In dit nummer ‘Ik wil er zijn voor de mensen’
2
Een groot hart voor Gambia
4
Met André Kuipers de ruimte in
6
Uniek samenspel maakt H3O musical
8
De beste Chocoladefabriek van Dordt Samen verder met Schoolplus+
11 12
Structuurklas biedt zoveel meer
14
Bavinck&Leonardo samen verder
15
Op naar de Flow bij Leonardo
16
Sociale media in de school
16
Facebook is leuk maar niet altijd
17
Het Noorderlicht is Leefstijlschool
18
Effectieve Pestaanpak op Prins Bernhardschool
20
Spetterende Koningsspelen op De Sterrekijker
22
Pas aan het werk bij H3O: Arco Grisnigt
24
H3O-adressen
25
Stichting H3O
najaar 2013 | informatie voor ouders van stichting H3O Dordrecht
van opvang tot onderwijs
uder HO 3
Daar sta je dan als verslaggever van H3Ouder. Voor de dichte deur van het bestuursbureau. Op herhaald aanbellen, volgt geen enkele reactie. Bel stuk? Balen, want je hebt hier nog wel een interview met Jitze Ramaker, de nieuwe voorzitter van het College van Bestuur. Dan verschijnt er een man om de deur te openen. Wie hij is? De nieuwe bestuurder himself, helemaal naar beneden gekomen. “Waar het kan wil ik iets betekenen voor mensen, hen helpen bij problemen,” zegt Jitze later tijdens het interview. “Dienend leiderschap, er zijn voor de mensen. Dat vind ik het mooie van besturen.” Een treffender samenhang tussen woord en daad, vindt u niet.
Zin in de toekomst Wie solliciteert naar het voorzitterschap van het College van Bestuur van H3O gaat niet over één nacht ijs. Onze stichting trouwens ook niet. Na een gesprek met het wervingsbureau besloot Jitze Ramaker zijn sollicitatiebrief te schrijven. Al in december 2011 was een eerste gesprek met de Raad van Toezicht. Gevolgd door gesprekken met relevante geledingen, zoals het managementteam, de GMR, directeuren PO en VO. Allemaal spraken ze hun woordje mee. Tegelijkertijd kreeg Jitze een goed beeld van H3O. Wat hij zag en hoorde stond hem wel aan. “Wat ik aantrekkelijk vind, is dat ik weer door basisscholen kan lopen. De kinder-
‘Ik wil er zijn voor de mensen’
opvang hier vind ik een leuke loot aan de stam. De visie van H3O, alles in één, van 0 tot 12 jaar, de hele dag tot half 7, is een heel aantrekkelijke optie waarnaar ouders op zoek zijn. Ik wil de Schoolplus+-plannen dan ook onverminderd doorzetten. Nog een pluspunt: H3O
2
is een gezonde organisatie. Er is verstandig omgegaan met geld, niet te veel en ook niet te weinig uitgegeven. H3O is bij de tijd, met goed geschoolde medewerkers. Dat vind ik erg prettig. Ik hoefde dan ook niet lang meer na te denken toen H3O voor mij koos. Voor zo’n organisatie zet ik me graag in.” Een pluim Gedurende de inwerkperiode sprak Jitze buiten de collega’s op het bestuursbureau ook al heel wat H3O-ers in de opvang- en onderwijspraktijk. “De werkvloer, daar draait het natuurlijk om. Overal waar ik kwam trof ik zeer betrokken mensen. Het voelde goed, de klik was er. Ik heb al gezien dat onze scholen het goed doen. Goede Cito uitslagen op onze basisscholen, heel knap in deze stad. Ook de VO-scholen doen het top. Dat mag ook weleens gezegd worden. Er komt veel op leraren af, het is elke dag weer buffelen. Ik ben apetrots op onze mensen, dat ze dat allemaal voor elkaar krijgen.”
Teamworker
instanties en participeert in diverse besturen en stuurgroepen.
draaien. “Het zou jammer zijn als een breed vmbo voor
Janny Feijer is Jitze’s belangrijkste vraagbaak op het bestuurs-
‘Juist de contacten met mensen maakt besturen leuk,” zegt
Dordt verloren ging,” vindt Jitze. “Hoe kunnen we een goed
bureau, maar ook Miranda Hannewijk (P&O) en Robert van
Jitze. “Door de scholen lopen vind ik ook gaaf. Als je niet van
aanbod behouden? Die vraag willen we samen met Dalton
Stiphout (controller) zijn adviesrijke collega’s, ieder op hun
mensen houdt, moet je heel snel weg zijn hier.”
beantwoorden. We maken ons sterk voor het behoud van
specifieke terrein. Al sta je als bestuurder bovenaan de H3O-
onze identiteit in de onderbouw van Insula Leerpark”.
ladder, in zijn eentje beslissen zal Jitze niet gauw doen. Hij is
Lastige dossiers
een collegiaal bestuurder. “Ik ben wel eindverantwoordelijke,
Een dossier tot een goed einde brengen is als een reis vol hin-
‘Ik wil kinderen horen’
maar ik geef pas een klap op iets na gedegen overleg.
dernissen als je met tegenspartelende instanties te maken
Ik werk hier tot 5 à 6 uur en een of twee avonden per week. Onderweg met de auto naar mijn huis in Maarssen werk ik
‘Als iets goed is, wordt het ook leuk’
krijgt. Jitze noemt een voorbeeld. “H3O wil kinderdagopvang op scholen daar waar het mogelijk is. Schoolplus+ noemen we dat.
De nieuwe bestuurder kent zijn zaken en taken. “Een bestuur-
Enerzijds omarmt de gemeente ons idee, aan de andere kant
–dan loop je nog eens een keer– en vergaderingen voor de
de telefoontjes af. Thuis is het even eten, de hond uitlaten
der is maker van de strategie samen met anderen. Ik moet zor-
houden ze de uitvoering tegen. Ze schijnen afspraken te heb-
volgende dag voorbereiden.”
gen voor het uitzetten van lijnen voor de lange termijn. Op de
ben met de commerciële kinderopvang. Onze opvang betaalt
Het is druk, maar daar voel ik me juist goed bij. Heb ik al
korte termijn moet ik ervoor waken dat iedereen goed binnen
gewoon huur, dus dat kan het probleem niet zijn. Opvang in de
verteld dat ik graag tussen de kinderen zit? Dat is fijner dan
de afspraken blijft, net zoals directeuren dat doen op hun scho-
scholen vinden wij een must, het past bij de continuïteit die we
een kantoor zoals hier. Maar het vooruitzicht lonkt: In 2013
len. Kwaliteit willen we scherp in de gaten houden. Het moet
voor kinderen wensen. Wij zien het als een basisvoorziening op
hopen we naar ons schoolgebouw in de Museumstraat te
niet leuk zijn, zeg ik altijd, het moet goed zijn. Als iets goed is,
de H3O-scholen.”
verhuizen. Beneden komen de Leonardo groepen, het
wordt het leuk.”
Daarnaast is het vmbo in het Leerpark een dossier waarmee
bestuursbureau op de verdieping. Ik kijk ernaar uit. Ik wil kin-
Jitze meteen aan het werk kon. Insula en Dalton willen samen-
deren horen. We willen ervaren voor wie we dit werk doen.
een belangrijk gremium voor de bestuurder.
werken om een breed vmbo in Dordrecht in stand te houden.
Voor de kinderen dus.”
Daarnaast onderhoudt hij contacten met allerlei
Dat is lastig, want de spiraal van bezuinigingen blijft maar door
Het Directeurenoverleg, zowel met PO als VO is
3
“Ik wil kinderen horen”
Op 31 oktober liet het Insula College aan de Koningstraat zich weer van haar beste kant zien. Docenten, leerlingen en ouders, de hele schoolgemeenschap ging los voor de Grote Gambia Actiedag. Geld en spullen inzamelen voor een basisschool in Gambia, al in even armoedige omstandigheden als het land zelf. Aangesproken door het enorme verschil in welvaart tussen daar en hier, lieten jongeren en volwassen hun hart spreken. Samen met de enthousiastelingen van de Gambiacommissie zetten zij zich in voor het goede doel.
De verbondenheid tussen Gambia en de locatie Koningstraat is al enkele jaren hecht. De eerste stap werd gezet door Annemieke Heij. Zij kwam acht jaar geleden in contact met een arme familie in Kuloro, die ze samen met het Insula College aan een winkeltje hielp. Van het een “Het zijn misschien kleinigheden, maar de kinderen daar
kwam het ander. Dankzij een bloembollenactie op school
zijn dolblij met een pen of een leuk schrift. Dankbare
kreeg het winkeltje elektriciteit. In 2009 besloot de school-
gezichten zie je waar je ook kijkt. Bestuur en leerkrachten
leiding om de lower basic school van Kuloro tot een blij-
van de school kijken al net zo, als wij de opbrengst van
vend project te maken. Eén goed doel steunen is effectie-
een actie komen brengen. Tegelijk voelen zij zich een
ver dan allerlei hapsnap-doelen, zo was de gedachte.
beetje verlegen. ‘Wij kunnen zo weinig terugdoen,’ zeggen
Dat was geweldig nieuws voor de Gambiaanse school met
ze dan. Ik leg uit dat wij volop genieten van hun vriend-
haar gebrekkige gebouw en een nijpend tekort aan school-
schap en hartelijke verwelkoming. En dat wij veel leren
spullen. Een goede basisschool is belangrijk voor de hele gemeenschap, met name voor de 1400 leerlingen die er
hadden in een PowerPoint gezien hoe hun schoolacties
leren voor een betere toekomst. Dat gebeurt in een mor-
telkens weer blijheid brachten in het leven van kinderen
gen- en middagshift, want zo groot is het gebouw nou ook
en leerkrachten in Kuloro.
weer niet.
De dromen en daden van de enthousiaste Gambiacommissie motiveerden hen zo mogelijk nog meer.
