Oktober 2014, jaargang 7, nummer 3
In dit nummer: Van de voorzitter - Studiereis NEPG - Ui–geluiden - Uienexport in beeld Bedrijfsreportage - Nieuws uit de NEPG - Landelijke uiendag Wortelpraat - Aardappeldemodag - Knolselderij - Ledenwerfactie - Agenda
Van de voorzitter Nu de prijzen van vrije aardappelen op een historisch laag niveau liggen, heeft het bestuur zich in haar laatst gehouden vergadering afgevraagd of VTA zich in moet spannen voor het uit de markt nemen van aardappelen. Het is eerder geprobeerd, zonder succes. Er zou dan een compensatie moeten komen voor die telers wiens product tegen een “dumpprijs” uit de markt wordt gehaald. Telers die hierdoor een betere prijs ontvangen zouden dit fonds moeten vullen. Een soort van STOPA maar dan voor consumptieaardappelen. Afgezien van mededingingsaspecten vindt het bestuur dit een moeilijk begaanbare weg. Bovendien komen er ook weer andere tijden, waarbij een dergelijk systeem niet nodig is. Een aanzienlijk tonnage is via contracten of op de termijnmarkt afgedekt, de gemiddelde prijs zal daarom boven de vrije marktprijs uitkomen. Misschien ontstaan er in de huidige situatie afzetmogelijkheden die ook in de toekomst zullen blijven. Per 1 januari 2015 zal het Productschap Akkerbouw en daarmee ook de prijsinformatie voor akkerbouwproducten verdwijnen, zo is de planning. Met NAO, NAV, LTO, VAVI, DCA en de beurzen Goes en Emmeloord is VTA in gesprek over de mogelijke oprichting van Akkerplaza, één site voor een centrale toegang tot alle prijsinformatiesystemen. De onderliggende organisaties blijven verantwoordelijk voor de informatievoorziening van hun eigen site en die is alleen toegankelijk voor hun eigen leden. Definitieve besluitvorming moet nog plaatsvinden. VTA stelt haar deelname afhankelijk van de kosten van Akkerplaza en van de vraag of iedereen meedoet. Bij de nog komende oogst en de bewaring van reeds geoogste gewassen wens ik u veel succes. Jaap Botma, voorzitter
Inventarisatie pootgoed Pootgoedactie 2015
VTA stelt haar leden sinds een aantal jaren in de gelegenheid om pootgoed van licentierassen te kopen, rechtstreeks van de pootgoedhandelshuizen. Dit betekent dat er pootgoed uitgeplant kan worden zonder terugleverplicht aan de verwerkende industrie. Ook voor teeltjaar 2015 gaat VTA de pootgoedhandelshuizen benaderen om haar leden pootgoed van licentierassen te kunnen aanbieden. Binnenkort volgt weer de jaarlijkse inventarisatie waarbij we van u graag willen horen voor welke rassen u geïnteresseerd bent en aan welke hoeveelheden u denkt. VTA gaat dan onderhandelen met de pootgoedhuizen. Wij kunnen u dan begin volgend jaar informeren over de resultaten van deze onderhandelingen. Houd de berichtgeving hiervoor in de gaten.
NEPG STUDIETOUR In de maand Februari 2015 organiseert de NEPG een studiereis met als doel de kosten van aardappelteelt in de vijf NEPG-landen te vergelijken. Het is de bedoeling dat er per land 5 telers participeren in deze studiereis. Programma Globaal overzicht van het programma: Zondag:
Na de middag samenkomst in Brussel vanwaar we per touringcar vertrekken naar Engeland.
Maandag:
’s Ochtends wordt een bezoek aan een boerderij van één van de Engelse telers. De vijf Engelse deelnemers zullen in de ochtend een bedrijfspresentatie houden van hun bedrijven. Lunch op boerderij. 13:00 vertrek naar hotel in Noord-Frankrijk. In hotel presentatie van vijf Franse telers en aansluitend een diner.
Dinsdag:
‘s Ochtends wordt een bezoek gebracht aan de boerderij van een Franse teler. Transfer naar België met bezoek en lunch bij een Belgische teler, waarna een bedrijfspresentatie volgt van de vijf Belgische deelnemers. Transfer naar hotel in Duitsland.
