Begaafd op het Camphusianum; hoe zit dat eigenlijk?

Begaafd op het Camphusianum; hoe zit dat eigenlijk? Inhoudsopgave Inleiding ............................................................................................................................................. 2 1. Visie............................................................................................................................................... 2 2. Analyse en probleemstelling ........................................................................................................... 3 2.1. Om welke leerlingen gaat het? ................................................................................................ 3 2.2. Waarom hebben hoogbegaafde leerlingen problemen? ........................................................... 3 3. De situatie voorjaar 2011 ............................................................................................................... 5 3.1. Analyse van de situatie intern .................................................................................................. 5 3.2. De positie van Gymnasium Camphusianum in de regio ........................................................... 5 3.3. Keuzes die passen in de missie en de visie van Gymnasium Camphusianum .......................... 5 3.4. Te bereiken doelen.................................................................................................................. 6 4.Ontwikkeling van diverse niveaus van expertise .............................................................................. 7 4.1. Drie categorieën medewerkers ................................................................................................ 7 4.2.1 Het team ............................................................................................................................... 7 4.2.2 De ontwikkelaars…………………………………………………………........................................7 4.2.3 De stuurgroep…………………………………………………………………………………………..7 4.2.4 Het management……………………………………………………..............................................7 5. Plan van aanpak 2013-2014........................................................................................................... 8

Bijlage 1 POVO………………………………………………………………………………………………....11 Bijlage2 PLUSKlas……………………………………………………………………………………………..19 Bijlage 3 Verbreding……………………………………………………………………………………...........22 Bijlage 4 Studium Generale (SG)…………………………………………………………………................23 Bijlage 5 Honours Programme..……………………………………………………………………………....28 Bijlage 6 Actieplan doorontwikkeling begaafdheidsprofielschool schooljaar 2010-2011…….…….......33 Bijlage 7 Actieplan doorontwikkeling begaafdheidsprofielschool schooljaar 2011-2012……………….34 Bijlage 8 Plan van aanpak 2012-2013…………………………………………………………………........36

Inleiding Het Camphusianum wil voor de meer-begaafde leerlingen een aanbod leveren, dat past binnen onze visie op het onderwijs. We gaan uit van onderwijsarrangementen die op deze leerlingen gericht zijn. Dat betekent dat het aanbod in redelijke mate kan afwijken van wat er regulier in de klassen wordt aangeboden. Er is een expertisegroep in het leven geroepen (2012), die als stuurgroep tot taak krijgt het beleid ten aanzien van de diverse arrangementen voor meer-begaafde leerlingen vorm te geven, de schoolleiding daarover te adviseren en zo nodig de collega’s bij de begeleiding van meer-begaafde leerlingen te ondersteunen. Ter begeleiding bij deze ontwikkeling en om dit bredere beleid omtrent begaafdheid verder vorm te geven is onze school lid geworden van de Vereniging Begaafdheidsprofielscholen (BPS) en neemt deel aan het gelijknamige project van het CPS gedurende de schooljaren 2010 – 2013; aan het einde van dat driejarige traject, na zelfevaluatie en collegiale visitatie, hoopt de school het predicaat Begaafdheidsprofielschool te mogen voeren als bevestiging van de ingezette onderwijsontwikkeling. Van het schoolteam wordt gevraagd zich te verdiepen in de problematiek van meer-begaafden in het onderwijs en zorg te dragen voor een klimaat waarin deze leerlingen naar behoren kunnen gedijen.

1. Visie De gymnasiast is een breed begaafde VWO leerling. Uitgaande van deze homogeniserende kwalificatie dient het gymnasiale onderwijs ruimte te bieden voor de individuele heterogeniteit, opdat de afzonderlijke en diverse talenten van de leerlingen tot ontplooiing kunnen komen tot ontwikkeling en vorming van de leerling en tot verrijking van de gemeenschappelijke leeromgeving. Het Gymnasium Camphusianum biedt deze ruimte binnen de kaders van de sinds jaar en dag beproefde kwaliteitsstructuren van het categoriale, gymnasiale onderwijs, met behoud van klassenstructuren, opdat ook de sociale groepsvorming als basis blijft gelden, en van leerjaarcohorten, opdat cognitieve progressie ook binnen de peergroup zicht- en meetbaar blijft. De school kiest traditioneel voor de evolutionaire ontwikkeling en vernieuwing boven de revolutionaire, steeds erop toeziend dat verandering niet ten koste gaat van het verworvene. Uitgaande van deze kaders moet het voor iedere leerling mogelijk zijn om zijn of haar individuele weg in versnelling, in eigenheid, in keuze te vervolgen. Om vorm en inhoud te geven aan deze individualiserende gezamenlijkheid dient het onderwijsteam te beschikken over expertise en flexibiliteit, die gespiegeld worden aan de structurele mogelijkheden om binnen en op de gegeven kaders te variëren. De fysieke onderwijsruimte en de daarbij behorende materiële middelen dienen het bovenstaande niet alleen mogelijk te maken, maar veeleer nog te stimuleren. Aldus delen docenten en leerlingen de mentale homogeniteit om te denken in mogelijkheden en niet in beperkingen, om op grond van ervaring en kennis te komen tot het eigene, het individuele en het unieke.

2

2. Analyse en probleemstelling 2.1. Om welke leerlingen gaat het? Voor het Camphusianum, een categoriaal gymnasium, geldt dat de individuele talenten en leerbehoeften van onze intrinsiek begaafde leerlingen in de breedste zin van het woord dienen te worden aangesproken; dit houdt in dat voor al het bovenstaande geldt dat het schoolbeleid binnen het begaafdheidsprofiel zich richt op iedere Camphusiaan. Speciale aandacht gaat ook uit naar de hoogbegaafden. Over het algemeen kan men stellen dat zij aan een groot aantal van de onderstaande kenmerken voldoen. Let wel, het is niet zo dat als ze aan enkele van deze kenmerken niet voldoen, ze dan ook niet hoogbegaafd zouden zijn. Het gaat er om dat hoogbegaafde leerlingen bij observatie als zodanig herkend kunnen worden door docenten. Als een leerling bijvoorbeeld niet goed in wiskunde blijkt te zijn, kan zij/hij nog steeds wel hoogbegaafd zijn. Kenmerken geformuleerd als verschillen tussen gemiddeld en begaafd (Laycock) 1. kan zeer goed redeneren, abstraheren, generaliseren van het bijzondere naar het algemene, relaties leggen (= verbanden zien) 2. heeft een grote intellectuele nieuwsgierigheid 3. leert gemakkelijk en direct 4. heeft een brede range van interesses 5. toont initiatief en originaliteit in intellectueel werk 6. heeft grote belangstelling voor de mens en het universum 7. heeft een ongewone verbeeldingskracht 8. is zeer goed in wiskunde, met name in het oplossen van problemen De literatuur laat nog veel meer kenmerken zien, maar voor een uitputtende opsomming is deze notitie te beperkt van opzet.

2.2. Waarom hebben hoogbegaafde leerlingen problemen? Hoogbegaafde leerlingen krijgen in het vigerende schoolsysteem in Nederland een te beperkt aanbod in relatie tot hun potentie. Veelal is het klassikaal aangeboden programma van de school te eenvoudig om uitdagend te zijn, ook het gymnasiale programma. De verschillen waarom het gaat zijn door Jan van Os (docent van Dalton Voorburg) in zijn afstudeerscriptie aan de ECHA-opleiding aan het CBO te Nijmegen als volgt weergegeven 1. Tabel 1 Aandachtspunt ♦ rol van leerkracht ♦ structuur ♦ herhaling ♦ leeractiviteiten ♦ studievaardigheden ♦ generalisatie ♦ leerstappen ♦ taakspanning ♦ benadering leerstof ♦ zelfstandig werken ♦ zelfcontrole ♦ zelfregulatie

1

Behoefte gemiddelde leerling - kennisoverdrager beantwoordt vragen heeft duidelijke structuur nodig - veel; heeft graag herkenbaarheid - info memoriseren, procedures toepassen. - standaardtips - weinig - klein, vaak lineair, heeft houvast nodig - kort - standaardoplossing volstaat - geleid - gering heeft controle nodig - meestal beperkt

Behoefte begaafde leerling - kennisbemiddelaar stelt tegenvragen wil zelf structureren - weinig; herhaling werkt verwarrend - ideeën onderzoeken, verbanden leggen - metacognitief denkwerk - veel - groot, zelden lineair wil probleemstelling - lang - wil zelf oplossing vinden - vrij - groot wil laten zien wat hij kan - groot

Jan van Os (2009) Het effect van het gedrag van de leerkracht op het leren van (hoogbegaafde) leerlingen

3

Het model van Heller Het meest recente referentiekader waarmee op scholen wordt gewerkt is het Multifactorenmodel van Heller 2. Hij borduurt voort op eerdere modellen die in de loop der jaren zijn ontstaan (het triadisch model van Renzulli, het multifactorenmodel van Mönks) en de theorie van Gardner over meervoudige intelligentie. Heller gaat ervan uit dat een hoogbegaafde leerling naar behoren kan functioneren als hij de vier zijden van de figuur in harmonie heeft gebracht. Te onderscheiden zijn: 1. Persoonlijkheidsfactoren (niet cognitieve) 2. Begaafdheidsfactoren 3. Omgevingsfactoren 4. Prestatiegebieden 3 Om die harmonie te bereiken is ondersteuning van de leerling in kwestie nodig. Afhankelijk van de individuele situatie van de hoogbegaafde leerlingen in de school, is een onderwijsarrangement nodig. Voor de komende jaren is de doelstelling van de school: het ontwerpen van zodanige arrangementen en creëren van dusdanige mogelijkheden voor de hoogbegaafde leerlingen, dat zij optimaal kunnen profiteren van hun verblijf op school. Tabel 2

2

Professor K.A. Heller uit München, 1992.

