Feesten zijn ankerpunten, mijlpalen. Momenten om te gedenken, te herdenken, te vieren met een lach en een traan. Koester ze. Ze scheppen verbinding met onszelf, met medemensen en God. HET FEEST ZIT IN JEZUS Hij schoof graag aan feesttafels, lezen we in zijn levensverhaal, het evangelie. Hij geniet ervan en wijst kniezers terecht. Hij draagt bij tot de feestvreugde, niet alleen door van water wijn te maken, maar door naar mensen te luisteren en in te gaan op hun verlangen om los te komen uit de greep van wat hen belet te leven, ziekte, schuldgevoelens, afwijzing, depressie … Sommigen reageren feestelijk‐uitbundig: ze kregen meer dan ze verwachtten.
Want feest is niet alleen uitbundigheid of groots spektakel.
Pagina
Een feest komt ook niet zomaar uit de lucht vallen … ‘Il faut s’habiller le coeur’, wist le petit prince al, lang geleden. Je moet ernaar toeleven, je hart en je geest erop instellen: pas dan gaat die feestwereld voor je open. En die kan onverwacht vele vormen aannemen.
1
Scholen en feesten … hoe valt dat te rijmen? Studeren, taken maken, toetsen afleggen, dat is voor vele jongeren geen sinecure, laat staan een feestelijk gebeuren. En ook voor leerkrachten is het schoolleven niet altijd een pretje.
Feesten zit de mens ingebakken! Bij speciale gelegenheden en op het ritme van het jaar. Aanknopingspunten zijn er te over. Wereldwijd wordt er gevierd. Uitbundig en ingetogen. Ernstig en ludiek. Multiform en multireligieus. Zang, dans, declamatie, een film, een maaltijd, een ceremonie en ritueel ... ze horen erbij. Feesten zijn ankerpunten, mijlpalen. Momenten om te gedenken, te herdenken, te vieren met een lach en een traan. Koester ze. Ze scheppen verbinding met onszelf, met medemensen en God. Het leven vieren is een kunst. De voorbereiding is even belangrijk als het feest zelf. Nadien kan je terugblikken en nagenieten. HET FEEST ZIT IN IEDER VAN ONS … Ook in de collega die eerder nors lijkt, in de leerling die moeilijk doet, in de studiemeester‐opvoeder die alles onder controle wil houden. Maar er moet iemand de feestlichten aansteken, het doek ophalen, vrije baan geven aan het verlangen naar levensblijheid, ongedwongen contact, vrijheid, even weg van wetten, regels en andere vormen van druk. Heeft Christus van ons geen bevrijde mensen gemaakt?
Vier dan uitbundig feest, samen met uw zonen en dochters, uw slaven, uw slavinnen, en de Levieten, de vreemdelingen, de weduwen en de wezen die bij u in de stad wonen. Deuteronomium 16,14
De HEER is God, hij heeft ons licht gebracht. Vier feest en ga met groene twijgen tot aan het altaar.
Spreuken 15, 15
Pagina
Voor wie arm is, is het leven niets dan ellende, maar blijmoedigheid maakt het leven tot een feest.
2
Psalmen 118, 27
Het is meer dan de georganiseerde hoogdagen die over het jaar uitgezaaid zijn. Feeststemming is er als op de eerste schooldag al die kinderen toekomen op school, ogenschijnlijk cool en onbewogen, maar met in hun ogen een glimp van verwachting en hoop … Of als kleuters met een ontwapenend vertrouwen opkijken naar hun kleuterjuf en de danspasjes die zij hun aanleert in een originele choreografie gieten. Of als tijdens een les het enthousiasme van de leraar resoneert in het animo en de ijver waarmee kinderen inspelen op zijn bezieling en vak‐kunst. Feesten op school … Het hoort erbij zoals de lessen, de toetsen en de klassenraden. HET FEEST ZIT OM TE BEGINNEN IN MIJZELF Het speelt zich af in mijn geest en mijn hart … Er is zo veel te vieren. Dat ik besta, adem, zie, loop … Dat er mensen rondom mij zijn die van mij houden, die leven van mijn liefde. En een God die om mij geeft - mateloos veel, meer dan wie ook. Wat de schepping mij te bieden heeft: bloemen, groen, licht, weidse landschappen en de stille beslotenheid van bossen … Dat ik mag werken met kinderen, jonge mensen, voor hen ontsluiten wat leven is en liefde en hoop en toekomst.
Pagina
Of luisterend naar muziek, even weg van de wereld, tot waar klanken uit de diepte van onze ziel vreugde naar boven halen, een doorkijk geven op een andere wereld.
3
Een stil moment in een gebedsruimte, als ik in de ban raak van een Aanwezigheid die mij helemaal vervult, zodat de wereld, het leven, de mensen, God volledig in harmonie lijken …
Heer God, met alles wat wij willen en najagen, met alles wat er moet en opgelegd wordt, vergeten wij soms dat Gij ons de hand boven het hoofd houdt, dat Gij er zijt voor ons, dat Gij wilt dat wij leven, in overvloed. Redenen te over om U dankbaar te zijn, om uit te vieren dat Gij ons ruimte en vrijheid laat, om te genieten van wat Gij ons biedt: liefde, schoonheid, waarheid, goedheid. Breng ons samen om feestelijk te gedenken dat Gij leven zijt en vreugde. Laat ons, zoals David, volstromen met dankbaarheid en waardering om uw menslievendheid en feestelijk vieren dat wij voluit mens mogen zijn voor uw aangezicht, zingend, dansend, u prijzend om de zegeningen van uw hand en om wat mensen voor elkaar mogen betekenen.
Pagina
4
Wij willen U vieren, God.
