BeursBulletin.nl BeursBulletin.nl nr.7, jaargang 1, 16 september 2004, pagina 1
Zit op het vinkentouw Tip: koop tegelijkertijd de calloptie november 340 en de putoptie november 330
Inhoud week 38 Donderdag 9 september 2004 Zit op het vinkentouw Verdere stijging doet trend keren Grafieken Indices Grafieken AEX Grafieken AMX Grafieken Overige Vedior kopen, maar nu even niet Indices maken pas op de plaats Marktontwikkelingen AEX Alert 24% in 2 ½ maand De Turbo in uw portefeuille Het systeem van de future De corrigerende golf van Elliott Wave Alles op zwart! Abonnementen en Advertenties
1 2 3 4 6 7 8 10 11 13 14 15 16 17 18
Ook de afgelopen week bewoog de AEX zich grotendeels in opwaartse richting. De weekwinst bleef weliswaar bescheiden, maar de bovenkant van het begin dit jaar ingezette dalende trendkanaal is vrijwel genaderd. De koers heeft zich inmiddels ontwikkeld binnen een stijgend trendkanaaltje hetgeen goed nieuws is voor de stieren. Maar we moeten niet te snel juichen. De middellange termijn trend is immers nog altijd negatief. Daarin komt pas verandering bij een doorbraak van de bovenkant van het dalende trendkanaal. Wekelijks komt deze weerstand een puntje lager te liggen. Thans ligt het niveau rond 338 punten. We hanteren een kleine marge en beschouwen een slotkoers van 340 punten als een krachtig koopsignaal. Een terugval van de AEX lijkt waarschijnlijker. Zo rond de 330 punten ligt steun en een doorbraak kan de index duidelijk lager zetten. We wijzen erop dat de onderkant van het trendkanaal op amper 305 punten ligt. Uiteraard zullen we de abonnees van AEXVerwachting.nl direct inlichten zodra er een doorbraak heeft plaatsgevonden. Zoals altijd begeleid met een kansrijke nieuwe positie.
Daar de AEX de afgelopen week geen grote schommelingen te zien gaf, kunnen eerder geadviseerde optieposities worden aangehouden. De gecombineerde verkoop van de putoptie oktober 300 en de calloptie oktober 350 heeft reeds 30% van zijn waarde opgeleverd. Nieuwe abonnees kunnen voor de resterende 70% de positie opzetten. De vorige week opgezette long strangle op november staat op een kleine winst. Juist nu we op een beslispunt zitten, kan hiernaast nog een soortgelijke positie worden opgezet. Hiermee kan leuk geprofiteerd worden van een sterke opwaartse of neerwaartse beweging. We kopen zowel vijf calls AEX nov. 340 als vijf puts AEX nov. 330. Deze combinatieorder leggen we in voor € 13,20. De totale investering komt hiermee inclusief kosten op € 6640,-
Bovenstaande tips zijn gebaseerd op een portefeuille van € 20.000,- Op basis van de verwachting van de ontwikkeling van de AEX wordt een positie met opties geadviseerd. Deze positie wordt donderdag voor 17:00 uur per SMS aan de abonnees van AEX Alert gestuurd die hierop direct kunnen reageren. Het komt echter ook voor dat een aankoop- of verkooptip wordt verstuurd wanneer de markt daartoe aanleiding geeft. Gemiddeld ontvangt u 10 SMS-jes per maand. Sinds 2 juli 2004 heeft AEX Alert ruim 24% rendement behaald. Meer weten? Klik hier
Hoofdartikel Terug naar de index klik hier
BeursBulletin.nl nr.7, jaargang 1, 16 september 2004, pagina 2
Verdere stijging doet trend keren Een trendomkeer komt nu wel erg dichtbij. Maar een neerwaartse correctie op korte termijn blijft goed mogelijk.
Olieprijs kiest geen duidelijke richting
Door Bert van Arkel De afgelopen week hebben de aandelenbeurzen per saldo opnieuw terrein gewonnen. Over het algemeen bleef dit bescheiden van omvang. Niettemin is een omkeer van de trends nu wel erg dichtbij. Een stijging van één tot twee procent zorgt ervoor dat veel indices uit hun dalende trendkanalen breken. Aan dergelijke uitbraken moet grote betekenis worden gehecht, temeer daar andere signalen reeds op groen staan. Ik wijs dan met name naar de weekindicatoren. Het adagium: “Sell in May and go away, but remember to come back in September” zou voor dit jaar wel eens van toepassing kunnen zijn. Nog even geduld uitoefenen De S&P-500 zit tegen de bovenkant van het neerwaartse trendkanaal aan. Het zal erom spannen of we er nu doorheen breken. Met inachtneming van een kleine marge denk ik dan aan een uitbraak boven een niveau van 1140 punten.
De olieprijs schommelt dagelijks nog altijd stevig heen en weer. Een duidelijke trend ontbreekt de afgelopen weken evenwel. Zo dobbert de prijs van Brent-olie reeds een maand tussen $ 40 en $ 42, althans op basis van de niveaus aan het einde van de dag. Het is niet toevallig dat de top rond $ 42 ligt, daar de bovenkant van het opwaartse trendkanaal hier loopt. Zolang de olieprijs niet opwaarts uitbreekt, zal deze geen hindernis voor een verdere stijging van de aandelenmarkten vormen. Anderzijds gaat er voorlopig ook geen stimulans van de oliemarkt uit. Mocht de olieprijs een correctie inzetten, dan zal deze allereerst door de horizontale steun op $ 38,50 moeten breken. Relevanter is de steun die de onderkant van het trendkanaal biedt. Deze ligt op dit moment rond $ 36. Obligaties blijven een goede aanvulling in de portefeuille
Die uitbraak zou ik aangrijpen om posities op de Amerikaanse beurs uit te breiden. Dat kan via individuele aandelen, beleggingsfondsen, futures of Turbo’s. Let er wel op dat er nog enige horizontale weerstand bij 1160 punten ligt. Het is echter heel goed mogelijk dat het op korte termijn niet tot een doorbraak komt. Dit zal verkoopdruk van teleurgestelde beleggers uitlokken. En dan kunnen we zo weer tot de onderkant van het trendkanaal terugvallen. Dan praten we over een daling van 6%. Voor aandelenbeleggers zijn er dus zeer spannende tijden aangebroken. Het is raadzaam om de beursontwikkelingen dagelijks te volgen. Maar de beloning is ook navenant: wie aan het begin van een uptrend instapt, is spekkoper. En ook aan een stevige correctie valt leuk te verdienen, onder meer met opties.
Vorige week leek de doorbraak van de stijgende trendlijn een vals signaal te genereren. De Nederlandse 9-10 jaarsrente veerde namelijk weer op. Inmiddels is de trendlijn echter opnieuw doorbroken. Gaan we nu daadwerkelijk naar beneden? Dat zou best kunnen. Het koersdoel wordt dan de horizontale steun bij 3,9%. Maar misschien heeft de trendlijn gewoon weinig waarde. De komende dagen moeten uitsluitsel geven: een nieuwe stijging tot boven deze lijn vergt een aanscherping van de trendlijn.
Investeer nu in de toekomst Advertentie Participeer in Winkelcentrum De Zuidmolen C.V. in het dynamische winkelhart van Twente. Een veelbelovende belegging. Met een jaarlijks gemiddeld rendement van 8,1%* en een totaalrendement van 12,1%* is dit winkelfonds dé stabiele peiler onder uw portefeuille. Reageer snel: er is slechts een beperkt aantal participaties beschikbaar! Klik hier. *De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
Analyse Terug naar de index klik hier
BeursBulletin.nl nr.7, jaargang 1, 16 september 2004, pagina 3
Grafieken Indices Dow Jones ketst af op 10.300
Nasdaq op beslispunt
Steun 9825 Weerstand 10.300 Het is de Dow Jones deze week niet gelukt om door de weerstandslijn heen te breken. Het herstel van de laatste weken lijkt daarmee nu ten einde te komen. De weekindicator staat nog wel op groen. De komende dagen zal blijken of dat betekenis heeft. Of dat de koers weer naar beneden gaat bewegen.
Steun 1800 Weerstand 1900 De Nasdaq stoeide deze week met het niveau 1900. Maar de herhaalde pogingen om deze weerstand uit te nemen zijn tot nu toe op niets uitgelopen. Daarbij is de koers nog wel binnen het opgaande trendkanaaltje gebleven. De resterende ruimte wordt echter wel steeds kleiner. Dus binnenkort zal ook deze index richting moeten kiezen.
Herstel Dax zet nog door
FTSE-100 test de weerstand
Steun 3950 Weerstand 4025 De koers van de Duitse Dax is bezig met een krachtig herstel binnen het neergaande trendkanaal. De korte termijn steunlijn komt daarbij echter wel steeds hoger te liggen. Dit beperkt het resterende opwaartse potentieel. Maar wij zien nog geen tekenen die op een draaipunt wijzen.
