Ziekenhuisnieuws GRATIS IN DIT NUMMER O.A. meeneem-exemplaar. 2 Verpleegkundige als werkcoach. 3 Behandelcentrum voor overgewicht

GRAeTxIeSmplaar

mei 2010 4e jaargang nummer 1

meeneem

7

15

18

Ziekenhuisnieuws H E T

P A T I Ë N T E N M A G A Z I N E

V A N

L I E V E N S B E R G

Z I E K E N H U I S

IN DIT NUMMER O.A. 2

Verpleegkundige als werkcoach

3

Behandelcentrum voor overgewicht

4

Vanuit de cliëntenraad

10

Ziekenhuis door veiligheidsbril

11

Behandeling van kanker

Het Elektronisch Patiënten Dossier

Privacy van de patiëntgegevens staat voorop

Colofon Ziekenhuisnieuws is een periodieke uitgave van: Lievensberg ziekenhuis Boerhaaveplein 1 Postbus 135 4600 AC Bergen op Zoom Telefoon 0164 278 000 www.lievensbergziekenhuis.nl [email protected] Ziekenhuisnieuws verschijnt 3x per jaar met een oplage van 3.500 exemplaren.

Het Elektronisch Patiënten Dossier hield nog niet zo lang geleden de gemoederen aardig bezig. Vooral de media besteedden veel aandacht aan de bescherming van persoonsgegevens. Je zou dus verwachten dat er bij patiënten veel onzekerheid heerst over de digitale beschikbaarheid van medische gegevens. Dat valt wel mee, weet Ad van Gool, hoofd van het Patiënten Service Bureau. “In de algemene informatiefolder van het Lievensberg ziekenhuis wordt verwezen naar het Privacy Reglement, dat op het Patiënten Service Bureau kan worden ingezien. Maar in de afgelopen jaren heeft niet één patiënt daarom gevraagd.” Van Gool vervolgt: “Het gebeurt regelmatig dat patiënten geen identiteitskaart of paspoort bij zich hebben. Dat staat in schril contrast met het grote aantal mensen dat bezwaar aantekende tegen uitwisseling van hun medische gegevens via het landelijk EPD”. Hij verklaart dit onder meer, doordat er destijds veel (negatieve) media-aandacht aan is gegeven. “Vaak is een bezwaar ingegeven door onwetendheid en angst. Het frappante is, dat de medische gegevens vóór de invoering van het Elektronisch Patiënten Dossier ook al vanuit meerdere disciplines toegankelijk waren, maar dat het nu in een andere (digitale) vorm is gegoten. De toegangsrechten tot de medische gegevens zijn gelijk gebleven, zelfs verder aangescherpt, en beter te controleren. Zo is altijd terug te vinden wie wanneer welke gegevens heeft geraadpleegd.”

De risico’s van de papieren dossiers zijn ook niet gering, legt Van Gool uit. “Met een papieren dossier dat onder de arm van een medewerker het hele ziekenhuis doorgaat kan in feite ook van alles mis gaan. Het is vooral van belang dat de medewerkers met de patiëntgegevens en in de communicatie met de patiënten zeer nauwkeurig te werk gaan.” Hij verwacht dat in de toekomst, wanneer steeds meer zorgverleners overgaan op een geheel digitaal dossier, er meer vragen van patiënten over de bescherming van hun privacy komen. U kunt daarvoor bij hem of bij zijn collega terecht. Ook het Privacy Reglement ligt ter inzage op het Patiënten Service Bureau.

EPD Met het Elektronisch Patiënten Dossier (EPD) kunnen zorgverleners relevante medische gegevens met elkaar delen. Dat maakt de kans op medische fouten kleiner. Bovendien vergemakkelijkt het EPD de samenwerking tussen artsen. Een deel van de huisartsenposten, huisartspraktijken, apotheken en ziekenhuizen heeft zich in 2009 vrijwillig aangesloten op het landelijk EPD. Dit aantal wordt in 2010 nog groter. Zorgverleners zijn in de toekomst wettelijk verplicht om met het EPD te werken. Op de website www.infoepd.nl staat uitgebreide informatie over het landelijk EPD.

De gepubliceerde foto’s zijn gemaakt na toestemming van de betrokkenen. Tekstbijdragen: Elma Gortworst Bart Verhaeghe Cliëntenraad Patiënten Service Bureau Eindredactie: Elma Gortworst afdeling PR & Communicatie Fotografie: Jannie van Kampen Mitch fotografie, Bergen op Zoom Uitgeverij: Business Communications Uitgevers BV Postbus 416 8600 AK Sneek Graaf Adolfstraat 36d 8606 BT Sneek E-mail: [email protected] ISDN: 0515 - 460 062 Tel.: 0515 - 429 429 Fax: 0515 - 429 422 Bladmanager/advertentie: Barbara Verschoor Digna Schoonen Dennis de Kam Tel.: 0515 - 429 429 Vormgeving/opmaak: Hannique de Jong Tel.: 0515 - 429 420 Druk: Agropers, Sneek

Ziekenhuisnieuws 1

Verpleegkundige als werkcoach op Leerafdeling GAAZ

Studenten en stagiairs bieden patiënten extra aandacht De GAAZ, de afdeling voor de oudere patiënt, heeft sinds kort de status van leerafdeling voor studenten en stagiairs. Onder leiding van ervaren verpleegkundigen doen de jonge studenten praktijkervaring op. De extra ‘handjes’ bevallen goed. “We kunnen onze patiënten nu veel extra aandacht geven”, zegt het hoofd van de afdeling Ouke Hoedemaker. Sinds begin dit jaar werken zeventien stagiaires en leerling-verpleegkundigen op de afdeling. Het zijn studenten Beroeps Begeleidende Leerweg (BBLers) en stagiaires die een Beroeps Ondersteunende Leerweg (BOLers). Vóór de nieuwe situatie was er slechts plaats voor vier leerlingen. Nadat de vaste medewerkers de opleiding tot werkcoach volgden, kon een grotere groep worden geplaatst. De nieuwe situatie draait inmiddels een half jaar en de reacties van alle betrokkenen zijn positief. Het fenomeen leerafdeling is een nieuwe ontwikkeling in de zorg. Het idee hierachter is dat je verpleegkundig handelen vormgeeft door onderzoek en ervaring. Ouke Hoedemaker: “Ik sprak, voordat we hiermee begonnen, met leerlingen en medewerkers van ziekenhuizen waar de leerafdeling al werd toegepast. Van deze gesprekken werd ik enthousiast.“

Werkcoach In de eerste fase zijn vijf verpleegkundigen opgeleid tot werkcoach. Ouke Hoedemaker: “Een verpleegkundige kan wel werkbegeleiding geven, maar op een leerafdeling gaat het er toch behoorlijk anders aan toe. Als verpleegkundige en werkcoach moet je handelingen bewust uit handen kunnen geven. Je blijft echter wel eindverantwoordelijke.” Magda van Broekhoven is Instructieverpleegkundige. Zij begeleidt en coacht de stagiaires. “Als werkcoach is het behoorlijk wennen aan deze manier van werken. Het is de kunst om de stagiaires zoveel mogelijk zelfstandig te laten werken. Als werkcoach moet je goed kunnen loslaten, maar wel een oogje in het zeil houden.” Onlangs is besloten dat van de hele afdeling een leerafdeling wordt gemaakt. Ouke Hoedemaker: “In de aanloopfase heeft het al een enorme meerwaarde opgeleverd. Er is veel geleerd over samenwerking, leerprocessen en onderlinge communicatie. Het is de bedoeling dat zowel de stagiaires als het vaste team leren en kwalitatief beter worden van de nieuwe situatie. De leerlingen brengen nieuwe inzichten mee vanuit hun opleiding. Dat zorgt ervoor dat onze verpleegkundigen ‘scherp’ blijven. Ook voor de patiënten zien we een enorme meerwaarde in de vorm van extra aandacht en een intensievere zorg.” De meeste studenten zullen een schooljaar lang op de GAAZ werkzaam zijn. Ook de andere disciplines die op de afdeling komen, zoals psychologen, fysiotherapeuten en diëtisten werken vol enthousiasme mee. Wanneer nodig geven zij een duidelijke uitleg aan de stagiaires over hun deel van de behandeling.

Afdelingshoofd Ouke Hoedmaker en instructieverpleegkundige Magda van Broekhoven temidden van studenten en stagiairs op de GAAZ.