Woensdag:
‘s Ochtends wordt een boerderij bezocht van een Duitse teler gevolgd door een presentatie van de 5 Duitse deelnemers. Lunch bij een Duitse teler. ’s Middags transfer naar een Nederlandse teler gevolgd door presentatie van de vijf Hollandse deelnemers. ’s Avonds diner in hotel in Amsterdam.
Donderdag:
Ontbijt en samenvattend gesprek in hotel. Rond 11:00 uur vertrekt de bus terug naar Brussel.
Kosten De Engelse Potato Council organiseert deze studiereis en komt elke drie jaar met een kostprijsvergelijking aardappelen. Voor dit onderzoek en de rapportage zullen zij subsidie aanvragen. Aangezien de verwachting is dat niet alle kosten vanuit de subsidie betaald kunnen worden, vragen wij een bijdrage per teler van € 375,-. Hierin zijn busvervoer, diners en hotelovernachtingen inbegrepen. De kosten voor vervoer naar en van Brussel zijn hierbij niet inbegrepen. Als VTA aardappelteler kunt u inschrijven voor deze zéér interessante reis. WEES ER DUS SNEL BIJ. (De reis vindt alleen doorgang als de subsidie wordt toegekend!) Inschrijven U kunt zich inschrijven voor deze studiereis via de e-mail:
[email protected]. Bij de inschrijving vermeldt u:
Bedrijfsnaam Naam en voorletters deelnemer Adres Postcode en woonplaats Telefoon E-mailadres
Ui-geluiden De rubriek Ui-geluiden heeft een vaste opzet. Een aantal grote Nederlandse exporteurs worden gebeld en zij krijgen allemaal dezelfde vragen voorgelegd. De antwoorden op de vragen zijn een samenvatting van de antwoorden die de exporteurs gaven. De interviews hebben plaatsgevonden rond week 39. Hoe is de kwaliteit en opbrengst dit seizoen? De kwaliteit van de Nederlandse ui lijkt dit jaar goed te zijn, alhoewel dit geen garantie is voor de rest van het seizoen. Tot op heden is de beoordeling van de kwaliteit echter in het algemeen goed. De uien hebben een mooie kleur en de tarra valt erg mee. De grofte is gemiddeld. Over de hectare opbrengsten horen de exporteurs wisselende verhalen. De totale opbrengst is ruimschoots voldoende om aan de vraag te voldoen. Netto zijn er zeker meer uien dan in 2013. Maar er zijn nog meer netto kilo’s doordat er minder partijen met een dubieuze kwaliteit naar Polen gaan dan in andere jaren.
Waar liggen de kansen voor het seizoen 2014/2015? De kansen liggen zoals in de laatste jaren traditionele werelddelen: West-afrika, Maleisie, Midden- en ZuidAmerika en natuurlijk Europa. De kansen voor Rusland en Oost-Europa liggen traditioneel meer in de tweede helft van het afzetseizoen, maar dit lijkt slecht op dit moment. Over een half jaar kan de wereld er echter heel anders uitzien dan nu. Doordat we goedkoop zijn, biedt dit ook weer kansen op de markt. Waar gaan de uien naar toe? De export is redelijk breed maar de grootste hoop gaat naar West-Afrika. Daarnaast
gaat nu ook een deel naar Zuid- en Midden-Amerika. Kunnen we de uien kwijt met deze opbrengst en areaal? Hierover zijn de meningen nog niet eenduidig. Het staat wel vast, dat het areaal groter is. In Europa zijn heel veel uien gegroeid en dat gaat volgens sommigen de tweede helft van het seizoen problemen geven in de afzet. Anderen geven weer aan, dat we op de huidige prijsniveau’s met de huidige kwaliteit alle uien wel kwijt kunnen. Bij mindere kwaliteit of hogere prijzen, of een combinatie hiervan zal het best een moeilijke opgave kunnen zijn. Het blijven echter uien, dus onvoorspelbaar. Daarbij
“De export heeft in het afgelopen seizoen door elkaar goed gelopen.”
speelt ook nog de mogelijke afzet naar Rusland een rol.
prijsniveau sterk bepalend is voor de afzetmogelijkheden. Niettemin lijken de exportmogelijkheden voor de gele uien tot januari volgens sommige exporteurs goed.
