V 35 YURP’s-competentiedag 13 oktober 2006
KEI kennisKEI kenniscentrum stedelijke centrum stedelijke vernieuwing vernieuwing
Samenvatting Op 13 oktober 2006 organiseerde KEI de YURP’s-competentiedag waar ruim 60 Young Urban Renewal Professionals (YURP’s) onder leiding van negen coaches aan de slag gingen om te werken aan professionalisering van het beroep van stedelijke vernieuwer en de daarvoor benodigde competenties. Intervisie, presentatietraining, processimulatie, creatieregie en werk colleges gebiedsexploitatie en stedenbouw stonden op het programma. De coaches werd gevraagd de competenties van de deelnemende YURP’s te observeren. Zij typeren deze generatie jonge professionals als mensen met een open houding en kritische zelfreflectie, die snel zaken kunnen oppakken en in staat zijn een eigen leerklimaat te creëren. Het belangrijkste advies: de YURP’s zouden meer moeten spelen en minder vasthouden aan de inhoud. Het draait dan om schakelen tussen ratio en gevoel, het spelen van het positiespel, de ruimte krijgen en nemen. De YURP’s zelf hechten waarde aan inzicht in het gegeven dat het in stedelijke vernieuwing niet alleen draait om de uitkomst, maar juist om samenwerking en het nastreven van een gezamenlijk doel. De stad is nooit af, het is een continu proces. Daarnaast is ruimte inbouwen voor reflectie en bewust zijn van de eigen houding belangrijk. KEI heeft met deze dag handvatten naar boven gehaald voor het beroep van de stedelijke vernieuwer, waarin het leggen van verbindingen (connector), het loskomen van de inhoud en flexibel optreden cruciaal blijken.
Inhoudsopgave 1 Samenvatting
De Young Urban Renewal Professionals (YURP’s) hebben een open, leer gierige houding, zijn in staat snel nieuwe inzichten toe te passen en weten een goed leerklimaat te creëren. Ze houden sterk vast aan vakinhoudelijke kennis en zouden meer ruimte moeten nemen om te ‘spelen’ in het werk. Zowel in een projectteam en met hun eigen positie, als in het handelen en het schakelen tussen ratio en gevoel. Dit zijn de bevindingen van de coaches van de YURP’s-competentiedag. De YURP’s noemen samenwerken, reflecteren en inzicht in de eigen houding als belangrijke eye-openers van deze dag. Daarnaast is de wisselwerking tussen junior-senior van groot belang. Op 13 oktober 2006 organiseerde KEI de YURP’s-competentiedag waar ruim 60 YURP’s onder leiding van negen coaches aan de slag gingen om te werken aan professionalisering van het beroep van stedelijke vernieuwer en de daarvoor benodigde competenties. Dit verslag is een weergave van de competentiedag en geeft de bevindingen van coaches weer ten aanzien van de competenties van de YURP’s en de geleerde lessen van de YURP’s op deze dag.
3 Het vak van stedelijke vernieuwer 5 Competentievragen 5 Bevindingen van de coaches 5 Workshop processimulatie 6 Workshop presentatietraining: Werk is theater 9 Workshop positioneren 10 Workshop Basisprincipes van gebiedsexploitatie 13 Workshop Het belang van goede stedenbouw 14 Eye-opener YURP’s 17 Conclusie 19 Deelnemers YURP’s-competentiedag
Dit verslag is een uitgave van KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing en is geschreven door Coen de Rijk en Annette Duivenvoorden.
