Programmabegroting 2015 Meerjarenperspectief Gemeente Alblasserdam

Programmabegroting 2015 Meerjarenperspectief 2016-2018 Gemeente Alblasserdam

Vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders d.d. 29 september 2014

Inhoudsopgave Inleiding..........................................................................................................................................5

Financiële begroting .................................................................................... 9 Hoofdstuk 1

Van Perspectiefnota naar begroting....................................................................10

Hoofdstuk 2

Overzicht van baten en lasten.............................................................................24

Hoofdstuk 3

Uiteenzetting van de financiële positie ...............................................................29

Beleidsbegroting........................................................................................ 31 Hoofdstuk 4

Programmaplan ..................................................................................................32

Programma 1: Samenleven in Alblasserdam ..............................................................................33 Programma 2: Actief in Alblasserdam........................................................................................42 Programma 3: (Be)leef in Alblasserdam.....................................................................................48 Programma 4: Besturen in Alblasserdam ...................................................................................59 Programma 5: Solide financieel beleid.......................................................................................63 Hoofdstuk 5

Paragrafen ..........................................................................................................67

1. Paragraaf lokale heffingen.....................................................................................................67 2. Paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing .............................................................71 3. Paragraaf onderhoud kapitaalgoederen ................................................................................74 4. Paragraaf financiering ...........................................................................................................76 5. Paragraaf bedrijfsvoering ......................................................................................................85 6. Paragraaf verbonden partijen................................................................................................89 7. Paragraaf grondbeleid ...........................................................................................................94

Bijlagen ................................................................................................... 101 Bijlage 1

Indicatoren samenlevingsagenda ...........................................................................102

Bijlage 2

Investeringsplan 2015-2018 ...................................................................................104

Bijlage 3

Staat van reserves en voorzieningen ......................................................................106

Begroting 2015 – gemeente Alblasserdam

3


4

Inleiding Voor u ligt de begroting 2015. De beleidslijnen uit de Samenlevingsagenda met het motto “Samen Doen” en de financiële contouren uit de Perspectiefnota 2015 zijn in deze begroting concreter uitgewerkt voor het jaar 2015. Van Samenlevingsagenda en Perspectiefnota naar Begroting Het college wil deze collegeperiode werken aan de ‘Samenlevingsagenda van Alblasserdam’. Een eerste proeve van de samenlevingsagenda is op 8 en 9 juli 2014 tijdens de algemene beschouwingen behandeld in de gemeenteraad. In de Perspectiefnota 2015 ‘Dorp met karakter’ zijn de eerste financiële contouren van 2014-2018 weergegeven. De Perspectiefnota 2015 is parallel met de samenlevingsagenda ‘Samen doen’ tot stand gekomen. Dat betekent dat in de Perspectiefnota nog geen volledige financiële vertaling is opgenomen van de kosten, die aan de uitvoering van de Samenlevingsagenda zijn verbonden. De Samenlevingsagenda is een dynamisch document en vraagt gedurende de gehele collegeperiode op verschillende onderwerpen verdere uitwerking. In deze begroting is de samenlevingagenda voor het jaar 2015 verder uitgewerkt. Deze verdere uitwerking vindt u terug in het programmaplan waarin: •

• •

De gewenste maatschappelijke effecten per programma schematisch zijn weergegeven. Per doelstelling zijn effect-indicatoren benoemd aan de hand waarvan de effecten tijdens de collegeperiode kunnen worden gemeten. De ‘bijdrage van de gemeente’ en de ‘bijdrage van maatschappelijke partners’ in 2015 is per programma concreter uitgewerkt. Per programma is een financiële vertaling opgenomen van de Samenlevingsagenda voor 2015 en is het financieel perspectief voor 2016-2018 weergegeven.

Programma-indeling De begroting 2015 kent ten opzichte van de vorige collegeperiode een nieuwe programmaindeling. De programma’s zijn inhoudelijk afgeleid vanuit het coalitieakkoord en de samenlevingsagenda. Als gevolg van de decentralisaties AWBZ/WMO, Jeugdzorg en Participatiewet was het ook wenselijk om te komen tot een financieel evenwichtere verdeling van de programma’s. De gemeentelijke verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in de volgende vijf programma’s: 1. 2. 3. 4. 5.

Samenleven in Alblasserdam Actief in Alblasserdam (Be)leef in Alblasserdam Besturen in Alblasserdam Solide financieel beleid

Integrale centrumontwikkeling De integrale centrumontwikkeling is in de Samenlevingsagenda opgenomen als dé voornaamste opgave van de gemeente in het fysieke domein in de komende jaren. Het gaat om het beschikbaar houden van voorzieningen én om het tot stand brengen van nieuwe en gewenste ontwikkelingen, voornamelijk in en rond het centrum. Deze ontwikkeling moet nadrukkelijk tot stand komen in samenwerking en samenspraak met inwoners, ondernemers en maatschappelijke partners. Begroting 2015 – gemeente Alblasserdam

5

Visievorming op deze veelzijdige ontwikkeling is een interatief proces. De integrale centrumontwikkeling is opgenomen in het programma (Be)leef in Alblasserdam. Het sociale domein en de decentralisaties Op de gemeente komen nieuwe verantwoordelijkheden af. Deze vloeien onder meer voort uit de invoering van de Participatiewet, de decentralisaties Jeugdzorg en AWBZ/WMO en de nadrukkelijke wens om de verhouding tussen gemeente en samenleving verder vorm te geven. Door onderwerpen slim met elkaar te combineren, hoopt de gemeente dat er nieuwe mogelijkheden ontstaan in en voor de Alblasserdamse samenleving. De schaal van Alblasserdam maakt dat het college goede kansen ziet om, met de bezuinigingsopgave vanuit de decentralisaties, die zorg te leveren die de samenleving nodig heeft. Het sociale domein raakt mensen in hun directe bestaan. Het heeft betrekking op zaken als zorg, jeugdhulp, welzijn, arbeid, gezondheidszorg, jeugdbeleid, onderwijs, vrijetijdsbesteding en cultuur. Om de doelstellingen van de decentralisaties te bereiken betrekken we in Alblasserdam de totale context van het sociale domein. Van het stimuleren van cultuur tot de zorg voor kwetsbare ouderen en van ambulant jongerenwerk tot het doen realiseren van ontmoetingsplekken in de wijken. Binnen het sociaal domein draagt de gemeente - daar waar nodig - zorg voor regievoering in brede zin: van initiëren van ontwikkeling tot het laten realiseren hiervan. De decentralisaties AWBZ/WMO, Jeugdzorg en Participatiewet zijn opgenomen in het programma ‘Samenleven in Alblasserdam’. Duurzaamheid van Alblasserdam De gemeente wil de komende jaren een sprong vooruit maken op het gebied van duurzaamheid. Het vervullen van een voorbeeldfunctie, het stimuleren van initiatieven en het tonen van betrokkenheid door middel van een concreet programma staan daarbij centraal. De visie op duurzaamheid en de uitwerking hiervan is opgenomen in het programma (Be)leef in Alblasserdam. ‘Zo werken wij’ Onze manier van samenwerken in deze bestuursperiode is gebaseerd op onze passie voor Alblasserdam. Wij benutten de komende vier jaar om samen met de samenleving het Alblasserdamse karakter te versterken. Alblasserdam is een dorp met een bedrijvig karakter en een sterke sociale gemeenschap met levensbeschouwelijke diversiteit. In combinatie met de schaal van Alblasserdam is dit de basis voor de manier waarop wij zaken oppakken. In de Samenlevingsagenda en in deze begroting wordt daarom ingegaan op het belang van de stijl van besturen, de organisatieontwikkeling, regionale samenwerking en een solide financieel beleid. De uitwerking hiervan is opgenomen in de programma’s Besturen in Alblasserdam en Solide financieel beleid. Maatschappelijke effecten De kernthema’s uit de Samenlevingsagenda zijn in deze begroting uitgewerkt in 14 gewenste maatschappelijke effecten die de gemeente samen met maatschappelijke partners nastreeft. Het college en de ambtelijke organisatie hebben in de 2015 de focus op het realiseren van deze effecten. In het programmaplan is per gewenst maatschappelijk effect verder uitgewerkt hoe de resultaten kunnen worden gemeten (effect-indicatoren), welke prestaties van de gemeente verwacht mogen Begroting 2015 – gemeente Alblasserdam

6

worden en welke afspraken met partners zijn of worden gemaakt en welke activiteiten worden verricht in 2015. De doelstellingen zijn geformuleerd voor de volgende (kern)thema’s: •

Samenleven in Alblasserdam: 1) maatschappelijke ondersteuning (WMO/AWBZ) 2) jeugd 3) participatiewet 4) onderwijs/arbeidsmarkt

•

Actief in Alblasserdam: 5) ondernemersklimaat 6) toerisme 7) binnensport

•

(Be)leef in Alblasserdam: 8) centrumontwikkeling 9) duurzaamheid 10) luchtkwaliteit 11) leefomgeving

•

Besturen in Alblasserdam: 12) bestuur/communicatie 13) dienstverlening

•

Solide financieel beleid 14) woonlasten

Financieel perspectief 2015-2018 Alblasserdam gaat vanuit een solide financiële positie de uitdagingen in het sociaal domein aan en heeft ruimte om uitvoering te geven aan de Samenlevingsagenda ‘Samen doen’. De begroting 20152018 is ‘structureel’ sluitend. Ondanks een verhoogd risicoprofiel in de komende jaren, vooral door de 3 decentralisaties, is het weerstandsvermogen de komende jaren toereikend om financiële tegenvallers op te vangen. De schuldpositie is gunstig en ontwikkelt zich de komende jaren binnen de voor gemeenten kritische normen. In de begroting 2015 en het meerjarenperspectief is voldoende ruimte gecreëerd om uitvoering te kunnen geven aan de wensen uit de Samenlevingsagenda. De Samenlevingsagenda is dynamisch en de komende jaren zal samen met partners nog verdieping plaatsvinden. Vooral op de thema’s centrumontwikkeling, duurzaamheid en luchtkwaliteit. De komende jaren zullen nog voorstellen worden uitgewerkt die mogelijk aanvullende financiële dekkingsmiddelen vereisen. In het meerjarenperspectief is in 2016 (€ 285.000) en 2017 (€ 117.000) extra ruimte beschikbaar. Voorgesteld wordt deze middelen (totaal € 402.000) te reserveren in een reserve Samenlevingsagenda. Deze middelen kunnen dan als dekking worden ingezet voor de genoemde initiatieven. Wij blijven permanent innoveren en bezuinigen om ook de komende jaren nog extra ruimte te creëeren voor uitvoering van de Samenlevingsagenda. Via de P&C cyclus monitoren wij de initiatieven en via de organisatieontwikkelagenda werken wij aan een cultuur waarin ruimte is voor innovatie en vernieuwing.


7

Leeswijzer De opzet van deze begroting 2015 is anders dan die van voorgaande jaren. De begroting is uiteraard gebaseerd op de indeling van de Samenlevingsagenda zoals in de voorgaande alinea’s staat beschreven. Per hoofdstuk van het beleidsdeel van de begroting treft u achtereenvolgens deze indeling aan: •

Een schematisch overzicht van de gewenste maatschappelijke effecten en de effecten prestatie-indicatoren van het betreffende programma. Hierin wordt weergegeven hoe de gemeente, samen met partners, de gewenste maatschappelijke effecten wil bereiken. Ook de effectindicatoren en bron van de meting zijn hierbij opgenomen. De prestaties van de gemeente en partner(s) zijn hierbij duidelijk gescheiden omschreven. De activiteiten die gemeente en partner(s) gaan uitvoeren zijn benoemd in het overzicht.

•

Een schematische weergave van de aard van de kosten per programma. Ook hier is een onderscheid gemaakt tussen de bestedingen door de gemeente en de financiële bijdragen aan partner(s). De verdeling van de bijdragen aan verschillende partner(s) is weergegeven.

•

Een tabel met een specifieke uitwerking van de samenlevingsagenda voor 2015. De tabel geeft inzicht in de te bereiken effecten per programma ‘wat willen we bereiken?’ en ‘wat gaan we daarvoor doen in 2015?’. Ook hier vindt u het onderscheid tussen de inspanningen door de gemeente en partner(s).

•

Een tabel ‘wat mag het kosten?’ geeft inzicht in de lasten en baten van het betreffende programma. De lasten en baten zijn gespecificeerd naar de verschillende produkten binnen het proramma.

Ten slotte De samenlevingsagenda is een dynamisch document. In het programmaplan heeft een verdieping plaatsgevonden naar hoe wij in 2015 concreet invulling geven aan onze doelstelling om samen met partner(s) de gewenste maatschappelijke effecten te realiseren. De wijze waarop wij de prestaties willen meten is nader uitgewerkt in effecten prestatie-indicatoren. In een aantal schematische overzichten is getracht inzicht te geven in de bijdrage die van de gemeente verwacht mag worden en de bijdrage die van partners verwacht mag worden. De samenlevingsagenda is niet af. De komende jaren blijft het college in gesprek met burgers, bedrijven, partners en gemeenteraad over verdere doorontwikkeling van de samenlevingsagenda: Samen doen! Met de nieuwe opzet van deze begroting rekenen wij erop een goede bijdrage te kunnen leveren aan dit gesprek. De nieuwe opzet is ook de basis voor alle documenten in de planning & control cyclus van de gemeente Alblasserdam, zodat het college op een solide manier verantwoording kan afleggen aan de gemeenteraad en de samenleving van Alblasserdam over het gevoerde beleid en de financiële positie.


8

Financiële begroting


9

Hoofdstuk 1

Van Perspectiefnota naar begroting

De uitgangspositie vanuit de Perspectiefnota 2015 In de Perspectiefnota 2015 ‘Dorp met karakter’ zijn de eerste financiële contouren van 2014-2018 weergegeven. De Perspectiefnota 2015 is parallel met de samenlevingsagenda ‘Samen doen’ tot stand gekomen. Dat betekent dat in de Perspectiefnota nog geen volledige financiële vertaling is opgenomen van de kosten, die aan de uitvoering van de Samenlevingsagenda zijn verbonden. In de Perspectiefnota 2015 is wel een eerste financiële indicatie verwerkt van hoofdpunten van het coalitieakkoord. In deze begroting is een financiële vertaling opgenomen van de Samenlevingsagenda voor 2015 en is het financieel perspectief voor 2016-2018 weergegeven. Daarnaast zijn een aantal autonome ontwikkelingen verwerkt. Om ruimte te creeëren voor uitvoering van de samenlevingsagenda en om tot een structureel sluitende begroting te komen zijn ook een aantal ruimtescheppende maatregelen verwerkt. In de Perspectiefnota kon een “structureel” sluitende begroting voor de gehele periode 2015-2018 worden gepresenteerd. In de jaren 2015 en 2018 bleken vooralsnog beperkte tekorten uit de Perspectiefnota. De Perspectiefnota 2015 gaf het volgende beeld: Bedragen x € 1.000 -/- = nadelig

2015

Geraamd resultaat PPN 2015 Geraamd “structureel” resultaat PPN 2015

2016

2017

2018

-/- 51

253

247

-/- 24

-/- 114

229

223

PM

Veranderingen ten opzichte van de Perspectiefnota 2015 Het financiële meerjarenoverzicht ziet er als volgt uit: Bedragen x € 1.000 -/- = nadelig Geraamd resultaat PPN 2015 Decentralisaties AWBZ/WMO, Jeugdzorg en Participatiewet Algemene uitkering Samenlevingsagenda Ruimtescheppende maatregelen Reserve nieuwbouw zwembad (Autonome) ontwikkelingen Totaal mutaties Geraamd resultaat


2015

2016

2017

2018

-/- 51

253

247

-/- 24

-

-

-

-

-/- 16 232 -/- 161 55

-/- 301 183 -/- 135 -/- 253

-/- 133 194 -/- 87 -/- 221 -/- 247

24 234 -/- 81 -/- 153 24

4

0

0

0

10

Voor een goed beeld van het financieel meerjarenperspectief is naast het geraamd resultaat ook inzicht nodig in het onderscheid tussen incidenteel en structureel resultaat. Het structureel resultaat geeft aan of er sprake is van een ‘structureel sluitende begroting’. Bedragen x € 1.000 -/- = nadelig Geraamd resultaat Af: Incidenteel geraamd resultaat Geraamd “structureel” resultaat

2015

2016

4 0 4

0 -/- 323 323

2017

2018

0 -/- 157 157

0 -/- 41 41

De belangrijkste veranderingen ten opzichte van de Perspectiefnota 2015 worden hierna toegelicht. Decentralisaties AWBZ/WMO, Jeugdzorg en Participatiewet Vanaf 1 januari 2015 worden de drie decentralisaties AWBZ/WMO, Jeugdzorg en Participatiewet doorgevoerd. In 2015 richten wij ons, conform het vastgestelde WMO beleidspan 2015-2018 en het Beleidsrijk Transitiearrangement (BRTA), op de transities AWBZ/WMO en jeugdzorg met als uitgangspunten het bieden van zorgcontinuïteit, budgetneutrale uitvoering, het samen met maatschappelijke partners vormgeven van de lokale inbedding en het voorbereiden van de transformatie. Partners als Rivas, Centrum voor Jeugd en Gezin, Jeugd-Punt en Stichting Welzijn Alblasserdam leveren een bijdrage in de lokale inbedding. Daarnaast hebben de Serviceorganisatie WMO en Serviceorganisatie Jeugd een taak in het leveren van maatwerkvoorzieningen en jeugdhulp aan Alblasserdamse cliënten binnen de vastgestelde kaders in het WMO beleidsplan en het BRTA. In 2015 gaan we, in navolging op Kinderdijk, netwerken in de rest van Alblasserdam in kaart brengen en participatie stimuleren. Partners als Stichting Welzijn Alblasserdam, SMILE, Waardeburgh en Rivas hebben een belangrijke rol in het faciliteren van zorg voor elkaar en het stimuleren van participatie. In het coalitieakkoord “Alblasserdam: dorp met karakter” is het volgende basisprincipe opgenomen: “Het budget, dat de gemeente van het Rijk ontvangt voor de uitvoering van de decentralisaties, is kaderstellend. De vangnetfunctie voor de meest kwetsbaren in ons lokale netwerk staat nooit ter discussie.” De budgetten en kosten van de decentralisaties zijn als volgt budgetneutraal verwerkt in de begroting 2015 (budget van het rijk is kaderstellend): •

WMO bestaande taken Het beschikbare budget (de integratieuitkering WMO) voor de bestaande taken is € 511.000 lager dan in 2014. Op grond van de primaire begroting 2015 van de Sociale Dienst Drechtsteden (SDD) zijn de lasten voor de WMO huishoudelijke hulp € 303.000 lager dan geraamd in de begroting 2014 en het meerjarenperspectief 2015-2017. Aanpassing van een aantal overige budgetten op grond van de primaire budgetten van het SDD geven een voordeel van € 20.000. Per saldo resulteert dat in een nadeel van € 188.000. In de begroting 2015 is een taakstelling besparing WMO huishoudelijk hulp bestaande taken opgenomen van € 188.000. Het SDD verwacht vooralsnog in de geactualiseerde begroting 2015, die in het 4e kwartaal 2014 wordt vastgesteld, een verdere daling van de lasten voor WMO huishoudelijke hulp met € 98.000. Het risico bestaat dat € 90.000 van de genoemde taakstelling niet wordt


11

gerealiseerd. Dit risico is meegenomen bij de bepaling van het benodigde weerstandsvermogen in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. •

AWBZ/WMO nieuwe taken Alblasserdam ontvangt voor de nieuwe taken een budget van € 2.818.000. Dit is bestemd voor een groot aantal taken, zoals begeleiding/persoonlijke verzorging, kortdurend verblijf, inloopfucntie GGZ, cliëntondersteuning, inkomensondersteuning, sociale wijkteams, ondersteuning en waardering mantelzorgers, doventolk, luisterend oor (24/7) en uitvoering persoonsgebondenbudget (PGB) Sociale verzekeringsbank. Becijferd is dat in Alblasserdam € 360.000 resteert voor de lokale taken cliëntondersteuning, sociale wijkteams en ondersteuning en waardering mantelzorgers. Over de inloopfunctie GGZ moeten nog afspraken worden gemaakt. Evenals voor de bestaande taken werken wij voor wat betreft de invulling van deze lokale taken vanuit het gedachtengoed van onze samenlevingsagenda.

•

Jeugdzorg Alblasserdam ontvangt voor de jeugdzorg een budget van € 3.969.000. In het BRTA zijn afspraken gemaakt over de verdeling van dit budget over de uit te voeren activiteiten. Het BRTA voorziet in een inzet van het beschikbare jeugdbudget van 98% voor inkoop van zorg in de vorm van jeugdteams (via de Serviceorganisatie), inkoop van zorg op de zorgmarkt (via de Serviceorganisatie), bekostiging van de serviceorganisatie en bekostiging van het landelijk transitiearrangement. Over de bestemming van het voorlopige overschot van 2% (aandeel Alblasserdam € 79.000) in 2015 wordt later een voorstel gedaan. Richting het transitieteam is aangegeven dat er, zeker na 2015, een toenemende lokale financiële ruimte nodig is om de gewenste transformatie in het lokale systeem te bewerkstelligen. Vanuit Alblasserdam is aangegeven dat er de komende jaren toegewerkt moet worden (vaststaan perspectief) naar een budget van 5% tot 10% van de beschikbare middelen om op een goede wijze invulling te geven aan de gewenste transformatie (voor Alblasserdam € 198.000 tot € 397.000).

•

Participatiewet De nieuwe Participatiewet die op 1 januari 2015 in werking treedt heeft grote consequenties voor het WSW budget in de komende jaren en zal uiteindelijk leiden tot het fasegewijze opheffen van de Gemeenschappelijke Regeling Drechtwerk. In de praktijk wordt in de regio al gewerkt aan nieuwe organisatievormen voor Drechtwerk in combinatie met de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden.

In de Perspectiefnota 2015 hebben wij de verhoging van het risicoprofiel in verband met de decentralisaties bepaald op € 454.300 op grond van de in 2014 bekend gemaakte (voorlopige) budgetten uit het Sociaal deelfonds. Eerder was het risicoprofiel voor de inrichting van de serviceorganisaties en de overheveling van deze taken naar de gemeent al voorlopig ingeschat op € 327.300. Het totaal benodigde weerstandsvermogen (= buffer voor vangnet meest kwetsbaren) voor de drie decentralisaties vanaf 2015 is bepaald op € 781.600. Uit het meerjarenperspectief 20152018 blijkt dat voor de periode 2015-2018 de weerstandsratio (weerstandscapaciteit / benodigd weerstandsvermogen) minimaal 1,4 is. Dat betekent dat een weerstandscapaciteit beschikbaar is van minimaal € 1.094.300.


12

Een scherpere foto van de risico-inventarisatie van de decentralisaties ziet er op dit moment als volgt uit: Onderwerp

Inrichting serviceorganisaties (transities) AWBZ/WMO Jeugdzorg Participatiewet Totaal

Budget Sociaal domein 3D’s

2.818.000 3.969.000 *) 2.300.000

Risico-profiel 2015

Kans: (hoog 50%; zeer hoog 75%)

Benodigd weerstandsvermogen

Beschikbare weerstandscapaciteit (= vangnetfunctie) bij ratio van 1,4 (2015-2017)

200.000

50%

100.000

140.000

Benodigde risicobuffer op grond van per september 2014 beschikbare informatie PM

281.800 396.900 230.000 1.108.700

75% 75% 75%

211.400 297.700 172.500 781.600

296.000 416.800 241.800 1.094.300

175.250 + PM 232.970 PM 408.220 + PM

*) In de Perspectiefnota 2015 was dit voorlopig ingeschat op € 2.300.000. De omvang van het risicoprofiel is in de begroting 2015 niet aangepast.

•

AWBZ/WMO Voor de WMO bestaande taken en de nieuwe taak begeleiding/persoonlijke verzorging is de omvang van de risico’s op een tekort ingeschat op € 175.250. Dit betreft het risico dat de taakstelling WMO huishoudelijke hulp bestaande taken niet wordt gerealiseerd (€ 90.000) en het risico op groei van de begeleiding/persoonlijke verzorging in 2014 en 2015 (€ 85.250). Voor dit laatste risico hebben wij geen budget in de begroting opgenomen voor een ‘groeireservering’. De begeleiding/ persoonlijke verzorging betreft ongeveer 75% van het totale beschikbare budget. Indien 75% van de beschikbare weerstandscapaciteit (75% x € 296.000 = € 222.000) wordt afgezet tegen de ingeschatte risico’s voor begeleiding/persoonlijke verzorging dan is de beschikbare buffer voor begeleiding/ persoonlijke verzorging € 46.750 hoger dan de ingeschatte risico’s. Voor de overige taken (25% van het budget) is nog geen nadere kwantificering van de risico’s opgesteld.

•

Jeugdzorg In het BRTA is op grond van een gedetailleerde risicoinventarisatie aangegeven dat een risicoreservering van € 6,3 miljoen (regionaal) nodig is. Het Alblasserdamse aandeel hierin is € 232.970. De beschikbare buffer van € 416.800 is € 183.830 hoger dan de benodigde risicobuffer.

•

Participatiewet In de Perspectiefnota is bij de risico-inschatting nog uitgegaan van een budget uit het sociaal deelfonds voor de participatiewet van € 2.300.000. Het voorlopige budget voor de participatiewet in 2015 bedraagt € 2.015.214. Op grond van dit lagere budget zou een lager benodigd weerstandsvermogen berekend kunnen worden. Er is nog geen kwantificering van de risico’s opgesteld voor de participatiewet. De beschikbare buffer is op grond van de beschikbare informatie toereikend.


13

Het totaal van de beschikbare weerstandscapaciteit voor de drie decentralisaties is per saldo toereikend. De inschatting van het risicoprofiel voor de decentralisaties in de paragraaf weerstandsvermogen is niet aangepast ten opzichte van de Perspectiefnota 2015. De foto wordt wel steeds scherper. In de bestuursrapportages 2015 volgen wij de ontwikkeling van het risicoprofiel van de decentralisaties op de voet. Algemene uitkering / herijking gemeentefonds In de Perspectiefnota 2015 is een verhoging van de algemene uitkering verwerkt op grond van de decembercirculaire 2013 en is de herijking gemeentefonds verwerkt. Het ministerie van BZK heeft op 20 maart 2014 de voorlopige resultaten van de herijking gemeentefonds 2015 gepubliceerd. Voor Alblasserdam blijkt hieruit een mogelijk voordelig effect van € 485.000 structureel (circa € 26 per inwoner). De effecten van de herijking worden niet in één keer geëffectueerd, maar in twee jaar in stappen van circa € 15 per inwoner per jaar. In de Perspectiefnota is rekening gehouden met een positief effect van € 280.000 in 2015 en vanaf 2016 met het volledige herverdeeleffect van € 485.000. Wij hebben een analyse uitgevoerd op de effecten van de meicirculaire 2014 op de algemene uitkering. Wij beschikken nog niet over de onderliggende detailgegevens op grond waarvan het ministerie de hiervoor genoemde herijking van het gemeentefonds heeft bepaald. In januari 2015 ontvangen wij voor het eerst detailinformatie op grond waarvan wij het werkelijke effect van de herijking gemeentefonds kunnen toetsen aan de door het ministerie gepubliceerde cijfers. Verder hebben wij een analyse uitgevoerd op de afwijkingen van de werkelijk ontvangen algemene uitkering in de jaren 2010 t/m 2013 ten opzichte van onze ramingen. Uitkomst van deze analyses is dat de raming van de algemene uitkering in de Perspectiefnota 2015 realistisch is. In de begroting 2015 is de raming niet aangepast ten opzichte van de Perspectiefnota 2015. Wel is het risico op een afwijking van de werkelijke algemene uitkering ten opzichte van de raming toegenomen. Op grond van de uitgevoerde analyses schatten wij de omvang van een mogelijke afwijking in op circa € 300.000 nadelig tot € 250.000 voordelig. Dit risico is meegenomen bij de bepaling van het benodigde weerstandsvermogen in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. Samenlevingsagenda In de Perspectiefnota 2015 is een eerste financiële indicatie verwerkt van de hoofdpunten van het coalitieakkoord. In deze begroting is de samenlevingagenda voor het jaar 2015 verder uitgewerkt. De financiële vertaling na de Perspectiefnota 2015 is als volgt: Bedragen x € 1.000 -/- = nadelig Centrumontwikkeling Duurzaamheid Actieplan luchtkwaliteit Reserve samenlevingsagenda e Cofinanciering Waterdriehoek (2 Burap 2014) Subsidie SWA Organisatieontwikkeling Totaal samenlevingsagenda


2015 20 -/-35 -/-8 -/-8 15 -/- 16

2016 PM PM PM -/-285 -/-8 -/-8 -/- 301

2017 PM PM PM -/-117 -/-8 -/-8 -/- 133

2018 PM PM PM -/-8 -/-8 40 24

14

Duurzaamheid Naast het benodigde budget voor duurzaamheid en milieu € 80.000, dat is opgenomen in de Perpectiefnota 2015, is naar verwachting vanaf 2016 additioneel budget benodigd. Dit aanvullende budget zal specifiek worden ingezet om invulling te geven aan de Samenlevingsagenda en de gemaakte afspraken in het coalitieprogramma: het vervullen van een voorbeeldfunctie van een duurzame gemeente en faciliteren van innovaties op het gebied van duurzaamheid. Het actieplan moet duidelijkheid geven in het te claimen budget. In 2015 zal € 60.000 van het in de Perspectiefnota 2015 beschikbaar gestelde budget worden ingezet om te komen tot een nieuw actieplan duurzaamheid van Alblasserdam en om (eerste) acties uit te zetten. Het resterende bedrag van € 20.000 is beschikbaar om in te zetten voor andere activiteiten uit de Samenlevingsagenda. Actieplan luchtkwaliteit Zonder financiele middelen kan geen invulling gegeven worden aan de uitvoering van de Samenlevingagenda en het opstellen van een actieplan luchtkwaliteit. Om in 2017 te voldoen aan de geldende normen voor stikstofdioxide en fijnstof zijn maatregelen nodig. De eerste signalen zijn dat dit mogelijk niet haalbaar is. De conclusie van de langere termijn meting is nog niet bekend. Het budget wordt gebruikt om een actieplan luchtkwaliteit op te stellen waarin concrete maatregelen worden geïdentificeerd, die de luchtkwaliteit van Alblasserdam verbeteren en een beeld schetsen van de heersende luchtkwaliteit van Alblasserdam. Uit het actieprogramma kunnen maatregelen vloeien waarvoor separaat budget zal worden aangevraagd. Reserve samenlevingsagenda Vanuit de samenlevingsagenda vragen een aantal dossiers de komende jaren om bestuurlijke aandacht: • • •

Centrumontwikkeling inclusief rondje haven; Duurzaamheid; en Luchtkwaliteit.

