van het bruggen bouwen tussen gemeente en burgers. De gemeente blijft te allen tijde ook telefonisch bereikbaar voor bovengenoemde zaken. Deze ambitie vraagt een omslag in houding en gedrag: denken enhandelen vanuit de vraag, verbinden van de ‘leef- en systeemwereld’ en de ideeën vanuit de samenleving incorporeren in ons beleid. Maatwerk leveren betekent dat de inwoner krijgt wat nodig is in plaats van waar hij recht op heeft of denkt te hebben. Dit stelt extra eisen aan onze communicatie; van ‘zenden’ naar (vraag)gerichte en interactieve communicatie. Naast de inhoud van de boodschap, is het belangrijk de dialoog met de burger aan te gaan over de (nieuwe) rollen. We zijn ons bewust van onze monopoliepositie en brengen hier balans in aan door tegenkracht te organiseren. Dit doen we door het raadplegen van klantenpanels, cliëntenparticipatie (zoals de Adviesraad Sociaal Domein) en belangenorganisaties. We kijken daarbij goed of de wijze van dienstverlening klantgericht is en maatwerk biedt. Efficiënte en effectieve dienstverlening We doen continu klanttevredenheidsonderzoek om de processen van het Klant Contact Centrum (KCC) te monitoren en te verbeteren. Doelstelling is het huidige niveau van dienstverlening te handhaven en deze tegelijkertijd efficiënter uit te voeren: Algemene tevredenheid (balie, callcenter, digitaal loket); minimaal 80% van de klanten moet tevreden tot zeer tevreden zijn over de dienstverlening. De klant krijgt in één keer het goede antwoord; minimaal 80% van de klanten wordt in 1x juist geholpen. De klant wordt juist behandeld; minimaal 90% van de klanten geeft aan tevreden tot zeer tevreden te zijn over de bejegening door de gemeente. Efficiency; dienstverleningsprocessen efficiënt met inzet van ICT en volgens de klantenlogica laten verlopen en realiseren van vastgestelde bezuinigingsmaatregelen. De score op deze normen wordt gemeten door middel van een (extern) klanttevredenheidsonderzoek. Voor informatie over de score op de hierboven genoemde normen verwijzen we naar de raadsbrief ‘Resultaten normen dienstverlening Klant Contactcentrum (KCC) januari 2011 – april 2014’.
pag.83 Programmabegroting 2015 inclusief amendementen
Omdat we minder geld te besteden hebben, is de afgelopen jaren volop ingezet op efficiency door procesverbetering en verdergaande digitalisering. We constateren dat de afhankelijkheid van de techniek ons parten speelt in tijden van instabiele ICT en ons kwetsbaar maakt. We zien dit terug in de (incidentele) daling van de klanttevredenheidscijfers. Meer bezuinigen kan betekenen dat we niet te allen tijden onze normen halen. Er zit een grens aan efficiency; dienstverlening blijft tenslotte mensenwerk. De effecten op klanttevredenheid moeten we goed monitoren en samen in de gaten houden. Het klanttevredenheidsonderzoek is een goed instrument om inzichtelijk te maken wat nog aanvaardbaar is en wanneer de grens van efficiency in zicht komt.
Speerpunten 2015 Programma e-dienstverlening Gezien onze ambitie heeft de verbetering en modernisering van onze dienstverlening een hoge prioriteit. De informatietechnologie biedt ons meer mogelijkheden dan we tot nu toe benutten. Daartoe is een programma e-dienstverlening geformuleerd. We hebben door omstandigheden (nieuwe ICT-leverancier) achterstand opgelopen. We zullen investeren in onze dienstverlening via het digitale loket (ook t.b.v. het sociale domein), zodat er meer verschillende transacties mogelijk worden en dat deze bovendien klantgerichter en efficiënter zullen verlopen. Het digitale loket moet zo toegankelijk en aantrekkelijk worden, dat ons c@llcenter en onze balies worden ontlast. Verder willen we in aansluiting op de strategie digitale media van de gemeente, ook andere digitale kanalen (social media) benutten voor onze klantcontacten. Extra klantstromen sociaal domein De extra klantstromen die de decentralisaties met zich meebrengen hebben impact op onze klantcontactkanalen (c@llcenter, balies en digitaal loket). We verwachten een toename van het aantal klantcontacten, want de vragen zullen naar verwachting niet allen via de wijkteams, maar ook via telefoon, email en balie binnenkomen. We voorzien dat dit een extra beslag legt op onze capaciteit en breiden deze daarom uit. Tegelijkertijd zullen we inzetten op zorgvuldige communicatie om onnodig klantcontact (failure demand) te voorkomen. De insteek is om zoveel mogelijk vragen aan de voorkant te beantwoorden of gericht door te zetten naar de juiste plek. Het is moeilijk in te schatten in welke mate dit zal gaan gebeuren. De verwachting is wel dat de vragen al in het vierde kwartaal 2014 binnen gaan stromen. Er zal een flexibele schil aan getrainde medewerkers worden ingezet om aan de informatievraag te kunnen voldoen. Op basis van de ervaringscijfers zal verantwoording worden gegeven over de inzet. De financiële vertaling van de inzet is meegenomen in programma Jeugd en Maatschappelijke Ondersteuning. Landelijke voorziening Basisregistratie Personen (BRP) Sinds 2012 loopt het traject voor de realisatie van de Landelijke voorziening Basisregistratie Personen (vroeger: Gemeentelijke Basisadministratie). Dit traject heeft een langere doorlooptijd dan gepland. Aansluiting bij deze landelijke voorziening betekent een groot palet aan extra ontwikkelactiviteiten voor de specialisten van Burgerzaken. In 2015 zullen we de eerste projecten draaien in een programma dat nog zeker tot 2017 zijn beslag zal krijgen. Communicatie en inzet digitale middelen ‘Wij willen meer samen met Almeerders optrekken’ is het uitgangspunt van het coalitieakkoord 2014-2018. Ook digitaal moeten we hier invulling aan geven. Online aanwezigheid wordt tweewegverkeer in plaats van zenden. Digitaal communiceren met onze inwoners impliceert ook dat wij daar zijn waar onze inwoners zijn, niet alleen ‘fysiek’ (op dezelfde platforms, social media, etc.) maar ook technisch. Onze digitale communicatie moet mee-innoveren met die van inwoners en bedrijven. Zowel qua gebruikerservaring als qua veiligheid. Doorontwikkeling van de applicatie Almere Maps en het inzetten van mogelijkheden tot een eigen bijdrage aan onze digitale communicatie door inwoners zijn hierbij essentieel. Wij zorgen ervoor dat we bij het uitvoering geven aan onze ambities sturen op de samenhang van de gemeentebrede informatievoorziening.
pag.84 Programmabegroting 2015
Wat mag het kosten Tabel 3-26
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
startbegroting baten startbegroting
3.243
3.244
3.243
3.265
3.277
lasten startbegroting
-10.836
-10.719
-10.390
-10.390
-10.390
totaal startbegroting
-7.593
-7.475
-7.147
-7.125
-7.113
begrotingsmutaties nieuwe taken burgerzaken communicatie en inzet digitale middelen Justitie faciliteitenbesluit opvangcentra asielzoekers
-65
-65
-65
-65
-200
-50
-50
-50
50
50
200
200
-7.690
-7.212
-7.040
-7.028
-137
bezuinigingen nieuw college onderzoek reserves en voorzieningen
693
nog in te vullen bezuinigingsopgave eindtotaal
-7.037
Begrotingsmutaties
2%
Nieuwe taken burgerzaken Door veranderende wet- en regelgeving zijn de volgende nieuwe taken er in de loop van 2014 bij 98% gekomen: de aangifte van vermissing van documenten (ID, paspoort, rijbewijs) is zonder formatie overgekomen van de politie. Omdat de leges programma overige programma's voor de extra vermissingskosten zijn afgeschaft, begint zich een toename van het aantal aangiften bij de politie af te tekenen; de uitvoering van de wet op het lesbisch ouderschap zorgt voor een toename van klanten; de uitvoering van de Genderwet zorgt voor een toename van het aantal klanten. Om alsnog de benodigde extra formatie in te kunnen vullen is € 65.000 nodig. Communicatie en inzet digitale middelen Bij communicatie richting bewoners en binnen de ambtelijke organisatie wordt het gebruik van sociale media steeds belangrijker. Om de inzet van digitale middelen up-to-date te houden en door te kunnen ontwikkelen zijn diverse ingrepen en structurele maatregelen nodig: Allereerst is het voor Almere.nl en het intranet noodzakelijk om het content management systeem, waarmee documenten en gegevens kunnen worden gepubliceerd, te upgraden en de extensies aan te passen of te vervangen (eenmalig € 40.000). Omdat de ondersteuning voor de huidige versie in 2015 stopt, zou niet upgraden tot gevolg hebben dat de veiligheid in het geding komt en dat de ontwikkeling van het systeem tot stilstand komt. Ten tweede dienen website en intranet te worden aangevuld om participatie mogelijk te maken en de dienstverlening te verbeteren (eenmalig € 85.000). Zo wordt aan inwoners en maatschappelijke partners onder andere de mogelijkheid geboden om zelf hun eigen informatie op de website te actualiseren en wordt Almere maps interactiever gemaakt. Ook wordt voor het nieuwe intranet een sociale omgeving gebouwd waarin collega’s informatie kunnen uitwisselen en wordt ervoor gezorgd dat de website en het intranet per tablet of smartphone goed bereikbaar en bedienbaar worden.
pag.85 Programmabegroting 2015
Ten derde wordt voorgesteld om het actief reageren op acties, vragen, meldingen en klachten via sociale media (webcare), waarvoor nu een succesvolle pilot draait, door te zetten. Het efficiënter maken van de afhandeling van meldingen kost eenmalig € 25.000. De structureel benodigde bezetting wordt gedekt uit het budget voor het burgerjaarverslag, dat niet langer wordt gemaakt. Ten slotte moeten de website, het intranet en de software voor webcare worden onderhouden en gerepareerd bij storingen. Om de benodigde technische expertise inzake programmatisch onderhoud en serveronderhoud in huis te halen is structureel € 50.000 nodig.
Justitie faciliteitenbesluit opvangcentra asielzoekers Dit betreffen de kosten voor de opvang van asielzoekers. Deze worden gedekt met een vergoeding vanuit het gemeentefonds, die terug te vinden is in het Programma Financiën.
Bezuiniging nieuw college Onderzoek reserves en voorzieningen Enkele jaren geleden zijn de vervangingsreserves, in het kader van het opschonen van reserves en voorzieningen, opgeheven. Het uitgangspunt is dat vervangingsinvesteringen worden geactiveerd en afgeschreven. Hiermee wordt voorkomen dat er stille lasten ontstaan. Gelet hierop kan de vervangingsreserve van Publiekszaken worden opgeheven. Nog in te vullen bezuinigingsopgave Dit betreft de openstaande taakstelling in het kader van het coalitieakkoord. Bij de voorjaarsnota zullen de voorstellen worden gedaan om deze taakstelling in te vullen.
pag.86 Programmabegroting 2015
3.8 Kunst en cultuur Ambitie Kunst en cultuur zijn pijlers onder de identiteit van Almere. Met ruim 160 nationaliteiten is Almere een multiculturele stad waar een gevarieerde en dynamische infrastructuur voor kunst en cultuur bestaat. Een stad van kansen om te pionieren en buiten de gangbare kaders te denken. De komende periode wordt niet verder op het Almeerse cultuurbeleid bezuinigd. We gaan investeren. Dat doen we de komende vier jaar met aanjaaggelden: € 1 miljoen per jaar. Dat geld wordt ingezet voor activiteiten die een impuls geven aan cultuureducatie in brede zin, talentontwikkeling en de ondersteuning van activiteiten die bijdragen aan de ontwikkeling van kunst en cultuur zoals we die hebben geformuleerd in de Cultuurbrief 2013-2016. Almeers Cultuurfonds/Aanjaagmiddelen Cultuur Vanaf 2015 gaan we uit het Cultuurfonds innovatieve activiteiten op het terrein van kunst en cultuur ondersteunen. We doen dat op basis van co-financiering. In het laatste kwartaal van 2014 gaan we in samenspraak met Almeerders ideeën verzamelen voor deze krachtige impuls in het culturele landschap. We maken daarbij gebruik van deskundig advies. Het Cultuurfonds staat open voor kleine en grote(re) projecten. De bedoeling is het aanbod van kunst en cultuur, zowel voor professionals als amateurs, inhoudelijk zodanig te versterken dat de effecten structureel zullen zijn. Voor investeringen in de harde infrastructuur kijken we naar de mogelijkheden die het Fonds Verstedelijking Almere in het kader van Almere 2.0 biedt. De Magazijnmeesters In 2015 gaan we onderzoeken hoe Almere de vele kunststukken die nu in de depots van musea liggen voor het publiek zichtbaar kan maken. Dit project heeft als werktitel De Magazijnmeesters. Als stad van diversiteit leent Almere zich bij uitstek voor deze ambitie. Almeerse kogge Tijdens de bouw van Kruidenwijk zijn de verrassend goed geconserveerde resten van een kogge opgegraven. Aan boord van de Almeerse kogge werden zeldzame attributen gevonden. De Almeerse kogge is ter conservering bij Nijkerk ‘begraven’. In 2012 zijn bewoners van Kruidenwijk en een groot aantal andere partijen (basisscholen, kinderopvang, Buitenstad, De Schoor en De Stek) gestart met het zelf vorm en betekenis geven aan de vindplaats van de kogge. Dit bewonersinitiatief heeft geleid tot de ontwikkeling van het ‘Koggepark’. Wij willen de Almeerse kogge gebruiken om de identiteit van Almere te versterken. Niet voor niets is een kogge afgebeeld in het stadswapen van Almere. We onderzoeken of we de Almeerse kogge kunnen reconstrueren en de vondsten uit het wrak een plek in de stad kunnen geven. We willen dat samen met Almeerders en Almeerse instellingen doen.
Speerpunten Het koppelen van nationale voorzieningen aan Almeerse kwaliteiten Hectare Cultuur Hectare Cultuur is vanaf 2015 het transparante gebouw van 100x100 meter aan het Weerwater voor tentoonstellingen, debatten, lezingen, voorstellingen, concerten en festivals. De nadruk komt in 2015 te liggen op realisatie van een dynamische programmering van verschillende kunstdisciplines. De hal van het gebouw wordt ingericht als binnenplein en de activiteiten zijn zo divers dat een breed publiek wordt bereikt. Het gebouw wordt het middelpunt van de Almeerse cultuur, de toegangspoort voor jong en oud naar alle soorten cultuur en entertainment.
pag.87 Programmabegroting 2015
Beeldende kunst Almere is wat beeldende kunst betreft in feite een groot ‘openluchtmuseum’. Naast vele kunstwerken in de stad, kent Almere een unieke en onderscheidende collectie grootschalige landschapskunstwerken, zoals de Groene Kathedraal en het Museumbos. Wij willen de samenhang en zichtbaarheid van deze sector uitbouwen en het klimaat voor beeldende kunstenaars nog aantrekkelijker maken. Corrosia Corrosia produceert en ontwikkelt vanaf 2015 hoogwaardige innovatieve eigentijdse projecten. Een projectorganisatie die verbindt, initieert en samenwerking bevordert tussen diverse culturele en maatschappelijke instellingen in de stad en een podium biedt aan professioneel jong aanstormend kunsttalent. Podiumkunsten In 2015 gaan we een aanzet maken voor nieuwe afspraken met het Rijk en de provincie in het kader van de cultuurplanperiode 2017-2020. Uitgangspunt is de inmiddels opgebouwde, sterke culturele basisinfrastructuur, bestaande uit Stadstheatergezelschap Suburbia, Jeugdtheatergezelschap Bonte Hond en spektakeltheatergezelschap Vis a Vis, verder te ontwikkelen. Concerten op een podium of tijdens evenementen zijn ook podiumkunsten die een bijdrage leveren aan de culturele diversiteit in Almere. Daarom zullen we diverse popmuziekfestivals ondersteunen en stimuleren. Dat geldt ook voor klassieke muziekfestivals die (inter)nationale uitstraling geven aan de stad. Bibliotheek De Nieuwe Bibliotheek is een parel in onze culturele infrastructuur. Een ‘pleisterplaats’ waar Almeerders worden gestimuleerd en gefaciliteerd om een actieve rol te spelen in de moderne samenleving. Maar niet in de laatste plaats ook een toegangspoort tot informatie en educatie. We werken in 2015, als de nieuwe Bibliotheekwet van kracht wordt, verder om de bibliotheek met een passend aanbod bereikbaar te houden voor alle Almeerders. Amateurkunsten In 2015 willen we samenwerking, kwaliteitsverbetering, professionalisering en deelname aan de amateurkunst verder faciliteren. Wij vinden het van belang dat amateurs en professionals elkaar ontmoeten en van elkaar leren. Amateurkunst speelt een prominente rol in het signaleren en stimuleren van jong talent. De amateurkunst is een belangrijke bouwsteen in kunst en cultuur. Wij willen dat amateurkunstenaars zich blijven ontwikkelen, optimaal participeren en vooral ook veel plezier uit hun activiteiten halen. Het versterken van het cultureel middenveld In de komende periode kiezen we ervoor instellingen te steunen die inspirerend zijn voor een brede groep Almeerders door hun toegankelijkheid en laagdrempelig aanbod. Instellingen die actief een band onderhouden met Almeerders. Als publiek én als betrokkenen. We willen dat de culturele instellingen in Almere financieel minder afhankelijk worden van gemeentelijke subsidies. Dat kan bijvoorbeeld door de doelgroep te betrekken bij productontwikkeling, verbinding te zoeken met het bedrijfsleven of maatschappelijke partners, sponsoring in natura of crowdfunding. Als gemeente vervullen wij hierin een faciliterende rol. Cultuureducatie en talentontwikkeling De huidige jonge generaties(s) Almeerders zijn de cultuurliefhebbers, amateurkunstenaars en professionals van morgen. Zij bepalen in hoge mate hoe de toekomst van kunst en cultuur in Almere gestalte krijgt. Alleen al daarom geven we ruim aandacht aan het publiek van de toekomst, met producties en projecten voor kinderen en jongeren, maar ook met cultuureducatie. Op dat vlak werken we nauw samen met onderwijsinstellingen. Kunst en cultuur horen bij de ontwikkeling van ieder kind. In Almere begint die ontwikkeling met het jaarlijkse internationale peuter en kleuter Festival 2 Turven Hoog. Jong geleerd oud gedaan.
pag.88 Programmabegroting 2015
Cultuureducatie In een convenant met de provincie en het Rijk heeft Almere zich vastgelegd om tot 2023 actief in te zetten op versterking van cultuureducatie. Door middel van de rijksregeling Cultuureducatie met Kwaliteit werken we vanaf 2013 aan het verbeteren van de kwaliteit van cultuureducatie voor het basisonderwijs. Samen met basisscholen en culturele instellingen uit Almere ontwikkelt Jeugdtheatergezelschap BonteHond de doorlopende leerlijn kunst en cultuur: Kunst is Dichterbij dan je Denkt (KIDD). Daarnaast zorgt vanaf 2013 het projectbureau Collage, in opdracht van de gemeente en met draagvlak van alle Almeerse schoolbesturen, voor uitvoering van het kunst- en cultuuronderwijs in het primair onderwijs, het voortgezet onderwijs en het speciaal onderwijs. Jeugdopleidingsorkesten Almere faciliteert het muzikale samenspel onder jongeren door jeugdopleidingsorkesten te ondersteunen, zoals de Brassband Almere, het Almeers Jeugd Symfonie Orkest (AJSO), de Harmonie St. Hubertus en het Junior Gitaarorkest Ponticello. De middelen worden geïnvesteerd in de ontwikkeling en de kwaliteit van de orkesten. Masterclasses cultuur/ talentontwikkeling Aangezien talentontwikkeling een langdurig proces is dat vele jaren in beslag neemt en verschillende stadia doorloopt, heeft Almere vanaf 2009 een duurzaam talentbeleid ontwikkeld. We ondersteunen die instellingen die structureel in staat zijn om (top)talent te begeleiden. De talentmiddelen zijn gericht op de ondersteuning van activiteiten in de vorm van presentatiemogelijkheden, het deelnemen aan concoursen en wedstrijden inclusief een professionele begeleiding. Talentontwikkeling is gericht op jongeren tussen de 5 en 22 jaar die over voldoende potentieel beschikken om voor deelname aan het kunstvakonderwijs in aanmerking komen of die langs een alternatieve route perspectief hebben op een professionele loopbaan in de kunsten. Archeologie en Monumentenzorg De agenda wordt komend jaar bepaald door werkzaamheden die direct voortkomen uit de wettelijke taken op het terrein van ‘ondergrondse en bovengrondse’ erfgoedwaarden. Voor het ondergrondse deel daarvan gaat het om de realisatie van het behoud door inpassing en beleefbare inrichting van vindplaatsen die het behouden waard zijn. Dit is het ‘dagelijkse werk’. De reconstructie van de Almeerse kogge is een bijzonder project dat raakvlakken heeft met sectoren buiten de archeologie, zoals onderwijs, arbeidsparticipatie, sociale samenhang en promotie van de stad.
pag.89 Programmabegroting 2015
Wat mag het kosten Tabel 3-27
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
baten startbegroting
566
416
416
416
411
lasten startbegroting
-18.825
-18.041
-17.704
-17.704
-17.699
totaal startbegroting
-18.259
-17.625
-17.288
-17.288
-17.288
-100
-100
200
200
200
200
94
108
125
144
-56
-56
-56
-56
-17.487
-17.136
-17.019
-17.000
startbegroting
begrotingsmutaties Corrosia onderuitputting cultuureducatie korting gemeentefonds doorvertalen naar bibliotheek terugvorderen subsidies Collage Kidd en Bonte Hond
250
vervangingsinvesteringen cultuur eindtotaal
Begrotingsmutaties
-18.009
5%
Corrosia De middelen worden ingezet om een de omslag te maken van een presentatieplek naar een netwerkorganisatie. Deze organisatie geeft Almeerders de kans om zelf te pro95% grammeren, mee te spelen, te promoten en te bezoeken. Door het toekennen van extra financiële middelen kan Corrosia subsidies van het Fonds Podiumkunsten en Stichprogramma overige programma's ting Doen verwerven en voldoet daarmee aan de eis van cofinanciering. Hierdoor wordt Corrosia in staat gesteld om binnen deze twee jaren zelf met een structurele oplossing te komen. Dekking vindt plaats uit de aanjaaggelden cultuur. Onderuitputting cultuureducatie Na de implementatie in 2013 van de cultuureducatie in het onderwijs is op de begrotingspost cultuureducatie per 2015 structureel ruimte ontstaan van € 200.000. Korting gemeentefonds doorvertalen naar bibliotheek Op 1 januari 2015 wordt een nieuwe bibliotheekwet van kracht, die er toe leidt dat er op landelijk niveau een digitale collectie zal worden gevormd. De dekking voor deze investering haalt het Rijk uit een korting op de algemene uitkering aan de gemeenten. De gedachte bij deze korting is dat er door verdere digitalisering minder middelen voor fysieke collectie vorming nodig zijn. De korting zal plaatsvinden per 2015. De structurele mutatie op de algemene uitkering op landelijk niveau loopt op van € 8 miljoen in 2015 tot €12,2 miljoen in 2018. Voor Almere betekent dit een korting van € 94.000 in 2015 oplopend naar € 144.000 in 2018. Wij vertalen deze korting door in een verlaging op de subsidie aan de bibliotheek. Uitgangspunt is dat een bezuiniging van het Rijk wordt door vertaald naar het betreffende beleidsterrein. De bibliotheek kan de besparing in principe op de fysieke collectie realiseren. Terugvorderen subsidies Collage Kidd en Bonte Hond Voor 2014 wordt een incidenteel voordeel van € 0,25 miljoen verwacht wegens teruggevorderde subsidies voor niet uitgevoerde activiteiten in 2013 door Collage en Kidd/Bonte Hond. Vervangingsinvesteringen cultuur Eind 2005 is besloten om de inventaris van kunstencentrum de Kunstlinie, de Schouwburg en de bibliotheek eenmalig te financieren uit een beschikbaar gesteld bouwkrediet. Bij de voorjaarsnota 2014 is een structureel budget beschikbaar gesteld voor de vervanging van inventaris in het gebouw van de haC (voormalige schouwburg en kunstencentrum). Voor de bibliotheek is dit nog niet geregeld. Er is een plan opgesteld om de vervanging bij de bibliotheek nu structureel op te lossen vanaf 2015. pag.90 Programmabegroting 2015 inclusief amendementen
3.9 Beheer openbare ruimte en milieu Ambitie Almere is een ruime ‘Green City’ die haar bewoners een aantrekkelijke leefomgeving biedt. De stad is in de afgelopen 40 jaar gebouwd in lage dichtheden, er is twee keer zoveel groen als in vergelijkbare (grote) steden en het gescheiden verkeersysteem zorgt voor een goede en veilige bereikbaarheid. De inrichting van de stad heeft gezorgd voor onderscheidende kwaliteiten van de openbare ruimte die we graag willen behouden. Dit is financieel gezien een grote uitdaging. Met het ouder worden van de stad wordt het beheer van de openbare ruimte een steeds grotere opgave. Almere krijgt in de komende jaren te maken met een toenemend aantal groot onderhoudsprojecten in woonwijken en met vervangingsinvesteringen. Steeds vaker zullen verzakte straten moeten worden opgehoogd en bruggen, rioleringen en bomen worden vervangen. Met de Visie Beheer Openbare Ruimte heeft de raad in december 2012 vastgelegd dat we overal een basiskwaliteit borgen, die per functiegebied of per wijk verschillend kan zijn. In deze beheervisie zijn de vier hoofdlijnen van ons beleid vastgelegd: kwaliteit op maat; beheerbewust ontwikkelen; duurzaam beheer; excellent partnerschap. Kwaliteit op maat Uitgangspunt voor het beheer van de openbare ruimte is dat deze veilig is. Dit instandhoudingsniveau gaan we minimaal realiseren. In samenspraak met bewoners en partners gaan we maatwerk realiseren waardoor per gebied de beheerkwaliteit kan verschillen. Beheerbewust ontwikkelen Als goed rentmeester willen we niet dat de tekorten op het beheer in de toekomst verder toenemen. Daarom zorgen we ervoor dat bij in uitvoering zijnde (her)ontwikkelgebieden de beheergelden aan de voorkant worden geregeld. Om grip te houden op de opgave gaan we jaarlijks de beheeropgave voor de stad als geheel in beeld brengen. Duurzaam beheer De unieke kwaliteiten van de ‘Green City Almere’ zijn de basis om te werken aan toekomstbestendige oplossingen en innovaties. Dit doen we door ook vanuit het beheer van de stad invulling te geven aan de ambities voor de energieneutrale stad door enerzijds energie op te wekken met ons vastgoed, waterplanten, groenafval en rioolafval en anderzijds energie te besparen met onze verlichting, vastgoed en wagenpark. Tegelijkertijd zetten we met het beheer van de stad een volgende stap in het hergebruik en de productie van materialen uit Almere. Dit doen we door met de bewoners de hoeveelheid restafval te verminderen en nog meer grondstoffen te scheiden. We hergebruiken ons groen- en houtafval, de verhardingsmaterialen en plastics als grondstof. Hiertoe gaan we met het bedrijfsleven business-cases ontwikkelen. In 2015 verkennen we bij het opstellen van een nieuw Gemeentelijk WaterhuishoudingsPlan of we dit principe ook kunnen toepassen op ons natte afval. Zo levert het beheer van de openbare ruimte een betekenisvolle bijdrage aan de circulaire economie. Het nieuwe recycleperron in Almere Haven wordt een zichtbare uitwerking van onze ambities met betrekking tot ‘Stad zonder Afval’. We gaan de rijkdom aan planten en dieren nog verder versterken. Dit doen we in ons dagelijks beheer, met bijvoorbeeld natuurvriendelijke oevers en een aangepast maaibeheer. We willen volop de ruimte geven aan initiatiefnemers om in het groen, in hun woonomgeving of op braakliggende terreinen hun ‘Growing Green’dromen te realiseren.
pag.91 Programmabegroting 2015
Excellent partnerschap De kernopgave van het beheer van de openbare ruimte is dat de stad er elke dag schoon, heel en veilig bijligt. Bij deze opgave stellen we de gebruiker en het gebruik van de openbare ruimte centraal. We geven ruimte aan bewoners en ondernemers om individueel en in samenwerking met ons de kwaliteit van de openbare ruimte te beïnvloeden. Daarom gaan we samen met Almeerders op zoek naar mogelijkheden om de openbare ruimte duurzaam te beheren. We komen tegemoet aan de wens van steeds meer Almeerders om zelf een bijdrage te leveren aan beheer en onderhoud van de straat of buurt. We voeren campagne met en voor bewoners om het scheiden van afval verder te optimaliseren. Zo willen we op de lange termijn de circulaire economie in Almere tot volle bloei laten komen.
Speerpunten Beheer openbaar ruimte Er is een structureel tekort van € 8 miljoen op het beheer van de stad. Gezien de financiële omstandigheden kiest het college er voor op dit moment als eerste grote stap € 3,5 miljoen structureel beschikbaar te stellen. Tegelijkertijd is er de uitdaging om oplossingsrichtingen aan te reiken om het resterende tekort voor het beheer van de stad terug te brengen. Besteding € 3,5 miljoen Voor het beheer van de stad hebben we structureel extra middelen beschikbaar gesteld, oplopend tot € 3,5 miljoen in 2017. Deze middelen dienen wat ons betreft ten gunste te komen aan ingrepen ‘op straat’. De extra inzet van de ambtelijke organisatie voor de begeleiding van deze projecten en werkzaamheden wordt binnen de bestaande organisatie opgevangen. Jaarlijks wordt de totale besteding van de middelen voor beheer en onderhoud samen met bewoners en onze partners in de stad geprogrammeerd. Het extra budget van € 1 miljoen (eerste tranche van de € 3,5 miljoen) maakt het mogelijk een aantal noodzakelijke werkzaamheden uit te voeren die anders zouden zijn uitgesteld. Deze projecten zijn vermeld in het bijgevoegde bestedingsplan. Uitwerkingsopdracht Beheer Openbare Ruimte: oplossen beheertekort € 4,5 miljoen Uitwerkingsopdracht: Formuleer oplossingsrichtingen om het tekort van € 4,5 miljoen voor het beheer van het huidige areaal openbare ruimte terug te brengen door het verder stroomlijnen van de ambtelijke organisatie en door in samenspraak met Almeerse bewoners en ondernemers te kiezen voor differentiatie in kwaliteit en beperking van het te beheren areaal. Om het financiële tekort van het beheer in de toekomst niet verder te laten oplopen worden de grond- en beheerexploitaties van de in uitvoering zijnde gebieden herijkt. Ook wordt een aanpak geformuleerd om jaarlijks het benodigde en beschikbare beheerbudget en een meerjarige programmering met de raad te bespreken. Op basis van de technische staat van de stad zullen, naast de bestaande meerjarenplanning groot onderhoud woonwijken en riolering, ook meerjarenprogramma’s gemaakt worden voor alle andere elementen in de openbare ruimte Deze programmering geeft niet alleen inzicht in wat we moeten (en kunnen) doen met de beheerbudgetten maar ook inzicht in dat wat we moeten uitstellen en wat daarvan op termijn de consequenties zijn. De opdracht is in het voorjaar van 2015 afgerond, zodat maatregelen in de Programmabegroting 2016 kunnen worden opgenomen. De uitwerkingsopdracht richt zich dus niet alleen op het voorkomen van een toekomstig tekort voor het beheer van het huidige areaal, maar ook op het voorkomen van nog grotere tekorten voor beheer van in uitvoering zijnde (her)ontwikkelgebieden.
pag.92 Programmabegroting 2015
Oplossingsrichtingen beheertekort Het beheer van de openbare ruimte kan niet zonder ambtelijke inzet. Toch is het goed om naar de capaciteit en de benodigde competenties te blijven kijken. De opdracht aan onszelf om binnen de bestaande formatie ook de hiervoor genoemde uitbreiding van werkzaamheden te verrichten is een noodzakelijke efficiencyslag. Aanvullend daarop zullen we bezien in hoeverre een verdere stroomlijning van de organisatie realiseerbaar is. We doen dit met behoud van de zorg voor onze kapitaalgoederen en met een proactieve inzet in ruimtelijke projecten. De consequenties van het stroomlijnen van de werkprocessen voor de kwaliteit op straat worden aan u voorgelegd als de uitwerkingsopdracht is afgerond Tegelijkertijd wordt er gekeken hoe er te besparen valt op kwantiteit door het verminderen van het te beheren areaal en het (tijdelijk) verminderen van de kwaliteit in de openbare ruimte. De zoektocht naar besparingen op kwantiteit of kwaliteit van de openbare ruimte willen we doen in samenspraak met de Almeerders. Hen zal worden gevraagd op welke elementen in de openbare ruimte bespaard kan worden. Niet verder laten oplopen van de beheertekorten De uitwerkingsopdracht gaat over het bestaande areaal openbare ruimte. Het is van belang om het financiele tekort voor het beheer in de toekomst niet verder te laten oplopen. In de spelregels van AromA hebben we vastgelegd dat de beheercyclus leidend is. Op basis van die uitgangspunten willen we de lopende (her)ontwikkelingsplannen analyseren op de beheerconsequenties(Duin, Nobelhorst, Oosterwold). De uitkomst van deze analyse presenteren we in de Voorjaarsnota 2016. Als voor herontwikkelingsgebieden en nieuwe gebieden zoals Poort Oost en Floriade grondexploitaties worden opgesteld, stellen we tevens beheerexploitaties op. Ter ondersteuning daarvan gaan we naar analogie van en gekoppeld aan de Meerjarenprogrammering Grondexploitaties Almere (MPGA) elk jaar een Meerjarenprogrammering Beheerexploitaties Almere (MPBA) opstellen. In de MPBA wordt inzichtelijk gemaakt hoe onze ambities met betrekking tot (groot) onderhoud en vervangingsinvesteringen zich verhouden tot de staat van de stad en het beschikbare budget. De beheerkeuzes worden aan u voorgelegd. In 2015 wordt met MPBA proefgedraaid voor de Programmabegroting 2016, waarna in 2016 de eerste stadsbrede MPBA operationeel is ten behoeve van de Programmabegroting 2017. Op weg naar een stad zonder afval Iedere bewoner van Almere produceert jaarlijks ruim 500 kg afval. Ondanks alle inspanningen rond beter scheidingsgedrag bedroeg de hoeveelheid restafval in 2010 nog steeds ca. 300 kg per bewoner. Om hier verandering in te brengen en ervoor te zorgen dat afvalstoffen maximaal worden hergebruikt, hebben we de ambitie om in 2020 een ‘Stad zonder afval’ te zijn. Dit doel is bereikt als de hoeveelheid restafval is teruggebracht tot 50 kg per bewoner op jaarbasis en het grootste deel van het afval dus als grondstof wordt ingezameld. Dit is een enorme opgave, maar we zijn op de goede weg. Eind 2014 verwachten we op 175 kg restafval per bewoner uit te komen en de inzet is er op gericht om de hoeveelheid in 2015 terug te brengen tot 150 kg per bewoner. Het scheiden van afval levert niet alleen een belangrijke impuls aan onze ambities rond ‘Growing Green Cities’ en de circulaire economie, maar is ook profijtelijk voor het tarief van de afvalstoffenheffing. Om de doelstelling te bereiken worden door ons in alle fasen van de afvalkringloop (productie, consumptie en verwerking) acties verricht. Ondernemers In 2015 doen we een oproep aan ondernemers in Almere, om mee te denken over oplossingen om de hoeveelheid verpakkingsmateriaal terug te brengen. We gaan aan de ondernemers een afvaluitdaging presenteren en zullen samen met hen de individuele mogelijkheden verkennen. Ook zullen we ons intensiever mengen in de landelijke discussies over de producentenverantwoordelijkheid.
pag.93 Programmabegroting 2015
Bewoners Gelet op onze inzamelplicht ligt het zwaartepunt van onze activiteiten bij de bewoners van Almere. De motivatie van bewoners is immers leidend voor de keuze om het afval al dan niet goed te scheiden. Daarom gaan we campagnes organiseren, verrichten we huisbezoeken, zijn we aanwezig bij evenementen en zetten we in op afvalloze festivals. De start van de campagne ‘Almere, stad zonder afval’ vond in 2014 plaats tijdens het festival ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan van Almere. In 2015 zal een verdere afname van het restafval worden bereikt doordat vanaf begin 2015 blik en drankenkartons gelijktijdig met plastics zullen worden ingezameld. Hiervoor is ruimte geboden door het vaststellen van een raamovereenkomst met dito vergoedingsregeling tussen het verpakkende bedrijfsleven en de VNG. Onze goede inzamelstructuur voor plastics wordt hierdoor verder benut. Daarnaast zullen we extra inzetten op ‘keukenmanagement’, waarbij bewoners worden voorgelicht over het verder optimaliseren van het scheiden van afval. Verwerking Ingezamelde plastics worden de komende jaren via de Huisvuilcentrale elders verwerkt. In 2015 willen we echter onderzoeken of het mogelijk is deze grondstoffen in Almere te houden en lokaal te verwerken tot nieuwe producten. Daarmee wordt een extra stimulans gegeven aan lokale werkgelegenheid en de Almeerse circulaire economie. Naar een Parkeerbedrijf 2.0 Een goede bereikbaarheid is randvoorwaarde voor een gezond vestigingsklimaat in Almere. Parkeren vervult de schakelfunctie tussen verkeer en bereikbaarheid enerzijds en verblijf en bezoek aan winkels, woningen, kantoren en voorzieningen anderzijds. De parkeertarieven voor een (kort) bezoek aan de stad zullen in 2015 voor het tweede jaar op rij niet worden verhoogd. Op de tarieven voor abonnementen en dergelijke zal alleen een inflatiecorrectie worden toegepast. Digitalisering parkeerbedrijf Door te werken aan een verdere digitalisering van de dienstverlening van het parkeerbedrijf gaan we het parkeergemak voor bewoners en bezoekers vergroten. In 2015 zal alle betaalapparatuur op straat en in de parkeergarages worden vervangen, waarbij cashless betalen (zoals contactloos pinnen en belparkeren) de standaard wordt. Op een beperkt aantal plekken blijft het mogelijk om met munten te betalen. De vervanging van de betaalapparatuur maakt het mogelijk om over te gaan op betaald parkeren per minuut. Dit kan consequenties hebben voor de opbouw van de parkeerexploitatie. Medio 2015 zullen we de mogelijke keuzes aan uw raad voorleggen, zodat de resultaten daarvan verwerkt kunnen worden in de PEX 2016. In 2015 wordt het parkeerbeheer opnieuw aanbesteed, waarbij flexibiliteit (meer inzet op drukke dagen en minder op rustige dagen) een belangrijk uitgangspunt wordt. Ook wordt een nieuw vergunningensysteem gerealiseerd met een E-loketfunctie. Hiermee kan de parkeerder zelf online parkeerproducten zoals abonnementen en vergunningen aanvragen, wijzigen en betalen. Vernieuwende arrangementen Om zoveel mogelijk bezoekers te trekken, gaan we samen met de ondernemers op zoek naar vernieuwende parkeerarrangementen. Daarnaast kan worden gedacht aan reclame of aanbiedingen op parkeertickets. In 2015 zal een aantal nieuwe parkeerproducten worden geïntroduceerd. Zo wordt het met een evenemententarief mogelijk om een parkeerterrein af te huren voor een evenement. Ook spelen we in op de vraag naar speciale parkeertarieven voor grote voertuigen en bussen. Concrete voorstellen worden gedaan in de tarievennota 2015.
pag.94 Programmabegroting 2015
In 2015 wordt gestart met de verbetering van de kwaliteitsbeleving van het parkeren. Hiermee sluiten we aan bij de wensen van ondernemers om het parkeren beter te verbinden met de stad. Voorbeelden hiervan zijn onder meer de toepassing van kunst, reclame en etalages in parkeergarages. Ook de verduurzaming van parkeergarages vormt een onderdeel van de kwaliteitsbeleving van parkeren. Hierbij kan onder meer worden gedacht aan laadpalen, fietsparkeren en duurzaamheidsmaatregelen in de gebouwen. De maatregelen moeten bijdragen aan de verlenging van de verblijfsduur van bezoekers in het stadscentrum. Dit traject wordt samen met de partners in de stad uitgevoerd. Voorsorteren op nieuwe Wabo-wetgeving
Doorgaan met excellente vergunningverlening De ambitie waarmee en de wijze waarop de gemeente de taken in het kader van de Wabo uitvoert is mede bepalend voor de concurrerende positie van de gemeente ten opzichte van andere vestigingslocaties in de omgeving. Bij de Programmabegroting 2014 heeft uw raad besloten om een extra impuls te geven aan het Excellent Gastheerschap en Particulier Opdrachtgeverschap en heeft hiervoor een structureel budget beschikbaar gesteld. Deze ambitie geldt onverkort voor 2015.
Voorsorteren op nieuwe Wabo-wetgeving In de komende jaren wordt met het aanpassen van het omgevingsrecht door het rijk de grootste naoorlogse wetswijzigingsoperatie uitgevoerd: private borging van de bouwkwaliteit (2016), kwaliteitsborging op het terrein van vergunningverlening, toezicht en handhaving (de wet VTH in 2016) en de invoering van de Omgevingswet (2018). De stelselwijziging heeft een enorme impact op het instrumentarium, vergunningverlening en toezicht op het bouwproces. Het rollenspel tussen bouwer, toetser en overheid gaat flink veranderen. Dit raakt Almere als ‘De Bouwstad van Nederland’ met veel particuliere (en veelal onervaren) bouwers. We vinden het van het grootste belang dat de bouwproductie op een hoog kwalitatief niveau wordt geborgd. In 2015 gaan wij onderzoeken wat het effect van de wetswijzigingenis en wat er moet gebeuren om onze ambitie vast te houden. Daarbij zetten we in op het behartigen van onze belangen bij het Rijk. Tegelijkertijd brengen we in beeld welke aanpassingen in de organisatie nodig zijn en bereiden we ons, samen met onze partners voor op de voorgenomen wijzigingen. Om dit te realiseren stellen we in 2015 incidentele middelen beschikbaar voor de inzet van extra denk- en daadkracht. Een groot punt van zorg, voortkomend uit de aangekondigde wetswijzigingen, wordt gevormd door het dreigende wegvallen van de financiering van de Wabo-taken. Zowel de ontwikkeling van de private borging van de bouwkwaliteit als de Omgevingswet maken dat het huidige systeem van financiering door legesheffing verder onder druk komt te staan. In onze inspraakreactie in 2013 op de nieuwe Omgevingswet hebben wij het Rijk gewezen op de nadelige financiële consequentie van de voorgestelde wijzigingen voor gemeenten. Het Rijk is mede naar aanleiding hiervan een onderzoek gestart naar een andere financieringsystematiek. De resultaten hiervan betrekken wij bij de Voorjaarsnota 2016. Locatiekeus en stroomlijnen evenementen Almere beschikt met het Almeerderstrand en het Atlantisstrand over twee evenementenlocaties voor grootschalige geluid dragende evenementen. De gebruiksmogelijkheden voor deze twee locaties staan echter onder druk door de gebiedsontwikkelingen Duin en Floriade. Ook ervaren bewoners nu al bij sommige evenementen geluidsoverlast. Gezien het economische belang en de toeristische waarde van evenementen voor Almere willen we ook in de toekomst grootschalige publieksevenementen in de stad faciliteren. Daarom gaan we op zoek naar een locatie waarop we langjarig grootschalige evenementen kunnen blijven organiseren in Almere. De locatie wordt zo gekozen worden dat geluidsoverlast voor bewoners wordt geminimaliseerd. Tegelijkertijd gaan we in 2015 de dagelijkse afspraken rondom evenementen verder uniformeren, stroomlijnen, professionaliseren en meer marktconform maken.
pag.95 Programmabegroting 2015
Overige beleidsthema’s Gemeentelijk WaterhuishoudingsPlan In 2015 starten we met het opstellen van een nieuw Gemeentelijk WaterhuishoudingsPlan (GWHP). Het GWHP bundelt de hoofdlijnen van alle relevante beleidsdocumenten over waterhuishouding en geeft daarmee structuur en samenhang aan de gemeentelijke zorg over de waterhuishouding (afval-, hemel-, gronden oppervlaktewater). Het huidige GWHP is in 2011 vastgesteld en heeft een looptijd tot en met 2016. Vanaf 1 januari 2017 dient het nieuwe GWHP van kracht te zijn (wettelijke plicht). We starten al in 2015 om voldoende tijd te hebben om samen met uw raad én partners te verkennen hoe dit plan minder technisch en toegankelijker voor buitenstaanders kan worden opgesteld. We gaan onderzoeken welke thema’s vanuit duurzaamheid, innovatie, stadsontwikkeling, toerisme en waterrecreatie relevant zijn voor het GWHP. Nota Beweeglandschappen In het kader van ‘Growing Green City’ en het thema ‘Healthying the city’ is de ambitie uitgesproken voor een gezonde en beweegvriendelijke stad. In 2015 zullen we een Nota Beweeglandschappen opstellen. De nota beweeglandschappen formuleert richtlijnen voor spreiding en inrichting van de speelvoorzieningen en zijn een afgeleide van het beschikbare financiële kader en de Almeerse praktijkervaringen tot nu toe. Zowel de beheerder als de ontwerper heeft hiermee een handvat om het voorzieningenniveau evenwichtiger af te stemmen op de vraag en de aard van de omgeving. Het doel is om Almeerders door een netwerk van speelruimtes, bewegingsroutes en aanvullende voorzieningen te stimuleren om gezond te bewegen en anderen te ontmoeten. De routes die worden ontwikkeld bieden veilige en goede mogelijkheden voor verplaatsing zoals wandelen, fietsen, trimmen, steppen, skaten en kanoën. Ze komen uit op knooppunten: kansrijke plekken voor ontmoeting en beweging voor jong en oud.
pag.96 Programmabegroting 2015
Wat mag het kosten Tabel 3-28
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
startbegroting baten startbegroting
75.986
73.371
73.645
73.495
73.034
lasten startbegroting
-120.872
-116.783
-116.091
-116.080
-115.927
totaal startbegroting
-44.886
-43.412
-42.446
-42.585
-42.893
-1.000
-2.000
-3.500
-3.500
350
350
350
350
24
24
24
begrotingsmutaties beheer en onderhoud openbare ruimte actualisatie parkeerexploitatie vrijval stelpost verzachten parkerne Almere Buiten ontwikkelingen WABO e-overheid: lagere kosten Kamer van Koophandel / Kadaster
-300 23
24
bezuinigingen nieuw college onderzoek reserves en voorzieningen
500
vrijspelen reserve afschrijvingen
-21
-21
-21
-21
nog in te vullen bezuinigingsopgave
290
290
1.100
1.100
-44.069
-43.803
-44.632
-44.940
eindtotaal
Begrotingsmutaties
-44.363
13%
Beheer en onderhoud Uit de opgave beheer openbare ruimte Almere, die op 8 april 2014 met u is gedeeld, blijkt een financieel 87% tekort van € 8,1 miljoen op het beheer en onderhoud van de stad. € 3,5 miljoen van dit tekort wordt bij deze begroting opgelost, middels een bijdrage uit het programma overige programma's perspectief. De extra middelen in 2015 ad € 1 miljoen worden ingezet voor ingrepen ‘op straat’, zoals de aanpak van fietspaden, voetpaden en verlichting. De inzet van deze middelen is verder uitgewerkt in het bestedingsplan groot onderhoud openbare ruimte die als bijlage op deze begroting is te vinden. Bij de Programmabegroting 2016 zullen er maatregelen aan uw raad worden voorgelegd voor de structurele inzet van de extra middelen en het oplossen van het beheertekort.
pag.97 Programmabegroting 2015
Actualisatie parkeerexploitatie Onderstaand treft u de meest actuele stand van de parkeerexploitatie aan. Tabel 3-29 opbrengsten Stad opbrengsten Buiten dekking kapitaallasten uit GIP
bedragen x € 1 miljoen 2014
2015
2016
2017
2018
10,6
10,8
11,1
11,1
11,1
2,3
2,4
2,4
2,4
2,4
0,5
0,5
0,5
0,5
0,4
totaal opbrengsten
13,3
13,7
13,9
13,9
13,9
kosten stad
-8,6
-8,3
-8,3
-8,1
-7,8
kosten buiten
-4,1
-4,1
-4,0
-4,0
-3,8
totale kosten
-12,7
-12,4
-12,4
-12,1
-11,5
resultaat PEX 2015
0,7
1,3
1,6
1,8
2,4
inzet egalisatiereserve
0,3
0,5
1,4
0,5
0,0
resultaat parkeren in perspectief
1,0
1,8
3,0
2,3
2,4
Na actualisatie laat de parkeerexploitatie een positief resultaat zien van € 0,7 miljoen in 2014 oplopend naar € 2,4 miljoen in 2018. In de actualisatie zijn de financiële effecten van de eerdere raadsbesluiten in 2014 meegenomen. Dit betreft de verlaging van het dagkaarttarief in Almere Buiten van € 5,- naar € 2,-, de wijziging van de afschrijvingsmethodiek en het instellen van de onderhoudsvoorziening. Het effect van deze besluiten op het perspectief zijn reeds in de begroting verwerkt, waardoor er nu geen financieel effect optreedt. De tarieven voor de abonnementen en vergunningen zullen trendmatig worden verhoogd. Als gevolg van technische beperkingen van de apparatuur is dit voor het kortparkeren in 2015 niet mogelijk. Er vanuit gaande dat in de komende jaren de indexatie wel kan worden doorberekend levert dit geen knelpunt op. Vrijval stelpost verzachten parkeren Almere Buiten In het coalitieakkoord is afgesproken om € 0,5 miljoen vrij te maken voor het verzachten van het betaald parkeren in Almere Buiten. Hiervan is € 0,15 miljoen ingezet voor het verlagen van het dagtarief van € 5,naar € 2,-. Ontwikkelingen WABO Bij de begroting 2014 is er een extra tarief ingevoerd voor de begeleiding van incomplete WABO-aanvragen. De meeropbrengst van het extra tarief werd ingeschat op € 600.000 in 2014, hieruit konden de kosten van de extra ambtelijke inzet gedekt worden. Gedurende het jaar is gebleken dat de inkomsten uit de aanvullende tarieven nihil is, doordat de kwaliteit en compleetheid van de ingediende aanvragen is verbeterd. Dit komt doordat initiatiefnemers alvorens en tijdens de aanvraag zich beter laten informeren. Hierdoor is er na de eerste wettelijke aanvulling geen sprake meer van incompleetheid en worden er dus ook geen extra leges opgelegd. De verwachting is dat deze lijn zich in 2015 ook voortzet. Tegelijkertijd nemen de verwachte inkomsten uit incidentele projecten toe. Voor 2014 en 2015 gaan we er vooralsnog vanuit dat er per saldo geen majeure financiële risico’s zullen zijn. Nieuwe WABO wetgeving vanaf 2016 Vanaf 2016 worden door het Rijk diverse wetswijzigingen voorzien, zoals de private borging van de bouwkwaliteit (2016), kwaliteitsborging van VTH taken (de wet VTH in 2016) en de invoering van de Omgevingswet (2018). De gevolgen van de wetswijzigingen zullen in 2015 worden onderzocht, zodat de impact op de bouw in Almere en de financiële effecten zichtbaar worden gemaakt. Een groot punt van zorg hierbij wordt gevormd door het dreigende wegvallen van de financiering van de WABO-taken. Voor de uitvoering van het onderzoek is extra juridische en financiële expertise nodig, hiervoor wordt eenmalig € 300.000 ter beschikking gesteld. Bij de Voorjaarsnota 2016 zullen de uitkomsten van het onderzoek worden meegenomen.
pag.98 Programmabegroting 2015
E-overheid: lagere kosten Kamer van Koophandel/Kadaster (SB) Voor het verstrekken van gegevens uit het Handelsregister en het kadaster ontvangen wij met ingang van 2015 geen factuur meer. De budgetten hebben wij hierop aangepast.
Bezuinigingen nieuw college Onderzoek reserves en voorzieningen In het coalitieakkoord hebben wij afgesproken om dit jaar de reserves en voorzieningen door te lichten. Hieruit blijkt dat er in 2014 € 0,5 miljoen kan vrijvallen uit de voorziening Dagelijks verzorgend onderhoud. Tegelijkertijd wordt bij deze begroting de resterende voorziening omgezet naar een egalisatiereserve beheer openbare ruimte voor het opvangen van financiële schommelingen over de jaren heen. Vrijspelen reserve afschrijvingen De reserve afschrijvingen wordt ingezet ter dekking van de kapitaallasten van GIP investeringen. Dat blijft zo, zij het dat € 39 miljoen is vrijgespeeld om de afwaardering van de boekwaarden van gronden mogelijk te maken. De kapitaallasten van de vrijgevallen investeringen dienen nu via het perspectief te worden gedekt Nog in te vullen bezuinigingsopgave Dit betreft de openstaande taakstelling in het kader van het coalitieakkoord. Bij de voorjaarsnota zullen de voorstellen worden gedaan om deze taakstelling in te vullen.
pag.99 Programmabegroting 2015
3.10 Ruimte wonen en wijken Ambitie Almere is echt een ruime ’Green City’. Tussen de dijken strekt zich een zee van groen en blauw uit. Tegelijkertijd is en blijft Almere dé bouwstad van Nederland. Particulieren, corporaties en andere initiatiefnemers bieden wij de ruimte om te bouwen op iedere schaal, voor iedere doelgroep, in iedere kwaliteit en prijsklasse voor zowel de koop- als de huurmarkt. Almere ontwikkelt zich tot een stad waarin wordt gewerkt aan toekomstbestendige oplossingen en innovaties. Wij willen nog meer samen met Almeerders optrekken vanuit de manifeste wens om samen met de inwoners van Almere onze stad verder tot bloei te brengen op basis van vertrouwen, respect en gelijkwaardigheid. ‘Eigen kracht’ van mensen en de dynamiek in de stad staan daarbij centraal. Onze ambities richten zich op het versterken van wijkgericht werken en het bereiken van een doorbraak in de betaalbare woningbouw. Daarnaast vinden wij zelfbouw en experimentele bouw vanzelfsprekend. Centraal in de ontwikkeling van Almere staat het thema 'Growing Green Cities'; een ontwikkeling die het leven van stadsbewoners in alle opzichten duurzamer, gezonder en aantrekkelijker moet maken. Daarbij zijn sociale netwerken belangrijk: een gezonde samenleving houdt rekening met iedereen. Tegelijkertijd zetten wij de al geruime tijd in gang gezette beweging naar een vraaggerichte en meer organische stedelijke ontwikkeling voort. Onze ambitie in de gebiedsontwikkeling is het versterken van de kwaliteit en diversiteit van de stad. Wij willen dat Almere een innovatieve woon- en werkstad is. Hoewel de eerste tekenen van herstel op de woningmarkt zichtbaar worden, blijft de financiële crisis voelbaar en zijn forse inspanningen nodig om de gebiedsontwikkeling in Almere gaande te houden. En uiteraard willen wij de verbindingen die wij hebben en houden met onze partners in de stad en in de regio verder onderhouden, maar vooral uitbreiden en versterken.
Speerpunten Wijkgericht werken Uitgangspunt voor wijkgericht werken De kracht van Almeerders centraal. Bewoners aan het roer, meer ruimte voor initiatieven uit de wijk, Van maken van de stad naar laten aan de stad. Voor 2015 vormen dit de centrale thema’s voor alle gemeentelijke diensten en maatschappelijke organisaties. We werken met aandacht voor en vanuit de leefwereld van de Almeerders. Gebiedsgerichte vraagstukken staan centraal bij het wijkgericht werken. Dit kunnen zowel vraagstukken zijn in gebieden waar we een concentratie van sociaal-maatschappelijke problemen zien, als ook kansrijke ontwikkelingen en initiatieven, waar onze inzet nodig is en waar we het verschil kunnen maken. We doen het vanuit de intentie van: mogelijk maken. Frontlijnsturing Zowel in- als extern trekken steeds meer professionals vanuit diverse sectoren en partnerorganisaties de wijken in. Dit vereist een intensieve samenwerking tussen de professionals (zgn. frontlijners) in de wijk en een gecoördineerde inzet. Deze samenwerking heeft de hoogste prioriteit. De gebiedsmanager is hierbij spin in het web, coördinator, verbinder en bewaker van integraliteit (partijen en sectoren) binnen het stadsdeel. Dit zorgt voor effectief en integrale uitvoering van beleid en het gericht werken aan vraagstukken in buurten, wijken en de stad. De (ver)nieuw(d)e gebiedskantoren in Haven, Buiten, Stad en Poort zijn de natuurlijke ontmoetingsplekken van waaruit de professionals in de wijk werken.
pag.101 Programmabegroting 2015
Van groot belang bij het werken in de gebieden is het hebben en vergaren van kennis van het gebied, van de agenda’s van de partners, van de vraagstukken bij Almeerders in het gebied, etc. Hiervoor is het hebben en onderhouden van netwerken in de stad belangrijk. Netwerken op alle schaalniveaus. Stadsbreed gaat het bijvoorbeeld over de Futuregroep, op wijkniveau gaat het over een bewonersvereniging, het netwerk van het sociale wijkteam, op blokniveau kan het ook over een VVE gaan, of over gewoon een actieve groep bewoners. Al deze netwerken dragen bij aan het kennen van de gebieden en de mensen die er wonen. Zodat adequaat, op basis van signalen uit deze netwerken kan worden ingespeeld op kansen en vraagstukken in de gebieden. Focus in de wijken In een aantal gebieden in de stad is sprake van ‘zorg’. Deze gebieden zijn met behulp van de ‘straatkubus’ samen met onze samenwerkingspartners in de stad geïdentificeerd. In het grootste deel van deze gebieden kan middels een integrale, preventieve, vraagstukgestuurde aanpak de geconstateerde zorg het hoofd geboden worden en omgebogen worden naar kansen en nieuw perspectief voor de wijk. Dit noemen we de focusgebieden Deze gebieden zijn: de Binnenring Almere Haven; centrum Almere Buiten, Bouwmeesterbuurt, Molenbuurt, Eilandenbuurt-noord; bedrijventerrein Buitenvaart; centrumrand west (Almere Stad); Almere Centrum. De vraagstukken in deze gebieden zijn divers en vragen om maatwerk per vraagstuk. In de Binnenring Haven is leefbaarheid en sociale positie van bewoners focus terwijl in Centrum Buiten de focus vooral ligt op het economisch functioneren van het centrumgebied. Ook de ontwikkeling van Almere Centrum als icoon en cultureel- economisch hart van de stad vereist een specifieke gecoördineerde aanpak, in nauwe samenwerking met de partners aldaar. Samen met de ondernemers willen wij voor het bedrijventerrein Buitenvaart werken aan het versterken van het vestigingsklimaat. In Almere Centrumrand start de Integrale Straat Aanpak (ISA) waarbij we samen met onze partners belangrijke stappen gaan zetten in het verbeteren van de leefomstandigheden van bewoners in een hotspot. Bij al deze ‘focusgebieden’ is sprake van een reeds ingezette meerjarige aanpak die wij willen continueren. Waarbij we wel scherpe keuzes richting de toekomst maken. Bij het werken in de focusgebieden werken we waar mogelijk kansgericht Sturen versus loslaten Door scherpere keuzes en meer focus wordt de programmasturing in de gebieden versterkt. We pakken niet alles aan, maar beperken ons tot die opgaven waar we het verschil kunnen maken en gaan daar, samen met partners vol voor. Vanuit de gebiedsteams wordt daarbij zoveel mogelijk de aansluiting gezocht bij initiatieven van burgers en bij natuurlijke vernieuwing die ontstaat vanuit de samenleving. Binnen de genoemde focusgebieden zijn duidelijke afspraken gemaakt over de regievoering, zodat de inspanningen van de gemeente optimaal bijdragen aan verbetering van de leefomgeving, netwerken en samenwerking in het gebied. Door het versterken van de positie van onze frontlijnmedewerkers en te investeren in samenwerking faciliteren we hen om kansrijke initiatieven een vervolg te kunnen geven. Kern hierbij is de initiatiefnemers aan het roer te laten. Innoveren In ons wijkgericht werken blijven we telkens op zoek naar nieuwe vormen van samenwerking met bewoners en organisaties. We initiëren experimenten in samenwerking en stimuleren het eigenaarschap van bewoners zelf. Om dat te faciliteren is er het Expertisecentrum voor Actief Burgerschap en Participatie.
pag.102 Programmabegroting 2015
Programmaplan Bij deze begroting stellen wij u voor om de ingezette meerjarige programma’s te continueren. Bij de voorjaarsnota brengen wij een programmaplan Wijkgericht Werken in besluitvorming. Dit programmaplan is het programma wijkgericht werken voor de bestuursperiode (tot 2019). In dit programmaplan zullen wij aangeven hoe wij deze periode het wijkgericht werken zullen doorontwikkelen. In welke gebieden wij de focus verder willen versterken en hoe wij vanuit het college verder werken aan de benodigde cultuuromslag en bestuurlijke vernieuwing. Onderdeel van dit programmaplan zal zijn een meerjarig investeringsprogramma voor het wijkgericht werken. In dit investeringsprogramma zullen in ieder geval de geoormerkte gelden voor: wijkbudgetten, Fonds Bestaande Stad en de aanjaagmiddelen voor Wijken terugkomen. Over de precieze inzet van de aanjaagmiddelen gaan wij in overleg met u en met de stad. Grote Stedenbeleid Het grote stedenbeleid (GSB) van Almere heeft als doel samenhang en focus aan te brengen in de projecten die Almere ontwikkelt en uitvoert in samenwerking met het ministerie van binnenlandse Zaken en andere gemeenten. Centraal staan collectieve beleidsontwikkeling, belangenbehartiging en kennisdeling rond maatschappelijke opgaven die ten grondslag liggen aan ontwikkelingen binnen grote steden en nieuwe steden. Almere participeert daartoe onder meer in: het G32 stedennetwerk, het netwerk van nieuwe steden, het netwerk van steden met een leefbaarheidsaanpak, het kennisnetwerk van Platform31. Doorbraak in de betaalbare woningbouw Onze ambitie is het voorhanden hebben van een woningvoorraad in Almere die alle inkomensgroepen in staat stelt om in de stad te (blijven) wonen. Momenteel zijn 7.000 - 10.000 huishoudens actief op zoek naar een sociale huurwoning; een woning met een maximale maandhuur van € 699,-. Veel van deze woningzoekenden zijn echter aangewezen op een ‘betaalbare’ woning; een woning met een huur die tenminste € 100,lager ligt dan het maximum. Het aantal betaalbare huurwoningen in Almere neemt echter af. Ons voornemen is de voorraad betaalbare huurwoningen weer op niveau te brengen. Dit willen wij vormgeven door extra productie en door het maken van prestatieafspraken met de woningcorporaties over de huren van bestaande huurwoningen. In de komende vier jaar willen wij tenminste duizend nieuwe betaalbare (huur)woningen laten bouwen. De eventuele financiële consequenties hiervan worden via het MPGA in beeld gebracht. Wij willen maatschappelijke organisaties en marktpartijen uitdagen om te komen met (innovatieve) methoden en middelen om de productie van betaalbare woningen op gang krijgen. Daarbinnen wordt specifieke aandacht besteed aan de (experimentele) ontwikkeling van betaalbare nieuwe woningen voor zeer lage inkomens – zowel in de koop- als de huursector - zoals de ‘Tonwoning’ (netto woonlasten -na aftrek huurtoeslag- van ongeveer € 330,- per maand voor huur en energie) en ‘tiny housing’. Onze inzet op innovatieve woningconcepten en experimentele oplossingen op het gebied van zelfbouw en betaalbare woningbouw worden onderdeel van een BouwRai, waar we deze voorbeeldprojecten gaan realiseren en tonen. Zelfbouw en experimentele bouw vanzelfsprekend Almere is koploper in Nederland als het gaat om zelfbouw. Wij bieden ruimte aan particulieren om te bouwen op iedere schaal, in elke gewenste kwaliteit en iedere prijsklasse. Zelfbouw – of particulier opdrachtgeverschap (PO) – levert een belangrijke bijdrage aan de diversiteit van de stad. Wij zetten in 2015 de ingezette lijn van PO voort en verbreden deze. Naast de eerder genoemde BouwRai zal een tweede BouwRai onderdeel worden van de Floriade en als thema ‘Growing Green Cities’ krijgen. De Kavelwinkel vormt een uniek verkoop- en servicecentrum van waaruit zelfbouwers worden begeleid bij de verschillende facetten van het ontwikkel- en bouwproces. Er worden kavels aangeboden in de gehele stad en voor alle doelgroepen. De beproefde verkoopstimulansen en marketingmiddelen worden doorontwikkeld om verkooptoename te faciliteren. Bijvoorbeeld door het continueren van de startersleningen en de koppeling met 'Almere Houdt van Jou'.
pag.103 Programmabegroting 2015
‘Ik bouw betaalbaar in Almere’ (IbbA) is met reeds meer dan 500 gerealiseerde woningen succesvol gebleken. Bewoners zijn buitengewoon tevreden over hun IbbA-woning. IbbA voorziet daarmee in een belangrijke behoefte aan betaalbare woningen en biedt de stad daarnaast kwaliteit en diversiteit. Het IbbA-product wordt komend jaar verder doorontwikkeld en het programma wordt verbreed, waardoor het bereikbaar wordt voor een grotere doelgroep. Ook zetten wij in op het vergroten van de bekendheid van IbbA door extra marketing- en verkoopmaatregelen. De woningmarkt in de noordvleugel van de Randstad heeft beweging nodig. Beweging in de productie, in de doorstroming van de koopsector en in de betaalbaarheid van het wonen. Experimenten en onorthodoxe oplossingen kunnen zorgen voor die beweging. Met dat doel hebben Almere, het Rijk (ministerie BZK) en het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) het ‘woningbouwatelier 2.0’ opgericht. Het Woningbouwatelier is een inspirerend, gezamenlijk project (geen nieuwe organisatie), dat vanaf begin 2015 experimenten en vernieuwende projecten zal organiseren die op een breed terrein - ook kijkend naar zorg, duurzaamheid, energie, financiering etcetera - bijdragen aan het vlottrekken van de woningmarkt. Het gaat om projecten die zowel lokaal als nationaal betekenis hebben. Growing Green - energietransitie Almere biedt ruimte. Door de velden, parken en grachten in en om de wijken. Maar ook doordat de stad nog jong is en kan groeien. Veel Almeerders hebben zich om die reden hier gevestigd en besloten om te blijven. Almere is hún stad geworden. Almeerders zien de ruimte als kwaliteit, om te genieten van de natuur, te bewegen of varen én als kans om hun stad zelf te vormen. Zij hebben zich de stad toegeëigend en geven daar op eigen wijze kleur aan. De campagne Growing Green Cities speelt daar op in. Ze nodigt bewoners en ondernemers uit om het groen, het water, de openbare ruimte, de woningen en de gebouwen in de stad te verrijken met hun ideeën, zodat de inrichting en gebruiksmogelijkheden worden versterkt. Dat past bij het Almere van vandaag en borduurt voort op de ideeën uit de begintijd. Onderdeel van Growing Green Cities is de transitie naar schone energie. Wij streven naar een energieneutraal Almere in 2022, het jaar van de Floriade. De energietransitie naar schone energie zal primair verlopen met de stimulering van zonne-energie, isolatie, koude-/warmte-opslag en nieuwe technieken en minder met windenergie. De ontwikkelingen hierin gaan snel; wij blijven alert op innovaties en het implementeren daarvan. Eind 2014/begin 2015 stellen wij een strategie en een aanpak voor duurzame energie vast; een beleidskader inclusief een uitvoeringsprogramma. Wij streven naar meer zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen en – in samenwerking met de woningbouwcorporaties – meer zonnepanelen op huurwoningen. Daarnaast willen wij afspraken met de corporaties maken om zo veel mogelijk huurwoningen energiezuiniger of energieneutraal te laten worden. Inwoners dienen (financieel) voordeel te krijgen van deze energieverbeteringen en wij streven ernaar om ook private woningen mee te laten doen. Onze andere ambitie voor de komende periode is de ontwikkeling van een zonnepark op Braambergen, waarvoor in 2015 een business-case wordt opgesteld. Verder streven we naar de energieneutrale ontwikkeling van Nobelhorst. Hoewel wij nadrukkelijk inzetten op zon en minder op wind, willen wij wél ruimte bieden aan initiatieven uit de stad op dit vlak. Om de energietransitie te versnellen onderzoeken we daarnaast op welke manier een (revolverend) energiefonds gerealiseerd kan worden. Met als doel het faciliteren van onze inwoners om zelf aan de slag te gaan met innovatieve en duurzame manieren van energiebesparing en energieopwekking.
pag.104 Programmabegroting 2015
Floriade De voorbereiding van de Floriade 2022 belandt in 2015 in een nieuwe fase. Begin 2015 leggen wij u het Masterplan voor ter vaststelling. Daarmee beslist u over de definitieve inhoudelijke koers, de bijbehorende organisatie en het financieel kader voor de wereldexpo en de grondexploitatie voor de gebiedsontwikkeling. Op basis daarvan zal de Floriade-organisatie aan de slag gaan met de voorbereidingen voor de wereldexpositie, gekoppeld aan de gebiedsontwikkeling en de 'making of'. Wij voeren overleg met het Rijk over het aanstellen van de rijkscommissaris. Daarmee kan ook de internationale lobby vanuit het kabinet starten. Ook zullen wij intensief overleg voeren met de gemeente Amsterdam om tot een gezamenlijke ontwikkeling te komen. De gebiedsontwikkeling betreft het opstellen van het Omgevingsplan en de voorbereiding van de eerste grond- en waterwerken. Daarbij werken we nauw samen met Rijkswaterstaat over de landschappelijke inpassing van de A6 in het gebied Almere Centrum Weerwater. In het kader van de 'making of' hebben jongeren een belangrijke plek. Urban Greeners bouwen aan een broedplaats voor ondernemerschap, onderwijs en evenementen – met als ambitie een JeugdFloriade in 2017 – die toegroeit naar de Floriade 2022. Ook intensiveren wij de ontwikkeling 'Growing Green Cities' in de stad en in de regio. Het internationale netwerk van steden gaan we uitbreiden. Gebiedsontwikkeling In de gebiedsontwikkelingen werken we met een veelheid aan marktpartijen; van kleine initiatieven tot grootschalige gronduitgifte op bedrijventerreinen, zoals Stichtsekant. Samen met eindgebruikers (PO), kleinschalige ontwikkelaars en bouwbedrijven, beleggers en woningcorporaties werken we aan de ontwikkeling van onder andere de Indische Buurt, De Laren, Poort, Duin en Nobelhorst. Stimuleringsmaatregelen, aantrekkelijke stedenbouwkundige plannen, continue marketing en verkoopbevordering dragen bij aan het vergroten van de grondverkoop. Daarbij zetten we in op kansrijke projecten, die aansluiten op de marktvraag, vernieuwende woningconcepten en bij de ambitie van Almere als Growing Green City. De Laren In 2014 is gestart met het bouwrijp maken van het plangebied De Laren. Wij voorzien de eerste bouwactiviteiten in de loop van 2015. In de eerste fase - met 150 woningen - brengen wij 10 PO-kavels en 15 IbbAkavels op de markt. De Alliantie ontwikkelt circa 125 koop- en huurwoningen. De tweede fase bestaat uit circa 300 woningen, waarvan ongeveer de helft als PO/IbbA-kavel. De verkoop van deze kavels start naar verwachting in de loop van 2016. Poort-Oost: proeftuin van PO, betaalbaar wonen en Growing Green Aan de oostzijde van het spoor in Almere Poort ligt een nog vrijwel maagdelijk terrein dat ruimte biedt aan de behoefte aan betaalbare woningen en aan een eerste BouwRai. Ook biedt Poort-Oost ruimte voor PO. U heeft ons bij de Programmabegroting 2014 opdracht gegeven om voor het gebied een nieuw ontwikkelingsplan, inclusief grondexploitatie, op te stellen met Growing Green als leidend principe. De uitvoering hiervan is inmiddels volop gaande. DUIN In Almere Duin geven we uitwerking aan het plan van Amvest. Hiermee krijgt Almere Poort de verbinding met het strand en het IJmeer. Inmiddels zijn de eerste duinen en woningen gerealiseerd. Verdere gronduitgiftes bereiden we gezamenlijk met Amvest voor. We ronden de verplaatsing van Vis à Vis af en we werken verder aan de vestiging van C-Smart en de uitbreiding van Marina Muiderzand.
pag.105 Programmabegroting 2015
Nobelhorst: dorps en kleinschalig Nobelhorst is een gezamenlijke ontwikkeling door de gemeente Almere en Ymere. Vanaf eind 2013 zijn de eerste woningen opgeleverd. Ymere heeft aangegeven het contractueel afgesproken tempo niet te kunnen halen. Wij zijn met Ymere in gesprek om de consequenties hiervan in beeld te brengen en mogelijke oplossingsrichtingen te definiëren. Ook in 2015 zetten wij het opstellen van verkavelingsplannen, bouwrijp maken en in verkoop brengen van nieuwe bouwvelden voort. Sociale duurzaamheid en een dorps karakter zijn de centrale thema’s van de gebiedsontwikkeling in Nobelhorst. Oosterwold: landelijk, groen, stadslandbouw en grote mate van zelfvoorziening Oosterwold is een gebied van 4.300 hectare aan de oostkant van Almere op het grondgebied van Almere en Zeewolde. Dit gebied ontwikkelt zich in de komende 20 à 30 jaar op organische wijze tot een blijvend groen stadsdeel met 15.000 woningen, bedrijvigheid, stadslandbouw en groen. De gemeenten Almere en Zeewolde en het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) werken op basis van een intergemeentelijke structuurvisie, samenwerkingsovereenkomst en gemeenschappelijke regeling gezamenlijk aan de organische ontwikkeling van Oosterwold. In hun opdracht is een gebiedsregisseur aangesteld voor de uitvoering. In navolging van de in 2014 gesloten eerste intentieovereenkomsten met initiatiefnemers verwachten wij dat in 2015 meerdere anterieure overeenkomsten worden gesloten met initiatiefnemers. Rondje Weerwater – Esplanade – Stadshart Het plan voor het Rondje Weerwater, de sportieve recreatieve route rondom het Weerwater, wordt opgesteld en gefaseerd in uitvoering en ontwikkeling genomen. Het versterkt en verbindt de aangrenzende gebieden zoals de Esplanade, Almere Centrum, Filmwijk, Stedenwijk en het gebied Floriade. Doemere Voor Doemere ontwikkelen we de komende tijd - in samenhang met Buitenmere – en samen met de ondernemers, een nieuw of vernieuwd perspectief. Hierbij betrekken we ook andere dan detailhandelsfuncties. Verbinden met Rijk en regio Het college heeft zich ten doel gesteld de verbinding te versterken met de Metropool Regio Amsterdam, maar richt zich ook op de vervoerkundige relatie met Utrecht en het Gooi, zowel over de weg als het spoor. Dit doen we door samen te werken met onze regionale partners aan OV SAAL, verbreding A1-A6-A9 en de verbinding over weg en spoor naar Utrecht (A27 en verbinding Gooiboog/Utrecht). Met de regionale partners hebben we het voornemen een convenant te sluiten om te gaan samenwerken in de vervoerregio Amsterdam-Almere, deze samenwerkingsvorm wordt na 2 jaar geëvalueerd. We werken ook samen met rijk en regio aan het project Stedelijke Bereikbaarheid Almere om de interne bereikbaarheid op peil te houden als Almere groeit. De maatregelen worden geprogrammeerd in het Meerjaren Infrastructuur Programma Almere (MIPA). In 2015 investeren we in doorstromingsmaatregelen voor de auto, maar ook in de aanpak van verkeersonveilige situaties en worden doorstroomassen voor de fiets gerealiseerd. Almere is opdrachtgever voor het lokale en regionale openbaar vervoer en ontvangt daarvoor de Brede Doeluitkering (BDU). Deze staat onder druk, daarnaast is de inschatting dat bij een volgende aanbesteding (2018) de prijs voor de openbaar vervoerconcessies substantieel hoger uitvalt. Daarom starten we met een herijking van het OV beleid en starten we pilots om te bezien hoe we het openbaar vervoer meer rendabel kunnen maken met behoud van kwaliteit en reizigers. Voor Almere 2.0 geldt, dat we met het sluiten van de uitvoeringsovereenkomst IAK2 in een nieuwe fase terecht zijn gekomen. Samen met Rijk en provincie richten wij het Fonds Verstedelijking Almere in, waarbij het borgen van de provinciale inzet van middelen van cruciaal belang is. Met de middelen uit het Fonds gaan we projecten realiseren die meerwaarde opleveren en bijdragen aan de groei van de stad. Voor 2015 stellen we een Jaarprogramma en Meerjarenprogramma op. Hierin nemen we gezamenlijke aanvragen op door Almere, Rijk en provincie Flevoland vanuit het Fonds Verstedelijking Almere.
pag.106 Programmabegroting 2015
Daarnaast richten we samen met het ministerie van Economische Zaken het programmabureau GroenBlauw in, waar wordt gewerkt aan de (door)ontwikkeling van het GroenBlauwe Casco, wat Almere zo waardevol maakt als gebied om in te wonen, te werken en te recreëren. Staatsbosbeheer en de provincie Flevoland werken hier ook aan mee; onder andere in het programma Nieuwe Natuur. De planologische borging van de Concept-Structuurvisie Almere 2.0 wordt in 2014 voorbereid. De nieuwe structuurvisie zal in 2015 worden voorgelegd aan de gemeenteraad voor besluitvorming.
Thema’s Omgevingsplannen en bestemmingsplannen Op het gebied van omgevingsrecht is sprake van snelle en vergaande veranderingen. Almere is trendsetter in deze ontwikkelingen. Bijvoorbeeld als het gaat om bestemmingsplannen die heel weinig opleggen en heel veel mogelijk maken. De bestemmingsplannen voor Poort en Nobelhorst zijn landelijke voorbeelden van ‘toelatingsplanologie’. Ook bij het experimenteren met de nieuwe Omgevingswet (geplande invoering: 2018) is Almere een landelijke wegbereider: zowel voor Oosterwold als voor het Weerwater/Floriadegebied wordt een ‘omgevingsplan’ gemaakt. Een nieuw, flexibel bestemmingsplan dat nog nergens in Nederland is gerealiseerd. De dynamiek rond het omgevingsrecht is niet beperkt tot de juridische plannen voor nieuwe ontwikkelingen. Ook rond de bestaande bestemmingsplannen is veel gaande. Door de onstuimige groei van de stad in de afgelopen dertig jaar, kent Almere veel bestemmingsplannen. Het gevolg van deze toegenomen activiteiten is, dat nu - tien of meer jaar later - heel veel bestemmingsplannen tegelijk toe zijn aan actualisatie. Daarnaast is het zwaartepunt bij het maken van bestemmingsplannen verschoven. Vroeger kon een flink deel van de bestemmingsplannen zonder insprekers en belanghebbenden worden gemaakt. Nu laten belangengroepen en betrokkenen steeds vaker van zich horen. Deze ontwikkeling vraagt om een nieuwe werkwijze bij het maken van bestemmingsplannen. Kunnen procedures zo ingericht worden dat er in een vroeg stadium duidelijkheid is over de mening van betrokken burgers en bedrijven? Dat voorkomt verrassing en vertraging. Kunt u als raad eerder in het proces een rol in de ontwikkeling van een bestemmingsplan krijgen? Op die manier kan politiek richting worden gegeven aan de inhoud. Zijn er juridische instrumenten die beter passen bij de dynamiek van de ontwikkelde stad? Zijn ‘beheersverordeningen’ mogelijk? Is conserveren ongewenst, of juist gewenst? Op deze en andere vragen moet de vernieuwing van een procedures een antwoord geven. Wij komen met een voorstel in uw richting. Ook de ontwikkelgebieden zijn veranderd. Vroeger werden woningen met honderden tegelijk neergezet. In een paar jaar was een gebied ‘af’. Nu groeit de stad organisch. Gebieden zijn veel langer ‘ontwikkelgebied’. In een gebied als Poort is het vigerende bestemmingsplan in 2016 tien jaar oud en toe aan actualisatie. Terwijl het gebied nog lang niet ‘af’ is. Dit vergt extra middelen vanuit het programmageld voor het maken van bestemmingsplannen, omdat dit niet meer uit de grex bekostigd mag worden. Ook voor de grote actualisatie-opgave van plannen voor het ‘voltooide’ stedelijk gebied is extra geld nodig. Het beschikbare budget voor bestemmingsplannen is in de afgelopen jaren gedaald en het areaal van de stad is groter geworden. De extra financiële middelen die nodig zijn voor deze omslag zijn opgenomen in de begroting. Sturing en beheersing grondexploitaties In het coalitieakkoord hebben wij aangegeven dat wij middelen vrijmaken voor de verlaging van de boekwaarde van het gemeentelijk grondbezit. In de paragraaf grondbeleid van deze programmabegroting hebben wij de eerste koersbepaling over dit onderwerp opgenomen. In de paragraaf staat welke delen van de langlopende grondexploitaties door ons voorlopig niet in exploitatie worden genomen en welke onderbouwing daaraan ten grondslag ligt. In het coalitieakkoord hebben we ook aangegeven dat er voldoende professionele ondersteuning op het terrein van de grondexploitaties nodig is. De accountant heeft aangegeven dat de organisatie kwetsbaar is geworden. Inmiddels is er een verbeterprogramma sturing en beheersing van de grondexploitaties dat de komende twee jaar zal worden doorgevoerd. Daarmee moet Almere ‘best practice’ worden.
pag.107 Programmabegroting 2015
Wat mag het kosten Tabel 3-30
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
startbegroting baten startbegroting
99.901
89.232
89.218
88.975
87.196
lasten startbegroting
-125.198
-96.930
-98.916
-95.633
-93.854
totaal startbegroting
-25.297
-7.698
-9.698
-6.658
-6.658
gewijzigd plankostenkader
-360
-450
-590
-590
actualiseren bestemmingsplannen
-367
-367
-367
verbeterprogramma DSO
-280
-170
programmamanagement groen blauw
-100
-100
-100
-100
26
26
26
26
30
30
100
100
-8.749
-10.729
-7.589
-7.222
begrotingsmutaties afwaarderen grondwaarden
tekort fonds strategische aankopen (FSA)/Landschapsplan A6 leges De Verwondering e-overheid: lagere kosten Kamer van Koophandel / Kadaster
-77.465
-5.300 -326 25
bezuinigingen nieuw college onderzoek reserves en voorzieningen
2.223
nog in te vullen bezuinigingsopgave eindtotaal
Begrotingsmutaties
-106.140
2%
Afwaarderen grondvoorraden en gewijzigde waardering risico’s In de paragraaf grondbeleid wordt een voorstel 98% gedaan om een deel van onze langlopende grondvoorraden af te waarderen. Hiervoor is € programma overige programma's 93,6 miljoen benodigd als voorziening, hetgeen in mindering is gebracht op het harde vermogen van het grondbedrijf. Een deel van deze langlopende grondexploitaties wordt overgeheveld naar niet in exploitatie genomen gronden en overige grond en hulpstoffen (landbouwgrond). Eveneens wordt in de paragraaf grondbeleid een voorstel gedaan risico’s behorend bij de negatieve grondexploitaties niet langer financieel op te vangen binnen het nog te realiseren vermogen, maar een reservering te maken in het harde vermogen op basis van Nette Contante Waarde methode. Hierdoor worden de risico’s van ‘harde dekking’ voorzien. Hiervoor is € 11 miljoen benodigd. Als gevolg van met name de vermelde afwaardering van een deel van de langlopende grondvoorraad en het reserveren van risico’s behorend bij de negatieve grondexploitaties is er in het harde vermogen een tekort ontstaan van ruim € 77 miljoen. Dit tekort is via de algemene middelen bijgestort. Gewijzigd plankostenkader In de technische Voorjaarsnota 2015 is reeds vermeld dat er een plankostenscan doorgevoerd wordt op basis van de ministeriele regeling plankosten. Bij deze programmanbegroting is een zuivere scheiding aangebracht tussen kosten die ten laste van de grondexploitatie mogen worden gebracht en kosten die ten laste van de algemene dienst zouden moeten komen. Conform deze scan mogen de kosten van de beleidsfuncties bij grondzaken, het beheer van het MPGA en de actualisatie van bestemmingsplannen niet toegerekend worden aan de grondexploitaties. Voor dit vraagstuk is derhalve een bedrag oplopend naar circa € 600.000 structureel nodig, wat dan ten laste van de algemene middelen moet worden gebracht.
pag.108 Programmabegroting 2015
De consequenties daarvan zijn in de onderstaande tabel verwoord: Tabel 3-31: Plankosten a)
strategisch en fiscaal advies grondzaken
b)
beheersing weerstandsvermogen-samenstelling MPGA
c)
actualisatie bestemmingsplannen
totaal
bedragen x € 1.000 2015
2016
2017
2018
110
110
110
110
0
90
230
230
250
250
250
250
360
450
590
590
Actualiseren bestemmingsplannen In 2014 is incidenteel € 300.000 euro beschikbaar gesteld voor de actualisatie van bestemmingsplannen. Het college heeft als voorwaarde voor een structurele aanvraag gesteld dat hiervoor een business case opgesteld diende te worden. Deze is gemaakt en omvat het plan van aanpak om tot actualisatie van de plannen te komen inclusief de actualisatie van de WOL/ZIJP-plannen. Hierin zijn ook de mogelijkheden om in het actualisatieproces tot vernieuwing (efficiency) van onze werkwijze kunnen overgaan. Het gaat hierbij met name om het verkorten van de lange doorlooptijden. In de business-case wordt een opgave genoemd voor de jaren 2014-2017 van 48 bestemmingsplannen tegen een jaarlijkse budgetaanvraag van € 367.000 euro. Voor 2014 wordt de jaaropgave van 12 plannen gerealiseerd dankzij de extra € 300.000. De aanvraag is voor drie jaar omdat mede vanwege de wetsontwikkelingen (nieuwe Omgevingswet) een evaluatie in 2017 voor de hand ligt. Verbeterprogramma DSO De grondpositie van de gemeente Almere is op dit moment op een vrijwel maximaal niveau. Dat vraagt om een optimale organisatorische sturing en beheersing. Die in de afgelopen jaren sterk verbeterd, maar moet naar ‘best practise’ zowel in cultuur als organisatie. Dit wordt ondersteund door de door de bevindingen van de accountant en door de afspraken in het coalitieakkoord over professionele ondersteuning van het grondbedrijfproces. Voor het verbeterprogramma grondexploitaties is geen structureel aanvullend budget benodigd. Wel is in de jaren 2015 en 2016 incidenteel budget nodig om de noodzakelijke inhaalslag en de verbeteringen in de ondersteunende systemen en het programmamanagement te bekostigen (totaal in 2015 en 2016 € 450.000). Hieruit wordt onder meer de verbetering van de systemen voor grondexploitatiecalculatie en de verbeterde inrichting van de interne controle en administratieve organisatie bekostigd. Programmamanagement groen blauw Een van de onderscheidende kwaliteiten van Almere is het groenblauwe raamwerk. Het biedt (in potentie) een netwerk van routes en plekken voor recreatief gebruik dicht bij huis en geeft identiteit aan de stad. Het vormt een belangrijke basis voor Almere als ‘Green City’. De afgelopen 2 jaar zijn incidenteel middelen beschikbaar gesteld voor de programmamanager groenblauw. Het belang van een krachtige organisatie van groen en blauw voor Almere is sindsdien alleen maar toegenomen. De gemeente heeft recent een samenwerkingsovereenkomst met Staatsbosbeheer gesloten en de gemeente is actief in de ambities van Nieuwe natuur Flevoland. Om ook deze investeringsstromen te bewegen richting de gemeente Almere is het essentieel dat het programmamanagement groenblauw de komende jaren hiervoor beschikbaar is. Vandaar deze aanvraag voor structurele financiering van de programmamanager groenblauw (€ 100.000).
pag.109 Programmabegroting 2015
Tekort Inpassing A-6/Fonds Strategische Aankopen (FSA)/Landschapsplan A6 Tabel 3-32 vertrekpunt fonds strategische aankopen
bedragen x € 1 miljoen 1,2
investeringen inpassing A-6 in het gebied Zuidoever Weerwater strategische verwervingen
0,0 -4,1
voorziening Landschapsplan (gemeente)
-2,4
subtotaal investeringen
-6,5
tekort afgedekt via het perspectief
-5,3
Inpassing A-6 in het gebied Zuidoever Weerwater In 2009 heeft de gemeente afspraken gemaakt met Rijkswaterstaat over de inpassing van de A6 in het gebied Zuidoever Weerwater. De betaling aan het Rijkswaterstaat vindt plaats in 2016 en 2021. Overeengekomen is dat de gemeente hier € 21 miljoen (prijspeil 2008, inclusief BTW) aan zou bijdragen. Door de inflatie loopt de bijdrage op tot circa € 24,5 miljoen. Wij zijn de afgelopen maanden met Rijkswaterstaat in overleg gegaan. Dit heeft onder andere erin geresulteerd dat Rijkswaterstaat meewerkt om de werkzaamheden voor de gemeente BTW compensabel te verrichten. Dit heeft een BTW voordeel opgeleverd van € 4,2 miljoen. De bijdrage aan Rijkswaterstaat kan hiermee binnen de beschikbare budgetten worden afgedekt. Nu de afspraken met Rijkswaterstaat een definitief karakter hebben gekregen dient de gereserveerde bijdrage aan Rijkswaterstaat in een voorziening te worden gestort. Strategische verwervingen Daarnaast is duidelijk geworden dat er enkele strategische verwervingen nodig zijn om het evenement, de toekomstige gebiedsontwikkeling en het Landschapsplan A6 ruimtelijk mogelijk te maken. Bij het komend raadsvoorstel rondom de Floriade wordt voor deze verwervingen voorgesteld het Krediet Strategische Aankopen te mogen aanwenden. Hiermee is een bedrag van € 4,1 miljoen gemoeid. De intentie is dat dit op termijn geheel of gedeeltelijk vanuit de gebiedsontwikkeling wordt terugverdiend . Landschapsplan Het college heeft onlangs ingestemd met de kosten het landschapsplan A6. Oorspronkelijk was hier € 10,6 miljoen voor nodig. Dit is terug gebracht tot € 4,4 miljoen. De verlaging is tot stand gekomen door scherp te onderhandelen met Rijkswaterstaat, zowel over de BTW (voordeel van € 1,6 miljoen) als over de te betalen bijdrage aan het Rijk. Daarnaast is het programma van eisen bijgesteld. Voor de dekking van de investering wordt een voorziening van € 2,4 miljoen gevormd. De resterende € 2 miljoen van het landschapsplan, te weten de infrastructurele maatregelen, wordt in de eerstvolgende actualisatie van het MIPA meegenomen via de brede doeluitkering verkeer en vervoer (BDU). Leges De Verwondering In 2005 is Columbuskwartier Zuid via een tenderprocedure op de markt gebracht, welke is gegund aan De Verwondering. Ten tijde van de uitvraag was de legesverordening 2005 van toepassing. In de betreffende legesverordening gold er een vrijstelling voor corporaties van bouwleges voor sociale woningen. Vanaf de legesverordening van 2006 is deze vrijstelling komen te vervallen. Bij de indiening van de bouwvergunning voor de sociale woningen in 2007/ 2008 zijn er leges, voor een bedrag van € 251.934 aan De Verwondering in rekening gebracht. De Verwondering heeft richting de gemeente aangegeven het oneens te zijn met deze oplegging gezien voor haar bij de aanbesteding de legesverordening van 2005 van toepassing was en heeft via een rechtelijke procedure op 17 juli 2013 haar gelijk gekregen. Het gaat om een te betalen totaal bedrag van circa € 326.000 (dit is inclusief rentelasten en proceskosten) aan De Verwondering. In afwachting van de overweging hoger beroep is de last geparkeerd in de grondexploitatie Columbuskwartier. Het hoger beroep is niet ingesteld. Deze terugbetaling van leges moet daarom ten laste van het perspectief worden gebracht.
pag.110 Programmabegroting 2015
E-overheid: lagere kosten Kamer van Koophandel / Kadaster (CRN) Voor het verstrekken van gegevens uit het Handelsregister en uit het kadaster ontvingen wij nu nog een factuur. Met ingang van 2015 stopt dit; de verrekening vindt dan plaats via een verlaging van onze uitkering met € 50.000. Voorgesteld wordt om dit (naar evenredigheid) te verrekenen over de programma’s die gebruik maken van dergelijke gegevens. Voor het programma Bouwen wonen en wijken gaat het om een bedrag van € 26.000.