Steun 4300 Weerstand 4575 De Britse index is de laatste weken sterk gestegen. Daarmee kwam een einde aan de neergaande trend. Op dit moment wordt de weerstand op 4575 getest. Een dezer dagen zal blijken of het opwaartse momentum gehandhaafd blijft. Of dat de koers toch vooral zijwaarts zal blijven bewegen.
Nikkei stijgt gestaag
Stijging eurokoers vlakt af
Steun 10.750 Weerstand 12.200 Binnen de zone, waar we al enige maanden voornamelijk een zijwaartse beweging hebben gezien, kruipt de Japanse Nikkei gestaag omhoog. Na het koopsignaal van de weekindicator, lijkt dat ook deze week weer een hogere slotkoers op te gaan leveren.
Steun 1,21 Weerstand 1,235 De weekindicator heeft een aantal weken geleden voor de euro een koopsignaal gegeven. Maar de koers is sindsdien nog niet echt gestegen. Binnen het opgaande trendkanaal lijkt de horizontale weerstand op $ 1,235 nu aan kracht te winnen.
Analyse Terug naar de index klik hier
BeursBulletin.nl nr.7, jaargang 1, 16 september 2004, pagina 4
Grafieken AEX ABN Amro tegen weerstand aan
Buhrmann niet overtuigend
Steun 17 Weerstand 18,20 De recente uitbraak van ABN Amro uit het dalende trendkanaal werd gevolgd door een koopsignaal van de dualindicator. De signalen staan dus op groen, maar met (hernieuwde) aankoop zouden we wachten totdat de weerstand op € 18,80 gebroken is.
Steun 6 Weerstand 6,80 Na de recente terugval is het onwaarschijnlijk dat Buhrmann binnenkort door de horizontale weerstand bij € 6,80 zal breken. Over een opwaartse uitbraak uit het dalende trendkanaal hoeven we het al helemaal niet te hebben. De aandelen zijn dus onaantrekkelijk.
Aegon op een beslispunt
Getronics is koopwaardig geworden
Steun 8,30 Weerstand 9,50 Het recente herstel heeft de koers van Aegon nabij de bovenkant van het neerwaartse trendkanaal gebracht. Waarschijnlijk zal de koers binnenkort weer terugvallen. Mocht het wel tot een doorbraak komen, dan levert dit een mooi koopmoment op.
Steun 1,65 Weerstand 1,90 De weekindicator van Getronics springt op groen. Deze indicator werkt zeer goed bij dit fonds, zodat we het best aandurven om de aandelen te kopen. Dit temeer daar de koers ook uit het dalende trendkanaal lijkt te breken. Het eerste koersdoel is € 1,90.
ASML neigt naar groen
Stijgingsdriehoek bij Hagemeyer
Steun 9,70 Weerstand 12,50 Het ziet ernaar uit dat de weekindicator bij ASML op groen zal springen. Dit biedt perspectief voor een verdere koersstijging tot de bovenkant van het dalende trendkanaal. Hier ligt veel weerstand. Mocht het tot een doorbraak komen, dan levert dit een krachtig koopsignaal op.
Steun 1,45 Weerstand 1,56 Bij Hagemeyer heeft zich een stijgingsdriehoek gevormd. Binnenkort zal de koers uitbreken. De kans is het grootst dat de uitbraak in opwaartse richting plaatsvindt, wat een slotkoers van minimaal € 1,58 vergt. Een dergelijke uitbraak kan de koers snel naar de eerstvolgende weerstand bij € 1,65 brengen.
Analyse Terug naar de index klik hier
BeursBulletin.nl nr.7, jaargang 1, 16 september 2004, pagina 5
Grafieken AEX Krachtig opgaand trendkanaal bij IHC Caland
Philips nadert weerstand
Steun 41 Weerstand 43 De koers van IHC Caland zit reeds twee maanden in een krachtig opgaand trendkanaal. Zolang de koers dit kanaal niet neerwaarts verlaat, zijn de aandelen koopwaardig. De onderkant van dit kanaal ligt momenteel rond € 41.
Steun 18 Weerstand 20,20 Een behoorlijk herstel heeft de koers van Philips nabij de bovenkant van het neerwaartse trendkanaal gebracht. De weekindicator is inmiddels op groen gesprongen. De voor Philips beter werkende TDS is echter nog niet zover. Voor aankoop is het dus te vroeg.
Steun bij Koninklijke Olie houdt stand
Mogelijk valse uitbraak bij TPG
Steun 42 Weerstand 44 De koers van Koninklijke Olie brak drie weken geleden door de toenmalige weerstand bij € 42. Dit tot steun geworden niveau is alweer een paar maal getest. Daarmee heeft deze steun aan kracht gewonnen en kan een stijging richting € 44 plaatsvinden.
Steun 18 Weerstand 19,50 Met de doorbraak door de voormalige weerstand op € 19,50 ontstond een koopsignaal voor TPG. De uitbraak kreeg echter een weinig overtuigend vervolg. Donderdagmiddag stond de koers alweer onder de € 19,50. Wacht dus met aankoop.
Van der Moolen uit dalend trendkanaal
Versatel bereikt eerste koersdoel
Steun 5 Weerstand 5,60 Na de recente uitbraak uit het dalende trendkanaal, bewoog de koers van Van der Moolen zich enige tijd rond € 5 voort. De laatste tijd lijkt er wat meer schot in te komen. We kijken nu positiever tegen het fonds aan, maar voor kopen is het te vroeg. Daarvoor is een doorbraak van de weerstand een eerste vereiste.
Steun 1,60 Weerstand 1,70 Na de uitbraak uit het dalende trendkanaal heeft de koers van Versatel de weg omhoog ingezet. Onlangs werd de weerstand van € 1,70 bereikt en daarmee ons eerste koersdoel. Nu is afwachten het devies, daar deze weerstand vrij stevig oogt. Mocht de weerstand genomen worden, dan ligt de weg vrij voor een verdere stijging naar € 1,90.
Analyse Terug naar de index klik hier
BeursBulletin.nl nr.7, jaargang 1, 16 september 2004, pagina 6
Grafieken AMX Corio opnieuw koopwaardig
LogicaCMG nu kopen
Steun 38 Weerstand De koers van Corio vertoont al bijna twee jaar een stijgend beeld. De laatste weken zien we een versnelling. Daarbij is eerst de weerstand op € 36,50 uitgenomen. En nu is ook het opgaande trendkanaal aan de bovenkant verlaten. De stukken zijn daarmee opnieuw koopwaardig geworden.
Steun 2,65 Weerstand 3 De koers van LogicaCMG is uit het dalende trendkanaal getreden. Dat is intussen al gevolgd door een koopsignaal van de weekindicator. Nu ook de weerstand op € 2,65 is uitgenomen, ligt de weg open voor een verder herstel. Dit lijkt dus een goed moment om de aandelen te kopen.
Corus vervolgt opgaande trend
Vis noch vlees bij Nutreco
Steun 0,70 Weerstand 0,78 Na de uitbraak door de weerstand op € 0,70 heeft Corus dit niveau nog een keer getest. Dat was dus een goed moment om in te stappen. Want de koers bevindt zich nog steeds in een opgaand trendkanaal. De bovenkant daarvan komt nu weer in zicht. Dat zou dan weer een verkoopmoment kunnen opleveren.
Steun 24 Weerstand 27,50 Sinds het laatste koopsignaal van de Dual indicator is de koers van Nutreco bijna verdubbeld. Dat is echter al weer enige tijd geleden. Op dit moment staat deze indicator op rood. En beweegt de koers zijwaarts tussen € 24 en € 27,50. Er is dan ook geen reden voor actie.
Heijmans zijwaarts
Océ boven € 12,75 kopen
Steun 19,50 Weerstand 20,90 Met een gap brak de koers van bouwer Heijmans door de weerstand op € 19,50. Daarbij raakte het aandeel echter overbought. De RSI heeft dan ook een verkoopsignaal gegeven. Sindsdien beweegt de koers zijwaarts tussen € 19,50 en € 21.
Steun 11,80 Weerstand 12,75 De koers van Océ heeft het neergaande trendkanaal verlaten. En test nu de weerstand op € 12,75. Zodra dit niveau uitgenomen is, achten wij de aandelen koopwaardig. Daarbij speelt mee dat de weekindicator dan vermoedelijk ook op groen springt.
Analyse Terug naar de index klik hier
BeursBulletin.nl nr.7, jaargang 1, 16 september 2004, pagina 7
Grafieken Overige Besi opwaarts met een gap
ABN AMRO ICT Fund nog in dalende trend
Steun 4,25 Weerstand 5,25 De koers van Besi is met een gap uit het neergaande trendkanaal getreden. Net daarvoor hadden we van de weekindicator al een koopsignaal gekregen. Er is een opwaarts potentieel tot € 5,25 of € 6. De aandelen zijn dus koopwaardig.