Feestmenu voor kinderen Selina wil in Spanje gaan wonen, Lien wil de Eiffeltoren bezoeken, Ralph wil profvoetballer worden en Alexi wil met een raket naar de maan. Dat staat op het menu van kinderen van het eerste leerjaar. Zij hebben dromen … en, wie weet, gaan die ooit in vervulling. Het zijn dromen die nog ver weg liggen, in tijd en ruimte, maar ook voor dichterbij hebben die kinderen dromen. Zij plaatsen dan een fijne thuis op het menu, veel vrienden en enkele dieren. Als leerkracht mag je dat feestmenu aanvullen: elke dag weer proberen te zien wat ieder kind nodig heeft, aan te voelen hoe het kind zich voelt, het te stimuleren en te ondersteunen. ‘Dankzij de zorgjuf voor taal heb ik de school toch fijn gevonden’, zegt Hanna. ‘Een juf zei me, dat ik ook juf kon worden, en die positieve stimulans had ik toen echt nodig’, vertelt Ine. Dromen kinderen van een fijne school met een gezellige klas, een blije sfeer, vriendelijke leerkrachten, een nabije directie? ‘Het Rijk Gods is dichtbij’, zei Jezus ooit. Het Rijk van God gebeurt in de klas en in de school, als kinderen leren zien met hun ogen en hun hart, als kinderen leren lopen en bewogen worden door hun eigen talenten, als kinderen leren zorgen voor aarde, lucht en water, als kinderen leren houden van zichzelf en van anderen. Het Rijk van God is niet ver. Dat het een dagelijkse feestmenu mag zijn die wij hen aanbieden.
Pagina
5
Rik Renckens
Wat heb je nodig om een christelijke feestmenu te bereiden? Neem eerst wat stille tijd, en weeg vijf tot vijftien minuten af per dag. Reinig die tijd zorgvuldig van pc en gsm, van tv en andere geluidsbronnen. Versier hem eventueel met één kaarsje per week, en dat rustig laten rijpen. Voeg aan die stille tijd een vleugje spirit toe: iets van het zondagsevangelie, een mooie uitspraak die je nog had liggen, een idee die je van iemand kreeg. Je proeft en kauwt erop tot die spirit voor jou een goede smaak gekregen heeft. Zet dit alles op een zacht vuurtje, en houd de smaak erin. Als het kookt, kan je de energie uitdelen, in kleine of in grote porties, zodat de armen in je buurt op krachten kunnen komen. De dagelijkse bereidingstijd mag je soepel hanteren. Leg jouw menu wel regelmatig aan God voor. Geef Hem de kans om mee te eten. Hij zal je zeker tips geven om je menu bij te kruiden. Omkrans je menu dan nog met wat groene takjes en een rode strik.
Pagina
6
Je feestmenu is klaar … gekookt met Hem …
het feest dat stilte heet ik rust in de hoeken van mijn geest heb me teruggetrokken van het feest dat leven heet geraaskal en geroezemoes ego’s zijn weer troef in het eenzijdig woordenspel waar luisteraars ontbreken prietpraat overheerst is morgen al vergeten ik ben het zat wacht in de hoeken van mijn geest op het feest dat stilte heet Wil Melker
een dag om te vieren een dag om mensen te gedenken
Pagina
om God te danken voor wat Hij in mensen, onder mensen, door mensen tot stand bracht
7
om een stuk geschiedenis op te halen
Scholen en feesten ... Hoe valt dat te rijmen? Studeren, taken maken, toetsen afleggen, dat is voor vele jongeren geen sinecure, laat staan een feestelijk gebeuren. En ook voor leerkrachten is het schoolleven niet altijd een pretje En toch ... waar mensen geregeld met elkaar omgaan, zorg en vreugde delen, zich samen door moeilijke perioden heen werken, daar groeit als vanzelf de behoefte om elkaar ook op een andere manier te ontmoeten. Minder taakgericht, minder formeel, minder eenzijdig ... In een sfeer waar men even loskomt van de zwaarte van het bestaan of van de banaliteit van wat zich dagelijks aandient aan kommer, sleur, grijsheid. Of waarin je elkaar ook even kan vertellen of laten aanvoelen hoe je in het leven staat, geniet van schoonheid en levenskwaliteit, vreugde en zin beleeft aan lezen, muziek, kunst, spiritualiteit ... of door wat je voor anderen mag doen en betekenen ... Soms kan dat in een ontmoetingsgesprek over wat mensen écht ter harte gaat. Of via een drink, een uitstapje, een telefoontje ... Ook samen feesten, in al zijn verscheidenheid, kan daartoe bijdragen. Zou Jezus daarom zo graag naar feestjes gegaan zijn?
Pagina
8
Feesten op school ... Het hoort erbij zoals de lessen, de toetsen en de klassenraden.
FEESTEN OP SCHOOL Er zijn redenen te over om dat te doen … Omdat je als school je x-jarig bestaan viert, uitpakt met een nieuwe infrastructuur, je inschakelt in een ruimer maatschappelijk, cultureel of religieus gebeuren … Om tradities zoals Chrysostomos of de 100 dagen niet verloren te laten gaan. Om de school op haar best te presenteren aan ouders en kandidaat-leerlingen zoals op open schooldagen … Om de patroonheilige en de inspiratie die hij of zij meegeeft levend te houden. Om andere registers van het schoolleven open te trekken dan die van de kennis en de wetenschap. Om te tonen wat jonge mensen en hun mentors in hun mars hebben als men ruimte geeft aan hun creativiteit, bezieling, inzet, en zo het ‘stigma’ leerfabriek te ontkrachten… Met musicals, toneelstukken, poëzie uit het grote repertoire of van de hand van geïnspireerde auteurs uit eigen midden, met initiatieven zoals sport- en spelnamiddagen, tochten, grootouderdagen en vele andere. Of gewoon om het plezier van hef feesten zelf … Eens lekker uit de bol gaan tijdens een feestje, - van boven naar onder, van links naar rechts -, als remedie tegen de stress en de prestatiedruk, moet kunnen!!! Een feest komt niet zomaar uit de lucht vallen … ‘Il faut s’habiller le coeur’, wist le petit prince al, lang geleden. Je moet er naar toeleven, je hart en je geest erop instellen: pas dan gaat die feestwereld voor je open. En die kan onverwacht vele vormen aannemen.
