Zorgplan
September 2015
Chr. Basisschool ‘SJALOOM’ Hoevenweg 1 7722 PM Dalfsen tel. 0529 43 13 81 www.sjaloomdalfsen.nl
Inhoud Deel 1
De zorgvisie
Deel 2
De niveaus van zorg 2.1 Zorgniveau 0 2.2 Zorgniveau 1 2.3 Zorgniveau 2 2.4 Zorgniveau 3 2.5 Zorgniveau 4
Deel 3
De zorgstructuur 3.1 Leerlingvolgsysteem 3.2 Werkwijze 3.3 Leerlingen-en groepsbespreking 3.4 Consultatieoverleg 3.5 Remedial teaching 3.6 Dossiervorming 3.7 De overdracht van leerlingen naar een volgende groep 3.8 Taakverdeling ib-er - groepsleerkracht
Deel 4
De communicatie met ouders over de zorg 4.1 Schoolinformatie-avonden 4.2 Ouderavonden 4.3 Huisbezoeken
Deel 5
Passend onderwijs
Bijlages
Deel 1: De zorgvisie De uitgangspunten en de identiteit van ons onderwijs houden haast automatisch in dat wij speciale aandacht hebben voor het kind dat belemmeringen ondervindt in het leer- en ontwikkelingsproces. Er zal daarom al het mogelijke gedaan worden om kinderen die uitvallen maar ook meer begaafde kinderen op onze school verder te helpen. Voor alle kinderen is het goed te ervaren dat niet iedereen dezelfde capaciteiten heeft, maar evenzo goed wordt gerespecteerd om wie hij of zij is en niet om wat hij of zij presteert. Omgaan met heterogeniteit op school is een goede voorbereiding op omgaan met heterogeniteit in de samenleving. Met de verbreding van de zorg willen wij bereiken dat kinderen met leer- en/of gedragsproblemen en kinderen die meer dan gemiddeld begaafd zijn een begeleiding krijgen die zo goed mogelijk is gericht op hun specifieke behoeften.
Deel 2: Niveaus van zorg De niveaus van zorg op CBS Sjaloom zijn onderverdeeld in 5 niveaus. 2.1 ZORGNIVEAU 0 Preventief werken - realiseren van "goed en breed onderwijs" voor alle kinderen Omschrijving van zorgniveau 0 De leerkracht doet regelmatig observaties ten aanzien van het gedrag, de cognitieve en sociaal emotionele ontwikkeling van de kinderen in de groep. We gebruiken de methode ZIEN, het LOVS van cito en DORR. Naar aanleiding van deze toets- en observatiemomenten plant de leerkracht voor het vervolg een aanbod waarmee rekening gehouden wordt met de ondersteuning- en instructiebehoeften van de kinderen.
Zorgniveau 0 Zorg op groepsniveau door de groepsleerkracht: extra hulp en instructie geven extra gelegenheid tot oefenen geven extra pedagogische ondersteuning bieden
Beslismoment: wel of geen hulp / extra tijd in de groep, door de eigen leerkracht
- Naar aanleiding van de dagelijkse observaties en het werk van de kinderen. - De leerkracht beslist dit zelfstandig
2.2 ZORGNIVEAU 1 Zorg in de groep door de eigen leerkracht: "verbreed onderwijs" Omschrijving van zorgniveau 1 Zorgniveau 0 en zorgniveau 1 lopen in de praktijk door elkaar. Immers het reflecteren door de leerkracht zoals hierboven genoemd, komt heel dicht in de buurt van het signaleren a.d.h.v. observaties en methodegebonden toetsen ("vinger aan de pols"). Het verschil bestaat eruit dat in fase 0 de zorg is gericht op alle leerlingen terwijl in fase 1 de aandacht is gericht op kinderen met een vertraagde of versnelde ontwikkeling. De hulp in de groep wordt ook bij zorgniveau 1 door de eigen leerkracht geboden. De leerkracht kan individuele hulp geven of hulp aan een groepje. Soms wordt besloten de hele groep extra instructie- of oefentijd te geven. De meer dan gemiddeld begaafde kinderen krijgen waar nodig uitbreiding/verdiepingsstof. Soms wordt gekozen voor ‘compacten in de leerstof’, waardoor al beheerste lessen niet of gedeeltelijk gemaakt worden. In de vrijgekomen tijd kunnen andere verrijkende activiteiten gedaan worden. Met een bepaalde regelmaat brengt de leerling verslag uit en geeft de leerkracht feedback. Zorgniveau 1 Zorg op groepsniveau door de groepsleerkracht: klassenmananagement extra hulp en instructie geven extra gelegenheid tot oefening groepsplannen voorinstructie
