Suïcidepreventie op de werkvloer

Suïcidepreventie op de werkvloer Gezonde marktplaats - Logo Antwerpen - 25/11/2015 Ine Vermeersch Coördinator Suïcidepreventiewerking CGG Oost-Vlaanderen

Inhoud 1. 2. 3. 4.

Inleiding Suïcidepreventie op de werkvloer: waarom? Suïcidepreventie op de werkvloer: hoe? Draaiboek - onderdelen: a. b. c. d.

Signaalherkenning Acute suïcidedreiging - crisisinterventie Na een suïcidepoging Na een zelfdoding

Vlaams Actieplan Suïcidepreventie 2012-2020

Bron: Vlaams Agenschap Zorg en Gezondheid, 2011

Vlaams Actieplan Suïcidepreventie 2012-2020

Doelstelling “daling van het aantal zelfdodingen met 20% “ 5 Strategieën ● ● ● ● ●

Geestelijke gezondheidsbevordering Laagdrempelige telefonische en online hulp Bevorderen van deskundigheid Strategieën voor specifieke risicogroepen Aanbevelingen en hulpmiddelen voor de preventie van suïcide

Locoregionale samenwerking

Universeel (algemene bevolking)

Geselecteerd (subgroepen)

Geïndiceerd (individuen)

Portaalsite www.zelfmoord1813.be 3 luiken: ● ‘Ik heb hulp nodig’ ● ‘Ik ben bezorgd om iemand’ ● ‘Verder als nabestaande’ Inhoud: via scrollen of menu ● ● ● ● ● ● ● ●

Getuigenissen Hulplijnen Informatie (voor patiënten, hulpverleners, naasten,...) Cijfermateriaal Vormingsaanbod (zelfmoord1813.be/vormingen) Blog Webshop (boeken, folders, publicaties…) Nieuwsbrief

Aanbod Suïcidepreventiewerking ● Vorming en bijscholing voor intermediairs/ ondersteuning in opstellen suïcidepreventiedraaiboek ● Coaching suïcidepreventie en geestelijk gezondheidsbeleid ● Optimaliseren van de hulpverlening van de CGG ● Het opvangen van nabestaanden ● Het opvangen van suïcidepogers in zorgnetwerken ● Afstemming met andere actoren

Suïcidepreventie op de werkvloer - waarom? Waarom suïcidepreventie op de werkvloer? ● Belangrijkste doodsoorzaak bij groot deel van de actieve bevolking ● Suïcideprobleem vraagt multisectoriële aanpak ● Rol van werkgerelateerde problemen in suïcidaal proces ● Economisch aspect

Suïcidepreventie op de werkvloer - hoe? ● Geestelijke gezondheidsbeleid ● Suïcidepreventiebeleid (draaiboek) ● Deskundigheidsbevordering sleutelfiguren (HR, preventieadviseurs, vertrouwenspersonen, directie,...)

Draaiboek - waarom? Doelstellingen draaiboek: ● ● ● ● ● ● ● ●

Voorkomen van paniek Voorkomen van foute beslissingen Voorkomen dat een werknemer een poging doet Voorkomen dat een werknemer t.g.v. een poging een blijvend lichamelijk letsel overhoudt of zelfs overlijdt Voorkomen van ernstige emotionele schade Voorkomen van kopieergedrag Kennis vergroten en attitude veranderen Samenwerken met andere instanties

Draaiboek - Hoe? ● ● ● ● ● ● ● ●

Werkgroep Voldoende gedragen (mandaat?) Wie betrekken? Op maat van organisatie Crisisteam Communicatie naar sleutelfiguren Koppelen aan vorming Levend houden en evalueren Ondersteuning door CGG-SP

Ondersteuning door Suïcidepreventiewerking CGG ● Procesbegeleiding ● Participeren in de aanzet, evaluatie, implementatie en optimalisatie van het draaiboek. ● Inhoudelijke check-up ● Vorming "signaalherkenning"

Draaiboek - Onderdelen Elk luik bevat: ● Afspraken ivm. communicatielijnen ● Richtlijnen voor concreet handelen ● Evaluatie en overlegmomenten

Draaiboek - Onderdelen a. Signaalherkenning Linda werkt reeds 10 jaar voor de Dienst Bevolking. Ze is een voorbeeldige werknemer die graag de puntjes op de i zet. De laatste tijd worden haar verslagen echter laat ingeleverd en staan er slordige fouten in. Wanneer ze hier op aangesproken wordt, springen de tranen in haar ogen en zegt ze dat het haar allemaal te veel wordt. Wat doe je?

