België - Belgique PB 131, 1080 Molenbeek Sainctlette BC 4383 P2A6269 Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, PB 131, 1080 Molenbeek Sainctelette
maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP) nummer 318 Oktober 2012 s t r i j d s o l i d a r i t e i t s o c i a l i sm e
De Zwitserse regering wil een akkoord met ons land sluiten inzake zwart spaargeld op Zwitserse rekeningen.
4%
Daarbij raakte bekend dat het gaat om 30 miljard euro, ofwel 4% van het totale vermogen van alle Belgen
2,5 Miljard Armsten de rijkste 1.000 mensen op de wereld hebben evenveel rijkdom als de 2,5 miljard armsten.
1000 Rijksten
De 20 rijkste families in België zijn goed voor een vermogen van 49 miljard euro, ofwel 13% van het BBP
door K arim Brikci, lijsttrekker Gauches Communes in Elsene en syndicaal afgevaardigde in een
E
ziekenhuis
en werkende staat ’s ochtends op, omhelst zijn echtgenote en trekt naar het werk. Daar aangekomen, wordt hij afgedankt. Een werkloze huisvrouw brengt haar kinderen naar de buren omdat ze een afspraak heeft bij de RVA. Daar hoort ze dat haar uitkering geschorst wordt omdat ze niet voldoende gemotiveerd is om werk te vinden. Een vluchteling zonder papieren krijgt een brief van de Dienst Vreemdelingenzaken waarin hij bevel krijgt om het land te verlaten.
Het leven wordt duurder. Raak niet aan de index! P7
dls318 Geert.indd 1
Heren en dames superrijken, dat is de samenleving die jullie - en jullie politieke vrienden - ons willen laten aanvaarden en slikken. Terwijl jullie steeds rijker worden, bouwen jullie ook aan een ideologische propagandacampagne om jullie misdaden en excessen te laten aanvaarden. Het feit dat jullie de gemeenschap voor miljarden euro’s oplichten met maatregelen als de notionele intrestaftrek is dan plots meer aanvaardbaar dan een jonge ‘luierik’ die 600 euro werkloosheidsuitkering per maand krijgt. Het feit dat jullie miljarden kregen om de banken te redden, werd voorgesteld als een menselijke geste van publiek nut. Het opeisen van leegstaande woningen daarentegen wordt als een misdrijf beschouwd. Heren en dames superrijken, jullie
hebben enorme inspanningen gedaan om ons deze logica te laten aanvaarden. Maar wij aanvaarden dit niet langer. Onze vijand is niet de jonge werkloze, de vluchteling zonder papieren of de stakende spoorarbeider. Jullie leggen de schuld voor wat fout loopt bij de slachtoffers van jullie beleid. Het enige doel daarvan is de verdediging van jullie belangen als erg kleine hebzuchtige minderheid tegenover de belangen van de meerderheid van de bevolking. Jullie realiteit is niet de onze. Jullie leefwereld is niet de onze. Een grote aandeelhouder krijgt extra dividenden als zijn bedrijf overgaat tot afdankingen. Een politicus haalt op televisie uit naar de sociale fraude waarna hij zoals op andere dagen aanschuift in een chique restaurant. Een van de rijkste Fransen vraagt (en krijgt meteen)
Verkiezingen: nieuws van de rode campagnes P 2 en 6
HAAL HET GELD WAAR HET ZIT! de Belgische nationaliteit om in alle legaliteit te genieten van een fiscale gunstpolitiek. Dit is niet onze realiteit en steeds meer mensen stellen de bestaande ongelijkheid in vraag. Er is genoeg geld aanwezig en jullie weten maar al te goed waar het zich bevindt: in jullie zakken. Jullie verrijken zich op onze kap en durven ons dan nog meer besparingen op te leggen! De Zuid-Afrikaanse mijnwerkers, Kazachse oliearbeiders, Portugese ambtenaren en tal van anderen tonen echter aan dat we ook ons kamp kunnen organiseren, dat is het kamp van de werkenden en hun gezinnen. Na de gemeenteraadsverkiezingen zullen de rijken en hun vrienden in het parlement proberen om ons nog eens te laten betalen voor de crisis. Tegenover deze asociale maatregelen moeten we
onze strijd voorbereiden. Als socialisten is onze realiteit die van de miljoenen gewone werkenden en hun gezinnen. Het is ons dagdagelijkse leven en om dat te veranderen, moeten we strijd voeren. Wij verwerpen de neoliberale logica die leidt tot steeds grotere tegenstellingen. We stellen ons niet tevreden met de kruimels die van tafel vallen, maar gaan voor de volledige publieke eigendom en controle op de sleutelsectoren van de economie. Dan kunnen we met open boeken zien waar de rijkdom naar toe gaat en democratisch beslissen hoe de bestaande middelen afgestemd worden op de bestaande behoeften. Dat is waarom wij opkomen voor een socialistische samenleving.
VS: een tweede kans voor Obama? P 11
24/09/2012 12:32:46
verkiezingen
de
Linkse Socialist
Stop de uitverkoop van onze stad
Bart Vandersteene is lijsttrekker voor Rood! in Gent. Zie: http://gent.roodlinks.be
als die onbetaalbaar blijkt. Een telkens groter aandeel van de middelen wordt ingezet om de eigen stad in de kijker te laten lopen en aantrekkelijk te maken. Maar hoe kan je kapitaalkrachtigen aantrekken om in die bepaalde stad te komen wonen of erin te investeren? Voor de toekomstige rijke bewoners moet je iets uniek creëren. Enerzijds een dynamische stad vol evenementen en unieke belevingen, anderzijds oases van luxe, groen en rust, weliswaar onbetaalbaar voor 90% van de huidige bewoners. Investeerders moet je lokken met interessante opportuniteiten om snel veel winst te boeken. Het beleid van een stad wordt dus niet opgebouwd rond de behoeften van de bewoners, maar wordt gebaseerd op kansen om privé-winsten te scheppen. Diensten worden geprivatiseerd. Woningen bouwen wordt overgelaten aan privé-ontwikkelaars. Nachtbussen zijn er enkel als de privé er rijdende reclameborden van kan maken. Kinderopvang wordt in dure privé-biocrèches georganiseerd. En de gemeenschap, in de vorm van de lokale overheid, trekt zich meer en meer terug. Ze dwingt zichzelf in de rol van regisRood! voerde in Gent actie bij de opening van de nieuwe peperdure Stadshal. Dit gebeurde met de slogan “Geen presti- seur om de private investeerders, op zoek naar maximale winsten, te lokken geprojecten, maar betaalbaar wonen”. en te begeleiden. door Bart Vandersteene met onze directe woon- leef- en werk- de staatsfinanciën, door gigantische omgeving. Dat er van de vele beloftes cadeaus aan de rijken en grote bedrijniet veel in huis zal komen, wordt in ven, zorgt voor de zogenaamde onbe- Stop de besparingen, De verkiezingen van 14 oktober do- alle toonaarden ontkend. De stadskas- taalbaarheid van sociale zekerheid, ge- bouw mee aan een linkse mineren momenteel het politieke debat. sen zijn leeg maar er wordt met geen zondheidszorg en openbare diensten. oppositie De nationale regering heeft haar be- woord over gerept. Deze kunnen, volgens diezelfde logileidsverklaring, waarin voor minstens 5 ca, dan ook best stap voor stap overDe stad, klein of groot, is een winmiljard euro extra bespaard zal worden, gelaten worden aan de privé. Want de gewest geworden voor kapitaalkrachuitgesteld tot na de verkiezingen. Ook De neoliberale stad wurgt gemeenschap beschikt niet langer over tige ondernemers. Ondertussen groeit de Vlaamse regering moet op zoek naar de leefbaarheid de middelen. de frustratie bij velen over het feit dat 1 miljard op haar begroting. Maar alsof Ook op het lokale vlak is er een ge- onze toekomst alsmaar onzekerder en er niets aan de hand is, vuren de klasOndertussen kennen velen onder ons lijkaardige ontwikkeling. Elke stad onbetaalbaarder wordt. En we staan sieke partijen nietszeggende slogans op de impact van het neoliberale beleid die moet mee in de concurrentiestrijd om nog maar aan het begin van de bespaons af. Die slogans moeten de indruk alle klassieke partijen de laatste decen- kapitaalkrachtigen aan te trekken en zo ringsgolf die in slow motion over ons wekken dat ze het goed voor hebben nia hebben omarmd. De uitholling van een dynamische stad te creëren, zelfs heen komt. Er zal alsmaar minder geld
zijn voor sociale woningen, publieke diensten, ouderenzorg, sociaal beleid,… Tenzij we erin slagen om het roer om te gooien. Er kunnen andere keuzes worden gemaakt. Betaalbaar wonen kan georganiseerd worden via de massale bouw van sociale woningen door een Stedelijk Bouw-en Renovatiebedrijf. Efficiënte mobiliteit is mogelijk wanneer er veel, heel veel, middelen worden geïnvesteerd in de uitbouw van het openbaar vervoer. Een aangename stad voor jong en oud kan overal worden gerealiseerd wanneer de leefbaarheid centraal staat en niet de potentiële winst per m². Een stadsbestuur heeft zelfs middelen om dit te organiseren zonder afhankelijk te zijn van hogere overheden. Het heeft instrumenten genoeg om de bestaande middelen anders te oriënteren, maar ook om extra middelen te genereren. Geen enkele van de klassieke partijen is bereid dit te doen. Zo’n beleid zou tot een oorlogsverklaring leiden van die kleine, kapitaalkrachtige minderheid die alsmaar grotere delen van de maatschappij onder controle probeert te krijgen. Maar de echte meerderheid heeft geen stem in dit debat. Ze wordt permanent op het verkeerde been gezet met het gekende verdeel-en heers-spel. Ze wordt zand in de ogen gestrooid of overtuigd dat de pest toch misschien iets beter zou kunnen zijn dan cholera. Maar met holle slogans, ontworpen door reclamebureaus, werd nog nooit een sociale woning gebouwd. Wij linkse socialisten, zullen ons, in deze verkiezingscampagne en daarna, inzetten om een sterke linkse oppositie op te bouwen om zo een andere stem in het debat te brengen. De volledige linkerzijde zal zonder uitzondering de handen in elkaar moeten slaan om zo’n linkse oppositie op korte termijn succesvol te laten zijn.
Hoe zien wij een alternatieve begroting voor de stad? Anja Deschoemacker is lijsttrekker voor Gauches Communes in Sint-Gillis. Zie: reprenonsnoscommunes.be Anja Deschoemacker
Bovendien zijn veel gemeenten nieuwe belastingparadijs voor de rijken, voor leningen aangegaan om Dexia te ‘red- mensen die niet leven van een loon of ij gemeenteraadsverkiezingen den’. Met de huidige dominante partijen uitkering of van hun eigen werk. – de traditionele drie met de Groenen De werkenden in België produceren overheerst pragmatisme en N-VA – zal het geld om dit te com- voldoende rijkdom om te verzekeren nog meer dan anders. penseren gezocht worden bij de grote dat er voor alle kinderen een plaats is Pragmatisme betekent dat het in een crèche of in het onderwijs, dat huidige kader wordt aanvaard. Alle meerderheid van de bevolking. er voor alle bejaarden en personen met gevestigde partijen aanvaarden dat een handicap aangepaste hulp wordt er na de verkiezingen besparingen Er zijn middelen aangeboden in verzorgingstehuizen, komen omdat de kosten stijgen en dagcentra en zorg aan huis, dat iederde inkomsten dalen. Ze aanvaarden Er is een ander kader nodig. En daar een over een degelijke woonst kan bedus een systeem waarin alle is geld voor. Ondanks de crisis zijn schikken, dat alle werkenden een conlusten voor een kleine minderheid “de Belgen” nog nooit zo rijk geweest. tract krijgen dat een degelijk inkomen van superrijken zijn van wie het inkomen lager wordt belast dan dat Volgens cijfers van de Nationale Bank en zekerheid toestaat,… bedraagt het netto financiële vermo- Als je toegeeft aan de chantage van de van een gepensioneerde. gen van de particulieren 759,4 miljard rijksten blijft er niets anders over dan LSP weigert de discussie te beperken euro, maar dit is allerminst gelijk over het geld bij de grote meerderheid te zoetot het financiële plaatje waarin de be- alle Belgen verdeeld. De grote bedrij- ken. Het besparingsbeleid treft de kooplangen van een zichzelf verrijkende ven blijven torenhoge winsten boeken, kracht van de meerderheid van de beelite centraal staan. Dat plaatje bete- mede dankzij allerlei gunstmaatre- volking, waardoor de economie slechter kent immers besparen op personeel, gelen zoals de notionele intrestaftrek. draait. Het gevolg hiervan is nog mingemeentelijke diensten, investeringen,... Tegelijkertijd is de armoede nog nooit der middelen voor de gemeenschap. Een van de redenen hiervoor is het feit zo hoog geweest. dat de gemeenten met de Gemeentelijke Terwijl zelfs bejaarden met kleine Een ander beleid Holding en Dexia mee deden en ge- pensioentjes op hun schamele inkommeenschapsmiddelen verloren hebben sten belastingen betalen, is dat niet het in het casino van de financiële markten. geval voor de superrijken. België is een “Maar dat zijn geen gemeentelijke be-
B
door
dls318 Geert.indd 2
voegdheden”, wordt ons gezegd door vertegenwoordigers van partijen die ofwel in de Vlaamse ofwel in de federale regering zetelen ofwel in beide. En het is juist dat de gemeentelijke autonomie om het geld te zoeken waar het zit beperkt is door de nationale en regionale politiek en dat de gemeenten een hoop uitgaven hebben waarover ze niet vrij kunnen beslissen. Maar het is even juist om te zeggen dat de middelen waarover de gemeenten wel beschikken niet worden aangewend in het belang van de meerderheid van de bevolking. Waarom geen wet op leegstand en op huisjesmelkerij, waarbij na een waarschuwende hoge boete (de hoogte van wat het opbrengt) wordt overgegaan tot het overnemen van panden door een publieke sociale huisvestingsmaatschappij die de renovatie en in gebruikstelling in handen neemt? Daar waar dergelijke wetten reeds bestaan, worden ze nauwelijks toegepast. Waarom bedrijven op het grondgebied geen bijdrage opleggen voor het openbaar vervoer en het gebruik van het wegennet? Waarom in het kader van taksen en boetes geen for-
mules zoeken die het mogelijk maken om die inkomensgerelateerd te maken en dus sociaal rechtvaardig? En ook in de besteding van de middelen moeten radicaal andere keuzes worden gemaakt: de bouw van sociale woningen en het verzekeren van voldoende plaatsen in kinderopvang en onderwijs – of nog in bejaardenopvang of toegankelijke recreatiemogelijkheden voor jong en oud – zijn belangrijker voor de leefbaarheid van een stad of gemeente dan het zoveelste prestigeproject. Natuurlijk is het onmogelijk binnen een gemeente een fundamenteel andere politiek te voeren – we pleiten niet voor “socialisme in één stad”. Maar gemeenten kunnen wel de strijd voor een fundamenteel andere politiek voeren. Door tegenover de chantage van de superrijken de mobilisatie van de arbeidersklasse en andere achtergestelde lagen van de bevolking te plaatsen, kan een gemeente, geleid door een socialistische meerderheid, een baken worden in de strijd van de nationale arbeidersklasse en een rol spelen in het ontwikkelen van die strijd.
24/09/2012 12:32:49
ons standpunt
www.socialisme.be Oktober 2012
Edito Door Els Deschoemacker
Nieuwe politieke crisis onafwendbaar
Hoe vermijden dat de arbeidersklasse de rekening betaalt?
D
e gemeenteraadsverkiezingen in Vlaanderen lijken maar één thema te hebben: de N-VA. In welke mate zal de N-VA in staat zijn haar opmars verder te zetten en nu ook de lokale bastions van de traditionele partijen aan te tasten?