4
Een groot hart voor Gambia
“Maar zonder de medewerking van alle docenten kan de commissie helemaal niks,” merkt Annemieke bescheiden op. “Hun inzet was enorm. Zij moesten de actie naar de kinderen toe brengen. Elke mentor had met zijn of haar klas een doos gevuld met spullen voor de schoolkinderen in Kuloro: pennen, schriften,
Het is elke keer weer een krachttoer om zo’n grote
kaarsen en stukken zeep. We zamelden ook materialen in
Gambia Actiedag te organiseren. Het viel de meeste leer-
voor de leerkrachten, zoals beloningsstickertjes voor leer-
lingen niet zwaar om vol gas te geven voor Gambia. Ze
lingen die goed gewerkt hebben.”
van hun manier van leven. Met zo weinig er toch het beste van proberen te maken, is een wijze les voor ons.” Annemieke gaat nooit met lege handen naar de Kuloro lower basic school. De laatste keer bracht ze geld voor
renovatie van het ziekenzaaltje. Het plafond lag eruit, matrassen waren smerig, een fatsoenlijke tafel stond er niet en met de hygiëne was het niet best gesteld. Je zou er een ziekte oplopen. Voor een grote plaag is maar een klein beestje nodig. Annemieke: “Een ziekenkamer in school is daar een noodzaak. Kinderen krijgen er injecties bij een aanval van malaria. Anderen moeten soms even gaan liggen door uitdroging of hitte. De leerlingen komen vaak al ziek op school, zo graag gaan ze. Meteen na onze gift - deze keer van twee particulieren - werden al een aannemer en bouwmaterialen besteld. Een paar dagen later was de klus geklaard en was de school een frisse ziekenkamer rijker.” zaal konden de leerlingen zich uitleven in hiphop workOp de actiedag vervielen de lessen. Toch leerden de leer-
shops, terwijl weer anderen naar de schaatsbaan gingen.
lingen minstens zoveel als op een gewone schooldag. Ze
Lekker schaatsen, maar niet van ‘lange halen snel thuis’.
werden sociaal slimmer door samen te werken en zich in
De leerlingen hadden zich laten sponsoren en dus wilden
te zetten voor anderen. Docenten werden vaak blij verrast
ze juist zoveel mogelijk baantjes rijden.
door de onverwachte inzet van sommige leerlingen.
Daarna begon de Gambiamarkt, een breed opgezet spekta-
’s Morgens stond ‘Bewegen voor Gambia’ centraal.
kel op de begane grond en de eerste verdieping van de
Er was een hockey clinic op het kunstgrasveld, met de
school.
bekende hockeyer Percy Isenia als highlight. In de gymEen andere trekker was het rad van avontuur. Vraag niet hoeveel uren de mensen van de Gambiacommissie investeerden om aan prijzen te komen. “Bij winkels in Dubbeldam, Sterrenburg en de stad moesten we zeker twee keer langs om prijsjes los te praten,” vertelt Annemieke. Alle inspanningen waren niet voor niets. Na afloop van de markt kon al drieduizend euro winst worden genoteerd. Daar kwam het sponsorgeld van de leerlingen nog bij. De teller van de actie stond op 8 november op € 5983. Zo hielp het Insula College Koningstraat een arme school in een arm land de fnuikende cirkel van onmacht te doorbreken, ‘gewoon’ door de handen uit de mouwen te steken.
5
Met André
Kuipers
de ruimte in
Je horizon verleggen door de ruimte te verkennen. Een mooi thema voor een schoolproject, bedachten ze op De Horizon. En het werd helemaal interessant toen André Kuipers himself besloot dit ruimteproject te komen lanceren. Dat de beroemde astronaut naar de school aan de Singel kwam, was vooral te danken aan twee Horizonnetjes: Vera en Nynke Kuipers, nichtjes van de ruimtevaarder. Aan Krijt vertellen zij over de bijzondere dag, samen Marijn en Tirza.
Raketballon Tegen enen op 4 april stond het viertal tussen de andere leerlingen op het schoolplein. Elk moment kon André Kuipers arriveren. Nynke en Vera hadden maanden terug hun oom gevraagd naar De Horizon te komen. Eindelijk was het zover. Zodra hij op het bordes van de buitentrap verscheen, verrasten de kinderen hem met een flitsende dans op de muziek van Starships. André stond erbij te glunderen. Dat doet hij meestal, maar nu nog meer dan gewoonlijk, zo genoot hij van het optreden. Goed te merken dat de school dansjuf Alice onder haar gelederen heeft. Honderden dansende kinderen, de meesten in witte of zilveren kleren en fluorescerende sjaaltjes, vormden een kleurrijk schouwspel. “Ik had een witte trui aan,” vertelt Marijn uit groep 3. “We 6
hadden veel geoefend. Toen we klaar waren, liet de astronaut een raketballon de lucht in gaan. Die bleef aan een touwtje boven de school zweven. Maar de volgende dag was hij al kapot, lek gestoten door een pijp op het dak. Jammer, want juf Marjolein had nog zo haar best gedaan om er ergens eentje te vinden.” Als een vis in het water “Kuipers had een presentatie meegebracht, maar we kozen toch voor vragenrondes met de kinderen,” licht directeur
Marian Gast toe. De kinderen hadden vragen bedacht die ze na een kritische selectie door de leerkracht mochten stellen. Niks gezwam in de ruimte dus. Marijn weet zijn vragen nog precies. “Hoe voelt het als je in de ruimte komt en hoe als hij weer landt op aarde? In de ruimte voelde André zich als een vis in het water, je zweeft, je weegt niets. Na de landing is het net of je voeten aan de grond geplakt zitten, je bent ineens heel zwaar.” Eelt bovenop de voeten Andere kinderen kwamen met vragen over het waarom van proefnemingen in de ruimte (omdat daar geen zwaartekracht is), over de manier van slapen (rechtop in een soort slaapzak Vier leerlingen van De Horizon (vlnr Tirza, Nynke, Marijn en Vera) vertelden over hun ruimteproject en het bezoek van André Kuipers.
om niet weg te zweven) of hoe de astronauten zich moesten wassen, want douchen met gewichtsloze waterdruppels lukt niet. En wat als een astronaut daarginds ziek wordt? Kuipers beschikt over medische kennis en er was een collega aan boord die tanden en kiezen kon trekken. De tijd vloog. “Voor mijn vraag was geen tijd meer,” zegt Tirza uit groep 6 met spijt in haar stem. “Ik wilde weten of
In groep 7 van juf Marjolein bekijkt de bekende ESA astronaut de website van HSA, de Horizon Space Agency (foto M. Jonkheer).
Kuipers als kind al astronaut wilde worden. Ik denk dat ik het
veel over de ruimtereis van haar oom te weten komen. In
antwoord wel weet. Natuurlijk wou hij dat. Een meisje had
het lokaal zijn volop werkstukken van de leerlingen te
een slimme vraag: Welke vraag is u nooit gesteld, terwijl u
bewonderen. Vooral het programma ‘Ruimteschip Aarde’
die wel graag zou willen beantwoorden? Kuipers vertelde
dat verslag deed van Kuipers’ ervaringen was erg leerzaam.
toen dat het eelt onder zijn voeten verdween maar bovenop
Eigenlijk is onze aarde is een soort ruimteschip in het groot.
zijn voeten terugkwam. Hij moest steeds zijn voeten onder
“In onze groep kwamen studenten van de Pabo,” laat Nynke
buizen steken, zodat hij niet weg zweefde. Grappig hè?”
weten. “Ze hebben de HSA-website gebouwd waar wij alles op konden zetten wat we leerden. We hebben een logo voor
Horizon Space Agency
een ruimtemissie ontworpen, we zagen filmpjes van de
In alle groepen werd druk aan het ruimteproject gewerkt. Juf
maanlanding en de reizen naar Mars. Naar Mars zou mijn
Marjolein Jonkheer van groep 7 heeft, met een knipoog naar
oom nooit gaan, want als je daar bent kun je nooit meer
ESA, haar lokaal omgedoopt in HSA, Horizon Space Agency.
terug. Hij vindt het veel te leuk om gezond en wel weer
Nynke Kuipers treft het dat zij in deze groep zit. Nu kan ze
thuis te zijn.”
7
Het verhaal van ’Doe maar gewoon’ Vader Luuk is een sombermans, vaak net zo ontevreden als hij eruit ziet. Dat krijg je als je alleen maar rijk wilt zijn, terwijl je weinig verdient. Maar dan wint hij de hoofdprijs in een loterij. Maar geluk blijft uit. Vader wordt alleen maar negatiever en gieriger. Rijkdom wordt een recept voor heibel. Buren zijn opeens te min voor vader, alles moet groter, op collectanten aan de deur heeft hij het niet begrepen. De man heeft de diepgang van een platbodem, zo blijkt. Mens en geld, in ’Doe maar gewoon’ is het geen succesvolle combi. ’Doe maar gewoon’ is eigenlijk een musical in een musical. Luuk gaat met zijn gezin naar school voor de afscheidsmusical van groep 8. Zoon Remco speelt daarin de rol van stalknecht op het paleis van de koning. De stalknecht is uit het goede hout gesneden, vrolijk, eerlijk, dienstbaar. Als de koning overlijdt, moet er een nieuwe komen. Maar wie? De ministers maken er ruzie over. De stalknecht komt met zijn gitaar en narrenmuts de boel opvrolijken. Tenslotte wordt hij tot koning aangewezen. Al is hij nu rijk en machtig, hij blijft gewoon zichzelf, precies zoals hij altijd was. Iedereen prijst de nieuwe koning, die als dienend leider zijn volk het goede voorbeeld geeft. Zo houdt ’koning’ Remco zijn vader een spiegel voor, van: zo kan het ook. Voor vader werkt het als een wake up call. Hij gaat naar buiten voor een lange wandeling, want hij moet eens diep nadenken. Zou vader veranderen? Een totale ommekeer maken de toeschouwers niet meer mee, dat zou ook te goedkoop zijn. Een mooi open einde.
8
Pim Konijndijk houdt op veel manieren van verhalen. Hij bedenkt ze, schrijft ze op, vertelt ze, zet ze in een boekje en verwerkt ze nu zelfs tot een musical. ‘Doe maar gewoon’ heet de musical. Maar minder gewoon is het bijzondere van deze productie. Het is de eerste H3O-musical waar leerlingen en medewerkers van alle scholen aan meedoen. Een uniek samenspel van jong en oud, zowel achter de schermen als op de planken.