Wat zijn de mogelijkheden voor export voor gele en rode uien?
worden. Zeker wanneer de uien niet opgaan, zou het nog wel eens een marginaal jaar kunnen worden. Ralph de Clerck en
Wat zijn de vooruitzichten voor dit seizoen?
In eerste instantie leek er een overschot aan gele en een tekort aan rode uien te komen. Dit beeld is wat gelijk getrokken. Momenteel is het moeilijk aan te geven wat de specifieke kansen zijn voor geel en rood. Beide soorten hebben de afgelopen weken goed gelopen. Daarbij wordt wel de aantekening gemaakt dat ondanks de grote vraag en hoge omzetten in de afgelopen weken de baalprijs niet omhoog te krijgen was. Dit geeft wel aan, dat het
Leo de Jonge
Hiervoor lopen de verwachtingen ook wat uiteen. Enige feiten worden genoemd: grote oogst, goede kwaliteit oogst, veel sorteercapaciteit, aanvaardbaar prijsniveau. Deze mix kan leiden tot recordexport tegen aanvaardbare prijzen waarbij hopelijk de hele keten wat kan verdienen. Anderen geven echter aan, dat de tweede helft van het seizoen wel eens spannend kan
Uienexport in beeld Uien Export week/cum in000
2008/09
2009/2010
2010/2011
2011/2012
2012/2013
2013/2014
2014/2015
Goede start seizoen voor export
in000
30 150
28 26
135
24 22
120
20
105
18
75
14 12
60
10
8
45
6
30
4
cumulatief
90
16
15
2 0
0 27
bron:PT
29
31
33
35
37
39
41
43
45
47
49
2013/2014
51
1
3
5
2014/2015
7
9
11
13
cum
15
17
19
21
cum. gem.
23
25 1 okt'14
De exportmarkt voor uien laat een ongekende start zien van het seizoen '14/'15. Nog nooit zijn er zoveel uien verscheept in zo'n korte periode. Waar in dezelfde periode in andere jaren het weekgemiddelde zo tussen de 13.000 tot 15.000 ton per week ligt, laat dit seizoen nota bene een weekgemiddelde (t/m week 34) van 19.400 ton per week zien. Aan de andere kant is een dergelijke start van het seizoen mooi meegenomen, want de productie zal naar verwachting ook zijn toegenomen ten opzichte van voorgaande jaar. Op basis van resultaten van de proefrooiingen en de inschatting van het areaal wordt de beschikbare hoeveelheid uien voor de export geraamd op 950.000 ton. In vergelijking met het 5-jarig gemiddelde van 920.000 ton is dit een behoorlijke hoeveelheid.
Bedrijfsreportage “VTA geeft een eerlijke prijsinformatie en dat is belangrijk. Het is een prijsinformatiesysteem wat gemaakt is voor de boeren maar ook door de boeren. Zo houden zij het transparant”, zeggen Jan en Marcel Verhoeven uit Erp. Zij zijn VTA - leden van het eerste uur. Daarbij zit Jan ook al vanaf dat moment in het bestuur van VTA. In de buurt van Erp ligt buurtschap De Laren. Hier hebben Jan en zijn zoon Marcel hun akkerbouwbedrijf en hun gewasverzorgingsbedrijf. De twee bedrijven zijn ontstaan uit het gemengde bedrijf wat Jan had. “Pa had naast akkerbouw ook koeien en varkens. Op een gegeven moment zijn de koeien het bedrijf af gegaan en bleven enkel de varkens en het akkerbouwbedrijf over”, vertelt Marcel. Tot 1997 liepen beide bedrijven erg goed tot in dat jaar de varkenspest uitbrak en het varkensbedrijf preventief geruimd moest worden. Marcel liep in die tijd stage op een groot varkensbedrijf en zag met lede ogen aan hoe de sector de strijd tegen de varkenspest langzaamaan ging verliezen. In 1998 zijn ze opnieuw opgestart met varkens en daarnaast ging Marcel zijn eigen varkensbedrijf beginnen door het huren van stallen bij boeren in de omgeving. Toen deze echter mee gingen doen met de opkoopregeling, raakte hij zijn varkensbedrijf kwijt. Het eigen varkensbedrijf was te klein om er mee door te gaan en zo werd besloten om het veebedrijf nu helemaal aan de kant te doen en enkel verder te gaan met het akkerbouwbedrijf. Doordat Jan altijd al loonspuiter was bij verschillende akkerbouwbedrijven in de omgeving, werd deze tak uitgebreid. Een tweede bedrijf was geboren: Verhoeven