Deze vraag is niet alleen van belang in Vlaanderen, ook de Franstalige politiek ligt ervan wakker. De stabiliteit van het hele Belgische politieke systeem dreigt opnieuw grondig dooreengeschud te worden. Zowel Vlaamse als Franstalige politici waarschuwen hiervoor. De belaagde Open VLD voorzitter De Croo stelde in Knack: “De Wever wil Antwerpen innemen, Vlaanderen veroveren en vervolgens België blokkeren. Dat wordt de inzet van 2014. De kiezers zullen dan voor een duidelijke keuze staan: een liberale partij (of wat er nog van overblijft, nvdr) die het land verder wil hervormen, of een nationalistische partij die het wil splitsen.” De schrik van De Croo, en alle anderen met hem, is terecht. Of de N-VA het land wil of kan splitsen is helemaal niet zeker. Dat de partij zal proberen om meer autonomie af te dwingen om op die manier nog een stapje verder te
kunnen gaan in de sociale afbraak, is dat wel. De recepten die De Croo en Co aanbieden, zullen geen stemmen terugwinnen. Integendeel. Hun agenda van besparen, besparen en nog eens besparen zal paradoxaal genoeg de liberale besparingspartij N-VA net meer wind in de zeilen geven op basis van de groeiende afkeer tegenover de andere partijen. Het slechte nieuws is voor na de gemeenteraadsverkiezingen. We kregen reeds 13 miljard besparingen te slikken, maar nu willen ze ons federaal nog eens bijna 5 miljard extra door de strot rammen. De Vlaamse regering liet ook al weten dat 700.000 tot 1 miljard euro extra moet bespaard worden. Er wordt, hoe kan het ook anders, gedacht aan een indexsprong voor ambtenaren en onderwijzend personeel. De Franstalige Gemeenschap en het Waalse Gewest wachten op de federale begroting vooraleer ze hun eigen besparingsprojecten bekend maken. En ook de steden en gemeenten zullen niet aan de besparingsijver ontsnappen. “Armere Belg spaart en consumeert minder”, titelde de zakenkrant De Tijd. Tussen 2009 en 2012 is de gemiddelde Belg 5,3% armer geworden. Dat belooft
voor wat nog komen moet. Dit en niets anders leidt tot de versplintering van het politieke landschap. Het zorgt voor het uithollen van de machtsbasis van de traditionele partijen en het maakt dat politieke onbestuurbaarheid nooit ver weg is. De verkiezingen van 2014 hangen als het zwaard van Damocles boven het hoofd van het Belgische politieke establishment. Tot nu toe is het allen tegen één om de N-VA te isoleren, ook al zit de partij in de Vlaamse regering. Deze tactiek is tot mislukken gedoemd. Een te grote overwinning van N-VA kan tot scheuren in de andere partijen leiden. Vooral bij CD&V wordt het spannend. Een herschikking van het politieke landschap is niet uitgesloten, met mogelijk de vorming van een uitgesproken rechtse en Vlaamse pool rond delen van de N-VA. Als de arbeidersbeweging niet het grootste slachtoffer wil worden, heeft ze maar één keuze: zich organiseren en en Vlamingen zal onontbeerlijk zijn. In terugvechten. Kansen zullen er genoeg de vakbonden zullen we moeten vechzijn. De arbeidersbeweging moet be- ten voor een eengemaakte en strijdducht zijn voor de beproefde verdeel-en- bare oppositie en voor een leiding die heersmethode van rechts. Solidariteit werk wil maken van het doorbreken tussen en met arbeiders in de prive en van de banden tussen de vakbonden de openbare diensten, tussen jongeren en hun neoliberale politieke ‘partners’ en ouderen, tussen Walen, Brusselaars in de regering. Zolang we met handen
en voeten aan deze partijen gebonden zijn, zullen we de speelbal van rechts blijven en zal het van kwaad naar nog erger gaan. Een nieuwe arbeiderspartij, die elke werkende kan organiseren in strijd en voor een socialistische samenleving, is broodnodig!
Ook N-VA enthousiast over komst van rijke Fransen
België: belastingparadijs voor de rijken
ZO GEZEGD Filosoof Bleri Llehsi over links en rechts in ‘De Morgen’ (20 augustus): “Men zegt vaak dat alle partijen naar het centrum opschuiven. Onzin, rechts is rechts gebleven, alleen links is opgeschoven. De sociale welvaartsstaat werd in de jaren vijftig en zestig opgebouwd. Dat was een linkse triomf, met socialisten die er in slaagden rechtse partijen achter hun agenda te scharen. Nu gebeurt precies het tegenovergestelde: de sociale verworvenheden van toen worden door rechts afgebroken, met steun van links. Triest, maar we mogen de moed niet opgeven. Het succes van Syriza in Griekenland en Mélenchon in Frankrijk bewijst dat er ruimte is voor een links alternatief.”
Nicolas Croes
achter de merken Dior, Givenchy, Louis Vuitton,... Hij staat ook bekend als iemand met een grote schrik om toch p 14 september waren er maar iets aan de gemeenschap te moezowat tienduizend betogers ten bijdragen. Toen François Mitterand van het ABVV in de betere in 1981 tot Franse president werd verkowijken van Elsene in Brussel. De zen, trok Arnault naar de VS. Nu doet betogers wezen op het feit dat ons hij dat nog eens over, maar is ons land land een belastingparadijs voor zijn bestemming. De reden daarvoor is de rijken is, terwijl wij steeds ook duidelijk: de notionele intrestaftrek weer worden gevraagd om voor en andere fiscale cadeaus voor de rijkde crisis op te draaien. Vlak voor sten maken ons land aantrekkelijk voor de betoging werd bekend dat dit soort figuren. de Franse miljardair Bernard De Franse regering wil ook de rijkArnault (de vierde rijkste mens ter sten een (overigens erg beperkte) bijwereld en de rijkste Europeaan) drage vragen in deze tijden van crisis. de Belgische nationaliteit had Dat botst meteen op verzet. In juni was aangevraagd. Dat was niet er een studie van CoreDataResearch ingegeven door een voorliefde voor waaruit bleek dat 41% van de 361 wafels... Franse miljardairs eraan dacht om het land te verlaten. In ons land is er quaBernard Arnault is maar liefst 41 mil- si geen belasting op kapitaal en evenjard dollar waard en is de sterke man min een solidariteitsbelasting op grote door
O
dls318 Geert.indd 3
fortuinen. Het is dan ook geen toeval dat Arnault ons land als nieuwe uitvalbasis koos. Hij is ook niet de enige, er zijn hier ongeveer 2.000 ‘fiscale vluchtelingen’ uit Frankrijk. In september werd Hugues Taittinger (van het champagnemerk met dezelfde naam) Belg. Hij was al enkele jaren in ons land gedomicileerd omdat hij hier minder belastingen moet betalen. Maar terug naar Arnault. Op drie jaar tijd (tussen 2009 en 2011) maakte zijn bedrijf LVMH Finance Belgium en bijhorende filialen een winst van 630 miljoen euro. Daarop betaalde hij 24 miljoen euro belastingen. Voor wie niet meteen een rekenmachine bij de hand heeft, het gaat om een belastingvoet van 3,84%. Al eens vergeleken met wat jij moet betalen? Met zo’n cijfers is het niet verwonderlijk dat Arnault van België zijn “financieel en operationeel
centrum” maakt. De gevestigde partijen verdedigen de fiscale cadeaupolitiek voor de rijken met de stelling dat dit nodig is om werk te creëren. De twaalf bedrijven van Arnault in ons land hebben effectief mensen aangeworven. Het gaat om welgeteld zeven voltijdse equivalenten. Zeven! De opstelling van N-VA in deze discussie is opvallend. Partijkopstuk Theo Francken, dezelfde die pleit voor een veel strenger asielbeleid voor armen die naar ons land willen komen, was razend enthousiast over de komst van rijke Fransen als Arnault. “Laat maar komen, die Fransen,” verklaarde hij. Voor deze rijke fiscale vluchtelingen stelt N-VA overigens geen taalvereisten. De rijke profiteurs kunnen rekenen op de actieve en enthousiate inzet van hun politieke partners. De rest van de bevolking heeft dringend nood aan een eigen politiek instrument!
Mélenchon reageerde overigens als volgt op het vertrek van de rijkste Fransman Arnault naar ons land: “Als hij weggaat, wel, ‘au revoir’, maar zijn fortuin en zijn middelen zijn eigendom van degenen die het hebben gerealiseerd met hun inspanningen”. Electrabel-topvrouw Sophie Dutordoir haalde uit naar de SP.a van Vande Lanotte: “Nu iedereen tot de vaststelling is gekomen dat de liberalisering niet tot lagere prijzen leidt, doet deze partij er alles aan om de vrijmaking van de energiemarkt terug te draaien en interventionistisch op te treden. Wanneer gaan ze nu eindelijk eens bekennen dat ze verkeerd zijn geweest?” Inderdaad, liberaliseren leidt niet tot lagere prijzen en is effectief fout. Hoog tijd om energie in publieke handen te nemen.
24/09/2012 12:32:53
syndicaal thema
de
Linkse Socialist
Besparingstrein stoppen en vervangen door geïntegreerd openbaar spoor
L
iberaliseren is slecht voor personeel en gebruikers. Dat blijkt eens te meer bij de herstructureringsdrang bij de spoorwegen. De politieke verantwoordelijken en de directie willen besparen op personeel en enkel die diensten aanbieden die voldoende opbrengen. De historische schuldenberg wordt ingeroepen om de herstructurering verkocht te krijgen. De poging om de herstructurering met enkele tussenstops te organiseren, is door het consequente verzet van de goederenmachinisten mislukt. Het wordt ook steeds duidelijker wat de uiteindelijke eindbestemming is: de winsten naar de privé doorschuiven en de gemeenschap met de schulden opzadelen. Voor een geïntegreerd openbaar spoor
De komende weken wil de regering discussiëren over een nieuwe structuur voor de NMBS. Er is een voorstel van een tweedelige structuur met de infrastructuurbeheerder Infrabel en vervoersmaatschappij NMBS. De huidige derde tak, de Holding, zou verdwijnen. Een aantal lucratieve onderdelen, zoals de uitbating van de stations, gaat naar Infrabel. De NMBS ‘krijgt’ alle verlieslatende onderdelen en het grootste deel van de schulden die onder meer het gevolg zijn van ABX. Ter herinnering: ABX was de pakjesdienst van de NMBS die door voormalig topman Etienne Schouppe werd gebruikt als financiële melkkoe waarbij tal van dubieuze overnames gebeurden en waar het wanbeheer en de verspilling aan de top uiteindelijk voor een enorme schuldenberg zorgde. Enkel de toplui, consultants en private investeerders vaarden er wel bij. Zij gingen met de winsten lopen, de schuldenberg die intussen tot 1,7 miljard euro is opgelopen (tussen 2005 en 2011 nam deze schuld nog met 42,85% toe!) wordt naar de gemeenschap doorgeschoven. Dit is goed voor meer dan de helft van de huidige schulden. Sindsdien werd een opvallend groot aantal dochterondernemingen opge-
menten inzake milieu of fileproblemen de campagne om individuele bestuurwordt geen rekening gehouden. Dat het ders te recruteren onverminderd werd de overheid is die de wegen betaalt en voortgezet. Het personeel ging daarop Het goederentransport is geliberali- ook de financiële gevolgen draagt van eind augustus in staking. Opvallend seerd sinds 2003. Men probeert deze het fileprobleem, wordt zelfs niet in was dat deze spontane staking de steun sector in private handen te krijgen door overweging genomen. Het wordt ove- kreeg van militanten van alle vakbonin een eerste fase de activiteit volledig rigens helemaal absurd als Logistics den en ook van personeelsleden uit anonder te brengen in een filiaal van pri- overweegt om overheidssubsidies aan dere takken van de NMBS. vaat recht dat momenteel voor meer dan te vragen: eerst wordt beslist dat goeDe traditionele verdeel-en-heerstac93% in handen van NMBS is. De rest derenvervoer per spoor geen openbare tieken om de verschillende vakbonis van de holding. Het onuitgesproken dienstverlening meer is, maar vervol- den, verschillende beroepsgroepen of doel is privatisering. Het verlies en het gens wordt het filiaal van privaat recht de Nederlandstaligen en Franstaligen zet, er zijn er maar liefst 114. Het re- tekort aan eigen bestuurders bemoei- gesubsidieerd... tegen elkaar uit te spelen, werden van sultaat is een onoverzichtelijk kluwen lijken dit. Een groot aantal bestuurders weigert onderuit op doeltreffende wijze beantmet steeds meer verkwisting aan de top, woord. De goederenmachinisten willen onder meer via externe consultants (tuseen garantie van het behoud van statusen 2005 en 2011 werd 837,5 miljoen taire tewerkstelling bij Technics met de euro aan consultancy uitgegeven!). De mogelijkheid om met goederentreinen factuur van de verkwisting aan de top te blijven rijden. Dat kan het best door wordt naar beneden doorgeschoven. de goederenactiviteit terug bij Technics Als de vervoersmaatschappij een opeonder te brengen. rator naast de andere wordt, zal het niet lang duren vooraleer het statuut van het personeel wordt aangepakt, te beEengemaakt verzet tegen ginnen met het nieuwe personeel. Met besparingstrein een eventueel faillissement en daaropvolgende private heropstart met minHet consequente verzet van de goeder personeel aan slechtere voorwaarderenmachinisten zorgt ervoor dat den en met een beperkter aanbod (het de volledige herstructurering van de zogenaamde Sabena-scenario), kan de NMBS in de problemen komt. Ook in schuldenberg helemaal op de gemeenhet voorstel van de tweedelige strucschap afgewenteld worden. tuur is Logistics een apart bedrijf met De vakbonden eisen een geïntegreerd eigen personeel. De detachering van spoorbedrijf – dus niet opgesplitst personeel zou stopgezet worden om een in verschillende bedrijven – met een Het verlies bij Logistics is grotendeels al maandenlang om op individuele ba- einde te maken aan de “rechtsonzekerdoorzichtige structuur en zonder een een politieke keuze. Het goederentrans- sis de stap te zetten naar het filiaal van heid” die daarmee gepaard gaat. verkwistend waterhoofd aan de top. port per spoor wordt niet langer als een privaat recht. Het is immers niet duideNu de besparingstrein vertraging Het Engelse voorbeeld maakt duidelijk openbare dienst gezien en bijgevolg is lijk wat een overstap betekent voor het heeft opgelopen, moeten we ervoor dat geprivatiseerde spoorwegen leiden de dotatie afgenomen. Hierdoor ont- statuut van dit personeel. Logistics wil zorgen dat ze volledig wordt afgeschaft tot minder diensten die een pak duur- staat er ofwel een schuldenberg ofwel voldoende machinisten die overstap- en vervangen door een degelijk aanbod der zijn voor de reizigers en waarbij komt er een forse verhoging van de pen. Daarna wil het nieuwe machinis- van stipte treinen met voldoende persoer meer gemeenschapsmiddelen naar prijzen. Dat laatste duwt het goede- ten aantrekken en opleiden, maar niet neel aan degelijke arbeidsvoorwaarden het spoor gaan dan wat voor de priva- rentransport nog meer op de weg, in langer aan de huidige arbeids- en loons- en lonen. Eengemaakt verzet over vaktisering het geval was (met name voor Nederland was er het afgelopen jaar een voorwaarden. bondskleuren en taalbarrières heen en de infrastructuur). Een geïntegreerd vermindering met 10% onder meer als Het laatste voorstel van Logistics eind met eenheid tussen personeel en reizispoorbedrijf moet dan ook in openbare gevolg van de hoge tarieven die op zes juni werd unaniem verworpen in de de- gers, biedt een weg vooruit aan. handen zijn. jaar tijd met 300% stegen. Met argu- pots. Daarna volgde radiostilte terwijl http://www.libreparcours.net Vertraging bij hervorming goederentransport
Echte verandering
In Griekenland wil de trojka ‘echte verandering’. De neoliberalen van IMF, EU en ECB willen niet alleen in ons land de N-VA-recepten doorvoeren. Voor Griekenland voorziet de trojka een zesdagenweek met de mogelijkheid om 13 uur per dag te werken, daar komt de 78-urenweek! Diegenen die wel werk hebben nog meer laten werken, zal niet bepaald leiden tot het terugdringen van de werkloosheid.
Enkele feiten en cijfers over de kloof tussen de 1% rijksten en de 99% anderen.
Unilever ziet opportuniteiten in terugkeer van armoede
De multinational Unilever kadert haar strategie in Europa af op de terugkeer van armoede. Topman Jan Zijderveld verklaarde in de Financial Times Deutschland dat het bedrijf Aziatische methoden naar Europa wil halen: “In Indonesië bijvoorbeeld verkopen we individuele dosissen shampoo aan 2 à 3 cent, en toch verdienen we er geld.” Zo verkoopt Unilever nu in Spanje wasmiddel in kleine verpakkingen die maar voor een vijftal wasbeurten dienen. In Griekenland biedt het concern mayonaise en aardappelpuree aan in kleine verpakkingen. Kortom: bedrijven willen ons kleinere hoeveelheden verkopen terwijl we uiteindelijk evenveel producten nodig hebben en in totaal dus meer geld aan hen geven.
dls318 Geert.indd 4
Foto: De vertegenwoordigers van de trojka kunnen er blijkbaar om lachen.
VS. Grotere ongelijkheid dan in 1774
De ongelijkheid in de VS is vandaag groter dan in 1774. Dat blijkt uit een studie van professoren van de universiteiten van California en Harvard. Ze onderzochten de inkomensverdeling doorheen de geschiedenis. In 1774, toen er nog sprake was van slavernij, was de kloof tussen rijk en arm kleiner dan vandaag. De 1% rijksten waren in 1774 goed voor 7% van de totale rijkdom, vandaag is dat 19%. Waar vooruitgang toch niet goed voor is.
Foto: Gina Rinehart, hier niet aan het werk, maar in gesprek bij een gezellig glaasje wijn. Kloof moet nog groter!
Er zijn rijken die vinden dat de kloof tussen arm en rijk niet groot genoeg is. Mijnbouwmagnaat Gina Rinehart, de rijkste vrouw van Aziê, is zo iemand. Zij waarschuwde dat de arbeiders in Australië te duur zijn, bedrijven kunnen in Afrika immers personeel huren voor minder dan twee dollar per dag. “Australië wordt relatief onbetaalbaar”, stelde Rinehart. Lonen van 2 dollar per dag zouden voor gewone werkenden blijkbaar de norm moeten worden. Zelf was Rinehart vorig jaar goed voor een inkomen van 52 miljoen dollar per dag. Maar niet getreurd, Rinehart heeft goede tips voor wie ook rijk wil worden: “Klaag niet en blijf niet bij de pakken zitten. Spendeer minder tijd aan drinken, roken en praten en meer aan werken.”
