Veldhoven, Januari 2011
De healthcoach als toegevoegde waarde in een (para)medisch behandelcentrum.
Inleiding. Dit essay schrijf ik in het kader van mijn afstuderen als healthcoach. Het werk van een healthcoach heeft altijd raakvlakken met de gezondheidszorg. In de gezondheidszorg wordt gewerkt vanuit het medisch model: de patiënt heeft een aandoening en de arts of paramedicus gaat zijn/haar best doen om de klacht weg te nemen. Aangrijpingspunt is de klacht. Als het niet lukt om de klacht (geheel) te bestrijden, wordt er aandacht besteed aan het er mee leren omgaan. Een healthcoach combineert medische kennis met coachingsvaardigheden en een coachende benadering van zowel de patiënt (cliënt) als de klacht. De healthcoach heeft een andere visie op klachten, hoe deze te beïnvloeden zijn en wat de aangrijpingspunten daarvoor zijn. In dit essay ga ik in op zowel de visie als de aangrijpingspunten. Het werkgebied van de healthcoach beperk ik daarbij tot het paramedisch behandelcentrum. Dit is een centrum waarin diverse paramedische disciplines samenwerken in het behandelen van patiënten met fysieke klachten.
Essay Yvonne van de Ven -
coaching
1/6
Veldhoven, Januari 2011
Visie van een healthcoach op een persoon met lichamelijke klachten. Centraal bij het formuleren van de visie van de healthcoach is het begrip: eigenaarschap. In het medisch model wordt uitgegaan van een patiënt met een klacht. Deze klacht wordt onderzocht door de (para)medicus en opgelost voor de patiënt. Dit plaatst de patiënt als persoon buiten spel. De patiënt is geen eigenaar van het probleem, het probleem wordt op het bordje van de arts gelegd. In coaching is de cliënt niet alleen de eigenaar van zijn probleem, maar ook van de oplossing daarvan. De cliënt staat centraal. De healthcoach faciliteert en coördineert indien nodig. “De klacht is de kracht om eruit te komen”. Dit biedt de volgende aanknopingspunten.
Mogelijkheden voor de healthcoach. A. Het bepalen van het doel. Wat wil de cliënt bereiken? Wat levert het de cliënt op, indien de klachten verminderen? Waarin belemmeren de klachten hem? Dus wat is de gewenste situatie? B. Hoe gaat de cliënt dit realiseren? Naast het medische traject (onderzoek en behandeling door een arts of therapeut) is het van belang om breder te kijken dan de klacht door ook de omgeving van de cliënt erbij te betrekken, het systeem. Hieronder vallen de familie, maar ook bijvoorbeeld de werkomgeving. Passen de veranderingen die de cliënt wil bewerkstelligen binnen zijn omgeving? Spelen motieven vanuit het systeem een rol bij het in stand houden van de klachten. Een persoon kan namelijk ook winst behalen uit ziek zijn: als je ziek bent hoef je niet te werken, krijg je aandacht etc. C. Is er een relatie tussen de identiteit van de cliënt en de klacht; passen de geformuleerde veranderingen bij de persoonlijkheid van de cliënt en bij de fase waarin zijn leven zich op dat moment bevindt? * De coachingsvaardigheden van de healthcoach helpen om eigenaarschap te creëren bij de cliënt. Hoe dat in zijn werk gaat illustreer ik aan de hand van de uitwerking van 1 onderdeel van het model “de vork” van Rudy Vandamme.
Het model: de vork.
* zie opmerking bij artikel 2 “patiënttevredenheidsonderzoek etc.” in de lijst met artikelen in de bijlage.
Essay Yvonne van de Ven -
coaching
2/6
Veldhoven, Januari 2011
Om de toegevoegde waarde van de healthcoach aan de reguliere behandeling van een persoon met fysieke klachten duidelijk te maken, bespreek ik één spoor; “het project”. Na een korte uitleg pas ik de theorie toe binnen een casus. “Het project” is hetgeen de cliënt wil veranderen. In het kader van dit essay is “het project” geformuleerd als: het hebben van pijnklachten en deze willen verminderen dan wel ermee om leren gaan.