Beslismoment: wel of geen hulp nodig in de groep, door de eigen leerkracht
leerlingbespreking (leerkracht en intern begeleider)
2.3 ZORGNIVEAU 2 Werken met een handelingsplan: "verdiept onderwijs" Omschrijving van niveau 2: De leerkracht geeft aan dat de problemen hardnekkig zijn en dat extra instructie, oefening en/of ondersteuning onvoldoende helpen. Een grondiger analyse van de problemen is nodig en naar aanleiding daarvan zal er méér hulp dienen te komen. Alle gegevens worden vastgelegd in een groepsplan. De extra hulp kan binnen of buiten de groep gegeven worden, door de eigen leerkracht, een klassenassistent of een remedial teacher. De inzet van orthotheek materialen wordt nu van belang. De intern begeleider, de remedial teacher, de master SEN gedragsspecialist en de specialist hoogbegaafdheid hebben goed inzicht in wat op school aanwezig is en hoe het materiaal gebruikt kan worden. Hiernaast willen we ook tegemoet komen aan de behoeften van de meerbegaafde kinderen. De specialist hoogbegaafdheid werkt wekelijks met deze groep leerlingen. Hierbij gebruiken we materialen van levelwerk, opdrachten en lessuggesties uit de mappen “ Vooruit”, les ideeën van internet. Instructie/ verwerking kan plaatsvinden binnen en/of buiten de eigen groep. (De planning hiervan gebeurt in overleg met de leerling en leerkracht). Binnen onze schoolvereniging is er ook een plusklas. Zie bijlage beleid (hoog) begaafdheid pco Dalfsen e.o. Er is hier gekozen voor het gebruik van de term ‘begaafde leerling’. Onder “begaafd” verstaan wij hoge intellectuele capaciteiten gecombineerd met een grote mate van creativiteit, een groot doorzettingsvermogen en een grote exploratiedrang. Kenmerken van begaafde leerlingen zijn o.a. een grote verbale vaardigheid, een sterk analytisch vermogen, vindingrijkheid bij het vinden van oplossingen, een goed geheugen, een hoog leertempo en een grote algemene ontwikkeling. Het gaat hier om 2-5% van de leerlingen, (niet te verwarren met de “pientere leerling”). Zorgniveau 2 Behalve 1: groepsplan binnen de klas (uit te Beslismoment: wel of geen interne ondersteuning op schoolniveau voeren door de leerkracht en eventueel extra leerkracht/onderwijsassistent) groepsplan buiten de klas (RT)
Leerlingbespreking - leerkracht - intern begeleider - remedial teacher
2.4 ZORGNIVEAU 3 Inroepen van externe ondersteuning / eigen leerlijn of doubleren.
Omschrijving van zorgniveau 3 Tijdens de leerlingbespreking wordt besloten welke vorm van ondersteuning gewenst is: onderzoek of consultatie. Vaak is consultatie een adequaat middel om mee te starten. Een mogelijkheid is het inroepen van de hulp van de leerlingbegeleider. In een aantal gevallen zal besloten worden tot het volgen van een eigen leerlijn. Zie protocol individuele leerlijn / tweede leerweg. De inhoud van deze leerlijn en de consequenties voor wat betreft het te verwachten eindniveau moeten heel duidelijk met de ouders worden besproken en vastgelegd. (ontwikkelingsperspectief) Tenslotte kan de school besluiten het kind een jaar te laten doubleren. Duidelijk moet zijn welk(e) programma / ondersteuning het kind het volgende jaar mag verwachten.