24/09/2012 12:32:56
syndicaal thema
www.socialisme.be oktober 2012
De inzet van het Interprofessioneel Akkoord
I
door
Eric Byl
n het najaar wordt een nieuw Interprofessioneel Akkoord onderhandeld over lonen en arbeidscondities voor de privé. De inzet is enorm en bepaalt mee wie de crisis zal betalen. Dit zijn de belangrijkste discussiepunten.
Welvaartsvaste uitkeringen. Dat moet de structurele achterstand van de sociale uitkeringen op de welvaartsevolutie tegengaan. Het gemiddelde bruto pensioen bijvoorbeeld, bedraagt nog maar 42% van het gemiddelde bruto loon. Het patronaat wil dat opnieuw inruilen voor bijkomende toegevingen, de vakbonden zien daar geen reden toe. De loonnorm. Sinds die in ’96 werd ingevoerd, hebben loonakkoorden steeds minder om het lijf. Het laatste bevatte maar 0,3% bovenop de index en werd door het ABVV afgekeurd. Normaal is dat richtinggevend, maar omdat geen akkoord werd bereikt, heeft de regering het per KB opgelegd en is het bindend. In 25 sectoren blokkeert het ministerie van arbeid de afgesloten CAO’s omdat ze de loonnorm overschrijden. Zo drijft de regering de druk op om kost wat kost te tekenen. Nochtans, als ook de vermindering van sociale bijdragen en ander fiscale voordelen worden meegerekend, stegen de lonen hier sinds ‘96 maar 1% sneller dan in de buurlanden, meer dan in Duitsland, maar minder dan in Frankrijk en Nederland. Brutolonen. Het ACV is bereid de sociale bijdragen te verlagen, in ruil voor een evaluatie van de impact op de tewerkstelling en de compensatie ervan door lasten op meerwaarden, dividenden en grote vermogens. Dat is onrustwekkend. We kennen die evaluaties en de achterpoortjes die de grote vermogens telkens vinden. De index. De regering besliste dat die geen deel uitmaakt van deze IPA, maar het patronaat hoopt alweer op toegevingen in ruil voor het behoud ervan.
Het wil voortaan indexeren op basis van een vooraf bepaalde inflatie, niet de werkelijke. A f w ijk i ngen van de CAO. De Europese Commissie beveelt die mogelijkheid aan. In dat geval mogen we ons aan een vloedgolf van aanvragen verwachten en zal heel het principe van sociale akkoorden uitgehold worden. Flexibiliteit. We kunnen het arbeidsritme en de diversiteit aan contracten nog nauwelijks bijhouden. Toch staan overuren, annualisering van de arbeidsduur, deeltijdse arbeid etc. op het menu, onder het mom van “modernisering van de arbeidsmarkt”. Verhoging interprofessioneel minimumloon. De patroons klagen dat het nu al tot de hoogste van Europa behoort, over hun eigen loon praten ze niet. Veralgemening tweede pensioenpijler. De regering wil dat in het IPA als pasmunt gebruiken voor toegevingen op de lonen. Zo drijft men de druk op om langer te werken en glijdt het wettelijk pensioen af naar een sociaal vangnet. Statuut arbeiders/bedienden. Het Grondwettelijk Hof heeft 8 juli 2013 vastgelegd als limietdatum voor de harmonisering van het statuut van arbeider en bediende. Is er dan geen akkoord, dan moet de rechtbank de opzegtermijnen van arbeiders optrekken tot die van de bedienden. De patroons hebben hun massamedia ingeschakeld om hun argumenten te propageren. Wanneer doen de vakbonden beroep op onze middelen: personeelsvergaderingen, werkonderbrekingen en sectoriële en interprofessionele vergaderingen?
Ford Genk. Onmiddellijke dreiging afgewend, gevaar niet geweken
V
interview door
O.K. (Limburg)
oorlopig lijkt het grootste gevaar voor Ford Genk afgewend. De directie in de VS bevestigde dat de nieuwe Mondeo in Genk geproduceerd zal worden. Een dag later maakte de Europese directie bekend dat ook de nieuwe Galaxy en S-Max naar Genk komen. Er is zeker opluchting maar tegelijk ook een wrang gevoel. De afloop van Opel Antwerpen ligt nog te vers in het geheugen en bovendien zijn herstructureringen nog altijd mogelijk. We spraken met ABVV-delegee Ronny Mouton (een uitgebreidere versie staat op socialisme.be).
Ronny: “Ford in Genk is met 4.500 werknemers de grootste (privé) werkgever in Limburg. Bij de toeleveranciers werken er nog eens 10.000 mensen. Als zo’n belangrijk industrie wegvalt en de jobs verdwijnen in een al bij al niet zo geïndustrialiseerde regio, dan heeft dit verregaande gevolgen. “De automarkt in Europa kent een serieuze inkrimping. Er wordt verwacht dat de verkoop van nieuwe wagens van 18 miljoen nu zal terugvallen tot 13,5 miljoen. De mensen kopen geen auto’s meer. De kortingen door autoconstructeurs en overheidsmaatregelen voor milieuvriendelijke wagens hebben even effect gehad, maar de crisis blijft. “De Genkse Ford-fabriek maakt drie grote en dure modellen (Mondeo, Galaxy en S-Max). Er wordt al eens gezegd dat er geen markt zou zijn voor dure wagens. Maar de concurrentie onder de kleinere goedkope wagens is erg groot. Er is overigens niet zo’n heel groot verschil in de productie-
kosten voor een grote of een kleine wagen, de winstmarge bij grote wagens is gewoon groter. De grote prestigieuze merken zitten overigens minder in de problemen, ook daar zie je wie de crisis het hardste voelt. Je ziet het in het straatbeeld: naast de luxewagens zijn er steeds meer gewone mensen met modellen die al enkele jaren oud zijn. “Er zijn verschillen tussen Ford en Opel. Waar GM een grote schuldenput kende, zit Ford op een grote berg cash. GM besloot om Chevrolet te promoten ten nadele van Opel. Autoconstructeurs met verschillende merken doen dat wel meer, zo promoot Renault momenteel vooral Dacia. Ford heeft geen dergelijk gamma. “Ford zal in Europa besparen en het blijft de vraag wat dit voor de Genkse fabriek zal betekenen. De dreiging van slecht nieuws kwam hard aan, er was verslagenheid op de werkvloer. Het is begrijpelijk dat een aantal oudere werknemers, zeker die met wat anciënniteit, uitkijken naar brug-
pensioen. Maar ook de mogelijkheid van brugpensioen wordt afgebouwd. Sommigen willen wel ontslagen worden en een mooie som naar huis nemen, maar dat is ook geen oplossing. “Volgend jaar zijn er onderhandelingen voor nieuwe CAO’s. De nieuwe modellen lopen tot 2020 en dus moeten de onderhandelingen daar ook op gericht worden. De kwaliteit van de (west) Europese auto’s is een sterke troef, het personeel is technisch zeer goed geschoold. Dat mag niet overboord gegooid worden. “Maar er zullen klappen vallen in de kleiner wordende automarkt. De bedrijven gebruiken dit om te dreigen. De mensen zijn bang en slikken alles. Dat moet veranderen. Dat kan alleen als de vakbonden zich militanter opstellen. Eerst en vooral moet de vakbond dichter bij de mensen op de werkvloer staan. Die mensen moeten meer betrokken worden en er moet veel meer en opener gecommuniceerd worden. We moeten solidair zijn en nooit opgeven. Samen zijn we sterk.”
Waar blijft het actieplan om de staalsector te nationaliseren?
H
door
Nicolas Croes
et is bijna een jaar geleden dat ArcelorMittal de sluiting van de warme fase in Luik aankondigde. Sindsdien sleepte het dossier aan. Daar bovenop kwam nog eens de chantage door de directie met de aankondiging dat ook de koude fase en de bijhorende 2.000 jobs bedreigd waren. Is de staalsector in ons land ten dode opgeschreven?
Er zijn heel wat onderzoekers die net stellen dat de Luikse staalindustrie leefbaar is. Bruno Bauraind van de onderzoeksgroep Gresea stelde: “De directie van de staalgigant gebruikt een oude methode als het de vakbonden naar de keel grijpt: de bonden worden gevraagd om op middellange termijn een activiteit op te geven in ruil voor het behoud van werkgelegenheid op korte termijn. Heel wat observatoren denken: als de hoogovens weg zijn, is ook de koude fase ten dode opgeschreven. Ik denk daarentegen dat er plaats is voor een kleine onafhankelijke geïntegreerde staalindustrie in Luik.” (La Libre 21 september) De vraag is echter hoe dit kan bekomen worden en van waar de middelen moeten komen. Na de aankondiging van de sluiting van de warme fase eiste het ABVV terecht dat de overheid
dls318 Geert.indd 5
zou tussenkomen. Er werd een plan opgemaakt waarbij de overheid het bedrijf zou overkopen. Als er miljarden voor de banken zijn, waarom dan niet voor het staal? Dat is een terechte vraag, maar als we op de Waalse regering moeten rekenen, kunnen we nog lang wachten. Wij zijn voorstander van de nationalisatie van de staalsector zonder schadeloosstelling en onder controle van de arbeiders en de gemeenschap. Als we het beheer overlaten aan kapitalistische managers die door de overheid aangesteld worden, zijn we nog geen stap verder. Een eerste stap naar zo’n nationalisatie zou een bezetting van het bedrijf kunnen zijn om van daaruit het collectieve debat over de syndicale strategie te voeren en de activiteit te kunnen heropstarten in het belang van de werkenden en de bevolking.
24/09/2012 12:32:59
thema verkiezingen
Lokale verkiezingen 14 oktober
de
Linkse Socialist
Kiezen tussen besparingen en nog meer besparingen? Organiseer het verzet! Bij de verkiezingen van 14 oktober neemt LSP deel aan verschillende lokale initiatieven die syndicalisten, politieke militanten en diverse linkse organisaties verenigen. Onze benadering is gebaseerd op de noodzaak om te bouwen aan een politiek verlengstuk voor de strijd van de werkende bevolking en hun gezinnen. Door linkse initiatieven op 14 oktober te versterken, willen we de roep naar een gecoördineerd initiatief links van de gevestigde partijen bij de parlementsverkiezingen van 2014 ondersteunen. Verder willen we van de verkiezingen gebruik maken om te waarschuwen voor de komende besparingsgolf. We pleiten daarbij voor een strijdbaar verzet, zowel op syndicaal als op politiek vlak, tegen de besparingen die op alle niveau’s zullen volgen. Onze centrale campagnes zijn deze in Brussel met Gauches Communes (gesteund door de Brusselse afdelingen van LSP, Parti Humaniste en CAP) en in Gent met Rood! In onze vorige editie publiceerden we een uitgebreid interview met Anja Deschoemacker (lijsttrekker in Sint Gillis) en Bart Vandersteene (lijsttrekker in Gent). Dat interview kan je nalezen via onze verkiezingssite (stemlsp.be). Op pagina 2 van deze krant schetsen Bart en Anja de impact van een neoliberaal stadsbeleid en het alternatief dat wij daarop naar voor schuiven. Op deze pagina kijken we naar de andere lokale campagnes waar we aan deelnemen.
Rood! in Antwerpen. “Onze stad is niet te koop!”
Stem links in Keerbergen : LSP-Rood!
Christophe De Brabanter komt op onder de naam LSP-Rood!, de enige linkse lijst in Keerbergen aangezien Groen niet opkomt en SP.a in kartel met de blauwe liberalen naar de kiezer trekt. Met een team van 17 medewerkers zorgen we ervoor dat alle 4.842 brievenbussen van Keerbergen ons pamflet krijgen. Christophe: “Het argument dat gemeentepolitiek niets te maken zou hebben met nationale en internationale politiek is een poging van de traditionele partijen om hun verantwoordelijkheid te ontlopen. Het zijn immers dezelfde partijen die op alle andere niveaus mee besparingen doorvoeren. De lokale afdelingen van die partijen lopen in die ideologie mee – ze zijn dus mee verantwoordelijk voor het neoliberaal beleid. Wij vinden dat er nood is aan een linkse partij die ingaat tegen besparingen, tegen belastingverhogingen die de gewone bevolking treffen en tegen de afbraak van dienstverlening. Ook in Keerbergen hebben heel wat gezinnen het steeds moeilijker. De gemeente wordt overgelaten aan private projectontwikkelaars, waardoor er amper woningen zijn die minder kosten dan 300.000 euro. Welke jongere kan dat nog betalen?”
Meer info: www.LSP-Keerbergen.be
dls318 Geert.indd 6
De campagne van Rood! in Antwerpen draait op volle toeren. Er is een lijst voor de gemeenteraad en voor het district Deurne. We vroegen een reactie van Jarmo Van Regemorter, vijfde op de lijst voor de gemeenteraad en derde voor het district Deurne. “De twee grote partijen staan voor het behoud van de tekorten. De ene ziet het behoud van de tekorten op vlak van huisvesting, werk, kinderopvang of onderwijs als een realisatie, de andere ziet het behoud van deze tekorten als een krachtige verandering. “Patrick Janssens zegt dat ’t stad van iedereen is, maar zijn asociale beleid zorgt ervoor dat het bij woorden zonder daden blijft. Zijn coalitiepartij en uitdager N-VA wil van De Wever de nieuwe burgemeester maken. Die partij heeft niet alleen de liberale schepenen overgenomen maar ook de harde neoliberale koers van een totale uitverkoop van openbare diensten en weigering om te investeren in de behoeften van de bevolking. Na de verkiezingen kunnen de Stadspartij van Janssens en de nieuw-liberale alliantie van De Wever zonder problemen samen verder besturen, ze baseren zich beiden immers op een neoliberaal beleid. “Rood! komt op met een stadslijst waarop 55 kandidaten staan. Lijsttrekker Ivo Janssen is delegee bij een groot chemisch bedrijf. In tegenstelling tot de andere lijsttrekkers is hij geen beroepspoliticus, maar een gewone werkmens. De lijst wordt geduwd door woordvoerder Erik De Bruyn, die ook de lijst in Deurne trekt. Hij duwt de stadslijst samen met regisseur Robbe De Hert, gitarist Luc Van De Poel (van The Kids), auteur Walter Lotens en Ludo Abicht. Met LSP hebben we 12 kandidaten op de stadslijst en twee op de districtslijst. “Wij nemen enthousiast deel aan de campagne van Rood! en trekken mee aan de kar, onder meer in Deurne. We doen dit omdat er nood is aan een brede open en democratische linkerzijde waarin verschillende stromingen en mensen met diverse achtergronden samen werken en tegelijk elkaars eigenheid respecteren. De campagne toont dat er een enorm potentieel is. Dat biedt mogelijkheden om ook na 14 oktober op voort te bouwen.”
Meer info: Rood!-Antwerpen: antwerpen.roodlinks.be LSP-Antwerpen: rodewapper.be andere Lokale linkse lijsten
Er staan drie LSP-leden op de provinciale Rood!-lijst in Brugge en twee op de LEEF-lijst in Zottegem. Daarnaast zijn er nog tal van lokale linkse lijsten, onder meer van Rood! in Oostende, Oostkamp, Niel en onder de naam DemocratiEdegem in Edegem. LEEF komt niet alleen in Zottegem op, maar ook in Herzele. In Luik is er de lijst VEGA (Verts et à gauche, groen en links) dat een volledige lijst met 49 kandidaten indiende. Op de lijst staan drie LSP-leden als onafhankelijke kandidaten die geen lid zijn van VEGA maar de lijst wel willen ondersteunen. VEGA wil een “plaats van verzet en actie op lokaal vlak” vormen. In La Louvière is er een kandidaat van LSP op de lijst Front de Gauche. Tenslotte hebben we ook een kandidaat op de lijst ‘Gauches’ in Etterbeek.
LSP komt op in Dendermonde
Jef Maes (35 jaar) nam voor het eerst deel aan een politieke actie in 1995 tijdens een scholierenstaking in Aarschot tegen de opkomst van het Vlaams Blok en extreemrechts in het algemeen. De eis van toen is nog steeds actueel “jobs, geen racisme”. In 2007 verhuisde Jef naar Dendermonde en startte er een afdeling van LSP, waarvan hij op dit moment voorzitter is. Hij werkt nu als arbeider binnen de dienstencheque-sector en is sinds de sociale verkiezingen van mei lid van de ondernemingsraad voor ACV Voeding en Diensten. Hij trekt een lijst met zeven kandidaten.