3

Dr. Tessa Kieboom, syllabus Hoogbegaafdheid CBO Antwerpen

4

3. De situatie voorjaar 2011 Het moment van toetreding tot de vereniging BPS

3.1. Analyse van de situatie intern Het klimaat t.a.v. begaafdheid in de school is positief. Het is voor leerlingen vrijwel altijd mogelijk om activiteiten buiten het reguliere programma te doen. Ook is er genoeg kennis binnen het docentencorps aanwezig om op hoog niveau onderwijs aan te bieden. Elk jaar wordt een test afgenomen van het Centrum voor Begaafdheidsonderzoek en de uitkomsten worden gebruikt om de leerlingen uit te nodigen voor het verbredingsprogramma. Als het echter gaat om specifieke kennis van onderwijs aan hoogbegaafden, dan kan er nog een slag gemaakt worden. Er zijn nog weinig docenten die beschikken over kennis van de problematiek. Met name waar het gaat om flexibele onderwijsarrangementen valt er nog veel te ontwikkelen. Dat neemt niet weg dat een aantal docenten vanuit specifieke kennis op uitstekende wijze buiten de lessen om, een aanbod kunnen doen waarmee hoogbegaafde leerlingen hun voordeel kunnen doen. Op grond van deze invalshoek is er veel vertrouwen in het docententeam. Het is opvallend dat er onder de huidige populatie in de bovenbouw diverse leerlingen zijn die het helemaal gehad hebben met de school. Zij zullen zeker (sommigen met glans) slagen, maar helaas hebben zij geen plezier meer in het schoolse leren. Maar anderzijds zijn er genoeg intelligente leerlingen met wie het een feest is om te werken. Juist deze leerlingen verdienen het om het uiterste uit de school te halen door middel van flexibiliteit en uitdaging. Er zijn op dit moment genoeg ouders die positief staan tegenover de school. In het kader van de begeleiding van hoog- en ook meer-begaafde leerlingen kan er zeker op deze groep een beroep worden gedaan. Het verdient aanbeveling om de inzet van ouders te organiseren. Er zijn in de school op dit moment heel wat initiatieven, die zeker ook van belang kunnen zijn voor de ontwikkeling van onderwijsprogramma’s voor hoog- en meer-begaafden. Zo zijn de experimenten met de tabletcomputers uitstekend te benutten in het kader van maatwerk in de onderwijsarrangementen. Met name de kernkwaliteiten van hoogbegaafden (creativiteit, zelfstandigheid, enz.) kunnen deze experimenten op vruchtbare wijze versterken.

5

3.2. De positie van het Gymnasium Camphusianum in de regio Het is opvallend dat inmiddels veel basisscholen de school benaderen met vragen over de wijze waarop de school omgaat met hoogbegaafde leerlingen. Er zijn wat dat betreft verwachtingen. Het verbredingsprogramma in klas 1 en de PLUSklas voor leerlingen uit groep 8 zijn daar ook debet aan. Het is echter ook een feit dat het verbredingsprogramma na de eerste klas niet meer actief wordt ingezet. Ook is er binnen de school nog onvoldoende expertise om vragen over probleemsituaties te kunnen beantwoorden. Opgemerkt kan worden dat er veel ad hoc initiatieven zijn waar onze leerlingen gebruik van kunnen maken, maar dat daar tot nu toe weinig structurele inbedding voor te vinden is. De overige scholen voor VO in de regio vertonen ook de nodige activiteiten. Er zijn initiatieven als het Technasium en er bestaat al geruime tijd een Tweetalig VWO, maar dat zijn in het algemeen klassikaal gerichte oplossingen die bij ouders zeker het gevoel doen postvatten dat er aandacht is voor de beter presterende leerling in het algemeen. Ouders denken veelal dat dit aanbod al voldoende uitdaging bieden zal. Maar het is zeer de vraag of dit voor hoogbegaafde leerlingen de werkelijke oplossing biedt. De signatuur van een Begaafdheidsprofielschool gecombineerd met de gymnasiumopleiding levert voor de school dus genoeg kansen op.

3.3. Keuzes die passen in de missie en visie van Gymnasium Camphusianum Het Camphusianum kent al een aantal arrangementen die gericht zijn op de meer-begaafde leerling. Naast het verbredingsprogramma, is er de deelname van een aantal leerlingen aan het programma van het Junior College in Utrecht en deed de school mee aan Universum, het stimuleringsprogramma bèta/techniek. De school kiest er niet voor om een aparte klas van hoogbegaafde leerlingen te vormen. De hoogbegaafden nemen deel aan het klassikale schoolleven, maar door middel van specifieke arrangementen zullen ze naar behoefte en binnen de mogelijkheden van de school worden bediend. Daarom wordt gezocht naar een structureel verbredings- en /of verdiepingsprogramma. Ook zal worden gezocht naar meer flexibiliteit in toetsing, waarbij de prestaties van hoog- en meer-begaafde leerlingen anders worden getoetst en beoordeeld dan men gewend is bij klassikaal afgenomen toetsen. De komende jaren zal hieraan worden gewerkt.

3.4. Te bereiken doelen Lidmaatschap van de vereniging BPS en de daaruit mogelijk voortvloeiende status van Begaafdheidsprofielschool zijn bij het bereiken zowel als het borgen van de te realiseren doelen instrumenteel, zowel ondersteunend als verrijkend, van zeer grote waarde. Daartoe dient de school te voldoen aan de criteria die de vereniging BPS heeft opgesteld. Op 7 november 2013 vindt een visitatie vanuit de vereniging plaats. Op dat moment heeft de school zich voldoende ontwikkeld op bovengenoemde terreinen, te weten: * Een geformuleerde visie op het onderwijs aan hoog- en meer-begaafden; ingebed in het totale beleid van de school * Een schoolklimaat, waarin hoog- en meer-begaafde leerlingen zich thuis voelen en docenten zich gekwalificeerd voelen om aan deze groep leerlingen het gevraagde onderwijs te bieden * Passende onderwijsarrangementen voor hoog- en meer-begaafde leerlingen, waarbij zowel groepsgewijze als individuele programma’s een plaats hebben * Gespecialiseerde begeleiders van hoog- en meer-begaafde leerlingen, die niet alleen leerlingen kunnen opvangen, maar ook advies kunnen geven aan docenten als de onderwijssituatie daarom vraagt. Daarnaast zal de school gegevens verzamelen ten aanzien van de resultaten van de inspanningen op dit terrein. Deze indicatoren zullen in de komende jaren door de vereniging concreet worden gemaakt en in een visitatie-instrument aan de leden worden voorgelegd. De school zal daaraan eveneens een bijdrage leveren. 6

4. Ontwikkeling van diverse niveaus van expertise 4.1. Het team Het team zal in staat moeten zijn de diverse arrangementen voor leerlingen te integreren in de dagelijkse gang van zaken. Dat kan betekenen dat sommige leerlingen niet alle (of geen) lessen volgen. Voor deze leerlingen dienen dan aparte afspraken gemaakt te worden, dan wel dient de beoordeling van hun werk af te wijken van hetgeen regulier in de klas gebeurt. Een en ander zal uiteraard dienen plaats te vinden in nauwe samenspraak met de interne begeleiders en de schoolleiding. De vakdocenten dienen in staat te zijn de meer-begaafde kinderen te signaleren en te beschikken over expertise om aan de specifieke didactische behoeften tegemoet te komen in differentiatie binnen de groepsstructuur. Bovendien zal gebruik gemaakt worden van kennis die bij andere projecten is/wordt opgedaan, zoals Universum, het Junior College, het digitale materiaal dat in het kader van het Pegasusproject en de iPad-klassen is/wordt ontwikkeld. 4.2. De ontwikkelaars Deze groep zal zich verdiepen in de onderwijsbehoeften van hoog- en meer-begaafde leerlingen (scholingsdagen). Waar de reguliere aanpak aandacht vraagt voor bekende zaken, zal in groepsactiviteiten voor hoogbegaafde leerlingen rekening gehouden moeten worden met hun speciefieke behoeften. Deze groep zal specifieke activiteiten t.b.v. hoogbegaafden verder uitwerken. 4.3. De stuurgroep Een groep van voortrekkers samengesteld uit een brede vertegenwoordiging vanuit de school (alfa-béta-gamma) vormt de stuurgroep, waarbinnen diverse vormen van expertise ontstaan (coördinerend, organisatorisch, inhoudelijk en diagnostisch). Wat deze groep bindt is het ontwikkelen van een visie op het onderwijs aan hoogbegaafden en op het onderzoeken van nieuwe mogelijkheden. Zij zullen in nauw contact staan met de zorgstructuur van de school. Zij zullen ook verantwoordelijk zijn voor de externe contacten die de status van Begaafdheidsprofielschool met zich meebrengt. 7

Samenstelling stuurgroep (ingesteld najaar 2012):: Mevr. M.B.A. van Duffelen – Meyers (aardrijkskunde; coördinator 3-4) Mevr. M. van Amersfoort (Frans) Mevr. M.M.G van den Hil – Wijdeveld (scheikunde; coördinator Bèta) Mevr. S.A. Kleyn – de Kuyper (Nederlands) Dhr. A.M. van Leeuwen (Filosofie, ANW) Dhr. M.H.J.G. Osseforth (vz) (Klassieke Talen, KCV; conrector)

Inventarisatie en communicatie intern van leerlingenactiviteiten. Beleid onderpresteerders. PO-VO. Ondersteuning verbredingsproject. Notulen incl. takenlijst; algemeen overzicht. Projecten VO-HO; Honours Program. Verbredingproject. Nieuwsbrief (ouders/lln) en personeelsbulletin. Initiëren en stimuleren projecten in de BB. Beleid onderpresteerders. Communicatie met schoolleiding en vereniging BPS. Ondersteuning PO-VO.

4.4 Het management De schoolleiding, het management van het Camphusianum, zorgt voor verbinding van het begaafdenbeleid met andere initiatieven binnen de school en ziet toe op de inbedding ervan binnen het algemene schoolbeleid als uitvloeisel van de missie en de visie. De schoolleiding faciliteert de betrokken docenten en medewerkers zowel in hun dagelijkse begeleiding van de leerling en de daarbij behorende organisatorische activiteiten als ook met betrekking tot scholingen voor de drie onderscheiden categorieën. De schoolleiding participeert in de netwerkbijeenkomsten van de Vereniging BPS.