Bezuinigingen nieuw college Onderzoek reserves en voorzieningen In het coalitieakkoord hebben wij afgesproken om dit jaar de reserves en voorzieningen door te lichten. Bij de reserves ‘Besluit Woninggebonden Subsidies’ kon € 1.575.000 worden vrijgemaakt, bij de reserve acquisitie Woningbouw € 642.000 en bij de voorziening weerwaterproject € 6.000. In het programma Financiën is aangegeven dat er vanuit de GIP reserve € 1,5 miljoen vrijvalt in verband met het vrijvallen van de budgetten voor Evenementenperron Poort. Nog in te vullen bezuinigingsopgave Dit betreft de openstaande taakstelling in het kader van het coalitieakkoord. Bij de voorjaarsnota zullen de voorstellen worden gedaan om deze taakstelling in te vullen.
pag.111 Programmabegroting 2015
3.11 Economische ontwikkeling Ambitie In het coalitieakkoord 2014-2018 is verwoord dat er een wezenlijke en permanente uitdaging op het gebied van werkgelegenheid en ondernemerschap ligt: zij maken de stad vitaal. Wij gaan samen met partners in en om Almere de kracht van de stad benutten om deze uitdaging aan te gaan. Almere heeft veel mooie bedrijven en een gevarieerd economisch profiel. De relatie met het bestaande bedrijfsleven staat hoog op onze agenda. We willen deze ondernemingen ondersteunen en faciliteren in hun ontwikkeling en hen betrekken bij de ontwikkeling en uitvoering van onze strategische economische agenda. Deze agenda omvat het economische beleid voor de komende jaren en bestaat uit twee sporen: versterking van het bedrijvenlandschap door ontwikkeling van kansrijke clusters en acquisitie; excellent gastheerschap door uitstekende dienstverlening, faciliteren van initiatieven, marktconforme beleidskaders en werkgebieden en relatiebeheer. Hierin speelt samenwerking met de regio, zowel met de partners in de provincie Flevoland als in de Metropoolregio Amsterdam een belangrijke rol. Deze samenwerking optimaliseren we met overtuiging. Economische ontwikkeling is een zaak van lange adem. Daarom willen wij het economisch programma structureel financieren. Voor de uitvoering van het economische programma willen wij in 2015 en 2016 € 0,8 miljoen en voor 2017 en 2018 € 1,5 miljoen beschikbaar stellen. Hiermee is een deel van de incidentele financiering van het economische programma in de voorgaande jaren gedekt. In 2015 komen wij met een transparante strategische economische agenda als meerjarige focus voor het economische beleid en geïnspireerd door Almere als ‘New Town’ en ‘Growing Green City’, met een eigen identiteit en positie in de Metropoolregio Amsterdam. De kansen die de Floriade biedt voor de doorontwikkeling van de economie van Almere worden hierin verwerkt. Deze agenda willen we in het najaar van 2014 in samenspraak met externe partners en met de raad ontwikkelen met een prikkelende en enthousiasmerende discussie. De inzet van de structurele middelen voor de economische ontwikkeling zal nader worden ingevuld op basis van deze economische agenda. We blijven inzetten op behoud en groei van bestaande bedrijven en van nieuwe vestigingen en initiatieven. Actief meedenken en sensitiviteit voor wat er in de markt gebeurt zijn hierbij noodzakelijke voorwaarden. Het gaat om gedrag op alle niveaus: opzoeken, meedenken, nieuwsgierigheid, maatwerk leveren. De samenwerking en afstemming van beleid in de Metropoolregio Amsterdam (MRA) op het gebied van onder andere internationale acquisitie en ontwikkeling van kansrijke clusters wordt voortgezet.
Speerpunten We gaan het beleid van de afgelopen jaren doorontwikkelen en herontwikkelen. We bouwen aan een sterke economie in een vitale stad, waar het aangenaam leven, wonen en werken is. Het economische programma werkt aan uitstekende randvoorwaarden voor economische ontwikkeling en geeft focus en richting aan de inspanningen voor het behouden en uitbreiden van economische bedrijvigheid. Want de overheid creëert geen banen, dat doen bedrijven en andere werkgevers. Het doel is een substantieel aantal banen voor de Almeerse beroepsbevolking. Voor de monitoring hiervan willen we met u in gesprek gaan. Wij baseren ons voor de kerngegevens op de sociale atlas Almere, de jaarlijkse provinciale publicatie Economie & Arbeidsmarkt Flevoland en de periodieke Economische Verkenningen voor de Metropoolregio Amsterdam. Zo kunnen we samen met u de vinger aan de pols houden. Ook willen we de tevredenheid van het bedrijfsleven meten.
pag.113 Programmabegroting 2015
De afgelopen jaren groeide het aantal bedrijfsvestigingen en daalde de werkgelegenheid in Almere. Maar de economie trekt aan en er is reden voor optimisme. We zien veel kansrijke nieuwe initiatieven, nieuwe bedrijfsvestigingen en een herstel van vertrouwen bij het bedrijfsleven. Naast de ontwikkeling van de meer traditionele bedrijven zijn er ook toenemende kansen voor zzp’ers en voor initiatieven in de wijk (civic economy). Het vestigingsklimaat van Almere is gunstig, Almere heeft een diverse economische structuur, een grote ondernemingszin, aantrekkelijke woon- en werkmilieus en een jong, groeiend arbeidspotentieel. Met meer hoger onderwijs is de positie van Almere de afgelopen jaren sterker geworden. Almere heeft een uitstekende uitgangspositie waarop we kunnen voortbouwen. Het herijken van deze positie doen wij met de strategische economische agenda, die bestaat uit twee sporen: de versterking van het bedrijvenlandschap middels kansrijke clusters en excellent gastheerschap. Versterking van het bedrijvenlandschap Kansrijke clusters We blijven samenwerken met het bedrijfsleven en het onderwijs om programma’s en businessplannen te ontwikkelen voor de kansrijke clusters. Als onderdeel van de strategische agenda gaan we de bestaande clusters verder vorm geven en onderzoeken we de kansen voor nieuwe sectoren zoals de vrijetijdseconomie en de maakindustrie. Het Luchthavenbesluit dat Lelystad airport tot een belangrijke twin airport van Schiphol maakt, biedt kansen voor luchthaven gerelateerde economische activiteiten. De Floriade en de in dat verband gekozen thematiek van de circulaire economie (‘Growing Green’) biedt kansen voor nieuwe economische activiteiten en werkgelegenheid. De ambities van het college op het gebied van duurzaamheid koppelen we zo aan de te ontwikkelen strategische agenda. De samenwerking met de partners in de EDBA en in gang gezette ontwikkelingen als het Big Data Value Center en Almere Smart Society worden voortgezet. De toekenning van middelen vindt mede plaats op basis van de strategische agenda. Mogelijk verdergaande samenwerking met de Amsterdam Economic Board zal worden onderzocht. Marketing en acquisitie Onze acquisitie is vraaggericht en doelgroep specifiek. Vestiging kan plaats vinden in nieuwbouw maar zeker in deze tijd ook in bestaande gebouwen. De wens van de klant is leidend voor onze ondersteuning. We werken langs drie sporen: werkgebieden (o.a. Stichtsekant, Lagekant, Vaart 4), herkomstgebieden (Gooi&Vecht&Eem) en de kansrijke clusters. De internationale acquisitie wint aan slagkracht via de samenwerking in het verband van Amsterdam in business. Ook de Floriade biedt kansen voor onze internationale propositie. Excellent Gastheerschap Ondernemersplein en bestaand bedrijfsleven Excellent gastheerschap is een begrip dat door de gehele gemeentelijke organisatie moet worden gedragen. Symbool van het excellent gastheerschap en de in gang gezette cultuuromslag is het Ondernemersplein op de begane grond van het stadhuis, dat gericht is op zowel bestaande als nieuwe bedrijven. De bediening van klanten, gedragsverandering en klantgerichtheid is een permanent proces. De dienstverlening en landing van initiatieven in de stad worden gemonitord en waar nodig worden procedures aangepast en verkort. We houden de vinger aan de pols van het bestaande bedrijfsleven door bedrijfsbezoeken en door de organisatie van en deelname aan bedrijfsbijeenkomsten zoals de Mayors League. Ook blijven we inzetten op het faciliteren van zzp’ers. Het succes van excellent gastheerschap kunnen we onder meer afmeten aan de tevredenheid van ondernemers. We gaan onderzoeken hoe we deze tevredenheid het beste kunnen meten.
pag.114 Programmabegroting 2015
Beleidskaders en werkgebieden Heldere beleidskaders en de ontwikkeling van werkgebieden zijn een belangrijke randvoorwaarde voor excellent gastheerschap en vindt plaats in samenwerking met de markt. Een kansenkaart voor de vrijetijdseconomie en de kwaliteitskaarten voor de bestaande bedrijventerreinen worden afgerond. De pilot De Vaart, een initiatief van de ondernemers, moet in 2015 leiden tot een visie op de doorontwikkeling, cofinanciering en een advies over een Bedrijven Investerings Zone (BIZ). Stimulering van de Civic Economy is een nieuw begrip en heeft betrekking op de vele kleinschalige initiatieven en ondernemersnetwerken die in de wijken ontstaan. We onderzoeken de mogelijkheid van een overslagterminal in Almere en willen op dit dossier met afrondende voorstellen komen. De detailhandelsvisie is leidend voor onze inzet voor een gezonde winkelstructuur in Almere. De aantrekkelijkheid en de beleving in het Stadshart als kloppend hart van de stad moeten verder worden versterkt. Voor Almere Buiten Centrum (Buitenmere en Doemere) gaan wij, samen met de ondernemers, een nieuw perspectief ontwikkelen. Op stadsniveau wordt een Platform Retailontwikkeling opgericht om nieuwe ontwikkelingen samen met (vertegenwoordigers van) de winkeliers en de investeerders te bespreken. Wij informeren de raad over de ontwikkelingen na de vaststelling van de detailhandelsvisie. Onderwijs en Arbeidsmarkt Goed onderwijs is een essentiële voorwaarde voor de ontwikkeling van de stad. Het biedt inwoners kansen in de samenleving en op de arbeidsmarkt en het biedt ondernemers en instellingen goed geschoold personeel, een essentiële kwaliteit voor het vestigingsklimaat in de stad. De aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt moet verbeteren. In het kader van de impuls onderwijs-economie uit de vorige collegeperiode worden diverse projecten uitgevoerd. De aanjaaggelden uit de lopende collegeperiode zijn mede beschikbaar voor dit thema. In het programma Onderwijs wordt hier nader op ingegaan. Focus op Marketing: merkstrategie ‘Almere houdt van jou’ We willen de positie van Almere blijvend verbeteren en dat kan alleen door structureel, consistent en consequent marketingbeleid. Daarom kiezen we ervoor om de door de stad ingezette integrale koers onder de noemer ‘Almere houdt van jou’ door te zetten. In 2013 is deze nieuwe integrale merkstrategie van start gegaan. Het is een bijzondere strategie, omdat deze samen met bewoners, corporaties en belanghebbenden is ontwikkeld. De strategie gaat uit van de kracht van de stad en de waardering voor al de bewoners, studenten en ondernemers die de stad helpen opbouwen. In de merkstrategie ‘Almere houdt van jou’ krijgen zij een gezicht. Hun verhalen versterken het zelfbewustzijn en de trots van de Almeerders. Bovendien zijn de verhalen gericht op lokale en landelijke spin-off. De strategie richt zich op het verbeteren van het imago van Almere, de stimulans van grondverkoop en de versterking van de lokale economie en werkgelegenheid. Om een stevig aandeel van de Almeerse en niet-Almeerse bevolking te bereiken, stellen we voor de komende vier jaar een bedrag van € 1,6 miljoen beschikbaar. De merkstrategie is een structureel onderdeel van onze organisatie- en communicatiestrategie. Ieder jaar stellen we een bestedingsplan op waarin we onze plannen toelichten en ook laten zien hoe we de effecten monitoren.
pag.115 Programmabegroting 2015
De komende twee jaar ligt de focus op (interne) branding en doelgroepgerichte acties in samenwerking met interne en externe partners. We zoeken vooral gemeentebreed aansluiting om bestaande acties te versterken. Wat betreft de branding ligt het zwaartepunt de komende jaren bij de inzet van (landelijke) media. Daarnaast hebben we twee specifieke doelgroepen benoemd: de funshoppers en verhuisgeneigden. Deze mensen, die veelal woonachtig zijn in een straal van 50 kilometer rond Almere, willen we met specifieke PR benaderen. De doelgroepgerichte acties zullen gericht zijn op wonen, ondernemen en werken, toerisme en recreatie, sport en studeren.
pag.116 Programmabegroting 2015
Wat mag het kosten Tabel 3-33
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
startbegroting baten startbegroting
1.855
1.855
1.855
1.855
1.855
lasten startbegroting
-8.359
-6.532
-6.472
-5.172
-5.172
totaal startbegroting
-6.504
-4.677
-4.617
-3.317
-3.317
begrotingsmutaties structureel maken impulsmiddelen en formatie EZ
-800
-800
-1.500
-1.500
hogere baten huur en (erf)pacht
140
140
140
140
contractbeheer
-50
-50
-50
-50
-600
-400
-400
-200
30
30
100
100
-5.957
-5.697
-5.027
-4.827
marketingcampagne 'Almere houdt van jou' bezuinigingen nieuw college onderzoek reserves en voorzieningen
31
nog in te vullen bezuiningsopgave eindtotaal
-6.473
Begrotingsmutaties
1%
Structureel maken impulsmiddelen en formatie Economische Zaken
99% Voor de uitvoering van het te ontwikkelen programma Economische zaken worden middelen beschikbaar gesteld. Hiermee zijn een deel van de voormaliprogramma overige programma's ge impulsmiddelen en het niet gedekte deel van de formatie Economische Zaken structureel gedekt. De inzet van de middelen wordt bepaald door de strategische economische agenda, die bestaat uit twee sporen: de versterking van het bedrijvenlandschap middels kansrijke clusters en acquisitie enerzijds en excellent gastheerschap anderzijds. Hogere baten huur en (erf)pacht en bijbehorende kosten contractbeheer In de afgelopen jaren is hard gewerkt aan het verbeteren van het contractbeheer van reeds afgesloten contracten. De achterstand is door de inhaalslag ingelopen met dekking uit de egalisatiereserve. Het is nu belangrijk dit structureel te borgen. De kosten bedragen € 50.000 structureel. De structurele doorwerking van de inhaalslag maakt dat dit ruimschoots uit de opbrengstverbetering ad € 140.000 kan worden bekostigd. Hier zit door de inzet nog meer inkomstenruimte in, maar daar is nog niet op voorgesorteerd. Focus op Marketing: merkstrategie ‘Almere houdt van jou’ Om de marketingcampagne ‘Almere houdt van jou’, waar de raad in het voorjaar van 2015 mee heeft ingestemd, de komende vier jaar door te kunnen zetten, wordt € 1,6 miljoen ter beschikking gesteld. Ieder jaar zullen in een bestedingsplan de plannen worden toegelicht. De komende twee jaar ligt de focus op (interne) branding via de media en acties specifiek gericht op funshoppers en verhuisgeneigden, woonachtig in de omgeving van Almere.
Bezuinigingen nieuw college Onderzoek reserves en voorzieningen In het coalitieakkoord hebben wij afgesproken om dit jaar de reserves en voorzieningen door te lichten. Bij de reserve ‘Egalisatie exploitatie, huur, erfpacht & landbouwgronden’ kon € 31.000 vrijvallen.
pag.117 Programmabegroting 2015
Nog in te vullen bezuinigingsopgave Dit betreft de openstaande taakstelling in het kader van het coalitieakkoord. Bij de voorjaarsnota zullen de voorstellen worden gedaan om deze taakstelling in te vullen.
pag.118 Programmabegroting 2015
3.12 Bedrijfsvoering en vastgoed Wij hebben de ambitie om de komende vier jaar te werken aan een compacte, hoogwaardige gemeentelijke overheid die zich kenmerkt door samenwerking en een open houding van bestuur en medewerkers met en naar de stad. We trekken samen met de Almeerders op om de stad verder tot bloei te brengen. Daarbij laten we meer ruimte voor initiatieven van inwoners. Het vastgoed van de gemeente Almere is belangrijk voor het functioneren van de stad. Tevens is het een belangrijk instrument om de doelstellingen op het gebied van onderwijs, sport, cultuur, welzijn, veiligheid en economie te realiseren. De gemeente heeft geïnvesteerd in mooie, aansprekende en beeldbepalende gebouwen die bijdragen aan de aantrekkelijkheid van de stad als geheel. Het vastgoed dient de gemeentelijke doelen en ambities. Het bezit van vastgoed is echter geen doel op zich. Nieuwe beleidsontwikkelingen van de gemeente kunnen gevolgen hebben voor het vastgoed. Veranderend beleid van de rijksoverheid, landelijke trends en ontwikkelingen in Almere hebben invloed op het functioneren van de vastgoedportefeuille. De meer dan 300 gebouwen die in gemeentelijk bezit zijn, behoren tot het kapitaal van de stad. De gebouwen worden goed onderhouden. Voor gebouwen die leegkomen zoeken we een nieuwe maatschappelijke functie. Indien die er niet meer is stoten we gebouwen af. Anders dan bij andere vastgoedeigenaren wordt de gemeentelijke situatie gekenmerkt door een driehoeksverhouding met de huurder. De gemeente is zowel verhuurder als subsidient. Deze rollen zijn binnen de organisatie en het college gesplitst, zodat er sprake is van transparante en zakelijke verhoudingen.
Speerpunten Bedrijfsvoering Veranderen naar een professionele, open organisatie gaat niet vanzelf. De uitgangspunten van het coalitieakkoord sluiten aan bij de al eerder vastgestelde ambitie van de organisatie, maar we zijn er nog niet. Het akkoord moet niet alleen bekend zijn bij de ambtelijke organisatie, maar de daad moet bij het woord worden gevoegd. Mooie en minder mooie voorbeelden moeten voor het voetlicht worden gebracht, zodat ervan geleerd kan worden. Vitaliteit en flexibiliteit van de organisatie zijn daarbij nodig om de nodige beweging los te maken. Een project dat blijft bijdragen aan de vitaliteit en flexibiliteit van de organisatie is Almere Morgen. Het stimuleren van mobiliteit van talent is een randvoorwaarde om de doelstellingen uit het collegeakkoord en daarmee verbonden de ambitie van de hoogwaardige gemeentelijke overheid te realiseren. Almere Morgen Almere Morgen is een zeer succesvol instrument gebleken bij het stimuleren van (interne) mobiliteit. De organisatie is hierdoor in staat geweest om boventalligheid, als gevolg van bezuinigingen en reorganisaties, voor een groot deel te voorkomen en waar nodig op te vangen. Parallel daaraan is de inhuur teruggedrongen. Het blijft van belang krachtig te sturen op inhuur en op vrijwillige en gedwongen mobiliteit, om zo tijdig te anticiperen op boventalligheid. Aan de andere kant denken we dat er ook veel mobiliteit ontstaat als gevolg van de decentralisaties. Tevens zien wij de uitdaging om bij het vervullen van vacatures behalve intern ook actief ‘contact te maken met de stad’, om over en weer met de partners in de stad vacatures voor elkaar open te stellen. Zo geven we uitvoering aan de doelstellingen uit het coalitieakkoord.
pag.119 Programmabegroting 2015
De focus van Almere Morgen blijft hetzelfde maar de omstandigheden veranderen. Vanaf de start van Almere Morgen in 2012 heeft het college de begroting van Almere Morgen steeds bijgesteld naar aanleiding van de actuele situatie. Er is nu duidelijkheid over de gevolgen van de transities in het sociaal domein. Ook is veel kennis en ervaring opgedaan met betrekking tot het zelfoplossend vermogen van boventalligheid, doordat er regie en aandacht is bij het intern vervullen van de vacatures. Dit maakt het mogelijk om nu een grote bijstelling te doen. De capaciteit van Almere Morgen wordt in 2015 op sterkte gehouden, omdat een behoorlijke inspanning nodig is om de mobiliteit te blijven stimuleren en boventalligen te begeleiden, de verbinding met de stad te maken en de Dienst Sociaal Domein te ondersteunen bij de wervings- en selectieplannen. Het programma Almere Morgen eindigt eind 2015. De structurele taken van Almere Morgen zullen dan weer in de lijn gebracht worden. Hierbij zal tevens nagedacht worden over het invullen van onze verantwoordelijkheid met betrekking tot het creëren van werkgelegenheid voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, zoals langdurig werklozen en arbeidsgehandicapten. De uitwerking hiervan zal in de loop van 2015 plaatsvinden. De gewijzigde uitgangssituatie leidt tot een totale vrijval van € 10,1 miljoen, namelijk € 7,5 miljoen uit de reserve Almere Morgen en € 2,6 miljoen uit de risicoreserve Almere Morgen. Het bedrag van € 2,6 miljoen dat vrijvalt, wordt toegelicht in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. Project Vit@ Bij de Voorjaarsnota 2015 is er extra budget beschikbaar gesteld voor de overgang naar de nieuwe ICT leverancier (Project Vit@). Hiermee werd ruimte gecreëerd voor beheersmaatregelen, om waar nodig reparaties te doen en om een eventueel uitwijkscenario bij nieuwe tegenvallers in het proces op te kunnen vangen. Sindsdien heeft het project de wind in de zeilen gekregen en inmiddels is het project nagenoeg voltooid. Als gevolg hiervan hebben wij de risicoreservering bijgesteld; zie de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. ICT Wanneer Vit@ is afgerond, is er een goede basis gelegd voor het gemeentelijk rekencentrum en de werkplekken. De ontwikkelingen in de ICT staan echter niet stil. Naast een inhaalslag op de informatievoorziening vindt er een doorontwikkeling plaats. Verduurzaming vastgoed en functionele aanpassingen Onze ambitie is dat Almere in 2022 een energie-neutrale stad is. Om dit te realiseren is het nodig dat maatregelen worden genomen gericht op enerzijds energiebesparing en anderzijds het opwekken van schone energie. Voor het vastgoed in eigendom van de gemeente richten wij ons primair op aanpassingen in installaties in de gebouwen en op het plaatsen van zonnepanelen e.d. In 2013 en 2014 hebben we dit soort maatregelen doorgevoerd in de gymnastieklokalen. De komende jaren gaan we gefaseerd alle bestaande gemeentelijke gebouwen verduurzamen. In 2015 gaan we duurzaamheidsmaatregelen (zoals plaatsing zonnepanelen, bewegingsdetectie en plaatsen slimme meters) nemen in ruim 40 gebouwen. Voor de gebouwen waarvoor de gemeente investeerder is maar de (gesubsidieerde ) huurder het voordeel heeft op zijn energierekening (split incentive) zoeken we naar een goede formule. In 2015 onderzoeken we dit voor de buurtcentra maar gaan we ook in gesprek met andere huurders. Met vastgoed inspelen op ontwikkelingen in de stad We ontwikkelen stap voor stap een Meerjaren Perspectief Vastgoed (MPVA). Dit instrument geeft inzicht in de dynamiek en in de ontwikkelingen die van invloed zijn op ons gemeentelijk vastgoed door actief vastgoedbeheer (onderhouden, verhuren, investeren en verduurzamen, afstoten).
pag.120 Programmabegroting 2015
Bij deze programmabegroting presenteren wij hiervan de eerste (tussen)resultaten. Ten eerste in de vorm van een programmaplan (bedrijfsvoering en Vastgoed) en ten tweede in een uitgebreide paragraaf onderhoud kapitaalgoederen inzake de gemeentelijke gebouwen. De nieuwe beleidsontwikkelingen van Rijk en gemeente, en de invloed van algemene economische en maatschappelijke ontwikkelingen zijn vertaald naar de vastgoedportefeuille in kansen en risico’s. We hebben in deze programmabegroting de resultaten met een financieel effect verwerkt. Op een later moment komt het college separaat met een uitgewerkt MPVA. Door beleidswijzigingen en maatschappelijke ontwikkelingen is er nogal wat dynamiek in het maatschappelijk vastgoed. Het leegkomen van gebouwen biedt de mogelijkheid om in te gaan op nieuwe vragen naar maatschappelijk vastgoed. Actueel is bijvoorbeeld de huisvesting van de sociale wijkteams. Leeggekomen gebouwen worden herbestemd of, als ze in de toekomst niet meer nodig zijn, afgestoten. We onderzoeken of herbestemming tot wonen een optie is en we gaan na welke rol het vastgoed kan spelen voor bewonersinitiatieven in bijvoorbeeld de focusgebieden. Uiteindelijk leidt dit gehele proces tot een verkoop- en slooplijst, deze zal jaarlijks worden opgesteld. Voor het eerst dit jaar zijn deze opgenomen in de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen.
pag.121 Programmabegroting 2015
Wat mag het kosten Tabel 3-34
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
startbegroting baten startbegroting
19.311
19.512
19.534
19.557
19.559
lasten startbegroting
-43.489
-36.621
-34.838
-30.915
-30.931
totaal startbegroting
-24.178
-17.109
-15.304
-11.358
-11.372
projecten en tijdelijke formatie ICT
-834
-225
-65
Informatiebeveiliging Nederlandse Gemeenten
-145
-145
-75
-75
-75
-75
-244
-109
-109
-109
-616
-516
-416
begrotingsmutaties
uitvoering operatie NUP (o.a. datadistributie) verhogen kwaliteit en procesoptimalisatie basisregistratie WOZ DMS belastingen en burgerzaken actualisatie huurprijzen en leegstand vastgoed
-60 -647
-616
bezuinigingen nieuw college onderzoek reserves en voorzieningen
5.685
vrijspelen reserve afschrijvingen nog in te vullen bezuinigingsopgave eindtotaal
-19.140
1.104
2.936
-2.182
-2.182
-2.182
-2.182
60
60
200
200
-20.101
-15.660
-14.105
-13.954
4%
Begrotingsmutaties Projecten en tijdelijke formatie ICT 1.
Formatie serviceplein ICT
96%
Het serviceplein ICT is in 2010 gestart met als doel om noodzakelijke wijzigingen op bestaande systemen en applicaties door te voeren in het kader van programma overige programma's betere beveiliging, wetswijzigingen en nieuw beleid. Sindsdien zijn er veel operationele taken omtrent aanvragen, meldingen en verstoringen bijgekomen en is het totale werkaanbod met 135 procent gegroeid. De formatie (2,5 fte) is hier echter nooit op aangepast, waardoor noodmaatregelen zijn genomen, zoals externe inhuur en inzet van stagiaires en trainees. Bij Regie ICT wordt een probleemmanager aangenomen om de oorzaken van storingen en problemen in de toekomst te voorkomen. Om de bestaande stroom van standaard aanvragen en wijzigingen te kunnen verwerken, zijn voor de periode 2015 tot en met 2017 twee flexibel inzetbare formatieplaatsen nodig (€ 130.000 per jaar). 2.
I-projecten die vallen onder ICT
Door de transitie en migratie staan een aantal projecten van ICT al een tijd in de wacht en onder druk, waarbij meerdere diensten betrokken zijn. Het zijn onder andere projecten die noodzakelijk zijn in het kader van de doelstellingen omtrent digitale dienstverlening en digitale veiligheid. Daarnaast dienen applicaties up-to-date gehouden te worden en te blijven voldoen aan de eisen van de uitvoeringswetgeving. In totaal is een bedrag van € 547.000 incidenteel benodigd voor projectleiding en overige projectkosten zoals de inhuur van specialisten op noodzakelijke projecten. Voor de jaren na 2015 zal ICT op basis van een architectuur-roadmap een structureel projectbudget aanvragen. Ten behoeve van de Programmabegroting 2016 zal deze aanvraag plaatsvinden. ICT gaat voor de langere termijn onderzoeken wat nodig is om de informatievoorziening op het gewenste peil te krijgen. Op basis hiervan zal bij de volgende Programmabegroting een projectbudget voor de jaren na 2015 worden aangevraagd. pag.122 Programmabegroting 2015
3.
Informatievoorziening
In 2014 hebben we organisatiebreed verschillende stappen gemaakt om onze informatiehuishouding toekomstbestendig te maken. Denk hierbij aan het programma E-dienstverlening, het verankeren van het Nationaal Uitvoeringsprogramma Dienstverlening en E-overheid (NUP), de ontwikkeling van open data en de monitoring van social media. Nu de transitie en migratie van de ICT is afgerond en hierbij veel ervaring is opgedaan, is dit het natuurlijke moment om een stevige impuls te geven aan het sturen op de samenhang en verankering van onze gemeentebrede informatievoorziening. Voor de jaren 2015 en 2016 is per jaar € 145.000 benodigd om de functie van Chief Information Officer anders in te vullen. 4.
Sjablonen Office
Door ambtenaren binnen de gemeente worden in totaal meer dan 600 verschillende sjablonen gebruikt. Dit zijn voor-gedefinieerde documenten waarin gestructureerd kan worden gewerkt, zoals de Almeerse huisstijl en veel dienst specifieke sjablonen. Goed werkende sjablonen kunnen veel tijdwinst opleveren in werkprocessen. Het structurele beheer, dat het mogelijk maakt om sjablonen aan te passen of nieuwe te maken, is inmiddels geregeld in de basisdienstverlening. Daarnaast is eenmalig € 12.000 nodig voor het hulpprogramma waarmee de sjablonen centraal beheerd kunnen worden. Informatiebeveiliging Nederlandse Gemeenten Tijdens de buitengewone ledenvergadering van de VNG van 29 november 2013 is de resolutie ’Informatieveiligheid, randvoorwaarde voor de professionele gemeente’ aangenomen. Hiermee hebben gemeenten met betrekking tot informatieveiligheidsbeleid onderschreven om dit vast te stellen aan de hand van de Baseline Informatiebeveiliging Nederlandse Gemeenten (BIG), het zowel bestuurlijk als ambtelijk te borgen en het transparant te maken voor burgers, bedrijven en ketenpartners. Deze afspraken sluiten aan bij de toenemende verwachting van burgers met betrekking tot discreet en veilig gebruik van gegevens en de verscherpte Europese wetgeving. In 2015 en 2016 moet het informatieveiligheidsbeleid worden beschreven en geïmplementeerd en dienen medewerkers en partners bewust te worden gemaakt van de principes en mogelijke risico’s. Voor de realisatie van dit programma is een budget nodig van € 290.000. Uitvoering operatie NUP, onder andere datadistributie Het Nationaal Uitvoeringsprogramma Dienstverlening en e-Overheid (NUP) is gericht op een betere dienstverlening en administratieve lastenverlichting voor burgers, bedrijven en instellingen. In 2015 is het doel om een goed functionerend stelsel van basisregistraties te ontwikkelen onder het motto ‘eenmalige opslag, meervoudig gebruik’. De initiële investeringen van dit programma worden gedekt via het ICT innovatiefonds. Om de continuïteit en kwaliteit van de NUP te waarborgen is het noodzakelijk hiervoor een beheerfunctie in te richten. Verhogen kwaliteit basisregistratie WOZ structureel € 109.000 en eenmalig € 135.000 Het beheer van de basisregistratie WOZ is een verantwoordelijkheid van Belastingen Almere. Door een jaarlijkse beoordelingscontrole door de Waarderingskamer wordt bepaald of deze taak naar behoren wordt uitgevoerd. De eisen die de Waarderingskamer aan de WOZ-basisregistratie stelt, zijn verhoogd, vanwege de openbaarheid van alle WOZ-waarden. Als we bij de jaarlijkse controle niet aan deze eisen voldoen, lopen we een groot financieel risico: mogelijk kunnen we geen aanslagen opleggen, stellen andere afnemers van de WOZ-basisregistratie ons aansprakelijk of krijgen we veel meer bezwaren te verwerken. Om dat risico niet te lopen investeren we eenmalig € 135.000 en structureel € 109.000 ten behoeve van extra capaciteit. Om de basisregistratie op niveau te houden zijn de volgende maatregelen noodzakelijk: onderzoek naar de feitelijke staat van woningen en bijgebouwen om de registratie van objectkenmerken te optimaliseren; een goede koppeling maken met andere basisregistraties; het realiseren van formatie om gemelde fouten te herstellen.
pag.123 Programmabegroting 2015
DMS belastingen en burgerzaken Zowel voor verdere digitalisering van processen als voor het betrekken van de nieuwe flexibele huisvestingsconcept (per 1 januari 2015) is het noodzakelijk om alle (nu nog analoge) poststromen en documentenstromen te digitaliseren binnen belastingen. Dit betekent dat er een eenmalige investering van € 60.000 voor 2015 (projectkosten digitalisering) nodig is. Actualisatie huurprijzen en leegstand vastgoed Bij deze begroting is de marktpositie van het vastgoed opnieuw beoordeeld. Voor 2014 worden de werkelijke leegstandsverliezen direct ten laste van het perspectief gebracht. Voor 2015 en 2016 is een risicoreservering voor de leegstand opgenomen in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. Voor de jaren 2015 en volgende wordt uitgegaan van volledige verhuur van deze gebouwen tegen een lagere (marktconforme) huurprijs. Hierbij is het uitgangspunt dat in 2017 en 2018 de vastgoedmarkt weer aantrekt en de huurprijzen gestaag gaan toenemen. Onderstaand zijn de financiële gevolgen van deze lagere huurprijzen in kaart gebracht: Tabel 3-35
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
22
-196
-196
-196
-196
strategische ruimte bibliotheek
-303
-180
-180
-80
de Voetnoot
-157
-43
-43
-43
-30
-30
-30
-30
-20
kinderdagverblijven
-179
-167
-167
-167
-167
huurderving commercieel verhuurd vastgoed
-647
-616
-616
-516
-416
de Aardbei
de Kemphaan
-33
Bezuinigingen nieuw college Onderzoek reserves en voorzieningen In het coalitieakkoord hebben wij afgesproken om dit jaar de reserves en voorzieningen door te lichten. Uit de reserve Almere Morgen kan € 7,5 miljoen vrijvallen en uit de voorziening planmatig onderhoud schoolgebouwen kan € 2,2 miljoen vrijvallen. Vrijspelen reserve afschrijvingen De reserve afschrijvingen wordt ingezet ter dekking van de kapitaallasten van GIP investeringen. Dat blijft zo, zij het dat een deel van deze reserve is vrijgespeeld om de afwaardering van de boekwaarden van gronden mogelijk te maken. Hierdoor valt dekking weg voor de kapitaallasten van een aantal investeringen. Deze kapitaallasten komen nu ten laste van het perspectief. Nog in te vullen bezuinigingsopgave Dit betreft de openstaande taakstelling in het kader van het coalitieakkoord. Bij de voorjaarsnota zullen de voorstellen worden gedaan om deze taakstelling in te vullen.
pag.124 Programmabegroting 2015
3.13 Financiën Ambitie We blijven ons de komende jaren inzetten voor een sluitende begroting. Dit betekent dat we overeenkomstig voorgaande jaren structurele uitgaven afdekken met structurele middelen. Financiële tegenvallers vangen we op binnen de programma’s waar die tegenvallers zich voordoen en Rijksbezuinigingen vertalen we in principe door naar de betreffende beleidsterreinen. In ons coalitieakkoord De kracht van de stad hebben we aangekondigd dat we in gesprek gaan met de raad over de aanpassing van de budgetcyclus. De wijze waarop we sturen en verantwoorden verdient onze gezamenlijke aandacht. Ons uitgangspunt is een begroting die ook voor inwoners en organisaties toegankelijk en begrijpelijk is. Het komende jaar willen we samen met uw raad kijken naar de wijze waarop de voorjaarsnota zich verhoudt tot de programmabegroting en de manier waarop we de programmarekening met elkaar bespreken. Ook het Meerjarenprogramma Grondexploitaties Almere (MPGA) betrekken we hierbij. Bovendien gaan we verder op de ingeslagen weg van Publiek Verantwoorden, waaraan samen met onze maatschappelijke partners verdere invulling aan geven
Speerpunten Publiek Verantwoorden Onze ambitie is het Publiek Verantwoorden door gesubsidieerde instellingen in onze stad na deze bestuursperiode een vanzelfsprekendheid is. In 2015 nemen wij stappen om deze ambitie te bereiken. Samen met de instellingen in onze stad en de gemeenteraad bouwen we aan de doorontwikkeling van publiek verantwoorden. Publieke verantwoording is het openbaar afleggen van horizontale en verticale verantwoordingsinformatie door instellingen over de besteding van publieke middelen. Deze verantwoording vindt plaats tussen gemeentebestuur(raad en college) en (subsidie)partners; tussen (subsidie)partners en hun stakeholders, en: tussen subsidiepartners en cliënten en de bewoners van de stad. Professionalisering Doorontwikkeling samen met instellingen Een nog steeds groeiend aantal instellingen in de stad sluit zich aan bij de (door)ontwikkeling van het publieke verantwoorden. In 2014 hebben Windesheim Flevoland en Humanitas zich als nieuwe partners aangesloten bij de intentieverklaring publiek verantwoorden 2013. In 2015 organiseren wij samen met de instellingen twee kwaliteitskringen. Tijdens deze bijeenkomsten staat het ontwikkelen van (vormen van) horizontaal verantwoorden centraal, onder het adagium: ‘Doen we samen de goede dingen goed genoeg’ Werkwijze met de raad implementeren In 2015 trekken college en gemeenteraad gezamenlijk op in het ontwikkeltraject Publiek Verantwoorden. We kijken uit naar het advies over de professionalisering van Publiek Verantwoorden van de reeds ingestelde Verkennersgroep van de raad. Voor 2015 zullen zij de gemeenteraad over een maatschappelijk thema adviseren, waarover de instellingen zich in 2016 aan de gemeenteraad zullen verantwoorden. In het voorjaar van 2015 zullen we voor het eerst gaan werken met een Forum-bijeenkomst, waarbij raadsleden in gesprek gaan met instellingen in het kader van publiek verantwoorden. Verdere vormgeving Het gemeentebestuur zal zich het komend jaar inspannen om het Publiek Verantwoorden als gemeentelijke organisatie vorm te geven. Wij zien mogelijkheden bij het (online) inzicht geven in onze begroting aan onze inwoners en instellingen. Dit is in lijn met de reeds gesloten intentieovereenkomst in 2013.
pag.125 Programmabegroting 2015
Doorontwikkeling van de controlfunctie Ook de komende periode blijven we inzetten op de door ontwikkeling van de controlfunctie. We hebben het proces rondom de programmarekening samen met de accountant geëvalueerd. Naar aanleiding daarvan hebben we concrete verbeteracties doorgevoerd. Om de kwaliteit van de dossiers te waarborgen is er voor gekozen om meer controlemomenten in te bouwen. Daarnaast zijn we continu met onze accountant in gesprek over de kwaliteit van onze Interne Controles. De afgelopen periode is veel inzet gepleegd op het succesvol inzetten van risicomanagement. Om risicomanagement succesvol in te kunnen blijven zetten, is het van belang dat kennis over risico’s en risicomanagement bewaard blijft en gedeeld wordt. Door middel van een zogenoemde ‘risicomanagement toolkit’ wordt hier blijvend invulling aan gegeven.
De leesbaarheid en toegankelijkheid van de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing heeft onze aandacht. Naast een inventarisatie van de weerstandscapaciteit en een inventarisatie van de risico’s, brengen we ook het beleid omtrent de weerstandscapaciteit en de risico’s in beeld. We geven een toelichting op de maatregelen die we genomen hebben om de risico’s te beheersen. De wijze waarop de paragraaf nu is ingevuld, draagt bij aan het transparant maken en het delen van de risico’s.
pag.126 Programmabegroting 2015
Wat mag het kosten Tabel 3-36
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
baten startbegroting
332.071
245.895
247.584
241.680
242.886
lasten startbegroting
-54.039
-4.960
-7.419
-10.343
-10.460
totaal startbegroting
278.032
240.935
240.165
231.337
232.426
startbegroting
algemene middelen effecten mei- en septembercirculaire gemeentefonds
9
inkomsten sociaal domein taakmutaties en decentralisatie-uitkeringen
-892
2.197
3.286
3.579
122.609
118.813
113.439
111.659
11.919
11.647
11.703
11.847
1.569
2.569
3.869
3.869
131
10 897
774
1.522
vrijval stelpost loon- en prijscompensatie bijstelling dividend nuon energy
-67
verschuiving OZB bedrijfspanden
886
afschaffen precario op terrassen, upaginaitstallingen ed renteresultaat
4.800
-72
-72
-72
-72
3.300
3.300
3.300
3.300
-3.020
-3.220
-3.400
-3.600
-66
18
43
-2
-7.000
-7.000
-7.000
-7.000
473
-4.011
-2.129
-5.552
begrotingsmutaties reserveren aanjaagmiddelen administratieve correcties en bijstellingen
239
Fonds Verstedelijking Almere reservebewegingen onderzoek reserves en voorzieningen
88.442 3.038
saldireserve onttrekking saldireserve (dekking aanjaaggelden)
2.000
buffer BUIG inzetten tbv sociaal domein
-5.672
5.672
egaliseren perspectief via saldireserve
-10.560
9.658
3.227
280
eindtotaal
361.783
385.216
368.529
355.553
De algemene middelen bedragen in totaal circa € 362 miljoen. Het overgrote deel is afkomstig van het Rijk. De algemene gemeentefondsuitkering bedraagt 45,8% van de algemene middelen, 30,8% heeft betrekking op het sociaal domein en 9,5% bestaat uit overige taakgebonden uitkeringen. Daarnaast is 12,2% van de algemene middelen afkomstig uit eigen heffingen in het kader van onroerende zaak-, honden-, precario- en reclamebelasting. De resterende algemene middelen komen voort uit het renteresultaat (1,4%) en uit overige bronnen.
5
351.228
1
44
166
112 34
gemeentefonds
taakgebonden
sociaal domein
belastingen
renteresultaat
overig
pag.127 Programmabegroting 2015 inclusief amendementen
Algemene middelen Effecten mei- en septembercirculaire gemeentefonds In de Programmabegroting 2014-2017, de Voorjaarsnota 2015-2018 en het coalitieakkoord zijn de effecten op de algemene uitkering uit het gemeentefonds zo realistisch mogelijk ingeschat. Soms waren dit globale cijfers, die nog in concrete beleidsmaatregelen moeten worden vertaald. Via de mei- en septembercirculaire is hierover nu meer duidelijkheid ontstaan. Hieronder worden de financiële effecten voor het perspectief geschetst. Tabel 3-37 uitkomsten mei- en septembercirculaire's 2014 1.
uitkomst herijking gemeentefonds
2.
lager / hoger accres gemeentefonds
3.
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
106
544
1.034
1.118
1.369
-398
-2.247
193
1.220
1.286
lagere taakstelling onderwijshuisvesting
0
831
722
683
580
4.
overheveling buiten onderhoud schoolgebouwen
0
-71
-47
-38
-12
5.
ontwikkeling uitkeringsbasis
301
51
295
303
356
9
-892
2.197
3.286
3.579
uitkomsten circulaires betrokken bij perspectief
1.
Uitkomst herijking gemeentefonds
Gemeenten ontvangen voor de uitvoering van een groot aantal gemeentelijke taken een algemene uitkering uit het gemeentefonds. Deze wordt uitgekeerd via een objectief verdeelmodel dat voldoet aan een drietal criteria: kosten georiënteerd; objectief en globaal. Het verdeelmodel is in 1997 ingevoerd en nadien op onderdelen aangepast. Sinds 1997 is zowel de uitvoering van de gemeentelijke taken als de bekostiging sterk gewijzigd. Omdat uit onderzoek is gebleken dat de verdeling van de middelen niet meer aansluit op de daadwerkelijke kosten van gemeenten, is het verdeelmodel aangepast. Een groot aantal clusters zijn medio 2014 opnieuw geijkt; de clusterindeling is vereenvoudigd en globaler en er zijn minder clusters. De herijking pakt positief uit voor Almere. Omdat de verdeling van de uitkering is aangepast op de uitkomsten van de herijking, ontvangen wij nu een hogere uitkering. Voor een drietal taakgebieden vindt de herijking pas plaats in 2015. Over de uitkomsten hiervan worden wij via de gemeentefondscirculaires van 2015 geïnformeerd. 2.
Lager / hoger accres gemeentefonds
a.
De ontwikkeling van de algemene uitkering wordt voor een belangrijk deel bepaald door de ontwikkeling van de rijksuitgaven. Volgens de normeringssystematiek ‘gelijk trap op, gelijk trap af’ hebben wijzigingen in de rijksuitgaven direct invloed op de omvang van de algemene uitkering. De vertaling van de maatregelen uit de voorjaarsnota van het Rijk en de Miljoenennota 2015 naar het gemeentefonds resulteert in een hoger accres. Maar niet voor 2015, want in dat jaar leiden de bezuinigingen op de rijksuitgaven tot een fors lager accres. Daarnaast heeft ook een verrekening plaatsgevonden met het btw compensatiefonds. Omdat het afgelopen jaar meer btw is gedeclareerd bij het fonds, is onze uitkering hiervoor vanaf 2015 verlaagd. 3.
Lagere taakstelling onderwijshuisvesting
In de voorjaarsnota is aangegeven dat er een korting is doorgevoerd op de algemene uitkering van € 3,7 miljoen. Deze korting houdt verband met onderwijshuisvesting. De raming van de hoogte van de korting was gebaseerd op de meicirculaire 2013. Toen werd er vanuit gegaan dat de korting op het taakgebied onderwijshuisvesting zou worden doorgevoerd, waardoor gemeenten met veel jongeren (zoals Almere) zwaarder worden getroffen. Inmiddels is het gemeentefonds opnieuw geijkt. Na de ijking wordt deze maatregel op een andere wijze omgeslagen over het gemeentefonds. Hierdoor valt de korting voor Almere nu € 0,6 miljoen lager uit.
pag.128 Programmabegroting 2015
4.
Overheveling buitenonderhoud schoolgebouwen
In de Programmabegroting 2014 hebben wij u geïnformeerd over het plan van het kabinet om vanaf 1 januari 2015 de verantwoordelijkheid voor buitenonderhoud in het primair onderwijs over te hevelen van de gemeente naar het schoolbestuur. De gemeentefondsuitkering is, conform onze eerdere becijferingen, hiervoor met € 2,2 miljoen verlaagd. Zoals op het programma Onderwijs is toegelicht heeft deze maatregel wel forse financiële gevolgen voor onze gemeente. 5.
Ontwikkeling uitkeringsbasis
De algemene uitkering wordt via een groot aantal verdeelmaatstaven (woningen, inwoners etc.) uitgekeerd aan gemeenten2. Voor de groei en krimp van deze maatstaven worden door het CBS/BZK allerlei inschattingen gemaakt. Omdat de verdeling van de uitkering over de gemeenten hierop is afgestemd en aangepast, ontvangen wij nu een hogere uitkering. Inkomsten sociaal domein Met ingang van 2015 krijgen de gemeenten belangrijke verantwoordelijkheden op de gebieden WMO/AWBZ, jeugd en participatie. Het betreft hier zowel de nieuwe middelen die onderdeel uit (gaan) maken van de integratie uitkering sociaal domein, als de mutaties op decentralisatie- en integratie uitkeringen. Hier staan hogere uitgaven op de programma’s tegenover. Voor een nadere toelichting verwijzen wij naar de programma’s Jeugd en maatschappelijke ondersteuning en Participatie, werk en inkomen. Tabel 3-38 omschrijving
bedragen x € 1.000 2015
2016
2017
2018
decentralisatie AWBZ naar WMO
56.552
54.425
51.918
50.104
decentralisatie Jeugdzorg
65.687
64.748
62.558
62.943
individuele studietoeslag
84
253
409
515
uitvoeringskosten participatiewet
37
127
218
316
participatiebudget
139
203
232
555
WSW
110
-943
-1.896
-2.774
122.609
118.813
113.439
111.659
per saldo
2
Dit deel van het gemeentefonds dat op deze wijze wordt uitgekeerd heet in vakjargon de ‘uitkeringsbasis’. pag.129
Programmabegroting 2015
Taakmutaties decentralisatie-uitkeringen In de mei- en septembercirculaire zijn ook extra middelen beschikbaar gesteld voor de uitvoering van nieuwe en/of bestaande taken. In onderstaande tabel zijn de extra middelen opgenomen. De taakmutaties leiden tot een hogere gemeentefondsuitkering. Hier staan hogere uitgaven op de programma’s tegenover. In een tweetal gevallen is slechts sprake van een wijziging in de bekostiging van de bestaande taken (E-overheid en E-boeken). Omdat hier lagere uitgaven tegenover staan, vindt een verrekening plaats. Tabel 3-39 taakmutaties
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
7.000
7.000
7.000
7.000
-54
-54
-54
-54
E-boeken
-94
-108
-125
-144
Waterschapsverkiezingen
283
0
0
0
groeiopgave Almere E-overheid
-52
Mantelzorg
42
0
0
0
0
Gezond in de stad
20
73
20
20
0
Wet maatschappelijke ondersteuning
318
966
850
827
827
Impuls Brede scholen combinatiefuncties
131
131
131
131
131
Maatschappelijke opvang en OGGz
164
347
347
347
347
Centra voor jeugd en gezin
-18
-18
-18
-18
-18
invoeringskosten decentralisatie jeugdzorg
-18
Vrouwenopvang Maatregelen Wet Werk en Bijstand Maatschappelijke opvang en OGGz (AWBZ middelen)
0
0
0
610
706
889
68
0
0
0
0
0
2.837
2.837
2.837
2.837
32
32
32
32
11.919
11.647
11.703
11.847
Vrouwenopvang (AWBZ middelen) Justitie faciliteitenbesluit opvangcentra asielzoekers
137
koopkrachttegemoetkoming
730
per saldo
0 416
1.522
Vrijval stelpost loon- en prijscompensatie Tabel 3-40
bedragen x € 1.000
vrijval stelpost loon- en prijscompensatie
2015
2016
2017
2018
beschikbaar 1,75% loon- en prijscompensatie
3.100
5.800
8.500
9.700
-1.531
-3.231
-4.631
-5.831
1.569
2.569
3.869
3.869
benodigd bij 1,25% voor 2015; 1% vanaf 2016 na verrekening subsidies vrijval stelpost loon- en prijscompensatie
In de voorjaarsnota werd nog rekening gehouden met 1,75% inflatie per jaar. Op basis hiervan was een bedrag beschikbaar van € 3,1 miljoen in 2015 oplopend naar € 9,7 miljoen vanaf 2018. Uit de septembercirculaire blijkt dat de inflatie in 2015 ongeveer 1,25% zal bedragen. Vanaf 2016 hebben wij onze ramingen verlaagd naar 1%. Mocht de inflatie hoger uitpakken, dan stijgen de rijksuitgaven (‘trap op’) en stijgt ook het gemeentefonds. In het coalitieakkoord is afgesproken om te bezuinigen op de subsidies. Dit doen wij door bij de verhoging van de subsidies voor inflatie een korting van gelijke omvang door te voeren. Hierdoor is € 0,37 miljoen minder nodig aan prijscompensatie. Het uitgangspunt is om dit vanaf 2015 te doen. Uitzonderingen hierop zijn de gesubsidieerde culturele instellingen. Ook de veiligheidsregio wordt niet gekort op de bijdrage. De instellingen hebben wij hierover al geïnformeerd. Doordat er per saldo minder geld nodig is voor loon- en prijscompensatie kan een bedrag van € 1,569 miljoen in 2015, oplopend naar € 3,869 miljoen vanaf 2017 vrijvallen.
pag.130 Programmabegroting 2015
Bijstelling dividend Nuon Energy In 2009 heeft Nuon Energy besloten om een partnership aan te gaan met Vattenfall. Als uitvloeisel hiervan worden de gemeentelijke aandelen Nuon Energy in een periode van 6 jaar door Vattenfall aangekocht. Op dit moment heeft Almere nog 166.891 aandelen Nuon Energy in haar bezit. Deze worden in juli 2015 aangekocht. Conform afspraken wordt over deze uitstaande aandelen nog dividend uitgekeerd aan de gemeenten. Omdat deze opbrengst niet helemaal juist was becijferd, hebben wij onze ramingen aangepast. Verschuiving OZB bedrijfspanden Met ingang van 2016 verschuiven wij het gebruikersdeel van de OZB voor bedrijfspanden van huurder naar eigenaar. Voor de eigenaar die tevens gebruiker van een bedrijfspand is, levert dit geen verandering van de lasten op. Voor eigenaren die panden verhuren verandert er wel iets; zij worden geconfronteerd met hogere lasten. Om deze eigenaren in de gelegenheid te stellen om deze lasten contractueel te verrekenen met de huurders voeren wij de maatregel pas over een jaar in. Als de eigenaren de OZB niet doorbelasten aan huurders van bedrijfspanden levert de verschuiving van huurder naar eigenaar mogelijk een lastenverlichting op voor huurders van bedrijfspanden. Het is ook een efficiencymaatregel (één aanslag in plaats van twee). De maatregel levert een structurele meeropbrengst op van € 0,8 miljoen doordat bij leegstand de OZB-opbrengst niet langer wegvalt. Afschaffen precario op terrassen, uitstallingen Begin juli is een motie om precario af te schaffen op terrassen, uitstallingen, reclameborden en speeltoestellen door uw raad aangenomen. De financiële afwikkeling daarvan nemen wij mee in deze programmabegroting. Dit resulteert in € 82.000 inkomstenderving en € 10.000 lagere kosten.
Begrotingsmutaties Renteresultaat Door de historisch lage rente ontstaat er een extra incidenteel renteresultaat. Bij het coalitieakkoord is afgesproken dit incidentele voordeel in te zetten ter dekking van aanjaagmiddelen. Ook in 2014 ontstaat er een extra renteresultaat van € 4,8 miljoen. Deze wordt ingezet in het perspectief. Reserveren aanjaagmiddelen Zoals hiervoor al is toegelicht, hebben wij besloten om de inzet van de aanjaaggelden niet te betrekken bij de Programmabegroting 2015-2018, maar om hier, middels een separaat college- en raadsvoorstel, op terug te komen. Vooruitlopend hierop hebben wij de middelen gereserveerd. Administratieve correcties en bijstellingen Dit betreft de afwikkeling van de wijziging van de afschrijvingssystematiek, op een aantal programma’s, waartoe uw raad begin dit jaar heeft besloten en overige administratieve correcties. Groeiopgave Almere, storting in reserve Fonds Verstedelijking Almere Conform afspraken wordt Almere vanaf 2015 gecompenseerd voor de kosten die zijn gerelateerd aan de groeiafspraken uit het programma RRAAM. De afspraak is dat deze middelen worden gestort in de Reserve Fonds Verstedelijking Almere. De instelling van de bestemmingsreserve en de raming van de meerjarendotatie aan de reserve wordt in deze begroting ter besluitvorming voorgelegd (zie ook paragraaf Fonds Verstedelijking Almere). Reservebewegingen Dit valt in een viertal onderdelen uiteen:
pag.131 Programmabegroting 2015
1.
Reserve structurele rente eigen vermogen
In de reserve structurele rente eigen vermogen zijn eenmalige voordelen gereserveerd, onder ander voortkomend uit de verkoop van NUON-aandelen, vrijval van weerstandscapaciteit grondexploitaties, overschotten op de WWB en de vrijval van de voorziening algemeen onderhoud. Over de stand van de reserve wordt rente toegevoegd en vervolgens ten gunste van het perspectief gebracht. Verder wordt vanuit deze reserve ook Almere Morgen gefinancierd. Onderstaand is een overzicht weergeven van het verloop van de reserve. Tabel 3-41
bedragen x € 1 miljoen
omschrijving beginstand 2014
46,3
begrote stortingen
31,8
begrote onttrekkingen
-26,1
stand na begrote stortingen en onttrekkingen inzetten vrije ruimte ten behoeve van beheersing boekwaarden grondexploitatie
52,0 -38,5
inzetten buffer BUIG ten behoeve van sociaal domein
-5.7
niet voordoen verwacht voordeel WWB
-7.5
vrije ruimte ten gunste van perspectief
-0,3
mutaties reserve rente eigen vermogen
-52,0
eindstand
0,0
Begin 2014 was de stand van de reserve € 46,3 miljoen. Bij de voorjaarsnota was het nog de verwachting dat de reserve zou groeien naar € 52 miljoen. In deze begroting worden besluiten genomen, waardoor de reserve volledig wordt ingezet. Ten eerste wordt € 38,5 miljoen ingezet voor het afwaarderen van grondvoorraden. Een nadere toelichting hierop wordt gegeven op programma 10 Ruimte wonen en wijken en in de paragraaf grondbeleid. Verder wordt € 5,7 miljoen ingezet om het tekort van de transitie in het sociaal domein in 2015 op te lossen. Uit de actualisatie van de WWB blijkt dat het verwachte voordeel in 2014 ad € 7,5 miljoen zich niet voordoet. Dit voordeel kan derhalve niet in de reserve worden gestort. Als laatste laten we € 0,3 miljoen vrijvallen, waarna de reserve leeg is. Bij deze begroting wordt derhalve de reserve opgeheven.
Doordat de reserve nu volledig wordt ingezet voor het oplossen van diverse tekorten kan er geen rente meer worden bijgeschreven. Hierdoor komt € 1,7 miljoen aan rentederving ten laste van het perspectief. 2.
Vrijspelen reserve afschrijvingen
De reserve afschrijvingen wordt ingezet ter dekking van de kapitaallasten van GIP investeringen. Hiervan is € 39 miljoen ingezet om de afwaardering van de boekwaarden van gronden mogelijk te maken. Gevolg hiervan is dat de kapitaallasten voor circa € 2,2 miljoen drukken op het perspectief. De gevolgen hiervan landen op diverse programma’s; maar voornamelijk op het programma Bedrijfsvoering en vastgoed. 3.
Afwikkeling sociaal domein via reserve
In de begroting van het sociaal domein, zoals op programma 5 en 6 is weergegeven, ontstaat vanaf 2016 een overschot op de transities. Omdat de ramingen zeer onzeker zijn worden deze middelen vooralsnog niet ingezet in het perspectief, maar gereserveerd.
pag.132 Programmabegroting 2015
4.
Reserve eenmalig beleid
Het beleid met een tijdelijk karakter wordt afgedekt vanuit de reserve eenmalig beleid. De projecten die hieruit worden afgedekt zijn toegelicht op het programmaplan. De reserve wordt gevoed met de vrijval van reserves en voorzieningen en tijdelijke renteresultaten. Tabel 3-42
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
0
6.610
3.179
1.432
500
3.300
3.300
3.300
3.300
3.300
3.300
3.300
3.300
-3.020
-3.220
-3.400
-3.600
Corrosia
-100
-100
verbeterprogramma DSO
-280
-170
actualiseren bestemmingsplannen
-367
-367
bestuurlijke vernieuwing en toegankelijke openbare informatie
-80
-80
verhogen kwaliteit en procesoptimalisatie basisregistratie WOZ
-135
beginstand stortingen vanuit perspectief
4.710
vanuit saldireserve
2.000
vanuit renteresultaat
totaal stortingen
6.710
projecten aanjaagmiddelen
DMS belastingen en burgerzaken
-367
-60
informatiebeveiliging Nederlandse Gemeenten
-145
ontwikkelingen WABO
-300
-145
marketingcampagne ‘Almere houdt van jou’
-600
communicatie en inzet digitale middelen
-150
adviesfunctie vennootschapsbelasting
-100
-100
projecten en tijdelijke formatie ICT
-834
-225
-400
-400
-200
-65
formatie-uitbreiding sociale zaken
-100
-560
-240
totaal projecten
-100
-6.731
-5.047
-4.232
-3.800
mutatie in reserve
6.610
-3.431
-1.757
-932
-500
eindstand
6.610
3.179
1.432
500
0
Onderzoek reserves en voorzieningen In het coalitieakkoord hebben wij afgesproken om dit jaar de reserves en voorzieningen door te lichten, waardoor in 2014 circa € 3 miljoen kan worden vrijgemaakt uit de GIP reserve. Egaliseren saldireserve De saldireserve wordt grotendeels ingezet ter egalisatie van het perspectief. Verder wordt in 2014 ook € 2 miljoen onttrokken ter dekking van de aanjaagmiddelen.
pag.133 Programmabegroting 2015 inclusief amendementen
Hoofdstuk 4
4 Bezuinigingsmonitor Taakstellingen vorige colleges De bezuinigingsopgave van de gemeente loopt op naar structureel € 41 miljoen. Dit bedrag is als volgt opgebouwd: Tabel 4-1
bedragen x € 1 miljoen
spoor 1
4,5
bestuursopdrachten
26,0
3% Voorjaarsnota 2014-2017
7,0
taakstelling organisatie
3,5 41,0
De bezuinigingsmonitor geeft een beeld van de voortgang van de invulling van deze bezuinigingen. De taakstellingen zijn nagenoeg geheel ingevuld. Onderstaande grafiek geeft hiervan een beeld. Het overgrote deel van de bezuinigingen is ingevuld. grafiek 4-1
Loopt op schema Bij bezuinigingen tot een bedrag van € 6,9 miljoen moeten de gekozen bezuinigingsmaatregelen nog worden geïmplementeerd. Hierbij worden vooralsnog geen problemen verwacht. Deze staan in de bijlage toegelicht.
Behoeft aandacht Bezuinigingen tot een bedrag oplopend tot € 1.016.000 hebben nog aandacht nodig: Tabel 4-2
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
650
650
650
20
20
20
86
186
186
60
60
60
participatie, werk en inkomen maatschappelijke begeleiding en advies kunst en cultuur archeologie en monumentenzorg ruimte, wonen en wijken bedrijfsvoering DSO economische ontwikkeling organisatie economische ontwikkeling bedrijfsvoering en vastgoed herinrichting belastingen
100
100
100
100
totaal
100
916
1.016
1.016
pag.137 Programmabegroting 2015
Maatschappelijke begeleiding en advies Deze taakstelling heeft betrekking op zowel het programma Jeugd en Maatschappelijke Ondersteuning als Participatie, Werk en Inkomen. Gelet op de ontwikkelingen binnen het sociaal domein hebben wij ervoor gekozen de invulling van de taakstelling een jaar uit te stellen. Archeologie en monumentenzorg De invulling van deze bezuiniging is onderdeel van bezuinigingsoperatie Duurzaam DSO en zal in 2016 zijn geëffectueerd. Bedrijfsvoering DSO Op het programma Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling moet per 2016 € 186.000 bezuinigd worden. De 3% bezuiniging op het programma Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling zal worden aangebracht in de sectoren waar minder werk is dan voorheen. Organisatie Economische ontwikkeling Het voorstel is om de 3% bezuiniging op het structurele budget voor economische ontwikkeling te realiseren door het niet vervullen van toekomstige vacatures. Het voornemen is om deze bezuiniging in 2016 te effectueren. Herinrichting Belastingen In 2014 is het bedrijfsplan Belastingen gemaakt. Hierin zijn diverse maatregelen opgenomen om de taakstelling te realiseren vanaf 2016. De besparing 2015 wordt taakstellend opgelost.
Taakstellingen huidig college In het coalitieakkoord is afgesproken dat er nog een extra taakstelling komt van € 3,4 miljoen. Bij het opstellen van deze begroting bleek het nodig aanvullende taakstellingen op te leggen. De totale bezuinigingsopgave voor de komende raadsperiode is nu als volgt: Tabel 4-3
bedragen x € 1 miljoen
coalitieakkoord
3,40
subsidies
0,50
taakstelling veiligheidsregio wordt taakstelling programma veiligheid
0,13
aanvullende taakstelling algemeen
0,70
aanvullende taakstelling op Jeugd & maatschappelijke ondersteuning en Participatie, werk & inkomen
0,35 5,08
Bij de Voorjaarsnota 2016 zullen deze taakstellingen met maatregelen worden ingevuld. De bezuinigingen komt dan voor het eerst in de Programmabegroting 2016 in de bezuinigingsmonitor. Coalitieakkoord Dit betreft de taakstelling zoals afgesproken in het coalitieakkoord. Subsidies In het coalitieakkoord is afgesproken dat er € 1 miljoen zou worden bezuinigd op subsidies. Bij het opstellen van de begroting bleek dit een te zware opgave voor onze gesubsidieerde instellingen. Daarom is besloten de taakstelling te verlagen tot € 500.000. Het resterende deel van de oorspronkelijke bezuiniging op de subsidies van € 500.000, is toegevoegd aan de algemene taakstellingen. Veiligheid Het college had het voornemen een deel van de taakstelling subsidies in te vullen door de gesubisideerde instellingen geen loon- en prijscompensatie toe te kennen. Het blijkt niet haalbaar om dit ook bij de veiligheidsregio toe te passen. De begroting van de veiligheidsregio is reeds vastgesteld en de uitgaven van een gemeenschappelijke regeling dienen verplicht in de gemeentebegroting te worden opgenomen. De bezuiniging zal nu worden ingevuld binnen het totale programma veiligheid.
pag.138 Programmabegroting 2015
Aanvullende taakstelling algemeen Om alle noodzakelijke lasten in de begroting af te kunnen dekken is een aanvullende taakstelling nodig van € 0,7 miljoen. Aanvullende taakstelling op Jeugd & maatschappelijke ondersteuning en Participatie, werk & inkomen Binnen beide programma’s wordt vanaf 2016 gezamenlijk invulling gegeven aan een additionele taakstelling van € 350.000. Bij de Voorjaarsnota 2016 zal een voorstel worden gedaan welke maatregelen worden genomen om de taakstellingen concreet in te vullen.
pag.139 Programmabegroting 2015
Hoofdstuk 5
5 Paragrafen 5.1 Fonds Verstedelijking Almere Inleiding De paragraaf Fonds Verstedelijking (FVA) is een nieuwe paragraaf in de programmabegroting van de gemeente Almere. In de Rijksstructuurvisie Amsterdam Almere Markermeer heeft het Rijk haar ambities vermeld ten aanzien van de ontwikkeling van de regio om de internationale concurrentiepositie van de regio te versterken. In de Uitvoeringsovereenkomst stellen het Rijk, de provincie Flevoland en de gemeente Almere het volgende: “De gezamenlijke ambitie is om Almere door te ontwikkelen tot een stad waar het prettig is om te wonen, te werken en te recreëren. Om hooggekwalificeerd personeel, bedrijven, kennisinstellingen en instituten uit binnen- en buitenland aan te trekken, wordt een diverse stedelijke omgeving ontwikkeld met nieuwe goed ontsloten hoogstedelijke en landelijke milieus. De nieuw te ontwikkelen stadsdelen passen in het unieke meerkernige stadsconcept. Almere is een evenwichtige stad met een diverse bevolking en goede voorzieningen op het gebied van cultuur, onderwijs, sport en werkgelegenheid. Met haar jonge bevolking kan Almere human capital leveren aan de economie van de Noordelijke Randstad. Dit profiel zorgt voor een complementariteit in de Noordvleugel en daarmee voor een versterking van de internationale concurrentiepositie.” Almere ontwikkelt zich kortom tot een concurrerende stad, een Growing Green city en stad van talenten. Om dit te versterken, ontwikkelen we knooppuntprojecten. Deze bevinden zich op het snijvlak van verschillende thema’s en beleidsterreinen, en verbinden de werelden van ondernemerschap, onderzoek, onderwijs en gemeentelijk beleid. Eén van de afspraken uit de Uitvoeringsovereenkomst is het inrichten van het gezamenlijk Fonds Verstedelijking Almere. Het Fonds Verstedelijking Almere (FVA) wordt in 2015 ingesteld. In de programmabegroting van de gemeente Almere wordt het FVA als bestemmingsreserve opgenomen. Daarom wordt hiervoor een paragraaf in de begroting ingericht. In deze paragraaf wordt achtereenvolgens behandeld: 1. instelling van het Fonds verstedelijking Almere; 2. werking van het Fonds verstedelijking Almere; 3. voeding van het Fonds verstedelijking Almere; 4. jaarprogramma 2015.
Ook de Provincie Flevoland en het Rijk nemen hun bijdragen op in hun begroting. Instelling van het FVA Op 20 november 2013 ondertekenden het Rijk, de provincie Flevoland en de gemeente Almere de Uitvoeringsovereenkomst Almere 2.0. Met deze uitvoeringsovereenkomst leggen partijen de afspraken vast om tot uitvoering te komen van de stedelijke ambitie Almere zoals uitgewerkt in de Rijksstructuurvisie Amsterdam-Almere-Markermeer. De ontwikkeling van het toekomstperspectief is een opgave die uitstijgt boven de reguliere taken en verantwoordelijkheden van de afzonderlijke partijen. Alleen door een gezamenlijk optreden van de partijen, alsmede de gecoördineerde inzet van de middelen en instrumenten van de partijen kan de opgave met succes worden opgepakt.
pag.143 Programmabegroting 2015
Het Rijk, de provincie Flevoland en de gemeente Almere hebben in de Uitvoeringsovereenkomst afgesproken dat zij gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor het financieel kader voor de realisatie van de integrale ontwikkeling van Almere 2.0. Partijen stellen, met het oog op een gezamenlijke, integrale en gecoördineerde aanpak een financieel kader op voor de realisatie van Almere 2.0. Dit kader is gericht op het creëren van financiële condities voor de integrale ontwikkeling. Partijen onderkennen dat realisering van Almere 2.0 alleen kan plaatsvinden op een voor alle partijen financieel verantwoorde wijze. De Partijen hebben besloten om ter bekostiging van de opgave één gezamenlijk Fonds Verstedelijking Almere in te stellen. Voor de invulling van dit FVA is gekozen om een bestemmingsreserve binnen de gemeentelijke begroting van Almere in te richten. Gezamenlijke besluitvorming over de inzet van het FVA wordt voorbereid middels besluitvorming in het Overleg Almere 2.0 waarin alle partijen vertegenwoordigd zijn. Namens de gemeente zitten de wethouder Almere 2.0 (verantwoordelijk wethouder) en de wethouder Financiën (fondsbeheerder) in het Overleg Almere 2.0. Omdat het FVA een bestemmingsreserve is, besluit de gemeenteraad van Almere uiteindelijk over de beschikbaar stelling van de middelen. Het Rijk, de Provincie en gemeente (als gezamenlijke voeders van het Fonds) hebben afgesproken dat hiertoe het Overleg Almere 2.0 in gezamenlijkheid het overeengekomen concept jaarprogramma zal aanbieden. Werking van het FVA Partijen stellen in het Overleg Almere 2.0 jaarlijks een jaarprogramma en een meerjarenprogramma op. Dit gebeurt op basis van voorstellen die worden opgesteld door de (bestuurlijke) overleggen van de gebiedsontwikkelingen en de thema’s alsmede de inzichten uit de monitor Almere 2.0. Hierin worden de middelen in het FVA en mogelijke additionele geldstromen voor de realisatie van Almere 2.0 van zowel betrokken partijen als derden inzichtelijk gemaakt. In (nagenoeg) elk van die bestuurlijke overleggen heeft een portefeuillehouder van de gemeente en de provincie zitting. De interne gemeentelijke afstemming ten aanzien van de inzet van het FVA vindt plaats via de stuurgroep Almere 2.0 waarin alle collegeleden zitting hebben. In de Nadere Uitwerking Financieel kader (april 2014) vastgesteld door het Overleg Almere 2.0 is de procesgang middels onderstaand schema beschreven.
pag.144 Programmabegroting 2015
Op basis van aanvragen uit de (gezamenlijke) bestuurlijke overleggen stelt het Overleg Almere 2.0 een concept jaarprogramma en meerjarenprogramma vast. Deze wordt aangeboden aan de drie overheden voor formele besluitvorming. Elk van de partijen neemt formeel alleen een besluit over de inzet van hun eigen geldstroom ten behoeve van investeringen. Omdat het FVA een gemeentelijke bestemmingsreserve is, waarvan de dotatie en onttrekking is opgenomen in de begroting van de gemeente Almere is de gemeenteraad verantwoordelijk voor de bekrachtiging van het volledige budget voor het jaarprogramma en meerjarenprogramma. Voor de gemeentelijke inzet in de bestuurlijke overleggen zal het college met u steeds het gesprek aangaan, in ieder geval ten tijde van de Voorjaarsnota. Belangrijke inhoudelijke thema’s binnen het FVA zijn: a. Almere Tafel; b. Onderwijsstructuur; c. Culturele infrastructuur; d. Sportinfrastructuur; e. Economie en Floriade; f. Duurzaamheid; g. Programma groenblauw; De kaders voor deze thema’s zijn door de overheden gezamenlijk vastgesteld in de diverse visies die in de Stuurgroep RRAAM zijn vastgesteld. Voor het Overleg Almere 2.0 wordt voor de realisatie van Almere 2.0 een Lange termijn Investering Strategie Almere 2.0 (LISA) opgesteld. Deze notitie geeft een handvat voor een strategische inzet op de lange termijn van het FVA. De reeds geformuleerde visies zijn voor LISA uitgangspunt. Op basis van dit document kan het Overleg Almere 2.0 sturen (anticiperen) op (omvangrijke) investeringen en inspanningen in de toekomst. In de bespreking van deze strategie brengt het college de ambities uit het coalitieakkoord in.
pag.145 Programmabegroting 2015
Voeding van het FVA De verwachte voeding van het FVA bestaat op hoofdlijnen uit: extra inkomsten Gemeentefonds (€ 7 miljoen vanaf 2015, het bedrag groeit mee met de jaarlijkse accresberekening, volgens een eerste indicatie oplopend tot € 7,24 miljoen in 2019);
jaarlijkse bijdrage van de provincie, vanaf 2016 € 6,2 miljoen. In 2015 zal definitief helderheid worden geboden over de provinciale bijdrage voor de lange termijn;
grondopbrengsten Oosterwold. Momenteel is nog te onzeker wat de omvang van de verwachte grondopbrengsten zal zijn;
rentetoevoeging aan de reserve. Gerekend zal worden met een nader te bepalen rekenregel gebaseerd op de percentages schatkist bankieren.
Jaarprogramma 2015 Voor 2015 is het eerste jaarprogramma FVA opgesteld. Opstarten uitvoering Naast het Fonds Verstedelijking Almere rondt de provincie in 2015 de investeringen uit haar Investeringsprogramma Flevoland Almere (IFA-2) af. Hiervoor zijn in 2014 de volgende aanvragen gedaan en in behandeling genomen: Almeers Kenniscentrum Talent(sport); Hectare Cultuur (cultuur); Reedewaard (zorg); Onderdoorgang A6 (bereikbaarheid); GWIA (Gezondheid, welzijn, innovatiecentrum Almere). Naar verwachting komen deze aanvragen vanaf 2015 tot uitvoering.
Daarnaast is een aantal projecten en activiteiten voor de uitvoering van Almere 2.0 opgestart. De organische ontwikkeling van Oosterwold is in uitvoering genomen.
De start van het woningbouwatelier voor 2014 en 2015 is door de gemeente Almere en het ministerie BZK gezamenlijk bekostigd. Dit atelier is in maart 2014 gestart. De gebiedsontwikkeling Weerwater, waar de wereldtentoonstelling Floriade is voorzien, is opgestart. De Almere Tafel (borging kwaliteit bestaande stad) voor het jaar 2015 is in voorbereiding. De haalbaarheid van het zonnepanelenpark Braambergen wordt met partners onderzocht. Voor het groenblauw raamwerk is het gezamenlijk projectbureau opgestart.
Het college werkt samen met de provincie en het Rijk de komende periode twee onderwerpen uit het coalitieakkoord uit, te weten: Het toewerken naar universitair onderwijs (magneetfunctie) en Innovatieve projecten. Aanvragen FVA 2015
De aanvragen voor het jaar- en meerjarenprogramma 2015 FVA zijn geïnventariseerd. Daarbij zijn in de voorbereiding door het Overleg Almere 2.0 de volgende vereisten gesteld voor de aanvragen:
bijdragen aan de doelen van Almere 2.0 en passen in de meerjarenvisie Almere 2.0; zekerheid tot uitvoering; het investeringsbesluit niet langer kan worden uitgesteld; aanvraag wordt ingediend door het bestuurlijk overleg van het thema of gebied.
pag.146 Programmabegroting 2015
De geïnventariseerde aanvragen zijn besproken in het Overleg Almere 2.0. Het Overleg Almere 2.0 heeft besloten de volgende kosten voor het jaarprogramma 2015 voor te stellen: Tabel 5-1
bedragen x € 1.000 gemeente
provincie
rijk
totaal
proceskosten Almere
900
900
proceskosten Oosterwold revolverend
200
200
totaal jaarprogramma
1.100
1.100
beschikbaar
7.000
7.000
reservering
5.900
5.900
In het Overleg Almere 2.0 is besloten om voor het jaar programma 2015 nog geen inhoudelijke aanvragen te behandelen. De Lange termijn Investering Strategie Almere 2.0 (LISA) wordt het uitgangspunt voor de behandeling van de inhoudelijke aanvragen. Deze strategie vormt de basis voor inhoudelijke aanvragen. In het Overleg Almere 2.0 van 4 september 2014 is afgesproken dat na vaststelling van LISA eenmalig nog aanvragen voor het programma 2015 zullen worden behandeld, zodanig dat uiterlijk in het voorjaar 2015 hierover definitieve besluitvorming mogelijk is.
pag.147 Programmabegroting 2015
5.2 Aanjaaggelden In het coalitieakkoord 2014-2018 hebben wij de term aanjaaggelden geïntroduceerd. De bedoeling is om de komende periode extra zetjes te geven aan initiatieven in de stad of een impuls te geven aan onderwerpen die voor de stad belangrijk zijn. Ondanks de noodzaak tot bezuinigen, kiezen wij er voor om extra te investeren in onderstaande beleidsterreinen: 1. Innovatie. 2. Kunst en cultuur. 3. Onderwijs en onderwijs en arbeidsmarkt. 4. Wonen en wijken. Voor de inzet van aanjaaggelden hebben wij de volgende criteria geformuleerd: 1. De invulling vindt plaats in samenwerking met de betrokkenen in Almere en de raad. 2. Er wordt aangejaagd met co-financiering. 3. Het aanjagen heeft structurele effecten. 4. Aanjagen is geen structurele financiering. 5. Na twee jaar wordt een tussentijdse evaluatie gehouden. In aanloop naar de totstandkoming van deze Programmabegroting 2015, hebben we ervaren dat het een gedegen voorbereiding vergt om met voorstellen te komen die aan bovenstaande criteria voldoen. We kiezen er daarom voor de voorgestelde bedragen die onder de noemer ‘aanjaaggelden’ beschikbaar worden gesteld bij deze begroting door uw raad vast te laten stellen. De aanjaaggelden zijn daarmee binnen de gemeentelijke begroting beklemd, maar nog niet aan specifieke projecten toegekend. Over de invulling van de aanjaaggelden gaan wij graag op korte termijn met uw raad in gesprek. De aanbevelingen van het rekenkameronderzoek Inzet van impulsgelden in Almere (februari 2014) bieden een goed vertrekpunt voor de verdere bespreking en besluitvorming inzake de besteding van de aanjaaggelden. Wij zijn van mening dat het politieke karakter van de aanjaaggelden en de bijbehorende criteria het rechtvaardigen om de jaarlijkse besteding ervan aan uw raad aan te bieden in een apart raadsvoorstel. Daarbij willen we ook aandacht besteden aan de wijze waarop we de resultaten ervan monitoren en de effecten worden geborgd. Inzet bij Programmabegroting 2015 Vooruitlopend op de gesprekken die wij zullen voeren over de invulling van de aanjaaggelden, hebben wij bij deze begroting de bedragen zoals in het coalitieakkoord waren genoemd op enkele onderdelen verlaagd. Dit hebben we gedaan om het perspectief sluitend te krijgen. Een deel van de middelen, bestemd voor Innovatie, hebben we reeds gereserveerd voor de uitvoering van bestuurlijke vernieuwing. Voor de aanjaaggelden voor het jaar 2015 stellen we voor de volgende bedragen te reserveren: Tabel 5-2
bedragen x € 1.000 2015
2016
2017
2018
innovatie
220
220
300
300
kunst en cultuur
730
785
885
945
1.240
1.330
1.330
1.410
830
885
885
945
3.020
3.220
3.400
3.600
onderwijs, onderwijs en arbeidsmarkt wonen en wijken totaal
pag.148 Programmabegroting 2015 inclusief amendementen
5.3 Lokale heffingen inclusief lokale lastenstrategie Algemeen In deze paragraaf schetsen wij u een beeld van de ontwikkelingen op dit beleidsterrein. Het beleid ten aanzien van de lokale heffingen is gebaseerd op de in het coalitieakkoord vastgelegde uitgangspunten, te weten: kostendekkende tarieven en lokale belastingen, die - binnen de wettelijke norm - geïndexeerd worden met inflatie. Hieronder geven wij de ontwikkeling van de belangrijkste heffingen weer voor een huishouding.3 Tabel 5-3
Bedragen x € 1, -
woonlasten bij een woning met een WOZ-waarde van € 191.600
2014
2015
%
OZB
275,36
281,55
2,25%
afvalstoffenheffing
306,39
311,55
1,68%
rioolheffing
127,78
132,57
3,75%
totaal
709,53
725,67
2,27%
Zoals uit de tabel blijkt stijgen de woonlasten in dit geval met 2,27%. Dat is € 16,14 per huishouden (inclusief trend).