Links Front in Charleroi
In Charleroi diende het Front de Gauche (Links Front) een volledige lijst met 51 kandidaten in. Het gaat om militanten van de Parti Communiste, LSP en tal van onafhankelijke kandidaten, syndicalisten of gewoon arbeiders die genoeg hebben van het besparingsbeleid. Een van die kandidaten, Thomas Hericks, verklaarde in de krant Vers l’Avenir: “Ik kon me nooit vinden in een grote partij. Maar het programma van het Franse Front de Gauche heeft me geënthousiasmeerd. Ik kan me vinden in zo’n structuur die toelaat om de ware linkerzijde bijeen te brengen met respect voor elkaars eigenheid.” Dat is wat het Front de Gauche wil doen: het idee vestigen dat links moet samenwerken waarbij meningsverschillen niet als een zwakte worden gezien, maar als een kans voor een constructief debat. Het is in dat kader dat de lijsttrekker, de gepensioneerde communistische delegee René Andersen, in de media verklaarde: “Het gaat ons niet om te weten of we 300 of 3.000 stemmen weten te verzamelen, maar wel om aanwezig te zijn op het lokale vlak om daar het debat te voeren en nieuwe partners te vinden om ons linkse front te versterken.” Stefanie Lagae van LSP staat op de tweede plaats voor de gemeenteraad en is lijsttrekker voor de provincieraad. Ze verklaarde: “Er is in Charleroi maar één vacature per 40 werkzoekenden. We moeten de werkloosheid aanpakken, niet de werklozen. Er is nood aan degelijke jobs voor iedereen. De gemeente kan het voorbeeld geven met een uitgebreid programma van publieke werken om de meest dringende behoeften aan te pakken: huisvesting, kinderopvang, scholen,... Maar ook door de arbeidstijd voor alle gemeentepersoneel te verminderen zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen. Dat is enkel mogelijk als we het geld halen waar het zit, in de zakken van
24/09/2012 12:33:03
sociaal thema
www.socialisme.be oktober 2012
Het leven wordt duurder, de patroons vallen de index aan door
Peter Delsing
D
e laatste maanden lanceerden de patroons, de traditionele partijen, en de gevestigde media het ene na het andere ballonnetje om in België de index te “hervormen”. Dit is de automatische aanpassing van de lonen aan de stijgende prijzen. We bevinden ons vandaag ook in een periode van discussie, tussen de werkgeversorganisaties en de vakbonden, over de lonen voor de komende twee jaar. Via de indexering, de gedeeltelijke aanpassing van de lonen aan stijgende prijzen, konden we als werkenden onze levensstandaard nog voor een stukje behouden. Maar zelfs die bescherming vinden de grote bedrijven, in een situatie van economische onzekerheid en eurocrisis, er teveel aan. De patronale voorstellen tot “hervorming” hebben slechts als doel om een vandaag reeds behoorlijk ondermijnd instrument - de indexering van de lonen - tot een volledige lege doos te maken voor de werkenden: de arbeiders en gewone bedienden. De Nieuwe Werker, het vakbondsblad van het ABVV, rekende uit dat volgens de indexkorf de prijzen in België tussen 2005 en 2010 met 15,66% stegen. Dat is dan nog gerekend zonder de stijging van de benzineprijzen aan de pomp, die sinds de gezondheidsindex niet meer in de index worden meegerekend. In het huidige systeem worden wel de stijgende prijzen van gas en elektriciteit in de index opgenomen, net als stookolie. En gelukkig maar. Wat niet is opgenomen, maar dikwijls een grote hap uit het gezinsbudget inneemt, is de brandstof voor de auto. Begin september bereikten de brandstofprijzen aan de pomp een recordniveau in België. Sommige rechtse figuren willen zelfs alle energieprij-
zen uit de index halen - dus ook gas en elektriciteit - om zo de winsten van een kleine elite veilig te stellen. Stijgende prijzen - mede door instabiliteit, crisis en ongeplande karakter van het systeem
We worden vandaag geconfronteerd met stijgende levensduurte op verschillende terreinen. In 2011 lag de inflatie in België op 3,49% en 2012 zal wellicht rond de 3% jaarinflatie eindigen. In crisistijd kunnen sommige prijzen de neiging hebben om te stijgen - omwille van door het ongeplande kapitalisme veroorzaakte tekorten, of quasi-monopolies zoals Electrabel tot voor kort, wat betreft gas en elektriciteit. Maar andere prijzen kunnen ook beginnen te dalen, eens de economie in een zware recessie terechtkomt. In het voor België crisisjaar 2009 kromp de economie met -2,7%. De prijzen stegen dat jaar maar met 0,26% - een historisch zeer laag cijfer. Maar vandaag, nu een nieuwe recessie zich nog niet volledig heeft doorgezet, zien we dat de trend naar prijsstijgingen nog overheerst. De huizenprijzen zijn in België pas recent een beetje beginnen dalen, met 2% in het eerste kwartaal van 2012 tegenover het laatste kwartaal van 2011. Maar volgens de OESO en The Economist zijn Belgische huizen nog steeds respectievelijk 50% of 56% te duur. Deze zeepbel kon groeien door de weigering van opeenvolgende prokapitalistische regeringen om een sociale politiek, van investeringen in voldoende en comfortabele sociale woningbouw, te voeren. Bovendien wordt de reële kost van het wonen in de indexberekening bewust onderschat. De prijs van de huur van een woning, bijvoorbeeld, werd in de indexhervorming van 2004 maar gewogen als 6,23% in het gezinsbudget. In veel gezinnen maakt dit echter 25 tot 30% (of meer) van de gezinsuitgaven uit. Reken maar uit wat dit betekent aan daling van de levensstandaard over de jaren heen.
De stijgende energieprijzen voor elektriciteit werden in de hand gewerkt door een onverantwoorde politiek van liberalisering en de winsthonger van bijvoorbeeld Electrabel. Op gas en elektriciteit zou geen winst moeten worden gemaakt: dit zouden diensten aan de bevolking moeten zijn, democratisch gecontroleerd door de arbeidersbeweging en consumentenorganisaties. De stijgende benzineprijzen vloeien voort uit speculatie op de beurs en de instabiliteit die het zieke kapitalisme veroorzaakt in het Midden-Oosten. De volledige energiesector zou op een democratische manier dienen te worden gepland in functie van de behoeften en rekening houdend met het milieu. Op de voedselmarkten wereldwijd zagen we sinds 2007 twee opstoten, die telkens de voedselprijzen met meer dan 50% de hoogte injoegen (Wired, 6 maart 2012). In de westerse landen leidde dit tot hogere prijzen in de supermarkt en een druk op het gezinsbudget, met ook de zoektocht naar goedkopere producten. In de neokoloniale wereld leidde het dikwijls tot regelrechte hongersnood. Langs de ene kant zorgen de meer extreme weersomstandigheden, onder een kapitalisme dat de milieucrisis niet kan beheersen, voor meer regelmatige droogtes. Dit bracht recent bijvoorbeeld de graanoogsten in de VS en Rusland in het gedrang. Het leidde tot tekorten op de voedselmarkten en prijsstijgingen. Ook het gebruik van bepaalde soorten graan voor biobrandstoffen droeg bij tot de voedseltekorten. Maar deze zaken zijn mede een gevolg van het ongeplande en voor de winst - niet voor mens en milieu - producerende systeem. Bovendien waren belangrijke voedselprijsopstoten mede het gevolg van speculatie door private beleggingsfondsen en investeringsbanken als Goldmann Sachs, Barclays,... De “steun voor de banken”, en hun private winstkarakter, stootte op die manier, sinds 2008, het voedsel uit de mond van 115 miljoen mensen in de neokoloniale wereld, volgens cijfers omtrent wereldwijde hongersnood van de Wereldbank.
Handen af van de index
De reeks van voorstellen om de indexering te “hervormen”, vanuit patronale en politieke hoek, is niet meer op één hand te tellen. Enkel indexering van de nettolonen? Dat ondermijnt de sociale zekerheid (pensioenen, gezondheidszorg, uitkeringen,...). Enkel de lagere lonen aanpassen? De index is geen instrument voor herverdeling van de rijkdom, het past gewoon alle lonen aan de prijsstijgingen aan. Managerslonen zouden moeten worden ingeperkt door een hogere belasting op topinkomens, of - waarom niet - door een maximale loonspanning in te voeren in vergelijking met het personeel op basis van een politieke beslissing. Het liefst gebeurt dit door de arbeidersbeweging want de kapitalistische staat kunnen we hierin niet vertrouwen. Het VBO kwam ook af met het voorstel om op voorhand op basis van een geschat en onderhandeld inflatiecijfer te werken over een tweejaarlijkse periode. In plaats van de reële gestegen levensduurte krijgen we de willekeur van het patronaat, of wat het aan de vakbondsleiding aan miserabele verhoging probeert te verkopen. Ook Karel Van Eetvelt van
Unizo mocht natuurlijk niet op het appel ontbreken: als de index onwrikbaar was, moesten we maar twee uur per week langer gaan werken - aan een verminderd brutoloon natuurlijk! Werkende mensen en hun gezinnen moeten een herstel van de index vragen zodat die de reële levenskost van de afgelopen 30 jaar begint te benaderen. Elk gepruts dient te worden afgewezen: in wezen willen de gevestigde politici en patroons dat we hier sneller beginnen achteruit te gaan als de lonen in de buurlanden. Natuurlijk botst de eis van leefbare lonen en een fatsoenlijke sociale zekerheid meer en meer met een kapitalisme dat geen uitweg vindt uit de crisis. Er is genoeg rijkdom - tussen 1970 en 2011 was er nog steeds een gemiddelde economische groei van 2,3%, hoewel dat ritme steeds trager begint te worden. Maar als het kapitalisme die gestegen rijkdom enkel ongelijker wil verdelen, dan moeten werkende mensen en jongeren nadenken over de vraag of we ons dit systeem nog kunnen permitteren. Verdediging van sociale rechten als de index is verbonden met de strijd voor een andere, socialistische maatschappij.
500 miljoen pond winst door voedselspeculatie
De Britse bank Barclays boekte de afgelopen twee jaar maar liefst 500 miljoen pond winst met speculatie op voedselprijzen. Barclays is samen met Goldman Sachs en Morgan Stanley een van de grootste spelers op de markt van voedselspeculatie. Waar onder gewone mensen het kleinste kind wordt geleerd dat je niet met eten mag spelen, gelden er voor topbankiers andere regels. Zij spelen met grote hoeveelheden voedsel, drijven de prijzen op en maken grote winsten op basis van prijsstijgingen die een groot aantal mensen tot honger veroordelen. Grote banken gokken op voedselprijzen en maken van voedsel een financieel product. Honger en miserie worden op deze manier ‘business opportuniteiten’. Hoe cynisch kan een systeem zijn? Barclays maakte in 2010 340 miljoen pond winst door voedselspeculatie, in 2011 was dat ‘slechts’ 189 miljoen pond. De reden voor deze daling was de prijsdaling voor graan en soja. De hoge prijzen in 2010 waren dus goed voor de winsten. Sinds 2000 hebben financiële instellingen wereldwijd 200 miljard dollar ingezet in de markt van ‘landbouwgrondstoffen’.
dls318 Geert.indd 7
24/09/2012 12:33:09
thema dossier
de
Linkse Socialist
Processie van Euroland: een stap voorwaarts, vijf achteruit
Eurocrisis weeral opgelost? Op naar de volgende redding! dossier door
Tanja Niemeier,
medewerker van de linkse fractie
GUE-NGL in het Europees Parlement
O
p een schaal van 0 tot 10 zou José Manuel Barrosso, de voorzitter van de Europese Commissie, Europa momenteel een 5 geven. “We bevinden ons op een kantelpunt. Het kan veel slechter of veel beter worden”, stelde hij in een interview. Ondertussen waren er nieuwe grootschalige protesten van werkenden, gepensioneerden en jongeren in Spanje en Portugal. Zij vinden al langer dat de situatie al slecht genoeg is. Bazooka om euro te redden
Eind september 2012. De wereldwijde financiële en economische crisis, die als donkere stormwolken boven Europa en de eurozone in het bijzonder hangen, is intussen vier jaar oud. Ierland, Portugal, Cyprus en vooral Griekenland zitten gevangen in de tang van de trojka, het IMF, de Europese Commissie en de Europese Centrale Bank (ECB). Er wordt bespaard en gesaneerd waardoor de werkloosheid een duizelingwekkende omvang aanneemt - zeker onder jongeren en dat ondanks emigratie - en mensen honger lijden, de zelfmoordcijfers stijgen... Het kapitaal vlucht weg uit de crisislanden, van economische groei is geen sprake en zelfs de Duitse motor begint te sputteren. Maar Barosso heeft vanuit het standpunt van de Europese elite gelijk: het had er nog erger kunnen uitzien. De verkiezingen in Nederland hebben niet tot de gevreesde overwinning van de SP geleid, het Duitse Grondwettelijk Hof heeft het noodfonds ESM niet afgekeurd en er zijn signalen dat Griekenland iets meer tijd zal krijgen om de besparingsschroeven sterker aan te spannen waardoor het voorlopig in de eurozone kan blijven. Voorzitter Mario Draghi maakte bekend dat de ECB, ondanks de Duitse tegenstem, zou overgaan tot onbeperkte aankopen van Europese staatsobligaties op de secundaire markten om zo de intrestvoeten onder controle te houden en de markten gerust te stellen. Deze veel besproken “bazooka” om de euro te redden, zou er volgens ‘Super Mario’ geen twijfel meer over laten bestaan: “De euro is onomkeerbaar.” Het leidde tot enig voorzichtig optimisme in de media.
dls318 Geert.indd 8
Tussen meer integratie en minder Europa
Barosso was niet minder bombastisch in zijn ‘State of the Union’. In zijn toespraak in het Europees Parlement op 12 september stelde hij dat Europa na het ‘fiscaal pact’ en het ‘groeipact’ nu een ‘beslissend pact’ nodig heeft. Dit pact zou volgens Barosso geen “twijfel mogen laten bestaan over de integriteit van de [Europese] Unie en de onomkeerbaarheid van de euro.” De tijd van halve maatregelen is voorbij, stelde Barosso die meteen pleitte voor een politieke unie. Barosso: “Vandaag roep ik op tot een federatie van natiestaten.” Ook verklaarde hij dat er stappen in de richting van een bankenunie in de maak zijn. Zullen deze verklaringen de tegenstellingen en het gebrek aan een fiscale en politieke unie doen verdwijnen? Behoort het touwtrekken tussen meer Europese integratie enerzijds en de nationale belangen van de lidstaten anderzijds bijna tot het verleden? Of leeft Barosso eerder in dromenland? De voorstellen van de Europese Commissie zijn een uitdrukking van een van de trends in het discours over Europa. De Commissie wil zich opwerpen als ideale vertegenwoordiger voor alle Europese kapitalisten en wil de concurrentiepositie van Europa versterken met een eengemaakte markt en een munt die kan concurreren met de Amerikaanse dollar en de Chinese renminbi.
Maar tegelijk blijven de historisch gegroeide centrifugale krachten van de 27 nationale economische elites en regeringen (die ondanks alle aanvallen op de democratische principes nog altijd willen herverkozen worden en daarvoor toch een beetje rekening moeten houden met de bevolking) bestaan. Deze elites en nationale belangen beconcurreren ook elkaar, zowel binnen als buiten de EU. De middelpuntvliedende krachten vonden een uitdrukking in de vele kritieken op de voorstellen van de zogenaamde ‘Future for Europe Group’. Dat is een denktank onder leiding van de Duitse liberale minister van buitenlandse zaken, Guido Westerwelle. De denktank pleitte voor meer Europese integratie, maar niet alle ministers die aan het voorstel meewerkten stemden in met alle punten ervan. Zo is er vanuit Frankrijk weinig enthousiasme voor een verdragswijziging Zal de bazooka werken? en stelde de Britse minister van butienlandse zaken onomwonden: “Wij zijn De aankondiging van de ECB heeft op niet bereid om meer macht aan Europa zich al geleid tot een daling van de inover te dragen.” terestvoeten voor Spaanse en Italiaanse Welke van beide tendensen de over- staatsobligaties. De Spaanse regering, hand zal halen, is voor een deel afhanke- die in eigen land steeds meer onder lijk van politieke wil. Maar die politieke druk staat, kon hierdoor tijd winnen en wil ontstaat niet in een vacuüm of in de de vraag voor middelen uit de Europese ivoren toren van de Europese instellin- fondsen ESM of EFSF uitstellen. De lagen. Er zijn heel wat factoren die een rol gere intrestvoeten laten de landen toe spelen, niet in het minst de economische om nieuwe obligaties uit te geven en met ontwikkelingen. De opstelling van de dat geld schuldeisers te betalen. politieke leiders in Europa wordt voor De voorstellen in de richting van een een groot stuk bepaald door de econo- bankenunie, door de ECB toezicht te mische spelers in hun landen. Hun stand- laten uitoefenen op het gehele banpunt wordt grotendeels bepaald door een kensysteem in Europa, zijn er vooral kosten- en batenanalyse. op gericht om banken direct door het Europese ESM te laten herfinancieren zodat de nationale staatsschulden niet worden aangedikt. Dit is een theoretische constructie die nog in de realiteit moet getest worden. De vraag blijft wat er zal gebeuren als de financiële markten de ECB beginnen uit te testen. En nog meer: wie gaat zorgen voor de zekerheden, en dus het geld, om deze constructie te laten werken. Het Duitse Grondwettelijke Hof heeft het ESM dan wel goedgekeurd, maar het blijft onzeker of het parlement ermee zal instemmen om de nodige middelen (190 miljard euro) beschikbaar te maken. Op een ogenblik dat er nationale verkiezingen aankomen, is dat verre van zeker. Een andere bepalende vraag is waar de economische groei vandaan moet komen om tot een duurzaam einde van de crisis te komen. Landen die aanspraak willen maken op het opkopen van staatsobligaties door de ECB moeten ‘steun’ vanuit het ESM aanvragen. Daaraan zijn voorwaarden gekoppeld, met name het dictaat van ‘budgettaire discipline’. Dat betekent concreet nog meer sociale
afbraak: aanvallen op alle verworvenheden, stijgende armoede en werkloosheid en het ondermijnen van de levensstandaard van de bevolking. Dat zal in een context van wereldwijde crisis enkel maar leiden tot een nieuwe stijging van de staatsschulden. In het magazine ‘NewEurope’ omschrijft journaliste Cate Long de maatregelen als “een spel dat enkel de stoelen op de Titanic herschikt.” De optie van een ‘Grexit’ of een grootschaliger uiteenvallen van de eurozone blijft dan ook een waarschijnlijk scenario. Verzet tegen afbraakpolitiek organiseren
Een andere factor die in de media uiteraard veel minder aandacht krijgt, maar die wel beslissend is voor de toekomst van Europa, is de reactie van de slachtoffers van de crisis: de werkenden, werklozen, gepensioneerden en jongeren in Europa. Voor het establishment komen zij enkel aan bod als ‘electoraat’, waarmee rekening moet gehouden worden om ‘populistische’ en ‘eurokritische’ stemmen in toom te houden. Deze puur parlementaire benadering gaat voorbij aan de effectieve potentiële kracht van de werkende klasse. De afgelopen jaren waren er verschillende voorbeelden van actief verzet tegen de afbraak van onze levensstandaard. Er waren algemene stakingen en andere massale protestacties. Het zal erop aankomen om de potentiële kracht van de arbeidersbeweging ook effectief in te zetten doorheen gecoördineerde strijd – zoals een Europese algemene staking – en met een politiek verlengstuk.