Uniek samenspel maakt
H O musical 3
Nadat Pim vorige winter één van zijn verhalen had omge-
Cast and crew
die dol is op zingen en toneelspelen. En Jeanny Schenk van
zet in een musical, begon het avontuur pas goed. Zou het
Gaandeweg kwam er schot in de musical. De koren van De
De Prinses Julianaschool, die graag bezig is met culturele
lukken om zo’n breed project voor alle H3O scholen te rea-
Sterrekijker en De Fontein studeerden de liedjes in. Het Insula
producties.
liseren? De bedenker stond voor een grote uitdaging. “Ik
College aan de Koningstraat stelde haar aula beschikbaar voor
Jeanny introduceerde haar dochter Carmen Tatzreiter.
ben niet muzikaal, weet weinig van toneel en dansen kan ik
de voorstellingen. En de Kunstaccentklassen van deze mavo-
Carmen is afgestudeerd aan de Theateracademie. Een musi-
al helemaal niet.” Gelukkig was Timon Fieggen van De
school bedachten o.l.v. mevrouw Kemmer een paar spetteren-
cal regisseren past natuurlijk perfect bij haar opleiding en zij
Fontein meteen enthousiast over het plan. Hij kan goed
de dansen. Elke woensdagmiddag kwam de cast – elke locatie
wilde het graag doen. Carmen is een professional, die zich
organiseren, dus hij werd onze projectleider. We vroegen
had twee kinderen geselecteerd - naar Het Kristal om de musi-
volledig voor onze musical wilde inzetten. Mooier kan niet.”
musicus Ronald van der Schelde voor de liedteksten en de
cal te oefenen.
melodieën. Toen die klaar waren begon alles snel vorm te
“Meteen na de zomervakantie zijn we begonnen met het ver-
CD-waardig
krijgen. “Gelukkig kreeg ik ook de schooldirecteuren mee.
delen van de rollen,” vertelt projectleider Timon. “Na een korte
Acht liedjes van Ronald van der Schelde zetten de toon in de
Een goede beslissing, want met deze musical kan H3O zich
auditie was de zaak beklonken. We letten vooral op de stem-
musical. Zijn muziek en liedteksten versterken het verhaal,
mooi profileren. Onderscheidend onderwijs, dat willen we
en expressiekwaliteiten van het kind. De cast was nu bekend,
emoties wist hij te versleutelen tot aansprekende songs.
toch. Zo’n musical is ook onderwijs, onderwijs van de
maar de crew kon wel wat versterking gebruiken. Er was zo
“Een leuk project,” zo beoordeelt Ronald de musical. “Ik heb
sterkste soort zelfs. Als je ziet hoe iedereen er zich voor
veel te regelen en als je met zoiets bezig bent komt er natuur-
geprobeerd de thema’s in liedjes te vangen. De melodieën
inzet. Dat vergeten de kinderen en begeleiders hun leven
lijk steeds meer bij. Daarom hebben we er enkele bekwame
heb ik zelf gecomponeerd, zodat we geen problemen hebben
niet meer!”
mensen bij gezocht: Annelies Hardenbol van De Sterrekijker,
met de rechten. Wist je trouwens dat er een cd gemaakt is
9
Een lach op ieders gezicht
meer bij.”
De hele cast van ‘Doe maar gewoon’ keek ernaar
Een hecht samenwerkingsproject
uit: de opvoeringen op 22 en 23 november op het
“De samenwerking tussen H3O-scholen, dat is een grote meer-
grote podium van het Insula College Koningstraat.
waarde van deze musical. Hier ontmoet je gelijkgestemden van
van de musicalsongs, ingezongen door beide schoolkoren? Zo groeide de musical uit tot een breed project, er kwam steeds
Zes voorstellingen in twee dagen, ’s morgens en
andere scholen, die net als ik een passie hebben voor toneel.”
‘s middags voor kinderen van de basisscholen,
Aan het woord is Annelies Hardenbol. Menig woensdagmiddag
’s avonds voor ouders, familie en iedereen die dit
zette zij zich belangeloos in voor de musical. Samenwerking
niet wilde missen.
loont. Dat bleek weer eens toen iemand het idee lanceerde om
Gastvrouw Marja Besjes ontving het publiek in de
een goed doel bij de musical te betrekken. De keus viel op de
grote hal en opende op tijd de deuren naar de
Stichting Internationale Kinderhulp Nederland. De kinderen - in
zaal. Onder aanstekelijke muziek verschenen de
de rol van enthousiaste junior ambassadeurs en met een grote
foto’s van de spelers en hun rollen op een groot
IKN-badge op de revers - organiseerden een presentatie en een
scherm. De musical, boeiend van begin tot eind,
geldinzameling op hun school.
hield de vaart erin met spel, zang en dans. In een vlot tempo volgden de scènes elkaar op, aan elkaar gepraat door vertelster Teffy Nelck (‘Ik ben meer gaan durven op het toneel’). Levi Coehorst speelde Vader Loek (‘Ik heb nog nooit voor zo veel mensen gezongen’). Hij kon enorm schelden op van alles, maar hij beschikte tegelijk over een heel
10
Creativiteit kent geen einde
mooie zangstem. Levi was bepaald niet de enige.
Het huis van Jeanny Schenk stond al weken voor de première
En dan hebben we het nog niet eens over de sym-
vol dozen. Zij tekende voor de productie, het decor, kleding,
pathieke koren van De Fontein en De Sterrekijker.
zeg maar de complete aankleding van de set. Ze moest heel
De zes optredens vergden veel van stem en con-
wat kringloopwinkels afstruinen voor geschikte spullen.
centratie. Maar dankzij ieders inzet werd elke
Vraag niet hoeveel tijd dat kostte. Samen met dochter
voorstelling een doorslaand succes, beloond met
Carmen was zij thuis alleen maar met de musical bezig. Aan
blijde gezichten en een klaterend applaus. Het ple-
de eerste H3O-musical beleefde Jeanny volop plezier. Ze
zier spatte van de gezichten van spelers, zangers
hoopt dan ook dat deze eerste niet meteen de laatste is. “Ik
en dansers. Natuurlijk verscheen ook de crew op
zou het leuk vinden als Pim musicals blijft schrijven, zodat
het podium om de complimenten in ontvangst te
we elke twee jaar een productie kunnen neerzetten. Ieder
nemen. En toen twee spelers vroegen om een spe-
kind van groep 7 en 8 kan dan een keer aan de audities mee-
ciaal applaus voor bedenker Pim Konijndijk ging
doen. Zo kun je je als H3O onderscheiden. Je biedt iets wat
het dak er bijna af.
elders niet bestaat.”
Acht kinderen van Het Kristal gingen onlangs in chocola. Ze pro-
De jeugdige directeuren laten trots hun product zien:
duceerden niet alleen chocola om de vingers bij af te likken, ze
‘Chocoladetroost’. Twee forse ronde tabletten (van witte en melk-
leerden ook nog eens ondernemen met een eigen bedrijf. Bij
chocola), groter nog dan een Olympische medaille. Met daarop
Leonardo Experience maakten ze ingenieuze gietvormen, vulden
afgebeeld een pleister en een opgestoken duim, alles van over-
die met gesmolten chocola en verkochten het eindproduct. Klink
heerlijke chocola. Pheben legt uit: “Die pleister betekent Troost en
eenvoudig, maar het was aanpoten om op zes middagen alles gedaan te krijgen.
de duim Je doet het goed, hou vol. Het ontwerp hebben we met z’n allen bedacht, we waren er snel uit. Chocolade die troost biedt, dat was ons idee.”
“Gelukkig was onze groep prima gemotiveerd,” vertelt onderwijsassistente Sonja Pinkster. “Ik vond het een mooi project. En de chocola smaakte heerlijk, we smulden ervan.” Tja, wie wil er
Hoe zet je zo’n goed idee om in een smakelijke attractie? Dat was in ’t kort de taak van de productiemedewerkers. Deze leerlingen machine legde er plastic overheen, zoog die vacuüm en klaar was
Veel lof voor de groep van Het Kristal die met hun chocoladefabriek als ‘Beste Onderneming 2012’ uit de bus kwamen. Rechts begeleidster Sonja Pinkster.
Het achttal van Het Kristal ontdekte wat ondernemen is. In zes
de gietvorm. Ondertussen had Sonja grote zakken witte en melk-
De verkoop van de Chocoladetroost liep als een trein. Alles was
workshops op school en bij Leonardo Experience (LeX) leerden
chocolade ingeslagen bij de Makro. Die werd op school gesmol-
binnen een dag weg. Alisa: “Iedereen van onze fabriek moest zes
de kinderen een eigen chocoladefabriek runnen. Concurrentie was
ten in de magnetron en in de mallen gegoten. Daarna ging de lek-
stuks verkopen à 2,75. Bij mij thuis kochten ze er al vier, en dan
er volop, want er deden ook jonge ondernemers van de Prinses
kernij de koelkast in om uit te harden.
had je de rest van de familie nog. Pheben had dezelfde ervaring.
Julianaschool en De Horizon mee. Uitdaging genoeg om met een
“Bij het inpakken hebben we natuurlijk af en toe van de chocolade
“We hadden 50 verpakkingen gemaakt, maar dat was achteraf
goed product en een flitsende presentatie te gaan jagen op de
gesnoept,” bekent directrice Alisa. “Maar iedereen heeft ook kei-
gezien veel te weinig. Daar leer je van als bedrijf.”
eindtrofee.
hard meegewerkt, ook wij van de directie. Er was zoveel te doen.
Meer zweetdruppeltjes kostte de eindpresentatie waarmee het
Voor Sonja Pinkster was het bepaald geen straf om de Kristallers
Karton knippen, plakken, hup hup de Chocoladetroost erin, folie
project werd afgesloten. Pheben en Alisa namen de adviezen van
te begeleiden. “Onze groep was lekker enthousiast. Eerst gingen
erom. Er kwam ook een fraai kaartje aan te hangen. Onze
hun juffen ter harte en oefende hun presentatie tot in de fines-
we de taken verdelen om tot een goed resultaat te komen. Een
Communicatiegroep had dat ontworpen en geprint. Ze bedachten
ses. In de Leonardozaal in het Leerpark zagen wel zestig men-
bedrijf heeft een directie nodig, productiemedewerkers en een
ook een reclame flyer, chocoladebruin natuurlijk, met een rake
sen, waaronder de ouders, de PowerPoint van het tweetal.
communicatie afdeling om het product te promoten. In een
slagzin. Het papier kregen we van school. Dat vonden wij als
Top of flop? Het werd top, want alles draaide als een goed geolie-
heuse sollicitatiebrief moesten de kinderen aangeven wat hun
directie mooi meegenomen.”
de machine. De jury beoordeelde de fabriek van Het Kristal dan
nou niet bij zo’n lekkernij zijn eigen smaakpolitie zijn!
konden bij LeX de gekozen vorm laseren in hout. Een vernuftige
11
ook als de beste.
ambitie was.”
“We kregen geen kritiek, alleen complimenten en applaus,” zo Zo belandden Pheben en Alisa al gauw in de tweekoppige directie. Het is een tijdje geleden, maar ze zitten nog te glunderen als ze eraan terugdenken. “We hebben druk vergaderd,” vertellen ze. “Als directie moesten we de kosten in de gaten houden en een goede verkoopprijs berekenen. We wilden natuurlijk winst maken. Het werd een heel gereken, maar we verdienden wel 72 euro. Het geld schonken we aan Kika, Kinderen Kankervrij, een geweldige organisatie.”