Tot en met 2015 zal de aandacht vooral uitgaan naar onderzoek en visievorming. Vanuit deze (noodzakelijke) eerste stap kunnen daadwerkelijke maatregelen (investeringen) worden verwacht. De hoogte en doorwerking in de begroting zijn echter nog niet bekend omdat deze afhankelijk zijn van de resultaten van onderzoek en visievorming. Voor 2015 zijn de bedragen ten behoeve van het maken van de eerste stap voor de genoemde onderwerpen inzichtelijk en aangegeven. In het meerjarenperspectief zijn middelen vrij gemaakt om de maatregelen mogelijk te maken. De beschikbare middelen worden in 2016 en 2017 in een reserve Samenlevingsagenda gestort. Voorstellen voor onttrekking uit deze reserve gebeuren via de Perspectiefnota. Deze reserve heeft als doelstelling om de kosten, die aan de uitvoering van de daadwerkelijke maatregelen zijn verbonden, te kunnen dekken. Cofinanciering Waterdriehoek Slim samenwerken, slim investeren. Op dit moment is er geen budget beschikbaar om te investeren in projecten die de ontwikkeling van recreatie en toerisme stimuleren. Recreatie en toerisme worden echter een steeds belangrijker onderdeel van onze samenleving. Investeren in duurzame voorzieningen is hierbij van belang om Alblasserdam op de kaart te zetten en te houden in de toekomst. Begroting 2015 – gemeente Alblasserdam

15

De structuurvisie benadrukt het netwerken van de gemeente Alblasserdam. Hierin krijgt zij een grotere en deels nieuwe rol: netwerken, coalities zoeken, maar ook actief op zoek gaan naar nieuwe initiatieven met meerwaarde en deze de ruimte geven. Meer specifiek worden de ontwikkeling van fiets-, vaar- en wandelroutes en het uitbouwen van de transferiumfunctie in de structuurvisie benoemd als ontwikkelpunten. Door samen te werken in de Waterdriehoek worden projecten gerealiseerd, die anders niet van de grond kunnen komen. Projecten die gerealiseerd worden op andere plekken binnen de Waterdriehoek hebben ook een positief effect op de toeristisch-economische ontwikkeling (en onderwijs en erfgoed) van Alblasserdam. De (water) infrastuctuur, Haven-Zuid en het centrum gaan hier van mee profiteren. Door de bundeling van geld en organisatiekracht komen subsidies vanuit de provincie Zuid-Holland beschikbaar. De verwachte investeringen met betrekking tot de Waterdriehoek voor de komende 10 jaar voor Alblasserdam worden geschat op € 200.000. Hierin zit onder andere, inclusief ondersteunende voorzieningen, de investering voor de ontwikkeling van het entree gebied van Kinderdijk, het realiseren van steigers voor rondje Kinderdijk-Alblasserdam, realisatie van wandel- en fietsroutes en de realisatie van een (waterbus)steiger bij Kinderdijk. De provincie draagt per project 50% van de kosten en heeft tot nu toe € 1,5 miljoen geïnvesteerd. Door de samenwerking met de provincie ZuidHolland volstaat voor Alblasserdam een investeringsbijdrage van € 20.000 per jaar. De provincie heeft aangegeven flexibel te kunnen zijn met de inbreng van gefaseerde cofinanciering in plaats van alles in een keer te moeten betalen. Voor deelname in de Waterdriehoek betalen de deelnemers een jaarlijkse bijdrage van € 8.000. In de begroting is rekening gehouden met deze jaarlijkse bijdrage. Per project wordt bekeken wie hoeveel gaat investeren (cofinanciering). Per project zal worden voorgesteld hoe de investeringsbijdrage kan worden gedekt. Hierbij is ook aandacht voor de verbinding met de Alblasserwaard Vijfheerenlanden. Subsidie Stichting Welzijn Alblasserdam Door de complexere regelgeving, overheveling van AWBZ taken naar de Wmo en een terugtrekkende overheid zijn er meer uren voor de beroepskracht nodig bij de Sociaal Raadslieden van Stichting Welzijn Alblasserdam. Voor 2014 heeft de SWA een tijdelijke uitbreiding van uren kunnen realiseren door inzet van de opgebouwde reserve. Nu is het wenselijk om de uren structureel te maken. Mogelijk kan dekking gevonden worden binnen het Wmo budget, dit kunnen we nu echter nog niet met zekerheid zeggen. Organisatieontwikkeling Parallel aan de doorontwikkeling van de bestuursstijl moet doorontwikkeling van de medewerkers plaatsvinden. In de afgelopen jaren lag het accent op gezamenlijke scholing en training; de komende jaren gaat het om maatwerk zodat medwerkers zich kunnen blijven vernieuwen en de organisatie als geheel kan groeien naar een flexibele, creatieve en robuuste netwerkorganisatie. Dit is nodig om de rol als spil in de Alblasserdamse netwerken en maatschappelijke ontwikkelingen aan te kunnen. In de Perspectiefnota 2015 is hiervoor extra budget (€ 45.000 structureel) beschikbaar gesteld. In het eerste jaar zal hiervan € 30.000 worden ingezet. Het restant wordt ingezet voor andere activiteiten uit de Samenlevingsagenda. In de Perspectiefnota 2015 is ook extra budget (€ 40.000 structureel) beschikbaar gesteld voor de interne (beleids- en bestuurs)advisering aan het college, de invulling van de sturing en regie op verbonden partijen en het optimaliseren van (werk)processen en digitaal werken. Verwacht wordt Begroting 2015 – gemeente Alblasserdam

16

dat de gewenste professionalisering op deze aandachtspunten eind 2017 afgerond kan worden en dat het budget in 2018 voor andere activiteiten (uit de Samenlevingsagenda) kan worden ingezet. Ruimtescheppende maatregelen In de begroting is ruimte gecreëerd voor dekking van de kosten van uitvoering van de Samenlevingsagenda. Bedragen x € 1.000 -/- = nadelig Riolering/reiniging Vacatureruimte dienstverlening Stelpost beleid buitenruimte Cofinanciering cultuureducatie met kwaliteit Totaal ruimtescheppende maatregelen

2015

2016

2017

2018

183 24 25

183

183

223

232

183

11 194

11 234

Riolering/reiniging De uitkomsten van het zero-based-budgetting (ZBB) traject voor buitenruimte en de actualisatie van het gemeentelijk rioleringplan (GRP) zijn meegenomen bij de actualisatie van de kostprijs- en tariefberekeningen van riolering en reiniging. Bij de invoering van het BTW compensatiefonds zijn gemeenten gekort op de algemene uitkering voor de mogelijkheden, die ontstonden om BTW via het compensatiefonds te verrekenen. Vanwege de korting op de algemene uitkering bij invoering van het BTW compensatiefonds is het toegestaan dat gemeenten de BTW op riolering en reiniging, die wordt verrekend met het BTW compensatiefonds, als kosten meenemen in de kostprijsberekening voor deze produkten. In de begroting 2015 en het meerjarenperspectief 2016-2018 is een groter aandeel van de BTW op riolering en reiniging meegenomen in de kostprijsberekening. Dit heeft een voordelig effect op het begrotingssaldo. Dit voordeel schept ruimte in de begroting voor de uitvoering van de samenlevingsagenda, zonder dat de woonlasten voor de burgers toenemen. Voor de effecten op de tarieven van de verschillende lokale heffingen verwijzen wij naar de paragraaf lokale heffingen. Overige maatregelen De overige maatregelen om ruimte te scheppen zijn: het niet inzetten van vacatureruimte dienstverlening € 24.000 en het niet inzetten van een stelpost beleid buitenruimte € 25.000. Beide incidenteel in 2015. Daarnaast zal er vanwege het vervallen van de co-financiering van de rijksregeling “cultuureducatie met kwaliteit” een heroverweging op cultuureducatie plaatsvinden, waardoor er vanaf 2017 € 11.000 structureel vrijvalt. Reserve nieuwbouw zwembad Per 1 oktober 2014 heeft de materiële overdracht van het beheer en onderhoud van het zwembad aan de Beheerstichting Sport Alblasserdam (BSSA) plaatsgevonden. BSSA verwacht een daling van de beheerkosten van € 25.000 in 2016 en € 25.000 in 2017, zodat de subsidie van de gemeente aan BSSA in deze jaren met dezelfde bedragen zal dalen. De kosten voor de gemeente voldoen aan het door de raad gestelde kader uit het raadsbesluit van november 2011. In de begroting 2014-2017 is voor een bedrag van € 153.000 (jaarlijks) rekening gehouden met een structurele onttrekking van een deel van de kapitaallasten van het nieuwe zwembad aan de reserve nieuwbouw zwembad. Deze reserve was hiervoor na 2019 niet meer toereikend. In de jaarrekening Begroting 2015 – gemeente Alblasserdam

17

2013 zijn de kosten van afkoop pensioen aan de reserve zijn onttrokken. In de 2e Burap 2014 is voorgesteld de reserve nieuwbouw zwembad in 2014 tot en met 2018 in te zetten als dekking voor de kosten van het sociaal plan en de aanloopkosten van de transitie van het beheer van het zwembad naar BSSA. Hierdoor kan de reserve nieuwbouw zwembad vanaf 2017 niet meer worden ingezet als dekking van een deel van de kapitaallasten. Het vervallen van de bijdrage uit de reserve als dekking van een deel van de kapitaallasten heeft een nadelig effect op het jaarresultaat. Hiervoor is deels een oplossing gevonden door de installaties niet in 15 jaar maar in 40 jaar af te schrijven. In het meerjarenperspectief 2016-2018 resteert dan een nadelig effect van € 87.000 in 2017 en € 81.000 in 2018. Dit nadelig effect is opgelost binnen het totaal van het meerjarenperspectief 20162018. In de begroting 2015 is voor deze jaren een sluitend meerjarenperspectief gepresenteerd. Autonome ontwikkelingen Bedragen x € 1.000 -/- = nadelig e

2015

2016

2017

2018

Effecten 2 Burap 2014 Beheer Openbare ruimte Gemeenschappelijke regelingen Uitvoeringsprogramma DSB Dekking incidenteel uit reserves Subsidies Overige autonome ontwikkelingen Kapitaallasten vervangingsinvesteringen IP 2015-2018

-/- 85 -/- 142 -/- 99 -/- 159 109 -/- 25 240 -

-/- 89 39 -/- 99 -/- 50 -/- 25 89 -

-/- 84 64 -/- 99 -/- 50 -/- 25 -/- 27 PM

-/- 91 64 -/- 99 -/- 50 -/- 25 48 PM

Totaal autonome ontwikkelingen

-/- 161

-/- 135

-/- 221

-/- 153

Effecten 2e Burap 2014 Uit de 2e Burap 2014 blijkt een structureel effect van € 93.000 nadelig voor 2015. Dit betreft voor € 8.000 nadelig de Waterdriehoek. Dit effect is al vermeld bij de financiële effecten van uitwerking van de ‘Samenlevingsagenda’ hiervoor. De overige mutaties bedragen voor 2015 € 85.000 nadelig. Beheer Openbare ruimte Eind 2013 begin 2014 is binnen de afdeling Buitenruimte gekeken naar het totale areaal en de minimale kosten om dit op de vastgestelde beeldkwaliteit te beheren. Deze methode heet Zero Based Budgetting (ZBB) en geeft een goed beeld van de verhouding tussen de soorten arealen en de kosten (middelen en organisatie). De uitkomst van het traject is dat de totale lasten van de arealen hoger zijn dan begroot. Dit is vooral ontstaan doordat er in de laatste jaren geen uitbreiding van areaal is meegenomen in de begroting. De aanpassingen van de organisatie die tot een besparing leiden via de reorganisatie Buitenruimte omvatten ondermeer het anders organiseren van beleidsontwikkeling en daarmee terugbrengen van de vaste formatie ten aanzien van beleidsontwikkeling en het onderbrengen van uitvoerende werkzaamheden bij SW-medewerkers. Daarnaast wordt de organisatie zo smal als mogelijk ingericht. Dat wil zeggen zo min mogelijk formatie met een zo hoog mogelijke productiviteit gericht op het primair proces. De effecten op de materiële kosten zijn nader geanalyseerd. Het ZBB traject heeft zowel effect op de gesloten exploitaties (riolering, reiniging en begraven) als op de overige produkten zoals wegen, groen e.d. De hogere kosten kunnen deels worden opgevangen door hogere opbrengsten. In de raming van de OZB is in de afgelopen jaren ook geen rekening gehouden met hogere opbrengsten, zonder verhoging van het tarief, als gevolg van areaal uitbreidingen. Het ZBB traject heeft ook effect Begroting 2015 – gemeente Alblasserdam

18

op de kostprijsberekeningen van riolering en reiniging. Voor riolering wordt momenteel ook het Gemeentelijk rioleringsplan (GRP) geactualiseerd. Hierbij wordt onder meer een langere levensduur van 60 jaar als uitgangspunt gehanteerd voor (een deel van) de Alblasserdamse wijken. Het totale effect op de kostprijzen is dat voor riolering een lagere kostprijs is berekend en voor reiniging een hogere kostprijs. Uitgaande van 100% kostendekkendheid heeft dit gevolgen voor de tariefstelling van de rioolheffing en afvalstoffenheffing. Bij de bepaling van de tarieven is het uitgangspunt uit het coalitieakkoord gehanteerd dat de totale woonlasten niet stijgen. In de paragraaf lokale heffingen zijn de effecten op de tarieven van de gemeentelijke heffingen weergegeven. De hogere opbrengsten zijn niet toereikend om de hogere kosten als gevolg van areaal uitbreidingen te compenseren. Vanuit het college is dan ook de wens uitgesproken hier de komende jaren keuzes te maken, waardoor de besparingen kunnen worden gerealiseerd. Het college denkt dan aan de volgende oplossingsrichtingen: •

Actief vervangen van houten bruggen en houten vlonders door composiet. Deze zijn een stuk onderhoudsvriendelijker en hebben een langere levensduur, waardoor de kosten van het beheer lager zijn. Keuzes in het totale areaal aan speelvoorzieningen en zandbakken. Het terugbrengen van de 2500 verkeerborden. Een onderhoudsvriendelijke keuze van beplanting bij nieuwe inboet of bij reconstructies. Regionaal aanbesteden van raambestekken onderhoud bestrating, bomen en watergangen.

• • • •

In de begroting is rekening gehouden met maatregelen die een structurele besparing opleveren van € 25.000 in 2015 oplopend naar € 100.000 in 2018. Het netto effect van het ZBB traject en compenserende maatregelen in tarieven en besparingen is een nadelig effect van € 142.000 en een voordelig effect in 2016 van € 39.000 oplopend tot € 64.000 vanaf 2017. Gemeenschappelijke regelingen De bijdragen voor de gemeenschappelijke regelingen (GR'en) zijn in de begroting aangepast op basis van de vastgestelde primaire begrotingen 2015 van de diverse GR'en. Het totale nadeel bedraagt € 99.000. De belangrijkste mutaties zijn: • •

Een extra inwonerbijdrage aan de GR Drechtsteden (GRD) van € 69.000. De BWS-reserve is met ingang van 2015 uitgeput waardoor alternatieve dekking bij de GRD weg valt. Een extra bijdrage aan Drechtwerk van € 23.000 is verwerkt op grond van de vastgestelde proforma begroting 2015. Later dit jaar stelt Drechtwerk een geactualiseerde begroting 2015 vast. De financiële effecten hiervan worden na vaststelling verwerkt in de gemeentelijke begroting.

Regionaal MeerjarigUitvoeringsProgramma (rMJP) Net voor de zomerperiode 2014 is het raadsprogramma Drechtsteden 2014-2018 besproken. Het programma is voorbereid door een ad hoc commissie uit de Drechtraad en is het eerste raadsprogramma van de Drechtsteden. In het document stelt de Drechtraad de kaders voor het regionaal Meerjarenprogramma (rMJP) voor de bestuursperiode 2014-2018. De Drechtraad heeft het Drechtstedenbestuur op 1 juli 2014 opdracht gegeven om een uitvoeringsprogramma op te stellen waarbij inzicht wordt gegeven in de concrete activiteiten op basis van de geformuleerde ambities en de financiële consequenties hiervan. Het raadsprogramma en het uitvoeringsprogramma vormen samen het regionaal Meerjarenprogramma. De totstandkoming van het regionaal Meerjarenprogramma vindt voor het eerst op deze manier plaats. De Drechtraad heeft de kaders geformuleerd voor een Begroting 2015 – gemeente Alblasserdam

19

uitvoeringsprogramma, als opdracht aan het Drechtstedenbestuur. De Drechtraad stelt het regionaal Meerjarenprogramma vast, zowel inhoudelijk als financieel. De vaststelling is voorzien in de Drechtraad van december 2014. Hieraan voorafgaand vindt een debat in de lokale gemeenteraden plaats. Op moment van schrijven moeten deze debatten nog plaatsvinden. De ambities uit het raadsprogramma zijn opgesteld door de Drechtraad. Het Drechtstedenbestuur heeft daar een uitvoeringsprogramma aan gekoppeld, dat niet is beperkt door de afgebakende taken in de vigerende gemeenschappelijke regeling Drechtsteden of door de primaire begroting 2015 van de GRD. In de primaire begroting voor 2015 is een werkbudget opgenomen van € 750.000. Voor het totale investeringsprogramma wordt regionaal een bedrag geraamd van € 1,43 miljoen structureel, dit is inclusief het tot en met 2014 door Dordrecht gefinancierde arbeidsmarktprogramma. Het arbeidsmarktprogramma dat in het uitvoeringsprogramma rMJP wordt voorgesteld, is breder van opzet dan het huidige programma. Nu is sprake van een echt regionaal arbeidsmarktprogramma, waardoor de kosten nu worden omgeslagen over alle gemeenten, via de reguliere verdeling. Naast het structurele bedrag wordt een incidenteel bedrag genoemd van € 1,49 miljoen voor 2015. De grootste post daarin bestaat uit de wens in het economisch domein een soort financieringsfonds te hebben van € 1 miljoen ten behoeve van Innovation Quarter en eigen bijdrage voor Europese fondsen. In deze post vallen daarnaast ook een aantal onderzoeken in zowel het fysieke als het economische domein. Er is geen bedrag opgenomen voor het sociale domein ten behoeve van de begroting van de gemeenschappelijke regeling Drechtsteden. Het gaat hier namelijk om activiteiten op het lokaal gemeenschappelijk niveau. Hiervan zijn de financiering en de verantwoordelijkheid niet belegd bij het Drechtstedenbestuur. De totale investering in het uitvoeringsprogramma rMJP bedraagt € 2.921.250. De dekking hiervan komt uit de algemene inwonerbijdrage voor Bureau Drechtsteden. In de primaire begroting is hiervoor nu een bedrag opgenomen van € 750.000. Het aandeel van Alblasserdam van € 55.092 is in de begroting 2015 verwerkt in de bijdrage aan de GRD. Dat betekent dat in 2015 een extra bijdrage van de gemeenten zal worden gevraagd van in totaal € 2.171.250, waarvan € 682.500 structureel. Voor Alblasserdam betekent dit een aanvullende bijdrage in 2015 van € 159.491, waarvan € 50.134 structureel. De totale structurele bijdrage betreft hiermee € 105.226 (= € 55.092 + € 50.134). De eenmalige bijdrage voor 2015 betreft: € 109.357. Voorgesteld wordt de eenmalige bijdrage voor 2015 van € 109.357 te dekken uit de algemene reserve taakmutaties. Subsidies De subsidieaanvragen moeten volgens de verordening voor 15 september worden ingediend. De tot nu toe ingediende aanvragen en pro forma aanvragen geven een inschatting van de benodigde extra middelen van de subsidiepartijen in verband met prijs en loonstijging. In de PPN 2015 is anders dan in voorgaande jaren geen rekening gehouden met indexatie. Conform de nieuwe verordening hebben we gekeken wat de partijen daadwerkelijk nodig hebben in 2015. Overige autonome ontwikkelingen De belangrijkste overige autonome ontwikkelingen zijn: •

Een incidenteel voordeel van € 139.000 in 2015 omdat in de begroting 2014 ten onrechte rekening was gehouden met separate terugvordering van middelen voor het Nationaal Uitvoeringsprogramma (NUP), die de gemeente heeft ontvangen via de algemene uitkering. De verrekening is al verdisconteerd in de raming van de algemene uitkering.


20

•

De fasering van de bouw Sporthal Molenzicht en de fasering van de bouw van de Beukelmanschool heeft incidentele voordelen in 2015 (€ 142.000) en 2016 (€ 90.000) tot gevolg omdat geraamde lasten zich op een later moment voordoen dan eerder geraamd.

•

Een aantal technische correcties op gesloten exploitaties geeft een nadeel in 2017 van € 27.000 en een voordeel van € 86.000 in 2018.

•

Enkele overige correcties.

Kapitaallasten vervangingsinvesteringen IP 2015-2018 De investeringsplanning voor vervangingen en beheer van openbare ruimte is meerjarig in beeld gebracht. In bijlage 2 is het Investeringsplan 2015-2018 opgenomen. Bij vaststelling van de begroting stelt de gemeenteraad de kredieten vast voor de investeringen 2015. De investeringen 2016-2018 geven inzicht in het meerjarenperspectief. In de begroting zijn nog niet de kapitaallasten van het volledige investeringsplan 2015-2018 opgenomen. Wij verwijzen verder naar de toelichting op het onderzoek naar instandhouding van het voorzieningenniveau hierna. Permanent innoveren en bezuinigen Wij streven naar een cultuur waarin continu aandacht is voor innoveren en besparen. Verschillende benchmarks beoordelen wij om opvallende afwijkingen in baten en lasten of bedrijfsvoering te signaleren en richting te kunnen geven aan initiatieven tot vernieuwing en besparing. In het organisatieontwikkelagenda 2015-2018 zijn initiatieven opgenomen om de gewenste cultuur te realiseren en om aandacht voor innovatie en vernieuwing dna van onze organisatie te laten worden. In de Perspectiefnota 2015 hebben wij een drietal onderwerpen voor nadere analyse en onderzoek benoemd. Dit zijn: • • •

Instandhouding voorzieningenniveau Methodiek van kostentoerekening Herziening nota reserves en voorzieningen

Instandhouding voorzieningenniveau Wij onderzoeken nog de mogelijkheden om op langere termijn tot een optimale inzet van middelen te komen voor de instandhouding van het voorzieningenniveau. Het meerjareninvesteringsplan 2015-2018 is in beeld gebracht. Wij werken nu aan een analyse van de mogelijke technieken (o.a. dekking reserve kapitaallasten) om tot een optimale inzet van middelen te komen. Wij verwachten in 2015 dit onderzoek te kunnen afronden. Methodiek van kostentoerekening In de begroting 2015 is een vereenvoudiging doorgevoerd van de kostentoerekening. De volgende uitgangspunten zijn gehanteerd: •

De bestaande (hulp)kostenplaatsen zijn gecategoriseerd als ‘kosten van bedrijfsvoering’ of als ‘afdelingskosten’. De kosten van huisvesting, directie en concernstaf zijn aangemerkt als kosten van bedrijfsvoering. De kosten van de afdelingen publiekszaken (PZ), ruimtelijke- en maatschappelijke ontwikkelingen (RMO) en buitenruimte (BURU) zijn aangemerkt als afdelingskosten.


21

•

Er worden geen kosten toegerekend tussen kostenplaatsen. Dat heeft tot gevolg dat de doorbelasting van afdelingskosten bestaat uit (overige) personeelskosten en dat in deze doorbelasting geen aan de afdeling toegerekende kosten van bedrijfsvoering zijn opgenomen. De kosten van bedrijfsvoering worden rechtstreeks toegerekend aan producten en investeringen.

•

De afdelingskosten zijn op grond van begrote uren toegerekend aan producten en investeringen. In de jaarrekening zal de doorbelasting van afdelingskosten aan producten ook op grond van begrote uren en begrote kosten plaatsvinden (nacalculatie = voorcalculatie). De toerekening aan investeringen zal plaatsvinden op grond van werkelijke uren tegen begroot tarief.

•

De kosten van bedrijfsvoering zijn aan producten toegerekend op grond van de begrote directe lasten (exclusief kapitaallasten) en toegerekende afdelingskosten.

•

De kosten van bedrijfsvoering zijn aan investeringen (inclusief grondexploitaties) toegerekend door middel van een opslag op het afdelingsuurtarief. Het uurtarief dat aan investeringen wordt toegerekend bestaat daardoor uit een afdelingsuurtarief plus opslag voor bedrijfsvoering. De opslag is zodanig bepaald dat het totale tarief dat per uur aan investeringen wordt toegerekend ongeveer gelijk is aan het totale tarief in de oude methodiek. De doorbelasting aan investeringen in de jaarrekening zal op grond van werkelijke uren (= nacalculatie) plaatsvinden.

In onderstaande tabel is het totaal van de afdelingskosten en kosten van bedrijfsvoering weergegeven en de toerekening van deze kosten aan producten en investeringen (inclusief grondexploitaties): Toegerekend aan: Progamma 1: Samenleven in Alblasserdam Progamma 2: Actief in Alblasserdam Progamma 3: (Be)leef in Alblasserdam (incl. grondexploitaties) Progamma 4: Besturen in Alblasserdam Programma 5: Solide financieel beleid Subtotaal toegerekend aan Programma’s Investeringen Totaal

Afdelingskosten 530.000 839.000 1.655.000 642.000 3.666.000 526.000 4.192.000

Kosten bedrijfsvoering 2.336.000 357.000 1.029.000 319.000 13.000 4.054.000 216.000 4.270.000

Totaal 2.866.000 1.196.000 2.684.000 961.000 13.000 7.720.000 742.000 8.462.000

In het programmaplan zijn per programma de kosten naar kostensoorten weergegeven. Hierin zijn de toegerekende afdelingskosten en kosten bedrijfsvoering specifiek weergegeven. Herziening nota reserves en voorzieningen In het 4e kwartaal 2014 zullen wij de nota reserves en voorzieningen actualiseren. Bij deze actualisatie zullen wij kritisch beoordelen of de inzet van gevormde bestemmingsreserves noodzakelijk is of dat deze deels kunnen vrijvallen ter versterking van onze weerstandscapaciteit.


22

Investeringsplan 2015 - 2018 In deze begroting worden de investeringskredieten voor 2015 uit het investeringsplan 2015-2018, die aangemerkt zijn met een A) in bijlage 2 in de begroting (totaal € 3.197.565) aan de raad ter autorisatie voorgesteld: •

Uitvoering groot onderhoud/vervangingen riolering Kastanjelaan (€ 252.000) en Kerkstraat/Oude lijnbaan (€ 629.950) op grond van het Rioleringsplan 2015 (GRP). Dekking kapitaallasten via tarieven.

•

Vervangingen binnenwerk ondergrondse containers voor een bedrag van € 15.000. Dekking kapitaallasten via tarieven.

•

Uitvoering van groot onderhoud/vervangingen in de openbare ruimte ten laste van de voorziening beheerplannen openbare ruimte voor een bedrag van € 2.300.615.

Voor een nadere specificatie van de investeringskredieten wordt verwezen naar bijlage 2 in deze begroting. De kredietaanvragen voor de investeringen, die met een B) zijn aangemerkt, zullen via een afzonderlijk raadsvoorstel aan de raad worden voorgelegd. Dit betreft het aanpassen paden begraafplaats en aanschaf grafdelver (€ 331.000), herinrichting Scheldeplein (€ 360.000), renovatie Lammetjeswiel (€ 240.000) en het parkeerterrein Bos Rijkee (€ 160.000). Bij vaststelling van deze begroting 2015 heeft de raad nog geen krediet geautoriseerd voor de investeringen, die met een B) zijn aangemerkt. Het investeringsplan 2015-2018 in deze bijlage geeft voor de jaren 2016 – 2018 inzicht in de te verwachten investeringen en in de planning van de uitgaven naar jaren van alle (verwachte) investeringskredieten.


23

Hoofdstuk 2

Overzicht van baten en lasten

Programma's

Bedragen x € 1.000

Begroting 2015 Begroting 2016 Begroting 2017 Begroting 2018 primair

Samenleven in Alblasserdam

23.325

23.324

23.264

23.250

4.094

4.084

4.084

4.084

-/- 19.231

-/- 19.240

-/- 19.180

-/- 19.166

Toevoegingen aan reserves

0

0

0

0

Onttrekkingen aan reserves

112

112

112

112

Mutaties in de reserves

112

112

112

112

-/- 19.119

-/- 19.128

-/- 19.068

-/- 19.054

5.336

5.229

5.132

5.105

lasten baten

2.062

2.543

2.030

2.027

-/- 3.274

-/- 2.686

-/- 3.102

-/- 3.077


0

500

0

0


701

623

345

312


701

123

345

312

-/- 2.573

-/- 2.562

-/- 2.757

-/- 2.765

16.519

14.989

15.649

11.698

Saldo van baten en lasten

Geraamd resultaat

lasten baten Saldo van baten en lasten Toevoegingen aan reserves

10.000

6.868

-/- 5.649

-/- 4.831

0

130

1.110

1.866

38

47

125

133

38

-/- 83

-/- 986

-/- 1.733

-/- 6.714

-/- 6.694

-/- 6.635

-/- 6.564

lasten

3.655

3.232

3.199

3.142

baten

753

753

753

753

-/- 2.901

-/- 2.478

-/- 2.446

-/- 2.388

0

0

0

0


507

224

225

222


507

224

225

222

-/- 2.394

-/- 2.254

-/- 2.221

-/- 2.166

lasten

248

248

248

248

baten

31.130

31.305

31.166

30.906



Geraamd resultaat

30.882

31.057

30.919

30.658


146

418

237

108


68

0

0

0

Mutaties in de reserves Geraamd resultaat


8.378 -/- 6.611



Solide financieel beleid

9.766 -/- 6.753


Geraamd resultaat

Besturen in Alblasserdam

primair

lasten

Geraamd resultaat

(Be)leef in Alblasserdam

primair

baten Saldo van baten en lasten

Actief in Alblasserdam

primair

-/- 78

-/- 418

-/- 237

-/- 108

30.804

30.638

30.681

30.550

24

Programma's


Begroting 2015 Begroting 2016 Begroting 2017 Begroting 2018 primair

Totaal

lasten baten

primair

primair

primair

49.082

47.022

47.493

43.443

47.806

47.063

48.034

44.638

-/- 1.277

41

541

1.195

146

1.048

1.347

1.974


1.427

1.007

807

780


1.281

-/- 41

-/- 541

-/- 1.195

4

0

0

0

Saldo van baten en lasten Toevoegingen aan reserves

Geraamd resultaat

Het totaal van de lasten voor mutaties reserves bedraagt € 49.082.000. Dit bedrag is inclusief een overboeking naar de balans van mutaties in het onderhanden werk van de grondexploitaties van € 3.041.000. In de onderstaande grafiek is het totaal van deze lasten, exclusief de overboeking naar de balans voor grondexploitaties, weergegeven, totaal € 46.041.000. De kosten zijn ingedeeld naar aard van de kosten: kapitaallasten, subsidies en inkomensoverdrachten (inclusief bijdragen aan gemeenschappelijke regelingen), inkopen goederen en diensten, afdelingskosten en kosten van bedrijfsvoering (inclusief het Service Centrum Drechtsteden). De subsidies en inkomensoverdrachten betreft bijdragen aan maatschappelijke partners. Deze kosten hangen nauw samen met de realisatie van maatschappelijke effecten die wij samen met deze maatschappelijke partners willen bereiken. In het programmaplan zijn de aard van de kosten en de bijdragen aan maatschappelijke partners per programma weergegeven.

Begroting 2015 Wat mag het kosten?

Gemeente

Maatschappelijke partners Subsidies en inkomensoverdrachten

Kapitaallasten Subsidies en inkomensoverdrachten Inkopen goederen en diensten Afdelingskosten Bedrijfsvoering Totaal


Kapitaallasten

Sociale diens t Drechtsteden

Subsidies en inkomens overdrachten

Decentralisatie Jeugd en Wmo/AWB

Inkopen goederen en diensten

Veiligheidsregio ZHZ

Afdelingskosten

Omgevingsdienst ZHZ

Bedrijfs voering

Overige stichtingen en verenigingen

€ € € € € €

4.269.000 22.456.000 11.596.000 3.666.000 4.054.000 46.041.000

Sociale dienst Drechtsteden Decentralisatie Jeugd en Wmo/AWB Veiligheidsregio ZHZ Omgevingsdienst ZHZ Overige stichtingen en verenigingen Totaal

€ € € € € €

8.899.000 6.816.000 1.207.000 1.119.000 2.027.000 22.455.000

25

Het overzicht van algemene dekkingsmiddelen is opgenomen in het programmaplan in de beleidsbegroting bij het programma solide financieel beleid. Toelichting op het overzicht van baten en lasten Overzicht geraamde incidentele baten en lasten Voor een beoordeling van de meerjarige financiële positie is het belangrijk om inzicht te hebben in de incidentele baten en lasten. In onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van de geraamde incidentele baten en lasten per programma. De belangrijkste posten zijn per programma afzonderlijk gespecificeerd en de overige posten zijn als totaalbedrag vermeld. Programma’s (bedragen x € 1.000)

2015

2016

2017

2018

Incidentele Incidentele Incidentele Incidentele Incidentele Incidentele Incidentele Incidentele lasten baten lasten baten lasten baten lasten baten Samenleven in Alblasserdam Actief in Alblasserdam - Promotie en Acquisitie - Sporthal Molenzicht

28 140

130

500

(Be)leef in Alblasserdam - Grondexploitaties

6

Besturen in Alblasserdam - RMJP - Frictie reorganisatie BR

109 314

109

116

119

Solide financieel beleid - Onvoorzien

40

40

40

40

Totaal incidentele baten en lasten

637

-

279

629

218

1.110

159

1.865

146 146

1.427 790

1.048 133

1.009 767

1.347 120

807 629

1.974 108

780 661

0

637

915

242

1.227

178

1.866

119

637

637

1.194

871

1.445

1.288

2.025

1.984

Mutaties reserves Af: waarvan structureel Totaal incidentele mutaties reserves Totaal incidentele baten en lasten (incl. mutaties reserves) Totaal incidenteel geraamd resultaat


129

0

-/- 323

62

-/- 157

1.110

1.865

-/- 41

26

Overzicht beoogde structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves De financiële positie van een gemeente kan in gevaar komen wanneer structurele lasten worden gedekt met incidentele baten. Toevoegingen aan en onttrekkingen uit de reserves worden als incidenteel beschouwd, tenzij het gaat om reguliere onttrekkingen aan financieringsreserves c.q. dekkingsreserves (kapitaallasten) of om onttrekkingen uit een daartoe toereikende (bestemmings)reserve gedurende een periode van minimaal 3 jaar met als doel het dekken van structurele lasten. In onderstaande tabel zijn de geraamde structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves opgenomen: Reserves (bedragen x € 1.000)

2015

2016

2017

2018

Structurele Structurele Structurele Structurele Structurele Structurele Structurele Structurele lasten baten lasten baten lasten baten lasten baten Cluster 3 Egalisatiereserves (riolering en afvalstoffenheffing) Cluster 4 Reserves ter dekking van kapitaallasten Cluster 5 BR subsidiebijdrage bibliotheek Reserve nieuwbouw zwembad Totaal structurele mutaties reserves

33

146

146

470

47

133

465

62

120

422

133

108

378

112

112

112

112

175

143

33

38

790

133

767

120

629

108

661

De (bestemmings)reserves zijn in de staat reserves en voorzieningen geclusterd. Twee clusters hebben het doel om structurele lasten te dekken. Cluster 3 betreft egalisatiereserves ter dekking van gelijkmatige verdeling in tariefstelling van rioolheffing, afvalstoffenheffing en begraafrechten. Cluster 4 betreft reserves ter dekking van kapitaallasten van investeringen. In cluster 5 zijn een tweetal bestemmingsreserves bestemd voor dekking van de lasten van structurele activiteiten. Dit betreft de dekking van de subsidiebijdrage aan de bibliotheek en de dekking van (kapitaal)lasten van het nieuwe zwembad. EMU-saldo Op grond van de Europese begrotingsregels mag het landelijk EMU-tekort (het gezamenlijk tekort van het Rijk, lokale overheden en sociale fondsen) van de landen die participeren in de Economische Monetaire Unie niet boven de 3% uitkomen. Een goede informatievoorziening voor het Rijk is essentieel voor het monitoren en beheersen van het EMU-saldo.


27

Het aandeel in het maximale gezamenlijke EMU tekort is voor Alblasserdam herberekend op grond van een referentiewaarde. Het aandeel van de gemeente Alblasserdam in het maximale gezamenlijke EMU-tekort bedraagt -/- € 1.980.000 voor 2015. Wij verwachten in 2015 een EMU tekort van -/- € 386.000. In de onderstaande tabel is de berekening van het aandeel van de gemeente Alblasserdam in het EMU-saldo opgenomen: Berekening EMU-saldo (bedragen x € 1.000) 1.