24/09/2012 12:33:12
dossier thema
www.socialisme.be Oktober 2012 oktober 2012
Voor een vrijwillige socialistische federatie van Europese staten Om tot een oplossing te komen, moeten de ware oorzaken van de crisis bestreden worden. Daar wringt vandaag het schoentje. Barroso wees als oorzaken op de “onverantwoordelijke praktijken in de financiële sector, een onhoudbare overheidsschuld en een gebrek aan concurrentievermogen in sommige lidstaten.” Deze verklaringen schieten tekort, vanwaar komen die ‘onverantwoorde praktijken’ immers? Wij menen dat het resultaten zijn van de wijze waarop het kapitalisme functioneert. Ons economische stelsel is gebaseerd op concurrentie en winst-
maximalisatie. Kapitaal wordt geïn- het kapitaal zich richt op de financiële vesteerd op basis van het vooruitzicht sector en de kortetermijnwinsten die op winst en niet voor het bevredigen daar onder meer door speculatie te ravan behoeften. De private eigendom pen vallen. van de productiemiddelen en het be- Alle maatregelen die de Europese staan van nationale staten zorgen er- Raad en de Commissie tot nu toe voorvoor dat de belangen van het kapitaal stelden, kwamen neer op het beperken in een bepaald land worden uitgespeeld van de nationale soevereiniteit van de tegen de belangen van het kapitaal in lidstaten en meer, weliswaar ondemoandere landen. cratische, Europese integratie. Als we De opmars van de financiële sector kritiek geven op dit beleid, betekent dit en bijhorende ‘onverantwoorde prak- niet dat we voorstanders zijn van meer tijken’ komen voort uit het feit dat in- ‘nationale soevereiniteit’. vesteringen in de reële economie onWij staan voor een breuk met de kavoldoende winst opleveren, waardoor pitalistische fundamenten van de hui-
dige Europese Unie en voor het uitbouwen van een socialistische federatie van Europese staten op vrijwillige basis. Een socialistisch beleid zou ervoor zorgen dat de 2.000 miljard euro aan reserves op de rekeningen van de grote Europese bedrijven zou geïnvesteerd worden in duurzame, nuttige en degelijke werkgelegenheid, openbare diensten, gezondheidszorg, onderwijs, onderzoek en milieu. Een socialistisch beleid zou een einde maken aan de fiscale fraude en legale belastingontduiking die vandaag schering en inslag vormen in kringen van grote bedrijven
en superrijken. Barosso verklaarde dat Europese burgers moeten deelnemen aan het “debat over de toekomst van Europa.” Onze bijdrage zal hij wellicht niet appreciëren. Maar binnen de arbeidersbeweging en de vakbonden moeten we effectief dringend de discussie over onze alternatieven voeren om zo het verzet en de strijd voor een ander Europa in het belang van de meerderheid van de bevolking kracht bij te zetten.
Solidariteit met de arbeiders doorheen Europa
Interview met Finghin Kelly, Ierse kandidaat op de lijst van Gauches Communes in Sint-Gillis
Finghin Kelly en Panayota Maniou: militanten van de Socialist Party (Ierland) en Syriza (Griekenland) op de lijst van Gauches Communes in Sint-Gillis interview door
H
Stéphanie (Brussel)
et besparingsbeleid leidt in heel Europa tot ongenoegen en protest. In ons verzet tegen het beleid van sociale afbraak pleiten wij voor eengemaakt verzet doorheen Europa. Het is in dat kader dat de lijst van Gauches Communes in Sint-Gillis kandidaten uit verschillende Europese landen op haar lijst heeft geplaatst. Naast kandidaten van Franse en Spaanse afkomst gaat het ook om Panayota Maniou, militante van het Griekse Syriza, en Finghin Kelly, medewerker van Paul Murphy en lid van de Socialist Party in Ierland. We spraken met Finghin over de campagne en over het verzet in Ierland.
dls318 Geert.indd 9
van de zogenaamde PIIGS (Portugal, Italië, Ierland, Griekenland en Spanje) zelf verantwoordelijk zijn voor de crisis in die landen. De werkenden en hun gezinnen van die landen, zijn niet onze Finghin: “Overal in Europa wordt de vijanden. We moeten integendeel saarbeidersklasse geconfronteerd met be- men strijden. Dat is waarom ik als lid sparingen en aanvallen op onze levens- van de Ierse Socialist Party het antibestandaard. Wij worden gevraagd om te sparingsverzet in België wil steunen.” betalen voor een crisis waar wij niet voor verantwoordelijk zijn. Er wordt voor miljarden bespaard in sociale Als we de media hier mogen diensten, in de publieke sector en ook geloven, is Ierland de goede in de gemeenten. Er is nood aan poli- leerling van de PIIGS-klas tieke vertegenwoordigers die op alle ni- en is de crisis er zo goed als veaus ingaan tegen de besparingen en voorbij. Geldt dat ook voor die bouwen aan een alternatief. de gewone Ierse bevolking? “Een van de belangrijkste redenen voor mijn kandidatuur heeft ook te maken Finghin: “De situatie voor de gewone met het feit dat het establishment in bevolking is rampzalig. De regering haar pogingen om overal hetzelfde aso- heeft de kas leeggeplunderd en 64 milciale beleid op te leggen verdeeldheid jard euro besteed aan het redden van probeert te zaaien. Zo worden we wijs de banken. Door de instructies van de gemaakt dat de werkende bevolking trojka te volgen, werd vervolgens een Waarom heb je besloten om de lijst van Gauches Communes te ondersteunen als kandidaat?
nooit gezien besparingsprogramma opgezet waarbij de levensstandaard fors naar beneden wordt getrokken. Er werd gezegd dat de besparingen tot het einde van de crisis zouden leiden, maar na alle eerdere grote besparingen in de openbare diensten, gezondheidszorg en onderwijs moet er in december nog eens 3,5 miljard euro worden gevonden. Ondertussen kent de Ierse economie een recessie en is er weinig uitzicht op beterschap. “De werkloosheid is sterk toegenomen, 14,8% van de bevolking zit zonder werk. Bovendien is er een massale emigratie, wekelijks vertrekken 1.000 jongeren uit het land. Dat is een uitdrukking van het gebrek aan toekomstperspectieven voor de jongeren. De invoering van inschrijvingsgeld voor het hoger onderwijs heeft ertoe geleid dat 10.000 studenten hun studies niet kunnen voortzetten. Er is een tekort aan onderwijzend personeel, de klassen zijn overbevolkt en de kwaliteit van het onderwijs gaat zienderogen achteruit. “De meest kwetsbare lagen van de bevolking worden het eerst aangepakt. Zo worden de werklozen aangepakt en alle anderen die van de sociale zekerheid afhankelijk zijn. Recent nog werd aangekondigd dat het budget voor personen met een handicap wordt verminderd. Hierdoor zullen veel mensen niet langer in staat zijn om op relatief onafhankelijke wijze te leven, ze worden veroordeeld tot grote instellingen. “Het meest flagrante voorbeeld dat aangeeft hoe de regering de werkenden en hun gezinnen wil laten opdraaien voor de kapitalistische crisis is de invoering van een belasting voor alle huishoudens. Ieder gezin dat een eigen woning heeft – en dat is in Ierland de meerderheid van de bevolking - zou 100 euro moeten betalen. Binnen enkele jaren kan dat oplopen tot 1.000 euro.”
werden overal lokale comités opgezet. Het voorstel van de Socialist Party om een niet-betalingscampagne te voeren, werd massaal opgevolgd. Er waren tal van betogingen en lokale meetings. Het resultaat is enorm: tot op vandaag heeft de helft van de Ierse bevolking de belasting niet betaald! De regering heeft daarmee een nederlaag geleden. Maar de volgende fase dient zich al aan: nu wil de regering de niet-betalers elk individueel aanpakken.” Hoe kunnen we het verzet tegen het besparingsbeleid in België versterken?
Finghin: “Alle nationale regeringen en de media proberen ons te laten geloven dat het probleem zich elders situeert. In Griekenland, in Spanje, in Ierland. Maar zeker niet in België of in Duitsland. De komende maanden zullen we echter steeds meer zien hoe de crisis overal in Europa aanwezig is. Ook in België worden maatregelen genomen zoals de vermindering van de werkloosheidsuitkeringen. “ Na de verk iezi ngen z u llen de Belgische arbeiders geconfronteerd worden met besparingen zoals in Ierland of zelfs in Griekenland. De heersende klasse zal er alles aan doen om haar besparingsbeleid op te leggen. Er zal nood zijn aan een antwoord hierop van de vakbonden en de arbeidersbeweging in het algemeen. “Gauches Communes zal daarbij een aantrekkelijk alternatief vormen. Deze alliantie brengt syndicalisten, werkenden, werkzoekenden en militanten van verschillende organisaties bij elkaar. Het is belangrijk dat we met Gauches Communes niet alleen het verzet tegen de besparingen voeren maar ook een alternatief naar voor schuiven. Een verkozen positie zou gebruikt kunnen worden om het actieve verzet op loHoe reageren de Socialist kaal en nationaal niveau te versterken. Party en meer algemeen Daarvoor kunnen we niet rekenen op de Ierse arbeiders op deze de gevestigde partijen, ook de PS en aanvallen? Ecolo gaan mee in de logica van sociale afbraak. We zullen zelf moeten Finghin: “Er is een enorme woe- bouwen aan ons politiek verlengstuk, de. Dat bleek onder meer bij het ver- Gauches Communes is een stap in die zet tegen de taks op huishoudens. Er richting.”
24/09/2012 12:33:15
10
internationaal
de
Linkse Socialist
Nederland. Flauwe opstelling SP laat ruimte voor Samsom
O
p enkele weken tijd verloor de SP in de peilingen ongeveer de helft van haar aanhang. Midden augustus zag het er naar uit dat de linkse partij met 39 zetels de grootste zou worden, een maand later bleven er amper 15 van over. De liberale VVD en het sociaaldemocratische PvdA wonnen de verkiezingen met 41 (VVD) en 38 (PvdA) zetels. Analisten hebben het over een terugkeer van de traditionele partijen, maar de enorme schommelingen in de peilingen wijzen op de wel erg onstabiele basis.
Midden augustus was de SP in de peilingen even groot als de PvdA en de christendemocratische CDA samen. Er werd uitgekeken naar een grote verkiezingsoverwinning. Het uiteindelijke resultaat was dan ook teleurstellend. De partij verloor in vergelijking met het teleurstellende resultaat van 2010 nog eens 15.000 kiezers en bleef stabiel op net geen 10% en 15 verkozenen. Op een maand tijd ging de partij van ongeveer 25% naar net geen 10%. Als de SP het potentieel niet kon waarmaken, heeft het dat vooral aan zichzelf te danken. Zo bleek de partij haar verzet tegen de verhoging van de pen-
Zuid-Afrikaanse mijnwerkers dwingen toegevingen af ANC laat op betogers schieten
sioenleeftijd niet ernstig te nemen. De retoriek naar buiten– met de slogan ’65 blijft 65’ – bleek niet in overeenstemming met het verkiezingsprogramma. Ook de SP wil namelijk de pensioenleeftijd naar 67 optrekken, maar op een trager ritme. Ook de bereidheid tot compromissen in coalities met rechtse partijen was opvallend. Tot op het laatste ogenblik bleef partijleider Roemer zijn collega Samsom van de PvdA oproepen om niet met de liberalen maar met de SP een coalitie te vormen. De SP heeft een historische kans verkwanseld om met een duidelijke linkse retoriek te scoren. Dit resultaat betekent niet dat de sociaaldemocraten en de liberalen een stabiele coalitie met brede steun onder de bevolking kunnen vormen. Het feit dat Samsom op minder dan een maand voor de verkiezingen nog maar op de helft van zijn uiteindelijk behaalde aantal zetels stond, geeft aan hoe onstabiel zijn kiespubliek is. Bovendien zal de nieuwe regering een golf van besparingen doorvoeren, wat zal leiden tot een groeiend ongenoegen onder de bevolking. De VVD kreeg veel stemmen van de rechtse populisten (Wilders), de PvdA van de SP. Dat betekent dat veel kiezers door een regering van VVD en PvdA zullen worden teleurgesteld. Dat ongenoegen zal uitingsvormen
zoeken. De aanhoudende hervormingen binnen de vakbondsfederatie FNV zetten een rem op de ontwikkeling van syndicale strijd. Zo werd het plan van een stakingsdag op 10 september afgeblazen. Zullen de vakbondsleiders de strijd tegen het besparingsbeleid van Rutte en Samsom aangaan of die net desorganiseren? Strijdbare syndicalisten komen op voor een breuk met het huidige beleid en een offensieve strijd met grote betrokkenheid van onderuit tegen de kapitalistische besparingslogica. Er is ook een politiek instrument nodig. Er is in de SP een open debat nodig over de campagne en de verkiezingen. De afgelopen maanden werd het potentieel voor een krachtige linkse stem duidelijk gemaakt. Een krachtige én consequente opstelling in de strijd tegen het besparingsbeleid kan de SP snel opnieuw in een sleutelpositie brengen. Het zou meteen ook een obstakel vormen voor een hernieuwde terugkeer van de rechtse populistische Partij Voor de Vrijheid (PVV) van Geert Wilders. Nu verloor de PVV 5% maar blijft ze wel nipt groter dan de SP. Als links geen geloofwaardig alternatief aanbiedt, kan de antimigrantenpartij terugkeren. www.socialistischalternatief.nl
Wereldwijd protest
H
et is onmogelijk om in de beperkte ruimte van deze krant een volledig beeld te brengen van belangrijke bewegingen en acties doorheen de wereld. In vogelvlucht wijzen we hieronder op enkele bewegingen, uitgebreidere analyses hierover vind je op socialisme.be
Chicago. Staking leraars leidt tot toegevingen De 29.000 leden van de CTU, de vakbond van leraars in Chicago, gingen op 10 september in staking. Het protest was gericht tegen het sluiten van scholen en het beperken van het budget voor onderwijs, waardoor er klassen met tot 55 leerlingen zouden komen. De leraars kregen de steun van de grote meerderheid van de ouders van de 400.000 scholieren in de publieke scholen. Een eerste voorstel van de regering werd door de 800 verkozen leden van de vakbondsraad afgewezen. Nadien volgde een nieuw voorstel dat wel aanvaard werd. Het omvatte onder meer het terug aannemen van ontslagen onderwijspersoneel en het intrekken van het voorstel om de loonschalen te herzien.