Steun 11,00 Weerstand 12,50 Het koerspatroon van het ABN AMRO ICT Fund wordt dit jaar vooral gekenmerkt door lagere toppen en lagere bodems. Binnen dit neergaande trendkanaal heeft de weekindicator nu een koopsignaal gegeven. Maar we wachten met kopen tot de koers ook de weerstandslijn op € 12,50 heeft uitgenomen.
ICT Automatisering koopwaardig
Herstel Ohra Internet Fonds zet door
Steun 9,75 Weerstand 12,50 Na de uitbraak uit het dalende trendkanaal, vertoont de koers van ICT Automatisering een duidelijk herstel. De weekindicator heeft daarbij ook een koopsignaal gegeven. Op het niveau van oude toppen/dalen kan de koers wat weerstand ondervinden. Verder zijn wij positief over dit aandeel.
Steun 6 Weerstand 7,50 Bij het Ohra Internet Fonds is het herstel al enige weken gaande. Door het uitnemen van de weerstand op € 6 is hierbij nu weer een belangrijke stap opwaarts gezet. De stukken zijn daardoor koopwaardig. De weg ligt open voor een stijging naar de weerstand bij € 7.
Ook voor Pink Roccade een koopsignaal
Postbank IT-fonds test weerstand
Steun 8,50 Weerstand 10,50 Ook voor Pink Roccade heeft de weekindicator vorige week een koopsignaal gegeven. Daarmee zijn ook deze stukken koopwaardig geworden. Er is nu een opwaarts potentieel tot in eerste instantie € 10,50. Na een doorbraak ligt pas bij € 14 stevige weerstand. Dus dat lijkt ons alleszins de moeite waard.
Steun 17,50 Weerstand 20 Gesteund door een koopsignaal van de weekindicator doet ook het Postbank IT-fonds nu een poging om uit het neergaande trendkanaal te treden. Wij wachten af totdat het zover is. De komende dagen zal blijken of hiervoor voldoende opwaarts momentum bestaat. Na een doorbraak wordt dit beleggingsfonds koopwaardig.
Column Terug naar de index klik hier
BeursBulletin.nl nr.7, jaargang 1, 16 september 2004, pagina 8
Vedior kopen, maar nu even niet Limit-buy Vedior op € 12,25 en Stoplimit order op 12,90 Door Bert van Arkel Hoofddorp, 14 sept.’04. In de kranten en de tijdschriften wordt Vedior wel het aandeel van het jaar genoemd. Of in ieder geval één van de grote kanshebbers. Nu schenk ik doorgaans niet zo heel veel aandacht aan wat de kranten allemaal schrijven. Want het valt natuurlijk niet mee om iedere dag of iedere week weer wat nieuws over de beursontwikkelingen te schrijven. En dan liefst nog zo actueel mogelijk ook. Vandaar dat ik me sinds jaar en dag bij mijn beleggingsbeslissingen vooral laat leiden door de koersgrafieken en wat daar zoal uit af te leiden valt. Dan heb ik in ieder geval feitelijke informatie. En als ik daarnaar kijk, dan Kijken we vervolgens naar de grafiek van de laatste zes maanden, zie ik wel een kanshebber. Maar bij het aandeel van het jaar, dan zien we dat er deze zomer twee bodems zijn gevormd in een zogenaamde W-formatie. De basislijn daarvan bevindt zich op stel ik me toch iets anders voor. € 12,25. Nu de koers daar gisteren met geweld doorheen geschoten is, ontstaat er door het omklappen van deze W-formatie een koersdoel van € 13,25. Dit is het niveau van een oude top uit begin april. Maar daartussen ligt dan nog de weerstand op € 12,80. Daar is de koers vandaag in eerste instantie nu op afgeketst. Nog een verkoopsignaal? Door dit alles is intussen ook de EMA(7) van de MACD(12,26,9) weer flink toegenomen. Dus ook daar zal eerdaags wel een verkoopsignaal volgen. En de signalen van de EMA(7) blijken zo mogelijk nog accurater te zijn dan die van de RSI(14). Dus het is raadzaam om ook daar rekening mee te houden. De grafiek laat immers zien dat Vedior dit jaar hoofdzakelijk in een neergaand trendkanaal gekoerst heeft. Het aandeel is daar een week geleden echter met een sprong uitgebroken. Waarna er een enthousiaste verdere stijging heeft plaatsgevonden. Maar daarmee is het goede nieuws wel zo ongeveer verteld. Of het moet zijn dat de betreffende kranten het eigenlijk nog steeds over het jaar daarvoor hebben. Want in 2003 is deze uitzender wel op een overtuigende wijze van € 3 naar € 12,50 gestegen. En het kan natuurlijk ook zijn, dat er van Vedior nog het één en ander wordt verwacht, omdat branchegenoot Randstad de opgaande beweging van 2003 na enige aarzeling dit jaar wel heeft voortgezet.
Voorwaardelijke koopopdrachten Kortom, door de uitbraak uit het trendkanaal is er bij Vedior wel sprake van een trendwijziging. Maar op de korte termijn zijn hierbij nog wel de nodige hobbels te nemen. Ik heb dan ook zojuist twee voorwaardelijke koopopdrachten ingevoerd. De eerste is een Limitbuy op € 12,25. Dat betekent kopen, zodra de koers weer teruggezakt is op de steun van de basislijn op € 12,25.
De tweede koopopdracht is een Stop-buy op € 12,85. En dat betekent wachten tot de koers door de weerstand op € 12,80 gebroken is, en pas boven de € 12,85 kopen. In principe wordt zo’n koopopdracht op dat moment dan bestens. Dus dan kan het ook nog gebeuren dat je bijvoorbeeld € 13,50 betaalt, als de koers plotseling Relatieve Sterkte Index heel sterk zou stijgen. Maar dat is dan weer te ondervangen door In de koersgrafiek valt verder op, dat de RSI(14) door de recente ook bij de Stop-buy een limiet mee te geven van bijvoorbeeld stijging in het overbought gebied boven de 70% terecht is gekomen. € 12,90. En dan heet de order een Stop-limit order. En dat betekent dat de RSI nu ieder moment een verkoopsignaal kan gaan geven. Bovendien zien we dat de RSI dit jaar drie maal eerder een signaal heeft gegeven. En dat het in alle drie de gevallen een goede indicatie gaf van de koersbeweging die daarop volgde. Dus de RSI doet het goed bij dit aandeel.
De Relatieve Sterkte Index (RSI) grafiek geeft aan of een fonds overbought of oversold is, d.w.z. te snel gestegen of gedaald is. De RSI wordt hierdoor ook wel de ‘koopkracht indicator’ genoemd.De RSI beweegt tussen 0 en 100. Deze wordt berekend door het verschil van de slotkoersen te bepalen met de vorige slotkoersen. Als de RSI door de 70 daalt, is dat een signaal dat verkocht moet worden. Als de RSI door de 30 stijgt, is dat een signaal om te kopen.
Column Terug naar de index klik hier
BeursBulletin.nl nr.7, jaargang 1, 16 september 2004, pagina 9
Vervolg: Vedior kopen, maar nu (2) Trotse eigenaar Tot nader order beschouw ik mezelf daarmee alvast de trotse eigenaar van een pakketje aandelen Vedior. Alleen moet ik nu nog even afwachten of me dat € 12,25 of € 12,85-12,90 per aandeel gaat kosten. En theoretisch zou het natuurlijk ook nog kunnen dat deze transactie uiteindelijk niet doorgevoerd wordt. Namelijk als Vedior voorlopig tussen € 12,25 en € 12,85 blijft koersen. Of wanneer Vedior met één geweldige koerssprong door de € 12,85 en voorbij de € 12,90 schiet, zonder dat mijn order is uitgevoerd. Maar in die beide gevallen wil ik dit aandeel ook helemaal niet in mijn portefeuille hebben. Dus zodra het daarop begint te lijken, trek ik beide koopopdrachten uiteraard weer in. Rustig afwachten Ik kan mij echter voorstellen dat u gewoon duidelijkheid wilt en deze technologische foefjes veel te ver vindt gaan. Dan kunt u natuurlijk ook rustig even afwachten wat de koers van Vedior nu gaat doen. Stop-loss En het laatste scenario mogen we ook nooit uit het oog verliezen. Stel je voor, je koopt Vedior (via een limiet order of via een stoplimiet order) en dan zakt de koers toch weer tot onder de steun. Omdat er slechts 2 dingen zeker zijn in het leven, heb ik de stoploss alvast maar in de grafiek erbij geschreven. Want beleggen moet vooral leuk blijven.