Exploitatiesaldo voor toevoeging aan c.q. onttrekking uit de reserves 2. Afschrijvingen ten laste van de exploitatie 3. Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie 4. Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd 5. Baten uit bijdragen van andere overheden, de Europese Unie en overigen, die niet op de exploitatie zijn verantwoord en niet al in mindering zijn gebracht bij post 4 6. Desinvesteringen in im(materiële vaste activa: Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs), voor zover niet op exploitatie verantwoord 7. Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijpmaken e.d. (alleen transacties met derden die niet op de exploitatie staan) 8. Baten bouwgrondexploitaties: Baten voor zover transacties niet op exploitatie verantwoord 9. Lasten op balanspost voorzieningen voor zover deze transacties met derden betreffen 10. Lasten i.v.m. transacties met derden, die niet via de onder post 1 genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief) fondsen en dergelijke) worden gebracht en die nog niet vallen onder één van bovenstaande posten 11. Verkoop van effecten: a. Gaat u effecten verkopen? b. Zo ja wat is bij verkoop de verwachte boekwinst op de exploitatie?

2015

2016

2017

2018

+

-/- 1.277

41

541

1.195

+ +

2.321 1.826

2.265 1.975

2.189 1.975

2.183 1.975

-

3.494

1.400

640

515

+

-

-

-

-

+

-

-

-

-

-

-

-

-

27

+

2.947

1.872

2.462

-

-

3.710

2.194

2.043

2.066

-

-

-

-

-

nee

nee

nee

Nee

Berekende EMU-saldo

-/- 1.386

2.559

4.484

2.746

Referentiewaarde (herberekend naar tekortnorm)

-/- 1.980

-/- 1.980

-/- 1.980

-/- 1.980

594

4.539

6.464

4.726

Overschot (+) / tekort (-/-)


28

Hoofdstuk 3

Uiteenzetting van de financiële positie

De financiële positie van een gemeente is niet alleen uit de balans af te lezen. Om een goed beeld van de financiële positie van een gemeente te krijgen, zijn meerdere kengetallen relevant. In de verschillende paragrafen is nadere informatie opgenomen over onder meer het risicoprofiel, het weerstandsvermogen, de schuldpositie, het beheer van kapitaalgoederen en het grondbeleid. Op grond van deze informatie kan een totaal beeld van de financiële positie van een gemeente worden gevormd. Een aantal belangrijke kengetallen voor de financiële positie van de gemeente Alblasserdam is als volgt samen te vatten: Indicator

Structureel sluitende begroting

Gunstig

Neutraal

Begroting 2015

PPN 2015

Ongunstig

Weerstandsvermogen Schuldpositie

De verschillende indicatoren worden hierna kort toegelicht. Structureel sluitende begroting Normering volgens eigen beleid: • • •

Gunstig: Neutraal: Ongunstig:

alle jaren zijn individueel “structureel” sluitend alle jaren zijn per saldo “structureel” sluitend geen “structureel” sluitende begroting

In hoofdstuk 2 is het meerjarenperspectief voor de begroting 2015-2018 weergegeven. Over de totale periode 2015-2018 is op grond van dit perspectief in alle jaren sprake van een “structureel” sluitende begroting. Voldoende weerstandsvermogen Normering volgens eigen beleid: •

Gunstig:

•

Neutraal:

•

Ongunstig:

weerstandsratio (algemeen) voldoet in alle jaren aan streefwaarde van minimaal 1,4 en weerstandsratio grondexploitatie is minimaal 1,0 weerstandsratio (algemeen) voldoet niet in alle jaren aan streefwaarde van minimaal 1,4, maar is wel minimaal 1,0 en weerstandsratio grondexploitatie is minimaal 1,0 weerstandsratio (algemeen) is in één of meerdere jaren kleiner dan 1,0

Wij streven naar een ratio van het weerstandsvermogen van minimaal 1,4. Dit betekent dat de buffer 1,4 maal de bekende risico’s afdekken.


29

Rekening houdend met de geraamde mutaties in de algemene reserve en de algemene reserve gorndexploitaties hebben wij het meerjarig perspectief van het weerstandsvermogen in beeld gebracht. Bedragen * € 1.000 Weerstandscapaciteit

Risicoprofiel

2013

2015

2016

2017

2018

Algemeen

3.502

3.748

3.443

3.324

3.208

3.089

Grondexploitaties

1.184

1.003

997

997

935

935

Totaal

4.686

4.751

4.430

4.321

4.143

4.154

Algemeen

1.982

1.982

2.529

2.427

2.321

1.671

390

390

390

390

390

390

2.372

2.372

2.919

2.817

2.711

2.061

Algemeen

1,8

1,9

1,4

1,4

1,4

1,8

Grondexploitatie

3,0

2,6

2,6

2,6

2,4

2,4

Totaal

2,0

2,0

1,5

1,5

1,5

2,0

Grondexploitatie Totaal Weerstandsratio

2014

In alle jaren voldoet de weerstandsratio aan het uitgangspunt dat de beschikbare buffer (de weerstandscapaciteit) minimaal 1,4 maal de bekende risico’s afdekken. In de jaren 2015-2017 bereiken wij mogelijk de streef ondergrens van 1,4. Dat betekent dat door nog niet voorziene aanspraken op de weerstandscapaciteit de buffer (tijdelijk) lager kan zijn dan de streefwaarde van 1,4. Indien de weerstandsratio tijdelijk onder 1,4 daalt is nog sprake van een ‘voldoende’ weerstandsvermogen, maar zullen wel maatregelen getroffen moeten worden om weer boven de streefwaarde van 1,4 te komen. In dit meerjarenperspectief is nog geen rekening gehouden met kansen op versterking van de weerstandscapaciteit. In de periode 2015-2018 verwachten wij voor € 2,5 miljoen aan positieve resultaten op grondexploitaties te realiseren. Deze resultaten moeten wij eerst daadwerkelijk realiseren voordat wij hiermee rekening houden voor de weerstandscapaciteit. Schuldpositie Normering op grond van normen afgeleid van Europese normen: •

Debt ratio:

•

Netto schuld / inkomsten:

kleiner gelijk dan 80%. Een debt ratio van hoger dan 80% geeft aan dat het bezit met zeer veel schulden is belast. kleiner dan 100% (stoplicht op oranje) en 130% (stoplicht op rood). De netto schuld gedeeld door de inkomsten geeft een indicatie voor de mate waarin een gemeente de rentelasten kan dekken door voldoende inkomsten.

De debt ratio is in 2015 80% en de netto schuld / inkomsten 76%. In de periode 2016-2018 dalen deze ratio’s naar 76% (debt ratio) en 68% (netto schuld / inkomsten). De schuldpositie blijft gedruende de periode 2015-2018 binnen de kritische normen. Voor een nadere toelichting op de financiële positie wordt verwezen naar de paragrafen.


30

Beleidsbegroting


31

Hoofdstuk 4

Programmaplan

De opzet van het programmaplan 2015 is anders dan die van voorgaande jaren. De begroting is uiteraard gebaseerd op de indeling van de Samenlevingsagenda die door de raad is vastgesteld op 8 juli 2014. In het programmaplan treft u per programma achtereenvolgens deze indeling aan: •

Een schematisch overzicht van de gewenste maatschappelijke effecten en de effecten prestatie-indicatoren van het betreffende programma. Hierin wordt weergegeven hoe de gemeente, samen met partners, de gewenste maatschappelijke effecten wil bereiken. Ook de effectindicatoren en bron van de meting zijn hierbij opgenomen. De prestaties van de gemeente en partner(s) zijn hierbij duidelijk gescheiden omschreven. De activiteiten die gemeente en partner(s) gaan uitvoeren zijn benoemd in het overzicht.

•

Een schematische weergave van de aard van de kosten per programma. Ook hier is een onderscheid gemaakt tussen de bestedingen door de gemeente en de financiële bijdragen aan partner(s). De verdeling van de bijdragen aan verschillende partner(s) is weergegeven.

•

Een tabel met een specifieke uitwerking van de samenlevingsagenda voor 2015. De tabel geeft inzicht in de te bereiken effecten per programma ‘wat willen we bereiken?’ en ‘wat gaan we daarvoor doen in 2015?’. Ook hier vindt u het onderscheid tussen de inspanningen door de gemeente en partner(s).

•

Een tabel ‘wat mag het kosten?’ geeft inzicht in de lasten en baten van het betreffende programma. De lasten en baten zijn gespecificeerd naar de verschillende produkten binnen het proramma.


32

Programma 1: Samenleven in Alblasserdam

Samenleven in Alblasserdam Wat willen wij bereiken? Gewenst maatschappelijk effect

Effect indicatoren:

Prestaties (indicatoren)

Wat gaan wij daarvoor doen? Activiteiten


Maatschappelijke Maatschappelijke ondersteuning: ondersteuning: Inwoners participeren naar Inwoners zijn participeren naar vermogen, zelfredzaam vermogen, zijn zelfredzaam en leveren een actieve en leveren een actieve bijdrage aan de bijdrage aan de samenleving. samenleving. Monitor sociaal / OCD; vierjaarlijks - Aandeel met weinig kracht - Aandeel dat mantelzorgt - Aandeel met onvoldoende contacten - Aandeel dat vrijwilligerswerk doet - Overige indicatoren

Jeugd: Jeugd: Jeugdigen in Alblasserdam Jeugdigen in Alblasserdam groeien gezond en veilig op groeien gezond enzich veilig en krijgen kansen te op en krijgen kansen zich te ontwikkelen en mee te doen ontwikkelen en mee te doen naar vermogen. naar vermogen.

Dienst G&J; jaarlijks & OCD; vierjaarlijks - % jongeren dat sociale steun ervaart van vrienden/familie - % jongeren dat goede ouder/kind relatie ervaart thuis - % 12 t/m 18 jarigen dat eigen gezondheid als (heel) goed ervaart CBS; jaarlijks - % kinderen tot 18 jaar dat gebruik maakt van jeugdhulp

Participatiewet: Participatiewet: Afstand tot de Afstand tot de arbeidsmarkt verkleinen arbeidsmarkt verkleinen voor mensen met een voor mensen met een beperking en ouderen. beperking en ouderen.

Afdeling RMO: jaarlijks

- Percentage groep 3 ‘ers (= mensen met een lage verdiencapaciteit) dat werkzaam is in Alblasserdam

Gemeente

Maatschappelijk partners

Gemeente


Gemeente

Prestaties: 1.Prestaties: Transitie Wmo 1. Transitie zorg per Wmo zorg per 1-1-2015 1-1-2015 2. Voorbereiden 2. Voorbereiden transformatie transformatie 3. Lokale 3. Lokale inbedding inbedding 4. Budget 4. Budget neutraal neutraal 5. Vangnet meest 5. kwetsbaren Vangnet meest kwetsbaren

Afspraken: 1.Afspraken: Regionaal 1.Maatwerk Regionaal Maatwerk via SO WMO via SO WMO 2. Lokaal 2.inbedden Lokaal via inbedden via SWA SWA

Prestaties: 1.Prestaties: Transitie 1.jeugdzorg Transitie per jeugdzorg per 1-1-2015 1-1-2015 2. Voorbereiden 2.transformatie Voorbereiden transformatie 3. Lokale 3.inbedding Lokale inbedding 4. Budget 4. neutraal Budget neutraal

Afspraken: 1.Afspraken: Regionaal 1.Maatwerk Regionaal Maatwerk via SO jeugd via SO jeugd 2. Lokaal 2.inbedden Lokaal via inbedden via jeugdteams jeugdteams

Prestaties: 1.Prestaties: Verbetering 1.positie Verbetering ouderen ouderen oppositie arbeidsmarkt op arbeidsmarkt 2. Stimuleren van 2.opname Stimuleren van groep groep 3 opname ‘ers binnen 3 ‘ers binnen leerwerkbedrijfleerwerkbedrijfconstructies , constructies , bijvoorbeeld bijvoorbeeld Smile, Trotradi, Smile, Trotradi, zorgaanbieders zorgaanbieders

WMO uitvoeringsWMO uitvoeringsprogramma programma

Pers. verzorging / Pers. verzorging / inkomeninkomenondersteuning ondersteuning

Coaching Coachinggroep 8 leerlingen leerlingen groep 8 naar VO naar VO

Afspraken over Afspraken over lokale inbedding lokale inbedding

Deelname regionaal Deelname regionaal programma programma Arbeidsmarkt Arbeidsmarkt

Afspraken over Afspraken over lokale inbedding lokale inbedding

Sociale team / Sociale loketten team / Integrale Integrale loketten

JongerenJongerenparticipatie participatie

Maatschappelijk partners Afspraken: 1.Afspraken: Begeleiding 1.meer Begeleiding meer AlblasserAlblasserdamse damse door WSW-ers WSW-ers door Smile, Smile, Trotradi, Trotradi, zorgaanbieders zorgaanbieders

33

Samenleven in Alblasserdam Wat willen wij bereiken? Gewenst maatschappelijk effect

Effect indicatoren:

Onderwijs/arbeidsmarkt: Onderwijs/arbeidsmarkt: Goede aansluiting Goede aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt onderwijs en arbeidsmarkt voor Alblasserdammers. voor Alblasserdammers.

Dienst G&J & OCD; jaarlijks - Werkgelegenheidsontwikkeling Alblasserdam, andere regio’s en Nederland - Percentage voortijdig schoolverlaters - Instroom gediplomeerde schoolverlaters / vanuit uitkering bij regionale bedrijven - Belangstellingspercentage voor technische richting Voortgezet Onderwijs

Gemeente Prestaties (indicatoren)




Prestaties: Prestaties: 1. Regievoering op 1.aansluiting Regievoering op aansluiting onderwijs / onderwijs / arbeidsmarkt arbeidsmarkt 2. Actief aansluiting 2.zoeken Actief aansluiting bij zoeken bij regionale regionale ontwikkelingen ontwikkelingen

Afspraken: Afspraken: 1. Inzetten op 1.verbinding Inzetten op verbinding onderwijs en onderwijs en werkgevers werkgevers

Deelname regionaal Deelname regionaal programma programma Arbeidsmarkt Arbeidsmarkt

Inspiratie-sessies Inspiratie-sessies

Onderwijs-route / Onderwijs-route / Techniekdock Techniekdock

Onderwijs-route / Onderwijs-route / Techniekdock Techniekdock

34

Samenleven in Alblasserdam Wat mag het kosten?

Gemeente


Kapitaall asten

Sociale di enst Drechtsteden

Subsidies en i nkomensoverdrachten

Decentrali satie Jeugd

Inkopen goederen en di ensten

Decentrali satie Wmo/AWBZ

Afdelingskosten

Dienst Gezondhei d Jeugd ZHZ

Bedri jfsvoering



€ € € € € €

422.000 18.414.000 1.623.000 530.000 2.336.000 23.325.000

Diverse overige bi jdragen

Sociale dienst Drechtsteden Decentralisatie Jeugd Decentralisatie Wmo/AWBZ Dienst Gezondheid Jeugd ZHZ Diverse overige bijdragen Totaal

€ € € € € €

8.899.000 3.994.000 2.822.000 659.000 2.040.000 18.414.000

35

Wat willen wij bereiken en wat gaan wij daarvoor doen in 2015? Onderwerp & portefeuillehouder

Wat willen we bereiken?

Bijdrage gemeente (in 2015)

Bijdrage partner (in 2015)

Decentralisatie Jeugd en AWBZ/Wmo

De uitvoering van de decentralisaties vormgeven met daarbij als uitgangspunt dat de burger vanuit zijn of haar eigen kracht op effectieve en betaalbare ondersteuning kan rekenen, de gemeente heeft daarbij een stimulerende rol richting de samenleving en maatschappelijke partners.

In 2015 richten we ons, conform het vastgestelde beleidsrijk transitiearrangement (BRTA) en het Wmo beleidsplan 2015-2018, op het leveren van implementeren van de decentralisatie jeugd en AWBZ/Wmo met daarbij de volgende uitgangspunten:

Partners als Rivas, Centrum voor Jeugd en Gezin, Jeugd-Punt en Stichting Welzijn Alblasserdam leveren een bijdrage in de lokale inbedding van deze decentralisaties. Daarnaast hebben de Serviceorganisatie Jeugd en de Serviceorganisatie Wmo een taak in het leveren van jeugdhulp en maatwerkvoorzieningen aan Alblasserdamse cliënten binnen de vastgestelde kaders in het BRTA en Wmo beleidsplan.

(Dorien Zandvliet)

- bieden van zorgcontinuïteit - budgetneutrale uitvoering - het vormgeven van de lokale inbedding, o.a. door het aansluiten van het jeugdteam op het CJG en het versterken van het welzijnswerk - het voorbereiden van de transformatie (fase 2 na transitie) Decentralisatie AWBZ/Wmo: communicatie

Burgers zijn op de hoogte van de ontwikkelingen in de zorg en weten welke ondersteuningsmogelijkheden er lokaal zijn.

Het in 2014 ingezette communicatietraject rondom de decentralisaties wordt in 2015 voortgezet en richt zich op het inzetten van eigen kracht, sociale netwerken en de ondersteuningsmogelijkheden die er zijn in het dorp. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van de gemeentepagina in de Klaroen, de gemeentelijke website en sociale media. De gemeente stemt de communicatie af met maatschappelijke partners zoals de Stichting Welzijn Alblasserdam en de Wmo Adviesraad.

Stichting Welzijn Alblasserdam plaatst artikelen over de decentralisaties op haar pagina’s in de Kantlijn. De Wmo Adviesraad houdt vinger aan de pols (welke vragen leven er onder de inwoners, wordt er gecommuniceerd in gebruikelijke taal etc.).

Doelstelling van de wet is om mensen in staat te stellen deel te nemen aan het arbeidsproces op basis van hun verdiencapaciteit. Hierdoor kunnen meer mensen, in de geest van de participatiemaatschappij, meedoen aan werk en sociale verbanden.

Uitvoering van de wet vindt voor het onderdeel “werk en inkomen” regionaal plaats (SDD).

De publiekrechtelijke partner is de SDD, die het onderdeel “werk en inkomen” uitvoert.

Mensen met een lagere verdiencapaciteit zijn aangewezen op intitiatieven in de eigen gemeente. De vorm voor de gemeentelijke initiatieven is de leerwerkcontstructie (o.a Smile, Trotradi, de zorgaanbieders). De gemeente zorgt voor regievoering

Voor het deel van de participatiewet dat op gemeentelijk niveau wordt uitgevoerd wordt samengewerkt met private partners die een rol spelen in de scholing, ontwikkeling en inzet van mensen voor maatschappelijk nuttige taken, met een grotte afstand tot de arbeidsmarkt. Van hen wordt gevraagd zich verder te ontwikkeln tot

(Dorien Zandvliet)

Participatiewet (Peter Verheij


36

Onderwerp & portefeuillehouder

Onderwijs (Arjan Kraijo / Dorien Zandvliet)

Onderwijs (Arjan Kraijo)

Onderwijs (Arjan Kraijo)




in brede zin hierop: van initiëren van ontwikkeling tot het laten realiseren hiervan

‘sociaal ondernemer’.

Wij willen een doorgaande leerlijn realiseren voor leerlingen van het primair onderwijs naar het voortgezet onderwijs. Daarnaast willen we dat Alblasserdamse leerplichtige kinderen gebruik maken van onderwijs dat bij hen past. De inzet is dat iedere Alblasserdamse jongere het onderwijs verlaat met een startkwalificatie.

In 2015 wordt het in 2014 opgestelde plan van aanpak voor de coaching van leerlingen die van groep 8 naar het VO gaan uitgevoerd.

De scholen hebben een rol in het leveren van input voor het coachingsproject. Zij worden gevraagd risicojongeren in beeld te brengen en aan te melden voor het project.

Wij willen de doorgaande leerlijn van voorschoolse voorzieningen naar primair onderwijs behouden en bevorderen.

In 2015 subsidiëren wij het peuterspeelzaalwerk, het voorkomen / bestrijden van onderwijsachterstanden wordt als prestatie meegenomen in de subsidieafspraken met de uitvoerende instellingen.

Peuterspeelzalen en onderwijs maken afspraken over de doorgaande lijn, ouderbetrokkenheid en resultaatmetingen.

Waarborgen toekomstbestendigheid basisonderwijs, onder meer via huisvesting. Hierbij kan onder andere gedacht worden aan brede schoolontwikkeling/integraal kindcentrum. De doordecentralisatie onderwijshuisvesting is wettelijk bepaald op 1 januari 2015.

We zetten ons in 2015 verder in voor de vervangende nieuwbouw van de Ds. Beukelmanschool, middels het beschikbaar gestelde bouwbudget. Daarnaast geven wij onze medewerking aan de ontwikkeling van een integraal kindcentrum door de besturen van PCOAZ en WASKO.

PCOAZ en WASKO werken aan de ontwikkeling van een integraal kindcentrum.

Uiterlijk in de eerste helft van 2015 wordt de uit 2008 daterende Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs vervangen. Onderwijs en arbeidsmarkt (Arjan Kraijo / Peter Verheij)

Wij willen een goede verbinding tussen onderwijs en ondernemers, zodat de benodigde vakmensen in onze regio te vinden zijn voor werkgevers en werknemers een baan kunnen vinden. Dit geldt zowel voor het primair als het voortgezet onderwijs. We willen bereiken dat meer leerlingen kiezen voor een technische opleiding in het vervolgonderwijs.

Wij ondersteunen voorbeelden als Techniekdock, de onderwijsroute en de Havenexcursies en zetten ons ervoor in dat deze initiatieven vast onderdeel gaan uitmaken van het lesprogramma. Dit doen wij door te zorgen voor betere samenwerking tussen de drie O’s (Onderwijs, Overheid en Ondernemers).

In het Op Overeenstemming Gericht Overleg (OOGO) zullen met de onderwijspartners keuzes worden gemaakt in de diverse opties uit de modelverordening. Via deze weg leveren zij hun bijdrage aan de nieuwe Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs.

Er wordt voor 2015 een financiële bijdrage gevraagd aan Techniekdock van OKA, Gemeente Papendrecht, de Lage Waard en het Willem de Zwijger College en OV de Noord. De deelnemende bedrijven van de Onderwijsroute 2014 zal wederom gevraagd worden om leerlingen te ontvangen, ook worden nieuwe bedrijven gevraagd. Aan OV de Noord en OKA zal gevraagd worden hierin als ambassadeur op te treden. Voor de Havenexcursies worden de lopende initiatieven geïnventariseerd en de samenwerking tussenoverheid, onderwijs en


37




Bijdrage partner (in 2015) ondernemers gestroomlijnd. Met het onderwijs en de ondernemers worden inspiratiesessies georganiseerd, waarvan de eerste in het eerste kwartaal 2015 zal plaatsvinden.

Arbeidsmarkt (Peter Verheij)

Aansluiting behouden bij de regionale ontwikkelingen op het gebied van arbeidsmarkt via het programma Arbeidsmarkt Drechtsteden.

Ook in 2015 zullen wij ambtelijke uren beschikbaar stellen evenals een bijdrage in de programmakosten Arbeidsmarkt Drechtsteden.

Het programma Arbeidsmarkt wordt in Drechtstedenverband uitgevoerd. Er wordt over de voortgang gerapporteerd via de regionale gremia.


Wij willen in het kader van de Participatiewet actief zicht hebben op de Wsw’ers in Alblasserdam en hen zo veel als mogelijk in Alblasserdam aan het werk krijgen.

In het periodiek overleg regionaal en de samenwerking met SMILE lokaal zetten wij ons in om het aantal WSW'ers dat in de eigen gemeente aan het werk kan uit te breiden.

SMILE zet zich in voor de begeleiding van (meer) WSW’ers in Alblasserdam.


Wij willen de positie van ouderen op de arbeidsmarkt verbeteren.

Wij zetten ons in 2015 in om werkloze Alblasserdammers extra ondersteuning te bieden in het zoeken en vinden van werk en gaan hierover in gesprek met de stichting 50+.

PR campagne via 50+:


Wij willen meer (leer)werken stageplaatsen met het accent maritieme techniek, zowel in het primair als voortgezet onderwijs.

Door middel van het aanbod van kandidaten en de bekostiging uit het participatiebudget scheppen wij voorwaarden voor de uitbreiding van het aantal leerwerkplekken in Alblasserdam.

-Presentaties aan werkgeversverenigingen -Meedenken met werkgevers over de inzet van ervaren coaches aan jongere medewerkers of medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt -Organiseren van symposia -Vrijwillig ondersteuning bieden aan projecten waar het bedrijfsleven bij vertegenwoordigd is, bijvoorbeeld Duurzaamheidsfabriek, Havenproject Rotterdam, Banenmarkten etc. Om de bedrijven de gelegenheid te geven hun verantwoordelijkheden in het kader van het sociaal akkoord in te vullen, kunnen zij gebruik maken van de diensten van leerwerkbedrijven.

Wij brengen vraag en aanbod bijeen door het leggen van een verbinding tussen onderwijs en bedrijfsleven, o.a. via de Onderwijsroute en Techniekdock. Jong en oud in Alblasserdam (Dorien Zandvliet)


Wij willen jongeren actief betrekken bij grote ontwikkelingen in Alblasserdam via jeugdparticipatie. Dit doen wij aan de hand van thema’s zoals (maatschappelijke) voorzieningen en

Op een aantal specifieke dossiers worden jongeren gevraagd te participeren m.b.v. de interactieve bestuursstijl. onder andere bij de centrumvisie en het

De jeugdgemeenteraad en Jeugd-Punt hebben een stimulerende en ondersteunende rol bij het opzetten van jeugdparticipatie. In overleg met de jeugdgemeenteraad en Jeugd-Punt wordt een aantal dossiers

38


Ouderen (Dorien Zandvliet)




in samenwerking met de Jeugdgemeenteraad en Jeugd-Punt.

Lammetjeswiel.

benoemd waarin jongerenparticipatie wordt toegepast.

Alblasserdam is een prettige leefomgeving voor ouderen, waar zij zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen. Daarnaast willen wij de kennis en levenswijsheid van ouderen binnen ons dorp benutten.

Ouderen maken in Alblasserdam integraal onderdeel uit van het Wmo beleid 2015. Speciale aandacht voor de groep kwetsbare ouderen is er binnen de preventieve ouderenzorg en binnen het concept van de verlengde eerstelijnszorg / Dok 11.

Onze partners Stichting Welzijn Alblasserdam, en de combinatie Wmo Adviesraad / Seniorenraad worden betrokken bij het verwezenlijken van deze ambities. De SWA met name als uitvoerende organisatie, door het bieden van ondersteuningsmogelijkheden aan ouderen of door de mogelijkheden van vrijwilligerswerk te bekend te maken. De Wmo Adviesraad / Seniorenraad hebben vooral een adviserende rol.

Daarnaast zetten wij ons in voor de groep 50+ in het kader van werkgelegenheid en het doen van vrijwilligerswerk. Er wordt een visie opgesteld voor de extramuralisering. Project Verlengde eerstelijnszorg / Dok 11 (Arjan Kraijo)

Sociale cohesie (Dorien Zandvliet)


Het uitbouwen van Dok 11 in een voorziening op het snijvlak van zorg en welzijn. Het realiseren van deze fysieke ontwikkeling, waar ook zorgwoningen onderdeel van uitmaken, en de samenwerking tussen de partijen in de eerstelijns gezondheidszorg en de nulde lijn.

In 2015 wordt gestart met de fysieke ontwikkeling (bouw) en de verdere vormgeving van de samenwerking. De gemeente heeft hierbij een regisserende, faciliterende en aanjagende rol. Ondermeer in het organiseren en voorzitten van de stuurgroepvergaderingen en het beschikbaar stellen van een projectleider.

Na het ondertekenen van intentieovereenkomsten door de participanten zal Woonkracht 10 huurovereenkomsten met hen sluiten. In de tweede helft van 2015 verwacht men te starten met de bouw. Erasmus Universiteit Rotterdam levert in 2015 een drietal onderzoeken op die ondersteunend zijn aan het samenwerkingsmodel en bij het meten van de effectiviteit van de voorziening.

Locaties als Landvast, het MFC Maasplein en de bibliotheek zijn de ontmoetingsplekken in ons dorp ter ondersteuning en bevordering van de sociale cohesie, daarnaast kijken we naar andere plekken in het dorp die hieraan kunnen bijdragen. Bijvoorbeeld de openbare ‘huiskamers’ van Alblasserdam, het Scheldeplein en Raadhuisplein, die zowel een fysieke als sociale transformatie zullen ondergaan. Het Scheldeplein moet een plek worden waar buurtbewoners zich thuis voelen en waar sociale doelstellingen in het kader van de decentralisaties kunnen worden bereikt.

In 2015 zullen wij verder in gesprek gaan met partners als Landvast, MFC Maasplein / SMILE en de bibliotheek over de bijdrage die zij leveren ter bevordering van de sociale cohesie. Met de bibliotheek wordt gesproken over de rol als ontmoetingsplek in het kader van de decentralisaties. Voor het Scheldeplein starten wij een project om een sociale transformatie van het plein tot een openbare huiskamer te begeleiden en in samenwerking met bewoners, partners en andere belanghebbenden een voorstel te doen voor een flinke opknapbeurt (portefeuille Verheij).

Landvast fungeert als dorpshuis voor ontmoetingen en activiteiten, dit wordt verder uitgewerkt in de subsidieafspraken. Landvast stelt een meerjarig onderhoudsplan op. Ook heeft Landvast een rol bij de centrumontwikkeling en recreatie/toerisme. Voor wijkgebonden activiteiten wordt gebruikgemaakt van MFC en andere locaties in de wijk. De bibliotheek stelt een notitie op over haar rol als ontmoetingsplek in het kader van de decentralisaties op basis waarvan wij verder met hen in gesprek gaan.

39





Participatie en netwerken

In 2018 zijn nieuwe vormen van participatie en netwerken duidelijk zichtbaar, die zorg voor elkaar stimuleren en faciliteren en waarbij beperkingen zoveel mogelijk worden weggenomen en kwetsbare groepen inwoners worden ondersteund.

In 2015 gaan we, in navolging op Kinderdijk, netwerken in de rest van Alblasserdam in kaart brengen en participatie stimuleren. Waar en hoe we starten is afhankelijk van de evaluatie van de Pilot Meedoen in Kinderdijk die eind 2014 afgerond is. Wij maken hierover afspraken met partners en stimuleren en faciliteren initiatieven uit de samenleving zoveel als mogelijk.

Partners als Stichting Welzijn Alblasserdam, SMILE, Waardeburgh en Rivas hebben een belangrijke rol in het faciliteren van zorg voor elkaar en het stimuleren van participatie. Wij maken met hen hierover verdere afspraken in 2015. Daarnaast verwachten wij ook nieuwe initiatieven vanuit de samenleving.

Basisschoolleerlingen maken tijdens hun schoolloopbaan op verschillende manieren kennis met cultuureducatie/cultuurhistorie (muziek/dans/beeldend), binnen en buiten schooltijd.

Wij geven uitvoering aan de acties uit de cultuurnota. In 2015 wordt met name ingezet op het ondersteunen van educatie op het gebied van cultuur en erfgoed (cultuurhistorie) op school. In 2015 willen we, na afronding van de pilot Kunstkanjers eind 2014, een lokaal aanbod buitenschoolse cultuureducatie borgen. Wij stellen hiervoor subsidie beschikbaar aan de betrokken lokale uitvoerders.

De lokale uitvoerders hebben een actieve rol in het borgen van een lokaal aanbod van buitenschoolse cultuureducatie.

Cultuur(historie) als vast onderdeel in het lesprogramma op de basisscholen.

We willen educatie op het gebied van cultuur en erfgoed (cultuurhistorie op scholen) ondersteunen en maken ons sterk om het vastgestelde archeologiebeleid en het beschermd dorpsgezicht incl. de beeldbepalende panden en de monumenten te vatten in een lesprogramma.

Na de gevoerde gesprekken met het onderwijs, historische vereniging, bibliotheek gevoerd in 2014 worden zij gevraagd in 2015 de plannen te implementeren.

(Dorien Zandvliet)

Cultuur (Dorien Zandvliet)

Cultuurhistorie (Dorien Zandvliet)


40

Wat mag het kosten?

Samenleven in Alblasserdam 2015 Lasten

2016

Baten

Saldo

Lasten

2017

Baten

Saldo

Lasten

2018

Baten

Saldo

Lasten

Baten

Saldo

380

Uitkeringen SDD

5.851

3.898

-/- 1.953

5.845

3.898

-/- 1.947

5.840

3.898

-/- 1.942

5.839

3.898

-/- 1.941

385

Sociale werkvoorzieningen. *)

2.275

100

-/- 2.175

2.276

100

-/- 2.176

2.274

100

-/- 2.174

2.274

100

-/- 2.174

390

Maatschappelijke ondersteuning *)

6.099

0

-/- 6.099

6.093

0

-/- 6.093

6.087

0

-/- 6.087

6.086

0

-/- 6.086

395

Jeugd *)

5.624

0

-/- 5.624

5.618

0

-/- 5.618

5.614

0

-/- 5.614

5.613

0

-/- 5.613

396

Participatie

363

0

-/- 363

363

0

-/- 363

363

0

-/- 363

363

0

-/- 363

400

Vreemdelingen

44

0

-/- 44

44

0

-/- 44

44

0

-/- 44

44

0

-/- 44

410

Gezondheid

177

0

-/- 177

132

0

-/- 132

132

0

-/- 132

132

0

-/- 132

420

Kunst en cultuur

455

Onderwijs Algemeen

450

Openbaar onderwijs

460

Huisvesting onderwijs

791

0

-/- 791

791

0

-/- 791

777

0

-/- 777

777

0

-/- 777

2.082

86

-/- 1.996

2.144

86

-/- 2.059

2.116

86

-/- 2.031

2.106

86

-/- 2.021

22

10

-/- 12

22

0

-/- 22

22

0

-/- 22

22

0

-/- 22

-/- 4

0

4

-/- 5

0

5

-/- 5

0

5

-/- 5

0

5

Totaal programma

23.325

4.094

-/- 19.231

23.324

4.084

-/- 19.240

23.264

4.084

-/- 19.180

23.250

4.084

-/- 19.166

Mutaties reserves

0

112

112

0

112

112

0

112

112

0

112

112

23.325

4.206

-/- 19.119

23.324

4.196

-/- 19.128

23.264

4.196

-/- 19.068

23.250

4.196

-/- 19.054

Totaal programma na bestemming

*) Inclusief de lasten van de decentralisaties participatiewet (385 Sociale werkvoorzieningen), AWBZ/WMO (390 maatschappelijke ondersteuning) en jeudgzorg (395 Jeugd).


