Jaardocument 2015
Inhoudsopgave
Pagina
Voorwoord
3
1.
Profiel van de organisatie
4
1.1 Algemene identificatiegegevens 1.2 Structuur van het concern
4 4
Beleid, inspanningen en prestaties
5
2.1 Inleiding 2.2 Ruimte voor welbevinden 2.3 Extramurale zorg 2.4 Intramurale zorg 2.5 Ondersteunende diensten 2.6 Financieel beleid
5 5 6 8 10 12
Kwaliteit van zorg
13
3.1 Kwaliteitsonderzoeken 3.2 Incidenten 3.3 Klachten
13 16 16
Bestuur, toezicht en medezeggenschap
18
4.1 Normen voor goed bestuur 4.2 Raad van bestuur 4.3 Raad van toezicht 4.4 Centrale cliëntenraad 4.5 Ondernemingsraad
18 18 18 21 21
2.
3.
4.
Bijlage 1: Organigram 2015 Bijlage 2: Nevenfuncties leden raad van toezicht
Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
23 24
Pagina 2 van 26
Voorwoord Inovum onderscheidt zich, zoals de naam al zegt, met de wil vooruit te streven, zichzelf steeds te verbeteren en aan te passen. Daar zijn we goed in. Onze kernwaarden zijn: eigen regie, liefdevol en samen. Eigen regie, omdat we geloven dat ieder mens, ook binnen de beperkingen die hij of zij heeft, de eigen regie heeft. Liefdevol, omdat onze medewerkers vanuit hun hart kiezen voor de zorg! Zorg met aandacht, die integer en persoonlijk is en het welbevinden van de cliënt voorop stelt. Samen, omdat we samen werken met de cliënt, zijn familie en mantelzorgers. Waar nodig en nuttig werken we actief samen met andere organisaties. In dit jaardocument leggen we als Inovum verantwoording af over onze activiteiten en beschrijven we de ontwikkelingen in 2015. Het gaat over activiteiten op het gebied van de zorg- en dienstverlening, die gefinancierd worden uit collectieve middelen (Wlz en WMO) en niet collectief gefinancierde activiteiten. De activiteiten van Inovum vinden voornamelijk plaats binnen de gemeentes Wijdemeren en Hilversum, in zorgkantoorregio ’t Gooi. Hoewel Inovum nog steeds te maken heeft met zware financiële verplichtingen als gevolg van kortlopende leningen konden we 2015 met een positief resultaat van € 916.000,- afsluiten. Eind 2015 heeft DNV een audit gehouden in het kader van onze ISO certificering. Begin 2016 ontvingen we het nieuwe certificaat. Het betekent o.a. dat Inovum structureel werkt aan het monitoren en verbeteren van de kwaliteit van onze zorg en dienstverlening. 2015 was ook het jaar waarin weer een medewerker tevredenheidsonderzoek plaatsvond. De conclusie daaruit is dat Inovum mee doet met wat gemiddeld is in de sector en dat de trend positief is (betere scores dan bij het vorige onderzoek). Op geen enkel onderdeel van werkbeleving scoorde Inovum lager dan de middengroep van de sector. Op een aantal onderdelen scoorden we zelfs hoger dan de middengroep van de sector. Op het gebied van ICT zijn forse stappen gezet. Alle gebouwen zijn voorzien van Wi-Fi en bij verschillende onderdelen is het werken met tablets ingevoerd. Verder is er een traject gestart om te komen tot een nieuwe ICT omgeving. Ontwikkelingen die ook in 2016 doorgaan. Begin 2015 konden we ook de contouren presenteren van ons strategisch vastgoed beleid. Gedurende 2015 is op basis van dat plan een start gemaakt met de uitwerking . Een belangrijk onderdeel daarvan is de renovatie / vernieuwbouw van de Beukenhof. In 2015 hebben we ook gewerkt aan het vergroten van de bekendheid en zichtbaarheid van Inovum met advertenties, persberichten, deelname aan markten, herkenbare jassen voor de Thuiszorg en een uitgave van Zorgpost. Het gaat goed met Inovum. De trend uit 2014 heeft zich ook in 2015 voortgezet. Financieel draaien we in de plus en inhoudelijk richten we ons steeds meer op ‘ruimte scheppen voor welbevinden’. Zonder de dagelijkse inzet van alle medewerkers, vrijwilligers en mantelzorgers is dat niet mogelijk. Ik wil daarom hen allen, mede namens de leden van de Raad van Toezicht, hartelijk danken voor de inzet en betrokkenheid in 2015!
Aad de Jonge, directeur bestuurder
Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 3 van 26
1.
Profiel van de organisatie
Met dit jaarverslag legt Inovum, overeenkomstig de zorgbrede governancecode, verantwoording af over het verslagjaar 2015. Inovum is een middelgrote zorgorganisatie. Wij willen zorgen voor een kwalitatief goed en samenhangend aanbod van wonen, zorg, behandeling, (welzijn)diensten, gericht op het verbeteren of in stand houden van de kwaliteit van leven van onze klanten. Dat zijn voornamelijk, maar niet uitsluitend, ouderen. Wij leveren huisvesting, zorg, behandeling en diensten, die zowel collectief gefinancierd worden via de Wlz, WMO en de Zvw als privaat gefinancierd, zowel intra- als extramuraal. Dat doen we in de gemeentes Wijdemeren en Hilversum. 1.1
Algemene identificatiegegevens
Naam verslagleggende rechtspersoon Adres Postcode Plaats Telefoonnummer Identificatienummer NZa Nummer Kamer van Koophandel E-mailadres Internetpagina 1.2
Stichting Inovum Nieuw-Loosdrechtsedijk 24 1231 KX Loosdrecht 035 – 58 88 555 650-8765 41149733
[email protected] www.inovum.nl
Structuur van het concern
Stichting Inovum levert behandeling, zorg- en dienstverlening vanuit verpleeghuis Beukenhof in Loosdrecht en verpleeghuis Gooiers Erf in Hilversum. Ook beheert Inovum het appartementencomplex Veenstaete te Kortenhoef met 137 seniorenappartementen en twee kleinschalige woongroepen van elk 7 plaatsen voor intramuraal verblijf voor mensen met dementie. Door de combinatie van zelfstandig wonen en Wlz capaciteit is het voor partners van de mensen die in een PG woongroep verblijven mogelijk dichtbij te wonen en zo deel uit te maken van het dagelijks leven. In het appartementencomplex Emtinckhof te Loosdrecht (eigendom van WZN) is de dagactiviteit gehuisvest. Daarnaast verleent Inovum thuiszorg, persoonlijke verzorging en verpleging en huishoudelijke zorg. Bijlage 1 is het organogram zoals van toepassing per eind 2015.
Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 4 van 26
2. 2.1
Beleid, inspanningen en prestaties Inleiding
Het jaar 2015 was het jaar waarin vanuit VWS het programma ‘Waardigheid en Trots’ (W&T) is gestart. Een traject gericht op liefdevolle zorg voor onze ouderen. Zorg die aansluit bij de wensen en mogelijkheden van de cliënt met warme betrokkenheid van familie en naasten: waardigheid, maar ook zorg die met plezier geleverd wordt door gemotiveerde verzorgenden, verpleegkundigen en behandelaars en die voldoet aan hun beroepsstandaard: (beroeps)trots. Het programma ‘Waardigheid en Trots’ kent vijf pijlers: veilige zorg, ruimte voor professionals, leiderschap, openheid en transparantie, samenwerken met de cliënt, informele zorg en formele zorg. Dit zijn thema’s die stuk voor stuk goed aansluiten bij de visie en kernwaarden (liefdevol, samen en eigen regie) van Inovum. Inovum doet met twee projecten mee met W&T: een project gericht op de eigen regie van de klant t.a.v. het zorgplan en een project gericht op continue meten. Eigen regie over zorgplan Dit project heeft als doel dat: de cliënt en zijn familie nog meer eigen regie krijgen over het tot stand komen van en de inhoud van het zorgplan; de cliënt en zijn familie meer betrokkenheid en verantwoordelijkheid ervaren bij de uitvoering van het zorgplan; de betrokken zorgverleners nog beter luisteren naar de wens van de cliënt en zijn familie en kijken wat er mogelijk is. Om dit te bereiken gaan we het proces omdraaien: niet de zorgverleners maken in eerste instantie het concept zorgplan maar de cliënt en zijn familie doen de eerste voorzet. Dit concept zorgplan is vervolgens uitgangspunt in de gesprekken met de zorgverleners. De dialoog die op deze wijze anders gevoerd wordt, zal tot een nog beter passend persoonlijk zorgplan leiden waarin iedereen, cliënt, familie/mantelzorger en zorgverlener, zijn verantwoordelijkheid neemt: partnerschap in de zorg. Continue meten De dynamiek in de zorgsector en de eigen regie van de cliënt vragen om snel inzicht in de kwaliteit van de zorg en dienstverlening. Maar hoe weet je of je optimale kwaliteit levert? Hoe kom je erachter wat de cliënt belangrijk vindt als het gaat om kwaliteit van zorg en hoe tevreden hij is over de kwaliteit van zorg? Om op deze en andere vragen antwoord te kunnen geven, zijn we op zoek gegaan naar een instrument dat ons deze informatie kan geven op het door ons gewenste tijdstip en over onderwerpen waar wij op dat moment iets over willen weten. N.a.v. de actuele resultaten kan je als organisatie snel en gericht verbeteringen doorvoeren. 2.2
Ruimte voor welbevinden
In de discussie over de kwaliteit van de verpleegzorg is steeds meer aandacht voor het welbevinden. In 2015 heeft het bestuur van ActiZ een commissie in het leven geroepen om te komen tot een advies over de vernieuwing van de Wlz zorg. Deze commissie, waaraan ook de bestuurder van Inovum heeft deelgenomen, heeft zich o.a. laten inspireren door het gedachtegoed van Machteld Huber en Joris Slaet. De verpleegzorg in Nederland voldoet aan hoge standaarden. De vraag speelt nu of deze zorg binnen de gegeven omstandigheden goed kan blijven aansluiten op de diepere behoeften en verlangens van een groeiende groep. De ActiZ-commissie is van mening dat dit mogelijk is wanneer zorgaanbieders met hun know how en faciliteiten alle kansen voor welbevinden binnen de zorg creëren. De zorg bevindt zich midden in deze transformatie naar een persoonlijker aanpak gericht op de kwaliteit van leven van de cliënt. Het is aan de cliënt zelf om de kansen die bijdragen aan zijn kwaliteit van leven, te benutten. De cliënt is en blijft primair verantwoordelijk voor zijn welbevinden. Kwetsbare ouderen en chronische zieken hebben intensieve zorg en ondersteuning nodig. De verpleegzorg is hierop ingericht, maar moet
Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 5 van 26
ook aan allerlei regels voldoen. Deze regels, die onderdeel zijn van het stelsel, werken vaak eerder belemmerend dan stimulerend op het bevorderen van kwaliteit van leven. Er kunnen dan ook meer kansen worden benut om de cliënt en zijn naaste omgeving een grotere rol te laten spelen en de professional meer vrijheid van handelen Naast de nodige aandacht voor ziekte of probleem moet de zorg kunnen werken aan het creëren van randvoorwaarden voor het welbevinden van de cliënt. En dat is ook waar deze tijd om vraagt: een complete – holistische – benadering van de mens met meer aandacht voor diepere behoeften. Het gaat daarbij om het goed inspelen op vaardigheden en verlangens van de cliënt die naast de kwetsbaarheid altijd blijven bestaan. Acceptatie van ziekte en een veelal onvermijdelijk functieverlies (op hoge leeftijd) is daarbij belangrijk. Diverse vormen van ondersteuning kunnen bij verlies in deze levensfase een grote bijdrage leveren aan het welbevinden van de cliënt.’1 Ook binnen Inovum richten we ons steeds meer op het bieden van ruimte voor welbevinden. In 2015 is hierover o.a. tijdens een breed MT gesproken en nagedacht en het is het overal thema geworden voor het jaarplan voor 2016. De samenwerking met mantelzorgers wordt steeds belangrijker. Om dit te stimuleren zijn medewerkers getraind in het samenwerken met familie en mantelzorgers.
2.3
Extramurale zorg
Het jaar stond voor de extramurale zorg o.a. in het teken van de transitie van de AWBZ naar de WMO en de Zvw. Hieronder wordt verder ingegaan op het verbeteren van de cliënttevredenheid en de samenwerking in de eerstelijn en het sociale domein. De transitie van AWBZ zorg naar zorgverzekeraar en gemeenten Het doel van die transitie is dat mensen langer thuis blijven wonen met gemiddeld minder zorggebruik per persoon. Dit wordt bereikt door maximale inzet van informele zorg, vergroten van de zelfredzaamheid en de wijkgerichte preventie. Het merendeel van de verzorging en verpleging thuis (wijkverpleging) valt sinds 1-1-2015 onder de zorgverzekeringswet. Hiervoor betalen cliënten geen eigen bijdrage (dat was binnen AWBZ wel het geval). Ook bepaalt de wijkverpleegkundige zelf welke zorg nodig is. In de AWBZ stelde het CIZ de indicatie. Door inzet van voldoende geschoolde verpleegkundigen waren we ruim op tijd met het opstellen van de (her)indicaties. Voor cliënten die al in zorg waren, betekende de overgang dat bepaalde zaken die voorheen door de medewerkers werden gedaan, nu door cliënt zelf of hun mantelzorgers gedaan moeten worden. Toch is het met geduld, volharding, cliëntgerichtheid en praktische oplossingen gelukt om gemiddeld genomen de zorg af te bouwen. Dat ging om maatwerk, immers niet iedereen is hetzelfde! Bij nieuwe cliënten gaat het gesprek direct al over de vraag wat de cliënt en/of de familie (deels) zelf kan doen. Een proces van zorgen voor naar zorgen dat! Daarbij wordt, naast de verpleegkundige professie, een groot beroep gedaan op de rol van ondersteuner, vraagbaak en organisator. Dit geldt ook bij complexere zorg. Binnen de teams ontstond hierover nog weleens een discussie. Een incompany training, waar ook de medewerkers die geen indicatie stellen aan deel namen, bracht veel duidelijkheid. De medewerkers zijn eind 2015 getraind voor het uitvoeren van assessments in Omaha waarmee vanaf 1-1-2016 de indicatiestelling door de wijkverpleegkundigen plaats vindt. Goede cliënttevredenheid: CQ scores 2015 zijn ruim voldoende Het doel van thuiszorg Inovum is mensen die ondersteuning bieden, waardoor zij prettig zelfstandig kunnen blijven wonen. Het kennen van de wensen en behoeftes van cliënt en mantelzorger is daarom het vertrekpunt. Vanuit die wensen wordt aangegeven welke professionele ondersteuning vanuit thuiszorg Inovum mogelijk is. We zijn daarbij gericht op zelfredzaamheid van de cliënt en bieden ondersteuning aan de cliënt en/of mantelzorgers. 1
Uit: Ruimte scheppen voor welbevinden, ActiZ, mei 2015
Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 6 van 26
In 2015 hebben we een cliënttevredenheidsonderzoek gedaan. De tevredenheidscores wijken niet af van het landelijke beeld. De ervaren kwaliteit zit zelfs bij de hoogste 20%. De indicator: ‘ervaren inspraak’, scoort gemiddeld. Gezien het belang dat wij hechten aan autonomie en eigen regie, hebben studenten van de HU onderzoek gedaan hoe we de ervaren inspraak kunnen verhogen. In 2016 gaan we aan de slag met de resultaten daarvan. Invoering elektronisch cliëntendossier (ECD) en in gebruik nemen van tablets In het 3e kwartaal is het ECD in gebruik genomen voor alle extramurale cliënten. In 2016 komen daar ook de cliënten, die in de trajectbegeleiding van de casemanager dementie zijn, bij. Vanaf november 2015 werken de thuiszorgmedewerkers met veel enthousiasme met tablets. Hierdoor zijn alle gegevens altijd en overal beschikbaar voor de medewerkers. In 2016 nemen we het familieportaal van het ECD in gebruik. Huishoudelijke zorg, CHT (Compensatie Huishoudelijke Taken) De bezuinigingen bij de gemeenten op CHT noodzaakte ons een aantal tijdelijke contracten niet te verlengen. We hebben binnen de CHT een flexibele schil aan medewerkers van 20%. Ondanks de bezuinigingen zijn er maar een paar informele klachten van voornamelijk organisatorische aard geweest. Dagactiviteiten Met de transitie is ook de gemeente verantwoordelijk geworden voor begeleiding. Voor de dagactiviteiten betekent dit dat we te maken hebben met drie (financiële) regimes: WLZ, WMO Utrecht West (Wijdemeren) en WMO Gooi en Vecht (Hilversum). Ook op de dagactiviteiten is bezuinigd. Door hier op te anticiperen hebben we de diversiteit in onze groepen kunnen handhaven. Wel zijn er minder cliënten per week en daardoor ook minder groepen. De twee aanbevelingen uit de enquête van 2015 zijn inmiddels opgevolgd: naast een familieavond is er nu ook een familiemiddag en er zijn met hulp van vrijwilligers minimaal 4x per jaar georganiseerde uitstapjes. De cliënttevredenheid is en blijft hoog. Ondersteunen van mantelzorgers In de thuiszorg ondersteunen we de cliënten en mantelzorgers, zodat de cliënt zoveel mogelijk zelfstandig kan blijven. Bij