5. Plan van aanpak 2013-2014 5.1 Communicatie De stuurgroep - doet op iedere studiedag/APV verslag van activiteiten en plannen. - organiseert minimaal 1 keer per jaar een studiedag in het teken van BPS. - verzorgt specifieke informatie en uitwisseling van kennis voor en met het personeel over leerlingen en projecten. - ziet erop toe dat de meer-begaafde leerlingen als zodanig herkenbaar zijn in het LVS. - doet periodiek nieuws uitgaan over activiteiten en plannen aan ouders en personeel. - presenteert op iedere leerjaarvoorlichtingsavond (begin schooljaar) het BPS aanbod en programma. - organiseert speciale info-bijeenkomsten voor de ouders van BP leerlingen. - verzorgt een openbaar infobestand over activiteiten en plannen op de schoolsite. - bemenst op twee vaste momenten in de week op een vaste plek een inloopspreekuur voor BP leerlingen.

5.2 Scholing De stuurgroep - neemt actief deel aan BPS vergaderingen en conferenties. - neemt actief deel aan activiteiten en overleg binnen Euryfoon. - oriënteert zich op de ECHA opleiding. Het Camphusianum streeft naar 2 ECHA docenten in 2015. Het docentenkorps - verwerft vaardigheden (signaleren/differentiëren) door interne, collegiale voorlichting en good practices. - verwerft vaardigheden (idem) door deelname aan landelijke netwerkactiviteiten en kennisuitwisselingen. - beschikt in de breedte over de expertise zoals beschreven in 4.1 in schooljaar 2014/5.

8

5.3 Ontwikkeling

5.3.1 POVO - Het PO kiest vóór de zomervakantie voor deelname aan twee modules, die in principe op locatie gegeven worden (b.v. Grieks, meteorologie, Frans, biologie, mythologie), ingezet voor de begaafde leerlingen, verzorgd door Camphusianen uit leerjaren 4 en 5. Een module duurt vijf weken, er zijn vier modules per jaar. De module vindt plaats tijdens lestijd PO en/of VO; de Camphusiaan krijgt hiertoe indien nodig vrijstelling van het volgen van desbetreffende lessen. Deelname van PO uit leerjaar 2012-2013 wordt voortgezet. - Vóór de zomervakantie worden mogelijke kandidaten uit leerjaren 4 en 5 in de diverse rapportvergaderingen besproken. Leerlingen solliciteren (advies: rapportvergadering; plaatsing: stuurgroep) en werken vervolgens binnen vaste regels en duidelijke afspraken (handboek) in nauw contact met VO en PO (Bijlage 1). - In de laatste fase van het schooljaar (mei/juni) vindt de PLUSklas plaats (locatie Camphusianum), een motiverende, gedifferentieerde lessenserie voor begaafde leerlingen uit groep 8, verzorgd door docenten en/of externe professionals (Bijlage 2). De stuurgroep - levert maatwerk voor de begaafde basisschoolleerling die een individueel traject volgt op het Camphusianum; de basisschoolleerling bezoekt de school wekelijks en wordt begeleid binnen een individueel onderzoeksproject door een medewerker of een bovenbouwgymnasiast. - evalueert de toelatingsprocedure tot leerjaar 1 met betrekking tot de beleidsmatige en concrete toegankelijkheid van de begaafde basisschoolleerling. 5.3.2 Leerjaar 1 en 2 - Verbreding is een programma waaraan de leerling op individuele basis kan deelnemen (Bijlage 3). In leerjaar 1 wordt de leerling hiertoe door de stuurgroep BPS uitgenodigd naar aanleiding van de verplicht afgenomen CBO test in oktober. De leerling kan er vervolgens voor kiezen deel te nemen aan de verbredingsmodule als onderdeel van Studium Generale (zie beneden) in trimester 2. Een voortzetting in trimester 3 en in leerjaar 2 houdt in dat het programma wordt gevolgd tijdens en in plaats van de reguliere lessen. - De module bestaat uit een door de school verzorgd aanbod of door een door de leerling voorgesteld onderwerp. - De BP leerling ontvangt van de stuurgroep BPS (op advies van de rapportvergadering) voor het volgen van het verbredingsprogramma in trimester 3 van leerjaar 1 en in leerjaar 2 en 3 de Gymnasium Camphusianum Strippenkaart (GCS) die hem in staat stelt een aantal reguliere lessen in te ruilen voor het werken aan de verbredingsmodule. - De GCS is telkens 1 trimester geldig en bevat een aantal lesstrippen gelijk aan het dubbele aantal weken dat een periode telt (b.v. 12 weken=24 lessen). De leerling moet minimaal 1 en mag maximaal 3 lesstrippen per week inzetten. De lesstrip wordt gevalideerd door de conciërge. Tweewekelijks vindt er overleg over de voortgang plaats tussen leerling en docentbegeleider. - Er zijn wekelijks 2 in het rooster zichtbare inloopuren voor BP leerlingen bij leden van de stuurgroep BPS in kamer 4.11. - Bij het overgangsrapport ontvangt de leerling een persoonlijk portfolio als overzicht van alle bijzondere activiteiten waaraan hij het desbetreffende leerjaar heeft deelgenomen. Het totaalportfolio wordt uitgereikt bij het diploma. - Het Studium Generale (SG) is een verplicht keuzeprogramma met verrijkingsmodules voor geheel leerjaar 1 en 2 (telkens 2 trimesters) en wordt verzorgd door medewerkers, leerlingen uit leerjaren 4 en 5 (cf. POVO) en externe professionals. Een module is een lessenserie die als blokuur wekelijks plaatsvindt gedurende één trimester. De helft van het aanbod aan modules kan de leerling gratis volgen, voor de andere helft geldt een wekelijkse bijdrage van € 7,50. (Bijlage 4) 5.3.3 Leerjaar 3 en 4 - De CBO test wordt verplicht afgenomen in leerjaar 3. De stuurgroep evalueert de individuele voortgang aan de hand van de CBO resultaten in leerjaren 1 en 3. 9

- Collega’s signaleren en bedienen meer-begaafden in klassikale en/of individuele trajecten. - In leerjaar 3 heeft de leerling de mogelijkheid deel te nemen aan het verbredingsprogramma op advies van de stuurgroep BPS en de CBO test in november. Bij deelname ontvangt de leerling de GCS (zie boven). De stuurgroep - beziet in samenspraak met de organiserende commissie de mogelijkheden die de jaarlijkse science week BAGger biedt om tegemoet te komen aan de meer-begaafden. - initieert de doorontwikkeling van PWS als potentieel instrument van differentiatie en individuele verrijking in lijn met HO. - beziet de mogelijkheden tot de invoering van buitenlandstages. 5.3.4 VOHO (geldt voor alle leerjaren) - Er is een databank van externe (verrijkings-)modules (eventueel in samenwerking met bestaande initiatieven; LAPP-Top (Leiden), JuniorMed School (Rotterdam) als onderdeel van het Honours Program (zelfstandige gymnasia (SHZG), een portfolio dat de leerling naar eigen voorkeur vult. Het verklarende certificaat voor het volgen van dit Honours program wordt bij het diploma uitgereikt. (Bijlage 4) - Aan het begin van ieder schooljaar wordt het aanbod aan leerlingen, ouders en medewerkers bekendgemaakt. - Leerlingen kunnen zich voor een externe module aanmelden bij de stuurgroep. Toelating door de stuurgroep vindt plaats op grond van CBO resultaten en advies van de rapportvergadering. De stuurgroep - stimuleert en initieert deelname aan de diverse Olympiades. - coördineert en initieert het Honours Program.

10

Bijlage 1 POVO 1.1

LOGBOEK POVO LESSEN BASISSCHOLEN 2013 – 2014

11

Beste leerling, Je hebt je opgegeven om dit jaar enkele lessen op een basisschool in de regio te gaan geven. Je doet dit vanuit diverse beweegredenen; je vindt het leuk, je zoekt een uitdaging, je hebt tijd over of een eigen reden. De lessen die je gaat geven zijn lessen die door jou (en je “collega”) worden voorbereid. Er liggen geen lessenreeksen klaar. Wel zijn diverse docenten bereid jullie te helpen met het opzetten van je lessenreeks, je hoeft tenslotte niet het wiel opnieuw uit te vinden. Naast de lessen die je gaat geven, vragen we je ook een logboek bij te houden. Hierin staat hoeveel tijd je bezig bent met de voorbereiding en de uitvoering van de lessen. Ook willen we graag dat voor jezelf enkele leerdoelen probeert te formuleren. Als laatste wordt je gevraagd om het evaluatieformulier in te leveren, ook de basisschool vult over jou een evaluatieformulier in. Het logboek en het evaluatieformulier lever je uiterlijk 2 weken na afloop van de lessenreeks in bij ondergetekende. We wensen je veel plezier tijdens de lessenreeks en hopen dat ook jij er veel van opsteekt. Namens de BPS-commissie, Mevr. M. van Amersfoort

12

Wat te doen? Voor de lessen: Zodra je hebt gehoord dat je bent ingedeeld, neem je contact op met de betreffende basisschool en maak je een afspraak (zie lijst met contactgegevens). Tijdens deze afspraak stellen jullie jezelf voor en loop je de volgende punten door: -

Moment afspreken waarop jullie de lessen gaan geven Het invullen van de overeenkomst Bespreken van het niveau van de leerlingen (samenstelling van de groep) Bespreken of huiswerkopdrachten wenselijk zijn Globaal de inhoud van je lessen bespreken

Bij terugkomst op school lever je de overeenkomst in bij mevr. M. van Amersfoort. Zij zal hiervan een kopie maken zodat jullie ook een exemplaar hebben. Eventueel een docent vragen om materiaal/suggesties. Je kunt dit het beste doen wanneer je weet hoe de samenstelling van de groep is. Tijdens de lessenreeks: Bijhouden van logboek Na de lessenreeks: Inleveren logboek en evaluatieformulier bij mevr. M. van Amersfoort

13

Logboek: wat doe je tijdens je lessen/voorbereiding Datum

Tijdsduur

Activiteit

opmerkingen

14

Evaluatieverslag: Naam: ……………………………………………………………………………………………………………………………………… Gegeven vak: ………………………………………………………………………………………………………………………… Basisschool: …………………………………………………………………………………………………………………………… Wat is je algemene indruk van het lesgeven? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Wat waren de positieve punten? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Wat waren de negatieve punten? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Heb je begeleiding vanuit school gevraagd? Zo ja, aan wie? Zo nee, waarom niet? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

15

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Heb je de begeleiding als zinvol ervaren? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Wat heb je geleerd van het lesgeven? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Overige opmerkingen ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

