De drie transities
Wmo bijeenkomst PIANOo Zwanet van Kooten
Inhoud presentatie -
Inleiding Decentralisatie AWBZ-begeleiding Wet werken naar vermogen Decentralisatie jeugdzorg Samenloop transities: doelen,doelgroepen, aanbod Gemeente als regisseur: uitdagingen gemeenten
Inleiding
■ Gemeente: verantwoordelijk voor alle niet medische ondersteuning aan mensen: □ Wet werken naar vermogen □ Decentralisatie AWBZ- begeleiding □ Decentralisatie jeugdzorg
■ Relatief zware zorgvraag ■ 8.0 miljard extra, ruim 2 miljard bezuinigen ■ Verbinden transities met civil society en eigen kracht
Inleiding: visie kabinet
■ Kleine, slagvaardige, dienstverlenende landelijke overheid ■ Zorg en ondersteuning dicht bij de mensen via gemeenten organiseren ■ Lokale overheid kent burger goed ■ Integrale werkwijze; op lokaal niveau beleidsterreinen doelmatig verbinden
Decentralisatie extramurale AWBZbegeleiding Extramurale begeleiding van AWBZ naar Wmo, incl. dagbesteding en vervoer. Budget: € 2.7- € 3.1 miljard in 2014 5% bezuinigingen (totaal ca. 140 mln.) 1-1-2013: verantwoordelijk voor nieuwe cliënten en her indicaties, 1-1-2014: verantwoordelijk bestaande cliënten (recht eindigt op 1-1-2014)
Doelen extramurale begeleiding Awbz
• Doelen passen bij participatiedoelstelling Wmo • Doelen onder huidige Awbz: - Bevordering, behoud of compensatie van zelfredzaamheid. - Voorkomen van opname in een instelling - Voorkomen verwaarlozing.
• Individueel: woonbegeleiding, thuisbegeleiding • Groep: dagbesteding VG, dagopvang ouderen
Awbz-aanbieders van begeleiding • • • • • • • • •
Thuiszorgorganisaties: thuisbegeleiding; RIBW; Instellingen voor begeleid zelfstandig wonen; Verslavingszorg; GGZ-instellingen en DAC´s met inloopfunctie; Zorgboerderijen voor dagbesteding; Logeerhuizen en vakantieopvang voor kinderen/jongeren met beperking om ouders te ontlasten; Instelling voor dagbesteding; Woonprojecten voor mensen met ernstig lichamelijke handicap (Fokus).
en (jeugdzorg): • Scholen voor voortgezet speciaal onderwijs; • Organisaties voor buitenschoolse opvang voor kinderen met een handicap; • Medische kinderdagverblijven; • Kinderdagcentra voor meervoudig gehandicapte kinderen; • Orthopedagogische expertise en behandelcentra (jongeren en jong volwassenen).
Systeemverschillen AWBZ - Wmo ■ AWBZ (kostenstijgingen):
□ Zorgvraag->Indicatie->Individueel recht op zorg (claimgedrag) □ Productieafspraken: zorg leveren loont, weinig gebruik alternatieve voorzieningen □ Bureaucratie: regels m.b.t. aard/omvang zorg, kwaliteit, verantwoording, etc.