De beste
vat de directie de uitslag samen. Graag laten ze de hele groep delen in de eer, zoals goede leiders betaamt. “We hebben geleerd
Chocoladefabriek van Dordt
hoe je een bedrijf moet opstarten. Hoe je moet samenwerken en de taken verdelen. Inspraak is belangrijk,
want dan leer je van elkaar. En de directeur moet ook zelf de handen uit de mouwen steken. Dat is juist het leuke.”
samen verder met +
Schoolplus Vijf basisscholen van H O hebben vanaf dit schooljaar de titel ‘Schoolplus+’ op zak. Een rake 3
benaming die aangeeft dat een basisschool met geïntegreerde peutergroepen en kinderopvang veel extra’s in huis heeft. Voor ouders bijzonder handig, voor medewerkers een breder pedagogisch/didactisch blikveld en last but not least voor kinderen een soepele doorgaande lijn, al
Op De Fontein werkten basisschool, peuterspeelzaal en bso al enkele jaren samen. Plukken jullie daar nu met Schoolplus+
begeleiding van onze IB-er. Zij is HBO-opgeleid en de meeste
de vruchten van?
peuterleidsters zijn dat niet. Ik denk dat we zo goed bezig zijn.”
Aan het geknik van Ingrid Kruijswijk (peuterleidster), Doetina Meijer (IB-er) en Harry Vos (directeur) te zien is die vraag een
Specialisten op school richten zich traditiegetrouw op de kinderen
open deur. Harry: “We hadden al een mooie start gemaakt, dus
van de basisschool. Komen nu ook de peuters voldoende aan bod?
omvorming tot Schoolplus+ was een logisch vervolg. Heel veel
Doetina: “De peuters horen er nu volop bij. Ik ben intern begelei-
dingen gebeurden al, zoals goed overleg, afstemming en een
der van de onderbouw en dus zijn ook de peutergroepen mijn
warme overdracht van peuters naar de kleutergroep. Dankzij Schoolplus+ ervaren we
pakkie an. Sinds kort krijgt onze school subsidie om het peuter-
De
werk te versterken door mensen met een HBO-opleiding in te
nog bewuster dat we één
zetten. Ik doe dat nu op beide locaties, vanuit onze gezamenlijke
team zijn, dat we het
focus: het jonge kind. Ik coach de peuterleidsters vooral op het
samen moeten doen.
gebied van de doorgaande lijn en het versterken van hun didacti-
Alles ligt nu duidelijker
sche competenties. In de kleutergroepen waren we al druk bezig
vast en is tegelijk formeel
met de beginnende geletterdheid en ik innoveer dat nu in de
geregeld. Teamleden, vooral van peuter- en kleutergroepen, leren
peutergroepen. Ook de introductie van groepsplannen is een
van elkaars aanpak. Onze IB-er speelt daarbij een grote rol.”
aandachtspunt. Bewust naar kinderen kijken, opschrijven wat
Fontein
gauw tien jaar achtereen. Enkele mensen van De Fontein en De Repelaer laten ons zien hoe zo’n Schoolplus+ in elkaar steekt.
samen met de onderbouw en in een speciaal project krijgen we
een kind nodig heeft en dan aan de slag. Uit elk kind halen wat De peuterspeelzaal is de laatste jaren programmatischer
erin zit, is het doel. En zeker het kind met een voorsprong niet
gaan werken, zeker een VVE-zaal zoals jullie die hebben. Versterkt Schoolplus+ dit proces?
vergeten.”
“Jazeker, maar we zijn de laatste jaren al programmatisch aan Schoolplus+, voor alles bestaat een adequaat
12
het werk,” zegt peuterleidster Ingrid Kruijswijk. “Eigenlijk begon
woord, dat blijkt maar weer. De eerder gebezig-
de omschakeling met de invoering van de methode Piramide.”
de term ‘educatief centrum’ paste niet erg bij
Al gaat veel anders dan vroeger, één ding zal niet veranderen.
een basisschool, een bso en nog minder bij de
Dat is de aandacht voor het spel. Spelen is een must, zeker
2 tot 4-jarige kinderen van een peuterspeelzaal.
omdat ze thuis vaak achter een schermpje zitten. Veel peuters
Vijf H3O basisscholen evolueerden tot Schoolplus+: Fontein, Repelaer, Prinses
muleren we de zintuigen met natuurlijk materiaal. Bij VVE-Thuis
moeten zelfs leren spelen en spelmaterialen ontdekken. Ook sti-
Julianaschool, Regenboog en Het Kristal. De
zetten we tevens de ouders aan het knutselen. We hebben een
laatste drie scholen werkten eerder deze innova-
groep ouders die graag komt.
tie uit in een projectgroep. Ondertussen zaten
Sommige collega’s denken dat het eigene van de peuterspeelzaal
De Fontein en De Repelaer ook niet stil, zoals
verdwijnt, maar ik ben daar niet bang voor zolang het spelend
nu gebleken is. De overige basisscholen van
leren centraal staat. Daar zijn we zelf bij. We zijn nu doelgerichter
onze Stichting kunnen instappen, zodra zij de
bezig. Ik zie om me heen dat dat goed is voor de kinderen. Je
tijd daartoe rijp achten.
ervaart dat je bij een groter team hoort. Bijscholing doen we
Doetina Meijer (links), Harry Vos en Ingrid Kruijswijk van De Fontein.
Ook op De Repelaer werd de fundering van Schoolplus+ al in de afgelopen jaren gelegd. Kunnen we stellen dat eigenlijk het hele gebouw al klaar was toen jullie Schoolplus+ werden? “Onze school zat niet in de projectgroep ‘educatief centrum’,” licht directeur Ruurd Bijlsma toe, “maar we hadden wel heel snel peuterwerk en bso in hetzelfde gebouw op beide locaties. Er waren nauwe contacten, de doorgaande lijn door taal en rekenen was geregeld, collega’s van peuters en kleuters vergaderden al samen. Voor de leidsters zal er met Schoolplus+ weinig veranderen, het liep al lekker.
De
Repelaer
Directeur Ruurd Bijlsma bespreekt met Inge Neven het urenschema van de pedagogisch medewerkers (peutergroepen en bso). Dat zit weer anders in elkaar dan de verdeling in lesgebonden en niet-lesgebonden uren van groepsleerkrachten.
Zijn er nog zaken die jullie op korte termijn
Hoe kijken de pedagogisch medewerkers van de peutergroepen tegen Schoolplus+ aan?
wat dat betreft erg tevreden. Wij werken met een
we ouders zien dat we allemaal aan dezelfde lijn trekken
“Voor mij is niets veranderd,” stelt leidster Inge
groepsplan en groepsdoelen op drie niveaus. Wees
en een eenheid vormen.” Inge loopt als een wervelwind
Neven, al zes jaar helemaal in haar element bij het
gerust, ik laat de kinderen ook genoeg spelen hoor.”
enthousiasme voor De Repelaer te verspreiden om te
wat Ruurd zei, we werkten al nauw samen. Wij kij-
Elk kind is anders dan alle anderen. Is het moeilijk om op
basisschool kiezen. “Je investeert niet voor niets twee jaar
ken af en toe in de kleutergroepen rond en zij bij
drie niveaus te werken in de peutergroep?
in de peuters. Gelukkig blijven verreweg de meesten bij
ons. Leerzaam en leuk om te zien hoe jouw peuters
Inge: “Ik vind het heel leuk, het ligt mij. Schoolplus+ is
ons, en dat worden er meer.”
willen oppakken? “Het gezamenlijke van Schoolplus+ moeten we nog meer uitstralen,” meent Inge. “Met gezamenlijke thema’s laten
voorkomen dat ouders na de peuterperiode een andere
peuterwerk en de bso van De Repelaer. “Het klopt
het een jaartje later doen bij de kleuters. De over-
wel intensiever en het vergt dus meer energie. Ik moet
“Tijdens koffieochtenden van de peutergroepen kom ik
gang verloopt voor hen heel veilig. Wij bieden ook
soms terug naar school voor een bouwvergadering, dat
erbij om over De Repelaer te vertellen,” vult Ruurd aan.
nazorg als het zorgkinderen betreft.
had je vroeger niet. Zelf heb ik een HBO-opleiding die
“En ik neem ze mee om onze mooie school te laten zien,
Het gaat allemaal educatiever dan vroeger. Wij heb-
me goed van pas komt. Het werk heeft meer verdie-
en de vele voorzieningen waarvan ook peuters en bso-kin-
ben het ministerie op bezoek gehad en ze waren
ping gekregen.”
deren gebruik kunnen maken.
13
Structuurklas? Zeker weer zo’n noviteit in onder-
Vmbo op een andere manier
wijsland, zullen velen denken. Toch bestaat dit
‘Wij zijn gewoon vmbo,” verduidelijkt Karina. “Dezelfde
fenomeen al drie jaar op het vmbo van het Insula
boeken, dezelfde toetsen. Gewoon, maar toch anders,
College. Twee structuurklassen hebben ze daar
zowel voor de leerlingen als voor ons. Je geeft als docent
zelfs. Hoog tijd, vindt de redactie van H3Ouder om
niet één vak maar een heleboel. In de klas heb je allemaal
eens te gaan praten met Suzanne Hollak en Karina van Zuilen. Deze toegewijde docenten, helemaal
leerlingen met een zorgproblematiek. Om hen een betere kans te geven op het einddiploma op BB-niveau (Basis Beroeps) is onze school met de structuurklassen begon-
thuis in de structuurklas, gunnen ons graag een nen. Ik heb nu kinderen van het eerste leerjaar. Als je zag kijk in hun praktijk.
hoe een aantal van hen hier een maand geleden binnenkwam. Zo onzeker. De eerste stappen in het VO zijn een probleem voor veel van deze kinderen. Ze hebben over-
Vast patroon
zicht, rust en veel ondersteuning nodig. Je ziet ze hier
We spreken elkaar in het lokaal van Suzanne, precies zo
groeien. Dat moet ook, want straks moeten ze verder kun-
ingericht als dat van Karina ernaast. Beide lokalen stralen
nen in de bovenbouw, op weg naar het einddiploma.” Karina van Zuilen (links) en Suzanne Hollak voelen zich helemaal thuis in hun structuurklas.
rust uit. Iedereen heef een vaste werkplek en een opbergplaats voor spullen en lesboeken. Het grootste deel van
Een mix van problemen
de schooldag werken de kinderen in hun eigen lokaal, met
De kinderen van de structuurklas stromen in vanuit het reguliere en het speciale basisonderwijs
Structuurklas
biedt zoveel meer
(de meesten), vooral van sbo Het
Karina: “Wij hebben een goede uitwisseling, praten con-
Noorderlicht. Jaarlijks komen er enkele
stant over de kinderen en de structuur, we werken immers
leerlingen van de Ammanschool
naast elkaar. Ook met de ouders zijn de lijntjes kort. We
(spraak- en taalproblemen).
bellen als er iets is.”