de dagactiviteiten en de begeleiding van mensen met dementie door de casemanager ondersteunen we de mantelzorger met raad en daad en ontlasten we hen door begeleiding en/of één of meerdere dagdelen zorg over te nemen, waardoor de volhoudtijd wordt vergroot. Investeren in samenwerken en netwerken (zorg, wonen en welzijn) Inovum neemt actief deel aan diverse netwerken zoals het netwerk dementie / kwetsbare mensen en het palliatief netwerk in het Gooi. Ook werden er relaties onderhouden, gericht op het verbeteren van de kwaliteit van zorg en welzijn van kwetsbare ouderen. Door de samenwerking tussen behandelaren van Inovum, Hilverzorg en Amaris in het geriatrieteam Gooi en Vechtstreek werd de samenwerking met de huisartsen versterkt. Ook namen onze wijkverpleegkundigen deel aan het eerstelijnsoverleg in de regio. Met de oprichting van de sociale wijkteams waarin wij participeren, is aan preventie en signalering vorm gegeven. Over en weer zijn de lijnen kort en kan er door onze wijkgerichte aanpak snel en praktisch worden gehandeld. In samenwerking met de gemeente is door Inovum een buurtsportcoach ouderen aangesteld. Doel hiervan is dat meer ouderen gaan sporten/bewegen. Dit draagt bij aan hun vitaliteit in zowel fysiek als mentaal opzicht. De samenwerking met Tergooi ziekenhuis in het project ‘warme overdracht’ draagt bij aan een goed herstel en voorkomt dat medicatie en hulpmiddelen bij thuiskomst niet geregeld zijn. Door goede samenwerking met Sportservices Gooi en de gemeente Wijdemeren hebben we sinds oktober 2015 met een subsidie van VWS een buurtsportcoach Inovum. Wijkcentra: Veenstaete, Emtinckhof en Gooiers Erf (Riebeeck) Ondanks het toegenomen aantal activiteiten op alle locaties, zijn deze nog niet kostendekkend. In 2015 heeft Philadelphia haar dagbestedingsactiviteiten (een wasserij en bakkerij) ondergebracht in Gooiers Erf. De samenwerking met de gemeente Hilversum, Versa Welzijn en Philadelphia wordt in 2016 verder uitgewerkt. Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 7 van 26
Buurtsportcoach bij Inovum Door goede samenwerking met Sportservices Gooi en de gemeente Wijdemeren hebben we gezamenlijk sinds oktober 2015 een buurtsportcoach Inovum. De buurtsportcoach wordt gesubsidieerd door VWS en is er voor iedereen die ouder is dan 60 jaar en: - informatie wenst over beweegmogelijkheden; - kennis wil maken met laagdrempelige beweegactiviteiten; - wil bewegen en daarbij ondersteuning nodig heeft. Aantallen cliënten extramurale zorg in 2015: Compensatie Huishoudelijke Taken: gemiddeld 220 cliënten per week Dagactiviteiten: gemiddeld 47 cliënten per week Trajectondersteuning Casemanagement Dementie: gemiddeld 75 cliënten per maand Thuiszorg Verpleging en Verzorging: gemiddeld 210 per week. 2.4
Intramurale zorg
Zorginhoudelijk In 2015 zijn we verder gegaan met de zelforganisatie van de zorgteams. Zorginhoudelijk hebben medewerkers binnen kaders meer zaken opgepakt , zodat zij weten waarbinnen ze zich kunnen bewegen. De meeste teams organiseren nu zelf hun werkoverleg. De zorgmanager is daar niet standaard meer bij aanwezig. Ook zijn we gestart met het opzetten van een intramurale ‘back office’ vanuit de idee dat de zorgmedewerkers zich alleen hoeven bezig te houden met administratieve zaken die de zorg van de cliënten betreffen. De formatie die hiermee is vrijgespeeld kon zo direct ten goede komen aan onze cliënten. Ook zijn in 2015 relatief veel medewerkers bijgeschoold en verder opgeleid. De BIG-registratie is op orde en het deskundigheidsniveau is stijgend. Betrokkenheid cliënten en familie In januari 2015 zijn zowel op Gooiers Erf, Veenstaete als de Beukenhof zogenoemde ‘klantarena’s’ georganiseerd. Tijdens deze klantarena’s is met een vertegenwoordiging van onze cliënten gesproken en gediscussieerd over hun opmerkingen, klachten en wensen en zijn tevens afspraken gemaakt over mogelijke verbeteringen. Op de afdelingen is nu te zien welke medewerkers die dag op de afdeling werken (op borden met foto’s bijvoorbeeld). Ook is een voorstel gedaan om weer badges te gaan dragen, zodat medewerkers herkenbaar zijn en daarmee ook makkelijker aan te spreken. Dit gaat gebeuren in 2016. Op Gooiers Erf is in het najaar van 2015 in navolging van de Beukenhof een enthousiaste partnergroep gestart. Deze groep wil het welzijn van de cliënten op Gooiers Erf vanuit partners en familie vergroten. Ook is in het najaar van 2015 een proef gestart met Carenzorgt, het familieportaal van ONS-Nedap, de leverancier van ons ECD. Via het familieportaal kan de familie het dossier en de agenda van de cliënt inzien en ook communiceren met elkaar en met de zorg. Bewegings- en belevingsgerichte zorg Subsidie van het Roelsefonds maakte het mogelijk een aantal bewegings- en belevingstoestellen aan te schaffen voor in de tuin van de Beukenhof. Een werkgroep heeft dit voorbereid en de tuin kon worden geopend op 26 september 2015. De opening viel samen met de opening van de belevingsvolle gang bij de woningen van cliënten met dementie. Aan deze gang is een paar jaar door vrijwilligers en medewerkers gewerkt en dit is mogelijk gemaakt door een gift van de familie van een overleden bewoner met dementie. In de gang zijn mooie vergezichten te zien en kun je o.a. in een treincoupé plaatsnemen of op een terras naar films van vroeger kijken.
Vrijwilligers Ook in 2015 zijn we weer enorm geholpen door de inzet van vrijwilligers. Op alle mogelijke fronten helpen vrijwilligers enthousiast mee. In het restaurant, bij activiteiten, bij schilderwerk of bij de avond Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 8 van 26
vierdaagse. In 2015 zijn ook voor het tweede jaar op rij cliënten van de Beukenhof getrakteerd op een vaartochtje over de Loosdrechtse plassen. De cliëntenraad is samen met de partnergroep van de Beukenhof hiervan de grote organisator. Iedereen (nu ook cliënten van Gooiers Erf) verheugt zich op weer nieuwe tochtjes in de zomer van 2016! In augustus kregen de vrijwilligers als dank voor hun inzet een uitstapje naar Rotterdam aangeboden. Ruimte voor welbevinden In 2015 is gestart met een proef om naast het reguliere aanbod een extra aanbod van welzijnsactiviteiten te laten betalen door de cliënten. Hier is redelijk positief op gereageerd. Het geld wat hiermee binnenkomt, biedt ons de mogelijkheid om meer op de cliënt toegespitste activiteiten te doen. Dit kan het welbevinden van onze cliënten vergroten. Bopz-beleid Het Bopz-beleid en het non-fixatiebeleid gaan hand in hand. De audit van Idé over fixatievrije zorg heeft ons onze 2 sterren voor de drie locaties laten behouden. De verdiepingen op Gooiers Erf zijn “open” gemaakt, waardoor de cliënten per verdieping meer loopruimte hebben. Gooiers Erf is ook gegroeid van 46 naar 69 cliënten met dementie. Zodra in Gooiers Erf alleen maar mensen met dementie wonen (planning is 2017), zal het hele verpleeghuis “open” gaan inclusief de tuin. Verbeteren multidisciplinair werken Door het multidisciplinair overleg (MDO) op een vaste dinsdag te plannen en door het gebruik van het ECD is het MDO in 2015 kwalitatief verbeterd. Behandelaren en contactverzorgenden kunnen structureel aanwezig zijn (“dinsdag=MDO-dag”) en worden aangesproken als zij bij incidentele afwezigheid hun cliënten niet hebben voorbereid. Het MDO gaat altijd door, waardoor er ook een garantie is dat elke cliënt tweemaal per jaar wordt besproken. Samenwerking met behandelcentra van Amaris en Hilverzorg Op 24 september is het geriatrieteam Gooi-Zuid (GTGZ) officieel van start gegaan. Het GTGZ biedt expertise met betrekking tot kwetsbare ouderen in de eerste lijn. De verwijzer of klant kan aldus terecht bij één loket waar triage plaatsvindt. Het team heeft één website, één mailadres en één telefoonnummer voor toegang tot diagnostiek, consult en advies bij kwetsbare ouderen in de thuissituatie . Het GTGZ levert overigens (nog) geen behandeling. De klant en verwijzer kiezen zelf een zorgaanbieder in de regio voor een eventuele vervolgbehandeling. Ook heeft in december 2015 een brainstormbijeenkomst plaatsgevonden van behandelaren en bestuurders van Amaris, Hilverzorg, Inovum, en Vivium over een verdere samenwerking, mogelijk ook intramuraal. Dit wordt vervolgd in 2016. Uitbreiden eerstelijns behandeling In mei 2015 is Inovum gestart met de behandeling en specialistische thuiszorg van 18 bewoners met dementie van Eikenrode, een nieuw particulier kleinschalig verpleeghuis in Loosdrecht. Inovum verzorgt het MDO en is beschikbaar voor diagnostiek, consulten en behandeling in overleg met de hoofdbehandelaar, de eigen huisarts. Een dagdeel per week is een ergotherapeut gedetacheerd bij fysiotherapiepraktijk De Eedenburgh. Ook vinden meer en meer eerstelijns behandelingen plaats bij voormalige revalidanten. Werkbeleving medewerkers (medewerkertevredenheidsonderzoek) Ten aanzien van de cliëntgerichtheid scoren we nog steeds hoog. Ten aanzien van de aantrekkelijkheid van het werk zullen we ons het komende jaar (blijven) richten op communicatie, gericht op samenwerking en aanvaardbare werkdruk. Medewerkers ervaren zelfstandigheid in de uitvoering van het werk en hebben ook plezier in het werk. Echter de werkdruk wordt als hoog ervaren (dat heeft een relatie met het ziekteverzuim). Het verder vormgeven van zelforganiserende teams, maar ook het begeleiden bij het zelf organiseren, pakken we verder op in 2016. Het is ook fijn dat medewerkers weinig geneigd zijn een andere werkgever te zoeken. We blijven werken aan een klimaat, gericht op verbetering door aandacht te
Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 9 van 26