Spanje en Portugal: miljoenenbetogingen
door
Alain (Namen)
W
aar is de tijd dat de gevangenen van Robbeneiland samen met de strijdende bevolking “Amamdla... ngawethu” (De macht... hoort ons toe) riepen. Vandaag zijn de vroegere strijders van het ANC aan de macht. Maar het einde van de apartheid betekende niet het einde van het lijden van de werkende bevolking. Er is een enorme ontgoocheling in het ANC omdat deze partij de rampzalige kapitalistische uitbuiting gewoon in stand hield. Het bloedbad onder de mijnwerkers in de regio rond Rustenburg eind augustus toonde hoe de lokale en internationale burgerij bereid zijn om een strijd op leven en dood te voeren om hun belangen te verdedigen ten koste van de meerderheid van de bevolking. Het is ondertussen 21 jaar geleden dat de apartheid werd beëindigd. Maar ZuidAfrika is vandaag nog steeds een van de meest ongelijke landen. De zwarte bevolking is goed voor 80% van de bevolking, maar ze bezit slechts 5% van de rijkdommen in het land. De grondkwestie is verre van opgelost, slechts 3 tot 4% van de vruchtbare landbouwgrond werd herverdeeld. De blanke boeren bezitten nog steeds 80% van de landbouwgrond.
dls318 Geert.indd 10
De Zuid-Afrikaanse samenleving wordt op alle vlakken getroffen door de kwalen die met het kapitalisme gepaard gaan. Een op de tien Zuid-Afrikanen is met AIDS besmet, het is een van de meest getroffen landen. Geweld tegen vrouwen is schering en inslag, elk jaar worden ongeveer een miljoen vrouwen verkracht, voornamelijk in familiale kring. In 2008 werden migranten uit Zimbabwe levend in brand gestoken door bewoners van een sloppenwijk in Johannesburg. Het kapitalisme toont haar meest gewelddadige kant in dit land dat nochtans als model voor zwart Afrika wordt voorgesteld. Op 16 augustus richtten de kapitalisten en hun politieke vertegenwoordigers een bloedbad aan onder protesterende mijnwerkers. Er vielen tientallen doden bij de poging om de strijd voor loonsverhogingen en betere arbeidsvoorwaarden de kop in te drukken. De beelden van het bloedbad schokten de hele wereld. Dit deed denken aan de methoden die onder de apartheid wel meer voorkwamen. Het leidde echter niet tot het einde van de beweging. Integendeel, het leidde tot solidariteit en gedeelde woede onder de mijnwerkers in de regio en de volledige Zuid-Afrikaanse arbeidersbeweging. De Democratic Socialist Movement (DSM), onze Zuid-Afrikaanse zusterorganisatie, speelde een belangrijke rol in de strijd. We organiseerden de arbeiders in een stakerscomité en reikten een strategie aan om de strijd te versterken, onder meer met een regionale algemene staking. De directie van Lonmin, het be-
drijf waarvan de stakende mijnwerkers op 16 augustus werden aangevallen, stemde uiteindelijk in met loonsverhogingen van 11 tot 22%. Mametlwe Sebei van de DSM en woordvoerder van het stakerscomité verklaarde aan Reuters: “Dit is een overwinning.” In tal van landen waren er solidariteitsacties. Onze organisatie speelde daar vaak een actieve rol in. Ook in Brussel was er op 18 september een solidariteitsactie georganiseerd door Europees Parlementslid Paul Murphy en LSP.
Op 15 september waren er zowel in Madrid als in Portugal massale betogingen tegen het besparingsbeleid. In Madrid kwamen tot een miljoen betogers op straat tegen het beleid van Rajoy. Socialismo Revolucionario, onze Spaanse zusterorganisatie, verdedigde er het idee van een 48-urenstaking om de regering weg te staken. In Portugal waren er op hetzelfde ogenblik betogingen in een 40-tal steden. Samen waren er een miljoen Portugese betogers. Waarop wordt gewacht om het verzet verder te coördineren, bijvoorbeeld in een Europese algemene staking?
Staking in India
Foto: Solidariteitsactie voor het Europees Parlement. Van links naar rechts: Anja Deschoemacker, Paul Murphy, Bart Vandersteene
Op 20 september lag een groot deel van het openbare leven in India plat. Dat kwam door een staking van zowel winkelpersoneel tegen de komst van multinationals in de distributiesector als van de vervoersector tegen de verhoging van de brandstofprijzen. Het protest werd deels in kaart gezet door de rechtse oppositie van Hindoenationalisten, maar werd vooral een succes omwille van het brede ongenoegen tegen de prijsstijgingen.
24/09/2012 12:33:27
internationaal
www.socialisme.be Oktober 2012
Amerikaanse presidentsverkiezingen
Een tweede kans voor Obama?
Justice, de krant Socialist Alternative
artikel vanuit van
D
e belangrijkste winnaar van het veel besproken duel tussen de Republikeinse uitdager Mitt Romney en de zittende Democratische president Barack Obama is al bekend. Het gaat om de grote bedrijven. De wereld van Wall Street controleert de twee grote partijen in de VS en dat is meer dan ooit duidelijk in deze campagne. Het enthousiasme waarmee Obama in 2008 werd verkozen, heeft plaats gemaakt voor frustratie en woede tegen de achtergrond van onzekere economische vooruitzichten. Terwijl grote sommen geld in de campagne worden gepompt (meer dan twee miljard dollar!), slagen de campagnes er niet in om het groeiende wantrouwen van de bevolking tegenover de gevestigde partijen te verbergen. Tegelijk zien miljoenen werkenden en jongeren de mogelijkheid van een republikeinse president met het beleid waar Romney voor staat als een verschrikkelijke nachtmerrie. Dat leidt tot een zekere druk om toch voor Obama te stemmen. Niet met het enthousiasme van 2008 maar als het “minste kwaad” tegen Romney en zijn kandidaat vicepresident Paul Ryan die ultrareactionair is. Maar zou de herverkiezing van Obama van die aard zijn dat het een echt verschil maakt voor de miljoenen
slachtoffers van de economische crisis? Willen de Democraten de agenda van de Republikeinen echt wel stoppen? Obama, de andere kandidaat van de rijken
De feiten spreken voor zich. De enige reden waarom een zwakke politicus als Mitt Romney, een arrogante blinkende kapitalist die zelfs in eigen rangen aversie opwekt, toch een kans heeft om Obama te verslaan, is het feit dat het Democratische bewind wel bijzonder weinig inspanningen heeft gedaan om de levensomstandigheden van de werkenden en armen te verbeteren. De beloften van verandering in de campagne van 2008 werden gebroken. Destijds speelde Obama in op de opeengestapelde woede na jaren van Republikeins bewind onder Bush. Hij beloofde toen een echte politieke verandering. De realiteit zag er anders uit. Voor tal van belangrijke thema’s vormde het beleid onder Obama amper een verschil, hoogstens waren er enkele nuanceverschillen. Bush begon de grootste hold-up van publieke middelen uit de Amerikaanse geschiedenis om aan de grote bedrijven uit te delen (met de redding van de banken). Obama heeft dat beleid gewoon verdergezet. De belofte van een ernstige regulering van de financiële wereld werd al gauw naar de prullenmand verwezen. Die sector blijft dezelfde rotte methoden gebruiken om enorme winsten op te stapelen en daarbij wordt haar niets in de weg gelegd. Er wordt geschat dat er meer dan
11
de studiekosten voor hoger onderwijs. Eens deze jongeren op de arbeidsmarkt kwamen, stelden ze vast dat een diploma niet noodzakelijk toegang geeft tot een job. De werkenden en hun gezinnen raken steeds meer in de problemen. In tegenstelling tot de rijksten merkten zij niet veel van de verandering die Obama beloofde. Kunnen we vandaag nog vertrouwen stellen in Obama? Uiteraard zijn er verschillen tussen de Republikeinen en de Democraten, maar die verschillen beperken zich tot de vraag hoe de belangen van de grote bedrijven het beste verdedigd worden. Romney vertegenwoordigt een meer openlijke en ruwe versie van de dominantie van de kapitalistische klasse. Obama hanteert een volksere retoriek, maar uiteindelijk om dezelfde belangen te dienen. In 2008 kreeg Obama als kandidaat reeds de meeste financiële steun uit Wall Street en uit de kassen van de private verzekeraars in de gezondheidszorg. Al deze rijke geldschieters passeren nu opnieuw langs de kassa om Obama te steunen. Ze weten immers dat ze hiervoor beloond worden.
van een algemene gezondheidszorg en andere progressieve hervormingen. Jammer genoeg is de campagne niet duidelijk over het feit dat het kapitalisme het fundamentele probleem is. Onze Amerikaanse kameraden steunen ook diverse andere linkse kandidaten bij de parlementsverkiezingen, onder hen ook Kshama Sawant van Socialist Alternative die opkomt in de deelstaat Washington. Eerder dit jaar haalde Kshama in Seattle een uitstekend resultaat (9,5%) bij verkiezingen voor het deelstaatparlement. In Californië is de internationaal gekende actrice Roseanne Barr kandidaat onder de vlag van ‘Peace and Freedom Party’. Ze wordt gesteund door de anti-oorlogsmilitante Cindy Sheehan. Beiden verklaarden dat ze voor een socialistische samenleving zijn. Als deze campagne ontwikkelt, kan het de aandacht trekken van vele jongeren en werkenden die een alternatief zoeken. De impact zou ook voorbij de grenzen van Californië gaan. Verder is er ook de kandidatuur van Rocky Anderson, de voormalige burgemeester van Salt Lake City. Anderson is kandidaat voor de nieuwe Justice Party. Wij steunen beide campagnes omdat ze zorgen voor Wall Street heeft twee een breder gehoor voor de linkerzijde partijen, wij hebben er ook en omdat ze een stap kunnen vormen een nodig! in de opbouw van een echt politiek alternatief. De woede tegenover de twee De Occupybeweging maakte duidelijk gevestigde partijen was nog nooit zo hoe dit systeem werkt. De beweging po- groot. Het potentieel voor een derde pulariseerde de strijd van de 99% tegen partij bleek ook uit een peiling van de dominantie van de 1% superrijken. Washington Post en ABC waaruit bleek
2.000 miljard dollar slaapt op de bankrekeningen van de grote bedrijven die deze middelen niet willen investeren omdat het onvoldoende winsten zou opbrengen. In plaats van dat geld te mobiliseren, bleef Obama de belastingen voor de rijksten verlagen. Hij trad op dat vlak gewoon in het spoor van zijn voorganger. Obama beloofde een einde te maken aan de imperialistische avonturen in het Midden-Oosten. Ondertussen escaleert de situatie in Afghanistan en zet de VS steeds meer onbemande bommenwerpers in, waarbij ook veel burgerslachtoffers vallen. Obama beloofde een universele gezondheidszorg, maar kwam met een concreet plan dat vooral de grote farmaceutische bedrijven en de private verzekeraars ten goede kwam. Obama beloofde wetgeving om de arbeiders te beschermen, onder meer het recht om bij vakbonden aan te sluiten en collectieve strijd te voeren. Maar Obama was hierna de architect van het reddingsplan voor General Motors op basis van een plan waarbij de arbeiders een loonsverlaging en een verhoging van de werkdruk moesten slikken. De VS onder Obama vormen een land waar één familie – de familie Walton, eigenaar van Walmart – op haar eentje meer rijkdom bezit dan de 40% armste families samen! Die miljoenen gezinnen worden geconfronteerd met huisuitzettingen en schuldenbergen die iedere hoop op een betere toekomst de kop indrukken. Zo zijn bijvoorbeeld 36 miljoen Amerikanen samen goed voor We moeten dit verderzetten en een poeen schuld van meer dan 1.000 miljard litieke uitdrukking geven aan de woedollar, enkel en alleen als gevolg van de van de werkenden en hun gezinnen. Dat kan door te bouwen aan een politiek instrument waarmee we tegen de kapitalistische partijen kunnen ingaan. Een politieke partij die democratisch wordt gecontroleerd door de arbeiders en armen en gericht is op de organisatie van het verzet tegen de wereld van Wall Street. Dit verzet moet zowel op straat, op de werkvloer als in het parlement gevoerd worden. Om dit idee te populariseren, riep Socialist Alternative, onze zusterorganisatie in de VS, op om honderden Occupykandidaturen in te dienen bij de parlementsverkiezingen. Voor de presidentsverkiezingen steunt Socialist Alternative de kandidatuur van Jill Stein van de Green Party. De groenen zijn in vergelijking met hun Europese tegenhangers in de VS heel wat radicaler en meer op de arbeidersbeweging gericht. Jill Stein zal in een 40-tal staten op de kieslijst staan. De campagne van Stein is onder meer gebaseerd op een verzet tegen de imperialistische oorlogen, voor de kwijtschelding van de studieschulden, voor de invoering
dat bijna de helft van de Amerikanen voorstander is van een derde partij. Het systeem omverwerpen
Als de werkenden en jongeren over een eigen politieke partij beschikten waarmee ze zich kunnen engageren en waar ze kunnen discussiëren over de wijze waarop het asociale offensief kan gestopt worden, dan zou dit een enorm laboratorium van ervaringen vormen waarbij ook de discussie over een alternatief op het kapitalisme zou gevoerd worden. Zolang de hefbomen van de economie in handen blijven van de grote aandeelhouders en speculanten, zullen ons onderwijs, onze gezondheidszorg, onze arbeidsvoorwaarden en onze toekomst geofferd worden op het altaar van de winsten. Wij denken dat enkel een democratisch socialistisch systeem op basis van de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie met een democratische planning van de productie een alternatief vormt waarmee de sociale noden centraal kunnen gesteld worden.
Foto hiernaast: spandoek van Socialist Alternative op een protestactie aan de Republikeinse Conventie in Florida eind augustus.
dls318 Geert.indd 11
24/09/2012 12:33:35
12
anti-islam film
de
Linkse Socialist
Anti-islamfilm leidt tot woedend protest door
Cédric Gérôme
I
n tientallen landen waren er protestacties tegen de ophefmakende anti-islamfilm die in de VS werd gemaakt. In verschillende landen liep het protest uit de hand en vielen er doden. De film “Innocence of Muslims” lag aan de basis van het protest. Het is een amateuristische, racistische en provocatieve video vol vooroordelen tegen moslims. Eerder was er bij de verjaardag van 11 september een ‘berechting van de Profeet’ georganiseerd door een Amerikaanse anti-islamgroep rond de beruchte christelijke fundamentalist Terry Jones, die eerder het nieuws haalde toen hij een koran verbrandde.
Marxisten zijn natuurlijk niet tegen het recht om kritiek te geven op religie. We verdedigen het recht om kritiek of satirische reacties te geven op iedere vorm van religieuze ideeën. We verzetten ons tegen godlasteringswetten die kunnen gebruikt worden om de vrijheid van denken en meningsuiting te beperken. Dergelijke wetten worden doorgaans gepromoot door obscure reactionaire krachten die bijvoorbeeld de recente controverse daartoe aangrijpen. Zo verzetten we ons tegen de wet die in de Tunesische Grondwetgevende Vergadering werd voorgesteld door de heersende partij Ennahda om iedere belediging van de ‘heilige waarden’ te criminaliseren. We verzetten ons ook bijvoorbeeld tegen de beslissing van een
lokale rechtbank in Sohag in Egypte om een Koptische christelijke leraar tot zes jaar gevangenisstraf te veroordelen wegens godlastering. Maar dit betekent niet dat we ons niet zouden uitspreken tegen het compleet reactionaire karakter van deze Amerikaanse film. De doelstelling van deze productie is duidelijk islamofoob: zoveel mogelijk moslims op zo’n kort mogelijke tijd beledigen en relgieuze haat opwekken door een volledige gemeenschap doorheen de figuur van haar Profeet op brutale wijze te bestempelen als gewelddadig, barbaars en dom. De uitbarsting van woede in grote delen van de wereld is een uitdrukking van het bestaande ongenoegen en wijst op de onderliggende gevoelens van langdurige vernederingen door het beleid van het VS-imperialisme in de neokoloniale wereld. Nadat decennialang alle grondstoffen werden geplunderd en grondgebied bezet, steun werd gegeven aan lokale marionetten, sancties opgelegd aan dictators die geen marionet wilden zijn, staatsgrepen werden gepleegd of gesteund,... is er zeker in het Midden-Oosten een grote afkeer tegenover het VS-imperialisme. Anderzijds proberen rechtse krachten die zich op de politieke islam en fundamentalistische bewegingen baseren voordeel te halen uit de provocatie van de recente anti-islam film. Ze willen het aangrijpen om hun extremistische agenda naar voor te schuiven. Religieuze regimes en sectaire krachten maken er gebruik van om de spierballen te rollen. Dat gebeurt tegen de achtergrond van een al erg explosieve situatie, onder meer met de mogelijkheid dat de Syrische oorlog overslaat
naar buurlanden, het heropleven van sectaire aanvallen in Irak en de dreiging van oorlog tegen Iran. Sinds de terreuraanslagen van 11 september 2001 was er in de VS en andere Westerse landen een opmars van anti-islampropaganda. Dat wordt gebruikt als onderdeel van een verdeel-en-heersbeleid waarmee ingespeeld wordt op angst om een deel van de arbeidersklasse op te zetten tegen een ander deel. Rechtse politici hebben moslims gestigmatiseerd als een homogene gemeenschap die bestaat uit terroristen, jihadisten en mensen die steun geven aan terroristen. Dat moest een ideologische rechtvaardiging vormen voor de bloedige invasies in Irak en Afghanistan. Er was een nieuw vijandbeeld nodig om de militaire avonturen in het Midden-Oosten te rechtvaardigen. De doctrine van de ‘botsing der beschavingen’ stelt dat de belangrijkste tegenstelling in de samenleving deze is tussen ‘achterlijke’ islamitische waarden en ‘moderne’ Westerse waarden. Deze doctrine is populair in rechtse kringen, media en een laag van zogenaamde intellectuelen. Cynisch genoeg gaat het vaak om dezelfde ‘moderne’ mensen die hun volledige steun geven aan een systeem dat grote delen van de neokoloniale wereld in een staat van onderontwikkeling, armoede, analfabetisme en honger onderdompelt. Deze reactionaire doctrine vindt haar spiegelbeeld in de principes waarop de islamitische fundamentalisten zich beroepen. Ook zij stellen dat de moslimgemeenschap als een eengemaakt blok moet optreden met arm en rijk samen tegen de ongelovigen en tegen de perverse invloeden van de Westerse we-
reld in het bijzonder. Beide tendensen lijken het bestaan van sociale klassen in de samenleving te ontkennen en leiden de strijd van de onderdrukten tegen de onderdrukkers af naar een strijd tegen andere culturen. Het Westerse imperialisme was nooit erg selectief in haar steun aan dictatoriale regimes. ‘Seculiere’ dictators als Ben Ali of Moebarak werden gesteund met het argument dat zij een dam vormden tegen islamfundamentalisme. Maar tegelijk is er de onvoorwaardelijke Amerikaanse steun aan de dictatuur van Saoedi-Arabië, een regime gebaseerd op een bijzonder reactionaire variant van het islamfundamentalisme (het Wahhabisme). Ook in landen waar de film geblokkeerd werd – zoals in Pakistan – was er massaal protest. Heel wat acties richtten zich direct tegen VS-ambassades, ook al is het duidelijk dat de VS geen formele verantwoordelijkheid voor deze film draagt. Dit is een uitdrukking van een bredere woede van de betogers tegenover het VS-imperialisme en haar regionale bondgenoten zoals het Israëlische regime dat nog steeds de Palestijnse bevolking onderdrukt. Volgens een recente peiling heeft slechts 15% van de bevolking in landen met een moslimmeerderheid een positief beeld van de VS, in 2009 was dat nog 25%. Er is ontegensprekelijk een poging van fundamentalisten om een grotere impact te krijgen, onder meer met de opkomst van Salafisten in Noord-Afrika. Maar tegelijk is het opvallend dat de anti-VS protesten in de gevestigde media veel meer aandacht krijgen dan arbeidersprotesten. Zo was de betoging aan de VS-ambassade in Tunis een pak
kleiner dan de algemene staking in Sidi Bouzid een maand eerder waarover in de media niet werd bericht. De recente staking in het onderwijs en de transportsector in Egypte konden evenmin op mediabelangstelling rekenen. De imperialistische machten hebben racisme aangewakkerd om de arbeidersklasse te verdelen. Met hun decennialange agenda van neokoloniale onderdrukking in grote delen van de wereld met een belangrijke moslimbevolking werd de afkeer tegen het imperialisme in de hand gewerkt. De rechtse politieke islam biedt echter geen uitweg voor de onderdrukte bevolking van het MiddenOosten, Afrika of Azië. Christelijke fundamentalisten in het Westen stellen dat moslims de “democratie” willen vernietigen, terwijl reactionaire islamitische groepen als Al Qaeda oproepen om Westerlingen te vermoorden. Religieus fundamentalisme, van welke kant dan ook, is uiteindelijk niets anders dan een wapen om de onderdrukten te bedriegen en hun sociale frustraties in een doodlopende straat te laten vastlopen. Socialisten daarentegen vertrekken van eenheid onder de werkende bevolking en hun gezinnen. Om zo’n arbeiderseenheid te bereiken, verdedigen we het recht van iedereen om zijn of haar godsdienst vrij te beleven alsook het recht om niet te geloven. We komen op voor gelijke rechten voor alle religieuze stromingen en minderheden. Dit betekent dat we discriminatie op basis van godsdienst verwerpen en ten stelligste ingaan tegen ieder obstakel op de weg naar een krachtige eenheid van alle onderdrukten tegen de kapitalistische uitbuiters.