1.2 Overeenkomst POVO 2013 – 2014 Namen leerlingen: …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… e-mailadressen: …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… (mobiele) telefoonnummers: …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… Naam basisschool: ………………………………………………………………………………….. Contactpersoon:……………………………………………………………………………………….. Locatie/adres: …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… e-mail:…………………………………………………………………………………………………… telefoon: ………………………………………………………………………………………………… Leerlingen van het Gymnasium Camphusianum te Gorinchem zullen gedurende periode … Een vijftal lessen verzorgen op bovenstaande basisschool. Met deze basisschool zijn zij overeengekomen de lessen te geven op de volgende dag en tijdstip:

16

………………………………………………………………………………………………………… Indien een les (door ziekte o.i.d.) niet door kan gaan, zorgen de leerlingen dat de contactpersoon van de basisschool z.s.m. op de hoogte wordt gebracht. De les zal eventueel op een later tijdstip worden ingehaald. Als er een verandering van tijdstip is, wordt dit z.s.m. doorgegeven aan mevr. M. van Amersfoort ([email protected]), dit om problemen op school te voorkomen. De leerlingen houden van hun activiteiten een logboek bij en leveren uiterlijk 2 weken na afloop van de lessenreeks dit logboek en het eigen evaluatieformulier in bij mevr. M. van Amersfoort. De basisschool wordt gevraagd ook een evaluatieformulier in te vullen (dit wordt jullie digitaal toegezonden) Namens de BPS-commissie, M. van Amersfoort

1.3 Indeling POVO periode 1 (9 september tm 18 oktober met eventueel een week uitloop ivm uitwisseling) en periode 2 (4 november tm 20 december, toetsweek half november) School + contactpersoon O2A5 Hoornaar Marije Ruben [email protected] 06 31323339

Keuze per. 1 Frans

Leerlingen Fleur Meulmeester Bowen Gong

Keuze per.2 Wiskunde

Leerlingen Thomas Hanina Maurits de Hek

O2A5 Arkel Marije Ruben (idem)

Latijn

Maarten de Rooij Tim van de Graaf

Natuurkunde

OBS de Verrekijker Jenny Horstink [email protected] tel: 0345 – 614880 OBS de Driemaster Bellefleur Desirée Combee [email protected] 0184 611088 Oranje Nassauschool, Culemborg Irma Dijkink [email protected] 0345 522134/ 06 13448381 Pr. Mauritsschool Tiel Irma Dijkink [email protected]

Meteorologie Niek van Andel

Scheikunde (locatie Gymnasium)

Wiskunde

Thomas Hanina Maurits de Hek

Frans

Duits

Iris Visser + ?

-------

Mendy Schrijver Mariëlle v. Es Else Wijtzes Wim Copier Olv P. v. Arum Annemarijn Blokland Anna-Zoë Moritz --------

------

------

Biologie

17

Hélène Jeurgens

0345 522134/ 06 13448381 OBS de Tweemaster Gorinchem Marike Brandenburg en Miëlle van der Heijden [email protected] 0183 631703 OBS de Rietput, Heukelum Y. de Kreij [email protected] 0345 618210 OBS de Rietput, Heukelum/Vuren Y. de Kreij [email protected] 0345 618210 CBS de Hoeksteen Wijk en Aalburg Sjoukje van Andel [email protected] 0183 405303 OBS De Driemaster Locatie Pietersweer Monique de Hon [email protected] 0184-614313 OBS Graaf Reinald Alette Lemmen [email protected]

--------

-------

Robotica (Gymnasium) (voorkeur wo 10.30u.12.00u.)

?

Biologie

Hélène Jeurgens

Duits

Iris Visser + ?

Natuurkunde

Dej Verbruggen Sjoerd Weide

Grieks

Christiaan Verheij Heime Leenman

------

-------

Meteorologie

Niek van Andel

Grieks

Christiaan Verheij Natuurkunde Heime Leenman

Apart traject van 3 x 11 weken, eigen materiaal,

Anne Hopstaken Anniek van Boekel Seline Verbaan

18

Sjoerd Weide Dej Verbruggen

Bijlage 2 PLUSKlas 2.1

Een PLUSklas? Wat is dat?

Uitdaging. Plezier. Motivatie. Nog verder kijken dan je eigen neus lang is. Zaken die voor iedereen van groot belang zijn. Dat geldt voor onszelf, voor onze leerlingen, voor iedereen. En dus ook voor de leerlingen uit het basisonderwijs. Als aspirant Begaafdheidsprofielschool (BPS) organiseren we daarom jaarlijks een PLUSklas. Dit betekent dat leerlingen uit groep 8 die waarschijnlijk een VWOadvies krijgen en meer aankunnen, maar misschien wat minder gemotiveerd zijn, bij ons een apart lesprogramma kunnen gaan volgen. Het gaat hier niet om het volgen van reguliere vakken of bijlessen! Onderwerpen als architectuur, bodemonderzoek, mythologie, gemeentepolitiek en Chinees zijn aan bod gekomen. De leerling volgt wekelijks in de maanden april tot en met juni op een dinsdag, woensdagof donderdagmiddag twee (telkens andere) lessen op het Camphusianum. 19

Terugkijkend op de vorige jaren kunnen wij constateren dat de PLUSklas een groot succes is geweest. En dus willen we ook dit jaar weer leerlingen die nu in groep 8 zitten helpen de uitdaging aan te gaan, hun motivatie te versterken en interesse te vinden in al dat wat nu nog ver weg ligt, maar zo snel in het verschiet. En tenslotte plezier in die ontdekkingsreis te vinden. Voor meer informatie over de exacte data, dagen, onderwerpen en aanmelden voor de PLUSklas is het raadzaam de website (www.camphusianum.nl) in de gaten te houden. Zodra meer bekend is over de exacte data en dagen zullen we dat via die weg laten weten. Ook komt er t.z.t. een mailing naar de basisscholen waarin alle details vermeld worden.

Wat is dat; een plusklas? De plusklas op het Gymnasium Camphusianum is een lessenreeks die wordt aangeboden door het Camphusianum aan leerlingen van de basisschool (groep 8) die een VWO advies zullen gaan krijgen en die zich hebben aangemeld bij het Camphusianum. Een leerling die deelneemt aan de plusklas zal de uitdaging van iets extra’s krijgen aan moeten willen gaan. Met andere woorden ; deze leerling dient gemotiveerd genoeg te zijn om een lessenreeks buiten de vertrouwde omgeving van de school te volgen. Voorbeelden van lessen die in het verleden zijn gegeven zijn: Italiaans, Chinees, Franse Chansons, Russisch, Bouwkunst, Muziek, Amerikaanse taal en Cultuur, Archeologie enz. Inbedding in schoolplan De leerling zal toestemming van zijn ouders en van zijn basischool dienen te krijgen voor het volgen van de plusklas. De onderwijsinspectie heeft in het verleden aangegeven dat de basisscholen het aanbieden van de plusklas van het Gymnasium aan hun getalenteerde leerlingen expliciet in het schoolplan dienen op te nemen. Dit omdat de lessen plaatsvinden onder reguliere 20

schooltijden. Het is dus ook niet een éxtra serie lessen voor deze leerlingen, maar veelal een verkenning van het terrein van het gymnasiale gedachtegoed. Deelname aan de plusklas Zoals reeds eerder opgemerkt is deelname aan de plusklas voorbehouden aan een selecte groep leerlingen. In het prille begin stond deelname aan de plusklas open voor alle leerlingen met een VWO-advies. Echter, wegens de enorme belangstelling voor de plusklas en de groei die dat met zich meebracht, is er een aantal jaren geleden besloten om aanmelding aan het Camphusianum als tweede eis te stellen. Ook het maximum van 100 deelnemers is toen vastgesteld. Dat laatste had te maken met de praktische inpassing van de plusklas. Om te voorkomen dat deelname als een toelatingseis wordt gezien, wordt plaatsing in de plusklas pas ná 1 april, de deadline voor aanmelding aan de school, bekend gemaakt.

Organisatorische problemen Momenteel ligt de verantwoordelijkheid voor het organiseren en het invullen van het programma van de plusklas geheel bij de coördinator van leerjaar 1 en 2. Dat is op zich geen onoverkomelijk probleem, al groeit de druk om inhoudelijk voldoende kwaliteit te blijven leveren wel de afgelopen jaren. Om aan die kwaliteitseis te kunnen blijven voldoen is het noodzakelijk om goede docenten bereid te vinden om dit programma te kunnen blijven aanbieden. Helaas is de bereidheid onder het personeel van het Camphusianum niet heel groot en wordt er dan ook vaak een beroep gedaan op dezelfde mensen binnen, maar ook buiten de school. Deze externen dienen dan wel beschikbaar te zijn in de periode april- juni. Ook de onduidelijkheid over de beloning / financiering van de mensen die de plusklas vormgeven is onduidelijk. Er is niet helder wat er wel en niet kan of mag worden uitgegeven. De randvoorwaarden voor de organisatie dienen te worden verhelderd. Inpassing in BPS Is de plusklas in zijn huidige vorm inpasbaar binnen het BPS-gebeuren? Dat is een vraag waarover thans wordt gebrainstormd en waar ondergetekende nog niet over uit is. Moeten (hoog)begaafde leerlingen ingezet worden in de plusklas of is dat een brug te ver? Moet je mensen (lees: personeel) dwingen om lessen in de plusklas te gaan verzorgen omdat je vindt dat je dat als eventuele BPS school aan je stand verplicht bent en er anders niet voldoende mensen beschikbaar zijn om een goed en inhoudelijk kwalitatief programma aan te bieden? Voldoet de plusklas überhaupt aan de eisen die je aan een 21

plusklas wilt stellen of moet er eerst worden gekeken of de plusklas in de huidige opzet moet worden bijgesteld? Toekomst van de plusklas Of de plusklas in zijn huidige vorm blijft bestaan is nog maar de vraag. Wel is duidelijk dat de behoefte van de basisschool(leerlingen) groot is om alvast kennis te nemen van het gymnasiaal onderwijs. Opvallend is daarbij wel dat de basisscholen de leerlingen net zo gemakkelijk weer op de basisschool houden als dat hen beter uitkomt. Commitment van de basisscholen is wat dat betreft ook niet altijd even groot. Waar ligt dat aan en hoe kunnen we die vergroten? Dat het grote aantal scholen (meer dan 80 !) waar het Camphusianum mee te maken heeft hierbij een rol speelt lijkt duidelijk. Dit kan een heel positieve kant hebben als je bedenkt dat het voedingsgebied zich enorm ver uitstrekt en dus ook de aantrekkingskracht van de school als kenniscentrum voor hoog- en meer begaafden bijzonder groot is! Ewout Gerards, coördinator leerjaar 1 en 2