Gewasverzorging. Nog steeds is dit bedrijf groeiende; er wordt veel spuitwerk geleverd bij aspergetelers, aardbeientelers, preitelers maar ook boomkwekerijen maken graag gebruik van de spuitervaring van Verhoeven. Transparant Het akkerbouwbedrijf groeide echter ook door. Het totale bedrijf is nu ruim 400 ha groot. Hier worden voornamelijk aardappelen geteeld maar ook suikerbieten, uien, wortelen, gladiolenbollen en maïs. De aardappels worden gedeeltelijk voor de frietindustrie geteeld. Het grootste gedeelte is voor CelaVita. Hiervoor worden Hansa’s en Regina’s geteeld. Van deze aardappelen wordt kriel gemaakt. Deze aardappelen worden door Verhoeven opgeslagen. De frietaardappelen gaan afland weg. Een gedeelte van deze aardappelen worden op contract geteeld. Dit jaar is Verhoeven daar blij mee. “De prijs is op dit moment belabberd slecht. Eigenlijk zo slecht dat we er niet meer over klagen”, zegt hij enigszins cynisch. “We zijn dan ook wel blij met onze contractprijs.” Om de prijs van de vrije aardappelen te kunnen bepalen, houden ze veelvuldig contact met de intermediair van VTA. Door de
transparante manier van zakendoen bij VTA weten de Verhoevens immers dat ze op deze manier de beste prijs kunnen krijgen voor hun product. “Menno Kaan weet er in ieder geval altijd iets meer uit te slepen dan dat je als boer zelf “VTA houdt kunt”, zegt Jan. “Op dit het moment is eerlijk het een hele moeilijke en markt. We maken zeker transparant.” gebruik van VTA. Zo zijn we altijd goed geïnformeerd over wat de prijs op een bepaald moment doet.” Daarnaast wordt de aardappelbeurs op de voet gevolgd. Verhoeven werkt echter veel met contracten. “Omdat het een stuk zekerheid biedt wat met ons bedrijf eigenlijk niet anders kan. Met deze grootte kun je niet gokken op enkel de vrije markt. Bovendien vraagt de bank ook zekerheid. De teelt van de Hansa’s en Regina’s vraagt een kleine aanpassing. De verwerker wil namelijk enkel aardappelen binnen de maat 0 – 50. “Als je 50 en op levert, wordt je op je prijs gekort. Daarom planten we deze rassen extra dik. Wij poten
drie ton per hectare in plaats van 2 ton per hectare wat gewoner is. Hierdoor krijgen we meer aardappelen per strekkende meter en blijven ze wat kleiner.” De opbrengst is gemiddeld tussen de 50 en 70 ton/ha, afhankelijk van het perceel en of er beregend kan worden. Ondanks de vele regen die in augustus gevallen is, wordt er dit jaar wel een behoorlijke opbrengst gehaald. “Er zijn een paar percelen bij die bijna helemaal verzopen zijn. We kregen die percelen niet droog. Het water stroomde vanuit de sloten het land op. We hebben daar maar 20 ton gerooid. Dat is een flinke schadepost.” Nu is de situatie weer normaal en kan er goed gerooid worden. Verhoeven kent geen problemen op dit moment en er hoeft ook niet beregend te worden ondanks de droogte in september. “We zitten hier op puur zandgrond en dat is nu ideaal om te rooien.” Naast zandgrond teelt Verhoeven ook nog aardappelen op kleigrond. Hier wordt het ras Innovator geteeld. De andere frietrassen die Verhoeven teelt zijn: Premiere, Sorba en Challenger. Kleinverpakking De uien worden afgezet via Van Meir Uien BV in Steenbergen. De wortelen gaan naar een handelaar in Noord-Holland. Met beide bedrijven zijn prijsafspraken gemaakt. De suikerbieten gaan naar Suikerunie. De maïs wordt geteeld voor rundveebedrijven in de omgeving. Het zijn de bedrijven waar Verhoeven grond mee ruilt. De gladiolenbollen worden geteeld voor een bollentelers die ze verpakt in kleinverpakking en vervolgens gaan deze bollen de hele wereld over om geteeld te worden voor de bloem. Een jaar of vijf geleden is Verhoeven met deze teelt begonnen. “Voor een lelieteler in de buurt verzorgden we tijdens de oogst altijd al het transport van de bollen naar het erf. Later zijn we het rooien erbij gaan doen en van het een kwam