De leer- en gedragsproblemen in de
Bouwen aan vertrouwen, dat is essentieel in het werk van
structuurklas variëren van PDD NOS,
Karina en Suzanne. Maar ook eisen stellen, want ze willen
Asperger, ADHD, ESM, van dyscalculie 14
Karina c.q. Suzanne als hun vaste docent en mentor. Een
De dames maken handig gebruik van elkaars talenten door een enkel vak tevens in de buurklas te verzorgen.
tot dyslexie. En wat voor labels er nog meer op zorgleer-
eigen docent, een eigen lokaal, stoel en tafel, de setting
lingen geplakt kunnen worden. Ook leerlingen met een
van de structuurklas lijkt erg veel op wat in de basis-
fysieke beperking ontbreken niet. Vaak gaat het om een
dat hun leerlingen zich goed ontwikkelen om verder te kunnen op het vmbo. Doorgaan
school gebruikelijk is. Maar toch ook weer niet: kleurige
combinatie van beperkingen. Alles komt samen in de
De motivatie is top bij deze docenten. Ze gaan fluitend
tekeningen, posters en knutsels ontbreken hier. Ook is de
structuurklas van Karina of Suzanne.
naar hun werk en houden er een wervend verhaal over. Ze
Consequent
energie die ze erin steken haar vruchten afwerpt. Daarom
groep met hoogstens 16 leerlingen een stuk kleiner. Zo min mogelijk prikkels die kinderen kunnen afleiden, is
zien namelijk dat de structuurklassen werken, dat de
hier het parool. Voortdurend probeert de docent onver-
De twee docenten kennen ook elkaars leerlingen van
hebben ze maar één grote wens: Verder gaan met deze
wachte bochten te vermijden, anders vallen er geheid leer-
haver tot gort. Bij ziekte kunnen ze makkelijk voor elkaar
klassen om zo bij te dragen een de goede resultaten van
lingen van de kar.
invallen. Een dag vrijgeven gaat niet met deze kinderen.
hun vmbo school.
De Dordtse Leonardoschool vormt sinds kort een geheel met de Bavinckschool. Directeur Ed
Bavinck&Leonardo samen verder
Verhage die er samen met IB-er Annelies Zarate Diaz de regie over voert: “Toen het openbaar onderwijs besloot haar Leonardo-afdeling af te bouwen, klopte de oudervereniging bij H3O aan. De deur ging open en de ouders van Leonardo
buiten Ed en Annelies gerekend.
ken met ouder(s), kind, de leerkracht en zichzelf. “Ik heb
voelden zich al snel welkom. Ook voor de
De selectie van leerkrachten verliep vlot. Peter Keller van
een vragenlijst bedacht, een deel voor de ouders en een
Bavinckschool is dit een goede stap. Want door
het bureau zorgde samen met Het Noorderlicht voor
deel voor de kinderen, onder andere over hun interesses,
samen te gaan, komen we samen verder.”
mooi ingerichte lokalen; leermidden werden besteld of
verwachtingen en waar ze op school moeite mee hebben.
Een verrijking voor H3O H3O zei ja, maar welke locatie zou de hoogbegaafde leerlingen onder haar hoede nemen? Het werd de Bavinckschool. Een logische keuze: het schoolgebouw aan de Museumstraat komt straks leeg, zodat de
geleend van andere scholen. Pal voor de vakantie was er
Sommige kinderen hebben best hobbels ervaren in het
zelfs al een ouderavond.
verleden, waardoor hun zin in leren is afgenomen. Hele
Ed: “De ouders waren de laatste maanden onzeker gewor-
kunst is het om dat weer terug te winnen.”
den. Wat ging er gebeuren met hun Leonardoschool. Daarom hebben we veel tijd gestoken in de communicatie om zo het wederzijds vertrouwen te vestigen. Annelies organiseerde in de laatste vakantieweek gesprek-
Directeur Ed Verhage en Ib-er Annelies Zarate Diaz hadden een belangrijke rol bij de start het Leonardo onderwijs op hun school.
Leonardogroepen er terecht kunnen. Op de eerste verdieping zal het Bestuursbureau van H3O neerstrijken. Ed Verhage is blij met de Leonardo-afdeling. “Wij hebben al veel expertise in huis op het gebied van hoogbegaafdheid. Dit onderwijs past bij ons. Wel zijn flinke investeringen nodig. Het kost ons geld, maar wij van H3O investeren graag in kennis. We zijn van plan de aanstaande Leonardo locatie gaandeweg te ontwikkelen tot een expertisecentrum. Dat is een goede zaak voor heel H O, zowel voor het primair als het voortgezet 3
onderwijs. Graag houden wij de hoogbegaafde kinderen binnen onze organisatie.” Het was een hele klus - pardon, kunst Kort voor de zomervakantie kwam de deal met Leonardo rond. Toen stond er nog niets, geen leerkrachten, geen lokalen, meubilair en andere spullen. Grote twijfels of alles wel op tijd klaar zou zijn, maar dat was
15
Sociale media in de school
Miranda Dorst stapte van De Sterrekijker over naar haar nieuwe Leonardogroep. Zij kreeg wat zij wilde: een nieuwe uitdaging. En dan is hard werken(‘harder dan in mijn vorige baan’) geen probleem. Veel indrukken, veel nieuwe contacten, nieuwe methoden en werkwijzen, zoeken naar een geoliede aanpak, lange dagen
Geen apparaat ter wereld plantte zich zo snel voort als de smart-
maken vooral. Net als Carla de Vos – ze werken ieder
phone. Ook op scholen zijn mobieltjes intussen gemeengoed. Veel
een halve week – bundelt Miranda haar stralen op
leerlingen gaan twitterend, sms-end, surfend en bellend door het
zoek naar het beste voor elk Leonardokind.
leven. Ze staan ermee op en gaan ermee naar bed. Het kan niet anders of zo’n knuffel moet wel erg aantrekkelijk zijn. Toch ervaart menigeen de risicovolle kanten die eraan kleven. Hoe staat het met de sociale media in onze scholen? Lees hier de ervaringen van
Onder het klimaat in de klas kun je niet even snel een krik zetten. Daaraan heeft Miranda samen met Carla de eerste weken dus stevig gesleuteld. ”Ook aan het ontdekken van wat elk
Miranda Dorst: “De afgelopen periode heb ik een fijne tijd gehad, het voelt goed te mogen werken met deze talentvolle kinderen.”
Chris Lagewaard en Hans de Roon.
kind nodig heeft en wat ze eerder gemist hebben, want dat is het vooral. We bieden nu veel structuur aan, zoals ik dat van-
de kern. Sommige kinderen hebben een rugzak vol bagage
Twitteren met je klas
uit De Sterrekijker gewend ben. Ook deze kinderen hebben
vanuit eerdere schoolervaringen. Aansluitingsproblemen bij-
Twitteren met zijn leerlingen bevalt Chris Lagewaard prima. Vorig
duidelijkheid en overzicht nodig. Er is inmiddels heel veel rust
voorbeeld, lessen die hen niet interesseerden, pestgedrag
jaar maakte hij een account aan voor zijn groep 8 en dit school-
ontstaan in de groep en dat is heerlijk.
ook. Zij konden zichzelf niet zijn. Het is vervelend als kinde-
jaar heeft hij dat wegens groot succes geprolongeerd.
Elk teamlid brengt zijn of haar ervaringen in. Mijn duocollega
ren op het cognitieve vlak niet kregen wat ze behoeven, het
Het zal een jaar geleden zijn dat Chris tegelijk met Miranda Dorst
Carla heeft ervaring met het ontwikkelingsgericht onderwijs.
is erg als ze sociaal gezien niet gesteund werden in hun
op het idee kwam om met de groep te gaan twitteren. “Samen
Zij brengt waardevolle info mee die ze ook hier toepast en
zijn. Ze konden zichzelf niet zijn. Hier spelen en werken ze
maakten we een opzet voor het schoolteam, want het leek ons
waar ik ook veel van kan leren.”
met meer gelijken.”
leuk als meer collega’s deze stap namen. Wij wilden onze leerlingen helpen om op een zinvolle manier met het sociale medium
16
Miranda houdt er niet van labels op kinderen te plakken.
Wie zijn eigen hout hakt, wordt er twee keer warm van. Dat
Bovendien spelen er nogal eens vooroordelen over hoogbe-
geldt voor Miranda die veel zelf uitdenkt, als ook voor de
gaafde kinderen. “Zij hebben allemaal hun talenten. Die leren
kinderen die steeds vaker zelfstandig gaan ontdekken. “De
we steeds meer kennen. Bij ons mag je zijn wie je bent. Dat is
methodes die we hebben zijn slechts een leidsraad,” zegt Miranda. “Het doel is niet de methode, maar het
op naar de Flow bij Leonardo
kind. We zijn er nog niet, maar wel goed op weg om de kinderen meer en meer Leonardotijd te geven.” Daarmee bedoelt ze: plezier hebben in het ontdekken, werken op de toppen van je kunnen, opgaan in je bezigheden omdat je erdoor bezield bent. Dat is flow, de flow van Leonardo.
Chris Lagewaard, leraar groep 8A van De Sterrekijker, twittert met zijn leerlingen.
Hans de Roon is unitdirecteur van havo onderbouw van het Insula College.
om te gaan. Ik kan nu volgen wat en hoe er gecommuniceerd wordt, zodat we er zo nodig met elkaar over kunnen praten. Zelf stuur ik af en toe tweets uit over een komende les, met
over een docent kan bij mij al helemaal niet door de beugel. Dan volgen ernstige waarschuwingen en soms ook sancties.
een foto erbij. Dat maakt kinderen nieuwsgierig. Soms twitter ik een vraag waar ze alvast over kunnen nadenken. Ouders
Verstandig mee omgaan
lezen dat ook en gaan er thuis op door. Eigenlijk gaat het
Zowel leerlingen als docenten van het Insula College
onderwijs buiten de klas zo een beetje verder.”
gebruiken facebook en twitter volop. De grote belangstelHans de Roon is sinds een maand geen facebook-
ling geeft al aan dat het veel positiefs oplevert. Je kunt met
Wijs met nieuwe media
vriend meer. “Ik heb best leuke dingen beleefd met
veel mensen tegelijk communiceren, snel en gemakkelijk.