hebben voor scholing en training en te blijven werken met “dedicated” medewerkers (zoals ergocoaches, hygiënecoaches e.d.) Automatiseren administratieve processen In het najaar van 2015 is begonnen met het inrichten van een backoffice intramuraal. Deze backoffice verricht zorgbemiddelingstaken, taken ten behoeve van het MDO, doet de personeelsplanning en verzorgt mutaties bij cliënten van Inovum. Leidmotief hierbij is de administratieve processen die niet zorginhoudelijk zijn, zoveel mogelijk door de backoffice te laten doen, zodat de zorgmedewerkers op deze wijze zoveel mogelijk hun zorgtaken kunnen verrichten. Opleiding personeel In 2015 heeft een inhaalslag plaatsgevonden van de deskundigheidsbevordering van de zorgmedewerkers . De BIG-registratie is bij hen, net als bij alle behandelaren, op orde. Ook van alle intramurale locaties zijn medewerkers opgeleid door Vilans in een effectieve omgang met mantelzorgers om op deze manier de informele zorg naar een hoger plan te trekken. Daarnaast zijn op Gooiers Erf 15 medewerkers opgeleid in het Silvia Hemmet concept, een in Zweden ontwikkelde benaderingswijze van mensen met dementie. Servicegerichtheid receptie Begin 2015 zijn alle medewerkers van de receptie van de Beukenhof en Gooiers Erf opgeleid in servicegerichtheid. Inzet personeel In 2015 is een groot gedeelte van het jaar meer personeel ingezet dan de NZA norm aangaf op basis van de zorgindicaties van onze bewoners. Dit kwam voor een deel door een relatief hoog ziekteverzuim, door de transitie van Gooiers Erf van een aantal somatische afdelingen in PG-afdelingen en door het feit dat zowel Gooiers Erf, Veenstaete als de PG-woningen in de Beukenhof ( in totaal de helft van onze cliënten) kleinschalig zijn. De NZA norm is te krap voor kleinschalige woningen: of er nu één of acht bewoners zijn, bij PG is altijd één medewerker nodig. Gelukkig heeft de overproductie van de grote afdelingen dit zonder extra inzet van personeel enigszins rechtgetrokken. 2.5
Ondersteunende diensten
Human Resources De personeelskosten lagen in 2015 hoger dan begroot. Dit werd voor de helft veroorzaakt doordat de begroting te strak op de NZA normen was vastgesteld. De NZA normen dateren uit 2013 en relateren cliënt indicaties aan benodigde uren behandeling en verpleging. Middels de werkbalans tool – een initiatief van werkgevers en werknemersorganisaties – en middels vruchtbare discussies tussen HR, finance en zorgmanagers, zijn voor Inovum aangepaste normen tot stand gekomen voor komend jaar. Een andere reden voor de hogere personeelskosten is gelegen in het verzuim. Dat was met 6,8% een vol procent hoger dan gewenst (5,8%). Via sociaal-medisch overleg is de communicatie rondom ziektegevallen verbeterd. Omdat een deel van het verzuim veroorzaakt werd en wordt door chronische ziektebeelden, is een pilot uitgevoerd met Mecademy om deze medewerkers specifieke coaching en begeleiding te bieden. Er is wederom – net als in voorgaande jaren – veel aanbod geweest van stagiaires om werkervaring op te doen. En ook had Inovum een zeer hoog aantal leerlingen in de beroepsopleiding (circa 35). Ook dit legt een flink beslag op de beschikbare uren. Maar dit leverde ook hoge subsidies op. In 2015 is een pilot uitgevoerd met teamgericht werk begeleiden. Achterliggende visie is dat niet alleen één werkbegeleider maar het hele team verantwoordelijk is voor de begeleiding van leerlingen. Deze pilot was succesvol maar heeft (nog) geen vervolg gekregen door de druk op de personeelskosten.
Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 10 van 26
Het e-learning systeem is verder vervolmaakt, zodat zorgmanagers in een oogopslag kunnen zien of alle medewerkers bevoegd en bekwaam zijn. In tegenstelling tot voorgaande jaren passeerde dit onderdeel dan ook eenvoudig de DNV certificering. In het voorjaar is een medewerkermonitor gehouden als onderdeel van de landelijke benchmark van Actiz in samenwerking met PwC. De resultaten hiervan waren positief. De uitslagen laten zien dat de medewerkertevredenheid bij Inovum iets boven het landelijk gemiddelde ligt. Dit keer was – in tegenstelling tot de vorige medewerkermonitor (2011) – de opkomst prima met 50% deelname (net onder het landelijke opkomst gemiddelde). De uitslagen zijn op afdelingsniveau in team overleggen verder doorgesproken in samenwerking met de HR adviseurs. Het functiehuis is versimpeld door de veelheid aan zorgfuncties te versimpelen naar de landelijk gebruikelijke aanduidingen van niveaus. Finance & Control Omdat de liquiditeitspositie de afgelopen jaren onder druk stond, is een rekening courant aangevraagd en verkregen voor € 500.000,- bij onze bank (RABO). Daarvan is in 2015 geen gebruik gemaakt. Aan het begin van het jaar is veel energie gestoken in de zorgtransities, met name de facturering naar gemeenten in het kader van de WMO. Van aanvullende diensten die we verrichten, is een nieuw overzicht gemaakt, zijn tarieven bepaald en is de van toepassing zijnde BTW vastgesteld. Op de afdeling Finance is na jaren van wisselingen in de zomer een nieuwe afdelingsmanager gekomen. Voor het eerst is een meerjaren begroting inclusief liquiditeitsprognose voor drie jaar gemaakt.. In de loop van het jaar is met de nieuwe accountant BDO grondig gekeken naar onze interne beheersing, hetgeen heeft geleid tot een nieuwe management letter. Hieruit blijkt dat veel zaken beter beheerst worden dan voorheen. Verbeterpunten, met name betere controle-technische functiescheiding, zijn opgenomen in het jaarplan 2016. Er is een start gemaakt met het inrichten van een business intelligence tool van AAG. Deze tool moet ons komend jaar een dashboard bieden waarop we de performance van de organisatie op financiën, personeel en zorgproductie real-time kunnen volgen en managen. Facilitair In januari is gestart met de schoonmaak door de GOM op Gooiers Erf en in maart volgde de Beukenhof. Er waren, zoals te verwachten, wat aanloop problemen maar die zijn in de loop van het jaar opgelost. Verder is er op de Beukenhof geïnvesteerd in nieuwe bedden, nieuwe matrassen, zonneschermen bij de afdeling NAH en een plek om buiten te roken voor cliënten. Er is een begin gemaakt met het vergroten van de bewegingsruimte op Gooiers Erf door per verdieping de woongroepen naar elkaar toe open te stellen. Er is een energie APK uitgevoerd om te kijken waar en hoe we zuiniger met energie kunnen omspringen. ICT In 2015 is een geheel nieuw Wi-Fi systeem aangelegd in alle drie de vestigingen. Op Veenstaete is een systeem van beeldscherminformatie opgehangen om bewoners en bezoekers makkelijk van extra informatie te voorzien. In de thuiszorg is een pilot uitgevoerd met tablets. De medewerkers waren hier erg enthousiast over. Tevens is dit jaar het pakket Ultimo aangeschaft, dat moet leiden tot betere en efficiëntere verhuuradministratie. Op termijn biedt het mogelijkheden voor meer verhuur en beter inzicht in de panden (storingsregistratie). In de tweede helft van het jaar is begonnen met het maken van een ICT plan voor de toekomst, hetgeen tot een proefopstelling leidde door twee geselecteerde leveranciers. In 2016 wordt dit plan uitgevoerd. Vastgoed en onderhoud In 2015 is, in samenwerking met AAG, een strategische analyse gemaakt van ons vastgoed. Onderdeel daarvan was het doorrekenen van de financiële parameters. Uit de vastgoedanalyse kwam naar voren dat het maken van een renovatieplan voor de Beukenhof bovenaan de agenda staat. Gooiers Erf is benoemd Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 11 van 26
als verpleeghuis dat zich in de toekomst volledig gaat richten op de doelgroep dementie. In de loop van 2015 is een begin gemaakt met die omzetting. Veenstaete heeft een goed jaar gedraaid aangezien de bezetting voor het eerst boven de 95% uitkwam. Met hulp van een extern adviesbureau is een doorrekening gemaakt van de energiekosten en servicekosten, met terugwerkende kracht vanaf de opening (begin 2012). Dit heeft in veel gevallen geleid tot terugbetalingen aan huurders. 2.6
Financieel beleid
Bedrijfsresultaat De totale opbrengsten waren in 2015 net onder de 27 mln, terwijl dat in 2014 iets meer was: 27,38 mln. Omdat op Gooiers Erf twee woongroepen somatiek zijn omgezet naar woongroepen PG, hebben we door gedeeltelijke leegstand tijdens die transitie minder opbrengsten gehad. De personeelskosten zijn 0,6 mln gestegen. Een deel daarvan wordt verklaard door de staart van de reorganisatie (afvloeiing schoonmaak medewerkers) en een deel wordt verklaard door de personeelsinzet (zie voorgaande paragraaf bedrijfsvoering). De overige bedrijfskosten zijn ook gestegen met circa 0,5 mln, doordat we in 2015 weer meer aan onderhoud hebben gedaan en geïnvesteerd hebben (zie voorgaande paragraaf bedrijfsvoering); in 2014 waren we gedwongen de hand sterker op de knip te houden dan in 2015. Het totale resultaat is daarmee op ruim 0,9 mln. uitgekomen. Begroot was 1,1 mln. Voor aankomend jaar is ook weer 1 mln het beoogde resultaat. Er is dus sprake van stabilisatie van de bedrijfsvoering na de schommelingen van 2013 en 2014. Balanstotaal Het balanstotaal van Inovum is ten opzichte van 2014 gedaald met bijna € 1,5 mln – vergelijkbaar met het voorgaande jaar. Deze daling houdt grotendeels verband met de daling van de materiële vaste activa door afschrijvingen. Liquiditeit De liquiditeitspositie van Inovum is nog steeds een aandachtspunt, maar het is geen risico meer. Het banksaldo is weliswaar nog met 0,25 mln gedaald maar de quick ratio is gestegen van 0,78 naar 0,86. De prognose naar de komende twee jaar is een verdere verbetering van de liquiditeit. Bijzondere waardevermindering De accountant heeft aanwijzingen gegeven voor aanpassingen in de impairment die in 2013 is doorgevoerd. Verder zijn de huidige boekwaarden goed passend bij de toekomstig verwachte opbrengsten van kapitaallasten (rekening houdende met de ombouw van de vaste bijdrage naar de bijdrage uit volume maal tarief (Normatieve Huisvesting Component). Vermogenspositie Het eigen vermogen is gestegen van 17,7 naar 18,7 mln. Voorzieningen Het totaal aan voorziening ultimo 2015 is gedaald door een stelselwijziging in de systematiek rondom groot onderhoud. Inovum kiest er na overleg met de accountant voor geen voorziening meer op te nemen voor groot onderhoud. Dit vergt een goed systeem van onderhoudsplanning. Inovum neemt vanaf heden de kosten in het jaar dat ze gemaakt worden. Het hogere verzuim brengt met zich mee dat de voorziening hiervoor hoger geworden is.
Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 12 van 26
Ratio’s De ontwikkeling van het weerstandsvermogen is als volgt:: Weerstandsvermogen Jaar Inovum 2015 67,6% 2014 63,3% 2013 51,7%
Sector
Categorie
32,7% 30,8%
30,4% 29%
Categorie: vergelijkbare instellingen
Het weerstandsvermogen is ruim boven het door het WFZ wenselijk geachte niveau in de sector (15-20%) Werkkapitaal Jaar Inovum 2015 -815 2014 -1377 2013 -3607 Quick ratio Jaar Inovum 2015 0,86 2014 0,78 2013 0,52
Sector
Categorie
3095 1004
5168 2663
Sector
Categorie
1,53 1,35
1,5 1,31
De liquiditeit laat een stijgende lijn zien maar beide ratio’s zijn nog negatief respectievelijk laag en onder het gemiddelde in de sector Verwachtingen 2016 De verwachtingen voor 2016 zijn dat het balanstotaal weer een vergelijkbare verlaging zal tonen. Het resultaat zal naar verwachting op of boven de 1 mln uitkomen met een beoogde resultaatratio van rond de 4%. De liquiditeitspositie zal normaal gesproken verbeteren – bijzondere investeringen buiten beschouwing latend. Hetzelfde geldt voor de solvabiliteit.
3.
Kwaliteit van zorg
Binnen Inovum is kwaliteit geïntegreerd in het dagelijks handelen van medewerkers, ondersteund door het documentatiesysteem (kwaliteitssysteem) dat beschikbaar is via intranet. Elke medewerker draagt een eigen verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van zijn of haar werk. Zij worden hierbij ondersteund door de zorgmanagers en de (wijk)verpleegkundigen, die op de werkvloer helpen de kwaliteit van zorg- en dienstverlening te optimaliseren. Naast de verschillende kwaliteitsonderzoeken is in 2015 veel aandacht gegeven aan welzijn en de samenwerking met familie en mantelzorgers. Beide zijn speerpunten m.b.t. de kwaliteit van zorg. In de verpleeghuizen is het welzijnsplan, gestart in 2014, in 2015 doorontwikkeld en middels een pilot uitgeprobeerd op de locaties. Daarnaast hebben we met behulp van subsidies een beweeg- en beleeftuin kunnen aanleggen, tovertafels aangevraagd en het fietslabyrinth uitgeprobeerd. In de thuiszorg is gestart met indicatiestelling middels de Omaha-methode. Ook zijn in 2015, samen met Vilans, een tweetal klantarena’s gehouden en COUP-trainingen voor medewerkers gegeven, waarbij COUP staat voor contact leggen met familie, ondersteuning bieden aan familie, uitnodigen van familie en participatie van familie. Hiermee wil Inovum de samenwerking tussen cliënt, mantelzorger, vrijwilliger en professional verder verbeteren. Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 13 van 26
Ook neemt Inovum deel aan het programma ‘Waardigheid en Trots’ van het ministerie van VWS met een tweetal projecten: meer eigen regie van de cliënt en familie bij het zorgplan en het continue meten van klantwaardering en klantervaringen. Beide projecten en andere initiatieven bouwen voort op de in 2014 in gang gezette beweging naar meer ruimte scheppen voor welbevinden. 3.1
Kwaliteitsonderzoeken
3.1.1 Inspectie gezondheidszorg (IGZ) De IGZ houdt toezicht op de kwaliteit van zorg. In 2014 heeft Inovum twee keer deelgenomen aan het thematisch toezicht op overdracht ziekenhuis – VVT. In 2015 zijn de hieruit voortkomende acties ter verbetering van de overdracht uitgevoerd. In vervolg op de online vragenlijst van de IGZ over de uitvraag van de risico-indicatoren VVT verslagjaar 2014, hebben wij begin 2015 voor elke locatie een digitale vragenlijst ingevuld waar de gegevens over risico-indicatoren per vestiging zijn aangegeven. In mei 2015 heeft IGZ een bezoek gebracht aan verpleeghuis Gooiers Erf i.v.m. BOPZ uitbreiding. De uitbreiding is goedgekeurd. In juni 2015 heeft de inspectie een algemeen bezoek gebracht aan Gooiers Erf. De IGZ constateerde dat Gooiers Erf aan vrijwel alle criteria voldoet. Aan enkele criteria was een kleine aanpassing nodig. Deze zijn uitgevoerd. In 2015 is één incident gemeld bij de inspectie in het kader van de BOPZ. Het incident vond plaats op een woongroep te Gooiers Erf. De inspectie heeft op basis van de verstrekte informatie beoordeeld dat er geen aanleiding was om nader onderzoek in te stellen. 3.1.2 Externe toetsingen Keurmerk Inovum is in het bezit van het NEN-EN-ISO-9001:2008 certificaat voor alle locaties en producten van Inovum. In een cyclus van drie jaar toetst bureau DNV elk jaar of aan de norm wordt voldaan. In december 2015 heeft DNV een initiële audit uitgevoerd, de start van een nieuwe cyclus van 3 jaar. DNV heeft alle non-conformities en observaties van de voorgaande audits in 2014 afgesloten. De audit had tot resultaat dat wij het certificaat t/m september 2018 mogen voortzetten. Enkele geconstateerde verbeterpunten worden begin 2016 opgelost. Meting zorginhoudelijke indicatoren In 2014 hebben de partijen Zorgverzekeraars Nederland, LOC Zeggenschap in zorg en de inspectie besloten de gezamenlijke uitvraag indicatoren VVT niet voort te zetten. De inspectie heeft besloten zelf risico-indicatoren uit te gaan vragen voor risicogestuurd toezicht. Begin 2015 is voor elke locatie een digitale vragenlijst ingevuld waar de gegevens over risico-indicatoren per vestiging zijn aangegeven. Waar nodig zijn in 2015 acties uitgezet en uitgevoerd ten einde te voldoen aan de indicatoren. Meting cliëntwaardering Inovum voert elke twee jaar, conform de landelijke richtlijnen, een cliëntwaarderingsonderzoek uit volgens de CQ-methode. Het voorgaande onderzoek was in het voorjaar van 2013. Het onderzoeksbureau Kiwa-Carity heeft in het eerste kwartaal van 2015 het CQ-onderzoek uitgevoerd. De resultaten laten overwegend een positieve ontwikkeling zien t.o.v. de CQ-meting in 2013. Op veel indicatoren zijn zowel intramuraal als in de thuiszorg de scores verbeterd. Eerder opgepakte verbeteracties hebben blijkbaar een positieve invloed gehad. Ook t.o.v. de landelijke en regionale spiegelgroep scoren we op de meeste indicatoren gelijk en op enkele beter. De resultaten zijn met de cliëntenraad besproken. Door de clientenraad en het managementteam zijn verbeterpunten aangegeven. Monitoring van de voortgang is geborgd door deze mee te nemen in de MT-kwartaalrapportages. Medewerkermonitor
Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 14 van 26
In 2015 heeft Inovum meegedaan aan het medewerkertevredenheidsonderzoek van Actiz: de medewerkermonitor. Bij dit onderzoek wordt o.a. gekeken naar de werkbeleving en de mogelijkheid tot veranderen. De resultaten laten zien dat Inovum mee doet met wat gemiddeld is in de sector en de trend is positief (betere scores dan in 2010). Op een aantal onderdelen scoort Inovum zelfs hoger dan de middengroep van de sector. De uitkomsten zijn o.a. besproken in de ondernemingsraad en met de managers. Verbeterpunten worden meegenomen in het vitaliteitsplan voor medewerkers, waar in 2016 mee gestart wordt. Benchmark in de zorg In 2015 heeft Inovum integraal meegedaan aan de Benchmark in Zorg van koepelorganisatie Actiz. Integraal voor alle onderdelen: resultaten uit de CQ-meting 2015, de medewerkermonitor 2015 en het bedrijfsvoeringsonderzoek 2015. Op 8 oktober hebben wij, onder begeleiding van PwC, de samenhang tussen de CQ-meting, medewerkermonitor en het bedrijfsvoeringsonderzoek besproken. Verkregen inzichten worden meegenomen in de planontwikkeling van 2016. Toekenning Waarborgzegel Fixatievrije Zorginstelling Alle locaties van Inovum, verpleeghuis Beukenhof, verpleeghuis Gooiers Erf en Veenstaete, hebben in 2015, als resultaat van een audit, het Waarborgzegel