Onroerende zaak belasting (OZB) Hertaxatie Waardering Onroerende Zaken (WOZ)4 Op 1 januari 2015 begint een nieuw waarde tijdvak voor de WOZ, met als peildatum 1 januari 2014. Uit publicaties van het CBS blijkt dat bestaande koopwoningen in Nederland gemiddeld 3,0 procent en de nietwoningen gemiddeld 3,5 procent goedkoper zijn dan vorig jaar. Dergelijke ontwikkelingen doen zich niet alleen landelijk, maar ook in Almere voor. Net als in voorgaande jaren worden de marktontwikkelingen in Almere in de tarieven verrekend. Als de waarde van het onroerend goed daalt, dan stijgt het tarief. In onderstaand voorbeeld is de werking van het weegschaalprincipe in beeld gebracht, voor een woning waarvan de gemiddelde WOZ waarde vorig jaar nog € 191.620 bedroeg5 en die op waardepeildatum 1 januari 2014 drie procent lager getaxeerd wordt op € 186.039. Na verdiscontering van het effect van de hertaxatie voor deze woning in het tarief blijft de aanslag ozb gelijk. Dit uitgangspunt geldt ook voor de totale opbrengst van de ozb na hertaxatie: ook deze blijft gelijk. Tabel 5-4 woonlasten bij een woning met een WOZ-waarde van € 191.600 WOZ waarde Tarief OZB
bedragen x € 1,2014
effect
2014 na
hertaxatie
hertaxatie
191.620
-3,0%
186.039
186.039
0,1437%
+3,0%
0,1480%
0,1513%
275,36
281,55
275,36
2015
%
2,25%
3
De gemeentelijke woonlasten bestaan uit het bedrag dat een huishouden betaalt aan OZB, afvalstoffenheffing en rioolheffing. Bron: Waarderingskamer marktontwikkeling tussen 1 januari 2013 en 1 januari 2014. 5 Zoals opgenomen in het getallenvoorbeeld van de tarievennota 2014. 4
pag.149 Programmabegroting 2015
Trendmatige verhoging 1,25 % Het Centraal Planbureau heeft in september 2014 een indicatie afgegeven voor de loon- en prijsontwikkeling voor het komend jaar. De verwachting is dat het percentage op 1,25% zal uitkomen. Dit percentage geeft een beeld van de algemene trendmatige ontwikkeling. De tarieven in de belastingverordeningen en tarievenbesluiten 2015 zullen op basis van dit percentage worden verhoogd met 1,25%. Ook de overige privaatrechtelijke tarieven, waaronder de sporttarieven, worden met 1,25% verhoogd. Extra stijging 1% OZB Bij de programmabegroting 2009 hebben wij voorgesteld om de OZB tarieven tot 2018 jaarlijks extra te verhogen met 1% (boven de trend) ter gedeeltelijke dekking van de problematiek rondom de vervanging en het groot onderhoud in de openbare ruimte. De formele besluitvorming hierover vindt (elk jaar) plaats bij de vaststelling van de tarievennota in het najaar. Verschuiving OZB bedrijfspanden Met ingang van 2016 verschuiven wij het gebruikersdeel van de OZB voor bedrijfspanden van huurder naar eigenaar. Voor de eigenaar die tevens gebruiker van een bedrijfspand is, levert dit geen verandering van de lasten op. Voor eigenaren die panden verhuren verandert er wel iets; zij worden geconfronteerd met hogere lasten. Om deze eigenaren in de gelegenheid te stellen om deze lasten contractueel te verrekenen met de huurders voeren wij de maatregel pas over een jaar in. Als eigenaren de OZB niet doorbelasten aan huurders van bedrijfspanden levert de verschuiving van huurder naar eigenaar mogelijk een lastenverlichting op voor huurders van bedrijfspanden. Het is ook een efficiencymaatregel (één aanslag in plaats van twee). De maatregel levert een structurele meeropbrengst op doordat bij leegstand de OZB-opbrengst niet langer wegvalt. Onderstaand zijn de effecten van deze verschuiving en de hertaxatie op het tarief in beeld gebracht. Tabel 5-5 tarief
2014
wordt
niet-woningen eigenaren
0,264%
0,477%
niet-woningen gebruikers
0,213%
nihil
totaal
0,477%
0,477%
2014 na
20156
hertaxatie 0,494%
0,505% nihil
0,494%
0,505%
Afvalstoffenheffing Almere heeft de ambitie om een stad zonder afval te worden. Omdat de hoeveelheid te verbranden restafval de afgelopen jaren gestaag terugliep en de hoeveelheid grondstoffen steeg, vertoonde ook het tarief van de afvalstoffenheffing een neerwaartse trend. Deze reductie van restafval zal zich ook in 2015 voortzetten. Het succes van de promotie acties van de campagne ‘Almere stad zonder afval’ dragen bij aan een scheidingsgedragsverandering bij de inwoners. Als gevolg van de tussen het verpakkende bedrijfsleven en de VNG afgesproken vergoedingsregeling wordt het mogelijk om ook drankenkartons en blik in de plastic container in te zamelen. Dit zal een verdere reductie van het restafval veroorzaken. Invoering ervan kan budgettair neutraal plaatsvinden.
6
Tarief is slechts indicatief, ingeval gemiddelde Woz-waarde van niet woningen 3,5% lager uitvalt dan vorig jaar. De uitkomsten van de hertaxatie komen pas in de loop van oktober 2014 beschikbaar. Op basis van deze uitkomsten wordt het tarief definitief vastgesteld. Via de Tarievennota 2015 wordt u hierover geïnformeerd.
pag.150 Programmabegroting 2015
Tariefvoorstel In onderstaande tabel zijn de voorgestelde tariefmaatregelen in beeld gebracht. Als gevolg van met name de milieubelasting van het Rijk zien wij ons genoodzaakt om het tarief € 5,16 te verhogen. Tabel 5-6
bedragen x € 1,-
omschrijving
financieel effect
tarief
tarief 2014
306,39
effect door scheidingsgedrag en marktprijzen: restafval gereduceerd tot 150 kg per huishouden
-243.000
bioafval
-3,17
203.600
2,66
-180.000
-2,35
kunststof verpakkingen
110.400
1,44
drankenkarton[1]
-68.700
-0,9
blik
-8.300
-0,11
drankenk./blik
77.000
1,01
GFT aanbestedingsvoordeel
250.000
-3,27
taakstelling samenwerking
-250.000
3,27
subtotaal
-109.000
-1,42
198.000
2,59
papier
trendmatige verhoging 1,25% over loon- en prijsgevoelig landelijke belasting op verbranden
449.000
5,86
lagere leegstand, meer objecten in de heffing
-143.000
-1,87
tarief 2015
395.000
311,55
Hieronder wordt dit toegelicht. Restafval Tabel 5-7 soort grondstof/afval Restafval bioafval /GFT
tonnen afval 2012
2013
43.650
43.650
34.640
38.200
32.100
7.950
8.500
8.500
9.800
11.800
2014 begroot 2014 prognose
2015
Dankzij het verbeterde scheidingsgedrag van onze inwoners daalt het aanbod van de hoeveelheid restafval, waardoor het tarief kan dalen. We gaan ervanuit dat de hoeveelheid restafval van 175 kg per inwoner begin 2015 zal afnemen naar 150 kg per inwoner per jaar aan het eind van 2015 (dus gemiddeld 162,5 kg per inwoner per jaar). De begrote hoeveelheid restafval in 2015 is op dit gemiddelde gebaseerd. Milieubelasting rijk Door het Rijk wordt per 1 januari 2015 naar verwachting een extra belasting op verbranden en storten van kracht van circa € 13 per ton. Er wordt hier landelijk een extra belastingopbrengst van circa 100 miljoen euro mee beoogd. Deze extra belastingopbrengst moet uit de afvalstoffenheffing worden bekostigd en betekent voor Almere een niet beïnvloedbare kostenverhoging op de verwerkingskosten van € 449.000 en daarmee een stijging van het tarief met € 5,86. Bioafval/GFT Ten opzichte van de ramingen van vorig jaar wordt een aanzienlijke toename van het bioafval verwacht (circa.3.300 ton). Dit leidt tot extra verwerkingskosten op dit onderdeel. Tabel 5-8
tonnen afval 2012
2013
Papier
11.050
11.050
11.500
10.500
11.000
Plastic
3.130
3.310
3.759
3.300
3.550
soort grondstof/afval
2014 begroot 2014 prognose
2015
pag.151 Programmabegroting 2015
Papier Voor papier is in 2014 een gunstige overeenkomst gesloten, waardoor er extra inkomsten worden gerealiseerd. Plastic In de begroting 2014 is ervanuit gegaan dat de afname van het restafval voor een groot deel terug zou komen in de hoeveelheid ingezamelde kunststof verpakkingen. Dit blijkt niet het geval, de toename zit vooral in het bioafval. Hierdoor blijft de verwachte ingezamelde hoeveelheid in 2014 circa 10% achter bij de begroting. We hebben de hoeveelheid voor 2015 dan ook geschat op basis van de realisatie tot en met juli 2014. De prijs die we vergoed krijgen voor het ingezamelde verpakkingsafval is in 2015 € 22 per ton lager dan in 2014. Om deze fors lagere inkomsten af te dekken is een verhoging van de heffing noodzakelijk. GFT aanbestedingsvoordeel In juli 2014 is er een nieuw contract afgesloten met Orgaworld uit Lelystad voor de verwerking van het Almeerse GFT (bioafval). Het tarief voor verwerking is met circa € 20 per ton naar beneden bijgesteld en ook de boete is vervallen. Het voordeel dat hiermee is behaald bedraagt structureel € 600.000 op jaarbasis vanaf 2015. De afvalstoffenheffing is niet volledig kostendekkend, omdat de kosten van kwijtschelding niet uit het tarief wordt afgedekt, maar uit de algemene middelen. Via dit aanbestedingsvoordeel wordt structureel € 0,6 miljoen aan kwijtschelding in het tarief ondergebracht. Hiervan is in voorgaande jaren al € 0,35 miljoen verwerkt. Lagere leegstand - meer objecten in de heffing In 2013 heeft een gemeentebrede controle plaatsgevonden op leegstand van woningen en bedrijven, waardoor de kosten voor het inzamelen van huishoudelijk afval over meer huishoudens omgeslagen kan worden. Verplaatsing recycleperron Het huidige recycleperron op de Steiger in Almere Haven voldoet niet meer aan de geldende milieueisen. Daarbij loopt de nieuwe Steigerdreef in het kader van de uitbreiding van de A6 dwars door het huidige perron. Reden om een nieuw recycleperron te ontwikkelen. Het perron moet uitdagen tot verder scheiden van afval en het omgaan met grondstoffen zal op aansprekende wijze worden getoond (educatiefunctie). Dit betekent veel voor de uitstraling en functionaliteit van het perron. Onze ambitie is dan ook om in 2015 een betaalbaar en innovatief ontwerp te realiseren. Het perron kan hiermee als motor dienen voor verdere ontwikkeling van de circulaire economie op bedrijventerrein. Vanaf 2017 zullen de eventuele effecten hiervan verwerkt worden in de heffing.
Rioolheffing Met de rioolheffing worden de kosten van beheer en onderhoud én het nakomen van de zorgplicht voor afval- hemel- en grondwater afgedekt. Deze kosten zijn verbonden aan de inzameling en transport van afvalwater, en het inzamelen, opvangen en afvoeren van regen- en/of grondwater ter voorkoming van overlast. De rioolheffing wordt jaarlijks bijgesteld op basis van de afspraken uit het Gemeentelijk Waterhuishouding Plan (GWHP). Het GWHP bundelt de hoofdlijnen van alle relevante beleidsdocumenten over waterhuishouding en geeft daarmee structuur en samenhang aan de gemeentelijke zorg over de waterhuishouding (afval-, hemel-, grond- en oppervlaktewater). Het huidige GWHP is in 2011 vastgesteld en heeft een looptijd tot en met 2016. Vanaf 1 januari 2017 dient het nieuwe GWHP van kracht te zijn (wettelijke plicht). Hiermee starten wij al in 2015; zodat er voldoende tijd is om samen met uw raad én partners te verkennen hoe dit plan minder technisch en toegankelijker kan worden opgesteld voor buitenstaanders. Ook gaan wij onderzoeken welke thema’s vanuit duurzaamheid, innovatie, stadsontwikkeling, toerisme en waterrecreatie relevant zijn voor het GWHP.
pag.152 Programmabegroting 2015
Voorts is bij de Programmabegroting 2007 besloten en bevestigd bij het vaststellen van het GWHP om te gaan ‘sparen’ voor de toekomstige vervanging van het rioolstelsel. Het rioolstelsel moet in de periode 20352065 vervangen gaan worden. Deze investering wordt via een jaarlijkse stijging van het tarief met 2,5% afgedekt. Daarnaast vindt ook nog de inflatiecorrectie van 1,25% plaats.
Parkeren Een goede bereikbaarheid is randvoorwaarde voor een gezond vestigingsklimaat in Almere. Parkeren vervult de schakelfunctie tussen verkeer en bereikbaarheid enerzijds en verblijf en bezoek aan winkels, woningen, kantoren en voorzieningen anderzijds. De parkeertarieven voor een (kort) bezoek aan de stad zullen in 2015 voor het tweede jaar op rij niet worden verhoogd. Op de tarieven voor abonnementen en dergelijke zal alleen een inflatiecorrectie worden toegepast. Voor de parkeertarieven in 2015 wordt het volgende voorgesteld: Het tarief voor kort parkeren blijft voor 2015 gelijk. De tarieven voor abonnementen en vergunningen worden met de inflatiecorrectie van 1,25% verhoogd. Het betaald parkeren in Almere Buiten kent een lange gewenningstijd. In het coalitieakkoord is een gebaar gemaakt naar de ondernemers in Almere Buiten. Conform het voorstel van de ondernemers is per 1 augustus 2014 het dagtarief in Almere Buiten verlaagd van € 5 naar € 2. Door invoering van het dagtarief naar € 2 is het avondtarief vervallen. De tariefeenheden die van toepassing zijn in 2014 blijven ook voor 2015 gelden. Op straat geldt een tarief-eenheid van 5 minuten in Almere Stad en 4 minuten in Almere Buiten. In de garages in Almere Stad en Almere Buiten is dat per 15 minuten.
Wabo leges Bij de begroting 2014 is er een extra tarief ingevoerd voor de begeleiding van incomplete WABO-aanvragen. De meeropbrengst van het extra tarief werd ingeschat op € 600.000 in 2014, hieruit konden de kosten van de extra ambtelijke inzet gedekt worden. Gedurende het jaar is gebleken dat de inkomsten uit de aanvullende tarieven nihil is, doordat de kwaliteit en compleetheid van de ingediende aanvragen is verbeterd. Dit komt doordat initiatiefnemers alvorens en tijdens de aanvraag zich beter laten informeren. Hierdoor is er na de eerste wettelijke aanvulling geen sprake meer van incompleetheid en worden er dus ook geen extra leges opgelegd. De verwachting is dat deze lijn zich in 2015 ook voortzet. Tegelijkertijd nemen de verwachte inkomsten uit incidentele projecten toe. We werken onder meer in opdracht van de gemeente Muiden aan de verbreding van de A1 en toetsen constructies voor de gemeente Zeewolde. Voor 2014 en 2015 wordt er daardoor per saldo geen financieel risico verwacht. Voor 2015 continueren we de inzet zoals met u afgesproken in 2014.
Teruggaafregeling bij intrekking van een aanvraag Vanuit een oogpunt van redelijke belastingheffing bestaat in de huidige verordening een teruggaafregeling voor leges. Deze regeling is opgenomen voor gevallen waarin de aanvrager zijn aanvraag om een vergunning of ontheffing intrekt nadat deze in behandeling is genomen. Dit doet recht aan het principe van kostendekkendheid. Deze teruggaafregeling is nu ook van toepassing op aanvragen van vergunningen voor handelsreclame, horeca, speelautomatenhallen, evenementen, seks-inrichtingen en kinderopvang.
Afschaffen precario Begin juli 2014 is een motie om precario op terrassen, uitstallingen, reclameborden en speeltoestellen af te schaffen door uw raad aangenomen. De verordening wordt hierop aangepast, zodat hierover per 1 januari 2015 geen precario meer verschuldigd is.
pag.153 Programmabegroting 2015
5.4 Weerstandsvermogen en risicobeheersing Inleiding Het weerstandsvermogen is de mate waarin de gemeente in staat is om de ingeschatte risico’s financieel op te vangen. Het beleid rond het weerstandsvermogen en risico’s is vastgelegd in de kadernota weerstandsvermogen uit 2006. Wij zijn voornemens om deze kadernota te actualiseren en aan te laten sluiten op de in 2013 gepubliceerde aanbevelingen van de Commissie BBV (Besluit Begroting en Verantwoording) die landelijk onderzoek heeft gedaan naar de informatiekwaliteit van de paragraaf. Een van de aanbevelingen is om in de paragraaf weerstandsvermogen meer in te gaan op risicobeheersing. Deze aanbeveling hebben we in de huidige paragraaf doorgevoerd. Risicobeheersing is het geheel aan maatregelen dat bewust genomen wordt door het college om gesignaleerde risico’s te vermijden, over te dragen, te verminderen of te accepteren. In alle keuzes van de gemeente is het van belang de ontwikkeling van de risico’s en de genomen beheersmaatregel te monitoren. En als een risico zich daadwerkelijk voordoet om dan keuzes te maken in acties die de schade kunnen beperken. De weerstandscapaciteit is het eigen vermogen van de gemeente, dat vrijgemaakt kan worden om de financiële effecten van risico’s op te vangen, zonder dat dit gevolgen heeft voor de continuïteit van gemeentelijke taken. In deze paragraaf vindt u de vergelijking van de geïdentificeerde risico’s met de weerstandscapaciteit. In de kadernota weerstandsvermogen is voorgeschreven hoe risico’s geïnventariseerd en beschreven moeten worden en is er beleid geformuleerd omtrent de minimale omvang van de weerstandscapaciteit. De omvang van de weerstandscapaciteit (saldireserve) wordt bepaald door: een vast minimumbedrag (aantal inwoners per 1 januari x € 90), dit minimumbedrag per inwoner wordt aangepast als de risico’s langdurig in omvang toenemen of afnemen; de saldireserve wordt in principe niet aangepast indien de berekende financiële omvang van de risico’s incidenteel minder dan 125% van de saldireserve bedraagt.
Risicobeheersing Inherente risico’s Aan het nastreven van doelen, aan het willen benutten van kansen, aan het uitvoeren van wettelijke taken, overal kunnen risico’s op de loer liggen dat het niet zo gaat als gepland of gewenst. Deze risico’s noemen we inherent zolang we nog niet besloten hebben om beheersmaatregelen te treffen. Als je deze risico’s in beeld brengt en analyseert naar oorzaak en gevolg, kun je op de oorzaken beheersmaatregelen bedenken en bewust actie ondernemen. De mate waarin het lukt om met beheersmaatregelen het gewenste eindresultaat te bereiken binnen de gestelde voorwaarden noemen we risicobeheersing. Er zullen echter inherente risico’s zijn waarop je bewust geen actieve risicobeheersing inzet. Bijvoorbeeld omdat de kosten van de beheersmaatregel naar verwachting groter zijn dan het negatieve financiële effect van het risico. Strategische risico’s en operationele risico’s Tot en met de Programmabegroting 2014 zijn de restrisico’s gesorteerd op de inschatting van de kans dat het risico zich voor zou kunnen doen, te weten van Hoog 60%, naar Gemiddeld 40% en Laag 20%. Vanaf de Programmareke‐ ning 2013 wordt onderscheid gemaakt in strategische‐ en operationele risico’s. Strategische risico’s: Wat houdt ons af van het bereiken van doelstellingen, dit zijn vaker structurele of lange termijn risico’s. Operationele risico’s: Wat zijn de mogelijke verstoringen van processen, dit zijn vaker incidentele of middellange en korte termijn risico’s. Enkele risico’s kunnen bij openbaarmaking de positie van de gemeente schaden. Deze vertrouwelijke risico’s worden daarom in een geheime raadsbrief nader toegelicht.
pag.154 Programmabegroting 2015
Restrisico’s De inschatting van het risico, na beheersmaatregelen, noemen we restrisico. Als er voor een risico bewust geen beheersmaatregel genomen wordt spreken we van een geaccepteerd restrisico. Deze restrisico’s worden gespecificeerd in woorden en waar mogelijk wordt hier een inschatting van het geldgevolg (€) en de kans (%) aan toegevoegd, zie hiervoor onderstaande tabel. Het verschil tussen inherente risico’s en rest risico’s wordt gemaakt om, conform de richtlijnen van de Commissie BBV, de activiteiten van risicobeheersing beter te kunnen duiden. In de inventarisatie van risico’s bij operationele activiteiten zijn alleen risico’s opgenomen waarvoor geen voorziening of specifieke reserve wordt aangehouden én waarvan het restrisico hoger is dan € 200.000.
Risicoprofiel algemene dienst Belangrijkste ontwikkelingen De belangrijkste ontwikkeling omtrent het risicoprofiel van de gemeente betreft het sociaal domein. Dit is de eerste keer dat wij de kansen en risico’s hebben gekwantificeerd. Het totale risicoprofiel van het sociaal domein is gesaldeerd ingeschat op € 16,3 miljoen. Hiervoor is een reservering benodigd van € 2,9 miljoen. Daarnaast zijn er belangrijke afnames, waaronder Almere Morgen en Convenant Vrom. Deze posten worden hierna toegelicht. Risico inventarisatie Onderstaand geven wij een overzicht van de risico’s van de gemeente. Tabel 5-9
bedragen x € 1.000 restrisico
kans
risicobedrag
risicobedrag oud
(A)
(B)
(A x B)
(JR 2013)
16.286
div%
2.858
0
0
0%
0
0
1.720
60%
1.032
1.620
18.006
60%
3.890
1.620
garanties sport/cultuur
2.469
20%
494
653
garantie huurderving Corrosia
1.112
20%
222
222 760
strategische risico's transities sociaal domein onderwijshuisvesting leegstandsrisico vastgoed (huurderving)
totaal strategische risico's operationele risico's
garantie Gemeenschappelijke Regeling WSW
3.800
20%
760
35.225
Pm
0
0
borgstellingen schulddienstverlening
1.314
20%
263
200
CV Omala
2.000
60%
1.200
1.200 2.900
garantstelling Huisvuilcentrale
Almere Morgen transitie en migratie ict convenant VROM
totaal operationele risico's overige risico's vertrouwelijke risico's eindtotaal
750
40%
300
1.442
div%
343
843
0
20%
0
1.560
50.798
29%
4.119
8.338
1.514
div%
568
388
31.445
20%
8.074
7.650
101.763
35%
16.651
17.996
reserveren € 90 per inwoner
17.720
vrije ruimte saldireserve
17.157
pag.155 Programmabegroting 2015
Confrontatie risicoprofiel algemene dienst met saldireserve Zoals uit bovenstaand overzicht blijkt, bedraagt het eindtotaal van het risicobedrag € 16,7 miljoen. Dat is gunstiger dan de norm van € 90 per inwoner. Op grond van deze norm dienen wij minimaal € 17,7 miljoen te reserveren. Het risicoprofiel is ook gunstiger dan de vrije ruimte van onze saldireserve. Deze bedraagt op dit moment € 17,2 miljoen. Om deze reden is het niet nodig de saldireserve aan te vullen.
Transities sociaal domein Risico Met betrekking tot het rijksbeleid rondom (de invoering van) de transities in het sociaal domein is in onderstaande tabel een inventarisatie opgenomen van de risico’s (min) en kansen (plus). We zijn in deze fase gekomen, van een globaal beeld bij de jaarrekening 2013 naar een inventarisatie van concrete items bij deze programmabegroting 2015. Maar we verwachten dat deze tabel de komende maanden en zelfs jaren nog regelmatig zal veranderen. Het gaat namelijk om een decentralisatieoperatie van circa € 144 miljoen, waarbij het Rijk een behoorlijke efficiencykorting heeft doorgevoerd. Na het bottom-up opbouwen van de begroting, lijkt het mogelijk om de operatie binnen het gestelde budget uit te voeren. Beheersmaatregelen Almere is vroeg gestart met het in kaart brengen van de benodigde acties in de transitie en transformatie van het sociaal domein. In oktober 2014 zal het beleidsplan, de uitwerking van de kadernota ‘Doen wat nodig is’, aangeboden worden aan de raad. Almere doet zowel op provinciaal niveau als op landelijk niveau mee aan diverse werkgroepen waarin risico’s en mogelijke beheersmaatregelen op de agenda staan. Ondertussen wordt in de voorbereiding op de transities per 1 januari 2015 hier zo goed mogelijk op geanticipeerd samen met de partners in de stad. Financiële inschatting Het totaal risico is nu gesaldeerd ingeschat op € 16,3 miljoen tegen een kans van 20%. Daarmee wordt €2,9 miljoen gereserveerd in de saldireserve. Tabel 5-10
bedragen x € 1.000
omschrijving
bedrag
kans
resultaat
verdeelmodellen
-11.990
17%
-1.999
4.000
20%
800
verkeerde inschattingen te behalen kortingen aan de kostenkant
-2.841
20%
-568
onvolledige historische gegevens
-3.585
20%
-717
continuïteit voor aanbieders en inwoners
-2.270
20%
-454
400
20%
80
vangnetten van het rijk
bedrijfsvoering
-16.286
-2.858
Hieronder volgt een toelichting van de posten die zijn opgenomen per categorie.
pag.156 Programmabegroting 2015
Wijziging van verdeelmodellen De macrobudgetten in het sociaal domein worden via verdeelmodellen aan gemeenten toegewezen. Hierin is een tendens zichtbaar van historische verdeelmodellen naar objectieve verdeelmodellen. Voor een aantal verdeelmodellen in het sociaal domein zijn wijzigingen voor 2016 aangekondigd. Wij verwachten de komende maanden nog nieuwe informatie te ontvangen over onderstaande modellen. Wij hebben daarbij een inschatting gemaakt van het financiële effect. Tabel 5-11 omschrijving
bedragen x € 1.000 bedrag
kans
resultaat
nieuw verdeelmodel Beschermd Wonen
-2.394
10%
-239
nieuw verdeelmodel Beschermd Wonen
-1.596
10%
-160
-9.000
20%
-1.800
1.000
20%
200
-11.990
17%
-1.999
Wmo/AWBZ regionaal
Participatiewet/BUIG nieuw verdeelmodel BUIG/WWB Algemeen integratie uitkering sociaal domein (IUSD) wordt geïndexeerd totaal verdeelmodellen
Vangnetten van het Rijk De decentralisatie taken worden met een behoorlijke korting aan de gemeenten doorgegeven. Dit heeft geleid tot landelijke onrust over de financiële haarbaarheid. Daarom heeft het Rijk toezeggingen gedaan over beschikbare middelen voor gemeenten die financieel in 2015 niet uitkomen met de beschikbaar gestelde middelen. Tabel 5-12 omschrijving
bedragen x € 1.000 bedrag
kans
resultaat
4.000
20%
800
Wmo/AWBZ lokaal Wmo/AWBZ Bijdrage Van Rijn bij aantoonbare tekorten in 2015 Jeugd voor jeugd komt er mogelijk een vangnet bij tekorten in 2015 boven de 3%,
PM
0
aangezien wij geen tekort verwachten hebben wij deze niet opgenomen totaal vangnetten van het rijk
4.000
20%
800
pag.157 Programmabegroting 2015
Verkeerde inschattingen te behalen kortingen aan de kostenkant De decentralisatie taken worden met een behoorlijke korting aan de gemeenten gegeven. Deze korting moet in de komende jaren ook daadwerkelijk inverdiend worden. Daartoe hebben we een aantal maatregelen bedacht die de komende jaren in de praktijk tot de gewenste resultaten moeten leiden zoals verlaging van de prijs, beperking van de hoeveelheid, vermindering van de zorgzwaarte etc. De praktijk kan weerbarstiger zijn dan vooraf bedacht. Tabel 5-13 omschrijving
bedragen x € 1.000 bedrag
kans
resultaat
-880
20%
-176
Wmo/AWBZ lokaal Wmo/AWBZ lokaal: Maatwerkvoorziening geplande terugloop 10% in 2016 wordt niet gehaald Wmo/AWBZ lokaal: PGB geplande terugloop 10% in 2016 wordt niet gehaald
-594
20%
-119
volledige incidentele personele inzet op herkeuring 2.500 Wmo/AWBZ nodig om
-617
20%
-123
-250
20%
-50
-2.000
20%
-400
2.000
20%
400
-500
20%
-100
-2.841
20%
-568
de structurele bezuiniging van 10% op Wmo/AWBZ lokaal te halen, de extra personele inzet kost dan Wtcg/CER open eind regeling, meer aanvragen dan verwacht Jeugd gemiddeld 2% minder terugloop in een jaar gemiddeld 2% meer terugloop in een jaar Algemeen prijs van de aanbestedingen brengt aanbieders in problemen en die beroepen zich op de hardheidsclausule zoals opgenomen in de aanbestedingsdocumentatie totaal verkeerde inschattingen te behalen kortingen a/d kostenkant
Onvolledige historische gegevens De historische gegevens over de baten uit eigen bijdragen, maar ook over een aantal kostenposten zijn niet beschikbaar of mogelijk niet betrouwbaar. Daarvoor hebben we aannames moeten maken die in de uitwerking anders kunnen zijn. Tabel 5-14 omschrijving
bedragen x € 1.000 bedrag
kans
resultaat
-1.000
20%
-200
200
20%
40
-1.000
20%
-200
eigen bijdrage lagere opbrengsten van eigen bijdragen (CAK kan de informatie niet leveren) Wmo/AWBZ vervoer Awbz integraal onderdeel kostprijs en nu mogelijk dubbel begroot informatie over PGB's is niet volledig cq nog gebaseerd op 2012 Jeugd lokaal vervoer Jeugd integraal onderdeel kostprijs en nu mogelijk dubbel begroot informatie over PGB's is niet volledig cq nog gebaseerd op 2012
400
20%
80
-500
20%
-100
-300
20%
-60
-1.235
20%
-247
-150
20%
-30
-3.585
20%
-717
Jeugd Triage Jeugd is in het begin van de wijkteams incidenteel toch meer nodig dan verwacht Jeugd regionaal LTA 3,76% is toch volledig noodzakelijk Wmo/AWBZ regionaal Triage CT Beschermd wonen is in het begin toch meer nodig dan verwacht totaal onvolledige historische gegevens
pag.158 Programmabegroting 2015
Continuïteit voor aanbieders en inwoners Voor een aantal posten is een bezuiniging voor 2016 ingeboekt waarbij we nog niet met de aanbieder hebben kunnen afstemmen of deze bezuiniging haalbaar is of wat de eventuele ongewenste effecten van de bezuiniging zullen zijn. Tabel 5-15 omschrijving Wmo/AWBZ lokaal
bedragen x € 1.000 bedrag
kans
resultaat
-220
20%
-44
-600
20%
-120
-450
20%
-90
-1.000
20%
-200
-2.270
20%
-454
MEE moet een jaar langer (ook 2016) extra gefinancierd Wmo/AWBZ regionaal Business-cases Oranjehuis, AMHK en crisisdienst behalen onvoldoende efficiency Jeugd regionaal Business-cases Oranjehuis, AMHK en crisisdienst behalen onvoldoende efficiency Wmo/AWBZ en Jeugd kap.lasten instellingen wordt afgebouwd door het Rijk, maar de instelling komt hierdoor in de problemen totaal continuïteit voor aanbieders en inwoners
Bedrijfsvoering Voor een aantal kostenposten moeten er nog keuzes gemaakt worden waarmee zowel extra uitgaven als besparingen gerealiseerd zouden kunnen worden. Tabel 5-16 omschrijving ICT, keuzes omtrent invest. ontsluitingen zijn afhankelijk van derden, daarna
bedragen x € 1.000 bedrag
kans
resultaat
-600
20%
-120
1.000
20%
200
400
20%
80
plan maken efficiency in de uitvoering is nog niet volledig opgenomen totaal bedrijfsvoering
Toelichting op de risico inventarisatie van de overige risico’s Onderwijshuisvesting Risico In het regeerakkoord is afgesproken dat het gemeentefonds substantieel gekort wordt voor onderwijshuisvesting omdat gemeenten in het algemeen deze middelen niet volledig uitgeven. Voor Almere betekent dit een structurele korting van € 3 miljoen vanaf 2015. De schoolbesturen krijgen deze middelen deels via een hogere lumpsumbekostiging om te investeren in de kwaliteit van het onderwijs. Beheersmaatregelen In de Voorjaarsnota 2015 is een eerste aanzet gegeven voor het opvangen van deze taakstelling. In het coalitieakkoord is afgesproken om de nog resterende taakstelling op te lossen binnen de algemene middelen. In deze begroting is deze afspraak financieel verwerkt Financiële inschatting De taakstelling is hard afgedekt in het perspectief. Er is geen financieel risico meer. Dit risico zal daarom niet langer worden opgenomen in het weerstandsvermogen.
pag.159 Programmabegroting 2015
Leegstand gemeentelijk vastgoed Risico Door de slechte marktomstandigheden is er sprake van leegstand in een aantal gemeentelijke panden. Voor de volgende panden wordt een leegstandsrisico verwacht: Tabel 5-17 pand Kemphaan
Bedragen x € 1.000 2015
2016
33
33
strategische ruimte Nieuwe Bibliotheek
104
104
Voetnoot
122
122
De Aardbei
425
425
kinderdagverblijven Louis Armstrongweg Bibliotheek Almere-Haven totaal risico
0
0
118
118
58
58
860
860
Beheersmaatregelen Er wordt op diverse manieren geprobeerd om huurders voor de locaties te vinden. Verder is bij deze begroting het verwachte leegstandstekort voor 2014 hard afgedekt in het perspectief. Vanaf 2015 zijn de begrote huurprijzen neerwaarts naar een marktconform niveau bijgesteld. Verder is bij de jaarrekening 2013 een voorziening getroffen voor het Alnovum. Financiële inschatting Het restrisico voor de jaren 2015 en 2016 is ingeschat op € 1,7 miljoen met een kans van 60% en daarmee een reservering in het weerstandsvermogen van € 1 miljoen. Garanties sport/cultuur Risico Gebaseerd op het overzicht gewaarborgde geldleningen is een inschatting gemaakt van het risico op aansprakelijkheidsstelling. Beheersmaatregelen Uit de periodieke monitoring blijkt het risico voor de diverse afgegeven garanties verschillend is, maar overwegend kan gesteld worden dat de geldnemers voldoen aan hun financiële verplichtingen waarmee de kans dat de gemeente aansprakelijk gesteld wordt zeer laag is. Ook de ervaringscijfers van de afgelopen jaren geven dit beeld. Vanaf de jaarrekening 2013 wordt het te reserveren bedrag tot een specifiek deel van de gewaarborgde geldleningen. Financiële inschatting Het restrisico bedraagt € 2,5 miljoen met een kans inschatting van 20%. We hebben een bedrag van € 0,5 miljoen in het weerstandsvermogen gereserveerd.
pag.160 Programmabegroting 2015
Garantie huurderving Corrosia Risico In 2013 is een zekerheidsstelling van huurgarantie aan ‘multifunctionele ruimte Corrosia in eigendom van de Alliantie’ afgegeven. Hierbij staat de gemeente Almere garant voor de huurderving indien huurders niet aan hun betalingsverplichting voldoen gedurende 2014-2024. Het gebouw wordt eind 2014 opgeleverd. Financiële inschatting Het ingeschat restrisico bedraagt € 1.112.000. Met een kans van 20% is € 222.400 in het weerstandsvermogen gereserveerd. Garantie Gemeenschappelijke Regeling WSW Risico Bij de oprichting van de gemeenschappelijke regeling WSW alsmede voor de overname van re-integratie activiteiten is een garantie gegeven aan de TOMIN groep. Beheersmaatregelen De financiële basis van de Tomingroep wordt nu samen met de andere deelnemers aan de gemeenschappelijke regeling, de gemeenten uit de Gooi- en Vechtstreek, onderzocht. Financiële inschatting Het garantiebedrag is € 3.800.000. Met een kans van 20% is € 760.000 in het weerstandsvermogen gereserveerd. Garantstelling Huisvuilcentrale Risico Al het brandbaar afval dat de gemeente Almere inzamelt en dat niet hergebruikt kan worden, wordt ter verbranding aangeboden aan de verbonden partij HVC. Door de vele veranderingen is de afvalmarkt onder druk komen te staan. Als gevolg hiervan maakt de HVC op dit moment een omslag door. De gemeente Almere bezit 5,9% van de aandelen van de HVC en heeft samen met de andere aandeelhouders een garantstelling afgegeven. Beheersmaatregelen De Wethouder Financiën is namens de gemeente Almere afgevaardigde in de Algemene Leden Vergadering en werkt daarbij in de voorbereiding samen met andere Flevolandse aandeelhouders. Via de aandeelhoudersvergadering oefent de gemeente Almere invloed uit op het beleid van de HVC. De afgelopen jaren heeft de aandeelhoudersvergadering besloten om diverse beheersingsmaatregelen door te voeren, zoals: Een kredietplafond voor de garantstelling van € 670 miljoen. Diversificatie van de activiteiten, waarbij voor nieuwe investeringen geldt, dat slechts de kernactiviteiten van de HVC onder garantstelling vallen. Deze activiteiten komen voort uit de wettelijke taken met betrekking tot het afvalstoffendomein. Voor overige projecten/investeringen zijn aandeelhouders niet verplicht om te participeren. Hiervoor dient aparte financiering te worden aangetrokken. Verder is er een ombuigingsprogramma doorgevoerd (van € 19 miljoen). De belangrijkste maatregelen bestaan uit het doorvoeren van een investeringsstop en een personeelsreductie (van 10%).), Hierdoor wordt vanaf 2014 weer een positief resultaat verwacht.
pag.161 Programmabegroting 2015
Financiële inschatting De garantstelling bedraagt € 35 miljoen. De afgelopen jaren heeft de HVC samen met de aandeelhouders de strategie herijkt en de beheersingsmaatregelen zijn gericht op minimalisering van het risico. Door de genomen beheersingsmaatregelen is een opwaartse lijn te zien in de bedrijfsresultaten van de HVC. De verwachting is dat HVC vanaf 2014 weer een positief resultaat laat zien. Als gevolg hiervan verwachten wij geen risico voor de komende jaren, waardering vooralsnog PM. Borgstellingen schulddienstverlening Risico In het kader van schulddienstverlening zijn borgstellingen verstrekt aan banken ten behoeve van verstrekte kredieten aan particulieren (schuldsanering Stadsbank en Plangroep) en kleine ondernemers (kapitaalverstrekkingen in het kader van de BBZ). Beheersmaatregelen Een borgstelling wordt alleen verstrekt na positief advies van de daartoe aangestelde partijen. Door strenge monitoring gedurende het traject zijn er weinig uitvallers en voldoen zij aan hun financiële verplichtingen. Als de gemeente aansprakelijk gesteld wordt, zal dit waar mogelijk alsnog weer verhaald worden. De ervaring van de afgelopen jaren geeft hierover een gunstig beeld. Daarmee is het niet langer nodig om 20% van het totale inherente bedrag te reserveren, maar zich dit beperken tot een specifiek deel van de borgstellingen. Financiële inschatting Het inherente risico bedraagt € 2,6 miljoen, het restrisico bedraagt € 1,3 miljoen met een kans inschatting van 20%. We hebben een bedrag van € 0,3 miljoen in het weerstandsvermogen gereserveerd. CV Omala Risico De gemeente Almere is voor 1/3e aandeelhouder in de CV Omala (Ontwikkelingsmaatschappij Airport Lelystad Almere). De gemeente heeft een aandelenkapitaal gestort van € 1 miljoen in de CV Ontwikkelingmaatschappij Airport Garden City. Daarnaast heeft de gemeente een lening verstrekt van € 3 miljoen, waarbij de grond als (gedeeltelijk) onderpand dient. Gezien de ontwikkeling van bedrijventerreinen in de huidige economie is er nog geen grond verkocht. Omala verwacht dat de verkoop gaat aantrekken zodra de uitbreiding van vliegveld Lelystad daadwerkelijk gerealiseerd gaat worden. Mogelijk zijn de buffers van CV Omala onvoldoende om de waardedaling op de gronden op te kunnen opvangen. Beheersmaatregelen In het jaarplan 2014 van OMALA is een pakket aan sturingsmaatregelen vastgesteld. Financiële inschatting Eind 2013 is de grondexploitatie herzien en dit leidt tot een inherent risico voor Omala van € 9,1 miljoen, waarvan maximaal € 3 miljoen voor rekening van Almere komt. We schatten het restrisico in op € 2 miljoen. Wij schatten de kans in op 60%. Er is € 1,2 miljoen in het weerstandsvermogen gereserveerd.
pag.162 Programmabegroting 2015
Almere Morgen Risico Almere Morgen is, als instrument om (interne) mobiliteit te stimuleren en boventalligheid te voorkomen of op te vangen, zeer succesvol gebleken. Vanwege veranderende omstandigheden zullen de taken vanaf 2016 worden overgenomen door de lijnafdelingen. Het budget voor 2015 is gebaseerd op inschattingen van de instroom, doorstroom en uitstroom van medewerkers. In deze inschattingen schuilen een aantal onzekerheden die positieve en negatieve financiële consequenties kunnen hebben. Beheersmaatregelen Met het aanbieden van omscholingstrajecten, het opzetten van flex-pools, afspraken over detacheringen, mobiliteitsmarkten en verkennen van externe mogelijkheden wordt mobiliteit zoveel mogelijk bevorderd. Door op deze manier actief te anticiperen, wordt geprobeerd de risico’s omtrent het vinden van nieuw werk voor boventalligen zoveel mogelijk weg te nemen. Financiële inschatting Ten aanzien van Almere Morgen gaan wij thans uit van gewijzigde uitgangspunten, daardoor is het aantal onzekerheden sterk afgenomen. Op basis van de opgedane ervaringen is een aantal uitgangspunten herzien: de doorlooptijd is verkort naar een jaar, het terugverdienpotentieel is verhoogd naar 40 procent en het budget voor afkoopregelingen is komen te vervallen. Het risicobedrag kan worden verlaagd van € 2,9 miljoen naar € 0,3 miljoen. Transitie en migratie ICT Risico Bij de Voorjaarsnota 2015-2018 is extra budget beschikbaar gesteld om de risico’s af te dekken omtrent de overgang naar een nieuwe ICT leverancier. Destijds waren er nog diverse onzekerheden, bijvoorbeeld omtrent de hoge werklast, de mogelijke noodzaak van extra reparaties en een eventueel uitwijkscenario’s bij nieuwe tegenvallers in het proces. Inmiddels is het project nagenoeg voltooid, waardoor een groot deel van de risico’s wegvalt. Beheersmaatregelen De transitiemanager legt periodiek verantwoording af omtrent de voortgang, risico´s en financiën aan een stuurgroep, met daarin beide leveranciers en de directie van gemeente Almere. Financiële inschatting Het project is nagenoeg voltooid. We verlagen het risicobedrag om deze reden van € 0,8 miljoen naar € 0,3 miljoen. Convenant VROM Risico Voor de jaren 2005 tot en met 2009 is een rijksbijdrage van € 5,25 miljoen toegekend op grond van een convenant. In dit convenant is geregeld dat 8.000 woningen in voornoemde periode aan de woningvoorraad worden toegevoegd. Indien dit aantal niet wordt gehaald, dient de rijksbijdrage naar rato terugbetaald te worden. Financiële inschatting Bij brief van 19 september 2014 heeft het ministerie van BZK de financiële vergoeding vast gesteld op een bedrag van € 5.250.000. Daarmee is dit risico komen te vervallen.
pag.163 Programmabegroting 2015
Overige risico’s Een aantal kleinere posten, die vorig jaar nog boven de grens van € 200.000 gewaardeerd stonden, zijn nu samengevoegd tot de post overige risico’s. Vertrouwelijke risico´s Deze risico’s worden middels een separate raadsbrief toegelicht.
pag.164 Programmabegroting 2015
Risicoprofiel grondexploitaties Algemeen De realisatie van de complexen en daarmee het exploiteren van de gronden brengt risico’s met zich mee. Ten behoeve van de beheersing van de risico’s en de financiële impact die de risico’s kunnen hebben op de exploitaties worden per complex deze risico’s in beeld gebracht en gewaardeerd. Daarnaast worden ook risico’s die over meerdere complexen of die overall kunnen spelen in beeld gebracht. Hierbij moet worden gedacht aan veelal niet te beïnvloeden factoren als macro-economische factoren, bijvoorbeeld de economische groei, prijsontwikkelingen etc. Om de risico’s financieel te waarderen wordt gebruik gemaakt van de door uw raad vastgestelde methodiek conform de kadernota Weerstandsvermogen. Wijziging risico’s reserveringssystematiek Netto contant in plaats van nominaal De risico’s binnen het grondbedrijf worden op dezelfde wijze als de risico’s voor de algemene dienst becijferd op basis van de uitgangspunten van de Kadernota Risico’s en Weerstandsvermogen en wordt nominaal ( het risico vindt in het begrotingsjaar plaats) weergegeven. Vanaf de programmabegroting 2015 worden de risico’s in het grondbedrijf nog steeds conform de uitgangspunten becijferd, maar nu op basis van de periode waarin zij zich financieel voordoen, de zogenaamde Netto Contante Waarde methode. De risico’s worden nu in de tijd gezet en teruggerekend naar het prijspeil 01/01/2015. Dit past beter bij het moment van mogelijk optreden van de risico’s. Deze methodiek is conform de berekening-methodiek van de resultaten van de grondexploitaties. Systematiek wordt voorzichtiger gehanteerd De risico’s in het grondbedrijf worden in een register bijgehouden. Tot op heden was de werkwijze dat wanneer de risico’s zich voordoen, dit financieel werd opgevangen binnen het nog te realiseren vermogen. Er hebben zich twee ontwikkelingen voor gedaan waardoor dit niet meer realistisch is. Ten eerste is het volume van positieve grondexploitaties steeds verder afgenomen en is de systematiek van winstneming vorig jaar naar een meer voorzichtige methode bijgesteld. In vergelijking met de huidige reserveringssystematiek voor de risico’s wordt nu een voorzichtigere systematiek gehanteerd. Voor risico’s behorend bij de negatieve grondexploitaties wordt nu een reservering gemaakt in het harde vermogen, waardoor de tekorten direct worden afgedekt. Deze risico’s voor de negatieve grondexploitaties bedraagt op basis van NCW € 11 miljoen. De risico’s voor de positieve grondexploitaties bedraagt op basis van NCW € 18,7 miljoen, afdekking hiervan geschiedt binnen de zachte buffer.
pag.165 Programmabegroting 2015
De risico’s zijn grotendeels conform de programmarekening 2013/MPGA 2014 en worden nader geactualiseerd bij de Programmarekening 2014/MPGA 2015. Omdat een deel van de actieve grondexploitaties (langlopende delen) wordt omgezet naar zogenaamde NIEGG’s (geen exploitatie) vervallen voor ad € 12,4 miljoen de mogelijke risico’s bij exploitatie. (Zie ook paragraaf Grondbeleid) Tabel 5-18 nr.
grondexploitaties
bedragen x € 1,geldgevolg PB
kans %
2015
risico PB
risico Progr.
2015
rekening 2013 384.000
negatieve grondexploitaties 301
Centrum Almere Buiten
960.000
40%
384.000
503
Europakwartier
1.000.000
20%
200.000
200.000
517
Olympiakwartier
6.700.000
div.
1.440.000
1.440.000
518
Pampus I en III
3.180.000
40%
1.272.000
1.272.000
521
Homeruskwartier
522
Kustzone Poort
14.000.000
40%
5.600.000
8.400.000
918
NOGW Poort & Hout
5.888.377
div.
2.066.052
2.066.052
999
niet kunnen/anders ontw. i.v.m. archeologische vindplaats
1.000.000
20%
200.000
200.000
999
calamiteiten (bv bodemverontreiniging)
1.000.000
20%
200.000
200.000
999
bodemvervuiling onder oude polderwegen
1.000.000
20%
200.000
200.000
999
bouwclaims
1.250.000
40%
500.000
500.000
12.062.052
15.462.052
subtotaal negatieve grondexploitatie (nominaal)
600.000
35.978.377
subtotaal negatieve grondexploitatie (NCW)
11.000.000
positieve grondexploitaties 403
Noorderplassen West
1.000.000
40%
400.000
400.000
387
Sierradenbuurt
1.250.000
div
490.000
490.000
189
Overgooi
2.000.000
20%
400.000
400.000
405
Hout Noord
41.250.000
div.
18.200.000
18.200.000
999
niet kunnen/anders ontw. i.v.m. archeologische vindplaats
1.000.000
20%
200.000
200.000
999
calamiteiten (bv bodemverontreiniging)
1.000.000
20%
200.000
200.000
999
bodemvervuiling onder oude polderwegen
1.000.000
20%
200.000
200.000
999
verdringing effect Oosterwold
4.000.000
40%
1.600.000
1.600.000
1.250.000
40%
999
bouwclaims
subtotaal positieve grondexploitatie (nominaal)
53.750.000
500.000
500.000
22.190.000
22.190.000
subtotaal positieve grondexploitatie (NCW)
18.700.000
totaal risico (ncw)
29.700.000
pag.166 Programmabegroting 2015
5.5 Grondbeleid Marktsituatie De situatie in de woningmarkt van Almere wordt nog steeds gekenmerkt door een licht dalende prijstrend. Wel neemt het aantal verkopen binnen de bestaande voorraad momenteel toe. Dure woningen worden minder verkocht en staan ook langer te koop. De vraag naar grondgebonden woningen is nergens in de regio zo groot als in Almere. Er is minder vraag naar appartementen. Er is momenteel minder vraag naar dure en middel dure woningen. Daarnaast is er een tekort aan goedkope woningen. Er is daarom een grote marktopnamecapaciteit voor sociale woningbouw. Het gaat hier zowel om sociale huur als sociale koop. De vraag naar woningen van één tot twee ton ligt in lijn met het betalingsvermogen van kopers in Almere. In de duurdere segmenten is de opnamecapaciteit beperkter. Deze verhouding geldt ook voor de verwachte afzet van PO-kavels: de grootste vraag gaat uit naar IbbA, terwijl de vraag naar duurdere kavels en CPO beperkter is. In totaal is er op termijn een opname van 250 PO-kavels per jaar mogelijk (incl. IbbA). De feitelijke uitbreidingsvraag van kantoren in de Metropoolregio Amsterdam ontwikkelt zich nog steeds negatief. De verwachting is dat het gebruik van kantoren verder afneemt. De behoefte aan nieuwbouw is de komende jaren nihil. De uitgifte van bedrijventerreinen in de Metropoolregio Amsterdam blijft sinds 2001 op een laag niveau. In Flevoland heeft elke gemeente een fors overaanbod aan direct uitgeefbare voorraad. In Almere is de uitgifte op bedrijventerreinen de laatste 10 jaar gemiddeld 6 hectare per jaar. Grofweg was deze uitgifte verdeeld over logistieke en ´algemene’ bedrijventerreinen. Het aanbod van bestaande bedrijfspanden in Almere is ruim. De verwachting is dat de uitgifte de komende jaren in Almere gemiddeld niet boven 6 hectare per jaar komt voor het logistieke en algemene segment. Daarnaast is in het industriële segment momenteel een deel van De Vaart 4/6 direct uitgeefbaar. Globale programmering De afspraken met Ymere in Nobelhorst, Amvest in de kustzone van Poort, de prestatieafspraken met de corporaties en de ruime keuze in het particulier opdrachtgeverschap (inclusief het startersproduct IbbA) vormen een belangrijke bodem in de afzet de komende jaren. In de eerste 5 jaar worden geen grote veranderingen in de woningbouwprogrammering voorgesteld als het gaat om de aantallen. Het programma voor de eerstkomende 5 jaar bestaat uit circa 30% sociale woningbouw. Het woningbouwprogramma in het middel dure en dure segment is van belang voor de gewenste diversiteit in de verschillende wijken in Almere. Met het oog op de onzekerheid in de markt voor het duurdere segment worden de risico’s van eventuele wijzigingen in fasering financieel afgedekt via het voorzichtige scenario. Bij de programmering van bedrijventerreinen wordt de programmering naar beneden bijgesteld, naar zo´n 7 hectare per jaar gemiddeld, waarbij de eerste drie jaar 4 tot 6 hectare per jaar wordt verwacht. De programmering van voorzieningen betreft zowel detailhandel, overige commerciële voorzieningen als maatschappelijke voorzieningen. Voor Nobelhorst wordt de eerstkomende jaren vastgehouden aan de huidige programmering zoals vastgelegd in het MPGA 2014. Met het oog op de onzekerheid in de markt worden de risico’s van eventuele wijzigingen in fasering financieel afgedekt via het voorzichtige scenario. Vorig jaar is een herprogrammering binnen Poort Oost financieel doorgerekend om beter aan de huidige marktvraag tegemoet te kunnen komen. Dit programma kent minder stapeling en minder dure woningbouw dan de huidige plannen. Dit vergroot de mogelijkheden om in deze lastige markt toch woningen/grond te verkopen. De planvorming van Poort Oost wordt de komende periode verder uitgewerkt en zal bestaan uit 30% sociale woningbouw (waaronder IbbA).
pag.167 Programmabegroting 2015
In de onderstaande tabel wordt de programmering op hoofdlijnen voor de periode 2015-2019 volgens het ambitiescenario weergegeven. De nadere uitwerking per project zal worden opgenomen in het MPGA 2015. Tabel 5-19 sturingsvoorstel MPGA 2015 woningen (aantallen)
2015
2016
2017
2018
2019
totaal
MPGA 2014
789
1.048
1.077
1.376
1.394
5.684
5.791
kantoren (m2)
5.583
9.011
5.583
7.083
24.616
51.877
62.777
bedrijven (ha)
4,4
5,7
6,7
9,1
10,6
36
47
60.734
53.383
44.731
56.842
48.544
264.234
352.199
voorzieningen (m2)
Floriade en Weerwater In het verlengde van de Businesscase Floriade zijn verkenningen gestart naar de gebiedsontwikkeling in het Weerwatergebied. Het gaat hierbij in de huidige beelden om een groene tegenhanger van het stadscentrum met een mix van functies, onderdeel van het regionale centrumgebied Almere Centrum Weerwater. Hierbij denken wij onder meer aan bovenregionale voorzieningen op het gebied van zorg, onderwijs, cultuur en leisure die aanvullend zijn ten opzichte van de bestaande programma’s. In het gebied wordt ruimte geboden voor een programma met een opbrengstpotentie, vergelijkbaar met 400-600 woningen en ca. 40.000 m2 voorzieningen, te realiseren na 2022, het jaar van de Floriade. Pas na besluitvorming door de gemeenteraad over de exploitatie voor dit gebied zal deze integraal worden opgenomen in het MPGA. Oosterwold: landelijk, groen, stadslandbouw en grote mate van zelfvoorziening Oosterwold is een gebied van 4.300 hectare aan de oostkant van Almere op het grondgebied van Almere en Zeewolde. Dit gebied ontwikkelt zich in de komende 20 à 30 jaar op organische wijze tot een blijvend groen stadsdeel met 15.000 woningen, bedrijvigheid, stadslandbouw en groen. De gemeenten Almere en Zeewolde en het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) werken op basis van een intergemeentelijke structuurvisie, samenwerkingsovereenkomst en gemeenschappelijke regeling gezamenlijk aan de organische ontwikkeling van Oosterwold. In hun opdracht is een gebiedsregisseur aangesteld voor de uitvoering. In navolging van de in 2014 gesloten eerste intentieovereenkomsten met initiatiefnemers verwachten wij dat in 2015 meerdere anterieure overeenkomsten worden gesloten met initiatiefnemers. De gemeente Almere voert als centrumgemeente de administratie van het Kostenverhaal Oosterwold. Beheersing grondexploitaties Sinds 2008 heeft Almere stap voor stap de effecten van de financiële en vastgoedcrisis verwerkt in de grondexploitaties. Bij elke stap zijn aanpassingen doorgevoerd die op dat moment nodig waren om de financieel robuuste positie van het grondbedrijf te waarborgen en tegelijkertijd ruimte voor ontwikkeling te bieden. De aanpassingen betroffen onder andere de jaarlijkse bijstelling van de programmering, fasering en prijsindex, een aanpassing van de rekenrente, de BTW compensatie en de organisatieomvang van de Dienst Stedelijke Ontwikkeling. Elk jaar is vinger aan de pols gehouden waarop steeds gerichte maatregelen zijn genomen. Bij deze programmabegroting liggen de nadruk op het oplossen van de problematiek van de langlopende gronden en wijziging van de risico’s reserveringsystematiek. Tevens wordt een uitwerkingsopdracht geformuleerd ten aanzien van de aan grondexploitaties toegerekende onderhoudskosten. Langlopende grondexploitaties In de achterliggende jaren zijn als gevolg van de faseringsaanpassingen specifieke maatregelen genomen om de effecten voor de langlopende grondexploitatiedelen (deels) financieel zoveel mogelijk te compenseren. Vanaf 2010 is de problematiek van de langlopende gronden onderkend en zijn maatregelen genomen om de boekwaarde niet verder te laten oplopen. Zo zijn uitgenomen winsten uit de positieve grondexploitaties in de afgelopen drie jaar gebruikt om de jaarlijks bij te schrijven rentekosten van de betreffende boekwaardes af te dekken.
pag.168 Programmabegroting 2015
Doordat de geprognosticeerde winstuitnamen voor de komende jaren sterk zijn afgenomen, wordt de boekwaarden van de betreffende grondexploitaties de komende 10 jaar (vanaf 2014) belast met 3% rente in plaats van 4,5 % voor de ‘actieve’ delen. Een andere maatregel is de herprogrammering van het gebied Poort Oost. Hiermee sluiten de programma’s (vooral meer grondgebonden woningen i.p.v. kantoren en midden duur/duur gestapeld) beter aan bij de marktvraag wat tot snellere afzet zal leiden en waardoor de betreffende grondexploitaties niet vervallen in de langlopende gronden. Door de aanhoudende bijstelling in gronduitgifte voor wonen en bedrijvigheid heeft de boekwaarde van de grondvoorraad echter een omvang verkregen, die het terugverdienen kritisch maakt. Dit wordt met name veroorzaakt door de looptijden van grondexploitatiedelen, die in enkele gevallen langer duren dan 30/40 jaar. Grondexploitaties met dergelijke looptijden zijn naast het risico dat de plannen wellicht nooit meer gerealiseerd zullen worden ook feitelijk niet goed beheersbaar meer. De onderbouwingen van de nog te realiseren opbrengsten en kosten zijn te onzeker en omdat de economische uitvoerbaarheid binnen een termijn van 10 jaar niet meer kan worden gemotiveerd lopen ook de herzieningen van de bewuste bestemmingsplannen van deze gebieden een groot risico niet meer te worden goedgekeurd. Bij de vormgeving van de nieuwe maatregelen hebben wij binnen de strikte kaders van de BBV regelgeving, gestuurd op een vorm van ‘bevriezen’ van gebieden met behoud van financiële en programmatische flexibiliteit. Om de wijze van afwaardering te onderbouwen, is het noodzakelijk om de oorzaken van de lange fasering te onderscheiden naar a) effecten van de stagnerende economische groei en b) het niet meer aansluiten van de programmering bij de toekomstige behoefte. In dat laatste geval dienen tijdig ook de plannen voor zover mogelijk in programmatische en planologische zin te worden bijgesteld, e.e.a. passend binnen de opgaves van de stad voortvloeiend uit de actuele structuurvisie. Concreet wordt een aantal gebieden op basis van hun huidige bestemming uit de actieve grondexploitatie genomen en op de balans als Niet In Exploitatie Genomen Gronden (NIEGG) geparkeerd. Het gaat hier om die grondexploitaties of delen die in de ontwikkeling dan niet eerder starten dan circa 10 jaar na 2015, dus vanaf 2026. Met andere woorden de voorgenomen ontwikkelingen in de betreffende deelgebieden worden ‘tijdelijk’ bevroren. Wel dient als groeistad Almere flexibiliteit te worden ingebouwd om eventuele toekomstige bestemmingswijziging in langlopende gebiedsontwikkeling het hoofd te kunnen bieden. In dat geval kunnen gebieden middels herprogrammering alsnog snel in actieve ontwikkeling worden gebracht om de boekwaarde terug te verdienen. In beide situaties blijft het stellig voornemen bestaan om de gronden te ontwikkelen. Voldoen aan de BBV regelgeving De financiële verwerking van de langlopende gronden moet ook voldoen aan de BBV regelgeving. Gronden in de NIEGG brengen gaat gepaard met voldoen aan de wettelijkje eisen omtrent de jaarverslaggeving. De belangrijke regels ten aanzien van de NIEEG zijn: a. Er moet een stellig en reëel voornemen bestaan het gebied in de nabije toekomst te ontwikkelen. Aan deze voorwaarden wordt voldaan middels vastlegging van de ontwikkelingen in de vigerende bestemmingsplannen. b. Verder mag de boekwaarde van de NIEGG niet hoger zijn dan de verwachte marktwaarde en de berekening van de verwachte marktwaarde dient te worden uitgevoerd op basis van voorzichtigheid. Als de boekwaarde hoger is dan de verwachte marktwaarde, dan wordt een verliesvoorziening getroffen c.q. afgewaardeerd.
pag.169 Programmabegroting 2015
De marktwaarde van de NIEGGs zijn bepaald (netto contante waarde methode) op basis van de vastgestelde bestemming van de grond maar met ‘voorzichtige’ parameters. De voorzichtigheidscomponenten die gehanteerd zijn in de waarderingsberekening van de NIEEG t.o.v. de bestaande grondexploitatieberekeningen zijn: een voorzichtige fasering en een lagere opbrengststijging van 1% voor de jaren 2016 – 2018 in plaats van 1,5%. Hiermee wordt de boekwaarde, op grond van de nieuwe marktwaarde berekening naar beneden bijgesteld. Van deze NIEGGs wordt inhoudelijk de komende jaren verkend of de ontwikkelingsbestemming naar zijn aard nog actueel is. Er kunnen zich dan drie situatie voordoen. 1. NIEGG standaard. Voorzover de bestemming nog steeds actueel is naar toekomstige behoefte, blijft dat deel in de tijd NIEGG tot het moment dat het gebied voor de ontwikkeling aan de beurt is. Dan wordt het weer een actief grondexploitatiedeel. 2. Herprogrammering NIEGG. Dit betreft een scenario waaruit in de komende jaren zou blijken dat de voorgenomen ontwikkeling niet meer actueel is, maar dat de locatie geschikt is voor een andere bestemming passend binnen de opgaaf van de stad. De bestemming kan daarop worden aangepast zodat de NIEGG weer naar een ‘nieuwe’ actieve grondexploitatie worden omgezet. Indien een deel van de ontwikkeling van nieuwe bestemming ook niet binnen de dan komende 10 jaar kan worden gerealiseerd, dan is er een combinatie met situatie 2. 3. Van NIEGG naar landbouwgrond. Mocht de voorgenomen ontwikkeling niet meer actueel zijn en er zijn geen andere bestemmingen mogelijk (bijvoorbeeld door ligging) dan wordt de grond afgewaardeerd tot de minimale economische waarde voor het gebruik van deze grond (meestal landbouwwaarde of bosgrond), en wordt dan beschouwd als voorraad grond en hulpstoffen. Omdat hierin nadere inhoudelijke keuzes gemaakt dienen te worden, kunnen hier thans geen directe financiële doorrekeningen aan plaatsvinden. Om de keuzes te kunnen invullen, is vooralsnog hiervoor een buffer becijferd. De resultaten Voor het bepalen van de NIEGG categorie zijn de grondexploitaties met de langlopende delen geanalyseerd. In totaal zijn er 9 deelgebieden met een langere doorlooptijd van 10 jaar omgezet van langlopende gronden naar de NIEGG. De boekwaarde van deze gebieden bedraagt circa € 197 miljoen. De uitgenomen programma’s zijn in de onderstaande tabel weergegeven. De ramingen betreffen de nominale cijfers van het MPGA 2014. Tabel 5-20
bedragen x € 1 miljoen nog te realiseren
uit te nemen programma
woningen
Kruidenwijk ZO
kantoor
470.372 347
123.665
Stichtse kant Vogelhorst Twentsekant
voorzieningen
45.012
De Vaart IV/VI Overgooi
bedrijven
742.697 196 5
392.274
Voortuin Pampus I/III
totaal MPGA 2014
opbrengsten
1,6
12,6
6,5
53,8
47,0
152,9
28,5
111,8
7,8
56,8
23,5
64,9
3,9
0
18,1
38,2
70.000
4,1
11,3
180
Pampus II
kosten
728
45.012
1.605.343
193.665
141,0
502,3
16.240
233.304
2.787.263
726.447
839
1.774
Uit bovenstaand overzicht blijkt dat vooral een grote voorraad bedrijventerreinen (160 ha van de 279 ha) uit de actieve exploitaties worden gehaald. pag.170 Programmabegroting 2015
Het aantal uitgenomen woningen is beperkt en betreffen alleen het dure segment. De totale financiële uitname van het programma betreft ruim € 0,5 miljard aan nominale opbrengsten en € 141 miljoen aan nominale investeringen. De te vormen voorziening voor de beweging van de langlopende gronden naar NIEGG (voor de categorie 1 en 2) bedraagt in totaal € 68,1miljoen. De maatschappelijke ontwikkelingen op het terrein van werken, detailhandel, winkelen en wonen, leiden er toe dat uitvoering van delen van vigerende plannen voor de langere termijn (NIEGG’s) mogelijk heroverwogen moeten worden. Hiertoe wordt onder meer de Structuurvisie en het bestaande instrumentarium binnen de stedelijke programmering ingezet. Dit kan leiden tot een nieuwe invulling en bestemming van de gebieden in samenhang met de gehele stad. Om de keuzes te faciliteren is een buffer voor de derde categorie opgenomen. Deze buffer is met name gericht en becijferd op de grondexploitaties De Vaart IV/VI, Overgooi en Stichtsekant. Voor het toekomstig waarderen van een deel van de boekwaarde als voorraad grond- en hulpstoffen (categorie 3) is een volume becijferd van € 52 miljoen. Hier staat tegenover dat dan een lagere voorziening voor de NIEGG gronden nodig zou zijn. Derhalve kan de buffer beperkt blijven tot € 25,5 miljoen. Relatie met bestemmingsplan Door een deel van de boekwaarde uit de exploitatie te nemen worden de plangrenzen van de bestemmingsplan bij herziening ook gewijzigd. Het huidige bestemmingsplan voor het actieve deel wordt op de gebruikelijke wijze om de 10 jaar geactualiseerd. De NIEGG delen worden niet geactualiseerd. De bestemming volgens het vigerend bestemmingsplan blijft gehandhaafd en derhalve ook het stellig voornemen om te ontwikkelen. Omdat de bewuste gebieden ‘maagdelijk’ zijn en Almere zelf eigenaar is van de gronden levert deze ‘freeze’ vooralsnog geen nadelen op. Financieel kader In het coalitieakkoord is vastgelegd om deze raadsperiode de boekwaarde van de betreffende langlopende grondexploitaties naar beneden bij te stellen. Hiertoe was structureel € 5 miljoen vrijgemaakt. Hiervan is nu bij de definitieve uitwerking € 4,2 miljoen ingezet voor de verlaging van de boekwaarde. Het effect van de maatregelen en de € 4,2 miljoen structureel op het weerstandsvermogen wordt verder in deze paragraaf toegelicht. De financiële effecten van de maatregelen zijn met scenariomodellen becijferd. Hiermee zijn de financiële gevolgen van de richting bij deze programmabegroting 2015 als globaal kader vast te stellen. Bij de Programmarekening 2014/MPGA 2015 wordt het raadsbesluit genomen om de specifiek aan te wijzen gronden (met bijbehorende plangrenzen) uit de actieve grondexploitaties te halen, met de exacte financiele gevolgen. Wijziging risico’s reserveringssystematiek De risico’s in het grondbedrijf worden in een register bijgehouden. Tot op heden was de werkwijze dat wanneer de risico’s zich voordoen, dit financieel werd opgevangen binnen het nog te realiseren vermogen. Deze werkwijze was te verdedigen omdat de jaarlijkse winstneming op positieve complexen voldoende compensatie zou geven voor de toename van de voorzieningen van de negatieve grondexploitaties als gevolg van de voorgedane risico’s. Er hebben zich twee ontwikkelingen voor gedaan waardoor dit niet meer realistisch is. Ten eerste is het volume van positieve grondexploitaties steeds verder afgenomen en is de systematiek van winstneming vorig jaar naar een meer voorzichtige methode bijgesteld. In vergelijking met de huidige reserveringssystematiek voor de risico’s wordt nu een voorzichtigere systematiek gehanteerd. Voor risico’s behorend bij de negatieve grondexploitaties wordt nu een reservering gemaakt in het harde vermogen, waardoor de tekorten direct worden afgedekt. Daarbij wordt de hoogte van de buffer op basis van NCW berekend in plaats van nominale waarde. De risico’s worden nu in de tijd gezet en teruggerekend naar het prijspeil 01/01/2015. Dit past beter bij het moment van mogelijk optreden van de risico’s. Deze methodiek is conform de berekening-methodiek van de resultaten van de grondexploitaties. Ook de effecten van risico’s op de positieve grondexploitaties worden in de tijd gezet en becijferd op de NCW. pag.171 Programmabegroting 2015
Uitwerkingsopdracht onderhoudbudgetten In het kader van een gezond grondbedrijf zijn de afgelopen jaren diverse maatregelen genomen om de grondexploitaties beheersbaar te houden, zo zijn vele investeringsramingen opnieuw tegen het licht gehouden en in het MPGA 2014 zijn de plankosten met activiteiten onderbouwd. Vanuit historisch perspectief zijn in de grondexploitaties budgetten voor onderhoud opgenomen. De kostenramingen belopen over een langere periode thans een volume van nominaal € 47 miljoen. In principe behoren deze kosten niet ten laste van de grondexploitaties te worden gebracht. Via het gemeentefonds worden algemene middelen beschikbaar gesteld voor het beheer en onderhoud van de gehele stad. Er wordt naar gestreefd gedurende deze collegeperiode een belangrijke aanzet te geven tot het uit de grondexploitaties nemen van de beheer en onderhoudskosten. Naar de programmabegroting van 2016 dient te worden uitgewerkt op welke wijze en onder welke condities de activiteiten zouden kunnen worden ingepast binnen de begroting van de algemene dienst. Uitwerkingsopdracht In beeld brengen op welke wijze en onder welke condities de aan de grondexploitaties toegerekende beheer en onderhoudsactiviteiten kunnen worden ingepast binnen de begroting van de algemene dienst.
pag.172 Programmabegroting 2015
Ontwikkeling weerstandsvermogen Harde buffer De verwerking van de Langlopende gronden leidt tot aanzienlijke bewegingen binnen het weerstandsvermogen. De harde buffer komt op € 77,8 miljoen negatief. Bij de coalitieakkoord is structureel een bedrag van € 5 miljoen vrijgemaakt voor de langlopende problematiek waarvan € 4,2 miljoen is ingezet. Vanuit de algemene reserves is dit bedrag gekapitaliseerd en vrijgemaakt tot € 77,5 miljoen. Na de verwerking hiervan bedraagt de stand van de harde buffer negatief € 0,3 miljoen. Deze globale doorrekening wordt nader gedetailleerd in het MPGA 2015. Dan worden de effecten en analyses op grondexploitatieniveau en per gebied gepresenteerd en ter vaststelling aan uw raad voorgelegd. Tabel 5-21
bedragen x € 1 miljoen Programmabegroting 2015
stand 31-12-2013 ( gebaseerd op programmarekening 2013)
59,9
vrijgemaakte concernbuffer 2013
13,0
rente resultaat grondexploitatie 2014 bestemming rente resultaat 2014
2,4 -2,4
eerder vastgestelde bestemmingen
-25,9
buffer voorzichtig scenario
-27,6
subtotaal stand reserve reguliere mutaties (rente) mutaties negatieve grexen en prijsbuffer
19,4 2,7 4,7
mutaties voorziening NIEGG (inclusief grondprijsontwikkeling 1% 2016 – 2018)
-68,1
aanvullend buffer tbv voorraad grond en hulpstoffen
-25,5
buffer afdekking risico’s negatieve grexen
-11,0
subtotaal stand reserve
-77,8
vrijgemaakte € 4,2 miljoen structureel
77,5
totaal stand reserve
-0,3
Toelichting belangrijkste mutaties: Rente resultaat grondexploitaties 2014 Een van de maatregelen in het kader van verbetering van het grondbedrijf is de afrekening van de rente op werkelijk basis. Over het jaar levert dit een voordeel op € 2,4 miljoen voor het grondbedrijf. Dit bedrag wordt bij de programmarekening 2014 nader in de boekwaardes verwerkt. Buffer voorzichtig scenario De grondexploitaties zijn doorgerekend op het zogenaamde ambitieuze scenario. Als achtervang wordt een voorzichtige fasering ingerekend. Dit leidt tot de buffer van € 27,6 miljoen. Door de uitname van grondexploitatiedelen naar NIEGG is de buffer € 20,0 miljoen lager dan bij de Programmarekening 2013. Mutaties voorzieningen negatieve grondexploitaties en voorziening NIEGG Per saldo bedraagt de mutatie positief € 4,7 miljoen. De verbetering wordt voor per saldo € 2,0 miljoen voornamelijk veroorzaakt door het effect van de langlopende gronden: de resultaten van Poort en Stichtsekant zijn verbeterd met € 13 miljoen, die van Vogelhorst verslechterd met € 10,7 miljoen. En verder een lichte verslechtering van € 0,3 miljoen op overige negatieve complexen. Ruim € 2,7 miljoen heeft betrekking op de verlaging van de prijzenbuffer (voor de komende 7 jaar van 4,5% naar 3%) als gevolg van de verlaging van de bijstelling van de grondprijsontwikkeling parameter voor de periode 2016-2018.
pag.173 Programmabegroting 2015
Volgens de BBV dient de verwachte marktwaarde van de huidige boekwaarde van de NIEGG te worden bepaald. Hierbij wordt het voorzichtigheidsprincipe in acht gehouden. Voor de jaren 2016-2018 gaan wij voor wat betreft de indicatie van de opbrengsten uit van de stijging van 1% voor alle grondexploitaties. De berekening van de boekwaarde van de NIEGG’s is gebaseerd op een voorzichtige fasering en een licht aangepaste opbrengstparameter van 1% in plaats van 1,5% voor de jaren 2016–2018. De berekening van de NIEGG leidt tot een negatieve NCW van € 68,1 miljoen. Voor dit bedrag is een voorziening gevormd. In onderstaande tabel worden de ontwikkelingen per voorziening weergegeven. Tabel 5-22 grondexploitaties
bedragen x € 1 miljoen PR 2013
PB 2015
Tuinderswerf
0,7
0,8
De Laren/De Wierden
0,7
0,8
2.P.2 Fanny Blankers-Koen Park
6,3
6,6
Almere-Buiten Centrum (A-gebied)
1,6
1,8
3.K/N/S De Evenaar
2,8
3,0
Almere Poort
38,8
28,9
Stichtsekant
1,2
0,0
Vogelhorst
0,0
10,7
0,5
0,5
11,2
8,9
NOGW Hout 2e fase gemeente voorziening prijzen (2015 – 2021; -3%) OG verbreding A6
subtotaal rente bijschrijving 2014
subtotaal na rente mutaties voorziening NIEGG (inclusief grondprijsontwikkeling 1% 2016 – 2018) totaal na rente
1,0
1,1
64,8
63,1
2,9
67,7
63,1
0.0
68,1
67,7
131,2
Aanvullend buffer voorziening voorraad grond en hulpstoffen Uit de langlopende NIEGG’s de Vaart IV/VI, Overgooi en Stichtsekant, bestaat de kans dat de toekomstige ontwikkelingen niet geheel meer conform de huidige bestemmingen zullen worden gerealiseerd. Onderzocht moet worden of deze gronden nog op middellange termijn op andere wijze kunnen worden ontwikkeld. Indien dit niet mogelijk is zal een verdere afwaardering naar landbouwwaarde nodig zijn. Vooralsnog is hiertoe een algemene financiële buffer van € 25,5 miljoen gevormd. Buffer afdekking risico’s negatieve grondexploitaties De risico’s zijn nu verdeeld naar positieve en negatieve grondexploitaties. De risico’s voor de negatieve grondexploitaties bedraagt op basis van NCW € 11 miljoen.
pag.174 Programmabegroting 2015
Zachte buffer De stand van de zachte buffer na de te treffen maatregelen bedraagt nu € 29,2 miljoen. De verwerking van de langlopende gronden leiden tot onderstaand beeld van de zachte buffer. Tabel 5-23
bedragen x € 1 miljoen Programmabegroting 2015
stand nog te realiseren vermogen 01-01-2015
71,2
benodigd vermogen reguliere grexen
-11,9
op termijn voor aftrek risicokapitaal/zachte buffer nulscenario
59,3
aftrek risicokapitaal/zachte buffer nulscenario risicokapitaal grondexploitaties
-18,7
benodigd ten behoeve van Nul-scenario (zacht)
-11,4
op termijn beschikbaar/zachte buffer
29,2
Toelichting belangrijkste mutaties: Stand nog te realiseren vermogen (Positieve grondexploitaties) De verwerking van de NIEGG leidt tot een bruto nieuw saldo voor de positieve grondexploitaties van € 71,2 miljoen. Hierin is inbegrepen het effect van verlaging van de opbrengststijging van 1,5% naar 1% voor de jaren 2016 – 2018 van € 7,0 miljoen. Benodigd vermogen reguliere grexen Het benodigde vermogen is gedaald met € 1,4 miljoen. De belangrijkste mutatie betreft de verlaging van de risicocorrectie opbrengst voor de komende 7 jaar van 4,5% naar 3%. Tabel 5-24
bedragen x € 1.000 PR 2013
PB 2015
zwerfvuil
-0,7
-0,7
handhaving overeenkomsten beheerfase
-0,6
-0,5
gevolgen Habitatrichtlijnen
-1,0
-1,0
nog toe te rekenen archeologisch vooronderzoek
-1,5
-1,5
2,0
2,0
prijsaanpassing 3,0% t/m 2021
-8,7
-7,4
organisatiekosten (8,5 miljoen i.p.v. 7 miljoen)
-2,1
-2,1
stimuleringsmaatregel: incentives erfpacht
-0,7
-0,7
-13,3
-11,9
reguliere grondexploitaties
plankosten aanpassingen 2014
Risicokapitaal grondexploitaties De risico’s zijn nu verdeeld naar positieve en negatieve grondexploitaties. De risico’s voor de positieve grondexploitaties bedraagt op basis van NCW € 18,7 miljoen. Het effect van de verwerking van de langlopende gronden leidt er ook toe dat een deel van de risico’s, dat tot de NIEGG behoort ad € 12,4 miljoen, vervalt.
pag.175 Programmabegroting 2015
5.6 Onderhoud kapitaalgoederen Uitgangspunten beheer openbare ruimte Voor de burgers in Almere werken wij voortdurend aan een veilige en duurzame leefomgeving. De Almere Principles zijn daarvoor het inspirerende richtsnoer voor de instandhouding en (door)ontwikkeling van de openbare ruimte. In de Beheervisie zijn de vier hoofdlijnen van ons beleid vastgelegd, namelijk: beheerbewust ontwikkelen, kwaliteit op maat, duurzaam beheer en excellent partnerschap. Langs deze lijnen wordt het beheer en onderhoud van de openbare ruimte uitgevoerd. In het programma beheer openbare ruimte zijn deze uitgangspunten verder uitgewerkt. Verder is in de ‘Opgave Beheer Openbare Ruimte’ de beheeropgave van de stad in kaart gebracht, uitmondend in een tekort van € 8 miljoen op de huidige budgeten. In deze begroting is er € 1 miljoen in 2015 oplopen naar structureel € 3,5 miljoen extra vrij gemaakt voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte. Voor het resterende tekort wordt er een bezuinigingstaakstelling neergelegd, met als zoekrichtingen differentiatie van de kwaliteit, het beperken van taken en capaciteit en het afstoten en omvormen van elementen. Maatschappelijke doelstellingen De openbare ruimte van de stad komt op leeftijd, dit heeft effect op het benodigde groot onderhoud en vervangingen om een veilige en duurzame openbare ruimte te realiseren. Hiervoor zijn beperkte middelen beschikbaar, waardoor er continue afwegingen gemaakt moeten worden tussen een zo doelmatig mogelijk fysiek beheer, als het verwezenlijken van de aanwezige maatschappelijke vraag en behoefte. Wij gaan burgers en bedrijven en instellingen nog intensiever betrekken bij het beheren en (her)inrichten van de openbare ruimte. Dit leidt tot extra aandacht voor samenwerking en communicatie tijdens de voorbereiding en uitvoering van groot onderhoudsprojecten en het doen van vervangingsinvesteringen. Programma groot onderhoud en vervangingen 2015 In 2015 is er € 19,6 miljoen aan budget beschikbaar voor het programma groot onderhoud en vervangingen Dit budget is op basis van technische inspecties, de meest urgente knelpunten en signalen van bewoners verdeeld over de gebiedsdelen en aandachtsgebieden. De besteding van de budgeten is per gebied en project verder uitgewerkt in het in de bijlage opgenomen ‘Bestedingsplan Groot Onderhoud en Vervangingsinvesteringen 2015’7. De projecten zijn onder te verdelen in: in uitvoering genomen groot-onderhoudsprojecten woonwijken;
lopende, onvoltooide projecten waarvoor reeds verplichtingen zijn aangegaan;
jaarlijkse reguliere projecten betreffende veiligheid;
extra directe ingrepen op straat, zoals de aanpak van fietspaden, voetpaden en verlichting. Dekking van deze projecten vindt plaats via de € 1 miljoen aan extra beschikbaar gestelde middelen in 2015.
