Nr. 36
Santimreu 2011 Vrijdag 4 november, Na vier jaar (eindelijk) weer terug in Roemenie. Na een korte vlucht en een lange treinreis zijn we dan eindelijk aangekomen op het station van Oradea. (toch typisch dat je over de eerste 1500 km twee uur doet en je voor de laatste 300 km vier uur nodig hebt). Zoltan stond ons al op te wachten en met de auto van het volk (dacia, geen volkswagen) rijdt hij ons in een half uurtje naar Szentimre. Ondanks het feit dat het al bijna twaalf uur is en we er een reis van 11 uur op hebben zitten is er natuurlijk genoeg tijd om het glas te heffen op een goede tijd in Szentimre. Nadat ik bij mijn nieuwe gezin ben afgezet en ik mij onder een dik dekbed (met dekbedhoes met auto’s, welke me wel heel erg bekend voor komt) heb geinstalleerd val ik bijna onmiddellijk in slaap. Z aterdag 5 november, De volgende ochtend word ik om 8. 30 wakker en verbaas me over de stilte. Dit is overigens van korte duur als ik de huiska mer/slaapka mer/computerka mer binnenkom en daar Chongi, Atilla en Erwin vol overtuiging opwekkingsliederen hoor zingen. Twee gitaren en een bas zijn voldoende om je direct wakker te krijgen. Niet veel later komen er nog een paar meiden bij en is de club compleet. Na het ontbijt stap ik bij Z oltan, Jelle, Tina en Ada m in de auto om Gabika te bezoeken. Het is goed om hem weer te zien en hij ziet er gezond en gelukkig uit. Na de avondmaaltijd ga ik terug naar “huis” om daar met Atilla en zijn moeder Erika een glas wijn te drinken en wat te praten. Nou is mijn Hongaars niet geweldig; bedankt, goedemorgen, lekker, mooi, ja/nee en slaap lekker behoren tot mijn woordenschat, maar dan houdt het wel weer op. Maar waar zouden we zijn zonder Google? Met translate, maps, streetview en images kom je een heel eind! Inmiddels weten ze waar ik werk, hoe mijn huis er uit ziet, wie mijn vriendin is en dat ik een hond en een kat heb. Daar staat tegenover dat ik dan weer weet waar en hoe laat de jongens naar school gaan, welke instru menten ze spelen en dat de “slagerboys” mateloos populair zijn in de gemeente Bihar en omstreken. Je kunt ze boeken voor al je feesten en partijen; meer informatie vind je terug op youtube en facebook. Tevreden ga ik weer naar bed om me op te laden voor de zondag.
Zondag 6 november, Zondag; dag van de reformatie. Steengoede preek van Z oltan, mits je hem verstaat natuurlijk. Daarna vierden we het avondmaal. Hier is het avondmaal een beetje een mix van wat wij in het verleden hebben gedaan, even geprobeerd hebben en nu doen. In een kring sta je om de dominee heen en hij biedt je achter- eenvolgens het brood en de wijn aan nadat hij de woorden die hierbij horen heeft uitgesproken. Ik moet overigens zeggen dat het voor mij wel de eerste keer was dat ik avondmaal met witte wijn heb gehad. En ik kan je vertellen dat het niks uitmaakt! Misschien was dit avondmaal wel een van de weinige keren dat het mij diep raakte en dat ik me er weer bewust van werd hoe belangrijk deze boodschap wel niet is! Niet vaak heb ik mij zo verbonden gevoeld met mijn medegelovigen. Na de dienst werden we uitgenodigd om te komen eten ……… en na deze maaltijd zaten we alweer in de kerkbanken (eten duurt hier wat langer dan bij ons…). In de middagdienst was er voor de jongeren ruimte om wat te spreken en te zingen. Gelukkig gaan zij redelijk met hun tijd mee en werden de opwekkingsliederen begeleid door gitaar in plaats van orgel. De jongerenwerkers, die door Amersfoort worden gesteund, doen geweldig werk. We hebben een goed gesprek gehad na de dienst, emailadressen uitgewisseld en elkaar uitgenodigd op Facebook. Er werd serieus gepraat, maar er was ook voldoende ruimte voor grappen. Dit alles in een mengelmoes van Duits, Engels, Nederlands en Hongaars. Uiteindelijk kwa m ook hier weer een einde aan, maar niet voordat we elkaar hadden beloofd om het contact nog intensiever te maken. En dan is het natuurlijk weer tijd om te eten. Ik voel me af en toe net een bodemloos vat! Zoveel lekkers, je blijft gewoon eten. Nadat de maaltijd afgelopen was werd er door de volwassenen gepraat en gediscussieerd onder het genot van een stuk taart en een kopje koffie, de kinderen gingen in de ka mer ernaast een spelletje doen. Om de een of andere onduidelijke reden zat ik vervolgens mikado en een kaartspel te spelen… Nadat ik “thuis” aankwa m heb ik nog een paar uurtjes met mijn tijdelijke fa milie achter de computer doorgebracht en zijn we weer veel van elkaar te weten gekomen. Grappig is trouwens dat Google translate ook niet perfect is en je hele leuke woordgrappen krijgt als je ergens een letter of u mlaut vergeet. De jongens moesten de volgende dag weer vroeg naar school (vijf uur opstaan) dus hebben we het niet al te laat gemaakt (half twaalf!?!)