■ Wmo (doelmatigheidswinst): □ □ □ □
Compensatieverplichting Eigen kracht/-verantwoordelijkheid staat voorop Meedoen Maatwerk
Van ‘zorgen voor’ naar ‘zorgen dat’
Wet werken naar vermogen Wat: Samenvoegen in nieuwe brede voorziening: - Werkdeel bijstandswet, - Wet Investering Jongeren( WIJ), - Wajong, - Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) Budget: ca. 7 miljard Kortingen: - 800 miljoen werkdeel - 500 miljoen SW - 400 miljoen UWV Wanneer: invoering vanaf 2013
Wet werken naar vermogen ■ Iedereen werkt naar vermogen, bij voorkeur bij reguliere werkgever ■ Polisvoorwaarden van Wwb/WIJ ■ Instrument loondispensatie: werkgever betaalt loonwaarde, overheid vult aan tot minimumloon Uitvoering: • Een ongedeeld re-integratiebudget • Financiële verantwoordelijkheid bij gemeenten • Ondersteuning bij implementatie • Herstructureringsfaciliteit (€ 400 miljoen) • Vrijwel geen in- en uitvoeringskosten • Doorbetalen cao-loon SW • Aanscherpen toegang SW: van 100.000 naar 30.000 deelnemers
Transitie Jeugdzorg Wat: Alle jeugdzorg naar gemeente vanaf 2015 (ambulante functies, jeugdbescherming en jeugdreclassering) -
Provinciale jeugdhulpverlening Bureaus jeugdzorg Jeugd GGZ (Zvw) Jeugd LVG (Awbz) Jeugdbescherming (Justitie ) Jeugdreclassering (Justitie)
Ook extramurale begeleiding jeugdzorg (lvg) van Awbz naar Wmo, Budget: • 3 miljard, 10% korting (Ingeboekt besparingseffect: 80 mln in 2015 oplopend tot 300 mln vanaf 2017) • Ondersteuningsbudget van 64 mln
Omvang transitie Jeugdzorg
■ Schatting landelijk aantal trajecten jeugdzorg (incl. GGZ en AWBZ): 340.671 ■ Schatting landelijk totaal budget Jeugd incl. GGZ etc.: 3,07 miljard ■ De jeugdzorg moet anders en beter ■ Successen dankzij toegewijde professionals maar ondanks bestaande stelsel: □ We zien problemen te laat □ We handelen niet snel genoeg □ Het speelveld is te vol; afstemmingsproblemen
Samenloop decentralisaties / overlap beleidsterreinen ■ Overlap in doelen □ □ □ □
Gewenst resultaat: participatie (in de samenleving, in werk, in de wijk) Grijs gebied dagbesteding -> activering(participatie) -> re-integratie Begeleiding AMW – begeleiding AWBZ LVG thuis Begeleiding verstandelijk gehandicapten (Awbz) – Speciaal onderwijs
■ Overlap in doelgroep □ Burgers doen beroep op regelingen tegelijk (zowel Wwb, bijzondere bijstand, AWBZ, jeugdzorg, Wmo) □ Wajong, begeleiding AWBZ, SW-dagbesteding
■ Overlap aanbod □ (Activerings-) en dagbestedingsactiviteiten vanuit re-integratie-bedrijven, welzijnsinstellingen, sw-bedrijven, Maatschappelijke Opvang bedrijven, (jeugd)zorg, etc.
Gemeente als regisseur
Uitdaging gemeenten ■ Visie: Versterken eigen kracht, participatie □ Versterken sociale steunsystemen; vrijwilligers/maatjes/mentoren □ Inclusieve samenleving □ Wederkerigheid (her)introduceren
■ Integrale, doelmatige oplossingen □ Beleidsterreinen verbinden □ Doelgroep-denken loslaten □ Regie op doelmatige samenwerking
■ Vernieuwde uitvoeringspraktijk; □ □ □ □
Integrale indicatie, 1 gezin 1 plan Maatwerk, vraaggericht (i.t.t. aanbodgericht systeem) Zoveel mogelijk oplossen in 0e en 1e lijn, uitstel 2e lijns zorg Afrekenen op resultaten (meedoen), niet op volume
Knoppen voor regie en sturen op doelmatigheid
Visie
Toegang
Inrichting werkveld
Meten resultaten
Financiële prikkels
Vanuit visie (integraal, inclusief, eigen kracht): - Organiseren toegang aanbod, inrichting veld - Gebruik resultaat- en prestatie-indicatoren - Gebruik financiële prikkels op doeltreffendheid en doelmatigheid van aanbod
Draaien aan de knoppen Toegang: - Sociale teams in de wijk (toeleiding en toewijzing met mandaat door sociale werkers, naar werk, begeleiding, jeugd). - Gemeenschappelijke indicatie (sociale dienst en Wmo-loket) - Nieuwe vorm van integraal verwijzen (keukentafelgesprek)
Inrichting werkveld: - Buurtgericht inzetten van Wwb-ers in Wmo - Activering en re-integratie koppelen aan buurtdiensten, van waaruit ook begeleiding wordt geleverd - Dagbesteding efficiënt organiseren: • Delen accommodaties dagopvang- welzijn– zorg • Gebruik Wsw werkplaatsen voor dagbesteding - Zorgbegeleiding/casemanagement - Mensen met beperkingen mee laten doen in (maatschappelijke) bedrijven - Mentoren en maatjes
Draaien aan de knoppen •
Resultaten - Meten kwaliteit; - Meten lager voorzieningengebruik; - Cliënttevredenheid.
•
Financiële prikkels - Tarieven; - Eigen bijdrage; - Financiële prikkels op ontzorgen: Bonus malus systeem bij afrekening zorgaanbieders.