Copyright 2006 KEI Recente verslagen: V34: KEI-partnerbijeenkomst Op zoek naar de kwaliteiten en kansen van de stadswijk V33: YURP’s naar Den Haag Zuidwest V32: KEI-atelier Toekomst Stedelijke Vernieuwing G27 V31: Debat De naoorlogse stad in regionaal perspectief V30: KEI-atelier Afzetproblemen Voor eerder verschenen uitgaven in de V-reeks zie www.kei-centrum.nl/netwerk/v-reeks
Esther Agricola, directeur van KEI, stelde in haar dagopening de vragen: ‘Is stedelijke vernieuwing eigenlijk een vak? En zo ja, hoe staat je daar als jonge professional in?’ Wat het ook moge zijn, stedelijke vernieuwing is in ieder geval een rijk, veelzijdig en complex werkgebied. Als je niet uitkijkt, gaat het over alles. Vind daar als professional maar eens je weg in. Het is niet alleen zaak om veel ‘empathisch vermogen’ te hebben: je kunnen verplaatsen in de positie en belangen van andere partijen. Zelf moet je ook behoorlijk sterk in je schoenen staan om je in deze dynamische wereld je weg te banen. Als kenniscentrum is KEI niet alleen geïnteresseerd in de inhoud van de stedelijkevernieuwingsopgave, maar vooral ook in de vraag hoe je als professional daarin beweegt en welke positie je inneemt. Wat moet je weten en kunnen? Over welke eigenschappen en vaardigheden dien je te beschikken als stedelijke vernieuwer? Het is KEI de laatste jaren met name duidelijk geworden dat je als professional een connector moet zijn, een verbinder. Iemand die bruggen kan slaan tussen verschillende partijen, belangen en disciplines. Iemand die overzicht heeft in stedelijke processen
KEI V35
KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing Kruisplein 25r Rotterdam Postbus 897 3000 AW Rotterdam T 010 282 51 55 F 010 413 02 51
[email protected] www.kei-centrum.nl
YURP’s-competentiedag
Het vak van stedelijke vernieuwer
Young Urban Renewal Professionals (YURP’s) Het KEI-netwerk YURP’s bestaat uit jonge professionals (< 35 jaar), werkzaam in de stedelijke vernieuwing bij partners van KEI. KEI biedt met dit netwerk een platform voor de opvattingen en ideeën van een nieuwe generatie die op een eigen wijze de stedelijkevernieuwingsopgave benadert. Centraal staan ontmoeting en discussie over stedelijke vernieuwing en de confrontatie tussen YURP’s en ‘seniors’. Het YURP’s-netwerk telt inmiddels meer dan 270 leden, geïnteresseerden kunnen zich aanmelden bij KEI. www.yurps.nl
Toelichting op workshop processimulatie
en vanuit die positie zicht heeft op kwaliteit. Vervolgens is het de vraag hoe je dat kunt ontwikkelen. KEI heeft hiervoor deze competentiedag opgezet.
Aan de hand van een processimulatie werd het belang van goede informatie-uitwisseling en communicatie tijdens een stedelijkevernieuwingsproces met meerdere partijen benadrukt. Het spel kent meerdere partijen/ rollen binnen een project. De partijen hebben verschillende belangen, waarmee de houding van de partijen ten opzichte van elkaar wordt bepaald. De workshop richtte zich op het kweken van respect en begrip voor elkaars rol binnen het proces, waaruit een duurzame samenwerkingsvorm kan voortkomen. De spelleider gaf tussentijds feedback op het proces en houding van de partijen. Luisteren, vertrouwen wekken, onderhandelen en overtuigen zijn aspecten die centraal stonden – door coaches John Ogink en Eric Hof, adviesbureau Oranjewoud.
Competentievragen KEI vroeg in de voorbereiding van deze dag aan de YURP’s welke competenties ze wilden verbeteren. Ze reageerden met vragen als: ‘Wat voor verantwoordelijkheid draag je, zowel intern als extern en wanneer moet je deze wel of niet nemen?’, ‘Hoe blijf je vernieuwend bezig?’, ‘Hoe bouw je een netwerk op en hoe zet je dat in voor het oplossen van problemen?’, ‘Hoe kun je belangen, opinies en partijen samenbrengen, zodat je anderen enthousiasmeert?’ en ‘Doe ik dit omdat het standaard is of omdat ik het een goede oplossing vind?’. Overtuigen, debatteren, snel reageren en onderhandelen kwamen als vaardigheden naar voren in antwoord op de vraag van KEI.
KEI V35
Bevindingen van de coaches De coaches van de competentiedag zijn gevraagd hun belangrijkste bevindingen ten aanzien van de competenties van de YURP’s te benoemen. In dit verslag zijn per workshop deze conclusies weergegeven. In de kadertekst is de opzet van de workshop te lezen.