Bijlage 3 Verbreding Evaluatie verbreding op basis van een PO van drie leerlingen uit klas 4 cursusjaar 20122013 (Sabine Boll, Michelle Lemmen en Nynke van Horssen) en evaluatie binnen de BPSgroep aan de hand van de volgende punten: tijdstip, inhoud, eindpresentatie, begeleiding en effect. Tijdstip De verbreding viel in schooljaar 2012-2013 voor leerlingen uit klas 1 in de SG-uren op woensdag. Uit het onderzoek bleek dat alle leerlingen het tijdstip redelijk prettig vonden. In het schooljaar 2013-2014 wordt de verbreding uitgebreid naar periode 3 voor de leerlingen uit klas 1. De leerlingen uit klas 2 en 3 worden in staat gesteld om te verbreden in alle periodes. Zij zetten allen de BPS-strippenkaart in en skippen maximaal 3 en minimaal 1 uur per week. Inhoud Het aanbod van bureau Talent werd door de BPS-groep als gevarieerd en duidelijk gezien met de kanttekening dat iets meer variatie (dus minder achter de computer) de verbredingsuren leuker zou maken. Dat kwam ook duidelijk naar voren in het PO van de leerlingen. De verbreders wilden liever niet alleen op de computer werken en sommigen wilden nog meer vrijheid bij hun onderwerpkeuze (meer gericht op persoonlijke interesse) en nog meer uitdagingen. Eindpresentatie De eindpresentatie tijdens de schooluren geniet de voorkeur, maar wel aan het einde van de dag. De ouders moeten in een zeer vroeg stadium geïnformeerd worden opdat ook zij aanwezig kunnen zijn. 22

Begeleiding De begeleiding vindt plaats door minimaal 1 BPS-stuurgroep lid, aangevuld met docenten met affiniteit voor deze doelgroep leerlingen. De docenten die dit op zich nemen, moeten wel dezelfde tegemoetkoming krijgen. Dit schooljaar was dat ongelijk. Bij de een werd het verrekend met haar jaartaak, terwijl een andere docent er uren voor kreeg. Uit het PO werd duidelijk dat 77,8% van de deelnemers de begeleiding als zeer goed beoordeelde. Effect De meeste leerlingen hebben aangegeven geen profijt te hebben van de verbredingslessen bij de gewone schoolvakken. Opvallend is dat ze wel vertelden geleerd te hebben beter te kunnen omgaan met projecten en praktische opdrachten. Ook verveelden ze zich minder.

Bijlage 4 Studium Generale (SG) 4.1 Evaluatie Studium Generale (SG) op grond van enquêtes leerlingen, reacties ouders op ouderavonden en medewerkers bij studiedagen. Historie: SG komt voort uit de Vrijdagmiddagactiviteiten, zoals die tot 2007 op het Camphusianum werden aangeboden. Dat waren activiteiten, waaraan leerlingen facultatief en in vrije tijd konden deelnemen. Deze activiteiten moesten vooral leuk zijn. Het tijdstip (want na de lessen, dus op de late vrijdagmiddag) bleek gaandeweg een motivatiedrempel. Activiteiten waren niet gestructureerd en vrijblijvend. Opzet SG: Sinds 2008 heeft het Camphusianum in de eerste twee leerjaren tijd vrijgemaakt voor buitenlesactiviteiten, die een verdiepend, verrijkend en motiverend karakter hebben. De vrijgemaakte tijd is deels ingezet vanuit studiebegeleiding, maar grotendeels een uitbreiding van de lestijd, ingeroosterd als een blokuur (100 minuten) op de woensdagmiddag. Voor leerjaar 1 vindt het programma plaats in periodes 2 en 3; in periode 1, waarin de eersteklassers nog hun weg in de school, in hun groep en in hun vakken zoeken, is er voor hen geen SG. Leerjaar 2 neemt deel aan SG in periodes 1 en 2. Deelname aan SG is voor iedere leerling uit leerjaren 1 en 2 verplicht. Leerlingen maken bij aanvang van de periode een keuze uit verschillende onderwerpen (zie bijlagen) door deze te nummeren naar hun voorkeur. Ze worden voor de gehele duur van die periode ingedeeld bij hun keuze 1 t/m 3. De groepen zijn afhankelijk van de aard van de module 10-25 leerlingen groot. Een aantal modules wordt gegeven door externe professionals. Voor het volgen van deze modules geldt een eigen bijdrage. Een aantal modules wordt verzorgd door docenten en

23

bovenbouwleerlingen. Deelname aan deze modules is gratis. De verhouding tussen deze twee soorten modules is in principe half om half. Inhoudelijk aanbod SG: differentiatie binnen het aanbod is een groot aandachtspunt. Talen en creatieve onderwerpen zijn goed vertegenwoordigd. Het bèta aanbod dient verder uitgebreid te worden. In SG wordt ook MaS (maatschappelijke stage) aangeboden. Deelname aan deze module is in principe verplicht binnen de beide leerjaren. Voor het Camphusianum geldt dat de verplichte 30 uren MaS vóór de overgang naar leerjaar 4 moeten zijn afgerond. In leerjaar 1 wordt in periode 2 ook Verbreding aangeboden. De leerling kan hieraan slechts deelnemen op uitnodiging van de stuurgroep BPS. Deze uitnodiging komt tot stand na evaluatie van de CBO test in oktober en adviezen van mentoren en docenten. Uiteindelijk wordt in een gesprek met ouders en leerling eventueel tot plaatsing besloten. De leerling volgt dan bij Verbreding onder begeleiding een individueel traject naar eigen keuze. Door de stuurgroep BPS op aangeven van enkele docenten wordt de mogelijkheid/wenselijkheid overwogen om ook het aanleren van studievaardigheden binnen SG een plaats te geven, gezien de ondersteuning die menige leerling wellicht eerder nog dan verrijking behoeft. Een structurele plaats hiervoor binnen SG lijkt echter moeilijk te verenigen met de oorspronkelijke gedachte van verrijking, verdieping en motivatie voor iedereen; deelname aan een ondersteunende module ontneemt de leerling de mogelijkheid tot een verrijkende keuze. Ondersteuning zou daardoor juist op een ander moment moeten plaatsvinden. Reacties ouders en leerlingen: Bij een aantal docenten leeft het idee dat door de SG de dagen voor met name onderbouwleerlingen zo lang worden. Dit is een reactie die niet terugkomt van ouders. Zij vragen eerder waarom hun kind niet bij zijn/haar eerste keuze geplaats is dan dat zij vraagtekens zetten bij het waarom van de SG als verplichte lesactiviteit. Kinderen geven bij navraag aan graag modules te willen volgen waar expressie, ontspanning en sport aan de orde komen. Voortzetting SG in klas 3: Er wordt door de stuurgroep BPS nog nagedacht over SG in klas 3. Het rooster in klas 3 is echter erg vol. Buiten SG is voor de (hoog-)begaafde leerlingen in de eerste drie leerjaren in 2013 de ‘Strippenkaart’ ingevoerd (zie elders).

24

4.2

Gorinchem, 26 november 2012

Beste leerlingen, geachte ouders/verzorgers, In de tweede en derde periode van dit schooljaar vindt in klas 1 het Studium Generale (SG) plaats, iedere woensdag het 5e en 6e uur. SG maakt deel uit van het bredere Begaafdheidsprofiel van het Camphusianum: het is een verplicht onderdeel van het lesrooster en biedt de leerling de mogelijkheid om buiten de reguliere vakken een of meerdere onderwerpen te kiezen waarin hij zich verder wil verdiepen of waarvan hij denkt dat zijn interesses daardoor wel heel erg worden geprikkeld. SG heeft geen invloed op de overgang (er worden geen cijfers gegeven, omdat het geen standaard schoolvakken zijn). Wel kunnen er bij sommige onderdelen diploma’s en certificaten worden behaald. Voor iedere leerling geldt dat de gevolgde uren worden afgetekend in het schoolportfolio dat zich gedurende zes jaren vult met alle ‘bijzondere’ activiteiten en dat uiteindelijk een aanvulling vormt op het diploma.

25

Het aanbod voor dit jaar ziet er weer heel aantrekkelijk uit en biedt uitkomst voor ieders smaak. De leerling vult zijn 1e t.m. 9e keuze in op het formulier en levert dat uiterlijk vrijdag 7 december bij mij in. Ik maak een indeling en het feest kan beginnen op woensdag 12 december. Aan het einde van periode 2 maakt de leerling een nieuwe keuze voor periode 3. Enige opmerkingen zijn er wel te maken. Bij sommige modules geldt een eigen bijdrage van € 7,50 per week. Als de leerling kiest voor Chinees, Frans of Engels, volgt hij dat in periode 2 en 3; zo kan hij dus pas weer in klas 2 een andere keuze maken. De maatschappelijke stage is een ‘verplichte’ keuze binnen de eerste drie schooljaren. Het volgen van deze module levert ca. 12 uren op, van de voor iedere VO leerling verplichte 30 uren. Plaatsing voor het onderdeel verbreding volgt slechts op uitnodiging van de leerlingbegeleiding. Voor meer vragen kunt u en kunnen jullie altijd bij mij terecht. Veel plezier! Met vriendelijke groet, Drs M.H.J.G. Osseforth, Conrector gymnasii

4.3 Studium Generale klas 1 periode 3 2012-2013 Geef in de desbetreffende hokjes je 1e ,2e , 3e , 4e , 5e , 6e, 7e, 8e, 9e ,10e keuze aan.