En daar lig je dan weer, in een vreemd land, in een vreemd bed, maar volkomen op je gemak na te genieten van weer een geweldige dag. Maandag 7 november, Maandag; rustdag. Na het ontbijt met mijn “moeder”, de rest was al weg, vroeg op pad. De zon scheen en het was een prachtige dag voor een lange wandeling. Langs de nieuwe basisschool naar de kapel in aanbouw, om vervolgens langs het meer, door het bos en over de landerijen naar het jachthuis van een plaatselijke ondernemer te lopen. Natuurlijk kan het bezoek aan de wijnkelder en het drinken van een glaasje hieraan niet ontbreken. Nadat we voldoende waren aangesterkt gingen we op weg naar Eva voor de volgende maaltijd. Tijdens de maaltijd werden we ook met de minder mooie kanten van Szentimre geconfronteerd. In het dorp zijn een aantal gezinnen waarbij de ouders een serieus drankprobleem hebben en hun kinderen daardoor verwaarlozen. En met verwaarlozen bedoel ik weinig eten, drinken en liefde! Op dat moment drong het nog niet helemaal tot mij door en toen ik “thuis” kwa m was het gezellig. Mijn tijdelijke fa milie en ik maakten muziek, hadden plezier en dronken nog een glaasje wijn…. Dinsdag 8 november, In alle vroegte op pad en na een lange reis met auto, trein, metro, metro, bus, vliegtuig en auto was ik dan eindelijk thuis. Direct naar bed want ik moet de volgende dag weer werken. Woensdag 9 november, En daar vond ik mijzelf die ochtend huilend op de rand van mijn bed. Eindelijk was het geland, alle emoties die ik had verdrongen die maandag kwa men er nu uit. Hoe kan zoiets? Hoe kunnen ouders zo onzorgvuldig met hun kinderen omgaan? Hoe kunnen mensen zich zo verliezen in hun verslaving? Ik heb besloten dat ik dit niet naast me neer kan leggen, hier moet ik iets aan doen. Hoe en wat, dat weet ik niet, maar dat ik iets ga doen is zeker!
Eric
Dagelijks brood
door Jelle de Vries
Voor velen van ons is het (bijna) de gewoonste zaak van de wereld dat we ‘ons dagelijks brood’ op de plank hebben. Ook voor een groot aantal inwoners van Săntimreu geldt dat. Helaas zijn er ook enkele gezinnen bij voor wie dat absoluut niet aan de orde is. Deze gezinnen hebben met grote problemen te maken waar vooral de kinderen de dupe van zijn. Vooral zij leven in een uitzichtloze situatie. Hun ouders kunnen niet op een goede manier omgaan met de moeilijkheden waarin ze verkeren; ze zoeken hun toevlucht tot sterke drank.
Met alle gevolgen van dien. Het beetje geld wat er binnenkomt wordt uitgegeven aan drank of sigaretten en niet aan brood, aan voedsel. De verslaving heeft zich diep in het leven van deze mensen genesteld. Helaas is er (momenteel) geen oplossing voor de problemen van deze (drank)verslaafde ouderparen. Professionele hulp voor verslaafden is er in een dorp als Săntimreu niet. En professionele hulp alleen zou niet voldoende zijn om deze situatie te veranderen. Zolang deze ouderparen geen werk hebben, is er geen uitzicht op een beter bestaan. De kinderen die in deze gezinnen opgroeien hebben vaak geen ‘dagelijks brood’. Ze worden verwaarloosd door hun ouders die zich laten leiden door hun verslaving. Deze kinderen lijden honger en zwerven over straat om zo her en der wat eten bij elkaar te vergaren, te bedelen. De verwaarlozing blijft echter niet beperkt tot het lichamelijke, het gebrek aan voedsel. Ook emotionele verwaarlozing is aan de orde, de kinderen krijgen geen liefde van hun ouders, een veilig nest hebben ze niet. Deze trieste levensomstandigheden zorgen ervoor dat deze kinderen zich niet goed gezond lichamelijk en geestelijk kunnen ontwikkelen.