2 Ziekenhuisnieuws

Behandelcentrum voor Overgewicht en Obesitas

‘Goede begeleiding is essentieel voor het slagen van de behandeling’

In Pand 7, aan de voorzijde van het Lievensberg ziekenhuis, is sinds januari 2010 het Behandelcentrum voor Overgewicht en Obesitas, Bariatrisch Centrum Zuid-West Nederland, gevestigd. Het zelfstandig werkende centrum biedt behandelingen voor mensen met morbide obesitas, ofwel extreem overgewicht. Een multidisciplinair team helpt bij het verliezen van gewicht. Initiatiefnemer en chirurg dr. Pierre Feskens is tevreden over de beginfase van het behandelcentrum: “We hebben in de eerste maanden van het jaar een aanzienlijk aantal patiënten kunnen helpen.” Patiënten komen voor resultaat. De operaties, in veel gevallen het plaatsen van een maagbandje of een maagverkleining, worden door middel van een kijkoperatie uitgevoerd. Een kortere herstelperiode en minder littekens veroorzaken een aanzienlijke risicoreductie voor de patiënt ten opzichte van een gewone open vorm van chirurgie. De ingreep zelf is ingrijpend en vereist voor goede lange-termijn resultaten een uitgebreid en langdurig natraject. Eetgewoonten en beweegpatroon van de patiënt veranderen aanzienlijk in dit natraject. Feskens: “Goede begeleiding is essentieel voor het slagen van de behandeling.” De patiënt wordt tijdens het behandeltraject bijgestaan door een gespecialiseerd verpleegkundige, diëtiste, bewegingstherapeut en psycholoog. Een zorgcoördinator begeleidt de patiënt en dient als vertrouwenspersoon. Feskens: “Doordat alle behandelaars in een gebouw gevestigd zijn, zijn de lijntjes kort, dit werkt prettig en versoepelt het behandeltraject.” Snel groeiend probleem Obesitas is een snel groeiend probleem in de Westerse wereld, met vele sociale, gezondheidskundige en economische aspecten. In de USA heeft 1 op de 4 van de volwassen bevolking obesitas. In Nederland is dit nu nog 1 op de 10. Maar naar verwachting gaan we de Amerikanen achterna, ondanks de toenemende inzet van de overheid op het gebied van preventie: over pakweg 15 jaar is

De operaties, in veel gevallen het plaatsen van een maagbandje of een maagverkleining, worden door middel van een kijkoperatie uitgevoerd.

ook hier 1 op de 4 mensen obees. Obesitas gaat gepaard met verhoogde gezondheidsrisico’s en geeft een verhoogde kans op vroegtijdig overlijden. “De vraag naar behandeling van overgewicht zal in de komende jaren alleen maar verder stijgen. Over een jaar of vijf verwacht men dat 2,5 miljoen Nederlanders te zwaar zullen zijn. Nu wordt nog geprobeerd om met voorlichting het tij te keren, maar zo eenvoudig liggen de zaken niet. Volgens mij is daar meer voor nodig.” Feskens, al jaren werkzaam op het gebied van de bariatrische chirurgie, constateerde een groeiende behoefte aan gespecialiseerde centra waar men terecht kan voor de behandeling van overgewicht. Hij vond het ook noodzakelijk dit probleem gericht aan te pakken met gebundelde krachten in één team. Feskens besloot een centrum van de grond te tillen. Daarvoor ging hij een nauwe samenwerking aan met het Lievensberg ziekenhuis. Het Behandelcentrum voor Overgewicht en Obesitas is bereikbaar op telefoonnummer: 0164 278 800. Ziekenhuisnieuws 3

Vanuit dreaad: cliënten

‘Op de bok’

Meedenkers gezocht met hart voor de zorg! Binnen de cliëntenraad (CR) bestaan vacatures. Vandaar dat ik in deze column aandacht besteed aan de CR zelf. Wellicht dat het bij u de belangstelling aanwakkert om mee te denken over de zorgverlening binnen Lievensberg…

De taak en positie van de CR zijn verankerd in de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorgin-stellingen. Dat wordt in de toekomst: de Wet Cliëntenrechten Zorg. Hierin zijn zeven rechten voor de patiënt opgenomen, waaronder het recht op ‘Medezeggenschap en goed bestuur’. In de toelichting van de nieuwe wet (die overigens nog door de Tweede Kamer moet worden goedgekeurd) staat onder meer: “Invloed van cliënten op de organisatie van de zorg draagt eraan bij dat zorg op de wensen van cliënten is afgestemd. De betrokkenheid van de cliënten bij de besluitvorming door een zorgaanbieder is essentieel voor goede zorgverlening”. Daarmee is, denk ik, ook de positie van de CR helder gemarkeerd: een onafhankelijk en wettelijk medezeggenschapsorgaan dat binnen het ziekenhuis de stem van de cliënten vertegenwoordigt. Het gaat om de gemeenschappelijke belangen van de cliënten en niet om individuele kwesties: daarvoor heb je het Patiënten Service Bureau. De CR volgt (kritisch) het beleid van het Lievensberg ziekenhuis. Het gaat daarbij vooral om de belangen van de patiënten, het zogeheten ‘patiëntenperspectief’. De CR spreekt met diensten, commissies en functionarissen en adviseert de leiding van het ziekenhuis (de Raad van Bestuur) gevraagd en ongevraagd over aangelegenheden die patiënten raken. Dit ad-viesrecht is wettelijk verankerd en vormt de kernfunctie van de CR. Kort samengevat: de CR is – met het patiëntenperspectief als centraal anker – adviseur, meedenker en controleur. De CR bestaat uit 9 vrijwilligers die zich betrokken voelen bij de zorg. Net als de patiënten en de bezoekers hebben zij een verschillende achtergrond. Daardoor worden onderwerpen vanuit diverse kanten en ervaringen belicht. De CR streeft dus naar een brede samenstelling, zowel qua maatschappelijke achtergrond, interessegebieden als spreiding over het verzorgings-gebied. De huidige CR stoelt haar taakinvulling onder meer op een werkprogramma. Met dit ‘spoorboekje’, en 4 Ziekenhuisnieuws

ook met de vastgestelde missie en visie, willen we de herkenbaarheid en zichtbaarheid van de CR bevorderen. Graag zoom ik kort in op enkele in het ‘spoorboekje’ benoemde onderwerpen: korte wachttijden en goede informatievoorziening, communicatie en bejegening en goed gestroomlijnde zorgverlening. Hoog in de ‘top tien’ van wat patiënten belangrijk vinden, staan ‘korte wachttijden en een goede informatievoorziening’. De CR houdt hiervoor nadrukkelijk de vingers aan de pols. Als wachttijden voorkomen – en dat is soms onvermijdelijk – dient adequate informatie daarover het uitgangspunt te zijn. We zijn dus content met de LCD-schermen die ziekenhuisbreed zijn aangebracht om patiënten te informeren. De kwaliteit van de gezondheidszorg hangt voor een belangrijk deel af van de communicatie tussen patiënt en zorgverleners. Goede communicatie is geen luxe, maar een noodzaak voor goede zorg. Ik heb eens iemand horen zeggen: “Een patiënt is geen auto, het ziekenhuis geen garage en de dokter geen monteur.” Goede communicatie is belangrijk in alle fasen van het zorgproces: bij het stellen van de juiste diagnose, het kiezen van de beste behandeling en bij de ondersteuning van de patiënten in het omgaan met ziekte en gezondheid. Communicatie en bejegening hebben dan ook alle aandacht van de CR. Goed gestroomlijnde zorgverlening – effectieve en veilige zorg – sluit aan bij de wensen en behoeften van de patiënt. Een mogelijkheid daartoe zijn de zorgpaden. Zorgprocessen worden hiervoor onder de loep genomen, verbetert en vervolgens gestandaardiseerd. Voor de patiënt positief, want over de grenzen van afdelingen heen worden direct noodzakelijke onderzoeken en dergelijke ingepland. Vanuit het patiëntenperspectief (ligduurverkorting, korte doorlooptijden en ook transparantie over wat er staan te gebeuren) acht de CR de ontwikkeling van zorgpaden dus een belangrijk item.

Ontslagverpleegkundige

Nieuwe functie binnen ziekenhuis

Ik heb geprobeerd u in deze column een inkijkje te geven in waar de CR voor staat. Ook hoop ik dat duidelijk is geworden dat de CR Betrokken, Ondernemend en Kritisch binnen het ziekenhuis opereert. We zitten mee op de ‘bok’ en geven daardoor mede richting aan ontwikkelingen binnen

Lievensberg. Mocht u ook op die bok willen plaatsnemen, een meedenker willen zijn met hart voor de zorg, dan is een sollicitatie een eerste opstap.

Jan Hazendonk, voorzitter cliëntenraad

(Kijk voor meer informatie op www.lievensbergziekenhuis.nl > over Lievensberg > organisatie > jaarverslag 2009. Ook de missie en visie van de CR zijn daar te vinden).