eigenlijk ook het ander. Zo zijn we de bollenteelt ingerold. Het spoelen en wassen gebeurt overigens niet bij ons op het erf. Wij telen enkel de bollen. De overige werkzaamheden zijn voor rekening van het bollenbedrijf. Wij planten ze, verzorgen ze en oogsten ze. Verder hebben wij er geen bemoeienis mee”, zegt Marcel. De teelt van de gladiolenbollen past goed in het bouwplan. Doordat het bedrijf veelvuldig grond bijhuurt kan de bollenteelt mooi mee rouleren. Afbouwen Verhoeven Gewasverzorging is deelnemer van Stichting Veldleeuwerik. Niet omdat Marcel het zo’n mooi iets vindt maar “omdat we bij deelneming een extra bedrag kregen per hectare van Suikerunie. Dat geld wilde ik graag binnen halen. Anders had ik het niet gedaan want eigenlijk is het overbodig. We zijn ook al Voedselveilig en Global Gap gecertificeerd. Om deelnemer te blijven van Veldleeuwerik moet je een bedrijfsplan maken en elk jaar een doel voor jezelf opstellen en deze proberen te behalen. Dat kost veel tijd. Ik zal niet zeggen dat je er helemaal niks aan hebt. We komen acht keer per jaar bij elkaar en je leert altijd van elkaar. Dat is nuttig maar verder heb je er niet zoveel aan. Global Gap wordt door veel
meer afnemers gevraagd. Dat is nuttiger. Het is prima dat er iets geregeld is waardoor afnemers weten wat de sector doet maar soms gaat het te ver. Ze blijven maar dingen verzinnen, elke keer weer opnieuw en het houdt niet op. Toch doen we het elke keer weer.” Voor Jan maakt het allemaal niet zoveel meer uit. Hij is bezig met afbouwen. “We zijn aan het nadenken hoe we dat ons zo gemakkelijk mogelijk kunnen maken en als het dan zover is, hoop ik dat ik nog lang in deze gezondheid precies hetzelfde werk kan blijven doen. Mijn werk is mijn hobby.” Jan(64) en Marcel(38) Verhoeven hebben in Erp twee bedrijven. Akkerbouwbedrijf Verhoeven Vof en Verhoeven Gewasverzorging BV. Het akkerbouw bedrijf teelt op 400 ha consumptie aardappelen, suikerbieten, wortelen, uien, gladiolenbollen en maïs. Het gewasverzorgingsbedrijf verzorgt loonwerk voor de akkerbouw. Daarnaast verricht zij spuitwerkzaamheden voor akker- en tuinbouw. Tekst en foto’s: Angèle van Tiggelen
Nieuws uit de NEPG Definitief nieuws omtrent opbrengst van de aardappelen is er nog niet. De laatste proefrooiing heeft nog niet in alle landen plaatsgevonden en de laatst gepubliceerde cijfers zijn van begin september.
boven de consumptieprijs ligt, zal dit jaar het omgekeerde plaatsvinden. Een grote handelaar heeft bijvoorbeeld al ettelijke duizenden tonnen verkocht aan een zetmeel fabriek.
Zoals te lezen was in het persbericht is de verwachting dat, als gevolg van de meerdere geteelde hectares en vooral in combinatie met het groeizame weer, er in de vijf West Europese landen een topoogst verwacht wordt. Nu, enkele weken later, kan dat alleen nog maar bevestigd worden, alhoewel de aardappelen nog niet allemaal achter de planken liggen en de opbrengst in Nederland eigenlijk maar gemiddeld tot iets boven het gemiddelde ligt. Het grote surplus komt vanuit België en Frankrijk.
Bovenmaats pootgoed zal in veel mindere hoeveelheden in de industrie en/of export terecht komen.
