HOE ZIT HET OP DE WERKVLOER ? Dr. Ralph Corbey
Studiedag WVV-NVVG: Is werken gezond ? 22 april 2016
De werkvloer worstelt met VUCA
2
VUCA *
3
Complexiteit
Volatiliteit
Veelvoud van interdependentie
Hoge snelheid van verandering
Ambiguiteit
Onzekerheid
Moeilijkheid om de impact van gebeurtenissen juist in te schatten
Onduidelijkheid ten gevolge van veelvoud aan informatie
*: Source: U.S. Army War College, Carlisle, Pennsylvania
De werkvloer vroeger … • • • • • • • • •
4
Op één plaats Gestandaardiseerd Uniforme methodes Voorspelbare agenda‟s Stabiele werkomgeving Nadruk op volume, kwaliteit en kost Uitvoerend / repetitief Leiding : controle en sturing Binnen vooraf vastgelegde tijden
..... de werkvloer nu • • • • • • • • •
5
Op afstand, diverse plaatsen, “off shore” Klant-specifieke oplossingen: maatwerk Verschillende benaderingen mogelijk Onvoorspelbare agenda‟s Volatiele werkomgeving (kennis/informatie) Nadruk op creativiteit en innovatie Projectwerk (tijdelijk) Leiding ? Coachend & ondersteunend Vervlechting werk/privé
We weten al langer dan gisteren wat er aan het gebeuren is (*)
(*: Charles Handy: The age of unreason, 1989) 6
1 organisatie = 3 culturen 2. Peripheral Personencultuur: experten - meer beoordeeld op resultaat dan op inzet - zelfsturend 3. Contracts Rollencultuur: adhoc tewerkgesteld (interim, part-time) 7 (*: Charles Handy: The age of unreason, 1989)
Outsourcing
1. Core Taakcultuur: hard werken – hoog belonen – steeds kleinere groep
“P = ½ x 2 x 3”
Crowdsourcing
Gallup: Engagement
8
9
Activly disengaged worker
“SNIF”-gedrag
10
Management worstelt met zichzelf „Management, like medicine, can be taught ….. Sadly, the state of the art is a couple of centuries off the pace‟ John Kay, 27 september 1996 Financial Times 11
Evidence based management
12
Not evidence based ! First published in 1943
Maslow in 1962: “My motivation theory was published 20 years ago and in all that time nobody repeated it, or tested it, or really analyzed or criticized it. They just used it .....” (*)
(*: Kelly Dye e.a. (2005): “Maslow: man interupted: reading management theory in context”, Management Decision, Vol 43 Iss:10, pp 1375-1395) 13
Securex HR-research Stress & burn-out: dreiging voor werknemers ……. en werkgevers? Werknemers: jaarlijkse bevraging bij een representatief staal Belgische werknemers tussen 2005 en 2013 aangaande tevredenheid, stress, engagement en duurzame inzetbaarheid („Benchmark studie‟)
Werkgevers: bij 544 HR-directors en HR-managers in een representatief staal van Belgische bedrijven werd in 2014 gepeild naar hun visie op stress en burn-out
Databanken: Sociaal secretariaat (n = 250.000 werknemers) 14
Securex HR-research Hoe inzetbaar voelt de Belgische werknemer zich in 2015 ? Impact-analyse: berekening van de individuele bijdrage van verschillende indicatoren op het concept „Duurzame Inzetbaarheid‟ Steekproef 1 (2013): gestratifieerd representatief staal van 1.318 loontrekkende werknemers Steekproef 2 (2015): idem met 1.674 werknemers 15
Building Bridges between Science and Practice Speakers When Where
J. Ilmarinen, T. S. Kristensen, F. Anseel, H-M Hasselhorn, A. Delange, G. Vermeylen… 14 - 15 - 16 September 2016 Square Brussels
www.incose.eu for all information
Partners:
Werknemers hebben meer stress; meer „wendbaarheid‟ lijkt (nu nog) niet de oplossing 17
Prevalentie van stress
ERVAART STRESS OP DE WERKVLOER
64 % (2013) 54 % (2010)
HEEFT LAST VAN SPANNINGSKLACHTEN
27 % (2013)
37% AFWEZIGHEIDSDAGEN (SPANNINGSKLACHTEN) 18
Intensiteit Spanningsklachten
27% Werknemers: spanningsklachten als een score op 10 19
Stressoren: impact op spanningsklachten
50% 20
Energiebronnen: positieve impact op klachten