Workshop processimulatie John Ogink en Eric Hof van adviesbureau Oranjewoud speelden een managementgame voor een stedelijkevernieuwinsopgave met de YURP’s. Hieronder volgen hun conclusies. Bewustwording rol, motief en doel ‘Wat we vooral hebben gezien zijn gretige, leergierige en enthousiaste jonge professionals’. YURP’s zijn uitermate geïnteresseerd in het krachtenveld zoals dat zich manifesteert aan de vooravond van een herstructure-
YURP’s-competentiedag
Op basis hiervan stelde KEI de competentiedag samen met een palet aan workshops: intervisie, presentatietraining, processimulatie, creatieregie en werkcolleges gebiedsexploitatie en stedenbouw. Het doel was de jonge professionals inzicht te geven in hun eigen functioneren en te werken aan de benodigde competenties. Onder leiding van verschillende coaches gingen ruim 60 YURP’s aan de slag en konden ze hun functioneren bespreken met, of spiegelen aan de mede-YURP’s of hun vakkennis bijspijkeren in een kenniscollege.
ringsopgave. Dat de rollen niet altijd bekend zijn is ook gebleken. In de context van de binnenstedelijke problematiek is de rol van het maatschap-
Toelichting op workshop Werk is theater
pelijk middenveld en de motieven, drijfveren en kracht niet altijd even helder. In zekere mate geldt dit ook voor de corporatie. Met name als het gaat om de sociale doelstellingen van deze belangrijke partij in de stedelijke vernieuwing.
Elke functie is een rol. Soms zitten er binnen een functie meerdere rollen en is het alsof je voortdurend verschillende petten draagt. Deze rollen met verve invullen, vergt de kunst van het acteren. Van het doen alsof. In de workshop ‘Werk is theater’ is geëxperimenteerd met die verschillende rollen. Hoe kom je over op anderen? En welk effect heeft het beeld dat je van jezelf laat zien? Terwijl de ene helft van de deelnemers wisselende presentatie-opdrachten kreeg, beoordeelde de andere helft deze presentaties op verschillende wijzen en gaf gerichte feedback om de speler die rol nog beter eigen te laten maken. Een workshop waar gewerkt, geacteerd en vooral met veel plezier gedaan werd alsof. Waardoor werken weer op spelen gaat lijken. De trainer was hier de instructeur en regisseur – door Francis Ruijter, Stante Pede.
Positie innemen John Ogink en Eric Hof stellen dat de voornaamste leerdoelstellingen voor de YURP’s te vatten zijn in twee statements. De eerste is ‘Als je geen positie neemt, dan krijg je er één’. Een gedegen voorbereiding is essentieel. Een aantal vragen die je helpen bij deze voorbereiding: Wie zijn interessante gesprekspartners? Wat beweegt deze partners? Wat mag of kan ik van deze partners verwachten? Wat heb ik zelf te bieden en waar wil ik naartoe?
Workshop presentatietraining: Werk is theater Francis Ruijter van Stante Pede verzorgde de presentatietraining. Hieronder volgen haar bevindingen.
KEI V35
YURP’s-competentiedag
Zelfbewustwording en schakelen tussen ratio en gevoel Een van de belangrijkste competenties is zelfbewustwording. Je bewust zijn van je eigen handelen stelt je in staat om de juiste of best passende interventie te plegen in het proces. Hiervoor is een groot inlevingsvermogen in je gesprekspartners nodig en het vermogen te kunnen schakelen tussen de driehoek inhoud, proces/procedure en relatie. Concreet betekent dat op het ene moment inspelen op het gesprek vanuit de onderbuik en op een ander moment vanuit de ratio - het vermogen om te kunnen schakelen. Daar zouden YURP’s vooral spelenderwijs binnen hun eigen organisatie mee moeten experimenteren. ‘Pleeg maar eens een interventie in een intern gesprek en kijk wat er gebeurt. Leer daar van alvorens dat in een concrete bestaande setting te doen.’
De kunst van het loslaten De tweede statement is ‘de kunst van het loslaten’. Een gesprek verloopt bijna nooit zoals je het zelf hebt gepland. Wees daarop bedacht. Hoe ga je om met emoties in een dergelijk gesprek? Wat doe je als je merkt dat je op het verkeerde been bent of wordt gezet? Houd je voet bij stuk of beweeg je mee? Ook deze vragen zijn te bundelen tot een leerdoelstelling.