Draaiboek - Onderdelen a. Signaalherkenning Belangrijke vragen: ● Wie vangt de signalen op? ● Aan wie worden signalen gemeld? ● Wie volgt dit op met de werknemer? Wie spreekt hem/haar aan? ● Welke relevante anderen worden op de hoogte gebracht?

Draaiboek - Onderdelen b. Acute suïcidedreiging - crisisinterventie Dirk heeft het al geruime tijd erg moeilijk. Hij heeft wallen onder zijn ogen, lijkt erg afwezig en op andere momenten dan weer erg prikkelbaar. De laatste week leek het echter wat beter te gaan. Je had hem nog eens zien lachen en dat was lang geleden. Wanneer je ’s middags naar de refter op de tweede verdieping wil gaan, zie je Dirk aan de omheining van het terras staan. Hij klautert net over de reling en je ziet hoe hij op de dunne richel aan de buitenzijde van het terras staat. Je beseft onmiddellijk hoe ernstig dit is. Dirk roept van ver dat je daar moet blijven en dat niemand hem kan helpen. Wat doe je?

Draaiboek - Onderdelen b. Acute suïcidedreiging - crisisinterventie Belangrijke vragen: ● Wie verwittigen? Welke weg dient de melding af te leggen? (Intern en extern) ● Wie blijft bij de werknemer? Waar wordt hij/zij naartoe gebracht? ● Contact met familie/omgeving? ● Wat met getuigen? ● Welke nazorg wordt georganiseerd?

Draaiboek - onderdelen c. Na een poging Een werknemer van de groendienst ondernam een suïcidepoging in het magazijn. De werknemer was regelmatig afwezig wegens ziekte en kwam erg somber en zenuwachtig over. Hij leek de laatste dagen terug iets opgewekter en hij was al enkele weken niet meer ziek geweest. Er gaat dan ook een schokgolf door de groendienst wanneer een collega hem vindt aan de achterkant van het magazijn. Het lijkt erop dat hij van het gebouw is gesprongen en hij is er erg aan toe. De ambulance wordt gebeld en hij wordt in kritieke toestand naar het ziekenhuis gebracht. Enkele collega’s die op de plaats van het ongeval waren, zijn in shock.

Draaiboek - Onderdelen c. Na een poging Belangrijke vragen: ● Wie kan de eerste zorgen toedienen? Waar is de EHBOkoffer? ● Wie verwittigt de hulpdiensten ● Wat met getuigen? ● Wie is verantwoordelijk voor communicatie met familie, media, collega’s, EDPBW,...? Wat met collega’s die afwezig zijn? Welke informatie geef je?

Draaiboek - Onderdelen c. Na een poging Terug aan het werk? ● Wie communiceert met de betrokken werknemer? Op welke manier? ● Is professionele hulp beschikbaar? ● Zijn er werkgerelateerde factoren die aangepakt moeten/kunnen worden? ● Hoe wordt de terugkeer naar het werk voorbereid? ● Wie kan de werknemer begeleiden bij terugkeer?

Draaiboek - onderdelen d. Na een zelfdoding Op vrijdagmorgen krijgt het management het bericht dat Bart gisteren zelfmoord heeft gepleegd. Het nieuws doet al de ronde in de organisatie, maar er zijn nog veel vragen rond de omstandigheden. Ook bij het management is er veel onzekerheid. Wat moeten we nu doen? Hoe kunnen we het personeel opvangen? Moeten we de familie contacteren? … Wat doe je?

Draaiboek - onderdelen d. Na een zelfdoding Belangrijke vragen: ● Wie verifieert het bericht? ● Wie brengt wie op de hoogte? Welke informatie wordt meegegeven? ● Wie communiceert met familie, media, collega’s? Op welke manier? ● Wie zorgt voor opvang van het personeel? ● Wie zorgt voor de organisatorische aanpassingen? (afspraken en agenda overledene, post, klanten verwittigen,...) ● Regelingen in kader van rouwbezoek, uitvaart, afscheid,...

Aanbod CGG-SP (voor werkgevers) ● In samenwerking met CPZ en Werkgroep Verder ● Training: omgaan met suïcide op de werkvloer ● Coaching bij opmaak suïcidepreventiebeleid ● Op maat (of open aanbod, voor data: zie www. zelfmoord1813.be)

Contact Joline Rediers CGG Andante 03/ 620 10 20 [email protected] Ine Vermeersch CGG Eclips 09/331 51 98 [email protected]