waar LSP voor staaT
D
e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering. Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83.
Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan. Stop de privatiseringen
Hoewel de arbeiders deze rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Dit leidt tot schrijnende tegenstellingen. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan gratis openbaar vervoer, aan onderwijs toegankelijk voor iedereen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is. De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant uit. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang geen sprake meer van
dls318 Geert.indd 12
diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. 32-urenweek
In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs. Een miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid tot de verpaupering van een deel van de arbeiders en hun gezinnen. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid.
LSP/PSL is voor het volledig herstel van de index en een minimumloon van 1500 euro netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. De enige maatregel die de massale werkloosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 32-urenweek, zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen. Een nieuwe arbeiderspartij
De vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen. Daartegenover stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan en wil vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak. Ze moet zich verzetten tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan het best door op te komen voor volledige gelijke rechten. Ze moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en vechten tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van
Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole. Revolutie
Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij. Arbeidersdemocratie
De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de
arbeidersregering. Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het exOostblok bestond. Voor socialisme en internationalisme
De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid. LSP/PSL maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.
Voor arbeiderseenheid Voor socialisme
24/09/2012 12:33:37
Partijnieuws
www.socialisme.be Oktober 2012
Jongeren voor een andere samenleving
D
e eerste campagnedag aan de Gentse universiteit was meteen een succes voor de Actief Linkse Studenten. We voerden op verschillende plaatsen campagne en kregen veel goede reacties. Heel wat studenten vroegen meteen naar hoe wij een socialistisch alternatief zien en wat het marxisme juist inhoudt. Er is een enorme openheid om te discussiëren, maar ook een honger naar ideeën om concrete campagnes te voeren.
Op 14 september was LSP uiteraard van de partij op de betoging van het ABVV voor meer koopkracht. We hadden twee stands, aan het beginpunt en het eindpunt. Daartussen liepen onze militanten ook mee in de betoging waarbij onder meer ons maandblad werd verkocht. We verkochten een 50-tal exemplaren van onze krant. We haalden ook heel wat financiële steun op tijdens de betoging. Met badges, T-shirts, stickers, truien en steun bij ons maandblad haalden we ongeveer 150 euro op.
Nico M (Brussel)
Kevin, 21 jaar, Gent
LSP in actie Het is een traditie in Luik om in het eerste weekend van september een markt op te zetten met stands van alle Luikse verenigingen. “Retrouvailles” is de naam van dat weekend. Ook dit jaar waren wij van de partij met onze campagnes en ons maandblad. We waren beide dagen aanwezig met een stand in naam van ‘Résistance Interationale’ en verkochten meer dan 100 exemplaren van onze krant. Er waren tal van discussies met voorbijgangers, onder meer met militanten van de linkse lijst VEGA voor de gemeenteraadsverkiezingen, waaraan wij deelnemen.
Luik. Pak de armoede aan, niet de armen Op 12 september protesteerden een 30-tal mensen aan het stadhuis om te protesteren tegen het asociale beleid dat de armen bestrijdt in plaats van de armoede. Met LSP en ALS hadden we tot de actie opgeroepen nadat de stad besloot om de gratis soepbedeling voor de armen te verbieden in de binnenstad omdat dit niet goed is voor het imago van de stad. De stad Luik is immers nog in de running om in 2017 de Wereldtentoonstelling te organiseren. Rijen van hongerige armen zijn niet goed voor het imago in de strijd voor het binnenhalen van dit prestigeproject. Op de actie werd onder meer gesproken door Simon Hupkens (kandidaat van LSP op de lijst van VEGA) en Pierre Eyben die dezelfde lijst duwt.
ringen te delen, over campagnes te discussiëren en initiatieven te nemen om strijdbewegingen te versterken. et is met zeer grote spijt Ondanks de complicaties met zijn dat we kennis namen van gezondheid, kwam Yves in al zijn pohet overlijden van onze litieke en syndicale activiteiten actief kameraad Yves Capelle. Yves op voor wat het syndicalisme voor hem was vakbondsafgevaardigde voor moest zijn: een strijdbaar syndicalisme de BBTK bij Steria en was bij de waarbij een krachtsverhouding op de afgelopen sociale verkiezingen werkplaats wordt opgebouwd, waarbij opnieuw verkozen. Zoals vele syndicalisten zich niet beperken tot onbasisdelegees werd zijn syndicale, derhandelen en met een verzet tegen de militante en politieke activiteit ontwikkeling van een syndicalisme dat bepaald door solidariteit en zich tot dienstverlening beperkt in een strijd voor de rechten en sociale periode van diepgaande crisis waarin verworvenheden van jongeren, strijd steeds onvermijdelijker is. werkenden en hun families. Doorheen de discussies was Yves ook overtuigd van de noodzaak om te Wij kwamen Yves in 2009 tegen bouwen aan een alternatief op de katijdens de bezetting van IAC aan de pitalistische uitbuiting in de vorm van Meiserplaats, een strijdbeweging waar een democratisch geplande economie, Yves uit solidariteit aan deelnam om de kortom om het systeem te veranderen. strijd van zijn kameraden uit een andere Dat was waarom hij besloten had om sector te ondersteunen. Hij maakte ook aan te sluiten bij LSP. deel uit van de groep van BBTK-BHV We zullen hem heel hard missen omen andere centrales die wekenlang acwille van zijn vriendelijkheid, zijn tie bleef voeren tegen het onterechte gastvrijheid, zijn goede humeur, zijn ontslag van vijf secretarissen van de pint te discussiëren. Ik nam met plezier strijdbaarheid. We willen onze steun sector industrie. deel aan deze discussies. Dit soort initi- en deelneming betuigen aan zijn naasYves nam ook het initiatief om dele- atieven was overigens wat Yves sterker ten, zijn kameraden, zijn familie, aan gees uit verschillende sectoren bijeen te wilde zien ontwikkelen: het samenbren- Julie, Marie, Maud. We hebben niet gebrengen om hun syndicale ervaringen gen van militanten met verschillende noeg tijd gehad, maar zullen de strijd te delen en uiteraard ook tussen pot en achtergronden om hun diverse erva- verder zetten.
H
dls318 Geert.indd 13
- do. 4 okt. Antwerpen. Startmeeting Actief Linkse Studenten. Marx is back! 19u30 Rodestraat - za. 6 okt. Charleroi. Meeting Front de Gauche. 17u, Maison des 8 heures, place Charles II - do 11 okt. La Louvière. Meeting Front de Gauche. 20u, zaal van café ‘Le Succès’ (Rue Sylvain Guyaux) - woe. 10 okt. Antwerpen. Meeting ALS en LSP. 19u30 Rodestraat -do. 11 okt. Gent. Meeting: nieuwe opmars van links in Europa. Met sprekers van Front de Gauche, Syriza en Rood! -do. 11 okt. Brussel. 18u. Actie tegen bankiersbanket -1-2 december: nationaal LSP-congres
Jongeren hebben tijd nodig om hun plaats en de juiste ideologie te vinden in de maatschappij, een maatschappij die jammer genoeg niet gedragen wordt op waarden zoals respect, verdraagzaamheid en eerlijke verdeling van rijkdommen. Ook ik ben één van die jongeren en daarom ben ik lid geworden van LSP, omdat LSP deze maatschappij nastreeft en wel nog het hart op de tong heeft!
Vaarwel, kameraad! door
Agenda
Waarom ik lid werd
Op de eerste dag maakten we in Gent al 9 nieuwe ALS-leden en haalden we een 30-tal adressen van geïnteresseerden op. Daarvan gaven een 20-tal studenten aan dat ze meteen een individuele discussie willen om ALS voor te stellen, zowel politiek-ideologisch als inzake onze werking. Tegelijk zijn we ook onder scholieren actief. Daar is er vooral interesse in campagnes tegen extreemrechts en tegen nationalisme. We koppelen dat aan de verkiezingscampagne van Rood! Een groepje scholieren trok mee op campagne met Rood!, onder meer op ‘Sing for the Climat’ waar we campagne voerden voor gratis en degelijk openbaar vervoer en tegen de besparingen bij De Lijn. De afbouw van de dienstverlening bij het openbaar vervoer is immers ook nefast voor het klimaat. Ook elders - onder meer in Brussel, Antwerpen, Luik en Leuven – zijn we terug van start gegaan met onze jongerenwerking. Zo hebben we voor het eerst een ALSgroep aan een hogeschool voor sociaal assistenten in Luik. Daar werden de ALS-leden ook aangemoedigd door hun docenten.
ABVV-betoging voor koopkracht
13
Steun ons kiesfonds Op drie weken voor de verkiezingen zitten we met ons kiesfonds op 77% van onze doelstelling. We willen in de zomerperiode en de verkiezingscampagne 25.000 euro ophalen. Dat omvat ons normale strijdfonds, de steun die we onder sympathisanten en op straat ophalen, en een speciale oproep voor het kiesfonds. De 11.000 euro van ons strijdfonds werd zo aangevuld tot een totaal streefdoel van 25.000 euro. Daarvan is er al 19.143,06 euro binnen of beloofd. Stort ook jouw bijdrage op 001-2260393-78 van LSP met als mededeling “kiesfonds”. Vl. Brab-Limb: 1.783 € Antwerpen: 3.828 € Luik-Lux: 1.404 € Bxl-W.Brab.: 4.343 € Hen.-Namen: 1.442 € O en W Vlaanderen: 4.962 € Nationaal: 1.381 €
89% 81% 80% 76% 72% 67% 92%
TOTAAL: 19.143,06 €
77%
Contact / Abonnementen Meer info over de partij / Lid worden: PB131, 1080 Molenbeek-Sainctelette Tel: 02/345 61 81. E-mail:
[email protected]. Redactie:
[email protected]. Ook lezersbrieven zijn welkom! Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: 001-3907596-27
24/09/2012 12:33:42
14
jongeren
de
Linkse Socialist
Bankiersbanket in Brussel
Terwijl zij in alle luxe schrokken, moeten wij de broekriem aanhalen
T
door
Romain (Luik)
erwijl het aantal Grieken in armoede met een duizelingwekkende snelheid toeneemt en honderdduizenden mensen afhankelijk worden van voedselbedelingen (een fenomeen dat deels wordt gerecupereerd door de fascisten van Gouden Dageraad) en terwijl Spanje en andere Europese landen dezelfde richting uitgaan, houden een honderdtal miljardairs en multimiljardairs op 11 oktober een feestje in Egmontpaleis in Brussel. Het gaat om een banket van de denktank ‘Frieds of Europe’ van burggraaf Etienne Davignon.
Het jaarlijkse banket van deze neoliberale denktank vormt een belangrijke afspraak voor een honderdtal genodigden, waaronder de fine fleure van het Europese establishment: politici, financiële experts, invloedrijke mediafiguren, ambassadeurs,... alsook vertegenwoordigers van 40 grote bedrijven zoals BP, Total en Coca Cola. Op de gastenlijst staat ook de speculant George Soros (de bedenker van het concept van hedgefunds), de voorzitter van de Europese Commissie José Manuel Barrosso of nog Europees president Herman Van Rompuy. Kortom, de ‘markten’ schuiven aan tafel. Terwijl zij in hun paleis schrokken, worden wij gevraagd om de broekriem aan te halen. De denktank ‘Friends of Europe’
wordt geleid door Etienne Davignon, lijkheid voor bedrijven om een rechtsdie eerder ook al de invloedrijke pa- zaak aan te spannen tegen een land dat tronale ‘Europese Ronde Tafel van ‘getroffen’ wordt door een staking of Industriëlen’ had opgezet. Het officiële een betoging. Het publiek maken van doel van de denktank is om te discussië- de inhoud van het akkoord leidde tot ren over de problemen waarmee Europa een zodanige verontwaardiging dat het en haar burgers worden geconfronteerd. project in 1998 terug werd opgeborgen. De aard van deze ‘discussies’ blijkt uit Het is maar een voorbeeld om aan te gede samenstelling van de raad van be- ven welk soort discussies op informele stuur met naast burggraaf Davignon topontmoetingen van het establishment onder meer Pascal Lamy, de voorzitter worden gevoerd. van de Wereldhandelsorganisatie. De Actiecomités Europa, een collecLamy werd onder meer bekend tief van syndicalisten, antiglobalisten wegens zijn rol in het opzetten van en verontwaardigden, roept op tot een het Multilater iaal A k koord over betoging op 11 oktober om 18u voor Investeringen (MAI) dat tussen 1995 het Egmontpaleis om onze woede te en 1997 in het geheim werd onderhan- tonen. We willen er protesteren tegen deld onder 29 lidstaten van de OESO. een kleine elite die er alles aan doet om Het MAI voorzag onder meer de moge- haar eigen privileges en invloed te ver-
sterken ten koste van de meerderheid van de bevolking. LSP en ALS ondersteunen de oproep en mobiliseren naar 11 oktober. Deze actie moet ook aangegrepen worden om te discussiëren over hoe we een einde kunnen maken aan de heerschappij van de kleine elite van parasiterende kapitalisten. Wij komen op voor een democratisch geplande economie waarbij de sleutelsectoren van de economie in gemeenschapshanden worden geplaatst. Op deze manier wordt het mogelijk om de productie te richten op de behoeften van de bevolking en niet op de hebzucht van de speculanten, grote aandeelhouders en grote patroons die het nu voor het zeggen hebben.