Een resultatenoverzicht In onderstaande tabel zijn de afgegeven adviezen van Bert van Arkel tegen het licht gehouden. Ingenomen posities worden gesloten bij het bereiken van de stop-loss of een koersdoel. In de rendementsberekeningen zijn de transactiekosten meegenomen: voor aandelen 0,5% en voor opties € 3,75 per contract. De rendementen op geschreven optieposities zijn steeds gerelateerd aan de marginverplichtingen. Klik hier om de columns op te vragen op www.vanarkel.nl Adviezen Van Arkel Investment Coaching 1 juli 2004 tot heden Datum
Openingstransactie
1-7
Verkoop put AEX jul 340
14-7
Koop put Uni sep 54 en verkoop call Uni sep 54 Koop put Akz okt 28 en verkoop call Akzo okt 28 Verkoop call AEX sep 330 en verkoop put AEX sep 280 Koop put Phi dec 19 en verkoop put Phi sep 18 Verkoop call AEX sep 340 en verkoop put AEX sep 290 Koop call AEX dec 340 en koop put AEX dec 320
28-7 11-8 18-8 25-8 9-9
Opening
Datum
Sluiting
Margin
Rendement
€ 216,25
6-7
-/- € 503,75
€ 3560
-/- 8,1%
-/- € 52,50
6-8
€ 496,25
€ 700
63,4%
-/- € 37,50
5-8
€ 52,50
€ 392
3,8%
€ 322,50
23-8
-/- € 272,50
€ 2400
2,1%
-/- € 127,50
(open)
€ 75
geen
loopt nog
€ 77,50
7-9
-/- € 53,75
€ 2250
1,1%
-/- € 1537,50
(open)
€ 1475
geen
loopt nog
Nieuws Terug naar de index klik hier
BeursBulletin.nl nr.7, jaargang 1, 16 september 2004, pagina 10
Indices maken pas op de plaats Nokia ziet marktherstel De Finse producent van mobiele telefoons heeft vorige week donderdag de omzetverwachting naar boven bijgesteld. De omzetverwachting is nu € 6,8 tot € 6,9 miljard tegenover een eerder verwachting van € 6,6 tot € 6,8 miljard. De winst per aandeel is bijgesteld van een range tussen de € 0,10 en € 0,12 naar een range tussen de € 0,11 en € 0,13. Ook het marktaandeel groeit weer. In het eerste kwartaal was dit volgens een schatting van marktonderzoeker Gartner 28,9%. In het tweede kwartaal zou dit opgelopen zijn tot 29,4%. Een jaar geleden was dit overigens nog 34,6%.
Door de redactie Per saldo zijn de aandelenindices afgelopen week gelijk gebleven. Dit komt door tegenvallende macrocijfers uit Duitsland en de Verenigde Staten. Van de olieprijs lijken de indices zich minder aan te trekken. De olieprijs loopt weer op omdat de orkaan Ivan de Verschrikkelijke door de Golf van Mexico trekt. Alle boorplatforms zijn ontruimd en de productie is stilgelegd. De bedrijven kwamen met wisselende cijfers. Corus maakt voor het eerst in haar bestaan winst. Coca cola komt met winstwaarschuwing Coca-cola kwam daarentegen met een winstwaarschuwing Coca-cola heeft afgelopen woensdag een winstwaarschuwing voor het komende halfjaar. gegeven. Dit komt door lage afzetvolumes in de Verenigde Staten en koel zomerweer in Europa. Er wordt nu een winst verwacht in het Matige Macrocijfers uit de VS derde kwartaal in een range van $ 0,46 - $ 0,48 per aandeel. De Dinsdag werd bekend dat de detailhandelsverkopen in de verwachting van analisten was $ 0,54. Voor het tweede halfjaar wordt Verenigde Staten in augustus stevig zijn gedaald. De nu op $ 0,88 tot $ 0,92 per aandeel gerekend. Analisten verwachtten detailhandelsverkopen daalden met 0,3%. In juli was er nog hier $ 0,99. sprake van een stijging van 0,8%. Economen hadden een daling van 0,1% verwacht. De daling werd voornamelijk veroorzaakt Corus maakt winst door een afname van de autoverkopen met 1,9%. Voor het eerst in de geschiedenis heeft Corus winst gemaakt. Dit heeft Tegelijk met dit cijfer werd het tekort op de lopende rekening van het staalconcern vanmorgen bekend gemaakt. In de eerste helft van dit de Verenigde Staten bekend gemaakt. Dit tekort is in het tweede jaar werd een winst gemaakt van £ 100 miljoen. Vorig jaar was dit kwartaal verder opgelopen tot $ 166,2 miljard. Economen hadden nog een verlies van £ 125 miljoen. De winst was hoger dan analisten een tekort van $ 161,0 voorspeld. hadden verwacht. Zij hadden een winst van £ 49 miljoen voorspeld. De omzet steeg met 11% naar £ 4,5 miljard. Belangrijkste motor De woensdag gepubliceerde cijfers over de capaciteitsbenutting en achter het herstel is de verbetering op de staalmarkt. Zowel de de industriële productie vielen tegen. De industriële productie staalprijs als de vraag naar staal groeide in het afgelopen halfjaar. groeide in augustus met 0,1%, terwijl economen een groei van 0,5% verwacht hadden. De capaciteitsbenutting bleef gelijk op BAM beter dan verwacht 77,3%. Economen hadden hier een cijfer van 77,4% verwacht. Vanmorgen heeft bouwer BAM beter dan verwachte cijfers naar buiten gebracht. De omzet over het eerste half jaar steeg autonoom Handelstekort in de VS lager met 2,1% naar € 3,3 miljard. De winst kwam 2,6% hoger uit op Afgelopen vrijdag werd bekend gemaakt dat het handelstekort in € 39,4 miljoen. Analisten hadden een winst van € 30,1 miljoen juli in de Verenigde Staten terug is gelopen tot $ 50,15 miljard. verwacht. De order portefeuille groeide met 5% op autonome basis Economen hadden een tekort van $ 51,8 miljard voorspeld. In juni naar € 9,7 miljard. De omzetgroei was voornamelijk te danken aan was dit tekort nog $ 55 miljard. Dit kwam enerzijds omdat de een sterke groei van 10,1% bij de divisie bouw en vastgoed. import ten opzichte van juni terug liep met 1,4% tot $ 146 miljard. Anderzijds groeide de export met 3,0% tot $ 95,9 miljard. Winst Oracle iets beter Dinsdag maakt de Amerikaanse softwareproducent Oracle een Verwachting Europese groei lager meevallende winst bekend. Er is een kwartaalwinst gerealiseerd van Het ZEW (Zentrum für Europäische Wirschaftforschung) maakte $0,10 per aandeel. Analisten hadden op een winst van $ 0,08 ingezet. afgelopen dinsdag bekend minder vertrouwen te hebben in de De omzet kwam uit op $ 2,2 miljard. economische groei. De ZEW index daalde naar 38,4 in september. In augustus stond de index nog op 45,3. Economen hadden een lichte stijging naar 46,0 verwacht. De aanleiding hiervoor is de bezorgdheid over de Europese export en een hoge olieprijs.
Overzicht Terug naar de index klik hier
BeursBulletin.nl nr.7, jaargang 1, 16 september 2004, pagina 11
Marktontwikkelingen AEX 332: kan nog alle kanten uit Door de redactie Vorige week de klos. Deze week de helden. Over een breed front wonnen ICT-fondsen dik terrein. Zo maakte deze sector haar verliezen van vorige week goed. De AEX klom door van 327 naar 332 punten.
No 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Stijgers Getronics Versatel Logica CMG Besi Semiconductor Corus Sopheon ASML Nedlloyd ASMI Van der Moolen
Koers 16/9 + % 1,77 1,65 2,82 4,53 0,75 0,34 11,13 34,88 10,99 5,27
12,7 10 8,1 7,1 7 6,3 6,2 5,7 4,9 4,8
Het kan verkeren in de ICT. Vorige week zette een winstwaarschuwing van Texas Instruments de Nasdaq omlaag, waardoor de Nederlandse ICT snel volgden. Het herstel volgde snel. Dat zien we nu wel aan de top tien winnaars deze week. Getronics, Versatel, LogicaCMG, Besi, Sopheon, ASML, ASMI; zeven van de tien beste stijgers zijn ICT-fondsen. Vorige week was het ASML die de show stal. Deze week zet Getronics de toon op berichten dat KPN 120 werknemers gaat outsourcen aan de automatiseerder. Bestuursvoorzitter Klaas Wagenaar handhaaft de omzetcijfers voor 2004 en denkt voorzichtig aan winstgroei in 2005. Het aandeel klimt deze week 12%. De eerste weerstand ligt op €1,90. Staalfabrikant Corus was het beste niet-ICT fonds.