Ook op school is feesten meer dan de georganiseerde hoogdagen die over het jaar uitgezaaid zijn.
Pagina
Het overkomt je soms bij een gebeuren dat niet meteen voor feestelijk doorgaat: in de kerk, tijdens een mooie viering, - hoewel, viering … wijst dat niet in die richting? –, op een dag waar ‘Ik zie het in jou’ gelijk waar wordt in ontmoetingen en gesprekken, op een stil moment in een gebedsruimte, als je in de ban raakt van een Aanwezigheid die je helemaal vervult, zodat de wereld, het leven, de mensen, God volledig in harmonie lijken
9
Want feest is niet alleen uitbundigheid of groots spektakel. Het zit in elk van ons. Het speelt zich af in de geest en het hart van mensen … Opstaan met een feestelijk gevoel omdat het je verjaardag is, omdat de klokken de zondag inluiden, omdat je verliefd bent …
Feeststemming is er als op de eerste schooldag al die jonge mensen toekomen op school, ogenschijnlijk cool en onbewogen, maar met in hun ogen glimpen van verwachting en hoop … Of als tijdens een les het enthousiasme van de leerkracht resoneert in het animo en de ijver waarmee leerlingen inspelen op zijn bezieling en vak-kunst. Concentreer je niet op ‘doen waar je plezier in hebt’, maar op ‘plezier hebben in wat je doet’, beveelt Leo Bormans, de vroegere hoofdredacteur van Klasse, aan. Het feest zit in mij, in ieder van ons … Ook in de collega die eerder nors lijkt, in de leerling die moeilijk doet, in de opvoeder die alles onder controle wil houden. Maar er moet iemand de feestlichten aansteken, het doek ophalen, vrije baan geven aan het verlangen naar levensblijheid, ongedwongen contact, vrijheid, even weg van wetten, regels en andere contraintes, van rang en status, van kommer en kwel... Het feest zit in Jezus. Hij schoof graag aan aan feesttafels, lezen we in zijn levensverhaal, het evangelie. Hij draagt bij tot de feestvreugde, niet alleen door van water wijn te maken, maar door naar mensen te luisteren en in te gaan op hun verlangen om los te komen uit de greep van wat hen belet te leven, ziekte, schuldgevoelens, afwijzing, depressie … Sommigen reageren feestelijk-uitbundig: ze kregen meer dan ze verwachtten. Feesten als een intense vorm van leven en samenleven, we kunnen er niet zonder. Het hoort bij het leven zelf. De Bijbel zegt er behartigenswaardige dingen over. Voor wie arm is, is het leven niets dan ellende, maar blijmoedigheid maakt het leven tot een feest. (Spreuken 15,15)
Mozes beveelt de joden bij het einde van de graan- en druivenoogst aan: Vier dan uitbundig feest, samen met uw zonen en dochters, uw slaven, uw slavinnen, en de Levieten, de vreemdelingen, de weduwen en de wezen die bij u in de stad wonen. Zeven dagen lang moet u voor de HEER, uw God, feestvieren.’
Dus … feesten maar op school!!!
Pagina
Houden jongeren niet vaak feestelijke herinneringen en een feestelijk gevoelen van dankbaarheid over aan die momenten van gedeelde vreugde op school?
10
(Deuteronomium 16,14-15)
GRATIS RECEPT: FEESTMENU voor elke dag Aanvaard elke nieuwe dag als een geschenk, als een gave en zo mogelijk als een feest! Sta ’s morgens niet te laat op! Kijk in de spiegel en lach tegen jezelf, dan ben je een beetje geoefend om het ook tegen anderen te zeggen! Als je de ingrediënten van de zon kent, kun je ze zelf maken, even goed als dagelijkse soep. Neem een grote portie goedheid doe er wat geduld bij Geduld met jezelf Geduld met anderen vergeet dat tikkeltje humor niet om tegenvallers te verteren. Meng er een behoorlijke dosis werklust en giet over alles een gulle lach en je hebt de zon van de dag!
Een plan verborgen in mijn hand om van het leven een feest te maken. Nieuwe dingen uitvinden kan ik niet, bijvoorbeeld vliegtuigen die op zilveren vleugels voorbijglijden. Maar vandaag in de vroegte, toen werd mij een gedachte ingegeven, een wonderbare gedachte, en de kalende plekken van mijn jurk werden opeens mooi, stralend van licht dat uit de hemel viel, helder als goud en zilver en brons, lichten uit hemelse vensters.
Tojohika Kagawa
Pagina
Dat God, wonend in mijn hand, het geheime plan van datgene wat hij doen wil voor de wereld door mijn hand.
11
Deze gedachte was: dat er een geheim verborgen ligt in mijn hand, dat mijn hand groot is, groot vanwege dat plan.
Om onze scholen tot verbondenheid te kunnen brengen…. Verbondenheid kan pas ontstaan als we elk van ons apart op zoek gaan naar ons eigen persoonlijk verhaal van verbondenheid en,onverbondenheid om daarna –vanuit een houding van verwondering – ons eigen verhaal van verbondenheid te communiceren met de ander. Verbondenheid kan pas ontstaan wanneer we samenwerken aan hetzelfde levensproject: een levensproject met zorg voor iedereen, met ruimte en vrijheid voor ieders verschil en anders-zijn, een levensproject waarin de solidariteit met de anderen centraal staat. Verbondenheid kan pas ontstaan wanneer we samen zorg dragen voor de ons omringende wereld, samen zorg dragen voor de netheid van de lokalen, voor de gezondheid van ieder die aan ons is toevertrouwd.
Pagina
12
Verbondenheid kan pas ontstaan wanneer we de band met God, Hij die leven geeft, ook levend houden in onze woorden en daden.