Chris volgt alleen de leerlingen van zijn groep. Soms leest hij
facebook, maar na een tijd was ik het helemaal zat,”
Over dingen die je bezighouden, ook over het onderwijs
vertelt de unitdirecteur van havo onderbouw.
waar je dagelijks mee te maken hebt. Het gymnasium van
iets waar hij in de groep op terug moet komen. Bij mijn lessen Mediawijsheid krijgen de kinderen meer adviezen rond sociale media en internet. Ze zijn meestal best vaardig in het gebruik, maar er wijs mee omgaan is een tweede. Goed nadenken wat
“Je leest een heleboel waar je niets aan hebt, maar wat wel veel tijd vergt. Iemand gaat naar de kapper, leuk, maar wat moet ik ermee? Je hebt mensen die
je op je twitterprofiel zet is belangrijk. Geen achternaam gebruiken en jezelf ook niet koppelen aan een foto of vermelden wanneer het gezin met vakantie is. Ik waarschuw de kin-
Insula heeft bijvoorbeeld een facebookaccount. Hans de Roon zal de laatste zijn die de waarde van facebook miskent, maar hij wijst ook op de risico’s. “Met facebook zet je jezelf wel in de etalage. Je moet je er goed
als ze wakker worden meteen op facebook kijken. Dat wil ik niet, daar is het niet interessant genoeg
van bewust zijn dat jouw privézaken in de openbare ruimte landen. Het Insula College zet zich in om leerlingen
deren ook voor nepprofielen, zoals iemand van 40 die zich
voor. Aan twitter ben ik maar nooit begonnen.
mediawijs te maken. Klas 2 van de mavo aan de
voordoet als kind van 12. Kinderen hebben er vaak geen besef
Dat is kreten de wereld in sturen, vind ik.”
Koningstraat is er wekelijks een lesuur mee bezig. Ook de
van dat dit kan gebeuren.”
mentoren van andere klassen besteden er regelmatig aandacht aan. Mediathecaresse Els van der Wal (Insula
Hip en aantrekkelijk
Grote woorden over kleine dingen
Halmaheiraplein) wordt opgeleid tot mediacoach van de
Op De Sterrekijker hebben al 7 à 8 groepen een twitterac-
In zijn werk krijgt Hans soms te maken met de negatieve
school. Van haar kan men straks horen hoe je op een
count. We zien dat ook op meer basisscholen van H3O.
kanten van sociale media als twitter en facebook. Grof taalge-
goede manier met allerlei vormen van media kunt
Klachten over digitaal pesten of twitterverslaving heeft Chris
bruik over andere leerlingen, soms over een leraar of de
omgaan.
hier nog niet gehad. “Twitteren met de klas vind ik leuk en zin-
school, bepaald niet geschikt voor een tegeltje. “Gelukkig
“Dat is nuttig,” vindt Hans. “Sociale media worden alleen
vol. De leerlingen vinden het hip en aantrekkelijk, het past bij
maar een keer of vijf per jaar hoor, maar het is telkens weer
maar belangrijker. Juist daarom organiseren wij op de
hun belevingswereld. Het bevordert de betrokkenheid bij
vervelend genoeg. Grote woorden over kleine dingen meest-
locatie Halmaheiraplein een ouderavond over dit onder-
school en de communicatie, ook al loopt die nu minder face
al. Het gedoe ontstaat bijna altijd buiten de school, maar de
werp. Bij problemen rond nieuwe media zijn de ouders
tot face en meer via apparaten.”
Facebook is leuk maar niet altijd
negatieve effecten merken wij hier. Soms doet een leerling
volgens mij een deel van de oplossing. School en ouders,
kwetsende uitspraken over zaken die hem helemaal niet aan-
ieder heeft zijn rol. De meeste ouders nemen dat ook
gaan. Dan is het zaak om snel met de betreffende leerlingen
serieus. Dat bleek een half jaar geleden wel tijdens de
aan tafel te gaan zitten om escalatie te voorkomen. Daarbij
hype rond de vermeende ‘bangalijstjes’. Ouders zochten
neem ik een duidelijk standpunt in. Het moet afgelopen zijn,
toen contact met de school om te horen hoe we daarmee
want zo gaan wij hier niet met elkaar om. Ook bij taalverru-
omgingen. Een goede ontwikkeling. Zo ontstaat er een
wing stuur ik de kinderen bij. Vuil spuien op sociale media
gesprek en dat is winst.”
17
Het Noorderlicht is
Leefstijlschool Voor het schoolteam van Het Noorderlicht
breed betrokken bij de invoering van
begon dit schooljaar anders dan anders. Met
de methode ‘Kinderen en hun sociale
z’n allen in een hotel in Rockanje om twee
talenten’ op de scholen. “Dit was een
dagen intensief te trainen met Leefstijl, een
pilot. Het regulier basisonderwijs blijkt
methode voor sociaal-emotionele vorming. Dit is namelijk een vormingsgebied waar een leerkracht zonder scholing niet zomaar een krik
voldoende te hebben aan deze methode, maar het sbo vraagt meer keuze aan oefen- en werkvormen. Niet te veel theorie, meer praktische activitei-
onder kan zetten, zeker niet in het speciaal ten die het kind aanspreken. Daaraan basisonderwijs. Steeds moet je bewust keuzes maken, anticiperen en inschatten hoe dingen
voldoet Leefstijl. Er is een overvloed aan activiteiten, voor elk wat wils.
bij kinderen kunnen overkomen. Dat kan bij elk
Ervaren natuurtalenten onder de lera-
kind anders zijn, en dus is eenheidsworst de
ren redden het zelf wel, maar de
verkeerde benadering.
meesten hebben de support van de methode nodig. En
Met zijn tweeën met één potlood een tekening maken vergt een zorgvuldige afstemming op elkaar.
“De eerste dag zijn we tot ’s avonds tien uur
dan nog blijft het zoeken naar wat het beste past bij
ongeveer zes weken voor een thema. Met het thema
bezig geweest. Vermoeiend en tegelijk heel ver-
een leerling of een groep. Daar wil ik als Sociaal
‘Gevoelens’ zijn we langer bezig geweest. Er kwam zo
frissend,” herinnert Christa Damen zich. “ We
Begeleider graag bij helpen.”
18
veel uit. Kinderen bepalen zelf wat ze willen vertellen. Ze mogen passen, want je vraagt soms nogal wat van
zagen best op tegen de tweedaagse, maar het enthousiasme was geweldig. Als de kinderen op
Energizers
hen. Mogen passen bevordert de veilige sfeer en die
den duur ook zo gaan reageren, hebben we een
Leefstijl omvat zes thema’s, die in elke jaargroep terug-
moet er zijn, vooral bij sociaal-emotionele vorming.
grote stap gezet.’’
Nog even terug naar het begin
komen, steeds op een ander niveau:
Soms worden onderwerpen in de kring besproken,
de sfeer in de groep, communicatie, gevoelens, zelfver-
vaak is een spelvorm het vertrekpunt. Bij
trouwen, verschillen tussen mensen, bevordering psy-
‘Zelfvertrouwen’ heb ik het met mijn groep gehad over
chische en lichamelijke gezondheid.
lichaamstaal. Je duim opsteken, je weet wel. Met een
Tine Klop – elke maandag Sociaal Begeleider op Het
Christa Damen werkt in groep I (eindgroep), geeft indi-
lachend gezicht boze woorden roepen klopt niet, dat
Noorderlicht, daarnaast IB-er op de dislocatie van De
viduele hulp en is aanspreekpunt voor de bovenbouw
hebben de kinderen aan den lijve ervaren. Veel oefe-
Repelaer – was destijds, samen met Lex Lander, H3O-
van Het Noorderlicht. “Zes thema’s per jaar betekent
ningen hadden wij als leerkracht al gedaan tijdens de
lichamelijke en psychische gezondheid van zichzelf en
De aanpak met de Oepskaarten,
vruchten van.
anderen. “Waarden en normen zijn daarbij een onmis-
bedacht door Tine Klop, heeft landelijke
De kracht van Leefstijl vind ik de ‘Energizers’,
baar element,”vervolgt zij. Je waardepatroon vindt zijn
bekendheid gekregen en is op
korte leuke activiteiten die je in de juiste sfeer
kracht vanuit een persoonlijke overtuiging. Bij een
meerdere scholen ingevoerd.
brengen om weer opgewekt aan een taak te begin-
christelijke organisatie als H3O mag het motto ‘God
Na een publicatie in een onderwijstijdschrift
nen. Als we in tweetallen gaan werken gebruik ik
liefhebben boven alles en je naaste als jezelf’ centraal
bijvoorbeeld een bos touwtjes. Ik houd het
staan. Dat houdt voor mij een belangrijke opdracht in:
midden omhoog, de kinderen kiezen allemaal een
zorgen dat het kind met plezier naar school gaat en
uiteinde en kijken vervolgens wie het andere uit-
zich geliefd voelt.”
training in het hotel. Daar plukken we nu de
werd Tine benaderd door een jury van Leefstijl. Twee juryleden bezochten de school om de unieke werkwijze
einde van het touwtje in handen heeft. Zo vormen
in de praktijk te bekijken.
we tweetallen op een speelse manier, zonder uit-
Eerste ervaringen
sluiting of voorkeuren.”
Het team van Het Noorderlicht heeft de eerste evalua-
Al ging de hoofdprijs uiteindelijk
tieronde van Leefstijl achter de rug. De evaluatie lever-
naar een andere school,
Reflectie
de goede ideeën op, zoals posters met het actuele
de teams van Het Noorderlicht
Met sommige kinderen is het steeds weer hetzelf-
thema ophangen in de school, een gezamenlijke start
en De Repelaer waren maar wat blij
de liedje. Ze houden zich niet aan afspraken,
of afsluiting van een thema, werken met het ‘zonnetje
met de ingelijste
ondanks praten en nog eens praten. Daar weet
van de week’.
nominatie voor de
men op het sbo alles van. Enkele jaren terug heeft
“Er zijn kinderen die bepaalde onderdelen van de
Leefstijl Preventie Prijs.
Tine Klop de ‘Oepskaarten’ ingevoerd. Een pittige
Leefstijl lessen lastig vinden,” vertelt Christa. “Maar
waarschuwing en na drie kaarten worden de
door het vaak te doen wordt het normaal. Over het
ouders erbij gehaald. Tine ziet elke maandag
algemeen komen er veel verhalen los. Dat is mooi,
kopieën van de uitgereikte Oepskaarten. Door te
want openheid is nodig om verder te komen.
reflecteren op het vertoonde gedrag probeert zij het kind bij te sturen. Wat heeft het ervan geleerd
Liefde vangt alles
of hoe kan het herhaling voorkomen? De meeste
Tine ziet Leefstijl als een volgende stap in de ontwikke-
kinderen zijn geholpen met zulke reflectie, maar
ling van Het Noorderlicht. “Op hoofdlijnen is er een-
sommigen blijven Oepskaart op Oepskaart stape-
heid over de methode, in bijzaken krijgen mensen de
len. Dat kan leiden tot ‘handelingsverlegenheid’
ruimte. Als een hecht team zijn we in Rockanje het
van de school, een mooi woord waarmee vaak
proces enthousiast ingegaan en dat is een meer-
overplaatsing naar een andere instelling in gang
waarde. Nu gaat het erom het vuurtje brandend te
wordt gezet.
houden. Leefstijl is best pittig voor de leraren.