Toelichting op workshop positioneren
Open houding en eigen leerklimaat Francis Ruijter stelt dat de deelnemers in haar workshop open stonden
Heb je wel eens het gevoel dat je op je werk tegen de stroom in roeit of niet serieus wordt genomen? Vraag je je af op welke manier je ideeën het beste inbrengt? Of heb je te maken met een generatie- of emancipatiekloof? Vragen over positioneren op de werkvloer die in deze workshop aan bod kwamen. Eerst zijn de problemen waar de deelnemers in hun werk tegen aanlopen geïnventariseerd. Vervolgens werd gezamenlijk bepaald welk vraagstuk werd uitgediept via de intervisiemethode. Het uiteindelijke doel was handvatten en aanbevelingen te benoemen om bepaalde problemen op het vlak van positioneren op te lossen of te voorkomen – door Erna van Holland, COB-WEB advies stedelijke vernieuwing.
om te leren, niet alleen van de coach, maar juist ook van elkaar. Door deze attitude zijn ze in staat om snel een goed leerklimaat te scheppen. Ze zijn goed in staat te reflecteren en te beschouwen. Ze keken kritisch, naar zichzelf en elkaar. Verder maakten ze snel vorderingen en pasten direct tips toe. Ze zijn mentaal ingesteld en kunnen als ze situaties kunnen inschatten, cognitief veel aan. Meer spelen Het vermogen om te spelen, te vertrouwen op jezelf, is nauwelijks ontwikkeld. Waardoor nieuwe en ook complexe situaties voornamelijk via het verstand opgelost worden. Advies van de coach is om de YURP’s meer te laten spelen.
KEI V35
Erna van Holland, COB-WEB advies pakte door middel van intervisie het thema positionering op de werkvloer beet. Hieronder volgen haar bevindingen. Universeel Het blijkt dat waar men werkt helemaal niet van invloed is op het vraagstuk van positioneren. Een ieder herkent gelijksoortige situaties, ongeacht of ze bij gemeente, projectontwikkelaar, corporatie of adviesbureau werkzaam zijn. De methode intervisie zorgt ervoor dat de groep elkaar van adviezen voorziet. Positionering is niet geschikt voor een uitgewerkt schema over hoe de zaken aan te pakken. Positiespel meer spelen De situaties waarin de YURP’s verkeren worden eerst vanuit de inhoud voorgesteld. Ze zijn erg gewend om hun ‘gebrek’ aan ervaring te compenseren met het zwaar aanzetten van de ‘inhoud’. Spelenderwijs gebruikmaken van de positie die je hebt, komt ze in eerste instantie als manipulatie over. Bij het doornemen van voorbeelden wordt het spel duidelijk en dan vinden ze het ook leuk. Het wordt duidelijk wat je ermee kunt bereiken. Emancipatiekloof De jonge dames YURP’s hebben nog steeds last van vaderende collega’s. De jonge heren YURP’s ervaren geen emancipatorische problemen.
YURP’s-competentiedag
Workshop positioneren
Toelichting op workshop Creatieregie
Belang van een coach De YURP’s zijn alleen inhoudelijke aansturing gewend. De competentiedag geeft aan wat de betekenis en bijdrage kan zijn van een coach. Zowel op proces, functioneren als persoonlijke kwaliteiten. De meeste organisaties ontbreekt het aan een coachingstraject voor de jonge professionals, terwijl hierin juist winst is te halen.
Hoe wordt de visie van enkelen, de visie van velen? Hoe werk je vanuit een nog abstracte visie in plaats van een vastomlijnd plan als basis voor een project in de stedelijke vernieuwing? Creativiteit, innovatie- en overtuigingskracht waren tijdens de workshop de centraal gestelde competenties. Deelnemers kregen inzicht in de methode ‘creatieregie’ van Robbert Coppenhagen – door Hans Hoogvorst, H/Kwadraat en Kars Kars, Kars Advies.
Workshop Creatieregie Hans Hoogvorst, H/Kwadraat en Hans Kars, Kars Advies wijdden een workshop aan creatieregie, een theorie om zicht te krijgen in processen om tot een gedeelde visie te komen. Hieronder volgen hun bevindingen.
Jonge professionals met veel potentie De coaches constateren (opnieuw) dat er veel potentie aanwezig is bij de jonge professionals.
Workshop Basisprincipes van gebiedsexploitatie Jimmy Kools en Mark Kuijpers, Fakton, verzorgden een werkcollege over gebiedsexploitatie. Zij trokken de onderstaande conclusie.