De CR heeft taken en bevoegdheden gekregen conform de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ) en praat mee op beleidsniveau over de gang van zaken binnen Lievensberg ziekenhuis; de CR adviseert de Raad van Bestuur gevraagd en ongevraagd over alle onderwerpen die voor patiënten/cliënten van belang zijn. De CR geeft zijn taak vorm op basis van een werkplan waarin voor 2010 o.m. communicatie en bejegening, en het ontslag- en nazorgtraject als prioritair zijn benoemd. Wegens afloop van statutaire zittingstermijnen behoeft de cliëntenraad aanvulling met: enkele nieuwe leden m/v voor de cliëntenraad van Lievensberg ziekenhuis De raad komt graag in contact met kandidaten die belangstelling hebben voor de gezondheidszorg en het een uitdaging vinden om de medezeggenschap voor onze patiënten/cliënten zo optimaal mogelijk tot zijn recht te laten komen. De functie: In deze functie vertegenwoordigt u de gemeenschappelijke belangen van patiënten/cliënten. U houdt zich bezig met het lezen van beleidsstukken en vormt hierover een visie vanuit het cliëntenperspectief. Hierbij leeft u zich in in de belangen van patiënten waarbij u voldoende afstand neemt van uw persoonlijke belang. De raad komt maandelijks bijeen en er vindt regelmatig overleg plaats met de Raad van Bestuur van het ziekenhuis. De tijdsinvestering bedraagt gemiddeld 8 tot 10 uur per maand. Als lid van de CR ontvangt u een onkostenvergoeding. Uw benoeming is in principe voor de duur van 3 jaar, met de mogelijkheid tot herbenoeming. Uw profiel: U heeft een democratische houding en bent bereid met de collega-raadsleden samen te werken in een positieve en betrokken sfeer. U heeft het vermogen zaken los te zien van uw persoonlijke ervaringen. U toont initiatief, voelt zich betrokken bij de gezondheidszorg vanuit de optiek van de patiënten en kunt kritisch en analytisch denken. Bij de vervulling van de vacatures wordt gestreefd naar een divers team: oud, jong, man, vrouw, hoger en lager opgeleide etc. Spreiding van deskundigheid en achtergrond vormt een van de toetspunten. Informatie en sollicitatie: Informatie wordt u graag verstrekt door de heer Hazendonk, voorzitter van de CR 0164 616 486 en/of mevrouw Boogert, ambtelijk secretaris CR (0164) 278668. Tevens kunt u bij hen een profielschets opvragen. Uw schriftelijke sollicitatie kunt u voor 1 juli 2010 richten aan de voorzitter van de CR, de heer J.W. Hazendonk, Postbus 135, 4600 AC Bergen op Zoom. E-mail: [email protected].

Ziekenhuisnieuws 5

Ontslagverpleegkundige

Nieuwe functie binnen ziekenhuis

Petra Bolier is sinds kort de Ontslagverpleegkundige van Lievensberg. Een nieuwe functie binnen het ziekenhuis. Haar taak is de patiënttevredenheid, de service en de veiligheid rondom het ontslag na een ziekenhuisopname te verbeteren. De verpleegduur is steeds korter geworden. Als patiënt krijg je dus in een kort tijdsbestek erg veel informatie te verwerken, zoals afspraken, leefregels en instructies. Bij thuiskomst zijn er vaak nog vragen of onduidelijkheden. De afdeling dagbehandeling belde daarom daags na ontslag de mensen thuis op. Dat gaf veel positieve reacties. Genoeg reden dus om de functie van Ontslagverpleegkundige te ontwikkelen. Petra Bolier, al jaren werkzaam als afdelingshoofd in Lievensberg, neemt nu de dag na het ontslag telefonisch contact op met mensen die zijn verpleegd op de afdelingen Chirurgie, Urologie of Orthopedie. “Ik beantwoord vragen en/of adviseer op verpleegkundig gebied. Indien nodig verwijs ik de patiënt door naar de medisch specialist, gespecialiseerd- of afdelingsverpleegkundige. Ook doorverwijzing naar de huisarts behoort tot de mogelijkheden.” Bij ontslag krijgt de patiënt een kaartje mee waarop het dagdeel staat aangegeven waarop de Ontslagverpleegkundige contact opneemt. Patiënten kunnen uiteraard met vragen en onduidelijkheden ook de verpleegafdeling bellen. Dat kan tot een week na het ontslag uit het ziekenhuis.

Ontslagverpleegkundige Petra Bolier geeft invulling aan deze nieuwe functie binnen het ziekenhuis.

Wijziging in Raad van Toezicht De samenstelling van de Raad van Toezicht is begin dit jaar gewijzigd. Op 1 januari liep de zittingstermijn van de heer K. Damveld af. Per die datum heeft hij zijn werkzaamheden ten behoeve van de Raad beëindigd. Per 1 maart 2010 is de heer J.W.M. Smits tot zijn opvolger benoemd. De Raad van Toezicht van het Lievensberg ziekenhuis bestaat nu uit: mw. C.J.M. ter Bekke-Heijboer, A.C. Blom, W. Van Egeraat, C.L.J.G.M. Heuvelmans, K. Hielkema, W. Nuis (voorzitter) en J.W.M. Smits.

Ziekenhuisnieuws 7

Omdat een scherpe blik niet vanzelfsprekend is ! Van der Ham Optiek Contactlenzen / Optometrie

Stationsstraat 12, 4611 CC, B.o.Zoom, 0164236121 www.vanderham-optiek.nl/[email protected]

CUPRE kwaliteitsfysiotherapeuten Uw fysiotherapeut op de hoek

beweegprogramma's • groepsbehandeling • individuele behandeling • aan huis of in de praktijk

8 Ziekenhuisnieuws

Tel. Secretariaat 06-23684858 [email protected] www.cupre.nl

Huisartsenpost en Spoedeisende Hulp onder één dak De huisartsenpost Bergen op Zoom en de Spoedeisende Hulp (SEH) van het Lievensberg ziekenhuis zijn van plan om onder één dak nauwer te gaan samenwerken. Op dinsdag 13 april is daarvoor een intentieverklaring ondertekend: Huisartsenpost en Spoed Eisende Hulp onder één dak.

Als het vergunningentraject vlot verloopt, start in het vierde kwartaal van 2010 de bouw van de nieuwe huisartsenpost en Spoedeisende hulp (SEH). Dat betekent tegelijk de start van een nieuwe manier van samenwerken. Patiënten die op eigen gelegenheid naar de post komen, krijgen te maken met één receptie. De huidige spoedopvang is ruim 40 jaar oud. In de loop van de tijd is de afdeling regelmatig aangepast, maar de huidige ruimte heeft de grenzen van verder groeien bereikt. Uitbreiding staat al enige tijd op het verlanglijstje van het ziekenhuis. Dat gaat nu gebeuren, waardoor diverse extra’s mogelijk worden. Zo krijgt de nieuwe SEH een Eerste Hart Hulp, een opvang- en behandelruimte voor mensen met acute hartklachten. De nieuwbouw krijgt een vloeroppervlak van 1.275 vierkante meters. Het één verdieping grote pand wordt gebouwd aan de achterzijde van het ziekenhuis, op het huidige parkeerterrein. Dat betekent dat een aantal parkeerplaatsen vervalt. Hiervoor worden alternatieve mogelijkheden ontwikkeld. Met de bouw is een bedrag gemoeid van 2 tot 2,5 miljoen euro. Het pand wordt eigendom van het ziekenhuis, de huisartsenpost huurt een gedeelte van het gebouw.

rechtstreeks via hun eigen inrit naar de SEH. Uitbreiding van het ziekenhuis betekent ook dat de huidige ruimtes van de Spoedeisende hulp gaan vrijkomen. Over een nieuwe functie daarvan wordt nog nagedacht. Voor de ruimten die straks vrijkomen in de Fabiolaflat wordt een nieuwe huurder gezocht. Eén deur De wens om dichter bij elkaar te werken bestaat al enige tijd. Zowel het ziekenhuis als de huisartsenpost wil patiënten zo goed mogelijk kunnen helpen. “Doordat de SEH en de huisartsenpost straks onder één dak zitten, is bijvoorbeeld overleg met een specialist over een eventuele ziekenhuisopname gemakkelijker te regelen”, legt Peter Aben, directeur van de Stichting Huisartsenposten West-Brabant uit. “Tussen de huisartsenpost en de Spoedeisende hulp zit dan nog maar één deur. Onze manier van werken blijft wel gelijk. Deze is onlangs nog voor het voetlicht gebracht in onze folder die huis aan huis verspreid is. Buiten kantooruren kan de patiënt na een telefoontje met spoedeisende klachten bij ons terecht.” Ook het Lievensberg ziekenhuis is enthousiast over deze nauwere samenwerking met de huisartsen. Ton Ruikes van de Raad van Bestuur: “We willen voor een patiënt die met spoed geholpen moet worden, optimaal beschikbaar en bereikbaar zijn. Door de huisvesting van de huisartsenpost en Spoedeisende hulp onder één dak, kan men snel en op één punt worden geholpen. Dit past goed in ons streven om altijd kwalitatief hoogwaardige patiëntenzorg te bieden.”