41

Programma 2: Actief in Alblasserdam

Actief in Alblasserdam Wat willen wij bereiken? Gewenst maatschappelijk effect

Effect indicatoren:

Ondernemersklimaat: Ondernemersklimaat: aantrekkelijk vestigingsklimaat aantrekkelijk vestigingsklimaat ondernemers ondernemers

Bron: OCD - Rapportcijfer voor ondernemersklimaat -Tevredenheid ondernemers dienstverlening gemeente



Binnensport: Binnensport: Alblasserdammers hebben een Alblasserdammers hebben een gezonde en actieve levensstijl. gezonde en actieve Sport is stimulans voorlevensstijl. sociale Sport is stimulans voor sociale cohesie, gezondheid, cohesie, gezondheid, opgroeien en vrijwilligersinzet. opgroeien en vrijwilligersinzet.

BRON: PM - Aantal overnachtingen: hotel,camper, passanten jachthaven in Alblasserdam - Ontwikkeling werkgelegenheid in toeristisch/recreatieve sector: Alblasserdam versus Nederland - Gebruik en tevredenheid Lammetjeswiel

Dienst G&J; jaarlijks & OCD; vierjaarlijks - % van de bevolking dat sport - % deelname vrijwilligerswerk bij sportvereniging - % lidmaatschap organisatie of vereniging - ervaren gezondheid

Gemeente


Gemeente


Prestaties: 1.Prestaties: Faciliteren 1. Faciliteren ondernemerschap ondernemerschap 2. Strategische 2.agenda Strategische agenda 3. Aangepast 3.inkoopbeleid Aangepast dat inkoopbeleid lokale onder- dat lokale ondernemingen nemingen stimuleert 4. stimuleert Tenderned op 4. website Tenderned op website

Afspraken: 1.Afspraken: Input leveren 1.aan Input en leveren aan en uitvoering uitvoering geven aan geven aan strategische strategische agenda agenda

Prestaties: 1.Prestaties: Regievoering 1.opRegievoering proces op proces toeristische toeristische ontwikkelingen ontwikkelingen Haven Zuid en Haven Zuid en Kinderdijk Kinderdijk 2. Integrale 2.visievorming: Integrale visievorming: lokaal en lokaal en regionaal regionaal

Afspraken: 1.Afspraken: Bijdrage aan 1.visievorming Bijdrage aan visievorming 2. Inbreng maat2.schappelijke Inbreng maatschappelijke initiatieven initiatieven 3. Leveren 3.financiële Leveren financiële bijdrage bijdrage

Prestaties: 1.Prestaties: Sporten en 1.bewegen Sporten in en bewegen in verenigingsverenigingsverband verband stimuleren stimuleren 2. Inzet sport2.consulent Inzet sporten consulent combinatie- en combinatiefunctionarissen functionarissen

Afspraken: 1.Afspraken: Functioneren 1.verenigingen Functioneren enverenigingen sporten sportstichting BSSA stichting 2. Uitvoeren BSSA 2.activiteiten Uitvoeren activiteiten

Opstellen Opstellen agenda strategische strategische agenda

Nader te Nader te bespreken bespreken

Ontw. HavenZuid / Ontw. HavenZuid / Lammetjeswiel Lammetjeswiel Deeln waterdriehoek Deeln waterdriehoek

Ontwikkeling Ontwikkeling bezoekersbezoekerscentrum centrum

Ontwikkelen Ontwikkelen Governance-model Governance-model Souburgh Souburgh

Doorvoeren Doorvoeren GovernanceGovernancemodel Souburgh model Souburgh

Visie toerisme / Visie toerisme / recreatie recreatie Wandel-/fietsroutes Wandel-/fietsroutes Fin bijdr. cult. erfgoed Fin bijdr. cult. erfgoed

Bijdrage extra Bijdrage extra steiger waterbus steiger waterbus

Tot standkoming Tot standkoming faciliteren van 2e faciliteren van 2e binnensportbinnensportaccommodatie accommodatie

Inkoopbeleid / Inkoopbeleid / Tenderned Tenderned



Toerisme: Toerisme: Haven Zuid als centraal Haven en Zuid als centraal knooppunt toegangspoort knooppunt en toegangspoort naar Kinderdijk, Biesbosch en naar Kinderdijk, Biesbosch Dordrecht met oog voor en Dordrecht met maat oog voor Alblasserdamse en Alblasserdamse en karakter. Verbeterenmaat lokale karakter. Verbeteren recreatieve functie lokale recreatieve functie

42

Actief in Alblasserdam Wat mag het kosten?

Gemeente




Kapitaal lasten

Omgevi ngsdienst ZHZ

Subs idi es en inkomensoverdrachten

Landvast

Inkopen goederen en di ensten

Souburgh

Afdeli ngskosten

Ni euwbouw Molenzi cht

Bedri jfsvoeri ng

Overige sti chtingen en verenigi ngen

€ € € € € €

1.115.000 1.562.000 1.463.000 839.000 357.000 5.336.000

Omgevingsdienst ZHZ Landvast Souburgh Nieuwbouw Molenzicht Overige stichtingen en verenigingen Totaal

€ € € € € €

786.000 309.000 296.000 100.000 71.000 1.562.000

43




Recreatie, toerisme en vrije tijd

De strategische ligging van Alblasserdam als toegangspoort naar Kinderdijk en Dordrecht willen wij beter benutten door Haven Zuid te laten ontwikkelen als centraal knooppunt voor verschillende toeristische activiteiten met een maat en schaal die past bij het karakter van Alblasserdam. Haven Zuid is goed verbonden met het centrum en maakt daar onderdeel van uit. Met Molenwaard worden verbindingen gelegd onder meer op het gebied van toerisme.

1 kwartaal 2015 vaststellen ontwikkelstrategie Haven Zuid in samenhang met de op te stellen centrumvisie en de visie Vrijetijdseconomie (2014). Bestaande initiatieven worden hierbij betrokken.

Binnen de waterdriehoek wordt gewerkt aan verbetering van de toeristisch-recreatieve infrastructuur van het dorp; Haven Zuid en het centrum profiteren hier van. Verder wordt ingezet op versterking van de samenwerking met diverse gemeentelijke, provinciale en maatschappelijke partners.

- in samenwerking met Molenwaard regie voeren op proces rondom toeristische ontwikkelingen bij Kinderdijk en Haven Zuid

Haven Zuid (Arjan Kraijo)

Recreatie en Toerisme

Waterdriehoek

(Arjan Kraijo / Dorien Zandvliet)

e

Bijdrage partner (in 2015) Meedenken en doen van de de gemeente Molenwaard bij ontwikkeling van een strategie voor Haven-Zuid. Benoemen één gezamenlijk aanspreekpunt richting de SWEK Aanpak verkeers- en camperproblematiek Inzet private sector op deelactiviteiten

- Zorgdragen voor dat de bezoekersstromen van Kinderdijk van en naar Alblasserdam (rondje Alblasserdam) met elkaar in verbinding komen.

1. Molenwaard/SWEK: - in samenwerking met Alblasserdam regie op proces rondom toeristische ontwikkelingen bij Kinderdijk en Haven Zuid - Zorgdragen voor dat de bezoekersstromen van Kinderdijk van en naar Alblasserdam (rondje Alblasserdam) met elkaar in verbinding komen. Door middel van ontwikkeling bezoekerscentrum Kinderdijk. - Onderzoeken investering mogelijkheden rondom parkeren Haven Zuid / Kinderdijk overnachten voor campers e.d.

- Participeren in de Waterdriehoek en per (deel)project de inzet van Alblasserdam nader bepalen.

- Financiële bijdrage extra steiger Waterbus bij Kinderdijk voor directe verbinding en meer vervoer over water. 2. Coalitiepartners vanuit de Waterdriehoek:

- Visievorming gebiedsdeal Kinderdijk

Drechtsteden, Dordrecht Marketing, Provincie Zuid-Holland, Waterschap, Dordrecht, SWEK, Biesbosch, VVV. Zij dragen bij aan visievorming (gebiedsdeal Kinderdijk), opzetten van projecten en de financiën. Er wordt per project gekeken wie hoeveel gaat investeren (cofinanciering). Alles in goed overleg, met hetzelfde doel voor ogen.


44





Recreatie en toerisme

Het Lammetjeswiel wordt in samenwerking met gebruikers en jongeren ontwikkeld tot een aantrekkelijk recreatiegebied voor onze inwoners. Hierdoor ontstaat een heringericht Lammetjeswiel naar wens van betrokkenen.

Het recreatiegebied renoveren en aanpassen aan de toekomstige manier van vrijetijdsbesteding en recreatie

Betrekken van Jeugdgemeenteraad, omwonenden, toekomstige gebruikers,

Lammetjeswiel

Natuur- en milieuorganisatie, ondernemers Horeca en Sport Belangen Alblasserdam

(Arjan Kraijo / Peter Verheij)

2014 – visie: inventarisatie behoeften en relatie omgeving. Relaties met Scheldeplein en Raadhuisplein/centrum leggen.

2015 vaststellen en in 2015/2016 uitvoering geven aan projectplan Lammetjeswiel Sport (Arjan Kraijo)

Sport (Arjan Kraijo)

Faciliteren ondernemerschap (Peter Verheij)

Alblasserdammers hebben een gezonde en actieve levensstijl. Sport zien we hierbij als stimulans voor sociale cohesie, gezondheid, opgroeien en vrijwilligersinzet.

De sportnota wordt uitgevoerd. In overleg met de Alblasserdamse sportverenigingen wordt prioriteit gegeven aan het sporten en bewegen in verenigingsverband. De gemeente heeft hierbij een ondersteunende rol via de inzet van de sportconsulent en combinatiefunctionarissen. Daarnaast schept de gemeente voorwaarden waarbinnen het de verenigingen mogelijk wordt gemaakt om te functioneren.

Sportverenigingen hebben de primaire verantwoordelijkheid voor het functioneren van de vereniging en het uitoefenen van de diverse activiteiten.

Passend governance-model dat aansluit bij beheer en exploitatie van sportpark Souburgh inclusief zelfredzaamheid/eigen inzet van de verenigingen als voetbal, tennis, atletiek en hockey.

De uitkomsten van het onderzoek naar een passend governance-model voor Souburgh zullen in 2015 leiden tot implementatie van een nieuw model.

De huidige partners binnen de GR Souburgh, zoals de verenigingen, hebben een belangrijke rol in het doorvoeren van een nieuw governancemodel.

Vanuit eigen rol en verantwoordelijkheid wordt samen met het lokale bedrijfsleven een strategische agenda opgesteld. Doel: kennis delen, van elkaars expertise gebruikmaken en van elkaar leren.

Gebruik van de verschillende overlegstructuren voor het opstellen van de strategische agenda.

Input van OKA, OV De Noord, Makado, Dam-Plantage en eventueel Scheldeplein en de ZZP-groep op strategische agenda, prioriteitstelling en bijdrage aan uitvoering van de strategische agenda.

Gezamenlijk bepalen van een Top 5 van prioriteiten die worden verwerkt/vastgelegd in prestatieafspraken


45





Faciliteren ondernemerschap

Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) staat bij vele ondernemers al jaren (prominent) op de agenda. Dergelijke initiatieven worden zichtbaar(der) gemaakt. De betreffende ondernemers worden als ambassadeurs gezien welke collega-ondernemers kunnen stimuleren en inspireren om hetzelfde te doen. Dit te stimuleren en waarderen zal het positieve proces versterken.

Starten van een ambassadeursprogramma voor het stimuleren en waarderen van maatschappelijke betrokkenheid.

Leveren van ambassadeurs. Nader te bespreken in de gebruikersraad/ OV de Noord.

De inzet is het waarborgen van goede en veilige bedrijventerreinen (‘schoon, heel en veilig’) om daarmee een goed ondernemersklimaat te ondersteunen.

Certificering van het KVO-B voor de drie bedrijventerreinen op Alblasserdams grondgebied Uitvoer beeldkwaliteitsplan Vinkenwaard-Noord

De werkgroep KVO-B komt minimaal iedere drie maanden bijeen en bestaat uit vertegenwoordiging van de bedrijventerreinen, politie, brandweer en gemeente . Hier wordt inzet uitgewisseld en gevraagd.

Start Herstructurering van Vinkenwaard Zuid

I.s.m. ondernemers Vinkenwaard

Waar mogelijk worden bij de inkoop van diensten lokale ondernemingen uitgenodigd om de verbindingen tussen ondernemen en lokale overheid te versterken.

Aanpassen inkoopbeleid

Nader te bespreken tijdens gebruikersraad

Wij zijn transparant over onze gemeentelijke opdrachten, bijvoorbeeld via onze website.

Tendernet is het online marktplein voor aanbestedingen van de nederlandse overheid. Via de gemeentelijke website wordt Tendernet eenvoudig toegankelijk gemaakt.

Nader te bespreken tijdens gebruikersraad.

Tenminste kritisch kijken naar duurzame inkoop via de aanbestedingsprocedure en effect op lokale spelers

Nader te bepalen

(Peter Verheij)




Door de gemeentelijke opdrachten op de website te communiceren zullen lokale partijen pro-actiever kunnen reageren. Faciliteren ondernemerschap

Duurzame inkoop van producten en diensten wordt nagestreefd.

(Peter Verheij)


46

Wat mag het kosten?

Actief in Alblasserdam 2015 Lasten

2016

Baten

Saldo

Lasten

2017

Baten

Saldo

Lasten

2018

Baten

Saldo

Lasten

Baten

Saldo

56

32

-/- 24

56

32

-/- 24

56

32

-/- 24

56

32

-/- 24

144

0

-/- 144

113

0

-/- 113

113

0

-/- 113

114

0

-/- 114

85

44

-/- 41

85

44

-/- 41

85

44

-/- 41

85

44

-/- 41

608

4

-/- 604

608

4

-/- 604

698

4

-/- 694

698

4

-/- 694

1.697

882

-/- 815

1.644

1.380

-/- 264

1.457

880

-/- 577

1.439

880

-/- 559

131

27

-/- 104

131

27

-/- 105

131

27

-/- 105

131

27

-/- 105

1.038

442

-/- 596

1.030

441

-/- 589

1.021

441

-/- 580

1.013

440

-/- 572

Ruimtelijke en stedelijke ontwikkeling

345

0

-/- 345

297

0

-/- 297

296

0

-/- 296

297

0

-/- 297

140

Volkshuisvesting

147

92

-/- 55

146

90

-/- 55

144

88

-/- 55

142

86

-/- 55

160

Bouw- en sloopvergunningen

1.057

516

-/- 541

1.092

501

-/- 590

1.105

491

-/- 614

1.105

491

-/- 614

170

Woonwagenzaken

27

24

-/- 3

27

24

-/- 3

27

24

-/- 2

27

24

-/- 2

Totaal programma

5.336

2.062

-/- 3.274

5.229

2.543

-/- 2.686

5.132

2.030

-/- 3.102

5.105

2.027

-/- 3.077

Mutaties reserves

0

701

701

500

623

123

0

345

345

0

312

312

5.336

2.763

-/- 2.573

5.729

3.166

-/- 2.562

5.132

2.375

-/- 2.757

5.105

2.340

-/- 2.765

110

Weekmarkt

120

Economie

445

Accomodaties

425

Sport

430

Sportcomplexen en gymnastieklokalen

440

Recreatie en toerisme

345

Vastgoed

130



47

Programma 3: (Be)leef in Alblasserdam

(Be)leef in Alblasserdam Wat willen wij bereiken? Gewenst maatschappelijk effect

Effect indicatoren:



Centrumontwikkeling: Centrumontwikkeling: over een periode van tien over een periode van tien jaar is een aantrekkelijker jaar is een aantrekkelijker centrum gerealiseerd centrum gerealiseerd

OCD - Beleving van het centrum - Oordeel ondernemers over openbare ruimte - Schaalscore fysieke voorzieningen - Tevredenheid van inwoners over de processtappen tijdens de visievorming (via bewonerspanel)

GDI index; jaarlijks - Gemeentelijke duurzaamheidsindex, waaronder gezondheid, hernieuwbare energie, energiegebruik, water, financiële weerbaarheid


Luchtkwaliteit: Luchtkwaliteit: Het creëren van een Het creëren van een gezondere leefsituatie gezondere leefsituatie

DCMR; jaarlijks - Gegevens meetpunt - Ervaren luchtkwaliteit door bewoners

Gemeente


Gemeente

Prestaties: 1.Prestaties: Op inter1.actieve Op interwijze actieve wijze integraal integraal verknopen van verknopen sociale en van socialedomein en fysieke fysieke domein t.b.v.visiet.b.v.visievorming vorming centrum centrum

Afspraken: 1.Afspraken: Maat1.schappelijk Maatschappelijk initiatief tonen initiatief tonen 2. Actief 2.meedoen: Actief meedoen: Kennis enKennis expertise en expertise inbrengen inbrengen

Prestaties: 1.Prestaties: Duurzaamheid 1.vormt Duurzaamheid vormt onderdeel onderdeel van dagelijkse van dagelijkse besluitvorming besluitvorming

Afspraken: 1.Afspraken: Inbreng 1.expertise Inbreng expertise 2. Uitwisseling 2.expertise Uitwisseling expertise

Prestaties: 1.Prestaties: Opstellen 1.actieplan Opstellen in actieplan in 2015 2015 2. Uitvoeren 2.maatregelen Uitvoeren in maatregelen in 2016 2016 aan 3. Voldoen 3.deVoldoen aan wettelijke de wettelijke norm in 2017 norm in 2017

Afspraken: 1.Afspraken: Afspraken met 1.GGD Afspraken met en GGD over en DCMR DCMR over inspanningsinspanningsverplichting verplichting 2. Activeren 2.burgers Activeren en burgers voor en bedrijven bedrijven leveren voor leveren bijdrage(n) bijdrage(n)

Centrumvisie 1.0 Centrumvisie 1.0 Lammetjeswiel Lammetjeswiel Visie Visie Scheldeplein Scheldeplein

Inbreng en Inbreng en uitvoering uitvoering initiatieven initiatieven

Opstellen Opstellen actieplan actieplan duurzaamheid duurzaamheid

Overleg met Overleg met partners partners aangaan aangaan

Opstellen Opstellen actieplan actieplan luchtkwaliteit luchtkwaliteit

InspanningsInspanningsverplichting verplichting bepalen bepalen

Duurzaam inkopen Duurzaam inkopen Uitvoering Uitvoering actieplan actieplan

Afspraken Afspraken vastleggen vastleggen

Uitvoeren van Uitvoeren van deel-maatregelen deel-maatregelen

In gesprek, In gesprek, ambassadeurambassadeurfunctie functie

Uitvoering op Uitvoering op ontwikkellocaties ontwikkellocaties


Duurzaamheid: Duurzaamheid: Fysieke en sociale Fysieke en sociale duurzaamheid vormt duurzaamheid onderdeel vanvormt onderdeel van besluitvorming en er wordt besluitvorming en er wordt naar gehandeld naar gehandeld

Gemeente


48

(Be)leef in Alblasserdam Wat willen wij bereiken? Gewenst maatschappelijk effect

Effect indicatoren:

Leefomgeving: Leefomgeving: Waarborgen van een Waarborgen een schone, hele envan veilige schone, hele en veilige leefomgeving. leefomgeving.

CROW normen; jaarlijks - Meting beeldkwaliteit volgens CROW normen.





Prestaties: 1.Prestaties: Uitvoeren 1.dagelijks Uitvoeren beheer beheer endagelijks onderhoud en onderhoud 2. Uitvoeren van 2.reconstructies Uitvoeren van reconstructies straten of buurten straten of buurten 3. Nader onderzoek 3.speelNader onderzoek speelvoorzieningen voorzieningen 4. Beeldkwaliteit 4. Beeldkwaliteit uitvoeren uitvoeren

Afspraken: 1.Afspraken: Bewoners en 1.bedrijven Bewoners en aan bedrijven aan voorkant voorkant bij betrokken betrokken bij reconstructies reconstructies 2. Input bewoners 2.enInput bewoners kinderen en kinderen onderzoek onderzoek naar speelnaar speelvoorzieningen voorzieningen 3. SWA zal 3. SWA zal bewoners bewoners ondersteunen ondersteunen

Uitvoering Uitvoering investeringsplan investeringsplan 2015-2018 2015-2018

BewonersBewonersavonden avonden

Opstellen Opstellen beleidsplan beleidsplan speelvoorzieningen speelvoorzieningen

Werkgroepen W erkgroepen met bewoners, met bewoners, bedrijven en bedrijven kinderen en kinderen

49

(Be)leef in Alblasserdam Wat mag het kosten?

Gemeente



Kapi taall as ten

Uitkeri ngen SDD

Subsi di es en i nkomens overdrachten

Social e werkvoorzieni ngen

Inkopen goederen en diens ten

Maatschappel i jke ondersteuni ng

Afdel ings kosten

Jeugd

Bedrijfs voeri ng

Overige

€ € € € € €

2.296.000 1.646.000 6.852.000 1.655.000 1.029.000 13.478.000

Veiligheidsregio ZHZ Omgevingsdienst ZHZ GR Drechtsteden SVHW Diverse overige bijdragen Totaal

€ € € € € €

1.207.000 333.000 48.000 48.000 10.000 1.646.000

Het totaal van de lasten voor mutaties reserves voor het programma (Be)leef in Alblasserdam bedraagt € 16.519.000. Dit bedrag is exclusief een overboeking naar de balans van mutaties in het onderhanden werk van de grondexploitaties van € 3.041.000. In bovenstaande grafiek is het totaal van deze lasten, exclusief de overboeking naar de balans voor de grondexploitaties weergegeven: € 13.478.000.


50





Visie op centrumontwikkelingen

Over een periode van circa tien jaar willen we een aantrekkelijk centrum realiseren Trefwoorden: huiskamer, uitnodigend, aandacht voor elkaar en klein en vriendelijk van hoogwaardige kwaliteit. De ontwikkeling vormt een nauwe verknoping tussen het sociale en het fysieke domein en is nauw verbonden met andere ontwikkelingen in Alblasserdam.

2014: verkenning centrumontwikkeling, ontmoeting partners

Bewoners, ondernemers, winkeliers en maatschappelijke instellingen zijn de partners in de ontwikkeling van de visie en krijgen een centrale rol in de uitvoering in de vorm van eigenaarschap.

(Arjan Kraijo)

2015: visievorming en besluitvorming. Relaties met Lammetjeswiel en Scheldeplein leggen. 2015 e.v.: uitvoering visie. Waar mogelijk quick wins voor functie Raadhuisplein.

Visie op centrumontwikkelingen Scheldeplein

Het Raadhuisplein en het Scheldeplein worden de huiskamer van Alblasserdam waar veel gebeurt, in en voor de wijk en voor Alblasserdam als geheel.

(Multifunctioneel gebruik, parkeren mogelijk verplaatsen). Relaties met Lammetjeswiel en Raadhuisplein/centrum leggen.

(Peter Verheij)

Ontwikkeling deelgebied Noord Haven Zuid conform de vastgestelde grondexploitatie (Arjan Kraijo)

De gemeente stelt in samenhang met de centrumvisie een brede ontwikkelstrategie op voor de ontwikkeling van Haven Zuid. Op basis hiervan worden marktpartijen actief uitgenodigd met de gemeente in gesprek te gaan om tot een haalbare en passende ontwikkeling van Haven Zuid te komen. Er is een duidelijke samenhang met de centrumontwikkeling. Passend bij de schaal en het karakter van Alblasserdam wordt in de tweede helft van de collegeperiode gestart met de realisatie van deelgebied Noord, bestaande uit functies, zoals transferium, hotel, horeca, wonen en andere toeristisch gerelateerde voorzieningen. Andere functies zijn mogelijk op basis van de uitkomsten van de ontwikkelstrategie.


Plan ontwikkelen en uitvoeren voor herinrichting Scheldeplein. De voorbereiding hiervan start in 2015

e

Bewoners, ondernemers, winkeliers en maatschappelijke instellingen zijn de partners in de ontwikkeling van de visie en krijgen een centrale rol in de uitvoering in de vorm van eigenaarschap.

1 kwartaal 2015 vaststellen ontwikkelstrategie Haven Zuid in samenhang met de op te stellen centrumvisie en de visie Vrijetijdseconomie. Bestaande initiatieven worden hierbij betrokken.

De te selecteren ontwikkelaar ontwikkelt een plan voor de ontwikkeling van Deelgebied Noord, koopt de grond, realiseert deelgebied Noord en draagt zorg voor de verdere exploitatie en beheer van de gebouwde voorzieningen.

2015 samenwerkingsovereenkomst ontwikkelende partij.

De detailhandelsorganisaties hebben afspraken met de gemeente.

De toe te laten vormen van detailhandel binnen deelgebied Noord worden meegenomen in de ontwikkeling van de visie.

51





Wonen

De gemeente stimuleert in samenwerking met Woonkracht10 en mogelijk private partijen de bouw van betaalbare huur- en koopwoningen voor jongeren en jonge gezinnen (starterswoningen). Toegewerkt wordt naar het verdwijnen van het tekort aan deze woningen in 2018 en verder in Alblasserdam

2015: visievorming en besluitvorming

Met Woonkracht10, andere corporaties en mogelijk private partijen worden in 2015 mogelijkheden onderzocht naar de toename van betaalbare woningen voor starters/jonge gezinnen.

De gemeente stimuleert in samenwerking met Woonkracht10 en mogelijk private partijen de bouw van levensloopbestendige woningen. Toegewerkt wordt naar voldoende aanbod van deze woningen in 2018 en verder in Alblasserdam.

2015: visievorming en besluitvorming

Met Woonkracht10 en mogelijk private partijen worden in 2015 afspraken gemaakt over de toename van levensloopbestendige woningen bijvoorbeeld door renovatie/aanpassing bestaande voorraad

Het streven blijft het aantal gemeentelijke monumenten uit te breiden. In samenwerking met andere overheden en maatschappelijke partners wordt de oeverkwaliteit (vanuit de erfgoedlijn Waterdriehoek) bekeken en aangepakt. Als gevolg van de nieuwe Erfgoedverordening wordt de verordening op de monumentencommissie aangepast.

Toename van het aantal gemeentelijke monumenten.

De historische vereniging kan een rol spelen bij het enthousiasmeren van eigenaren van woningen die als gemeentelijk monument zouden kunnen worden aangewezen;

Nieuwe verordening monumentencommissie.

Samenwerking met de welstandscommissie en monumentecommissie.

Er wordt werk gemaakt van duurzaamheid. De gemeente heeft een voorbeeldfunctie en toont betrokkenheid via een concreet programma. Het college maakt duurzaamheid onderdeel van besluitvorming en handelt daar ook naar.

Duurzaamheidsactie-plan opstellen

(Arjan Kraijo)

Wonen (Arjan Kraijo)

Cultuurhistorie (Dorien Zandvliet)

Duurzaamheid (Arjan Kraijo)

Innovaties op gebied duurzaamheid leiden tot ontstaan nieuw soort bedrijvigheid


Provincie en andere partners werken samen aan de oeverkwaliteit. Inbreng en uitwisseling van expertise organiseren, onder meer met private partijen.

Duurzaamheid als vast onderdeel besluitvorming gemeente

Duurzame inkoop

52





Luchtkwaliteit

Gewerkt wordt aan het creëren van een gezondere leefsituatie door een voortvarende aanpak waarbij burgers, bedrijfsleven en maatschappelijke partners actief worden betrokken.

Prioriteit: opstellen actieplan luchtkwaliteit en uitvoering ervan om te voldoen aan geldende normen en verbetering luchtkwaliteit.

Te plannen gesprek met GGD mbt. inspanningsverplichting.

(Arjan Kraijo)

Het college betrekt in dit proces daarbij actief de gemeenteraad via nog te organiseren werkbijeenkomsten. De gemeente sluit aan bij het regionale samenwerkings-programma luchtkwaliteit Drechtsteden

Te plannen gesprek met DCMR mbt. inspanningsverplichting met het oog op het actieplan en monitoring voortgang doelstelling college. Huidige afspraak met DCMR mbt meetpunt: Gedurende een periode van vier jaar het monitoren van de fijnstofconcentratie en stikstofdioxideconcentratie middels een peetpunt op de locatie Dam/Ruigenhil te Alblasserdam. Periodiek rapporteert de DCMR aan de gemeente over de meetgegevens. Na een meetreeks van 12 aaneensluitende maanden wordt een jaarrapportage door de DCMR geleverd aan de gemeente Alblasserdam Actief betrekken van burgers en bedrijven die creatieve oplossingen aandragen ter verbetering van de luchtkwaliteit in Alblasserdam

Water onderdeel waterplan

Tussen Rijkswaterstaat , Waterschap en gemeente is een overeenkomst gesloten over de locaties waar extra water in de Vinkenpolder aangelegd kan worden. Totaal wordt circa 3 ha nieuw water aangelegd.

Het Waterschap draagt 50% van de kosten bij en is gesprekspartner tijdens realisatie.

(Peter Verheij)

Voorkomen van wateroverlast, de afvoercapaciteit verbeteren en de kwaliteit van het oppervlakte water verbeteren.

Water onderdeel waterbeleving

Schone en aantrekkelijke watergangen

Periodiek onderhoud aan de watergangen, waardoor flora en fauna tot hun recht komen.

Gedurende het zwemseizoen monitort het Waterschap iedere 2 weken de waterkwaliteit van het Lammetjeswiel.

(Peter Verheij)

Het verhogen van belevings- en ecologische waarde van het oppervlaktewater en oevers

Periodiek ligweide en sanitaire voorzieningen controleren en jaarlijks het zand verschonen bij het Lammetjeswiel. Voorkomen van blauwalg door maatregelen te treffen.

Water, Deltaprogramma (Arjan Kraijo)


Samen met de waterbeheerder zullen de gevolgen van Deltaprogramma voor Alblasserdam, bedoeld om enerzijds te beschermen tegen hoogwater en anderzijds de zoetwatervoorziening te waarborgen, in kaart worden gebracht. Bezien zal worden op welke wijze aan de opgave tegemoet kan worden

In kaart brengen gevolgen voor Alblasserdam (mate van dijkverhoging)

Informeren burgers over de gevolgen van het DPRD.

53





1) 2014-2015: verkenning naar duurzame oplossing voor ontsluiting Alblasserdam In 2016 besluitvorming over te nemen maatregelen.

1) in de projectgroep Dijklint worden de vorderingen van diverse acties besproken; dit is een doorlopend proces

getreden. Bereikbaarheid (Arian Kraijo)

De verkeersafwikkeling op het wegennet van, naar en in Alblasserdam blijft beheersbaar en is waar mogelijk verbeterd onder andere met het benoemen van een clamiteitenroute. In samenwerking met de gemeente Molenwaard en de provincie Zuid-Holland zal een verkenning plaatsvinden naar een duurzame oplossing voor de ontsluiting van Alblasserdam en de Alblasserwaard.

2) 2014 e.v: aansluiting en deelname bij regio naar onderzoek mogelijkheden voor vervoer over water als belangrijke verbinding en recreatie.

3) in 2014 zal dit vanuit de projectgroep Dijklint worden opgestart. 3) 2014-2015: in overleg met gemeente Molenwaard verkenning naar mogelijkheden voor calamiteitenroute. 4) 2014-2015: uitwerking kansrijke opties quickwinmaatregelen op de A15

Verkeersveiligheid (Arjan Kraijo)

Verbetering van de verkeersveiligheid voor (schoolgaande) fietsers wordt nagestreefd via verkeerseducatie, gedragsbeïnvloeding en de aanpassing van de infrastructuur. De reeds ingezette inspanningen op vrij liggende fietspaden zoals het dijklint en de Hoogendijk wordt doorgezet. Dit moet leiden tot een verbetering van de verkeersveiligheid zowel gevoelsmatig als daadwerkelijk (minder ongevallen).

2) doorlopend proces dat loopt op initiatief van de regio

- Vanuit Regionaal Platvorm Verkeersveiligheid diverse acties gericht op gedragsbeïnvloeding, zoals het SchoolOp-Seefprogramma, Totally Traffic, verkeersexamens, fietskeuringen.

4) in het Bestuurlijk Overleg Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimte & Transport (BO MIRT) van november 2013 zijn met de minister afspraken gemaakt over verdere uitwerking van de voorstellen.

Het Regionaal Platvorm Verkeersveiligheid komt meerdere keren per jaar bij elkaar voor het opzetten van diverse acties. Dit is een doorlopend proces. Het onderwijsveld wordt betrokken bij de educatie.

- Fietspad Dijklint. Invullen van twee ontbrekende locaties heeft prioriteit. - Fietsverbinding naar Papendrecht. In het najaar van 2014 starten de voorbereidingen voor de aanleg. -Bij weginrichting keuzes in het voordeel van fietsers nemen zoals bij oversteekplaatsen aangepaste verlichting plaatsen zodat fietsers goed zichtbaar zijn en het nemen van snelheidsremmende maatregelen voor autoverkeer

Veiligheid (Jan Heijhoop)


In de gemeente is op wisselende dagen en tijdstippen buurttoezicht aanwezig. Deelnemende wijkbewoners signaleren onveilige en inbraakgevoelige situaties.