No 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Dalers Wessanen Buhrman KPN Ahold Hunter Douglas Crucell Nutreco Wolters Kluwer Numico Ballast Nedam
Koers 16/9 10,18 6,44 6,13 5,22 36,21 6,44 25,99 13,55 25,74 9,85
-% 3,9 3,6 3,2 2,1 1,9 1,7 1,7 1,5 1,4 0,9
Vorige week al vormde dit fonds een steun op € 0,70. De koers van Corus heeft nog steeds potentie. De eerstvolgende weerstand ligt in de buurt van € 0,77. Breekt de koers verder uit, dan is er een nieuw koopsignaal. Wessanen uit de gratie En dan de fondsen die aan de keerzijde van de medaille zitten. Wessanen is door de steun gezakt van € 10,40 en roetsjt verder naar beneden op de glijbaan van dalers. Ook Buhrman is uit de gratie. Het fonds heeft moeite om terug te keren naar het oude niveau van 2 maanden geleden. Toen noteerde het aandeel dik boven de € 7. We verwachten een verdere terugval naar de steun op € 6, als de koers zich niet steviger toont. Ballast Nedam werd vorige week getipt. Maar de koers van het bouwbedrijf blijft hangen onder de € 10,20. Nog steeds geldt dan ons advies. Gaat de koers erover? Instappen! Hunter Douglas verordonneerde deze week dat rokende werknemers drie vakantiedagen moeten inleveren om zo hun rookpauzes te bekostigen. Vooruitstrevend, maar de luxaflexfabrikant maakt deze week geen vrienden bij rokende beleggers. Twee procent eraf nadat het de bovenkant van haar trendkanaal heeft getest. Tot slot nemen we de kruidenier uit Zaandam onder de loep. Ahold profiteerde niet van de stijgende AEX in de afgelopen weken. Het ziet er naar uit dat Ahold opnieuw de steun gaat testen op € 5.
Wessanen blijft uit de gratie
Overzicht Terug naar de index klik hier FONDS AEX ABN AMRO Aegon Ahold Akzo Nobel ASML Holding Buhrmann DSM Fortis Getronics Hagemeyer Heineken IHC Caland ING Groep Koninklijke Olie KPN Moolen Holding Numico Philips Reed Elsevier TPG Unilever Versatel VNU Wolters Kluwer AMX Air France ASMI BAM Groep Boskalis Corio Corus Group CSM Fugro Heijmans Hunter Douglas Imtech Laurus LogicaCMG Nutreco Holding Océ P&O Nedlloyd Randstad Rodamco Europe Stork VastNed Retail Vedior Vopak Wereldhave Wessanen Overige fondsen Aalberts Amstelland Ballast Nedam BE Semicon Crucell Draka Fox Kids Europe ICT Automat Ordina Pink Roccade Sligro Unit 4 Agresso United Serv Gr Legenda Overzicht
BeursBulletin.nl nr.7, jaargang 1, 16 september 2004, pagina 12
KRS
STN
WST
TR
VAI
Toelichting
18,15 9,25 5,29 28,50 11,20 6,50 39,90 19,20 1,82 1,55 24,80 41,70 20,60 42,45 6,20 5,30 25,80 20,05 11,02 19,50 50 1,67 22,40 13,60
17,00 8,30 5,00 28 9,70 6,00 38 18,30 1,65 1,45 23,00 41 19,60 42 6 5 24,75 18 10,70 18 49 1,60 20 13,30
18,20 9,50 5,40 30 12,50 6,80 41 19,40 1,90 1,56 24,80 43 21 44 6,40 5,60 27,50 20,20 11,25 19,50 52,50 1,70 23,80 13,10
+ = = + + + + + = = + = + + =
+ + + + + + + + + + + + -
Doorbraak weerstand geeft nieuw koopsignaal Herstel in dalende trend Aanhoudende zwakte Afwachten Weekindicator springt op groen Relatieve zwakte Zijwaarts koersverloop Kopen na doorbraak weerstand Kopen Speculatief kopen na uitbraak uit driehoek Koers tegen bovenkant trendkanaal Koopwaardig Kopen na doorbraak weerstand Koopwaardig Koopwaardig na doorbraak weerstand Dalend trendkanaal is verlaten Koopwaardig Herstel in dalende trend Afwachten Kopen na doorbraak weerstand Aanhoudende zwakte Kopen na doorbraak weerstand Herstel in dalende trend Koers toont relatieve zwakte
13,60 11,30 26,65 21 40 0,76 18,20 57,80 20,05 36,10 22,05 0,72 2,80 26,40 12,50 35,50 28,10 55,50 18,60 47,60 12,30 13,55 72,50 10,30
13,25 9,25 25,75 19,50 38 0,70 18 55,50 19,50 33,80 20,50 0,70 2,65 24 11,80 34,50 25,50 55 17,50 46,50 12,25 13,25 69 9,80
14,25 13 27,10 21,80 0,77 19,60 60 20,90 37 23,60 0,78 2,90 27,50 12,75 37 19,20 49,00 12,80 15,60 75 11
= = = + + + + = = = = + + + = = + + -
+ + + + + + + + + + + + + + + -
Kopen na terugval tot steun Sterk dalende trend Koers weer teruggevallen tot steun Afwachten Koopwaardig Koopwaardig Verkopen Kopen na terugval tot steun Koopsignaal van TDS-systeem Mijden zolang weerstand niet genomen is Zijwaarts koersverloop Verkopen na doorbraak steun Koopwaardig Vlees noch vis Kopen na doorbraak weerstand Kopen Kopen Koopwaardig Zijwaarts koersverloop Kopen Koopwaardig Fonds toont relatieve zwakte Koopwaardig Koers vormt lagere toppen en bodems
27,80 6,30 9,90 4,55 6,50 10,20 12,60 11 8,30 9,40 31,90 11,60 16
27 6,10 9,25 4,50 5,60 8,90 12 9,25 7,25 8,50 30,50 10 15,50
28 6,60 10,20 5 7,60 10,50 13 12,40 8,80 10 33 12 17,20
+ + = = = = + = + = +
+ + + + + + + + + + +
Kopen na doorbraak weerstand Afwachten Doorbraak weerstand geeft nieuw koopsignaal Koopwaardig Zijwaartse trend met positieve ondertoon Afwachten Wachten op uitbraak Koopwaardig Trendomkeer ingezet Weekindicator neigt naar groen Kopen Wordt koopwaardig na doorbraak weerstand Koopwaardig
KRS TRND
Koers Trend
EXD
20-10-04
28-10-04
27-09-04
WSTD Weerstand Dalend VAI Van Arkel Indicator Verkoop + Stijgend + Koop = Zijwaarts EXDIV Ex-dividend datum ( komende 6 maanden) Het overzicht op deze pagina geeft een totaalbeeld van de adviezen van deze week. Gebruik dit overzicht altijd in combinatie met de analyses voorzien van grafieken. De fondsen die daar worden uitgelicht, genereren sterkere signalen.
Portefeuille Terug naar de index klik hier
BeursBulletin.nl nr.7, jaargang 1, 16 september 2004, pagina13
AEX Alert 24% in 2 ½ maand Technische analyse, opties en een mobiele telefoon Door Johan Wiering Beleggen is niet zo moeilijk als het lijkt. Men neme zes analisten met jarenlange ervaring op het gebied van technische analyse. Voeg hier aan toe een ruime kennis van opties en de supervisie van Bert van Arkel. En blus dit af met de modernste technologie. Het enige dat u nog nodig heeft is een mobiele telefoon en een effectenrekening. Na nog maar tweeënhalve maand staat de teller al op ruim 24% rendement. Ruim € 4856 winst dus. Iedereen kan nu geld verdienen “Beleggen was nog nooit zo leuk” aldus Cees Smit, sinds kort abonnee van AEX Alert. “In de afgelopen jaren heb ik veel geld verloren op de beurs, maar nu lijkt het tij gekeerd. Ik dacht toch wel aardig wat te weten van de beurs, maar dat dit soort resultaten tot mijn mogelijkheden behoren had ik nooit durven dromen”. Dergelijke reacties horen wij vaak de laatste tijd. Veel mensen hebben niet de juiste kennis, tijd en zelfdiscipline om structureel geld te verdienen. Voor mensen als Cees Smit dus een uitkomst. De partners TIG Investments is uitgever van diverse financiële diensten zoals AEX-Verwachting.nl, AandelenAlert en OptieAlert. Deze jarenlange ervaring als financiële uitgever komt goed van pas bij een dergelijke nieuwe dienst. Koersalarm biedt de technische infrastructuur om de SMS en e-mail te verzenden. Zij introduceerde als eerste een dienst waarbij Real Time koersen per SMS en/of e-mail verstuurd worden. Portefeuille Door voortdurend de markt te volgen en direct in te grijpen, wanneer de markt de andere kant op dreigt te gaan, worden alle posities actief bewaakt. De ingenomen posities worden bijgehouden voor een portefeuille van € 20.000,- Op basis van de margin verplichting en money management wordt gekeken hoeveel optiecontracten kunnen worden gebruikt. De resultaten worden vervolgens na aftrek van kosten verwerkt in de portefeuille. In de onderstaande tabel zijn op weeknummer de resultaten vanaf de start op 2 juli opgenomen. Resultaten AEX Alert vanaf de start op 2 juli: 24% winst Advies
BeursBulletin maakt wekelijks een analyse van de AEX. Op basis van deze verwachting wordt een positie met opties geadviseerd. Deze strategie wordt donderdag voor 17.00 uur per SMS aan de abonnees gestuurd. Het komt echter ook voor dat een aankoop- of verkooptip wordt verstuurd wanneer de markt daartoe aanleiding geeft. Gemiddeld komt dit neer op 10 SMS-jes per maand. Tot 1 oktober geldt een proefabonnement van € 199,- voor 3 maanden inclusief SMS-kosten. Abonnees ontvangen tevens gratis een beleggingscursus. Hier ervaart u hoe u veilig en verantwoord in AEX opties kunt handelen en optimaal kunt profiteren van onze tips. Wilt u ook direct reageren en uw posities laten bewaken? Klik dan hier om u aan te melden.