Fixatievrije Zorginstelling 2014-2016 met twee sterren toegekend gekregen door Stichting Innovatiekring Dementie (IDé). Stichting IDé stimuleert het terugdringen van vrijheidsbeperkende toepassingen in de zorg en wil met het toekennen van sterren zichtbaar maken dat er zorginstellingen zijn die laten zien dat het ook anders kan. De eisen voor het Waarborgzegel Fixatievrije Zorginstelling 2014-2016 sluiten aan bij de nieuwe wet en zijn ontwikkeld in samenwerking met wetenschappers en voorlopers in de praktijk, waaronder Inovum. Het waarborgzegel zorgt ervoor dat wij ons blijven verdiepen in ons non-fixatiebeleid, afspraken en acties verankeren in de praktijk en steeds op zoek blijven naar betere alternatieven waaronder domotica. Inovum is opgenomen in het openbare Register Fixatievrije Zorginstellingen. Zorgkaart Nederland Vanaf 2015 neemt Inovum actief deel aan Zorgkaart Nederland: een website opgezet door patiëntenfederatie NPCF. Zorgkaart Nederland wil mensen helpen bij het vinden en kiezen van de best passende zorgaanbieder en het inzichtelijk maken van de kwaliteit van de zorg en dienstverlening. Op de website hebben wij de kwaliteitsgegevens van Inovum geactualiseerd. Zorgkaart geeft cliënten en hun naasten de mogelijkheid om via de website hun mening te geven over de zorgaanbieder. Hier is Inovum actief mee aan de slag gegaan door deel te nemen aan het project van Zorgkaart om de website ook meer geschikt te maken voor waarderingen over de thuiszorg. Door middel van telefonische interviews door medewerkers van Zorgkaart zijn waarderingen opgehaald bij Thuiszorg Inovum en verwerkt op de website. Begin 2016 wordt eenzelfde actie uitgevoerd voor cliënten van onze verpleeghuizen. 3.1.3 Interne toetsingen Vragenlijst dagactiviteit In april 2015 is de vragenlijst ‘Wat vindt u van de dagactiviteit?’ verspreid onder alle cliënten van de dagactiviteit. In totaal hebben 28 cliënten de vragenlijst retour gezonden. Uit de resultaten blijkt dat men erg tevreden is over de dagactiviteit: de medewerkers, de ruimte, het aanbod en het vervoer. Vragenlijst revalidatie In 2014 is een korte vragenlijst ontwikkeld die aan cliënten van de revalidatieafdeling gegeven wordt bij vertrek. Aan de hand van enkele thema’s wordt hun mening gevraagd over de zorg en dienstverlening teneinde deze nog verder te verbeteren. In 2015 is deze vragenlijst na afloop van de revalidatieperiode voorgelegd aan cliënten GRZ. De eerste twee kwartalen scoorde de revalidatieafdeling goed tot bijzonder goed op alle thema’s. Het tweede deel van het jaar waren de resultaten iets minder. De score werd in negatieve zin beïnvloed door één ontevreden revalidant. De liefdevolle verzorging, de goede voorlichting, Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 15 van 26
prettige sfeer en adequate behandeling werden gedurende het jaar veel genoemd als redenen voor tevredenheid. Evaluatie documentatiesysteem -Kick-protocollen In 2015 heeft Inovum samen met Vilans de Kick-protocollen geëvalueerd en vanaf 2016 worden deze landelijke richtlijnen waarschijnlijk via Infoland aangeboden, wat de toegankelijkheid ten goede komt. Ook hebben we ons interne documentatiesysteem geëvalueerd en geconstateerd dat we bij een aantal protocollen een inhaalslag moeten maken wat betreft actualiseren. Dit is in gang gezet. Interne audits Het interne auditproces is vorm gegeven aan de hand van de negen onderwerpen genoemd in het IGZrapport ‘Verbetering van hygiëne en infectiepreventie in ouderenzorg snel realiseerbaar’ (dec. 2013). In 2015 is het auditproces verder uitgewerkt door de hygiëne- en infectiepreventiecommissie in hygiënebeleid en scholing van hygiënecoaches. Daarna hebben de hygiënecoaches onder begeleiding van de commissie een tweetal audits uitgevoerd: persoonlijke hygiëne medewerkers en handhygiëne en de audit persoonlijke hygiëne cliënten. Omdat de hygiënecoaches op teamniveau meten, zit de meerwaarde in het gesprek en de bewustwording binnen het zorgteam dat al begint met het houden van de audit. N.a.v. de uitkomsten uit de audit worden complimenten gedeeld en verbeterpunten opgepakt.
Kaderregeling AO/IC De invoering van Nedap/ONS planning-, registratie- en ECD systeem heeft bijgedragen aan de verbetering van de administratieve organisatie en de interne controle. Deze opwaartse lijn heeft zich voortgezet in 2015. De BI-tool is verder uitgewerkt en de procedure ‘interne controle op basis van risicoanalyse’ is aangescherpt. Conform afspraak is door de administratie de AOIC-audit uitgevoerd en door de backoffice is een dossiercontrole uitgevoerd. 3.2
Incidenten
De incidentmeldingen zijn per kwartaal geanalyseerd en voorzien van advies en daarna teruggekoppeld naar de bestuurder, managers en leidinggevenden. De kwartaaloverzichten worden ook besproken in de CCR en de OR en in de Commissie Zorg van de raad van toezicht. Mede n.a.v. incidentmeldingen is besloten gebruik te maken van het VWS actieplan ‘Veilig Werken in de Zorg’ dat ook in 2016 verder gaat. Het ministerie van VWS stelt opnieuw subsidie beschikbaar om agressie tegen zorgverleners verder terug te dringen. Inovum heeft het bedrijf Dtac benaderd om een offerte te maken voor training van medewerkers in het omgaan met grensoverschrijdend gedrag en agressie. Hiermee heeft Inovum zich ingeschreven voor de VWIZ 2016 ondersteuningsregeling ‘Veilig Werken in de Zorg’. Begin 2016 is de subsidie toegekend. 3.3
Klachten
Een klacht is een cadeautje van een cliënt. Een klacht geeft ons zicht op ons verbeterpotentieel. Daarom stimuleren we klanten om kenbaar te maken waarover ze niet tevreden zijn. Het overzicht van de klachten moet in dat perspectief worden gezien. De klachtbemiddeling wordt uitgevoerd door Bernadet Valentijn. Zij is in dienst van Quasir en gedetacheerd bij Inovum voor 4 uur per week. De klachtenfunctionaris werkt onafhankelijk. Zij werkt voor alle locaties van Inovum: De Beukenhof, Gooiers Erf, Veenstaete en de thuiszorg in Loosdrecht, Hilversum en Kortenhoef. In het proces van het oplossen van klachten hebben de klachtenfunctionaris, managers en medewerkers hun eigen rol. Maar het doel is over het algemeen gelijk: het laagdrempelig oplossen van klachten en
Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 16 van 26
verbetering van de kwaliteit van zorg en dienstverlening. De klachtenfunctionaris streeft waar mogelijk naar samenwerking met alle partijen op dit punt. Vanaf april 2015 worden de informele klachten, die door de medewerkers en/of de zorgmanagers worden behandeld, op dezelfde wijze geregistreerd als de formele klachten die bij de klachtenfunctionaris worden gemeld en behandeld. Beide registraties worden door de klachtenfunctionaris verwerkt tot rapportages. Daardoor zijn de klachtcijfers van 2015 weliswaar niet volledig te vergelijken met voorgaande jaren, maar dragen wel bij aan meer inzicht en transparantie van de zorg en dienstverlening.
Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 17 van 26
Het aantal formele klachten is t.o.v. 2014 afgenomen: 2015 2014 2013 Aantal klagers formeel 16 29 26 Aantal klagers informeel 36 Totaal 52 29* 26* * Sinds april 2015 worden de informele klachten/signalen die door de medewerkers en/of managers worden behandeld, op dezelfde wijze geregistreerd als de formele klachten die bij de klachtenfunctionaris worden gemeld en behandeld. In 2015 waren er totaal 52 cliënten/vertegenwoordigers die een klacht(en) hebben ingediend.