Tabel 5-25
bedragen x € 1.000
gebied
behoefte
Buiten
4.652
3.140
Centrum
1.753
1.017
59
958
Haven, Hout
6.660
4.475
320
1.344
Stad Oost
8.780
2.324
totaal groot onderhoud en vervangingen
7
630
infra
woonwijken
1.703
807
697
1.627
4.170
401
1.014
4.456
4.456
2.071
2.384
26.301*
19.582
4.180
9.031
Stad West Stedelijk
budget groen/blauw
2.810 2.755 6.372
Het gebied Almere Poort maakt nog geen deel uit van dit bestedingsplan, omdat hier vrijwel alleen dagelijks verzorgen onder-
houd plaats. Deze werkzaamheden maken geen onderdeel uit van het programma groot onderhoud en vervangingen.
pag.176 Programmabegroting 2015
Krapte binnen beschikbare middelen Uit inventarisatie van de benodigde projecten in de gebieden kwam een programma naar voren ten grote van € 26,3 miljoen, het beschikbare budget bedraagt € 19,6 miljoen8. Om een realiseerbaar pakket van projecten samen te stellen was heroverweging noodzakelijk. De maatregelen die zijn getroffen om binnen de budgettaire kaders te blijven zijn het (tijdelijk) verminderen van de kwaliteit in de openbare ruimte, waar dit kan en het verminderen van het te beheren areaal. Het afwegingskader dat hierbij is gebruikt zijn onder andere het Gemeentelijk Waterhuishoudingsplan’ (GWHP) en de nota ‘Opgave Beheer Openbare Ruimte’. Er is rekening gehouden met de volgende doelen: a. het in stand houden van de fysieke veiligheid; b. het voorzien in sociaal maatschappelijk wensen en behoeften inzake de leefbaarheid in de wijken; c. het op pijl en beheersbaar houden van de technische staat van de openbare ruimte; d. het niet laten oplopen van beheertekorten in de nieuwe gebieden. Gevolgen van gemaakte keuzes Wat dit betekent voor de beheeropgaven in de afzonderlijke gebieden is in het Bestedingsplan Groot Onderhoud en Vervangingsinvesteringen 2015 verder uitgewerkt. Wij realiseren ons dat keuzes kunnen leiden tot meer meldingen en klachten via het melding- en registratiesysteem, waardoor het van groot belang is dat er juist en tijdig wordt geïnformeerd over de gemaakte keuzes
8
Het budget voor het uitvoeren van al het benodigd groot onderhoud en vervangingen ligt € 6,7 miljoen hoger dan het beschikbare budget in 2015. Door de oploop in het extra beschikbaar gestelde budget bij deze begroting en de 1% OZB-verhoging tot 2018, die wordt ingezet voor het beheer en onderhoud van de stad, wordt op termijn dit tekort deels opgelost.
pag.177 Programmabegroting 2015
Gemeentelijk Vastgoed (gebouwen en terreinen) Algemeen De gemeente is de bezitter van meer dan driehonderd gebouwen en objecten in onze stad. Gemeentelijk vastgoed is een belangrijk instrument voor Almere en is cruciaal voor het functioneren van de stad. Het bezit van vastgoed is echter geen doel op zich. Het is één van de instrumenten om de doelstellingen op het gebied van onderwijs, sport, cultuur, welzijn, veiligheid en economie te realiseren. De gemeente heeft ook geïnvesteerd in mooie, aansprekende en beeldbepalende gebouwen die bijdragen aan de aantrekkelijkheid van de stad als geheel. De vastgoedportefeuille van de gemeente Almere omvat perma@nente scholen voor het primair, het voortgezet en het speciaal onderwijs, tijdelijke onderwijs huisvesting, gymlokalen en sportzalen, buurt- en wijkcentra, jongerencentra, bibliotheken, brandweerkazernes, parkeergarages, zwembaden, sporthallen, de Kemphaan, gebouwen voor natuur- en milieueducatie, ateliers voor kunstenaars en kunstbeoefening, kerktorens, het gebouw De Kunstlinie, kantoren en bedrijfsverzamelgebouwen en tot slot gebouwen voor ambtenarenhuisvesting. De Vastgoedportefeuille In onderstaand overzicht wordt inzicht gegeven in de diverse waarden van het gemeentelijk vastgoed. Het betreft vastgoed waarvan de gemeente eigenaar is. Tabel 5-26 vastgoedcategorie
bedragen x € 1.000 objecten
M2 BVO
boekwaarde
WOZ waarde
31-12-2013 1 Onderwijs
verzekerde waarde
170
339
200.978
271.175
450.973
31
17
4.899
16.263
22.593
6
9
3.617
10.382
14.356
4 Kunst en cultuur
12
43
68.169
58.500
89.790
5 Sport en recreatie
17
48
21.197
52.763
76.048
2
1
921
1.023
1.114
7 Parkeren
26
171
72.544
94.947
138.863
8 Overig beleid
41
12
5.649
17.316
21.418
6
53
17.747
49.488
82.915
23
30
24.342
28.208
47.240
334
722
420.062
600.065
945.309
2 Welzijn 3 Veiligheid
6 Zorg
9 Vastgoed eigen gebruik 10 Geen beleidsfunctie eindtotaal
Onderhoudslasten Begin 2013 is de Kadernota Vastgoedbeleid Almere 2013-2020 door de raad vastgesteld. In deze kadernota zijn elf kaders benoemd waarbinnen maatschappelijke en bedrijfseconomische afwegingen rondom vastgoed gemaakt kunnen worden. Één kader heeft betrekking op het onderhoudsbeleid. Vastgesteld is dat het gemeentelijk vastgoed wordt onderhouden op conditieniveau 3 volgens de NEN 2768. Dit komt overeen met de tot nu toe gehanteerde norm van ‘sober en doelmatig’. Uitzonderingen hierop zijn de gebouwen Stadhuis, De Nieuwe bibliotheek, gebouw De Kunstlinie en Topsportcentrum Almere. Deze worden onderhouden op conditieniveau 2. Jaarlijks wordt gedoteerd aan een tweetal voorzieningen, te weten de Voorziening planmatig onderhoud gymzalen en tijdelijke onderwijshuisvesting en de Voorziening planmatig onderhoud maatschappelijk vastgoed, parkeren en overige gebouwen.
pag.178 Programmabegroting 2015
De hoogte van de dotatie is een bedrag gebaseerd op een voortschrijdend 10 jaar gemiddelde. In een onderhoudsplanningsysteem wordt voor elk pand het geplande onderhoud in kaart gebracht en de daarbij horende kosten. Op basis van 2-jaarlijkse inspecties wordt de daadwerkelijke conditie van het gebouw bepaald en wordt – indien noodzakelijk – de planning aangepast. Op basis van de (eventueel bijgewerkte) planning en kennis en ervaring van onder andere onze opzichters wordt de daadwerkelijke uit te voeren onderhoudsactiviteiten in enig jaar uitgewerkt en aanbesteed. Dit is een jaarlijks terugkerend proces. Verloop voorziening planmatig onderhoud gymzalen en tijdelijke onderwijshuisvesting Het verloop van de voorziening planmatig onderhoud gymzalen en tijdelijke onderwijshuisvesting voor de komende 10 jaar zijn in onderstaande tabel weergeven. De uitgaven zijn gebaseerd op de geplande werkzaamheden in het onderhoudsplanningsysteem. Zoals hiervoor beschreven kunnen de feitelijke uitgaven hiervan afwijken. Enerzijds doordat aan de hand van inspecties beoordeeld wordt welke werkzaamheden daadwerkelijk uitgevoerd moeten worden, anderzijds doordat werkelijke prijzen als gevolg van aanbestedingen en marktomstandigheden kunnen fluctueren. Tabel 5-27: voorziening planmatig onderhoud gymzalen en tijdelijke onderwijshuisvesting
bedragen x € 1.000
jaar
beginstand
dotatie
uitgaven
vrijval
eindstand
2014
1.902
1.862
1.418
2.200
146
2015
146
1.006
763
389
2016
389
1.006
684
711
2017
711
1.006
770
947
2018
947
1.006
1.041
912
2019
912
1.006
1.098
820
2020
820
1.006
1.397
429
2021
429
1.006
775
660
2022
660
1.006
964
702
2023
702
1.006
928
780
2024
780
1.006
1.438
348
De verlaging van de dotatie evenals de eenmalige vrijval in 2014 heeft te maken met de overheveling van het ‘buiten onderhoud’ van het primair onderwijs naar de schoolbesturen. Verloop voorziening planmatig onderhoud maatschappelijk vastgoed, parkeren en overige gebouwen Het verloop van de voorziening planmatig onderhoud voor het maatschappelijk vastgoed, parkeren en overige gebouwen ziet er als volgt uit. Tabel 5-28: voorziening planmatig onderhoud maatschappelijk vastgoed, parkeren en overige gebouwen
bedragen x € 1.000
jaar
beginstand
dotatie
uitgaven
eindstand
2014
8.062
5.009
5.190
7.881
2015
7.881
5.031
3.469
9.443
2016
9.443
5.032
6.461
8.014
2017
8.014
5.048
5.508
7.554
2018
7.554
5.058
6.211
6.401
2019
6.401
5.058
4.969
6.490
2020
6.490
5.058
6.190
5.358
2021
5.358
5.058
5.059
5.357
2022
5.357
5.058
5.609
4.806
2023
4.806
5.058
4.596
5.268
2024
5.268
5.058
5.254
5.072
De kosten voor instandhouding (levenscyclusbenadering) voor de beeldbepalende grote cultuurgebouwen maken geen onderdeel uit van de geraamde bestedingen in deze voorzieningen. Besloten is om de financiele vraagstukken op te lossen als ze daadwerkelijk aan de orde zijn. pag.179 Programmabegroting 2015
Verduurzaming gemeentelijk vastgoed In navolging van de Almere Principles is in de Kadernota Vastgoedbeleid Almere 2013-2020 vastgelegd dat de gemeente hét voorbeeld wil zijn in het streven naar duurzaam gemeentelijk vastgoed. De komende jaren worden de bestaande gebouwen stapsgewijs verder verduurzaamd door het terugdringen van het energieverbruik, het toepassen van duurzame energiebronnen en te kiezen voor duurzame en energiezuinige componenten bij noodzakelijke vervanging en onderhoud van installaties en bouwkundige delen. Uitgangspunt bij de verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed is een sluitende business case: investeringen in duurzaamheid moeten op termijn terugverdiend worden via lagere energielasten en/of lagere onderhoudslasten. Duurzaamheidsinvesteringen 2014 In 2014 zijn we gestart met energiemaatregelen bij een aantal gebouwen waarvoor de gemeente de energierekening betaalt. De investering wordt dan terugverdiend door lagere energielasten. Negen parkeergarages zijn energiezuiniger gemaakt door het aanbrengen van bewegingsdetectie, een garage is ook voorzien van led-verlichting. Bij negen gymlokalen zijn zonnepanelen aangebracht (zie programmabegroting 2014). De energiemonitoring is verder geautomatiseerd door de plaatsing van slimme meters. Op het dak van het stadhuis wordt een ruisarme windwokkel geplaatst. Het dak van een sportzaal in Poort is ter beschikking gesteld aan de Groene Reus voor de realisatie van een zonnecentrale van bewoners. Duurzaamheidsinvesteringen 2015 In 2015 worden een flink een aantal gebouwen voorzien van duurzame maatregelen die het energieverbruik terugdringen. Er worden niet meer zonnepanelen geplaatst dan nodig is omdat retourlevering aan het energienet naar verhouding minder oplevert dan vermindering van de energieafname. Tabel 5-29 vastgoedcategorie
bedragen x € 1.000 aard maatregelen
buurtcentra (15)
zonnepanelen
buurtcentra (19)
Bewegings-detectie, slimme meters
zwembaden (2)
zonnepanelen, HR beglazing, bewegings-
investering
kapitaallasten besparing
307
26
24
50
5
23
478
45
40
906
84
74
183
17
16
42
4
4
1.966
181
181
detectie, slimme meters etc. sporthallen (4)
zonnepanelen, bewegings-detectie, slimme meters etc.
gymzalen (14)
zonnepanelen, bewegingsdetectie, slimme meters etc.
tijdelijke onderwijs- huisves- zonnepanelen ting (permanente bouw) (2) totaal
Bij de buurtcentra en de zwembaden is sprake van een zogenaamde ‘split-incentive’. Doordat deze partijen zelf de energierekening betalen vallen de voordelen in eerste instantie niet bij de gemeente. Hiervoor zal een passende oplossing worden gezocht, met als uitgangspunt dat de gemeente de investering financieel terugverdient. Voor buurthuis De Wieken voeren we een studie uit naar een innovatieve aanpak voor verduurzaming naar een hoog niveau (energieneutraal) en verbetering van de uitstraling en het gebruik. De gemeente participeert in het project ‘Zon op Gemeentedak’. Doel van het project is het opwekken van schone energie en CO2 reductie. Het project zal worden uitgevoerd door een marktpartij die de investering pleegt. De gemeente betaalt aan de marktpartij een vergoeding zodat de investering terugverdiend wordt. De gemeente stelt hiervoor een aantal de daken van gebouwen ter beschikking. Verder wordt er nog onderzoek gedaan naar de plaatsing van zonnepanelen op diverse andere gebouwen zoals de brandweerkazerne Veluwsekant, het kinderrevalidatiecentrum en de Metropoolgarage. pag.180 Programmabegroting 2015
Almere doet mee met de Green Deal ‘Groene Daken’ waarin gemeenten en andere partijen zoeken naar een verdienmodel voor het toepassen van groene daken in verband met het belang voor de waterberging, het klimaat in de stad en ecologie. Dit biedt kansen voor het toepassen van groene daken op gemeentelijke gebouwen. In de nieuwbouw wordt, zoals is vastgesteld in de Kadernota vastgoedbeleid Almere 2013-2020, binnen bestaande middelen minimaal gebouwd conform GPR 7. Energieneutraal bouwen zal een grote stap zijn voor de gemeente. Om dat te kunnen realiseren zijn innovatiekracht en financiële arrangementen nodig. Renovaties Zwembad Stad wordt momenteel gerenoveerd. Het bad, de perrons om het bad en de filters voor het water zijn vernieuwd in 2014. De tijdelijke onderwijshuisvesting aan de Tom Poesstraat is aangepast. Het is nu een permanent gebouw geworden. We gaan een onderzoek doen naar renovatie buurthuis de Wieken. Verkoop Verkoop van vastgoed is aan de orde als een pand is leeggekomen, het geen beleidsdoeleinde meer ondersteund en het in de toekomst niet meer nodig is. De lijst met panden waarbij er een voornemen tot verkoop is worden, conform de Kadernota Vastgoedbeleid 2013 – 2020, ter vaststelling voorgelegd. Het betreffen de volgende panden: Tabel 5-30
soort pand
adres
status
bibliotheek Haven
Schoolstraat 36
Leegstand medio 2015 na verhuizing Corosia
voormalig kinderdagverblijf
Pepermuntstraat 3
Staat leeg
voormalig jongerencentrum/zorglocatie
Musicalstraat 1
Staat leeg
permanent gebouw ( woonbestemming)
W. de Vlamingstraat
Nu tijdelijke verhuurd aan leegstandsbeheerder
Alnovum (kantoorgebouw)
P.J. Oudweg 29
Gedeeltelijk verhuurd, met accent op intensief ver-
kantoorgebouw
Louis Armstrongweg 90
Betreft nu ambtenarenhuisvesting, komt dit najaar
huurtraject ter verbetering verkooppotentie. leeg te staan. Het pand staat momenteel te huur
Sloop Sloop van vastgoed is aan de orde als een gebouw niet meer geschikt is voor (tijdelijk) hergebruik of te verouderd is, investeringen niet rendabel zijn en als er geen belangstelling voor verhuur of verkoop is. Ook is het mogelijk om de opstal met grond ter verkopen voor herontwikkeling. Sloop is dan voor rekening van de nieuwe eigenaar. De volgende panden komen in aanmerking om op termijn gesloopt te worden: Tabel 5-31
soort pand
jaar van sloop status
zwembad Haven (2016)
2016
alternatieve bestemmingen als skatebaan is niet haalbaar gebleken
aanbouw 2 lokalen PCO de Regenboog
2018
onderwijsbestemming vervalt. Gebouw is afgeschreven
school Slufterplantsoen 10
2016
onderwijsbestemming is vervallen. Nu tijdelijk deels verhuurd
tijdelijke onderwijshuisvesting
Meergronden
2016
onderwijsbestemming vervalt
Marathonlaan 7
2014
onderwijsbestemming is vervallen in verband met nieuwbouw
Lierstraat 13
2017
onderwijsbestemming vervalt
Walt Disneyplantsoen 88
2016
onderwijsbestemming is vervallen. Nu tijdelijk deels verhuurd
Regenboogweg 45
2016
onderwijsbestemming is vervallen. Nu tijdelijk deels verhuurd
Villa Parkhurst–Odeonstraat
2015
onderzoek naar ombouw voor studentenhuisvesting
In de actualisatie van de onderwijshuisvesting is rekening gehouden met sloopkosten in de betreffende jaren van bovenstaande schoolpanden. pag.181 Programmabegroting 2015
Ondergronds Afval Transport Systeem (OAT) Sinds 2003 wordt in het stadscentrum van Almere het afval van huishoudens en bedrijven ingezameld door middel van het Ondergronds Afval Transport Systeem(OAT). Op een kilometerslang buizenstelsel zijn inwerpopeningen aangesloten, waarin het afval kan worden gedeponeerd. Het afval wordt in drie stromen gescheiden (GFT, Papier en Restafval). Ook de afvalbakken op straat in het betreffende gebied zijn aangesloten op het systeem. Vanuit deze diversen locaties worden deze afvalfracties getransporteerd naar een locatie net buiten het centrum. In dit pand, de zogenaamde Stofzuiger, worden de fracties in containers verzameld, welke vervolgens per vrachtwagen naar de verschillende verwerkers worden vervoerd. Het systeem kent een boekwaarde per 1 januari 2015 van ca. € 13,3 miljoen. De jaarlijkse kapitaalslasten bedragen ongeveer € 1,2 mln. per jaar. Daarnaast zijn de jaarlijkse kosten voor onderhoud en exploitatie ongeveer € 1,1 mln. Central Ned voert het beheer momenteel uit.
Bestedingsplan fonds bestaande stad (FBS) Hoofddoel van het Fonds bestaande stad is en blijft de doorontwikkeling van de bestaande stad. Hierbij moet worden gedacht aan de fysieke, sociale en economische interventies in de stad met als doel het verbeteren van de leefbaarheid en het behoud c.q. vergroten van de concurrentiekracht van bestaande stadsdelen en wijken, zoals verwoord in onderdeel Ruimte, Wonen en Wijken. Criteria Binnen het fonds wordt onderscheid gemaakt in: a. Projecten voor vitaliteit van wijken incl. integrale wijkaanpak. Het project moet voldoen aan een van onderstaande aanwendingscriteria: bijdragen tot verbetering van de leefbaarheid in aandachtswijken; bijdragen aan het versterken van vitale woonwijken en bedrijventerreinen (geen herstructurering). b. Projecten die voortvloeien uit de gebiedsprogramma’s (uitvoeringsplannen). Het project moet voldoen aan een van onderstaande aanwendingscriteria: visie ontwikkeling voor gebieden en stadsdelen; bijdragen aan het versterken van concurrentiekracht, werk- en woonmilieus; bijdragen om te komen tot versterken bereikbaarheid en mobiliteit; initiële kosten voor stedelijke vernieuwingsontwikkeling. Deze projecten hebben het karakter van het aanjagen / het op de agenda krijgen van vraagstukken binnen de gemeente maar ook bij partners waardoor nieuwe concepten en producten ontstaan die bijdragen aan een betere samenleving. c. Maatschappelijke investeringen Bij maatschappelijke investeringen gaat het om continue kwaliteitsverbeteringen door aanpassing en/of vervanging van de openbare ruimte, waarbij de gewenste vervanging aan de orde kan zijn vóór het verstrijken van de economische levensduur. De realisatie vindt bij voorkeur gelijktijdig plaats met de uitvoering van groot onderhoud.
pag.182 Programmabegroting 2015
d. Ad Hoc projecten (maatschappelijke initiatieven bijv.). Bestedingen 2015 Sinds 2013 is er structureel € 640.000 beschikbaar binnen het fonds bestaand stad. Voor 2015 is vanuit het fonds ook nog eenmalig € 500.000 beschikbaar voor de uitvoering van de programmaplannen en maatschappelijke investeringen. Het totaalbudget 2015 komt hierdoor op € 1.140.000 voor de besteding aan de vier bovengenoemde aandachtgebieden. Het fonds bestaande stad is nadrukkelijk ingesteld om slagvaardig op een maatschappelijke vraag marktvraag te kunnen inspelen. Dit uitgangspunt willen we blijven hanteren. Bij dit onderdeel past het om zoals afgesproken om bij de jaarrekening verantwoording over de besteding af te leggen. Concreet wordt geadviseerd de middelen vanuit het fonds bestaande stad voor 2015 als volgt te bestemmen: Tabel 5-32: Bestedingen uit fonds bestaande stad
bedragen x € 1.000 2015
Integrale wijkaanpak en leefbaarheid
600
uitvoeringsplannen
400
adhoc projecten
140
totaal
1.140
Voor de besteding van deze middelen is een kader uitgezet, dat aansluit op de doelstellingen die zijn genoemd in de programmaplannen per stadsdeel (zie programma 10 (onderdeel Focus in de wijken).
pag.183 Programmabegroting 2015
5.7 Financiering Algemeen De financieringsparagraaf komt voort uit de Wet financiering decentrale overheden (Wet FIDO). De Wet FIDO stelt regels voor het financieringsgedrag van gemeentes. Op lokaal niveau is deze regelgeving vertaald in het door uw raad vastgestelde treasurystatuut. De financieringsparagraaf is in samenhang met het treasurystatuut een belangrijk instrument voor het transparant maken en daarmee voor het sturen, beheersen en controleren van de treasuryfunctie van de gemeente. De treasuryfunctie heeft kortweg betrekking op het tijdig beschikbaar hebben van financieringsmiddelen tegen zo gunstig mogelijke prijzen, rekening houdend met de randvoorwaarden (kasgeldlimiet) en de aard van de financieringsbehoefte (kort versus lang). Voorts adviseert de treasuryfunctie over en het scheppen van randvoorwaarden voor een zo goedkoop mogelijk betalingsverkeer. Risicobeheer financieringsportefeuille Renterisico Dit is het risico dat de gemeente wordt geconfronteerd met sterke rentestijgingen voor haar lopende geldleningen. In het algemeen wordt dit risico beperkt door het gespreid over de lopende jaren afsluiten van langlopende geldleningen met een vast rentepercentage. Voor het beheersen van het renterisico wordt gebruik gemaakt van de financieringsstrategieën, die worden bepaald in het periodiek te houden treasuryberaad. Kredietrisico Dit is het risico dat de gemeente loopt bij het verstrekken van geldleningen aan rechtspersonen die in financiële problemen kunnen komen. Vanwege de invoering van het schatkistbankieren moeten decentrale overheden de liquiditeitsoverschotten verplicht beleggen bij de Staat der Nederlanden. Eind 2013 is de wet FIDO op dit punt aangepast. Liquiditeitsrisico Het risico dat de gemeente op de korte termijn niet genoeg geld beschikbaar heeft of kan krijgen om aan haar korte termijnverplichtingen te voldoen, wordt het liquiditeitsrisico genoemd. De afgelopen jaren was er steeds sprake van een liquiditeitstekort met name door substantiële investeringen. Voor de korte termijn verwachten wij een stabilisatie van het liquiditeitstekort door met name vertraging van geplande investeringen. Om een goed inzicht te krijgen in de vraag hoeveel moet worden geleend en met welke looptijd, wordt veel aandacht geschonken aan de liquiditeitsprognose. Debiteurenrisico Er bestaat een risico dat gemeentelijke debiteuren hun rekeningen niet (op tijd) betalen. Dit risico wordt beperkt door debiteuren vooraf te laten betalen, opbrengsten tijdig te innen en het monitoren van de dubieusheid van vorderingen en tegenpartijen conform de richtlijnen op dit gebied. Met het verder aanscherpen van het invorderingstraject wordt er naar gestreefd het debiteurenrisico terug te dringen. Eisen wet FIDO Publieke taak en prudent beleggen Conform het treasurystatuut komen leningen, uitzettingen en garanties alleen tot stand indien zij een publieke taak dienen en de uitzettingen een prudent karakter kennen.
pag.184 Programmabegroting 2015
Kasgeldlimiet Ter beperking van het renterisico is in de wet FIDO een norm opgenomen ten aanzien van de maximale omvang van de kortlopende schulden (korter dan 1 jaar), de zogenaamde kasgeldlimiet. Deze limiet wordt berekend naar een vast percentage (8,5%) van het begrotingstotaal (circa € 722 miljoen) per 1 januari van het dienstjaar. Voor 2015 bedraagt deze limiet € 60 miljoen (voor berekening zie bijlagenboek). Bij dreigende overschrijding van de kasgeldlimiet, wordt een deel van de kortlopende schuld omgezet in een langlopende schuld (geldlening langer dan 1 jaar). Indien 3 kwartalen achtereen de kasgeldlimiet wordt overschreden, dan dient de provincie hiervan op de hoogte gesteld te worden. Renterisiconorm De renterisiconorm ziet vooruit en is direct gerelateerd aan het budgettaire risico. De renterisiconorm heeft als doel om het renterisico bij herfinanciering te beheersen. De rente risiconorm houdt in, dat de jaarlijks verplichte aflossingen en de renteherzieningen niet meer mogen bedragen dan 20% van het begrotingstotaal. Verder wordt voor het renterisico uitgegaan van het bedrag van de te betalen aflossingen. Onderstaand is een korte berekening van de renterisiconorm opgenomen. Voor een uitgebreide berekening van de renterisiconorm, wordt verwezen naar het bijlagenboek. Tabel renterisiconorm
renterisiconorm renterisico ruimte onder risiconorm
(bedragen x € 1.000) 2015
2016
2017
2018
144.400
144.400
144.400
144.400
30.000
50.000
50.000
50.000
114.400
94.400
94.400
94.400
Uit bovenstaande blijkt dat in de periode 2015 tot en met 2018 het maximale renterisico lager is dan de renterisiconorm. Dit betekent dat de renterisiconorm, op basis van deze cijfers, niet overschreden zal worden. Bij het aantrekken van nieuwe langlopende leningen wordt ervoor gezorgd dat zodanige modaliteiten worden gekozen, dat de renterisiconorm niet overschreden wordt. Het blijft echter mogelijk dat in een bepaald jaar meer langlopende leningen moeten worden aangetrokken dan voorzien (meer dan maximaal nodig is om binnen de norm te blijven). In dat geval vindt vooroverleg met de provincie plaats. In/externe ontwikkelingen Rentebeleid Een visie omtrent de renteontwikkeling van de korte- en de lange termijn rente is een voorwaarde om de treasuryfunctie te kunnen uitoefenen. Het in beschouwing nemen van macro-economische ontwikkelingen met betrekking tot het BNP, betalingsbalans, economische groei, inflatie, consumentenvertrouwen, politieke spanning en met name de rentevisie van grootbanken leidt tot een rentevisie waarop wij onze financierings- en beleggingsbeslissingen funderen. In 2014 heeft de Europese Centrale Bank (ECB) één keer de herfinancieringsrente aangepast. Sinds 5 juni 2014 bedraagt deze 0,15%. De ECB bevindt zich in een lastig parket. Enerzijds moet de bank de inflatie in toom houden (hoge rente), aan de andere kant willen de centrale bankiers met hun rentebeleid de economie in deze periode van wereldwijde recessie stimuleren. Momenteel bedraagt de geldmarktrente 0,20% (driemaands euribor). Dit is het tarief waarop de gemeente kort geld kan aantrekken c.q. uitzetten. De verwachting is dat deze rente in 2015 stabiel zal zijn. De kapitaalmarktrente bedraagt momenteel 2,20% (10-jaars vast). Dit is het tarief waarop de gemeente een financiering kan aantrekken voor langere termijn. De verwachting is dat deze rente zich tussen de 2,50% en 3,00% zal bewegen.
pag.185 Programmabegroting 2015
Ten behoeve van een stabiel begrotingsbeeld houden wij vast aan de bestendige gedragslijn van interne renteverrekening. De ontwikkeling van bovengenoemde percentages hebben dan ook geen directe invloed op alle afzonderlijke rentegevoelige begrotingsposten (reserves, voorzieningen, geactiveerde kosten). Financieringsbehoefte Onze vaste schuld ten behoeve van algemene financiering per 1 januari 2015 € 570 miljoen. Ten opzichte van vorig jaar is er sprake van een in omvang stijgende leningenportefeuille.
pag.186 Programmabegroting 2015
5.8 Bedrijfsvoering Bedrijfsvoering is ondersteunend aan de uitvoering van het gemeentelijk beleid (primaire processen), programmadoelen, waaronder goede dienstverlening aan onze inwoners en de ontwikkeling van de organisatie. De pijlers van bedrijfsvoering bestaan uit: Personeel en Organisatie, Informatievoorziening, Communicatie, Financieel Beheer, Juridische Zaken Facilitaire Zaken en Huisvesting. De belangrijkste aandachtspunten worden in deze paragraaf per pijler weergegeven. Organisatie en Personeel In het nieuwe coalitieakkoord zitten tal van uitgangspunten die een sterke verbinding hebben met de visie op de organisatie. Van de ambtenaren wordt verwacht dat zij nog meer samen met de Almeerders optrekken, dat ze vertrouwen op de kracht van de mensen en ruimte laten voor de dynamiek van de stad. Dat alles vanuit de waarden vertrouwen, respect en vanuit de houding van gelijkwaardigheid. Deze opgave sluit naadloos aan op de bestaande organisatievisie en vraagt een volgende stap. De ambitie gaat verder dan partnership, met oog voor de verschillende rollen van de gemeenten (loslaten waar het beter is, sturen waar nodig). Daarbij past een slanke en professionele vorm van de organisatie waarbij ook invulling wordt gegeven aan de term ‘soberheid’. Daarnaast blijft de focus in 2015 liggen op de inrichting en aanpak in het sociale domein. In 2014 zijn de voorbereidingen getroffen en in het komende jaar vragen monitoring en nadere uitwerking de aandacht. Dat raakt niet alleen de medewerkers die in het Sociale Domein actief zijn. Almere Morgen is een zeer succesvol instrument gebleken bij het stimuleren van (interne) mobiliteit, het voorkomen en anders opvangen van boventalligheid en het terugdringen van inhuur. Het blijft belangrijk om hier krachtig op te blijven sturen, maar als gevolg van veranderende omstandigheden zal Almere morgen na 2015 eindigen en zullen haar taken binnen de lijnafdelingen ondergebracht worden. Informatievoorziening Het jaar 2015 staat enerzijds in het teken van het actualiseren van het beheer van het IT landschap. Vanwege de langere doorlooptijd van het project Vit@ liggen er veel projecten, nieuwe releases van applicaties en andere updates klaar om opgepakt en uitgerold te worden. Anderzijds vragen ontwikkelingen in de organisatie veel aandacht en capaciteit. Het betreft onder meer de inrichting en doorontwikkeling van de informatievoorziening in het Sociaal Domein, de digitale dienstverlening waaronder het iNup, de verbetering van de informatieveiligheid en het ondersteunen van anders werken met werkplekken, apparatuur en beschikbaarheid van systemen en informatie. In 2015 kijken we vooruit richting 2020. We brengen in kaart wat nodig is om onze ICT organisatie in staat te stellen de gemeentelijke organisatie optimaal te faciliteren in het realiseren van haar ambities richting 2020 met een krachtige en goed ingerichte informatievoorziening. Hoewel complex kiezen we waar dat kan voor eenvoud en flexibiliteit (proven concepts). Het programma Informatie op Orde ligt op schema. De diensten pakken de verantwoordelijkheid op om alle processen in het informatiebeheer tijdig in orde te brengen. De diensten stellen hiervoor in 2015 een MeerJarenPlan (MJP) op. Communicatie De gemeente Almere wil de komende periode meer samen met Almeerders optrekken. Meer dan ooit leeft de wens om samen met inwoners, ondernemers en partners onze stad verder tot bloei te brengen. Communicatie speelt daarbij een cruciale rol. In 2015 zal de vraag naar de expertise van deze afdeling daarom groot zijn.
pag.187 Programmabegroting 2015
Onze uitdaging is om te kiezen voor zowel interne als externe communicatie. Voor de externe communicatie is het coalitieakkoord leidend, voor de interne communicatie nemen we de organisatieontwikkeling als uitgangspunt. We zullen hierin prioriteiten moeten stellen. De resultaten van de audit, die we - als eerste afdeling communicatie in Nederland - hebben laten uitvoeren, zijn hierbij van belang. Onze transparante aanpak staat voorop: luisteren naar de klant, samenwerken, verbindingen leggen, informatie en kennis delen. Financieel Beheer In 2015 worden de digitalisering van het inkoopproces en de contractregistratie en het digitaal verwerken van facturen voortgezet, met het oog op meer efficiency en een kwaliteitsverbetering. Ook zal er hard worden gewerkt om de gemiddelde betaaltermijn te handhaven en waar mogelijk nog verder te verlagen. De aandacht blijft gevestigd op verdere verbetering van de administratieve processen om efficiency in de financiële administratie en inkoop te realiseren. Tevens wordt verdere ondersteuning verleend aan interne organisatieontwikkelingen zoals de ontwikkelingen binnen het sociaal domein. De maatschappelijke effecten van gemeentelijke inkoop op de arbeidsvoorwaarden bij leveranciers worden in 2015 onderzocht. In het kader van partnership voeren we in 2015 opnieuw werkzaamheden uit voor de gemeenten Lelystad en Urk. In 2015 wordt duidelijk of Dronten gebruik wil blijven maken van onze inkoopcapaciteit. De komende jaren wordt onderzocht of de kennis en kunde van Almere door middel van partnership met de omliggende gemeenten kan worden gedeeld. Juridische Zaken Op juridisch gebied geven we in 2015 extra aandacht aan de inrichting van het sociaal domein en omvangrijke aanbestedingen binnen de gemeente. Door een nog betere horizontale samenwerking zal de lijn van het afgelopen jaar worden voortgezet en worden de juridische disciplines versterkt, waardoor er adequaat kan worden geadviseerd. De aanpak ‘prettig contact met de overheid’ waarmee in 2014 gemeente breed is gestart, moet in 2015 de vruchten gaan opleveren waardoor er relatief minder bezwaarschriften formeel hoeven te worden afgedaan. Facilitaire Zaken Duurzaamheid staat hoog op onze agenda. Binnen het stadhuis betekent dit dat we streven naar een stadhuis zonder afval en naar verdere invulling van sociale duurzaamheid. In 2015 blijven we Almeerders met een afstand tot de arbeidsmarkt inzetten, zowel binnen het ambtelijk apparaat als bij de gecontracteerde partners zoals schoonmaak, catering en beveiliging. We werken aan het verder beperken van afval (minder papier) en afvalscheiding binnen het gehele stadhuis. Deze actie past in de visie ‘Almere stad zonder afval 2020’, waarin het stadhuis een voorbeeldfunctie heeft. Huisvesting Het programma Huisvesting wordt in 2015 voortgezet. In dit jaar ligt de focus op het terugbrengen naar het stadhuis van alle diensten die tijdelijk daarbuiten zijn gehuisvest.
pag.188 Programmabegroting 2015
5.9 Verbonden partijen Algemeen Een verbonden partij wordt gedefinieerd als een privaat- of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente zowel een bestuurlijk als een financieel belang heeft. Van een bestuurlijk belang is sprake in geval van zeggenschap, hetzij uit hoofde van vertegenwoordiging, hetzij uit hoofde van stemrecht. Van een financieel belang is sprake als aan een verbonden partij financiële middelen beschikbaar zijn gesteld, die niet verhaalbaar zijn in geval van faillissement van de verbonden partij. Gemeentelijk beleid Het gemeentelijk beleid is er op gericht het aantal verbonden partijen beperkt te houden, enerzijds uit oogpunt van transparantie van bestuur, anderzijds uit oogpunt van risicobeheersing. De mate van invloed en sturing wordt mede bepaald door de rechtsvorm, de vertegenwoordiging op bestuurlijk en ambtelijk niveau (voorbereidingsgroepen) en het per verbonden partij vastgelegde sturingsarrangement. Het aangaan of beëindigen van de samenwerking met een verbonden partij wordt bewust genomen en periodiek heroverwogen. Voor het aangaan van een verbonden partij constructie is een expliciete goedkeuring van uw raad noodzakelijk. Kadernota Verbonden Partijen In 2010 heeft u de Kadernota Verbonden Partijen vastgesteld. Hierin staan vijf relevante hoofdpunten in de relatie en aansturing van een verbonden partij benoemd en uitgewerkt: aangaan van een relatie met een verbonden partij; bestuurlijke verantwoordelijkheid en vertegenwoordiging; ondersteuning door accountmanagers en voorbereidingsgroepen; beheers- en toezichtinstrumentarium; periodieke informatievoorziening. In 2011/2012 is een actieplan uitgevoerd met als doel een scherpere sturing, beheersing, verantwoording en toezicht op de verbonden partijen te borgen, zodat wij in staat zijn onze beleidsdoelstellingen zo effectief en efficiënt mogelijk te realiseren. Op 18 december 2012 bent u middels een raadsbrief geïnformeerd over de afronding van het Actieplan en de inbedding hiervan in de reguliere P&C cyclus.
pag.189 Programmabegroting 2015
Overzicht Verbonden Partijen Voor iedere verbonden partij is een relatie gelegd tussen wat we willen bereiken met het programma en het middel (de rol) dat deze verbonden partij daarin speelt. In het bijlagenboek is een nadere gedetailleerde toelichting op de afzonderlijke verbonden partijen opgenomen. In onderstaande tabel is samengevat in welke vorm, bestuurlijke vertegenwoordiging en financieel belang de sturing op de verbonden partij op dit moment is ingevuld. Tabel 5-33 bijl.
prog.
verbonden partij
rechtsvorm bestuurlijke vertegenwoordiging
boek
namens de gemeente
financieel belang in aandelen kapitaal (AK), leningen/garantie (LEN/GAR), impuls (IMP) of exploitatiesubsidie (RES)
1
2
Veiligheidsregio
GR
Flevoland 2
3
9
13
Omgevingsdienst
GR
burgemeester Almere is voorzitter
jaarlijkse bijdrage van ca € 9,2 miljoen
van het Bestuur
(RES)
portefeuillehouder Beheer openba- jaarlijkse bijdrage van ca € 1 miljoen
Flevoland & Gooi- en
re ruimte & milieu is lid van het
Vechtstreken
Bestuur
Huisvuilcentrale
NV
Noord-Holland (HVC)
(RES)
stemrecht in de AVA en portefeuil-
173 nominale aandelen € 7.900 (AK
lehouder Financiën is lid van de
5,9%) / garantie aandeelh. totaal
Algemene Leden Vergadering
ca € 593 miljoen waarvan Almere € 35 miljoen (GAR)
4
9
Gastvrije Randmeren Coöperatie
portefeuillehouder beheer is verte-
Eenmalige inleg van ca € 20.000 plus
CV/ Blauwe As
genwoordigd in het bestuur
een jaarlijkse bijdrage van € 20.000 geïndexeerd voor de komende 5 jaar
5
5
GGD Flevoland
GR
portefeuillehouder jeugd en maat-
jaarlijkse bijdrage van ca € 3,4 miljoen
schappelijke ondersteuning is lid
(RES)
van het Bestuur 6
5
Vereniging Eigen
Vereniging
Kracht Wijzer (EKW)
portefeuillehouder jeugd en maat-
contributie € 0,35 per inwoner (RES) ,
schappelijke ondersteuning verte-
en overbruggingskrediet van € 55.600.
genwoordigt Almere in de Ledenvergadering 7
8
6
8
Tomingroep Werk-
portefeuillehouder Participatie,
jaarlijkse WSW Rijksbijdrage + € 409
voorzieningschap
werk en inkomen is voorzitter van
per werknemer
WSW
het Algemeen en Dagelijks Bestuur
Tomingroep
GR
BV
gemeenten in de GR (zie 7) zijn de
jaarlijks variabele inbesteding van re-
aandeelhouders van de BV en
integratie trajecten (RES)
hebben daarmee het stemrecht in de AVA 9
8
Tractio
BV
Tomin BV (zie 8) is de aandeelhou-
jaarlijkse inkoop trajecten van ca € 2,5
der van Tractio
miljoen (RES)/garantie i.v.m. afbouw/opheffing van max € 1,3 miljoen (GAR)
10
10
Ik Bouw Betaalbaar
VOF
in Almere (IBBA
via ambtelijke vertegenwoordiger in Financieringsrisico (GAR) + 50% van het de directie van de VOF
exploitatieresultaat van de VOF (RES)
Lieven de Key) 11
10
IBBA Ymere
VOF
via ambtelijke vertegenwoordiger in Financieringsrisico (GAR) + 50% van het de directie van de VOF
12
10
Kunstgoed
BV, wordt in aandeelhoudersvergadering
exploitatieresultaat van de VOF (RES) Nominale aandelen € 18.151 (AK 100%)
2014/2015 opgeheven 13
10
Gooise Poort
CV en BV
Niet langer van toepassing
Inleg € 1.134.451 (AK 50%). De inleg is
worden in
weer aan het weerstandsvermogen van
2014/2015
het grondbedrijf toegevoegd.
ontbonden 14
10
Omala
NV
Portefeuillehouder Econ. Ontw. is
aandelen € 25.000 (AK 33,3%) +
lid van de Algemene Leden Verga-
€ 3,3 miljoen (LEN voor GREX)
pag.190 Programmabegroting 2015
bijl.
prog.
verbonden partij
rechtsvorm bestuurlijke vertegenwoordiging
boek
namens de gemeente
financieel belang in aandelen kapitaal (AK), leningen/garantie (LEN/GAR), impuls (IMP) of exploitatiesubsidie (RES)
dering 15
10
Airport Garden City
CV, is een
zie Omala NV
zie ook Omala NV
BV
niet van toepassing
inleg € 1.994.867 (AK, 4330 aandelen B)
Stichting
administratieve eenheid 16
10
Technofonds Flevoland
17
18
10
10
Economic Develop-
burgermeester is voorzitter en
jaarlijkse bijdrage van ca € 1,3 miljoen
ment Board Almere
portefeuillehouder Econ. Ontw. is
(IMP)
(EDBA)
lid van de Board
Jeugd Floriade
Stichting
Portefeuillehouder Jeugd is lid van
Bijdrage van € 32.500
het bestuur 19
12
Alliander
NV
aand.houdersvergadering
aandelen € 40.000 (AK 0,581%). Almere ontvangt structureel € 441.000 dividend uitkering.
20
12
Vitens
NV
aand.houdersvergadering en
aandelen € 15.197.000 (AK 6,34%)
Comm. AVA
Almere ontvangt structureel € 959.000
aand.houdersvergadering
wordt in tranches overgedragen aan
dividend uitkering. 21
12
Nuon Energy Arnhem NV, aandeelhouder
Vattenfall, in 2015 vindt de laatste
tot 2015
tranche plaats. In 2015 zal nog € 120.000 dividend worden ontvangen.
22
12
Bank Nederlandse Gemeenten
NV
aand.houdersvergadering
3.432 aandelen € 139.000 (AK 0,006%). In 2014 is € 4.359 ontvangen.
Mutaties 2013 In 2013 zijn 3 Verbonden Partijen opgeheven en is de financiële positie vereffend. Het betreft de stichtingen Veiligheidszorg, Kompaan en Werkpartners. In 2013 zijn 2 Verbonden Partijen opgericht. Het betreft VOF IBBA Ymere en Coöperatie Gastvrije Randmeren / Blauwe As. Mutaties 2014 De stichting Jeugd Floriade wordt in de tweede helft van 2014 (waarschijnlijk oktober) opgericht. In 2014/2015 wordt Gooise Poort ontbonden. Gemeenschappelijke regelingen In de Wet Gemeenschappelijke Regelingen zijn de regels voor de deelname in gemeenschappelijke regelingen vastgelegd. De belangrijkste bepaling hierin is dat de raden, colleges van B&W, en de burgemeesters van twee of meer gemeenten afzonderlijk of samen, ieder voor zover zij voor de eigen gemeente bevoegd zijn, een gemeenschappelijke regeling kunnen treffen ter behartiging van één of meerdere belangen van die gemeenten. De gemeenschappelijke regelingen hebben allen de plicht om de programmabegroting over jaar t vóór 1 juli van jaar t-1 aan de Provincie aan te bieden. Net als het afgelopen jaar zullen deze 4 begrotingen in het voorjaar aan u worden voorgelegd.
pag.191 Programmabegroting 2015
Hoofdstuk 6
6 Bijlagen 6.1 Inventarisatie vigerende beleidsregels Voor de verschillende Programma’s zijn hieronder de documenten, die richting geven aan de verdere uitwerking en uitvoering ervan, geïnventariseerd. Ze vormen het beleidskader. De lijst is met zorg samengesteld en heeft als doel een overzicht te geven van de belangrijkste beleidsstukken van de gemeente Almere. Aan deze lijst (standopname najaar 2014) kunnen geen rechten worden ontleend. Op de lijst staan de zogenaamde beleidsregels in de zin van artikel 1:3 lid 4 van de Algemene wet bestuursrecht. Ze zijn het gevolg van beleidskeuzen en beleidsvrijheid van het bestuur en geven o.m. aan op welke wijze het bestuur van een bevoegdheid gebruik zal maken. Bestemmingsplannen bevatten eveneens (een uitwerking van) beleid. Zij zijn terug te vinden op www.ruimtelijkeplannen.nl. In deze inventarisatie zijn algemeen verbindende voorschriften (zoals verordeningen en nadere regels) niet meegenomen. Deze zijn te vinden op www.overheid.nl. Ook door de gemeente aangegane convenanten, intentie- en samenwerkingsovereenkomsten worden hieronder niet genoemd. Zij zijn geen beleidsregel maar vormen een kader voorvloeiende uit (contractuele) afspraken tussen partijen. Tabel 6-1 01
Bestuur en bestuurlijke vernieuwing Almeerse Participatienota (2013) Nota verbonden partijen Almere (2010)
02
Veiligheid Actieprogramma Veiligheid 2014-2018 (2014) Beleidslijn BIBOB gemeente Almere voor omgevingsvergunning bouwen (2012) Beleidslijn BIBOB voor horecabedrijven, speelautomatenhallen, seksinrichtingen, escortbedrijven en growshops (2012) Beleidslijn ruimtelijke implementatie Vuurwerkbesluit (2005) Beleidsregel artikel 35 Drank- en Horecawet (2014) Beleidsregel bijzondere situaties Wet Bibob (2014) Beleidsregel nadere betekenis growshop (2011) Beleidsregel ontheffing artikel 4, lid 4, Drank- en Horecawet (2013) Beleidsregel paracommercie (2013) Coffeeshopbeleid gemeente Almere (2013) Landelijke handhavingsstrategie Besluit risico’s zware ongevallen BRZO 1999 (2014) Nota Evenementen in Almere (2011) Nota Integraal handhavingsbeleid 2012 – 2014 (2011)
03
Sport ‘Almere, sportieve stad!’, Sportnota Almere 2013-2016 (2012) De (vrije) tijd van je leven!, een integrale toekomstvisie voor vrije tijd in Almere (2008) Werking van de Wet Markt en Overheid ten aanzien van gemeentelijke sportaccommodaties (2014)
04
Onderwijs Beleidsregels leerlingenvervoer schooljaar 2012 – 2013 (2012) Nota herijking hoger onderwijs (2008) ‘Van achterstand naar voorsprong’, plan van aanpak Impuls Onderwijs Almere (2012)
pag.195 Programmabegroting 2015
05
Jeugd en maatschappelijke ondersteuning ‘Doen wat nodig is’, Kadernota Sociaal Domein Almere (2014) Kadernota Sluitende Aanpak Jongeren 2013-2018, ‘Een springplank naar werk’ (2013) Nota ‘Samen in beweging voor een gezond Almere ‘, gemeentelijk gezondheidsbeleid 2013-2016 (2013) Regionaal Beleidsplan Jeugdhulp Flevoland 2014-2017 (2014)
06
Participatie, werk en inkomen ‘Doen wat nodig is’, Kadernota Sociaal Domein Almere (2014) ‘Samen in beweging voor een Gezond Almere’, Nota gemeentelijk gezondheidsbeleid 2013-2016 (2013) ‘Ondersteuning Schuldstabilisatie (OSS). Naar een sluitende ondersteuning bij schuldstabilisatie door de keten’ (2013) ‘Schuldenaanpak in Almere = Werken met klantprofielen’, Beleidsplan aanpak schuldenproblematiek 2013 – 2017 (2012) ‘Wees de zorg(en) voor!’, Beleidsplan aanpak preventie financiële armoede- en schuldenproblematiek 2013 – 2017 (2013) Aanpassing Verbeterplan toezicht kinderopvang (2011) Actualisering Kaderstelling Sociaal Cultureel Werk (2008) Beleidsplan sociaal domein 2015 (2014) Beleidsregels aanvulling in de kosten van kinderopvang Almere (2013) Beleidsregels gehandicaptenparkeerplaats 2013 Beleidsregels landelijke toegankelijkheid en regiobinding maatschappelijke opvang Beleidsregels schulddienstverlening Almere (2012) Beleidsregels voorzieningen Wet maatschappelijke ondersteuning (2012) Bestuurlijk kader Regiovisie Ambulante verslavingszorg Flevoland 2008-2012 Deelnota’s bij ‘De kracht van Almere, beleidsnota WMO 2010 – 2014 (2010)’:
Vrijwilligerswerk en Mantelzorgondersteuning
Leidraad werken aan Wonen met Welzijn en Zorg
Almeers antwoord op de bezuinigingen AWBZ
‘Van zwervend beleid naar zwerfjongerenbeleid’
Deelplan Ambulant verslavingsbeleid Almere 2008 - 2012 Focus op werk, beleidsuitvoeringsplan Reïntegratie 2012-2013 Handhavingsbeleid & de Wet Werk en bijstand (2004) Plan van aanpak Stedelijk Kompas Flevoland 2008-2014 Richtlijn uitkeringen Sociale Zaken Almere (2012) Schuldenaanpak in Almere = Werken met klantprofielen. Beleidsplan aanpak schuldenproblematiek 2013 – 2017 (2012) Stedelijk Kompas 2008 – 2014 (2011) Van vangnet naar uitweg, Activerend en integraal armoedebeleid, gemeente Almere (2011) Verbeterplan toezicht kinderopvang (2010) Visie Voorzieningen Wet Maatschappelijke Ondersteuning gemeente Almere (2013) Wees de zorg(en) voor! Beleidsplan aanpak preventie financiële armoede- en schuldenproblematiek 2013 – 2017 (2013) 07
Publiekszaken Dienstverleningsconcept 2007 - 2010 incl. uitwerkingsnotitie (2011)
08
Kunst en cultuur Cultuurbrief 2013 -2016 (2012) De (vrije) tijd van je leven!, een integrale toekomstvisie voor vrije tijd in Almere (2008) Nota Archeologische Monumentenzorg 2009 inclusief de Archeologische Beleidskaart Almere (2009) Nota Evenementen in Almere (2011) Visie Cultuur 2.0 (2012)
pag.196 Programmabegroting 2015
09
Beheer openbare ruimte en milieu Aanwijzingsbesluit kampeerplaatsen (2011) Almeerse Participatienota (2013) Beleidslijn Tuinvergrotingen (2013) Beleidsnota Kleine Bouw (2009) Beleidsplan fietsen en skeeleren ‘Freewheelend door Almere’ (2001) Beleidsplan wandelen en hardlopen: ‘Stap voor stap door Almere 2003 -2010’ (2003) Beleidsregel artikel 35 Drank- en Horecawet (2014) Beleidsregel bijzondere situaties Wet Bibob (2014) Beleidsregel standplaatsen centrum Almere Buiten Agenda van de stad 2012-2015 (2012) Beleidsregel terrassen centrum Almere (2014) Beleidsregel terrassen centrum Almere Buiten (2014) Beleidsregel terrassen Grote Markt en aangrenzende straten (2014) Handboek ruimtelijke kwaliteit Centrum Almere Stad, publieksversie 2009 met bijbehorende beleidsregels en nadere regels op grond van de APV 2005 Beleidsregel uitstallingen, reclameobjecten, speeltoestellen en commerciële vlaggen centrum Almere Buiten (2013) Beleidsregels Gehandicaptenparkeerplaats 2013 Bomennota (2007) Gemeentelijk Waterhuishoudingsplan 2011 – 2016 (2010) Gladheidsbestrijdingsplan 2010 - 2015 Kaderplan bestaande stad (2004) Mijn afval maakt winst (2010) Mobiliteitsplan Almere - Veilig en gezond op weg (2012) Nota Bodembeheer, provinciebrede samenwerking bodembeleid Flevoland (2013) Nota Evenementen in Almere (2011) Nota parkeerexcessen (2003) Nota straathandel (2005) Nota Integraal Handhavingsbeleid 2012 – 2014 (2011) Programma groot onderhoud woonwijken 2010-2014 (2010) Programmaplannen Bestaande Stad 2006 -2020 (2007) Prostitutiebeleid (2000) Terrassennota (2004) Visie Beheer Openbare Ruimte ‘Beheer maakt het verschil’ (2012) Voorzieningenplan Binnendijkse waterrecreatie (1999) Waterplan Almere (2005) Werkplan Toezicht & Handhaving 2014 (2014) Landelijke handhavingsstrategie Besluit risico’s zware ongevallen BRZO 1999 (2014)
pag.197 Programmabegroting 2015
10
Ruimte, wonen en wijken Almere Waterstad! Toeristisch recreatief beleidsplan (1996) Beleidsregels ‘ik bouw voor ’n ander in bestaande PO-wijken’ (2012) Beleidsvisie en actieprogramma Particulier Opdrachtgeverschap (2006) Checklist veiligheid (2003) Concept Structuurvisie Almere 2.0 (2010) Ecologisch Masterplan (2005) Intergemeentelijke structuurvisie Oosterwold (2013) Kadernota grondbeleid (2009) Masterplan stadscentrum Meerjarenprogramma Particulier Opdrachtgeverschap (2010) Nota 'Kleur aan Groen: Spelregels voor het behouden en benutten van het groenblauwe raamwerk’ (2014). Nota Strategisch Aankoopbeleid (2011) Ondernemingsplan Almere Poort (2009) Ontwikkelingsruimte Bestaande stad (2005) Raadskader schaalsprong Almere (2004) Structuurplan Almere 2010, met een doorkijk naar 2030 (2003) Structuurplan Almere Hout (2001) Structuurplan Almere Overgooi (1999) Structuurplan Almere Poort (1999) Uitgiftebeleid brandstofverkooppunten (2000) Uitvoeringsagenda Almere Principles (2010) Visie op de Almeerse stranden (1997) Vuurwerknota 2005, ruimtelijke implementatie Vuurwerkbesluit (2005) Welstandsnota Almere (2014) Woonvisie: Almere 2.0 op weg naar 2030 (2009)
11
Economische ontwikkeling Citymarketingplan Almere (2011) Detailhandelsvisie (2014) Economisch Offensief Almere t.b.v. Schaalsprong Almere 2030 (2009) Gemeentelijke Visie op het Vestigingsbeleid (2010) Uitwerken Werken in de Wijk (2005)
12
Bedrijfsvoering en vastgoed Inkoopbeleid gemeente Almere (2013) Kadernota Vastgoedbeleid 2013 - 2020 (2013)
13
Financiën Bestedingscriteria voor vervangingsinvesteringen voor de bestedingsreserve ‘schoner, heler en veiliger’ (2008) Kadernota beleid rondom reserves en voorzieningen (2005) Kadernota vaste activa beleid (2014) Kadernota weerstandsvermogen (2007) Leidraad invordering gemeentelijke belastingen (2012) Uitwerkingsnotitie lokale heffingen (2007)
pag.198 Programmabegroting 2015
6.2 Kredieten onderwijshuisvesting Tabel 6‐2 investeringen periode 2014- 2018
Bedragen x € 1,‐ totaal krediet
totaal mutatie
totaal krediet
PB 2014
PB 2015
3.487.560
3.487.560
opleverjaar 2014 basisonderwijs 16 kl. PC, gebied 4F, Homeruskwartier (Sterrenschool) 16 kl. PC, gebied 4F, Homeruskwartier, ventilatie (Sterrenschool)
105.503
105.503
sportzaal (= 2 gymlokalen), gebied 4F, Homeruskwartier
1.723.601
1.723.601
14 kl. OBS, Nobelhorst
2.803.130
-2.803.130
sportzaal (= 2 gymlokalen), Nobelhorst
1.620.174
-1.620.174
voortgezet onderwijs Grond Baken Trinitas
97.566
verbouwing PRO tot permanente vestiging
1.000.000
totaal 2014
10.739.968
97.566 1.000.000
-4.325.738
6.414.230
14 kl. OBS, Nobelhorst
2.810.818
2.810.818
sportzaal (= 2 gymlokalen), Nobelhorst
1.612.551
1.612.551
622.504
622.504
opleverjaar 2015 basisonderwijs
reservering noodlokalen voortgezet Onderwijs Kl. Sporthal (= 3 gymlokalen) VO Baken Poort
totaal 2015
2.642.651
2.642.651
-2.642.651
2.403.222
5.045.873
opleverjaar 2016 voortgezet onderwijs Kl. Sporthal (= 3 gymlokalen) VO Baken Poort
2.642.651
totaal 2016
2.642.651
2.642.651
2.642.651
opleverjaar 2017 basisonderwijs 14 kl. Oecumenische basischool, Nobelhorst
2.575.338
2.575.338
16 kl. OBS, gebied 4I, Homeruskwartier
2.854.357
2.854.357
reservering 9 tijdelijke kl. Poort, Europakwartier Oost 9 tijdelijke lokalen (Schoolwoningen) gebied 4H1, Columbuskwartier
700.728
700.728
1.031.773
1.031.773
6.647.166
6.647.166
voortgezet Onderwijs nevenvestiging VO Baken Poort (800 ll)
totaal 2017
13.809.362
13.809.362
opleverjaar 2018 basisonderwijs 14 kl. basisschool, Kustzone Poort
2.578.198
2.578.198
sportzaal, Kustzone Poort
1.486.058
1.486.058
5.236.615
5.236.615
voortgezet onderwijs VO Montessori Lyceum Flevoland, Nobelhorst Sporthal bij Montessori Lyceum Flevoland, Nobelhorst
2.224.288
totaal 2018 totaal 2014 - 2018
11.525.159 13.382.619
26.054.656
2.224.288
11.525.159 39.437.275
pag.199 Programmabegroting 2015
6.3 Afkortingenlijst AMHK AWBZ Bbz BBZ BDU Verkeer en vervoer BJZ-F BRP BUIG CAK CER CPB EDBA ESF ESF FVPB GAB GGZ
IOAZ JOGG KCC LEA MIPA MPGA MRA NIEGG NUP OFGV OLP OOGO OV SAAL OZB PGB RVB
Advies en meldpunt huislijk geweld en kindermishandeling Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Bijstand voor zelfrstandigen Besluit Bijstand Zelfstandigen Brede doeluitkering Verkeer en Vervoer Bureau Jeugdzorg Flevoland Basisregistratie personen Rijksbijdrage bijstandsuitkeringen Centraal Administratie Kantoor Compensatieregeling Eigen Risico Centraal Planbureau Economic Development Board Almere Europees Sociaal Fonds Europees Sociaal Fonds Fonds Voorfinanciering Plankosten Bouwkosten Garantiefonds Achtervang bouwgroepen Geestelijke GezondheidsZorg Geestelijke GezondheidsZorg, waarbij sprake is van ondersteuning met verblijf Gemeentelijk Investeringsplan Gemeentelijk WaterhuishoudingsPlan Hectare Cultuur Inkomensondersteunging voor Oudere en gedeeltelijk Arbeidsongeschikte Werknemers Inkomensondersteunging voor Oudere en gedeeltelijk Arbeidsongeschikte Zelfstandigen Jongeren Op Gezond Gewicht Klanten Contact Centrum Lokaal Educatieve Agenda Meerjaren Infrastructuurprogramma Almere Meerjarenplan Grondexploitatie Almere Metropoolregio Amsterdam Niet In Exploitatie Genomen Gronden Nationaal Uitvoeringsprogramma Dienstverlening en E-overheid Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek Onderwijsleerpakket Op Overeenstemming Gericht Overleg Openbaar Vervoer Schiphol - Amsterdam - Almere - Lelystad Onroerende Zaken Belasting Persoonsgebonden budget RijksVastgoedBedrijf
SAJ SBA
Sluitende aanpak jongeren Stedelijke Bereikbaarheid Almere
GGZ-C GIP GWHP HaC IOAW
SROI
Social Return On Investment
SVB
Sociale verzekeringsbank
SW bedrijf
Sociale werkvoorzieningen bedrijf
UWV
Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen
VNG
Vereniging voor Nederlandse gemeenten
VPB
Vennootschapsbelastingen
VSV VTH
Voortijdig schoolverlaten Vergunning, Toezicht en Handhaving pag.200
Programmabegroting 2015
VVE VWS
Voor en vroegschoolse educatie Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Wajong
Wajong is de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten.
Wkkp WMO
Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen Wet Maatschappelijke Ondersteuning
WOB
Wet openbarheid van bestuur
WOO
Wet open overheid
WPO WSW
Wet op het primair onderwijs Wet Sociale Werkvoorziening
Wtcg WWB
Wet tegemoedkoming chronisch zieken en gehandicapten Wet Werk en Bijstand
ZIN ZLF
Zorg in natura Zelfstandigenloket Flevoland
ZZP-middelen
Zorg Zwaarte pakket - middelen
pag.201 Programmabegroting 2015
6.4 Begrippenlijst Accres Algemene (dekkings)middelen Almere Morgen:
Groei van het gemeentefonds Uitkering uit het gemeentefonds en de gemeentelijke belastingen Almere Morgen is een organisatieonderdeel van de gemeente dat in 2012 is opgezet om de vrijwillige mobiliteit te bevorderen en de gestuurde mobiliteit te begeleiden. Annuïtaire afschrijvingssystematiek: methode om de rente en afschrijvingslasten van een investering toe te rekenen. Kenmerkend voor deze methode is dat de jaarlijks lasten (rente en afschrijving) gelijk blijven. Begrotingstekort Een begrotingstekort treedt op wanneer de lasten hoger zijn dan de baten. Beïnvloedbare ruimte Begrotingsruimte waar de raad invloed op heeft. Besluit Begroting en Verantwoording Provinciale en gemeentelijke wetgeving in zake besluiten, begroten (BBV) en verantwoorden. Bevolkingsvolgende voorzieningen Voorzieningen waarvan de realisatie direct gerelateerd is aan de groei/samenstelling van de bevolking. Bezuinigingsmonitor: Afzonderlijk document om de voortgang van de bezuinigingen vanuit het Oostvaardersakkoord en de bezuinigingen die zijn ingesteld door het vorige college te kunnen volgen BTW Compensatie Fonds (BCF) Fonds bij het Rijk waar provincies en gemeenten betaalde btw kunnen terugvorderen. Dividend: een deel van de winst dat aan aandeelhouders wordt toegekend Economy Development Board Almere Organisatie met tot doel het creëren van werkgelegenheid in het (EDBA) kader van het economisch offensief. Egalisatie reserve Reserve om tot een gelijkmatige lastenverdeling te komen. Exogene factoren Factoren/ontwikkelingen van buitenaf waar geen invloed op uitgeoefend kan worden Exploitatie(begroting) Begroting van lasten en baten. Gemeentefonds Rijksfonds waaruit gemeenten jaarlijks de algemene uitkering ontvangen. Gemeentefonds: Rijksfonds waaruit gemeenten jaarlijks de algemene uitkering ontvangen Groenblauw: Het thema Groenblauw maakt onderdeel uit van het integraal afspraken kader met het rijk. In Almere is groenblauw – feitelijke een raamwerk waarbinnen de verschillende kernen hun vorm hebben gekregen - altijd de drager van de stedelijke structuur geweest. Het vele groen is nog altijd één van de belangrijkste kwaliteiten van Almere; de stad ontleent er haar identiteit aan. Hectare cultuur: In de cultuurbrief 2013-2016 is de visie op de ontwikkeling van het culturele klimaat in onze stad gepresenteerd. Hectare Cultuur maakt hier onderdeel van uit en is het nieuwe concept voor gebouw De Kunstlinie. LEAN-traject Is een methodologie voor het verbeteren van efficiency en het elimineren van verspillingen en activiteiten zonder toegevoegde waarde. Lineaire afschrijvingssystematiek: Methode om de rente en afschrijvingslasten van een investering toe te rekenen. Kenmerkend voor deze methode is dat afschrijving gedurende de begrote levensduur gelijk blijft, maar dat door de rentetoerekening over de boekwaarde (aanschafprijs minus afschrijving) de lasten in totaliteit jaarlijks dalen. Loon- en prijscompensatie: beschikbaar gesteld budget om loon en prijsstijgingen op te kunnen vangen Macrobudget Landelijk budget voor bijvoorbeeld de Wet Werk en Bijstand Meerjarenperspectief: zie perspectief
pag.202 Programmabegroting 2015
Meerjarenraming: Moratorium Netto budget/lasten
zie perspectief (tijdelijke) uitgavenstop. De lasten na aftrek van de baten die worden afgedekt vanuit de algemene (dekkings)middelen (zie toelichting algemene dekkingsmiddelen). Nulscenario Scenario voor het ramen van toekomstige grondverkopen Ondernemersplein: In het kader van de verbetering van de dienstverlening aan onze burgers, ondernemers en instellingen, is in het ondernemersplein de huisvesting van externe partners in de keten Werk, zorg en inkomen en ondernemen geregeld. Onrendabele top Het gedeelte van de kapitaallasten van een investering die niet uit de exploitatie kan worden afgedekt. Participatiebudget: Betreft overheveling van taken m.b.v. de jeugdzorg en AWBZ Participatiewet is één regeling voor mensen die een opstap naar de arbeidsmarkt nodig hebben. Dat was nog verspreid over drie regelingen: de WWB (de Wet werk en bijstand), de Wsw (de Wet sociale werkvoorziening) en mensen met arbeidsvermogen in de Wajong. Perspectief: Het financiële huishoudboekje van de gemeente voor de periode 2014 t/m 2018 Programmabegroting: De programmabegroting geeft een overzicht van de begrote lasten en baten van de gemeente. In de programmabegroting vindt ui per beleidsprogramma terug wat het college/raad wil bereiken, wat zij daarvoor gaan doen en wat het mag kosten. Programmarekening: Na afloop van het jaar stelt het college de programmarekening (ook wel jaarrekening genoemd) vast. In de jaarrekening staat in hoeverre de plannen zijn gerealiseerd; wat daarvoor is gedaan en wat het heeft gekost. Reserve rente eigen vermogen: Financiële buffer die wordt gevoed met eenmalige meevallers en waarvan de bespaarde rente van deze reserve wordt ingezet ten gunste van het perspectief. Door deze werkwijze kunnen eenmalige voordelen blijvend worden benut. Saldireserve Reserve voor het opvangen van financiële tegenvallers (risico’s) binnen de algemene dienst. Single information Single audit (SiSa) Systematiek voor het verantwoorden van onder andere specifieke uitkeringen tussen overheidsinstanties. Social Return on Investment (SROI) Methodiek om het maatschappelijke rendement van een investering in beeld te brengen. Taakmutatie Extra geld uit het gemeentefonds voor de uitvoering van nieuwe en/of bestaande taken. Transities sociaal domein: Dit betreft de overgang van de jeugdzorg en AWBZ naar gemeenten. Ook de nieuwe Participatiewet valt hieronder. Verbonden Partij Een privaat of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente zowel een bestuurlijk- als financieel belang heeft. Vit@: Met het transitie en migratie project (VIT@ Vernieuwing IT Almere) wordt beoogd de voorbereiding en uitvoering van de transitie van onze werkplekken en rekencentrumdiensten naar een nieuwe ICT leverancier te regelen Voorjaarsnota Tussentijds financieel overzicht van de lopende begroting die gebruikt wordt als tussentijdse verantwoording en als uitgangspunt voor de komende begroting en de raming van de drie daarop volgende jaren Weerstandsvermogen Het vermogen van de gemeente om financiële tegenvallers (risico’s) op te kunnen vangen.
pag.203 Programmabegroting 2015
Colofon De Programmabegro ng 2015 is samengesteld door: de gemeente Almere Postbus 200 1300 AE Almere Vormgeving gemeente Almere Beeldmateriaal geleverd door: Marian Steenvoorden
Gemeente Almere vrijdag 14 november 2014
Programmabegroting 2015 bijlagenboek definitief
pag.2 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Inhoudsopgave 1
BEGROTING VAN LASTEN EN BATEN ................................................................................................... 6 1.1 1.2
Begroting per programma ....................................................................................................... 6 Begroting per functie ............................................................................................................. 22
2
UITGANGSPUNTEN EN EENHEDEN ................................................................................................... 28
3
MATERIËLE MEERJARENBEGROTING................................................................................................ 30
4
OVERZICHT VAN PERSONEEL ............................................................................................................. 33
5
OVERZICHT ACTIVA ............................................................................................................................. 34 5.1 5.2
Materiële vaste activa met economisch nut .......................................................................... 34 Financiële vaste activa ........................................................................................................... 38
6
KREDIETEN INVESTERINGEN GEMEENTELIJK MATERIEEL 2014/2015 ............................................ 40
7
KREDIETEN ONDERWIJSHUISVESTING.............................................................................................. 44
8
BEVOLKINGSVOLGENDE VOORZIENINGEN ........................................................................................ 45
9
RESERVES EN VOORZIENINGEN ........................................................................................................ 48 9.1 9.2
Overzicht reserves ................................................................................................................. 48 9.1.1 Toelichting reserves .................................................................................................. 50 Overzicht voorzieningen......................................................................................................... 80 9.2.1 Toelichting voorzieningen .......................................................................................... 82
10
OVERZICHT OPGENOMEN LANGLOPENDE GELDLENINGEN ............................................................ 94
11
GEWAARBORGDE GELDLENINGEN .................................................................................................... 95
12
TREASURY ........................................................................................................................................... 96
13
BEREKENING EMU-SALDO ................................................................................................................. 98
14
TOELICHTING VERBONDEN PARTIJEN .............................................................................................. 99
15
BESTEDINGSPLAN GROOT ONDERHOUD EN VERVANGINGEN 2015 .............................................. 123
16
OVERZICHT SUBSIDIES ..................................................................................................................... 137
17
BEZUINIGINGSMONITOR ................................................................................................................... 143
pag.3 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
pag.4 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
pag.5 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
1 Begroting van lasten en baten 1.1 Begroting per programma Tabel 1-1 lasten 2014
2015
2016
2017
2018
gemeenteraad
2.035
2.012
1.975
1.975
1.975
001
college van Burgemeester en Wethouders
1.954
1.692
1.692
1.692
1.692
001
college van Burgemeester en Wethouders overige diensten
145
145
145
145
145
002
strategische activiteiten
802
242
1.365
1.880
1.680
1.680
1.480
01 Bestuur en bestuurlijke vernieuwing 001
002
communicatie
002
bestuursondersteuning college DSO
002
bestuursondersteuning college
5.878
5.689
5.689
5.509
5.509
002
overige bestuursondersteuning
104
104
104
104
104
003
straatnaamgeving
231
231
231
231
231
005
internationale betrekkingen
620
240
240
240
240
006
raadsgriffie
1.113
1.100
1.100
1.090
1.090
006
accountantskosten
195
195
195
195
195
541
stadsarchief
601
601
601
601
601
922
taakstelling coalitieakkoord BST
-30
-30
-100
-100
922
taakstelling coalitieakkoord SBC
totaal voor resultaatbestemming
577
-30
-30
-100
-100
15.620
14.071
13.592
13.262
13.062
242
980
gemeenteraad
980
resultaatbestemming Strategische Activiteiten
313
980
res.best. bestuursondersteuning college DSO
10
totaal resultaatbestemming totaal na bestemming
323
242
15.943
14.313
13.592
13.262
13.062
02 Veiligheid 120
veiligheidsregio en crisis en rampenbestrijding
9.696
9.675
9.405
9.405
9.405
120
brandweerkazernes en vergunning en handhaving
1.420
1.732
1.732
1.732
1.733
140
openbare orde en veiligheid inclusief veiligheidshuis
6.608
6.601
6.601
6.601
6.601
140
nazorg ex gedetineerden en risicojongeren
610
602
602
602
602
140
handhaving en vergunningverlening OOV
1.457
1.421
1.415
1.415
1.415
922
taakstelling coalitieakkoord SBC
922
taakstelling coalitieakkoord SB
980
openbare orde en veiligheid inclusief veiligheidshuis
980
brandweerkazernes en vergunning en handhaving
980
handhaving en vergunningverlening OOV
totaal voor resultaatbestemming
-131
-331
-331
-10
-10
-100
-100
19.791
20.021
19.614
19.324
19.325
19.791
20.021
19.614
19.324
19.325
9.761
10.035
12.063
11.651
11.655
-50
-50
9.761
9.985
12.013
11.651
11.655
9.761
9.985
12.013
11.651
11.655
totaal resultaatbestemming totaal na bestemming 03 Sport 530
sport,beleid, combi.functies, sportparken+-hallen+ zwemb.
922
taakstelling coalitieakkoord DSD
980
sport
totaal voor resultaatbestemming totaal resultaatbestemming totaal na bestemming
pag.6 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
bedragen x € 1.000 baten 2014
2015
2016
2017
2018
01 Bestuur en bestuurlijke vernieuwing 001
gemeenteraad
001
college van Burgemeester en Wethouders
001
college van Burgemeester en Wethouders overige diensten
002
strategische activiteiten
002
communicatie
002
bestuursondersteuning college DSO
002
bestuursondersteuning college
002
overige bestuursondersteuning
003
straatnaamgeving
005
internationale betrekkingen
006
raadsgriffie
006
accountantskosten
541
stadsarchief
922
taakstelling coalitieakkoord BST
922
taakstelling coalitieakkoord SBC
980
gemeenteraad
980
resultaatbestemming Strategische Activiteiten
980
res.best. bestuursondersteuning college DSO
totaal voor resultaatbestemming
10
10 60
37
815
242
577
totaal resultaatbestemming
1.452
279
totaal na bestemming
1.462
279
02 Veiligheid 120
veiligheidsregio en crisis en rampenbestrijding
89
89
89
89
89
120
brandweerkazernes en vergunning en handhaving
21
21
21
21
21
140
openbare orde en veiligheid inclusief veiligheidshuis 82
82
82
82
82
140
nazorg ex gedetineerden en risicojongeren
140
handhaving en vergunningverlening OOV
922
taakstelling coalitieakkoord SBC
922
taakstelling coalitieakkoord SB
totaal voor resultaatbestemming
192
192
192
192
192
980
openbare orde en veiligheid inclusief veiligheidshuis
190
310
310
310
310
980
brandweerkazernes en vergunning en handhaving
21
21
21
21
21
980
handhaving en vergunningverlening OOV
11
6
totaal resultaatbestemming
222
337
331
331
331
totaal na bestemming
414
529
523
523
523
1.894
1.894
1.894
1.894
1.894
03 Sport 530
sport,beleid, combi.functies, sportparken+-hallen+ zwemb.
922
taakstelling coalitieakkoord DSD
1.894
1.894
1.894
1.894
1.894
980
sport
317
297
297
297
297
totaal resultaatbestemming
317
297
297
297
297
2.211
2.191
2.191
2.191
2.191
totaal voor resultaatbestemming
totaal na bestemming
pag.7 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
lasten 2014
2015
2016
2017
2018
1.111
1.885
829
1.783
1.761
296
296
377
499
55
106
106
106 5.786
04 Onderwijs 421
ohv openb. en bijz. basisonderwijs (nieuwb.) kap.lasten
421
ohv openb. en bijz. basisonderw. (nieuwb.), expl.lasten
421
ohv openb. + bijz.basisonderw.(nieuwb), storting groot onderh
421
ohv openb. en bijz.basisonderwijs (bestaand)
421
ohv openb. en bijz.basisonderwijs (bestaand), kap.lasten
3.948
5.886
5.868
5.856
421
ohv openb. en bijz.basisonderwijs (bestaand), huurlasten
457
678
678
678
678
421
ohv openb. en bijz.basisonderw.(bestaand), expl.onderw.
3.426
4.929
5.142
4.927
4.802
421
ohv openb. en bijz.. basisonderw.(best.), storting gr.onderh
1.038
858
858
858
858
423
onderwijshuisv bijzonder onderwijs (nieuwbouw), kap.lasten
423
onderwijshuisv. bijz. onderwijs (nieuwbouw), expl.lasten
423
onderw.huisv. bijz. onderw. (nieuwb.), storting gr. onderh.
423
onderwijshuisvesting bijzonder onderwijs (bestaand)
1.873
149
423
onderw.huisv. bijz. onderwijs (bestaand), kapitaallasten
423
onderwijshuisv. bijzonder onderwijs (bestaand), huurlasten
2.061 223
423
onderwijshuisv. bijz. onderwijs (bestaand), exploitatielasten
1.552
423
onderwijshuisv.bijz. onderw.(bestaand), storting gr. onderh
546
431
onderwijshuisv openb. spec. onderw.(bestaand), kap.lasten
2.076
1.886
1.875
1.873
431
onderwijshuisv. openb.spec.onderw.(bestaand), huurlasten
5
5
5
5
5
431
onderw.huisv. openb.spec.onderw. (bestaand), expl.onderw.
614
559
559
559
559
431
onderw.huisv.openb.spec.onderw. (best, storting gr.onderh.
278
148
148
148
148
441
ohv openb. en bijz..voortgez. onderw.(nieuwb.),kap.lasten
119
179
175
314
576
441
ohv openb. en bijz. voortgez.onderw.(nieuwb., huurlasten
115
115
115
115
115
441
ohv openb. en bijz..voortgez.onderw. (nieuwb.), expl.lasten
13
13
46
124
213
441
ohv openb. en bijz. voortgez. onderw.(best.), kap.lasten
3.661
4.603
4.575
4.576
4.576
441
ohv openb. en bijz. voortgez.onderw. (best.), huurlasten
25
25
441
ohv openb. en bijz. voortgez. onderw. (best.), expl.lasten
806
1.456
972
869
869
443
onderw.huisv. bijz. voortgez. onderw. (nieuwb., kap.lasten
443
onderw.huisv. bijz.voortgez. onderw. (nieuwb.), expl.lasten
443
onderw.huisv. bijz. voortgez. onderw. (best.), kapitaallasten
40 1.196
443
onderw.huisv. bijz.voortgezet onderw. (best.), expl.lasten
480
gem. baten en lasten van het onderwijs
6.081
179 2.489
754
954
954
480
leerlingenvervoer
1.848
2.075
2.075
2.075
2.075
480
Reg. Meld- en Coördinatiepunt
1.445
1.085
1.085
1.085
1.085
480
hoger onderwijs
758
480
impuls onderwijs
2.144
780
480
apparaatskosten
2.819
2.855
2.855
2.855
2.855
623
taal en rekenen voor volwassenen (naar functie 482)
1.148
223
223
223
223
650
peuterspeelzaalwerk
641
636
636
636
636
650
peuterspeelzaalwerk
-5
650
peuterspeelzaalwerk
2.299
2.431
2.431
2.431
2.431
922
taakstelling coalitieakkoord DSD
-80
-80
-300
-300
922
taakstelling coalitieakkoord SB
totaal voor resultaatbestemming 980
onderwijshuisvesting basisonderwijs (nieuwbouw)
980
onderwijs
980
onderwijshuisvesting basisonderwijs (bestaand)
totaal resultaatbestemming totaal na bestemming
-30
-30
-100
-100
36.040
32.196
33.027
33.283
2
2
2
2
2
1.320
2
2
2
2
44.136
36.042
32.198
33.029
33.285
42.816 1.318
pag.8 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
bedragen x € 1.000 baten 2014
2015
2016
2017
2018
1.061
1.949
1.943
1.911
1.741
116
127
127
127
127
88
40
3.667
1.466
04 Onderwijs 421
ohv openb. en bijz. basisonderwijs (nieuwb.) kap.lasten
421
ohv openb. en bijz. basisonderw. (nieuwb.), expl.lasten
421
ohv openb. + bijz.basisonderw.(nieuwb), storting groot onderh
421
ohv openb. en bijz.basisonderwijs (bestaand)
421
ohv openb. en bijz.basisonderwijs (bestaand), kap.lasten
421
ohv openb. en bijz.basisonderwijs (bestaand), huurlasten
421
ohv openb. en bijz.basisonderw.(bestaand), expl.onderw.
421
ohv openb. en bijz.. basisonderw.(best.), storting gr.onderh
423
onderwijshuisv bijzonder onderwijs (nieuwbouw), kap.lasten
423
onderwijshuisv. bijz. onderwijs (nieuwbouw), expl.lasten
423
onderw.huisv. bijz. onderw. (nieuwb.), storting gr. onderh.
423
onderwijshuisvesting bijzonder onderwijs (bestaand)
423
onderw.huisv. bijz. onderwijs (bestaand), kapitaallasten
423
onderwijshuisv. bijzonder onderwijs (bestaand), huurlasten
423
onderwijshuisv. bijz. onderwijs (bestaand), exploitatielasten
423
onderwijshuisv.bijz. onderw.(bestaand), storting gr. onderh
431
onderwijshuisv openb. spec. onderw.(bestaand), kap.lasten
431
onderwijshuisv. openb.spec.onderw.(bestaand), huurlasten
431
onderw.huisv. openb.spec.onderw. (bestaand), expl.onderw.
431
onderw.huisv.openb.spec.onderw. (best, storting gr.onderh.