Samenwerking De huisartsenpost is nu gehuisvest in de voormalige personeelsflat Fabiola. Eind 2011 gaat de nieuwbouw onderdak bieden aan de gloednieuwe SEH én aan een ruimere huisartsenpost. Beide organisaties behouden in de nieuwbouw hun eigen identiteit, maar krijgen wel een gezamenlijke receptie. Patiënten melden zich eerst bij de huisartsenpost, dus ook de zogenaamde zelfverwijzers, de mensen die nu vaak rechtstreeks, dus zonder tussenkomst van een huisarts, naar de Spoedeisende hulp komen. De triage (eerste beoordeling) vindt plaats door de huisartsenpost, waarna eventueel doorverwijzing naar de SEH plaatsvindt. Ambulances gaan wel Ziekenhuisnieuws 9

Veilige zorg De Raad van Bestuur bekeek door een ‘veiligheidsbril’ de verpleegafdelingen. Een medewerkster van het bureau Kwaliteit, Innovatie en Veiligheid registreerde de bevindingen.

Ziekenhuis door een veiligheidsbril De Raad van Bestuur van het Lievensberg ziekenhuis is gestart met het lopen van Veiligheidsrondes. Alle afdelingen met patiëntencontact worden tijdens deze rondes door een ‘veiligheidsbril’ bekeken. Het idee van de Veiligheidsrondes komt uit de Verenigde Staten waar het instrument Walkrounds is ontwikkeld. Het VMS veiligheidsprogramma heeft dit vertaald naar de Nederlandse situatie en de naam veranderd in Veiligheidsrondes. Een veiligheidsronde is geen inspectieronde om te kijken of iedereen zich aan de regels en afspraken houdt of om patiëntveiligheid te toetsen. Het is nadrukkelijk bedoeld om het bewustzijn over patiëntveiligheid te vergroten. Om de veiligheidscultuur binnen een ziekenhuis te vergroten, is het belangrijk dat medewerkers zich bewust zijn van onveilige situaties die kunnen leiden tot schade. Daarnaast is het belangrijk dat medewerkers zich realiseren dat ze zelf kunnen bijdragen aan het verbeteren van de veiligheid op hun afdeling. Foto’s Ter voorbereiding op de eerste veiligheidsrondes kregen verpleegkundigen de opdracht om foto’s te maken van onveilige, maar ook van veilige situaties op hun

afdeling. Ze zijn dus met een camera op pad gegaan en legden een aantal interessante situaties vast. Een verpleegkundige: “Ik dacht in eerste instantie: wat moet ik nou op de foto zetten? Maar toen ik de camera pakte en rondliep, bleek dat het zo moeilijk niet was om veilige en onveilige situaties te ontdekken”. Eén afdeling bracht met trots in beeld dat geen enkele verpleegkundige handsieraden droeg. Op een andere afdeling bleek het alarmkoord nabij een toilet buiten direct handbereik te zitten. De gemaakte foto’s waren onderwerp van gesprek tijdens de Veiligheidsrondes. Na afloop werden de bevindingen teruggekoppeld naar de afdelingen. Waar nodig worden verbeteracties uitgevoerd.

Rekentest voor verpleegkundigen Veilige zorg en rekenen heeft alles met elkaar te maken. Als verpleegkundige moet je bijvoorbeeld de juiste eenheden voor medicatie kunnen berekenen. Maar hoe goed zijn verpleegkundigen, zoveel jaren na het verlaten van de schoolbanken eigenlijk in rekenen?

De nulmeting bestaat uit een schriftelijke rekentoets. Aan de hand van 30 meerkeuzevragen wordt de rekenvaardigheid gemeten.

10 Ziekenhuisnieuws

Om dat te meten verzorgde Cito (ja, die van de bekende schooltest) dit voorjaar in ziekenhuizen een zogenaamde landelijke nulmeting. Ook Lievensberg nam hier aan deel. Op 18 maart bogen 105 verpleegkundigen zich over de schriftelijke rekentoets, op maandag 29 maart nemen 88 medewerkers aan de test deel. Uit diverse wetenschappelijke publicaties blijkt dat rekenen één van de zorgpunten is in het kader van patiëntveiligheid. Cito ontwikkelde een gestandaardiseerd instrument om de rekenvaardigheid voor werkenden in de zorg, en dan met name verpleegkundigen, te meten. De opgaven zijn ontwikkeld vanuit de praktijk

en gekoppeld aan herkenbare beroepssituaties. De nulmeting bestaat uit een schriftelijke rekentoets. Aan de hand van 30 meerkeuzevragen wordt de rekenvaardigheid gemeten. Met een korte vragenlijst worden enkele algemene gegevens verzameld. Na afloop ontvangt het ziekenhuis een rapportage van de score. Daarnaast wordt een vergelijking gegeven van de gemiddelde instellingsscores met de landelijke scores. Anonimiteit en privacy zijn hierbij gewaarborgd. Op basis van de uitslag kan het ziekenhuis eventueel bekijken of bijscholing voor de medewerkers is gewenst. De uitslag van het onderzoek is nog niet bekend.

Lievensberg ziekenhuis is thuisziekenhuis

Behandeling van kanker dicht bij huis

Als je te horen krijgt dat je kanker hebt, staat de wereld op zijn kop. Veel mensen denken bij deze ziekte aan de dood. “Gelukkig kunnen we kanker steeds beter behandelen,” zegt José Schellekens, oncologieverpleegkundige in het Lievensberg ziekenhuis. In het Lievensberg ziekenhuis werken verschillende specialisten nauw samen bij de behandeling van kanker. Zij worden daarin ondersteund door oncologieverpleegkundigen. Oncologie is de ziekteleer over kanker. Kanker komt vaak voor bij de oudere mens. ”Tweederde van de vrouwen en driekwart van de mannen die met kanker geconfronteerd worden zijn 60 jaar of ouder,” zegt José Schellekens. “Door chirurgie, chemotherapie, radiotherapie of een combinatie, is kanker steeds beter te behandelen. Veel mensen kunnen meerdere jaren met kanker leven. Het wordt een chronische ziekte. Borst-, darm-, long-, prostaat- en huidkanker komen in Nederland het meeste voor.” Dichtbij Wekelijks is er in Lievensberg een oncologiebespreking tussen consulenten van het Erasmus Medisch Centrum Rotterdam, huisartsen, specialisten en oncologieverpleegkundigen. Samen kijken zij naar de behandeling van patiënten met kanker. José: “Op deze manier kunnen wij ervoor zorgen dat iemand dicht bij huis behandeld kan worden, volgens de laatste inzichten.”

Na de behandeling kunnen patiënten gebruik maken van het revalidatieprogramma Herstel & Balans. José: “Onder leiding van een gespecialiseerd fysiotherapeut werken patiënten in een groep aan de verbetering van hun conditie. Doel van deze revalidatie is dat deze mensen aan het einde van het programma beter in staat zijn om verder te gaan met het leven.” Wens In de laatste levensfase is palliatieve zorg erg belangrijk. “Deze zorg is erop gericht om de laatste levensfase zo aangenaam mogelijk te laten verlopen,” zegt José. “Vermindering van lichamelijke en geestelijke klachten is hierbij belangrijk.” In Lievensberg ziekenhuis is een Palliatief Consult Team aanwezig. Dit team, bestaande uit hulpverleners van verschillende disciplines, ondersteunt de behandelend arts. “Elke week komt dit team bij elkaar om de best mogelijke zorg voor de patiënt vast te stellen,” vertelt ze. “De wens van de patiënt en de naaste familie staat centraal.”

José Schellekens (r.) en collega-oncologieverpleegkundige Ria Broos.

Last “Als oncologieverpleegkundigen hebben we aandacht voor het lichamelijke, geestelijke en sociale welzijn van de patiënt en zijn naasten,” vertelt José. “Binnenkort wordt de ‘lastmeter’ ingevoerd. Hiermee kunnen we snel in kaart brengen hoeveel ‘last’ een patiënt van de ziekte ervaart en welke invloed dit heeft op de omstandigheden thuis”, legt ze uit. “Om de ‘last’ dragelijk te maken schakelen we andere hulpverleners in, zoals een psycholoog, een maatschappelijk werker of een geestelijk verzorger.” Ziekenhuisnieuws 11

12 Ziekenhuisnieuws

Legitimatieplicht en het burgerservicenummer (BSN) in de zorg Komt u voor een afspraak op de polikliniek, voor opname of voor spoedeisende hulp naar het Lievensberg ziekenhuis? Neem dan altijd een geldig identiteitsbewijs mee. Legitimatie is tegenwoordig verplicht in ziekenhuizen. U kunt hiervoor een geldig paspoort, rijbewijs, identiteitskaart of vreemdelingendocument gebruiken.