Een topoogst met daaraan gekoppeld historisch slechte prijzen. Rondom hoor ik alleen maar roepen: Is dit nou nodig, prijzen tussen de 1 en 4 euro? Nodig is het direct niet, maar het gebeurt wel. Nog niet zolang geleden gingen als gevolg van een actie van slechts één Belgische verwerker de contractprijzen met bijna 20% omhoog en als makke schapen ging de gehele West Europese industrie mee in deze trend. Als diezelfde verwerker nu eens een bodemprijs voor dit seizoen zou neerleggen en de rest van de verwerkers zouden dit voorbeeld volgen? Natuurlijk, een utopie! Zijn er nog lichtpuntjes voor dit seizoen. Jawel, die zijn er wel. De vraag blijft echter: wat is hiervan de invloed op het verdere prijs verloop? Vorig seizoen zijn veel zetmeel aardappelen tot frites verwerkt. Aangezien de aardappelprijs voor de zetmeelaardappelen
Lage aardappelprijzen bieden perspectief voor een beduidend hogere export. Fabrieken zullen strenger zijn bij de acceptatie van hun aardappelen, met als gevolg, meer afkeuringen. Deze partijen komen nu in het veevoercircuit terecht. Het gemiddelde onderwatergewicht in de aardappelen is lager dan vorig jaar, waardoor de fabrieken iets meer grondstof nodig hebben om dezelfde hoeveelheid te produceren. De waarde van de euro is gedaald hetgeen goede vooruitzichten biedt voor export van zowel verse aardappelen als verwerkt product binnen, maar vooral ook buiten Europa. Negatief feit is echter ook dat de consumptie van verse aardappelen in de vijf WestEuropese landen jaarlijks een dalende trend vertoont.
Dit seizoen zal menig teler aan het denken zetten. Moet en/of kan ik wel zo doorgaan met mijn teeltplan? Waarom investeer ik zoveel in zo’n risicovolle teelt? Waarom ben ik een kuddedier en loop maar achter die markt aan. Waarom teel ik nog zoveel aardappelen? Als ik dan toch wil telen, waarom geef ik mij prijstechnisch gezien helemaal over aan de grillen van de industrie met mijn meeleveraardappelen? Het rapport: cost of production potatoes van de Britse Potato Counsil laat duidelijk het kostenplaatje per land zien. Zoals elders in dit blad te lezen, wordt er gewerkt aan een nieuwe versie, een aanrader voor iedere aardappel teler. Een ding is zeker, HET ROER MOET OM!!! Spreuk voor dit seizoen: HET KAN VRIEZEN EN DOOIEN, MAAR HET GAAT UITEINDELIJK TEN KOSTEN VAN HET WEGDEK (de teler in dit geval)... Jan de Lange Bestuurslid VTA internationaal
Landelijke uiendag Verslag van de landelijke uiendag 2014 op de proefboerderij de Rusthoeve te Colijnsplaat op 28 augustus 2014. De landelijke uiendag was een dag met mooi maar bewolkt weer. De dagen ervoor was er 70 mm regen gevallen waardoor alles erg drassig was. Maar mede door de zware regenval in de voorgaande dagen was het bezoekersaantal waarschijnlijk ook hoog. De organisatie schat in, dat er een recordaantal van ongeveer 1.750 bezoekers is geweest. Thema van de dag was ‘Kwaliteit door precisie’. Er was veel belangstelling voor de veldproeven. Ondanks de slechte structuur van de grond in het voorjaar van 2014
stonden de gewassen er redelijk tot goed op. Er was een mooi proefveld aangelegd met diverse rassen zaaiuien waarop verschillende onderzoeken werden uitgevoerd met gewasbeschermingsmiddelen en kunstmest. Er werden diverse rondleidingen gegeven langs de verschillende proefvelden wat als zeer interessant ervaren werd door de aanwezige deelnemers.