441
ohv openb. en bijz..voortgez. onderw.(nieuwb.),kap.lasten
441
ohv openb. en bijz. voortgez.onderw.(nieuwb., huurlasten
441
ohv openb. en bijz..voortgez.onderw. (nieuwb.), expl.lasten
441
ohv openb. en bijz. voortgez. onderw.(best.), kap.lasten
441
ohv openb. en bijz. voortgez.onderw. (best.), huurlasten
441
ohv openb. en bijz. voortgez. onderw. (best.), expl.lasten
443
onderw.huisv. bijz. voortgez. onderw. (nieuwb., kap.lasten
443
onderw.huisv. bijz.voortgez. onderw. (nieuwb.), expl.lasten
443
onderw.huisv. bijz. voortgez. onderw. (best.), kapitaallasten
443
onderw.huisv. bijz.voortgezet onderw. (best.), expl.lasten
480
gem. baten en lasten van het onderwijs
480
leerlingenvervoer
480
2.200
857
20
20
20
20
20
Reg. Meld- en Coördinatiepunt
320
320
320
320
320
480
hoger onderwijs
758
480
impuls onderwijs
480
apparaatskosten
623
taal en rekenen voor volwassenen (naar functie 482)
650
peuterspeelzaalwerk
650
peuterspeelzaalwerk
650
peuterspeelzaalwerk
922
taakstelling coalitieakkoord DSD
922
taakstelling coalitieakkoord SB
980
onderwijshuisvesting basisonderwijs (nieuwbouw)
980
onderwijs
980
onderwijshuisvesting basisonderwijs (bestaand)
totaal voor resultaatbestemming
totaal resultaatbestemming totaal na bestemming
937
-1
-1
-1
-1
57
57
57
57
57
10.081
3.978
2.466
2.434
2.264
987
1.475
143
1.097
681
1.630
313
44
44
44
46
47
46
47
46
2.663
1.835
233
1.188
771
12.744
5.813
2.699
3.622
3.035
pag.9 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
lasten 2014
2015
2016
2017
2018
11.849
9.013
05 Jeugd en maatschappelijke ondersteuning 620
Maatschappelijke begeleiding en advies
622
huishoudelijke verzorging (naar functie 662)
70 10.223
9.036
9.013
630
sociaal-cultureel werk (naar functie 670)
219
324
324
324
324
630
sociaal-cultureel werk (naar functie 670)
9.670
9.340
9.290
9.325
9.340
652
voorzieningen gehandicapten (naar functie 661/662/670)
6.846
6.995
7.080
7.162
7.210
662
Wmo/AWBZ lokaal - maatwerkvoorziening Natura immateri-
8.953
8.073
7.554
7.388
eel ZIN 663
opvang en beschermd wonen – maatsch.en vrouwenopvang
663
Wmo/AWBZ regionaal - opvang en bechermd wonen
3.711
3.826
4.021
4.105
32.731
31.932
31.134
30.337
663
Wmo/AWBZ regionaal - opvang en beschermd wonen
519
519
519
519
663
Wmo/AWBZ regionaal - opvang en beschermd wonen
1.347
-1.330
-2.660
-3.990
667
eigen bijdragen - maatwerkvoorziening en opvang
670
Wmo/AWBZ lokaal - algemene voorzieningen
670
jeugd lokaal - algemene voorzieningen
3.705
3.485
3.485
3.485
11.312
10.727
10.443
10.168
670
jeugd lokaal - algemene voorzieningen
406
770
770
750
670
centra voor jeugd en gezin
1.777
1.777
1.777
1.777
671
Wmo/AWBZ lokaal - eerstelijns
3.898
3.031
3.031
3.031
671
Wmo/AWBZ regionaal - eerstelijns
545
545
545
545
671
jeugd lokaal - eerstelijns
3.485
3.235
3.235
3.235
671
jeugd regionaal - eerstelijns
810
810
810
810
671
jeugd regionaal - eerstelijns
500
500
500
500
672
Wmo/AWBZ lokaal - PGB extramuraal
5.936
5.342
5.223
5.104
672
Wmo/AWBZ regionaal - PGB opvang en beschermd wonen
4.840
4.723
4.607
4.489
672
jeugd lokaal - PGB
5.085
4.827
4.701
4.579
677
eigen bijdragen - algemene voorzieningen
682
jeugd lokaal - maatwerkvoorziening ZIN
8.900
8.447
8.216
7.995
682
jeugd regionaal - maatwerkvoorziening ZIN
1.235
1.175
1.140
1.109
682
jeugd regionaal - maatwerkvoorziening ZIN
24.305
23.108
22.439
21.821
682
jeugd regionaal - maatwerkvoorziening ZIN
1.780
1.694
1.643
1.598
683
jeugd regionaal - veiligheid, reclassering en opvang
817
777
754
733
683
jeugd regionaal - veiligheid, reclassering en opvang
5.524
5.256
5.100
4.958
687
eigen bijdragen - ouderbijdrage
714
GGD
1.963
1.806
1.806
1.806
1.806
715
centra voor jeugd en gezin
6.137
6.149
6.149
6.149
6.149
716
jeugdgezondheidszorg (maatwerk deel) naar functie 670
1.977
922
taakstelling coalitieakkoord DSD
-210
-385
-975
-975
totaal voor resultaatbestemming totaal resultaatbestemming
38.731
166.748
156.549
151.791
147.913
totaal na bestemming
38.731
166.748
156.549
151.791
147.913
pag.10 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
bedragen x € 1.000 baten 2014
2015
2016
2017
2018
2.055
1.991
1.914
1.914
1.914
220
220
220
220
220
500
750
1.000
1.000
250
375
500
500
250
375
500
500
05 Jeugd en maatschappelijke ondersteuning 620
Maatschappelijke begeleiding en advies
622
huishoudelijke verzorging (naar functie 662)
630
sociaal-cultureel werk (naar functie 670)
630
sociaal-cultureel werk (naar functie 670)
652
voorzieningen gehandicapten (naar functie 661/662/670)
662
Wmo/AWBZ lokaal - maatwerkvoorziening Natura immaterieel ZIN
663
opvang en beschermd wonen – maatsch.en vrouwenopvang
663
Wmo/AWBZ regionaal - opvang en bechermd wonen
663
Wmo/AWBZ regionaal - opvang en beschermd wonen
663
Wmo/AWBZ regionaal - opvang en beschermd wonen
667
eigen bijdragen - maatwerkvoorziening en opvang
670
Wmo/AWBZ lokaal - algemene voorzieningen
670
jeugd lokaal - algemene voorzieningen
670
jeugd lokaal - algemene voorzieningen
670
centra voor jeugd en gezin
671
Wmo/AWBZ lokaal - eerstelijns
671
Wmo/AWBZ regionaal - eerstelijns
671
jeugd lokaal - eerstelijns
671
jeugd regionaal - eerstelijns
671
jeugd regionaal - eerstelijns
672
Wmo/AWBZ lokaal - PGB extramuraal
672
Wmo/AWBZ regionaal - PGB opvang en beschermd wonen
672
jeugd lokaal - PGB
677
eigen bijdragen - algemene voorzieningen
682
jeugd lokaal - maatwerkvoorziening ZIN
682
jeugd regionaal - maatwerkvoorziening ZIN
682
jeugd regionaal - maatwerkvoorziening ZIN
682
jeugd regionaal - maatwerkvoorziening ZIN
683
jeugd regionaal - veiligheid, reclassering en opvang
683
jeugd regionaal - veiligheid, reclassering en opvang
687
eigen bijdragen - ouderbijdrage
714
GGD
715
centra voor jeugd en gezin
716
jeugdgezondheidszorg (maatwerk deel) naar functie 670
922
taakstelling coalitieakkoord DSD
totaal voor resultaatbestemming totaal resultaatbestemming
2.275
3.211
3.634
4.134
4.134
totaal na bestemming
2.275
3.211
3.634
4.134
4.134
pag.11 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
lasten 2014
2015
2016
2017
2018
06 Participatie, werk en inkomen 610
IOAW/IOAZ/BBZ/startende ondernemers
13.901
2.329
2.378
2.244
2.244
610
ink.voorz. en loonk.subs.obv part.wet (zoals IOAW en IOAZ)
90.074
87.523
89.007
91.300
93.936
610
uitvoeringskosten bijstandsverlening
9.349
610
wet op lijkbezorging
611
WSW dienstbetrekkingen en begeleid werken
611
participatiewet - WSW dienstbetrekkingen en begeleid werken
614
gemeentelijk minimabeleid regulier
614
gemeentelijk minimabeleid en bijz. bijstand t/m 2014
620
schulddienstverlening zelfstandigen
620
maatschappelijke begeleiding en advies
620
vrouwenopvang (naar functie 663/683)
620
schulddienstverlening
621
inburgering (naar functie 623)
623
participatiebudget t/m 2014
623
participatiewet - participatiebudget
671
participatiewet - eerstelijns
822
woonlastenfonds
922
taakstelling coalitieakkoord DSD
9.909
9.589
9.349
48
48
48
48
48
18.913
18.657
18.657
18.657
18.657
110
-943
-1.896
-2.774
7.515
7.115
7.115
7.115
2.191
1.961
1.961
1.961
13.932
14.373
13.463
13.503
13.503
2.094
1.958
1.918
1.878
1.878
2.530
1.830
1.930
2.030
2.130
200
150
50
11.447
9.000
9.000
9.000
9.000
2.076
2.123
2.287
2.401
588
588
588
588
500
500
500
500
-230
-405
-1.075
-1.075
10.286 600
500
totaal voor resultaatbestemming totaal resultaatbestemming
164.525
158.527
156.979
157.489
159.461
totaal na bestemming
164.525
158.527
156.979
157.489
159.461
07 Publiekszaken 002
communicatie website en intranet
72
272
122
122
122
002
burgerjaarverslag
30
30
30
30
30
003
opkomstbevordering verkiezingen
80
40
003
burgerzaken
4.836
4.669
4.306
3.810
4.245
003
burgerzaken Klant Contact Centrum (KCC)
4.872
5.102
5.123
5.123
5.123
004
baten secretarieleges burgerzaken
1.272
1.294
1.294
1.294
1.294
922
taakstelling coalitieakkoord PZ
-50
-50
-200
-200
11.162
11.317
10.825
10.179
10.654
10
10
10
10
10
totaal voor resultaatbestemming 980
opkomstbevordering verkiezingen
980
burgerzaken
980
burgerzaken Klant Contact Centrum (KCC)
921
totaal resultaatbestemming totaal na bestemming
116
66
997
10
10
126
10
12.159
11.327
10.835
10.305
10.664
08 Kunst en cultuur 510
openbaar bibliotheekwerk (beleid)
9.560
9.348
9.234
9.217
9.198
511
cultuureducatie
1.503
1.303
1.303
1.303
1.303
540
kunst (inclusief beeldende kunst)
9.962
9.612
9.395
9.395
9.390
541
archeologie
541
de Paviljoens
541
onderhoud kerktorens
totaal voor resultaatbestemming
716
716
696
696
696
-109
-109
-109
-109
-109
64
62
62
62
62
21.696
20.932
20.581
20.564
20.540
20.932
20.581
20.564
20.540
980
openbaar bibliotheekwerk (beleid)
980
kunst (inclusief beeldende kunst)
8
totaal resultaatbestemming
8
totaal na bestemming
21.704
pag.12 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
bedragen x € 1.000 baten 2014
2015
2016
2017
2018
06 Participatie, werk en inkomen 610
IOAW/IOAZ/BBZ/startende ondernemers
610
ink.voorz. en loonk.subs.obv part.wet (zoals IOAW en IOAZ)
610
uitvoeringskosten bijstandsverlening
610
wet op lijkbezorging
611
WSW dienstbetrekkingen en begeleid werken
611
participatiewet - WSW dienstbetrekkingen en begeleid werken
614
gemeentelijk minimabeleid regulier
614
gemeentelijk minimabeleid en bijz. bijstand t/m 2014
620
schulddienstverlening zelfstandigen
620
maatschappelijke begeleiding en advies
620
vrouwenopvang (naar functie 663/683)
620
schulddienstverlening
621
inburgering (naar functie 623)
623
participatiebudget t/m 2014
623
participatiewet - participatiebudget
671
participatiewet - eerstelijns
822
woonlastenfonds
922
taakstelling coalitieakkoord DSD
1.567
1.567
1.567
1.567
1.567
90.376
87.523
89.008
91.301
93.937
12.729
2
2
2
2
41
41
41
41
41
500
500
500
500
500
500
500
500
11.447
totaal voor resultaatbestemming totaal resultaatbestemming
116.160
90.133
91.618
93.911
96.547
totaal na bestemming
116.160
90.133
91.618
93.911
96.547
07 Publiekszaken 002
communicatie website en intranet
002
burgerjaarverslag
003
opkomstbevordering verkiezingen
003
burgerzaken
003
burgerzaken Klant Contact Centrum (KCC)
004
baten secretarieleges burgerzaken
922
taakstelling coalitieakkoord PZ
2
2
2
2
2
3.211
3.242
3.241
3.263
3.275
3.213
3.244
3.243
3.265
3.277
1.006
393
380
319
totaal resultaatbestemming
1.036
393
380
359
totaal na bestemming
4.249
3.637
3.623
3.265
3.636
14
14
14
14
14
totaal voor resultaatbestemming 980
opkomstbevordering verkiezingen
980
burgerzaken
980
burgerzaken Klant Contact Centrum (KCC)
30
40
08 Kunst en cultuur 510
openbaar bibliotheekwerk (beleid)
511
cultuureducatie
540
kunst (inclusief beeldende kunst)
541
archeologie
541
de Paviljoens
541
onderhoud kerktorens
3
3
3
3
3
totaal voor resultaatbestemming
17
17
17
17
17
980
openbaar bibliotheekwerk (beleid)
397
397
397
397
397
980
kunst (inclusief beeldende kunst)
155
5
5
5
0
totaal resultaatbestemming
552
402
402
402
397
totaal na bestemming
569
419
419
419
414
pag.13 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
lasten 2014
2015
2016
2017
2018
09 Beheer openbare ruimte en milieu 002
Grote Stedenbeleid
210
callcenter stadsdeelkantoren
75
75
75
75
75
286
286
276
276
276
210
beh. en onderh. schoon, gladh.bestr.en topogr. basiskaart
28.159
29.154
30.397
31.631
32.012
210
wegen, straten en pleinen PBS incl. Fonds Bestaande Stad
5.518
4.874
4.329
4.300
4.300
211
beheer en onderhoud
1.106
212
openbaar vervoer
13.626
13.560
13.560
13.560
13.560
214
betaald parkeren
12.657
12.369
12.376
12.128
11.461
214
parkeren Almere Haven
126
126
126
126
126
214
fietsparkeren
250
250
214
invalide parkeren
63
63
63
63
63
215
betaald parkeren, parkeerbelasting
221
beheer en onderhoud
951
951
951
951
951
560
openbaar groen en openluchtrecreatie
15
15
15
15
15
560
stichting stad en natuur
560
beheer en onderhoud
75
1.395
1.395
1.345
1.345
1.345
11.467
11.357
11.247
11.247
11.247
560
tuinvergrotingen
911
671
346
346
346
560
vergunningverlening en handhaving evenementen
664
664
664
664
664
560
wijkbudgetten
400
400
400
400
400
580
overige recreatieve voorzieningen
131
580
beheer en onderhoud
807
807
807
807
807
721
callcenter grofvuillijn
106
106
106
106
106
721
huishoudelijk afval en bedrijfsafval
23.492
23.719
23.937
24.174
24.417
9.315
9.754
9.846
9.940
10.039
678
620
620
620
620
1.719
1.628
1.618
1.618
1.618
79
79
79
79
79
94
94
94
94
94
722
riolering en waterzuivering
723
milieubeheer
723
vergunning, toezicht en hanhaving milieu (OFGV)
724
lijkbezorging
725
baten reinigingsrechten en afvalstoffenheffing
726
baten rioolheffing
810
beheerplan openbare ruimte
822
callcenter bouwvergunningen
822
bouwvergunning (WABO)
822
frontoffice bouw en sloop en ontruiming woningen
823
inkomsten WABO leges
922
taakstelling coalitieakkoord SB
922
taakstelling coalitieakkoord PBS
totaal voor resultaatbestemming 980
betaald parkeren
980
huishoudelijk afval en bedrijfsafval
980
vergunning, toezicht & handhaving milieu (OFGV)
980
wegen, straten en pleinen PBS incl.Fonds Bestaande Stad
106
106
106
106
106
5.501
5.751
4.601
5.052
5.002
982
982
982
982
982
-260
-260
-1.000
-1.000
-30
-30
-100
-100
120.679
119.566
118.676
119.605
119.686
120.679
119.566
118.676
119.605
119.686
totaal resultaatbestemming totaal na bestemming
pag.14 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
bedragen x € 1.000 baten 2014
2015
2016
2017
2018
522
522
522
09 Beheer openbare ruimte en milieu 002
Grote Stedenbeleid
210
callcenter stadsdeelkantoren
210
beh. en onderh. schoon, gladh.bestr.en topogr. basiskaart
2.135
522
210
wegen, straten en pleinen PBS incl. Fonds Bestaande Stad
46
40
211
beheer en onderhoud
212
openbaar vervoer
14.117
14.051
14.051
14.051
14.051
214
betaald parkeren
8.727
8.965
9.269
9.270
9.269
214
parkeren Almere Haven
214
fietsparkeren
214
invalide parkeren 3.920
4.213
4.213
4.213
4.213
40
40
40
40
40
37
215
betaald parkeren, parkeerbelasting
221
beheer en onderhoud
560
openbaar groen en openluchtrecreatie
560
stichting stad en natuur
560
beheer en onderhoud
127
127
127
127
127
560
tuinvergrotingen
908
668
343
343
343
560
vergunningverlening en handhaving evenementen
166
166
166
166
166
560
wijkbudgetten
580
overige recreatieve voorzieningen
131
580
beheer en onderhoud
120
120
120
120
120
721
callcenter grofvuillijn
721
huishoudelijk afval en bedrijfsafval
3.380
3.274
3.303
3.366
3.599
722
riolering en waterzuivering
10
10
10
10
10
723
milieubeheer
58
723
vergunning, toezicht en hanhaving milieu (OFGV)
724
lijkbezorging
725
baten reinigingsrechten en afvalstoffenheffing
23.605
24.148
24.382
24.596
24.647
726
baten rioolheffing
10.489
10.962
11.054
11.148
11.247
810
beheerplan openbare ruimte
822
callcenter bouwvergunningen
822
bouwvergunning (WABO)
822
frontoffice bouw en sloop en ontruiming woningen
823
inkomsten WABO leges
922
taakstelling coalitieakkoord SB
922
taakstelling coalitieakkoord PBS
totaal voor resultaatbestemming
103
103
103
103
103
5.000
4.950
3.900
4.350
4.300
73.119
72.359
71.603
72.425
72.757
980
betaald parkeren
1.754
3.069
1.876
913
474
980
huishoudelijk afval en bedrijfsafval
1.117
1.061
1.028
995
962
980
vergunning, toezicht & handhaving milieu (OFGV)
980
wegen, straten en pleinen PBS incl.Fonds Bestaande Stad
1.300
500
totaal resultaatbestemming
4.227
4.630
2.904
1.908
1.436
77.346
76.989
74.507
74.333
74.193
totaal na bestemming
56
pag.15 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
lasten 2014
2015
2016
2017
2018
1.427
473
1.463
1.239
6.670
6.892
7.210
7.738
10 Ruimte, wonen en wijken 210
MIPA en VSBA
6.671
211
MIPA en VSBA
700
214
MIPA en VSBA
810
ruimtelijke ordening
230
810
Fonds Verstedelijking Almere
810
ruimtelijke ordening
161
161
161
161
161
810
ruimtelijke ordening
36
36
36
36
36
822
overige volkshuisv. beleid, rechtvaardige woningverd.en PO
684
773
759
225
96
822
ov. volkshuisv. beleid, rechtvaardige woningverdeling en PO
3.534
3.189
3.189
3.189
3.189
822
wonen
830
bouwgrondexploitatie
922
taakstelling coalitieakkoord DSO
totaal voor resultaatbestemming 980
Almere 2.0 en fonds verstedelijking
980
MIPA en VSBA
7.609
1.100
85
74
74
74
74
89.602
88.013
87.865
87.741
86.091
-30
-30
-100
-100
109.312
101.413
99.419
99.999
98.524
1.000
3.000
2.127
980
MIPA en VSBA
980
ruimtelijke ordening
980
resultaatbestemming fonds verstedelijking Almere
980
ov. volkshuisv.beleid, rechtvaardige woningverdeling en PO
980
bouwgrondexploitatie
90.582
totaal resultaatbestemming
95.884
1.000
3.000
205.196
102.413
102.419
99.999
98.524
totaal na bestemming
2.500 675
11 Economische ontwikkeling 310
Almere City Marketing
1.118
1.088
1.088
1.088
1.088
310
economische ontw. en huur gebouwen, gronden en erfpacht
6.341
5.394
5.334
4.734
4.734
310
verg.verlening en handhaving markten en horeca
814
814
814
814
814
311
baten marktgelden
922
taakstelling coalitieakkoord DSO
-30
-30
-100
-100
8.273
7.266
7.206
6.536
6.536
economische ontw. en huur gebouwen, gronden en erfpacht
86
69
92
123
123
totaal resultaatbestemming
86
69
92
123
123
8.359
7.335
7.298
6.659
6.659
totaal voor resultaatbestemming 980
totaal na bestemming
pag.16 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
bedragen x € 1.000 baten 2014
2015
2016
2017
2018
855
900
900
900
900
86.500
86.500
86.500
86.500
85.000
92.097
87.400
87.400
87.400
85.900
1.427
473
1.463
1.239
1.366
1.588
1.946
2.841 716
10 Ruimte, wonen en wijken 210
MIPA en VSBA
4.155
211
MIPA en VSBA
320
214
MIPA en VSBA
165
810
ruimtelijke ordening
102
810
Fonds Verstedelijking Almere
810
ruimtelijke ordening
810
ruimtelijke ordening
822
overige volkshuisv. beleid, rechtvaardige woningverd.en PO
822
ov. volkshuisv. beleid, rechtvaardige woningverdeling en PO
822
wonen
830
bouwgrondexploitatie
922
taakstelling coalitieakkoord DSO
totaal voor resultaatbestemming 980
Almere 2.0 en fonds verstedelijking
1.427
980
MIPA en VSBA
1.746
980
MIPA en VSBA
65
980
ruimtelijke ordening
980
resultaatbestemming fonds verstedelijking Almere
980
ov. volkshuisv.beleid, rechtvaardige woningverdeling en PO
3.269
1.393
1.379
845
980
bouwgrondexploitatie
3.723
952
824
730
580
12.197
6.238
4.264
4.984
5.376
104.294
93.638
91.664
92.384
91.276
1.440
1.563
1.586
1.617
1.617
55
55
55
55
55
360
360
360
360
360
1.855
1.978
2.001
2.032
2.032
1.978
2.001
2.032
2.032
totaal resultaatbestemming totaal na bestemming
1.967
1.100
11 Economische ontwikkeling 310
Almere City Marketing
310
economische ontw. en huur gebouwen, gronden en erfpacht
310
verg.verlening en handhaving markten en horeca
311
baten marktgelden
922
taakstelling coalitieakkoord DSO
980
economische ontw. en huur gebouwen, gronden en erfpacht
31
totaal resultaatbestemming
31
totaal voor resultaatbestemming
totaal na bestemming
1.886
pag.17 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
lasten 2014
2015
600
600
2016
2017
2018
12 Bedrijfsvoering en vastgoed 002
concernopleidingsbudget
002
stelpost taakstelling inkoopvoordelen
700
310
310
-104
-104
-104
002
bedrijfsvoering en basisdienstverlening
10.729
002
frictie en mobiliteit (Almere Morgen) en HRM
3.750
6.190
5.573
5.054
4.917
3.811
0
0
002
gegevensmanagement, basisreg.en eigenaarsbeh.vastgoed
0
1.468
1.347
1.347
1.347
1.347
002 310
eigenaarslasten Stadhuis
2.456
2.463
2.464
2.480
2.465
commercieel vastgoed
2.034
2.029
2.025
2.021
480
ACTA/PABO
2.019
817
797
777
758
510
bibliotheken (vastgoed)
740
2.944
2.925
2.904
2.884
2.864
511
de Voetnoot (vastgoed)
340
340
340
340
340
530
sportgebouwen en zwembaden (vastgoed)
3.406
3.406
3.749
3.745
3.693
540
kunstgebouwen (vastgoed)
4.372
4.343
4.313
4.044
4.000
560
de Kemphaan (vastgoed)
114
113
113
113
113
560
vastgoed en kinderboerderijen
75
76
266
266
266
630
buurtcentra (vastgoed) naar functie 670
1.070
1.079
1.079
1.079
1.079
650
huisvesting en toezicht en handhaving kinderdagopvang
1.085
1.241
1.238
1.234
1.234
714
huisvesting gezondheidscentra (vastgoed)
137
193
193
193
193
922
stelpost areaal en loon & prijscompensatie
30
30
30
30
922
stelpost areaal en loon & prijscompensatie
68
104
84
74
74
922
stelposten lopende bezuinigingen (en overig)
-350
-598
-593
-588
-585
922
stelpost areaal en loon & prijscompensatie
922
stelposten lopende bezuinigingen (en overig)
922 922
68
149
129
99
99
1.633
-196
-266
-366
-366
stelpost areaal en loon & prijscompensatie
407
442
402
342
342
stelpost areaal en loon & prijscompensatie
522
569
469
279
279
922
stelposten lopende bezuinigingen (en overig)
-29
-491
-491
-491
-491
922
stelpost areaal en loon & prijscompensatie
717
1.017
947
867
857
922
stelposten lopende bezuinigingen (en overig)
201
-264
-285
-285
-285
922
taakstelling coalitieakkoord PZ
-30
-30
-100
-100
922
stelpost areaal en loon & prijscompensatie SBV
42
70
60
50
50
922
stelpost SB (o.a. afstoten activa)
-1
-1
922
stelpost areaal en loon & prijscompensatie
948
1.674
1.778
1.941
1.941
922
stelposten lopende bezuinigingen (en overig)
-56
-56
54
54
54
922
taakstelling coalitieakkoord SB
-30
-30
-100
-100
922
stelpost areaal en loon & prijscompensatie
73
130
120
139
139
930
uitvoering Wet WOZ
1.311
1.387
1.252
1.252
1.252
940
uitvoering honden- en precariobelasting
2.588
2.485
2.435
2.495
2.495
940
uitvoering reclamebelasting
55
55
55
55
55
43.594
37.399
33.097
31.511
31.216
286
54
65
26
36
6.193
54
65
26
36
49.787
37.453
33.162
31.537
31.252
totaal voor resultaatbestemming 980
bedrijfsvoering
980
frictie en mobiliteit (Almere Morgen)
980
bibliotheken (vastgoed)
980
sportgebouwen en zwembaden (vastgoed)
980
kunstgebouwen (vastgoed)
980
buurtcentra (vastgoed) naar functie 670
980
huisvesting en toezicht en handhaving kinderdagopvang
totaal resultaatbestemming totaal na bestemming
5.907
pag.18 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
bedragen x € 1.000 baten 2014
2015
2016
2017
2018
763
327
328
280
280
12 Bedrijfsvoering en vastgoed 002
concernopleidingsbudget
002
stelpost taakstelling inkoopvoordelen
002
bedrijfsvoering en basisdienstverlening
002
frictie en mobiliteit (Almere Morgen) en HRM
002
gegevensmanagement, basisreg.en eigenaarsbeh.vastgoed
002
eigenaarslasten Stadhuis
310
commercieel vastgoed
38
38
38
38
38
1.775
1.896
1.896
1.996
2.078
480
ACTA/PABO
848
630
630
630
630
510
bibliotheken (vastgoed)
2.977
2.977
2.977
2.977
2.977
511
de Voetnoot (vastgoed)
326
440
440
440
450
530
sportgebouwen en zwembaden (vastgoed)
540
kunstgebouwen (vastgoed)
4.620
4.620
4.620
4.620
4.620
560
de Kemphaan (vastgoed)
83
83
83
83
93
560
vastgoed en kinderboerderijen
194
194
194
194
194
630
buurtcentra (vastgoed) naar functie 670
1.590
1.590
1.590
1.590
1.590
650
huisvesting en toezicht en handhaving kinderdagopvang
377
566
566
566
566
714
huisvesting gezondheidscentra (vastgoed)
164
220
220
220
220
922
stelpost areaal en loon & prijscompensatie
922
stelpost areaal en loon & prijscompensatie
576
577
577
577
577
922
stelposten lopende bezuinigingen (en overig)
922
stelpost areaal en loon & prijscompensatie
922
stelposten lopende bezuinigingen (en overig)
922
stelpost areaal en loon & prijscompensatie
922
stelpost areaal en loon & prijscompensatie
922
stelposten lopende bezuinigingen (en overig)
922
stelpost areaal en loon & prijscompensatie
922
stelposten lopende bezuinigingen (en overig)
922
taakstelling coalitieakkoord PZ
922
stelpost areaal en loon & prijscompensatie SBV
922
stelpost SB (o.a. afstoten activa)
922
stelpost areaal en loon & prijscompensatie
922
stelposten lopende bezuinigingen (en overig)
922
taakstelling coalitieakkoord SB
922
stelpost areaal en loon & prijscompensatie
930
uitvoering Wet WOZ
940
uitvoering honden- en precariobelasting
940
uitvoering reclamebelasting
14.331
14.158
14.159
14.211
14.313
980
bedrijfsvoering
2.270
582
584
379
317
980
frictie en mobiliteit (Almere Morgen)
3.750
3.811
980
bibliotheken (vastgoed)
1.935
911
886
862
839
980
sportgebouwen en zwembaden (vastgoed)
1.229
131
126
121
71
980
kunstgebouwen (vastgoed)
2.815
2.699
2.672
2.421
2.403 180
totaal voor resultaatbestemming
980
buurtcentra (vastgoed) naar functie 670
180
180
180
180
980
huisvesting en toezicht en handhaving kinderdagopvang
210
190
189
185
185
totaal resultaatbestemming
12.389
8.504
4.637
4.148
3.995
totaal na bestemming
26.720
22.662
18.796
18.359
18.308
pag.19 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
lasten 2014
2015
2016
2017
2018
759
759
759
759
759
13 Financiën 330
dividend nutsbedrijven
913
garantstellingsprovisie HVC
921
gemeentefondsuitkering
294
922
stelpost onvoorzien
445
447
449
451
451
922
stelpost areaal en loon & prijscompensatie gemeentefonds
-174
186
1.855
3.288
3.634
200
200
200
200
200
1.524
1.592
3.263
4.698
5.044
1.019
1.391
4.380
6.900
922
stelpost impulsen
922
stelpost agv wijziging afschrijvingsmethodiek
923
integratieuitkering sociaal domein
931
baten onroerende-zaakbelasting gebruikers
932
baten onroerende-zaakbelasting eigenaren
937
baten hondenbelasting
938
baten reclamebelasting
939
baten precariobelasting
940
voorziening dubieuze debiteuren
960
renteresultaat
980
resultaatbestemming Sociaal Domein
980
structurele rente eigen vermogen
22.152
980
saldireserve
27.420
980
concernresultaat
totaal voor resultaatbestemming
980
invoering BTW-compensatiefonds
980
Gemeentelijke Investeringsplan (GIP)
980
reserve Incidenteel Beleid
980
Fonds Verstedelijking Almere
990
823
2.037
45.225
6.420
6.620
6.700
7.000
7.000
7.000
7.000
totaal resultaatbestemming
95.620
15.457
14.639
15.091
18.280
totaal na bestemming
97.144
17.049
17.902
19.789
23.324
totaal voor resultaatbestemming totaal resultaatbestemming
607.484 200.431
704.877 16.834
684.010 17.808
679.636 15.368
676.899 18.451
totaal na bestemming
807.915
721.711
701.818
695.004
695.350
begrotingsresultaat
-188
TOTAAL
807.915
721.711
701.818
695.004
695.162
pag.20 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
bedragen x € 1.000 baten 2014
2015
2016
2017
2018
1.641
1.641
1.520
1.510
1.510
365
365
365
365
365
206.967
204.285
206.386
207.783
209.920
144.167
140.112
134.491
132.507
13 Financiën 330
dividend nutsbedrijven
913
garantstellingsprovisie HVC
921
gemeentefondsuitkering
922
stelpost onvoorzien
922
stelpost areaal en loon & prijscompensatie gemeentefonds
922
stelpost impulsen
922
stelpost agv wijziging afschrijvingsmethodiek
923
integratieuitkering sociaal domein
931
baten onroerende-zaakbelasting gebruikers
6.892
7.143
932
baten onroerende-zaakbelasting eigenaren
30.768
31.804
40.423
40.909
41.417
937
baten hondenbelasting
1.474
1.520
1.520
1.520
1.520
938
baten reclamebelasting
2.153
2.153
2.153
2.153
2.153
939
baten precariobelasting
174
102
102
102
102
940
voorziening dubieuze debiteuren
960
renteresultaat
6.131
5.259
5.090
5.123
399.311 397.840
393.923
394.617
1.672
452
7.961
totaal voor resultaatbestemming 980
258.395
resultaatbestemming Sociaal Domein
980
structurele rente eigen vermogen
70.417
980
saldireserve
25.471
980
concernresultaat
22.832
980
invoering BTW-compensatiefonds
980
Gemeentelijke Investeringsplan (GIP)
980
reserve Incidenteel Beleid
980
Fonds Verstedelijking Almere
990
13.573
3.945
101 74.944
-11
-5
-5
5.425
7.359
8.363
4.241
3.804
totaal resultaatbestemming
199.190
20.921
12.303
5.908
4.256
totaal na bestemming
457.585
420.232
410.143
399.831
398.873
totaal voor resultaatbestemming totaal resultaatbestemming
573.639 234.276
677.875 676.067 43.836 25.751
675.838 19.166
677.944 17.218
totaal na bestemming
807.915
721.711
701.818
695.004
695.162
807.915
721.711
701.818
695.004
695.162
begrotingsresultaat TOTAAL
pag.21 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
1.2 Begroting per functie Tabel 1-2
lasten 2014
2015
2016
2017
2018
0
Algemeen bestuur
001
bestuursorganen
4.134
3.849
3.812
3.812
3.812
002
bestuursonderst. college van burgemeester en wethouders
27.906
22.703
17.680
16.607
16.255
003
burgerzaken
10.019
10.002
9.660
9.164
9.639
004
baten secretarieleges burgerzaken
1.272
1.294
1.294
1.294
1.294
005
bestuurlijke samenwerking
006
bestuursondersteuning raad en rekenkamer
totaal algemeen bestuur 1
620
240
240
240
240
1.308
1.295
1.295
1.285
1.285
45.259
39.383
33.981
32.402
32.525
11.116
11.407
11.137
11.137
11.138
8.675
8.624
8.618
8.618
8.618
19.791
20.031
19.755
19.755
19.756
40.634
35.741
35.475
37.670
37.827
Openbare orde en veiligheid
120
brandweer en rampenbestrijding
140
openbare orde en veiligheid
totaal openbare orde en veiligheid 2
Verkeer, vervoer en waterstaat
210
wegen, straten en pleinen en verkeersmaatregelen
211
verkeersmaatregelen te land
1.806
212
openbaar vervoer
13.626
13.560
13.560
13.560
13.560
214
parkeren
13.326
12.808
12.565
12.317
11.725
215
baten parkeerbelasting
221
binnenhavens en waterwegen
951
951
951
951
951
70.343
63.060
62.551
64.498
64.063
10.307
9.325
9.261
8.657
8.655
totaal verkeer, vervoer en waterstaat 3
Economische Zaken
310
handel en ambacht en industrie
311
baten marktgelden
330
nutsbedrijven
totaal Economische Zaken
759
759
759
759
759
11.066
10.084
10.020
9.416
9.414
14.587
13.777
14.585
14.490
4
Onderwijs
421
basisonderwijs, onderwijshuisvesting (openb. en bijzonder)
9.980
423
bijzonder basisonderwijs, onderwijshuisvesting
4.531
431
spec, (voortgezet) onderw., onderwijshuisv. (openb. en bijz.)
2.973
2.598
2.587
2.585
2.585
6.391
5.883
5.998
6.349
441
voortgezet onderwijs, onderwijshuisvesting (openb. en bijz.)
4.739
443
bijzonder voortgezet onderwijs, onderwijshuisvesting
1.415
480
5
gemeenschappelijke baten en lasten van het onderwijs
15.912
10.081
7.546
7.727
7.709
totaal onderwijs
39.550
33.657
29.793
30.895
31.133
12.504
12.273
12.138
12.101
12.062
1.843
1.643
1.643
1.643
1.643
Cultuur en Recreatie
510
openbaar bibliotheekwerk
511
vormings- en ontwikkelingswerk
530
sport
13.167
13.441
15.812
15.396
15.348
540
kunst
14.334
13.955
13.708
13.439
13.390
541
musea
1.272
1.270
1.250
1.250
1.250
560
openbaar groen en openluchtrecreatie
15.041
14.691
14.396
14.396
14.396
580
overige recreatieve voorzieningen
totaal cultuur en Recreatie
938
807
807
807
807
59.099
58.080
59.754
59.032
58.896
pag.22 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
bedragen x € 1.000 baten 0
Algemeen bestuur
001
bestuursorganen
002
bestuursonderst. college van burgemeester en wethouders
003
burgerzaken
004
baten secretarieleges burgerzaken
005
bestuurlijke samenwerking
006
bestuursondersteuning raad en rekenkamer
totaal algemeen bestuur 1
2014
2015
2016
2017
2018
811
365
366
318
318
2
2
2
2
2
3.211
3.242
3.241
3.263
3.275
4.024
3.609
3.609
3.583
3.595
110
110
110
110
110
82
82
82
82
82
192
192
192
192
192
6.336
562
522
522
522
14.117
14.051
14.051
14.051
14.051
Openbare orde en veiligheid
120
brandweer en rampenbestrijding
140
openbare orde en veiligheid
totaal openbare orde en veiligheid 2
Verkeer, vervoer en waterstaat
210
wegen, straten en pleinen en verkeersmaatregelen
211
verkeersmaatregelen te land
212
openbaar vervoer
357
214
parkeren
8.892
8.965
9.269
9.270
9.269
215
baten parkeerbelasting
3.920
4.213
4.213
4.213
4.213
221
binnenhavens en waterwegen
40
40
40
40
40
33.662
27.831
28.095
28.096
28.095
3.270
3.514
3.537
3.668
3.750
360
360
360
360
360
totaal verkeer, vervoer en waterstaat 3
Economische Zaken
310
handel en ambacht en industrie
311
baten marktgelden
330
nutsbedrijven
1.641
1.641
1.520
1.510
1.510
totaal Economische Zaken
5.271
5.515
5.417
5.538
5.620
3.261
1.949
1.943
1.911
1.741
127
127
127
4
Onderwijs
421
basisonderwijs, onderwijshuisvesting (openb. en bijzonder)
423
bijzonder basisonderwijs, onderwijshuisvesting
857
431
spec, (voortgezet) onderw., onderwijshuisv. (openb. en bijz.)
116
127
441
voortgezet onderwijs, onderwijshuisvesting (openb. en bijz.)
88
40
443
bijzonder voortgezet onderwijs, onderwijshuisvesting gemeenschappelijke baten en lasten van het onderwijs
5.613
2.436
970
970
970
totaal onderwijs
9.935
4.552
3.040
3.008
2.838
2.977
2.977
2.977
2.977
2.977
326
440
440
440
450
480
5
Cultuur en Recreatie
510
openbaar bibliotheekwerk
511
vormings- en ontwikkelingswerk
530
sport
1.894
1.894
1.894
1.894
1.894
540
kunst
4.634
4.634
4.634
4.634
4.634
541
musea
3
3
3
3
3
560
openbaar groen en openluchtrecreatie
1.478
1.238
913
913
923
580
overige recreatieve voorzieningen
251
120
120
120
120
11.563
11.306
10.981
10.981
11.001
totaal cultuur en Recreatie
pag.23 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
lasten 6
2014
2015
2016
2017
2018
sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening
610
bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen- en subsidies
104.023
99.809
101.022
102.941
105.577
611
sociale werkvoorziening
18.913
18.767
17.714
16.761
15.883
614
gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid
10.286
9.706
9.076
9.076
9.076
620
maatschappelijke begeleiding en advies
19.226
18.161
17.311
17.411
17.511
621
vreemdelingen
200
150
50
622
kosten van de huishoudelijke verzorging
11.849
10.223
9.036
9.013
9.013
623
re-integratie- en participatievoorzieningen Participatiewet
12.595
11.299
11.346
11.510
11.624
630
sociaal-cultureel werk
10.959
10.743
10.693
10.728
10.743
650
kinderdagopvang
4.020
4.308
4.305
4.301
4.301
652
voorzieningen gehandicapten
6.846
6.995
7.080
7.162
7.210
662
maatwerkvoorzieningen Natura immaterieel Wmo
8.953
8.073
7.554
7.388
38.308
34.947
33.014
30.971
17.200
16.759
16.475
16.180
9.826
8.709
8.709
8.709
15.861
14.892
14.531
14.172
36.220
34.424
33.438
32.523
6.341
6.033
5.854
5.691
198.917
322.870
311.470
308.478
306.572
2.100
1.999
1.999
1.999
1.999
6.149
6.149
6.149
6.149
663
opvang en beschermd wonen Wmo
667
eigen bijdragen maatwerkvoorzieningen en opvang Wmo
670
algemene voorzieningen Wmo en Jeugd
671
eerstelijnsloket Wmo en Jeugd
672
PGB Wmo en Jeugd
677
eigen bijdragen algemene voozieningen Wmo en Jeugd
682
individuele voorzieningen Natura Jeugd
683
veiligheid, jeugdreclassering en opvang Jeugd
687
ouderbijdragen individuele voorzieningen en opvang Jeugd
totaal sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening 7
Volksgezondheid en Milieu
714
openbare gezondheidszorg
715
centra voor jeugd en gezin (jeugdgezondheidszorg)
6.137
716
jeugdgezondheidszorg (maatwerk deel)
1.977
721
afvalverwijdering en -verwerking
23.598
23.825
24.043
24.280
24.523
722
riolering
9.315
9.754
9.846
9.940
10.039
723
milieubeheer
2.397
2.248
2.238
2.238
2.238
724
lijkbezorging
79
79
79
79
79
725
baten reinigingsrechten en afvalstoffenheffing
726
baten rioolheffing
45.603
44.054
44.354
44.685
45.027
7.900
8.061
7.183
7.501
8.029
11.392
11.375
10.211
10.128
9.949
totaal Volksgezondheid en Milieu 8
Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting
810
ruimtelijke ordening
822
overige volkshuisvesting
823
bouwvergunningen
830
bouwgrondexploitatie
totaal Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting
89.602
88.013
87.865
87.741
86.091
108.894
107.449
105.259
105.370
104.069
pag.24 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
bedragen x € 1.000 baten 6
2014
2015
2016
2017
2018 95.504
sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening
610
bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen- en subsidies
91.943
89.090
90.575
92.868
611
sociale werkvoorziening
12.729
2
2
2
2
614
gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid
41
41
41
41
41
620
maatschappelijke begeleiding en advies
1.000
1.000
1.000
1.000
621
vreemdelingen
622
kosten van de huishoudelijke verzorging
623
re-integratie- en participatievoorzieningen Participatiewet
630
sociaal-cultureel werk
650
kinderdagopvang
652
voorzieningen gehandicapten
662
maatwerkvoorzieningen Natura immaterieel Wmo
663
opvang en beschermd wonen Wmo
667
eigen bijdragen maatwerkvoorzieningen en opvang Wmo
670
algemene voorzieningen Wmo en Jeugd
671
eerstelijnsloket Wmo en Jeugd
672
PGB Wmo en Jeugd
677
eigen bijdragen algemene voozieningen Wmo en Jeugd
682
individuele voorzieningen Natura Jeugd
683
veiligheid, jeugdreclassering en opvang Jeugd
687
2.055
1.991
1.914
1.914
1.914
12.384
-1
-1
-1
-1
1.590
1.590
1.590
1.590
1.590
434
623
623
623
623
220
220
220
220
220
500
750
1.000
1.000
250
375
500
500
375
500
500
97.464 100.257
102.893
ouderbijdragen individuele voorzieningen en opvang Jeugd
totaal sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening 7
Volksgezondheid en Milieu
714
openbare gezondheidszorg
715
centra voor jeugd en gezin (jeugdgezondheidszorg)
716
jeugdgezondheidszorg (maatwerk deel)
721
afvalverwijdering en -verwerking
250
121.396
95.556
164
220
220
220
220
3.380
3.274
3.303
3.366
3.599
10
10
10
10
722
riolering
10
723
milieubeheer
58
724
lijkbezorging
725
baten reinigingsrechten en afvalstoffenheffing
23.605
24.148
24.382
24.596
24.647
baten rioolheffing
10.489
10.962
11.054
11.148
11.247
totaal Volksgezondheid en Milieu
37.706
38.614
38.969
39.340
39.723
1.003
726
8
Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting
810
ruimtelijke ordening
102
822
overige volkshuisvesting
958
1.003
1.003
1.003
823
bouwvergunningen
5.000
4.950
3.900
4.350
4.300
830
bouwgrondexploitatie
86.500
86.500
86.500
86.500
85.000
totaal Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting
92.560
92.453
91.403
91.853
90.303
pag.25 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
lasten 2014 9
2015
2016
2017
2018
4.514
2.082
3.131
1.103
1.442
1.311
1.387
1.252
1.252
1.252
2.843
2.740
2.690
2.750
2.750
200.431
16.834
17.808
15.368
18.451
totaal financiering en algemene dekkingsmiddelen
209.393
23.043
24.881
20.473
23.707
totaal generaal
807.915
721.711
701.818
695.004
695.162
Financiering en Algemene dekkingsmiddelen
913
overige financiële middelen
921
uitkeringen gemeentefonds
922
algemene baten en lasten
923
integratie-uitkering sociaal domein
930
uitvoering Wet WOZ
931
baten onroerende-zaakbelasting gebruikers
932
baten onroerende-zaakbelasting eigenaren
937
baten hondenbelasting
938
baten reclamebelasting
939
baten precariobelasting
940
baten en lasten heffing en invordering gem. belastingen
960
saldo van kostenplaatsen
980
mutaties reseves
990
resultaat van de rekening van baten en lasten
294
-188
pag.26 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
bedragen x € 1.000 baten 2014 9
2015
2016
2017
2018
Financiering en Algemene dekkingsmiddelen
913
overige financiële middelen
365
365
365
365
365
921
uitkeringen gemeentefonds
206.967
204.285
206.386
207.783
209.920
922
algemene baten en lasten 144.167
140.112
134.491
132.507
923
integratie-uitkering sociaal domein
930
uitvoering Wet WOZ
931
baten onroerende-zaakbelasting gebruikers
6.892
7.143
932
baten onroerende-zaakbelasting eigenaren
30.768
31.804
40.423
40.909
41.417
937
baten hondenbelasting
1.474
1.520
1.520
1.520
1.520
938
baten reclamebelasting
2.153
2.153
2.153
2.153
2.153
939
baten precariobelasting
174
102
102
102
102
940
baten en lasten heffing en invordering gem. belastingen
576
577
577
577
577
960
saldo van kostenplaatsen
980
mutaties reseves
7.961
6.131
5.259
5.090
5.123
234.276
43.836
25.751
19.166
17.218
990
resultaat van de rekening van baten en lasten
totaal financiering en algemene dekkingsmiddelen
491.606
442.083
422.648
412.156
410.902
totaal generaal
807.915
721.711
701.818 695.004
695.162
pag.27 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
2 Uitgangspunten en eenheden Ons financieel perspectief wordt sterk beïnvloed door de groei van de stad. De financiële vertaling daarvan vindt plaats aan de hand van vele kengetallen. Deze kengetallen zijn op basis van geschetste ontwikkelingen/-prognoses in het voorjaar vastgesteld. Onderstaand treft u de belangrijkste kengetallen aan. Fysieke structuur per 1 januari
woonruimten (vanaf 2015 nieuwe definitie BAG)
2014
2015
2016
2017
2018
79.664
78.940
79.640
80.340
81.090
600
700
700
750
800
740
750
760
760
woningbouwprognose in ’t jaar oppervlakte land (in ha)
12.944
oppervlakte binnenwater (in ha)
2.001
oppervlakte buitenwater (in ha)
9.886
oppervlakte bebouwd (in ha)
740
oeverlengte (in hectometers)
5.500
kernen
7
Woningproductie Op basis van het 0-scenario gaan wij er vanuit dat de woningbouw in Almere toch gestaag voortgang zal vinden. Omdat tussen het moment van grondverkopen en oplevering van de woningen gemiddeld zo’n 1½ á 2 jaar zit, tellen de woningen pas na 2 jaar mee voor het gemeentefonds en de onroerende zaak belastingen. Sociale structuur per 1 januari
Inwoners
2014
2015
2016
2017
2018
196.013
196.892
197.812
198.910
200.086
jeugdigen (van 0 t/m 19jaar)
53.094
53.271
52.784
52.513
52.248
ouderen (65 jaar en ouder)
17.839
17.850
18.701
19.462
20.301
5.070
5.065
5.119
5.168
5.177
ouderen (tussen 75 t/m 84 jaar)
Inwoners Het inwonertal is op basis van de meest recente woning- en bevolkingsprognoses geactualiseerd. De tendens is dat de woningbezetting op langere termijn daalt van circa 2,53 inwoners per woning in 2013 naar 2,29 inwoners op langere termijn (2040).
Jongeren en ouderen Ook de raming van het aantal jongeren en ouderen is gerelateerd aan de woningprognose. De bevolkingsopbouw van Almere naar leeftijd wijkt sterk af van het gemiddelde van Nederland. Almere heeft een relatief jonge bevolking. Hoewel Almere de komende jaren nog een stad blijft met een relatief jonge bevolking, zal de groep ‘65-plussers’ op termijn veel harder (gaan) groeien dan andere leeftijdsgroepen. Zo bedraagt het aantal ‘65-plussers’ op 1 januari 2014 nog 9,1% van de bevolking; in 2018 zal dat oplopen naar 10,1%.
pag.28 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Op grond van de meest recente bevolkingsprognose is sprake van ‘vergrijzing’. Daarnaast hebben wij de groep ’75-84 jarigen’ opgenomen. Deze ‘ouderen’ zijn een belangrijke (kosten)indicator voor de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Almere heeft relatief weinig ’75-84 jarigen’. Het aantal is op 1 januari 2014 ca 2,6%, maar zal op langere termijn oplopen naar ruim 4,5% (2030). Aantal leerlingen per 1 oktober in het jaar
basisonderwijs leerlingen (V)SO-LOM, MLK, IOBK leerlingen VSO ouder 12 jr incl. ZMLK leerlingen VO
2014
2015
2016
2017
2018
20.718
20.629
20.342
19.951
19.703
1.304
1.313
1.322
1.309
1.311
686
685
686
685
685
12.519
12.542
12.535
12.611
12.459
Leerlingen In de tabel zijn de leerlingenprognose voor het onderwijs opgenomen per 1oktober van het jaar. Deze zijn opgesteld aan de hand van de nieuwe leerlingen prognosesystematiek en afgestemd op de prognoses van het aantal jeugdigen (0 t/m 19 jaar). WOZ waarde Onroerende zaakbelasting (voor hertaxatie)
WOZ waarde woningen WOZ waarde niet woningen
2014
2015
2016
2017
2018
14.533
14.675
14.840
15.005
15.182
3.737
3.787
3.837
3.887
3.937
Onroerende zaakbelasting (OZB) De raming van de opbrengst OZB hebben wij aangepast op de lagere woningbouwproductie en het hogere volume aan niet woningen. De WOZ waarde is vastgesteld, met als peildatum 1 januari 2013. Op 1 januari 2015 begint een nieuw waardetijdvak voor de WOZ, met als peildatum 1 januari 2014. De WOZ waarde is hierop nog niet aangepast. Objecten rioolheffing - afvalstoffenheffing 2014
2015
2016
2017
2018
objecten rioolheffing
82.096
82.696
83.396
84.096
84.846
objecten afvalstoffenheffing
75.867
76.960
77.646
78.351
79.106
Riool- en afvalstoffenheffing Dit betreft de raming van het aantal objecten dat is meegenomen bij de becijfering van de heffing.
pag.29 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
3 Materiële meerjarenbegroting In deze bijlage wordt inzicht gegeven in de structurele meerjarenbegroting en de aanwezige incidentele budgetten per programma. In de structurele meerjarenbegroting worden alle incidentele baten en lasten geëlimineerd, zodat er een structureel beeld ontstaat. Onderstaande tabel geeft dit beeld weer: Tabel 3-1 materiele meerjarenbegroting
bedragen x € 1 miljoen 2015
programma
lasten
2016 baten
lasten
2017 baten
2018 baten
13,3
lasten
baten
Bestuur en bestuurlijke vernieuwing
14,1
Veiligheid
20,0
0,3
19,6
0,3
19,3
0,3
19,3
0,3
Sport
10,0
1,9
12,0
1,9
11,7
1,9
11,7
1,9 2,3
Onderwijs
13,6
lasten
13,1
36,0
4,0
32,2
2,5
33,0
2,4
33,3
Jeugd en maatschappelijke ondersteuning
166,7
3,2
156,5
3,6
151,8
4,1
147,9
4,1
Participatie, werk en inkomen
158,5
90,1
157,0
91,6
157,5
93,9
159,5
96,5
11,3
3,2
10,8
3,2
10,2
3,3
10,7
3,3
Publiekszaken Kunst en cultuur
20,9
0,0
20,6
0,0
20,6
0,0
20,5
0,0
Beheer openbare ruimte en milieu
119,6
72,4
118,7
71,6
119,6
72,4
119,7
72,8
Ruimte, wonen en wijken
101,4
87,4
99,4
87,4
100,0
87,4
98,5
85,9
Economische ontwikkeling
7,3
2,0
7,2
2,0
6,5
2,0
6,5
2,0
Bedrijfsvoering en vastgoed
37,4
14,2
33,1
14,2
31,5
14,2
31,2
14,3
4,7
399,3
6,6
397,8
8,1
393,9
8,6
394,6
708,0
678,0
687,3
676,2
683,0
676,0
680,5
678,1
13,7
43,7
14,5
25,6
12,0
19,0
14,9
17,1
Financiën
begroting voor bestemming bij: reservemutaties totaal na bestemming
721,7
721,7
701,8
701,8
695,0
695,0
695,4
695,2
af: incidentele baten en lasten
35,9
44,4
20,0
22,6
14,7
16,3
14,5
14,5
structureel begrotingsvolume
685,8
677,3
681,8
679,2
680,3
678,7
680,9
680,7
structureel begrotingssaldo
-8,5
-2,5
-1,6
-0,2
Toelichting De meerjarenbegroting is structureel nagenoeg in evenwicht in 2018 is er een tekort van € 0,2 miljoen. Dit is in overeenstemming met het gepresenteerde tekort in het perspectief van € 0,2 miljoen, zie pagina 14 van de begroting. In de jaren 2015-2017 is het tekort op de structurele baten en lasten groter. In 2015 is dit tekort € 8,5 miljoen aflopend naar € 2,5 miljoen in 2016 en € 1,6 miljoen in 2017. Dit is te verklaren doordat in de jaren 2015-2017 reserves worden ingezet om het perspectief te egaliseren. Dit betreft met name de inzet van de saldireserve. Dit wordt in de latere jaren opgevangen door: een oploop in de bezuinigingsopgave met 3,9 miljoen naar € 5,1 miljoen structureel; dat na 2015 er op het sociaal domein een neutraal resultaat wordt verwacht. In 2015 is er een tekort van € 5,6 miljoen begroot, die eveneens uit de reserves wordt opgevangen.
pag.30 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
In onderstaande tabel wordt inzicht gegeven in de incidentele baten en lasten per programma: Tabel 3-2: Incidentele baten en lasten
bedragen x € 1 miljoen 2015
programma
lasten
2016 baten
lasten
2017 baten
lasten
2018 baten
lasten
baten
Bestuur en bestuurlijke vernieuwing
1,1
0,6
0,4
0,2
Veiligheid
0,2
0,2
0,2
0,2
Sport
0,2
0,7
Onderwijs
4,0
0,1
1,1
0,7
Jeugd en maatschappelijke ondersteuning
0,5
0,0
0,0
Participatie, werk en inkomen
2,9
0,6
Publiekszaken
0,9
0,4
Kunst en cultuur
0,0
0,0
0,0
Beheer openbare ruimte en milieu
2,5
0,4
0,1
0,1
Ruimte, wonen en wijken
6,9
4,8
5,4
5,4
Economische ontwikkeling
1,3
1,3
Bedrijfsvoering en vastgoed
5,4
0,8
0,3
0,2
Financiën
3,6
4,5
3,8
3,5
3,9
3,5
4,1
3,5
29,3
7,3
13,7
3,5
11,3
3,5
11,1
3,5
incidentele baten en lasten
1,5
1,4
0,4
Tabel 3-3: Incidentele stortingen en onttrekkingen
bedragen x € 1 miljoen 2015
2016
stort.
onttr.
0,2
0,3
Bestuur en bestuurlijke vernieuwing
stort.
2017 onttr.
stort.
2018 onttr.
stort.
onttr.
Veiligheid
0,2
0,2
0,2
0,2
Onderwijs
1,7
0,1
1,1
0,7
Publiekszaken
0,4
0,4
Kunst en cultuur
0,0
0,0
0,0
Beheer openbare ruimte en milieu
0,4
1,4
0,5
0,0
1,0
6,2
3,0
4,3
5,0
5,4
Bedrijfsvoering en vastgoed
0,1
4,2
0,1
0,4
0,0
0,2
0,0
0,2
Financiën
5,3
20,9
3,3
12,3
3,3
5,9
3,3
4,3
incidentele stortingen en onttrekkingen
6,6
37,1
6,4
19,1
3,4
12,8
3,3
11,0
Ruimte, wonen en wijken
3,1
0,1
Economische ontwikkeling
pag.31 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Toelichting incidentele baten en lasten en stortingen en onttrekingen Onderstaande tabel weergeeft op hoofdlijnen het verloop van de incidentele baten en lasten en stortingen en onttrekkingen: Tabel 3-4
bedragen x € 1 miljoen
eenmalige budgetten gedekt uit bestemmingsreserves
2015
2016
2017
2018
-29,3
-13,7
-11,3
-11,1
21,3
11,2
11,2
11,0
gedekt uit doeluitkeringen
1,5
gedekt uit overige inkomsten
1,4
stortingen in reserves
-4,6
-3,4
-3,4
-3,3
gedekt uit renteresultaat
4,5
3,5
3,5
3,5
eenmalige lasten gedekt uit lopende begroting
5,2
2,4
0,1
0,0
13,7
4,9
1,7
0,0
egalisatie perspectief uit reserves begrotingstekort
-0,2
structureel tekort
-8,5
-2,5
-1,6
-0,2
Te zien is dat het gros van de incidentele budgetten (lasten) wordt afgedekt vanuit bestemmingsreserves. Verder worden er in 2015 ook nog doeluitkeringen en overige inkomsten ingezet ter dekking van incidentele budgetten. Verder vindt er in 2015-2018 een storting van € 3,3 miljoen in de reserve incidenteel beleid ter dekking van de aanjaagmiddelen, dit wordt bekostig uit het renteresultaat ad € 3,5 miljoen. Per saldo wordt er in 2015 voor € 5,2 miljoen aan eenmalige lasten via de lopende begroting afgedekt. Er wordt echter voor 13,7 miljoen aan de algemene reserves onttrokken ter egalisatie van het perspectief. Hierdoor ontstaat het structurele tekort van € 8,5 miljoen. De inzet van de reserves ter egalisatie van het perspectief neemt in de latere jaren af, waardoor het structurele tekort afneemt en in 2018 alleen het aanwezige begrotingstekort resteert. Tabel 3-5: Structurele stortingen en onttrekkingen
bedragen x € 1 miljoen
2015 stort.
2016 onttr.
Sport
stort.
0,3
Onderwijs
0,0
0,1
2017 onttr.
stort.
0,3 0,0
0,1
2018 onttr. 0,3
0,0
0,1
Kunst en cultuur
0,4
0,4
0,4
Beheer openbare ruimte en milieu
1,5
1,5
1,4
Economische ontwikkeling
0,1
Bedrijfsvoering en vastgoed
0,1 4,3
stort.
0,1 4,2
onttr. 0,3
0,0
0,1 0,4 1,4
0,1 3,9
3,8
Financiën
7,0
0,0
8,0
0,0
8,4
0,0
11,4
0,0
totaal na bestemming (A)
7,1
6,6
8,1
6,5
8,5
6,2
11,5
6,0
Toelichting structurele stortingen en onttrekkingen De onttrekkingen betreffen de inzet van de reserve afschrijvingen ter dekking van kapitaallasten van investeringen die met eenmalig geld zijn gefinancierd. Dit betreffen met name investeringen vanuit het voormalige GIP. Te zien is dat derhalve de meeste onttrekkingen plaats vinden op het programma bedrijfsvoering en vastgoed. De onttrekking op het programma beheer openbare ruimte en milieu betreft de dekking van de kapitaallasten van het OAT. De jaarlijkse stortingen betreft voor € 7 miljoen de voeding van het fonds verstedelijking vanuit de ontvangen gelden vanuit het Rijk . Het restant vanaf 2016 betreft de stortingen van het begrote overschot op het sociaal domein in de reserve sociaal domein.
pag.32 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
4 Overzicht van personeel Werkelijke bezetting per medio september In onderstaande tabel is de werkelijke bezetting per medio september per dienst weergegeven. Tabel 4-1
fte x 1 aanstelling
inhuur
totaal
Dienst Sociaal Domein
354
72
426
Publiekszaken
134
38
172
Stadsbeheer
476
33
509
Dienst Stedelijke Ontwikkeling
182
11
193
Stafdienst Bedrijfsvoering
230
14
244
Stafdienst Bestuurszaken & Control
70
3
73
Communicatie
41
1
42
Programmabureau Stad
34
34
Raadsgriffie
11
11
totaal
1.531
173
1.703
*Door afronding kunnen er verschillen ontstaan
pag.33 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
5 Overzicht activa 5.1 Materiële vaste activa met economisch nut Tabel 5-1 Investeringen (omschrijving)
oorspronkelijk cum. afschr.e/o
boekwaarde
bij 2014 desinvest. 2014/bijdr.
bedrag
afl. t/m 2013
op 01/01/14
van derden\afw.
2.775
0
2.775
0
0
435
0
435
0
0
2.340
0
2.340
0
0
reserves
gronden en terreinen DSD SB
bedrijfsgebouwen
108.011
16.643
91.368
234
0
DSD
263
148
115
0
0
SBV
996
100
896
0
0
106.752
16.395
90.357
234
0
grond-, weg-, waterbouwk. werken
3.905
512
3.393
0
0
DSD
3.884
512
3.372
0
0
SB
21
0
21
0
0
vervoermiddelen
18
0
18
0
0
SB
PZ
machines, apparaten & installaties
18
0
18
0
0
23.746
19.524
4.222
22
0
173
69
104
0
0
23.573
19.455
4.118
22
0
DSD SB
overig
6.618
3.327
3.291
185
0
SBC
0
0
0
185
0
DSD
3.356
1.323
2.033
0
0
SBV
261
26
235
0
0
SB
3.001
1.978
1.023
0
0
145.074
40.006
105.068
441
0
gronden en terreinen
47.761
5.759
42.002
169
0
DSO
11.580
1.708
9.872
169
DSD
278
89
189
0
0
35.903
3.962
31.941
0
0
263.585
51.685
201.784
16.970
0
subtotaal reserves algemene middelen
SB
bedrijfsgebouwen DSO
57
50
7
DSD
2.282
684
1.598
148
0
SBV
1.928
39
1.889
3.862
0
259.318
50.912
198.290
12.960
0
grond-, weg-, waterbouwk. werken
6.283
2.242
4.040
553
0
DSD
6.190
2.235
3.955
553
0
93
7
85
0
0
1.201
682
519
123
0
SB
SB
vervoermiddelen SBC
0
0
0
20
0
DSD
61
33
28
0
0
SBV
241
144
97
50
0
SB
899
505
394
53
0
9.794
7.473
2.321
1.067
0
56
34
22
39
0
277
115
162
0
0
machines, apparaten & installaties RG DSD
pag.34 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
bedragen x € 1.000 afschr. e/o
boekwaarde op
afl. 2014
01/01/15
0
2.775
0
435
bij 2015
afschr. e/o
boekwaarde op
rente (4,5%)
afl. 2015
31\12\15
totaal
0
0
2.775
125
125
0
0
435
20
20
kapitaal lasten
0
2.340
0
0
2.340
105
105
2.561
89.041
190
2.563
86.668
4.007
6.570
18
97
0
13
84
4
17
100
796
0
99
697
36
135
2.443
88.148
190
2.451
85.887
3.967
6.418
199
3.194
650
280
3.564
144
424
199
3.173
650
280
3.543
143
423
0
21
0
0
21
1
1
5
13
0
4
9
1
5
5
13
0
4
9
1
5
431
3.813
0
429
3.384
172
601
15
89
0
13
76
4
17
416
3.724
0
416
3.308
168
584
451
3.025
0
452
2.573
135
587
0
185
0
37
148
8
45
336
1.697
0
300
1.397
76
376
26
209
0
26
183
9
35
89
934
0
89
845
42
131
3.647
101.861
840
3.728
98.973
4.584
8.312
57
42.114
210
0
42.324
1.896
1.896
10.041
452
452
10.041 0
189
0
0
189
9
9
57
31.884
210
0
32.094
1.435
1.435
3.910
214.844
9.402
4.247
219.999
10.028
14.275
2
5
2
3
0
2
58
1.688
0
74
1.614
52
126
6
5.745
1.081
420
6.406
188
608
3.844
207.406
8.321
3.751
211.976
9.788
13.539
555
4.038
940
611
4.366
182
793
554
3.954
940
610
4.284
178
788
1
84
0
1
82
4
5
158
485
308
115
678
22
137
0
20
0
2
18
1
3
9
19
0
9
10
1
10
47
100
0
40
60
4
44
102
346
308
64
590
16
80
261
3.127
422
359
3.190
141
500
11
50
0
24
26
2
26
21
141
143
21
263
6
27
pag.35 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Investeringen (omschrijving)
oorspronkelijk cum. afschr.e/o
boekwaarde
bedrag
afl. t/m 2013
op 01/01/14
338
209
129
PZ SBV
bij 2014 desinvest. 2014/bijdr. van derden\afw. 84
0
393
230
163
0
0
8.730
6.885
1.845
944
0
12.448
4.976
7.472
876
0
377
17
360
0
0
DSD
2.232
1.247
985
37
0
PZ
1.130
808
322
40
0
SBV
4.557
2.211
2.346
719
0
SB
4.152
693
3.459
80
0
341.071
72.817
258.139
19.758
0
gronden en terreinen
6.181
886
5.295
0
0
SB
6.181
886
5.295
0
0
bedrijfsgebouwen
120.661
37.405
83.257
88
26
SB
120.661
37.405
83.257
88
26
grond-, weg-, waterbouwk. werken
5.009
2.265
2.744
0
0
SB
5.009
2.265
2.744
0
0
vervoermiddelen
5.857
4.097
1.760
592
27
SB
5.857
4.097
1.760
592
27
36.294
15.589
20.706
853
0
130
5
125
20
0
SB
overig SBC
subtotaal algemene middelen tarieven
machines, apparaten & installaties PZ DSD
103
75
28
0
0
SB
36.061
15.509
20.553
833
0
overig
13.915
7.623
6.291
464
0
PZ
113
5
108
68
0
SB
13.802
7.618
6.183
396
0
0
subtotaal tarieven
187.917
67.865
120.053
1.998
53
eindtotaal
674.062
180.688
483.259
22.197
53
pag.36 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
bedragen x € 1.000 afschr. e/o
boekwaarde op
afl. 2014
01/01/15
41
172
bij 2015 0
afschr. e/o
boekwaarde op
afl. 2015
31\12\15
32
140
rente (4,5%)
totaal kapitaal lasten
8
40
42
121
0
16
105
6
22
146
2.643
279
266
2.656
119
385
1.089
7.259
4.532
1.013
10.778
309
1.322
85
275
0
86
189
12
98
194
828
169
187
810
37
224
226
136
1.350
85
1.401
6
91
465
2.600
320
524
2.396
100
624
119
3.420
2.693
131
5.982
154
285
6.030
271.866
15.814
6.345
281.335
12.578
18.923
0
5.295
0
0
5.295
238
238
0
5.295
0
0
5.295
238
238
1.083
82.236
1.112
1.118
82.229
3.701
4.819
1.083
82.236
1.112
1.118
82.229
3.701
4.819
170
2.574
80
170
2.484
116
286
170
2.574
80
170
2.484
116
286
432
1.893
3.174
354
4.713
85
439
432
1.893
3.174
354
4.713
85
439
2.327
19.232
3.276
2.042
20.467
865
2.907
26
119
124
30
213
5
35
10
18
0
10
8
1
11
2.291
19.095
3.152
2.002
20.246
859
2.861
1.003
5.752
2.700
939
7.513
259
1.198
17
159
127
27
259
7
34
986
5.593
2.573
912
7.254
252
1.164
0
0
0
0
5.015
116.982
10.342
4.623
122.701
5.264
9.887
14.692
490.710
26.996
14.697
503.010
22.426
37.123
pag.37 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
5.2 Financiële vaste activa Tabel 5-2
bedragen x € 1.000
investeringen
boekwaarde vermeer01\01\2014 deringen kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen Vitens NV
aflossingen
boekwaarde vermeer01\01\2015 deringen
aflossingen
boekwaarde 31\12\2015
15.197
15.197
15.197
40
40
40
9
9
9
Kunstgoed BV
18
18
18
NV Omala
25
25
25
Alliander NV Bank Ned Gem NV
totaal kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen
15.289
0
0
15.289
0
0
15.289
kapitaalverstrekkingen aan overige verbonden partijen CV Ontwikkeling Maatschappij Airport Garden City
1.000
1.000
1.000
totaal kapitaalverstrekkingen aan overige verbonden partijen
1.000
1.000
1.000
leningen aan woningbouwcorporaties diverse corporaties
9.359
9.359
0
0
totaal leningen aan woningbouwcorporaties
9.359
9.359
0
0
40
218
40
218
leningen aan deelnemingen Kunstgoed BV
258
totaal leningen aan deelnemingen
258
0
218 0
0
218
leningen aan overige verbonden partijen C.V. Ontwikkeling Maatschappij Airport Garden City C.V. Ontwikkeling Maatschappij Airport Garden City C.V. Ontwikkeling Maatschappij Airport Garden City C.V. Ontwikkeling Maatschappij Airport Garden City C.V. Ontwikkeling Maatschappij Airport Garden City C.V. Ontwikkeling Maatschappij Airport Garden City C.V. Ontwikkeling Maatschappij Airport Garden City
totaal leningen aan overige verbonden partijen
100
100
100
2.153
2.153
2.153
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200 3.053
200
0
3.253
0
0
3.253
12.034
12.034
0
4
4
overige langlopende leningen Vattenfall aandelen Nuon 21% 2015 geldleningen aan personeel SVn Fonds Bereikbare Koopwoningen Almere SVn Fonds Opstapwoningen Almere SVn Startersfonds Almere verstrekte geldlening SVN rek courant 2344 verstrekte geldlening IBBA verstrekte geldlening IBBA+
12.034 8
4
0
1.994
1.994
1.994
317
317
317
500
1.229
1.229
500
500
500
1.171
1.171
1.171
198
198
198
729
pag.38 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
investeringen lening Garantiefonds Achtervang Bouwgroepen lening Garantiefonds Plankosten Bouwgroepen lening Stichting Kinder Casla Klokhuis Almere canon eeuwigdurende erfpacht
boekwaarde vermeer01\01\2014 deringen 120
aflossingen
80 11
1.579
totaal overige langlopende leningen
aflossingen
boekwaarde 31\12\2015 120
80
100
krediethypotheken cliënten
boekwaarde vermeer01\01\2015 deringen 120
80
89
14
1.579
75 1.579
368
63
16
415
63
16
462
18.698
1.063
31
19.730
63
12.068
7.725
212
3.167
238
2.929
bijdragen aan activa in eigendom van derden Oostvaarderscollege
3.379
totaal bijdragen aan activa in eigendom van derden
3.379
0
212
3.167
0
238
2.929
totaal financiële vaste activa
51.036
1.263
9.642
42.657
63
12.306
30.414
-18
-18
-40
-218
-218 -1.171
waardecorrectie financiële vaste activa kapitaalverstrekking Kunstgoed deelneming Kunstgoed
-18 -258
verstrekte Geldlening IBBA
-1.171
-1.171
verstrekte Geldlening IBBA
-198
-198
krediethypotheken cliënten
-368
-63
-16
-415
-63
-16
-462
totaal waardecorrecties FVA
-2.013
-63
-56
-2.020
-63
-16
-2.067
totaal financiële vaste activa na waardecorrecties
49.023
1.200
9586
40.637
0
12.290
28.347
-198
pag.39 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
6 Kredieten investeringen gemeentelijk materieel 2014/2015 Tabel 6-1 omschrijving investering
jaar van inves- jaar van opletering
vering
2014
2014
levensduur
brutobedrag inv. excl. BTW
GRF I-pads Raadsleden
3
totaal
39
39
DSO gronden t.b.v. erfpacht
2014
2014
169
totaal
169
DSD vervanging inventaris sporthal Buiten
2014 of >
2014/2015
10
1
gymmateriaal
2014 of >
2014/2015
5
8
gymmateriaal
2014 of >
2014/2015
5
8
vervanging voetbaldoelen
2014
2014
10
19
vervanging inventaris sporthal Stedenwijk
2015 of >
2015/2016
10
1
vervanging inventaris sportveld Annapark
2015 of >
2015/2016
5
31
vervanging inventaris Top- en breedtesportcentrum
2015 of >
2015/2016
5
33
vervangingsinvestering PKO
2015
2015
5
123
vervangingsinvesteringen GWS4all
2015
2015
5
20
verbouwing C1 t/m C4
2014
2014
10
116
verbouwing C0
2014
2014
10
totaal
32
393
PZ vervangingsinvestering Q-win
2015
2015
5
69
vervangingsinvesteringen KCC
2015
2015
5
38
vervagingsinvestering automatisering
2015
2015
5
18 49
vervangingsinvestering Key2
2015
2015
5
vervanging kas4all betaalautomaat
2015
2015
5
34
vervangingsinvesteringen voormalig Almere-Direct
2015
2015
5
1.223
totaal
1.431
SBV meubilair restaurant
2014
2014
10
10
Kensington sloten
2014
2014
4
45
Enable U Digikoppeling
2014
2014
5
68
beamers
2014
2014
3
12
bestellen In Omloop (BIO)
2014 en 2015
2015 en 2016
5
145
vervanging meubilair 2015
2015
2015
mobiele telefoons
2014 en 2015
2014 en 2015
10
75
2
225
totaal
580
SBC Suzuki SX4-Cross 398-4-TPP-16
2014
2014
10
20
qlickview
2014
2014
5
185
totaal
205
pag.40 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
bedragen x € 1.000 niet compen-
restant boekw. soort krediet
code balans A126 t/m
dekking: reserves/-
A129
alg.midd./tarieven
A126
algemene middelen
A121
algemene middelen
1 vervangingskrediet
A129
algemene middelen
8 vervangingskrediet
A129
algemene middelen
8 vervangingskrediet
A129
algemene middelen
19 vervangingskrediet
A129
algemene middelen
sabele BTW vervangend actief 1
40 nieuw krediet
1
40 169 nieuw krediet
169
1 vervangingskrediet
A129
algemene middelen
31 vervangingskrediet
A129
algemene middelen
33 vervangingskrediet
A129
algemene middelen
123 vervangingskrediet
A129
algemene middelen
20 vervangingskrediet
A129
algemene middelen
116 nieuw krediet
A123
algemene middelen
32 nieuw krediet
A123
algemene middelen
69 vervangingskrediet
A126
tarieven
38 vervangingskrediet
A129
algemene middelen
18 vervangingskrediet
A129
algemene middelen
49 vervangingskrediet
A129
tarieven
34 vervangingskrediet
A126
algemene middelen
1.223 vervangingskrediet
A129
algemene middelen
10 vervangingskrediet
A129
algemene middelen
45 nieuw krediet
A129
algemene middelen
68 nieuw krediet
A129
algemene middelen
12 vervangingskrediet
A129
algemene middelen
393
1.431
145 nieuw krediet 75 vervangingskrediet 225 nieuw krediet
A129
algemene middelen
A129
algemene middelen
A129
algemene middelen
580 20 uitbreiding
A125
algemene middelen
185 uitbreiding
A129
reserve
205
pag.41 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
omschrijving investering
jaar van inves- jaar van opletering
levensduur
brutobedrag inv.xcl. BTW
vering
SB duurzaamheidsinv. en sporthallen, zwembaden en buurtcentra
2015
15
1.966
Krakelinggarage overkapping
2015
33
100
vastgoedbeheersysteem
2015
5
190
plotter 2 stuks (vervanging activa 28243)
2015
5
18
auto (electrisch) (vervanging van 20-BH-PV )
2015
5
40
software Neureon BRK (vervanging activanr. 28516)
2015
5
20
GPS Ontvanger (serienummer 4451142037 aanschaf 2003)
2015
7
20
tablet PC's 3 stuks (vervanging van activanr. 28517)
2015
3
15
scooters & elektrische fietsen (vervanging 28472)
2015
3
19
ticketprinter Havenkom (vervanging 28385)
2015
3
22
vervanging Citroën 22-JPT-2 (28281)
2015
10
20
vervanging VW Transporter 85-VZT-7(28282)
2015
10
30
vervanging activa 28282 door electrische fietsen
2015
4
24
geluidsmeter ( 28356)
2015
5
8
SBA uitbreidingen/vervangingen ( 28208)
2015
5
70
aanpassing huisvesting i.v.m. instructieruimte
2015
10
150
demontage en herinrichting wasplaats ivm elektrische voertuigen
2015
10
95
verbouwing servicewerkplaats
2015
10
75
verbouwing ruimte brandweer als opslag sorteerruimte
2015
10
15
vervanging bedrijfsauto
2015
10
35
vervanging minicontainer auto 362
2015
10
60
vervanging duo bak auto 45
2015
10
255
vervanging duo bak auto 46
2015
10
255
vervanging duo bak auto 47
2015
10
255
vervanging glas auto 53
2015
10
240 310
vervanging OID auto 55
2015
10
OID voertuig
2015
10
90
kraak-pers voertuig
2015
10
175
vervanging bedrijfsauto 365 (gladheid)
2015
10
40
vervanging strooier O007
2015
10
40
vervanging strooier O008
2015
10
40
8 wisselcontainers perrons haven en buiten
2015
10
30
4 containers t.b.v. perrons
2015
10
25
stortvakblokken perron buiten
2015
10
10
beschermplaten perron haven
2015
10
15
software slagboominstallatie vervanging perron buiten
2015
10
20
upgrading perron poort
2015
40
80
totaal
4.872
totaal
7.689
pag.42 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
bedragen x € 1.000 niet compen-
restant boekw. soort krediet
code balans
dekking: reserves/-
A126 t/m A129
alg.midd./tarieven
1.966 uitbreiding
A129
algemene middelen
100 uitbreiding
A129
tarieven
190 uitbreiding
A129
algemene middelen
18 vervangingsinvestering
A129
algemene middelen
40 vervangingsinvestering
A125
algemene middelen
20 vervangingsinvestering
A129
algemene middelen
20 vervangingsinvestering
A126
algemene middelen
15 vervangingsinvestering
A129
algemene middelen
19 vervangingsinvestering
A125
algemene middelen
22 vervangingsinvestering
A129
algemene middelen
20 vervangingsinvestering
A125
algemene middelen
30 vervangingsinvestering
A125
algemene middelen
24 vervangingsinvestering
A125
algemene middelen
sabele BTW vervangend actief
8 vervangingsinvestering
A126
algemene middelen
70 vervangingsinvestering
A126
tarieven
150 uitbreiding
A123
algemene middelen
95 uitbreiding
A123
tarieven
75 uitbreiding
A123
tarieven
15 uitbreiding
A123
tarieven
35 vervangingsinvestering
A125
tarieven
60 vervangingsinvestering
A125
tarieven
255 vervangingsinvestering
A125
tarieven
255 vervangingsinvestering
A125
tarieven
255 vervangingsinvestering
A125
tarieven
240 vervangingsinvestering
A125
tarieven
310 vervangingsinvestering
A125
tarieven
90 uitbreiding
A125
tarieven
175 uitbreiding
A125
tarieven
40 vervangingsinvestering
A125
tarieven
40 vervangingsinvestering
A126
tarieven
40 vervangingsinvestering
A126
tarieven
30 vervangingsinvestering
A129
tarieven
25 uitbreiding
A129
tarieven
10 uitbreiding
A129
tarieven
15 uitbreiding
A129
tarieven
20 vervangingsinvestering
A126
tarieven
80 uitbreiding
A124
tarieven
4.872 1
7.690
pag.43 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
7 Kredieten onderwijshuisvesting Tabel 7‐1
Bedragen x € 1,‐
investeringen periode 2014- 2018
totaal krediet
totaal mutatie
totaal krediet
PB 2014
PB 2015
3.487.560
3.487.560
opleverjaar 2014 basisonderwijs 16 kl. PC, gebied 4F, Homeruskwartier (Sterrenschool) 16 kl. PC, gebied 4F, Homeruskwartier, ventilatie (Sterrenschool)
105.503
105.503
sportzaal (= 2 gymlokalen), gebied 4F, Homeruskwartier
1.723.601
1.723.601
14 kl. OBS, Nobelhorst
2.803.130
-2.803.130
sportzaal (= 2 gymlokalen), Nobelhorst
1.620.174
-1.620.174
voortgezet onderwijs grond Baken Trinitas
97.566
verbouwing PRO tot permanente vestiging
1.000.000
totaal 2014
10.739.968
97.566 1.000.000
-4.325.738
6.414.230
14 kl. OBS, Nobelhorst
2.810.818
2.810.818
sportzaal (= 2 gymlokalen), Nobelhorst
1.612.551
1.612.551
622.504
622.504
opleverjaar 2015 basisonderwijs
reservering noodlokalen voortgezet Onderwijs Kl. Sporthal (= 3 gymlokalen) VO Baken Poort
2.642.651
-2.642.651
totaal 2015
2.642.651
2.403.222
5.045.873
Kl. Sporthal (= 3 gymlokalen) VO Baken Poort
2.642.651
2.642.651
totaal 2016
2.642.651
2.642.651
14 kl. Oecumenische basisschool, Nobelhorst
2.575.338
2.575.338
16 kl. OBS, gebied 4I, Homeruskwartier
2.854.357
2.854.357
opleverjaar 2016 voortgezet onderwijs
opleverjaar 2017 basisonderwijs
reservering 9 tijdelijke kl. Poort, Europakwartier Oost
700.728
700.728
1.031.773
1.031.773
6.647.166
6.647.166
13.809.362
13.809.362
14 kl. basisschool, Kustzone Poort
2.578.198
2.578.198
sportzaal, Kustzone Poort
1.486.058
1.486.058
5.236.615
5.236.615
9 tijdelijke lokalen (Schoolwoningen) gebied 4H1, Columbuskwartier voortgezet Onderwijs nevenvestiging VO Baken Poort (800 ll)
totaal 2017 opleverjaar 2018 basisonderwijs
voortgezet onderwijs VO Montessori Lyceum Flevoland, Nobelhorst sporthal bij Montessori Lyceum Flevoland, Nobelhorst
totaal 2018 totaal 2014 - 2018
13.382.619
2.224.288
2.224.288
11.525.159
11.525.159
26.054.656
39.437.275
pag.44 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
8 Bevolkingsvolgende voorzieningen Bevolkingsvolgende voorzieningen ten laste van het perspectief Omdat de realisatie van voorzieningen een lange doorlooptijd kent, is het van belang vroegtijdig zicht te hebben op de gewenste en noodzakelijke investeringen. Onderstaand geven wij een overzicht van de reeds vastgestelde, nog te realiseren bevolkingsvolgende voorzieningen. Tabel 8-1
bedragen x € 1 miljoen
functie en naam
locatie
jaar van
krediet
structureel
oplevering
reeds besloten: voorschoolse voorziening
Homeruskwartier
2014
0,23
0,07
buurtontmoetingsruimte
Homeruskwartier
2014
0,50
0,24
sportpark Buitenhout (hockey)
Buitenhout
2015
3,10
0,34
sportvelden Buitenhout
Buitenhout
2015
1,20
0,18
flexibele inzet cultuur, jongeren e.d.
Poort
2014-2018
flexibele inzet cultuur, jongeren e.d.
Hout
2015-2019
NME-voorzieningen Poort
Poort
2015
2,50
0,44
voorschoolse voorziening
Hout Noord
2017
0,23
0,07
sportzaal 1e + 2e school BO (breedtesport)
Hout Noord
2015
0,10
0,01
sportvoorzieningen Poort
0,10 0,10
2016 e.v.
0,05
brandweerkazerne
Veluwsekant
2015
4,30
0,30
zwembad Poort
Poort
2016
6,20
0,70 0,19
sporthal VO-school Baken
Europakwartier
2016
0,70
sloop zwembad Haven
Haven
2016
0,54
playground Poort
Poort
2014
0,65
0,24
playground Hout Noord
Hout Noord
2018
0,30
0,24
2013 e.v.
1,90
0,22
2016
5,00
0,38
vervanging kunstgrasvelden sporthal Haven
Haven
exploitatie Almeers Kennis- en talentcentrum
Poort
2016 e.v.
0,20 27,45
4,07
pag.45 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Groslijst moratorium bevolkingsvolgende voorzieningen na de perspectiefperiode Ook na de perspectiefperiode zijn bevolkingsvolgende voorzieningen nodig. In onderstaande lijst zijn deze investeringen indicatief in beeld gebracht. Gelet op het moratorium worden deze investeringen niet meer in deze perspectiefperiode gerealiseerd. Tabel 8-2
Bedragen x € 1.000
functie en naam
locatie
jaar van
investering
structurele
oplevering
totaal
lasten
Almere Poort (33.000 inwoners) voorschoolse voorziening Europakwartier Oost
Europakw. Oost
2017
225
67
voorschoolse voorziening Kustzone Poort
Kustzone Poort
2018
225
67
buurtontmoetingsfunctie Poort-West
Poort-West
2021
750
266
buurtontmoetingsfunctie Poort-Oost
Poort-Oost
>2022
788
271
buurtontmoetingsfunctie 'flexibele inzet'
Poort
2019
450
232
buurtontmoetingsfunctie 'flexibele inzet'
Poort
>2022
900
464
jongerencentra
Olympiakwartier
2019
2.250
329
culturele ruimte
Olympiakwartier
2019
2.250
329
bibliotheek
Olympiakwartier
2019
1.500
663
kunst in de openbare ruimte Poort
Poort
2019 e.v.
2.000
150 184
sporthal 3e VO-school (breedsportvoorzieningen)
Pampushout
>2022
650
gem. Beheerpost/Stadsdeelkantoor/Politiepost
Poort
pm
pm
0
toeristisch-recreatieve infrastructuur Poort
Poort
2018 e.v.
1.250
94
13.238
3.116
subtotaal Almere Poort Almere Hout - Noord (10.000 inwoners) voorschoolse voorziening icm 3e of 4e school BO
Hout Noord
2020
225
67
buurtontmoetingsruimte Hout Noord
Hout Noord
2022
600
249
buurtontmoetingsfunctie 'flexibele inzet'
Hout Noord
>2022
780
232
sporthal 3e en 4e school BO + VO (breedtesp.voorz.)
Hout Noord
2018
650
224
NME-voorzieningen Hout Noord
Hout Noord
2020
2.500
438
toeristisch-recreat.infrastruct.Hout-Noord
Hout Noord
2019
350
26
5.105
1.454
(oa.sportroute)
subtotaal Almere Hout - Noord Almere algemeen (bevolkingsvolgend) jongerencentrum Hout (o.a. tbv Hout Noord)
Hout
>2020
pm
culturele ruimte Hout (o.a. tbv Hout Noord)
Hout
>2020
pm
bibliotheek Hout (o.a. tbv Hout Noord)
Hout
>2020
pm
zwembad Hout (o.a. tbv Hout Noord)
Hout
>2020
pm
kunst in de openbare ruimte (o.a. tbv Hout Noord)
Hout
>2020
pm
gem. beheerpost/Stadsdeelkantoor Hout/politiepost
Hout
Pm
pm
deel Hout Noord in bovenstaande voorzieningen Hout Hout
>2020
5.000
775
Buitenhout
2020
5.200
530
sportpark Buitenhout (tennis)
Buitenhout
>2021
2.200
165
sportpark West (tennis)
Pampushout
2018
2.200
165
sportpark West (hockey)
Pampushout
2020
4.200
423
toeristisch-recreatieve infrastructuur
Almere
2015 e.v.