KEI V35
11
Politiek en bestuur De relatie tussen politiek en bestuur en het procesmanagement verdient meer aandacht. Dat begint met het begrijpen van het referentiekader en de rationaliteit van het bestuur. Vervolgens gaat het om het leren hanteren van de bestuurlijke component.
10
Aandacht voor drijfveren, motieven en relaties In het project- en procesmanagement is meer aandacht nodig voor drijf veren, motieven en relaties tussen mensen. Bij de YURP’s lijkt de aandacht te veel uit te gaan naar de (technische) inhoud. Gevolg is dat het begeleiden van het samenwerkingsproces onvoldoende van de grond komt.
YURP’s-competentiedag
Inzicht nodig in participatieprocessen Bij de deelnemers is behoefte aan meer inzicht in participatieprocessen, zowel wat betreft kennis, methoden als vaardigheden. Inzicht is gewenst in methoden en vaardigheden met betrekking tot het begeleiden van samenwerkingsprocessen in stedelijke vernieuwing (verschillende partijen met verschillende drijfveren en belangen).
Toelichting op workshop gebiedsexploitatie
Commerciële (financiële) kant is onderbelicht De groep YURP’s kenmerkt zich door een grote diversiteit aan disciplines uit de vastgoedwereld: ontwikkelaars, adviesbureaus en woningcorporaties. Het ontbrak aan commerciële beleggers en aannemers. De groep heeft een enthousiaste professionele instelling. Veelal gedreven vanuit een optiek om vastgoed en stedenbouw te verbeteren vanuit een (sociaal) leefbaar opzicht. De commerciële (financiële) kant lijkt bij deze groep onderbelicht. De groep heeft een goede intelligentie en een brede interesse (leergierig-
Binnen de stedelijke vernieuwing valt de keuze steeds vaker op gebieds exploitatie, een koppeling van de financiën van de ruimtelijke projecten binnen een bepaald gebied. De samenwerkingsverbanden die partijen daarbij aangaan lijken steeds meer op gebiedsontwikkelingsondernemingen. Maar wat is hier de meerwaarde van? En wat levert het uiteindelijk op? Hoe financier je een dergelijke operatie? Deze workshop gaf inzage in de basisprincipes van deze vorm van exploitatie, de voor- en nadelen ervan en hoe een dergelijke operatie gefinancierd kan worden. Aan de hand van een mastercase werd een voorbeeld uitgewerkt – door Mark Kuijpers en Jimmy Kools, Fakton.
heid). De YURP’s vonden snel de argumenten om op verschillende manieren tegen de stellingen aan te kijken. Dit getuigt van een capaciteit tot snel schakelen. Om de kwaliteit en het effect van ‘van elkaar leren’ op het financiële vlak te vergroten, is het belangrijk om de ondervertegenwoordigde vastgoed disciplines te betrekken.
KEI V35
Marinke Steenhuis, Steenhuis onderzoek, gaf een college over stedenbouw van de naoorlogse wijk. Haar bevindingen zijn als volgt: Sectorale denkwijze Gezien de niet-stedenbouwkundige achtergrond van de deelnemers bestond een enorme gretigheid om meer van dit onderwerp te weten. Alle deelnemers zitten geregeld met stedenbouwkundigen om de tafel, moeten in veel gevallen zelfs hun ontwerpen en voorstellen beoordelen, maar missen het gereedschap om met ontwerpers in dialoog te treden. Vooral de sectorale wijze waarop zij moeten werken, valt op. Corporatie medewerkers denken in complexen, procesmanagers bewaken de kwaliteit van het proces, vastgoedontwikkelaars kijken vooral naar opbrengsten. Daarmee vermindert de kans op een kwalitatief hoogwaardig plan, dat niet alleen financieel en sociaal gezond is maar ook ruimtelijk iets toevoegt aan de stad. DNA van de plek Het is van belang kennis te hebben van de ruimtelijke context van de naoorlogse stad voor het doen van stedelijkevernieuwingsingrepen. Het doorzien van de ontwerpmotieven van destijds en begrip voor identiteit van gebouw en openbare ruimte helpen bij het bepalen van de koers van de nieuwe
13
YURP’s-competentiedag
12
Workshop Het belang van goede stedenbouw
Toelichting op workshop stedenbouw
ingreep in de stadsstructuur. Je bouwt namelijk altijd in een bestaande context. Kortom: als je het DNA van een plek begrijpt, de kenmerkende moduul waaruit de stad is opgebouwd, kun je daar bewust op aansluiten
Eye-opener YURP’s Via ‘de eierwekkermethode’, een presentatie van maximaal anderhalve minuut, gaven elf YURP’s aan het einde van de dag hun belangrijkste eyeopeners van de dag. Over wat hen het meest was bijgebleven of welk inzicht was verkregen. Deze zijn te herleiden tot drie onderwerpen: Samenwerken YURP’s zien samenwerking in de stedelijke vernieuwing als een van de
KEI V35
YURP’s-competentiedag
Cursus stedenbouw Steenhuis adviseert een cursus stedenbouw aan te bieden waarbij leren kijken naar de bebouwde omgeving het hoofddoel is. Een cursus waarin de YURP’s zich in een paar bijeenkomsten en twee excursies de basisbegrippen van stedenbouw, stadsconcepten en compositie eigen kunnen maken.