Formulering en afbakening van “het project”. 1. Onderwerp afbakening: wat is de huidige toestand? Geef hiervan een gedragsvoorbeeld. 2. Doel: welk resultaat wil je bereiken? 3. Motivatie: wil je het bereiken? 4. Context en middelen: zijn er voorwaarden in de context waar rekening mee gehouden moet worden/ Heb je alle middelen ter beschikking om je doel te kunnen verwezenlijken? 5. Hindernis: wat zijn eventuele hindernissen? 6. Actie analyse: a. inventarisatie: welke acties heb je al gedaan? b. zelfonderzoek: wat werkt er en wat niet? Wat is het patroon van de acties die je tot nu toe deed? c. experiment: wat kun je nog meer doen? Wat kun je anders doen? d. Plan: wat ga je doen? Hoe gaan de acties elkaar opvolgen? 7. Afronding: a. hulp: welke hulpbron heb je nodig bij de uitvoering en het verdere verloop? b. vervolg afspraken.
Healthcoaching in de praktijk – een casus Mark 32 jaar, zelfstandig ondernemer, geveld door rugklachten sinds 5 weken. Normaal verloop: Mark gaat naar de huisarts. Deze adviseert het hem rustig aan te doen, wel te blijven bewegen en tijdelijk minder te gaan werken. Na 4 weken heeft Mark nog in dezelfde mate klachten en gaat hij opnieuw naar de huisarts. Deze verwijst hem naar de neuroloog. Wachttijd: 3 weken. De neuroloog doet een onderzoek en vraagt een CT-scan aan. Wachttijd: 2 weken. Nadat de scan is gemaakt krijgt Mark na een week de uitslag hiervan. Conclusie: na 10 weken weet Mark dat hij een hernia heeft, heeft hij nog in dezelfde mate klachten en werkt hij 50%.
De aanpak van de healthcoach. 1. De healthcoach als coach. De healthcoach formuleert samen met Mark wat het project is en doorloopt de vragen met hem. 1. Onderwerp: afbakening: de huidige situatie is dat Mark dagelijks pijnklachten ervaart, hij daardoor belemmert wordt in het uitvoeren van zijn werk en hij zich zorgen maakt over zijn zaak: wie doet het werk als hij het niet kan?
Essay Yvonne van de Ven -
coaching
3/6
Veldhoven, Januari 2011
2. 3.
4.
5.
6.
7.
Gedragsvoorbeeld: hij ziet zichzelf met pijn en gespannen achter zijn bureau zitten. Hij negeert de pijnprikkel en werkt door. Doel: “Welk resultaat wil je bereiken?” Mark vertelt als eerste dat hij van de pijn af wil, zodat hij zijn werk kan blijven doen. Motivatie: “Wil je dit echt?” Nadat de coach doorvraagt op de motivatie geeft Mark aan dat hij dit niet echt wil. Want zijn werk blijven doen zoals hij dat nu doet is niet goed voor zijn gezondheid. Hij draagt te veel verantwoordelijkheid en mist back-up. Het doel wordt bijgesteld: ontspannen leven met tijd voor werk en voor hobby’s. Context en middelen. Mark realiseert zich dat hij moeite heeft met het inschakelen van hulp. Zijn omgeving dringt daar juist vaak op aan. Een partner zoeken die werk van hem overneemt en waar hij verantwoordelijkheid mee kan delen, zou een oplossing kunnen zijn. Mark weet wel manieren om op zoek te gaan naar een collega. Hindernissen: een hindernis is het gegeven dat Mark moeilijk iets uit handen geeft. Hij is zich daar echter van bewust. Een andere hindernis zouden de financiën kunnen zijn: zijn er voldoende inkomsten binnen zijn zaak voor 2 partners? Mark realiseert zich dat hij meer vrije tijd zou krijgen en meer ontspanning tijdens het werk, en dat is hem wel wat geld waard. Actie analyse: welke acties heb je al gedaan? De acties die Mark gedaan heeft, zijn goed, zoals het inschakelen van medische hulp. Daarnaast heeft hij echter een afwachtende houding aangenomen. Hij ziet nu beter op welke andere gebieden hij ook veranderingen kan doorvoeren én dat hij daar direct mee kan beginnen. Afronding/hulpbron: hij gaat een branchegenoot benaderen voor het vinden van een collega / hij gaat actief zijn persoonlijke ontspanning centraal zetten door een masseur te vinden / hij spreekt af om de healthcoach nogmaals te ontmoeten.
Hierna kan de healthcoach een coördinerende rol op zich nemen. Deze rol zal ik nader toelichten.