Het werd avond en het werd ochtend… Reeds op de eerste bladzijde van de bijbel is de toon gezet. Het werd avond en het werd ochtend… Nauwgezet, als het ritmisch tikken van een grote oude klok. Schepping is ritme. De wenteling van de sterren en de hartslag in ons lichaam. De golfslag in de oceaan en onze adem, in en uit. Wij snikken van verdriet en dansen van vreugde, zoals zomer en winter de aarde bewegen. Leven is ritme. Ook het groeien naar een nieuwe wereld, het waar worden van Gods droom gebeurt op de deining. Van heimwee en vervulling. Advent en Kerstmis, Vasten en Pasen als avond en ochtend naar Pinksteren: de middagzon in volle zomer.
Manu Verhulst
Pagina
Kerkelijke feesten zijn ankerpunten op onze levenslange hemel-vaart. Kerkgebouwen zijn dan ook. Vreemd of vertrouwd, dorpsklein of immens groot, elke kerk is een plek om even het anker uit te werpen, te wachten tot het zich vasthecht aan één of andere pilaar, een glasraam of een lichtinval op het tabernakel en zich dan verankerd en veilig te weten in de oceaan van Gods Geest.
13
Zo boetseert ons de Geest als in een tweede schepping. Romaanse kerken en abdijen konden zijn ritme vastleggen. In hun stenen, in de witte muren, in hun ingehouden zingen. Onze kerktorens leggen zijn ritme in het landschap en in de skyline van onze steden. Daar binnentreden is de ruimte zoeken om onze kleine dromen af te stemmen op het ritme van Gods grote droom.
Vieren is midden het leven eventjes stilstaan, tijd maken om jezelf bijeen te rapen, om goede en minder goede ervaringen, vreugde en pijn, ontgoocheling en hoop, diep in jou te laten doordringen en dankbaar uit te zingen dat wij alles samen mogen dragen. Vieren is dat leven plaatsen onder de schijnwerper van die grote droom die in ons is gelegd: dat het met ons, met onze grote en kleine wereld goed kan worden. Moet worden! Is ons samenzijn laten belichten vanuit de Mens Jezus die deze droom heeft waargemaakt. Vieren is het leven in beide handen nemen en het zijn diepe bestemming geven: dat het brood zou worden, voedsel, levenskracht, gedeeld door velen; dat het een beker wijn zou zijn, vreugde en verbondenheid met velen. Zoals Hij het is voor ons: brood en wijn. Vieren is bij Hem en bij mekaar telkens weer kracht opdoen om voort te gaan op nieuwe wegen, om te leven wat je gevierd hebt.
Pagina
14
Uit het Baggerboek, een uitgave van Chirojeugd Vlaanderen
Feesten Feesten is wandelen tot ver in de herinnering tot daar waar we elkaar al eerder hebben ontmoet. Feesten is luisteren en vertellen, mekaars pijn genezen, met het eten vreugde proeven, met humor verdriet genezen. Feesten is dankbaar genieten van de vreugde van het samenzijn en achterlaten alle wrok en elke vijandigheid. Feesten is gulhartig zijn, schenken uit 't beste vat en goedmoedig vergeten alle krenterigheid. Feesten is het leven vieren in zijn grillige en opwindende vormen. Feesten is spelen als een kind. Feesten is het hart heffen en het glas nog luider dan alle muziek. Feesten is klinken op morgen. Een volk dat leeft, feest. En zelden vond de Kerk andere wegen om tot mensen te spreken dan de wegen van het feest.
Pagina
15
Mgr. E. Laridon
Feesten is een werkwoord. Feesten is je voorbereiden, maar het is ook ontvangen. Het hart van het feest kun je niet maken. Feesten is mensen uitnodigen: familie, vrienden, de mensen die een bron van steun en vreugde zijn. Feesten is mensen ontmoeten, herinneringen ophalen, bijpraten. Feesten is samen eten en proosten op licht voor elkaar. Feesten is even afstand nemen van de sleur, van de al te grote drukte, van alles wat telkens weer moet en nuttig is. Een feest kan oude banden aanhalen. Een feest kan je doen voelen dat het goed is om er te zijn, om te leven. Een feest is een kans om te danken en je dankbaar te voelen. Een feest kan je nieuwe zin geven. 'Op een feest krijg ik vooral nieuwe ogen en nieuwe hoop,'. Kun je ook feestvieren als een groot verdriet jouzelf of je naasten heeft getroffen? Soms moet een feest stilgelegd of uitgesteld worden. Grote gebeurtenissen verdelen de tijd: in voordien en nadien. Het kan ineens wintertijd in je eigen leven zijn geworden. Er kan ook besloten worden dat een feest toch doorgaat. Een echt feest draait om iemand, om mensen. Op kerstmis vieren we dat God Zich laat kennen met een menselijk gezicht. Er is licht in de duisternis gekomen. Op het sinterklaasfeest vieren we dat mensen in de kou worden gezien. Geven, delen is een feest en maakt rijker. God- en menslievend zijn deze feesten. Feesten met een hart. Op een feest met een hart gedenken we, hebben we oog voor elkaar en dat betekent dat er ook ruimte is voor verdriet. Die er niet bij kunnen zijn, zijn er toch en worden ook genoemd. Het feest dat hoop geeft en goeddoet, sluit verdriet niet uit, maar heeft er ruimte voor. Dat overschaduwt of verpest een feest niet, maar geeft er meer diepte en betekenis aan.