14
Kennisbehoefte stedenbouw Twee deelnemers presenteerden een case van een concrete locatie waar iets staat te gebeuren. Zij motiveerden hun verhaal met uitspraken als ‘ik heb het gevoel dat dit ontwerp niet klopt, maar ik kan het niet onder woorden brengen’. Of: ‘ik zie dat dit ontwerp beter is dan het andere schetsplan, maar ik kan niet vertellen waarom’. Met kennis van de ruimtelijke context, kun je uitspraken doen over maatvoering, korrelgrootte en logica in de bestaande stad. Er zijn geen universele stedenbouwkundige regels te formuleren, omdat iedere bouwperiode zijn eigen ontwerpaanpak kent. Deze regels, maar ook het beoordelen daarvan is afhankelijk van de tijdgeest en samenleving. Als je de stedenbouwkundige erfenis op waarde kunt schatten, snap je de context en wordt het mogelijk niet ‘in het wilde weg een woest plan te lanceren’. Uit de gesprekken met de hele groep bleek dat de stedenbouwkundige basisbegrippen zo goed als onbekend zijn (stempel, korrelgrootte, tabula rasa). Dan wordt het wel lastig om een goede gesprekspartner te zijn. Deze mensen zijn op zoek naar handvatten!
15
Waarom geeft de ene straat het gevoel dat de ruimtelijke opzet goed in elkaar zit, terwijl dit gevoel bij de andere ontbreekt? Stedenbouw komt hierbij in veel gevallen om de hoek kijken. Maar wat maakt iets goede stedenbouw? En hoe kom je tot een goede stedenbouwkundige compositie? Waar ligt de scheidslijn met architectuur? Aan de hand van ‘goede’ en ‘slechte’ voorbeelden is de deelnemers bijgebracht waar de stedenbouwkundige kwaliteit in schuilt. De rol van de stedenbouw(er) binnen het proces(team) van de stedelijke vernieuwing is ook geanalyseerd– door Marinke Steenhuis, Steenhuis onderzoek.
of juist van afwijken.
belangrijkste eye-openers van de dag. Zij gebruikten bewoordingen als: ‘wederzijdse betrokkenheid’, ‘de ik, de zij, de wij’, ‘weten wat je aan elkaar hebt’, ‘dezelfde kant op kijken’, ‘smeed coalities’. Het gaat in feite niet eens om het eindresultaat, want de stad is nooit af, maar dat je gezamenlijk aan de slag kunt gaan.
KEI V35
Attitude De houding van de professional speelt in het werk een grote rol. Dit komt overeen met het woord connector, bruggenbouwer, verbinder. Een YURP stelde dat je niet voor de omgang met mensen hebt gestudeerd, maar dat dit in je werk wel heel erg belangrijk is. Dit werd door een andere YURP aangevuld met de tip om je ‘publiek’ te betrekken bij datgene waarmee je bezig bent. Ook werd het belang van een flexibele houding benadrukt. En slinks zijn kan op z’n tijd, zoals bleek uit de workshop over de basisprincipes van gebiedsexploitatie. Vrouwen werden gerustgesteld: ‘vrouwen mogen vrouwen blijven’. Tot slot werd de YURP’s medegedeeld dat ‘vallen’ mag en kan, maar sta wel weer op en leer ervan.