proefveld aanwezig was. Ook voor de inwendige mens was goed gezorgd. Er was een grote friteskraam van McCain, waar alles gratis was af te halen door de bezoekers. Al met al een succesvolle dag te noemen waar voor een breed publiek in een goede sfeer veel waardevolle informatie was te vergaren. Dick de Bruijne
Verder konden bezoekers zich uitgebreid laten informeren op gebied van mechanisatie. In de grote tent waren diverse standhouders aanwezig op het gebied van gewasbescherming, kunstmest, zaaizaad en nieuwe (GPS-)technieken voor zaaien en oogsten. Veel machines werden getoond naast de grote tent die op het
Wortelpraat In de rubriek wortelpraat wordt aan de hand van vragen aan telers en handelaren een beeld gevormd van ontwikkelingen in de sector. Zoals in de verschillende media in de afgelopen weken al is vermeld is er weinig handel in de wortelen. Dit wordt door onze informanten ook bevestigd. Voor de industrie is er nog voldoende voorraad. ‘De markt moet zich nog zetten in de komende tijd.’ De verwachtingen zijn dat de opbrengsten gemiddeld tot goed worden. Hierover bestaan ook nog wel wisselende geluiden. Daar waar problemen zijn geweest met de structuur van de bodem kan dit gevolgen voor de opbrengsten hebben en op veel plaatsen wordt ook gesproken van muizenvraat. Daarnaast heeft ook de droogte een rol gespeeld en anderzijds op verschillende plaatsen de zware regenval. Minder optimale omstandigheden die ook nog de nodige gevolgen kunnen hebben voor het rooien. Daartegenover
staan wel de goede groeiomstandigheden dit seizoen. Uit voorlopige CBS cijfers zou je een afname van het areaal kunnen afleiden (wat op zich niet vreemd is na het vorige seizoen), maar deze afname zal naar verwachting wel worden gecompenseerd door de iets hogere hectareopbrengsten dit jaar. Dit alles leidt tot een nog redelijk ondoorzichtige markt, waarbij enerzijds wat minder positieve geluiden te horen zijn, terwijl aan de andere kant ook voorzichtig optimistische geluiden waarneembaar zijn.
Raming peenareaal 2014 Areaal 2013
Geschat areaal 2014
hectare
Verschil 2013 / 2014 hectare
%
Winterpeen
6.140
6.130
-10
0%
Waspeen
2.620
2.470
-150
-6%
Bron: CBS (laatst gewijzigd op 26 juni 2014)
Demodag aardappelen 2014 Verslag van de aardappel demo dag te Westmaas op 20 Augustus 2014. De aardappel demo dag was dit jaar wederom zeer druk bezocht door ongeveer 6.000 aardappeltelers uit Nederland en België. Het weer was in de morgen prima met een flinke bui regen in begin van de middag. Om 10.00 uur was de officiële opening door de voorzitter van de raad van bestuur van Wageningen UR prof. Dr. Ir. Louise Fresco en de Voorzitter van de NAO Dhr. C.J.M. van Arendonk. Daarna waren er verschillende lezingen en symposia zoals: 1. Slim en kostenbesparend bewaren met als resultaten van 46 akkerbouwers in praktijknetwerk 2. Lezing over de nieuwste generatie bewaarsystemen 3. Syngenta en duurzame aardappelteelt 4. Chemicaliënvrije bewaring: schone bewaarplaats en geen residuen door Restrain. 5. Bemesting op de korrel m.b.v. van Iperen V en NCOR 6. Nieuwe bemestingstools aardappelen via Altic 7. Beëdiging van nieuwe keurmeesters Doorlopend:
Rooidemonstraties en verladen aardappelen Grimme plein Maatscheiden en verladen Mechanisatiepark Energieplein Demonstratie aardappel- en kistenreiniging Kennisuitwisseling Bedrijvenmarkt Projectenwand Fendt trekkershow
Diverse verschillende mechanisatiebedrijven kwamen demonstreren met een 4-rijïge aardappelrooier meest zelfrijdend. Veel techniek was erop gericht om te rooien met veel capaciteit. Algemene tendens was goed bezochte dag waar tevens veel handel en telers en van diverse aardappel gerelateerde producten met elkaar in contact kwamen. Dick de Bruijne