Registratie burgerservicenummer Het burgerservicenummer (BSN) is een uniek en persoonsgebonden nummer. Iedereen die in Nederland is ingeschreven bij een gemeente heeft een BSN. Uw BSN staat op uw paspoort, rijbewijs of identiteitskaart. Ziekenhuizen en zorgaanbieders zijn verplicht het BSN op te nemen in hun administratie. Het BSN helpt persoonsverwisseling en identiteitsfraude te voorkomen. Wat doet het Lievensberg ziekenhuis met uw BSN Het BSN wordt opgenomen in de patiëntenadministratie. Uw BSN wordt bij uw andere gegevens vermeld, zoals uw naam, adres en geboortedatum. Het is uitsluitend bedoeld om uw patiëntgegevens zo betrouwbaar mogelijk uit te wisselen met andere zorgverleners, zorgverzekeraars en indicatieorganen. Wie moet zich kunnen legitimeren? Iedereen die gebruik maakt van de zorg in het ziekenhuis. Kinderen tot 14 jaar kunnen zich legitimeren met een eigen identiteitsdocument of met het paspoort van één van hun ouders waarin zij zijn bijgeschreven.

Wat betekent dit voor u? Bij uw eerste afspraak in het Lievensberg ziekenhuis, of wanneer u uw BSN nog niet eerder heeft laten registreren, meldt u zich bij de receptie van de polikliniek. U legitimeert zich met een geldig identiteitsbewijs. Uw BSN wordt dan geregistreerd in de patiëntenadministratie. De registratie is eenmalig, maar ook bij een volgend bezoek kan er opnieuw naar uw legitimatie worden gevraagd. Neem daarom altijd een geldig identiteitsbewijs mee. Zo weten we dat u degene bent die hoort bij het BSN en de andere gegevens in onze patiëntenadministratie. Privacy Voor het gebruik van het BSN in de zorg gelden speciale regels en wetten waarin uw privacy is geregeld. Uw BSN mag bijvoorbeeld alleen worden gebruikt door de zorgverlener die u behandelt of door uw zorgverzekeraar. Er wordt een overzicht bijgehouden van alle zorgverleners die uw BSN opvragen. U hebt het recht om dit overzicht op te vragen. Meer informatie hierover vindt u op www.infoBSNzorg.nl

Meer informatie Hebt u nog vragen over de legitimatieplicht of het gebruik van uw BSN? Kijk dan op www.infoBSNzorg.nl of neemt u contact op met het Patiënten Service Bureau, telefoonnummer 0164 278 795.

Informatieve website als extra service voor patiënten

Nieuwe website Poliklinische apotheek De Poliklinische apotheek Lievensberg heeft een eigen website: www.dienstapotheeklievensberg.nl. Deze informatieve site is opgezet als extra service voor patiënten. Op de website is informatie te vinden over medicatie en er wordt zelfzorgadvies gegeven. Ook patiëntenfolders en links naar andere zorgwebsites zijn te vinden. “Het ontwerp van de website is in stijl met de huidige kleur en vormgeving van de Poliklinische apotheek; lichtgroen met een moderne uitstalling”, legt apotheker Fabienne Cambier uit. “Streven is om in de komende tijd een inloggedeelte voor specialisten toe te voegen. Daarin komen onder meer een bestelmogelijkheid en achtergrondinformatie te staan.”

Ziekenhuisnieuws 13

Poliklinische apotheek Lievensberg, voor een compleet aanbod van medicatie en gezondheidsproducten. We geven u graag helder en deskundig advies. Adres: Boerhaaveplein 1 4624 VT Bergen op Zoom tel: 01 64 - 246939 [email protected]

14 Ziekenhuisnieuws

Verkiezing toparts 2010

Oorkonde voor orthopeed Alvarez Ferrero Mednet’s hoofdredacteur Marjan Enzlin overhandigde persoonlijk de oorkonde aan orthopeed M.M. Alvarez Ferrero.

Medisch specialist M.M. Alvarez Ferrero is opnieuw verkozen tot toparts in de Mednet-topartsenverkiezing van 2010. Hij eindigde op deze landelijke lijst ook dit jaar op de derde plaats bij de orthopeden. Mednet is een onafhankelijk magazine voor medici in Nederland. Het magazine bestaat nu vijf jaar. De topartsenverkiezing werd ook voor de vijfde keer gehouden. Het is een intercollegiale rankinglijst voor verschillende specialismen. Alleen medisch specialisten konden op hun directe collega’s stemmen. De vraag die zij bij deze ranking ter beantwoording kregen was: ‘Aan wie zou u uw dierbaren toevertrouwen?’

Mednet’s hoofdredacteur Marjan Enzlin kwam persoonlijk de oorkonde overhandigen. Alvarez Ferrero is erg blij met de waardering die collega orthopeden voor hem hebben: “Specialisten weten vaak feilloos van elkaar wie de beste behandeling biedt. Ik ben vereerd met deze blijk van waardering.” In het Lievensberg ziekenhuis is de landelijke waardering voor dokter Alvarez Ferrero met instemming en trots ontvangen. De uitverkiezing onderstreept het kerndoel van Lievensberg: topziekenhuis in basiszorg.

Opbrengst biljartmarathon voor kinderafdeling

Bijdrage gaat naar zorg voor te vroeg geboren baby’s Leden van biljartvereniging SVW/Biljart Boetiek uit Bergen Op Zoom daagden vorig jaar tegenstanders uit om hen voor 5 euro per partij van het biljart te vegen. En dat tijdens een 55 uur durende marathon op 4 biljarts in hun vaste stek: Café de Ponderosa. De opbrengst van de biljartmarathon, 4.867,80 euro, werd via de Stichting Vrienden van Lievensberg, overhandigd aan de kinderafdeling van het ziekenhuis. Het bij elkaar gespeelde geld wordt besteed aan ontwikkelingsgerichte zorg voor te vroeg geboren baby’s. Deze baby’s missen de warme, comfortabele baarmoeder; het gedempte licht en geluid en het vrij kunnen bewegen in de begrenzing van de zachte baarmoederwand. Eenzelfde natuurlijke omgeving is op een couveusekamer niet helemaal na te maken, maar wel zo dicht mogelijk te benaderen. Met de opbrengst van de biljartmarathon worden daarvoor op de kinderafdeling een aantal aanpassingen gedaan. Bij te vroeg geboren baby’s worden omgevingsprikkels als licht en geluid in de couveuse geweerd door kappen of hoezen te gebruiken. Boven de couveuses hangen dimbare lichtspots. De motorische

ontwikkeling wordt bevorderd door de baby een begrenzing te geven in de vorm van een snuggle (een nestje waarin de baby ligt). Daarnaast wordt alle aandacht gegeven aan het terugdringen van pijn en stress bij het doen van noodzakelijke, medische handelingen, zoals bloedprikken. Ouders worden ook altijd bij de zorg van hun baby betrokken. Ze kunnen zoveel als mogelijk hun baby ‘buidelen’, dat wil zeggen dicht op de huid houden.

Bij te vroeg geboren baby’s worden omgevingsprikkels als licht en geluid in de couveuse geweerd door kappen of hoezen te gebruiken.

Ziekenhuisnieuws 15

16 Ziekenhuisnieuws

Verlangen naar ‘elders’ Naast de poli Geriatrie hangt een opvallend schilderij, geschilderd door Esther Nienhuis (1977). De vorig jaar afgestudeerde kunstenares heeft al een indrukwekkende lijst exposities op haar naam staan. Eind maart ging haar eerste solo-expositie open: Saudade. In haar doeken verbeeldt ze vooral haar verlangen naar ‘elders’.

Esther: “Dat hoeft niet alleen in letterlijke geografische zin opgevat te worden, het gaat mij evenzeer om een verlangen naar een andere conditie. De drang om achter te laten gaat noodzakelijk gepaard met verlies en afscheid.” “Mijn laatste werken benadrukken het letterlijke breukvlak tussen het hier en elders, tussen binnen en buiten, tussen verleden en toekomst. Zij tonen een blik op de weg vanachter een beregende autoruit. Dikke druppels dansen over het raam of slaan te pletter tegen de zijkant, weggevaagd door de ruitenwissers. De film van water op het anders onzichtbare glas vertekent het uitzicht gedeeltelijk. Het schilderij huilt, maar tegelijkertijd probeer ik in de tranen een troostende tederheid te leggen. De autoruit die de wereld waarnaar ik verlang

toegankelijk maakt, sluit haar tegelijk buiten. De vertroebelende filter van water blijft altijd tussen het hier en daar instaan.“ Haar verlangen richt zich niet alleen op iets dat buiten haar realiteit ligt, maar ook buiten bereik; als een herinnering of een dagdroom die met de werkelijkheid niet overeenkomt. “Ik probeer de grens die het hier en nu isoleert van andere (eerdere, toekomstige, imaginaire) realiteiten voelbaar te maken.” Hoewel het thema een constante is in Esther’s werk, verandert het standpunt voortdurend van waaruit ze deze benadert. “De grens komt wel telkens – in andere gedaanten – terug in mijn schilderijen, door middel van vensters, reflecties, spiegelingen of schaduwen.”

Dikke druppels dansen over het raam of slaan te pletter tegen de zijkant, weggevaagd door de ruitenwissers.