Alle sociale competenties gaan bij sociaal-emotio-
Uit je overtuiging kun je kracht putten.
nele vorming in de blender: oefenen met samen-
Belangrijk is je persoonlijke drive.”
werken, zelfvertrouwen opdoen, gevoelens uiten,
besluit Tine haar visie.
omgaan met verschillen en nog meer. Tine citeert
En Christa concludeert:
kerndoel 34: Kinderen leren zorgdragen voor de
“Liefde voor kinderen vangt alles.”
sfeer in de groep communicatie 19
gevoelens zelfvertrouwen verschillen tussen mensen bevordering psychische en lichamelijke gezondheid
Pesten. Voor kinderen die er het mikpunt van zijn, is het een ramp. Voor de pestkoppen is het ook een slechte zaak, ze willen meetellen door verkeerde dingen te doen. Pesten verpest de sfeer in de groep, het leren lijdt eronder. Conflicthantering, sova trainingen, pestprotocollen, scholen proberen van alles om het getreiter te stoppen. Toch blijven veel scholen met hun aanpak in rondjes varen, want telkens steekt pesten de kop weer op. Tijd dus voor een andere koers vonden ze op de Prins Bernhardschool. De school koos voor M5. Volgens directeur Frank Wijnbeek “een revolutionaire aanpak die al veel resultaat heeft opgeleverd. Het structurele karakter van pesten is er hier nu uit.” Samen met Leontine Teeuw (IB-er) licht hij het M5 programma toe.
Slachtoffers van pestkoppen zijn altijd de pineut. Ze staan alleen, voelen zich onzeker en minderwaardig. Vaak vloeien er tranen uit onmacht en van verdriet. En dan moeten ze ook nog eens met hun belagers om de tafel om een pesterij uit te praten en shake hands te doen. Of ze moe-
20
ten een training volgen om hun gedrag maar te verande-
Effectieve
Pestaanpak op Prins Bernhardschool
ren. Best zinvol, maar de M5-aanpak kiest radicaal voor een andere benadering. Niet het slachtoffer, maar de pester wordt aangepakt. Daarvoor moet je precies weten wie de pesters zijn, hoe, waar en wanneer ze over de schreef gaan. Dat is nog niet zo eenvoudig: pesten gebeurt meestal in het geniep, buiten het zicht van volwassenen. IB-er Leontine kent de praktijk. “Veel slachtoffers durven er niet over te praten. Ze zijn bang voor wraak, bang nog meer gepest te worden. Vaak zijn ze
Leontine Teeuw, IB-er van de Prins Bernhardschool: “Ieder kind verdient een veilige schooltijd. Daarom gaan we achter het slachtoffer staan en pakken de pester aan. Met M5 zagen we al na korte tijd veel veranderingen ten goede. Hopelijk niet voor even, maar duurzaam.”
gen we het pesten in kaart. In welke groepen komt het veel
dachtspunt op onze vergaderingen en in de nieuwsbrief. Je
voor, wie zijn de hoofdpesters, de impulspesters, de meelo-
moet er als team echt voor willen gaan, anders is het
pers.”
zonde van het geld. Pesten heeft heel lange wortels, maar
Buitensluiten, minachten, schelden, dreigen, tackelen,
ministerie straks komt met aanvullende eisen op dit
slaan, ziedaar de belangrijkste ingrediënten van pesten. M5
gebied, hebben wij de nodige stappen alvast maar gezet.
werkt preventief. Met de komst van het digitale meld-
Vroeger was het met pesten vaak pappen en nathouden, nu
met M5 lukt het ons het bij de wortel aan te pakken. Als het
teleurgesteld in de aanpak van school. Ze hebben al zo vaak tevergeefs geklaagd, de moed opgegeven, want het
systeem op onze school stopte 80 procent van de pesters
behalen we veel winst, het structurele karakter van pesten
helpt toch niet als ze het tegen de juf zeggen. Met M5 wil-
al meteen. Het werd ze te heet onder de voeten.”
is eruit. Als wij straks het bord ‘Pestvrije school’ aan de
den we in zulke situaties een doorbraak forceren en dat is
De resterende pesters komen in aanmerking voor corrige-
gevel mogen hangen, zal iedereen blij en trots zijn, kinde-
gelukt.’’
rende Maatregelen, een plan van aanpak waarbij Maatwerk
ren, ouders en schoolteam.
De eerste M van de M5 staat voor Melden, dat de basis
genoemd. Pesters zijn geen verkeerde kinderen, ze doen
vormt van de pestaanpak. Iedereen kan melden, niet alleen
soms verkeerde dingen. Directeur en IB-er stellen samen
de slachtoffers. Ook meldingen van andere kinderen,
een plan van aanpak op. Allereerst krijgt het kind de simpe-
en Menselijk bepalend zijn. Daarmee zijn de 5 M’s
ouders, leerkrachten, kortom van iedereen die het ziet, zijn
le opdracht met pesten te stoppen. Helpt dat niet dan volgt
belangrijk voor een gedegen beeld. “Op onze schoolweb-
een gesprek met het kind waarbij concrete afspraken wor-
site staat een link om het unieke digitale meldsysteem te
den vastgelegd. Ook krijgen de ouders een telefoontje.
openen,“ legt Leontine uit. ”Daar kan men zijn verhaal
Het meldsysteem laat zien of er positieve effecten zijn. Bij
doen: wie het slachtoffer is, de dader(s) en de melder, plus
te weinig resultaat volgt een gesprek met de ouders, waar-
een omschrijving van wat er gebeurd is. Eerst krijgt de mel-
bij het plan van aanpak wordt besproken. Ontkenning heeft
der nog een mailtje om zijn klacht te bevestigen, daarna
geen zin: de uitdraai van de M5-meldingen spreekt immers
komt die bij ons binnen. Dat is om nepmeldingen te voor-
duidelijke taal, zeker als die meldingen van diverse kanten
komen. Flauwekul haal je er trouwens toch meteen uit.
binnenkwamen.
Samen met mensen van M5 hebben we het systeem in de groepen uitgelegd. De kinderen hadden snel door dat deze
De aanpak kan sancties en/of specialistische hulp voor de
manier van melden veilig is. Ze kunnen er door de pester
pester inhouden. Als uiterste middel kan verwijdering van
immers niet op worden aangesproken. Je voelde gewoon
school volgen, al heeft de directeur Frank nog niet zo ver
de opluchting bij de kinderen. Hier hadden ze tenminste
hoeven te gaan.
wat aan.”
“Het merendeel van de ouders is heel positief over onze
Directeur Frank noemt nog meer pluspunten. “Het mooie
aanpak, blij als ze zijn over de goede resultaten. Een enke-
van dit programma is dat school en thuis gewoon door
ling vindt het melden belachelijk, klikken noemen ze het.
lopen. Vroeger hoorde je vaak ‘het was buiten schooltijd’,
We blijven dan uitleggen dat het ons gaat om de veiligheid
maar wat op straat of in het weekend gebeurt werkt door in
van elk kind. Je moet deze aanpak wel warm houden bij
de groep. Nu kunnen ze alles melden, ook van wat buiten
kinderen en leerkrachten. Daarom maken we regelmatig
de school gebeurt. Met M5 – de 2e M is van Meten – bren-
een rondje langs de groepen. Verder is M5 een vast aan-
21
Zou het koningspaar naar hun school komen om
En ja hoor, daar kwamen ze. Beatrix met de kroon op een sier-
jongste kind de koningsspelenvlag, onder begeleiding van
de koningsspelen op te luisteren? Honderden teke-
kussen, Willem Alexander met onderscheidingstekens op de
directeur Petra de Jager.
ningen en brieven hadden de Sterrekijkertjes als
borst en een stralende Maxima in een prachtige paarsroze crea-
Om de spieren alvast los te maken voor de komende sporten
smeekbede naar het illustere paar gestuurd. Het
tie (een Jan Taminiau, een Valentino?). Na enig dapper geklau-
en spelletjes voerden de kinderen een vrolijke dans uit. Wie de
zou toch geweldig als ze naar hier kwamen voor een
ter naar het klimtorenplateau kreeg de nieuwe koning van zijn
bewegingen een beetje vergeten was, kon de kunst afkijken van
‘Blyde Incomste’. De kans daarop was natuurlijk klein en daarom -
moeder de kroon (“Ik vind het een groot genoegen om hier te
een ‘voordansgroep’. Tijdens de gymlessen deze week kreeg de
zijn en dit te doen”). De nieuwe koning was zeer verheugd over
school professionele hulp van dansdocenten van Human Fit
de koningsspelen, want sport heeft hij heel hoog staan en het
(Gelina Herwijnen) en OKK dansschool (Janneke Hamers).
is tegelijk een sterke Oranje-PR. Ook de nieuwe koningin sprak
Wethouder Mos opende de Oranje-sportdag door met een
regeren is vooruitzien - had de school gezorgd voor een alternatieve Beatrix, Willem Alexander en Maxima. “Onze school maakt graag van elk feest
mooie woorden. Knap hoor, Nederlands is tenslotte niet haar
gouden schaar een paar linten door te knippen. In alle lokalen
moedertaal.
was ondertussen alles al klaar gezet voor een lekker ontbijt.
iets bijzonders,” zegt Amrie de Haas van het
Toen werd door jong en oud het Wilhelmus gezongen als auba-
Met grote dank aan Jumbo en de actieve ouderraad en andere
Sterrekijker-Oranjecomité. “Ons team telt een stel
de voor het Koninklijk bezoek. Tijdens het welluidende gezang -
hulpouders.
ras toneelspelers die de Koninklijke gasten prima
de kinderen hadden goed geoefend – hesen het oudste en
konden vervangen. Als de echte wel gekomen waren, hadden we een probleem gehad… Ha, ha, zoiets als twee Sinterklazen op hetzelfde schoolplein.”
Daar sta je dan. Ineens hoor je de aankondiging dat de basisscholen ter ere van de troonswisseling op 26 april koningsspelen zullen organiseren. Werk aan de winkel, want de resterende tijd is kort. De Sterrekijker besloot, om snel aan de slag te kunnen, haar Sportdagcommissie om te dopen in Oranjecomité. 22 Presentatrice Amrie stond de 26e april al om half negen met de microfoon in de hand. Vanaf de hoge klimtoren had ze een eersteklas uitzicht over het schoolplein. Uit alle groepen stroomden de kinderen toe, getooid in het oranje shirt van de koningsspelen. Ze vormden een lange feestelijke sliert aan weerskanten van een route die op de tegels was uitgezet voor de hoge gasten. Over de schare klonken vrolijke oranjeliedjes, ‘Oranje Boven, Leve de koning en Maxima’. Nog even wachten…
Amrie de Haas (r) met het Koninklijk bezoek, vertolkt door de Sterrekijkers Annelies Hardenbol als Prinses Beatrix (rechter pagina), Mirjam Noordam (Koningin Maxima) en Jaap van den Hoek (Koning Willem-Alexander).