Pagina
16
Marinus van den Berg
Een paleis in de tijd Het is goed, schrijft Antoine de Saint-Exupéry in zijn onvoltooide roman Citadelle, als de tijd zelf een bouwwerk is (construction), een verblijf (demeure): je moet haar inrichten als een huis, waarin je wonen kunt. Feesten zijn in dat huis de kamers, ze geven het structuur. Elk feest heeft een eigen functie. En alle samen dienen ze ertoe om degenen die van kamer naar kamer gaan, van feest naar feest, iets te laten ervaren van "het leven in zijn duurzaamheid". Feesten zijn de halteplaatsen zonder welke de tijd altijd maar sneller voortjaagt, vormeloos wegstroomt, als zand door je vingers. Op feesten staan we stil bij wat werkelijk belangrijk is. Daarom moet je, aldus Saint-Exupéry, de grote momenten in het leven markeren met feest of ceremonie: 'Wanneer je trouwt, wanneer je bevalt, wanneer je sterft, wanneer je afscheid neemt, wanneer je terugkeert, wanneer je begint te bouwen, wanneer je begint te wonen, waneer je de oogst binnenhaalt.' Al die feesten samen vormen het bouwsel dat het leven stevigheid geeft. 'Zo ga ik van feest naar feest, van verjaardag naar verjaardag, van wijnoogst naar wijnoogst, zoals ik als kind van de Raadszaal naar de recreatiezaal liep, in de uitgestrektheid van het paleis van mijn vader, waar alle stappen een betekenis hadden.' Zelfs de vluchtige tijd krijgt iets duurzaams; in de tijd wordt een citadel gebouwd, bolwerk tegen de vergankelijkheid. Zo hebben feesten dus te maken met drie dimensies van de tijd: de kosmische, de historische, de alledaagse. Met de kosmische tijd, want ze corresponderen vaak met de rondgang van zon en maan. Met de historische tijd, want ze gaan vaak terug op grote gebeurtenissen uit het verleden en bewerken dat heden en toekomst in het licht daarvan worden gezien. Met de alledaagse tijd, want ze hebben een psychologische noodzaak, als tegenweer tegen de sleur, de gevoelens van vergeefsheid, vluchtigheid van het alledaagse leven.
Pagina
17
Marius van Leeuwen
Vieren Vrolijke mensen zijn vierende, feestende mensen. En daar loopt het soms fout. Hoe moeten wij ook weer vieren? Dat hebben we vaak vergeten en daardoor dreigen we dan weer somber te worden! Als ons vieren onecht wordt, dan wordt, meestal de wijze waarop we pijn en verdriet verwerken dat ook. Een voorbeeld: een tante van me had een vreselijke obsessie. Bij ieder familiefeestje moest het hele huis een opknapbeurt krijgen. Daar draaide mijn oom dan voor op. Als er bezoek kwam, wat ze heel lang op voorhand wilde weten, werd er op haast alle deuren een nieuw laagje verf gezet, tuinmuurtjes werden gewit, overgordijnen gingen naar de droogreiniging en de kelder werd leeggehaald. Omdat het zo’n ingrijpend gebeuren was, kwam er ook haast nooit bezoek. Maar kwam je er heel onverwacht aanwaaien, dan was je duidelijk niet welkom. Dan geraakte je ook nooit verder dan ‘de beste plaats’, een donkere met loodglas afgeschermde kerker vooraan in het huis waar het naar muffe koekjes rook. Feesten kon ze niet. Tegen de tijd van het feest was ze helemaal overspannen. Maar net zo min als je haar ongestraft kon zoenen, kon je ze op de dag dat mijn oom definitief zijn kwast neerlegde en de pastoor zijn kwispel opnam, stevig vastpakken. Je had gewoon te veel schrik om haar te kreuken, zo deftig zwart was ze. En je hoort de buurvrouw rond de kersttijd haar fondue bestellen terwijl ze tegen de slagersvrouw zegt: ‘Je moet toch iets doen met de kerst …’ Je moet? Als het feest moet, hoe kan het dan nog feest zijn? Hoe kan je nu pret beleven op bevel? Het is zaak om het feesten terug te leren. Vroeger, heel lang geleden, wist men wat vieren was. In de oudheid waren feesten op de allereerste plaats uitdrukking van de verbondenheid tussen de mens en de goden. Vieren was dus allereerst religieus vieren. En dat drukte zich op twee manieren uit. In de ruimte en in de tijd. Er werd een streep, een grenslijn getrokken tussen een gewone plek en een heilige plaats. Was je over de streep, in de buurt van die boom, die tempel, die krater … dan stond je meteen op het domein van de goden, op heilige grond. Op die plek werd je gewoon anders, daar moest je gewoon stil vallen en uit je jachtige doen van alledag treden. Op zo’n plek draag je andere kleren, eet je andere dingen, spreek je andere woorden, dan in je eetkamer. Daarnaast maakte men onderscheid tussen heilige tijd en profane tijd. Tussen heilige feesten en profane feesten. Heilige feesten, zoals het oogstfeest, waren feesten die je in voeling brachten met de goden. Kwam je in de tijd van de goden terecht, dan viel de mensentijd stil: ophouden met werken, niet op je uurwerk kijken, maar je overgeven aan het moment. De tijd van de goden is immers de tijd van de oorsprong zelf. In die feesten werden dan ook de grote momenten van het bestaan gevierd: geboorte, bloedband, huwelijk, dood, oogst, enz…
Pagina
18
Alles is twee, Ronald Sledsens, Lannoo, Tielt, 1987, p. 46-47
Geroepen om te vieren. Geroepen om te vieren! Ja, maar om wat te vieren? We vieren graag. Dat staat vast. En het is goed dat we graag en veel vieren. Want vieren smeedt gemeenschap, geeft weer levensmoed, laat voelen hoe mooi het leven is, herstelt zo nodig de zin van het leven. Ook in het openbare gebed van de Kerk – dat wij liturgie noemen – vieren we het leven. We vieren er jubilea en verjaardagen. en vieren er het doopsel, de eerste communie, het vormsel van onze kinderen. We vieren er het huwelijk van vrouw en man. Ja, we durven zelfs het afscheid van het leven vieren van onze geliefden en kennissen. In al deze vieringen vieren we ons geloof, onze hoop en onze liefde. En het is goed zo. Maar toch is er een grote vraag: vergeten we niet, dat wij in al deze liturgische vieringen allereerst God moeten vieren, zijn goedheid en zijn barmhartigheid, zijn trouw en zijn liefde? Vergeten wij soms niet dat wij in de eucharistie de Vader danken om wat Hij voor Jezus heeft gedaan? Dat wij daar Jezus’ dood en opwekking gedenken, totdat Hij wederkomt? De vraag is dan ook: hoe kunnen wij in onze vieringen elkaar helpen om samen voor God te gaan staan? Hoe kunnen wij in onze vieringen naast de verbondenheid met elkaar ook de verbondenheid met de levende Christus beter beleefbaar maken? Hoe kunnen we beter beleven dat wij in de liturgie allereerst luisteren naar het Woord van God en dat ons geloof een antwoord is op dat Woord? In de liturgie vieren we het verbond van God met zijn kinderen. Dat God onze bondgenoot is in dit leven en voor altijd onze God wil zijn, dat vieren wij. En dat wij dan ook in Christus en bezield door zijn Geest voor mekaar bondgenoten kunnen zijn en blijven. Wie dat beseft, zal er voor zorgen dat die dubbele verbondenheid – met de Heer en in hem met elkaar – voelbaar wordt in de liturgie. Geroepen om te vieren? Oh, ja!