Open
Opening
Sluit
Sluit-
Sluiten
Behaald
Premie
+ kosten
Datum
Premie
-/- kosten
Resultaat
Wk
Datum
ST
Serie
27
2-7
3
Syn -345c +340p
€
0,45
-€ 159
9-7
€
5,05
€ 1.491
€ 1.332
28
9-7
-3
SS aug 320/345
€
6,15
€ 1.833
16-7
€
5,25
-€ 1.587
€ 246
29
14-7
-3
SS aug 300/345
€
2,10
€ 618
12-8
€
1,00
-€ 312
€ 306
30
22-7
-3
C sep 340
€
2,90
€ 858
19-8
€
0,40
-€ 132
€ 726
31
29-7
-3
p aug 310
€
1,50
€ 438
19-8
€
0,10
-€ 42
€ 396
32
5-8
-3
SS sep 300/350
€
2,70
€ 798
2-9
€
0,40
-€ 132
€ 666
33
12-8
-3
SS sep 280/330
€
3,25
€ 963
23-8
€
2,50
-€ 762
€ 201
34
19-8
-3
SS sep 290/340
€
1,55
€ 453
25-8
€
0,75
-€ 237
€ 216
35
26-8
-5
SS okt 300/340
€
4,60
€ 2.280
7-9
€
3,75
-€ 1.895
€ 385
36
2-9
-3
SS okt 300/340
€
3,80
€ 1.128
7-9
€
3,75
-€ 1.137
-€ 9
Column Terug naar de index klik hier
BeursBulletin.nl nr.7, jaargang 1, 16 september 2004, pagina 14
De Turbo in uw portefeuille Turbo’s maken een goede kans om een deel van de optie- en/of futuremarkt over te nemen
participeert voor 327,9 euro. Het verschil, 287,50, wordt voorgefinancierd door ABN Amro. Wanneer de index stijgt profiteert u snel. Bij het gehanteerde voorbeeld zelfs 8,2 keer (de hefboom) zo snel als bij een directe belegging in de index. Maar u begrijpt dat als de index daalt uw investering ook 8,2 keer zo snel vermindert. Wanneer de index op enig moment van een beursdag daalt tot 296 punten, wordt de Turbo direct uit de notering gehaald en krijgt u als belegger het resterende vermogen uitgekeerd. Het risico van bijbetalen is echter uitgesloten, door de afgegeven garantie van ABN Amro.
Door Folkert Fennema Frieslandbank Financiële marktpartijen bieden een jungle aan beleggingsproducten die zijn afgeleid van de aandelenbeurs. Sectorfondsen, garantieproducten, renteproducten. Noem maar op. En af en toe komt er een noviteit voorbij waarvan ik het gevoel heb dat het wel eens een blijvertje kan worden. Voor- en nadelen Zo’n product is de Turbo. Duidelijk voordeel van de Turbo ten opzichte van opties is dat u als Turbo Certificaten worden uitgegeven door ABN Amro en zoekt belegger geen tijdswaarde betaalt. Uit het genoemde voorbeeld blijkt duidelijk de concurrentie met opties en futures. Het is een dat de prijs van een Turbo, in tegenstelling tot die van opties, simpel hefboomproduct dat veel verschillende onderliggende waarden te herleiden is. Tevens heeft u bij de Turbo in principe een onbeperkte kent. Turbo’s worden uitgegeven op de aandelen Nokia, Philips, looptijd. Koninklijke Olie en ING, maar ook op indices als de AEX, DAX, Nikkei en de S&P-500, op valuta en de grondstoffen goud en olie. Hier zit echter tegelijk een nadeel. Want bij een onderliggende waarde Vooral die laatste twee producten zijn bijzonder, omdat er weinig die in tegengestelde richting van de ingenomen positie in de Turbo aanbieders in Nederland zijn die zo gemakkelijk instrumenten beweegt, kan het ook gebeuren dat de Turbo op korte termijn uit de bieden voor de doorgaans gesloten markten als de handel in de notering wordt genomen, in het meest extreme geval zelfs op de dag prijs per vat Crude Brent Oil of de handel in de prijs per ‘troy van de introductie. Maar dan moet de index instorten. De verliezen bij ounce gold’ (31,1 gram). Deze worden verhandeld aan de London Turbo’s zijn echter begrensd, een duidelijk voordeel ten opzichte van Stock Exchange. Meest kenmerkende aan de Turbo is de hefboom, futures. U behoeft geen margin aan te houden en kunt zelf waardoor de bewegingen van de onderliggende waarde versneld gemakkelijk uw onderliggende waarde, maximale investering, doorwerken in de koers van de Turbo. hefboom en bijbehorende stop loss niveau kiezen uit het beschikbare Turbo aanbod. Verleidelijk voor actieve beleggers Er zijn een tweetal varianten beschikbaar; de ‘long’-variant Bovendien zijn de transactietarieven voor Turbo’s gebaseerd op de waarbij u profiteert van koersstijgingen van de onderliggende handel in aandelen in plaats van de handel in opties. Als we tien waarde en de ‘short’-variant waarbij juist koersdalingen opties Philips (100 onderliggende waarden) vergelijken met duizend profijtelijk zijn. Een kijkje onder de motorkap van dit product laat Turbo’s op Philips (Turbo’s op aandelen hebben een ratio van 10: dat zien dat binnen de Turbo gewerkt wordt met geleend geld! wil zeggen ééntiende belegging). Dan bent u bij aanschaf van de “Gevaarlijk”, zult u zeggen en bovendien veelbesproken in deze eerste positie bij ALEX ongeveer €37,50 kwijt. Duizend Turbo’s van tijd van Legio Lease perikelen. Inderdaad is de Turbo zeg €5,- het stuk kosten pakweg €19,00. voornamelijk verleidelijk voor de actieve, hoog rendement/risicozoekende belegger, maar door ABN Amro zijn Afsluitend een aantal producteigenschappen toegevoegd om de allergrootste De Turbo’s zijn een noviteit op beleggingsgebied en maken een goede risico’s af te dekken. Zo garandeert ABN Amro dat nooit kans om een deel van de optie- en/of futuremarkt over te nemen. De bijbetaald hoeft te worden en wordt bij de Turbo gewerkt met het start is, gezien de publiciteit en het aantal uitstaande Turbo’s (60 principe van “Stop Loss”. stuks) flitsend te noemen. Voor de liefhebber en dan uitsluitend de actieve, veel handelende belegger/trader met een dynamisch of Voorbeeld speculatief risicoprofiel is de Turbo een attractief Een voorbeeld geeft het snelste duidelijkheid; bijvoorbeeld de beleggingsinstrument om in te spelen op koersbewegingen van AEX Turbo Long met een financieringsniveau van 287,9 en een diverse onderliggende waarden. Het product kent een transparante stop loss op 296 punten. Uitgaande van de slotkoers van 9 prijsvorming en is in de basis simpel. Bij een verdere verdieping in de september 2004 rekenen we met een AEX-stand van 327,9 punten. werking van het product blijkt er echter over zaken als de De genoemde long-Turbo op de AEX is op deze dag gesloten op financieringswijze, ‘stop loss’, ratio’s, hefboom en beëindiging nog een koers van rond de 4 euro. Kijkend naar de handelseenheid van veel te vertellen. Niet voor niets telt de brochure over de Turbo maar 10 is het verschil tussen de AEX-stand en het financieringsniveau liefst 16 pagina’s met tekst, grafieken maar ook formules. gedeeld door 10 precies gelijk aan de koers van de Turbo. Een logische en transparante prijsvorming dus. U belegt dus eigenlijk Raadpleeg dan ook de brochure, de prospectus, internet of uw adviseur voor een diepgaande uitleg voordat u in Turbo’s handelt. in de index waarbij u zelf 40 euro inlegt maar Folkert Fennema is Hoofd Vermogensadvies Friesland en werkzaam bij Friesland Bank in Leeuwarden. Vragen of reacties kunt u mailen naar:
[email protected] Om de site te bezoeken, klikt u hier.