10.000
750
uitbreiding Zilverstrand (samenwerkingsovereen-
Zilverstrand
2017
n.v.t.
sportpark Buitenhout (voetbal)
komst RWS A6) brandweerkazerne(s) Poort/Pampus en Hout
pm
Pm
pm
0
overige voorzieningen Nobelhorst/Oosterwold
pm
>2022
>2024
pm
subtotaal Almere algemeen
28.800
2.808
Almere totaal
47.143
7.160
pag.46 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
pag.47 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
9 Reserves en voorzieningen 9.1 Overzicht reserves Tabel 9-1 naam reserves
rente
saldo 01/01/14
saldo van rekening saldo van rekening
22.830
totaal saldo van rekening
22.830
algemene reserves saldireserve voorlopige resultaten ex poort gerealiseerd weerstandsvermogen
4,5% 4,5% 4,5%
totaal algemene reserves
vrijval afwijkende rente
0
30.470 163.158 -103.212
rente / inflatie 3%
0
0
1.371 7.342 -4.645
0 0 0
90.416
0
4.069
0
35.002 104.746 562 3.065 101 93 411 220 822 1.049 431 642 4.876 891 128 158 61 416 1.095 84 11.128 900 5.027 5.413 550 2.823 46.330 1.916 275 2.336 2.346 7.909 20 224 0 0 0 0 0 0
2.937
0 4.714 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 7 0 0 0 0 501 0 226 0 0 0 2.085 86 0 0 106 0 0 0 0 0 0 0 0 0
1.050 0 17 0 0 3 0 7 0 31 13 19 146 27 0 0 0 0 0 3 0 0 0 162 0 0 0 0 0 0 0 237 0 0 0 0 0 0 0 0
totaal overige bestemmingsreserves
242.048
13.848
7.724
1.715
totaal eigen vermogen
355.293
13.848
11.793
1.715
overige bestemmingsreserves Gemeentelijk Investeringsplan (GIP) afschrijving investeringen vervangingsreserve PZ Onderwijs Leer Pakketten (OLP) invoering BTW-compensatiefonds verbetering toegankelijkheid raad mobiliteitsreserve strategische projecten Almere 2.0 egalisatie exploitatie, huur, erfpacht & landbouwgronden initiële ontwikkeling acquisitie woningbouw BWS - nieuwbouw BWS - bestaande bouw duurzaamheidsinitiatieven Particulier Opdrachtgeverschap Ecozone egalisatiereserve verkiezingen Hoger Onderwijs Fonds Beeldende Kunst Ondergronds Afvaltransport (OAT) cameratoezicht egalisatiereserve parkeren Fonds Bestaande Stad 40+ Wijken Stadhuis & personele huisvesting structurele rente eigen vermogen IBBA+ 30-jarig bestaan Almere Almere Morgen Floriade Verbetering Stedelijke Bereikbaarheid (VSBA) opkomst bevordering verkiezing incentive erfpacht startersleningen Fonds Verstedelijking Almere (nieuw) egalisatiereserve programmabudgetten raad (nieuw) egalisatiereserve beheer en onderhoud (nieuw) reserve Sociaal Domein (nieuw) reserve incidenteel beleid (nieuw)
3% 4,5% 3,0%
3,0% 3,0% 3,0% 3,0% 3,0% 3,0% 3,0% 4,5%
3,0% 4,5% 4,5% 3,0%
4,5% 4,5%
4,5% 3,0%
1,0%
3,0%
693 101
31 642 1.575
7.869
pag.48 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
bedragen x € 1.000 vermeerderingen
verminderingen
saldo per 31-12-14
afwijkende rente / inflatie rente 3%
vermeerderingen
verminderingen
saldo per 31-12-15
22.830
0
0
22.830
0
0
0
0
0
0
0
29.471
27.471
0 0 0
13.643
102.389
1.523 7.673 -5.390
73
90.465
33.841 170.501 -119.781
674
21.794 178.173 -125.845
119.936
129.860
84.560
3.805
0
73
14.317
74.122
33.115 46.178
0 2.848 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 474 0 188 0 0 0 0 90 0 0 153 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 1 0 0 0 30 10 0 70 23 0 0 0 0 0 3 0 0 0 145 0 0 0 0 0 0 0 190 0 0 0 0 0 0 0 1.012
0
0 5.348
39.725
6.000
0 63.282 0 3.396 0 36 523 0 0 985 321 0 2.339 755 128 0 61 976 269 95 10.535 850 4.182 4.825 150 2.372 0 2.002 0 3.811 3.391 6.335 0 224 467 0 0 0 0 33.725
3.300
6.731
0 60.782 0 1.921 0 0 232 0 0 934 331 0 1.306 778 0 0 61 583 0 98 9.948 680 1.773 4.470 0 2.306 0 2.092 0 0 3.178 5.098 10 224 177 5.900 0 0 0 31.306
74.696
166.302
146.033
3.753
1.482
11.675
28.759
134.184
194.632
318.992
230.593
7.558
1.482
11.748
43.076
208.306
114 1.318
987 60 470 540 1.522 150 240 19 1.108 163
582 313 700 86 117
165 873 2 8
296 22.152
313 828 1.094 50 1.071 750 400 747 62.698
10
275 3.750 1.560 1.811 30
675
208
5.225 2.500
1.475
242
37 291 242
69
150
1.103 128
393 269
54
1.000
1.061 170 2.597 500 150 120
3.811 1.366 1.427
10
7.000
290 1.100
pag.49 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
9.1.1 Toelichting reserves beherende dienst
Concern
naam van de reserve
2. Saldireserve
instellingsbesluit omvang
In de kadernota weerstandsvermogen is onder meer voorgeschreven hoe risico’s geïnventariseerd en beschreven moeten worden en is er beleid geformuleerd omtrent de omvang van de weerstandscapaciteit. Concreet komt het erop neer dat de omvang van de weerstandscapaciteit (saldireserve) zodanig moet zijn dat het risicoprofiel wordt afgedekt. De omvang wordt bepaald door:
een vast minimumbedrag (aantal inwoners per 1 januari x € 90);
dit minimum wordt aangepast als de risico’s langdurig in omvang toenemen of afnemen;
de saldireserve wordt tijdelijk verhoogd indien de omvang van de risico’s incidenteel meer dan 125% van de saldireserve bedraagt;
de saldireserve wordt in principe niet aangepast indien de omvang van de risico’s incidenteel minder bedraagt dan 125% van de saldireserve.
doel
Een financiële waarborg voor het opvangen van (tijdelijke) schommelingen in de lasten en baten van de gemeente. De saldireserve maakt onderdeel uit van het financieel weerstandsvermogen van de gemeente.
rentepercentage
4,5%
relatie met begroting: programma/functie
13. Programma Financiën + functie 980
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
30.470
meerjarenplanning bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging
2014
2015
30.842
1.596
1.371
1.523
2016
2017
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
27.471
13.643
3.495
1.220
begroot saldo ultimo
33.841
21.794
18.299
17.079
toelichting stortingen
2018
2019
17.079
In 2014 wordt er € 22,8 miljoen gestort vanuit het jaarrekeningresultaat 2013, verder wordt er in 2014 € 6,6 toegevoegd vanuit het begrote resultaat 2014. De rentetoevoeging in 2014 bedraagt € 1,4 miljoen. De storting in 2015 betreft rente, de rentetoevoeging wordt voor 2 jaar geraamd, omdat het toekomstig verloop van de reserve onzeker is.
toelichting bestedingen
In 2014 wordt € 25 miljoen onttrokken voor de resultaatbestemming 2013, € 2 miljoen ten behoeve de dekking van de aanjaagmiddelen en € 0,45 ter dekking van de stelpost onvoorzien. De onttrekkingen in 2015-207 betreft het afdekken van tijdelijke tekorten in het perspectief.
pag.50 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
DSO
naam van de reserve
3. Voorlopige resultaten ex Poort
instellingsbesluit
Bij oprichting van het Grondbedrijf
omvang
De reserve wordt gevormd door tussentijds genomen positieve resultaten van de grondexploitaties. De voorlopige winstneming geschiedt op basis van de financiële voortgang van de grondexploitatie.
doel
Primair om een stukje resultaat jaarlijks uit de boekwaarde van de grondexploitaties te halen en zodoende tussentijds een resultaat te laten zien. Het genomen resultaat is voorlopig, omdat bij de bepaling onder meer wordt uitgegaan van een voor gecalculeerde winst op basis van voor gecalculeerde opbrengsten en kosten.
rentepercentage
4.5%
relatie met begroting: programma/functie
10. Ruimte, Wonen & Wijken
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
163.158
functie: 830
meerjarenplanning
2014
2015
2016
bij: begrote stortingen vanaf 2014
7.342
7.673
pm
- waarvan rentetoevoeging
7.342
7.673
pm
pm
pm
pm
170.501
178.173
pm
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting bestedingen
2017
2018
Binnen de reserve worden door de raad vastgestelde bestedingen en buffers gereserveerd. De werkelijke cijfers worden bekend bij de actualisatie van het MPGA 2015.
toelichting stortingen
De stortingen vanaf 2014 zullen de rentetoevoeging en de positieve resultaten betreffen. De werkelijke cijfers worden bekend bij de actualisatie van het MPGA 2015.
pag.51 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
DSO
naam van de reserve
4. Gerealiseerd weerstandsvermogen
instellingsbesluit
Bij oprichting van het Grondbedrijf.
omvang
Bij afsluiting van grondexploitaties wordt de opgebouwde reserve bij voorlopig
doel
Primair als bufferfunctie voor risico’s die de gemeente loopt. Secundair als
resultaat overgeboekt naar reserve gerealiseerd weerstandvermogen onderdeel van weerstandvermogen af te dragen aan AD en andere fondsen. rentepercentage
4.5%
relatie met begroting: programma/functie
Ruimte, Wonen en Wijken. Functie 830
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
-103.212
meerjarenplanning
2014
2015
bij: begrote stortingen vanaf 2014
85.820
-5.390
- waarvan rentetoevoeging
-4.645
-5.390
2016
2017
2018
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
102.389
674.
674
580
430
begroot saldo ultimo
-119.781
-125.845
-126.519
-127.099
-127.529
toelichting bestedingen
Deze reserve dient twee doelen, als eerste doel is: binnen deze reserve worden door de raad vastgestelde bestedingen en buffers gereserveerd. Het meerdere wordt afgedragen als onderdeel van het weerstandvermogen (zie ook reserve voorlopige resultaten). De werkelijke cijfers hieromtrent worden bekend bij de actualisatie van het MPGA 2015. Circa € 93 miljoen zal worden onttrokken voor de afwaardering van grondwaarden van NIEGG´s en-of het afwaarderen naar landbouwwaarde. Verder is er € 5,5 miljoen beschikbaar voor de strategische kostenbeheersing. Verder wordt voorlopig rekening gehouden met een onttrekking van € 430.000 ten behoeve van jaarschijven 2014-2018. Het tweede doel betreft financiering van AD activiteiten. In 2014 zijn de grootste kostenposten: Floriade € 907.000 en Stimuleringsmiddelen DSO € 1.540.000. Het restant betreft onttrekkingen ten behoeven van opstellen MPGA (€150.000), nazorg uitgifte (€ 94.000) en strategische verwerving (€ 8.000). De onttrekking voor nazorg is geraamd tot en met 2016 en de onttrekking het opstemmen van het MPGA is tot en met 2017 geraamd.
toelichting stortingen
De mutatie van € 13 miljoen betreft een storting vanuit de programmarekening 2013 ter aanzuivering van het weerstandsvermogen. Verder wordt bij deze begroting € 77,5 miljoen vanuit de algemene middelen vrijgemaakt voor de afwaardering van gronden. Deze wordt ook aan de reserve toegevoegd. De rente over de reserve is in 2014 € 4,7 miljoen negatief, deze is voor 2 jaar geraamd. De werkelijke cijfers over 2014 worden bekend bij de actualisatie van het MPGA 2015.
pag.52 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
Concern
naam van de reserve
7. Gemeentelijk investeringsplan (GIP)
instellingsbesluit
Programmabegroting 2005
omvang
n.v.t. Het reserveren van middelen om de gewenste kwaliteitssprong van het voor-
doel
zieningenniveau in de stad financieel mogelijk te maken. Uit de reserve wordt het GIP-programma bekostigd.
rentepercentage
3%
relatie met begroting: programma/functie
Diverse programma’s
stand op 01-01-14: bedragen x € 1.000
35.002
meerjarenplanning
2014
bij: begrote stortingen vanaf 2014
1.050
- waarvan rentetoevoeging
1.050
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
36.052
begroot saldo ultimo
0
toelichting stortingen
Storting van incidentele baten waaronder renteresultaat algemene dienst. De reserve GIP wordt bij de jaarrekening opgeheven. Hiervoor komt de reserve
toelichting bestedingen
incidenteel beleid in de plaats. De huidige projecten in het GIP worden naar deze reserve overgeheveld.
beherende dienst
Concern
naam van de reserve
8. Reserve afschrijving investeringen
instellingsbesluit omvang doel
Uitvoering kadernota vaste activabeleid
rentepercentage
4,5%
relatie met begroting: programma/functie
Diverse begrotingsfunctie, m.n. programma vastgoed
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
104.746
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
bij: begrote stortingen vanaf 2014
4.714
2.848
2.735
2.623
2.510
- waarvan rentetoevoeging
4.714
2.848
2.735
2.623
2.510
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
46.178
5.348
5.235
5.123
5.010
begroot saldo ultimo
63.282
60.782
58.282
55.782
53.282
toelichting stortingen
Betreft rente over de beginstand
toelichting bestedingen
In 2014 is 39 miljoen vanuit de reserve vrijgemaakt voor de afwaardering van grondwaarden in de grondexploitatie. Het restant betreft rente en afschrijving van de investeringen. Vanaf 2015 is de jaarlijkse afschrijving circa € 2.5 miljoen, het overige deel betreft de rentecomponent.
pag.53 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
PZ
naam van de reserve
12. Vervangingsinvesteringen
instellingsbesluit
Kadernota vaste Activa Beleid d.d. 26 januari 2005
omvang doel
Het opvangen van prijsstijgingen bij investeringen
rentepercentage
3%
relatie met begroting: programma/functie stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
562
meerjarenplanning
2014
bij: begrote stortingen vanaf 2014
2015
2016
2017
2018
2019
131
- waarvan rentetoevoeging
17
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
693
begroot saldo ultimo
0
toelichting stortingen toelichting bestedingen
Deze reserve is bij deze begroting opgeheven. De vrijval ad € 693.000 is ten gunste van het perspectief gebracht.
beherende dienst
Concern
naam van de reserve
13. Reserve Onderwijs Leerpakket
instellingsbesluit omvang
Niet bepaald
doel
De eerste aanschaf van het onderwijsleerpakket en meubilair van het primairen voortgezet onderwijs. Omdat de gemeente hiervoor geen vervangingsverplichting heeft is het niet nodig de begroting hiervoor structureel te belasten. Op grond hiervan wordt de eerste aanschaf bekostigd uit de reserve onderwijsleerpakket.
rentepercentage relatie met begroting: programma/functie
Programma 4 Onderwijs
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
3.065
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
bij: begrote stortingen vanaf 2014
1.318 987
1.475
143
1.097
681
3.396
1.921
1.778
681
0
2019
- waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting stortingen
Vanuit het perspectief is bij de begroting de reserve aangezuiverd met een bedrag van € 1,2 miljoen. Verder is bij de resultaatbestemming van de jaarrekening 2013 € 0,1 miljoen gestort vanuit het COA budget
toelichting bestedingen
Betreft de verwachte jaarlijkse kosten van de eerste aanschaf van het onderwijsleerpakket en meubilair van het primair- en voortgezet onderwijs Verder is in de eerste 2 jaar een reservering opgenomen voor spoedaanvragen van € 763.000.
pag.54 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
Concern
naam van de reserve
16. Reserve invoering BTW-compensatiefonds
instellingsbesluit
Bij invoering BTW-compensatiefonds
omvang doel
Het reserveren van middelen ter afdekking van nakomende afrekeningen van btw-declaraties; de uitname uit het gemeentefonds en de vereveningsbijdrage (5%).
rentepercentage relatie met begroting: programma/functie
13. Financiering
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
101
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
101
begroot saldo ultimo
0
toelichting stortingen toelichting bestedingen
De reserve is bij deze begroting opgeheven. De vrijval van de reserve is ten gunste van het perspectief gebracht.
beherende dienst
Raadsgriffie
naam van de reserve
18 Reserve Verbeteren Toegankelijkheid Raad
instellingsbesluit
28 juni 2007
omvang
325.000
doel
De reserve is ingesteld om de toegankelijkheid van de gemeenteraad, zowel fysiek als digitaal, te verbeteren. Op basis van raadsvoorstel RV-67 d.d. 22 juni 2006 richt de reserve zich op: > doorontwikkeling politieke markt (inclusief bouwkundige aanpassingen) > versterking bestaande communicatie (met name de wekelijkse publicaties > toepassing van nieuwe technologieën (internet, RIS, weblog…)
rentepercentage
3%
relatie met begroting: programma/functie
Programma 1 functie 001
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
93
meerjarenplanning bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging
2014
2015
3
1
3
1
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
60
37
begroot saldo ultimo
36
0
2016
2017
2018
2019
toelichting stortingen toelichting bestedingen
Ook in 2014 en 2015 zal verder geïnvesteerd worden in de verbetering van de toegankelijkheid van de Raad. Naar verwachting zal het saldo van de reserve na 2015 nihil zijn.
pag.55 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
SBV
naam van de reserve
19. Mobiliteitsreserve
instellingsbesluit omvang
Niet bepaald
doel
De mobiliteitsreserve is ingesteld om organisatorische ontwikkelingen en
rentepercentage
n.v.t.
relatie met begroting: programma/functie
Functie 002
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
411
mobiliteit van personeel te bevorderen.
meerjarenplanning
2014
bij: begrote stortingen vanaf 2014
2015
2016
2017
2018
2019
582
- waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
470
291
202
30
begroot saldo ultimo
523
232
30
0
toelichting stortingen
De storting is het gevolg van een waarderingsdiscussie over een deel van de frictievoorziening DSO. Via resultaatbestemming programmarekening 2013 zijn de middelen toegevoegd aan de mobiliteitsreserve
toelichting bestedingen
Het saldo van de reserve zal worden besteed aan:
vernieuwing medezeggenschap 2014 en 2015:€ 81.000
ontwikkeling kwaliteitszorg 2014 t/m 2017 € 330.000
reorganisatiekosten DSO 2014 t/m 2016 € 582.000
beherende dienst
Concern
naam van de reserve
20. Strategische activiteiten
instellingsbesluit
Op voorstel van het college (26 april 2005) besloten door de raad bij de behan-
omvang
2014: max € 540.000; 2015: max € 242.000; daarna nihil
doel
Financiering van Strategische activiteiten
rentepercentage
3%
relatie met begroting: programma/functie
Programma 1 functie 002
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
220
deling van de Perspectievennota.
meerjarenplanning
2014
2015
bij: begrote stortingen vanaf 2014
3200
242
7
0
540
242
0
0
- waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting stortingen
Conform meerjarenbegroting
toelichting bestedingen
Conform bestedingsplan
2016
2017
2018
2019
pag.56 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
DSO
naam van de reserve
21. Almere 2.0
instellingsbesluit
Programmabegroting 2010
doel
Betreft de gemeentelijke bijdrage in de kosten van de kosten ten behoeve van de totstandkoming van de Uitvoeringsovereenkomst Almere 2.0. Deze is in november 2013 ondertekend. Het restant van de reserve wordt gebruikt voor de overbruggingskosten van het programmabureau Almere 2.0 tot de totstandkoming van de reserve Fonds Verstedelijking Almere. In deze periode worden de afspraken in de uitvoeringsovereenkomst, in samenspraak met Rijk en provincie, nader uitgewerkt. Daarnaast wordt deze reserve aangewend voor het gemeentelijke aandeel in de bestuursconvenant Oosterwold.
rentepercentage
0%
relatie met begroting: programma/functie
Programma:10. ruimte wonen en wijken
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
822
meerjarenplanning
2014
bij: begrote stortingen vanaf 2014
2015
2016
functie: 810 2017
2018
2019
700
- waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
1.522
begroot saldo ultimo
0
toelichting stortingen
In verband met de uitloop van het programma door bestuurlijke ontwikkelingen en de vertraging bij de vaststelling van de rijkstructuurvisie is bij de programmabegroting 2013 € 1,4 miljoen toegekend voor de jaren 2013 en 2014. In beide jaren € 0,7 miljoen. Er vindt geen rentetoevoeging plaats.
toelichting bestedingen
De middelen worden aangewend voor de overbruggingskosten van het programmabureau Almere 2.0 tot de totstandkoming van de reserve Fonds Verstedelijking Almere. In deze periode worden de afspraken in de uitvoeringsovereenkomst, in samenspraak met Rijk en provincie, nader uitgewerkt. Daarnaast wordt deze reserve aangewend voor het gemeentelijke aandeel in de bestuursconvenant Oosterwold.
pag.57 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
DSO
naam van de reserve
25. Egalisatie exploitatie huur, erfpacht en landbouw gronden
instellingsbesluit
Bij de oprichting grondbedrijf. Om het verloop van de bedrijfsvoering van de te exploiteren gronden inzichtelijk te houden is een aparte egalisatie gecreëerd.
doel
De reserve wordt gebruikt voor de egalisatie van de exploitatie van de in huur, erfpacht en pacht uitgegeven gronden. Conform het bestaande beleid worden na de structurele afdracht van €834.000,- aan concernfinanciën de positieve saldi van diverse commerciële producten (waaronder huurgronden, erfpachtgronden, landbouwgronden en exploitatie gebouwen) aan deze reserve toegevoegd.
rentepercentage
3%
relatie met begroting: programma/functie
Programma: 11 Economische Ontwikkeling Functie: 310
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
1.049
meerjarenplanning bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting stortingen
2014
2015
2016
2017
2018
117
99
120
150
150
31
30
28
27
27
181
150
150
150
150
985
934
904
904
904
2019
Aan deze reserve worden de positieve saldi van diverse commerciële producten (waaronder huurgronden, erfpachtgronden, landbouwgronden en exploitatie gebouwen) toegevoegd.
toelichting bestedingen
In 2014 vindt vanuit de begroting een vrijval plaats van € 31.000. De reserve bestaat ultimo 2014 voor circa € 0,76 miljoen uit een reservering voor exploitatie-egalisatie van de locaties Koffieshop en Eindelijk in het Stadscentrum. Wanneer de huurovereenkomsten zijn afgelopen zullen er herstelwerkzaamheden aan de terreinen moeten worden uitgevoerd. Verder is een bedrag van € 0,2 miljoen bestemd voor het onderhoud aan opstallen en €25.000,- voor het actualiseren/handhaven van de vigerende huur- en erfpachtovereenkomsten (inclusief afboeken huur- en erfpachtvorderingen). Daarnaast is er een buffer aanwezig ter dekking van tegenvallende resultaten. De buffer bedraagt thans € 31.000.
pag.58 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
DSO
naam van de reserve
26.Fonds Initiële Ontwikkeling
instellingsbesluit
Najaarsnota 2010
doel
Tijdens de aanloopfase van het stedelijk ontwikkelingsproces worden de kosten nog niet als onderdeel van het vervaardigingsproces beschouwd. Het zijn vaak de eerste intenties, onderzoek naar de mogelijke scenario’s en haalbaarheidsberekeningen voor de ontwikkeling van een bepaald gebied. Deze initiële kosten mogen niet worden geactiveerd.
rentepercentage
3%
relatie met begroting: programma/functie
Programma:10. ruimte wonen en wijken
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
431
meerjarenplanning bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
2014
2015
2016
2017
2018
130
10
10
10
11
13
10
10
10
11
331
341
351
362
2019
240
begroot saldo ultimo toelichting stortingen
functie: 830
321
De reserve wordt bij onvoldoende saldo gevoed vanuit het weerstandsvermogen. Daarnaast vinden stortingen in de reserve plaats door de rentetoevoeging en wanneer een initiatief/ontwikkeling daadwerkelijk tot uitgifte van grond leidt. Dan worden namelijk de werkelijk gemaakte initiële kosten terug gestort in de reserve (refunding). Voor 2014 wordt een storting van €117.000 verwacht van projecten welke hebben geleid tot gronduitgiften. Voor 2015 e.v. wordt alleen de rentetoevoeging als storting meegenomen.
toelichting bestedingen
De onttrekking is afhankelijk van de initiatieven die langskomen en worden opgepakt. Voor 2014 lopen er momenteel 8 projecten via het Fonds Initiële Ontwikkeling. De initiële kosten die hiervoor moeten worden gemaakt, worden ingeschat op €240.000. Voor 2015 e.v. kan nog geen inschatting worden gemaakt over de onttrekkingen aan deze reserve, omdat dit sterk af hangt van de binnenkomende initiatieven.
pag.59 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
DSO
naam van de reserve
27. Acquisitie Woningbouw
instellingsbesluit
Bij instelling van DSO Grondbedrijf
doel
Acquisitie en relatiebeheer zijn onderdeel van de uitgifte van de gronden. Enkele activiteiten omtrent verkoop en acquisitie kunnen niet direct worden toegerekend aan een concrete grondexploitatie. Deze reserve is in het leven geroepen om deze kosten af te dekken.
rentepercentage
3%
relatie met begroting: programma/functie
Programma : 10 ruimte wonen & wijken functie : 822
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
642
meerjarenplanning
2014
bij: begrote stortingen vanaf 2014
2015
2016
2017
2018
2019
19
- waarvan rentetoevoeging
19
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
661
begroot saldo ultimo
0
toelichting bestedingen
Deze reserve is bij deze begroting komen te vervallen. De vrijval is ten gunste van het perspectief gebracht.
toelichting stortingen
Betreft rente over beginstand.
beherende dienst
DSO
naam van de reserve
30. BWS – Nieuwbouw
instellingsbesluit
14 februari 2002
doel
Egalisatie van de verstrekte objectsubsidie aan de individuen en corporaties/projectontwikkelaars als gevolg van optredende verschillen in het betalingsritme tussen de ontvangen rijksbijdrage en de aan de genoemde partijen te verstrekken subsidie
rentepercentage
3%
relatie met begroting: programma/functie
Programma : 10 ruimte wonen & wijken functie : 822
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
4.876
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
bij: begrote stortingen vanaf 2014
146
70
39
7
- waarvan rentetoevoeging
146
70
39
7
2.683
1.103
1.103
249
2.339
1.306
242
0
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting bestedingen
2018
2019
In 2014 heeft er een vrijval plaatsgevonden van € 1,6 miljoen. Deze is ten gunste van het perspectief gebracht. Vanaf 2015 vindt naast de objectsubsidies (incl. beheerkosten) ook nog onttrekkingen plaats ten behoeve van de Huisvestingsverordening a €770.000.1
toelichting stortingen
1
De stortingen vanaf 2014 zullen allen de rentetoevoeging betreffen.
Momenteel is de aanname dat dit 385K is in 2015 en 85K in 2016 t.b.v. Huisvestingsverordening. pag.60
Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
DSO
naam van de reserve
31. BWS – bestaande bouw
instellingsbesluit
Ingesteld per 14 februari 2002
doel
De middelen worden ingezet ten behoeve van de realisering van projecten stedelijke vernieuwing. Het gaat hierbij om herstructurering en herpositionering van de bestaande woningvoorraad en woonomgeving.
rentepercentage
3%
relatie met begroting: programma/functie
10. Ruimte wonen en wijken functie : 822
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
891
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
bij: begrote stortingen vanaf 2014
27
23
23
24
25
- waarvan rentetoevoeging
27
23
23
24
25
778
801
825
850
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
163
begroot saldo ultimo
755
toelichting bestedingen
2019
Er is in de Programmabegroting 2013-2016 een bedrag van €300.000 gereserveerd ten behoeve van de urgentieregeling. Hiervoor zijn t/m 2013 €137.395 aan kosten onttrokken aan de reserve. Blijft een reservering staan van € 162.605. Daarnaast moet deze reserve worden betrokken bij de reserve BWS Nieuwbouw
toelichting stortingen
De stortingen vanaf 2014 zullen allen de rentetoevoeging betreffen.
beherende dienst
DSO
naam van de reserve
34. Duurzaamheidsinitiatieven
instellingsbesluit
Programmabegroting 2007 A-06
doel
Het Cascadepark is aangewezen als voorbeeld gebied voor duurzame gebiedsontwikkeling. Om daar initiatieven te ontwikkelen is een separaat fonds gevormd.
rentepercentage
Geen
relatie met begroting: programma/functie stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
128
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
128
begroot saldo ultimo toelichting bestedingen
0 De invulling van het Cascadepark wordt opgepakt samen met de bewoners die zijn verenigd in de Vrienden van het Cascadepark. Het kader waarbinnen dat gebeurt is het inrichtingsplan voor het gebied. In het plan zijn duurzaamheidinitiatieven opgenomen. In 2014 is een playground in het park gerealiseerd. Dit sluit uitstekend aan in de Growing Green ambitie een gezonde stad te realiseren. Budget hiervoor komt vanuit DMO/Sportbedrijf. Aanvullende wens is het realiseren van een sanitair gebouwtje in 2015 voor gebruikers van de playground en in combinatie met kleine opslagruimte voor het materiaal van de buurtsportcoaches. Bij andere playgrounds in de stad is gebleken dat hieraan een grote behoefte bestaat. Een deel van het budget (maximaal €50.000) zal daarvoor worden aangewend. Daarnaast is in het ontwikkelingsplan de ambitie uitgesproken dat er in het park op strategische plekken een aantal grote bomen worden geplant uit de Almeerse bomenbank. Dit heeft het park ook echt nodig en is in lijn met Growing Green ambitie Hierdoor zal de reserve eind 2015 zijn uitgeput.
toelichting stortingen
pag.61 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
DSO
naam van de reserve
35. Particulier Opdrachtgeverschap
instellingsbesluit
Programmabegroting 2008
looptijd
tot 2015
stand op 01-01-2014
157.661
doel
De Rijksbijdrage heeft een ander ritme en blijft in het begin achter bij het uitgavenpatroon van dit doel. De reserve dient ter egalisatie van het verschil in bestedingsritme
rentepercentage
4,5%
relatie met begroting: programma/functie
10. Ruimte, Wonen en Wijken, functie 822
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
158
meerjarenplanning
2014
bij: begrote stortingen vanaf 2014
2016
2017
2018
2019
7
- waarvan rentetoevoeging
7
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
165
begroot saldo ultimo toelichting bestedingen
2015
0 Deze reserve zal in 2014 aangewend worden ten behoeve van de verbouwing van de nieuwe kavelwinkel (circa € 80.000) en ten behoeve van de deficiëntie die het verminderde aantal geproduceerde kavels tot gevolg heeft.
toelichting stortingen
De stortingen betreft alleen de rentetoevoeging
pag.62 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
DSO
naam van de reserve
36. Ecozone
instellingsbesluit
31-12-2008
omvang
60.610
doel
In 2005 is gestart met het project Ecozone Pampus. In het rapport ‘Realisatie Ecozone pampus’ zijn een aantal stapstenen en corridors onderscheiden die gefaseerd in uitvoer worden genomen. Het project wordt samen met Waterschap Zuiderzeeland, Flevolandschap en Staatsbosbeheer uitgevoerd, terwijl Domeinen ook de intentieovereenkomst heeft onderschreven. De eerste fase is afgerond. Voor het gehele traject is een archeologisch onderzoek uitgevoerd zodat met eventuele archeologische beperkingen rekening kan worden gehouden in het ontwerp. De totale kosten van het project Ecozone Pampus zijn geraamd op ca. € 2 miljoen. Deze middelen moeten nog verkregen worden, bijv. uit voor/najaarsnota, subsidies en grondexploitaties. Dit vergt een strategische inzet van de nu beschikbare middelen. Er wordt getracht het project mee te koppelen met andere projecten, zodra meer duidelijkheid kan worden gegeven over de verwerving van grond en de aanvullende externe gelden, zal dit aan het bestuur worden voorgelegd.
rentepercentage
Geen
relatie met begroting: programma/functie
09 Beheer Openbare Ruimte &Milieu functie :723
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
61
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting bestedingen
Stand van zaken is dat de Ecozone onderdeel is geworden van de inzet op het programma “Nieuwe natuur” van de provincie Flevoland. In samenhang met het plan voor de gouden rand van Pampushout ingebracht door Stichting Flevolandschapen wordt dit daarbij nader uitgewerkt. Inmiddels hebben ook eerste gesprekken plaatsgevonden op ambtelijk niveau met het RVOB over de eventuele voorwaarden van grondverwerving. Een prijszetting op grond van agrarische waarde lijkt haalbaar. Komende periode wordt ook nog onderzocht of de gebiedscompensatie van de verbreding van de Hoge Ring die wordt voorbereid hiervoor kan worden ingezet. Op dit moment gebruiken we nauwelijks middelen in financiële zin, dit kan echter zomaar in een stroomversnelling komen, het budget is vooral nodig voor aanvullende planvorming en het organiseren van de mee koppelingen van dit project.
toelichting stortingen
Geen toevoeging
pag.63 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
PZ
naam van de reserve
39. Egalisatiereserve verkiezingen
instellingsbesluit
Raadsbesluit in januari 2003
omvang doel
Het budget voor de verkiezingen is een jaarlijks gelijkblijvend bedrag. Dit houdt in dat bij geen verkiezing het variabel deel van het budget overblijft en bij meer dan een verkiezing per jaar budget te kort is deze fluctuaties worden opgevangen door het overblijvende budget in de reserve te storten en het extra benodigd budget aan de reserve te onttrekken.
rentepercentage relatie met begroting: programma/functie stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
416
meerjarenplanning
2014
bij: begrote stortingen vanaf 2014
8730
2015
2016
2017
2018
2019
116
- waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
313
393
380
begroot saldo ultimo
976
583
203
toelichting stortingen
319 319
0
Het bestedingsplan verkiezingen is bij de programmabegroting geactualiseerd. Binnen het perspectief is hiervoor € 873.000 vrijgemaakt die in de reserve wordt gestort. Jaarlijks is er € 200.000 beschikbaar voor de verkiezingen. In 2017 is dit bedrag niet geheel benodigd, het overschot wordt gestort in de reserve.
toelichting bestedingen
De onttrekking aan de reserve betreft de afwikkeling van de jaarlijkse kosten die niet uit het reguliere budget kunnen worden afgedekt. In 2018 is de reserve uitgeput.
beherende dienst
DSD
naam van de reserve
43. Reserve Hoger Onderwijs
instellingsbesluit
Het bestedingsplan 2012-2014 Hoger Onderwijs is geactualiseerd en in de
omvang
De totale omvang van reserve is toereikend om het bestedingsplan HO uit te
doel
Zie RV, punt 2 (vijf uitgangspunten v. beleid)
rentepercentage
geen
relatie met begroting: programma/functie
480
stand op 01-01-2014
1.095
Raad vastgesteld (RV 14) op 29/3/2012. voeren.
meerjarenplanning
2014
bij: begrote stortingen vanaf 2014
2015
2016
2017
2018
2019
2
- waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
828
269
begroot saldo ultimo
269
0
toelichting stortingen toelichting bestedingen
Bestedingen zijn conform het bestedingsplan 2012-2014 Hoger Onderwijs.
pag.64 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
DSD
naam van de reserve
44. Fonds beeldende kunst
instellingsbesluit
Reserve ingesteld door dienst Kunstzaken en overgenomen door DMO, bij vaststelling Masterplan Beeldende Kunst (juni 2003) bekrachtigd, werkplan 2006 vastgesteld in maart 2006 in B&W.
omvang
Geen onder- of bovengrens vastgesteld
doel
Realiseren van kunstwerken in de openbare ruimte. Behalve de kunstwerken die op stedelijk niveau hun betekenis hebben, zal ook worden geïnvesteerd in de kwaliteit van de openbare ruimte op stadsdeelniveau, wijkniveau en buurtniveau. Deze projecten hebben vaak een lange looptijd, daarom is de instelling van een reserve noodzakelijk. Daarnaast wordt in deze reserve bedragen van derden gestort die bedoeld zijn als afkoop van onderhoud van kunstwerken.
rentepercentage
3%
relatie met begroting: programma/functie
540
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
84
meerjarenplanning
2014
2015
11
3
3
3
95
98
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging
2016
2017
2018
2019
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting stortingen
T.b.v. het onderhoud van een nieuw kunstwerk in Buiten wordt in 2014 € 8.000
toelichting bestedingen
In 2015 staat groot onderhoud gepland van landschapskunst. De exacte ont-
gestort door de bibliotheek. trekking is nog niet bekend.
beherende dienst
Stadsbeheer
naam van de reserve
47. Ondergronds afvaltransportsysteem (OAT)
instellingsbesluit
Raadsbesluit april 2005.
omvang
Voeding vanuit het infrafonds van DSC, de reserve financieringsresultaat Almere-Hart van DSC, de grondexploitatie Noord vanuit DSC, de saldireserve van Concernstaf Financiën en de reserve risico's ontwikkeling Stadscentrum van Concernstaf Financiën. Onttrekking vindt plaats om de kapitaallasten te dekken welke gemoeid zijn met de investeringen voor het OAT. Per 1-1-2015 is de omvang € 10.590.145.
doel
De reserve is ingesteld om de kapitaallasten m.b.t. het OAT voor 30 jaar te
rentepercentage
4,5%
relatie met begroting: programma/functie
721 Afvalverwijdering- en verwerking
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
11.128
kunnen afdekken. De eerste onttrekking heeft in 2006 plaatsgevonden.
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
bij: begrote stortingen vanaf 2014
501
474
448
422
396
370.235
- waarvan rentetoevoeging
501
474
448
422
396
370.235
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo
1.094
1.061
1.028
995
962
929.000
10.535
9.948
9.367
8.794
8.227
.668.676
toelichting stortingen
geen
toelichting bestedingen
Dekking kapitaallasten m.b.t. OAT
pag.65 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
SBC
naam van de reserve
50. Cameratoezicht
instellingsbesluit
Jaarrekening 2001
omvang
Max € 900.000 Via de programmabegroting 2013 is eenmalig € 900.000 beschikbaar gesteld voor de aanschaf/aanbesteding van camera's. Conform geldende regelgeving wordt de aanschaf geactiveerd en afgeschreven. De eenmalige middelen de zijn in de reserve gestort met als doel de verevening van de jaarlijkse lasten.
doel
rentepercentage
n.v.t.
relatie met begroting: programma/functie
Programma 2 functie 140
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
900
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
50
170
850
680
170
170
170
170
510
340
170
0
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting stortingen
n.v.t.
toelichting bestedingen
Conform verwachte meerjarige bestedingen.
beherende dienst
Stadsbeheer
naam van de reserve
53. Egalisatiefonds Parkeren
instellingsbesluit
Raadsbesluit 12 juni 2003
omvang
Geen onder- of bovengrens vastgesteld
doel
Aanwending ter dekking van de exploitatieresultaten van betaald parkeren
rentepercentage relatie met begroting: programma/functie
4,5% 214 Parkeren / 215 Baten Parkeerbelasting
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
5.027
meerjarenplanning bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
2014
2015
2016
2017
2018
226 226
188 188
80 80
20 20
0 0
1.071
2.597
1.413
460
0
begroot saldo ultimo
4.182
1.773
440
0
0
toelichting stortingen
Betreft rentetoevoeging
toelichting bestedingen
In 2014 en 2015 wordt er respectievelijk € 0,75 miljoen en € 2 miljoen onttrokken ten behoeve van investeringen in parkeerapparatuur. Het restant betreft de egalisatie van de parkeerexploitatie.
pag.66 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
PBS
naam van de reserve
57. Fonds bestaande stad
instellingsbesluit
Raadsbesluit 28 juni 2005
looptijd
Tot nader besluit
stand op 01-01-2014
5.413.000
doel
Doorontwikkeling van de bestaande stad d.m.v. het uitvoeren van fysieke, sociale en economische interventies in de stad met als doel het verbeteren van de leefbaarheid en het behoud c.q. vergroten van de concurrentiekracht van bestaande stadsdelen en wijken.
rentepercentage
3%
relatie met begroting: programma/functie
Beheer openbare ruimte en milieu, functie 210
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
5.413
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
bij: begrote stortingen vanaf 2014
162
145
pm
pm
pm
- waarvan rentetoevoeging
162
145
pm
pm
pm
pm
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
750
500
pm
pm
pm
pm
4.825
4.470
begroot saldo ultimo toelichting bestedingen
De onttrekking van € 750.000,- dient twee doelen. Een bedrag van € 500.000 is ter dekking van de doorontwikkeling van de bestaande stad. Daarnaast valt in 2014 een bedrag van € 250.000 vrij ten gunste van het perspectief. In 2015 zal wederom een bedrag van € 500.000 aan het fonds onttrokken worden voor de doorontwikkeling van de bestaande stad. Naast deze onttrekking is er een structureel algemene dienst budget van € 640.000,- beschikbaar. Zodoende is er totaal € 1.140.000 beschikbaar. De onttrekking voor 2015 moet nog aan de LIAS jaarschijf toegevoegd worden.
toelichting stortingen
Betreft jaarlijkse rentebijschrijving.
beherende dienst
PBS
naam van de reserve
61. Budget 40+ wijken
instellingsbesluit
Najaarsnota 2010 (nieuw bij begroting 2011)
looptijd
t/m 2015
stand op 01-01-2014
550.000
doel
Deze gelden worden ingezet voor meedoen en ontwikkelen. De focus van de activiteiten die met onze partners worden ingezet, ligt op de jongeren. Voorwaarde voor deze subsidie is een eigen inzet van (reguliere) middelen met betrekking tot o.a. armoedebestrijding, activering en onderwijs.
rentepercentage
0%
relatie met begroting: programma/functie
Beheer openbare ruimte en milieu, functie 210
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
550
meerjarenplanning
2014
2015
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
400
150
begroot saldo ultimo
150
0
2016
2017
2018
2019
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging
toelichting bestedingen
De onttrekking van € 400.000 dient ter dekking van activiteiten rondom: armoedebestrijding, activering en onderwijs. In 2015 zal het restant van de reserve aangewend worden voor dezelfde doeleinden.
toelichting stortingen
Niet van toepassing
pag.67 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
SBV
naam van de reserve
63. Stadhuis & Personele huisvesting
instellingsbesluit
Voorjaarsnota 2012-2015
omvang doel
De reserve wordt gebruikt voor de renovatie en verbouwing van het stadhuis. Daarnaast worden de huurpenningen van de externe partners in deze reserve gestort. Dit ter afdekking van de kapitaalslasten van de gepleegde investeringen.
rentepercentage
n.v.t.
relatie met begroting: programma/functie
functie 002
stand op 01-01-14: bedragen x € 1.000
2.823
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
296.000
54.000
65.000
26.000
36.000
46.000
747.000
120.000
217.000
189.000
163.000
736.000
2.371.702
2.305.702
2.153.702
1.990.702
1.863.702
1.173.702
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting stortingen
De stortingen zijn gebaseerd op actualisatie van de huurinkomsten van externe partners. Conform raadsbesluit worden de inkomsten gestort in de reserve ter afdekking van de investeringslasten.
toelichting bestedingen
De onttrekkingen zijn gebaseerd op actualisatie van de projectuitgaven en de te verwachten kapitaallasten na afronding van het (deel) project.
pag.68 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
Concern
naam van de reserve
64. Structurele rente Eigen Vermogen
instellingsbesluit omvang
De reserve is gevormd door het storten van incidentele voordelen vanuit de
doel
Genereren van structurele rentebaten voor de exploitatie. Daarnaast maakt de
rentepercentage
4,5%
relatie met begroting: programma/functie
Programma 13 Financiën
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
46.330
exploitatie. reserve onderdeel uit van het weerstandsvermogen.
meerjarenplanning
2014
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging
2016
2017
2018
2019
2.085
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
70.567
begroot saldo ultimo toelichting stortingen
2015
24.237
0 Vanuit de resultaatbestemming van de jaarrekening is € 1,5 miljoen toegevoegd als gevolg van een incidenteel voordeel op de BUIG/WWB. Verder is er € 20,6 miljoen toegevoegd vanuit de vrijval van de voorziening algemeen onderhoud en onderhoud Lange Termijn (OLT). € 2,1 miljoen betreft rentetoevoeging.
toelichting bestedingen
Onderstaand zijn de bestedingen van de reserve weergegeven. De belangrijkste mutaties worden toegelicht. Bij de resultaatbestemming bij de jaarrekening 2013 is € 13 miljoen onttrokken voor de aanzuivering van het weerstandsvermogen van de grondexploitatie. Verder is bij deze begroting € 38,5 miljoen vrijgespeeld ten behoeve van de afwaardering van grondvoorraden. Ook is bij deze begroting de buffer van de BUIG/WWB ingezet ter dekking van het tekort in het sociaal domein 2015. Daarnaast werd vanuit deze reserve Almere Morgen gefinancierd, de vrijval vindt derhalve administratief in deze reserve plaats. Na deze mutaties resteerde er nog € 0,3 miljoen in de reserve ,deze is ook ten gunste van het perspectief vrijgevallen, waardoor de stand nihil is. De reserve is derhalve bij de begroting opgeheven. bestedingen Resultaatbestemming jaarrekening: weerstandsvermogen GREX afboeken gronden rente perspectief diverse verplichtingen tekorten sociaal domein 2015 dekken met buffer BUIG/WWB vrijval Almere Morgen vrijval overig totaal
pag.69 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
DSO
naam van de reserve
65. IBBA+
instellingsbesluit
Najaarsnota 2010
looptijd
Doorlopend
stand op 01-01-2014
1.915.550
doel
Risicobuffer voor het 100% (geen deelname van de Key) afdekken van de financiële risico’s van het product IBBA+ met als doelgroep inkomens tussen € 36.500 en € 45.000 en andere risico’s in het kader van IBBA die niet uit de grondexploitatie afgedekt kunnen worden. Hieronder valt onder meer de risicoafdekking van een specifieke IBBA appartementenregeling voor maximaal 50 appartementen in Homeruskwartier voor inkomenscategorieën vanaf € 20.000 tot circa € 25.000. Vooralsnog wordt voor de IBBA+ en 240.000 een bedrag van € 6.000 per kavel als risico achtervang becijferd. In 2014 zal op grond van taxaties, gewijzigde marktomstandigheden en nieuwe risicoberekeningen dit bedrag worden geactualiseerd.
rentepercentage
4.5%
relatie met begroting: programma/functie
10. Ruimte, Wonen en Wijken, functie 822
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
1.916
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
bij: begrote stortingen vanaf 2014
86
90
pm
pm
pm
- waarvan rentetoevoeging
86
90
pm
pm
pm
pm
pm
pm
pm
pm
2.002
2.092
pm
pm
pm
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting bestedingen
2019
Al naar gelang het aantal kavels dat wordt getransporteerd in 2014 wordt het risicobedrag in 2014 afgedragen aan de VOF.
toelichting stortingen
Betreft jaarlijkse rentebijschrijving.
beherende dienst
Concern
naam van de reserve
67. Jubileum 30 jarige bestaan
instellingsbesluit
Programmabegroting 2013
omvang doel
Max € 300.000 30 jarig jubileum gemeente Almere in 2014
rentepercentage
n.v.t.
relatie met begroting: programma/functie
Programma 1 functie 002
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
275
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
275
begroot saldo ultimo
0
toelichting stortingen
n.v.t.
toelichting bestedingen
De middelen worden volledig besteed in 2014.
pag.70 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
SBV
naam van de reserve
68. Almere Morgen
instellingsbesluit
Programmarekening 2011
omvang
€ 8,9 miljoen
doel
Almere Morgen is de plek waar alle vraag en aanbod van werk bij elkaar komt. Dit organisatieonderdeel is eind 2011 opgericht en wordt vanaf 2012 ingezet voor sturing, regie, ondersteuning en facilitering van de in- door- en uitstroom van personeel. Vanaf 2014 zal Almere Morgen een extra opdracht in het kader van de voorgenomen reorganisatie uitvoeren. De reserve Almere Morgen wordt ingesteld om de budgetten voor Almere Morgen goed te kunnen beheren. Het betreft budgetten voor mobiliteit-, opleidings- en de organisatiekosten voor Almere Morgen.
rentepercentage
n.v.t.
relatie met begroting: programma/functie
Functie 002
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
2.336
meerjarenplanning
2014
bij: begrote stortingen vanaf 2014
5.225
2015
2016
2017
2018
2019
- waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
3.750
3.811
begroot saldo ultimo
3.811
0
toelichting stortingen toelichting bestedingen
Bij de begroting heeft er een vrijval van € 7,5 miljoen plaatsgevonden binnen het programma Almere Morgen. De voeding van de reserve is hierop aangepast. Voorheen zou er nog € 12,75 miljoen in de reserve worden gestort, dit is verlaagd naar circa € 5,25 miljoen. Het voordeel is ten gunste van het perspectief gebracht. De beschikbare middelen zullen in de komende jaren worden ingezet voor de mobiliteit, opleidings- en de organisatie van Almere Morgen om werknemers van werk naar werk te begeleiden
pag.71 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
DSO
naam van de reserve
69. Floriade
instellingsbesluit
Programmabegroting 2013
looptijd
2012-2022
stand op 01-01-14
2.345.646
doel
De gemeente Almere zal een bijdrage leveren van € 10 miljoen aan de totstandkoming van de wereldtentoonstelling Floriade in Almere. De reserve heeft een looptijd van 2012 tot en met 2022. Hierbij wordt inzicht verschaft in:
de dekkingsbronnen en bijbehorende bedragen, te weten GIP strategische aankopen € 3 miljoen, stimuleringsbudgetten voor grondverkoop € 1 miljoen, meevallende renteresultaten € 5 miljoen en rentebijschrijving op deze reserve € 1 miljoen;
de onttrekkingen ten behoeve van financiële dekking van activiteiten in de aanloop naar de Floriade (“making of” € 1 miljoen), het evenement Floriade in 2022 (€ 7 miljoen) en nog niet voorziene uitgaven (€ 2 miljoen);
rentepercentage
het verloop van de stortingen en onttrekkingen over de jaren.
4,5%
relatie met begroting: programma/functie stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
2.346
meerjarenplanning
2014
2015
2016
bij: begrote stortingen vanaf 2014
2.606
1.153
3.143
213
135
106
153
143
213
135
1.560
1.366
1.588
1.946
2.841
3.391
3.178
4.733
3.000
294
- waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting bestedingen
2017
2018
2019
In 2014 zal € 1,6 miljoen onttrokken worden aan de reserve ten behoeve van de Making of Floriade.
toelichting stortingen
Structureel maken renteresultaat GIP strategische aankopen Stimuleringsmiddelen voor grondverkopen
2014 2.000
2015 1.000
500 2.500
1.000
2016 Totaal 3.000 3.000 3.000 500 3.000 6.500
beherende dienst
DSO
naam van de reserve
70. Stedelijke Bereikbaarheid Almere (SBA)
instellingsbesluit
Raadsbesluit inzake MIPA 2013-2020 (BIS 2747761) d.d. 18 april 2013
stand op 01-01-2014
7.908.927
doel
Co)financiering van infrastructuuraanpassingen conform het Meerjaren Infra-
rentepercentage
3%
relatie met begroting: programma/functie
10. Ruimte, Wonen & Wijken
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
7.909
structuur Programma Almere (MIPA) en het convenant SBA
meerjarenplanning
2014
2015
functie: 210 & 211 2016
2017
2018
bij: begrote stortingen vanaf 2014
237
190
153
143
104
- waarvan rentetoevoeging
237
190
153
143
104
1.811
1.427
473
1.463
1.239
6.335
5.098
4.778
3.459
2.323
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting bestedingen
2019
Conform convenant SBA: - In de periode 2014-2016 bijdragen t.b.v. verbreding Waterlandseweg - In de periode 2017-2020 bijdragen t.b.v. verbreding Hogering West - In de periode 2014-2020 bijdragen t.b.v. doorstroming kruispunten Conform MIPA 2013-2020: bijdragen voor MIPA-projecten voor zowel hoofdnet bus, hoofdnet auto/doorstroming kruispunten, hoofdnet fiets en verkeersveiligheid
toelichting stortingen
De stortingen vanaf 2014 zullen allen de rentetoevoeging betreffen.
pag.72 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
Raadsgriffie
naam van de reserve
071 Reserve Opkomst bevordering Verkiezing
instellingsbesluit
Voorjaarsnota 2014
omvang
10.000
doel
Eens in de 4 jaar vinden de gemeenteraadsverkiezingen plaats. Hiervoor
rentepercentage
0%
relatie met begroting: programma/functie
Programma 7 functie 003
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
20
worden opkomst bevorderende maatregelen genomen.
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
10
10
10
10
10
10
10
20
30
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
30
begroot saldo ultimo
0
toelichting stortingen
40 0
10
Door een jaarlijkse dotatie van € 10.000,- wordt voor komende gemeenteraadsverkiezingen in 2018 en verder budget opgebouwd.
toelichting bestedingen
Rondom de gemeenteraadsverkiezingen eens per 4 jaar wordt de volledige opgebouwde reserve ingezet ter bevordering van de opkomst.
beherende dienst
DSO
naam van de reserve
72. Incentive Erfpacht
instellingsbesluit
Jaarrekening 2013
looptijd
8 jaar
doel
Om financieel adequaat op gewijzigde marktontwikkelingen te kunnen inspelen is voor de uitgifte in erfpacht financiële achtervang getroffen t.b.v. incentives . Hierdoor kan uitgifte in erfpacht volgens een ingroeimodel plaatsvinden waarbij de klant jaarlijks steeds meer gaat betalen. Het tekort dat hierdoor in de exploitatie optreed wordt aangevuld vanuit deze reserve.
rentepercentage
0%
relatie met begroting: programma/functie
Programma 11 Economische ontwikkeling, functie 310 handel en ambacht
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
224
meerjarenplanning bij: begrote stortingen vanaf 2014
2014
2015
2016
2017
2018
pm
pm
pm
pm
pm
pm
pm
pm
pm
pm
224
pm
pm
pm
pm
2019
- waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting bestedingen
Voor het eind van dit jaar wordt de compensatie voor de verstrekte incentives geboekt.
toelichting stortingen
Voor het eind van dit jaar worden de nieuwe verstrekte incentives in deze reserve gestort.
pag.73 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
DSO
naam van de reserve
73. Startersleningen
instellingsbesluit
Programmarekening 2013
doel
Ter financiering van de kosten voortvloeiende uit de uitgegeven starterslenin-
rentepercentage
0%
relatie met begroting: programma/functie
Programma 10 Ruimte Wonen en Wijken / Functie 822
stand op 01-01-2014
0
gen.
meerjarenplanning bij: begrote stortingen vanaf 2014
2014
2015
2016
2017
2018
675
290
276
127
2
208
290
276
127
2
467
177
99
226
228
2019
- waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting bestedingen
De bestedingen bestaan grotendeels uit de rentederving van de startersleningen. In de eerste drie jaar is de starter namelijk geen rente verschuldigd over de lening. Na deze drie jaar gaat de starter inkomensafhankelijk rente betalen, wat ook rentederving veroorzaakt. Daarnaast wordt de ambtelijke capaciteit, marketing rondom de startersleningen en de handlingskosten van de SVn hieruit gefinancierd. N.B. Uit het bestedingsoverzicht blijkt dat de reserve vanaf 2016 negatief wordt. Dit zal waarschijnlijk niet gebeuren omdat enerzijds de verwachting is dat de tweede tranche minder snel zal worden uitgegeven, waardoor de kosten zich zullen uitsmeren over de komende jaren. Anderzijds is hierbij nog geen rekening gehouden met de rentebaten vanaf 2014 uit het ‘oude’ Fonds Opstapwoningen. Deze baten zullen worden meegenomen in de slotwijziging 2014.
toelichting stortingen
n.v.t.
pag.74 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
DSO
naam van de reserve
74. Fonds verstedelijking Almere (nieuw)
instellingsbesluit
Programmabegroting 2015
omvang
onbepaald
doel
Uitvoering van het gestelde in de uitvoeringsovereenkomst Almere 2.0 zoals is vastgesteld op 20 november 2013 met Rijk en Provincie.
rentepercentage
1% ( o.b.v. schatkistbankieren)
relatie met begroting: programma/functie
10, 810
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
0
meerjarenplanning
2014
bij: begrote stortingen vanaf 2014
2015
2016
2017
2018
7.000
7.059
7.130
7.201
59
130
201
12.959
20.089
27.290
- waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
1.100
begroot saldo ultimo toelichting stortingen
2019
5.900
Vanaf 2015 vindt er jaarlijks een storting plaats ad € 7.000.000 aan extra inkomsten via het gemeentefonds ( excl. accres). Daarnaast vindt er jaarlijks een rentedotatie plaats op basis van schatkistbankieren. Gerekend is met een rentepercentage van 1% met als opmerking dat dit voorcalculatorisch is en dat de bijschrijving in de werkelijkheid gebaseerd is op een nader te bepalen rekenregel gebaseerd op de percentages schatkist bankieren. Daarnaast zal vanaf 2016 het fonds gevoed gaan worden met een provinciale bijdrage en te zijner tijd de grondopbrengsten Oosterwold en Pampus.
toelichting bestedingen
Voor 2015 wordt uit het FVA de proceskosten van het programmabureau Almere 2.0 gefinancierd (€ 900.000) alsmede de gemeentelijke bijdrage in de proceskosten van de gebiedsontwikkeling Oosterwold. (€ 200.000) Voor 2015 zijn nog geen projecten door het bestuurlijk overleg Almere 2.0 vastgesteld. Toekomstige onttrekkingen worden jaarlijks in het bestuurlijk overleg Almere 2.0 unaniem door participanten vastgesteld conform een meerjarenprogramma en jaarprogramma welke elk jaar aan de gemeenteraad ter vaststelling wordt aangeboden.
pag.75 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
Raadsgriffie
naam van de reserve
75. Egalisatiereserve programmabudgetten raad (nieuw)
instellingsbesluit
Programmabegroting 2015
omvang
0
doel
Gedurende de raadsperiode wordt een eventueel overschot van het programmabudget van de raad bij de jaarrekening gestort in een egalisatiereserve. Hierdoor wordt beter aangesloten bij de vierjaarlijkse cyclus van de gemeenteraad en kan de gemeenteraad beschikken over het volledig bedrag gedurende de raadsperiode. Aan het eind van de zittingstermijn neemt de “oude” gemeenteraad een beslissing of het eventuele saldo van de reserve wordt doorgeschoven naar de nieuwe gemeenteraad of wordt teruggestort in de algemene middelen. Voordeel hiervan is dat er een expliciet reflectiemoment komt ten aanzien van de wijze waarop de Gemeenteraad gebruik heeft gemaakt van de tot haar beschikking staande budgetten en kan ze bepalen of het gelet op de verwachtingen en de ervaring van de afgelopen periode verstandig is een eventueel saldo te reserveren voor een bepaalde activiteit in de komende raadsperiode.
rentepercentage relatie met begroting: programma/functie
Programma 1 functie 001
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
0
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting stortingen
Jaarlijks wordt het resterende programmabudget in deze reserve gestort.
toelichting bestedingen
Bestedingen zijn afhankelijk van vraag vanuit de Raad.
beherende dienst
Stadsbeheer
naam van de reserve
76. Egalisatiereserve beheer en onderhoud (nieuw)
instellingsbesluit
Programmabegroting 2015
omvang doel
Het egaliseren van schommelingen van de uitgaven in het beheer en onderhoud van de openbare ruimte.
rentepercentage relatie met begroting: programma/functie
Programma Beheer openbare ruimte en milieu; functie 210
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
pm
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
pm
pm
pm
pm
pm
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting stortingen toelichting bestedingen
pag.76 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
DSD
naam en code van de reserve/voorziening
77. Reserve Sociaal Domein (nieuw)
instellingsbesluit
Programmabegroting 2015
omvang
n.v.t.
doel
Deze reserve wordt gebruikt om eventuele overschotten in de begroting van het sociaal domein beschikbaar te houden voor de daaropvolgende jaren. Er wordt geen rente toegerekend aan de reserve, omdat de jaarlijkse indexering plaatsvindt in de exploitatie. De reserve dient in beginsel als egalisatiereserve.
rentepercentage
0%
relatie met begroting: programma/functie
Programma Jeugd en Maatschappelijke Ondersteuning en Programma Participatie, Werk en Inkomen
stand op 01-01-14: bedragen x € 1.000
0
meerjarenplanning
2014
2015
bij: begrote stortingen vanaf 2014
2016
2017
2018
1.019
1.391
4.380
1.019
2.410
6.790
2019
- waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting stortingen
Eventuele overschotten op het sociaal domein kunnen worden gereserveerd
toelichting bestedingen
Het opvangen van tekorten in het sociaal domein
beherende dienst
Concern
naam van de reserve
78. Reserve Incidenteel Beleid (nieuw)
instellingsbesluit
Programmabegroting 2015
omvang
n.v.t.
ter dekking van risico's en knelpunten in daaropvolgende jaren.
In de begroting zijn diverse tijdelijke beleidsvoornemens opgenomen. Deze worden met incidentele middelen afgedekt. Hiervoor wordt de reserve Incidenteel beleid in het leven geroepen. Deze reserve wordt geïndexeerd met inflatiecorrectie. Gelijktijdig wordt de reserve Gemeentelijk Investeringsplan (GIP) opgeheven. Om te voorkomen dat er horizonfinanciering ontstaat, hebben wij enkele jaren geleden besloten grote investeringen uit het perspectief te dekken . Bijkomende reden is ook dat er nauwelijks meer incidentele middelen zijn, doordat de winsten uit de grondexploitatie zijn opgedroogd. De afgelopen jaren is het GIP alleen nog gebruikt voor dekking van incidentele projecten. De resterende GIP projecten worden overgeheveld naar de reserve incidenteel beleid. 3% met als ondergrens € 1 miljoen. De jaarlijkse rentetoevoeging wordt ingezet ter dekking van de bijdrage A6.
doel
rentepercentage relatie met begroting: programma/functie
Diverse programma’s
stand op 01-01-14: bedragen x € 1.000
0
meerjarenplanning bij: begrote stortingen vanaf 2014
2014
2015
2016
2017
2018
42.662
4.312
4.239
3.921
3.912
1.012
939
621
612
8.937
6.731
14.847
4.232
3.800
33.725
31.306
20,698
20.387
20.499
- waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting stortingen
Renteresultaat en eenmalige middelen t.b.v. gemeentelijke projecten.
toelichting bestedingen
Diverse projecten, zie ook projectenlijst. In deze reserve is ook de dekking opgenomen voor de verbreding van de A6 (€ 21 miljoen in 2 tranches). De eerste betaling van € 9,8 miljoen (excl. Btw) vindt plaats in 2016. Het resterende bedrag wordt in 2021 betaald. Dekking vindt plaats vanuit de rentetoevoeging.
pag.77 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Tabel 9-2
bedragen x € 1.000
post
dienst
31
SB
39
DMO
45
SB
omschrijving volume/project GIP-projecten dierenasiel
1-1-2014
vrijval
1-1-2015
40
-23
pop / muziekzaal
155
-90
bibliotheek
119
45a
SBC
digitalisering Archief
46
PBS
startershuisvesting 2004
54
DSO
archeologie: veldtechnicus /we
274
DMO
revitalisering zwemfunctie Almere Haven
276
DMO
328
CSF
349
SB
bibliotheek Almere Buiten
17 65 119
15
-15
0
231
-231
0
34
34
110
110
vervanging/aanpassing overige zwembaden
18
18
ingroei organisatie (al geraamd)
18
18
303
303
354
SB
kunstgebouw Almere-Buiten
22
355
DMO
kunst in de openbare ruimte
286
361
DSO
verbreding A-6
369
DMO
sportvelden + zwembad
169
370
SB
blauwalg
775
372
SB
huisvesting publieksruimten
500
381
DMO
knelpunten sportvoorzieningen
114
382
SBZ
museum
737
737
383
SBV
Meerjarig Investeringsplan ICT (MIP ICT)
1.811
1.811
385
SB
toezicht organisatie
122
122
386
PZ
actieplan jeugdwerkloosheid
52
52
387
PBS
verplaatsing Sportpark De Wierden/ De Laren
389
SBC
cofinanciering IFA-EFRO
390
CSF
impulsgelden
4.365
4.365
391
DSO
strategische aankopen
1.932
1.932
393
SB
Regionale Uitvoering Dienst
59
59
396
SB
tegelvloer zwembad Almere-Stad
397
DSO
399
DSD-PZ
400
DSO
evenementenperron actieplan-2 Jeugdwerkloosheid Floriade GIP saldireserve tbv perspectief
GIP projecten divers
22 -70
12.659
13.709 169 -240
verbeterprogramma DSO
DSO
actualiseren bestemmingsplannen
535 500
-87
4.009
-180
500
-500
1
-1
1.500
-1.500
27
3.829 0
0 0
808
808
3.000
3.000
538
35.002
538
-2.937
reserveren aanjaagmiddelen
DSO
216
33.115 13.440 450 1.101
SBC
bestuurlijke vernieuwing en toegankelijke openbare informatie
160
PZ
verhogen kwaliteit en procesoptimalisatie basisregistratie WOZ
135
PZ
DMS belastingen en burgerzaken
PZ
informatiebeveiliging Nederlandse Gemeenten
SB
ontwikkelingen WABO
SBC
marketingcampagne “Almere houdt van jou”
SBC
communicatie en inzet digitale middelen
DSO/CF
60 290 300 1.600 150
adviesfunctie vennootschapsbelasting
SBV
projecten en tijdelijke formatie ICT
DSD
formatie uitbreiding sociale zaken
200 1.124 800
nog toe te voegen dekking incidentele projecten 2015-2018
incidentele projecten
-13.200
0
onttrekkingen reserve GIP 2014 totaal incidentele projecten
35.002
6.610 -6.000
-6.000
-8.937
33.725
pag.78 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
pag.79 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
9.2 Overzicht voorzieningen Tabel 9-3
bedragen x € 1.000
naam voorzieningen
saldo
vrijval
01/01/14
afwijkende
rente /
vermeer-
vermin-
rente
inflatie 3%
deringen
deringen
arbeidskosten gerelateerd Dijkstal gelden raad wachtgeld (voormalig) Wethouders pensioenvoorziening (voormalig) Wethouders voorziening Nabestaandenpensioen sociaal statuten culturele instellingen. frictievoorziening
79
3
434
17
217
259
7.655
306
501
150
80 268
25
1.150
629
FPU/WW-verplichtingen DSO
146
spaarverlof
337
subtotaal
10.149
125 13
0
340
50
0
718
1.238
onderhoud onderhoud gebouw Servicepunt Z onderhoud lange termijn OLT (herstraat 7-10 jaar)
21
21
662
voorziening groot onderhoud onderwijsgebouwen
1.888
2.200
1.862
1.418
voorziening dagelijks verzorgend onderhoud AIB
2.690
500
7.452
9.642
voorziening vervanging riolering
3.548
1.544
rioolherstel projecten
1.429
1.465
voorziening groot onderhoud overige gebouwen
8.077
5.009
5.190
17.332
18.691
subtotaal
18.315
2.700
0
0
2.420
verplichtingen, risico's en bijdragen Gordingweg
72
waterterrassen
25
Windesheim
2
25
13.211
IBBA (8000 per kavel)
1.719
Weerwaterproject
6
Energiefonds Poort
1.726
Sloop de Paviljoens
132
Boshart
155
salarisgarantie medewerkers kompaan parkeren stadscentrum Oost
54
60
286
3.458
77
80
6 179 132 641
630
54
6.344
190
subtotaal
23.445
60
363
193
641
4.564
eindtotaal
51.909
2.760
704
193
18.691
24.493
pag.80 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Tabel 9-4
bedragen x € 1.000
saldo per
Nieuw bij
afwijkende
rente / inflatie
vermeerde-
verminde-
saldo per
31-12-14
begr. 2015
rente
3%
ringen
ringen
31-12-15
83
3
409
16
157
317
266
86
8.312
332
501
180
8.966
243
21
222
521
213
308
50
263
781
10.211
80
80
21
21
301 9.969
12
0
364
0
658
0 0
0
662
662
132
1.006
763
375
5.092
1.807
899
6.000
474
2.299
2.300
473
7.896
5.031
3.469
9.458
10.143
7.431
16.968
15
0
3.672
6.583
0
14.256
0
0
0
0
0 15
0
0
0
10.039
216
1.716
77
1.793
0
0
1.547
200
1.347
0
0
166
166
0
0
6.535
196
6.731
20.018
0
293
196
0
3.887
16.620
44.243
0
657
196
10.801
12.099
43.799
pag.81 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
9.2.1 Toelichting voorzieningen beherende dienst
Raadsgriffie
naam van de voorziening
200. Voorziening Dijkstal-2 gelden Raad
instellingsbesluit
2009
omvang doel
Door harmonisatie van inwonersklassen (Dijkstal 2 regeling) vindt er per 1 januari 2010 een hogere maandelijkse Raadsvergoeding en onkostenvergoeding plaats. Ook fractie assistenten ontvangen door de invoering van de regeling per 1 januari 2010 een hogere vergoeding. Al in 2009 ontving de Raad via het gemeentefonds een bedrag van € 72.000,- voor het opvangen van invoering van de Dijkstal 2 regeling. Omdat de aanpassing van de vergoedingen pas in 2010 plaatsvond, is besloten om de in 2009 ontvangen € 72.000,- in een voorziening te storten.
inflatiecorrectie
4%
relatie met begroting: programma/functie
Programma 1 functie 001
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
79
meerjarenplanning
2014
2015
bij: begrote stortingen vanaf 2014
3
3
- waarvan rentetoevoeging
3
3
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting stortingen
0
0
82
85
2016
2017
2018
2019
Nieuwe stortingen vinden niet plaats.
toelichting bestedingen
In de jaren na 2015 zal deze voorziening gebruikt worden voor het opvangen van extra kosten door de invoering van de Dijkstal 2 regeling. Naar verwacht zal het saldo van de voorziening binnen enkele jaren uitgeput zijn.
beherende dienst
Concern
naam van de voorziening
201. Wachtgeld Wethouders
instellingsbesluit omvang Dekking van de wachtgeldverplichting van de wethouders
doel inflatiecorrectie
4%
relatie met begroting: programma/functie
Programma 1 functie 001
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
434
meerjarenplanning bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging
2014
2015
2016
2017
2018
2019
234
173
168
166
162
159
17
16
11
9
5
2
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
259
317
210
260
248
203
begroot saldo ultimo
410
266
224
130
44
0
toelichting stortingen
Afgestemd op de jaarlijks verwachte uitgaven
toelichting bestedingen
Conform jaarlijkse verwachte uitgaven
pag.82 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
Concern
naam van de voorziening
202. Pensioen voormalig Wethouders
instellingsbesluit omvang doel
Dekking van de pensioenverplichting van de wethouders
rentepercentage
4%
relatie met begroting: programma/functie
Programma 1 functie 001
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
7.655
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
bij: begrote stortingen vanaf 2014
807
833
860
886
911
937
- waarvan rentetoevoeging
306
332
359
385
410
436
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
150
180
210
240
270
300
8.312
8.966
9.615
10.261
10.902
11.539
begroot saldo ultimo toelichting stortingen
Afgestemd op de jaarlijks verwachte uitgaven
toelichting bestedingen
Conform jaarlijkse verwachte uitgaven
beherende dienst
DSD
naam van de voorziening
204. Nabestaandenpensioen
instellingsbesluit
Vorming bij Najaarsnota 2009 voor het dragen van het eigen risico op het nabestaandenpensioen zwembadpersoneel
omvang: bedragen x € 1.000
80
doel
Eigen risico te dragen voor de aanvulling op het nabestaanden pensioen bij overlijden voor 65-jarige leeftijd van zwembadpersoneel. Optisport heeft de exploitatie van de almeerse zwembaden middels aanbesteding voor de jaren 2008 t/m 2017 verkregen.
inflatiecorrectie relatie met begroting: programma/functie
530
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
80
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
80
80
80
80
80
80
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting stortingen toelichting bestedingen
beherende dienst
DSD
naam van de voorziening
205. Sociaal statuten culturele instellingen
instellingsbesluit
In 1995 is de openbare bibliotheek verzelfstandigd. In 2005 volgde het theater.
omvang doel
Dekking verplichte nabetaling oud-gemeentepersoneel
inflatiecorrectie relatie met begroting: programma/functie
540
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
268
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
24
21
21
21
19
19
243
223
202
181
162
143
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting stortingen toelichting bestedingen
De werkelijke kosten worden jaarlijks onttrokken.
pag.83 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
0
0
beherende dienst
SBV
naam van de voorziening
206. Frictievoorziening
instellingsbesluit omvang doel
Dekking van de gemeentebrede kosten voortvloeiend uit regelingen personeel.
inflatiecorrectie
n.v.t.
relatie met begroting: programma/functie
functie 002
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
1.150 2014
2015
2016
2017
2018
2019
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
629
213
148
95
40
25
begroot saldo ultimo
521
308
160
65
25
0
meerjarenplanning bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging
toelichting stortingen toelichting bestedingen
Frictiekosten zijn kosten als gevolg van ontwikkelingen of reorganisatie op de korte termijn waarbij geen structurele oplossing mogelijk is. Het betreft meestal individuele gevallen zoals afvloeiingsregelingen met voormalig personeel. De huidige voorziening loopt af in 2019.
beherende dienst
DSO
naam van de voorziening
240. FPU/WW- verplichting
instellingsbesluit omvang doel
Arbeidskosten gerelateerd
inflatiecorrectie
n.v.t.
relatie met begroting: programma/functie stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
146
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
125
begroot saldo ultimo toelichting stortingen
21 Eind 2014 zal opnieuw een actualisatie plaatsvinden van de benodigde middelen. Op basis hiervan zal een eventuele dotatie plaatsvinden.
toelichting bestedingen
Op de FPU-uitkering (vervroegd uittreden) van werknemers betaalt de dienst een aanvulling. Voor deze aanvullende uitkering is geen budget, daarom is deze voorziening gevormd. Ook voor de WW-uitkering is de gemeente risicodrager. Vanuit deze voorziening worden deze lasten afgedekt voor het komende jaar.
pag.84 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
Concern
naam van de voorziening
207. Spaarverlof
instellingsbesluit omvang Dekking van de gespaarde uren van medewerkers
doel inflatiecorrectie
4%
relatie met begroting: programma/functie
Programma 1 functie 002
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
337
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
bij: begrote stortingen vanaf 2014
13
12
11
9
7
6
- waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
13
12
11
9
7
6
50
50
50
50
50
50
301
263
223
182
139
95
begroot saldo ultimo toelichting stortingen
N.v.t. Er wordt niet meer gespaard.
toelichting bestedingen
Conform scenario.
beherende dienst
DSD
naam van de voorziening
208. Onderhoud gebouw Servicepunt Z
instellingsbesluit omvang doel
Toekomstig groot onderhoud aan het gebouw
inflatiecorrectie relatie met begroting: programma/functie
652
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
21
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
21
begroot saldo ultimo
0
toelichting stortingen toelichting bestedingen
pag.85 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
Stadsbeheer
naam van de voorziening
212. Onderhoud LT Herstraat 7-10 jaar
instellingsbesluit
Fondsvorming OLT
omvang doel
Onderhoud Lange Termijn (OLT) is een voorziening om de eerste herstraat na 7-10 jaar te realiseren. Voeding vanuit de GREX à € 18,75 per m². (Prijspeil 2007).
rentepercentage relatie met begroting: programma/functie
geen 210 Wegen straten pleinen
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
662
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo
662
toelichting stortingen
De dotaties zijn afhankelijk welke gebieden vanuit DSO worden overgedragen in het kader van OLT. Dit is niet op voorhand te bepalen. De onttrekkingen worden bepaald naar aanleiding van nut en noodzaak van uitgevoerde OLT werkzaamheden. Het is afhankelijk van de technische staat van een gebied of OLT werkzaamheden moeten worden uitgevoerd.
toelichting bestedingen
Jaarlijks wordt in overleg met DSO vastgesteld welke gebieden in aanmerking komen voor OLT middelen.
beherende dienst
Stadsbeheer
naam van de voorziening
215. Groot Onderhoud ONDERWIJS
instellingsbesluit
1999 Decentralisatie onderwijshuisvesting.
omvang doel
Het egaliseren van de kosten voor het planmatig onderhoud van de gymzalen
rentepercentage
geen
relatie met begroting: programma/functie
421/423/431/443 Onderwijshuisvesting
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
1.888
en gebouwen tijdelijke onderwijshuisvesting.
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
bij: begrote stortingen vanaf 2014
1.862
1.006
1.006
1.006
1.006
1.006
0
0
0
0
0
0
3.618
763
684
770
1.041
1.098
132
375
697
933
898
806
- waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting stortingen
De hoogte van de dotatie is een bedrag gebaseerd op een voortschrijdend 10 jaar gemiddelde van de te verwachten onderhoudsactiviteiten conform het onderhoudsplanningsysteem.
toelichting bestedingen
Door de overheveling van het buitenonderhoud van de permanente schoolgebouwen voor het primair onderwijs is er bij de begroting € 2,2 miljoen vrijgevallen ten gunste van het perspectief. De uitgaven zijn gebaseerd op de geplande werkzaamheden in het onderhoudsplanningsysteem.
pag.86 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
756.000
756.000
beherende dienst
Stadsbeheer
naam van de voorziening
216. Dagelijks Verzorgend Onderhoud
instellingsbesluit
Jaarrekening 2006
omvang doel
De Dagelijks Verzorgend Onderhoud (DVO) bestekken bestaan uit 4 meerjarige onderhoudsbestekken. 1 onderhoudsbestek per stadsdeel.
rentepercentage relatie met begroting: programma/functie
geen 210 Wegen straten en pleinen, 211 Verkeersmaatregelen te land, 221 Binnenhavens en Waterwegen, 560 Openbaar groen en openluchtrecreatie, 580 Overige recreatieve voorzieningen
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
2.690
meerjarenplanning
2014
bij: begrote stortingen vanaf 2014
7.452
2015
2016
2017
2018
2019
- waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
10.141
begroot saldo ultimo
0
toelichting stortingen toelichting bestedingen
Bij de begroting is er € 0,5 miljoen vrijgevallen ten gunste van het perspectief. De bestedingen bestaan verder uit de uitvoering van werkzaamheden in het kader van de DVO's Groen &Civiel. De verwachting is dat de voorziening eind 2014 leeg is.
beherende dienst
Stadsbeheer
naam van de voorziening
217. Vervanging riolering
instellingsbesluit
Programmabegroting 2007
omvang doel
Voorziening voor de toekomstige vervanging van het huidige rioolstelsel.
rentepercentage relatie met begroting: programma/functie
geen 722 Riolering en waterzuivering
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
3.548
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
bij: begrote stortingen vanaf 2014
1.544
1.807
2.077
2.354
2.638
899
795
n.n.b.
n.n.b.
6.000
7.282
9.636
2019
- waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo
5.092
toelichting stortingen
Dotatie oplopend o.b.v. extra 2,5% tariefsverhoging.
toelichting bestedingen
GWHP wordt geactualiseerd.