Pagina
19
Paul Van den Berghe
Waarom vieren mensen feest?
Daarvoor zijn van oudsher verschillende redenen te noemen. Er werd feest gevierd om ongeluk af te weren. Denk maar aan het lawaaiige vuurwerk bij nieuwjaarsfeesten. De knallen dienden ervoor om boze geesten op de vlucht te jagen. Men vierde offerfeesten om voorspoed af te dwingen of uit dankbaarheid dat de oogst gelukt was. Er werden veranderingen in de natuur gevierd. De terugkeer van de zon werd op het midwinterfeest afgesmeekt en de lente werd binnengehaald met reidansen. Ook werd het tijdstip gevierd waarop je de ene levensfase verruilde voor een volgende: geboorte, volwassen-wording, huwelijk, dood.
Als je de achtergrond van bepaalde feesten niet meer kent of als je er niets bijzonders bij voelt, heb je soms het gevoel dat je alleen maar feest viert, omdat het een afgesproken feestdag is. Dat kan zelfs opgaan voor een verjaardag of voor moederdag of voor Kerst. De feestvreugde hoeft er niet minder om te zijn, maar vieren of gedenken kan ook een sleur of een verplichting worden.
Je kunt er ook anders tegen aankijken: je viert, omdat het leven de moeite waard is om gevierd te worden. Overigens, vieren hoeft niet altijd 'feest' te zijn. Je kunt ook een sterfdag of bijvoorbeeld 11 november vieren. Meestal spreken we dan niet over 'vieren' maar over 'gedenken.' Gedenken is meer dan je herinneren. Het heeft te maken met een verbondenheid tussen 'waar je vandaan komt' en 'waar je naartoe wilt', of in geval van bijvoorbeeld 11 november, wat je nooit meer wilt.
Hoe belangrijk vieren is, blijkt als de traditie en de herinnering zijn weggevallen, en er nog geen nieuwe feesten zijn ontstaan. Alle dagen lijken dan op elkaar en niemand weet meer wat er gisteren gebeurd is of heeft uitzicht op morgen. In één van de verhalen waarin het joodse volk de band tussen God en henzelf vormgeeft, Genesis 1, wordt. verteld hoe God hemel en aarde, water en land, dag en nacht (onder-)scheidde, zodat er leefruimte en (leef)tijd ontstond voor mensen en dieren. Er wordt verteld hoe het grote en kleine licht aan het hemelgewelf worden gesteld om zo de tijd van de feesten af te kunnen lezen (Gen.1:14). Kennelijk wordt dat beleefd als levensvoorwaarde: samen gedenken en vieren, leven van feest tot feest. Zo kunnen in het heden gebeurtenissen uit het verleden herdacht en gevierd worden, niet om er naar terug te verlangen, maar om uitzicht en hoop op de toekomst te krijgen of te houden. Wij kennen dat nog bij het vieren van een verjaardag: we vieren nu (heden), dat we zoveel jaar geleden geboren zijn (verleden) en zingen dan "lang zal zij leven" (toekomst), waarbij de hoop is dat het "in de gloria" zal zijn.
Zinvol leven is zinvol vieren en gedenken: volgens dat oude Bijbelverhaal zijn ze niet te scheiden.
Pagina
20
Naar Hanna Van Dorssen (red.), Als een lamp voor onze voeten. Verhalen bij joodse feestdagen, Nederlandsche Zondagsschool Vereeniging (NZV)/Boekencentrum, Amsterdam/Zoetermeer, p. 7
Bijbels kinderlied
https://www.youtube.com/watch?v=vVH2i97JMoA
Feest.... Geeft je de kans om dankbaar terug te kijken naar wat je samen hebt gedaan en beleefd, geeft je het gevoel van bij-elkaar-horen. Feest... Tilt je boven de dagelijkse sleur uit, roept om op de goede weg door te gaan, doet je het beste hopen voor de toekomst.
Pagina
Schept verbondenheid, juist omdat je het samen doet. Het heft de verschillen tussen mensen op en geeft je het heerlijke gevoel dat je leeft. Het werkt bevrijdend.
21
Feest...
Hebben jullie ooit al eens gehoord van de familie KANS? Het is een grote familie waarvan alle leden het liefst met iedereen goede vrienden willen zijn. Je komt de KANS familieleden zowat overal tegen. Ze kijken je aan met grote ogen en ze zeggen dan: “Hé, zie je me? Ik ben een KANS… mag ik even binnenkomen?” Ze kunnen ook allerlei gedaantes aannemen! Laatst had één van de familie zich veranderd in een bloeiende bloem. Zij wou absoluut door iemand meegenomen worden zodat de mensen vreugde konden beleven aan haar, maar… niemand nam de moeite. Vele mensen hadden dat zusje KANS wel gezien, maar niemand had die kans gegrepen. Ik herinner me nog een ander familielied van de familie KANS. Maanden heeft die rondgelopen op vraag naar een bemoedigend woord. Op zoek naar iemand die zei: “Wat goed van jou!”… hij verscheen overal waar mensen kwamen. Op den duur was hij hees van vragen en nog vond hij bij niemand begrip of aandacht. Niemand greep de KANS. Een ander broertje KANS had zich dan weer veranderd in een ballon aan de hand van een kind. Hij wou het kind blij maken. Maar een jaloers buurmeisje knipte stiekem de draad door. En weg was de kans. Dat kon toch zo niet langer blijven duren. Vader KANS riep alle kansen bij zich en besprak toen de situatie. Hij keek zeer ernstig en zei toen tegen iedereen: “Alleen kunnen we het niet waarmaken, kansen. We hebben hulp nodig van de mensen.” En dat is zo: Kansen hebben de handen van de mensen nodig. Kansen hebben de voeten van mensen nodig. Kansen hebben de ogen van mensen nodig om te zien wat er moet gedaan worden. Kansen hebben oren nodig om te horen waar kansen geboden moeten worden. Dus kinderen neem het van mij aan: grijp de kans wanneer je iemand kunt helpen.