Opstarten van buurttoezicht en regievoering

De politie houdt contact met buurttoezicht en wordt betrokken bij de opzet, scholing en uitvoering. Vrijwilligersorganisaties worden gefaciliteerd door de gemeente

54





Speelvoorzieningen (Peter Verheij)

Het aanbieden van voldoende, veilige en kwalitatieve speelruimte voor opgroeiende kinderen. Er wordt rekening gehouden met het gebruik door meisjes en jongens van verschillende leeftijden. Bevorderen van gezondheid en ontwikkeling van kinderen.

Nader onderzoek naar gebruik speelplaatsen Opstellen beleidsplan Opstellen renovatieplan

Te betrekken partners: - wijkteams - speeltuinvereniging - SWA - kinderen (bewoners) - Onderzoekcentrum

Inrichting van de Buitenruimte

Waarborgen schone, hele en veilige leefomgeving op een voldoende functioneel kwaliteitsniveau tegen zo laag mogelijke kosten.

Gemiddeld niveau buitenruimte op niveau B houden

Externe adviseurs en uitvoerders kwaliteitsmetingen

Sober en doelmatig omgaan met investeringen. Beheer en onderhoud met behoud van kwaliteit.

Bij vervanging streven naar lagere totaalkosten over levensduur (materiaalkeuze en beheer). Alleen bij einde levenscyclus groot onderhoud doen

Externe adviseurs voor benchmarking en objectieve berekeningen. Bewonersgroepen en wijkplatforms voor input wensen en ideeën.

Woningen, wegen, parken, winkels, recreatievoorzieningen e.d. zijn zoveel mogelijk goed bereikbaar en toegankelijk voor iedereen, dus ook voor mensen met een fysieke beperking en ouderen.

Uitvoering wettelijke eisen en organiseren van overleg met partners.

Gehandicapten adviesraad, Woonkracht 10, winkeliersverenigingen

Samen de openbare (leef)ruimte inrichten en beheren.

Bij reconstructie en renovaties omwonenden en belanghebbenden betrekken bij de plannen

Voortzetten inrichting BR binnen kaders beeldkwaliteit

In de samenleving wordt het verder ontwikkelen van wijkplatforms gestimuleerd en contacten daarmee uitgebreid

(Peter Verheij) Inrichting van de Buitenruimte Kiezen voor minder budget waar mogelijk en behoud of verbetering van kwaliteit (kijken naar plek en omvang van voorzieningen) (Peter Verheij) Inrichting van de Buitenruimte bevorderen toegankelijkheid mindervaliden

Bij geplande werkzaamheden zal met de Gehandicapten adviesraad worden besproken op en zo ja, welke maatregelen mogelijk zijn.

(Peter Verheij)

Inrichting van de Buitenruimte Omwonenden betrekken met duidelijke kaders. (Peter Verheij)


De gemeente neemt initiatieven om met burgers in gesprek te gaan en hun dagelijkse problemen te bespreken.

SWA, Wijk- en buurtgroepen, ondernemers Bewoners kennen vaak het beste hun woonomgeving en zijn daarom zeer geschikte adviseurs.

55





Doorontwikkeling afdeling BR door inzet mensen met een beperking

Realiseren van maximale inzet van mensen met een beperking (SW-ers) bij de afdeling Buitenruimte

Realiseren inzet mensen met beperking bij de afdeling Buitenruimte. Er zal onderzocht worden of de taken de komende jaren uitgebreid kunnen worden met bijvoorbeeld herstel van lichte schade in de openbare ruimte.

Smile, Drechtwerk

Verbetering van de uitstraling en het beter benutten van de aanwezige natuurwaarden in het centrum van ons dorp door het bosgebied meer toegankelijk te maken.

- Stimuleren meer beleving van het bos door inwoners - Educatieve opzet voor scholen in het bos - 12 - 2014: planvorming en budgetaanvraag bij gemeenteraad e - 1 kwartaal 2015 uitvoering renovatie

Te betrekken partners:

Realiseren van woonwagenwoningen en standplaatsen (totaal: 16) voor de woonwagenbewoners aan de Staalindustrieweg. Uiterlijk 1 januari 2019 moet de Staalindustrieweg ontmanteld zijn.

Realiseren van zes tot acht woonwagenwoningen binnen het bestaande bestemmingsplan. Voorbereiden van de aanleg van de acht tot tien standplaatsen op de e 2 locatie Lint Vinkenpolder.

Woonkracht10 is een partner bij de uitvoering van dit project. Daarnaast intensief overleg met bewoners Staalindustrieweg gedurende het proces.

Het afmaken van het project Hof en Singel met Herkon bv. Ten aanzien van de programmering en inrichting van het plan zijn we flexibel om aansluiting te vinden bij de vraag in de woningmarkt.

Met de Herkon bv zijn overeenkomsten gesloten over de realisatie van de woningbouw en de aanleg van de openbare ruimte.

(Peter Verheij)

Het gefaseerd realiseren van een woningbouwproject met ca. 70 woningen op de locatie van de voormalige LTS en het zwembad.

Project Noord&Landzigt (Peter Verheij)

Het realiseren van een woningbouwproject met ca. 20 woningen.

Het afmaken van het project Noord & Landzigt met Reuvers Bouw en Ontwikkeling. Bij het opstellen van de plannen is rekening gehouden met de vraag in de woningmarkt

Met Reuvers Bouw en ontwikkeling zijn overeenkomsten gesloten over de realisatie van de woningbouw en de aanleg van de openbare ruimte.

Project Lint Vinkenpolder-weg

De verkoop van 12 bouwrijpe kavels aan de Vinkenpolderweg.

Wij verkopen kavels aan particuliere opdrachtgevers of ontwikkelaars voor woningbouw. Ten aanzien van de programmering en inrichting van het plan zijn we flexibel om aansluiting te vinden bij de vraag in de woningmarkt.

In overleg met ontwikkelaars of particuliere opdrachtgevers worden afspraken gemaakt over de realisatie van hun plannen.

(Peter Verheij)

Herinrichting Bos Rijkee (Peter Verheij)

Woonwagens (Dorien Zandvliet)

Project Hof en Singel

(Peter Verheij)


- Woonkracht 10 - Historische vereniging West-Alblasserwaard, - Commissie dorpsbehoud - Monumentencommissie - Vereniging Hendrick de Keyser

56





Project Alblasserwerf

Binnen het project Alblasserwerf het realiseren de dijk- en havenwoningen en het technisch afronden van de openbare ruimte. Hierbij wordt ook het laatste stukje fietspad als onderdeel van het fietspad Dijklint aangelegd.

De gemeente faciliteert via een overeenkomst de realisatie van de woningen en de afronding van de openbare ruimte.

Alblasserwerf CV en Woonkracht10 zijn de partners in de overeenkomst die tot realisatie zal leiden.

Het realiseren en opleveren van een woonwijk met ca. 120 woningen met bijbehorende woonomgeving.

Het afmaken van het project met De Waterhoven met de CV Klein Alblas.

(Peter Verheij)

Project De Waterhoven (Peter Verheij)

Alblasserwerf CV is verantwoordelijk voor de realisatie van de woningen die Woonkracht10 afneemt.

Ten aanzien van de programmering en inrichting van het plan zijn we flexibel om aansluiting te vinden bij de vraag in de woningmarkt. De aanleg van de woonomgeving door de gemeente volgt het tempo van de ontwikkelaar.


Met de CV Klein Alblas zijn overeenkomsten gesloten over de realisatie van de woningbouw in het project. De gemeente verkoopt de grond en levert de kavels bouwrijp op. Na de oplevering van de woningen maakt de gemeente de woonomgeving woonrijp.

57

Wat mag het kosten?

(Be)leef in Alblasserdam 2015 Lasten

Baten

300

Wegen straten en pleinen

310

Openbare verlichting

320

Straatmeubilair

350

Waterkering en afwatering

355

Openbaar groen

360

Reininging

365

Riolering

1.602

370

Milieu

100

Integrale veiligheid

080

Brandweer

090

Rampenbestrijding en -plan

330

Verkeer

340

Openbaar vervoer

200

Grondexploitatie

Totaal programma Mutaties reserves Totaal programma na bestemming


2016 Saldo

Lasten

2017

Baten

Saldo

Lasten

2018

Baten

Saldo

Lasten

Baten

Saldo

2.187

11

-/- 2.176

2.297

11

-/- 2.286

2.250

11

-/- 2.239

2.231

11

-/- 2.220

284

17

-/- 267

282

17

-/- 265

281

17

-/- 264

280

17

-/- 263

28

0

-/- 28

28

0

-/- 28

28

0

-/- 28

27

0

-/- 27

539

0

-/- 539

539

0

-/- 539

538

0

-/- 538

538

0

-/- 538

1.597

27

-/- 1.570

1.603

27

-/- 1.576

1.600

27

-/- 1.573

1.596

27

-/- 1.569

2.322

2.478

156

2.328

2.478

150

2.316

2.478

161

2.313

2.478

165

1.827

225

1.610

1.827

216

1.637

1.827

189

1.671

1.827

155

561

0

-/- 561

542

0

-/- 542

542

0

-/- 542

542

0

-/- 542

219

35

-/- 184

218

35

-/- 184

218

35

-/- 183

218

35

-/- 183

1.475

0

-/- 1.475

1.351

0

-/- 1.351

1.346

0

-/- 1.346

1.342

0

-/- 1.342

66

0

-/- 66

65

0

-/- 65

65

0

-/- 65

65

0

-/- 65

199

0

-/- 199

209

0

-/- 209

208

0

-/- 208

205

0

-/- 205

62

0

-/- 62

62

0

-/- 62

62

0

-/- 62

62

0

-/- 62

5.378

5.372

-/- 6

3.854

3.984

130

4.558

5.606

1.048

608

2.474

1.866

16.519

9.766

-/- 6.753

14.989

8.378

-/- 6.611

15.649

10.000

-/- 5.649

11.698

6.868

-/- 4.831

0

38

38

130

47

-/- 83

1.110

125

-/- 986

1.866

133

-/- 1.733

16.519

9.805

-/- 6.714

15.119

8.425

-/- 6.694

16.760

10.125

-/- 6.635

13.564

7.001

-/- 6.564

58

Programma 4: Besturen in Alblasserdam

Besturen in Alblasserdam Wat willen wij bereiken? Gewenst maatschappelijk effect

Effect indicatoren:



Bestuur / communicatie: Bestuur / communicatie: Alblasserdam heeft een Alblasserdam heeft een interactief en verbindend interactief en verbindend bestuur. Bestuur en bestuur.zijn Bestuur organisatie goeden en organisatie zijn goed en gemakkelijk bereikbaar. gemakkelijk bereikbaar.

Dienstverlening: Dienstverlening: Integrale dienstverlening Integrale dienstverlening dichtbij burgers en dichtbij burgers en bedrijven op een moderne, bedrijven op een moderne, eenvoudige en eenvoudige en toegankelijke manier. toegankelijke manier.

OCD; twee-jaarlijks - % oordeel en vertrouwen in gemeentebestuur - % oordeel bewoners over betrokkenheid bij (uitvoering van) gemeentelijke plannen - %oordeel inwoners over ruimte voor initiatieven en ideeën

BC DKCC; na oprichting starten - Minimaal 80% van alle vragen aan de gemeent worden in 1x afgehandeld - Meting effecten via DKCC, nog te bepalen.

Gemeente


Gemeente

Prestaties: 1.Prestaties: Benutten 1.interactie Benuttenen interactie en coproductie coproductie 2. Professionale 2.ambtelijke Professionale ambtelijke organisatie organisatie 3. Gebruik social 3.media Gebruik social media 4. Kaders 4. samenwerking Kaders samenwerking samenleving samenleving

Afspraken: 1.Afspraken: Gemeenteraad 1.vult Gemeenteraad eigen vult eigen traject traject bestuursstijl in bestuursstijl in

Prestaties: 1.Prestaties: Lokale balie is 1.enLokale blijft inbalie is en blijft in Alblasserdam Alblasserdam 2. Dienst2.verlening Dienst- via verlening via verschillende verschillende kanalen kanalen

Communicatie Communicatie strategie en strategie en bestuursstijl bestuursstijl

Maatschappelijk partners Afspraken: 1.Afspraken: Overeenkomst 1.Dordrecht Overeenkomst Dordrecht hosting DKCC hosting DKCC

Oprichting van Oprichting een DKCC van een DKCC

Uitvoeren Uitvoeren organisatieorganisatieontwikkeling ontwikkeling


59

Besturen in Alblasserdam Wat mag het kosten?

Gemeente


Kapitaal lasten Dienst Gezondheid Jeugd ZHZ

Subsidies en inkomensoverdrachten

GR Drechtsteden

Inkopen goederen en diensten Diverse overige bijdragen

Afdelings kosten

-

Bedrijfsvoering



€ € € € € €

409.000 720.000 1.565.000 642.000 319.000 3.655.000

-

Dienst Gezondheid Jeugd ZHZ GR Drechtsteden Diverse overige bijdragen Totaal

€ € €

91.000 555.000 74.000

€

720.000

60





Bestuursstijl (Jan Heijkoop)

Doorontwikkeling van de interactieve bestuursstijl van het college, gemeenteraad en gemeentelijke organisatie in deze bestuursperiode. Aan het eind van 2015 wordt voor ieder relevant maatschappelijk thema in de samenleving een bewuste keuze gemaakt voor de aanpak passend binnen de bestuursstijl

In samenwerking met partners wordt een voorstel uitgewerkt.

In samenwerking met partners wordt een voorstel uitgewerkt. De inbreng van partners is voorwaardelijk voor de doorontwikkeling van de bestuursstijl.

Communicatiestrategie (Jan Heijkoop)

Passend bij de bestuursstijl wordt een integrale communicatiestrategie opstel met een ruime plek voor het gebuik van verschillende communicatiemiddelen waaronder social media..

Stimuleren van onderling contact tussen overheid, inwoners, ondernemers en maatschappelijke partners waarbij de uitwisseling van informatie en het genereren van ideeën centraal staat.

Van partners wordt een actieve bijdrage gevraagd. Het kan daarbij gaan om meedenken, participeren in een interview- of discussieronde, organisatie van een bijeenkomst rondom een thema, en delen van communicatieboodschappen via verschillende kanalen.

Dienstverlening (Arjan Kraijo)

Leveren van integrale dienstverlening dichtbij burgers en bedrijven op een moderne en eenvoudige, toegankelijke manier.

Uitvoering van het voorgenomen besluit over de vorming van een regionaal Klant Contact Center (DKCC) voor de verdergaande samenwerking op het gebied van dienstverlening.

De gemeente Dordrecht is de hostende partner in het DKCC. Er wordt een dienstverleningsovereenkomst afgesloten.

Informatieveiligheid (Peter Verheij)

Nakomen van de afspraken uit de VNG resolutie over informatieveiligheid (d.d. 2013).

Vaststellen van het regionaal ontwikkelde informatiebeveiligingsbeleid

De Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden biedt het regionale beleid aan de college aan.

Huisvesting gemeentehuis (Peter Verheij)

Het renoveren van het gemeentehuis naar technisch en energetisch acceptabel niveau. Hierdoor een werkomgeving creëren die voldoet aan (wettelijke) hedendaagse eisen.

Opstellen van een Programma van Eisen dat resulteert in een kredietaanvraag aan de gemeenteraad.

Samen met partners worden mogelijkheden verkend voor de (verhuur van) ruimtes in het gemeentehuis aan derden.

Organisatieontwikkeling (Peter Verheij)

Aansluitend bij de bestuursstijl doorontwikkelen van de ambtelijke organisatie. De ambtelijke organisatie vervult een spilfunctie en er is een kwalitatief sterke basis.

Met de uitvoering van het organisatieontwikkelplan wordt gewerkt aan het verbinden van maatschappelijke organisaties, inwoners en bedrijfsleven met de lokale overheid. Daarnaast wordt actief deelgenomen in regionale samenwerkingsverbanden zoals de Drechtsteden.

In de Drechtsteden wordt uitvoering gegeven aan het Ontwikkelprogramma Drechtsteden. Met de gemeente Molenwaard wordt een gezamenlijke agenda uitgevoerd. Dit zijn enkele voorbeelden.


61

Wat mag het kosten?

Besturen in Alblasserdam 2015 Lasten

2016

Baten

Saldo

Lasten

2017

Baten

Saldo

Lasten

2018

Baten

Saldo

Lasten

Baten

Saldo

010

Raad en Raadsondersteuning

230

0

-/- 230

230

0

-/- 230

230

0

-/- 230

230

0

-/- 230

020

Raadsondersteuning

121

0

-/- 121

121

0

-/- 121

121

0

-/- 121

121

0

-/- 121

030

College en bestuurlijke ondersteuning

1.940

0

-/- 1.940

1.454

0

-/- 1.454

1.428

0

-/- 1.428

1.377

0

-/- 1.377

060

Verkiezingen

49

0

-/- 49

49

0

-/- 49

49

0

-/- 49

49

0

-/- 49

050

Burgerzaken

787

245

-/- 542

819

245

-/- 574

818

245

-/- 573

817

245

-/- 573

375

Begraven en lijkbezorging

528

509

-/- 19

559

509

-/- 50

553

509

-/- 44

547

509

-/- 39

Totaal programma

3.655

753

-/- 2.901

3.232

753

-/- 2.478

3.199

753

-/- 2.446

3.142

753

-/- 2.388

Mutaties reserves

0

507

507

0

224

224

0

225

225

0

222

222

3.655

1.261

-/- 2.394

3.232

978

-/- 2.254

3.199

979

-/- 2.221

3.142

976

-/- 2.166



62

Programma 5: Solide financieel beleid

Solide financieel beleid Wat willen wij bereiken? Gewenst maatschappelijk effect

Effect indicatoren:

Woonlasten: Woonlasten: Wij hanteren voor de Wij hanteren voor de woonlasten als totaal een woonlasten als totaal een nullijn (geen stijging) en nullijn (geen stijging) en streven een streven een lastenverlichting voor lastenverlichting voor inwoners en bedrijven na. inwoners en bedrijven na.

Coelo; jaarlijks - Vergelijking totaal woonlasten Alblasserdam met landelijk gemiddelde Gemeente




Prestaties: 1.Prestaties: Structureel 1. Structureel sluitende sluitende begroting begroting 2. Voldoende 2.weerstandsVoldoende weerstandsvermogen vermogen 3. Gunstige 3.schuldenpositie Gunstige schuldenpositie 4. Pro-actief sturen 4. Pro-actief sturen op realisatie op realisatie regionale regionale taakstellingen taakstellingen

Afspraken: 1.Afspraken: Met Gemeen1. Met Gemeenschappelijke schappelijke regelingen regelingen maken wij maken wij afspraken over afspraken ‘trap op trap over af’ ‘trap op trap af’ en over en over verantwoording verantwoording over realisatie over realisatie van regionale van regionale taakstellingen. taakstellingen.

Monitoren Monitoren en ‘besparingen’ ‘besparingen’ financiele positieen financiele positie via P&C cyclus via P&C cyclus

Afspraken met Afspraken met GR-en over ‘trap opGR-en trap af’over ‘trap op trap af’

Cultuur waarin Cultuur waarin ruimte is voor ruimte is voor innovatie innovatie


63

Solide financieel beleid Wat mag het kosten?

Gemeente


Kapitaallasten Subs idies en inkomens overdrachten Inkopen goederen en diensten

SVHW

-

-

-

-

Afdelings kosten Bedrijfs voering



€ € € € € €

27.000 114.000 93.000 13.000 247.000

SVHW Totaal

€

114.000

€

114.000

64





Solide financiën

De komende collegeperiode streven wij een gezonde financiële positie na. Een gezonde financiële positie van de gemeente via een structureel sluitende begroting, ruim voldoende weerstandsvermogen en een gunstige schuldenpositie.

Wij beoordelen onze financiële positie op grond van een drietal belangrijke kengetallen. In de Perspectiefnota 2015 is een interne normering uitgewerkt. Voor de schuldpositie hebben wij vooralsnog een normering afgeleid van algemene (Europese) normen. Hiervoor zullen wij nog normen (streefwaarden) volgens eigen beleid definiëren.

Niet van toepassing

Het financiële belang in verbonden partijen is groot. Proactieve sturing op de realisatie van regionale taakstellingen.

In de te actualiseren nota verbonden partijen werken wij op grond van risicoanalyse sturings- en toezichtsarrangementen voor de verbonden partijen uit. Hierbij nemen wij maatwerk als leidraad.

Overleg met verbonden partijen

Wij hanteren voor de woonlasten als totaal een nullijn (geen stijging) en streven binnen de financiële kaders (waar mogelijk) een lastenverlichting voor onze inwoners en ondernemers na.

In de begroting 2015 is de nullijn voor de woonlasten als totaal gehanteerd. Dat betekent dat de lasten voor burgers en bedrijven (gemiddeld) niet stijgen.

Niet van toepassing

Het budget, dat de gemeente van het Rijk ontvangt voor de uitvoering van de decentralisaties, is kaderstellend. De vangnetfunctie voor de meest kwetsbaren in ons lokale netwerk staat nooit ter discussie.

Wij hebben dit basisprincipe als volgt in de Perspectiefnota verwerkt:

Niet van toepassing

(Peter Verheij)

Solide financiën (Peter Verheij)



- De budgetten en kosten van de decentralisaties zijn budgetneutraal verwerkt in het resultaat na de perspectiefnota (budget van het rijk is kaderstellend); - Het risico op tekorten in de eerste jaren na invoering van de decentralisaties is verwerkt in een verhoogd risicoprofiel (vangnetfunctie voor meest kwetsbaren mag nooit ter discussie staan).


65

Wat mag het kosten?

Overzicht algemene dekkingsmiddelen 2015 Lasten

470

Beleggingen

475

Uitkering gemeentefonds

480

2016

Baten

Saldo

Lasten

2017

Baten

Saldo

Lasten

2018

Baten

Saldo

Lasten

Baten

Saldo

57

2.027

1.969

57

1.713

1.655

57

1.697

1.640

57

1.683

1.625

0

24.650

24.650

0

25.008

25.008

0

24.885

24.885

0

24.639

24.639

Onvoorzien

40

0

-/- 40

40

0

-/- 40

40

0

-/- 40

40

0

-/- 40

485

Belastingen

151

4.453

4.302

151

4.585

4.434

151

4.585

4.434

151

4.585

4.434

490

Saldi van kostenplaatsen

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

Totaal programma

248

31.130

30.882

248

31.305

31.057

248

31.166

30.919

248

30.906

30.658

Mutaties reserves

146

68

-/- 78

418

0

-/- 418

237

0

-/- 237

108

0

-/- 108


394

31.198

30.804

666

31.305

30.638

485

31.166

30.681

356

30.906

30.550


66

Hoofdstuk 5

Paragrafen

1. Paragraaf lokale heffingen Deze paragraaf geeft inzicht in de diverse lokale heffingen. De paragraaf lokale heffingen heeft betrekking op de heffingen waarvan de besteding zowel gebonden als ongebonden is. De lokale heffingen vormen een belangrijk onderdeel van de inkomsten van gemeenten en zijn daarom een integraal onderdeel van het beleid. Een aanduiding van de lokale belastingdruk is van belang voor de integrale afweging tussen beleid en inkomsten. Een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid maakt het beeld van de lokale heffingen compleet. Voor de omvang van de gemeentelijke woonlasten zijn de onroerende-zaakbelastingen, de afvalstoffenheffing en de rioolheffing de belangrijkste heffingen. Daarnaast wordt nog een aantal andere belastingen en rechten geheven zoals hondenbelasting, begraafrechten, precariobelasting, toeristenbelasting en (bouw)leges. De heffing en invordering van de leges verzorgt de gemeente zelf. De heffing en invordering van de andere belastingen voert het Samenwerkingsverband Vastgoedinformatie Heffing en Waardebepaling (SVHW) te Klaaswaal uit. Overzicht opbrengst lokale heffingen Programma Bedragen x € 1.000

Produkt

2. Actief in Alblasserdam

110 Weekmarkt

Baten weekmarkt

160 Bouw- en sloopvergunningen

Bouwleges

360 Reiniging 365 Riolering 100 Integrale veiligheid 050 Burgerzaken 375 Begraven en lijkbezorging 485 Belastingen

Integrale veiligheid Leges burgerzaken Begraafrechten

3. (Be)leef in Alblasserdam

4. Besturen in Alblasserdam 5. Solide financieel beleid

Lokale heffing

Opbrengst 2013

Geraamde opbrengst 2014

Geraamde opbrengst 2015

24

27

32

439

491

491

Afvalstoffenheffing

1.911

2.050

2.400

Rioolheffing

2.232

2.177

1.827

15 283 434

18 245 509

18 245 509 4.159

OZB

4.071

4.111

Hondenbelasting

80

73

73

Precariobelasting

197

189

189

Toeristenbelasting Totaal lokale heffingen

26

32

32

9.712

9.922

10.000

Woonlasten (lokale belastingdruk) Tot de woonlasten worden gerekend de OZB, de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Deze belastingen vormen het grootste deel van de opbrengst van de gemeentelijke heffingen. In onderstaande tabel is de ontwikkeling van de woonlasten (voor meerpersoonshuishoudens) volgens de Atlas van de lokale lasten van het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) over de laatste drie jaren weergegeven.

Ontwikkeling lastendruk % stijging t.o.v. vorig jaar

2012

2013

2014

€ 758

€ 772

€ 777

1,7%

2,0%

0,2%

Landelijk stegen de woonlasten in 2014 met 0,9%.


67

Uitgangspunten begroting 2015 In de samenlevingsagenda ‘Samen doen’ is het volgende uitgangspunt geformuleerd: Voor de woonlasten als totaal wordt een nullijn (geen stijging) gehanteerd en binnen de financiële kaders wordt (waar mogelijk) een lastenverlichting voor onze inwoners en ondernemers nagestreefd. In de begroting 2015 is de nullijn voor de woonlasten als totaal gehanteerd. Dat betekent dat de lasten voor burgers en bedrijven (gemiddeld) niet stijgen. Wel is in de ramingen voor OZB, afvalstoffenheffing en rioolheffing als volgt rekening gehouden met de verwerking van het zero-based-budgetting traject voor buitenruimte: •

In de raming van de opbrengst OZB is rekening gehouden met uitbreiding van het aantal heffingseenheden per 1-1-2015 ten opzichte van 1-1-2014 (= areaal uitbreiding in 2014). Dit heeft tot gevolg dat de totale opbrengst OZB € 48.000 hoger is dan in 2014.

•

Voor riolering is een lagere kostprijs berekend en voor reiniging is een hogere kostprijs berekend dan ten opzichte van de berekeningen op grond van de begroting 2014. Uitgaande van 100% kostendekkendheid heeft dit gevolgen voor de tariefstelling van de rioolheffing en afvalstoffenheffing. Dit heeft tot gevolg dat de geraamde opbrengsten 2015 uit rioolheffing € 350.000 lager zijn dan in de begroting 2014 en de geraamde opbrengsten 2015 uit afvalstoffenheffing € 350.000 hoger zijn dan in de begroting 2014.

Onroerende-zaakbelasting (OZB) Er zijn drie onroerende-zaakbelastingen. Het tarief voor de OZB is een percentage van de jaarlijks vastgestelde WOZ-waarde. De stijging of daling van de tarieven heeft een directe relatie met de stijging of daling van de WOZ-waarde. Daalt de WOZ-waarde, dan dient voor een gelijkblijvende opbrengst het tarief te stijgen. Voor 2015 is de waarde per 1 januari 2014 van toepassing. Uit de door SVHW uitgevoerde marktanalyse blijkt dat de waarde voor woningen gemiddeld met 2,5% is gedaald ten op zichte van vorig jaar (1 januari 2013) en dat de waarde voor niet-woningen gemiddeld met 5,9% is gedaald. De tarieven stijgen alleen als gevolg van de waardedaling van de onroerende zaken. In tegenstelling tot voorgaande jaren is bovenop de aanpassing van de tarieven voor de daling van de waarde geen indexatie toegepast op de OZB. Het lastenniveau voor de burger blijft gelijk. Hierdoor is de geraamde opbrengst OZB 2015 (exclusief areaaluitbreiding) gelijk aan 2014. Als gevolg van areaaluitbreidingen is de totale opbrengst uit OZB € 48.000 hoger dan in 2014. Categorie

Raming waarde onroerende-zaakbelasting per 1 januari 2014

Eigenaren woningen

2015 (exclusief areaaluitbreiding)

2015 (inclusief areaaluitbreding)

1.600.000.000

1.560.000.000

1.563.000.000

Eigenaren niet-woningen

463.000.000

437.000.000

446.000.000

Gebruikers niet-woningen

423.000.000

397.000.000

406.000.000

Opbrengst OZB

€ 4.111.000

€ 4.111.000

€ 4.159.000


68

Afvalstoffenheffing Afvalstoffenheffing wordt geheven ter dekking van de kosten voor het inzamelen en verwerken van huishoudelijk afval. Uitgangspunt is dat dit kostendekkend gebeurd. De opbrengst van de afvalstoffenheffing mag niet hoger zijn dan de (geraamde) kosten. Vanaf 2009 heeft de gemeenteraad afzonderlijke tarieven voor eenpersoons- en meerpersoonshuishoudens vastgesteld. Het tarief voor de afvalstoffenheffing 2015 stijgt per huishouden met € 50,00 ten opzichte van 2014, als gevolg van de geactualiseerde kostprijsberekening. Hier staat een daling van het riool tarief 2015 ten opzichte van 2014 met € 50,00 per huishouden (= per woning) tegenover. De totale woonlasten stijgen niet, zoals hiervoor vermeld bij de uitgangspunten begroting 2015. 2014 (actuele raming) Eenheden

Tarief

2015

Opbrengst

Eenheden

Tarief

Opbrengst

Eenpersoonshuishouden

2.160

€ 217,00

€ 469.000

2.160

€ 267,00

€ 577.000

Meerpersoonshuishouden

5.625

€ 273,12

€ 1.536.000

5.625

€ 324,00

€ 1.823.000

Totaal afvalstoffenheffing

€ 2.005.000

€ 2.400.000

Rioolheffing Vanaf 2010 is het rioolrecht gewijzigd in de brede rioolheffing. In de brede rioolheffing zijn ook begrepen de kosten voor de zorg van de afvoer van het hemelwater en de zorg voor het grondwater. Het beleid van de gemeente is gericht op kostendekkendheid voor deze zorgtaken. Vanaf 2010 zijn (voor deze zorgtaken) alle percelen belast in de rioolheffing; ook de percelen, die niet op de riolering zijn aangesloten. Vanaf 2011 is de rioolheffing voor woningen gebaseerd op een vast bedrag per perceel en voor niet-woningen gebaseerd op een percentage van de WOZ-waarde. Een nadere toelichting op de tariefontwikkeling in 2015 is hiervoor opgenomen bij de uitgangspunten begroting 2015. 2014 (actuele raming) Eenheden

Opbrengst

8.120

€ 250,00

€ 2.030.000

8.120

€ 423.000.000

0,050% *)

€ 212.000

€ 406.000.000

Aantal woningen Belaste waarde niet-woningen

2015

Tarief

Totaal rioolheffing

Eenheden

Tarief

Opbrengst

€ 200,00 € 1.624.000 0,050% *)

€ 2.242.000

€ 203.000 € 1.827.000

*) Maximum aanslagbedrag € 2.750

Overige lokale heffingen Begraafrechten Teneinde de kostendekkendheid sneller te realiseren is in 2010 besloten om de tarieven tot en met 2014 met 8,4% te verhogen. In 2015 is het tarief gelijk aan 2014. Secretarieleges In de Begroting 2015 zijn de tarieven gelijk gebleven aan de vastgestelde tarieven van 2014. In december 2014 wordt de legesverordening ter besluitvorming aan de raad voorgelegd. Bouwleges Vanaf 2015 wordt structureel voor een bedrag van € 491.000 aan opbrengsten verwacht.


69

Hondenbelasting Het tarief per hond wordt voor 2015 niet verhoogd en bedraagt € 85,20. Precariobelasting De gemeente heft precariobelasting over onder meer kabels en leidingen van nutsbedrijven. In het meerjarenperspectief is rekening gehouden met heffing van precariobelasting van Stedin vanaf 2016 in verband met het aflopen van de concessies (gas). De tariefstelling zal in de begroting 2016 definitief worden bepaald. In het meerjarenperspectief is rekening gehouden met een tarief waarbij de lasten voor de burgers en bedrijven niet stijgen. Toeristenbelasting Vanaf maart 2012 wordt toeristenbelasting geheven van degene die de gelegenheid biedt tot verblijf met overnachting tegen vergoeding binnen de gemeente Alblasserdam. De toeristenbelasting wordt geheven op basis van het aantal overnachtingen. Het tarief per overnachting is vastgesteld op € 2,-. Kwijtscheldingen Als een burger te weinig inkomen en geen vermogen heeft, kan voor een belastingaanslag kwijtschelding worden verleend. Binnen de wettelijke kaders bepaalt de gemeenteraad of en in welke omstandigheden aanslagen worden kwijtgescholden. De kwijtschelding heeft nagenoeg volledig betrekking op de gebruikersheffingen in het geval van de afvalstoffenheffing.