Zorgniveau 3 Externe ondersteuning schoolbegeleidingsdienst Beslismoment: wel of geen (Adapt) aanvraag externe ondersteuning. CJG/GGD CAT uitvoeren van een handelingsplan naar aanleiding van de resultaten van het onderzoek (binnen en / of buiten de klas) eigen leerlijn doubleren
- leerlingbespreking - leerkrachten en intern begeleider - overleg met de leerlingbegeleider en / of CJG/GGD - bespreking binnen het bovenschools zorgplatform (CAT) - onderzoek / consultatie
2.5 ZORGNIVEAU 4 Verwijzing naar een speciale basisschool of een REC- school Voor het overgrote deel van de kinderen in het samenwerkingsverband is bovengenoemde zorg voldoende. Voor een aantal leerlingen is aanvullende zorg nodig. Zij krijgen te maken met zorgniveau 4.
Zorgniveau 4 Zorg van het samenwerkingsverband verwijzing naar de speciale basisschool school meldt aan bij het CAT Ommen of clusterschool school vult een onderwijskundig rapport in toelating tot de speciale basisschool verwijzing naar een clusterschool
Beslismoment: beschikking of advies
-
CAT Ommen
Deel 3:De zorgstructuur 3.1 Leerlingvolgsysteem Het leerlingvolgsysteem is een concreet hulpmiddel voor leerling- en schoolevaluatie. Het bestaat uit een samenhangend geheel van gestandaardiseerde toetsen (op gebied van lezen, rekenen en spellen), een registratiesysteem en het biedt aanwijzingen of gerichte hulp voor leerlingen met didactische problemen. Het leerlingvolgsysteem is bedoeld als aanvulling op de dagelijkse voortgangscontrole door de leerkracht van de leerlingen. Doorgaans twee keer per jaar kan per vakgebied vastgesteld worden: - of de leerlingen voldoende vooruitgang boeken - of de leerstof op het niveau van de leerling is afgestemd - welke leerlingen extra hulp nodig hebben - of er aanwijzingen zijn voor verbetering van het onderwijsgedrag
Op school aanwezige toetsen, observatie-, signalerings- en volginstrumenten. Taal/Lezen
Screening instrument beginnende geletterdheid Dyslexieprotocol groep 1 en 2 Taal voor kleuters Drie-Minuten-Toets LOVS Begrijpend Lezen AVI LOVS Woordenschat Dyslexieprotocol groep 3 t/m 8
Spelling
LOVS Spelling PI dictee
Rekenen
Rekenen voor kleuters LOVS Rekenen en Wiskunde DLE test TTR
Studievaardigheden Dorr
LOVS studievaardigheden Voor het dagelijks en systematisch observeren en registreren van het onderwijsaanbod en de opbrengsten daarvan gebruiken we de Dorr methode voor groep 1 en 2.
Sociaal-emotionele Ontwikkeling NSCCT
ZIEN groep 3 t/m/8
Sidi 3
Protocol voor signalering en diagnostisering van intelligente en(hoog) begaafde leerlingen in het primair onderwijs.
Niet Schoolse Cognitieve Capaciteiten Toets ( groep 4 en 6)
Toetsen voor speciale leerlingen groep 3 t/m 8: begrijpend lezen, rekenen, spelling. Aan het eind van groep 8 ( april) wordt bij de kinderen de CITO- toets afgenomen. De afname van de NIO vindt plaats in oktober /november. Ook wordt in die periode de Saqi afgenomen.( school attitude questionnaire internet) Toetsmomenten: zie toetskalender
3.2 Werkwijze: De ib-er draagt zorg voor toetsplanning. De groepsleerkrachten nemen de toetsen af, analyseren deze en bespreken de resultaten in de groeps- en/of leerlingbespreking met de ib-er en registreren de resultaten in Parnassys. Soms kan ervoor gekozen worden om de rt-er de toetsen voor speciale leerlingen te laten afnemen.