Vrij naar tagore
Pagina
Een bedelaar vertelde eens een raar een verhaal. Luister maar. "Ik was eens aan het bedelen van deur tot deur," zo vertelde hij, " Toen er in de verte een gouden koets verscheen. Verwonderd dacht ik: "Wie zou die koning wel kunnen zijn," Vol verwachting keek ik toe. En ik droomde al van geschenken, echte koninklijke geschenken. Ik zag het einde van mijn armoede al, en droomde al van rijkdom en macht. De wagen stopte juist voor mij, de koning keek mij aan en stapte glimlachend uit. Nu was het grote geluk van mijn leven eindelijk gekomen… De koning hield zijn rechterhand open en zei:" Wat heb je om mij te geven?". Ach dat was toch een grapje? Een koninklijke hand, die bedelend open stond voor een bedelaar. Ik stond daar besluiteloos, en nam uiteindelijk uit mijn bedelzak, een piepklein graantje, en gaf dat aan die koning met een verontschuldigende blik. Maar hoe groot was mijn verrassing, toen ik aan het einde van de dag, diezelfde bedelzak leegschudde op de vloer, en tussen al de gebedelde muntjes, een piepklein graantje zag, maar dan wel een piepklein graantje van puur goud. Wat was ik verdrietig, want ik wenste toen, dat ik het hart had gehad, om aan die koning alles te geven.
22
Kansen zijn er in overvloed. Laat ze niet voorbijgaan. Dan kunnen we zeggen: wat goed van jou! Geen feest zonder muziek en dans, dus: GRIJP JE KANS!
Pagina
23
Er was eens een toverfee die toverde op de verjaardag van haar vriend tovenaar: één doos vol glimlachjes, twee dozen met lachende strikjes eromheen, drie dozen met kwetterende zoentjes, vier dozen gevuld met feestvreugde. Toen had ze nog vijf dozen over en wist niet meer wat ermee te doen. Geef hier, zei de jarige tovenaar, ik vul ze wel. En hij vulde de eerste doos met dank en de tweede met dank en ook de derde, de vierde, de vijfde. Wat jammer, glimlachte hij; dat ik niet nog méér dozen heb.
VOORBEDE -feest(Leerling heeft op z'n buik een hand.) Heer, U hebt ons handen gegeven, om te geven en te ontvangen. Help ons Heer, dat we die handen niet gebruiken om elkaar pijn te doen, te kwetsen of na te wijzen. Maar dat we onze handen gebruiken om te delen en te geven. Dan pas is het leven een feest. Laat ons bidden. (Leerling heeft op z'n buik een voet.) Heer, we hebben voeten gekregen, niet om elkaar pijn te doen, maar om onze weg te zoeken naar de anderen. Help ons Heer, steeds de weg te volgen die Gij ons heb getoond. Dan pas is het leven een feest. Laat ons bidden. (Leerling heeft op z'n buik een oog.) Heer, onze oren hebben we gekregen om te horen, en ogen om te kijken. Help ons Heer, te luisteren wanneer we geroepen worden en te zien hoe we anderen kunnen helpen. Dan pas is het leven een feest. Laat ons bidden:
Pagina
We hebben een hart gekregen om blij en gelukkig te zijn, om vriendschap en liefde met elkaar te delen. Geef ons Heer, een hart, dat altijd open staat om naar de anderen te luisteren, om te troosten en te beschermen. Dan pas is het leven een feest. Laat ons bidden.
24
(Leerling heeft een hart op z’n buik.)
Gebed -bij het feest van Kana(voor personeelsleden) Gij, vreemde Gast op die bruiloft in Kana, wij danken U voor de wereld waarin wij mogen leven, voor de mensen die wij mogen ontmoeten: onze collega's, onze personeelsleden, onze leerlingen, alle mensen om ons heen… In uw handen leggen wij onze kruiken vol goede bedoelingen, ons engagement, aan uw hart vertrouwen wij onze vreugde en ons verdriet. Wij bidden U: mogen wij gastheer/gastvrouw worden voor U in onze scholen, in ons leven. Blijf ons inspireren als wij werken, als wij liefhebben, maar ook als wij U onverschillig de rug toekeren.
Pagina
Als iemand nu eens een kruik had om het aangedane kwaad in te verbergen. Als iemand nu eens een kruik had om de schulden van mensen onvoorwaardelijk te schrappen. Als iemand nu eens een kruik had om vertrouwen te geven aan wie niet te vertrouwen is, om te luisteren naar wie het niet kan zeggen, om te kijken naar wie altijd over het hoofd wordt gezien… Is het naïef van ons? Misschien… Maar zeg eens: als we verschillende eigenschappen in één kruik mengen dan bekomen we: de ideale vriend. Als iemand zo’n vriend zoekt, dan is deze kruik voor jou!
25
Want als onze wijn verwatert, als onze liefde verflauwt, onze inzet voor een warme en menselijke school wegebt, dan mogen we hopen dat Gij voor nieuwe wijn zult zorgen en ons leven zult omvormen tot een feest voor anderen. Amen.