Column Terug naar de index klik hier
BeursBulletin.nl nr.7, jaargang 1, 16 september 2004, pagina 15
Het systeem van de future Een zacht zoemende zwarte doos gegeven om met een volstrekt nieuw idee een systeem te ontwerpen. in de hoek van zijn kamer die Meestal wordt er voortgeborduurd op bestaande systemen of worden automatisch geld verdient? bestaande principes uit de technische analyse gecombineerd. Ook Door Rombout Kerstens Keyword Info Systems / Wall $treet Professional De droom van iedere belegger is een zacht zoemende zwarte doos in de hoek van zijn kamer die automatisch geld verdient met futurehandel. Hoe dicht zijn we hierbij met de huidige stand van de techniek?
kunnen systemen die voor een bepaalde markt niet meer voldoen, succesvol worden ingezet op een andere markt. Een trendvolgend systeem heeft met de AEX-index een moeilijk jaar achter de rug, maar zou het met de olieprijs juist weer fantastisch hebben gedaan.
Vaak blijkt dat systemen die succesvol waren in het verleden te lang worden voortgezet. Soms worden behaalde winsten zelfs weer helemaal ingeleverd! Afscheid nemen is moeilijk. Het is dus Eerst het goede nieuws: met de huidige stand van de personal belangrijk om d.m.v. statistische parameters tijdig te onderkennen dat computer is dit eigenlijk al binnen ieders bereik. En dan het slechte een systeem zijn beste tijd heeft gehad. nieuws: het systeem zal bij veel mensen geld verliezen. Deze laatste mededeling is inherent aan de aard van de financiële Meerdere systemen toepassen markten: tegenover iedere winnaar staat immers een verliezer. Het Een andere bekende valkuil is om een systeem dat niet meer werkt te is dus zaak er voor te zorgen dat uw systeem bij de winnaars hoort. gaan optimaliseren, zonder de onderliggende principes te veranderen. Makkelijker gezegd dan gedaan, hoor ik u zeggen? Het is geen kunst om een trendvolgend systeem zo in te stellen, dat het in een trading range in het verleden geld verdient. Dit is het Discipline noodzakelijk zogenaamde curvefitten. Wat we dan feitelijk doen is een blinde (zonder hond) leren een bekende weg af te leggen. Een nieuwe Het consequent geld verdienen op de beurs vereist drie dingen: onbekende route zal echter in tranen eindigen. a. discipline b. marktvisie Helaas is ook het omgekeerde gevaar aanwezig: te vroeg stoppen met c. productkennis. een systeem. Ieder systeem kent periodes waar de ene verliezende Van dit rijtje is discipline voor de meeste beleggers de bottleneck. trade volgt op de ander. Soms wel 10 verlieslatende trades achter Hier gooien de emoties angst en hebzucht vaak roet in het eten. Bij elkaar! Zelfs de meest professionele trader komt in de verleiding om de marktvisie kan technische analyse behulpzaam zijn, maar er zijn de stekker eruit te trekken na een losing streak van 10 trades. Verlies ook succesvolle traders die puur op intuïtie handelen. Het traden op maken is mentaal nou eenmaal zwaar, zelfs al geeft de computer aan gevoel kan winst opleveren, mits alleen gebruikt voor de dat er statistisch gezien nog niets aan de hand is. Beheerders van marktvisie en op voorwaarde dat de uitvoering van de trades futurefunds gebruiken dan ook altijd meerdere systemen naast elkaar, liefst op verschillende markten. Zodat het risico beperkt is dat alle planmatig en gedisciplineerd plaatsvindt. systemen tegelijk verlies maken. Systeemtraden Voor de meeste mensen geldt echter dat hun intuïtie en emoties De menselijke maat hen in de steek laten als er grote bedragen op het spel staan. Dit Zoals gezegd: het automatisch handelen met futures is zeker geen verklaart de toenemende populariteit van technische analyse en free lunch. Laat staan dat we futuretrading in zijn geheel aan de systeemtrading. De computer kent geen emoties en is dus bij computer kunnen overlaten. Iedereen die het vak serieus neemt, moet uitstek geschikt om planmatig te handelen. dan ook bereid zijn zich terdege in de materie te verdiepen (zie onderstaande literatuur). Uiteraard loopt u risico, maar daar staan Dit is uiteraard schitterend, maar een computer heeft ook een potentieel goede rendementen tegenover. Bovendien geeft geen enkel nadeel: hij kan (nog) niet denken, alleen rekenen. Een vak u zoveel vrijheid! computersysteem gaat met ijzeren wil door met traden, ook al is de markt van karakter veranderd. De mens blijft dus noodzakelijk om het systeem te controleren, feedback te geven en zonodig de Aanbevolen literatuur: systeemregels te veranderen. Beleggen met Technische Analyse, auteur: Harry Geels. Dit samenspel tussen mens en computer maakt het systeemtraden Ontwerpen en Toepassen van Tradingsystemen, zo fascinerend en veelzijdig, maar zorgt er ook voor dat het zeker auteur: Eric Zwierenberg. geen free lunch is. U dient zich terdege te verdiepen in de principes The new Commodity Trading Systems and Methods, van technische analyse en moneymanagement om te slagen als auteur: Perry Kaufman. systeemtrader. Deze boeken zijn verkrijgbaar bij de betere boekhandel en Keyword Systeem voortdurend kritisch bekijken Info Systems in Delft (www.keyword.nl). Dankzij de uitstekende softwarepakketten die er in de handel zijn, hoeft u gelukkig geen computerexpert meer te zijn om een professioneel systeem te bouwen. Uiteraard is het slechts weinigen Rombout Kerstens is directeur van het Delftse softwarebedrijf Keyword Info Systems, bekend van o.a. het softwarepakket Wall Street Professional. Voor het aanvragen van een gratis informatiepakket over Wall $treet, klikt u hier.
Educatief Terug naar de index klik hier
BeursBulletin.nl nr.7, jaargang 1, 16 september 2004, pagina 16
De corrigerende golf van Elliott Wave Schrijf callopties op de index met Figuur 2: voorbeeld complete 3-golf correctie een stop-loss op 340 punten. De totale 3-golf correctie eindigt uiteindelijk vaak in het gebied van de 4e golf van de Door Leon van Dam voorgaande impulsgolf. De Optiespecialist Twee weken geleden al vertelden we dat er binnen de Elliott Een corrigerende 3-golf kan Wave Principes (EWP) twee belangrijke koersbewegingen zijn. zich in een aantal Enerzijds de impuls, ofwel de koersbeweging in richting verschillende patronen volhoofdtrend. Daarnaast is er de corrigerende beweging: de trekken. We onderscheiden koersbeweging tegen de trend in. In deze aflevering gaan we bijvoorbeeld de flat, de triangle, de ‘zigzag’ en de running correction. dieper in op de corrigerende beweging in. De cyclus Wanneer een complete impulsgolf en een daarop volgende 3-golf correctie volledig is afgerond, dan spreken we van een cyclus. In figuur 1 zijn de cycli de golfbewegingen (1+2) en (3+4). Volgens Elliott Wave loopt het marktgedrag altijd volgens dit 5-3 patroon. De tijdsduur waarin het 5-3 patroon gevormd wordt, kan iedere keer sterk verschillen. Een complete cyclus binnen de EWP is op haar Corrigerende golven in een impulsgolf beurt weer een onderverdeling van een golfbeweging van hogere Kijk bijvoorbeeld naar figuur 1. Daar zijn de golven 1,3 en 5 een orde. impulsgolf. Die vertonen een stijgende trend. De golven 2 en 4 corrigeren binnen de impulsgolf in een 3-golf beweging (a,b,c) (Zie De praktijk figuur 1). Vanaf het hoogste punt van de AEX op 19 februari van dit jaar op 365,93 is de AEX volgens onze EW-telling aan een grotere neerwaartse correctie begonnen. Sindsdien zijn twee complete neerwaartse impulsgolven afgerond. Op 17 mei zette de derde golfbeweging in vanaf een indexniveau van 319,11 punten. De herstelbeweging bracht de index op 1 juli op een hoogste niveau van 348,73 punten, waarna weer een terugval volgde tot 307,31 punten op 16 augustus. Het verschil hiertussen is 41,42 punten. We kijken even naar de Fibonacci waarden om nu de nog mogelijke globale koersdoelen voor de AEX te bepalen:
Bij de EWP-analyses is het van groot belang om de zaken strikt van elkaar gescheiden te houden: we moeten weten of de markt in een impuls- of in een correctiepatroon beweegt. En dat is soms moeilijk te zien. Koersen dalen of stijgen niet in een rechte lijn. Het gaat schoksgewijs. Maar met de EWP kunnen we de correcties in een impulsgolf herkennen.