Spetterende
In meer dan één opzicht leverden de koningsspelen een
Koningsspelen op De Sterrekijker
spetterend feest op. “Oké, het was vies weer, maar toch een grandioze dag. Ik was weer zo trots dat ik een sterrekijker ben!” verwoordt Annelies Wilschut het gevoel van de organiserende werkgroep. Eerst had de werkgroep nog getwijfeld of ze zich als Sterrekijker zouden aansluiten bij de lokale koningsspelen van het Dordtse Sportbedrijf. Maar ze zagen hun kleuters al verdwijnen in de massa. “Daarom kozen we voor een eigen feestje in de vertrouwde omgeving van de school, al gaf dat wel extra drukte,” zegt Amrie, die het
Een gezond flesje water, een heerlijk oranje ijsje en andere ver-
Voor de middenbouw was een spelletjescircuit uitgezet en een
meteen al leuk vond om dit oranjespektakel te organiseren.
snaperingen, de ouderraad zorgde ervoor dat niemand iets
originele ‘Koningshuis Speurtocht’ over de wandelpaden rond de
“Ik ben als monarchist heel koningsgezind.”
tekort kwam, behalve dan een lekker zonnetje. Wat begon met
school. De hoogste groepen konden zich op het sportveld uitle-
licht gespetter mondde tijdens de spelletjes uit in stevige buien.
ven met Rien van Halen-opblaasspellen, deze keer omgeturnd
“De koningsspelen gaan altijd door!” had Amrie eerder die dag
tot oranje-attracties. Zoals kroon- in plaats van korfschieten,
omgeroepen en zo gebeurde het.
voetbal tegen de bekende oranjekoppen, en zo verder. Twintig
De kleuters hadden een heleboel leuke spelletjes te doen,
teams - gemixt van gr 5 t/m 8 en geleid door een groepsoudste
binnen en buiten. Een grote hit was het versieren van een foto-
die voor de gelegenheid tot koning(in) was gekroond - streden
lijstje met een foto van jezelf, met feestmuts en het oranje shirt.
om een plaats in de schijnwerpers.
23
Arco Grisnigt
Pas aan het werk 3
bij H O
In dit artikel zetten we Arco Grisnigt in de schijnwerpers. Hij werkt vanaf 1 januari 2013 bij H3O Hij was nog in de lente van zijn carrière toen hij op z’n
In zijn eerste nieuwsbrief aan de ouders schreef Arco ‘Samen
28ste directeur in het basisonderwijs werd. Nu – acht
met u en de kinderen willen we de school laten stralen’. Met
jaar later en nog altijd gedreven en enthousiast – maakt
‘we’ bedoelt hij het hele team, de directeur incluis.
Arco Grisnigt de overstap naar De Regenboog, waar hij
Ontwikkeling van de school staat of valt met de ontwikkeling
het directeurschap van Frans Riet overneemt. Schoolplus+, de onderwijskundige- en teamontwikkeling
heb. Hoge verwachtingen moeten we hebben. Hoge ver-
als directeur van CBS De Regenboog.
van het team. “Leerkrachten zijn het goud dat ik in handen
ziet hij als zijn belangrijkste uitdagingen, met als vertrek-
wachtingen van de kinderen, alle medewerkers en natuurlijk
punt het formuleren van een heldere visie.
ook van de directeur. De wijk rond de Noordendijk verandert
Maar voor zijn eerste maand in Dordrecht geldt first
behoorlijk, wat andere vaardigheden van de mensen vraagt.
things first: de mensen en de school leren kennen. “Dat
Een positieve insteek blijft essentieel. Wij moeten de kinde-
lukt me aardig. Na drie weken kende ik alle medewerkers
ren opleiden voor morgen, niet voor vandaag of gisteren.
van de drie locaties bij naam, inclusief alle parttimers. Ik
Het gebruik van bijvoorbeeld een activbord is een must in
heb de groepen bezocht en op het plein groetten de kin-
een tijd waarin veel kinderen met een smartphone lopen. We
deren me al met ‘dag meester Arco’.”In de loop van de
moeten de tijd kennen, daarop inspelen, proactief zijn.”
sollicitatieprocedure raakte ik meer en meer geboeid door de uitdagingen die er bij De Regenboog bleken te
Je wilt investeren in de school, maar wat nu als de crisis zijn
liggen. Het paste bij mij. Dat vond de sollicitatiecommis-
tentakels steeds verder uitslaat?
sie blijkbaar ook, want ze benoemden mij. De klik was er,
“Met de crisis heb je te dealen. Je moet nu echt keuzes
van twee kanten. H O als professionele organisatie
maken, want niet alles kan. Het maakt de mensen bewuster
spreekt me aan.”
en dat heeft ook zijn goede kanten. Minder kan zo ook meer
Een visie zorgt voor zekerheid, zoals de pijl van het kom-
schoolleverancier. En onze rekenmethode willen we gaan ver-
3
24
geven. We zijn met z’n allen meubels gaan kijken bij een pas die altijd naar het noorden wijst. Arco: “Daarom zie
vangen, voordat die echt retro is. Dat is niet altijd makkelijk,
ik werken vanuit een visie en als één team als mijn grootste uitdagingen. Ook Schoolplus+ zoals hier vormgege-
keuzes moeten gegrond zijn op een visie. Een goede school
Maar misschien is dat nog een stap te ver, we zullen het
kan niet zonder visie, anders gebeurt er van alles ad hoc. Je
zien. Een visie is ook een zaak voor het team. Aan mij de
ven vind ik erg aantrekkelijk. Het verrijkt je functie als
moet eerst weten welke kant je op wilt als school. Kiezen we
taak om duidelijk te maken dat je met een heldere visie doel-
directeur. Boeiend om van alle geledingen van de school
voor de traditionele tafeltjes en stoeltjes of voor een moder-
gerichter werkt. En dat je zo verder komt in het belang van
meer en meer een eenheid te smeden. Hetzelfde kan ik
ner inrichting die andere werkvormen bevordert? Kiezen we
het kind. Als er geen weg terug is, wat is dan de weg vooruit?
zeggen over de drie locaties van De Regenboog.”
opnieuw voor methodeboeken of digitale versies op tablets.
Samen verstandige keuzes maken, dat is de uitdaging.”
Stichting H O 3
BSO-locaties
Stichting H3O te Dordrecht Bestuursbureau
078
Laan der Verenigde Naties 89
3316
AK Dordrecht
Postbus 151
3300
AD Dordrecht
8905000
Dr. H. Bavinck
Museumstraat 67
3311
XP Dordrecht
6136627
De Belhamels
Goudenregenstraat 65a
3319
LJ
Dordrecht
8905965
De Fontein
Matthijs Marisstraat 33
3314
TN Dordrecht
8905615
De Repelaer
Standhasenstraat 47
3312
LN Dordrecht
8905655
Het Kristal
Heimerstein 36
3328
ME Dordrecht
8905690
De Bengels
Zuilenburg 68
3328
VC Dordrecht
8905790
De Bengels
Atmosfeerstraat 38
3328
GD Dordrecht
7890034
De Regenboog
Noordendijk 264
3312
AM Dordrecht
8905630
De Schatkist
Hugo de Grootplein 5
3314
EG Dordrecht
8905540
Villa Oranje
Pr. Julianaweg 2
3314
KT Dordrecht
8905840
Basisonderwijs Kinderdagverblijven
Heimerstein 36
3328
ME Dordrecht
8905675
Prins Bernhardschool Willaertstraat 2
3314
WZ Dordrecht
8905525
Het Kristal
Eigenwijs
Vrieseweg 42-44
3311
NX Dordrecht
6350820
De Regenboog
Noordendijk 264
3312
AM Dordrecht
8905625
Het Kristal
Atmosfeerstraat 38
3328
GD Dordrecht
7890034
De Repelaer
Standhasenstraat 47
3312
LN Dordrecht
8905650
De Sterrekijker
Boogschutter 71-72
Peuterspeelzalen
3328
KC Dordrecht
8905800
Prinses Julianaschool Julianaweg 2
3314
KT Dordrecht
8905575
Dr. H. Bavinckschool Singel 140
3311
PE Dordrecht
8905500
De Regenboog
Volkerakweg 60
3313
BN Dordrecht
8905730
De Fontein
Matthijs Marisstraat 33
3314
TN Dordrecht
8905600
De Regenboog
Noordendijk 264
3312
AM Dordrecht
8905630
De Horizon
Singel 441
3311
HH Dordrecht
8905550
De Astronautjes
Atmosfeerstraat 38
3328
GD Dordrecht
6179998
EBS Eden
Bosboom Toussainstraat 62
3314 GE
Bambi
Standhasenstraat 47
3312
LN Dordrecht
8905655
Leonardoschool
Museumstraat 67
3311
Dr. H. Bavinck
Museumstraat 67
3311
XP Dordrecht
6136627
*| onderdeel Dr. H. Bavinckschool
Peuterhof
Prof. Waterinklaan 43
3312
KM Dordrecht
6333455
De Fontein
Matthijs Marisstraat 33
3314
TN Dordrecht
8905605
De Fontein
Douwe Aukesstraat 3
3317
VL Dordrecht
6181980
Klein Duimpje
Goudenregenstraat 65a
3319
TB Dordrecht
8905955
Het Kristal
Heimerstein 35/36
3328
ME Dordrecht
8905680
Prinses Juliana
Pr.Julianaweg 2
3314
KT Dordrecht
8905580
Prins Bernhard
Hugo de Grootplein 5
3314
EG Dordrecht
8905530
Polderpeuters
S. Lagerlöferf 164
3315
AT Dordrecht
6164414
Locatie havo/vwo
De Repelaer
Eddingtonweg 9
3318
BE Dordrecht
8905755
Locatie mavo
De Horizon
Singel 441
3311
HH Dordrecht
8905555
Locatie vmbo
Leerparkpromenade 300
*
Dordrecht
6135380
XP Dordrecht
6136627
25
Speciaal basisonderwijs Het Noorderlicht
3314
NX Dordrecht
890582
Halmaheiraplein 5
3312
GH Dordrecht
8905400
Koningstraat 264
3319
PH Dordrecht
8905200
3312
KW Dordrecht
8905100
W. de Zwijgerlaan 2
Voortgezet Onderwijs Insula College