Ziekenhuisnieuws 17

Kijkje in de keuken van het ziekenhuis Regelmatig geeft het Lievensberg ziekenhuis bezoekers de gelegenheid om achter de schermen te kijken. Dat gebeurde dit jaar tijdens de landelijke open dag van de ziekenhuizen, op zaterdag 20 maart.

Gezellig en druk, dat waren de kenmerken van de open dag van zaterdag 20 maart. De open dag trok ruim 2.400 belangstellenden naar het Lievensberg ziekenhuis. Vanaf de start was er een constante bezoekersstroom. Aan de open dag deden diverse afdelingen mee. Voor deze gelegenheid waren ook enkele poppendokters aanwezig. Zij verzachtten groot en klein poppenleed. Ook landelijk verliep de open dag voor de ziekenhuizen succesvol. In meer dan honderd vestigingen van bijna zeventig algemene ziekenhuizen namen ruim 200.000 belangstellenden een kijkje achter de schermen. Ook bij de collega’s was er sprake van een gezellige drukte, geïnteresseerde bezoekers en waardering voor de mensen die werkzaam zijn in de zorg. Het was voor het eerst dat ziekenhuizen tegelijkertijd hun deuren voor het publiek openden.

Op visite bij de poppendokter.

Gespecialiseerd verpleegkundigen gaven uitleg. De gipsmeesters aan het werk.

De orthopedisch instrumentenmaker.

18 Ziekenhuisnieuws

Terugblik op de

OPEN DAG van 20 maart jl.

Oefeningen op de afdeling Revalidatie.

Zonder blessure op de röntgenafdeling. Uitleg op de operatiekamer.

Een kleine demonstratie op de afdeling dermatologie.

Ziekenhuisnieuws 19

Voor een waardige en persoonlijke uitvaart Uitvaartverzorging C. van den Boom Aletta Jacobsstraat 8 4623 ZB Bergen op Zoom Telefoonnummer 0164 - 236330 Email: [email protected]

20 Ziekenhuisnieuws

Vijf medisch specilaisten stellen zich voor Het Lievensberg ziekenhuis breidt gestaag uit. Regelmatig komen nieuwe specialisten een team versterken. Wij stellen graag de specialisten aan u voor die sinds 1 januari 2010 in Lievensberg aan de slag zijn gegaan.

Severine Doom, anesthesioloog - intensivist Severine Doom werkt sinds januari als anesthesioloog-intensivist in Lievensberg ziekenhuis. Het vak intensivist is een goede combinatie met anesthesie. Het is onder andere een zorg die plaatsvindt na de anesthesie. Severine Doom studeerde aan de KU Leuven af als anesthesioloog. Vervolgens deed ze de specialisatie tot intensivist aan het Universitair Ziekenhuis van Gent, op de afdeling Intensieve zorg.

Geert Meermans, orthopedisch chirurg Geert Meermans startte begin dit jaar als orthopedisch chirurg in het Lievensberg ziekenhuis. Zijn specialisatie is het plaatsen van (gewricht)protheses voor heup en knie. Hierbij maakt hij onder andere gebruik van de ‘fietsbeltechniek’ ofwel resurfacing prothese. Om deze techniek te leren deed hij fellowships heup- en kniechirurgie aan het University College Hospital in Londen en de KU Leuven. De studie geneeskunde en specialisatie tot orthopedisch chirurg volgde hij aan de Universiteit van Antwerpen. Voordat hij bij Lievensberg kwam, werkte hij 1 jaar in het Catharina ziekenhuis in Eindhoven. Arjen van Dalfsen, psychiater De in Halsteren geboren psychiater Arjen van Dalfsen volgde zijn opleiding aan de Universiteit Hasselt in het Belgische Diepenbeek. Na het behalen van zijn kandidaatsexamens zette hij zijn studie voort aan de Universiteit Antwerpen, waar hij ook zijn specialisatie deed. Het laatste jaar van zijn studie werkte hij als assistent bij de GGZ West-Noord-Brabant. Daarna werkte hij vier jaar bij de GGZ regio Breda. Daar behandelde Van Dalfsen vooral poliklinisch mensen met depressie en angststoornissen, vergelijkbaar met wat hij nu in Lievensberg doet.

Amir Mearadji, Algemeen chirurg De aandachtsgebieden van chirurg Amir Mearadji zijn laparoscopische chirurgie (kijkoperaties), oncologische en gastro-intestinale (buik) chirurgie. Mearadji verricht vooral operaties van de tractus digestivus (spijsverteringsorganen). Op dit moment wordt circa de helft van de darmresecties uitgevoerd via een kijkoperatie. Het streven is om steeds van dergelijke operaties via een kijkoperatie te kunnen uitvoeren. Niet dat de klassieke manier van opereren per se slechter is, maar het grootste voordeel is dat de patiënt sneller herstelt en minder pijn heeft na een kijkoperatie.

Monique Troost, internist-oncoloog De maatschap interne geneeskunde is uitgebreid met Monique Troost. De studie geneeskunde volgde ze aan het Erasmus MC in Rotterdam. Voor haar specialisatie tot internist en internist-oncoloog werkte ze in het Sint Franciscus Gasthuis Rotterdam, het Amphia ziekenhuis Breda en het Erasmus MC Rotterdam. Binnen de interne geneeskunde is oncologie (aandoeningen in verband met kanker) dus haar aandachtsgebied. De aanstelling bij het Lievensberg ziekenhuis is haar eerste baan sinds haar specialisatie tot internist-oncoloog. Ziekenhuisnieuws 21

Een haarwerk daar denk je liever niet aan... Maar soms is het onvermijdelijk. Dan is het belangrijk dat u een goede begeleiding en een juist advies krijgt.

Het gediplomeerde team van Haaradviescentrum staat graag voor u klaar!

Haaradviescentrum van Seters Zuidsingel 2 Bergen op Zoom Te l . 0 1 6 4 - 2 4 0 5 6 4 w w w. s e t e r s . n l

ANDRIESSEN AUDICIENS is uw specialist in hoortoestellen en aanverwante apparatuur Wij bieden u deskundig advies en begeleiding

Indien noodzakelijk kunnen wij u ook thuis bezoeken. Graag wel even telefonisch Audiciën een afspraak maken. Andriessen Ir. C.F.B.M. Telefoon 0164 - 24 52 64 loma S.V.G.B. dip .B Lid N.V.A

Penstraat 37, Bergen op Zoom 22 Ziekenhuisnieuws

Rieky Corstiaensen, donatiefunctionaris In 1967 voerde Christiaan Bernard de éérste harttransplantatie uit. Het hart was afkomstig van een overledene, omgekomen bij een noodlottig auto-ongeval. In die tijd had men de afstotingsverschijnselen nog niet goed onder controle en de ontvanger overleed achttien dagen na de transplantatie. Pas toen het afstotingsprobleem beter kon worden beheerst door medicijnen, nam het aantal transplantaties toe.

Donatiefunctionaris Rieky Corstiaensen kan zich de jubelstemming nog herinneren. “Het transplanteren van organen leek een wonder en we stonden versteld van de vooruitgang in de medische wetenschap. Inmiddels is het transplanteren van organen niet bijzonder meer, maar voor de ontvanger is het een gebeurtenis waar soms maanden, maar ook wel jaren, naar is uitgekeken.” Het mag nooit gebeuren dat in het ziekenhuis een orgaandonor niet wordt herkend. “Niet alleen de ziektegeschiedenis of leeftijd van een overledene bepaalt of donatie tot de mogelijkheid behoort. Alles bepalend is de toestemming die verkregen moet worden om een orgaandonatieprocedure in gang te kunnen zetten.” Rieky Corstiaensen geeft vanuit haar functie voorlichting over orgaandonatie aan zowel artsen als verpleegkundigen. “De patiëntenzorg eindigt niet op het moment van overlijden, maar verwacht wordt dat ook het lichaam van de overledene met zorg wordt behandeld”. Donorregister “Registratie in het Donorregister is een officiële wilsverklaring en het is vanzelfsprekend dat de wens van de overledene wordt gerespecteerd. Bij het ontbreken van de registratie wordt de donatievraag aan de familie gesteld. De familie weet soms geen keus te maken. Het overvalt ze. Het heeft vele voordelen als de overledene zelf de vrije keus heeft

laten vastleggen in het Donorregister. Het voorkomt dat nabestaanden op een emotioneel, droevig moment een beslissing moeten nemen.” Via landelijke campagnes worden al jaren inspanningen gedaan om de Nederlandse bevolking te bewegen om zich te laten registreren in het Donorregister. “Dat lukt gedeeltelijk, maar nog steeds zijn er mensen die het formulier van zich af schuiven en de stap niet kunnen of willen nemen om zich te laten registreren. Door dit artikel hoop ik de lezer aan het denken te zetten. Ik mag verwachten dat de lezer beseft dat het doneren van organen een geschenk uit de hemel is voor de ontvanger”. Het blijft moeilijk om op een moment van verdriet bij de nabestaanden, door het overlijden van een dierbare, de vraag om donatie te moeten stellen. “De artsen attendeer ik op een communicatievaardigheidstraining. De ene arts is van nature meer in het bezit van deze vaardigheid dan de ander.” De ondersteuning die aangeboden wordt door de Nederlandse Transplantatie Stichting, met een training door professionals, wordt door de deelnemers als zeer leerzaam ervaren.