Een meisje van 3 jaar oud is ver achter in ontwikkeling en kan amper lopen. Verschillende gemeenteleden en dorpsbewoners in Szentimre trekken zich het lot van deze kinderen aan. Zo heeft Marja, een gemeentelid, regelmatig twee van deze kinderen te eten gegeven. Daarmee waren ze op die momenten geholpen, maar deze hulp is geen constructieve hulp. Van Zoltán kwam het idee om voor deze kinderen voedselverstrekking op te zetten. Het oude gebouw van de basisschool in Săntimreu staat leeg en daar zou een soort gaarkeuken gemaakt kunnen worden. Dit gebouw is het eigendom van de kerkelijke gemeente in Săntimreu. De kinderen uit de genoemde gezinnen zouden daar dagelijks een warme maaltijd kunnen krijgen. Het idee is dat inwoners van Săntimreu hieraan gaan meewerken door een deel van hun landbouwopbrengst te geven of door de maaltijden te bereiden. Op deze manier wordt ook het ‘oog voor elkaar hebben’ gestimuleerd en zou het enkele mensen werk en inkomen kunnen bieden. U begrijpt dat dit een en ander niet zomaar gerealiseerd kan worden, het plan moet goed uitgewerkt en doordacht worden. We vragen u om te bidden voor wijsheid en inzicht om dit plan te kunnen realiseren. Dat het geen droom blijft maar dat de kinderen daadwerkelijk geholpen kunnen worden.
Zachte klanken die verklinken golven ruisend om mij heen. Van het orgel door de ruimte, even stil met God alleen.
Zachte Klanken
Dit gedicht (van Justus van Tricht) kon niet gaan over het orgel in het kerkje van Sântimreu. Van de zes registers waren er nog maar twee over. Deze laatste twee register waren zo vals dat de klanken dissonant door de koude ruimte heen gilden. De luchtpomp in het honderd jaar oude orgel maakte zoveel leven, dat er meer sprake was van joelen dan van zachte klanken die ruisen. Origineel was het orgel niet voorzien van een elektrische luchtpomp, deze is in de jaren zestig gemonteerd. Daarvoor werd de lucht aangejaagd met handbediende pompen. Zo kregen de kinderen het tijdens het zingen warm wanneer ze de pompen moesten bedienen. Na jaren trouwe dienst, nadat honderden houtwormen hun nageslacht had voortgebracht in de vele houten pijpen, werd het tijd voor een grondige renovatie. Enkele fondsen die in de afgelopen vijf jaar waren verkregen (o.a. een collecte uit Amersfoort uit 2007 voor dit orgel) werden bij elkaar gelegd en een organist uit Oradea werd ingehuurd om samen met zijn zoon de klus te klaren. Een gesprek met de orgelbouwer leert ons veel over het orgel en hoe je in Roemenie orgelbouwer wordt. Want ook het orgel waar de organist zelf elke zondag op speelt, heeft onderhoud nodig. Omdat er nooit geld is om reparaties uit te laten voeren, klom de organist altijd zelf in het orgel wanneer er een klep bleef hangen of wanneer een pijp vals werd. Doordat hij aardig bedreven werd in deze klusjes aan “zijn” orgel (een van de grootste orgels van Roemenie) begon hij ook klussen aan anders orgels aan te nemen. We hopen dat het kleine enkelklavier orgeltje uit 1900 ook weer gaat ruisen en galmen. Zodat ook de mensen in Sântimreu samen met Justus van Tricht kunnen zeggen:
Luisterend naar verstilde klanken, ging ik zitten in de bank ‘k Hoorde melodieën zweven, met aan God gewijde dank.