Conclusie Uit de workshops is gebleken dat de opbrengsten van deze dag zeer divers zijn met veel persoonlijke lessen. De coaches typeren deze generatie jonge professionals als mensen met een open houding, kritische zelfreflectie, die snel zaken kunnen oppakken en instaat zijn een eigen leerklimaat te creëren. Het belangrijkste advies: de YURP’s zouden meer moeten spelen en minder vasthouden aan de inhoud. Het draait dan om schakelen tussen ratio en gevoel, het spelen van het positiespel, de ruimte krijgen en nemen. Ook blijken de YURP’s grote waarde te hechten aan inzicht in het gegeven dat het in stedelijke vernieuwing niet alleen draait om de uitkomst, maar juist om samenwerking en het nastreven van een gezamenlijk doel. De stad is nooit af, het is een continu proces. Daarnaast is ruimte inbouwen voor reflectie en bewust zijn van de eigen houding belangrijk. KEI heeft met deze
17
YURP’s-competentiedag
16
Reflecteren Het is van belang te reflecteren op zowel het eigen functioneren als het proces: ‘als het goed gaat, waar ligt ’t dan aan?’, ‘wees je bewust van je sterke en zwakke eigenschappen’, ‘deel ruimte in voor bezinning’. In de dagelijkse praktijk staan de agenda’s altijd compleet vol, maar vergeet niet dat het goed is na te gaan hoe een project gegaan is.
Deelnemers YURP’s-competentiedag
van de inhoud en flexibel optreden cruciaal blijken.
Coaches – Eric Hof, Senior adviseur organisatie & management, Oranjewoud Stad & Ruimte, Oosterhout – Erna van Holland, Directeur / Procesmanager stedelijke vernieuwing, COB-WEB advies stedelijke vernieuwing, Eindhoven – Hans Hoogvorst, Directeur, H/Kwadraat, Den Haag – Hans Kars, Directeur, Kars Advies, Utrecht – Jimmy Kools, Fakton, Rotterdam – Mark Kuijpers, Fakton, Rotterdam – John Ogink, Projectmanager Stedelijke Vernieuwing en voorzitter kenniskring Stedelijke Vernieuwing, Oranjewoud Stad & Ruimte, Deventer – Frances Ruijter, Stante Pede, Amsterdam – Marinke Steenhuis, Architectuur- en stedenbouwhistoricus, Urban Fabric/Steenhuis onderzoek, Schiedam
KEI V35
YURP’s-competentiedag
18
Meer informatie over competenties op de KEI-website: www.kei-centrum.nl/competenties www.yurps.nl
YURP’s – Femke Bakker, Onderzoeksmedewerker, biq stadsontwerp bv, Rotterdam – Ellen van Beckhoven, Onderzoeker, Stade Advies, Utrecht – Veroniek Bezemer, Senior adviseur openbare ruimte - stedelijk groen, Gemeente Nijmegen, Nijmegen – Michiel Boesveld, Vastgoedadviseur en stadsdeelaccountmanager, Ontwikkelingsbedrijf Gemeente Amsterdam, Amsterdam – Brechtje van Boxmeer, Consultant, ProCap Projectmanagement, Utrecht – Gerbrant Brugman, Projectconsultant, Adecs-Oost, Zwolle – Richard Buijtendijk, Adviseur, De Lijn bureau voor ruimtelijke ordening en volkshuisvesting, Amsterdam – Jessica Celine Curta, Junior adviseur, JongeHonden, Utrecht – Jordy Daneel, Junior adviseur stedelijke ontwikkeling, ARCADIS Ruimte & Milieu, Arnhem – Willem Debets, Portaal, Leiden – Patrick Duijzer, Assistent projectleider, Gemeente Amersfoort, Amersfoort – Frank Eggen, JongeHonden, Nijmegen – Marieke Geljon, Adviseur, Início, Rottedam
19
dag handvatten naar boven gehaald voor het beroep van de stedelijke vernieuwer, waarin het leggen van verbindingen (connector), het loskomen
KEI V35