Een vaak gebruikte term binnen de EWP is the rule of alternation. De regel is als volgt: de golven 2 en 4 corrigeren samen in percentages opgeteld veelal een totaal van 100%. Indien bijvoorbeeld golf 2 corrigeert met 62% op de voorgaande golf 1, dan zal golf 4 waarschijnlijk een correctie van 38% laten zien op golf 3. Golf 2 is vaak een eenvoudige correctie en golf 4 een complexere (maar het kan ook andersom). ‘The rule of alternation geldt binnen één en dezelfde impulsgolf. De correctiegolven 2 en 4 Dus de impulsgolven 1, 3 en 5 worden altijd gevolgd door de corrigerend patronen 2 en 4. Een corrigerend patroon bestaat ten minste uit een 3-golf structuur. Deze 3-golf structuur wordt omschreven als A, B en C golf. Een 3-golf correctie kan binnen het correctiepatroon een 5 (A)-3(B)-5(C) (zie figuur 2) aannemen. De A-golf kan de vorm hebben van een 5-golf of een 3-golf. De Bgolf heeft altijd de vorm van een 3-golf. De C-golf heeft altijd de vorm van een 5-golf.
Een 61,8% herstel komt uit op (307,31 + (41,42 * 61,8%) = circa 333 punten. De AEX koerste begin deze week iets hoger, maar het komt niet op het laatste puntje aan. Het is dus goed mogelijk dat de corrigerende golf voltooid is en we weer naar beneden gaan. De begin dit jaar ingezette grotere neerwaartse correctie komt pas teneinde indien de AEX boven de 340 punten zou uitkomen. Een 78,6% herstel zou de index namelijk op ongeveer dit niveau brengen (307,31 + (41,42 * 78,6%). Zover is het echter nog lang niet. Ons advies is dan ook om callopties op de index te schrijven, met een stop-loss op 340 punten.
De experts Leon van Dam (40) en Tom Lassing (39) van De Optiespecialist handelen met succes op de golfbewegingen van Elliott Wave. Klik hier om naar Optiespecialist.com te gaan
Educatief Terug naar de index klik hier
BeursBulletin.nl nr.7, jaargang 1, 16 september 2004, pagina 17
Alles op zwart! Beleggen op de beurs is minder minder dan 1 op 1.000.000. Dat is in het geval dat we helemaal niets risicovol dan spelen in het casino weten van beleggen en 50% kans hebben op een goede of een slechte Door Herre Hogendoorn In principe is er niet zoveel verschil tussen beleggen op de beurs en een spelletje roulette in het casino. De kans op winst en verlies is ongeveer 50/50. Maar op de beurs kunnen we een onze verliezen afkappen met een stop-loss en kansverdeling van 60% winst tegen 40% verlies afdwingen.
beleggingsbeslissing. Hieruit blijkt dus duidelijk hoe ongelooflijk belangrijk de stop-loss is.
Maar het kan nog beter. Want we weten wèl het één en ander over koersgrafieken en technische analyse. En daarmee kunnen we de kans op een goede beleggingsbeslissing vergroten. Natuurlijk is dat allemaal niet perfect. Maar als het bijvoorbeeld zou lukken om met onze kennis het aantal slechte beslissingen te verminderen van 50% Vorige week gaven we aan hoe belangrijk de stop-loss is om succes tot 40%, dan ontstaat het volgende beeld. te oogsten met beleggen. Ook vertelden we welke methoden gebruikt worden om het niveau van de stop-loss vast te stellen. Of, als de koers stijgt, mee omhoog te laten bewegen. Zo stellen we onze winst veilig. Net zoals ik in het casino gewonnen fiches in mijn achterzak steek. Want binnen is binnen. Maar het belangrijkste van de stop-loss is dat ik mijn verliezen beperk. En juist dat aspect wil ik deze keer nog eens toelichten aan de hand van kansberekening. In ga in enkele voorbeelden berekenen wat de gevolgen zijn van als ik een groot aantal malen achter elkaar verlies in het casino en op de beurs. Vervolgens kijken we welk effect een stop-loss heeft op de uiteindelijke uitkomst. Kop of munt Laten we bij het begin beginnen. We doen alsof we niets weten over koersgrafieken en technische analyse enz. Dan is beleggen te vergelijken met een kansspel, zoals bijvoorbeeld roulette. Daarbij kunnen we o.a. inzetten op zwart of op rood. Met een kans van 50% dat we het goed hebben, als we de nul voor het gemak even niet meerekenen. En dus ook 50% kans dat we verliezen. De kans dat we 2x achter elkaar verliezen, is dan 25% en de kans dat we 3x achter elkaar verliezen 12,5%, enz. En als we de nul wel meerekenen, is de kans dat we zo 10x achter elkaar verliezen 1 op 779. Gesteld dat we dat iedere keer met € 10.000,= zouden doen, dan hebben we na 10 spelletjes € 100.000,= verloren. De onderstaande tabel geeft dat weer.
Kans op foute beslissing 40% We zien dan dat onze kennis van koersgrafieken en technische analyse uitermate nuttig is. Want de kans om 20x achter elkaar te verliezen neemt daardoor af van 1 op 1.111.111 tot 1 op 100 miljoen. En dankzij de stop-loss van 20% hebben we zelfs in dat geval nog steeds € 58.000,= van onze oorspronkelijke € 100.000,= over. Dus we zijn nog steeds geen ridder te voet. En als we de stop-loss niet op 20% maar op 10% zetten, wordt het nog beter. Want dan houden we in dit zeer extreme scenario van 20x achter elkaar verliezen niet € 58.000 maar € 78.000,- over. Doorgaans adviseer ik de stop loss nooit groter te laten zijn dan 2% van de totale belegging. Op grond hiervan is duidelijk beleggen op de beurs minder risicovol is dan roulette spelen in het casino. Maar dan moeten we wel de juiste spelregels in acht nemen. Met vooral aandacht voor het beperken van de verliezen bij een onjuiste beleggings-beslissing. En dan natuurlijk proberen het aantal juiste beslissingen op te voeren door gebruik te maken van alle middelen die ons daarbij ten dienste staan.
Stop-loss beperkt het verlies Bij beleggen hebben we echter gelukkig de mogelijkheid om onze verliezen te beperken met een stop-loss. En als we die heel ruim op 20% zetten, dan blijkt dat we zelfs na 20x achter elkaar verliezen nog € 58.000 (na aftrek van kosten) over hebben. Dit is ruim de helft van onze oorspronkelijke € 100.000,=. De kans dat dit gebeurt, is nu echter niet 1 op 779, maar 1 op 1.111.111. Dus
Verlies nemen Tot slot nog een opmerking over wat onze kansen zijn, als we besluiten om het nog maar een dagje aan te kijken op het moment dat de ingestelde stop-loss geactiveerd wordt. Op grond hiervan moeten we dus verkopen. Meestal met verlies. En dat vindt natuurlijk niemand leuk. Dus dan is het oh zo verleidelijk om de pijn nog maar even uit te stellen. Onder het motto: Misschien gaat het morgen wel weer de goede kant op. Vaak blijkt dit in de praktijk ook zo te zijn. De kans dat dit in dat geval ook inderdaad gebeurt, is immers minimaal 40%. Maar daarbij moeten we ons wel realiseren dat daarmee de kans op een slechte beslissing is toegenomen tot 60%. En dan zijn we in het casino natuurlijk beter af.
Colofon Terug naar de index klik hier
BeursBulletin.nl nr.7, jaargang 1, 16 september 2004, pagina 18
Abonnementen en Advertenties Niet goed geld terug Geen geld verdiend met de adviezen in BeursBulletin? Uw geld volledig terug!
Hoofdredacteur Dr. Ir. Bert van Arkel Eindredactie Johan Wiering Redactie Drs. Joop Folkertsma Henk Huising Dr. Ir. Herre Hogendoorn Frank Masselink Robert Schutte Uitgever Drs. Harm van Wijk Klantenservice Barry Hermans Telefoon (023) 56 66 696 Fax (023) 56 66 691 E-mail:
[email protected] Postbus 333 2130 AH Hoofddorp
Abonnementen Abonnementen kunnen op ieder gewenst moment ingaan en lopen automatisch door, tenzij dertig dagen voor de vervaldatum schriftelijk wordt opgezegd.
Medewerkers Rick Hoebée Monique van Sweeden Eva Tyc
Adreswijziging s.v.p. één week van te voren per e-mail door- Koersgegevens en Grafieken geven. Activeplus Wall Street Professional Maandabonnement € 14,95 Vormgeving Jaarabonnement € 149,Losse nummers zijn te bestellen à € 6,50 Dolf van Vliet Advertenties BeursBulletin.nl Telefoon (023) 56 66 696 Fax (023) 56 66 691 E-mail:
[email protected]
Website www.beursbulletin.nl
© BeursBulletin Media 2004 Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten zijn de algemene voorwaarden van toepassing welke zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam. BeursBulletin bevat tips en adviezen die met de grootste zorgvuldigheid zijn opgesteld. BeursBulletin Media en de bij deze uitgave betrokken redactie aanvaarden geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit het gebruik van deze informatie. De gegevens die wij van u hebben ontvangen kunnen worden gebruikt voor toezending van informatie en aanbiedingen van BeursBulletin Media en speciaal geselecteerde bedrijven. Indien u dit niet wenst, wilt u dan een briefje te sturen aan de klantenservice.