12.274
pag.87 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
Stadsbeheer
naam van de voorziening
218. Rioolherstelprojecten
instellingsbesluit
BBV & Tarievennota 2009
omvang doel
Deze voorziening is bedoeld voor de financiering van de rioolherstelprojecten
rentepercentage relatie met begroting: programma/functie
geen 722 Riolering en waterzuivering
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
1.429
meerjarenplanning
2014
2015
bij: begrote stortingen vanaf 2014
1.465
2.299
2.420
2.300
474
473
2016
2017
2018
2019
- waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting stortingen toelichting bestedingen
Afhankelijk van het tempo van de genoemde projecten. Het GWHP wordt geactualiseerd in 2015, waarbij de hoogte van de dotaties en bestedingen ten laste van deze voorziening nader bepaald wordt.
beherende dienst
Stadsbeheer
naam van de voorziening
239. Groot Onderhoud OVERIGE PANDEN
instellingsbesluit
Programmabegroting 2012
omvang doel
Het egaliseren van de kosten voor het planmatig onderhoud van het gemeentelijk vastgoed inclusief parkeren.
rentepercentage relatie met begroting: programma/functie
geen 002(+stadhuis)/120/210/214/310/480/510/511/530/ 540/541/560/630/650/714
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
8.077
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
bij: begrote stortingen vanaf 2014
5.009
5.031
5.032
5.048
5.058
5.058
- waarvan rentetoevoeging
0
0
0
0
0
0
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
5.190
3.469
6.461
5.508
6.211
4.969
begroot saldo ultimo
7.896
9.458
8.029
7.569
6.416
6.505
toelichting stortingen
De hoogte van de dotatie is een bedrag gebaseerd op een voortschrijdend 10 jaar gemiddelde van de te verwachten onderhoudsactiviteiten conform het onderhoudsplanningsysteem.
toelichting bestedingen
De uitgaven zijn gebaseerd op de geplande werkzaamheden in het onderhoudsplanningsysteem.
pag.88 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
DSO
naam van de voorziening
219. Gordingweg
instellingsbesluit omvang doel
Ter dekking van milieumaatregelen op het bedrijventerrein in de Vaart, waar gronden worden verhuurd aan milieubelastende bedrijven. De kosten van de maatregelen kunnen zeer beperkt verhaald worden op de veroorzakers van de vervuiling. Ook worden uit deze voorziening een aantal huuropzeggingen en de hiermee samenhangende kosten afgedekt.
inflatiecorrectie
3%
relatie met begroting: programma/functie
09. Beheer Openbare Ruimte &Milieu
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
72
meerjarenplanning
2014
2015
bij: begrote stortingen vanaf 2014
2
0
- waarvan rentetoevoeging
2
0
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
60
15
begroot saldo ultimo
15
0
2016
Functie :723 2017
2018
2019
toelichting stortingen toelichting bestedingen
In 2014 zijn nog kosten voorzien voor het afronden van de gesprekken over het beëindigen van nog enkele huur/gebruiksovereenkomsten en een eventueel daarmee samenhangende juridische procedure. De verwachting is dat de voorziening eind 2014/begin 2015 volledig is benut waarna deze kan worden afgesloten. De tweede fase van de herinrichting Gordingweg zal worden gefinancierd uit de exploitatiebegroting die in januari 2012 door de gemeenteraad is vastgesteld.
beherende dienst
DSO
naam van de voorziening
220. Waterterrassen
instellingsbesluit
Ingesteld bij de jaarrekening 2010
omvang doel
Bij de uitgifte van grond en water tussen de Bonairepier en Antillenweg in de Eilandenbuurt zijn door de bouwer, gemeente en notaris fouten gemaakt omtrent de mandeligheid. De voorziening is gevormd om toekomstige claims met betrekking tot dit conflict te kunnen bekostigen.
inflatiecorrectie
0%
relatie met begroting: programma/functie
Programma : 12. Bedrijfsvoering & Vastgoed functie : 922
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
25
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
25
begroot saldo ultimo
0
toelichting stortingen toelichting bestedingen
Er worden enkele ambtelijke uren en juridische kosten verwacht in 2014.
pag.89 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
DSD
naam van de voorziening
225. Windesheim
instellingsbesluit
Convenant i.s.m. medefinanciers OCW, gemeente Lelystad, provincie Flevo-
omvang: bedragen x € 1.000
€ 22.309 (excl. € 13.742 op VOO)
doel
Verdere uitbreiding en ontwikkeling van hoger onderwijs en wetenschappelijk
land met Windesheim Flevoland afgesloten in april 2010
onderwijs in Almere. Realisering van een Opleidingsinstituut Ondernemerschap Almere inflatiecorrectie
Afwijkend, conform convenant
relatie met begroting: programma/functie
480
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
13.211
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
bij: begrote stortingen vanaf 2014
286
216
168
133
107
87
- waarvan rentetoevoeging
286
216
168
133
107
87
3.459
3.672
2.503
1.827
1.391
1.007
10.038
6.582
4.247
2.553
1.269
349
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting stortingen toelichting bestedingen
Deze zijn conform de Business Case d.d. sept 2013
beherende dienst
DSO
naam van de voorziening
226. IBBA (5750) De Key Achtervang
instellingsbesluit
Raadsbesluit
looptijd
doorlopend
omvang: bedragen x € 1.000
1.719
doel
De voorziening betreft de achtervang voor de (oplopende) financiële risico’s voor het Almeerse aandeel in de VOF IBBA (grondgebonden start woningen). Conform raadsbesluit wordt per grondgebonden verkochte Ibba-start kavel een bedrag per kavel aan de VOF-IBBA als risicodekking afgedragen en een bedrag per kavel in deze gemeentelijke buffer gestort. Afgesproken was dat deze bedragen worden gedekt uit de meeropbrengst per kavel ten opzichte van de grondprijs van de traditionele grondgebonden sociale koopwoning. Op grond van jaarlijkse taxaties en realisaties van afwikkelingen wordt de hoogte van de benodigde risicodekking binnen de VOF/IBBA jaarlijks herrekend. Indien de taxaties en afwikkelingen daar aanleiding toe geven dient door beide (Almere en de Key) vennoten bijgestort te worden in de VOF. Omdat voor de gestapelde start woningen in de grondexploitaties geen financiële ruimte aanwezig is voor het afdragen aan de VOF voor risicodekking, wordt deze Almeerse afdracht aan de VOF ook uit deze voorziening gerealiseerd.
rentepercentage
4,5%
relatie met begroting: programma/functie
Ruimte, Wonen en Wijken, functie 830
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
1.719
meerjarenplanning
2014
2015
bij: begrote stortingen vanaf 2014
77
77
- waarvan rentetoevoeging
77
77
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
80
PM
1.716
1.793
begroot saldo ultimo
2016
2017
2018
2019
toelichting stortingen
Betreft alleen de rentetoevoeging.
toelichting bestedingen
Dit betreft de risicoafdracht aan VOF IBBA in verband met 40 gestapelde IBBA woningen. De gemeente en VOF IBBA dragen samen het risico (50/50) van gestapelde IBBA. Dit risico bedraagt €4.000,- per woning.
pag.90 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
PBS
naam van de voorziening
231. Weerwaterproject
instellingsbesluit omvang: bedragen x € 1.000
96
doel
Dekking van kosten Streetart
rentepercentage
3%
relatie met begroting: programma/functie
3/210
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
6
meerjarenplanning
2014
bij: begrote stortingen vanaf 2014
0
- waarvan rentetoevoeging
0
af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
6
begroot saldo ultimo
2015
2016
2017
2018
2019
0
toelichting stortingen
Geen
toelichting bestedingen
Bij deze programmabegroting is € 6.052 vrijgevallen ten gunste van het perspectief. Hierna is de voorzienig leeg en kan deze worden opgeheven.
beherende dienst
DSO
naam van de voorziening
233. Energiefonds Poort
instellingsbesluit
- Datum Instellingsbesluit Energiefonds Poort: RV 14, 18-02-2010 - Datum B&W besluit Subsidieregeling Zonnepanelen Poort 2013-2015: 23 april 2013 Bijdrage MRA-PV op gemeentelijke daken.
omvang doel
Het bevorderen van duurzaamheid in Almere Poort. Het fonds wordt gevoed vanuit een bijdrage van NUON.
inflatiecorrectie relatie met begroting: programma/functie
09 Beheer Openbare Ruimte &Milieu functie :723
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
1.726
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo toelichting stortingen
179
200
1.547
1.347
In 2015 worden geen dotaties verwacht. Wanneer er echter vanuit het fonds investeringen worden gedaan met een revolverend karakter, zal er sprake kunnen zijn van een dotatie.
toelichting bestedingen
Vanaf 2015 worden bestedingen verwacht in het ondersteunen van initiatieven voor duurzame energie in Poort. Te denken valt aan projecten met betrekking tot zonnepanelen, een zonneveld, vooronderzoeken voor energiebesparing, etc.
pag.91 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
DSO
naam van de voorziening
241. Sloop Paviljoens
instellingsbesluit
Jaarrekening 2012
looptijd
Tot de sloop gerealiseerd is.
omvang doel
Het museum de Paviljoens zal worden gesloopt. De kosten van de sloop worden gedekt uit deze voorziening.
inflatiecorrectie
0%
relatie met begroting: programma/functie
830
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
132
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
132
begroot saldo ultimo
0
toelichting stortingen
n.v.t.
toelichting bestedingen
De voorziening dient ter dekking van (een deel van) de sloopkosten van de paviljoens. De sloop wordt naar verwachting in 2014 uitgevoerd.
beherende dienst
DSD
naam van de voorziening
242. Boshart/Almeerderhout
instellingsbesluit
Het project Boshart Almeerdehout is een samenwerking tussen (externe) partijen waarbij de gemeente de verplichting op zich heeft genomen om de uitvoering van het project te doen. Interne en externe middelen zijn geoormerkt om aan deze verplichting te kunnen voldoen. Mede omdat de externe gelden voor een groot deel van de provincie Flevoland komen en hieraan voorwaarden zijn verbonden.
omvang doel inflatiecorrectie relatie met begroting: programma/functie
560
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
155
meerjarenplanning bij: begrote stortingen vanaf 2014
2014
2015
641
pm
2016
2017
2018
2019
- waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
630
pm
begroot saldo ultimo
166
pm
toelichting stortingen
Dotatie betreft bijdrage provincie Flevoland , bijdrage Staatsbosbeheer, bijdrage Stad&Natuur en bijdrage SB.
toelichting bestedingen
In 2014 is een aantal deelprojecten in uitvoering genomen en opgeleverd.
pag.92 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
beherende dienst
PZ
naam van de voorziening
244. Salarisgaranties medewerkers Kompaan
instellingsbesluit
Programmarekening 2012
omvang doel
Voor twee langdurig zieke medewerkers van de opgeheven Stichting Kompaan is een salarisgarantie afgesproken. De bedoeling is dat deze medewerkers overgaan naar de WSW of de WIA. Indien de medewerkers zolang ziek blijven dat zij niet meer doorkunnen stromen naar de WSW moet er mogelijk een beëindigingovereenkomst (afkoop contract) worden afgesloten of een ontslagprocedure worden opgestart.
rentepercentage relatie met begroting: programma/functie stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
54
meerjarenplanning
2014
2015
2016
2017
2018
2019
bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014
54
begroot saldo ultimo
0
toelichting stortingen toelichting bestedingen
Bij de begroting is er € 55.000 vrijgevallen ten gunste van het perspectief.
beherende dienst
DSO
naam van de voorziening
245. Voorziening Parkeren Stadscentrum
instellingsbesluit
Jaarrekening 2013
omvang doel
In de toekomstige ontwikkeling van de Oostkavels in het stadscentrum is sprake van een gebouwde (mogelijk ondergrondse) parkeervoorziening. Deze is deels (200 plekken) ter compensatie van eerder opgeheven parkeerplaatsen waarvoor een bijdrage van een derde is ontvangen. De ontwikkeling van dit deel van het stadscentrum is voorlopig op de lange baan geschoven, de grondexploitatie waarin de realisatie was opgenomen is in 2013 afgesloten. De verplichting wordt door de vorming van de voorziening zeker gesteld.
inflatiecorrectie
3%
relatie met begroting: programma/functie
830
stand op 01-01-2014: bedragen x € 1.000
6.344
meerjarenplanning bij: begrote stortingen vanaf 2014 - waarvan rentetoevoeging af: begrote onttrekkingen vanaf 2014 begroot saldo ultimo
2014
2015
2016
2017
2018
190
196
202
208
214
190
196
202
208
214
0
pm
pm
pm
pm
6.535
6.731
6.932
7.140
7.355
2019
toelichting stortingen
Betreft alleen de rentetoevoeging.
toelichting bestedingen
Het is nog onbekend wanneer de parkeergelegenheid gerealiseerd wordt.
pag.93 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
10 Overzicht opgenomen langlopende geldleningen Tabel 10-1
bedragen x € 1.000
omschrijving
opgenomen
rente
aflossing
570.000
70.000
18.895
30.000
0
0
0
570.000
70.000
18.895
restant bedrag per 01-01-2015
algemene financiering geldleningen t.b.v. de woningbouw
totaal opgenomen geldleningen waarborgsommen
per 31-12-2015
570.029
610.000 0
30.000
29
totaal opgenomen geldleningen incl.
restant bedrag
610.000 29
70.000
18.895
30.000
610.029
waarborgsommen
pag.94 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
11 Gewaarborgde geldleningen Tabel 11-1
bedragen x € 1.000
doel van de geldlening bouw clubhuis en kleedkamers bouw clubhuis en kleedkamers bouw clubhuis Almeerse Reddingsbrigade bouw- en inrichting verenigingsaccommodatie renovatie en uitbreiden clubaccommodatie bouw kantine ruimte aanleg 4 tennisbanen aanleg tennisbanen extra Gemeentegarantie aanbouw clubgebouw bouw trainingsaccommodatie realisatie club en kleedruimte bouw clubhuis en (kano-)loods 4 frenchcourt vervangen door redcourt bouw- en inrichting verenigingsaccommodatie aankoop recreatieterrein nieuwbouw/inrichting accommodatie 3e fase nieuwbouw/inrichting accommodatie 4e fase bouw clubaccommodatie realisatie tweede botenloods stichtingskosten accommodatie Bosrand stichtingskosten accommodatie Hannie Schaftpark bouw turn- en badmintonaccommodatie uitbreiding Parkonhal verdere inrichting nieuwe bibliotheek Stad banen vervangen door allweather aanleg tennisbanen stichtingskosten Havengebouw/afspuitplaats bouw toiletgebouw stichtingskosten Gezondheidscentrum "De Binder" realisatie Hal borgst.t.b.v. Stadsbank Midden Nederland voor door de bank verstrekte kredieten i.h.k.v. schuldhulpverl. borgstelling t.b.v. Plangroep voor door de bank verstrekte kredieten i.h.k.v. schuldhulpverlening borgstelling WIJ borgstelling BBZ woningbouw2 woningbouw2 woningbouw 2 woningbouw 2 -af leningen met storting 2014 2 woningbouw 2 -af leningen met storting 2014 2 garantstelling huisvuilcentrale Alkmaar totaal
2
oorspronkelijk bedrag 125 75 57 79 61 200 45 75 100 75 25 47 150 35 55 80 147 8.168 3.176 10 11 113 113 1.045 324 900 75 53 113 91 889 40
389.388 511.348 527.696 24.641 10.545
1.480.170
bedrag per 1 jan. 2014 83 56 16 6 11 160 12 43 40 32 17 7 95 10 41 19 104 5.637 2.204 4 4 65 69 806 255 49 23 47 38 20 307 39 172
bedrag per 1 jan. 2015 78 52 14 0 9 149 10 38 33 28 17 4 89 8 38 14 99 5.368 2.146 4 3 60 65 785 247 0 15 42 31 16 212 37 172
stand per 31 dec. 2015 73 48 11 0 7 138 8 33 27 24 16 2 83 6 34 9 95 5.100 2.089 3 2 55 60 764 239 0 8 37 25 11 118 36 172
647
647
647
39 1.771 372.333 415.481 614.038 21.016 -2.025 7.858 -1.200 34.928
39 1.771 372.333 415.481 614.038 21.016 -2.025 7.858 -1.200 35.225
39 1.771 372.333 415.481 614.038 21.016 -2.025 7.858 -1.200 35.225
1.475.377
1.475.066
1.474.516
De bedragen voor garantstelling woningbouw worden bij de Programmarekening 2014 geactualiseerd. pag.95
Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
12 Treasury Kasgeldlimiet (1) De geraamde gemiddelde stand van het overschot aan vlottende middelen in 2015 t.o.v. de kasgeldlimiet wordt in onderstaand overzicht gepresenteerd. Tabel 12-1: kasgeldlimiet
bedragen x € 1.000 2015
omvang begroting per 1 januari 2015 (= grondslag)
722.000
(1) toegestane kasgeldlimiet in procenten van de grondslag in bedrag
8,5% 61.400
(2) omvang vlottende korte schuld opgenomen gelden < 1 jaar
40.000
schuld in rekening-courant gestorte gelden door derden < 1 jaar derivaten contracten overige geldleningen niet zijnde vaste schuld 40.000 (3) vlottende middelen contante gelden in kas tegoeden in rekening-courant overige uitstaande gelden < 1 jaar derivatencontracten 0 (4) toets kasgeldlimiet totaal netto vlottende schuld (2) - (3)
40.000
toegestane kasgeldlimiet (1)
61.400
ruimte (+) / overschrijding (-); (1) - (4)
21.400
pag.96 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Kasgeldlimiet (1) De gerealiseerde gemiddelde stand van de netto vlottende schuld van het 3e kwartaal 2013 t/m het 2e kwartaal 2014 t.o.v. de kasgeldlimiet wordt in onderstaand overzicht gepresenteerd. Tabel 12-2: kasgeldlimiet 2013/2014 omvang begroting per 1 januari 2013/2014 (= grondslag)
bedragen x € 1.000 3e kw 2013
4e kw 2013
1e kw 2014
2e kw 2014
581.304
581.304
586.713
586.713
(1) toegestane kasgeldlimiet in procenten van de grondslag
8,5%
8,5%
8,5%
8,5%
49.411
49.411
49.871
49.871
24.967
69.267
105.600
42.967
3.601
2.852
7.094
3.115
totaal netto vlottende schuld
-21.366
-66.415
-98.506
-39.852
toegestane kasgeldlimiet (1)
49.411
49.411
49.871
49.871
ruimte (+)/ overschrijding (-)
28.045
-17.004
-48.636
10.019
2015
2016
2017
2018
0
0
0
0 50.000
in bedrag (2) omvang vlottende korte schuld opgenomen gelden < 1 jaar schuld in rekening-courant gestorte gelden door derden < 1 jaar derivaten contracten overige geldleningen niet zijnde vaste schuld (3) vlottende middelen contante gelden in kas tegoeden in rekening-courant overige uitstaande gelden < 1 jaar derivatencontracten (4) toets kasgeldlimiet
Renterisiconorm (3) Tabel 12-3: kasgeldlimiet 2013/2014 (1)
rente herzieningen
bedragen x € 1.000
(2)
aflossingen
30.000
50.000
50.000
(3)
renterisico (1+2)
30.000
50.000
50.000
50.000
(4)
renterisiconorm
144.400
144.400
144.400
144.400
(5)
ruimte onder risiconorm (3-4)
114.400
94.400
94.400
94.400
(4a)
begrotingstotaal 2015
722.000
722.000
722.000
722.000
(4b)
percentage regeling
20%
20%
20%
20%
(4)
renterisiconorm
144.400
144.400
144.400
144.400
berekening renterisiconorm
pag.97 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
13 Berekening EMU-saldo Tabel 13-1
bedragen x € 1.000
omschrijving
2014
2015
2016
volgens realisatie t/m sept.
volgens
volgens meerj.
2014, aangevuld met raming
begr. 2015
raming begr. 2015
resterende periode 1
Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrek-
-127.845
-27.002
-7.943
40.700
14.700
15.000
106.572
10.801
10.801
22.200
27.000
25.000
26.756
88.013
87.865
25.568
86.500
86.500
22.173
12.099
12.099
nee
nee
nee
-26.134
-42.113
-20.606
king uit reserves (zie BBV, artikel 17c) 2
Afschrijvingen ten laste van de exploitatie
3
Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie
4
Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd
5
Baten uit bijdragen van andere overheden, de Europese Unie en overigen, die niet op de exploitatie zijn verantwoord en niet al in mindering zijn gebracht bij post 4
6
Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa: Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs), voor zover niet op exploitatie verantwoord
7
Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d. (alleen transacties met derden die niet op de exploitatie staan)
8
Baten bouwgrondexploitatie: Baten voorzover transacties niet op exploitatie verantwoord
9
Lasten op balanspost Voorzieningen voorzover deze transacties met derden betreffen
10
Lasten ivm transacties met derden, die niet via de onder post 1 genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht en die nog niet vallen onder één van bovenstaande posten
11
Verkoop van effecten:
a
Gaat u effecten verkopen? (ja/nee)
b
Zo ja wat is bij verkoop de verwachte boekwinst op de exploitatie?
berekend EMU-saldo
pag.98 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
14 Toelichting verbonden partijen 01. Veiligheidsregio Flevoland (VRF) Beherende dienst
Stafdienst Bestuurszaken en Control (SBC)
Programma
2 Openbare Orde en Veiligheid
Beleid
Veiligheidsbeleid
Publiek belang
Veiligheid van de burgers van Almere
Bestuurlijk belang
De Burgemeester van Almere is voorzitter van het bestuur van de Veiligheidsregio Flevoland. Het bestuur draagt zorg voor een jaarlijkse begroting welke aan de diverse raden wordt voorgelegd. Daarna besluit het bestuur over de begroting en wordt deze aangeboden aan de Provincie.
Ambtelijke vertegenwoordi-
De gemeentesecretaris van gemeente Almere is coördinerend gemeentesecretaris bij de
gers in functie bij de VP
Veiligheidsregio.
Ambtelijke accountmanagers
De ambtenaar openbare orde en veiligheid is accountmanager en adviseert het bestuur over
en voorbereiders
zaken aangaande de veiligheidsregio. Een senior P&C medewerker van de gemeente Almere is lid van de financiële voorbereidingscommissie/ controllersoverleg dat periodiek bijeenkomt om de financiële aangelegenheden door te spreken en hierover te adviseren aan de gemeente en Veiligheidsregio.
Beleidsvoornemens 2014 en/of In 2014 is de nieuwe brandweerkazerne Veluwsekant opgeleverd.. relevante gebeurtenissen 2014 Beleidsvoornemens 2015
In 2015 worden verdere stappen gezet om de gemeentelijke kolom verder te professionaliseren. Omdat bevolkingszorg is teruggebracht tot vier processen hoeven we als gemeente minder te organiseren in geval van een crisis. De efficiencyslag wordt verder bereikt doordat verschillende functionarissen (inter)regionaal worden opgeleid en ingezet en ook de verschillende draaiboeken op dit niveau worden gemaakt.
Financiële positie verbonden
bedragen x € 1 miljoen
partij eigen vermogen vreemd vermogen resultaat jaarrekening
begroting
prognose
jaarrekening
2015
2014
2013
6,7
6,7
6,8
13,0
14,0
13,0
0,0
0,0
0,0
Financiële prognose 2014 in
De VRF wordt geconfronteerd met de afgeleide ombuigingen vanuit de 6 deelnemende ge-
relatie tot bezuinigingsop-
meenten en heeft maatregelen uitgewerkt om deze negatieve financiële effecten in goede
drachten
banen te leiden. De verwachting is dat de ombuigingen zonder tekort worden gerealiseerd.
Financieel belang vanuit de
De Almeerse jaarbijdrage aan de VRF bedraagt ca.€ 9,2 miljoen en wordt bepaald op basis
gemeente Almere
van het aantal inwoners en de oppervlakte per deelnemende gemeente.
Risicobeheersing
De externe accountant van de Veiligheidsregio rapporteert over de financiële risico’s, de mate waarin deze worden beheerst, en het in control zijn van de Veiligheidsregio. De uitkomsten worden besproken in het controllersoverleg waar gemeente Almere in vertegenwoordigd is.
Welke informatiestroom is
Jaarrekening inclusief accountantsverklaring
periodiek in 2014 van de VP
Tussentijdse rapportages
ontvangen?
Begroting 2015 Verslagen van bestuursvergaderingen
pag.99 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
02. Omgevingsdienst Flevoland Gooi & Vechtstreken (OFGV) Beherende dienst
Stadsbeheer (SB)
Programma
9 Beheer openbare ruimte en milieu
Beleid
Alle milieutaken op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving voor de zwaardere milieu bedrijven zijn ondergebracht bij de regionale uitvoeringsdienst OFGV. Met uitzondering van de specifieke categorie bedrijven die vallen onder het Besluit risico’s zware ongevallen 1999 (Brzo). Vanaf 1 januari 2014 verricht de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (OD NZKG) voor het college van burgemeester en wethouders van Almere vergunning-, toezicht- en handhavingstaken bij Brzo-bedrijven. Dit zijn risicovolle bedrijven. Om die taken uit te kunnen voeren is aan de directeur van de OD NZKG mandaat verleend.
Publiek belang
Het is noodzakelijk om de kwaliteit en professionaliteit van de vergunningverlening, het toezicht, de handhaving en de samenwerking binnen het omgevingsrecht op een hoger peil te brengen. Burgers vragen dit vanuit de behoefte van veiligheid. Bedrijven verlangen dit vanuit de urgentie van onderlinge gelijke behandeling: duidelijke vergunningen, professioneel toezicht en transparante handhaving.
Bestuurlijk belang
De wethouder Openbare ruimte en milieu is afgevaardigde in het algemeen bestuur van OFGV namens de gemeente Almere.
Ambtelijke vertegenwoordi-
De formele organen van de OFGV (het dagelijks bestuur, directie) hebben geen ambtelijke
gers in functie bij de VP
vertegenwoordiging vanuit Almere.
Ambtelijke accountmanagers
Een senior P&C-medewerker van de gemeente Almere maakt deel uit van “financiële consul-
en voorbereiders
taties” waarbij financiële aangelegenheden worden doorgesproken en adviseert aan de accounthouder. Een beleidsmedewerker van de afdeling Vergunningen, Toezicht & Handhaving van SB vervult de taak van accounthouder OFGV en adviseert de afdelingsmanager en de directie Stadsbeheer en de wethouder Openbare ruimte en milieu.
Beleidsvoornemens 2015
De beleidsvoornemens 2015 zijn vooral gericht op verbetering op het gebied van kwaliteit en professionaliteit, zowel ambtelijk als bestuurlijk. Voor de opstartperiode, het “inregelen” van de Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek organisatie –en ook het accounthouderschap- zijn de eerste drie jaren aangewezen. Daarna of zoveel eerder als mogelijk moet het geheel staan. De beleidsvoornemens voor dit derde jaar, het laatste “inregel jaar” zijn: verder ontwikkelen van een duidelijke opdracht verlening en taken/werkzaamheden, een verbetering in het bestuurlijke en ambtelijke deel van de opdrachtgevers rol en verbetering van de bestuurlijke rapportages. Daarnaast verwachten we dat dit jaar de belangrijkste kritische prestatie indicatoren (Kpi) worden ontwikkeld en vastgesteld.
Financiële positie verbonden
bedragen x € 1 miljoen
partij
begroting
prognose
jaarrekening
2015
2014
2013
eigen vermogen
2,1
vreemd vermogen
2,3
niet uit de balans blijkende verplichtingen resultaat jaarrekening
1,8
Het AB neemt in het najaar 2014 een besluit inzake de bestemming van het resultaat 2013. Uit de eerste voortgangsrapportage 2014 blijkt dat de kosten naar verwachting binnen de vastgestelde begroting zullen blijven. De OFGV verwacht in 2014 nog een extra investering ten behoeve van de ICT te doen. Deze kosten worden gedekt door middel van resultaatbestemming 2013. Financieel belang vanuit de
De gemeente Almere heeft 9,36% van het stemrecht in het Algemeen Bestuur van de OFGV.
gemeente Almere
De Almeerse jaarbijdrage aan de OFGV bedraagt ca.€ 1,0 mln. Eventueel meer- of minderwerk is mogelijk en vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst (DVO). De gemeente Almere heeft geen inleg gedaan in de vorm van aandelen of verstrekking van leningen. De gemeente Almere heeft geen garantie verstrekt aan de OFGV. Er is wel een driejarige dienstverleningsovereenkomst aangegaan (looptijd huidige DVO tot 1-1-2016, waarmee de deelnemende gemeenten zich committeren aan een bepaalde afname verplichting.
pag.100 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
02. Omgevingsdienst Flevoland Gooi & Vechtstreken (OFGV) Risicobeheersing
De opstart van de OFGV betreft de eerste drie jaren 2013 t/m 2015. Gedurende deze jaren ligt de bijdrage van de gemeente vast. Deze is gebaseerd op de ingebrachte taken. Deze inbreng is bepaald aan de hand van wat de gemeente Almere aan kosten droeg voor de primaire taakuitvoering per 1 januari 2011. Vanaf 2016 wordt het een organisatie op basis van “output”. De mandaten en machtigingen zijn vastgesteld waarmee onbevoegde werkzaamheden zijn voorkomen. Vanaf 1 januari 2014 wordt de uitvoering van het Besluit risico’s zware ongevallen 1999 (BRZO) door de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied uitgevoerd. Inmiddels is een DVO getekend. Hierin wordt het financiële kader en het “nabijheidbeginsel” vastgelegd voor verdere uitwerking. Door middel van twee voortgangsrapportages is het algemeen bestuur van de OFGV geïnformeerd over de opbouw van de organisatie, de financiële voorgang en de voortgang van de dienstverlening. Financieel risico: Er is een drie jarige dienstverleningsovereenkomst aangegaan (per 1 januari 2013), waarin de werkzaamheden vastgelegd worden. De totaalomvang van de bijdrage en daaruit voortvloeiende werkzaamheden liggen daarmee vast. Tussentijdse uittreding is mogelijk, daarbij is het financiële risico voor de vertrekkende partij, gedurende de looptijd van de DVO, tenzij dit door veranderende wetgeving wordt ingegeven.
Welke informatiestroom is in
We hebben de volgende financiële stukken en informatiestromen ontvangen:
2014 van de VP ontvangen?
Kadernota 2015 Ontwerpbegroting 2015 Begrotingswijziging 2014 Jaarrekening 2013 Resultaatbestemming 2013 1e Voortgangsrapportage 2014 Begroting 2015
pag.101 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
03. N.V. Huisvuilcentrale Noord-Holland (HVC) te Alkmaar Beherende dienst
Stadsbeheer (SB)
Programma
13 Financiën
Beleid
Al het brandbaar afval dat de gemeente Almere inzamelt en dat niet hergebruikt kan worden, wordt ter verbranding aangeboden aan de HVC.
Publiek belang
Het is van maatschappelijk belang dat verbranden van het huishoudelijk afval uit Almere milieu verantwoord plaatsvindt. Bij de start van de deelname van Almere aan de HVC in de negentiger jaren waren er naast de HVC geen alternatieven voor afvalverbranding beschikbaar. Op verzoek van deelnemende gemeenten richt HVC zich de afgelopen jaren tevens op verduurzaming, met name op het terrein van duurzame energie. Almere koopt voor de openbare ruimtes tegen een voordelig aandeelhouderstarief energie in die wordt teruggewonnen bij de afvalverbranding. HVC ontwikkelt recycle initiatieven en is actief in het grondstoffenmanagement. Daarnaast neemt HVC deel aan windmolenparken, warmtenetten en de ontwikkeling van schonere vuilniswagens. HVC is ook actief in de biovergisting/compostering en een biocentrale. En HVC stelt zich op als partner van de aandeelhouders op dit terrein en ontplooit activiteiten waarmee het de aandeelhouders kan ondersteunen in het behalen van hun duurzaamheiddoelstellingen.
Bestuurlijk belang
De Wethouder Financiën is afgevaardigde in de Algemene Ledenvergadering namens de gemeente Almere en werkt daarbij in de voorbereiding samen met andere Flevolandse aandeelhouders.
Ambtelijke vertegenwoordi-
De gemeente Almere heeft geen ambtelijke vertegenwoordiging in een orgaan van de VP. De
gers in functie bij de VP
directeur Stadsbeheer en twee (financieel) beleidsmedewerkers participeren in “ klankbordgroepen” waarin (strategische) beleidsrichtingen worden afgewogen voordat deze in formele organen van de VP ter besluitvorming worden ingebracht. De frequentie waarmee deze groepen bij elkaar komen is verminderd.
Ambtelijke accountmanagers
De directeur Stadsbeheer en de afdelingsmanager Stadsreiniging zijn verantwoordelijk voor de
en voorbereiders
advisering aan het bestuur. Zij worden ondersteund door beleidsmedewerkers (met specialisme op financiën, afvalverwerking, en duurzaamheidsvraagstukken)
Beleidsvoornemens 2015
Voor het goed functioneren van de Europese afval- en recyclingmarkt zijn open grenzen en een gelijkwaardig speelveld essentieel. De belasting op restafval, die de staatsecretaris vanaf 2015 wil laten innen bij afvalenergiecentrales, maakt verwerking in Nederland duurder. Doordat export van afval van de nieuwe afvalstoffenheffing wordt vrijgesteld, wordt de concurrentiepositie van de afval en recyclingindustrie geschaad. Ook kan de ambitie om grondstoffen uit afval te hergebruiken en de daaraan verbonden vermindering van het restafval een risico vormen voor onderbezetting van de afvalenergiecentrales. Om dit risico te beheersen worden op basis van afvalaanbod scenario’s de toekomstige strategische kaders en herijking samen met de aandeelhouders en de raad van commissarissen door de directie bepaald.
Financiële positie verbonden
bedragen x € 1 miljoen
begroting
prognose
jaarrekening
2015
2014
2013
partij eigen vermogen
63
vreemd vermogen
897
niet uit de balans blijkende verplichtingen
642
resultaat jaarrekening
-5
Financieel belang vanuit de
De gemeente Almere heeft 173 aandelen (van de 2.914) en daarmee 5,9% van het stemrecht in
gemeente Almere
het Algemeen Vergadering van Aandeelhouders van HVC. De aandelen staan voor de nominale waarde van € 45,45 per aandeel op de balans, totaal waarde € 7.862,85. Almere staat garant voor de langlopende leningen zoals overeengekomen bij de aanvang van de HVC in 1996. De omvang van deze leningen op 31 december 2013 is € 593 mln, het aandeel van Almere hierin bedraagt € 35 mln. Dit bedrag is verantwoord als gewaarborgde geldlening in de jaarrekening van de gemeente Almere. Bij een faillissement is dit het maximale risico voor de gemeente Almere. Het Almeerse aanbod van brandbaar afval is circa 40.000 ton en wordt voor circa € 92 per ton verwerkt door HVC (prijspeil 2014). De tariefstructuur blijft voor 2014 ongewijzigd. In het weerstandsvermogen is een voorziening voor de gezamenlijke VP’s opgenomen. Onderdeel van het aandeelhouderschap vormt de ballotageovereenkomst, waarin onder meer de voorwaarden voor de garantstelling opgenomen zijn. Hiervoor ontvangen de aandeelhouders 1% garantstellingsprovisie over het bedrag waarvoor het garant staat.
pag.102 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
03. N.V. Huisvuilcentrale Noord-Holland (HVC) te Alkmaar Risicobeheersing
In gezamenlijkheid is een risicoanalyse opgesteld. Hierin is het risicobeheersysteem beschreven. Periodiek wordt deze aangevuld en bijgewerkt. Door toenemende afvalscheiding en andere marktontwikkelingen ontstaat meer overcapaciteit op de afvalverbranding markt. HVC streeft, mede in reactie op hierop, naar verbreding van de bedrijfsvoering onder meer in grondstoffenmanagement en duurzame energie. De ovencapaciteit blijft momenteel nog volledig benut door de aanvoer van bedrijfsafval uit andere Europese landen. Dit vindt echter plaats in een Europese markt met mogelijk toenemende concurrentie. Voor de bestuurlijke en financiële risico’s wordt verwezen naar de risicoanalyse. De accountmanagers zijn verantwoordelijk voor periodieke herijking van dit document.
Welke informatiestroom is in
Het directieverslag en de jaarrekening HVC over 2013.
2014 van de VP ontvangen?
04 Coöperatie Gastvrije Randmeren /Blauwe As beherende dienst
SB
programma
3 Beheer en Leefomgeving
beleid
Water /ecologie
publiek belang
Het maaien van de waterplanten en het onderhouden van recreatieve voorzieningen in het Gooi- en Eemmeer
bestuurlijk belang
De gemeente Almere was aangesloten bij de Blauwe- As gemeenten die samenwerken ten aanzien van beheer van Gooi- en Eemmeer. In 2013 zijn de Blauwe- As gemeenten samen gegaan met de gemeenten die waren aangesloten bij het Natuur – en recreatieschap Veluwe randmeren. Hierdoor is een nieuw samenwerkingsverband van 17 gemeenten ontstaan. Omdat de gemeenten van mening zijn dat ook de markt (watergerelateerde recreatie) zou moeten mee doen aan deze beheerstaak is de samenwerking vorm gegeven in een coöperatie. Deze coöperatie heet “Gastvrije Randmeren CV“.
ambtelijke vertegenwoordi-
De wethouder Openbare Ruimte, Cultuur en Milieu is lid van de Algemene Vergadering van de
gers in functie bij de VP
coöperatie.
ambtelijke accountmanagers
Beleidsadviseur Water van Stadsbeheer, Advies- en Ingenieursbureau
en voorbereiders beleidsvoornemens 2015
Deelname aan de coöperatie, uitvoeren van de beheerstaken in Gooi- en Eemmeer, waaronder het maaien van waterplanten.
financiële positie verbonden
begroting
prognose
jaarrekening
2014
2013
2012
eigen vermogen
NB
NB
NB
vreemd vermogen
NB
NB
NB
resultaat jaarrekening
NB
NB
NB
partij
financiële prognose 2013
De samenwerking gaat uit van een jaarlijks sluitende begroting met de 17 deelnemende
financieel belang vanuit de
Startbegroting 2014 is een eenmalige inleg (voor Almere ca. € 20.000,-) plus een jaarlijkse
gemeente Almere
bijdragen van € 20.000,- (geïndexeerd) voor de komende 5 jaar.
partijen vanaf 1-1 2014.
risicobeheersing
De gemeente Almere is lid van de Algemene Vergadering van de coöperatie. Jaarlijks wordt minimaal 2 x vergaderd en worden beleid en uitvoering geëvalueerd.
welke informatiestroom is
Verslagen ambtelijk vooroverleg, Algemene leden vergadering en bestuursvergadering
periodiek in 2014 van de VP
Programmabegroting
ontvangen?
pag.103 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
05. GGD Flevoland (GGD) Beherende dienst
Dienst Sociaal Domein (DSD)
Programma
5 Jeugd en Maatschappelijke Ondersteuning
Beleid
Bevorderen en borgstellen van een goede gezondheid voor de totale bevolking van de provincie Flevoland. Grondige monitoring van de huidige gezondheidstoestand van de inwoners van Almere. Deze situatie laten uitgroeien middels preventie, zorg, voorlichting en bemiddeling naar een gewenste gezondheidstoestand. Uitvoering geven aan o.a. de Wet Publieke Gezondheid, de wet op de jeugdhulpverlening, de wet Infectieziektebestrijding en de wet Bevolkingsonderzoeken.
Publiek belang
Op basis van de Wet Publieke Gezondheid voert de GGD de preventieve gemeentelijke taken uit op het gebied van de volksgezondheid, te weten jeugdgezondheidszorg 4‐19 jarigen, infectieziektebestrijding, medische milieukunde, technische hygiënezorg, openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGZ) en gezondheidsbevorderende taken.
Bestuurlijk belang
De wethouder Zorg is lid van het bestuur van de GGD.
Ambtelijke vertegenwoordi-
Er is geen ambtelijke vertegenwoordiging in een orgaan van de GGD.
gers in functie bij de VP Ambtelijke accountmanagers
Een senior P&C- medewerker van de gemeente Almere is lid van de financiële voorberei-
en voorbereiders
dingscommissie/ controllersoverleg dat ieder kwartaal bijeenkomt om de financiële aangelegenheden door te spreken en hierover te adviseren aan afdelingsmanager DSD/MO en gemeentelijke accountmanager GGD. De accountmanager is verantwoordelijk voor de advisering aan het bestuur en management DSD.
Beleidsvoornemens 2014 en/of In 2014 werkt de GGD voor het eerst met een basistakenpakket voor de Jeugdgezondheidsrelevante gebeurtenissen 2014 zorg, inclusief het extra contactmoment voor adolescenten. Samen met de gemeente, scholen en ketenpartners van het Oké-punt krijgt dit contactmoment vorm. Dit extra contactmoment wordt nog voor 2015 geëvalueerd. De samenwerking met de thuiszorgorganisaties krijgt verder vorm door een meer wijkgerichte inzet, één contactpersoon per gezin aan te wijzen, personeel uit te wisselen en samen scholen te bezoeken. Door het raadsbesluit van de gemeente Almere om naast het opstellen van een businesscase integrale Jeugdgezondheidszorg (iJGZ) door de GGD ook de Zorggroep Almere in de gelegenheid te stellen een businesscase in te dienen, heeft de realisatie van een integrale Jeugdgezondheidszorg 0-19 jaar vertraging opgelopen. In verband met de decentralisaties Jeugd en WMO heeft de GGD – vooralsnog tijdelijk – in Almere extra huisvesting gehuurd. Voor de locatie in Lelystad wordt een medehuurder gezocht. Binnen de afdeling Algemene Gezondheidszorg vindt in 2014 een verdere intensivering plaats in de samenwerking met de GGD’en in Noord Holland en Utrecht, met name daar waar het gaat om SOA/Sense, Infectieziektenbestrijding, Tuberculosebestrijding en Medische Milieukunde.Voor de ambulancevoorziening is in 2014 een nieuwe bekostigingssystematiek ingevoerd, evenals een nieuw triagesysteem. Gezien het toenemende aantal ritten in het standplaatsgebied Almere is in 2014 verder uitgekeken naar mogelijke nieuwe locaties voor de ambulanceposten. Dit heeft nog niet tot resultaat geleid. Beleidsvoornemens 2015
Met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen en het lopende proces rond de transities is de GGD begroting voor 2015 beleidsarm opgesteld. Het met ingang van 2014 vernieuwde financieringsmodel voor de ambulancehulpverlening brengt voor wat betreft de meldkamer risico’s met zich mee. Deze zijn voor 2015 voldoende afgedekt in de risicoparagraaf van de GGD begroting. De gemeente Almere wil de iJGZ 0-19 jaar in de loop van 2015 onderbrengen bij 1 organisatie. Doordat de besluitvorming hierover is uitgesteld is op dit moment nog niet duidelijk welke organisatie de iJGZ in de toekomst gaat uitvoeren. Indien de JGZ niet bij de GGD komt heeft dit grote consequenties. In de risicoparagraaf van de GGD begroting is daarom het totale budget JGZ van de gemeente Almere opgenomen met een risico van 10%.
pag.104 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
05. GGD Flevoland (GGD) Financiële positie verbonden
bedragen x € 1 miljoen
partij
begroting 2015
prognose jaarrekening 2014
2013
eigen vermogen
4,828
vreemd vermogen
3,160
niet uit de balans blijkende verplichtingen resultaat jaarrekening
0,464 0
0,472
Financiële prognose 2014 in
In de vastgestelde begroting 2014 zijn de bijdragen van de deelnemende gemeenten niet
relatie tot bezuinigingsop-
verlaagd. De bijdrage van Almere voor de logopedie is afgebouwd vanaf 2012. Vanaf 2015
drachten
wordt alleen nog een bijdrage verleend voor de voorschoolse periode en de screening van 5 jarigen.. Er zijn geen meldingen ontvangen dat er in 2014 sprake is van een nadeel in de exploitatie van de GGD.
Financieel belang vanuit de
De Almeerse jaarbijdrage aan de GGD (voor de openbare gezondheidszorg) bedraagt € 3,384
gemeente Almere
miljoen en wordt bepaald op basis van een vast bedrag per inwoner en per jeugdige.
Risicobeheersing
In de begroting 2015 van de GGD is een weerstandsvermogen opgenomen. Dit betreft de relatie tussen de weerstandscapaciteit en de financiële risico’s.
Welke informatiestroom is
Jaarrekening 2013, inclusief accountantsverklaring.
periodiek in 2014 van de VP
Tussentijdse cijfers 2014 worden besproken in de bestuursvergadering en zijn voor de deel-
ontvangen?
nemende gemeenten digitaal beschikbaar. Begroting 2015. Verslagen van bestuursvergaderingen zijn voor de deelnemende gemeenten digitaal beschikbaar.
pag.105 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
06. Vereniging Eigen Kracht Wijzer (EKW) Beherende dienst
Dienst Sociaal Domein (DSD)
Programma
5 Jeugd en Maatschappelijke Ondersteuning
Beleid
De EigenKrachtWijzer (EKW) stimuleert de toegankelijkheid door burgers tot informatiebronnen. Eigen kracht en participatie van mensen in de samenleving worden met de EKW gestimuleerd. Almere is medeoprichter van de vereniging EKW.
Publiek belang
De EigenKrachtWijzer (EKW) helpt burgers bij het vinden van oplossingen voor vragen over wonen, werken, welzijn en zorg. De EKW is een digitaal instrument voor vraagverheldering. Het biedt oplossingssuggesties en ondersteunt de eigen regie van burgers. Ook kan direct in de sociale kaart worden gezocht. De EigenKrachtWijzer is een instrument dat past in het beleid van de gemeente Almere op het sociale domein ( zie beleidskader sociaal domein 2014)
Bestuurlijk belang
De wethouder, die de Wmo in zijn portefeuille heeft, en de ontwikkelaars van de EKW vormen het ‘boegbeeld’ van de nieuwe benadering. Mede door de EKW continueert de gemeente Almere de profilering als koploper op het gebied van Wmo, burgerkracht en op het gebied van slimme digitale dienstverlening aan burgers. In verband met liquiditeitsproblemen hebben de leden in 2012 een overbruggingskrediet verstrekt, voor wat Almere betreft in de vorm van een subsidie. Het college zal nog een besluit nemen over het al dan niet ( geheel of gedeeltelijk) invorderen van de uitgestelde betaling van €200.000 met betrekking tot de overdracht van eigendomsrechten van de content van de EKW aan de vereniging. Dit besluit is afhankelijk van de toename van het aantal deelnemende gemeenten. De vereniging is van plan om de juridische vorm om te zetten naar een stichting. In september 2014 wordt door de ALV hierover een besluit genomen De wethouder heeft er in augustus 2014 voor gekozen om in geval van realisatie van de stichting de extra verstrekte subsidie van €55.600 over te laten gaan van de vereniging naar de stichting en nog geen besluit te nemen over kwijtschelding.
Ambtelijke vertegenwoordi-
Voorzitter van de vereniging EKW: A.M. Dopmeijer
gers in functie bij de VP
Secretaris van de vereniging EKW: M.C.H.H. Bekkers Penningmeester van de vereniging EKW: M.C.H.H. Bekkers
Ambtelijke accountmanagers
De directeur DSD en de afdelingsmanager MO zijn verantwoordelijk voor de advisering aan het
en voorbereiders
bestuur inzake de ontwikkeling van de vereniging en de afwikkeling van de financiële verhoudingen.
Beleidsvoornemens 2014 en/of De vereniging EKW telt nu 6 leden (Almere,Wijchen, Bergen N-H, Leeuwarden, Maastricht en relevante gebeurtenissen 2014 Schijndel). Door de verenigingsstructuur is het moeilijk om nieuwe leden te werven. De vereniging is daarom van plan om aan de ALV van september 2014 voor te leggen om de verenigingsvorm om te zetten naar een stichtingsvorm. De Sociale kaart van de EKW wordt verder verbeterd. Beleidsvoornemens 2015
Stimuleren van andere gemeenten om lid te worden van de stichting EKW en in dit verband de EKW samen verder ontwikkelen. Mogelijkheden onderzoeken om de modules van de EKW op te nemen in diverse virtuele sociale domeinen van de deelnemende gemeenten.
Financiële positie verbonden
bedragen x € 1.000
partij
jaarrekening
2015 eigen vermogen vreemd vermogen niet uit de balans blijkende verplichtingen resultaat jaarrekening
Financiële prognose 2014
begroting prognose 2014
2013 -/- 55
-/-104
90
90
-
-
49
-/- 41
In de algemene ledenvergadering van 22 september 2014 zal een besluit genomen worden of de vereniging wordt opgeheven en een stichting wordt opgericht. Het bestuur heeft in een tussenrapportage gemeld dat de exploitatie 2014 dan loopt over de periode 1 januari t/m augustus en een voordelig exploitatieresultaat zal opleveren van € 49.000. Indien niet besloten wordt tot het opheffen van de vereniging zal de exploitatie lopen t/m 31 december 2014 een bedraagt de prognose een voordeel van € 36.000.
Financieel belang vanuit de
De Almeerse jaarbijdrage aan EKW bedraagt € 0,35 per inwoner. In mei 2014 is de verhoging
gemeente Almere
van de contributie met €0,10 cent naar €0,35 cent per inwoner door de ALV goedgekeurd. In verband met liquiditeitsproblemen bij de vereniging hebben de leden een overbruggingskrediet verstrekt, voor wat Almere betreft in de vorm van een subsidie van € 55.600.
pag.106 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
06. Vereniging Eigen Kracht Wijzer (EKW) Risicobeheersing
In de bestuursvergaderingen komen o.m. de budgetten, investeringen en risico’s aan de orde. Van groot belang voor de vereniging/stichting is de toename van het aantal leden. Er vindt een actieve ledenwerving plaats en er worden samenwerkingsverbanden gezocht.
Welke informatiestroom is
Jaarrekening 2013
periodiek in 2014 van de VP
Liquiditeitsprognose 2014.
ontvangen?
Begroting 2015 ( nog niet ontvangen) Verslagen van de bestuursvergaderingen.
pag.107 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
07. Gemeenschappelijke regeling Werkvoorzieningschap Tomingroep te Hilversum 08. Tomingroep BV 09. Tractio BV Beherende dienst
Dienst Sociaal Domein (DSD)
Programma
6 Participatie, Werk en Inkomen (PWI)
Beleid
Het Werkvoorzieningsschap Tomingroep voert voor 11 gemeenten de Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw) uit. Naast Almere zijn dit Blaricum, Bussum, Eemnes, Hilversum, Huizen, Laren, Muiden, Naarden, Weesp en Wijdemeren. Het Werkvoorzieningschap heeft hiervoor een overeenkomst met Tomingroep B.V. Tomingroep B.V. verzorgt met Almere Werkt! tevens de re-integratie trajecten uit voor WWBgerechtigden. Werkopdrachten worden voor een deel verkregen uit inbestedingsbestekken van de Dienst Stadsbeheer. Tractio BV verzorgt arbeidstrajecten voor mensen met een meervoudige problematiek.
Publiek belang
Het verschaffen van aangepast werk ter uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening. Het Werkvoorzieningschap is verantwoordelijk voor juiste uitvoering van de wet. Tomingroep B.V. is verantwoordelijk voor een bedrijfseconomisch verantwoorde uitvoering van de wet.
Bestuurlijk belang
Ingevolge de gemeenschappelijke regeling Tomingroep (hierna: GR) heeft Almere één zetel in het algemeen bestuur. Op dit moment levert Almere de voorzitter van het algemeen bestuur en van het dagelijks bestuur in de persoon van wethouder mevrouw F. de Jonge. Het Werkvoorzieningsschap Tomingroep is enig aandeelhouder van Tomingroep B.V.
Ambtelijke vertegenwoordi-
De directeur DSD is ambtelijk adviseur van het bestuur van de GR.
gers in functie bij de VP Ambtelijke accountmanagers
De GR is gemandateerd door het College en de Raad om de Wsw uit te voeren.
en voorbereiders
De beherende Dienst, i.c. Dienst Sociaal Domein, beoordeelt de voor het Dagelijks en Algemeen Bestuur van het Schap geagendeerde documenten, en informeert en adviseert de wethouder die als vertegenwoordiger van het College in het bestuur zitting heeft. Beleidswijzigingen, bijvoorbeeld door wetswijzigingen, die van invloed zijn op het Schap en de uitvoering van de Wsw, worden door de dienst voorbereid en aan College en Raad ter besluitvorming voorgelegd. Deze weg wordt ook gevolgd om de Raad de gelegenheid te geven haar zienswijze op de begroting te geven. Besluitvorming die Tomingroep BV betreft en meer omvat dan alleen het Participatiebudget, wordt door Dienst Sociaal Domein voorbereid en aan College en Raad ter besluitvorming voorgelegd. Aan het Werkvoorzieningschap wordt jaarlijks in de vorm van een beschikking beschreven welke prestaties verlangd worden en welke middelen daarvoor aan het Schap ter beschikking worden gesteld. Ook worden hierin in steeds groeiende mate kwantitatieve en kwalitatieve indicatoren omschreven. Met Tomingroep BV is een overeenkomst afgesloten (Almere Werkt!) ten behoeve van de reintegratie van klanten met een WWB-uitkering.
Beleidsvoornemens 2014
In opdracht van het Algemeen Bestuur van het Werkvoorzieningschap Tomingroep wordt
en/of relevante gebeurtenis-
onderzocht op welke wijze Tomingroep kan herstructureren om te kunnen omgaan met een
sen 2014
afnemende subsidie voor de huidige Wsw-werknemers en een nieuwe rol in de context van de Participatiewet.
Beleidsvoornemens 2015
In een gezamenlijk traject als GR-gemeenten wordt onderzoek verricht naar een herstructurering van Tomingroep. Dat resulteert in een ontwikkelopdracht voor 2015 aan Tomingroep. In deze ontwikkeling transformeert Tomingroep naar een bedrijf dat is aangepast aan de gemeentelijke visies en behoeften, die mede zijn vormgegeven door de Participatiewet en de uitwerking van de drie transities. In 2015 wordt dit nader uitgewerkt en tot uitvoering gebracht.
pag.108 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
07. Gemeenschappelijke regeling Werkvoorzieningschap Tomingroep te Hilversum 08. Tomingroep BV 09. Tractio BV Financiële positie verbonden
bedragen x € 1 miljoen
partij
werkvoorziening Tomingroep
begroting
prognose
jaarrekening
2015
2014
2013
eigen vermogen
1,5
1,5
1,5
13,7
13,7
12,9
niet uit de balans blijkende verplichtingen
1,5
1,5
1,5
resultaat jaarrekening (na bijdrage van BV)
0,0
0,0
0,0
vreemd vermogen
begroting
prognose
jaarrekening
Financiële positie verbonden
Tomingroep B.V. (inclusief Tractio BV)
2015
2014
2013
partij
eigen vermogen
24,3
23,9
23,0
bedragen x € 1 miljoen
vreemd vermogen
7,8*
8,1
8,6
resultaat jaarrekening (na bijdr. aan Schap)
0,4*
0,9
1,5
*begroting 2015 nog niet bekend; cijfers zijn voorlopige inschatting. Financiële prognose 2014 in
Ondanks bezuinigingen op de Wsw-subsidie van het Rijk, is de prognose voor 2014 voor het
relatie tot bezuinigingsop-
geconsolideerde bedrijf positief.
drachten Financieel belang vanuit de
Ter uitvoering van de Wsw verleent Almere het Werkvoorzieningschap jaarlijks een bijdrage
gemeente Almere
die (maximaal) zo groot is als de Wsw doeluitkering van het Rijk. Daarnaast verleent Almere krachtens de regeling het Werkvoorzieningschap jaarlijks een bijdrage per werknemer (€ 409 per werknemer). Krachtens de GR waarborgen de gemeenten de leningen en rekening-courant van het schap naar evenredigheid van het aantal inwoners op 1 januari van het jaar waarin de overeenkomst voor de betreffende transactie wordt gesloten. Krachtens een samenwerkingsovereenkomst tussen het Werkvoorzieningschap en Tomingroep B.V. staat het Werkvoorzieningschap borg voor leningen. Krachtens deze overeenkomst garandeert Tomingroep B.V. een nihil resultaat bij het Werkvoorzieningschap. De activiteiten van Stichting Kompaan zijn per 2012 overgenomen door Tomingroep B.V. onder de naam Tractio B.V. De gemeente Almere is in het kader van de overname een garantieregeling met Tomingroep B.V. overeengekomen van maximaal € 1,3 miljoen. De gemeente staat in afnemende mate zeven jaar garant voor kosten die gepaard gaan bij een afname van de (reintegratie) opdracht van de gemeente aan Tractio B.V.
Risicobeheersing
Per kwartaal wordt managementinformatie van Schap en BV verstrekt aan DB en AB, met budget, realisatie en forecast cijfers. Ook wordt jaarlijks een bedrijfsplan opgesteld en geaccordeerd in het AB. De bedrijfsprocessen zijn vastgelegd in kwaliteitssysteem, hierop houdt de gemeente Almere geen actief toezicht.
Welke informatiestroom is
In de GR is bepaald dat het Werkvoorzieningschap de ontwerpbegroting aan de Raden van de
periodiek in 2014 van de VP
deelnemende gemeenten voorlegt om gelegenheid te geven hun zienswijzen kenbaar te ma-
ontvangen?
ken, alvorens het Algemeen Bestuur de begroting vaststelt. Ook is bepaald dat de jaarrekening na vaststelling aan Colleges en Raden van de deelnemende gemeentes wordt gestuurd. Zes maal per jaar vindt er een vergadering van het dagelijks bestuur of algemeen bestuur plaats, waarin wetswijzigingen, beleidsvoornemens, strategieën, de begrotingen en de jaarrekeningen, management-informatie alsmede lopende zaken worden besproken dan wel vastgesteld.
pag.109 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
10. VOF IbbA Lieven de Key beherende dienst
Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO)
Programma
10. Ruimte wonen en wijken
Beleid
Grondbeleid en volkshuisvesting
publiek belang
Het stimuleren van het particulier opdrachtgeverschap (PO) voor starters en voor de groep tot het niveau van een modaal inkomen.
bestuurlijk belang
De gemeente Almere is voor 50% vennoot. De andere 50% vennoot is Woningstichting Lieven de Key.
ambtelijke vertegenwoordi-
Ter borging van de kennis en ter voorkoming van extreme kosten is besloten om de directie
gers in functie bij de VP
van de VOF Ibba Lieven de Key te vormen door een ambtelijk vertegenwoordiger van Almere en een directielid van Lieven de Key. Het vermijden van conflicterende belangen is geborgd middels de separate accountmanagers functie.
ambtelijke accountmanagers
Directeur DSO vervult de rol van accountmanager VOF IbbA.
en voorbereiders beleidsvoornemens 2015
In 2015 wordt de regeling op onderdelen geëvalueerd, ondermeer op doelgroep, effecten van de veranderende financieringsmarkt, voldoende aanbod in afwijkende volumes, concurrentie reguliere starterleningen, doorlooptijd proces etc. Eventuele gevolgen voor de regeling zal separaat aan de raad worden voorgelegd.
financiële positie verbonden
bedragen x € 1 miljoen
begroting
prognose
jaarrekening
2015
2014
2013
eigen vermogen
p.m.
3,2
p.m.
vreemd vermogen
p.m.
9,6
p.m.
resultaat jaarrekening
p.m.
-0,3
p.m.
partij
financiële prognose 2014
De verkoop in 2014 is gerelateerd aan het te verwachten af te zetten programma. Het Eigen Vermogen stijgt door bijdragen van de vennoten.
financieel belang vanuit de
De gemeente Almere draagt voor 50% het financieel risico van de IbbA-startfinancieringen en
gemeente Almere
voor 100% van IbbA-plus. Het directe financieel gemeentelijk belang is voor de IbbAstartfinancieringen 1.0 afgedekt door een gestorte risicovoorziening van € 4.250 per kavel (Almeers aandeel). Verder wordt als achtervang een voorziening aangehouden van circa € 5.750 per kavel bij het grondbedrijf. Voor de IbbA-plus 1.0 wordt ten behoeve van het risico een bedrag van € 6.000 per lening gestort in de Vof. Naast het financieringsrisico draagt de gemeente voor 50% risico in de eventuele tekorten die kunnen ontstaan op de bedrijfsvoering van de VOF IbbA Lieven de Key. Voor de 2.0 regeling wordt per kavel € 2.000 als risicobijdrage gestort. De Key heeft aangegeven dat ivm de financiele gevolgen van de “Blokheffing” voorlopig geen nieuwe IbbA verplichtingen kunnen worden aangegaan. Bij nieuwe uitgifteplannen draagt Almere derhalve voor 100% het risico. De Almeerse afdracht aan de Vof bedraagt dan € 4.000 per kavel.
risicobeheersing
Financiële risico’s zijn afgedekt middels voorzieningen. Zie hiervoor tekst ‘Financieel belang vanuit gemeente Almere’. Jaarlijks wordt bij de jaarrekening een risicoanalyse gemaakt van de waardeontwikkeling van het vastgoed op basis van taxaties versus de ontwikkeling van de financieringschuld. Ter afdekking van de risico’s staat de risicovoorziening. De accountant toetst ondermeer deze gegevens inclusief de risicoanalyse bij de controle op de jaarrekening van de VOF IbbA Lieven de Key. De onderstaande overeengekomen informatiestroom geeft ons inzicht in de risico’s.
welke informatiestroom is
Wisselend in periodiciteit (drie weken tot maandelijks) worden vergaderagenda en –verslagen
periodiek in 2014 van de VP
(inclusief jaarbegroting, uitnutting en jaarrekening) ontvangen.
ontvangen?
pag.110 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
11. VOF IbbA Ymere beherende dienst
Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO)
programma
10. Ruimte wonen en wijken
beleid
Grondbeleid en volkshuisvesting
publiek belang
Het stimuleren van het particulier opdrachtgeverschap (PO) voor starters en voor de groep tot het niveau van een modaal inkomen.
bestuurlijk belang
De gemeente Almere is voor 50% vennoot. De andere 50% vennoot is woningcorporatie Ymere.
ambtelijke vertegenwoordi-
Ter borging van de kennis en ter voorkoming van extreme kosten om een ambtelijk vertegen-
gers in functie bij de VP
woordiger van Almere aan te wijzen als gevolmachtigd directeur in de VOF IbbA. Deze aanwijzing is verbreed tot de VOF IbbA Ymere en voor de benodigde acties ter uitwerking, zoals het aangaan van samenwerkingsovereenkomst met Ymere.
ambtelijke accountmanagers
Directeur DSO vervult de rol van accountmanager VOF IbbA.
en voorbereiders beleidvoornemens 2015
In 2015 zal een deel van de afspraak voor 150 woningen worden gerealiseerd. Het aantal is nog niet bekend.
financiële positie verbonden
bedragen x € 1 miljoen
partij eigen vermogen
financiële prognose 2014
begroting
prognose
2015
2014
2013
p.m.
p.m.
n.v.t.
jaarrekening
vreemd vermogen
p.m.
p.m.
n.v.t.
resultaat jaarrekening
p.m.
p.m.
n.v.t.
In 2014 worden de financiële prognoses voor de komende jaren in beeld gebracht. Het begrote resultaat is afhankelijk van de spreiding van de 150 IbbA-woningen over de komende jaren.
financieel belang vanuit de
De gemeente Almere en Ymere dragen beiden het risico van de IbbA-startfinancieringen in
gemeente Almere
Nobelhorst. Binnen de grondexploitatie Hout/Noord is een bedrag van € 7.000 per kavel gereserveerd voor maximaal 150 kavels ten behoeve van de gezamenlijke storting in de VOF IbbA Ymere. Al naar gelang de fasering van uitgiften zullen stortingen ten laste van de grondexploitatie worden gebracht. Bij een lagere risicodekking per kavel wordt het verschil in een afzonderlijke voorziening bij de gemeente ondergebracht. Bij een hogere risicodekking per kavel dan de afgesproken € 7.000 per kavel zullen beide partijen voor 50% bijdragen aan dit verschil.
risicobeheersing
Jaarlijks wordt bij de jaarrekening een risicoanalyse gemaakt van de uitwerking van de schuldpositie en de aflossingssituatie en mogelijkheden van leningen aan de deelnemers. Ter afdekking van het risico staat de risicovoorziening. De accountant toetst onder meer deze gegevens inclusief de risicoanalyse bij de controle op de jaarrekening van de VOF IbbA Ymere.
welke informatiestroom is
Wisselend in periodiciteit (drie weken tot maandelijks) worden vergaderagenda en –verslagen
periodiek in 2014 van de VP
ontvangen.
ontvangen?
pag.111 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
12. Kunstgoed B.V. te Almere beherende dienst
Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO)
programma
10. Ruimte wonen en wijken
beleid
De Paviljoens betroffen een tijdelijke opstal staande op een tijdelijke locatie. De Paviljoens zijn ondergebracht in een Kunstgoed BV. In de toekomst zal het gebied (2F7) waarop de Paviljoens staan worden ontwikkeld.
publiek belang bestuurlijk belang
Het exploiteren van 3 paviljoens t.b.v. museum en kantoren “De Paviljoens” (tot medio 2013). De gemeente Almere is 100% aandeelhouder. De administratie wordt gevoerd door KPMG welke ook de jaarstukken verzorgt.
ambtelijke vertegenwoordi-
Ter borging van de kennis en ter voorkoming van extreme kosten is besloten om de directie
gers in functie bij de VP
van de BV te vormen door een ambtelijk vertegenwoordiger van Almere. Het vermijden van conflicterende belangen is geborgd middels de separate accountmanagers functie.
ambtelijke accountmanagers
Directeur DSO vervult de rol van accountmanager voor Kunstgoed B.V.
en voorbereiders beleidsvoornemens 2015
Kunstgoed BV wordt in 2014 opgeheven met een eventuele uitloop naar begin 2015.
financiële positie verbonden
bedragen x € 1 miljoen
begroting
prognose
jaarrekening
2015
2014
2013
eigen vermogen
p.m.
-0,25
p.m.
vreemd vermogen
p.m.
0,25
p.m.
resultaat jaarrekening
p.m.
0
p.m.
partij
financiële prognose 2014
De BV wordt in 2014 geliquideerd. Naar verwachting resteren onvoldoende middelen om de restant geldlening aan de gemeente af te lossen. Hiertoe is in de jaarrekening van de Gemeente Almere een voorziening getroffen.
financieel belang vanuit de
€ 18.151 (inleggeld aandelenkapitaal). Het schuldrestant van de door de BV bij de gemeente
gemeente Almere
opgenomen lening bedraagt nog € 217.981. Ter zekerheid van het negatief eigen vermogen bij liquidatie c.q. de schuldrestant van de lening is een voorziening bij de gemeente opgenomen van € 217.981. Voor de nog af te dekken sloopkosten en om het terrein acceptabel terug te leveren aan het grondbedrijf is een aparte voorziening bij DSO opgenomen van €131.849,-.
risicobeheersing
Niet van toepassing vanaf 2014 i.v.m. overdracht van de Paviljoens aan het Vastgoedbedrijf van gemeente Almere.
welke informatiestroom is
De jaarrekening 2013 inclusief accountantsverklaring is nog niet ontvangen.
periodiek in 2014 van de VP ontvangen?
pag.112 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
13. B.V. Bedrijvenpark Gooise Poort en C.V. Bedrijvenpark Gooise Poort, te Almere beherende dienst
Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO)
programma
10. ruimte wonen en wijken
beleid
In de vennootschap zijn/worden bedrijventerreinen binnen een gedeelte van het Gooise Kant
publiek belang
Realisatie en uitgifte van een gedeelte van het bedrijventerrein Gooise Poort.
gerealiseerd en uitgegeven. bestuurlijk belang
Vanwege subsidietechnische redenen is er sprake van een B.V. en C.V. constructie. De directie van de B.V. wordt gevoerd door de ING. De gemeente Almere is voor 50% vennoot in de C.V. De andere 50% vennoot is ING Vastgoed Ontwikkeling B.V.
beleidsvoornemens 2015
De opheffing van CV en BV vindt eind 2014 plaats. Met eventuele uitloop naar begin 2015.
financiële positie verbonden
bedragen x € 1 miljoen
begroting
prognose
jaarrekening
2015
2014
2013
eigen vermogen
0
0
0,9
vreemd vermogen
0
0
0,1
resultaat jaarrekening
0
0
0
3
n.v.t.
n.v.t.
partij B.V. Bedrijvenpark Gooise Poort
B.V en C.V.
C.V. Bedrijvenpark Gooise Poort eigen vermogen
n.v.t.
vreemd vermogen
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
resultaat jaarrekening
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
financiële prognose 2014
Voor de B.V. worden nog kleine kosten verwacht in 2014 i.v.m. de opheffing.
financieel belang vanuit de
De gemeente Almere neemt voor 50% deel. Het oorspronkelijke ingelegd aandelenkapitaal
gemeente Almere
bedroeg € 1.134.451. Inmiddels zijn via (historische) winstuitkeringen deze middelen weer toegevoegd aan het weerstandsvermogen van de gemeente.
3
De C.V. is in 2013 opgeheven
pag.113 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
14. Ontwikkeling Maatschappij Airport Lelystad Almere (OMALA) N.V. en 15. Ontwikkeling Maatschappij Airport Garden City C.V. beherende dienst
Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO)
programma
10. Ruimte wonen en wijken
beleid
Met de deelname aan OMALA en Airport Garden City geeft Almere uitvoering aan haar economische ambities. Samen met de provincie Flevoland en de gemeente Lelystad, wordt bijgedragen aan een integraal aanbod van bedrijventerreinen binnen de Noordvleugel van Schiphol tot Lelystad. De gemeente Almere, de provincie Flevoland en de gemeente Lelystad zijn allen voor 1/3 deel aandeelhouder van OMALA.
publiek belang
OMALA biedt de mogelijkheid om economische activiteiten en arbeidsplaatsen te realiseren door middel van een bedrijvenpark met unieke vestigingsvoorwaarden, te weten de nabijheid van een luchthaven. OMALA N.V. is de beherend vennoot van de C.V. Airport Garden City.
bestuurlijk belang
De wethouder Economische Ontwikkeling vertegenwoordigt de gemeente Almere in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AvA) van OMALA N.V. waarin wordt gestuurd op basis van de jaarlijks vastgestelde grondexploitatie en jaarplannen.
ambtelijke vertegenwoordi-
Er is geen formele ambtelijke vertegenwoordiging.
gers in functie bij de VP ambtelijke accountmanagers
Het accountmanagement en de advisering aan de bestuurlijke vertegenwoordiger in de N.V.
en voorbereiders
berust bij het hoofd van de afdeling Economische Zaken.
beleidsvoornemens 2015
Eind 2014 wordt het Luchthavenbesluit verwacht waarna de investeringen in de luchthaven Lelystad door Schiphol kunnen beginnen. Er zal, in overleg met alle stakeholders, een aan de actuele situatie aangepast strategisch plan opgesteld worden dat de basis is voor de grex en het jaarplan voor 2015. Hiermee gaan we een nieuwe fase in.
financiële positie verbonden
bedragen x € 1 miljoen
begroting
prognose
jaarrekening
2015
2014
2013
eigen vermogen
nnb
0,2
0,2
vreemd vermogen
nnb
0,1
0,1
niet uit de balans blijkende verplichtingen
nnb
16,5
14,9*
resultaat jaarrekening
nnb
0,0
0,0
partij OMALA N.V.
Airport Garden City C.V. eigen vermogen
nnb
3,0
3,0
vreemd vermogen
nnb
10,9
9.3
nvt
nvt
nvt
nnb
0,0
0,0
niet uit de balans blijkende verplichtingen resultaat jaarrekening
* de niet uit de balans blijkende verplichtingen van de N.V. bestaat uit 4 onderdelen: 1. anterieure overeenkomst m.b.t. infrastructuur, 2. huurovereenkomst, 3. vier leaseovereenkomsten 4. aansprakelijkheid voor schulden OMAGC C.V. financiële prognose 2015
Ieder jaar wordt een nieuwe netto contante waarde doorgerekend op grond van onder meer de te realiseren afzet en de te hanteren verkoopprijzen. De herziene grex 2014 laat een bescheiden positief resultaat zien.
financieel belang vanuit de
Van OMALA N.V. bezit de gemeente Almere 1/3 deel van het aandelenkapitaal, dit is nominaal
gemeente Almere
€ 25.000. Aan Airport Garden City C.V. zijn door gemeente Almere tot op heden (najaari 2014) leningen verstrekt van in totaal € 3.253.000,- miljoen. De leningen passen binnen de door de raad gestelde kaders. Als zekerheid heeft de gemeente Almere 1/3 van de juridisch eigendom van de aangekochte gronden. Het economisch eigendom berust bij de C.V.
risicobeheersing
Door een sterk ontwikkelde cashflow sturing blijven de risico’s beheersbaar. In de grondexploitatie 2014 is een risicoparagraaf opgenomen en in de begroting van OMALA is een risicoreservering opgenomen. Investeringsbeslissingen worden zowel in de Raad van Commissarissen als in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders besproken.
welke informatiestroom is
In het memo Corporate Governance OMALA N.V./C.V. die is vastgesteld bij het aangaan van de
periodiek in 2014 van de VP
samenwerking, zijn concrete afspraken gemaakt over de informatiestroom.
pag.114 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
14. Ontwikkeling Maatschappij Airport Lelystad Almere (OMALA) N.V. en 15. Ontwikkeling Maatschappij Airport Garden City C.V. ontvangen?
De statuten bepalen dat de jaarlijkse vergadering van aandeelhouders binnen zes maanden na afloop van het boekjaar wordt gehouden en zo vaak als de directie, raad van commissarissen of een van de aandeelhouders dit wenst. In 2014 zijn de volgende documenten ontvangen: Jaarrekening 2013 inclusief accountantsverklaring, financiële kwartaalrapportages, herziene grondexploitatie, jaarplan 2015, verslagen bestuurlijk overleg en aandeelhoudersvergaderingen, verslagen van de financiële werkgroep.
16. Technofonds Flevoland B.V. beherende dienst
Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO)
programma
10. ruimte wonen en wijken
beleid
Het verstrekken van risicodragend kapitaal in de vorm van leningen of deelname in aandelenkapitaal aan (door-)startende technologisch gerichte ondernemingen binnen Flevoland. Het Technofonds heeft een revolverend karakter en voorziet in de financieringsbehoefte van bedrijven in een fase van groei en ontwikkeling.
publiek belang
Het nemen van risicodragende participaties ter stimulering van technologisch georiënteerde bedrijven in Almere (en Lelystad, Dronten, Noordoostpolder, Urk) met als doel de structuur van de economie te versterken en te verbreden.
bestuurlijk belang
Er is geen bestuurlijke vertegenwoordiging van de deelnemende gemeenten in het Technofonds.
ambtelijke vertegenwoordi-
Almere heeft een externe vertegenwoordiger aangezocht om deel te nemen aan de Raad van
gers in functie bij de VP
Commissarissen.
ambtelijke accountmanagers
Namens Almere toetst een adviseur van de afdeling Economische Zaken als lid van een investe-
en voorbereiders
ringscommissie waarin ook een extern deskundige zitting heeft, de voorgenomen participaties. Het hoofd Economische Zaken is verantwoordelijk voor de advisering aan het bestuur.
beleidsvoornemens 2015
De werkzaamheden van het Technofonds worden ongewijzigd voortgezet. Het merendeel van de participaties van Technofonds vestigt zich/breidt zich uit in Almere.
financiële positie verbonden
bedragen x € 1 miljoen
begroting
prognose
jaarrekening
2015
2014
2013
eigen vermogen
nnb
11,9
11.9
vreemd vermogen
nnb
0,3
0,3
resultaat jaarrekening
nnb
0,0
1,7
partij
financiële prognose 2014
Er wordt een positief rekeningresultaat verwacht.
financieel belang vanuit de
De gemeente Almere heeft het aandelenkapitaal van € 1.994.867,- ingelegd, zijnde 4330 aande-
gemeente Almere
len B.
risicobeheersing
Het risico is gelijk aan het bedrag van het aandelenkapitaal. Beheer Flevoland Participaties heeft in principe aan elke deelname een geldelijk maximum verbonden. Participaties mogen niet gebruikt worden voor verliesfinanciering. En er zijn regels gesteld aan Beheer Flevoland Participaties (BFP) omtrent het zorgvuldig beheer waaronder ook rendementseisen en continuïteitsvoorwaarden
welke informatiestroom is
Jaarrekening 2013 inclusief accountantsverklaring
periodiek in 2014 van de VP
Voorbereiding en besluitvorming van de investeringscommissie
ontvangen?
Voorbereiding en besluitvorming van de AvA van Technofonds B.V.
pag.115 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
17. Stichting Economic Development Board Almere (EDBA) beherende dienst
Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO)
programma
10. Ruimte wonen en wijken
beleid
Stimuleren innovatieve economische activiteiten binnen de kansrijke clusters in het kader van het programma Economische Ontwikkeling.
publiek belang
bestuurlijk belang
Het opstellen en uitvoeren van de investeringsagenda voor vijf speerpunt sectoren:
ICT & Media
Health & Wellness
Circulaire Economie
Handel & Logistiek
Luchthaven Lelystad
De burgemeester is voorzitter en de wethouder Economische ontwikkeling is lid van de board van de EDBA.
ambtelijke vertegenwoordi-
Er is geen formele ambtelijke vertegenwoordiging in de EDBA. Wel vindt frequent overleg
gers in functie bij de VP
plaats tussen de directeur EDBA en het hoofd EZ.
ambtelijke accountmanagers
Hoofd Economische Zaken is verantwoordelijk voor de advisering aan het bestuur.
en voorbereiders beleidsvoornemens 2015
De uitvoering van de investeringsagenda voor de vijf kansrijke clusters zal worden voortgezet.
financiële positie verbonden
bedragen x € 1 miljoen
begroting
prognose
jaarrekening
2015
2014
2013
eigen vermogen
nnb
1,1
1,1
vreemd vermogen
nnb
0,3
0,3
resultaat jaarrekening
nnb
0,0
0,0
partij
financiële prognose 2014
Een neutraal resultaat.
financieel belang vanuit de
Jaarlijks wordt ten laste van het budget voor Economische Ontwikkeling een bijdrage in de
gemeente Almere
bedrijfsvoering en het investeringsfonds verstrekt.
risicobeheersing
In de subsidiebeschikking zijn eisen gesteld aan de administratieve organisatie van EDBA, aan de financiële verantwoording en de controle daarop. De raad van toezicht ontvangt een periodieke rapportage. Daarbij toetst de raad specifiek op de borging van de inhoudelijke en financiële continuïteit van de stichting.
welke informatiestroom is
Jaarrekening inclusief accountantsverklaring
periodiek in 2014 van de VP
Verslagen van de boardvergaderingen.
ontvangen?
Twee maal per jaar wordt de gemeenteraad geïnformeerd over de bereikte resultaten en de voornemens.
pag.116 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
18 Jeugd Floriade beherende dienst
DSO
programma
10. Ruimte wonen en wijken
beleid
Bidbook Floriade
publiek belang
Het publieke belang is om jongeren op aansprekende wijze te laten kennismaken met de tuinbouwsector en het stimuleren van ondernemerschap bij jongeren (bijvoorbeeld via lesprogramma's en/ of projecten op scholen/universiteiten) op het gebied van cultuur, duurzaamheid, natuur, sport, gezondheid en gemeenschappelijkheid in relatie tot de tuinbouw alsmede grensverleggend denken over deze onderwerpen. Langs de weg van een jaarlijks talentenprogramma Urban Greeners een jongerenbeweging op gang te brengen door en voor jongeren om mee te bouwen in verschillende vormen met de Floriade- organisatie aan de stad van de toekomst en wereldtuinbouwtentoonstelling Floriade 2022 Almere.
bestuurlijk belang
Er zijn vijf foundigspartners betrokken waarvan Almere er een is. Naar alle waarschijnlijk zullen alle partijen voor 20% aansprakelijk worden.
ambtelijke vertegenwoordi-
Er zullen 5 bestuurleden worden aangesteld, namens gemeente Almere zal dit Wethouder
gers in functie bij de VP
Peeters zijn.
ambtelijke accountmanagers
Projectdirecteur DSO vervult de rol van accountmanager.
en voorbereiders beleidsvoornemens 2015
In 2014 gaat het programma van start met de eerste lichting Urban Greeners. Elk jaar tot en met de Floriade 2022, werken de Urban Greeners vanuit een talentenprogramma voor jongeren tussen de 15-30 jaar: een groep van tien ondernemers, designers, technici, bloggers, filmmakers, tuiniers, kunstenaars en andere creatieven met grootse plannen. Een online en offline verzamel- en werkplaats voor duurzame initiatieven, start-ups en innovatieve projecten en een groep jongeren die een bredere kring jongeren gaat inspireren. Welke projecten de Urban Greeners precies gaan doen, staat nu nog niet vast. Daar gaan de Urban Greeners zelf invulling aan geven. Het model werkt als een olievlek waarbij het doel is om in 2017/2018 een wereldevent te organiseren: een zogenaamde JeugdFloriade. In 2022 vinden we de talenten van nu op aansprekende functies in binnen- en buitenland, in het bedrijfsleven, op universiteiten, in de culturele sector of bijvoorbeeld als eigenaar van een onderneming etc. De Urban Greeners hebben in 2022 een groot alumni-netwerk dat zich inzet voor de Floriade.
financiële positie verbonden
bedragen x € 1 miljoen
begroting
partij
financiële prognose 2014
prognose jaarrekening
2015
2014
2013
eigen vermogen
nnb
nnb
nvt
vreemd vermogen
nnb
nnb
nvt
resultaat jaarrekening
nnb
nnb
nvt
De stichting word in de tweede helft 2014 opgericht (ws. oktober), per omgaande zijn nog geen financiële rapportages beschikbaar.
financieel belang vanuit de
De gemeente Almere zal na oprichting van de stichting een bijdrage van €32.500,- + ambte-
gemeente Almere
lijke inzet leveren voor de basisorganisatie van de Verbonden Partij. Voor 2015 en verder zal in het najaar van 2014 een geactualiseerde Floriade begroting opgesteld worden waar de bijdragen aan de stichting in opgenomen zullen worden.
risicobeheersing
De beoogde entiteit Stichting JeugdFloriade is door de risicomanager getoetst aan Nota Verbonden Partijen en akkoord bevonden. Jaarlijks wordt 2 keer een Founding Partnersdag georganiseerd.
welke informatiestroom is
Maandelijks wordt er een nieuwsbrief verstuurd. De eerste jaarrekening wordt begin 2015
periodiek in 2014 van de VP
verwacht.
ontvangen?
pag.117 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
19. ALLiander N.V. beherende dienst
Stafdienst Bedrijfsvoering (SBV)
programma
12 Financiën en bedrijfsvoering
beleid
De zorg voor een continue en betaalbare stroomvoorziening door middel van een goedlopend netwerkbedrijf.
publiek belang
Alliander is een netwerkbedrijf. Volgens de wet moeten netwerkbedrijven in publieke handen blijven. De bevoegdheden van de aandeelhouders zijn beperkt, mede vanwege de uitgebreide bevoegdheden van de Energiekamer, die onder andere de tarieven vaststelt. Ook zijn bij wet financiële normen vastgelegd over de minimale solvabiliteit alsmede beperkingen in de dividenduitkeringen. De aandeelhouders stemmen onder meer over het beloningsbeleid.
bestuurlijk belang
De wethouder nutsbedrijven vertegenwoordigt de gemeente Almere in de Algemene vergadering van Aandeelhouders (AvA). De gemeente Almere heeft 794.720 aandelen, een aandelenbelang van 0,581%. N.v.t.
ambtelijke vertegenwoordigers in functie bij de VP ambtelijke accountmanagers
Een medewerker van de afdeling juridische zaken neemt deel aan het Platform NuVAL waarin
en voorbereiders
klein-aandeelhouders overleg hebben en tezamen kennis uitwisselen en standpunten bepalen. Tevens is deze medewerker lid van de stuurgroep van het platform die onder meer de vergaderingen voorbereid. De ambtelijke voorbereiding van de aandeelhoudersvergaderingen wordt gedaan door dezelfde medewerker van de afdeling juridische zaken en een medewerker van de afdeling financiën.
beleidsvoornemens 2014/2015
Alliander wil graag schaalvergroting toepassen om kostenreductie te bereiken. Gedacht wordt over het groeien binnen Duitsland. Aandeelhouders hebben echter aangegeven dat Alliander eerst alle mogelijkheden binnen Nederland dient te onderzoeken.
Financiële positie verbonden
bedragen x € 1 miljoen
partij
begroting
prognose
jaarrekening
2015
2014
2013
eigen vermogen
3.375
vreemd vermogen
4.173
resultaat jaarrekening financiële prognose 2014
288
In het hoofdstuk strategie en beleid van de jaarrekening geeft Alliander een schets van de maatschappelijke waardecreatie; marktontwikkelingen; missie, visie & strategie en de lange termijn doelen voor stakeholders. Als uitwerking van de strategische doelstellingen voor de aandeelhouders en investeerders streeft Alliander er naar om een financieel gezond bedrijf te zijn, dat in staat is om haar financiële en maatschappelijke doelstellingen ter realiseren. Er wordt gestreefd naar een redelijk rendement op het geïnvesteerd vermogen. De inkomsten van Alliander zijn weinig risicovol. Wel zullen naar verwachting vanaf 2014 de tarieven dalen en zal de winst van Alliander dientengevolge naar beneden moeten worden bijgesteld. Dit heeft effect op het dividend, op grond hiervan hebben wij bij de voorjaarsnota de ramingen neerwaarts aangepast.
financieel belang vanuit de
De aandelen worden aangehouden vanwege de wettelijke bepalingen. Er wordt jaarlijks divi-
gemeente Almere
dend ontvangen. De waardering van de aandelen is op verkrijgingprijs. Almere bezit 794.270 aandelen; zijnde 0,581% van de aandelen welke op de balans gewaardeerd staan voor een bedrag van € 40.000. In 2013 is € 432.000 dividend ontvangen. Vanaf 2014 wordt een structurele dividenduitkering verwacht van € 441.000.
risicobeheersing
N.v.t.
welke informatiestroom is
Door Alliander wordt ieder jaar een jaarrekening toegestuurd. Voor de aandeelhoudersverga-
periodiek in 2014 van de VP
deringen worden de uitnodiging en de stukken ontvangen. Ook tussentijds houdt Alliander de
ontvangen?
gemeente op de hoogte.
pag.118 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
20. Vitens N.V. beherende dienst
Stafdienst Bedrijfsvoering (SBV)
programma
12 Financiën en bedrijfsvoering
beleid
De zorg voor een continue, betaalbare, betrouwbare en duurzame watervoorziening.
publiek belang
De drinkwaterbedrijven mogen van de wetgever niet geprivatiseerd worden en dienen in overheidshanden te blijven. De gemeente is grootaandeelhouder van Vitens N.V. en is daarom direct vertegenwoordigd in de Commissie van Aandeelhouders. De aandeelhouders hebben, binnen de wettelijke bepalingen terzake, relatief veel zeggenschap in de jaarlijkse vaststelling van de tarieven, de investeringen en de dividenduitkeringen. De aandeelhouders hebben tevens zeggenschap over het beloningsbeleid.
bestuurlijk belang
De wethouder nutsbedrijven vertegenwoordigt de gemeente Almere in de Algemene vergadering van Aandeelhouders (AvA) en neemt deel in de commissie van aandeelhouders omdat Almere grootaandeelhouder van Vitens is. De gemeente Almere heeft een aandelenbelang van 6,34%.
ambtelijke vertegenwoordi-
N.v.t.
gers in functie bij de VP ambtelijke accountmanagers
De ambtelijke voorbereiding voor onder meer de aandeelhoudersvergaderingen wordt ver-
en voorbereiders
zorgd door een medewerker van juridische zaken en een medewerker van de afdeling financien. Een medewerker van juridische zaken gaat ook naar de ambtelijke voorbereiding van de commissie van aandeelhouders.
beleidsvoornemens 2014 /2015 De harmonisatie van het capaciteits- en het variabel tarief is gestart in 2009 en zal in 2015 afgerond zijn. financiële positie verbonden
bedragen x € 1 miljoen
begroting
prognose
jaarrekening
2015
2014
2013
partij eigen vermogen vreemd vermogen resultaat jaarrekening financiële prognose 2014
438,8 1.273,5 39,3
Vitens geeft geen prognose af voor bedrijfsresultaat en dividend. Almere ontvangt dividend na vaststelling van de jaarrekening in de AvA.
financieel belang vanuit de
De aandelen worden aangehouden vanwege de wettelijke bepalingen. Er wordt jaarlijks divi-
gemeente Almere
dend ontvangen. De waardering van de aandelen is op verkrijgingprijs. Almere bezit sedert juli 2012 366.175 aandelen zijnde een 6,34%-belang welke op de balans gewaardeerd staan voor een bedrag van € 15.197.000. In 2013 is € 941.000 dividend ontvangen. Vanaf 2014 wordt een structurele dividenduitkering verwacht van € 959.000.
risicobeheersing
N.v.t.
welke informatiestroom is
Door Vitens wordt ieder jaar een jaarrekening toegestuurd. Voor de aandeelhoudersvergade-
periodiek in 2014 van de VP
ringen worden de uitnodiging en de stukken ontvangen.
ontvangen?
pag.119 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
21. NUON Energy N.V. Arnhem beherende dienst
Stafdienst Bedrijfsvoering (SBV)
programma
12 Financiën en bedrijfsvoering
beleid
Het aandeelhouderschap in Nuon Energy loopt af. Nuon Energy is overgenomen door Vattenfall. De aandelen worden in tranches overgedragen aan Vattenfall waarbij de laatste tranche in juli 2015 zal worden overgedragen. Op 1 juli 2013 is het belang van Vattenfall uitgebreid naar 79% van de aandelen en Vattenfall is daarmee inmiddels de meerderheidsaandeelhouder en heeft daarmee de meerderheid in de zeggenschap. De resterende 21% is nu nog in handen van gemeenten en provincies. Sinds 1 januari 2014 is Vattenfall georganiseerd in twee eenheden: een Scandinavische eenheid en een Continental/UK eenheid.
publiek belang
In de energiesector zijn de productie en de levering van energie afgesplitst van de netwerken. De productiebedrijven concurreren met elkaar. Naar de visie van de rijksoverheid worden de publieke belangen voldoende geborgd door Europese en nationale wetgeving en door toezicht van de Energiekamer. Privatisering werd daardoor mogelijk en toezicht door de lokale overheid wordt steeds minder belangrijk.
bestuurlijk belang
De wethouder nutsbedrijven vertegenwoordigt de gemeente Almere in de Algemene vergadering van Aandeelhouders (AvA). Tot juli 2015 is de gemeente Almere nog aandeelhouder in Nuon Energy. De rol van de aandeelhouders spitst zich nu vooral toe op het controleren van de afspraken die zijn gemaakt in de koopovereenkomst en het toezicht op het naleven van deze afspraken door de Stichting Nuon Energy Public Assurances. N.v.t.
ambtelijke vertegenwoordigers in functie bij de VP ambtelijke accountmanagers
Een medewerker van de afdeling juridische zaken gaat naar het Platform NuVAL waarin
en voorbereiders
klein-aandeelhouders overleg hebben en tezamen kennis uitwisselen en standpunten bepalen. Tevens is deze medewerker lid van de stuurgroep van het platform die onder meer de vergaderingen voorbereid. De ambtelijke voorbereiding voor onder meer de aandeelhoudersvergaderingen wordt gedaan door een medewerker van de afdeling juridische zaken en een medewerker van de afdeling financiën.
beleidsvoornemens 2014/2015
N.v.t.
financiële positie verbonden
bedragen x € 1 miljoen
begroting
prognose
jaarrekening
2015
2014
2013
partij eigen vermogen
2.922
vreemd vermogen resultaat jaarrekening financiële prognose 2014
nb -/- 419
De N.V. geeft geen prognose of begroting af voor het respectievelijk lopend boekjaar en komend boekjaar. Almere ontvangt dividend na vaststelling van de jaarrekening in de AvA. Er wordt een gegarandeerd dividend van 2% uitgekeerd.
financieel belang vanuit de
De gemeente Almere heeft momenteel nog 166.891 aandelen met een waarde van
gemeente Almere
€ 12.032.841. In 2013 is € 241.000 dividend ontvangen. In 2014 wordt er tevens een dividenduitkering verwacht van€ 241.000. In juli 2015 vindt de laatste tranche plaats van de overdracht van de aandelen van Nuon energie naar Vattenfall, hiermee stopt het aandeelhouderschap in Nuon energie. In 2015 zal, voor het aandeelhouderschap in het eerste half jaar, nog € 120.000 aan dividend worden ontvangen.
risicobeheersing
N.v.t.
welke informatiestroom is
Door Nuon/Vattenvall wordt ieder jaar een jaarrekening toegestuurd. Voor de aandeelhou-
periodiek in 2014 van de VP
dersvergaderingen worden de uitnodiging en de stukken ontvangen. Ook tussentijds houdt
ontvangen?
Nuon de gemeente op de hoogte.
pag.120 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
22. Bank Nederlandse Gemeenten N.V. (BNG) Beherende dienst
Stafdienst Bedrijfsvoering (SBV)
Programma
12 Financiën en bedrijfsvoering
Beleid
De BNG is de huisbank van de gemeente Almere. Almere is voornamelijk klant van de BNG en in zeer geringe mate aandeelhouder. Grootaandeelhouder met 50% aandelen is de Staat der Nederlanden. De andere 50% is in handen van Nederlandse provincies en gemeenten.
Publiek belang Bestuurlijk belang
Behouden van toegang tot geld- en kapitaalmarkt (financiële markten). De wethouder Financiën vertegenwoordigt de gemeente Almere in de Algemene vergadering van Aandeelhouders (AvA). De gemeente Almere heeft 0,006% van de aandelen en bijbehorend stemrecht.