70

2. Paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing Inleiding Deze paragraaf geeft inzicht in (mogelijke) risico’s voor de gemeente Alblasserdam en de weerstandscapaciteit om die risico’s op te vangen. De risico’s afgezet tegen de weerstandscapaciteit leidt tot een conclusie over de financiële flexibiliteit en soliditeit van de gemeente Alblasserdam, zijnde het weerstandsvermogen. In de begroting worden de nu bekende risico’s gekwantificeerd. Dit dient mede om een meer gefundeerd voorstel te kunnen doen over de (minimaal) benodigde omvang van de algemene reserve. Het zal overigens altijd zo blijven, dat bepaalde risico’s lastig of niet te kwantificeren zijn. Daarnaast betreft het altijd een momentopname en deze heeft net als bij iedere risico-inschatting - vooral rondom de kansinschatting - een mate van subjectiviteit in zich. Het hoofdstuk ziet er als volgt uit: korte beschrijving wat er onder weerstandsvermogen verstaan wordt, vervolgens wordt het begrip risico’s gedefinieerd en wordt de uitkomst van de risicoinventarisatie opgesomd. Dit hoofdstuk sluit af met een conclusie rondom het benodigde weerstandsvermogen en de huidige algemene reserve. Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen van de gemeente is het vermogen om niet structurele financiële tegenvallers te kunnen opvangen waardoor de taken kunnen worden voortgezet. Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen de weerstandscapaciteit en de risico’s waarvoor geen voorzieningen zijn getroffen of verzekeringen voor zijn afgesloten. Het weerstandsvermogen is van belang voor het bepalen van de gezondheid van de financiële positie van de gemeente voor het begrotingsjaar en voor de meerjarenraming. Risico’s In de begroting en jaarrekening zijn de geraamde en werkelijke lasten en baten opgenomen. Naast de gangbare begrotingsposten spelen voor het beoordelen van de totale financiële positie van de gemeente ook zaken een rol die niet direct uit de begroting en jaarrekening blijken of ontwikkelingen die de budgetten onder grote druk kunnen zetten. In tegenstelling tot de rest van dit document wordt hier expliciet naar voren gekeken. De risico’s zijn organisatiebreed in kaart gebracht. Risico-inventarisatie Organisatiebreed heeft een risico-inventarisatie plaatsgevonden. Deze is als volgt opgebouwd: • Korte beschrijving van het risico; • Het financiële effect / kans / risicobedrag; • Eventueel te nemen beheersmaatregelen. Bij de korte beschrijving van het risico wordt er op hoofdlijnen toegelicht wat het risico behelst. Vervolgens vindt er op basis van de beschikbare informatie daar waar mogelijk een inschatting plaats van het financiële effect inclusief de mate van zekerheid dat het risico zich gaat voordoen. Dit resulteert in het risicobedrag. Niet alle risico’s zullen zich tegelijkertijd voordoen, zodat de aan te houden buffer lager kan zijn dan het totaal van alle risicobedragen. De mate van zekerheid wordt aangeduid met laag (10%), gemiddeld (20%), hoog (50%) en zeer hoog (75%). Het aan te houden weerstandsvermogen (= benodigde buffer) om het risico af te dekken wordt berekend door het risicobedrag te vermenigvuldigen met de kans (mate van zekerheid). De beheersmaatregelen hebben als doel om te voorkomen dat het risico zich daadwerkelijk voor zal doen dan wel om de gevolgen van het zich daadwerkelijk voordoen te beperken. Te denken valt aan aanpassing van beleid, het invoeren van extra interne controles, verzekeringen enz.


71

De uitkomsten van de risico-inventarisatie hebben wij geclusterd in vijf categorieën: 1. Aansprakelijkheid en planschade 2. Minder inkomsten door tegenvallende economie 3. Nieuwe wetten en regelingen of opgelegde kortingen vanuit het rijk 4. Bedrijfsmatige risico’s 5. Gemeenschappelijke regelingen De uitkomsten van de risico-inventarisatie zijn besproken in het MT en het college van B&W. De gemeenteraad is geïnformeerd over deze uitkomsten. De risico’s zijn gekwantificeerd en per risico is bepaald welke weerstandsvermogen benodigd is om het risico te kunnen opvangen. Voor een aantal posten is de omvang van het risico (nog) niet te kwantificeren. Bij de bepaling van het benodigde weerstandsvermogen hanteren wij voor deze posten een “overdekking” van 10%. Totaal overzicht risico’s (benodigd weerstandsvermogen) Algemene risico’s (excl. grondexploitaties) Aansprakelijkheid Minder inkomsten door tegenvallende economie Nieuwe wetten en regelingen of opgelegde kortingen vanuit het rijk Bedrijfsmatige risico’s Gemeenschappelijke regelingen Totaal benodigd algemeen weerstandsvermogen Buffer ter dekking van de pm posten Benodigd algemeen weerstandsvermogen met overdekking

Begroting 2015 € 5.000 € 75.000 € 841.600 € 1.064.000 € 313.200 € 2.298.800 € 229.900 € 2.528.700

Perspectiefnota 2015 € 5.000 € 75.000 € 763.100 € 1.131.200 € 292.500 € 2.266.800 € 226.700 € 2.493.500

In de paragraaf grondbeleid is de inschatting van de risico’s voor de grondexploitaties weergegeven. Voor de grondexploitaties bedraagt het benodigde weerstandsvermogen € 390.000 (Perspectiefnota 2015: € 390.000). Het totaal benodigde weerstandsvermogen voor de gemeente Alblasserdam bedraagt € 2.918.700 (Perspectiefnota 2015: € 2.883.500). Bepaling weerstandscapaciteit De gemeente heeft middelen beschikbaar om financiële gevolgen op te vangen indien risico’s zich daadwerkelijk manifesteren. Onder tegenvallers wordt in de regel verstaan het effectueren van risico´s. In de begroting en jaarrekening worden daarom de risico´s afgezet tegen de weerstandscapaciteit. De weerstandscapaciteit bestaat uit ruimte op de exploitatiebegroting (stelpost onvoorzien en eventueel onbenutte belastingcapaciteit), ruimte in de reserves en eventuele stille reserves. Primair dienen de algemene reserves als buffer voor financiële tegenvallers. De gemeente Alblasserdam heeft twee grote algemene reserves, namelijk de algemene reserve en de algemene reserve van het Grondbedrijf. Totaal beschikbare algemene weerstandscapaciteit , exclusief grondexploitaties:

Totaal beschikbare algemene weerstandscapaciteit

Begroting 2015

Perspectiefnota 2015

€ 3.433.300

€ 3.553.300

In de paragraaf grondbeleid is vermeld dat de geraamde beschikbare weerstandscapaciteit voor de grondexploitaties per 31-12-2015 € 997.300 bedraagt (Perspectiefnota 2015: € 945.100). De totale weerstandscapaciteit voor de gemeente Alblasserdam bedraagt € 4.430.600 (Perspectiefnota 2015: € 4.498.400). Begroting 2015 – gemeente Alblasserdam

72

Conclusie rondom benodigd weerstandsvermogen Risico´s worden gekwantificeerd en afgezet tegen de weerstandscapaciteit om zicht te krijgen op de toereikendheid van het weerstandsvermogen. Een algemene norm voor de weerstandsratio is niet door de wetgever vastgesteld. Uit de literatuur blijkt wel een veel gehanteerde beoordelingstabel van het weerstandsvermogen: Categorie A B C D E F

Ratio weerstandsvermogen > 2,0 1,4 < x < 2,0 1,0 < x < 1,4 0,8 < x < 1,0 0,6 < x < 0,8 < 0,6

Betekenis Uitstekend Ruim voldoende Voldoende Matig Onvoldoende Ruim onvoldoende

In onderstaande tabel is de ontwikkeling van de weerstandsratio van de gemeente Alblasserdam weergegeven: Begroting 2015 Weerstandscapaciteit: - algemeen - grondexploitaties Totaal Risicoprofiel: - algemeen - grondexploitaties Totaal Ratio weerstandsvermogen: - algemeen - grondexploitaties Totaal

Perspectiefnota 2015

3.433.300 997.300 4.430.600

3.553.300 945.100 4.685.600

2.528.700 390.000 2.918.700

2.493.500 390.000 2.883.500

1,4 2,6 1,5

1,4 2,4 1,6

Rekening houdend met de geraamde mutaties in de algemene reserve en de algemene reserve gorndexploitaties hebben wij het meerjarig perspectief van het weerstandsvermogen in beeld gebracht. Bedragen * € 1.000 Weerstandscapaciteit

Risicoprofiel

2013

2014

2015

2016

2017

2018

Algemeen

3.502

3.748

3.443

3.324

3.208

3.089

Grondexploitaties

1.184

1.003

997

997

935

935

Totaal

4.686

4.751

4.430

4.321

4.143

4.154

Algemeen

1.982

1.982

2.529

2.427

2.321

1.671

Grondexploitatie

390

390

390

390

390

390

2.372

2.372

2.919

2.817

2.711

2.061

Algemeen

1,8

1,9

1,4

1,4

1,4

1,8

Grondexploitatie

3,0

2,6

2,6

2,6

2,4

2,4

Totaal

2,0

2,0

1,5

1,5

1,5

2,0

Totaal Weerstandsratio

Het weerstandsvermogen is ruim voldoende om de gekwantificeerde risico’s op te kunnen vangen.


73

3. Paragraaf onderhoud kapitaalgoederen Wegen, Riolering, Groen en Water Beleidskader Met behulp van Zero Based Budgetting (ZBB) is de basis gelegd om de budgetten voor het onderhoud van de openbare ruimte vanaf 2015 financieel te bepalen. De basis is het sober en doelmatig onderhouden van de openbare ruimte waarbij het door de raad vastgestelde ondergrens van beeldkwaliteitsniveau ‘B’ niet overschreden wordt. ‘B‘ is een kwaliteitsnorm uit de landelijke standaard voor onderhoudsniveaus ( CROW) van de openbare ruimte en beschrijft een voldoende en functionele kwaliteit. Bij niveau ‘B’ kan op een aantal onderdelen de zogenaamde waarschuwingsgrens van de onderhoudsrichtlijnen overschreden zijn en is klein onderhoud op korte termijn noodzakelijk. Groot onderhoud wordt in een aantal gevallen binnen enkele jaren en integraal (wegen, groen, riolering) opgepakt. Dagelijks beheer De eerder genoemde beeldkwaliteit “B” is de maatlat waarlangs onze buitendienst het dagelijks beheer van grijs, groen, riolering en de andere onderdelen van de openbare ruimte moet blijven meten. Een belangrijke rol is de inzet van SW medewerkers voor de uitvoering van dit dagelijks onderhoud wordt in 2015 voortgezet vanuit de lokale stichting Smile. Monitoren en technische inspecties Monitoren van de kwaliteit is een onmisbaar onderdeel van het beheer van de Buitenruimte. De resultaten van de metingen van de laatste jaren geven een beeld te zien dat de kwaliteit van de openbare ruimte, mede als gevolg van het versoberde onderhoud, langzaam op het aangegeven onderhoudsniveau komt. Technische inspecties van onze areaal worden, afhankelijk van het onderdeel, 1 of 2 jaarlijks uitgevoerd en genereren via de beheerssystemen de noodzakelijk onderhoudsmaatregelen. Deze inspectie gebeurt langs wettelijk vastgestelde kaders en geeft naast het beeld een dieper inzicht in de totale technisch kwaliteit van ons areaal. Met name bij al onze bruggen zal er het komend jaar extra aandacht worden besteedt aan hun technische kwaliteit en de daaraan gekoppelde levensduur. De zettinggevoelige wijken in Alblasserdam vragen om een bijzondere aanpak. Algehele rehabilitatie binnen de cyclustijd is niet financieel haalbaar en wellicht ook niet nodig als er maatwerk geleverd kan worden. Gedegen onderzoek naar de mogelijkheden is hier noodzakelijk. Areaal keuzes en bezuinigingen Door de specifieke uitwerking van alle onderdelen in de ZBB is het voor het bestuur mogelijk aan de knoppen van het onderhoud en vervangingen te draaien en keuzes te maken om mogelijke bezuinigingen mogelijk te maken. Bij het vervangen van onderdelen van de openbare ruimte wordt geprobeerd dit te doen door goedkopere en/of onderhoudarme materialen toe te passen. In sommige gevallen wordt de keuze gemaakt om onderdelen niet te vervangen of te vervangen door een financieel voordeliger alternatief. Hierbij wordt wel rekening gehouden met het totale beeld van de omgeving.


74

Burgerparticipatie De omwonenden blijven nauw betrokken bij de plannen in hun woonomgeving en krijgen binnen de aangegeven kaders de mogelijkheid om mee te praten en beslissen over de inrichting van hun buurt of straat. Een belangrijke rol is hier weggelegd voor onze eigen dienst maar ook voor de SWA. Actualisatie GRP Eind 2014 is het gemeentelijk Rioleringsplan geactualiseerd en zal deze ter goedkeuring aan de raad worden voorgelegd. Gezien onze integrale aanpak van het groot onderhoud zal ook het riool gelijk met de gehele omgeving worden vervangen. Tevens zal in het GRP aandacht worden besteedt aan de wijze waarop de gemeente Alblasserdam met het Waterakkoord wil omgaan. Investeringsplan 2015 - 2018 (zie Bijlage 2) In deze begroting worden de investeringskredieten voor 2015 uit het investeringsplan 2015-2018, die aangemerkt zijn met een A) in bijlage 2 in de begroting (totaal € 3.197.565) aan de raad ter autorisatie voorgesteld: •

• •

Uitvoering groot onderhoud/vervangingen riolering Kastanjelaan (€ 252.000) en Kerkstraat/Oude lijnbaan (€ 629.950) op grond van het Rioleringsplan 2015 (GRP). Dekking kapitaallasten via tarieven. Vervangingen binnenwerk ondergrondse containers voor een bedrag van € 15.000. Dekking kapitaallasten via tarieven. Uitvoering van groot onderhoud/vervangingen in de openbare ruimte ten laste van de voorziening beheerplannen openbare ruimte voor een bedrag van € 2.300.615.

Voor een nadere specificatie van de investeringskredieten wordt verwezen naar bijlage 2 in deze begroting. De kredietaanvragen voor de investeringen, die met een B) zijn aangemerkt, zullen via een afzonderlijk raadsvoorstel aan de raad worden voorgelegd. Dit betreft het aanpassen paden begraafplaats en aanschaf grafdelver (€ 331.000), herinrichting Scheldeplein (€ 360.000), renovatie Lammetjeswiel (€ 240.000) en het parkeerterrein Bos Rijkee (€ 160.000). Bij vaststelling van deze begroting 2015 heeft de raad nog geen krediet geautoriseerd voor de investeringen, die met een B) zijn aangemerkt. Het investeringsplan 2015-2018 in deze bijlage geeft voor de jaren 2016 – 2018 inzicht in de te verwachten investeringen en in de planning van de uitgaven naar jaren van alle (verwachte) investeringskredieten. Voor het groot onderhoud van wegen, groen en water (beheer openbare ruimte) heeft de gemeenteraad een voorziening groot onderhoud ingesteld. Het groot onderhoud aan riolering wordt gedekt uit het Gemeentelijk Riolerings Plan (GRP). Hiervoor is een reserve riolering ingesteld. Het verloop van deze reserve en voorziening is opgenomen in bijlage 3. Gebouwen Het groot onderhoud gebouwen wordt uitgevoerd op grond van het Meerjaren Onderhouds Plan gebouwen. Voor dit groot onderhoud is een voorziening kapitaalgoederen ingesteld door de gemeenteraad. Het verloop van deze voorziening is opgenomen in bijlage 3.


75

4. Paragraaf financiering In deze paragraaf komen de onderwerpen aan de orde die behoren tot het geldstromenbeleid van de gemeente. Dit zijn onder andere risicobeheer (met name rente- en kredietrisico), de financierings- en schuldpositie, het kasbeheer en de informatievoorziening. Algemeen. De uitvoering van de gemeentelijke financieringsfunctie dient plaats te vinden binnen de kaders zoals gesteld in de Wet financiering decentrale overheden (Wet fido). In deze wetgeving staan vooral transparantie en risicobeheersing centraal. De transparantie komt daarbij tot uitdrukking in voorschriften voor een verplicht Financieringsstatuut alsmede een financieringsparagraaf in begroting en rekening. De risicobeheersing heeft bij overheden met name betrekking op renterisico’s, kredietrisico’s en liquiditeitsrisico’s. Het huidige gemeentelijke Financieringsstatuut dateert van 2011. Thans wordt gewerkt aan een actualisatie daarvan. Deze actualisatie is noodzakelijk geworden vanwege wettelijke ontwikkelingen (o.a. Schatkistbankieren). Het voornemen is om in 2015 een geactualiseerd Financieringsstatuut aan de gemeenteraad aan te bieden. Binnen de financiële functie van de gemeente is het van belang het onderscheid te herkennen tussen de treasury- en de controlfunctie. Treasury zorgt voor de beschikbaarheid van geldmiddelen; de controlfunctie is belast met het toezicht en de bewaking van de aanwending ervan. Vanuit deze rollen is de focus bij treasury gericht op feitelijke in- en uitgaande kasstromen, terwijl de controlfunctie veelal redeneert in termen van baten en lasten. In deze paragraaf staan voornamelijk de feitelijke kas- en financieringsstromen centraal. Benadrukt wordt dat de doelstelling van de treasuryfunctie van de gemeente Alblasserdam is dat deze uitsluitend de publieke taak dient en dat een prudent beleid gevoerd wordt binnen de kaders die zijn gesteld in de Wet fido. De gemeente Alblasserdam heeft de advisering over en de uitvoering van haar treasurybeleid opgedragen aan het Servicecentrum Drechtsteden. Ontwikkelingen Op het terrein van gemeentefinanciering is op dit moment een aantal ontwikkelingen te signaleren. Vastgesteld kan worden dat, vooral onder invloed van de medio december 2013 in werking getreden Wet houdbare overheidsfinanciën, de aandacht voor gemeentelijke schuldposities (des treasury’s) en EMU-saldi (des controls) flink is toegenomen. Ten aanzien van het verplicht Schatkistbankieren voor decentrale overheden, dat eveneens eind 2013 van kracht werd, hebben de werkzaamheden de afgelopen periode vooral in het teken gestaan van de Drechtstedenbrede implementatie en uitvoering ervan. Voorts is vermeldenswaard dat er nieuwe Europese wetgeving is met betrekking tot het gebruik van en de rapportage over derivaten, te weten de European Markets Infrastructure Regulation (EMIR). Omdat de gemeente Alblasserdam momenteel geen financiële derivaten heeft lopen is de impact hiervan beperkt. Dit nog afgezien de sterk verminderde algemene verkrijgbaarheid van derivaten


76

doordat banken, vooral vanwege negatieve publiciteit rond dit onderwerp, zeer terughoudend zijn geworden in het aanbieden daarvan. Tenslotte kan worden gemeld dat er fiscale regelgeving in aantocht is, waarbij sommige overheidstaken Vennootschapsbelastingplichtig worden. Het ziet er naar uit dat dit ook effecten zal hebben op het terrein van gemeentefinanciering. Het afgelopen jaar heeft de renteontwikkeling het volgende beeld laten zien: Verloop rentetarieven 1 juni 2013 – 1 juni 2014

3,00%

10- jaars IRS 3- maands Euribor

Percentage

2,50%

2,00%

1,50%

1,00%

0,50%

1-jun-14

1-mei-14

1-apr-14

1-mrt-14

1-feb-14

1-jan-14

1-dec-13

1-nov-13

1-okt-13

1-sep-13

1-aug-13

1-jul-13

1-jun-13

0,00%

Datum

Renteverloop afgelopen jaar in absolute cijfers:

1 juni 2013

Actueel ten tijde van opstelling begroting 2015 (1 juni 2014)

Toe-/afname

Korte rente (3-maands Euribor), ca.

0,20%

0,31%

0,11%

Lange rente (10-jaars IRS), ca.

1,73%

1,56%

-0,17%

Spread

1,53%

1,25%

-0,28%

Omschrijving

De 3-maands rente, welke vooral onder invloed staat van de monetaire beleidsbeslissingen van de Europese Centrale Bank (ECB), heeft gedurende het eerste halfjaar 2014 vooral een horizontale beweging laten zien rond een niveau van 0,30%. De 10-jaars rente vertoonde gedurende het eerste halfjaar van 2014 juist een sterk neerwaartse beweging van 2,20% per begin 2014 naar rond de 1,60% per begin juni. Dat kan voor een groot deel worden toegewezen aan internationale spanningen, onder andere de situatie rond Oekraïne. Onder die omstandigheden zoeken investeerders veilige havens met als gevolg dat het kapitaalaanbod daar groot is, met een dalende rente tot gevolg.


77

Voor het komende jaar wordt een renteontwikkeling voorzien zoals in onderstaande tabel weergegeven. Dit is het gemiddelde van de voorspellingen van een aantal sector- en grootbanken. Benadrukt moet worden dat dit een momentopname is die dagelijks wijzigt. Renteverwachting komend jaar (rentevisie) Actueel ten tijde van opstelling begroting 2015

Gemiddelde verwachting grootbanken van stand over 1 jaar

Toe-/afname

Korte rente (3-maands Euribor), ca.

0,31%

0,27%

-0,04%

Lange rente (10-jaars IRS), ca.

1,56%

2,10%

0,54%

Spread

1,25%

1,83%

0,58%

Omschrijving

In ogenschouw dient te worden gehouden dat banken bij het verstrekken van langjarige financiering liquiditeitsopslagen berekenen bovenop de in voorgaande tabellen genoemde IRS-niveaus. Voor bijvoorbeeld een 10-jaars lening bedraagt deze opslag thans circa 0,60% (60 basispunten). Dat is iets lager dan vorig jaar. Bij langere leninglooptijden gelden hogere opslagen.

Financieringspositie Financiering activa De activa van de gemeente Alblasserdam zullen per begin 2015 naar verwachting als volgt gefinancierd zijn: Financieringspositie per 1-1-2015 Bedragen x € 1 miljoen Omschrijving

Bedrag per 1-1-2015

Totale boekwaarde investeringen

€

59,1

€

50,2

Vaste financieringsmiddelen: Reserves

€

Voorzieningen

€

3,4

Langlopende leningen

€

35,3

Financieringstekort

11,5

€

8,9-

Dit financieringstekort is eind 2014 gefinancierd met kasgeldleningen. Interne rente Voor de interne doorberekening van de rentekosten naar de investeringen hanteert de gemeente Alblasserdam een percentage van 4,5%. De gemeente hanteert hierbij geen (egalisatie)reserve. Leningenportefeuille’s Opgenomen langlopende leningen. Onderstaande tabel geeft inzicht in het verwachte verloop van de leningportefeuille in 2015: Begroting 2015 – gemeente Alblasserdam

78

Mutaties leningenportefeuille opgenomen geldleningen 2015 Bedragen x € 1.000 Omschrijving

Gemiddeld percentage

Bedrag

Stand per 1 januari 2015

€

32.057

2,97%

Nieuwe leningen

€

8.000

1,00%

Reguliere aflossingen

€

Vervroegde aflossingen

€

Rente-aanpassing (oud percentage)

€

-

Rente-aanpassing (nieuw percentage)

€

-

Stand per 31 december 2015

€

39.156

901-

2,54%

Op grond van de meest actuele liquiditeitenplanning wordt voor 2015 een nieuw op te nemen langlopende financiering verwacht. Gelet op de verwachte liquiditeitenontwikkeling zal deze een looptijd van tussen de 1 en 2 jaar hebben. Uitzettingen Uitzettingen is de term die de Wet fido bezigt voor verstrekte langlopende geldleningen en beleggingen. Voor een indeling van de gemeentelijke uitzettingen naar risicocategorie wordt verwezen naar het kopje Kredietrisico’s verderop in deze paragraaf. De gemeente Alblasserdam heeft de volgende uitzettingen: Mutaties uitzettingen 2015 Bedragen x € 1.000 Omschrijving

Gemiddeld percentage

Bedrag

Verstrekte geldleningen: Stand per 1 januari 2015

€

6.356

Nieuwe leningen

€

-

Reguliere aflossingen

€

Vervroegde aflossingen

€

Rente-aanpassing (oud percentage)

€

-

Rente-aanpassing (nieuw percentage)

€

-

Stand per 31 december 2015

€

6.236

Geen

€

-

Totaal uitzettingen per 31 december 2015

€

6.236

3,93%

120-

3,93%

Beleggingen:

Schuldpositie De afgelopen jaren is de bewustwording rond schuldposities, juist ook van overheden, sterk toegenomen. Een schuldpositie ontstaat indien de eigen middelen van een gemeente ontoereikend zijn om bijvoorbeeld activiteiten of investeringen te bekostigen. In dat geval dient externe financiering te worden aangetrokken. Een goed zicht op de schuldpositie draagt bij aan het besef dat de aan financiering verbonden rente en aflossingen andere noodzakelijke uitgaven van de gemeente verdrukken. Begroting 2015 – gemeente Alblasserdam

79

De (ontwikkeling van de) schuldpositie kan vanuit meerdere invalshoeken worden benaderd. Eén van de meest geijkte is de Debt Ratio. Deze ratio wordt ontleend aan de balans, waarbij wordt bezien welk percentage van het totaal vermogen/balanstotaal met vreemd vermogen gefinancierd is. Ook kan een verhouding worden bepaald tussen de schuldpositie (balans) ten opzichte van de totale exploitatiebaten. In de navolgende tabel wordt de (ontwikkeling van) de schuldpositie van de gemeente Alblasserdam zowel in historisch perspectief als richting de toekomst in beeld gebracht. Een complicerende factor daarbij dat is een kengetal als de Debt Ratio wordt uitgedrukt in het balanstotaal. Dat hindert een doorkijk naar de toekomst, omdat in begrotingen doorgaans geen volledige balans is opgenomen, maar slechts op onderdelen. In onderstaande tabel is het balanstotaal vanaf 2014 dan ook geschat. Ontwikkeling schuldpositie Verloop schuldpositie 2012-2018


Werkelijk

Werkelijk

Voorlopig

Raming

Raming

Raming

Raming

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

Debt ratio Totale schuld (1)

€

40.218

€

40.767

€

50.099

€

48.176

€

45.229

€

41.559

€

42.200

Balanstotaal (2)

€

60.658

€

59.201

€

64.952

€

59.850

€

56.725

€

53.529

€

55.275

Debt Ratio %

66%

69%

77%

80%

80%

78%

76%

Nettoschuld per inwoner Netto schuld (3)

€

Aantal inwoners Bedrag x € 1,-

30.068

€

19.400

28.499

€

19.600

38.011

€

19.800

36.208

€

19.800

33.367

€

29.797

19.800

€

19.800

30.538 19.800

€ 1.550

€ 1.454

€ 1.920

€ 1.829

€ 1.685

€ 1.505

€ 1.542

-

-€ 96

€ 466

-€ 91

-€ 143

-€ 180

€ 37

Schuldevolutie (4) Bedrag x € 1,-

Schuldquote Netto Schuld

€

30.068

€

28.499

€

38.011

€

36.208

€

33.367

€

29.797

€

30.538

Exploitatiebaten (5)

€

48.286

€

39.199

€

45.387

€

47.806

€

47.063

€

48.034

€

44.638

Schuldquote %

62%

73%

84%

76%

71%

62%

68%

(1) Som van opgenomen leningen, kortlopende schulden en overlopende passiva. (2) Vanaf 2014 geschat. (3) Totale schuld minus som van uitgezette langlopende leningen, kortlopende vorderingen, liquide middelen en overlopende activa. (4) Toe/afname nettoschuld per inwoner t.o.v. voorgaand jaar. (5) Vóór mutaties reserves.

Voor 2015 wordt een Debt Ratio verwacht van 80%. Dit betekent dat 80% van de gemeentelijke bezittingen met externe schuld gefinancierd is (en dus 20% met eigen middelen). Uit het meerjarenperspectief blijkt dat de debt ratio daalt naar 76% in 2018. De schuldquote van de gemeente zal in 2015 naar verwachting 76% bedragen. Uit het meerjarenperspectief blijkt dat de schuldquote daalt naar 68% in 2018.


80

Risicobeheersing Zoals eerder benoemd vormt risicobeheersing één van de pijlers van de Wet fido. In de navolgende onderdelen wordt ingegaan de risicoaspecten die verbonden zijn aan de uitvoering van de gemeentelijke treasuryfunctie. In beginsel kunnen deze worden onderscheiden in renterisico’s, kredietrisico’s, koersrisico’s en valutarisico’s. Voor gemeente Alblasserdam zijn de twee laatstgenoemde risico’s niet van toepassing. Daarnaast kan een informatierisico worden benoemd, te weten het risico dat relevante informatie niet tijdig of volledig bij de treasuryafdeling onder aandacht wordt gebracht. Renterisico’s Renterisico’s kunnen vanuit Wet fido-optiek worden bezien op de korte en op de langere termijn. Renterisico op korte schuld: de kasgeldlimiet Met de kasgeldlimiet is in de Wet fido een norm gesteld voor het maximum bedrag waarop de gemeente haar financiële bedrijfsvoering met kortlopende middelen (looptijd < 1 jaar) mag financieren. Deze norm bedraagt 8,5% van het begrotingstotaal aan lasten. Indien de kasgeldlimiet bij herhaling wordt overschreden dient er geconsolideerd te worden. Dit betekent dat een deel van de kortlopende schuld (in ieder geval het deel waarmee de kasgeldlimiet wordt overschreden) in een langlopende lening moet worden omgezet. Voor 2015 kan de kasgeldlimiet voor de gemeente Alblasserdam als volgt worden bepaald: Tabel 7 Kasgeldlimiet Berekening kasgeldlimiet 2015: Begrotingstotaal

€

48,004 miljoen

€

4,080 miljoen

Relevant percentage Kasgeldlimiet

8,5%

De gemeente Alblasserdam verwacht in 2015 binnen de totale limietruimte te opereren. Oogmerk van het door het SCD uit te voeren gemeentelijke saldobeheer is om de limietruimte optimaal te benutten. Renterisico op langlopende schuld: de renterisiconorm De gemeente loopt renterisico op het moment dat nieuwe leningen moeten worden aangetrokken (herfinanciering) of als een renteherziening van toepassing is. Om het renterisico te beheersen is in de Wet fido de renterisiconorm geformuleerd. Het doel van deze norm is om overmatige afhankelijkheid van het renteniveau in één bepaald jaar te voorkomen, dit ter bescherming van de gemeentelijke financiële positie. Met deze norm bevordert de Wet fido een solide financieringswijze bij openbare lichamen. Conform voorschrift van de Wet fido wordt het renterisico in onderstaande tabel voor de komende vier jaren bepaald, terwijl de renterisiconorm alleen betrekking heeft op het totaal van de begroting van het komende jaar.


81

Renterisiconorm Berekening renterisiconorm

(bedragen x € 1.000)

Renterisico's

2015

2016

2017

2018

Renteherzieningen

€

-

€

-

€

-

€

-

Aflossingen

€

901

€

8.901

€

3.401

€

901

Renterisico

€

901

€

8.901

€

3.401

€

901

€

47.806

€

9.561

Berekening renterisiconorm Begrotingstotaal 2015 Percentage cf. regeling

20%

Renterisiconorm 2015

Toetsing renterisico aan norm: Renterisico

€

901

Renterisiconorm

€

9.561

Ruimte onder de norm

€

8.660-

Uit deze opstelling blijkt dat de gemeente Alblasserdam binnen de grenzen van de renterisiconorm opereert. Kredietrisico’s Kredietrisicobeheersing richt zich op de kredietwaardigheid (en dus risicoprofiel) van de tegenpartijen bij financiële transacties. Kredietrisico’s kunnen worden gelopen vanuit uitzettingen (verstrekte geldleningen) of uit verleende garanties. Verstrekte geldleningen Ingedeeld naar risicocategorie kan voor 2015 het volgende verloop worden verwacht: Specificatie verstrekte geldleningen naar risicocategorie Bedragen x € 1.000 Verwachte stand per Categorie

1-1-2015

31-12-2015

% verdeling per eind 2015

Gemeenten / Provincies

€

-

€

-

0,0%

Overheidsbanken

€

-

€

-

0,0%

Woningcorporaties met garantie WSW

€

-

€

-

0,0%

Woningcorporaties zonder garantie (1)

€

5.618

€

5.569

89,3%

Semi-overheidsinstellingen (2)

€

607

€

544

8,7%

Financiële instellingen (A en hoger) Overige toegestane instellingen volgens Treasurystatuut

€

-

€

-

0,0%

€

131

€

123

2,0%

Niet-toegestane instellingen volgens Treasurystatuut

€

-

€

-

0,0%

€

6.356

€

6.236

100,0%

Totaal (1) Betreft Woonkracht10 (2) Betreft GR Sportpark Souburgh


82

Verleende garanties De borgstellingen kunnen als volgt worden gespecificeerd naar risicogroep: Specificatie borgstellingen naar risicocategorie Bedragen x € 1.000 Verwachte stand per Categorie

Risico profiel

Directe borstellingen (m.b.t. lokale instellingen, verenigingen e.d.)