Knolselderij Vroeg in het seizoen is het altijd lastig om in te schatten hoe het seizoen en de markt zich zal gaan ontwikkelen. De opbrengst lijkt iets bovengemiddeld te gaan worden, maar dit zal nog moeten blijken. Knolselderij met bestemming versmarkt wordt doorgaans geoogst zodra de knolselderij de gewenste maat heeft bereikt. Een relatief vroege oogst ligt in het verschiet. Bij de knolselderij is wel duidelijk dat de prijs in belangrijke mate wordt beïnvloed door de omvang van het areaal. Het definitieve CBS areaalcijfer is nog niet bekend. De geluiden omtrent het verloop van het areaal zijn ook niet eenduidig. In eerste instantie leek de verwachting een kleine daling van het areaal in Nederland, maar bij het CBS wordt een voorlopig areaal van 1.580 hectare aangegeven voor 2014. Dit zou weer een kleine uitbreiding van het areaal ten opzichte van vorig jaar betekenen. Cijfers uit de ons omringende landen zijn ook nog niet bekend. Statistieken uit het verleden hebben geleerd dat alleen bij een areaal van 1.400-1.500 ha een lonende teelt mogelijk is. Helaas hebben maar weinig telers transacties gemeld van vroege knolselderij. Het seizoen startte op een goed prijsniveau, maar door gebrek aan prijsinformatie bij telers hebben sommige voor een veel te lage prijs verkocht. De financiële opbrengsten tussen telers gaven verschillen die opliepen tot duizenden euro’s per ha. Jammer dat telers niet beseffen dat de markt niet stopt nadat het eigen perceel verkocht is. Anderzijds weten we dat met name in het vroege segment de afnemers druk uitoefenen op u als teler om transacties niet aan VTA te melden. Afnemers hebben baat bij een schimmige markt. Nogmaals het uitdrukkelijke verzoek om transacties tijdig door te geven. Fred de Jongh
Raming areaal knolselderij 2014 Areaal 2013
Voorlopig areaal 2014
hectare hectare aantal bedrijven
Verschil 2013 / 2014 hectare
1.530
1.580
300
300
50 -
% 3% 0%
Ledenwervingsactie Kent u collega-akkerbouwers die nog geen lid zijn van VTA? Als u er voor zorgt dat hij of zij lid wordt, dan krijgt u een Superparaplu bedrukt met het VTA-logo. Wat zijn de voorwaarden? Het nieuwe lid gaat het lidmaatschap aan voor minimaal 1 jaar voor een basislidmaatschap + een abonnement voor 1 gewas. Het nieuwe lid is het laatste jaar geen lid geweest. De actie is niet geldig in combinatie met andere acties. De actie geldt zolang de voorraad strekt. Hoe werkt het? U geeft het nieuwe lid op via de e-mail:
[email protected] U vermeldt uw eigen contactgegevens en de gegevens van het nieuwe lid. Wij nemen contact op met het nieuwe lid en zodra we de bevestiging van hem of haar hebben ontvangen, sturen we u de Superparaplu toe.
Colofon VTAktueel is een periodieke uitgave van Verenigde Telers Akkerbouw, de vereniging van, voor en door telers die markt– en prijsinformatie levert aan haar leden. De verschijningsfrequentie is vier keer per jaar. Redactie Verenigde Telers Akkerbouw Groeneweg 62 4759BB Noordhoek Tel. 0168 33 59 94 Fax. 0168 33 66 73 Email:
[email protected] www.vtanederland.nl Fotografie Matthijs Braber Wilco van Dam Fred de Jongh VTA medewerkers Fred de Jongh Eric Braber Jaap de Lint
Open dagen, evenementen 9 oktober 2014
Open dag: Kan de peenteelt anders?, Colijnsplaat
12 november 2014
Aardappelinformatieavond, CAV Agrotheek, Wieringerwerf
25 november 2014
CZAV Teelt– en informatiebijeenkomst bemesting, Bruinisse
27 november 2014
Sectoravond akkerbouw, Stegeren
2 december 2014
Sectoravond akkerbouw, Lelystad
4 december 2014
Sectoravond akkerbouw Westerbork
11 december 2014
Sectoravond akkerbouw Emmeloord
16 december 2014
Agroexpo, Assen
18 december 2014
Pootgoed– en consumptieaardappelavond, Lelystad
7 januari 2015
Jongerendag Agrifirm, Apeldoorn
15 januari 2015
Agriflanders, Gent
Meer informatie over bovengenoemde evenementen vind je op: www.landbouwagenda.nl
VTA bestuur Voorzitter: Louis Beemsterboer Vicevoorzitter: Dick de Bruijne Secretaris: Jan Verhoeven Penningmeester: Meeuw de Bruijne Internationaal: Jan de Lange Bestuurslid: Leo de Jonge Bestuurslid: Ralph de Clerck Handelscommissie Voorzitter: Meeuw de Bruijne Lid: Jan de Lange Lid: Ralph de Clerck Lid: Leo de Jonge Raad van Toezicht Rien Remijnse Paul van Elderen Simon de Brouwer Intermediair aardappelen Agro - Trade: Menno Kaan Intermediair uien PPA: Jelle van der Krift