3.3 Leerlingbespreking/groepsbespreking Aan het begin van elk schooljaar worden zes data gepland voor leerling- / groepsbesprekingen Leerling Welke problemen ondervindt de leerling in het onderwijsleerproces en/of de leerkracht in de begeleiding c.q. aanpak van deze leerling? Welke activiteiten zijn nodig om de problemen op te lossen c.q. te verminderen? Groep Hoe functioneert de groep als groep op gebied van gedrag en sociaal emotionele ontwikkeling? Zijn er in deze groep opvallende hiaten in leervorderingen? Zijn er onderdelen in het onderwijsprogramma die voor verbetering in aanmerking komen? De leerlingbespreking start met het kort bespreken van de notities van de vorige leerlingbespreking en met de evaluatie van de afspraken die toen gemaakt zijn: oftewel nagegaan wordt of de destijds gemaakte afspraken nagekomen zijn en/of ze tot het gewenste resultaat hebben geleid. Tijdens de bespreking wordt de problematiek van de aangemelde leerling(en) met de leerkracht besproken en in kaart gebracht, uitmondend in afspraken over het vervolgtraject. Dit vervolgtraject kan het volgende omvatten: een individueel handelingsplan Het bijstellen van het groepsplan inschakelen van derden De gemaakte afspraken staan in ParnasSys. Vervolgens coördineert de ib-er de te nemen maatregelen met betrekking tot het vervolgtraject. Naast de leerling- / groepsbespreking zijn er de volgende bespreekmomenten: Tijdens de huishoudelijke vergaderingen is er consequent het agendapunt zorg/ ib. Na de contactmomenten met ouders ( 15. Minutengesprekken) worden de leerlingen/groepen besproken. n.a.v. de trendanalyse wordt de ontwikkeling van de groep besproken tijdens een groot teamvergadering
3.4 Consultatieoverleg In overleg met ouders en team kan contact gezocht worden met een van de volgende personen/instellingen: leerlingbegeleider van Expertisecentrum Adapt Collegiaal Consultant van het S.O -Schoolarts, logopedist, fysiotherapeut e.d. -Dimence -Pro Juventus -andere instanties ( GGD, Maatschappelijk Werk, CJG) Kinderen die ondanks intensieve begeleiding moeite houden met de leerstof kunnen aangemeld worden bij het Expertisecentrum Adapt. Een orthopedagoog kan in een consultatiegesprek advies geven of een leerling nader bekijken. Voordat een kind door de orthopedagoog onderzocht wordt, wordt hiervoor eerst toestemming gevraagd aan de ouders. Vaak vindt er een gesprek plaats tussen de orthopedagoog en de ouders. In dit gesprek kan behalve actie van de school ook actie van de ouders gevraagd worden. Mocht uit het onderzoek blijken dat een basisschool de leerling niet of nauwelijks kan opvangen dan kan geadviseerd worden het kind aan te melden bij het CAT.
3.5 Remedial teaching Doel van remedial teaching is het (weer) op gang brengen van gestagneerde onderwijsleerprocessen of sociaal-emotionele ontwikkeling bij zorgkinderen. Het gaat hier om het tijdelijk geven en bevorderen van orthopedagogische en ortho-didactische hulp. De remedial teaching maakt deel uit van het totale systeem van leerlingenzorg. Afstemming tussen remedial teacher en groepsleerkracht, waarbij beiden een aandeel leveren in de specifieke ondersteuning van de leerling, is daarbij een noodzakelijke voorwaarde. De school investeert de meeste r.t. tijd in kinderen van de onderbouw (voorschotbehandeling, woordenschat, lezen, rekenen, spelling). In overleg met leerkracht en ib-er wordt afgesproken welke kinderen in aanmerking komen voor r.t. De remedial teacher analyseert c.q. diagnosticeert de problemen van de leerling(en). In overleg met de ouders en de groepsleerkracht zal in een vastgestelde hoeveelheid tijd (veelal perioden van acht-10 weken) gewerkt worden aan de specifieke vraagstelling van de leerling(en) op didactisch en/of pedagogisch gebied. De gemaakte afspraken en de datum waarop een evaluatiegesprek zal gaan plaatsvinden worden in Parnassys vastgelegd. De activiteiten binnen de remedial teaching, gericht op een leerling en/of groepje leerlingen, worden vastgelegd in een handelingsplan, dat in nauwe samenwerking met de groepsleerkracht wordt opgesteld en uitgevoerd. Na afloop van de r.t periode wordt het handelingsplan geëvalueerd, eventueel bijgesteld of afgesloten.