Naam:…………………………………………………………………… Maatschappelijke Stage (MaS): Bedenk samen een project om de ander te helpen, binnen school, in de wijk, in je dorp. Werk voor het goede doel, leer wat de brandweer en de politie doen, de dierenambulance, help ouderen. Wat je maar leuk vindt, maak een plan en voer dat uit. Robotica: Leer alles over het programmeren van je eigen robot. Werk in een team aan de opstelling, de opdrachten; presenteer je resultaten en test jezelf in regionale wedstrijden. Sport: Mens sana in corpore sano staat niet voor niets op de muur in onze gymzaal; heb je zin om wat extra uurtjes te sporten? Samen met de andere sportievelingen uit jouw leerjaar? Geef je dan snel op voor sport! Biologie: Waarom groeit de ene plant op droge bodem en de andere in een moeras? Je gaat zelf kweken en kijken naar ontwikkeling. We gaan de weilanden in, de dijken op. We werken met en bij natuurbescherming. Theorie afgewisseld met practica. Film*: Hoe maak je een film? Werk als crew aan camera, geluid, acting en verfilm je eigen script. De bioscoop zal vanaf nu voor jou nooit meer hetzelfde zijn. Misschien gooi je wel hoge ogen op het filmfestival…

26

Kunst*: Je leert alles over grafiek en boekdrukkunst. En dan publiceer je samen met je groep een boekje, waarvan 1 exemplaar naar de mediatheek gaat. Je verzint een korte tekst, maakt een afbeelding en vermenigvuldigt het met een grafische druktechniek. Alle teksten en afbeeldingen voegen we dan samen en voorzien we van een mooie omslag. Rhetorica: Wij leren je presenteren, overtuigen en spreken voor een groep: handig als je een spreekbeurt hebt, maar ook bij ruzies thuis! Uiteindelijk breng je je kennis in de praktijk bij een toernooi met dixi (debatclub klas 2-3). Engels*: If you’d like to improve your English according to the Common European Framework, join the club! And you’ll get your own certificate. I’d love to hear from you! N.b. Engels geldt voor 2 periodes! Chinees*: De wereldtaal van de toekomst? Je leert hoe je groet, jezelf voorstelt; te vertellen over je familie, huis, school. En natuurlijk ook hoe je de Chinese karakters schrijft. Je komt alles te weten over de eeuwenoude en de ultramoderne cultuur. En je sluit af met je eigen diploma. N.b. Chinees geldt voor 2 periodes! Frans*: Verbeter je Frans. Je oefent eenvoudige persoonlijke gesprekjes en boodschappen volgen en overbrengen, alledaagse teksten makkelijk te begrijpen, een brief schrijven om bijvoorbeeld iemand te bedanken of te feliciteren. En dan probeer je je eigen diploma Frans te halen: DELF JUNIOR, Diplôme d’Études en langue française van het Franse Ministerie van Onderwijs. Het diploma is een internationaal erkend bewijs van het taalniveau. N.b. Frans geldt voor 2 periodes! * Voor deelname geldt een eigen bijdrage van € 7,50 per middag.

Lever dit formulier uiterlijk maandag 11 maart in bij Dhr. Osseforth.

4.4

klas 2 periode 1 2013 Geef in de desbetreffende hokjes je 1e, 2e, 3e, 4e, 5e, 6e, 7e, 8e, 9e keuze aan.

Naam:…………………………………………………………………… Burgerschap: Geluk en wijsheid voor beginners. Wat zijn de voor- en nadelen van gamen? Mogen leraren of ouders geweld gebruiken? Kan ik pesten voorkomen of stoppen? Hoe bescherm ik mijzelf op internet? Hoe werkt rechtspraak? Je maakt kennis met de spelregels van de democratie: Iedereen mag meedoen. Niemand mag oproepen geweld te gebruiken. Iedereen verdient een waardige behandeling. Rhetorica: Wij leren je presenteren, overtuigen en spreken voor een groep: handig als je een spreekbeurt hebt, maar ook bij ruzies thuis! Uiteindelijk breng je je kennis in de praktijk bij een toernooi met dixi (debatclub klas 2-3). Robotica: Leer alles over het programmeren van je eigen robot. Werk in een team aan de opstelling, de opdrachten; presenteer je resultaten en test jezelf in regionale wedstrijden. Maatschappelijke Stage (MaS)*: Bedenk samen een project om de ander te helpen, binnen school, in de wijk, in je dorp. Werk voor het goede doel, leer wat de brandweer en de politie doen, de dierenambulance, help ouderen. Wat je maar leuk vindt, maak een plan en voer dat uit. Frans** Verbeter je Frans. Je oefent eenvoudige persoonlijke gesprekjes en boodschappen volgen en overbrengen, alledaagse teksten makkelijk te begrijpen, een brief schrijven om

27

bijvoorbeeld iemand te bedanken of te feliciteren. En dan probeer je je eigen diploma Frans te halen: DELF JUNIOR, Diplôme d’Études en Langue Française van het Franse Ministerie van Onderwijs. Het diploma is een internationaal erkend bewijs van het taalniveau. N.b. Frans geldt voor 2 periodes! Chinees**: De wereldtaal van de toekomst? Je gaat lezen en schrijven. En je komt alles te weten over de eeuwenoude en de ultramoderne cultuur. Als je dit in klas 1 gevolgd hebt, kruis je dit aan en volgt dit nog 1 periode. Als je dit niet gevolgd hebt, kun je het pas in periode 2 kiezen. N.b. Chinees geldt voor 2 periodes! Engels**: If you’d like to improve your English according to the Common European Framework, join the club! And you’ll get your own certificate. N.b. Engels geldt voor 2 periodes! Film**: Hoe maak je een film? Werk als crew aan camera, geluid, acting en verfilm je eigen script. De bioscoop zal vanaf nu voor jou nooit meer hetzelfde zijn. Misschien gooi je wel hoge ogen op het filmfestival… Kunst**: Wat is het verschil tussen ets, lithografie, zeefdruk, houtsnede? Je maakt stempels, een postzegeldruk die je echt verstuurt, of met een linosnede je eigen Ex Libris op een etspers in twee kleuren. Of een sjabloon voor een Tag? En dan presenteren we alles op de tentoonstelling van ons eigen werk.

*Dit kun je alleen kiezen als je het nog niet eerder gevolgd hebt ** Voor deelname geldt een eigen bijdrage van € 7,50 per middag. Lever dit formulier uiterlijk maandag 9 september in bij Dhr. Osseforth.

Bijlage 5 Honours Programme Wat is het honours programma? Het honours programma is een manier om leerlingen van de bovenbouw verdieping en verbreding aan te bieden. Het programma loopt van leerjaar 4 tot en met 6 en is gevuld met verschillende activiteiten (zie bijlage). Dat kunnen schooleigen of buitenschoolse projecten zijn. Doel van het programma is om aan het eind van het honours programma een portfolio te kunnen overleggen, waarin een leerling op acht ontwikkellijnen (onderzoeken, kennis vergaren, denken, creëren, communiceren, samenwerken, reflecteren en projectkeuze) een meer dan gemiddeld niveau heeft behaald, met de kwantitatieve eis dat er honderd uur per leerjaar worden geïnvesteerd. Wanneer dat is gelukt wordt een honours certificaat behaald. Wat biedt het? Het honours programma biedt de getalenteerde leerling de mogelijkheid om zich gedurende een deel van de ingeroosterde lessen te verdiepen in een onderwerp, waar zijn/haar interesse ligt. Daarnaast wordt het programma van de reguliere vakken in een kortere tijd doorlopen. De Stichting het Zelfstandig Gymnasium streeft ernaar haar contacten met de verzamelde universiteiten te benutten om ervoor te zorgen dat het 28

certificaat toegang biedt tot de honours programma’s van de universiteiten. Daarnaast kan het behulpzaam zijn . Het kan ook direct toegang gaan geven tot het volgen van een honours programma aan de universiteit. Welke leerlingen zijn de doelgroep? Voor het honours programma komen in aanmerking die leerlingen in de bovenbouw, waarvan bij verschillende gelegenheden is gebleken dat ze extra uitdaging aankunnen of nodig hebben. Deze leerlingen zullen na een selectieprocedure worden toegelaten tot het programma.

Niveau van het honours programma De opzet van een honours programma wordt gesteund door de stichting “het zelfstandig gymnasium”. De leden van deze vereniging hebben samen dit programma in het leven geroepen en hebben een beoordelingsmodel ontwikkeld. (bijlage Rubrics HPG). Door binnen de vereniging elkaars programma te beoordelen volgens het ontwikkelde model wordt de kwalitet gewaarborgd.

Fictief voorbeeld ter illustratie van een honours programma Kees is een voorbeeldige leerling die in veel lessen de uitleg halverwege al snapt en zijn huiswerk getrouw maakt. Hij krijgt een, aan alle leerlingen gerichte, oproep om zich aan te melden voor het honours programma. Hij meldt zich aan en wordt uitgenodigd een presentatie te geven over de competenties die hij uiteindelijk zal moeten kunnen tonen. Hij moet daarin aan de hand van een door ons verstrekte lijst competenties aangeven op welke gebieden hij zich al heeft ontwikkeld(bijvoorbeeld bij een schoolvak of een commissie) en op welke gebieden hij zich nog moet ontwikkelen. Daarnaast geeft hij in zijn presentatie aan van welk onderwerp hij graag meer zou leren. Kees is zeer geïnteresseerd in de sterrenkunde maar begrijpt weinig van de term ‘zwarte materie’. In zijn presentatie vertelt hij dat hij contact wil zoeken met de sterrenwacht en daar enkele interviews met medewerkers wil doen. Ook zou hij graag een virtueel schaalmodel willen maken van de zwarte materie in de Melkweg. Het lijkt hem leuk zichtbaar te maken wat onzichtbaar is. Kees wordt geselecteerd en zijn plan voor het onderzoek sluit aan bij een van de andere deelnemers. Samen werken zij wekelijks twee uur aan hun plan en vullen de rest van hun ‘honourstijd’ met het excelleren bij hun derde keuzevak. De resultaten van het onderzoek blijken geschikt voor de namiddag academie waar ze tweemaal optreden. Het eerste jaar van hun honours programma is daarmee geslaagd. Ze mogen door voor het certificaat.