– Francien Roggeveen, Senior projectleider Vastgoedontwikkeling, Rotterdam – Jeroen Rozema, Procesmanager, Dimensie, Amsterdam – Saskia Ruijsink, Junior adviseur, Laagland’advies, Houten – Renee Sanders, Assistent projectmanager, Oosterpoort Wooncombinatie, Groesbeek – Pascale Sanders, Futura, Tilburg – Lotte Schubert, WSA Procesarchitectuur & management Stedelijke Ontwikkeling BV, Rotterdam – Anouk Schuitemaker, Adviseur, De Lijn bureau voor ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting, Amsterdam – Jochem Sprong, Adviseur, Stade Advies, Utrecht – Walter Stam, Adviseur, Akro Consult, Den Haag – Gabriëlle Stienstra, Stafmedewerker/projectleider, Ceres Projecten, Den Haag – Maartje Swüste, Procesbegeleider, Woonstichting De Key, Amsterdam – Rob van der Varst, ERA Bouw B.V., Zoetermeer – Ruud van der Veer, Junior projectontwikkelaar Vastgoedontwikkeling, Stichting Woonwaard Noord-Kennemerland, Alkmaar – Maaike Vegter, Projectleider, Ceres Projecten, Den Haag – Anne-Jo Visser, Beleidsmedewerker stedelijke vernieuwing, Gemeente Hilversum, Hilversum – Wouter Vos, ECORYS Nederland B.V., Rotterdam – Jasper van der Wal, Zelfstandig adviseur, Jasper van der Wal interim klussen in de volkshuisvesting, Nijmegen – Daniela Wullers, Stichting R4R-Europe, Amsterdam KEI – Esther Agricola, Directeur, KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing, Rotterdam – Annette Duivenvoorden, Projectmedewerker, KEI kenniscentrum s tedelijke vernieuwing, Rotterdam – Coen de Rijk, Junior projectmedewerker, KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing, Rotterdam
21
YURP’s-competentiedag
Eindhoven – Marnix Groenland, Programmamedewerker Vernieuw(d) Maatschappelijk Ondernemerschap, SEV, Rotterdam – Rob Harmsen, Junior adviseur, KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing, Rotterdam – Marius Heijn, Conceptontwikkelaar, ERA Bouw B.V., Zoetermeer – Robin Houterman, Junior conceptontwikkelaar, Kristal, Rijswijk – Jeroen Hutten, Gebiedsmanager, AM Grondbedrijf BV, Nieuwegein – Marije Jansen, Junior adviseur, Gerrichhauzen en Partners, Dordrecht – Agnes Jonkman, Senior projectleider Woonservicezones, Gemeente Delft, Delft – Patrick Kaashoek, Projectleider Adviesbureau Wonen, De Nieuwe Unie, Rotterdam – Catharina Klandermans, Assistent projectontwikkelaar, De Principaal, Amsterdam – Valerie Koppelle, Rein Geurtsen & partners B.V. - Bureau voor stadsontwerp, Delft – Sander Korz, ARCADIS, Arnhem – Bianca Koster-Huijsmans, Projectleider nieuwbouw, Wonen West Brabant, Bergen op Zoom – Harm Krijnen, Adviseur, Kjenning bv, Lelystad – Linda van de Lagemaat, Adviseur, Laagland’advies, Houten – Liza Meijer, Accountmanager Zorg & Wonen, Ymere, Amsterdam – Mario Mutsaers, JongeHonden, Utrecht – Jetse Oosterbaan, Adviseur strategie en beleid, Gemeente Purmerend, Purmerend – Pim Pasman, Junior adviseur, Gerrichhauzen en Partners, Dordrecht – Otto Patijn, Assistent projectleider, Ceres Projecten, Den Haag – Sara Peters, Adviseur marktontwikkeling, Portaal Leiden, Leiden – Edna Plaschkes, Procesmanager, Dimensie, Amsterdam – Merel Putman, Blauwhoed Eurowoningen bv, Rotterdam – Suzanna Rechtuijt, Beleidsmedewerker, Rochdale, Amsterdam-Zuidoost – Jeroen Reedijk, Junior projectleider vastgoedontwikkeling, De Nieuwe Unie, Rotterdam – Marcel Robben, Programmamanager, Gemeente Arnhem, Arnhem
20
– Maarten Georgius, Projectleider O&I, Aedes vereniging van woning corporaties, Hilversum – Marieke Ghijsen, Senior planontwikkelaar, WOONBEDRIJF SWS.Hhvl,