Ambtelijke vertegenwoordi-
N.v.t.
gers in functie bij de VP Ambtelijke accountmanagers
Vanuit de afdeling Treasury wordt de wethouder Financiën geadviseerd.
en voorbereiders Beleidsvoornemens 2014 en/of Medio december 2013 is de “regeling schatkistbankieren decentrale overheden “ in werking relevante gebeurtenissen 2014 getreden. Dit houdt in dat decentrale overheden verplicht zijn om hun overtollige middelen aan te houden bij de Staat de Nederlanden. De invoering van deze regeling heeft nadelige consequenties voor BNG Vermogensbeheer (dochter), dat beleggingsdiensten aanbiedt aan decentrale overheden. Voor de gemeente Almere heeft de invoering beperkt consequenties, daar zij niet over creditgelden beschikt. Beleidsvoornemens 2015
N.v.t.
Financiële positie verbonden
bedragen x € 1 miljoen
partij
begroting
prognose
2015
2014
jaarrekening 2013
eigen vermogen
3.430
vreemd vermogen
127.721
resultaat jaarrekening Financiële prognose 2014
282
De BNG verwacht dat de nieuwe langlopende kredietverlening in 2014 op een met 2013 vergelijkbaar niveau zal uitkomen, als gevolg van een grote vraag naar herfinanciering van bestaande leningen. Het renteresultaat over 2014 zal mede door de aanhoudend lage lange rentetarieven naar verwachting licht lager uitkomen dan over 2013. Het resultaat financiële transacties zal ook in de nabije toekomst gevoelig blijven voor de mate van economisch herstel binnen de eurozone. Gezien de aanhoudende onzekerheden acht de bank het niet verantwoord een uitspraak te doen over de nettowinst 2014.
Financieel belang vanuit de
totaal aantal aandelen
gemeente Almere
aandelen Almere
55.690.720 3.432
Almere bezit 0,006% van de aandelen welke op de balans gewaardeerd staan voor een bedrag van € 8.580. In 2014 is € 4.359 dividend ontvangen. Risicobeheersing
N.v.t.
Welke informatiestroom is
Jaarrekening 2013 inclusief accountantsverklaring.
periodiek in 2014 van de VP
Halfjaar cijfers 2014.
ontvangen?
pag.121 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
..
Gemeentelijke ombudsman
Beherende dienst
Stafdienst Bedrijfsvoering (SBV)
Programma
Dienstverlening
Beleid
Tweedelijns klachtbehandeling
Publiek belang
Als de burger het niet eens is met de behandeling van zijn klacht door Almere dan kan hij een verzoekschrift indienen bij de ombudsman.
Bestuurlijk belang
Hoofdstuk 9 van de Algemene wet bestuursrecht verplicht elke gemeente om zich aan te sluiten bij een ombudsvoorziening.
Ambtelijke vertegenwoordi-
Afdelingsmanager JZ en centrale klachtencoördinator (valt ook onder JZ) zijn eerste contact-
gers
personen van de ombudsman.
Ambtelijke accountmanagers
Afdelingsmanager JZ is accountmanager en adviseert samen met centrale klachtencoördina-
en voorbereiders
tor het bestuur over zaken aangaande de ombudsman.
Beleidsvoornemens 2014 en/of De (nieuwe) ombudsman zet in op preventie van klachten en geeft invulling aan zijn nieuwe relevante gebeurtenissen 2014 wijze van werken -van onder naar boven-, en zal dan ook i.t.t. tot zijn voorgangers niet/minder (formele) (eind)rapporten uitbrengen. Zo heeft hij in 2014 op ambtelijk niveau intervisiegesprekken, rondetafelgesprekken en evaluatiegesprekken georganiseerd. Daarnaast zal hij workshops “Leren van klachten” organiseren en per kwartaal rapporteren aan en overleg plegen met SBV/JZ. Beleidsvoornemens 2015
Zie 2014.
Financiële positie verbonden
bedragen x € 1 miljoen
begroting
prognose
jaarrekening
2015
2014
2013
eigen vermogen
N.B.
N.B.
0,05
vreemd vermogen
N.B.
N.B.
0,05
resultaat jaarrekening
N.B.
N.B.
-/- 0,1
partij
Financiële prognose 2014 in
Voor het budget voor de gemeentelijke ombudsman is geen bezuinigingsopdracht van toepas-
relatie tot bezuinigingsop-
sing.
drachten Financieel belang vanuit de
De Almeerse jaarbijdrage aan de ombudsman bestaat uit een vast component (100 klachten à
gemeente Almere
€ 500,- = € 50.000,-) en een variabel component bij overschrijding van het aantal van 100 per 5 klachten à 500 per klacht.
Welke informatiestroom is
Jaarrekening 2013
periodiek in 2014 van de ge-
Begroting 2015
meentelijke ombudsman
(Jaarverslag 2013 (inhoudelijk verslag) nog te ontvangen)
ontvangen?
pag.122 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
15 Bestedingsplan Groot Onderhoud en Vervangingen 2015 De beheeropgaven voor de gebieden in 2015 Inleiding In de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen van de programmabegroting 2015 is op hoofdlijnen inzicht gegeven in de beschikbare budgeten voor groot onderhoud en vervangingsinvesteringen. In dit bestedingsplan groot onderhoud en vervangingsinvesteringen 2015 staan per gebied de projecten beschreven die uit de beheer en onderhoudsbudgeten 2015 worden bekostigd. Doelen Voor de fysieke openbare ruimte hebben wij de volgende doelen voor ogen: Wij willen méér als partner samenwerken met de inwoners en ondernemers. Daarvoor gaan we het zelf-organiserend vermogen van inwoners en ondernemers stimuleren. Dit doen we door het aanjagen, faciliteren en aanmoedigen van initiatieven. Wij streven naar een meer evenwichtige bevolkingsopbouw. Daarvoor stimuleren wij meer dynamiek/versterking in de doorstroming en de instroom. De staat van de openbare ruimte is hiervoor een cruciaal onderdeel. Basis op orde via groot onderhoud in de openbare ruimte en woningverbeteringen. Algemeen De extra beschikbaar gestelde middelen in 2015 bedragen € 0,9 miljoen. Deze middelen worden ingezet voor ingrepen ‘op straat’. Hierdoor kunnen in 2015 de volgende (extra) projecten doorgang vinden: fietspaden Fongerspad, Kollingpad; verlichting Kerkhofpad; vervangen Archerbrug Atlantisstrand; verlichting Kruidenwijk; waterterras/openlucht theater Watercypresstraat Parkwijk; verwijderen Dukdalfbrug De Vaart; vervangen voetpaden Beigepad, Pigmenthof, Prismastraat, Pigmentstraat Regenboogbuurt; stationsgebied Centrum De uitwerking van deze projecten is in de toelichting bij de deelgebieden opgenomen
Almere Haven/Hout Karakter van het gebied Almere Haven heeft bijzondere kwaliteiten zoals de ligging, het dorpse karakter en het vele groen. Het is ook het oudste stadsdeel en heeft als eerste te maken met verarming en vergrijzing van de bevolking. Ook het groen wordt ouder en de bomen groter. Wij richten ons de komende jaren op het verstevigen van de positie als stadskern aan het Gooimeer en de zelfredzaamheid van de bewoners van Almere Haven. De eerste bewoners van Almere wonen vaak nog steeds in Almere Haven. In de begintijd van Almere Haven waren dat gezinnen met jonge kinderen. De kinderen zijn nu vaak allang het huis uit en de ouders van toen zijn toe aan een ander type woning. De doorstroming van ouderen in Almere Haven is echter minimaal. Almere Hout is daarentegen relatief jong en nog volop in ontwikkeling. Toch kent dit deelgebied locaties van dezelfde leeftijd als Almere Haven.
pag.123 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Programma In het gebiedsprogramma Almere Haven staan concrete doelen uitgewerkt waar Almere Haven de komende vijf tot tien jaar voor staat. Een van de doelen is om een beweging op gang te brengen voor het in de binnenring realiseren van woningen voor ouderen en kleine huishoudens uit de buitenring, zodat er doorstroming richting de binnenring ontstaat. Eerdere afspraken zoals bijvoorbeeld over ‘Boshart’(omgeving stadslandgoed Kemphaan) hebben effect op het vrij beschikbare deel van het budget. Dit vrij te besteden deel van het budget gaat naar de ontwikkeling van de binnenring. Daarnaast worden door samenwerking met veel verschillende partijen als woningbouwcorporaties, Zorggroep, Almeerse Scholen groep, Politie, de Schoor, enzovoort overlast, armoede en vereenzaming preventief tegengegaan. Zoals in de tabel ‘Programma 2015 Almere Haven’ is weergegeven is € 4,5 miljoen beschikbaar voor het onderhoudsprogramma in Almere Haven. Hiervan is € 2,9 miljoen belegd met de reeds lopende verplichtingen inzake groot onderhoud woonwijken Werven, Marken, Hoven, Grienden en de kosten voor Programmering/beleid en advisering. Hierna resteert er nog € 1,6 miljoen voor overweegbare projecten. Om de doelen te realiseren is inventarisatie gedaan- met input vanuit het gebied. Deze inventarisatie leverde voor Almere Haven in eerste instantie een programma op van ca. € 3,8 miljoen. Binnen dit programma heeft een heroverweging plaatsgevonden om binnen het budgettair kader te blijven. De projecten die niet worden uitgevoerd zijn onder de tabel nader toegelicht
Uitwerking deelgebieden Binnenring Groot onderhoud wijken Met de groot onderhoud projecten in de wijken De Hoven en De Werven willen we komend jaar de kwaliteit van de openbare ruimte in deze wijken weer op peil brengen. De gebieden worden onder andere in samenspraak met Alliantie en Ymere aangepakt. Bedoelde wijken maken onderdeel uit van het programma in de Binnenring van Almere Haven. We verwachten met deze aanpak dat de wijken aantrekkelijker worden voor doorstroming uit andere wijken en instroom van nieuwe bewoners
Meenten en Grienden Bestrating en asfalt Na een oordeel vanuit zowel de interne technische vakkennis als vanuit externe partijen zijn uit veiligheidsoverwegingen de fietspaden in en langs deze wijken opgenomen. Wij gaan vooral de doorgaande routes renoveren. Hiermee wordt in 2015 veiliger gebruik van delen van dit gebied en het houden van evenementen mogelijk gemaakt. In 2015 kijken wij of in 2016 en volgende jaren ook de overige fietspaden gerealiseerd kunnen worden.
De Kemphaan Bestrating en asfalt Wij hebben op februari 2012 besloten dat Stadsbeheer voor een bedrag van € 626.000 werkzaamheden realiseert aan het Michauxpad, Kemphaanpad en Braambergen. Dit project betreft een besluit van de gemeenteraad en wordt tevens mede gefinancierd via een IFA- subsidie voor de Kemphaan. Het genoemde bedrag is een onderdeel van de cofinanciering die benodigd is om in aanmerking te komen voor een IFAsubsidie. De realisatie van dit project draagt bij aan de bereikbaarheid en toegankelijkheid van een belangrijk recreatiegebied in Almere (Haven).
pag.124 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Almere Hout Bestrating en asfalt We weten al een tijd dat de Watersnipweg in slechte staat verkeert. Het afgelopen jaar kwamen daar nog diverse meldingen van bewoners en gebruikers over de slechte staat van de weg bij. Weggebruikers zijn door het plaatsen van waarschuwingsborden hierop geattendeerd. Nu is de weg echt aan een opknapbeurt toe. Het budget laat het niet toe om de hele weg op te knappen en daarom gaan we een deel van de Watersnipweg, grenzend aan de woningen en de golfbaan, aanpakken Het overige deel van deze weg wordt opgeknapt aan het einde van de bouwperiode van Nobelhorst.
De Marken Bestrating en asfalt In 2014 wordt, samen met de boswerkzaamheden op bedrijventerrein De Steiger, ook het noordelijk gedeelte van het Kesslerpad aangepakt. In het verlengde hiervan willen we in 2015 het Kesslerpad ten zuiden van volkstuinvereniging Spittershoek ook renoveren. Bij dit gedeelte vertakt deze veelgebruikte fietsroute zich richting verschillende delen van De Marken. De hoofdroute krijgt in 2015 prioriteit, maar vooralsnog worden de vertakkingen niet meegenomen.
Beginbos Groen Onderhoud aan bossen en parken is nodig om de bosgebieden in stand te houden. Het uitstellen hiervan leidt niet direct tot onveilige situaties, maar kan wel leiden tot hogere financiële lasten in de toekomst. Deze lasten worden niet op korte termijn zichtbaar maar meestal pas na 40-50 jaar na de aanplant. Het Beginbos in Almere Haven loopt echter nu reeds kwalitatief verder achter dan verantwoord is. Het onderhoud van het bos heeft een eerdere bezuiniging ondergaan, maar om veiligheidsredenen en om te hoge financiële kosten in de toekomst te vermijden, willen wij de aanpak in 2015 niet langer uitstellen. Tabel Programma 2015 Almere Haven Tabel 15-1 wijk
project: Almere Haven € 4,5 miljoen
lopende verplichtingen
totaal € 2,9 miljoen
GO div. woonwijken
Werven, Marken, Hoven, Grienden programmering/beleid en advisering
overweegbare projecten
totaal € 1,6 miljoen
Almere Hout
vervangen asfalt rijweg en fietspad: Michauxpad, Kemphaanpad en Braambergen.
Almere Hout
vervangen asfalt rijweg: Watersnipweg
Centrum
plaatsen steiger: Sintsteiger Gooimeerdijk
De Grienden
vervangen asfalt fietspad: Fongerspad, Kollingpad en zijpaden
De Marken
vervangen asfalt fietspad: zuidzijde Kesslerpad
De Meenten
plaatsen verlichting fietspad: Kerkhofpad
Overgooi
renoveren afvoersysteem: Waterlandse Tuinen vervangen speelvoorzieningen dunnen: bossen en parken
pag.125 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Wat doen we niet
De Meenten Vervanging houten keerwanden Het vervangen van de houten keerwanden in De Meenten is met één jaar uitgesteld. Door het project naar achteren te schuiven, nemen we een risico dat er in 2015 een calamiteit kan ontstaan. Dit risico wordt als aanvaardbaar beschouwd. De opzichter houdt de situaties nauwlettend in de gaten. Indien nodig worden in geval van een calamiteit op dat moment keuzes gemaakt. Het alternatief om het project in delen uit voeren is door het gebiedsteam overwogen, maar hier is, zowel vanwege het maatschappelijke effect, als uit oogpunt van efficiënt werken, niet voor gekozen.
Oosterdreef Bestrating en asfalt De Oosterdreef is een belangrijke ontsluitingsweg voor Almere Haven. De kans bestaat dat het wegdek door een strenge winter in kwaliteit sterk achteruit gaat. Voor 2015 nemen we een risico dat deze schade zich als gevolg van een zachte winter nog niet zal optreden.
Overige projecten Bestrating en asfalt Op verschillende plekken in Almere Haven worden delen van wegen en asfaltpaden niet aangepakt. Het kwaliteitsverlies van deze elementen is nog net acceptabel en vormt daardoor voor 2015 nog geen prioriteit. De mogelijkheid bestaat dat bij verslechtering van de verharding, bijvoorbeeld door een strenge winter, in 2015 plaatselijke herstelwerkzaamheden verricht moeten worden. Tevens bestaat de mogelijkheid dat er meer meldingen kunnen binnenkomen. De fietspaden voor de overige routes schuiven door naar 2016 en/of volgende jaren. Groen Groot onderhoud aan de laanbomen van de Westerdreef en aan verschillende bossen in het kader van bosonderhoud) in Almere Haven wordt in 2015 niet uitgevoerd. Het een jaar uitstellen van deze werkzaamheden is nog verantwoord.
Almere Stad Karakter van het gebied Almere Stad is, onderverdeeld in de deelgebieden Stad West en Stad Oost. Van dit stadsdeel is 66% van het oppervlak bos, water of terrein met een recreatiefunctie. De groenblauwe structuren zoals het Beatrixpark, de Noorderplassen, de Leeghwaterplas en het Weerwater/Lumièrepark zijn beeldbepalend. Het stadsdeel heeft een zeer uitgebreid net van vrije busbanen en dreven die van grote betekenis zijn voor het beheer van de openbare ruimte. Almere Stad heeft 12 wijken waarvan sommige, qua leeftijd, vergelijkbaar zijn met Almere Haven. Stedenwijk, Staatsliedenwijk, Kruidenwijk en Waterwijk zijn gebouwd in de jaren ’70 en ’80 van de vorige eeuw. In deze wijken wonen vooral starters en laag opgeleide burgers. Muziekwijk, Filmwijk, Parkwijk, Verzetswijk en Danswijk zijn ontstaan in de jaren ’90. Literatuurwijk en Tussen de Vaarten zijn gebouwd rond de eeuwwisseling. In Noorderplassen West is na 2000 de bouw van start gegaan. Elke wijk heeft afhankelijk van de leeftijd haar eigen problematiek.
pag.126 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Programma Stad In het gebiedsprogramma Almere Stad staan concrete doelen uitgewerkt waar Almere Stad de komende vijf tot tien jaar voor staat. In totaal is er € 6,5 miljoen beschikbaar voor het onderhoudsprogramma Almere Stad. Zoals in de afzonderlijke tabellen is weergegeven betreft € 4,2 miljoen Almere Stad West en € 2,3 miljoen Almere Stad Oost. Hiervan is € 3,3 miljoen belegd met de reeds lopende verplichtingen inzake groot onderhoud woonwijken Kruidenwijk, Stedenwijk, Muziekwijk (Almere Stad West) en de kosten voor Programmering/beleid en advisering voor Almere Stad West en Stad Oost. Hierna resteert er nog € 3,2 miljoen voor overweegbare projecten. Om de doelen voor Almere Stad te realiseren is er inventarisatie gedaan met input vanuit beide deelgebieden. Deze inventarisatie leverde in eerste instantie een programma op van circa. € 5,5 miljoen. Binnen dit programma heeft een heroverweging plaatsgevonden om binnen het budgettair kader te blijven. De projecten die niet worden uitgevoerd zijn onder de tabellen van Almere Stad West en Stad Oost nader toegelicht
Uitwerking deelgebieden Stad West
Stedenwijk Midden en –Zuid/Muziekwijk Zuid Groot onderhoud wijken Uit de inventarisatie blijkt dat de staat van de openbare ruimte in Stedenwijk slechter is dan in Muziekwijk. Wij hebben besloten om het totale budget te herschikken om zo de noodzakelijke projectvoorstellen in Stedenwijk Midden en -Zuid onder te brengen bij het groot onderhoud. Dit betekent dat groot onderhoud Muziekwijk Zuid in 2015 wel mogelijk blijft.
Overige wijken Groot onderhoud wijken De asfaltwegen in groot onderhoud- gebieden, die te veel op het budget van groot onderhoud drukken, zijn opgenomen in de projectprogrammering van het bestedingsplan voor 2015. Het gaat hier om asfaltwegen en fietspaden, die op dit moment minder veilig zijn voor de gebruikers. In Kruidenwijk behoort de openbare verlichting niet tot de werkzaamheden voor groot onderhoud. Uit onderzoek blijkt dat in Kruidenwijk veel problemen rondom sociale veiligheid, door gebrek aan verlichting zijn ontstaan. Om deze reden hebben wij binnen de stedelijke thema’s een apart budget voor extra verlichting opgenomen in het programma. Kunstwerken Bij de brug in het toekomstige Floriade-gebied, waarvan nog niet duidelijk is of deze blijft bestaan, is als tussenoplossing gekozen voor het aanschaffen van een Baileybrug van Defensie. Verder wordt budget gereserveerd voor de Trekvogelbrug (Lepelaarsplassen). Momenteel is deze brug ten gevolge van de onveilige situatie afgesloten. De Handbalbrug (Stedenwijk) is zo slecht dat deze in zijn geheel moet worden vervangen.
pag.127 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Tabel Programma 2015 Stad West Tabel 15-2 wijk
project: Stadsdeel Stad West € 4,2 miljoen
lopende verplichtingen
totaal € 2,9 miljoen
GO div. woonwijken
Kruidenwijk, Stedenwijk, Muziekwijk Programmering/beleid en advisering
overweegbare projecten
totaal € 1,3 miljoen
Atlantisstrand
vervangen Archerbrug
Kruidenwijk
aanpassen Openbare verlichting fase 2 GO Kruidenwijk
Muziekwijk
vervangen asfalt brugdek van diverse kunstwerken: Hollandsedreef
Noorderplassen
uitvoeren onderhoud 2e Trekvogelbrug nr. 2912
Stedenwijk
herstellen asfalt fietspad: Gorinchemgracht bij Bredabrug
Stedenwijk
herstellen asfalt fietspad: Breukelengracht (Delftstraat en Spakenburgweg)
Stedenwijk
herstellen asfalt fietspad: van Alkmaargracht tot Hinkelbrug
Stedenwijk
herstellen van rijweg: langs Gorinchemgracht bij Rotterdamweg
Stedenwijk
herstellen asfalt: Middelburgweg
Stedenwijk
vervangen Handbalbrug nr. 2012 vervangen speelvoorzieningen Groot Onderhoud Groen Woongebieden Groot Onderhoud Laanbomen
Stad Oost
Waterwijk Sluizen De Leeghwatersluis is toe aan renovatie. Dit jaar is de voorbereiding in de programmering opgenomen. De uitvoering is begin 2016 gepland zodat dit project, wat betreft de uitvoeringsfase, ook opgenomen wordt in de programmering van 2016. Groen Wij hebben besloten groenwerkzaamheden op te nemen in de programmering; het gaat hier om plantvakken die bij het groot onderhoud van Waterwijk niet zijn meegenomen, maar waarvan aanpak in 2015 noodzakelijk is.
Parkwijk Herinrichten waterterras Om tegemoet te komen aan bewonerswensen in het gebied hebben wij besloten het waterterras aan de Watercypresstraat aan de programmering van 2015 toe te voegen. Programmabureau Stad heeft de omliggende paden al geprogrammeerd en zal nu ook een gedeelte van het terras financieren.
pag.128 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Tabel Programma 2015 Stad Oost Tabel 15-3 wijk
project: Stadsdeel Stad Oost € 2,3 miljoen
lopende verplichtingen
totaal € 0,4 miljoen Programmering/beleid en advisering
overweegbare projecten
totaal € 1,9 miljoen
Filmwijk
herstellen asfalt voetpad: Fongerspad
Filmwijk
herstellen asfalt fietspad: Nathalie Woodpad
Filmwijk
herstellen asfalt: Cinemadreef Charley Chaplinweg en David Nivenweg
Parkwijk
aanpassen rotonde binnenstraat: Bongerdstraat
Parkwijk
herinrichten waterterras cq openlucht theater: Watercypresstraat
Parkwijk
vervangen asfalt fietspad: Hoefbladpad
Tussen de vaarten
herstellen asfalt rijweg: Biatlonweg
Verzetswijk
vervangen asfalt fietspad: Humberpad
Waterwijk
renoveren Leeghwatersluis
Waterwijk
vervangen asfalt rijweg: Karperweg
Waterwijk
Groot Onderhoud Groen Woongebieden vervangen speeltoestellen Groot Onderhoud Laanbomen,
Wat doen we niet
Vaartsluisweg Bestrating en asfalt Omdat de Vaartsluisweg niet in stedelijk gebied ligt hebben wij besloten om deze weg niet opnieuw te asfalteren, maar om van een alternatieve verharding te voorzien. Dit kan echter ook doorgeschoven worden naar 2016.
Muziekdreef Bestrating en asfalt De Muziekdreef is bij de afwegingen voor de programmering van 2014 doorgeschoven naar 2015. Wij hebben besloten om deze dreef alleen bij calamiteiten op hotspots aan te pakken en dit via het DVO te regelen. Deze keuze is gemaakt omdat de Muziekdreef, na de verbreding van de Hoge Ring, ook verbreed zal worden.
Steigers en beschoeiingen Onderhouden en vervangen Het onderhoud en vervanging aan de steigers en beschoeiingen van watergangen hebben we doorgeschoven naar 2016.
Almere Buiten: Karakter van het gebied Almere Buiten is in de ontwikkeling gezien het derde stadsdeel van Almere. Almere Buiten kenmerkt zich door haar groene raamwerk met middenin het parkgebied Meridiaan en aan de rand de uitgestrekte Oostvaardersplassen. De Evenaar vormt de ruggengraat waarlangs economische activiteiten een plaats hebben gekregen.
pag.129 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Programma In het gebiedsprogramma Almere Buiten staan concrete doelen uitgewerkt waar Almere Buiten de komende vijf tot tien jaar voor staat. Zoals in de tabel ‘Programma 2015 Almere Buiten’ is weergegeven is € 3,1 miljoen beschikbaar voor het onderhoudsprogramma in Almere Buiten. Hiervan is € 1,1 miljoen belegd met de reeds lopende verplichtingen inzake de kosten voor Programmering/beleid en advisering. Hierna resteert er nog € 2 miljoen voor overweegbare projecten. Om de doelen te realiseren is inventarisatie gedaan met input vanuit het gebied. Deze inventarisatie leverde voor Almere Buiten in eerste instantie een programma op van ca. € 3,5 miljoen. Binnen dit programma heeft een heroverweging plaatsgevonden om binnen het budgettair kader te blijven. De projecten die niet worden uitgevoerd zijn onder de tabel nader toegelicht
Uitwerking deelgebieden De Vaart Bestrating Groenekadeweg, Dukdalfweg, Remmingweg. Genoemde projecten houden allemaal verband met het herstel van bestrating. Omdat het van belang is dat zowel ondernemers als de bezoekers op een veilige en verantwoorde manier hun bestemming bereiken, hebben wij voor deze projecten gekozen. Kunstwerken De Dukdalfbrug is al meer dan één jaar niet bruikbaar. Er is gebleken dat geen last wordt ondervonden van de ingestelde omleiding, mede omdat de afgelopen periode geen meldingen binnengekomen zijn over de omleiding. Door de brug te verwijderen en de route definitief te schrappen wordt invulling gegeven aan het verminderen(kwantiteit) van het te beheren areaal. Het is belangrijk dat er binnenkort gestart wordt met de werkzaamheden.
Faunabuurt Bestrating en asfalt Spoorbaanpad (thv Hagedisstraat), Johnsonpad en Gerrit Schultepad. Op voornoemde locaties moet herstel van bestrating en asfalt plaatsvinden. Van deze paden en wegen wordt intensief gebruik gemaakt; het is daarom van belang dat bewoners op een veilige en verantwoorde manier hier gebruik van kunnen maken. Groen Vosplantsoen, Ocelotplantsoen en Ocelotstraat. Op voornoemde locaties moet beplanting verwijderd worden én grondverbetering plaatsvinden. De locaties verkeren in zeer slechte staat. Dit geeft een verloederd straatbeeld. Tevens is gebleken dat de aanblik van slecht uitziende plantvakken leidt tot meer zwerfvuil en slechter onderhoud van privétuinen.
Centrum/Hoofdstedenbuurt Bestrating en asfalt Torontoweg, Romeweg en Bostonweg. Genoemde projecten houden allen verband met het herstel van bestrating. Omdat de herontwikkeling in het winkelgebied van het centrum nog steeds niet is afgerond, is er in 2015 geen project voorzien. Bij een vorige groot onderhoudsronde zijn genoemde woonstraten in het centrum niet meegenomen, zodat de overgang naar deze naastgelegen gebieden, qua beeld, nu erg groot is. Door deze straten in 2015 op te pakken, wordt dit verschil verkleind.
pag.130 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Regenboogbuurt Bestrating en asfalt Beigepad, Pigmenthof, Pigmentstraat en Prismastraat, Op deze locaties moet ophoging van de bestrating plaatsvinden. Dit heeft al plaatsgevonden in de Cremestraat, waardoor het contrast met deze straten nu erg groot is. Dit komt ook tegemoet aan de bewoners die hierover al vele meldingen hebben gedaan.
Oostvaardersbuurt, Molenbuurt en Landgoederenbuurt Groen Op verschillende locaties in deze wijken bevinden zich plantsoenen die in zeer slechte staat verkeren. Dit geeft een verloederd straatbeeld. Tevens is gebleken dat de aanblik van slecht uitziende plantvakken leidt tot meer zwerfvuil en slechter onderhoud van privétuinen.
Hoofdstedenbuurt Water Wij hebben we ervoor gekozen om dit project verwijderen huidige beschoeiing en aanbrengen van nieuwe beschoeiing met andere materialen over diverse jaren te verdelen en hiermee in 2015 te starten bij de Moskoustraat /Pirellipad.
pag.131 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Tabel Programma 2015 Almere buiten Tabel 15-4 wijk lopende verplichtingen GO woonwijken
project: Almere Buiten € 3,1 miljoen totaal € 1,1 miljoen Bloemenbuurt Programmering/beleid en advisering
overweegbare projecten
totaal € 2 miljoen
Bloemenbuurt
herstellen asfalt fietspad: Paardenbloempad
Bloemenbuurt
verwijderen laanbomen: Jasmijnstraat
Bloemenbuurt
wortelopdruk: Rosarium
Bouwmeesterbuurt
vervangen asfalt fietspad: Rietveldpad
Bouwmeesterbuurt
herstellen rijweg: Dudokstraat
De Vaart
verwijderen: Dukdalfbrug
De Vaart
herstellen rijweg: Groenekadeweg
De Vaart
herstellen asfalt rijweg: Dukdalfweg en Remmingweg
Hoofdstedenbuurt
verwijderen beschoeiing en aanbrengen nieuwe: Pirellipad tot Spoorbaanpad nabij Moskoustraat
Eilandenbuurt
verwijderen banken + 6 extra parkeerplaatsen: Curacaostraat
Faunabuurt
herstellen asfalt fietspad en betontegels: Spoorbaanpad t.h.v. Hagedisstraat huisnr. 1 t/m 35
Faunabuurt
herstellen asfalt fietspad: Johnsonpad
Faunabuurt
herstellen asfalt fietspad: Gerrit Schultepad onder Buitenhoutsedreef
Faunabuurt
verwijderen beplanting, grondverbetering en nieuw plantsoen: Vosplein,Ocelotplantsoen,Ocelotstraat
Hoofdstedenbuurt
herstellen asfalt rijweg: Torontoweg
Hoofdstedenbuurt
vervangen asfalt rijweg en opnieuw betegelen paden: Bostonweg en Romeweg
Landgoederenbuurt
herstellen rijweg: Hofstedestraat; Springendallaan, Twickellaan, Zuylesteinstraat
Landgoederenbuurt
rooien plantsoen: Singravenstraat, Breckelenkampstraat
Molenbuurt
verwijderen bomen, planten nieuwe bomen en plantgatverbetering (nieuwe bomenstructuur)
Oostvaardersbuurt
vervangen beplanting: diverse hofjes
Poldervlak
herstellen inritten en trottoirs opnieuw betegelen
Poldervlak
vervangen asfalt fietspad: Poldervlakpad
Regenboogbuurt
vervangen voetpaden: Beigepad, Pigmenthof, Prismastraat, Pigmentstraat
Regenboogbuurt
aanbrengen nieuwe bomenstructuur
Regenboogbuurt /
opnemen grasstenen en vervangen door gidslijntegel: Evenaar/Atlasdreef
Seizoenenbuurt Seizoenenbuurt
wijzigen langsparkeren in haaksparkeren: Novemberstraat
Stripheldenbuurt
wijzigen half verharding in elementenverharding: Obelixstraat
Sieradenbuurt
verwijderen taludgras en bodemdekker planten: Sieradenweg (Geluidswal) vervangen asfalt fietspad: Buitenhoutsedreef vervangen speeltoestellen
pag.132 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Wat doen we niet Hieronder volgt een opsomming van projecten waarbij wij de keuze hebben gemaakt om ze uit te stellen dan wel te splitsen. Het gevolg is dat omstandigheden de komende periode verslechteren en de kosten voor uitvoering daardoor oplopen. We zijn ons bewust van de mogelijke risico’s die het uitstellen van enkele projecten met zich mee brengt.
Doe Mere, Fietspad Evenaar, Goscinnypad, Derkinderenpad, Linnaeusweg, Jaap Edenpad, Leguaanstraat, Staalstraat en Molenbuurtpark. Bestrating en asfalt De reden voor het vervallen van deze projecten voor dit jaar is dat het hierbij paden betreft, die minder intensief gebruikt worden of waarvan we, via het uitvoeren van kleine reparaties, een grotere aanpak nog even kunnen uitstellen.
Diverse plantsoenen Sieradenbuurt, Maldivenweg, Samoastraat; Molenbuurt bomenstructuur aanpakken (gesplitst), Oostvaardersbuurt hofjes aanpakken (gesplitst). Groen De reden voor het laten vervallen van deze projecten voor dit jaar is dat deze locaties er minder slecht aan toe waren dan de wel gekozen projecten. Daarnaast hebben we ervoor gekozen om enkele projecten te splitsen en over diverse jaren te verdelen.
Vervangen beschoeiing diverse plekken Pirellipad t/m Diadeemstraat Water Uitgesplitst project over een aantal jaren (2016 e.v.)
Almere Centrum Karakter van het gebied Almere Centrum is het geografische en functionele middelpunt van Almere. Almere Centrum is nog steeds in ontwikkeling. Terwijl de ambities van de afgelopen jaren (‘Next Level’) nog verder vorm krijgen, dienen nieuwe ambities zich al aan. Het centrum is het visitekaartje van de stad en medebepalend voor het imago van Almere. Het centrum wil de springplank zijn van waaruit de Floriade 2022 een plek gaat krijgen in de stad. Programma Specifiek voor centrum houden de opgaven verband met: ‘Next Level’: Kloppend hart van Almere Het nog in ontwikkeling zijnde plan ‘Centrum 22’: Poort naar de Floriade Verrassend en aantrekkelijk centrum in de regio
‘Next Level’: kloppend hart van Almere Het centrum is compleet en aantrekkelijk. Niet alleen een winkelgebied, maar ook een cultureel hart en aantrekkelijk uitgaanscentrum. Een plek voor hoger onderwijs en andere stedelijke voorzieningen. Voor het beheer betekent dit, dat wij de komende jaren inzetten op het behouden van functionele pleinen en hun verbindingen. Hierbij wordt tevens ingezet op een kwaliteitsniveau A van het onderhoud van het straatwerk en de relevante objecten. Daarnaast willen wij, met name in het kader van de verbindingen, een adequate bewegwijzering realiseren.
pag.133 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
‘Centrum 22’:Poort naar de Floriade Met het oog op ‘Centrum 22’ en de Floriade is het van belang ook op de middellange termijn verder te kijken naar bereikbaarheid en ‘growing green’. Voor het beheer betekent dit wij de komende jaren inzetten op het behouden en mogelijk versterken van het bestaande groen en water. Bestaande bomen en groene elementen krijgen extra aandacht zodat zij niet (langzaam) in aantal afnemen.
Verrassend en aantrekkelijk centrum in de regio Almere Centrum is het visitekaartje van de stad en medebepalend voor het imago van Almere. Met behulp van centrummanagement, de visie ‘Next level’ en de ‘Growing Green’- beweging wordt een basis gelegd voor een route naar de Floriade en naar wat Centrum 22 kan worden genoemd. Voor beheer betekent dit dat wij de komende jaren inzetten op het aanhaken bij de investeringen van derden zodat deze investeringen optimaal renderen. Zoals in de tabel ‘Programma 2015 Almere Centrum’ is weergegeven is € 1 miljoen beschikbaar voor het onderhoudsprogramma in Almere Centrum Hiervan is € 0,2 miljoen belegd met de reeds lopende verplichtingen inzake de kosten voor Programmering/beleid en advisering. Hierna resteert er nog € 0,8 miljoen voor overweegbare projecten. Om de doelen te realiseren is inventarisatie gedaan met input vanuit het gebied. Deze inventarisatie leverde voor het stadscentrum in eerste instantie een programma op van ca. € 1,6 miljoen. Binnen dit programma heeft een heroverweging plaatsgevonden om binnen het budgettair kader te blijven. De projecten die niet worden uitgevoerd zijn onder de tabel nader toegelicht
Uitwerking deelgebieden Stationsgebied Bestrating en asfalt; onderhoud Dit is de entree van Almere Centrum, bestaande uit Stationsplein, Regisseurstraat, Metropolestraat en Spoorbaanpad, waarbij het Stationsplein de ‘ontvangstruimte’ is. Bezoekers moeten hier gemakkelijk hun weg vinden. Om dit te realiseren wordt in 2015 groot onderhoud uitgevoerd in het Stationsgebied. Onderdeel hiervan is het herstellen van het asfalt van het Spoorbaanpad en het schilderen van de reling langs dit fietspad. Wij zullen meewerken aan een herinrichtingsplan ‘Stationsplein’
Gebied Stadhuisplein Bestrating en verkeersvoorzieningen; schadeherstel waterafvoer Het Stadhuisplein is de verbindende schakel van Diagonaal/Forum, Grote Markt, Circus, de Passages, naar de Stationsstraat en Almere Centraal. Twee dagen per week is hier de markt; een zeer belangrijke trekker voor Almere Centrum. Omdat het plein erg centraal ligt, is dit ook uitermate geschikt als informatieplein (‘Next Level’). Om deze functies ook op langere termijn te kunnen vervullen, besteden wij in 2015 aandacht aan de veiligheid van de oversteekplaats van de busbaan. Tevens zijn in 2014, vanwege wateroverlast, afvoergoten verlegd. Dit project wordt in 2015 voltooid. Daarnaast worden de schades hersteld die door het zware verkeer tijdens evenementen zijn ontstaan. Thema’s voor het Stadcentrum
Floriade (Centrum 22) Groen In het jaar 2022 is de Floriade een feit. Het centrum wordt het ontvangstgebied voor de bezoekers die met de trein komen. Vanuit het station wordt een ‘groene loper’ richting Floriadeterrein ontwikkeld. Wij leveren hier een bijdrage aan door duurzaam te investeren in het beheer van de bomen aan de Bodestraat en de Olstgracht.
Bereikbaarheid (Next level & Centrum 22)
Vervangen voorzieningen pag.134
Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Het centrum moet makkelijk bereikbaar zijn voor bezoekers. In het centrum is het belangrijk dat de bezoekers hun weg makkelijk, snel en intuïtief kunnen vinden. Er wordt daarom vanuit het beheerbudget geïnvesteerd in het vervangen van de huidige bewegwijzering.
Reinheid & veiligheid Voegen verharding opnieuw aanbrengen Met de ‘Visie Beheer Openbare Ruimte’ heeft de raad in december 2012 vastgelegd dat het centrumgebied op een kwaliteit behorend bij niveau A beheerd wordt. Om de kwaliteit in het centrum optimaal te houden worden in 2015 de voegen in de verharding, waar deze bijvoorbeeld door borstelwerkzaamheden en technische uitzettingen eruit gesprongen zijn, opnieuw aangebracht. Tabel Programma 2015 Almere centrum Tabel 15-5 cluster lopende verplichtingen
project: Almere Stad stadscentrum € 1 miljoen totaal € 0,2 miljoen Programmering/beleid en advisering
overweegbare projecten
totaal € 0,8 miljoen
bereikbaarheid
vervangen voetgangersbewegwijzering
Chinees graniet
vervangen flexibele voeg
Chinees graniet
starre voeg
naar de Floriade
revitaliseren bomen Bodestraat
naar de Floriade
Groot onderhoud Bomen: Olstgracht
Stadhuisplein
herstellen verharding: Stadhuisplein
Stadhuisplein
aanpassen busbaanoversteek: Stadhuisplein
Stationsgebied
Groot onderhoud Stationsplein/ Regisseurstraat/ Metropolestraat
Stationsgebied
herstellen asfalt fietspad: Spoorbaanpad
Stationsgebied
onderhouden relingen: Spoorbaanpad
Wat doen we niet
Gebied 2A3 Onderhoud; 2A3 is het woongebied in het centrum. Groot onderhoud aan deze woonwijk wordt uitgesteld. B-kwaliteit wordt vooralsnog gegarandeerd. Voor het centrum betekent dit dat het groot onderhoud aan het oudste deel van het centrum (2A3) niet wordt uitgevoerd.
Beleving en spel Speelvoorzieningen Van oudsher worden speeltoestellen geplaatst op plekken waar veel kinderen in de buurt wonen. In het centrum wonen relatief weinig kinderen, maar er komen er des te meer op bezoek samen met ouders/verzorgers. Voor hen, en omdat speeltoestellen een goede aanvulling zijn op de beleving in het centrum, hadden we graag toestellen in het centrum herplaatst en toegevoegd.
Expeditiehoven Onderhoud; Intensief gebruik door zwaar verkeer maakt dat de expeditie-hoven opgetild en herstraat moeten worden. Door het niet uitvoeren van groot onderhoud wordt aldaar het kwaliteitsniveau A niet meer gehaald.
pag.135 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Stedelijke Thema’s Omdat het gebiedsgericht werken binnen dit bestedingsplan het primaat heeft, is in dit kader maar een beperkt aantal werkzaamheden geprogrammeerd. Deze werkzaamheden worden voor een belangrijk deel uit andere middelen bekostigd. Het Programma ‘Werk in Uitvoering’ wordt overigens via het jaarplan van AIB gedekt. De volgende onderwerpen worden voor een deel binnen dit bestedingsplan bekostigd. Busbanen Op basis van het inspectieresultaat 2011 en van diverse (interne en externe) overleggen is een meerjarenprogramma 2012 -2016 opgesteld. Dit programma wordt jaarlijks aangepast aan de hand van de actuele informatie. In de afgelopen maanden zijn alle busbanen binnen Almere nog een keer geïnspecteerd. Op basis hiervan wordt een concept meerjarenprogramma 2016 -2020 gemaakt. Daarna zal in overleg met diverse partijen worden vastgesteld welke projecten in dit programma worden opgenomen. Voor 2015 hebben wij het volgende project geprogrammeerd: Herstellen busbaan: traject Spanningsveld - Gooisekant West (Stad West) Openbare verlichting: Vervangen verouderde armaturen openbare verlichting en vervangen voedingskasten. We kiezen in 2015 voor het op technische noodzaak vervangen van de armaturen en niet voor het planmatig vervangen op de locaties De Werven (Haven), Stedenwijk Noord (Stad West), Parkwijk (Stad Oost), Polderkwartier en De Vaart (Buiten) en diverse hofjes in het Stadcentrum. Dynamisch Verkeers Management: In 2015 gaan we in diverse gebieden in Almere Stad en Almere Buiten de verouderde verkeersregelinstallaties en armaturen vervangen: Muziekwijk (Stad West), Regenboogbuurt, Filmwijk en Danswijk (Stad Oost),en Regenboogbuurt (Buiten). Reservering winterschade Als gevolg van besluiten uit het verleden wordt jaarlijks een bedrag van € 424.000 uit dit budget gereserveerd. Niet zeker is of elk jaar een dergelijk bedrag ook nodig zal zijn. Tabel Programma 2015 Stedelijke thema’s Tabel 15-6 project: Stedelijk € 4,5 miljoen busbanen, diverse herstelwerkzaamheden. OVL, incidenteel vervangen armaturen DVM, vervangen verkeersregelinstallaties winterschade groen Blauwe As Programmering/beleid en advisering
pag.136 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
16 Overzicht subsidies Tabel 16-1 begroting 2015 functie omschrijving 01
gesubsidieerde instelling
I/S
subsidie
ink.Rijk,
gem. aan-
lasten
prov., etc
deel
Bestuur en bestuurlijke vernieuwing
050
stichting Samenwerk
S
65
65
050
stichting Partnersteden
S
46
46 9.297
02
Veiligheid
120
Veiligheidsregio Flevoland
S
9.297
120
Almeerse Reddingsbrigade
S
51
51
140
Vitree
S
150
150
140
Vitree
S
170
170 370
140
LSG Rentray
S
370
140
bijdrage Huisvesting (GIP
Dierenasiel
S
6
6
140
opvang zwerfdieren
Dierenasiel
S
117
117
140
vergoeding geldlening
Dierenasiel
S
70
70
140
vervoer zwerfdieren en kadavers
Dierenambulance
S
18
18
140
bijdrage huurlasten dierenambu- Dierenambulance
S
19
19
Vogelasiel Naarden
S
10
10 58
lance 140
opvang vogels
03
Sport
530
Sport
Optisport BV
S
58
530
Sport
diverse scholen, sportverenigingen
S
1.534
S
10
10
S
55
55
S
118
118
I
1.355
1.355
0
I
87
87
0
285
849
685
en instellingen in relatie tot combinatiefuncties 530
Sport
diverse instellingen irt wijkactiviteiten
530
Sport
diverse instellingen irt verenigingsondersteuning
530
Sport
div. sportverenigingen (sportstimulering)
04
Onderwijs
480
Onderwijsachterstandenbeleid
OAB/VVE - de Schoor/kinderopvangorganisatie
480
Onderwijsachterstandenbeleid
OAB/VVE - Triade
480
Onderwijsachterstandenbeleid
OAB/VVE - ASG
I
285
480
Onderwijsontwikkeling
Dagarrangementen - de Schoor
S
250
480
Onderwijsontwikkeling
Startkwalificatie/RMC - div.organ.
S
920
480
Onderwijsontwikkeling
Brede schoolontw - De Schoor /
S
240
240
I
25
25
Han Lammers leerstoel
I
12
12
peuterspeelzaalwerk; div organi-
S
874
874
0 250
325
595
div. 480
Hoger Onderwijs
CAH / Bes la Salle/Windesheim/ int new town st. uitbouw hoger onderwijs
480
Hoger Onderwijs
650
Peuterspeelzalen
saties
pag.137 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
bedragen x € 1.000 begroting 2016
begroting 2017
begroting 2018
subsidie
ink.Rijk,
gem. aan-
subsidie
ink.Rijk,
gem. aan-
subsidie
ink.Rijk,
gem. aan-
lasten
prov., etc
deel
lasten
prov., etc
deel
lasten
prov., etc
deel
65
65
65
65
65
65
46
46
46
46
46
46
9.027
9.027
9.027
9.027
9.027
9.027
51
51
51
51
51
51
150
150
150
150
150
150
170
170
170
170
170
170
370
370
370
370
370
370
0
0
0
0
0
0
125
125
133
133
141
141
68
68
66
66
64
64
18
18
18
18
18
18
19
19
19
19
19
19
10
10
10
10
10
10
58
58
58
58
58
58
691
pm
pm
pm
pm
10
10
10
10
10
10
55
55
55
55
55
55
118
118
118
118
118
118
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1.540
849
0
0
0
0
0
0
250
250
250
250
250
250
920
595
920
595
920
240
325
240
240
325
240
240
325
595 240
25
25
0
0
0
0
12
12
0
0
0
0
874
874
874
874
874
874
pag.138 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
begroting 2015 functie omschrijving
gesubsidieerde instelling
05
Jeugd en maatschappelijke ondersteuning
630
Jeugd en vrije tijd
st. Digg'out, St. ASG, St. Twisted,
I/S
subsidie
ink.Rijk,
gem. aan-
lasten
prov., etc
deel
S
87
87
S
8.139
8.139
De Schoor 630
Sociaal Cultureel werk
stichting De Schoor (inc. Huurgedeelte)
630
Hulpverlening
diversen, o.a. Leger des Heils
S
205
205
630
Sociaal Cultureel Werk
Scouting Almere
S
14
14
714
Openbare gezondheidszorg
Gezondheidsbeleid / GGD
S
1.456
1.456
715
Openbare gezondheidszorg
GGD, St. Azorggroep Almere, ASG,
S
3.841
3.841
St. Vitree, 716
Jeugdgezondheidszorg
Jeugdgezondheidszorg
S
1.489
1.489
716
Logopedie
GGD
S
81
81
06
Participatie, werk en inkomen
611
Werkgelegenheid
Tomingroep
s
12.515
614
Gemeentelijk minimabeleid
Fonds Bijz. Noden
s
5
12.234
281 5
614
Gemeentelijk minimabeleid
CBA
s
15
15
614
Gemeentelijk minimabeleid
AKA
s
19
19
614
Gemeentelijk minimabeleid
Voedselloket Almere
s
25
25
614
Gemeentelijk minimabeleid
Stadsfonds, Div. Instellingen
s
225
225
620
Ouderenzorg
Zorggroep Almere
S
100
100
620
Gezondheidszorg
Zorggroep Almere
S
124
124
620
Hulpverlening
St. Meerkanten, St. Iris Zorg, St.
S
1.788
1.788
620
Hulpverlening
St. Zorggroep Almere
S
1.921
1.921
620
Hulpverlening
Blijfgroep, Reclassering Neder-
S
2.528
2.528
S
1.593
1.593
S
1.029
1.029
Bureau Gelijke Behandeling
S
155
155
Kwintes, Tikvah woonbegeleiding
land, 620
Hulpverlening
VMCA, Humanitas, Rode Kruis, St. Parkhysen, Slachtofferhulp, St. Abri st de hoek st de vrolijkheid
620
Hulpverlening
GGD, St. Meerkanten, Symforagroep, St. Zorggroep Almere, Leger des Heils
620
Hulpverlening
620
Hulpverlening
st. Tactus verslavingszorg
S
870
870
620
Minderheden
st. Room4U, GGD, St. Kwintes, St.
S
710
710 108
Tactus verslavingszorg 620
Schoolmaatschappelijk werk
GGD, St. Leerlingzorg
S
108
620
Jeugdmaatschappelijk werk
Zorggroep Almere
S
355
355
620
Hulpverlening
st. Jonger Ouder, Humanitas, GGD,
S
1.072
1.072
620
Hulpverlening
st. GGZ, SOGA
S
220
220
620
Pakketmaatregel awbz
VMCA,Triade, St. MEE, St. Zorg-
S
277
277
S
1.253
1.253
St. Zorggroep Almere
groep Almere 620
Intensivering grootstedelijke
st. Kwintes, St. Tactus verslavings-
problematiek
zorg, Leger des Heils
pag.139 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
bedragen x € 1.000 begroting 2016
begroting 2017
begroting 2018
subsidie
ink.Rijk,
gem. aan-
subsidie
ink.Rijk,
gem. aan-
subsidie
ink.Rijk,
gem. aan-
lasten
prov., etc
deel
lasten
prov., etc
deel
lasten
prov., etc
deel
87
87
87
87
87
87
8.139
8.139
8.139
8.139
8.139
8.139
205
205
205
205
205
205
14
14
14
14
14
14
1.456
1.456
1.456
1.456
1.456
1.456
3.841
3.841
3.841
3.841
3.841
3.841
1.489
1.489
1.489
1.489
1.489
1.489
81
81
81
81
81
81
12.515
281
12.515
281
12.515
5
12.234
5
5
12.234
5
5
12.234
281 5
15
15
15
15
15
15
19
19
19
19
19
19
25
25
25
25
25
25
225
225
225
225
225
225
100
100
100
100
100
100
124
124
124
124
124
124
1.788
1.788
1.788
1.788
1.788
1.788
1.921
1.921
1.921
1.921
1.921
1.921
2.528
2.528
2.528
2.528
2.528
2.528
1.593
1.593
1.593
1.593
1.593
1.593
1.029
1.029
1.029
1.029
1.029
1.029
155
155
155
155
155
155
870
870
870
870
870
870
710
710
710
710
710
710
108
108
108
108
108
108
355
355
355
355
355
355
1.072
1.072
1.072
1.072
1.072
1.072
220
220
220
220
220
220
277
277
277
277
277
277
1.253
1.253
1.253
1.253
1.253
1.253
pag.140 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
begroting 2015 functie omschrijving 08
gesubsidieerde instelling
I/S
subsidie
ink.Rijk,
gem. aan-
lasten
prov., etc
deel
Kunst en cultuur
510
Openbaar bibliotheekwerk
Openbare bibliotheek
S
8.515
511
Emancipatie
Avanti Stichting
S
133
8.515 133
511
Culturele en kunstz. vorming
ASG Cultuureducatie
S
1.200
1.200
511
Culturele en kunstz. vorming
AJSO
S
80
80
511
Culturele en kunstzinnige vor-
Talentontwikkeling; div organisa-
S
65
65
ming
ties
511
Culturele en kunstz. vorming
Jeugd Cultuur Fonds
S
40
40
511
Culturele en kunstz. vorming
Kunst id wijken; Div organisaties
S
150
150
540
Kunst en Cultuur
Corrosia
S
227
227
540
Kunst en Cultuur
Corrosia, beeldende kunst
S
50
50
540
Kunst en Cultuur
Casla
S
0
0
540
Kunst en Cultuur
Corrosia, filmtheater
S
156
156
540
Kunst en Cultuur
Cultuureducatie met kwaliteit
S
153
153
540
Podiumkunst
Podiumkunstcultuurst. overig
S
8
8
540
Podiumkunst
Vis-a-Vis
S
150
150
540
Podiumkunst
Surburbia
S
145
145
540
Podiumkunst
Kamermuziekfestival
S
95
95
540
Podiumkunst
2 turven Hoog
S
35
35
540
Kunst en cultuur
Lokale Omroepstichting
S
47
47
540
Podiumkunst
Hectare Cultuur
S
7.302
7.302
540
Podiumkunst
Produktiehuis Bonte Hond
S
222
222
540
Kunst en cultuur
progr.raad Zuid-Oost Flevoland
S
5
5
540
Kunst en cultuur
Markwerf
S
20
20
540
Kunst en cultuur
Popcultuur, div instellingen
S
28
28
540
Kunst en cultuur
amateurkunst, div verenigingen
S
117
117
540
Kunst en cultuur
amateurkunstgebouw Buiten
S
368
368
09
Beheer openbare ruimte en milieu
212
exploitatiebijdrage stadsvervoer
Connexxion
S
9.493
9.493
0
212
exploitatiebijdrage streekvervoer Connexxion
S
4.454
4.454
0
212
exploitatiebijdrage snelwegbus
I
700
700
0
Connexxion
560
Openb.groen & openluchtrecr.
stichting Stad en Natuur
S
1.398
560
Wijkbudgetten
diverse
S
400
560
begeleiding vrijwilligers
LBF
S
0
822
PO Bouwbegeleiding tm IBBA 7
diverse
I
0
0
0
0
240
0
14.295
822
PO Bouwbegeleiding vanaf IBBA8 diverse
I
240
822
BWS-regeling
Particulieren en woningbouwver.
S
718
822
Woonconsumenten subsidie
diverse stichtingen
S
14.295
12
Bedrijfsvoering en vastgoed
1.398 0
400 0
718
020
Personeelsvereniging
Zijpalm
S
9
310
bedrijfsvoeringskosten
st EBDA
I
300
0
300
310
investeringsfonds
0
1.000
310
st EBDA
I
1.000
ACM
S
1.118 111.867
9
1.118 29.782
82.085
pag.141 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
bedragen x € 1.000 begroting 2016
begroting 2017
begroting 2018
subsidie
ink.Rijk,
gem. aan-
subsidie
ink.Rijk,
gem. aan-
subsidie
ink.Rijk,
gem. aan-
lasten
prov., etc
deel
lasten
prov., etc
deel
lasten
prov., etc
deel
8.415
8.415
8.415
8.415
8.415
8.415
133
133
133
133
133
133
1.200
1.200
1.200
1.200
1.200
1.200
80
80
80
80
80
80
65
65
65
65
65
65
40
40
40
40
40
40
150
150
150
150
150
150
227
227
227
227
227
227
50
50
50
50
50
50
0
0
0
0
0
0
156
156
156
156
156
156
153
153
153
153
153
153
8
8
8
8
8
8
150
150
150
150
150
150
145
145
145
145
145
145
95
95
95
95
95
95
35
35
35
35
35
35
47
47
47
47
47
47
7.226
7.226
7.229
7.229
7.229
7.229
222
222
222
222
222
222
5
5
5
5
5
5
20
20
20
20
20
20
28
28
28
28
28
28
117
117
117
117
117
117
268
268
268
268
268
268
9.734
9.734
0
10.157
10.157
0
10.200
10.200
0
4.595
4.595
0
4.744
4.744
0
4.800
4.800
0
600
600
0
600
600
0
1.348
1.348
400
400
1.348 400
0
0
0
0
1.348
1.348
400
400
1.348 0
400
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
240
0
240
240
0
240
240
0
240
332
100
100
0
332
0 9
9
9
9
300
300
300
1.000
1.000
1.000
1.000
1.118
1.118
1.118
66.814
93.923
28.337
0
0
300
95.151
0
28.060
0 9
9
1.118
1.118
1.118
65.863
92.028
27.559
64.469
pag.142 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
17 Bezuinigingsmonitor De bezuinigingsopgave van de gemeente tot en met het vorige college loopt op naar structureel € 41 miljoen. De bezuinigingsmonitor geeft een beeld van de voortgang van de invulling van deze bezuinigingen. Het huidige college heeft nog een extra taakstellingen opgelegd van € 5,6 miljoen. Bij de voorjaarsnota 2016 zullen deze taakstellingen met maatregelen worden ingevuld. De bezuinigingen komen dan voor het eerst in de programmabegroting 2016 in de bezuinigingsmonitor. Om duidelijkheid te geven over de status van de verschillende bezuinigingsopgaven, zijn deze onderverdeeld in de volgende vier kleurcategorieën: kleur
status
Blauw
reeds ingevuld (wordt in het vervolg niet meer toegelicht in de monitor)
Groen
loopt op schema
Oranje
moet worden besproken in directieteam, invulling is nagenoeg zeker. Laag financieel risico.
Grijs
ten laste van het perspectief
Uitgangspunt is dat alle bezuinigingsopgaven ingevuld dienen te worden. Bij de begroting moeten de bezuinigingen die ingaan vanaf 2015 met harde maatregelen zijn ingevuld. Als een bezuinigingsopdracht niet meer haalbaar blijkt, dienen er alternatieve maatregelen geïnventariseerd moeten worden. grafiek 17-1
Stand van zaken bezuinigingsopgave 2015 Over de gehele linie gaat het goed met de invulling van de bezuinigingsopdrachten. Voor 2015 bedraagt de totale taakstelling € 35 miljoen, hiervan is € 34,9 miljoen al ingevuld, lopen de bezuinigingen op schema of zijn ten laste van het perspectief gebracht. Nog € 0,1 miljoen behoeft extra aandacht.
Bedragen x € 1 miljoen
45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 2014
Stand van zaken structurele taakstelling
2015
2016
2017
2018
reeds ingevuld
loopt op schema
behoeft aandacht
ten laste van perspectief
De bezuinigingsopgave van de gemeente loopt op naar structureel € 41 miljoen. € 4,5 miljoen hiervan betreft de spoor 1 taakstelling op de organisatie die door het vorige college is opgelegd, € 26 miljoen betreffen de bestuursopdrachten die bij de start van dit college zijn vastgesteld. Bij de Voorjaarsnota 2014-2017 is hier nog eens € 7 miljoen bijgekomen vanuit de 3% bezuinigingsopdracht en € 3,5 miljoen uit de taakstelling op de organisatie. Het huidige beeld is dat momenteel 99% van de bezuinigingsopgave structureel kan worden ingevuld. De overige 1% is nog niet geheel ingevuld. Structureel lopen we hierdoor nog een risico van € 0,4 miljoen op de invulling van de bezuinigingen.
pag.143 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Jeugd en maatschappelijke ontwikkeling Tabel 17-1
bedragen x € 1.000 was
wordt
2014
2015
2016
2017
2018
45
1.416
1.435
1.435
3% bezuiniging GGD
200
200
200
200
apparaat en personele kosten
450
450
450
450
37
37
37
37
732
2.103
2.122
2.122
dienst maatschappelijke ontwikkeling kanteling WMO (huishoudelijke verzorging) dienst sociaal domein
nog aan te leveren bezuiniging PZ/DMO eindtotaal
Kanteling WMO (huishoudelijke verzorging) Deze restantbezuiniging van € 1,4 miljoen zal worden ingevuld door de ontwikkeling van een algemene voorziening voor hulp bij huishouden; dit zal leiden tot een afname van het beroep op de duurdere maatwerkvoorzieningen. Om dit te realiseren, zal in 2015 met alle bestaande klanten een gesprek worden gevoerd.
3% bezuiniging GGD Uitgangspunt is dat de partners van Gemeente Almere meebewegen met de bezuinigingen. De 3% ombuiging is doorvertaald in de begroting van de GGD.
Apparaat- en personele kosten Bij apparaat en personele kosten is de onderliggende gedachte dat de forse bezuiniging binnen het sociaal domein tot gevolg zal hebben dat het werk met minder mensen gedaan kan worden. Deze taakstelling zal binnen de bedrijfsvoeringsbudgetten worden opgelost.
Nog aan te leveren bezuiniging DSD Deze bezuiniging zal betrokken worden bij de verder opzet van de nieuwe dienst DSD.
Participatie, werk en inkomen Tabel 17-2
bedragen x € 1.000 was
wordt
2014
2015
2016
2017
2018
77
77
77
77
dienst sociaal domein armoedehotspots maatschappelijke begeleiding en advies
650
650
650
WSW bijdrage Tomingroep
165
165
165
165
eindtotaal
242
892
892
892
Armoede Hotspots De Armoede hotspots zijn momenteel in doorontwikkeling en naar verwachting kan de bezuiniging worden gerealiseerd. Cliëntenberaad Almere maakt onderdeel uit van de opdracht omvorming van cliënten ondersteuning en advies.
Maatschappelijke begeleiding & Advies PZI (DMO-PZ-Transitie) In het perspectief wordt vanaf 2015 rekening gehouden met een taakstelling van € 650.000 op maatschappelijke begeleiding en advies. Deze taakstelling heeft betrekking op zowel het programma Jeugd en Maatschappelijke Ondersteuning als Participatie, Werk en Inkomen. Gelet op de ontwikkelingen binnen het sociaal domein hebben wij ervoor gekozen de invulling van de taakstelling een jaar uit te stellen.
pag.144 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
WSW bijdrage Tomingroep De inzet vanuit Almere is om per 2015 geen gemeentelijke bijdrage per WSW’er te betalen aan de Tomingroep, zoals dat nu wel binnen de afspraken van de Gemeenschappelijke Regeling Tomingroep is bepaald. Het bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling moest hierover een besluit te nemen en had vooralsnog voor 2015 in haar begroting besloten de gemeentelijke bijdrage te handhaven. Het bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling heeft medio september ingestemd met een financiële opdracht aan Tomingroep, onderdeel hiervan is dat er vanaf 2015 geen gemeentelijke bijdrage per Wsw-er wordt betaald door de gemeenten.
Publiekszaken Tabel 17-3
bedragen x € 1.000 was
wordt
2014
2015
2016
2017
2018
extra inspanning LEAN-traject
100
100
100
100
eindtotaal
100
100
100
100
dienst sociaal domein
Extra inspanning Lean-traject Wordt ingevuld via de uitrol van diverse Lean-projecten. De bezuiniging loopt op schema.
Kunst en cultuur Tabel 17-4
bedragen x € 1.000 was
wordt
2014
2015
2016
2017
2018
25
50
50
50
bibliotheek
100
100
100
commerciële exploitatie 4e etage extravert
100
100
100
20
20
20
270
270
270
dienst sociaal domein alternatieve maatregel stadsbeiaardier
dienst stedelijke ontwikkeling archeologie en monumentenzorg eindtotaal
25
Alternatieve maatregel Stadsbeiaardier Het college heeft conform motie van de Raad de voorgestelde bezuiniging van € 50.000 euro per jaar op de stadsbeiaardier teruggedraaid. Door structurele onderuitputting op het programmabudget cultuureducatie zien wij het mogelijk deze taakstelling alsnog in te vullen.
Bibliotheek De bibliotheek is een grote partner in de stad. De subsidie aan de bibliotheek beslaat de helft van de gemeentelijke cultuurbegroting. Uit dien hoofde heeft de bibliotheek al een forse taakstelling gehad in het verleden. Niettemin denken wij dat de verdiencapaciteit van de bibliotheek verhoogd zou kunnen worden (bijv. door verhoging van de tarieven en dienstverlening). Oorspronkelijk was bedacht dat deze bezuiniging vanaf 2015 ingevuld zou kunnen worden. Bij de voorjaarsnota 2014 is echter besloten de maatregel vanaf 2016 te laten ingaan. De bezuiniging 2015 wordt gedekt uit de saldireserve.
pag.145 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Cultuur Commerciële exploitatie 4e etage extravert Er is een structureel budget van € 348.000 beschikbaar voor het dekken van de huur zolang er geen huurders zijn, voor het aftoppen van de huur voor culturele bedrijven dan wel het bekostigen van culturele activiteiten in het gebouw. Bij de voorbereiding van de VJN 2014 leek de 4e etage van Extraverte ondanks inspanningen onverhuurbaar aan de culturele sector. Het commercieel verhuren van de gehele etage zou direct een besparing kunnen opleveren van € 100.000. De etage is inmiddels voor de helft verhuurd aan een dansschool. De andere helft staat nog te huur. De bezuiniging per 2016 van € 100.000 is te realiseren door deze ten laste te brengen van het structurele programmabudget met als gevolg dat er een lager budget beschikbaar is per 2016 voor huursuppletie dan wel culturele activiteiten.
Archeologie en monumentenzorg De invulling van deze bezuiniging is onderdeel van bezuinigingsoperatie Duurzaam DSO en zal in 2016 zijn geëffectueerd.
Ruimte, wonen en wijken Tabel 17-5
bedragen x € 1.000 was
wordt
2014
2015
2016
2017
2018
bedrijfsvoering DSO
86
186
186
eindtotaal
86
186
186
dienst stedelijke ontwikkeling
Bedrijfsvoering DSO Op het programma Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling moet per 2016 € 186.000 bezuinigd worden. De 3% bezuiniging op het programma Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling zal worden aangebracht in de sectoren waar minder werk is dan voorheen.
Economische ontwikkeling Tabel 17-6
bedragen x € 1.000 was
wordt
2014
2015
2016
2017
2018
organisatie economische ontwikkeling
60
60
60
eindtotaal
60
60
60
dienst stedelijke ontwikkeling
Organisatie Economische ontwikkeling Het voorstel is om de 3% bezuiniging op het structurele budget voor economische ontwikkeling te realiseren door het niet vervullen van toekomstige vacatures. Het voornemen is om deze bezuiniging in 2016 te effectueren.
pag.146 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Bedrijfsvoering en vastgoed Tabel 17-7
bedragen x € 1.000 was
wordt
2014
2015
2016
2017
2018
250
500
500
500
500
500
500
500
500
104
104
104
1.900
2.650
3.600
3.600
Herinrichting belastingen
100
100
100
100
Verhuur pand Louis Armstrongweg / verhuizing Servi-
190
190
190
190
60
60
60
60
60
710
3.250
4.104
5.054
5.054
concern aanbestedingsvoordeel GFT (efficiency op de organisatie) aanbestedingsvoordeel ICT structureel vanaf 2015 (efficiency op de organisatie) anders opdrachten/inkopen, resterend taakstelling organisatie
400
dienst sociaal domein
cepunt Z stafdienst bestuurszaken en control Formatie Crises en rampenbestrijding eindtotaal
Aanbestedingsvoordeel GFT (efficiency op de organisatie) In 2014 loopt het contract met Orgaworld uit Lelystad af voor de verwerking van het Almeerse GFT. Via een gezamenlijke aanbesteding van vijf Flevolandse gemeenten is een nieuwe overeenkomst voor een periode van vier jaar afgesloten met Orgaworld. Met het contract wordt een jaarlijkse besparing gerealiseerd van ca. € 500.000. Hiermee is de taakstelling in verband met GFT gerealiseerd.
Aanbestedingsvoordeel ICT (efficiency op de organisatie) De overgang van Atos naar Fujitsu als leverancier voor ICT levert op termijn naar verwachting een voordeel op van € 0,25 miljoen in 2014 en € 0,5 mln vanaf 2015. De transitie is vertraagd, de taakstelling 2014 kan wel worden ingevuld door een aanbestedingsvoordeel op de telefonie. Totdat de transitie definitief afgerond is (medio 2014), blijft de taakstelling op oranje staan.
Anders opdrachten/inkopen Per kwartaal worden de inkoopvoordelen gemonitord. De feitelijke voordelen worden ingeboekt op de totale taakstelling. De bezuiniging loopt op schema. Van deze taakstelling is 2015 geheel ingevuld en van het bedrag van 2016 e.v. staat nog 237 open.
Taakstelling organisatie Bij de programmabegroting 2014 is de organisatie een taakstelling opgelegd van € 3,5 miljoen. Voor deze bezuiniging zijn voorlopige maatregelen voorzien. Bij de programmabegroting 2015 zullen structurele maatregelen worden aangedragen. Verder wordt € 0,1 miljoen vanuit de taakstelling efficiency op de organisatie betrokken bij deze taakstelling. Hiervoor zijn nog geen concrete maatregelen aangedragen. De verwachting is dat de taakstelling op de organisatie ingevuld kan worden door meer dan ooit te zoeken naar partnership. Waar we ruimte kunnen geven aan instellingen en organisaties om maatschappelijke taken te vervullen, gaan we uit van vertrouwen en publiek verantwoorden. Het college heeft in de afgelopen jaren meer en meer gestalte kunnen geven aan het creëren van ruimte voor de kracht en de energie van en in de stad. Ruimte geven aan initiatieven betreft niet alleen de domeinen van bouwen en ondernemen, maar zeker ook het sociale domein en dat van onderwijs, veiligheid, beheer en leefomgeving. Onze principiële keuze voor organische groei vraagt nu om een volgende stap naar een overheidsorganisatie waarvan we willen dat die kleiner en efficiënter is maar tevens effectiever. In 2014 is gestart met de uitwerkingsopdracht taakstelling op de organisatie.
Herinrichting Belastingen In 2014 is het bedrijfsplan Belastingen gemaakt. Hierin zijn diverse maatregelen opgenomen om de taakstelling te realiseren vanaf 2016. De besparing 2015 wordt taakstellend opgelost. pag.147 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
Verhuur pand Louis Armstrongweg / verhuizing Servicepunt Z In het pand aan de Louis Armstrongweg zat Servicepunt Z gehuisvest. Eind 2014 verhuist Servicepunt Z naar het stadhuis. Dit leidt tot een besparing binnen het sociaal domein, maar gelijktijdig ontstaat er een leegstandsrisico bij het Vastgoedbedrijf.
Inzet Formatie Crises en rampenbestrijding De ombuiging wordt op dit moment ingevuld door middel van inkomsten uit een detachering aan de Veiligheidsregio. In 2015 wordt bekeken in hoeverre dit structureel kan worden ingevuld.
pag.148 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
grafiek 17-2
Bedragen x € 1 miljoen
6,9
Gerealiseerde bezuinigingen
1,0
In de tabel hieronder ziet u de bezuinigingen die reeds zijn gerealiseerd. Zoals uit het diagram blijkt gaat het om een bedrag van circa € 34,5 miljoen. 34,5 reeds ingevuld loopt op schema
behoeft aandacht
Tabel 17-8
bedragen x € 1.000 2014
2015
2016
2017
2018
afdelingsbudget kabinet & veiligheid
10
10
10
10
10
communicatie
20
40
40
40
40
bestuur en bestuurlijke vernieuwing
concernfinanciën
30
30
30
30
30
direct:faciliteiten en bestuursondersteuning college en communicatie
531
673
673
673
673
faciliteiten gemeenteraad
220
220
220
220
220
indirect: faciliteiten en bestuursondersteuning college en communicatie
237
300
300
300
300
interne/externe communicatie inclusief de aanvulling VJN
57
inzet directiebuffer en stelpost L&P
57
57
57
57
116
116
116
116
producten onderzoek & statistiek
25
40
40
40
40
programmabudget BAO / Programmamanagement IFA
15
15
15
15
15
reserve strategische activiteiten
300
300
300
300
300
Stadhuis-aan -huispagina’s inclusief de terugdraaiing in de VJN
38
38
38
38
38
stadsarchief
20
20
20
20
20
300
30
30
30
30
1.803
1.889
1.889
1.889
1.889
bijdrage aan de veiligheidsregio
143
143
413
413
413
efficiency maatregelen brandweer en veiligheidsregio
300
300
300
300
300
formatie veiligheid
20
20
20
20
20
inzet toezicht en handhaving
20
20
20
20
20
8
27
27
27
27
rampenbestrijding/crises beheersing inclusief aanvulling VJN
30
30
30
30
30
rol ketenpartners in het Veiligheidshuis
30
30
30
30
30
samenvoegen subsidies loverboys en weerbaarheid
40
40
40
40
40
591
610
880
880
880
beheerdersfuncties omzetten naar assistent-beheerders
55
70
70
70
70
doelgroepsubsidie
15
15
15
15
15
exploitatie binnen- en buitensport
48
176
176
176
176
kennismaking SOK budget verlagen
10
10
10
10
10
onderhoud buitensport
15
15
15
15
15
onderzoeksgelden inclusief aanvulling uit VJN
25
25
25
25
25
5
5
5
5
5
strategische activiteiten (rsa)
totaal bestuur en bestuurlijke vernieuwing veiligheid
ombuiging programmabudget veiligheid
vrijval reserves kapitaallasten veiligheidsregio
totaal veiligheid sport
opzeggen businessclubcontracten organisatie sportcafés
5
5
5
5
5
organisatie sportverkiezingen versoberen
40
40
40
40
40
overwerk terugdringen
25
25
25
25
25
project basisscholen sport, bewegen en gezondheid
20
20
20
20
20
project combinatiefunctionarissen
50
50
50
50
50
regulier en deels specialistisch onderhoud natuurgrasvelden zelf oppakken
50
75
75
75
75
sportbeleid
53
74
74
74
74
pag.149 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
2014
2015
2016
2017
2018
sporthal Haven in zomermaanden extra sluiten
20
20
20
20
20
subsidies EHBO
10
10
10
10
10
tijdens VO schoolgebruik geen beheer in sporthallen
75
75
75
75
75
verenigingsondersteuning gebruikers Toekomstgroep
30
30
30
30
30
verhogen tarieven
25
25
25
25
25
verzamelgebouw Annapark, inclusief formatie
65
65
65
65
65
640
830
830
830
830
totaal sport onderwijs efficiency door gezamenlijk opdrachtverstrekking jeugd aan De Schoor gemeentelijke inzet leerling- en schoolbegeleiding harmonisatie peuterspeelzaalwerk kilometergrenzen leerlingenvervoer naar 6 km ophogen kinderactiviteiten
15
20
20
20
20
600
600
600
600
600
0
90
90
90
90
300
300
300
300
300
22
22
22
22
22
100
100
100
100
300
300
300
300
kinderopvang meer individueel maatwerk in beoordeling noodzaal leerlingenvervoer voortijdig schoolverlaten
300 0
360
360
360
360
1.237
1.792
1.792
1.792
1.792
aanpak voortijdig schoolverlaten
20
20
20
20
20
antidiscriminatiebureau\bureau gelijke behandeling
40
40
40
40
40
bundeling inzet voor vrijetijdsactiviteiten jongeren
19
24
24
24
24
collectieve preventie GGZ\zorg
45
45
45
45
45
community that cares
32
32
32
32
32
efficiënter werken bij uitvoering WMO
50
50
50
50
50
emancipatieraad/emancipatiecentrum Avanti/ diversiteit
43
43
43
43
43
ESAR
40
40
40
40
40
gezondheidsbeleid
50
50
50
50
50
incidentele projecten
45
45
45
45
45
inzet op fysieke en/of soc. maatregelen bij incidenten
64
64
64
64
64
inzet van jeugdmaatschappelijk werkers in Jit's verminderen
20
20
20
20
20
138
138
138
138
138
totaal onderwijs jeugd en maatschappelijke ontwikkeling
jeugdgezondheidszorg jeugdgezondheidszorg, maatwerk deel
78
78
78
78
78
1.516
1.571
200
181
181
kanteling WMO (voorzieningen gehandicapten)
684
884
884
884
884
logopedie
200
400
400
400
400
kanteling WMO (huishoudelijke verzorging)
onderuitputting budget jeugd en vrije tijd
40
40
40
40
40
200
200
200
200
200
opleidingsbudget\flankerend beleid
35
35
35
35
35
sneller passende hulp
70
90
90
90
90
sociaal cultureel werk: De Schoor
125
500
500
500
500
st. Vluchtelingen en vreemdelingen
100
204
204
204
204
subsidie jongerenomroep Airpeace
19
19
19
19
19
verstrekkingen Individuele voorzieningen WMO
600
0
0
0
0
totaal jeugd en maatschappelijke ontwikkeling
4.273
4.632
3.261
3.242
3.242
algemeen maatschappelijk werk en sociaal raadslieden
200
300
300
300
300
armoedebeleid
115
115
115
115
115
diverse maatschappelijke begeleiding en advies
256
287
287
287
287
60
60
60
60
60
9
9
9
9
9
1.000
1.000
1.000
1.000
1.000
openbare gezondheidszorg (OGZ)
participatie, werk en inkomen
maatschappelijke stages minder onderzoek schuldhulpverlening verlaging uitvoeringskosten ZLF met 10% versnelde herijking minimabeleid
totaal participatie, werk en inkomen
75
75
75
75
75
500
500
500
500
500
2.215
2.346
2.346
2.346
2.346 pag.150
Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
2014
2015
2016
2017
2018
publiekszaken dienstverlening via het meest efficiënte kanaal
155
210
210
210
210
niet komen opdagen van klanten op afspraak
50
50
50
50
50
openingstijden van de balie
50
50
50
50
50
openingstijden van het c@llcenter
25
25
25
25
25
telefonisch contact
50
50
50
50
50
330
385
385
385
385
25
50
50
50
36
36
36
36
400
400
400
400
totaal publiekszaken kunst en cultuur alternatieve maatregel stadsbeiaardier anders inzetten communicatie met de burger i.h.k.v. archeologie
36
anders organiseren kunst en cultuureducatie architectuurcentrum Casla
8
Corrosia
10
10
10
10
100
100
100
100
100
100
100
9
9
9
onderzoek en theaterontwikkeling regiefunctie cultuur
9
stimuleringsbudget voor culturele activiteiten in Haven
77
77
77
77
77
subsidie aan de bibliotheek
548
730
730
730
730
subsidie schouwburg
230
307
307
307
307
5
5
5
5
5
subsidie voor museum De Paviljoens
39
39
39
39
39
subsidies op gebied van amateurkunst
60
60
60
60
60
theater de Roestbak
17
17
17
17
17
uitvoering en handhaven Archiefwet
10
10
10
10
10
1.030
1.825
1.950
1.950
1.950
subsidie voor Cultuurnacht en Eindig laagland
totaal kunst en cultuur beheer openbare ruimte en milieu aanpassing van de betaaltijden en opname van de feestdagen
74
77
79
79
79
anders bewaakt fietsparkeren
545
545
545
545
545
anders bewaakt fietsparkeren niet ingevuld ivm bemenste bewaking
175
175
175
175
175
beheer recreatieve functie van watergangen
200
200
200
200
200
bezuiniging gr. onderhoud hoofdinfrastructuur (verdere invulling 10% opdracht)
600
600
600
600
600
10
10
10
callcenter de Almeerder houdt zijn eigen straatje schoon
810
810
810
810
810
diverse organisatorische maatregelen
376
464
464
464
464
gazononderhoud (was chemische onkruidbestrijding)
220
330
440
440
440
gebiedsgericht werken
214
214
214
214
214
gebiedskantoren / huisvesting wijkregisseurs
106
106
106
106
106
groot onderhoud (was reclamemogelijkheden)
476
476
476
476
476
2.000
2.000
2.000
2.000
2.000
40
40
40
40
40
50
50
50
213
209
204
204
204
3.380
3.380
3.380 29
groot onderhoud woonwijken inzet stelpost loon- en prijscompensatie 2012 maatschappelijke investeringen (eenmalig) natuur en milieu niet realiseren blok 17 (buiten) niet realiseren blok 5.2 stad omvang/frequentie gebiedsnieuwsbrieven
29
29
29
29
ongediertebestrijding overlaten aan de marktpartijen
50
50
50
50
50
optimalisering kostentoerekening rioolheffing
620
620
620
620
620
privatiseren beheer/exploitatie voorzieningen waterrecreatie
210
210
210
210
210
programmabudget externe inhuur
30
30
30
30
30
Seats to meet
75
75
75
75
75
sluis havenkom naar provincie
50
50
50
50
50
stimuleren natuurlijk spelen en verminderen kleine speelplekken
50
50
50
50
50
straatbomen
40
40
40
40
40
subsidies waar geen wettelijke taken tegenover staan
95
95
95
95
95
450
463
477
477
477
tariefverhoging abonnementhouders
pag.151 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
2014 verhoging dagtarief
220
totaal beheer openbare ruimte en milieu
2016
2017
2018
226
233
233
233
1.560
1.560
1.560
1.560
200
200
200
200
200
8.168
9.944
13.512
13.512
13.512
verminderen groot onderhoud en vervangingen (3% bezuiniging) wijkbudgetten
2015
ruimte, wonen en wijken bedrijfsvoering PBS
9
9
9
9
9
128
128
128
128
128
initiatieven verstedelijking
55
55
55
55
55
overhead
28
28
28
28
28
overige volkshuisvesting bestaande stad
77
77
77
77
77
strategische activiteiten
59
59
59
59
59
herijking procedures bestemmingsplannen
wettelijke milieutaken
53
53
53
53
53
409
409
409
409
409
30
30
30
30
158
158
158
158
158
50
50
50
50
50
129
129
129
129
129
36
36
36
36
36
180
180
180
180
180
50
50
50
50
50
EZ ontwikkeling werklocaties en ondersteunende beleidskaders
100
100
100
100
100
totaal economische ontwikkeling
703
733
733
733
733
aanbestedingsvoordeel GFT (efficiency op de organisatie)
250
500
500
500
500
aanbestedingsvoordeel ICT 2014 (efficiency op de organisatie)
250 13
13
13
13
algemene kosten HRM
36
36
36
36
algemene kosten ICT
38
38
38
38
totaal ruimte, wonen en wijken economische ontwikkeling Almere citymarketing CityMarketing subsidie ACM (apparaatskosten) Citymarketing: subsidie evenementen CM subsidie evenementen CM subsidie VVV-functie EZ bedrijfsbezoeken en contacten EZ ontwikkeling kansrijke marktsegmenten
bedrijfsvoering en vastgoed
accountantskosten
10
anders opdrachten/inkopen, ingevuld
299
350
123
123
123
apparaatskosten: HRM, JZ en FB
258
344
344
344
344
concernopleidingsplan
100
100
100
100
100
DMO: niet vervullen van vacatures
510
510
510
510
510
-135
-135
-135
-135
-135
DSO: achtervang stelpost loon en prijscompensatie
240
240
240
240
240
DSO: verhogen productiviteitsnorm en beperken inzet projectleiders
680
680
680
680
680
80
80
80
80
8
8
8
8
19
19
19
19
DMO: uitbreiding met 3 fte bij het subsidiebureau
eigenaarsdeel stadhuis formatiebudget juridische zaken hogere inkomsten drukwerk HRM diversen
94
94
94
94
inzet directiebuffer stafdienst bedrijfsvoering
94
16
16
16
16
inzet vacatureruimte financieel beheer
43
43
43
43
20
20
20
20
overige kosten
15
PBS afroming loon- en prijscompensatie
10
10
10
10
10
PBS: vacatureruimte/persoonsgerelateerde kosten
120
120
120
120
120
PZ: 5 fte bezuiniging via natuurlijk verloop/40 fte omkleuring
265
265
265
265
265
PZ: bezuiniging d.m.v. CLEAN acties
190
190
190
190
190
0
0
0
PZ: inkrimping formatie bedrijfsvoering
94
94
94
94
94
PZ: inkrimping formatie belastingen en burgerzaken
50
50
50
50
50
PZ: inkrimping formatie handhaving en intake
75
75
75
75
75
PZ: eenmalige Bezuiniging arbeidsvoorwaardenbudget
PZ: inkrimping formatie werk zorg en inkomen risicobeheer (verlaging post onvoorzien) SB: directie & bedrijfsvoering formatie
50
50
50
50
50
160
160
160
160
160
58
58
58
58
58
pag.152 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief
2014
2015
2016
2017
2018
SB: formatie Directie & bedrijfsvoering
37
37
37
37
37
SB: G&G formatie
61
61
61
61
61
SB: G&G formatie
222
222
222
222
222
SB: omkleuring bij AIB
227
227
227
227
227
SB: omkleuring fte bij AIB
248
248
248
248
248
SB: stadreiniging formatie
289
289
289
289
289
SB: stadsreiniging formatie
18
18
18
18
18
412
412
SB: VTH formatie
412
412
412
SBC: inspanningsverplichting op AD (opbrengsten, overhead)
0
0
0
SBC: inzet loon & prijscompensatie
0
0
0
SBC: natuurlijk verloop
0
0
0
SBC: samenvoegen en ombuigen van bureau evenementen
60
60
60
60
60
SBC: secretariaat (ombuigen functie van vertrokken secretaresse)
10
10
10
10
10
SBC: verkleinen team risicomanagement en auditing
81
81
81
81
81
SBC: via natuurlijk verloop
150
150
150
150
150
SBV: inleveren openstaande vacatures
190
190
190
190
190
SBV: natuurlijk verloop a.g.v. vut/pensioen
142
142
142
142
142
SBV: reductie formatie CIA
122
122
122
122
122
35
35
35
35
35 190
SBV: reductie formatie Financieel Beheer SBV: verkleinen team risicomanagement en auditing verhuur pand Louis Armstrongweg / verhuizing Servicepunt Z verzelfstandiging organisatie onderdelen
totaal bedrijfsvoering en vastgoed totaal
190
190
190
250
250
250
250
250
6.197
6.772
6.545
6.545
6.545
27.596 32.167
34.532
34.513
34.513
pag.153 Programmabegroting 2015
bijlagenboek definitief