2. De healthcoach als coördinator. Een cliënt kan te maken hebben met diverse behandelaars, zoals de huisarts, medisch specialist, arbo-arts en diverse therapeuten. Het wordt voor de cliënt lastig als de diverse (para)medici tegenstrijdige beweringen doen of adviezen geven. Bijvoorbeeld wanneer de arts adviseert nog 3 weken rust te houden en de arbo-arts vindt dat de cliënt volgende week weer aan de slag kan. Veel cliënten weten dan niet meer wat te doen. De healthcoach kan de cliënt helpen de beschikbare medische informatie te ordenen. Daarnaast kunnen coach en cliënt samen bepalen door welke regels/wetten de cliënt gebonden is. Door ook de persoonlijke omstandigheden erbij te betrekken, wordt het voor de cliënt duidelijk welke richtlijn voor hem/haar het beste is om te volgen.
Essay Yvonne van de Ven -
coaching
4/6
Veldhoven, Januari 2011
De toegevoegde waarde van een healthcoach. De healthcoach combineert medische kennis en kennis over weten regelgeving met coachingstools en –vaardigheden en begeleidt de patiënt/cliënt bij het formuleren en nemen van stappen tot verandering. De cliënt wordt aangesproken op zijn/haar zelfsturend vermogen vanuit het vertrouwen dat de cliënt zijn/haar eigen oplossing formuleert. Door de pijnklachten ontwikkelingsgericht te benaderen vergroot de cliënt het gebied waarbinnen deze invloed uit kan oefenen op de klacht. De healthcoach kan de cliënt ondersteunen door een coördinerende taak op zich te nemen tussen alle behandelaars en te functioneren als een case-manager. Zo worden alle inspanningen, van zowel de cliënt als de behandelaars, gericht op het bevorderen van het welzijn van de cliënt Wat betekent dit nu voor een paramedisch behandelcentrum? Indien de patiënten, die zich bij een dergelijk centrum aanmelden, naast onderzoek en behandeling (door artsen en/of therapeuten) ook begeleiding kregen van een healthcoach zou dat een meerwaarde betekenen voor: A. de patiënt: - de patiënten zouden doelgerichter behandeld worden. Daarmee bedoel ik: iedere behandelaar zou zich richten op het doel wat de patiënt zelf geformuleerd heeft; - er zou een betere afstemming van wijze van begeleiden van de patiënt zijn; - de persoon zou centraal staan, niet de klacht; - de patiënt zou alle gebieden waarop hij/zij invloed heeft op de klacht, verkennen en hier direct mee aan de slag kunnen gaan. B. het paramedisch behandelcentrum: - efficiëntere behandeltrajecten: door doelgericht te werken i.p.v. klachtgericht; - minder recidiveringen van klachten: door de patiënt te scholen in zelfsturing en het omgaan met de klachten; C. algemeen: Het coördineren van de hulp en bewuste keuzes maken in het aanbod van hulp kan kostenbesparend werken voor de zorgverzekeraar. Het bedrijfsleven is eveneens gebaat bij een snelle terugkeer van de medewerker na zijn ziekteverzuim.
Door de systemische en integrale aanpak van de healthcoach wordt zowel de patiënt als de organisatie sterker.
Yvonne van de Ven, Essay Yvonne van de Ven -
coaching
5/6
Veldhoven, Januari 2011 Januari 2011.
Bij het schrijven van dit essay ben ik geïnspireerd door artikelen die als volgt te vinden zijn: 1. artikel over het Enterprise for Health Network; een internationaal netwerk van multinationale ondernemingen die de gezondheid van hun medewerkers hoog in het vaandel hebben. http://resources.metapress.com/pdf-preview.axd?code=b1r4h3w58v458108&size=largest 2. patiënttevredenheidsonderzoek hoofdpijnkliniek Dokkum http://irs.ub.rug.nl/dbi/4b82456d77843 In dit onderzoek blijkt dat de patiënten tevreden zijn over hun behandeling in de hoofdpijnkliniek. De onderzoekster signaleert ook dat het niet alle patiënten lukt om de gegeven adviezen ten aanzien van hun leefstijl, te volgen. Dit zou het gevolg kunnen zijn van adviezen die niet stroken met de persoonlijkheid van de patiënt. Vandaar dat het niet alleen van belang is veranderingen te formuleren (en/of te adviseren) maar deze veranderingen ook af te stemmen op de identiteit van de patiënt. 3. Boek: De vork - Methodiek voor persoonlijke en maatschappelijke ontwikkeling /Rudy Vandamme 4. De Carrièrecoach: Aukje Delahay en Marianne van der Pool. Learn the most advanced approach to mind-body-diagnosis, integrative health coaching and personal development and achievement in the world today:
Essay Yvonne van de Ven -
coaching
6/6