3.6
Dossiervorming
Hierbij wordt gesproken over de volgende dossiers c.q. mappen: Groepsdossier Parnassys Leerlingdossier Parnassys Groepsklassenmap Leerlingklassenmap Inhoud van de diverse dossiers en mappen: Groepsdossier Parnassys Alle CITO toetsgegevens in de vorm van: groepsprofielen groepsoverzichten andere overzichten Groepsplan Alle digitale gegevens van leerlingen en groepen
Leerling dossier(Parnassys, computer, leerling-map in de klas, hangmap dossierkast) Zakelijke gegevens c.q. aanmeldingsformulier van de school Alle individuele CITO toetsgegevens Leerlingrapporten R.T. gegevens Onderzoeksrapporten van en correspondentie met derden (bijv. Adapt, SBO, CAT, particuliere onderzoeksbureaus) Verslagen van gesprekken met ouders
Groepsklassenmap/leerlingenklassenmap Leerlingenlijst Informatie voor de invallers (gewoontes en routines) Schoolregels Lesrooster Weekplanning(inclusief bijzonderheden zoals R.T, logopedie, fysio, e.d.) Absentielijst (evt. zie Parnassys) Roosters Ontruimingsplan Overdrachtsformulier, handelingsplan, evt. verslagen, 10 MG en huisbezoeken zie Parnassys Beoordelingen (groepsregistraties) Groepshandelingsplannen (zie Parnassys)
Toetsuitslagen: methodegebonden (zie ook Parnassys) 1. Rekenen 2. Taal 3. Spelling 4. Lezen Cito (zie ook Parnassys).
3.7 De overdracht van leerlingen bij de overgang naar de volgende groep Voor elke leerling wordt een overdrachtsformulier ingevuld, het kindprofiel in Parnassys.( zie bijlage) De school vindt naast een beschreven overdracht de “warme overdracht “ belangrijk. Naast de cognitieve aspecten komen ook gedrag, sociaal emotionele ontwikkeling en de thuissituatie aan de orde. De ib-er is indien nodig tijdens deze gesprekken aanwezig.
3.8 Taakverdeling ib-er en groepsleerkrachten De groepsleerkrachten zijn de eerst verantwoordelijken voor de leerlingen. Zij werken dagelijks met de leerlingen en kunnen als eersten opvallende veranderingen bij de kinderen signaleren. Ouders kunnen bij problemen die zich voordoen bij hun kind bij de leerkracht terecht. Taken van de leerkracht: afnemen, corrigeren en analyseren van de toetsen. handelingsplannen opstellen. uitvoeren van handelingsplannen in de groep. vastleggen van gesprekken met ouders. bijhouden dossiers. Taken van de intern begeleider: aanleveren van de toetsen van het LVS. contacten onderhouden met externen; Adapt, schoolarts, schoolverpleegkundige. . het incidenteel maken van verslagen van gesprekken voor ouders en leerkrachten. netwerkbijeenkomsten volgen. vakliteratuur bijhouden. De ib-er binnen de school zorgt voor de organisatie van de groeps- en leerlingbespreking, het up- to-date houden van het leerlingvolgsysteem, het onderhouden van contacten met de begeleidingsdienst “Adapt” en het ondersteunen van collega’s bij zorgverbredingvraagstukken. Taken van de remedial teacher: toetsen afnemen en evalueren. handelingsplannen opstellen en uitvoeren buiten de groep. overleggen met de leerkrachten. zich verdiepen in nieuwe materialen w.o. computerprogramma’s. het bijhouden van de orthotheek. De taken van de rt-er worden overgenomen door de leerkracht. Deze overlegt indien nodig met de ib-er, gedragsspecialist en/of specialist hoogbegaafden.