Middel/ hoger

€

11.078

€

10.295

27,6%

Laag

€

27.551

€

27.056

72,4%

€

38.629

€

37.351

100,0%

Achtervangpositie in waarborgfondsen (bijv. Waarborgfonds Sociale Woningbouw) Totaal

1-1-2015

31-12-2015

% verdeling per eind 2015

Kas- en saldobeheer De inrichting van het betalingsverkeer (het beheer van het gemeentelijke rekeningstelsel, het coördineren van bevoegdheden en het verrichten van feitelijke betalingen) alsmede de saldoregulatie wordt verzorgd vanuit Servicecentrum Drechtsteden. De gemeente was, is en blijft daarbij overigens eigenaar van de betreffende banken girorekeningen. Een hulpmiddel bij de saldoregulatie èn voor het eventueel opnemen van langjarige financiering is de meerjarige liquiditeitenplanning, welke door het SCD in nauw overleg met de gemeente is opgezet. Deze planning wordt periodiek geactualiseerd op grond van nieuwe informatie of inzichten rond bijvoorbeeld investeringen. Uit de meest recente planning blijkt een toename van de financieringsbehoefte in 2015 van € 8 miljoen. Schatkistbankieren Bij het gemeentelijk saldobeheer dienen de nieuwe voorschriften rond Schatkistbankieren in acht te worden genomen. Onder deze regeling dienen gemeenten tijdelijk overtollige geldmiddelen, rekening houdend met een drempelbedrag, bij het Ministerie van Financiën te stallen. Het drempelbedrag voor de gemeente Alblasserdam voor 2015 kan als volgt worden berekend: Drempelbedrag Schatkistbankieren Berekening drempelbedrag SKB 2015: Begrotingstotaal

€

Relevant percentage Drempelbedrag (afgerond)

48,004 miljoen 0,75%

€

334.000

Dit betekent dat de gemeente, voor zover haar banksaldo het drempelbedrag overschrijdt, het meerdere dient af te storten in ‘s Rijks Schatkist. Over dit saldo wordt rente vergoed. Het SCD beoordeelt de saldo-ontwikkeling op dagelijkse basis en verzorgt zo nodig de overboekingen naar en vanuit de Schatkist.


83

Informatievoorziening Minimaal twee maal per jaar vindt een overleg plaats met het Servicecentrum Drechtsteden over de voortgang en uitvoering van de treasuryzaken. Indien daartoe vanuit gemeente of vanuit SCD behoefte dan wel noodzaak wordt gevoeld vindt daarnaast ook contact op incidentele basis plaats. Voor zover relevant zullen door het SCD rapportages worden opgeleverd voor in- of extern gebruik.


84

5. Paragraaf bedrijfsvoering Om de dienstverlening van de gemeente en de programmabegroting volgens afspraak uit te kunnen voeren, dient de bedrijfsvoering op orde te zijn. Het gemeentebestuur en de inwoners moeten kunnen vertrouwen op een ambtelijke organisatie die efficiënt, effectief en rechtmatig opereert. In de wet Besluit, Begroting en Verantwoording (BBV) staat dat de paragraaf bedrijfsvoering ten minste inzicht geeft in de stand van zaken en de beleidsvoornemens ten aanzien van de bedrijfsvoering . Veel bedrijfsvoeringonderdelen zijn sinds 1 april 2008 ondergebracht bij het Service Centrum Drechtsteden (SCD) van de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden (GRD). Het SCD levert diensten op het gebied van financiën, informatisering, automatisering, documentaire informatievoorziening, communicatie, inkoop, personeel en organisatie, facilitaire en juridische zaken. Bij deze wijze van organiseren is het voeren van regie, op zodanige wijze dat de opdrachtgevers- en eigenaarrol goed tot zijn recht komt, onmisbaar. Het versterken en de borging van het opdrachtgeverschap blijft om deze reden dan ook een aandachtspunt voor Alblasserdam. Binnen de Alblasserdamse bedrijfsvoering vragen twee zaken prominent de aandacht: 1. Uitvoering van de Samenlevingsagenda ‘Samen Doen’ Het college kiest ervoor om de agenda van de gemeente Alblasserdam de komende periode samen met inwoners, maatschappelijke partners en ondernemers in te vullen en om samen doelstellingen te verkennen en resultaten te formuleren. Het programma van het college is een integraal onderdeel van de samenlevingsagenda van Alblasserdam. De gemeente als lokale overheid levert een bijdrage aan die samenlevingsagenda. Onze manier van werken in deze bestuursperiode is gebaseerd op onze passie voor Alblasserdam. Wij willen de komende vier jaar benutten om samen met de samenleving het Alblasserdamse karakter te versterken. Alblasserdam is een dorp met een bedrijvig karakter en een sterke sociale gemeenschap met levensbeschouwelijke diversiteit. In combinatie met de schaal van Alblasserdam is dit de basis voor de manier waarop wij zaken oppakken. De gemeentelijke begroting is en blijft gebaseerd op de beleidsvoornemens van het college. De gemeente is voor een gedeelte van de samenlevingsagenda 2014-2018 de beheerder van het budget en/of is verantwoordelijk voor de uitvoering van het beleid. Het uitgangspunt is dat we bij elke vraag kiezen voor een oplossing die past bij de schaal en hetkarakter van Alblasserdam. Wij willen de komende vier jaar benutten om samen met de gemeenschap het Alblasserdamse karakter te versterken. Dit doen wij door middel van (gewenste en benodigde) vernieuwing en creativiteit. Wij werken aan een robuuste en op de toekomst voorbereide samenleving. Bouwen aan dit perspectief op 2018 vindt plaats in het licht van een doorlopend toekomstperspectief naar het jaar 2040.

2. Organisatieontwikkeling: ‘Samen verder met Passie en Lef’ Eind 2013 is de organisatieontwikkeling in het kader van de evaluatie van het collegeprogramma geëvalueerd en is op basis daarvan een organisatieontwikkelingsagenda opgesteld. In de organisatieontwikkelingagenda zijn activiteiten opgenomen die in 2014 en 2015 uitgevoerd worden. De basis voor organisatieontwikkeling blijft gelegen in het koersplan van juni 2012 ‘Samen verder met passie en lef’. Het koersplan beschrijft de netwerkorganisatie Alblasserdam: er is een eigen


85

lokale organisatie en waar mogelijk werken we in interactie met de samenleving. Sommige diensten kopen we in en we wisselen kennis en capaciteit uit. Elk vraagstuk lossen we op de best passende schaal op met de juiste mix van efficiency, kwaliteit, nabijheid en lokale kennis. De kernwaarden borgen de identiteit van Alblasserdam: verantwoordelijk, betrokken, verbindend en gedreven. Deze kernwaarden zijn herkenbaar in het handelen van de organisatie in samenspel met het college, de raad en de samenleving. In de periode tot eind 2015 hebben we drie thema’s benoemd: 1) proactief in beweging, 2) persoonlijke ontwikkeling, 3) processen als basis én innovatie. Proactief in beweging In 2015 voorzien we een aantal bewegingen, zowel in de regio als in onze eigen organisatie. Elke beweging wegen we af op basis van het eerder opgestelde afwegingskader naar aanleiding van het raadsbesluit over de bestuurlijke toekomst van Alblasserdam (oktober 2011). De beweging wordt beoordeeld op gewenstheid en bijdrage aan de vormgeving van de Alblasserdamse netwerkorganisatie, waarbij de kaders van kwaliteit, efficiency, nabijheid en lokale kennis leidend zijn. We voorzien steeds meer flexibiliteit in de huidige organisatiestructuur. Steeds meer wisselen we kennis en kunde uit in de regio. Hierdoor ontstaat binnen onze organisatie een zgn. flexibele schil waarmee we telkens op zoek zijn naar ‘de juiste mensen op de juiste plaats’ met oog voor ieders wensen en talenten. De flexibele schil wordt met name ook gebruikt voor de ontwikkelingen in het sociale domein. Met het realiseren van de decentralisaties in het vooruitzicht is extra ambtelijke capaciteit nodig voor de verbinding met de samenleving en de interne verbinding tussen het fysieke en sociale domein. Persoonlijke ontwikkeling Elke medewerker heeft een loopbaanplan waarin opleidingswensen zijn vastgelegd in het kader van loopbaanontwikkeling: ‘wat heb ik nodig om duurzaam inzetbaar te zijn en mijn talenten te benutten’. Hiervoor is voor elke medewerker een zgn. loopbaanbudget van €1.500,- dat verspreid over drie jaar ingezet kan worden. De strategische personeelsplanning die eind 2013 is gemaakt, bouwen we in 2015 verder uit in onze organisatie en het netwerk van de negen organisaties in de Drechtsteden en Zuid-Holland Zuid. Per organisatie worden de strategische opgaven in beeld gebracht, als ook de gevolgen voor de medewerker. De één arbeidsmarktgedachte staat centraal bij de strategische personeelsplanning waarin we zoveel mogelijk ontwikkelkansen willen bieden en een toekomstbestendige inzetbaarheid van de medewerker willen bevorderen. Ziekteverzuim In 2013 was het ziekteverzuim in Alblasserdam gemiddeld over het jaar 4,07%. Dit is iets lager dan het landelijk gemiddelde van 4,4% waar Alblasserdam wordt vergeleken met gemeenten van vergelijkbare omvang. In 2015 staat het voorkomen en terugdringen van het ziekteverzuim onverminderd hoog op de agenda van het management. Bij langdurig ziekteverzuim zal het management, net als in 2014, in overleg gaan met de medewerker en de bedrijfsarts om aan de hand Begroting 2015 – gemeente Alblasserdam

86

van verzuimbegeleiding de mogelijkheden voor re-integratie en/of het hervatten van de werkzaamheden te bekijken. Regionale samenwerking Alblasserdam heeft reeds een duidelijke keuze gemaakt over deelname in de samenwerking tussen de zes Drechtstedengemeenten. De gemeente Alblasserdam neemt zelfbewust en zelfstandig deel aan de samenwerking vanuit het oogpunt voor de best mogelijk georganiseerde dienstverlening, kwaliteit en prijs voor onze inwoners en bedrijven op lokale schaal. De regionale samenwerking is ondersteunend aan de lokale visie en doelen van onze gemeente waarbij onze bestuurlijke zelfstandigheid vooropstaat. De samenwerking draagt daarmee bij aan de zelfstandigheid van Alblasserdam, bijvoorbeeld via het Ontwikkelprogramma Drechtsteden. In de Drechtsteden werken wij aan de realisatie van bestuurlijke, regionale doelen zoals omschreven in het regionaal Meerjarenprogramma Drechtsteden dat in het vierde kwartaal van 2014 aan de gemeenteraden is voorgelegd. Hierin staan de prioriteiten voor de komende jaren beschreven en wordt (financiële) besluitvorming van de gemeenten gevraagd. Grip hebben en houden op verbonden partijen in het algemeen en Drechtsteden in het bijzonder blijft een aandachtpunt. De intern (beleids- en bestuurs)advisering aan het college en de invulling van de sturing en regie op verbonden partijen zijn speerpunten voor 2015. Ontwikkelprogramma Drechtsteden Binnen het netwerk Drechtsteden en Zuid-Holland Zuid wordt of is een aantal bewegingen in gang gezet voor verdergaande ambtelijke samenwerking. De bewegingen worden beschreven in het Ontwikkelprogramma Drechtsteden uit 2013 en zijn gebaseerd uit de visie van de secretarissen van de Drechtsteden waarin de nut en noodzaak voor een nieuwe fase in de samenwerking wordt beschreven. Niet alleen vanwege bezuinigingen en de kwetsbaarheid in de ambtelijke organisatie wordt een nieuwe stap gemaakt in de samenwerking, maar ook vanwege de potentiële kwaliteiten van het gebied en de ambities van de besturen in het netwerk. Voor elk voorstel in het Ontwikkelprogramma Drechtsteden is de vraag gesteld wat de beste manier en schaalgrootte is om taken te organiseren. De keuzen die daarin worden voorgelegd zijn niet principieel, maar pragmatisch in een afgewogen balans van efficiency, kwaliteit, nabijheid en lokaal opdrachtsgeverschap. Een van de voorstellen hierin is het voorstel aan het college voor de vorming van een DKCC: een regionaal Klant Contact Center. Na positieve besluitvorming vindt uitvoering van het besluit plaats in 2015. De gemeente Dordrecht is de hostende gemeente voor de deelnemende Drechtstedengemeenten. Communicatie & bestuursstijl In de Samenlevingsagenda ‘Samen Doen’ staat beschreven dat inwoners, ondernemers en maatschappelijke partners op basis van wederkerigheid worden betrokken bij het (verder) ontwikkelen van voorzieningen en activiteiten in Alblasserdam. De succesvolle interactieve bestuursstijl krijgt daarmee ook de komende vier jaar een vervolg. De samenleving met al haar kleur, kracht en kwaliteit staat centraal. Daarnaast zijn het bestuur en organisatie goed en gemakkelijk bereikbaar voor inwoners, ondernemers, en maatschappelijke partners. In samenspraak met partners wordt in 2015 een plan opgesteld en uitgevoerd. Begroting 2015 – gemeente Alblasserdam

87

Juridische kwaliteitzorg en control De juridische kwaliteitszorg richt zich op gemeentebrede acties, acties op specifiek beleidsterrein en acties in het kader van regionale samenwerking. Gemeentebreed wordt, vanuit juridisch control, sturing gegeven aan het opdrachtgeverschap richting het JKC, inclusief de bewaking van de kwaliteit van door hen geleverde producten en diensten. De gemeente Alblasserdam blijft vertegenwoordigd in het Juridisch Drechtsteden Overleg (Judo). Het Judo zet zich ook voor 2015 weer in voor kennisdeling tussen gemeenten, de advisering van regionale gremia (ONS-D, COB) en de stroomlijning van het implementeren van nieuwe wetgeving. Informatisering en Automatisering Er wordt verder uitvoering gegeven aan het transitieplan I&A Drechtsteden. Dit plan bevat een integraal voorstel, inclusief kredietaanvragen, voor het continueren van de I&A dienstverlening binnen de Drechtsteden, waarmee tevens een fundament wordt gelegd voor een stabiele ITinfrastructuur die de basis vormt voor toekomstige dienstverlening. Het bevat zowel de noodzakelijke technische projecten als projecten in de informatievoorziening voor onder andere de dienstverlening en de bedrijfsvoering. Daarnaast wordt met het transitieplan de noodzakelijke governance en bezetting van het lokale en regionale ICT-domein doorontwikkeld. De technische projecten worden hoofdzakelijk binnen de GRD uitgevoerd en betekenen lokaal acceptatietesten bij de implementatietrajecten van de veranderingen. Bij de informatiseringprojecten voor dienstverlening en bedrijfsvoering zijn de resultaten zowel regionaal als lokaal zichtbaar in de dienstverlening en bedrijfsvoering en zullen de acceptatie en implementatietrajecten veel lokale inzet vragen. Een andere belangrijke component in ons ICT-fundament is onze middoffice-omgeving (Mozaïek). Er moet worden nagedacht over de opvolging/vervanging van Mozaïek. Verder zullen in 2015 de eerste grote applicatieconsolidaties zijn afgerond (de GBA en het Klantbegeleidingssysteem). Tevens wordt het Binnengemeentelijk gebruik van de Basisregistraties verder uitgerold. Doel hiervan is om efficiënter gebruik te maken van de vastgelegde gegevens in deze registraties en door het makkelijk kunnen doen van terugmeldingen (indien gegevens toch niet helemaal juist blijken te zijn) de kwaliteit van de basisregistraties te verbeteren. Het Nieuwe Werken Op dit moment loopt er een traject om tot grootschalige renovatie van het gemeentehuis over te gaan. Medewerkers zijn uitgenodigd om mee te denken met het opstellen van een Programma van Eisen. Principes van ‘Het Nieuwe Werken’ worden meegenomen in de wensen.


88

6. Paragraaf verbonden partijen Inleiding De paragraaf verbonden partijen is om twee redenen van belang voor de raad. De eerste reden is dat verbonden partijen vaak beleid uitvoeren dat de gemeente in principe ook zelf kan (blijven) doen. De gemeente blijft zelf verantwoordelijk voor het realiseren van de beoogde doelstelling van de programma’s. De raad heeft bij de programma’s een kaderstellende en controlerende taak. Kernvragen zijn of de doelstellingen van de verbonden partijen nog steeds corresponderen met die van de gemeente en of de doelstellingen van de gemeente via de verbonden partijen te realiseren zijn. De tweede reden betreft de kosten en de financiële risico’s die de gemeente met verbonden partijen kan lopen en de daaruit voortvloeiende budgettaire gevolgen. Door de paragraaf verbonden partijen heeft de raad zicht op het totaalbeeld en is het mogelijk kaders te stellen. In de “Financiële verordening gemeente Alblasserdam”, zijn in artikel 20 nadere bepalingen en voorschriften met betrekking tot de verbonden partijen opgenomen. Er is bepaald dat het college zorg draagt voor een nota verbonden partijen waarin het beleid en de voorwaarden ten aanzien van het aangaan van verbonden partijen is opgenomen. In de betrokken paragraaf van de begroting kan dan worden ingegaan op nieuwe partijen, wijzigingen en beëindigingen. De nota verbonden partijen is in mei 2010 door de raad vastgesteld. Een herziene en geactualiseerde nota wordt eind 2014 aan de raad aangeboden.

Begripsomschrijving Verbonden partijen zijn rechtspersonen waarin de gemeente een bestuurlijk en een financieel belang heeft. Financieel belang: een aan de verbonden partij ter beschikking gesteld bedrag dat niet verhaalbaar is indien de verbonden partij failliet gaat, dan wel het bedrag waarvoor aansprakelijkheid bestaat indien de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt. Bestuurlijk belang: zeggenschap hetzij uit hoofde van vertegenwoordiging in het bestuur hetzij uit hoofde van stemrecht. Er zijn verschillende juridische verschijningsvormen van verbonden partijen. De belangrijkste zijn de publiekrechtelijke en privaatrechtelijke verbonden partijen. Daarnaast bestaat er nog een mengvorm; de zogenoemde Publieke Private Samenwerkingsverbanden. Dit betekent dat deelnemingen in NV’s, BV’s, VOF’s, commanditaire vennootschappen en gemeenschappelijke regelingen verbonden partijen zijn. Ook stichtingen en verenigingen kunnen er onder vallen als de gemeente een zetel in het bestuur heeft en financiële risico’s loopt. Stichtingen en verenigingen die subsidie krijgen, maar waarbij geen sprake is van andere financiële verplichtingen met een juridische afdwingbaarheid, worden niet beschouwd als een verbonden partij. Is er sprake van een morele verplichting tot betaling in geval van een probleem bij een stichting of vereniging dan zal dit in de paragraaf weerstandsvermogen moeten worden opgenomen.


89

Heeft de gemeente wel een aanzienlijk bestuurlijk, maar geen financieel belang dan is er eveneens geen sprake van een verbonden partij. Dan wordt volstaan met vermelding van dit bestuurlijke belang bij het betreffende programma of bij een gericht belang bij het betreffende product. Gemeentelijk beleid In de nota Verbonden partijen zijn de volgende uitgangspunten voor het beleid ten aanzien van verbonden partijen opgenomen: De gemeente Alblasserdam heeft een voorkeur voor deelname aan een publiekrechtelijke samenwerkingsvorm. Afhankelijk van de aard van samenwerking kan een rechtspersoon worden gecreëerd. Wordt er geen rechtspersoon gecreëerd, dan bestaat de samenwerking voornamelijk uit overleg. Wordt er wel een rechtspersoon in het leven geroepen, dan worden bevoegdheden en verantwoordelijkheden overgedragen. Er worden eisen gesteld aan de democratische controle. De voorkeur voor publiekrechtelijke samenwerkingsvormen kan worden geduid als een ‘ja, mits’ aan een aantal voorwaarden wordt voldaan. Deze voorwaarden liggen op het terrein van een extra bijdrage aan het publieke belang, het kunnen uitoefenen van voldoende invloed en het adequaat kunnen invullen van democratische controle. De gemeente is voorzichtig als het gaat om deelname aan een privaatrechtelijke samenwerkingsvorm. De belangrijkste reden om voorzichtig te zijn, is dat er sprake kan zijn van vermenging van functies die zowel in persoon als qua belang kan optreden. Er is immers veelal sprake van vermenging van publieke en particuliere belangen. Daarnaast zijn de mogelijkheden van borging van publieke belangen, openbaarheid en democratische controle beperkter dan bij publiekrechtelijke samenwerking. De voorzichtigheid kan worden aangeduid als een ‘nee, tenzij’ er bijzondere redenen zijn die een uitzondering op deze regel rechtvaardigen. Deze bijzondere redenen kunnen bijvoorbeeld liggen op het vlak van slagvaardigheid, effectiviteit of efficiëntie. De gemeente Alblasserdam is voorzichtig als het gaat om deelname aan een PPS (publiek private samenwerking). De reden hiervoor is dezelfde als hierboven in verband met de privaatrechtelijke samenwerkingsvorm is gegeven. In feite komt de deelname in een PPS namelijk neer op deelname aan een privaatrechtelijke samenwerkingsvorm. Ook hier geldt dus de regel ‘nee, tenzij’ er bijzondere redenen zijn die een uitzondering op deze regel rechtvaardigen. Bijzondere redenen om deel te nemen aan een PPS liggen over het algemeen op het vlak van efficiëntiewinst.

Wijzigingen en ontwikkelingen GR Drechtwerk Naar verwachting wordt de GR Drechtwerk vanaf 1 januari 2015 samengevoegd met de Sociale Dienst Drechtsteden die weer onderdeel uitmaakt van de GR Drechtsteden. Dit betekent dat de GR Drechtwerk vanaf 2015 niet langers als afzonderlijke verbonden partij in deze paragraaf zal worden opgenomen. Openbare Verlichting In het werkveld van de openbare verlichting wordt gewerkt aan een samenwerkingsverband. De verwachte vorm waarvoor gaat worden gekozen is een zogenaamde ‘lichte GR’.


90

GR Souburgh In de tweede helft van 2014 vindt een onderzoek plaats naar de mogelijkheden voor het optimaliseren van de exploitatie van Sportpark Souburgh en naar een passend Governance Model. Overzicht verbonden partijen Hieronder volgt een overzicht van de verbonden partijen van Alblasserdam. In de bijlage bij de begroting zijn de formats opgenomen met daarin onder andere informatie over het bestuurlijk belang, de financiën en de risico’s van de verbonden partijen. In de bijlage is dezelfde nummering aangehouden als in het onderstaande overzicht. Bij het invullen van de formats is getracht gebruik te maken van de meest recente informatie. In de gevallen waar de begroting van de verbonden partij voor 2015 nog niet bekend was tijdens het opstellen van deze begroting, is gebruik gemaakt van de cijfers van 2014. Verbonden partij

Vestigingsplaats

Gemeenschappelijke Regelingen (GR’en) 1. Gemeenschappelijke Dordrecht Regeling Drechtsteden

Openbaar belang De GRD heeft tot doel draagvlak te creëren voor een evenwichtige ontwikkeling van het gebied. Hiertoe behartigt de GRD de gemeenschappelijke regionale belangen op de terreinen (a) Economie en bereikbaarheid, (b) Fysiek, (c) Sociaal, (d) Bestuurlijke ontwikkeling en grotestedenbeleid, (e) Staf- en ondersteunende diensten en de bedrijfsvoering en (f) beleidsonderzoek. Daarnaast heeft de GRD als doelstelling om zorg te dragen voor de efficiënte en effectieve heffing en invordering van belastingen en de uitvoering van de WOZ.

2.

Gemeenschappelijke Regeling Drechtwerk

Dordrecht

Het openbaar lichaam behartigt de belangen van de gemeenten op het terrein van de sociale werkvoorziening en geeft in opdracht van de gemeenten uitvoering aan de in de wet en in deze regeling genoemde taken. Hiermee streeft de organisatie ernaar dat mensen kunnen werken naar vermogen.

3.

Gemeenschappelijke Regeling Publieke Gezondheidszorg en jeugd

Dordrecht

Het in algemene zin behartigen van belangen op het terrein van: volksgezondheid, maatschappelijke zorg en onderwijs.

4.

Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid

Dordrecht

Het in algemene zin behartigen van belangen op het terrein van: regionale brandweer, centrale post ambulancevervoer, geneeskundige hulpverlening, openbare orde en veiligheid

5.

Gemeenschappelijke regeling Sportpark Souburgh

Alblasserdam

Het in stand houden en exploiteren van een sportpark met alle daarbij behorende voorzieningen, zoals terreinen, gebouwen en andere accommodaties, een en ander binnen het gebied als aangegeven op de bij deze regeling behorende gewaarmerkte tekening.

6.

Samenwerkingsverband Vastgoedinfo, Heffing en Waardebepaling (SVHW)

Klaaswaal

Een zo doelmatig mogelijke uitvoering van werkzaamheden met betrekking tot: a. de heffing en invordering van belastingen; b. de uitvoering van de Wet waardering onroerende zaken; c. de administratie van vastgoedgegevens;


91

Verbonden partij

7.

GR Omgevingsdienst

Naamloze vennootschappen 8. Huisvuilcentrale Alkmaar (HVC) en Gemeenschappelijke Regeling Gevudo

Vestigingsplaats

Openbaar belang d. het verstrekken van vastgoedgegevens aan de deelnemers en derden.

Dordrecht

De Gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid is getroffen ter ondersteuning van de deelnemende regiogemeenten en de Provincie Zuid-Holland bij de uitvoering van hun taken op het gebied van het omgevingsrecht in het algemeen en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht in het bijzonder, alsmede de taken op het terrein van vergunningverlening, toezicht en handhaving en op grond van de in artikel 5.1 van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht genoemde wetten.

HVC: Alkmaar

Gevudo: In de praktijk: Het houden van 20% aandeelhouderschap van de HVC. De eigen stortplaats is in 2007 verkocht aan HVC. In beginsel had zij hetzelfde doel als HVCafvalcentrale.

Gevudo: Dordrecht

HVCafvalcentrale: Zorg dragen voor het op milieuhygiënisch verantwoorde wijze bewaren, bewerken en (doen) verwerken van huishoudelijk en andere categorieën van afvalstoffen met bijkomende werkzaamheden. 9.

Eneco

Rotterdam

Energiebedrijf gericht op productie, handel, transport en levering van gas, elektriciteit en warmte en bijbehorende diensten.

10. Oasen

Gouda

11. Bank Nederlandse gemeenten

Den Haag

Het (doen) exploiteren van een of meer waterleidingbedrijven en laboratoria. - Het (doen) zorg dragen voor het betrouwbaar en doelmatig functioneren van de openbare drinkwatervoorziening en/of andere watervoorziening in haar verzorgingsgebied tegen zo laag mogelijke kosten. - Het (doen) voorzien van de behoefte aan water en hieraan gerelateerde dienstverlening. - Het deelnemen in, het samenwerken met, het voeren van de directie en/of het beheer over, alsmede het financieren van andere ondernemingen of het op andere wijze hebben van belang bij andere ondernemingen, alsmede het instaan voor verplichtingen van ondernemingen, waarmee zij in een groep verbonden is. - Al hetgeen met het voorgaande verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, in het bijzonder het milieubewust en met zorg voor een natuurlijk gebiedsbeheer uitvoeren van taken die bijdragen aan een duurzame ontwikkeling van de drinkwatervoorziening. Uitoefening van het bedrijf van bankier ten dienste van overheden.De Bank Nederlandse Gemeenten biedt financiële diensten op maat, zoals kredietverlening, betalingsverkeer, advisering, elektronisch bankieren en beleggen.


92

Verbonden partij 12. Rom-D

Vestigingsplaats Dordrecht

Openbaar belang De doelstelling van de ROM-D is het versterken en uitbouwen van de regionale economie, in die zin dat een permanente toekomstige meerwaarde ontstaat en tenminste aansluiting wordt gevonden bij de landelijke ontwikkeling.

Alblasserdam

De stichting leerwerkbedrijf Alblasserdam (‘SMILE’) is per 1 maart 2013 opgericht en op diverse terreinen actief binnen de lokale gemeenschap. Er is gewerkt aan inzet van het gemeentelijk leerwerkbedrijf bij de uitvoering van de Participatiewet en inzet van bij de operationalisering van de drie decentralisaties.

Stichtingen 13. Stichting leerwerkbedrijf Alblasserdam

#

Verbonden partijen

Financieel belang

Eigen vermogen

Eigen vermogen

Vreemd vermogen

Vreemd vermogen

1-1-2013

31-12-2013

1-1-2013

31-12-2013

451 9.085 2.122 58 11.716 281 749 1.207 296 162 1.066

21.588 1.268 359 2.302 175 671 230

16.237 626 955 4.791 117 423 827

73.770 10.537 7.121 20.279 1.074 5.330 2.519

59.806 10.609 3.614 56.814 874 7.319 -

2.250 8 24 121

68.260 4.447.000 81.916 2.752.000 40.619

63.274 4.593.000 86.019 3.340.000 3.913.038

898.538 4.357.000 111.852 139.476.000 21.500

896.935 4.610.000 114.863 127.753.000 1.557.197

41

0

6

0

167

Bedragen x 1000 Gemeenschappelijke Regelingen 1 1 1 1 1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12

Bureau Drechtsteden en staf Sociale Dienst Drechtsteden Service Centrum Drechtsteden Onderzoekcentrum Totaal GRD GR Drechtwerk GR Dienst Gezondheid & Jeugd GR Veiligheidsregio (incl. boxen) GR Souburgh SVHW GR Omgevingsdienst Naamloze vennootschappen HVC afvalcentrale Eneco Holding (NV) Oasen (NV) BNG (NV) ROM-D (NV)

Stichtingen 13 Stichting leerwerkbedrijf Alblasserdam


93

7. Paragraaf grondbeleid Algemeen De paragraaf Grondbeleid in de Begroting 2015 geeft inzicht in de volgende zaken: • Een visie op het grondbeleid in relatie tot de te realiseren doelstellingen. • Een aanduiding van de wijze waarop het grondbeleid wordt uitgevoerd. • Een prognose van de te verwachten resultaten van de grondexploitaties en de risico’s . • De ontwikkeling van de reserves voor grondzaken. Huidig grondbeleid De belangrijkste financiële uitgangspunten zijn vastgelegd in de financiële verordening van de gemeente Alblasserdam. Hierin staat opgenomen dat aparte nota’s worden opgesteld voor winsten verliesneming en voor weerstandsvermogen en risicomanagement. In december 2013 heeft de raad de nota Grond- en vastgoedbeleid vastgesteld en de Nota Prijsbeleid Vastgoed. In deze nota zijn de kaders voor het verder professionaliseren van de gronden vastgoedzaken vastgelegd en zijn een aantal specifieke uitgangspunten voor de grondexploitaties geformuleerd. Deze zijn: • • • • • • • •

Jaarlijks worden grondexploitaties geactualiseerd; Verliezen worden direct genomen en worden verwerkt in verliesvoorzieningen; Winsten in projecten worden pas genomen bij afsluiten van de projecten; Bij aanvang van projecten wordt grond gewaardeerd op inbrengwaarde; Er vindt geen directe verevening plaats tussen projecten; De weerstandsratio dient tussen 1,0 en 1,4 te zijn; De verantwoordelijkheid van het grondbeleid ligt bij de portefeuillehouder financiën; Projectwethouders zijn integraal (dus ook financieel) verantwoordelijk voor de projecten waar zij bestuurlijk opdrachtgever van zijn.

In het gronden vastgoedbeleid wordt een faciliterende rol voor de gemeente beschreven door middel van het begrip ‘uitnodigingsplanologie’. De gemeente neemt het initiatief als procesregisseur, maar ziet niet automatisch een rol voor zichzelf met betrekking tot grondverwerving en het lopen van financiële risico’s. Het uitgangspunt blijft daarom een “faciliterend grondbeleid, tenzij…” . Daarbij behoudt de gemeente ruimte om ook actief grondbeleid te voeren in het geval dit noodzakelijk is om een beleidsdoel te realiseren. Actieve grondexploitaties worden uitgevoerd conform ingezette beleidslijnen. Voor de drie niet in exploitatie genomen gronden zal actief een koper worden gezocht. Voor gronden die geen beleidsdoel ondersteunen, is eigendom niet noodzakelijk. De gemeente zet in op anterieur kostenverhaal, waarbij gewerkt wordt met een voorovereenkomst. Hiermee worden kosten en te verwachten prestaties van de gemeente en initiatiefnemer transparant gemaakt. Daarnaast wordt het exploitatieplan ingezet als het niet is gelukt kosten te verhalen voor vaststelling van het ruimtelijk besluit. Grondverwerving en uitgifte Grondverwervingen worden de komende jaren ook niet verwacht. Gronduitgiften 1:

1

Uitgansgpunt is dat de oplevering van woningen doorgaans ca. 1 jaar later plaatsvindt.


94

• • • • • • • • •

Waterhoven, uitgifte voor woningbouw (2014-2017); Noord en Landzigt, uitgifte voor woningbouw (2014/2015); Haven Zuid, uitgifte voor woningbouw, hotel, detailhandel en transferium (2015); Hof en Singel, uitgifte voor woningbouw (2014-2017); Lint Vinkenpolder, uitgifte voor onder andere woningbouw en een woonwagenlocatie (20142016); Vinkenpolderweg, verkoop van 1 kavel (2014); Beukelmanschool, verkoop van kavel aan partner(s) brede school (2014); Sporthal Molenzicht, verkoop van 1 kavel (2015) aan Stichting Sporthal Molenzicht Hoogendijk, verkoop 2 bedrijfskavels (2014-2016).

Fasering woningbouw In onderstaande tabel wordt een prognose weergegeven van de oplevering van nieuwe woningen voor de jaren 2014-2018 en verder. Programma op te leveren woningen Alblasserdam Project 1e helft 2014 Grondexploitatieprojecten* Noord en Landzigt 4 Waterhoven 1 Hof en Singel fase 1 Hof en Singel fase 2 Haven Zuid Vinkenpolderweg/kavels Lint Alblasserwerf, Havenmeesters Alblasserwerf, dijk/havenwoningen Alblasserwerf, de Noord Cornelis Smitstraat/Bochanen Boerderij/Randweg Parallelweg/Mavo Merconterrein Totaal 5

2e helft 2014

2015

1

7 6 4

5

2016

2017

2018 ev

13 6 5

12 13 11 40 3

33 10

4

14 40 55

1

5 14 20

5 5 8

22

101

46

101

112

* prognose grondopbrengsten in grondexploitatie ca.1 jaar eerder

De woningmarkt is weer in beweging en dat is een goed teken. Er zijn lichte vormen van herstel zichtbaar, de consument krijgt weer vertrouwen in de markt en plannen worden en zijn aangepast aan de huidige tijd. Echter door planwijzigingen worden sommige projecten later gerealiseerd dan gepland, bijv. Cornelis Smitstraat. Helaas zullen de woningen aan de Noord in project Alblasserwerf voorlopig niet ontwikkeld worden. De realisatie van het 3e blok Havenmeesters in dit zelfde project is nog onzeker. In 2014 zal wel gestart worden met de bouw van de 40 dijk/havenwoningen in project Alblasserwerf; deze zullen eind 2015 worden opgeleverd. Het project Mercon Kloos is feitelijk beëindigd. In het kader van de structuurvisie wordt nagedacht over de toekomst van het terrein, waarbij woningbouw een serieuze optie is. Bij Hof en Singel heeft de oplevering van de eerste 19 woningen (fase 1A) plaatsgevonden in 2013. De voorbereiding van de verkoop en de start van de bouw van de fasen 1B (4 woningen) en 1C (12 starterswoningen) loopt. Fase 1D (21 woningen) volgt, evenals –in ieder geval na de sloop van het zwembad- fase 2 (16 woningen). Fase 2 wordt in de planning voor fase 1D gerealiseerd.