Rieky Corstiaensen: “Op het moment dat ik met mensen in contact kwam die een orgaan mochten ontvangen en dankbaarheid uitspraken voor de anonieme donor, besefte ik nog meer dat mijn werk zinvol is.”

Wachten op transplantatie Op de dit jaar geopende nierdialyseafdeling worden schrijnende verhalen aangehoord. De kunstnier is een laatste redmiddel tot het moment dat een donornier beschikbaar is. Patiënten met ernstige nierfunctiestoornissen komen drie keer per week naar de dialyseafdeling om via een kunstnier het bloed te zuiveren. Wachten duurt lang als de gezondheid afneemt door het toenemende falen van een orgaan. Het zwakke punt van iedere transplantatie is de grote vatbaarheid voor infecties als gevolg van de medicatie, de zogenaamde immunosuppressiva, om afstoting te voorkomen. Rieky Corstiaensen weet dat het risico op afstoting en de kans op infecties altijd op de loer ligt na een transplantatie, maar de meeste patiënten kunnen genieten van hun nieuwe leven.

Bent u donor?

Zeg JA en klik op www.donorregister.nl

Ziekenhuisnieuws 23

Bezoek

Voor patiënten is het meestal fijn om bezoek te ontvangen. Toch moeten er regels zijn. Zo is het mogelijk dat onderzoek en/of behandelingen plaatsvinden tijdens de bezoekuren. Uw bezoek wordt dan verzocht de afdeling tijdelijk te verlaten of te wachten op uw kamer. Voor de noodzakelijke rust tijdens de maaltijden dient het bezoek zoveel mogelijk te worden beperkt. Uw bezoek kan dan naar de hal of Binnentuin bij de hoofdingang van het ziekenhuis gaan of naar het dagverblijf op de afdeling.

Overzicht bezoektijden: Voor uw partner, of één van uw kinderen, of één mantelzorger bestaat de mogelijkheid u de gehele dag te bezoeken. Als u hiervan gebruik wil maken, kunt u in overleg met uw verpleegkundige afspraken maken; deze beoordeelt of langer bezoek past in uw behandelingsplan en dagstructuur. Voor de overige bezoekers gelden de volgende bezoektijden: maandag t/m vrijdag: 14.30 - 15.15 uur 18.30 - 20.00 uur zaterdag, zondag 14.30 - 16.00 uur en feestdagen: 18.30 - 20.00 uur Patiënten met het comfortpakket mogen doorlopend bezoek ontvangen. Uitzonderingen zijn: • Afdelingen IC/MC en CC/MC: Dagelijks van 11.00 - 11.30 uur, 14.30 - 15.00 uur en afdeling IC/MC van 18.30 - 19.00 uur, afdeling CC/MC van 18.30 - 19.15 uur (alleen naaste familieleden mogen deze patiënten bezoeken).

• Afdeling F3 kindergeneeskunde: Ouders of verzorgers kunnen hun kinderen de hele dag bezoeken. Voor anderen geldt: couveuse en babykamer: 10.30 - 11.00 uur 14.30 - 16.00 uur 18.30 - 20.00 uur boxen en kamers: 14.30 - 19.30 uur 24 Ziekenhuisnieuws

De opname van tieners Tieners liggen als het mogelijk is met leeftijdsgenoten op een kamer.

Bezoektijden voor tieners: Voor de ouders/verzorgers gelden geen vaste bezoektijden. Zij mogen gedurende de hele dag (8.00 - 22.00 uur) aanwezig zijn. Eventueel is het ook mogelijk dat één van de ouders/verzorgers blijft slapen, dit in overleg met de verpleegkundigen. Voor de overige bezoekers gelden de normale bezoektijden: 14.30 - 19.30 uur.

• Afdeling F4 verloskunde: De bezoektijden op de kraamafdeling zijn als volgt: maandag t/m zondag: 10.00 - 13.00 uur en van 14.30 - 20.00. De partner en kinderen van de patiënt zijn welkom tussen 9.00 uur - 13.00 uur en van 14.30 - 22.00 uur. • PAAZ: maandag t/m vrijdag: Op zaterdag, zondag en feestdagen: • Afdeling GAAZ: maandag t/m vrijdag: zaterdag, zondag en feestdagen:

18.30 - 20.00 uur 14.00 - 16.00 uur en 18.30 - 20.00 uur

11.00 - 11.45 uur en 18.00 - 20.00 uur, 11.00 - 11.45 uur, 14.30 - 16.00 uur en 18.00 - 20.00 uur

Ik word opgenomen, en nu?

Inschrijven voor opname Samen met uw specialist is besloten tot een (dag)opname in ons ziekenhuis. U komt voor een onderzoek of een operatieve ingreep. De eerste stap is registratie door Bureau Opname. Meestal meldt u zich met een aanvraag-opnameformulier bij de inschrijfruimte in de centrale hal (Ruimte 1). Een medewerker neemt samen met u uw persoonlijke gegevens door en bespreekt met u enkele zaken in verband met uw opname. U kunt uw wensen over het moment van uw opname tijdens dit gesprek doorgeven. Hebt u later nog vragen over uw opname, dan kunt u contact opnemen met de opnameplanning, 0164 278 234, elke werkdag van 11.00 tot 17.00 uur. Pré-operatief spreekuur (POS) Na de registratie door Bureau Opname wordt u doorverwezen naar de polikliniek anesthesie voor onderzoek en voorbereiding op de operatie. U krijgt twee gesprekken: • een anesthesiemedewerker neemt samen met u de ingevulde vragenlijst door. Hij of zij stelt aanvullende vragen om vast te stellen welke onderzoeken of afspraken nog gemaakt moeten worden. Ook wordt doorgenomen welke vorm van anesthesie (algehele narcose, ruggenprik, plaatselijke verdoving) kan worden gekozen. • Het tweede gesprek is met een van de intakeverpleegkundigen. Hij of zij stelt u vragen die voor de verpleegafdeling bij uw opname van belang zijn.

Het bezoek aan de specialist, inschrijven door opname en het bezoek aan de polikliniek anesthesie vinden meestal achter elkaar plaats. Dit gebeurt dus ongepland. Houdt u er rekening mee dat u daarvoor enige tijd in het ziekenhuis aanwezig zal zijn. Schikt het op dat moment niet, dan maken wij met u een afspraak voor een ander moment. Als u medicijnen gebruikt: Gebruikt u medicijnen, dan is het bij uw opname belangrijk dat de verpleegkundige weet welke dat zijn en hoeveel u gebruikt. Een intakeverpleegkundige belt u één werkdag vóór de opname met de vraag welke medicatie u op dat moment gebruikt. U kunt zich hier op voorbereiden door de verpakkingen van uw medicijnen bij de hand te houden of beter nog: door een lijst van uw medicatie te maken. Uw apotheek kan u hierbij helpen.

Wat neemt u mee? Wat u mee moet en mee mag nemen kunt u lezen in de informatiefolder die u heeft ontvangen van de medewerker van Bureau Opname. Of kijk op de website van het ziekenhuis www.lievensbergziekenhuis.nl bij ‘verpleegafdelingen’. Met vragen kunt u ook terecht bij Bureau Opname, 0164 278 235.

Let op! Gebruikt u bloedverdunnende medicijnen? Geef dit door aan uw behandelend specialist. Hij kan bepalen of u hiermee kunt doorgaan of dat u voorafgaand aan uw operatie hiermee moet stoppen. Extra voorzieningen: Tijdens uw opname kunt u gebruik maken van televisie en telefoon aan het bed (uitgezonderd de afdelingen dagverpleging G3, kinderafdeling F3, GAAZ G9 en de PAAZ). U hebt hiervoor een aanvraagformulier en een informatiefolder gekregen. Tijdens uw opname kunt u bovendien nog gebruik maken van ‘extra comfort’ met het comfortpakket. Meer informatie hierover verstrekt Bureau Opname: 0164 278 363.