Gaby
door Eric Beurskens
Het was goed om Gaby weer te zien na 4 jaar. Toen we aankwamen bij het tehuis zat hij zichtbaar op zijn gemak op ons te wachten in de hal. Hij ziet er goed uit, gezond mag ik wel zeggen. Dit wordt overigens ook bevestigd door de leiding van het tehuis. Hij eet goed, slaapt goed en heeft het naar zijn zin. Hij is erg lief en het personeel is gek op hem. Ik probeerde hem een beetje aan het lachen te krijgen door gekke bekken te trekken en ik krijg alleen maar een blik terug die zoveel wil zeggen als “Wie is er nou gek, ik niet, jij bent gek”. Al snel is zijn aandacht weer gericht op de beer die hij heeft gekregen en ook de chocola is weg voordat je er erg in hebt. We worden door de directeur van het tehuis vervolgens rondgeleid. Alles is tot in de puntjes verzorgd. Er zijn aparte WC’s en badkamers voor de heren en dames en er is ook een een bad compleet met lift. De kamers zijn ruim, mooi schoon en er is voldoende opbergruimte in de grote kast. In Gaby’s geval heeft hij ook nog de beschikking over een wc en douche in zijn eigen kamer. De gemeenschappelijke ruimte is verre van gezellig, maar het is er wel schoon en ruikt er lekker fris. Het bezoek duurt niet lang. Na een uurtje gaan we al weer terug naar het dorp. Ik kan wel zeggen dat ik hem met een gerust hart kan achterlaten. In het uurtje dat ik er was heb ik een goede indruk gekregen van het tehuis en ben blij om te zien dat hij er helemaal op z’n plek is. Op dit moment word Gaby’s verblijf gesponsord door zo’n twintig mensen uit de gemeente in Noord en Zuid. Zij brengen samen de helft van zijn kosten op. Om die reden zijn we nog hard op zoek naar mensen die Gaby structureel willen sponsoren met een X bedrag per maand. Hoe meer mensen meedoen, des te lager het bedrag per persoon kan zijn. Wilt u graag Gaby sponsoren dan kunt u contact opnemen met de leden van de Stichting. Zij vertellen u graag hoe u een bijdrage kan leveren.
Abrikoos
door Jelle de Vries
Abrikoos, dat is de kleur van het nieuwe schoolgebouw in Sântimreu. Niet wazig oranje of roomgeel, maar blozend Abrikoos. De voorzijde van het gebouw komt majestueus over, compleet met kantelen. Zo maakt het nieuwe schoolgebouw een kolossale indruk. In twee jaar tijd is er een nieuw gebouw neergezet van gipsplaat en piepschuim, goed geïsoleerd, voorzien van dubbelglas en met een ruime hoeveelheid lokalen en toiletten. Ook de sportzaal is men niet vergeten. Hiermee is het oude schoolgebouw naast de kerk in onbruik geraakt Wanneer we het gebouw binnengaan, komen we als eerste in een grote hoge en koude hal. Ook deze hal geeft je de indruk dat je binnenkomt op een highschool van formaat. In de hal zie je de deuren naar de lokalen. Drie lokalen zijn er momenteel in gebruik. In het eerste lokaal zien we de oudste kinderen met jassen aan rechtop in de banken zitten. Het stinkt er naar een brandende gaskachel zonder afvoer. Het tweede lokaal is aanmerkelijk kouder en het stinkt er behoorlijk naar gas. De juf maakt ons duidelijk dat “haar” gaskachel het niet doet. In het derde lokaal zitten de allerkleinste kinderen samen rondom een stinkende gaskachel. Ook is er een computerlokaal maar deze wordt nog niet gebuikt omdat er geen computers zijn. Buiten zie ik een aantal mannen rondlopen in blauwe overalls. Zij zijn bezig met het installeren van de kachel …. men was namelijk vergeten dat er ook een kachel moest komen …. Vandaar dat men dat nu in het schuurtje achter de school de hout gestookte kachel aan het installeren is. Deze kachel moet de radiatoren die in het schoolgebouw gemonteerd zijn voorzien van warmte. Zo gaan de tijden vooruit…… ook in Sântimreu.
Van de bestuurstafel Bestuursmutaties
Sinds een maand geleden is Judith Gerkema toegetreden tot het bestuur van de Stichting Amersfoort-Santimreu. Zij heeft inmidels haar eerste vergadering erop zitten. Zij zal namens de NGK uit Amersfoort Noord meedenken over het werk van de stichting. Ook zal zij regelmatig op diverse manieren het werk van de Stichting Amersfoort Santimreu onder de aandacht brengen bij de gemeente in Amersfoort Noord. Het bestuur is nog op zoek naar een vijfde bestuurslid, heeft u interesse in de vacature of wilt u hier meer over weten dan kunt u ten alle tijden contact met ons opnemen.
Gebedspunten
1. Voor de taak die Zoltán heeft in de gemeente. 2. Voor de situatie van de kinderen die thuis te maken hebben met verslaafde ouders. 3. Voor de opvang van Gaby, dat het ook financieel gedragen wordt in onze gemeenten.
Colofon
Jelle de Vries, voorzitter Eric Beurskens, secretaris Melle de Haas, penningmeester Judith Gerkema Erik Hartma (Raad v. Toezicht) Koos van Aller (Raad v. Toezicht)
Sântimreu-financiële administratie: Rabobank 33.59.08.179 t.n.v. Stichting Amersfoort Sântimreu