29

Het Honours Programme4 Op de laatste studiedag vertelden we jullie over het Honours Programme, een initiatief van Stichting Het Zelfstandig Gymnasium (SHZG). Het Honours Programme is een programma dat de betere bovenbouw leerling de kans geeft een deel van zijn onderwijs zelf vorm te geven, een stap extra te doen en als beloning een certificaat te ontvangen dat een landelijke basis heeft en onder andere toegang tot de Honours Programme’s van universiteiten biedt. (mocht je de studiedag hebben gemist; we hebben toen de grove lijnen geschetst aan de hand van het tweede congres dat we de dag vóór de studiedag hadden bijgewoond, in bijlage I vind je een iets langere schets, voor vragen Hl of Lf). Op de studiedag hebben we jullie gevraagd ons te helpen bij het maken van enkele keuzes rondom het plan. We beloofden toen een plan op te stellen voor de invoering van het Honours Programme op onze school, een plan dat we nu aan jullie voorleggen om te kijken of een dergelijk programma draagvlak heeft binnen onze school. Wij als commissie denken dat het een mooi middel is om leerlingen die duidelijk meer aan kunnen een platform te geven om dat te laten zien en de erkenning daarvoor te krijgen. We willen jullie vragen het plan te lezen en vervolgens te laten weten of je dit plan graag uitgevoerd zou zien. Verder commentaar, tips en kritiekpunten zijn natuurlijk ook welkom. De voornaamste vraag is echter: doen of niet doen? De balans wordt op dinsdag 15 oktober opgemaakt, voor die tijd ontvangen we graag een mail met jullie wens.

Plan voor de invoering van het Honours Programme op het Camphusianum Het Honours Programme wordt op onze school een traject van 2,5 jaar waarin 250 uren moeten worden verantwoord met behulp van een portfolio. Dat portfolio wordt aan het eind van klas 4, 5 en 6 intergymnasiaal beoordeeld door een docent van een andere school aan de hand van een beoordelingsmodel dat je kunt vinden in bijlage II. 11-2013: We versturen na de eerste toetsweek een open uitnodiging naar alle leerlingen van klas 4 voor het doen van een sollicitatie. Enkele leerlingen die we als lerarenkorps als geschikt zien zullen we tevens adviseren te solliciteren, dit is in de eerste plaats een taak voor de mentoren. (De overgrote meerderheid van jullie gaf op de studiedag aan een open uitnodiging aan alle leerlingen te prefereren) 11-2013 De leerlingen die hun interesse kenbaar hebben gemaakt worden uitgenodigd om aan de hand van de rubrics (bijlage III) een nulmeting te presenteren. De bedoeling is dat een leerling laat zien wat hij of zij op dat moment al kan en wat hij of zij graag zou willen leren, om zodoende te kunnen voldoen aan de eisen die aan het eind van het traject aan zijn ontwikkeling worden gesteld. Ook moet de leerling die solliciteert minstens één voorbeeld geven van een project waarmee hij die ontwikkeling zou willen bewerkstelligen (zie bijlage IV voor een samenvatting voor de suggesties die we op de studiedag van jullie ontvingen) Selectie De sollicitatiecommissie wordt gevormd door twee leden van de bps-commissie, twee andere docenten en een schoolleider. De selectiecriteria zijn nog niet volledig uitgewerkt. Wel 4

De naam is moeders mooiste niet, maar gekozen omdat ze aansluit bij de universiteiten. Iedereen spelt het alleen anders. Wat vinden jullie? Honoursprogramme, Honoursprogramma, Honoursprogram, ik kan niet goed kiezen zeker niet als ik ook spaties overweeg..

30

hebben we jullie gevraagd of we ook onderpresteerders toe moesten laten. 23 personeelsleden gaven aan daar wél voor te voelen mist voldoende eisen worden gesteld, 7 personeelsleden gaven aan daar liever niet voor te kiezen. Wij zien dat als een signaal dat er draagvlak is om het met 1 of misschien 2 onderpresteerders te proberen als de sollicitatiecommissie overtuigd is van een redelijke kans van slagen, maar dat we ons, zeker bij de start, vooral op de besten moeten focussen. 12-2013 De aangenomen leerlingen worden op de hoogte gebracht van hun uitverkiezing. Als er aantallen worden genoemd in jullie reacties dan horen we meestal een maximum van 10 leerlingen. Dat is vanaf nu een harde bovengrens. Wij richten ons voorlopig op 6, maar dat hangt ook af van de sollicitatieronde. De sollicitatiepresentaties van de leerlingen zullen worden gefilmd. Uit die opnames knippen we de delen waarin de leerlingen hun suggestie voor een eerste project presenteren. Deze fragmenten vormen samen met de suggestie van jullie (bijlage IV) zowel een brede schets van de mogelijkheden als ook een mooi startpunt om een eerste project te kiezen. Daarbij wordt samenwerking tussen de deelnemers aangeraden. 01-2014 De leerlingen leveren een plan voor het eerste kalenderjaar in en worden aan de hand daarvan gekoppeld aan een begeleider 5. Voor elk plan dat moet leiden tot vulling van het portfolio gelden in ieder geval de volgende twee regels. I. De leerling maakt van te voren een tijdsplanning. II. Op een derde van die planning staat een inleverdatum waarop de leerling een wezenlijk deel van zijn eindproduct bij zijn begeleider inlevert. De leerlingen die twee of meer keuzevakken hebben ontvangen een strippenkaart, zodat die leerlingen een deel van hun tijdsinvestering in het Honours Programme binnen schooltijd kunnen doen. 06-2014 De eerste beoordeling van het portfolio vindt plaats op een landelijke Honours Programme-dag. Voor onze leerlingen komt dat vroeg, maar het is wel een mooie dag om ervaringen uit te wisselen met medeleerlingen uit het heel het land en om te merken hoe hoog de eisen voor een goed portfolio zijn (zie ook bijlage II). De begeleiders evalueren samen met de sollicitatiecommissie hoe het eerste half jaar is verlopen. In die vergadering overwegen we natuurlijk de eigen organisatie en formuleren we verbeteringen voor volgend jaar. Daarnaast overwegen we ook of de geselecteerde leerlingen aan de verwachtingen voldoen en ook volgend jaar door mogen in het Honours Programme. Suggesties voor projecten binnen het Honours Programme 6 5

De belofte van de schoolleiding om met een overzicht van ons taakbeleid te komen biedt perspectief om dergelijke begeleiding in taakuren uit te drukken die ook daadwerkelijk deel uitmaken van je aanstelling. Voorwaarde is dan wel dat deze én de andere taakuren serieus worden genomen bij het vaststellen van gebalanceerd takenpakket voor ons allen. Tot dit moment voelt bijvoorbeeld het begeleiden van een PWS vaak ook als een directe lastenverzwaring en mist het idee dat andere taakuren dan komen te vervallen. Vanuit de Stichting het Zelfstandig Gymnasium komt het voorstel voor de begeleiding van een Honours Programme leerling 12 taakuren per jaar toe te kennen. Begeleiders zullen minstens een korte interne scholing ontvangen en waar het kan ook op de landelijke bijeenkomsten aanwezig zijn. Hoezeer we ook op bovenstaande ontwikkeling in het taakbeleid hopen, het lijkt ons vooral een leuke taak. En dat zal toch wel de hoofdreden blijven om een dergelijke taak te aanvaarden. Wij horen het in ieder geval graag als je een begeleider zou willen zijn. 6

Zoals op de studiedag vermeld. De projecten moeten eerste en vooral projecten van de leerlingen zelf zijn. De kans van slagen, de kans dus dat er een project uit komt dat leuk en leerzaam is en het niveau van onze lessen ontstijgt is namelijk mede afhankelijk van de mate waarin de leerling zich zelf verantwoordelijk voelt voor het slagen van het project en het voorkauwen van een project helpt daar niet bij. Aan de andere kant kan je je op

31

Theater Buitenlandse themareis samenstellen. Bedrijf oprichten Zebra-reeks bestuderen Literatuur/taalkunde onderzoek Verband korstmosvegetatie en verkeersintensiteit Ecologie en de verspreiding van de rivierrombout Expositie samenstellen Meelopen op universiteit of interessante werkvloer Het veld in voor geologie, geografie of ecologie Taalontwikkeling bij meertalige opgevoede kinderen Het effect van vervroegde scholing op een taalachterstand bij kleuters Kristalgroet/fossielen/vloeibare kristallen Projecten rond gezondheid en sport Naamkunde en Fonetiek Onderzoek naar verband tussen het schoolvak frans/duits en de economische relaties met die landen Stage bij het KNMI Ontwikkeling Nederlandse scheepvaart en de rol van Damen daarin Geneaologie Eigen pensum doorwerken voor een Olympiade U-talent (JCU maar dan anders) Publicatie in het HP (intergymnasiaal magazine) of ander blad met aanzien Socio-linguistiek welke invloed heeft een taal op gedrag Invloed van het Engels door de eeuwen heen NLT-modules Voorbereiden op het conservatorium/starten reizend orkest Ter aanvulling een verzameling bestaande mogelijkheden: BPS-activiteiten bovenbouw Klas 4 Kangoeroewedstrijd IJSO (voor jonge vierde klassers) Extra vak op school Debatclub/MEP Leerlingenraad PO-VO Klas 5/6 Intern: Extra vak op school Verdiepende modules van de monovakken (in ontwikkeling) Debatclub leerlingenraad lucht niet afzetten vandaar dat deze suggesties wel een mooi lijstje vormen om te laten zien wat er allemaal mogelijk is.

32

Extern: U-talent academy (Universiteit Utrecht) voortzetting van JCU JMS Junior Med School (Erasmus Rotterdam) Yes-use Utrecht: economie onderwijs aan de Universiteit Utrecht Lapp-top Leiden POVO gymnasium (ll verzorgt module op PO) Deelname olympiades sk,wi,na,bio,ak (voorrondes op school) Wiskunige modelleerwedstrijd Deelname EUSO (wedstrijd theorie en praktijk na,sk,bio in trio’s) Volgen NLT modules universiteit Utrecht, Amsterdam, Masterclasses Universiteit Eindhoven (2 dagen grote vakantie) Extern PWS (ik onderzoek water, Imagine scholierencompetitie science en economie) Debatclub/ MEP

Bijlage 6 Bijlage 7 Actieplan doorontwikkeling begaafdheidsprofielschool schooljaar 2011-2012 Onderwerp: Pilotfase

Doelstelling

Structureren en doorontwikkelen met kleine stapjes. Professionaliseren personeel.