Zie ook niveaus van zorg
Deel 4: Communicatie met ouders over de zorg Reguliere contactmomenten: 4.1 Schoolinformatie-avonden. Vier keer per jaar is er een informatieavond. De eerste avond is een algemene-informatie-avond. Deze wordt gehouden in de maand september. We beschouwen deze avond als kennismakingsavond en geven tevens informatie over aanpak, didactische werkvormen, materialen en leerstofinhoud in iedere groep. De andere avonden zijn 15 -minuten-gesprekken. Deze avonden zijn verdeeld over het schooljaar. Tijdens deze avonden bespreken leerkrachten het functioneren binnen de groep én de resultaten van het werk van de leerlingen met de ouders. De oudergesprekken met leerlingen in groep 8 wijken af. Hier zijn twee gesprekken, één over het functioneren van de leerling en de uitslag van de nio, het andere gesprek wordt een advies/ plaatsingsgesprek voor het voortgezet onderwijs.
4.2 Ouderavonden. Ieder schooljaar wordt een ouderavond georganiseerd.
4.3 Huisbezoeken. In groep 1 en/of 2 wordt een huisbezoek afgelegd.
De ouders van zorgleerlingen dienen te worden beschouwd als partners die bij alle fasen van het zorgtraject betrokken horen te worden. Indien nodig neemt de leerkracht/ ib-er contact op met de ouders.
Deel 5: Passend onderwijs Na de invoering van passend onderwijs op 1 augustus 2014 hebben scholen zorgplicht. Dat betekent dat de school waar ouders hun zoon of dochter hebben aangemeld verplicht is om een passende plek te vinden als hun kind extra ondersteuning nodig heeft. 1. Ouders melden hun zoon of dochter aan op de school van hun keuze. Denken ze dat hun kind extra ondersteuning nodig heeft, dan zijn ouders verplicht dit door te geven bij de aanmelding aan de school. Het is ook mogelijk dat een kind al op school zit als wordt geconstateerd dat het extra ondersteuning nodig heeft. 2. Als de school een kind niet de benodigde ondersteuning en begeleiding kan bieden, gaat de school met ouders in gesprek over een passende plek op een andere reguliere of speciale school. Ook het schoolbestuur of samenwerkingsverband www.veldvaartenvecht.nl kan hierover meedenken. De school zal de ouders ondersteunen bij het aanvragen van de extra ondersteuning of het realiseren van onderwijs op een school voor Speciaal (Basis) Onderwijs.
Om een gedegen afweging te kunnen maken moet er worden gekeken naar een aantal aspecten, namelijk: Het kind. Kan de zorgkwaliteit van de school dusdanig op de behoeftes van het kind afgestemd worden, zodat het kind zich zo optimaal mogelijk kan ontwikkelen De leraar. Zijn alle leraren met ondersteuning van Interne Begeleiding en eventuele externen voldoende toegerust om het kind goed te begeleiden ? De groep. Is de samenstelling van de groep dusdanig dat de leerling geplaatst kan worden? De school. Biedt het schoolgebouw genoeg faciliteiten om het kind te herbergen? Externen. Is er eventuele ondersteuning om verzorging en begeleiding te realiseren? Blijkt dat het voor de school niet mogelijk is om het kind verantwoord op te vangen, dan moeten we de ouders, ook in het belang van het kind, teleurstellen.
Bijlagen 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. .
Jaar actieplan zorg Intakeformulierformulier vereniging PCO en inschrijfformulier PCO Beleid kleuterperiode Beleid/protocol versnellen Beleid doubleren Protocol individuele leerlijn/Tweede Leerweg Format ontwikkelingsperspectief Protocol Plusklas Protocol Dyslexie Toetsafspraken Overdrachtsformulier groep 1 tm 4 Kindprofiel Parnassys Overdrachtsformulier groep 5 tm 8 Kindprofiel Parnassys Protocol informatievoorziening van gescheiden ouders Meldcode huiselijk geweld Afwegen van het geweld Stroomdiagram Woordenlijst afkortingen