Formeel Informeel
Formeel Informeel
Totaal
CHT/dagactiviteiten Extramuraal
Loosdrecht & Hilversum Extramuraal
Formeel Informeel
Kortenhoef Extramuraal
Formeel Informeel
Veenstaete Huurders
Formeel Informeel
Veenstaete Intramuraal
Formeel Informeel
Gooiers Er Intramuraal
Formeel Informeel
Beukenhof Intramuraal
Overzicht van de informele en formele klachten in 2015
Totaal relationeel
9
2
5
4
-
-
-
-
2
-
2
6
-
2
32
Totaal zorg
7
3
2
3
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
15
Totaal organisatorisch
9
4
3
1
-
-
-
-
-
-
-
-
-
4
21
Totaal facilitair
5
4
1
6
-
-
2
-
-
-
-
-
-
3
21
Totaal financieel
-
1
-
-
-
-
-
-
-
-
1
-
-
-
2
Totaal klachtaspecten
30 14
11 14
0
0
2
0
2
0
3
6
0
9
91
Totaal aantal klagers
8
4
0
0
1
0
2
0
1
7
0
9
52
10
10
In 2015 waren er totaal 52 klagers, met 91 klachten. Van de 52 klagers waren er 16 klagers (31%) met 48 (53%) klachten die zich hebben gemeld bij de klachtenfunctionaris. Intramuraal waren er totaal 32 klagers (62%) met 58 klachten (64%). Extramuraal waren er totaal 19 klagers (37%) met 31 klachten (34%) en er was 1 huurder (1%) met 2 (2%) klachten. Intramuraal wordt er het meest geklaagd over relationele (29%) en organisatorische (25%) zaken. Extramuraal klaagt men het meest over relationele (58%) zaken. Over het algemeen hebben klagers niet één klacht maar meerdere klachten.
Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 18 van 26
Vrijwel alle klachten zijn naar tevredenheid bemiddeld. Een enkele klager was inhoudelijk ontevreden omdat zijn wens niet door de organisatie kon worden ingewilligd, maar men was wel te spreken over het klachtproces.
4
Bestuur, toezicht en medezeggenschap
4.1
Normen voor goed bestuur
De brancheorganisaties in de zorg ActiZ, GGZ Nederland, NVZ en VGN hebben de verantwoordelijkheid genomen om zelf regels op te stellen voor goed bestuur en toezicht voor zorginstellingen. Deze regels zijn vastgelegd in de Zorgbrede Governancecode. Naleving van deze code geldt als lidmaatschapsverplichting voor de aangesloten brancheorganisaties. Inovum hanteert deze Zorgbrede Governancecode en heeft deze uitgewerkt in de statuten, het bestuursreglement en het reglement raad van toezicht. Op één punt is afgeweken van de Governancecode. Gezien de situatie waarin Inovum zich bevond in 2014 en de bestuurswisselingen is om redenen van continuïteit de voorzitter van de raad van toezicht langer aangebleven dan zijn lopende laatste termijn. 4.2 Raad van bestuur Inovum heeft een eenhoofdige raad van bestuur met de titel: directeur-bestuurder. De bevoegdheden en de werkwijze van de raad van bestuur zijn vastgelegd in de statuten en in het bestuursreglement. De functie van directeur-bestuurder wordt sinds 1-6-2014 vervuld door de heer Aad de Jonge. 4.3
Raad van toezicht
4.3.1 Samenstelling en werkwijze Vanwege het verstrijken van hun termijn zijn in 2015 twee leden van de raad afgetreden: Mevrouw E. ter Veld per 11-2-2015 De heer J.A. Dekker (voorzitter ) per 20-5-2015 Twee nieuwe leden zijn toegetreden tot de raad: Mevrouw M. Jacobs-Haagen per 9-2-2015, benoemd op bindende voordracht van de centrale cliëntenraad Dhr. R. van Breemen per 1-4-2015 De overige leden van de raad waren: De heer M.C. Dekker. De heer Dekker is voorzitter vanaf 20-5-2015 Mevrouw M.M.N.M. Minkman De heer A.E.M. Vink Rooster van aftreden per 31-12-2015 Naam: Aantreden in: Dhr. M. Dekker Januari 2013 Mw. M. Minkman April 2013 Dhr. A. Vink December 2013 Mw. M. Jacobs-Haagen januari 2015 Dhr. R. van Breemen maart 2015
Lopende benoemingstermijn: 1e termijn – loopt af in januari 2017 1e termijn - loopt af in april 2017 1e termijn – loopt af in december 2017 1e termijn – loopt af in januari 2019 1e termijn - loopt af in april 2019
De samenstelling en werkwijze van de raad zijn vastgelegd in de statuten van Inovum en in het reglement raad van toezicht. Nadruk ligt op integer en onafhankelijk functioneren. De leden hebben verschillende deskundigheden en achtergronden en hebben geen privébelang bij de stichting. Tenminste één lid beschikt over ruime kennis van de zorgsector. De (neven)functies van de leden van de raad van toezicht zijn opgenomen als bijlage 2 en gepubliceerd op onze website. Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 19 van 26
Het bestuursreglement, het reglement van de raad van toezicht en de statuten zijn in 2015 herzien en met elkaar in overeenstemming gebracht. Daarbij is gekeken naar de Zorgbrede Governance Code en de nadere eisen die een zorgverzekeraar aan de statuten stelt. Tevens is de betrokkenheid van de cliëntenraad en de ondernemingsraad bij de benoeming van alle raad van toezicht leden vastgelegd in het reglement van de raad van toezicht. De raad van toezicht is integraal en als geheel verantwoordelijk voor het toezicht op de stichting. De raad van toezicht vraagt de bestuurder naar zijn afwegingen bij besluiten en toetst dit aan de statutaire opdracht, maatschappelijke taak en relevante ontwikkelingen. De raad van toezicht is tevens beschikbaar als klankbord en adviseur voor de bestuurder. 4.3.2 Bijeenkomsten en onderwerpen De raad is in 2015 zes keer regulier bijeen geweest, vrijwel altijd in volledige samenstelling. Tijdens die vergaderingen is, in aanwezigheid van de desbetreffende manager, zowel een keer gesproken over de intramurale zorg als over de extramurale zorg. Op 26-8-2015 zijn de leden van de raad allereerst zonder de bestuurder met elkaar in gesprek gegaan over de manier waarop zij in de nieuwe samenstelling de toezichthoudende functie willen invullen. Bij deze discussie is de benadering van professor M. Luckenrath-Roovers als denkkader genomen: de negen bouwstenen voor het effectief opereren van raden van toezicht. De heer Dekker heeft deze bouwstenen ter voorbereiding aan de leden toegestuurd. Uiteraard is aansluitend de uitkomst van het onderling beraad gedeeld met de bestuurder en is er gesproken over de relatie en de informatie uitwisseling tussen de bestuurder en de raad van toezicht. Mede naar aanleiding van deze bijeenkomst heeft de raad besloten om bij herbenoemingen na de eerste termijn van leden van de raad van toezicht niet meer uit te gaan van een automatische herbenoeming. De raad wil na elke zittingsperiode van een lid bepalen welke gezamenlijke competenties van de raad als geheel voor Inovum het meest van waarde zijn. Omdat Inovum na de wat lastige periode van de voorgaande twee jaren in 2015 in een rustiger vaarwater is gekomen en het intern toezicht opnieuw heeft ingericht, heeft de raad van toezicht er ook voor gekozen het extern toezicht door de accountant door een ander kantoor te laten verrichten. Na een uitgebreid en zorgvuldig selectieproces is gekozen voor BDO accountants. Naast de documenten ter voorbereiding van de vergaderingen, waaronder een uitgebreide rapportage van de directeur-bestuurder, financiële rapportages en liquiditeitsoverzichten, ontvangt de raad de interne communiqués met informatie over belangrijke lopende zaken en over de algemene gang van zaken. Ook wordt per kwartaal een update gegeven van de stand van zaken van de uitvoering van het jaarplan. Tevens houdt de directeur-bestuurder de raad regelmatig op de hoogte van landelijke en/of regionale ontwikkelingen. Op de agenda van de raad stonden naast bovenstaande ook de volgende onderwerpen: algemene ontwikkelingen in de zorg zoals Waardigheid en Trots en ruimte scheppen voor welbevinden; het strategisch vastgoed beleid; de toekomst van Inovum; de zorginkoop; de managementletter; goedkeuren van de vaststelling van de jaarrekening en het jaarverslag 2014 de kwaliteit van de geleverde zorg (o.a. klachten en meldingen incidenten); de financiële administratie en rapportage; de relaties met de omgeving van Inovum;
Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 20 van 26