Tot slot meldt u zich af aan het loket bij de secretaresse, zij verstrekt u zonodig aanvragen voor bloedonderzoek, elektrocardiogram (hartfilmpje) en voor eventuele afspraken bij andere specialisten indien daartoe aanleiding is. Ziekenhuisnieuws 25

Voor informatie en klachtenopvang

Patiënten Service Bureau staat voor u klaar

Een bezoek aan de polikliniek kan allerlei vragen oproepen. U wilt wellicht meer weten over de diagnose, een behandeling en/of een eventuele opname. Het Patiënten Service Bureau (PSB) van Lievensberg is er voor iedereen die met het ziekenhuis te maken heeft (gehad) of gaat krijgen. Het bureau is gevestigd in de centrale hal van de polikliniek (links van de draaideur). De medewerkers Ad van Gool en Corrie van Trijp hebben allebei een achtergrond als verpleegkundige en staan u graag te woord. U kunt bij hen terecht met vragen en voor folders over bepaalde ziekten of aandoeningen, maar u kunt ook zelf naar informatie zoeken op de voor iedereen toegankelijke computer van het PSB. En komt u er zelf niet uit, schroom dan niet om uw vraag te stellen aan een van de medewerkers. Zij kunnen via een speciale online medische encyclopedie de gewenste informatie opzoeken. Bij het Patiënten Service Bureau kunt u terecht voor informatie over: • de gang van zaken in het ziekenhuis; • patiëntenverenigingen, fondsen en stichtingen; • rechten en plichten van patiënten; • andere instellingen in de gezondheidszorg; • ziektebeelden.

Het Patiënten Service Bureau treedt ook op als opvang- en bemiddelingsbureau bij klachten. Bij een klacht kunnen de medewerkers: • u informeren over de procedures rond een klachtenbehandeling; • een luisterend oor bieden; • een afspraak maken met de behandelaar of het hoofd van de afdeling; • een bemiddelingsgesprek regelen: de klager en degene over wie een klacht wordt ingediend brengt men in een gesprek bij elkaar met als doel de klacht naar tevredenheid op te lossen.

Openingstijden Het Patiënten Service Bureau is geopend van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur. Gedurende deze openingstijden is altijd een medewerker aanwezig of oproepbaar via de receptie van de polikliniek. Een afspraak maken mag, maar is niet noodzakelijk. U kunt ook mailen naar [email protected] of bellen: 0164 278 795. Verder kan via de website van Lievensberg (www.lievensbergziekenhuis.nl) een speciaal vragenformulier worden ingevuld. Wist u dat… op de website van het Lievensberg ziekenhuis onder ‘Folders’ veel informatie is te vinden. Deze informatie is bedoeld als aanvulling op het gesprek met uw specialist of andere hulpverlener. Hebt u na het lezen van de folder nog vragen dan kunt u deze stellen aan uw specialist of andere hulpverlener. Kunt u de door u gezochte folder niet vinden of wilt u liever een papieren versie van een folder ontvangen, neem dan contact op met het Patiënten Service Bureau.

26 Ziekenhuisnieuws

Gedragscode voor patiënten en bezoekers

Thuis, in de maatschappij, op het werk of op school, overal hebben we te maken met gedragsregels waaraan we ons moeten houden. Al die regels zijn soms vermoeiend, maar ze zijn wel nodig. Het geeft duidelijkheid voor iedereen. In 2009 stond binnen het ziekenhuis het thema Gastvrijheid centraal. Tijdens het werkoverleg van de afdelingen werd gesproken over het praktische nut en gebruik van de gedragsregels voor medewerkers: “Hoe kan op de afdeling de code zó worden ingevuld, dat patiënten nog gastvrijer worden ontvangen en verzorgd?” Het Lievensberg ziekenhuis heeft samen met de

Gedragscode medewerkers Lievensberg ziekenhuis 1. Stel u voor met naam en functie. 2. Wees vriendelijk en spreek de patiënt aan met u. 3. Praat niet over mensen maar met mensen. 4. Geef eerlijke informatie en vermijd vakjargon. 5. Geef persoonlijke informatie onder vier ogen. 6. Geef aandacht en toon begrip. 7. Vertel duidelijk wat u gaat doen en waarom. 8. Vraag de patiënt of deze daarmee akkoord gaat. 9. Als u kritiek krijgt luister dan even. 10. Doe wat u zegt en houd u aan de afspraken.

Gedragscode voor bezoekers 1. Gedraag u als ‘gast’ van het Lievensberg ziekenhuis. 2. Wees vriendelijk en correct in de omgang. 3. Toon respect en begrip voor alle medewerkers. 4. Onthoud u van racistische en seksistische opmerkingen.

Cliëntenraad een gedragscode voor patiënten en bezoekers ontwikkeld. Gedragscodes dragen naar de mening van de cliëntenraad bij tot instandhouding en verbetering van de normen en waarden binnen de samenleving van het ziekenhuis. Ook in 2010 en in de volgende jaren, wil Lievensberg een gastvrij ziekenhuis blijven voor alle patiënten en bezoekers.

5. Onthoud u van agressie en geweld. 6. Eigen u geen bezittingen toe van een ander of van het ziekenhuis. 7. Neem zorgvuldig kennis van de informatie, die u mondeling of schriftelijk verstrekt wordt. 8. Vraag gerust om opheldering, wanneer u iets niet duidelijk is. 9. Houd u aan gemaakte afspraken en indien noodzakelijk, meld u tijdig af. 10. Houd u aan de regelingen, die in het ziekenhuis gelden, zoals de bezoekregeling (maximaal twee bezoekers per bed/patiënt).

Uw mening telt De medewerkers van Lievensberg werken met elkaar aan gastvrije zorg van hoge kwaliteit, aan veiligheid en het bieden van warmte en vertrouwen. We horen graag van u hoe we onze zorg nog beter kunnen doen. Speciaal daarvoor liggen meningkaartjes klaar. We vragen u uw mening te geven over wat goed gaat in het ziekenhuis en wat nog beter kan. Reageren kan ook door een mailtje te sturen naar het Patiënten Service Bureau: [email protected].

Ziekenhuisnieuws 27

Handig om te bewaren: telefoonnummers en adresgegevens van het Lievensberg ziekenhuis op een rij

Naam afdeling/specialisme Algemeen telefoonnummer Lievensberg ziekenhuis Patiëntenservicebureau Polikliniek Steenbergen Afspraken voor polikliniek Steenbergen: bij de secretariaten van de medisch specialisten via algemeen nummer Lievensberg ziekenhuis Anesthesiologie (POS) Bureau opname Bureau opname info over comfortpakket Cardiologie Chirurgie Dermatologie (huidziekten) Flebologie (spataderen) Geriatrie Gipskamer Gynaecologie Interne geneeskunde Kaakchirurgie

Telefoonnummer 0164 278 000 0164 278 795 0167 569 582

0164 278 000 0164 278 365 0164 278 235 0164 278 363 0164 278 290 0164 278 368 0164 278 374 0164 278 640 0164 278 852 0164 278 793 0164 278 361 0164 278 883 0164 278 295

Naam afdeling/specialisme

Telefoonnummer

Kindergeneeskunde KNO Longgeneeskunde Medische psychologie Neurochirurgie Neurologie Nucleaire geneeskunde Oogheelkunde Orthopedie Pijncentrum Poliklinische apotheek Pré-operatief spreekuur Plastische chirurgie Psychiatrie Radiodiagnostiek/ röntgenafdeling Reumatologie Revalidatie (artsen) Urologie Afdeling Personeel en Organisatie en Afdeling Opleidingen

0164 278 297 0164 278 342 0164 278 884 0164 278 423 0164 278 330 0164 278 330 0165 588 439 0164 278 377 0164 278 877 0164 278 698 0164 246 939 0164 278 365 0164 278 117 0164 278 854 0164 278 265 0164 278 731 0164 278 313 0164 278 336 0164 278 876

Bezoekadres Polikliniek Steenbergen: Lindenburghlaan 7, 4651 TM Steenbergen Bezoekadres Lievensberg ziekenhuis: Boerhaaveplein 1, 4624 VT Bergen op Zoom Postadres: Postbus 135, 4600 AC Bergen op Zoom (bij post voor patiënten duidelijk de naam, afdeling en kamernummer vermelden). Internetsite Lievensberg ziekenhuis: www.lievensbergziekenhuis.nl - Algemeen emailadres: [email protected] Verdieping

Verpleegafdeling

Begane grond PAAZ (Psychiatrische Afdeling Algemeen Ziekenhuis) 0164 278 420 1e verdieping F1 Intensive Care 0164 278 469 E1 Chirurgie 0164 278 611 2e verdieping F2 CCU en MC 0164 278 477 E2 Cardiologie 0164 278 466 G2 Kinderdagbehandeling 0164 278 565 3e verdieping EF3 Kinderafdeling 0164 278 569 G3 Volwassendagbehandeling 0164 278 140 4e verdieping F4 Verloskunde en Gynaecologie 0164 278 599 G4 VAAZ (Verpleeghuiszorg Afdeling Algemeen Ziekenhuis) 0164 278 233 28 Ziekenhuisnieuws

Verdieping

Verpleegafdeling

5e verdieping 6e verdieping 7e verdieping

G5 Orthopedie GF6 Chirurgie en Urologie F7 Neurologie | Oogheelkunde | KNO G7 Longafdeling GF8 Interne geneeskunde en dermatologie, Dialysecentrum G9 GAAZ (Geriatrische Afdeling Algemeen Ziekenhuis)

8e verdieping

9e verdieping

0164 278 571 0164 278 648 0164 278 599 0164 278 589

0164 278 684

0164 278 589

Tante Louise nieuwe adv volgt