30%
21
„Wendbaarheid‟ in praktijk
Securex White Paper “Personeelsverloop 2015”, maart 2016
22
„Wendbaarheid‟ in praktijk Job crafting - Career crafting Job crafting: (reactief) gedrag van de werknemer waarbij hij zelf de inhoud van zijn werk ad hoc aanpast omwille van: • Betere balans werk/privé • Promotie maken • Betere aansluiting met wat je graag doet • Meer mogelijkheden op de arbeidsmarkt
Career crafting: aanpassing van de werkinhoud specifiek gericht op het vormgeven of sturen van de eigen loopbaan 23 (proactief)
Wie doet aan Job Crafting? Job Crafting ruim bekeken 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
1 OP 2
47%
31%
30% 17%
Inhoudelijke Job Crafting
Tijdsonafhankelijke werken
Plaatsonafhankelijk werken
Tijds- en plaatsonafhankelijk werken
Verdeling in functie van werk 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
24
58% 48%
Kaderleden Bedienden Securex White Paper “Jobcrafting bij de Belgische werknemer”, december 2015
43%
Arbeiders
25
Securex White Paper “Jobcrafting bij de Belgische werknemer”, december 2015
Job Crafting en Stress 10 9 8 7,07 7 6
6,58
6,55
5,98
5 4 3 2 1 0
Jonger dan 40 Job Crafting
26
Ouder dan 40 Geen Job Crafting
Securex White Paper “Jobcrafting bij de Belgische werknemer”, december 2015
27
Securex White Paper “Jobcrafting bij de Belgische werknemer”, december 2015
Burn-out: HR managers zijn bezorgd, bedrijven doen te weinig 28
Prevalentie van burn-out volgens HR managers Grote ondernemingen (>500 wkn) Afwezig in laatste 12 maanden In fase van „pre-burn-out‟
Kleine ondernemingen (< 500 wkn)
% werknemers
Afwezig in laatste 12 maanden
1,6
In fase van „pre-burn-out‟
4,1
29
% werknemers
2,7 7,7
Burn-out: verantwoordelijkheid volgens HR managers
30
Burn-out: stressoren volgens HR managers
31
Bedrijven met beleid gericht op burn-out Grote ondernemingen (>500 wkn)
%
Actieplan specifiek tegen burn-out
6
Burn-out opgenomen in breder beleid rond stress en absenteïsme
41
Kleine ondernemingen (< 500 wkn) Actieplan specifiek tegen burn-out Burn-out opgenomen in breder beleid rond stress en absenteïsme 32
%
1 22
DUURZAME INZETBAARHEID EVOLUTIE 2013 - 2015
Meer werknemers denken dat hun gezondheid hen zal beletten om door te werken tot de pensioenleeftijd 33
HEALTH
ABILITY SUSTAINABLE EMPLOYABILITY
AGILITY Organisatie 34
RESILIENCE
Individu
Moeten, kunnen & willen
Perceptie individuele inzetbaarheid
36
Fysieke gezondheid gaat het meest achteruit 90%
75% 72%
70%
70%
62%
62%
2013 60% 2015
60%
50%
40%
Leefgewoonten
Fysieke werkomstandigheden
Vooral bij lager opgeleiden
Fysieke belasting
© Securex 2015
80%
Mentale gezondheid blijft het grootste zorgenkind 90%
83%
79% 72% 69%
70%
69%
© Securex 2015
80%
2013
61%
2015
60%
56% 49% 50%
40%
Mentale Belasting
Positieve levensingesteldheid
Vooral bij lager opgeleiden
Emotionele werkomstandingheden
Work-life balance
DE BETERE WERKVLOER 39
Vervlecht mens- en organisatieontwikkeling
40
Iedereen is verantwoordelijk • Overheid
• Werknemer – Talent ontdekken en ontwikkelen – Werken aan veerkracht – Verantwoordelijkheid opnemen voor inzetbaarheid – “Ont”-spanning inbouwen.
– Creëren van een eigentijds wettelijk kader. – Aandacht voor Inzetbaarheid van op de schoolbanken. – Preventief in plaats van reactief (cao 104) – Aanpakken van oorzaak in plaats van symptoom. – Subsidiëren van (her-)tewerkstelling
• Organisaties – Vertrekken vanuit een “Holistische visie” met ruimte voor individuele oplossingen – Contexten creëren die inzetbaarheid faciliteren en aanmoedigen. – Inzetten op pro-activiteit 41
If economic progress means that we become anonymous cogs in some great machine, then progress is an empty promise. Charles Handy
42