Eerste verjaardagskaars voor Occupy. Het vuur van de strijd brandt nog!
niet en ging in actie. De repressie die hierop volgde, maakte geen einde aan het protest. Er werd integendeel besloten om een algemene staking te organiseren, de eerste in de VS sinds 1946. De stad met de vijfde grootste haven van de VS werd geblokkeerd door duizenden betogers. Ondanks het enorme potentieel kende Occupy ook een aantal zwaktes. De grootste zwakte was de poging om de beweging als ‘apolitiek’ voor te stellen. Er kwamen weinig concrete eisen en de brede steun onder de bevolking bleef grotendeels passief. Dat kwam mee door het gebrek aan perspectief, programma en bijhorend actieplan. Het ongenoegen vormde een belangrijke motor voor het protest, maar de kwestie van het alternatief bleef te vaag. Delen van de beweging wilden vooral de tentenkampen in stand houden. Maar door zich niet op de directe kwesties van werk of huisuitzettingen te richten, raakten die kampen snel geïsoleerd van bredere lagen van de bevolking. Uiteindelijk werden de kampen opgerold door de ordediensten. De mobilisaties bleven vaak te symbolisch en niet concreet genoeg. Er zijn wel uitzondoor Elodie (Luik) deringen, zoals de campagne ‘Occupy Homes’ in Minneapolis en andere step 17 september vierde de beweging Occupy Wall Street haar den, waar gezinnen die uit hun huis eerste verjaardag. Vandaag is de beweging misschien minder dreigden gezet te worden op de steun zichtbaar, maar dat betekent niet dat ze verdwenen is. Er is een van activisten konden rekenen om dit blijvende stempel gedrukt. fysiek te verhinderen. Het ongenoegen is niet verdwenen. De Occupybeweging begon met en- van het concept van klassenstrijd tussen Occupy heeft de tegenstelling tussen de kele honderden jongeren die hun tent de 1% rijksten die er alles aan doen om 1% rijksten en de anderen op de agenda opsloegen in het Zucotti Park in New hun kapitaal aan te dikken en de 99% gezet en het potentieel van een masYork, in de buurt van het financiële anderen die hard te lijden hebben on- sastrijd getoond. Elementen van deze district rond Wall Street. De beweging der de crisis... beweging zullen ook in de komende oversteeg al gauw de grenzen van New Het verzet werd versterkt door heel periode blijven opduiken. Om het onYork en zelfs van de VS. Op 15 okto- wat syndicalisten. Dat leidde onder genoegen in actief verzet om te zetten, ber 2011 waren er betogingen in niet meer tot concrete acties zoals een sta- zal er ook een duidelijk programma minder dan 1500 steden in 82 landen. king in Oakland (Californië) in novem- van socialistische verandering nodig Vanuit deze internationale beweging ber 2011. De havenstad had besloten om zijn en een politiek instrument om de kwam de slogan ‘We are the 99%’. Dat bij een besparingsoperatie vijf scholen dominantie van de partijen van Wall is eigenlijk een moderne omschrijving te sluiten. De bevolking aanvaardde dit Street te stoppen.
O
dls318 Geert.indd 14
Discriminatie werkt niet bij ons! De antiracistische organisatie Hand-in-Hand organiseerde begin jaren 1990 grote nationale antiracistische betogingen en liet zich de afgelopen jaren meermaals opvallen met campagnes zoals de ‘Zonder Haat Straat’. In het kader van de gemeenteraadsverkiezingen is er nu een campagne ‘Discriminatie werkt niet bij ons’, met onder meer een manifestatie in Antwerpen op 29 september. Thema van de manifestatie is de strijd tegen de hoge werkloosheidscijfers onder migranten, onder meer als gevolg van discriminatie. Met de antiracistische campagne Blokbuster hanteren wij de slogan ‘Jobs, geen racisme’. Verdeeldheid en racisme vinden een vruchtbare voedingsbodem op een ondergrond van tekorten zoals werkloosheid. Deze tekorten zitten ingebakken in het kapitalistische systeem waar de enorme concentratie van rijkdom bij een kleine elite gepaard gaat met een opmars van sociale problemen bij de rest van de bevolking. Daar is georganiseerd verzet tegen nodig, de
arbeidersbeweging moet hierin het voortouw nemen. Griekenland vormt een waarschuwing. Nu er tijdelijk een pauze is in het georganiseerde arbeidersverzet tegen de gevolgen van de crisis en de electorale uitdrukking van dit verzet in de opmars van Syriza nog niet heeft gezorgd voor een heropleving van actieve strijd, ontstaat er ruimte voor fascistische groeperingen als Gouden Dageraad. De milities van die partij gaan over tot fysieke aanvallen en wijten de gevolgen van de crisis voor de gewone bevolking aan de aanwezigheid van migranten. De arbeidersbeweging kan de opmars en het geweld van Gouden Dageraad stoppen met een offensieve en georganiseerde strijd voor maatschappijverandering. In maart 2013 zullen we met Blokbuster en ALS opnieuw betogen tegen de studenten van het Vlaams Belang. In die kringen kan Gouden Dageraad op heel wat steun rekenen. Help ons om de campagne tegen de lokale aanhangers van Gouden Dageraad te versterken!
24/09/2012 12:33:47
jongeren
www.socialisme.be Oktober 2012
15
Hoe tot verandering komen en welk ander systeem willen we?
De relevantie van het marxisme vandaag
B
door
Tim (Brussel)
ij elke nieuwe opstoot van de crisis is een diepe zucht te horen in de bureaus van de burgerlijke economische analisten en journalisten. Hoe moeten ze dit nu weer gaan uitleggen? Hoe meer het duidelijk wordt dat het einde van deze crisis nog zeer ver weg is, hoe meer deze ideologen van het patronaat de neiging krijgen om terug te grijpen naar marxisme. Of liever, naar wat zij onder marxisme verstaan. Het moet voor kapitalisten frustrerend zijn om te moeten erkennen dat de enige analysemethode die nog een geloofwaardig beeld kan bieden op de natuur van het kapitalisme, net komt van een man die zijn leven wijdde aan het bestrijden van hun systeem.
Kapitalisme leidt tot crisis
Het heropleven van marxistische ideeën is geen verrassing. Marx was de eerste die een grondige analyse maakte van de werking van het kapitalistische systeem, en die zo tot een methode kwam om de steeds terugkerende crisissen in dit systeem te verklaren. Hij legde uit hoe de kapitalisten voortdurende aanvallen op arbeidsvoorwaarden en lonen nodig hebben om op korte termijn hun winsten veilig te stellen tegen de steeds harder wordende concurrentie. Dat vormt de basis voor een nieuwe crisis op langere termijn: lagere lonen betekenen immers dat er minder geld beschikbaar is voor het kopen van alle producten die gemaakt worden. Voor Marx was de oplossing om het kapitalisme te vervangen door een nieuw, beter systeem: een socialistische maatschappij waar geproduceerd zou worden naar de behoeften van allen, niet voor de winsten van enkelen. Latere marxisten hebben deze marxistische methode gebruikt om het marxisme verder aan te vullen en te verdiepen. Zo droeg Lenin aan het marxisme bij met zijn analyse over het imperialisme: de historische periode waarin het kapitalisme zich vandaag bevindt, en waarin banken en speculanten de economie domineren. Trotski maakte belangrijke bijdrages over de natuur van het stalinisme of nog over de opkomst van reactionaire en extreemrechtse krachten als de arbeidersklasse niet over een eigen partij beschikt die in staat is om tot een breuk met het kapitalisme te komen. Zo wordt het marxisme heel concreet. Methode om tot verandering te komen
Marxisme is dus geen dogma, maar een levende methode om de gebeurtenissen in de maatschappij in een bredere context te plaatsen en te analyse-
ren. Marxisten vandaag leggen uit dat de schuldencrisis van vandaag het gevolg is van decennialang neoliberaal beleid: de dalende koopkracht van de arbeidersklasse werd opgevangen door massaal krediet te verstrekken. Om de tegenstellingen van het kapitalisme voor zich uit te kunnen duwen, werd een enorme schuldenberg aangelegd, die vandaag de belangrijkste oorzaak van de crisis is. Marxisten stellen zich dan ook vragen bij de absurditeit van een systeem waarin tienduizenden miljarden dollars niet langer geïnvesteerd worden in de economie, terwijl er zo vele noden zijn in de maatschappij: gigantische wachtlijsten voor het bouwen van scholen, tekort aan crèches, ziekenhuizen, sociale woningen,… Een marxistisch programma duidt de gemeenschappelijke oorzaak aan van dit probleem: het kapitalisme klassenstrijd, ze bestuderen overwinen haar onoplosbare tegenstellingen. ningen van de arbeidersklasse en leren Het biedt ook een oplossing op basis uit haar nederlagen, om beter voorbevan massastrijd: een socialistische we- reid te zijn op de strijd van morgen. reld waarin de rijkdom wordt gebruikt om deze gigantische noden op te lossen, en niet voor de speculatiedrift van de Strijd staat op agenda superrijken. Dit is ook de reden waarom marMarxistische partijen en revolutionaixistische ideeën vaak zoveel aan- ren hebben op dit vlak altijd een belanghang vinden bij arbeiders en jongeren rijke rol gespeeld: ze bleven socialistioveral ter wereld die in strijd gaan te- sche ideeën verdedigen, zelfs wanneer gen de uitwassen van het kapitalisme. dit moeilijk was, zelfs wanneer het Socialistische en marxistische ideeën kapitalisme onoverwinnelijk leek. Zij werden druk bediscussieerd in alle gro- hebben een grote rol gespeeld in het te sociale bewegingen van de voorbije heropleven van marxistische ideeën tijjaren, van de revoluties in het Midden- dens de strijdbewegingen die we vanOosten en Noord-Afrika over de mas- daag zien plaatsvinden: ze versterken sabewegingen in Griekenland, Spanje, tendensen die binnen de arbeidersklasFrankrijk tot zelfs de Occupybeweging se aanwezig zijn en zorgen ervoor dat in de Verenigde Staten: een massastrijd politieke processen sneller tot uiting tegen het kapitalisme leidt tot discus- komen. De klasse an sich wordt zo een sies over welk alternatief er is. klasse für sich, schreef Marx hierover: Dit geeft meteen aan wat vandaag de als de werkende bevolking zich bewust relevantie van het marxisme is: het is wordt van haar potentiële kracht, is zij de ideologie van de arbeidersklasse, de oppermachtig. Zo toont bijvoorbeeld enige groep in de maatschappij die in een algemene staking aan hoe zwak staat is het kapitalisme omver te wer- het patronaat en haar politieke lakeien pen. Marxisten baseren zich op 150 jaar eigenlijk wel staan wanneer arbeiders
massaal het werk neerleggen. Geen arbeiders wil zeggen geen winsten voor het patronaat. Het verklaart waarom de traditionele media telkens de grootste antisyndicale propaganda bovenhalen wanneer massastrijd op de agenda staat, of waarom ze angstvallig proberen om grote strijdbewegingen in het buitenland stil te zwijgen. Ze krijgen echter te maken met arbeiders en jongeren die op hun manier ervaringen van strijd internationaal uitwisselen, zoals de Occupybeweging die overal ter wereld de toon zette in lokale strijd. Dit alles geeft meteen aan dat marxisten de komende jaren overal ter wereld enorme uitdagingen te wachten staan. In België staan politici en patroons ongeduldig te trappelen tot de gemeenteraadsverkiezingen voorbij zijn om een nieuw besparingsplan op tafel te gooien. Strijd zal ontegensprekelijk op de agenda staan en een marxistisch programma zal nodig zijn om die strijd een ijzersterk fundament te geven. Als we pleiten voor zo’n programma waarin we de rijkdom gebruiken voor de gigantische behoeften die er vandaag bestaan, zullen sommigen ons vragen of dit niet
onrealistisch is. Wij antwoorden met een tegenvraag: lijkt het dan zo realistisch dat de miljarden die vandaag de dupe zijn van de crisis dit zo maar zullen blijven aanvaarden? De strijdbewegingen die we de voorbije jaren overal ter wereld hebben zien ontstaan, bewijzen ons het tegendeel. Het komt er voor marxisten op aan om zo veel mogelijk aanwezig zijn in deze strijd, hun ideeën kenbaar te maken, hun programma te verdedigen. Tegenover ons staan de miljardairs met hun politici, hun media, hun politieapparaat en hun burgerlijke justitie, maar wij zijn met miljarden. “Als uw sterke hand het wil, ligt heel het radarwerk stil”, zegt een oud syndicaal gezegde. Als in die hand dan ook nog eens marxistisch programma zit, dan kan geen enkele kracht ons nog verhinderen om dat radarwerk in de omgekeerde richting te doen draaien: een economie gebaseerd op de behoeften van de 99%, niet op de winsten van de 1%. www.marxisme.be
Doe mee met ALS
De Actief Linkse Studenten willen niet alleen discussiëren over hoe we tot verandering kunnen komen. We zijn ook dagelijks actief in strijdbewegingen en met campagnes. Om deze campagnes te versterken, is er volgens ons nood aan een ideologisch fundament. Maar een fundament dient vooral om erop te bouwen. Met ALS zijn we rond tal van thema’s actief, van de strijd tegen racisme, seksisme en homofobie over campagnes voor meer middelen voor onderwijs en solidariteit met acties van de arbeidersbeweging tot campagnes tegen de ondermijning van ons milieu. We nemen actief deel aan het verzet tegen het besparingsbeleid dat onze toekomst ondermijnt. Dit beleid leidt tot tekorten waardoor het onderwijs aftakelt. Het leidt ook tot de opmars van werkloosheid en zorgt voor een gebrek aan toekomstperspectieven voor steeds meer jongeren. Wie daartegen protesteert, botst steeds vaker op repressie. Wij willen geen verloren generatie zijn en gaan daarom de strijd tegen het kapitalisme aan. Werk hieraan mee en sluit je aan bij de Actief Linkse Studenten en Scholieren! > Zie: www.actieflinks.be
dls318 Geert.indd 15
24/09/2012 12:33:49
socialisme.be Ben
je de dagelijkse stroom van
desinformatie in de traditionele media beu?
Wil je ook een andere Neem
kant van het nieuws horen?
dan een abonnement op dit blad
maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP) nummer 318 Oktober 2012
en volg onze dagelijkse website socialisme.be.
MARX IS BACK s t r i j d s o l i d a r i t e i t s o c i a l i sm e
KAPITALISME WERKT NIET E
door
Tim (Brussel)
en Duitse bank lanceerde enkele maanden geleden een bankkaart met de beeltenis van Marx er op. De kaart werd een enorm succes. Journalisten en analisten durven in opiniestukken in de burgerlijke media opnieuw zonder schroom naar het marxisme te verwijzen, t-shirts en accessoires met het bekende breed bebaarde gezicht zijn overal verkrijgbaar. Marx blijkt een populaire kerel.
Maar de interesse in marxistische feld aan een systeem waarin de rijken ideeën is veel meer dan een leuk mo- die de crisis veroorzaken steeds nieuwe deverschijnsel: ook steeds meer jonge- manieren vinden om zich verder te verren en arbeiders die in strijd gaan, zijn rijken, terwijl brede lagen van de bevolop zoek naar een steviger theoretisch king er voor mogen opdraaien. fundament voor de ervaringen die ze De tegenstellingen in onze maatdoorheen de beweging opdoen. Steeds schappij zijn enorm. Op basis van fismeer worden er vragen gesteld bij een cale cadeaus en lastenverlagingen zitkapitalistisch systeem dat meer en meer ten de grootste bedrijven op een berg in haar eigen tegenstellingen lijkt weg cash die volgens voorzichtige schattinte zakken. Er wordt steeds meer getwij- gen geraamd wordt tussen de 16.000
dls318 Geert.indd 16
en 27.000 miljard dollar! Met dat geld wordt wild gespeculeerd op bijvoorbeeld voedselprijzen. En als de speculaties verkeerd aflopen, worden gemeenschapsmiddelen gebruikt om de speculanten en de banken te redden. Van investeringen in de reële economie is nauwelijks nog sprake: de megawinsten van de multinationals zijn immers het resultaat van jarenlange besparingen op openbare diensten en aanvallen tegen arbeidsvoorwaarden, lonen en uitkeringen. Resultaat: nieuwe producten raken niet meer verkocht omdat arbeiders en gezinnen de buikriem moeten aanhalen. Tegelijkertijd zien we dat deze crisis ook voor een heropleving van strijd heeft gezorgd. Steeds bredere lagen van de bevolking beseffen hoe ze bedro-
gen worden door de rijken, de bankiers te organiseren om de strijd aan te gaan en hun politici, en komen in opstand. tegen de besparingen, maar ook om een Omdat deze jongeren en arbeiders in alternatief te bieden op dit systeem hun strijd niet kunnen rekenen op de Ooit vroeg iemand Marx om zijn gevestigde politici en vaak zelfs niet op ideeën in drie woorden samen te vathun eigen vakbondsleiding, gaan ze zelf ten. Hij antwoordde: “Strijd, strijd en op zoek naar nieuwe politieke ideeën. strijd”. Als we het besparingsbeleid Het succes van radicaal-linkse opposi- willen stoppen, zal strijd nodig zijn. tiepartijen zoals Syriza in Griekenland Als we overwinningen willen boeken, of het Front de Gauche in Frankrijk is hebben we nood aan een methode en daar een uitdrukking van. Waar geen een programma waarmee het kapitageloofwaardig links alternatief be- lisme kunnen omverwerpen en kunstaat, kunnen reactionaire formaties nen vervangen door iets beters: een teren op het groeiend ongenoegen in socialistische maatschappij waarin de de maatschappij, zoals in Vlaanderen rijkdommen worden gebruikt voor de met de N-VA. behoeften van de miljoenen, niet voor In die context kunnen marxistische winsthonger van de miljonairs! Bouw ideeën een belangrijke rol spelen: het hieraan mee, sluit je aan bij de linkse marxisme biedt ons een methode om de socialisten! maatschappij te analyseren en om ons
24/09/2012 12:33:59