Verdieping KANA In Kana was er een bruiloftsfeest. Er stonden zes stenen kruiken, en ieder van die kruiken was boordevol wijn, van de allerbeste wijn. De eerste kruik zit boordevol geluk. Geluk heb je nodig om te groeien en jezelf te worden. Dat wij elkaar dat beetje geluk wensen. De tweede kruik zit boordevol liefde. Liefde voor elkaar, liefde die deelt. Dat elkeen liefde mag geven, meer dan wat nodig is. De derde kruik zit boordevol geduld, om doorheen het jaar elkaar proberen te verstaan en te begrijpen om zo samen het einddoel te bereiken. De vierde kruik zit boordevol vriendschap. Vriendschap is teder, broos en eindeloos. Laat onze vriendschap levensecht zijn. De vijfde kruik zit boordevol kennis. Kennis die nog onbekend is. De veelheid is vaak niet te overzien. maar we willen deze aanboren, omdat we boordevol dromen zitten voor de toekomst.
Pagina
26
De zesde kruik zit vol energie om ons enthousiast in te zetten voor onze scholen waar elke kind/iedere leerling een leraar tot zijn/haar recht kan komen.
De wijn van Kana Het is feest in Kana: een bruiloft. Een man en een vrouw gaan trouwen, en iedereen is uitgenodigd. Een prachtig feest. Met goeie muzikanten! Jezus is er ook. Hij mag mee met zijn moeder Maria. De mensen drinken wijn en hebben plezier. Ze dansen op de muziek. Maar dan wordt het ineens stil. Wat is er aan de hand? De wijn is op! En het feest is nog in volle gang! Iedereen moppert en mort. Sommige mensen krijgen ruzie. De muzikanten spelen vals. De bruid en de bruidegom weten niet wat ze doen moeten. Ze vragen Maria om hulp. Maria zegt: "Luister maar naar mijn zoon Jezus. Die brengt vrede." Jezus zegt: "Doe maar water in de lege wijnflessen. Gewoon water. En dan schenk je dat aan de gasten." De bruid en de bruidegom doen wat Jezus zegt. Ze doen water in de lege wijnflessen en schenken dat in de glazen van de gasten. De gasten drinken ervan. "Deze wijn is duizend keer beter dan de allerbeste wijn die ik ooit gehad heb!", roept er een. En meteen is het over met de ruzie. Niemand moppert meer. De muzikanten spelen nieuwe muziek en iedereen danst van vreugde. De bruid en de bruidegom vragen aan Maria hoe Jezus dat nou deed met dat water.
Pagina
27
"Waar Jezus komt, wordt alles anders," zegt Maria. "Water wordt wijn. Oorlog wordt vrede. Donker wordt licht."
Kleuren maken de wereld mooi. Kleur daarom ook je leven. Strijk veel hemelsblauw van je vriendelijkheid uit. Gebruik kwistig het geel van de blijdschap. Laat het rood van je liefde niet ontbreken. Borstel er ook wat groen van je opgewektheid door en vergeet niet het wit van je eerlijkheid uit te smeren. Het grijs van tegenslag of het paars van droefheid mogen de andere kleuren niet overheersen. Ja, maak van je leven een kleurenfeest! Dat zal jezelf en de anderen vreugde geven.
Pagina
28
Al kun je sommige dagen de donkere tinten niet weren: vaag nooit alle kleuren weg, maar laat alle kleuren tot leven komen in heel je wezen.
Als wij eraan denken dat we kinderen van God zijn, dan zouden wij eigenlijk geen triestig gezicht mogen trekken. Het lukt ons soms niet om lief en flink te zijn, om te doen wat Gij, God, graag hebt. Daarom vragen we eerst om vergeving aan God en aan elkaar.
Goede Vader, wij doen niet altijd wat U van ons verwacht. We kunnen dan niet altijd blij zijn, vergeef het me, zo kan ik weer lachen en blij zijn.
Jezus, Gij houdt erg veel van ieder kind. We kijken weinig naar U op, als we een slechte dag hebben; dan kunnen we zo moeilijk lief en behulpzaam zijn. Zo maken we anderen ongelukkig. Vergeef het ons, zo zijn we allen weer blij.
Goede Vader, wij kunnen nog niet vlug vergeven als men ons pijn doet en wij vertrouwen niet genoeg op uw hulp. Vergeef het ons, zo zijn we weer allen gelukkig en blij.
Pagina
29
Onze Vader is een goede Vader. Hij vergeeft ons van harte als wij bereid zijn elkaar te vergeven.
Laat ons het leven in vieren delen: een tijd om te werken en te leren, een tijd van leven met vrienden en familie, een tijd van ontspanning en rust, en een tijd van vieren en delen. Samenkomen in vier delen. Delend in onze zwakte en onmacht, maar ook in hoop en leven. Deelgenoot worden van zijn woorden en daden in verbondenheid. Samen vieren.
Pagina
30
Baggerboek, Chirojeugd Vlaanderen vzw
auteur: Max Velthuijs - illustrator: Max Velthuijs Kikker heeft de hele winter binnen gezeten maar eindelijk is de lente daar. Hij loopt naar buiten en nodigt al zijn vriendjes uit: Eend, Rat, Haas en Varkentje. Ook Beertje mag zeker niet ontbreken. Varkentje gaat taart bakken en de anderen versieren het huis. Het wordt een gezellig en lekker feest onder goede vrienden.
auteur en illustrator: Hilde Schuurmans
Pagina
Bijbelliedjes http://www.pinterest.com/jufpatries/bijbelliedjes/
31
Het is bijna feest op school. De klas van Plotter oefent het dansje. Plotter is een bloem, maar eigenlijk wil hij veel liever een paddenstoel zijn. "Geen tijd, Plotter, nog zoveel te doen!" zegt de juf. Plotter bedenkt van alles om toch een paddenstoel te kunnen zijn, maar niets lukt. Dan moet hij het podium op ...
Carmino Bohez –Rik Depré DPB-Brugge domeinbegeleiding pastoraal@school BaO - BuBaO – SO - BuSO
32 Pagina
website pastoraal op school www.kobrugge.be/pastoraal