95

Waterhoven is nagenoeg geheel bouwrijp. De woningen worden echter pas gebouwd wanneer er voldoende woningen zijn verkocht. We houden er rekening mee dat verkopen later zullen plaatsvinden als eerder verwacht. Ontwikkelingen grondexploitaties De afgelopen jaren heeft de vastgoedcrisis invloed gehad op de grondexploitaties in Alblasserdam. Hierdoor hebben de projecten vertraging opgelopen en worden opbrengsten later gerealiseerd. Het gevaar bestaat dat de rentekosten hierdoor flink oplopen, om dit te voorkomen wordt actief op de cashflow van de grondexploitatie gestuurd. Uitgangspunt is dat uitgaven worden gedaan als daar ook opbrengsten tegenover staan. Ontwikkelingen op de afzonderlijke (grondexploitatie)projecten: Project: Waterhoven Korte omschrijving project: Realiseren en opleveren van een woonwijk met 22 kavels voor particulier opdrachtgeverschap (gerealiseerd) en 96 woningen (verkocht zijn kavels voor 32 woningen, waarvan 3 aan Zondag ontwikkeling BV) met de bijbehorende infrastructuur en woonomgeving. Wat gaan we doen? •

• •

Afhankelijk van de marktsituatie zullen de woningen van CV Klein Alblas in grotere en kleinere fasen worden verkocht en gerealiseerd. Hierover vindt intensief overleg plaats, met name over de financiële impact; Er zal strak worden gestuurd op de cashflow van het project. De uitvoering van werkzaamheden van bouwen woonrijpmaken volgt de uitgifte van de kavels; De straten worden woonrijp gemaakt zodra alle aanliggende woningen gereed zijn.

Project: Hof en Singel Korte omschrijving project: Het realiseren van een woningbouwproject (totaal 68 woningen) op de locatie van de voormalige LTS en het oude zwembad, in samenwerking met Herkon B.V. De tweede fase (realisatie 16 woningen) van het plan wordt na de sloop van het zwembad uitgevoerd. Wat gaan we doen? • • • • •

Het zo nodig aanpassen van bouwplannen binnen de gestelde kaders wanneer dat markttechnisch noodzakelijk is; Afgeven van de benodigde bouwvergunningen; Verkopen van kavels; Begeleiden van de uitvoering van het plan (bouw, bouwen woonrijp maken); Afstemming met plannen voor de bouw van het zwembad. Het oude zwembad wordt na oplevering van het nieuwe zwembad gesloopt.

Project: Noord en Landzigt Korte omschrijving project: In samenwerking met projectontwikkelaar Reuvers wordt het project Noord & Landzigt tot stand gebracht. Het plan omvat de realisatie van 8 woningen in het Trosgebouw, 7 geschakelde dijkwoningen en 5 polderwoningen. Begroting 2015 – gemeente Alblasserdam

96

Wat gaan we doen? • •

Communiceren met omwonenden over het plan en de uitvoering; De ontwikkelaar saneert de bodem, maakt de locatie bouwen woonrijp en bouwt de woningen voor haar rekening en risico. De openbare ruimte blijft eigendom van de gemeente.

Project: Haven Zuid Korte omschrijving project: Stimuleren van economische ontwikkeling door het realiseren van een transferium met hotel-, horeca- en woonfaciliteiten en een attractie in de vorm van het Royal House of Holland. Haven Zuid wordt een toeristisch knooppunt voor de regio: een uitgangsplek voor dagtrips naar Kinderdijk, Dordrecht en Biesbosch. Hiervoor wordt een nieuwe aanlegsteiger gebouwd, wordt de bouw van een tweede steiger in Kinderdijk gestimuleerd en wordt nieuwe infrastructuur ter ontsluiting van het haventerrein gerealiseerd. Tevens wordt samen met de regio marketing en promotie op touw gezet. •

In april 2014 heeft het college besloten niet verder in te gaan op het voorstel van de ontwikkelaar met betrekking tot Deelgebied Noord. Reden hiervoor was vooral het aanzienlijke verschil tussen het uitgebrachte bod en de recent uitgevoerde taxatie van de grondwaarde. Daarnaast sloot het voorstel onvoldoende aan op de inhoudelijke en bestuurlijke kaders van de gemeente. Adriaan van Erk B.V. heeft zich echter opnieuw bij de gemeente gemeld als geïnteresseerde partij voor de ontwikkeling van Deelgebied Noord. Afgesproken is dat gemeente en ontwikkelaar eerst onderzoeken onder welke voorwaarden tot een samenwerking kan worden gekomen. De verwachting is dat er in het vierde kwartaal van dit jaar duidelijkheid op dit punt zal zijn met in het positieve geval als resultaat een samenwerkingsovereenkomst tussen gemeente en ontwikkelende partij. Voor het deelgebied Noord wordt in samenhang met de op te stellen centrumvisie een ontwikkelstrategie gevormd voor deelgebied Noord, passend bij de schaal van Alblasserdam;

• • • • • • • • • • •

De vervolgstappen zijn dan: Opstellen en afsluiten samenwerkingsovereenkomst. Opstellen en afsluiten koop- en realisatie-overeenkomst. Definitief ontwerp toeristisch centrum, woningen, hotel en parkeergarage (Ontwikkelaar). Actualisatie projectplan en grondexploitatie. Opstellen flankerend parkeerbeleid. Herziening bestemmingsplan. Eventuele grondverwerving t.b.v. parkeeroplossing bewoners Zuiderstek. Bestek bouwrijp maken deelgebied Noord (inclusief bodemsanering) en aanbesteding. Voorlopig ontwerp buitenruimte (Bij de vaststelling van de grondexploitatie 2014 Haven Zuid is het rondje Haven uit de exploitatie gehaald). Besluit over uitvoering Rondje Haven (geen onderdeel project) Definitief ontwerp buitenruimte.


97

• • •

Bestek en aanbesteding buitenruimte. Bouwrijp maken + bodemsanering deelgebied Noord; Woonrijp maken deelgebied Noord

Project Brede School Mesdaglaan Korte omschrijving project: Ontwikkeling brede school door samenwerking tussen Ds. Joannes Beukelmanschool, Stichting Adullam en Stichting Peuterspeelzaal Kiekeboe op de oude locatie van Het Palet (Mesdaglaan). Wat gaan we doen? •

• •

De bouw is gestart in april 2014. De gemeente legt aan het einde van het jaar of in januari 2015 (aansluitend aan afronding bouw en private buitenruimte externe partijen) de buitenruimte aan. Oplevering van gebouw en openbare ruimte. Communicatie met bewoners tijdens bovenstaande activiteiten (externe partijen en gemeente).

Verwachte resultaten grondexploitaties Begroting 2015 De in de ‘Actualisatie grondexploitaties 2014’ opgenomen resultaten, en de nieuwe ontwikkelingen vermeld in de Burap vormen de basis voor de cijfers die worden gepresenteerd in de voorliggende begroting. In deze begroting wordt allereerst over kosten en opbrengsten voor de jaarschijf 2015 gerapporteerd. Daarnaast wordt ook een ‘doorkijk’ gegeven naar effecten van de ontwikkelingen op de projectresultaten en de ontwikkeling van de reserve grondexploitaties. In de actualisatie van de grondexploitaties 2015 zal deze doorkijk verder worden uitgewerkt. Grondexploitaties zijn de financiële weergave van projecten die vaak meerdere jaren lopen. Per jaar kan dan ook in beeld worden gebracht wat de inkomsten en uitgaven zijn. De onderstaande tabel is de weergave van het verloop van kosten en opbrengsten op de actieve grondexploitaties met de totale opbrengsten en kosten, de stand van inkomsten en uitgaven tot nu toe (boekwaarde 31-122013) en de nog te realiseren bedragen (totaal en uitgefaseerd over de jaren). Bij de huidige planning zijn de nu actieve grondexploitaties per 1-1-2019 beëindigd.

Grondexploitatie totaal

boekwaarde

Nog te

31-12-2013

realiseren

Totaal

2014

2015

2016

2017

2018

Kosten 1. Verwerving

€

5.232.000 €

599.000

€

17.000 €

373.000 €

210.000 €

-

2. Civiele techniek

€ 13.610.000

5.832.000

€

€ 11.019.000 €

2.591.000

€

71.000 € 1.023.000 €

205.000 €

930.000 €

€

362.000

-

3. Plankosten intern en extern

€ 10.057.000

€

8.902.000 €

1.155.000

€

321.000 €

392.000 €

219.000 €

182.000 €

42.000

4. Overige kosten

€

4.581.000

€

3.825.000 €

756.000

€

51.000 €

119.000 €

548.000 €

19.000 €

19.000

5. Faseringskosten

€

4.258.000

€

3.566.000 €

692.000

€

393.000 €

311.000 €

127.000 €

32.000- €

107.000-

Totaal Kosten

€ 38.338.000

€ 32.544.000 €

5.793.000

€

853.000 € 2.218.000 € 1.309.000 € 1.099.000 €

316.000

6. Grondopbrengsten

€ 31.440.000

€ 14.846.000 € 16.593.000

€ 1.889.000 € 4.992.000 € 3.104.000 € 4.361.000 € 2.248.000

7. Bijdragen

€

€

€

Totaal Opbrengsten

€ 40.821.000

Opbrengsten

Saldo Kasstroom CONTANTE WAARDE per 01-01-2014


9.381.000

-€ 2.483.000

8.823.000 €

558.000

€ 23.669.000 € 17.151.000

203.000 €

55.000 €

300.000 €

-

€

-

€ 2.092.000 € 5.047.000 € 3.404.000 € 4.361.000 € 2.248.000

€ 8.875.000 € 11.358.000- € 1.239.000- € 2.829.000- € 2.095.000- € 3.262.000- € 1.932.000€ 8.875.000

€ 7.636.000 € 4.807.000 € 2.712.000 €

550.000- € 2.482.000-

-€ 2.003.000 voordelig

98

Uit de tabel blijkt dat vanaf 2014 sprake is van een positief saldo van inkomsten en uitgaven (2014 € 1,2 mln. 2015 € 2,8 mln. etc). De boekwaarde van € 8,8 mln. wordt allengs verminderd en vanaf 2016 wordt een positieve kasstroom gerealiseerd. Ten opzichte van de rapportage ‘Actualisatie grondexploitaties 2013’ is het resultaat van de totale grondexploitaties verminderd met € 0,2 mln. (het resultaat bedroeg € 2,2 mln. en is nu € 2,0 mln.). De oorzaak is vooral gelegen in de vertraging van de grondopbrengsten in Waterhoven en Hof en Singel die in de grondexploitaties zijn verwerkt. Zoals in de projectrapportages van de 2e Burap 2014 is benoemd, worden de voor 2014 verwachte grondopbrengsten naar verwachting niet gerealiseerd. Naar aanleiding hiervan is de fasering van de grondopbrengsten aangepast. Dit leidt tot hogere rentelasten in de betreffende grondexploitaties.

Grondexploitaties totaal Actief verliesgevende exploitaties Actief winstgevende exploitaties Totaal risico's

Begroting 2015 Actualisatie 2014 NCW Begroting 2015 € -556.000 € -540.000 € € 2.740.000 € 2.542.000 € € 2.184.000 € 2.002.000 €

Verschil 16.000 -198.000 -182.000

Risico’s In het kader van de 2e Burap 2014 zijn de risico’s van de projecten opnieuw beoordeeld. Ten opzichte van de ‘Actualisatie Grondexploitaties 2014’ heeft dit niet geleid tot grote wijzigingen. Vertraging in de grondopbrengsten blijft het voornaamste risico. Dit risico is gekwantificeerd (Risico = Kans x Gevolg). De risico’s worden niet verwerkt in de grondexploitaties zelf, maar worden apart geraamd. Voor de actieve verliesgevende grondexploitaties worden de risico’s afgedekt middels de algemene reserve grondexploitaties. Voor de winstgevende projecten uit het positieve resultaat mits het risicobedrag het positieve resultaat niet overschrijdt. In onderstaande tabel wordt de ontwikkeling van de gekwantificeerde risico’s weergegeven ten opzichte van de “Actualisatie grondexploitaties 2014’. Risico's grondexploitaties Actief verliesgevende exploitaties Actief winstgevende exploitaties Totaal risico's

Actualisatie 2014 Begroting 2015 € -390.000 € -390.000 € € -557.000 € -738.000 € € -947.000 € -1.128.000 €

Mutatie -181.000 -181.000

Financiële positie grondexploitaties De totale exploitatieresultaten zijn van invloed op de financiële positie van de gemeente. De gemeente Alblasserdam kent de navolgende reserves en voorzieningen die verband houden met de ingeschatte resultaten van de grondexploitaties: Algemene reserve grondexploitatie Deze reserve is met name bedoeld als algemene buffer voor het opvangen van mogelijke tekorten binnen de verschillende grondexploitaties en ter dekking van de risico’s van de verliesgevende grondexploitaties.


99

De stand van de reserve grondexploitaties per 31-12-2013 bedraagt € 1.184.000. De ontwikkelingen in de diverse grondexploitaties tot en met juli 2014 hebben per saldo beperkt invloed op de verwachte eindstand van de algemene reserve grondexploitaties per 31-12-2014. De komende jaren ontwikkelt de stand van de algemene reserve grondexploitaties zich naar verwachting als volgt: Algemene reserve grondexploitaties per 1-1 Vermeerderingen Verminderingen Stand 31-12

€ € € €

2014 1.184.000 -181.000 1.003.000

€ € € €

2015 1.003.000 -6.000 997.000

€ € € €

2016 997.000 130.000 1.127.000

€ € € €

2017 1.127.000 1.110.000 -62.000 2.175.000

€ € € €

2018 2.175.000 1.866.000 4.041.000

€ € € €

2019 4.041.000 4.041.000

Voorziening verliesgevende grondexploitaties Deze voorziening dient voor het opvangen van tekorten die zijn ontstaan bij een grondexploitatie. In het kader van de BBV-voorschriften is het noodzakelijk een voorziening te treffen op het moment dat een verlies wordt berekend. De Actualisatie van de grondexploitaties per 1-1-2014 laat voor de actieve verliesgevende grondexploitaties een saldo (NCW) zien van € 555.598 negatief. Doordat het saldo van de grondexploitatie Bredeschool verbetert zal ook deze voorziening minder groot hoeven zijn (€ 540.000 i.p.v. € 556.000). Voorziening afgesloten complexen Aangezien voor een aantal afgesloten complexe nog kosten worden gemaakt in 2014 / 2015, zijn voorzieningen gevormd om deze kosten te dekken. Deze voorziening is bedoeld voor afrondende werkzaamheden voor Nieuwland, Alblasserwerf, Mercon Kloos. Weerstandsvermogen

Het gemeentelijk grondbeleid is een terrein waarbij enerzijds de gewenste gemeentelijke koers richtinggevend is maar anderzijds de externe omstandigheden ook van invloed kunnen zijn op het gewenste resultaat. De vastgoedmarkt, waar het grootste deel van de exploitaties sterk door wordt beinvloed, is een moeilijk voorspelbaar en beheersbaar terrein. Zeker op de bedrijvenmarkt maar ook op de woningmarkt zijn economische schommelingen direct van invloed op de prijs maar vooral op de afzetsnelheid. Al met al betekent dit dat bij de realisatie van de gewenste projecten een zeker risico ontstaat. De gevolgen van deze risico’s en de ontwikkeling hiervan op het weerstandsvermogen worden toegelicht in paragraaf Weerstandsvermogen. Conclusie

Binnen de totale grondexploitatie gaan aanzienlijke bedragen om. Voor zover er sprake is van risico’s, zijn deze afgedekt via een voorziening, samenwerkingsovereenkomst of beschikbaar weerstandsvermogen. Binnen de totale grondexploitatie is nog steeds sprake van een toekomstig positieve verdiencapaciteit, maar deze staat onder druk door achterblijvende inkomsten uit grondverkopen. Voor de gevolgen van de wijzigingen binnen de grondexploitaties voor de financiele positie van de gemeente Alblasserdam verwijzen we naar paragraaf Weerstandsvermogen.


100

Bijlagen


101

Bijlage 1

Indicatoren samenlevingsagenda

Indicator

Bron

Programma Samenleven in Alblasserdam % inwoners met weinig kracht

Monitor Sociaal / OCD

% inwoners dat mantelzorgt


% inwoners met onvoldoende contacten


% inwoners dat vrijwilligerswerk doet


% jongeren dat sociale steun ervaart van vrienden en/of familie

Dienst Gezondheid & Jeugd en OCD

% jongeren dat goede ouder/kind-relatie ervaart thuis


% 12 tot en met 18-jarigen dat eigen gezondheid als (heel) goed ervaart


% kinderen tot 18 jaar dat gebruikmaakt van jeugdhulp

CBS

% groep 3-ers (=mensen met lage verdiencapaciteit) dat werkzaam is in Alblasserdam

afdeling RMO

Werkgelegenheidsontwikkeling Alblasserdam, Nederland en andere regio’s

Dienst Gezondheid & Jeugd

Instroom gediplomeerde schoolverlaters / vanuit uitkering bij regionale bedrijven


Belangstellingspercentage voor technische richting Voortgezet Onderwijs


Programma Actief in Alblasserdam Rapportcijfer voor ondernemersklimaat

OCD

Tevredenheid ondernemers dienstverlening gemeente

OCD

Aantal hotelovernachtingen, camperovernachtingen en passanten in jachthavens

PM

Ontwikkeling werkgelegenheid in toeristisch/recreatieve sector Alblasserdam vs. Nederland

PM

Gebruik en tevredenheid Lammetjeswiel

PM

% van de bevolking dat sport


% deelname vrijwilligerswerk bij sportvereniging


% lidmaatschap organisatie of vereniging


% ervaren gezondheid



102

Indicator

Bron

Programma (Be)Leef in Alblasserdam Beleving van het centrum

OCD

Oordeel ondernemers over de openbare ruimte

OCD

Schaalscore fysieke voorzieningen

OCD

Tevredenheid van inwoners over de processtappen tijdens visievorming (via bewonerspanel)

OCD / bewonerspanel

Gezondheid, hernieuwbare energie, energiegebruik, water, financiële weerbaarheid

Gemeentelijke Duurzaamheidsindex

Gegevens Meetpunt

DCMR

Ervaren luchtkwaliteit door bewoners

DCMR

Meting beeldkwaliteit volgens CROW normen

CROW

Programma Besturen in Alblasserdam % oordeel en vertrouwen in het gemeentebestuur

Monitor communicatie en bestuur / OCD

% oordeel bewoners over betrokkenheid bij (uitvoering van) gemeentelijke plannen


% oordeel bewoners over ruimte voor initiatieven en ideeën


Minimaal 80% van alle vragen aan de gemeente worden in een keer beantwoord

DKCC interne meting

Effectmeting DKCC

DKCC interne meting

Programma Solide financieel beleid Vergelijking totaal woonlasten Alblasserdam met landelijk gemiddelde


Coelo

103

Bijlage 2

Investeringsplan 2015-2018

Staat van investeringen 2015-2018

Investeringen Rioleringsplan 2014 en eerder Makado en Wilgenplein Woonwagenlocatie Overig

Verwacht restant-krediet 2014

A A

Rioleringsplan 2016 - 2018 Totaal Riolering

288.242

Investeringen reiniging 2014 en eerder Makado en Wilgenplein Van Eesterensingel De plantage

72.276 208.251 33.782

Investeringen reiniging 2015 Vervanging binnenwerk ondergrondse containers

Investeringen begraven 2015 Aanpassen paden en aanschaf grafdelver Totaal Begraven Overige investeringen 2014 en eerder Beukelmanschool Realisatie woonwagenwoningen Herinrichting de Plantage Herinrichting Polderstraat Herinrichting van Eesterensingel Reconstructie Makado en Wilgenplein Iveco met Laadkraan

Totaal investering

252.000 629.950

881.950

A

1.615.000 1.615.000

15.000

314.309

B -

124.000 129.919 34.323

Kapitaallasten gedekt door tarieven Kapitaallasten gedekt door tarieven Kapitaallasten gedekt door tarieven

252.000 629.950

Kapitaallasten gedekt door tarieven Kapitaallasten gedekt door tarieven

1.615.000 2.785.192

Kapitaallasten gedekt door tarieven

72.276 208.251 33.782

Kapitaallasten gedekt door tarieven Kapitaallasten gedekt door tarieven Kapitaallasten gedekt door tarieven

15.000

Kapitaallasten gedekt door tarieven Kapitaallasten gedekt door tarieven

15.000

45.000 374.309

331.000 331.000

331.000 331.000

Kapitaallasten gedekt door tarieven

-

637.428 1.177.081 172.702 169.233 84.726 62.000 55.000

Kapitaallasten in overige exploitatie Kapitaallasten in overige exploitatie Kapitaallasten in overige exploitatie Kapitaallasten in overige exploitatie Kapitaallasten in overige exploitatie Kapitaallasten in overige exploitatie Kapitaallasten in overige exploitatie

PM

Investeringen 2016-2018 Diversen PM Totaal overige investeringen

2.358.170

Subtotaal investeringen exclusief voorziening beheerplannen

2.960.721

200.000

Bijdrage derde

PM -

1.227.950

-

1.660.000

645.000 120.000 88.093 99.266 306.947 30.000

Onderhoudsplan 2015 Herinrichting Kastanjelaan Herinrichting Scheldeplein Renovatie Lammetjeswiel Parkeerterrein Bos Rijkee Herinrichting Kerkstraat en Oude lijnbaan Fietspad Helling Herbestraten deel Plantageweg Vervangen bruggen Vervangen lichtmasten, armaturen Overige (< € 100.000 per vervanging) Onderhoud uit meerjarenonderhoudsplan gebouwen

A B B B A A A A A A A

2.558.170

6.048.671

645.000 120.000 88.093 99.266 306.947 30.000

Voorziening openbare ruimte Voorziening openbare ruimte Voorziening openbare ruimte Voorziening openbare ruimte Voorziening openbare ruimte Voorziening openbare ruimte

250.000 360.000 240.000 160.000 520.000 115.000 100.000 120.000 118.000 400.499 677.116

Voorziening openbare ruimte Voorziening openbare ruimte Voorziening openbare ruimte Voorziening openbare ruimte Voorziening openbare ruimte Voorziening openbare ruimte Voorziening openbare ruimte Voorziening openbare ruimte Voorziening openbare ruimte Voorziening openbare ruimte Voorziening onderhoud kapitaalgoederen

4.681.000 981.099

4.681.000 981.099

Voorziening openbare ruimte Voorziening onderhoud kapitaalgoederen

250.000 360.000 240.000 160.000 520.000 115.000 100.000 120.000 118.000 400.499 677.116

Onderhoudsplan 2016-2018 Diversen Diversen Totaal vervanging/investeringen t.l.v. voorziening

1.289.306

3.060.615

5.662.099

10.012.020

Totaal

4.250.027

4.288.565

7.322.099

16.060.691


Dekking

45.000 45.000

637.428 1.177.081 172.702 169.233 84.726 62.000 55.000

Investeringen 2015 PM

Onderhoudsplannen 2014 en eerder Makado en Wilgenplein Vervangen houten bruggen van Goghplantsoen Herinrichting de Plantage Herinrichting Polderstraat Herinrichting Van Eesterensingel Overige

Meerjaren investeringsplan 2016-2018

124.000 129.919 34.323

Rioleringsplan 2015 Riolering kastanjelaan Riolering kerkstraat en Oude Lijnbaan

Investeringen reiniging 2016-2018 Totaal Reiniging

Krediet 2015

104

Planning uitgaven 2015

Investeringen Rioleringsplan 2014 en eerder Makado en Wilgenplein Woonwagenlocatie Overig

2016

2017

Totaal 20152018

2018

124.000 111.000 34.323

18.919

124.000 129.919 34.323

Rioleringsplan 2015 Riolering kastanjelaan Riolering kerkstraat en Oude Lijnbaan

252.000 314.975

314.975

252.000 629.950

Rioleringsplan 2016 - 2018 Totaal Riolering

836.298

490.000 823.894

Investeringen reiniging 2014 en eerder Makado en Wilgenplein Van Eesterensingel De plantage

72.276 208.251 33.782

72.276 208.251 33.782

15.000

15.000

Investeringen reiniging 2015 Vervanging binnenwerk ondergrondse containers

625.000 625.000

500.000 500.000

1.615.000 2.785.192

Investeringen reiniging 2016-2018 Totaal Reiniging

329.309

15.000 15.000

15.000 15.000

15.000 15.000

45.000 374.309

Investeringen begraven 2015 Aanpassen paden en aanschaf grafdelver Totaal Begraven

331.000 331.000

-

-

-

331.000 331.000

Overige investeringen 2014 en eerder Beukelmanschool Realisatie woonwagenwoningen Herinrichting de Plantage Herinrichting Polderstraat Herinrichting van Eesterensingel Reconstructie Makado en Wilgenplein Iveco met Laadkraan

637.428 816.000 172.702 169.233 84.726 62.000 55.000

Investeringen 2015 PM

637.428 1.177.081 172.702 169.233 84.726 62.000 55.000

361.081

PM

PM

Investeringen 2016-2018 Diversen PM Totaal overige investeringen

1.997.089

561.081

Subtotaal investeringen exclusief voorziening beheerplannen

3.493.696

1.399.975

200.000 PM

Onderhoudsplannen 2014 en eerder Makado en Wilgenplein Vervangen houten bruggen van Goghplantsoen Herinrichting de Plantage Herinrichting Polderstraat Herinrichting Van Eesterensingel Overige

645.000 120.000 88.093 99.266 306.947 30.000

Onderhoudsplan 2015 Herinrichting Kastanjelaan Herinrichting Scheldeplein Renovatie Lammetjeswiel Parkeerterrein Bos Rijkee Herinrichting Kerkstraat en Oude lijnbaan Fietspad Helling Herbestraten deel Plantageweg Vervangen bruggen Vervangen lichtmasten, armaturen Overige (< € 100.000 per vervanging) Onderhoud uit meerjarenonderhoudsplan gebouwen

250.000 180.000 120.000 80.000 260.000 115.000 100.000 120.000 118.000 400.499 677.116

Onderhoudsplan 2016-2018 Diversen Diversen

200.000 PM

PM

PM

-

640.000

2.558.170

515.000

6.048.671

645.000 120.000 88.093 99.266 306.947 30.000

180.000 120.000 80.000 260.000

250.000 360.000 240.000 160.000 520.000 115.000 100.000 120.000 118.000 400.499 677.116

-

1.268.000 285.835

1.711.000 331.237

1.702.000 364.027

4.681.000 981.099

Totaal vervanging/investeringen t.l.v. voorziening

3.709.921

2.193.835

2.042.237

2.066.027

10.012.020

Totaal

7.203.617

3.593.810

2.682.237

2.581.027

16.060.691


105

Bijlage 3

Staat van reserves en voorzieningen

Staat van reserves en voorzieningen 2015 Omschrijving

Stand 31-12-2014 Cluster 1 Algemene reserves Algemene reserve Taakmutaties algemene uitkering Reserve samenlevingsagenda Innovatiereserve

3.747.529 195.236 0 -18.773 3.923.992

Cluster 2 Reserves grondexploitatie Algemene reserve grondexploitatie

MUTATIES 2015 VERMEERDERINGEN VERMINDERINGEN Interne Externe Interne Externe Stand Rente * Overig 31-12-2015 314.228 109.357 0 140.000 0

0

0

563.585

0

0

0

5.829

1.261.793

0

0

0

32.543

439.635 3.036.323 283.394

19.784 113.255 12.753

3.759.352

145.791

1.003.115 1.003.115

MUTATIES 2016 VERMEERDERINGEN VERMINDERINGEN Interne Externe Interne Externe Stand Rente Overig 31-12-2016

3.433.301 85.879 0 -158.773 0

3.360.407

0

997.286

0

5.829

109.364 285.000 500.000 0

997.286

785.000


3.323.937 85.879 285.000 211.227

130.000 0

239.364

0

3.906.043

0

1.127.276

0

129.990

115.770

117.000

0

1.182.181

0

410.311 2.516.148 176.548

18.464 93.852 7.945

3.103.007

120.261

1.127.276

0

129.990

0

0

1.229.250

0

0

0

47.069

440.539 2.763.278 231.147

19.824 103.070 10.402

3.434.963

133.296

3.208.167 85.879 402.000 211.227

117.000

0

0

115.770

1.110.238

0

62.139

0

0

62.480

1.110.238


0

3.907.273

0

2.175.375

0

62.139

118.770

0

0

0

1.119.701

0

384.293 2.297.634 119.493

17.293 85.702 5.377

2.801.420

108.372

2.175.375

3.089.397 85.879 402.000 211.227

0

118.770

0

1.865.861

0

0

0

0

0

132.847

1.865.861

3.788.503

4.041.236 4.041.236

Cluster 3 Egalisatiereserves Reserve riolering

908.388

Egalisatiereserve afvalstoffenheffing

5.314

353.405

903.074

27.229

13.735

326.176

889.339

33.334

40.836

292.842

848.503

21.644

74.841

271.198

773.662

58.006

213.192 0

986.854

Cluster 4 Reserves ter dekking kapitaallasten Afkoopsommen onderhoud van graven Reserve Landvast Bestemmingsreserve Mandenmaken

18.880 386.300 65.000 0

0

470.180

0

50.052 350.200 65.000 0

0

465.252

0

44.482 312.366 65.000 0

0

421.848

0

38.711 274.532 65.000 0

0

378.243

362.875 2.108.804 59.870 0

2.531.549

Cluster 5 Bestemmingsreserves Reserve toekomstige ontwikkeling Bestemmingsreserve subsidiebijdrage Bibliotheek Bestemmingsreserve veiligheid Bestemmingsreserve Jeugd Nieuwbouw zwembad 2014 Bestemmingsreserve jumelage Reserve Culturele Raad Bestemmingsreserve Bommenregeling Bestemmingsreserve Electr. Kinddossier Bestemmingsreserve Liquidatie TOON Bestemmingsreserve kunst in de openbare ruimte Bestemmingsreserve duurzaamheid

Totaal reserves

68.159 472.287 4.830 51.722 388.433 4.400 0 250.000 94.000 75.360 42.000 74.372

68.000 112.000

159 360.287 4.830 51.722 213.886 4.400 0 250.000 94.000 75.360 42.000 74.372

174.547

159 248.287 4.830 51.722 70.717 4.400 0 250.000 94.000 75.360 42.000 74.372

112.000

143.169

159 136.287 4.830 51.722 38.090 4.400 0 250.000 94.000 75.360 42.000 74.372

112.000

32.627

159 24.287 4.830 51.722 290 4.400 0 250.000 94.000 75.360 42.000 74.372

112.000

37.800

1.525.563

0

0

0

354.547

0

1.171.016

0

0

0

255.169

0

915.847

0

0

0

144.627

0

771.220

0

0

0

149.800

0

621.420

11.473.815

145.791

0

0

1.426.684

0

10.192.922

133.296

914.990

0

1.006.854

0

10.234.354

120.261

1.227.238

0

806.864

0

10.774.989

108.372

1.865.861

0

779.660

0

11.969.562

Cluster 6 Voorzieningen ter afdekking risico's/verliezen Voorziening afronding complexen Voorziening individueel loopbaanbudget Voorziening wethouders pensioenen

158.915 15.000 252.000 425.915

158.915 15.000 252.000 0

0

0

0

0

425.915

158.915 15.000 252.000 0

0

0

0

0

425.915

158.915 15.000 252.000 0

0

0

0

0

425.915

158.915 15.000 252.000 0

0

0

0

0

425.915

Cluster 7 Voorzieningen op basis van beheerplannen Voorziening openbare ruimte Voorziening onderhoud kapitaalgoederen

2.855.578 82.988 2.938.566

1.315.900 510.560

3.032.500 677.116

0

1.826.460

0

3.709.616

15.000

0

0

0

3.379.481

0

1.826.460

0

1.138.978 -83.568 0

1.055.410

15.000

0

3.724.616

0

1.464.900 510.560

1.908.500 286.035

695.378 140.957

0

1.975.460

0

2.194.535

0

836.335

0

0

0

0

0

0

1.481.325

0

1.975.460

0

2.194.535

0

1.464.900 510.560

1.711.500 331.237

448.778 320.280

0

1.975.460

0

2.042.737

0

769.058

0

0

0

0

0

0

1.262.250

0

1.975.460

0

2.042.737

0

1.464.900 510.560

1.701.500 364.027

212.178 466.813

0

1.975.460

0

2.065.527

0

678.991

0

0

0

0

0

0

0

1.194.973

0

1.975.460

0

2.065.527

0

1.104.906

Cluster 9 Voorzieningen onderwijs Materiele instandhouding openbaar onderwijs

Totaal voorzieningen

15.000


15.000

0

0

0

0

106

Programmabegroting 2015 Meerjarenperspectief Gemeente Alblasserdam

Recommend Documents