4.3.3 Contact met andere organen Naast de reguliere bijeenkomsten heeft de raad éénmaal samen met de OR en de centrale cliëntenraad vergaderd en éénmaal met het MT. Al die vergaderingen werden gehouden in aanwezigheid van de directeur-bestuurder en de secretaris van de raad. In de bijeenkomst met het MT heeft één van de raad van toezicht leden vanuit haar vakgebied een presentatie gegeven over belangrijke trends. Een vertegenwoordiger van de raad van toezicht heeft ook een vergadering van de centrale cliëntenraad bijgewoond. Verschillende leden van de raad zijn ook aanwezig geweest bij lokale bijeenkomsten zoals de opening van de bewegingstuin en de belevingsgang, paasbijeenkomst en bijeenkomst voor vrijwilligers. 4.3.4 Directeur-bestuurder Een belangrijke taak van de raad is de werkgeversfunctie ten opzichte van de directeur-bestuurder. Een onderdeel daarvan is de jaarlijkse beoordeling. In overleg is hiervoor de methode van 360 graden feedback gebruikt. Ter voorbereiding van het gesprek zijn de MT leden en de medezeggenschapsorganen gevraagd naar hun ‘beoordeling’ van de bestuurder. Ook zijn alle leden van de raad individueel naar hun mening gevraagd. In een gesprek op 3 juni is het resultaat daarvan teruggekoppeld aan de directeur-bestuurder. 4.3.5 Commissies De raad kent drie standaard commissies: een financiële auditcommissie, de commissie zorg en de remuneratiecommissie. De financiële auditcommissie (FAC) van de raad van toezicht adviseert bij het toezicht op de financiële verslaglegging en de interne systemen voor risicobeheersing en controle. De auditcommissie bestond begin 2015 uit drie leden van de raad van toezicht (de heren Dekker, Dekker en Vink) met een financiële achtergrond. Vanaf mei 2015 wordt de FAC gevormd door de heren Van Breemen en Vink. De FAC is in 2015 vijf keer bijeen geweest. Standaard wordt in de vergadering van de auditcommissie de bestuurder vergezeld door de manager bedrijfsvoering en/of de controller. In de commissie zijn o.a. de begroting, de tussentijdse exploitatiecijfers en de jaarrekening besproken. Zij heeft de financiële resultaten en de ontwikkeling van de liquiditeit plus de financiering nauwlettend gevolgd. De auditcommissie heeft tevens de selectie gedaan van de nieuwe accountant en deze vervolgens voor benoeming voorgedragen aan de raad van toezicht. De FAC rapporteert standaard haar bevindingen aan de voltallige raad van toezicht, die zich daarmee een oordeel kan vormen en als totale raad tot een standpunt kan komen. Kwaliteit van de zorg is een zaak voor de volledige raad van toezicht, maar de commissie zorg van de raad van toezicht houdt zich meer in detail op de hoogte met de kwaliteitsontwikkelingen, ernstige klachten en mogelijke incidenten. De commissie zorg bestond in 2015 uit mevrouw Minkman en mevrouw JacobsHaagen. De commissie wordt (indien aan de orde) geïnformeerd over die zaken, die aan de IGZ zijn gemeld als incident, de rapportages van de IGZ naar aanleiding van onderzoeken en de uitspraken van de onafhankelijke klachtencommissie, waar cliënten of hun vertegenwoordigers hun klachten kunnen neerleggen. Grotere incidenten worden direct aan de gehele raad gemeld. De commissie is in 2015 drie keer bijeen geweest en heeft o.a. gesproken over: hygiëne en infectiepreventie beleid; jaarverslag van de klachtenfunctionaris; kwaliteitsbeleid en de kwaliteitsbrief van VWS; zorginkoop; certificering; stand van zaken opvolging rapport IGZ n.a.v. bezoek Gooiers Erf; ruimte voor welbevinden; inrichten van cliënten medezeggenschap.
Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 21 van 26
De remuneratiecommissie bespreekt het functioneren van de bestuurder en stelt binnen de normen van de WNT de honorering vast. De commissie bestond in de eerste helft van 2015 uit de heren Dekker en Dekker en later uit de heren Vink en Dekker. De commissie heeft in 2015 de jaarevaluatie van de directeur-bestuurder gedaan en het beoordelingsgesprek met hem gevoerd. 4.3.7 Honorering De leden van de raad van toezicht ontvingen in 2015 een vergoeding die binnen de normen van de Wet Normering Topinkomens 1 viel. De raad van toezicht heeft met betrekking tot die eigen beloning gekozen niet tot aanpassing over te gaan, hoewel de WNT hier wel de mogelijkheid toe gaf. 4.4 Centrale cliëntenraad De centrale cliëntenraad Inovum (CCR) bestaat uit vertegenwoordigers - de voorzitter, eventueel vergezeld door een tweede lid - van de vier lokale cliëntenraden en een onafhankelijk voorzitter. De CCR wordt ondersteund door de ondersteuner cliëntenraden, die tevens ambtelijk secretaris voor de OR is. De CCR heeft in 2015 elfmaal vergaderd, waarvan tweemaal in aanwezigheid van een of meer leden van de raad van toezicht. Ook vond er een gezamenlijke vergadering plaats van CCR, OR en raad van toezicht. De samenwerking van de CCR met de bestuurder is dit jaar verder uitgebouwd. In 2015 is advies gevraagd en uitgebracht over: Jaarrekening 2014 Jaarplan en begroting 2016 Hygiëne- en preventiebeleid Eigen bijdrage welzijnsactiviteiten Camerabeleid Plan van aanpak CQ-onderzoek 2015 Wijziging statuten Inovum Daarnaast zijn diverse onderwerpen in de CCR besproken, zoals het strategisch vastgoedplan, het regionaal geriatrieteam, onderzoeken naar cliënttevredenheid en vrijwilligerstevredenheid en de zorginkoop langdurige zorg voor 2016. De CCR is actief betrokken geweest bij het werven van een nieuw lid voor de raad van toezicht. 4.5 Ondernemingsraad De ondernemingsraad (OR) van Inovum telt sinds 1 januari 2014 negen leden. De OR vergadert tweemaal per maand onderling en eenmaal per zes weken met de bestuurder. De OR heeft tweemaal per jaar contact met de raad van toezicht. De OR wordt ondersteund door een ambtelijk secretaris. In 2015 heeft de OR advies- en instemmingsaanvragen behandeld over: Begroting 2015 Jaarplan 2016 Wijziging functies zorg intramuraal Zelf roosteren in de thuiszorg Inrichting backoffice intramuraal Camerabeleid Procedure interne opleidingen en studiekosten Procedure functiebeschrijvingen Daarnaast is met de OR overleg gevoerd over o.a. het invoeren van zorgcirkels, BHV, de toekomst van de thuiszorg, vitaliteit en medewerkerstevredenheid. De OR is samen met de CCR betrokken geweest bij de selectie van een nieuw lid voor de raad van toezicht. Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 22 van 26
Een delegatie van de OR heeft regelmatig een kort, informeel overleg met de bestuurder, waarin de stand van zaken wordt uitgewisseld. Een werkgroep Sociaal Beleid overlegt met Personeel & Opleidingen over bedrijfsregelingen en secundaire arbeidsvoorwaarden. Tevens is de OR vertegenwoordigd in het Arbooverleg. De OR zet zich ervoor in dat medewerkers worden betrokken bij belangrijke veranderingen en besluiten door dialoog en participatie. Eind 2015 is het gesprek met de bestuurder op gang gekomen over vernieuwing van de medezeggenschap, dit n.a.v. de huidige ontwikkelingen waarbij verantwoordelijkheden lager in de organisatie worden belegd. In 2016 zal dit leiden tot concrete veranderingen in de manier waarop Inovum met medezeggenschap van medewerkers omgaat.
Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 23 van 26
Ondertekening door bestuurders en toezichthouders
A. de Jonge, bestuurder
24-mei-16
M.C Dekker, vz Rvt
24-mei-16
M.M.N.M. Minkman, lid Rvt
24-mei-16
A.E.M. Vink, lid Rvt
24-mei-16
R.P.J. van Breemen, lid Rvt
24-mei-16
M. Jacobs-Haagen, lid Rvt
24-mei-16
Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 24 van 26
Bijlage 1
Organigram Inovum 2015
Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 25 van 26
Bijlage 2 Nevenfuncties leden raad van toezicht Mirella Minkman, Dr. M.M.N.M. Hoofdfunctie: Programmaleider Innovatie en Onderzoek bij Stichting Vilans Bijzonder hoogleraar Innovatie van organisatie en bestuur van de langdurende integrale zorg. Universiteit van Tilburg/TIAS (Februari 2016) Nevenfunctie: Lid Editorial Board International Journal for Integrated Care Meta Jacobs-Haagen, Mw. M. zelfstandig ondernemer met een adviesbureau. Nevenfunctie: Lid Raad van Toezicht City Marketing Lelystad Vertrouwenspersoon Landelijke VVD Buitengewoon ambtenaar van de Burgelijke Stand Lid van de Raad van Toezicht NPCF (Utrecht) Maarten Dekker, Drs. M.C. Hoofdfunctie : Zelfstandig Bestuursadviseur & Coach Neven functie: Lid van de Raad van Toezicht “GERIANT” (Noord Holland Noord) Lid van de Raad van Commissarissen “ Vital Innovators” (Ede) Lid Klachtencommissie (Almere) Achilles Vink, Drs. A.E.M. Hoofdfunctie: Managing partner HPO Center, Hilversum Rob van Breemen, Drs. R.P.J. Hoofdfunctie: Diependael Consultancy (Hilversum) Nevenfunctie: Lid Raad van Toezicht Stichting STIP (Hilversum) Lid Raad van Toezicht Stichting Vincere-GGZ (Sittard) Lid Raad van Toezicht Amphia ziekenhuis Breda
Jaarverslag 2015 definitieve versie vastgesteld 2016-05-24
Pagina 26 van 26