Toetsbaar resultaat (output): (bijvoorbeeld: x docenten getraind in …)

POVO begaafdheidsproject Banduren/Studium Generale in klas 1 en 2 Laptopklas JCU Verhoogde deskundigheid in breder draagvlak (01072011-01072012)

33

Actieplan doorontwikkeling begaafdheidsprofielschool schooljaar 2010-2011 Onderwerp: Oriëntatie Doelstelling

Zelfevaluatie

Toetsbaar resultaat (output): (bijvoorbeeld: x docenten getraind in …)

Inventarisatie/checklist van activiteiten en initiatieven reeds bestaand in lijn gebracht met BPS. a. In de eigen school: welke concrete effecten heeft het bereikte resultaat in de schoolpraktijk? Bijvoorbeeld: wat zie/merk je in de school? Wat zien/merken leerlingen/ouders? Bewustwording van samenhangend profiel; verbreding kennis; gesprek met elkaar.

Outcome:

b. Naar andere scholen: wat is de bijdrage aan anderen, zoals de groep van begaafdheidsprofielscholen? Delen Good Practices vanuit een schooleigen situatie breder toepasbaar (‘bekende’ initiatieven (b.v. PLUSklas) in een gekantelde vorm). Welke activiteiten worden ondernomen om de doelstelling te bereiken?

Activiteiten

Instellen/functioneren denktank/werkgroep Inventarisatie Voorlichtings-/scholingsbijeenkomsten CPS Voorlichting APV Verder ontwikkelen van bestaande initiatieven (B.v. Banduren/Studium Generale) in lijn met BPS

Wanneer

Wat wordt op welke moment bereikt?

Datum/periode

Activiteit

Beoogd resultaat (output)

Effect (outcome)

Oktober 2010

Instellen denktank

Inventarisatie

Samenhang>besef eigen kracht

(4x vergaderd, 2x

Kennisverwerving

Overzicht>reikwijdte

scholing)

Good Practice

Gedeeld belang

December

Instructie CPS

Kennisverwerving

Overzicht>reikwijdte

2010

Voorlichting APV

Breder draagvlak

Gedeeld belang

Januari 2011

Begeleiding CPS

Kennisverwerving

Overzicht>reikwijdte

April 2011

Begeleiding CPS

Oriëntatie op

Overzicht>reikwijdte

mogelijkheden Maart 2011

Mei 2011

BPS dag

Studiedag

Kennisverwerving

Overzicht>reikwijdte

Uitwisseling

Inspiratie

Kennisverwerving

Overzicht>reikwijdte

Breder draagvlak

Gedeeld belang

34

Actieplan doorontwikkeling begaafdheidsprofielschool schooljaar 2011-2012 Onderwerp: Pilotfase

Outcome:

a. In de eigen school: welke concrete effecten heeft het bereikte resultaat in de schoolpraktijk? Bijvoorbeeld: wat zie/merk je in de school? Wat zien/merken leerlingen/ouders? JCU>flexibiliteit in programma’s (fysiek (rooster), virtueel binnen PTA) Laptopklas>digitale leeromgeving (fysiek en virtueel (digiboard/laptop/ELO)) met differentiatie. POVO begaafdheidsproject>inhoudelijke aansluiting PO-VO; leerlingen en personeel bij elkaar aan het werk met begaafden. Bredere aanpak door personeel. b. Naar andere scholen: wat is de bijdrage aan anderen, zoals de groep van begaafdheidsprofielscholen? Good practices>inspiratie, toepasbaarheid.

Activiteiten

Wanneer Datum/periode September 2011 September 2011 – juni 2012

September 2011 – juni 2012

Welke activiteiten worden ondernomen om de doelstelling te bereiken? Lidmaatschap JCU POVO pilot Leerlingen voor leerlingen Doorvoer Banduren/Studium Generale van klas 1 ook naar klas 2 Selecteren 1 Laptopklas (eerste leerjaar) Periodieke scholing/begeleiding kernteam, voorlichting/begeleiding brede personeelskorps. Wat wordt op welk moment bereikt? Activiteit Beoogd resultaat (output) Effect (outcome) Studium Generale in klas Differentiatie naar talent Motivatie bij leerlingen; 1 en 2 Ontplooiing eigenheid Begaafdheidslesmodules Docendo discimus; GC idem door GC leerlingen aan leerlingen kunnen meer begaafde PO leerlingen ‘kwijt’in grotere motivatie; op de basisschool ontwikkeling SoVa; aansluiting PO-Vo Laptopklas (La-Ne-EnDifferentiatie; digitale idem Ak-Wi-Mu; 1 klas 1) vaardigheden; interactieve didaktiek

JCU (2 leerlingen uit leerjaar 5, 2 docenten)

Leren/scholen/ontwikkelen Flexibiliteit van schoolorganisatie (compacten/verrijken in optima forma)

Praktijkervaring met BPS doelstelling; overzicht/reikwijdte; doorvertaling

September 2011 -

Bèta excellent

idem

September 2011 -

Denktank (6x per jaar)

Breder draagvlak; Kennisverwerving; Uitwisseling; Vaardigheid. Structurering Inventarisatie Voorlichting intern

September 2011 -

Scholing/begeleiding CPS (3x per jaar)

Kennisverwerving Vaardighedenverwerving

Kennis Vaardigheden

September 2011 -

35

Structuur Overzicht Breder draagvlak

Bijlage 8 Plan van aanpak 2012-2013 1.1 Communicatie De stuurgroep - doet op iedere studiedag/APV verslag van activiteiten en plannen. - organiseert minimaal 1 keer per jaar een studiedag in het teken van BPS. - doet periodiek nieuws uitgaan over activiteiten en plannen aan ouders en personeel. - verzorgt een openbaar infobestand over activiteiten en plannen op de schoolsite. - verzorgt specifieke informatie en uitwisseling van kennis voor en met het personeel over leerlingen en projecten (Gmail). - ziet erop toe dat de meer-begaafde leerlingen als zodanig herkenbaar zijn in het LVS.

1.2 Ontwikkeling 1.2.1 POVO

36

De stuurgroep - bouwt de contacten met het PO verder uit om te komen tot structurele samenwerking; voor het PO bestaat er een databank van modules die op locatie gegeven kunnen worden (b.v. Grieks, meteorologie, Frans, biologie, mythologie), ingezet voor de begaafde leerlingen, verzorgd door Camphusianen uit leerjaren 4 en 5 (in januari 2013 nemen 7 basisscholen en 14 Camphusianen hieraan deel). - organiseert een brede evaluatie van de diverse PO contacten (maart/april 2013). - levert maatwerk voor de begaafde basisschoolleerling die een individueel traject volgt op het Camphusianum (in januari 2013 betreft dit 4 basisschoolleerlingen); de basisschoolleerling bezoekt de school wekelijks en wordt begeleid binnen een individueel onderzoeksproject (in januari 2013 kunst, robotica, wiskunde) door een medewerker of een bovenbouwgymnasiast. - evalueert samen met de coördinator leerjaar 1 de PLUSklas, een gevarieerde lessenserie in april-juni voor door de basisschool als begaafd geselecteerde leerlingen uit groep 8; leerlingen dienen als nieuwe Camphusianen te zijn aangemeld. - evalueert de toelatingsprocedure tot leerjaar 1 met betrekking tot de beleidsmatige en concrete toegankelijkheid van de begaafde basisschoolleerling. 1.2.2 Leerjaar 1 en 2 De stuurgroep - organiseert de verbredingsmodule voor begaafde leerlingen uit leerjaar 1 (naar aanleiding van de voor iedereen verplicht afgenomen CBO test in oktober). De verbredingsmodule is onderdeel van het Studium Generale, de voor iedere leerling geldende verrijkingsband in leerjaren 1 en 2. - evalueert de wenselijkheid van de verbredingsmodule als onderdeel van het Studium Generale in tegenstelling tot een ontkoppeling van beide verrijkingssystemen. - adviseert over de mogelijke doorgroei van de verbredingsmodule na leerjaar 1 (n.b. in de bovenbouw wellicht in een ‘vervroegd’ PWS). - evalueert de inhoudelijke opzet van het Studium Generale en beziet de wenselijkheid en haalbaarheid van een voortzetting van deze verrijkingsband in leerjaar 3. 1.2.3 Leerjaar 3 en 4 De stuurgroep - initieert een leerlingencommissie uit deze leerjaren om na- en mee te denken over de motivatieproblematiek die door haar wordt gesignaleerd in deze schakel tussen onder- en bovenbouw. - evalueert de inzet van de CBO test ook in leerjaar 3. - zet collega’s aan tot het signaleren en bedienen van meer-begaafden in klassikale en/of individuele trajecten. - beziet in samenspraak met de commissie internationalisering de mogelijkheden die de facultatieve, buitenlandse uitwisselingen bieden om tegemoet te komen aan de meerbegaafden. - beziet in samenspraak met de organiserende commissie de mogelijkheden die de jaarlijkse science week BAGger biedt om tegemoet te komen aan de meer-begaafden. - initieert de doorontwikkeling van PWS als potentieel instrument van differentiatie en individuele verrijking in lijn met Ho. - beziet de mogelijkheden tot de invoering van buitenlandstages. 1.2.4 VOHO (geldt voor alle leerjaren) De stuurgroep - creëert een databank van (verrijkings-)modules (eventueel in samenwerking met bestaande initiatieven; LAPP-Top (Leiden), JuniorMed School (Rotterdam); maar ook het Honnours Programme (zelfstandige gymnasia SHZG). - legt contacten met HO om te komen tot structurele samenwerking (cf. UU, U-Talent).

37

- begeleidt in samenspraak met de schooldecaan plaatsing en deelname van Camphusianen in HO modules. - stimuleert en initieert deelname aan de diverse Olympiades. - initieert de doorontwikkeling van PWS als potentieel instrument van differentiatie en individuele verrijking in lijn met HO. - beziet de mogelijkheden tot de invoering van buitenlandstages. - creëert een databank van (bovenbouw)leerlingen die lesmodules binnen het PO verzorgen.

1.3 Verantwoording De stuurgroep - bereidt het visitatietraject BPS (7-11-2013) voor en begeleidt het uiteindelijke proces (dec.2012-nov.2013). - past de in dit kader af te nemen enquêtes aan (jan.2013) en doet die enquêtes uitgaan (feb.2013). - stelt het concept Beleidsplan BPS op (dec.2012-jan.2013) dat een integrale bouwsteen vormt voor het schoolplan en communiceert erover in de diverse gremia (jan.-feb.2013).

38